Ôn tập thi môn:MỘT SỐ KỸ NĂNG CƠ BẢN TRONG LÃNH ĐẠO, QUẢN LÝ CỦA

CÁN BỘ LÃNH ĐẠO, QUẢN LÝ Ở CƠ SỞ

Cách thức làm bài chung:

Bước 1: Mở bài (nêu vị trí, tầm quan trọng của vấn đề)

Bước 2: Nêu khái niệm (từng khái niệm một)

Bước 3: Trình bày các yêu cầu cơ bản của vấn đề

Bước 4: Liên hệ thực tiễn+ Liên hệ ưu điểm & hạn chế của đơn vị & nguyên nhân+ Liên hệ bản thân, ưu điểm, hạn chế, bản thân Phương hướng, giải pháp khắc phục đ/c cả cá nhân & cho đơn vị

Bước 5: Kết luận

Câu 1: Để ra quyết định đúng đắn có tính khả thi, theo đ/c người CB LĐ QL cần phải ntn (cần phải làm gì). Liên hệ việc ra quyết định của đơn vị hoặc địa phương.

B1: Mặc dù có nhiều điểm khác nhau giữa LĐ và QL; nhưng chúng vẫn có sự tương đồng, đó là: cả LĐ và QL đều phục vụ chung một mục đích, cả LĐ lẫn quản lý gần như đan xen nhau và bổ sung cho nhau. Tuy nhiên, LĐ luôn đi trước một bước để vạch đường, chỉ lối, có cách nhìn chiến lược.

Hình thức của LĐ và QL chủ yếu là ra các quyết định LĐ,QL bằng văn bản phù hợp với các yêu cầu của thực tiễn đề ra.B2: Khái niệm: Theo Đại Từ điển tiếng Việt:

- Lãnh đạo: là dẫn dắt tổ chức phong trào theo đường lối cụ thể.- Quản lý: là tổ chức & điều khiển các hoạt động theo các yêu cầu đã đề ra.- Quyết định LĐ,QL là sự thể hiện ý chí của các chủ thể trong hoạt động LĐ,QL

xã hội, tiến hành theo một trình tự, thủ tục, được thể hiện dưới những hình thức nhất định như: nghị quyết, quyết định, chỉ thị…; nhằm tổ chức và điều chỉnh các quá trình xã hội và hành vi hoạt động của con người theo định hướng nhất định.B3: Các yêu cầu cơ bản của quyết định LĐ,QL cấp cơ sở          Để ra một quyết định đúng, có tính khả thi, đuợc quần chúng nhân dân ủng hộ; quyết định LĐ,QL cấp cơ sở phải đáp ứng được các yêu cầu sau:          - Bảo đảm tính chất chính trị          Quyết định LĐ,QL cấp cơ sở là sự cụ thể hoá Nghị quyết của Đảng vào thực tiễn của địa phương cơ sở, là sự cụ thể hoá các quyết định quản lý của cơ quan nhà nước cấp trên, thực hiện nhiệm vụ quyền hạn của chính quyền cơ sở theo quy định của pháp luật ở địa phương cơ sở. Vì vậy, nghị quyết của đảng bộ cơ sở và quyết định quản lý của chính quyền cơ sở không được trái với đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước.          - Bảo đảm tính hợp pháp          Hoạt động của tổ chức cơ sở đảng, chính quyền cấp cơ sở được đặt trong khuôn khổ pháp luật, vì vậy các quyết định LĐ,QL cấp cơ sở phải phù hợp với các quy định của pháp luật.          - Ban hành quyết định LĐ,QL đúng hình thức và thể thức quy định.          + Về hình thức: các quyết định LĐ, QL cấp trên phải đúng tên gọi và hình thức thể hiện chủ yếu bằng văn bản.          + Về thể thức: phải đúng tiêu đề, tiêu ngữ, số, ký hiệu, ngày, tháng, năm ban hành và hiệu lực, chữ ký, con dấu…

Vi phạm các quy định về hình thức, thể thức có thể dẫn đến hậu quả là làm cho quyết định LĐ,QL trở thành bất hợp pháp.          - Bảo đảm tính hợp lý: tính hợp lý của quyết định LĐ,QL thể hiện:          + Quyết định LĐ,QL phải đảm bảo hài hoà lợi ích của nhà nước, tập thể và cá nhân.          + Quyết định LĐ,QL phải cụ thể và đáp ứng được các yêu cầu của đời sống xã hội và đối với các đối tượng thực hiện.

          Một quyết định LĐ,QL phải cụ thể và đáp ứng được các yêu cầu của đời sống xã hội đặt ra và với các đối tượng thực hiện. Một quyết định LĐ,QL có tính khả thi cao khi được ban hành đúng lúc, phù hợp với yêu cầu LĐ,QL ở địa phương cơ sở. Tình trạng trì trệ, kéo dài hoặc nóng vội trong nghiên cứu ra quyết định LĐ,QL thì không những mang lại hiệu quả mà thậm chí còn gây ra những thiệt hại cho Nhà nước, xã hội và công dân phải gánh chịu.          Quyết định LĐ,QL phải mang tính hệ thống toàn diện. Nội dung quyết định LĐ,QL phải được cân nhắc, tính hết các yếu tố chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội; phải căn cứ vào chiến lược, Nghị quyết của đảng, các mục tiêu phát triển ngắn hạn, dài hạn của nhà nước. Các biện pháp đề ra trong quyết định LĐ,QL phải phù hợp, đồng bộ với các biện pháp trong các quyết định có liên quan.          - Bảo đảm kỹ thuật ban hành quyết định LĐ,QL: ngôn ngữ, văn phong, cách trình bày một quyết định LĐ,QL phải rõ ràng, dễ hiểu, ngắn gọn, chính xác, không đa nghĩa.B4: Liên hệ thực tiễn

Thực tế ở đơn vị tôi đang công tác là Trường TCN Việt-Hàn Bình Dương, quy trình ra các quyết định lãnh đạo, quản lý thường trải qua 04 bước sau:

Thứ nhất, sáng kiến ban hành quyết định, bước này thường được căn cứ vào nhiệm vụ chính trị, yêu cầu quản lý nhà nước để đơn vị ra quyết định. Ví dụ, hàng năm, cứ đến dịp đầu năm mới, nhà trường lại chuẩn bị công tác tuyển sinh cho năm học mới. Từ các căn cứ như: chỉ tiêu tuyển sinh đã đăng ký và được giao, căn cứ vào tình hình nhân sự thực tế của đơn vị, cũng như tình hình cơ sở vật chất, trang thiết bị; trên các cơ sở đó, Ban Giám hiệu giao nhiệm vụ cho Phòng Đào tạo soạn dự thảo Quyết định thành lập Hội đồng tuyển sinh năm học mới.

Thứ hai, trên cơ sở nhiệm vụ do BGH giao, PĐT đánh giá kết quả tuyển sinh năm học trước, xây dựng dự thảo (dự kiến nhiệm vụ từng tổ …), sau đó gửi bản dự thảo cho các giáo viên và từng phòng/ khoa cho ý kiến, cuối cùng hoàn chỉnh dự thảo quyết định trình Ban Giám hiệu.

Thứ ba, BGH tổ chức họp Hội đồng tuyển sinh, rà soát lại văn phong, thể thức của văn bản, tính hợp lý, phù hợp trong phân công, phân nhiệm, sau đó giao cho PĐT hoàn chỉnh trình ký ban hành.

Thứ tư, một thành viên trong Hội đồng tuyển sinh (thường là Phó Hiệu trưởng) ký ban hành Quyết định thành lập Hội đồng tuyển sinh (và chịu trách nhiệm trực tiếp).

Từ đó triển khai thực hiện nhất quán, OK, sự đồng thuận cao!Tuy nhiên ở đơn vị đôi khi việc ra quyết định cũng không hẳn thực hiện đầy đủ

bốn bước trên. Ví dụ như những quyết định mệnh lệnh trực tiếp, … Nhưng nhìn chung là việc ra các quyết định đều đảm bảo đúng quy trình.

