89
БЗД Улсын тэргүүний 14 - р сургууль Нэгж хичээл: Олон оронтой тооны үржих хуваах, хуваагч, хуваагдагч анхны тоо Анги: 5 Цаг: 10

 · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

  • Upload
    others

  • View
    18

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

БЗД Улсын тэргүүний 14 - р сургууль

Нэгж хичээл: Олон оронтой тооны үржих хуваах,

хуваагч, хуваагдагч анхны тоо

Анги: 5 Цаг: 10

2015 он

Page 2:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Математикийн багийн гишүүдийн танилцуулга

№ НэрсАжлын

хаяг Гэрийн хаяг Утас И -мэйл хаяг

1 П. Юмжав 14-р сургууль5-р анги

БЗД, 13-р хороо

10-485тоот

8905510896006794 [email protected]

2 Э. Солонго

14-р сургууль3-р анги

СБД, 1-р хороо 25-82 тоот

91161684 [email protected]

3 Л. Баянжаргал 14-р сургууль2-р анги

БГД, 2-р хороо 64-2-14

9948750296011972 [email protected]

4 А. Саранчимэг

14-р сургууль1-р анги

БЗД, 16-р хороо,16-р хороолол

,2/2-44тоот

9908303296073032

[email protected]

5Р. Бат-Эрдэнэ

14-р сургууль4-р анги

СБД,17-р хороо

Дамбадаржаа 63-859

9926393396073993

[email protected]

6 Д. Бумдарь

14-р сургууль2-р анги

БЗД,2-р хороо 5-р хэсэг 1-18тоот

96330144 [email protected]

7 Д. Гэрэлмаа14-р

сургууль4-р анги

БЗД, 22-р хороо Өлгийн

3- 50 тоот99975797 [email protected]

Page 3:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Батлав:

Анги: 5-р анги

Хичээл: Математик

Нэгж хичээлийн сэдэв: Олон оронтой тооны үржих хуваах, хуваагч, хуваагдагч, анхны тоо

Судлах цаг: 10 цаг

Хамрах хүрээ: Тоог нэг, хоёр оронтой тоогоор үржүүлэх, хуваах,10, 100-р үржүүлэх, тооны 2,4,5,10,25,50,100-д хуваагдах шинжийг мэдэх, хоёр оронтой тоог хоёр буюу хэд хэдэн тооны үржвэр хэлбэртэй болгох Зорилго: Тооны үйлдлийг ойлгох, гүйцэтгэх,хуваагч,хуваагдагч, анхны тоог олохЗорилт:

Олон оронтой тоог 2 ба 3 оронтой тоогоор үржүүлэх, хуваахҮлдэгдэлтэй хуваахТооны хуваагдах шинжийг хэрэглэн чээжээр үржүүлж, хуваахТооны ерөнхиий хуваагч, ерөнхий хуваагдагчийг олохАнхны тоог олох

Оношилгоо:А. Агуулгын:

АТБХ Чадвар 4 - р анги 5 - р анги

Тоо тоолол

Олон оронтой тоон үйлдлийг ойлгох, гүйцэтгэх, хэрэглэх

Олон оронтой тоог 1,2 оронтой тоогоор үржүүлэх, 2 оронтой тоонд хуваах,тоог 10,100-рр үржүүлэхэд гарах үр дүнгийн өөрчлөлтийг тайлбарлах,үржүүлэх хүрд болон тооны 2,4,5,10,25100-д хуваагдах шинжийг мэдэх,цээжээр тооцоолоход хэрэглэх, шалгах дүгнэлт гаргах.Хоёр оронтой тоог хоёр буюу хэд хэдэн тооны үржвэр хэлбэртэй болгох

Олон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй хуваах, тооны 2,4,5,6,8,10,25,50,100-д хуваагдах шинж хэрэглэн цээжээр үржүүлэх,хуваах Хоёр оронтой тоог 2 буюу хэд хэдэн тооны үржвэр хэлвэртэй болгох, хэд хэдэн тооны ерөнхий хуваагч, ерөнхий хуваагдагчийг олох

Б. Сурах бичгийн:

Олон оронтой тооны үржих, хуваах1. Мөнгөн дүнг 5,10,20,50,100,500,1000-төгрөгний дэвсгэрт ашиглан задлан бодож тайлбарлах2. Мэдэгдэхгүй тоог олж, тоон сүлжээг бөглөх3. Хэсгийн аргаар тоог тайлбарлан бодох4. Тэнцэтгэлийг үнэн байлгах тоог олж нөхөн тайлбарлах5. Тоог үлдэгдэлтэй хуваахыг тайлбарлан таниулах, загварын дагуу үйлдлийг гүйцэтгэх6. Загварын дагуу бодого зохиож бодох

Тооны хуваагч,хуваагдагч, анхны тоог олох1. Квадрат дүрсээр ялгаатай тэгш өнцөгтүүд үүсгэх2. Эйлер -Веннийн диаграмм ашиглан ерөнхий хуваагчийг олох3. Хосын аргаар үржвэрийг олох олох4. 100-н хүснэгтэн дээр тооны хуваагдах шинжийг ашиглан анхны тоог олох5. 5,10,25,50,100-д хуваагдах тоонуудыг тоон хүснэгт ашиглан олохн тайлбарлан бодох6. Тоон шулуун ашиглан ерөнхийг хуваагдагчийг олж бичиж, тэмдэглэх7. Эйлер-Веннийн ашиглан ерөнхий хуваагчдагчийг олох8. Тоон карт хэрэглэн ерөнхий хуваагдагчийг олж бичээрэй

Page 4:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

9. Юүлэлтийн бодлогыг 2 сав ашиглан бодож үр тооцоолохВ. Суралцагчийн:

Нас, бие, сэтгэхүйн онцлог Математик сургалтанд харгалзах ньХөгжлийн хувьд өндөр түвшинд хүрсэн байна. Сэтгэл санааны хувьд тогтвортой зөвхөн өнөөдрийн баяр баясгалангаар амьдарна

Нөхөрсөг, хамт олонч, шулуун шударга болж ирнэ.

Аливаа зүйлд тэвчээртэй, төлөв даруу харагданаАав ээждээ дотно болж ирнэ, Эцэг эхийгээ хүндэтгэн сургамж зөвлөгөөг хүлээж авдаг болно.

Нөхөрсөг болж, тоглоомын дүрэм журмыг бүрэн дагаж мөрдөнө. Тоглоомонд дуртай болноАжил хэрэгч цуглуулгаа эрхэмлэн үзнэ

Насанд хүргэгчид зориулсан ном зохиол, зураг,киног нууцаар сонирхоно

Энэ насанд авьяас чадвар тодордог. Хараа сонсгол сайтай биеийн тамир, урлагт гоц сонирхолтой хүүхдүүд олноор илэрдэг.Багш болон найз нөхдийнхөө дунд сайн үнэлгээ авахын тулд тун их хичээдэг

Гэрийн ажилд тийм ч дуртай биш заримдаа овоо санаачлгатай, заримдаа юу ч хийхгүй

Математикийн хичээлийн тодорхой сэпдвээр асуудал дэвшүүлж, сэтгүүлэх тэд өчүүхэн нээлт хийснээр маш баяр баясгалантай болно. Өөрөө олсон зөв санаа ба нээлтийг нь урамшуулж байх хэрэгтэй.Ангийнхантайгаа дотносох дуртай учир багаар ажиллуулахад анхаарах. Бусдын алдааг шууд хэлдэг учир нөхдийн алдааг илрүүлэхэд туслуулахМатематикийн даалгаврыг тэвчээртэй хийж сургахад анхаарнаМатематикийн даалгвараа эцэг эхтэйгээ хамтрач хийхдээ дуртай байдаг. Тэдний тусламжийг дуртай хүлээн авна. Хамтарч хэрэглэгдэхүүн бэлдэх, тоглох нь зүйтэйМатематикийн хичээлээр тоглоом тоглуулж дүрэм журмыг ойлгуулах, хожих аргыг олох, тоглоомын дүрэм өөрчлөх, тоглоом зохиолгохХичээлд хэрэглэгдэх зүйлс цуглуулах,цуглуулгаа хичээлд ашиглах бодомж бий болгохНасанд хүрэгчдийн ном, зохиол,киноноос хичээлд нь холбогдолтой жишээ дасгалыг олж тайлбарлахМатемтаик авьяасыг тодруулах. Үүний тулд дугуйлан,тэмцээн явуулах. Бие дааж сонирхолтой бодлого бодох, зохиох ажил явуулахБагш , найз нөхөд нь тухайн сурагчийг хүндлэх, ойлгох, сайн талыг нь дэмжих сайшаах. Үнэлэхдээ бусдынх нь саналыг харгалзахМатемтаикийн хичээлийн хэрэглэгдэхүүн бэлдэхэд оролцуулах. Ангид байгаа зүйлсийг эмхлэх,цэгцлэх ажил хийлгэх

Page 5:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Арга зүй:

Судлагдахуун Цаг Ур ухаан: Шалгуур

1 Олон оронтой тооны үржих, үржүүлэх аргууд

2

Олон оронтой тооны үржүүлэх10,100,1000-аар үржүүлэх0-тэй тооны үржүүлэхҮржүүлэх хялбар аргаҮржүүлэх бусад аргууд

Худалдааны бодлого бодохИлэрхийлэл дасгал даалгавар дээр ажиллахТалбайг олох бодлогыг ашиглан үржүүлэхТоон карт ашиглан бодох

2

3Олон оронтой тооны хуваах

1 Олон оронтой тооны хуваах10,100,1000-д хувааххуваахын хялбар арга

Чээж тоололхялбар аргаа сонгох чадварногдвор хуваагч үлдэгдлээр хуваагдагчийг олох

4 Үлдэгдэлтэй хуваах1

Үлдэгдэл нь хуваагчаасаа ямагт байнаҮйлдлийн гишүүд ба үр дүнгийн холбоо хамаарал

5 Тооны хуваагчийг олох

22 оронтой тоог 2 буюу хэд хэдэн тооны үржвэр хэлбэртэй болгох

Тооны хуваагчийг олох2 тооны хуваагч ба ХИЕХуваагчийг олох

Тоог хэд хэдэн тооны үржвэр хэлбэрээр задаргаа хийлгэнэТооны хуваагчийг олох чадварыг илрүүлэхХуваагчаас ХИЕХ-г олох

6

7 Анхны тоо1

Тооны хуваагчийг олоханхны тоог таньж олох

20-н дотор хуваагчийг олох анхны тооны хүснэгтэн дээр ажиллах

8Тооны ерөнхий хуваагдагчийг олох

22 оронтой тоог 2 буюу хэд хэдэн тооны үржвэр хэлбэртэй болгохТооны хуваагдагчийг олох2 буюу 3 оронтой тооны ЕХ-дагчийг олохТооны хуваагдах чанарыг хэрэглээ болгох

Тоог хэд хэдэн тооны үржвэр хэлбэрээр задаргаа хийлгэнэХуваагдагчийг олох чадварыг илрүүлэхХуваагдагч мөн эсэхийг таньдаг болох

9

10 Үнэлгээний шалгуур 1 Нэгж хичээлийн мэдлэг чадвар .

Page 6:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

№Судлагда

хуунЦаг Багшийн үйл

ажиллагааСурагчийн үйл

ажиллагааАнхаарах зүйл Хэрэглэгдэ

хүүн

1Олон оронтой тооны үржих, үржүүлэх аргууд

2 Бодлого бодох аргачлалыг гаргуулахСурагчдыг чиглүүлэн олон аргын хувилбарыг таниулах

Үржүүлэх аргад суралцахҮржүүлэх хялбар аргуудаа ашиглан дасгал даалгавар гүйцэтгэх

Өгс

өн т

оону

уды

н Е

Хув

аагд

агчи

йг о

лох

аргы

г зө

вхөн

хял

бар

тохи

олдо

лд б

уюу

10 х

үртэ

лх т

ооны

хув

ьд а

вч ү

знэ.

Хар

ин Е

Хув

аагд

агчи

йг с

онго

хдоо

хам

гийн

баг

ыг н

ь со

нгон

о гэ

дгий

г ан

хаар

ахТо

оны

хув

аагд

ах ш

инж

ийг

хэрэ

глэн

чээ

жээ

р то

оцоо

лол

хийж

чад

даг б

айх

нь ч

ухал

4,25

,50-

д ху

вааг

дах

тоон

ы ш

инж

үнд

сэнд

ээ и

жил

Хув

аах

үйлд

лийг

баг

цаал

ан х

уваа

х ар

гаар

бод

уула

х нь

али

ваа

үр д

үнг ч

ээж

ээр

бари

мж

аала

хад

чуха

л нө

лөөт

эй.

Тооны машин Бичмэл үзүүлэн мөнгөн дэвсгэрттоон карт

2

3Олон оронтой тооны хуваах

1 Бодлого бодох аргачлалыг гаргуулахСурагчдыг чиглүүлэн олон аргын хувилбарыг таниулах

Хувааах аргад суралцахХуваах хялбар аргуудаа ашиглан дасгал даалгавар гүйцэтгэх

4 Үлдэгдэлтэй хуваах

1 цахим

5 Тооны хуваагчийг олох

2Хөдөлгөөнтэй дидактик материалаар хангах

туршилтаар хуваагчийг илрүүлэхДүгнэлт гаргаж ХИЕХуваагчийг олох

алим, лийрний дүрстоон цифрсхем загварЕйлер-веннийн диаграмм

6

7 Анхны тоо

1 Тооны хуваагдах шинжийг хэрэглэн чээжээр бодуулах

Чээж тоолол хийнэ тооны хуваагчийг олно анхны тоог олно тоглоомын аргаар бататгана.

