28
Woolhouse, R. S., Φιλοσοφία της επιστήμης β': Οι εμπειριστές (μτφρ. Σ. Τσούρτη), Πολύτροπον, Αθήνα 2003, σ. 167-204. [Στις παραπομπές σας, να δίνετε τον αριθμό σελίδων που είναι στην αγκύλη π.χ. (Woolhouse, 2003: 168)]. Τζορτζ Μπέρκλεϊ (1685-1753) Ο Τζορτζ Μπέρκλεϊ γεννήθηκε στην Ιρλανδία, κοντά στο Κίλκενι, το 1685. Σπούδασε ξένες γλώσσες, μαθηματικά και φιλοσοφία στο Κολέγιο της Αγίας Τριάδας του Δουβλίνου, απ' όπου αποφοίτησε το 1707. Χειροτονήθηκε στην Αγγλικανική Εκκλησία το 1710. Στα πρώτα του ταξίδια στο Λονδίνο συνάντησε πολλούς διανοούμενους και ανθρώπους των γραμμάτων, όπως τον Τζόζεφ Άντισον, τον Αλεξάντερ Πόουπ και τον Τζόναθαν Σουίφτ. Τη δεκαετία του 1720, όντας απογοητευμένος από αυτό που θεωρούσε ηθική και πνευματική παρακμή της ευρωπαϊκής κουλτούρας, σχεδίασε την ίδρυση ενός κολεγίου στις Βερμούδες για τους γιους των Άγγλων αποίκων και των ιθαγενών απ' τις Βερμούδες, καθώς και από την αμερικανική [168] ενδοχώρα. Με Βασιλικό Προνόμιο και με κοινοβουλευτική έγκριση, αναχώρησε το 1728 για την Αμερική. Φτάνοντας στο Νιούπορτ, στο Ρόουντ Άιλαντ, αποφάσισε να ιδρύσει εκείτο κολέγιο, αλλά, παρά τις υποσχέσεις, η αναμενόμενη οικονομική ενίσχυση δεν έφτασε, οπότε και επέστρεψε στην Αγγλία. Το 1734 έγινε Επίσκοπος στο Κλόιν και τελικά μετέβη στην Οξφόρδη το 1752, όπου πέθανε ένα χρόνο αργότερα. Το σχέδιο του για τις Βερμούδες, η προσπάθεια του να φτιάξει πισσόνερο προς θεραπεία της δυσεντερίας που έπληττε την Ιρλανδία μετά το σκληρό χειμώνα του 1739-40, καθώς και η ολοφάνερη μεριμνά του για τους ενορίτες του, όλα ήταν αποτελέσματα του ευγενούς και γενναιόδωρου χαρακτήρα του. Σύμφωνα με τον Πόουπ, ήταν προικισμένος με «κάθε αρετή που υπάρχει κάτω απ' τους ουρανούς» 1 , ενώ η σύζυγος του έλεγε ότι «η ταπεινοφροσύνη, η τρυφερότητα, η υπομονή, η γενναιοδωρία και η φιλανθρωπία για το ανθρώπινο σώμα και την ανθρώπινη ψυχή αποτελούσαν το μοναδικό σκοπό όλων των σχεδίων του και του έργου της ζωής του» 2 . Οι ιδέες του Μπέρκλεϊ διαμορφώθηκαν από νωρίς. Το Δοκίμιο του για μια Νέα Θεωρία της Όρασης [Essay towards a New Theory of Vision] εκδόθηκε το 1709, ενώ τον επόμενο χρόνο ακολούθησε το αριστούργημα του Η Πραγματεία σχετικά με τις Αρχές της Ανθρώπινης Γνώσης [A Treatise concerning the Principles of Human 1

Woolhouse, R. S., Φιλοσοφία της επιστήμης β': Οι εμπειριστές (μτφρ. Σ. Τσούρτη), Πολύτροπον, Αθήνα 2003, σ. 167-204

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Ο R.S. Woolhouse εξετάζει τις απόψεις και τα επιχειρήματα αρκετών εκπροσώπων της φιλοσοφίας των νεότερων χρόνων Bacon, Gassendi, Hobbes, Locke, Berkley και Hume- που τείνουν να υπογραμμίσουν το ρόλο και τη σημασία που έχουν η εμπειρία και η παρατήρηση στις απαντήσεις που δίνονται σ αυτά τα ερωτήματα.