Riêng đối với bản thân, với cương vị là Trưởng khoa của đơn vị sự nghiệp, việc ra các quyết định để lãnh đạo, quản lý cũng được thực hiện bằng văn bản.Ví dụ như việc phân công các giáo viên giảng dạy trong học kỳ, phụ trách phòng học thực hành, phụ trách hướng dẫn học sinh thực tập tốt nghiệp, …Tuy nhiên, đôi khi cũng có ra những quyết định bằng phân công trực tiếp trong các cuộc họp khoa. Ví dụ như quyết định các vấn đề về nhắc nhở giáo viên đảm bảo lên lớp đúng

giờ quy định, chuẩn bị đầy đủ về chuyên môn, mua các thiết bị phục vụ công tác chuyên môn của khoa, …Nhìn nhận chung, việc ra các quyết định lãnh đạo, quản lý của bản thân đều dựa trên các cơ sở thu thập thông tin, phân tích và sử dụng thông tin đầy đủ, bản thân có nhiều kinh nghiệm từ việc soạn thảo văn bản do được trải nghiệm qua hơn 14 năm làm công tác Đoàn thanh niên. Bên cạnh đó, trong Khoa còn có 02 đ/c Phó Trưởng khoa thường xuyên tham mưu các công việc rất tốt. Do đó, việc ra các quyết định đều được quần chúng nhân dân tín nhiệm, thực hiện đạt hiệu quả cao.B5: Tóm lại,          Để ra được một quyết định LĐ,QL phù hợp; cán bộ, công chức lãnh đạo cấp cơ sở cần phải thu thập thông tin cần thiết, kiểm tra độ tin cậy và chính xác của thông tin.          Thông tin đến với LĐ cấp cơ sở qua nhiều kênh đó là: tiếp nhận từ cấp trên chỉ đạo xuống cơ sở; tự thu thập, khai thác thông tin bằng cách: điều tra, nắm bắt tình hình thực tiễn ở cơ sở…)          Do vậy, trước khi ban hành một quyết định LĐ,QL cần nghiên cứu nắm vững những thông tin sau đây như: các nghị quyết, chỉ thị, thông tư, văn bản của cấp trên trực tiếp có liên quan; số liệu điều tra, tình hình thực tiễn tại cơ sở.          Cấp cơ sở là cấp trực tiếp gần nhân dân và giải quyết những vấn đề thực tế đặt ra ở địa phương. Vì vậy, việc LĐ cấp cơ sở trực tiếp tìm hiểu thông tin về tình hình thực tế cơ sở là hết sức cần thiết, tránh tình trạng nắm bắt thông tin không kịp thời dẫn đến việc ra những quyết định LĐ,QL xa rời thực tế, hiệu lực không cao.          Trong điều kiện khoa học kỹ thuật phát triển, người cán bộ LĐ cấp cơ sở cũng phải chú ý tới việc cập nhật và khai thác thông tin từ nhiều nguồn khác nhau như: Internet, báo chí, truyền hình…

Xử lý điểm nóng Chính trị - Xã hội ở nước ta hiện nayTác giả: Ts. Nguyễn Quốc Tuấn

Trong những năm gần đây, cùng với sự ổn định chính trị tạo tiền đề cực kỳ quan trọng cho sự phát triển đất nước thì, đây đó các điểm nóng chính trị vẫn xảy ra, ít nhiều ảnh hưởng đến sự bền vững của chế độ. Nghiên cứu việc xử lý điểm nóng chính trị - xã hội trở thành yêu cầu cấp bách hiện nay.1. Khái niệm điểm nóng chính trị - xã hội .Trong sự tồn tại của mình, sự vật không phải lúc nào cũng phát triển một cách đều đặn bình thường mà vào một khoảng thời gian và không gian nào đó, nó ở trong trạng thái không bình thường và sắp xảy ra một sự biến đổi khác thường ;người ta gọi đó là “điểm nóng”.Trong một cộng đồng xã hội, có nhiều bộ phận nhân dân khác nhau, do sự tranh chấp dân sự, phát sinh những mâu thuẫn và chống đối lẫn nhau giữa các nhóm người. Khi các bên tham gia không còn tự kiềm chế được nữa, họ có những hành vi vượt ra ngoài khuôn khổ của pháp luật, của những chuẩn mực đạo đức và những giá trị của xã hội gây bất ổn định xã hội và ngang nhiên thách thức đối với những người cầm quyền. Hiện tượng này được gọi là “Điểm nóng xã hội” - tiền đề của điểm nóng chính trị - xã hội.Ở nước ta hiện nay, điểm nóng chính trị - xã hội bắt nguồn từ những hình thức chống đối của đám đông dân chúng như sau :- Chuyển mâu thuẫn dân sự sang chống đối chính quyền. Khi điểm nóng xã hội bùng phát, chính quyền sở tại không có biện pháp hữu hiệu dập tắt kịp thời. Lợi dụng tình hình ấy, các phần tử nào đó kích mâu thuẫn lên đến đỉnh điểm, xúi dục và lèo lái đám đông chuyển hướng trực tiếp vào chống đối quyền lực nhà nước một cách công khai cho điểm nóng lan rộng thêm thành điểm nóng chính trị - xã hội, đe dọa sự bền vững của chế độ.- Chống đối cá nhân hay nhóm người đương quyền. Với lý do cá nhân hay nhóm người dương quyền đã phạm tội hay không còn đủ phẩm chất cần thiết để thực hiện nhiệm vụ được giao, họ yêu cầu cấp có thẩm quyền xử lý hay thay đổi người khác tốt hơn..- Chống đối một cơ quan quyền lực nhà nước. Với danh nghĩa bảo vệ công lý, họ cho rằng trong quá trình điều hành quyền lực công, cơ quan quyền lực nhà nước đã không làm tròn trọng trách hay xâm hại đến quyền lợi của nhân dân. Từ đó, họ đòi củng cố, thay đổi chức năng hay xóa bỏ cơ quan ấy.- Chống đối chính sách, pháp luật hiện hành. Mệnh danh vì lợi ích cộng đồng, họ cho rằng một chính sách cụ thể hay một đạo luật nào đó không còn phù hợp với điều kiện đã thay đổi hay đã gây bất lợi cho giới mình. Cho nên, họ đấu tranh đòi sửa chữa, bổ sung hay xóa bỏ hoặc ban hành chính sách, luật mới..- Chống đối thể chế chính trị xã hội. Với chiêu bài đấu tranh cho tự do dân chủ, sự chống đối này hướng vào việc thay đổi căn bản hệ thống định chế chính trị, thiết chế tổ chức, phương thức vận hành của hệ thống chính trị xã hội; mà thực chất là đòi thay đổi chủ thể quyền lực chính trị xã hội.Nhìn chung, hình thức phổ biến nhất là những cuộc khiếu kiện tập thể vượt cấp, những cuộc biểu tình của quần chúng quy mô có tổ chức, có sự chỉ đạo chặt chẽ với

những yêu sách hướng trực tiếp vào quyền lực chính trị của xã hội mà trọng tâm là quyền lực nhà nước.Vậy, “Điểm nóng chính trị - xã hội” là thời điểm diễn ra sự chống đối của đám đông dân chúng đã trực tiếp hướng thẳng vào quyền lực nhà nước, đe dọa sự bền vững của chế độ.2. Phương pháp tiếp cận điểm nóng chính trị - xã hội.Khi tiếp cận điểm nóng chính trị - xã hội, cần phải :Thứ nhất, phân tích những yêu sách của đám đông dân chúng.- Xét đòi hỏi yêu sách. Phải tìm hiểu họ đang đòi hỏi những lợi ích gì? Lợi ích kinh tế, chính trị, văn hóa, tín ngưỡng . . .? Cũng có thể yêu sách là sự đan xen giữa các lợi ích ấy. Từ đó, chủ thể sẽ thấy được tình huống có vấn đề bắt nguồn từ đâu.- Xét mức độ đúng sai của yêu sách. Nếu xét thấy yêu sách của họ là chính đáng thì tình huống đó bắt nguồn từ sai lầm, khuyết điểm của lực lượng cầm quyền, của cơ quan quyền lực hoặc của chính sách, của thể chế nhà nước, Có những yêu sách khởi đầu là chính đáng, nhưng do bị kích động hay do kẻ địch lợi dụng dẫn đến những đòi hỏi quá đáng. Muốn giải quyết, yêu cầu họ trở lại yêu sách ban đầu.- Xét bản chất của yêu sách. Những yêu sách có thể đơn thuần là nguyện vọng của quần chúng, cũng có thể chứa đựng âm mưu chính trị kẻ địch làm cho yêu sách có sự đan xen, cài đặt giữa khát vọng của quần chúng với ý đồ chính trị xấu xa của kẻ địch. Trường hợp này, chủ thể phải tỉnh táo chỉ rõ đâu là nguyện vọng chính đáng và sai lầm của quần chúng, đâu là ý đồ chính trị xấu xa của kẻ địch. Từ đó, chọn phương án giải quyết thích hợp, thỏa mãn nguyện vọng chính đáng của nhân dân, trừng trị thích đáng kẻ địch.Thứ hai, phân tích người đứng đầu đ1am đông yêu sách.Chỉ khi xác định đúng và nắm được bản chất người đứng đầu mới nhận rõ thực chất vấn đề và mới có cách giải quyết đúng điểm nóng.- Tìm cho được người đứng đầu. Người đứng đầu hiện đang ở đâu? Người đứng đầu có thể là người lộ diện đi đầu đoàn biểu tình cũng có thể dấu mặt, trá hình lẫn trong đám đông kích động những người hung hãn – quá khích; hoặc không có mặt trong đám đông đó mà đang ẩn náo ở một nơi khác, thậm chí ở  ngoài nước, thông qua hệ thống một đường dây nào đó mà chỉ huy đám đông.- Xem bản chất người đứng đầu. Nếu người đứng đầu là kẻ xấu hay phản động thì những yêu sách của đám đông thường mang tính đả phá hay ẩn chứa ý đồ chính trị, từ yêu sách này họ lấn tới yêu sách khác mang tính đả phá và chính trị ngày một cao hơn. Nếu người đứng đầu là người tốt, đại diện cho lợi ích của nhân dân thì những yêu sách đó thường mang tính xây dựng.Thứ ba, phân tích tâm lý hành vi của đám đông yêu sách.Nhận thức được đúng tâm lý của đối tượng, giúp chủ thể bình tỉnh tìm cách xử lý thích hợp.- Phân tích tâm lý bộ phận nòng cốt. Đó là bộ phận trụ cột dẫn đầu đám đông với tình trạng tâm lý bất bình thường cao độ, không còn tự kiềm chế được kích động của người cầm đầu đã dẫn đến những hành vi bộc phát quá kích. Những người này thường có lợi ích trực tiếp với cuộc biểu tình, bất mãn với chính quyền, mâu thuẫn với chế độ; cũng còn có thể bao gồm những người có tiền án, tiền sự, những người do kẻ địch lợi dụng, mua chuộc . . .