1-20-н тооны хүснэгтанхны тооны хүснэгтТоглоомон хүснэгт

8Тооны ерөнхий хуваагдагчийг олох

2 Сонирхолтой дасгал даалгаврыг сонгон авч, чиглүүлэх асуултыг тавихТулгуур дохио ашиглахХөдөлгөөнтэй дидактик материалаар хангах

ЕХуваагдагчийг туршилтаар илрүүлэхЦифр бүхий картыг зөв байрлуулахТооны хуваагдах шинжийг хэрэглээ болгохДүгнэлт гаргахӨөрийгөө сорих

1-100-н хүснэгтТоон картуудЕйлер-веннийн диаграммТӨМ9

10 Үнэлгээний шалгуур

1 Тест болон бусад хэлбэрээр үнэлгээний даалгаврыг боловсруулах

Бие даан тест болон бусад даалгавруудыг гүйцэтгэнэ

Тест даалгавар

Page 7:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Математик хичээлийн төлөвлөлт

Сэдэв: Олон оронтой тооны үржүүлэх / 1 цаг /

Анги: 5-р анги

Хүрэх үр дүн:2 оронтой тоог хоёр болон хэд хэдэн тооны үржвэр хэлбэртэй болгох үржүүлэх аргад суралцана.

Зорилго: Тоог хэд дахин ихэсгэж сурах Амьдралын худалдаа хэрэглээнд ашиглах Хялбар аргаар үржвэрийг гаргах

Өмнөх чадвар Одоо эзэмших чадвар

Тоог үржүүлэх чадварҮржүүлэх үйлдлийн чанарүйлдлийн гишүүдийн үр дүнгийн хамаарал

Олон оронтой тоог 10 ба 100-д үржүүлэхҮржүүлэх үйлдлийг олон аргаар гүйцэтгэх

Хялбар аргаар үржүүлэх аргад сурах\ Бодлого дасгал даалгавар хийх

Хэрэглэгдэхүүн: тоон карт, тооны машин, мөнгөн дэвсгэртийн загварууд, үзүүлэн

Хичээлийн бүтэц

Үйл ажиллагаа: 1 Сэдэлжүүлэх үе шат Багш эхлээд бодлогыг сурагчдад уншиж өгч бодох аргыг ярилцанаБичиг хэргийн дэлгүүр дэвтрийн үнийг хямдруулж 985төг болгов.Хямдарсан үнээр эхний өдөр 10 ш , 2 дахь өдөр 100 ширхгийг , 3 дахь өдөр 1000 ш худалдав.Гурван өдөр тус бүр хэдэн төгрөгний дэвтэр худалдсан бэ?

10x10x10=100010x10x10x10x10=10000 байна.Үүнийг үзүүлэнгээр харуулна.

Сурагчидөмнөүзсэнмэдлэгдээрээтулгуурланбодохаргачлалыггаргана.

985*10=9850985*100=98500985*1000=985000Үржүүлэхүйлдлийг хэрхэн гүйцэтгэх вэ?720*90=648001400*200=280000Өмнө үзсэн аргуудаа сэргээн санан бодно.10 100 1000-аар үржүүлэхэд гарах өөрчлөлтийг гаргуулна.Бас чээжээр бодох хэрхэн бодох вэ? Чээжээрбодуулах

485x100= 20x450= 750x300= 28x200= 750x80=Сурагчид гар самбар дээрээ хариуг бичээд өргөөд хянана.

Page 8:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Үйл ажиллагаа: 2 Мэдлэг бүтээх үе шат

Тэгвэл өнөөдрийн хичээлийн сэдэв:”Олон оронтой тооны үржүүлэх”Бат ,Оюун хоёр 820-ыг 80 дахин ихэсгэхдээ 2 aргаар боджээ .

Батынбодолт8 2 0 ×8 0 = 8 2 ×8 ×1 0 0 = 6 5 6 0 0Оюуныбодолт8 2 0x80=65600Үржүүлэх үйлдлийн аргуудыг хэрэглэн үржүүлж сургана.Одоо дараах бодлогыг олон аргаар бодоцгооё. Ногооны талбайн нэгдэх хэсэгт төмс, хоёр дахь хэсэгт лууван , гуравдахьХэсэгт байцай тарьжээ. Нийт ногооны талбайн хэмжээг олоорой .101.I арга700 ×25 + 60 ×25 + 8 ×25 = 17500 + 1500 + 200 = 19200 м.кв

2 ба 3 аргаар хэрхэн олохыг сурагчдаар олж бодуулна.

700м 60м 8м

I II III

2-р арга нь:

7 6 8x 2 5

4 0 8 x 53 0 0 6 0 x 5

+ 3 5 0 0 7 0 0 X 51 6 0 8 x 2 0

1 2 0 0 6 0 x 2 01 4 0 0 0 7 0 0 x 2 0

1 9 2 0 0

3-р арга:7 6 8

x 2 5

3 8 4 0

1 5 3 6

1 9 2 0 0 м.кв

Үйл ажиллагаа: 3 Бататган дүгнэх

Page 9:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Сурагчдад үржих үйлдлийг гүйцэтгэх даалгавар өгнө. а б в 28375 ×10 30050 ×80 8400 ×50×100 ×800 ×500

x10 x100 -20000 x50 x20

x10 x20 -16000 x30 X50

Үйл ажиллагаа: 4 ДүгнэлтӨгсөн дасгал даалгавраа дүгнэн ярилцана.Явцын үнэлгээг аман үнэлгээгээр үнэлж дүгнэнэ.

Математик хичээлийн төлөвлөлтСэдэв: Олон оронтой тооны үржүүлэх аргууд /1 цаг /

Анги: 5-р анги

Хүрэх үр дүн:Олон оронтой тоог үржүүлэх хялбар аргад суралцахЗорилго:

Тоог хэд дахин ихэсгэж сурах Амьдралын худалдаа хэрэглээнд ашиглах Хялбар аргаар үржвэрийг гаргах

Үйл ажиллагаа 1 Сэдэлжүүлэх үе

Дараах тоон илэрхийлийг хялбар аргаар хэрхэн бодох вэ?Сурагчдаар таамаглал дэвшүүлэн ярилцана.

937x250+937x350+937x400=

Үүнээс чээжээр шууд хариуг хэлэх боломж байна уу? Сурагчдын бодсон аргачлал дээр тулгуурлан дараах хялбар аргыг гаргуулах нь чухал.

937x(250+350+400)=937000

1000

Ийм богино хугацаанд хялбар бодох боломж байдгийг мэдлээ.Тэгвэл дараах илэрхийллийг хялбар аргаар бодъё.

23x325+23x125+23x350= 232x(325+125-350)=2300

100

428x92+428x38-428x30= 428x(92+38-30)=42800

100

Үйл ажиллагаа 2:Мэдлэг бүтээх үе

Үржүүлэх үйлдлийн аргуудыг хэрэглэн үржүүлж сурна.

84

Page 10:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

1-р арга нь :Баганан бичиглэлээр бодох.Энэ арга нь нэлээд түгээмэл хэрэглэгдэнэ.

5 3 6

X 8 4

2 1 4 4

4 2 8 8

4 5 0 2 4

2-р арга

Тэгш өнцөгтийн талбай олох арга.Тэгш өнцөгтийн талбайг олохдоо урт өргөнийг орны нийлбэр болгон задлах замаар бодно.

40000+2400+2000+120+24=45024

3-р арга нь :Оросын уламжлалт арга юм. Энэ нь мөн л нийлбэрийг нийлбэрээр үржүүлэх дүрэм ба үржүүлэхийн хүрд ашиглан үржүүлэх үйлдэл гүйцэтгэх хураангуй арга юм.

Хүснэгтийн дээд талд нэг үржигдхүүнийг баруун гар талд нөгөө үржигдхүүнийг оронгоор байрлуулж бичнэ.Хүснэгтийн дотор талд гарсан үржвэр тус бүрийг тэгш өнцөгтийн диагналиудын 2 талдбичнэ.Эцэст нь баруун гар талаас эхлэн сумын дагуу нэмж үржвэрийголно.

5 3 6

8

4

45024

Үйл ажиллагаа 3:Бататгах дасгал даалгавар

Дараах тоог 2 ба 3 аргаар бодоцгооё.

635x46= 534x68= 235x26=

500 30 6

40000 2400 480 80

2000 120 24 4

4

0

2

4

4

8

2

0

1

2

2

4

Page 11:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Бодсон бодолтон дээрээ ярилцан үр дүнг тооцно.

Одоо бүгдээрээ дараах тооны үржвэр болон үржигдхүүнийг олцгооё.Үржих үйлдлийн гишүүдийг ярилцах

Нэмэлт даалгавар

Дараах тоон картуудыг ашиглан тоонуудыг бичээрэй.

а. 60-аас бага 2 оронтой тоо хэдийг бичиж болох вэ?

б. Хоёр оронтой сондгой тоонуудыг бичээрэй.

в. 4-т хуваагдах хоёр оронтой тоо бичиж , тэдгээрийн нийлбэрийг 25 дахин

ихэсгээрэй.

Сэдэв: Олон оронтой тоог хуваах /1 цаг/ Цахим хичээл

Анги: 5-р анги

Хүрэх үр дүн: Хуваах аргуудыг хэрэглэн олон оронтой тоог хуваах чадвартай болно.

Өмнө эзэмшсэн мэдлэг чадвар:

Тоог нэг, хоёр оронтой тоонд хуваах

3600006x6000

9x4000

12x3000

6000x……..

7000x6

21x2000

6x……………

3000x……….

……….x12

4x4000

2x……….

………………

……………….

……………………………

…………………………..

…………….................

………………………….

4200 2400 ? 32000

5 6 7 8 0

Page 12:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Тоог нэг, хоёр оронтой тоонд үлдэгдэлтэй хуваах Тоог 10,100,1000-д хуваах

Одоо эзэмших мэдлэг чадвар:

Олон оронтой тоог нэг, хоёр, гурван оронтой тоонд хуваах Үйлдлийн гишүүдийн үр дүнгийн хамаарлыг ойлгон хэрэглэх

Хэрэглэгдэхүүн: цагаан самбар, гэрлэн дохио, мөнгөн дэвсгэртийн загвар

Үйл ажиллагаа 1: Сэдэлжүүлэх үе шат

Багш: Мөнгөн дэвсгэртүүдийг харуулан дараах асуултыг асууна.

- Дэвсгэрт тус бүр хэдэн ширхэг байна вэ?- Нийт хэчнээн төгрөг байна вэ?- Нийт мөнгөө 25 хүүхдэд тэнцүү хувааж өгье? - Яаж хувааж авах боломжтой вэ?

Сурагчид багштай харилцан ярилцана. Мөн бодлогоо цагаан самбартаа бодно.

Багш: Одоо энэ үйлдлээ шалгая.

- Яаж шалгах вэ? /хувааж/

Үйл ажиллагаа 2:

Багш: 4375:25=175 /Power point/ гаргана.

Эхлээд ногдворт гарах оронгийн тоог зөв олж сурах хэрэгтэй.

Ногдворт 3 оронтой тоо гарна. / /

Аль арга нь хялбар байна вэ?

Багш: Power pointoor хуваах 2 аргыг зааж ярилцана.

Бодлого 1: Дэвтэртээ энэ 2 аргаар бодно. Хичээлд оролцох явцдаа дараах гэрлэн дохиог ашиглана.

Туяа 12684 төгрөгөөр 48 ширэг тоглоомын карт авав. Нэг ширхэг карт ямар үнэтэй байсан бэ?

Бодлого 2:

Байшин барихад нийт 74448 ширхэг тоосго оров. Өдөрт 564 ширхэг тоосго өрж байсан бол хэдэн өдрийн дараа байшинг барьж дуусгах вэ?

Бодлого 3:

Page 13:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Сурагчид бодлогоо бодоод хариугаа цагаан самбар дээр бичин өргөж харуулна.

Үйл ажиллагаа 3: Бататган дүгнэх

Баг бүрт хуваах үйлдлийг гүйцэтгэх даалгавартай карт өгнө. /Марафон бичлэг/

Багийн 1-р гишүүн эхний үйлдлээ дуусгаад зөв ногдворын утгын үсгийг доорх хүснэгтэндээ бичээд 2-р гишүүнд өгнө...гэх мэтээр дамжуулан үйлдлийг гүйцэтгэнэ.

/Хүснэгтэнд Маш сайн гэдэг үг бүтнэ/ . Түрүүлж дууссан баг ногоон картаа өргөнө. Зөв бурууг дүгнэн ярилцана.

Үнэлгээний самбарт 2 од 1 хүслээ бичнэ.