Citation preview

  • Woolhouse, R. S., ': (. . ), , 2003, . 167-204.

    [ , .. (Woolhouse, 2003: 168)].

    (1685-1753)

    , , 1685.

    ,

    , ' 1707.

    1710.

    , ,

    . 1720,

    ,

    ' ,

    [168] .

    , 1728 . ,

    , , , ,

    , .

    1734 1752,

    . ,

    1739-40,

    , .

    , '

    1, , ,

    ,

    2.

    .

    [Essay towards a New Theory of Vision] 1709,

    [A Treatise concerning the Principles of Human

    1

  • Knowledge]. , ,

    , , ,

    . ,

    [Three

    Dialogues between Hylas and Philonous] (1713).

    [De Motu - , 1721]

    [The Analyst - , 1735). [169] ,

    ,

    , [Alciphron]

    (1732).

    17 ,

    .

    , ,

    , .

    ,

    ,

    , . ,

    .

    ,

    .

    17 ,

    ' .

    ,

    - , , ( ),

    ,

    , .

    , . [170]

    -, - - .

    . ,

    2

  • ,

    . '

    . , ,

    -.

    , - .

    , -. 17

    -

    . , ,

    ,

    ' .

    ,

    . ,

    - [].

    , ,

    ,

    . , ,

    ,

    , .

    , , '

    , 3.

    ,

    , [171]

    ,

    17 . -

    -

    ,

    .

    ,

    (BP 6). ...

    , ,

    ( 6).

    , , ,

    ( 6).

    3

  • .

    ,

    .

    . ,

    ,

    .

    : ,

    ,

    -

    . [172]

    , ,

    .

    ,

    (BP 87).

    ,

    (BP 87).

    , ,

    , , ' , ,

    (BP 87).

    .

    , (1675),

    . .

    , ,

    , ...

    [] . ,

    . ,

    . [

    ] .

    4

  • ,

    ,

    , [173]

    .

    .

    , .

    ,

    ,

    .

    , ,

    ,

    , . , ,

    ( 19). ,

    , ,

    ( 19).

    , .

    ,

    ,

    ,

    . , , ,

    ,

    ' '

    . ,

    , ,

    [174] ,

    : '

    ...

    (LE 4.11.2.).

    ,

    .

    ,

    5

  • ,

    (BP 19).

    , ,

    17

    16 .

    ,

    (.. ),

    . 17 , ,

    , , -

    .

    ,

    : , '

    .

    , .

    [175] ,

    ' .

    (1697), ,

    , , -

    ,

    . , ,

    ; ;

    ... ;

    ,

    . ,

    ,

    .

    , , ,

    .

    6

  • .

    ' . ,

    , . ' , ,

    .

    [176] ,

    ,

    .

    , .

    , ,

    . , ,

    ,

    , , ;

    ,

    : .

    , , []...

    ,

    (BD iii. 244).

    - .

    .

    . ,

    , . ,

    , ,

    .

    , ,

    , , ,

    , [177]

    (BD iii. 246);

    7

  • , ,

    .

    ,

    . ,

    , ,

    (HE 1.12.1.). ,

    ... []

    .

    ,

    .

    ,

    .

    .

    .

    , .

    ' (BP 40).

    (BP 36)

    (BP 36). , ,

    [178]

    ,

    .

    .

    , ,

    (BD iii. 263). ,

    ,

    (BD iii. 262).

    ... [

    8

  • ] (BD iii. 262).

    ,

    .

    , ,

    . ,

    , .

