Upload
ni60
View
27
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Maszyny elektryczne
Maszyny synchroniczne 1
Prof. dr hab. inż. Tadeusz Skoczkowski
Prądnica synchroniczna
Biegun N
VT
+Biegun S
Napęd wału
Wał
Bieguny magnetyczne
Obracają się z wałem
Uzwojenie, umieszczone w statorze.
Droga dla strumienia magnetycznego umieszczona w stojanie
Prądnica synchroniczna
North
pole
VT
+
Southpole
Napęd wału
Uzwojenie, umieszczone w statorze.
Droga dla strumienia
magnetycznego umieszczona w stojanie
+
Vf
Uzwojenie twornika
Prąd twornikaObwód magnetyczny
dla strumienia wzbudzenia wiruje z
rotoremUzwojenie
wzbudzenia
Prąd wzbudzenia
If
Ia
Maszyna synchroniczna
Silnik synchroniczny
VT
+
Napęd wału
+
Vf
Uzwojenie twornika
Prąd twornikaObwód magnetyczny dla
strumienia wzbudzenia
wiruje z rotorem
Uzwojenie wzbudzenia
Prąd wzbudzenia
If
Ia
VT
Droga dla strumienia
magnetycznego umieszczona w
stojanie
Maszyna synchronicznaDroga dla strumienia
magnetycznego umieszczona w
stojanie
Uzwojenie twornikaPrąd twornika
Obwód magnetyczny dla
strumienia wzbudzenia
wiruje z rotoremUzwojenie wzbudzenia
Prąd wzbudzenia
If
Ia
VT
V Voltomierz
Zerowy prąd wzbudzenia, tak że wirnik nie obraca się
Maszyna synchroniczna cylindryczna. Budowa
N S
A-
B+
C-
A
C
B
Stator with
laminated iron core
Slots with
phase
winding
Rotor with
dc winding
A+
B-
C+
+
+
+
++
-
- -
--
Maszyna synchroniczna
jawnobiegunowa. Budowa
Maszyna synchroniczna
jawnobiegunowa. Budowa
B-
B+
A+
C+
C-
A-
Rotor with
dc winding
Stator with
laminated iron core
N
SSlots with
phase
winding
+
+
+
+
+
-
-
-
-
-
B-
B+
A+
C+
C-
A-
-- +
+
--+ +
--+ +
--+
+
N
SS
N
A+
C-
B+A-
B-
C+
Dwubiegunowa Czterobiegunowa
Generator synchroniczny. Widok
Generator
Exciter
360 Topic 1, Components.ppt 112007-06-05
Steam turbine open
Middle
bearing
Stationary part
High-pressure
turbine Low-pressure
turbine
Shaft with
moving blades
360 Topic 1, Components.ppt 122007-06-05
Steam Turbine Blades
360 Topic 1, Components.ppt 132007-06-05
Turbine, generator and main transformer of Kyrene Generation Station. (Courtesy Salt River Project).
Generator synchroniczny. Przekrój
Generator synchroniczny. Stator
Laminated iron
core with slots
Insulated copper
bars are placed in
the slots to form
the three-phase
winding
Metal frame
Generator synchroniczny. Rotor
Generator synchroniczny. Rotor
Generator synchroniczny. Rotor
DC current terminals
Shaft
Steel
retaining
ring
DC current
terminals
Wedges
Shaft
360 Topic 1, Components.ppt 192007-06-05
Fig 1.15 Salient Pole Rotor
South
North
NorthPole
winding
Poles
Slip
ring
Synchronous Machines
Figure 6.9Stator of a large salient pole hydro generator; inset
shows the insulated conductors and spacers.
Synchronous Machines
Figure 6.10 Large hydro generator rotor with view of the vertical poles.
Maszyna synchroniczna „odwrócona”
Maszyna synchroniczna. Schemat
1. Twornik (stojan)
2. Obwód wzbudzenia (wirnik)
3. Pierścienie ślizgowe
4. szczotki
5. Wzbudnica
6. Regulator napięcia wzbudnicy
Maszyna synchroniczna. Przekrój i układ połączeń
Theodore WildiElectrical Machines, Drives, and Power Systems, 6e
Copyright ©2006 by Sperika Enterprises and published by Pearson Education, Inc.