- Phân tích tâm lý đám đông. Bộ phận này thường là những ngày bị động hùa theo do sự nhẹ dạ, cả tin nên ngộ nhận, do kẻ xấu thuê mướn hay ép buộc. Nhóm đối tượng này chiếm một bộ phận không nhỏ trong đ1m đông và họ dễ dàng bị tan rã nếu được giải thích, tuyên truyền, thuyết phục làm rõ đúng sai hoặc xử lý vừa đúng đắn vừa kiên quyết của các cơ quan quyến lực.3. Yêu cầu cơ bản của xử lý điểm nóng chính trị - xã hộiQua giải quyết tình huống, phải làm cho nhân dân tin tưởng hơn vào công lý, vào cán bộ vào sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước và càng xa lánh bọn xấu.Trước hết, phải hạn chế sự sự lan tỏa sang nơi khác và làm cho điểm nóng nguội dần.- Phong tỏa “lây lan”. Khi điểm nóng bùng phát, phải nhanh cóng và kịp thời lập “rào chắn”, không để phát sinh thêm vấn đề mới làm phức tạp thêm tình hình; đặc biệt, phải chăn đứng ngay sự lợi dụng của kẻ địch.- Làm cho điểm nóng nguội dần. bằng những biện pháp nghiệp vụ, sử dụng các phương tiện thông tin đại chúng, sự tiếp xúc nhanh của những người có thẩm quyền làm dịu sự “hưng phấn” của đám đông, từng bước giải tán từng nóm quàn chúng, cô lập bọn quá khích, vô hiệu hóa những kẻ cầm đầu . . .Thứ hai, phải bảo đảm quyền làm chủ của nhân dân và tăng cường hiệu lực của hệ thống chính trị sở tại.- Phát huy vai trò của quần chúng tích cực. Trên cơ sở đáp ứng những yêu cầu chính đáng của nhân dân mà động viên và bảo vệ quần chúng tốt, nhất là những người có uy tín trong cộng đồng, vạch mặt những kẻ xấu, chỉ ra những điều sai trái trong việc làm của đám đông cũng như của mỗi người, hướng họ từ người tham gia tạo nên yêu sách thành người cùng trách nhiệm giải quyết vấn đề yêu sách đặt ra.- Phát huy vai trò của hệ thống chính trị sở tại. Khi tình huống vừa bùng phát, phải củng cố nhanh hệ thống chính trị ở cơ sở. Thực hiện sự lãnh đạo tập trung của tổ chức Đảng. Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân phải phát huy tối đa vai trò vận động thuyết phục quần chúng. Chính quyền sở tại sử dụng một cách năng động, mềm dẻo và khéo léo các biện pháp giáo dục thuyết phục với biện pháp hành chính cưỡng chế, các biện pháp tư tưởng với kinh tế, đạo đức với pháp luật, khuyến cáo răn đe . . .; trừng trị thích đáng các phần tử phản động, ngoan cố quậy phá.Thứ ba. tạo ra sự bình ổn bền vững trong đời sống xã hội.- Lập lại sự bình ổn xã hội. Nhanh chóng tìm ra biện pháp giải quyết tình huống. Biện pháp không chỉ trực tiếp giải quyết vấn đề chính trị đó. Không “đao to búa lớn”, không phô trương hay lợi dụng quyền lực và bạo lực; không để thiệt hại nhân mạng hay tổn thương về tinh thần, tránh đến mức thấp nhất thiệt hại của cải của quần chúng.- Tạo tiền đề cho sự phát triển kinh tế - xã hội. Giải pháp được lựa chọn không nhằm chỉ để dập tắt mà còn phải chữa trị căn nguyên sinh ra điểm nóng và kết hợp với tổng thể các giải pháp khác để cho đời sống xã hội phát triển mạnh cả về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội.4. Quy trình xử lý điểm nóng chính trị - xã hội.Quy trình mang tính phổ biến của xử lý các điểm nóng chính trị - xã hội gồm những bước cơ bản sau :Bước 1: Nắm tình hình, phân tích nguyên nhân và nận dạng mâu thuẫn.

- Số lượng người tham gia biểu tình chống đối. Phân tích thành phần, đối tượng, hình thức tổ chức lực lượng . . . Họ nêu những yêu sách gì? Những yêu sách đó do cơ quan nào giải quyết? Ai là người cầm đầu Số lượng những người quá khích? Những âm mưu và thủ đoạn? Họ có quan hệ trực tiếp, gián tiếp với những đâu?- Phân tích tìm ra các nguyên nhân đưa đến các điểm nóng. Nguyên nhân khách quan và nguyên nhân chủ quan, nguyên nhân bên trong và nguyên nhân bên ngoài, nguyên nhân sâu xa và nguyên nhân trực tiếp.-Xem xét tình chất của các mâu thuẫn. Mâu thuẫn đối kháng hay không đối kháng, mâu thuẫn giữa nội bộ nhân dân hay mâu thuẫn địch ta, mức độ của từng mâu thuẫn và sự đan xen giữa chúng.Bước 2: Áp dụng những biện pháp “rút ngòi nổ” và từng bước giải quyết dứt điểm vấn đề.Lựa chọn chính xác phương pháp, hình thức, lục lượng thích hợp và nghệ thuật sử dụng các phương tiện hỗ trợ mà nhất là các phương tiện thông tin đại chúng để nhanh chóng “rút ngòi nổ” và “hạ nhiệt độ” của điểm nóng, giải tán đám đông và đối sách với những người cầm đầu một cách khéo léo. Vì vậy, phải :- Thành lập ngay ban chỉ đạo chung. Thiết lập sự lãnh đạo, chỉ huy thống nhất, phát huy hiệu lực của hệ thống chính trị để giữ vững quyền lực chính trị; đặc biệc chú ý đến việc lựa chọn đúng người chỉ huy và ban tham mưu cùng hệ thống chỉ đạo từ trên xuống.- Xác định đúng phương thức giải quyết. Xây dụng kế hoạch giải quyết từng vấn đề một và cả phương án dự phòng. Chuẩn bị phương án xử lý tình huống xấu nhất có thể xảy ra, ngăn ngừ nguy cơ lan tỏa sang nơi khác bằng tất cả các biện pháp có thể; trong đó, biện pháp chính trị tư tưởng, tâm lý để ngăn ngừa việc chưa xảy ra vẫn là quan trọng nhất.- Thực hiện đối sách hợp lý. Nắm vững phương châm: kiên định về nguyên tắc, mềm dẻo về phương pháp, linh hoạt trong hình thức, thỏa đáng về biện pháp trên cơ sở dựa vào dân, nắm lấy dân và thực hiện bằng lực lượng của dân.Bước 3: Khắc phục hậu quả khi điểm nóng bị dập tắt.Khi giải tán được đám đông và xử lý những người cầm đầu thì, về cơ bản, điểm nóng đã đươc dập tắt. Vấn đề tiếp theo là xử lý hậu quả:- Bình thường hóa đời sống xã hội. Đưa những hoạt động cơ bản của đời sống cộng đồng trở lại bình thường như trước khi xảy ra điểm nóng ; đồng thời giải quyết luôn những gút mắc có liên quan cũng như tạo ra tiền đề cho sự phát triển mới.- Khắc phục những thiệt hại. Những thiệt hại về người và của phải được giải quyết một cách thấu lý đạt tình; phù hợp với pháp luật hiện hành, truyền thống tốt đẹp của dân tộc, đạo lý sinh hoạt cộng đồng.- Truy cứu trách nhiệm. Trên tinh thần xây dựng mà tiến hành xác định rõ đúng sai, xử lý công khai và đúng tội những người có sai lầm cà hai phía đúng với từng tính chất của vụ việc; khen thưởng những người có công bảo vệ chế độ.Bước 4: Rút kinh nghiệm, dự báo tình hình và áp dụng những giải pháp để điểm nóng không tái phát.- Đúc kết kinh nghiệm. Cần tiến hành đánh giá rút kinh nghiệm về người cán bộ lãnh đạo, hệ thống tổ chức quyền lực, phương thức lãnh, chỉ đạo và sự bất cập của chính sách, thể lệ hay luật pháp của của nhà nước, cơ sở chính trị - xã hội trong quần chúng.

