33
Dr. Caner ALPARSLAN İzmir Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Nefrolojisi Kliniği YABANCI HASTALARLA İLETİŞİM

YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık

Dr. Caner ALPARSLAN

İzmir Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Nefrolojisi Kliniği

YABANCI HASTALARLA İLETİŞİM

Page 2: YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık

PLAN

• İletişim tanımı

• İletişim yolları

• İletişim döngüsü

• Yabancı dilde konuşan hasta

• Sorunun boyutu

• Dünya ve Türkiye

• Çözüm önerileri

Page 3: YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık

İLETIŞIM NEDIR ?

• Türk Dil Kurumu

• 1. isim Duygu, düşünce veya bilgilerin akla gelebilecek her türlü yolla başkalarına aktarılması, bildirişim, haberleşme, komünikasyon

• 2. teknik Telefon, telgraf, televizyon, radyo vb. araçlardan yararlanarak yürütülen bilgi alışverişi, bildirişim, haberleşme, muhabere, komünikasyon

• İletilen bilginin hem gönderici hem de alıcı tarafından anlaşıldığı ortamda bilginin bir göndericiden bir alıcıya aktarılma sürecidir.

• Davranış değişikliği meydana getirmek amacı ile haber, bilgi, duygu, düşünce, tutum ve beceri paylaşılması süreci

Page 4: YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık

İLETIŞIM NEDIR ?

• Anlam alışverişi

Page 5: YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık

İLETIŞIM NEDEN ZORUNLU ?

• İnsanların birbirine ulaşabilmeleri için!

Page 6: YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık
Page 7: YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık

İLETIŞIM NE ZAMAN VE NASıL ?

• İki insanın birbirinin farkına vardığı andan itibaren

• İletişim Kanalları

Görsel kanal %55

İşitsel kanal %38

Dokunsal kanal

Kokusal kanal

Tatsal kanal

Söz / içerik %7

Page 8: YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık

İLETIŞIM YOLLARı KULLANıMı

• Her zaman her yol kullanılmalı mı?

• HAYIR!

• Örn:

• Bebekler

Page 9: YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık

İLETIŞIM YOLLARı

• Dil

• Zorunlulukları

• Kültür öğeleri, gelenek ve görenek, yöreye özgün sözcükler

• Dil ötesi

• Ses tonu, ses hızı, şiddeti, vurgulamalar, duraklamalar ve benzerleri

Page 10: YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık
Page 11: YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık

İLETIŞIM YOLLARı

• Sözsüz iletişim

• Baş hareketleri, yüz ifadeleri, jest ve mimikler, giyim kuşam, dokunma, mesafe

• Beden dili etkisi = 9 X sözcük seçimi

Albert Mehrabian Ken Cooper

Beden %55 %60

Ses %38 %30

Sözcük %7 %10

Page 12: YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık
Page 13: YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık

İLETİŞİM DÖNGÜSÜ

Kaynak

Mesaj

Kanal Alıcı

Dönüt

Page 14: YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık

İLETİŞİM DÖNGÜSÜ

Kaynak

(SHV)

Paylaşılmak istenen

davranışlar

Araç, Yöntem ve Teknikler

Alıcı

(SHA)

SHA Tepkileri (Dönüt)

Page 15: YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık

YABANCı DIL

• Sağlık hizmetine ulaşımda bariyer

• Azalmış bakım kalitesi

• Hasta

• Tanıyı anlamada zorluk

• İlaç kullanımı

• İzlem

• Önerilere uyumsuzluk

• Aydınlatılmış onam alınması

Page 16: YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık

YABANCı DIL

• Sağlık personeli

• Tanısal tetkiklerinde daha sık kullanımı

• Koruyucu hizmetlerin azalmış kullanımı

• Fizik bakı zorlukları

• Kişisel kan şekeri düzeyi izlemine uyumsuzluk

• Daha düşük hasta tatmini

• Yetersiz analjezi

• Zararlı ilaç kullanımı

• Aşılama sorunları

• Aydınlatılmış onam alınması

Page 17: YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık

SORUNUN BOYUTU

• GLOBAL

• Gelişmiş taşımacılık: Artan turist sayısı

• Savaşlar: Sığınmacılar

• Ekonomik: Göç

• Sağlık: Sağlık turizmi

Page 18: YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık

LİTERATÜR

• Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaşımda önemli bir bariyer

• Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık hizmetine ulaşımda önemli bir bariyer

• İsviçre – Bischoff et al. Dil sağlık hizmetine ulaşımda önemli bir bariyer

• ABD – Flores et al. Dil sağlık hizmetine ulaşımda önemli bir bariyer

• Belçika – Maesschalck et al. Dil sağlık hizmetlerinde önemli bir bariyer

• Finlandiya, Norveç, Kanada,………………………………………………………………………….!

Page 19: YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık
Page 20: YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık

TÜRKİYE • Sınırlı literatür!