1-р гишүүн: 7560:45= /a. 1068 м. 168/2-р гишүүн: 1007:19= /a. 53 б. 503/3-р гишүүн: 72864:36= /с. 224 б. 2024/ 4-р гишүүн: 24565: 17= /а.145 с. 1445/5-р гишүүн: 10125: 25= /и.45 а. 405/ 6-р гишүүн: 9000: 36= /а.25 й. 250/ 7-р гишүүн: 11520: 45= /н.256 а. 1256/

Page 14:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Нэмэлт даалгавар:

Page 15:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Сэдэв: Үлдэгдэлтэй хуваах Хүрэх үр дүн: Хуваах аргуудыг хэрэглэн олон оронтой тоог үлдэгдэлтэй хуваах аргад суралцах Хэрэглэгдэхүүн: Гэрлэн дохио,үзүүлэн, цагаан самбар

Өмнө эзэмшсэн мэдлэг,чадвар Одоо эзэмших мэдлэг,чадвар

Тоог нэг, хоёр оронтой тоонд хуваах

Тоог нэг, хоёр оронтой тоонд үлдэгдэлтэй хуваах

Олон орониой тоог 1, 2, 3 оронтой тоонд үлдэгдэлтэй хуваах

Үйлдлийн гишүүд, үр дүнгийн хамаарлыг ойлгох, хэрэглэх

Үйл ажиллагаа-1 Сэдэлжүүлэх үе шат Багш сурагчдыг атом молекул тоглоом тоглуулна. Сурагчид багшийн хэлсэн тоогоор нийлж зогсоно.Жишээ нь: 37 сурагчийг 5,5-аар нь болговол 2 сурагч үлдэнэ. Үлдсэн сурагч хасагдах журмаар тоглоно.Хасагдах болгонд:- Яагаад хасагдав? Үлдсэн сурагчид нийлж зогсож байгаа сурагчдаас их байна уу? Бага байна уу? гэх мэтээр ярилцана.Үйл ажиллагаа-2 Мэдлэг бүтээх үеБидний тоглосон тоглоом дээр үлдэж байгаа сурагч нь худаагдаж байгаа сурагчаасаа бага байсан. Тэгвэл аливаа тоог хуваахад үлдэгдэлтэй гарах болов уу? Туршиж үзье.Самбарт дараах тоог бичиж бодож үзүүлнэ. 1-р арга

4 7 4 6 0 94 5

2 41 8

6 66 3

3 (үлд)

4 7 4 6 0 : 9 = 5 2 7 3 (3үлд)

2- р арга

2 3 7 2 5 1 91 9

4 73 8

9 29 0

2 51 9

6 (үлд)

Page 16:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Багш:- Үлдэгдэл ба хуваагчийг ажиглая. Ямар дүгнэлт гаргав. Сурагчдаас асуулт асууж ярилцана. Хуваах үйлдлийг хэрхэн шалгах вэ? Ямар аргууд байдаг вэ? Энэ 2 бодсон бодлогоо шалгаж үзье. Хариу нь зөв гарч байна уу? Буруу гарсан бол юун дээр алдсанаа олъё.

Багшийн анхааралд: Эндээс- Хуваагдагч нь хуваагч, ногдворын үржвэр ба үлдэгдлийн нийлбэртэй тэнцүү. Хуваагч үлдэгдлээс ямагт бага байна гэдэг санааг гаргаж олуулна.

Бодлого 11 9 8 5 0 : 7 =

1 5 3 7 5 : 2 9 =

Сурагчид бодлогоо бодохдоо дараах дохиог ашиглана.

Сурагчид зөв бодсон эсэхээ шалгахдаа цагаан самбар дээрээ бодож харуулна.Бодлого 2:Баг бүрт 1, 1 бодлого өгнө. Багууд бодлогоо цагаан самбарт бодож багийн хамгийн өндөр ( нам, жижиг, урт, үстэй ..... гэх мэт аргууд хэрэглэж болно. Дараа дараагийн бодлого тайлбарлахад оролцоогүй сурагч бүр оролцох боломжтой ) гишүүн босч бодлогоо тайлбарлана.а. Ямар тоог 8-д хуваахад 405 ногдож, 7 үлдэх вэ?б. 12485 гэсэн тоог ямар тоонд хуваахад 6 ногдож 5 үлдэх вэ?в. Аливаа тоог 9-д хуваахад гарч болох үлдэгдлүүдийг олоорой.г. Хуваагч нь 82, ногдвор нь 1004, үлдэгдэл нь 21 бол хуваагдагчийг олоорой.д. Хуваагдагч нь 25602, ногдвор нь 123, үлдэгдэл нь 18 бол хуваагчийг олоорой.

Үйл ажиллагаа-3 Бататган дүгнэх

Page 17:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Багуудад дараах тоог тараан өгнө.

Багийн дараагийн гишүүн бодлогоо тайлбарлана.

Үйл ажиллагаа-4 Нэмэлт даалгавар 1. Тохирох тоог олоорой.2. X : 6 = 5040 ( 4 үлд) 8073 : X = 1009 (1 үлд ) 56328 : 8 = ( үлд )3. Загварын дагуу үйлдлийг гүйцэтгээрэй.4.

Сэдэв: Тооны хуваагч, ерөнхий хуваагч

Х

:₮

Х

:₮

Хуваагдагч 27458 72977 32062

Хуваагч 9 8 70008

Ногдвор 7 9

Үлдэгдэл 6 4

256 88

36 44

256 88

36 44

Page 18:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Хүрэх үр дүн:Тоог 2 буюу хэд хэдэн тооны үржвэр хэлбэрээр бичих, өгсөн тоонуудын ерөнхий хуваагчийг олох Түлхүүр үг:Хуваагч, ерөнхий хуваагч, үржигдэхүүн, ижил үржигдэхүүнХэрэглэгдэхүүн:Хэрчмэл квадрат дүрсүүд, 1-100 хүртэлх тоон цифрүүд, Эйлер-Веннийн диаграмм

Өмнөх эзэмсэн мэдлэг, чадвар Одоо эзэмшсэн мэдлэг, чадвар 2 оронтой тоог 2 буюу хэд хэдэн тооны

үржвэр хэлбэрт бичих Тооны хуваагчийг таних Тооны 2,4,5,10,25,100-д хуваагдах шинжийг

ойлгох, чээжээр тооцоолоход хэрэглэх

Тоог 2 буюу хэд хэдэн тооны үржвэр хэлбэрт бичих

Тооны хуваагчийг олох 2 оронтой тоонуудын ерөнхий хуваагчийг

олох Тооны хуваагчийг таних, тооны хуваагдах

шинжийг хэрэглэн чээжээр болон бичгээр үржүүлэх, хуваах

Сэдэлжүүлэх үе шат:6 ширхэг квадрат дүрсийг хэчнээн ялгаатай тэгш өнцөгт үүсгэж болох вэ? / сурагчидтай хамтран бүтээж самбарт байрлуулна./

Эдгээр нь 2:2-оороо тэнцүү.Үүнтэй ижил аргаар 12, 15, 18 ширхэг квадратаар хэдэн тэгш өнцөгт үүсгэж болох вэ?/Сурагчдад квадрат дүрсүүдийг тарааж өгөөд хэдэн тэгш өнцөгт үүсч байна вэ? Тоо тус бүрийн хуваагчийг олуулах, үлдэгдэлгүй хуваана./12x 1 =12= 2x 6= 3x 4 бөгөөд 1, 2, 3, 4, 6, 12-гэсэн 6 хуваагчтай.12= 2x2x3 – гэж бичиж болно.

Үйл ажиллагаа-1Тоог 2 буюу хэд хэдэн тооны үржвэр хэлбэрт бичих, тооны хуваагчийг олох.45 гэсэн тоо хэдэн хуваагчтай вэ?

Бодолт: 45= 15x3= 9x5= 45x 1 гэж задалж болно.45-ын хуваагч 1, 3, 5, 9, 15, 45 гэсэн тоонууд бөгөөд 45 нь нийт 6 хуваагчтай.Мөн 45=5x 3 x3 гэж 3 тооны үржвэрт задалж болно.

Үйл ажиллагаа-248 гэсэн тооны бүх хуваагчийг олъё./Хэн хамгийн түрүүнд бодох вэ? /

Үйл ажиллагаа-396 гэсэн тоог хэдэн янзаар 2 тооны үржвэр болгон бичиж болох вэ?

Ээлжит хичээл -2Сэдэлжүүлэх үе шат:

2

3

1

6

2

3

1

6

2х3; 3x2;

1x6; 6x1 - гэсэн тэгш өнцөгтүүд үүсч байна.

Page 19:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

А. 12 алимыг хэрхэн яаж хэд хэдэн тавганд хувааж тавих вэ? / багуудад алим лийрийн зураг тарааж өгнө./

Нэг тавганд ижил тоотой байх алим.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

Б. 18 ширхэг лийрийг хэдэн хүүхдэд тэнцүү тоотойгоор өгч болох вэ?

1. 18 хүүхдэд нэг, нэгээр

2. 9 хүүхдэд 2, 2-оор

3. 6 хүүхдэд 3,3-аар

4. 3 хүүхдэд 6,6-аар

5. 2 хүүхдэд 9,9-өөр

6. 1 хүүхдэд 18-аар тарааж өгнө.

Үйл ажиллагаа-1 Нэг ба хоёр оронтой тоонуудын ерөнхий хуваагчийг олох.

12 ба 18 гэсэн тоонуудад ижил хуваагч байна уу?

-1;1-ээр

-2;2-оор

-3,3-аар

-4,4-өөр

-6,6-аар

-12-оор

Page 20:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Бодолт: / Өгсөн тоо бүрийг 2 тооны үржвэрт бичнэ.12 гэсэн тоог 2 тооны үржвэр хэлбэрээр бичье. 12= 1x12; 12= 6x2; 12= 3x 4 18 =1x18; 18= 9x2; 18= 6x3Дээрх 2 тоонд ижил үржигдэхүүн байна уу?1, 2, 3, 6 гэсэн ижил үржигдэхүүн байна.Самбарт:

12 ба 18-ын хуваагчийг Эйлер-Венний диаграммаар үзүүлье!

12 ба 18-ын ерөнхий хуваагч

Үйл ажиллагаа-2Ерөнхий хуваагчийг Эйлер-Веннийн диаграммаар үзүүлэх36-ын хуваагч 1, 2, 3, 4, 6, 9,12, 18, 36

18

лийр

12

алим

Хуваагчид

1,2,3,6,181,2,3,4,6,12

Ерөнхий хуваагчид

1

2

3

6

Өгөгдсөн тоо бүрийг нэгэн зэрэг үлдэгдэлгүй хуваадаг тоог Ерөнхий хуваагч гэнэ.

4

12

1 9

2 3

6

18

Page 21:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

45-ын хуваагч 1, 3, 5, 9, 15, 4536 ба 45-ын ерөнхий хуваагч 1, 3, 9

36 ба 45-ын ерөнхий хуваагч

Үйл ажиллагаа-372 ба 180- гэсэн тоог нэгэн зэрэг хуваадаг хуваагчуудыг ол.72-ын хуваагч 1, 2, 3, 4, 6, 8, 9, 12, 18, 36, 72180-ын хуваагч 1, 2, 3, 4, 6, 9, 10,12,15,18, 36, 90,180Ерөнхий хуваагч: ( 72, 180) =[ 1, 2, 3, 4, 6, 9, 10, 12, 18, 36 ]

Багшид өгөх нэмэлт мэдээлэл:

Хамгийн их ерөнхий хуваагч нь 1 байдаг хоёр тоог харилцан анхны тоо гэнэ.1. 13 ба 16 гэсэн тооны ХИЕХ-ийг олоорой. 13 ба 16-ийн хувьд ХИЕХ (13, 16)= 12. 18 ба 25-ын гэсэн тооны ХИЕХ-ийг олоорой.

18 2 25 5 9 3 5 5 Харилцан анхны тоо ХИЕХ (18: 25 ) 3 3 1 1

Өгөгдсөн тоо бүрийг хуваадаг хамгийн их тоог хамгийн их ерөнхий хуваагч гэж нэрлээд ХИЕХ-гэж тэмдэглэнэ.

3. 150 ба 96-ийн хамгийн их ерөнхий хуваагчийг олно уу? 150-ийн хуваагчууд: 1, 2, 3, 5, 6, 10, 15, 30, 50, 150 96-ийн хуваагчууд: 1, 2, 3, 4, 6, 12, 16, 18, 24, 32, 48, 96 Энэ 2 тооны ерөнхий хуваагч нь 1, 2, 3, 6 бөгөөд ХИЕХ ( 150, 96)= 6 байна.4. 45 ба 63- тоонуудын ерөнхий хуваагчийг ол. 45-ын хуваагч: 1, 3, 5, 9, 15, 45 63-ын хуваагч: 1, 3, 7, 9, 21, 63

45 3 63 315 3 21 3 Энэ 2 тооны ерөнхий хуваагч нь: 1, 3, 9 бөгөөд ХИЕХ (45,63)=9 5 5 7 7 1 1

Сэдвийн нэр: Анхны тооХүрэх үр дүн: 1-100 хүртэлх тооны анхны тоог олох чадвартай.Хэрэгдэгдэхүүн:

Тоон картууд

Page 22:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

1-100-ийн хүснэгт 1-20 хүртэлх тооны хүснэгтӨмнө эзэмшсэн мэдлэг, чадвар Одоо эзэмших мэдлэг,чадвар

Тооны хуваагдах шинжийг хэрэглэн чээжээр тооцоолол хийж чаддаг байна.