Upper Saddle River, New Jersey 07458All rights reserved.
Typowy układ wzbudzenia maszyny
synchronicznej
Theodore WildiElectrical Machines, Drives, and Power Systems, 6e
Copyright ©2006 by Sperika Enterprises and published by Pearson Education, Inc.
Upper Saddle River, New Jersey 07458All rights reserved.
Układ bezszczotkowego wzbudzenia silnika synchronicznego
Theodore WildiElectrical Machines, Drives, and Power Systems, 6e
Copyright ©2006 by Sperika Enterprises and published by Pearson Education, Inc.
Upper Saddle River, New Jersey 07458All rights reserved.
Generator synchroniczny. Schematy zastępcze
Maszyna synchroniczna. Powstawanie momentu
Zagadnienia przestrzenno-czasowe
Maszyna synchroniczna.
Związki przestrzenno-czasowe
Sumowanie przepływów stojana i
wirnika w MS 3f
me pαα =
Maszyna synchroniczna z wirnikiem cylindrycznym. Nienasycona
Strumień rozproszenia twornika
Strumień oddziaływania
twornikaStrumień
wzbudzeniaµ=const
Zasada superpozycji
Maszyna synchroniczna z wirnikiem cylindrycznym. Nasycona
µ≠const
MS. Prądnica z wirnikiem cylindrycznym. Nienasycona i nasycona - porównanie
MS. Prądnica z
wirnikiem
cylindrycznym
U=const
P=const
Iw=var
Uproszczony wykres wskazowy, dla maszyny
synchronicznej nienasyconej z wirnikiem
cylindrycznym
Praca generatorowaStan stabilny
Praca silnikowaStan stabilny
Praca silnikowaStan niestabilny
Praca generatorowaStan niestabilny
0
A B
C I
U
WE
XI
Pc ⋅
ϑ
ϕ
ϕ
var,,, ==== PconstEconstfconstU W
ϕ
U
I
θ- kąt przesunięcia fazowego, pomiędzy napięciem
fazowym i prądem fazowym maszyny synchronicznej
;
ϑsin⋅⋅
⋅=X
EUmP W
Stany pracy maszyny
synchronicznej
MS. Wykres kołowy maszyny cylindrycznej
U=const
Iw=const
P=var
R=0
MS. Wykres kołowy maszyny cylindrycznej
U=const
Iw=constP=var
R≠0
MS. Stan zwarciaStosunek zwarcia
kz=0.5
kz=1.0
MS. Charakterystyki zewnętrzne
MS. Charakterystyki zewnętrzne
MS. Oddziaływanie twornika
Obciążenie indukcyjne (oddziaływanie
rozmagnesowujące)
Obciążenie pojemnościowe (oddziaływanie domagnesowujące)
Prądnica synchroniczna. Charakterystyki regulacji
Prądnica synchroniczna. Charakterystyki regulacji
Charakterystyka momentu elektromagnetycznego
(mocy elektromagnetycznej) maszyny
synchronicznej
( )
constf
constIE
constUprzyfPM
WW
=
=
==
,
, ϑ
ϑ
Pracageneratorowa
0 090 0180
1WE
12 WW EE <
23 WW EE <
nM
3maxM
2maxM
1maxM
PM , ],[ WNm
Praca niestabilna
Silnik synchroniczny
Pojemnościowe obciążenie sieci
Indukcyjne obciążenie sieci
Prądnica z wirnikiem cylindrycznym. Charakterystyki regulacji
MS. Moment elektromagnetyczny. Przeciążalność
ϕ
ϕ
sin
cos
55.9
d
w
ee
X
UEmP
mUIP
n
PM
=
=
=
nn P
P
M
Mp maxmax==
Przeciążalnośćmaszyny
synchronicznej
MS. Prądnica z wirnikiem
cylindrycznym
Maszyna synchroniczna. Stabilnośćpracy
Zmiana P
Charakterystyka regulacyjna maszyny synchronicznej cylindrycznej nienasyconej pracującej na sieć sztywną
0
WW EI , ],[ VA
P
kW
0,1cos 2 == Qϕ
constQconstp == 3,cosϕ
constQconsti == 1,cosϕ
( )
constQ
constnf
constUprzy
PfEI WW
=
=
=
=
,cos
,
,
ϕ
Pracageneratorowa
Pracasilnikowa
Krzywe V (Mordey’a) maszyny synchronicznej
