-1- H Y R J E . Ishte nje stine e nxehte behari. Kudo ndihej vapa . - Nje dite ne kohen e mengjes drekes ne kuptimin e kohes midis mengjezit dhe drekes por sigurisht ne kuptimin e kohes dhe jo te ngrenies pasi ato ne me te shumten e rasteve nuk perkojne midis vaktit te ngrenies dhe kohes se mesdites,isha duke kaluar ne nje rrugice tek ish blloku.Kalimtaret e rastit ishin duke kaluar secili ne kohen e vete.Ne kohen kur po behesha gati qe te kaloja rrugicen e ngushte qe te con ne qender te ish-bllokut ja behu nje makine luksoze e mire dhe mori kthesen ne menyre te menjehereshme bile duke xhiruar edhe gomat kur pa qe njerezit( ne kuptimin e rruges kalimtaret) nuk po ja vinin veshin.Te tere u tmerruam nga zhurma e bere dhe kthyem kokat per te pare cfare kishte ndodhur.Nieri nga kalimtaret po e veshtronte me habi dhe dicka tha si neper dhembe.Une e vura re se po e shikoja qe me perpara kalimtarin e rastit.Ai u tmerrua me shume pasi gomat e makines I fershkellyen ne kembe.Ai dukej sikur edhe me pare rruges po fliste me veten e tij dhe ne momentin qe u kthye nga makine ishte ne ritualin e mermeritjes.Por shoferi I makines e pa sic duket nga pasqyra e makines dhe e ndaloi makinen ,hapi deren e saj dhe I futi nje te share kalimtarit I cili reagoi me shume me vehten se me shoferin vecse po e veshtronte me habi.Shoferi nje djale I ri por me nje theks shume te theksuar verior ( Jo per subject verioret por per hir te vertetesise se ndodhise )madje e kercenoi kalimtarin se here tjeter do ta shtypte fare.Dhe si per cudine e te gjitheve I tha -ke me e pa qe her tjeter jam ka te shtypi ,po jam ka te shtypi si qen-dhe e verejti qe si do reagonte kalimtari. Ai kishte ngelur duke e pare dhe nuk po I besonte syve te tij ku ai nuk kishte aspak faj dhe po merte nje denim te cilin nuk e meritonte.Shoferi me ate theksin e theksur mbylli deren e makines I dha edhe njehere fort gas makines dhe iku.

Edhe kalimtaret e rastit kishin ngelur te habitur.Lere rrugacin e dreqit –e keshilluan kalimtaret e tjere.Por ai po habitej- se ai jo vetem e kishte lene qe te ikte djalin por edhe ishte kercenuar se here tjeter do shtypej si qen.Kalimtaret e rastit verejten edhe njehere dhe duke besuar se kishin dhene ndehmen e duhur u larguan.Pra ndihme e tyre konsistonte ne keshillen e tyre -qe lere rrugacin se dikush tjeter do ta frenonte kete trimosh.Nuk e di se nga e merte forcen ky trimosh por nga sa degjoja te tere thoshin se keta tipa ne pergjithesi forcen e kane te mbeshtetja qe ju japin njerezit me pushtet por duke ditur se pushtetin e kane politikanet me rregull I takon qe kesi soj trimash mbeshteten nga politikanet..

Duke verejtur me kujdes po shikoja si per habine time qe edhe mbas ketij incidenti aty po kalonin prape kalimtare te cilet me dukeshin njelloj si ai I incidentit njerez qe nga mimika e fytyres dukeshin sikur flisnin me vehte.Askush nuk kishte mendje per cfare kishte apo ndodhte per rreth.Kalimtare te cilet monologonin ne forme dialogu me vehten e vet.Por kontigjent I gatshem per incident isha edhe une vete pasi po si tere kalimtaret qe po vereja isha edhe une dhe ikja rruges me shume duke dialoguer me vehte dhe pa vene re asgje nga ambient per rreth.

-2-

- Ne kryeqytetin tone te dashur ka shume rugica te tilla. Por trima si ai I incidentit pra ai djali me ate theksin e aksidentuar ka pak.Por, verejta une pas pak, ka shume kontigjente si ai kalimtari apo kontigjte te gateshme per tu bere pre e incidenteve te tilla,pasi shumica flasin apo monologojne me vehten e vete komunikim I cili duket sikur I lehteson sadopak.Si per te vertetuar kete teori edhe te nesermen me takoi te kaloja prape ne rrugicen ku nje dite me pare kishte ndodhur incidenti dhe vura re se prape kalimtaret ecnin si te hallakatur dhe te zhytur thelle ne hallet e tyre duke dialoguer me vehten e vet.Ata dukeshin sikur kishin dale nga ndonje zyra apo institucion dhe hallet e tyre nuk ishin zgjidhur prandaj dhe hallexhinjte kete e pasqyronin ne fytyrat e tyre.Mesa di une ketu prane nuk ka zyra te tilla apo institucione per te zgjidhur hallet e hallexhinjve.Jo-ne rrugicen ku ndodhi incidenti nuk ka zyra te tilla.

- Ah po desh harrova.Ne fund te rrugices ne krahun tjeter eshte selia e nje partie politike e cila ne zgjedhjet e fundit parlamentare fitoi mandatet per disa deputete te cilet u quajten me vlere floriri.Tek selia e kesaj partie mund te shohesh plot hallexhinj te cilet per hir te se vertetes mund tu ndodhin incidente si ajo e rrugices pasi shumica jane nga ai kontigjent I kalimtarit te cilin djali trimash edhe e kercenoi.Po e them kete pasi edhe nga selia e kesaj partie dalin plot njeres te cilet besonin tek kjo parti pasi deputetet e saj thane qe kane vlere te madhe.Ne fillim ne nuk e kuptuam kontekstin e ketij percaktimi por vone u muar vesh qe vlera e tyra qe vertete floriri. Sigurisht jo per te perfituar ata qe kishin votuar per ta, ata vetem detyren e tyre kishin bere, I kishin mbeshtetur dhe I kishin votuar.Por ketu mbaronte kontributi I tyre por kaq ishte dhe nevoja per ta.Edhe une isha drejtuar tek selia e kesaj partie pasi edhe une isha nje nga besimtaret e vonuar se konkurimi per nje vend pune ne administraten shteterore do te kalonte jo sipas rregullave ligjore te percaktuara ne Kushtetuten e republikes sone demokratike por nga firma e partive politike.

- Ne katin e dyte te kesaj selie, salla e pritjeve ishte mbushur plot pasi ishte dita kur perfaqesuesi I partise I caktuar nga kryetari kishte pritje me popullin ( hallexhinjte ose militantet ).Ne salle vura re qe ishte pothuaj e mbushur dhe ne krye te tavolinave qendronte e ulur nje plake e moshuar.Duke pare qe nga kreu nuk kisht vende une u ula nga fundi.Si per cudine e te gjitheve perfaqesuesi I larte I caktuar nga kryetar,i sot erdhi ne kohen e caktuar per pritje.Them per cudine e te gjitheve se ne pergjithesi ata vine me shume vonese ne kesi rastesh dhe per kete per mendimin tone ka shume arsy ku njera eshte se disa nga hallexhinjte e humbasin durimin dhe largohen duke mos e zgjidhur problemin e tyre.Ne keto raste perfitojne perfaqesuesit e partive pasi kane me pak hallexhinj per te degjuar se per ti ndihmuar nuk dihet.Por nje arsye tjeter eshte edhe se kur vine me vonese keta tipa kujtojne se ju rritet autoriteti se e presin me padurim shume njerez dhe me kete rast ai behet I rendesishem. Ne kete rast fitojme ne se duke I

-3-

njohur keta baballare politikane zgjohemi nga pergjumja dhe mendimi se keta tipa do na zgjidhin hallet tona vertet.

- Duke verejtur me kujdes perfaqesuesin e partise I cili sa ishte future ne sale dhe po ecte ne drejtim te podiumit ai ishte I veshur me nje kostum dhe I qethur shume shkurt mode kjo e koheve te fundit,vura re qe shume nga njerezit qe kishin mbushur sallen e salutonin dhe I flisnin ne emer.Te njejten gje bera edhe une pasi edhe une e njihja personalisht pasi I kasha ndjekur per tere periudhen ne cdo fushate apo eveniment te tyre.

- Kur ne salle po vendosej qetesia nga koridori I zyrave po degjohej zhurma e kercutjes se nje bastuni dhe ne cast hapet dera e salles.Ne prag te deres shfaqet silueta e nje plake qe mbahej ne nje bastun dhe zhurma e tij kishte qene ajo qe terhoqi vemendjen e sallisteve.

Me falni- tha plaka-pasi verejti nje cast nga salla- po a eshte kjo salla ku behet pritja e populli? -Mua keshtu me tha ai roja dezhurn qe eshte posht.Kaq tha plake dhe hodhi nje veshtrim ne salle per tu ulur.

- Po moj nene kjo eshte –u pergjigj Petriti’

- Petriti ishte perfaqesuesi I partise I caktuar nga kryetari per te degjuar hallet e hallexhinjve dhe pot te kishte mundesi edhe ti zgjidhte.

-Plaka u ul aty nga fundi ku kishte edhe nje karrige bosh.

-Atehere fillojme – tha Petriti dhe vazhdoi –por do te procedojme ne kete menyre, ne fillim do te degjojme keta te moshuarit pastaj do te vazhdojme me te tjeret sipas normave qe kemi caktuar bashke qe ne krye te heres.

-Ne salle ishte qetesi dhe te gjithe po prisnin vazhdimin e procedures te thene dhe te miratuar njekohesisht nga Petriti.Ishte ne natyren e popullit tone qe udheheqesit tane te nderojme dhe ti respektojme pavaresisht se ata cfare perfaqesojne.Keshtu tha Petriti dhe keshtu u be pavaresisht se ne rastin konkret kjo qe e drejte.Edhe kete here salla kishte miratuar me heshte.Si gjithmone heshtja tregon miratim.

- Per cfare je munduar ti nene –ju drejtua Petriti places qe ishte ulur nga kreu .

- Po-u drejtua plaka dhe u cua ne kembe.

- Jo ,jo rri ulur- ju drejtua Petriti me miresjellje

-4-

- Mire atehere, filloi plake te flase .Une jam nje e persekutuare plitike qe kam vuajtur denimet dhe internimet nga sistemi I kaluar.Jam me origjine nga Shkodra por kam qene e internuar ne Lushje dhe ne Durres prej tridhjete vjetesh,burri me ka bere burg dhe pastaj ka punuar nefermat e plugut dhe te sukthit.Kam tre femije dy cupa dhe nje djale,por dy I kam jashte kurse ketu kam vetem nje cupe dhe nuk kam kush te mi ndjeki problemet.Burri ka dhjete vjet qe ma ka vdekur.

- Por mir moj nene cfare kerkon nga ne qe most te vonohemi –nderhyri Petriti.

- Ja, ja u thote nena tani- vazhdoi plaka.Me permbysjen e komunistave dhe ardhjen ne pushtet te domokracise (Partise Demokratike nenkuptonte plaka ) edhe ne perfituam dhe kryeministri yne qe ja marsha te keqen me ka sistemuar duke me dhene nje hyrje tek spitali ne kat te pare.Aty hyrja eshte e bollshme por ajo ka dritaret dhe eshte me drejtim nga ata te semuret mendore.Prandaj kam ardhur ketu te ju se kam dieni se drejtori eshte I forces suaj politike.Dhe une kam ardhur per te ju thene juve qe te nderhyni prane ketij drejtori qe te me ndrushoje ambientet ku une ti liroj ato qe kam dhe ay te mi jape ne katin e dyte.Dua te them qe per te mi mare nuk mi mer dote se mi ka dhene kryeministri yne qe ja marsha te keqen.Une kam dashur ta takoj edhe me pare kete drejtor por nuk kam mundur pasi ai ka mare roje dhe ata nuk me kane lene ta takoj.Keshtu ky eshte halli im vazhdonte plaka me te sajen megjithse disa here Petriti u mundua qe ti binte shkurt.Por plaka e kishte te fiksuar diskutimin e saj dhe vazhdonte.

-Po po vazhdonte plaka une kam votuar gjithmone per partine Demokratike dhe keshtu I takon qe edhe ju qe jeni ne kualicion me ne dhe tani jemi bashke dhe hallet bashke do ti zgjidhim.Mua kryeministri ma ka zgjidhur problemin duke me dhene ambiente te bollshme packa se jane te spitalit shteteror.Ne prandaj luftuam qe sic na I moren te gjitha komunistet tani te na kthejne disa prandaj mua nuk ma merni dot ato ambiente por meqe ne jemi bashke dhe tani edhe ju e keni per detyre qe te me ndihmoni.Une kam dekumente qe vertetojne se une I kam perfituar keto ambiente.Por ju thuajini drejtorit qe te ma beje kete ndryshim.

- Ne kete kohe Petriti mori ne telefon drejtorin e spitalit dhe I dha urdher qe ne nje date te caktuar ta priste ne zyre kete nenen dhe ti zgjidhte problemin por sipas mundesive dhe ligjeve ne fuqi.Kete bisede te Petritit me drejtorin e degjoi e gjithe salla.

- Atehere moj nene do te shkosh te takosh drejtorin dhe ai do ta zgjidhe problemin qe ke-ju drejtua ay dhe me kete xhest I la te kuptohej se kishte mbaruar me te.

- Faleminderit tha plaka dhe u cua qe te dilte.Por ajo vazhdonte te fliste dhe duke u bere gati per te dale vazhdoi monologun.Posi ata komunistat na rrenuan dhe na I moren te gjitha pa

-5-

vendim dhe shyqyr qe erdhi demokracia ne pushtet (Partia demokratike aludonte plaka )qe ne ti fitonim prape.Une tere jeten per ata kam votuar dhe do te votoj se ne prandaj po jetojme mire vazhdonte plaka duke ecur neper koridorin e salles dhe pa e vene re kersherine qe po e ndiqte salla.Po keshtu me shume vemendje duke mos ja ndare syte po e vashtronte edhe plaka tjeter qe ishte ulur ne fund te salles.Pasi doli ajo plaka si per tu clodhur edhe ne morem fryme me lirisht por edhe perfaqesuesi I partise u duk sikur shpetoi nga nje siklet.

- Atehere vazhdojme- tha Petriti

- Po ti nene cfare halli ke?- ju drejtua Petriti plakes me bastun.

-Une more bir kam nje hall te madh-tha plaka e cila nga fizionomia tregonte moshe te madhe por me nje rregullsi te madhe Floket I kishte te lidhura bisht mbrapa si dhe fytyra kishte rrudha por tregonte e mbajtur.Fytyra e saj fshinte nje krenari qe nuk tregohej nga sjellejet . Une nuk e kam teseren e partise suaj por kam votuar per ju se duke ndjekur programet e partise suaj kam vene re qe ju keni ne kete program edhe ndihmen per moshen e trete.Per kete arsye une kete radhe votova per ju dhe prandaj kam ardhur ketu per te kerkuar ndihme.Programi juaj kete permbante dhe une simbas ketij program po kerkoj ndihme.

-Po ku konsiston ndihma e jone moj nene –ju drejtua Petriti

-Une more djem jam nje veterane,ish partizane me dy plage lufte ne trup.Kaq tha si fillim dhe mori fryme thelle dhe veshtro nga salla per te pare reagimin fillestar te saj.Kur pa se po e degjonin vazhdoi .Kam qene e martuar por burri me ka vdekur prej 16 vjtesh me pare.Por fatekeqesia ime eshte se une nuk linda femije dhe rrita femijet e burrit tim,rrita dy djem dhe ju perkushtova shume atyre per ti rritur dhe edukuar.Por mor djem –vazhdoi plaka me shume siklet djemte e burrit sa erdhi demokracia dhe me vdiq burri me ndane .Une jam plake dhe nuk kam se ku te shkoj .Kam jetuar gjithe keto vjet ne nje dhome te vogel gazoniere sic I thoni ju, me qera I thencin pasi une jam vetem me pensionin tim dhe nuk kam te ardhura ta paguaj.Qerane me shume nuk ma merte I zoti I shtepise ose ma paguante ndonje dashamires.Por ai e shiti shtepine dhe pronari I ri do te me nxjeri perjashta se do te ndertoje nje pallat te madh.Por une nuk kam se ku te shkoj.

Prandaj –ngriti zerin plaka –kam ardhur te bisedoj me ju se une jam ne prag te vdekjes por nuk vdes dot me pahir sepse vdekja nuk pyet se kur vjen.Une jam plake dhe drejt asaj jam po nuk e di se kur do te vdese.Kam vajtur tek azilja e pleqeve por ata nuk me kane pranuar.Per kete arsye u drejtove te ju qe te nderhyni qe te me pranojne ne azile per kete periudhe te mbetur.Ose- tha plaka- me jepni nje cader qe ta ngre diku ne nje ambient public dhe te pres aty deri sa te me mare vdekja.

-6-

Ja-ky eshte halli im –tha plaka dhe u ul me nje siguri me te madhe sikur ky rrefim qe kishte bere ta kishte shpetuar vertet nga halli qe kishte. - Mire moj nene te shohim se cfare mund te bejme per ty-tha Petriti.

-Do ti japesh nje numur telefoni ketij sekretarit tim dhe pergjigjjen do ta japi ai ne telefon .Ne do te pyesim ne Ministrine e Punes se atje kemi nje perfaqesuesen tone , per te rregulluar ne azilen e pleqeve.Do te pyesim per kriteret dhe do te kthejme pergjigje.

- Faleminderit qe me pritet e me degjuat dhe ju falenderoj edhe per mirkuptimin- tha plaka ,ku nderkohe sekretari I kerkoi numurin e telefonit dhe pasi mbaroi pune, mori bastunin dhe filloi te cukiste me te neper koridorin e zyrave deri sa doli prej andej..

-Ne kishim ngelur si te habitur.

- Ndrekohe qe Petriti kishte filluar bisedimet me pjesmarresit qe ishin ne salle te cilet vazhduan sipas procedures se percaktuar une akoma se kisha kthelluar mendjen nga ato qe degjova.

-Sa cudi!- mendova me vehte,te dyja erdhen per hall, te dyja kishin probleme strehimi, te dyja plaka, por njera per zgjerim dhe permiresim kushte jetese kurse tjetra per kushte minimale.Ky system eshte I bukur mendova.ka kerkesa te ndryshme prandaj ka edhe standarte te ndryshme.

Duke menduar per keto probleme me kishte ardhur radha mua per te biseduar me te caktuarin nga kryetari per te na zgjidhur ne hallet.Por as une nuk isha I perqendruar ne idete apo kerkesen time por as edhe Petriti nuk ishte I perqendruar prandaj I kerkova nje takim ne nje dite tjeter dhe rame dakort te dy palet.

Nga takimi sa kalova ne reviste duke ndjekur dialogjet midis hallexhinjve dhe udheheqesit tone te caktuar nga ktyetari I yne qe te na degjonte problemet tona dhe mundesisht te na I zgjidhte ,kuptova qe shumica e tyra nuk zgjidhnin gje se edhe vete Petriti thoshte qe nuk mund ti zgjidhte.Prandaj edhe njerezit dilnin nga salla dhe ishin kontigjent I gatshem per incidentin e radhes pasi ata futeshin te hallakatur ne zyra dhe dilnin akoma me te zhgenjyer nga salla dhe kete zhgenjim e pasqyronin ne fytyrat e tyre.

- Por degjonin neper kafene kurr rrinim ne to ndonjehere kur na ftonte dikush per kafe - se kishte nga ata pelivane me fat te cilet partia I rekumandonte ne pune dhe ata fillonin pune si fatlume te nje demokracie si kjo e jona ku ligji eshte partia dhe I forti si ai djali me ate dreq theksi eshte I mbrojtur nga njerez pushtetare te cilet ne I votojme dhe ju besojme.

-7-

-Kapitulli ipare -Vangjelia

Vangjelia ishte nje cupe me prinder te ardhur nga juglindja e Shiperise.Gjyshi I saj kishte ardhur ne Tirane nga viti 1928.Ai kishte qene nje tregetar shume I zoti dhe I dhene mbas tregetise dhe kishte vene goxha pasuri.Tregetine e bente kryesisht me Selanikun.Por djalin e vetem e kishte shkolluar ne ankara per ekonomi dhe ne vitet 1925 e kishte cuar ne itali per jurist.Djali ishte kthyer dhe me tu kthyer ne Shqiperi ata levizen per ne Tirane ku blene nje pale shtepi me oborr te madh.Djali u martua me nje vajze qe ishte nga ana e vete dhe nje vit me vone u shtuan me nje vajze te ciles ja vune emrin Vangjeli.Vangjelia u be me pas edhe me nje moter dhe nje vella.Vangjelia vazhdoi te rritej nen kujdesin e prinderve te vet pasi gjyshi vdiq para se te pushtohej Shqiperia nga fashistet italiane.Ai vet ishte Zogist dhe mbretin zog e lavderonte shume per reformat e bera kurse I jati I Vangjelise ishte Nolist por ishte shume I rezervuar. Ne kete fryme u rrit Vangjeelia e cila shkollen e ciklit te ulet e beri dhe u dallua per inteligjence dhe doli me nota te shkelqyera.Ne vitin 1943 ajo kishte filluar shkollen e mesme femerore dhe simestrin e pare e mbylli me nota te shkelqyera.Vangjelia ishte vetem 15 vjec kur ne lagje filluan ta aktivizojne me shperndarje materialesh .Ajo filloi aktivisht me disa shoke e shoqe te saja qe pak e nga pak te aktivizohej me levizjen Vangjelia ishte shume e shkathet dhe njeheresh ishte shume e bukur.Keshtu ajo u aktivizua intesivisht me vone deri sa ra ne sy te pushtueseve te cilet filluan ta ndiqnin.Per kete arsye ajo I nderpreu mesimet dhe ne dimrin e vitit 1944 u inkuadrua ne batalionet partizane.Jam shume e re !Jam teper e re qe te braktis strofen aterore dhe te nisem ne nje bote te re boten e madhe te luftes.nuk e di a do te mundem valle te bisedoj me burrat apo te luftoj krah per krah me ta.Keshtu mendonte ne fillimet e saj ajo.Por per dashurine e atedheut une jam gati ta bej edhe kete dhe tere mendimet qe kishte u treten sa u inkuadrua ne batalion..Ajo ishte nje vajze shume e zhdervjellet dhe pervec te tjerave e caktuan ne grupin artistik te batalionit por ajo jepte edhe mesim nder partizane.Mori pjese nder luftime ku me kryesore ishte lufta per clirimin e Tiranes.Sic tregon Vangjelia ne diten e dyte te rrethimit duhej te lajmerohej nje batalion qe ishte mbi Sauk mbrapa pallatit mbreteror se ne drejtim te tyre do te vinin qe nga Elbasani forca te shumta gjermane dhe shume te armatosura.Forcat e brigades partizane duhej qe te njoftoheshin se mund te goditeshin nga mbrapa dhe mund te pesonin nje disfate te madhe.Nuk kishte asnje mundesi komunikimi pervec se me koriere

.Per vendi qe I rrethuar dhe ishte shume e zorshme per te kaluar nga pallati I brigadave.Por duhej te behej e pamundura per ti njoftuar dhe kete detyre te rendesishme ja besuan vete Vangjelise.Ajo u vesh si katundare dhe u nis vetem ne mesdite per nga mbrapa kodrave kaloi per nen pallatin te brigadave dhe me shume kujdes u fut nga poshte fshatit Sauk.Pasi eci per dy

ore te mira ajo pak si e shkujdesur qe te mos binte ne sy kaloi par ne anen tjeter te rruges nacionale.Ne kete

-8-

moment dikush e kishte vene re dhe I thirri qe te ndalej dhe menjehere shkrehu nje batare te tere .Vangjelia shpejtoi hapat dhe u zhduk neper ferrat dhe drizat dhe duke perfituar edhe nga erresira qe filloi te bjere I shpetoi ketij zeri mizor qe e ftonte qe ajo te ndalonte.Kur ishte shkeputur disi nga rruga por edhe nga rreziku se mund ta kapnin kishte shpetuar.ngadalesoi hapat dhe me nje dihatje nga vrapimi filloi te qetesohej.Por vuri re se sikur po I kalonin si te dridhura ne trup.Vuri deren mbi shpatull dhe ndjeu qe dora ju lag. Vuri re doren dhe pa qe po I dilte gjak.Qenkam plagosur murmuriti ajo.Nje ndjenje frike e zuri .Por ajo vazhdoi rrugen dhe mbas njecerek ore arriti tek batalioni te cilin e njoftoi per rrezikun qe I kanosej dhe masat qe duhej te merreshin.Komandanti menjehere dhe urdher per ndryshim vendqendrimi si dhe hartoi nje plan te ri .Vangjeline e cuan ne nje vendstrehim ne fshatin Skuter ku dhe u mjekua per disa dite nga plaga e mare e cila per fatmiresine e saj nuk kishte qene e rende.Pasi u sherua ajo u kthye ne batalionin e saj.Por kur u kthye ajo Tirana ishte cliruar.Por Vangjelia vazhdoi edhe me tej Luften.Nje dite para se te ikte per ne drejtim te Krujes dhe Matit ajo u kthye ne shtepine e saj.Fjeti nje nate ne shtepi u cmall me prinderit dhe vellane e motren e saj..Diten tjeter iku me batalionin e saj partizan.Shume here mendonte me vehte ne a kishte bere mire qe ishte inkuadruar me luften partizane dhe a ndihej rehat me kete.Perpiqej ti mbushte vehtes mendjen qe kjo qe puna me e pershtateshme dhe me e lehte per tu bere.Ajo kujtonte se njehere kur kishte mbaruar ciklin e ulet te shkolles kishte vajtur me te emen per te punuar dhe mesuar ne nje kurs rrobaqepesie ku dhe ne mbremje ishte kthyer aq e lodhur sa I rrinte ne mendje lodhja e asaj dite dhe prandaj ishte betuar me vehte se do te mesonte dhe vetem ne keto pune te mos vinte me.Nga fundi I muajit nentor mbaroi edhe lufta ku partizanet kishin cliruar vendin.Por me urdher te Shtabit te Pergjithshem nje pjese e batalioneve partizane vazhduan luften edhe ne Jogosllave.Kete fat do te kishte edhe Vangjelia.

-Ajo se bashku me bragadat e tjera partizane vazhduan luften partizane qe kishin nisur dhe vazhduar ne Shqiperi dhe se bashku me cetat teritoriale vazhduan luften drei ne clirimin e plote te popujve te Jugosllavise.

- Por ajo u plagos rende ne nje beteje qe sic tregon me mbrapa Vangjelia kishin faj edhe partizanet jugosllave pasi ata nuk I vune ne dieni per armikun qe I kishte rrethuar si dhe njekohesisht personat qe e njihnin terrenin ate dite u zhduken.Ne ate beteje te zhvilluar ne teritorin e Jugosllavise ishin vrare mjaft partizane por kishin qene dhe shume te plagosur.Midis te plagosurve per rende ishte edhe Vangjelia bile njehere e kishin kujtuar te vdekur por kur e kishinpare per se dyti kishin verejtur se ajo akoma ishte gjalle.E kishin mare dhe e kishin cuar pastaj ne spital

Por lufta ishte ne te mbaruar edhe ne Jugosllave.Ate e shtruan perkohesisht ne nje spital ne Beograd ku aty ajo mori ndihmen e pare dhe sa u sherua disi mori rrugen per tu kthyer ne

-9-

Shqiperi.Edhe per tu kthyer Vangjelia vuajti pasi ishte shume e dobet dhe mjete udhetimi kishte shume pak.Kur erdhi ne Tirane ate e shtruan ne spital por ajo nuk dinte asgje per familjen e saj.Ju dergoj nje leter por nuk mori pergjigje.Ndenji ne spital per nje periudhe te gjate qe u kurua si per plagen e luftes qe kishte mare( ishte plaga e e dyte ) si dhe u kurua nga nje plevit I vjeter .

Vangjeli – ju drejtua doktori neser do te dalesh dhe ne do te na mare malli per ty por ne gezohemi qe ti je shendoshe e mire.Vangjelia u gezua qe do te linte shtratin e spitalit dhe do te niste nje udhetimte ri.

-Por ti neser do te paraqitesh ne komitetin ekzekutiv sepse ky eshte urdheri qe kemi mare. Ti do te dalesh dhe do te qendrosh ne shtepine tende per disa kohe qe te mbledhesh vehten nga gjithe keto qe ke kaluar.Edhe perse do te papraqitesh ne komitetin e rrethit ti prape ke nevoje te qetesohesh pasandaj kur ta ndiesh veten te sigurte do te fillosh pune ku te thone. Ne rregull u pergjigj Vangjelia me gjysem zeri edhe e gezuar qe do te linte spitalin por edhe e hutur.U rregullua disi ate dite mbasdite.Ate dite doli edhe nga spitali dhe u nis ne drejtim te shtepise se vete.Ajo ishte munduar disa here qe te lidhej me shtepine por kishte qene e pamundur.Kur u afrua tek rrugica qe te conte te shtepia e saj kembet sikur nuk po I bindeshin .Kishte nje parandjenje sikur dicka nuk shkonte.Eci ne drejtimin e shtepise por kur u afrua tek dera takoi ne te njohurin e femijerise.

- Oh moj Vangjeli po ku je se ne te dime te humbur dhe kemi shume kohe pa te pare.Shume nga ata te luftes u kthyen po ti u vonove shume.

Ja ku jam I tha ajo dhe e perqafoi fort.Po keta te mite si jane ju drejtua Vangjelia.

-Ai si I hutuar nuk dinte si ti pergjigjej.Po ja si te them – ju drejtua –familja jote ka kohe qe u shperngul qe ketej dhe mesa mora vesh ata do te sistemoheshin ne Selanik.Ne kaq dime por ti hajde nga ne sot se edhe femijet I ka mare malli.Vangjelia ishte ne medyshje se nuk dinte cfare te bente dhe a duhej ti besonte fjaleve se familja ishte shperngulur .Ajo kishte frike se mos u kishte ndodhur ndonje gje gjate luftes.Po mire o xha Gani po rri sot nga ju por dua te mos ju behem barre juve tha ajo si e zene ne faj.Po cfare eshte kjo fjale moj bije ne jemi rritur bashke.Vangjelia sikur u cliria nga keto fjale dhe mori per nga shtepia ku do te kalonte naten.

-Xha Ganiu hapi porten e jashteme dhe I thirri gruas se vet.

-Po dil e shiko ke ju kam sjelle sot .Nga brenda u degjua nje kercitje dere dhe ne ballkon(Nje strehe e vogel ku dy trare mbanin nje cati te vogel ku linin kepucet apo opingat te mos

-10=

lageshin)ja behu gruaja e xha-Ganiut.Po ne kete kohe dolen edhe tre vajzat e tij te cilat Vangjelia I njihte .

-Po ku e gjet kete thirri ajo si e permalluar por edhe e habitur .Hajde ketu tek ija I tha ajo dhe e perqafoi fort.Po keshtu edhe cupat e perqafuan dhe e moren brenda menjehere.

-Vangjelia e kaloi aty ate nate.Xha Ganiu u perpoq qe ta priste mire por ai qe shume I varfer.Vangjelia ju tregoi per luften dhe cfare kishte hequr.Por ajo here mbas here perpiqej qe te mesonte ndonje gje per familjen e saj.Por xha Ganiu e qetesoi se ata I kishin thene se do te sistemoheshin ne Selanik.Dhe une besoj se atje ka vajtur se babai yt ishte njeri I ditur dheavokat,dhe si I tille ka vajtur te sigurohet si per pasurine ashtu te siguroje edhe familjen e vet.Vangjelia u qetesua disi dhe keshtu e kaloi naten here duke menduar per vete dhe per familjen dhe here duke ju treguar cupave te xha Ganiut per luften .Ju tregoi per plaget e luftes qe kishte mare si per te paren qe mori ne Sauk ashtu edhe kur ishte plagosur rende ne Jugosllavi dhe per epripecite qe kishte hequr andej si per tu kuruar ashtu edhe per te ardhur ne Shqiperi.Ajo ju tregoi edhe per shtrimin ne spital ketu si dhe periudhen e gjate qe kishte ndenjur ne spital pasi pervec plages qe kishte mare ajo vuante nga nje plevit I vjeter .

-Une, neser do te shkoj ne komitet se me kane kerkuar vete - ju tha ajo te zoteve te shtepise.Ata e veshtruan me kersheri.

-Po mire moj bije por ti ke nevoje qe te clodhesh dhe te pushosh per disa muaj-tha xha . Ganiu Ai e kishte vene re qe ajo ishte e dobet dhe shume e zbehte ne fytyre e cila tregonte periudhen e gjate qe kishte ndenjur ne spital.Ti mund te rrish ketu te ne sa te duash se une te kam si cupat e mija tha ai dhe veshtroi nga e shoqia si per te mare miratimin e saj.Xha Ganiu ishte nje burre I urte dhe I drejte si dhe punetor dhe ne pergjithesi ai e pyeste edhe te shoqen per problemet e shtepise.Por kete e bente ne shtepi dhe jo ne ambintet e tjera pasi sipas tradites grate nuk pyeteshin se ato ishuin vetem per te bere punet dhe per tu kujdesur per femijet.Posi mor burre le te rrije sa te doje si ne shtepine e saj tha me nje fryme ajo.

-Vangjelia I falenderoi te zotet e shtepise per bujarine qe po tregonin pasi ata ishin shume te varfer dhe mezi rrotulloheshin per vehte.

-Te nesermen Vangjelia u rregullua disi pasi ajo nuk kishte shume rroba per te veshur u pershendet me te zotet e shtepise dhe u nis per ne komitet.

-Rruges ajo po mendonte se si do ta prisnin dhe cfare do ti thoshin.Ajo kishte shume nevoja si per pune ashtu edhe per shtepi.

-11-

-Mirmengjes-pershendeti Vangjelia rojen dezhurn te komitetit.Kam ardhur te takoj Kryetarin se me kane kerkuar vete per ta takuar-I tha ajo.

- Po- I tha roja ulu aty sa te lajmeroj shokun Naum qe po e pret.

-Dakort -tha Vangjelia po pres ne sallon.

-Nderkohe ajo po verente neper rruget e qytetit qe nga kati I dyte ku dhe rruga dukej fare qarte.Dukeshin njeres qe ecnin neper rruget sipas halleve te tyre.

-Urdheroni ketej ju drejtua roja duke I treguar nje zyre andej nga fundi I koridorit

-.Vangjelia eci ne drejtimin e treguar nga roja dhe vuri re deren e hapur lene ekas nga roja per Vangjeline e cila ne pamje te pare dukej e ndrojtur .Me te hyre brenda Vangjelia zuri deren dhe pershendeti me gjysem zeri.Ajo vuri re nje burre te pashem ne krye te tavolines dhe nje zyre e thjeshte por me rregullsi te cuditeshme.Nuami ishte vete Kryetari dhe ishte duke shkruajtur ne nje fletore por dukej qe shkrimin e kishte jo te bukur kjo verehej nga zhgarravinat ne te.

-Atehere – ju drejtua ai Vangjelise,si jeni tani me shendet a e keni mare veten .Jam ne dieni te gjithave si te luftes ashtu dhe te kalvarit te vuajtjeve ne kthim.por mendoj se tani kane mbaruar te gjitha.Mendoj se je e gateshme qe te punosh pasi ne kemi shume nevoje ju drejtua- Naumi me nje ton miqesor.

- Vangjelia kishte degjuar me para per Naumin pasi ai ishte nje nder kuadrit e larte te luftes si dhe njekohesisht kishte qene dhe ne batalionin e saj disa here per te propogantuar nder partizane idete e luftes se drejte partizane dhe se cfare I priste pas clirimit te vendit.

- Jam ne dieni te gjithshkaje –ju drejtua Naumi- edhe te largimit te familjes tende nga atedheu se shoket e partise me kane vene ne dieni edhe te ketij fakti.

-Po ti kur e more vesh qe nuk e kishe familjen ketu –tha Naumi dhe mori nje cope leter dhe e vandosi mbi tavoline.

-Une e mora haberin nga disa komshinj –tha Vangjelia.

-Mire ,mire e mbyllim kete ketu, por ti je akoma e dobet por ne kemi nevoje per ty –tha Naumi duke I bere nje veshtrim te imet asaj.

-Megjithese jam e dobet por prape me duhet te punoj qe jo vetem te ushqehem por une nek kam as stehim ,nuk kam se ku te fus koken.

-12-

-Mire se do ti zgjidhim ne keto probleme megjithese jemi pak ngushte.

-Ja u di per faleminderit ju dhe tere organizates kete perkujdesje tha me nje ze me te forte Vangjelia.

-Mire moj Vangjeli –mire qe tja dishe per nder partise tende por ne prandaj luftuam dhe beme gjithe kete lufte qe te kujdesemi per shtresat e verfera dhe ato ne nevoje.Por une nuk di se per cfare pune do te vlesh me shume ti tha ai duke e pare me verejtje.Naumi ishte vete I pa martuar por ishte nje njeri I rregullt dhe shume I rrepte.

-Cfare arsimi ke mbaruar dhe per cfare prirjesh ke –e pyeti pas pak.

-Kam mbaruar vetem vitin e pare dhe ate jo plotesisht se u hodha ne lufte dhe nuk e mbarova dot as vitin e pare nuk e perfundova plotesisht. Por vazhdoi- Vangjelia une mund te shkruaj shume bukur si dhe jam teper e kujdeseshme ne ruajtjen e dekumentacionit.

-Atehere shume mire –tha –dhe menjehere u kujtua se Ministri I Drejtesise I ishte lutur qe ti sillte nje njeri qe te kishte si protokolliste e arkiviste.Shkruajti dy copa letre ku njeren ja dergonte shefit te kuadrit te ministrise dhe nje tjeter e dergonte ne konviktin femeror .

-Per pune do te vesh tek ministria e drejtesise- tha Naumi -apo nuk je dakort dhe verejti me kersheri reagimin e saj dhe pastaj vazhdoi -, por une mendoj se aty eshte nje vend sikur eshte porositur enkas per ty.

-Po po dakort tha me gjysem zeri,dakort dhe faleminderit.

-Kete leter do te ja japesh shefit te kuadrit dhe te orienton ai. Kurse kete letren tjeter do ta cosh ne konviktin femeror ku ti do te strehohesh perkohesisht dhe aty do te jesh me dy vajza te tjera qe jane shume te mira.

-Tani nuk kemi me se cfare te bisedojme dhe po pate nevoje prape dera e jone do te jete e hapur.

-Shume faleminderit shoku kryetar dhe une do te jem nje luftetare e denje –tha Vangjelia.Fjalet e fundit I tha me nje krenari te ligjeshme pasi ajo e tille qe dhe keshtu qe edukuar qe te mos nguronte te thoshte me ze te larte ate qe mendonte.

-Pas kesaj bisede ajo u largua me nje ndjenje gezimi te brendeshme.Do te fillonte per here te pare pune dhe jo nje pune si kudo po ne nje digaster te rendesishem.

-13-

-Rruges per ne kthim Vangjelia po mendonte edhe levizjet qe do te bente.do te vehte qe mbasdite te konvikti femeror dhe do te takoj kujdestarin qe te bej gati dhomen.Do te takoj edhe shoqet e dhomes dhe do te njihem me ta.Me te mberitur tek dera e xha Ganiut ajo mezi priste qe te ju jepte haberin edhe atyre njerezve te mire te cilet I kishin hapur deren dhe e kishin strehuar me bujari dhe dashamiresi.

-Miredita –si e kaluat diten sot u drejtua ajo te gjitheve ne menyre te pa percaktuar por me kete ajo I pershendeste te gjithe njeheresh.

-Do te ju jap nje lajm te mire- tha Vangjelia pa pritur pergjigjen e tyre.

-Po he moj bije ta degjojme njehere –u drejtua xha Ganiu.

- Po ja o xha Gani une neser filloj pune si protokolliste dhe arshiviste ne Ministrine e Drejtesise.

- Sa lajm te mire qe po na jep moj bije.

- Ua sa mire!- po hajde te perqafoj nje here nena moj bije se tani quhesh vajze e rritur.dhe puna te mban, po ti je dhe vajze me shkolle dhe e ditur se ke qene edhe luftetare’

- Kurse per te banuar do te sistemohem ne konviktin femeror- vazhdoi Vangjelia

- Po perse moj bije ti mund te rrish ketu tek ne – I tha xha Ganiu

- O jo mor xha Ganiu ju jeni ngushte per vehte.Por edhe une ju falenderoj shume qe me pritet mire si femijen tuaj por une atje e kam vendin,por aq me teper une nuk jam vetem.

-Jo jo nuk te leme te shtepia e jetimeve –tha ija me nje fryme-por cfare do te thone te tjeret qe e lane cupen te jetimet.

-Por jo moj ije nuk jam ne shtepine e jetimeve por ne konviktin femeror u pergjigj me nje ze Vangjelia.Atje une do te jem me dy shoqe qe edhe ato punojne diku dhe keshtu do te kalojme mire.

-Po mire mire miratoi me ne fund- xha Ganiu.Po a e ke menduar mire kete pune ?

-Vangjelia I thoshte xha Gani per respekt se ai nuk ishte me shume se pesedhjete vjec megjithese ne fytyre tregonte mjaft I madh pasoje kjo e mundimeve te medha.

-14-

-Pasi hengren edhe dreken Vangjelia doli me letren e shokut Naum ne dore dhe u drejtua per nga konvikti femeror.Ajo e dinte se ku binte pasi kishte qene ne shkollen femerore nena mbretereshe dhe e dinte edhe se sa larg ishte.

- Me tu afruar tek hyrja e konviktit verejti mos kishte njeri dhe si e pa qe nuk levizi njeri u fut tek nje koridor .A ka njeri ketu?!- thirri qe nga mezi I koridorit.

-Po po ka por cfare kerkoni tani mbasdite ku nuk ka ma cfare tju sherbejme vazhdoi komunikimin qe nga dhoma roje qe ishte nga ana e deres dhe me dritare nga hyrja a konviktit.

-Po ja mor xha Lymi tha Vangjelia kur pa se kush ishte brenda.

-Perse po me njeh ti mua –itha roja.

-Posi mor xha Lym si nuk te njoh por une ketu kam qene ne vitin e pare packa se nuk flija ne konvikt.Por une u largova shpejt se me thirri lufta dhe une ju pergjigja .por me sa shoh nuk paskan ndryshuar shume se ja ju ketu qenkeni po edhe konvikti eshte po ai nuk paska ndryshime te medha nuk ka rregullime te medha megjithese e paskeni lyer me boje .

-Po duhen leke qe te behen ndryshime te medha dhe ne jemi te varfer se sic thoni edhe ju sa kemi dale nga lufta.

-Po po xha Lymi kjo eshte e vertete.

-Po cfare e mire te ka sjelle kendej nga ne sidomos ne kete ore te mbasdites.

-Une do te vij te sistemohem ketu ne dhome me dy vajzat e tjera.A jane edhe dy vajza te tjera ketu apo gabohem?

-Ketu flene dhe ketu e kane dhomen- tha xha Lymi.Po ketu nuk vihet pa urdher.

-E kam urdherin nga ata shoket e komitetit ja ktheu Vangjelia.

-Jo jo une marr urdhera vetem nga kujdestari I konviktit dhe me vjen keq te te kthej.Por ti prit se ata sot do te vine mbasdite se kane mbledhje.

-Kush vjen mbasdite? –pyeti Vangjelia e cila nuk e kuptoi qe xha Lymi ishte vetem roja.

-Po do te vije kujdestari ,magazinieri dhe ekonomati,pasi ata kane mbledhje.

-Mire do ti pres ketu tha ajo dhe beri per nga dera.Paskam qene me fat qe do ti takoj qe sot .

-15-

-Keshtu qenka goxha vajze po mendonte xha Lymi po a do te jete e edukuar si ato dy vajzat e tjera qr xha Lymi I kishte per zemer se ato jo vetem qe e respektonin por dhe e ndimonin qe te bente sa me mire mbylljen e dyereve kur ato ktheheshin ne orarin e mbylljes se dyereve.

-Gjate kohes qe po priste Vangjelia po I tregonte xha Lymit per kohen e shkolles si dhe largimin prej saj pasi ete e kishin ndjekur per ta kapur nje gjoja patriot shqiptar po qe vinte gjithmone I shoqeruar nga gjermanet.

-Xha Lymi ishte njeri I mire.Ai ishte I pa angazhuar me luften por me gjermanet nuk bashkepunonte kurresesiAi nuk I duronte dot as drejtorin e vjeter dhe as kujdestarin..

-Po kujdestari me magazinierin dhe ekonomatin ketu kane punuar me pare –pyeti ajo.

-Jo jo nuk kane punuar me pare.Kujdestarin e hoqen menjehere se ai bashkepunoi me gjermanet.Ai u be bashke me drejtorin e shkolles dhe bene cfare munden gjate luftes.Jo vetem qe perfitonin nga fondet e shkolles por edhe mernin para nga spiunimet qe benin.kurse ekonomati dhe magazinieri I hoqen pasi ata nuk ishin korrekt me fondet pasi vidhnin ushqimet dhe te tjera gjera nga magazina.

-Bile kujdestarin mesa di une e kane cuar edhe ne gjyq per flori te vjedhur dhe te pa dorezuar.

-Keto ishte duke treguar roja kur ja behu Kujdestari.

-Po he more xha Lymi cfare te reje kemi kendej nga konvikti.

-Asgje te re nuk kemi se e reja nuk vjen nga pleqnia mor kujdestar por vjen nga rinia. Ja kemi nje mysafire qe ka pune me ju.

-Me mua ? pyeti ai I habitur kur vuri re Vangjeline e cila po ndiqte biseden dhe po e verente kujdestarin me vemendje.

-Kujdestar- une kam ardhur me porosi te shokut Naum dhe kam kete leter per tu dorezuar.

-Kujdestari zgjati doren per te mare letren dhe filloi te lexoi si me ze por Vangjelia vuri re qe ai mezi po e lexonte.Kjo dukej nga rrokjet te cilat kujdestari perpiqej qe ti bashkonte.

-Une kam pororsi qe tju takoj per tju njoftuar se do te sistemohem ne konvikt me dy cupat e tjera qe jane ketu –shpejtoi te sqaronte Vangjelia kur pa qe kujdestari mezi lexonte.

-16-

-Porosia e shokut Naum eshte urdher –tha kujdestari I liruar edhe nga sikleti per leximin e letres.Por do te presesh sa te vije edhe magazinieri dhe do te japim furnizimet kurse dhomen te tregon xha Lymi.Vecese do te presesh deri pak me vone se vajzat sot do te vonohen pak se ato sot kishin nje prove per te bere.Nuk e di por do te vinin ne pune nje makineri dhe prandaj do te vinin me me vonese.

-Une jam lart ne zyre kur te vine ekonomati dhe magazinieri mi dergo lart.

-Si urdheron zotrote ja ktheu xha Lymi.

-Jo zotrote se zoterinjte po I shporrim tani dhe njehere e mire mor Lym ,tha si me te qeshur kujdestari duke verejtur nga Vangjelia per te pare edhe se cfare pershtypje do ti benin fjalet e tij.

-Kujdestari u ngjit lart ne katin e dyte ku dhe kishte zyrat e tij.

-Burr I mire ky kujdestari por ce do se nuk ka shkolle dhe nuk ja thote per shkresa –por eshte punetor dhe ka qejf qe mos te ja u prishi me te medhenjve.Keshtu po I the ndonje gje per shokun Naum te vret se edhe ate ai e ka sjelle ketu.Por jane njohur qe ne lufte prandaj dhe ata jane sistemuar ne keto pune.

-Duke pritur dhe duke kuvenduar me xha Lymin kaloi koha dhe Vangjelia po sikletosej nga vonesa e magazinierit.Por pa kaluar shume kohe mberriti edhe magazinieri I cili u pershendet me xha lymin dhe po keshtu pershendeti edhe Vangjeline.

-A ka ardhur kujdestari ? pyeti ai.

-Po ka ardhur dhe po te pret ne zyre.Por prit nje minute do ti japesh kesaj cupes furnizimet se do te sistemohet tek ne ne dhomen e atyre dy cupave te tjera.

-Po qe kur paske mare keto kompetenca ti mor xha Lym .

-.Kjo eshte porosia e kujdestarit shtoi xha Lymi kur vuri re qe magazinieri nuk po e miratonte kerkesen e xha Lymit.

-Te lutem shume une urdherat I mar nga kujdestari dhe jo nga ti dhe ato duhet te jepen me shkrim se do te nxjer mallra nga magazina dhe mallrat dalin o me urdher te kujdestarit ose me urdher te ekonomatit.Prandaj te lutem shume merre kete urdher me shkrim dhe hajde te furnizoj une ne cdo kohe ju drejtua magazinieri Vangjelise

-17-.

-Si te duash ti ja ktheu ajo por une jam me urdher te shokut Naum pororsi te cilen ja dorezova kujdestarit por meqe ju keshtu e keni rregulloren atehere keshtu po bejme.po e marrim urdherin me shkrim te kujdestari dhe po ta paraqesim te ju.

-Kaq tha ajo dhe u ngjit lart menjehere per te kujdestari.

-Po cfare ka qe nuk shkon-? I tha ai kur vuri re Vangjeline tek dera e zyres se tij.

-Jo asgje shqetesuese por magazinieri do urdher me shkrim per te bere furnizimin e materialeve qe do te marr ne dorezim .

-Po mor shoku kujdestar do ta japim edhe kete urdher tani menjehere dhe hapi sirtarin e tavolines nxori prej andej nje fletore ku keputi prej saj nje flete dhe e vuri ne tavoline.

-Ulu aty dhe fillo te shkruash cfare te deftej une .

-Vangjelia u ul ne cep te tavolines dhe po kerkonte me sy penen qe do te shkruante dhe si nuk e vuri re pyeti.

-Po pena e shkrimit ku eshte ? -Ah se desh harrova por kur nuk ja thoj per te shkruajtur nuk te vete mendja as te pena e as te fletorja,ja ktheu kujdestari I cili tashme e kishte kaluar sikletin e arsimimit te paket qe kishte.

-Shkruaj urdher…. Nr…. Dhe vere edhe daten aty.

-Cfare mendje qe kane nuk I harrojne hollesite e shkresave pavaresisht se nuk dine mire shkrim dhe kendim.

-Pasi e shkruajti cfare I deftoi kujdestari ajo ja drejtoi letren kujdestarit I cili e firmose dhe ja dha Vangjelise per te ja cuar magazinierit.

-Magazinieri po e priste ne fund te koridorit dhe sa e pa Vangjeline beri te hapte deren e magazines te cilen e kishte bere gadi bile kishte bere gati edhe furnizimet te cilat do ti merte Vangjelia te cilat konsistonin ne tre batanije dy carcafe, dysheku, jasteku.

M e te mare furnizimet vangjelia vajti tek xha Lymi dhe ai e coi tek dhoma e cupave dhe e futi brenda sa per te rregulluar krevatin e saj dhe per te dale qe te priste shoqet e veta perjashta se xha Lymi e kishte nje celes te deres se cupave por ai ishte per vetem ato dhe ne rastet kur ato e harronin celesin dhe nuk kishin nga te futeshin ne dhome prandaj e linin celesin rezerve tek roja.

-18-

-Vangjelia mbaroi se rregulluari krevatin verejti me kujdes dhomen per te percaktuar me mire tipet e shoqeve te ardheshme dhe doli jashte.Kishte kohe qe te vinte te merte ato pak rroba qe kishte.Dhe keshtu beri u nis per te xha Ganiu I cili kishte ikur per te bere nje pune larg dhe do te vonohej disa dite.

-Vangjelia u pezmatua qe nuk do te percillej me te dhe u tha se do te vinte heren tjeter qe et percillej.

-Ike- dhe tu te prifte e mbara dhe zoti te ndihmofte -e uroi Ija dhe mos na harro moj bije por dil ndonje dite kur ta kesh pushim e porositi ajo.

-Vangjelia rruges ne kthim u kujtua qe duhej te merte dicka per te ngrene si dhe te merte dicka per shoqet e reja te cilat nuk I njifte akoma.Futi doren ne xhep per te nxjere te hollat qe kishte per te bere kete Pazar qe mendoi por vuri re qe ato nuk mjaftonin vetem per disa embelsira te vogla.Vangjelia u skuq kur mendoi se nuk do te kishte mundesi te blinte nje pako me embelsira si tradite kur vete per here te pare ne nje shtepi apo edhe per te qerasur shoqet per mireseardhje apo edhe per fillimin e punes.por cfare te bente.Nuk kishte zgjidhje tjeter.Mori vetem nje panine dhe pak djath dhe disa karamele nga ato me te lirat e tregut dhe u nis per ne dhome..

-Megjithese e pezmatuar per kete mundesi te paket pazari qe ajo kishte ajo nuk e ndjeu rrugen qe beri dhe megjithese e dobet fizikisht si pasoje e atyre qe kishte kaluar ajo vajti menjehere ne konviktin qe tani e tutje do te ishte shtepia e banimit te saj.Priti te mos vinin shoqet e dhomes qe te prezantohej me to por me kot.Hengri ate pak buk qe kishte blere dhe la mbi tavoline ato pak karamele qe kishte blere.Duke pritur e kishte zene nje gjume I thelle dhe nuk kishte ndjere as cupat te cilat kishin ardhur shume vone.Ato ishin vene ne dieni nga xha Lymi per mikeshen e re dhe ishin treguar shume te kujdeseshme kur ishin future ne dhome.Vangjelia ishte shtrire permbi krevat duke pritur dhe gjumi e kishte zene ne befasi ku ajo as nuk ishte nderruar por as nuk ishte future ne krevat.Kur erdhen dy shoqet ato vune re kete

dhe I hodhen batanien qe te mos mberdhinte.Por as hedhjen e botanies Vangjelia nuk e ndjeu.Cupat vune re edhe karamelet mbi tavolinen dhe gati sa sja dhane te qeshures. Megjithe lodhjen ato hengren buke bene edhe disa pune ne dhome dhe rane per te fjetur.Ne mengjes ato ishin cuar me heret dhe kishin ikur ne pune dhe kur u cua Vangjelia dhe megjithese qe shpejt shikoi rrotull dhe nuk vuri re asnje fryme njeriu.Mendoi se nuk kishin ardhur fare se jrevatet ishin te rregulluara por pa batanien e hedhur gje qe e kujtonte se duke pritur nuk e kishte hedhur batanien vete.Por edhe karamelet te cilat I kishte lene ne tavoline nuk ishin dhe mendoi qe vajzat kishin ardhur vone dhe kishin ikur shpejt gje qe e beri te skuqej me vehte.Pasi u ngrit dhe beri kete verejtje qe ne mengjes Vangjelia u la dhe u vesh per te ikur ne pun.Ajo kishte diten e

-19-

pare te punes.Mendonte qe si do ta prisnin ne pune.a do te ishte e zonja qe te punonte mire dhe a do ta perballonte ate.Mbasi u rregullua doli nga dhoma dhe I thirri rojes.

-Hej o xha Lymi ku je –thirri ajo dhe beri per nga koridori.Por kur u afrua te dhoma e rojeve pa qe aty nuk ishte xha Lymi por nje burre tjeter edhe ai I vjeter.

-Miremengjes dhe me fal se e dija se ketu ishte vetem xha Lymi dhe deshja ti kerkoja celesin se ato shoqet e mija kane ikur heret dhe nuk me kane lene kopje te celesave.

-Miremengjes –ja ktheu roja por celesin ma lane mua dhe me thane qe te jepja ty dhe ti mbaje kete celes se ato me thane qe kane nje kopje tjeter.Ato vajzat me thane qe sot nuk do te vonohen por ato me thane se te kane lene nje cope leter dhe do ta kesh diku ne dhome..

-Faleminderit u pergjegj Vangjelia dhe me fal se nuk e vura re .Mori celesin dhe u ngjit prape ne dhome.Por kur po verente me kujdes pa nje cope leter te lene ne cep te tavolines.Por Vangjelia ishte si e hutuar ate mengjes nuk e kishte vene re.Mori letren dhe e lexoi.Shkrimi ishte shume I keq por ajo arriti ta deshifronte.

-Mireseerdhe moj mysafire

-,ne erdhem per te takuar por ti flije

-,aq me keq qe flije pa batanije,

-njera nga ne eshte Flutur tjetra eshte Sanije

-,sot na prit zgjuar dhe jo me hije

-,qe te prezantohemi dhe te njihemi,

Celesin po ta leme te roja.te fala shoqet e tua por akoma te pa njohura.

-Nje fare gezimi e zuri Vangjeline kur pa tonin e letres e shkruar me ate gjuhe.Mbylli deren dhe u nis per ne Ministrine e Drejtesise ku edhe do te fillonte pune.Ishte me heret se sa fillonte pune dhe po ecte me hap me te ngadalte.Punen nuk e kishte larg nga konvikti.Ne oren e caktuar u afrua te dezhurni dhe pershendeti rojen dezhurn.

-Miremengjes-tha ajo.

-20-

-Miremengjes dhe cfare deshironi –ju drejtua roja ndersa vazhdonte te pershendeste punonjesit e ministries qe kishin filluar te vinin .

-Une duhet te takoj ate te kuadrit apo personelit se nuk e di si funksionon ketu tha Vangjelia-

-Ketu nuk ka asnje njeri me ate dhe aq me shume te punij ne kuader apo ne personel-ja ktheu dezhurni si me te qeshur.

-Po une kam nje leter per ketu dhe nuk di se kujt ti drejtohem

-Tha Vangjelia si e zene ne faj pa e kuptuar se personi qe ishte te dezhurni nuk ishte thesht roja.

-Pa ma jep letren ta lexoj une mos dalloj dot edhe emrin e atij –tha dezhurni me nentekest.

-Po na mere dhe te lutem me adreso se ku do te paraqitem.

-Personi qe kryente dezhurnin mori letren e lexoi dhe I tha Vangjelise se ajo tashme e kishte takuar ate per te cilin do ta takonte.

-Po mire moj vajze ju drejtua Vangjelise do te me presesh pak sa te me nderrojne dezhurnin se sic e shikon une kam qene me sherbim mbreme,kam qene roje por ti mos u shqeteso se me te mba--ruar do te fjalosemi ne zyre.Shko dhe me prit te ajo zyra aty duke treguar me gisht nje zyre aty ne katin e pare.

-Vangjelia priti pak dhe po verente me radhe punonjesit qe futeshin ne digaster.Shikonte se mos njifte ndonjerin prej tyre.Por me sa duket nuk njohu asnjerin prej tyre.Nderkohe degjoi qe shefi I kuadrit e beri dorezimin dhe ai nuk erdhi ne zyre por me letren qe I dha Vangjelia ne dore

u ngjit lart nuk e di se ne cfare zyre dhe u vonua disi.Kur erdhi ne zyre ai ishte disi me I celur ne fytyre.

-Hajde ulu ne karrike I tha ai me nje ton dashamires.

-Une bisedova me ministrin si dhe me miratimin e organizates ti do te fillosh pune qe sot.Por shoku Naum na shkruante shume mire per ty.Naumi si kuader I vjeter di te beje vleresimet e duhura por ne kemi proceduren tone.Sot ti do te fillosh ne degen e personelit dhe do te meresh me plotesimin e protokollit.Aty do te kesh nje shok shume te mire dhe shume prefesional.Nga puna e tij dhe e jotja do te varet dekumentimi I punes sone.Ne te duam qe ti te jesh e rregullt,me dekumentacionin dhe me dekumentat sekrete do ti mbash vetem ti te cilat do

-21-

ti sistemosh ne nje dosje te vecante.Ti do te jesh e besuara e partise ne kete zyre.Ja per kete na shkruan edhe shoku Naum.Ne vija te trasha kjo eshte puna e jote.

-Ah po per pagen dhe ditet e punes do te kalosh nga financa dhe te sqarojne atje.

-Po me perpara a ke punuar ne ndonje vend pyeti shefi.

-Jo jo une bile nderpreva studimet se I lidha me luften dhe nuk kam patur mundesi qe te punoj.

-Aktivitetin tend luftarak ma tha ministri I cili e kishte mare nga shoku Naum.

-Atehere do te vesh te takosh Belulin dhe ti sqaron ai punen konkrete.

-Dakort tha Vangjelia dhe beri te dale.

-Ose prit se po vij edhe une me ty tha Shefi kur pa dyzimin e Vangjelise e cila nuk ishte mesuar me keto vonesa apo rregullore pune.Duke levizur neper koridorin e katit te pare ne fund te tij ne nje zyre ku dera ishte e zene me hekura shefi hapi nje dere dhe thirri ne emer Belulin.

-Hajde brenda I tha ai dhe e kapi per dore per ti hequr ndrojen Vangjelise.

-Belul anetarja me e re e zyres.Shoqja eshte nje protokolliste e re si dhe do te jete arkiviste kjo sipas edhe kerkeses se bere nga ana e juaj per fuqi punetore.Vangjeline e kemi kuader lufte bile dhe me dy plage lufte prandaj prandaj ta kini kujdes.

-Vangjelia veshtroi nga shefi dhe ngeli disi e habitur qe nga I kishte mare vesh shefi keto te dhena pasi ajo nuk I kishte thene asnje njeriu ker u paraqit.

-Shume me vone Vangjelia do ta merte vesh qe ne digasteret e rendesishme nuk mund te futej do kushdo pasi aty do te punesoheshin kuadrot e besuar dhe biografine e saj e kishin bere me heret

-Shume ne rregull shef- ja ktheu aty per aty Beluli -do te kujdesemi ne .Hajde dhe sistemohu njehere tek ajo tavolina aty e cila do te jete tavolina e jote.Pak me tutje ishte tavolina e madhe e shefit te zyres se protokollit dhe mbi te ishte vendosur nje makine e markes “Oliveti”e vetmja makine ne ate zyre.Aty punonin edhe dy gra te tjera.Vangjelia po verente me kujdes.Beluli dukej nje burre I mire por vetem se ishte nga ata burrat qe I perkisnin rraces ezmere.kurse dy grate e tjera ishin me te medha ne moshe rreth te pesedhjetave.Zyra qe e thjeshte por nuk kishe shume vend per tu rrotulluar normalisht.

-22-

-Une jam Beluli I ashtuquajturi shef zyre tha ai kurse keto shoqet e tjera jane Maria dhe Tana.Do te jemi nje skuader e mire tani qe edhe u plotesuam me personelin e nevojshem.

-Une jam Vangjelia dhe vetem kaq di te them-tha ajo. -Atehere puna e jote do te jete kjo.Ti do te mbash protokollin por duhet te shoh njehere shkrimin tend pastaj vazhdojme.Mori nje leter format dhe nje pene dhe ma zgjati -shkruaj cfare te duash por vetem shkruaj me nje fjali te gjate.

-Mori fleten e formatit dhe filloi te shkruaj.

-Po- sot eshte dita e pare e punes por une e quaj dita e dyte e jetes.Dita e pare ka qene dita qe vajta ne batalion dhe sot eshte dita e dyte.Mos me torturoni me .te fala Vangjelia.

-Ajo ja zgjati letren shefit I cili per momentin pa kaliografine dhe u kenaq pa mase.OH cfare mbrekullie nje shkrim I jashtezakonshem tha ai dhe pastaj filloi te lexoi cfare shkroi Vangjelia.Kur mbaroi se lexuari ai I tha Vangjelise so do te mbetet e kenaqur me ne pasi ne do te punojme si nje kolektiv dhe do ta ndihmojme patjeter.Pastaj ai I shpjegoi me detaje per cfare do te punonte Vangjelia .Beluli I shpjegoi gjithcka dhe ne fund kur e pa se edhe Vangjelia nuk po I kuptonte te tera porosite I I tha :

-Boll se te lodha se me kohen do ti mesosh te gjitha.

-Vangjelia u ul si me droje te tavolina qe I kishte thene Beliuli dhe po verente punen e te tjereve.Dalengadale kishte vajtur ora e paradrekes dhe aty vazhdohej puna per sistemim dekumentash.Beluli me shume shkruante ne makine shkrimi.Kurse te dy grate e tjera sistemonin dekumenta neper dosje dhe perpiqeshin qe te shkruanin ne faqen e pare te dosjes permbajtjen

por per to kjo ishte nje pune e lodheshme pasi nuk shkruanin dot mire dhe shefi I kthente shpesh pasi ato benin shume gabime.

-A te ju ndihmoj une me te shkruajturit?- ju drejtua Vangjelia Tanes.

-Po !-do te na beje shume pune -tha ajo dhe shikoi qe a do ta miratonte shefi kete pune .

-Sigurisht qe eshte nje ide e mire- tha ai.

-Vangjelia mori penen dhe pyeti se cfare do te shkruhej.Ato e diktuan dhe ajo filloi te shkruaje me nje shkrim mjaft te qerte dhe shume te mire.Te dy grate u pane ne sy dhe mbeten teper te kenaqura kur vetem per pak kohe Vangjelia ju plotesoi tre dosje.Ne kohen e drekes ato vajten ne mensen e ministrise dhe hengren dreke.Aty ushqimi ishte shume I lire dhe pagesa

-23-

behej ne fund te muajit.Kjo e ndihmoi shume Vangjeline pasi ajo po fillonte pune pa snje lek ne xhep.

-Kur mbaroi puna Beluli I tha ta priste se sipas porosise se shefit ai do ta conte edhe tek financa .

-Dolen neper koridor ku Beluli I pershendeste te gjithe dhe u drejtuan nga zyra e finances.Aty ishte shefi I cili dicka po sistemonte.

-Ky eshte shefi I te gjithe ketij reparti qe ti shikon-ju drejtua Beluli po kur eshte I mire ky edhe ne jemi mire ama po u semur ky dhe te behet I keq ne na ze kiameti beri shaka .Shefi nje burre me moshe mesatare ne dukje ishte I dobet dhe mbante nje pale syze te cilat e tregonin edhe te madh por I jepnin edhe nje fare deformimi.

-Shef,- Vangjelia eshte punonjsje jone me e re.Me pororsi te shefit te kuadrit po kalojme ketej nga ju se edhe stomakun e kemi bosh por edhe xhepat na mberdhijne .

-Shefi qe dukej I rrepte nga paraqitja verejti nga ardhesit dhe I dha doren Vangjelise dhe duke pare nga Beluli ju pergjegj.

-Si urdheron zotrote por ne e kemi marre dijenine prandaj hiqe kete kortezine ju drejtua shefi .Pasi e vuri ne dieni te pages qe do te kishte Vangjelia ai e pyeti qe a donte paradhenie ndonje lek se ne e dime qe ti vjen nga lufta dhe nga spitali.

- Po ju pergjigj Vangjelia shume e ndrojtur dhe e bere flake e kuqe ne fytyre nga sikleti .

-Pasi mori edhe paradhenien ajo shume e lehtesuar falenderoi nga zemra Belulin qe e kishte nxjere nga sikleti dhe I tha qe para se te ndaheshin ta qeraste.Ah jo kur te marresh rrogen e pare atehere do ta pijme ndonje gote.

- Vangjelia u nis per ne dhomen e saj me nje shpirt shume te lehtesuar dhe po rendete per ne dhome me nje hov qe as ajo vete nuk po e verente.

-Po mirembrema mor xha Lym-I thirri ajo pa mberitur mire

-Si ja kalove ne kete dite te soteme a u lodhe ti ?

-Jo cfare lodhje mor xha Lymi sot une kisha diten e pare te punes dhe nuk jam lodhur fare.

-Po ato shoqet e mia a kane ardhur ?

-24-

-Jo akoma nuk kane ardhur por sikur I ke te dera se ato tani vijne.Mbreme ato erdhen shume vone dhe ti nuk u prezantove por dicka ju thashe une per ty por sot prit se me thane qe do te vine me heret.

-Vangjelia u ngjit ne dhome dhe po perpiqej qe te percaktonte rendin e puneve megjithese dhoma ishte e sistemuar mire pavaresisht se mobilimi ishte I dobet.

-Duke ardhur verdalle neper dhome dhe duke bere planet me vehte Vangjelia vuri re nje fotografi ku ne te dallohej qarte nje familje por nuk e dinete se kujt I perkiste.

-Ne keto momente hapet dera dhe ne dhome u futen te dy shoqet te cilat ju drejtuan menjehere me nje ton miqesor sikur te njiheshin prej kohesh.Por meqe Vangjelia ishte me fotografine ne dore u ndje si ne faj.

-Po ku je moj Vangjeli po ti qenke nje cupe e re me e vogel se ne u duk sikur thane ato si me nje goje.Per prezantim besoj se nuk ka nevoje se njera eshte Flutura tjetra eshte Sanija kurse ti ma do mendja je Vangjelia .Kaq thane ato dhe u perqafuan me njera tjeteren.

-Por mire kur jeni te dyja njera qenka Flutura dhe tjetra Sanija por kur eshte njera cila eshte nga te dyja.

-Atehere mua me thirr Flutura kurse sigurisht tjetres do ti therrasesh Sanije.

-Pasi e krijuan kete ambient ato filluan te pyesnin njera tjetren.

-Do te kemi kohe ti themi te tera po nuk na the se ku fillove pune?

-Ah po kam filluar ne ministrine e Drejtesise por mos u friksoni se nje cope protokolliste jam.

-Aha paskemi te bejme nje te madhe por besojme se edhe ne do te perfitojme edhe ne se kur te dalim do te thone se cfare I ka ajo ato qe e shoqerojne beri shaka Tana.

-Duke kuvenduar ne kete gjuhe kishte rene nata plotesisht dhe ato nuk e kishin vene re.

-Darken e pregatiti Sanija kurse flutura vazhdoi te kuvendonte me Vangjeline.

-Po ju prej nga ini u kujtua me ne fund te pyeste Vangjelia?.

-Une jam nga zona e Dangellise se Permetit kurse Sanija eshte ketej nga fshatrat e Mallakastres por kemi qene shoqe bashke se jemi njohur ne fshatin e dajove te mij dhe tani jemi

-25

prape bashke.Te themi te drejtenshkolle kemi bere fare pak vetem nga dy klase dhe ti do te na ndimosh se ne do te vazhdojme shkollen e nates .

-Po ti nga je ?

-Une me origjine jam nga zona e Leskovikut por kemi ndenjur ne Korce dhe rreth viteve tridhjete kemi ardhur ne Tirane.

-Mbasi tha keto Vangjelia heshti sikur ishte kujtuar per dicka dhe sikur u humb.Familja eshte larguar dhe une kam shume kohe qe nuk kam asnje lloj haberi.

-Po ne lufte ke qene u hodh e t pyeti sanija qe nga aneksi ku gatuante.

-Po kam qene edhe ne lufte .Ato po e shikonin si me kersheri ku kjo cupe qe ne dukje tregonte me te vogla se ato te kishte qene ne lufte.

-Po se mos edhe je plagosur beri shaka Flutura.

-Po edhe jam plagosur dhe dy here bile por heren e dyte jam plagosur kur kam qene ne Jugosllavi dhe u plagosa rende prandaj dhe kam qene per nje kohe te gjate ne spital si ne Beograd ashtu edhe ne Tirane.Prandaj jam akoma e dobet dhe me kete cehre te verdhe.Por do te kemi kohe ti kujtojme edhe keto tha Vangjelia.

-Nuk ju pyeta dhe une se cfare pune beni ?

-Ne punojme nje ne repart per prodhim dhe ambalazhim te produkteve te brumrave dhe pijeve alkolike.

-Hengren darken kuvenduan deri vone dhe pastaj fjeten.

-Ne mengjes u cuan heret dhe pasi bene gati gjithshka u nisen te treja per ne pune.Nje fare rruge e benin bashke kurse Vangjelia arrinte me shpejt se e kishte punen me afer.

-Ne hyrje te ministrise roja po e veshtronte Vangjeline si me medyshje pasi ai nuk e kishte fiksuar si punetore e re.

-Jam puntorja me e re ketu I tha ajo dhe beri te hynte brenda.

-26-

-Me fal por duhet te kesh nje flete njohjeje I tha roja pasi nuk mbante mend qe ajo quhej fletehyrje.Ne ate moment erdhi edhe Beluli I cili I tha rojes ta linte se do ta pajiste ai me nje fletehyrjeje.

-Si ja kalove Vangjeli ?-

-Mire mire po ju?

-Mire mire por duhet te kete edhe me mire.

-Nuk e di a u rregjistrove te ata te frontit pasi do te marresh edhe ti rracionet e ushqimit qe te takojne.Sepse sic e di edhe ti ne jemi shume te varfer dhe behet rracionimi I dhe shperndarja per fryme popullate se ndryshe do te kishte rremuje.

-Jo nuk jam rregjistruar dhe nuk di se ku te vete

-Mire do te jap une nje leter dhe me te mbaruar pune do te vesh te rregjistrohesh tek dega e frontit te lagjes ku banon .Atje kam une nje te njohurin tim dhe ai do ta beje me te lehte rregjistrimin.

-Tani do te me shkruash me shkrim dore kete materialin ketu.Kjo do te jete puna e jote e dites.

-Beluli ja dha kete urdher si me ze me te ulet qe te mos e degjonin dy grate e tjera te zyres dhe shtoi –Ky eshte nje material per Ministrin por I duhet me shkrim dore dhe me nje shkrim te

qarte por kam nje porosi te vecante.Ketu ai uli zerin si ne kofidence cfare ka brenda materiali eshte vetem per ty dhe per asnje tjeter.Nuk e di a jam I qarte sqaroi.

-Po e kuptova dhe te mos kesh asnje merak.

-Por kur duhet te jete gati ky material ?

-Mundesisht kur te kete mbaruar se shkruari shoqja Vangjeli por ma do mendja se ti do ta mbarosh sot.

-Vangjelia nisi me zell punen e dhene dhe filloi te shkruaje me nje kaliografi shume te mire per te cilen kemi folur qe ne krye te heres.Por ajo kishte te vecante edhe ortografine ku ishte edhe nje redaktore e mire.Materiali qe po e shkruante Vangjelia bente fjale per disa ligje per konfiskimin e pasurive te te pasurve si dhe per perfshirjen e shtetit ne keto ligje .Sic duket keto ishin materiale te pa perfunduara dhe ministri do ti paraqiste si ide te tija.Duhet thene se Beluli I kishte folur Vangjelise pak edhe per te pasi ai ishte nje nga paseardesit e familjes Konomi me

-27-

shume emer dhe ishte nje njeri jo vetem I mire por edhe shume I pregatitur.Beluli e njifte qe para lufte,ata ishin njohur qe ne ministrine e puneve botore ku Beluli punonte si shtypes se materialeve kurse ai si avokat I ministrise.Por edhe kur ishin larguar prej aty ata ishin takuar prape ne nje shtypshkronje ku kishin punuar bashke per nje fare periudhe ku Beluli punonte si radhites kurse ai botonte ose shkruante artikujte ndryshem.

-Nga mbasditja pa mbaruar mire turni I punes Vangjelia ja dorezoi shkrimin Belulit.Ky mbeti I mahnitur me radhitjen dhe kaliografine e shkrimit qe kishte bere Vangjelia.

-Te lumshin duart –thirri ai dhe nuk po gezohej dot.

-Tana dhe Maria kthyen koken per te pare se cfare kishte ndodhur.

-Po shikoheni moj gra a nuk do te kenaqet ministri kur te shoh cfare shkrimi ieshte ba tha ai dhe doli menjehere nga zyra.

-Po si nuk do te kenaqet qesendisen ato.

-Pas pak erdhi dhe Beluli I cili dukej qe qe mjaft I entuziasmuar dhe ju tha .Po vazhduam keshtu do te marim shperblime per hata kurse shoqja Vangjeli me sa shoh do te ngjitet la e me la.( Ne kuptimin me lart ne hierarkine e shkalleve te zyrave ).

-Na pergezon ministri tha ai pas pak.

-Kishte mbaruar edhe orari I punes dhe Tana me Marien dolen te parat.

-Degjo Vangjeli une te kam si cupen time .Do te trajtoj qe ti neser te me falenderosh dhe ne rruge te mos te vije zor te me takosh.Une do ti jap te tera sekretet e punes.Ti duhet qe pak nga pak te fillosh qe te shkruash me makine shkrimi.Mesa shoh ti do te jesh e besuara e ministrit prandaj te takon te mesosh me shume.Une do te mesoj edhe sistemimin e dosjeve por edhe perdorimin e makines se shkrimit.

- Kur po ndaheshin Beluli I zgjati nje cope leter.Vangjelia zgjati doren instiktivisht dhe e mori dhe po shikonte si me habi.

-Eshte porosia per kryetarin e Frontit te lagjes harron ti por ane nuk harroj .

-Faleminderit dhe ta paca borxh perkujdesjen I tha .

- Kur u kthye nga puna pyeti per zyrat e frontit dhe I thane se ishin keto zyra.I gjeti dhe pa se aty kishte radhe. Shikoi me kujdes dhe vuri re nje burre I cili mbante shenime ne nje rregjister dhe ne kembim ju jepte njerezve ne rradhe nga nje cope leter.

-28-

-Duke shikuar dhe ndjekur radhen Vangjelia I dha ne nje moment letren atij zyrtarit qe ishte te rregjistri.Vangjelia po e verente me kujdes.Ai reagoi dhe u pergjigj se do ta rregullonte ai rregjistrimin dhe ajo te nesermen duhej te paraqitej te kjo zyra per te mare tollonat.

-Tani po behem qytetare e rregullt tha ajo duke filluar nga furnizimet dhe te tjera.

-Vangjelia vajti ne dhome por shoqet nuk I kishin ardhur akoma.Doli beri pak Pazar dhe u kthye ne dhome.Filloi te pregatiste darken pasi shoqet po vonoheshin.Ato erdhen rreth nje ore me vonese.

-Shiko se po vonoheni si shpesh I qortoi me te qeshur Vangjelia.

-Po moj nene- u tallen ato por a nuk do te bejme edhe ndonje veprimtari tjeter ne apo vetem punen kemi.

-Juve do te punoni se te tjerat I mendon baba-vazhdoi ajo me te qeshur.

-Mesa shoh do te kalojme mire por shakate mos na I mer per ters e keshilluan Vangjeline.

-Por Vangjelia harrohej ndonjehere.Dhe kishte te drejte nuk kishte haber per familjen e saj.

-Mendoj qe kete problem tja thoshte Belulit e ai ta ndihmonte qe me ane te zyrave tona te merte dieni nga Selaniku.Keshtu me keto mendime ajo ndenji tere mbasditen.Shoqet e dhomes e vune re melankoline e saj por nuk ja shtine ne sy.Pale se cfare halli ka dhe me kohe do te na I tregoje edhe ne.

-Diten tjeter qe ishte edhe dita e fundit e javes pra si e shtune ata punuan ne zyre por paten kohe qe ede te qanin hallet e tyre.Keshtu Vangjelia nuk po gjente rastin qe ti thoshte Belulit per hallin qe kishte.Ne nje moment ajo ju drejtua atij.

-Degjo Belul –ju drejtua me ndroje Vangjelia se nuk dinte si ti drejtohej ne emer apo me shoku-dua qe te me ndihmosh ne dac duke me dhene ndonje mendim ose duke me ndihmuar me ndonje mikun tend.Une sic ju kam thene- kur u ktheva nga lufta pra nga Jugosllavia nuk e gjeta familjen time ketu.Ata pra komshinjte e mi me thane se kane ikur ne Selanik.Une nuk di si ti gjej.Shpeshehere merzitem shume se kam frike se mos ju ka ndodhur ndonje gje e keqe.U be nje kohe e gjate qe une nuk kam fare dieni.

-Beluli u gjend disi I pa pregaditur por e mori veten menjehere.

-Do ti themi Feimit se ai ka lidhje me zyrat tona jashte dhe besoj se ai do te na ndihmoje.

-29-

-Shqiperia kishte vecse pak vite qe ishte cliruar dhe nuk kishte nje rrjet te rregullt komunikimi sidomos me jashte.Si me greket te cilet na kishin sulmuar ashtu edhe me jugosllavet nuk kishim mardhenie te mira.Por edhe linja e komunikacionit shpeshe here prishej dhe kerkonte nje kohe te gjate qe te riparohej.Megjitheate kishte kanale diplomatike te cilat do ti shfrytezonim.

-Dhe keshtu bene ata te dy u ngjiten lart dhe u futen ne zyren e Feimit.

-Pershendetje shoku Feim- I tha Beluli

-Pershendetje ja ktheu ai por dukej qe ishte nje zyrtar I rende dhe kjo nuk I pelqeu Vangjelise.

-Vangjeline e kemi punonjsen me te re dhe ajo ka nje hall te madh prandaj kemi ardhur qe te na mesosh se cfare te bejme.

-Po nuk jam une zyra per zgjidhjen e halleve tuaja- ja ktheu ai rende

-Por ti mund te na japesh ndonje ndihme dhe mund te na ndihmosh dhe pane te dy njeri tjetrin se nuk e kishin pritur kete pergjigje.

-Po te shohim tha shkurt

-Une kam qene ne lufte-filloi te flase ajo

-Bile ka edhe dy plage lufte nderhyri Beluli

-Kur degjoi keto Feimi sikur e rriti interesin,sepse shume nga kuadrot qe vinin nga sistemi I pare ishin te ftohte por ama kur degjonin per kuadrot e luftes menjehere ndryshonin.

-Po –tha ai

-Une kam patur familjen time ketu ne Tirane por qe kur u nisa per ne Jugosllave ne lufte nuk kam patur lidhje me ta.Kam ndenjur per nje periudhe mjaft te gjate spitaleve dhe kane kaluar plot gjashte vjet e gjysem qe une nuk di asgje per ta.Kur u ktheva ne shtepi me thane se ata jane shpergulur para mbarimit te luftes per ne Selanik te Greqise.Por une nuk di asgje tjeter per ta. Dhe kete lajm disa komshinj ma kane thene.

-Mire moj cupe do te lidhem une me zyren tone ne Korce si dhe me zyren tone ne Selanik dhe do te japim nje fare pergjigje.Por ti mos u merzit I tha ai.

-Po si me thote mos u merzit mua me ka humbur familja- mendoi ajo.

-Mos u merzit se ke boll njerez ketu ja jane shoket e zyres por edhe shoket e organizates.

-30-

-Vangjelia nuk po e kuptonte qesendine e ketij tipi por e detyruar qe ta respektonte se ai do ta ndihmonte per te gjetur zgjidhje per te mare dieni per familjen e saj.

-Mos ja ver re shume llafet e keshilloi Beluli

-.Ky eshte me prejardhje familje te pasurish dhe nuk e di si e mbajne akoma ne pune.Megjitheate mjafton te na beje pune se ka shume te njohur jashte e brenda se me kete pune eshte mare ne cdo kohe.

-Te kthehemi ne zyre se vajti dhe ora per te ikur! -Ktehemi qe te mbyllimedhe dyert.

-Pasi u kthyen ne zyre kishte vajtur ora per te mbyllur zyrat dhe per te ikur .

-Ata I siguruan mire dyert pasi diten tjeter ishte e djele dhe ishte dite pushimi.

-Dolen njekohesisht dhe u ndane ku ajo mori rrugen per ne dhomen e saj ne konvilktin femeror.

-Mbas diten e kaloi me shoqet e saj duke biseduar per probleme te ndryshme.

-Rane per te fjetur dhe bene plane se diten tjeter ishte e diele dhe se ishte dite pushimi.Une tha Flutura kam nje kushuririn tim dhe do te vete per nje vizite.Kurse une do te vete ne ndermarje tha Sanija dhe ishin duke pritur se cfare plani kishte Vangjelia.

- Do te vete nga xha Ganiu se ai do te gezohet shume kur te ja tregoj punen qe kam

-.Mezi priti qe te agoje dhe pasi u lah dhe u rregullua disi veshi nje beluze te cilen e kishte kujtim nga Jugosllavia si dhe nje pale pantallona ku dukej qarte vija e hekurit merak I madh ky I Vangjelise dhe veshi nje pale kepuce ato kishte te tera,te cilat I kishte llustruar me shume kujdes.u nis per te takuar familjen e xha Ganiut .Ndjente nje fare ngrohtesie tek kjo familje.jo vetem se I kujtonte lagjen ku qe rritur por ata kishin nje fare ngrohtesie natyrale njesoj sikur nje dele qe kullot e kenaqur kur sheh qe qenjgji I saj lot me shume deshire ne nje lendine te mbushur me bar dhe ai kercen me shume hare I ngopur nga gjiri I nenes dhe I perkedhelur nga ajo.

-Shpeshhere kur shikon ambiente te tilla mbushesh me nje kenaqesi sa nuk e shpreh dot.Kenaqesia ndonjehere eshte kaq mbytese sa mallengjimi te fshtillet ne gryke dhe ne castin e duhur nuk shpreh dot asgje.

- Miremengjes-a jeni ngrit hala apo po flini

-31-

-Oh po hajde Vangjeli thame se do te na harroje

-Po si mund te ju harroj juve por vec te tjerave une edhe jam rritur ketu.

-Hajde brenda –

-Ja ja erdha –ja ktheu Vangjelia me nje ndjenje gezimi qe as ajo vete nuk e kuptonte.

-Vangjelia ju kishte blere disa embelsira si per urim

-Po keto ci deshe, kuseji leket I tha ija.

-Nuk jane ndonje gje e madhe, por per te uruar se kam filluar pune .

-Ija po e verente dhe nuk dinte cfare te thoshte se ne mendjen e saj nuk e kaperdinte dot faktin qe ajo punonte me burra neper zyra.Kurse vajzat e shikonin me nje ndjenje krenarie qe e njihnin nje vajze qe punonte ne qeveri dhe e mbanin si idhull.

-Cupat e vogla ashtu te ulura ndenjur mbi minder nuk pupelinin as syte per te degjuar cfare thoshte Vangjelia.

-Por ate vit xha Ganiu kishte punuar shume pak dhe qe nga kreshtlindjet ata buken apo millin e kishin mare veresie.Edhe tregu kishte patur pak bereqet por edhe lek nuk kishte patur pasi nuk kishte punuar rregullisht.

-Po me pune si ke qene ti xha Gani

-Ai thithi fort nje cibuk qe pothuaj e mbante ndezur gjete gjithe kohes dhe si per te mos merzitur mysafiren ju pergjegj

-Po cka moj bije edhe kemi punuar ndonjehere por skemi se ku te punojme

-Ija e pa si per ti thene ti spara genjen por u terhoq dhe beri sikur po rregullonte dicka ne minder

-Ne atje kemi nevoje per qymyr por edhe per pune te tjera dhe une do te bisedoj qe te na furnizosh ti I tha ajo.Xha Ganiut sikur I ndriti fytyra dhe e miratoi me nje tundje koke.

-A ti mar gocat dhe te dalim deri nga medreseja ?

-Xha Ganiu dhe ija pane njeri tjetrin ne sy se se kuptonin se per cfare ishte kjo shetitje aq me teper keto ishin vetem vajza por meqe nuk po ja prishnin dot Vangjelise e miratuan me gjysem zeri.Ato dolen dhe u drejtuan nga bulevardi per nga medreseja.

-32-

-Ti me cfare meresh ne shtepi ju drejtua Vangjelia Drites vajzes se medhe te xha Ganiut.

-Asgje bej vetem punet e shtepise dhe ija po me meson punet e dores se do te martohesh se shpejti me thote. Merzitem moj vangjo por ti e ke te lehte por ne jemi te detyruara qe te rrime brenda dhe te bejme punet qe eshte dhe detyra e jona.

- Po ti moj Shkendi a vete ne shkoll ?- I tha ajo te dytes?

-.Po une e mbarova gjashte vjecaren dhe tani nuk do te vazhdoj me tha ajo!

-Po perse nuk vazhdon me tej?

- Po per vajzat edhe kaq eshte shume!

- Oh po ky eshte mendimi yt apo I prinderve?

- Jo po kjo eshte e drejta!- deshi te shfajsohej per vete por te shfajesonte edhe prinderit Shkendia.

- Po jo moj goca jeta eshete e bukur kur ka dije kur meson dhe e ve ne jete dijen tende.Une do te bisedoj me te shtepise qe sivjet te vazhdosh edhe ndonje shkole tjeter si per shembull shkollen e mesme pedagogjike qe eshte hapur tani per se fundemi.

-Shkendia u kenaq pa mase kur degjonte keto prespektiva dhe mendonte qe ishte fat qe kishin shoqe Vangjeline.

-Mbasi biseduan edhe per shume gjera te tjera u kthyen ne shtepi.

-Per dreke Ija ju kishte gatuar nje byrek me hithra te njoma te cilat I kishte mbledhur me merak.Dimri sapo kishte dale dhe ato ishin te parat qe celnin tamam tama sikur ishin krijuar enkas per fukarane.Kishte mbledhur edhe me teper dhe ja kishte bere gati Vangjelise qe ti merte me vehte per shoqet e saja pasi asaj me shume I mungonte mielli se gjella dhe per kete arsye ja beri gati hithrat dhe ja dha Vangjelise ti merte me vehte.Ato e kishin si zakon qe kur celnin hithrat e para benin lakror me hithra( Gatim tradicional ku gjella hidhet ne mes te dy peteve njera posht dhe tjetra ne krye) si per shendet por edhe per te lajmeruar ardhjen e pranveres.Bile kur celnin hithrat e para ishte si rit dhe byreku behej edhe me lekun e vendosur ne lakror dhe kush e gjente kishte fat ate vit.E ky vleresim per hithren kishte legjenden e vete por shpjegimi ishte I thjeshte.Kjo bime ndodhej kudo dhe mund te mblidhje pa frike se do ta blije ne ndonje dyqan apo Pazar me leket e fundit qe ishin tretur neper duar.

-33-

-Mbasdite Vangjelia vajti ne dhomen e saj dhe lau rrobat hekurosi si dhe llustroi kepucet te cilat I kishte shume merak.

-Erdhen edhe shoqet e dhomes te cilat ishin lodhur pasi Flutura kishte ndihmuar kurshuririn e vete per te punuar tek shtepia e vete pasi ai po I riparonte kurse Sania ishte munduar shume me proven qe bene ne ndermarje.

-Hengren darken dhe rane per te fjetur.

-Te hene pas pune vangjelia do te vinte sipas porosise per te mare toollonat pasi furnizimi ushqimor behej me procione te tilla dhe ndarja behej nga pushteti sipas frymeve. Mbas pune Vangjelia u drejtua per nga zyrat e frontit

-Kur u afrua te zyra ajo pa prape nje grumbull njerezish.U afrua dhe pyeti per kryetarin.Shikoi mos kishte ndonje te njohur se banoret e lagjes se saj ishin por nuk dalloi asnje U afrua tek nje plake ( mbi meso grua rreth pesedhjetave por e mbajtur mire ) e cila pasi e pa me verejtje nisi ti tregoje pavaresisht se ajo nuk e kishte pyetur per asgje.

-Kur vjen kryetari ketu njerezit thone se erdhi zoteria me zhargon( sepse rralle rrine te dyja bashke keto gjera edhe zoteri edhe me gune,apo zhargoni sic I thone kendej)Keshtu e therrasin keta te lagjes.Kryetari ndonese I ri rreth te tridhjetave ishte njeri I rrepte dhe mbante anen e

autoriteteve edhe se perse vete ishte shume I varfer.Mesa duket ate e kenaqte fakti qe ishte kryetari I Frontit dhe I pelqente vetedija e pushtetit dhe nuk dinte si ta shprehte ndryshe vetem duke mare masa te rrepta ndonjehere dhe shume ekstreme.Ne mbledhjet e lagjes atij I ndruheshin por edhe I bindeshin ndonese edhe pa te drejte.Ai nuk kishte jetuar gjate ne qytet sepse tani mbas clirimit te vendit kishte ardhur ne qytet dhe nuk kishte lexuar libra apo nuk ishte I shkolluar mjaftushem,por se nga kishte mledhur disa fjale apo disa tregime te cilat I pelqente ti tregonte neper muhabete prandaj dhe njerezit e nderonin por jo gjithnje e kuptonin. Prandaj edhe e kishin zgjedhur si kryetar fronti sepse njerezit e ndronin si njeri I ditur.

-Po kur vjen ky kryetari a vonohet shume ?

- Ja tek po vjen-thane disa qe rrinin ne radhe.

- Ky qe kryetari I frontit per te cilin I kishte shkruar Beluli letren dhe ja kishte dhene diten e shtune per te bere rregjistrimet.

-Por kur erdhi Kryetari ai ju sherbeu shpejt dhe me shume autoritet te pranishmeve .Ky kryetar ishte disi I zgjuar pasi ai I kishte pregatitur qe me pare dhe per tu hequr kompetent dhe operativ bente sikur shkruante apo I mbushte shkresat aty ne vend

-34-

. -Kur I erdhi radha asaj gruase qe ishte para Vangjelise ai ju drejtua

-Ju- fisnikeria juaj nuk do te pajiseni me tollona pasi harxhoni ato qe keni vjele gjate luftes dhe mos na u hiqni fukarenj!.

-Kini meshire zoteria e juaj, se ne nuk kemi as ku ti gjejme por as edhe me se ti blejme ushqimet.Nuk kemi me cfare ta mbajme familjet tona po nuk ne dhate keto tollona qe te marrim rracionin ushqimor.

-Mos me fol mua me zoteri se ate zoterillikun e kemi flakur tutje dhe jua kemi dhene juve qe ta mbahi te fshehur ne gji .Zonja dhe zoteri I kini juve kurse neve vecese shoke e shoqe jemi vecse vellazeri.

-Fytyra I qe skuqur dhe syte I leshonin xixa.

- Nuk e kuptoj perse mi thua mua keto- dhe shikoi nga une si perte kerkuar per deshmitare qe nuk I kishte asnje faj kryetarit.

-E kupton shume mire por ste vjen mire

-Une te pyes ty perse nuk me takuakan mua tollonat e ushqimeve?.

-Duhet te dish qe nuk te japi ty llogari.

-Vangjelia po priste te mbaronte por kur e pa qe ata do te vazhdonin dialogun qe kishin nisu midis tyre ju drejtua atij

-Une erdha dhe te solla shkresen e …..

-Lere lere se mu kujtua- tha ai por duke ditur se ja dergonte Beluli ai e kishte rregjistruar dhe ja kishte bere gati tollonat te cilat ja dha duke I nxjere nga mesi I rregjistrit ku I kishte futur.

-Merini dhe jane te ketij muaji qe kemi hyre kurse te tjerat do ti merni sipas muajve.

-Pasi percolli me sy kete banoren e re ai u drejtua nga gruaja qe po e priste ne radhe

-Thyej qafen- ju drejtua ai asaj grus e cila ishte pak e moshuar por e mbajtur mire.

-Ai mbylli deren shpejt dhe ne cast beri te ikte.

-Nuk te jap.Nuk te jap moj e mallkuar.!

-Por nuk keni te drejte te me mohoni rracionin ushqimor

-35-

-Ai ecte shpejt me hapa te medha kurse ajo e ndiqte pas duke gulcuar gati duke u rrezuar,ishte e derrmuar por edhe e terbuar nga inati.Shamia e kokes I kishte rene mbi supe,dhe lesherat e thinjura po ja merte era.Befas ajo u ndal dhe si nje kryengritese e vertete zuri te rrihte gjoksin dhe te therriste me nje ze shume te kumbushem ,

-Te vrafte zoti o fshatar I mjere, por prit se kjo e keqe edhe mbi ty do te bjere. Pasurine na e moret,te tera po na I merni por per te ushqyer me se do te ushqehemi.Ju vrafte zoti dhe mallkimi I tyre te mos ju ndahet asnjehere vazhdonte te . nemte ajo.Po cfare eshte kjo keshtu,kerkuat te dhjetat ja u dhame kerkuat tepricat prape ja u dhame cfare kishim kursyer na e moret po tani rracioni na takon dhe ne nuk kemi me cfare te rrojme.

-Gruaja vazhdonte me te sajen dhe rrinte gjoksin si per tu hakmarre.Pasi e pa se kryetari qe larguar dhe ajo nuk mund te zgjidhte gje pushoi se nemuri rregulloi gjoksin duke mberthyer bluzen e cila I qe zberthyer kur po rrihte gjoksin dhe prej andej I kishte dale ne mantel I bardhe,u rregullua disi rregulloi edhe shamine e kokes dhe u kthye nga Vangjelia e cila priti te cepi I rruges per kersherine e saj.

-Po ti si mendon perse neve nuk na takojne keto te nemura tollona?

-Ajo pati shprese se Vangjelia do ta mbeshteste.Gruaja e huaj pa Vangjeline me fytyren e saj te zbehte dhe mendoi me vehte se do te jete e seres se vete pasi kjo sera e tyre po dilte sa me pak ne mexhilis pasi ato nuk terhiqnin me vemmendjen e te tjereve.Pra sera e tyre dilte me fytyre te zbehte nga mungesa e gjate ne diell.

-Po une nuk e di si eshte puna dhe cfare vendimi ka mare fronti por ti duhet te drejtohesh tek keshilli per sqarime.

-Mire me thuaj ashtu do te bej.Por mendoj se edhe ata njesoj jane.

-Ah jo ata jane pushteti popullor dhe per popullin mendojne.Kaq th Vangjelia dhe beri te iktedhe per ti treguar bashkebisedueses qe biseda kishte mbaruar.

- Vangjelise nuk I beri pershtypje te mire kjo ndodhi por nuk dinte se ke ane te mbante sepse nuk e dinte te verteten.Megjithe ate tollonat I duhen packa se kush mund te jete.

-Ishte errur dhe ajo u nis per ne dhome.

-Kur u kthye ne dhome nuk ishte fare entuziaste.Priti sa I erdhen edhe shoqet e veta dhe ju tregoi me nje fryme cfare kishte ndodhur.

-36-

-Shume mire ja ka bere tha Sanija

-Vangjelia e pa por nuk reagoi por me vehte nuk e miratoi.

-Jo jo nuk jam dakort- tha Flutura -sepse une nuk e njoh ate gruan por dua te them qe ajo ska se ku ti bleje ushqimet se ne dyqan vihet vetem me tollona.

-Une mendoj qe kryetari u soll keq sepse ai eshte caktuar qe te beje rracionimin e ushqimeve qe te mos kete dallavere dhe eshte menduar mire kjo forme shperndarje.Ja merrim si shembull ate gruan qe donte tollnat nese kishte leke te fshehura mund te blinte ushqime me shume se cfare I duhen atehere dyqanet do te boshatiseshin dhe popullata do te ngelej pa ushqime.Por duke pare kete eshte menduar qe te behet nje shperndarje mesatare per fryme qe keshtu do te ushqehen te tere pa patur frike se dikush qe ka leke me shume te mari me shume dhe ai qe ka apo ska fare te rrije pa ngrene.Kjo eshte edhe menyra qe mendojme te bejme shperndarjen e te ardhurave.ky eshte edhe sistemi qe duam te ngreme ne te ardhmen.pra qe te hane te gjithe dhe te gjithe te jene te barabarte.Por une nuk jam dakort qe disave te mos ju japim fare dhe ti leme pa ngrene.Le te ngrene komisione per pasurine e vene ne menyre te

kundraligjeshme,le te ngrene komisione per detyrimet qe ju duhet te derdhin ne arken e shtetit,por ama ajo cfare u takon le ta marin dhe pa ngrene fare skane perse I lene.

-Mos fola shume ? -pyeti Vangjelia -Jo jo I tha Flutura

-Po ti folke bukur por une te tera nuk I kuptoj !

-Se fjala vjen-vazhdoi Sanija- ne kemi patur nje pasanik nga ana e jone dhe ai kishte shume toke dhe blektori sa ne behar I mban ne mallet e Skraparit per ti kullotur kurse ne dimer I sjellte ne mallakaster.Kur kalonin kopete e tija tundej vendi.Me dele lope e mushka dhe me kembora qe te lunte mendja.Me ta cfare do te behet.?

-Po jo moj Sanije do te shohesh qe sipas atyre qe na kane spjeguar edhe atyre do te ja u marin tokat dhe blektorine dhe do te ja u shperndajne te varferve.

-Po ai I ka te tijat si do te ja marin.

-Ah moj Sanije por edhe pushtetin te tyren e kishin -por shih sot cfare behet- ja morem, me pushke ja u morem dhe keshtu do te ja u marim me radhe edhe pasurine dhe do ta shperndajme keshtu barabarte per tere fukarane.

-Por ata e kane blere me flori sic na kane thene tanet.

-37-

-Vertet me flori I kane blere por kane shfrytezuar punen tone gjakun tone dhe jane pasuruar ne kurrizin tone.Se ja ne punojme edhe ju punoni ashtu edhe te paret tane kane punuar por nuk jane pasuruar.Ata si jane pasuruar.duke na shfrytezuar.por dua te them se sistemi qe po ndertojme kete ka ne themel barazine keshtu do te ja u marim atyre qe kane grumbulluar shume dhe do ta ndajme atyre qe jane te varfer dhe skane asgje.

-Mire mire miratoi me ne fund ajo megjithese nuk e kuptoi plotesisht ate cfare Vangjelia tha.

-Po si do te jete valle kjo pune ?-une punoj dhe fitoj ve pasuri dhe vjen e ma mer ti se keshtu qenka sistemi –rimoi Sanija.Asaj I erdhi ndermend se e tregonin qe kishte ndodhur afer kur nje bariu I fshatit I kishte ngrene egersira tre lopet e ketij pasaniku dhe ai e kishte mbajtur dy vjet pa I dhene asgje per punen e kryer. -E megjitheate do te shohim cfare do te ngjase.

-Nuk me thate si ju shkoi puna sot?

-Mire po nuk mbaruam akoma proven pasi ka shume avari.

-Po perse nuk e rregulloojne?

-Po se vetem nje specialist te makinerive ka dhe ai eshte I semure dhe ka nje jave qe svjen ne pune

-Cfare tersi po nuk mund te gjeni tjeter ?

.Jemi munduar po nuk ka tjeter por neser do te na vije nje I ri dhe ishalla mbaron edhe kjo avari.

-Per neser mos beni Pazar se do te mar une tollonat ?

-Epo mire se na kishin mbaruar edhe ushqimet.

-A nuk na thua se sa ndenje e shtruar ne spitalin e Jugosllavise?- se nga u kujtua ta pyeste -Flutura kur vuri re qe ajo po nderohej dhe kishte nje plage te madhe ne anen e djathte poshte ijes.

- Ndenja plot 9-muaj tha Vangjelia sa mesova disi edhe gjuhen e tyre.

- Ajo vazhdoi te ju tregonte edhe me tej-por duke trreguar vuri re se here pas here e kapte nje lloj sikleti qe e bente fytyren me te zbehte.

-38-

-Ato nuk po e pyesnin me kur e pane qe ajo ndryshonte dhe emocionohej kur fliste per ato qe kishte kaluar.

-Vangjelia fiku driten dhe u shtri edhe ajo per te fjetur.Por nuk donte as te flinte dhe as te rrinte shtrire.Kujtimet e luftes bene qe asaj ti dukej sikur koken e kishte bosh dhe brenda saj bridhnin mendime nga me te cuditeshmet Kishte edhe vete shume gjera te pa qarta.Por kishte edhe kijtime te cilat donte ti mbante te fshehura dhe te mos I ndante me askend.Por meraku me I madh I saj qe fati I familjes se saj.E brente dyshimi se cfare mund te kishte ngjare.duke menduar mezi e zuri gjumi.

-Dimrit I kishte ardhur fundi.O,cdimer I eger dhe I gjate!.Ne fillim te prillit ditet jane me te ngrohta kurse netet jane me cikma dhe te ithta.Dimri nuk donte te jepej ate mot.Edhe njerezia kishte hequr nga I dimer.Ata jo vetem ishin futur pa shume rezerva por prodhimi I produkteve bujqesore dhe blektorale kishte qene shume I paket ose per te thene nuk gjeje fare.Kush kishte blektori ishte kthyer disi.Por edhe bereqeti qe mjaft I paket dhe jo te tere kishin mundesisne qe ta siguronin.Prandaj edhe njerezia mezi po e prisnin qe ky dimer te

mbaronte.Pavaresisht se ky dimer nuk donte te dilte nje dite e ngrohte me ne fund e mundi.Dhe pranvera erdhi ashtu e harlisur dhe shume e bukur.Perendimi pranveror ashtu I kuq dhe me re te bardha por te harlisura jep cdo buzembremje dicka te jashtezakonshme.Jep nje pamje te pa pare jep ato ngjyra qe kur I sheh ne tablone e ndonje piktori nuk u beson syve. Keshtu e shijoi edhe Vangjelia ate pranvere e cila po vazhdonte punen duke u permiresuar nga dita ne dite.

-Koha kalonte me pune dhe ajo nuk ndjente se edhe behari po kalonte dhe ditet I zinin njera tjeteren. Punen e bente me pasionin me te madh dhe vazhdimisht po e pergezonin per ate qe bente ca se vete ajo ishte e kujdeseshme dhe mbi te gjitha shruane shume bukur.Por edhe te tjeret qe punonin kishin mangesi ne kete drejtim prandaj edhe ajo ishte disi e shkeputur nga kkjo ane.

-Kishte filluar qe edhe fytyra ti ndryshonte.i kishte ikur ajo cerja e verdhe si dhe shtati I ishte formuar plotesisht.

-Ngrihej heret dhe vinte me shpejt nga te tjeret ne pune dhe praktikohej ne makinen e shkrimit.Rregullat e perdorimit ja kishte mesuar Beluli.Makina e shkrimit e markes “Oliveti” I dilte edhe ne enderr.Ajo e mesoi perdorimin e saj sa nuk I shkonte butonat por kur shkruante Vangjelia ne makine gishtrinjte dukeshin sikur vallezonin.

-Ky vallezim kjo deshire dhe kjo arritje bene qe ajo te merte emer te mire ne tere ministrine.Edhe ministri vete disa here e kishte pergezuar per punen e bere.Por dalengadale ajo filloi te mesohej edhe me sistemimin e akteve normative qe dilnin.

-39-

- Hajde Vangjeli se na duhet te shtypim shpejt nje material te ministrit per ne Komitetin Qendror por na duhet qe ta kemi gati per ne oren njembedhjete.

-Hajde e nisim menjehere !

- Po por na duhet nje ambient qe te mos na degjoje se mua me duhet qe ta deftoj ty dhe ti ta shkruash kete material por qe mos te na e degjoj askush se cfare permban materiali.

-Kalojme te kthina e zyres sone .

-Atehere hajde qe te mos vonohemi.

-Keshtu ja nisen punes dhe per dy ore e gjysem ata materialin e kishin bere gati.I hodhen edhe nje veshtrim perfundimtar.

-Vangjeli kontrolloje edhe nje here se mos kemi bere ndonje gabim ortografik.

-Ja ate po bej po I hedh edhe nje sy.

-Nderkohe une po e mbledh kete materialin si dhe po coj makinen ne vendin e vet.

-Mesa shoh nuk kemi bere gabime.

-Beluli vuri duart e veta mbi supet e brishta te Vangjelise.Pas nje pune te perbashket ai vinte duart mbi supet e brishta te Vangjelise me dashurine e atit dhe te mikut . Vinte duart mbi supet e brishta me krenarine e mesuesit dhe te shokut te punes.

- Ti do te behesh punonjsja me e dalluar e kesaj ministrie I tha ai.

-Fjalet e Belulit I hyne thelle ne shpirt.

-Vangjelia mallengjehej shpejt.Ajo e vleresonte shume mirkutimin apo edhe vleresimin e te tjereve.Por vete e kishte te veshtire qe ti falenderonte te tjeret.Miresine e cmonte jashtezakonisht shume por I pelqente ta mbante gjithmone brenda vetes.Ajo ishte nisur disa here qe te falenderonte Belulin per ndihmen e madhe qe ai I kishte dhene.E kishte mesuar nga ana profesionale per punen si te organizonte sistemimin e dekumentacioneve.E kishte mesuar edhe shprehite qe perdoreshin ne protokoll.Ekishte mesuar edhe pasqyrimin dhe shperndarjen e materialeve dhe pasqyrimin e tyre ne rregjister.Po mbi te gjitha I kishte mesuar perdorimin jashtezakonisht te mire te makines se shkrimit.Por ai e kishte perkrahur pa mase sa ndonjehere Vangjelia mendonte se cfare do te kishte bere po te mos ishte Beluli.Dhe ajo prapeseprape e mbante perbrenda vehtes gjithe ndjenjen e mirenjohjes dhe nuk ja shprehte Belulit.

-40-

-Beluli e kuptonte por nuk I binte ne sy.Ai ishte nje burre e rregullt.Edhe ne ministri e respektonin te gjithe pavaresisht nga prejardhja e tij.Ai asnjehere nuk kishte treguar per familjen e vete.Maria me Tanen dinin dicka qe kishin degjuar rreth e rrotull por ato e sajonin sipas mydese se tyre.Beluli kishte treguar qe kishte tre femije dy cupa e nje djale.Cupat I kishte me te rritura kurse djalin e kishte te vogel.

-Materialin Beluli ja coi vete ministrit rreth ores njembedhjete.

-Trokiti tek dera dhe priti qe te degjonte fjalen kalimtare hyr por nuk po e degjonte.trokiti prape por prape nuk po degjonte pergjigje.

-Mos kam trokitur me mendjen time mendoi!

-Pas nje dyzimi trokiti me fort dhe kete radhe degjoi zerin e sekretares qe e ftonte te hynte.

-Avash mor bure se na e cave daullen e veshit!- u ankua ajo.

-Me fal por une nuk degjova pergjigje se I rashe dy here deres

--Dale te ve ne dieni ministrin dhe ti prit ketu.

-Lere te hyje Stefani se Beluli I ka dyrt te hapura tej per tej tha ministri dhe beri me dore shenjen oer tu afruar.

-Materialin e shtypem dhe ja e ke gati.Te mos kesh merak se edhe per te shtypur e shtypi Vangjelia por edhe per materialin vetem ne kemi dieni.

_Shume mire Belul falenderoje edhe Vangjeline nga ana e ime.

-Stefani ju drejtua ai sekretares se vehte merr shembull nga Vangjelia dhe shikoje si behet puna dhe pune e mire ama.

-Shoku Naum diti se cfare na solli- e kujtoi beluli.

-Po shoku Naum diti te zgjedhe per ne por per vete nuk po zgjedh dot.

-Beluli nuk e kapi dot nentekstin e ketij dialogu.Pavaresisht se ne mendjen e tij disa gjera edhe qarkullonin.Ai I njhte mire kete ambient pasi puna e kishte bere qe te njihte edhe Naumin edhe ministrin por edhe punonjes te tjere pasi shume shkresa ai I conte dhe I merte dorazi.Por edhe shume vendime gojore trasportoheshin nga Beluli.

-Mirupafshim tani se kam pune dhe vazhdoni keshtu !

-41- - Prit te them dicka tha ai dhe si shikoi qe Beluli ja kishte ngulur syte vazhdoi:

-Po mir mor Belul qe ti nuk vazhdon me studimet po ajo kolegia jote e punes perse nuk vazhdon me tej studimet qe mos te ngelet pergjysme.Sepse ti e shikon qe na duhen shume njerezit ditur.Dija asnjehere nuk eshte e tepert por eshte domosdoshmeri qe te ecim perpara ne tere fushat e prodhimit dhe te shkences.Edhe ne drejtesi dija ka shome kuptim.

-Nuk e di .! -Mire mire se do te fjalosemi here tjeter. -Mireupafshim –dhe doli nga zyra tejet I kenaqur pasi edhe ministri ishte I kenaqur nga puna e bere por edhe per propozimin e ministrit per Vangjeline apo thesht edhe per kuvendin e tij me te madhin e digasterit.

-Beluli ishte I lehte si pupel dhe kete lehtesi ne shpirt ja jete kjo pune e hareshme.

-Me te hyre ne zyre ai tregoi per vleresimet e ministrit si dhe falenderimin e vecante per Vangjeline.

-Por Maria dhe Tana u bene disi xheloze per Vangjeline.

- Avash me kete yllin tend mor Belul se mire tani qe e kemi ketu dhe na ngroh me ngrohtesine e saj por kur te na keputet nga zyra dhe te na I mari ndonje diell atehere cfare do te besh ti me ne plakat do te luftosh.

-Po nuk do ta leme te na iki.

-Po do ta lesh pa martuar ti qe nuk do ta lejosh.

-Po ne e martojme me kusht qe po te doje te na e mare nga puna sdo e luaje.

-Vangjelia po I degjonte ishte skuqur dhe me koken ulur verente ne dysheme si per te zhbiruar apo per te dale nga sikleti.

-Dhe si me te qeshur ato po punonin dhe po sistemonin disa dekumenta kur te dera ja behu roja qe I njoftoi se edhe per sot eshte mbyllur orari.

-Dita kishte ikur shpejt pavaresisht se kishin qene te ngarkuar me goxha pune.

-Mireupafshim thane menjehere dy grate e zyres -Mbyllen dyert e zyres siguruan dritaret me siguresa dhe dolen per te ikur secili ne shtepine e vet. U ndane dhe secili mori drejtimin e udhes se perditeshme.

-42-

-Ate dite ishte e shtune mbasdite dhe frynte nje ere e fresket nga jugu.Kishte mbaruar punen dhe pasi ishte ndare me Belulin po ikte kuturu.Dhe ne kete gjendje beri nje cope rruge te mire por pa e ditur drejtimin qe nga po ikte.Si pa dashje kembet e kishin cuar ne kodrat poshte pallatit te brigadave.Por mendja e saj kishte fluturuar.Kur pret e pret te cfilite shpirti.Shpeshhere ditet I ngecnin ne fyt si ndonje kothere buke e thate.Megjithese puna I kishte ecur mire dhe I jepte kenaqesi nje brenge nuk ja linte te qete shpirtin e saj. -Prita tere beharin se mos me vente ndonje haber nga zyra e Feimit per familjen e saj,por me kot deri tani asnje haber –po mendonte ajo dhe po ecte permes kodrave..Dhe nga fundi I javes u duk sikur pritja u be e padurueshme pasi kishte patur nje parandjenje se do te merte se shpejti ndonje haber.Tha njehere te shkonte ne qytetin ku kishte lindur babai dhe kishte jetuar per disa kohe se mos gjente ndonje te njohur dhe merte dieni per familjen e saj.Ajo kurre nuk kishte qene atje.Iu desh qe shpejt te hiqte dore nga ky mendim.Duke kaluar keto mendime vuri re edhe

nje dobesi tek vetja.Pa rrethe rrotull dhu u ul pak si per tu clodhur.Nuk po e ndiente veten mire .Shikoi bimesine e harlisur dhe u kenaq nga ambienti I gjelber pavaresisht se ishte fund behari.Ajo po shikonte e ulur ashtu sic ishte natyren perreth dhe shikoi qe kodrat mbaronin ne fund te nje peroi te vogel.Kodrat krekoseshin lart dhe dukej sikur I mburreshin hapesires se qiellit por kur vinte fundi vinin e humbisnin ne fundin e ketij perroi.Anes se tij kishte gra qe lanin rroba me dore.Ah sa mire mendoj ajo keto gra nuk kane nevoje te kerkojne pune .Ato shume mire mund te lajne rroba dhe me kete te jetojne por edhe trupin e tyre e freskojne me kete uje.Keto po mendonte Vangjelia dhe nuk kishte vene re qe ishte errur.U ngrit me vrik por nuk vazhdoi gjate se nje dobesi vuri re te vetja e saj.Me ne fund e mblodhi veten dhe ashtu zvarre zvarre u nis per ne dhome.Era frynte mbi majat e pemeve por ajo nuk po ja vinte veshin.Ajo sikur ishte bere tjeter njeri.

-Po cu bere moj cupe se na bere merak ? -Punova deri vone u shfajesua ashtu ajo.Nje skuqje e lehte ja pershkroi fytyren nga genjeshtra.

-Po mire se edhe puna duhet por duhet,dhe dashurohet edhe vetja –I tha Flutura dhe e kapi per krahu ne shenje dashamiresie.U futen ne dhomen e tyre ku aroma e gjelles qe kishte gatuar Sanija kishte pushtuar tere ajrin e saj.

- Mos do te furnizosh ndonje kapanon per sa veta po gatuan ?

- Per tre veta sot dhe meqe jam edhe per tre neser se uji pa kursim e kam.

-Qeshen te treja dhe u shtruan per darke.

-Por Vangjelia ishte e hutuar.Syte I kishte si te akullt.

-43-

-Ndersa syte e saj ,ah,sikur ti kishit pare syte e saj ,zemra e juaj do te coptohej ajo do te keputej nga keqardhja.Ju do ta kine vene re ate shkelqim te brendshem qe pasqyrojne hera heres syte e saj.Por duhet te keni vene re edhe ate pikellim krenar te nje dinjiteti te pa mposhtur, te nje shpirti te brengosur dhe te burgosur.E burgosur ishte shpirti I saj qe nuk ishte I lire per te ditur me dijeni te plote per familjen e saj,Ajo shpesh me ata sy shikonte Feimin ate punonjsin qe drejtonte zyren e habereve ne ministrine tone.A nuk e keni ndjere ju peshen e syve te saj te cilet qortonin per pa dijenine dhe heshtjen per familjen e saj.Sa foles ishin syte e saj.Por gjithmone syte pasqyrojne teresine e ndjenjave shpirterore dhe te gjithe nuancat e ndjenjave te holla.Ne syte e saj fshiheshin edhe rrymat e fuqishme te drites se diellit por edhe mugetira e erresires,por ne syte e saj fshihej edhe vetetima edhe rrufeja.Syte e saj ishin te mbrekullushem,ishin te pa krahasueshem.Syte e saj dukej sikur ishin te vetem ne kete bote.Ata shpeshe here nuk

viheshin re nga fytyra e perhumbur dhe nga cerja e verdhe e fyteres se saj.Po syte e saj ishin te vetmit ne bote.Dhe cdo kush qe ka patur lumturine qe ti shohe ata sy do te jete patjeter I nje mendje me mua.Per kete jam plotesisht I bindur.Ata sy jane te pa krahasushem. - Por ate darke ata sy ishin te acarte.Nuk e di per cfare arsye apo per telepati por ate mbremje ata ashtu ishin dhe kete e vune re edhe dy shoqet e saj te dhomes.

-Po ti cfare ke keshtu sot se si me dukesh?

-Jo nuk kam ndonje gje por ja qe mu kujtua familja ime dhe une nuk kam asnje haber per te dhe sot kam qene si ne ankth.Pata nje parandjenje se do te merja ndonje haber por nuk mora.Prandaj edhe jam ne kete gjendje.

-Po nuk na e ke thene plotesisht se si qendron puna e largimit te familjes tende?

-Edhe une nuk di shume gjera pasi u ktheva pas disa vjetesh dhe kur erdha nuk I gjeta.Une I kam thene nje punonjsi te ministria e jone por ai akoma nuk me ka lajmeruar per ndonje haber.

-Ishalla te sjell ndonje haber te mire !

-Ishalla dhe sa me shpejt se me duket sikur po cmendem nga padurimi.

-Ato rane per te fjetur por gjumi te treja nuk I zinte por asnjera nuk merte guximin qe te fliste.

-Behari ishte ne te mbaruar dhe konvikti ishte qetesi se akoma nuk kishin filluar te vinin vajzat konviktore.Sivjet ato do te vinin me shpejt se motet e tjera pasi kishte ndryshuar edhe afati mesimor.Sic thane edhe ne ministri ishte mare modeli rus qe shkolla te fillonte ne shtator dhe jo ne tetor sic kishte qene tradite ne vendin tone.

-Fjeten vone por te treja kishin se cfare te tregonin.

-44-

-Te djelen qe nje dite e mbrekullushme.

-Dielli ishte I shendritshem dhe vapa kishte filluar qe ne mengjes.Vangjelia u ngrit me heret se dy shoqet e saja dhe u la rregulloi rrobat e vesh disi .hengri pak mengjes.por nderkohe ishin cuar dhe shoqet e saja.

-Sot do ti bej nje vizite xha Ganiut se kam kohe qe skam qene ju tha ajo.

-Mire ,bej si te duash vetem se ate akullin e mbremshem thyeja dhe mos ja u bej peshqesh te tjereve.

-Mos kini merak vajza –

-Rrugen do ta bej ne kembe dhe do te kaloj nga tregu I fshatareve qe te shoh se mos blej dicka si per vete ashtu edhe per te xha Ganiu.

-Po prit se do te vijme edhe ne te shohim se cfare behet atje!.- I thane ato.

-Po ju pres por ama mos e merni me ngadale se per te pritur gjate as nuk behet fjale.

-Edhe Flutura me Sanijen u gatiten dhe dolen bashke te treja.

-Kur kaluan afer kishes Vangjelia u kthye per andej dhe tha ne heshtje lutjen e saj.Ajo u lut qe sa me shpejt te merte ndonje haber per familjen e saj.Sa mbaroi lutjen nuk qau por fytyra ju rrudh dhe ju be e shemtuar.Me fillimin e punes ishte rregulluar dhe cehrja e verdhe e fytyres I kishte ikur,por keto kohet e fundit sikur kishte ndryshuar pak sikur ishte dobesuar.Buzeqeshja e saj e embel ishte zevendesuar me ndjenjen e brengosjes, nuri dhe hijeshia ishin zevendesuar me dicka si shushkavitje. Ajo mbaroi lutjen dhe u kthye nga vajzat dhe sikur e kishte mare vehten.

Flutura dhe Sanija e verejten me kujdes dhe gati sa nuk ja dhane gazit.

-A I the zotit qe te coje ndonje haber dhe ta coje me ndonje prift qe te jete I ri dhe te mos pertoje qe te vije dhe haberin te sjelle-e kurdisi aty per aty strofen Flutura.