- Dự báo điểm nóng có thể tái phát lại không? Nếu có thì mức độ tái phát ra sao? Xu hướng của nó là như thế nào? Cần áp dụng những giải pháp gì để tiếp tục xử lý tình huống tái phát.- Các giải pháp không để cho điểm nóng tái phát. Cần áp dụng những giải pháp gì để điểm nóng không tái phát? Những giải pháp trước mắt và những giải pháp  bổ trợ.Điểm nóng chính trị - xã hội phải được xử lý theo quan điểm lịch sử cụ thể và hết sức cẩn trọng; mỗi sai lầm dù là sai lầm nhỏ cũng rất nguy hiểm.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------Báo cáo sơ bộ về cuộc khảo sát xã hội tại Thái Bình cuối tháng sáu, đầu tháng bảy năm 1997Tương LaiViện trưởng Viện Xã Hội Học,Thành viên của Tổ Nghiên Cứu Ðổi Mới của Thủ tướng Chính phủ 

Sự kiện đêm 26 rạng ngày 27/6/1997 ở xã An Ninh, huyện Quỳnh Phụ tỉnh Thái Bình như một hồi chuông báo động khiến chúng ta cần tỉnh táo nhìn nhận lại về hậu phương vững chãi của chúng ta để có những suy nghĩ nghiêm túc về vấn đề nông thôn, nông nghiệp, nông dân trong sự nghiệp Ðổi mới và công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông thôn, nông nghiệp.

An Ninh là lá cờ đầu của huyện Quỳnh Phụ, và cũng có thể nói là lá cờ đầu của Thái Bình, một điển hình tiên tiến đã từng là quê hương của phong trào 5 tấn trước đây và hiện nay luôn luôn là lá cờ đầu của nhiều phong trào quần chúng chiếm lĩnh đỉnh cao thành tích về kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng v.v... Gần đây Thái Bình càng nổi bật trong việc triển khai chương trình xây dựng kết cấu hạ tầng, đặc biệt với 4 công trình lớn: Ðiện, Ðường, Trường, Trạm cùng tiến hành đồng thời và thu được những thành tích lớn, tạo ra một diện mạo khang trang đẹp đẽ của một tỉnh lúa đồng bằng sông Hồng mà khách tham quan có thể ngồi trên ô tô đi khắp các xã trong tỉnh trên con đường quốc lộ, tỉnh lộ, huyện lộ đã rải nhựa hoặc lát gạch phẳng lì!

Ấy thế rồi, đêm 26, rạng 27/6/97 hàng ngàn nông dân nổi dậy đập phá chậu cảnh tường hoa, bàn xa lông tiếp khách, bát đĩa dùng liên hoan và chiêu đãi, kính tủ bàn của trụ sở ủy ban xã, một tòa nhà uy nghi, lộng lẫy vừa xây tốn hơn 800 triệu đồng. Rồi sau đó, dân kéo đi đập phá 8 ngôi nhà của bí thư Ðảng ủy, Chủ tịch ủy ban, cán bộ địa chính và các bậc chức sắc khác nhau của xã (chỉ có một nhà của một người dân làm việc nấu nướng phục vụ hội nghị và khách của xã). Sau đêm hỗn loạn, giận dữ, đốt phá, sáng mai hoạt động của xã lại bình thường, người ta lại vẫn ra đồng họp chợ, đi lại chuyện trò vô tư!

Ba ngày sau sự kiện nói trên, theo yêu cầu của Tổ nghiên cứu Ðổi mới của Thủ tướng Chính phủ, đoàn cán bộ xã hội học chúng tôi về xã An Ninh, được bí thư Ðảng ủy tiếp tại trụ sở mà kính vỡ, mãnh bát đĩa vỡ, chậu cảnh vỡ vẫn ngổn ngang, kể cả một tượng Bác Hồ bằng thạch cao trắng bị vỡ vẫn nằm ở góc bàn trong hội trường và theo lời của bí thư Ðảng ủy xã thì "Hiện trường vẫn được giữ nguyên" như để nói lên tính phản loạn không thể dung tha được và cần phải trấn áp ngay của vụ bạo động 26-27/6/97.Những ngày cuối cùng của tháng 6 năm 1997 đã cho thấy tính nghiêm trọng của một loạt những sự biến đã xảy ra ở một phần lớn các vùng nông thôn tỉnh Thái Bình. Ðã có tới 5 (Quỳnh Phụ, Hưng Hà, Tiền Hải, Ðông Hưng, Thái Thụy) trên 7 huyện và thị của tỉnh có phản ứng và khiếu kiện của nông dân về những vấn đề dân chủ và công bằng xã hội trong nông thôn. Nội dung chủ yếu của những khiếu kiện này tập trung xung quanh việc đòi thanh tra và công khai hóa việc phân chia ruộng và nhất là việc thu và chi những khoản đóng góp mà chính quyền địa phương (xã và huyện) thu của nông dân trong những năm qua để xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật trong nông thôn, chủ yếu là các công trình : Ðiện - Ðường -Trường -Trạm.

Xây dựng kết cấu hạ tầng, trong đó đặc biệt là các công trình Ðiện - Ðường -Trường -Trạm là một chủ trương đúng đắn của tỉnh, rất hợp với nguyện vọng của dân. Người dân Thái Bình nói chung rất tự hào về hệ thống đường giao thông liên tỉnh, liên huyện và liên xã của họ.

Ðiều đáng nói ở đây là các công trình này đã được thực hiện trong 5 năm qua với một tốc độ và

nhịp điệu quá nhanh. Do đó các khoản thu từ nhân dân cũng tăng nhanh chưa từng thấy. Năm 1991, tỉnh chủ trương chỉ đảm bảo cho 65% các hộ trong tỉnh có điện dùng vào năm 1995. Nhưng cuối năm 1992 đã có 70% số hộ (báo cáo của ủy ban nhân dân tỉnh, tháng 10 năm 1992) và năm 1996, 100% số hộ trong tỉnh đã có điện dùng, toàn bộ đường tỉnh đã được nhựa hoặc xi măng hóa hết và 2/3 số trường học trong tỉnh đã là nhà cao tầng. Nguồn vốn để chi cho các công trình này chủ yếu lấy từ các nguồn trong tỉnh.