• Bilinen gerçekler

• Sağlık turizm: 2012 yılında Kamu + özel hasta sayısı= 261.999

• Sığınmacı: BM Temmuz 2015 raporuna göre 1.8 milyon üzeri

Page 21: YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık

DENEYIMIMIZ

Page 22: YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık

ÇÖZÜM

• Sağlık hizmeti veren kişilerin eğitimi

• Dil kursu

• Çevirmen

• Görsel ekipman

• Yazılı ekipman

• İnternet

Page 23: YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık

ÇÖZÜM

• Sağlık hizmeti veren kişilerin eğitim

• Sözel iletişim dışı iletişim yollarında dikkat edilmesi gerekenler

• Beden dili

Page 24: YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık

ÇÖZÜM

• Dil kursu

• Temel kelime ve cümleler

• Karşılama

• Semptom

• İlaç tarifi

Page 25: YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık

ÇÖZÜM

• Çevirmen

• En iyi çözüm

• Eğitimli çevirmen

• Kullanımı tüm dünyada az

• Yüksek ücret

• Genellikle aileden kimse

• Hasta mahremiyeti ?

• Yeterli tıbbi bilgi eksikliği

Page 26: YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık

ÇÖZÜM

• Çevirmen

• Ülkemizde durum

Page 27: YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık
Page 28: YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık

ÇÖZÜM

• Görsel ekipman

Page 29: YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık

ÇÖZÜM

• Yazılı ekipman

• Kolaylaştırılmış kullanım kılavuzları

• Ana dillere çevrilmiş onam formları

Page 30: YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık
Page 31: YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık

ÇÖZÜM

• İnternet

• Akıllı telefonlar !?

Page 32: YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık

KAYNAKÇA 1. http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.561f8b5179d453.43343762

2. https://tr.wikipedia.org/wiki/İletişim

3. Doğan Cüceloğlu. İletişim donanımları. Remzi Kitapevi,2002, İstanbul.

4. Akif Ergin. Sağlık hizmetlerinde iletişim. Anı Yayıncılık, 2011, Ankara.

5. Joanne Desmond, Lanny R. Copeland. Günümüz hastasıyla iletişim, Efil Yayınevi, 2010, Ankara.

6. http://www.saglik.gov.tr/SaglikTurizmi/dosya/1-91778/h/turkiye-medikal-turizm-degerlendirme-raporu-2013.pdf

7. Meuter RF, Gallois C, Segalowitz NS, Ryder AG, Hocking J. Overcoming language barriers in healthcare: A protocol for investigating safe and effective communication when patients or clinicians use a second language. BMC Health Serv Res. 2015 Sep 10;15:371. doi: 10.1186/s12913-015-1024-8. PubMed PMID: 26357948;

8. Levin ME. Language as a barrier to care for Xhosa-speaking patients at a South African paediatric teaching hospital. S Afr Med J. 2006 Oct;96(10):1076-9. PubMed PMID: 17164939.

9. Murray SB, Skull SA. Hurdles to health: immigrant and refugee health care in Australia. Aust Health Rev. 2005 Feb;29(1):25-9. PubMed PMID: 15683352.

10. Bischoff A, Perneger TV, Bovier PA, Loutan L, Stalder H. Improving communication between physicians and patients who speak a foreign language. Br J Gen Pract. 2003 Jul;53(492):541-6. PubMed PMID: 14694667; PubMed Central

11. Flores G, Rabke-Verani J, Pine W, Sabharwal A. The importance of cultural and linguistic issues in the emergency care of children. Pediatr Emerg Care. 2002 Aug;18(4):271-84. Review. PubMed PMID: 12187133.

12. Rowland ML. Enhancing communication in dental clinics with linguistically different patients. J Dent Educ. 2008 Jan;72(1):72-80. PubMed PMID: 18172238.

13. De Maesschalck S, Deveugele M, Willems S. Language, culture and emotions: exploring ethnic minority patients' emotional expressions in primary healthcare consultations. Patient Educ Couns. 2011 Sep;84(3):406-12. doi:10.1016/j.pec.2011.04.021. Epub 2011 Jul 5. PubMed PMID: 21733654.

14. Butow P, Bell M, Goldstein D, Sze M, Aldridge L, Abdo S, Mikhail M, Dong S,Iedema R, Ashgari R, Hui R, Eisenbruch M. Grappling with cultural differences; communication between oncologists and immigrant cancer patients with and without interpreters. Patient Educ Couns. 2011 Sep;84(3):398-405. doi:10.1016/j.pec.2011.01.035. Epub 2011 Mar 8. PubMed PMID: 21388772.

15. Jain P, Krieger JL. Moving beyond the language barrier: the communication strategies used by international medical graduates in intercultural medical bencounters. Patient Educ Couns. 2011 Jul;84(1):98-104. doi:10.1016/j.pec.2010.06.022. Epub 2010 Jul 16. PubMed PMID: 20638218.

16. Kale E, Syed HR. Language barriers and the use of interpreters in the public health services. A questionnaire-based survey. Patient Educ Couns. 2010 Nov;81(2):187-91. doi: 10.1016/j.pec.2010.05.002. Epub 2010 Jun 9.

17. Freeman GK, Rai H, Walker JJ, Howie JG, Heaney DJ, Maxwell M. Non-English speakers consulting with the GP in their own language: a cross-sectional survey. Br J Gen Pract. 2002 Jan;52(474):36-8. PubMed PMID: 11794324; PubMed Central

18. Hsu CE, Mas FS, Jacobson HE, Harris AM, Hunt VI, Nkhoma ET. Public healthpreparedness of health providers: meeting the needs of diverse, rural communities. J Natl Med Assoc. 2006 Nov;98(11):1784-91. PubMed PMID: 17128688 PubMed Central PMCID: PMC2569777.

Page 33: YABANCI HASTALARLA İLETİûİM · 2019. 3. 9. · • Avustralya – Meuter et al. Dil sağlık hizmetine ulaüımda önemli bir bariyer • Güney Afrika – Levin et al. Dil sağlık