Upload
others
View
1
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
4
WPŁYW UTRZYMANIA RUCHU MASZYN NA USPRAWNIENIE LOGISTYKI
WEWN�TRZNEJ PRZEDSI�BIORSTWA
WALDEMAR BOJAR, KATARZYNA WO�NICKA, ARKADIUSZ NAWROCKI
Streszczenie
Organizacja procesu produkcji wymaga koordynacji szeregu działa�, w�ród któ-
rych jedn� z najwa�niejszych jest logistyka wewn�trzzakładowa. W nowoczesnych
przedsi�biorstwach przestaje ona ju� by� postrzegana wył�cznie jako koszt prowadze-
nia działalno�ci a zyskuje status jednego z kluczowych narz�dzi zarz�dzania.
Szybki rozwój my�li technicznej oraz zwi�zane z tym nowe rozwi�zania w kon-
strukcji i produkcji wyrobów stawiaj� przed producentami szereg wymogów, których
spełnienie nie byłoby mo�liwe bez kompleksowej przebudowy sposobu my�lenia o ja-
ko�ci. Nie da si� osi�gn�� wysokiej jako�ci wyrobów, niskich kosztów i terminowo�ci
ich wykonania a co za tym idzie utrzymania przewagi konkurencyjnej na rynku, bez
utrzymania wysokiej jako�ci pracy i niezawodno�ci funkcjonowania parku maszyn de-
terminuj�cych sprawno�� przepływów strumieni informacyjnych oraz materiałowych.
Artykuł ma na celu ukazanie wpływu procesów utrzymania ruchu na usprawnia-
nie logistyki wewn�trznej przedsi�biorstw. W artykule zostan� zaprezentowane
systemy utrzymania niezawodno�ci maszyn w wybranych przedsi�biorstwach produk-
cyjnych oraz przeprowadzona analiza porównawcza wskazuj�ca ró�nice i podobie�-
stwa w utrzymywaniu zdatno�ci i bezawaryjno�ci maszyn w przedsi�biorstwach ró�-
ni�cych si� pod wzgl�dem specyfiki realizowanych procesów wytwórczych.
Słowa kluczowe: maszyny, logistyka, organizacja, narz�dzia zarz�dzania
Wst�p
Przedsi�biorstwa produkcyjne reprezentuj� jedn� z wiod�cych gał�zi gospodarki krajowej.
Jest to spowodowane tym, i� zatrudnia si� w nich du�� liczb� pracowników fizycznych wspieranych
grup� specjalistów. W strukturze organizacyjnej przedsi�biorstwa produkcyjnego ma miejsce �cisła
współpraca, na zasadzie doradztwa, przede wszystkim z osobami zwi�zanymi z konkretn� bran��, naukowców, ekonomistów, informatyków. Struktura zatrudnienia wymuszana jest przede wszyst-
kim przez konkurencj�, która skłania do wdra�ania nie tylko radykalnych rozwi�za� techno-
logicznych gwarantuj�cych produkt najwy�szej jako�ci, ale równie� implementowania innowacyj-
nych rozwi�za� organizacyjnych [6].
We współczesnej gospodarce rynkowej zwi�ksza si� znaczenie jako�ci, ze wzgl�du na zacho-
dz�ce w niej procesy globalizacji oraz rosn�c� konkurencj�. Jako�� jest nieodzownym elementem
decyduj�cym o pozycji przedsi�biorstwa na rynku oraz o mo�liwo�ciach rozwoju i pozyskiwania
nowych klientów. Konsument jest głównym weryfikatorem jako�ci i to on decyduje, w jakim stop-
niu spełnia ona jego wymagania.
System produkcyjny ka�dego przedsi�biorstwa nie mo�e dobrze funkcjonowa� bez dobrze zor-
ganizowanej logistyki wewn�trznej, a u�ycie ró�nych narz�dzi mo�e znacznie wpłyn�� na optyma-
Studies & Proceedings of Polish Association for Knowledge Management
Nr 78, 2016
5
lizacj� przepływów surowców, komponentów czy wyrobów gotowych. Logistyka wewn�trzzakła-
dowa – odpowiadaj�c za wła�ciwy przepływ, przemieszczanie wszystkich kompo-nentów,
produktów do kolejnych etapów produkcji, a tak�e dostarczenie gotowych wyrobów najwy�szej ja-
ko�ci do magazynu – wpływa znacz�co na organizacj� przebiegu poszczególnych procesów. Jej
funkcjonowanie z kolei jest cz�sto uzale�nione od stosowanego systemu produkcji.
W procesie produkcji mo�na wyró�ni� działania zwi�zane bezpo�rednio z wytwarzaniem pro-
duktów oraz działania pomocnicze, w tym działania logistyczne umo�liwiaj�ce realizacj�zaplanowanych procesów wytwórczych. Zaliczamy do nich takie działania, jak: zarz�dzanie zapa-
sami, organizacja i funkcjonowanie systemu zaopatrzenia materiałowego, utrzymanie zapasów
produkcji w toku, gospodark� magazynow� półproduktów oraz transport wewn�trzny, ale tak�e nie-
zwi�zane z logistyk�, jak: wybór i rozmieszczenie wyposa�enia produkcyjnego, obsługa
eksploatacyjna obiektów i wyposa�enia produkcyjnego czy lokalizacja zakładu produkcyjnego [1].
Realizacja wszystkich zada� w ramach logistyki pozwala okre�li� rodzaj, ilo��, miejsce i czas
u�ycia materiału. Determinuj� one jednocze�nie operacje transportowe, manipulacyjne i magazy-
nowe oraz towarzysz�cy im przepływ informacji [4]. Ka�dy przestój spowodowany uszkodzeniami
parku maszynowego zaburza poprawne funkcjonowanie przepływów materiałowych, a co za tym
idzie zakłóca poprawne funkcjonowanie logistyki wewn�trznej przedsi�biorstwa.
Celem artykułu jest ukazanie wpływu poziomu utrzymania najwy�szej sprawno�ci i niezawod-
no�ci parku maszynowego na usprawnienie funkcjonowania logistyki wewn�trznej. Badania
przeprowadzone były w trzech przedsi�biorstwach w roku 2010 i 2015.
1. Utrzymanie zdatno�ci maszyn
Niezawodno�� jako cecha systemu technicznego jest to jego zdolno�� do realizacji zada�w okre�lonym przedziale czasu i przy ustalonych poziomach oddziaływa� czynników wymuszaj�-cych. Niezawodno�� systemu technicznego w sensie normatywnym mo�na okre�li� jako
prawdopodobie�stwo realizowania zadania przez system w okre�lonym przedziale czasu i przy usta-
lonych poziomach oddziaływania czynników wymuszaj�cych (prawdopodobie�stwo znajdowania
si� systemu w okre�lonej chwili czasu t w stanie zdatno�ci) [2].
Intensywny wzrost automatyzacji procesów produkcyjnych i usługowych oraz post�p tech-
niczny i technologiczny przy jednocze�nie ci�głym wzro�cie wymaga� dotycz�cych bezpiecze�stwa
u�ytkowania maszyn technologicznych i wytworów powoduje zwi�kszenie znaczenia podsystemów
utrzymania ruchu w strukturze przedsi�biorstwa [7].
D��enie do obni�enia kosztów wytwarzania wymusza ograniczenie do minimum przestoi urz�-dze� technologicznych. Przedsi�biorstwa d��� do maksymalnego zmniejszenia czasu niezb�dnego
do wyeliminowania awarii oraz skrócenia czasu zwi�zanego z planowanymi obsługami konserwa-
cyjnymi i odtwarzaj�cymi potencjał u�ytkowy. Te procesy bezpo�rednio wpływaj� na efektywno��przedsi�biorstwa mierzon� wynikami ekonomicznymi.
Ocena procesu eksploatacji obiektów technicznych stanowi podstaw� do przygotowania lep-
szych rozwi�za� w zakresie planowania i realizacji procesów u�ytkowania i obsługiwania,
umo�liwiaj�cych osi�gni�cie przez system wymaganego poziomu niezawodno�ci i bezpiecze�stwa
działania oraz efektywno�ci ekonomicznej.