Trong ba năm 1988 - 1990, tổng số vốn đầu tư cho cơ sở vật chất kỹ thuật là 39,5 tỉ đồng, trong đó 9,5 tỉ là do Trung ương cấp, 30 tỉ là từ huy động ngân sách trong tỉnh. Nhưng phần vốn huy động từ sự đóng góp của nhân dân và tập thể cũng rất lớn. Ngoài ra, các quỹ giao thông xóm xã cũng ra sức phát triển. Có nơi còn chủ trương "cứng hóa kênh mương" để tăng nhanh các nguồn thu từ nhân dân (Thái Thụy). Phải chăng các khoản thu này là quá lớn so với khả năng đóng góp của người nông dân Thái Bình vốn chỉ có nguồn thu từ hạt thóc là chủ yếu ? Cơ cấu thu nhập của tỉnh vào năm 1991 cho thấy 81% là thu từ nông nghiệp. Các khoản thu này lên tới chừng trên dưới 35 khoản, thay vì 14 khoản theo quy định của huyện và 7 khoản theo quy định của tỉnh. Ðiều cần lưu ý là các khoản thu và chi này đã không được sử dụng một cách công khai và dân chủ. Các khoản thanh toán được công bố lại cho thấy có dấu hiệu của sự lạm dụng công quỹ, bởi nó vượt quá xa các định mức chi phí trên thị trường (giá của các công trình xây dựng thường cao gấp nhiều lần giá trị thực tế của chúng). Một chiếc cống thoát nước do chính quyền xã xây đã quyết toán tới 21 triệu đồng, nhưng khi dân đập đi xây lại thì chỉ mất 7,5 triệu đồng (Xã Quỳnh Hồng). Trong khi đó, một số cán bộ chủ chốt ở một số địa phương lại có biểu hiện giàu lên nhanh quá mức bình thường trong năm năm qua, cùng với sự giàu lên trông thấy qua nhà cửa, các phương tiện sử dụng trong sinh hoạt là những nét xa hoa kệch cỡm về lối sống của một số người dễ dàng gây phản ứng trong quần chúng.

Nhân dân một số địa phương đã có đơn khiếu kiện lên xã, huyện, thậm chí cả tỉnh với các hình thức hợp pháp, từ đưa đơn có nhiều chữ ký cho một người đi gặp các cấp lãnh đạo có thẩm quyền (Tiền Hải, xã Ðông Trà), tới việc tập trung vài chục hay vài trăm người trước cổng ủy ban tỉnh từ cuối năm 1996. (Quỳnh Hội : tháng 10/1996, 700 người lên tỉnh 2 đêm 1 ngày để trình đơn khiếu kiện, sau đó là đợt 2, với 1.500 người, đòi thanh tra lại đất 5% vào tháng 4/1997). Người ta ước tính có chừng 120/260 xã trong tỉnh có biểu tình đưa đơn và từ chỗ đi lẻ tẻ, dần dần hình thành tổ chức quy mô hơn, người ta cho rằng có chừng 40 cuộc biểu tình lên tỉnh được tổ chức có quy củ và trật tự.

Những cuộc khiếu kiện này thường được tiếp đón một cách không nhiệt tình. Cách trả lời thường là sự im lặng kéo dài, hoặc lờ đi, hoặc cho thanh tra công khai nhưng kết luận không có gì. Những vấn đề này, thực ra, đã nảy sinh từ những năm 86 - 90 song cách giải thích chính thức của các cấp chính quyền từ xã, đến huyện, đến tỉnh về những sự kiện trên thường cho đó là "những biểu hiện tiêu cực nảy sinh do một số cán bộ, đảng viên thoái hóa, biến chất, lợi dụng chức quyền tham nhũng, đè nén dân, làm mất uy tín của Ðảng và Nhà nước. Mặt khác cũng là do một số người lợi dụng việc mở rộng dân chủ trong quá trình đổi mới và những khó khăn đang gặp phải đã có hành động cực đoan quá khích, thậm chí tiếp tay cho địch, gây rối nội bộ, nói xấu Ðảng và Nhà nước. Những cách giải thích này không thuyết phục được quần chúng, nhất là vì nó chưa đưa ra được những giải pháp có hiệu quả thiết thực.

Từ tháng 5 năm 1997, những sự biến xảy ra dồn dập hơn, mãnh liệt hơn, và có chiều hướng sử dụng bạo lực từ cả hai phía, để răn đe hoặc để giải quyết những vấn đề đang tồn tại.

Sự xuất hiện của cảnh sát cơ động dường như đã đặt các cuộc biểu tình hợp thức vào tình thế bế tắc. Xu hướng bạo lực ngày càng có khả năng trở thành hiện thực. Sự kiềm chế và tính tổ chức ở những người biểu tình càng giảm sút thì các sự biến xã hội càng khó kiểm soát. Người ta chứng kiến một cuộc khủng hoảng chính trị xã hội thực sự trong nhiều xã và huyện của nông thôn Thái Bình.

Ngày 11 tháng 5 năm 1997, theo lời ước đoán thì có khoảng 2000 nông dân Quỳnh Phụ thuộc trên dưới 36 trong 38 xã của huyện đã tham gia vào cuộc biểu tình từ xã lên tỉnh bằng xe đạp và sau đó ở lại tỉnh 2 ngày 1 đêm, gây ảnh hưởng lớn trong toàn tỉnh. Cũng theo lời kể lại thì trong khi cuộc biểu tình này đang cố gắng thể hiện thái độ nghiêm túc và thận trọng trong việc bày tỏ nguyện vọng của đông đảo nhân dân trong huyện, thì ở trước trụ sở ủy ban nhân dân huyện Quỳnh Phụ, cuộc tập trung của nhân dân nhiều xã trong huyện, cứ đông dần lên vì người các nơi ùn ùn kéo đến, có người ước lượng là có đến 1 vạn (?) người. Khi đám đông đã đến quy mô như vậy, chỉ cần một hành động quá khích là có thể dẫn đến những bùng nổ không sao

kiềm chế được. Theo lời người kể lại, thì do cách xử sự thiếu khôn ngoan và không thỏa đáng của một số người đại diện cho quyền lực nhà nước, dân phẫn nộ đã dùng bạo lực, phá trụ sở công an huyện, tấn công bằng gạch đá vào lực lượng an ninh có trang bị xe phun nước và chó béc- giê. Trước 500 công an, với 3 xe vòi rồng, dùi cui lá chắn, dân bảo nhau chuẩn bị nếu bị phun nước thì cả đàn ông, đàn bà sẽ cởi hết quần áo ra tắm. Công an ném 10 quả lựu đạn cay, dân phá hỏng một xe vòi rồng trong tiếng kêu : "thế này thì dân chết mất" lại có tiếng "thà chết còn hơn sống khổ". Công an được lệnh không đánh lại dân. Nhưng khi trời tối, dân phát hiện có công an mặc thường phục trà trộn vào đám đông quần chúng. Thế là diễn ra cảnh bi hài, dân hô: "cứ xem thằng nào đi giày da, sờ vào bụng thằng nào to tức là không phải dân, nhằm vào nó mà nện". Công an bị thương 9, 10 người, dân bị thương vài chục. Công an bị thương được đưa vào bệnh viện, nhưng dân bị thương thì không vào vì sợ bị phát hiện nên khiêng về làng tất.

Dẫn đến cuộc bạo động này là chuyện dân bao vây Viện kiểm soát huyện Quỳnh Phụ đòi thả hai người đánh kẻng tập hợp dân, đã bị bắt. Cuộc xô xát này, cho dù không để xảy ra tử vong song đã là bước ngoặt dẫn đến những sự biến sau này ngày càng bạo liệt hơn, bạo lực nhiều hơn và ngày càng mang tính trả thù hơn là đấu tranh hợp pháp.Ðiều đáng lo ngại nữa là các huyện khác trong tỉnh đều coi cuộc đấu tranh này của người dân Quỳnh Phụ đã trở thành mô hình cho cách đặt vấn đề và phương thức đấu tranh của họ. Một mặt, những người khởi xướng cuộc khiếu kiện, rồi biểu tình bày tỏ sự nhiệt thành với cuộc đấu tranh chống tham nhũng, giữ gìn sự trong sáng của Ðảng, bảo vệ sức mạnh của chính quyền dân chủ nhân dân do Ðảng và nhà nước phát động. Mặt khác họ kêu gọi tinh thần cố kết cộng đồng làng xã vốn tiềm tàng trong đầu óc của mỗi người dân để buộc mọi người phải tham gia vào cuộc đấu tranh chống tham nhũng theo cách nghĩ và cách làm của họ. Chẳng hạn như : ai không đi biểu tình, khiếu kiện thì tùy, nhưng nhà có người chết đừng có gọi dân khiêng, có cháy nhà đừng gọi người dập lửa. Phương thức đấu tranh ấy, chính là sự quay trở về với "lệ làng", mà buộc "phép vua" trước đây đã phải thua. Một khi mà kỷ cương, phép nước do những cán bộ xã, huyện và cả tỉnh đại diện đã không yên được lòng dân, thì tính tự phát của lệ làng, của đám đông có tổ chức hay không có tổ chức, dẫn đến sự manh động, là điều không thể tránh khỏi.