    ,

    . ,

    .

    , ,

    .

    . ,

    [179] ,

    . - ,

    . -

    ,

    , ' .

    ,

    ,

    , ,

    (BP 42).

    '

    ,

    . ,

    , . ,

    . ,

    , , , .

    - .

    , ,

    .

    :

    ,

    .

    9

  • , ,

    [180] ,

    (BV 2), .

    ...

    (BV 24).

    ,

    .

    ,

    .

    ,

    .

    .

    .

    . '

    .

    , ,

    .

    '

    ,

    ,

    . , ...

    (BV 41). ,

    , , (BV 44),

    ,

    . ,

    . [181]

    , ,

    , ' (BV 45).

    . , .

    , ,

    . .

    ,

    (BV 47).

    1

  • ,

    . , , ,

    , -

    , , . ,

    , ,

    .

    ,

    .

    , ,

    (BV 65).

    , ,

    ,

    (BV 65). ,

    ...

    (BV 65),

    .

    [182] , ,

    . ,

    . ,

    , ,

    , (BV 139);

    ' . ,

    (BV 144). ,

    , ,

    .

    . ,

    , -

    ,

    (BV 147).

    1

  • .

    .

    - '

    -

    , (BV 148).

    ,

    , .

    [183] ;

    . , ,

    , ,

    (esse) (percipi)

    (BP 3).

    , .

    , , ,

    . ,

    , , .

    , ,

    (BP 3). .

    , , ,

    . .

    :

    (BP 3).

    ,

    .

    , ,

    [184] ( ), ( )

    . , ,

    1

  • , , ,

    ,

    . ,

    .

    ,

    (BP 4)

    ...

    . : ,

    , ,

    . ,

    ,

    .

    ,

    .

    , ,

    . , , (BP 1).

    , :

    , .

    . '

    . , [185]

    ,

    . ,

    ,

    . , ,

    .

    ...

    , .

    ,

    , , ,

    , ... '

    1

  • (BP 34). ,

    . , , rerum

    natura '

    - [] '

    (BP 34).

    , .

    , - ,

    , ' ...

    (BP 29). ,

    , (BP 30) ' , .

    , '

    [186]

    , .. , . ,

    , ,

    , (BP 30).

    , ,

    (BP 32).

    .

    ,

    -, ,

    . , , ,

    , ,

    .

    ,

    ,

    , ,

    , .

    , ,

    . ,

    , .

    1

  • ,

    .

    [187] . ' ,

    , ,

    ,

    .

    ,

    .

    , .

    ,

    (BP 31). .

    17

    .

    ' ,

    .

    ,

    .

    ,

    , '

    , ,

    . , ' , ,

    ,

    [188] .

    ,

    ' . , ,

    ' . ,

    ' (BP 48). ,

    1

  • ,

    , , .

    . ,

    , . ,

    ,

    ' .

    .

    ,

    ' ,

    .

    ,

    .

    , ,

    , . [189]

    ,

    , ... [

    ] (BD

    iii. 230) . .

    , .

    , , ,

    . ,

    ,

    ( , )

    .

    ,

    ( , );

    1

  • .

    ,

    .

    . ' ,

    , ,

    ,

    [190] .

    . ,

    ,

    ,

    ( 5);

    ,

    ' .

    ;

    ... ' ...

    ( 23). ,

    . ,

    '

    , , ,

    . , ,

    ... ( 23).

    ,

    ,

    .

    ,

    , ,

    . , , , ,

    [191]

    1

  • ... [] , , ,

    ... ,

    , '

    .

    ... ... ,

    ( 10).

    ,

    .

    .

    .

    ,

    ( 4). ,

    ,

    ( 1). ,

    , .

    ,

    (

    97).

    ( 100):

    , ,

    , ( 97).

    [192] '

    , ,

    universalia. '

    ,

    , , . ,

    ' .

    ,

    ,

    . ,

    1

  • . .