W systemach eksploatacji maszyn implementowane s� komputerowe systemy wspomagaj�ce
słu�by utrzymania ruchu. Fundamentaln� funkcj� komputerowych programów wspomagaj�cych
Waldemar Bojar, Katarzyna Wo�nicka, Arkadiusz Nawrocki
Wpływ utrzymania ruchu maszyn na usprawnienie logistyki wewn�trznej przedsi�biorstwa
6
słu�by utrzymania ruchu jest rejestracja danych dotycz�cych uszkodze� maszyn. Zaimplemento-
wany system pozwala w sposób automatyczny generowa� okresowe raporty zawieraj�ce uwagi
dotycz�ce uszkodze�, w tym równie� definiowane przez u�ytkowników oprogramowania. Działania
te wspomagaj� w sposób znacz�cy równie� planowanie zagadnie� zwi�zanych z logistyk� we-
wn�trzn� przedsi�biorstw [5].
Wspomaganie decydentów przedsi�biorstw w procesie podejmowania decyzji dotycz�cych ste-
rowania zło�onymi systemami eksploatacji i realizowanymi w nich procesami mo�e opiera� si� na
prognozowaniu zachowania si� systemu eksploatacji oraz ocenie wpływu wybranych wariantów
decyzyjnych na przebieg procesu eksploatacji [2].
2. Charakterystyka badanych przedsi�biorstw
Obiekt X rozpocz�ł działalno�� 4 pa�dziernika 1892 r. Analizowana spółdzielnia zrzesza obec-
nie 251 członków, zatrudnia ponad 100 osób i jest najwi�kszym zakładem pracy na terenie gminy,
w której ma siedzib�. Zakres działalno�ci firmy obejmuje produkcj� twarogów (chudych, półtłu-
stych, tłustych, �mietankowych), galanterii mlecznej (jogurty, kefiry, ma�lanka spo�ywcza), mleka
(2%, 3,2%), �mietanki (18%, 30%), �mietany (wiejskiej i �wie�ej – 12%, 18%), serów dojrzewaj�-cych (Gouda, Edamski, Morski) oraz masła (�mietankowy tłuszcz mleczny, Masło ekstra).
Przedsi�biorstwo posiada własn�, przyzakładow� oczyszczalni� �cieków, która została oddana do
u�ytku w 1997 roku. W 2000 roku zako�czono budow� nowoczesnej linii do produkcji jogurtów,
która umo�liwiła poza produkcj� jogurtów, produkowanie innej galanterii mlecznej w kubki [8].
Na przestrzeni lat 2002–2005 przeprowadzono przebudow� i modernizacj� budynków produkcyj-
nych wraz z zapleczem socjalnym, m in. wybudowano nowy magazyn dystrybucyjny wraz
z dojrzewalni� serów, myjni� samochodow� i magazynem opakowa�. W 2003 roku zamontowano
nowoczesny pasteryzator do mleka i �mietanki, a w 2006 roku uruchomiono nowoczesn� lini� tech-
nologiczn� do produkcji serów dojrzewaj�cych i niedojrzewaj�cych poprzez monta� dwóch kotłów
procesowych WHSS-10, prasy wst�pnego prasowania serów dojrzewaj�cych, stacji mycia w syste-
mie zamkni�tym CIP oraz pakowaczki do pró�niowego pakowania serów niedojrzewaj�cych.
l sierpnia 2005 roku firma X otrzymała decyzj� uprawniaj�c� do produkcji, handlu i przetwórstwa
w nieograniczonej ilo�ci na rynki Wspólnoty Europejskiej. Kolejne inwestycje wdro�one w latach
2010–2014 dotyczyły udoskonale� technologicznych w kierunku automatyzacji procesów poprzez
komputerowe sterowanie m. in. fermentacj� i pasteryzacj� mleka i myciem urz�dze�, co gwarantuje
wy�szy poziom standaryzacji produktów oraz sprawniejsze reagowanie na pojawiaj�ce si� zakłóce-
nia procesów (np. awarie, odchylenia parametrów). Modernizacje technologiczne umo�liwiły firmie
dwukrotne uzyskanie certyfikacji w ramach norm HACCP oraz ISO 9001:2008. Spółdzielnia za
wysok� jako�� produktów i działalno�� uzyskała szereg wyró�nie� i nagród m.in. Nagrod� konsu-
mentów – Najlepszy produkt lata 2010 – Twaróg półtłusty 200g Warszawa 2010 r. Du�a ilo��nagród i wyró�nie� dla twarogu wynika z jego specjalnej receptury. Nie dodaje si� przy jego pro-
dukcji �adnych sztucznych składników. Jest on kluczowym produktem Spółdzielni. Sukces
rynkowy analizowanej firmy jest potwierdzony dynamicznym wzrostem sprzeda�y twarogów oraz
ponad 50cio procentowym wzrostem skupowanego surowca w latach 2010–2015. Drugi obiekt ba-
dawczy Y powstał 31 stycznia 1926 r. Z powodzeniem ł�czy w sobie blisko 90 lat tradycji
z nowoczesnymi technologiami XXI wieku. Analizowana spółdzielnia zrzesza obecnie 1400 człon-
ków i zatrudnia około 300 pracowników. Zakres działalno�ci firmy obejmuje produkcj� serów,
mleka (1,5%, 2%, 3,2%), �mietanki (12%, 18%, 30%) oraz masła (Masło ekstra) i proszków (mleko
Studies & Proceedings of Polish Association for Knowledge Management
Nr 78, 2016
7
w proszku i serwatka w proszku). Przedsi�biorstwo dbaj�c o �rodowisko, pobudowało nowoczesn�przyzakładow� oczyszczalni� �cieków oddan� do u�ytku w 2012 roku.
Firma Y jako pierwsza w polskiej bran�y mleczarskiej wprowadziła jednocze�nie zintegrowany
system ISO 9002 i HACCP na wszystkie produkowane wyroby.
Mleczarnia za swoje osi�gni�cia, głównie na polu zachowania najwy�szej jako�ci, uzyskała
szereg wyró�nie� i nagród m.in. mi�dzy innymi Puchar i 4 miejsce w rankingu 10 najlepszych mle-
czarni w Polsce. Tak�e odnotowuje od lat sukcesywny wzrost produkcji i sprzeda�y [9].
Firma Z działa na rynku poligraficznym od 1985 roku i nale�y do grupy małych i �rednich
przedsi�biorstw, zatrudniaj�c około 100 osób. Zakres działalno�ci przedsi�biorstwa obejmuje druk
materiałów reklamowych, produkcj� etykietek z papieru i kartonu, druk litograficzny kart wizyto-
wych, druków oficjalnych, druk litograficzny plakatów, kalkomanii, etykietek, naklejek
papierowych, produkcj� etykiet samoprzylepnych. Do produkcji wykorzystywane s� głównie tech-
niki fleksograficzne, z któr� firma mo�e ł�czy� sitodruk rolowy. Posiadany przez firm� park
maszynowy pozwala zrealizowa� takie wyroby, jak: etykiety na papierach i foliach samoprzylep-
nych, zwykłych, metalizowanych i termicznych, etykiety wielowarstwowe, wieczka, specjalne
z ukrytym nadrukiem [10].
W 2007 roku zakupiono now� maszyn� fleksograficzn�. Wzrastaj�ce wyra�nie zamówienia
w ostatnich latach wskazuj� na sukces rynkowy firmy.
3. Metody badawcze
Badania ankietowe przeprowadzono w trzech przedsi�biorstwach w roku 2010 i zaktualizo-
wano je w roku 2015. Kwestionariusz zawieraj�cy 28 pyta� o charakterze zamkni�tym
i półotwartym, został skierowany do mened�erów w trzech zakładach produkcyjnych. Pytania do-
tyczyły ró�nych aspektów oceny jako�ci utrzymania parku maszyn technologicznych
w przedsi�biorstwach X, Y i Z. Kwestionariusz opracowano na podstawie metodyki zaproponowa-
nej przez Łunarskiego i Antosza [3].