Mos vajza se nuk eshte mire-keshilloi ajo

Vangjelia ishte e krishtere dhe prinderit I kishte patur besimtare te rregullt.Ajo kishte nje fare besimi por edhe disa here ishte lekundur nga ky besim .Por per mamentin ajo duhej qe te besonte,por kujt ti besonte kete nuk dinte.

-45-

Kur te kthehemi do te tregoj ate cfare gjyshja me ka treguar mua por me kusht qe edhe ti te na tregosh ndonjee gje nga ata te tuat pasi ti vetem ne na vjel per vete del e lare dhe asgje nuk na thuaj.Hajt tani te bejme pazarin se na vajti vone.

-Dielli ishte ngritur lart dhe bente vape e madhe.Duke kuvenduar kishin arritur ne Pazar.I hodhen nje sy nga larg.Vangjelia u afrua tek nje tregetar atje ne hyrje dhe bleu disa embelsira.Po do te ble edhe disa kilograme fasule dhe disa kilogram gjize per ti cuar te xha Ganiu.Dhe keshtu beri atje ku ja hengri syri I bleu pa bere zhurme e potere .Ajo nuk dinte te thoshte jo kaq po aq per porosiste dhe e merte sa ti thoshin.Po keshtu qe rritur ajo nuk kishte patur kufizime pasi rrithte nga nje familje qe kishte dicka pasuri.Ne shtepine e saj dikur pazarin

ja bente babai,Ai kishte qejf te merte mall te mire pavaresisht sa kushtonte. Sic dukej edhe Vangjelia nga ai ngjante.

- Diku me tutje po degjonte zerin e Sanijes.

-Cfare ka ketu, perse gjithe kjo potere?.

-Po jo vetem qe nuk biem dakort por ky fshatar I keq me fyeu.Dic desh te me thoshte.Keta jane kafshe ja cjane tha prape ajo.Po pervec se me fyeu sikur ta vrasesh nuk e ul pazarin po ketyre toka ja u prodhon.PO jane te pandreqshem.

-Me avash moj Sanije!.

-Po mire qe nuk e ul pazarin po me llafet ku do te dale-muzhiku I dreqit.( Fjale kjo se ku e kishte degjuar ).

-Moj Sanije po nuk te paskam njohur!.

-Eh po une I njoh ata ata jane me keq se kafshet.

- Po cfare te tha qe kaq shume qenke idhnuar ?.

- Po me tha fjale te ndyra dhe pa pike turpi edhe fjalet e fundit me tha.Po ata jane te ndyre e pijanece ata zihen vazhdimisht me njeri tjetrin se nuk e respektojne njeri tjetrin se dyshojne e i tremben shoq-i shoqit,ata jene vete te pa bese.Kaq tha Sanija dhe u duk sikur u qetesua sepse e kishte nxjere cfare kishte patur ne bark.

-Ah jo jo moj Sanije ti je e nxehur dhe nuk e gjykon me ftohtesi.Ata jane njerez.Ne jeten e tyre nuk gjen asnje gje qe te mos justifikohet.Ata bejne pune rraskapitese.nga e cila neteve ju dhemb I gjithe trupi. Ti thuaj se keto prodhime ja u prodhon toka po ajo e nemur toke nuk prodhon vete po mos e punove dhe shume bile.Por kane edhe dimra te eger.kane te korra te pakta.Kane

-46-

detyrime te tjera.Kane banesa te vogla.Kane kushte te keqia.Edhe ndihme nuk kane dhe kete ndihme nuk kane edhe se nga e presin. Ata qe jane me te pasur dhe me te forte nuk I ndihmojne me te dobetit dhe ne fshatrat tona shumica te tille jane me te dobet dhe shume te varfer.Te pasurit jane me te vrazhde dhe me te pandershem.kurse ka edhe ndonje qe eshte me shume mangesi dhe thote ndonje llaf qe se di ku del por helbete.

- Harruam pazarin e gjese dhe u morem me pazarin e llafeve.

_Vangjelia iku ne kembe per te xha Ganiu

-Trokiti te dera dhe priti qe dikush ti hapte porten. -Porta e jashteme kishte nje dere te madhe dhe pothuaj te mbaruar.Derrasat I kishin filluar te rralloheshin nga kalbezimi.Por edhe menteshat kecisnin sikur donin te tregonon mocmerine e tyre.Kjo dere ishte hapur e mbyllur mijra here.Por ajo e kishte kryer funksionin e saj dhe tani duhej nderuar.Ajo kostonte shume prandaj edhe xha Ganiu e shtynte nderrimin e saj.

-Mos kane ikur ne ndonje vend mendoi dhe trokiti perseri.

-Ja ja erdha u degjua zeri I Ijes nga brenda ,ti Gani je ?.

-Jo jam Vangjelia ju pergjegj?

_Oh sa mire bere qe erdhe po ke shume kohe qe nuk na del I dhe e perqafoi duke e rrokur per qafe per afinitet.Hajde se na mori malli.Kur trokiti dera kujtova se qe Ganiu se ai ka nje jave qe ka ikur tek disa njerezit e vet ne fshat.Do te porosiste bereqetin e dimrit si dhe do te shikonte mos gjente edhe ndonje pune dhe bente edhe porosine por nxirte edhe ndonje lek.

- Hajde brenda se te hutova me llafe.

-Vangjelia I zgjati canten dhe I tha kam sjelle pak gjera ketu merri .

-Te kemi thene qe mos u harxho moj bije se ti ke shume pune para per te bere dhe je vetem.

-Nuk jane harxhime te medha moj Ije,pak gjize dhe nja dy fasule jane.

-Po asnje gje te mos harxhosh se eshte kohe e keqe moj bije,dhe nuk dime se kur do te mbaroje kjo kohe.Jo vetem qe eshte shtrenjte por nuk gjen ne Pazar.

-U ulen ne minder dhe po vazhdonin te kuvendonin. -Po vajzat ku I paske?.

-47-

-E madhja e kam futur per te gatuar se u rrit dhe duhet mesuar kurse e vogla ka ikur ne fshat me Ganiun.-Ju vardis mbrapa atij dhe megjithese ai eshte I rrepte asaj nuk ja prishi dhe e mori me vehte.

- Nderkohe qe po behej dreka dhe Vangjelia kuvendonte me Ijen Sabireja vajza e medhe keshtu thirrej beri gati edhe disa petulla per respekt te Vangjelise.

Hengren dreken dhe po rrinin.Ija e veshtronte dhe ndonjehere matej te pyeste.Terhiqej se thoshte se mos me idhnohet por prape mendonte se ajo nuk po I thoshte ndonje gje te keqe.Kersheria per te mesuar por edhe per te ditur ndonje gje e shtynte qe ta pyeste.

_Po ne ndonje llaf a je gjekundi?.- e pyeti ajo me ne fund.

-Vangjelise ju qesh por vuri buzen ne gas dhe me pellemben e dores perpara si per te thene qe po mbante te qeshuren ju pergjigj.

-Jo Ije se akoma eshte shpejt.!

-Posi eshte shpejt moj Vangjeli ne ne kete kohe I kishim mbaruar femijet se beri.!.

_Po kemi te tjera gjera per te bere por edhe ndonje rast nuk na ka dale ju pergjigj dhe e kapi per supi si per ti thene qe ky muhabet eshte mbyllur.

Ija nuk e besoj shume por nuk dinte se cfare ti thoshte me.

Degjo Vangjeli ketu pak me tutje se shtepite tuaja eshte nje grua qe shikon filxhanet .Me qafsh hajde me mua qe te veme te shtjeme nje filxhan.Mos ma prish mua plakes.Hajde se po erdhi Ganiu I them qe isha me Vangjeline.

Ija po rrinte si ne ankth per pergjigjjen e Vangjelise.Ajo ishte tere interes per te mesuar ndonje gje per Vangjeline.

Vangjelia ishte si ne medyshje.Dyzimi I saj ishte se ajo nuk para u besonte falleve po per kete grua kishte degjuar dhe filxhanin e saj e kishte besuar.

Po mire hajde ikim dhe e hedhim nje filxhan kafeje.

Rruges beri gati dhe nje pako kafe qe e bleu tek nje dyqan buke aty afer.

Kur u afruan afer deres Ija e porositi Vangjeline - Degjo Vangjeli?- duhet te kesh besim qe te zere kafeja dhe qe te lexohet e verteta.Ja

-48-Ijen ti mua sa here qe kam vajtur mi ka gjetur te gjitha -.A eshte boll nje pako kafe?. - Po miratoi Ija boll eshte –dhe trokiti te dera = Hajde futuni se hapur eshte.-thirri nje ze gruaje nga brenda.Zeri qe I ngjirur dhe ne fillim une dyshova se mos qe ndonje burre.

U futem brenda ne nje aneks qe sic dukej ajo gruaja e mbante kastile per mysafiret qe vinin per te pare filxhanet.

Sapo u ulem dhe u pershendetem ajo filloi te thoshte. -A nuk me thua perse ishe e dyzuar per te ardhur apo nuk ke besim.

-Jo une erdha por me vjen rende –deshi te shfajesohej Vangjelia.

-Mire se nuk je ti e vetmja por cohu dhe beje kafen nga kafeja jote I tha ajo.

- Vangjelia u habit kur I tha edhe kete sepse ajo nuk dukej se kishte blere kafe se e kishte futur pakon ne xhep.Megjitheate hajde tha ajo.

= Vangjelia pregatiti kafen kurse ija kuvendoi me gruan qe shihte filxhanet.

-Sa kafe te pregatise ju drejtua

-Bej tre se do te pi edhe une nje

-Vangjelia I beri tri kafe dhe u ulen dhe I pine pastaj permbysen filxhanet.

- Gruaja me ze te trashe dhe te ngjirur ishte rreth moshes gjashtedhjete vjecare po pinte edhe duhan ne nje cibuk me bisht te gjate.

-Mori filxhanin e Vangjelise dhe e vertiti verdalle neper gishtrinj dhe po shikonte ne brendesi te saj.

_Shikoi me shume verejtje nga Vangjelia dhe e la si me vrik filxhanin ne tabaka.

-Shikoi prape nga Vangjelia por tani me nje ton disi me te zbutur.

-A ke frike nga e verteta ? e pyeti ajo dhe vazhdoi.Mori filxhanin dhe dic shihte perbrenda.

-Megjitheate une do te them cfare thote ky filxhani I jot.

-Nuk qenke e kallepit tone domethene nuk jemi ne te njejtin fe.Por qenke nga soji shume e fiseshme vazhdoi ajo.

-49-

-Vangjelia gjithe sy e vesh po degjonte.

-Po keshtu edhe Ija ishte gjithe sy dhe veshe per te mesuar sa me shume per Vangjeline.

-Nje haber nga qeveria po e merke por ky haber shume paska per te lodhur.Ne nje tavoline do te jesh kur ta thone kete haber por ti mos u merzit shume se efektet ky haber I ka kaluar.

Do te them se paske nje rruge jashte vendit per dije a dituri nuk e di por qe eshte rruge e gjate dhe per nje kohe te gjate.Doren keta qeveritaret te dhenkan dhe ata te percillkan.per mire eshte mos u merzit.

Vangjelia po degjonte dhe dikur psheretiu.

- Po te thote nena qe ti mos u merzit moj bije se paske qene buze varrit dhe qenke kthyer prape,Por ti jeten e paske te veshtire me burre pa burre nuk e di si do e shtysh por e forte do te jesh edhe kur anes detit ti do te jesh .Te kesh kujdes se burrat te tille jane. - Eh dhe keta filxhane tha ajo dhe beri sikur po shtrydhte koken. Ajo e kishte mbaruar ritin e leximit te filxhanit dhe dukej sikur thoshte qe vazhdoni ju ikni.

-Faleminderit moj nene I tha Vangjelia.

- Ato dolen nga gruaja qe shtinte filxhan por te dyja shume gjera nuk kuptuan.Vangjelia disa gjera po I kthellonte por ishte teper heret.

- U kthyen ne shtepi por kishte vajtur mbasditja dhe Vangjelia do te kthehej ne dhome sepse do te bente gati rrobat e punes per neser.Ato pak rroba ajo I mbante si me merak sepse ato aq ishin.Por edhe ato ajo kishte disa fiksime.

-Pershembull beluzen donte qe ta hekuroste dhe vijat te ishin simetrike.Pantallonat te kishin vijen e hekurit mjaft te dallushme.Kurse kepucet te ishin te llustrosura sa te dukej si pasqyre fytyra kur ti shikoje.

-U pershendet me ijen Sabirene dhe mori rrugen e kthimit.Ne dhome gjeti nje cope leter te shkruar keq por me dashamiresi.

Jemi larguar per te mesuar

Aty rri ti se je per shtepi

Ne po dalim dhe prape do te vijme

Por kur te kthehemi gati darken ta gjejme

-50-

-Qeshi dhe ju pervesh punes per te bere darken

-Vinte verdalle por nuk I hiqej nga mendja ato qe I kishte pare gruaja ne filxhanin e kafese.A te jene te verteta valle?-pyeste veten herepas here.Po te ishin te verteta do ta lejonte shteti thoshte per te justifikuar Vangjelia. -Po perse me tha qe do te marresh haber nga qeveria,po ajo rruge cfare mund te jete dhe

jashte shtetit mos do te vete ne Greqi dhe mund te gjej familjen.Aty gezohej dhe aty hidherohej varesh nga anonte gjykimi apo si I themi varej se ne c kah merte drejtimi I arsyetimit. Por nuk kuptoj perse me tha me burre pa burre.Hajde mere vesh arsyetoi ajo.Duke medituar neper shtepi ndjeu nje zhurme si potere.Ktheu koken me vrull nga vinte zhurma.Pa qe gjella qe kishte vene mbi nje furnele me vajguri po buciste.Vrapoi te ajo .Ah se te harrova fare mermeriti me vehte.E beri gati dhe e hoqi nga zjarri.mori te mbaroi se pregatituri rrobat per te nesermen dhe kjo I hengri goxha kohe.Por mrgjitheate I mbaroi se pregatituri dhe u ul te clodhej.

UH cfare dite e lodheshme !-murmuriti ajo prape me vehten e saj.

Po dal aty perjashta qe te marr pak ajer dhe pres edhe Fluturen dhe Sanijen Dhe keshtu beri doli dhe po rrinte tek nje ballkon qe formohej tek dera e konviktit.Ndenji aty per disa kohe sa erdhen ato te dyja.

o he moj vajza se thashe mi rrembyen dhe ku ti gjej pastaj.Dhe kasha frike se ju rrembenin dhe ju mbanin ne shtepi se per te ngrene se besoj nuk ju ha njeri.

Hajde se ne nuk na kafshon njeri se helmohet por ne nuk na kafshon as qeni- ironizuan ato.

U futen ne dhome u zhveshen dhe pasi u rehatuan I thane Vangjelise tju shtronte per te ngrene. _Uria na ka mare se brodhem ne kembe gjitheandej dhe ku svajtem.Shume pame por asnje gje nuk shijuam.Te hame kete qe ti me shpirt te trazuar ke gatuar.

Ku e sheh ti shpirtin tim te trazuar?!- u habit Vangjelia se sot qenka dite e cuditeshme per mua. Njera me sheh filxhanin tjetra me sheh shpirtin.

Ua po perse ke qene per te pare filxhanin?- ju drejtua Flutura me habi.

Po ,me coi Ija- ajo gruaja ku une vajta ,Ija a xha Ganiut.

Pa na trego cfare te thane na e trego shpejt se nuk po presim dot !.-Ju drejtua Sanija

Po emrin e burrit a ta gjeti ?-thumboi Flutura qe matane.

-51-

- Mesa shoh me ju paskam pune une se ju nuk paski besim .

- Jo jo ne besojme por duam qe vete plagen ta shikojme, qeshen ato.

- Po he moj cfare te tha ?

-Po ja ne fillim me tha qe nuk vajta me deshire se nuk kasha besim te plote dhe kete ma gjeti se une ne fillim isha e dyzuar per te vajtur por ma mbushi mendjen Ija.

-Degjo Vangjeli I tha Flutura te mos te te lere mendja por ato keshtu e fillojne me te gjithe.

-Duhet thene se te dyja shoqet nuk kishin besim ne keto gjera.Por edhe nuk kishin patur ndonje hall qe te vinin neper keto dyer prandaj e kishin me te lehte.

-Po pastaj si vazhdoi cfare te tha tjeter ?.

-Me tha qe do te maresh nje haber, por nga qeveria ke per ta mare.Po une pres njoftim per familjen time keshtu qe edhe ndonje lajm edhe mund te me vije.Ajo heshti pak dhe vazhdoi - Po ja do te kesh nje rruge te gjate jashte atedheut per dije a dituri kete nuk e di keshtu me tha teksualisht.

-Ato po shikonin njera- tjetren ne sy.

-Po he mij vazhdo tjeter cfare te tha.

- Kersheria ishte qe per burre cfare i tha I tha emrin nga ishte e si isht- kete doninte dinin.

-Po ja me tha qe me burre pa burre ti veshtire do ta kesh .

- Ah po desh harrova me tha qe ke qene buze varrit dhe je kthyer.Kete mendoj se e ka gjetur se une buze varrit isha ne jugosllai.Atije dhe ata vete ma kishin hequr fillin.

- Kishin mbaruar nderkohe me te ngrenet e vaktit te darkes dhe po vazhdonin te kuvendonin.

-Po ne nuk dime cfare te themi se te themi qe besoi, ne vete nuk I besojme por edhe ajo shushka dicka te ka thene.

-Po ato keshtu thone gjithmone tha Sanija e cila ishte me e zjarrte kur ishte puna per te besimi -Po ja ta shpjegoj une I tha ajo.Mos u merzit se ja kur tha qe erdhe me medyshje keshtu eshte per te gjithe qe vene ne fillim sepse akoma nuk e dine se ku po vene.Po kur te ka thene se nuk je e sojit tone nuk te tha qe sje myslimane as kaure por te tha e sojit tone.Po kush e di cfar soji eshte ajo qe duhet te ishe edhe ti.Po kur te tha qe nje haber nga qeveria do te maresh do te

-52-

ndodhi se sben qe nje haber do te maresh patjeter se helbete jete eshet kjo.Por edhe ajo qe ke nje rruge ,kete ja u thote te tereve se jeta rruge eshte por ty ta ka zgjatur ca si teper rrugen ta ka bere jashte shtetit.Ndersa ate me burre pa bure ti do te vuash kete nuk e di por ma do

mendja qe ja ka future kot Po tjeter cfare te tha ?-pyeti flutura per te vazhduar ligjeraten e saj.

- Po ti e forte do te jesh edhe kur anes detit do te vesh.

- Po do te takoje qe edhe anes detit te jesh.Keto I tha ajo dhe po qeshte e shikon se edhe une di te lexoj,ajo ka lexuar filxhanin kurse une lexova mendimet.

Degjo Vangjeli mos I beso te tera ja fjala vjen te thashe une qe do te tregoj nje histori te vertete qe I ka ndodhur gjyshes time.Kjo qe do te tregoj ma ka treguar vete gjyshja dhe me ka thene me gojen e saj se vetem asnjehere te mos shkoj te babai.Baba ishte ai I pari I teqese qe ishte tek ne .

-Tregonte gjyshja qe njehere kishin patur te semure nje femije.Gjyshi kishte tete femije.Nje I I kishte vdekur.Nuk e di perse por edhe njeri nga femijet ishte semurur.Dhe per tu sheruar do te vije te kendoheshe te babai ne teqene e fshatit sepse nuk kishte doktore ne ate kohe .Ne kete teqe vinin nga te kater anet. Dhe nje mengjes thoshte gjyshja kishte gatitur nje kulac te madh nje oke gjalp deleje si dhe nje kaposh te madh dhe kishin vajtur ne teqe per tu kenduar dhe per te sheruar djalin .Nuk kishte harruar te merte edhe nje shishe raki.Gjyshja kishte mare me vehte edhe cupen e saj qe ishte me e madhe se djali I semure.Teqja ishte ngritur maje nje kodre me nje kupole te rrumbullaket.Ajo ishte ndertuar ne nje vend te vetmuar.Me shume vinin verdalle neper teqe dervishet dhe myhypet.Keta jane kleriket e teqese qe sherbejne ne teqe.Kur u futem brenda avllise se teqese deren ja hapi ne dervish, por pak me tutje qe babai I teqese dhe gjyshja I puthi doren babait. Puthi edhe pragun tek porta qe ishte ne forme sofati po keshtu puthi edhe pragun dhe gurin e nje varri qe ishte brenda murit te teqese branda avllise se saj.Ajo e kishte kapur per dore gjyshen dhe nuk e leshonte.Kishte frike se sic duket ishte hera e pare qe dilte nga shtepia. Ajo ja dha nje dervishi ato qe kishte gatuar dhe u ul tek dhoma e besimtareve qe prisnin.Por duke pritur aty vjen nje nuse dhe I ulet pran -Edhe ti per tu kenduar per te lindur femije ke ardhur? e pyeti ajo. -Nusja e re ishte e hutuar dhe nuk vuri re mire se me ke po kuvendonte,Por gjyshja ishte shume e zgjuar dhe per ta tallur I tha . -Po edhe une per te lindur te nentin kam ardhur?.Nusja qe kishte ardhur ishte shume e bukur dh e tere nur.Ajo nuk e kuptoi talljen e gjyshes.Sic edhe dukej ajo kujtonte se aty te tere nje hall kishin.,dhe per kete arsye mendonte se te tera babai I bente te lindnin.

53- - Po mire moj nuse sa vjet martuar ke?.-pyeti gjyshja kur pa qe aty vetem ato te dyja ishin. -Kam shtate vjet martuar dhe pa femije. - Po ketu sa here ke ardhur ?- -Jo vij per here te pare dhe nuk kam ardhur asnjehere me pare.

-Kur ke ardhua erdhe sot apo qe mbreme- I tha ajo -Jo erdha qe mbreme dhe fjeta ne ate kthinen matane ku ferkova dhe shtypa babane dhe ai ma shperbleu me ate masane duke me dhene dhe te kenduar dhe duke me perkedhelur dhe me kenduar sa une nuk isha kenaqur qe kur isha martuar.Por edhe ti ke per tu kenaqur.Pastaj kam degjuar qe po u kendove te babai se sben do te lindesh tregonte nusja e kenaqur..

- Epo e beke nje femije dhe duhet te jete djale per aq sa me tregove po e nderoke babane.

-Nderkohe kishte ardhur babai dhe ishte ulur ne krye te odes prane oxhakut.

-Mos mu shkeput se te bej varre - I thosha cupes me ngadale tregonte gjyshja

-Shko na mer disa dru per zjarre- I thoshte babai cupes.

-Rri aty se ta bej varre te thashe ja bente me shume me sharte (shenja) gjyshja.

- Ja kam ardhur te me kendosh nje cike per djalin e semure- I tha ajo.

- Mire moj e uruar dhe kendimin do ta bejeme dhe drake do te hame. Por gjyshja sa I kishte mbaruar se kenduari dhe I kishte dhene nje cope dheu nga I I teqese kishte ikur me te shpejte se dhe larg ishte por ishte me rrezik qe ta zinte edhe ne teqe nata.

- Ja ky ishte babai I teqese- qe desha te tregoja

- Po nuk jane te gjithe njesoj se ka te atille por ka klerike shume te mire dhe ne pergjithesi jane te mire dhe I sherbejne me devotshmeri.

-Po bota e madhe eshte,ka nga ata por ka edhe nga keta.

-Kishte vavjtur shume vone dhe ato rane per te fjetur,

Ajo nate qe shume e trazuar.Me te vertete ra per te fjetur por gjumi nuk e zinte.Kishte ndodhur edhe radhe tjeter qe te binte dhe te rrinte zgjuar por sot shpirti I saj ishte shume I trazuar.Ne qofte se kini parasysh ato dite kur qielli eshte I mbushur me re shtellungore ca te zeza e ca te bardha.Kur afrohen rete e zeza bije shi fillon shterngata. Shkrepetin e bubullin sa do te permbyset dynjaja.Por kur afrohen rete e bardha ndonje rreze dielli deperton ne to dhe shendrit havaja (Hapesira )-keshtu ishe dhe Vangjelia.Nuk dinte nga te besonte.Ate gruan qe I pa filxhane apo Sanijen qe I tregoi per babane.

-54-

-Te henen qe ne mengjes Vangjelia u rregullua dhe u nis per ne pune.Pasi u pershendet me Marien dhe Tanen te cilat ate dite kishin vajtur me heret ne pune.Pershendeti dhe Belulin dhe ishte ne pritje per te mare urdherat se cfare do te bente diten e sotme.

_Maria meTanen po diskutonin per pregatitjen e femijve per ne shkolle po keshtu ne kete debat u perfshi edhe Beluli.

-Erdhi edhe shkolla por sivjet ai eshete nje muaj me heret por duhet ti bejme gati femijet dhe nuk kemi me se ti nisim femijet.

-Ja ashtu do ti sajojme disi po pa shkolle nuk do ti leme tha Beluli

-Sa I thjeshton gjerat ti Belul, se me se do te nisen femijet ato duan rroba canta libra e ku di une.

- Po nuk ke se cfare te besh do te besh sa mundesi ke.

-Ky qe debati I mengjesit dhe secili vazhdoi punen e tij.

-Kjo rutine vazhdoi edhe perse kishte mbaruar behari dhe vjeshta kishte vajtur ne gjysem.Ditet kalonin dhe dikush I numuronte dikush I kujtonte dhe secili sipas arsyes se vete I jetonte.

-Nje dite aty nga fundi I Nentorit Feimi ai punonjesi I zyres se mardhenieve nderkombetare I tha Belulit se e priste ne zyre.Vangjelia nuk kishte ardhur ato dite ne pune nuk e di se per cfare por kishte kerkuar leje dhe ishte larguar.

-Po shoku Feim per cfare me ke thirrur?

-Te kam thirrur te ve ne dieni se na eshte kthyer letra per familjen e Vangjelise nga konsullata e jone ne Selanik.Megjithese atje nuk kishte gjurme per kete familje ne me misionin tone u interesuam dhe takuam nje kurshuririn e tyre dhe ai na ka sqaruar gjithcka.Ja ketu kam edhe letersqarimin qe vjen qe andej.Dua te them se nuk eshte nje histori e kendeshme pasi familja e Vangjelise ka kaluar disa peripeci.Por ne do te jemi te dy kur te ja komunikojme Vangjelise.Tani mere dhe lexoje njehere ti pastaj vendosim se si do te ja komunikojme.

-Beluli e mori letren dhe e futi ne nje xhep dhe u nis per ne zyren e tij.Aty u fut ne kthinen qe kishte zyra si per te mos e bezdisur njeri dhe filloi te lexonte me kujdes letren sqaruese te sjelle nga konsullata e jone ne Selanik.Ai u trondit nga kjo leter por nuk do te bente publike pa e mare vesh Vangjelia me pare. E shkreta Vangjeli nuk I mjaftoi vuajtja e vet por edhe e familjes se vet.

-55-

Nga fundi I muajit Nentor beheshin dy dite pushim por I takonte edhe qe te beheshin tre se sivjet kishte qelluar fund muaji pra tridhjeta e diele.Keshtu kaluan edhe festat dhe pushimet bene qe te kaloje disi koha.Kur u paraqit Vangjelia ne pune ajo vuri re nje fare ndryshimi te

Beluli por kete ja vuri kohes se pushimeve prej disa ditesh.Aty nga ora njembedhjete Feimi dergoi nje sekretare per te thirrur Vangjeline.Le te vije edhe Beluli tha ajo kur po ikte.

Mos ndoshta erdhi casti me ne fund.

Shikoi nga Beluli por nuk kuptoi gje.Shikoi edhe nga te dy shoqet e zyres por edhe ato nuk dinin asgje.

Po perse valle te na therrase Feimi ? pyeti ne menyre retorike

Po ja ta shohim tha Beluli duke ju vjedhur shikimit te saj.

Mos di gje ky dhe une nuk e di I vajti ne mendje

Po ja tani do ta marim vesh kur te vemi ne zyre

-Feimi ishte ulur ne Karriken e tij dhe kishte nje hije te rende.Ai ishte ndoshta zyrtari me hijerende dhe me pak I komunikushem aty.

Si ja keni kaluar?- pyeti ashtu si ne pergjithesi

Mire mire ja ktheu Beluli

Po ti Vangjeli si ja ke kaluar a u mesove me punen dhe me kolektivin?

Po ja sikur e kam mare pak veten I tha ajo dhe nuk po kuptonte se perse Feimi I bente keto pyetje te cilat nuk kishin shume lidhje me punen e tij por edhe me punen e tyre pasi ai nuk kishte pothuaj lidhje organizative me zyren .

Vangjeli –theu heshtjen me ne fund Feimi.Ti kohe me pare ne ke bere nje kerkese per te ditur rreth familjes tende.

Keni mare dieni?- e nderpreu ajo nga padurimi per te mare vesh.

Avash me degjo nje here mua pastaj do te pyesesh.

Vangjelia u tkurr se nuk e priste kete reagim por edhe e mblodhi veten dhe priti qe ai te vazhdonte.

Ne I jemi drejtuar zyrtarisht me shkrim Legatave tona ne athine dhe ne Selanik.

-56-

-Heshti pak si per te rritur vemendjen por edhe per te rritur autoritetin e vehtes.Ne punonjesit tane I porositem qe te shfrytezonin cdo dekumentacion qe kishin ne dispozicion per te pare cfare

do te gjenin.por une I porosita ne vecanti me qe ti je punonjsja e jone dhe ata bene cfare eshte e mundur per te zbuluar per dijenine per familjen tende.Me te thene te verteten atje shume pak gjera gjetem.

Vangjelia degjonte gjithe kersheri per te mare vesh te verteten nje sahat e me pare.

Po per fat ne kemi takuar nje te afermin tuaj dhe besoj se ti e njeh ai eshte nje fare Thimi I cili ndihmoi edhe ne sqarimin dhe dergimin e ketij materiali sqarues ketu.Mori nga tavolina nje zarf te madh ku ne te dallohej qarte vulat e medha te doganave shteterore ne te cilat kishte kaluar letra.Ti do ta lexosh kete leter tani dhe ne do ta degjojme.

Pasi lexoi hyrjen ajo vazhdoi qe te lexonte sqarimet e shkruara nga sekretari I legates sone.

Familja e Filip Cikopandes eshte vendosur ne Selanik ne shkurt te vitit 1945.Ishte vendosur dhe rrinte te kursheriri I saj te z.,Thimi.Burri I shtepise z.Filip u rregjistrua si avokat dhe filloi pune si I tille.Keshtu ai vazhdoi te punonte deri ne fund te vitit 1946.Aty nga fillimi I vitit 1947 kaloi kufirin jo legalisht por nga kufiri ne kembe pasi edhe e njhte mire por kishte edhe shume shoke.Ai erdhi per te pare gjendjen per te cilen kishte shume paqartesi.Erdhi ne shqiperi dhe ndenji per pak kohe nder miq te tij.Kur degjonte te flitej per sistemin qe do zgjidhnim ai trembej.Por edhe larg atedheut nuk done te rrinte.por kishte edhe merakun e nje vajze qe e kishte partzane dhe nuk kishte asnje dieni per te .Tregonte se kur pyeste per te nje mallengjimi madh ja mbushte shpirtin.

- Vangjelia ishte mbushur gjithe lot.Por vazhdonte qe te merte vesh te verteten.

Dhe keshtu ne vitin 1947 u kthye prape ne Greqi per te mare familjen e tij dhe do te kthehej ne Shqiperi.Por me tu kthyer ne Selanik atij ju semur djalii vetem nga nje semundje e rende I cili lengoi ne spitalin e Selanikut plot gjashte muaj.I jati pra z.Filip beri shpenzime te medha per te shpetuar te birin por te hollat qe kishte ne Selanik nuk I dilnin prandaj vendosi qe te vije prape ne shqiperi por prape ne menyre ilegale se e dinte qe nuk do ta linin te kalonte kufirin shteteror pasi ai ishte nderprere.Erdhi te merte te hollat e nevojshme pasi ai I kishte fshehur ne fshatin e tij te lindjes para se te kalonte per ne Greqi heren e pare nje pjese te mire te floririt qe kishte grumbulluar dhe ti perdorte per kohe te keqe.Koha e keqe kishte ardhur prandaj ai u nis per se dyti here per ne Shqiperi.Ai e kaloi mire kufirin dhe erdhi ne vendlindjen e tij por ne ate kohe ndodhi sulmi ndaj kufirit shteteror I Greqise ndaj Shqiperise.Provokacioni e preku rende Filipin dhe ai u betua se do te kthehej menjehere ne shqiperi se nuk mund te rrinte ne nje vend fashist qe sulmon shtetin fqinje.Por per fatin e tij te keq kur kaloi kufirin ate e kapen

-57-

forcat e kufirit Grek dhe e dorezuan tek forcat e ndjekjes .Ate e futen ne nje kamp perqendrimi dhe ja sekuestruan te tera cfare kishte me vehte.Ne kamp ai qe I izoluar plotesisht dhe e mbajten te pa informuar per asnje gje.Djali I semure I vdiq.Por edhe familja qe nuk kishte dieni se ku ndodhej Filipi nuk bente dot kallezimin se kishte ngelur si ajo thika me dy presa.Te kallezonte te greket kishte frike se e mernin per shqiptar qe kishte luftuar dhe mund te ishte spiun dhe ta vrisnin.por ta kerkonin te ambasada Shqiptare kishin frike se e mernin per desertor dhe e denon. Keshtu ai ndenji I izoluar por edhe ne kampe e trajtuan shume keq edhe mori plevite te rende dhe vdiq ne beharin e ketij viti.Varrimi I tij eshte bere ne varret e qytetit follorine ku ndodhej edhe kampi .Varrin e tij e ka vizituar edhe zoti Filip Cikopanda.Familja eshte vene ne dieni vetem ne kete behar.Gruaja e Z.Filip (qe I takonte mamaja e Vangjelise) dhe goca e saj kane bere dekumentat per tu kthyer ne atedhe.Atyre ju jane miratuar dekumentat nga ministria e jashteme.Po se kur do te vine kete nuk e dime.

- Mbahu Vangjeli I tha Beluli dhe I vuri doren ne sup.

-Tregohu trime I tha Feimi se lufta ty te ka burreruar.

- Ajo ishte e derrmuar lotet I rridhnin ne faqe.Nje lemsh I madh I ishte mbledhur ne gryke.I vinte te pelciste per fatin e familjes se saj.I vinte keq per babane e saj qe kishte hequr aq shume.Por I vinte keq edhe per te vellane I cili ishte larguar atehere kur shoket e tija akoma me cingla e kukafshehti luajne.Njekohesisht I vinte keq edhe per motren dhe mamane qe te vetme te gjithe ket hall kishin kaluar.

- Ishte zhytur thelle ne kolltukun ne zyren e Feimit dhe po deneste si pa vetedije.

- Nuk dinte se cfare te bente me tej ishte e hutuar krejt.Gjate gjithe kohes kishte menduar se nje dite do ta gjente shendoshe e mire familjen e saj pavaresisht se mind te ishte ne dhe te huaj.Kishte patur shume besim se me vuajtje po ata do te ja dilnin dhe do te ktheheshin si shume atedhetare.Eh kjo lufta keshtu I kishte ndare.Po mendonte per vellane qe aq shume kishte lenguar.Por po sillte ne mendje edhe babane por I dukej sikur portretin e tij e kishte harruar.Vangjelia vazhdonte te deneste ne kolltukun e zyres dhe kishte ngelur krejt e hutuar.

- Ne do te vazhdojme te ndihmojme por ti duhet et behesh e forte I tha Feimi. - Po po I tha Beluli duhet te jesh e forte.Dhe tani hajde te ikim I tha ai.

-Ata u futen ne zyren e tyre dhe Beluli ju tregoj shkurt per familjen e Vangjelise.

-Ato e ngushelluan ate dhe e moren per krahu dhe e cuan per ne dhomen e saj.

- Te gjithe e moren vesh per cfare I kishte ngjare Vangjelise.

-58-

-Te nesermen pothuaj te gjithe kaluan nga zyra e Vangjelise per ta ngushelluar per familjen e saj.Por ajo ishte tronditur dhe gati ishte shokuar.nuk I kishte shkuar ne mend asnjehere qe familja do te kishte kete fat.Vete kishte qene ne lufte dhe perballe vdekjes por as per vete dhe as per familjen nuk kishte menduar per vdekjen.Bile edhe kur qe plagosur rende kishte menduar se do te vuante per nje kohe te gjate dhe per vdekjen si shkonte fare asaj ane. -Beluli I tha se do ti kerkonte shefit te personelit per disa dite leje por nuk ishte I sigurte se ajo vetem do ta kishte me te veshtire per ta kaluar kete fatkeqesi.Dhe keshtu beri bisedoi me pergjegjesin e personelit dhe mori nje jave leje.Do te rrish ne shtepi dhe per nje jave nuk do te vish I tha ai.Mire miratoi me shume me koke Vangjelia se me ze.Ajo qe tronditur sikur kjo ta kishte gjetur fare pa pregatitur. _Mire qe kishte te dy shoqet e dhomes Fluturen dhe Sanijen te cilat perpiqeshin qe ta mbanin me muhabet dhe shumicen e rasteve ja arrinin .Ato tregonin histori nga me te cuditeshmet disa te trilluara disa edhe te verteta per te kaluar kete moment te keq.

- Shpeshhere Vangjelia ju thoshte se nuk dinte si do ta kishte kaluar kete moment te keq pa ato te dyja.

-Por edhe Flutura dhe Sanija nuk e kishin te lehte pavaresisht se perpiqeshin qe te ishin te forta dhe ti jepnin kurajo Vangjelise.Por ne keto raste behesh vertet I forte.

- Do te behesh vertet e forte I thoshte Flutura.Do te behesh se nuk ke cfare ben .

-Do te forcohesh qe ta kalosh se vertet ka me keq-perpiqej ta ngushellonte Sanij

-Po vertet ka me keq – tha Flutura dhe j ate tregoj une I tha ajo.

-Nje burre ne fshatin tone por zotni burre kishte tre djem.Nga gjendja ekonomike ishte mire.Por qe martuar edhe ne dere te fiseshme.Djali I madh u rrit dhe ja moren ushtar.Atehere ushtria behej lerg dhe per nje kohe te gjate.Kur ja moren ushtar dhe e derguan larg ne kufirin ku luftohej me austro-hungarezet, ai nuk dinte shume gjera sepse ishte jo I shkolluar.Por atje larg ai u lidh se me ke u ngaterrua thane se me nje vajze te kombesise tjeter sa nje dite nje banor me kombesi tjeter e vrau. -Kur erdhi haberi ne fshat gruaja apo nena e djalit nuk ishte ne shtepi te saj por ne familjen e prinderve te saj.Sic e dine ne ate kohe ishte shume e veshtire kominikimi dhe njoftimi behej me korier.Keshtu vendosen qe te dergonin djalin e vogel me nje kale per ta lajmeruar.Dhe keshtu bene .Mprehen kalin dhe e nisen per te lajmeruar mamane e djalit te vrare.Por rruga qe ca e gjate.Kur u nis djali qe nje kohe e acarte.Kishte rene bore tej dhe anembane sa nuk kalohej kollaj.Ne mes te rruges djalit I dolen ca egersira sa e tmerruan vete ate dhe u tmerrua edhe kali I cili nuk pa se nga vajti por me te katra u largua.Por duke ecur me revan kali djalin e kishte

-59-

marre zevarre dhe e kishte hedhur ne gremine dhe I kishte thyer kemben dhe krane.Nuk levizte dot dhe kishte ngelur atje ku kali e kishte hedhur.Por duke pare qe djali po vonohej dhe nuk po kthehej me te jemen ata nisen djalin e mesem dhe I thane qe te ecte rruges qe mos I shikonte qe te vinin dhe kthehej me ta.Por ai rruges nuk po shikonte asgje.Kur vajti ne mes te malit ne nje faqe mali u ul te clodhej ca se shume I lodhur dhe I rraskapitur ishte edhe ai.E kishte zene nje dremke gjume por u cua shpejt se nje oshetime e madhe e zgjoi befas.Por nuk pati kohe dhe nje ortek I madh debore e zuri nen te sa per tre muaj djali nuk doli deri sa shkriu bara e ortekut.Keshtu burri ate faqe dimri varrisi tre djemte e tij.

-Te mesmin e varrosi pas tre muajsh sa priti qe shkriu Debora.Dhe kur njerezit vinin dhe e ngushellonin ai thoshte.

-Mos mor burra por ska me keq se kur varros djemte.

- Dhe kete ja u thoshte shpesh.Por nje dite ju tha.Degjoni ju burra ska me keq kurr varros djemte por qenka akoma me keq kur e prêt te vdekurin qe ta varrosesh.E di qe ka vdekur dhe se varros dot.Kjo qenka me e keqe.Por edhe si e varrosi edhe djemte ai u marros dhe u tret I tere.

-Prape njerezit vinin por ai tani qe bere dru dhe qe thare I tere.

--Vajti nje plak I mocem u pershendosh me ted he e pyeti.

- Po he si je.?

-Ja jam sic me sheh I gjalle dhe I pa kallur ne dhe.

- Por mire e ke por cfare prêt se njerezit do te vine te respektojne ty dhe kujtimin e djemeve por po u kalle ti ne dhe ketu mbi dhe xhevapin njerezve kush do tu a kthej.

- Burri po e shikonte dhe I hutuar ju kthye.

- Po cfare me thuaj zotrote cfare te bej. Se mos qe nje por ata qene te tre.

-Ty te ruajte zoti mendjen qe tu kthesh xhevap njerezve qe vine e te nderojne kujtimin e djemeve te tu.Qe atehere ai u forcua dhe I be I firte qe te conte ne vend ate fjalen e atij plakut te urte dhe te mencem.

-Prandaj Vangjeli nuk ta tregova kot kete histori.Bota ka njohur shume drama por duhet te behesh e forte dhe kur them kete te behesh e forte se nuk ben se cdo gje ka mbaruar dhe duhet ti nenenshtrohesh ketij fati.

-60-

- Ajo ju duk sikur u lehtesua disi nga kjo histori.Prandaj njeriu ka nevoje per njeri mendoi ajo dhe nje ndjenje mirenjohje kaloi ne shpirtin e saj per keto shoqe qe po e ndihmonin te kalonte kete moment te veshtire.

- Degjo Vangjeli-tha Sanija qe edhe ajo e kishte marre veten nga topitja se nuk dinin sit a ndihmonin ate duhet te behesh e forte se nuk ben .Kete sta them sa per te kaluar por ja mndoje cfare do te besh.Kjo e keqe te ka zene dhe ske nga jam ban.

- Po po miratoi Vangjelia dhe faleminderit qe mu gjendet.

- Mbas dite I erdhen per ta ngushelluar disa nga kolektivi I punes.

- Vangjelia e kishte harruar te gjitha dhe nuk dinte si te benteAjo edhe ne femijerine e saj nuk ja u kishte vene veshin shume ketyre gjerave.Por edhe kur e keshillonte ndonjehere e jema ajo qeshte dhe ikte.Shpeshehere I thoshte se do te jesh ti gjithmone prandaj une sdo te kem nevoje qe ti mesoj. -.Por nga sikleti e nxori Beluli.

-Vangjeli mos u merzit I tha ai.

-Jo jo merzitu ca se do te merzitesh sepse nuk qe e paket ajo qe te zuri- u hodh dhe tha ai I pari nje burre me I mocem qe sic dukej e mernin per te parin.Per te merzitur do te merzitesh se njerezit e tu nuk ke ku I gjen me.Por vazhdoi ai duhet te forcohesh me kete dhimbje,

-Ajo nuk po e kuptonte shume megjithese dukej sikur e miratonte.

-Merzitjen moj bije sta heq kush se kur merzitesh per ato qe do, tregon respect e ndjenje nderimi per ta.

- Po po ashtu eshte miratuan te tjeret. - Por ama nje gje duhet te them une- se ti duhet te behesh e forte.

- Erdhi kafeja qe kishte pregatitur Sanija pavaresisht se nuk e kishte porositur Vangjelia po ajo e pa ashtu te hutuar dhe e gatiti vete sipas zakonit te vendit. -Ata moren kafet dhe I pari tha - _Heren tjeter te vime ne gezime. _Te njejtin urim bene e te tjeret. - Pasi rrufiti nja dy here kafene ai burri I pare vazhdoi-

-Po po duhet te behesh e forte se nuk ke cfare tjeter te besh.DHe e di perse.ja ta tregon xhaxhai nje histori I tha ai

-61-

Po perse koha per histori eshte mendoi ajo por prape se prape e rriti vemendjen.

-Ne pyll kishte ngelur nje lope te cilen e kishin zene dhembjet per te pjelle.Ajo ngeli mbrapa kopese dhe bariu I lodhur nuk e vuri re.Kur u kthye ne fshat familja qe kishte lopen ju drejtua bariut qe ku e kishte lopen.Bariu I ruante lopet e fshatit dhe ata I jepnin nje tarife te caktuar ose I jepnin bereqet.Nuk e di tha ai.Po si nuk e di ti por ne prandaj te paguajme qe te na I ruash lopet nga egersira dhe nga demet se per ndryshe I linim hazat.(Te lira te vinin ngado)Po a e di ti se lopa ishte pelleje Barse) dhe ishte gati per te pjelle.Jo kete nuk e dija shfajesohej bariu dhe tere naten erdhen verdalle ngado per ta gjetur.POr nuk e gjeten dot.Aty nga dreka e dites tjeter bariu I kishte cuar tufen e lopeve nga ishte diten e pare dhe shikonte se mos I kishte ngelur ne ndonje zarar. Por duke kerkuar ai pa ne rreze te nje trungu peme lopen qe I kishte ngulur briret nje ujku dhe e mbante shternguar te trunegu pa ja ndare dhe syte vicit te vogel qe kishte pjelle.Bariu u habit dhe vajti te ndihmonte lopen por sa u afrua dhe kur u sigurua se vicin e mori bariu ajo e leshoi ujkun I cili iku cale cale. -Burri I pare qe po tregonte kete histori pushoi nje cast dhe psheretiu por prape vazhdoi.Bariu u habit moj bije se lopa qe beri kete ishte nga ato qe kishte me frike egersirat por kur ju kercenua vici per dashurine e nenes per bijen ju turr ujkut dhe e mbajti tere naten me brire.Se cfare kishte per te bere.edhe ate e kishte zene dhe nuk kishte tjeter se cfare te bente dhe kete heroizem do te bente.

-Prandaj dhe ne kerkojme qe edhe tit e behesh e forte se nuk ben.

- Kaq tha ai ndenji nje cast pa folur dha salaq u ndrit per te dale.

- Vangjelia u nis te ngrihej per ti percjelle.

-Ah jo jo bije e xhaxhait, ti rri ketu se keshtu eshte nuk percillet miku qe vjen per kete sebep.

-Ata dolen dhe Vangjelia ngeli vetem me shoqet e saj.

- Prandaj njeriu ka gjithmone se me cfare ta justifikoje jeten e tij.

-Ishte mbyllur endra ne menyren me te keqe te mundeshme per Vangjeline per te gjetur familjen te tere por tani I duhej te lidhej me nenen e saj dhe motren ti mbeshteste ato.Do te ju shkruaj dhe do te ju them qe po I pres.Pra njeriu eshte qene e cuditeshme.Gjen gjithmone dicka per tu justifikuar per te vazhduar me tej.Ja sillte ndermend te gjitha ato cfare I kishin treguar .ashtu e trazuar sic qe Vangjelia mendonte se kishte shume per te bere.Pa u sheruar njera plage ajo po mendonte per tjeter gje te priste matren dhe mamane se edhe ato te shkreta kishin hequr dhe kishin vuajtur pa mase.Pavaresisht se letra sqaronte shume gjera dhe ne pergjithesi mesa dukej ishte e qarte ajo donte te dinte akoma me shume per ta ,per te atin qe e kishte idhull .

-62-

-Edhe ate dimer beri shume acar.Dhe ky I mallkuar dimer si nuk do te dale.Shume njerez mendojne se dimri eshte I shendetshem per njerezine por ajo nuk mendonte keshtu.Por ne dimer duhen me shume dru dhe njerezia nuk kane me se ti blejne.Po edhe rezervat ushqimore jane me te pakta.Perimet jane me te shtrenjta apo nuk gjenden fare.Ka nga ato qe shiten te thata por ato jane te ruajtura keq dhe mezi e nxjerin ne selamet ate qe I ble pasi gjysmat I dalin edhe perse perpiqesh qe gjysmen e levores te mos ja u heqesh.Vangjelia mbante mend ne shtepine e vjeter ne hangar mamaja e saj bente gati per dimer domate dhe lakra te ardhura.I gatiste kaq mire sa vinin I kerkonin ngado miqte per ti nxjere ne tavolinen e miqve.Por mamaja e Vangjelise ishte e zonja edhe per tharjen e kumbullave per oshafe sic I quanin ato.tere keto perkujdesje per dimer si dhe pa harruar pastermane e dimrit te cilen e mernin te thare pasi cdo vit e porosiste babai ne fshat ,tere keto perbenin bazen ushqimore per dimer.Mamaja perkujdesej qe para se te fillonte dimri qe ti siguronte por edhe mundesine e kishte pasi babai ishte avokat dhe ndonje lek e siguronte me kollaj.Keto kujtonte Vangjelia dhe dukej si e tretur dhe e harruar.Priste qe ti kthehej e ema se bashku me motren e saj.Ne pune vinte dhe pavaresisht se kjo qe I kishte ngjare e kishte topitur disi, punen e bente me pasion dhe dashuri. Aty nga fundi I shkurtit beri mjaft ftohte por ra edhe debore e madhe.Debora ra sa bllokoi vendin kudo anembane.Por megjitheate njerezit sikur nuk donin te ja dinin.Edhe ankoeshin per te ftohtit dhe per ekonomine e dobet por nga ana tjeter dilnine luanin me nje fare hareje dhe potere qe nuk e shpjegoje dot. - Edhe ate te diele jashte ishte nje shkelqim I ndritshem sa nuk I gezoheshe dot.Nga brenda e shihje dhe doje te dilje jashte.Por jashte shkelqimi ishte I rreme pasi ishte shume acar.Kishte ngrire aq shume sa kallkani (Akulli qe formohej nga rrjedha e ujit nga catia e ndertesave ) ishte bere sa kapte ne toke qe nga lartesia e cative.Ate te diele Vangjelia u ngrit me heret dhe pasi beri punet e mangjezit po rri dhe veshtron nga dritarja.Jashte ishte jashtezakonisht ftohte dhe ajo e provoi kete se doli dhe mori pak vajguri deri tek dyqani se afer e kisht.Sa pak rruge beri dhe desh ngriu.Por shkelqimi qe I kristalte.Ajo kishte vendosur fytyren e saj mbi xhamin e dritares dhe e kishte shternguar si per te pare sa me shume.Balli I kishte formuar disa rrudha nga qe e kishte shternguar me shume pas xhamit.Por edhe hunda dukej sikur I qe deformuar.Vetem syte ato sy qe edhe si ja u kam pershkruar ishin njesoj te akullt si kallkani qe ishte formuar nen catite e shtepive nga ngrica e madhe.Me ato sy te kristalte ajo po veshtronte hapesiren jashte.Syte e saj humbnin nen kaltersine e qiellit dhe kishin nje shkelqim se zor do ti harroje po ti kishe pare.Ato sy dukeshin sikur ishin bere njesh me ambintin jashte pavaresisht se I ndante xhami I dritares.Kishin te dy nje shkelqim te akullt.Por dallimi ishte se shkelqimi I akullit ishte I purpurt dhe I perhimet kurse shkelqimi I syve te saj qe I kaltert bile shume I kaltert tamam si qielli I sotem qe ishte pastruar nga renia e debores dhe kishte nje kaltersi te mahniteshme.

-Vangjelia po shihte nje grup njerezish qe po luanin me debore.Ata po e sfidonin kete acar.Si jane njerezit si pa te keq luajne me te keqen sikur te mos jete asgje.Ja ata luajne po luajne.

-63-

- Luajne dhe kenaqen pavaresisht se e mira pra loja dhe e keqja I ftoht jane bashke.

- Eh kjo debore po I sillte kujtime te shkuara nga babai.Dhe veshtrimi ne ate xham behej akoma me I akullt njesoj me akullin qe po shtohej neper catite por edhe rrugeve te qytetit ku ai ishte shtruar ashtu I sigurte dhe dalengadale. Perpiqej qe te sillte ne mendje portretin e babait por me kot I dukej sikur e kishte harruar.Por ajo kishte ne mendje nje ndodhi qe I kishte treguar babai.Njehere desh ngriva andej ne malet tona .Ata, pra babai ishte rritur dhe kishte kaluar femijerine e vet ne fshat. Por ne ate kohe nuk kishte shkolla fare pervec se ne Korce.Shkolla ku mesoi Babai I Vangjelise ishte nje shkolle greke.Edhe babai atje ishte rregjistruar.Por kur kishte qene ne shkolle I kishte derguar haber ati I vet se I kishte vdekur gjyshi.Atij kjo I ndodhi pothuaj ne fund te dimrit dhe ai nje dite u nis per ne fshat.Makina nuk kishte ne ate kohe dhe ai u nis ne kembe.Atje ku rrinte I kishin lajmeruar mbasdite dhe nuk ishin treguar te kujdesshem per te mos e lene te nisej vone.Keshtu I merzitur sic qe ai u nis per rruge ate mbasdite.Mbasi kishte ecur ashtu per disa ore kishte filluar te errej.Por ai nuk kishte qendruar as te ndonje han por as edhe te ndonje familje ane rruges.Duke kaluar neper rruge por per shkurt ai pothuaj ishte afruar per te kaluar nje gryke mali e cila per dreq ishte e bllokuar me debore por ai si I vogel qe qe nuk e kishte llogaritur.Aty pak para mesnate ishte duke kaluar afer nje stani dhe nga aty doli nje burre dhe thirri me ze te larte. -Kush kalon aty ne kete nate.? -Jam une por do te shkoj ne fshat se kam nje vdekje. -Por hajde njehere mor djale se nuk iket vetem neper ate gryke dhe sidomos ne kete ore qe jo vetem nuk e can dot deboren por edhe te cajne egersirat . -Ai pasi ishte menduar nje cope here kishte pranuar dhe keshtu kishte bere. -Une jam Novruzi I kishte thene ai dhe do ti besh te fala babait keshtu I kishte thene ai mbasi e kishte pyetur mire dhe I kishte dhene edhe per te ngrene.Diten tjeter kur ishin duke kaluar edhe kalimtare te tjere ai e nisi per ne fshat. -Kur kishte vajtur ne shtepi ja kishte treguar babait kete ndodhi. Degjo bir I kishte thene ai do te jap disa keshilla. E para mos e harro asnjehere te miren e te tjereve kushdo qofte ai qe ta ben prandaj emrin e ketij njeriu ta fiksosh mire qe edhe femijeve te tua te ja u trasmetosh.E dyta kurre mos bej ate qe nuk e ben dot.Se po te vije ti me shpejt do ta ngjallje gjyshin jo nuk do e ngjallje por sa ke vene veten ne rrezik kot dhe e treta malin mos e kalo asnjehere mbasdite por vetem paradite se ajo eshte e sigurte se diten di cfar ben. - Keto po kujtonte ato caste Vangjelia me ato syte e akullt dhe me fytyren e rrasur thelle ne dritare.Aty tek xhami ishte afruar nje zog dhe cicerinte ngrinte koken dhe cicerinte cukiste dhe prape bente te njejten rutine.

-64-

- Kishte kaluar goxha kohe por edhe Flutura dhe Sanija ishin ngrtur. - Ishin afruar edhe ato te dritarja dhe po veshtronin.Shikoni zogjte ju tha ajo.

Shih si cicerojne te shkretet O nga hareja ose nga urija Po kete nga ta dije Vangjelia.

- Ato qeshen dhe u bene gati qe edhe ato te luajne.Bashke me to doli edhe Vangjelia - Por edhe keto dite megjithese te tilla kaluan dhe ja lane radhen muajve te tjere ashtu natyrshem dhe pa u ndjere. - Edhe ardhjen e pranveres pavaresisht e bukur dhe me gjalleri ajo nuk e ndjeu si me pare.

- Kishte filluar per te studiuar dhe per te kuptuar shume nga puna dhe aktet ligjore.Ishte bere mjeshtre e protokollit dhe e arkives .E gjithe puna e sektorit te saj dallonte nga e gjithe te tjereve.Kushdo qe I jepte nje shkrese ajo e dinte permendesh ku do ta vinte dhe si do ta gjente.Por edhe kur I kerkonin filan shkrese I gjente menjehere.Kjo dhunti e Vangjelise beri qe ata ta donin dhe ta respektonin te tere.Dhe vangjelia kishte kuraje dhe ngadale po e kalonte edhe trishtimin e zemres se saj per humbjen e vellait dhe te babait te saj.Dalengadale puna po ja sheronte disi plaget e saj.

-Nje dite po rrinin mbasdite se dita ishte zmadhuar dhe mbasditja ishte bere dite me vehte po kuvendonte me Sanijen e cila kishte ardhur me heret nga pune.Kishin filluar te clnin sythet e burbuqezoheshin gonxhet e pemeve dhe atehere duke I pare ato kujtohesh se ka jete.Po ja ne dimer rri I mbeshtjelle dhe ruhesh nga te ftohtit.Sic je I mbeshtjelle me rroba ashtu je edhe ne mendime.Kurse kur vjen pranvera, ah kjo pranvera, fillon te heqesh zhargonet dhe te jesh me e lirshme.mendimet sikur clirohen nga zhargonet dhe fluturojne sa andej kendej pavaresisht se mendimet mund te jene si ato rete ca shtellungore dhe ca puplore.Ato shtellungoret nxihen dhe leshojne shi I cili varet si mund te jete I lehte dhe I shtruar dhe I ben mire edhe tokes kur bie.Kurse kur jane shume te nxira sjellin nje shi qe rrebetis dynjane me shkrepetima dhe bubullima qe mjer ke ze.Ndersa rete poplore treten ne hapesiren e pa fund te gjithesise.Keshtu edhe mendimet e vajzave fluturonin sa andej kendej dhe sipas avazit nga kishin qejf ti drejtonin.

-Sanije shiko beqare nuk ke arsye perse te rrish se cfare te mungon ty e ngacmoi si me hile - -Po ja moj ,moooj Vangjelie, ai qe ti thoj nuk eshte rritur por rri akoma ne hije –qeshi me te madhe Sanij -Mos e mer me te tallur se e kam seriozisht !?

_Jo, vertet e kam kam nje, por emrin nuk ja di a mos valle e njeh ti –rimoi ajo

-65-

-Shiko se une te coj te lexosh filxhanin tha ajo-dhe u ndrydh disi ne vehte.

-Po me te vertete veme e shtjeme nje filxhan qesendisi Sanija. -Po sikur ma ndolli ajo qe me pa filxhanin meditoi Vangjelia.Ja ajo me tha se haber nga qeveria do te maresh dhe une nga ata e mora haberin.Por degjo ajo me tha qe edhe ky haber do te lodhi dhe per cudi keshtu ndodhi vazhdoi komentin.Por a thua nuk eshte per ta besuar.Sa cudi une nuk besoj por shikoje se cfare ndodh.Po degoj,degjo ae di si me tha ne fund kur me tha per haberin qe do te merja nga qeveria.Ti mos u merzit me tha se haberi veprimin e ka mbaruar.Mos ka dashur te thoje se tani ai ka mdodhur dhe ti nuk ke cfare te besh.

-A e shikon sa cudi !?.

- E shikon cfare koicidence se ja une mendoj se asaj I kane dale llafet.

- Po jo moj Vangjeli eshte koicidence dhe llafe ne pergjithesi dhe ato dalin disa por jo te tera.

- E habiteshme thoshte Vangjelia.Po ne kete dialog I gjeti Flutura dhe ato e nderprene biseden

- Si u ngryset sot -?-thirri flutura sa hapi deren e dhomes.

- Ne mire po ti si u ngryse se tani eshte pranvere dhe fluturat celin –ja ktheu Sanija.

- Ah celin moj celin, por celin per vete se kane humbur fluturaket dhe gjikundi se gjenden tha ajo dhe vajti ne dollapi I rrobave te nderrohej -.Disa derrasa te bashkuara mbas murit ishin si me then dollapi I rrobave.

- Po mos u merzit se e ke te mblojtur ne pellembe te dores -ja mer nje shami dhe mbaje ne dore dhe shikoje herembas- here ai do te dale- eshte kesmeti I yt dhe sta mer njeri -thumboi Vangjelia.

- Po moj po eshte mblojtur por po na e bluan shpirtin kjo mblojtja ne shami –kete a e di ti!

- E di si nuk e di se po te mos e di nuk me djeg shpirti si ti dhe si kjo tjetra

Ah more fluturak mor fluturak (Flutur mashkull ) gjeje rrugen dhe hajde ketu pak tek kjo flutura ketu ne kete shtepi qe po humbet dhe tretet si qiri se po digjet zjarr si dhe flaket I dalin nga ky gji

-66- qe eshte ashtu si flori por vetem per ty fluturak qe je fshehur dhe nuk dukesh aspak. - Keshtu me kete atmosfere ato hengren buke dhe rane per te fjetur.

-Aty nga fillimi I muajit ajo vajti per te terhequr tollonat.Ushqimi rracionohej akoma me tollona,Edhe kryetari megjithese autoritar por ca nga keqardhja por ca edhe se e kishte porosi nga ata lart nuk e vononte Vangjeline.Nje dite kur ajo po priste ai I tha si ne kofidence. -Degjo do te pyes per dicka por ne fund kur te mbaroj me kete,- dhe tregoi per njerezit qe kishte ne radhe. -Dhe ajo keshtu beri.Prit sa ai I mbaroi me te tere dhe kur ai ishte gati ajo ju afrua dhe po priste qe ai ta pyeste.

- Sivjet –tha ai -do te kete disa bursa studimi per ne Bashkimin Sovjetik.Por atje duhen disa studente per dege te ndryshme.Degjo une kam menduar vete qe te pyes se a ke qejf qe te shkosh dhe te studjosh atje ne Bashkimin Sovjetik.

_Vangjelia ngeli si e hutuar se u gjend fare e pa pregatitur per kete qe po I thoshin.Ajo kishte punuar ishte aftesuar bile kishte tentuar qe edhe te perfundonte shkollen qe kishte nisur por kurre nuk I kishte vajtur neper mend qe te vinte dhe te studjonnte jashte.

-Ti ke shume avantazhe I tha prape ai se gjuhen pak a shume e di por edhe per te penguar nuk te pendon njeri.

- Sa kot ky –mendoi ajo por cfare do te thote ky qe ste pengon njeri.

- Se ketu tek ne ka edhe mentalitete te tilla qe nuk I lene vajzat te studjojne ketu dhe jo jashte.Ja nga gjithe ato propozime qe kemi bere ne kane pranuar vetem tre vajza.Kurse djem jane rreth pesedhjete.

- Vangjelia po mendohej se nuk dinte cfare pergjigje te jepte.

- Pergjigjen nuk e duame tani se ka kohe deri ne fund te qershorit kur edhe plotesojme dekumentacionin.

- Ajo sikur doli nga sikleti dhe I tha mire do te mendohem dhe do te kthej pergjigje.

- Ishte koha mbasdite qe kthehej nga puna dhe shkonte ne dhome. Vajti atje me nje fryme dhe mezi priti qe ti vinin shoqet e veta.Ajo e priste reagimin e tyre.Ato do ta miratonin por me thumba e shaka do ta ngacmonin.Po ja si eshte kjo pune tha ajo si me vehten e vete por zeri ishte I dallueshem.Nuk e di se cfare koicidence eshte por ajo e filxhanit sikur I kishte thene se

-67-

jashte shtetit do te vesh a per dije a per dituri.Megjithese une nuk u kam kthyer pergjigje dhe nuk e kam biseduar kete akoma me njeri por ja keshtu eshte ajo me tha dhe valle ta besoj apo …

-Ah so do te deshironte qe ne keto momente te keshillohej me babain e saj.Ajo sikur e parandjente se ai jo qe nuk do ta pengonte por do ta stimulonte qe ajo te behej sa me e ditur.

- -Por ja qe jeta keshtu e solli qe ajo ti merte vete vendimet e medha.Por do te pyes Belulin tha ajo do te pyes keto shoqet por do te pyes dhe xha Ganine se ja te ai jam turperuar kam gati nenete muaj pa shkuar.

-Por cfare te bej mendohej me vehte! -Po ja ka shume rruge per te arritur ate ti cfare kerkon por zgjedhja e rruges se duhur kerkon nje mendim te pjekur dhe te vlefshem. -Po hajdeni moj cupa se mezi po ju prisja.

E paska dicka qe ja do mydeja dhe ne mezi na priska por cfare e mire do te jete

Degjoni cupa!-Mua po me afrohet nje mundesi e tille qe te shkoj ne Bashkimin Sovjetik (Rusia e soteme por edhe rusia para viteve 1917).kete propozim ma beri kryetari I lagjes per te cilin ju kam folur.Ata kerkojne qe te cojne jashte shtetit disa studente per shume dege por ju duhet edhe nje per industrine e tekstileve.Ai ma tha sot kete dhe une po ju a them juve te parave qe cfare te bej te vete apo te rri ketu ku jam. Ato ngelen disi te hutuar por nuk vonun ti pergjigjen.

Po per mendimin tim ti duhet te shkosh se do te behesh specialistja kryesore e ndonje reparti tekstilesh dhe kjo nuk eshte pak sa te jesh vetem nje protokolliste zyre atje ku je.

Dale me ngadale ti se e bere pergjegjese por ama duhet te kesh kujdes se ti je e pamartuar dhe nuk te mer kollaj njeri ketu po nuk u martove me pare se te shkosh. U ku e ke hallin edhe ti. Po perse nuk eshte hall me vete martesa ?! Po bashke me punen vjen edhe martesa.

Sa mire llogjikon ti flutura .

Po po mire se te vijne ty sipas mydese tende por une jam praktike.Eshte e veshtire per gjendjen tone ku jemi.Ja pershembull me mer mua. Une kam nje djale te mire te reparti. Ai me njeh mua dhe eshte dakort qe te martohemi por nuk e lejojne ata te shtepise se vete sepse kur e kane pyetur se ku e kam familjen I ka thene se e ka ne fshat po ku rri cupa dhe ky ju eshte pergjigjur ne konvikt.Per kete arsye ata I kane thene qe ti mund te njohesh aq sa e njeh por cupa nuk rri ne familje por ne konvikt prandaj cfare do te thone neser mileti qe eshte nga ato te konvikteve.Ata per kete arsye nuk kane dashur dhe keshtu pothuaj jemi ndare.

-68-

Po ai perse hoqi dore menjehere?

Aman edhe ti si pyet por ai nuk mund te dilte mbi familjen.Por edhe une nuk e ngacmova me tej dhe thashe le te vendosi vete neqofte se eshte I zoti le te me thoje dhe ne rrojme me vehte.Por ate sic duket e vret opinioni I prinderve dhe I te tjereve dhe prandaj hoqi dore nga ajo ide.Sanija po Sanije rri qe te nderohet opinioni.Keshtu prandaj edhe une te thashe qe duhet te martohesh para se te largohesh Sepse qe thua ti kur te kthehesh njerezia do te thote ja u kthye kjo vajti jashte beri cberi dhe tani vjen ketu dhe ….. e kuptoni se cfare dua te them.Ka nje opinion te keq per ata jashte shtetit..

Po keto gjera nuk jane me suste sa tak fap dhe ja martohesh menjehere.

E eshte e veshtire por asnjehere nuk ka rruge te lehte.

Te nesermen Vangjelia sapo vajti ne zyre dhe nuk priti gjate por ju drejtua Belulit.

-Degjo Belul kam nevoje per keshillen tende,por e dua te sinqerte dhe une do ta mar si te me thuash sepse me eshte krijuar nje variant I tille sa mund te iki ne Bashkimin Sovjetik per studime ne degen e industrise tekstile.Mua ma propozoi kete variant krytari I lagjes qe ti e njeh.Periudha e studimeve eshte dy vjecare.Atje do te shkojne rreth pesedhjete djem dhe tre vajza.Une kam disa avantazhe se kam ne radhe te pare nje fare arsimimi por me ndihmon edhe shume gjuha sllave qe une e kam mesuar disi qe kur isha ne Jugosllavi dhe sidomos kur qesh e shtruar ne spital ne beograd mesova shume.

Beluli po e degjonte me vemendje ca per arsye se u gjend I pa pregatitur por edhe ca se nuk dinte se cfare pergjigje duhej ti jepte.Por ai duhej te qe I kujdesshem sepse ne radhe te pare Vangjelia e degjonte pra ja repektonte mendimin dhe ai ishte I bindur qe ajo do ta merrte shume parasysh mendimin e Belulit.Ministri I kishte thene nje dite qe perse nuk I vazhdonin studimet dhe kjo ishte nje mundesi tjeter.Por edhe kjo dritare qe qe hapur duhej studjuar mire.

-Degjo itha ai pas pak kjo eshte nje ceshtje qe ti te mendohesh mire para se do te vendosesh.E para sepse ne njefare menyre e percakton te ardhmen tende.Por duhen pare edhe rrethanat qe te krijohen.Mua para disa ditesh me tha ministri se mund te vazhdosh studimet.Per ne drejtesi me tha ai me qe ju keni edhe tradite familjare.Por do ta bisedoj edhe njehere dhe mendoj qe do ta them mendimin tim por vetem dua te kerkoj nje nder mendimi im te mos ndikoje drejperdrejt ne vendimin qe do te marresh por te jete si opinion per te krijuar apo vendosur ti vete se cfare drejtimi do te maresh ne jete.

Mire faleminderit se ketu jemi.

Beluli iku nuk e di se ku por kur u kthye tha se kishte qene ngo komiteti.

-Kur u kthye qe andej ishte shume I menduar sikur kishte nje barre te rende mbi supe dhe nuk dinte si ta shkarkonte.Prandaj bente sikur donte te punonte per dukej qe ai dicka ne mendje bluante.Donte ta thoshte por prape kthehej dhe e pertypte prape me vete ate qe mendonte.

-69-

Degjo Vangjeli une dua te bisedoj me ty por jo ketu ne ndonje vend tjeter I tha ai jo per ndonje gje por ta pleqerojme mire edhe kete pune.Une te kam si vajzat time prandaj te thashe edhe qepare qe te mos ndikohesh drejtepersedrejti.

Mire ,veme ku te duash ti .

Atehere une di nje lokal ketu poshte tek rruga ulemi atje dhe bisedojme.

Pavaresisht se ishte me heret se ditet e tjera dhe kishte dhe tre ore qe te mbaronte dita e punes ata dolen dhe vajten te nje lokal ne katin e pare te nje hoteli qe lexohej monark.Aty ishte nje vend I qete dhe nuk kishte njeres sic duket nga emertimi por edhe cmimet mun te ishin pak me te shtrenjta.

U ulen por Vangjelia nuk ishte ulur kollaj neper klube keshtu e pati te zorshme deri sa u ambientua.Sigurisht qe Beluli ishte I mesuar pasi per mentalitetin Shqiptar klubet jane vetem per burrat dhe jo per grate.Te rralla ishin ato gra qe venin neper lokale.Vetem ndonje zyrtare dhe keto kur kerkonin qe te njihnin dicka ose kur donin te shlyenin ndomje mder dhe kerkonin te jepninkafe per te shlyer nderin qe I kishe bere.

Une them Vangjeli qe do te rrime ca se kemi kaq vjet dhe nuk kemi llafosur per asgje I tha ai kur pa qe edhe kamarieri po vinte te merte porosine.

Do te na besh nje biftek me garniture plus edhe nje sallate –tha ai

Po per te pire cfare do te porositni?

Marim nga nje gote vere ?

Po une nuk e kam pire ndonje here!

Nuk ka gje se eshte e mire.

Epo mire atehere dhe le te na sjelli edhe nga nje gote vere .

Ky eshte lokal I mire se une kam ardhur edhe tjeter here ketu kam ardhur me shoket e komitetit.

Degjo Vangjeli –une kam dashur edhe me pare te flas me ty por nuk ka qene momenti.ti ke patur edhe momente te keqia sic qe ai I familjes tende.Por dua te them qe ne jete I ke te tera.Jane bashkeudhetare te gjitha e mira dhe e keqja.Varet se kush dominon ne momente te caktuara ose sic themi ne kush udheheq.Ajo qe edhe udheheq percakton edhe gjendjen tende.Keshtu ti ke kaluar nje periudhe te lodhshme por jeta nuk mbaron ketu.Ajo do te vazhdoje me tej.

Po perse po ben gjithe kete hyrje-po mendonte dhe po e ndoqte biseden ajo.

-70-

Ja sic e sheh para teje kane filluar te hapen horizonte te reja,ku ti duhet te percaktosh drejtimin qe do te marresh.Ja njera eshte ajo mundesia qe te studiosh ne Bashkimin Sovjetik.Horizontet tende jane hapur qysh heret qe kur ti u rreshtove me brigadat partizane.Dhe ti ne nje fare menyre e percaktove vete drejtimin e jetes tende.por tani te duhet te percaktosh qerte rrugen qe do te ecesh.

Ne keto momente kamarieri po shtronte tavolinen me gotat dhe pironjte kurse biftekun po e vononte sa te gatitej. Vangjelia ndihmoi kamarierin por edhe vazhdoi biseden

Po ajo eshte nje mundesi dhe nje mundesi e mire.

Por mua ministri me tha qe po te doje Vangjelia e rregjistroj qe te mbaroje dy vjet te mesmen dhe pastaj te vazhdoje per drejtesi.

Po une po vete shume ne moshe dhe do te me duhet te mbaroj kur te jem rreth tridhjete vjec.

Jo ti shikoi vete mundesite, por mund te vazhdosh duke studjuar naten ose si ta mendosh.

Po per kete te beje gjithe ajo hyrje qe beri ai- dyzoi ajo.

Degjo- tha ai mori fryme thelle qendroi per nje cast dhe po shikonte Vangjeline.

Po cfare mund te jete ajo qe po perpiqet Beluli dhe nuk po e thote.

Po ja ti je ne moshen me te mire per tu martuar –dhe veshtroi me ngulm ne syte e brishte por te kaltert te Vangjelise por ama ballin e kishte teper te rrudhur dhe bula djerse po I binin.I kishte ngulur syte pjates sikur nuk kishte guxim te vazhdonte me tej.Vertiste nje pirun ne dore

Kamarieri solli biftekun me gjithe garniture dhe kjo e shtyu pak biseden e cila akoma dukej e veshtire.

_Beluli ishte djersitur I teri dhe nuk po e verente vehten e vet.Po cfare te drejte kam une qe ti them gjera te tilla Kesaj.Mendonte me vehte.Por edhe Vangjelia ishte ne pritje.Po cfare do te me thote qe po perpiqet.Sigurisht te beluli ajo nuk dyshonte per asnje gje .Ajo e kishte vene re qe kur u kthye beluli nga ministri ishte disi I hutuar me vangjeline.Dhe here mbas here e shikonte me nje sy si te cudithshem.Por ajo e kishte mare si dashamiresi dhe mbeshtetje per cfare I kishte ndodhur asaj.-Une e kam nje cike te veshtire ta them por ama jam I detyruar te them apo te trasmetoj nje kerkese. Po cfare eshte mor Belul ?pyeti ajo tere kersheri por dhe po habitej se per cfare kishte ardhur dhe cfare po I delte. Une te kam cupe dhe asnjehere nuk do guxoja qe te coja ne derrase te kalbur.Po ja ministrit ika vajtur ne mendje qe te rregulloje ty me shokun Naum. Si te me rregolloje Po ja qe te fejohesh apo te martohesh me shokun Naum Kaq tha ai dhe u duk sikur u clirua nga nje barre aq e rende sa nuk thuhej.

-71-

-Cfare tha ajo dhe buzeqeshi per ate qe degjoi.

-Beluli po e veshtronte por ne ato momente ndihej keq.Po sikur vangjelia tja merte per te keq.

Ishte djersitur akoma me shume por I duhej te sqarohej.

-Ti e njeh vete shokun Naum ai eshte nje njeri I mire jeni ne te njejtin fe por edhe ai ka kaluar pak ne moshe por ju beheni nje cift I mire.Ministri e ka biseduar edhe me Naumin dhe ai eshte dakort.Te them te drejten une te deshiroj nje fat te mire por kjo nuk me kishte shkuar kurre ne mendje.Ta them sinqerisht qe une te deshiroj me gjithe shpirt te miren.

Vangjelia ishte hutuar se nuk e priste kete lloj propozimi.Aq me shume qe tja thoshte Beluli.

Ajo e njihte Naumin .E kishte degjuar ne kohen e luftes por e kishte njohur disi edhe tani kur ai e coi ne pune ne kete ministri.

Per cfare u nisa dhe per cfare po bitisem mendoi

Belul po ti cfare orientimi me jep I tha ajo.

Po une jam prind dhe dua te them se po te kishte cupa ime kete fat do te isha prindi me I lumtur.

Per kete nuk ginjente se ku do ta gjeje nje fat te tille.

Megjitheate ti mendohu mire une nuk do ta bisedoj me njeri kete muhabet.Hidhi ne kandarin tend dhe nga te anoje pesha andej ec dhe mos ki frike une do te mbeshtes cfardo te jete pergjigjja ime.

Dua te them se kjo nuk eshte mbleseri se ti do te rrish me shokun Naum vete dhe do ta njohesh me mire dhe pastaj vendose perfundimisht.

Une e di se nuk kam nje fat si ty se une jam tjeter soj sjam soj si ti apo si Naumi.Dhe pasi tha keto beluli po mendohej.

Beluli vete nuk ishte I zi ishte esmer por gocat I kishte esmere kurse djalin me te zi.Ajo nuk kishte patur guximin ta pyeste asnjehere por shoqet e zyres I kishin thene dicka disa here.

Po mos u merzit se edhe femijet e ty do te kene fat me te mire.Tani qe ka nje kush mendon dhe I ka hequr barrierat midis njerezve tani edhe ti mund te kerkosh me shume per femijet e tu.Por nuk te kam pyetur Belul si eshte kjo historia e jote.

Beluli I kishte pire dy gota dhe kishte nevoje edhe per nje dhe e porositi.Po te vonoj moj bije por po te llafos edhe ty se paskam nevoje ta tregoj kete histori.

Gjyshi im moj bije ka qene zanatci.Ishte shume zanatci I mire dhe bente keto enet e bakrit.Kryesisht bente Jamake dhe tepsi.Nuk e di ai di ti se vfare jane?

-72-

Po po edi se kemi patur edhe ne ne shtepi.

Ne tere ate zone ku ishim ne vetem jamaket e gjyshit shiteshin.Por ai shiste edhe kusi, tepsi dhe disa govata per rehani.Keto zakonisht I shiste neper fshatra.Kishte bere pasuri sa kishte ndertuar ne hyrje te qytetit neje shtepi te madhe dhe dy kateshe.Ne ate kohe nuk kishte shtepi kaq te madhe.Bile ne shtepine dy kateshe nje ode ishte me tavan.Ti nuk e di por me perara njerezia nuk dinin dhe I mbanin shtepite tra me tra.Nuk e di apo me ndjek.?

Po po po te ndjek dhe disa gjerea I di.

Shtepite I ngrinin me mur te trashe dhe siper me cati por tavanin e mbanin ashtu sic qe se ne te varnin misrin e dimrit si dhe thanin pastermane.Kurse gjyshi im e kishte bere dy kateshe dhe poshte e kishte bere hangar kurse siper kishte bere nje ode me tavan.Lenden qe kishte ndertuar e kishte mare larg ne fshat por shume te zgjedhur.I prisnin druret dhe I qeronin levoret dhe I terhiqnin zvarre deri te shtepia.Pastaj aty I faqosnin dhe I linin dy vjet te thaheshin .Dhe keshtu gjyshi e kishte ndertuar shtepine dhe kishte perdorur lende te atij lloji qe kur eshte vape kullon nje lende ngjitese por edhe per te djegur digjet menjehere.

Nja dy here kishte kaluar beu dhe I kishte thene qe mos I bej me te mira se sarajet e mija.Beu ishte nga disa fshatra ku vinte gjyshui per tregeti.Njehere kur ishte ne fshatin e tij dhe gjyshi kishte vajtur per te cuar nje porosi ai e kishte pare dhe ju kishte thene sherbetoreve te vet.Jepini per te ngrene dhe per te fjetur lereni ne avlli.Fundi I obborrit ku fillon edhe kasollja e bagetive.

Po perse keshtu e bej-I thote gjyshi

Po keshtu e meriton ti se je I zi.

Po mire mire I thite ai por une I kam shtepite me te mira se ti se ja ti I ke nje kateshe dhe pa tavan,kurse ne shtepite e mija ndrin dynjaja.Kete ja kishte thene per te ulur beun.

Ai ishte merzitur se keshtu e kishin degjuar edhe te tjeret dhe kishte vene njeres per tja djegur.

Dhe nje dite ata vajten dhe I vune zjarrin duke I djegur gjithcka me tere pasuri.Keshtu gjyshi ngeli pa asgje se pervec mallit e shtepise atij ju dogjen gjithe familja.Ai kishte dashamires.Por kishte ngelur pa katandi dha pa familje.Dhe per cfare kishte ngelur.Per seder .Dhe njeri nga keta dashamires I gjeti nje nuse te bardhe e cila I jati I kishte dhene nje pale shytepi dhe nja tre dylyme toke por e kishte ndare sepse e kishte martuar me pare dhe e kishte ndare nga burri I pare per sebep te saj.Por gjyshi sic kishte ngelur nuk ja vuri veshin te tjerave por u martua me kete grua.Ajo I tregonte gjyshit se I ati ishte betuar do te jap toke dhe shtepi por per burre do te jap burre nje te zi.Dhe keshtu ndodhi gjyshi beri dhe tre femije te trjere.Beri babain tim nje cupe dhe nje djale tjeter.Ata u martuan dhe une e mbaj mend gjyshen time ajo ishte shpirt njeriu.U perpoq per shkollim sa babai im mesoi nga nje nenpunes I turkut dhe dinte shkrim dhe kendim.Edhe babai im lindi ezmer kurse femijet e tjere jane si une.Keshtu eshte kjo historia ime moj bije. Ai veshtroi nga Vangjelia se cfare pershtypje do ti lindte dhe e rrukullisi goten me fund.

-73-

Ajo rrinte si e hutuar dhe degjonte me vemendje.

E madhe dynjaja cfare nuk ka dhe cfare nuk degjon .

Babai im punoi Kovac deri vone por vdiq shpejt tha ai vdiq nga vuajtjet.

Vajti disi vone dhe une te cudita Vangjreli por ti mendou mire dhe pastaj kthe pergjigje.Sinqerisht e kisha shume te veshtire te ta thosha por tani ndjehem me I lire.Sinqerisht deshiroj me te miren per ty.

Vangjelia e kishte koken turbullt dhe nuk dinte se cfare te thoshte.

Mire mire do te mendohem –Dhe ketu jemi do te bisedojme.

Beluli e percolli deri tek dhoma e saj pastaj iku.

Na u vonove pak por do te kesh patur pune shume se ja dukesh edhe si e lodhur por edhe e skuqur.

Eh moj cupa cfare kerkova dhe cfare gjeta une.

Po he na nxir ndonje xhevahir.

Si ja u mer mendja juve se ju thash dije dhe ju me thate qe martohu nje here tani a mendoni se mund te realizoj edhe kete qe te iku pastaj apo dhe te rri se kete se kam vendosur akoma.

Na thuaj se na cmende he pra jepi se nuk po durojme dot.

Po ja une sot po pyesja Belulin per studimet per ne Moske kur ai ma pret dhe me thote martou me shokun Naum Kete mendje ja kishte shtire vete ministri .Por edhe per studime mund te vazhdosh ketu dhe te vazhdosh nje here te mesmen pastaj te larten per drejtesi.Edhe kete ja kishte thene vete ministri. Por mire I them une po kur te mbaroj shkollen do te jem gjyshe.

Ah jo jo qeshen ato te dyja.

Pa dale pak prit prit po ti dashke qe te behesh nga Vangjeli ne shoqja Vangjeli.

Po daleni moj njehere -dhe qeshnin te trija.

Hej e mar une dhe me vrap po nuk deshe ti-tha Flutura.

E po kandidate ka plot se une jam ne rezerve.

Jam bere lemsh fare dhe po me ndodhin shume shpejt tha ajo pas nje cope here.

Mire mire se zgjidhen kur jane per te mire. Po po e ke te lehte ti por une e kam te veshtire.

-74-

Po ja moj jam une gati po nuk deshe tine.

Lereni shakate se tani e kam seriozisht.

Po mire moj ti e dashke menjehere sot bjer e fli pa neser shikojme dhe bejme.

Dhe shiko I thuaj Belulit se mos ka ndonje beqar tjeter se ne nuk jemi nje por jemi tri.

Qeshen deri vone dhe fjeten si me pahir sikur ju vinte mire te thoshnin batuta te tilla .

Vangjelia I kishte nderruar ne mengjes carcafet dhe u fut ngadale ne rroba siku te mos donte te prishte bardhesine e tyre.Ajo ishte e trazuar por nje trazim ku dallget shuhen me ngadale.Duken sikurr vine me shpejtesi dhe potere por ama kur vine ne breg te detit ato treten dhe behen njesh me bregun.Ajo mbeshtolli faqet me carcafin e bardhe dhe la gjysmen e fytyres perjashta.Syte akoma nuk I kishte mbyllur por ata treteshin ne carcafin e bardhe.Vangjelia e kishte qendisur anen e carcafit me nje ngjyre viollce dhe bardhesia e carcafit syte e kalter si dhe molineja ngjyre viollce treteshin me nje kombinim te mahnitshem.Ajo u harrua sikur po kalonte ne reviste ate qe perjetoi ate dite.po cfare eshte njeriu.Ja sa hap e mbyll syte.Kur eshte mire por ja menjehere ja behn e keqja.Por me mire eshte te mendoi me mire.Por nuk I hiqej nga mendja edhe historia qe t tregoi Beluli.Per nje kapadaillek shuan nje familje te tere.Por edhe jeta si te mer.Si e ka drejtuar gjyshja e tij.Ja nje pakujdesi dhe ajo u martua me nje tjeter soj.Prandaj duhet menduar mire cdo detaj se pastaj eshte vone per ta korigjuar.Po ja si tja bej mandohej ajo.Ah qe nuk ka nenen afer te pakten.Te keshillohej me te.Ne pamje te pare duket e lehte por eshte si te mos dish te hedhesh kemben ne nje liqen qe e ka ngrire akulli.Ben te ikesh por ke frike se mos cahet akulli dhe perfundon ne liqen.E mat kemben per te hedhur dhe e vendos ngadale ne siperfaqen e akullt.E terheq menjehere se te jep pershtypjen e pasigurise.por mendon te vendosesh me tutje por gjithendej njesoj eshte.Dhe kete ritual e vazhdon deri sa meson me intuiten tende se ku eshte siguria jote.I hedh hapat ngadale por pa rreshtur se ke frike se po ndalove do te jesh prapae I pa sigurte.Dhe kur del matane I keput nje uf dhe mendon sa kot qe jem trembur.Por ama po ndenje nje cast te mendosh se edhe mund ta kishe pesuar atehere ke qene me fat qe ja dole dhe kalove matane.Keshtu po meditonte Vangjelia.Ajo ishte zhytur thelle ne bardhesine e carcafeve dhe I dukej se tere dynjaja ishte lemsh sic ishte ajo.Po mendonte se cfare drejtimi duhej mare.Jeta I kish sjelle ne dere keto mundesi dhe asaj I takonte te zgjedhe. Mendimet fluturonin dhe nga nuk vinin.Por cfare te bente.Te pranonte ftesen per tu martuar me Naumin.Po ja mire eshte se shoku Naum eshte njeri I mire.Punetor te gjithe e nderojne dhe e respektojne.keshtu edhe une qe do te jem nusja e tij njerezit do te me respektojne.Po kur te ikim rruges do te thone ja edhe nusja e Naumit dhe ajo e mire eshte .Por sic duket do jene njohur ne lufte dhe e kane bere luften bashke prandaj dhe u martuan.Po ja ka edhe priviligje se ja mund te rregullojme te marim shtepi shume shpejt.Mir keto jane ane te mira por ja une si do te ndihem prane Naumit.Ai ka gjithe ate autoritet.Une per nje kohe te gjate nuk do ti them dot Naum por shoku Naum.Po keshtu ai me shume eshte I ikur.Por une nuk e njoh edhe nga afer.Epo tere jeten une do te rri si sherbetore se helbete ai eshte shoku…..Por a mund ta duroj une se une jam shume krenare dhe kam ambicje per te tjera gjera.ne familjen tone nuk ka funksionuar autoriteti I burrit.Keshtu qe sa te behem gazi I botes.. Jo te mendohem mire.

-75-

Po ajo ideja e shkolles mua me terheq pak por vete per nje kohe te gjate.Dhe une nuk kam kohe qe te vazhdoj shkollen kur te jem nje grua e madhe.Por mund ta vazhdoj naten sic me tha Beluli.Eh po ku di une.por po te vehte jashte si do te jete valle.Qe diten e pare qe me tha kryetari une pata nje parandjenje qe asaj do ti meshonja.Une e re jam akoma dhe tani me jepet mundesia qe te shoh boten.Do te shoh gjithe ato shtete.Po mua me ndihmon gjuha.Po me ndihmon edhe dituria prandaj une mendoj qe duhet ti jape perparesi specializimit ne Bashkimin Sovjetik. Uf ja beri ajo dhe u kthye ne krahun tjeter.Le te fle se ka kohe neser.Po gjumi ishte arratisur dhe fluturonte se bashku me enderrat apo mendimet qe Vangjelia ju jepte krahe qe te ecnin te pa frenuara le te bridhnin se kur te agoi mendonte ajo te tera sic jane thermohen dhe behen pluhur.Beri qe ti mbylle syte por e njejta gje qe.Gjumi ishte harruar.Ne koke kishte vetem mendime.Syte e kaltert ajo nuk I ndiente por ata sy lexojne shume kur I sheh perballe.Ato shkelqejne me nje ndricim te cuditshem kur ajo mendon per te ardhmen.por kur eshte e zymte ata prape te kaltert jane por kaltersia e tyre vret.Kur Vangjelia duket pa shprese ata sy jane jo vetem akull por te bejne qe et mos ja u kerkosh thellesine e kaltersise por kur ato jane me shprehse do qe brenda tyre te futesh dhe te zhbirosh deri ne ate thellesine e pafund oqeanike.Nuk e zbulon dot fundin e asaj kaltersie gjithe shprese dhe optimizem gjithe dashuri dhe dhemsuri. Dhe megjithkete ajo I mbylli syte.Me apo pa mandime ne kete nuk e dime por dime qe ajo ate nate e ka gdhire duke menduar se ne mengjes nuk u cua ne orar por ndenji deri vone kur thuhet midis mengjezit dhe drekes ose mengjesdreka.

Edhe perse u cua me vonese ajo beri ritualin e mengjesit dhe u drejtua per nga spitali pasi do te bente nje kontroll periodik te cilin e bente njehere ne gjashte apo nente muaj.Kontrollin e bente kryesisht per plaget e luftes por edhe per nje plevit te vjeter I cili e ngacmonte here mbas here.Sidomos ne kohe me lageshti ajo e ndjente shume.

Mbaroi viziten dhe po priste pergjigjjen e mjekut aty jashte salles se vizitave.

Doktori u vonua ca por sic duket edhe ai ishte mjaft I zene.Duhet thene se doktora sidomos te zote kishte pak.Ata qe ishin kishin mbaruar kryesisht jashte shtetit dhe ne pergjithesi kishin mbaruar o ne Itali,France por disa edhe ne Rumani.

Doktor po pres ketu I tha ajo kur pa qe ai doli ne koridor dhe po percaktonte nga te ikte.

Ja ja erdha I tha ai

Vangjeli-ju drejtua ai-je shume mire dhe nuk ke asnje problem nga plaget e luftes,por do te kesh kujdes plevitin qe ke.Une do te rekumandoj qe ti ta besh nje vizite ne sonatorium dhe une do te rekumandoja nje shokun tim I cili eshte shume I zoti per mushkerine.ti zgjidh e bej cfare te duash por une po te them qe nje kure aty nga tetori ti duhet te besh.Gjithshka qe bere sot I ke ne kete dosje na mere qe ta kesh me vehte.Mua do te me falesh se kam mjaft pune.

Faleminderit doktor por a ta bej edhe nje pyetje.

Beje pa merak dhe pa rezerva

-76-

Po sikur te me duhen analiza per te dale jashte shtetit a jane keto te vlefeshme dhe a me pengon semundja apo plaget per te dale jashte.

Doktori qeshi per nje cast por kur pa qe ajo po e priste me ngulm pergjigjjen I tha

-Po ti moj Vangjeli nuk ke asnje lloj semundje dhe ti me analizat tone mund te ikesh kudo ne dac edhe ne Kine.

Po nuk e di ku bie Kina por me kane thene se do te ikesh ne Bashkimin Sovjetik.

Mbrekulli paske lindur me fat eshte lavdi te studiosh ne atedheun e lavdishem Rusi se atje mund te them se ka lindur mjekesia pa le edhe te tjerat.Doktori tha keto fjale dhe si I ra edhe njehere shpatullave .Mos ki merak se po te lind nevoja ne I bejme analizat prape por ti nuk ke asnje pengese.

Shume faleminderit doktor.

Vangjelia u nis per te ikur por rrugen nga do vinte nuk e kishte percaktuar akoma.

Doli ne rruge dhe u nis kuturu ( Kot I themi ne fjales kuturu ).Kembet e cuan ne drejtim te qendres mbrapa tregut ku ishte edhe nje kinema.Shikoi oren e madhe te qytetit dhe pa qe kishte shume kohe ne dispozicion.Ishte ora qe hapej edhe kinemaja e vetme e qytetit.Pa reklamen perjashta dhe ishte nje filem Rus Bota e re.Preu bileten dhe u fut brenda.Filmi I pelqeu por ajo nuk ishte fort e vemendeshme se duke pare filmin disa here mendja I shkonte po sikur ne ato vende te jem une. Perpiqej te fiksonte ngjarje nga filmi apo edhe ndonje fjale por me kot.

Doli nga kinemaja dhe ndihej si ne ajer nuk ishte e perqendruar ne asnje vend.Por nuk dinte dhe se ku te qendronte dhe me ke te bisedonte.keshtu eci ne kete gjendje tamam kur I thone kuturu nga e cuan kembet. Po si eshte jeta te con ne buze te varrit dhe te trullos sa mendon se nuk ka me kuptim te jetosh.Se per cfare duhet te jetosh dhe me cfare cmimi.te vdesin njerezit e aferm dhe aq me keq nuk ju ndodhesh dot prane te ju thosh lutjen e fundit qe te prehen ne paqe.Dhe pastaj te ngushellojne Vete shendoshe.Por ce do jeten kur jeta te sjell ketu ne buze te gremines.Por ja krejt papritur te ka larguar prej saj dhe te ka sjelle ne nje lendine me lule plot dhe trendafila.te ka sjelle dhe te thote zgjidh.Por ti nuk di se nga te mbash se ajo te ka caktuar disa rruge. Per te zgjedhur duhet te mendohesh mire dhe per kete zote te ka dhene mendjen.Per te arritur lumturine I kishte thene nje dite nje shoku I saj ka shume rruge por per te zgjedhur rrugen e duhur duhet menduar mire.ndonje here perdor mendjen vazhdonte ai por ama heren tjeter perdor zemren.Dhe une pyes mendjen ajo me thote rri ketu dhe bej ato qe te propozon Beluli.por pyes zemren dhe qejfi ma do qe te shkoj se e re jam dhe nuk e di a do te me jepet rasti prape qe te shkoj jashte shtetit aq me shume ne shtetin e madh te raboci klas ne shtetin e sovjeteve ne shtetin ku hitleri theu hundet.

Keto ishin medyshjet e Vangjelise dhe ecte kuturu neper rruget e Kryeqytetit tone dhe te saj sigurisht.Ajo ishte nje krishtere e mire pavaresisht se shoqet e saj nuk besonin ajo besonte disi

-77-

dhe I ndiqte ritet por jo si fanatike por ate me te spikaturat.Kishte nje ndjenje te brendeshme qe te besonte ne zot dhe thoshte thelle me mendjene saj une e di se zote do te me ndihmoje.

Po tani ajo e kishte mare vehten si nga semundja ishte rritur disi ishte sic I thone ne moshen e saj.Por ishte rregulluar nga shendeti dhe nga fytyra.Fytyra kishte mare tjeter cehre kishte marre ngjyren e saj natyrale.Kishte nje fare rrumbullakosje dhe faqet I qene mbushur pak.Shume jo por disi dhe I kishin dhene me shume nur me teper hijeshi.Kurse trupin ajo e kishte te bukur dhe njerezit apo shoqet I thoshin se ti ke qene me hile.Ke dale partizane se ke pasur trup atleti te bukur si te krijuar me dore.Kurse per syte te mos flasim.ne to nuk futeshe dot.Ato here shkelqenin dhe shendrisnin aq miresi aq ciltersi sa me sbehej.Por kishte kere te tjera qe ato beheshin akull dhe nuk zbertheheshin.Per te pare gjendjen e brendeshme te Vangjelise mjafton te sodisje syte e saj.Menjehere do te kuptoje gjendjen e saj nga brenda.Por tani kur po flasim ato sy ay shikim turbullohej ne cast sa shkelqente aty ngrinte,sa te jepte shprese menjehere te fuste te dridhura.Dhe eshte e shpjegushme ne brendesi te saj rriheshin mendimet per jeten.

Dhe jeta njehere te vjen.Ti do te besh tenden te perpiqesh qe ta njohesh dhe ta drejtosh por ajo do te sillet me boten sic a ka shkruar zote thoshin plakat.

Ah o zot-renkoi ne nje moment ajo dhe shikoi per te kuptuar se ku ishte.

Pa rreth e rrotull dhe njohu lagjen e saj te femijerise lagjen e vjeter.I kujtoheshin rrugicat ,I kujtoheshin lodrat qe bente I kujtoheshin shoqet e lagjes qe loste po I kujtohej femijeria.Po a kam patur une femijeri se pak mbaj mend ja vete qe luaja me shoqet e mija.Femijeria e saj kishte qene e shkurter prandaj ajo I kujtohej fare pak.Ajo ishte rritur shpejt.Por koha e rritjes vazhdonte akoma.apo kete kohen e rritjes ajo e kishte patur te gjate.Po po kohen e ritjes e kishte patur te gjate qe atehere kur doli ne msal dhe ja vazhdonte edhe sot.

Ishte afruar te shtepia e xha Ganiut.Do te kthehem te ju bej nje vizite.

Trokiti te porta dhe degjoi si gjithmone thirrjen hyr po kush eshte.

Une hapa porten dhe njekohesisht ju pergjigja po jam une Vangjelia.

Po te kishim harruar qe tu harrofshin te ligat.Hajde ketu te Ija se me preu malli.Po ku ke qene moj bije se u be gati nje vit qe ste kemi pare.

Po ne pune kam qene nene Ija po ketej nga ju cfare kemi si jini si eshte xha Ganiu?

Mire jemi sic ne ke lene ja ashtu por te themi te drejten kemi vuajtur ca me ekonomine por mire qe kemi patur shendene.

Po gocat si I ke nuk qenkan ketu.Po brenda jane moj Vangjo se ku kane per te shkuar.

Po xha Ganiu si eshte a vazhdon pune.

-78-

Po mi mire ka qene qe kur ti ju the atyre te furnizimit ai ben qymyr dhe ja u shet dhe me te ushqehemi.Me zor moj bije po jemi ushqyer.po na duhet te bejme edhe pajen e cupes se medhe se e kemi fejuar.

- Oh sa mire po nga eshte I fejuari a eshte I pashem a eshte djali I mire.

Po cfare flet moj Vangjeli I mire eshte po sic ne ka thene lajmesi se ne nuk e kemi pare.

Si tha e habitur Vangjelia keni fejuar vajzen dhe nuk njihni dhendrin.

Po si ta njohim ne ai eshte ne shtepi te vet dhe ne jemi ketu.

Po vajza dakort eshte?-pyeti prape me shume kersheri

Po dakort moj vajze kur jane dakort prinderit edhe vajza dakort duhet te jete patjeter.Keshtu ka qene zakoni dhe keshtu do vazhdoje te jete.Vajza ka per detyre te pranoje ate qe I japin prinderit e vete se ata per te mire mendojne nuk I duan te keqen.Ja dhendri eshte nga anet tona dhe Ganiu ja njeh prinderit ata jane dere e mire keshtu qe edhe djali I mire do te jete.

Vangjelia po mendohej.Jo ne nuk jemi keshtu ne jemi ndryshe.Por edhe kehtu nuk duhet.

Edhe xha Ganiu pranoi ?

Po moj ai pranoi I pari.

Po vajzen e pyetet a qe ajo dakort.

E pyetem si nuk e pyetem e pyetem qe ne fillim genjeu me ne fund Ija kur pa qe ajo po pyeste shume dhe po reagonte disi.

Por une mendoj qe xha Ganiu si njeri I drejte dhe I mire nuk do tja jepte vajzen te pakten pa e pare cifti njeri tjetrin.

Po Ganiu njeh familjen moj bije dhe kur familja eshte e mire dhe I mire do te jete edhe femija se dardha nen dardhe bije.

Po cfare jane keto zakone moj Ije por ne keto I zhdukem qe kur beme luften dhe te ne keto vazhdojne akoma.

Po a I behej ky mpral Ijes.Ajo qe e kenaqur me zgjidhjen se kishte fejuar gocen dhe kur fejohej goca ishte gezimi me I medh per nje prind.Sidomos per gocen se per djalin qe me ndryshe.Se ja kur ke djale e dergon lajmesin te kerkoje gocen e filanit por kur ke vajze nuk dergon dot njeri se eshte turp.

Mire moj Ije mire vajza te ju trashegohet po ku eshte qe ta uroj dhe ate.

-79-

Ja tani po vjen tha ajo dhe doli nga oda.

Pas pak ne dere u fut nje vajze e rritur por e veshur deri lart ne fyt dhe me sy gjysem te mbuluar.

Po kush eshte kjo moj Ije se nuk po e njoh?

- ato pane njera tjetren ne sy dhe sa nuk ja krisen te qeshurit.Ija I uli pak poshte fytyres shamine.

Po cfare je bere keshtu ti keshtu me keto rroba rri edhe ne shtepi.

Ato pane si te habitura njera tjetren dhe I dhane te kuptonte se kjo veshje ishte mese e natyrshme dhe sa te fejohej vajza do te mbyllej brenda dhe do te rrinte brenda ketyre veshjeve.

Edhe nga natyra por edhe nga feja Vangjelia kishte tjeter botekuptim.Ajo shume nga keto gjera nuk I kuptonte.Tjeter ishin Ija dhe te bija e Xha Ganiut.Ato ishin myslimane dhe te devoteshme bile.Ato e quanin me se normale kete veshje dhe nuk dinin si mund te behej ndryshe.

Po tani nuk do filloj luften ne tere frontin tha ajo p[o kur une te vij ne shtepi ti rri me veshjen tende rri qe te rrish rehat.

Po rehat fare jam une Vangjeli-tha ajo dhe veshtroi nga e jema.

Po perse dhe nga mamaja druhesh ti.

Po jane prinder dhe sdu te ja u prish.

Po une po te kisha mamane ketu dhe do te konsultohesha si do te ishte me mire dhe jo te isha robine e mnedimeve apo zakoneve te mykura te tyre.Por cedo qe e kam larg.

Ai I gjete familjen se u hutuam fare me llafe.

Po tha Vangjelia dhe fytyra ju trishtua sa me ska.I gjeta po babai dhe vellai me kane vdekur.

Vellai ka vdekur nga nje semundje e pasherushme ne spitalin e Selanikut kurse babai vdiq se eshte torturuar dhe ka mare nje plevit te rende ne kampet e shovinisteve Greke.

Oh sa me vken keq po cfare me the keshtu oh sa keq me vjen.

Kurse nena me motren do te kthejhen sa te plotesohet koha e dekumentave.

Si do ti them Ganiut se ai gjithnje pyeste.Sa deshironte qe ti te kaloje mire.Sa deshironte qe ti ta gjeje familjen.Ai te do shume moj cupe se thote qe ti je didi ndryshe.je e gjalle dhe can vete

-80-

rrugen tende.Apo cfare me the keshtu.Po mire qe paske motren dhe nenen tende dhe ja vjen dhe beheni nje familje.

Une Ije desha te pyesja xha Ganiun se me kane dale disa gjera perpara dhe desha ta pyesja si me I vjeter qe eshte.Por ai nuk qenka ketu.

Po cfare do ta pyesje ?

Po ja me eshte ofruar nje burse studimi per ne Bashkimin Sovjetik dhe nuk di qe te vete apo jo.Ja per kete doja te pyesja.Vangjelia donte te pyeste per te tera por kur pa qe edhe vajzeb\n e tij e kishte fejuar me shkuesi nuk vazhdoi me tej.

Nuk di cfare te them por do ti them Ganiut kur te vije po ti moj bije shiko zgjidh mendimin tend se ti je ndryshe je e dale ke qene ne lufte dhe e di vete se cfare rruge do te ndjekesh.Pa une I them Ganiut.

Mua te me falni tani se do te dal dhe kam edhe disa pune per te bere.

Doli nga shtepia dhe eci prape ne kembe duke bluar ato qe kishte degjuar.Shiko si eshte bota disa keshtu si une por te tjere si gocat e xh Ganiut.Ja e perzir por une kurre nuk do ta duroja nje fakt te tille qe te marr nje burre pa e njohur fare.Po keta vazhdojne si ne kohet e vjetra.por ne prandaj e beme luften qe te ndryshonte gjendja.po keshtu nuk ndryshon.Ja une kam shume respekt per xha ganiun.Ai eshte burr I drejte dhe punetor.Njeri I ndershem dhe pa vese.Por ama vajzen e tij e ka fijuar sipas zakoneve te vjetra.Hajde o xha Gani hajde.Nuk do ta pyes me tej se e di mendimin e tij se ai I mire eshte por ka keto mendime sipas dokrave te vjetra.Bile jo per martesen qe do te thote mer urgjent Naumin por edhe per ne Bashkimin Sovjetik nuk do te jete dakort me zemer.Ja I mire eshte xha Ganiu por nuk e kalon dot cakun e tij.

Vangjelia ecte neper ruge dhe vazhdonte te bluante te tilla mendime.

U kthye ne nje embeltore bleu disa embelsira edhe per shoqet e dhomes dhe per vete porosite nje te lyn embelsire qe behet me gjalpe shume.Duke ngrene embelsiren por pa u ndare nga mendimet sa ndonjehere leviste edhe ballin por menjehere e kapte situaten dhe shikonte per rreth mos e verente ndonje njeri.Kur shikonte se nuk kishte njeri qe ta veshtronte vazhdonte mendimet e bluante ne koke lloj lloj ideshe.

Ku je Vangjeli thirri njeri pertej xhamit.te njoha mos me thuaj se kam ndryshuar.

Hajde brenda mor partizani Meke si te harroj ty qe kemi luajtur ne te njejtin rol estrade ne brigaden partizane.Ata u takuan me mall por ajo e ftoi qe te ulej.Nuk kam aspak kohe kisha mall te te takoja dhe ja ku te takoja.

Po edhe une kisha shume mall se ja u be goxha kohe.

Degjo Vangjeli tani mua me presin ne Komitetin Qendror te rinise por a do te vish ne aksionin tone.Jemi per nje muaj ne Sarande ca per te mjelle agrume dhe ca per te thare keneten.A vjen

-81-

edhe ti se eshte inisiative dhe nuk te pengon njeri.Eshte inisiative e rinise sone.Hajde se atje jemi goxha shoke te luftes.

Mire do te vij tha menjehere ajo.

Ku behen rregjistrimet?

Mos ki merak se te vjen vete emri ne digasterin tend me duket se punon ne mimistrine e drejtesise. Po atje punoj.Kur fillon aksioni .

Muajin qe vjen do te veje turni I dyte se I pari ka vajtur dhe ka punuar atje.

Ata u ndane si miq te mire dhe thane mire u takofshim.Beri pagesat dhe doli.Ketij I them vrull une.Ky eshte vrulli I jetes se rinise sone.Cdo gje ndryshonte shume shpejt.Dukej sikur koha fluturonte.

Po si u ngryse o xha Lymi I tha dhe I zgjati nje embelsire nga ato te mirat me lyne.

Po faleminderit bije por mos u harxho se ty te duhen leket.

Mere xha Lymi se nuk te kam qerasur kure.

Me cfare rasti si te uroj?

Po ja bera viziten vjetore te plageve dhe dola mire kjo eshte njehere por te tjerat pastaj do te vijne dhe do te kesh cfare te me urosh.

Shendet dhe gjithe te mirat uroi xha Lymi.Por edhe me ndonje fat sic do vet.

Po e verej dhe ky po me duket I mire dhe nga paraqitja tha ajo.Si e kisha paragjykuar me pare qe me dukej antipatik tha me vehte.

Por xha Lymi nuk kishte ndryshuar aq me keq per mire se ai plakej dhe cdo vit qe shkonte ja shtonte me shume kerrusjen apo rudhat.Por jo nuk ishte ai qe ndryshonte.

Ndryshimet I kishte brenda Vangjelia tani jo cdo gje qe qe e lige ishte e tille.E mira eshte bere e mire por ishte bere akoma me e mire ose sic I thone shume e mire por edhe e liga kishte ndryshuar ndonjehere behej e mire.Keto ndryshime ishin ndryshimet e brendeshme te Vangjelise qe bota I dukej me e bukur.

Ishte mosha e rinise se saj qe filloi te trokiste heret por ajo pak kishte degjuar me pare tani ajo po e degjonte serish dhe po e degjonte me mire.Pati momente kur ajo ishte tmerresisht keq dhe cdo gje dukej e zeze dhe pak gri por asgje e kuqe apo e prurpurt.Asnje ngjyre tjeter nuk kishte kur ishte e plagosur dhe ishte larg atje ne dhe te huaj por keshtu u ndje ajo edhe kur mori haberin se I kishte vdekur atje ne dhe te huaj babai dhe vellai.

-82-

Por tani jeta I ishte kthyer dhe ne horizonte ngjyrat e zeza kishin ngelur si relike dhe ishte shfaqur jeta me ngjyra te tjera me vrull dhe gjalleri.

U fut brenda ne dhome dhe ju duk sikur nuk kishte njeri.Flutura dhe Sanija ishin ulur dhe benin muhabet ne cepet e krevateve te tyre gjysem te shtrira dhe te mbeshtetura mbi jasteket e tyre.

Avash moj cupe se na shtype fare.

Au u hutua ajo a keni dieni se une mnuk po ju shihja fare.

Ato kthyen koken dhe gati qeshen me te njejtin ze.

Po ke te drejte se ne nuk dukemi fare por edhe po te dukemi ne ti sdo ta vesh re se te tera nje fytyre do te dukemi.Ose nuk ka njeri ne bote vetem ti Vangjeli dhe eshte edhe ai tjetri.

Kush tjetri moj se me bete lemsh?

Po ai moj qe po te trazon dhe ti ben sikur nuk po e kupton.

Nuk e kam vendosur akoma ate por do te ju jap nje lajmetjeter.

Flutura ngriti jastekun ne formen qe mbrohesh nga goditjet dhe I tha.

Avash Vangjeli se mos I zbras te tera se nuk je vetem ti qe do lejme por jemi edhe ne.

Nuk eshte ne sferen e marteses por tjeter gje ne sferen e rinise.Muajin tjeter do te iki ne aksion ne Sarande.

Plasi bomba o Sanije tha Flutura.Po perse keshtu na qenka pune.

A te japin leje qe te ikesh por me studimet dhe me shokun Naum cfare do te besh.

Po kam shume per te zgjidhur por pas aksionit do ti zgjidh te tera.

Degjo Vangjeli po per ne a ka vend aksioni?

Po si nuk ka dhe po te doni veme ne nje turn se fjalos une me pergjegjesin e rinise ne komitetin Qendror.Kemi qebne shoke lufte ne te njejtin batalion bile kemi qene edhe ne grupin artistik dhe kemi lojtur ne te njejtin rol.

Epo paska rendesi ceshtja por edhe ne me duket se u rregulluam.

Po ju kthej une pergjigje qe neser po te doni se aksioni eshte inisiative e rinese punetore .

Epo e shikon si eshte .Eshte mire te kesh shoqe me detyre apo kandidate per tu martuar me te medhenj se ja tak fap dhe si kjo pune zgjidhen edhe te tjerat.

-83- U llafosen deri vone hengren darken dhe embelsirat qe kishte blere Vangjelia dhe rane te flinin.

Deri dje ishte Vangjelia qe perdridhej ne krevat nga mundimet e mndimeve por sot filluan qe te vinin verdalle qe te trija.

Ne mengjes iken qe te treja ne pune.Mbasdite kur u kthyen ajo I lajmeroi se kishte mbaruar puna I kishte rregjistruar dhe ato per ne aksionin e rinise.Aksioni behej ne Sarande dhe ne Vrine.Dikush pra ato te ndara ne brigada do te punonin ne hapjen e taracave per agrume kurse nje pjes per tharjen e kenetes se Vrines.

Vangjelia e vuri ne dieni Belulin per vendimin qe kishte mare per aksionin.Edhe ai e kuptonte vrullin revolucionar te kohes.Ai e shikonte ndryshimin e Vangjelise dhe thoshte me vehten e vete ndoshta mendon te lidhet me shokun Naum dhe kjo e ben qe te ndihet e gjalle por edhe tjetra mund ti jape gjalleri shkeputja nga ky ambient dhe vajtja ne Bashkimin Sovjetik.Ai nuk dinte kujt mendimi ti jepte me shume te drejte.E shikonte qe ajo kish ndryshuar dhe ai verente me deshire qe ndryshimi ish per mire.E veshtronte shpesh vjedhurasi per te dalluar me mire se cila ana anonte por shpesh I ngaterronte me njera tjetren .Por ja edhe ai ishte zhytur ne kete vorbull kur ajo I tha.

Degjo Belul une do te shkoj nje muaj ne aksion!

Po ku do te vesh dhe ceshte ky aksion tane?

Do te veme ne Sarande ose do te hapim brezare atje ose do te thajme keneten e Vrines.

Po kush ta shtiri nu koke kete ide.

Nje shoku im I luftes.

Po perse pikerisht tani dhe ne kete kohe

Do te iki me te dy shoqet e dhomes time dhe atje do te jemi qe te trija.

Por nuk jam kundra aksionit dhe te vesh me shoqet e tua por perse tani ne kete kohe nuk e shtyn me tej.

AH jo jo nuk shtyhet ashte vendosur bile eshte derguar dhe njoftimi.

Beluli nuk po e mbante dot perbrenda habine por edhe nje fare revolte.Po kjo cfare ben se sikur ndryshoi.

Degjo Vangjeli sikur ta rritem me shume bishtin po neve tjeter gje presim dhe tjeter na del.

Ajo ju kthye impulsive dhe e drejteperdrejte.

More shoku Belul por eshte thirje e partise qe rinia te perqafoje aksionet per ndertimin e vendit tone te shkaterruar.Po po nuk vajtem ne kush do te veje ata qe e rrenuan dhe e cuan

-84-

vendin deri ne kete gjendje.Por po nuk dhame shembull ne kush vajze shqiptare vete.Po nuk thyem ne disa tabu te vendosura nga prapambetja atehere me thuaj kush do ta beje.

Beluli ishte mbeshtetur mbi tavolinen e punes dhe kishte leshuar krahet poshte si shenje e pafuqise se tij per te kundershtuar.Edhe dy grate e zyres ishin afruar dhe dukeshin nga shprehja e fytyres se tyre si te kenaqura.Ato dukej sikur I kujtonin Belulit qe ja si ta shperblen kjo qe ti e mbeshtete dhe e bere gati hero.Ja ky eshte shperblimi.

Po mire moj mire ke te drejte se ajo rini do ta ndertoje por une e kisha mendjen tek rinin punetore dhe ajo koperativiste kurse ti ke te tjera pune dhe te tjera deshira.

Ai donte te vazhdonte me dhe ti thoshte te tjera gjera por ne zyre ishin dhe dy grate por dhe nga diskutimi apo ligjerata ajo nuk kishte lene vend per diskutime.

Nga ana tjeter shoku Belul vazhdoi ajo kur edhe ishin larguar ne cep te zyres grate por edhe ajo uli tonin e zerit une me duhet te pushoj pak te jem pak larg qe te qartesoj mendimet.he si thua ti me nevoitet mua pak largesi.

Po te duhet por jo aq larg sa duhentre dite te vesh dhe tre dite te vish.

Po ja iken edhe muaji keshtu iken ne udhetim.

Une nuk kuptoj se per cfare po mendohesh me shume ti se te shikoj dhe nuk di cfare perfundimi te nxjerr.

Mos u merzit se kur te kthehem do ta kem vendosur.

Mire Vangjeli kam besim se ti do te dish te vendosesh . Por mos u ngut te vendosesh per fatin tend- kete te thote Beluli pavaresisht se ke duam te zgjedhesh ti.Ti te besh zgjedhjen tende qe neser te mos thuash ja ata me ngutem se po te kisha zgjedhur tjeter e keshtu me radhe.Ti zgjidh cfare te kesh me per zemer.Por kur do niseni se ne do te na duhet te ngarkohemi dhe me punen tende.Apo sja kishe mare doren mire. Ah moj shejtanke qe do te na mungosh shume. Beluli tha keto dhe u perlot.Ai mallengjehej kollaj sidomos kur refeje ndonje histori te dhimshme por kete radhe ishte nje permallim prej prindi.Ai e kishte ndjekur rritjen e Vangjelise.Ai kishte jetuar me ndryshimet e saj.E kishte ndihmuar te ngrihej.Por ajo e kishte perligjur gjithcka dhe ishte mirenjohese.Ai kishte ndihmuar edhe te tjere por nuk I kishte shprehur kush mirenjohjen pervec asaj.Por edhe I ishte dukur ndihme.Ja puna I ecte mire ku ne saj te kesaj pune njihej mire me ministrin qe I kishte besuar edhe mbleserine te saj me Naumin por ai I njhte te tere se punen jakishte lehtesuar shume Vangjelia. E ja dhe une dua qe ajo te beje sic me do zemra mua por ajo ka jeten e saj ka mendjen e saj karinine e saj dhe une nuk kam te drejte te nderhyj.Keshtu mendoi ai dhe e mbylli.Nuk e vazhdoi me por I tha .

Vangjeli shko ne aksion por kur te kthehesh te vish me flamurin e aksionit.

-85-

Ajo e perqafoi se me ne fund dikush e kuptoi.

Faleminderit shume faleminderit edhe per mirekutimin.Te jam mirenjohes se me je gjendur si ne fillim te punes sdhtu edhe kur mora vesh fatekeqesine e familjes time.Por te falenderoj shume edhe tani qe je nder te paktet qe me kupton.

U ndane dhe iken secili ne drejtimet e tyre.

Nbasdite ajo doli me shoqet e saj per te bere gati ndonje rrobe.Te themi te drejten ato pak rroba kishin.Ne pergjithesi kishin rrobat e punes por edhe ndonje fustan apo beluze dhe kjo ishte gardoroba e tyre.Ato dolen dhe blene nga nje beluze blene dhe copa per fustan.Per te qepur do ti qepte flutura tek nje shoqja e vet qe kishte makine.Do te vinin te treja tek shtepia e asaj shoqes dhe ajo I mbaronte per dy dite.

Une e shikoj qe ju po ndryshoni shume ju tha xha Lymi kur erdhen mbasdite ne dhome dhe me potere si cuna rrugace.Ato kiushin nje fare hareje sikur parandjenin fatin e mire te tyre.

Po kemi te drejte o xha Lymi.Do te shkojme ne aksion dhe do te mungojme per nje muaj dhe po te kemi fat edhe mund te mos kthehemi me ketu.

A lum si ju moj cupa lum si ju.

Epo eshte koha e jone tani xha Lymi se jemi akoma rini dhe kemi frike se na shpeton nga dora.

Mbajeni fort vajza se po ju iku beheni keshtu si une dhe nuk merni vesh qe a jetuuat a po jo.Prandaj sa te jeni mbajeni fort me degjoni mua.

Ej xha Lymi mbahu cfare ben keshtu qeshi Flutura.

Por edhe xhaxhai ka qene I ri por kur isha une I ri ishte koha e varferise se madhe dhe frikes se te merte turku uushtar.Kurse tani lum ju se po vjen kohe e mire.E ndiej edhe une qe tani gjithcka po ndryshon.Po ju kapeni fort rinine se ajo iken dhe nuk vjen me.

Si urdheron komandant xha Lymi-Dhe u largouan per ne dhome.

Qeshen dhe hareja vazhdoi edhe ne dhome.

Epo keni moshen moj vajza por edhe ska se kush te ja u mbledh mendoi xha Lymi.Jo se ato ishin vajza te keqe por nuk lihen keshtu pa zot thoshte ai sidomos qe jane edhe vajza.

I shikonte gjithmone dhe kishte respekt se ato e respektonin por ai prape thoshte te mira jane por jane hazat ( Te lira pa kapister ). Dhe ai nuk e pranonte dot kete lloj jete sidomos per vajzat.Si bridhnin ato vinin ne pune ndonjehere dhe vonohen.Por ama nuk I kishte pare asnjehere por asnjehere te vetme qe te shoqeroheshin me djem.