Анхны тооны тухай мэдэх 100 хүртэлх анхны тоог олох

Сэдэлжүүлэх үе шат 16, 47, 89 тоонуудыг 3-д хуваагдах хэсгийг чээжээр бодуулах

Үйл ажиллагаа-1

2 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

1 7 141 8 152 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

3 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

4 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

5 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

Page 23:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

6 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

7 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

8 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

9 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

10 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

11 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

12 7 14

Page 24:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

1 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

Үйл ажиллагаа-2 Дээрх хүснэгт тус бүрээс тодруулсан тооны хуваагчийг олж будах

даалгаврыг баг бүрт 4-5-ыгөгнө.Эдгээр тоог хараад ямар нэгэн нийтлэг шинжээр нь 2 хуваана.

Сурагчдаар 2, 3, 5, 7, 11, 13, 17, 19 гэсэн тоонууд 2 хуваагчтай бусад нь 2-оос дээш хуваагчтай гэдгийг гаргуулах

Анхны тооны тухай ойлголт өгөхЭратосфен Киренский

Үйл ажиллагаа-3 20 дээш тоонд анхны тоо бий болов уу? / Таамаглал дэвшүүлэх/ Хүснэгтийг хүүхэд бүрд өгөх

1 11 21 31 41 51 61 71 81 91

1222 32 42 52 62 72 82 92

3 1323

3343 53

6373 83

93

4 14 24 34 44 54 64 74 84 94

5 15 25 35 45 55 65 75 85 95

6 16 26 36 46 56 66 76 86 96

7 17 27 37 47 57 67 77 87 97

8 18 28 38 48 58 68 78 88 98

9 19 29 39 49 59 69 79 89 99

10 20 30 40 50 6070

80 90 100

Зөвхөн өөртөө ба 1-т хуваагддаг 2 хуваагчтай

тоонуудыг анхны тоо гэнэ.

3

2

13 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

14 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

17 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

18 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

15 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 2019 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

16 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 2020 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

Page 25:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Тооны хуваагдах шинж:o 1 анхны тоо биш “1 хуваагчтай”o 2 анхны тоо учир 2-ыг дугуйлаад 2 хойшхи бүх 2-д хуваагддаг тоонуудыг дарна.o 3, 5, 7 анхны тоонууд учир эдгээр тоонуудыг мөн адил дарна.

Сурагчид дээрх даалгаврыг хийхдээ доорх үнэлгээг ашиглаж болно. Гэрлэн дохио, гарын дохио, цагаан самбар гэх мэт.

Анхны тооны хүснэгт

1 11 21 31 41 51 61 71 81 91

2 12 22 32 42 52 62 72 82 92

3 13 23 33 43 53 63 73 83 93

4 14 24 34 44 54 64 74 84 94

5 15 25 35 45 55 65 75 85 95

6 16 26 36 46 56 66 76 86 96

7 17 27 37 47 57 67 77 87 97

8 18 28 38 48 58 68 78 88 98

9 19 29 39 49 59 69 79 89 99

10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

Page 26:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Үйл

ажиллагаа-4

Хулганыг бяслагт хүрэхэд нь туслаарай.

61 23 5 67 37 55 53 1 73 23 37 31

37 71 11 71 2 14 97 11 59 39 76 10

7 5 67 29 47 67 72 29 71 91 61 30

79 7 23 13 2 73 96 23 31 43 61 72

57 41 53 11 5 67 43 11 59 41 3 52

41 73 37 89 19 61 23 3 41 71 36 15

36 54 21 39 85 26 15 94 19 23 40 41

52 37 2 47 83 7 59 30 79 67 70 11

50 67 43 29 67 23 47 40 59 47 45 13

60 34 27 13 3 11 97 74 83 55 47 7

23 61 50 83 83 2 43 7 11 17 67 61

71 71 88 16 71 17 2 81 18 95 71 79

5 13 31 39 61 5 13 67 3 41 11 19

67 79 79 76 8 59 11 19 13 89 2 37

89 71 31 17 91 12 88 73 11 79 10 61

61 17 43 43 67 2 71 59 83 89 30 31

37 13 43 31 97 71 71 5 7 17 18 47

Page 27:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой
Page 28:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Нэмэлт даалгавар:

61 23 5 67 37 55 53 1 73 23 37 31

37 71 11 71 2 14 97 12 56 39 76 10

7 5 67 29 47 67 72 29 74 91 61 30

79 7 23 13 2 73 96 26 31 43 66 72

57 41 53 11 5 67 43 11 59 49 3 52

41 73 37 89 19 61 23 3 41 71 36 15

36 54 21 39 85 26 15 94 19 23 40 41

52 37 2 47 83 7 59 30 79 67 70 11

50 67 43 29 67 23 47 40 59 47 45 13

60 34 27 13 3 11 97 74 83 55 47 7

23 61 50 83 83 2 43 7 11 17 67 61

71 71 88 16 71 17 2 81 18 95 71 79

5 13 31 39 61 5 13 67 3 41 11 19

67 79 79 76 8 59 11 19 13 89 2 37

89 71 31 17 91 12 88 73 11 79 10 61

61 17 43 43 67 2 71 59 83 89 30 31

37 13 43 31 97 71 71

5

7 17 18 47

Page 29:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

1. 2 анхны тооны үржвэр 143 бол анхны тоонуудыг олоорой.2. Дан анхны тоотой хэсгийг дугуйлаарай.

а/ 13, 20, 19, 37, 64, 5б/ 3, 11, 7, 43, 73, 29в/ 10, 36, 42, 80,96, 72

3.Хоёр анхны тооны үржвэрнь 187 бол уг 2-тооны нийлбэрийг олоорой.

Багшид зориулсан мэдээлэл:

Page 30:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Тооны хуваагдах шинж:

Нэг натурал тоог нөгөө тоонд хуваахгүйгээр тэдгээрийн нэг нь нөгөөдөө хуваагдах эсэхийг мэдэж болох дүрмийг тооны хуваагдах шинж гэнэ.2-т хуваагдах шинж:

Тэгш тоо бүхэн хоёрт хуваагдана. 2-т хуваагдах тоо бүхэн тэгш тоо байна. Жишээ нь: 8 764 23 * тоонуудын цифр давтагдахгүй, 2-т хуваагдаж байхаар одны оронд тохирох

цифрийг нөхөж бичээрэй. Бодолт: 2-т хуваагдах шинжээр тэгш цифрээр төгсөх тоо бүхэн 2-т хуваагдана. Иймд 8 764 23 *

тооны оронд 0, 2, 4, 6, 8 цифрүүдийн аль нэг байх ёстой. Цифр давтагдахгүй гэсэн тул одны оронд 0-ээс өөр цифр байх боломжгүй. Иймд 8 764 230 гэсэн тоо байна.

3-т хуваагдах шинж:

Цифрүүдийн нийлбэр 3-т хуваагдаж байвал уг натурал тоо 3-т хуваагдана. Жишээ нь: 875*тоо 3-т хуваагдаж байхын тулд одны оронд ямар цифр байх вэ? 3-т хуваагдаж байхын тулд цифрүүдийн нийлбэр 20-иос их бөгөөд 3-т хуваагдах тоо 21, 24, 27

байж болно.4-д хуваагдах шинж:

Тооны сүүлийн хоёр цифрээр бүтсэн тоо 4-т хуваагдаж байвал уг натурал тоо 4-т хуваагдана. Жишээ нь: 369 904 тоо 4-т хуваагдах уу? Сүүлчийн хоёр цифрээс бүтсэн тоо 04 = 4 нь 4-т

хуваагдах тул уул тоо 4-т хуваагдана.5-д хуваагдах шинж:

Тэг буюу 5-аар төгссөн тоо бүхэн 5-д хуваагдана. Өөрөөр хэлбэл: 5-д хуваагдах тоо бүхэн 0 буюу 5-аар төгсөнө.

Жишээ нь: 59467, 4680, 367 903, 4 994 565, 367 907 тоонуудаас 5-д хуаагдах тоонуудыг ялган бичээрэй.

5-д хуваагдах тооны шинжээр 4680, 4 994 565 байна.10-д хуваагдах шинж:

2 ба 5-д зэрэг хуваагдах тоо 10-т хуваагдана. Тэгээр төгссөн тоо бүхэн 10-т хуваагдана. 25-д хуваагдах шинж: Натурал тооны сүүлчийн 2 цифрээр бүтсэн тоо 25-д хуваагдаж байвал уул тоо 25-д хуваагдана. Жишээ нь: 46750, 35858, 4 806 475, 358 897, 35 688 700 тоонууудаас 25-дхуваагдах тоонуудыг

ялган бичээрэй. 25-д хуваагдах тооны шинжээр 46 750, 4 806 475, 35 688 700 байна.

Анхаарах зүйл:

Хуваах үйлдлийг зөв гүйцэтгэсэн эсэхээ үржүүлэх үйлдлээр шалгаж сурах нь үйлдлүүдийн хамаарлыг ухаарах, үйлдлийн гишүүдийн хамаарлыг тогтох, хялбар аргаар зөв тооцоолж сурахад чухал үүрэгтэй.Хуваах үйлдлийг багцаалан хуваах аргаар бодуулах нь аливаа үр дүнг чээжээр урьдчилан таамаглаж баримжаалахад чухал нөлөө үзүүлдэг.

Сэдвийн нэр:Тооны хуваагдагчийг олох

Page 31:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Хүрэх үр дүн: Тоог хоёр буюу хэд хэдэн тооны үржвэр хэлбэрээр бичих, өгсөн тоонуудын хуваагдагчийг олох чадвартай болох

Хэрэгдэгдэхүүн: Тоон картууд Сагс-2, лууван -20, туулайн зураг-2 Скоч

Өмнө эзэмшсэн мэдлэг, чадвар Одоо эзэмших мэдлэг,чадвар

2 оронтой тоог 2 буюу хэд хэдэн тооны үржвэр хэлбэрт бичих

Тооны хуваагч ба хуваагдагчийг таних

Тооны 2,4,5,10,25,50,100-д хуваагдах шинжийг ойлгох, чээжээр тооцоолоход хэрэглэх

Тоог 2 буюу хэд хэдэн тооны үржвэр хэлбэрт бичих

2 оронтой тоонуудын хуваагчийг олох Тооны хуваагдагчийг танин, тооны

хуваагдах шинжийг хэрэглэн чээжээр болон бичгээр үржүүлэх, хуваах

Үйл ажиллагаа-1 Сэдэлжүүлэх үе шат:2 туулай нэг нь нэг явалтаараа 2 лууван, нөгөө нь нэг явалтаараа 3 лууван авч ирдэг. Самбарт байгаа 2 сагсны нэгэнд нь 20 лууван нөгөөд нь 21 лууван байна

2 3 20 21

Туулайнууд сагстай алимыг зөөхдөө аль сагстайг сонговол үлдэгдэлгүй бүтэн зөөлтийг хийх вэ? Сурагчид /2 лууван зөөдөг туулай 20 луувантай сагсыг ,3 лууван зөөдөг туулай 21луувантай

сагсыг сонгоно/ гэсэн хариултыг өгнө.Багш дараах асуултуудад хариулт авна.

Яагаад ингэж сонгох болов? 2 лууван зөөдөг туулай хэдэн удаа зөөх вэ? 3 лууван зөөдөг туулай хэдэн удаа зөөх вэ? 20 нь 2-ын юу болох вэ? 21 нь 3-ын юу болох вэ?

Өмнөх хичээлүүдэд хуваагчийн талаар сэргээн сануулсан тул хуваагдагч гэдгийг сурагчид төвөггүй гаргах болно.

Үйл ажиллагаа-2

Бид өнөөдөр тооны хуваагдагчийг таних аргуудтай танилцах болно. Та нар тооны хуваагдагчийг таних ямар ямар чанаруудыг мэддэг вэ?

Page 32:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Сурагчдын таамаглал бүрийг харилцан ярилцаж тохирох жишээ авч баталсны дараа дараах тулгуур дохионуудыг самбарт тогтоож ярилцан жишээ олуулж бодуулна.1. 2. 3. 4.

5. 6. 7. 8.

1-4-ийг хүүхдүүд өөрсдөө гаргаж ирсэн байх ба 5-8-ыг өмнө таамаглал дэвшүүлж ярилцсаны дараа багш гаргаж тавина.

Үйл ажиллагаа-3

Сурах бичгийн хүснэгтэд байгаа тоонуудыг сурагч бүрд тоон карт болгон тараан өгөхдөө багш ялимгүй өөрчилж өгч болно.

Багш самбарт: -Скочоор 6 туузан багана наан, багана бүрийн дээр дараах байдлаар картуудыг тогтооно . Жич: Үүнийг багш цаг хэмнэх үүднээс өмнө нь бэлдэж өмнүүр нь халхлах буюу туслах самбар ашиглах болно.

Сурагч бүр авсан картаа шинжиж зохих багана дээр наана. Хэн картаа зөв наасан эсэхийг бусад нь ажиглаж дүгнэлт өгнө. Сурагч картаа наахдаа 2050-ын хуваагдагч 50 гэх мэт математик хэллэгээр тайлбарлаж

өгнө. Нэг баганад хэдэн хуваагдагч наасныг ярилцана.

Үйл ажиллагаа- 4Сурагчид цагаан самбар дээр дараах чээж бодолтыг хийнэ.

- 5-ын хуваагдагч 4 оронтой тоог бичээрэй- 2140 нь 40-д хуваагдах уу?- 25 –аар төгссөн 25-д хуваагдах 3 оронтой тоо- 2-т хуваагддаг, 4-т хуваагддаггүй хамгийн бага 3 оронтой тоо

Сэдвийн нэр: Тооны ерөнхий хуваагдагчийг олох

Хүрэх үр дүн: Өгсөн тоонуудын ерөнхий хуваагдагчийг олох чадвартай болно.Хэрэглэгдэхүүн:

0,2,4,6,8-аар төгссөн тоо 2-т хуваагдана.