Kolejnym �ródłem informacji do bada�, była analiza dokumentacji tj. „Dokumentacja tech-
niczno-ruchowa – Układ pasteryzacji mleka o wydajno�ci 10000 l/h” przedsi�biorstwa X. Podobnie
w było w przypadku przedsi�biorstwa Y oraz „Procedura P-13 Nadzór nad wyposa�eniem” firmy Z.
4. Wyniki bada�
Z bada� ankietowych przeprowadzonych w firmach wynika (tab. 1), �e wszystkie badane firmy
maj� długofalow� wizj� odnowy parków maszynowych pod k�tem unowocze�niania technologii,
natomiast tylko w firmie Y dokonuje si� okresowych pomiarów poziomu niezawodno�ci parku ma-
szyn technologicznych (PMT) i polepszania tych parametrów. Przedsi�biorstwo X planuje wdro�y�te elementy w najbli�szej przyszło�ci, natomiast firma Z jest w trakcie ich wdra�ania. W obiekcie Y
słu�by utrzymania ruchu dysponuj� systemami diagnozuj�cymi powoduj�cymi wykrywanie stanów
przedawaryjnych, natomiast w firmach X i Z planuje si� takie systemy w przyszło�ci. Na uwag�zasługuje fakt �wiadomo�ci menad�erów wszystkich przedsi�biorstw w zakresie konieczno�ci po-
prawy bezpiecze�stwa pracy pracowników poprzez okresowe szkolenia operatorów maszyn
i urz�dze�. Poza tym w firmie Y jest wdro�ony, a obiektach X i Z wdra�any jest system zarz�dzania
�rodowiskiem, który obejmuje swoim zasi�giem PMT przy uwzgl�dnieniu konieczno�ci szkole�pracowników-operatorów w celu budowy �wiadomo�ci ekologicznej.
Waldemar Bojar, Katarzyna Wo�nicka, Arkadiusz Nawrocki
Wpływ utrzymania ruchu maszyn na usprawnienie logistyki wewn�trznej przedsi�biorstwa
8
Tabela 1. Wyniki bada� ankietowych
Przedsi�biorstwo X Przedsi�biorstwo Y Przedsi�biorstwo Z
TAK NIE Czy jest
plano-
wane?
Kiedy?
TAK NIE Czy jest
plano-
wane?
Kiedy?
TAK NIE Czy jest
plano-
wane?
Kiedy?
Czy istnieje długofa-
lowy plan odnowy
maszyn, urz�dze�i technologii w celu
zwi�kszenia elastyczno-
�ci i produktywno�ci
PMT?
X X X
Czy organizacja doko-
nuje okresowych ocen
poziomu niezawodno�ci
PMT i podejmuje ak-
tywne działania do
polepszania niezawod-
no�ci?
X TAK
w naj-
bli�szej
przyszło-
�ci
X X W
trakcie
wdra�a-
nia
Czy słu�by utrzymania
ruchu dysponuj� syste-
mami diagnozuj�cymi
powoduj�cymi wykry-
wanie stanów
przedawaryjnych i stale
z nich korzystaj�?
X TAK w
ci�gu 1-2
lat
X X TAK
w ci�gu
1-2 lat
Czy w organizacji ana-
lizuje si� powody
niepełnego wykorzysta-
nia w czasie PMT
i planuje przedsi�wzi�-cia doskonal�ce?
X X X
Czy przeprowadza si�analizy wykorzystania
PMT pod wzgl�dem
mocy (stosunek mocy
pobieranej do zainsta-
lowanej) i czy
podejmuje si� działania
w celu poprawy tego
współczynnika?
X TAK w
ci�gu 1-2
lat
X X NIE
Czy w organizacji zi-
dentyfikowano �ródła
mo�liwych awarii oraz
opracowano sposoby
zapobiegania im,
a w przypadku wyst�-pienia – ograniczenia
X X X
Studies & Proceedings of Polish Association for Knowledge Management
Nr 78, 2016
9
Przedsi�biorstwo X Przedsi�biorstwo Y Przedsi�biorstwo Z
ich szkodliwych
skutków?
Czy organizacja prowa-
dzi okresowe szkolenia
operatorów maszyn
i urz�dze� celem za-
pewnienia bezpiecznej
pracy z wykorzystaniem
PMT?
X X X
Czy w organizacji opra-
cowano i wdro�ono
system zarz�dzania �ro-
dowiskowego
obejmuj�cy swoim
zasi�giem PMT?
X W
trakcie
wdra�a-
nia
X X W
trakcie
wdra�a-
nia
Czy w organizacji pro-
wadzone jest szkolenie
pracowników-operato-
rów w celu budowy
�wiadomo�ci ekologicz-
nej oraz umiej�tno�ci
sterowania PMT mini-
malizuj�cych aspekty
�rodowiskowe?
X W
trakcie
wdra�a-
nia
X X W
trakcie
wdra�a-
nia
ródło: badania własne.
We wszystkich przedsi�biorstwach podobnie wygl�da prowadzenie działa� zapobiegaj�cych
wyst�powaniu awarii. Stosowane s� do tego celu plany przegl�dów maszyn i urz�dze� produkcyj-
nych. Plany te maj� za zadanie ustali� harmonogramy i zakresy przegl�dów dla maszyn/urz�dze�w pewnym okresie. Plan przegl�dów firmy Z sporz�dzany jest na dany miesi�c i zawiera nazw�maszyny, wraz z jej numerem identyfikacyjnym oraz planowany dzie� przegl�du. Plany przegl�dów
w przedsi�biorstwach X i Y sporz�dzane s� natomiast na cały rok i zawieraj� nazw� maszyny wraz
z miejscem jej u�ytkowania oraz miesi�cem i zakresem planowanego przegl�du. Mimo ró�nic
w strukturach planów przegl�dów okresowych w przedsi�biorstwach, maj� one ten sam cel, czyli
zminimalizowa� ryzyko wyst�powania awarii, a tym samym zapewni� ci�gło�� produkcji i zmniej-
szy� koszty zwi�zane z przestojami maszyn i urz�dze�. Z kolei awarie nieplanowane w firmie Z usuwa si�, stosuj�c stanowiskowy i serwisowy zeszyt
pracy maszyny/urz�dzenia. Ostatnio jest tu wdra�any system informatyczny w zakresie utrzymania
ruchu maszyn, w ramach którego ju� obecnie komputery zainstalowane przy ka�dej maszynie reje-
struj� czasy ich przestojów a docelowo pozwoli to tak�e na lokalizacj� przyczyn awarii. W obiektach
X i Y awarie tego typu s� usuwane na podstawie ustnego zgłoszenia (najcz��ciej przez własne słu�by
techniczne), ale przy wykorzystaniu �wietlnych lub d�wi�kowych sygnałów alarmowych pochodz�-cych z systemów automatycznego sterowania produkcji.
W firmie Z wyst�puj� 1 do 2 awarii nieplanowanych na miesi�c, natomiast w przedsi�biorstwie
X �rednio raz na kwartał, a w mleczarni Y raz na 4 miesi�ce. Tak niska liczba tych awarii �wiadczy
Waldemar Bojar, Katarzyna Wo�nicka, Arkadiusz Nawrocki
Wpływ utrzymania ruchu maszyn na usprawnienie logistyki wewn�trznej przedsi�biorstwa
10
o tym, �e w przedsi�biorstwach tych dobrze funkcjonuje profilaktyka w zakresie utrzymania wyso-
kiego poziomu niezawodno�ci maszyn.