Dhe ato I kishin thene se I kane inat djemte dhe nuk do ti afronin kurre dhe ai e kishte besuar kete .Por ato me vone I kishin thene se I kane inat se ja nuk na afrohen por rrine larg.

-86-

Bene punet qe ju kishin ngelur dhe rregullua valixhet per te qene te gateshme per tu nisur.Mezi e prisnin diten qe do te niseshin.po benin shaka me njera tjetren por ama veune ne dieni edhe nga puna se edhe atje duheshin mare masa.Nje dite me para se do te niseshin Sanija ju propozoi qe te shkonin ne kinema.Ishte nje fim I bukur I kishte thene ajo me uket se Diktatori I madh se shume reklama ka ne faqete e kinemase. Ato prene biletat dhe u futen.Ne pritje te fillimit te filmit do jepet nje dekumentar.Vajzat po veshtronin me kersheri dhe ne heshtje.Ja filloi tha Sanija.Po e shikojme por mos bej zhurme.Dekumentari fliste per punen qe behej per ndertimin e socializmit dhe per kulaket qe perpiqeshin te sabotonin.Kishte nga tata qe dorezonin detyrimet per te shumtit e fshihnin pasurine dhe nuk e dorezonin.Jepte sekuenca nga arrestimet e ketyre armiqeve si dhe internimet. Mbasi mbaroi dekumentari filloi filmi Diktatori I Madh.U kenaqen dhe qeshen pavaresisht se ishin ne kinema.Jo vetem keto por e gjiythe salla qeshte.Filmi ishte I pa pare shume I bukur dhe terheqes.

Gocat kaluan nje dite te kenaqeshme dhe nuk kishin si ta harronin lehte.

Kishin bere punet ishin pershendetur me kolektivat e punes kishin prere disa rroba te reja kishin bere gati valixhet dhe prisnin qe te gedhihej te nesermen dhe te niseshin per ne aksion.

Eshte hera e pare qe une do te bej jete kapanoni tha Sanija

Po perse une sa here kam bere jete kapanoni perse nga jetimorja vij une

Po jo nuk te thashe jetimore per jete kapanoni.

Do te thuash kazerme si Vangjelia ketu do te daklesh

Epo mire ja edhe kjo u tha tani flini se neser kini udhe te gjate….

Naten e mire…………..

Ne aksion u nisen diten tjeter.Nje autobus dhe tre makina te mbushura plot u nisen duke e rene borieve.Te tere brohorisnin.Brohorisnin edhe tre vajzat qe ishin shoqe dhe jeta I kishte bashkuar ne nje dhome dhe tani vinin te treja ne aksion.Brohhotisnin me nje gezim te pa pare. Uurra te forte me gezim dhe hare njesoj si marinari qe ka ndenjur por nje kohe shume te gjate ne det dhe therret Toke. Urra arritem .Toke.Njesij si ai qe thirri eureka, adhtu dhe ata qe niseshin ne aksion therrisnin urra u nisem.

- 87-Kapitulli I dyte Luigji

Ishin vitet e para te clirimit dhe megjithese kishte mare nje fare rruge rindertimi I vendit kishte mjaft pune dhe mjaft halle.Ekonomia ecte ngadale.Kishte dhe probleme sepse nuk ishte baza mbi te cilej do te ngrihej infrastruktura.Mire qe njerezit ishin te gatshem te punonin per vetem toke kishte dhe ajo ishte shpallur e gjithe prone shteterore.Te tjerat ecnin ngadale pavaresisht se ecnin.Naumi e kishte shtuar pervojen e punes por gjate kesaj kohe pevec se ish pjekur kishte formuar edhe ide per te ecur perpara per ndertimin e socializmit.Duhej forcuar pushteti popullor.Kushtu ai kishte mare pjese ne nje mbledhje te frontit te lagjes ku banonte xha Ganiu.Forcimi I pushtetit vjen kishte thene ai ne radhe te pare duke mbeshtetur klasen puntore qe po rritet cdo dite dhe duke dobesuar klasen e permbysyr.Kjo klase kishte thene ai eshte kapur pas pasurise dhe nuk po kontribon per sistemin qe ne kemi filluar te ndertojme.Ata kane vendosur thonjte e tyre neper valixhe dhe sendyqe florinjsh dhe nuk duan te na ndihmijne.Duke I dobesuar kete shtrese ne arrijme dy funksione te rendesishme te luftes sone. E para ne dobesojme klasen qe mbane gjalle shpresat e klasave te permbysura me lufte dhe se dyti veme ne vije ose tentojme te ngreme nje ekonomi te re.Por do te thioni ju po perse me mjete e klases se shtypur do ngreme ne ekonomine .po edhe me kete mjete se floriri eshte njesoj si te jete I joni ashtu edhe I tyre persa I perket vleres se vete por ai joni ka qene dhe ata neve na I kane mare..Por kur e kemi ne ne dore ai eshte me I dobishem prandaj lufte pa meshire ndaj atij qe e ka fshehur dhe nuk e dorezon. Shumica nuk kishte kuptuar gje.Keto shprehje me shume I kuptonin ata qe edhe floririn e kishin.Kush e kishte qe ne kohen e zogut se pati nga ata qe diten te grumbullojne dhe ta fshehin.Por pate edhe nga ata qe bene pasuri ne kohen e luftes ca me tregeti edhe duke rrezikuar por pati dhe nga ata qe me te huajt bashkepunoi dhe viri pasuri pa e ditur dhe pa e percaktuar se cfare drejtimi do te merej ne te ardhmen.

Ne kete mbledhje kishte qene dhe Beluli.

Diten tjeter ishte bere mbledhja e frontit ku kryetari qe ishte dhe partizan per te mbeshtetur autoritetet me te larta pasi I kishte vene ne dieni banoret e lagjes se tij kishte paralajmeruar se ne do te bejme listat tona per detyrimet.Kush nuk do, ju e degjuat te deleguarin e Komitetit.Por ne I njohim te tere kush ka dhe kush nuk ka.Prandaj do te ju leme nje muaj afat dhe pastaj kush nuk deklaron me vullnet ashtu sic tha dhe kryetari do te kercase kerbaci.

Mbas mbledhjes se lagjes kryesia e frontit kishte bere nje fare liste paraprake si dhe kishte nisur verifikimet neper shtepira.Kryetari ishte vete shume I zellshem per te zbatuar pike per pike porosite.Ai ishte I rrepte por edhe lagjia ja degjonte fjalen.Kjo nuk dihet si I ditur apo si I zellshem per te zbatuar tere porosite e autoriteteve me te larta.Ne kryesine e frontit te lagjes kishin zgjedhut edhe xha Ganini si njeri I drejte dhe I punes.Por xha Ganiu kaq kishte vetem keto virtute kurse zellin per te bere punet me zarar si I quante ai keto nuk para deshironte.Merte

-88-

pjese neper mbledhje por dhe ngrinte doren per te miratuar vendime per ndihme por kur vinte pune per te mare masa qefte edhe per persona qe e meritonin ai vazhdimisht hezitonte .Po he mo xha Gani I thoshte kryetari ti je me ne apo me ata

Me ju jam se me ke duhet te jem po ja sikur ta shikonim edhe njehere…

Por kryetari kishte shpate kur I thone dhe nuk vononte te merte vendime dhe madje ndonjehere edhe ekstreme .kete e kishim vene re kur shperndante tollonat por edhe kur shperndahej ndonje ndihme.

Krytari nuk kishte mare pjese ne lufte por I mbeshteste shume shoket e luftes.Do mbeshtetje pushteti popullor thoshte ai dhe mbeshtetje nga ne puntoria.Ai vinte nga fshati dhe nuk kishte pervoje si punetor por I pelqente te thoshte qe jam qytetar dhe klase punonjese. Ai ishte shume operativ sidomos ne ekzekutimin e vendimeve te cilat I merte Kryesia e frontit.Ne cdo vendim qe ishte firma e Kryetarit atij I pelqente qe te ishte prezent vete kur ekzekutohej vendimi.

Por vecoria e ketij kryetari ishte se kishte mare nam te mire ne popull si dhe ata lart e shikonin me sy te mire.Ai vinte shpesh neper zyrat e komitetit te Partise ashtu edhe ne ato te Komitetit Ekzekutiv.Gjithmone kur vinte andej, ju thoshte se duhet shtuar lufta ndaj shterese se permbysur ndaj te pasurve.Asnjehere nuk kishte treguar se nga I vinte gjithe ajo urrejteje.Por nje sy e holle e dallonte se ai ishte finok dhe I zgjuar.E kishte pare drejtimin nga duhej te ecje dhe kishte filluar te pershtatej.Kishte pare qe ne vendet kyc ishin vendosur njeres qe kishin bere luften dhe ishin besnike te partise.Por kishte nuhatur qe lart benin ata qe urdherat e me te medhenjve I zbatonin pike per pike ose edhe I shtonin vete ndonje cike.Ai kete e bente se e kishte dhe ne natyren e tij prandaj edhe e kishin me sy te mire.

Ky ishte kryetari I lagjes ku rrinte edhe Vangjelia, Xha Ganiu dhe te tjere.Ai ishte ne kulmin e punes dhe ishte ne te mbaruar te verifikimit te pasurive te atyre me te pasurve te lagjes.Pothuaj I kishte mbaruar se bashku me kryesine shtepi me shtepi.Ishte orientim qe te behej verifikimi dhe ata qe I dorezonin vullnetarisht te mos ngacmoheshin me kurse ata qe kundershtonin do te behej kontroll dhe do tju sekuestrohej pasuria e pa deklaruar dhe e pa dorezuar.Gjate sekuestrimit do te ishte prezent edhe nje punonjes I prokurorise kjo per ta kopsitur ligjerisht.

Kjo ka qene nje periudhe shume e ngjeshur pune por edhe frike per abuzime se ne emer te dickaje te drejte mund te abuzoje dhe te merje me qafe tjetrin.Prandaj duhej bere edhe kujdes.Por ne emer te pushtetit te ri kishte raste kur veprohej drejt se kishte dale ligji I te drejtave dhe detyrimeve te tepricave dhe fitimeve.Por kishte raste qe verehej dhune dhe abuzim me te drejten qe ke ti, qe ke fituar mbi ate qe ka humbur.Dhe futeshin ne thes te tere.

-89-

Nga fundi I muajit pasi ishte bere nje pune e madhe dhe ne kryesi po behej bilanci I punes se bere gjate muajit I erdhi radhe qe te diskutohej nje familje qe ishte afer me xha Ganine por ajo familje ishte midis shtepise se xha Ganiut dhe shtepise se vjeter te Vangjelise.Shtepia dallohej nga te tjerat se ishte dy kateshe dhe e mirembajtur mire si me merak por dukej qe familja qe jetonte ishte ndonje familje e pasur se ndryshe nuk mbahej dot.Ja xha Ganiu kishte nje dere te vjeter dhe nuk e nderronte dot se duhej gjithe ajo para. Ata e kishin thirrur te zotin e shtepise nje tregetar I mesem vajguri dhe lekure.Ai kishte disa pika shitjeje vajguri si dhe grumbullonte lekura.Ne fillim e kishte bere tregetine me italine dhe I kishte ecur mire .Por kur kishte filluar lufta e kishte nedrprere tregetine me Italine dhe kishte vazhduar tregetine e lekurve me Ulqinin.Atje kishte gjetur nje ortak dhe kishte bere goxha tregeti.Nga fundi I luftes ose pothuaj sa kishte mbaruar lufta ai kishte ardhur ne Tirane kishte ngritur ne dyqan Kafeje pervec disa pikave te shitjes se vajgurit.Kur kishte ardhur ne fillim disa nga shoket kishin informuar se ai kishte vene pasuri te madhe sidomos me kontrabanden e lekureve dhe te kafese kurse me vajgurin ai e justifikonte kete tregeti.kete biografi ja njihnin shoket e frontit te lagjes.Por ai ishte edhe fis me nje fare Ludoviku qe e kishin akuzuar se gjate luftes kishte tradhetuar shoket e vete dhe gjermani kishte kapur shume prej tyre.Midis tyre ishte vrare dhe Nje deshmor I larte.Ky pra ishte Luigji i kurshuriri I Filipit dhe I Ludovikut.Tere kete prokopi Luigji e kishte bere gjate luftes.Tani verente nga vinte vallja dhe nuk shpejtonte por ikte ngadale Mbledhja kishte filluar dhe po vazhdonte kur e thirren te futej brenda.

Degjo Luigj ne ta njohim biografine tende –Filloi kryetari I frontit menjehere direkt pa ja zgjatur.Ti ke bere deklarimin tend.Ke folur me shume rezerva sa po te themi qe jo si ke prekur rezervat tende por na ke deklaruar vetem thermijat e bukes.Pjesen tjeter te pasurise nuk e ke deklaruar.

Nuk eshte e vertete une kam deklaruar gjithshka kam patur.

Jo ti ke deklaruar vetem ato qe ke nxjere nga vajguri dhe ato me rezerva kurse ato pjesen me te madhe ato qe fiton nga kafeja dhe nga lekuret nuk I ke deklaruar.

Po une vetem vajguri kam shitur

Ti shet gjithshka qe te del dhe ke shitur edhe keto qe te thashe.

Jo ju nuk me beni dot presion mua une kam dekumenta qe vertetojnese….

Po cfare dekumentash ke ti kush ti ka dhene gestapoja?

Avash Kryetar se me kete do kemi pune I tha nje nga anetaret e Kryesise.

-90-

Mua nuk me beni dot presion une kam dekumentat e doganave per sasine e futur si dhe kam dekumentat qe kam paguar te dhjetat.Ja me vete I kam po I deshet.

Nuk na I hedh dot neve ti degjon Luigji degjon.

Po une degjoj dhe kam qene partizan I mbeshtetjes suaj por tani mos me vini me shpatulla pas muri se nuk kam cfare te ju jap.

Ne e kemi informacionin me cfare je mare ti dhe mos ne hidh ne hi syve.

Per ate zot I kam dorezu cfare detyrimesh kam patur.

Lere zotin le te rrije ku te doje ne na duhen florinjte tuaj qe ke vene me dredhi dhe me vjedhje.

Nuk kam bere hajni une por vetem tregeti te ndereshme vajguri.

Nuk kemi ne cfare te hame dhe mos bertit kot.

Nuk po ju them te hani.

Kryetar po thote hajni qe do te thote vjedhje ja shpjegoi njeri anetar qe ishte sic dukej nga vendi nga vinte luigji.

Luigji e shikoi dhe tha mos na keqkuptoni per fjalorin por ne keshtu flasim.

Degjo Luigji foli Xha Ganiu ne jemi afer dhe pak njihemi por neqofte se ti ke me teper sec duhet eshte mire qe te dorezosh tepricat se ja ne duhen.

Por te duhen ty ku ti gjej une mor njeri?

Xha Ganiu ngeli si I habitur se u perpoq qe te zbuste dialogun qe dukej se nuk do te perfundonte kurre.

Por e di une si e do ti por do te bisedoj me komitetoin dhe do ta pesosh edhe ti tha sikur dialogonte me vehte kryetari.

Po mire po te vime ne magazinat tende tani cfare gjejme vajguri apo edhe kafe e lekura.

Vetem vajguri dhe ai eshte ne te mbaruar.

Kryetarit sikur po I ndrinin syte ata sy te mjergullt sic ishte edhe vete ai.

Po te themi edhe njehere deklaro sot cfare do te dorezosh por vetem me kusht qe ate qe ke deklaruar mos e fut ne hesap se nuk eshte as sa thoi yt.

-91-

Ju deklarova qe nuk kam tjeter cfare te ju jap cfare kisha ja u dhashe.

Luigji fliste me nje fare sigurie sikur donte te thoshte qe kjo qe po deklaroj eshte e verteta.

Ja kishte arritur deri dikiu sa disa nga anetaret e kryesise ishin kthyer dhe po mendonin qe te votonin qe Luigjin ta linin dhe te mos e ngacmonin me.

Por kryetari kishte biseduar dhe me te tjere kompetente dhe ishte I bindur se ai fshihte dicka por se sa ishte sasia kete nuk e dinte.

Shoku Naum I kishte thene qe nga informacioni qe kishin ai kishte bere kontrabande te madhe ne kafe dhe lekure sidomos me Ulqinin.Bile ata dyshonin se e kishin lene vete gjermanet qe ai te bente kete kundrabande dhe nuk e dinin ne kembim te cilit nder.Bile ai ishte shume I zgjuar se kishte ardhur ne Tirane kishte blere shtepi dhe magazina si dhe disa pika Vajguri.Me cfare te ardhurash blihen keto.Per te bere dekumentat e kishte ndihmuar nje avokat qe ishte afer shtepise se tij dhe e kish njohur qe kur ishte ne Itali sepse edhe Luigji shkollen ne Itali e kishte mbaruar.Kur kishte ardhur ne Tirane dhe kishte ardhur verdalle per te blere shtepi kishte takuar shokun e vjeter te shkolles dhe I kishte thene se cfare kerkonte.Ai I kishte rekomanduar nje pale shtepi afer shtepive te tij qe ne ate kohe ishin nxjere ne shitje sepse I kishte nje italian.Por nuk dime se cfare pazari dhe per sa u blene por ai ishe vendosur atje shpejt dhe kishte filluar prape tregetine si me pare Vajguri,kafe dhe lekura.Ai shoku I vjeter kishte qene babai I Vangjelise por ajo nuk kishte nga ta dinte.Sepse ajo ishte partizane dhe ishte ne lufte kur ai kishte ardhur ne Tirane.Por ajo u plagos dhe u vonua gati dy vjet e ca keshtu qe kur erdhi nuk gjeti as familjen e vete pasi ajo ish larguar nga fillimi I viteve !945 . Degjo kryetar po sikur ti bieme ne qafe kot tha xha Ganiu

Po sigurisht qe kot me bini me qafe?

Mos I gjallero ti krimb I ndyre se nuk kam keqardhje une per ato shushunja qe kane pire gjak.Me degjove cfare te thashe.?

Nuk ke te drejte te me akuzosh nuk je prokurori ti?

Une te akuzoj se ketu prokuror eshte pushteti I popullit dhe para tij jemi njelloj.

Por ne qofte se jemi njelloj ti perse e mban kerbacin dhe e drejton ne kurrizin tim.

Luigj sic dukej ishte nje orator I mire dhe ishte I shkolluar por mendonte se me keta kjo gjuhe duhet perdorur.Por edhe nga ana tjetr kryetari mendonte se me keta vetem dhuna ben pune dhe neve na takon kjo e drejte se kemi te drejten dhe pushtetin.Se ne te kunderten ju thoshte ai

-92-

shpesh anetareve te kryesise kur shikonte se ndonjeri ndjente keqardhje po ta kene ata kerbacin ne dore ne e kemi provuar nuk do te naa ngelet brinje pa thyer.

Ne nje fare menyre kishte te drejte kryetari se kishte patur shume raste qe e vertetonin kete gje.Edhe shtypjen edhe shfrytezimi kishte qene mjaft I eger.

Dil pak jashte ti se ne do te bejme nje mbledhje te shkurter me anetaret e kryesise?tha kryetari I kryesise se frontit.

Ai doli jashte por kur doli ju hodhi nje veshtrim si prej triumfatori te gjitheve pervec kryetarit qe nuk e shikonte ne sy.

Pasi doli Luigji dhe u sigurua qe ai nuk degjonte kryetari vazhdoi.

Degjoni dua te ju ve ne dieni per disa gjera qe ju duhet ti dini.Une pata besim se ai do te na thoshte ca gjera por ai I mohoi te gjitha.Po I mohoi por per te zezen e vet.Ne kemi informacion te mjaftushem per kete shushunje.Teksa thoshte keto fjale ai kishte grimbulluar grushtat dhe kishte shternguar dhembet sa filluan ti dilnin edhe damaret.Eshte turp per ne qe beme gjithe ate lufte dhe te perfitoje ky krimb.

Po perse nuk na e thuaj Tha xha Ganiu perse na e mban te fshehte.

Ai eshte mare me kontrabanden e kafes dhe te lekureve.Kete e ka justifikuar me faturat qe ka mare ne dogane.Ai eshte nje marifetci I vjeter.Por une do te ju them me kryesoren ai eshte kurshuriri I Luduvikut qe tradhetoi bazat tona gjate luftes.Rrjeti miqesor I ketij njeriu ka qene I pa prekur nga Gjermanet dhe pothuaj te tere fisi I tyre eshte I pasur. Prandaj shoke une them qe ta therrasim edhe njehere dhe pastaj ti bejme nje kontroll ne magazine per ete qe thote.

Por se mos na hap pune ky mor kryetar.

Po ne cfare jemi ne jemi pushteti jemi grushti I hekurt.

Kryesia sikur mori zemer nga fjalet e kryetarit dhe thane njezeri.

Po e therrasim dhe keshtu bejme.

Dikush hapi deren dhe thirri brenda Luigjin.

Ishte nate dhe pavaresisht se kishte ardhur buze behari prape netet jane te fresketa.

- 93- Degjo Luigji ne e diskutuam edhe njehere me kryesine dhe kemi vendosur qe ..

Me duket se ja u hodha ju gjunjezova mor kelyshe te Rusise dhe te ……..po mendonte me veten e tij Luigji kur me nuhatjen e tij ndjeu tonin e zbutur te kryetarit.Por nuk dinte I shkreti se rrebeshi me I furishem vjen atehere kur duket se dielli ndrin me nje shkelqim te mahnitshem qe te dhembin syte.

Duhet te na deklarosh sakte dhe prere dhe per te fundit here po te drejtohemi.Ti do te na I deklarosh te tera detyrimet jo te vajgurit por ato te tjerat dhe pa fshehur asgje perndryshe ti dhe si me shkolle qe je I di vete pasojat.

Po per care flet ky ku di ky ceshte ligji.

Une po ju a perseris kam deklaruar me pergjegjesi dhe e kam mbashtetur deklarimin me fatura.Une nuk ju jap shpirtin juve edhe perse mund te ju duhet.Ju I beni vete hesapet tuaja por neqofte se nuk ju del llogaria mos I ishit futur fare kesaj pune.

Kujt I ligjeron ti mor krimb me kete gjuhe u nxeh kryetari dhe u turr por e kapi Ganiu I cili dhe ai u nxeh.

Degjo Luigj une me pare isha me ty por tani shoh qe ka dicka qe nuk shkon dhe ti ske perse na kujton llogarite.Neqofte se ke per te na thene na thuaj dhe sa do te derdhesh dhe mos na lodh kot.

Po fole dhe ti se ty te kisha mangut ju drejtua ai Ganiut.

Po une nuk kam folur se nuk e kam quajtur te drejte por kur e shoh qe dicka nuk shkon si mos te flase une.

Po ku di ti se cfare eshte llafi dhe sidomos ai ligjor.

Ti qenke brisk por une di te them se une di te drejten

Po kush eshte e drejtsa jote qe te me ripni mua kjo eshte e drejta.

Jo ne nuk po te rjepim po te themi qe cfar ke teper per shtetin dorezoje.

More turq a me kuptoni une e kam deklaruar dhe dorezuar cfare kam patur dhe tani vec shpirtit tim nuk kam cfare te ju jap.

Te na japesh ate qe ke fshehur –nderhyri kryetari te na japesh ate qe fitove dhe se paguaje se te linte te kaloje si oficeri yne ashtu edhe gjermani .

-94- Per ke gjerman e ke fjalen o kryetar.

Per ate gjerman qe ti bashkepunove pe perse cfare kujton ti se na e hodhe dhe neve hame bar dhe nuk e dime.Nuk e dime se me cfare e vure ti pasurine.

Pasurine une e vura me pune ate qe vura dhe I bera shtepi dhe dyqane .

Po duam ate qe ke fshehur dhe mos na lodh po te drejtohemi per te fundit here.

Me vajguri nuk vihet apasuri me shume se cfare kam deklaruar une.

Flasim per kafe dhe lekuret o I pa fryre.

Nuk kam pune me to dhe ato jane fantazia e juaj.

Atehere degjo ne do te bejme kontroll ne magazinat tuaja tani dhe neqofte se gjejme atje kafe dhe lekura mjeri ti.

Kontrolloni dhe po gjetet atehere do te pergjigjem une tha ai me nje ton disi te prere por shume dyshues.

Atehere do te veme te tere si kryesi dhe do te mbajme nje procesverbal.

Me duket se po bejne vertet kontroll keta idionte keshtu mendoi me vehten e tij Luigji.Ah qe nuk I fsheva te tera si me doli nga mendja.

Atehere dio te nisemi dhe u cua ne kembe.

Perse se leme per neser qe eshte edhe dite kryetar –pyeti nje nga te kryesise.

Jo jo se neser ai fsheh dajtin jo me kafen dhe lekuret qe cfare I ka.Kryetari mori nje leter qe ta kishte per proces verbal dhe u cuan ne kembe.

Jo sot por neser se edhe celesat I kam ne shtepi dredhoi Luigji.

Mos na dredho neve kontrollin do te bejme sot dhe me force po nuk deshe ti.

Po cfare force po neser eshte dite dhe e bejme kontrollin e mallit te tere.

Opo sot do ta bejme dhe pike se neser nuk dime cfare mund te bejme dhe kemi pune te tjera.

Nuk keni per te bere sot kontroll thirri fort Luigji

Do ta bejme sot do apo nuk do ti tha kryetari dhe doli nga dera si per te thene se ky vendim eshte I formes se prere.

-95-

Disa nga anetaret e kryesise qe ishin me medyshje formuan bindje qe aty kishte dicka qe nuk shkonte.Prandaj po e mbeshtesnin kryetarin e tyre.

Degjoni ketu se ju te gjithe jeni te pa shkolle thirri me ne fund me gjithe ngulc Luigji.Ai ishte egersuar deri sa po te kishte mundesi do te kacafytej me te gjithe.Kishte shternguar duart dhe ne grushtat e tij kishte dhimbje.Ne fytyre I tregohej urrejtja.Ishte ne ato momente te cilat do ti vulosnin gjithcka.

Ju nuk dini se te vini kontroll tek tjetri duhet te kini nje mandat per kontroll nga organet kompetente.

Ata ndaluan menjehere .Kjo nuk ju kishte shkuar nder mendje.

Po ku duhet mandat per te kontrolluar kontrabandiste dhe borgjeze si ju.Hajde kryetar dhe po nuk deshi ky I shqyejme deren.

Mire e ka I shqyejme deren dhe I mbajme nje proces qe te jete dhe ky vete ne kembe.

Une nuk vij dhe ju me zor nuk me merni dot.Po perse cfare jeni ju.

Luigji ishte I zgjuar dhe po mbrohej mire.

Ju kush ini nuk jeni as te gjykates as te prokurorise.Atehere cfare doni tek magazinat e mija.keni ngelur pa ngrene ju jap une por te magazinat e mija nuk kini perse te vini.

Grushti I yne do te ja u thyeje hundet juve.Megjitheate ju kthye ai anetareve te kryesise ne na doli nga mendja ky fakt dhe nuk dime cfare te bejme.

Te marim ne telefon ata te komitetit dhe ti pyesim.

Po tani eshte vane dhe nuk gjen njeri.

Ashtu eshte jemi vone por po e lame ky e fsheh ate qe po perpiqet te na pengoje arsyetoi me ne fund kryetari.

Ata po rrinin dhe mendoheshin se cfare duhet te behej.

Luigji I ishte afruar Ganiut dhe I tha po ti mor Gani a mos do te behesh zengji me keto qe po me ben mua.

Nuk ke te drejte me mua.

Po ku e di ti te drejten po ta perseris prape.

-96- Ganiut sikur ju erresuan syte kur ai vazhdonte ta fyente

Perse te duket ty se e di te drejten ku fshihet dhe ne nuk e dime.

Po se kaq dini dhe kaq shkolle keni studjuar une po ju them dhe kam nje ore qe te me kontrolloni duhet et keni nje mandat kontrolli nga gjykata apo nga prokuroria.Ja keto rregulla ju si dini dhe vini ketu dhe me derdellisni mua.Po me lini rehat mor Gani me gjithe kete kryesi.Pa une e di qe kryetari me ka inat.Po ju cfare keni me mua.Lermeni ne punen time se sa ckam dhene une detyrime ju nuk vleni me gjithe ckini.Kete duhet ta dini.Ai po ligjeronte me qellim qe ti thyente dhe po qe se ata largoheshin per sot ai I merte masat dhe ja hidhte.

Ky po ben sulmin e fundit si ai derri I plagosur.

Degjo o kryetar-tha xha Ganiu I cili ishte inatosur me ato qe ju tha Luigji por pa humbur llogjiken.Une mendoj se Luigji ka te drejte kur thote se ne nuk kemi shkrese per kontroll.

Mandat kontrolli- tha Luigji dhe syte po I shkelqenin se mendoi se me ne fund funksionoi.

Por une mendoj qe te veprojme ne kete menyre per te qene te drejte qe ketij te mos I bime ne qafe kot por edhe ligjin ta zbatojme.

Po fol o Gano se po te degjojme.

Ky thote se neser ne mengjes bejme kontrollin apo jo Luigj.

Po po fjale burri neser kur te doni.

Atehere qe ky eshte dakort po vazhdonte Xha Ganiu.

Po ai per tere naten I fsheh te tera

Jo jo ja si do te bejme do te vendosim roje tek magazija e Luigjit dhe dy roje tek shtepia.

Te lumte xha Gani e gjete zgjidhjen te lumte.Keshte do te bejme tha kryetari I cili per here te pare u pa qe ti qeshte fytyra.

Keshtu tha do te bejme dhe as Luigji nuk ka perse te na fajesoje dhe te na shohe venger se ai thote qe esghte I paster ne themi jo atehere faktet do te dalin neser.

Luigjit I ishin shkrehur krahet dhe po miratonte por ishte I dermuar komplet.Ja kishte hesdhur ai I malkuar plak.Kishte beree mire qe e kishte ofenduar.Mos ishte nxehur qe e kishte ofenduar dhe ai nga inati I ishte kunderpergjigjur,.Po jo ku ishin keta kaq te holle.Po tani cfare me duhet te bej.

-97- Ik Luigj po per te paralajmerojme se te drejten e rojeve e kemi ne dhe I kemi te armatosur mos guxo qe te besh lojra si keto qe bere me ne tere keto ore.

Kryetari caktoi edhe rojet pasi I kishte te gatshem se kishte ato te depove te shtetit te cilet I perdorte sipas nevojave.Caaktoi ata me te miret dhe me korrektet dhe ju ndau detyrat per te ruajtur cdo levizje te Luigjit.

Nga an tjeter Luigji shkoi ne shtepi I dermuar.Ju tregoi cfare kishte ngjare.Ai kishte nje djale aty te te tridhjetave dhe djali spo ish martuar.Kishte mare nje nuse te bukur dhe kishte bere nje femije qe e kishte vajze dhe I kishte vene emrin Marie.Ate nate ne ate shtepi nuk ishte bere gjume.Kishte dale ne dritare dhe kishte pare rojat dhe nuk kishte bere dot asnje veprim.Po si eshte kjo pune I ankohej ai njerezve te tij.Gruaja ishte e urte dhe nuk bezante.Por djali e degjonte dhe arrinte te kuptonte se cfare donte te shprehte I jati me ato qe I thoshte.Posi eshte kjo pune une kam punur tere jeten dhe pasurine e kam vene vete.Ja si thoni ju ja kam mare dikujt.? Jo nuk ja kam mare vete e kam fituar me mendje djerse dhe perkushtim.Kam vene ne pune tere energjite e mija dhe u pasurova.Perse kush te pengonte qe te benin te njejten gje edhe te tjeret.Askush nuk I pengonte.Vura ndonjehere edhe koken ne rrezik kur kam kaluar mall neper lumin e madh apo dhe ne liqen.Sa here jam rrezikuar une e di.Dhe po te rrezikosh me siguri qe do te vesh pasuri.Dhe vijne nje dite keta qe nuk kane gram shkolle dhe te thone ma jep mua se ene kam pushtetin.Po ti mbaje pushtetin mor djale por me pasurine time nuk ke pune ajo eshte djersa ime.Po cfare soji jane cfare makuterei kane, mi jep te tera thoshte sot nje nga at kryetaret nje morracak.Por seshte koha ime pa ja tregoje une.Po ku I vajti mendja dhe ketij corapegrisurit qe kemi ketu afer ja mo ai qe I therrasin Xha Gani.Mu……. le ti therrasin se ashtu ma beri atij I vajti mendja qe te ruajne sot naten shtepine dhe magazinen. Po keta te marin gjithshka moj grua te marin frymen shpirtin te tera ti marin.Po me se do te jetojme ne moj grua me se.?!.

Po do bejme si do bejme si te gjithe te tjeret edhe ne.

Po perse ne kanale do te zhytemi ne se aty te cojne ata.

Degjo vjeherr ne qofte se nuk ke cfare ben do te ju neneshtrohemi se lufte e provuam nuk bejne dote, deri sa mund te vije dhe dita e jone-tha Franka nusja e Pjerinit.

Po jo moj nusja e djalit jo por ata duan gjithcka ,pasurine magazinen te gjtha duan ti marin.

Po une them qe po sja dolem dot do ju neneshtrohemi.

Jo kurre sa te jem une por a e dini ju se cfare kam hequr une per te vene dhe per te ardhur ketu ku jemi.

-98- Jo ne nuk e dime por shohim qe ata spyesin por te fusin edhe plumbin. Djalin nuk kishte shume qe e kishte martuar nga ana e vet dhe ne nje dere te mire.Nusja ishte njeri shume e mire dhe e respektushme.Nga ana e vet pra prinderit I kishte neutrale por ne nje fare menyre ata nuk e shanin luften bile nje njeriu I tyre kishte qene ne lufte.Edhe nusja e djalit ishte e gjykushme dhe mbeshteste shume burrin e saj.Pavaresisht se e re ajo sillej me norma dhe etike me prinderit e burrit.Edhe ata e respektonin sidomos e vjehrra pasi vjerri rrinte me pak ne shtepi se pjesen me te madhe te kohes rrinte tek puna.Kur ishte martuar I jati I kishte thene se po twe jap ne dere te pasur dhe ishalla ke fatin e princeshave se ti je e tille.Por ajo nuk ankohej pasi ata ishin te pasur .Pasurine e administronte I vjehrri dhe ai nuk lejonte njeri qe ta pyesnin per kete pune.Vjerri nuk dinte qe te bente ndere kurse vjehrra bente shume.Edhe burri ishte doreleshuar sidomos ne blerjen e veshjeve.Ai ishte qejfelli I madh I rrobave dhe kete ja beri mahni edhe te shoqes te cilen e mesoi qe te blinte rroba te shtrenjta.Por deri par ca kohesh ata as nuk dilnin por tani per se fundi kishin filluar te dilnin neper lokale.Asas I vinte zor por shpejt u mesua.Ata kishin nje te mire se burri I shoqerohej vetem me njeres te anes se vet dhe me tradita. Luigji vinte verdalle neper dhome dhe mendohej.

Po prandaj kam frike une dhe po perdridhem keshtu se neser fjala vjen do te na duhet ndonje gje po pote kesh leke do te besh hall se hall eshte paraja dhe hallin halli e zgjidh.Ama po na I moren te tera me cfare do te rretullohemi.

Une kam pare por edhe degjova tek klubi I Ministrise se Drejtesise se njerin nga Korca I kishin mare te tera dhe burrin e kishin pushkatuar bile pa gjyq.

Jo pa gjyq nuk ka mundesi se nje fare gjyqi I behet tjetrit.

Pa gjyq thoshin atje dhe nje pjese e miratonin me duartrokitje sikur ai pushkatohej ne cast.

Po cfare sistemi eshte ky mor djale qysh te pushkatojne pa e mare vesh se cfare ke bere dhe pa te mbrojtur avokati.

Une nuk e di babe po keshtu degjova.

Epo thane ata qe me mbajten mua tre ore ky eshte pushteti popullor.Ky popull keshtu di te beje qe te mari pronat e tjetrit pe pune dhe pa e shkembyer ky pushtet eshte sic duket I atij qe ska asgje dhe do te ja mare atij tjetrit.E lum ne cfare po na vjen.Por vetem ju mos beni zhurme se ata te bejne hatane.Sido qe te vije pune une I kam bere te tera.Te pakten te shpetioni ju.

E shoqja I kishte shtruar per te ngerene por ai ishte bere kruspull ne divanin e tij dhe vetem fjaloste.Kishte nevoje te fjaloste.Megjithese po e mendonte cfare po ndodhte por nuk po e

-99-

kuptonte.Po degjojme shume por a ka llogjike ti pranoje.Do te kontrolloj une mallin tend dhe po apte ate qe them une do ta sekuestroj.

Ore ne kete dynja une nuk kam degjuar keshtu po cfare po behet.Ndonjehere edhe une kam then qe po behen ndryshime dhe ishalla per mire por ama jo keshtu.Te vije ai qe ska gje prej gjeje dhe te thote dale ti se kjo qe ke ti do te jete e imja.Kjo ska llogjike te rrije.Po a dine ata se sa me veshtiresi vihet pasurija.A e dine ata se dhe kur bene kontrabande e ke koken ne torbe.Me kujtohet qe nje malazes humbi jeten kur solli kafene ne ulqin .E vrane disa pirate sa mori leket nga une.Po mund te me kishin vrare edhe mua po te mos ishe treguar I zgjuar dhe te mos I kisha genjyer qe prisa ate qe me solli kafen te me sillte dhe florinjte.Ja keshtu eshte tregetija.Me koken ne torbe dhe vura pasuri.Tani vjen nje fare kretari dhe te thote ne emer te pushtetit popullor do ti mar te gjitha.Kjo nuk ka vend te rrije.Ah kur nuk I dhashe cupes se martuar edhe disa florinj te tjere ppo ja kurseva.Po perse nuk I cova ca ne itali me ate qwe me shiti shtepine.Jam terguar budalle ja se cfare kam qene.Po jepja se ja tani kush do ti haje ai rjepacuku me ata kembezbathurit.

Ne oborr I kam fshehur mire zor se do ti gjejne le te marin keto qe kam ne shtepi.Po kur te me gjejne gjthe ate kafe qe solla.Pa lekuret pak jane por edhe ato kushtojne.Po cfare te besh te shpetoje sa te shpetoje une me qejf nuk do tu jap asnjegje.po ju a them me bindje qe kjo eshte pasuria e ime dhe ju nuk keni te drejte.Si tha ai Ganiu.Po perse e drejta qenka me ty.

Po une punova nuk ta more ty.Pasurine e kam vene me mund dhe djerse.

Epo perse te vodha une ty kur nuk pagova doganen.Edhe kur se pagoja nen dore ja jepja taksaxhiut.Ty ste merja gje.Po ku eshte e drejta jote kur une fitoja se merja lekuret naten diten larg afer dhe si I grumbulloja I coja matane se ishte me shtenjte dhe ketu per lekuret nuk paguaja gje se nuk I kaloja ne dogane por nga liqeni.Ti cfare humbje .Asgje .atehere perse ti paske te drejte.Une punoja tere kohen dhe ti me rrinje ne shtepi pavaresisht se I ngrene apo I pa ngrene.

Mos u lodh kot Luigj cfare ka per te ndodhur do te ndodhe dhe ti se shpeton dot.

Po eshte nje jete eshte jeta ime a e dini ju apo se dini.

Po e dime por nuk kemi zgjidhje.Kjo eshte shoqeria e re qe po ngrihet.

Po na flet me fjale te medha kurse mua me lojti mendja.

Degjo babe-foli djali ne do te bejme sa mundemi dorezojme ca dhe tjetren e fshehim por do te na duhet qe te ruhemi se kemi shtepi dhe familje.

-100-

Po per keto mendoj mor bir por skam ae nga te bej dhe sdi me hile.

Une nuk mendoj se mund te na marin shtepine.

Ua korba u hodh e zonja e shtepise.

Luigji u drodh veshtroi nga e shoqja dhe e biri.U drodh sikur ta kishte zene gjarperi.

Jo kete skane perse e bejne se jane shtepite e mija nuk do te vene deri aty .parate e teperta ne fund te fundit le ti marrin por nga shtepia nuk kane perse me nxjerrin.Po si nuk me ka shkuar mendja se ata jane te afte te bejne gjithshka por ama kete skane perse te bejne.UA po si se mendova dhe kete qe te kisha mare ndonje mase.Tek e fundit cfare do te beja.Nuk do te beja asnje gje se shtepite nuk fshihen.Po kete nuk duhet ta bejne.Po ku I dihet a I besohet atij sykuqit. Hajde fli se vajti vone Luigji. Po si ti mbyll syte une kur per pak dhe u gedhi.

Kur kendoi kaposhi I pare ai rrinte ulur ne divanin e tij dhe mendohej se cfare drejtimi I kishte mare jeta.

Ne mengjes heret nusja e djalit u cua me heret dhe I pregatiti nje kafe.

Ai e pa si me nje keqardhje te pa pecaktuar dhe I tha.Kisha thurur shume endra dhe plane dhe per ju I kisha thurur se une vete po vij nga fundi prandaj me vjen keq. Degjo vjehrr I tha nusja e djalit ti te jesh shendoshe dhe te rrosh ca dite te mira se je lodh boll pa ne do bejme hall.Kush nuk ka bere hall ne kete bote.Por ti jo vetm mos u merzit por dorezoja atyre cfare ke dhe te rrime te qete dhe ju dhe ne.Vetem mos u merzit.Ne do te punojme te dy burre e grua dhe ju do te ju mbajme mire.Vetem ju te jetoni ca dite te mira.Pavaresisht se me keta jata do te behet me e veshtire.

Faleminderit nuse e djalit.Me the keto fjale te mira sa as djali nuk mi ka thene.Une nuk mund te kthehem mbrapa me te behet cfare te behet.Po I dorezova dhe ato qe kane ngelur pervec atyre qe do te marin atehere ne morem fund.

Ishte cuar edhe e zonja e shtepise.Miremengjes .A mujtet ju.A fjett pak.

O cfare te mujture pa vu gjume ne sy.

Po perse mor burre nuk shpeton dot gje.

Luigji ishte mberthyer fort shterngonte akoma nofullat dhe vazhdoi:

-101-

Po nuk me zuri gjumi se I thone djerse dhe gjak dhe nuk jane gazeta te shkretat.Mua me dhembin se une e di sa kam vuajtur.Juve e keni te lehte se do te dilni me pak ne Pazar per te blere rroba dhe kaq.Por une nuk me tret dheri per te tera se I kam kaluar neper gishtrinj.

Por thuaj ishalla nuk I zbulojne te tera.Ty ti kam thene skicen e valixhes qe kam ne oborr.Ate skice ti do ta ruash kurse une do ta kontrolloj here pas here.Nuk do ta gjejne dot se e kam bere me beton rreze murit qe nuk ju vete mendja.Aty jene goxha se une I ktheva te tera I bera flori keshtu qe e gjithe pasuria e jone eshte groposur ne oborr.Kujdes se askush tjeter nuk duhet ta dije vendin.Askush une gjalle vete nuk ja u jap.Ti nuk e ke te drejten per te ja u dhene.Ajo ketu do te groposet dhe ata kelyshe nuk kane per ta mare.

Luigji ishte zhytur ne kolltuk dhe syte I ishin zvogeluar aq shume sa besoje qe ose ishe ne gjume por po ti vereje me kujdes betoheshe se ai kishte sy fare po fare te vegjel.Po a e kuptoni ju qe me nbahet fryma.A e kuptoni ju qe nuk kane te drejte.Dua te bertase me te madhe qe kjo eshte jeta e ime dhe nuk keni te drejte te ma merni.Jeten ma ka dhene zoti.Vetem ai e ka te drejten e prones.Vetem ai duhet te vendose jo ju.

Po mos Luigj se u shkaterrove.

Po ku ka shkaterrim me te madh se kjo.Ju mendoj se nuk e keni kuptuar akoma.Ky eshte shkaterrimi.Ky eshte fundi.Dhe nje fund qe vjen nga keta qe nuk kishin ku te hanin dhe vinin ne mal te hanin bashke.Ja keta jane ata.Por ata kane inatin me te gjithe ne.

Degjo tha me ne fund Luigji kur te gjithe e kishin mbaruar kafen.Ju jeni te qete por une parashikoj nje fund me te keq se sot.Dhe prandaj them zot na ruaj dhe mbaj doren.

Po mos ndill keq mor burre.

Po ku ka me keq grua cfare do ti trupin fizik sta mer njeri por shpirtin po ta marin.

At mos ji kaq I lidhur me pasurine se ate prape do ta veme.

Po ku kuptoni ju se cfare eshte dhe cfare po vjen.Po ata marin gjithcka.ju nuk kuptoni se ku duan te dalin ata.Kur ishim ne me te vertete qe nuk I pyesnim por kur na vinin per pune I mernim ne pune.Kur duhej te jepnim ndonje borxh prape e jepnim.Por kishte raste kur edhe benim ndonje bamiresi prape e benim.Por keta nuk kane kufij dhe keqardhja ime ketu qendron qe ju kete se kuptoni.

Per cfare punon njerezimi.Per te patur pasuri qe te jetoje jeten qe I jep zoti.Po keta perse ta marin qe te marin ate qe te duhet per te jetuar.Ata te marin shpirtin.

-102-

Djali me nusen dolen se kishin nje porosi per te bere dhe do te ktheheshin shpejt.

Po degjo mor Luigji mos ja u fut gjithe kete helm femijeve se do ta kene me te veshtire.

Jo po ju them te verteten ate te vertete qe njeh njerezia qe cdo gje e zgjidh pasuria dhe kur te marin ate ti kane mare te gjitha.Duhet te kuptoni qe jemi ne kohet me te veshtira.Mbas pak do te vine ata te kontrollit dhe une e di se cfare na pret.Dua qe ne fillim te mos jene djali dhe nusja. Shiko asgje mos bej ti kur te vine ata qe te kontrollojne.I kam mare vete te gjitha masat.

Ne ate kohe u degjua kercitja e deres.Ishin ata qe e kishin porositur qe diten e pare per konrtollin qe e priste.Megjithese trokiten nuk ju durua sa erdhen brenda.Rojet I pyeten ne kishte ndonje gje te dyshimte ata ju pergjigjen se nuk kishin verejtur asgje te dyshimte. Dil dhe hape dhe thuaj te presin ne oborr sa te zbres une Ajo doli te porta e madhe nje porte hekuri e denje per familje si ajo e Luigjit. Hajdeni meremengjes.Prisni ketu ne oborr sa te dali Luigji.

Po leri brenda le te vijne ketu ne koridor dhe le te ulen te ju bej nje kafe.

Nga cila kafe e ke nga ajo me dogane apo ajo kontrabande-pyeti kryetari I cili kishte ardhur me disa police dhe dy anetare kryesie.

Ju vetem helmin dini por ka edhe sheqer o kryetar.

Urdhero mandat kontrollin e ke nga gjykata.

Luigji e mori dhe I tha po sot nuk ishte nevoja por dua qe cdo gje dua qe te pasqyrohet me shkrim ne nje deftese.

Po te gjitha do ti rregullojme.Cfare ke per te deklaruar.

Ju vazhdoni sipas tuajes se cfaredo te them une nuk ka vlere se ju nuk degjoni por edhe cfare kisha per te thene e thashe dje.

Per detyrimet ne flori do te dorezosh te tjerat apo vetem ato qe ke deklaruar.

Po me kuptoni drejt se ju nuk ju dhimset asgje e imja por une nuk kam tjeter per te dorezuar.

Ne do te bejme nje kontroll te imtesishem ketu dhe do te rregjistrojme te gjitha.Po po te paralajmerojme qe do te sekuestrojme cdo gje te tepert.Dhe tjetra neqofte se gjejme flori te groposur behu gati per furtunen.

-102-

Nje polic dhe nje punonjes I gjykates u futen brenda dhe filluan kontrollin.Edhe jashte ne oborr po kontrollonin.Luigji verente cdo levizje.Ai I fiksonte si ne kamer cdo levizje qe prekte pasurine e tij.Ata e preknin e leviznin apo edhe e benin rremuje pa asnje pike dhimbjeje.

Ku jane mesuar keta me te patur qe tu dhimbset djersa e tjetri.Keta skane dhemsuri.Keto po mendonte dhe beri per nga koridori.Ne ate kohe njeri nga policet po cante lekuren e kolltukut te Luigjit.

Po cfare ben a nuk te vjen keq qe eshte lekure kjo? .Po ti nuk e di cfare vlere kane keto jane mare nga Italia.Po mos I prishni kontrolloni dhe mos I prishni.

Po nxiri ku I ke fshehur dhe ne do te ikim.

Luigji ikte neper dhoma dhe prekte lehte mobiljet qe ata po I kontrollonin.Ai kalonte dhe I prekte lehte dhe dukej sikur I perkedhelte njesoj si harpagoni verdhushkat e tij.

Ja kryetar gjetem kete kuti ketu.

Jo ju lutem tha Luigji se keto jane kursimet e mija.

Po cfare kursimesh jane kete te tera jane teprica.

Jo kursime jane dhe shenoini dhe keto.

Kryetari I tha punonjesit te gjykates ti numeronte dhe ti shenonte ne defter.

I numuruan dhe Luigji beri sikur tju kerkonte qe keto mos ja mernin.

Po une keto kam mbas shpirtit se ja ju e shihni qe e kam bere mall.Kam blere shtepine dhe e kam mobiluar qe me ka kushtuar nje djall e gjysem

Po per kaq na mundon ti I tha kryetari kur pothuaj kishte mbaruar kontrolli.megjitheate do te gjykohesh per fshehje te pasurise se paligjeshme.

Nuk eshte e paligjeshme dhe e kam vene me keto duar me gjithe energjte e mija me thonj jam zvarritur dhe kam vene kete qe ju shikoni.Prandaj me lini te qete dhe merini keto qe moret dhe nave na late ne mes te kater rrugeve.Po ku dini ju dhembje dhe dhembje pasurie e vene me gjak dhe djerse.

mIre mjaft se na bere fjalime por firmos ketu per ato qe do sekuestrohen.Po ja ju I moret napolonat tjeter cfare doni.Detyrimi I jot eshte me I medh ja e ke ketu te shenuar keshtu ne do

-103-

te plotesojme vleren.Jo nuk keni perse e beni dhe Luigjit I rane krahet.Do te leme afat deri ne fund te muajit po nuk ju binde do te marim te tera.

Tani do te vemi te magazija jote dhe atje do te bejme numurimin.

Ju e bete ketu atje cfare doni-tha Luigji tere inat

Ketu ishte per ketu dhe atje ehte per te pare se deri ku ke arritur te genjesh.

Te magazina vajten mbas dite dhe rojet ishin cfilitur se nuk I kishin nderruar.Me te hapur deren ata vune re qe aty ishte cdo gje e sistemuar.Ne fasade dukej qe punohej me vajguri por ne dy kthinat mbrapa kishte kafe dhe lekura.Puna e punonjesve te policise kishte qene e sakte.Te gjitha cfare kishte I deklaruan ne nje proces verbal te mbajtur nga punonjesi I gjykates.Ai mezi shkruante dhe keshtu ata u vonuan disi.Ju vune te tera nen sekuestro.

He mor pasanik I ndyre mor shushunje I tha nje grua qe kishte ardhur per sehir.

Po ik ti moj cfare te them ku di ti cfare eshte te punosh dhe te vesh pasuri.A mos ja u kam marre juve gje apo ja u kam borxh.

Lerini llafet se ketu paske nje dynja te tere.

Po kam punuar dhe kursyer tere keto vite.

Po dhe gjak ke pire se shpirtin ti ja u ke mare ketyre te mjereve qytetare tha kryetari.

Po mire qe ke shpetuar ti thumboi Luigji.

Mua me merje te keqen se une isha ne fshat kur ti I ripje keta te shkrete qytetare.

Po fol ti prandaj nuk ke meshire ti se vjen nga andej.

Kryetarit I kishte shpetuar kjo dhe deshi ta mblidhte menjehere.

Pusho se shume po te degjojme dhe firmose proces verbalin dhe kur te therresim ne te jesh I gatshem. Hajde shoke te ikim verini drynin magazines dhe proces verbalet te vene ne gjykate. Cfare jane sekuestruar me proces verbal te vene ne magazinat e konsumit sipas rregullave neve do te vazhdojme punen.

Hajde mirupafshim dhe ne te tjera raste me bereqet.

- 104-

Luigji beri te iki per ne shtepi por ishte I dermuar krejt.Ca qe I kishte ikur djersa e nje jete te tere ca nga pagjumesia dhe shume nga inati ishte mbledhur dhe mezi I hidhte hapat.A ta kisha edhe njehere ne dore por dinja une se cfare do tju beja.Me genjente ndonjehere mendja mua per keta gjate luftes.Jo keta duhet ti kishte shfarosur gjermani.Po ce do ja qe fituan keta qe tere jeten nuk e kane ngopur mbarkun me buke.Ishte afruar te rrugica e shtepise se tij dhe nga gardhi perjashta shikonte vendin ku kishte groposur pasurine me te madhe.Shyqyr qo nuk e gjeten te paskrupullit.Vetem kur shikonte andej dukej nje fare drite ne tunel nje fare shkelqimi te syve te tij te vegjel dhe enigmatike.Luigji kishte balle te gjere dhe hunde pak te madhe .Ballin te gjere dhe floket te rena deri ne gjysmene kokes.por syte I kishte te vegjel dhe asnjehere nuk mundje tja shikoje ata sy qe sic dukej ishin teper enigmatike si I zoti.Hapi porten e jashteme kur ne oborr doli djali I cili e pyeti me shume me shprehejen e mimikes se fytyres se me ze.

Lere mos e nga bir morem fund, fare jo, por drejt saj jemi.

Ai u ul ne divanin e tij qe e shoqja ishte munduar ta rregullonte mbasi e kishin prishur ata te kontrollit.U ul dhe kerkoi nje kafe .E piu ata dhe u zhyt perseri ne ate erresiren e tij.Nuk foli dhe nuk komunikoi me njeri deri te nesermen.Nuk vajti per te fjetur ne krevat por ndenji ne kolltukun e tij sikur ate te kishte per keshilltar apo ngushellues te gjendjes se tij.Megjitheate ai rrinte ulur syte te mbyllur qe hapeshin here mbas here.

Po duhet thene se ai e kishte ndjere shume kete qe po ndodhte.Ai po e perjetonte kete njesoj si tragjedi.Por asgje nuk kthehej mbrapesht.Dhe ai e dinte kete.Por disa I mendonte por se deri ku ishte fundi kete nuk e imagjinonte.

-Te nesermen ne mengjes ishte e njejta gjendje.Sa doli agimi dhe drita filloi te zbardhe gruaja e Luigjit u zgjua dhe vajti tek dhoma e ndenjies ku rrinte I ulur ne kolltuk Luigji.po ne te njejten kohe ishte ngritur edhe djali I vet me gjithe nusen.Ai u mbeshtet mire mbi njerin berryl dhe u kthye nga kopeshti si per ta soditur me mire pavaresisht se syte I kishte akoma gjysem te mbyllur dhe ne to nuk shikoje qe fjetur ishte apo ishte zgjuar.E levizi dhe pak kolltukun si per te dale me kundruall me oborrin perjashta dhe per tu pershtatur me ate drejtim qe dhe ai kishte me shume per zemer.U kthye hapi syte dhe u duk sikur buzeqeshi.

A fjete mire ?

Mire mire kjo era e kopshtit sikur te perterin.Sec sjell nje ere dheu qe te vjen ta kaperdish.-Kaq tha ai dhe u be prape kruspull ne kolltukun e tij.

A fjete ndopak naten e pyeti perseri gruaja.

-105-

E sikur te flija pak.Ai beri nje gjest te tille sikur donte te tregonte me kete se nje gje e tille ishte e pamundur .E sa gjera qe e pengonin qe ai te flinte.Zhurma me e vogel sikur e therrisnin apo edhe germonin ne kopesht I rrinte si gozhde dhe e shqetesonte pa mase.

Ata po beheshin gati qe te benin kafen e mengjesit si dhe te gatisnin mengjezin kur pane qe Luigji donte te ngrihej po beri nje potere te madhe terhoqi vemendjen e te gjitheve.Afer kolltukut ku qe ulur rrinte varur nje shandan per ndricim dhe kur beri te cohej ai I ra tek kembet por ai se ndjeu.Ai ra sic ishte dhe u kthye avash barkazi qe te ngjitej prape te kolltuku I tij.Me ngadale me ate ngadalesine e nje kafshe qe eshte midis ngordhjes dhe te gjalles dhe ai ishte kapur pas anes se kolltukut me njeren dore kurse tjetren e kishte ne toke.Donte te kapej dhe te ngrihej por I dukej vetja si nje peshe e vdekur.Ai po bente veprime qe te ngrinin gjakun.Gruaja e Luigjit u kthye me vrap dhe pa arritur mire po perpiqej ta ndihmonte por me kot.Nderkohe kishte ardhur dhe djali kur kishte degjuar te bertituren e gruas se vet nga guzhina .Ai u ul ne gjunje I tmerruar buza I ishte thare dhe nuk nxirte dot fjalet qe ta pyeste se cfare ke. Cfare ke fol na thuaj cfare ke ne pash perendine.Ja zoti I madh na ndihmo. ata e kishin ngritur nderkohe ne kolltuk. Plaku ngriti koken.Shikoi nga gruaja beri te buzeqeshte por nuk mundi.Nga goja filloi ti dilte nje shkumbe e bardhe.Gojen e kishte te shternguar dhe nuk e hapte.Donte te thoshte dicka se jepte e merte por goja nuk I hapej.Edhe njera dore nuk I punonte.Jepte e morrte te nxirte ndonje rrokje por nuk mundete.

Hajde ta marim dhe ta cojme ne shtrat I tha djalit nena e vet.E moren dhe e regulluan.U duk sikur u qetesua.Ai u zhyt ne qetesine e vet.Dukej sikur flinte por syte e tija te genjemnin.Ndonjehere qe ai I hapte ato sy ishin te akullt.Dukej qe ishte futur ne topitje te thelle.Djali vajti te lajmeroje nje doktor qe ishte afer.E njihnin dhe kishin muhabet nme te.E kishin mare edhe me perpara por jo shume here sepse nuk kishte lindur nevoja per te deri atehere.Por ai e njihte mire Luigjin.Ishin rritur bashke.

Mjeku erdhi nuk u vonua shume.I degjoi zemren me stetoskopin e tij qe e mbante te mbeshtjelle disa here.I numuroi te rrahurat e zemres,I mati tensionin I veshtroi brendesine e syrit dhe donte qe te shikonte sa me shume ne brendesine e syrit te tij.Donte ta zhbironte edhe per te nxjere shkakun por syte e Luigjit ishte veshtire ti lexoje.Mbasi e vizitoi ai ju tha.

Ka kaluar nje hemoragji por tani nuk vazhdon me.Shkurt si I themi ne I ka rene vilanija. Ata shikuan dhe te habitur pyeten prape.

Po a do te permiresohet prape doktor.?!

-106-

Ishalla do zoti ne do te ja bejme tonen.

Djali e dinte qe keta doktore duan ndonje lek nen dore se pastaj nuk te bejne pune prandaj I tha te jemes qe ti jepte nje monedhe nga ato qe kishte ajo. E duan ndonje lek keta se njesoj jane si ata qe iken me pare dhe keta qe I zevendesuan.vetem paraja I zgjidh hallet perseriste vazhdimisht Luigji dhe kete e kishte mesuar edhe I biri.

Ai ju la nje recete dhe tha se do te vinte prape.Ata e miratuan pa bere ze por ata do te miratonin cdo gje qe te ju thoshte mjeku pasi ata ishin akoma te tmerruar pasi e para nuk ishin mesuar me te semure ne kete gjendje si dhe nuk kishin fare haber nga semundjet.Po keshtu barren per gjithcka e kishte Luigji qe keshtu semundja e tij I gjeti te pa pregatitur.

Djali e percolli mjakun deri te porta I futi ne xhep monedhen dhe e pyeti.

Doktor me thuaj se a do te permiresohet dhe nga se ti kete ardhur kjo semundje ai nuk ka vuajtur asnjehere.

Mjeku qe beri fillimisht sikur nuk donte ta merte monedhen e futi ne xhepin tjeter dhe ju pergjigj. Ka kaluar nje tronditje te madhe por arsyen e tronditjes nuk e di. Apo ti kete ardhur nga ata qe erdhen per kontroll per pasurine.

Sigurisht qe pasoje e asaj tronditje eshte nuk e ka kaperdire dot sekuastrimin e pasurise.Megjithe ate ju do ti perdorni keto ilace.Une afer jam dhe me thirni here pas here.Por une dhe vete do te vij.Nuk ju coj ne spital se ata jane te veshtire dhe pevec se nuk kane as kushte duan shume shpenzime sidomos per seren tone.

Djali e kuptoi kontekstin e pergjigjes te tere dhe ju pergjigj.

Faleminderit qe po na gjendeni ne dite te veshtire.

Prandaj jemi miq dhe pak me shume.

Mirupafshim doktor dhe mireardhesh.

Nje plogeshti e madhe I kapi te gjithe pasi iku mjeku.Kjo atmosfere I kishte bere te gjithe qe te heshtnin dhe te vinin verdalle me ngadale dhe pa bere zhurme.Djali doli per te vajtur ne ndonje farmaci qe te merte ilacet si dhe ti thoshte ndonje per ti bere gjilperat.Nderkohe gruaja e Luigjit po rrinte perkundrejt tij dhe murmuriste.Ajo kishte bere nje gjume teper te rende dhe nuk e kishte bere qe ai te vuinte ne shtrat megjithese ajo e dinte se po te thoshte ai qe ligj dhe nuk e

-107-

kthente njeri.Me nje gjest monoton I binte kraharorit te vet sikur donte te thoshte shume gjera qe I di une se nga I erdhi.Pastaj ajo shterngoi grushtat dhe I vuri tek temtat e kokes por edhe ne drejtim te qiellit duke ju lutur zotit qe ta ndihmonte.O Zot O zot.

Si do ta kalonin ate dite.Atyre ju duhej te duronin.Mengjezi kaloi ashtu pa ngrene pasi asnje nuk kishte patur kohen per te vene ndonje gje ne goje.Nga mesdita erdhi edhe nje infermiere qe I beri inxheksionet Luigjit dhe u duk sikur ai u qetesua.

Ne darke mjeku erdhi perseri dhe e vizitoi.I pa treguesit dhe pastaj tha .

Shyqyr zotit qe nuk vazhdoi me tej, tani themi se ne nje fare menyre ja hodhi pasi semundja nuk perparoi.Ilacet do te ja beni te tera sic ja u kam dhene.Po nuk gjetet ne farmaci me njoftoni mua se di ku ti gjej.Per cfardo mos me kurseni.

Mjeku I lehtesoi disi.Por ai e dinete se ku te bente se aty ai per cdo vizite do te merte nga nje monedhe qe per kohen nuk qe pak.por edhe familjaret e Luigjit ishin te ndergjegjshem qe per cdo sherbim paguhet dhe keshtu qe atyre nuk ju rendohej.

Kur e percolli perseri, djali prape e pyeti.

Doktor a jane te verteta ato qe the apo e the per te na mbajtur ne.

Jo jo jane te verteta une ju kam miq dhe sdo shkonte qe te ju genjeja.

Faleminderit doktor.

Ai u ngjit ne dhomen e te jatit dhe po shikonte nga e jema.

Cfare do?-pyeti ajo.

-Dukesh e keputur.Eja te maresh pak ajer te paster ne balkon.

Je ne vehte si mund ta le babane vetem?!

Po ti si ben dot gje se nuk I jepm asnje ndihme.Asnjeri nga ne nuk I ben dot gjr nuk I jep ndihme pa kaluar semundja fazen e saj.

Pavaresisht une e kam per detyre.Mos te tha gje mjeku kur e percolle?

Jo ato qe tha brenda por une e pyeta qe te sigurohesha.

Po clodhu ti se do te rrish gjithe naten dhe nuk I dihet dhe sa nete te tjera deri sa te permiresohet.

108-

Vetem te behet mire pa per ne nuk do te jete barre por duam qe ai te mos vuaje dhe vetem per kete I lutem zotit qe te mos I jape dhimbje.

Djali po mendonte me vehten e tij se tani I duhej qe ti hiqte vete hallet.Dhe ja e kaloi kete sulm te kesaj dite .Atij I duhej qe te kujdesej ai tani per familjen dhe per te jatin qe tani ishte semure.I duhej pra te merte komanden dhe te drejtone shtepine.I jati mund te kishte nje semundje te gjate.Por doktori I kishte thene qe kur te kaloje tre dite do te them si eshte plotesisht gjendja e tij.

Diten tjeter ata u kujdesen me te njejtin ritem dhe perkujdesje duke I dhene ilacet e mjekut.I vune edhe surum per ta ushqyer pasi ai ishte ne gjendje topitje dhe nuk leviste asgje.

Diten e dyte edhe sikur u bene me te forte per te perballuar semundjen qe ju kishte rene pa pritur.Kur doli nga dhoma e te semurit e ema po e priste te birin tek dera e dhomes dhe e pyeti.

Cfare do te behet me te ?-dhe duke u perpjekur qe te ishte e qete zeri I saj mallengjyes ju perdrodh dhe ky ze sikur ja tradhetoi tronditjen qe pesoi edhe ajo me semurjen e te shoqit.

Nuk di cfare te them nene duhet te presim.Cfare te na japi zoti do te presim vendimin e tij.Ai eshte ne duart e zotit.Ai dhe ne te gjithe jemi ne duart e zotit.Vetem ai te kete meshire per ne.Neser vazhdoi ai –ose pasneser ne mengjes do te duket me mire gjendja e tij kur ti kete kaluar 72 ore.

Dhe si do te jetojme ne ? pyeti ajo se jemi mesuar qe te gjitha ne I bente gati Luigji.

Si te kete urdheruar I madhi zot vetem ai e di nene.Edhe jeta jone ne duart e zotit eshte.

Ju jeni lodhur prandaj flini tha vone e jema une do rri ketu ne fund te shtratit te burrit tim.dhe keshtu beri.

Te katerten dite ne oren pese te mengjesit tamam kur perkonte me renien e semundjes por edhe akrepat e ores shenuan te njejten ore dhe ora ra me tingellima shume te dallushme syte e Luigjit levizen.Ai po shikonte me habi dhe ndruajtje.Gruaja e tij ishte shtrire ne fund te krevatit dhe zgjuar pa zgjuar mire po veshtronte Luigjin ne fytyre.Ajo qe e para qe po shikonte se edhe fytyra kishte mare pak a shume ngjyrn e mepareshme,Duke veshtruar ata sy aq te njohur dhe te dhembshur ata sy qe rrinin ne ate fytyre te ngrire qe nuk kishte levizur as qepallat ajo sikur thirri nga brenda vetes por kishte nxjere nje ze te forte qe kish zgjuar edhe djalin dhe te rene.

Ata renden me vrap ne dhome ashtu sic qene ne dhomen e gjumit dhe pane nga I ati.Ai sikur nuk po ju besonte syve.Trupin e kishte te rende dhe nuk e leviste dot.Por mendjen sikur po e kthellonte.

-109-

Shyqyr u zgjua me ne fund ja duket me mire.

Ka ardhur krejt ne vete shiko ngjyren e fytyres.

Po perse ne gjume kam qene foli Luigji me ngadale por rrjedhshem dhe qarte.

Bile ai mund te flase dhe te flase mire.

O zot te qofshim fale .

Pa pritur lindi shpresa .Te gjithe leviznin neper shtepi me te lehteuar dhe asgje nuk ju rendohej.Me e lehte ishte gruaja por smund te themi qe edhe djeli dhe e reja nuk ishin te gezuar.Bile syte e nuses se djalit flisnin me shume.Ata u mbyllen ne vetvete ne nje ndjenje keqardhje sa me stregohet.Dhe ja tani ndodh mbrekulliia.Luigji eshte bere me mire se per te sheruar plotesisht do kohe se jane pa funksione normale kemba dhe dora.Kete ai e mori vesh sa u be gati te ngrihej kur edhe mendja ju kthellua.

Megjitheate faza e pare e paralizes kishte kaluar.Pra paraliza fillestare e goditjes kishte kaluar pa pasoje qe ste kthejne me apo qe jane te pa rikthyeshme.Duke pare ecurine e deritanishme mund te themi qe ka shume shpresa.

Mjeku erdhi vizitoi te semurin.Kur e pa gjendjen ai tha.

I semuri paska ardhur ne vete.Me duket se na vuri ne ne prove.Por ne gati jemi vetem mos e perserit prape.Por Luigji u mallengjye nga fjalet e doktorit.Ishte hera e pare qe ai mallengjehej.Kete e vuri re edhe gruaja e Luigjit por nuk beri ze.Meqene se njihen mondoi ajo me vehte.

Mjeku e keshilloi cfare do te bente qe sic kishte rifituar disa gjera te trupit te rifitonte kemben dhe krahun.Por itha ai ne radhe te pare nuk duhet te shhqetesohesh per asgje.Nuk do ta vrasesh mendjen dhe ne ketu jemi dhe do te bisedojme.

Sa iku doktori Luigji donte te ngrihej.Mendja e tij kishte filluar te punonte.Kete e kuptoi e shoqja dhe I tha se asnje gje nuk ka levizur sa ti ke qene I semure.Ai sikur u qetesua.Por mendoi ajo kjo pune nuk zgjat shume se ata kam frike se do te kthehen prape dhe ne jemi ne gjendje shahu.Shah dhe mat.Cfare do te bejme pastaj.Ajo ja kishte friken se ai do te semurej prape dhe kishte shume frike se nuk do ta perballonte per se dyti nje gje te tille. Luigjit I ishin paralizuar ana e djathte por jo qe te mos ndjente fare.Ai nuk mund te leviste pasi kemba barku dhe krahu I djathe pothuaj nuk I funksiononin.Ana e djathte e trupit kishte nje pesh mjaft te madhe dhe teper te rende sa ai nuk e urdheronte dot..

-110- Dhimbjen,te ftohtet prekjen e nje dore te nxehtet apo majene nje gjilpere ai he per he nuk e ndjente.Megjitheate afetesia e te ndjerit nuk I ishte shuar akoma.Ai here here kishte ndjesine se ndjente te drisdhura apo mornica por kur I thoshe qe a jane perseritur ai thoshte nuk e di.

Luigji disa here ndjente dhimbje dhe bertiste sa me pak te mundete ngaqe kishte frike se do te thoshin-shiko ai bertet kote se ai nuk ndien gje se gjymtuyret e tija kane mbaruar nuk kane ndjeshmeri prandaj ai nuk ma do mendja te kete dhimbje.Kesaj frike ai I druhej.Por prape Luigji do te kish dashur ta linin te qete jo per te vdekur por per te ruajtur disa forca te veta qe patjeter I duheshin.Kishte friken e shahut se do te jemi shah dhe mat se skemi ku te vemi. Shpeshhere gruase se Luigjit I dukej sikur e kuptonte se cfare donete te thoshte ai.Perkujdesej me nje kujdesje te vecante dhe me dhemshuri.Ajo kete ndjenje tani po e kuptonte mire se me pare nuk e vleresonte.Keto ndjenja I jepnin krahe qe te kujdesej per te shoqin me plot dhemsuri dhe dashuri.Ajo po I shrbente me nje zell te tille dhe devotshmeri te pa shoqe.Doktori kur vuri re tere kete perkujdesje dhe devotshmeri e lavderoi.Ajo sherbente me devotshmerine e gruas besnike se ajo kishte te forte ndjenjen e detyres se cdo gruaje ndaj burit te vet.Ishte jo vetem detyre per ti sherbyer te semurit por gruaja do te beje cdo sakrifice per burrin e vet.Kete betim ajo e kish bere dhe ne kishe kur kish vene kurore dhe kish bere betimin e marteses. Kur ishte martuar me Luigjin ajo ishte e re kurse ai ishte me I madh goxha biles me I madh se keshtu ishte zakoni sidomos ku eshte rritur Luigji.Ata e martuan me mbleseri dhe ajo nuk e njehte burrin e vet.Ne fillim ajo nuk dinte cfare ishte dashuria.Ajo edhe martesen e mesoi atje se shume gjera nuk I dinin.Por edhe prinderit nuk I mesonin se eshte turp ti flasesh femijeve per keto gjera.Ajo vetem pas martese kuptoi apo provoi ate ndjenje lumturie dhe devotshmerie per burrin dashurine per femijet.Ajo ndjehej e lumtur kur kishte burrin ne shtepi dhe melankolike kur ai ishte larg saj.Ajo lumturohej pa mase kur merte ne krahet e saj vocerraket qe lindi mbas martese.Por ajo nuk ndjente lumturi si per femijet kur riteshin edhe per burrin.Se ajo ishte lidhur me burrin e saj per besnikeri dhe fjale burri dhe e respektohte paktin.Por ajo edhe per ket gezohej.

Ato ja mbanin shtratin shume te paster se nuk u mungonte asgje.Kishin nderresa carcafe dhe cfare te doje ti.Ai kete e deshironte se nuk e honepste dot te flinte dhe te mos nderrohej.Por me vehtire e kishin grate e shkreta kur e conin ne nevojtore.Ai kishte zor dhe vetem gruane e tij pranonte.Por ajo me shume zor e mbante dhe mezi e rretullonte por cfare te bente.Ai edhe djalin e vet nuk donte qe ta shikonte ashtu ne ate gjendje meshire dhe semundjeje.

Keshtu me kete rutine dhe me disa permiresime kaluan rreth dy muaj qe kur ra goditja e pare e paralizes.Mbas du muajsh Luigji u permiresua dhe filloi te ecte.Dora pothuaj I erdhi ne terzi kurse kemben e terhiqte pak zevarre.Mori prape drejtimin e shtepise.

-111-

Ai e ndiente qe ata kishin nje besim te pa tundur tek Luigji dhe prandaj ju tha qe drejtimin e shtepise mund ta mbante prape vete.

Atij I pelqente te rrinte kryesisht te divani I tij perkundrejt oborrit.Ngulte syte ne nje pike dhe harrohej.Gruaja e vete Gjystina e shikonte ashtu ne ate gjendje dhe ndjente keqardhje por edhe urrejte per ata qe e katandisen ne ate gjendje.Ajo shpesh I binte kraharorit te vet me grushta te mbledhura top dhe dukej sikur thoshte.E di une se kush e katandisi kete burre deri ne kete gjendje qe derman mos gjetshin.Sa zoti vete I mallkofte.

Por jo cdo gje ishte e keqe.Djali I tij Pjerini kishte gjetur nje pune ne nje hotel.Kurse nusja e djalit kishte nje femije te vpgel dhe kujdesej per te.Ne shtepi rrinte luigji dhe Gjystina.

Nuk do te hash pak mengjes-?! Pyeti Gjystina dhe rrinte ne kembe anash divanit ku rrinte Luigji.Ajo kujdesej gjithmone qe te mos ja prishte shikim per ne kopesht.Veshtrimi I syve te saj qe gjithmone I mbante ulur kalonin shkaras per te ai pavaresisht se shikimi I tij tretej tjeterkund.Por ai e ndjente veshtrimin e syve te saj.Gjystina nuk e shihte kurre drejt e ne sy te shoqin.Keshtu ishte zakoni dhe ajo ishte rob I zbatimit te tyre. Jo boll kam kafen qe piva dhe nuk dua asnje gje tani.Por dua te me nderroni pak se jam bere qull ne djerse. Megjithese ai ishte permiresuar ndjeshem ishte renduar disi nuk ishte ai I pari.Nuk kishte ate gjalleri qe e karakterizonte.Vetem kemben nuk e kishte si me pare por prape kishte nje apati te tij.Dhe kjo pu I dukej sikur po zgjaste si shume.

Pa mbaruar mire fjalet ai filloi te hiqte nje triko qe kish siper kemishes.Sakaq Gjystinai solli nje kemishe akull te bardhe dhe te hekurosur rishtas si dhe nje beluze qe ai e kishte shume perzemer.Luigji hoqi nga trupi kemishen e bere qull dhe e hodhi shuk matane pa ja dhene Gjystines.Ajo e pa me habi po perse valle te jete I nevrikosur une I solla keto qe ai ka me shume perzemer.Por ajo e kuptonte se me ke e kishte inatin dhe nuk I zemerohej por e shtonte dashamiresine.Po rrinte afer divanit te tij dhe po e veshtronte.Ai e pa reagimin e saj kuptoi qe kish gabuar dhe I kapi doren.Ja ferkoi deri tek llera lart sa dora e tij I preku byzylykun qe ai ja kish dhuruar qe ne rinine e tij dhe e kish blere ne Itali.Byzylyku I holle I levizi nga llera dhe ajo ndjeu gjakun ti pershkronte faqet.

Me fal Gjystine se si jam bere dhe une por ti e di se me ke e kam dhe ju duhet te mos me merziteni.

Jo Luigji nuk merzitemi ne kemi merak per ty.

-112-

Hajde dalim ne oborr dhe kundrojme ajer te paster apo sodisim pak natyren.

Hajde se po te ndij une.

Ata dolen te dy bashke ku Gjystina kishte kapur per krahu Luigjin.Dolen ne oborrin e shtepise dhe soditen nga do dhe dolen pastaj mbrapa e saj ku dhe ishte nje kthine e vogel ku mbanin drute apo qymyr.

Ai pa nga muri dhe vuri re shkallet prej litari te kapur ne nje cingel muri.Ato I kishin harruar kushedi se qe kur.Ja keshtu eshte kur nuk je me I zoti.Ne kushte te tjera jo vetem qe ai I sistemonte por edhe te bente rezil po ti gjente keshtu te shperndara kuturu dhe te harruara.Kjo eshte fillimi I dickaje verejti me mndjen e tij.

Shetiten nje cope here te mire dhe dalengadale u ngjiten lart ne katin e shtepise.Ai sikur ndjehej I tere kur shikonte qe nuk ja kishin ngacmuar avlline poshte ne oborr.Por ai e ndiente se kjo pune nuk do zgjaste shume.Neteve kur errej dhe nuk degjohej zhurme ai ndiste radion nje radio e vjeter por e mirembajtur mire e cila fliste per te ardhmen e ndritur socialiste.

Hem… ja beri ai kur po degjonte lajmet te stacioni I tiranes.Por ashtu vrik sic qe e nderoi stacionin dhe e vuri radion ne kerkim.Ndaloi diku ku flitej italisht.Degjoi nje cope here dhe prape nuk ju be qejfi.Atehere e levizi ne vale te shkurtera dhe degjoi te flitej shqip ne zerin e Amerikes.Ai po e degjonte me kujdes.

Ja thoshte zeri I larget do te njoftojme te rejat nga Tirane.Ajo informonte dhe dukej qe donte te thoshte se atje do te permbysej se shpejti.Kete donte edhe Luigji.

Ah sikur psheretiu ai.Ne thelle shpirtin e tij ishte nje ndjenje e pa imagjinushme.Thelle ne shpirtin e tij kete e deshironte.Ajo oshetime e dale nga honet e thellesise se shpirtit kishte nje tingullime si piskame kushtrimi.Ah sikur te vije ai cast dhe pastaj…

Kete deshperim qe po kalonte nuk do te ja falte kurre atij qe po a shkaktonte.por thirrjet ishin te perbrendeshme.Vetem brenda shpirtit te tij.Ajo jehone dhe ajo piskame kushtrimi vertitej thelle ne shpirtin e tij.Kjo thirrje vertitej sikur jehona neper honet e thella te greminave te perrenjve apo shkretetirave.Jehona qe percillej gjitheandej sikur te kthehej me te njejtin tingull dhe dimension thirrjeje.Ashtu bridhte thelle brenda kafazit te tij dhe shpirtit te tij kjo jehone thirrjeje .Ah sikur te vije edhe njehere koha…..

Po kush e ndjente kete piskame.Vetem ata qe po kalonin te njejten drame dhe vetem ata qe ja dinin vleren qe kishin.vetem ata kishin te njejtin deshperim pavaresisht se nuk kishin rrugedalje.Ky ishte fati.

-113-

Nuk kaloi shume kohe dhe ata I thirren perseri ne keshill.Megjithese Luigji perpiqej qe te ishte I qete nuk mundete.Nga dhimbja perlotej shpesh por edhe semundja kishte bere te veten.Per kete ai ju kishte kerkuar qe te vinte bashke me djalin e tij Pjerinin.Keshtu kishin bere dhe ishin ballafaqur disa here.Nje dite te javes I vjen nje pusulle.Duhet te paraqitej ne gjykate se kishte gjyq per pasurim te pa ligjshem.Ishte caktuar vendi ora,dhe data kur do te zhvillohej ky gjyq. Ai e dinte godinen e gjykates .Nje godine shteterore dykateshe qe ishte vendosur anes rruges qe te con per ne qendren e qytetit.Ai sa here qe kalonte andej kthente koken nga ajo ngrehine dhe shihte njeres te ngrysur qe dilnin por shihte dhe ata qe administronin kete godina disa persona te ngrire si akull dhe me syze optike te theksuara.Dhe hajde te jepet drejtesi ne kete godine dyshonte Luigji. Por mesa duket e keqja te vjen andej nga se panden.

Po mire qe e kane caktuar por une nuk jam njohur me pare me akuzat.

Ato dihen mor babe por mos na deklarofshin armiq se pastaj ku te vemi nga do te ja mbajme.

Po si mor armiq por armiku ka nje pale perballe neve ke kemi.

Duhet kujdes se me keta nuk behet shaka.

Keshtu diskutohej ne shtepine e tyre.Tmerri shihej kudo.Por si per cudine e te gjitheve Luigji sikur ishte bere akull.Sikut nuk ndjente me asgje.Sikur nuk I interesonte fare se cfare do te benin.

Ndryshe ishte Pjerini me te shoqen.Ata ishin te rinj dhe nuk dinin si do te kalonin.Kishin nje cupe te vogel.Deri atehere nuk e kishin ndjere as ekonomine dhe asnje gje tjeter as veshtiresi pasi sic I thone paraja zgjidh hallet dhe kthen edhe ujet perpjete.Kishin jetuar mire por nuk kishin ditur se cfare te benin. Pjerini ishte frikesuar sa I kishte thene te jatit qe per te shpetuar dorezoje cfare ke .

Ti nuk kupton se cfare duan ata se edhe sikur une te ja u dorezoj pasurine ata prape do te vazhdojne.Do te marin shtepine dhe cfare ke.

Ata mor bir qe ta dish ti duan shpirtin tone.Ky shpirt per ta eshte armiku.Dhe prandaj ata nuk do ndalen para asgjeje deri sa ta cojne deri ne fund.Ju kam then dhe ja u perseris ata duan qe ne te zhdukemi.Por a munden ata.?Kete duhet ta shikojne ata qe do te rrojne.

Diten e gjyqit ata ishin paraqitur te dy.Trupi gjykuas ishte I perbere nga pese veta ku dy ishin gjyqetare tre te tjere qe quheshin anetare ishin mare sic I mernin ata per te formuar trupin gjykues.Ishin nje punetor nje anetar partie kurse tjetri ishe ekonomisti I tatimeve. Luigji ishte pregatitur qe me pare dhe prandaj u ul ne vendin e percaktuar.

-114-

I pandehur- ju drejtua ne fillim Gjykatesi. Kryetari ishte nje mezo burre me nje fytyre te lodhur rrinte ne karriken e tij dhe dukej qe si bente pershtypje cfare ndodhte me gjendjen e te tjereve mjafton qe ai te zbatonte procedurat.Mbasi kishte mbaruar sekretari se shkruari gjenealitetet dhe kishte pasuar nje heshtje e vogel ai sikur u kujtua dhe u kthye nga prokurori sikur donte ta pyeste per gadishmerine e tij.Por edhe I pandehuri qe ishte cuar nga vendi vazhdoi:

Luigji u cua instiktivisht ne kembe dhe ju drejtua gjyqetarit.

Zoti gjyqetar.Une nuk kam bere asnje krim qe te quhem I pandehur prandaj rregulloni termat. Qenka dinak ky- tha njeri nga anetaret. Pas pyetjeve te zakonshme te te dhenave si dhe te betimeve filloi radha e procedures gjyqesore e cila ndiqej nga sekretari. Do te ja u komunokojme ne akuzat qe rendojne mbi ju mos kini merak por tani ne lini qe te vazhdojme Luigji e ndjeu atmosferen qe mbisundonte ndonese I biri e shikonte here pas here. Ne do te ju lexojme akuzen njehere dhe ju pastaj eshte ne te drejten tuaj qe te sqaroni paziten tuaj ne lidhje vetem te akuzave qe do te ju behen.Ju duhet te mbroheni vete dhe mire eshte qe te mos na mashtroni me.Ka mbaruar ajo kohe kur nuk kishte drejtesi [por tani kjo peshore anon nga ana e popullit.Nuk di a u shpreha qarte dhe a me kuptuat. Ju kuptova dhe e pres me padurim qe tju degjoj. Atehere prokurori le te lexoje akuzat qe rendojne mbi te pandehurin. Luigji pa prape si me inat por kur pa djalin u step dhe ne mendje I shkoi se cfare do te besh mor I mjere nen pushtetin e ketyre. Prokurori ishte nje burre I beshem dhe I mbajtur mire.Ai rrinte si I krekosur dhe duart I kishte mbi tavoline gjithmone I gatshem te sulmonte.Po po sikur priste startin e fillimit te nje lufte te ciles nga fytyra dukej qe e quante te fituar. Prokurori mbajti nje prokure sikur te ishte fjalim por ne thelbin e tij ishte pasuria e ime e vene me kontrabande si dhe armiqesia ime me pushtetin e ri te lindur tani mbas lufte.Se nga I nxirte ai keto te dhena vetem prokurori e dinte.Pasi e kishte lexuar dhe kishte pare disa here se si reagonte Luigji ai tha.Keta armiq te lindur dhe aleate te fashizmit nuk kthehen anjehere ne rrugen e drejte te socializmit.Ne I kemi bere thirje qe te kthehet por sic thone edhe shoket e frontit te lagjes keta vazhdojne me te njejtin avaz.Fjalimi vazhdonte me mos njohjen e normave komusiste dhe mos dhenien ndihme per mekembjen e pushtetit te popullit .Hajde cfare akuzash hajde.

-115-

Luigji kishte vene duart mbi faqet e shternguar dhe dhembet qe shterngoheshin sikur donin te bluanin sterralle.Por cfare eshte keshtu.Ne nje moment kur prokurori po vazhdonte atij I doli nje shprehje qe as ai vete nuk e kontrolloi. Po a keni fakte per keto qe thone. Ne salle ishte heshtje varri por prape ne hesshtje u kthyen disa koka ne drejtim te Luigjit. Dhe shoku Gjykates vazhdonte prokurori ne tere keto akuza faktiohen lehte. Por cfare shokesh jane keta qe I drejtohen gjykatesit me shoku.Edhe duhet te jene qekur flasin keshtu. E para kemi faturat e paguara per vajguri dhe nuk ka per kafe dhe lekura. E dyta kemi deklaratat e mbledhura nga shoket tane nga vjen Luigji E treta nga kontrolli ne magazinat e tija. Prokurori vazhdoi gjate duke permendur edhe rojat e te tjera gjera qe te themi te drejten nuk fiksoheshin. Luigji kollej here pas here me nervozizem.Por shpejt monotonia dhe nervozizmi e lane dhe ate.Ai veshtronte si I shushatur figurat e gjyqetarit dhe prokurorit. Kur mbaroi seanca ata moren disa minuta pushim.Luigji veshtronte nga Pjerini dhe dukej sikur I thoshte se kjo eshte ajo qe do te vije koha qe ne te jemi shah dhe mat se keta nuk te lene as te mbrohesh por edhe po te mbrohesh keta nuk te besojne.I tha Pjerinit me ze te ulet edhe ne qofte se nuk vij ne shtepi te lutem kujdesu per nenen tende. Pjerinit I dolen lote nga syte.U perpoq te vidhej qe te mos e shikonin peor e vune re sidomos nje polic qe rrinte te dera. Mos se keta ate duan qe tju shikojne te qani. Po perse paska edhe midis jush te mire nuk ma merte mendja. Mos se me more me qafe tha ai I shkreti dhe u kthye nga tribuna apo ketedra. Kur filloi seanca e dyte fjalen e mori ai punonjesi I tatimeve.Ai kishte bere llogarite dhe sipas tij Luigji duhet te dredhte nje sasi monedhe floriri .Burri I tatimeve apo eksperti kontabel ishte nje I ri me nje kostum te zi qe rrinte drejte sikur kishte gelltitur ndonje shkop te drejte dhe nuk e linte te perkulej.Kjo pamje e bente disi qesharak por pozita e tij si kryesori per ekonomi I jepte atij pak respect si kompesim I figures se tij. Sa eshte llogaria e juaj mor - tha Luigji. Llogaria dilte sikur ai vetem kishte shitur dhe nuk kkishte blere asnje gje. Kjo qe ne kemi llogaritur eshte pasurimi ne menyre te paligjeshme duke sjelle deme te konsiderushme …e te tjera. Ky pasurim ne kete menyre perben krim dhe denohet . Ata vazhdonin por Luigji kishte humbur sensin e degjimit dhe thoshte me vehte .Por cfare jeni ju mor qe beni keto llogarira.Por nga cfare planeti keni mbire dhe ate pasurine e tjetrit e doni per vete.Kurre .Ai u tremb dhe pa nga salla.Kishte nje heshtje dhe te gjithe kishin kthyer shikimin nga ai.Edhe I biri kishte mberthyer shikimin nga I jati dhe po priste.

-116-

Cfare eshte perse shikoni ashtu.? Po presim mbrojtjen tende. Nuk e di a ka vlere qe une te flas. Kjo ishte nje pyetje per ata qe kane nuhatje te holle. Cfare thuaj mor babe.Si nuk do te flasesh se do te duhet te mbrohesh-ja ktheu Pjerini. Pyeta a ka vlere deponimi im apo eshte vendosur fati. Cfare thua mor babe? Kete frike kisha nga ty se nuk do arrije te kuptoje mor bir.Por ti do te rrish deri ne fund qe te degjosh. Po do te mbrohem dhe do te flase por pas pushimit. Dakort jemi te pushojme ca se jemi lodhur. Ata dolen kurse Luigji ja beri me shenje te birit qe te afrohej. Degjo Pjerini une nuk kam shume kohe por po te them se dua qe te mos rendohesh ti me familjen.Megjithese kur pyeta qepare I pyeta ashtu kot se ata e kane vendosur se cfare do te bejne me ne.Ne jemi te paret dhe do te na marin si shembull.Se mbas nesh do te kete dhe shume te tjere.E gjithe klasa e jone kete rruge do te pershkoje.Neqofte se ata do te me ndalojne qe sot le ta bejne se per mua nuk ka rendesi. Po perse duhet te ndalojne .Perse qe sot. Ti je dhe semure. Tashme e kam kaluar semundjen qe kisha kam semundjen tjeter ate te urrejtjes.Por ti do te degjosh cfare te thote nena.Une gjalle nuk pranoj.E kuptova menjehere kete qe po te them sa filloi ky gjyq.Keta nuk do te ndalen dhe une shume shpejt do te kem shoke por kam hallin tuaj si ju duhet te duroni se edhe nuk jeni mesuar.Keta kane vendosur masen e gjyqit dhe deri ku do te vene per te na denuar .Nuk eshte puna vetem per mua por per tere klasen qe eshte si une. Ne salle ishte vendosur qetesia.Salla mbrapa si per cudi ishte mbushur.Kishin ardhur edhe ata te frontit te lagjes.Po kishin ardhur edhe ata te kryesise sfrontit te lagjes.Por dallohej edhe silueta e nje vajze qe sic dukej ishte vajza e atij avokatit qe kishte ndihmuar Luigjin te blinte shtepite.Por afer saj ishte ulur dhe nusja e djalit te Luigjit.Vangjelia kishte ardhur pasi I kishte thene xha Ganiu per komshiun e dikurshem qe I behej gjyqi dhe ajo kishte qene kurioze te shikonte apo te ndiqte gjyqin.Por kishte ardhur ne seancen e fundit apo te parafundit.Edhe xha Ganiu kishte ardhur.Si per cudi ato ishin ulur Vangjelia pothuaj ne rreshtin e pare kurse nuse e djalit te Luigjit andej nga fundi.Sic dukej I vinte rende. Salla duhet te mbaje qetesi tha nje sekretar qe kishte nje tavoline perbri Luigjit sikur donte te shenonte gjithcka degjonte. Do te flase I pandehuri. Luigji ktheu koken andej si me percmim dhe pasi u rregullua disi mbajti pak frymen dhe pasi e pa se e gjithe vemendja ishte andej nga ai atehere ai duke ju drejtuar drejtusit te senaces tha;

-117-

Zoti Gjyqetar.

Ne salle pati pak ilaritet per menyren se si ai ju drejtua kryetarit te seances.

Ju drejtova gjyqetar se mendoj se keshtu jeni mesa shoh une.Sepse ju vetem kete beni vetem gjyqetaret bejene gjyqe kurse drejtesi japin gjykatesit kerse ju nuk arrini dot deri ne kete nivel.

Salla kishte mare nje heshtje te madhe duke pare drejtimin e seances.

Ju nuk keni te drejte te beni percaktime te tjera por permbahuni tu pergjigjeni akuzes.

Per ate do te perpiqem por une ju pyeta dhe me pare qe a shte e nevojshme.

Degjo ti I pandehur ju drejtua kete radhe me kercenim gjykatesi.Ketu nuk vendos ti nga eshte e drejta se kete drejtesi e ka vendosur gryka e pushkes partizane.Drejtesine e jep populli me organet e tij legjitime te dala nga kjo gryke pushke dhe duke luftuar si pushtuesit ashtu edhe ata qe bashkepunuan me ta ku njeri nga ata mund te jesh edhe ti.

Nuk ke asnje fakt te ngresh akuza te tilla.

Edhe ato do te dalin por njehere te mbyllim keto hesape qe kemi nisur.Vazhdo me akuzat.

Luigji e perligji mendimin e tij se ai kishte te drejte ku kishte percaktuar se ata do ti luftonin dhe lufta kishte nisur me te per ekonomine dhe do te vazhdonte me politiken. Une bera nje pyetje qe me doli nga shpirti im dyshues.A eshte e nevojshme te flase apo ju e keni percaktuar masen e denimit.Megjitheate dua te ju them se une kam punuar sa ma do mendja asnje nga ju ketu nuk keni punuar.Naten diten me orar pa orar.Kam filluar te punoj qe para lufte dhe vazhdova punen pa nderprerje.Asnje gjate kesaj kohe nuk kam vrare prere apo rrembyer pasurine.Kam vene koken ne rrezik edhe kur vershellenin plumbat edhe kur na dilnin para piratet.Edhe kur ishte e lehte por e ligjeshme edhe kur qe e veshtire une isha atje te puna.Prandaj dhe vura pasurine.Jo per te qene buall por vuri dicka qe sot duken jane shtepia dhe ato qe ju I kini pare dhe I kini shenuar neper proces verbale.Djalin dhe cupen I rrita me ekonomi dhe duke ju kenduar kenge patriotike.

Po cfare llomotit ky ai nuk di tjeter kenge vetem rjepjen-tha nje anetar jurie.

Lere te flase se kete e dime te gjithe.

Luigji ishte I pregatitur per cdo situate dhe kete qe po kalonte.Ai ishte njeri I bredhur dhe I ditur.Kishte mbaruar studimet ne Itali por tregetia e kishte bashkuar me cdo lloj mysubeti dhe ai kishte mesuar nga cdo dije apo thenie a histori qe ata ja kishin treguar.Tregetine me Italine e

-118-

bente kryesisht nga mali I zi dhe kroacia.Mallin ne pergjithesi e porosiste dhe e priste neper dogana por kish raste kur e shoqeronte dhe vete.Atehere I takonte te merej me te bardhe dhe te zi.Por ama kjo ishte pervoje.

Luigji pa sa andej kendej dhe po gatitej te vazhdonte.

Ju thoni se une jam pasuruar ne menyre te jashteligjeshme por nuk me caktoni se ke pike te ligjit kam shkelur.Ju nuk ma thoni dhe une skam si e di.Me thoni nje nen qe me ndalonte te beja tregeti.Sidurisht qe nuk ka patur nje nen te tile.Tani e tutje une nuk e di por gjer dije nuk kishte.Dhe une kam bere tregeti te ligjeshme dhe kam fituar sa kam mbajtur familjen.Kete ja u vertetojne dekumentat e mija.Ku qendron e paligjeshmja ketu.?Ju thoni se ke fituar shume dhe beni disa llogari sa napolonat qe nxirni ju duket se fillojne ketu dhe mbarojne ne Selanik.Por jo zoterinj.Jo nuk eshte ashtu sic I llogarisni ju.Sepse duhet te ju ve ne dieni se kur mbahet nje llogari behet bilanci duke llogaritur nje ane shpenzimet dhe ne anen tjeter shitjet.Diferenca mes tyre quhet fitim.

Po ju po na beni ne leksione flisni per tregetine e paligjeshme se bilancet dhe ku di une I di dhe ka se kush meret me to.Kaq u pergjigj drejtuesi I seances.

Ky gjyq duket qe do te jete I veshtire tha njeri nga salla.

Po ne si I kemi bere llogarite tha me ze pyetes dhe te ulet kryetari duke u drejtuar nga ai I tatimeve. Ne I kemi bere mire llogarite po jemi bazuar edhe cfare ne kane thene shoket tane atje nga vine keta.

Por ti I pandehur flit edhe per kafen dhe lekuret.?

Dhe per ato do te flase por ene fola per ato qe kam bere furnizimet nga jashte.

Po perse keto te tjerat je furnizuar nga brenda.

Po ketu I kam blere dhe kam dekumenta.

Le ti marim me radhe se cfare ke bere dhe cfare ke fituar.

Po duhet te ju them se une kam tere dekumentacionin dhe e kam te justifikuar pasurine time.

Shumicen e kam harxhuar dhe bleva shtepine dhe dekumentat e saj I kam se I kam bere me nje avokat qe ka ikur jashte por ketu ka lene te bijen se e kishte partizane.Vleren e saj dhe me gjithe mobilje I kam shlyer dhe me veshtiresi dhe kur kishte kaluar moti atehere I mbarova se shlyeri

-119-

edhe detyrimet e saj.Te tera keto I vertetojne dekumentat qe kam me avokat.Bile avokati iku dhe dekumentat e tjera te tija mi ka lene mua per tja ruajtur kur te kthehet ai apo e bija.Keto dekumenta I kam te shtepija dhe I ruaj si te jene te miat.Vajza e avokatit ka qene partizane dhe nuk eshte kthyer as ajo dhe as ai.

Vangjelia u habit nga ky deponim.

Ja ketu jam une dhe kete nuk e dija por tani qe e mora vesh do te vij ti mar.

Mos beni zhurme dhe mos beni komunikime per procese te tjera jashte objektit te ketij gjykimi.

Po them se tregetia ime ka qene e ligjeshme dhe me te kam bere keto blerje dhe tjeter nuk kam mbas shpirti.

Mos genjeni I pandehur se rendoni pozitat tuaja.-Tha njeri nga anetaret e jurise .

Mjafton te tregojme proces verbalet qe te kemi mbajtur gjate kontrollit dhe ti bie brenda me kembet e tua.

Per keto nuk donte tja kujtonin Luigjit.

Ato jane me vete jane si I thone sa per tu gjendur Kola ne pune I themi ne andej nga anet tona.

Por ju mend te thoni shume gjera por keto jane shume jane ato qe ty te kane fryre dhe te kane bere si kacek I themi ne nga anet tona.

Nuk te fryn zoti gjyqkates nje thes kafe apo disa lekure ato kane qene sa per te mbajtur gjalle veten dhe miqte.

Po doganierte e Zogut dhe Malazezet-tha me ne fund tatimmbledhesi.

Kjo séance nuk mbyllet ketu.Ne do te ngreme nje grup eksepertize dhe te enjten e fundit te muajit do te jete seanca tjeter. Te tere sikur moren fryme me te lehtesuar.Sikur prisnin pushim .Qe te mernin fuqi prape per tu ndeshur.Dhe kjo qe me e paqme.Te ngrihej nje grup ekspertesh.Kishte kohe se nderkohe kontrollet vazhdonin ne te tjere.

Luigji I beri me shenje Pjerinit dhe nuses se djalit te tij pedr te dale.Por pa dale mire ata I ndaloi nje vajze.

-120-

Me falni qe ju ndalova.

Jo ska gje por ne ste njohim apo e njihni ju kete vajze –vazhdoi Luigji.

Jo jo nuk e njohim.

Nuk me njihni se nuk me keni pare por jam vajza e Filipit qe ju e permendet qepare.

Kush jeni edhe njehere se nuk po me kujtoheni

Po jam e atij avokatit qe permendet ju ne proces e Filipit.Madje ju thate qe keni edhe dekumentat e tija te shtepise qe ti ka dhene per mua a per vete kur te kthehej.

Ah po mu kujtua moj vajze po ku ke qene tere kete kohe te kam pritur.

Po mbas lufte isha e plagosur dhe kem ndenjur per dy vjet e gjysem spitaleve.Tani jam ne pune por im ate nuk rron me.Ka vdekur ne greqi.

Me vjen keq moj bije se baba ishte burre zotni.Para se te ikte me dha te ruaja dekumentat e shtepise dhe une I kam ruajtur me kujdes.Hajde meri ndonje dite mer edhe celesat e shtepise se mesa di une atje nuk banon njeri.

Faleminderit dhe do te vij ti mar sa me shpejt te mundenm se ne fund te vitit me vjen edhe nena me gjithe motren.

Te vish ti maresh kur te duash.

Faleminderit dhe mireupafshim.

Tash te ikim ne shtepi se jemi ne mes te furtunes tha Luigji. Ata iken qe te tre me ngadale sepse ai nuk e hidhte kemben akoma mire dhe mezi e merte.Luigji vajti ate nate ne shtepi dhe u ul ne divanin e tij si perhere.Ne darke kur u shtruan per te ngrene ai ju tha gruase dhe djalit te tij.

Perpara kemi furtune dhe kjo furtune nuk ndalon te une.Une I nuhas gjerat pavaresisht se nuk mujta ti paraprij.Une me cdo kusht do te perpiqem qe ta mar me vehte barren se ata vetem une mund ti perballoj disi.Duhet te kuptoni qe koha ka ndryshuar dhe tash per tash punon per ata.Une jam I prokupuar per ju se eshte shume e zorshme qe ti ndalesh ata.Ai qendroi per nje cast u perqendrua me shume dhe vazhdoi: Ata duan qe te marin shpirtin dhe te mos lene asnje gje nga e kaluara.Te permbysin gjithshka.Ju disa gjera tani si kuptoni por me kohen do te vertetoni keto qe po ju them.Ata nuk duan vetem ate qe eshte mbi toke por te shkulin edhe rrenjet.

-121-

Po edi se per cfare thua -tha Gjystina

Ai e shikoi me keqardhje sepse ishte I bindur qe as ajo dhe as I biri nuk kuptonin thelbin e asaj qe donte te thoshte Luigji.

Mire moj mire e di qe e di –dhe e kapi per dore ne syte e djalit dhe te nuses se tij.Kete nuk e kishte bere kure me pare.Por tani qe dobesuar nga tere anet.Mosha I kishte rene .Semindja kishte bere punen e vete por edhe keto telashe linin gjurme te pa kthyshme.Nuk I thoshin pak por te hidhnin ne ere nje jete te tere.Por sic mendonte ai jo vetem jeten e tij po te tere klases se tij.Me ate kishin filluar por do te vazhdonin me te tere.Kjo ne nje fare menyre nuk e frikesonte por perkundrazi e qetesonte disi pasi ne kete lufte ai nuk do te ishte vetem.Por tek e fundit atij I duhej qe te shikonte te zgjidhte problemet e tij pastaj te tere grupit.

Degjo Gjystina- ne qofte se nuk jam une dhe vjen ajo vajza e atj avokatit qe na ndihu ne per shtepine une do ti le dekumentat tek sirtari I dhomes .Jepja ti po nuk qeshe une per tja dhene.

Vangjelia nga ana e saj.Ishte kthyer nga aksioni dhe dukej qe kishte mare nje vendim tamam si per vehten e vete.Ajo I kishte thene Belulit qe do te iki per studime.Ne aksion kishte kaluar jashtezakonisht mire.E kish ndjere vehten shume te lehtesuar midis vulllnetareve aksioniste.Kishte punuar sa cdo dite kishte dale e dalluar.Kurse te dyja shoqet e saj Flutura dhe Sanija ishin mrekulluar.Si pewr cudine e te gjitheve ju kish ndodhur qe kishin njohur nga nje djale dhe ishin martuar ja ashtu aksionisce.Nuk ishin kthyer fare bile ne tirane.Njera e kishte marre burrin nga Fieri kurse tjetra nga Vlora.Ja kishin prezantuar te dyja Vangjelise dhe ajo I kishte bekuar.Kurse vete Vangjelia kishte zene shoqeri me nje shoqe teper te pjekur dhe te matur.Ajo ja kishte treguar situaten ne te cilen ndodhej dhe perse kishte ardhur ne aksion.

Ajo kishte ikur me shume per te fituar kohe.Mire I kishte thene shoqja.Duhen vleresuar te tera gjerat nje e nga nje.Po te martohesh me Naimin shume mire te del llogaria por vetem kaq.Ti nuk e ke mbaruar shkollen por mund te zene femijet dhe veten tende e humbet.Kurse po te vesh ne Bashkimin Sovjetik ti do te specializohesh dhe do te behesh dikushi keshtu ti je e njohur ne rreshtin tend.Atehere zgjidh e mer te jesh ne dukje me e lumtur por pa te njohur te tjeret apo te jesh dikush por pa ofiqet dhe poziten qe te ofron ai tjetri.

Me mire vetvetja dhe dikushi kishte thene Vangjelia.Kjo eshte zemra ime qe me flet.

Kjo duhet te jete zgjidhja e jote por pa ndikimin e te tjereve.

Me te mbritur nga aksioni ajo kishte takuar ktyetarin dhe I kishte thene qe do te ikte ne Bashkimin Sovjetik.E pranoj qe atedheu kerkon me shume specialiste dhe une jam e gateshme te

-122-

vete te studjoj dhe te behem e afte qe neser te drejtoj reparte dhe fabrika per te rindertuar atedheun tone te dashur.

Mbrekulli fare I kishte thene ai.Dokumentat I plotesojme ne dhe e cojme atje ku duhet.

Edhe ne gjykate Vangjelia kishte vajtur se ishte shkeputur nga pune dhe behej gati te ikte.Por ajo keto dite kishte pak kohe dhe prandaj kur I kishte thene xha Ganiu kishte qene e gateshme qe ta ndiqte seancen gjyqesore ndaj nje familje qe per koicidence ishte prane shtepive te tyre.Por cfare eshte me e rendesishmja ai na kishte njohur babane e saj dhe ai kishte lene te ay dekumentat e shtepise se tija.

Nderkohe tek shtepia e Luigjit kishte ikur qetesija.Ajo qetesi dhe siguri qe dukej njehere e nje kohe tashme kishte mbaruar.Kishte ardhur ankthi dhe pasiguria ishte ulur kembekryq.

Ne me te shumten e kohes ata nuk e kuptonin Luigjin .Edhe ne ditet qe pasuan me vone ata prape nuk e kuptonin Luigjin pavaresisht se ai perpiqej te ja u shpjegonte situaten qe po vinte.Po keshtu edhe Luigji nuk I kuptonte ata.Ata I vinin re dobesine e gjymtyres se goditur nga paraliza dhe ndjenin keqardhje.Ata e mernin per dobesi rrekene e loteve qe dilnin nga syte e vegjel dhe te pa depertushem te Luigjit.Megjithese ai luftonte per tu permiresuar nga gjendja ku ishte futur por prape ishte topitur dhe mbyllur me shume ne guacken e vet.Dukej sikur I kishte ikur deshira per te jetuar.Por kishte nje lufte per te bere dhe donte qe me cdo kusht qe ta bente vete pa u dorezuar.Ai perpiqej shpesh per te sqaruar thelbin e kesaj lufte por dukej se ata kurre nuk kishin per ta kuptuar sic donte ai qe ta kuptonin. Familja e Luigjit mendonte se ishte thjesht fjala per parane.dhe thjesht per pasurine ne teresi.Po te qe fjala vetem per to ai nuk do ta kishte shume hall.Por habitej ndrydhej dhe perdridhej sa behej sa nje grusht kur shihte se ata e miratonin ne heshtje pa debatuar mire shqetesimin e tij.I dukej se rrekej kote ti sqaronte I dukej sikur rrihte uje ne hava.Dhe kete gjendje mezi po e duronte.Por sido qe te ndodhte plaku mendonte se e kishte ne dore situaten deri ne nje fare mase.Deri sa I kishin sjelle ne kete gjendje.Me pervojen e tij te deritanishme ai mendonte se ata me se shumti ja moren ato qe I moren dyqan magazi dhe ato qe I moren gjate kontrollit.Por keto ishin njohurite fillestare te marra ne te kaluaren e tij per te sotmen.Ai keshtu mendonte.Se cfare te mund te ndodhte tjeter ai se shkonta as ndermend.Rrjedha e fatit ishte e pameshirshme.Ai ishte deshmitar I gjalle I kesaj qe po ndodhte I ketij transformimi.Kur mendonte keshtu I ndryshonte krejt fytyra I merte tjeter trajte shikimi dhe kur behej e padurushme dhe e neveriteshme ai kthente veshtrimin nga kopeshti ku ai ruante brenda tij gurin me te cmuar te jetes se tij jo vetem pasurine thesarin e vlefshem qe te tere se imagjinonin por vetem te mos ja mernin .Dhe nje dite ah ajo dite kur ta kishte punen pisk ama piske fare atij do ti duhej qe ta nxirte nga atje dhe ta vleresonte .Por ajo dite do te ishte vetem kur te thoshte ai.

-123-

Tamam ate mengjes kishte per te vajtur tek zyrat e atij financierit qe ishte dhe kryetari I ekspertizes.Djali I shte lutur qe ta merte me vehte.Ai ne fillim u dyzua por pastaj si u kthjellua pranoi ta merte me vehte.Kishte bere gati gjithcka nje valixhe me dekumente.Do ti merte me vehte tja paraqiste grupit te eksperteve.Do zoti I bjne perciptazi dhe nuk me bjene me qafe.

Keshtu mendonte Luigji ndersa ecte me avash se kemba e djathte nuk e terhiqte dot mire. Kur vajten te zyrat I gjeten aty ata te ekspertizes.

U pershendet me grupin dhe pasi u rehatuan dhe u ulen ne vendet e tyre ata vazhduan.Zyra ishte nje dhome e vogel nje tavoline dhe nje karrike si dhe dy stola nga dy anet e tavolines.Sic dukej ata I kishin bere llogarite etyre dhe ne fytyrat e tyre dukej nje fare kenaqesie.Ai afroi stolin drejt tavolines por ai beri nje zhurme potere si shume vringelluese.Zhurma beri qe dhe ai vete te kthente kokjen dhe te veshtronte nga ata njeres qe ne rrethanea te tjera do te dinte si te sillej.Por sot kishte ndryshuar koha dhe ai u perpoq te buzeqeshte.Pa nga ai qe kryesonte grupin dhe vuri re nje fytyre si te nje mosperfillesi ose me keq akoma.

Si mendoi ai me vete edhe ky mendon se jam I poshter.Nuk e shfaqi mendimin por priti ne heshtje.I biri qe e kishte mare me vehte u ul nga fundi I stolave.

Do te fillojme nga pune dhe do te procedojme duke njofur letrat qe ka me vete Luigji.Ai prape do ti mbaje vetem se ne do ti shenojme te kjo fletore dhe do ti pardotrim te gjitha.M

Mire dakort jemi tha Luigji.

Ata e quajten procedure te lehte kete pune por kjo ju hengri goxha kohe pasi shkruanin teper ngadale se aq dinin si dhe shifrat mesi I rregjistronin se nuk dinin anen rendore te tyre.Pasi I kishin renditur mire filluan te benin llogarira mbas llogarira.Filluan me llogarine evajgurit por nga nje ane shenonin litrat nga ana tjeter shitjet.

E shikon vetem me vajgurin ti ke fituar sa te blije gjysmen e Tiranes I tha nje nga ekspertet I cili sic dukej ishte I pa shkolle por ma do mendja qe do ish njeri I besuar.

Po mos mor zoteri mos se nuk behet keshtu llogaria.

Mos me thuaj mua zoteri se une nuk jam zoteri si ju, une jam tjeter.

Me fal por si duhet te therrase se nuk di si te ju drejtohem per mua njesoj eshte.

Vazhdo me hesapet dhe lere zoteri llekun.

-124-

Une e kam bilancin dhe te miratuar po ju a tregoj po deshet.

Eshte bilanci juaj ai nuk na hyn ne pune.

Por ky eshte baza se nuk behet llogarija sic e beni ju.

Po si behet ne thuaj ti njehere.

Luigji u cua ne kembe dhe shikoi nga djali I vet,sikur donte ti thoshte se e shikon sa te mjere jane.

Llogarite behen duke vene ne balance shpenzimet me te ardhurat.Dhe ja ju merni ne konsiderate vetem hyrjet dhe shitjen por blerjen e mallit dhe shpenzimet e tjera si transpori hammalli dhe te tjera.Prandaj ju lutem shume merini ne konsidertate se po te fitoja kaq shume sa thoni tani juve une do te isha me Tiranen ne dore.

Mire mire se do ti zgjidhimte gjitha.Keto qe ke sjelle jane te tera dekumentat tuaja.-e pyeti financieri.

Po per kafen dhe lekurat si do te justifikohesh.?

Ato kane qene ndihmese dhe I kam mare me keto cmime dhe I kam shitur me keto cmime.Luigji ju tregoi nje praktike te tille qe kishte mare me vehte sikur shiste ne muaj vetem tridhjete lekura si dhe njezetee pese kile kafe.

Megjithese I mori ne shenim financieri ai nuk I tha gje per momentin por pyeti adhe njehere Luigjin.ke tjeter gje per te shtuar dhe per mendimintim te mos perpiqesh te na mashtrosh sepse une po te ve ne dieni se ne kemi shume deponime per ty dhe te ardhurat tende si per kafen ashtu edhe lekurat.

Jo kjo cfare kam deponuar eshte kreht e verteta.

Per keto deklarime do te firmosesh vete .Ne do te paraqisim llogarite tona para gjyqit dhe po te themi dicka qe sot.Nuk ke deklaruar as cerekun e atyre qe ke fituar.Sidomos fitimin ne menyre te jashte ligjeshme nga kafja dhe lekurat.Gjyqi le te vendose.

Une nuk kam tjeter se cfare te ju deklaroj per keto qe ju deponova nema te firmoj.Tjeter nuk kam.Mua mos me beni presion se nuk kam tjeter pervec shpirtit ju kete duhet ta kuptoni.

Luigji hodhi firmen ku I thane dhe ju tha si per vete dhe per ata “ kaq kisha”dhe u kthye per te dale nga dhoma apo zyra e grupit te ekserteve Degjoi prapa kraheve te tij “ Po mund te ikesh tani”.

-125-

Hajde ikim tani ju drejtua djalit dhe beri te dilte nga dera.Por kur hodhi hapat e para ai mezi e merte kemben dhe desh u rrezua duke u perplasur me njerin qe kishte me afer.

Avash vellacko se ne shtype.

Luigji ngeli I habitur nga kjo shprehje Vellacko por cfare eshte kjo shprehje vellazerimi keshtu keto jane shprehje bolshevike mendoi ai dhe u rreqeth por pa e dhene vehten..Nuk beri zhurme por pranoi ta ndihmonte I biri dhe beri te dale nga zyra.

Dolen te dy at e bir dhe ashtu duke u capitur iken per ne shtepine e tyre. Te dera e shtepise I priste e shoqja Gjystina.Ajo verejti nga fytyra dhe I njohu menjehere deshperimin e tyre. A u lodhet si kaluat ju andej nga vajtet.

Per zi e mos me zi kaluam .Ata jane injoranta dhe me ta mos .

Erdhi ajo vajza e atij avokatit qe kishe dekumentat.Priti pak pastaj iku.Donte te pyeste me shume per te jatin.Kishte te drejte e shkreta I kishin vdekur te dy edhe I jati edhe I vellai. Po me vjen keq persa ka ndodhur.Avokati ishte burre I mire e kisha njohur qe ne Itali por nuk kishim bere shume bashke.I paska vajtur shume ters.Ai e parandjente nje gje te tille prandaj dhe iku.Vajti per te shpetuar familjen dhe pasurine.Por nuk paska mujtur.

Po cfare tha tjeter vajza e shkrete.?

Faleminderit tha me ne fund dhe ma vjen keq per ju.Keshtu tha dhe iku se kam pune me tha.Tha sic dukej do te nisej per ne Bashkimin Sovjetik me studime.

Me vjen keq per familjen e saj por ajo iken per studime se eshte e luftes se askush tjeter nuk iken po nuk u miratua nga keta dhe te jete besnik dhe I dale prej lufte.

Po keshtu eshte babe-miratoi I biri.

Ata tani kane ne dore cdo gje.

Po po e kane ne dore dhe bejne cfare te duan sic po sillen me ne dhe te tjeret qe nuk jane me ta apo nuk jane si ata.

Luigjit I ndriten syte kur degjoi te birin qe me ne fund po kutonte dicka. Po kutonte se lufta ndaj tyre ishte lufta ndaj te kaluares ,lufta ndaj nje sistemi tjeter.Kete donte dhe Luigji te kuptonin se sistemi I tyre kishte mbaruar dhe nje tjeter ishte duke u

126-

instaluar.Por thelbi I ndryshimit te te dyjave ishte kapitali pasuria.Dhe ai kete donte te ja u bente te ditur.

Ne kundershtim me shume njeres te tjere Luigji e kishte kuptuar thelbin e luftes ndaj tyre.Prandaj ai ishte munduar ti paraprije.Keshtu ai e kishte quajtur te nevojshme qe te transferohej nga vendi ku e beri pasurine ne nje rajon me te qete.Dhe keshtu mendoi ai prandaj erdhi dhe u vendos ne Tirane.Ai nuk kishte qendruar atje si shumica e tregetareve te drithrave ,kripes apo kontrabandes se alkolisteve.Nuk kishte ndenjur ne ajrin e ndotur te atij qyteti.Por kishte mare familjen pasurine dhe kishte ikur.Beri Pazar dhe bleu nje shtepi shume te mire qe gjithkush e kishte zili.

Luigji u ngjit ne dhome dhe si perhere u ul ne divanin e tij.U rehatua dhe mori pozicionin e tij te ndenjjes me fytyre nga kopeshti por pak me kundruall tij qe te dukej vendi nga ai deshironte qe ta shikonte vetem ai.

Po he mor burre?

C Pyet?

E marr me mend ?!

Vertet thua?Qenke kaq e zonja sa te kuptosh cfare duan ata ?!.

Per ate zot nuk eshte ndonje zor I madh per te kuptuar se cfare duan ata.

Jo mor babe nuk eshte zor te perfytyrosh se cfare kerkojne keta.-nderhyri I biri

Keshtu eshte apo e kemi gabim?

Gjende mire se une kurre nuk do te besoja se ju po e kuptonit qe cfare duhet te luftojne keta.Per zotin nuk besoja qe ju te kuptoni kesi gjerash.

Nusja e djalit ju serviri nga nje gote pije.

Por dhe ne e marshin ne prape te fort do te jemi tha me ne fund Gjystina.

Pavaresisht se na duhen shume por ne frymen nuk do ta lidhim me te.

Fjala e tyre ishte per pasurine,per ate qe Luigji e kishte fshehur me merak te madh.

Luigji I mbeshtetur ne divanin e tij dhe I kthyer kundruall oborrit te shtepise se tij po gjerbiste dalengadale lengun qe nusja e djalit ju kishte servirur.Zhurma e lehte e llokocitjes dukej si

-127-

meshirim I prehjes dhe qetesise se burrit te forete dhe kembengules,burrit qe se humbet kollaj torruan.

Me para mendonte Luigji sido qe te ndodhe une do ta kem ne dore situaten.Me pervojen e tij me meritat dhe prirjen e tij si dhe me pasurine e vene nga puna dhe djersa e tij ai do te kishte shkermoqur cdo kundershtar,do ta kishte bere cope pa spak meshire.Atij po I shteronin edhe takati por edhe perpjekjet per te sqaruar paseardhesin e tij per ate qe mund te ndodhte dhe cfare te bente ai.Ku vajten gjithe ai mund, reputacion dhe ku di une.Dhe per cfare behen pluhur e hi.Po kush ta shkon dem gjithshka dhe ti ske me fuqi te ju kundrvihesh.Keto e mundonin plakun dhe ai behej me I mbyllur ne vetvete dhe me I akullt.

Po mire keta mendojne vetem per pasurine.Ja si me zhgenjejne prape.Dua te kuptojne qe keta te marin shpirtin.

Keta duane te bejne akull.Po cfare te mire ka akulli vecese te ndrije me shkelqim kur bie dielli.?

Kete pyetje Luigji e kishte bere me ze te larte por pa e ditur vete.

Ata te gjithe kthyen koken kur kjo pyetje theu heshtjen e dhomes ku rrinin Luigji dhe familja e tij.

Akulli nuk ka shpirt ai eshte vetem akull.

Qetesohu Luigji mos se do te semuresh prape dhe pastaj do te jete me e veshtire.

Nuk semurem me se tani jam mesuar me semundjen qe na ka zene mos kini merak nuk semurem prape.