0,5-аар төгссөн тоо 5-д хуваагдана

0-ээр төгссөн тоо 10-д хуваагдана

Цифрүүдийн нийлбэр нь 3-д хуваагддаг тоо 3-д хуваагдана.

Цифрүүдийн нийлбэр нь 9-д хуваагддаг тоо 9-д хуваагдана.

Сүүлийн 2 цифр нь 4-д хуваагддаг тоо 4-д хуваагдана.

Сүүлийн 2 цифр нь 25-д хуваагддаг тоо 25-д хуваагдана

Тэгээр төгссөн тоо

100-д хуваагдана.

4 10 25 50 100 Алинд нь ч хуваагдахгүйй

2050

1050 24 196 564 486 650 695 735 3000 6950200 86 54 700 32 854 750 405 2050 401447 920 128 390 725 201 310 914 1050 3256150 2000 85 845 109 555 900 752 450 5495

Page 33:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Эйлер- Венний диаграмм Тоон картууд

Өмнө эзэмшсэн мэдлэг, чадвар Одоо эзэмших мэдлэг, чадвар

Тооны хуваагдах чанарууд Тооны хуваагчийг таних

2 буюу хэд хэдэн тооны хамгийн бага ерөнхий хуваагдагчийг олох

Эйлер-Венний диаграммаар тооны ерөнхий хуваагдагчийг олох

Үйл ажиллагаа -1 Сэдэлжүүлэх үе шат:Багш 6 хүүхдэд дараах картуудыг өгч самбарт гаргана.

Бусад хүүхдүүдэд дараах картуудыг тараан өгч тоглоомыг эхлүүлэхдээ зааварчлагаа өгнө.

Эхний карт авсан хүүхэд хэлэхэд өөрийгөө 4-ын хуваагдагч гэсэн хүүхдүүд гарч ирэх ба хэрэв өөр тооны хуваагдагч болбол мөн л очно.

Энэ мэтээр ээлжлэн дуудаж хуваагдагч картуудаа өөр дээрээ ирүүлнэ. 2 тооны мөн 3 тооны хуваагдагч болон давхацсан хүүхдүүд ямар ямар тооны

хуваагдагч болсноо хэлнэ.Жишээ нь:

Карт авсансурагч 4, 3, 6 дээр 3-ууланд нь очно.

Бусад хүүхдүүдэд өгөх картууд:

4 6 8 12 24 15 20 18

30 40 21 18 32 33 27 9

3 28 36 64 25 35 50 45

гэх мэт .

Багш эдгээр хуваагдагч яагаад давхцаж байгааг тайлбарлуулна.

Үйл ажиллагаа -2 Мэдлэг бүтээх үе шат:

Эйлер Веннийн диаграмм болох 2 дугуйг самбарт байрлуулна.

Би 4 байна. Миний хуваагдагч над дээр ирээрэй.

Би 15 байна. Миний хуваагдагч над дээр ирээрэй.

Би 10 байна. Миний хуваагдагч над дээр ирээрэй.

Би 8 байна. Миний хуваагдагч над дээр ирээрэй.

Би 6 байна. Миний хуваагдагч над дээр ирээрэй.

Би 3 байна. Миний хуваагдагч над дээр ирээрэй.

Би 4 байна. Миний хуваагдагч над дээр ирээрэй.

Би 4 байна. Би 3 байна.

12

Page 34:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

8 32 20 284 16

27 6 12 3 18 36 15 24 30 33 9 21

Эндээс 2 дугуйд хоёуланд нь адил байгаа хуваагдагч аль,аль нь вэ?

Сурагчид 2 дугуйд өөрсдийнхөө картыг байрлуулах ба 12, 36, 24 тоонууд давхацсан тул 2 дугуйныхаа 2 талыг давхацуулан тавьж давхацсан 3 тоогоо байрлуулна.

ЕХуваагдагч нь:12, 36, 24

Өнөөдрийн хичээлийн сэдэв тоонуудын ерөнхий хуаагдагчийг олох

Эндээс харахад 3 ба 4-д адилхан хоёуланд нь хуваагддаг 12, 24, 36 гэсэн тоо бол энэ 2 тооны ерөнхий хуваагдагч юм байна гэдгийг гаргаж ирнэ.

Энэ 3 ерөнхий хуваагдагчийн хамгийн бага ерөнхий хуваагдагч нь 12 юм байна. Цаашид бид хамгийн бага ерөнхий хуваагдагчийг олох зорилго тавина гэдгийг сануулах ба 6 ба 8, 10 ба 15-ын ХБЕХ-г олох зорилгоор өмнөх дасгалд оролцсон картуудаар Эйлер- Веннийн диаграмм зохиолгон олуулна.

Үйл ажиллагаа -3Сурах бичгийн хуудас -183,184-ийг ажиллуулахдаа дараах аргачлалыг багш өгнө.

2 тоо бие биендээ хуваагдаж байна уу? Хэрэв нэг нь нөгөөдөө хуваагдаж байвал их тоо нь ерөнхий хуваагдагч болно.

Тоо тус бүрийг үржүүлээд байхад ижил үржвэр гарч ирвэл тэр үржвэр ерөнхий хуваагдагч болно.Жишээ нь: 3, 4, 6 3* 1 =3 4* 1= 4 6* 1= 6

3* 2= 6 4 *2= 8 6* 2= 12 3 *3= 9 4 *3= 12

3* 4= 12

Ээлжит хичээл: 10

Үнэлгээний даалгавар:

Би 4 байна. Би 3 байна.

8 12 36 24 32 20 28 4 16

27 6 12 3 36 18 15 9 21 33 24 30

Page 35:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

612 42 36 18 30

40 48 56 16 824 64 32

1. 12 ба 14-ийн хамгийн бага ерөнхий хуваагдагчийг олоорой.

а. 168 б. 84 в. 2 г. 48

2. 25 тоо 4 - д хуваагддаг бол сүүлийн 2 цифрийг нөхөх хэдэн боломж байна вэ?

а. 8 б. 12 в. 20 г. 25

3.

Ямар тоонуудын ерөнхий хуваагдагчийг

Эйлер - Веннийн диаграммаар дүрсэлсэн бэ?

а. 6 ба 8 б. 4 ба 6 в. 4 ба 3 г. 4 ба 8

4. 3558 х 500 тэгвэл үржвэр хэдэн тэгээр вэ?

а. 2 б. 3 в. 4 г. 5

5. 40446, 35784, 40005, 84126, 265492 тоонуудаас 42-т үлдэгдэлгүй хуваагдах тоо хэд байна вэ?

а. 2 б. 3 в. 4 г. 5

6 . Хуваагч нь 82 ногдвор нь 1004 үлдэгдэл нь 21 бол хуваагдагчийг олоорой.

7. 48 ба 84 - ийн үржвэрийг 96 ба 42 - ын үржвэртэй үржүүлэх үйлдэл хийлгүйгээр жишээрэй.

8. Гурван тооны нийлбэр 17500 ба эхний тоо нь 5 оронтой хамгийн бага тоо, хоёрлугаар тоо гуравдугаар тооноос 4 дахин их бол уг гурван тоог олоорой.

9. 8500 төгрөгийг 1000,500-тын дэвсгэртээр хэдэн янзаар задалж болох вэ?

10. Орхигдсон тоог олоорой

2013 1159488

х ?х 16х 12

Page 36:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Олон оронтой тооны үржих хуваах,хуваагч, хуваагдагч

анхны тоо

/ Нэгж хичээлийн хэрэглэгдэхүүн /

Page 37:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

1. 1-100-н тоон карт

1 2 3 4 5

Page 38:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

гэх мэт 100 хүртэл карт байна.

2. Үзүүлэн

3. баг бүрд өгөх тоон карт

тоон картны хариу

4. Тарааж өгөх материал

1-р гишүүн: 7560:45= /a. 1068 м. 168/2-р гишүүн: 1007:19= /a. 53 б. 503/3-р гишүүн: 72864:36= /с. 224 б. 2024/ 4-р гишүүн: 24565: 17= /а.145 с. 1445/5-р гишүүн: 10125: 25= /и.45 а. 405/ 6-р гишүүн: 9000: 36= /а.25 й. 250/ 7-р гишүүн: 11520: 45= /н.256 а. 1256/

Хуваагдагч 27458 72977 32062

Хуваагч 9 8 70008

Ногдвор 7 9

Үлдэгдэл 6 4

Page 39:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

5. Үзүүлэн

6. Хэрчмэл Үзүүлэн / соронзтой /

7. Дидактик материал 12 ширхэг соронзтой алим

18 ширхэг соронзтой лийр / 5 баг тус бүрт лийр, алим тарааж өгнө /

8. Үзүүлэн А - 4 хэмжээтэй

:₮:₮

х₮ х₮

2

3

1

6 36

2х3; 3x2;

1x6; 6x1 - гэсэн тэгш өнцөгтүүд үүсч байна.

256 88

36 44

256 88

36 44

Page 40:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

9. Үзүүлэн А - 3

12 ба 18-ын ерөнхий хуваагч

10. Тарааж өгөх материал

Хуваагчид

1,2,3,6,181,2,3,4,6,12

Ерөнхий хуваагчид

1

2

3

6

Өгөгдсөн тоо бүрийг нэгэн зэрэг үлдэгдэлгүй хуваадаг тоог Ерөнхий хуваагч гэнэ.

12

алим

18

лийр

4

12

1 9

2 3

6

18

Page 41:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

2 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

1 7 141 8 152 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

3 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

4 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

5 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

6 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

Page 42:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

7 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

8 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

9 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

10 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

11 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

12 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

Page 43:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

11. Үзүүлэн

13 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

14 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

17 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

18 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

15 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 2019 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

16 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 2020 7 141 8 15 2 9 163 10 174 11 185 12 196 13 20

Page 44:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

12. Тарааж өгөх материал / хүүхдийн тоогоор /

1 11 21 31 41 51 61 71 81 91

1222 32 42 52 62 72 82 92

3 13 23 33 43 53 63 73 83 93

4 14 24 34 44 54 64 74 84 94

5 15 25 35 45 55 65 75 85 95

6 16 26 36 46 56 66 76 86 96

7 17 27 37 47 57 67 77 87 97

8 18 28 38 48 58 68 78 88 98

9 19 29 39 49 59 69 79 89 99

10 20 30 40 50 6070

80 90 100

13. Үзүүлэн 100-н хүснэгт

Анхны тооны хүснэгт

1 11 21 31 41 51 61 71 81 91

2 12 22 32 42 52 62 72 82 92

3 13 23 33 43 53 63 73 83 93

4 14 24 34 44 54 64 74 84 94

Зөвхөн өөртөө ба 1-т хуваагддаг 2 хуваагчтай тоог

анхны тоо гэнэ.

3

2

Page 45:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

5 15 25 35 45 55 65 75 85 95

6 16 26 36 46 56 66 76 86 96

7 17 27 37 47 57 67 77 87 97

8 18 28 38 48 58 68 78 88 98

9 19 29 39 49 59 69 79 89 99

10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

Page 46:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

14. Тарааж өгөх материал / хүүхдийн тоогоор А - 4 хэмжээтэй /

Хулганыг бяслагт хүрэхэд нь туслаарай.

61 23 5 67 37 55 53 1 73 23 37 31

37 71 11 71 2 14 97 11 59 39 76 10

7 5 67 29 47 67 72 29 71 91 61 30

79 7 23 13 2 73 96 23 31 43 61 72

57 41 53 11 5 67 43 11 59 41 3 52

41 73 37 89 19 61 23 3 41 71 36 15

36 54 21 39 85 26 15 94 19 23 40 41

52 37 2 47 83 7 59 30 79 67 70 11

50 67 43 29 67 23 47 40 59 47 45 13

60 34 27 13 3 11 97 74 83 55 47 7

23 61 50 83 83 2 43 7 11 17 67 61

71 71 88 16 71 17 2 81 18 95 71 79

5 13 31 39 61 5 13 67 3 41 11 19

67 79 79 76 8 59 11 19 13 89 2 37

89 71 31 17 91 12 88 73 11 79 10 61

61 17 43 43 67 2 71 59 83 89 30 31

37 13 43 31 97 71 71 5 7 17 18 47

Page 47:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Хариу нь / багшид /

Page 48:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

61 23 5 67 37 55 53 1 73 23 37 31

37 71 11 71 2 14 97 12 56 39 76 10

7 5 67 29 47 67 72 29 74 91 61 30

79 7 23 13 2 73 96 26 31 43 66 72

57 41 53 11 5 67 43 11 59 49 3 52

41 73 37 89 19 61 23 3 41 71 36 15

36 54 21 39 85 26 15 94 19 23 40 41

52 37 2 47 83 7 59 30 79 67 70 11

50 67 43 29 67 23 47 40 59 47 45 13

60 34 27 13 3 11 97 74 83 55 47 7

23 61 50 83 83 2 43 7 11 17 67 61

71 71 88 16 71 17 2 81 18 95 71 79

5 13 31 39 61 5 13 67 3 41 11 19

67 79 79 76 8 59 11 19 13 89 2 37

89 71 31 17 91 12 88 73 11 79 10 61

61 17 43 43 67 2 71 59 83 89 30 31

37 13 43 31 97 71 71

5

7 17 18 47

Page 49:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

15. Үзүүлэн 2 ширхэг туулай, 2 ширхэг луувантай сагс / А - 4 хэмжээтэй соронзтой /

16. Үзүүлэн карт тус бүр А - 4 хэмжээтэй

17. Бодит үзүүлэн

18. явцын үнэлгээний хэрэглэгдэхүүн / хүүхдийн тоогоор /

Би 4 байна. Миний хуваагдагч над дээр ирээрэй.