cylindrycznej nienasyconej, pracującej na sieć
sztywną
2A
][A
Pracageneratorowa
0
0=P
)(0 rkompensatoP =
1P
12 PP >
.. indchar
.. pojchar 1cos =ϕ
Praca niestabilna
X
UI =
UEW =
I
WW EI ,
],[ VA
( )
constP
constf
constU
przy
EIfI WW
=
=
=
= ,
0A
1A
Maszyna synchroniczna. Krzywe V
Zmiana mocy czynnej prądnicy
synchronicznej, przyłączonej do sieci sztywnej
1I
2I
U1wE2WE
1XI
2XI
1Pc ⋅
2Pc ⋅
0
12
'2
ϕ1ϑ
Prądnica synchroniczna. Sieć
sztywna cos φ=const
Prądnica synchroniczna. Sieć
elastyczna
MS. Kołysanie mocy. Współczynnik
samosynchronizujący
Zależność mocy czynnej generatora
synchronicznego od kąta mocy
Theodore WildiElectrical Machines, Drives, and Power Systems, 6e
Copyright ©2006 by Sperika Enterprises and published by Pearson Education, Inc.
Upper Saddle River, New Jersey 07458All rights reserved.
MS. Wirnik jawnobiegunowy.
Nienasycona
Rozkład przepływu
twornika;
podłużny i poprzeczny
Zależność reaktancji oddziaływania twornika
od kąta między osią przepływu twornika i osiąjawnego bieguna
Charakterystyka biegu jałowego maszyny synchronicznej nienasyconej
Theodore WildiElectrical Machines, Drives, and Power Systems, 6e
Copyright ©2006 by Sperika Enterprises and published by Pearson Education, Inc.
Upper Saddle River, New Jersey 07458All rights reserved.
Generator trójfazowy
36 MVA, 21 kV
Maszyna synchroniczna. Jawnobiegunowa
2
∏=Ψ
Maszyna synchroniczna. Jawnobiegunowa 0=Ψ
MS. Jawnobiegunowa. Stany pracy
Praca prądnicowa
Pracasilnikowa
Krzywe V silnika synchronicznego
Wpływ zmian napięcia zasilania na
pracę silnika synchronicznego
M=const, Iw=const
Rozruch silnika synchronicznego
Rozruch asynchroniczny maszyny
synchronicznej
Moment maszyny synchronicznej
jawnobiegunowej
MS. Jawnobiegunowa. Charakterystyki kątowe momentu
Silnik reluktancyjny
Silnik reluktancyjny
Powstawanie momentu reluktancyjnego w maszynie synchronicznej jawnobiegunowej
Moment wypadkowy w silniku synchronicznym
przy uwzględnieniu momentu reluktancyjnego
Theodore WildiElectrical Machines, Drives, and Power Systems, 6e
Copyright ©2006 by Sperika Enterprises and published by Pearson Education, Inc.
Upper Saddle River, New Jersey 07458All rights reserved.
Porównanie charakterystyki silnika indukcyjnego klatkowego i silnika synchronicznego
Theodore WildiElectrical Machines, Drives, and Power Systems, 6e
Copyright ©2006 by Sperika Enterprises and published by Pearson Education, Inc.
Upper Saddle River, New Jersey 07458All rights reserved.
Dane znamionowe obu silników: 4000
hp, 1800 r/min, 6.9 kV, 60 Hz.
Kompensator synchroniczny
Zmiana reaktancji generatora synchronicznego przy
zwarciu
Theodore WildiElectrical Machines, Drives, and Power Systems, 6e
Copyright ©2006 by Sperika Enterprises and published by Pearson Education, Inc.
Upper Saddle River, New Jersey 07458All rights reserved.
Prąd na zaciskach generatora synchronicznego w stanie zwarcia na zaciskach wyjściowych
Theodore WildiElectrical Machines, Drives, and Power Systems, 6e
Copyright ©2006 by Sperika Enterprises and published by Pearson Education, Inc.