Bước chuyển từ "đối thoại" sang "đối đầu" đã thực sự chia rẽ một bộ phận lớn nhân dân với chính quyền địa phương và lực lượng bảo vệ trật tự là công an. Xu hướng manh động của những người nông dân mất bình tĩnh với sự tham gia của những trẻ em vị thành niên và những người kém kinh nghiệm xã hội đã được thổi bùng lên bởi các phần tử cực đoan quá khích và những thành phần bất hảo trong xã hội, điều ấy cũng không có gì lạ.

Ví dụ như, người ta kể lại rằng, ngày 8 tháng 6 năm 1997, chừng 300 thanh niên tuổi từ 13 đến 17 đã trói chủ tịch và bí thư xã Quỳnh Hoa, dong lên huyện dưới trời mưa mà không cho đội mũ. Họ phá cổng ủy Ban huyện làm Chủ tịch huyện phải bỏ chạy. Họ la hét và hạ nhục bằng những câu hỏi khiêu khích : vì sao mà "giàu lên nhanh thế", vì sao mà "chóng béo" đến thế.

Khoảng 10 ngày sau là sự kiện lên đến cao trào bằng việc đốt phá đêm 26 rạng 27/6/97 tại xã An Ninh, huyện Quỳnh Phụ. Rồi sau Quỳnh Phụ, một loạt các huyện khác đã nổ ra đấu tranh dưới nhiều hình thức kể cả biểu tình, khiếu kiện như ở Ðông Hưng (xã Ðông Cường) lẫn tấn công bằng bạo lực vào các cán bộ xã bị coi là phần tử tham nhũng. Người ta cho rằng tại ba xã Thái Thịnh, Thái Tân và Mĩ Lộc của huyện Thái Thụy là đỉnh cao của những cuộc tấn công bằng bạo lực. Phần đông các cán bộ xã bị tấn công đã phải trốn chạy. Những người còn lại đã phải dùng hình thức tự vệ bằng vũ khí và sự hỗ trợ của họ hàng, người cùng xóm gắn bó với họ.

Sau những bùng nổ đó, huyện, tỉnh (và có thể cả Trung ương) đã có những giải pháp, thêm vào đó, khung cảnh khủng bố và sự phá phách của những phần tử quá khích cũng đã làm cho nhiều người phải suy nghĩ lại về mục tiêu và phương thức của những cuộc đấu tranh đang diễn ra. Sự trấn áp những phần tử quá khích và những lời hối lỗi của họ trên màn ảnh truyền hình địa phương được đưa liên tục có thể cũng đã răn đe những hành vi bạo lực, manh động. Trong nhân dân cũng đã có người nhận ra hành động "luồn gió bẻ măng", có thể thấy rằng đám đông đã bị lợi dụng bởi những kẻ cực đoan, những kẻ muốn đục nước béo cò, trả thù cá nhân, thậm chí những hành vi lưu manh, cướp bóc. Tình hình tạm lắng xuống, song những nguyên nhân đẩy tới sự khủng hoảng và bùng nổ vừa qua vẫn còn nguyên, nếu chưa nói là đây đó, nơi này nơi khác được nung nấu thêm ! Màn kịch bạo lực dường như đã đi quá những giới hạn có thể chấp nhận cả từ phía chính quyền lẫn từ phía nông dân, hậu quả xã hội thật nặng nề.

Ðể tỉnh táo giải quyết hậu quả nặng nề này đòi hỏi một sự dũng cảm nhìn thẳng vào sự thật,

mổ xẻ phân tích để dám cắt bỏ ung nhọt, thuốc thang bổ dưỡng cho cơ thể xã hội lành mạnh với một đường lối đúng, giải pháp đúng.

Câu hỏi đặt ra là, bằng cách nào đây để giải quyết những mâu thuẫn đã tích lũy nhiều năm ở nông thôn mà không phải sử dụng đến bạo lực ? Ðể trả lời câu hỏi này, việc đánh giá lại những sự biến vừa xảy ra một cách khách quan, tỉnh táo và thực sự cầu thị là tiền đồ quan trọng nhất.

Phải chăng là, không thể quy mọi nguyên nhân của các sự biến trên cho những kẻ quá khích, cực đoan hay những tên lưu manh chỉ thèm trả thù, cướp bóc và đập phá. Bởi lẽ nếu đúng là bọn này thì chúng không có uy tín, không có lẽ phải, không có khả năng tập hợp nông dân trong những cuộc biểu tình hợp pháp, nghiêm túc và đầy ý thức chính trị như vừa qua. Nếu đúng như câu chuyện được kể lại thì với một tập hợp trên dưới hai ngàn người, từ hơn 30 xã trong huyện, tập hợp ở một địa điểm và thời điểm bí mật đã được định trước chắc chắn là một hoạt động có tổ chức chặt chẽ và có sự chỉ huy thống nhất. Người ta kể lại rằng họ diễu hành hàng đôi bằng xe đạp lên tỉnh để tránh những trục trặc và ách tắc giao thông do họ gây ra hoặc do hoàn cảnh đưa lại. Cứ khoảng từ 30 đến 50 người lại có một người chữa xe đạp để tránh những trục trặc kỹ thuật. Ðến trụ sở ủy ban tỉnh, họ ngồi thành hàng trên vỉa hè, tuyệt đối không bẻ cây, vứt rác, làm mất trật tự, trị an nơi họ có mặt. Họ kiên nhẫn chịu đựng sự căng thẳng, mệt mỏi trong 2 ngày 1 đêm chỉ để đưa được lá đơn khiếu nại tới tay ông chủ tịch tỉnh. Ðã có biết bao giai thoại về cuộc biểu tình này chỉ để tỏ lòng khâm phục trình độ tổ chức của người lãnh đạo và ý thức tổ chức của những người tham gia. Ở những cuộc biểu tình này tuyệt nhiên không có xung đột, đụng độ nào cho dù có sự hiện diện của cảnh sát dã chiến (chỉ có xung đột ở huyện, xã).

Người ta cho rằng ở các cuộc biểu tình này có sự tập hợp đông đảo các tầng lớp nông dân ở nhiều vùng nông thôn trong tỉnh, từ người già, trẻ em, phụ nữ, tới những cựu chiến binh, đảng viên, cán bộ về hưu vốn đã từng lăn lộn, chiến đấu và hy sinh xương máu của mình qua hai cuộc kháng chiến. Nếu thế thì phải chăng, tính quần chúng rộng rãi của cuộc đấu tranh này cho phép nhìn nhận rằng đây là một phong trào xã hội, chứ không phải là những mâu thuẫn cục bộ, càng không là sự phản loạn chống lại chế độ.

Sự tham gia của đông đảo các đảng viên, các cựu chiến binh, những người về hưu, một lực lượng xã hội có trình độ nhận thức chính trị và xã hội tương đối cao trong nông thôn càng giải thích rõ tính chất và quy mô của cuộc đấu tranh của nông dân trong sự biến vừa qua và có lẽ chưa tắt hẳn.

Trong cuộc đấu tranh chống tiêu cực mà điển hình là cuộc đấu tranh chống tham nhũng và sự mất công bằng, mất dân chủ trong nông thôn, lực lượng này có vai trò rất quan trọng. Bởi vì, họ không chỉ là nạn nhân trực tiếp của những tệ nạn cường hào, tham nhũng mà còn là những người có khả năng nhận biết. Chính vì thế, họ dễ trở thành những người khởi xướng và lãnh đạo cuộc đấu tranh mà chúng tôi đã nói ở trên.

Qua tìm hiểu các cán bộ xã, thấy rõ một điều là họ biết rất rõ những ai đứng đằng sau các cuộc tấn công vào bộ máy cán bộ lãnh đạo đương quyền. Nhóm chủ yếu phát động là những cán bộ trước cũng làm cán bộ nhưng nay không còn đương chức nữa. Thuộc về nhóm chủ yếu này ở một số nơi có cán bộ hưu trí, những người tương đối có trình độ cả về học vấn, tổ chức, còn sức lực nhưng thiếu việc làm. Cũng không nên quên rằng, Thái Bình, với đặc điểm đất chật, người đông, có một số lượng rất lớn người đi thoát ly làm cán bộ và nay về hưu. Ðược đảm bảo tương đối về đời sống, và cũng có hiểu biết, có nhiều thời gian những người thuộc nhóm này thường hay đề xuất ý kiến trong đời sống nông thôn.

Cũng chính vì vậy, cách đưa tin của đài truyền hình Thái Bình làm cho người ta nghĩ rằng bọn "côn đồ" xúi giục, nay bọn chúng đã bị bắt và ăn năn hối lỗi và nhận tội thì những người nhẹ dạ cả tin và manh động theo đuôi bọn quá khích đã nhận ra sai lầm. Cách đưa tin đó hình như không đạt được mục đích, mà ngược lại, trong khía cạnh nào đó lại như tích tụ thêm sự phẫn nộ.