Kolejnym podobie�stwem wyst�puj�cym w przedsi�biorstwach X i Z jest fakt, �e stosowane
w nich komputerowe systemy utrzymywania jako�ci i niezawodno�ci maszyn nie s� jeszcze w pełni
wykorzystane i zaawansowane, tzn. wykrywanie przyczyn awarii na podstawie raportów analitycz-
nych z historii awarii nie jest jeszcze obecnie mo�liwe, aczkolwiek w planach rozwój rozwi�za�informatycznych w tym kierunku si� przewiduje W firmie Y został wdro�ony zintegrowany system
informatyczny SAP. Z bada� wynika, �e firma przoduje na tle pozostałych, je�eli chodzi o szybko��usuwania awarii. System wspomaga bowiem skutecznie logistyk� wewn�trzn� przedsi�biorstwa.
We wszystkich badanych firmach nale�y podkre�li� pozytywn� i rosn�c� rol� w usprawnianiu usu-
wania awarii serwisu zewn�trznego (szczególnie gwarantuj�cego w przypadku mleczar� skuteczn�napraw� w ci�gu doby).
W badanych firmach systemy utrzymania niezawodno�ci maszyn słu�� osi�ganiu wysokiej
efektywno�ci i jako�ci produkcji satysfakcjonuj�cej klientów oraz zapewniaj� sprawne działanie lo-
gistyki wewn�trznej przedsi�biorstw.
Mo�na wyodr�bni� tak�e ró�ne cele wdra�ania tych systemów. Przedsi�biorstwa X i Y musiały
wprowadzi� je tak�e, obok przyczyn rynkowych, z przyczyn prawnych ze wzgl�du na wymogi sta-
wiane producentom �ywno�ci, natomiast firma Z w wyniku konieczno�ci zapewnienia bezpiecznych
warunków pracy pracownikom.
W badanych przedsi�biorstwach omawiane systemy utrzymania jako�ci i niezawodno�ci ma-
szyn oraz urz�dze� s� integraln� cz��ci� zatwierdzonych tam systemów zapewnienia wysokiej
jako�ci produktów klasy zarz�dzania procesami. W trzech badanych przedsi�biorstwach s� wdro-
�one normy ISO 9001:2008 i HACCP. W systemach tych wymaga si� stosowania podobnej
dokumentacji, co porz�dkuje i standaryzuje realizowane procesy wytwórcze. W przyszło�ci firmy
zamierzaj� wdra�a� jeszcze bardziej zaawansowane standardy zwi�kszaj�ce ich przewagi konku-
rencyjne, jak np. w obiekcie X ju� w przyszłym roku podejmie si� działania na rzecz wdro�enia
normy ISO 22000 zintegrowane z systemem HACCP oraz standardu jako�ci IFS, który w obiekcie
Y sprawdza si� od kilku lat.
5. Podsumowanie
W artykule dowiedziono, i� badane przedsi�biorstwa produkcyjne stosuj� dostosowane do ich
poziomu rozwoju technologicznego oraz wymaga� otoczenia zewn�trznego odpowiednie metody
oceny jako�ci pracy maszyn. Dowodem tego jest z jednej strony bardzo niska liczba awarii niepla-
nowanych, które rejestruje si� w analizowanych firmach oraz dobre wyniki działalno�ci w postaci
rosn�cych zamówie� i osi�ganej sprzeda�y.
Szczegółowa analiza i ocena systemów zapewnienia wysokiej jako�ci i niezawodno�ci w dwóch
wybranych bran�ach wskazuje na pewne podobie�stwa i ró�nice.
Cech� wspóln� stosowanych systemów we wszystkich firmach jest wysoka ranga profilaktyki,
czyli okresowych przegl�dów maszyn i urz�dze�. Niezale�nie od uwarunkowa� zwi�zanych z wymaganiami klientów w zakresie jako�ci produk-
tów, w przedsi�biorstwach przetwórstwa mleka metody utrzymywania niezawodno�ci maszyn
narzucaj� wymogi formalno-prawne zwi�zane z bezpiecze�stwem �ywno�ci, a w przypadku firmy
poligraficznej zwi�zane z bezpiecze�stwem pracowników.
Studies & Proceedings of Polish Association for Knowledge Management
Nr 78, 2016
11
Wy�sza cz�stotliwo�� wyst�powania awarii nieplanowanych w bran�y poligraficznej w porów-
naniu z przetwórniami mleka powoduje, �e w tej pierwszej firmie stosowana jest specjalna
dokumentacja do monitorowania planowanych i wykonanych napraw z tym zwi�zanych, natomiast
w mleczarniach nie było takiej potrzeby z uwagi na sporadyczno�� napraw nieplanowych, chocia�doskonalenie w tym zakresie ju� wyst�puje.
Firma Y posiada zaimplementowany zintegrowany system SAP, a w obiekcie X i Z i poziom
komputeryzacji tak�e w zakresie utrzymania maszyn ci�gle wzrasta, dzi�ki czemu logistyka
wewn�trzna w badanych firmach funkcjonuje coraz sprawniej. Bardziej zaawansowany jej poziom
jest obserwowany w obiekcie Y na tle pozostałych przedsi�biorstw.
W przyszło�ci potrzeba coraz bardziej zaawansowanego poziomu informatyzacji si� pojawi
i wówczas nawet mniejsze firmy podejm� ten proces jako wyzwanie, tak�e na skutek komplikuj�-cych si� powi�za� kooperacyjnych w ła�cuchach dostaw i sieciach biznesu.
Bibliografia
[1] Hope, C. A. and Muhlemann, A. P., Service Operations Management: Strategy, Design and
Delivery, Prentice Hall, Hemel Hempstead, 1997.
[2] Landowski B., Woropay M., Neubauer A., Sterowanie niezawodno�ci� w systemach trans-
portowych, Biblioteka Problemów Eksploatacji, ITE, Radom 2004.
[3] Łunarski J., Antosz K., Ocena stanu parku maszyn technologicznych w przedsi�biorstwie,
„Zarz�dzanie Przedsi�biorstwem”, 2007, nr 2.
[4] Nowosielski S., Zarz�dzanie produkcj�. Uj�cie controllingowe, Wydawnictwo Akademii
Ekonomicznej, Wrocław 2001.
[5] Selech J., Kurczewski P., Metoda szacowania kosztu cyklu �ycia (LCC) i jej zastosowanie
w dziedzinie budowy i eksploatacji obiektów technicznych, „In�ynieria i Aparatura Che-
miczna”, 2010, Vol. 5.
[6] Szeloch R., Kłos S., Analiza efektywno�ci wykorzystania informatycznych systemów do wspo-
magania zarz�dzania produkcj�, „Zarz�dzanie przedsi�biorstwem” 2015, nr 2.
[7] ółtowski B., Landowski B., Przybyli�ski B., Projektowanie eksploatacji maszyn, Byd-
goszcz-Radom 2012.
[8] Strona internetowa przedsi�biorstwa X – dost�p 03.01.2011 i 20.06.2015 rok.
[9] Strona internetowa przedsi�biorstwa Y – dost�p 20.06.2015 rok.
[10]Strona internetowa przedsi�biorstwa Z – dost�p 18.12.2010 r. i 20.06.2015 rok.
Waldemar Bojar, Katarzyna Wo�nicka, Arkadiusz Nawrocki
Wpływ utrzymania ruchu maszyn na usprawnienie logistyki wewn�trznej przedsi�biorstwa
12
THE IMPACT OF MAINTENANCE MACHINES TO IMPROVE INTERNAL
LOGISTICS COMPANIES
Summary
Organization of the manufacturing process requires the coordination of a series
of measures, among which one of the most important is The in-house logistics. In mod-
ern companies it ceases to no longer be seen only as a cost of doing business and
gaining status as one of the key management tools.
The rapid development of technical thought and the related new solutions in the
design and manufacture of manufacturers have put a number of requirements which
must be met would not be possible without the comprehensive redevelopment way of
thinking about quality. It is impossible to achieve high quality products, low cost and
timeliness of their execution and thus maintaining a competitive advantage in the mar-
ket, without maintaining high quality work and reliability of the machine park's crucial
efficiency streams flow of information and materials.
