Embed Size (px)
Citation preview
Welkom Klinische les
Ziekenhuis Bernhoven13 december 2011
Overgangsklachten
“Wij vrouwen moeten goed voor elkaar zorgen”
De Care for Women specialiste
• Verpleegkundigen, BIG-geregistreerd• Paramedische beroepsgroep• Gespecialiseerd in de problematiek van vrouwen en
hormonen• Staat onder toezicht van een medische raad• Werken protocollair• Samenwerking met het UMCU• Een filterfunctie vervullen binnen de zorgverlening
De Overgang
Wat gebeurt er allemaal in en met je lijf
De overgang
• Geen ziekte. • Soms wel levensverziekend!• Een fysieke en psychische combinatie• Vaak nog weinig begrip voor• Vraagt veel tijd en geduld
fysiek
psychisch
Iedere vrouw komt in de overgang
1 miljoen vrouwen per jaar
in de overgang
80% krijgt te maken met overgangsverschijnselen
33% ervaart ernstige overgangsklachten
Aanmaak geslachtshormonen
= bijnier
= eierstok
vetweefsel
Oorzaak van de overgang
20e zwangerschapsweek 7 miljoenGeboorte 1 miljoen1e menstruatie 300.000700 eicellen per mnd verlorenGem.leeftijd 51 jaar eicellen op.
November 2011 Care for Women & SlimGym
Productie oestrogenen > tijdens de overgang
0
2
4
6
8
10
12
oestrogenen
Waar sta je in de overgang …
Overgang of Climacterium van een vruchtbare naar de onvruchtbare levensfase
Pre-meno Menopauze = Post-meno2-7 jaar 1 jaar geen menstruatie
niet meer vruchtbaar
|-----------------------------------l------------------------------------------------------------------------|
Moment van overgang verschillendKwaliteit en kwantiteit van eicellen verandertEerst verkorting later verlenging van cyclus
[----------------------------------------] 28 dagen[---------------------------------] 25/26 dagen[----------------------------------------------------] 3 mnd etc
Het schildklierhormoon een grote rol bij de stofwisseling
TSH schildklierhormoon, Hypofyse
Hypo thyreoïdie = trage schildklier Hyper = snelle schildklier
De schildklier maakt twee soorten hormonen aan: T4 (thyroxine) - is een soort voorraadT3 (thyronine) – is het actieve hormoon Normaalwaarden afwijkend behandeling door arts.
Invloed van oestrogenen op het lichaam
Borsten Baarmoeder Huid Slijmvliezen Hart- en bloedvaten Gewrichten en botten Hersenen
Hoe ervaart de Nederlandse vrouw overgangsklachten
Opvliegers 86%Nachtelijk zweten 82%Onregelmatige menstruatie 63%Prikkelbaarheid 56%Dikker worden 52%Slaapproblemen 51%Lusteloosheid 49%Sombere gevoelens 49%Urineverlies 36%Minder zin in sex 33%Droge vagina 27%Rimpels/huidproblemen 21% Brom Care for
Women
Twee soorten klachten• Typische klachten– Opvliegers– Nachtelijke transpiratie– Onregelmatige menstruatie– Gespannen borsten– Vaginale droogheid
Twee soorten klachten
• A-typische klachten– Hoofdpijn– Spier- en gewrichtspijn– Droge ogen, mond, neus– Hartkloppingen– Stemmingswisselingen– Woede en depressiviteit– Angsten– Vergeetachtigheid– Urineverlies– Pijn bij het vrijen
WAT IS EEN OPVLIEGER
Oestrogeendaling Ontregelde thermostaat
Kan gepaard gaan met hartkloppingen, duizeligheid, hyperventilatie, onrustig gevoel
Hoelang kun je last hebben van opvliegers?