Thelle thelle ne vetedijen e tij Luigji nuk u kishte ndonje faj familjes se tij.Ai kishte punuar sa ishte robetuar sa vetem ai e di.Kishte bere lloj lloj marifetesh qe familja e tij te ishte e pasur dhe te jetonte pa probleme.Ishte ropatur qe paseardhesin e tij ta bente te njohur ne sferat e larta.Dhe kete te drejte e kishte se ja jepte emri puna dhe pasuria e tij.Kishte punuar dhe bashkepunuar qe vetem vetedija e tij e dinte se nuk I kishte thene asnje njeriu se me ke kishte bashkepunuar.Kete bashkepunim ai e kishte ruajtur vetem per vete se nuk kishte lene asnje gjurme dhe ishte betuar qe vetem ai dhe varri do ta dinin.Familja deri me tash kishte qene mire.Por tani koha kish ndryshuar.Periudhat kur ai dukej I lumtur sidomos kur numuronte dukatet e florinjte kishin perfunduar.Por e liga nuk perfundonte ketu.Se ai ekishte kuptuar se cfare mund te behej pas kesaj por ata akoma nuk e kishin kuptuar dhe kjo ate e mundonte.Dhe

-128-

kur I thoshin se eshte e lehte ta kuptosh ai e miratoi por prape kuptoi se tek thelbi I problemit ata nuk vinin dot.

Dita kalonte dhe Luigji prape po zhytej apo kotej atje ne kolltukun e tij. Kur vinte koha e ngrenies apo dhe e fjetjes ai I thoehte gruas se vete qe ike para se ardha mbas teje.Dhe vazhdonte te kotej ashtu I ulur ne divanin e ulet te tija.Keshtu edhe ate nate pasi I tha te shoqes Gjystines se ike para se erdha ai po rrinte.Po endej ffill I vetem ne mendime neper rruget e qytetit.Endej ne mendje neper ato rruge qe ai I njifte shume mire.Dhe me mendje kishte humbur ne te panjohuren e pafundeme.Tek ajo e panjohur Luigji gjente lirine sa te cuditeshme aq dhe te nevojshme dhe te rrezikeshme..Mendja e tij bridhte neper rrugica dredha dredha dhe I pelqente qe nata te ishte sa me e thelle dha e padepertushme nga syri por vec nga drita ku erresires I duhej te luftonte me dritat me sfond blu te llambave me neon,drita qe perpiqeshin te canin kete erresire ne rreze jo shume te largeta.Dhe Luigjit I dukej vetja si nje hije midis shume hijeve te tjera qe humbisnin ne kete erresire midis ketij grumbulli ku ai perpiqej te dallonte silueten e hijes se vet.Po perse vetem jam une fillikat I vetem do te ngelet qenia ime. Kjo pyetje e nervozonte Luigjin dhe e merte si provokim.Por nuk jam pa shoke kam edhe une shoqerine time.Duke u lidhur me shoqerine jashte ligjit ai vazhdonte rrugen pa u shqetesuar.Shoqeria e tij nuk ishin vagabonde qe shoqeria I kishte hedhur tutje si limon I shtrydhur,nuk ishin as rebele qe shoqeria nuk I ben dot zap dhe meqe nuk I zaptonte dot I kishte perjashtuar nga barku I saj.

Po valle ku eshte shoqeria ime cfare bej vetem une si do te luftoj?

Ju kujtua ne radhe te pare me ke punonte ne rinine e vet ju kujtuan me ata qe konkuronte ju kujtua egjithe jeta dhe rinia e tij.Ju kujtuan shoket qe kishte ortake dhe qe ishin pasuruar edhe ata.ju kujtua at doganiere qe kishin lejuar kontrabanden dhe tani sillen si te ndershem.Po ju kujtuan shume dhe filloi ti ndaje ne shoke dhe jo shoke.Por I duhej te bente dallimin ne shoke dhe ne shtrese cila eshte shtresa e tij qe do ti kete shoke tani e tutje.Rinia e tij kishte fluturuar.

Keshtu vazhdonte te mendonte Luigji ne ate erresire.Ai ecte me ngadale ne ate erresire ne ate terr qe mbulonte mendjen e tij.Rinia I kishte fluturuar pa zhurme dhe pa e kuptuar.Kishte qene koha kur kishte punuar pa hesap dhe ishte tunduar vetem nga pasuria .te ishte si te donte ajo per te njesoj ishte pasuri.Kete mendonte ai atehere.Por atehere ishte I ri dhe nuk ndalonte te mendonte si tani.Ah tani.Fytyra I qe rrudhosur dhe kishte mare tiparet e nje burri te pjekur dhe te nisur per ne pleqeri.Po cfare moshe kishte ai ne te vertete.Dhe atij nuk I kujtohej ekzaktesisht sepse kohen ja kishte ngerene pune.Kishte bredhur gjithendej kishte bere qejf kishte shkuar edhe kabareve kur vonohej te kthehej ne shtepi.Por kishte fjetur edhe rruges neper hane dhe hotele.Por ndonje radhe e kishte gedhire edhe jashte.Kishte ndodhur si te vinte terezia e puneve.Por tani cdo gje ishte si ne enderr.Si kishin ardhur punet kjo ishte koha me e madhe e

-129-

jetes.Tani ai donte te quhej pleqeri.Tani e priste erresira dhe heshtja e nje nate pafund. Nuk besonte se do ringjallej kur te vdiste.Por edhe vete keshtu deshironte se sic kishin ardhur punet ai nuk donte te ringjallej sic ishte ne gjendjen e tanishme.Sa I ishte renduar jeta.Duke qene ne kete topitje dhe kete imagjinate erresire nje dore ndjeu mi supin e tij.

Boll u mendove Luigji hajde bjer te flesh ne krevat se nuk ke moshe te rrish ne divan. Ai deshi te lirohej nga dora dhe te bertiste kush ja kishte prishur enderren por pastaj shpejt u be pishman.Cfare faji ka kjo qe une kotem ketu dhe ajo vjen te perkujdeset dhe une ti bertas.E pa me ngrohtesi dhe tha si neper dhembe .Me fal se ju shqetesova.

Gjystina hoqi doren nga supi ngadale dhe e habitur verejti ne sy Luigjin.Ajo asnjehere nuk e kishte pare ate ne sy drejtperdrejt.

Jo jo ska gje na fal ti se te tremba.

Ai u cua ngadale ca nga mosha dhe ca nga kemba qe akoma e hiqte zevare dhe vajti te flinta ne oden e tij.

Ne mengjesin e asaj dite ai ishte cuar prape shpejt dhe ishte duke kundruar avlline.Kishte dale ngadale ne oborrin e saj dhe kishte bere te rregullonte disa lule te bukura qe kishte ne kopesht.Ai erdhi verdalle shtepise si I permallur.Megjithese kishte pak vjet ne ate shtepi e kishte prekur cdo tulle dhe tjegull me dore.E kishte blere me florinjte e tije dhe nuk geohej sa e kishte deshiruar.Erdhi mire verdalle dhe u kthye serish te divani I tij.Diten e neserme ishte gjyqi nga I cili do varej ecuria e familjes se tij.

Pasi piu kafen e mengjesit dhe djali po behej gati per ne pune ai I tha:

Degjo Pjerini neser eshte gjyqi I familjes sone.

Po po e di babe se aty isha kur ne thane radhen e pare.

Po ky perse me tha gjyqi I familjes ai eshte nje gjyq per thjesht pasurine e tij.Ku di une se kuptoj por kur te kthehem dua ta sqaroj.Edhe nusja e djalit doli per te blre disa rroba.

-Shiko prit Gjystinen se do ti jap nje liste per te blere dhe ajo disa gjera se do ti duhen.

Mire se e pres une tha ajo me miresjellje por pa e kuptuar kontekstin per rrobat qe I duheshin.

Ai kishte pregatitur nje liste me rroba per te dhe nderresa.Dukej qe ishte kujdesur mire qe kur vije re sasine dhe cfare do te blihej.Gjystina e kish mare listen dhe nuk I kish rene hiles perse

-130-

behej kjo liste me te tilla rroba.Por nusja e Pjerinit e kuptoi dhe ndjeu nje keqardhje te madhe sa u perlot. Cfare ke qe u perlote e pyeti e vjerra?

Mu kujtua kur kemi ardhur si ishim dhe si jemi tani genjeu e reja.

Ato vajten bene Pazar duke u kujdesur per listen qe kishte bere Luigji.

Por edhe ai cfare liste ka bere sikur nuk ka ne shtepi.

Po I duhen se tani djersit me shume tha e reja dhe ktheu koken nga ana tjeter qe te mos ja shihte lotet.

Kur u kthyen ai kishte bere gadi disa gjera sidomos valixhen e tij.Gjystina I tha se ti bleva te tera sipas listes dhe u fut brenda per ti sistemuar.

Ai po rrinte ulur ne divan dhe po kundronte.Nusja e djalit po e veshtronte dhe kur pa qe gjystina iku brenda ne dhome ju hodh ne qefe te vjerrit dhe po qante me denese dge e perqafonte.

Po perse vjeherr po perse keshtu.

Luigji nga nje ane u gezua qe nusja kishte kuptuar cfare mund te ndodhte por dhe u mallengjye nga ky perqafim dhe lotet po I dilnin curk.

Per kete perse jam munduar dhe une moj bije por ti rrofsh vetem nje gje te them une tani qe sjane ata te dy.Ti je me e zgjuara ketu kujdesu per te dy qe te marrin rrugene duhur dhe te jetone me mire se cdo ta zgjidhnin rrugen per te jetuar ata,.

Mos se nuk ka ndodhur gje.

Une e pres qe te ndodhi dhe jam gatitur.Jam gati qe te perballem keq me vjen per ju sa ska me por nuk kam zgjidhje se keta nuk te lene rruge tjeter.Edhe po te vesh me keta ne te njejtin vend do te perfundosh.

Gjystina doli dhe degjoi fundin e dialogut e re me te vjerrin deshi te kuptonte ndonje gje por nuk kuptoi dhe e mbylli me kaq.

Ju shtroi dreken per te ngrene dhe u ul edhe vete.Nusja e djalit kishte mare dhe nje gote shishe vere ne qilarin e shtepise dhe e sollli ne tavoline.

-131-

Bere mire bije se keto te sherojne.Ai I shkeli syrin te rese qe te mos bezante me shume qe te mos lendohej Gjystina.Atje ne kohen e betejes ajo do te behej me e forte.

Mbasditja kaloi duke bere muhabet ne sallonin e shtepise dhe duke gatitur ndonje gje.Pjerini erdhi nga puna me vone dhe tha se kishte biseduar qe dhe e shoqja mund te fillonte pune ne nje rrobaqepesi njehere si rrobaqepese pastaj si pergjegjese.Atje kishte nje mik qe ja kishte rekumanduar.

Shume mire bir ke menduar se ja dhe goca po rritet dhe mund te dali dhe ajo ne pune per te ndrequr ekonomine.Por dale njehere pak me vone qe te neperkembet dhe ca jot bije si dhe te kaloje adonje furtune e cila sipas kohes duket se po afrohet. Degjo babe perse me the ne mengjes se eshte gjyqi I familjes sone.

Ai shikoi nga I biri pa edhe gjystinen dhe te rene dhe si u mendua pak tha.

Por duke me denuar mua me pare dhe duke mare pasurine a nuk jeni denuar dhe ju.Tha keshtu dhe u zhyt me shume ne divan.Shikoi reagimin e te birit ai e kishte besuar.Shikoi nga e shoqja edhe ajo njesoj.Por kur vuri re te rene pra nusen e djalit ai u gezua se vetem ajo reagoi.Ai kuptoi se ajo e kuptoi.Per kete do te ishte mirenjohes pergjithmone.Tani jam I qete.

Po po tani jam me I qete tha ai –duke ju drejtuar te treve dhe duke tretuer shikimin si gjithmone ne dritare.te pakten njeri ne familje e kuptonte dhe e respektonte,Prandaj ai sikur u lehtesua.Perse gjithe keto kohe nuk kishte komunikuar me nusen e djalit qe tja kishte shpjeguar me mire.Jo jo ajo duhet ta kuptonte vete liften qe neser te motivonte te tjeret pa imponime.

Ate nate si per cudi ai fjeti me shpejt dhe u duk sikur e kishte zene gjumi.Edhe Gjystina me te birin sikur ishin lehtesuar kur pane Luigjin ashtu ne krevatin e tij qe e kishte qe nga martesa. I kishte porositur rrobat qe do te vishte.Ne sallen e gjyqit ate do ta shoqeronin te tre.Duhej ta mbeshtesnin por te mernin vesh edhe te verteten.

Por ne mengjes u cua heret.Gjystine I tha me ne fund.Shiko se nuk dihet cfare ndodh por gjithesesi ti duhet te dishe qe skicene ke ne sendyqin tend.Nje kopje e kam te nje avokat dhe mos ki frike se ai nuk e nxjer.Ne bashke do te jemi por gjithesesui nuk I dihet.

Po perse mi thua keto pastaj?- tha Gjystina e perlotur.

Luigji e kapi per supe dhe eshtu I perlotur e shikoi per here te pare ne sy drejtperdrejt.Syte I kishte te vegjel por ne ate cast ata u zmadhuan aq sa Gjystina dalloi nje permallim te jashtezakonshem.Ai kurre ne jete nuk e kishte bere nje gje te tille.Megjithse e kishte respektuar

-132-

dhe e kishte dashur si grua te urte dhe te devoteshme kurre nuk ik kishte thene fjale te embla sic bejne ca te tjere.Ai vetem sa I kishte respektuar gjithmone .

Me vjen keq po te lash vetem, vetem se po te ngelesh vetem nuk do te jete faji I im se nuk kam dashur kurre te le vetem por vetem po te na ndante zoti.

Gjystina e perqafoi dhe I tha mos mor Luigj se asnje gje nuk ka per te ndodhur.

Jo jo por them keshtu kot.

Ata dolen te dy nga dhoma dhe ai u ul si zakonisht ne divanin e vogel ne pritje per te ikur.

Pjerini kishte dale per te mare nje pajton per te vajtur deri ne sallen e gjyqit.

Ata zbriten nga pajtoni dhe u drejtuan nga salla.Luigji kishte bere llogarite qe te mos rrinte shume ne pritje te orarit prandaj ata erdhen pothuaj ne kohen qe do te fillonte dhe gjyqi.Luigji ishte ulur ne vendin e caktuar kurse familjaret u ulen ne njerin krah ku ishte me afer Luigji por nga mezi I salles.

Edhe trupi gjykus ishte ulur ne tavolinen perkatese.Salla si per cudi ishte mbushur plot.Bile ne rreshtat e fundit kishte edhe disa ne kembe.

Po perse gjihte kjo zhurme perse gjithe ky interesim.

Jashte ishte nje atmosfere ku dukej si feste me parulla neper mure ku shaheshin armiqte dhe diktatura dhe te pasurit.Kishte parrullla nga me te ndryshmet.Sic dukej duhej te ashpersohej nje lufte ere midis klasave te permbysura.Dhe kjo do te fillonte me te ppor edhe djyqe te tjra ishin bere.

Me te vajtur ora dhe kur ne salle u vendos qetesia e mori fjalen kryetari I trupit gjykues. Ai renditi seancat e gjyqit te pare si dhe ne reviste akuzat qe I drejtoheshin atij.Renditi dhe cfare ishte bere dhe me ne fund tha.

Do te procedojme atje ku e kemi lene

1-Do te lexohet raporti I grupit te ekspertizes

2-Do te flase prokurori mos ka ndonje kualifikim tjeter per vepren penale

3-Fjala perbyllese e te pandehurit

4-Vendimi.

-133-

Nuk marim miratim per rendin e dites sepse nuk jemi ne mbledhjen e lagjes.Vazhdojme sipas procedures.

Gjykatesi dukej si njeri I prere dhe me autoritet.Askush nuk ja kthente apo te diskutonte cfare thoshte ai.

Vazhdojme me raportin e grupit te eksperteve sepse ne po vazhdojme gjyqin dhe gjeneralitetet jane bere te njohura.

Po ne rregull vazhdojme.

Kryetari I grupit te eksperteve po lexonte raportin por edhe ai mezi I germezonte ato qe vete I kishin shkruar.Ai ne fillim pershkroi proceduren e asaj qe kishin bere dhe pastaj vazhdoi.

Gjate rivleresimit te te dhenave del qe I pandehuri ka genjyer ne deklarimin e te dhenave :

-Edhe nga faturat e vajgurit ai ka perfituar nhje shume prej …….

-Nga shitja e Kafese ai ke perfituar kaq ca nga qe nuk e ka zhdoganuar dhe kaq nga shitja

- Nga lekuret ka fituar kaq…….

Ne thelbin e vete ata nxirnin nje fitim teper te madh sikur te ishte bere nami.Por edhe per disa kishin te drejte.Sikur te benin llogari vetem cfare kishte deklaruar Luigji dilte nje fitim I madh nga kafeja dhe lekura.Ato kishin qene miniera floriri persa I perket fitimit te tyre.Ata kishin mare te mireqene deklarimin qe ju kishte bere nje punonjes dogane per mpos deklarimin e kafese dhe te lekureve dhe kete e kishin shumezuar per tere ato muaj dhe vite dhe kishin nxjere shumen te cilen e deklaronin tani para trupit gjykues.Ata lexuan edhe disa deponime te tjera sipas te cileve Luigji kishte dhene leke nen dore dhe kishte bere tregeti.Por ata nxoren dhe nje dekument te mare nuk e di se ku ku Luigji dilte se kishte furnizuar edhe gjermanet me nafte dhe vajguri.

Te tera keto u lexuan nga Kryetari I grupit te ekspertizes.

Ne perfundim mund te ju themi se pasuria e Luigjit e vene ne menyre te jashteligjeshme kap vleren prej dymiljon e gjysem napolon e cila po te llogaritet ne peshe kap vleren prej 244 kg flori. Kjo eshte llogaritur si e pa ligjeshme.

Luigji kishte vene koken mes duarve dhe degjonte.Nuk dihej se cfare bluante ne mendjen e tij se dhe syte si gjithmone I mbante gjysem te mbyllur dhe nuk dallohej shprehja e syve te tij.

Edhe familjaret ishin habitur dhe tulatur.Edhe per ta kishte habi.

-134-

Kaq kishte thene lexuesi I keq I atij raporti ne te cilin thuheshin te ardhurat pa futur disa shpenzime qe jane blere shtepite apo edhe disa pasaktesi ne llogaritje.

Duhet te vazhdojme me fjalen e prokurorit vazhdoi me tutje Gjykatesi.

Po shoku Gjykates filloi prokurori-I pandehuri ka bere nje pasuri perallore ne menyre te jashteligjeshme.Ai vazhdoi me te thenat e tij perse ishte e jashteligjeshme pasurimi ne kohen e luftes dhe te tjera gjera qe I tha dhe ne seancen e pare.

Por une I kam per ti shtuar ketu ketij krimineli edhe bashkepunimin me gjermanet bashkepunim I cili e rrit pergjegjesine e tij duke e bere bashkepunetor te fashizmit dhe denohet maksimalisht.

Luigji qe kish dashur te mos habitej dhe te mos e jepte veten kishte ngelur I shtangur.

Prandaj une mendoj qe ti jepet denimi maksimal si person qe ke bashkepunuar me okupatorin si dhe pasurim ne menyre te jashteligjeshme dhe mos derdhje te detyrimeve sipas udhezimeve te ministrise se financave.

Kjo eshte lufte dhe tani filloi.Nuk kisha cfare ti beja sa do te perpiqesha.Edhe po te bashkepunoja njesoj do te ishte.Keshtu po e qetesonte ndergjegjjen e tij Luigji.

Duhet te marin vesh qe kjo eshte politike se nuk thane asgje se ku e bazojne qe thone se eshte pasurim I paligjshem.Por me keta nuk behet.

Atehere une kaq kisha shoku gjykates .

Atehere a je gati I Pandehur.

Ne salle vazhdonte heshtja.Luigji pa nga salla dhe po shikonte te shihte familjen e vet.I pa atje tek ishin ulur dhe ishin bere sa nje grushte.Prandaj ju thashe qe ky eshte gjyqi I familjes.Shikoi te gjithe sallen dhe aty vuri re sy qe te tmerronin.Kjo sikur I dha force se I duhej te perballonte shume gjere jo vetem kete juri.

Zoteri Gjyqetar.

Une te rekumandoj qe te flasesh sipas etikes dhe duhet te jete mire edhe per ty.

Ne kushte normale une nuk do te flisja se nuk do te kishte rendesi.Une kuptoj qe perse behet ky gjyq.Une e kuptoj thelbin dhe njekohesisht rendesine per ju te ketij gjyqi.Te ketij dhe atyre qe do te vine me pas.Po e fillojme nga tregetia.Ju thoni qe eshte e pa ligjeshme duke mos ju referuar shifrave se ato ka shume vend tper te diskutuar por me thoni ju lutem se ku ne cfare

-135-

ligji apo konvente ka qene e limituar fitimi.Mbi bazen e tij paguhet tatimi.Dhe une ketij parimi I kam qendruar.Ju thoni vetem se eshte I paligjshem dhe vetem kaq.Por se po te thoni ju kete kjo nuk eshte e drejta.E drejta eshte ligji dhe ju nuk e faktoni.Keni mare disa deshmitare.Dhe po pranoj disa gjera qe I kam bere kem korruptuar disa nenpunes dhe kam fiutur disa mallra kontrabande.Por atehere ashtu ish koha lufte dhe humbjet ju nuk I merni parasysh dhe ne kete e kemi bere per te kompesuar humbjet.Ne llogarite tuaja dalin sikur ne veten kemi shitur dhe nuk kemi blere.Epo keto jane llogarite tuaja se tonat nuk jane keshtu.Ja u thashe edhe grupit te eksperteve fitimi eshte diferenca qe del kur vihet ne balance si fitimi ashtu dhe shpenzimi.Ju kete nuk e merni ne konsiderate.

Edhe keto I kemi parashikuar por ty ste vjen mire- I tha kryetari I eksperteve.

Qetesi lereni te mbaroje.

Edhe per ate qe thoni se kem beshkepunuar me gjermanin dua te them se e kam bere me dekumenta qe dhe ju I paskeni gjetur se tregeti kam bere nuk kam bere as miqesi apo tradheti.

Tradhetar u degjua nga turma brenda salles.

Luigji shokoi dhe sikur ju drejtua atij dhe kete kisha mangut.

Si perfundim dua te them se I rrezoj te tera akuzat e prokurorit.

Perfundimet nuk I jep ti ti pergjigju atyre qe ke bere pasurim te paligjshem dhe bashkepunum me okupatorin qe te rrasin brenda pergjithmone.

Ajo kohe ishte atehere dhe nuk qe e ndaluar te pasuroheshe.Por edhe tani akoma nuk ka nje ligj qe te ndaloje te fitosh kur punon.Pavaresisht se koha ndryshon.

Luigji po shikonte nga familjaret e tij dhe ata po e degjonin me verejte dhe mosbesim.Vetem nusja e djalit sikur ishte me e shpenguara dhe me e kthjellet.E shikoi edhe nje here dhe vazhdoi;

- Tani ju keni hedhur ne kendarin tuaj kohen.Pretendoni se kjo eshte koha e juaj.Po keni te drejte kur thoni qe kjo eshte koha e juaj.Se ju shikoni peshoren dhe ajo anon e tera ne anen tuaj.Po po ajo tani anon nga ana e juaj Sepse ne ate poshore nuk ka ane tjeter eshte vetem ajo ane qe ka zene koha e juaj.Por ne ate peshore duhej hedhur edhe nje kohe tjeter.Por, zoti gjyqetar, dua te ju them se nuk keni te drejte te jetoni me endreen se e tere eshte koha e juaj.Po gjysma eshte e juaja.Tjetra eshte e jona.Koha I ka tere permasat.Zoti nuk e harron as kohen tone.Ajo qe na perket neve eshte e jona heret a vone.Mos ndryshkeni vetem kendarin ai duhet te jete I sakte,dhe te kete te dyja anet.Dhe nga anon gjilpera eshte koha,por ama a eshte e juaja apo e jona kete e di vetem zoti.

-136-

Ne salle turma kishte filluar te brockulliste.Luigji ndaloi veshtroi nga salla sikur donte te dinte mendimin e saj. Mbi turmen ra nje heshtje.Po ra nje heshtje varri:Por pas pak u degjuan ca zera ca te kollitura sikur qeronin zerin e tyre.Kjo sidomos nga fundi I salles qe qe dhe me e zakonshmja.Pastaj, masa, duke I detyruar pjesetaret e saj qe ti bindeshin u be si nje trup I vetem.Ajo ju largua protokollit te sallave te gjyqit dhe sikur ta kishte drejtuar njeri ju drejtua atij qe po fliste me nje vrumbullime qe sic dukej ishte grumbulluar ne bark dhe done te shperthenet.Atehere turma bertiti si nje e vetme.

Armik ti je pasuruar me gjakun tone.

Cfare thone ju lutem te degjoj cfare thone.

Eshte koha e jone e juaja ka perfunduar nje here e pergjithmone.Ti je armik je tradhetar.Ne burg.Ta varni. Eshte armik I popullit te tij.Ta varin ne litar. Pastaj zerat sikur u cakorduan dhe nuk po thirrnin si ne kor por secili sipas mendjes se vete.

Ju lutem qetesi.

Une jam I pafajshem dhe le te thote cfare te doje turma dhe ju te nderuar zoterinj te trupit gjykues.Une jam I pafajshem dhe kerkoj pafajesi. Ju lutem salles te mbaje qetesi .

Keni gje tjeter per te shtuar.

Po kam per te thene te fundit.Une e di per cfare behet ky gjyq.Ky eshte gjyqi I klases sime I klases qe punoi per ndretimin e ketij vendi.Ky eshte gjyqi I atyre qe iken.Po po qe iken se do te vini ju dhe si me te rinj mund te thoni ikni ju se do te vime ne.Pra ky eshte gjyqi I klases qe iku.Prandaj I barazoni klasat me kohen.Po kjo eshte koha e juaj.por mos denoni kohen tone.Ne punuam per vete per edhe per ju.Ne kohen tone nuk denuam njeri.Ju perse na denoni.Kjo pyetje do te ju behet gjithmone po nuk mori pergjigje.Por une nuk jam koha qe po me denoni.Une nuk jam ajo kohe qe doni te denoni ju une jam nje njeri qe punova sipas kohes qe ishte te mbaja familjen time ashtu sic beni ju tani. Une jam I pafajshem megjithese perfaqesoj kohen time.

Atehere kete do ta vleresoje trupi gjykues kur te jape vendimin.

Trupi gjykues doli nga salla por Luigji e mori vesh vendimin.Ai pa ne salle disa police qe rrinin ne gadishmeri.I beri me shenje nga djali dhe nuses se tij.Gjystina nuk duronte dot dhe doli.

Po kjo eshte- tha nusja dhe beri me shenje qe tani e di.

-137-

Ja dhe vendimi ku eshte dhe tregoi policet.

Por edhe trupi gjukues nuk u vonua shume sic dukej ata ishin pregatuitur paraprakisht dhe e kishin gati vendimin.

U futen ne salle dhe pa u ulur fare kryetari filloi te flase.

Vendim Ne emer te Popullit gjykata e rrethit shpall fajtor te pandehurin ………….per vepren penale te bashkepunimit me okupatoret gjermane si dhe pasurim te paligjshem ..per kete do te denohet si me poshte ;

Luigji denohet me 25 vjet burgim

Shtepia konfiskohet si detyrim I pa mbyllur I kundra vleres se pasurimit te paligjshem si dhe me nje vlere monetare ne …….

Ai kishte vene duart ne koke se kete shpartallim ne kete gjendje nuk e priste nuk e priste as familja e vet.

Per krimet e bera I akuzuari arrestohet dhe urdhrohet administrata qe te kryeja arrestimin e te pandeurit ne sallen e gjyqit dhe …..

Turma brohorit sikur te kishte arritur nje fitore historike.Ajo brohoritje do ta ndiqte pas tere jeten Luigjin.

Po keta cfare duan? Po keta cfare fitojne?Mire une denohem po keta cfare te mire kane?!

Policia ne moment kishte mberitur. Ju lutem me lini te pershendes familjen time se me keni kapur pa prgatitur.

Po zoteri le te afrohen ketu dhe pershendetu.

Ata pra Pjerini dhe nusja e tij kishin ardhur per ta pershendetur.

Si keshtu babe nuk na e kishte mare mendja.

Dil thirri dhe Gjystines I tha ai pas pak.

Pjerini doli per te thirrur te jemen. Degjo I tha ne nje moment ai te rese.Do te kontrollni mbas kanates se musendres aty keni pak gjera merini dhe fshihi ti sa pa ti gjetur te tjeret.Shpirtin tim eshte te ai kopesht tek ajo shtepi por ju tani nuk keni se cfare te beni.Perpiqi ti orientosh qe te beni jeten tuaj.Per mua mos u merzitni.

-138-

Ishte afruar dhe polici roje.

Ja nje minute te lutem se do te percillem me familjen.

Ai e shikoi me sy dyshues dhe mosbesim.

Po bej tutje se nuk jam armik me gjithemend sic pretendojne keta koha do ta tregoje.

Erdhi dhe Gjystina gjithe lot.Rruges djali I kish treguar per vendimin e gjykates.

Degjo gjyste-e perkedheli ai shiko djalin nusen dhe perpiqu ti te kthehesh per mua merak mos kini.Ata u perqafuan pavaresisht se aty ishte polici qe do ta merte.

Ai I vuri prangat dhe e kapi per krahu.

Luigji ju hodhi nje shikim te treve dhe po nisej.Ai shikim ju ngulit te treve ne mendje.Gjithe jeten ai shikim do ti shoqeroje.Ishte nje shikim edhe lamtumire por edhe deshperues.Ata nuk ishin mjaftuar me denimin e tij por me konfiskim shtepie dhe debim internim te familjes.

Edhe kur doli te dera ai shikoi edhe njehere dhe u tret atje pas hekurave.Ai kete cast do te mbante mend per tere jeten.Ky ishte momenti I ndarjes dhe I lamtumires njekohesisht.Do te kisha dashur qe kete shikim mos ta kisha pare kurre tha nusja e djalit te Luigjit.Asaj ju duk sikur ai per here te pare nejeten e tij kerkoi ndihme.

Hajde ikim se dhe ne na pret e njejta lufte.Atyre ju kishin lene dy jave afat te benin gati plackat dhe pastaj shtepia vihej ne dispozicion te keshillit te qytetit.

U mor vesh ne tere lagjen per denimin qe ju dha Luigjit.Disa thoshin qe mire ja bene.Disa te tjere por pak e kane denuar ta denonin me varje.Por kishte dhe disa qe thoshin po mire bene qe e denuan por e denuan shume.

Edhe Vangjelia sipas rrethanave qe I njohu I erdhi keq kur more vesh nga Xha Ganiu qe ishte denuar shume I erdhi keq.

Po mendoj se shume I kane denuar por situaten ja ka renduar beshkepunimi me gjermanet tha ajo si per te justifikuar drejtesine e vendimit te dhene.

Vangjelia pothuaj ishte bere gati te nisej per studime ne Bashkimin Sovjetik.Per tu lidhur me Naumin e kishte ndare mendjen me jo.Keshtu qe do te nisej dhe vetem deshironte qe te ikte sa me pare.Shtepine e saj e leu dhe e rregulloi per se mbari.Ne gjysmen e dyte te Tetorit do te vinte e jema me gjithe te motren.keto te dhena ja dhane ne Ministrine e Jashteme.Ajo ju beri gati gjithshka dhe e la haberin tek xha Ganiu.Atje la dhe celesat.

-139-

Ne shtepine e Luigjit ishte rremuje.Pjerinit I duhej te merte drejtimin e shtepise.Ishte hera e dyte por hera e pare kishte zgatur shume pak se Luigji ishte sheruar dhe e kishte mare vete prape drejtimin e puneve te shtepise.Por tani ndryshonte puna tani kishin halle akoma me te medha.I duhej te merte jo vetem drejtimin e shtepise por edhe drejtimin e jetes se tere familjes se tij.Per dy jave do te largohej nga kjo shtepi.

Me tu kthyer nga salla e gjyqit nusja e Pjerinit vajti dhe kontrolloi atje ku I kishte thene I vjehrri.kishte gjetur nje sasi te konsiderushme monedhash dhe I fshehu se do tu duhej qe ti perdornin kur te kishin nevoje se tepermi.Por edhe vjerra nga ana e saj ai kishte lene dicka dhe ajo I mori per hesap te vet.Vjerri kishte qene njeri me tru.Se po te njejten porroosi I kishte lene dhe te birit.Keshtu qe te tre kishin dicka nga ajo apsuri qe do te tretej ne dhe dhe komunistet te mos e mernin.Por edhe ata ta administronin mire ate qe ju kishte lene vec e vec te treve.

Diten e caktuar erdhi nje kamion I madh si dhe kryetari I lagjes.Ata ngarkuan disa ose shumicen e plackave dhe u nisen.Ata nuk dinin se ku do ti conin.Askush nuk ju fliste.Askush nuk I sqaronte.

Po cfare eshte keshtu thoshte Gjystina po na thoni ku po na coni qe ta dime.

I hipen ne makine dhe bene rreth nje ore e gjysem rruge me nje zil ushtrie.

Kur kaluan mes nje qyteti thane se ku kaluan.Por makina ndaloi diku dhe ata ju dhane urdher te zbrisnin.

Aty ata po rrinin.Ju kemi sjelle ne durres tha njeri nga shoqeruesit.Me te meritur kryetari I ketushem shoqeruesi iku pasi dhe makina ishte shkarkuar.

Por ky kryetari I ri qelloi shpirt njeriu.Mos u merzisni na tha bashke do te meremi vesh .Sistemohuni sot ja ashtu disi por pastaj neser do te flasim dhe do te rregullohemi.

Te nesermen ai erdhi me nje brigadier ku tha se pune do te filloni Pjerini ne ferme kurse e shoqja ne nje rrobaqepsi. Nuk kishin te drejte te kundershtonin por akoma ishin te tmerruar nga drejtimi qe kishte mare jeta.Ata ishin tmerr edhe per jeten e Luigjit por edhe per pjesen tjeter te familjes.

Per ta kishte niusur kalvari I vuajtjes.Kalvari I nje jete te re .

Dhe me e keqja nuk dinin sa do te zgjaste.Ajo tani kishte filluar.

-------------------------------------------- -----------------------------------------------------

-140- Vangjelia

Diten qe do te nisej Vangjelia ajo kishte mare te tera udhezimet dhe ishte bashkuar me te gjithe qe do te udhetonin per ne bashkimin Sovjetik.Ajo kishte tri shoqe dhe pjesa tjeter ishin djem.

Si per tu habitur ishte se ate dite qe do te nisej Vangjelia ate dite u internua edhe familja e Luigjit.

Familjen e tij e internuan ne Durres.Kurse Luigji ishte burgosur dhe I ishte dhene denimi Familjen e sistemiun ne nje ngrehine te vogel ne rrethinat e Durresit.

Vangjelia nga ana e saj ishte bere bashke me dy shoqet e tjera dhe u nisen per ne Bashkimin Sovjetik.Rruges ndaluan dy dite ne Bullgari dhe pastaj vajten ne Moske.Jo brenda por diku ne periferi.

Kur zbriten nga treni binaret e tij zinin nje siperfaqe te pafund.Atje I priste nje punonjes I tambasades sone ne Moske.Ai I mori dhe I coi ne vendin e caktuar.Ato fillimisht u sistemuan ne godinat e studenteve, Per rreth nje viti asaj I thane qe do te mereni me mesimin e gjuhes por dhe me praktika ku do te mesonin neper kommbinatin e prodhimit te detaleve per makinerite te ndryshme.

JEHONA E LIQENIT TE THATE -1-a

Po keshtu po rrinte.Ishte anes liqenit dhe qe ulur buze tij dhe meditonte.Ishte koha kur liqeni qe pothuaj I thate sic dhe kish emrin.Mirepo ai po mendonte per tjeter gje.Sikur ishte anes detit. Sikur e kishte zaptuar dynjane.Qe I plotefuqishem per cdo gje“E kishte zene deliri I madheshtise”Si te ishte anes detit.Deti te ishte shume I qete .Por shume I qete ama sa dukej si vaj thoshin sikur nuk leviste fare.Por dhe uji Ishte I ngrohte.Dhe ti futesh ngadale deri sa te vete uji ne kupat e gjurit.Ulesh poshte dhe rri.Uji prapa nuk levis.Niveli I ujit duket I pa ndryshuar.Ai as leviz por edhe ti dukesh si statuje.Duket trupi si ndonje bust por jo me shume se aq.Papritur fillon nje puhize e lehte ere.Por fare e lehte sa uji nuk levis por formon ca valezime te lehta.Pak me vone nje mini dallge e vogel perplaset deri ne nivelin e poshte gjoksit.Ti prape e veren por nuk ndien asgje.Vjen mini dallga tjeter fare pak me e madhe dhe perplaset ne gjoks.Formohen me mijra sterpikla.Ti ndjen nje fare fortesie nje fare deliri madheshtie.Mendon se ja keshtu kushdo qe perplaset ne kete hon keshtu thermohet sic u thermua dallga e valeve te detit.Duket se ke harruar cfare dallge ishe.Kenaqesh me idene se ti je I forte.Cdo gje para teje thermohet.Vete te duket vetja shkemb graniti.Me pune dhe gjithshka pozitive pa bere analizen se gjithshka ne kete bote eshte relative.Por mendon qe ke shoke dhe miq plot.Sa te hapesh gojen te gjenden.Dhe mendon se jane pas teje.Nuk e kthen koken nga bregu sepse keshtu eshte siguria jote por ashtu sic je ngrihesh dhe ecen ngadale ne drejtim te thellesise.Provon qe deti fillon te sjelle dallge me te madha se ato qe ishin pak me pare.Por ti I ben cope te tera .I thermon dhe ndjen nje kenaqesi te brendeshme.Jo se te terheq thellesia se ajo eshte njesoj si hapesira por ti duhet te tregosh qe je I forte dhe deri sa dallget nuk te bejne asgje dhe thyhen ne gjoksin tend ti harron bregun dhe madheshtine e detit.Te ka kapur nje ndjenje e tille sa je mbi keto qe ke para dhe ei thyen si ato qe le pas.Ke harruar qe deti eshte det.Duke ndjere dhe duke e shijuar ate ndjenje madheshtore vazhdon te cash perpara.Syte te shkelqejne .Deti eshte tmer I bukur dhe shume I kaltert.Uji te duket mbrekulli.Por dhe kembet te binden dhe vazhdojne te ecin ne reren e valezuar te nendheshme te detit.Trupi yt qendron si mal mbi dallge deri sa ti tregon qe nuk do tja dish per te por dhe pa kuptuar as vete cfare ndjenje te ka kapur.Sikur zoteron detin zoteron boten te tere.Nuk ke vene re qe para teje eshte nje dallge e madhe.Ajo duket por ti nuk e ke pare.Ti qendron aty me fytyre nga thellesia.Ajo sa vjen dhe afrohet.Ka njeres afer teja qe paralajmerojne kujdes por ti nuk I ke degjuar.Vjen dallga dhe te zhyt te fut nen vete.Ti je mbushur me uje.Do mbusheshe dhe sikur te notoje se dallga e detit ishte e madhe por ti nuk kishje mendjen dhe ajo te gjeti te papregatitur.Por edhe sikur I pregatitur te ishje ajo prape te fuste nen vete se tek e fundit eshte dallge dhe dallge deti madje.Ti kthehesh vrik.Trullosesh nga kjo qe kalove.Ishe I papregatitur prandaj ta shton dozen e terembjes.Kur desh tu mor fryma kujtove se cfare mund te ngjase prandaj I therret mendjes qe ajo qenka me e madhe.Kthehesh mer fryme thelle dhe thuaj me vete shyqyr qe ka ajer.Kthehesh dhe nje here e shikon rrotull teje se cfare ka ndodhur cfare ishte gjithe ajo shikon se perse kishte ardhur ajo dallge shikon

- 2a-

detin e trazuar.Ai sesi eshte bere si I zi dhe shume I ashper.Ecen ne drejtim te bregut dhe thuaj me vete .Po ai eshte me I madh kurse ne jemi te vegjel.Por duhet shijuar si madheshtia ashtu dhe vogelsia se te dyja njesoj jane.Duhet shijuar si e mira dhe e keqja nje sekon I ndan.Kjo ishte pervoja.Kur ishte duke ikur poshte deti qe I bukur dhe I kalter nje sekonde me vone qe nje det I zi dhe teper I trazuari.Kjo eshte jeta te dy anet bashkejetojne dhe lum po te triumfoje e mira.Dalengadale vjen ne drejtimin e bregut dhe sheh mas ka ndonje te njohur.Kur ikje poshte per te mposhtur detin dhe dallget ai kishte kthyer koken dhe kishte pare shume miq dhe shoke.Tani qe kthehej ne breg te detit nuk shihte asnje prej tyre sikur dikush I kish perpire.Por cfare eshte keshtu mendonte me vehte.Por sikur te ju kerkoja ndihme kush do te me ndihmonte.Po perse kur ikja poshte ishin te tere kurse tani kane ikur para se une te kthehesha nga dallga.Ky eshte mesim nga zoti.Do te peripqesh te kesh shoke e miq kur je veshtire se kur je mire te tere shok te kane.Te perpiqesh te ju gjendesh te tjereve kur kane nevoje se kur jane mire skane cfare te duan. Ai I dukej sikur doli nga deti mbas nje viti shkollor mbas nje dije te madhe. Ai eci ngadale dhe doli maje kreshtes se malit nga dalloheshin qarte konturet e honit te thelle.U ul ne ane dhe mendoi se kish ne krahun e vet nje vajze qe e kish njohur pak me pare.Ishin ulur ashtu afer njeri tjetrit prane e prane.Ajo thirri emrin e tij ne nje hon te madh.Tek ky hon vinin shpeshe here dhe provonin tingujt e tyre shume njeres.Bile kishte nga ata qe provonin a ishin vetevetja se derdhnin brenda honit tingujt dhe prisnin jehonen e perthyerjes se tyre.Kur vinte ajo neqofte se ishte njesoj nuk kishe ndryshuar.Ama neqofte se ndryshonte atehere do te beje kujdes qe te vije ne kohen e duhur apo te ndryshoje qe prape te ishe ti qe therrisje. Kur kishin ardhur njehere bashke aty kishin thirrur vec e vec.Kur thirri djali ay degjoi sikur jehoi zeri I saj kurse vajzes ju duk sikur jehoi zeri i djalit.Edhe kur thirri ajo ju duk sikur ai degjoi jehonen e zerit te vajzes dhe ajo te djalit. Pastaj kishin thirrur te dy njeheresh asaj ju duk sikur jehoi vetem oshetima e jehones se zerit te djalit kurse djalit ju duk sikur oshetiu vetem jehona e zerit te vajzes.Ndenjen shume sa e provuan disa here dhe po I njejti avaz.Dolen ne nje pozicion tjeter dhe jehuan prape vec e vec.Vecoria ketu ishte ze zeri perthyhej dy here dhe forcohej sa here qe perthyhej.Por prape atyre ashtu vazhdonte te jehonte.Degjonin vetem jehonen e zerit te tjetrit.Edhe kur bertisnin te dy asaj I dukej sikur terriste vetem djali dhe djalit I dukej sikur therriste vajza.i.Edhe kur I bashkonin jehonen ne nje ze secili degjonte oshetimen e zerit te tjetrit.

Ky eshte vendi yne ky vend eshte bere per ne dhe do ta quajme honi I zerit .Edhe kur jemi nje ne do te bisedojme me tjetrin.Ja ky eshte mesimi qe nxori nga ky vend.

Por aty rrotull kishte dhe njeres te tjere.Ata e provuan kaq here sa jehona e zerave te tyre dukej si melodi e panderprere.

-3a-

Por nga honi zbriste nje perua I thelle dhe ne formen e nje hinke.Ajo dukej sikur derdhej ne nje pyll me bredha dhe ahe mjaft te medhenj.Ky pyll ishte ne krye te fshatit ku kish lindur prinderit e goces.Kurse ne anen tjeter ishin disa livadhe dhe nje vend I sheshte shume I bukur qe vendasit e therrisnin liqeni I thate.Ai kishte pakes uje.Por sipas gojedhenave ai kishte qene liqen tamam pasi per shume kohe kishte plot uje sa e mbanin mend deri tehu.Ai kishte nje kthelltesi qe nuk e gjeje asgjekundi sa te rrije kemben e kalit me te shpejte.Nuk kishte kush ta turbullonte se ishte ne majen e nje kreshte te majes se malit.Uji aty buronte.Thone se aty kriheshin vajzat kur dilnin per te vajtur fshatrat matane ne njeres te njohur.Aty uji te krijonte nje shembellim sikur ishe zane mali.Por edhe djemte aty laheshin.Fytyra ju merte hijeshi.Pra ishte uji I liqenit qe bente vajzat shume te bukura faqekuqe dhe te bukura si kaprodhe mali por edhe djemte te hijshem dhe shtatehedhur. Ishte kohe aksionesh.Neper vepra te ndryshme behej pune vullentare kryesisht nga te rinj vullnetare.Keshtu edhe nga zona qe permblidhte fshaterat e te dy anet e malit pra ne fshatrat per rreth kishin vajtur ne aksion sipas nje radhe te percaktuar.Ne fillim kishin vajtur ata me te hedhurit por me vone kishin vajtur dhe te rinjte e tjre.Aksioni ishte per te hapur brezaret e mbjelljes se agrumeve ne rivieren tone bregdetare. Ata nuk njiheshin me pare.Kishin vajtur ne nje aksion dhe ishin njohur qe diten e pare.Sa kish rene canga e mengjesit ata ishin cuar te paret dhe kishin rendur tek cezmat per te lare syte.Kishte qelluar qe vajza te lente syte e para dhe duke ferkuar syte I kish rene sapuni.Djali e kish pare dhe ishte ulur per ta mare. Te ra sapuni mere se tu be dhe pis. Ajo ngriti syte se ju duk sikur degjoi zerin e saj. Faleminderit I tha ajo dhe sikur beri ti leshonte vendin. Nuk ka gje tha ai por ju duk sikur ajo foli por zeri ishte I tij..Cfare eshte keshtu tha ai me vete.Sikur degjova vehten time.Por veshtroi nga vajza se dhe ajo ishte habitur.Veshtroi syte dhe syte e tyre u kryqezuan.Sigurisht kishte shkrepetire se nuk kishte mundesi ndryshe.Secili kishte pare jo veten e vet se eshte pak te thuash.Kishin pare shume thelle.Kishin pare vendin bosh te tjetri si nje hon qe e percjell zerin tend apo si nje hon I thelle qe jehonen e zerit ta shumfishon dhe ta kthen me nje jehone apo melodi te habiteshme qe vetem ai qe e di thellesine e ketij honi apo e ka brenda vetes se tij e di cfare eshte..Kishin ndenjur pa folua per disa caste.Nuk ngopeshin duke pare njeri tjetrin.Ishin skuqur qe te dy se ishte hera e pare qe ju ndodhte .Po a mos duhet te pyes se ne cfare brigade je mori guximinte te pyeste djali. Jam te brigade qe fle ngjitur me ate tuajen ju pergjegj ajo me shaka. Nuk dua te pyes se nga cila ane je se dua qe ta le per mbasdite. Sikur qenke ne myden time se dhe une ashtu them- tha ajo.Kishin lare syte dhe qene kthyer Ata sa ishin kthyer afer kapanonit te tyre.Kishin qene shume afer.Pothuaj kurriz me kurris.

-4a- Meqenese na kane vendosur afer duhet te jemi nga e njejta ane.Keshtu mendoi vajza sa pa qe djali hyri ne kapanonin ngjitur te djemve.

Ai pa hyre mire te dera ktheu koken dhe vazhdoi-

Zerat I kemi njesoj por me duket dhe tiparet.Ta leme biseden pergjysem dhe ta vazhdojme pasi te kemi realizuar normen. Me pa tjater theksoi ajo sikur pergjigjja ishte gati dhe buronte nga brenda saj.

Patjater, patjater .por kjo eshte gjuha jone dhe jo e juaja.

Po perse une e paskam te ndaluar ta ndryshoj gjuhen time.

Te lutem mos me perjashto.Diten e mire dhe zerat sikur jane njesoj.Jehona e zerit sikur perthitht ne zgavrat e vesheve dhe del si shume I njohur.

Keshtu me jehon dhe mua.Ta shohim se cfare eshte.

Diten e mire.Dhe realizo normen por pa u lodhur shume. Ata ishin kthyer ne kapanonet e tyre dhe te habitur se cfare kishte ndodhur nuk mund ta shpjegonin.Sic dukej dhe duhet te ishin nga I njejti vend se ishte pothuaj e njejta gjuhe dhe I njejti intonacion.

Valle cfare koicidence mund te jete.Por qe te shikohesh ashtu si ne pasqyre kur sheh tjetrin ne sy.Kjo nuk kishte ndodhur me pare.Djali ishte nga nje vend I larget.Ishte nga nje fshat malor dhe teper I thyer.Ama ishte vend shume I bukur.Kishte male.kishte pyje qe pemet harliseshin lart sikur nuk ju mjaftonte lartesia e malit por lartesoheshin dhe vete sikur do te kapnin qiellin dhe sa me lart te qe e mundur.Djalit na I therrisnin Dritan.Kur I kishin vene emrin familja I kishte bere gosti.Bile gosti te medhe se ish djali I pare dhe femija I pare .Ai ishte edukuar per se mbari.Kishte hedhur shtat dhe shtati ikish nje hijeshi te pashoqe.Ke pire uje qe zbret nga liqeni I thoshin pasi djali dilte shpesh ne mal por dhe rrinte gjate te liqeni.Dukej sikur shprti I tij binjakezohej me kthjelltesine e liqenit Fshati ku u rrit Dritani quhej Liqenas.Ndoshta kish mare emrin nisur nga ky liqen..Ai ne ate kohe nuk kish shume uje por prape kishte dicka.Anash tij rridhnin burime uji qe qene ujra te ftohta dhe te kristalta.Kur laje syte me kete uje fytyra sikur gjallerohej dhe merte nje nur te jashtezakonshem.Por dhe kur pije uje dukej sikur nuk ngopeshe se piri dhe doje te pije prape.dukej sikur thoshte qe mos ik rri ketu me mua se duket nje harmoni qe nuk ka kush ta prishi.Une te jap ate qe kam ujin bile ujin e kthellte si kristal.Ti me jep cfare te duash.Por une kam nevoje per shpirt per gjalleri.Djali keshtu e kuptonte kete dhe ja jepte nje jehone qe degjohej anembane.Pylli qe ish rrotull e percillte jehonen e thirrjes dhe ai prape e kthente pas.I dukej sikur jehonen e zerit te tij e degjonte vetem ai qe ja dergonte Dritani.

-5a-

Kush do te komunikoje me vehten ketu te vije dhe te bertase mendonte djali.Ai kishte mbaruar shkollen e larte per biologji.Kudo qe ish dhe kudo qe ndodhej done qe gjerat ti studjonte qe ne qelize.po te kuptojme kete qelizen apo njesine baze dime cfare themi dime cfare bejme thoshte shpesh ai.Ne fillim nuk kish dashur te vazhdonte ate shkolle por I jati nje agronom me te mesme por I ditur nga pervoja mjaft I kish thene.Bukuria qendron te studiosh ato te gjalla qe skane goje dhe nuk artikulojne gje dhe te kjo qendron mbrekullia.Por me vone ai ishte bindur, se kishte nje bindje apsolute qe I jati kishte gjithmone te drejte.Ishte dashuruar me shkollen dhe me zanatin sa kishte mbaruar shkelqyeshem.Per sjelljen nuk ja kishin merakun por kur mbaroi mire me mesime atehere thane se tani atje ku dy te mira nuk behen bashke nuk qendron.Ja Dritani jo vetem eshte I bukur dhe I sjellshem por ja mesoi shkelqyshem dhe tani eshte nje biolog qe shume kush do ta kete zili.Dhe e jema vazhdonte me te sajat.Qe ne vogeli ajo kur e pa qe po behej nje djale I pashem dhe kishte frike nga syri I keq I qepte ca si nuska ne kanatjere.Po keshtu vazhdonte pa e pare djali ja qepte neper te perthyerat e xhaketave apo pantallonave qe ta ruante nga syri I keq.Por u rrit u edukua dhe doli ne jete por tani ndodhej ne aksionin e rinise per hapje brezaret e agrumeve ne rivieren bregdetare. Dritani po verente ne pasqyre veheten e vet dhe tha.Cudi si fliste ajo sikur kishte zerin tim. U nderrua ne dhome me rrobat e punes dhe u nis te mensa te hante mengjesin.Ne mense ishin duke ngrene dhe te tjere.Ajo shtrohej dhe hanin me brigada per te mos u ngaterruar.Secila brigade kishte shtronjsin e vet te brigades por dhe tavolinat qe shtroheshin sipas brigadave.Sherbimi ne guzhine behej me radhe sipas emrave dhe radhen e sherbimit e caktonte komandanti I brigades.Dritani gjeti nje tavoline dhe u ul per te ngrene. Por nga ana tjeter edhe vajza po mendonte te njejtat gjera,se dhe ajo keto kishte konstatuar.Ai ze I njohur sikur te ishja vetvetja.Nuk e di cfare eshte. Dhe njekohesisht skuqej dhe vazhdonte te shikonte veten ne pasqyre.Ajo ashtu ishte faqekuqe dhe nje bukurane qe binte ne sy menjehere.Por ate dite sikur I ishte shtuar bukuria.Po ta shikonte xhaxhesha me siguri qe do ti thoshte se paske lare syte ne krua qe sjell uje nga melet .Peroi qe dilte mi fshatin e tyre thoshin se e kishte burimin nga liqeni.Bile thone ai prandaj eshte thare disi se sjell ujin e tij ne keto ane dhe kush pi apo lahet me kete uje zbukurohet ose kthehet fare ne zane.Por ne fshatin e saj kishte nga ato gra qe nga zilia thoshin epo bukurine ja ka dhene zoti si kompesim qe te mos ngelen pa martuar se nuk I mer njeri se ju mungon dicka.Po si koncidoi ashtu dhe me te njejtin gjuhe komunikimi.A mund te jete nga anet tona ai djale?- se ja faqet I kishte ashtu te kuqe dhe ne fytyre kishte nje hijeshi te pashoqe.Nuk e di por ai duhet te kete pire uji nga malet tona.Syte I kishte te kaltert dhe te kthjellta si kaltersia e detit me te pastert.Vajza ishte edhe ajo nga nje fshat I larget qe quhej Ujebardhe.Ai ishte vendosur rreze malit dhe kurora e tij ishte e rrethuar me pyje.Mbi te kishte disa kodra dhe lendina te mahniteshme.Por kishte dhe livadhe qe banoret I korrnin per bar per dimerimin e bagetive te

-6a-

tyre.Nga malet rridhte nje perrua qe kishte uje gjithe vitin.Uji thoshin se e ka burimin nga liqeni I thate. Ai zbriste nga qafa e malit me nje fare rrokullime dhe shtrati I perroit qe guror I bardhe Edhe uji kishte vezullimin e bardhe nga kishte mare dhe emrin fshati.Vajza rridhte nga nje familje e madhe.Prinderit e vajzes ishin punetore dhe haterlinj te medhenj.Ishin punetore te zoti.nuk ndiheshin fare por ama fjala ju degjohej kur kuvendonin apo dhe ne rastet kur I pyesnin per probleme te ndryshme.Ata kishin dy djem dhe nje vajze.I jati kishte kembengulur dhe I kishte vene emrin Desdemone.Por shkollimi kishte qene deri ne shkollen e mesme.Keshtu ishin rrethanat.Asaj kaq I lejohej dhe jo me shume pavaresisht se te mesmen e mbaroi me dhjeta dhe sjellje shembullore.Nuk kish mundur te vazhdonte me tej . Desdemona qe krehur dhe nderruar dhe ajo me rrobat e punes.Ajo hyri ne mense kur erdhi radha e brigates se saj.Atehere Dritani kish dale dhe kish ikur bashke me brigaden e tij.Ajo hengri buke dhe shpejtoi te dilte per te pare se mos ishin afer me pune.Por sa mendoi keshtu nje puhize e lehte dhe nje perskuqje ja pershkoi fytyren.Cfare bej kesht une.Po fillova kaq shpejt cfare mund te bej me vone.Po ja se si mu duk.Por duhet te kem parasysh porosine e babait.Si me tha.Kujdes- te them kot se une e di se si je.Por si kudo dhe aty ka nga te tere tipat, soj dhe sorollop.Po si jane sojet dhe si jane sorollopet I thoshte ajo me te qeshur.Dhe ai I trgonte se nga vinin keto percaktime.

Hajde Desdemona ,eja te ikim me brigade- I tha shoqja e saj qe e kishte dhe nga I njejti fshat.Ja erdha me prit sa te mar dhe kete trikon qe e lashe ne dhome.Ato iken te dyja gati me vrap per te arritur brigaden.Shikuan perreth dhe nuk dalluan asnje te njohur.Komandanti I brigades po I priste.Brigada e jone do te jete ja atje ne krye ju shpjegoi ai.Shume mire por ne duhet qe sot ta marim flamurin.Epo dita e pare eshte keshtu qe kemi kohe te marim jo nje por disa sa te bejme nje jorgan te tere tha ajo shoqja qe rrinte me Desdemonen.Por pak me shpejt se e shikoni te tjeret kane filluar.Por brigadat e tjera ishin pak me larg dhe nuk dukeshin vecse si trupa qe leviznin. Nga ana tjeter Dritani kish filluar pune.Ai ishte I vetmi nga brigada e tij qe nuk ishte mesuar me pune.Te tjeret ishin punetore dhe te mire .Kurse ai qe shkollar dhe si itille me pak I takonte qe te perdorte veglat bujqesore.Perpiqej te shtepia por prape pak pune kishte.Jepte mesim tek shkolla tetevjecare qe qe ne fshatin ngjitur.Ne fshatin e tij kishte vetem shkolle fillore pasi fshati I tij qe I vogel. Mirepo ai sa filloi pune dukej sikur shpejtonte.Nuk e kuptonte se disa shoke I thane kujdes se nuk mbahet ky vrull per tere kohen e punes.Mire I tha ai do ta shikoj ritmin.Por prape vazhdonte sikur shpejtonte per diku. Po avash mor Dritan se nuk ta mer kush token-I thote Sokoli shoku I brigades. Urdhero se nuk te degjove cfare me the ?

-7a-

Avash se tenden e ke nuk ta mer kush postatin.!A deshiron dhe postatin tim?

Se kam mendjen me duket sikur dua ta mbaroj sa me shpejt dhe kjo krejt pa dashje.

Nga se ke frike e jotja eshte norma.?

Aha norma .Po po e imja eshte.

Po ku e kishje mendjen ti ne per ate po flasim.?

Te norma por me dukej sikur na meret fryma ketu dhe do te na duhet te dalim ja atje ne krye qe te marrim me shume ajer. Por ne kuvendim ishte afruar dhe nje shoqe nga I njejti fshat I Dritanit. Shikoni djema ky ne fshat nuk nxitohet po ketu cfare paska. Po perse e ke fjalen ti Lola per cfare nuk nxitohet Dritani. Po ja kur ikim ne shkolle ai iken avash nuk nxitohet por ka dhe linja te tjera qe nuk nxitohet ai thumboi ajo me shaka. Ne fushat e tejra jam mire une ,por cfare te ju bej normave qe kam per te bere.ketu. Po ketu per cfare nxiton Dritan se ja po dole aty ne maje cfare do te shikosh ndonje te panjohur ose ndonje buf qe fluturon kesaj ane.Po rri aty ku je dhe na shiko ne qe jemi afer dhe skemi ku te veme.Ata qeshen te tere dhe si pa dashje kishin bere nje minipushim. E ku ta kete mendjen.Po sikur ajo te kete ndonje tjeter.Po sikur te veje sot ndonje dhe ti thote para meje.Jo une nuk kam cfare ti them se eshte heret.Por do ta pyes nga eshte dhe te sqarojme ate komunimkim te cuditshem te mengjesit.Keto mendonte Dritani. Ai prape vazhdonte me te njejtin ritem.Shpejtonte por tani kishte filluar dhe te ngulconte nga pak.Jo vetem nga lodhja.Jo po dihaste dhe nga dialogu I brendshem.

E ca na I more shpirtin sot.Po eshte dita e pare mor djale.Mekete vrull dhe me kete furi na dole ne krye dhe u hodhe matane dhe andej nuk I dihet kush eshte se mos eshte ndonje I panjohur dhe kur shfaqesh papritur te bie me ndonje kazem a lopate kokes qe te jesh I trullosur tere kohen e kasionit dhe do te na mungosh dhe ne mbremjet e vallezimit. Ja prape harrova Lola por do te ngadalesoj njehere ritmin dhe ta ballancoj me ju.Por ti shume me bie ne qafe se une ja po shpejtoj te dal pak me lart qe te marr pak ajer me te fresket. Jo ne radhe te pare ballanco frymemarrjen ,pastaj vrullin e punes se po te verejme qe vetullat se cfare ju thone syve te tu kurse syte flasin me shume.Por edhe ate punen e ajrit si ta kuptojme se ne mire jemi nuk na mungon gje.Kujdes se ti je mesuar me majat e gjereva.Ngacmoje ajo.Por shiko syte se sikurdic duan te thone.

Jo po cfare thone ?

-8a-

Ja duket sikur thoje se do ta mbaroj shpejt se dua qe te dal te rruga dhe te bej inventarin e kalimtareve pastaj qe mos hedh ndonje memenjane per ne magazinen e koperatives tende.

Ata qe e degjuan ja krisen nje te qeshure te medhe.

Hej ju nuk kemi ardhur per teater por per te hapur brezare-tha Kastrioti

E dime qe ty te qan syri per pune por ne do ti ndajme ca per pune dhe ca per thiatro. Dhe degjo-vazhdoi nje goce tjeter aty me lart neqofte se ben seleksionimin na merr edhe neve se dhe ne beqare jemi dhe ti ndajme nje dhi per ty dhe nje cjap per ne.

Ata prape qeshen dhe tere hare vazhduan punen.

Dritani po verente se duarte po I digjnin perbrenda.Ai e kishte lekuren e duarve te pa vrare dhe nuk ishte mesuar me pune.Ato pra pellembet I ishin skuqur dhe kishin filuar nje djegje por akome te lehte.Pothuaj dhe koha kish kaluar dhe kish mberitur nga mbasditja dhe ore kur gati do te lihej dhe pune.Moren veglat e punes dhe u nisen per ne kapanone.U lane dhe u nderuan dhe pastaj vajten te hanin dreke.Edhe dreka por dhe te gjitha vaktet haeshin te organizuara me brigada.

Po mir te puna por ketu cfare ke qe nxiton? –pyeti si me qesendi Lola. Por perse te engledisem por ja mbaroi shpejt dhe clodhem ne dhome. Une nuk te besoj qe kur po shpejton ti se mua me pare nuk me dukej se ti shpejtoje kaq shume. Por mos me bjere ne qafe mua se me ben dhe me turp. Hidhi ketij turpi pak kos dhe pak uje dhe kaperdije me sy mbyllur por mos u nxito se na mbytesh dhe do na lesh pa boilog. Por Dritani e kish mbaruar dreken dhe po dilte jashte. Vuri re mos shikonte ate vajzen qe dhe emrin nuk ja moren njeri tjetrit.Nuk pa gje.Po dal pak . Verejti duart dhe ato ishin bere tere flluska te medha uji.Dukej sikur kishte dicka te forte ne pellemben e dores.Por ato flluska ishin akoma te forta.nuk ka mbaruar akoma djegja e indeve te lekures se pellembes se dores.Kur te mbaroje do te formohet uji nga djegja dhe do te cahen vete.Do ti lyej dhe ja do te kaloje.Keshtu po mendonte teksa po kalonte ne drejtimin e kapanonit ku rrinte ajo vajza qe takoi ate mengjes.Pa mos kishte ardhur brigada por nuk vuri re asnje levizje.Sic dukej ata nuk kishin ardhur akoma.Ju duk si I lehtesuar.te vete njehere ne dhome dhe te clodhem pak.Ai tani po e ndjente lodhjen.U nderrua me robat e mira qe te ishte gati.U shtri mbi krevat dhe po rrinte.Mbertheu duart duke kryqezuar gishtrinjte dhe e vuri mbi koke. po rrinte ne kete pozicion dhe po mendonte.por pellembet e duarve po I dhimbnin.Ai largoi

-9a-

njeren dore ate qe ishte bere me shume.E verejti me kujdes flluskat e krijuara kishin filluar te zbuteshin.Ja ka filluar dhe djegja .Edhe pak dhe do ti caj qe te mos me duken.

U cua prape sikur nuk e mbante vendi.Doli tek dera pa rrethe rrotull dhe u kthye prape.Filluan te vinin dhe shoket e tjre dhe dhoma u mbush me tere aksionistet.Dritani u ul prape mbi krevatin e tij.Ne fjetine krevatet ishin dyshe pra me dy kate.Ne nje dhome ishin gjashtembedhjete te tille pra dyshe.Nje fjetore I binte te flinin tridhjete e dy veta.te rralle ishin ata qe ishin mesuar me kete mizori kallaballeku.Por Dritani kish qene ne shkolle dhe ishte mesuar me ambiente te tilla kolektive.Ne shkollen e mesme kishin qene nga gjashtembedhejete veta ne dhome kurse ne shkollen e larte ishin nga tete veta.Por ai nuk e honepste dot rremujen.Ne shtepi ishte mesuar me rregull.Babai sidomos kerkonte shume rregull.Ai kishte qene kryetari I pare I koperatives se tyre dhe madje per nje kohe te gjeate.Kishte qene njeri punetor por dhe njeri I ndershem dhe I drejte.Nga zanati nuk para merte shume vesh se nje agronomi dy vjecare ne golem kishte mbaruar.Por pyeste disa kuadro te larte qe I kishin sjelle tek ta dhe ishin nga zona bregdetare.Keto po mendonte ai dhe prape u cua. Si do e kalojme mbasditen as na thua ti Dritan?- pyeti Kastrioti. Sdi cfare te ju them nek kam idene se me cfare te luajme. Ketu vetem nje fushe e vogel eshte dhe ajo eshte tere gropa-ja ktheu Hartini Ne do te bejme sipas vendit-tha Dritani Kush do te luaje te veje te fusha qe mos ja u zene radhen te tjeret.Une nuk vij se nuk luaj por dhe jam lodhur dhe dua te pushoj pak. Por nga ne ti dukesh sikur nuk te rrihet brenda dhe do te dalesh se ja sa ulesh ngrihesh prape.Une me shume per ty e pata se per vete.

Faleminderit por nuk kisha vene re qe kisha levizur kaq shume.Si e kane vene re dhe keta qe une mezi po pres te dal jashte por vetem nga keta. Po sa vajze e bukur qe ishte.Une nuk kam te drejte ta paragjykoj.Por me duket sikur kam frike.Sikur ndonje parameje do ta takoje.Por le ta takoje po qe e thene do behet ajo qe kam frike une.Por dhe une cfare mendoj une nuk e njoh fare dhe sa e kam pare dhe them do futem direkt e ne thela.Po ja sikur te jete e fejuar.Po le te jete mor cun ti do te fjalosesh se te pelqen pastaj shiko dhe bej.Po ja tani une rri ketu dhe ajo mund te prese diku por nuk me sheh.Si tja bej?pyeti veten.U cua prapae nga krevati dhe pa me bisht te syrit qe a verejti ndokush.Pa qe se kishin mendjen dhe doli per nga dera.Po ato tani sa kane mbaruar se ngreni dhe jane futur ne fjetore.Sdi mor zot cfare te bej.kush me thote nga te shkoj.Qindra mendime fluturonin ne mendjen e tij.Po une nuk do te vete ta kerkoj ne fjetine se nuk di dhe si ta kerkoj me cfare emri.Po ja sikur te takoj

-10a-

ndonje vajze dhe ti them dua te me therrasesh ate vajzen me te bukur nder jush.Se nuk ma do mendja qe te kete me te bukur se ajo.Mire e kam une po cfare thone ato me te bukura se vetja nuk ka.Me duket se dola nga binaja.Te rri ne dhome te clodhem ca sa mos te bie dhe ne sy te ketyre se ja ma hodhen ashtu rrotull nga nje rromuze.Po dhe ajo duhet te jete lodhur se dita e pare helbete.Por edhe ajo do te ruhet nga shoqet se ja do ti thone dale avash ku e njohe ti ate djale qe po e takon qe diten e pare.Dhe ajo do te ruhet.kushtu qe po pres dhe ca.Sa shpejtuam ne mengjes.Si nuk lame orar takimi dhe vendin se ku.Kjo tregon se skemi pervoje.Na duhet qe te dime se cfare do te bejme.Po dhe ajo se si me pa ashtu me ato sy sikur donte te me thoshte mos ik rri ketu me mua.Por mund te thoshin me shume se mos kuptoj une nga keto gjera.Por se mos gabohem dhe ja fus kot.Po sikur ajo te beje nga miresjellja dhe edukata.Po dhe keshtu mund te jete.Por une cfare te bej.Por dhe mua cfare mendime me vijne.Por ne thjesht do takohemi do te njihemi dhe pastaj do te shikojme se cfare do te ndodhe.Por jo jo nuk mund te ndodhe ndryshe.Une e verejta ajo dukej si une.kur foli ajo sikur zeribn e saj e perpiu zer im.Por ja dhe ajo keshtu verejti kur I fola une.Si tha kush foli ti apo une.Ja kjo nuk eshte pak.Po ja si eshte pune.Keshtu te gjen kur nuk ke pervoje.Vjen verdalle dhe nuk nxjer dot qimen nga qulli.Po qe do te jete nga anet tona kete nuk e diskutoj une se ja si foli kur me ktheu pergjigje tamam si nga anet tona.Por nuk ka gje te keqe te mos jete dhe nga anet tona.le te jete nga te doje.Por ja se po ndodhi qe…….. atij ju prishen per momentin filli I mendimeve.

Dritan ke te koka nje flutur shikoja sa e madhe dhe e bukur-I tha hartini qe flinte ne krevatin ngjitur por ne katin e dyte te krevatit.

Ai u cua dhe e mori ne dore nga jasteku.Verejti nga te tjeret dhe tha me nje gezim qe dhe te tjret e vene re por nuk dinin burimin e gezimit.

Kjo eshte lajmetarja ime e bukur me sjell ndonje haber dhe une duhet ta di se nga vjen.Po dal jashte dhe po e hedh nga eshte drejtimi I saj eshte dhe drejtimi I haberit.Ai kishte zgjidhur problemin e te dalit jashte kapanonit.Kete e kishte zgjedhur si me porosi te tij.Hodhe fluturen pak lart dhe shokoi nga iku.Si per habine e tij ajo iku nga fjetina e gocave mbrapa.Hodhi nje veshtrim nga ajo fjetine qe I dukej dhe si e njohur .Nuk verejti si fillim asgje.Ndenji pak ashtu dhe ndjeu prapa vehtes nje dihatje apo frymemarrje te crregullt.ktheu koken dhe pa vajzen qe po rrinte mbas tij si me nje medyshje.

A mos bera gabim por une prita, por ti si kalove a u ngryse mire.?

Cfare eshte ajo fjale une mesi po prisja qe te takoja.?

Ashtu por mire?

-11a-

Po ti si kalove a u lodhe dhe cfare bere.

Realizova normen –ironizoi ai dhe ja shiko cfare bera demtova pak duart e mija. Oh po ti I pake coptuar fare dhe mori tja shikoje.Ajo ja rrotulloi disi pellembet dhe me nje dore e kapi lehte te kyci I njeres dore dhe me tjetren ferkoi lehte flluskat qe ishin krijuar. Dritanit I erdhi mire per kete interesim dhe ne trup I kaluan mornica me nje shije te lezetshme.Ajo po vazhdonte tja ferkonte lehte sikur donte te merrte prej andej dhimbjen qe te shkaktonin.Ai ishte I bindur por tani ajo po I shtohej se ato mornica do ti shtonin mijra neurone te cilat do ti mbushnin gjithe trupin dhe do ta lumturonin sa asgjre tjeter ne kete bote.

Nuk eshte ndonje gje e rende,por ama siguruisht qe nuk te lene te punosh-u pergjigj dhe u skuq lehte.

Ajo e vuri re dhe hoqi duart menjehere-me fal tha.

Te lutem mos me kerko falje nuk di si ta them por vetem falje nuk dua.Perse cfare bere te keqe vecese u interesove per fluskat.

Po perse punove kaq shume sa tu bene duart cope Jo une nuk jam mesuar me pune dhe ja rezultati sa kapa kazmen me dore mu krijuan keto te mallkuara flluska qe do te mbushen me uje dhe deri sa te cahen nuk kane me cfare te mjekohen.

Por kishin bere dhe nje cope rruge.Ai u kthye dhe si I zene ne faj ju drejtua. Te me falesh por dua te terras ne emer.

Desdemona me therrasin ne shtepi dhe kudo por shkurt kush do me therret edhe Dezi. Mire paska konciduar se mua me therrasin Dritan gjate dhe shkurt kurse te vecantet me therrasin Tani. A ka shume te vecante qe te therrasin kaq shkurt.? Jo jo jane shume pak per te mos thene shume pak.Kur tha kete ajo prape po e shikonte sikur donte te zhbironte deri ne fund.Bile per te mos thene shume shume pak vazhdoi ai duke kerkuar reagimin e saj.Duke thene kete I ishte kujtuar dekani I tij I Fkultetit kur e kishte pyetur njehere per femijet.Sa femije ke dekan? E kish pyetur ai. Pak kam- I qe pergjigjur.Shume pak bile per te thene shume shuem pak. Epo kish menduar Dritani ky ka nje ose asnje kur thote keshtu.

Po mire po sa ke.?

Kam vetem dy I qe pergjigjur ai por I quaj pak se njeriu me jete dhe femije nuk ngopet.

-12a-

Mire I tha Desdemona do sdo ti une shkurt dua te therras se keshtu me pelqen dhe vetja.

Ata shikonin njeri tjetrin dhe mirkuptoheshin per mbrekulli.Zeri I njerit tretej ne zerin e tjetrit por qe heret jo per ta konstatuar por per ta thene me ze te larte.

Desdemona pa nga hapesiraKish filluar te errej...Kam nje kushuri ketu ne aksion dhe ai do te vije te me takoje tani.Prandaj do te me falesh dhe takohemi neser.Ose me mire eja mbas buke te jap nje pomade per duarte.

Mire ashtu do te bej por neser ne cfare ore se kam hequr torture me vehten sot per te takuar.Ajo e kuptoi kontekstin syte I ndriten dhe tha ja si sot. Po vendi ja atje nga mbrapa menses eshte nje lis I madh qe ka dhe goxha kurore.

Mireupafshim tha ai I pari Mirepafshimdhe mos harro kremin. Ata u ndane si miq te mire sikur dukej qe nuk kish nevoje per fjale shume ata kuptoheshin dhe pa fjale por vetem me shikime dhe me ndonjjen bashke ja ashtu afer e afer. Dritani vajti ne dhome.Nuk kishte si te fshihte nje ndjenje te brendeshme gezimi.Nje ndjenje qe se kishte ndjere me pare.Por avash Dritan se duhet ta njohesh por dhe ajo te njohe pastaj te vendosni.Ai I shkonte te gjitha kombinimet e mundeshme te mendimeve.Here I jepte te drejte vetes dhe here e qortonte.

U shtri ne krevatin e tij dhe mbylli syte.Filloi te ndertonte nga pak ne mendjen e tij silueten e saj.Dukej sikur kopjen e kishte mare brenda vetes.Shoket e tjre nuk dinin gje se cfare ndodhte.Ata pane Dritanin disi te gezuar por dhe mire nuk e njihnin nuk e dinin cfare tipi ishte dhe nuk e ngacmuan.Por Dritani edhe pellembat e duarve I digjnin por dhe duart I hanin.Rrinte sa rrinte dhe kapte hekurat ekrevatit te tij te katit te dyte.dukej sikur donte ta ngrinte lart.Por shikonte te tjeret qe dic bisedonin dhe ai rrinte si te mos ish.

Hej Dritan dukesh sikur ke ngrene kallupin dhe ti.Perse rri ashtu sikur je I dashuruar.?!-pyeti dhe u habit nje shoku I tij I dhomes.

Por jo se eshte shpejt ne akoma si kemi pare dhe jo ta kemi ngrene ate te shkrete-u pergjigj Hartini si per te futur ne muhabet. Jo ska te beje kjo se edhe me shikimin e pare ngjit dhe po ngjiti kjo nuk shqitet asnjehere.

Po cfare muhabeti beni mor cuna.Ne sot kishim diten e pare te punes.kemi ardhur te ndertojme brezaret dhe jo te bejme te tjera gjera.Avash se kemi kohe per to.Keshtu tha Dritani dhe u duk sikur muhabeti mbaroi.

-13a-

Po duarte si I ke a te djegin ato te shkreta flluska.Deri sa te shpohen dhe ti djegesh me kripe keq do ta kesh. Jo Kastriot shume nuk me djegin akoma por me bezdisin dhe prandaj jam disi I corientur.Ja me duhet ti mjekoj se neser duhem per ne pune.

Harroje punen per neser se nuk kap dot asnje vegel pune me dore.Neser shiko thuaj komandantit te te lere me sherbim ne mense.Vecese do te jesh gjithe diten.

Po mos dua te rri.?

Do te rrish se nuk ke tjeter zgjidhje.Por nuk eshte kushedi se cfare sherbimi I guzhines.Do te ndihmosh guzhinierin ne punet e tij.Por do ti afrosh tenxheret dhe ushqimet.

Jo nuk e kam fjalen aty se eshte e veshtire.

Po cfare do ti atehere.

Dua qe mbasdite te jem pak I lire.Te pakten nje ore.

Po e gjen aq kohe por po e pate problem te vij te te zevendesoj une.Por dale ta marim vesh cfare halli ke me kohen.Ke ndonje takim apo cfare ke.

Jo cfare takimi do te flas ne telefon me te shtepise dhe thirrja me eshte lene per mbasdite.

Pa frike problemi ka zgjidhje.Atehere ne cfare ore e ke fletthirjen.

Mbasdite ja ne oren pese.

Me ke mua aty neqofte se te duhem.Vetem me thuaj kur te hame dreken qe ne qofte se nuk te lene vij une dhe te zevendesoj.

Daleni mos e beni fakt te kryer kete punen e sherbimit ne mense. U tha u be hajt tani se do te dalim te hame darken.Ja ora ka vajtur tete.Darka fillon qe ne shtate. Faleminderit per ndihmen.Qenkeni te mbrekullushem dhe e gjenkeni zgjidhjen tak fap.

Po ne per kete na paguan koperativa atje ku jemi ne ato fshatrat tona. Dritani po mendonte skenarin e dites se neserme.Po ai do te sherbente ne guzhine se me ato duar nuk kishte ku te vinte.Por ta bisedonte qe sot me Dezin per orarin e takimit.I erdhi mire qe I shkoi ndermend vetem thirrja shkurt Dezi.Se po e fuste veten te njrezit e pakte te saj. Desdemona nga ana e saj kishte pushuar pak dhe kishte ndenjur ne nje krevat me shoqen e saj qe e kishte nga I njejti fshat.Jo vetem kaq por me kete shkonte shume.Por shume kur I

14a-

thoshin.Bile I jati kur kish mare vesh qe do te vinin te dyja atehere qe bindur me lehte.Jo se cfare do te bente se nuk e ndalonte qe te vinte ne aksion se ato rrethane ishin.por kur I thane qe do te jete dhe Mariana atehere ai qe me I kenaqur. Kur erdhi ora e ngrenies ajo mori dhe futi ne xhep nje kuti pomade qe e mbante vazhdimisht. Ato dolen dhe iken ne drejtimin e menses.po sikur te jete ketu dhe te me takoje si ti them Marianes qe do te me pyesi kush eshte ai djale qe takon.Si ti pergjigjem.Cfare ti them.Po do ti them eshte shok me kurshuririn tim.Por ato hyne ne mense dhe u ulen per te ngrene.hengri si me vrap dhe doli tek dera e menses.Ishte kthyer ne drejtim te fjetines se djemve.Edhe ata ne grupe vinin ne mense dhe hanin darken.Ajo beri pak me tutje po ne ate drejtim.Por nuk po e shoh.Mos I dhembin me shume duart.Por ndjeu nje frymemarje te lehte mbas vete dhe ktheu koken me vrap.Dalloi qarte fytyren e Dritanit qe po buzeqeshte.Ishte nje buzeqeshje e cilter e mire dhe haresjellese.Ajo ndjeu nje kenaqesi te pa shoqe.U ndje teper e lehtesuar.Madje dhe shume e kenaqur qe e pa perseri.Por kur e pa dhe me ate buzeqeshje desh ju hodh ne krah.E mbajti veten dhe duke u kthyer plotesisht nga ai dhe duke e verejtur drejt e ne sy I tha

Po te prisja dhe thash se do te kishe keq duart qe po vonoheshe?

Dhe une po prisja por duke ardhur pash qe ishe duke ngrene dhe thash te mos te besdisja. Po jo per mua nuk ka besdi por une nje cope fshatare jam nuk besdisem kurre. Te garantoj qe dhe une fshatar me rrenje dhe me dege jam. Se u hutova te solla pomaden.Mere dhe mbaje qe ti lyesh vazhdimisht duart sa te sherohen. Faleminderit shume ja sa ti plas qe te rrjedhin ujin qe kane brenda dhe do ti lyej dhe fashoj.Por me vjen keq se neser nuk do te jem ne pune por si me thane shoket ne keto raste behet sherbim mense kush eshte I semure ne graden time.Po bej pushime pa filluar. Epo mire atehere une po iki neser takohemi ne oren qe e lame.

Naten e mire tha Desdemona dhe zgjati doren Naten e mire dhe te mire e befsh –ja ktheu Dritani pershendetjen.Ata u pane prape ne sy.Nuk shpjegohet cfare ndjene mbas kryqezimit te shikimit te syve.Ata kishin nje shikim teper domethenes .Secili e verejti thellesine e shikimit te tjetrit.Ndjeu se ato shikime ishin si porta te hapura .Dukej sikur thoshin jeni te mirseardhura.Hynibrenda me gjithe kepuce madje.Por dale cfare eshte keshtu eshte vetem dita e pare.

Ata u ndane dhe ajo iku ne dhome kurse Dritani vajti ne mense.

Ja sa mire gjeta ilacin.Hengri buk shpejt dhe doli nje shetitje me shoket.Ata e pyesnin por ai miratonte ashtu kot.Dukej si I perhumbur.Dukej sikur nuk I hidhte kembet ne rrugen tere gure dhe gropa.Dukej sikur ecte vetem drejt dhe ne asfalt pa pengesa U kthyen ne dhome.Po a kishte perendi qe te llafoste me Dritanin.

-15a- Hej o djale zgjohu nga gjumi eja ne vete ne kemi nje are qe bejme muhabet dhe te pyesim dhe ti na thoj mire.Po cfare mire.Une te bera nje pyetje dhe ti mu pergjigje mire.

Cfare pyetje ishte?

A kryqezohet derri I eger me dhine.E une cafre thashe si pergjigje. Po mire the le te vazhdojne.

Jo se nuk eshte e vertete. E vertete miratuan te tjeret dhe u gezuan qe dhe ai u zgjua. Na thuaj se po pate ndonje hall ne ketu jemi dhe te gjendemi par cfardo te kesh. Jo nuk kam gje as ketu dhe as atje.Por po mendoja per qeniet e gjalla qe I kane qelizat te ndara.Ato formojne secila indin perkates qe I pergjigjet nje funksioni te vaktuar. Mos profesor jo kaq thelle .Ironizoi Kastrioti. Po per cfare mendon Profesor.

Jo ashtu kot per dhe ju kot biseduat per derrin e eger.

Ata qeshen sa nuk e mbanin dot.Qeshnin me lot. Dritani e kish mare per te vertete shakane e derrit. Po ju keshtu me thate por ju doni nje dru prej sfrati. Epo po I harxhove drute per kurrizin tone te ngelet zbuluar hajati se nuk gjen shume dru sfrati

Ata vazhduan deri vone.Kishin mbylluar vetem diten e pare te aksionit.Rane per te fjetur.Te tere u duken sikur I kapiti gjumi.Por a kishte gjume Dritani.Ai kishte dritaren afer.Ishte ngjitur me te.Drita e henesi binte ne sy.Ca gjume nuk kishte por dhe kjo drite qo po e ndriconte dukej sikur ja nxirte gjumin.Hapi lehte perden e bardhe dhe pa nga hena.Ajo ishte gjysem hene dhe ishte ne ritje.Por ndriconte goxha.Po ja mendonte sikur kesaj hene ti ve floket dhe syte e saj cfare ndryshimi kane.Ju betohem nuk kane asnje ndryshim.I shkoi kjo ndermend dhe u cua per gjysem ne krevat.Gati sa nuk thirri.Nuk thirri jo nuk kane asnje ndryshim. Shpejt e mblodhi veten dhe mbuloi koken si me turp.Po cfare bej keshtu une.Po dale mor se nuk di asgje per te.Por nuk jam vetem une protogonisti.Eshte dhe ajo.Po sikur miresjellja deri ne ate grade sa eshte ajo te jete virtuti I saj cfare mind te them une pastaj.Avash Dritan qe me te vertete eshte hera e pare qe te ngjet nje gje e tilee.Por me kujdes qe te mos besh gafa si qe pare qe desh thirre me te madhe.Thirrja ish e tille.Nuk ka dallime midis henes dhe Desdemones.

Qe nuk thirra bera mire bile bera shume mire se hajde degjoi pastaj.Por ama te themi te verteten nuk ka asnje dallim midis henes dhe Desdemones.Kjo eshte e vertete te tjerat pastaj le te vene dhe te vine.Ndjeva lumturi kur me preku doren.Po ja e ktheu lehte pellemben dhe mua jo

-16-a

vetem qe nuk me dhembi por me dukej sikur gjithe jeten ta mbante ashtu pellemben time ne te sajen nuk do te lodhesha por kenaqesia do te ishte sa nuk ka kush ta tregoje.Ai kish ndjere lumturi.Edhe nje prekje e lehte dhe nje buzeqeshje kur jane ne drejtimin e duhur te japin lumturi.Duke sjelle nder mend fytyren dhe shikimin apo kryqezimin e syve te tyre Dritanin mezi e zuri gjume. Kurse Desdemona kish ndenjur pothuaj gjithe naten zgjuar.Ajo kishte bluar shume mendime.

Po une kuptoj qe ai shikim kjo perkujdesje.Kjo perputhje shikimesh jane premisa te dickaje.Por kam dy ane qe te mendoj mire.Mua me terheq pa mase.Kam nje terheqje dhe nje kenaqesi sa dua te rri tere kohen me te dhe jo qe nuk besdisem por dhe kenqem.Une kete se kam ndjere asnjehere.por nuk kampatur dhe mundesi.Por se mos ja bej borxh.Dua te ja bej te qarte qe ne fillim.ne duket qe kemi te njejtin shije.kemi pothuaj te njejtinze.Kur ai foli te cezma ane kujtova se doli zeri im.Por kemi te njejtin shikim.Ata sy une si harroj kurre.Ato sikur jane porta dhe te ftojne te futesh brenda.Ai shikim si do qe te ndodhi une kurre se harroj.Po mire une nuk di a eshte I fejuar apo jo.Ajo u skuq lehte dhe nje puhize e lehte skuqje kaloi neper tere trupin e saj.Ajo nuk e dinte.Por nuk donte as ta pranonte.Si me tha babai kur me percolli.

Kujdes bije jo se nuk kam besim por ju nuk keni pare .Ka aty nga te tere sojet prandaj kujdes.Se ata nuk te njohin nuk ta dine biografine dhe cfare soji ke por dhe ti nuk I njeh prandaj kujdes se une pastaj ku te vete.Keto qe te them nuk ti them per mua por per familjen.kehtu qe me duhet te mendoj mire.Po ja ai duket I mbrekullushem.Ne qe diten e pare e kuptuam njeri tjetrin.Por dhe jemi nga e njejta ane kjo duket nga gjuha por duket nga tiparet dhe karakteret qe pothuaj jemi njesoj.Sikur te ishim nga e njejta zone.po si nuk e pyetem njeri tjetrin nga jemi.Apo cfare mendoj dhe une.Kishte vajtur teper vone pothuaj ne agim.Hena ndriconte.Jo po dhe shendrinte.Asaj I dukej cdo gje e shendriteshme.Ktheu syte nga hena dhe sikur dhe mendimet ju ndricuan.Sikur I erdhi mire qe I kish menduar.Ja mendimet duket sikur vijne nga qielli.Duket sikur vijne nga hena.

Po dashuria ndodhet ne qiell.Ndodhet siper ne univers.Ajo formohet me vale te cilat secili cift I kap ne gjatesine e vales qe perthith I njejti tip apo karakter.Tipet e njejta kapin te njejtat nota te dashurise prandaj dhe ciftet bashkohen ata qe kane te njejten gjetesi vale.Te njejten gjetesi ndjenje.Po se po shpejtoj une ne imagjinaten time.Mos po shpejtoj te them se kam aritur qe diten e pare qe te d…………asaj I erdhi mire ta mendonte por e la sa filloi.Kujdes I tha babai ti e di punen tone.Nje shkarje kembe dhe ti e di cfare ndodh ne keto raste sidomos me ne wqe jemi dyfek I plasur.Ajo e respektonte pa mase te jatin.E kishte idhull.Ja degjonte fjalen.E degjonte keshillen dhe e admironte per cfare thoshte.Ai ish I shkolluar .Kish mbaruar heret shkollen pedagogjike.Ishte nder te vetmit qe clirimi e kish gjetur me arsim dhe te ditur.Por ama nuk e kishin privilegjuar.Ne fillim e kishin cuar mesus ne fshat.Por me vone e trensferuan larg ne nje

-17a-

tjeter zone.Por ai ku kish shkuar kish bere vend.Prandaj dhe Desdemonen nuk e zinte gjumi.Ja thosh mos bej hap te gabuar dhe demtoj familjen.demtoj babane dhe pastaj per mu eshte e kote te rroj.Ndaj mengjezi sikur po e dremiste gjumi.Ajo ishte kthyer nga qielli.rrezet e drites se henes I binin mbi floke dhe I ndrinin dhe ballin dhe gjysmen e flokeve.Keshtu ajo dukej si engjell.Jam I bindur qe kush do ta shihte do te verbohej nga kjo bukuri.Ajo ishte nje fytyre engjellore.Nje fytyre e pafajshme por dhe konkurente me vete henen e cila I jepte asaj kete shkelqim te argjente dhe per vete ngjyren e saj kishte.Kishte si per cudi nje gare kush kish me shume nur.Hena apo Desdemona.te dyja ndriconin.Por hena ish planet dhe ndriconte tere boten.Ajo nuk ndriconte vetem nje pjeses por gjithshka ku arrinin rrezja e drites se saj.Kurse Desdemona ndriconte ate pjese te krevatit ku flinte .Por ndriconte ja dhe mendjen e nje tjeter njeriu.Edhe ai shikonte nga hena.Dhe ai I kish vene asaj hene floket dhe syte e saj dhe e kundronte tek dhe ate e ndriconte.Po keto mendime vinin nga hena.Vinin nga universi.Dhe lum ata qe I kapnin.Ata lumturoheshin.Kishin gjetur te njejtat gjera.kishin kapur te njejtin vale dhe melodia e tyre kish mbushur te njejten zbrazetire te vetja e tyre sa zinte te njejtin vend.Po pra kjo do te thoshte shume.Ishte gjithshka e bukur dhe mahenitese.Vezullonte hena.Por vezullonin deri ne agim dhe ndjenjat dhe shresat e dy te rinjve.Dicka kish shkrepetire.Tani duhej pritur pasoja.

Ne mengjes Dritani u cua dhe pasi u kreh pak u nis per te cezma.Pas tij vajten dhe shoket e tjre.A sot nuk qenka si dje.Por ne te njejten kohe vajti dhe desdemona.

Miremengjes pershendeten ata sikur ju folen te gjitheve.

Por shkembyen shikimet mes vetes.Ata pane njeri tjetrin dhe e kuptuan faremire cfare deshen te dinin. Nuk paske fjetur tere naten.

Jo nuk me zinte gjume.Shyqyr qe nuk paskam qene vetem se dhe mua tani ne mengjes me zuri dhe canga e madhe me zgjoi.Lai syte shpejt dhe me jep mua sapunin tend se nuk e more ate sapunin tim.

Po I tha ajo dhe nje puhise e lehte perskuqje ja pershkoi fytyren.

Ajo lau syte shpejt e shpejt me nje lehtesi te habiteshme. Mere sapunin dhe kujdes duart se mos te dhembin ato dreq flluska.

Ajo e tha me nje keqeardhje te tille sa atij I beri pershtypje dhe ndjeu nje ndjenje mallengjimi.

-18a

Sot do te jem sherbim ne mense.Keshtu mund te ndodhe.Sic e kei len takimi ku u takuam dije.Mire atje me ke-tha ajo kur mori prape sapunin nga Dritani I cili dhe ai kish lare syte.Mirepo kete skene e kishte vene re Hartini dhe kur iku goca ju drejtua.

Mos e gjeta shkakun qe nuk te ze gjumi zotrote.

Ah jo eshte e njohura ime e shkolles.

E njohura te le pa gjume se e panjohura nuk dihet ku eshte.megjitheate profesor I biologjise me duket se paske sy dhe te mire bile.E shoh qe do te marr dhe une te me shikosh ndonje.

Mos bej shume shaka te keqijq-tha Dritani si presion qe ai te mos e zgjaste me. Ata vajten ne dhome por Hartini prape e ngacmoi. Ai I beri shenje qe ta ruante konficialitetin dhe ai keshtu beri.

Dritani vajti takoi komandantin e brigades dhe ai I tha sipas prashikimit te shokeve te njejtat gjera.Vajti ne guzhine dhe aty u prezantua.

Vinte verdalle.Me jep pune I thioshte guzhinierit.

Ja bej kete dhe sill ate.Por mbaronte shpejt.Atij nuk I rrihej.

Ore po qenke punetor I madh ti perse nuk thua qe te mbaj ngahera-ju drejtua guzhinieri.

Te lutem vetem kete nuk dua.Sot erdhea se kam duart tere flluska.Por puna ime eshte atje tek brigada.

Po nuk deshe me zor nuk te mbaj thumboi prape guzhinieri.

Ai e dinte qe ndihmesat do te ishin me radhe nga radhet e aksionisteve por kete nuk e dinte Dritani dhe prandaj reagonte me kundershtim.

Si do te kaloj kjo dite deri mbasdite.Atij I rrihnin temthat.Ishte shenja e pagjumesise.

Ne dreke duke pritur qe te servirte ushqimin u ul diku ne nje karrike ne nje cep te guzhines.Atje dremit pak.Po fare pak.U cua vrik.Ju duk sikur erdhen aksionistet.E para hyri Desdemona.Dha ai u cua vrik.Ferkoi syte dhe verejti nga dera.Kishin ardhur disa te mbedhenj nga pozita se dukeshin qe ishin tere komandantet.Ata vazhduan dhe verejten nga dera por brenda nuk u futen.Vazhduan tutje per nga zyra e komandantit te aksionit. Ai komandanti dic I tha guzhinierit dhe iku bashke me ta.Ai po thoshte dicka me vehte por Dritani nuk e ngacmoi.Por as nuk e kuptoi kush qe shkaku I ketij reagimi.Lere te fjalose cfare te doje vetem or ate eci te mos rrije ne vend.Po ora ecte me terezine e saj ajo kishte ritmin e saj

-19a-

dhe nuk nxitonte se donte Dritani qe ajo te fluturonte.Ai dilte shikonte dhe kthehej prape ne vendin e tij ne guzhine. Shume levizke ti –ju drejtua guzhinieri. Jo nuk jam meauar me guzhine .Dua me shume terrenin dua gjallerine. Po edhe ketu I gjalle je bile me shume nga te tjeret. Jo kjo eshte apati une dua ritmin e jetes dua levizjen gjithmone ne linje lineare sa me larg dhe jot e rri brenda mureve ten je guzhine qe e shumta mund te kenaqe me nje pastice shtese dhe ndonje embelsire si per shembull revani ne raste festash. Qenke fiks ti qenke per poezi por ketu mor djale ka pune dhe guzhina eshte art eshte puna e artit te te gatuarit. Epo une art kam qelizen kam indin kam gjene e gjalle cdo gjallese . behu gadi tu sherbesh aksionisteve se po vine ate bej ti. Ne orarin e caktuar filluan te vinin aksionistet. Ai filloi te sherbeje turnit te tij dhe po kalonte me radhe.Verejti mos shihte Desemonen por nuk e pa.Do te jete me vonese dhe vjen me vone.Por une se takoj dot se tani hyj brenda ne guzhine dhe pregatis pjatat dhe tenxheret.Priti dhe pak dhe zgjati koken nga rruga.Nuk dalloi asnje gje.Fshiu syte mos valle nuk shikonte dot nga perdja e tyre.Jo ato ishin te qarte se ne rruge nuk po kalonte asnje njeri.

Hajde brenda se na u mbaruan pjatat Dritan e thirri guzhinieri.

Pa dhe nje here nga rruga dhe u fut nga brenda guzhines.

Me sill supjeret Dritan hajde pak shpejt. Po ja tani po ti sjell tha aid he u fut me vrap ne lavapjaten e guzhines.Pa me radhe cfare I kishte kerkuar guzhinieri.I kishte thene supjeret.po kush mund te jene keto.

Mos u vono se na erdhen aksionistet brenda pastaj.

Po ti sjell me vrap thirri ai nga brenda.

Mbi tavolinen e cimentos ku laheshin dhe enet ishin serosur tenxheret luget garuzhdet dhe gotat e cajit.po keto mind te jene ato qe me kerkoi guzhineieri.Ai mori nje tepsi te madhe te mbushur me garuzhdet dhe vrap te ja coi atij.

Cfar ben mor I marre nuk te thashe garuzhdet. Dritani I habitur ju pergjegj Po ku di une cfare kerkon zotrote per keto me vajti mendja. Dua supjeret I ke aty tek tavolina. Kujt I thua ti supjere se aty tek tavolina vetem tenxhere ka dhe luge e gota caji.

-20-a Ato tenxhere qe I quan ti jane ato qe hidhe dhe shperndahet supa nga rrjedh dhe fjala supjere pra tenxhere e supes eshte supjerja.A e kuptove tani. Dritani qeshi me te madhe.Me fal dhe njeqind here nuk do te me kish shkuar kurre ndermend Vrapo mos u huto dhe me sill tenxheret e tua. Mori tenxheret por nuk I hiqej nga mendja kjo qe kish ndodhur. Cfare ben populli ja cfare kurdis.I kish ndodhur njrher ne fshat.I kish thene I jati shiko shko tek rruga se po kalon hamideja dhe thoi qe ne oren nenete te darkes ka mbledhjen e parties.Ai kish dale dhe kish pare nga rruga.Por kish pare nje grua tjeter qe ai e njihte me emrin Vesile.U kthye dhe I that e jatit.Vetem Vesileja ishte nuk kish grua tjeter.I jati kish qeshur me te madhe.Nuk ke faj ti se kjo eshte koha juaj por ne kohen tone mor bir grave ju therrisnin ne emer te burave duke ju shtuar nje prapashtese per gra.Dhe Vesileja emrin Vesile e kishte por I therrisnin Hamide meqe burri I saj e kish emrin Hamit.Keshtu dhe vasileja e kish emrin Vesile dhe e therrisnin Hamide.Dritani vazhdonte te nenqeshte nen buze.ja thoshte me vehte tenxherja e kishte emrin tenxhere por me qe e perdor supa I thone supjere.Po dezit si do tit hone neqofte se …. Eh dhe une.Nuk di se cfare do te ndodhe se dhe une po e shkel shume.

Sill garuzhdet tani.A me degjove Dritan. Po keto keshtu ju therrasin sic jane apo dhe keto kane tjeter emer. Jo keto perdoren per te tera per supen fasulet apo makarronat keshtu qe nuk ja nderrojne emrin shpesh dhe I kane lene vetem nje emer.

Dritani qeshi prape.I coi garuzhdet dhe I tregoi historine e Vesilese.Guzhinieri qeshi me te madhe.Epo I takon te jen kurva garuzhdet dhe te mos jene te martuara qe te kene nje emer burri.Keshtu qe keto kane nje emer qe nuk ndryshon se marrin shume burra por nuk martohen.Keshtu do te jete.Qeshen prape.

Nga sporteli u duk qe nuk kish me aksioniste. Dritani doli dhe ngriti gjithshka kishte ne mense.Ne mense kishte dhe nje aksioniste qe fshinte dhe lante.E ndihmoi dhe e mbyllen deren e guzhines.Duhej te benin gati dhe darken.Puna me e madhe ishte larja e tenxhereve dhe lugeve se per darke haej me lehte caj dhe djathe.keshtu qe kishte me pak pune.

Mbaruat matane ju-Tha guzhinieri.

Po masa di une matane fshime lame dhe rregulluam dynjane.E kemi mbyllur me dry.Keshtu qe tani do te pushojme pak dhe do te hame per vete.

Mire keni bere ju lumshin duart.Por tani kemi nje pune te rendesishme. Dritani verejti me habi dhe ju drejtua guzhinierit si per ndihme.

-21a-

Mos thuaj se nuk kemi pushim. Ata qe erdhen jane shume te rendesishem.Duan nje drake por shume pompoze.Une dhe ti do te ja u pregatisim do ten a ndihmoje kjo cupa.Por servirjen dhe ne dhome me ta do te jesh vetem ti.Kete urdher me dha komandanti.Ai kur te pa u kenaq se tha duket qe eshte shume I pranushem ne ambiente te tilla.Me tha qe qenke dhe me shkolle te larte.Kete une nuk e dija ai ma tha.Prandaj o burra ta pregatisim qe te mos turperohemi. Mos tha Dritani.Cfare na bere. Po sikur te sjell ndonje tjeter.

Jo nuk ben vaki se duan sherbim ne zyren e tyre dhe duan nje njeri te pregaditur.

Mos kete nuk e kasha parashikuar.Mos tha ai dhe u zverdh.

Mos I jep argat ke cfare ke ky eshte urdher dhe ne nuk turperohemi.Te tjerat I zgjidhim neser.

Dritanit sikur I ra pika.Mezi kishte pritur.Po cfare do ti thoshte Dezit kur ta takonte.Po sikur te zemerohej.Si duhet ta lajmeronte.

Guzhinieri I kish bere pothuaj gjysme gati ushqimet.Dhe ja ndihmome pak sa ti hedh ketu dhe tja u shpjeme.

Mire tha Dritani kur nuk pa alternative tjeter.Mori gatesat se bashku me guzhinierin dhe I cuan ne zyren e komandantit.Aty kishte nje bisede midis tyre.Sa hyri Dritani ata e ndaluan. Pershendetje ju tha sa hyri ne zyren e tyre.

Pershendetje mor djale.Dukesh mjaft I edukuar. Eshte biolog nga arsimi.Pak kemi ne kete turn te aksionit me arsim te larte.

Po mjaft mire qe ka ardhur se ja eshte shembull per tere ate armate te s[pecialisteve te cilet duhet te kaliten me aksionet vullnetare te rinise sone.

Ashtu eshte shoku sekretar.

Nderkohe Dritani kish afruar tavolinat dhe kish shtruar mbulesat.

Ja cfare na qenka puna paska ardhur sekretari dhe ne raste te tilla dihet.Keshtu behet gjitheandej.Kur vine keta te mbedhenjte ketu ne baze keshtu ja u shtrojne mbas mbledhje apo cfare bejne.Pastaj hane e pine dhe bejne muhabet si I thone vence.Por ketu eshte me bukur per ta se nuk kane probleme llafesh jo ishte filani jo vajti ai tjetri jo kete e kishte mik kete mbajti me hater.Keto nuk jane ketu se jane te gjithe te barabarte. Ju shtroi ashtu si e mendoi vete dhe nderkohe guzhinieri kish sjelle dhe gatimet e tjera.Ai I

-22a-

shperndau ne tere tavolinen .Por atje ku kishin lene karriken me te mire qe quhej dhe si buxhak ai vendosi pjaten me te mire.Ajo qe dallonte nga te tjerat.

Qerrrata ky guzhinieri.Shiko si I ka gatitur.Per me te madhin e ka bere pjaten me te zgjedhur.pasi mbaroi ritualin dhe ata u ulen sic duket dhe te kenaqur me servirjen komandanti I tha dritanit qe te ikte dhe te vinte kohe mbas kohe dhe te shihte mos kish nevoje per ndonje gje. Mire tha Dritane dhe nje gezim ja ndriti fytyren.Do te dilte me vrap mjafton qe te vinte ne dieni Desdemonen.Ay nuk donte qe ta linte te priste.Doli nga zyra e komandantit dhe nuk vajti ne guzhine por me vrap te vendi ku kish lene takimin.

Sa e pa qe ajo qe ary dhe priste pa e pershendetur I tha. Me fal Dezi po na ka dale nje pune qe desh na mori ne qafe.Te lutem me fal qe te bera te prisje.

Nuk ka gje Dritan pavaresisht se mua mu duk sikur prita tere diten.Nuk ka gje vec te jesh mire.U bera merak se thash mos je semure kur ti po vonoheshe.Ose tha ajo si per provokim ndoshta eshte lodhur dhe nuk vjen te takohet mendova.

Ai e shikoi drejt e ne sy.Ishte gati qe ta perqafonte dhe ta merte te teren ne kraharorin e tij.Por nuk mundej ta bente nje gje te tille.Le pastaj ata nuk kishin arritur deri ketu.Por dhe nuk I dihej a do te arrinin se ata nuk kishin flalosur asnje gje deri tani.

Une nuk lodhem kurre jo per te ardhur qe nuk diskutohet por nuk lodhem as se prituri. Po cfare ka ndodhur cfare eshte problemi qe te ben qe te kesh kaq pune. Ka ardhur nga komiteti I rrethit sekretari dhe I kane shtruar dreken.Dhe une jam ne dispozicion te tyre.Ja tani qe andej dola direkt dhe frymen ketu e mbajta.

Te shoh po a e dine ata qe ti ke punuar tere diten dhe ke nevoje te clodhesh.

Ajo e verejti me nje keqeardhje dhe po e verente tamam sikur ai ishte lodhur.Po I vinte keq per te.Po cfare eshte keshtu me ne.Po une se kam asnje gje dhe me vjen keq mos lodhet.Ajo pa reagimin e tij.

Nuk me vjen keq qe jam lodhur por me vjen keq se duhem atje per tju sherbyer dhe nuk do te vazhdojme biseden tone.

Nuk ka gje por dale te shoh duart si I ke sot. Ja shihi I kam me mire.

Po pomaden a e perdore a I lyeve duart me te se te zbut duart dhe te mbyll plaget me shpejt. I leva bile tre here.I lidha per nje cope here dhe ja tani jane me mire.

-23a-

Ajo ja kish mare duart ne pellemben e saj me nje perkujdesje te mahniteshme.Po ja verente me kujdes.I rrotulloi ne duart e veta disa here.Dukej sikur bente inventarin e plageve si dhe inventarin e dhimbjes qe shkaktojne ato.I vinte keq qe ato mund ti kishin shkaktuar dhimbje.Dionte qe kete dhimbje tja merte ajo vetem ai te mos ndiente kete.Si I verejti ktheu njeren pellembe dhe I tha.neser do te jene sheruar fare por mos harro qe ti lyesh me pomaden.Dritani e kish lene veten ne kete gjendje.kur duart e tyre harliseshin me njera tjetren ai ndjeu kenaqesine e shpirtit te tij.Ai ju duk sikur nuk do kish lumturi me te madhe.Por sigurisht nuk shprehu gje.As ai dhe as ajo.Ai do te kish dashur qe kjo gjendje te vazhdonte tere kohen.Por e therriste detyra.Dezi dhe nje here te me faleshqe jam I detyruar te ri gati per keta soj dhe sorollop.Se marin inat keta pastaj dhe zemerimi I tyre nuk ka te mbaruar.Ti nuk e di por keta zemerohen shpejt dhe hajde degjoi.Zemerohen se keshtu jane mesuar ta kene gati cdo gje dhe ne kohen e duhur.Me fal se duhet te shkoj te ata.

Por nuk ka arsye te me kerkosh falje.Ik dhe mos u merzit.

Mirupafshim tha ajo nderkohe. Eja Dritan thirri dhe guzhinieri qe sic dukej I kish verejtur nga dritarja e guzhines. Ika se po me thrrasin por qejfin e kisha te rrija ketu dhe sikur bamba te plasnin.

Mirupafshim.Dhe takohemi neser si sot.nete njejten ore.

Po po miratoi ajo me goje dhe duke tundur lehte koken.

Ai vajti shpejt ne guzhine dhe ju drejtua guzhinierit.

Shpejt thua ti ,shpejt thone dhe ata po ama cfare u be Dritani. Te pashe dhe me vjen keq qe te trazova por komandanti te do ti cosh dhe kete tenxhere me mish te ngrohte per sekretarin. Ashtu por shume ngenka ky sekretari?

Uh dhe keta qe mos u fryfshin jo me mish po se po por dhe me ajer mos u fryfshin .Keta nuk dine gje tjeter vetem mish raki dhe qejf.

Por keta per kete luftuan qe te shijojne kete pushtet se me para qejfine bente beu dhe agai. Po ku I njeh ti ata ppo coje mishin se ftohet dhe hajde degjoi pastaj.

Dritani e kreu porosine dhe me nje zhdervjelltesi te madhe.Ju serviri ne fillim sekretarit pastaj te tjereve me radhe.

Sekretari ish nje burre me I dobet.Dukej finok dhe I zgjuar.Hante shume mish se e viri re nga pjata qe kish boshatisur.Ata ishin tre te deleguar sic ju pelqente ti quaje.I pari qe sekretari I dyti

-24a-

qe ulur nje burre me I vjeter ne moshe por I dyti nga posti.Ai dukej qe dinte te lezetoste muhabetin.Drejtor I drejtohej komandanti.Kurse I treti qe sekrstari I sekretarit.Nje burre I shendoshe dhe shpesh here e thumbonin te dy te paret por ai dukej qe nuk kuptonet shume holle dhe qeshte.Dhaata qeshnin me te madhe kur qeshte I treti I deleguar.Ai qe llupes se pervec pjates se mbaruar po hante ne ato pjta qe tavolina I ka te perbashketa.Dukej qe ne salle ishte ndezur muhabeti.Muhabetci qe ai qe e therrisnin drejtor.Sic dukej dhe sekretari prandaj e kish marre.Por mish dhe meze kish.Raki po sa te duash se ne mense nuk pinte njeri keshtu qe ne magazi kish sa te duash rezerva.Por dhe per tu sherbyer kish kush sherbente.Pritja ju behej se e do nderi I konakut por komandanti kish dhe nje problem.Ish kandidat partie qe keshtu I duhej te nderohej se ne perfundim te aksionit jepeshin dhe opinionet per pranimin e tij.keshtu qe nje njohje dhe nje pritje e mire per sekretarin ishte trampoline dhe hop atje lart dhe komandanti.Keshtu beheshin me te shumtit.Dhe keshtu ndodhte qe nga me I vogli deri tek me I madhi.

Dritan mere nje gode dhe ti sa per te na uruar-I tha drejtori keshtu po ju therrasim dhe ne meqenese nuk jemi prezantuar me emra.

Jo une jam ne pune dhe pastaj ska kush sherben. Mere mere dhe na uro dhe ti verejti dhe sekretari. Por Dritani tani fluturonte.I kish ardhur nuri ne vend.Se e kish kryer ate qe kish merak.gjysma e te keqes ja e takova per ti then kete hallin qe kam.Ne keto mendime qe Dritani kur drejtori I propozoi goten. Mirsenaerdhet dhe ju lumshin kembet-tha Dritani dhe e hodhi goten e vogel plot.

U kollit pak se sic dukej e dogji se ish I pa pregatitur. Drejtorit sikur ju be qejfi.Por komandanti e verejti ne fytyre dhe I beri me shenje qe te sillte pjesen tjeter te pjatave.Guzhinieri do ta kish bere gati.

Doli nga zyrat dhe shkoi ne guzhine.Guzhinieri ishte I zene .Po bente llogarine e pjatave te fundit.Disa I kish mbushur me shume dhe prape nuk ishte I sigurte.Shikoi ti Dritan njehere. po ku mar vesh une po keto I ke mbushur shume kush do ti haje tani se ata jane ne te mbaruar dhe kane pire dhe raki dhe zor se ju pranon stomaku gje.

Sa I kerthinjte je mor djale. Cfare do te thote kjo I kerthinjte. Do te thote qe sje I lashte.

Po dhe kete nuk po e shqiptoj dot se cfare lidhje kane. Po fjalite I kupton se cfare jane.

-25a-

I shqiperoj por nuk di ku ti coj ku ti fua.

Te ato pjatat qe ti shikon.Dhe me degjo mua.Ti shume gjera nuk I di se je I ri.Prandaj une te thashe qe je kerthi.Por ama duhet te dish se keta qe ti ju sherben ketu hane vetem ata.Por ne shtepi kane dhe gra dhe femije. Dhe cfare pastaj se I kane.Shume mire qe sjane vetem por kane dhe femije kene dhe gra. Por vetem keta hane ketu ne shtepi nuk hane dhe qe te hane dhe ata dhe te qeuhet e ngrene gjithe familja duhet te ja u cojne keta qe ketej.

Dhe ………. Nuk ka dhe cfare e ku di une por pjata e tyre sju del per vete prandaj ne pregatisim dhe keto pjata si per vete te atyre e kam fjalen dhe ja u servirim ne tavoline si mikepritje mbi mikepritje.Ata kenaqen kur e shohin.Ata bejne sikur nuk duan.Por syte ju shkelqejne dhe thone jo kjo eshte si thele mbi bisht.Dhe nuk e hane se nuk kane se ku ta cojne.Atehere eshte nga fundi muhabeti.Ne pershembull ti dhe komandonti futeni atehere ne loje.

Po cfare loje do ti bjesh shkurt ti. I bije une shkurt potr duhet ti mesosh ca gjera.

Dhe si cohesh ti fillon ja mbeshtell kete pjate sekretarit dhe keto atyre dy te tjereve.Se dhe ata kane familje.

Po ne nuk kemi as gra dha as femije.Une nuk kem por fjala vjen komandanti dhe ata me te vegjlit qe vetem degjonin ne tavolin apo kendonin eper qejf te mikut se per qejfin e tyre nuk dihet. Edhe kete detaj te duhet ta dish.Keta kane nga nje thele qe do te ja u shperndash njekohesisht kur te ju cosh pjatat ketyre te deleguarve.Por duhet te dish se keta qe jane pas tyre kane bere sikur kane ngrene.Se dhe atyre ju duhet te mbeshtjellin pak nga pjata.Kjo se duhet te bashkohen me ritualin e sekretarit per te thene qe ai nuk eshte vetem se keshtu ben ai keshtu ben dhe masa.Por ama dhe ata kane familje dhe ju duhet te cojne dhe ata pak ne shtepi.Edhe po tu hahet pjata ata me shume pine raki se hane per te ruajtur raportet e fshtelljes se mishit ne fund te muhabetit.Ja kjo eshte filozofia.Dhe keshtu do te besh dhe ti.

Dritani tani po e kuptonte me mire mekanizmin e kesaj gjeje.E ketij muhabeti.

Tani coji atje ku ke sherbyer dhe vazhdo sic te shpjegova.

Mire ashtu do te bej dhe do ta bej me nje elegance qe te ju tregoj se ne sherbjme me cilesi.

-26a-

Ec atje ku te thashe se tani do te ju jete trashur pak gjuha dhe fillojne te llafosin te tere. Ai iku per nga zyra dhe tha me vehte sa praktik ky guzhinieri.Sa mire qe qelloi qe te merte mesime dhe ti tregonte aftesite sipas udhezusit te bere nga guzhinieri.

Kur u fut brendane zyre me tere ato pjata dhe tepsi si filimpushuan te tere por pastaj si vune re qe kish akoma sikur ju erdhi cerja e fytyre dhe nje kenaqesi me teper.Dritani sherbeu sipas udhezimit te guzhinierit. Sa I paska parashikuar ai se ja pike per pike po ndodhte sic I kish thene ai.te deleguarit thene po cfare I deshet kaq shume por prape se prape I afruan pjatatt rreth vetes.por dhe shtesa mbi ato te pjatave te atyre qe plotesonin tavolinat beri efektin e vet.

Paskeni nje djale te mire ketu. Nuk I kemi njohur akoma sekretar por duket qe nga paraqitja qe do te jete nga dere e fiseshme. Por dhe guzhinierin fisnik duhet ta keni duket nga gatitja e ushqimit qe duhet te jete zanatci I mire tha sekretari I sekretarit.Por ai dukej lehte qe kish anuar me shume nga dehja.Syte I kish te skuqur por e pinte goten here pas here si ne terezi te tij.

Vetem nje here ta ndjeme zene po hajde hidh nje gote me ne mor djale.Kete radhe foli qete dhe me intonacion te ngadalte sekretari.

Faleminderit por une nuk pi.

Merja kenges atehere. Ne kendojme me isa dhe me te mbajtur kush do te ma presi ketu mua?

E kemi nje qe ja pret shume bukur se eshte nga nje vend qe kendon me te hedhur dhe me te pritur.He djema si thoni se kemi hak nje kenge.

Po nuk di a do te na veje kenga. vete se ky djali ka qene disa here ne grupet artistike por dhe me te hedhur dhe te rpitur ja ka qejfi se andej nga eshte ashtu kendojne.por dhe ketu ku ka ardhur kenndojne dhe bukur bile.

Afroi te dritani dhe merjani ne here.

Dritani u skuq lehte dhe mendoi me vehte.Cfare dreq huqi kam qe nuk I kundershtoi me force.Po cfare do te me gjeje ne qofte se do te kendoj njehere.Asgje dhe u afrua.Kolliti zerin sikur donte te pastronte fytin.Ju drejtua pritesit.Cfare do tekendojme.?

Kendo cfare te duash mua me ke gati.Percfardo lloj kenge mua me ke mbrapa.

-27a-

Eeeeeee do tja them ore nje here e,dhe ju te ma mbani

asamon o shoke, shoke asamani.

Dhoma gjemoi.Dritani kendonte jashtezakonisht bukur.Por dhe ai qe e mbante nuk qendronte me pas.Dhoma gjemoi.Kenga vinte si mos me mire.Ishin hapur dhe dritaret.Dritani nuk dinte qe dritarja e hapur ishte perkundrejt fjetines ku rrinte Dezi.Ajo e degjoi jehonen e kenges dhe doli ne dritare.Kenga vinte me nje hare te mahniteshme.Por vinte me nje jehone qe do te bente qe gjithkush qe e degjonte te mahnitej Ah kjo kenga tha ajo me vehte sikur ti kujtonte kujtime te koheve apo njerezve te tjere.

Degjoni sa bukur kendojne ju tha ajo shoqeve.

Cu bere more sarosh me raki prej mani Asaman o shoke shoke asamani. Eposarosh more cubera me raki prej mani asaman o shoke shoooke jasamani eeeee.

Nuk piva shume nje gjysem filxhani asaman o shoke, shoke asamani

Cmu zebras revolja plumbi shko nga mali asaman o shoke shoke asamani.

Zeri perdridhej dhe jehonte me nje kumbim qe nuk kish si mos te bente per vete.Dezi ishte afruar ne dritare dhe degjonte gjith endje.Ishte aq e bukur dhe zeri sikur donte te futej ne honin e madh te brendshem te saj.Ajo nuk dinte se I kujt qe ai ze.Por vetem degjonte dhe donte ta perpinte.Ishte rritur me kenge,Kenga ishte brenda shpirtit te saj.I jati kendonte shume bukur.Ne cdo dasem apo gosti ai do te kendonte patjeter.Kengen hidhe kudo ajo nuk vritet por vetem ben paqe thosh ai.Dhe nje miresi apo sic I thone nje gode dollie e bente vetem per kengen.Sikur qielli dhe universi te mbushen me kenge nuk do te kete lufte thosh ai por vetem paqe.Desdemona po e ndjente kaq shume kete kenge sa e gjitha ishte rrasur pas dritares dhe degjonte jehonen e melodise se kenges.Zerin e degjonte por fjalet nuk degjoheshin mire.Po melodia e kenges ecte me nje ritem qe cfare te thoshe.Ajo po ndjente nje kenaqesi te brendeshme sa u kujtua ku ish dhe u tremb.U zbramps nga dritarja dhe shikoi shoqet e veta.Ajo shoqja e saj Mariana e verejti me bisht te syrit.Epa se reagoi sikur donte te tregonte per kengen e cila vazhdonte.U afrua dhe ajo te dritarja dhe po degjonte vazhdimin ekenges.

-28-a

A ky plumbi shkrete vrau nje sorkadheasaaman o shoke shoke asamani

A kjo sorkadhe e shkrete moj sorkadhe mali Asaman o shoke shoke asamani.