Би 15 байна. Миний хуваагдагч над дээр ирээрэй.

Би 10 байна. Миний хуваагдагч над дээр ирээрэй.

Би 8 байна. Миний хуваагдагч над дээр ирээрэй.

Би 6 байна. Миний хуваагдагч над дээр ирээрэй.

Би 3 байна. Миний хуваагдагч над дээр ирээрэй.

Би 4 байна. Миний хуваагдагч над дээр ирээрэй.

Page 50:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

2 од 1 хүсэл

БЗД Улсын тэргүүний 14 - р сургууль

нэрийн хайрцаг

Page 51:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Нэгж хичээл: Туршилтын үр дүн ба боломжийг тооцоолох

Анги: 5 Цаг: 9

2015 он

Математикийн багийн гишүүдийн танилцуулга

№ НэрсАжлын

Гэрийн хаяг Утас И -мэйл хаяг

Page 52:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

хаяг

1 П. Юмжав 14-р сургууль5-р анги

БЗД, 13-р хороо

10-485тоот

8905510896006794 [email protected]

2 Э. Солонго

14-р сургууль3-р анги

СБД, 1-р хороо 25-82 тоот

91161684 [email protected]

3 Л. Баянжаргал 14-р сургууль2-р анги

БГД, 2-р хороо 64-2-14

9948750296011972 [email protected]

4 А. Саранчимэг

14-р сургууль1-р анги

БЗД, 16-р хороо,16-р хороолол

,2/2-44тоот

9908303296073032

[email protected]

5Р. Бат-Эрдэнэ

14-р сургууль4-р анги

СБД,17-р хороо

Дамбадаржаа 63-859

9926393396073993

[email protected]

6 Д. Бумдарь

14-р сургууль2-р анги

БЗД,2-р хороо 5-р хэсэг 1-18тоот

96330144 [email protected]

7 Д. Гэрэлмаа14-р

сургууль4-р анги

БЗД, 22-р хороо Өлгийн

3- 50 тоот99975797 [email protected]

Батлав:

Анги: 5-р анги

Хичээл: Математик

Нэгж хичээлийн сэдэв: Туршилтын үр дүн ба боломжийг тооцоолох

Судлах цаг: 9 цаг

Page 53:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Хамрах хүрээ: Ажиглалт буюу туршилтаар үзэгдлийн илрэх боломжийн талаар таамаглал дэвшүүлэх, өгөгдөлтэй ажиллах,зүй тогтлыг олох, логик бодлого бодох Зорилго: Туршилтын учир шалтгааны талаарх мэдээллийг олж цуглуулах, ойлгох, дүрслэх боловсруулахЗорилт:

Туршилтаар боломжтой боломжгүйг тогтоохТаамаглал дэвшүүлэхЛогик бодлого зохиохБоломжийг тооцоолохАсуудал шийдвэрлэх

Оношилгоо:А. Агуулгын

АТБХ Чадвар 4 - р анги 5 - р анги

Өгөгдөлтэй ажиллах

Шинж зүй тогтол болон учир холбогдлын талаарх мэдээллийг олж цуглуулах, ойлгох, дүрслэх, боловсруулах

Өгөгдөл мэдээллийг олж цуглуулах бүртгэх түүнийг хүснэгт зурган пиктограмм, баганан, дугуй диаграмм болон хялбар графикаар дүрслэх Ажмглалт буюу туршилтаар үзэгдлийн илрэх боломжийн талаар таамаглали дэвшүүлэх, үр дүнг шалгах, дүгнэлт гаргах Өгөгдөлтэй ажиллах, зүй тогтлыг олох, үргэлжүүлэх, тоон таавар, логик бодлого бодох, боломжийг тооцоолох агуулгатай асуудал шийдвэрдлэх

Өгөгдөл, мэдээллийг олж цуглуулах, өгөгдөл, мэдээлэл, диаграммд тохирох хүснэгт, диаграмм график байгуулах, диаграмм, графикийн хуваарь нь ялгаатай байх үеийн дүрслэлийг харьцуулах, тайлбарлах, дүгнэлт гаргах, тодорхой нөхцөлөөр түүвэрлэсэн өгөгдлүүдийн моод,далайц,медиан арифметик дунджыг олох Ажиглалт туршилтаар сонирхож байгаа үзэгдлийн илрэх боломжтой, боломжгүйг тогтоох, таамаглал дэвшүүлж шалгах,дүгнэлт гаргах Аливаа зүй тогтлыг олох, зүй тогтлоор үржүүлэх, тоон таавар, логик бодлого бодох, зохиох, боломжийг тооцоолох,агууглгатай асуудал шийдвэрлэх

Б. Сурах бичгийн:

Туршилтын үр дүн ба боломжийг тооцоолох1. Цифр ашиглан модны аргаар олон оронтой тоо зохиох2. Шоо,шагай,зоос орхин туршилт хийж боломжийг тооцоолох ба хүснэгтээр үзүүүлэх3. Өгөгдлүүдийг график,диаграммаар дүрслэх4. Өгөгдлүүдийн моод,далайц,медиан арфиметик дунджийг олох5. Диаграмм графикаар дүрсэлсэн өгөгдлийг тайлбарлах ойлгох6. Даамны нүүдэл,мэлхийн үсрэлтээр зүй тогтлыг илрүүлэх

В. Суралцагчийн:

Нас, бие, сэтгэхүйн онцлог Математик сургалтанд харгалзах ньХөгжлийн хувьд өндөр түвшинд хүрсэн байна. Сэтгэл санааны хувьд тогтвортой зөвхөн өнөөдрийн баяр баясгалангаар амьдарна

Математикийн хичээлийн тодорхой сэпдвээр асуудал дэвшүүлж, сэтгүүлэх тэд өчүүхэн нээлт хийснээр маш баяр баясгалантай болно. Өөрөө олсон зөв санаа ба нээлтийг нь

Page 54:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Нөхөрсөг, хамт олонч, шулуун шударга болж ирнэ.

Аливаа зүйлд тэвчээртэй, төлөв даруу харагданаАав ээждээ дотно болж ирнэ, Эцэг эхийгээ хүндэтгэн сургамж зөвлөгөөг хүлээж авдаг болно.

Нөхөрсөг болж, тоглоомын дүрэм журмыг бүрэн дагаж мөрдөнө. Тоглоомонд дуртай болноАжил хэрэгч цуглуулгаа эрхэмлэн үзнэ

Насанд хүргэгчид зориулсан ном зохиол, зураг,киног нууцаар сонирхоно

Энэ насанд авьяас чадвар тодордог. Хараа сонсгол сайтай биеийн тамир, урлагт гоц сонирхолтой хүүхдүүд олноор илэрдэг.Багш болон найз нөхдийнхөө дунд сайн үнэлгээ авахын тулд тун их хичээдэг

Гэрийн ажилд тийм ч дуртай биш заримдаа овоо санаачлгатай, заримдаа юу ч хийхгүй

урамшуулж байх хэрэгтэй.Ангийнхантайгаа дотносох дуртай учир багаар ажиллуулахад анхаарах. Бусдын алдааг шууд хэлдэг учир нөхдийн алдааг илрүүлэхэд туслуулахМатематикийн даалгаврыг тэвчээртэй хийж сургахад анхаарнаМатематикийн даалгвараа эцэг эхтэйгээ хамтрач хийхдээ дуртай байдаг. Тэдний тусламжийг дуртай хүлээн авна. Хамтарч хэрэглэгдэхүүн бэлдэх, тоглох нь зүйтэйМатематикийн хичээлээр тоглоом тоглуулж дүрэм журмыг ойлгуулах, хожих аргыг олох, тоглоомын дүрэм өөрчлөх, тоглоом зохиолгохХичээлд хэрэглэгдэх зүйлс цуглуулах,цуглуулгаа хичээлд ашиглах бодомж бий болгохНасанд хүрэгчдийн ном, зохиол,киноноос хичээлд нь холбогдолтой жишээ дасгалыг олж тайлбарлахМатемтаик авьяасыг тодруулах. Үүний тулд дугуйлан,тэмцээн явуулах. Бие дааж сонирхолтой бодлого бодох, зохиох ажил явуулахБагш , найз нөхөд нь тухайн сурагчийг хүндлэх, ойлгох, сайн талыг нь дэмжих сайшаах. Үнэлэхдээ бусдынх нь саналыг харгалзахМатемтаикийн хичээлийн хэрэглэгдэхүүн бэлдэхэд оролцуулах. Ангид байгаа зүйлсийг эмхлэх,цэгцлэх ажил хийлгэх

Түлхүүр үг: шоо орхих, шагай орхих, зоос хаях, мод байгуулах

Арга зүй:

№ Судлагдахуун Цаг Ур ухаан: шалгуур

Page 55:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

1 Хүснэгт бөглөн боломж тоолох

1Амьдрал ахуйд аливаа зүйлийг сонгож авах, янз бүрээр байрлуулах

тэдгээрийн тоог олох гэх мэт өдөр тутмын амьдралд тааралддаг асуудлыг туршин шийдвэрлэх

Аливаа юмсын зүй тогтлыг ажиглах таамаглал дэвшүүлэх,таамаглалаа шалгах,дүгнэх Магадлалын хялбар бодлогыг тайлбарлах,бодох Туршилтын үр дүнг боловсруулахад хэрэглэгддэг математик статистикийн зарим аргатай танилцах

Ангийн даргаа сонгоххувцас сонгож тааруулж өмсөхтодорхой тооны бөх тойргийн журмаар барилдвал хэчнээн барилдаан гаргахбүжгийн хосыг хэдэн янзаар сонгохдүрс,тоон,үсгийн дарааллын зүй тогтлыг олж үргэлжлүүлэхтуршилтын үр дүнд илэрсэн өгөгдлөл, өгөгдлөлийн бодлогуудыг бодох

2 Модны загвар байгуулах аргаар боломж тоолох

1

3Дадлагажин чадваржих дасгалууд

1

4Зүй тогтлыг илрүүлэхүргэлжлүүлэх 25

6Туршилтын үр дүнгээр бодлого бодох

1

7Элдэв боломж тооцоолох 28

9Үнэлгээний шалгуур 1

Ээлжит хичээл: 1 / 1 цаг /Сэдэв: Хүснэгт бөглөн боломж тоолох Үйл ажиллагаа: 15 а анги 15 эрэгтэй, 17 эмэгтэй сурагчидтай бол багш самбар арчихаар нэг сурагчийг хэдэн янзаар сонгох боломжтой вэ?

Page 56:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Бодолт:Багш самбар арчих эрэгтэй 15 сурагч, эмэгтэй 17 сурагчийн хэнийг ч сонгох боломжтой учраас нийт 15 + 17 = 32 боломжтой.Үйл ажиллагаа: 26 бөх тойргийн журмаар барилдвал хэчнээн барилдаан болох вэ?Бодолт: Бөхчүүдийн барилдааныг хүснэгтэд тэмдэглэвэл:

Бөх I II III IV V VII + + + + +II + + + +III + + +IV + +V +VI

Нийтдээ 5 + 4 + 3 + 2 + 1 = 15 барилдаан болно.Үйл ажиллагаа: 3Хоёр ижил шоо орхих боломжийн тоог олоорой.Бодолт:Хоёр ижил шоог зэрэг орхих боломжийг хүснэгтээр үзүүлбэл:

шоо 1 2 3 4 5 61 1;1 1;2 1;3 1;4 1;5 1;62 2;2 2;3 2;4 2;5 2;63 3;3 3;4 3;5 3;64 4;4 4;5 4;65 5;5 5;66 6;6

6 + 5 + 4 + 3 +2 + 1 = 21 / Нийт 21 янзаар бууна. /Үйл ажиллагаа: 4 Ангийн сурагч бүр сагсан бөмбөг юм уу гар бөмбөгийн дугуйланд хичээллэдэг байв. Сагсан бөмбөгийн дугуйланд 22 сурагч, гар бөмбөгийн дугуйланд 15 сурагч, хоёуланд нь 9 сурагч тус тус явдаг бол анги хэдэн сурагчтай вэ?Бодолт: Хоёр дугуйланд явдаг нийт сурагчдын тоо 22 + 15 = 37. Энд хоёр дугуйланд зэрэг явдаг сурагчид давхардан орсон байгаа учир ангийн нийт сурагчдын тоо 37 - 9 = 28 болно.

Нэмэлт даалгавар:Бие дааж бодоорой..

1. 100 жуулчин ирэв. Тэдний 10% нь немц, франц хэлний алийг нь ч мэдэхгүй, 75 нь немц, 83 нь франц хэлээр ярьдаг байна. Хэдэн жуулчин франц, немц хэлийг хоёуланг нь мэддэг вэ?

2. Алимаа 3 цамц, 2 өмд, 2 малгайтай аялалд явав. Хэдэн янзаар хувцаслаж болох вэ?