Article aims to show the impact of maintenance processes to improve internal
logistics companies. The paper will be presented systems to maintain the reliability of
machines in selected manufacturing companies and comparative analysis indicating
the differences and similarities in maintaining the airworthiness and uptime of ma-
chinery in enterprises differ in terms of the specifics of the processes.
Keywords: machines, logistics, key management tools, organization
Waldemar Bojar
Katarzyna Wo�nicka
Arkadiusz Nawrocki
Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy
Ul. Fordo�ska 430, 85-790 Bydgoszcz
e-mail: [email protected]
13
ANALIZA ROZWI�ZA� LOGISTYCZNYCH I MARKETINGOWYCH
�RÓDŁEM PRZEWAGI KONKURENCYJNEJ W ROZWOJU SEKTORA MIKRO PRZEDSI�BIORSTW
LUDOSŁAW DRELICHOWSKI, TOMASZ DRELICHOWSKI,
DANIEL ZWIERZCHOWSKI, KRZYSZTOF ŁUKOMSKI
Streszczenie
Celem artykułu było dokonanie analizy rozwi�za� logistycznych i marketingo-
wych, które stanowi� �ródło przewagi konkurencyjnej w działalno�ci e-biznesu.
W artykule ukazano wpływ rozwoju e-biznesu na dynamik� rozwoju sektora MSP.
Zaprezentowane zostały równie� kryteria doboru partnerów logistycznych na przykła-
dzie bran�y poligraficznej a tak�e przedstawiono uwarunkowania doboru partnerów
w logistyce zaopatrzenia i dystrybucji wyrobów oraz procesów outsourcingowych.
Słowa kluczowe: mikro przedsi�biorstwa, konkurencyjno��, e-biznes
Wprowadzenie
Sektor Małych i �rednich Przedsi�biorstw (MSP) stanowi dominuj�c� struktur� organizacji go-
spodarczych w Polsce oraz w krajach Unii Europejskiej. Działalno�� MSP staje si� w ten sposób
kluczowa do rozwoju gospodarczego poszczególnych krajów [12, 433–442]. Okres 25 lat rynkowej
transformacji polskiej gospodarki charakteryzował si� dynamicznym przyrostem ró�nych form pro-
wadzenia działalno�ci gospodarczej.
Ustawa z dnia 28 grudnia 1989 r. o zmianie w zasadach prowadzenia na terytorium Polskiej
Rzeczypospolitej Ludowej działalno�ci gospodarczej, stanowiła znaczne wyprzedzenie dla zdyna-
mizowania indywidualnej przedsi�biorczo�ci. Drastyczna nierównowaga rynkowa i wysoki poziom
inflacji stanowiło zagro�enie i równocze�nie szans� dla coraz ch�tniej podejmowanej indywidualnej
działalno�ci gospodarczej (tworzonej cz�sto, jako alternatywa dla zredukowanych miejsc pracy
w przedsi�biorstwach pa�stwowych i spółdzielczych).
Poni�ej przedstawiono dynamik� zmian liczby zarejestrowanych przedsi�biorstw sektora MSP
na podstawie danych publikowanych w ramach �ródeł GUS (rysunek nr 1). Przedstawione dane
pozwalaj� porówna� tendencje zmian znaczenia sektora MSP w procesie transformacji polskiej go-
spodarki. Zilustrowane dane s� szeroko omawiane w serii raportów opracowanych i wydanych na
zlecenie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsi�biorczo�ci [14].
W artykule ukazano wpływ rozwoju e-biznesu na dynamik� rozwoju sektora MSP. Zaprezen-
towano kryteria doboru partnerów logistycznych na przykładzie bran�y poligraficznej.
Przedstawiono równie� uwarunkowania doboru partnerów w logistyce zaopatrzenia i dystrybucji
wyrobów oraz procesów outsourcingowych. Charakterystyk� rozwoju obiektów bada� oparto na
podstawie wybranych kryteriów techniczno-organizacyjnych.
Celem artykułu było dokonanie analizy rozwi�za� logistycznych i marketingowych, które sta-
nowi� �ródło przewagi konkurencyjnej w działalno�ci przedsi�biorstw e-biznesu.
Ludosław Drelichowski, Tomasz Drelichowski, Daniel Zwierzchowski, Krzysztof Łukomski
Analiza rozwi�za� logistycznych i marketingowych �ródłem przewagi konkurencyjnej
w rozwoju sektora mikro przedsi�biorstw
14
Rysunek 1. Liczba podmiotów gospodarki wpisanych do rejestru REGON od 1995 roku
ródło: opracowanie własne na podstawie GUS.
1. Wpływ rozwoju e-biznesu na dynamik� rozwoju sektora MSP
Liczne pozycje literatury dotycz�ce aspektów funkcjonowania i rozwoju e-biznesu obejmuj�publikacje naukowe dotycz�ce bada� empirycznych wybranych problemów obszaru działalno�ci
naukowej i współczesnej gospodarki [10, 56–66], [13, 256–268]. Bardzo wa�n� rol� w upowszech-
nianiu wiedzy o uwarunkowaniach prowadzenia działalno�ci w obszarze e-biznesu stanowi�opracowania w formie monografii ujmuj�ce kompleksowo uj�te aspekty jego uwarunkowa� teore-
tycznych i praktycznych. Do wa�nych pozycji z tego zakresu nale�y wskaza� prac� zbiorow� p.t.
Biblia e-biznesu [1]. Nale�y mie� �wiadomo��, �e tre�ci zawarte w dziewi�ciu obszernych rozdzia-
łach b�d� nieuchronnie podlegały dezaktualizacji. Tylko selektywne ich rozpoznanie mo�e by�pomocne w pracach badawczych oraz prowadzeniu działalno�ci w e-biznesie [9, 74–78], [11, 129–
141]. Bardzo wa�n� rol� w rozpoznaniu uwarunkowa� rozwojowych e-biznesu, stanowi� cz�st-
kowe, regionalne badania oczekiwa� i ocen problemów postrzeganych przez konsumentów, którzy
determinuj� tempo ekspansji tej działalno�ci. T� grup� prac reprezentuj� przykładowe publikacje:
[2, 28–38], [3, 71–81], [4, 109–119], [5, 16–28].
Powy�sze pozycje literatury wskazuj�, �e podj�te wcze�niej prace badawcze realizowane w ra-
mach Katedry Informatyki w Zarz�dzaniu, Wydziału Zarz�dzania, Uniwersytetu Technologiczno-
Przyrodniczego w Bydgoszczy stanowiły punkt wyj�cia do praktycznej działalno�ci e-biznesowej
realizowanej przy udziale autorów cytowanych wcze�niej prac. Podstaw� metodyki bada� realizo-
wanych w niniejszej pracy stanowi analiza rozwi�za� logistycznych i marketingowych firm
internetowych:
A. Drecotton s.c. B.L.T.S. Drelichowscy – reprezentuj�ca działalno�� handlowo-usługow�w zakresie projektowania i sprzeda�y tkanin i pasmanterii.
B. Drukarnia Naklejek Polinal – prowadz�ca działalno�� w zakresie projektowania, produkcji
i dystrybucji nalepek słu��cych identyfikacji produktów.
Studies & Proceedings of Polish Association for Knowledge Management
Nr 78, 2016
15
2. Kształtowanie si� rynku produkcji i dystrybucji tkanin bawełnianych i rola tendencji prosumer
Kilka lat temu na rynku tkanin bawełnianych przeznaczonych na produkcj� po�cieli dzieci�cych
panowała stagnacja. Wykorzystywane wzory były bardzo ograniczone i powielały si� u wi�kszo�ci
producentów. Upadaj�ce firmy tkackie tkanin bawełnianych i lnianych pozostawiły spor� luk� na
rynku. Rynek zapełniony był tkaninami stokowymi, których produkcja w Polsce o zbli�onej jako�ci
nie była opłacalna. Podj�ta działalno�� w zakresie sprzeda�y tkanin bawełnianych wymagała im-
portu wi�kszo�ci dobrze sprzedaj�cych si� wzorów od dostawców z ró�nych krajów Europy, które
stanowiły około 90% udziału w sprzeda�y.