Ne dhome kish mbaruar kenga ju kish pelqyer pa mase.Ishin kenaqur dhe pine dhe nga nje gote plot per kengen .Piu dhe Dritani. Te lumte ajo goje.Por kendoke shume bukur.Po te kem mundesi do te bej nje prove me grupin artistik te qytetit sa te jesh ketu ne aksion. Mire tha Dritani.Ai vazhdoi punen e tij.

Dritani filloi sipas porosise qe te mbeshtillte pjatat sipas seres.Nuk e kish bere asnjehere me pare.por guzhinieri kish qene mjeshter.Kish konciduar tamam si ne kohe dhe ne menyren si ju servir .Po keshtu ai ja mblodhi te parit ne nje amballazh te paster sikur ta dinte qe ky do ish celesi I suksesit te tij.Sekretari ish manjiak I pastertise.U kenaq me Dritanin.Edhe te tjeret ndoqen ritualin.Pasi I futi qesen e sekretarit ne canten e tij dhe ja dha shoferit te tij I cili ishte ulur ne fund te tavolines ai ndihmoi dhe te tjeret qe te amballazhonte secili racionin e vet.Dritani po verente me kujdes.Secili kish hapur ndonje gazete apo mbeshtjellse dhe fusnin ne te gjithshka kish mbetur.nuk linin asnje therrime te ju shkonte.Shiko si eshte kjo pune.Sa te kujdeshem per veten e tyre.I futen te tere neper cantat e tyre dhe sikur nuk kish asnje gje ne tavoline kur para pak castesh pjetat ishin pothuaj plot.Kishin ngelur gockat e mishit.Dritani I verejti me kujdes.I pa dhe u dredh.Pa qe ato ishin zhveshur shume mire.Shko si I kane bere.Ai po imagjinonte nje tuf ujqerish te uritur.A do te mundnin dot ta zhvishnin kaq mire mishin nga kocka.I perfytyroi ata te tavolines sikur te ishte qe ta kishin mishin perpara dhe do tju duhej ta hanin vete pa thika.Imagjinoi se nuk do tja thyenin kockat por kam pershtypjen se do ta kishin zhvatur pa lene asnje fije mish ne te.

Erdhi dhe guzhinieri qe ta ndihmonte per te mbledhur dhe mare pjatat tenxheret dhe tepsite.

Ai vuri re remijen dhe po shikonte nga Dritani. Tani kish mbledhur ne nje vend pjatat dhe po sistemonte tenxheret.Shihe sa punetore qe kane qene.Nuk lane asgje.Dhe pastaj u kthye vrik nga guzhinieri dhe me grushtin si ushtarak raportoi.

Shoku komandant porosia e juaj ne lidhje me mbalazhimin dhe dhenien e dhuratave u plotesua.te tere mbushen cantat sigurisht me pjatat e tyre kurse llogaria do te pjestohet me aksionistet.

-29a-

Mire mire kete pune e dinja une.Ty te lumshin duart se sic dukej ishin kenaqur paria.pa edhe kenga vajti gjym.Sa mire kendoje.Tani te flakim keto plehrat dhe te cojme ne vend enet e guzhines.

Nga dera gjysem e hapur mund ta degjoje kete dialog por dhe mund te shikoje dhe cfare behej brenda.Disa aksioniste kaluan qe andej dhe zgjaten koken per te pare qe cfare behej.por ne ate kohe doli guzhinieri me tepsite ne dore.Mbas tij doli Dritani.Pasi cuan enet ne guzhine tani flaku mbeturinat dhe u kthye te mbyllte zyren e komandantit ku dhe ish bere ai daveti.Mbylli deren dhe u be gati te ikte.ne ate kohe ja behu komandanti.

Te lumte Dritan na nderove sot.Sekretari ngeli shume I kenaqur. Detyren beme nuk beme sgje me teper. Detyra behet si ta besh por ti e qave.

Asgje nuk bera te vecante por tani me duhet te sistemoj dhe guzhinen.Se duhet gati per darken.Duhen lare enet dhe duhen kulluar mandej duhen shperndare.

Mire vazhdo punen ti.Por sot na nderova sidomos me ate kengen qe ishte nje mbyllje e mbrekullushme.Hajt mirupafshim.po te kesh nevoje per ndonje gje une ne zyre jam.

Dritani vajti ne guzhine por aty cdo gje ishte gati.Atehere ju lumshin duart por edhe une po ulem pak te pushoj dhe po rri ketu tek kjo karrikja afer dritares.

Patem shume pune sot se e kishimte shtusr me bufene.

E kishe gatuar mire se te tere u kenaqen dhe I hengren pjatat sa nuk lane gje ne to.Me degjo me vemendje Dritan I tha guzhinieri.Ju keni pervoje nga librat dhe jeni te ditur me shume nga ne por ne kemi pervojen e jetes.Une nuk them se mire qene gatuar.Por ti si mendon se do te linin gje ata aty.Jo nuk do te linin se e para eshte qyl dhe e dyta keta dine te mbajne dhe shtepite e tyre.Kur vene me canta te tilla ju duken familjareve shiko sa te rendesishem jemi na presin shume dhe na shtrojne gostira dhe na japin dhe me vehte.Po a I pe ti jo te parin se ai dhe po mos te mari gjen se ja cojne dhe ne shtepi se ka vendin e punes te tille.por te tjeret me shume pinin qe te ruanin te pa prekur pjatat.

Cfare veren syri I njeriut.Edhe psikologjine e atij qe eshte me lart zberthen.

Po ke te drejte ashtu ishte.Nuk te leviz asnje presje.

Tani darka eshte gati dhe shperndarjen neper supjere eshte bere.Ju keni vetem shperndarjen ne tavolina.Filloni dhe vendosini qe dhe ju mos te ngarkoheni shume.sot per darke kane pilaf dhe djath.

-30a-

Filluan nga puna.Dritani I shperndau tere pjesen e tij dhe kur mbaroi dhkoi ne guzhine qe te sistemonte cfare kishte ngelur dhe mbas pak do te vinte dhe te mjekonte dhe doren pasi pomada qe I kish dhene dezi kish qene shume e mire kish bere qe flluskt te caheshin dhe te perthaheshin.Por a duhej qe dhe ti disifektonte dhe ti fashonte pasi ato ishin te brishta.Kur pa qe pune e tij pothuaj kish mbaruar atehere u drejtua per ne infiermeri.Vajti aty por shpejt u kujtua se ne kete ore nuk mund te gjente njeri.Po mendohej dhe nje ndjenje kenaqesie ja pershkroi trupin.Po mun ti lidhja dhe te me sheroheshin por do te rpivohesha nga kenaqesia qe me jepte ajo perkujdesja e Dezit.Keshtu me mire preferoj qe ti mbaj keshtu dhe te mi shikoje ajo se sa ti lidh dhe te mos ndjej duart e mija ne pellembet e duarve te saj.Cfare jam dhe une per fare pak te prekur duarsh une lumturohem.Po sikur me vjen mire sikur diua qe kjo sken te mos mbaroje.Ky nuk eshte faji im.

Do te kthehem ne guzhine.Te mbaroj dhe turnin dhe te shkoj te fle se sot kam patur dite te ngjeshur me pune jo sikur te isha I semire por sikur te isha shendoshe dhe shume I forte.U kthye ne guzhine dhe hengri buke.Ata te tjeret qe sherbenin nga sporteli ishin ne kulmin e punes.Ishte orari me I ngarkuar I darkes.Ishte ora qe vinin pothuaj shumica per te ngrene.Mbaroi se ngreni dhe per inerci shikoi nga sporteli.Nuk verejti njeri.Vajti u nderrua se turni I tij kish mbaruar.Ndimes guzhinieri mbaronte me shpejt bile.Por ai u kujdes qe te linte cdo gje ne vendin e vet.U vesh me rrobat e tija.Lau mire duart nga yndyra e tepert.fshiu syte dhe beri te dale.Por prape syte I vajten nga sporteli.Bile kete radhe u zhyt deri ne gjysem te trupit ne sportel.Vuri njeren dore poshte mezit si per tu ruajtur nga e berja pis apo me yndyre te rrobave.Dalloi nje siluete te njohur.Ai paandej dhe ajo po e shikonte sikur te ish ne pritje.Sikur prisnin njeri tjetrin.Dritanit I shendriu fytyra dhe beri me dore nga ajo.Por dhe Dezi e pershendeti dhe beri me shenje qe ku je.Ai verejti dhe po shikonte.Pa nga ora dhe ju duk sikur ajo nuk ecte por instiktivisht me shenja shpjegoi se ketu jam se nuk kam ku vehte.

Mbaro se ngreni dhe po te pres jashte-beri me shenje

Ato kuptoheshin pa shenja por vetem me veshtrime.Por dhe Dezi ja ktheu me isharete ja gati mbarova dhe erdha.

Nga rrjedh gjithe kjo kofidence qe ju flisni pa fjele dhe mereni vesh?

Aman moj Mariana por ne njihemi dhe prandaj meremi vesh kollaj. Nga njihesh ti me te moj se te vrava tha ajo ne nuk kemi bere as dy dite dhe ti e njifke. A nuk te thashe se eshte shok me kushuririn ………

Mbylle te thashe se nuk jam kushdo une jam Mariana dhe kam marre detyre qe te mbroj se ti je dhe pa pervoje ne kete drejtim.Ajo foli seriozisht por Dezi e njihte mire dhe kuptonte.

31a-

Megjitheate aty brenda kish nje te vertete se ato kishin vetem dy dite dhe skishte se si ti thoshte qe e njoh.Por ama dhe nuk donte ta genjente por nga zori nuk kish cfare te bente.Dhe njekohesisht nuk kish rob qe ta ndalte ne ate qe kish nisur. Mua me trego cdo gje me kuptove dhe urdher te prere dhe pa ekuivoke Mariana. Se zben por tani sa kam filluar ta njoh. Kush eshte nga eshte cfare eshte keto dua une?

Mos me pyet per asgje te lutem .Do te them vete cdo gje.Por tani eja se me pret perjashta. Sa e rrezikshme po kur e peshkove?

Ka qene e thene se une nuk kam bere asgje qe ta peshkoj.Kemi peshkuar njeri tjetrin tek cezma.

Po prandaj zotrote po I ben cope dhembet, pa lere fytyren qe e bere therrime. Qeshen te dyja dhe dolen perjashta.Dezi iku ne drejtimin e tij.Mariana nuk ktheu koken por me bisht te syrit po verente veprimet.Kur u takuan dhe nuk kishin mendjen te dy ajo po u kundronte me mire.Si tja bente qe ta veshtronte me nga afer.Si tja bente qe te dallonte fytyren kush ishte.Ishte nate dhe nuk dallohej mire .Megjtheate si per kureshtjen e saj ashtu dhe per detyren e ngarkuar nga I jati I Dezit ajo beri te ju kaloi afer.Ktheu koken dhe pa djalin.Ai kishte nje fytyre engjellore.Ishte ashtu nen hijen e dritave si nje vezullim te purpurt dhe here merte ngjyyren e drites.Nga fytyra pra nga pamja e kalon provimin tha ajo me vehte.

Dezi I vuri re veprimet e Marianes dhe buzeqeshi nen buze.

A u lodhe sot e pyeti Tani si me keqeardhje po ashtu dhe me lumturi qe pasqyrohej ne fytyren e tij.Ai nuk kishte cfare te pyeste konkretisht dhe e pyeti si per te hapur muhabet.Te njejten pyetje I kish bere dhe kur e takoi mbas pune.

Jo nuk u lodha po ti si ja kalove.Duhet te jesh lodhur me shume nga dje.Te lodh guzhina se I kalon te tera ne dore.

Jo nuk u lodha shume.

Dale te shoh duart.Te qenkan shpuar flluskat.Ajo rrudhi fytyren si per te treguar qe kur jane shpuar te kane dhembur. I leva me pomade dhe ajo ka bere punen e saj.Mu cane dhe desha ti lidhja por tani eshte vone.Vajta ne infiermeri per ti lidhur po kasha harruar se ne kete ore atje nuk ka njeri. Dezi ja kapi prape tek kycet e pellembeve I mori te te sajat dhe po ferkonte nga pjesa e brendeshme te tyre.Fytyren e kish bere si nje ndjenje keqeardhje.Sikur ndjente dhimbjen e tij.Sikur ajo djegje qe kish djegur ato caste kur jane shpuar jane armikja e saj.

-32a-

O sa mire filloi rituali prape.Ai ndjente lumturi pavaresisht se me kaq pak.Njeriu eshte qenie e cuditeshme.Kur ndjen heroglifet e kesaj ndjenje nuk ka nevoje per shume shenja.Por ka nevoje per ndonje shenje sado te vogel qofte.Per te patur nevoje te lumturohej ka nevoje per keto shenja.Duhet ti kuptoje dhe ti perthithe brenda vehtes.Sa do te vogla te jen e kane domethenien te madhe.Keshtu mendonte Dritani dhe shikonte I hutuar keqeardhjen e shoqes se tij.Ajo vazhdonte ti verente ato pellembe te bera tere flluska te shpuara.Fytyra e brengosur per dhimbjen qe kish ndjere pasqyrohej dha kjo mendonte dritani do te jete pasqyra e shpirtit te saj.Por a duhet te jete dicka me shume se keqardhja.Kjo pyetje e mundonte ate.I vinte mire sa ska kur ajo interesohej per te.I vinte mire sa ska kur ajo ja merte duart ne pellemben e saj.Por deshironte qe kjo perkujdesje te ishte e vecante te ishte vetem per te.Ajo dukej nga natyra e saj qe ishte e dhembsur.Kishte dhemsuri qe dukej qarte ne fytyren e saj.Por a deshironte qe perkujdesja dhe keqeardhja per te te ishin te fshehura dhe vetem per te.Ai mbrekullohej kur duart e tija harliseshin te lira ne pellembet e saj te buta.Ndjente permallim per ate perkujdesje sado e vogel ne dukje.Por keshtu fillon perkedhelte ai mendimet e tij.

Neser do ti lidh me fasho dhe mendoj qe e kalova dhe kete. Kush kendoi aq bukur atje te te deleguarit se e degjova kengen.Kenga kendohej kaq bukur sa sdi cfare te them.E kamfjalen per melodine se fjalet nuk I degjonim mire se ishim larg.

Dritanit I buzeqeshi buza.Ay sa nuk fluturonte nga gezimi.Ja dhe nje plus tjeter mendoi ai rrufeshem sikur donte ti mblidhte te nemurit dhe do te mbushte thesin me pluse.Nuk e dinte I shkreti se mjafton vetem nje plus dhe cdo gje eshte okej.

Kendova une dhe ma mbajti nje burre qe eshte nga fshatrat e krahines sone por ka ardhur me pune ne qytetit e tyre.

Vertet u habit dhe njekohesisht u kenaq Desdemona.Ah sa mire po mendonte ajo.Ajo e kish mendjen tjeter vend.Donte qe me vitite e tij tju pelqente babait dhe te tjereve.Sa larg shkoi dhe une.

E mendoja qe mund te ishe dhe ti se u kendua mjaft bukur dhe thosha qe nuk mund te kendoje kenget e eneve tone kaq bukur sac u kendua atje dhe mendja me vajti tek ty.

Vrejti qe llafet bene nje efekt shume te mire se te dy kishin kenaqesine qe donin vetem te mbushnin mendjen e te tjereve por pluset apo avantazhet qe kishin per te ardhmen sepse per vete nuk kishin nevoje per shume pluse.Ju mjaftonte vetem nje ai plus qe fillon ne mendje dhe mbaron ne zemer. Une kendova nje kenge radhe se atje nuk merej vesh me. Po e kendove bukur melodia perdridhej si ne odat tona.Por me duket se po te mbaj shume

-33a-

se ti je lodhur dhe do te shkosh te pushosh. Mos e zer ne goje lodhjen time.Nuk ndjej lodhje fare.Ndjej fjalorin e anes sime dhe kenaqem. Dritani shterngoi dhembet dhe u skuq pak.Mire qe eshte nate tha ai me vete.Do te doja te thosha dhe shume fjale te tjera por mire qe na ka bere zoti dicka nje si molle te fyti dhe sic duket ka bere mire qe e ka bere per te mos shpejtuar te shprehesh ate qe ka barku.Une dua ti them shume gjera por eshte shpejt.Ne anen tjeter u dallua silueta e Marianes.

Dolen rojet megjitheate naten e mire dhe faleminderit.takohemi neser prape ne te njejtin ore mbas pune dhe ne te njejtin vend.

E kam shume shoqe dhe e kam nga fshati. Ti qenke siguruar por thoji se je ne duar te sigurta.

Mirupafshim dhe naten e mire.

U ndane te dy dhe secili eci ne drejtimin e fjetines se vet.Sa do te donin te rrinin gjithe naten.Sa u ndane ju duk se secili kish harruar pa e pyetur per dicka.

Perse vjen me pishmanllek ju drejtua Marjane a nuk te mjaftoi koha. Po mu duk shume pak.Koha iken shpejt.

Avash vajze se me dukesh se je me taka akoma.Dhe pengohesh ne rruge te drejte kur je me taka dhe jo ne keto rruge tere gropa dhe shkarpa. Faleminderit per keshillen profesoreshe

Leri etiketat por futu ne teme.Pikepyetjet e mija kur do te marin pergjigje. Ajo donte ti fliste shume.Por nuk mundete.Dhe qe ajo dinte shume pak per pikepyetjet e Marianes vecse dinte shume te fliste per Tanin. Edi ti kush kendoi ne dreke me ate melodine e kenges se shtruar?

Jo se nuk isha atje qe te shikoja kush kendonte dhe kush mbante iso. Faji nuk eshte imi por kur une te pyes ti duhet te te punoje imagjinata. Po ja une them se kendonte Laver Bariu nga permeti. Ha hhaaaaa jo thuaj qe kendonte Gjergj Sulioti kengen mbec more shoke mbec. Po kush kendoi moj se na hoqe trurin nga vendi.Thuaj shpejt kush kendoi se per mua mendoi qe do te thuash ja ky tipi qe takuam. Po e sakte e vertete ai kendoi.Ja kish mare me nje te anes se vete.ish kenaqur I deleguari sekretar me kompani e soj te thashe.

-34a-

Po kendonte bukur qerratai e shoh qe paskemi pune me te. Hajdeni futemi brenda se ngelem ketu jashte dhe nuk mbyllim dot gojet e liga pastaj.

Mire e ke futemi dhe rrime bashke me shoqet. Ato u futen brenda dhe I rrembeu jeta e dhomes se aksionisteve.por Desdemona e kishte mendjen gjetiu.Si pa dashur kish rene ne mendime.Thurte fjale endte fjalime por vetem me vete.ndonjehere I linte te fluturonin ne ajer mendimet me te dlira.Por shpejt e mblidhte veten dhe thosh te ngadalesoj ritmin se mos bej gabime.Po gabova kam vetem nje rruge.Ate te shkembit para babit nuk I dal.Vetem ay te mos zhgenjehet nga mua.deshiroj qe te mos e zhgenjej asnjehere.Ai ishte sjelle shume mire.I kish treguar shume gjera.Kam deshire qe vetem ty te llafos.Nga te tjeret nuk ma mban.Per dy arsye nuk ma mban nga te tjeret e para kam frike se tregojne mendimet e mija por dhe nuk me kuptojne ku dua te dal.Por ti nuk duhet te ndikohesh nga ato qe te them.Une ti them vetem per ti ditur.

I jati I Desdemones ishte mesues.Mesuesi I pare ne ate zone.Ishte shume I zoti.Ishte I fjales dhe I penes kur I thone.Por ish sic thone pra perputhej ajo qe ai ish me ate qe thoshin per te.Ishte muhabetxhi tek zoti.Por ai kishte nje autoritet te pa diskutushem.Babain e Desdemones e quanin Zenel.Por ai bente shume kujdes ne mardheniet me njrezit dhe te tjeret.Nuk ishte I pastert politikisht.Jo per faj te tij.Ai vete e kishte mbeshtetur levizjen.E kish thene fjalen e tij kur kish pare qe levizja ishte bere prone e nje mase te madhe njerezish.Pothuaj pjesa me e madhe e banoreve te zones ishin lidhur me levizjen.dhe ai kish thene qe kjo levizje do te fitoje se ne te marin pjese me shumese gjysma e njerezve.ai ishte njeri I ditur dhe dnte nga anonte peshorja.Por kur kish qene pa mbaruar lufta ai kish nje dajo qe ja pushkatoi partia.Edhe dajua I vete nuk ishte ngaterruar me partine.kete e thoshin gjithe njerezia.Bile ne ate zone ai qe shume I degjuar sidomos nga I jati I vete.Ishte plak I urte dhe shume I zgjuar.Kish miqesi te vjeter me fiset e vjetra dhe qe ishin erzelinj.Tere miqesine e kishin te zgjedhur vetem ne erzelinj.Kishte lidhje deri ne krahinat afer kufirit dhe fiset e tyre kishin luftuar kundra turqeve por dhe kundra shovinisteve greke dhe me pas italiane.Por ky dajua I Zenelit kish konflikte per malin pasi nje nga fshati njgjitur me te I kishte mare nje pjese mali dhe kulloste ne te bagetine.Dajua I Zenelit kish thirrur miqesine dhe ata I kishin thene se I takonte atij.Por fshatari qe I kish prekur pronen nuk kish pranuar.Ai kish thene qe atje ne komisionin e fshatrave erdhen ma shume nga miqesia e vet dajes se Zenelit.Kishin ardhur ne fakt kokat e zones njerezit qe pyeteshin me shume ne zone.Dhe ata kishin vendosur qe nga deshmite dhe dekumentat mali I takonte ketij dajos se Zenelit.Por fshatari tjeter ishte hedhur me luften meqe keta te tjeret akoma nuk kishin vendosur nga te vinin.kishin shume fist e madh dhe shume te degjuar.Pati ca fist e larget qe ishin lidhur me ballin.Por kishte dhe nga ata qe u lidhen me luften.Por meqe nga keta pra nga familja e dajes nuk doli njeri drejtperdrejt ne mal por vetem mbeshtetje me ushqime atehere ky fshatari

-35a-

tjeter u ndje me I forte.Aty nga viti 1944 pak para clirimit ne zonen e tyre ishte batalioni partisan ku militonte dhe fshatari kundershtar me Dajen e Zenelit.Meqe ishin ne zone ai ndjehesh me I forte.Vjen nje dite ne fshatin e tij qe e kish ngjtur dhe I thote vellaut te vet dhe nje bari qe e mbanin ndihmes qe te conin dhente lart ne mal dhe ti fuste pikerisht ne pjesen qe kishte dajua I Zenelit.Dalon e therrisnin Mehdi.Shiko I kish porositur aid he me tonin e nje partizani sic ishin ata por shume te pa shkolle.Te vini atje dhe te ngrini dhe stane.Kur e kishin pare ata cfare benin kishin vajtur ne vend dhe I kishin thene qe te largoheshin.Mehdiu ishte burre I urte dhe I ditur.Ai ju la dhe afat qe duhej te iknin nga prona e tij.Kish derguar nje villain e vet dhe nje kusheririn e tij ne mal per te pare a ishin larguar prej andej.Por kur kishin vajtur ne vend per te pare si qe puna ata jo vetem qe nuk kishin ikur por kishin ndretuar dhe stanet verore.keta I kishin rrahur se I kishin gjetur dhe te pa pregatitur.I kishin lidhur dhe ju kishin thene.me urdher dhe te partizaneve qe nenkuptohej partizani nga fshati tjetrer nuk duhet te ju shkonte ndermend se prona qe e tyrja dhe tani do ta fitonin se po fitonte dhe pushteti I tyre.Nga ana e dajos se Zenelit pra nga Mehdiu kjo ishte mare seriozisht dhe kishin paguar nje njeri per ti vrare kur te ishin ne pronen e tyre.Dhe keshtu ndodhi.Pa I thene njeriu ata paguan nje vrases me pagese qe ne ate kohe njihej kush qe se ishte kacak dhe atyre aneve rrinte dhe dihej qe ay nuk te falte por se me keta kishte dhe miqesi.Me tu gdhire dita tjeter ata vrane te dy barinjte dhe keshtu sheri u ngrit.

Mbasi I varrosen te dy te vraret ata lajmeruan partizanet dhe ata u hakmoren.Vrane dy xhaxhallaret e Mediut.Vendimi qe gjyq partisan.Por kur pyeten Mediun ay ju tha.Degjoni Komandant I cili qe nga zone e Mallakastres.Ju nuk duhet te ngaterroni ceshtjen e prones qe po na grabisin keta dhe te na armiqesoni me partizanet.perse eshte nje partisan me ju nuk do te thote qe ne jemi kunder jush.se dhe ne kemi shume partizane.Por ne fund te fundit ne nuk rame ne prite me batalionin partisan se ashtu ne vete do tja u jepmim per ti vrare kush e kishte hak vrasjen.Prandaj ju lutemi mos e ngaterroni ceshtjen.Por sic duke jai kishte me shume ndikim tek partizanet.Dhe ata pushkatuan pa gjyq dy veta.Keshtu per kete sebep dhe tere pjesa qe qe kunder ketij partizani u njollos dhe u be kundra partis.Kete e bene ata se akoma nuk dine se perse keta nuk qene ne anen e duhur.Prandaj dhe Zeneli kishte shume kujdes.Dhe kur e transferuan ne nje fshat te large tai tha Kete pune e di partia.Asaj ja kemi borxh.Per te luftojme.Por si zakonisht fjalet e thena nga rangu I Zenelit I cili ishte me njolle nuk merej ne considerate.

Megjitheate fshati e donte pa mase Zenelin.Ai bente vend kudo qe shkonte.Ngado qe vinte neper fshatra e nderonin dhe e mernin per mik te pare.Pavaresisht se kishte kur thone cen ne biografi ate e mernin shume here krushk te pare ose sic e therrisnin me pare kryetari I krushqeve.Me pepara keshtu qe zakoni se tani me pak ndiqej ky zakon. Nga anet tona I mernin

-36a-

nuse me kuaj dhe mushka.Por dhe krushqit zgjidheshin me te diturit.Keshtu Zenelin e therrisnin per krushun e pare dhe ai kishte miq nga do.Por ishte shume I mire per muhabet.Vecanerisht per kenge e sajonte ne vend sipas muhabetit qe vinte por dhe per gostine qe kishte si dhe kenge per njerezit qe ishin ne muhabet.Ja u ngrinte kengen ne vend.por dhe pinte raki.Tani kishte rene ca po me par nuk vihej poshte.Femijet I kishte shkolluar me shkolle te mesme me shume sakrifica se nuk ja lejonoin te shkonin me lart.Edhe Desdemona kishte qene shume e mire me mesime.Ne tere tetevjecaret e koperatives kjo qe e dyta.por bursa ju dhane dy te tjereve.Ate dite ajo qau.qau dhe nuk kishe cfare ti thoshe Kesaj nuk ke as cfare ti thuash thoshte Zeneli. Se ja I thame meso ajo mesoi sa doli e dyta per te mos thene e para.Por kur vjen pune per burse asaj nuk I japin.Por e kish cuar ne te mesmen qe behej ne qendren e koperatives.E mesme bujqesore.Kaq eshte hapi I jone cupe.Kesaj nuk ke as si ja shpjegon .Cfare ti thuash dhe ishte vene ne bela te madhe Zeneli.Por kish kaluar dhe kjo dhe ajo kishte mbaruar shkollen e mesme shume mire.Kish aplikuar dhe per ne shkollen e larte.por nuk I kish dale.Per kete ajo kish qene e pregatitur se I jati me kohen e kish vene ne dieni se cfare ndodhte.I vinte keq sa me ska.Ndrydhej brenda vetes.Kerkonte te bente te pamunduren.Por prape nuk arrinte te bente gje.Kapte tere miqte dhe me shume turp.por femija te ha koken.Per vete nuk kam pyetr shume por kur I shoh qe perpiqen dhe mesojne dhe nuk I coj dot ne shkolle.Me vjen jo keq se eshte pak.Me vjen te ha veten me dhembe.ju se kuptoni cfare do te thote te hash vehten me dhembe jo vetem ke dhimbje por ke cdo gje te lige.Sidomos Desdemona e kuptoi qe atij I vinte kaq keq sa ska ku te veje dhe I tha me mrikuptim.Por mos u merzit mor babi,njerezit merziten kur e kane ne dore dhe se bejne por kur ti do dhe nuk duan at ate tjeret ti mos u merzit.Ja zere se nuk mesova.Ai e kuptonte qe nuk kishte rrugedalje tjeter ai e dinte se deri ku arrinte kjo.Ke te nemte.Fliste me vehten.Jo atehere kur mbarova une po te mesoje nuk te pengonte njeri.Por sot eshte ndryshe.Kete ai e murmuriste me vehten e tij dhe nuk e belbezonte se kishte frike.Sikur ta degjoin dhe ata nuk kishin faj pastaj.Do te thoni ju perse nuk kishin faj.Ja u shpjegoj une.Por keshtu ishte nuk kishe te drejte as te mendoje se ata e kishin keq.Pra nuk duhwej te shkonte ne mendje ideja se ata e kishin keq.Po te mendoje kishe bere krim dhe pastaj pasojat I paguaje me keq akoma.Ah cfare po shkoj dhe une ne mendje tha Dezi dhe u kthye nga ana tjeter kur rrinte ne krevat.

Pa me verejtje shoqet qe fjaloseshin avash sikur nuk donin ta zgjonin. Njera e vuri re dhe ju drejtua. Nuk po fle apo te zgjuam ne. Jo nuk me ka zene gjumi por po rija dhe po mendoja me mendjen time.

-37a-

Mendohu cupe mendohu por jo shume. Ato qeshen dhe vazhduan te tregojne secila per anen e vete.Dikush per zakone dikush per endra.Vone fjeten dhe ato bene sikur I zuri gjumi.Por te tera kishin cfare te mendonin.U mbuluan dhe filluan te mendonin secila per shije te vet.E nesermja duket se vjen shpejt kur ka ikur e djeshmja. Ne mengjesin tjeter ajo u cua disi me vone nga heret e tjera.Vajti tek cezmat verejti rotull por muk pa njeri.U la dhe u be gati per te ngrene mengjesin.Punoi ate dite dhe beri normen e para.Por megjithese punonte dhe perpiqej qe te ndiqte shoqet e saj ne biseda mendja e saj futuronte.Ajo mendonte ate cfare po I ndodhte.Por ishte shume e trazuar dhe ne mendimet e saj.Ajo jo se kish ndonje gje ndaj vetes.E njihte veten dhe ishte krenare per te.Jo une nuk kem komplekse .Por kam arsye te forte te mendoj se duhet te sqarohem mire.ta pranoj realitetin.Une duhet te di se cfare do te bej.I rrihte ne mendje shume gjera.Ata nuk kishin arritur te hapi I metejshem.Por mendonte ajo eshte me se e kuptushme terheqja ndaj njeri tjetrit.Kete ajo po e shikonte te vetja.Por I dukej sikur e shikonte dhe tek tjetri.Por me pare duhej ta sqaronte me vehten.Ai eshte djale I mire.Por duhet te dije gjithshka mbi mua.Kjo eshte e drejta.Une nuk duhet ti fsheh asnje gje.Ai nuk meriton zhgenjime.Po kjo eshte ajo e para qe me pengon mendonte ajo.Kishte punuar dhe ishte djersitur por nuk e kish vene re.

Po avash moj vajze se per kaq pak kohe mallet nuk behen fusha.Duane ato kohen e duhur.

Ktheu koken dhe verejti nje shoqen e brigades se vet qe ishte afruar dhe po e verente me vemendje.

Uh me fal nuk te vura re.

Te pashe se une te pershendeta dhe ti kishe rrudhur fytyren dhe nuk e di se me ke po jepje dhe po merje.Dukej sikur flisje me dike qe ishte brenda teje.

Po ku nuk fluturon mendja.Ku nuk vete ajo e shkrete.

Ke te drejte dhe ja me shikon dhe mua ti une e kem mendjen te nena e lashe semure dhe kur ika akoma nuk qe ngritur dhe tani nuk di si eshte.Atje e kam mendjen.

Keshtu eshte te gjithe kane dicka per te menduar.Por asnje nuk I ngjan njeri tjetrit ne mendime apo halle qe ka.

Kujdes se sot vine at ate sektorit te emulacionit per te vleresuar punen e tre diteve.Ne renditemi te paret deri tani.

Po pa merakkujdesem vete per anen time.Dua te mar sa me shume sulmuese.

-38a-

Ato u ndane pasi ajo shoqja e brigasdes qe pak me tutje.Desdemona vazhdoi punen por e kuptonte qe kishte punuar mjaft.Dhe vajti te takoje Marianen qe qe dy brezare me poshte.Vuri re dhe punen e brigades se saj.Po ishte bere goxha pune.Por kur krahasoj me veten punen e atyre qe po shikonte te bgrigades se vet ajo tha me vehte une kam bere pothuaj dy norma.Paskam punuar shume.Megjitheate ska gje tha me vehte.me kete pune qe kam bere do te mer se sben dy S ne dite.S-te idhin ishin tip medalje I thencin qe jepeshin ne forme didtiktive per te bere dallimin e me te dalluarve.Mua do te me japin me siguri dhe une do ti ruaj tja tregoj babit se ai shkrihet me to. Pasi ju beri vizite shoqeve dhe u takua me Marianen dhe beri ca muhabet u kthye tek vendi I punes.

Vazhdoi te punonte me te njejtin ritem.Aty nga mbasdrekja pothuaj gati sa pa lene punen erdhen at ate garave te emulacionit socialist sic dhe quheshin.Pane punen maten dicka dhe takuan komandantine brigades.Erdhen dhe tek postati I Desdemones.U kenaqen kur pane gjithe ate pune dhe shume te mire.Kur iken ata iku dhe brigade. U lane dhe u futen ne mense te hanin buke.Por ngrenia nuk kish filluar.Sic dukej I prisnin te gjithe.Sic dhe parashikohej do te behej ndonje njoftim.Kur heshtja kish bere punen e saj komandanti njoftoi per punen e bere dhe falenderoi te gjithe.Pastaj ja dhe fjalen krytarit te grupit te emulacionit.Ai pasi njohu me rezultatet e punes dhe dhe vleresimet e para apo si I thone te dalluarit qe dhe moren stimujt.Moren nga nje flamur te vogel dhe nga nje S ( sulmues ). Desdemona priti te dilte dhe emir I saj dhe qe pregatitur seriozisht.Kam punuar dhe duhej te isha e para por anis ka gje vetem pa te te mos me lene.Mirpo ai qe lexoi nuk e permendi emrin e Desdemones.Asaj I kaluan disa mornica inati qe I pershkruan gjithe trupin.Ato mornica I pershkruan trupin qe nga thmbra e kembes deri tek cacka e kokes.Po perse jo mendoi ajo me vehte.Kishte mbledhur grushtet.

Mariana e verejti me bishtin e syrit por nuk I tha gje se e dinte qe pot a ngushellonte do te qe e keq.Jo se ishte ndonje gje e madhe ajo S.Jo se kishte ndonje vlere monetare.Ajo ishte vetem nje stimul moral.Po perse valle kesaj nuk I takonte.U merzit sa ska me.Nuk e dha vehten.Tashme ata ishin mesuar se kish ndodhur disa here dhe me pare.Ajo e kish ndjere kete dallim.Por nuk I vinte mire.Mir atjke ne fshat qe bejne dallime.Po ketu qe jemi larg perse.Mendoj qe deri tani askush nuk di biografine time.Ata thone punoni dhe ne punojme me shume se cfare thone ata.Atehere perse keto dreq dallime.Ishte gati ne te qare.Po e mbante veten me zor.Edhe brigade e saj e priste qe ajo te vleresohej se keshtu qe e verteta.Dhe kur perfundoj leximi I atyre qe ishin vleresuar shume kush ktheu koken nga Dezi dhe te habitur treguan se nuk e kuptonin.Se kuptoni ju por une e kuptoj dhe e ndjej dukej sikur thoshte me vehte Desdemona.

-39a-

Hengri buke ne heshtje.Ama si heshtje varri dukej.Iku ne dhome dhe u tulat aq shume se cfare te themi.Shme kush nga shoqet e dhomes e pandyene ne gjume.Por ajo qante me denese brenda vetes se saj.Deneste dhe askush nuk e shikonte.Perse ky dallim keshtu.Ajo mendonte dhe ate tjetren.Po sikur t eta marri vesh arsyen dhe Dritani dh eta mari vesh me pare se tja them une.Kishte nje zjarrmi te madhe.Ishte skuqur dhe I kish hipur temperature nga e keqja.

Kerkoi ndonje aspirine te shoqet por ato asnjera nuk mbante te tilla.Atehere dergoi Marianen tek infiermeria dhe mori disa kokrra.E piu njeren dhe priti te mos qetesohej.Edhe me pare kish ndodhur qe ti hipte temperature nga sikleti.Por kete radhe po e ndjente.Kjo radhe po e tremte.Po erresohej dhe po vinte ora qe takohej me Dritanin.Jo vetem se mezi qendronte se kishte nje debulese te jashtezakonshme por dhe nga turpi qe I vinte ajo nuk do te dilte.

Asnjera nuk e kuptoi hallin e saj.Asnjera nuk dinte perse kjo temperature dhe kjo debulese.Ato e shikonin dhe shqetesoheshin por shkakun nuk e dinin.Dhe me mire qe nuk e dinin.Po per keta nuk merakosej shume ajo.I vinte rende dhe nuk I shihte dot ne sy.Dhe perse.Mos ishte faji I saj.Jo ajo nuk kish asnje faj.Por ama I thane puno dhe ajo punoi.Thane qe kush punon me shume merr flamurin jo si stimul material por si stimul moral.Por ajo punoi me shume dhe kur u lexuan emrat ajo nuk qe atje ku e meritonte.Po perse merzitesh nuk eshte hera e pare qe te ndodh donte ajo te qetesonte vehten.Jo kete radhe nuk I dukej njesoj.Ne qofte se kur behej llafi per ne shkolle per bursa studimi aty dhe mund te te pengonin se do te vinte tjetri sa aq bursa ishin dhe do te vinte nje I rangut tjeter.Po ketu nuk ka nje cope flamir apo nje S kallcuku.Kjo e revoltotnte ate.Por nuk kish zgjidhje.Nuk I thoshte dot grupit te garave te emulacionit qe me ver mua te dalluar.Por ajo kish hall se nga dihej qe ajo jo se se meritonte por nuk duhej te ish e dalluar ne qendren e emulacionit.Kish frike se merej vesh ajo klecka qe e pengonte shpesh dhe tmerrohej nga kjo ide.Dhe kjo bente qe temperature te mos I binte.Mariana e kish nderruar shpesh.I kish vene dhe kopresa te njoma tek balli.Por me kot.Temperatura vazhdonte te qe mjaft e larte.

Mariana me degjo I tha ajo pasi pa qe nuk ngrihej dot.Do te me besh nje nder te madh.Por si fillim duhet tam bash sekret.Ik tek Dritani dhe thuaji qe jam me temperature dhe nuk vete dot ta takoj dhe te mos me presi kot.

Qenke e forte ti perse deri ketu ka arritur pune.?

Te lutem beje per mua.te tjerat I bisedojme ndonje dite shtruar bashke.Une jam nisur disa here ta bisedoj me ty pork am menduar se eshte heret se herret eshte dhe per ne qe po takohemi.Ik tani dhethuaja qe jam shtrire dhe nuk ngrihem dot.Por ama mos ja bej tragjike.

Ika mo ski merak se I them une.Po po qe I mire ta mbaj ca une qeshi ajo. Mbaje moj se nuk mbarohet ay.

-40a- Mariana doli dhe po priste te takonte ate shokun e Dezit.Por kur hodhi syte me tutje pa silueten e tij qe rrinte dhe prise. AH ky I mjeri qe nuk di se qekur ka ardhur dhe mezi prêt takimin.Ajo u nis tutje.Ishte erresire dhe nuk dallohej gje.por dhe Tani erdhi ne drejtim te saj.Se mos me perqafon se e di se jam Dezi u tremb Marjana.Por nuk ma do mendja te kene arritur deri ketu.

Por dhe ai shtangu kur u afrua dhe pa silueten e Marianes.

Me fal kujtova se ishte nje e njohura ime tha ai dhe beri sikur u menjanua.

Ne emer te saj vij tha Mariane dhe po e verente me kujdes.Paska te drejte qenka shume simpatik mendoi ajo. Perse cfare ka ndodhur qe nuk erdhi vete ajo mos eshte semure.Mos I ka ndodhur ndonje gje.

Jo se I ka ndodhur ndonje gje por eshte pak me temperature dhe me dergoi qe te them te mos e presesh se sot nuk vjen dot. Nuk vjen ajo por vemi ne ta shikojme.

Mariana ndenji si me dyshim por pastaj tha . Nuk ka asgje te keqe te veme ta shikojme eja me mua dhe u nis vete e para. Dritani nuk e kish menduar kurre kete situate por I doli ashtu nga zemra dhe nuk e mendoi fare por u nis drejt dhomes se saj. Kur vajten atje as Dezi nuk e priste dhe sa e pa ja beri mos dhe ca ihste e skuqur nga temperature dhe ca nga dritani dhe u be flake e kuqe.

Dritani e verejti me ca sy dashamires te cilet u duken se e sheruan.Ai u afrua ngadale dhe e verejti me kujdes.Si ndihesh a ke permiresime.Nga te erdhi kjo temperature se ti dije ishe mire. Se nga me erdhi nuk e di tha ajo me gjysem zeri.Zemra I rrihte fort.Por kish veshur dhe nje beluze te holle te bardhe e cila e tregonte shume te bukur.Ajo kish temperature dhe qe debuluar por I kish rene nje nur qe Dritanit I beri shume pershtypje.Pervec kqeqeardhjes qe qe e semure ai ndjeu perzemersi ndjeu afersi dhe nje ndjenje dhe afrimitet shpirteror qe se kish ndjere kurre me pare.U afrue tek koka e krevatit dhe ja vuri doren lehte permbi ball.Ajo ishte vertet e nxehte.Por atij ja nxehu me shume ndjenja e kenaqesise qe I sillte kur e preku lehte.Mariana I shikonte ted y dhe buzeqeshte.Edhe ajo kishte ne hare te brendeshme kur I pa ted y qe interesoheshin dhe kuptohen kaq mire.Sa mire kur ndjejne pervec te tjerash keqeardhje bile me shume se kaq. Po ti u djekerke goxha cfare ke pire u interesua ai. Sa piva nje aspirine dhe nuk ka as nje cerek ore dhe tani sikur ka filluar te bjere ca kjo temperature. Po sit e erdhi menjehere apo ca e nga ca. Jo menjehere dhe une vete nuk e kuptova.Ja kur erdha ne dhome pata nje debulese te

-41a-

pergjitheshme pastaj me mbuloi temperature. Por tani si ndihesh te rendojne syte tha aid he ja ferkoi lehte . Ajo u mallengjye dhe ktheu koken nga Mariana.

Ajo bente sikur nuk verente gje por nuk I shpetonte asnje levizje e vogel.

Te therrase mjekun te vije e te vizitoje.

Jo se do te me kaloje.Nuk eshte hera e pare kjo.Do te kaloje ja sikur ka filluar te bjere temperature.

Si te duash mua aty me ke neqofte se nuk e ndjen vehten mire me thirr dhe veme tek doktori. Atehere te shkuara dhe mos me kurse po pate nevoje.Ai ja mori doren lehte ne doren e tij te djathte dhe me te majten I ferkoi dhe njehere ballin dhe beri te dale.Ajo e pa me ca sy qe nuk do te shlyhen kurre.Jo vetem shikim mirenjohje por sikur ishte nje shikim qe e kish shpetuar nga nje siklet I madh.Jo nuk duhet te dije gje se do te ish distancuar dhe ai si at ate garave te emulacionit .Por ndoshta eshte dhe rastesi dhe e kane harruar emrin tim ata dhe une merakosem kot.Nuk e di por tani po ndjente nje zbrazeti te madhe.Mos vjen ngaqe iku Dritani.Sa mire kish bere qe kish ardhur.Ajo nuk e priste por zemra ja donte. Ndenji dhe per pak kohe ne ate gjendje dhe u cua gjysem ndenjur.Mariana po percillte Dritanin.Por po vonohej pak caste.Ajo erdhi dhe ne fytyren e saj kishte nje fare lumturie.Lumturie prej shoqeje.Ajo kish kuptuar jo si njohese por si nuhatese qe keta te dy ishin afer me karaktere dhe me tipare.Ajo vuri re dashamiresine e tij dhe kujdesin e treguar por pa e tepruar.Cdo gje me karar dhe e matur.Dukej djale per se mbari.Kur ishin ndare I kishte thene me duket e vuajtur Dezi si dhe ka shume mirenjohje per te tjeret.E verej nga kujdesi qe tregon dhe me behet qejfi.Shiko te lutem po te keni nevoje me therrisni se une nuk mund te vij aty se eshte fjetina e juaj. Mua mu duk shume djale I mire dhe se si te shikonte sikur donte ta merte ai semundjen tende.dukej qe interesohej prej verteti.Por tani cohu se me duket se ai te sheroi.

Qeshen te dyja por dhe asaj kish filluar ti binte temperatura.Ajo nuk vajti as ne mense per te ngrene se temperature e kish bere te sajen.I kish dhene nje drobitje sa nuk I haej asnje gje.Por Mariana I kish mare ca gjera dhe ja solli ne dhome.

Haji ato jo per vete por per ate qe se ze gjumi sot nga meraku. Jo moj Marjane se eshte shpejt per keto gjera. Shpejt thua ti por a e pe qe doren nuk ta hiqte nga balli. Sa e ke vene re.

42a-

Cfare shikoj une keto te ligat se me mizat nuk merem une.Une jam ajo qe ne fund te fundit ai duhet te vije te mare leje.

Mirepo Desdemona sic ishte ashtu e drobitur por dhe me mendje gjetui pyeti si e habitur. Te mare leje,po per cfare I duhet te mare leje? Mariana e kuptoi qe ajo se kish kuptuar fillin e shakase dhe vazhdoi. Po ti e ke nje bari qe te ruan.Ku jemi ketu ne tek hani I samodumos qe mund te vesh ddhe te maresh ke te duash po tu bere qejfi qeder.

Ja keshtu ne qenka tha ajo dhe ja dha gazit. Sa e bukur je kur qesh Dezi. Jo me shikon ti me ate sy.Ato vazhduan muhabetin gjate.Desdemona e mbajti per vete ne bark shkakun e temperatures.Tani kishte filluar ta qortonte vehten qe I kish dhene aq shume rendesi.Jo se nuk kishte rendesi se ja ajo nuk e kuptonte se perse.Por tek e fundit le te bejne cfare te duan.Une te bej timen. Po perse duhet te jete keshtu mendonte ajo.Nuk I jepte njehere shpjegim qe te piqej mire ne bark dhe pastaj ta thoshte me vehte por pa levizur buzet. Fjeten si fjeten ate nate.Por dhe ne mengjes ajo qe disi e drobitur.Lau syte si me pahir dhe u fut ne dhome per tu veshur.Sikur ju moren mendet.Mariana e pa dhe I foli. Ti do te rrish regjim shtrati.do ti them une doktorit te vizitoje dhe te japi raport. Mos e bej alarmante jam me mire dhe do te vij ne pune.Me mire ne pune se ketu vetem. Jo nuk do te vish, kundershtoi Mariana.Ti nuk kupton se temperature ashte alarmi I pare I cdo semundjeje.neqofte se ke temperature atehere dicka e ke.Prandaj sot bej vizite vfare te thote mjeku ate bej.Diten e mire dhe rri shtrire.

Nuk foli por ju duk se ajo kish te drejte.temperature kish patur dhe kishte akoma.Ajo me vehten e saj ja kish hedhur fajin atyre te garave pra shqetesimit te saj.Por mund te ishte dhe dicka tjeter shkaku dhe ajo duhej te vizitohej.Pa cpa pranoi. Ndenji ate dite.Aty nga ora njembedhjete shkoi per vizite te mjeku.U vizitua dhe ai I tha qe duhet te kete qene ndonje virus por nuk ka lene gjurme.mos u shqeteso .Vazhdo punen.Dezi ishte qetesuar dhe ne dreke ishte ngjitur per te shoket per ne pune.Ata kur e pane u kenaqen dhe e vune ne furnizimin me uje te brigades. Ate dite ashtu e mbylli.Dhe mbasdite kur ishte ne dhome Dritani e pyeti per shendetin dhe e rekumandoi qe te rrinte shtrire.Dhe ajo ashtu beri ndenji ne krevat per tere mbasditen.Piu dhe disa shurupera qe mjeku ja dha sa per te ulur temperature,Diten tjeter ajo qe me e lehtesuar.temperatura I kish rene.

Ne diten e tete te aksionit atyre ju duken sikur kishin fluturuar shpejt keto dite..Sa bukur mendoi Dritani. Kemi te njejtin mendim se ditet na kane ikur shpejt.Koha ecen me ritmin e

-43-a

saj.Por kur ecen me ritmin e ores pra rend sipas rendit te tik takeve ajo duket sikur ecen avash.Sepse ka dhe nje ritem tjeter qe mund te eci.Mund te eci me vrullin e tik takeve te zemres.Atehere mer nje vrull te pandalshem. Po tere keto dite ai nuk qe llafosur sic ja donte shpirti.Donte ta pyeste gjere e gjate.Ti tregonte per vehten.Ti percaktonte tipin qe kishte.Cdo dite qe takohej I dukej pak.E shikonte ashtu si te ndrojtur dhe ndjente keqeardhje.Por dhe Desdemona ndjente te njejten gje.Edhe ajo e pelqente sa me ska.Por prape druhej.Kishte moment qe kur llafoste Dritani e shikonte ne sy.dukej sikur donte ta perpinte brenda vehtes.Por menjehere terhiqej.Dritani e verente dhe ndjente keqeardhje.Ai nuk e dinte shkakun e ketij veprimi.Ai mund te mendonte shume gjera qe lidheshin me kete stepje te Dezit.Ai nuk e deshironte dhe kur e verente nje gje te tille ai ndjente keqeardhje.Ndjente keqeardhje se thoshte se mos kjo stepje vinte nga pasiguria e saj.Ndonjehere e nuliste ne koke kete ide dhe ate dite ai behej me dhimbje koke.Por pastaj menjehere e largonte kete ide dhe thoshte se stepja vjen vete nga formimi per te qene e kujdeseshme.

Por Dezin e mundonte dicka tjeter.E mundonte ideja se nuk dua qe ti bej keq ketij njeriu.Kete ide ajo e bluante brenda vehtes.Nese ka njeri qe ajo jo vetem nuk do te donte ti bente keq por dhe do te sakrifikonte ishin familja sidomos babai dhe tani edhe Dritani.Kjo ides a nuk po e cmendete.Ajo e deshironte.Ajo ishte marruar prej tij.Kur ai e shikonte ne sy ajo donte qe gjithe qenien e tij ta perpinte brenda vetes dh eta kishte gjithmone branda saj.por kishte frike se ajo mund ti sillte fatekeqesi.Dhe kjo lidhej me biografine e saj.Ajo nuk dinte asnje gje per te por dinte per veten e saj.Prandaj rrinte si e stepur dhe e trembur.Zemra I thoshte qe ai ishte prere vetem per te.ne tip ne karakter dhe ne te gjitha perputhej mesa kish verejtur ajo.Por valle a perputhemi ne ato gjera qe ajo e kish te ndaluar dhe nuk kish te drejte te degjonte zemren e saj.

Ne nje takim te mbasdites Dritani e pa drejt e ne sy dhe I tha. Degjo Dezi une vuaj kur te shoh qe ti ndonjehere trembesh dhe dukesh qe nuk ke besim.Ai deshi te vazhdonte me tej por ajo e ndaloi.Jo Tani te lutem mos mendo ashtu.Kam shume besim por eshte tjeter gje.

Me degjo deri ne fund,une du ate them gjithshka per veten time.Eshte e drejta jote te dish me ke rri.Une dua ti them te tera por du ate njejten gje dhe nga ty.

Faleminderit tha ajo dhe zeri ju tret sic treteet qiriri ne fund duke lene gjithmone shpresen e fundit qe do te rindizet prape. Une jam nga Liqenasi dhe sic dhe ti ke menduar rjedh nga liqeni qe kemi siper mbi kreshten e maleve.Une lam diplomuar per biologji.Jam emeruar mesues ne shkollen tetevjecare qe eshte ne qendren e koperatives se fshatit tone.Shkolla eshte gjysem ore larg.Ai po tregonte per vehten e vet dhe gjithshka tjeter.Nuk permendi as biografi asnje gje.Vetem se tha qe babai ka shume

-44-a

ndikim tek mua jo se ka qene kryetar koperative por dhe ka qene njeri I nderuar dhe nga rrethi vejne vazhdimisht te deleguar qe e nderojne.Tregoi per disa lidhje te tyre ne fshatrat per rreth dhe ne fund I tha.Une nuk kam asnje histori tjeter.Jam ne pergjithesi rob I mendimeve te mija.Kur me vete mendja per dicka qe e quaj te drejte nuk heq dore kollaj prej saj.Kjo me mundon se duke arsyetuar ne kete menyre une dhe kur ndoshta te tjeret mund te me thone se nuk mendoj drejt por po e pata vendosur me rradaken time nuk heq dore.Por kam nje karakter te qendrushem.

Une ti kam vene re te gjitha Dritan. Une qe diten e pare thashe qe duhet te jemi nga e njejta ane .Une jam nga Ujebardha.Sa kalon liqenin e thate.Pime nga I njejti uje qe rrjedh nga I njejti mal.Kam prinderit tre motra dhe dy vellezer.Nga motrat jam e vogla kurse per vellezerit jem ne mes kam nje me te medh dhe nje me te vogel.Babai eshte mesues ka mbaruar shpejt normalen.Asaj I kish ikur buzeqeshja kur kish filluar te tregonte per vehte.Jo se ajo nuk kish cfare tregonte dhe do te fshihte ndonje gje per vehte.Jo per vehten e saj ishte krenare.por nuk dinte sit e vepronte.Nena gjithmone e keshillonte qe me biografine nuk kish pune.Ajo te thoshte se nuk qene ngateruar me luften por kishin qene sipatizante dhe e kishin ndihmuar ate me ushqime.Kjo qe e vertete.Dhe dihej kjo nga te tere.Por ne analize te fundit asnje nuk ja zinte ne goje kete.Ja kur erdhi pune per burse nuk I thane qe ke qene simpatizant I levizjes.Por I kishin thene qe ja ti nuk ben dot kerkese se je nip atje ku partizanet vrane jo nje por dy burra. Aty ku rrinin dhe kuvendonin ishte nje si celtire e vogel dhe ne mes tij nje ilqe e madhe.Siper saj ishte nje mur are dhe ishte rreth dy meter e ca.Desdemona ishte mbeshtetur te ilqja dhe ishte kaq ne siklet se u mbeshtet te muri sikur donte mbeshtetje jo nje peme por gjithe murin.Dritani kish vene re ndryshimin dhe perpiqej te futej ne boten e saj te brendeshme.Atij I pelqente shume.Sidomos kur buzeqeshte.

Kur buzeqesh Dezi I tha ai nje dite duket sikur mblidhet ne fytyren e saj e gjithe hareja e pranveres dhe lulezon sin je lendine me lule mahnitese.

Por ai nuk e dinte shkakun qe ajo zverdhej kur fillonte te rrefente.Per te genjyer nuk ginjente dot .Por e kishte shume perzemer djalin qe bisedonte.Nuk donte ta humbete.Kjo do te ishte llogaria e saj.Ai me te tijen te bente cfare te donte ajo te ja tregonte te gjitha.

Por kur ajo po tregonte per jeten e saj Dritanin e thirren.E kerkonin ne telefon.Ika tha ai dhe biseden e kemi neser si gjithnje ne te njejten ore dhe ne te njejtin vend.

Ate e kishte thirur sekretari I parties qe I tha do te provoj me grupin artistik te rrethit. Te nesermen kur u takuan ai I tha se I kishin thene per proven me grupin artistic te qytetit por ai nuk kish dashur.Ai ja kish thene kete dhe e kish pare drejt e ne sy.Syte e tyre ishin kryqezuar me ne dliresi te tille sa nuk kish nevoje per cicerone shpjegimesh.Dezi kishte ulur koken dhe e

-45-a

mallengjyer per kontekstin e llafeve te tija por dhe per ate ndjenje qe po rritej brenda saj dhe do kish dashur ta perqafonte me tere fuqine e zemres se vet.Por jo dale se duhet te veme bazen ku do te ngrihet hareja.kjo e frenonte.kjo stepje po e cmendete.Ajo e vinte re Dritanin qe vuante per shkak te saj.Vuante sepse ajo nuk po ecte lirshem ne ate lendine te pakrahasuar me asgje tjeter.Ajo e deshironte te ishte e cliruar nga shume gjera donte q eta jetonte dh eta rriste ate filiz te vogel port e fuqishem.Ishin mbeshtetur ted y tek trungu I ilqes se lashte dhe po kuvendonin me njeri tjetrin.Ata mirkuptoheshin shume shpejt me njeri tjetrin.Dritani ne nje moment e shikoi ne sy dhe I kapi doren lehte.Dhe ishte skuqur I teri.Ndjente ne ato caste gjithshka.ndjente deshiren q eta perpinte te teren.Ndjente q eta fuste ne kraharorin e tij dh eta shterngonte fort.Ndjente kenaqesine e mornicave ne shije te lezeteshme qe ja perkedhelnin trupin.Shikonte fyteyren e saj dhe gjithee qenien e saj.I dukej sikur kjo prerje ishte vetem per ted he per askerkend tjeter ne bote.Por kur shikonte stepjen e saj ai kishte nje keqeardhje sa nuuk tregohej.Jo vetem keqeardhje por dhe dyzime.Mos ndoshta nuk do.Mos ndoshta ka nje tjeter.Kur shkonte keto ndermend ai dridhej.Ja per keto ai rrinte ashtu ne ate gjendje dhe nuk thoshte dot se cfare duhej te bente.

Degjo Dezi?-ai e shikoi drejt e ne sy dhe e kapi nga supi.Ne kemi shume gjera te perbashketa.Ne radhe te pare me sa kuptoj une dhe ne karakter ne jemi nje.Por perputhemi dhe kuptohemi shume mire.Mendoj qe dhe ti keto I ke vene re.Por une du ate them se mua me mundon ajo stepja jote.

Kaq tha aid he e veshtroi me me ngulm sikur donte ta zbulonte te teren.Dhe ajo qe gati ti pergjigjej se nga vinte kjo stepje.

Po a eshte e drejte qe une te stepem dhe te mos tregoj qe dhe pastaj rruga te jete e lire dhe te ecim ted y ne te njejtin plan dhe te zgjedhim me mendim te lire.

Dritan foli ajo me syte te perlotur.Nuk du ate zhgenjej.Nuk kam folur kurre me nje te panjohur.Nuk kam patur guxim as te bisedoj me shume njeres.Une nuk them dot fjale te bukura edhe perse mund ti ndjej.Por dua qe ty nuk e di se per cfare arsye port y nuk du ate zhgenjej.

Ne sapo jemi njohur dhe e kemi per zemer njeri tjetrin.Por une dua qe para se ne te vazhdojme njohjen tone du ate them dick ate vertete.Ajo ndaloi veshtroi Dritanin dhe ne nje moment uli koken sikur donte njefare miratimi.

Por kjo ishte me e bukura se ju ndodhte shpesh te dyve.Vetem ne mendime ju shkonte kerkesa e radhes dhe ajo plotesohej nga tjetri pavaresisht se nuk ishte shprehur me fjale dhe me ze per tu degjuar.

-46-a

Dezi mua me trego gjithshka qe duhet te di.Mos ki frike nga e verteta.Vetem ajo do ten a e ndricoje mendjen dhe rrugen tone.Cfare do te jete kjo e vertete mbi to ka nje te vertete me te madhe.ne mirekuptohemi.Ne kemi aq gjera te perbashketa sa I vume re qe diten e pare te cezma. Dezi ishte mbeshtetur fort dhe qe kthyer nga hija e erret qe bente druri por kish afruar dhe nata.Ajo po shtrydhte tere ndergjegjjen e saj.Kishte shume dilemma.Cfare duhej te thoshte.Kishte frike dhe kjo frike e bente apatike.Po sikur ai te mos donte dhe kishte te drejte se I prishej jeta.Ne skutat e saj te trurit ajo po ndrydhte te fshehten e saj.

Jo une duhet te them te verteten.Dhe ti duhet ta dish Dritan.Une rrjedh nga nje familje me biografi jot e mire.Babai im te kem thene qe eshte mesues.Por eshte nip ne fshtin Manzrik.Eshte nip tek ata qe u pushkatuan per shkak te nje kullote ne mal.Por sherri ishte bere me nje qe ishte partisan nga nje fshat kufi me ta nga nje fshat qe quhej Broznivik dhe meqe daja I babait vrau jo ai vete por pagoi dike dhe vrau dy barinjte e partizanit ata pra partizanet u hakmorren dhe vrane dy nga pjestaret e fisit te dajove te babait.Por kjo ka bere qe ne ten a ndajne nga perkrahja qe I beme luftes por prape se prape na kane trejtuar jo si kulake tamam por jo me biografi te mire.

Dezi kishte mbushur syte me lot.Nje lemsh I madh I ishte mbledhur ne fyt.Mezi po arrinte te tregonte.Tani tha ajo keto qe pot e them ti je I vetmi.Nuk e di sip o e bej por di qe kjo eshte e verteta.Ajo po qante.Por ne nuk kemi faj tha ajo.Daja eshte daje por ne jemi nipi dhe nuk kemi bere asnje gje. Dritani kish mbeshtetur doren tek dora e saj.Por kur ajo ktheu koken nga ai nje rreke loti ram bi doren e tij.Ato lote ishin shume te nxehte.

Kam frike mos po bej keq qe po I tregoj.te lutem most e ja tregosh askujt.Pavaresishte se …..deshi te vazhdonte ajo.

Nuk eshte e drejte te qash tha Tani.Nuk ke arsye.

Ne bote nuk I kam thene kujt.Ti duhet ta dish qe kjo eshte e verteta.Tani ne duhet te ndahemi.Une nuk dua qe te bej keq.Ajo po fliste mbyturazi.Lemshi vazhdonte te ishte ne gryken e saj.Vetem ty te most e bej keq.Prandaj po ikim te qetesohemi dhe tit e mos zhgenjehesh nga une.Dritani ishte zverdhur.te themi te drejten nuk e priste.Priste tjeter gje dhe me mendjen e tij kish thene se per cdo rast duhet te jem I pregatitur.Priste te thoshte se jam und te kishte te fejuar.Ai ish pregatitur dhe per kete.Kish shkuar dhe shume variante te tjera.I kish menduar dhe reagimin ndaj tyre.Por kete qe po degjonte nuk e kish degjuar.

Dezi nuk ka rendesi tha ai me gjysem zeri.

-47a-

Te lutem mos vazhdo njehere.Ne jemi dhe do te kalojme mire por duhet te reflektojme mbi keto te verteta.Nuk duhet ti neglizhojme se para eshte jeta.Tani eshte casti por pas castit vjen jeta.Prandaj duhet te mendohemi.

Nuk ka arsye per ne te mos takohemi.

Naten e mire Dritan dhe pasneser eshte mbremja e vallezimit.Takohemi atje.

Mire mire tha aid he ndgeli si I ngrire.Ja cfare doli perpara.Hej dreq o pune.

Vajti ne dhome.U shtri ne krevatin e tij.Krevatat e fjetjes I kishin dyshe.Ai flinte ne katin e pare.Dukej dhe se ishte erresire nga hija e katit te dye te krevatit.Cfare te bente.U cua pa nga shoket qe kishin ndezur nje debat .Por dhe disa lotnin me letra.U ul prape dhe u kthye nga muri.Pervec asaj qe degjoi akoma doren e tij ja digjte loti qe rrodhi nga syte e Dezit.Ato lote nuk do ti harroj kurre.Syte e saj te perlotur kesaj radhe dukeshin me fisnike.

Cuna erdhi orari I bukes eja te ikim te heqim radhen.Hajde dhe ti professor qe je bere san je grucke aty poshte krevatit tend.Cfare ke qe sikur je zverdhur.Mos do te lidhemi prape me bashkimin sovjetik.Jo professor nuk behet se nendeteset I kemi per vete.Hajde leri gjemite te gjemojne dhe eja ha se ke nevoje per energji ti.

Po sa llafe ke Hartin.Sikur te ka furnizuar Orhani me gazetat e koperatives.

Qeshen te gjithe dhe si me komande dolen nga dhoma.Dritanit cdo gje I dukej e erret.

Por dhe kur po hidhte kembet ne rruge po I dukej me me me shume gropa dhe me e pjerret.Cfare eshte keshtu me mua sikur po trasferohem I teri.Sikur dhe mendimet po me trasferohen.Po ja dhe rruga dhe ambient me dyuken me te pjerrta dhe me te errta.

Hengren buke por ai nuk mori vesh cfare hengri.Doli I pari dhe po rrinte perjashta.Ishte nate dhe hena ndriconte.Ishte pothuaj pa vajtur plotesishte te hena e plote.I vinte keq per Dezin.Por I vinte dhe mire.I kish thene te verteten.Por dale te mendohem.E kam degjuar kete histori.Eshte e vertete dhe ka ngjare nga anet tona.Dhe eshte pikerisht ashtu sic e thote ajo.Kish degjuar baben qe kish thene njehere pavaresisht se kishin qene dere e madhe dhe fisin e kishin shume te miresherrit duhej ti ishin shmangur se fisi tjeter qe kishin bere sherr nuk ishte soj por sojli domethene jo ne rangun e ketyre .Por cfare duhet te bej.Te vete ne dhome dhe te fle sot dhe neser nuk I dihet cfare ndodh.Dite e re nafake e re.Por te vinte ne dhome kembet nuk I benin.Nuk dihet se nga do ta conin po ti linte ashtu te lira te vinin nga te donin.Po ja nga do vinin filloi ai lojen me mendjen e tij.Ma do mendja se do te vinin prape tek ajo ilqja e lashte aty midis godinave te fjetoreve te aksionisteve.Jo duhet te kthellohem.Te vete ne dhome dhe te fle sot.Te jem I qete.

48a- Vajti ne dhome dhe nuk donte te shtrihejse qe teper heret.Beri si beri dhe u fut ne biseda te kota me shoket.Vone ra per te fjetur.U shtri dhe u kthye nga dritarja.Nga perdja e vogel e bardhe q xhamave hynte hena me rrezet e saj.Vuri doren tek jasteku dhe pa qe doren ja perkedhelnin rrezet e henes.Ja sa bukur duket sikur eshte Dezi mbas dritare dhe shikimi e saj I ngjan ketyre rrezeve.Po sikur te jete ajo qe ndricon dhe leshon keto rreze mbi mua.Si te ishte Dezi kjo qe leshon kete ndricim te jashtezakonshem dhe jo hena.Kjo eshte loje.Ajo eshte e bukur e dashur dhe mbi te gjitha fisnike.Une jam prere per te qene nje kopje me te.Kush qe ora qe na bashkoi.Qe cezma dhe fati im.Po sikur te kishte ndodhur ndonje tjeter ne vendin tim une tani cfare do te beja.Do isha tretur si qiri nga meraku qe une qe jam ajo nuk do te isha prane saj.Por ja si eshte pune.Ajo guxoi dhe ma tha.Dhe jo vetem kaq.ma tha para se ne te vazhdonim rrugen tone qe kemi nisur.Kjo eshte fisnikeri.Levizi koken per te pare nga dritarja.Pa qe rrezet e drites mezi po deprtonin deri te dritarja dhe me pas deri tek krevati I tij.Po kush I pengon keto rreze.Kush perpiqet eshet ogurzi.Ja keshtu mendoj une.Une ndjej lumturi kur jam prane teje.Por kush perpiqet te me pengoje ne lumturine time.Shikoi nga jasteku qe ishte si ne hije.Kish filluar venitja e rrezeve te drites se henes.Une lumturine nuk do ta lejoj te ma veniti askush.Por dua qe ajo te arrije te une.Por kush e pengon.Ja e pengon biografia.Por cfare me duhet mua kjo biografia.Cfare dua une nga jeta.Dua lumturine.Por lumturia ime e pengon biografia sic pengon rrezet e henes hija e asaj peme qe te mos vine ne dritaren e dheomes sime.Jo kjo do te ishte fatekeqesi.Por nuk eshte shaka.Per ate dreq biografi prishet e ardhmja.Ai nuk ka gje por ja ata atje kapen ate I quajne biografi te keqe.Por une cfare mund te bej pastaj .Te gjithe fisin e kam me biografi te mire.Cfare do te me thoshte pastaj babai.Perse na e bere kete.perse na njollose.Cafre pergjigje do ti jepja.Nuk do te vinin me miq te rebndesishem nga rrethi.Kranaria e babait do te binte.Jo ai nuk do ta pranonte kurre.Se ja nuk ishte vetem ai dhe familja e tij por do te njollosej gjithe fisi.Po ja nuk kam cfare te bej.te desha sa une e di.tere qelizat e trupit tim kane dicka prej teje.Kane te perbashketa ndertimin.Kane te perbashket shpirtin.Por ja eshte kjo pengese qe na ndan.Nuk eshte pak.Te lutem me kupto.Te ishja per vete nuk pyesja.Te kam shume perzemer.Por ama tere njerezit do te na urrejne se ju prishem ate qe per tani ka shume vlere.Ju prishem biografine.Ata nuk kane te ardhme pas kesaj.Dhe ne per cfare do te na sherbente lumturia jone.Prandaj te me falesh te me falesh ti dhe zemra jeote e mbrekullushme. Ne jemi product I rrethanave nuk kemi guxim te bejme jashte saj.Por cfare te bej une.Zemra me thote se nuk e imagjinoj dot jeten pa ty.Kjo eshte teorikja.dhe une them se ka te drejte.Por praktikisht ama cfare e do nje jete te lumtur dhe larg te dashurve te tu pasi atyre ja u ke prishur tere endrat.Jane prishur per fajin tend dhe jo per faj te tyre.Prandaj nuk kam cfare te bej.Do ta bej cope zemren time.Nuk dua dhe nuk deshiroj qe dikush te te urreje per shkakun tim.Kjo eshte pika.Kjo eshte pergjigja ime.

Por vazhdonte te mendonte Dritani nen hijen e rrezeve te ndriteshme te henes cfare faji ka ajo.

-49-a Ndjeu dashurine pa faj te saj ,por e fajesuar me fajin se zemra e saj rrahu me te njejtin ritem te zemres sime.Ne njefare menyre ju pergjigj thirrjes se zemres sime dhe eshte e gateshme te fluturoje me te njejtin ritem.Eshte e gateshme te me lumturoje mua dhe gjithe jeten time.Eshe e bukur dhe fisnike.Mua me ka perzemer dhe ndan me mua cdo gje.Ndjej me te sigurine per jeten dhe dashurine time.Cfare faji ka ajo.Jo nuk eshte faji I saj qe babai I saj ka patur nje dajo qe gabimisht ja ka pushkatuar partia..Jo partia por disa partizane.Ja ajo vuan.Vuan per vete por vuaj dhe une.Sigurisht ata qe bashkepunuan me fashizmin,kulaket dhe reaksionaret mire bejne qe vuajne se ashtu deshen.Por kjo ska faj .Per nje kullote ne mal ata jane te cilesuar.Por ajo cfare ka.Asgje por ky eshte ligji.Ky eshte realiteti. Aty nga agim mengjesi kur ne themi se fekset, rrezet e henes filluan te veniteshin.Ai nuk fjeti dot.Dhe skish si ta zinte gjumi.Sic qe I hallakatur nga mendimet ai nuk fjeti dot dhe nuk nxori asnje konkluzion qe ta bindete plotesisht.Po shikonte jastekun.Hena ish ne perendim.Rrezet e saj po veniteshin.Drita e agimit po vezullonte.Ja keshtu iken njera dhe vjen tjetra.Kur ndricon njera tjetra eshte ne hije.Dhe kur venitet ajo vezullon tjetra.Keshtu ndodhi tani.Rrezet e henes u veniten dhe filluan te ndrinin rrezet qe leshojne dhe ben drite dielli.Por une ke deshiroj me shume mendoi ai.Jo jane njesoj te gjitha kane kohen e tyre.Ja kur hena ndriconte me nje vezullim te shkelqyer naten ai nuk donte te zevendesonte me asnje.Por tani qe ajo u venit dhe ne vend te saj ndricon me tone shume me vezulluse rrezet e djellit ai I admiron me nje ndjenje mbreseslenese.Eshte e veshtire te zgjedhesh.Edhe zgjedhja ka kohen e vet.Por njeriut I duhet te zgjedhe.Ja e shikon se duhet te zgjedhi nje midis ndricimit te henes dhe te diellit.Do te zgjidhja ndricimin e henes dhe vezullimin e diellit.Por ketu si do te zgjidhja.Kur njeriut I duhet te zgjedhe –mendoi ai me ne fund te ikjes se ndricimit te henes dhe fillimit te agimit pra ate buze prag te gedhirjes se dites –kur duhet te zgjedhe midis dy gjerave ai humbet dicka.Perpjekja eshte qe humbja te jete sa me e vogel.Kjo eshte fitorja e atij qe zgjedh.Por eshte e sigurte se kur zgjedh humbet dicka.Por je I detyruar qe tek e fundit te zgjedhesh.te vret ,te te dhemb apo te lumturon kjo eshte tjeter gje.por ama zgjedhjen tende duhet ta besh.Keshtu benin dhe mendimet e Dritanit.kalonin sa ne njeren ane ne tjetren.

Shoket e brigades nuk e njihnin mire ate.Shumica e njohen ne aksion.Disa por disa ama I kishte nga ana e vet .te tjeret I kishte nga rrethi dhe brigade e tyre ishte shume e mire .Ata tani po e njihnin ate.Dhe ishin shume te kenaqur me sjelljen dhe mendimet e tij. Tere diten tjeter nuk foli.Beri normen ashtu si beri diten e pare me ate vrull po pa ate inat.Kete dite ai I binte kazmes jo vetem me vrull por me nje inat te brendeshem.Thermohej dheu dhe gjithshka qe I binte kazma.Sikut e gjithe bota te ishte nuk kish dreq qe tja shkulte inatin.Disa nga brigade e pane dhe e veshtronin.Kurse Dritani vazhdonte te punonte dhe mendjen e kish gjetiu.Inatin e kish me gjithshka.Kurse vrulli tregonte se pervec inatit ai kishte dhe vullnet pune.

-50-a Perse te jete keshtu murmuriste me vehten e vet.Cfare kuptimi ka jeta.Por nuk kam cfare te bej.Nga te mbaj .Kam familjen time qe e shkaterroj.Kam babain qe nuk do te ma falte se kish investuar shume ne kete drejtim.Jo nuk mund te ja ulja koken.Por si mund te jete qe ne krahun e duhur te Dezit te jete nje tjeter dhe jo une.Cfare ?!.Perse mund te ndodhe dhe kjo?Jo jo kurre nuk do te ndodhe.Po kush eshte zgjidhja.Nuk e dip or une nuk e imagjinoj me nje tjeter ne krah.Se eshte gjynah.Nuk meriton ta tradhetoj.Ne nuk I kemi thene gje njeri tjeetrit.kjo eshte e mire.Por jo nuk eshte keshtu.Ne e kuptojme njeri tjetrin.Ne kemi hedhur ne univers ne ajtin e tij notet ton ate melodies se pa nderprere te harmonise dhe lumturise tone.te dy I kemi kapur keto nota.Ato jane tonat.Jane ne te njejtin vale trasmetuse dhe antene kapese.Ne e kemi kuptuar mire kete gje.Te dy duhet te jemi te lumtur.jemi te bere per njeri tjertrin.dhe kjo kuptohet nuk do zyrtarizma.Prandaj nuk eshte e nevojshme fjala.Eshte I nevojshem shikimi.Eshte I nevojshem prania jone ne kete ambient dhe per ne nuk ka nevoje tjeter gje.Por cfare te zgjedh.Ku vajti dhe me qelloi mua kjo nyje per ta zgjidhur. Hajde Dritan mjaft punove . Ja dhe pak sat a shpie drejt kete tarace. Hajde se ka neser prape kohe ke punuar sa per dy veta nuk ke pushuar por me inat te pa pare ke bere dy norma. jo se besoj te kem punuar shume dhe me inat. Epo vetem nje I dashuruar punon keshtu kaq shume ose ndonje I tradhetuar . Asnje nuk me perket mua dhe mos me ngacmo kot. Po syte e tu qe gjithe diten kane qene akull Nuk I kam pare por kane shkrire mallet dhe jo akuijt e syve te mi. Po leri mallet ato e fshejne te verteten por ti ke syte te tille sikur te jane mbytur gjemite. Perse me shikon nga syte apo te ankohem tek komandanti. Ato I ke te bukur sepse veshet nuk te dallohen shume qe ti shohim. Apo sa desha te shihja zemren por me duket se per atje ka shume prita.Nuk dime a eshte bosh vendi per atje apo ka ndonje brenda saj. Zemra ime nuk eshte bosh por ka gjakun dhe shpirtin tim.Ato jane ne paqe me njeri tjetrin dhe deri tani nuk ka mundur te zere ndokush vend brenda saj. Nuk e besojme nxire zemren ta shikojme qe te besojme. Dritani kish lene ne mengjes trikon ne krye te postatit .Vajti te merte trikon .E mori dhe deshi ta hapte.Donte te ju tregonte se zemren e kish lenen ne mengjes ne triko. Ne mengjes e lashe ketu ne kete triko.Dhe do te ja u tregoj vetem ne mos ka ikur.Ai filloi te hapte trikon.Verejti nje leter te mbeshtjelle.Ai vete nuk e kish vene.Por cfare mund te ishte.Kush mund te bente kete loje.Por kish frike se mos ishte ndonje porosi e Dezit dhe dilte genjeshtra.Po cfare mund te kishte ajo leter. Cfare eshte Dritan tek ajo Triko.Na e nxir zemren qe na the se e kishe lene ne mengjez.

51a- Dritani filloi te hapte letren e fshtjelle.Qenka bere leter zemra ime.Kete nuk ma kishte mare mendja.

Po hape te shkreten se na vdiqe cfare zemre paske. Ai e hapi me kujdes dhe qe andej u tremb kur pa cfare kishte brenda.Ata ja thirren te qeshures. Na e trego cfare eshte duam te shohim zemren tende. Cma hodhet keshtu cfare loje kurdiset tha aid he po qeshte me te madhe se ne nje fare menyre ja kish bere vetes. Dritanit te dashur aksioniste I eshte bere zemra Bretkoske ja shiheni .Kastrioti po tregonte bretkosken e mbeshtjelle me leter.Kete nuk na I merte mendja Dritan.E qeshura nuk mbaronte.Kjo hare sa vinte dhe shtohej.Edhe brigadadt e tjera po e degjonin.Ato ishin me larg por po e degjonin.Nuk e dinin arsyen por po shikonin levizjet dhe te qeshurat e brigades . Por shoke te dashur aksioniste qe sot zbuluat zemren time du ate ju them se brigade jone nuk duhej te kishte mare bretkoske porn je lepur.Ate doja une .Ju bête kete mire port a dini se bretkoska sheron rreumatizmen e kockave dhe eshte shenje e brerjes se ndergjegjies. Hajde te ikim se per sot mbaruam. Por jo pa gjetur zemren time qe iku nga frika sa ju e leshuat nga mbeshtjellja.Shikoni ketu sidomos ju goca.nuk eshte faji im nese ajo zemra ime iken dhe e gjen dikush nga brigade tjeter.Une kam qejf q eta le ja ketu midis nesh por ama po iku nuk eshte faji im. Hajde se e gjej une se me duket se kam shume nevoje per te –tha njera nga gocat. Lere moj se u perpoqa une qe tja rrembeja por nuk munda.Ajo e di ku e ka vendin prandaj iku andej tutje nga brigade tjeter. Por nuk I dihet pot a zeme dh eta mbajme me te mire mbase ja kthejme mendjen. Zor se ajo pot e mos kthehej rrinte zemer dhe nuk kthehej bretkoske. Epo dhe tek odiseja keshtu I kthente magjistarja ne kafshe por kur deshi adisea I ktheu ne njeres dhe ne ashtu na behet e marim me vehte dhe e leme te koka e krevatit dhe kur naten te doje vete I zoti kthehet nga bretkose ne Dritan. Ata ja krisen prape nje te qeshure te madhe. Dashke ti qe gjith ky djale te jete sa nje bretkose e vogel.Lere te vej andej nga eshte nisur se e kemi vene re qe rri nen nje ilqe te lashte.Dhe pot e kishte zemer te kuqe na shikonte ne qe jemi afer.Por ka zemren bretkoske dhe shikon lerg nesh. Qeshen te gjithe dhe kishin mberitur neper kapanonet e tyre. Dita kish rrjedhur shpejt.Megjithese pa gjume atij nuk I flihej.Hengri buke dhe vajti te shtrihej ne dhome.Edhe shoket u shtrine qe te qetesoheshin.Ne mbremje kishin mbremje vallezimi.Tani u shtri per tu qetesuar.Dremiti pak.kujtoi se kish fjetur shume.nje enderr e kish zgjuar.I ish bere ne ender sikur kish rene debore dhe atje te fshati I tij ai kish bere nje njeri prej bore.Por sa e mbaroi se ndertuari njeriu prej bore ju be sikur ishte Dezi.Por sa ajo I foli doli dielli dhe ajo filloi te shkrihej.peerse me bere qe te shkrihesha keshtu te luetem me ndihmo se u shkriva.Ai vinte

-52-a

verdalle dhe nuk dinte cfare te bente.Cfare njeriut je qe nuk me ndihmon I thoshte njeriu I bores qe I ishte bere Dezi tani dhe po tretej ngadale.

Nuk di cfare te bej tha ai dhe u ul poshte saj sikur donte te fshillte ujin e bores se shkrinte. Por kur nuk di perse me bere.Perse pikerisht mua. Pa dashje te bera ty se vetem ty te kam fiksuar.Prandaj te lutem lufto vete. Po ty perse te dua kur luftoj vete me ndihmo me co ne hije te lutem. Ai e mori ne krah dhe donte te vinte ta conte ne nje vend te ftohte. A e di cfare te besh me tret ne trupin tend dhe keshtu ben duy pune dhe njeheresh mua me ndihmon dhe me bent e patretshem se jam me ty por dhe njekohesisht tret edhe dyzimin tend per mua. Te lumte e gjete zgjidhjen I tha aid he atehere u cua vrik nga krevati.Ishte bere qull ne djerse nga sikleti.Shoket e vune re dhe I thane perse ky siklet.Isha djersitur dhe nuk po merja fryme genjeu ai nga sikleti. U cua dhe u nderrua.Doli pak perjashta.Ishte errur.U fut ne dhome dhe mori dy-tre cuna dhe u nis per te ngrene darken.I dukej vetja bosh.I dukej sikur dicka kishte bere por se cfare nuk e percaktonte dot.Hengeren darken dhe vajten ne dhome.Ai u vesh bukur dhe u parfumos disi.Perse gjith ky salltanet –pyeti Kastrioti.Eshte mbremja e pare dhe duhet te tregojme qe jemi dikushi. Mos ka me teper se kaq?Sigurisht por dhe me kaq mjafton.Kur vajten ata pothuaj salla ishte mbushur plot.Por si zakonisht vajzat ishin ulur vec dhe djemte vec.Kish ngelur ky zakon I vjeter.Tani sa u fut hodhi nje veshtrim gjitheandej.Pa dhe ju duk se dikush mungonte.Pa dhe njehere me vemendje dhe dalloi silueten e Dezit diku andej nga fundi.Deshi ta pershendeste por ajo qe kthyer me kurris dhe bisedonte me shoqen e saj.Atij prapeseprape I ndriti fytyra.Shume mendime kish kaluar ne mendje.Dhe kur ishte larg apo kur punonte ay thoshte qe nuk kishte cfare te bente por nuk do te tallej me te do ti kerkonte falje dhe do te vazhdonin secili ne rrugen e vet.Por sa e pa nderroi mendje.Sa I pa kurizin syte I shkelqyen.Ja ju be me I lehte trupi dhe mendja ju kthellua.Ndjeu se kish shpejtuar ne mendime.Nuk e shkonte ne mendje jeten pa patur Dezin.Desh gabova po mendonte dhe beri te ulej ne nje vend qe ajo ta verente se ai ishte aty.Por dhe mendonte ai se ajo do ta ndjente qe ne ajer qe ai ishte aty brenda.Ajri I dendur me notat e melodies se tyre bente qe ata ta ndjenin pranine e njeri tjetrit.Por sit a kuptojme jeten tone pa njeri tjetrin.Jo kurre tha me vehte Tani dhe per here te pare ishte mirenjohes vetes por edhe Dezit per mendimet dhe ndryshimet e pesuara.Orkestra kish filluar qe te akordonte kordat e muzikes.Secili instrument bente provat e fundit.Ja dhe keto njelloj si njerezit qe para se te kendojne rregullojne zerin duke kruajtur fytin edhe keto

-53-a

veglat muzikore bejne akordin e notave te tyre.Por Dritani pak e kish mendjen nga kjo gare fillimi te startit te tyre.Ai donte reagimin e Dezit.Por kur pa qe ajo do te kthehej zemra po I rrihte fort.po sikur te ma shikoje ajo zemren.Jo se eshte trikoja.Ata u pane ne sy.Dhe ajo kish mare nje ngjyre te purport qe e tregonte jot e bukur se eshte pak por kur I thone yll fare.Nje bukuroshe sa Dritani po dridhej nga deshira q eta kishte te veten nje minute e me pare.Kish veshut nje pullover te bardhe nen ted he nje triko te hapur te kuqe siper saj.Ajo vezullonte.Pai e donte te teren per vehte.Kur I kryqezuan shikimet ajo e pershendeti lehte me koke.Vetem nga kjo Dritani ndjeu pa mase lumturi.Sikur gjithshka ishte e tija.Jo tha me vehte nuk duhet te kete force ne bote qe te me ndaje me te.Nuk eshte e drejte qe ne krahet e saj te prehet askush tjeter pervec atij.Dhe ai kete konstatim e kishte nga vetja.I dukej krimjo vetem per vehte por dhe per Dezin se nuk do te kishte tjeter njeri q eta vleresonte ashtu sic duhej ate.Ishin te rralle ata qe e meritonin ate.Ose me mire te themi qe nuk kish tjeter kush ta lumturonte ate pervec tij dhe ish padrejtesi pot e ndodhte pavaresisht arsyes qe ish biografia apo kushteve konkrete.Sido qe te ish ajo meritonte vetem ate Dritanin e Liqenasit dhe ai me rezerva por me pak perkushtim dhe ai do te arrinte qe ajo te merte ate qe meritonte.Pas pak u degjuan disa kercitje per qetesi. Te dashur aksioniste.Sot organizojme kete mbremje vallezimi.Qe sot e ne mbarim do te kete cdo dite pra dy javet e fundit do te kete cdo dite mbremje.Atehere vetem du ate ju them se duhen zbatuar rregulllat.Komisioni do te caktoje cdo dit qe mbremjen ta drejtoje cdo dite nje njeri I garave te emulacionit.Sot do ta drejtoje Theofili. Dakort djema dhe vajza ama rate njehere ne doren time >di une se cfare bej.Atehere orestra gati.?-Theofili eshte gati orchestra gati aksionistet po gati jane le te filloje zyrnaja.Por degjoni ketu meqe kemi respect ne tre vallezimer e pare fuqine e kane shoqet.Muzika filloi.Sikur te ishte me komande shume u cuan menjehere dhe kish filluar vallezimi.E para ishte nje valle shume e bukur.E hiqte nje vajze qe perdridhej shume bukur dhe perpiqej qe te mbante ritmin.Me te mbaruar vallja Theofili drejtuesi tha-Tani jane dy fokse por most e harrojme se fuqine e kane shoqet. Muzika kish filluar prape.Disa vajza ishin cuar dhe ju ishin drejtuar partnereve te tyre.Dritani sihte cuar dhe kish bere disa hapa per ne pisten e vallezimit.Por aty u gjend menjehere dhe Dezi.Ata e pane njeri tjetrin ne sy.Ishin nisur ted y menjehere tek njeri tjetri dhe ishin takuar ne mes.Pa e lajmeruar shokune kishin kuptuar njeri tjetrin. Dritani e pershendeti dhe njehere dhe e kapi lehte per beli. Faleminderit tha ajo dhe uli koken.Ajo ishte ngjyrosur me te kuqe ato caste.Tani e kapi lehte per beli dhe me doren tjeter hapi tere gishtrinjte.I kryqezuan tere falangjet dhe shternguan duart.Ajo me ngjyren e purport per nga e kuqja.Por adhe ai ishte bere flak I kuq.Ishte mallengjyer sa nuk fliste dot.Donte qe trupin e saj ta bente njesh me te tijen.por I vinte turp.vetem kaq.I vinte turp se pot e ish per deshiren e tij ai donte ta perpinte te teren.E kishte

-54-a

mbeshjelle per beli dhe ishte lumturuar sa me ska.Vallezonte dhe e shikonte drejt e ne sy.Ajo kish ulur syte ne mberdhe.Ne nje moment Tani goditi lehte gjurin e saj por pa dashje. Me fal most e vrava.

Oh jo te lutem mos kerko falje. Tani mori drejtimin e vallezimit.Nuk fliste dot nga mallengjimi.Ishte lumturuar I teri.Per kete donte qe ajo most a verente dhe filloi ta rrotullonte.Po vallezonin kaq bukur sa sikur dhe prova te kishin bere nuk do te harmonizoheshin kaq mire. Tani e ndjente me shpirt kete vallezim ne krahet e saj.Por edhe dezi e donte me shpirt.Shpirtrat e tyre ne kete rast ishin binjakezuar ose ish pak te thuhej ishin binjakezuar shpirtrat etyre ishin tretur dhe ishin bere njesh.Ata nuk vallezonin.Ata po fluturonin.Por nuk vazhdonte dot me se muzika kish mbaruar. Faleminderit tha ajo Faleminderit juve tha Tani por mos harro se ishte fillimi. Po miratoi ajo me koke dhe e tundi lehte ate.Flokret qe I kish krehur bukur dhe qe formonin nje strehe te madhe mbi balled he I jepnin nje hijeshi te jashtezakonshme fytyere I rane mbi balle.Radhen e ke te zene sa here qe ne te kemi fuqine tha ajo dhe iku ne vendin e saj. Tani beri te ulej tek radha e tij.Por aty kish mbritur Lola.Sa u afrua ai e kuptoi kontekstin.

Ore ti zemer bretkocke por per ne kush do te mendoje?

Por cfare te them une Lola ti e shikon qe nuk me lene te mar fryme.Kujdes me frymemarjen por ti ai do te ngelesh zemer bretkocke per ne se me sa shoh qenke I zene plotesishte dhe me te drejte. Ata qeshen dhe dritani ira ne shpatulla ne shenje mirenjohje per mirkuptimin. Muzika filloi prape.Ata ishin cuar prape dhe u takuan sikur te ishin rakorduar hapat e tyre.Kete radhe Dritani e kapi me shume per beli sikur donte ti thoshte qe nuk te leshoj me.Po e veshtronte me shume kujdes.Nuk e kish pare kaq me imtesi fytyren e saj.Ajo e ndjeu veshtrimin dhe uli serish koken. Jo Dezi dua ta shoh fytyren tende.Jo vetem ta shoh por me shume akoma.Ti duhet te dish se une nuk mund te bej ndryshe.Eshte e veshtire te te them se nuk jam menduar. Ai deshi te vazhdonte por ajo ja preu. Tani- tha ajo me nje natyrshmeri te persosur. Tani jo vetem u mallengjye por u emocionua sa nuk po hidhte as kembet. Vazhdo se po na shikojne I tha ajo dhe vazhdoi. Une te kuptoj fare mire. E ndjej dhe e shoh reagimin por sot te lutem dua ta mbaj mend kete dite apo nate vallezimi.te lutem llafosemi neser sot vallezojme. Faleminderit dhe fatekeqesia jone eshte qe ne kuptohemi dhe pa folur dhe keshtu do te

-55-a

harrojme fjalorin.E kapi me lehte belin.E ndjeu aromen e saj dhe u deh pa mase.E rretulloi dhe njehere dhe shterngoi duart.E ndjeu kaq shume sa dehja kaloi deri ne cdo qelize. Baza e qelizes eshte uji ai perben 95 perqind te saj tha ai. Po ashtu eshte por per cfare nea duhet. Ujin e qelizave e kemi te njejte tha ai dhe po e verente thelle ne sy.Por dhe ajo kete po bente.Nga habia se ku do te dilte po e verente ne sy.Sa sy te bukur qe ka si nuk e kam vene re me pare.Shiko si I ka dhe konturin e fytyres.Mbrekulli. I takon qe qelizat I kemi te njejta-tha ai he buzeqeshi me nje hare te mbrekullushme. Keshtu me duket dhe mua. Ata vallezuan me nje ritem te shkelqyer por kish mbaruar dhe muzika dhe ju duhej te uleshin ne karrike.

Eshte I vlefshem dhe tingulli ne vijim tha Dritani. Veri fleten e kopjativit per miratim u kunder pergjigj Dezi Ne castin e pushimit ata ishin ulur dhe po mendonin per disa caste.Dritani ndjeu nje dore ne supin e tij.ishte dore e lehte.ktheu koken dhe pa nga ajo.dritan he ckemi. E hic hic nuk kemi gje po nga ty.? Edhe nga mua hic hic prandaj vallezimin tjeter e ke me mua.Kaq tha dhe iku.Nuk priti pergjigje. Ai deshi ta kundershtpnte por ajo ishte larguar.Ah moj Lola cfare te bej tani.Por nuk ka gje se e tere mbremja eshte per mua.U kthye nga Dezi.Ajo e kish vene re dhe pa hapur gojen ai ajo miratoi.Ai ndjeu gezim per kete mirkuptim.

Dritani u cua me Lolen dhe kur po vallezonte pa qe dhe Dezi po valleznte me nje djale tjeter.Atij se si I erdhi.E verejti me kujdes.Ai dic po e pyeste se ajo afroi veshin per ta degjuar.me te e degjonte fjalen qe ne ajer.Dic I kthe pergjigje dhe buzeqeshi lehte.Dritani po e veshtronte. Koken ne Stamboll trupin ne Janine a mer vesh Dritan po kercen me lolen jo me ate tjetren. Me fal Lola por me ka ikur mendja.Ti ke te drejte por une kam hak. Megjitheate ajo eshte vajze e mire.Kaq di te them une.ne na duhej te kishim per vehte por ajo eshte me fat se ja na duket sikur te rrembeu.Por dhe ti fat ke se eshte vajze e mire.Qe nga ky moment je I lire te vallezosh me te pavaresishte se edhe ne te duam.Por ne te duame ndonjehere kurse ajo atje te do pergjithmone. Faleminderit per mirkuptomin.Meqe muzika mbaroi tin a lesho doren. Mirupafshim dhe mos u demoralizoni se sa te lodh ate vajzen e huaj me ju do te tertem.

Ne vallezimin tjeter tani po I tregonte Dezit lojen qe I kishin bere ne brigade.Ata po shkriheshin.ishin ne nje harmoni te cuditeshme vallezimi dhe hareja e fytyrave te tyre.Kur mbaroi mbremja ata deshen qe te shprehen per kenaqesine .Por e mirekuptuan ate. Mirupafshim neser si kudohere.

-56-a Po mirupafshim.Qe kenaqesi por vetem kaq. Ata u ndane dhe kishin brenda tyre nje ndjenje qe askush nuk guxonte ta percaktonte se cfare ishte dhe sa ish madhesia e saj.Ishin kenaqur dhe kishin bere mire qe nuk kishin biseduar per te tjera gjera. Tani kish nje kenaqesi tjeter .Ja ai kish vallezuar me vajzen me te bukur te salles dhe ajo ishte vaza qe e bente ate te lumtur.Nuk kuptonte se nga I vinte ajo hare e brendeshme ai gezim sikur nuk shkelte ne toke sikur donte te fluturonte dhe neqofte se nuk fluturonte kja vinte nga qe ai nuk e provonte njehere se po ta provonte ishte I bindur se do ta bente.Ishte ndjere keq kur e kish pare te kercente me nje tjeter jo per xhelozi se kjo ndjenje meskine nuk ka vend ku ka mirebesim.Por ja nuk mund ta imagjinonte kurre Dezin ne krahet e nje tjetri. Kish vajtur ne dhome dhe po kendonte lehte pa e kuptuar as vete.Shoket po e ndiqnin ritmin e tij dhe nuk e bezdisen.Edhe ata me kutin e tyre ishin kenaqur.Secili kishte kenaqesine e vet.Edhe Dritani kish te tijen.Dike me shume dhe dike me pak kjo mbremje I kish bere te rinjte aksioniste me te lumtur me te gezuar.Kishin defryer me njeri tjetrin kishin vallezuar me valle nga me te bukurat por kishin kercyer dhe foks dhe kishin ndjere bote te bukur pervec atyre S-ve qe mernin ne pune. Ate nate Dritani fjeti qete.Por qete fare ama sa nuk ndihej vetem fytyra ishte kaq e paqme sac fare te tregoje.Duhet ta shikoje me vemendje te madhe dhe te daloje ne fytyren e tij qe ish sin je rregjister I madh koperative.E shprehte fytyra e tij paqesore qetesine e tij shpirtetroe. Te nesermen pothuaj kish kaluar gjysma e aksionit.Te gjithe I flisnin njeri tjetrit sepse njohja ishte thelluar.Kish nga ata qe njohjen e kishin qe me pare por shumica ishin ne njohje te reja.Dhe ish bukur.Dhe zbuloje midis tyre qe kish njohuri dhe njohje nga me te ndryshmet.Por me te bukurat ishin njohjet si e Dritanit dhe Dezit.Nuk ishin vetem ata, por keta binin ne sy sikur te ishin pikturuar kastile.Ju kish hije ose nur jo vetem busti I tyre kur rrinin prane por dhe bisedat per to dhe bashkebisedimi. Aty ish mare vesh lidhja mes tyre.Sepse te tere e kuptuan dhe gjate mbremjes.Ata pothuaj kercyen vetem te dy.

Mariana nuk e kish biseduar thelle me Dezin kete pune.Edhe ajo ishte disi e shqetesuar por dhe e gezuar.Gezohej nga gezimi I shoqes se vete dhe hidherohej nga ky hidherim.Diten e neserme ato ndenjen afer ne pune.Teksa po benin pak pushim atje siper ne nje rreke plot me mare dhe po perpiqeshin te benin normen te parat Mariana I foli. Moj po paske qene e thekur per te vallezuar ti Dezi.Dje ishit vetem ju ,muret dhe orkestra nuk kishte tjeter njeri. Perse Mariana e tepruam dhe rame shume ne sy. Sikur edhe vetem nje qepalle te kishte syri do ta verente se ju nuk shikonit te tjeret por vetem njeri tjetrin. Ua sa turp por ne me beso qe nuk e vume re.

-57-a Jo nuk eshte turp por mungese respekti se me ju donin te vallezonin dhe te tjeret. Po cfare te beja une por kjo ishte mbremja e pare tani do te kete cdo dite dhe do ta ndreqim gabimin e bere bile dhe me angazhime konkrete. Ne themi per ate qe iku se cfare vjen nuk e dime. Po rame shume ne sy po thua ti. Nuk eshte krim por eshte gje e bukur te fluturosh ashtu si ju dje. Si dukej me thuaj se po plas ta mar vesh.

Nga jashte duket mbrekulli por nga brenda nuk e di une ate e di ti. Degjo Mariana se nuk e kemi biseduar gjate.Ne akoma si kemi premtuar asgje njeri tjetrit. Cfare po me thuaj ju akoma nuk I keni shprehur dashurine njeri tjetrit.?!.-pyeti ajo e habitur.Po ku e di ti mendjen e atij. Ne kuptohemi per mbrekulli.Kemi nisur dicka te bukur.Ai eshte njeri I mbrekullushem.Por une kam nje merak .Dua qe te jete e drejte qe ne themel te asaj qe vjen mbrapa te jete e verteta. Ku do te dalesh Dezi ?

Po ja une I thashe te verteten e biografise time. Po perse e bere kaq shpejt a nuk mund te prisje dhe ca dhe te shikoje drejtimin. Jo me brente ndergjegjja ime dhe deri sa ja tregova nk ndihesha e tere.Prandaj dhe dje isha ashtu si e dehur.

Po cfare ke bere dhe njemije here me porosity mamaja jote shiko cupen dhe mos e lere te beje ndonje rrefim se gati eshte ajo me tha. Jo Mariana une ty nuk te fsheh asnje gje.Shyqyr qe te kam.Une pardje I thashe tere sekretin e biografise time qe dhe ai te dije ku po e hedh kemben. Por mua mjaftonte vetem derrasa pra qenia jote si vajze e mbrekullushme. Jo une nuk jam vetem kam familje biografi histori dhe eshte e drejta e tij qe ti dije. Po po cfare ke bere moj qe cfare te them –dhe mendohej per me tej Ai te beje cfare te doje por te dije te verteten. Ti nuk I di pasojat moj vajze. Ate dite qe I thashe ai u shqetesua dhe nuk e dha vehten por u shqetesua. Po perse e di pak ti se nuk merr parasysh pasojat. Une I kam hequr ne kurrizin tim prandaj ja thashe qe ti dije. Po ai cfare te ka thene tjeter?! Nuk e lashe une te vazhdonte se dua qe te mendoje thelle dhe me pergjegjesi veprimet e metejshme te tij. PO cfare ke bere moj cupe?! Po perse moj Dezi. Jo per sot se eshte kollaj por per te nesermen si per ted he per mua.Ne kemi shume gjera te

-58-a

perbashketa sa nuk thuhen.Ne e kuptojme mire njeri tjetrin dhe kjo do te ishte vetem nje hap I bere ne rrugen e duhur.Por ka dhe avaze te tjera qe duhen bere llogari a me kupton moj moter. Po po fol se te degjoj.! Duhet te bej llogari seja une jam e humbur se nje burse nuk kerkova dot se jam me biografi te keqe dhe atij I duhet ta llogarise se do behet me femije dhe varet si do e trajtojne.kete llogari I duhet ta beje.Mua me pelqen pa mase.Se ke idene se si ndihem prane tij.Por eshte e drejta e tij te mendoje se eshte jeta perpara. Po po keshtu mendoj dhe une. Nuk dua ta humbas dhe e pelqej shume por dhe ai mua dhe kuptohemi me njeri tjetrin por

Ne themel te ketij mirkuptimi ai duhet ta dije se eshte kjo e vertete qe dhemb dhe lendon shume me vone. Po cfare bere moj Cupe megjithese ke te drejte. Cfare po me thua Mariane?

Ate qe degjove qe cfare me th cfare bere por tek e fundit ke te drejte. Ajo e perqafoi dhe lote mallengjimi dolen nga syte e saj.Kish qene ne ankth per mendimin e Marianes.Jo se do te ndryshinte ndonje gje.Por ama ajo e dinte se ajo do ti thoshte te verteten.dhe per kete ajo I ishte mirenjohese. Faleminderit ,bile shume faleminderit per mbeshtetjen dhe mendimin tend. Jo kjo nuk eshte gje se keshtu eshte e vertete kjo qe me thua.Ai duhet te hedhi hapin I sigurte mbi dick ate njohur dhe te sigurte.ti ja paske thene.Po sa e zonja.Po si e bere moj Dezi.Megjitheate te lumte kjo eshte e drejta. Ato do te vazhdonin pot e mos binte canga qe kish mbaruar dhe per sot turni.Hajde se do te kthehemi por do te pyes si reagoi dje. Ti e pe .Nuk la asnje radhe pa kercyer me mua.Deshi te hapte muhabetin por une nuk e lashe.I thashe se e bisedojme ne nje vend me te qete, Tmerresisht mire.Nuk me genjen as syri dhe as mendja per ty. Nje radhe kerceva me nje djale nga fshati afer meje.E vura re qe u be sikur ja moren dhe nuk po duronte sa te mbaronte vallezimi dhe nuk priti por sa filloi muzika dhe pa filluar mire erdhi dhe me mori dhe me tha qe nuk te le me se nuk mundem. Ne aparence duket djale I qete por ti e di mire dhe une kam besim. Kishin biseduar gjate sad he ishin vonuar me shume dhe vajten dhe vone ne mense.hengren dreken dhe vajten ne dhomen e tyre. Me jane mbaruar sapunet dhe me duhet te blej .Po kur te dalimneser blejme.Po ti sikur kishe aty tek kutija.jo jo nuk kam tha ajo dhe e shikoi se mos ajo e kishte vene re nje te tille qe ajo e ruante.

-59-a Dezi e kishte dhe nje sapun.Por e kish mbeshtjelle mire dhe e ruante si ndonje relike te koheve antike.Bile jo kaq thjesht.E ruante si ndonje bizhu qe eshte relike e familjes dhe ruhet me nje perkushtim te madh.Diten e pare qe ish njohur me Dritanin ajo ja kishte vene meriten atij sapuni.Ai ishte sebepi.Dhe ajo ish lare me te.Por ish lare dhe Dritani.Sigurisht qe ish sebepi qe dhe ishin njohur dhe ajo e kish mbeshtjelle me dashuri dhe perkushtim dhe kujdesej me nje dhembsuri e dashuri per nje gje te shtrenjte.E shihte shpesh ne fund te valixhes.E merte ne dore sikur ai sapun te kishte brenda vehtes Dritanin.Ndonjehere dhe e perkedhelte.Kish ndonjehere frike se mos I tretej dhe atehere per te shporrur friken hapte menjehere valixhen e drunjte dhe e shikonte a ish atje .Po ai ishte ashtu sic e kish lene ajo.Atehere Dezi e qetesuar e merte dhe e shihte qe a ish pikerisht ai.Kur sigurohej e mbyllte valixhen dhe shtrihej ne krevat dhe imagjinonte.Imagjinaten e kish mjaft te zhvilluar.

U qetesua disi mbasdite dhe ne oren e caktuar vajti dhe zuri vendin e saj tek ilqja e vjeter.Pothuaj ne te njejten kohe ja mberriti dhe Dritani.Rruges kish menduar qe kur ta takonte donte ta perqafonte por kur erdhi dhe e afrua sikur u mblodh dhe keto endra ju coptuan.Dezi si ja kalove sot.U lodhe ndopak.?Pyetja ishte shume dashamirese dhe kuptohej qe brenda saj fshiheshin shume gjera por midis tyre fshihej nje perkujdesje e madhe dashurie. Jo kalova mire ti si ndihesh a u lodhe.?

Jo nuk ndjej lodhje.Le te punoj sa te duash.Une nuk kam qene punetor por tani ndihem sikur do te kap rete me dore.Lodhja nuk eshte asgje.Dora jote po.Ai ja mori doren lehte dhe e verejti drejt e ne sy.Shikoi dhe ndjeu mall.E kish para vetes dhe prape nuk ngopej.E kishte kapur doren e saj dhe I dukej sikur ishte tretur brenda dores se tij. Une nuk them dot llafe te medhaja apo si ata ne filma.Por di te them se vetem ti me lumturon.Kur jam ketu me ty nuk kam se cfare te them.Ndjehem I teri.Llafet me ikin.Por vec dua te perqafoj fort te kem ketu ne gjirin tim dhe te kem vetem une.Ai ish skuqur.Vazhdonte te fliste por asnje fjale nga ato qe kish llogaritur me vehten e tij qe do ti thoshte.I mbante mend te tera se I kishte perseritur me mijra here.Por tjeter llafe kishte ne mendje dhe tjeter nxirte.Ne jemi te thjeshte dhe nuk dime shume por dhe une ndjehem e lumtur prane teje.Por ajo deshi te vazhdonte me tej… Dritani e verejti thelle ne sy ndjeu se nje mal dashurie I vershoi thelle ne shpirtin e tij.Doren e saj qe e mbante akoma ne duar e shterngoi dhe me shume. Vertet me do Dezi tha ai?!

Pa asnje hezitim vertet dhe shume.

Atehere nuk kish force qe ta ndalte.Akapi fort dhe e puthi ne buze.Ish hera e pare.Por ndjeu se tere ndjenjat u bashkuan si rryma elektrike qe e percjell I njejti tel.Dhe ajo u shkri dhe u be njesh.

-60-a

E pa drej e ne sy.Ti me lumturon dhe e perqafoi per kete radhe te perqafuar dhe te qafosur dhe me nje mallengjim te pa treguar.te dy qanin me lote mallengjimi dhe dashurie. Por pasi kishte kaluar ky cast ajo vazhdoi. Degjo Dritan une te kam fort perzemer por ti duhet te mendohesh.Une lumturohem me ty.Por nuk do ta duroja tere jeten faktin qe ti te vuaje per fajin tim. Nuk kam arsye te vuaj.Une jam ti.Jemi e njejta gje.Po vuajte ti une vuajtur kam. Jo Dritan- dua qe te mendohesh mire. Jo Dezi te lutem jam menduar.Dhe nuk mundem pa ty.Se imagjinoj dot nje tjeter njeri krah teje.Une mendoj se ka qene e shkruar qe ne te jemi bashke.U perpoqa por nuk munda. Degjo Tani atehere po te tregoj dy gjera.E para do te them se une kam dale shume mire me mesime ne shkollen e mesme.Burse nuk me dhane te vazhdoja shkollen e mesme.Prandaj e vazhdova ne fshatin qender koperative ku ish dhe shkolla.Por sic te thashe kam shume per te treguar.te kam thene qe keto gjera qe po te them jane varrosur thele ne shpirtin tim.Por ty po ti tregoj.Pasi mbarova shkoollen e mesme kerkova te vazhdoja shkollen e larte.Kjo eshte dhe endrra e babit tim.Por nuk u realizua kurre.Une pyeta gjitheandej dhe nuk me dhane pergjigje.Nuk te ka dale bursa dhe kaq.Une jam merzitur atehere shume.Per vete po se po.Por dhe per babane se atij I vinte keq dhe e kuptonte por cfare te me thoshte.Nje dite vijne disa inspektore te arsimit dhe te parties ne fshat.Ata nuk me njihnin.Njeri e pyeti ate tjetrin qe kish ardhur me shpesh dhe I tha qe do te veme nga Zeneli sot.Do te kasha shume qejf dhe do te kenaqeshim por ama nuk veme dot.Ai sekretari I zones nuk me pa mua dhe I tha se nuk na lejohet te vemi se ka biografi jot e paster.Kete e di ju pergjegj ai I madhi por nuk veme se nuk I doli bursa e cupes per shkak te saj.Une ika dhe ate dite e mora vesh dhe pasojat e kesaj biografie.Prandaj une te thashe qe te mendohesh mire.Dezdemona tregonte dhe qante.Por dhe Tani degjonte dhe ai ishte perlotur.Nuk do ta perligje asgje lumturine tone as dhe biografia.Dhe tjetra qe du ate tregoj qe ti te kuptosh perse te lutem qe te mendohesh te pyesesh dhe pastaj te vendosesh. .Ate dite qe une qesh me temperature ty te kujtohet.? Po po me kujtohet si sot se ti qe mire dhe ajo te ra menjehere.Po kujton ti se une se meritoja qe kasha bere dy norma qe te dilja e dalluar dhe te meja ate S ne e mallkuar.S-ja ishte Sulmuese e dalluar.E mritoje por nuk e mora vesh perse nuk te nxoren te dalluar.Por ja mor Tani per shkak te kesaj biografie.Ai ndjeu keqeardhje dhe e perqafoi. Dezi ndjeu ngrohtesine e trupit dhe e la vehten te lire.Ne jeten e saj nuk kish patur te tilla caste.Nuk kish patur me shumice raste qe te kish ndjere lumturi sidomos kur e meritonte.Dhe e ndjente se meritonte me shume dhe ishte e pafajshhme.

-61-a Nuk eshte se kemi faj por keshtu rrjedh jeta dhe ne jemi ne kete vorbull.Prandaj po te lutet Dezi Dritan qe te mos gabohesh.Te mos nxitohesh.Ne vertet e kemi per zemer njeri tjetrin por ama duhet te dish pasojat.

Dezi me lumturon pa mase.Ne kemi shume per te thene.Te them te drejten une nuk I kasha vene re shume ketij fakti.Me para nuk me bente pershtypje.Nuk doja tja dija se e kasha.Dhe kur e ken je gje nuk ja di shume rendesine.Nuk them se nuk jam menduar.Jam menduar dhe shume bile.Kurt ha kete ai ju drejtua asaj me shikim te prere.I pelqeu kjo se eshte e vertete dhe e drejte.Bile ndonjehere mendoja si shume dhe ndrydhesha.Duke thene se duhet te heq dore sa me shpejt.Edhe dje kur erdha ne mbremje erdha I dyzuar.Se te themi te drejten eshte problem .Dhe ne kemi familje fis dhe ku di une.Prandaj dhe jam menduar.Por me thuaj cfare ti bej kesaj qe e mbush gjoksin vetem me silueten e fotografise tende ndryshe eshte boshllek I madh.Ky hon thir cfare te duasgh tjeter ka vetem nje jehone vetem jehonen e emrit tend. Dezit I erdhi mire dhe tani po clirohej.Ai akoma nuk I kish thene cfare do te benin.Por cfare kish ndodhur ata e dinin.Mori me doren e saj nje tufe nga floku qe I binte mbi vesh dhe filloje te perkedhele lehte.Ishin kaq te lumtur por dhe te trembur per te ardhmen.Kishin te drejte. Por mbreme kuptova shume.Kur ti rije atje vetem dhe llafoseshe me ate shoqen une bera nje reviste te aksionisteve.Bera nje prove me mendje.Kush eshte I denje per Dezin ketu thashe me mendje.Por po dridhesha se kasha frike se mos dilte ndonje tjeter megjithese me dukej e drejte pyetja dhe po aq e drejte dhe pergjigjja.Pervec meje nuk imagjinoja asnje tjeter se nuk arrija te kuptoje sa kush pervec meje te bente te lumtur.Por veshtrova dhe vehten time dhe thashe qe nje gje te tille pot e ndodhte nuk do ta duroja.Dhe dua te them qe nuk e duroj dot idene qe une te mos jem krah teje.Ti ske faj cfare ka ndodhur.ne do tu a tregojme kete te gjitheve. Ne nuk do te kerkojme asnje gje nga te tjeret.

Dritan une jam e jotja .Ti nga ana e jote duhet te mendohesh prape.Une nuk humbas,por do jem e vuajtura e perjeteshme neqofte se te shoh qe ne jete te jete ndryshe. Jo ne nuk do te lodhemi.Ne jemi nje.jemi prere per njeri tjetrin dhe duhemi.Kete le ta marin vesh te tere. Ata u puthen me nje passion sa me ska. Te falenderoj shume por shume Dritan.Lumturia per mua eshte dhe ka qene e huaj.tani qe e ndjej cfare eshte do te perpiqem ta mbaj dhe ta rris qe te rritet brenda nesh.

Ashtu sic ishin ata vajten bashke ne mense.hengren darken dhe percollen njeri tjetrin.Kur u ndane pane dhe njehere mos kish njeri.Pasi nuk dalluan asnje njeri u puthen prape dhe u

-62-a

ndane.Duart ne gishtrinj te kryqezuar nuk doni te ndaheshin por me mirkuptim dhe ato u ndane. Naten Dritan. Naten dhe endra me Dritan pafsh po Dritan nga Liqenasi aman. Qeshen dhe u ndane. Diten tjeter u cuan dhe fluturonin sikur te ju kishe vene krah.Secili vec e vec benin ritualin e zakonshem me nje lehtesi sa nuk kish per ta asnje pengese.Vajten ne pune dhe punuan deri aty nga mezdreka.Sapo kish filluar qe te merte mbasditja apo te anonte ora nga mbasditja kish filluar nje shi.Fillimisht nje shi I lehte.Ku te fshiheshe nuk kishe sepse druret ishin shkurre dhe rralle kish ndonje ilqe te madhe.kush e kish ndjere shpejt kish ikur.Por dritani ish hallakatur dhe po kontrollonte mos gjente Dezin.Kish frike mos e zinte ate shiu.Sa cuditshem mendoi ai.Ja une te tere I kam bashkeudhetare dhe nuk pop yes per asnje ne e ze shiu apo jo.Ama me rreh fort zemra kur mendoj se do te zere shiu Dezin dhe do ta lage.beri tutje ne drejtim te brigades se Dezit.Por nuk pa.Kur beri me lart dalloi se dhe Dezi po bente te njejten gje. Po cfare ben akoma Dezi se te zuri qameti?

Po bej ate qe po bend he tip or une te kerkoj ty kurse tip o me kerkon mua. Po do te behesh qull nga shiu. Po dhe ti ashtu do te behesh a nuk eshte njesoj. Po e drejte. Po sa konstatuan keto ata shiu filloi te bjere me shume furi.Dritani pa nga shkurret mos gjente ndonje vend dodido sa ti mbronte ne mementin fillestar dhe tja u priste pak furrine e shiut.Verejti nje dru mak me te larte dhe me kurore me te madhe.Poshte tyre qene ca mare por dhe ato disi te prera dhe vetem sa zinin vendin. Hajde veme atje sa te pritet rrebeshi dhe ja qartesoi Dezit me gisht dririn me te larte qe mund ti mbronte disi.Vrapuan drejt tij dhe kur arriten u kenaqen se me ne fund gjeten nje vend qe mund ti mbronte nga shiu qe vazhdonte te binte me rrembim.

Ata u afrua me trupat e tyre qe tashme kishin filluar te leshonin avuj.Po ti qenke lagur shume Tani shiko si je bere. Po ti nuk shikon vehten dhe pastaj te nxjeresh konkluzione.Pothuaj tere aksionistet kishin ikur.Kish aty ketu ndonje qe nuk kish arritu te largohej ne kohe dhe ish fshehur dhe ai si ata neper shkurre.Por dy te rinjte nuk I verenin.Ose me sakte nuk donin ti shihnin.Dhe kur nuk ke deshire ti shikosh vertet qe nuk I sheh. Kerciti ne bubullime e fore shurdhuese dhe pas saj ndricoi dynjane nje vetetime sa trembi gjithendej.Dezi u tremb shume.Dritani e mbeshtolli me trupin e vet.E mbeshtolli fort.

Mos u tremb Dezi jam une ketu dhe kur jam une nuk ka zot qe te trembi ty.Ja shiko une jam mbeshtjellsja jote pra jam lekura ti je brendia ime je shpirti dhe nuk do te gjeje asgje

-63-a

kurre.Shpirti nuk vdes prandaj lere vehten te jete brenda meje.Mua kaq me nevoitet.Ata ishin bere nje trup.Ajo e perqafoi fort.Por prape gjemoi fort dhe u duk sikur ra aty afer.ndriu gjithandej nga vetetima e shkrepetimes sa Dezi u dridh dhe ngafrika I rrodhen lot.Dritani ne fillim nuk vuri re a ishin lot apo rridhnin nga shiu.E puthi fort.ne fillim nuk ndjeu lotet se ishin pikat e shiut qe binin mbi tad he ishin te ftohta.Por mes puthjes ai ndjeu lotet e nxehte te saj.E ktheu perballe vetes.E puthi fort.E futi ne kraharorin e tij.E shterngoi dhe donte ti thoshte mijra fjale por nuk thoshte dot asnje.dezi vazhdonte te perlotej si e trembur.Ai I fshiu vetem lotet.Nuk e di si beri ti ndante lotet nga pikat e shiut qe perziheshin ne faqen e saj.Ato lot bashkoheshin ne nje rreke te vetme.Dhe do te ishte e veshtire ti ndaje lotet nga pikat e shiut kur ato ridhnin bashke.Por Dritani I ndante dhe e perqafonte dhe e perdridhte trupin e saj rreth vetes sa nuk kish fjale te pershkruhej. Dezi.Solemnisht te betohem per keto lot qe ti leshon dhe I bashkon me shiun e rene rrebesh .Po te betohem se nuk duhet te kesh frike dhe te qash nga asgje.Une te dua.Lumturia eshte pak port e investosh per te eshte shume.Une te dua qe tit e besh vetenm kaq te shtysh qe tem bash ndezur kete zjarr me urat e lumturise.Te tjerat te mi lesh mua ne dore.Te dy nuk do te kete zot qe ten a mposhte.Nuk I kemi faj kurkujt per asnje gje.faji I jone I vetem do te jete se ne jemi bere per njeri tjetrin. Po Tani une kuurre nuk kam ndjere lumturi.Po lumturi te vertete ama .Kjo ndjenje ka qene e huaj per mua.Zoti apo e shkruara te solli ty qe nje njeriu si une ti japi lumturine.Por kam frike. Jo Dezi kurre te mos kesh frike te lutem hiqi lotet. Po jeta eshte ndryshe.Une per kete kam frike.Kam frike per ty se per vete e kam kaluar ate faze.Nuk ka me kush te me friksoje.Oh po burgu me frikson. Cfare thuaj Dezi jeta eshte e bukur dhe atje ku jemi ritur ne.Ai e shikoi ne sy.Ata sy te skuqur nga lotet tregonin frike.Madhesia dhe pershkrimi I tyre tregonin fisnikeri.por ama brenda tyre kishte frike.