Ээлжилт хичээл: 2 / 1 цаг /Сэдэв: Модны загвар байгуулах аргаар боломж тоолох

Үйл ажиллагаа: 1

Page 57:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

2,3,4 тоонуудыг хэдэн янзаар байрлуулж болох вэ?Бодолт: Модны загвар ашиглан тоонуудыг байрлуулбал: 3 4 2 4 3 2 4 3 4 2 2 3 4 3 2 Нийтдээ 3 х 2 = 6 янзаар байрлуулж болно.

Үйл ажиллагаа: 2 Харуулд 1 офицер, 2 байлдагч гардаг. 3 офицер, 10 байлдагчаас хэдэн янзаар харуулд гарч болох вэ?Бодолт: 3 офицероос 1 офицер харуулд гарах боломжийн тоо 3. Харин 10 байлдагчаас 2;2 -оор харуулд гарах боломжийн тоо хэд байх вэ ? Байлдагчдыг 1-10 хүртэл дугаарлая. Тэгвэл:

( 1;2), (1;3), (1;4),... (1;10)(2;3),(2;4),...(2;10) (3;4),...(3;10)

................... ......... (9;10)нэмэх дүрмээр9 + 8 + 7 + 6 + 5 + 4 + 3 + 2 + 1 = 45 боломж байна. Нэг офицер 2 байлдагчтай 45 янзаар, нөгөө офицер мөн адил 45 янзаар, 3 дахь офицер мөн 45 янзаар харуулд гарна. 45 х 3 = 135 боломж байна.

Үйл ажиллагаа: 3 Ялгаатай 2 шоог зэрэг хаяхад буух боломжийн тоог олоорой.Бодолт: Дараах хосыг үүсгэе:(1;1), (1;2), (1;3), (1;4), (1;5), (1;6)(2;1), (2;2), (2;3), (2;4), (2;5), (2;6) .................................... ....................................(6;1), (6;2), (6;3), (6;4), (6;5), (6;6)

Нийт 6 х 6 = 36 хос үүсч байна.

Үйл ажиллагаа: 4 Нэг шагайг 2 удаа орхих боломжийн тоог олоорой.Бодолт: Нэг шагайг 2 удаа орхих туршилтын дүнг хүснэгтээр бүртгэж үзүүлбэл:

Морь Тэмээ Хонт Ямаа

Page 58:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

буух -М буух - Т буух-Х буух-ЯММ МТ МХ МЯТМ ТТ ТХ ТЯХМ ХТ ХХ ХЯЯМ ЯТ ЯХ ЯЯ

Дүгнэлт Нийт 4 х 4 = 16 боломжтой

Энд МТ, ТМ буухыг ялгаатай гэж үзэв.

Нэмэлт даалгавар:Бие дааж бодоорой.

1. Цайны газарт 2 - р хоолонд бууз, хуушуур, будаатай хуурга, амттанаас ундаа, бялуу, жимс байв. Нэг хоол, нэг амттан авах боломжийн тоог олоорой.

2. 1, 2, 3 цифрүүдээр цифрүүд нь ялгаатай байх гурван оронтой бүх тоог үүсгэж, тэдгээрийн нийлбэрийг олоорой.

Ээлжит хичээл: 3 / 1 цаг /Сэдэв: Дадлагажин чадваржих дасгалууд

Үйл ажиллагаа: 1 Ялгаатай 2 мөнгийг хаяхад бууж болох боломжийн тоо хэд байх вэ?Бодолт: Сүлдээр буух - С

Page 59:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Тоогоор буух - Т гэж тэмдэглэе. ( C;C ),( C;T), ( T;C), ( T;T) гэсэн 4 боломж байна.

Үйл ажиллагаа: 2 А, Б үсэг ба 1, 2, 3, 4 цифрүүдээс нэг үсэг, гурван цифрээр зочид буудлын өрөөнүүдийг дугаарлав. Зочид буудал хэдэн өрөөтэй вэ? ( Нэг цифр нэг удаа орно.)Бодолт:

Үсэг Цифр Өрөөний тоо

А

А - 123, А - 132А - 124, А - 142

4

А - 213, А - 231А - 234, А - 243

4

А - 324, А - 342А - 312, А - 321

4

А - 412, А - 421А - 423, А - 432

4

Б ?

Үйл ажиллагаа: 3 Ижил шоо орхиход тусах нүдний нийлбэр 5 байх боломжийн тоог олоорой.Бодолт:

№ Туршилтын үр дүн Боломжийн тоо1 2;3 12 1;4 13 3;2 14 4;1 1

Нийт боломжийн тоо 4

Үйл ажиллагаа: 4 52 модтой хөзрөөс 1 мод сугалж авахад:

a. Цэцэг таарахb. Тамга таарахc. Бундангийн боол таарах боломжийн тоог олоорой.

Бодолт:a. 52 : 4 = 13 цэцэг байна. Боломжийн тоо 13.b. 52 модтой хөзөрт 4 тамга бий. Боломжийн тоо 4.c. Бундангийн боол 1 байна. Боломжийн тоо 1.

Нэмэлт даалгавар: Бие дааж бодоорой.

1. Ялгаатай гурван зоосыг зэрэг орхиход буух боломжийн тоог олоорой.2. Ялгаатай 2 шоог зэрэг хаяхад нүхнүүдийн нийлбэр нь тэгш тоо буух боломжийг тоолоорой.

Ээлжит хичээл: 4 / 1 цаг /Сэдэв: Зүй тогтлыг илрүүлэх, үргэлжлүүлэх

Багшид өгөх мэдээлэл: Энэ төрлийн бодлогуудыг бодсоноороо зүй тогтлыг ажиглах, таамаглал дэвшүүлэх, таамаглалаа шалгах, дүгнэх гэх мэт чадварууд эзэмшинэ. Зүй тогтлыг олох бодлогууд нь:

Page 60:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

1. Дүрсийн дараалал, тоон дараалал, үсгийн дарааллын зүй тогтлыг олж үргэлжлүүлэх2. Хөндлөн ба босоо холбоог холбосон дүрс, ( тоо, үсэг) өгөгдсөн үед зүй тогтлыг ажиглан хоосон

нүдэнд байх дүрс, ( тоо, үсэг )-ийг олох3. Цагриган, дугуй дүрс бүхий зүй тогтол олох бодлогууд4. Үсэгт ба тоон ребус гэсэн хэлбэрүүдтэй байна.

Үйл ажиллагаа: 1

зүй тогтлыг ажиглаад дүрсийг үргэлжлүүүлээрэй.Бодолт: Дээрх ялгаатай дүрс нь 1, 1, дараа нь 2, 2 гэх мэтээр үргэлжилж байгаа учир дараагийн дүрс нь 3,3 - аар үргэлжилнэ.

Үйл ажиллагаа: 2 4, 9, 19, 39, 79, ... энэ дарааллын зүй тогтлыг ажиглаад цааш нь үргэлжлүүлээрэй.Бодолт: Дарааллыг ажиглавал: 4 x 2 + 1 = 9 9 x 2 + 1 = 19 19 x 2 + 1 = 39 39 x 2 + 1 = 79 Дарааллын гишүүнийг 2 - оор үржүүлээд 1 - ийг нэмэхэд дараагийн гишүүн гарч байна..

Үйл ажиллагаа: 3 Зүй тогтлыг олж хүснэгтийг нөхөөрэй.

Бодолт: I ба II мөрөнд сар дүрс дутуу байна. I баганын III мөрөнд үүл, III мөрийн III багананд нар дутуу байна.

Үйл ажиллагаа: 4 Зүй тогтлыг ажиглаад хүснэгтийг бөглөөрэй.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

0 3 7 15 255

Бодолт:

Page 61:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Хүснэгтийг ажиглахад 2 x 2 - 1 = 3 2 x 2 x 2 - 1 = 7 2 x 2 x 2 x 2 - 1 = 15 2 x 2 x 2 x 2 x 2 - 1 = 31 2 x 2 x 2 x 2 x 2 x 2 x- 1 = 63 гэсэн зүй тогтолтой байна. .

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

0 3 7 15 255

Үйл ажиллагаа: 5 Зүй тогтлыг олоод, асуултын тэмдгийн оронд тохирох тоог олж бичээрэй.

15 ( 120 ) 4572 ( 174 ) 15 42 ( ? ) 3

Бодолт:15 + 45 = 60 60 x 2 = 12072 + 15 = 87 87 x 2 = 12042 + 3 = 45 45 x 2 = 90

Нэмэлт даалгавар:Бие дааж бодоорой.

1. Уулын оройд гарах 8 зам байв. Аялагч хичнээн боломжоор уулын орой дээр гараад бууж ирэх вэ? Буухдаа гарсан замаараа буухгүй

2. Цифрүүдийн нийлбэр нь 5 байх гурван оронтой тоо хэд вэ?

Ээлжит хичээл: 5 / 1 цаг /Үйл ажиллагаа: 1 Дараах үсгүүдийг хэдэн янзаар уншиж болох вэ?

н с мөнгө о о р р өнгө м м м ү ү ү ү нгө

Page 62:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

1

1 1

121

1111

22

44

8

2

21

11111

3

1

4

3 6

41

1

д д д д гө ө Бодолт: " Ном " гэдэг үгийг 4 янзаар уншиж болж байна. Үүнийг доорх байдлаар загварчлая. 4 = 2 x 2 4 боломж ( 4 янзаар уншигдана ).

" Дүрс " гэсэн үгийг 8 янзаар уншиж болохыг шалгаарай.

8 = 2 x 2 x 2

" Мөнгө " үгийг 16 янзаар уншиж болно.

16 = 2 x 2 x 2 x 2

Үйл ажиллагаа: 2 Нүдэнд байгаа тоонуудыг мөр баганын дагуу нэмэхэд ижил тоо гардаг бол голын хоосон нүдэнд ямар тоо байх вэ?

4 11 6

Page 63:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

9 5

8 3 10

Дүгнэлт: Зүй тогтол нь 2-ын тоог тухайн үгийн үсгийн тооноос 1 - ээр бага тоогоор зэрэг дэвшүүлсэнтэй тэнцүү байна.

Нэмэлт даалгавар:Бие дааж бодоорой.

1. Шатрын тэмцээнд нэг сумаас шалгарсан 12 сурагч тойргийн журмаар тоглолт хийв. Нийт хэдэн өрөг тоглосон бэ?

2. 0; 1; 2; 3; 4; 5; 6; 7; 8; 9 цифрээр бичигдсэн 4 оронтой тэгш тоонууд хичнээн байх вэ?a. Цифр давтагдсанb. Цифр давтахгүй

Ээлжит хичээл: 6 / 1 цаг /Сэдэв: Туршилтын үр дүнгээр бодлого бодох

Үйл ажиллагаа: 1 Сурагчдыг 6 багт хуваах / Ангийн сурагчдын тооноос хамааран 1 багт 5-аас дээш сурагчтай байхаар хуваана. /

Page 64:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Багш баг бүрд 1,1 шоо болон дараах хүснэгтийг бэлдэж өгнө. Мөн багийн гишүүд бүр цуглуулагч, ангилагч, боловсруулагч, нарийн бичиг, хянагч, мэдээлэгч, гэх мэт үүрэгтэй болохыг зааварлаж өөрсдөөр нь сонгуулна. Баг бүрийн гишүүд ээлжлэн шоо орхих ба сурагчид үүрэгт ажлаа гүйцэтгэн дараах хүснэгтийг бөглөж дуусаад самбарт өлгөнө.

Сурагчдын нэрс Ану Болд Сарнай Хулан Энхбат Хуяг Дүн

Орхисон тооны нүд 2 2 3 4 5 6 22

Арифметикдундаж 3,66

Далайц 4

Моод 2

Медиан 3,5

Баг бүрийн илтгэгч сурагчид гаран багшийнхаа өгөгдлийг хэрхэн гүйцэтгэсэн эцсийн үр дүн яаж гарсныг тайлбарлана.

Үйл ажиллагаа: 2 Багш дараах асуултуудаар сурагчдаас хариулт аван харилцан ярилцана Дараах асуултуудаар чиглүүлж өгнө.

Бусдаасаа олон оноотой 2 баг аль нь вэ?Багуудын онооны зөрөө хамгийн ихдээ хэд байна вэ?Медиан аль нь вэ? Нэг баг дунджаар хэдэн хэдэн оноо авсан байна вэ?

Сурагчид багуудын мэдээллээс хариултыг олоход хүндрэлтэй учир дахин хүснэгтэнд оруулах хэрэгтэй юм байна гэдгийг гаргаж ирэх болно. Иймд багш өөрийн бэлдсэн хүснэгтээ самбарт хадаж өгөгдөл / боловсруулах, цуглуулах, эрэмбэлэх/ бүрийг нөхүүлнэ. Аливаа өгөгдлийг эрэмбэлэж, ангилан хүснэгтэнд оруулах нь асуудлыг шийдвэрлэхэд дөхөмтэй болохыг онцлон хэлнэ.

Багууд II III IV V I VI ДүнНийт оноо 15 15 18 20 22 24

ДундажМедиан

МоодДалайц

Багууд оноогоо хүснэгтэнд байрлуулахдаа багаас нь их рүү жагсаан тавих ба дундаж, медиан, моод, далайц бүрийг багаараа тооцон олно.