Głównymi odbiorcami tkanin w przedsi�biorstwie Drecotton s� firmy, które twarz� produkty
gotowe dla klienta ko�cowego. Tworzenie własnej kolekcji we współpracy z klientami pozwoliło
zbudowa� b�d�c� w stałej ofercie kolekcj� wzorów dzieci�cych. Niezmienn� popularno�ci� ciesz�si� wzory oszcz�dne w stylistyce, które s� uniwersalne dla wi�kszo�ci klientów oferowane w szero-
kiej gamie wzorów i kolorów. W działalno�ci projektowej i d��eniu do mo�liwie efektywnej obsługi
potrzeb klienta, identyfikowane s� oczekiwania klientów w zakresie wzornictwa i struktury asorty-
mentowej produktów na zasadzie prosumer. Zlecana produkcja własnych wzorów wymaga
uruchomienia kilkusetmetrowych partii zlece� ka�dego wzoru, co wyznacza wysoki poziom ryzyka
firmy projektuj�cej i musi pokry� wszystkie koszty uruchomienia nowego wyrobu. �wiadomi tego
ryzyka odbiorcy – zwłaszcza potrzeb patchwork (rzemiosła artystycznego), ceni�cy sobie bogate
wzornictwo i skoordynowane mo�liwo�ci zakupu niezb�dnych dodatków pasmanteryjnych, poda-
wali dostawc� surowca na swoich portalach społeczno�ciowych, promuj�c nieodpłatnie wchodz�c�na rynek firm� Drecotton. Przykład ten stanowi wariant efektów marketingowych osi�ganych na
platformach portali społeczno�ciowych, stanowi�cy warto�� dodan� satysfakcji klienta z poziomu
�wiadczonej usługi.
3. Kryteria doboru partnerów logistycznych w rozwoju usług poligraficznych
Dobór partnerów logistycznych w przedsi�biorstwie zale�y od sprawno�ci, dyspozycyjno�ci
i niezawodno�ci operatora realizuj�cego funkcj� zaopatrzenia i dystrybucji w przedsi�biorstwie [7,
12733–12744], [8, 774–789]. W Drukarni Naklejek Polinal, o wyborze dostawców decyduj� czyn-
niki poza cenowe, niezwi�zane bezpo�rednio z walorami produktów u�ywanych do produkcji.
Podstawowym materiałem do produkcji naklejek s� media w postaci folii samoprzylepnych do-
st�pne zarówno w rolach o równych szeroko�ciach, jak i w arkuszach w ró�nych kolorach
i rodzajach kleju oraz grubo�ci. Współpraca z dobrym partnerem logistycznym obni�a koszty po-
przez brak konieczno�ci magazynowania zapasów produktów, które maj� okre�lony termin
przydatno�ci do u�ycia lub dezaktualizuj� si�. Ceny usług operatorów logistycznych dostarczaj�-cych produkty maj� bezpo�redni wpływ na ko�cow� cen� produktu, która porównywana jest
z najbli�sz� konkurencj�. Wdro�enie minimum produkcyjnego wynikaj�cego z kosztów przygotowania i uruchomienia
indywidualnej produkcji jest znacz�c� barier� dla małych firm rozpoczynaj�cych działalno�� lub
osób prywatnych w podj�ciu decyzji o zło�eniu zamówienia. Czynnikiem niemierzalnym, ale
uwzgl�dnianym w wyborze firmy kurierskiej jest te� marka dostawcy. Dzieje si� tak w przypadku
usług i produktów "premium", które same charakteryzuj� si� wysok� jako�ci� a dotycz� równie�sposobu i systemu dostarczenia produktu.
Ludosław Drelichowski, Tomasz Drelichowski, Daniel Zwierzchowski, Krzysztof Łukomski
Analiza rozwi�za� logistycznych i marketingowych �ródłem przewagi konkurencyjnej
w rozwoju sektora mikro przedsi�biorstw
16
Z do�wiadcze� obydwu badanych firm do najwa�niejszych niemierzalnych kryteriów nale�y
zaliczy�: − indywidualne podej�cie do potrzeb,
− komunikacja z klientem,
− systemowo�� działania i standardy firmy.
W zakresie kryteriów mierzalnych zalicza si� nast�puj�ce:
− ilo�� dostarczonych przesyłek w czasie,
− ilo�� zwrotów,
− reklamacje,
− ubezpieczenie paczek,
− wagi i gabaryty,
− dost�pno�� materiałów opakowaniowych.
4. Uwarunkowania doboru partnerów w logistyce zaopatrzenia i dystrybucji wyrobów oraz procesów outsourcingowych na przykładzie firmy Drecotton
Kryteria wyboru rozwi�za� logistycznych musz� uwzgl�dnia� regulacje prawne, których kon-
sekwencje zmieniaj� relacje w zale�no�ci czy opłaty transakcji dokonuje osoba prawna czy fizyczna.
Zasada, �e cena listów poleconych zwolniona jest z podatku VAT tylko dla klientów indywidual-
nych powoduje, �e koszt wysyłki przez firm� jest wy�szy o naliczony podatek 23% VAT, co
komplikuje rozliczenia kosztów przesyłki. Dlatego te� w badanej firmie po pewnym czasie doko-
nano wyboru, prostej i relatywnie taniej usługi kurierskiej, rezygnuj�c całkowicie z mo�liwo�ci
wysyłek zamówie� w opcji przesyłki małych zamówie� listem poleconym. Obni�ka taryf przesyłek
kurierskich spowodowała to, �e przesyłki realizowane w trybie usług kurierskich mie�ciły si� w cenach przesyłek listowych przy znacznie krótszym terminie dostaw, co sprzyja satysfakcji klien-
tów i konkurencyjno�ci w terminach ich obsługi.
Na pocz�tku działalno�ci firma Drecotton oferowała wysyłk� kuriersk� firm� DPD, ale rozwo-
jowym partnerem stał� si� Poczta Polska �wiadcz�ca około 90% usług kurierskich, których ceny
jednostkowe były systematycznie negocjowane wraz z istotnym wzrostem warto�ci miesi�cznych
usług.
Przy wyborze firmy kurierskiej niezwykle wa�ne znaczenie maj� kierowcy, z którymi realizo-
wana jest operacyjna współpraca, oceniani pozytywnie w odniesieniu do cytowanego ju� partnera.
Priorytetem dla firmy jest szybko�� realizacji zamówie�. Zamówienia opłacone do godziny 15:00
zwykle zostaj� wysłane jeszcze tego samego dnia, dlatego te� niezb�dnym warunkiem współpracy
z Poczt� Polsk�, był odbiór zamówie� mi�dzy godzin� 15:30, a 16:00. Dzi�ki temu, �e dostawy do
firmy realizowane s� w godzinach przedpołudniowych, pozwala to na wykorzystanie otrzymanych
tkanin jeszcze tego samego dnia. Indywidualne negocjacje poziomu obni�ki cen przesyłek wraz
z istotnym wzrostem warto�ci faktury za usługi, rzutuj� na konkurencyjno�� usług Poczty Polskiej,
co omówiono w publikacji [6, 12642–12650].
Przy wysyłkach poza granice Polski partnerem jest DPD oraz po�rednik firmy GLS (OlzaLogi-
stic), dzi�ki któremu mo�liwe było obni�enie kosztów przesyłek w UE. Wad� tego rozwi�zania jest
czas dor�czenia zamówienia, poniewa� na wysyłk� do sortowni w Czechach potrzebny czas 1–2 dni
roboczych (rysunek nr 2).
Studies & Proceedings of Polish Association for Knowledge Management
Nr 78, 2016
17
Rysunek 2. Schemat działania centrum logistycznego firmy kurierskiej
ródło: [15].