Sau 10 năm tiến hành công cuộc Ðổi mới, rõ ràng là đời sống vật chất của mọi tầng lớp nông dân đã được nâng lên, nông thôn đã từng bước chuyển mình. Thái Bình lại càng nổi trội lên với bao lá cờ đầu, bao nhiêu vẻ khang trang, nề nếp. Vậy cái gì đã lôi kéo nông dân vào một cuộc đấu tranh dữ dội và rộng khắp như vậy ? Theo chúng tôi có lẽ không chỉ đơn thuần là lý do kinh tế. Những khiếu kiện kinh tế chỉ là điểm xuất phát khi một số cán bộ xã bị nghi ngờ có hành vi

tham nhũng lại tự cho mình cái quyền tự phán xét, tự hợp thức hóa những quyết định đáng nghi ngờ của họ. Những người này tự cho họ là đại diện cho Ðảng bởi họ chính là bí thư hay các đảng ủy viên quan trọng của đảng bộ, tự cho là đại diện cho Chính quyền nhân dân, khi họ là chủ tịch hay các phó chủ tịch, trưởng thôn, tự xem là đại diện cho pháp luật khi họ là chủ tịch hay các thành viên của Hội đồng nhân dân xã. Những người này triệt để sử dụng các thiết chế hiện hành đang bị quan liêu hóa để hợp thức hóa những quyết định của họ thay vì trực tiếp tham khảo, lắng nghe ý kiến của nhân dân, dần dần một bộ phận những người có quyền lực này xa lạ và đối lập với dân.

Một khi mà sự việc đã diễn ra đến tình huống như vậy thì ở những nơi này, nội bộ Ðảng bị chia rẽ vì phe cánh và quyền lợi, mất dần sức sống, không còn uy tín. Chính quyền rơi vào nguy cơ mất mối liên hệ với các tổ chức quần chúng. Giữa dân với Ðảng và Chính quyền mất dần kênh liên lạc vốn có. Người ta phải sử dụng đến các hình thức khiếu kiện vượt cấp để tìm kiếm giải pháp cho các vấn đề của họ. Khi mọi hình thức đó không đi đến kết quả thì xung đột nổ ra dưới mọi hình thức. Các phần tử cực đoan quá khích có cơ hợi để đưa cuộc đấu tranh nhanh chóng đi đến bế tắc bằng các hình thức bạo lực và sự trả thù.

Hãy dừng lại ở sự kiện xã An Ninh, huyện Quỳnh Phụ, đi vào diễn biến dẫn đến sự bùng nổ để qua đó, chứng minh cho những phân tích nói trên.

Sự việc bắt đầu bằng những đụng độ căng thẳng xung quanh yêu cầu của thanh tra nhân dân xóm 10, thôn Kiến Quan, đòi ông Khương, nguyên xóm trưởng giao nộp hồ sơ sổ sách để kiểm tra mà chưa được đáp ứng. Ngày 24/6/97, trước sức ép của nhiều người, ông Lương Văn Quang, thành viên tổ thanh tra nhân dân xóm đã đánh kẻng họp dân toàn xóm mà chưa có sự đồng ý của người có trách nhiệm. Ðiều này đã dẫn đến tranh chấp, đôi co trong việc lập biên bản và giữ ông Quang tại trụ sở ủy Ban vào ngày 26/6/97. Việc này do chủ tịch Nguyễn Mạnh Hàm và Bí thư Ðảng ủy Vũ Xuân Chiếm chủ trương.

Bị kích động bởi một lời thách đố của Chủ tịch xã khi nóng giận, dân xóm 10, và sau đó kèm theo là hàng nghìn người từ các thôn xóm khác trong và ngoài xã đã tràn đến bao vây trụ sở xã vào cuối ngày hôm đó. Những hành động quá khích vượt quá giới hạn của cuộc đấu lý đã dẫn đến bạo lực. Ðám đông hàng trăm người trong đó có những người bịt mặt với sự reo hò, cổ súy của hàng nghìn người vây ủy Ban (cỡ chừng vài ba nghìn người, có người cho rằng có tới 6 nghìn người) đã tràn vào trụ sở ủy Ban nhân dân xã, đập phá bàn ghế, tủ công tác, bàn hội nghị, phòng ốc, chậu hoa, cây cảnh, bát đĩa v.v... và săn đuổi cán bộ xã đang có mặt tại trụ sở. (Khi thấy sự việc có chiều hướng nguy hiểm, hệ thống đèn chiếu sáng đã phải vụt tắt, tất cả các cán bộ xã đều đã phải trốn chạy tháo thân).

Thế rồi từ 7h tối ngày hôm đó cho tới rạng sáng ngày hôm sau (chừng 3h30') là một cuộc bạo động của đám đông hàng nghìn người rầm rập trên đường lần lượt đi phá, đốt nhà cửa, lấy tài sản của các cán bộ chủ chốt trong xã.

Trình tự của cuộc đập phá : Thoạt đầu là ủy ban xã, ngay sau đó là nhà chị Ly, liền kề ủy ban (đây là gia đình thường thổi nấu cơm khách, phục vụ ăn uống cho ủy ban xã). Người ta nói rằng việc đập phá nhà chị Ly là để bõ tức vì không tìm thấy ông Chủ tịch Hàm tại đó. Tại nhà này, đám đông đã đốt xe máy phân khối lớn của một cán bộ công an tỉnh biệt phái theo dõi cơ sở. Từ nhà chị Ly, đám đông ầm ầm đi tới xóm 11 dập phá nhà Chủ tịch Hàm. Sau đó, chuyển xuống xóm 6, phá nhà ông Trung, cán bộ quản lý địa chính xã, sang xóm 8, đập phá tài sản nhà ông Lự, chủ nhiệm hợp tác xã nông nghiệp, đại biểu Hội đồng nhân dân tỉnh Thái Bình. Tại đây, đã diễn ra cuộc đụng độ quyết liệt giữa thân nhân của chủ nhà với người đi đập phá, cả hai phía đều có người bị thương, đám đông đã bắt đầu nổi lửa đốt từ nhà này trở đi. Tiếp đó đám đông vượt đồng sang xóm 9, xóm 10 để đập phá và đốt nhà ông Hoa, Phó chủ tịch phụ trách nội chính xã, quay trở về gần nhà chủ tịch Hàm để đốt phá nhà ông Ðăng, Chỉ huy trưởng quân sự xã, sau đó tới các xóm khác đốt phá nhà ông Trừ (nguyên Phó chủ tịch ủy ban nhân dân khóa trước, nay là Trưởng ban Tài chính xã) rồi tới đốt phá nhà ông Hứa, Phó chủ nhiệm hợp tác xã nông nghiệp. Ðiểm đốt phá cuối cùng là nhà Bí thư Ðảng ủy Vũ Xuân Chiếm, huyện ủy viên huyện Quỳnh Phụ... Tại đây, đám đông giải tán vào lúc khoảng 3h30' sáng ngày 27/6/1997.

Vụ điểm nóng xã hội – Bình Dương 13/5/2014

Ngày 13/5/2014, hàng vạn công nhân tại các khu công nghiệp Bình Dương đã đồng loạt đình công, xuống đường tuần hành phản đối Trung Quốc xâm lược. Do diễn biến quá bất ngờ, cuộc biểu tình lớn chưa từng có của công nhân đã khiến toàn bộ các khu công nghiệp và hệ thống an ninh Bình Dương bị tê liệt hoàn toàn.

Đến buổi trưa cùng ngày, cuộc tổng đình công và biểu tình đã lan rộng ra các khu công nghiệp Việt Nam - Singapore, Sóng Thần, Việt Hương... và về đến Sài Gòn. Theo ghi nhận, đã xảy ra các cuộc tấn công nhắm vào các công ty Trung Quốc. 

Tóm tắt diễn biến:

Đêm 12.5.2014, một ngày sau khi các công dân yêu nước xuống đường phản đối Trung Quốc tại Sài Gòn và Hà Nội, tại Bình Dương khoảng 5.000 công nhân Cty giày Thông Dung ngừng việc xuống đường biểu tình với khẩu hiệu phản đối Trung Quốc xâm lược và mang giàn khoan Hải Dương 981 đến hoạt động trên lãnh hải Việt Nam.

10h00 giờ ngày 13.5, hàng ngàn công nhân Cty King Makerrong tại huyện Thuận An, tỉnh Bình Dương đồng loạt đình công xuống đường phản đối Trung Quốc.

