Współpraca gminy z podmiotami „zewnętrznymi” w zakresie ekologii – kontekst

rozwoju zrównoważonego

dr Dariusz ReśkoBurmistrz Krynicy-Zdroju

• Ekologia najogólniej jest nauką o porządku i nieporządku w przyrodzie oraz o konsekwencjach wynikających z tego porządku i nieporządku dla istnienia biosfery i człowieka.

• Rozwój zrównoważony - taki rozwój społeczno-gospodarczy, w którym następuje proces integrowania działań politycznych, gospodarczych i społecznych, z zachowaniem równowagi przyrodniczej oraz trwałości podstawowych procesów przyrodniczych, w celu zagwarantowania możliwości zaspokajania podstawowych potrzeb poszczególnych społeczności lub obywateli zarówno współczesnego pokolenia, jak i przyszłych pokoleń.

• Zrównoważony rozwój oznacza, że wzrost gospodarczy prowadzi do zwiększania spójności społecznej (w tym m.in. zmniejszania rozwarstwienia społecznego, wyrównywania szans, przeciwdziałania marginalizacji i dyskryminacji) oraz podnoszenia jakości środowiska naturalnego, m.in. poprzez ograniczanie szkodliwego wpływu produkcji i konsumpcji na stan środowiska i ochronę zasobów przyrodniczych

• W publikacjach międzynarodowych pojawia się termin „społecznego rozwoju zrównoważonego” (sustainable human development) oraz powraca się do pierwotnego celu ekorozwoju: zwalczania ubóstwa i nędzy.

• Położenie nacisku na „społeczny” rozwój ma zwrócić uwagę na właściwe rozkładanie akcentów, czy też przypomnieć, że ostatecznym odbiorcą efektów rozwoju jest człowiek.

Ustawa o samorządzie gminnym

Art. 1. 1. Mieszkańcy gminy tworzą z mocy prawa wspólnotę samorządową.

Art. 2. 1. Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Art. 7. • Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do

zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy:

1) ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej; 2) gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego; ⁞20) współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw.

• Formy współpracy w sferze ekologii – typy powiązań kooperacyjnych pomiędzy jednostką samorządu gminnego a podmiotami współpracującymi:

Bezpośrednie finansowe typu internal (transfery środków finansowych z budżetu gminy do podmiotów „wewnętrznych”):

• jednostka budżetowa gminy, zakład budżetowy gminy – obszary przedmiotowe – gospodarka odpadami, wodociągi, kanalizacja, utrzymanie czystości gminy, utrzymanie zieleni gminnej, itp.

Bezpośrednie finansowe typu outside (transfery środków finansowych z budżetu gminy do podmiotów zewnętrznych):

• spółka kapitałowa: spółka z o.o. lub spółka akcyjna – z całkowitym udziałem gminy lub z częściowym udziałem gminy – przedsiębiorstwa komunalne, wodociągi itp.

• konsorcjum spółki publicznej (komunalnej) z przedsiębiorstwem prywatnym – częsta praktyka np. przy usługach związanych z odbiorem odpadów

Typologia instrumentów finansowych

• dotacja gminna (przedmiotowa, podmiotowa, celowa);

• zlecenie w drodze przetargu (Ustawa o ZP) lub zamówienie o wartości poniżej progu 14 tys. euro na drodze bezprzetargowej – przedsiębiorstwo komercyjne (prywatne, publiczne), inne (np. Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe, Leśny Zakład Doświadczalny itp.)

• rekompensata za koszty świadczenia usług komunalnych - elementami wyliczania rekompensaty są koszty świadczenia powierzonych usług z uwzględnieniem przychodów oraz rozsądnego zysku

• organizacje pozarządowe – NGOs – zlecenie w drodze przetargu (Ustawa o ZP) lub poniżej progu 14 tys. Euro na drodze bezprzetargowej

• ustawa o pożytku publicznym i

wolontariacie – konkurs ofert – grant

Bezpośrednie finansowe typu inside (transfery środków finansowych do budżetu gminy od podmiotów zewnętrznych) – finansowanie zadań gminnych