Logistyka zaopatrzenia z krajów Europy zachodniej stanowi skomplikowany, specyficzny pro-
ces. Na otrzymanie zamówienia z Francji nale�y planowa� 1 tydzie� od momentu wysyłki. Niemcy
i UK to najcz��ciej 3–5 dni roboczych. Aktualnie przygotowane jest rozpocz�cie współpracy z firm�kuriersk�, która zajmuje si� wysyłk� zamówie� do Rosji. W zwi�zku z wieloma pytaniami o mo�-liwo�� wysyłki zamówie� na teren Rosji przygotowane s� zmiany skryptów sklepu internetowego
w taki sposób, aby umo�liwiał automatyczne wyliczenie kosztów zamówienia, co dodatkowo kom-
plikuje doliczanie kosztu agencji celnej.
Z najwi�kszymi dostawcami dominuje transport dedykowany, zwłaszcza w przypadku, gdy
skala dostawy to kilka tysi�cy metrów, co pozwala na obni�enie kosztów transportu i realizacj�zamówienia w krótszym czasie ni� poprzez firm� kuriersk�. Sygnalizowane przykłady rozwi�za�logistyki zaopatrzenia i dystrybucji wskazuj� na znaczenie wyboru rozwi�za� logistycznych dla
konkurencyjno�ci firmy.
5. Organizacyjne i produktowe rozwi�zania zastosowane w firmie brany poligraficznej
Jednym z przykładów wykorzystania Internetu w rozwoju mikro firm jest Drukarnia Naklejek
Polinal, która zaimplementowała wiele rozwi�za� internetowych w celach marketingowych, logi-
stycznych i organizacyjnych. Firma specjalizuje si� w druku małoformatowych u�ytków na mate-
riałach samoprzylepnych, uzyskuj�c dzi�ki specjalizacji w�ski zakres profesjonalnych produktów
do znakowania i etykietowania.
Od pocz�tku istnienia firmy, wła�ciciele firmy skupili si� na wykorzystaniu Internetu do pre-
zentacji swojej oferty. Przez pierwsze trzy lata działania firma skupiała si� na działalno�ci
poligraficznej w modelu agencyjnym, jako agencja marketingowa. Ten sposób działalno�ci nie gwa-
rantował odniesienia sukcesu, ale przyczynił si� do zdobycia wiedzy i do�wiadczenia w dziedzinie
Ludosław Drelichowski, Tomasz Drelichowski, Daniel Zwierzchowski, Krzysztof Łukomski
Analiza rozwi�za� logistycznych i marketingowych �ródłem przewagi konkurencyjnej
w rozwoju sektora mikro przedsi�biorstw
18
marketingu internetowego. Przyczyniło si� to do poznania zasad prowadzenia działalno�ci interne-
towej i zostało wykorzystane do rozwoju własnej firmy zilustrowane rozwojem firmy zestawionym
w tabeli 1.
Tabela 1. Ilo�� zamówie� realizowanych przez Drukarni� Naklejek Polinal
Rok działania firmy Ilo�� zrealizowanych zlece� Ilo�� zlece� do 31.07
2005 – pierwsze zamówienie – 03.10.2005 51 0
2006 – działalno�� agencyjna 302 b.d.
2007 – działalno�� agencyjna 318 b.d.
2008 – powstaj� dwie firmy 342 b.d.
2009 – zakup pierwszej maszyny produkcyjnej 408 b.d.
2010 – wybór niszy rynkowej i specjalizacja 491 b.d.
2011 – nowe inwestycje w maszyny i urz�dze-
nia 519 b.d.
2012 – nowe zatrudnienia pracowników 632 381
2013 – zmiana lokalizacji na wi�ksz� 728 446
2014 – zmiana systemu fakturowo-ksi�gowego 954 515
2015 – zauwa�alny wzrost ilo�ci zlece� 1200 (prognoza) 707
ródło: opracowanie własne.
Z uwagi na fakt, �e ostatnie dane ilo�ci zamówie� w 2015 r. dotycz� miesi�ca lipca dla zobra-
zowania przyrostu ilo�ci zlece� w poszczególnych miesi�cach i struktury ich rozkładu
przedstawiono równie� dane odnosz�ce si� do tego miesi�ca. Rok 2005 był pierwszym rokiem dzia-
łania firmy. Firma rozpocz�ła działalno�� z pocz�tkiem wrze�nia. Pierwsze 3 miesi�ce były okresem
wdra�ania pierwszych witryn internetowych i budowania zaplecza internetowego w celu promocji
oferty w sieci. Pierwsze zamówienie internetowe zostało przyj�te w dniu 03.10.2005 r. W listopa-
dzie 2009 r. po nieco ponad 3 latach działania podj�to decyzj� o zakupie pierwszej maszyny
produkcyjnej a z pocz�tkiem 2010 r. podj�to decyzj� o zmianie strategii dalszego rozwoju firmy
i wyborze w�skiej niszy rynkowej zwi�zanej z drukiem naklejek.
Lata 2013–2015 to dla firmy okres najwi�kszych zmian. Dotyczy to zarówno zmiany lokalizacji
na wi�ksz�, zwi�kszenia zatrudnienia, nowych inwestycji oraz zamiany systemu fakturowo ksi�go-
wego. Ilo�� kontrahentów wprowadzonych od nowa po zmianie systemu fakturowo ksi�gowego od
1.07.2014 r. do 31.07.2015 r. wyniosła 495 odbiorców. Dla tych odbiorców zrealizowano 1661 za-
mówie�, z czego wynika, �e w ci�gu ostatnich 20 miesi�cy (ponad 1,5 roku) ka�dy z klientów
ponawiał zamówienia ponad 3 razy. Z uwagi na wysok� jako�� wykonania zamówienia naklejek s�ponawiane przez wi�kszo�� obsłu�onych klientów. �rednio po około 6 miesi�cach pojawia si� ko-
lejna potrzeba dokonania zakupu.
Według prognoz opartych o dotychczasow� działalno�� i w odniesieniu do ilo�ci zlece� zreali-
zowanych do ko�ca lipca 2015 r. ilo�� zamówie� mo�e przekroczy� 1200.
Studies & Proceedings of Polish Association for Knowledge Management
Nr 78, 2016
19
6. Wybór form organizacyjnych i skali działalno�ci handlowo-usługowej przedsi�biorstwa Drecotton
Przedsi�biorstwo Drecotton stanowiło kontynuacj� 30 letniej działalno�ci firmy rodzinnej
o przeprofilowanym na e-biznes zakresie. Firm�, utrzymywan� na bardzo zmiennym i niskim po-
ziomie usług ukierunkowano na sprzeda� tkanin i pasmanterii od kwietnia 2012 r. z wykorzystaniem
platformy Portalu aukcyjnego ALLEGRO. Od pocz�tku nowej działalno�ci priorytetowo trakto-
wano rozwi�zanie problem kompleksowego zaopatrzenia firm rzemiosła artystycznego bran�y
tekstylno-dekoracyjnej. W pocz�tkowej fazie rozwoju działalno�ci firmy korzystano z własnych po-
mieszcze�, a wszystkie nadwy�ki finansowe przeznaczane były na poszerzenie asortymentu
oferowanych produktów poprzez tworzenie zapasów operacyjnych.
W pierwszym kwartale 2013 r. uznano, �e wybrany profil działalno�ci oraz rozwi�zania obsługi
klienta zostały zweryfikowane pozytywne i celowy jest rozwój nowych form działalno�ci. Zostały
podj�te prace nad stworzeniem własnego sklepu internetowego opartego na silniku PrestaShop.