    , , universalia,

    , ;

    , ,

    , '

    ;

    ,

    , ,

    universalia ' . , universalia

    '

    .

    ' .

    , universalia

    .

    [193]

    . ,

    ,

    , .

    , .

    ' . .

    , ,

    .

    '

    , .

    , ,

    .

    ,

    .

    ,

    .

    1

  • .

    ,

    (HW iii. 21).

    .

    , (HW i.

    20). [194] ,

    , , .

    , , " ",

    "" ., ,

    (HW i. 20). ,

    , . ,

    .

    (HW iii. 21). ,

    , , .

    .

    , universalia ,

    , ,

    universalia ...

    ... (GS

    42-3). , , ' ,

    (GS 42-3).

    , , ,

    ' .

    , (GS 46). , ,

    [195]

    , .

    ' ,

    .

    2

  • ,

    (LE 3.3.6). ,

    -

    (LE 3.3.12). . '

    , ,

    ' ... [ ]...

    . , ,

    ,

    ,

    , (LE 3.3.9). , ,

    ... (LE 3.3.12).

    ,

    , ,

    ' ... (LE

    3.3.12).

    ,

    (LE 3.3.11),

    ,

    .

    ,

    [196] (BI 17),

    .

    , , (BI 10).

    ,

    (BI 10).

    ,

    ' (BI 8).

    (BI 10),

    ,

    , ,

    2

  • ,

    (BI 9).

    ,

    , , .

    ,

    . ,

    (BI 16).

    ,

    ; (BI 16) , -

    [197]

    . ,

    ,

    .

    (BI 16)

    , '

    ,

    ' , .

    ,

    ' (BI 16).

    , ,

    (BP 97) ;

    , ,

    (BP 134) ;

    (BP 100). , ,

    ,

    ,

    (BP 85)

    2

  • .

    , .

    [198] ,

    ,

    (BP 101), .

    ,

    (BP 101) 17 ,

    . ,

    , (BP

    101). , ,

    (

    ), ,

    .

    -

    .

    ,

    .

    ,

    (BP 107).

    , .

    ,

    .

    , ,

    ,

    , [199]

    .

    - .

    , ,

    , .

    2

  • (BP 104) ,

    .

    , ,

    Principia [Mathematical Principles

    of Natural Philosophy] (1687) .

    , , ,

    , (BP

    110) .

    (BP 101)

    . ,

    ,

    (BP

    118).

    :

    (BP 118). [200]

    ,

    ,

    .

    . , ' ,

    (BP 119),

    .

    (BP 119).

    ... (BP 120)

    "" (

    119). ( 119)

    ( 120),

    .

    2

  • , ,

    ,

    ,

    ( 125).

    , ,

    ,

    ,

    ... ' ( 123).

    , ( 123)

    [201]

    .

    , ,

    .

    . ,

    , , , -

    , ,

    .

    ,

    .

    .

    ' ,

    . ( 135), ,

    . , '

    , .

    .

    , .

    , , ,

    .

    ,

    . ,

    : ,

    ... [202] ' ,

    2

  • , ...

    (BD iii.232).

    ,

    ,

    . ,

    .

    ,

    . , ,

    (BP 145).

    ,

    .

    ( ), [ ] (BP

    148). .

    ,

    , ,

    .

    ,

    (BP 156) []

    [] .

    ,

    .

    [203]

    (BP 146), ,

    ,

    .

    , , ...

    , (BP 146),

    , , ,

    . , , .

    , ( ,

    ), ,

    , (BP 93),

    2

  • .

    , , .

    ' ,

    , ,

    (BP 92).

    ,

    ,

    (HT 1.1.7.). , ,

    ,

    .

    [204] .

    '

    ' .

    ,

    ... 1,

    ,

    . ,

    ,

    ,

    ,

    , .

    (BP 148),

    , 17

    . ' , ,

    1 Berkeley, Siris: A Chain of Philosophical Reflexions and Inquiries (London, 1744), sect. 64.

    2

  • .

    2