Degjo une kurre nuk kam ndjere kete gezim kete hare kete lumturi.Kete ndjenje nuk e kam provuar as ne shtepine time.Kur nje femije I ble nje loder.I jep nje dhurate ai lumturohet.Po cfare bente babai im.Ai para se te na I jepte na tregonte per dhurata te ngjashme dhe na bente qe para se ne te mernin ndonje dhurate prej tij te gezoheshim para kohe.Po he mor burre mos I torturo I thosh im eme.Jo grua edhe kjo duhet me karar se mesohen qe neser kur ti kene bashke te dyja si gezimet dhe hidherimet te dine qe te jene te frenuara.Keshtu qe ne na jane dhene te tera me limite.Une duhet te jap te teren.te gjithe lumturine time.Ti e meriton Dritan.Por jam e frikur per ty per te ardhmen.Prandaj frikem.Frikem vetem per ty se une jam mesuar. Mo ski frike te dy do ti perballojme.Ti nuk ke faj se cfare kane bere at ate tjeret me pare. Une ndjehem e sigurte krah teje por nuk do te me treste dheri po te merja vesh qe ti do te pesoje ndonje gje per shkakun tim.

-64-a Nuk ka arsye.Mos ki frike deshira e jone dashurija e jone do te shkrumboje cdo gje. Ajo e puthi fort.E puthi sa pas saj pa buzen te zbardhur sikur I kish mare tere gjakun.

Shiko ta mora gjakun e buzes. Ke mare pak se une dua te jap me shume. Une dua qe te kem brenda meje.Une dua qe ne cdo kohe dau qe ndjesine qe me jep kur te prek ty ta kem ne cdo cast.Une dua qe te ndjej pranine tende brenda meje.

Oh cfare eshte ky.Por hap gojen dhe une te futem ne barkun tend. Dezi dua te futesh me gjithe shpirt.Une nuk dua vetem fizikisht une dua dhe shpireterisht. Une dua qe ti ta tretesh ne ajer te tere qenien tende dhe une pa asnje medyshje do ta kap te teren brenda qenies time.Ke pare bletet kur roitin.Ato shperndahen sa zene dhe diellin kur roitin.Por pastaj mblidhen ne ndonje dege peme te tera qe nga bletet ne shumes behen bleta ne njejes.Behen nje.Keshtu dhe une do te mblidhja tere qelizat e qenies tende na trupin tim.

Cdo qelize e imja eshte e jotja se une vetem per ty mendoj.Mendoj sikur cdo qelize e imja shkrihet dhe behet njesh me qelizat tende.Une bashke me qelizat kam dhe shpirtin tim.Dhe deshiroj qe ti fal ty te tera se bashku me shpirtin tim.Une e ndjej qe ne nuk kemi nevoje per shume llafe se meremi vesh.E ka shkruajtur zoti kete por une nuk e di.Di qe ne cdo cast une enderroj vetem per ty. Po si me enderron Dezi me thuaj. Po ja enderroj sikur ne mengjez te bej kafen dhe ndersa ti rrufit kafene une bej gati buken.Te percjell tek dera dhe ti me puth por kur ti hedh nje hap une tterras ndal se harrava dicka dhe te puth une me fort.Ti iken dhe kur del qe mbyl deren e jashteme te oborit ti kthen koken prape nga une dhe me buzeqesh me nje hare te mbrekullushme.kur ktehehesh nga pune une sigurisht qe jam ne pritje por ama e ndjej se kur vjen.Ndjej sikur ne nate trakasin hapat e kembeve te tua.E ndjej qe larg aromen e burrit te cilin jo vetem e dua por dhe e respektoj se ai me veresoi mua.Kur ti hyn brenda une rend te heq xhaketen te mar canten dhe te shtroj tavolinen e ngrenies.Mbasdite ti pasi cledhesh pak fillon pregatitjet e ditarit mesimor per te nesermen.Darken e hame te qete.Ne darke teksa llafosemi une thur nje pale corape me lule.I thur me tere ndjenjen e dashurise.Edhe ne kete perkujdesje vihet re mirenjohja per burrin qe te ben te lumtur.Keto jane vogelsira por ama mbi keto nje e nga nje behet mali I lumturise.Qe nga mengjezi deri tek thurja e corapeve pervec halleve te tjera burri qe te jep gjithshka eshte gjithshka. Dritani kish ngrire dhe e veshtronte ne sy.E imagjinonte kur keto veprime I kryente ja atje tek shtepia e tij. Me gjithe mend tere keto vleresime. Uh mortja dhe mua sa fantazoj por keshtu mendoj.

-65-a Ata e mbeshteten faqe me faqe fytyren e tyre dhe do te donin qe te vazhdonte te ish pa mbarim kjo kohe.Por shiu I kish lagur dhe vete kish pushuar.Te ikim e vajti vone.I Ikim dhe mos mbarofshin kurre keto mamente. Ata iken por megjithese shiu kish mbaruar se reni dhe mbasditja ish afruar ata vajten dhe u nderuan ne dhome.Ne ambientin e aksionisteve ata ishin shume te kujdeshem. Te nesermen Tani po verente me kujdes rreken e ujit te bere nga shiu I djeshem.Sa paska rene paska bere rrekene e vet dhe ne nuk e vume re.Ai po verente vijen e ujit qe bente poshte dhe tretej ne brezaret e hapura.Ne njeren nga brezaret uji vazhdonte te ridhte akoma.Ishte uji I kaltert I nje burimi qe vinte qe lart.Dhe me te ishin bashkuar dhe rrekeja e formuar nga rrebeshi I shiut qe ra diten e pare.Sot kish rene nje diell qe shkelqente.Hija e pemeve donte ta frenonte rrezet e diellit qe shendrisnin ujin si pasqyre.Ai ndjente nje lumturi te madhe ne shpirt.Rrezet e diellit binin mbi vijzen e ujit dhe vezullonin me nje reflektim te mahnitshem.Hodhi syte nga gjelberimi I paket qe kish ne krye te lendines.Vuri re sikur gjelberimi I tij ishte bere me I fresket.Vete freskia e atij pylli te vogel te ngelur pa u bere akoma brezare sikur ja freskonte koken sikur ja freskonte shpirtin.Feshferitja e gjetheve te pemeve kenga e zogjve apo dhe e qeshura e aksionisteve ate e qetesonin.Po kjo eshte lumturia te dallosh ngjyrat me gjithe optimizmin qe keto ngjyra shprehin kjo eshte lumturia.Me rreze te maheniteshme sic jane keto rreze sot duhet ta flladisim kete ndjenje te limturise.Dhe kjo lumturi duhet te rrezatoje apo te reflektoje me tere ngjyrat e ylberit. Keshtu po mendonte Tani tek veshtronte vezullimin nen reflektimin e ngjyrave te ujit nen rrezet e diellit. Arriti tek sektori qe ai punonte dhe filloi nga puna.Toka sikur qe zbutur nga shiu.Ajo qe bere me e punushme.Por dhe vete Dritani I dukej pune e lehte. Ai ishte bere san je grusht dhe punonte pa dihatur.toka qe e bute qe punohej por dhe tani nuk e ndjente punen.Ai vetem mendonte.Po ja ai e donte shume dhe per kete po bindej cdo dite dhe me shume.Jo nuk ka te share Dezi.Me mua shkon shume.por cfare ka njeriu te shenjte ? Keshtu pyeste ai veten. Po ka jeten e tij dhe ajo eshte dhurate.po a eshte e drejte qe dikush ta cenoje ate ne emer te dickaje.Vetem ne emer te atedheut mendonte Dritani mund te cenohet ajo kurse per tjeter gje nuk I shkonte nder mendje. perse nuk duhet ta gezoj une kete jete ne emer ten je lufte qe ajo nuk e njeh.jo kjo nuk do te behet.une do te bisedoj me baben dhe do tja mbush mendjen.Kur ta shohin dhe kur te rrine me te do ta kuptojne qe une kam zgjedhur dhe nuk do te zhgenjehen.Keshtu mndonte ai teksa punonte dhe kishte realizuar normen me kohe por po punonte per tepricen ose mbi normen sic thoshte ai.

Keshtu pa buje shume dhe me shume kujdes Dritani dhe Dezdemonakaluan shume mire ditet e aksionit.Por ketyre diteve po u vinte fundi.Ata nuk donin por nuk kishin si ti ndalonin.bene cfare

-66-a

bene dhe ata do ti bindeshin ligjit te vene qe muaji tridhjete dite ka dhe vjen fundi sic do gje qe ka fund.

Teksa po bisedonin ne naten e fundit ajo I tha . Dritan neve na ndan liqeni I thate dhe honi I jehones se madhe. Po keshtu eshte.Por une them qe kreshta e liqenit dhe honi I jehones na bashkon dhe jo na ndanKe te drejte se pot e mos ishin ata du te kishte nje rrepire qe nuk do te ishte vazhdim e te njejtit vend. Nuk me besohet qe erdhi fundi. Besoje q eta jetosh si fund aksioni dhe fillim I dickaje tjeter. Nuk dua qe te shpejtohesh Tani shiko bisedoje me te tjeret dhe pastaj vendose. Po jo Dezi nuk e imagjinoj ndryshe.Per mua do te merja qe neser dhe do te coja ne shtepine time.Do te ja u prezantoja edhe prinderve dhe do tu thosha po jus jell nusen me gjithshka te bere. Jo Tani ne nuk kemi perse te shpejtohemi.Per ne ka rendesi qe duhemi.Por ama jeta eshte e gjate na duhet te jetojme me njeres.Prandaj marim miratimin e preinderve dhe pastaj kemi jeten tone bashke me ta qe na sollen ne jete. Po nuk duroj dot.Si te pres akoma dhe une te jem andej malit dhe ti ne anen tjeter.Ajo e veshtroi ne sy me nje keqeardhje te pashembullt.Por I erdhi mire qe ai ja tha ne kete menyre. Do te duhet se ja tani jemi ne kohen e beharit.Fund behari dhe pot e arrijme te bindim dhe te tjeret qe do ten a rrethojne atehere do te bejme qe cdo gje te jete e bukur. Por mo ski frike une nga natyra jam besnike.ti je I pari qe me beret te njoh lumturine.Do te doja qe te isha me ty pergjithmone dhe mendoj se keshtu eshte e shkruar.Por une dua qe te gjithe te jemi dakort.Kemi ecur me kujdes gjate kesaj kohe.Perse te nxitohemi.Une me shume e kam per ty.Sepse edhe une nuk du ate zhgenjej njeri sidomos babane.

Ne duhemi dhe kjo eshte e rendesishme.Sigurisht qe kane rendesine e tyre dhe te tjerat.Ne fshat ka shume llafe.Une nuk besdisem.Edhe une e dua qe ti bind te gjithe qe kam njohur dhe do te martohem me vajzen e endrave te mija.Por ne mos aritim ti bindim cfare do te bejme.

Kete zgjidhe ti.Mer zemren ne dore dhe zgjidh.Une do te bindem duke menduar jo me passion por me mirnjohje.Nuk e di a me kupton Tani.Ajo pa sa andej dhe e afroi buzet per ta puthur.Ai nuk rezistoi por e puthi me pasionin qe dine ata djem qe kane pire uje nga krojet e burimet e liqenit te thate.

Do te leme nje date qe te takohemi se nuk kemi me cfare te meremi apo te lidhemi.Une do te vij vazhdes se druve apo te trareve qe marrin at ate fshatit tuaj.

-67-a

Po une do te pres siper fashtit afer pyllit me pisha .Aty eshte nje lendine dhe do te takohemi.

Keshtu ata vazhduan te kuvendonin deri vone.Ne dhome Mariana ishte bere merak.megjithese ajo tashme I njihte ted y dhe kishte shume pershtypje te mira por kjo vonese po e nervozonte.ishte nata e fundit por ajo pra Dezi kishte qene shume e kujdeseshme.Nuk ish vonuar asnjehere.Sa shume shoqe apo shoke nuk e kishin vene re mungesen e saj.Bile dhe vete Mariana e kishte pergezuar per kete.Dhe nje dite I kish thene.

Pergezoje nga ana e ime ate djale qe nuk te vonon ne darke. Por sot ajo kish te drejte dhe te vonohej.Vone erdhi ajo. Po perse u vonova kaq shume? Cfare te beja nuk ndaheshim dot. Marjane e verejti me kujdes.UMortja po ti paske qare moj korbe.Se u be name qeshi ajo.Po ai cfare beri a u mallengjye.? Qante dhe aid he nuk kish kush ten a pushonte. Hajde se ta ndreq une ty.Neser je e denuar te vish me mua. Ky eshte denimi.Ama cfare me the se une nuk po iki me te me ty do te vij. Te thashe se kasha merak.Shume mire e ke zgjidhur.Ai le te vije te kerkoje ne shtepi.Keshtu eshte me mire dhe keshtu e do zakoni. Keshtu vendosem dhe ne. Tere naten pothuaj nuk fjeten.Ca nga gezimi ca nga ndjenja e ndarjes por ca dhe nga arsye te tjera.Naten e kaluan me pothuaj pak gjume. Te nesermen nen rutinen e dorezimit te materialeve dhe te ndarjes ata ishin turma turma.Prisnin te hipnin neper autobuzat te cilet nje pjese kishin ardhur qe ne darke dhe te tjeret po vinin tani ne mengjes.Kish qelluar qe autobusi qe do te ikte Dezi me brigaden e saj kish ardhur qe ne darke.Ai do te nisej dhe rrugen e bente qe nga Vlora dhe do te ikte ketej ndryshe nga autobusi qe do te udhetonte Dritani ikte pergjate kufirit dhe do te arrinte ne qytetin qender te rrethit ku banonte ai. Dezi ish ulur ne dritarene mezit dhe po e verente ate.Dukej se kishte nje boshllek te madh.Dukej sikur po I perzihej.Ate nuk e zinte autobuzi.Sigurisht qe kish qene pothuaj dhe ajo pa gjume.Por kjo ndarje se si po Ikrijonte nje ndjenje te tille sikur po I linin tripin dhe dick ate brendeshme po ja largonin nga vetja.Ajo ish perlotur.E vune re dhe shume te tjere qe ajo po perlotej dhe per ke per ate djalin qe ish varur tek autobuzi dhe nuk I behej te ndahej.

Ajo hapi xhamin dhe po e pershendeste.Te betohem ne nderin tim se kjo do te jete hera e fundit qe ndahemi.Te lutem Tani mos me harro.Une kam pak mundesi zgjedhje.Po qe se eshte e arsyeshme vetem ti mund ta ma japesh lumturine e munguar.

-68-aTe lutem duro.me nje fryme do te vij dhe poq qe se ka pengesa behu gati se si shqiponje do te rembej.te betohem ne ck ate virtuteshme tek une. Te dy derdhnin lot.Sa kishin qene te kujdeshem ted y me pare dhe tani nuk permbaheshin dot. Autobuzi qe ndezur dhe po karikohej me nje potere te nadhe sa ata nuk po e degjonin dot njeri tjetrin.Ata pershendeten dhe njehere dhe u ndane.Tani e ndoqi me sy deri sa humbi ne horizont .Por njekohesisht dhe autobuzi I tij kish mberitur qe bere gati dhe do te nisej.Ai mori valixhen prej druri dhe ashtu I drobitur dhe ai nga ajo ndarje hipi ne autobuzin e tij dhe u nisen per ne qytetin e rrethit te tij.Qe pa u nisur e kish lene me babain e tij qe do te takoheshin ne qytet.Ate nate do te flinin tek nje xhaxhai I vet I cili punonte ne aparatin e komitetit te parties se rrethit.Me te mberritur ne qendren e qytetit qe error por ata atje I prisnin shume njeres.Ne ate kohe aksionistet vleresoheshin per ate pune vullnetare qe benin.Kishin dale shume njeres.Ai dalloi babane dhe xhaxhane e vet.I perqafoi me shume mall.Pavaresisht se ai ish mesuar me ikjen nga shtepia dhe per nje kohe te gjate por qe nga koha qe kish mbaruar fakultetin dhe kish filluar pune nuk qe ndare nga shtepia asnjehere.

Pasi e pyeten mire si e kish kaluar ata u drejtuan per nga shtepia.Aty I priste nusja e xhaxhait dhe dy vajzat e tija.Djali I xhaxhait nuk kish ardhur akoma.Ai qe tip kryengritesi.Xhaxhai revoltohej shpesh here me te si per sjelljet e tij ashtu dhe per mendimet.Por nuk kish cfare ti bente.Dritani e kish degjuar disa here si aate pra xhaxhane ashtu edhe nusen e xhaxhait kur I kishin folur dhe si shembull I sillnin rezultatin dhe edukimin e Dritanit.Por ai ju pergjigjej shpesh. Me degjoni mua thoshte ai ky nuk eshte I pregatitur sic duhet per jeten.Ja ai eshte peshkop di vetem anen teorike.Por jeta te do te gjalle te dish qe ti vertitesh te jesh praktik.Me te vertete qe shkolla te jep dije.Por parktika eshte kriteri I se vertetes a nuk thote keshtu marksizmi.Ky vertet eshte djale I sjellshem por ama kur te shpertheje ky do te ja degjoni krismen gjeri ne luginen e myzeqese por dhe me gjere. Po cfare doni nga une.Ja me pune jam mire jo nga hateri por nga biografia.Por me thoni a nuk punoj.Bretku me bije.Me thoni qe perse nuk martohem.Por ato qe dua une nuk jane ne seren tuaj ato qe jane te seres suaj nuk bejne per mua.Keshtu qe deri sa te gjendet e mesmja e perpjeseshmja une do te rri beqar. Xhaxhai I Dritanit ish njeri me autoritet ne qytet.Kish bere shume shkolla dhe kurse partie.Ai I kish ndihmuar dhe keta ne fshat megjithese me mesime ata ishin nder te paret.Por te ishje I pari ishte vetem nje kusht kurse tjeter ishte qe te ishe I lare dhe nga biografia.Dhe kete kriter ata e plotesonin me se miri.Por tjetri qe kusht dhe shkalla e njohjes.Dhe ketu nderhynte xhaxhai.Ai kish njohje dhe keshtu qe I kish ndihmuar ne shkollimin e femijeve.Kurse per vete ai kish djalin me te madh.E kish cuar ne shkolle te larte dhe per juridik.Por ai nuk kish mesuar dhe e kish lene pergjysem ate shkolle.Kurse vajzat mesonin mire por meqe kishin dhe mbeshtetjen e xhaxhait njera studionte per mjekesi dhe ishte ne vitin e katert kurse e vogla ishte ne vitin e pare per mesusei.

-69-a Ata e kaluan mbasditen me muhabet.Dritani ju tregoi per aksionin dhe per tere eksperiencen e mare atje.Ai fliste me shume kujdes.Ndonjehere e humbiste fillin.Mendja e tij fluturonte.Ku mund te jete valle tani.Ajo qe me afer nga I binte me autobus dhe I kish thene qe ne darke soset ne shtepi.Kushedi se si e pyesin.Edhe mund ta ngacmojne dh eta pyesin per cfare kaloi ne aksion.Por ajo eshte e kujdeseshme. Vone erdhi dhe djali I xhaxhait.Ai beri shaka sa e pa. O peshkop por prape vetem ke ardhur ti.Perse te cuam atje.Qe te vish keshtu I vetmuar.Te them ty se pot e thane ti e ben realitet.Se me thone mua keta por nuk ju realizohet. Ata qeshen dhe ai e perqafoi Tanin dhe po e shikonte si me verejtje. I hequr dukesh por nuk dime burimet nga vjen heqja nga puna apo nga ndonje xixellime. Lere djalin se eshte lodhur.! Nuk lodhet rinia jone moj mama ju pergjigj ai te jemes.Rinia jone eshte rini e aksioneve. Po mor bir ashtu eshte tha I jati I cili nuk e kuptoi kontekstin tallest e te birit.Atje jo vetem se ka pune por ajo eshte dhe shkole me vehte.Eshte edukim. Po mua perse nuk me le te vete por kur une te them ti thuaj q eke pune te tjera me te rendesishme.Une nuk kam nevoje per edukim te metejshem se edukimi nuk ka fund. Po na le pa llafosur mor djale. Ah me falni por nuk e kasha vene re kete gje. Ata shtruan darken dhe me raki.Te gjithe e pinin nga nje gote raki.Rakine e kish sjelle Resuli I jati Dritanit nga fshati.Ajo ishte e mire por dhe muhabeti bente te veten.nusja e xhaxhait .shikonte here pas here mos mungonte gje ne tavoloinen e ngrenies.Ajo ish kujdesur per te tera qe te mos mungonte asgje. Po he Resul si kaluat sot me seminarin?-Pyeti xhaxhai. Po rune e di se ti ke ardhur te presesh djalin apo me nje gur vret dy zogj?-pyeti sajmiri djali I xhaxhait. Hajde cfare llogarira. Jo nuk e llogaritem por keshtu qelloi u pergjigj aid he vazhdoi sot kishim teme luften e klasave Kush ishin lektoret qe ju folen.? Njeri ish anetar I Komitetit Qendror dhe kish ardhur direct andej me direktiva.Kurse tjetri qe I ketushem por ai me shume ishte per luften aktuale pa terma teorike por dallimet midis nesh te parties dhe atyre klasave si bejlereve dhe kulakeve por dhe ballisteve. Po ka qene nje kohe e veshtire sidomos me grupet diversive –vazhdoi xhaxhai prandaj duhet vigjilence.Ja vetem hubja per nje moment I vigjilences dhe jab eh armiku sic qe rasti I fundit me gruptin armiqesor qe zbriti ne divjake dhe u asgjesuaa nga mbrojtja jone. Po keshtu na thane dhe atje ne seminar.

Ku rrinte me shume cekani ne kete kohe cfare ju thane. Ja duhet te mbajme ne verejtje klasat e permbysyra dhe ato te deklasuara.Nuk duhet ta ulim vigjilencen.Sepse armiku aty sulmon ku nuk ka vigjilence.

-70-a Po ne fshat a sulmon ai beri shaka Saimiri djali I xhaxhait. Mos u tall ti se nuk jane vogelsira keto jane thelbesore. Mos na e trembni Dritanin se grupet armiqsore hidhen ose afer detit ose me desant ajror neper male e fusha.Por jo aq thele sa je ti Tani.Shiko neve I kemi mare masat. Pa te degjojme se cfare mase keni mare jut ha Resuli. E di fushen e madhe qe mbillnimgrure dhe rendimenti I tij qe me I larti ne gjithe republiken.Neve e mbollem me rrush dhe beme bandire dy metrishe bile dy metra e gjysem dhe tre dhe me maje hekuri te trashe te gjithe bandieret e rrushit.Dhe a e di perse.Nuk te vete mendja kollaj.Se dhe ne kur e pame u habitem.Dhe pyetem ne per cfare gjithe kjo pune.Ja gjithe kjo qe shihne na thane eshte mase kunder desantit ajror.Po ta hedhin ketu ata jane te vdekur nga bandieret e rrishit. Ti e mer me shaka mor djale por ay eshte nje veprim me mend. Kete thashe dhe une tha Saimiri dhe duke qeshur nen buze pa nga Dritani.

Dhe ai buzeqeshi por pa u vene re nga tavolina. Eshte koha qe ne do te bejme nje dallim te qarte me armikun.Ai nuk ka brire por ka shenja jete.Dhe si shfaqet.Kishte nderhyre ne bisede dhe Resuli.Babai I Dritanit kish degjuar ne seminar dhe po fliste si ata se ai vete nuk besonte shume.Por ca nga seminari ca nga qe ishte me te vellane dhe aio ishte punionjes partie ai po e shtjellonte keshtu ceshtejen. Ai shfaqet ne disa forma ku e para eshte ajo frontale nga desantet qe hidhen apo ata qe shkelin kufirin.keta dallohen dhe eshte e para detyra e mbrojtjes populore qe ti asgjesoje.Po pa na perjashtuar dhe ne.Kusre forma tjeter eshte perpjekja per shuarjen e luftes midis klasave dhe kjo nepermjet ne radhe te pare te miqesive misid nesh dhe atyre por dhe nepermjet terheqjes se vemendjesh sikur gjoja ata jane me ne dhe e kane harruar idealin e tyre.

Te lumte Resul me kenaqe.Kjo eshte gode per ty dhe ngriti nje gote I zoti I shtepise. Dritani qe habitur.Shiko si e trajtojne keta keto ceshtje.Ai kish mbyllur gojen dhe qe bere san je grucke.Do ta kem veshtire une.Me sa shoh shume veshtire.Sikur disa bulza djerse I kishin dale mbi balle. Armiku me I keq eshte ky qe e ke ne krah dhe eshte cdo dite me ty.Ai te njeh te di karakterin tiparet dhe vepron si ajo pika e ujit qe gerryen dhe betonin.Ajo duket sikur nuk ka force dhe eshte vetem nje pike.Por cdo dite nga pak dhe perhere ajoe thermon betonin.Keshtu eshte dhe armiku I brendshem ai qe eshte midis nesh. Me leje ta ngra nje gote une dhe te bej dhe nje sugjerim? Po Sajmir e ke kete te drejte. Ne I kemi pire ca gota dhe mire kemi bere.Une du ate ngre nje gote per Dritanin dhe tere brezin e ri I cili duhet te jete larg ketyre qe thoni ju te jete ne ballet e punes dhe te mbrojtjes por jo tek

-71-a

vetvetja.Hidheni me plot se vjen nga aksioni tjetri. Ata hodhen gotten plot.

Sugjerimi eshte ky- vini etiketat qe ne ti dallojme keta armiqte e brendshem qeshi me ironi ai dhee ktheu dhe nje gote. Avash Sajmir se eshte raki nuk eshte uje e shkreta tha e jema. Mbas teorise vjen praktika.Une praktikisht tere armiqte I fus ketu brenda dhe ja I djeg tani .

Mos pi shume dhe mos bej moral kot I tha I jati.

A thoni vete qe eshte e veshtire ti luftosh po me nje pike raki ata si gjen gje por duhet shume qe tju vere flaken.Mos ki merak babe se une pi pak sa te mos ju prish muhabetin.Ne per qejf jemi.jemi dhe tanet.Por na del ndonje llaf qe sduhet ne se shesim e mbajme per vete.Prandaj te mos mbajme rezerva.Shikoheni si e kini bere kete peshkopin.Ai po ju shikon dhe e di se armiqte jane kudo afer.Jo Tani mo ski frike se at ate shumtit jane vrare.Ka disa por ata jane zbutur.Por keta e mbajne luften ndezur per te kruijuar vende pune per vehte. Mos e tepro Saimir.Ne nuk meritojme kete respect.Prandaj mjaft. Me falni po e tejkalova por mendoj qe me mire se ne shtepi ku ti bejme keto dreq biseda per qejfin tone.Muri ka vesh keshtu ne ke thene babe.rruga ka vesh njerezit po se po qe kane vesh dhe degjojne atehere ne ku te shprehemi. Ne shtepi por sipas parimeve. Lere djalin te flase cte doje tha Resuli ketu nuk ja mer njeri per ters. Epo nje avaz di ay.Te flasi me kujdes. Tani shikonte dhe mendonte per vehte. Degjo xhaxha Resuli une nuk di cfare do te beje ti neqofte se Tani do te dashurohej me nje vajze te mire por qe nuk perputhet ne biografi dhe ti do ta njihje dhe nga familja dhe do te ishte I mire,por ama une di nje gje se ky yt vella nuk do ta falte kurre dhe kure nuk do te ish dakort. Po perse a nuk ka vajza te tjera.Perse do te vije te ajo ti. O xhaxha I shekullit tjeter por zemra nuk sheh etiketa por ndjenja. Po si thua ti duke vepruar keshtu ne humbasim vigjilencen. Jo ne rrime roje dhe e shohim dhe ate por kur e njohim dhe e dime se eshte familje e mire dhe vajze e mira atehere cfare do te bejme.Une dua ta respektoj babane por sikur larg qofte ai gjen nje vajze nga familje e mire por vajza eshte bernut a duhet te martohet djali per kete hater. Tani ishte zverdhur. Perse bien keto daulle.Mos valle e kane mare vesh.?Shiko sa me zjarr flet Saimir mos valle do te me mbroje mua se une vete kurre nuk do te bisedoja me kete ton me babane tim.Ne qeme te kujdeshem dhe nuk rame ne sy atje ne aksion.Jo nuk ma do mendja te dine gje perpiqej te qetesohej Tani. Mos I banalizo gjerat mor djale dhe na bej muhabet tjeter se na lodhe.

-72-a Po ti vete e ke qejf kete teme se dhe ty te dhemb ay dhemb.Ke djalin qe e ke gati per tu fijuar.Ja mos na gjen Resuli andej nga fshati –nderhyri Hinxhia nusja e xhaxhait. Cupa te mira ka plot ka dhe te seres sone po deshe.Por nuk e kane fajin ato por radaket e djemeve tane qe nuk mbushen dot. Me duket se e ke per mua se Dritani nuk ben shamate. Por njehere me ty por dhe ate nuk do e perjashtojme. Po do te ja gjeni dhe atij ndonje se mua me keni gjetur kushedi sa e sa. Dhe ai gati e ka ja sa te clodhet pak dhe pastaj do ta fijojme. Jo nuk me ka ardhur mosha u hodh dhe tha shpejt e shpejt Tani. Te lumte kusho bej kryengritje se ngrysesh beqar dhe gedhihesh I martuar per keta. Jo mor Dritan po themi sa te shplodhesh ca. Radhen e ka Saimiri pastaj une. Po ku ka radhe kjo pune mor professor.Po sikur ta beje zemra tak tak ti do te thuash jo ka radhe.Po e gjete me degjo mua mere se po prite ehe ngele si une. Gezuar dhe rrofshi me gjith te mirat.Te lumshin duart Teto ke gatuar shume mire.U harruam me llafe dhe harruam se ti ke gjithe diten qe punon dhe vjen verdalle per te na kenaqur ne.Por ja ke arritur qellimit.Ke gatuar shume mire.Lum kush do te kete vjerre.Keshtu tha Tani.Ai e hodhi plot gotten e rakise.Per mundimin duhet plot ama. Te limte bir se me nderove ja ne u marrosem pas asaj te flamosure lufte dhe harruam se ajo punoi dhe u lodh tere mbasditen dhe ne nuk e vleresojme me nje gote.Edhe une plot do ta pi tha Resuli I kujtuar me ne fund se muhabeti nder ne ka dhe keto dege te tjera qe vleresojne cdo gje.Dhe kur ngreme per mikun dolli e vleresojme por dhe kur vleresojme te tjeret duhet ti permendim me nje gote.Por Sajmiri e kish vene re interesin dhe miratimin ne heshtje te mendimeve te tija nga Dritani dhe ish disi I kenaqur.Sidoqofte mendonte ai ndikon dhe shkolla.Keta te dy jo se jane te keqinj por kaq eshte horizonti I tyre.Ne nje moment kur po llafoseshin te dy vellezerit ai I tha Tanit. Mos ju merzit shume ketyre per idete e tyre horizonti I tyre arrin deri tek hunda.Une nuk them qe ta harrojme luften qe ata pretendojne se ajo eshte motorri levizes I shoqerise sone.Por ama keta e futin deri atje sa ska.Ti shiko drejtimin tend qe mos te behesh hasem me njerezit. Po te kuptoj fare mire Sajmir.Edhe une keshtu mendoj.Secila ka specifiken e vet. Cfare po thoshje Dritan ju drejtua xhaxhai. Po thoshim –ju drejtua Sajmiri qe ne duam tju ruajme ju kur themi per keto mendimet tona qe te mos behemi hasem me njerezit.Une dua te ju ruaj juve kur them qe ata qe jane midis nesh jane te zbutur dhe ti mbajme afer qe ti edukojme me frymen tone revolucionare dhe ti shkeputim nga gjiri I armikut dhe ti hedhim ne anen tone. Shume mire e ke dhe kete. Ata vazhduan dhe pak dhe e perfunduan dhe darken.

-73-aKeto debate nuk te lene te pyesesh per gje tjeter. Keshtu eshte Hinxhi- tha ResuliNe vend te pyesim per hallet tona dhe ku di une ne vazhdojme gjate me luften e klasave dhe mardheniet nderkombetare. Ne jemi pjese e kesaj jete dhe levizjeje.Nuk mund ta leme menjane por dhe duhet te jemi protogoniste se jemi ne krye te saj. Po kapiten po shiritin se ke ti e ka ai tjetri Pusho ti se sot ja valove rakise dhe harrove te beje sic bejne keta kur ju vete ne shtepi.te nderojne ty dhe per vete rrine gati. Mos I fol djalit kot vella se ai na nderoi sot.Ti do qe te rrije gati tu.Kujt I vlen kjo? . Asnjerit Prandaj mos e ngacmo. Aman Resul foli pak te keqen se asnjehere si kam pare te llafosen por vetem te grinden. Po jane kontradikta moj mama qe cojne para familjen dhe shoqerine. Dritani ja dha te qeshurit me te madhe.Qeshi dhe Resuli me Sajmirin.Kur e pa qe qeshen te tere vuri dhe ai buzen ne gas.Ta haje dreqi sot me te nuk llafoset. Ata u ndane per te fjetur.Te nesermen ishte nje kohe e bukur.Dielli shendrinte anembane.Ata kishin fjetur disi pasi rane shume vone.Por Dritani ishte dhe I lodhur nga rruga.Ca dhe nga rakia dhe darka dhe kur ra ne rroba ra si I mekur.Megjitheate ju be se ndaj mengjezi e thirri dikush.U zgjua dhe lau syte. Perse nuk fjete dhe ca se eshte shpejt I tha nuse e xhaxhait. Jo me del gjumi ne mengjes Sajmiri une korba mezi ngrihet.Lufte bej kur e coj se mezi cohet. I jati ishte cuar me heret dhe kish shkuar bashke me xhaxhane deri ne komitet.I kish lene porosi qe te takoheshin tek stacioni I autobuzeve.Atje do ta priste kish porositur xhaxhai dy bileta me mire te themi dy vende megjithese Resuli njihej dhe nuk ngelej ne ruge asnjehere. Shiko Dritan te paorosit Tetua ty pak.Po patet ndonje te njohur andej nga ju pot e jete e mire dhe e seres sone se e di ti si eshte ky xhaxhai jot na vere ne dieni.Shiko mos I mbush mendjen Saimirit .Aman te keqen se atje e kam mendjen deri sa te rregullohet. Moj Teto por ai eshte bashkekohor dhe e gjen vete.Cfare jane keto nderhyrje.?! Por ne ta adresojme dhe ai vete le te vendose. Mos ja ki merakun atij se eshte capken dhe I zoti. Por nuk them por ai nuk vendos dot. Kur ti vije koha dhe ai do te vendose qe te me hapi dhe mua rrugen. Degjo sot ne autobus do te vije dhe nje kurshurira ime e larget me gjithe vajzen.Jane nga Gurebardha.Shikoje ate cupen qe do te kete me vehte dhe pot u mbush mendja me dergo mua haber dh eta rregullojme. Po dale Teto se nuk e kam radhen. Jo shiko qe tani se I vogel nuk je.

-74-a Mos me bej me turp Teto.Une kam kohe.Pastaj ku I dihet . Cfare? Si ku I dihet mos je ngaterruar edhe ti valle dhe ne nuk dime gje. Por jo moj Teto them ku I dihet ja martohet shpejt Sajmiri dhe per mua do te shikoni pastaj. IKa une se mos me vete vone. Do ti japesh kete pako nenes tende se eshte goxha zonje.Beju te fala te gjitheve dhe hap syte per cfare te thashe. Siurdheron dhe mbeteshi me shendet. Rrugen per deri te stacioni Dritani e beri ngadale sikur donte te perthithte cdo gje te bukur.Ai kish kaluar shume here ne ate rruge por kete radhe po I vinte re shume gjera.Po si nuk I kam pare me perpara keto gjera kaq te bukura.Po habitej me vehten.Tani kam filluar te vleresoj cdo gje rreth vetes .Po ata si e diskutuan ne ate forme luften e klasave.Cudi se me perpara nuk me bente pershtypje.Te bisedonin cfare te donin.Nuk kasha interes.Ah tani ndryshonte puna. Sa do ti pelqente Dezit atmosfera e qytetit tone.Ajo eshte apo e ka qendren ne nje qytet te vogel.Po sikur te vinte ne qytetin tone ajo do te kenaqej pa mase.Po vertet cfare ben ajo tani.Po mendonte dhe ndjeu shume mall. Rruges shihte vajza nga me te ndryshmet.Ishin te mira dhe te hijshme.Por asnjera nuk ishte per te.Ishin vetem per te tjeret.Por per te nuk benin.Sa mire qe I premtuam njeri tjetrit.Si na coi fati te takoheshim qe diten e pare.Nuk kasha pare ate cfare ndodhi.Jo ajo nuk ka te krahasuar me asnjeren nga keto qe shikoj une.Mami do te kenaqet kur ta shohe pale kur te vije verdalle neper shtepi dhe te llafosen bashke do ta duan njera tjetren se nuk ben.

Kish mberitur tek stacioni.I jati bisedonte me shoferin dhe kish vendosur mbi sendiljen canten e tij dhe ca qese dhe nje rrjete me gjera te blera. Erdhe Dritan?.Po vendi eshte atje tek canta. I takonte direct mbas shoferit.Ai dhe vete kish njohje por njerezit e respektonin dhe perse kishte vellane ne aparatin e komitetit te parties. Dikush e pershendeti.Por dhe Resuli la biseden dhe vajti e takoi. Ishte nje grua e rregullt nga natyra dhe pamja e jashteme dhe e shoqeruar nga nje vajze me floke te gjata. Hajde Dritan takoi se jane kurshurirat e Tetos tende. Ky eshte djale dhe sapo eshte kthyer nga aksioni. Si je mor djale ?-ju drejtua ajo duke I zgjatur doren. Mire po ju si kaloni.?Kjo eshte vajza e madhe.Vazhdon pedagogjiken ne Elbasan. Ah shume mire si jeni ju ?-keshtu ju drejtua Dritani dhe ne mendje I erdhi Tetua qe ja kish shtire ne vesh per ta pare kete vajze. E mire eshte por jo per mua tha Dritani dhe u ul ne sendiljen qe kish zene I jati. Dritani u ul dhe po verente nga xhamat.Pas pak erdhui dhe I jati dhe autobuzi u nis.

-75-a Dritani rrinte nga dritarja dhe veshtronte jashte.Nuk foli gjate rruges.Edhe I jati nuk ja kerkoi te fliste pasi ne autobus kish shume te njohur te cilet e pyesnin dhe biseda rridhte per gjithcka. Dritani verente si gjarperonte rruga.Por vertet ka ndryshuar kjo natyra apo me duket mua.Po perse me nje muaj do te ndryshoje ajo.Kam ndryshuar une.Po cfare I llafos tani Dezi at ate familjes.Sigurisht qe per mua nuk do te ju thote gje tani per tani.Sa fat ata qe e njoha.Ja dhe kjo e interesuara e tetos e mire eshte por kurre si Dezi.Kur qesh ajo I ndrit fytyra.ka nje buzeqeshje mahnitese.por eshte e kthellet dhe ne mendime.Sa mire me tha qe nuk do te vendosim menjehere pa I pyetur keta te shtepise.E pe cfare mendimi kane ata per ata me biografi jot e mire.Do ti kasha hapur pune vetes dhe familjes.Sa mire me keshilloi.Jo une nuk mund te bej pa te.Ky aksioni me beri mire per shume gjera.Me e rendesishmja eshte njohja me Dezin.Por dhe puna me beri mire.Duke menduar keto ai vuri buzen ne gaz pa dashje.Ktheu koken nga udhetaret ne po e verente ndonje.Pa ate vajzen e kushurires se tetos qe po e kundronte me vemendje.Por meqe ai kishte buzen ne gaz nuk e ndryshoi mimiken e fytyres kur pa qe ajo po e verente.E beri per miresjellje por edhe ajo I buzeqeshi si per tja kthyer kete miresi atij.Dritani ktheu koken nga xhami dhe vazhdoi te sodiste natyren.Ishte gusht dhe ish korrur gruri.Arat kishin mare nje ngjyre te arte.Sa e bukur dukej Dezi kur vishte nje pullover te kaltert nen trikon e kuqe.Por edhe kur vishte nje triko ngjyre flotiri ajo merte nje seriozitet sa nuk I flisje dot.Sa mire do te jete sikur…. Dritan shikoje ate shkollen e re qe ndertohet atje.Po ndertohet shkolle e mesme .

E shoh dhe shume mire bejne.Eshte gjithe kjo krahine qe ka nevoje. NJe pjese te rruges e bene pa folur.Rruga qe pjesa me e madhe me kalldrem dhe autobuzi hidhej neper gure dh te shkundete mire.Prandaj dhe udhetaret sikur u lodhen dhe nuk po bisedonin me.Kur ata flisnin e ngrinin tonin e zerit te larte karakteristike kjo e vendeve tona.Pasi zbriten dhe u pershendeten me te njohurit ata vajten ne shtepi.Ne shtepi e priste nena e vete me dy motrat.Ajo sa e pa qe po vinin doli para dhe e perqafoi sikur te kish ikur me vite. Por kur kish dale para e kish ndjekur nga mbrapa dhe macja e shtepise.Kur e takoi Dritanin qene afer I jati Tani dhe e jema e Dritanit.Nga kenaqesia qe po takonte te birin ajo nuk e vure re se te kembet qe macja.Pa dashur ajo shkeli macen e cila dhe nje mjaullime te fore. Mirpo ajo u tremb dhe ashtu e hutuar nuk vuri re akoma macen. Po cfare ben keshtu u terbove –ju drejtua burrit te vet. Po me harrove mua grua me bere dhe mace .Shpejt me harrove. Ua me fal>Nuk evura re se me hutuat. Ata po qeshnin te tere. Nuk ka gje por ama mbaje veth ne vesh se me ke bere mace.Perse nuk me bere ari por mace. Nuk desha por u tremba dhe u hutova. Mire ,mire po perse jo ari por mace.

-76-a Po ajo na trembi po dale te ju pyes se ca macja dhe ca juve na e moret mendjen. Dritan te keqen si kalove.?!A u lodhe andej shiko me qenke dobesuar pak. Shikoje mire grua se dhe kepucet nuk I bejne pale corapet. Po perse tallesh.Dale te shikoj pak. Epo atje nuk kishte as per te ngrene dhe as per te fjetur. Po ku flinit.Me cfare ju mbulonin. Flinim dyshe nene.Mbuloheshim me batanije dhe carcafe. Po si dyshe ne nje krevat dy veta. Po moj grua ne cdo krevat flinin nje cupe dhe nje djale. Na hesht perse po me genjeni dhe po shikonte qe a ta besonte vertet.Ata po qeshnin me te madhe. Me trego ti Dritan vertet dyshe flinit. Po moj mami per koken tende qe krevatet ishin dyshe. Por prape ajo nuk po e kuptonte kontekstin e betimit dhe po e verente me kujdes djalin. Shiko mama mos e pyet se nga ishte ajo qe flinte se per kete jane betuar te mos tregoje se keshtu ju kane thene. Po cfare me thoni keshtu moj korba po kjo nuk lejohet. Nga e keqja se nuk kishte krevat dopjo.Cfare te benin pastaj.Ata filluan te qeshnin me te madhe.Dritani e kapi te jemen per qafe dhe e perqafoi perseri.Ajo ishte e drejte dhe naïve dhe qe gati te besonte se ashtu qe vertet. Po jo maj mama por po te themi se krevatet jane dy kateshe dhe njeri fle poshte dhe tjetri lart. Keshtu me thuaj se me terbuat. Dritani doli si per te bere soditjen dhe te cmallej me tere ambientin qe e kish lene per nje muaj. Ai doli ne oborrin e shtepise dhe beri te qetesohej.Por dukej sikur nuk e mbante vendi.Po vinte verdalle dhe sikur I mungonte dicka.Per vehte kish munguar per nje muaj dhe mendohej se ish I munguar.Por nuk po qante hallin e ketyre qe nuk ishin cmallur akoma.Mendja I rrihte per ate qe I mungonte vertet dhe do kish pune te madhe para per te bere. Hengri buke ne drake apo mbas drake sic qe dhe vajti te takoje dhe shoket e tjre si dhe ca mesues qe I kishte kolege ne shkollen ku jepnin mesim. Pasi itakoi dhe ata ai u kthye ne shtepi dhe u shtri per tu clodhur pak ne dhomen e tij.Mbasditja ishte shume e kthellet dhe dita qe kthyer.Vera derdhete mbi dritaren e drunjte driten e bardhe.A e kine vene re ndonjehere sa e bardhe eshte rrezja e drites qe bie mbi muret e bardhe te odave apo dhomave te fjetjes.Mos ndoshta me duket mua cdo gje e bardhe sot dhe pa koloritin e duhur.Jo mua cdo gje me dukej ndryshe me me shume ngjyra dje.Por qe nga bisedat e mbremshme ne shtepine e xhaxhait ai se si u be.Sikur I iken dallimi I spektrit te ngjyrave.Ai filter sikur po fillonte te mos punonte normalisht dhe ngjyrat sikur filluan te zbardhellehen.

-77-a Dritani po rrinte shtrire ne dhomen e tij.Ai mbante ne dore te shternguar fort nje shami te qendisur.ja kish dhuruar Dezi.Ajo I kish dhene dhe nje fotografi por ai e kish fshehur mire ne fundin e valixhes nen gazeten e saj te mbeshtjelljes.Keshtu qe nuk do ta nxirte shpesh se kish frike se mos e diktonin njehere sa te merte drejtim puna e tij. Po si do te veje valle fati im.E mendoja me te lehte ne fillim por qe nga mbreme duket qe do te kem lufte.Dhe une duhet te fitoj patjeter se pastaj nuk ka kuptim jeta ime.Keshtu po mendonte ne ate bardhesine e dhomes ku po pushonte Dritani.Jo nuk do te kete rruge tjeter vecse te martohem me Dezin.Ndryshe do te mendoj vdekjen.Kujt nuk I ka ndodhur qe ne kete bardhesi apo hubje te koloritit te ngjyrave te jetes te mos mendoje qetesisht per vdkjen.Sidomos kur pasioni dhe dashuria eshte plaga sheruese.Por neqofte se nuk do te ndodhte keshtu une do ta pres qetesisht vdekjen.Dritani shikoi ne verejtje nga dritarja e drurit qe qe dhe e hapur ne njeren kanat te saj. Por keto jane caste dobesie dhe kalojne shpejt dhe banoret apo ata qe e mendojne nje gje te tille tallen kur I kalojne keto caste. Dritan cohu se te ka ardhe per te takuar Jorgo. Erdha menjehere most e ike port e me prese. Jorgo ishte dentisti dhe sic dukej kish ardhur per ndonje vizite tek ndonjeri por Dritani shkonte shume me te prandaj u vesh dhe doli shpejt.Ata iken dhe nuk e vune ne dieni te jemen se nga do te vinin.Ndenjen deri vone.Sic dukej ata ishin ne dhomen ku Jorgua perdorte per te hequr dhemballet e te semureve.Ai kish nje kthine mbrapa dhe e perdorte si dhome.E mbante shume te pastert dhe steril.Ai nuk perzihej kollaj me te tjeret vecse me Dritanin I haej muhabeti dhe sa kish mare vesh erdhi per ta takuar.Ate nate Tani ndenji deri vone me ted he vone u kthye ne shtepi. Sa erdhi e jema I tha se u vonove shume dhe u beme merak. Po ishja me Jorgon dhe ti e dije. Ne nuk ishim cmallur dhe ti ike dhe vjen kaq vone. Resuli nuk I foli por as dhe e pershendeti si per te thene qe ke verejtje per kete mungese respekti pasi ne kemi nje muaj qe ste kemi dhe ti vete dhe kalon darken me te tjeret. Te nesermen u cua vone. Ishte ashtu I turbullt nga lodhja por dhe nga ndryshimi I orarit.Por dhe nata kish qene shume e trazuar .Kish pare endrra por nuk I mbante mend.Sa cuditshem si nuk I mbaj mend po thoshte me vehte.Megjitheate ai u ngrit dhe doli per te lare syte.Vajti tek muslluku qe e mbanin te varur ne nje shtylle druri qe kishin vene per te mbajtur hardhine e mbjele ne oborrin e shtepise.Pasi u shtriq ne koridorin e shtepise e arriti e motra.Ata u pershendeten.Ajo e shoqeroi me peshqirin ne dore per te muslluku I ujit.Dritani mori sapunin qe ish vendosur ne anen e majte te tij dhe po e shikonte.Motra po e verente me kujdes.Ai beri te lante duart por mendja I vajti teper larg.Ajo iku me shpejtesine e saj.Kur po mundohej te shkumezonte duart ai pa dhe njehere sapunin.Por ai I

-78-a

ra nga duart dh era ne nje parvaz guri te oborrit.Nema pak Dezi tha ai. Ua kush eshte Dezi se une jam Valbona dhe keshtu me duket vetja. Oh me fal se te ngaterrova me nje personazh filmi u justifikua Dritani.Por e motra po e verente dhe ai qe skuqur I teri.Pa dashje kishte nxjere emrin qe I kish pushtuar mendjen dhe tere qenien e tij.Sa se kam mendjen dhe une. Jo ska gje se ti nga aksioni vjen po qe q eke njohur ndonje Dezi ma thuaj .Motra nuk nxjerr asnje fjale. Jo nuk ka por eshte nje personazh filmi qe pashed je me Jorgon. Ai mbaroi se lari syte dhe u fut ne dhomen e tij.

Hengri mengjesin dhe doli .Nuk dinte se nga do te vinte.I dukej cdo gje kot.I dukej nje boshllek qe nuk do ta mbushte dot.Te gjithe ishin ne pune.Por cdokush kishte cfare te bente.Por Dritani si bente te bente asnje gje.Donte te ikte lart dhe te vinte matane malit ne Ujebardhe.Te shikonte cfare bente tash Dezi.Kish ikur ne pune apo po clodhej dhe ajo.Nuk dinte nga tja fillonte qe te cthurte kete problem.Pa e filluar ai po mendonte se do ta kish veshtire.Por ai kurre nuk do te hiqte dore.Ja ai kish pare rruges dhe shume vajza te tjera por asnjera nuk qe si ajo.Ai po rrinte si ne gjemba.Ai ishte si ne ajer.

Por te tjeret nuk e kuptonin Dritanin.Nuk kishin sit a kuptonin.Ai nuk kish treguar asnje gje.Kish treguar jeten ne aksion por asnje gje me shume.Ishte optimist me pare por qe kur u takua me te jatin dhe fjeti tek xhaxhai I vete me te ai kuptoi se ata kishin koncepte krejt te kunderta me te.Dhe ai do ta kishte te veshtire.Po kotej apo endej kot neper rruget e fshatit.Nuk dinte se cfare te bente.Ne fillim I dukej cdo gje e bukur.Sikur dhe mallet ishin me te lulezuara.Por ngadale sikur po e humbisnin shkelqimin e tyre.Po dale shpejt e kam leshuar dhe une vehten.Jo jo eshte shume e veshtire.Me pat thene Dezi qe duhet te mendohesh mire se eshte shume e veshtire.Por une mendoja se baza eshte qe ne duheshim te tjerat jane plotesusee.Por ne fakt keshtu duhet te jete.Po mor po keshtu duhet por si eshte. O Jorgo a je brenda? –thirri ai kur u afrua tek dritarja e dhomes ku punonte jorgua dentist qe dhe kishte shok Dritani. Jam ne pune se po mbush nje dhemballe. Kur te mbarosh te pres tek sheshi I shkolles.

Nuk vonohem shume me prit atjhe. Po te pres vec eja mos me ler gjate. Mire mire e mora vesh. Dritani bleu nje shishe konjaku dhe nje pako llokume.I futi ne nje gazette dhe u nis per te vendi ku do te priste Jorgon.Jorgua ishte nje dentist I shkelqyer dhe vinte nga qytetet e bregut dhe ishte pikerisht andej dhe nga Dritani kish bere aksionin.Ai nuk para shoqerohej shume me cfardo

-79-a

njeriu.As dhe me arsimtaret e tjere.Ishte tip kryengritesi.Kur nuk I peelqente nje gje e thoshte dhe nuk pranonte qe per hir te saj te neneshtrohej.Kur e shihte qe ndonjeri moralizonte kot ja kthente me nje ironi teper therese dhe e linte dhe ikte.Edhe kur ndonje teze e tija hidhej poshte per motive qe politizohej ai I thoshte se kishte qene bir deshmori por I deshmori te vdekur dhe me kaq donte te tregonte se ai nuk pranonte qe cdo gje te politizohej.Dhe fjalen e tij e thoshte me ze te larte.Per keto tipare Dritani e pelqente dhe prandaj dhe shoqerohej.

Une rri me ty se me qe vete jam tip qe nuk kundershtoj me force me vjen mire te rri me ty qe te plotesoj ate qe me mungon.Guximi per te thene te verteten eshte veti e virtuteshme por ama eshte veti e atyre qe jane me shume naïve.E verteta dhemb por dhe sheron kur ka deshire. keto po mendonte Dritani dhe po ngjiste nje malore te vogej dhe nje rrugice e shtruar gjoja me kalldrem.Por aty kalonte dhe nje vije uji e cila e prishte kalldremin se here pas here bagetite kaloninaty dhe e prishnin vijen e cila pastaj kalonte perms kalldremit dhe e prishte ate.rruga keshtu behej e lagesht dhe mezi kalohej.Ishje I detyruar qe te kerceje nga guri ne gur.Keshtu po bente dhe Dritani.Kish kapur nje dege ten je kumblle dhe kish ulur koken te shikonte ku do te shkelte.nuk kish vene re kush qe perpara tij qe levizte ne krahun e kundert te rruges.Vuri kemben ne nje derrase guri dhe po behej gati te kercente.Ngriti koken dhe veshtroi.Kur para tij qe afruar Defrimi. Avash se po na shtyp Dritan.Si je si kalove andej nga aksioni.? Mjaft mire kalova por ja kam ardhur dhe nuk di sit e kaloj keto kohe pa pune. Mos e merzit se mesohesh njeriu eshte qenie qe mesohet si ti vije. Po po ke te drejte.Po nga vete keshtu? Qenke veshur si per mik. Do te shkoj ne fshatrat matane nesh se me ka ftuar nje mik per darke. Kot per qejf apo ka ndonje sebep ai miku qe te fton. Jo ka nje sebep me duket se ka dale ne pension dhe na therret. Po eshte miku I afert qe te therret per kete sebep. Sa po me pyet dhe ti mor Tani por do te them se kishim disa kohe qe ne nuk vinim rregullisht por tani sic duket do te rivenbdose lidhjet e rregullta.Hajt mbetesh me shendet dhe takohemi kur te kthehem. Rruge te mbare dhe mire ardhesh. Perse nuk e pyeta me tej une se ne cfare familje vete.Eh po ai do te dyshonte dhe pastaj nuk dihet.Por une nuk e di se a mund te jete ne te njejtin fshat apo lagje. Defrimi ishte nga fshati I tyre.Ai ishte nje njeri shume muhabetci.Ne pergjithesi njihej si lejmes.Ai e njihte pothuaj jo vetem zonen e tij por dhe zonat perreth.Kishte rrjet miqesor por qe dhe njeri I shkathet.Dinte te rrotullonte muhabetin.Por mbante shume mend dhe kjo e ndihmonte te percaktonte dhe rrethet miqesore.Shume njeres e pyesnin ne fshat.Ai qe mire nga gjendja ekonomike.E kishte te trasheguar ekonomine qe me perpara.ne biografi nuk shkelqente dhe kjo

-80-a

bente qe ai te mos arsimohej dhe te mos kerkonte vende pune te mira.Ama te tere e donin sidomos kuadri pasi ai bente muhabet shume te mire.por ishte dhe shume mikeprites.Keto veti ja dinin dhe per kete e cmonin.Por kendonte bente bejte dhe hidhte rromuze sa vetem ai degjohej.Per kete ate e mernin apo e therrisnin ku kishte muhabete te tilla.Por fshati e perdorte shpesh edhe si lajmes.Ai jo vetem qe I njihte rrethet miqesore por dhe nuk linte qe te beheshin gabime. Duhet thene se tani lajmesite nuk beheshin fiks si me perpara.Se me pare kush do nderhynte per lajmesi mjafton qe te njehte apo barazonte familjet dhe femijet ishin te detyruar qe te pranonin te martoheshin.Nuk kishin te drejten e kundershtise.Kurse tani lajmesite ishin te moderuara.Tani dhe kur futej lajmesi apo dhe e rekumandonin e para ai do te bente qe midis ciftit qe ishte kandidat per tu fejuar duhej te organizohej nje parje.Keshtu quhej nje takim I thjehte qe behej midis ciftit.Por ne keto raste takohej dhe njihej dhe ndonje pjestar I familjes qe shoqeronin femijet ne parje.Ne pergjithesi binin dakort me zgjedhjen qe bente lajmesi I cili duhet thene se bente njefare barazimi me pare midis te rinjve pastaj futej ne aksion per ti bashkuar ata.Dhe po te pyesnin me mbrapa ai thoshte epo e ka vendosur vete cifti dhe une jam shkarkuar nga pergjegjesia e mbarevajtjes se metejshme te marteses se ciftit..Por dhe kur kishte raste qwe cifti njihej vete duhej qe nje lajmes te qe patjeter ndermjedes.Dhe kjo per arsyen e thjeshte qe zakoni keshtu e do.dhe keshtu behej. Dritani ktheu dhe njehere koken per te pare a kishte ikiur Defrimi.I erdhi sin je ide mbrekulluese ky Defrimi.Sikur ja solli zoti para tij. Hej Defrim por kur do te ikesh ti. Sot mbasdite.Perse pyet. Jo pyeta ashtu kot.Ja pres dhe Jorgon dhe do te pime nga nje konjak dhe thashe se po te ishje I lire te na nderoje dhe ne me pjesmarrjen tende. Deri tani qesh me te tate.Pime nje gode sa per urim.Te falenderoj shume por do te behem gati se jam per rruge.Rruga eshte e larget. Me cfare do te ikesh? Deri ne qafe jane makinat e druve qe vine te ngarkojne mbasdite dhe qe andej nuk eshte lerg vetem nja nje ore e gjysem. Por cfare te tha babai se ai ka qene ne seminar dhe eshte frymezuar andej.Mos ja vini veshin shume atij se ai vetem sa thote se nuk e ka zemren te lige. Jo Dritan ai eshte zemer flori.Une kam shume respect.Ai thote dhe zbaton mesimet e parties.Dhe ben shume mire .Dhe ne duhet ta degjojme.Per ato qe thote ai ka shume te drejte.Eshte I lig armiku. Mos fillo dhe ti tani. Jo nuk filloj por ai ne tha shume gjera se kishim informacion sot ne mengjes. Mire mire ik te mos te vonoj. Defrimi iku por tundi koken disa here si per te miratuar por dhe si per te thene se ca gjera I di

-81-a

une por cfatre te bej. Dritani vajti dhe u ul nen hijen e nje meni qe ishte ne fund te sheshit te shkolles.Ai qe si I vecuar dhe ishte ne nje vend ku frynte pak veri.Jorgua nuk u vonua shume. Do te me duhet shume mua Defrimi.Si nuk me kishte vajtur ne mendje ky mua.Po si nuk I kasha thene as Dezit per te qe a I njifte ajo njerezit e tij.Por dhe Tani nuk dinte se ke kishte mik Defrimi ne fshatin e saj. Nuk u vonova shume Dritan se pak pune kasha. Mora nje shishe konjak dhe nje pako llokume. Por eshte vape apo se ndjen ti ?-pyeti tere qesendi prej shoku Jorgua. As nuk I shkova asaj ane une.Po kaq eshte ky dhe e pime nga nje gote . Nuk do ta derdhim apo ta flakim te shkreten se kane vuajtur shume qe e kane bere e kane future ne shishe dhe na e kane derguar ne ketu.keshtu qe ne do ti respektojme. Jorgua po e studionte Dritanin.Perse valle e ka te domosdoshme te pije ky djale?Ky me pare nuk pinte.mos valle e mori malli per nje muaj.?Apo mos ka ndonje hall I shkreti dhe nuk e nxjer dot pa pire.Edhe une kur du ate nxjerr ndonje gje nga barku keshtu bej.Pi mire e mire dhe pastaj cka barku nxjer cardhaku. Dritani hapi shishen dhe pastaj po perpiqej te hapte kutine e llokumeve.Ato kishin nje mbeshtjellje prej leter te tejdukshme qe ai nuk po ja gjente fillin. Ma jep mua Tani se une e kam filluar q eta hap pakot e llokumeve por dhe ti shiko si happen se e ke radhen dhe duhet te jesh I gatshem qe te dish dhe te jesh I pregatitur. Ka kohe per mua por me sa shoh bathet nuk zene me bishtaja. Jo mor po qe kur keshtu ketej nga ju se ketej e ka ngare moti dhe nuk me duket ashtu. E thashe ashtu ne pergjithesi. Pergjithesia ketu jam une dhe sa per bathet hap gojen se gati jane ata qe kane moti qe I kane mbjelle dhe I kane fshtjelle dhe tani dua ti shesin. Paske grumbulluar goxha informacion zotrote. Po kam qene vetem dhe cfare te beja meresha me llafe dhe shikoja te mos kishte gjesendi ne ndonje oborr apo avlli shtepie se kam nje shok qe ka hall I shkreti. Po kush eshte ky hallexhi mor Jorgo. Po perse pak te duket vetja ty?. Jo jo goxha jam por kot ishja ne aksion une. Ma mori mendja se dukesh pak si I hutuar qe kur je kthyer qe andej. Me te vertete dukem qe kam ndryshuar Jorgo. Me thuaj me vrap si qendron puna? Une do ta them port e lutem vetem ti dhe une duhet ta dime. Hajde shpejt se na cmende se gazeta Zeri I Popullit nuk del keto dite se eshte fushate.

-82-a

Po ja nisi te tregoje Dritani.Une njoha nje goce atje ne aksion.Dhe eshte nga …….Ai ja tregoi gjithshka Jorgos I cili e degjoi me vemendje.Dritani tregonte dhe pinte bashke me Jorgon.Kur mbaroi se treguari Dritani vazhdoi. Kur isha atje me dukej me e lehte.Kisha per krah ate dhe me dukej se ajo mi lehtesonte gjerat.Por kur erdha ketu djhe nga bisedat qe degjoj shoh se eshte shume e veshtire.Babai zor se do te pranoje. Perse mendon keshtu meqe ti vajzen e njohe.Meqe ajo eshte dhe sic thua ti vajze e mire perse te mos doje ai.Por me degjo mua.Zemren asnjehere mos e lere ne balte.Ate degjoje.Degjo dhe prinderit se keshtu eshte.Por ne fund degjo zemren tended he vendos vete.Ne qofte se ta ndjen mos e ler. Nuk eshte kaq e thjeshte.Ajo eshte e mire sa me ska.Une nuk dua tjeter pervec asaj.Kam qene ne shkolle.Kam qene kudo por per mua vetem ajo eshte krijuar. Shume mire atehere por ti sqaroje ne shtepi dhe nuk ka arsye te mos duan. Jo kane nje arsye dhe per mendimin tim per keta eshte arsye e forte. Vetem biografia mund te jete per keta dhe familja. Po keshtu eshte.Familja eshte sere e mire eshte si sera e jone.Ata jane erzelinj me titull.Por kane biografi jot e mire.Jo ata drejperdrejt nuk kane lidhje por kane fis nje nga keto anet tona qe jane te cilesuar dhe dajat e te jatit te saj I ka pushkatuar partia.Jo me gjyq por familja e dajos se tyre ka bere sherr per kullotat e dhenve ketej nga anet tona por ai tjetri me te cilin eshte bere sherri ka qenene partisan dhe ka ndikuar tek ta.keshtu qe partizanet vrane pa gjyq dy nga fisi I dajove te familjes se vajzes qe njoha une.Por vete I jati I vajzes eshte mesues.Jane familje e mire.

Bela qenka o Tani por une mendoj se ti do ja dalesh.Cupa eshte e mire.Familja e mire.Po biografia duhet e mire pot e tera te mirat nuk grumbullohen.Prandaj ti duhet te besh lufte te bindesh te tate.Nga vajti dhe kjo biografia. Une desha ta merja menjehere vajzen qe nga aksioni dh eta sillja ne shtepi por ajo me ndaloi.Me tha qe duhet te pyesesh prinderit.Une ne fillim kembengula q eta merrja por ajo me tha qe pervec se duhet te bindesh vehten mire duhet te mendosh pasojat.Dhe sikur e kishte parandjere.Jo me thosh nuk dua qe tit e vuash per shkakun tim. Mire te ka thene qenka vajze e pjekur. Me tha qe dhe te pyesja prinderit dhe pastaj pasi ta pleqeroja te vija se ajo nga ana e vet nuk kish pengesa perkundrazi ajo qe gati.

E ka menduar mire. Por per mua nuk ka tjeter.Te thone cfare te duan por me duhet te thur ndonje strategji. Do te gjejme nje zgjidhje por pije kete dhe hajde ikim per sot se neser bisedojme prape. Ata u ndane dhe secili mori drejtimin e vet. Dritani vajti ne shtepi.Pershendeti te jemen qe e gjeti aty dhe u fut ne dhomen e tij.Ai sikur nuk

ish me ai I pari.Sikur ish mbyllur me shume ne vehtevete.E ema e vuri re por nuk e pyeti.Se si eshte bere ky.Me pare kishte me shume gjalleri.rrinte me shume ne oborr.Kurse tani mbylet ne dhome.Por se cfare mund te kete nuk e di.Sidomos qe kur eshte kthyer nga aksioni ai eshte ndryshe.Shqetesimin e saj ajo ja tha dhe te shoqit Resulit. A nuk te duket sikur ka ndryshuar ky djale Resul.Sikur eshte bere me hijerende. por eshte pjekur me shume grua.Rinia jone prandaj dergohet neper aksione dhe neper hekurudha qe te kalitet dhe te piqet.keshtu dhe djali yt eshte me I pjekur tani dhe prandaj te duket ty sikur ka ndryshuar. Dhe ti si I shpjegon vetem me politike.Por ai eshte mbyllur ne vehvete dhe nuk llafoset si me pare. Kjo tregon se nuk llafos me kuturu por me mature dhe pjekuri.Mos ja ki friken atij. Gjithmone me lehtesi I ke mare ti mendimet e mija. Po jo moj grua por ai tani eshte rritur dhe eshte pjekur prandaj me degjo mua mos u bej merak per te .Dritani tani I ka rruget te hapura po qe I zoti te ece perparase shkollen e ka biografine e ka mbeshtetjen e ka.Prandaj duhet inkurajuar qe te eci perpara.Do ti gjejme nje nuse nga dere e mire dhe me biografi te mire dhe hopa nje dore vet nje dore xhaxhai dh eta cojme poshte ne qytet.Por ne radhe te pare I duhet te jete vete I zoti.I duhet pune dhe perkushtim.Ato qe jane tonat ne do te ja bejme hyzmetin kurse ato qe varen nga ai duhet ti beje vete.

Mire ashtu dua dhe une por se si me duket qe kur eshte kthyer.Me duket ndryshe. Ashtu te duket por do ta zbuloj une cfare ka. Te nesermen Dritani u cua me heret dhe doli neper fshat.Por I jati I tha qe I duhej se do te bente nje mu rte vogel te avllia.Edhe ai priti sa erdhi I jati dhe filluan nga puna.Aty nuk kish ndonje gje te madhe por I jati pra Resuli donte q eta zhbironte dhe te ja tregonte prespektiven qe ai kishte perpara. Tani I tha ai dikur.Nuk na ke treguar ndonje gje te vecante per aksionin.? Po cfare te them.Atje qendron bukuria tek bashkimi.Kjo thenie teorike atje gjen zbatim.Keshtu te gjithe bashke atje ne hapem gjithe ato brezare.Dukej ne fillim e rende por pastaj u mesuam dhe ne fund na falenderuan.Por dhe disiplina duhej.Ne ishim te disiplinuar dhe ishim gjithmone te rregullt.Prandaj dhe dolem mire. Dritani po shikonte nga I jati pasi ky po e verente sikur donte ta zhbironte deri ne fund. Por dhe nje gje puna eshte e mire.Atje ne fillim mu ropen duart.Nuk I thashe mamamse se ajo behet merak.Por ne fillim mu ropen.Por me vone u mesova dhe ndjehesha shume mire kur punoja.Dita zihej me pune dhe kalonte shpejt. Po mbas pune cfare beje.? Dritani e pa drejt e ne sy.Po ky perse pyet?Mos valle di ndonje gje.? Mbas pune hanim dreken dhe qetesoheshim pak dhe pastaj dilnim me shoke ose benim mbremje vallezimi. A kishe shoke dhe shoqe nga anan e jone.?

-83-a Po kasha dhe kalonim mire. Me sa shikoj te ka bere mire aksioni.Je kalitur por dhe me I pjekur me dukesh.Tani te duhet pune dhe pune e madhe biles.Dritan ty te duhet puna e jote se te tjerat I ke gati nga ne. Cfare duhet baba.? Nga ne ke gati qe me pune ti duhet te cash me perpara.Ndihme nga ne nuk do te mungoje.Biografine e ke.Ndihmen e xhaxhait po se po.Dhe nje e shtymje te duhet dhe iken nga fshati.Jo per tju shmangur atij por se ne qytet ti mund ti japesh me shume atedheut.Nuk duhet te jesh nje mesues I thjeshte por me shume.kjo varet nga ti.Une e llafosa me xhaxhane tend dhe ai me premtoi qe do te ndihmonte.Por ti duhet qe te punosh dhe te martohesh ne nje dere te mire me biografi te mire dhe pastaj rruget I ke te hapura. Ma paske shtruar autostraden baba. Mos u tall.Keshtu behen sot keto pune. Shiko une nuk jam kunder karrieres por ajo duhet te jete e natyrshme dhe neqofte se e meritoj.Une nuk kam frike nga puna.Nga kontrollet e Seksionit te Arsimit une kam dale shkelqyer.Bile per lenden qe jap sipas raportit jam nje nder mesuesit me te mire te rrethit.Por ama duhet te vije natyrshem dhe pa miq.Mire ajo qe varet nga une por ajo qe varet nga te tjeret pervec xhaxhait.te tjerat I kemi ne ne dore. Po ne rreth nuk te marin pa martuar. Edhe ate gati e kemi sikur po e pjekim dhe kete por do te vendosim me vone. Po sikur ta gjej vete.?Dritani u skuq dhe desh qe ti thoshte por u step dhe nuk vazhdoi me tej. Resuli e pa me verejtje dhe I tha.Neqofte se e ke gjetur ne e thuaj. Nuk e kam gjetur por po them se po ta gjej vete cfare kritere duhet te plotesoje. Familja te jete e seres tone.nusja ne radhe te pare si dhe biografia qe te most e te pengoje te ecesh perpara.Te vetmen gje qe do te pyes une do te jete biografia.Per kete do te pergjigjem une kurse ti do te pergjigjesh qe te gjesh nje vajze te mire dhe kjo duhet te jete pergjegjesia e jote.Per seren e familjes duhet te pyesim pasandaj. Dritani uli koken dhe po merej me nje kercell druri te vogel.por mendja I rihte tjeter kund.Ah kjo biografia.Nuk e di si do te bej por eshte kafshate qe nuk e di si do ta kaperdij. Shpejt eshte dhe do ta diskutojme.Tani te vemi ne shtepi. Me te vajtur ne shtepi Tani u mbyll prape ne dhomen e tij.Ai tani po I mendonte thelle veshtiresite e tij.Nxori nga valixhja fotografine dhe po e verente me shume mall.Ndjeu aq mall sa u mallengjye.E mori fotografine dhe e mbajti perballe.Dukej sikur po kuvendonte.kurre nuk do te le.Duhet te dish se une kurre nuk do te mar tjeter vajze.E ferkoi dhe nje here dhe ndjeu mall per buzet e saj per tere qenien e saj.E futi prape me kujdes ne valixhe dh era per tu qetesuar ne krevatin e tij.Por nuk I flihej.Ishte ne nje gjendje shume te turbullt.Kishte nje ndjenje qe se linte te qete.Ishte si ne gjndje alarmi.Sikur dicka e shtynte te levizte.nuk ishte per asnje

-84-a

moment I qete.Qetesia kish mbaruar turnin tek aid he ish bere e huaj.Pasi kaluan ca dite ai donte te takonte Defrimin.Dhe keshtu beri.Doli nga zyrat e brigades.Ato ishin ne krye te fshatit.Shikoi gjitheandej dhe nuk e pa gjekundi.Doli nga shkolla dhe andej nuk ishte.Por takoi Jorgon por dhe ai shpejtonte. Po si je Dritan djali se u humbe.? Mire jam ti per ku shpejton? Me duhet te vete te mar materialet qe mi kane derguar nga rrethi tek autobuzi.Por nga ty cfare kemi. Asnje gje vetem rregulla te qarta per familjen cupen dhe biografine. Si ja u the per ate vajzen.? jo jo por ashtu ne pergjithesi. Pyet zemren tended he vendos.Hajt mirupafshim se me vajti vone. Mirupafshim.Takohemi neser ose ndonje dite tjeter. Mire mire takohemi kur te kthehemi. Dritanit I dukej sikur lehtesohej kur e diskutonte me Jorgon.Por nuk kish me ke tjeter te llafosej.Por e kishte te domosdoseshme qe me dike ta ndante kete shqetesim.Dhe Jorgua ishte tipi qe mund ta thoshte mendimin e tij.per nga karakteri por dhe nga dija ai ishte me I pershtateshmi nga ku mund te merte ndonje mendim Dritani. Dritani erdhi verdalle qe mos takonte Defrimin por nuk e gjeti.Nuk donte ta takonte drejte per drejte nga frika qe se mos ai dyshonte apo e merte vesh te verteten.

Pasi nuk e gjeti ai u kthye ne shtepi. Tere mbasditen u mbyll ne dhomen e tij dhe bente sikur rregullonte ate pak bibloteke qe kishte e cila kosistonte kryesisht ne librat shollore si dhe disa libra qe kish blere vete gjate kohes qe studjonte per biokomo ne fakultet.Jashte ishte nje diell shkelqyes.Por ai nxirte koken here pas here ne dritaren e tij e cila binte nga ana e nje perroi te vogel si dhe dalloheshin qarte disa lisa te vegjel anes se ketij perroi te vogel.Midis tyre ishte nje lis I madh .Karshi ketyre lisave ishte muri I nje vreshtarie apo mini vreshtarie.Kishte ne te disa rrush te mbjelle me merak si dhe kishte ftonj dhe fiq te mbjelle si dhe ne qender te saj ishte nje peme e larte e nje vadheje.Ftonjte ishin ten je varieteti shume te mire jo vetem se benin kokerr shume te madhe dhe te verdhe por kishin nje arome te mbrekullushme.Shtepite qe ishin me tavan kur vileshin ftonjte vinin neper cepat e odave dhe mbushej me nje arome teper te mire.Ata ftonj rronin deri ne fund te muajit prill.Po keshtu dhe odat e ruanin kete arome.Dritani e kish fiksim dhe ishte aiqe e praktikonte I pari kete salltanet.Nga ana e dritares se Dritanit atje ku me perpara gjyshi I tij mbillte duhan tani kishin vendosur disa koshere blete.Dritani I kish shume qejf bletet.Shpesh here ai rrinte para koshereve dhe habitej me organizimin e tyre.Punonin gjithe diten dhe benin produktin me cilesor Dhe tani ai po shikonte nga koshered.Ne dritare erdhi dhe ju perplas nje blete.Ajo ra mbi

-85-a

xhamin e dritares dhe ra tek parvazi.Dritani e pa me verejtje.Ajo mezi po levizte.Ishte mbushur tere pjelm por tani mezi po e merte vehten.Kushedi se ku e ka mare dhe sakrifikon e shkreta.Mos valle ka qene andej matane dhe ka mare lule apo pjelm te mire se andej te mira jane te gjitha.E cfare mendoj dhe une. E kapi bleten per flatra dhe e vuri drejt.Kosherja eshte afer mos valle ka ndonje porosi per mua dhe prandaj erdhi.Por bleta ndenji dhe pak si oper tu orientuar dhe iku per ne koshere.Ja secili ne kosheren e vet e ka deshiren te rrije.Ah sikur dhe une te isha blete.Jo per te bredhur ne cdo lule port e fluturoja qe askush most e me shikonte dhe te vija te shikoja pak dhe pastaj te behej cfare te dohej. Keshtu kaloi e tere mbasditja.Ne darke u mblodhen per te ngrene darken.Ata u ulen te tere prane tavolines.E jema ju kish gatur nje byrek me hithra te njoma ato qe dalin mbas ndonje korrje .Keshtu dhe ajo I kish mbledhur ne fund te kopshtit pasi ato ishin rritur prape pasi ishin korrur nje here por meqe kopeshti vaditej here pas here dhe ato ishin riperterire prape dhe e jema e kish shfrytezuar kete mundesi dhe ju kish bere nje lakror shume te mire. E paske qare lakrorin grua e paske beret e mire.Por mire tani qe e ben vete dhe di cfare gatuan por kur te martosh djalin dhe te gatuaje ajo cfare do te besh ti se je dhe ca kanatsese ti. Po te vije ajo dite se une do tja mesoj te gjitha nuses se djalit. Perse je fijuar ti Tani qe ne nuk dime gje ?-pyeti Valbona Jemi tek kapitulli supozime. Vjen koha mos u tall ti se avavsh po behesh te njezete e pesa.Eshte koha tamam per fejese dhe pas dy a tri vjetesh vjen martesa.tamam koha per djemte e sotem.Vetem do ten a pyesesh ne se pastaj na ngaterrohesh me ndonje harbute dhe ec e meru me ta. Perse ata nuk jane njeres nuk jane si ne moj mama? Si ne moj nene por dardha nen dardhe. Po rushi qe eshte ne lis ku duhet te bjere? Ku te doje mej bije si jinni dhe ju vec kunja dini.Po une e kam merak .Ju mos u tallni.Dritan te keqen pyet tet ate kur te vije pune se ai I njeh te gjithe. Po perse te pyes une kur ma gjeni ju?-thumboi ai E keni nisur ters biseden.Kur te vije koha te gjitha do te zgjidhen. Keshtu vazhduan ate darke deri vone. Tani mua si moter asnje gje se me ke llafosur . Por cfare te them perse te llafos. Po cfare ishte aksioni si kalove ne vecanti dhe a njohe ndonje qe te bente pershtypje.Keto jane pyetjet e dites.Mua me trego se une dua ti di. Po nuk ka ndonje gje te re ato qe kam llafosur. Nuk te besoj.Ti qe kur je kthyer ke ndryshuar.Je mbyllur ne vetvete dhe me shume rri ne dhome se del.Epo ky ndryshim sikur nuk me bind mua.Degjo per cfaredo te kesh nevoje mua me thuaj.Une di te ruaj secrete.Do te ndihmoj.Keshtu qe pot e kesh nevoje mbeshtetu tek une.

-86-a Mire moj mire faleminderit per solidaritetin.Po te kem nevoje do t eta kerkoj ndihmen tende te vyer.Tani naten e mire. Naten Tani dhe pafsh endrra me gjera te bukura si pershembull sikur te jesh ne ndonje mbremje vallezimi.

Ajo mbylli deren e dhomes ngadale dhe fiku dhe driten.Dritanin nuk e zinte gjumi.Duhej te takonte me patjeter Defrimin te merte vesh ndonje gje.Por amam duhet te perpunonte dhe strategjine per te vajtur ne drejtimin e duhur.Po ja po mendonte ai sikur ai Defrimi qe ka shume muhabet me babane ti thote si nga ana e vet per te gjetur nje nuse dhe tja rekumandonte pikerisht ate. Kjo ide kishte disa kohe qe I vertitej ne mendje.Por a do te ishte I gatshem Defrimi ta ndihmonte.Megjitheate ai duhej ta bisedonte.

Te nesermen u cua shpejt dhe u nis per ne sheshin e shkolles.Takoi disa bashkefshatare te tij.Pershendetje professor.Po ku je se u humbe?.-ju drejtua Viktori shoku I tij

Ne mberdhe ja ku me ke ? Ah po te hunda plumbi me shkoi dhe fajin e ka rusoi.Ironizoi ne vargje Viktori dhe vazhdoi--po ku ke qene se ne ketu kemi qene dhe ste paskemi pare.Mos na genje professor. Verdalle kam qene Viktor por ti je ne pune dhe prandaj nuk jemi pare. Une ika professor dhe mbasdite nga darka do ted al dhe takohemi. Mire atehere takohemi nga darka. Ata u ndane dhe Dritani shkoi nga qendra e brigates.Aty pa Defriminqe u nda me te atin. Po he mor Defrim miremengjesi.Kur u ktheve dhe si dole andej nga ajo miqesia qe vajte. Shume mire por dhe ti ke shume te fala nga ajo aksionistja shoqja jote. Dritani ngeli si I ngrire.U skuq deri ne vesh.Ktheu koken instiktivisht dhe pa sa andej ketej.Mos valle dhe ky qe ne dieni. Faleminderit po ku e takove.A eshte fjala per ate vajzen e ujebardhes.Per Dezin du ate them. Une te ajo vajta ate darke dhe ajo me llafosi pak dhe me that e percillja te fala. Por Defrimi nuk dinte me shume se kaq.Ai vuri re skuqjen e Dritanit si dhe hutimin e tij dhe I erdhi keq q eta vazhdonte me tej. Nga je nisur sot ? Kam per te arnuar disa kasolle andej nga kasollet e dheneve.Po deshe eja dhe ti. Mire do ted al me vone. Si te duash une vetem jam dhe bejme ndonje dore muhabet. Pasi u ndane ata Dritani vajti ne shtepi dhe pasi hengri mengjesin priti sa vajti vakti midis drekes dhe mengjesit.Ne kete ore gjithe njerezit jane ne pune dhe asnje nuk do te vere re qe ai eshte andej nga stallat e dheneve per tu llafosur me Defrimin.

-87-a Dritani doli nga shtepia dhe eci ne nje rruge shkurt qe delte ne nje lendine nga ku verehej I gjithe fshati.Ajo lendine perdorej nga rinia per te shkruar parrulla.Ne krye te lendines ishte nje gorrice e medhe e cila bente nje hije shume te madhe dhe te kendeshme kush rrinte nen te.Dritani u ul dhe po verente fshatin.Ai ju duk I bukur por ngjyrat ishin shume te ndezura.Sikur kishin me shume shkelqim sec ato kishin ne te vertete.Ai po kalonte si ne reviste te gjitha shtepite qe dukeshin qe aty.Po verente dhe jeten se shihte levizjet e njerezve si dhe punet qe beheshin nga punteret. Fshati ityre qe I vogel.Por ishte shume mikprites dhe shquhej ne kete drejtim.Pasi e soditi mire natyren ai u nis per te Defrimi.Kur arriti ai pa qe ai ishte ne te mbaruar.Puna mbare mor Defrim por e paske mbaruar shpejt. I dhashe nje cike me shpejt se e lame bashke.Ja tani dhe une e kam hak qe te pushoj por veme rrime ne ate hijen e shelgut te madhe qe eshte aty per karshi.Aty eshte dhe nje burimuji dhe freskohemi pak. Shume mire por a e di ti se une paskam kohe pa dale kendej dhe me duket tani si bukuri . Ti ke qene I larguar me shkollen si dhe tani je ne pune ne tjeter profil prandaj dhe nuk I viziton shpesh keto vende.Por kendej eshte bukur dhe sidomos kur vijne tufat e dheneve vendi mer shume gjalleri. Ata u ulen pasi u freskua dhe pine dhe uje burimi.Defrimi si ishte ndare me Tanin dhe kish vajtur ne shtepi qe te merte buken kish mare me vehte nje shishe raki dhe e kish vene qe kur kish mbritur ne burimin e ujit te ftohte. Tani kur e pa I tha mua me doli nga mendja. Epo duhet te jesh usta I ketyre puneve qe te shkoje mendja. Hajde gezuar dhe mires erdhe. Gezuar dhe mire se ju gjeta. Ata vazhduan te pijne.Por sikur ju beri mire te dyve.Dritani po e ndjente vehten me te lirshem.po keshtu dhe Defrimi. Bekuar ai qe shpiku rakine.Une nuk e pi vazhdimisht por tani shoh qe nje gote eshte e nevojshme.Duhet per muhabetin. Por prandaj eshte shpikur qe te behet muhabet. Nuk me the si ishte Dezi? Mire ishte dhe me foli shume mire per ty.Ajo nuk e dinte qe une te njihja.Por kur pyeti kur vajta se sa ore e kasha bere ju pergjigja qe nga koha qe u ndava me profesorin bene kaq ore.Atehere ajo me pyeti per ty se a te njhja dhe me tha emrin. Dhe ti si ju pergjigje. I thashe te verteten dhedoli qe ajo ne aksion te kish njohur ty. Ti cfare I ke ata Defrim. I jati I Dezit eshte nip nder ne.Jo tek une por tek baba im.Baben ai e kishte djale daje.

-88-a Po me ka thene.Une e dija se ajo kishte te bent ender fshatrat e tjere por qenka mu ne fshatin tim. Si ishte tani te tha ndonje gje. Mire ishte po cfare te me thoshte.

Defrim du ate flasim pa dorashka.Dritani u skuq prape dhe ktheu dhe nje gllenke raki si per te mare me shume zemer.Duke pire prape pak ai donte ta shtonte dozen e trimerise per te bere aleat ate dhe ti kerkonte ndihme. Une e njoha Dezin ne aksion.Ajo eshte nje vajze e mbrekullushme.Tani po e mar vesh per ty qe keni te beni.Por une kur e njoha nuk e dija per ju.

Shume mire nuk ka asgje te keqe per tu skuqur apo te vije turp. Dritani e llafosi gjate.Por edhe rakia kish beret e veten se ai po fliste me fjale romantike dhe per heroizma qe do te bente.Ai e llafosi gjere e gjate.I foli jo vetem per njohjen por dhe per ndjenjen e lindur. Defrimi e kuptoi kete gje qe ne fillim por e la te shprehej deri ne fund per tu siguruar plotesisht. Edhe ai I dinte veshtiresite e biografise se mallkuar. Dritan une te kuptoj mire por duhet te dish qe ka ca pengesa qe ti duhet ti dish. Une I di prandaj kerkoj aleate. Une jam shume dakort dhe pot e ish per mua e kam me gjithe zemer.I ke rene pikes per ate vajze.Te rrash kemben e kalit me te shpejte dhe nuk gjen tjeter vajze me ato cilesi.Jo se a kam une timen por e tille eshte.Edhe ju jeni shume te fisshem.Por ama ka veshtiresi qe une nuk e di si do te kaperxehen. Po sikur ti thuash ti babes qe njeh nje goce te mire per mua dhe ti propozosh Dezin. Jo se une nuk I them se kam shume muhabet dhe respect per Resulin por ai e di rrjetin dhe do te hidherohej me mua sikur do ta rekumandoja ne derrase te kalbur. Ja kjo nuk me kishte shkuar neper mend. Do ti themi Selimit se eshte ne organizate me Resulin.Hamideja eshte nga I njejti fshat me dezin dhe Selimi eshte shume I pershtetshem.Te dy jane anetare partie dhe militojne ne te njejten organizate me Resulin tend. Mire por po ta le ty ne dore. E bisedoj une kete pune dhe te kthej pergjigje.Me fal qe nuk nderhyj une dot direct.Por ti me kupto.Me kupto drejt per dy arsye.E para une kam te bej dhe e dyta une jam nga krahu I goces dhe nuk ka kuptim te futem une per gocen se kjo nuk eshte tradite e jona.Nga ne vetem ana e djalit kerkon.Eshte turp te kerkoje martese anan e cupes. Te kuptoj mire Defrim por sic e lame. Ata u ndane dhe iken neper shtepite e tyre.Secilit I rendonte ne koke plani I veprimit.Dritani po priste me ankth qe si do te ridhnin ngjarjet.Ishin afruar tre javet qe ish kthyer nga aksioni.Ai e

-89-a

kish lene me Dezin qe diten e njezete e nje ata do te takoheshin siper mbi fshat te tyre.Dhe ja ajo dite kish mberritur.Te nesermen mbusheshin plot njezete e nje dite.Dritani mezi priste qe te agonte.Rrobat I kish bere gati qe diten e pare.Kish bere gati ne kujtesen e tij dhe cfare veprimi do te bente kur te takonte Dezin.Por dhe per cfare do te bisedonte.E kish kaluar ne mendje pothuaj tere naten. Mirepo nuk eshte e thene qe te eci ashtu sic e deshiron apo e planifikon.Qe ne mengjes heret pa u gedhire mire thirri nje ze. O Resul.Ooooo Resul. U ndes nje drite dhe kerciti dhe porta e jashteme e shtepise. Zeri u perserit prape.OooooResul.Oooo Resuuul. Urdherio ju pergjigj ai qe nga brenda dhe doli ne oborrin e shtepise. Shiko se te zgjova shpejt.Por kasha frike se mos ikje gjikundi dhe nuk te lajmeroja.Sot vijne nga komiteti ata te te komitetit te parties si dhe nje shok nga seksioni I arsimit.i thuaj dhe Dritanit te jete aty se e kerkojne dhe ate. Mire mire o Dine.Po ty kush te tha. A me degjove cfare te thashe? Po te degjova dhe faleminderit. Dritani e degjoi te gjithe biseden .Mos tha me vehte.Po tani cfare te bej.Gjumine kish bere shume te trazuar.Ashtu sic vijne lumenjte e trazuar kur shkrin bora e prillit apo vijne prurjet e lumenjve pranverore te trazuar dhe te rembyer ashtu qene dhe mendimet ne koken e tij.Po tani cfare te bej.Duhet te vete patjeter te takoj Dezin.Jo nuk ka perendi qe te me ndaloje.Une mezi po prisja qe te agonte dhe te ikja ta takoja.Jo do te iki dhe qe tani bile.Do te hiqem sikur nuk degjova gje dhe do te nisem me heret.U ngrit dhe beri te vishej .Gjeti pantallonat e hekurosura dhe beri te vishej.I veshi dhe vajti te mare trikon.Jo do te mar kemishen se eshte vape.Por kur vajti te mare kemishen pa dhe veten e tij ne pasqyre.Do te me shohe Dezi dhe nuk e di si do te ndjehet.Nje ndjenje si e pa kuptimete e zuri.ndjeu trupin ti ngjethej dhe ti behej si me pucra te vogla.Shikoi dhe njehere veten ne pasqyre dhe imagjinoi sikur mbrapa tij kish Dezin e bukur tek e kundronte dhe I afronte koken afer qafes se tij.Ne pasqyre kishte dy shembellime qe veniteshin ne nje.E mire mire dhe ja per pak erdha te te takoj tha me vehte.Po perse valle dalin keto pengesa.Ja perse I kishin derguar haber qe te qe dhe ai aty ne takim.Po sikur te me kene sjelle ndonje haber meqe dhe shkolla po afron te hapet.Po sikur te me prishet pune qe nuk do te jem.Ai po dyzonte me vehte.Po neqofte se ka te beje me te ardhmen.Me mire te pres se cfare do te jete dhe Po qe se eshte per te ardhmen ajo nuk eshte vetem per mua por dhe per ate qe do ta bej te prese.U zhvesh prape dhe u shtri mbi krevat.Po he cfare te bej.Ishte shume konfuz me mendjen e tij.Po ama dhe te me preset ere diten dhe do te behet merak kete une e di.Jo vetem merak por ne koke do ti shkojne shume gjera.Mund ti shkoje qe dhe se mund ta kem harruar apo nuk kam interes per te.Por kjo situate do te zgjidhet menjehere sapo te veje njeri Selimi apo

-90-aDefrimi.Ai do ti thote atyre dhe ajo duhet ta kuptoje.Por ama dhe pritja eshte tmerr.Nuk ka gje me te besdiseshme se oret e pritjes.Ashtu sic nenat e shkreta presin bijte etyre nga ndonje rruge e gjate apo dhe ato qe presin nga ndonje beteje pritja eshte vdekje.Por pritja ne keto rrethana sit e Dezit jane jo vetem tmerr por dicka me shume.Dhe per kete atj do ti vinte keq.Ama vetem nje gje po e bej per nje kauze me te madhe.Per kauzen e se ardhmes.Mirpo pot e pyesje ate qe do te priste kot.Keto mendonte Tani dhe skuqej dhe sterskuqej ne fytyren e tij dhe nuk vendoste dot perfundimisht se cfare duhet te bente.Te vinte me vrap drejt dashurise se zemres se tij dhe qe I dukej me e drejte apo ti neneshtrohej llogjikes qe te takonte at ate seksionit te arsimit qe I kishin derguar haber.Ndonjehere I duhej te pranonte qe te degjonte zemren e tij dhe te nisej me vrap nga do ta udhehiqte ajo dhe ashtu si qengjat e Naim Frasherit qe dhe ne I prefshin rrugen na njezet apo tridhjete vete ai e can rrethimnin si shigjete dhe turret me vrap dhe me deshire per atje ku ajo e dashura e zemres e prêt. Por prape mendohej se I thone jete po ne qofte se do te takonte at ate seksionit dhe ata du ti propozonin ndonje gje te mire per te ardhmen dhe ai te mos ishte atehere I rrofte qe po perpiqej aq shume te pozicionohej si njeri me nje te ardhme te sigurte dhe te shkelqyer perpara.Jo me kot I pat thene I jati dikur.Tani I ka dyert te hapura e ka rrugen te lire vetem I duhet pune kurse te tjerat jane te zgjidhura.Keto ja kish thene pasi ishte llafosur me te vellane kur kish pritur Tanin qe te kthehej nga aksioni.Dhe ay nuk duhej qe ne asnje menyre te humbiste rastin.Dhe ai me bindje prandaj duhet te rrinte qe te merte vesh se per cfare e kishin thirrur qe te takohej ate dite ay me grupin e te delegurve te rrethit.

Po keshtu do te bej do te rri dhe te takohem me te deleguaret-keshtu mendoi dhe keshtu vendosi.U cua gjysem ndenjur dhe pa nga dritarja agimin e dites se re qe ai mezi e kish pritur.Dhe ja ku ajo erdhi dhe ai ishte ne dileme.Por cfare eshte keshtu mendoi ai.Mezi e prêt qe te vije dhe kur vjen I thuaj prit edhe ca se kam pune.U perpoq te imagjinonte reagimin e vajzes qe do te bente te priste po me kot asgje nuk perceptoi.U zhyt prape ne krevatin e tij dhe e mbuloi koken sikur donte te fshihej nga ndonje turp qe kish bere.Por perse te jete turp.Une nuk do te mendoj vetem per vehte por dhe per te.Kjo ma qeteson ndergjegjjjen.Dhe kur arrinte ta qetesonte ete pra ndergjegjjjen ai e nxirte koken siper batanijeve.Mirpo cfare faji ka ajo qe te presi dhe mbi te gjitha te behet merak per vonesen apo akoma me keq te mendoje se une tani jam indifferent ndaj saj.Dhe kur mendonte keshtu ai prape fuste koken poshte batanijeve dhe mbyllte syte sikur donte ti fshihej dhe vetes se vet. Ndenji dhe ca dhe u cua.Lau syte dhe vajti ne guzhine.Aty ne guzhine ishte e jema me gjithe te jatin qe llafoseshin per hesap te tyre. Mirmengjes.! Pershendeti Dritani. Miremengjes ,si u gedhive sot ?-pyeti I jati Resuli Mirmengjesi mor bir po perse dukesh si I perghumur a nuk fjete mire. Mire kam fjetur por u cova shpejt kur thirri Dinia qe pa gedhirePrandaj dhe jam keshtu. Po mire qe e paske degjuar se une kasha frike se ikje gjekundi dhe se dinje per sot qe do te vijne

-91-a

grupe pune te deleguaresh nga komiteti dhe nga seksioni I arsimit. Po po e degjova. Atehere une pod al dhe takohemi atje rreth ores nente e gjysem.

Mire atje takohemi. Dritani hengri mengjesin me nge dhe beri te ikte ne dhomen e tij kur e pyeti e jema. Po mire Resulin qe e therresin gjithnje po ty per cfare te duan.A di gje ti ?.Nuk e di per cfare me duan.Te shohim se per cfare me kerkojne.

Dritaniu hengri buk dhe u nis per nga zyrat e koperatives ku do te priste te deleguaret e rrethit si dhe inspektorin e seksionit te arsimit.Kur arriti aty vuri re se ata nuk kishin ardhur akoma por perjashta prisnin Kryetari dhe sekretari I parties si dhe shefi I planit dhe I finances se koperatives.Nuk vonoi shume she ja arriten kryeveterineri bashke me agranomine sektorit qe mbulonte fshatin ku qene zyrat e koperatives.Ata u pershendeten dhe po pyesnin secili per hesap te vet.Nga lert siper zyrave nga zbriste dhe xhadja u degjua boria e nje makine.Ajo ishte nje makine tip aro sepse rruget qene disi te veshtira per te levizur me makina te tjera.Nga makina zbriti I pari shoferi dhe fill mbas tij sekretari I komitetit te parties qe ishte dhe bir vendi por dhe xhaxhai I Dritanit.Me te ishin dhe shefi I Bujqesise se rrethit krytari I planit prane komitetit ekzekutiv si dhe nje inspector I seksionit te arsimit qe Dritani e njihte mire sepse kishte lidhje per nga lendet qe jepnin por dhe kishte mbaruar dy vjet para tij ne fakultetin e shkencave te natyres.Ata u pershendeten me njeri tjetrin dhe bene per nga zyrat.

Dritan ju drejtua ai ,ne nuk kemi njehere pune me keta prandaj do te vemi pak nga shkolla te shohim pregatitjet atje dhe nderkohe e llafosim atje ndonje gje. Mire sit e duash ti je shefi?

Por cfare shefi Tani ne jemi shoke. Jo ta them ne kuptimin qe te zgjedhesh axhenden e levizjes. Pa merak ashtu do te bejme. Ata vajten dhe bene inspektimin e shkolles.Ajo qe lyere dhe sistemuar mire por klasat sidomos laboratoret kishin shume nevoja. Por Tani ca nga kersheria dhe ca nga qe nuk po e merte vesh shume cfare donin keta te seksionit e pyeti dikur inspektorin. Po perse nuk thirret sot drejtorin se ai eshte shume ne dieni.Une dhe dezhurn nuk kam bere se isha nje muaj ne aksion. E dime qe ishe atje se na erdhi dhe vleresimi I punes tended he te themi te drejten te ka ardhur nje vleresim shume shembullor tamam per nje karriere brilante.Hajde ulemi ketu dhe I shkoqisim te tera.

-92-a

Po ulemi dhe bene te ulen ne karriket e drejtorise. Degjo Dritan.Ne kemi nje propozim per ty.Meqe nuk eshte realizuar plani I pranimeve per anetar te organizates se parties por nisur dhe nga vleresimet e deri tanishme te punes tende si nga seksioni ashtu dhe qendra e vleresimit te kuadrit por dhe me orientim nga komiteti I parties se rrethit ne kemi menduar qe te propozojme ty per anetar te organizates.Sigurisht nje shtyse e madhe ka qene dhe xhaxhai yt,dhe ne kur e propozuam nje gje te tille ai u gezua pa mase dhe meqe do te vinin per diskutimin e shifrave te planit per vitin e ardhshem ai na propozoi q eta benim bashke kete rruge.Me kete ruge tin is nje jete te re te angazhuar dhe me synime me te qarta per te ardhmen.Dua te them qe ne do te bisedojme dhe si shoke por ne radhe te pare do te bisedojme si dy kuadro te ardheshem te cilet do te militojne ne radhet e te njejtes organizate.Une sapo e mbarova stazhin.Ti do te besh lutjen per tu pranuar dhe ata do te caktojne stazhin e parties prej kandidati.ky stash do te jete gati nje vit ne pune prodhuese por mendoj se meqe ne ne zone nuk kemi arsimtare me arsimin perkates ti mun ta besh stazhin ne shkolle duke te vene objektiva te percaktuara.Prandaj sot nuk thirra drejtorin qe ne qofte se ti je dakort me propozimin tone atehere ne do te vazhdojme me te njejtin drejtor ne te kundert ne do te emerojme ty por duhet te dish qe deri ketu mund te arrish.neqofte se pranon te hapet ne horizont me I ri ,te hapet prespektiva e levizjes drejt dyrve te pushtetit qendror.Prandaj tui duhet te vendosesh.Neqofte se e ke menduar me pare ti mund ten a e japesh pelqimin qe sot por dhe mund te mendohesh te pyesesh dhe pastaj ten a thuash mendimin tend. Nuk di cfare te them ?!.Te them te drejten gjendem I pa pregatitur. Xhaxhai yt me tha qe ne njefare menyre te ka rekumanduar nje gje te tille. Po eshte e vertete qe me tha.Nuk di por qejfi ma ka Po ne shtepi a e ke diskutuar?

Po disa here dhe babai eshte dakort se per kete me foli nje dite dhe une nuk e kam kuptuar mire atehere por tani qe jam me I kthjellet them qo ai eshte nxitesi. Po atehere per mendimin tim si shok dhe si koleg te them qe ti duhet ta hedhesh nje hap te tille.Dhe eshte nje hap I madh ne jeten tende.Nuk eshte pak qe te jesh anetar I organizates baze te partise.Eshte rruga me e sigurte per ne por dhe eshte nje garanci dhe per pushtetin tone kur bijat dhe bijte e njerezve te lidhur dje me luften dhe sot me punen jane pjese e asaj partie qe beri realitet ate qe tha.Konsolidimi I pushteit te popullit dhe mbushja e radheve te partise me gjak te rid he te paster sic eshte rasti I juaj eshte fitore per ne. Po keshtu mendoj dhe une. Po si tia bejme. Do te na japesh lutjen qe sot apo do te mendohesh. Do ta llafos me babane dhe xhaxhane dhe pastaj pa ikur ju do te kthej pergjigje.

=93-a

Ata dolen nga zyrat dhe u drejtuan nga zyrat e koperative. Ja si qenka pune.Shiko cfare ne del.Nuk di si eshte me mire.Po cfare pengese mund te jete futja ne parti apo do te kete avantazhe.Por duke qene brenda radheve te saj ata nuk do te me luftojne po t e lidhem me Dezin.Po tani mendoj qe bera mire qe ndenja.Por ama ajo do te me presi dhe nuk di si do te mendoje per mua.Pritja eshte e keqe. Ta mari dreqi kete pune. Urdhero cfare the- tha inspektori kur degjoi murmuritjen e Tanit. Jo jo asgje ashtu shprehje kot. Mire qe paskan mbaruar dhe keta mbledhjen. Mire se ne pergjithesi keta baballare te kombit diskutojne pa mbarim-ironizoi ai. Ata u takuan me xhaxhane qe sic dukej I priste.Por Resuli e thirri si me vehte dhe e pyeti

Po he Dritan perse te thirri inspektori? Po ja me rekumandoi per tu pranuar ne parti? Po shume mire dhe tic fare ju the.? Ne rastin e keq neqofte se une nuk do te pranoj te futem dhe te bej stazhin e partise ata do te me bejne drejtor por ngelet e paqarte prespektiva? Dhe kush qe pergjigjja jote ma thuaj se dua ta di.?! Nuk ju ktheva pergjigje se dua ta bisedoj njehere me ju. Une dakort jam qe te futesh ne parti po keshtu dhe xhaxhai yt se e bisedova prape sot. Une e di se te kujt jane keto ide por dhe une me bie te jem dakort me ju. Hajde veme I japim lajmin xhaxhait tend. Keshtu bene ne kohen qe atje ne vatren e cultures keshtu quhej salla e madhe qe perdorej nga rinia per mbremje vallezimi per dhe per mbledhje fshati apo takime te ndryshme,ata takuan xhaxhane dhe ai I pyeti pa mberitur mire t eta. He cfare vendoset si do te beni? Dhe ky eshte dakort qe te futet kandidat per anetar partie. Te lumte mor djale bere zgjedhjen e duhur.E kasha merak kete pune se mesa duket Saimiri im nuk ka mendje te tille.I kam gati lutjet ketu tek canta.Ja meri firmosi dhe njeren kopje lere tek sekretari I byrose kurse tjetren do ta mar un eta coj dorazi ne komitetin e partise. Ai nxiri nga canta kopjet qe I kish pregatitur me pare qe ne zyren e tij dhe ja dha per firme. Dritani I pa dhe I firmosi.Njeren kopje ja dha xhaxhait kurse tjetren e futi ne xhepin e tij qe tja jepte sekretarit te byrose sipas porosise. Hajde tani sipas tradites se vendit do te hame dreken.Keshtu e ftoi kryetari I koperatives dhe I futi doren nga mbrapa shpatullave .Ejani Resul dhe shiko a jane gati andej. Kur hyne ne sallen e vatres se cultures gjithshka pothuaj qe gati.Tavolinat qene shtruar me mbulesa por mbi to shtruan dhe disa gazeta.Vendin kryesor ja lane sekretarit te komiteit te

-94-a

partise megjithese ai qe dhe me I vjetri.Mbas tij u ul kryetari dhe ndarja qe sipas perkatesise.Te deleguaret u ulen ne njeren ane te tavolinave sipas radhes se tyre qe atat e respektonin vete.Kurse ketej nga keta ta koperatives mbas kryetarit u ul sekretari I byrose nje agranom I ri ne moshe dhe pas tij u ulen shefat qe qene ne mbledhje.Kjo radhe respektohej nga hierarkia se per moshe sekretarit I takonte vendi me nga fundi.Dritani u ul nga fundi sepse qe me I riu.Por para tij ne nje pozicion ballor me ta qe Resuli dhe Defrimi.Te dy ishin muhabetxhinj dhe prandaj I kishin zgjedhur qe te rinin perballe dhe te sherbenin.Pjatat ishin pregatitur per merak.Ato te te deleguareve dallonin shume nga te tjerat.Por dhe ato nuk ishin keq.I kishin rregulluar per mbrekulli.Pa filluar mire dritani shperndau disa peceta te pastra dhe pas tij sollen nje kulac te ngrohte qe akoma nxirte avull.Defrimi e more dhe filloi ta coptonte me dore.Keshtu eshte zanati I tij lyejeni me pak gjalp dhe kaperdiheni ashtu te ngrohte.Ky eshte I tradites sone.Te tere u kaperxyen dhe bene si I porosity Defrimi.Ata shijuan kulacin me nje shije te pa pare.Po na beni si kulake kryetar?-foli sekretari e komiitetit te partise

Jo shoku sekretar se ata hanin kur populli nuk kishte kurse tani populli ka dhe prandaj hame dhe ne nga teprica. Epo mire qe na nxore friken dhe qeshi per te qeshur dhe te tjeret. Dritani mbushi gotat e rakise.Rakia ishte pija tradicionale por dhe pija magjike per te bere muhabet.Filloi muhabeti per lezet te vet.Si Resuli po sidomos Defrimi benin muhabet pinin raki dhe kendonin sa kishje qejf ti degjoje.Ata e vazhduan gjate muhabetin se kishin si per te ngrene ashtu dhe per cfare te llafosnin. kur mbaruan dhe dolen perjashta tek disa ajo e shkrete pije pra rakia e kishte beret e vehten .Jo shume por dalloheshin ata qe e kishin shkelur pak nga volume I zerit qe ngrihej sipas pirjes. Xhaxhai nuk kish pire.Ai e ruante vehten por am ate tjeret I nxiste te pinin. Kur po ndaheshin Resuli e ftoi qe te rrinte ate nate. Jo Resul nuk rri dot se neser jam ne nje zone tjeter. Ata u pershendeten dhe kur u ndane ai I tha. Degjo shtyje djalin vete tani se ato te tjerat I kam merak vete une. U ndane dhe secili mori drejtimin e vet. Dritan –I tha I jati ti ik para une do te vij me vone me keta burrat e fshatit.

Mire po iki une. Aty kish dhe burr ate tjere dhe ata po vinin ngadale.Dritani shpejtoi hapat dhe mberiti shpejt ne shtepi.Aty gjeti te jemen qe I priste ne ballkon. Po mami si u ngryset ju.Mirmbrema moter pershendeti nga dritarja ai Valbonen.

Perse te kishin thirruar at ate komitetit Dritan se tere diten kam qene ne merak? Po ja meqenese nuk eshte realizuar plani I pranimeve ne parti me propozuan qe te bej nje lutje

-95-a

per tu pranuar. UA perse dhe pranimi paska plan?Ha ha ha qeshi Valbona qe nga brenda sa degjoi Dritanin. Mos u tall moter jeta jone eshte plan dhe jo pak por me pese vjecare.Dhe ay qeshi. Mos u tallni me keto pune se jane me zarar. Po ketu vetem ne jemi nuk ka kush na degjon. Edhe nata ka vesh dhe na merni me qafe pastaj.Po ti si vendose. Moj mama po a nuk kish ardhur xhaxhi sot me ta. Po kish ardhur dhe ishte ne krye te delegateve. Ja qe puna ka mbaruar pa vajtur ky kandidati I yne atje. Ke shume te drejte se une vendosa pas tyre. Po ti nuk deshe keshtu!? Jo se nuk desha por se mendova gjate se kishin menduar at ate dy. Jas a mire se dhe ti ke dashur dhe ju ke plotesuar deshiren dhe dy vellezerve. Mos u tallni?! Nuk tallet njeri me kandidatin jo. Po te mos pranoje do te behesha sivjet drejtor.

Ashtuuuuuu.Sa mire do te ishte.! Jo moter se prespektiva eshte ne linjen e partise. Ha teseren pastaj se do te jesh si ne kudhren e celikte te dares se hekurt te partise sone more Drita ha ha ha. Po ti moj cupoe cfare paske keshtu nuk do qe Tani te pranohet ne parti. Po te jete ne nje organizate me Vesilene Selimin dhe ku di une. Ska gje dhe ata le te jen por duke qene brenda radheve te tyre nuk te lufton dot njeri.Degjo Tani une dua qe ti te pranohesh por duhet te jesh I pregatitur se do besh stazhin ndoshta me dhi.Por dhe neser ka kokcarje se nuk ben dot sic do te donte te bente zemra jote.Keshtu qe une mendoj qe ishte shpejt kjo levizje. Mos ja prish mendjen djalit se te vrau pastaj yt ate. Jo le te futet per mua por une them per te. Me miere e sheh luften kur je pjestar dhe jo kur je spectator.Ne keto diskutime I gjeti I jati.Valbona beri me shenje qe te mos I merte vesh debatin qe bene dhe rane ne mirkuptim.

Hengren darken dhe Resuli Il lafosi gjere e gjate.Ju foli dhe sa qe gezuar xhaxhai per lutjen qe beri Tani per tu pranuar ne parti.Foli dhe per prespektiven qe do te kishte mbasi te bente stazhin

e partise dhe te pranohej anetar partie.Por tani duhet te kesh kujdes qe dhe te mos ngaterrohesh me ndonje me biografi te keqe se

-96-a

pastaj e peson.Duhet te mbahet e pastert partia Por ne nuk kemi patur problem te kesaj natyre vecsa duhet kujdes mos ngaterrohemi dhe te prishim biografine se jo vetem na perjashtojne nga partia por marim me qafe nje fist e tere .Ja me vjen keq per Selimin tha ai dhe shikoi nga shoqja. Perse te vjen keq mor burre.Selimi eshte anetar partie bashke me te shoqen. Jo moj grua - por me propozoi per Tanin nje vajze. I lumte por kush eshte ajo vajze a e njohim ne. Jo moj nuk e njohim por avash njehere.Kam thene une qe jane te mire ata Selimllaret. Dritani ishte skuqur deri ne vesh dhe degjonte.Po he mor burre se na plase.Po me shume me plasi ai mua.Me rekumandoi nje vajze nga fshatrat ketu matane liqenit te thate.Prinderit e vajzes jane shume te mire por ata pra I jati eshte nip tek keta ketej nga fshati yne tek fisi qe I ka pushkatuar partia.Kur me tha se do te me rekomandonte nje vajze te mire faleminderit I thashe.Por kur me tha se per ke behej fjale ju merzita shume.Aq u merzita sa desh e kapa per fyti.Po perse mor Selim I thashe me fut mua ne keto familje. Po cfare paska bere maskarai. Dale nene ta marim vesh njehere deri ne fund. Une e njoh te jatin.Eshte burre shume I mire.Muhabetci tek zoti.Eshte mesues.Por amam me biografi jo te mire.Po kete nuk e prisja prej atij Selimit.Po per vajzen cfare tha. Eshte vajze e mire dhe per kete te betohem me tha.Eshte e shkelqyer si per bir te vetem. Po mire Resul ta mendojme njehere meqe vajza eshte e mire cfare te keqe ka.Po nuk jane me biografi te mire nuk jane te seres tone . Babi po ne jemi me biografi te mire dhe terheqim keshtu nje familje nga fronti I armikut mjafton qe cupa te jete e mire. Po cfare thoni keshtu daleni njehere.Dritan perse hesht ti thuaje dhe ti nje fjale.O peshkop por per ty llafosin jo per samodumon.Nuk di cfare te them konkretisht. Dritan per ty behet gjithe kjo rremuje. Resul ti mos u shpejto ta prishesh menjehere. Degjoni ketu ja ku po ja u them ,une kurre nuk do te bej nje miqesi te tille.I thashe dhe atij qe ma propozoi qe kurre ne shtepine time nuk ndodh qe une te prish biografine e shtepise sime dhe ja shpjegova qarte Selimit.Po ja u them dhe juve qe te mos kete dyshime.Une nuk prish te ardhmen e nje fisi te tere.Keshtu kjo pune ka marre fund njehere dhe pergjithmone.

Valbona shikoi nga Tani dhe I ra me beryl.Ajo nuk dinte gje por po e bente kete reagim instiktivisht si per ti thene shiko kujdes.Duhet te mos shkelesh ne derrase te kalbur.Dritani pa nga te tera anet dhe ju drejtua atyre-

-97-a Lereni njehere kete muhabet -tha ai kur pa reagimin e te jatit por dhe te jemes. Ai iku ne dhomen e tij.U mbyll brenda dhe nuk doli me .Beri sikur donte te flinte por nuk mundej.Kish filluar lufta.Kishin filluar cikloni I jetes.Nga njera ane karriera.Nga ana tjeter biografia.U shrti ne krevatin e tij dhe ndenji gjysem ngritur.Po tani nga do tja mbaj.Babai do te jete nje kocke e forte per tu gelltitur.E shoh qe po behet e pamundur.Gjumi nuk e zuri per tere naten.E si mund te flinte.Ato per te cilat kishte enderruar I kishte ne fush beteje.Duhej te zgjidhte.Ja karriera kalonte neper keto shtigje.Qe te ecte para I duhej te futej ne organizaten e partise.Por ama dhe zemra I thosh qe Dezi dhe vetem ajo ishte e prere per shpirtin e tij.I duhej te luftonte per te dyja.Njeren e kish vene ne vije.Por tjetra ishte e veshtire per te mos thene e pamundur.Por une kam endra.Te cilat do ti realizoj se bashku me Dezin.Nuk mund te bej jeten time e shkeputur nga ajo.Ja sot jab era borxh.Nuk vajta ta takoja sic e kishim lene. Ne diten e njezete e nje te ndarjes ne do te takohemi atj.Cfardo qwe te ndodhe une jam atje I ish betuar ai Dezit.Edhe po skam kembe do te zvarritem si gjarper dhe po spara kembe do ve flatra dhe do fluturoj si shqiponje dhe do te jem aty patjeter.Por ay nuk vajti dot.Keshtu rrodhen ngjarjet.tani nuk kish patur as mundesine me te vogel per ta lajmeruar dhe ajo e ka pritur gjate dhe ka pritur kot.Oret e pritjes jane vdekje.Dhe ai ja qante hallin dhe ndjenjen qe ndjente per te tani qe ai nuk kish vajtur ta takonte.Ah sikur te isha flutur dhe te vija tek dritarja dh eta shikoja pak.Ja kur te vija atje ti bija lehte xhamit dhe ajo brenda saj te largonte pak tylin e perdes.Nga brenda te vezullonte dobet drita.Ne konturet e dritares ne fillim te shfaqej hija e tripit te saj dhe me vone me ngadale silueta e saj.Une si flutur do rrija prane parvazit te drunjete te dritares dhe do te shikoja syte e saj te perlotur.Do shikoja qe ajo do te shikonte sa andej kendej per te pare kush kerciti ne xhamin e dritares.Dhe kur degjon kercitjen dh eke humbur shpresen atehere si nje tufe drite ne tunelin e erret te vjen kje rreze si shprese per shpetim.Dhe keto kercitje keshtu te duken.Dhe ben te lergohesh prape e hidheruar por me nje doze akoma me shume.Zhgenjimi eshte I shemtuar.Sa bent e mbyllesh perden dikush te kap doren ashtu lehte.Futet brenda dritares dhe e kap lehte nga supi.Flutura rritet sa behet nje njeri por jo kuzhdo por ai vete qe ti e prite gjithe diten.Me syte perlotur perqafohen fort dhe lehte.Fort nga mellengjimi I shpirtit por lehte nga perputhja e ritmit te zemrave te tyre.Thashe se me harrove.Kurre por sot jam flutur neser jam Tani te lutem me fal.Mos me kerko asnjehere falje une te mirkuptoj.Deshira e ime eshte e mire.Mirkuptimi per ty eshte Pa mase.Ata perqafohen fort dhe jashte degjohen zhurma.Ika do te vij shume shpejt.Por jo si sot.Neser hajde vet mos dergo rruhun tend.(Rruhu eshte engjelli jot )Duke menduar keshtu ai u permend.Vuri re pika loti. Ah jam midis dy zgjedhjeve.Kur zgjedh dicka humb.Une nuk du ate humbas sepse nuk kam cfare te humbas.Nuk kam arsye.Nuk duhet te jete jeta kaq mizore.Une nuk du ate zgjedh.Une

dua ti bashkoj te dija keto kerkesa.Une dua qe ti bej bashke se te dyja jane fisnike.te dyja keto kerkesa jane per familjen.Perse te zgjedh.Ishte skuqur I teri.Doli lau syte.Nata ishte vone.Po afrohej ngadale mengjesi.Do te agonte.Ai e kish perzene gjumin.Dhe jo kjo e thene sa per te

-98-a

kaluar.Jo nuk kish vene asnje fije gjume ne sy.Nuk e mbanete vendi.Nuk e mbante shtrati.Kish filluar lufta.E para kish filluar lufta per te ardhmen e tij dhe e dyta kish filluar lufta per te vene ne jete endren e tij te porsa lindur dashurine e madhe te jetes se tij. Dritani u ngrit nga shtrati ashtu I pa gjume dhe me koken qe I oshetinte nga pagjumesia.Kerkoi te mos gjente Defrimin por dhe ai nuk dihej nga kish shkuar.Por beri te takonte Selimin por dhe ate nuk e gjeti.Takoi disa moshatare te vet.Njeri ishte pergjegjes ne vatren e cultures kurse tjetri brigadier I frutikultures dhe faragjereve..Ata e moren me vehte ne shtepine e brigadiarit ku aty erdhei dhe Jorgua se ne kalim e kishin ftuar dhe ate.Ata vajten ne shtipine e brigadiaerit dhe aty kaluan paradreken dreken dhe ndenjen deri nga mbasditja.Kur dolen qe andej pothuaj ishin te katert ne gjendje sa mezi ju mbanin kembet.Nuk dihet si vajten neper shtepira por Dritani sa vajti tek oborri mezi qendroi dhe brenda e ndihmoi e motra qe te binte ne krevat.Kur ra vrau pak cepin e kokes tek krevati por dhe berrylin sa dora ju be miza dhe nga syte ju leshuan xixa. Te hunda buza me shkoi dhe fajin e ka rusoi. Tek krevati fytyra me ra dhe fajin a ka tata. Ky beryli u be copa dhe tere miza fajin per kete e ka rakija. Kaq tha aid he u shtri ne krevatin e tij.Por ai nuk kish arritur kurre ne kete gjendje.I perzihej por nuk nxirte.I mershin mente. A te sjell pak uje te ngrohte per te bere lavazh stomakut Dritan?-pyeti Valbona. Stomaku im nuk do uje te ngrohet por do helm. Cfare thuaj keshtu paske pire dh eke hum kontrollin. Jo nuk eshte e njejta gje kur pi cfare ka barku nxjer bardhaku. Por per te nxjere pot e them dhe une te nxjeresh helmin raki me uje te ngrohte. Plumbi me plumb dhe rakija me helm o moter. Nuk te kuptoj Dritan se eshte e para here qe te ndodh. Epo une nuk jam ai qe doni ju une I le njerezit ne balte.Une per vete dua karriere por ama kam lene te presin kot disa qe I dua shume. Fli tani dhe kur te zgjohesh behu pishman. Cfare thote ku ka pire. Me ca shoket e tij tha tek brigdieri I frutikultures dhe faragjereve. Mbuloje mire se kur pi ftohet nga djerset. Mire po e mbuloj. Tani foli ca dhe me vehten e tij por nuk kuptohej cfare thoshte e zuri gjumi dhe diten tjeter

ndaj agimit u zgjua.Rrutulloi syte per te pare se ku ndodhej.Pa qe qe ne dhomen e tij.Nuk I kujtohej asnje gje nga dita e pare.Kujtonte se ish me shoket e vet por sa pine dhe kush I solli nuk I kujtohej.Nuk I kujtoheshin shume gjera.Por pija dhe kenga I kujtoheshin ashtu me fragmente.