Upper Saddle River, New Jersey 07458All rights reserved.
Maszyna synchroniczna. Zwarcie w
stanie nieustalonym
Prąd w fazie stojana w stanie zwarcia nieustalonego(prąd ze składową aperiodyczną)
Przepływ mocy pomiędzy dwoma źródłami napięcia
Theodore WildiElectrical Machines, Drives, and Power Systems, 6e
Copyright ©2006 by Sperika Enterprises and published by Pearson Education, Inc.
Upper Saddle River, New Jersey 07458All rights reserved.
Figure 16.26a Generator floating on an infinite bus.
Theodore WildiElectrical Machines, Drives, and Power Systems, 6e
Copyright ©2006 by Sperika Enterprises and published by Pearson Education, Inc.
Upper Saddle River, New Jersey 07458All rights reserved.
Turbina napędzająca generator synchroniczny
Theodore WildiElectrical Machines, Drives, and Power Systems, 6e
Copyright ©2006 by Sperika Enterprises and published by Pearson Education, Inc.
Upper Saddle River, New Jersey 07458All rights reserved.
Silnik synchroniczny przekształtnikowy
Duży silnik synchroniczny zasilany z cyklokonwertora
Theodore WildiElectrical Machines, Drives, and Power Systems, 6e
Copyright ©2006 by Sperika Enterprises and published by Pearson Education, Inc.
Upper Saddle River, New Jersey 07458All rights reserved.
Przebiegi napięć w układzie zasilania silnika synchronicznego z
cyklokonwertora
Theodore WildiElectrical Machines, Drives, and Power Systems, 6e
Copyright ©2006 by Sperika Enterprises and published by Pearson Education, Inc.
Upper Saddle River, New Jersey 07458All rights reserved.
Przebiegi napięć w układzie zasilania silnika synchronicznego z cyklokonwertora
Theodore WildiElectrical Machines, Drives, and Power Systems, 6e
Copyright ©2006 by Sperika Enterprises and published by Pearson Education, Inc.
Upper Saddle River, New Jersey 07458All rights reserved.
20 Hz
Przebiegi napięć w układzie zasilania silnika synchronicznego z cyklokonwertora
Theodore WildiElectrical Machines, Drives, and Power Systems, 6e
Copyright ©2006 by Sperika Enterprises and published by Pearson Education, Inc.
Upper Saddle River, New Jersey 07458All rights reserved.
10 Hz
Układ małej elektrowni wodnej z
maszyną synchroniczną
Turbina wodnatypu
Banki-Michella
Układ sterowaniaprądem wzbudzenia
~
~=
=
PT
SE
P F
C
..SM
MS- maszyna synchroniczna;PT- przekształtnik energoelektroniczny (przemiennik);P- prostownik diodowy (trójfazowy mostek prostowniczy);C- kondensator elektrolityczny w obwodzie pośredniczącym przemiennika;F- falownik napięciowy;SE- sieć sztywna (energetyczna).
Układ małej elektrowni wodnej z maszyną
indukcyjną pierścieniową, dwustronnie zasilaną
Turbina wodna
typu
Banki-Michella
SEPK
... PAM
≈
≈=
=
PT
C
F
≈
=
1PS
2PS
+
+
−
−
E
In0
rM
1xa
2xa
3xa
4xa
M
n
min]/1[
][Nm( )nfM II = ( )nfM I =
Praca
silnikowa
Pracageneratorowa
4321 xxxx aaaa <<<
( )nfM TW =0
0
0t1t
2t
3t ( )nfM TW =
IIn0
Przebieg pracy maszyny indukcyjnej klatkowej-dwubiegowej, napędzanej turbiną
wodną typu Banki-Michella, w fazie rozruchu
oraz w reżimie pracy generatorowej
M - moment; n - prędkość obrotowa;
rM - wartość momentu rozruchowego, przy zastosowaniu układu miękkiego
rozruchu (soft-startu);
IM - przebieg charakterystyki momentu elektromagnetycznego maszyny
indukcyjnej, dla I-go biegu;
IIM - przebieg charakterystyki momentu elektromagnetycznego maszyny
indukcyjnej, dla II-go biegu;
0TWM - przebieg charakterystyki mechanicznej biegu jałowego, turbiny wodnej
o przepływie poprzecznym typu Banki-Michella, dla 0=xa ;
TWM - przebieg charakterystyki mechanicznej, turbiny wodnej o przepływie
poprzecznym typu Banki-Michella, dla 0≠xa ;
xa - stopień otwarcia przysłony regulacyjnej w układzie rozpatrywanej turbiny
wodnej;
0t - moment rozpoczęcia fazy rozruchu maszyny indukcyjnej klatkowej (stan
pracy silnikowej);
1t - moment czasowy, w którym punkt pracy maszyny indukcyjnej w fazie
rozruchu, osiąga charakterystykę naturalną (stan pracy silnikowej);
2t - moment czasowy, który kończy fazę rozruchu maszyny indukcyjnej.
