ỨNG DỤNG GIS VÀ PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH ĐA CHỈ TIÊU

XÁC ĐỊNH VỊ TRÍ BÃI CHÔN LẤP CHẤT THẢI RẮN CHO

QUẬN THỦ ĐỨC, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

GVHD : TS.Trần Tuấn TúHVTH : Đinh Công Hoàng Đỗ Thị Bích Ngọc

Nguyễn Thị Thiện Nhơn

(*HỘI THẢO ỨNG DỤNG GIS TOÀN QUỐC 2011)

1

•GIỚI THIỆU

2

•KHU VỰC NGHIÊN CỨU

3

•PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

4

•KẾT QUẢ, THẢO LUẬN

MỤC LỤC

1• GIỚI THIỆU

Đất đai cung cấp cho con người tài nguyên đồng thời cũng thực

hiện chức năng chứađựng các loại chất thải trong quá trình sinh sống và phát

triển của con người

Diện tích đất đai của các đô thị dành cho mục đích sản xuất kinh doanh phi nôngnghiệp càng nhiều, vậy thì “chỗ nào sẽ dành cho rác”?

Các bãi rác thường được hình thành một cách tự phát, làm mất mỹ quan đô thị, lãng phí sử dụng đất và ô nhiễm môi trường.

Quận Thủ Đức – Tp.HCM

Tốc độ phát triển tương đối nhanh và có nhiều khu công nghiệp được xây dựng trong thời gian gần đây.

Bên cạnh đó, vấn đề rác thải đang là nỗi lo trong công tác quản lý đất đai và môi trường.

Vì vậy, biện pháp lâu dài là cần phải quy hoạch xác định vị trí một bãi chôn lấp chất thải rắn có quy mô phù hợp và đáp ứng các yêu cầu về môi trường.

Mục tiêu của nghiên cứu này là ứng dụng GIS và phương pháp phân tích đa chỉ tiêu lựa chọn địa điểm bố trí bãi chôn lấp CTRSH trên địa bàn quận Thủ Đức, thành phố Hồ Chí Minh.

Diện tích: 47,76 km2.

Về tiếp giáp : + Bắc giáp với huyện Thuận An và huyện DĩAn của tỉnh Bình Dương, + Nam tiếp giáp với quận 2, + Tây được sông Sài Gòn baobọc, ngăn cách với quận 12 và quận Bình Thạnh. + Đông giáp với quận 9.

Quận Thủ Đức hiện nay có 12 phường

2• KHU VỰC NGHIÊN CỨU

2.1 Vị trí địa lý

2.2. Hiện trạng một số bãi rác ở quận Thủ Đức

Tại quận Thủ Đức, các trạm trung chuyển rác không những đang lấn sâu vào các khu dân cư, chợ (như bãi rác “nổi tiếng” về ô nhiễm môi trường trên đường Kha Vạn Cân, khu phố 7, phường Hiệp Bình Chánh) mà còn tấn công vào cả bệnh viện đa khoa, khu nhà lưu trú của công nhân (như trạm trung chuyển nằm trên đường Lê Văn Chí, khu phố 1 phường Linh Trung)

Hình 2. Trạm trung chuyển rác nằm cạnh khu chợ trên đường Kha Vạn Cân, khu phố 7 phường Hiệp Bình Chánh, quận Thủ Đức

Hình 3. Rác thải vứt lung tung trên Quốc lộ 1K

3• PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

Bước 1: Thu thập tài liệu, số

liệu khu vực nghiên cứu và tài liệu chuyên môn.

Bước 2: Chuẩn bị

dữ liệu đầu vào.

Bước 3: Xác định các yêu cầu về địa điểm và chỉ tiêu giới hạn.

Bước 4: Tính trọng số cho các chỉ tiêu.