-99-a Por Dritani do te kish dashur te fliste me Defrimin apo dhe me Selimin.Por per momentin as nuk I kishte takuar dhe nuk kish patur as mundesi per tu llafosur me ata.Por kur themi qe ndonjehere kur eshte e shkrojtur per te ndodhur ndodh.Selimi pasi ishte ndare nga Resuli kish takuar Defrimin dhe e kish llafosur si dhe I kishte shprehur mendimin e tij se kjo pune nuk behej.Resuli ishte aq I vendosur qe sikur te bashkohet qielli dhe toka apo te permbyset bota ai nuk do ta lejonte qe Dritani I biri te bashkohej me ate cupen qe dhe ai vete ish future per ta bere. Jo- I kish thene ai- Resuli ka bindje te tilla qe u zemerua me mua vetem perse I thashe per nje rast te tille.Keshtu ata ishin ndare me kete llogjike dhe Defrimi donte qe keto ti merte vesh dhe cupa dhe te mos priste kot. Dritani ishte djale me norma dhe I respektonte shume te gjithe dhe sidomos prinderit e vet.Por ne vecanti degjonte babane e vet qe per te cilin per hir te se vertetes e respektonin dhe ne fshatin e tij por dhe ne tere zonen qe e njihnin.Ne tere zonen e respektonin sepse ai ish njeri I ndershem dhe punetor.por ama kish keto bindje qe nuk I toleronte dot dhe as qe behej fjale te pranonte miqesi me ata me biografi te keqe.Ai njihte shume prej tyre dhe fliste mire per tap or nuk e imagjinonte kurre miqesine me ta per asnje lloj hateri.Keshtu qe mua me duhet ta ve ne dieni Dezin dhe Zenelin dhe ata te shikojne hallin e tyre. Keshtu endej Defrimi ne arsyetimin e tij por dhe I duhej qe te fliste me ata sa me shpejt per te ditur komplet situaten qe ish krijuar.Por kur do zoti ,do.Defrimin e lajmeruan nga shtepia se I kish ardhur nje mik.Ai iku me shpejt dhe kur vajti ne shtepi ai pa Zenelin.Ku dhemb dhembi vete gjuha ku do miku vete miku.U takuan dhe ndenjen duke u llafosur deri sa grate e shtepise ja u shtruan gatesat e tyre.Zeneli kish dale ne pension tani shume afer ku dhe Defrimi kish qene ne gostine qe shtroi ai me kete rast. Por ketu kish ardhur pasi ishte nisur per te vajtur ne disa miq ne qytet.Por dhe meqe ishte larg por dhe puna e donte kish llogaritur qe ate dark eta kalonte tek Defrimi.Me Defrimin ai binte kushuriri I dyte. Femijet ishin kushurinj te terte.Defrimi e llafosi ate nate gjate.Ata e rrahen mendimin nga te tera anet.Zeneli u gjend I pa pregatitur pasi ai nuk dinte gje per lidhjen e Dezit me Dritanin.Por Defrimi ja shpjegoi te gjitha.Edhe Zeneli nuk fjeti ate nate.Ish trazuar shume.Ishte lenduar nga e bija ne radhe te pare.Por krenaria e tij ishte fyer dhe nga keta ketu pra nga Resuli.Ai u cua heret ne mengjes dhe donte te lergohej nga ky fshat nje sahat dhe me pare.Nuk donte qe te merej vesh ardhja e tij.Prandaj u cua shpejt sa u feks dita dhe iku per nga ish nisur.Do ecte rreth dyzete e pese minuta ne kembe dhe do te dilte ne xhaden e makinave dhe te priste ato makina qe ngarkonin dru per ne qytet.Por vone aty vinte dhe autobuzi I linjes por ai vinte mbasdite.Keshtu qe Zeneli iku me shpejt.Me Defrimin kishin biseduar gjate dhe kishin llogaritur disa variante te cilat do ti benin realitet.Zeneli kish ca te njohur shume larg fshatrave te tij.Ata ishin me lerg dhe se fshatrat e rrethit fqinj.Keshtu qe te

vije atje nepermjet rruges se fshatrave duhej tre dite.Por para se te nisej Zeneli I kerkoi lek Defrimit I cili e mori me mend perse I duheshin.Kur zbriti ne qytet ai menjehere vajt tek nje miku I tij I vjeter dhe shume I mencur.Aty ai ja rrefeu hallin qe kishte dhe qe e kish mare vesh vetem

-100-a

dje kur kish ardhur tek Defrimi kushuriri I tij.Keshtu Zeneli kish pak zgjidhje.Po te merej vesh qe vajza e tij refuzohej per pune biografia ajo plage hapej me shume por dhe njohja me nje djale ja kish mavijosur akoma ma shume kete plage se beheshin dy halle qe duheshin zgjedhur.Neqofte se ai djali nuk e merte ajo do te quhej e lene dhe pastaj prishej jeta e vajzes.Domethene biografia dhe vajze e lene dhe hajde martoje pastaj.E diskutuan kete problem dhe I dhane nje zgjidhje .Vajzen do ta martonin me nje nipin e gruas se ketij miku ne qytet qe rrinte larg nga fshatrat tone tri dite rruge me kuaj.Dasma do te behej javen e pare te shtatorit.Per palen e zenelit dasma do te behej te enjten dhe per djalin te dielen pasi do te benin tredite udhetim me kuaj.Keshtu Zeneli bleu dhe disa rroba ca fustane per paje dhe u nis per tu kthyer ne fshat.Brenda dy javeve I duhej te bente gjithe keto pune.Ta fejonte te bente gostine dh eta martonte vajzen e tij.Nga brenda I vinte shume keq.Por cfare zgjidhje I kish ngelur.Defrimi I kish thene qarte.Familja por sidomos I jati ne kete dynja nuk do ta lejojne djalin e tyre teju prish biografine e tyre dhe te mertohej me nje vajze me biografi jot e mire.Keshtu qe nuk kish rruge tjeter.Po ta mernin vesh do tja perflisnin dhe do tja hapnin me shume plagen e biografise.Por dhe vajza do te quhej e lene per shkakun e vetem se ne aksion e kish njohur nje djale I cili e donte por nuk e merte dot per shkak vetem te asaj qe quhej biografi.Ah moj cupe perse paske qene me kete fat.Ai regetinete rruges se kthimit dhe ishte nxire nga sikleti.Zeneli ishte burre I urte dhe me nmend.Ai ne mendjen e tij nuk I foli cupes perse ajo me zemer donte nje djele.Se zremra nuk njeh biografi.Por ai nemte fatin e saj se perse zemra e saj rrahu pavaresisht dliresise se saj per ate djale dhe pikerisht per ate djale me biografi te mire.Por sic I kishte thene Defrimi djali qe shume I mire dhe q ender djemte me te mire te zones dhe me gjere.Por ja nuk mjaftonte. Jane te mire duhen por ama ka kritere bashkimi I tyre.Zemrat e tyre duhen dhe nuk ka mur qe I ndan pervec nje kriteri qe jo vetem nuk te bashkon por ka raste qe dhe kur je I tille pra I basjhkuar ai te ndan.Zeneli kish mberitur ne fshatin e tij mbas kater ditesh mungese qe kish qenen nder miq pasi tani qe I lire , kish dale ne pension. Me tu kthyer ne shtepine e tij ashtu I ngrysur sic qe bisedoi gjate me gruane e tij.Ata ndenjen ne dhome per gati gjashte ore duke diskutuar per cfare kishte ndodhur dhe cfare I priste. Po ti a dig je per Dezin te ka llafosur ajo per kohen e aksionit.? Jo nuk did he nuk me ka thene asnje gje.Per koken e femijve ju betua ajo.Une pot a dija do ta thosha menjehere.Posi ka ndodhur deri ku kane arritur .? Cfare djali eshte ? –beri batarene e pyetjeve ajo. Sa pyetje ben dhe ti njeheresh.djali eshte shume I mire eshte arsimtar I larte.Familja eshte me biografi te kulluar.Kjo eshte pengesa dhe nuk kaperxehet sic me tha Defrimi.Edhe une e njoh te

jatin e atij djalit.Ka qene kryetar ne fillimet e koperatives.Eshte burre I ndershem por kaq e ka kapacitetin ve idealin mbi femijen.Por ama ka nje koke qe po vendosi mos u rrek kot me shume degjon betony se ai.Kete me tha dhe Defrimi.Bile sic I kish thene dhe ai qe ja kish zene ne goje kete qe dhe eshte dhender ne fshatin tone ,Selim e quajne pra kur I kish thene ai I ish hedhur ne

101-a

fyt dhe I qe zemeruar.Pastaj I kish kerkuar falje se I kish thene se familja eshte e mire por nuk ka zot ta ktheje vetem per biografine. Por cfare do te bejme?

Sic dhe te thashe.Une bleva disa rroba disa jane qe I kemi blere me para qe te plotesohet paja dhe ne javen e pare te shtatorit do e martojme me nje nipin e gruas se Ligorit qe rrine ne fshatrat afer kufirit qe jane tre dite larg prej ketej.Djali eshte I mire fisi eshte I kulluar por rendesi ka qe eshte I seres tone.I jati ka qene disa kohe me ballin por ne fund u kthye me luften por ata nuk ja falin pasi me shume rendon pjesmarrja me ballin se ajo me luften.Vetem se eshte shume larg cupa. Po larg mor burre teper larg.Do te mallohet e shkreta dhe nuk do te vije dot shpesh te na takoje.Ah e shkreta vajze. E para ne keshtu e kemi fatin se ata me biografi te mire nuk na marin por dhe vete cupa duhej qe para se te lidhej duhej ta pyeste djalin. E po cfare faji ka ajo?

Nuk e them per faj por ja si rrjedhin punet dhe eja zgjidhi pastaj. Ku eshte Dezi tani? Ka vajtur deri tek nje shoqe e vet tek Mariana.Mire kur te vije do te llafoset me mua.

Vetem mos e qorto kot mor burre se ca fati I zi qe e prêt ca ti flasesh dhe ti cupes dhe pastaj ku te veje e shkreta.Aman te keqen mos I fol. Jo nuk I flas por ti bej kujdes se nuk duhet ti thosh qe kjo qe po bejme eshte fat I zi.Djali eshte I mire.Per kete me doli garant Ligori.Familja eshte shume e mire kete e did he une vete. Mire mire se tani na zuri dhe nuk kemi cfare te bejme Jo vetem kaq por ti duhet ti flasesh cupes se nuk dime dhe si I ka hallet.Ti pyete me marifet per ate djalin e aksionit.Si mendon por shume mos e zgjat se dashuri me nje muaj nuk ka. Do ta pyes kur te vije. Dezi erdhi vone.Ishin kthyer dhe femijet e tjere nga angazhimet ditore.Zeneli priti sa erdhi Dezi dhe e mori ne dhomen e tij.Ajo nuk dinte cfare kish ndodhur por ama priste ndonje lajm pasi Zeneli kish kaluar ne fshatin ku rrinte Dritani dhe Defrimi mund ti kish thene ndonje gje.Rrinte shume e tulatur dhe si e zene ne faj.Ajo thelle ne zemren e saj e ndiente se dicka te rendesishme

kishte.Qe kur I jati e thirri me vehte.Po se cfare ishte nuk e imagjinonte.Ajo ishte e tulatur dhe per faktin se Dritani nuk I kish ardhur ne takimin qe kishin lene qe kur ishin ne aksion.Me para se te ndodhte kjo ajo ishte e vendosur dhe nuk do te linte askend qe tja preknin Dritanin.Por qe kur ai nuk erdhi ne takim dicka nuk shkonte.Ajo ishte shokuar nga pritja e gjate dhe me mend nuk ja falte por thelle zemra e saj linte ndonje shteg per te menduar se do te ish e pamundur qe do te

102-a

kish ndonje problem te madh qe ai nuk erdhi.Kjo hapesire kjo rreze drite ja qetesonte disi zemren.Por kur arsyetonte thoshte se kish patur mjaftushem kohe per tu pregatitur dhe ate dite te shenjte te mos mungonte.Ajo e kish pritur gjate .Bile dhe te nesermen kish vajtur qe pa gedhire me shpresen se mos kish ardhur naten dhe nuk kish patur mundesi te vinte me heret dhe keshtu mos ish gedhire atje.Kur nuk kish pare asnje gjurme kish ngelur shume e zhgenjyer.Pothuaj tamam kur nuk I dhane bursen per studime te larta dikur dhe ajo nuk dinte arsyet prandaj dhe kish ngelur e zhgenjyer.Por atehere me zor I jati I kish shpjeguar arsyet dhe perse nuk mund te vazhdonte dhe ajo qe qetesuar disi.Por kete rast e deshironte me shpirt pasi Dritani ishte djali qe I plotesonte te gjitha.Ishte per te vetem ai dhe asnje tjeter.Nuk mendonte kurre se ai mund te mos vinte.Kur mendonte per takimin para dites se caktuar ajo bente ne mendjen e saj vetem si do te ishte cfare do ti thoshte dhe si do te takohej.Nuk e shkonte ndermend qe ai most e vinte.Dhe njehere qe e mendoj u skuq e tera dhe fajin ja hodhi vehtes se si mendonte apo si I shkonte ndermend nje gje e tille.Por ja kish ndodhur.Dritani nuk erdhi dot ne takim.Ajo ishte turbulluar kaq shume sa nuk dinte cfare te thoshte.Ku nuk I vinte mendja.Me shume mendonte shendetin.Por dhe ndonjehere mos ate e pengonte biografia.Ajo vete I kish thene qe te mendohej mire dhe ai e kish garantuar qe kish pyetur zemren e vet dhe ajo I qe pergjigjur pozitivisht.Mirepo qe kur nuk erdhi ky kishte dicka dhe ky qe testi I vertete.Prandaj ajo vazhdonte te ishte teper e turbult dhe e pa vendosur.Per ta biseduar me Marianin vajti dhe ajo nuk kishte ditur cfare ti thoshte.Edhe ajo e kish njohur ne aksion Tanin.I kish pelqyer dhe e kish miratuar me shpirt lidhjen e tyre.Por tani fakti qe ai nuk erdhi kish bere qe te lekunden te tera bindjet e tyre per te.Edhe kur u kthye nga Mariana ajo ashtu ishte e turbullt dhe me nje ndjenje te pa kuptimte dhe teper trazuar.Mire nuk erdhi diten e pare por nuk erdhi as diten e dyte por as pas saj.Dhe kete ajo po mendoonte te mos e falte.Donte ta ndeshkonte por nuk dinte si.Megjitheate zemra e saj nuk ja bente qe ti jepte denim.E deshironte kaq shume sa vete ajo e dinte.Kish patur shume endra.Kish deshiruar dhe ajo dhe tani ajo e ndjente se ne jeten e saj kish dhe shume gjera te tjera qe nuk duhej ti enderonte.Kish endra qe megjithese nuk dinte se perse nuk realizoheshin ajo prape nuk do ti arrinte dot.Eshte e pa kuptimte te duash nje djale dhe ai te te doje dhe kur vjen fundi per dick ate jashteme te most e martohesh.Sic eshte e pa kuptimete qe edhe perse meson dhe je e para nder shoke e shoqe prapa se prape nuk mund te vazhdosh shkollen e larte.Dhe kjo pengese ka nje emer.Quhet biografi.Ah kush e shpiku valle.Eh ehhhhh. Ishte ulur ne cepin e krevatit te prinderve dhe shikonte te jatin dhe ai ishte mbledhur kruspul

dhe po shikonte nga dritarja.Dhe ai e kish te veshtire.Teper te veshtire madje.Po merte vendime qe kishin te benin me te ardhmen e saj.Ishte e veshtire se dp te bente veprime qe llogjika e tij nuk I pranonte por amam koha kish bere qe ato duheshin.E kish lexuar diku kete llogjike.Njeriu mund te mos jete dokort te beje si duhet nje veprim vetem se ashtu duhet bere por ai duhet te beja cfare I kerkon koha.Njeriu duhet te beje jo ate qe mendon se eshte e drejte te beje port e beje ate qe I kerkon koha te beje.Zeneli vete qe ne hall.Dezi e kuptoi dhe nuk e zgjati por ju

-103a

drejtua te jatit . Degjo babi?!- ne dhe here te tjera kemi qene ne veshtiresi por ama kemi bere zgjidhjet e duhura.Une e kuptoj qe ti ken je hall te madh.

Ajo heshti pak dhe po shikonte reagimin e te jatit. Ai ktheu koken nga ajo pastaj vrik nga dritarja.Nje pike loti ja zuri shikimin e syrit.Beri sikur po ferkonte fytyren dhe fshiu dhe ashtu shpejt lotin nga syri. Mo ski merak cfaredo te jete une te kuptoj bile e kuptoj thelle mendimin dhe merakun tend.Cfardo te jete ne duhet ta bisedojme. Po ja moj bije –filloi aid he e shikoi ne sy por nuk I rezistoi dot dhe ili syte per dhe .Ti e di se une qesh ne tek ata kusherinjte e mij >Fjata nje nate tek Defrimi.Fjeta pra ne Liqenas sepse nuk arrija dot qe diten e pare ne qytet. Ja cfare qenka e paska mare vesh atje.Sa keq qe une nuk ju thashe qortoi veten ajo. Atje Defrimi me kallzoi per nje djale qe ti ke njohur ne aksion. Po sa e kam njohur mor babi dhe asnje gje me shume.te betohem per kete.Por une kam faj qe nuk ju thashe juve.Me vinte rende.Keshtu shpejtoi te thoshte ajo me te shpejte. -Po gabim ke bere qe nuk na the megjitheate ai sipas Defrimit eshte djale I mire dhe I arsimuar. Po keshtu eshte eshte arsimtar per biokimi-miratoi ajo me gjysem zeri. Mirpo I jati qe une e njoh eshte komunist dhe me biografi te mire.Me ty kam folur hapur dhe do te vazhdoj te flas. Po po ashtu eshte –miratoi si me koke si me gjysem zeri te mekur ajo. Ai djale paska future Defrimin per te zbutur te jatin I cili nga ana e vet I ka thene Selimit qe ka marre nusen ne fshatin tone.Selimi I ka thene ketij pork y eshte terbuar dhe kur e ka mare vesh per ke behej fjale I eshte zemeruar keq Selimit qe perse e fut ne familje te tilla.Por me vone I ka kerkuar falje per familjen por nuk e falte qe ai I kish propozuar per nuse djali njevajze me biografi si kjo e jona.Dhe sipas bisedes se bere me Defrimin ai kurre nuk do ta lejoje djalin te martohet me nje vajze me biografi te keqe.Une e njoh dhe vete ate burre.Ai ne pergjithesi eshte burre I ndershem dhe punetor.Por nuk del dot nga guacka e vet.Keshtu moj bije une fola gjate atje dhe nuk dija asnje gje u gjenda gafil por ti duhej ten a kish thene dicka. Me fal babi nuk e mendova gjate.

Ne e dime statusin tone.Ne nuk mund te martojme femijet tane me familje qe jane ne parti pasi na e kane hequr kete te drejte.Ky eshte vetem iluzion kurse realiteti pavaresisht zemrave tuaja moj bije ne vetem me seren tone do te martohemi. Ai heshti dhe shterngoi grushtet.U kthye nga dritarja dhe grushtet e mbledhura fort I coi poshte gjysem trupit qe ajo te mos I verente.Por dhe syte I kish te perlotura. Dezi e vuri re pezmatimin e te jatit dhe u afrua tek ai. Mos u ver ne siklet babi.Ne do te bejme zgjidhjen tone.

-104-a Eh ja beri aid he thelle ne shpirt ndjeu sikur ju shkeput dicka.Vuri doren mbi barkun e tij dhe u be sikur donte ta shkulte prej saj nje doze helmi qe ate moment I qe krijuar atje ne vendin ku thoshin se qendronte shpirti. Te ma dish shpirtin moj vajze.!? E di babi por per shkakun tim mos vuaj.

Eh po ti nuk di cfare kemi katranosur per te mbrojtur –I shkoi ndermend atij. Por dhe ajo ne mendjen e saj po justifikonte Dritanin.Nuk erdhi se nuk e ka lene familja.Domethene nuk ka ardhur se e ka pranuar vullnetin e tyre.Epo ma mire keshtu se une mendoja mos qe semure.Sa mire qe I paska degjuar dhe nuk ka bere rezistence.Jo kete nuk mund ta them.Ku I dihet si kane rendur ngjarjet.Familja e djalit eshte me biografi te mire.Bile ai djali e ka nje xhaxha ne komitetin e partise se rrethit keshtu qe keto iluzione per te marre ate djale vdesin. E kuptoj tani po kthellohem dhe une. Prandaj duhej te ishe e kujdeseshme qe kur u lidhe. Jab era te qarte cdo gje si per biografine ashtu dhe per familjen dhe arsimin.I thashe te mos nxitohej.Por ai vete e mori parasysh kete. Perse dhe per biografine I the?

Po te gjitha ?

Dhe ai nuk hoqi dore kur ti ja the dhe keto? Jo nuk hoqi dore por dhe biles u be me I vendosur. Qenka djale I mire por jo per ne. Jo eshte djali I mire se dhe Mariana e njohu.Te gjithe flisnin mire.Por ja…. Ajo desh te fliste me shume por ndaloi pak. Ata ishin shume te vendosur sidomos I jati dhe kete une e di se e njoh. Por ja ai e paska vazhduar kerkesen tek I jati por ai e paska bindur dhe kjo nuk behet me. Perse flet me kete gjuhe? Ne e kishim lene te takoheshim ? Jo more si keshtu do te vinte deri ketu?

Dezi uli koken por nuk mund te heshtete.Me koken ulur vazhdoi.Ne e kishim lene se kembengula une qe ai te pyeste ne familje dhe paskam bere mire pasi ai qenjka thyer dhe I paska pranuar vendimet e tyre qe kur nuk erdhi te me takonte.Keshtuqe kjo quhet e perfunduar. Zenelit I erdhi mire qe kete konkluzion e nxori ajo vete dhe keshtu qe ja lehtesoi punen atij. Dezi kujtoi se me kaq kish mbaruar.Por zeneli vazhdoi. Tani ti e kupton qe ne cfare sere na takon ne qe te martojme.?

-105-aNe kete pyetje retorike ai vazhdoi me tej se nuk donte pergjigje por nuk donte te prishte dhe momentin e krijuar. Keshtu qe ..po vazhdonte ai por ajo e nderpreu me nje miratim te mendimeve te te jatit.Po babi kuptoj qe ne vecse me seren tone nuk mund te perzihemi me seren e tyre. Prandaj une kam menduar qe meqenese erdhi pune keshtu ty te japim nje nje sere te fiseshme por qe eshte njesoj si ne. Po si keshtu?

Po qe most e na dalin llafet me tutje dhe ten a permendet gjitheandej biografia por dhe te mos dalin llafe per ty sikur ke qene e fejuar me pare dhe te ngelesh ne dere prandaj une bisedova nme miqte e mij dhe keshtu vendosem. Kaq shpejt dhe menjehere. Po a I degjove arsyet.Me pikon ne zemer kjo zgjidhje por nuk kam rruge tjeter.Per tu martuar me familje te pastra nuk behet fjale por do te hapet fjala qe te kerkuan ata me biografi te mire dhe nuk te moren keshtu qe zor se te afrohet njeri pas kesaj.Besoj se me kupton. Po po kuptoj –murmuriti ajo neper dhembe dhe koka I qe trullosur akoma me tej.Por dhe do te thone qe ja pati nje djale dhe e la keshtu qe behen dy gjera keshtu qe me e drejte eshte kjo rruge.Por ta ma dish zemeren mua. Ah mor babi po cfare faji kemi ne qe na ndjek si hije kjo e shkreta biografi. Ne nuk kemi faj por keshtu eshte ky system. Dhe tjetra familja ku do te vesh eshte familje e mire.Djali eshte I mire mora garanci per te>Jane ne te njejtin nivel si ne.Vetem per nje gje me vjen keq.Do te jesh shume larg. Ah mor babi-tha ajo dhe ju hodh atij ne kraharor.Ajo e kish pranuar logjiken e te jatit. Keshtu eshte fati I jone bije. Po te kuptoj babi. Ne javen e pare eshte dasma.Perse kaq shpejt tha ajo dhe u terhoq menjehere nga I jati. Po rruga eshte e gjate dhe neve do ta bejme te enjten kurse at ate djelen.Duhen tre dite rruge.Por atje zene dimrat shpejt dhe keshtu u detyrova ta pres shpejt dasmen.Po eshte shume shpejt .

Gjysmat e roobave te pajes ti bleva.Disa jane ketu qe I kemi blere qe me pare.Kaq do te jete paja e jote.Ata nuk deshen gje dhe se si marin dot por ata jane neres te kuptushem dhe keshtu qe u morem vesh shume mire. Ua cfare keshtu nuk me shkonte mendja. Ky eshte fati yne!? Po eshte shpejt?Ta kishim shtyre dhe ca. Jo nuk ka mundesi.Zeneli syte I kish te perlotur.Qe mallengjyer dhe nga reagimi I vajzes se vet.Nuk e priste qe ajo ta mirkuptonte deri ne ate shkale.Kete mirkuptim dhe e shoqja qe kishte

-106-a

me shume pervoje nuk do ta kishte. Hajde tani dhe ja bejme te ditur dhe familjes vendimin tone.Faleminderit qe me ndihmove. Dezi e kapi qe ne ajer falenderimin e te jatit dhe megjithese me gjithe ate ngarkese ne shpirt ajo e perqafoi.As vete nuk e kuptoi nga I vinte tere ajo force.Por tek e fundit e pranoi llogjiken.Nuk ishte gje me zor.Ky qe fati atij do ti neneshtrohej.Ja dhe ai Dritani I saj keshtu kish vepruar I ishte bindur vullnetit te prinderve. Ata dolen nga dhoma dhe vajten ne guzhine.Aty I prisnin pjesa tjeter.Sa doli e jama shikoi menjehere Dezin.Pastaj shikoi nga burri I vet dhe beri si me isharet.Po I tha ai me koke dhe u ul ne krye.Pas kesaj ai jut ha per gjithshka kish ndodhur dhe cfare do te benin ne te ardhmen.Ne familje humbi qetesia.Vetem per kete bisedohej.Dezi ishte e shqetesuar.Me te vertete qe kish besim tek I jati dhe ai I kish thene se djali qe I mire por dhe ai kish mare garanci nga miku I vet s nuk e njihte djalin personalisht.Po si duhet te jete.E une e vendosa tani dhe nuk kthehem mbrapesht. Qe te nesemrmen filluan pregatitjet.Vetem dy jave kohe kishin.Por ai Zeneli kishte menduar per cdo gje.Kishte pranuar fatin si I kishte ardhur dhe kishte mare masat e tija.Hollesite deri ne detaje I kish bere vete.Kishte biseduar me mikun per cdo gje qe lidhej me ardhjen e tyre.Do te vinin pese veta.Por dhe per vehten e vet kish llogaritur cdo gje dhe kish bere planin ne mendjen e tij.Kjo ishte situate ne ujebardhe ne familjen e Zenelit. Ndryshe qe ne Liqenas. Dritani ishte bere nervos dhe sikur nuk e zinte vendi. Ate e lejmeruan se dikush e kerkonte ne telefon nga seksioni I arsimit.I kishin lene dhe orar. Mire se do te vij –ju tha ai atyre qe dhe ja dhene lajmin per telefonaten.Ai vajti nga Jorgua por aty gjeti dhe kryeveterinerin se bashku me brigadierin e parkut te bleteve. Sa mire koncidon tha ai.Sot do te vjelim njerin park te bleteve.Do ta vish patjeter. Do ti vij- tha ai.Dhe sikur po gatitej qe te niseshin. Po per te pire cfare te marim pyeti Jorgua. Do te vete une tek magazine dhe te genjej magazinierin qe me ka derguar Skenderi per dy kg raki nga ajo e mira.Ju ecni perpara dhe ju arrij tek peroi.Mire tha ai.

Keshtu bene brigadier kish mare dhe nje puntor.Tek parku ata nuk u afruan pervec Tanit qe ishte me I pa djersitur por dhe e njihte bleten si sherbehej. U ulen nen hijen e nje lisi te madh si dhe nje vishnje e cila kish mbaruar se ngreni nga femijet e fshatit por dhe deget I kishte te thyera nga kjo vjelje vullnetare e bere nga femijet.Brigadieri ju solli mjalte nga vjelja dhe ata filluan ta shoqeronin rakine me mjalte.U kenaqen dhe me muhebet se dhe veterineri qe nje burre I mire dhe shume shakaxhi.Kur erdhi brigadier dhe solli centrifugat e mjaltit ai po ju tregonte per kete ndodhi. Una- se keshtu e shqiptonte per qejf te tij kete artikulacion te gjuhes-qe thoni jut e dashur kur vij nga shtepia ime kaloi ne nje fshat dhe I bie qe te jet mengjes.Nen hijen e nje arre takoj nje

-107-a

burre por jo shume plak.Laze e quajne.Ai ka shtepine ngjitur me arren dhe tek porta e jashteme ka dy sofate.Sa me sheh mua qesh dhe fillon.

He, ja erdhe qe erdhe.Erdhe ti mire bere qe erdhe.Ja mirese na erdhe.. I flas una ja qe erdha dhe si u gedhive ti Laze.Mire po me dukesh mua. Po mire jam por kam takt me shendetin una. Ashtu- ja kthej une- po qysh eshte ky takt ta di dhe une. Po ta them una po ti ulu tek sofati. Ai ulet ne njeren ane kurse une ne anen tjeter. Ja ta them une qe thua ti.Ta them apo jo?- pyet ai tere qesesndi.

Po thuaje o laze meqe e nise. Meqe keshtu do ti po ta them. Jo Laze do vete ti ta thuash jo une.Po qe per mua una do te iki.Jo djale rri aty ku je ,une e them dhe ta tregoj ty se eshte qe ta dish ti dhe ta zbatosh per vehte se persa me perket mua une e di d he e zbatoj cdo dite. Po he njehre ta degjojme.? O Salto me sill shishen e rakise dhe dy godaa.Keshti I therret ai te shoqes por kot se ajo e ka degjuar zhurmen dhe e sjell menjehere Shishen e rakise bashke me dy godat Ashtu de ja u be dhe kjo pune. I sheh keto gotat e rakise t,i qe thua zotrote. I shoh qe I shoh. Ja I pe dhe keto gota.Shikoi mire.Dhe qe thua ti vazhdon Lazja.Mbush gotat e rakise dhe uron. Pije dhe uro se me ke ardhur tek dera e shtepise. Gezuar I them una dhe fap e hedh menjehere. Ja kehtu te lumte me thote ai.Keshtu te do Lazja. Po do te ma tregosh se kam rruge per te bere. Ja ta tregoj una tani.Kur je vetem ne darke ti cfare ben? Pergjigju po te pyes une.Cfare ben ne

darke po na darkefare ama para se te flesh gjume. Une e shikoj dhe nuk di per cfare e ka llafin. Po ja o kur je gati te flesh cfare ben. Po qe thua ti cfare te bej.Te theresesh gruan kete te besh. Ja e thirra edhe ate po pastaj si vete puna. Ashtu te keqen xhaxhai se gruaja eshte per burrin,ja ate do te theresesh. Po xha Lazja- I them une qe ta largoj nga rinia. JO xha Lazja jo per kete po ta tregoj gjithe kete.

-108-a Po perse mbahesh akoma –I them une. Po qysh nuk mabahem.Sa te duash ti mbahem. Mos I them une po une vetem nje here mbahem ti sa here mbahesh xha Lazja. Po ku e ke llafin ti se nuk te kuptoj thote ai dhe qesh se ja arriti gjysmen e punes. Jo por tek pleqeria kur vjen ajo-pergjigjem une.Degjome me kujdes mua ti se ju te rinjte e sotem te fusni neper thekra. Po te degjoj I them vecse vazhdo. Dale te mbush dhe njehere gotten dhe pastaj vazhdon Lazja. Jo nuk dua me se jam per rruge. E di una kete se prandaj po ta tregoj gjithe kete histori. E mbush gotten dhe pastaj vazhdon me te tijen.Degjo me kujdes me thote dhe mos me nderpri. E thire qe e thirre gruan ne dhomen tende kur re per te fjetur ne darke vone. E thirra qe e thirra –ja kthej une.Jo pusho ti vetem degjo.Te them une se cfare eshte me tutje.Por ti me degjo.Ere po gezuar se harruam fare tha aid he e kthyen nga nje gote raki dhe e shoqeruan me mjelte.Hani nga pak se per sebep te mjaltit po tregoj historine e Lazes. Ku e lame qe thate ju? Ka thirrur gruan ne dhome dhe vete eshte shtrire ne krevat –qesendisi Dritani.Qeshen dhe ju drejtuan atij por kryeveterineri me nje seriozitet te pa treguar vazhdoi. AH jo jo keshtu se nuk me ka thene qe eshte shtrire ne krevat apo eshte tek koka e krevatit akoma I pa shtrire.Do ta pyes heren tjeter.Por tani te tregoj si me ka thene ai. Vazhdo ti se ngele per vete tek koka e krevatit. Ja qe erdhi dhe gruaja jote se ajo per ate pune eshte te vije sa here e kerkon burri. Poooo I them une ketu ke shume te drejte. Degjo se tani eshte e forta tha ai. Si urdheron po degjoj. I thua ti gruas tende.He mor a I thuaj? I them qe cke me te por cfare ti them se me vdiqe Laze.

I thuaj ti si burre qe je.Degjo grua.Me sill ate gotten e rakise qe eshte tek musendra ne dhomen e miqve.Mere dhe sillma ketu.Me sill dhe ate rakine qe ke fshehur per miqte.A me degjove. Ajo eshte gruaja jote dhe do te degjoje se nuk ben.Dhe fap hap musendren dhe nxjer goden e rakise.Pastaj fap hap njeren kanate te Sendyqit dhe nxjer prej andej rakine me te mire.Pi vetem nje gote.Se kaq duhet ne darke.Vetem nje gote.Qe thua ti me kete got eke pastruar mire vendin ne stomak>Dhe ja jep prape keto gruas qe ti coje aty ku I nxori.Mire xha Lazja Ky qenka takti e kuptova mire me duket.Tani do te iki se vajti vone. Aaaa jo nuk e kam thene akoma dale mor djale se nuk e ke degjuar thelbin>Ajo tani nis. Po he mor Laze se ma prêt kryetari diten e punes.

109-a Jo ta thote Lazja ty se deri tani ke bere vetem token gati nuk e ke hedhur faren. Po jam veterineri une dhe jo agranomi prandaj pak me shpejt. Po per ty eshte degjo me kujdes dhe mos me nderpriUne nuk do te pyes si shtrihesh ne krevat pastaj dhe cfare ben.Ja fut kot ti kur pergjigjesh ja keshtu te thote Lazja ty. Po ti mos me pyet mua dhe une nuk di cfare te bej kur ti pyet. Pyes ashtu kot una ,nuk pyes te pergjigjesh. Aha e kuptova une dhe vazhdo. E bera gati qe thua ti dhe vjen gruaja nga fshehja qe I beri rakise si dhe gatat I coi nder vendet e tyre.Keshtu qe kthehet ajoi.Po dhe ti syte nga ajo I mban qe te vije sa me shpejt.Pe mos do te fillosh me carcafet rrobat e trupit tani dhe na le ketu-ja kthej une. Ata qeshnin dhe po shkuleshin gazit me kete tregim. Cneeeooo .-ma kthen- jo nuk jam une per keto tregime.Degjo.Ja vjen gruaja dhe ti qe mezi e prêt gezohesh qe erdhi me ne fund dhe e pyet.Degjon jo vetem e pyet por dhe I jep urdher se tek e fundit e ke grua.I thuaj qe thua ti>He I thaj apo jo. I thuaj qish si thuaj>I thuaj qe cke me te por vazhdo. He me te lumte I thuaj .Nxir tani grua ate qe ke fshehur.Ate tjetren.Ja keshtu I thuaj.Me nxir ate tjeteren qe e ke fshehur dhe nuk e tregon per qamet. Dhe qe thua ti prêt tek krevati.Kur ajo ta kthenaty per aty- po cfare kam fshehur mor te hengert mortja.Nuk kam asgje te fshehur.Qysh te ka lene mendja keshtu. Une qesh kur vjen ky moment por ai vazhdon. Mos qesh se eshte serioze situate.He eshte apo jo.? Eshte si nuk eshte, shume serioze eshte. Nxire moj mjaft e fshehe se po se pate per burrin tend per ke e fsheh.. Mire I thua per ke ta kete valle.Po nuk ja dha burrit te vete kujt tja japi valle. Po per burrin duhet ta kete po perse se nxjerr.Ku I dihet.Po nxire dhe mos bej naze I thua ti.Nxire se po nuk e nxore ta nxjer une.

Ajo qe thua ti mendohet dhe e sheh qe ti nuk heq dore.Ka shume rendesi kjo periudhe.Duhet te jesh shume I vendosur.Duhet me domosdoshmeri qe ti japesh urdher me ton se ajo e fsheh se I duhet per me vone. Po per me vone cfare ti duhet.Ti do te jesh plakur fare dhe ajo si hyn me ne pune. Ah mor djale por juve nuk kuptoni fare.Plaka rri e hutuar dhe nuk do.Ti atehere fap e kap per krahu dhe I thuaj degjo plakeee Mjaltin qe ke fshehur nxire .Per ate kam nje ore qe te vij verdalle.Nxire mos na lodh kot.E di qe e ke fshehur. Ajo ta kthen me nje ton pak te zbutur port e inatosur. .Po fol o te hengert mortja se na ngrive gjakun.

-110-a Ajo iken te mari mjaltin por nderkohe stomaku eshte pregatitur mire.Me ka thene nje I huaj mua kete.Ishte shkencetar biri I botes.Ja keshtu me tha qe stomaku eshte bere gati kur ti ben kete boisede.Vjem plaka me vazon e mjaltit dhe lugen ne dore.E solli qe e solli.Dakort e solli me ne fund.Dhe ti je gati.Fap fut lugen ne vazon e mjaltit dhe e hedh ne goje.Jo nje luge por dy se stomaku eshte I gatitur dhe nuk mjafton vetem nje luge por dy luge mjalti.Po dy q eta zene krejt stomakun.Por dhe nuk del nje luge se nje do mbaje ai per vete lugen e dyte nuk e ka per vehte.Ja jep vazon places. Ajo e fsheh prape kurse ti bije ne krevat.Aty eshte pune tani. Po meqe e hengre mjaltin tani puna duhet.Se cfare do te besh tjeter tani xha Lazja nuk do te pellasesh si gomar.Por do te besh punen mbas mjaltit. Jo nuk dini juve jeni axhaminj. Po cfare pune behet tani a nuk fjete ti. Po ketu eshte sekreti.Fjete tiJo nuk ke fjetur akoma pritPo cfare te pres o te pritet e mira ty..Por ama mjalti eshte ne stomak dhe vene atje te mjalti tere shpeset dhe krimbat qe ke ne stomak dhe luftojne qe ta hane. Po vetem shpese ka atje kafshe jo? Jo vetem shpese ka, vetem ujq dhe arinj keta vene kurse krimba te genjeva nuk ka se I mbyti rakija.Prandaj pihet rakija e para qe te vrase keto microbe krimbat dhe fluturat. Dhe qe thua ti ata jane kacafytur ne stomak tere naten jane rraskapitur tere shpeset ujq arinj bile dhe dhelpra e baldosa se ka stomaku lloj lloj mysybeti. Ja u be dhe kjo pune e shtyj une me tej.Ti cohesh ne mengjes tere lezet. Me tere ato shpese ne bark cohesh tere lezet?-pyes une ashtu kot. Po je I forte se mjalti nje pjese ka kaluar tek ty.Dhe ja erdhi mengjesi qe thua ti djale.Po lare syte vete tek dollapi mer tani nje gote te madhe dhe e mbush me raki.Fap gotten e pare.Dhe pas pak fap dhe gotten e dyte.I djeg te tere ujqit dhe arinjete qe jane ashtu te rraskapitur se kane bere lufte tee naten.Ja keshtu qendron puna.Ky eshte I tere sekreti qe thua ti. Pra ti thuaj se ne mengjes duhen dy gota.

Po dy gota se ata jane te shtrire dhe pak me tutje se tek mjalti dhe qe ti kapi te tere dallga duhen dy gota.Prandaj jam keshtu une se e praktikoj cdao nate kete. Mos te denojne ata te pyjores se ju mbaron tere shpeset si ujq, arinj.Kafshet si laraska apo harabeli nuk vijne ata shpetojne. E keshtu eshte pune.Keshtu thote Lazja.Pastaj pasi e ka treguar kete histori thote ike tani se tu be vone>Me le dhe mua pa pune thote.Por se kush e la shoqi shoqin hajde mere vesh. Ai e kishte treguar shume bukur dhe ata kishin qeshur tere kohes.Keshtu kaluan por dhe pine mjaft.Me shume pinte Dritani.Por kur po e vinte re Kryeveterineri si me shaka I tha. Dritani paska qene I pa vaditur.Nuk e paska zene mire vesa e djeshme.Duket toke e zhuritur.

-111-a Epo rinia ka etje me shume nga ne ja ktheu Jorgua qe e dinte arsyen perse ai ishte ne ate gjendje.Por megjithese pine shume nuk ishin dehur pasi rakija ishte neutralizuar nga mjalti. E kishin kaluar mjaft mire por dritani do te vinte te fliste ne telefon me seksionin e arsimit . U ngriten te gjithe dhe iken ne drejtimin e shtepive te tyre.Kurse Tani vajti per nga telefoni. Keshtu beri vajti dhe foli.Atje doli njeri nga at ate personelit dhe e njoftoi se duhej te paraqitej neser ne seksion pasi kishte seminar njejavor. Ne shtepi u kthye ndaj te erruri.Gjeti ne shtepi te jatin te cilin e vuri ne dieni per paraqitjen ne seksion per seminar. Te nesermen u gatit dhe iku shpejt per te arritur ne seksion ne oren njembedhjete ore te cilen I kishin thene ata te seksionit se duhej te paraqitej.I dhane programin qe do te ndiqte per gjate javes ne kete seminar per kualifikim professional si dhe kualifikim mesimdhenie apo drejtues. Megjithe ate Dritani perpiqej qe te pasqyronte entuziazmin e tij ai thelle ne shpirt nuk qe I qete dhe shpesh e tradhetonte vehten.Gjate tere javes qe qe ne seminar ishte teper I heshtur dhe I mbyllur ne vetvete.Tek xhaxhai I vet vetem nje mbasdite vajti me justifikimin se ishte ne seminar.Me xhaxhane kishin diskutuar vetem gjera teorike.Por ai kish humbur shpirtin.Diten e fundit te seminarit ai sikur u gjallerua.Po mendonte qe te vinte ne fshat sa me shpejt dhe mandej te shkonte ne Fshatin ujebardhe dhe te takonte Dezin.Mjafton ta takoj dhe ti tregoj per situaten.Do ti them te me presi ca dhe pastaj do te di sit e veproj.Ai nuk dinte gje se cfare ishte kurdisur ne shtepine e saj. Me te mare certifikaten e kualifikimit Dritani u nis per ne fshat.Kur u nis ai nuk kish autobus prandaj doli ne ane te qytetit ne pritje te ndonje makine.Ate dite qe e shtune dhe rastesisht mund te kishte makina pasi te djelen rralle ndonje maline drush qe nuk kish mbaruar pune apo qe mbrapa me planin mund te leviztete.Ai prit rreth dy ore ne xhade dhe kur po I humbiste shpresat atehere u shfaq nje makine tip saurel apo turbo se ai nuk I njihte mire market e tyre.Dritani ngriti doren dhe shoferi e ndali makinen afer tij.Ishte nje makine drush dhe brenda ne kabine ishin dhe nje magazinier drush si dhe pergjegjesi I sektorit te pyjeve qe qe nga ato ane.Ai hipi siper ne karroceri dhe e falenderoi shoferin qe ju gjend ne ate kohe te vone.Ne shtepi arrit vone ku sapo po shtrohej darka.

Ata e takuan me mall sikur jot e kishte nje jave qe kish munguar port e kish gjashte muaj. Ai u nderrua dhe u ul direct e ne tavolinen e ngrenies. Do te te doje vjerra.Ne tani po e shtronim.Nuk te prisnim.-keshtu I tha Valbona. Sa genjejme ne cfare ten a doje vjerra e shkrete.Ne I leme mes rrugesh. Jo nuk ma mer mendja te jesh nga ata –tha I jati Resuli dhe u cua vete mori dy gota raki dhe shishen nga dollapi ku I mbante.I mbushi vete dhe ja zgjati nje atij dhe per vete e ngriti per te bere gezuar.Dritani e pa dhe e mori gotten>Ata qe nuk dining je nuk e kuptuan kontekstin e pergjigjjes se Dritanit.Por dhe ai mori gotten dhe uroi. Miresejugjeta.Gezuar dhe heren tjetren prape ta gjej pa shtruar ose me mire ne te mbaruar.

-112-a

Jo ne ekstreme.O ta gjesh vete ose te martuar nuk shkon-thumboi Valbona. Ja kesaj I them mote rune.Te kupton ne ajer. Na thuaj si dole andej nga komiteti.Seminarin ku e bête dhe per cfare ishte. Dritani ja u sqaroi fije e per pet e gjithe tematiken e seminarit.Por dhe cfare donte te arrinte Po nga xhaxhai a vajte-pyeti Resuli. Vetem nje dite se nuk pata kohe.Ishim shume te angazhuar dhe nuk bente te thyeja rregullat e seminarit.Per ate pune kasha vajtur.Por xhaxhane e takova vehte dhe ju con te fala. Mbas darke Tani nuk ndenji shume por mori leje dhe vajti per te fjetur. Shume I habitur me duket djali Resul –ju drejtua ajo te shoqit kur Dritani kish ikur per te fjetur. Duhet ta kuptojme grua -! Si ta kuptojme per kete pot e pyes? Po ai tani po piqet dhe po mer drejtimin e caktuar.Dhe nuk eshte e lehte per te vendosur pavaresisht se ne po e drejtojme sipas mendjes sone. Per te miren e tij mendojme.Nuk po I themi per te keq. Por e mira e jote eshte per ty kurse per ate e di vete aid he mesa kuptoj ai per kete po vuan.Po mendohet a eshte rruge e drejte.Ne mendojme keshtu.Por nuk dime si mendon ai.Nuk e kemi pyetur si me vehte.Ai tani eshte I rritur.Duhet te vendose.Keshtu mendoj une se ai tani po piqet dhe po mendon vertete per rrugen qe do te ndjeke. Po ne po I themi per te miren e tij. Po mire moj mire por ama nuk po e pyesim dhe ate pavaresisht se rruga me e mire eshte kjo qe ne po I themi.Ne keshtu mendojme dhe xhaxhai keshtu tha. Nuk pyetem per ate vajzen qe tha Selimi. Ate mos e zer ne goje.Ajo nuk na perket ne.Shiko cfare drejtimi po mer djali.Nuk mund te behet as sot dhe as per njeqind vjet.Ajo nuk duhet te ja prishe jeten djalit.Te jesh e bindur se dhe sikur djali te doje une kurre nuk e lejoj.I di pasojat mire une.Shiko ketu duhet shume kujdes se eshte koha qe te rinjte nuk pyesin shume dhe nuk I dine pasojat.Por eshet e qarte si drita e diellit qe kjo lidhje nuk do te behet kurre sa te jem gjalle une.Vendosmerine time e kam treguar dhe here

tjeter.Me Selimin fola prape dhe e pieta se perse e beri kete propozim. Po cfare te tha me qafsh mua dua ta di.? Me tha qe eshte vajze e mbrekullushme.Barazohet me djalin dhe vetem per kete desha. Po sikur djalit ti pelqeje. Po hesht moj mos e zer as ne goje.Mos te shkoje as ne mendje bile.Se pot e sillet gjuha ne goje verdalle do preke te tere dhembe e dhemballe dhe ne mos njehere nehere tjeter do te preke dhe kete qe ne nuk duam.Prandaj most e ju a degjoj me.Keshtu I thashe Selimit. Mire mire por pak me avash. Edhe ata rane per te fjetur.Dritani endej ne dhomen e tij.Te henen ishte dita e pare e shkolles.Ai do te paraqitej atje

-113-a

sepserse nuk I kishin thene gje per kerkesen e pranimit ne parti por dhe as per stazhin.I kishte bere gati cdo gje.Shkolla fillonte me nje shtator.Kete vit koicidonte e hene data nje.Fillim muaji dhe fillim jave ishte bere nje dhe koicidenca qe e bukur. Ai vajti ne shkolle me jehonen e gezuar qe fillonte puna aktivisht.U takua me koleget ne mengjesin e asaj dite.Per syte sikur I kishte te perhumbur dhe I ishin tretur thelle ne fytyren e tij. Donte ta tregonte gjallerine por prape se prape dukej sikur dicka e pengonte.Edhe vete nuk e kuptonte kete gjendje.Kur takonte te njohur apo shoke ai I pyeste radhe dhe per te gjithe.Nuk kish ndodhur me pare.I pyeste per gjithshka sikur donte ta mbushte kjutesen me gjithe keto njohuri.Donte qe brenda kujteses se tij te kish plot gjera.Kur po kthehej nga mesimi takoi Defrimin.U kenaq kur e pa se do ta pyeste per bisedat dhe gjithshka dinte. Po he mor Defrim u tretem si sbora ne shi. Po ja Dritan ne me pune kurse ti me kurse kualifikimi. U pershendeten dhe Tani nuk priti. Cfare do te me thuash ndonje gje te re.? Une du ate them se Selimi e takoi babane tend dhe ai ka reaguar shume ashper.Bile njehere I ishte zemeruar dhe Selimit sa njehere mendova se po e paguante kot kete bela.Por pasta jai kerkoi falje por ama nuk I fali ate tjetren qe perse donte tek kjo falmilje.Shkurt muhabeti babai jot eshte shume I vendosur te mos e lejoje kete lidhje. Dritani ishte zverdhur.Ishte prishur ne fytyre sa nuk dije cfare ti thoshe.Por Resuli e kish takuar prape Selimin dje dhe I kish thene qe te fal per gabimin am ate mos perseritet me nje kerkese e tille.Familja ime –I kish thene ai duhet te barazohet me falmiljen qe t takon.Prandaj kjo pune nuk behet.Dhe me degjo mua.Pavaresisht se ajo eshte vajze e mire dhe ju duheni hiq dore dhe shiko ndonje tjeter te seres tende.Familja jote nuk do ta lejoje kurre kete lidhje. Mos mos me thuaj dhe ti Defrim.Jam ne udhekryq.Eshte pa kuptim. Dhe dicka tjeter.I jati I vajzes erdhi ketu .Ishte koicidence qe erdhi se iku ne qytet se kishte pune.Une ja thashe te gjitha qe ti dinte.I thashe deshiren tende.Por I tregova dhe reagimin e

bababit tend.Keshtu qe tani ata e njohin realitetin. NUk di cfare te bej.Jam ne udhekryq.Jam ne hall.Gjithsesi ti faleminderit.Une do ta gjej nje zgjidhje.Po iki se po vine mbas nesh brigade.Mireupafshim. Mirupafshim Dritan.Takohemi prape. Dritani u kthye ne shtepi.Rruges nuk eci neper rrugen kryesore po u fut neper nje rrugice qe kalonte poshte shtepive te lagjes se tij dhe donte te mos takonte asnje njeri.Rruga qe tere ferra se andej kalonin rralle njeres.Ndaloi tek nje burim uji qe nuk ish I rregulluar.La canten u zhvesh disi dhe nisi ashtu instiktivisht ta rregulloje.Per nje gjysem ore e kish rregulluar aq bukur sa vete nuk po ju besonte syve qe a qe ai qe e kish rregulluar kete cezme.Lau duart piu uje pasi kishte kulluar dhe po verente ujin.Kur e turbulloi ate mendoi se nuk do te kullonte kurre.Por ja tani ai kish kulluar madje ai piu dhe uje ne te.Keshtu do te jete dhe truri im.Shume turbullt.Mbase

-114-a

kthellet dhe ai.Deshiroj te kthejllohet.Vajti ne shtepi por nuk gjeti njeri.U fut ne dhomen e tij.Ndenji atje brenda deri ne darke kur e thiren per te ngrene darken.Ai kish mare per te shkruajtur.Por se cfare kete nuk e dinte njeri.E kishin pare te shkruane por nuk e dinin cfare shkruanete.Por meqwe filloi shkolla mendja ju vajti tek ditari mesimor. Dritani hengri buke me shpejt se zakonisht.Ju tregoi shkurt per diten e pare dhe pastaj kekoi leje se do te mbaronte ditarin.E mirkuptuan pasi thane ata ka dy arsye te punoje me shume.E para vjen nga pushimet dhe eshet dembelosur por tani ka dhe me shume njohuri pasi vjen nga kursi I bere per rritjen e kualifikimit te tij professional.Kjo gjendje vazhdoi dhe ditet ne vazhdim.Dritani qe mbyllur ne vehtevete plotesisht.Ne familje po komunikonte shume pak.Vetem me motrat bente ndonje shaka.Kur kthehej nga puna kish pire ndonje gote per te mos thene pak me shume se ca.Dukej sikur ajo e mbante ne kembe dhe e ngushellonte.Ate dite qe e merkure dhe Dritani qe kthyer mbasdite vone.Prinderit nuk ishin ne shtepi.Por as motra e vogel.Ishte vetem Valbona.Ai hoqi kepucet me zor dhe u ul ne divanin qe kishin vene ne koridor dhe I that e motres. Ua kjo eshte Valbona>Te lutem me hiq pak kepucet se nuk I heq dot.Prandaj njeriu kerkon ndihme se ja pot e kasha gabuar une dhe ti do vuaje pasojat. Ajo mezi ja hoqi kepucet pasi nuk kishte ndodhur ndonjehere.Ku paske pire? Jo kjo eshte ngrenie jo pirje.Hengra helmin e tretur ne ajer.Vetem mua me helmon se eshte eter vetem per te semuret si une.

Valbona nuk po e kuptonte.Po ku ishe qe pive.? U ktheva tek shtepia e Defrimit mezi po shqiptonte ai por ai kishte ikur larg.Nuk e di perse se dhe at ate shtepise nuk e dinin. Po tic ne atje mor vella. Nga atje une mund te shoh .Shoh gjysmen e vehtes.Gjysmen tjeter e sheh Defrimi.Keshtu pot e

jemi ted y I bashkojme te parat dhe bejme nje. Sot une nuk pot e kuptoj.! As neser moter se ja eshte ne mes kriteri biografi qe ne luftojme ta mbajme te pastert.Nuk me kupton dot se nuk te lejon sistemi. Dritan hajde fli pak se sot qenke si…. Jo kam qene por kur pi zbulohem.Dhe kur zbulohem mund te diktohem. Hajde tani cohu dhe fli. Po kjo me ka mbetur te bej.Nuk bera gje tjeter.Kur duhej te beja une u fsheha.Por prape I fshehur po rri.Megjithese du ate jem flutur dhe te iki nuk iki dot. Ku do te shkosh thaja moteres. Du ate vete tek honi I liqenit te thate dhe te bertase qe te me degjojne.Te bertase qe nuk jam I zoti te mbroj ate qe kam premtuar.

-115-a Po honi eshte mbushur me thirrje plot.Hajde tani. Nuk e di ti ay eshte krijuar per ne qe nuk flasim ne shesh te burrave por fshihemi dhe therasim atje ku nuk na sheh njeri. Po cfare paske keshtu Tani. Atij po I mbylleshin syte.Ashtu ngadale e mori per krahu e motra dhe e coi ne krevatin e tij.E mbuloi per te fjetur.Ate e zuri gjumi.Por Valbona e kishte mendjen tek ai>Pavaresisht se kishte pire ai dicka donte te thoshte me ato llafe.Nuk e kuptoi se cfare ekzaktesisht por ama kuptoi qe ai kishte nje hall.E kish verejtur ndryshmin tek ai.Kish pare qe eqe bere I heshtur dhe I mbyllur ne vehtevete.Por hallin nuk ja dinte.Po perse kish shkuar tek Defrimi.Mos valle per te pyetur per ate gocen qe kish thene Selimi.Jo nuk ma mer mendja.Po perse te vinte.Ndoshte dhe per te .Te pyeste apo cfare.Por ai nuk e njihte keshtu qe nuk kishte perse te pyeste.Keshtu arsyetonte e motra pasi vuri ne gjume Dritanin.Ajo nuk dinte asnje gje nga historia e vellait te vet.Ngjarjet kishin rrjedhur shpejt dhe nuk kishin patur kohe ti llafosnin. Ndaj te erruri erdhen dhe prindrit. Ku eshte Dritani?- pyeti ResuliPo fle ne dhomen e tij.Po perse kaq shpejt qenka lodhur qe diten e trete. Jo por kish pire prape. Ashtu u habit Resuli .Po ku kish pire a te tregoj? Kish vajtur nga Defrimi por megjithese se kish gjetur atje prape kish pire disa gota atje. Perse ka vajtur nga Defrimi? Nuk ma tha perse por atje kish vajtur.Mire mire lereni te qetohet.Vone u ngrit Tani.E kish koken daulle.U cua dhe verejti ne ballkon nga qielli.Ishte bere nate.Por hena ndrinte.Ai lau syte dhe u kthye ne koridor.U ndesh me te jemen.Po he mor Tani prape pive

sot.Ytate nuk priti dh era ne gjume.Mire beri se do te fliste pot e shikonte ne kete gjendje. Me falni porn a rrembeu e shkreta dhe nuk e kontrolluam vehten. Ai beri sikur hengri darke.Dhe u mbyll prape ne dhomen e tij.Tere naten nuk fjeti.Shkruante dhe griste letra tere naten.Zhgarraviste.Pikturonte dhe cohej rrinte ne dritare.Ne krevat nuk u shtri fare.Donte te takonte se zben Defrimin.Ai kish vajtur ne fshatin e Dezi pra ne Ujebardhe.Nuk dinte perse e kishin thirrur.Ne shtepine etij keshtu I thane.Sigurisht mendonte aim und ta pyesin per mua.Dhe mire bejne se ai do te ja u shpjegoje gjendjen time.Por dhe do tu thote per interesimin tim dhe ne njefare menyre qetesohet dezi ngaqe une nuk vajta ne takimin qe kishin lene.Keshtu e qetesonte ai shpirtin.Ndaj te gedhiri pasi u qetesua disi nga keto mendime mori bllokun e tij personal dhe e hapi nga fundi.Ne faqen e fundit kish orarin mesimor.Por kishte dhe adresat e disa shokeve te shkolles.E hapi ditarin dhe nga flete e parafundit mori dhe shkroi disa rreshta deri ne agim.

-116-a Ne fillim kish dashur ta shkruante Ditar por I kish hequr nje vize dhe ne vend te tij kish shkruajtur fjalen Meditim. Dhe pas saj kish shkruar. Ai qe I neneshtrohet fatit qe vullnet eshte faqezi dhe vullnet dobet.Por duhet te dish qe une ty te kam mbi gjithshka.Mos sot neser do ta mar guximin dhe te bertase.Mjaft.Kete bertitje nuk e drejtoj thjesht nga prinderit.Por diku me larg.Thirhjen MJAFT te mos e dije njeri se pastaj mar ne qafe jo vehten se per te shpesh nuk mendoj por mar ne qafe familjen.Per kete me vjen keq.Familja ime nuk ka faj.Por faj nuk ked he ti.Une nuk genjeva.Por…. Une e di se ke vuajtur shume.Une e kuptoj qe ti ke vuajtur shume kur pe qe dhe une te lashe ne balte.Dhe si nuk erdha ate dite .Sa turp me vinte me vone.Megjithese nuk erdha dot ne kohe duhet te kasha ardhur naten me vone se koha e takimit.Une u tregova egoist mendova vetem per vehte kurse per ty engjelli im mendova ate me te lehten vetem se ti prisje kurse une meresha me te ashtuquajturen karrieren time profesionale.Jo nuk ja fal vehtes kete pakujdesi.Une duhet te isha nisur kur mbarova dhe duhej patjeter te te kasha takuar.Ate dite une duhej te kasha ardhur dhe duhej te tregoja si ishin punet fije dhe per pe.Mendoja sikur vija por nuk erdha.Mendoja per gezimin tend kur te me shikoje dhe ne ate fytyre te ngazellyer do te me mirkuptoje plotesisht dhe une do te harroja perse kasha rendur vone.Por kete se bera.Te lashe ne balte dhe ti e shtrenjta ime ngele vetem ashtu fillikat duke me pritur mua.Po kishe te drejte une te lashe ne balte.Cfaredo qe te them per mua nuk ka justifikim.Me beso se dhe une po vuaj sa me ska.Per perendi po vuaj kaq shume sa gjumi naten nuk me ze.Me beso se dy tri here jam nisur qe te vij ja tani naten qe po shkruaj.Te vij ne shtepine tende se vendin e takimit e humbem.Por mendoj, si do te dal perpara syve tend une qe te bera te enderrosh dhe njekohesisht te vrasesh endrren tende me te bukur te jetes.Me shfaqesh para syve te mi me nje shikim sikur don te thuash dicka.Por une nuk di si mund te qendroj ne kembe para teje me kete shikim shikimin qe kurre nuk do ta heq dot nga mendja.Edhe sikur ne enderr te me shfaqet fytyra jote ,mua do te me vije turp dhe atehere do te me vinte qe te perplasja koken pas murit derisa ……..Po keshtu do te jete po nuk mu realizua

deshira ime .Jeta ime eshte e pakuptimte pastaj.Por kur rron kot kot eshte.Mua nuk me pelqen kjo kotja kjo hicja.Prandaj jam nisur dhe po rend pas teje.Neqofte se te gjej nuk te le kurre.Neqofte se te kam humbur do te humbas dhe vete. Ajo qe duhet te ndodhe apo qe eshte e shkruar te ndodhe do te ndodhe ndonjehere.Por ajo qe duhet te ndodhe ndodh njehere por se kur do te ndodhe kjo nuk dihet.Qe te vije drita e yjeve nga universi deri tek ne udheton shume.Por ama udheton.Por dhe une qe te vete atje duhet te udhetoj.Se me cfare rruge kjo nuk dihet.Me udhe tokesore detare apo ajrore ta shohim. Du ate vazhdoj te shkruaj pork am frike se te shkruara mendimet cimentohen.Do ti le te lira.Vetem nje gje them me bindje. Te dua Dezi.Vetem kaq.Pik dhe pik.DUA TE THEM ME TE MEDHE DHE FORT.DUA FAMILJEN TIME.DUA DEZIN.DUA DHE PUNEN.Kush mi prek nuk eshte me mua.L AM T U M I R E . Ne mengjes lau syte dhe iku heret ne shkolle.Ishte e enjte ajo dite dhe ai kish nje zbrazetire ne

-117-a

trup sa nuk thuhej.Beri mesim.Edhe ai vete se si ndihej.Te gjithe femijet qe ju dha mesim I pyeste dhe ju ledhatonte koken.Dikujt I thoshte ndonje gje dikujt nje keshille.Dikut nga femijet e pyeste per familjen dikujt I thoshte beju te fala.Edhe Dritani po habitej me vehten.Si kish ndodhur me pare kjo gjendje.Si ndihej.Ndihej bosh.Ndihej kot.Gjithe kolektivi e shihte me zili pasi te tere e kishin mare vesh hapat qe po hidhte.Dhe ata e dinin se ai kishte shume avantazhe.Ne radhe te pare qe djale I mire dhe I edukuar.Kishte dale mire me mesime.Kish bere dhe kursin e kualifikimit.Por kishte bere dhe lutjen per tu pranuar ne parti.Kjo ishte rruga e sigurte per ecjen perpara.Dhe gjithe kolektivi po e pergezonte.Por ai ndjente zbrazetine eshpirtit.Vete nuk po gezohej per ato qe po I ndodhnin.Megjithate me e keqja qe se ai keto po I mbante per vehte.Ate dite nuk u kthye ne shtepine e tij.Do te flinte sot ten je shok I ngushte se bashku me Jorgon.Ne shtepi dergoi haber me nje nxenes shkolle.Mbasi mbaruan mesimin ai se bashku me shokun e vet dhe Jorgon ndenjen tek dhoma e Jorgos.Pastaj kur Jorgua mbaroi pune u nisen ne shtepine e shokut te tyre.Ne shtepine etij ata I priti e jema e shokut.Ndenjen ate nate dhe gati sa nuk e gedhine.Si rrale here Dritani qe me I heshtur.Por ate darke piu pak raki.Kish pire ditet e kaluara dhe ate nate nuk po ja qaste stomaku.Beri disa perpjekje pasi shoket ju luten por nuk qe e thene.Dhe ai ju lut q eta linin se nuk mundej.Per te ndenjur ndenjen deri vone.Kur tregonin muhebete te kaluara Tani sikur gjallerohej.Por pastaj vinte ne gjendjen e meparshme.Te nesermen u cuan heret Jorgua do te vinte ne nje fshat tjeter se do te shikonte apo do te bente vizite ne dy familje qe kishin problem me dhemballet.Do te vij dhe une me ty deri ne njefare rruge dhe pastaj do te vehte te mbledh disa bime ne pyllin poshte liqenit jut ha Dritani.Keshtu bene.Jorgua dhe Dritani ecen bashke.U ndane ne hyrje ten je fshati qe kalonte rruga ku do te vinte Dritani.Kurse Jorgua do te vazhdonte.Ata u ndane .Por Dritani e pa Jorgon dhe nje here.Ai ktheu koken dhe e pyeti>Kishe ndonje gje Tan.AI ju kthye se me dyshim.Jo Jo ashtu kot se si me erdhi.Mu duk ndarje per tu ndare.Ik mirupafshim.

Kthehem po deshe.Ne dac ti vij dhe me ty. Por jo ik se dhe une ika.Dritani me tu ndare prape ndjente boshllek te madh.Beri te ece rruges por se si I dukej .Cdo gje e dale boje.Po cfare eshte keshtu.Mire se e rregulloj une kete pune.I rra rruges shkurt dhe u kthye ne dyqanin e tregetise.Ne dyqan ishte vetem shitesi.MIMirmengjesi e pershendeti ay sa hyri ne dyqanMiremengjes ja ktheu shitesi. Me bej dy shishe konjak dhe dy pako llokume. E paske me vrull sot apo per dhurata. Dritani nuk e kishe mendjen dhe e pyeti si me habi. Cfare dhuratash? Ja keto konjeket dhe llokumet. Aha jo por jemi disa shoke –genjeu ai.

-118- I futi ne canten e tij dhe iku rruges lart.Megjithese kishte thene se ku do te vinte e kish bere si per te genjyer.Kembet po e conin rruges per tek liqeni I thate.AI e la vehten ne kete rruge dhe eci per gati tridhjete minuta.U ul ne nje gur dhe nxori nga canta shishen e konjakut.E ktheu njehere por sikur nuk I pelqeu.Ndenji pak dhe e ktheu dhe nje here.Prape sikur nuk I pelqeu por disi me ndryshe se e para.Hapi pakon e llokumes dhe e hengri gjysmen.Mori shishen dhe e kthey por tani nuk ja ndau buzet sa piu goxha.Ju duk e mire.Hengri dhe gjysmen e llokumes dhe e futi ne cante konjakun si dhe llokumet.Sikur po gjallerohej pak.Ndjente zbrazetire por dhe sikur jo si me pare.Po ja sikur ate dite te isha nisur do te kasha arritur.Cfare kam bere une.Megjitheate prape se prape e kam veshtire me familjen time.Eci dhe gjysem ore tjetrer dhe pa qe nje pushim do ti bente mire.Do te ulem ja aty qe pot e kthehet Defrimi ta shikoj.Dua te di cfare ka ndodhur.Ai u ul siper rruges.Ishte nje vape e madhe.Nuk e kishte parashikuar kete vape.U zhvesh dhe u ul siper disa gureve.Sikur ishin bere enkas per te pushuar kalimtaret.Nxori shishet e konjakut dhe llokumet.Sa mire bera qe I bleva.Vetem keto mund te me sjellin ne jete.E hapi shishen dhe e ktheu nje gllenjke.E shoqeroi me llokume.Por prape mendja fluturonte.Vfare faji ka Dezi qe une e lashe te me priste .Jo asnje faj.Apo nuk eshte e mire.Por ajo fal.Ka shpirt te gjere.Kur ta llafosi Defrimi me siguri do te thote ndonje gje.Me siguri apsolute do ti jape ndonje leter.Ai hapi canten dhe nxori qe aty fotografine e Dezit.Shiko cfare nbrekullie ben zoti.Kjo eshte e mire dhe jo se e them une.Ktheu prape nje gllenke konjaku dhe te shoqeruar gjithnje me llokume.E mori fotografine dhe e vuri ne cante.Por kjo eshte gjysma.Por mua nuk me do familja.Me llogjikn e tyre kane te drejte.Keshtu eshte ligji dhe ai nuk te le.Kane te drejte te mos e prishin biografine e tyre.Ketu po mendohej thelle.Mori shishen dhe e ktheu pothuaj te tere.Ky eshte ngushellim kur nuk ke zgjidhje.Mori shishen tjeter.Gjaku sikur po I nxehej.Po ja cfare te bej une.Me thoni sit e zgjedh.Nuk mund ta le Dezin.Jeta ime nuk ka kuptim pa te.Por cfare faji kam une dhe cfare faji ka ajo.Asnje.Po atehere perse te zgjedh une.Ktheu prape konjak.Tani nuk po e ndjente me

konjakun.Nuk po konsumonte me as llokume.Kur zgjedh do te humbasesh ne njerin krah.Po familja ime cfare faji ka se mua me ka tradhetuar zemra me nje vajze qe eshte nga nje familjeme biografi te keqe.Do ti shohin si armiq.Do ti ndajne nga shoqeria.Vajzat do ti martojne vetem ne ato dyer qe jane me pot e njejten biografi.Le tu thote cfare te duan zemrat nuk I lejojne te mertohen.Gjthe familjen e tij xhxhallere dojo hallo nuk do ta pranojne se ju ka prishur pune.Dhe per cfare.Nuk kish vajza te tjera.Plot ka por atij I jane zene syte dote thoshin ato nga e keqja.Dritani prape vazhdonte ta pinte shishen e konjakut sa e kish cuar afer fundit dhe gjysmen e kiles tjeter.Kish pire shume po nuk e ndjente.Jeta eshte e bukur.Po e bukur eshte jeta Por ama kur te buzeqesh e mira se kur je si une ne udhekryq jeta eshte grid he mos me keq.Cfare eshte kjo dileme zgjidhjeje.Ai shterngoi grushtat dhe bertiti brenda vehtes Nuk du ate humbas asnjeren .As Dezin dhe as familjen.Po sillte neper mendnjohjen me dezin lumturine e takimeve te tyre.Sa e deshironin njeri tjetrin.Syte ju mbushen me lot.Por tani kish filluar qe te ndjente nje vape dhe nga brenda trupit te tij.Ndenji pak dhe po mendonte per familjen e tij dhe tere njerezit

-119-a

qe me nje zgjidhje te gabuar mund ti bente te vuanin dhe jo pak port ere jetet e tyre.Dhe jo vetem ata por dhe ata qe nuk kishin lindur kur te lindnin do te ishin te perlyer nga biografia e keqe qe du tju linte ai Dritani qe e kish lavderuar shume si djale I mire dhe shume I edukuar.U cua ne kembe por ju moren mendet dhe desh u rrezua.Po cfare paskam bere mos jam dehur.Jo nuk ka mundesi po kthjellohej aid he beri te cohej.U cua dhe eci ngadale.Edhe mendja ngadale qartesohej.Do te vehte ta sqaroj me dezin kte pune tha aid he mori pa vete dije rrugen per lart.Por dhe kembet mezi I bindeshin.Por dhe ishte vape.I pihej uje.Rruges nuk kishte.Eci ca dhe pa vetedijen se ku do te dilte rruga eci per pak kohe.Vuri re ujin qe kish ngelur te liqenit.Sa mire tha.Gjeta uje.Do freskohem dhe do te pi dhe pastaj do te zbres ne Ujebardhe.Por u rrezua pa arritur mire tek liqeni. Tani ai ndodhej disa metra larg liqenit.Tripi I tij rrinte ashtu I shtrire per toke.Kishte pire aq shume sa me pare nuk kish ndodhur. U cua ashtu ngadale dhe u afrua tek liqeni.Ndenji pak.U afrua me shume dhe ju duk sikur pa silueten e dikujt ne pasqyren e ujit te liqenit.Shikoi ashtu turbullt dhe ju duk sikur ajo levizi.Mos u fut me shume dezi.Kishte folur me ze.Ngriti koken dhe po veshtronte.Cdo gje ishte e turbullt.U be te cohej por mezi ndenji dhe gjysem ngritur.Hodhe syte nga uji dhe futi doren dhe mori uje te fresket per tu freskuar.Ju duk sikur I beri mire kjo dhe si per cudi u cua dhe po rrinte me kembet hapur qe te mbante peshen e trupi.Pa lart dhe nuk dallonte gje.Shikoi dhe njehre pasqyren e ujit te liqenit dhe thiri aq fort sa u degjua tej e mbane.Moooos DDDDeeeezzi.Mos u mbyt.Moooos.Kish thirrur fort dhe I qe bere sikur ajo ishte ne mesin e pasqyres se ujit te liqenit.uji ishte I ftohte por trupi I tij ishte I nxehte.Kishte beret e futej te ndihmonte Dezin.Kur kish thirrur fort oshetima kish arritur deri lart.E kishin degjuar disa barinj qe ishin duke kullotur.Por dhe Defrimi qe kthehej nga ujebardha.Ai qendroi kur degjoi kete oshetime dhe pa nga erdhi.Por degjoi prape.Deeeezzzzzi.Mbajti vesh dhe nuk degjoi me.Eci me vrap drejt Liqenit.Por dhe nje bari qe e

kishte ndjekur qe lart erdhi me vrap.Defrimi arriti I pari aty.Por nuk vuri re gje.Do te me kene bere veshet ose therret dikush nga ndonje maje mali po thoshte ai.Por nderkohe ja mberiti bariu Eshte mbytur tha ai.E pashe vete kur u fut thirri dhe u fut drejt mezit te liqenit. A e pe mire ti I tha ay se nuk po shikonte asnje shenje. Po e vura re -ai ndenji pak ketu ne ane se cfare thirri.U fut drejt mezit duke thirrur shume fort.Vajti per nga mezi dhe nxori njehere koken dhe pastaj nuk doli me. Kush ishte a dallove ndonje gje. Jo se ishja larg.Por jam I sigurte qe u mbyt dikush.Ishte I zhveshur disi.Mire nuk dukej se qe largAta erdhen verdalle mos gjenin ndonje gjurme por nuk kishte.Pasi erdhen verdalle por dhe per te pare nga mesi I liqenit mos dilte gje ata u larguan.Bariu iku tek tufa e tij kurse Defrimi eci rruges per ne fshat.Ai vajti ne fshat dhe pyeti aty per njeresit.Por qe shpejt dhe nuk dihej ne mungonte njeri.Por berihaji mori dhene shpejt.Te gjithe po pyesnin per te afermit.Mirpo dyqanxhiu I fshatit ku Dritani bleu konjakun dhe alarmin sa degjoi kete histori.Duke ecur lart per te liqeni disa kishin gjetur shishet e konjakut te pire si dhe canten Dritanit.Kjo ngjarje mori dhene menjehre.Ne

-120-a

telefon e dhene lajmin.Por lajme I kobshem erdhi dhe ne shtepine eResulit.Ata nuk e prrmbanin dot vehten.U shokuan te gjithe.Por trupi nuk ishte gjetur akoma.Kerkuan tre dite pasi e gjeten.Canten e Dritanit e mori hetuesia.Ne fshat akoma nuk e besonin.Se askujt nuk I vinte ne mendje qe ai Dritan mund te mbytej vehte.Keshtu kjo gjeme la gjurme ne tere zonen.Dritani njihej nga te gjithe.Per te pati shume keqeardheje.Por shkaku nuk u mor vesh asnjehere direct se si qe puna dhe per cfare ai ishte ngjitur deri aty tek liqeni I thate.Ata benin lidhje te ngjarjeve benin dedikime benin analiza por prape se prape te verteten sic qe e mori Dritani me vehte.Gjema q era ne shtepine e Resulit shokoi te gjithe banoret e zones.Perse valle me mallkoi mua kehtu pyeste vehten ai.Por nuk kishje se cfare te beje .Ajo qe kish ngjare nuk zhbehej me.Kishte ikur nga jeta pa asnje motiv nje djale I shkelqyer.dhe nuk dihej saktesisht perse.Analiza dilte po ti mblidhje copat e jetes se tij nje e nga nje por kjo donte kohe.Por dhe hetuesia beri nje fare lidhje kur lexoi rreshtat e shkruar nga Dritani ne fletoren e tij te ditarit te shkolles.Nga aty dilte qe ai dicka kish patur me vehten .Por dhe kur ne shtepi kthenin mbrapesht jeten ne kohen e fundit tani dicka dhe ata kuptuan. Nderkohe qe me shume se kuzhdo per kete ngjarje dinte Defrimi..Ai bente disa lidhje.Ai vete ishte ftuar ne dasem nga Zeneli.Ai kishte martuar cupen sipas asaj qe kishte ndare me krushkun.Dasmen e kishte bere ashtu shpejt e shpejt sipas rrethanave te caktuara.Ai e kish mare ne telefon Defrimin por nuk I kish thene perse duhej te vinte por am ate enjten ne darke ai duhej me domosdo ne Ujebardhe ne konakun e Zenelit.Kur kish arritur atje dhe e kishin qerasur aie kish kuptuar menjehere dhe kish bere urimin e duhur.Darken e kishin shtruar ne nje dhome te re te madhe.Ishin bere gjashtedhjete burra.Grate kishin dhome me vehte.Kehtu beheshin me para dasmat.Muhabeti ishte bere shume I mire.Nga miqte kishin ardhur pese krushq.Nga anet etyre

krushqit nuk flinin tek miku por ata ishin shume larg dhe per kete arsye ata kishin vendosur sidomos me kembenguljen e zenelit te flinin aty ate nate dhe te nesermen ete iknin shpejt.Dhe keshtu bene.Ne darke pa mbaruar muhabeti Defrimi vajti dhe takoi Dezin.Ai I that e gjitha si ishin punet.I tregoi dhe per Dritanin.Ajo prape se prape ndjeu mall per te .Do ti besh te fale dh eta falenderosh nga ana e ime.Ishte I pari qe me beri te ndjej se pervec nesh per njeriun ka dhe ndryshe.Vetem kaq thuaji.Mos harro ti thuash se e kuptoj dhe mos t e me kerkoje falje.Por ajo nuk do ta merte vesh se keto fjale nuk do ti vinin kurre ne vesh Dritanit.Defrimi nuk ndenji sa te percilleshin krushqit per te nesermen u nis me shpejt.Por me vone mor vesh qe ne ate ore qe Dezi vuri kemben ne kalin e krushqeve por fiks ama ne ate ore qe mbytur dhe Dritani. Ajo nuk e mori vesh gjemen e Dritanit por vetem kur u kthye ne shtepi pas gjashte muajsh ajo mori vesh per mbytjen e tij.Megjithese e martuar ajo qau dhe ne heshtje te plote e falenderoi dhe kurre nuk ju zemrua.Ajo gjithmone e kish mirkutpuar. Ne zonen e tyre behej nje feste.Ne pergjithesi nga familja e tyre nuk vinte njeri pasi aty ishte zhvilluar nje lufte dhe per nder te saj behej kjo feste.Por ndonjehere aty bashkohej dhe memri I partizaneve te vrare nga fisi I tyre.Per kete arsye ata nuk vinin.Por pas dy vjetesh ajo ju lut burrit

-121-a

te vet qe te vinte dhe ajo tek prinderit e vet dhe me kete rast te vinte dhe ne feste.Burri ishte nje njeri I mire dhe I drejte.Edhe familja e tij ishte shume e mire.Kishte puqur shume mire si burre e grua sashtu dhe familjet e tyre.Dezi kishte ardhur para feste tek familja.Dhe I qe lutur te jatit qe kur te vinin ne feste te vinte dhe ajo.Ishin bere gati dhe kishin bere gati dhe mishkat e tyre.Cdo familje ne kete zone ka mushka.Dezi kishte bere nje kurore te vogel dhe e kishte mbeshtjelle mire qe te mos dukej.RRuga kalonte nga honi I thelle dhe anes liqenit te thete pastaj vinte nje rruge e drejte per tek lapidary qe kujtonte luften dhe te rennet.Kur kaloi tek honi ajo ju htha dhe shoqeve te veta qe te ndalonin.Mori Marianen dhe vajti tek ana e tij dhe aty thirri fort me tere fuqine ezemres se vet.Heren e pare thirri heeeeeejjjjjjj.Zeri ju pergjigj me te njejten jehone.Por heren e dyte thirri fort.Shume fort ama.Taaaaaannnniiiiiii.Jehona ju kthye sikur qe zeri I tij.Ajo mbajti vesh dhe e perlotur deshi te fshinte lotet.Kete histori e dinte vetem ajo dhe mariana.Mariana e kuptoi dhe e kapi per supi.U kthye per te ikur.Por pastaj u kthye vrik dhe u afrua tek ana e honit te thelle.Mariana u tremb ne fillim.Cfare ben e pyeti ajo.

Ja shikoje dhe thirri fort.Deeeezzzzzii dhe priti te degjonte jehonen e thirrjes se tij.Jehona ju kthye sikur I bene veshet zerin e tij.Dezi.E degjove eshte zeri I tanit.Dezi ishte perlotur dhe e perqafoi Marianen.Ato vazhduan rrugen dhe ecen ne drejtim te liqenit.Dezi kishte hipur ne mushke dhe rrinte menduar.Ishte ne fund te karvanit te mushkave.Kur u afrua tek liqeni ndaloi dhe u afrua buze tij.Mariana e vuri re prape dhe nuk dinte se cfare do te bente.Per jehonen e honit ja kish shpjeguar dhe ajoe kish mirkuptuar por tani cfare do? Ketu eshte mbytur Tani tha ajo.Dua ti ve nje tufe me lule.

Shume mire ben –tha Mariana.Dezi nxori kuroren e vogel dhe si pa sa andej kendej mos e shihte njeri vuri kuroren afer liqenit mori pak uje e vuri ne buze beri sikur e thithi fort ujin dhe u cua.Kete radhe po qante me ze.

Mos Dezi se na shohin dhe eshte turp.Epo une se gezova por dhe ai vete se gezoi jeten e tij prandaj me vjen keq.Dhe per cfare.Lere fare hajde ikim se u beme vone. Ato iken dhe Dezi nuk e hapi me gojen.Vone u kthye ne shtepine eprinderve.Ne feste kot ta pyesje se nuk kish vene re asgje.Diten tjeter do te vinte ta merte I shoqi.Ai erdhi qe ne darke.Ne muhebet ku ishin ulur te gjith si familje ajo e falenderoi se syte e te jatit burrin e vet qe I kish bere kete dhurate dhe e kish sjele ne vendin elindjes dhe kidhte qene dhe ne feste.Arsyen ajo do ta merrte ne varr perse dhe e falenderonte burrin ne menyre te vecante.Dezi ishte mirnjohese nga natyra.Por kete radhe doza e mirnjohjes ishte teper e madhe dhe prandaj ja kish thene ne syte te familjes dhe ish betuar tja thoshte dhe ne sy te familjes se burrit te vet.Ajo diten tjeter iku dhe ashtu vazhdon te mbaje ne nje cep te zemres te fshtjele fort kujtimin e atij djali qe se arriti dot jo per ndonje gje por per shkak te biografise.

-122-a Kur ishin ne maje te malit dhe Dezi sapo kishte lene kuroren e luleve dhe ishte larguar aty ,ishte nisur te vinte familja e Dritanit.Cdo vit ne dite feste ata I vinin lule ne shenje ndrimi pasi ai kujtohej cdo vit nga tere te njohurit qe kalonin andej. E ema e tij po qante qe rruges.Por kur vajten atje ata pane nje kurore me lule.Kishte mbi dy vjet qe kish ndodhur hataja.Por lule pervec familjes nuk kish vendosur kush.E jema ngeli disi e hutuar.Po keshtu dhe Resuli.Pa e pare mire ata kete kurore thane.Te falenderojme ate qe te ka nderuar.Valbona u afrua dhe deshi te rregullonte ate kurore lulesh te lena aty nga ndonje I njohur apo mik I tij.Rregulloi kuroren dhe po keshtu nje shirit prej bezeje te kuqe brenda kurores.E rregulloi ate.Por kur e ktheu persembari pa se ne te ishin shkruar disa fjale.Lexio nje shirit te holle dhe te qendisur .Qindisja formonee shkronja dhe ajo lexoi.Per ty qe me lumturove mua por jo vehten.Dua te vij shpejt por kur ta doje zoti.Aty me prit se ketu ike shpejt se nxitove..Ajo e ktheu rripin e qendisur dhe prape lexoi keto fjale por te shkruajtura me shkronje te medha shtypi.:”UNE DO TE VIJ TEK KY TRENDAFIL.KUR SHKELQEN VESA E MENGJESIT DHE TE KETE MBULUAR PETELAT E TIJ UNE DO TA NDJEJ SI GJITHMONE AROMEN TENDE.” Po kush I shkruante keto vargje.Kush ishte qe kishte kete mall per te.Ata nuk e njihnin por e ndienin.Dikush qe kishte enderruar bashke por tani kishte ngelur vetem. Edhe kjo ju bashkua lidhjeve te histories per te bere nje te vetme dhe te tregohej me vone. Resuli e kuptoi nga kush ishte kjo kurore lulesh.Por dhe tere familja e kuptoi.Ata dhe kete do ta ruanin si kujtim te shenjte per djalin e tyre.Ehu nuk qe fat per ty dhe per te.Po keshtu ishte. Keshtu qe e thene.Keshtu u be se keshtu e kishin bere.Ata qe e kishin kurdisur keshtu nuk kuptonin cfare ishte.Cfare ishte e kuptonin ata qe vuanin ose dhe ata qe vdisnin.

Por duhej kuptuar ama.Me vone me keq.Duhej kuptuar per te shpetuar te tjere se ketu ka njerezi.Njerezi prej mishi dhe gjaku.Njerezi prej zemre qe nuk di se eshte e pafajshme.Kur ske bere gje vet nuk ke perse vuan.Sepsrse e pesojne ata qe nuk kane faj. Ja ju e degjiat historine.Po a kishin faj te rinjte?.Sigurisht qe jo.Prandaj me vone aty u ngrit nje memorial dhe ne te ishte nje gisht I drejtuar tutje nga mali.Kur e pyeten autorin per domethenien ay ju pergjegj.Po a nuk shikoni qe perballe eshte nje pushke.Po I thane.Nuk eshte domethenia pushka por ajo tjetra qe quhet lufte dhe ju nuk e shihni.Disa e kishin kuptuar domethenien por disa jo.Ketu u mbyll kjo histori se jeta vazhdon dhe vjen tjetra. Po ishte nje lufte pa arme por lufte ishte.

-141- Ato u sistemuan mire qe te treja dhe ishin ne nje dhome.Ne konvikte kishte shume rregull.Dhe kjo I pelqente Vangjelise.Korpuset e konvikteve ishin vendosur ne menyre te tille qe te gjithe te zbrisnin drejt sheshit qendror.Ai ishte nje shesh I madhe dhe I gjelberuar me se miri.Ishe I mbjelle dhe kishte gjelberim te kenaqshem por kursesi me bime cfaredolloj pasi ketu nuk rriten tere llojet e bimeve qe rriten ne Shqiperi.Vangjelia I pelqente shume lulet.Kishte pare shume prej tyre si ne Tirane ashtu dhe ku kish vajtur.Ne Tirane ish mbjelle me lloj lloj lulesh ne parkun perballe akademise apo parlamentit te vjeter por dhe mbrapa Dajtit.Kishte lule shumengjyreshe qe te clodhnin kur I soditje..Tani qe shihte gjelberim te bollshem dhe te mirembajtur mire por ishte nje bimesi e rralle ne lloje ajo kujtonte shpesh natyren shqiptare kodrat nga pallati mbreteror apo dhe vende te tjera.Por dhe kur kish qene ne lufte ajo kishte pare nje bimesi te cfaredollojshme dhe shume te bukur.Shpeshhere njeriu e kishte te domosdoshme ti kundronte dhe te merte prej tyre clodhjen.Kishte nje lidhje organike midis luleve te bukura dhe sistemit nervor.Aq te qeteson gjelberimi dhe sidomos lulet e bukura sad he shpesh dhe carcafet e bardhe te jorganeve I bejme me lule te bukura sikur te ishe ne nje lendine te vertete. por Vangjelia me shoqet e saj ishin sistemuar vertet mire.Duhet thene e verteta qe ato dhe nuk ishin mesuar me nje rregull te tille por ishin te ndergjegjeshme se cfare perfaqesonin dhe perse kishin ardhur dhe donin qe te ishin shembull.Kur kishin ikur apo nisur per ne Bashkimin Sovjetik nje punonjesi I Ministrise se jashteme I kish mbledhur te gjihte ne nje sale dhe I kish porositur me hollesite me te vogla.Ai I kishte quajtur ne njefare menyre jo vetem si ambasadore te perhapjes se cultures shqiptare ,jo vetem se do te mernin dije por dicka me shume.Si njerezit e se ardhmes dhe sit e tille duhet te dinin te silleshin dhe duhet te mernin dije por dhe te

vendosnin lidhje te tilla qe neser te vlente.Shume kush nuk e kish kuptuar mire kete shprehje por ne entuziazmin qe do te niseshin e kishin nenvleresuar.Por kish nga ata qe e kishin kuptuar mire se cfare duhej.Dhe keta ishin jo ata qe do te mesonin apo kualifikoheshin si tekniciene te industries dhe me gjere.Kete porosi e kishin kuptuar ata qe studionin filozofi.Ne dhome ato ishin te treja.Konvikti kish shume rregull.Qe nga ngritja ne mengjes.Ne oren gjashte ishte ngritja dhe deri ne gjashte e gjysem ishte gjimnastika e mengjesit.Ngritja ne mengjes behej me nje cange te madhe dhe me te degjuar ate te gjithe hidheshin vrik nga krevati dhe dilnin ne oborr per gjimnastike.Pas gjimnastikes ish rregullimi I fjetores dhe pastrami ku perfshihej larka e dhomes rregullimi I krevatave si dhe higjena personale.Nga ora shtate deri ne shtate e gjysem duhej qe te haej patjeter mengjesi.Mengjesi ishte I lehte dhe haej kryesisht recel dhe gjalpe si dhe nje gote qumesht. Me te mbaruar mengjesi duhej te drejtoheshim menjehere drejt auditoreve te cilet ishin pak te shkeputur nga konviktet.Sic dhe kemi treguar vitin e pare per te huajt ne pergjithesi ishte mesimi I gjuhes Ruse.Pedagoget qe jepnin gjuhe ishin shume te pregatitur dhe shume te kujdesshem.Duhet thene se ne kete kohe nuk kish vetem shqiptare por kish student dhe te kombesive te tjera.Por ishin ndare sipas kategorive.SI nga cdo shtet tjeter dhe shqiptaret e ardhur kishin prioritet cdo dege.Shumica ishin me bursa dy vjecare te cilet konsistonin ne

-142- kualifikimin professional [por sic dhe kemi treguar kish dhe student kater vjecare si ne ushtri dhe arsim ku kryesisht ishin ne deget e letersise dhe te mjekesise.Ushtaraket ishin me shume dhe ishin kater vjecare ku kishte ne shume dege.Shkolla ushtarake ishte me vehte dhe disi me larg.Kishte nga ata qe vazhdonin per aviacion por kish shume dhe per deget e tjera sidomos kembesori dhe artileri.Shumica e studenteve njiheshin me njeri tjetrin ne kohen kur udhetonin per te ardhur deri ne moske qe per hir te se vertetes shkonte ne disa dite. Mga keto njohje kishte nga ato qe humbisnin me largimin neper shkolla por kish dhe nga ato njohje qe ngelnin.Kujt I rrinte ne kujtese mund dhe te takohej perseri sidomos ne kohe festash dhe sidomos atehere dhe kur ambasada e jone atje I organizonte me rastin e festive kombetare dhe therriste atje tere studentet qe ishin ne bashkimin Sovjetik. Vangjelia me shoqet ishin shtruar seriozisht punes se mesimit te gjuhes ruse.Duhet thene se ajo e kish me te lehte komunikimin se baza e saj ishte sllavishtja dhe ajo e kish mesuar disi pasi kishte qendruar per nje kohe te gjate ne Jugosllavi si per lufte ashtu dhe per tu kuruar nga plagosja e rende ne spitalin e Beogradit.Kjo e kish ndihmuar per mesimin e gjuhes dhe sot ajo e kishte me te lehte komunikimin.Por duhet thene se ne pergjithesi studentet e ardhur nga Shqiperia ishin shume te zellshem dhe shkelqenin ne klasat e tyre.kjo bente qe at ate shiheshin nga bashkemoshataret e tyre me nje sy admirimi.Ne drake me te mbaruar mesimi ata ktheheshin ne konvikt dhe hanin dreken dhe mbasditja ishte kohe studimi.Levizjet e teperta ishin te ndaluara.Keshtu ne kete rrjedhe po kalonin dhe muajte e pare.Kur ishin ne te mbaruar gjashte muajt e pare ata bene dhe nje testim dhe dolen shume mire.Por me te forta do te ishin provimet ne fund te mujait qershor dhe ne fillim te korikut.Ketu ata dio te mernin notat per

vazhdimin e kursit dy vjecar apo te tjeret per vazhdimin e studimeve sipas programeve te miratuara.Dhe pranvera per keto djem dhe goca kaloi pa u ndjere pasi ethet e ketyre do ti pushtonin.Ata nuk ndjene se ne kohe pranvere ketu nuk ka aq ndarje sa ka ne atedheun e tyre ne Shqiperi.Tek ne te katerta stinet e vitit dalloheshin qarte dhe prerazi.Dimri tek ne fillonte ne fund te nentorit.Kurse ne Moske fillonte qe ne tetor.Dimri tek ne mbaron ne fund te shkurtit apo ne Mars kurse atje vazhdonte me gjate deri ne prill.Po keshtu pranvera tek ne fillon ne muajin prill dhe harliset natyra dhe mbushet plot me shume lule dhe shume gjelberim.Kurse ne Moske celja behet ne maj dhe vazhdon me ngadale.Por tek ne ne atedheun tone tregonte ndonjehere shoqevev Vangjelia behari eshte behar.Nuk te kuptojme I thone ato.Po ja sit e ja u shpjegoj une thoshte ajo dhe vazhdonte.Behari fillon ne qershor .Piqen frutat korret gruri.Dhe ben shume vape.Por kjo vazhdon deri ne shtator se pastaj si me thike fillojne shirat e vjeshtes dhe mblidhen mollet arrat dhe pjeshket.Eh ja kthenin ato sidomos shoqet qe vinin nga me larg Moskes.Behari tek ne eshte nje dhe I shkurter.Piqet korret dhe mbillet dhe pastaj ftohet menjehere dhe ja pa kuptuar ka ardhur dimri.Keshtu ishin dhe keto ja u tregonin njera tjeteres dhe shoqet qe kishin ardhur per studime apo kualifikime ne mosken e larget.Por kete e kishin verejtur dhe Vangjelia se bashku me shoqet e veta.Ato dhane provimet e gjuhes dhe disa provime te tjera formuse

-143-

dhe dolen shume mire.I mbaruan qe javen e pare te muajit korrik.Ju dhane disa pushime ku ne menyre te organizuar I cuan ne Kiev te Ukraines dhe nga fillimi I muajit gusht I sollen prape ne Moske.Por kur ishin ne Ukraine ata zhvilluan dhe nje aktivitet te bukur.Ne dhjete korrik ambasada e jone organizoi nje mbremje madheshtore ne Kiev ku kishte thirrur pothuaj tere studentet qe ishin ne B.Sovjetik.Aty kishte thirrur dhe tere studentet ushtarake qe studionin apo benin kurse.Ne nje sale te madhe u organizua nje mbledhje ku referuan disa pedagoge si dhe fjalen kryesore e mbajti atasheu ushtarak I yni ne ambasaden tone ne Moske.Ne fund te mbledhjes ne kinema u shfaq dhe nje dekumentar me moment nga lufta e vendit tone.Ne darke ishte organizuar nje mbremje ne sallen kryesore.Vangjelia dhe shoqet e saj po kenaqeshin pa mase.Jo vetem se kishin kaluar gati nje vit dhe nuk e kishin ndjere kaq afer atedheun e tyre por ishin dhe bashke me atedhetaret e tyre ne kete mbremje.Duhet thene se gjate ketyre viteve Vangjelia kishte marten je fizionomi te plote dhe me nje shtat per tu patur zili.Ishte nje vajze qe te bente per vehte.Jo vetem per trupin e saj shume te formuar mire .Por Vangjelia ishte nje vajze e bukur.Floket e saj sterre te zeza dhe me onde harliseshin mbi supe sa nuk kish kush kalonte dhe mos ti verente.Por Vangjelia dallohej nga syte e saj.Syte I kish te mahnitshem.Syte te shkruar te thelle sa nuk pershkruhej.Kushdo qe e verente me kujdes ate syte e saj te krijonin apo te lihnin nje mbrese mahnitese.Ata sy kushdo do te kish dashur ti kish te tija apo ne rastin me te keq tja vidhte asaj dhe ti mbante ashtu te fshehur ne xhepin e tij te brendshem dhe ti shikonte ja ashutu fshahurazi se mos ja shihnin dhe te tjeret dhe ja mernin nurin qe ato leshonin.Syte Vangjelia I kishte te thelle te kaltert dhe ndonjehere dhe te akullt por kjo kur ajo donte vete.Kur

ajo buzeqeshte dhe leshonte nje nur qe kur e vereje te linte pa mend.Sidomos kur harmonizoheshin ne nje syte e saj me buzeqeshjen atehere cfare te thoshe.Nuk kishe cfare te thoshe veceses ti kishe per vehte.Vajzat qe e njihnin e thoshin shpesh qe ah sikur ti kishim ne keta sy dhe kete buzeqeshje.Kurse djemte donin qe ti benin te tyret.Dhe ate nate ajo qe veshur me shije.Kish veshur nje fustan te bukur qe ja nxirte ne pah belin dhe tere bustin e saj.Siper te jaka kish nje si qafore qe nuk e dip or I shkonte shume dhe me floket qe I binin mbi supe.Dallohej nje xhep falls dhe nje qindisme e holle.Sa kish nisur muzika ajo kish vallezuar me shoqen e saj.Vangjelia ishte vajze e zgjuar. Perse vajze me vajze –pyeti shoqja. Shiko rrotull.A ka sy kureshtare.Hidhu nje sy per radhen tjeter.Keshtu dhe ti krijon dhe nje pershtypje per ata qe jane ne sale.Prandaj po e bej me ty vallen.Per te pare se kush tregon interees.Ja per kete dhe tregohu sa me e cliruar. Me te vertete je e madhe.Nuk me kishte vajtur mendja. Kur rotullohesh me mua hidhi syte perqark. Po shikoj por me duket se dikush te sheh ty dhe jo mua. He moj se ka plot per ty dhe per mua. Ato qeshen te dyja dhe vazhduan.Por shpejt kishin rene ne sy.Sidomos kur qesh apo buzeqesh

-144-

cliron nota dashamiresie nga zemra.Dhe keto nota hidhen ne atmosphere.Ai qe I kap me shpejt eshte I fituari iradhes.Mbas mbarimit te kercimit te pare ato u ulen dhe po kuvendonin bashke.Shiko ate djalin e gjate atje tek radha e pare nga djemte. Vangjelia pa por beri sikur nuk shikoi. Ja mo jai qe ti ka ngulur syte ka nje ore dhe nuk po ti heq. Po qenka djale I pashem.Por mos sheh nga ty.? Jo ty pot e sheh se ka qe kur u cuam.Jam e bindur se ky vallezim do te jete per ju. Dhe keshtu qe vertet sa filluan tingujt e pare te muzikes ai u cua dhe rendi shume shpejt.Te tere e vune re dhe dikush dhe qeshi.Qeshen dhe dy vajzat.Pa mberitur mire aty Vangjelia ju drejtua shoqes se vet.Sa profete qenke.Po si e gjete.?

Te lutem a mundet me vallzu bashke-?-ju drejtua djali. Me kenaqesi dhe menjehere biles-tha Vangjelia dhe me nje puhize te lehte perskuqjeje dli per vallezim.Por pa dale mire ai ja ktheu. Kenaqesia eshte e imja sic eshte dhe lypja e vallezimit. Domethene qe te jete dhe kenaqesia ime duhet te lyp dhe une vallezimin. Shume faleminderit per mirkuptimin. Jo kete kuptova une. Po prandaj dhe them vete qe jo me vone se radha tjeter.Ky eshte mirkuptimi.

Ata po vazhdonin te vallezonin.Ishte cifti qe vallezonte me bukur ne sale.kete po e vinin re te tere por sidomos ata qe rrinin ulur dhe nuk ishin ngritur ne vallezim.Por dhe Vangjelia po e verente djaloshin me kujdes.AI ishte teper simpatik.Ishte shume I bukur.Floket I kishte te ngritura disi dhe me ca rrudha sa I jepnin fytyres shume hijeshi.Por dhe I kish qethur shkurt anash dhe per faktin se I shkonin por dhe qe ish ushtarak dhe nuk I lejonin me teper.Por veshjen e kish shume elegante.Kish veshur nje pullover te bardhe dhe nje pale pantallona ngjyre te kaltert qe qe kombinuar shume me bluzen>Kjo veshje e nxirte shume ne pah trupin e tij teper te rregullt dhe me forma shume te mira.Kishte gjoks te rregullt kjo sic dukej dhe nga stervitja si ushtarak.Edhe syte I kishte kaf sikur donin te ishin misterioze.Ay nuk j andante shikimin syve te saj.Vallezonte dhe e shihte ne sy. Me duhet te them qe po nuk u zemerove ke sy te mahnitshem. Ajo uli koken dhe u skuq.Perskuqja e fytyres sikur dhe e hutoi por ajo kish ulur koken dhe ju duk si dicka e mire kjo deklarate.Deri me sot nuk ja kish thene kush.Por dhe sikur tja thoshte dikush ajo do te pergjigjej me ashpersi.Kurse tani jo nuk guxoi ti kundervihej por dhe I pelqeu. Muzika kish mbaruar por ata mbaruan te fundit. Faleminderit dhe te pres te vish. Po mos ki merak-ja ktheu ajo dhe e skuqura nuk I kish ikur akoma nga faqja. Kur u afrua tek shoqja e cila po e verente me kujdes ajo I tha.

-145- Shiko se po te beri te skuqesh ai mascara me thuaj mua qe nuk skuqem fare-dhe qeshi. Po ja me tha se duhet ta vazhdoj akoma vallezimin. Shume bukur se mos e kundershtove se te vrava. Jo nuk e kundershtova por eshte mbremja e pare dhe dy vallezime rresht sikur nuk ben se cfare do te thone te tjeret pastaj.? Te thone cfare te duan.Ju ishit cifti me I bukur si nga paraqitja ashtu dhe nga vallezimi. Ashtu ma thuaj vertet.? Per Abas Aliun nuk genjej.Te betohem. Po ti perse nuk vallezove qepare? Epo me erdhi nje si trim dhe donte qe un eta ndiqja deri ne mes te vallezimit.Une e kundershtova se mu duk pak budalle. Kete radhe mos nguro por vallezo kushdo te jete. Si urdheron komandante.Nuk do ta perserois me gabimin. Por sakaq kish filluar muzika me ca tinguj vallezimi sikur do te flije mbi partnerin.Vangjelia u cua dhe eci ne drejtimin e djaloshit qe kish lene qe me pare te vallezonin.Por dikush sikur u keqkuptua dhe u cua ne kembe per te vallezuar me te.Ishte nje djale simpatik dhe me nje pale mustaqe te holla qe e benin shume me terheqes.Ai ju drejtua asaj me pak delikatese. Ceshte ky nder I madh qe me behet.? Nuk eshte per ty kesaj radhe –prandaj hape rrugen.

Sa fatkeq qenkam tha aid he ngeli si I hutuar. Por tani qe afruar ai djali dhe po e verente dhe ate.Sic duke jai e njihte dhe po e shikonte me nje buzeqeshje ne buze. Po mire zonjushe po shoqja jote mund te ma beje kete nder. Vangjelia buzeqeshi dhe po shikonte nga radha ku rrinte shoqja e vet.Ajo e pa ashtu te ulur dhe beri me koke.Ajo ju pergjigj me isharet me kuptimin qe cfare ke. Atehere me nje buzeqeshje teper te hareshme ajo I tregoi me gisht per ate djalin me mustaqe te holla.Dhe ja beri me dore ngrehu. Ajo pranoi dhe erdhi ne drejtim te tyre. Ay u cua dhe erdhi ne drejtimin e ciftit I cili sakaq po behej gati te vallezonte. Me fal Marin.Nuk di sit e falenderoj por ne shenje falenderimi dua qe vallezimin tjeter ta besh me mua.Te lutem mos thuaj jo.Jo-ne e kam te veshtire.Faleminderit. Po une mor Durim cfare te bej pastaj. Kam shoqen time qe do te vallezoj dhe do ta dhuroj. Ata qeshen dhe vazhduan.Por asaj nuk I kish ikur buzeqeshja nga buza.Me fal por kur buzeqesh je e mahniteshme.Mua nuk me dalin kollaj fjalet e bukura.Por ama dasha me thane qe kur kombinohen te dyja buzeqeshje jote me shikimin nuk ka det qe I konkuron. Faleminderit.Por une po kujdesem per vallezimet dhe nuk po I ve re te tjerat.

-146- Edhe per ket te falenderoj.Por kam qejf me u prezantu.Nuk ma mer per ters. Jo eshte normale qe te njihemi aq me shume qe jemi shqiptare dhe do te na takoje qe te takohemi atje.Ku I dihet pastaj mund te jemi ne te njejtin front pune. Une jam Marini.Jam prej Shkodre.Jam ketu prej kater vjetesh.Kam studjuar per ushtarak.Por detyra ime eshte marina bregdetare.Jam I vetem ne kete dege.Kam shoke te tjere sa te duash.Por me shume shok kam Durimin qe eshte nga Permeti dhe Hysenin qe eshte mga Elbasani. Kaq tha ai dhe heshti per te ndjekur shoqen e re te tij. Une jam Vangjelia.Kam ardhur ne kursin e kualifikimit per prodhimin e detaleve ne uzinat tone.Projektimi dhe prodhimi I pjeseve te makinerive industrial dhe bujqesore eshte dhe kualifikim im.Por ama koha eshte dy vjecare.Ne shqiperi kam Nenen dhe nje moter.Babai dhe vellai I vetem me kane vdekur. Me vjen keq tha ai dhe me nje dashamiresi te tille sa d he asaj I beri nje pershtypje te thelle. Sa me elegance e tha. Me beri shume pershtypje jo cfare tha por keqerdhja sikur te njihesha me te me pare. Shih Vangjeli vallezimin tjeter me Durimin kurse une me shoqen tende. Po po miratoi ajo dhe vazhdoi vallezimin sipas ritmeve te muzikes e cila tani ishte gjalleruar shume.Teksa vallezonte ajo dhe po e verente me kujdes.Po I bente pershtypje te mira ky djale. Vertet ajo nuk kish eksperienca por ky djale po e vleresonte. Kur mbaroi vallezimi ai e falenderoi.

Faleminderit Vangjo.I rrahu lehte supin dhe e drejtoi per nga vendi ku rrinte. Ajo ndjeu nje kenaqesi te pa pare.Shiko si me perkedhel.Nuk e ka bere kush me pare kete gje.Ajo sikur po ndjente dicka qe sikur I vinte mire kur komunikonte me kete djale.Ishe I respektushem.Ishte I pashem.Po shkollohej>Por dhe se si I fliste.Askush deri me sot nuk I kish thirrur me shkurtime te emrit te saj>Por askush nuk I kish thirrur drejte per drejt me ate gjuhe te ledhatushme.Sa cudi mendoi ajo me vehte.Hera e pare qe mendoi keshtu.Kur u ul ne stolin e saj ajo ju drejtua shoqes se vet e cila ishte skuqur shume dhe dihaste kur merte fryme. He moj a u kenaqe se dhe mua me bere dhurate te bukur. Po ishte djale I shkelqyer.Dukej sikur tallej por ishte djale I edukuar dhe me kulture.Nga rrethet e jugut jam me tha.Jam I bute.Po ishte djale me norma.Mua keshtu mu duk. Shiko tani e ke radhen te vallezosh me ate djalin qe valezova une.Kij kujdes dhe mos e shiko shume se te vrava pastaj. Jo moj por edhe ti mos e shiko shume ate timin se ti ke ca sy qe per be te thyen brinjet dhe jo zemren qe nuk kakocka. Ama u bere dhe ti pronare pe le te vdes. Keshtu qeshen te dyja.Por Vangjelia po verente me kujdes.Po shikonte reagimin e djemeve.Ne sale kishte goxha rremuje.Por ato arrinin ti shikonin nga cdo kendveshtrim.Ata ishin tre shoke te ngushte sic dhe kishte thene Marini.Por po vallezonin vetem me dy vajza se dy ishin.Por dhe ajo

-147-

kish vene re qe Marini dhe Durimi veshtronin pothuaj tere kohes nga ato te dyja.Ai tjetri qe e therrisnin Hysen sikur shikonte nga podium.Aty ishte nje grup vajzash baleti.Ato kishin bere nje vallezim dhe ishin ndjekur nga pjesmarresit ne mbremje.Dhe hyseni I kish ndjekur me nje vemendje kaq te madhe sa ted y shoket qeshnin me te.Por ai nuk donte te ja dinte.Per nje moment kish dale perjashta.Nuk dinin se ku kish vajtur.Kur kish filluar muzika ted y djemte ishin cuar sipas dhe porosive.Megjithese sa kish filluar muzika tek Vangjelia ishte paraqitur nje djale tjeter ajo me culture dhe miresjellje I shte drejtuar-Te me falesh por meka porositur nje djale tjeter. Po ketu sikur nuk eshte me te porositur por me te nxituar. Me fal te lutem po une e kam miratuart qe gjate vallezimit. Jo nuk ka gje kish thene ai bera shaka por ti mund te vallezosh me ke te duash. Faleminderit I tha ajo dhe eci ne drejtim me Durimin I cili nga ana e vet u cua dhe u takuan ne mesin e rruges. Epo te me falesh por e prisja dhe kete. Si e prisje!?Po perse e prisje a nuk me thua pak dhe mua. Po te bukuren nuk e lene te bjere ne mberdhe.Oho qeshi ajo dhe vuri doren te goja.Ajo nuke priste kete kompliment.Sidomos e thene ne shqip dhe thjesht nga nje djale I ri dhe shok I ngushte me ate tjetrin.

Po jo cfare thua se me vure ne siklet-ja ktheu Vangjelia pak me modesti dhe ca per te kaluar momentin.Ja shih ate shoqen time. Ke te drejte –tha ai por ajo shoqja jote eshte simpatike ,bile shume simpatike.Kurse ju jeni pervecse simpatike por dhe shume e bukur. Ore pa daleni njehere se na moret frymen. Po Marini ma tha me nje fryme kete mua dhe me porosita disa here. Ah e kuptova.Shiko se mos na beni rromuze ju.Kemi lene familjet dhe shtepite tona kemi lene atedheun dhe kemi ardhur jo pewr rromuzet tuaja. Jo Vangjeli nuk jane rromuze –tha ai me seriozitet.E kemi me gjith mend ti leme shakate.Ne duam te njihemi seriozisht.Kete po kerkojme. Po mire nuk e ndalojme kete gje ama vetem ta dini qe ne flasim seriozisht. As nuk e ve ne dyshim une.Ata vazhduan dhe ca pastaj me te mbaruar muzika u ulen ne vendet e tyre.Vangjelia po shkonte ne mendjen e saj tere kete rrjedhe te ndodhur.Duhej qe te kishte kujdes.Zemra ja pranonte.Dhe gjithe qenia e saj e pranonte.Por ndrydhja prej nga vinte dhe formimi I saj bente qe te kish kujdes te madh.Prandaj dhe kerkoi qe te ishte dicka serioze.Po shikonte me bishtin e syrit.Shikonte qe Marini nuk j andante syte per asnje cast.Por donte te shikonte deri ku vinte interesi I tij.Edhe shoqja e vet Veneranda po bente te njejten gje.Sa filloi muzika tek kembet e saj u dha ai djali qe nuk vallezoi heren e pare. Besoj qe kete radhe jam I porositur .

-148- Mire tha ajo por jo me vrullin qe do te vallezonte pot e ish Marini.Vallezonte dhe here pas here hidhte veshtrimin nga ai.Marini buzeqeshi dhe prape beri me shenjeper te pororsitur per radhen tjeter.Por prape nuk pati fat se radhen tjeter vallezuan baletet Ukrainase.Shoku I tij Hyseniishte ngazellyer sa nuk hidhej ne skene.Ishte kthyer brenda pa u vene re me nje send te mbeshtjelle.Nuk dukej cfare kishte ne to.Por mbasi mbaruan ato u dha dhe vallezimi I fundit.Vangjelia u cua serish me Marinin.Kurse Veneranda me Durimin.Ata vallezuan dhe ju shendrisnin syte.U llafosen dhe kembyen shikime te mebela >Kishin filluar simpatia por dhe nje fare terheqje qe kur vallezonin dhe kapnin duart sikur trupi ju leshonte mornica.Sa mbaroi vallezimi Marini I tha asaj. Shiko do takohemi aty perjashta. Mire takohemi. U ndane perkohesisht.Salla qe rremuje dhe po beheshin gati pasi te mbaronte dhe vallja e fundit e balerinave Ukrainase.Te tere djemte ishin serosur ne fund te salles.Ne krye te tyre dallohej Hyseni I cili ishte ngazellyer fare me nje balerine te re.Kurse mbas tij rrinin Marini dhe Durimi.Kurse vajzat ishin midis valltareve dhe djemeve.Me te mbaruar vallezimi balerinat dolen port e ardhur brenda salles.Kur ai djali u nis me vrik.U duk sikur vinte drejt Vangjelise.Ajo ngeli si e hutuar.Po verente dhe nuk dinte cfare te bente.Marini vinte mbrapa dhe qeshte.Por ne momentin qe u afrua Hyseni dhe ajo kish qendruar ashtu si e hutuar dhe e pa levizur se nuk po

kuptonte se cfare ishin ato lule qe mbante ne duar ai ,ballerina kish aritur mbrapa saj dhe po shikonte cfare behej.Hyseni hapi rrugen duke levizur pak apo devijuar Vangjeline dhe ne gjuhen e saj ju drejtua balerines. Per ju me e pakta kjo tufe me lule.Je e mahniteshme. Balerina kish ngelur e habitur dhe tha pasi e mblodhi vehten. Per mua kjo tufe lule nga ju.Nuk di te ju falenderoj.Shume faleminderit.Dhe nuk priti por e perqafoi fort Hysenin sad he ai ngeli pasi ne natyren tone nuk bejme qerqafime ne public. Sa kaq kish mberitur Marini para meje dhe durimi para Veronikes. Marini nxori nje lule tek dhe ja dha Vangjelise. Per ju si shperblim per kenaqesine e vallezimit. Kurse Durimi u tregua me I sakte. Per ju qe ishit kaq e bukur dhe na kthyet gezimin duke ne larguar trishtimin.Ishalla o zot zgjat shume.Por shume ama. Qeshen dhe moren lulet pastaj dolen ted y ciftet ne nje oborr te madh dhe me stola shume.Ata nuk dinin se nga vajti Hyseni. Do te presim shokun tone a mundemi te ulemi ne stola dhe te vazhdojme muhabetin. Shume mire e ke Durim.Gjeni je per ate zot. Jo sa ti se ked he pervoje dh eke mesuar shume ti. Ata u ulen ne disa stola qe ishin ne rrugicat e vogla te oborrit.Marini I beri me shenje Vangjelise

-149-

per tu ulur ne nje stol afer nje bime trendafili te madh I cili gjarperonte me disa dege qe vareshin nga larg deri ne toke.Pasi u ulen ndenjen duke u llafosur deri vone.Koha kish fluturuar.Degjo Vangjo I tha me ne fund Marini.Une tani kam provimet dhe nuk vij dot me shpesh ne moske por vetem ne nentor me rastin e festive.Atehere takohemi prape.Letra do te shkruaj dhe te lutem mu pergjigj.Kur beri te ndahej ai e puthi ne faqe.Vangjelia nuk reagoi por e ndjeu gjate ate puthje.Donte ta mbeshtillte dhe ta ruante pergjithmone.Pa u ndare plotesisht ja mberrini dhe Hyseni.Si per tu shfajsuar ai vazhdoi; Te me falni por nuk rezistova dot.Ajo ballerina me coi ne shtepine e saj.Me prezantoi me ata te shtepise.Me kane bere ftese qe te vete shpesh here.Eshte yll.Eshte shume e mire.Por dhe prinderit I kishte shume te mire.Ishin vetem tre motra se djali ju ishte vrare ne lufte.Nje here e jema me tha se I ngjaja shume djalit te tyre. Boll fole me kete entuziazem se me sa shohim do te futesh dhenderr brenda. U ndane dhe shkembyen adresat.Kishin kaluar nje nate te mbrekullushme.Ndoshta naten me te rendesishme.Kishin filluar ndjenjat e para.Kishin filluar trazirat.Ata sa ishin ndare kishin ikur direct pasi lejen kaq e kishin dhe kishin discipline te rrepte.Por dhe vajzat nuk mund te rinin me gjate.Ate nate nuk kish gjume per to.U rehatuan ne dhomat e fjetjes dhe bene muhabet tere naten.Ato jo vetem kishin pare tere bashkeatedhetaret e tyre por me e rendesishme qe se kishin

njohur dhe kishin vallezuar me disa djem qe kishin interes per to.Sa kohe qe ndenjen ne Kiev ato per keto gjera diskutuan.Por edhe kur u kthyen bene te njejten gje.Nga fillim gushti ose me mire te themi nga dhjetediteshi I pare ishte planifikuar qe ato te benin praktike mesimore ne diusa repartee prodhimi detalesh te makinerive te rpodukteve te industries se lehte.Kurse ne muajin shtator e kishin lene ne uzinen e prodhimit te makinerive bujqesore.keto praktika I ndihmuan shume.Vangjelia ishte shume e kujdeseshme.Merte shume shenime.Sidomos nga puna praktike.Kish nga ata qe e pranonindhe e ndihmonin te kuptonte shume.Keta ja jepnin praktikisht prodhimin e kryer.Por kishte nga ata qe dhe nuk donin dhe benin sikur kishin pune.Keta te paket ishin.Me shume ishin ata qe tregonin nje solidaritet te madh.Vangjelia kish nje paraqitje shume te bukur.Kjo e ndihmonte pasi aju ju imponante nje fare respekti apo nje fare ndihme qe ata jepnin .Keshtu meqenese kaluan dhe renden shpejt dhe muajt ne fund te muajit tetor mbaronte dhe praktika fillestare.Ne muajin Nentor fillonte teoria deri ne muajin mars ato do te mesonin teorine.Benin vizatim Teknik si dhe Rezistence Materiale.Po keshtu benin dhe filozofi te pergjitheshme apo dialektike.Formimi I pergjithshem I kushtohej rendesi por formimi teknik kerkohej pune e vecante.Por gjate kesaj periudhe Vangjelia e kish ruajtur korespodencen me Marinin.Edhe Veronika pot e njejten gje.Megjithese Veronika ishte me e rezervuar me Durimin ai ishte me pak I vrullshem por shume I thjeshte.Vitet e mevoneshme do ta tregonin kete gje.Ai ishte nje djale shembullor.Nuk kishte shume mburrje apo fjale bombastike por qe I thjeshte.Me Veroniken shkuan shume mire dhe bashkejetuan tere kohen.Kurse tjeter qe Marini.Ai qe teper I zjarrte.Ai donte te tregonte menjehere boten ne

-150-

vetem pak minuta.Donte qe dhe me kete rast te tregonte eprsine e vet.Por ama ishte zjarr.. Gjate periudhes kishte derguar shume letra.Ne to ndjehej nje ton sigurie per ate cfare kish nisur midis atyre te dyve ne ate mbremje madheshtore.Edhe Vangjelia e kishte pranuar kete fakt.Ajo kish filluar te mendonte gjate per te.nuk I kish rezistuar atij.Edhe ne letra ndihej toni I fjaleve te tij.Ndihej dashuria qe ai e kerkonte prej saj sepse prej tij nuk mungonte.Nga letrat vihej re qe ata mezi prisnin qe te takoheshin.Dhe keshtu ndodhi.Me rastin e festive te Nentorit pra festes se clirimit dhe pavaresise ambasada e jone ne Moske beri shume aktivitete.Por kryesisht ato zhvilloheshin me studentet pjesmarres.Por rolin ne kete ajktivitet e kishin ushtaraket.Keshtu ne aktivitetet e kryera u thiren te gjithe studentet ushtarake.Edhe marini si dhe Durimi dhe Hyseni erdhen ne Moske.Diten e pare ata ishin te lire dhe sa mberiten ne Moske ata erdhen dhe takuan vajzat.I Pari erdhi Marini.Ai kish veshur nje beluze te bardhe fare dhe nje pale pantallona te bardha qe e benin teper elegant.Po shume elegante bile sa vajzat kthenin koken sa e shikonin.Ai kish mare nje tufe te madhe dhe erdhi drejt dhe ne oborrin e konviktit.Vangjelia kish dale afer deres dhe e priste.Ai ju vodh pak ne hyrje dhe doli si mbrapa.Kur po afrohej ajo e vuri re dhe me nje perskuqje te te gjithe fytyres ju afrua si me vrap.Ai nuk priti por e perpiu te teren.U perqafuan sikur te ishin te njohur te vjeter dhe ishin ndare prej sa kohesh.Por shpejt Vangjelia e

mblodhi vehten dhe u terhoq si me frik. Oh me fal.Me fal te lutem se u ndodha e pa pregatitur. Jo ska gje ti nuk je e huaj per mua.Nuk do te me kerkosh falje. Ajo uli koken dhe e miratoi ne heshtje.Intonacioni I tij te jepte siguri. Me mori malli.Nuk prisja dot.Po ty si te ka kaluar koha. Po ja si duke te pritur. Ai ja mori doren lehte dhe e shterngoi brenda falangjeve te tij.U ulen ne stolin me te afert. Nuk ngopem me shikimin e syve te tu. Mos se me bere me turp. Jo mos ki turp nga une.Aman te lutem. Ajo uli dhe njehre syte dhe nuk dinte cfare te bente.Por nga sikleti e nxori Durimi I cili ja behu menjhere dhe pasi takoi Vangjeline e pyeti. Po kjo e mira qe me prêt mua a nuk ndjeu ndonje arome qe po vjen nje officer kazerme qe mezi ka pritur te takoje . Ja se tani po shkoj un eta lejmeroj dh eta mar zvarre pasi ka beret e prese djali me I bukur I asaj krahine.Prit aty se erdha. Vangjelia iku me vrap dhe pas disa minutash u kthye me Veroniken per dore.Edhe ajo ishte veshur bukur.Por Vangjelia kur pa qe Marini ishte veshur me te bardha dhe vete veshi nje fustan te bardhe apo me mir krem me jake shume te bukur dhe me floke qe I derdheshin mbi supe dukej sin je nuse dhe vezullonte sikur donte te leshonte vetem vezullime mahnitese.Kurse veronica kishte veshur nje triko roze qe e bente dhe ate simpatike si dhe nje fund te bukur qe

-151-

kombinonte kaq bukur sa Durimi nuk duroi por bertiti pa e takuar. Po si me qenke bere sa lum nena qe te paska bere kastile per mua. Ata u takuan me zyrtarisht.Zgjaten duart u takuan por u duk qarte qe donin te perqafoheshin dhe fort bile.Por per kete u betuan ne heshtje qe te mos e humbisnin sat u krijohej rasti me te pare. Eja se do te dalim dhe si fillim do te veme ne kinema pastaj kemi nje darke te mire deri vone.Sot nuk duhet te na kursehet as koha dhe as devocioni. Dolen moren metrone dhe vajten ne kinemane ku jepej nje film per te cilin reklamat e kishin bere punen e tyre pasi kishte shume njeres qe prisnin.Prene biletat dhe hyne.U ulen ne stala por vajzat ne mes dhe anash dy djemte. Edhe perse ishin shume afer ata te dy ciftet rrinin pothuaj ngjitur.I kishin kapur duart dhe nuk ja u leshonin.Edhe mbas filmit ata kaluan shume bukur me darken qe hengren te dy djemte si dhe dy vajzat.RRuges ne kthim pasi dhe pija kish beret e veten por dhe hareja dhe gezimi I shpirtrave te tyre bente qe most e shikonin larg.Ne nje vend ku rruga ndahej ne dy rruge te vogla dhe ishte tamam per kembesore ata sikur ta kishin bere me flaje bashke u ndane.