• Een kleine minderheid heeft helemaal geen opvliegers
• 82% heeft langer dan 1 jaar last• 50% heeft langer dan 2 jaar last• 26% heeft langer dan 5 jaar last• 10% heeft langer dan 10 jaar last
Invloed op de Opvliegers
De klacht die het meest geassocieerd wordt met de overgang en als meest belastend wordt ervaren
Dalende hoeveelheid vrouwelijk hormoon (oestrogeen) ↘ gebruik evt. hulpmiddelen daling geleidelijk aan
Voeding ↘ kies bewust
Spanning / stress ↘ zorg voor evenwicht
Gewichtstoename rondom de overgang Tragere stofwisseling Minder bewegen Veroorzaakt vetopslag op andere plaatsen → appel / peer
BMI lager 18.5 te licht, gezondheidsrisicoBMI tussen 18.5-25 gezond gewichtBMI tussen 25-30 overgewicht, verhoogd gezondheidsrisicoBMI boven 30 ernstig overgewicht, gezondheidsrisico ernstig verhoogd
Aanmaak geslachtshormonen
= bijnier
= eierstok
vetweefsel
Oorzaak of gevolg?Opvliegers
Slecht slapen
Moe en lusteloos
Depressief
Risico’s van oestrogeentekort
• Hart- en vaatziekten• Botontkalking / osteoporose• Klachten van gewichtstoename &
bloedsuikerschommelingen
Hoge bloeddruk
• Oorzaak• Boven/onderwaarde• Advies
Hart- en vaatziekten doodsoorzaak nr 1
Verhoogd risico op HVZ vanaf de overgang
Beschermende werking valt wegL
Zorg goed voor je hart- en vaten
Vermijd verzadige vetten
Beweeg voldoende 30 min per dag
Meten = weten
Niet beïnvloedbare risicofactoren
Toename van de leeftijdGeslachtHVZ in de familieReeds bestaande HVZ
Beinvloedbare risicofactoren
Roken….. stoppen heeft altijd zin !!Hoge BloeddrukDiabetesOngezond levenAfwijkende cholesterol waarden
Urogenitale klachtenUrine wegen & Geslachtsorganen
De beschermende werking van de oestrogenen valt weg
Verminderde doorbloeding / verandering van het bindweefsel en spierweefsel
Atrofie van de lage urine wegenVeranderingen het bind en spierweefsel Verzakking
Urine verlies
Blaasontsteking
Verzakking
U kunt delen van het plaatje uitvergroten door erop te klikken.
© 2009 NHG
Osteoporose Beschermende werking oestrogenen valt weg
hierdoor verhoogde botafbraak
Zorg goed voor je botten1. Calcium 1000-1500 mg per dag
2. Druk uitoefenen op je botten 3. Voldoende vitamine D
minimaal 15 min per dag buiten > 50 jaar, advies 10 mcg Vit D per dag
Donkere huidskleur/sluier/onvoldoende buiten, advies 20 mcg Vit D per dag
Bewegen is een must !!
Hart conditie & pompfunctieSterkere spierenVoorkomen osteoporose CholesterolverlagendGewichtsbeheersingMentale opkikker
Stabiliteit
Ondersteuning van de overgangsklachten
• Hormonen HST• Homeopathie• FYTO Therapie
HST HormoontherapieHet aanvullen van tekort aan hormonen.
Wanneer wel
Wanneer niet
Belangrijk
Vormen
Afwegingen van voordelen /nadelen
Bij de huisarts/gynaecoloog
Homeopathie
Men gaat ervan uit dat de zieke genezen kan worden door het gebruik van een geneesmiddel dat dezelfde werking heeft als de ziekte zelf.
Voorgeschreven op grond van de klacht.
FYTO-TherapieGebruik maken van de geneeskundige werking van planten
Fyto oestrogenen, voedingstoffen die een hormoonachtige werking hebben sojaproducten oa.
Wanneer wel, overgangsklachten, bescherming osteoporose en HVZ
Wanneer niet, oestrogeen gevoelige tumoren.,
Belangrijk opbouwen in 4-6 weken minimaal 9 mnd en afbouwen bij stoppen, combinatie met vitamines en mineralen het beste resultaat.
Stress !!
Hoeveel ballen blijven in de lucht
Voeding
welke voedingsmiddelen
Slecht slapen
Stemmingswisselingen
Seksualiteit
Oorzaak of gevolg?Opvliegers
Slecht slapen
Moe en lusteloos
Depressief
Of dit ………….?
Wat kunnen wij betekenen
Luisterend oor, de cliënt bepaald het consult 1 uur de tijdInventarisatie van de klachtenPersoonlijk adviesplanOndersteuning bij Gynaecologische en borstkanker Doorverwijzen Presentaties preventieve voorlichtingHealth checksVergoed door het ziektekostenverzekeraar
Het resultaat
Goed geïnformeerd….. kan je beter met de klachten omgaan
Hartelijk dank voor uw aandacht
Graag tot ziens