Bước 5: Lựa chọn sơ bộ

Bước 6: Lựa chọn chính xác

1. Điểm thu gom

2. Trạm điện

3. Giao thông chính

4. Sông ngòi

5. Khu công nghiệp

6. Hiện trạng sử dụng đất

4.1. Chuẩn bị dữ liệu đầu vào4 KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN

Môi trường ( Giảm thiểu tác động)

Khoảng cách đến nguồn nước mặt

Khoảng cách tới đường giao thông

chính

Khoảng cách đến khu công nghiệp

Kinh tế (Giảm thiểu chi phí xây dựng và vận hành BCL)

Khoảng cách tới trạm cung cấp điện

Khoảng cách tới điểm thu gom rác

Hiện trạng sử dụng đất

Xã hội (Giảm thiểu tác động)

Khoảng cách đến khu dân cư

Chấp thuận của cộng đồng

Chấp thuận của chính quyền địa

phương

4.2. Các chỉ tiêu lựa chọn địa điểm bãi chôn lấp CTR

4.3. Trọng số cho các chỉ tiêu

CR = RI

CI

Tính tỷ số CR(Consistency Ratio) < 0,1

Trong đó:CI : Chỉ số nhất quánRI : Chỉ số ngẫu nhiên

Bảng 3. Ma trận mức độ ưu tiên và trọng số của 3 nhóm chỉ tiêu

b. Trọng số cho các chỉ tiêu trong từng nhóm

Bảng 4. Mức độ ưu tiên và trọng số các chỉ tiêu trong nhóm “Môi trường”

Bảng 5. Mức độ ưu tiên và trọng số các chỉ tiêu trong nhóm “Kinh tế”

Bảng 6. Mức độ ưu tiên và trọng số các chỉ tiêu trong nhóm “Xã hội”

Môi trường,

0.458

Kinh tế, 0.126

Xã hội, 0.416

Nước mặt

0.542

Giao thông0.164

KCN 0.298

Môi trường

Trạm điện; 0.184

Điểm thu gom, 0.116

HTSDD; 0.73

Kinh tế

Khu dân cư; 0.2

Cộng đồng; 0.503

Chính quyền; 0.317

Xã hội

Nước mặt

Giao t

hông

Khu công n

ghiệp

Trạm

điện

Điểm th

u gọn

HTSDD

Khu dân

cư

Cộng đ

ồng

Chính q

uyền

0

0.05

0.1

0.15

0.2

0.25

0.3

0.248

0.075

0.136

0.0230.015

0.0920.0830000000000001

0.209

0.132

c. Trọng số chung của các chỉ tiêu

Lựa chọn sơ bộ a. Xác định các chỉ tiêu để đánh giá sơ bộ4.4

Bãi chôn lấp X

Khu dân cư A

Khu dân cư BDistance/Straight Line

b. Tạo các lớp raster về khoảng cách

Sau đó tiến hành phân khoảng - gán điểm cho các lớp kết quả bằng công cụ ReclassifyD = 0 < 2000 < 3000 0

Các lớp hiện trạng được chuyển đổi định dạng từvector sang raster và tiến hành phân loại lại rồi gán điểm.

Thực hiện phân tích khoảng cách theo các chỉ tiêu

• Từ những trọng số đã tính và các lớp raster điểm thành phần của các chỉ tiêu, dùng công cụ Raster Calculator, tạo ra một lớp raster tổng với kết quả là điểm cho từng pixel.

• Nhân lớp raster tổng vừa có được với từng trọng số chung của từng chỉ tiêu.

• 1 chỉ tiêu nữa phải được xem xét là bãi chôn lấp phải có diện tích >= 25 ha.

• Thực hiện phép lọc, loại được những vùng có diện tích < 25 ha

c. Xác định các khu vực tiềm năng

1 Tam Bình 1

2 Tam Phú 1

3 Tam Phú 2

4.5. Lựa chọn chính xácDựa trên 2 chỉ tiêu : • Sự chấp thuận của cộng đồng• Sự chấp thuận của chính quyền địa phương.

Bảng 9. Tổng hợp ý kiến của cộng đồng và địa phương

• Trên cơ sở ứng dụng GIS và MCA đánh giá 12 chỉ tiêu, nghiên cứu này đã đề xuất 3 vị trí tiềm năng ở các phường Tam Bình và phường Tam Phú phù hợp cho việc bố trí bãi chôn lấp CTRSH trên địa bàn quận Thủ Đức.

• Sự chấp thuận của chính quyền và người dân địa phương cũng là điều rất quan trọng để lựa chọn được địa điểm bố trí bãi chôn lấp chất thải rắn phù hợp nhất.

KẾT LUẬN