Maszyna indukcyjna klatkowa znajduje się w stanie statycznie ustalonym (stan pracy silnikowej);
3t - moment czasowy osiągnięcia stanu statycznie ustalonego, w reżimie pracy
generatorowej;
In0 - prędkość synchroniczna maszyny indukcyjnej, dla I-go biegu;
IIn0 - prędkość synchroniczna maszyny indukcyjnej, dla II-go biegu.
IIn0
M ][Nm
n
min]/1[0
0t
1t
2t
3t
4t
( )0tM r
( )2tM r
Pracasilnikowa
Pracageneratorowa
1xa
2xa
3xa
4xa
4321 xxxx aaaa <<<
( )nfM I =( )nfM II =
( )nfM TW =0
( )nfM TW =In0
Przebieg pracy maszyny indukcyjnej pierścieniowej-dwubiegowej,
napędzanej turbiną wodną typu Banki-Michella, w fazie rozruchu oraz w
reżimie pracy generatorowej
( )0tMr - wartość momentu rozruchowego, w chwili rozpoczęcia rozruchu maszyny
indukcyjnej pierścieniowej;
( )2tMr - wartość momentu rozruchowego, w którym punkt pracy maszyny indukcyjnej
w fazie rozruchu, osiąga charakterystykę naturalną;
0t - moment rozpoczęcia fazy rozruchu maszyny indukcyjnej pierścieniowej (stan
pracy silnikowej);
1t - moment czasowy osiągnięcia stanu statycznie ustalonego, z rezystancją
ograniczającą prąd rozruchowy, w obwodzie wirnika maszyny indukcyjnej pierścieniowej (stan pracy silnikowej);
2t - moment czasowy, w którym zwiera się rezystancję rozruchową, w obwodzie
wirnika maszyny indukcyjnej pierścieniowej (stan pracy silnikowej);
3t - moment czasowy, który kończy fazę rozruchu maszyny indukcyjnej.
Maszyna indukcyjna pierścieniowa znajduje się w stanie statycznie ustalonym (stan pracy silnikowej);
4t - moment czasowy osiągnięcia stanu statycznie ustalonego, w reżimie pracy
generatorowej;
Układ synchronizacyjny na ciemno
0V
..SM
123
M.S.- maszyna synchroniczna
pracująca jako generator na sieć sztywną;
V-woltomierz;
1,2,3-oznaczenia żarówek.
Układ sterowania i zabezpieczeń MEW, napędzanej turbiną o przepływie poprzecznym Banki-Michella, z niskoobrotową maszyną synchroniczną, pracującą na sieć sztywną, przy zachowaniu zmiennej prędkości obrotowej (kątowej) napędzania
1X 2X
TW
POI
SM Q
HE PM
..SMMCU MCI UVCU VWCU UWCU UCI VCI
WCI
SS iCP ϕcosSG
ϕcosR
PR
SP
SZP
Sϕcos
SZϕcos
USMCP
MP
MϑC
ϑ
maxϑ
MKϑ
ωRoptω
maxω MKω
AiUSS
start
maxI
FA
IUK
IVK
IWK
GIF
GIF
GIF
IUU
IVU
IWU
PA
PS
'
WSI
'
WCI
URZNU
ω
ω
ω
ω
ω
ω
SHPA
PS SH
UI
VI
WI
UD
3X4X 5X'
WI
+V
+V
+V
~V
6X
7X
8X
9X10X
11X
12X
SE
~