• dotacja (x%) – źródła dotacyjne – WFOŚ i GW, NFOŚ i GW, Ministerstwo Środowiska, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego itp,• granty, nagrody – konkursy np. EKO

gmina itp.• pożyczka - WFOŚ i GW, NFOŚ i GW

• kredyt – banki komercyjne, specjalistyczne np. Bank Ochrony Środowiska

• fundusze pochodzące z Unii Europejskiej – dotacje w wysokości (x%)

• PARTNERSTWO PUBLICZNO-PRYWATNE

• podstawy powiązań kooperacyjnych POŚREDNICH NIE FINANSOWYCH pomiędzy jednostką samorządu gminnego a podmiotami zewnętrznymi

• studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego

• plan zagospodarowania przestrzennego

• Decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu (WZ i ZT)

• Decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego

• Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia (w skrócie decyzja środowiskowa, DŚU)

• Ocena jakości wody (Sanepid)

• Ocena jakości powietrza (WIOŚ)

• Ocena natężenia hałasu (Sanepid, WIOŚ)

Kim są Interesariusze tych powiązań?

• przedsiębiorcy, mieszkańcy, instytucje publiczne, społeczeństwo;

a także

• instytucje uzgadniające, opiniujące , np. RDOŚ, RZGW, Sanepid, IOŚ itp.

PRZYKŁADY WSPÓŁPRACY:

• NGO - Polski Klub Ekologiczny koło Krynica-Zdrój – szkolenia, konkursy, edukacja ekologiczna - realizacja programów edukacyjnych związanych z gospodarką odpadami ( prawidłowość i zagrożenia wynikające z nieprzestrzegania zasad)

• Program corocznie obejmuje wszystkie przedszkola i szkoły wszystkich poziomów na terenie Miasta i Gminy, podlegające Urzędowi Miejskiemu.

• Program wodno-ściekowy gminy Krynica-Zdrój – źródło finansowania: Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko; instytucja pośrednicząca WFOŚ i GW Kraków

• pożyczki – WFÓŚ i GW w Krakowie – termomodernizacje budynków użyteczności publicznej, zakup samochodu bojowego dla OSP Tylicz,• dotacja (100 %) – NFOŚ i GW –

Odtworzenie koryta potoku Kryniczanka w Krynicy-Zdroju – skutki zniszczeń powodziowych• kredyt – Bank Ochrony Środowiska

• powierzenie zadań gminnych MPGK sp. z o.o. w Krynicy-Zdroju (100% udziałów należy do gminy) – rekompensata – uchwała Rady Miejskiej

• przetarg na wykonanie zadań gospodarki odpadami – konsorcjum przedsiębiorstwa prywatnego Empol S.A. oraz MPGK sp. z o.o. Krynica-Zdrój

• ścieżki dydaktyczne (przyrodnicze) - (współpraca LZD, gmina)• produkty turystyczne oparte na walorach

przyrodniczych (rezerwaty, szlaki przyrodnicze itp. – współpraca gmina + instytucje publiczne + NGO• turystyka ekologiczna (współpraca

przedsiębiorstwo komercyjne /+/ gmina /+/ instytucje publiczne /+/ NGO)

PPP – wybrane przykłady - ekologia

• Regionalny Zakład Termicznego Przekształcania Odpadów – Kalisz – PROJEKT 70 MLN EURO

• Partnerstwo Publiczno-Prywatne narzędziem kompleksowej realizacji zadania własnego Gminy Krzywiń w zakresie gospodarki ściekowej w obszarze miasta Krzywiń oraz miejscowości Jerka i Łuszkowo

• Świadczenie usług w zakresie zarządzania gospodarką energetyczną, tj. produkcji energii cieplnej a potrzeby centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej oraz jej przesyłu do odbiorców, usług w zakresie zarządzania gospodarką wodno-kanalizacyjną – 17 MLN ZŁ – realizacja Ruciane Nida

• Świadczenie usług zarządzania, utrzymania i eksploatacji zbiorowego zaopatrzenia w wodę, zbiorowego odprowadzania ścieków oraz prowadzenie remontów sieci wodociągowo-kanalizacyjnej – projekt miasta Krosno

• Budowa w Pieckach kotłowni na biomasę – 4 mln zł – gmina Szydłowiec – realizacja