Ngay sau đó, cuộc biểu tình của công nhân Việt Nam chống Trung cộng xâm lược lan toả nhanh chóng sang các Cty Shyang Hung Cheng, King Food Wear, KCN Việt Hương là các công ty đầu tư bởi Đài Loan và Trung Quốc.

Con số người biểu tình theo phỏng đoán của nhiều nguồn tin khác nhau tại chỗ lên đến khoảng 9000-10000 người.

13h45 giờ ngày 13.5 tất cả các công ty Trung Quốc tại Bình Dương bị công nhân Việt đình công, biểu tình phản đối hành vi xâm lược, điển hình là tại các công ty New Prokin Việt Nam của TQ. Điểm nóng nhất xảy ra tại Tân Uyên - Thủ Dầu Một nơi có nhiều công ty TQ, giao thông bị tê liệt hoàn toàn và hàng ngàn công nhân Việt Nam xuống đường hô to khẩu hiệu đòi TQ cút khỏi lãnh hải VN. 16h45 vào giờ tăng ca, cả ngàn công nhân Bình Dương đã đội mưa diễu hành từ vòng xoay An Phú, thị xã Thuận An, dọc theo tuyến đường ĐT743 và đi qua các đường số 6, đường số 4, đại lộ Độc Lập là những con đường lớn trong Khu công nghiệp VSIP 1. Đoàn đã diễu hành trong ôn hòa với khẩu hiệu và lời hô "HS-TS-VN", "Phản đối TQ đặt giàn khoan trái phép..."Trên tổng thể, những cuộc diễu hành và biểu tình được diễn ra bình thường, trong ôn hoà.

Tuy nhiên, với cuộc bùng nỗ nhiều nơi, hoàn toàn mang tính tự phát, với số lượng vượt lên đến gần 10000 người, một thiểu số công nhân đã không kiểm soát được sự tức giận đối với hành vi TQ xâm lược, cũng như những dồn nén nhiều năm bởi sự ngược đãi của các công ty đối với công nhân Việt Nam đã có hành động vượt ra sự kiềm chế kéo đến đập phá nhiều nhà máy, phân xưởng của các doanh nghiệp có vốn nước ngoài, chủ yếu nhắm vào các công ty Trung Quốc.Tình hình leo thang với công ty Giày Thông Dụng của TQ bị đốt và bùng cháy mạnh. Người dân và công nhân xung quanh khu vực nhà máy cho biết không thấy bóng dáng của xe cứu hoả tới đến.Tại Sài Gòn, theo CTV Danlambao tại hiện trường, đến 12 giờ khuya tại ngã tư Bảy Hiền (Q. Tân Bình) vẫn còn khoảng 100 thanh niên đi xe máy với cờ đỏ sao vàng chạy về hướng Lạc Long Quân thỉnh thoảng cùng nhau hô to khẩu hiệu "Việt Nam muôn năm!". Cảnh sát giao thông, 113 chốt chặn tại các ngã tư và chạy theo đoàn người biểu tình và không ngăn chặn.

Ngay lúc 1 giờ sáng thứ Tư, 14.5, theo tin của CTV Danlambao, tại hai ngã tư dẫn đến LSQ Trung Quốc đều bị rào chặn và có CSGT đứng canh giữ.

Về phía nhà nước, sáng 13.5, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương đã chỉ đạo các cơ quan chức năng triển khải lực lượng xuống "ổn định tình hình, tránh bạo động, gây thiệt hại cho các doanh nghiệp bởi Doanh nghiệp từ các hành vi tự phát của công nhân". Tuy nhiên thông tin của người dân tại chỗ cho biết đã không thấy sự có mặt của lực lượng công an, cũng như phía chính quyền thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dương.

Cho đến khuya ngày 13.5 vẫn chưa có một công bố chính thức nào từ một lãnh đạo cao cấp nào của nhà nước.

Trước đó, hôm thứ 2 ngày 12 tháng 3, 2013 sau khi các cuộc biểu tình chống TQ xâm lược bùng nổ tại Sài Gòn, người phát ngôn Bộ Ngoại giao TQ bà Hoa Xuân Oánh đã cảnh báo nhà nước Việt Nam phải bảo đảm an toàn cho công nhân và công ty Trung Quốc tại Việt Nam và tuyên bố giàn khoan Trung Quốc Haiyang Shiyu 981 "đang hoạt động trên lãnh thổ vốn thuộc của TQ từ thời cổ đại" và các công ty Trung Quốc đã bắt đầu hoạt động trong vùng biển này từ mười năm trước.

Đình công chống Trung Quốc xâm lược, cộng với sự bùng phát vì sự ngược đãi đối với công nhân trong nhiều nămCác video, hình ảnh cho thấy những người biểu tình mặc áo công nhân kéo xuống tràn ngập các ngả đường, tạo nên một khung cảnh huyên náo và hỗn độn. Lực lượng công an tỏ ra khá chậm chạp trong việc giữ gìn trật tự. Quốc lộ 13 kẹt cứng nhiều cây số.

Đến tận khuya ngày 13/5/2014, trật tự vẫn chưa được vãn hồi quanh các khu công nghiệp tại Bình Dương. Nhiều thanh niên tiếp tục mang xe tràn xuống đường, trong khi đó lực lượng CA gần như bất lực trước tình trạng hỗn loạn.

Đã xảy ra tình trạng cướp bóc, hôi của tại một số nơi. Tại khu vực huyện Thuận An xuất hiện ít nhất hai đám cháy chưa rõ nguyên nhân. Hiện chưa có con số thống kê đầy đủ, tuy nhiên có thể dự đoán thiệt hại đối với các doanh nghiệp bị tấn công hôm nay là rất lớn.

Ngoài các công ty Trung Quốc, rất nhiều các công ty của Nhật, Hàn Quốc, Singapore, Đài Loan... và thậm chí các công ty Việt Nam cũng đã bị một nhóm người lạ kéo đến tấn công, đập phá. Nhiều tiếng súng vang lên giữa đêm xen lẫn tiếng nẹt bô xe máy, tiếng còi inh ỏi và những tiếng la ó khắp nơi.

Tình trạng hỗn loạn tiếp tục leo thang đến mức đáng lo ngoại. Toàn bộ cơ quan công quyền của Bình Dương hoàn tê liệt, công an đã không thể kiểm soát được tình hình.

Nhiều công nhân đã buộc phải rời khỏi Bình Dương ngay trong đêm để tránh những rủi ro không lường trước.

Câu 2: Phân tích quy trình tổ chức thực hiện 1 quyết định quản lý ở cơ sở. Bằng 1 ví dụ cụ thể đ/c đã thgia tổ chức hoặc thực hiện quyết định đó ntn.Câu 3: Đ/c hãy trình bày nội dung hoạch định 1 mục tiêu, phương hướng, kế hoạch trong hoạt động LĐ, QL cấp cơ sở. Liên hệ mặc làm được, hạn chế và phương hướng khắc phục những hạn chế đó.Câu 4: Đ/c hãy phân tích vai trò của thông tin trong hoạt động LĐ QL của CB LĐ QL cấp cơ sở và phân tích kỹ năng thu thập, xử lý thông tin bằng 1 ví dụ cụ thể mà đ/c từng biệt hoặc thực hiện ở cơ sở.Câu 5: Xác định mục tiêu, phương hướng trong hoạt động lãnh đạo QL nhằm đẩy mạnh việc học tập làm theo TGĐĐHCM ở cơ quan, đvị.Câu 6: Đ/c hãy phân tích các biểu hiện phong cách lãnh đạo cấp cơ sở. Từ đó xây dựng tình huống cụ thể. Theo đ/c người lãnh đạo QL chọn phong cách nào để giải quyết hiệu quả, nêu phương hướng phong cách lãnh đạo cho CB LĐ QL cấp cơ sở.Câu 7: Phân tích pp đánh giá CB LĐ cấp cơ sở theo đ/c nguyên tắc nào là quan trọng nhất để đánh giá CB trong giai đoạn hiện nay. Vì sao quan trọng.Câu 8: Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả điều hành công sở trong giai đoạn hiện nay và các giải pháp khắc phục.Câu 9: Ý nghĩa củ việc phân công công việc. thực trạng và các giải phápđể nâng cao hiệu quả phân công công việc trong giai đoạn hiện nay.Câu 10: Phân tích các bước trong quy trình xử lý điểm nóng CT-XH. Theo đồng chí trong quy trình đó bước nào là quan trọng nhất. Vì sao. Lấy VD mô tả điểm nóng XH, CT-XH và xử lý điểm nóng đó?.Câu 11: Phân tích những phương hướng cảnh báo và giải tỏa xung đột XH, xd kịch bản dự báo điểm nóng CT-XH