Degjo Vangjo.Nuk duroj dot sa te them. Po te degjoj –tha Vangjelia dhe sikur ne ato caste zemra e saj kish ndaluar tik taket. Une ta kam thene dhe ne leter.Dhe po ta them prape.Une te dua ty.Dua te martohem dhe te krijoj familje.Nuk e imagjinoj jeten time pa ty.Te lutem prano dhe do te me besh njeriun me te lumtur te globit.A po me degjon.Zemra ime rreh vetem me tik taket e tua.Ty ne kete moment jam I bindur qe ka ndaluar se punuari.Por dhe zemra ime ka pushuar. E mori me duar fytyren e saj dhe e puthi.Ishte hera e pare per Vangjeline.Ajo shpesh ishte menduar per kete hap.E kishte pranuar me shpirt.E kishte menduar gjate .E kish rrahur dhe me Veroniken.Dhe kishte vendosur qo pot e vinte ky mament te mos e refuzonte.Po kehtu dhe Veronika nga ana e saj.Kishte vendosur qe ti thoshte po djalit sigurisht po te vinte rasti qe ai te ja kerkonte kete gje. Po jam mese dakort-ja ktheu ajo.Mendoj se nuk kemi kohe per lojra te tjera.Une mendoj qe e njohim njeri tjetrin dhe jemi aq te pjekur sa te pranojme nje lidhje qe nis ketu nga dashuria. Ata u puthen sa harruan qe do te takoheshin dhe kishin lene ne rugen tjeter te tjere qe kishin te njejtin hall.Pa kaluar shume Aajoe terhoqi dhe I tha. Hajde se na presin ata te dy. Te njejtin hall kane dhe ata. Iken te kapur per dore dhe te perqafuar pa pyetur se mund ti shihte kush.Po hidhnin shikimin tutje.Por ata cifti tjeter sikur ta kishin bere me flaje ishin kapur per qafe dhe ashtu te perqafuar erdhen dhe dolen ne rrugen e bashkuar nga dy ne nje.Te dy ciftet te gezuar dhe te lumtur sa me ska rendnin here me vrap dhe here te kapur per dore.Here putheshin dhe here beheshin serioze.I kish kapur lumturia.Nuk kish si vinte me mire

-152- Vone I cuan ne konvikt.Edhe atje nuk ndaheshin dot.Por me ne fund u ndane dhe per tu takuar nuk dihej.Po do te meremi vesh me letra.. Po ja ktheu Vangjelia qe ish dhe me e guximshmja.Vec mos na I largoni ato letra.Dy djemte iken se I priste goxha pune perpara.Kishin nje parakalim te nesermen dhe pas tij ne makina dhe me orar preciz do te niseshin per ne shkollen e tyre.Pas parades do te benin stervitje dhe ish ajo perfundimtarja dhe do jepnin dhe provimet qe te mernin dhe diplomat e tyre. Por ajo nate qe nata e pagjumesise per ted y palet.Edhe dy shoqet po diskutonin per ate rrjedhe qe kish mare jeta e tyre.Por dhe djemte po mendonin te njejten gje.kish rrjedhur shpejt koha.Kishin rjedhur shpejt dhe ndjenjat dhe me ne fund ishte konkluduar ne nje pike te bukur.Kishin formuar lidhjet,ato lidhje qe I japin jo vetem kuptim jetes por I japin hov I japin krah te fuqishem qe te rendnin kudo. Si Marini ashtu dhe Durimi per qiejf nuk ktheheshin ne shkollen e tyre kurse shoku I tyre Hyseni mezi priste qe te kthehej.Edhe kur ja u tha atyre kur erdhen ne dhome ata e kapen te dy nga krahet dhe ashtu krah e kofshe e cuan tek dritarja dhe I thane do te hedhim perposh por kthe mendje. Po si te kthej mendje une kur dhe ju ju shikoj sikur te mos ju njoh.

Na more por te qenka bere koka dhalle. Ej mua vetem tek ajo me rri mendja.A e pate sa e bukur ishte.Sa me prezantoi me te shtepise me njgiti ne dhomen e saj dhe une kam vajtur shume here atje.Por dhe prinderit jane shume te mire dhe jane shume te dashur me mua. Dogjo I dashur Hysen.Thuaj shyqyr qe jam ketu ne Ukraine –ju drejtua Durimi-se po te ishe ne ate qytetin tend le qe ne shtepi nuk do ti vije por dhe per ta njohur do ta njihje mbas martese. Po ke te drejte.Ashtu do te ishte. Do ta gjente nusen nje lajmes dhe do te ja paraqiste rastin babait. Po he vazhdo se e ditke mire rendin e punes tha Marini. Ja me degjoni ketu Durimin. Po te degjojme vazhdo por mos u devijo. Mbasi I jati ta kaperdije vete burri I shtepise kete rast I kthen fljalen lajmesit por dhe nderkohe ve ne dieni te shoqen ose mamane e djalit. Por nuk e pyet me para se ta ktheje pergjigjjen lajmesit.Po perse nuk e konsulton me pare me te shoqen.Jo nuk eshte keshtu po ju thote Marini. Me degjoni si eshte puna>Kur ne shtepi gruaja eshte e zonja atehere burri e pyet por kur eshte e pafuqishme atehere burri nuk e pyet fare.Por me lini ta mbaroj. Me tu kthyer lajmesi ku vete bisedon me at ate familjes tjeter ne qofte djale apo cupe atehere meret miratimi dhe lajmesit me kete rast I behet dhe nje dreke e kendeshme.Pastaj qe thoni ju fillojne pregatitjert e fejeses.Ne I themi shkembejme nishanet.Behet rituali por nusja dhe djali nuk takohen. Si mor nuk takohen dhe shkembehen nishanet.Por kur njihen nusja me dhenderrin.

-153- Jo jo nuk takohen ja pyet dhe Hysenin.Mos me beso mua pyet ate njehere. Eshte e vertete nuk takohen bile edhe diten e dasmes nuk takohen. E cfare me thuani keshtu po vete nusja tek dhendrri pa e njohur fare. Edhe krushk nuk vete dhendri. Si nuk vete krushk? Nuk vete me krushqit per te mare nusen. Qenka kjo pune per tu pare.Po kur shihen dhendri e nusja. Ja ta them une .Mbasi ka mbaruar darka dhe behen gati te mbyllet atehere mbyllet dhendri dhe nusja.Ju shtrojne ne dysheke dhe shtrijne nje djale qe te jete me nene dhe baba.E rrokullisin ne dysheke dhe pastaj presin tek dera.Nusja futet e para.Grate vazhdojne kengen dhe kur vjen dhendri I bien disa here ne kurris qe te mos trembet kur hyn brenda por dhe te mos guxoje te arratiset jashte ne qofte se nxehet brenda. Si mos te nxehet. Durimi dhe Hyseni po shkriheshin gazit me naivitetin e Marinit. Po I dashur Marin ja ktheu Durimi.Nga anet tona dhenderrat nuk dine shume dhe nuk I fut

brenda kush para martese sic futet sot fjala vjen Hyseni.Pra dhendri nuk di shume gjera.Dhe po nuk qe I shkathet atehere edhe mund te arratiset. Qeshnin me te madhe dhe nuk po vinin re qe dhe po benin zhurme.Mire qe jam ketu per bese se pot e ishja atje tani do te isha I martuar dhe me nje femije po deshe.Nusja do te ishte dere e mire por e pa shkolle dhe do rinte vetem brenda. Kemi disa gjera per ti rregulluar ne.Keshtu nuk vazhdohet. Po durim ke te drejte.Une nuk I di mire keto pune>Jam rritur ne deren e xhaxhait dhe nuk jam interesuar per zakonet.Por ma do mendja qe nuk jane keshtu si ju.Jane pak me ndryshe. Keshtu mendoj dhe une Marin.Nga anet tona ka prapambetje. Ata rane vone per te fjetur.Gjume nuk kishin.Secili shihte pasqyren e vet.Edhe sikur ti nderronin ato ata do te shihnin secili ate fytyren qe e deshironin per vehte ta shikonin.Te nesermen I priste nje pune e lodheshme.Por ata kishin mare teper energji.Isjin shume entuziaste.Ato vajza qe kishin takuar dhe ju kishin premtuar shume sikur I kishin gjalleruar dhe I kishin bere si me krah.Dhe keshtu ndiodhi vertet.te nesermen ata nuk ndiene as lodhje por dhe zbatonin urdherat e eproreve me nje lehtesi te papare.Edhe vete pedagoget e tyre qe ishin oficere madhore u habiten per lehtesine e kuptimit te urdherave.Me te mbaruar parade ata vajten dhe hipen ne makinat e tyre ushtarake dhe menjehere I cuan neper kazermat e tyre.Mbas festive qe bene at ate tre I cuan dhe se bashku me tere efektivat e tjere patriote u bashkuan me tere shkollen dhe do te vazhdonin nje strevitje te madhe.Stervitja kryhej e kombinuar me tere strukturen e forcave ushtarake shkollore ne brigjet e detit te zi.Marini si officer marine shkelqeu ne stervitjen e tij.Por dhe Durimi dhe Hyseni dolen mjaft mire.Kjo stervitje zgjati deri ne Fund te muajit mars.Gjate muajit prill dhe maj ata kishin studime per provimet qe do ti jepnin ne qershor.Marini dhe

-154- Durimi gjate tere kesaj periudhe kishin shkembyer me vajzat e tyre leter kembime.Kurse Hyseni deri pak para perfundimit te stervitjes vinte diteve te djela tek ajo vajza dhe kalonte mire me te.Mirpo me mbarimin e stervitjes dhe fillimin e sezonit te studimeve ate e thirren ne seline e ambaades dhe ai iku per dy muaj ne atedhe.Arsyen asnjehere nuk ja u tha per sa kohe ndenji bashke me cunat.Atyre ai jut ha se kishte ikur per vizite ne atedhe pasi kishte te semure gjyshin e vet.Por e verteta kishte qene ndryshe.Ishte koha kur kishin filluar te ftoheshin mardheniet mes dy vendeve.Keshtu duke ditur dhe verejtur me kujdes jeten e tre djemeve ata kishin thirrur vetem Hysenin I cili dashuronte marrezisht nje vajze Ukrainase dhe I kishin thene qe jo vetem te vinte ne Shqiperi port e shkepuste lidhjet me ate vajze.Edhe kur kish ardhur prane shtepise disa te sigurimit qe ai nuk I njihte e kishin takuar dhe I kishin thene qe te mos e bisedonte me asnje njeri kete qe ata po I thoshin.Te mos tregonte as dhe ne histori pasi familja e tij dhe vete ai do ta pesonte.Prandaj Hyseni iku me pushhime dhe u kthye I zverdhur nga shtepia.Erdhi kur filloi provimet dhe ate vajzen nuk e takoi vecse njehere qe I vajti ne shtepi.Kur u kthye nga shtepia e saj ai qe bere si lule limoni.Por nuk e hapi gojen dhe nuk tregoi asnje gje.Kur e pyesnin ai dukej sikur do ti mbahej fryma dhe zverdhej sikur do ti binte vilanija sic thoshte Durimi.Por dhe Durimi

dhe Marini nuk kuptonin gjese cfare I kish ndodhur hysenit. Por nga ana e tyre ata ja vinin fajin asaj cupes balerine qe ndoshta e kishte lene Hysenin.Ata nuk dinin gje dhe per mardheniet midis dy shteteve.Kishin degjuar disa gjera por ne thelb nuk dinin asnje gje.Por meqe ishin lidhur me vajza Shqiptare ata jo vetem nuk I ngacmuan por dhe po te qe nevoja ti stimulonin me qellim qe dhe vajzat te ktheheshin ne atedhe pa ndonje lidhje te mundeshme me te huaj.Mbasi mbaruan dhe provimet ata u kthyen ne atedheun e tyre.Ishin interesuar prane nje konsulli dhe ishin informuar qe vajzat qe do te mbaronin studimet ate vit do te ktheheshin ne fund te muajit Korrik.Kurse ata vete u kthyen ne fund te muajit qershor. Nga ana e vet Vangjelia pasi nderpreu leterkembimet per arsye te stervitjes qe do te benin ata vazhdoi me mesimet dhe doli shume mire me to.Mbaruan te tera si kontigjent qe kishin vajtur ne Bashkimin Sovjetik.Kish dy vjet larguar dhe tani qe po afrohej fundi sikur nuk I pritej.Ishte si ne gjemba per dy arsye.E para kish ikur pa u takuar me te jemen dhe e dyta mezi priste te qe prape bashke me Marinin.Veronika ishte me e permbajtur. Mbas provimeve dhe mbasi ju kishin prere dhe biletat e kthimit te treja vajzat do te ktheheshin bashke.Shoqja e tyre kish mbaruar per endje dhe qilima kurse Veronika dhe Vangjelia per Prodhim e projektim detalesh te makinerive te industries se lehte dhe ushqimore.Te treja e kthyen bashke dhe rruga e kthimit ju duk e gjate.kur mberiten ne Tirane ju duk sikur qyteti kish ndryshuar shume.Ju duk sikur kishte lulezuar.Ato e pranuan sikur kishte ecur dhe zbukuruar.Kur erdhen ne qendren ku ishin dhe selite e ministrive atyre ju duk sikur sheshi ishte thelluar.Aty ishte po I njejti shesh.Vecse ishte treguar me shume kujdes per gjelberimin e shesheve para banges si dhe para ministrive.Kishte shume lule.Kishte nje hijeshi qe binte ne sy.Edhe atje ku kishin qene per studime kishte gjelberim bile me shume se ketu.por ama ketu gjelberimi

155- shkelqente merte ngjyra te tilla vezulluse.kishte lloj lloj lulesh me gjithfare ngjyrash qe formonin nje kolorit qe te bente te mallengjeheshe dhe te mahniteshe.Por ato sikur te benin dhe te enderroje.Kur ishe ne kete ambient dhe me keto aroma dukej sikur bota ishte e jotja.Kete ndjenje po ndienin dhe vajzat e sapo kthyera.Por per Vangjeline dhe Veroniken nuk qe vetem ky shkaku.Nuk ishin vetem lulet shumengjyreshe qe I jepnin jetes se tyre kete kuptim.Qe kishin keto ndjenja.Kthimi midis njerezve me te dashur.Kthimi ne atedheun e tyre.Por dhe takimi me ta pas nje ndarje te gjate kishte emocione te pa shlyera.Vangjelia kishte shume kohe pa e takuar nenen dhe motren e vet.Ajo ishte kujdesur dhe per dhuratat qe kish sjelle per to.Nje valixhe e kish vecse me dhurata.Pavaresisht se ne me te shumten e rasteve ato ishin dhurata simboloike ajo ishte perpjekur qe nga pak ti vleresonte te gjithe ata qe e kishin ndihmuar.Por per nenen dhe motren kishte bere dhurata te bukura.Nuk e mbante vendi.U percoll me shumicen dhe pastaj ju kthye Veronikes. Veronike.A don te vish nga shtepia ime dhe neser te nisesh per nga shtepia e jote.? Po do te me bente pune qe te vija njehere ketu te ministria per te mare vesh ndonje gje per Durimin pastaj te ikja ne shtepi!.-ja ktheu ajo me qetesi.

Shume bukur dhe do te prezantoj dhe me nenen time si dhe motren.Kam kaq mall sap o zhuritem.Nuk di si do te jene.kam shume kohe pa I takuar. Faleminderit qe po me shoqeron se nuk di si do ta perballoj takimin. Nuk te le vetem une se ti ke nevoje te forcohesh. Neser do te vemi bashke tek ministria dhe do te pyes dhe une per ate bandillin tim. Atehere u tha u be. U nisen te dyja ne kembe pasi nuk ishin larg.Por donin dhe te shmalleshin me qytetin dhe me rruget.Donin mos dhe takonin njeri. Me tu afruar tek rrugica hyrese Vangjelise sikur po I dridhej trupi.Kish nje gjendje sikur nuk e percaktonte dot.Ishte bere dhe flake e kuqe ne fytyre. Vangjeli mbaje vehten.Ti duhet ta kishe pregatitur vehten per kete takim. Po se si me duket.Me duket sikur nuk do te me njohin. Mblidhe vehten mos bej keshtu.Prit sa te blej dhe une nje pako embelsire tek ky dyqani. Veronika u fut atje pa pritur miratimin e saj.Vangjelia shikoi nga xhami.E njohu shitesin ishte ai qe kish lene dhe ajo.Edhe ai e njohu menjehere dhe doli tek dera dhe e pershendeti. Mire se na u ktheve ne vatren tende Vangjeli. Faleminderit- xha- HalimPaske ndryshuar qenke rritur dhe zbukuruar.Hajde se ketu jemi do takohemi por ik tani se te prêt nena jote qe ka vuajtur shume dhe mezi po te prêt. Mirupafshim xha Halim. Ato iken ne drejtimin e shtepise se tyre kur pa vajtur tek dera e shtepise ajo pa qe u hap porta dhe prej andej doli siluaeta e nje femre majft e hijshme por dhe me e gjate se Vangjelia me

-156- floket mbi supe dhe shume e bukur. Vangjelia hezitoi ti fliste.Instikti po I thosh qe mund te jete motra.Por nuk po e njihte.E shikoi me vemendje dhe beri te ecte qe te futej brenda kur degjoi nje ze te lehte dhe te mallengjyshem. Po kjo eshte motra ime Vangjelia. E tera dhe e bera.Po ku je motra ime e vogel.U hodhen ne krahet e njera tjetres dhe qanin me lot mallengjimi.Nuk e leshonin njera tjetren.Edhe kur u be nje cope here ashte te takuara dhe te perqafuara ato nuk po e leshonin njera tjatren.Por nuk mund te vazhdonte me gjate keshtu. Hajdeni brenda vajza-ju tha Veronika. Ua me hengert mortja mua te lash te prisje-tha ajo dhe ju drejtua te moteres. Kjo eshte shoqja ime e shkolles,eshte Veronika. Une jam Kristina motra e Vangjelise-tha ajo e perskuqur dhe me syte te perlotur. Tek dera u shfaq e jema. Ato u perqafuan tere mall dhe te shternguara me duart te kryqezuara me njera tjetren sac fare te thoshe.Te dyja ishin te mallengjyera sa qanin pothuaj me ze.Ishin kapur fort si dhe nuk do te

lkish force qe ti ndante.Vangjelia kishte future koken ne gjoksin e te jemes dhe deneste me nje perlotje shume te fiseshme dhe te justifikuar.Kurse e jema ja merte fytyren mes duareve te saj e nxirte para syve te saj dhe prape e shterngonte ne gjoks.E prape e perseriste sikur nuk ju besonte syve.E shterngonte fort dhe ajo e perlotur por dhe e vuajtur sa syte sikur I ishin tretur dhe faqet ishin rrudhosur sikur te tregonin cdo rrudhe nje vuajtje. U po I lame ne kembe dhe u turperuam fare se kemi dhe mysafire. Jo eshte e justifikuar malli dhe sidomos I juaji.Nuk ka asnje gje per ne. Nene kjo eshte Veronika shoqja ime. Vangjelia ishte perlotur dhe megjithese e thirri nene duke pare qe ajo qe rrudhur dhe plakur para kohe.Ishte hera e pare qe e theriste keshtu.Por menjehere e korigjoi.E verejti edhe njehere ne fytyre dhe pastaj ju drejtua. Me fal kam shume kohe qe nuk kam thirrur as nene as mama.Por kam deficite te medhaja per te thirrur mama.Une keshtu do te therrase.Ti je rrudhur nga koha dhe vuajtjet por ti je e re dhe je mamamja ime.E perqafoi dhe njehre dhe e mori gati hopa per ta cuar brenda. Shtepia ishte e bollshme.Bile teper e bollshme.Ishte e rregulluar mjaft mire.Sa thjesht aq dhe bukur ku cdo gje ishte e llogaritur shume mire.U ulen ne dhomen e ndenjjes. U ulen ne divanet dhe rrinin duke pare sa njeren tjeteren. Po si keni kaluar ju kendej moj mami I Vangjos. Ajo e pa ne sy dhe ju be qejfi.Ishte hera e pare qe degjonte nje perkedheli per vajzen e saj.Ajo qe ritur para kohe dhe ajo nuk kish mundur ti gezohej ritjes se saj. Mire ja ashtu sic dhe do ta shihni dhe vet.Mire jemi sic do zoti. Po ne pune a vini se ka qene veshtire per ju.

-157- Jo ne jemi rregulluar disi.Po ju si kaluat andej.? Ne mire bile shume mire.Por ne se mos kishim per te ushqyer njeri.Ne na ushqenin te tjeret.Dhe ata kujdeseshin per cdo gje.Keshtu qe ne kaluam mjaft mire. Keshtu vazhdonin te kuvendonin dhe te shmalleshin. Po po na turperove fare moj cupe ,qerase vajzen se kushedi cfare do mendoje ajo pastaj. Jo moj nene pot e drejtohem shmalluni ju se keni shume gjera per te pyetur dhe per tu llafosur. Ndrkohe dhe motra a Vangjelise kishte bere gati qerasjet ajo ju afroi tavoloinen dhe solli me pare disa qershia te fresketa dhe mbas tyre soli disa embelsira qe I perdornin per qerasje. Mbasi bene ritualine urimeve ato vazhduan me pyetje dhe pergjigje.Veronika vetem degjonte.Edhe ajo ishte si e mallengjyer.Por kur degjonte per cfare kishin kaluar familja dhe sikishin rrjedhur ngjarjet ajo ndiente njefare respekti te brendshem.Por kur degjonte Vangjeline qe tregonte per historine e saj si gjate luftes dhe me vone Veronika po e shihte me nje sy tjeter.Kish ndenjur dy vjet me te kishin llafosur mbare e prape dhe kishin treguar shume gjera por menyra si pyeste e jema dhe tregimet me nje ndjenje te tille nga Vangjelia tregonin nja tjeter vajze.Te pjekur dhe luftetare.Vetem tani ajo po e kuptonte me thelle Vangjeline.Por dhe

kur degjonte vuajtjet e familjes,humbjen e djalit te tyre te vetem si dhe humbjen e babait te tyre ajo tani nuk kishte sit e mendonte ndryshe por vetem se kjo familje ishte patriote dhe heroike.Edhe perse u shtrua darka dhe hengren buke dhe perse kaloi gjithe ajo kohe ato nuk mbaruan deri afer mengjezi ku dhe I kish zene gjumi ashtu te dyja tok dhe e bija I kish mbeshtjelle vetem me nje batanije pambuku.Te nesermen ne mengjes kur u cuan ato nuk e moren veten menjehrere.Por me te lare syte dhe pine nga nje kafe ato u gjalleruan perseri.Por mengjesi iken shpejt sidomos kur behesh gati per ne pune. Ne do te ikim ne pune dhe sot do te kthehemi me shpejt. Ne cfare pune je?- pyeti pa te keq Veronika Punoj ne nje embeltore jam specialist. Shume mire qenke brenda.Po vajza ku punon? Ne nje library .Librashitese. Mire qenkeni.Vetem shendet te kini.Por ne duhet te ndahemi se une sot nism per ne shtepi. po rri ca dite tek ne moj cupe.Te most e rendet se te kam si Vangjon. Shume faleminderit .Edhe mua me presin me mall .Kam dy vjet pa I pare.Kaq tha ajo dhe u perlot sikur ndjeu dhe ajo mallengjimin. Mire moj cup eke te drejte.Rruge tem bare dhe mos na harro.Sa here te vish ketu ne dac vetem ne dac me kedo qe te jesh ten a urdherosh nga shtepia.Per ty dera eshte e hapur. Ocen harasho-ja ktheu ajo rusisht Urdhero cfare me the se nuk kuptove?

Shume faleminderit.Qeshi dhe e kapi per mezi te jemen e Vangjos dhe e puthi fort.Shume faleminderit.Tani ika ne pune se vajti vone.Une do iki por do te me percjelle Vangjua.

-158- Mire dhe rruge tem bare .Te fala shume nga shtepia. U ndane dhe ato eme dhe bije iken per ne pune,kurse Vangjelia dhe Veronika pasi u rregulluan disi dolen dhe u drejtuan nga ministria. U futen deri tek nje dere e cila tregonte vendrojen I cili ishte nje ushtarak me nje rrip te kuq te lidhur ne krahun e djathte. Vangjelia e fut e para dhe mbas tij u fut Veronika. Pershendetje.Duam te takojme nje nga at ate kuadrit-ju drejtua atij Vangjelia. Po menjehere po ju coj atje-ja ktheu butesisht ai.I mori dhe I coi ne katin e dyte te godines se Ministrise dhe I coi para nje dere ku lexonte shefi I kuadrit.Ai ju beri me shenje qe te prisnin tek dera dhe vete u fut brenda.Pasi bisedoi pak doli dhe ju la deren te lire duke ju treguar me gisht se me cilin duhej te bisedonin. Aty ne nje karike rrinte ulur nje burre qe tregonte I vjeter por dhe I sigurte qe verehej nga ndenjja dhe fytyra.

Urdheroni uluni jut ha aid he ju tregoi dy karriget qe ishin perballe tij.Me cfare te ju ndihmojme.Ose shkurt per cfare keni ardhur?. Ne tha si me ndroje Vangjelia kemi ardhur qe ten a ndihmoni me nje informacion. Cfare !?Informacion po mere tek zyra tjeter.?! Jo na duhet informacion se ku ndodhen dy shoket tane qe kemim mbaruar bashke studimet ne Bashkimin Sovjetik. Kur degjoi keshtu ai burri qe sic dukej qe shef kuadri levizi nga vendi.U be me I vemendshem dhe me I gatshem per ti ndihmuar. Ah po per kete ju ndihmoj une menjhere.Me jepni emrat dhe une do te ja u zgjidh tani. Ato shpejtuan te japin emrat menjehere por I thane te dyja njeheresh keshtu qe shefi nuk ddegjoi asnjer te sakte. Daleni me radhe.Si quhet ai qe interesoheni ju –dhe ju drejtua Vangjelise Quhet Marin……… dhe eshte nga shkodra .Ka mbaruar per marinin detare. Po e njoh dhe une vte e kam titulluar.Une ja dhashe vendimin e punes se tani nje muaj ka qe ka ardhur.E kemi titulluar komandant te flotes detare dhe me grade te larte.Zyrat I kane ne Durres.Do te jap dhe numurin e telefonit te zyres se tij. Vangjelise I shkelqyen syte.Mori nje cope leter dhe shkrojti numurin e telefonit te zyres se tij. Shume faleminderit shef.? Jo ska asnje gje por kujdes se ai eshte kuader I larte madje me I larti per floten detare tonen. Na dhe kete emrin tim –ju drejtua Veronika e quajne Durim…dhe eshte nga permeti Mos vazhdo me tutje se dhe ate e njoh.E kemi emeruar komandant ne Gjirokaster.Dhe ai eshte komandant I madh. Vajzat pane nga njera tjetra.Sikur ta kishin bere me llaf.Por keta ishein nder kuadrit e pre qe kishin mbaruar ekzaktesisht shkollen ushtarake dhe prandaj dhe kishin mare detyra te larta.Por

-159-

njekohesisht dhe me mesime kishin dale shume mire. Atehere mua mund te me japesh numer telefoni. Do ta gjesh ne Degen ushtarake se per momentin nuk ka telefon. Mire dhe shume faleminderit ju drejtuan vajzat gati me nje goje. Nuk ka gje.Por prit pak ti qe kerkon Durimin.A mos valle ai e dinte qe sot do te vije ti. Jo nuk ma do mendja ta dije.Perse pyet? Tani mu kujtua.Me duket se do ta kesh ketu sot dhe niset mbasdite. Veronikes sikur I ndriti fytyra.Po perse ka ardhur dhe ku ta gjej une. Ja e rregullojme kete pune prit pak.

Ai formoi nje numer telefoni dhe pas pak u degjua nje ze. Alo urdhero.Kush eshte.

Jam shefi tha ai interesohu per njefare Durimi dhe ma dergo ne zyre. Por kur do te ndodh ndodh.Ai kish qene ne zyre dhe sap o mbaronte pune. Per cfare e do? Me duhet dhe shpejt biles.Tani te vije pot a kesh aty rrotull. Po ta dergoj menjehere tani po vjen se ja sa mbaroi pune.Tani tja mbyll dhe te shohim se si sillet djali qe mbaron studimet jashte.A nuk me thate se cfare kini te beni ju me keta qe kerkoni ti takoni. Kemi mbaruar bashke dhe e kemi lene qe ti takojme ja ketu ne vendin tone-ju pergjigj flake per flake Vangjelia e cila nuk kishte shume turp. Veronika ishte skuqur dhe rrinte si ne gjemba.Shikoi ne sy Vangjeline sikur kerkonte ndihme nga ajo.Por dhe ajo e kuptoi shoqen e vet. Shef shume faleminderit prej jjush.Ne po presim perjashta. Po une prandaj e thirra ne zyre.Po qe ashtu takoheni tek shkallet dhe thoini te mos vije te me takoje.Per ju e thirra.Hajt tani mirupafshim. Mirupafshim dhe faleminderit pershendeten ato te dyja por kete radhe me nje fare radhe midis tyre sikur tja u kishe renduitur sipas rendit moshor. Zbriten shkallet dhe kur ishin gati per te dale Veronika falenderoi shoqen e vet qe e kishte shpetuar nga nje siklet I madh. Po ja ketu eshte ndryshe.Atje ku ishin takimi ishte normal por dhe perqafimi nuk paragjykohej.Kurse ketu duhet shume kujdes pasi nuk lejohet as perqafimi dhe as puthja.Une nuk kam arritur deri atje por duhet te ruhem.Ajo mezi priste te takonte Durimin. Ti je Durim dhe ti duron por une nuk duroj dot I kish thene ajo ne leter.Edhe une nuk po duroj dot I kishte kthyer pergjigje ai –megjithese jam Durim.Hajde shpejt se u nisa prape une dhe ne kembe se kembesor jam.

160- Te dyja ishin tek oborri I ministries pak pa vajtur tek dera ku per hit te se vertetes nuk kish asnje njeri pervec rojes dezhurn.Pa kaluar shume ja behu edhe Durimi.Ai ishte veshur me rrobat ushtarake dhe I rrinin shume mire.Dukej kaq bukur sa ajo veronica tha pa dashje. Oh sa bukur qenka veshur.Shiko sa bukur I rri kostumi.Por dhe vete sikur leshon nur. Durimi I dha doren Vangjelise por dhe ai kishte nje perskuqje te lehte. Si je moj Vangjeli ?

Mire ja ktheu ajo.Por ja na mori malli. Durimi po shikonte tere kersheri nga Veronika e cila ishte skuqur aq shume sa dukej si lule trendafili.Ai shikoi nga dritaret e godines dhe kur nuk pa njeri ju afrua ta perqafonte. Mos se na shohin ja ktheu ajo por e perveloi deshira ta perqafonte fort. Afroi pak koken dhe pas saj ja largoi disi.Mos se na shohin tha prape ajo. Ai e degjoi dhe nuk rezistoi por pyeti me nje ze shume meliodioz.

Vera si je.Shyqyr qe erdhet se enkas e kam nxjere dhe kete sherbim. Nga e dije qe ne do vinim per dje. Me tha Jorgua .Ai I ministries se jasghteme qe mbulon kuadrin. Mire ke bere po hajde dalim. Po hajde dalim se dhe une kam mbaruar pune. Dolen dhe moren rrugen per nga banga dhe po ecnin ne kembe per nga godina e postes.Aty ne kat te pare ishte nje pasticeri qe e quanin pasticeri rinia. Du ate ju qeras une me nje embelsire. Po perse cfare ka –thumboi Vangjelia. Por ai e priste kete dhe vazhdoi.Meqenese jam future ne pune si komandant. Aha po mire se thashe cfare kishe. Jo kasha dhe dicka tjeter.Me ka ardhur dikush qe me sheron nga semundja qe me ka zene. Cfare semundje –nxitoi te pyes Vera.Kush na qenka ky doctor.? Ata qeshen dhe u futen tek lokali.Aty diku ishte vetem nje cift dhe ata dicka bisedonin por rralle here se me shume rrinin te menduar. He e more vesh kush eshte doktori-ju drejtua ai Veronikes. Po tani e kuptoj dhe une mos me bej fare ti. U ulen dhe porositen.Vangjo porosity embelsiren me te mire se nga ty kam dhuraten me te mire te jetes.Mos me kurse te lutem. Sigurisht dhe keto vlera rriten sa here vaditen. Ata qeshen prape.Porositen nje lloj embelsire qe pregatitej vetem ne pak locale te embeltoreve Degjo Vangjo.Une fola dhe me Marinin qe ai te vinte per te pritur por ka qene ne sherbim dhe larg dhe prandaj nuk erdhi dot.Me porositi mua te prisja. Mire eshte cfare thote per punen.Ku rri dhe ku ha. Aha fillove shpejt kujdesin.Mos ja ki merakun se keto per ne jane te zgjidhura.Por edhe nje gje

-161-

tjeter.Ai e do dhe vehten shume dhe mos ja ki merakun se ne dethidhe ne toke e gjen. Ata hengren dhe u cuan.Durimi kishte makinen e ushtrise dhe pavaresisht se eshte shkelje do te mar me ted he do te percjell deri ne shtepi.Dhe keshtu bene.Kur u ndane ato lane dhe adresat e sakta dhe premtuanse sa here te kishin mundesi do te takoheshin prape.Kurse ne dasmat tona ne do te jemi patjeter.Se nuk ke nga jam ban tha Durimi dhe shikoi nga Veronika. Ajo u skuq prape. U ndane dhe Vangjelia ndjeu nje gezim te brendeshem per keta dy te rinj qe sikur I shihte ajo ishin teper te thjeshte por shume te kuptushem per njeri tjetrin.Kjo thjeshtesi dhe ky mirekuptim kishte shume rendesi.Kjo ishte baza e mardhenies se ardheshme.E ndjej qe ky cift do te lidhet dhe do te eci se jane ted y te thjeshte.Kane respect per njeri tjetrin.Po jane dhe nga e njejta ane dhe kane zakone te njejta.Kjo eshte nje ane e mire.Por dhe jane te dy te shkolluar dhe kjo ka

rendesine e vet.Jo se eshte baza por dhe kjo ka rendesi.E shikon sa mire.Eshte interesuar dhe sajoi sherbim dhe na priti.Kjo eshte perkujdesje.Po po kjo eshte perkujdesje.Jo se Marini nuk kujdeset por puna e tij duhet te jete ndryshe.Prandaj dhe nuk ka ardhur.Mbasi iken Veronika me Durimin ajo u kthye ne shtepi.Ishte mbasdite dhe duhej te shlodhej pak se me mbas kishte shume pune.U kthye dhe kur pa qe e ema dhe motra nuk kishin ardhur akoma u shtri pak dhe ndenji ashtu si e tulatur ne divanin qe ishte ne dhomen e ndenjjes.Po shkonte ne mendje shume gjera njeheresh.Kohen para lufte.Por dhe luften dhe mbas saj.jeten e ketushme.Por dhe ate qe kaloi jashte.Ishte nje pervoje shume e bukur.Por dhe dije kishte mare mjaft.Atje ku qe kishte me shume gjalleri por ajo prape se prape donte kete jeten e thjeshte ketu ku qe rritur.Pavaresisht se atje ku kishte studjuar per dy vjet edhe jeta dhe ekonomia ishin me mire ajo prape kishte qejf dhe enderronte gjithmone jeten ne rrugicen e saj.Cdo kohe qe I jepej mundesia qe mendja e saj te bridhte ajo mendonte vetem per shtepine e saj dhe femijerine.Por ajo nuk e ndante skate kur kish qene femije dhe kur e ritur.Po femije ishte koha kur lozte tek oborri me femijet e lagjes.Ate e therrisnin me shpesh dhe ajo dallohej se qe me e shkathta ne shoqe si dhe me e bukura.Kur ra ne sy edhe prinderit e qertonin por ajo nuk besonte se qe rritur dhe vazhdonte lojen deri sa e futen ose e angazhuan me rinine dhe pastaj me luften.Pra deri aty ajo kujtonte femijerine.Fytyren e te jatit e kujtonte por dhe ndonjehere jo dhe aq mire.Kurse te villain e mbante mend mire dhe numurin e qerpikeve pot a pyesnin ajo e dinte pasi e kishte mbajtur shpesh.Por koha kishte rendur dhe kishin ndodhur ato fatkeqesi qe per cdo familje nuk harrohen lehte.Duke ndenjur dhe sjelle nder mend keto kujtme ajo kishte dremitur pak.Pagjumesia e kishte drobitur dhe ajo sa filloi te flinte pak sikur I erdhi dikush ta zgjonte.U tremb dhe u cua vrik.Hapi syte dhe pa te jemen qe deshi ta mbulonte.Mos u tremb se jam une.Fli dhe ca se shpejt eshte.Une tani sa erdha dhe te gjeta ketu. Jo do te cohem se nuk fle kurre ne drake.Tani sa po dremisja.E kam nga pagjumesia e mbremshme.Por dhe lodhja e rruges. Prandaj fli dhe ca pastaj cohu se nuk ke cfare te besh.

-162- Jo nuk me flihet me tani se u zgjova. Mire sit e duash po a e nise ate vajzen tjeter? Po dhe e nisa direct.Ishte dhe nje djale qe do te fijohet me te.Kishte ardhur enkas per te. Shume mire por ju nuk thate se ishte e fejuar. Po jo me familje moj mama.Ata tani do ta bejne me familje se kane qene ted y jashte me studime.Tani qe erdhi ajo do ta bejne zyrtare. E jema po shikonte si me dyshim nga e bija> Vangjelia e vuri re dhe pyeti duke bere buzen ne gaz.He cfare do te dish?.Po ja moj bije ti e di hallin tim tha ajo dhe uli koken si ne turp. Mos u merzit mami.Tani do ti zgjedhim te gjitha.Boll te liga kemi hequr. Ashtu eshte moj bije dhe keshtu them dhe une.Tani do te kemi kohe ti llafosim te gjitha se

kemi qene te ndare.Kemi kohe qe jo vetem ti themi por dhe ti shkruajme. Ato vinin verdalle duke bere dhe ndonje pune dhe duke u llafosur.Por kur tregonin ndonje histori te gjte te jetes ato uleshin dhe tregonin nje vemendje me te madhe.Kishin hequr shume.Si vete Vangjelia e cila kishte mare dy plage gjate luftes dhe plumbi I dyte ishte akoma ne trup por dhe kalvari I vuajtjes ne spitalet e Jugosllavise.Por dhe familja kishte vuajtur shume.Sidomos I jati.Kishte vuajtur sa dhe vdiq nga semundjet qe mori ne kampet e burgimit te shtetit Grek. KurseI vellai kishte nje semundje te pasherushme keshtu qe nuk mundi te shpetonte. Te gjitha keto vuajtje mama mblidhi me shami dhe vendosi ne kamaren ketu ku leme ushqimet.Ishalla mbaruan vuajtjet tona. Tani do te jemi me mire.Pavaresisht se ata nuk jane. Po keshtu shpresoj dhe une. Por mbasdite kur erdhi dhe e motra Vangjelia mori valixhen e saj dhe ju shperndau disa dhurata.Ky moment beri qe ato te ndjeheshin shume te vleresuara dhe qe u kenaqen shume.Pavaresisht se ato kishin rroba se kishin mare kur erdhen nga jashte ato u kenaqen qe Vangjelia I kishte kujtuar.Keshtu te jemes I kishte sjelle nje triko te zeze te punuar shume bukur dhe nje fustan te gatshem si dhe nje cope te pa prere.Por me shume ajo u gezua kur pa qe ajo I kish sjelle nje shami te zeze koke shume te bukur dhe te mendafhte qe nuk gjeje ketu ne vend.Ajo ishte shami e madhe sa kur e pa e jama u gezua dhe pervecse e falenderoi I tha se donte ta priste me dysh qe te kishte per nje kohe me te gjate.E bija nuk ja prishi.Si te duash I tha ajo dhe vazhdoi me dhuratat per motren.Ajo I kishte bere dhurate nje triko njgjyre kremi shume te bukur por jo me te bukur se fustani I cili kishte po te njejten ngjyre por prere me nje model shume te bukur me jake trendafili sa te dyja ngelen pa fjale.Edhe e motra e falenderoi dhe vajti me vrap ne dhome per ti veshur dhe provuar si I rrinin. Bene gati darken dhe nuk ngopeshin se llafosuri.sa mbaronte njera per te treguar fillonte tjetra.Por ne fund e jema pyeti Vangjeline. Mire Vangjeli tani te pyet mamaja jote ty dhe me thuaj te drejten.Ti ke qene tere kete

-163-

periudhe e shkeputur nga familja.Je vetem apo ke ndonje djale a si eshte puna e jote. Eshte shpejt mama.Kemi te tjera gjera per te bere.Kaq tha ajo si me gjysem zeri dhe u skuq e tera ne fytyre.Dale te sistemohemi njehere. Nuk dinte cfare ti thoshte se akoma nuk e kish vendosur me Marinin pavaresisht se ai I kish premtuar.Por ja ai qe do do thoshte ajo me vehte.Durimi e sajoj sherbimin dhe erdhi e mori ne Tirane Veroniken.Kurse Marini qe ishte me afer nuk erdhi.Por nuk I dihet se cfare pune ka patur. - Mire ti e di po une kam shume merak.Mosha ka ardhur dhe ne mos ka kaluar.Eshte gati tjetra.Prandaj mendoje mire moj bije I thoshte vazhdimisht e jema. Mos u merzit mama se te tera do ti zgjidhim. E ema e shikonte Vangjeline me nje sy tjeter.Te rritur dhe te pjekur.E shikonte dhe kur ajo

bente ndonje pune por dhe kur bisedonin.Por e shikonte dhe kur ajo rrinte si pa mandje.Atehere ajo e shikonte dhe mendonte me vehte se ja eshte rritur dhe ka vuajktur me shume.Eshte plagosur dy here dhe nuk di kush I rrinte tek koka kur ishte ashtu e semure rende ne spital. Ja eshte dhe kuadro e larte se ka mbaruar studimet ne Bashkimin sovjetik.Kushedi sa ka punuar qe e kane zgjedhur ate se ka qene vetem.Edhe ne larg kemi qene por nuk kemi vuajtur shume.Kemi qene kohen me te madhe bashke dhe vuajtjet me te medha I kishte hequr I jati I Vangjelise.Ai pervec vuajtjes se rrugeve dhe punes se bere vuajti dhe ne kampet.Sa keto vuajtje e semuren dhe ai vdiq atje larg. Deri vone vazhdonin bisedat. Po xha Ganiu a eshte aty tek shtepia?pyeti ajo ne nje moment heshtjeje. Po aty eshte dhe ai na ka llafosur shume per ty.Ai ma nxori merakun per ty.Ai ka folur kaq mire sa une gezohesha kur e takoja I tha dikur e jema. Jane shume te mire ata sidomos xha Ganiu.I kam bere nje dhurate te vogel dhe do te ja coj neser.Po cupat aty I ka. Te madhen e ka martuar dhe te dyten e ka te fejuar.Ai eshte me tradiditen e vjeter.Vajzat I ka fejuar sipas zakoneve te tyre.Me tu fejuar futen brenda dhe mbeshtillen me shami si ne mote. Ashtu ishin dhe ata.Po e shoqja cfare ben.Para se te ikja une ajo me coi tek nje grua qe shikonte filxhanin.Kishte shume besim tek ajo.Por une ne fillim mu duk sikur vajta kot por tani kur bej nje fare analize rezulton qe ajo disa gjera mi ka gjetur. Motra e vogel po e degjonte dhe bente me shenje nga e jema. Cfare ka mos valle ka qene dhe mamaja. Ajo qeshi dhe e pohoi qe dhe e jema kishte qene atje por tani ajo gruaja qe shihte filxhane ishte e semure dhe rralle shihnin filxhane. Kur me pa filxhanin mua tregoi Vangjelia une nuk besova por fiksova cfare me tha. Me tha qe paske qene buze varrit dhe qenke kthyer prape.Kjo ka te beje me plagosjen time se une buze varrit ishe ku ne Jugosllavi disa here ma hoqen fillin por nuk di si u ktheva prape ne jete.Me tha qe do te maresh nje haber nga qeveria.Me thane vdekjen e babait dhe te vellait.Ajo

-164-

me tha atehere se ka mbaruar puna dhe haberin do ta maresh ne zyrat e qeverise.Dhe keshtu ndodhi.Por mos u merzit me tha ajo se puna ka mbaruar.Keshtu ishte ata kishin mote te vdekur dhe une nuk e dija.Por me tha dhe tjetren qe do besh nje rruge jashe per dije.Kur ma lexoi ajo filxhanin nuk dihej fare qe do dilja jashte.Por doli qe une ika jashte per studime.Tani ka ngelur vetem nje gje.Ajo me tha se do vuash me burrat se me burre pa burre ata keshtu jane.Kujdes se anes detit do te jesh.Kete se kam provuar akoma. Mos I beso te tera moj Vangjo.!. Jo mami vetem disa.Vetem ato qe me leverdisin. Qeshen dhe rane per te fjetur.

Ishte muaji gusht dhe bente nje vape si e murme.Ne mesdite nuk rrije dot jashte.Por mbasdite freskohej disi.Vetem Vangjelia dukej sikur nuk e ndiente vapen sepse e jema por dhe e motra ankoheshin qer vapen qe po bente.Vangjelia dukej qe ishte ne harmoni me vehten e saj.Kishte mbaruar studimet dhe kishte gjetur nje djale qe mendonte se e donte.Dhe ai ishte shkolluar madje atje ne ate vend ku qe dhe shkolluar Vangjelia. Ishte I pashem dhe I pershtatej Vangjelise.Ajo me shume po e dashuronte ne heshtje se sa ashtu e gjalle dhe me vrullin e saj rinor apo me hovin qe te jep vete dashuria.Kjo jo se ajo nuk donte ,jo se ajo nuk kishte nevoje per te.Jo se tani ajo nuk mundej te ndalonte me.Ajo e kish shume per zemer Marinin.Dhe po ti thoshte kush ndonje fjale ajo do te merzitej shume por tek e fundit dhe nuk do ta degjonte.Asnjera nga keto nuk ish.Ishin kushtet qe kishin ardhur.Keshtu kish rrjedhur koha.Ai kishte punen ku ne me te shumten e kohes rrinte ne det.Te pakten keshtu e mendonte ajo.Por dhe keshtu mund te ishte qe kur ai nuk kishte ardhur te interesohej per te.Por une do ti telefonoj.Ja qe neser menjehere sa te kem mundesi do ti telefonoj.Por do te me duhet te paraqitem edhe prane komitetit ekzekutiv per punen e ardheshme. Ajo ngrihej shpejt ne mengjes.Kete e kishte zakon qe nga feminia.Por dhe gjate kohes te mevoneshme ajo cohej shpejt.edhe kur kishin qene ne shkolle ajo e kishte bere regjim cuarjen shpejt kjo jo vetem se atje ishte I detyruar cuarja shpejt ne mengjes,por dhe ajo vte e kishte mesuar kete regjim dhe e kishte shume te lehte per tu cuar. U cua shpejt edhe kete mengjes percolli per ne pune te jemen dhe motren>vete beri gati rrobat qe do te vishte u kreh dhe pasi ndenji nje cope here doli nga shtepia.Po rendiste punet qe do te bente.Do te vete njehere ne komitet.Pasandaj do te ju bej nje vizite nga puna ku kam qene pasandaj mbasdite do te vete nga xha Ganiu.Dhe duke renditur keto pune ajo ishte afruar komitetit.Ajo u paraqit tek dezhurni roje dhe I tha qe donte te takonte shefin e kuadrit.Pasi ai priti pak e drejtoi ate per tek nje zyre aty ne kat te pare .Ja tani erdhi shefi I tha aid he I tregoi me gisht nje burre te shkurter dhe te dobet qe po futej ne ato memente ne zyren ku tek dera lexohej qarte.Kuadri. Me leje shef.Kam nje person qe do te ju takoje-tha aid he tregoi me gisht nga Vangjelia. Po le te vije tha menjehere ai sapo hapi deren e zyres dhe u fut brenda.

-165- Vangjelia e pershendeti dhe ndenji perballe tij.Shefi dukej qe qe nje burre teper I shkathet dhe I kujdeshem.Rregulloi sendet qe ishin mbi tavoline dhe nxori nga sirtari I saj nje bllok te madh dhe shkroi dicka mbi te.Pasi la stilolapsin mboi te ju drejtua asaj. Urdheroni.Si mund te ju ndihmojme. Une jam Vangjelia-filloi ajo.Sapo kam mbaruar studimet ne Bashkimin Sovjetik.Jem e interesuar qe te filloj pune se nuk rrihet kot.Une jam kualifikuar per prodhimin e detaleve te makinerive per industrine e ushqimore por mund te punoj ne tere sektoret e prodhimit te ketyre detaleve.Por mund te punoj fare mire dhe ne uzinen e prodhimit te makinerive bujqesore. Kaq tha ajo si fillim dhe po verente me kujdes reagimin e shefit te kuadrit.

Por ai nuk e la te vazhdonte.Ja ktheu menjehere. Nuk ka nevoje Vangjo se te njoh.Ne e dime tere historine tende.Me shume na fliste Beluli per ty dhe ne si emer te njohim por si fytyre nuk te njihnim.Paska patur te drejte kur fliste per ty.Por do te presesh dhe pak.Ne kemi bere nje project per emerimin tuaj te pakten per ju qe mbaruat studimet por jane per tu kthyer dhe disa student dhe I bejme rregullimet njeheresh aty nga java e tretee muajit.Ti do te presesh dhe keto dite.Ju do sistemoheni sipas nevojes.Ma do mendja se ti mund te vesh ne repartin e prodhimet te makinerive ose po te duash mund dhe te emerojme shefe tek Kombinati ushqimor. Jo atje se jam specializuar per prodhim detalesh te makinerive te industries. Si te duash por keto dite do te presesh. Po patjeter.Por duhet te dish qe nuk dua privilegje se prandaj kam luftuar qe te zhdukim privelegjet qe te jep pushteti. Mo ski merak Vangjeli ne e kemi mare pushtetit qe te ndertojme shtetin e rid he jot e fitojme privilegje.Por dhe nje gje duhet te dish qe ne postet drejtuse na duhen kuadro drejtuse qe jo vetem te jene tekniciene por dhe besnik te vijes sone. Per kaq kasha nevoje une tha ajo dhe u pershendet me shefin. Vangjelia doli nga komiteti disi e lehtesuar.Jo me kot I kish thene ate mesazh shefit.Ajo e dinte se kishte lene nje propozim ne mes.Dhe si per te thene qe nuk dua privilegje me mendjen e saj kishte thene qe nuk donte te perfitonte edhe neqofte se ju shkonin ndermend atyre shokeve per te cilen kishte biseduar dikur Beluli.Por ajo nuk dinte gje si kishin rjedhur ngjarjet.Prandaj mori rrugen dhe vajti per nga Ministria e drejtesise.Atje do te takonte kolektivin e punes.Do te takonte Belulin dhe do ta ftonte per kafe.Pastaj do te merte vesh shume gjera qe lidheshin me kohen kur ajo mungonte me arsye pasi kishte munguar se ishte me studime jashte.Me te mberitur atje ajo njohu menjehere rojen I cili jo vetem e njohu por dhe e pergezoi qe u kthye prape.Mirsenaerdhe prape ne kolektivin tone moj Vangjeli. Ah jo kam ardhur per tju takuar se akoma nuk e kam mare emerimin e ri. Po si kalove andej moj Vangjo se tu bene dy vjet largiuar Mire fare kalova por isha me studime dhe nuk mund te vija.Po ketej nga juve cfare kemi.

-166- Asgje te re sic dhe na ke lene.Pak ndryshime jane bere. Po Beluli vazhdon akoma?-se ate kam shok zyre une. Po vazhdon dhe eshte bere sekretari I ministries. Cfare sekretari na qenka bere Beluli.Mos eshte rritur ne detyre. Jo moj eshte bere sekretari I organizates baze te parteise se Ministrise. Aha ,une thashe mos ishte ngritur me lart.Po shkoj ne zyre ta takoj. Po sit e duash shko se I ke dyert te hapura ti. Vangjelia u drejtua per nga ish zyra e saj.Dera qe e mbyllur dhe beri te trokase.U mendua njehere.Ju duk sikur ishte e huaj megjithese kish punuar goxha ne ate zyre.Sa kollaj e humbet

njeriu lidhjen.Para se te ikte I dukej zyra si e saja.Por tani ju duk si e huaj.Sikur nuk kishte lidhje me te.Sikur kish punuar fare pak.Sikur kish qene kalimthi.Dhe ja tani nguronte ta hapte si me para.Megjitheate duhet te trokase.Dhe keshtu beri pavaresisht se hezitoi por keshtu veproi trokiti dhe priti pergjigjjen mbas dere. Hyr kush eshte aty mbas dere.Hyr te thashe – u degjua nje ze I holle femre. Vangjelia hapi ngadale deren dhe pa nga hapesira brenda zyres. Ua po kjo eshte zyra jote perse troket –I tha shoqja e saj dhe te dyja u perqafuan fort. Kur paske ardhur Vangjo.? Kam disa dite qe kam ardhur dhe sot u interesova ne komitet .Por dhe thashe te kaloja njehere ketej qe te ju takoja ju se me ka mare malli. Shume mire bere se dhe ne na ka mare malli per ty.Si kalove andej. Mire kalova por duhet te then se nuk ka si dheu jot. Po ke te drejte dheu jot eshte balta me e embel. Te tjeret ku jane.Beluli vazhdon akoma ketu dhe ju pra vazhdoni te punoni. Beluli vazhdon sic ka qene.Por dhe ne vazhdojme te njejten pune. Shume mire po ku qenkan tani? Beluli eshte tek zv/ministry kurse kjo shoqja tjeter iku ne poste. Po pres ketu tek tavolina e Belulit dhe pastaj dalim per kafe> Mire se Beluli nuk vanohet shume. Ajo u ul ne tavolinen e tij dhe po veshtronte shkresurinat qe ai kish lene mbi tavoline. Vangjo dhe une nuk vonohem.Vetem pese minuta dhe erdha. Mire nuk ka problem.Por une do te perdor pak telefonin. Ska gje perdore sa te duash. Vangjelia nxori fleten ku kishte shenuar numurin e telefonit te Marinit dhe pastaj formoi numurin dhe priti te dilte ndonje ze qe matane receptorit. Alo foli ajo e para. Urdhero kush flet Flota detare jemi.Komanda e flotes.Cfare kerkoni. Kerkoj Marinin-jam nje …. Ajo hezitoi se nuk kish menduar qe si t e prezantohej Kush jeni ju lutem vazhdoi zeri. Jam nje kushurire e Marinit a mos valle eshte aty se desha te flas pak. Jo per momentin nuk eshte ketu.Do ti themi sa te vije.Cfare porosie keni. I thoni se e kerkoi Vangjelia.Do ta mar prape neser ne kete ore dhe te me presi ne telefon. Mire ja trasmetojme ne sa te vije. Mirupafshim. Mirupafshim neser . Nderkohe ne zyre kish hyre Beluli I cili nuk dinte gje per ardhjen e saj.Ai sa e pa I ndriti fytyra dhe menjehere e perqafoi si ati cupen e vet. Ku je Vangjo se na mori malli.

Ketu jam dhe mua me mori malli shume se atje ku isha megjithese kasha atedhetare si ju nuk gjeta.Por kete jam e gezuar sot dhe ja ku erdha per te ju takuar. Mireserdhe.Po si kalove andej.Kur ke ardhur.Zot shyqyr se na thave syte. Kam vetem pak dite qe kam ardhur. Dalim te japim nje kafe Vangjo te urojme mirseardhjen.Po dalim por te vine dhe keto shoqet tona. Nuk vine dot se kane nje material ne dore qe ja u do shefi sa ma shpejt.Prandaj do ti bej une detyrat dhe per to.Kur te kthehem ja u sqaroj detyrat dhe rrethanat. Ata dolen bashke si dy shoke te mire.Kishin mall per njeri tjetrin.Kishin kaluar mire ne pune. Vangjelia e kishte vleresuar shume ndihmen qe I kish dhene ai dhe ja dedikonte atij arritjet e deritanishme te saj.Ai e kishte future ne kete rrjedhe .Por dhe Beluli nuk ishte zhgenjyer prej saj se ajo e kishte nderuar me punen e kryer pasi nga puna e saj ai kish mare shume lavderime. U ulen ne kafenene qe ishte perballe Ministrise. Me cfare do te qerase Vangjo? Jo sot do te qeras une pasi kam ardhur kastile per te shprehur mirnjohjen time por dhe per tu shmallur me ty dhe koleltivin e punes. A ja keshtu qenka puna>Mire atehere po mar nje embelsire. Ata porositen nga nje embelsire te cilen e pelqenin te dy. Po mire Vangjo si kalove andej se tani je bere me e bukur dhe me e pjekur me duket mua. Kalova shume mire.Mbarova studimet shkelqyshem>Tani pres te me emerojne diku. Po ndonje te vecante.? Beluli pyeste se donte te shuante tere kersherine e tij.Ai kishte patur dhe ndermend te nderhynte per fejese por nuk kishte mundur pasi Vangjelia ne njefare menyre nuk kish dashur.Por dhe ai nuk ju zemerua. Asnje gje per tu thene.Po ketej si ja kaloni. Ketej mire fare jemi. Nga shtepia si I ke ti Belul.A u rriten femija sa vajti goca e madhe. Te madhen e kam ne vitin e katert te gjimnazit.Kurse te tjeret vine me radhe.Dhe me shendet mire I kam patur.Nuk kam patur problem . Nga puna si vini.Me ke me zevendesuan mua.? Te kane zevendesuar me nje vajze tjeter po qe nuk ta arrin dot ty.Mezi arrin te shkruaje.Megjitheate eshte vajze e edukuar. Shume mire atehere nuk e paskeni ndjere mungesen. Mungesen tende e ndjeva me shume une Vangjo.Dhe dicka tjeter .Shoku Naum eshte martuar pasi ti e refuzove fejesen me te. Vangjelia u skuq disi dhe donte te thoshte dicka por ai vazhdoi. Jo nuk ta them per ndonje gje se ti je e ritur dhe e ben vete zgjedhjen.Ai ka mare nje vajze te mire se dhe vete I mire eshte.Eshte ca autoritar por kjo nuk prish pune.

Nuk ishte per mua ai megjitheate ty faleminderit. Mos me falendero por me thuaj a gjete ndonje andej nga qe. Syne ja kam vene njerit por nuk e kemi ndare akoma drejtimin e duhur. Do te deshiroj qe ai qe te mari te te meritoje plotesisht. Faleminderit Belul.Eshte pak te falenderosh ty. Po spo na thuaj asgje per kohen qe kalove andej. Do te kemi kohe te llafosemi shtruar. Vangjelia kishte kohe te rrinte me gjate kurse Beluli ishte ne pune prandahj dhe u ngriten pa u vonuar shume.U ndane prape sui dy shoke te mire.Ajo mori drejtimin per nga shtepia.Me te mberitur ne shtepi beri gati dhuratat qe do te conte nga xha Ganiu dhe I ndau me vehte ne nje cope gazette.Pastaj priti qe te vinte dhe e jema me gjithe te moteren nga puna.Me te ardhur ato ajo ju shtroi dreken per te ngrene me gatesat qe kish bere gati e jema qe ne darke. Hengren dreken dhe u qetesuan disi neper divanet e tyre.Ne mbasditen vone ato po rrinin dhe benin muhabete sipas problemeve te dites. Do te vehte nje cope here nga xha Ganiu?-tha Vengjelia. Po perse do te vesh apo ashtu kot per vizite?-pyeti e jema jo p[a nje fare kersherie Do ti bej nje vizite se ai me ka mbeshtetur mua kur ju nuk ishit ketu. Do te vime dhe ne atje se kemi respect per ate familje. Mire behuni gati te shkojme. Ja te vishemi dhe veme per nje vizite tek ata. Kam keto dhuratat une dhe blejme dhe nje embelsire e ja u cojme. Mire te vete mendja ty keshtu do te bejme. Te treja e ema me dy te bijat u nisen per te vajtur per vizite tek komshia e tyre.Ne kohen qe nuk ishte aty familja e saj kjo familje e perkrahu shume Vangjeline.Dhe tani ajo ne shenje mirnjohje bente kete vizite.Por per ti dhene me shume rendesi me ta erdhen dhe e jema me te moteren. Kur u afruan tek dera Vangjelia shikoi me habi.Ne vend te deres se vjeter qe vene nje dere e re por prape prej druri.Por e re dhe e lyer mire qe dallonte tani me se miri. Edhe muri rrethues sikur ishte riparuar disi.Por kishte disa vende ku nuk qe mbyllur mire.Keshtu qe nga jashtu shihej bacja ose me sakte gjysma e baces nga fundi.Ajo vuri syrin tek kjo e care e murit dhe dalloi te shoqen e xha Ganiut qe reminte dicka ne bahce.Ajo ishte me te njejten veshje ashtu sic e kish lene ajo para se te ikte me studime.Mbi fustan kish veshur nje triko te vjeter e cila I qe ngritur lart deri ne mes te kurrizit.Nga ana e vet fustani dallohej qe qe grisur sidomos kur ngrihej trikua lart.Nga sap o shihte ajo po verente qe fustani I grisur nuk mbulonte asnje gje.Vangjelia I kish sjele nje cope per kemishe nate dhe ju be qejfi qe vuri re nga fustani I grisur qe asaj I mingonte kemisha.Do te gezohet kur te ja jap mendoi ajo.Bera mire qe ja mora. I ra deres se drunjte dhe degjoi hapat qe po vinin drejt saj.Gruaja e ganit sa degjoi goditjet e deres u rregullua disi uli trikon qe ti mbulonte pjesen e grisur dhe u afrua drejt saj. Kush eshte tek dera se hapur eshte tha ajo dhe terhoqi kanaten e derses pa pritur pergjigje.

O kush na qenka.Mireseerdhet.Hajdeni ketu. Ajo hapi kanaten e deres me fort dhe takoi ne fillim mamane e Vangjelise dhe pastaj rroku per qafe Vangjeline.E shterngoi dhe njehre dhe e rrahu per shpatulla. Cfare cupe qenke bere Vangjeli.Lum nana per ty.Lum nana. Po mua nuk do te me takosh tha e motra e vogel. U mu thafte gjuha se u hutova. Jo nuk ka gje se une ketu kam qene. Hajdeni brenda dhe mireseerdhet.Sa do te gezohet ai kur te ju shohe. Te treja mysafiret e miratuan me koke dhe nuk u habiten pasi e kuptonin per ke behej fjale.Ne keto ane keshtu I therrisnin burrave grate.Nuk ju therrisnin ne emer por ose burre ose ai.Ky qe emir ne te cilen kuptohej per ke behej fjale. Pasi u sistemuan dhe u bene qerasjet e rastit dhe pa mbaruar mire urimet ja mberriti xha Ganiu sikur te kishte ardhur I njoftuar per mysafiret qe I kishin bujtur ne shtepi. Ai u gezua sa degjoi per mysafiret dhe ne vecanti per Vangjeline. Sa na ka mare malli Vangjo.Miresenaerdhe.Mire ke qene si kalove andej. Mire fare xha Ganiu.Shume mire. Po qenke rritur dhe qenke bere goxha vajze. Po leviz koha xha Gani dhe ne perpjete bejme. Ashtu eshte bije.Ju Rriteni dhe beheni te ditura>Ne bejme poshte se plakemi. Ato uruan te treja dhe Vangjelia ju afroi embelsiren qe kish sjelle . Mos u harxho se ke mjaft pune perpara-e qortoi me dashamiresi xha Ganiu Nuk shlyen bameresite tuaja.Kur nuk kasha familjen ketu ju mu gjendet. Keshtu eshte ka te drejte cupa-Tha me nje goje e jema e Vangjelise. Nuk beme ndonje gje te madhe ne. Jo e mira nuk duhet harruar.Ju kam sjele dhe ca dhurata te vogla tha ajo dhe u cua te ju a tregonte dhuratat e bera. Po perse je harxhuar kaq shume moj bije.?! Jo vetem ca gjera te vogla.Nje cope per kemishe per gruan e xha Ganiut.Xha Ganiut I kam sjelle nje kapele ruse qe te mos mberdhije dhe nje cibuk kurse vajzave ju kam sjelle nga nje pale corape te gjata. OH faleminderit shume po perse gjithe ky harxhim?Faleminderit ju o xha Gani tha Vangjelia dhe nje ndjenje mallengjimi e zuri aty sa u perlot dhe nuk po kthente dot pergjigje. Ato ndenjen dhe bene muhabet pasi Vangjon e pyeten gjere e gjate per andej nga kish qene me studime.Edhe Vangjelia ishte e kujdeseshme ne pergjigjje pasi per kete I kishin porositur disa here ata shoket e konsullates sone . Megjitheate xha Ganiu kishte shume respect per tere familjen e saj ai nuk mund ta kaperdinte kollaj qe nje cupe e vetme te cante ne jete e vetme dhe jo nen hijen e nje burri.

Ja e mire eshte kjo vajze thoshte shpesh ai ne familje.E sjellshme dhe puntore.Ka mare pjese ne lufte dhe eshte plagosur dy here.Gjeti vete pune dhe shkoi dhe vetem per studime jashte.E zonja eshte .Shume e zonja se dhe per cfare I ka ndodhur ne familje e kaloi ashtu vetem pa mbeshtetje.Por ama se si me duket qe eshte vetem nje femer dhe bredh e vetme pa hijen e nje burri.Ja per kete dhe vetem per kete e kritikoj une.Dhe keto fjale ai I thoshte ne familje q eta degjonin dhe vajzat e tij.Megjithese vajzen e madhe e kish martuar dhe te dyten e kish fejuar dhe sipas zakonit ai ruhej prape se prape se ku I dihet thosh ai.Kohe e trazuar eshte.Duhet shume kujdes.Ai verente me kujdes dhe sjeljet e te jemes se Vangjelise dhe I bente pershtypje sjellja e saj.Ja ajo ja permend emrin burrit si pa te keq.kurse grate tona nuk therresin kurre ne emer.Por dhe ne veshje dhe ne sjellje ato ndryshojne.Por kjo keshtu ka qene .Edhe kur kish burrn dhe ishin pa ikur jashte ai I mbante ment qe kishin sjellje te ndryshme nga ajo e tyrja. Ata vazhduan gjate me biseda te cilat rridhnin kryesisht per Vangjon por pa harruar dhe dy te tjerat.Xha Ganiu I kishte pyetur dhe me para per kohen kur kishin qene dhe ato ne Greqi por tani I pyeste me lirshem.I dukej Vangjua si me e afert dhe me te bisedonte me lirshem.Por dhe ate e pyeste me shume per kuriozitet por dhe me vemendje prindi se I dukej sikur dhe ai kishte pergjegjesi per te. Mire q eke kaluar mire andej moj vajze-tha ai dikur dhe si ne medyshje per te vazhduar por dhe per te sistemuar ate qe do te thoshte dhe te rriste vemendjen e te tjereve heshti pak. Tani me cfare do te meresh?.Ku do te punosh? Se dhe me para pune te mire ke patur ke punuar ne ministri dhe nuk ka qene pak. Te shohim ku do te me cojne tani xha Gani.Por ma do mendja qe do te me cojne ne uzine se atje ka shume nevoje. Ate zgjidhe vete se ku do te vesh por dhe nje merak tjeter kam a ta them?-keshtu pyeti aid he pa drejt e ne sy te jemen e Vangjos. Pyet per te tera se une do te pergjigjem. Tani dhe mosha ka ardhur dhe ti duhet te fejohesh prandaj studjeje ndonje djale dhe mos e vono shume se per vajzen nuk eshte mire te rrije gjate pa u martuar.Ta them kete por ti mos mu zemero se te kam si vajzat e mija dhe me duket sikur dhe une kam njefare pergjegjesie per ty. Te lumte goja xha Gani e uroi e jema e saj. Mos ma merni per ters. Po jot y te faleminderit per llafin qe na thuaj por dhe per respektin dhe ate qe thuaj per ne. Vangjelia ishte skuqur dhe kishte ulur koken. Apo e ke gjetur dhe nuk na e ke thene akoma? Ja se shpejti do ta kemi ne rend te dites por njehere emerimi dhe pastaj avash avash dhe do ta gjejme ndonje djale.-tha ajo me gjysem zeri si e zene ne faj Perse nuk e gjete adej nga ishe vete me the qe kishte shume djem dhe pak vajza. Ajo uli koken prape dhe mendoj me veten e saj se mos di ndonje gje ky qe po kembengul keshtu Si te vije terezia xha Ganiu port e jap llafin qe do ta vendos ne rend te dites dhe kete.

Ashtu moj bije ashtu se vajza e ka nderin tek shtepia e botes.Ty te faleminderit per kujdesin.Une kam ndjere gjithmone se ju ju kam patur mbeshtetje. Vone ato u cuan dhe iken ne shtepi.Por nga biseda ajo kish mesuar qe duhej te vendoste disa piketa te cilat duhet ti respektonte.. Vangjelia flinte ne dhomen e saj kurse e jema flinte se bashku me motren tjeter ne dhomen e tyre qe kishin patur prinderit. Hengren darken dhe rane per te fjetur.Ate nate kishte dale nje hene qe ndrinte gjithe andej.Ajo pershkronte tere dritaren dhe binte tek krevati I saj.Vangjelia kish vene koken mbi jastekun e bute te saj dhe syte ishin tretur matane drites se dritareve.Ajo po mendonte per silueten dhe shfaqjen se si do te dukej ne ato caste sikur ne dritare te shfaqej Marini.Hena vezullonte dhe I perkedhelte fytyren e saj.Here here drita venitej dhe dukej sikur valezonte mbi faqen e saj por pastaj ajo humbete ne vegimin e nates qe nuk donte te jepej.Ne kete loje rrezesh henore dhe fytyra apo faqja e saj merte ngjyren e purport ngjyre henore sa ajo zbukurohej s alum kush mund ta shihte.por me vone mbi te lozte hija e mjegulles qe vendosej midis henes dhe ose rrezeve te saj me vangjon dhe krijonin nje ngjyre te erret si misterioze.E ne kete rast vetem syve te saj nuk kishe cfare tju beje.Ato sy aq te thelle dhe te kaltert nuk mund ta ndryshonin kurre ngjyren ne raport me rrezet e henes.Ata sy aq te thelle dhe aq te kaltert mund te thoshin shume por kishte raste qe thoshnin dhe shume pak.Vangjua u ngrit disi nga krevati dhe ishte ne dyzim qe te cohej te veshtronte nga dritarja apo te rrinte ne krevat.Hodhi lehte carcafin qe qe mbuluar dhe u ngrit me ngadale.Veshur mbante nje kemishe te holle nate e cila pothuaj ja tregonte hiret e trupit krejt.Ajo kemishe nate I rrinte per bukuri dhe midis saj dhe trupit te Vangjelise kishte nje mirkuptim te thelle qe zor se I ndaje dot.Ajo doli ne dritare dhe enderroi sikur mbas kanatave apo fiks mbas perdes se holle te gjente aty te fshehur Marinin.Nuk rrinte dot pa menduar ore e cast.Por me e cuditshmja ishte se ajo e perfytyronte vetem ne shtepi sikur ai lozte me te dhe fshihej vazhdimisht.Ja neser duhet te flase me te dhe duhet te takohem patjeter.Jam e bindur qe ai nuk ka patur kohe per te ardhur te me takoje.Sa te vije nuk do pres por do ta perqafoj fort.Ja me duket sikur me kap per dore dhe me terheq ja ketu tek dritarja dhe duke u mbuluar me kete perden me perqafon fort. Ajo hapi paksa dritaren.nje fllad I lehte rrahu faqet e saj.Ndjeu mall.Megjithe fuqine e zemres ndjeu mall te madh.Ju duk se ate ledhatim te lehte faqesh e pati jo nga era por nga ai qe mezi po e priste ta takonte.Ju duk sikur flladi kish emer tjeter dhe jo thjesht fllad porkish emrin Marin.Floket e leshuar mbi supe ju duken sikur e pengonin dhe ju ra lehte per ti hedhur mbrapa.I hodhi ashtu mbi supe dhe ju be sikur dikush e kish kapur nga supi lehte.Ktheu koken menjehere dhe pa si e habitur.Por shpejt e mblodhi vehten dhe tha me vehte.Ceshte gjithe ky vegim.sa budallaqe qe jam.Hajt te fle se deri neser kush prêt.Mbyli dritaren dhe u shtri prape ne krevatin e saj.Vone e zuri gjumi.Por gjumi prape nuk e clodhi se ajo e beri gjumin te alarmuar nga ankthi .Ankthi per te folur me ate qe ajo mezi po priste ti degjonte zerin.Dukej sikur flinte por para syve te saj veshtronte syrin e tij.Bente ta zinte gjumi por I behej sikur dikush e

therriste.Behej te cohej nga krevati dhe hapte syte me vrik.Atehere kuptonte se nuk kish asnje ze qe e therriste ne ate kohe por vetem mendja e saj sa mezi priste agimin e nje dite te re plot shprese.Kjo nate nuk paska te mbaruar.Por dalengadale edhe nates po I vinte fundi.Aty ndaj te gedhiri kur ne dritare cfaqen ngadale disa tufa te bardha drite kupton qe ka aguar.Ajo u shtri dhe njehre mos ndoshta e zinte gjumi I vone dhe u mbeshtoll me batanijen e lehte qe hidhte siper.Dritaren e kish lene hapur dhe mbuloi koken disi.Ndenji disa minuta ashtu dhe per cudi e kish zene gjumi.Madje nuk kish ndjere as dhe kur ishin cuar dhe kishin ikur per ne pune te jemen dhe motren e saj.Kur u zgjua verejti se dhoma e saj ishte mbushur me driten e diellit. U ngrit disi ngadale fryt kjo I fjetjes me dy turne.U shtri fort dhe ndjeu se trupi I saj ishte I forte.U la hengri mengjesin dhe u nis per te folur me Marinin.Do te fliste nga zyra e saj pasi nuk kishte ku te telefononte ndryshe.Rrugen e beri me nje fryme.Ecte ruges dhe mendonte se cfare do ti thoshte Marini.Me vehten e saj sillte ne mendje zerin e tij.Si do ta kishte zerin matane atij teli te holle qe bente te percillte jehonen e zerit te njeriut.Ndjente nje kenaqesi te brendeshme sa here here buzeqeshte me vehten e saj. Imagjinonte reagimin e tij si dhe kenaqesine e ndijimit te zerit te tij.Dukej sikur ai ze po I mbushte nje boshllek te madh.Donte qe te ecte me shpejt.Donte te rendete.Donte te fliste dhe ne njefare menyre te shuante nje mall te brendshem qe nuk po e linte rehat.rendete dhe brenda saj ndiente qe dikush rrinte dhe I jepte nje kenaqesi te pa shoqe.Donte q eta mbante brenda saj por ama shpesh here ta nxirte prej andej dh eta shihte dh eta fuste prape brenda vehtes.Tani sa me shume afrohej ajo me shume po e ndiente shembellimin e fyteyres se tij brenda saj.Tani po sillte ne mendje ate fytyre qe e kishte fiksuar menjehere.Syte e tij zhbirues dhe ate elegance te trupit te tij.Edhe ne fytyre ishte shume simpatik.Zoti dukej sikur kishte kenaqur egon e saj me ate prerje qe kish bere duke krijuar ate njeri qe ajo e kish njohur atje larg dhe tani mezi priste qe te fliste ne telefon.Ah sikur te kasha ketu cfare do te beja.Une e di cfare do te beja.Po tic fare do te beje.Jam e bindur se dhe ti do te bej ete njejten gje.Do te perqafoheshim fort dhe ashtu do te rendnim kodrave si dy zogj qe here here lozin dhe here here rrine.Po dhe here here rine dhe llafosin por ama me te mbaruar llafet do te ikim larg syve te botes qe most e na trembe kush.Po a do ti kene thene qe une sot e pres ne telefon.Keshtu dyzoi ajo dhe po verente atje larg si pa percaktim.Do ta kene lajmeruar s nuk ben vetem te mos jete me sherbim.Si na tha ai shefi ne Ministri.Marini ka mare post te rendesishem ne marinen tone detare.Pra ai e ka vete ne dore te mare leje.Sikur ta di qe dhe ai mezi prêt.Do te gezohet shume dhe ma do mendja qe do te me lere takim ketu ne Tirane ose pot e doje dhe ne Durres.Vangjelia ishte veshur hijshem a thua se ai do ta shikonte nga matane telefonit.Kish veshur nje fistan ngjyre kremi dhe nje pullover te holle qe I rrinte per bukuri dhe tregonte trupin ne linjat e saj.Po sikur te mos e kene lajmeruar.Ose po sikur te jete me sherbim se per ta lajmeruar e kane lajmeruar se eshte komandant ai.Cfare komandanti nuk e di.Ajo ju kish thene se po mar nga zyra e punes se mepareshme dhe ju kish dhene dhe atyre numurin e telefonit.Ju kish dhene dhe adresen e zyres se ministries.Keshtu qe aid he mund te kishte telefonuar ne kete adrese dhe aty do te pergjigjej Beluli.Ose dhe neqofte se merte mbas orarit atij do ti dilte dezhurni I cili e kish

pare diten e pare por dhe e njihte Vangjeline dhe do ti kthente pergjigjje me se miri.Jooo nuk duhet te dyshoj per te .Me duhet te mendoj se cfare ti them.Po sikur te kete nderruar mendje.Po sikur ato xix ate ishin thjesht xixa vetem per kohen kur qene me studime.Jo nuk eshte e mundur.Po ja Durimi e priti Veroniken dhe kishte treguar interes.Bile mund dhe te martoheshin shpejt sic tha ai.Po Marini ishte komandant I madh keshtu qe nuk kishte kohe.Ajo kishte nje parandjenje qe do ta takonte sot.Ishte veshur bukur ashtu pa vetedije a thua ai do ta takonte apo do ta shihte nga telefoni.Ajo instiktivisht kish veshur ato qe ai pelqente me shume. Duke rendur ajo kishte ecur me pak nxitim dhe ishte skuqur disi sa fytyra kish mare ngjyre te purport.Floket I binin lehte mbi supe dhe anash formonin disa onde qe I jepnin fytyres se saj nje hijeshi dhe nu rte pa pare.Po lere syte.Syte e saj ishin te kristalte.Vetem atyre syve nuk mundesh ti rezistoje.Po ti vereje nuk kish zot qe te ndalonte qe ti doje me te vertete.Syte e bukur por dhe hijeshia e fytyres bene qe dhe ai Kapiteni I ardhshem te dashurohej marrezisht me Vangjeline.Pa e kuptuar po merinte ne ministry.Mbajti njehere frymen dhe u kap pas nje kollone te ministries.Donte te ekuilibronte vehten.Donte te ekuilibronte mendimet.Donte te qetesohej dhe te mendonte se cfare do ti thoshte Marinit.Por dhe duhej qe ti thoshte Belulit per telefonaten qe do te bente.Por donte te ishte ne harmoni per gjithshka.Donte qe te mos e pasqyronte atmosferen e brendeshme te saj.Kjo gjendje po e mundonte dukej sikur ajo fliste me gjendjen e brendeshme dhe kete hja tregonin syte e saj trupi veshja dhe gjithshka ajo pasqyronte.Por dhe nuk donte te dilte e zhgenjyer dhe nuk e imagjinonte nje gje te tille.Ne tere analizen e vet ajo mendonte se kishte rene ne dashuri me kete burred he nuk kishte sit e ndodhte ndryshe dhe me te.Ajo e donte pasi per te kish filluar te mendonte ore e cast.Pasi ndenji ashtu nje cope here ajo vajti tek dezhurni dhe e pyeti per shoket e zyres. A eshte Beluli aty brenda?-pyeti dhe njekohesisht po verente nga koridori. Jo doli se do te vinte deri tek Ministria e Jashteme. Ashtu por kur kthehet a te tha ndonje gje?-vazhdoi ajo dhe si e zene ne faj u skuq e tera. Me tha q eta prisje ne zyren e tij. A ka njeri ne zyre a eshte e hapur dera. E kane lene hapur deren.Me thane qe ti ti prisje ne zyre se nuk do te vonohen. Mire dhe faleminderit une po e pres ne zyre. Ajo e hapi deren dhe si e shkujdesur pa se mos ishin shoqet e saj ne tavolina perballe.Nuk pa njeri.Shume mire tha ajo me vehte se mund te flase lirisht ne telefon.Hodhi shikimin nga tavolina e Belulit dhe pa nje siluete ne karrige por qe rrinte me kurris nga hyrja e deres.Dukej qe qe nje trup I madh dhe me nje kostum te mire.Po kush mund te jete ky mendoi me vehte.Do te me pengoje te flas.Megjithate me duhet ta pershendes.Ajo po afrohej nga tavolina ku qe ulur dhe rrinte me kurris por dukej nga kostumi qe do te ish dikush. Miremengjes tha ajo dhe ju afrua per ta pare balltas. Miremengjes tha dhe I panjohuri dhe u cuau ne kembe.Ai u kthye vrik nga ajo dhe po buzeqeshte.Kishte nje nu rte pa pare.Dukej mbrekullia vete.

Uaaaa tha ajo dhe nuk rezistoi dot.E perqafoi fort por dhe Marini e kapi fort dhe e rrotulloi ne mes te dhomes. Nuk te prisja.Me mahnite .Po perse nuk me njoftove?!. Per te suprizuar.Me ka mare malli shume tha aid he e perqafoi prape.Vangjelia e la vehten ne dore te tij.Nuk kundershtoi dhe ndjehej shume e kenaqur.Si me Marinin ashtu dhe me kete takimte papritur. Po keta te zyres ku jane qe nuk qenkan ketu? Tani vijne.Beluli eshte ketu lart se bashku me ato dy shoqet e tua. E moren vesh dhe ato?

Sigurisht.Nuk kemi perse ti genjejme. Marini ishte ulur ne karriken e Belulit dhe nuk I kenaqej bukurise se Vangjos.E shikonte dhe nuk kenaqej por vetem buzeqeshte.Edhe ajo nuk I kenaqej dot paraqitjes se tij.Nga jashte dukej qe ishin nje cift I goditur.Ishin te dy shume te paraqitshem.Nuk u vonua shume dhe erdhi dhe suita e zyres.Belulit I shendriste fytyra.Dukej qe ishte I kenaqur me zgjedhjen e saj.Ai sa u fut ne zyre e perqafoi aterisht ate dhe e uroi me gjithe zemer.Po keshtu dhe dy shoqet e saj. Duam qe jot e ju marim leje port e ju qerasim se do te init e paret qe do te degjoni disa lajme tha Marini. Dakort por jo larg zyres ketu ta bejme zyrtarizimin.Vangjo shko bli nje pako llokume dhe nje shishe konjak dhe sille ketu. Po menjehere tha ajo dhe doli vrap per te dyqani afer saj.Mori tre embelsira nje pako llokume si dhe nje shishe konjaku.I hapi ne zyre dhe ja u vuri para ne tavolinen e zyres. Shoqeve ju afroi ato embelsirat kurse atyre ju hapi llokumet si dhe shuishen e konjakut. Beluli mori pak konjakun dhe ja drejtoi Marinit.Tani duam deklaraten tende>Ta dish kjo zyre eshte mbaresi per ne por paska qene dhe per ty. Marini mori shishen e konjakut dhe ju drejtua Belulit. Shoku shef.Ju falenderoj per ate qe keni bere per kete vajze dhe du ate ju deklaroj se une do te fejohem shume shpejt me te dhe nuk po pres dot as dhe dasmen.Gezuar dhe ju ne shtepite dhe familjet tuaja. Vangjelise I ndriten syte dhe fytyra.Uli koken dhe po degjonte. Ju te trashegoheni tha Beluli dhe degjo djale ta mbash mire dhe ta respektosh se eshte nje vajze trime dhe shume e zonja. Gezuar dhe u trashegofshi e uruan dhe shoqet e saj. Aty ndjehej atmosfera e gezuar e ketij cifti qe bente deklarimin e fejeses pikerisht ne ate zyre ku dhe qe rritur dhe edukuar ajo. Ua po dale me urimin njehere se ne nuk kemi shpalluur akoma dhe shtepite tona nuk dine gje? Po e dime ne dhe kur e dime ne ditur kane dhe ata. Mire atehere –vazhdoi Beluli- urimet tona me te mira.Ishalla deshira jone u realizofte sipas

zemrave tuaja.Edhe njehere urime. Ai ktheu dhe njhere konjakun mori nje llokume dhe pa nga shoqet e zyres. Urime dhe suksese thane ato gati me nje goje.Faleminderit dhe juve urimet tona-tha Vangjelia dhe me nje gezim te brendshem nuk kenaqej dot nga kjo rrjedhe ngjqrjesh qe ajo e kish pritur ndryshe por po I dilte kaq e natyrshme sa nuk dinte cfare te thoshte nuk dinte si te sillej. Tani jeni te lire te vini nga do.Nga ana e jone urimet me te mira .Kaq tha ai dhe vashtroi nga ata sikur donte ti linte qe jo vetem te shmalleshin por dhe te bisedonin per te ardhmen e tyre. Te dy u pershendeten me shoket e ish zyres se saj dhe dolen jashte.Nuk kishin folur me njeri tjetrin se ku do te vinin.Po ecnin si kuturu.Por kembet vetvetiu I kishin cuar nga drejtimi I kinemase se qytetit.Edhe kur kishin dale per here te pare atje ku dhe ishin njohur kishin vajtur ne kinema dhe atij menjehere I vajti mendja qe dhe sot ta fillonte me kinemane.Pa vetetimithi nga reklama dhe njohi filmin qe jepej.por dhe ajo vetetimthi e kish kuptuar mendimine tij dhe e miratoi para se ai tas shprehte plotesisht.Prene biletat dhe u futen brenda.Kishte mjaft njeres qe po e ndiqnin filmin ne ate ore te afre drekes.Ata u ulen ku ju takonte radha e karrikes.Kishin ardhur ne limitet e fundit pasi me tu ulur ata u fiken dritat dhe po behej erresire.Filloi tingulli qe tregonte titrat e fillimit te filmit.Ata u rehatuan disi per te pare filmin.por Marini ja mori doren lehte dhe ja vendpsi siper gjurit te saj.Ajo ndjeu qe trupi ti behej mornica.Por ndjeu dhe nje kenaqesi te brendshme sa nuk tregohej.Ndjeu nje lumturi te pa shoqe.ktheu koken lehte nga aid he I buzeqeshi me nje ndjenje qe ai e kuptoi menjehere.Ajo buzeqeshje ja ndrinte fytyren dhe I jepte shprehjes se fytyres nje pamje mbrekulluese.Megjithese hija e erresires kishte rene dhe ai vegim drite po tretej ngadale ai dalloi syte e saj.Ata sy treteshin me buzeqeshjen e buzeve sa harmonia midis tyre bente art.Dhe ai ndjeu thelle brenda vetes kenaqesine qe te jep kjo ndjenje.Ai ndjeu se kete bukuri nuk do ta harronte kurre.Por dhe kjo ndjenje nuk do ti shteronte kurre.I shterngoi dhe njhere doren dhe ai buzeqeshi me nje nu rte pa treguar.Vangjelia beri sikur do te rehatohej me mire ne ndenjsen e saj dhe u afrua disi me afer trupit te tij.Tani dukej sikur ndjente ngrohtesine e tij.Sikur dihatja e frymemerrjeve te tyre kishte te njejtim ritem sikur mernin fryme ne te njejeten kohe.Supi I tij preku lehte supine saj.Ai u afrua me shume dhe ne erresiren e salles se kinemase nuk kish tjeter njeri.I mori doren lehte dhe ja puthi.Ajo e largoi si e trembur.E shikoi dhe buzeqeshi si e pafajshme duke bere me isharet se aty kish shume njeres.Por ai frikesim sikur e beri me te bukur dhe me te hijshme fytyren e saj.Ai pa sikur te veshtronte salen dhe me nje indifirentizem per ata qe e rrethonin e puthi lehte ne faqen e saj e cila ishte nxehur dhe flaosur nga skuqja.Por Marini nuk vazhdoi me tej.Kur ndjeu percellimen e faqeve te tij dukej sikur u lumturua dhe dukej sikur e priste nje gje te tille.U largua pak.Shterngoi doren e saj dhe u rehatua ne ndenjsen e tij per te pare filmin dhe te mos turperonte me shume vajzen qe kishte ne krah te tij.Por dhe ajo kishte qejf qe ai ta perkedhelte dhe ndjente qe sa here ai ja sherngonte me delikatese geshtrinjete e saj ajo dukej sikur lumturohej.Por dikur filmi mbaroi dhe ata buzeqeshen ted y.Jo se kish mbaruar filmi por se kishin kaluar caste te bukura ku

kishin shkembyer edhe ne pak gjera ndjenja te bukura sa kishin bere qe ted y te lumturoheshin.Me ose pa fjale shume ata kishin thene shume gjera.Dolen nga kinemaja dhe aty afer ishte pasticeri rinia.U futen aty dhe si u rehatuan Marini foli I pari. Degjo Vangjo?-tha Marini dhe po mendohej cfare te thoshte. Te porositim njehere cfare do te marim pasi kamarieri po rri ne kembe dhe po prêt porosine Dy trigona –ju drejtua ai dhe po shihte nga ajo. Shijojme keta dhe pastaj dalim qe te tregoj dhe shtepine time pastaj dhe bisedojme. A ke folur me shoket e tu? Pyeti si per tu kthyer ne gjendjen e meparshme dhe per tu rehatuar dhe vete pasi po ndjente shume emocione dhe nuk po rrinte rehat. Po kam folur.Te fala ke.Durimi martohet sivjet ne nentor kurse Hyseni eshte ndare me ate Rusen dhe tani eshte I emeruar ne nje brigade te rendesishme ushtarake. Sa mire Durime dhe Veronika ishin te mbrekullushem.E kane zgjidhur mire keto problem>

Po dhe deshiroj qe dhe te tjeret ti zgjidhin mire sipas deshires foli me nentekest por kuptohej per ke behej fjele.Edhe Marini tregonte ne syte e tij lumturi per kete takim por sidomos syte e Vangjelise tregonin shume.Syte e saj ishin te shkelqyer dhe ndrinin se bashku me buzeqeshjen duke shikuar fytyren e tij.Edhe Marini kishte nje buzeqeshje te hareshme sa dhe atij fytyra I ndrinte kur shikonte syte esaj si dhe buzeqeshjen e buzeve te saj.Ai I shihte dhe I dukeshin sikur buzet e saj ishin te uritura dhe prisnin puthjen e tij. Kur vajten afer shtepise dita ishte duke u thyer.Por mbasdite ishte errur nga qe re te dendura ishin grumbulluar dhe dukej sikur nga cast ne cast do te fillonte nje shi I dendur.Qe erur sa dukej sikur ishte ndaj te ngrysur.Tek dera ajo kaloi para hapi deren dhe tregoi me gishtin tregues shtepine e saj.Qenka e madhe .Shtepi shume e bukur po ti qenke e pasur tha ai dhe I ndriu fytyra .Hajde futemi brenda Marin-tha ajo me ze te bute dhe shume lutes .Mamaja dhe motra kthehen vone se jane ne pune prandaj dhe te me falesh po gjete ndonje rremuje. Mo ski hall -tha ai se une nuk shaj per keto gjera.Une shaj kur nuk ka vodka ne tavoline. U futen brenda.Ajo e coj tek dhoma e pritjes.Ajo ishte nje dhome e madhe dhe me oxhak.Prane oxhakut ishte nje divan dhe ne anen tjeter nje kolltuk I thjeshte.Perdet e erresonin disi ambjentin e dhomes por dhe eeresira nga turbullimi I motit e kishin eeresuar me shume dhomen.Ai u ul ne divanin afer oxhakut dhe po shikonte nga dera.Vangjelia solli nje shishe Vodka qe e kishte ruajtur me kujdes si dhe nje gote.E mbushi disi dhe ja zgjati atij. Ja per hajer uroi aid he rrokulloi njeheresh gotten.Ajo ja mbushi serish dhe e la mbi nje tavoline te vogel qe ishte aty.Shikoi nga dera dhe aty nuk kishte drite te mjaftushme.Por dhe brenda me perdet e leshuara kishte nje fare erresire.Vangjelia ndezi nje qiri qe ishte tek oxhaku dhe e vendosi nga brenda tij qe tymi te ikte neper oxhak por dhe te krijohej ndjesia se aty kishte zjarr.Por dhe qiriri I jepte nje shkelqim te pa qarte ndricimit ted homes. Marini ishte ulur tek cepi I dhomes mu ne cepin me te hijezuar te saj. Por kjo hije qe kishte pushtuar dhomen e pritjes nuk e pengonte ate. Ai u ul rastesisht ne cepin me te hijezuar ted

homes se keshtu ishin vendosur divani dhe perballe tij kolltuku.Mungesa e qartesise se shikimit sikur I kishte dhene me shume guxim q eta shikonte me shume drejt e ne sy ate dhe te fiksonte me shume shikimin dhe ngjyrat e syve te saj.Ai ndjente nje ndjenje lumturie kur verente ata sy,sy qe shkelqenin me shume nen driten e vetnuar te qiririt.Ajo ishte e pashme dhe teper e hijshme por dhe mjaft e edukuar.Ishte natyre e qete dhe njekohesisht gezohej shume nga perkedheljet.Ajo kenaqej si nga perkedhelite e tij ashtu dhe nga buzeqeshjet apo dhe shterngimin e duareve te saj.Kete kenaqesi ajo e krahasonte me gezofin e maces qe si ajo mace qe shtrihej sa here ja perkedhelje gezofin dhe ferkohej mbas saj akoma me teper dhe ajo deshironte keto perkedhelje ti ndjente dhe ti ndante me te ne te njejten forme. Po bisedonin per gjera koti por te dy ishin te bindur se donin tjeter gje.Per vetem tre takime direkte dhe te disa letrave te shkruara ai e kishte fituar miqesine e saj.Por dhe ajo e dinte se ai kishte synime serioze dhe e deshironte miqesine e tij prandaj ajo priste me besim qe ti propozonte dhe ajo e kish ndare mendjen qe ti pranonte menjehere.Nuk kish arsye qe te refuzonte apo ta silte verdalle.Atij nuk I mungon as bukuria dhe as intelekti prandaj kjo ishte siguria e saj.Ne ate dhome me shikim te paqarte nga erresira per kedo tjeter por jo per dy te rinjte ajo po rrinte perkundruall tij .Ajo e pa drejt e ne sy me nje buzeqeshje te shkelqyer.Atehere Marini nuk e duroi dot u ngrit dhe I dhuroi nje puthje te thelle dashurie sa mijra fjale nuk do ta percillnin dot.Pa u munduar ata shihnin qarte njeri tjetrin pavaresisht drites se pa qarte te dhomes per shkak te erresires nga jashte por dhe te perdeve te mbyllura te dritareve. Une duhet te martohem me ty nje ore dhe me pare –deklaroi solemnisht ai Ua –tha me habi ajo dhe zemra po I rrihte fort.Sa keq qe ndonjehere kishte menduar ndryshe. Perse habitesh a nuk je dhe ti ne nje mendje me mua? Po dale te bejme fejesen dhe pastaj dasmen .Nuk digjen etapat kehtu. Trokiti dera e jashteme.Ne kete kulm te muhabetit te tyre ja kish ikur pa kuptuar ora dhe kishin mberitur e jema dhe motra te cilat kishin ardhur nga puna Erdhi mamaja se bashku me motren,te lutem me ke kujdes Pa merak Vangjo po a nuk kane celes vete ato qe te cilin drynin e portes. E mbylla une nga brenda per siguri tha ajo dhe buzeqeshi Po moj shejtanka ime –perkedheli ai ne fjalorin e saj.Ik dhe hapja deren. Vangjelia e hapi deren dhe ishte skuqur dhe bere flake e kuqe. Perse e ke zene dhe nga brenda?-pyeti e jema Po ja nuk e kasha mendjen, por degjo- tha ajo dhe u step menjehere. Cfare ka ma thuaj?. Brenda eshte dhe nje mysafir qe ka ardhur te na vizitoje. Kush na qenka ky moj bije nga soji jone eshte apo ?1… ajo nuk e mbaroi fjalen por vuri re skuqjen e saj. Po ti perse je bere lulekuqe keshtu me thuaj kush eshte?. Po ja eshte nje shoku im I shkolles qe kemi mbaruar bashke ne Bashkimin Sovjetik.

Ne ate kohe hyn dhe e motra e cila ishte kthyer ne dyqanin afer dhe kishte blere disa embelsira Cfare ka mami.Per cfare bisedoni dhe nuk futeni brenda? Po ja na ka sjelle dhe nje mysafir. Shume bukur po hyni se u vonuam shume. Ato hyne nga dera tjeter dhe vajten u nderuan dhe erdhen per te takuar mysafirin e ri qe kish bujtur ashtu pa kuptuar dhe pa dijenine e tyre. Mireseerdhe –tha ajo. Mirsejugjeta.! Une jam mamaja e Vangjelise tha ajo pa pritur prezantimin e saj nga e bija. Gezohem dhe une jam Marini shok me Vangjon. Mireseerdhe tha dhe motra e vogel. Pershendetje ja ktheu ai me nje ton teper gazmor. A e ke qerasur mysafirin pyeti kastile e jema Vangjeline por nga ana tjeter po verente me kujdes kete te ardhur pa dijeni ne shtepine e tyre.Qe ne pamje te pare ai dukej djale simpatik. Tanis a e qerasa me nje gote vodka.Ne kemi ardhur vetem para pese minutash. Ajo urdheroi vajzen e vogel per te bere qerasjet sipas zakonit. Mama ky eshte Marini nga Shkodra dhe kemi mbaruar bashke ne Baskimin Sovjetik.Sigurisht ai ka mbaruar shkollen e larte ushtarake kater vjet.Tani eshte emeruar ne dures ne marinen bregdetare.Eshte ushtarak I larte. Asaj I beri shume pershtypje dhe ju drejtua si pa te keq. Ekzaktesisht ne cfare sektori sherbeni. Jam Komandanti I Flotes sone Detare.Kam dhe grade admiral.Nderkohe mberrini dhe qerasjet e motres se vogel e cila po e shikonte me kersheri te madhe kete mysafir te ardhur ne shtepine e tyre dhe te ftuar nga Vangjelia. Gezuar dhe mirseju gjeta. Gezime paci tha ajo dhe po e shikonte akoma me nje kersheri me te madhe. Ne jemi njohur qe ne Moske vazhdoi ai mbasi kishte uruar dhe kishte mare dhe nje embelsire dhe e kidh vene pjeten para.Vangjelia po shikonte me tere mosbesimin e saj se cfare do te thoshte me tej ai dhe per cfare do ti vinte ne dieni.Ajo vete nuk e kish llafosur shume ate pasi dhe ajo kishte nje kohe te gjate pa biseduar nme nenen e vet dhe nuk dinte shume gjera.Por nderkohe dhe me Marinin vete nuk kishin folur shume dhe nuk kishin se cfare te thoshin per familjet e tyre. Gezohem tha ajo dhe po priste qe ai te vazhdonte. Por sot kam ardhur te deklaroj se une kerkoj qe te fejohem me te. Ai shikoi reagimin e tyre por dhe njekohesisht dhe te Vangjelise.Ajo e preku lehte me dore tek dora e tij e cila ishte shtrire ne divsan sikur do te mbante drejtimin e trupit te tij. Nga ky veprim ai mori zemer dhe deshi te vazhdonte. Por- nderhyri e jema- ne nuk kemi fare dieni.Nuk di sit e betohem qe Vangjo nuk na ka thene

asnje fjale.Na ra si e pa pritur kjo gje. Ne nuk kemi mundesi qe te bejme sipas tradites prandaj duam dhe duhet te bejme sipas kohes dhe mundesive qe kemi por dhe qe disa gjera te mos ti bejme fare. Perse ? pyeti-keshtu keni vendosur Jo nuk e kemi vendosur akoma.Po per te vendosur e paskeni vendosur. Jo ja tani po themi tha ajo dhe uli koken.Ne nuk kemi patur shume kohe qe ti bisedojme shtruar dhe njekohesisht jemi ne pune.Une kam nje pune shume delicate dhe pjesen me te madhe te kohes ja kushtojdetit.Prandaj dhe shpejtohemi.Duke qene se kohen e kemi te paket do te deshironim qe disa gjera te mos I benim . Ah dale more djale.Ne duhet te prezantohemi me familjen dhe te bejme disa rregulla.Te tera jo por disa duhen.Ne po lidhim miqesi dhe duhet qe ne radhe te pare te njoh prinderit e tu. Atehere duhet te them se une nuk I kam prinderit.Jam rritur tek axha im ose xhaxhai sic I thoni ju.Keshtu qe per prezantim familjar une jam I teri. Po mire ata q eke me te afert. Une kam pak kohe ,por po te ve ne dieni.Xhaxhai im ka qene partizan.Kurse une nuk kam mare pjese.Kam mbaruar shkollen pasi e respektonin shume xhaxhane tim.Duke qene ne shkolle kam qene larg familjes.Prinderit me kane vdekur shpejt.Ai heshti per nje cast dhe deshi te vazhdonte por u perlot me mallengjim kur kujtoi prinderit.Ktheu gotten e vodkes qe kishte perpara.Edhe grate e shtepise u emocionuan shume nga ky mallengjim I pa pritur I tij. Duke qene se xhaxhai kishte influence me rregulloi qe shkollen e mesme ta beja ne konvikt.Ate deshen ta conin ne Bashkimin Sovjetik per ushtarak si kuader lufte.Ai nuk deshi por ju kerkoi qe te vija une.Dhe keshtu ndodhi me cuan mua.Megjitheate une kam qene larg edhe familjes se xhaxhait.Keshtu qe e kam konsideruar veten vetem.Prandaj prezantim familjar eshte vetem ky qe keni para.Sidoqofte une kam familjen e tij por dhe dajat pavaresisht se jane teper larg.Por duke qene ketu duhet qe te merni ne considerate qe tani par tani familja jam une. Mamase se Vangjelise I kishte bere shume pershtypje ky rrefim I tij.Por per momentin nuk beri fjele.Mire qe nuk dinte gje per lidhjen por dhe ajo vajza e saj nuk I kishte vene fare ne dieni per per nje rast te tille.Ajo u fut ne mendime.Nuk e kish menduar te veshtire kur mendonte me perpara se te vinte ky moment.Prandaj duhet burri qe te mari vendime dhe te japi drejtimin e duhur.Por ajo e kish humbur burrin e shtepise qe kur ishte ne greqi dhe tani I duhej qe te ishte vete burri dhe gruaja.I duhej te jepte pergjigje te jepte urdhera te pranaonte apo refuzonte dhe I duhej ti bente ne nje kohe record pasi sic tha dhe ky djale qe kishte ardhur pa pritur nuk kam kohe.Ishin caste te veshtira pasi behej fjele per nje vendim te pjekur dhhe me pasoja.Ne dhome kishte rene heshtja. Do te me falesh –tha ai se jam I detyruar ti bej vete te gjitha. Jo nuk ka asgje te keqe-tha e jema aq me mire qe dhe prezantohesh vete. Keshtu mendoj dhe une –vazhdoi Marini.

Porn a erdhi si pa pregatutur.Megjitheate ju e keni vendosur?-pyeti ajo dhe shikoi nga e bija. Jo ne nuk kemi vendosur por kemi ardhur ta vendosim bashkarisht tha shpejt Marini kur kish vene re dhe skuqjen dhe belbezimet e Vangjelise. He moj bije cfare prêt nga ne? Ja pergjigjen qe do Marini moj mama-dhe perskuqja kishte perparuar deri tek veshet por nuk duhej q eta linte vetem ate. Neqofte se ju e keni vendosur ne na thoni kot por dhe pot e mos e keni vendosur ne themi qe jemi dakort pasi jeni dakort juve. Faleminderit shume tha ai dhe u cua mua me vajti teper vone.Do te vij prape per te folur. Ai ju dha doren qe aty brenda mamase se saj si dhe motres se vogel.Vangjelia e percolli deri tek dera.Kur dolen tek dera ai e shikoi dhe njehere ne sy.Fytyra kishte mar ne cehre te mbrekullushme dhe syte ja shtonin nurin e bukurise sa atij nuk I behej te ndahej.megjithate ai I zgjati doren dhe I tha.Sikur te mos ishim ketu do te kafshoja ne buze dhe me thonj do te merja nje cope te syve te tu port u shmallur ne cdo kohe.nuk do te vonohem te vij.Kemi shume gjera per te vendosur. Mirupafshim dhe me pafsh ne enderr dhe me te bukur se cfare jam. Mirupafshim tha dhe ajo dhe I dha nje shami te qendisur ne nje cep te saj dhe qe dukej nje qindisme shume pikante.Ata u ndane dhe ai e futi ne xhep shamine.Keto ishin disa sinjale qe tregonin dashurine dhe perkujdesjen e femres per te mos u harruar nga djali. Vangjelia mbylli deren dhe beri te futej brenda.Ishte e bindur se aty e priste nje gjyq sqarimi te hollesishem.Por furia e pare kish kaluar.Ajo nuk do te genjente per asgje. Te dyja si e jema ashtu dhe motra ishin ulur ne divanin e dhomes dhe prisnin te vinte ajo per sqarime.Me te hyre ne dhomen e erret ajo u ul ne kolltukun perballe tyre dhe me koken ulur po priste te fillonin pyetjet.U ul dhe ne dore mbante nje cope basme te vogel dhe bente sikur e paloste ne dore.E rretulloi disa here dhe hodhi veshtrimin nga te dyja.Ato po e shikonin dhe po prisnin nga ajo.Por Vangjelia nuk po tregonte asnje gje pa e pyetur ato. He ? Urdhero cfare ka ? Por vetem kaq u tha dhe secila p[o piqte ne mendje ate se cfare duhej. Po mire moj bije mua mu duk djale I mire dhe me educate. Ashtu eshte mama.Meqe eshte ashtu perse nuk na kishe vene ne dieni dhe ne qe te denim cfare te thoshim?Rrodhen shume shpejt ngjarjet sa as une vete nuk I kasha perfytyruar.Por dhe ne nuk kishim llafosur kq gjate.Ne duhej te kishim dieni por dhe ju duhet qe ti piqni mire pastaj dhe te vinit.Nuk ka kohe Marini mama se eshte nje pune teper te larte.Eshte admirali I flotes sone detare.Por keto pune duan kohen e nevojshme.Megjitheate une kam pershtypjen e pare te mire.

Degjo mama.Kur une u ktheva nga lufta dhe nga spitalet sic dhe ju kam llafosur nuk kasha ku te vija.Mire qe me ndihmuan shoket e komitetit dhe fillova pune ne ministrine e Drejtesise.Aty shume shpejt ja mora doren punes dhe me donin te gjithe.Pergjegjesi im donte te me bente per burre kryetarin e komitetit . Shume mira paska menduar kur ndodhi kjo.Para se une te ikja per studime.Po ti perse nuk deshe.Une nuk desha per dy arsye.E para se ai ishte zyrtar I larte dhe une do te isha tere jeten nen urdhera si dhe per arsyen tjeter se nuk do te vija dot me studime.Kur u ktheva degjova qe ai ishte martuar. Epo ty nuk do te pruiste biri I botes. Atje kur isha me studime njoha Marinin dhe ja si rodhen ngjarjet deri me sot.Keta ishin tre shoke.Marini dhe une u njohem por dhe shoqja ime me e mire njohu shokun e ngushte te Marinit dhe jane fejuar dhe ata.Kishin dhe nje shok tjeter ata qe donte nje vajze te atjeshme por sic me tha Marini e kishin ndare.Ate djalin e kishin kthyer njehere ne atedhe per ta bindur dhe ai keshtu beri u bind dhe nuk vazhdoi me tutje me ate vajzen. Kisha menduar ndryshe por megjithate te trashegohesh I tha ajo dhe u cua nga divani.E perqafoi te bijen.Vangjelia ndjeu per here te pare mbas kaq shume vitesh dashurine emerore ne shkallen me te larte.jo vetem se kishte thene nje pop or dhe nuk kishte refuzuar a arsye apo arsye te kota zakonore.. Pastaj te trija vajten ne guzhinen e tyre per te ngerene darken.Ate dite apo mbremje askush nuk rendete me vrap por secila me shume kujdes.Dukej sikur nuk donin te prishnin nje ndertese te ngritur me shume kujdes.Hengren dhe prape u llafosen.I rane mbare e prape si per djalin ashtu dhe per cfare I priste. Edhe kur rane per te fkjetur nuk kishin gjume.E jema mendonte me vehten e saj ne ishte sjelle sic dhe duhej.A po merte vendimin e duhur apo jo.Se cfare mund te kishte bere I ndjeri burri I saj ne keto rrethane.Ajo ja kish njohur mire temperamentin dhe ishte e bindur se dhe ai keshtu do te vepronte.Do ta pranonte te bijen ne vendimet e saj sic dhe I pranoi me bindje dhe pjesmarrjen ne lufte.Keshtu qe nga kjo ana ajo ishte me e qete.Por cfare prespektive kishte vajza.Ja ai eshyte pa familje.Pa shtepi.Do ta kete te veshtire dhe une duhet te ja them vajzes qe te jete e pregatitur.Keshtu mendonte e jema.Kurse nga ana tjeter Vangjo perpelitej ne krevatin e saj.Kish ndodhur shume shpejt qe dhe ajo te rrezonte dyshimet e saj.Ai kish ardhur dhe ishte prezantuar ne familje me shum natyralitet.Dhe asaj ja kishte shfaqur dashurine ne menyren me natyrale.Kishte ardhur ne familje per te shpallur fejesen dhe tani kishte thene do te vinte prape.Ajo retullohej ne krevatin e saj dhe here mendonte per te here per te ardhmen.Po I bente bashke ndjenjat dhe mendimet per te ardhmen.Po I trazonte dhe po nxirte se pak a shume po I dilnin ne nje gryke te dyja.Po thoshte me vehte .Ato jane e njejta gje.Dhe ai Marini sa natyral>E kishte puthur fort dhe nuk kishte dashur te ja dinte.Por dhe te jemes I kishte thene se donte te

fejohej dhe nuk I qe dridhur qerpiku I syve.Shume mire. Perpelitej ne krevatin e saj dhe donte te hapte dritaren.Por jashte qe nate e erret.Qielli ishte teper I ngarkuar dhe kishte bubullima.Sa behej gati qe te hapte dritaren sikur donte qe tju hapte rruge mmendimeve te veta ja behte ndonje bubullime e forte dhe ajo menjehere mbyllte dritaren dhe futej thelle ne rrobat e saj.Vone filloi nje shi si me gjyma.Dhe ate vone e zuri gjumi. Te nesermen shiu kish pushuar se reni dhe koha ishte kthejelluar dhe qe nje qiell I pastert dhe teper I kaltert.Ose ai qe si qe por Vangjelise I dukej shume I bukur.Kishte nje kaltersi shume te bukur sikur kishte te njejten fasade me syte e saj.Kishte ardhur dhe fundi I muajit dhe ajo do te interesohej per pune.Vajti tek zyrat e komitetit ku dhe ishte interesuar dhe hyri brenda atje ku dhe behej planifikim I fuqise puntore.Atje kish nje shokun e saj te njohur ne lufte.E takoi dhe e ftoi per kafe por jashte zyrave te tyre.Donte te mos takonte ndonje te njohur tjeter.Megjithate nuk vajten larg se kishin pune.Ai e pyeti gjate Vangjeline dhe ajo I tha per sa kishin ndodhur deri ne keto moment.Por me ne fund e pyeti dhe per punen e saj. Degjo Vangjo.Ne kemi mare porosi te mos ja u themi se per ku eshte projekti por une ty nuk ta mbaj dot sekret.Ti do te fillosh pune ne Uzine ne repartin e prodhimit te detaleve si dhe te makinerive te industries se lehte kryesisht ate tekstile. Shume bukur paskeni menduar sikur te ishit ne mendjen time. Po keshtu jane preojektet deri tani. Po sikur te vete ne Durres une ku mund te filloj tha ajo. Po perse te vehte mendja ne Durres?-pyeti jo pa kersheri Neqofte se vjen terezia them une. Atje kemi nje shokun tone dhe kemi dhe atje nje repart prodhimi detalesh te makinerive bujqesore.Atje eshte vertet bukur.Por tic fare lidhje ke ,perse pyet.? Nuk dua te mbaj secrete por kam nje fjale per tu martuar me nje atje…….. Ti fillo njehere ketu se per ju eshte bere projekti qe te filloni qe nga data dhjete e ketij muaji.Pastaj do te bejme si do te bejme. Mire shume faleminderit tha ajo .Poe te lutem shume te mos e besh fjale me asnje njeri. Mos e ki merak Vangjo.kjo pune eshte e mbaruar. Ata u ndane secili ne frontin e vet.Por Vangjelia me tu kthyer ne shtepi filloi te bente gati qe cfare do te pregatiste neqofte se vinte radha qe ti bente njeheresh te gjitha sic dhe kishte thene Marini.Ajo filloi te shkruaje ne nje fletore te veten se cfare I duhej.I ndau me vehte qindismat dhe me vehte punen me grep.Ne punen me grep do te kerkonte ndihmen e motres dhe te mamase se vet. Kurse qendismat do ti bente vehte sic dhe I kihte merak.Do te bente qindisma per tavolinen si dhe per dritaret .Koha po kalonte shpejt dhe ajo nuk arrinte dot te planifikonte se sa I duheshin si per te qendisur ashtu dhe per puen me grepa.Kur erdhi e jema e gjeti ne kete siklet por sa ajo ja tha shqetesimin e vet ajo ju pergjegj. Degjo moj bije.Duhet shtepia njehere per te pare dhe per te mare permasat>Pastaj filohet nga

puna.Por ti avash njehere se ne nuk kemi bere asnje gje dhe ka kohe. Mire tha ajo per ti bere qejfin te jemes por me vehten e saj nuk ishte dakort.I dukej sikur po afronte dita dhe ajo nuk ishte bere gati..Qendismat I kishte shume merak.tek ato duket dashuria e nje gruaje mendonte ajo.Tek nje lloj qendisme tek nje figure apo tek nje lloj imazhi tregon se cfare karakteri ke.Dhe une do te bej ca qendisma qe te habiten te gjithe. Po ,mamaja e pelqeu Marinin- tha ajo me vehte.Eshte I pashem dhe nuk I dridhet syri.Sa mire qe e pelqyen se pastaj do ta kasha te veshtire.

I bukur qenka I kishte thene mamaja.Por dhe motra te njejten gje I kish thene.Po I bukur eshte I qe pergjigjur ajo. Po degjo Vangjo kishte vazhduar e jema.Me I bukur do te jete sikur te jete dhe I bukur ne shpirt.Se ajo ka me shume rendesi.Dhe ti per kete duhet te jesh me e sigurte. Sigurisht mama jam e sigurte se ai eshte I bukur nga do.Kaq kishte thene ajo qe skuqur dhe per ti shpetuar sikletit kishte ikur nga dhoma.I ishte afruar pasqyres dhe meditoi me vehte.Bukuria eshte brenda cdo personi.Kjo bukuri pasqyrohet jashte prej pasqyrimeve fizike.Por pasqyrohet dhe prej pasqyrimeve emocionale.Une e ndjej kete emocion.Une e ndjej ate sikur ai eshte ne cdo hap timin.Por buri e ka te veshtire ta pasqyroje bukurine e tij.Kurse femra e shpreh me mire bukurine e sajFemra qe ndjehet mire e ka me te lehte ta shprehe bukurine e saj.Ajo e pasqyron me mire kete bukuri sidomos kur eshte ne harmoni me ndjenjat e saj emocionale qe ja fal dikush qe ajo e ka perzemer.Po keshtu eshte.Keshtu mendoj une te pakten thoshte ajo. Dhe Vangjelia pa e vene re as vete sikur kishte ndryshuar.Ishte bere vetvetiu me e bukur dhe me terheqese.Syte e saj tregonin shpirtin e saj gjenden e brendeshme te saj.Ata sy flisnin shume.Sikur keta sy qe ishin shprehje e gjalle e shpirtit te saj ti merje dhe ti vendosje ne tavolinen e punes ne radhe te pare do te linin pa pune dhe ne radhe te dyte edhe sikur te kerkonin medoemos te punoje do te flisje me to dhe do te nxirje gjerat me te mbrekullushme te jetes.Por ajo syte I kishte te sajat dhe lum kush kish bere gati fatin ti bente prone te tija.Po mire e ka mamaja se eshte teper heret mirpo une mendoj ndryshe. Vangjeli eja te hash darken – thirri e motra nga koridori. Ne ate shtepi gjerat ishin te sistemuara dhe nuk kish kush bente rremuje.Jo vetem qe ishin tre femra ne shtepi por dhe ato nga natyra e tyre ishin teper te kujdeseshme.Shtepite kishin goxha hapesire.Gjyshi I tyre I kish blere shtrenjt por ama kish ditur per te zgjedhur.Shtepite e lagjes pothuaj kishin te njejten arkitetkture.Por kishin nje ndertim shume te mire dhe ishin te larta dhe njkohesisht me oborr dhe me kthinen prapa ne te cilen mbanin rrangullinat e shtepise.Aty mbanin kryesisht disa vegla pune si dhe shkallet e drunjta.Kishin dhe nje sobe te vjeter dhe nje sac per pjekje.Disa kazane te cilet ishin prej turqie si dhe gjera qe nuk I lije dot ne shtepi.Po keshtu oborri ishte me lule te cilat I jepnin teper hijeshi shtepise.Ne fund ishte nje shege e mbjelle kushedi nga kush.Sera e shtepive te tere rrugices ishte pothuaj e njejte dhe ishte pothuaj identike me shtepine e atyre qe konfiskoi shteti pra se Vangjelia te ikte me studime.

Koridori I shtepise sherbente dhe si dhome pritje pasi kishte nje hapesire te madhe dhe futej ne te nga ballkoni qe qe I mbyllur disi. Ja erdha ja ktheu ajo pas njefare kohe . Eja se te kane zene hallet e medhaja. Keshtu eshte dhe ju mos u tallni. Jo nuk tallemi .Ti ke beret ere ate shkolle dhe ne lufte ke qene atehere je e pregatitur per kaq gje.