Pierwsze zamówienie w sklepie internetowym zostało zło�one 4.07.2013 r. Do ko�ca 2013 r. przez
sklep internetowy Drecotton zrealizowanych zostało ponad 1500 zamówie�, w 2014 r. – 8700,
a w pierwszym półroczu 2015 r. – 7900 zamówie�. Regularny wzrost stanów magazynowych i wzrost ilo�ci klientów uzasadnił w listopadzie 2012
r. wynaj�cie pomieszcze� biurowych oraz zatrudnienia osób do pomocy przy realizacji zamówie�. Ci�gły wzrost asortymentu oraz produkcja własnych wzorów zmusiła firm� na przełomie 2013/2014
r. do zmiany wynajmowanego lokalu o dwukrotnie wi�kszej powierzchni oraz do regularnego za-
trudniania dodatkowych pracowników. W zwi�zku ze wzrastaj�ca ilo�ci� klientów z Bydgoszczy
postanowiono otworzy� w maju 2015 r. sklep stacjonarny zaopatrzony w produkty głównie ze
sklepu internetowego. W sierpniu 2015 r. firma zatrudnia na umow� o prac� siedmiu pracowników
oraz dwóch na umow� zlecenie.
Z dniem 1.01.2015 r. dokonano zmiany nazwy handlowej Drecotton na działaj�c� w formie
spółki cywilnej o wy�ej wymienionej nazwie, w której dominuj�ce udziały, posiadaj� przedstawi-
ciele nowego pokolenia firmy rodzinnej.
7. Podsumowanie
Na tle danych dotycz�cych ilo�ci zarejestrowanych organizacji w okresie 15-lecia mo�na oceni�tendencje w zakresie tworzenia nowych organizacji z pocz�tkiem XXI wieku, kiedy e-biznes cha-
rakteryzował si� wielokierunkowym rozwojem. W artykule ukazany został wpływ rozwoju
e-biznesu na dynamik� rozwoju sektora MSP. W tre�ci rozdziałów zaprezentowane zostały kryteria
doboru partnerów logistycznych na przykładzie bran�y poligraficznej, zostały równie� przedsta-
wione uwarunkowania doboru partnerów w logistyce zaopatrzenia i dystrybucji wyrobów oraz
procesów outsourcingowych.
Celem artykułu było dokonanie analizy rozwi�za� logistycznych i marketingowych, które sta-
nowi� �ródło przewagi konkurencyjnej w działalno�ci e-biznesu. Charakterystyk� rozwoju
obiektów bada� oparto na podstawie wybranych kryteriów techniczno-organizacyjnych a stopie�zró�nicowania czasokresu wyboru niszy rynkowej z kilku miesi�cy do trzech lat, u�wiadamia jak
bardzo trudny i zró�nicowany jest to proces. Poszukiwanie rozwi�za� dla wyboru niszy rynkowej
dla mikro przedsi�biorstw wymaga elastyczno�ci i doło�enia maksymalnej staranno�ci dla spełnia-
nia oczekiwa� klienta, którego usterkami w jako�ci obsługi mo�emy zniech�ca� do korzystania
z usług firmy, co z kolei mo�e prowadzi� do odrzucenia trafnie wybranej niszy rynkowej.
Ludosław Drelichowski, Tomasz Drelichowski, Daniel Zwierzchowski, Krzysztof Łukomski
Analiza rozwi�za� logistycznych i marketingowych �ródłem przewagi konkurencyjnej
w rozwoju sektora mikro przedsi�biorstw
20
Powy�sza konkluzja mo�e by� potwierdzeniem znaczenia idei prosumer w komunikacji i obsłudze
klienta.
Bibliografia
[1] Cicho� M., Cisek M., Czopek K., Dejnaka A., Dudzic J., Dutko M., Dywa�ski P., Godlewski
M., Jasi�ski J., Kosi�ski M., Królak P., Krzywor�czka P., Lewi�ski M., Lipiec P., Modrzew-
ski P., Motyl P., Panek S., Rdze� K., Sadłowski R., Smu�niak M., Szmajda M., Szulczewski
P., Szwarc N., Wajdzik J., Wesołowski M., Biblia e-biznesu, HELION, Gliwice 2013.
[2] Drelichowski L., D�bski K., Kierunki zmian systemów logistyki w �wietle bada� konsumen-
tów i rozwoju handlu internetowego bran�y RTV, PSZW tom 36, Bydgoszcz 2010.
[3] Drelichowski L., Grochowski K., Zwierzchowski D., Kurkus J., Doskonalenie rozwi�za� lo-
gistyki, jako rezultat procesów inwestycyjnych i zastosowa� systemu klasy ERP MS DY-
NAMICS AX w przedsi�biorstwie Belma Accessories Systems sp. z o.o. w Bydgoszczy, PSZW
tom 68, Bydgoszcz 2014.
[4] Drelichowski L., Lango S., Czynniki determinuj�ce decyzje konsumentów w zakresie zakupu
sprz�tu AGD w sklepach tradycyjnych i internetowych, PSZW tom 49, Bydgoszcz 2011.
[5] Drelichowski L., Łukomski K., The challenges of logistic system modernization in light of
consumer survey and the development of household appliance e-commerce, PSZW tom 42,
Bydgoszcz 2011.
[6] Drelichowski L., Wiktorowski D., Rozwój usług kurierskich kierunkiem restrukturyzacji
przedsi�biorstwa Poczta Polska S.A., Czasopismo Logistyka 6/2014.
[7] Grochowski K., Czynniki determinuj�ce zakres i elastyczno�� usług logistycznych w bada-
niach regionalnych, Czasopismo Logistyka 6/2014.
[8] Grochowski K., Kachel K., Planowanie i realizacja celów przedsi�biorstwa transportowego
a wynik finansowy, Czasopismo Logistyka 6/2012.
[9] Grzywa E., E-biznes, tradycyjny biznes a zjawisko kanibalizacji w kontek�cie modeli biznesu,
E-mentor nr 3, Warszawa 2015.
[10]Moroz M., Dynamika rozwoju e-biznesu w Polsce – analiza porównawcza w układzie regio-
nalnym, Nierówno�ci Społeczne a Wzrost Gospodarczy nr 44, cz. 2, Rzeszów 2015.
[11]Pólkowski Z., Wykorzystanie elektronicznych platform handlowych przez małe i �rednie
przedsi�biorstwa, PSZW tom 53, Bydgoszcz 2011.
[12]Sarama M., Dysproporcje w korzystaniu z rozwi�za� e-biznesowych przez małe i �rednie
przedsi�biorstwa krajów UE-27, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczeci�skiego. Ekono-
miczne Problemy Usług nr 117, Szczecin 2015.
[13]St�pnicka N., B�kowska P., Nowoczesne modele e-biznesowe w funkcjonowaniu przedsi�-
biorstw, firm i sklepów stosuj�cych internetowy i tradycyjny kanał dystrybucji, PSZW tom
57, Bydgoszcz 2011.
[14]Zachura-Lichota P., Tarnawa A, Raport o stanie sektora małych i �rednich przedsi�biorstw
w Polsce w latach 2012–2013, PARP, Warszawa 2014.
[15]OlzaLogistic, ródło: http://www.olzalogistic.cz/jak_dzialamy, Dost�p: [2016.01.01].
Studies & Proceedings of Polish Association for Knowledge Management
Nr 78, 2016
21
ANALYSIS OF LOGISTICS AND MARKETING SOURCE OF COMPETITIVE ADVANTAGE IN THE DEVELOPMENT OF MICRO ENTERPRISES SECTOR
Summary
The aim of the paper was to analyze logistics and marketing, which are a source
of competitive advantage in the business of e-business. In the article shown the impact
of e-business on the dynamics of SME sector development. Presented the criteria for
the selection of logistics partners on the example of the printing industry and also
presented considerations in selecting partners in the logistics supply and distribution
of products and processes outsourcing.
Keywords: micro-enterprises, competitiveness, e-business
Ludosław Drelichowski
Instytut Ekonomii i Zarz�dzania, Zakład Innowacji i Przedsi�biorczo�ci
Wy�sza Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy
e-mail: [email protected]
Tomasz Drelichowski
Drecotton s.c. B.L.T.S. Drelichowscy
e-mail: [email protected]
Daniel Zwierzchowski
Katedra Informatyki w Zarz�dzaniu, Wydział Zarz�dzania
Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy
e-mail: [email protected]
Krzysztof Łukomski
Drukarnia Naklejek Polinal
e-mail: [email protected]