Үйл ажиллагаа: 3 Багуудын өгөгдлөөр дүгнэсэн хүснэгтэнд тулгуурлан график зохиох даалгаврыг хийлгэнэ. Багуудын авсан онооны тоогоор баганаа, багуудын нэрээр мөрөө хийн оноо бүрийг харгалзсан тоогоор нь баримжаалан тэмдэглэгээ хийнэ.

Page 65:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

I II III IV V VI0

1

2

3

4

5

6

Нэмэлт даалгавар:Бие дааж бодоорой.

1. Харуулд нэг түрүүч, 2 байлдагч гарах байв. 4 түрүүч, 7 байлдагчаас хичнээн янзаар харуулд гаргаж болох вэ?

2. Аль ч гурав нь нэг шулуун дээр үл орших 4 цэг өгөгдөв. Эдгээр цэгүүдийг хэрчмээр холбоход хэдэн гурвалжин үүсэх вэ?

3. Сургуулийнхаа 5 - р ангийн бүлэг бүрт суралцдаг сурагчдын тоог мэдээд дээрхтэй адил бодлого зохион бодоорой.

Ээлжит хичээл: 7 / 1 цаг /Сэдэв: Элдэв боломж тооцоолох

Үйл ажиллагаа: 1 Эхний нүдэнд байгаа даам 1 эсвэл 2, эсвэл 3 нүдээр сүүлийн нүдэнд хэдэн янзаар нүүж очих вэ?

Page 66:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Бодолт: Даам эхний нүднээс сүүлийн нүдэнд очихдоо 6 нүд явна. Иймд энэ бодлого нь 6 тоог 1, 2, 3 тоонуудын нийлбэрээр задлах боломжийн тоог олох бодлогод шилжинэ.

1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1 = 6 ( 1 янз ) 2 + 1 + 1 + 1 + 1 = 6 ( 5 янз )3 + 1 + 1 + 1 = 6 ( 4 янз ) 2 + 2 + 1 + 1 = 6 ( 6 янз )2 + 2 + 2 = 6 ( 1 янз ) 3 + 3 = 6 ( 1 янз )1 + 2 + 3 = 6 ( 6 янз ) Иймд нийт 24 янзаар нүүнэ.

Үйл ажиллагаа: 2 А цэгт байгаа шоргоолж В цэгт байгаа идшиндээ хүрэхийн тулд заасан замын дагуу хэдэн янзаар явж хүрэх вэ? Замын тоог яаж олсныг тайлбарлан ярилцаарай. В

А

Бодолт:

а / 1 1

А 1 А 1 А 1

б/ 3 3 5

А 1 1 А 1 1

в/ г/ 5 В 1 1 5 13 1 3 1 3 5

А А А

Шоргоолж А цэгээс В цэг рүү 13 янзаар явж болно.Үйл ажиллагаа: 3

Савхаар квадрат өрж тогло. Тэгэхдээ өмнө өрсөн квадраынхаа талыг дараагийн удаа 1 савхаар нэмэгдүүлэн өрж тоглоорой.Бодолт:

1

1

3

3

1

Page 67:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

6 дахь удаад хичнээн шүдэнз хэрэгтэй вэ?

Нэмэлт даалгавар:Бие дааж бодоорой.

1. 20 дөрвөлжин нүд багтаасан тэгш өнцөгтийг хэдэн янзаар зурж болох вэ? Хамгийн бага периметртэй тэгш өнцөгт ямар байх вэ?

2. Тэмцээнд оролцсон хүүхдүүд тойргийн журмаар 36 удаа тоглов. Хэдэн хүүхэд тэмцээнд оролцсон бэ?

Ээлжит хичээл: 8 / 1 цаг /

Үйл ажиллагаа: 1 Дараах дүрсэд хичнээн гурвалжин байна вэ? Тэдгээр дүрсийг бүтээх хэсгүүдийг дэвтэртээ зурж, тоолоорой.

Page 68:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Гурвалжин үүсгэх хэсгийн тооНийт1 2 3 6

Гурвалжны тоо

Үйл ажиллагаа: 2 2 хөх болон 2 ногоон, нийт 4 мэлхий хамгийн цөөндөө хэдэн удаа үсрээд байрлалаа солих вэ?

Эхний байрлал Сүүлчийн байрлалҮсрэх дүрэм:

1. Хөх мэлхий зөвхөн баруун гар тийш үсэрнэ. Харин ногоон мэлхий зөвхөн зүүн гар тийш үсэрнэ.2. Мэлхий зөвхөн өөр өнгөтэй мэлхийн дээгүүр нэг нүд алгасан үсэрч хоосон нүдэнд орж болно.3. Мэлхий хажуугийн хоосон дөрвөлжинд үсэрч орж болно.4. Мэлхий өөр өнгөтэй мэлхийг үсэрсний дараа л үсэрнэ.

Нийт хэдэн хөдөлгөөн хийгдсэн бэ?

Page 69:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Болно болохгүй болохгүй болно

Үйл ажиллагаа: 3 Тооны машин ашиглан бодож, зүй тогтлыг олоорой.

4 х 4 34 х 34 334 х 334 3334 х 3334 33334 х 33334

Үйл ажиллагаа: 4 Дараах " сонирхолтой квадрат " -ыг бөглөөрэй. Мөрийн дагуу, баганын дагуу, диагоналийн дагуу байрласан гурав, гурван тооны үржвэр ижил байна.

Багшийн гарын авлага:

1. Сургуулийн аварга шалгаруулах үндэсний бөхийн барилдаанд 8 сурагч тойргийн журмаар барилдах болов. Нийт хэдэн барилдаан болох вэ?

I II III IV V VI VII VII

I + + + + + + +

II + + + + + +

III + + + + +

IV + + + +

V + + +

VI + +

VII +

VIII

0,16

1,28 0,32

0,64

729

243 2187

81

Page 70:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Бүгд - 28 боломж2. Шатрын тэмцээнд 12 хүн оролцжээ. Оролцогч бүр бусад тоглогч бүртэй нэг, нэг өрөг

тоглов. Тэд бүгд хичнээн өрөг тоглосон бэ?

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XIII + + + + + + + + + + +II + + + + + + + + + +III + + + + + + + + +IV + + + + + + + +V + + + + + + +VI + + + + + +VII + + + + +VIII + + + +IX + + +X + +XI +XII

Бүгд - -66 боломж

3. Гурван шагай орхиход хэдэн янзаар буух боломжтой вэ?

Буух боломж 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 12 13 14 15 16 1

718 19 20

Хонь 3 1 1 1 2 2 2 1 1 1Ямаа 1 1 1 3 1 2 2 2 1 1Тэмээ 1 1 1 1 1 3 2 2 2 1Морь 1 1 1 1 1 1 3 2 2 2

4. Хоёр шагай орхиход хэдэн янзаар буух боломжтой вэ?Буух боломж 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10Хонь 2 1 1 1Ямаа 1 2 1 1Тэмээ 1 1 2 1Морь 1 1 1 2

5. Зургаан найз уулзаад гар барилцав. Хэдэн удаа гар барилцсан бэ?

1 2 3 4 5 61 + + + + +2 + + + +3 + + +4 + +5 +6

Page 71:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

Бүгд - - 15 боломж

6. Улаан,ногоон,цэнхэр,шар 4 өнгийн бөмбөгнөөс 2 өнгийн бөмбөгийг сонгох боломж хэд вэ?

Боломжийн тоо 1 2 3 4 5 6

Улаан + + +Ногоон + + +Цэнхэр + + +

Шар + + +

7. 1000 төгрөгийг 100 ба 50-тын дэвсгэртээр задлах боломж хэд вэ?

Боломжийн тоо

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

100 - т 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 050 - т 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 20

8. 5, 0, 1, 2 цифрүүдээр ялгаатай хоёр оронтой тоо хэдийг бичиж болох вэ?50, 51, 5210, 15, 1220, 25, 21 Бүгд - 9 боломж

9. Хоёр оронтой тэгш тоо хэд байх вэ? / с/бичиг хуудас - 31 № 9 /

Оронгийн нэр Цифрүүд Бүх цифрийн тооАравт 1,2,3,4,5,6,7,8,9 9Нэгж 0,2,4,6,8 5

9 х 5 = 45

10. Хоёр оронтой сондгой тоо хэд байх вэ?а.

Оронгийн нэр Цифрүүд Бүх цифрийн тооАравт 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 9Нэгж 1, 3, 5, 7, 9 5

9 х 5 = 45б.

1. 116. 21 11. 31 16. 412. 137. 23 12. 33 17. 433. 158. 25 13. 35 18. 454. 179. 27 14.37 19. 475. 1810. 29 15. 39 20. 29

5 x 9 = 4511. Тэгш өнцөгтийн периметр нь 42 см. Түүний урт ба өргөнийг олоорой.

a = 17

Page 72:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

( a + b ) x 2 = P a = 20 b = 4( a + b ) x 2 = 42 b = 1 a = 16

a = 19 b = 5( a + b ) = 42 : 2 b = 2 a = 15( a + b ) = 21 a = 18 b = 6

b = 3 a = 14 b = 7 a = 13 b = 8 a = 12 b= 9 a = 11 b = 10 Бүгд - 10 боломж байна.

12. Дотроо нэг цэг агуулсан ижил дүрсэд хуваа

Үнэлгээний шалгуур: 1

1. Аль дүрсэн дарааллын 23 хэсэг нь будагдсан байна вэ?

а.

с.

д.

г.

2 . 5, 8, 0, 2 цифрүүдээр 2 оронтой ялгаатай тоо ( цифр давтахгүй ) хэдийг бичиж болох вэ?

Т. 6 Х. 7 К. 8 А. 9 3. Гэрэлээ улаан малгайгаа цагаан, цэнхэр хоёр өнгийн цамцтайгаа хэрхэн хослуулан өмсөж болох вэ? А. 3 Й. 2 Р. 4 Н. 5 4. Асуултын тэмдгийн оронд тохирох тоог бичээрэй.

Н. 158 Д. 146 Э. 8 М. 9

5 12 38

7 10 41

24 44 ?

Page 73:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

15

4

7

5121 27

5 . Эзэлхүүн нь 8- тай тэнцүү байхаар параллелопидедийн хэмжээсийг хэдэн янзаар авч болох вэ? Б. 7 Л. 9 Р. 8 Н. 10 6 . Шооны эсрэг орших талсууд дээрх тоонуудын нийлбэр ижил бол энэ нийлбэрийг олоорой.

Е.21 Э. 16 Л. 15 Г. 10 А. 7 7. Захын хоёр цифрийн нийлбэр нь 3 байх гурван оронтой тоо хэд вэ?

А. 16 Г. 18 Х. 24 Й. 30

8. 16 шоо дөрвөлжин нүд бүхий тэгш өнцөгтийг хэдэн янзаар зурж болох вэ?

А. 6 Б. 3 Л.5 Г. 4

9. Нэг оронтой тэгш тоонуудаар 3 оронтой тоог хэдэн янзаар зохиож болох вэ?

А. 56 Б. 50 В. 48 А. 10

10. 4 х 4 квадратын нүднүүдийг цагаан ба хөх өнгөөр будав. Тэнцүү тооны хөх,цагаан өнгийн нүд агуулсан хэдэн квадрат байна вэ?

А. 6 Б. 10 В. 11 Г. 9

Зөв хариултын өмнөх үсгийг дараах хүснэгтэд бичээрэй

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Багшид: хариу / сайн байлаа /

Үнэлгээний шалгуур : 2

1. дүрсийг дарааллаар өрөв.

103 дахь байранд ямар дүрс байх вэ?

2. Өрөг, Үсэг гэдэг үгийг хэдэн янзаар уншиж болох вэ?

Ө Ү С Э Г Р Р ҮСЭ Ө Ө Ө ҮС Г Г Г Г Ү

3. Дөрвөн найз уулзаад бие биетэйгээ нэг, нэг удаа шатар тоглохоор болжээ. Тэд бүгд хэдэн өрөг тоглосон бэ ? 4. Хулгана бяслагт хүрэхийн тулд хичнээн янзын замаар явж болох вэ?

5. Цифрүүдийнх нь нийлбэр 3-тай тэнцүү дөрвөн оронтой тоо хэд байх вэ?

6. Цэнхэр нүдэнд байгаа шатрын хүүгээр ногоон нүд рүү хоёр эсвэл гурван нүдээр хэдэн янзаар нүүж болох вэ?

Page 74:  · Web viewОлон оронтой тоог нэгж, 10,100,1000,аравт,зуут болон 2,3 оронтой тоонд хуваах, үлдэгдэлтэй ... Хоёр оронтой

7. Гурван ил захидлыг 3 найздаа явуулах боломжийн тоо хэд болохыг олоорой.

8. Квадратад будагдсан нэг нүд агуулсан хэдэн квадрат байна вэ?

9. 12 модтой хөзрөөс / ноён, хатан, боол тус бүр 4/ хоёр өөр өнгийн хөзрийг хэдэн янзаар авч болох вэ?

10. Мөнгийг 100 удаа хаях туршилтыг 9 хүүхдээр хийлгэв. Мөнгө сүлдээрээ буусан тоо (үр дүн )-г дараах хүснэгтэд үзүүлэв. Энэ туршилтын моод, медиан, далайц, арифметик дунджийг олоорой.

а. моод ( 1 )

б. медиан ( 1 )

в. далайц ( 1 )

г. арифметик дундаж ( 1 )

53 48

46

50 49

51

46 55

49