57
1

YAZIM KURALLARI

Embed Size (px)

DESCRIPTION

YAZIM KURALLARI. “Mİ” EDATININ YAZILIŞI. Ne amaçla kullanılırsa kullanılsın kendinden önceki sözcükten ayrı yazılır.Bununla beraber bu edatın üstüne ek getirilebilir. ÖRNEK: Eve gelecek misin? Tatlı mı tatlı bir çocuktu. İşi bitti mi hemen gider. - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: YAZIM     KURALLARI

1

Page 2: YAZIM     KURALLARI

Ne amaçla kullanılırsa kullanılsın kendinden önceki sözcükten ayrı yazılır.Bununla beraber bu edatın üstüne ek getirilebilir.

ÖRNEK:Eve gelecek misin?Tatlı mı tatlı bir çocuktu. İşi bitti mi hemen gider.

2

Page 3: YAZIM     KURALLARI

Ayların ve günlerin adları olarak kullanılan sözcükler belli bir günü ya da ayı bildirecek biçimde yanlarında rakam kullanıldığında büyük yazılır,bunun dışında küçük yazılır.

3

Page 4: YAZIM     KURALLARI

Onlar 25 Ocak’ta yola çıkıyor. Toplantı 3 Nisan Pazartesi yapılacak. 12 Mart 1976’da İstanbul’dan ayrılmış. Sen de mayısta mı gideceksin askere? Genellikle pazar günü geç kalkar.

4

Page 5: YAZIM     KURALLARI

EĞER BİLMEZSEN

5

Page 6: YAZIM     KURALLARI

6

Page 7: YAZIM     KURALLARI

7

Page 8: YAZIM     KURALLARI

8

Page 9: YAZIM     KURALLARI

Gün ve yıl rakamla gösterilir;ay,hem rakamla hem de yazıyla gösterilebilir.

ÖRNEK

10 Kasım 1938

10.11.1938

10.xı.1938

10/11/1938

9

Page 10: YAZIM     KURALLARI

Çok sözlü kurum adları,her sözcüğün baş harfi alınıp büyük yazılarak kısaltılır.Böyle kısaltmalarda nokta kullanılmaz.

ÖRNEKTRT TCDD DMO

10

Page 11: YAZIM     KURALLARI

Bu tür kısaltmalara ek getirilecekse ekler son sesin okunuşuna göre getirilir ve ekler kesme işaretiyle ayrılır.

AB’ne AB’ye TDK’nun TDK’nin

11

Page 12: YAZIM     KURALLARI

Bazı kısaltmalarda büyük harfler yanında küçük harfler de kullanılabilir.Bu kısaltmaların sonuna nokta konur.

ÖRNEKAnk. Gen. Kur. Baş.

12

Page 13: YAZIM     KURALLARI

13

Page 14: YAZIM     KURALLARI

EĞER BİLMEZSEN

14

Page 15: YAZIM     KURALLARI

15

Page 16: YAZIM     KURALLARI

16

Page 17: YAZIM     KURALLARI

17

Page 18: YAZIM     KURALLARI

18

Page 19: YAZIM     KURALLARI

SIFAT YAPAN –Kİ Genellikle –daki ,-deki şeklinde

kullanılır ve ek olduğu için bitişik yazılır.ÖRNEKCamdaki leke çıkmamış.Sokaktaki çocuklar gürültü yapıyor.Bendeki eşyaları götürdü.

19

Page 20: YAZIM     KURALLARI

Zamir olduğu için ismin yerini tutar ve bitişik yazılır.

ÖRNEKBizim evimiz sizinkinden küçük.Benimki kırıldı,senin kalemini alabilir

miyim?

20

Page 21: YAZIM     KURALLARI

Cümleleri birbirine bağlama veya vurgu amaçlı kullanılır ve ayrı yazılır.

ÖRNEKBeni beklemedin ki seninle geleyim.Ödevlerini bitirmiş ki dışarı çıkıyor.Şiir ki edebiyatın can damarıdır.

21

Page 22: YAZIM     KURALLARI

EĞER BİLMEZSEN

22

Page 23: YAZIM     KURALLARI

23

Page 24: YAZIM     KURALLARI

24

Page 25: YAZIM     KURALLARI

25

Page 26: YAZIM     KURALLARI

-DE EKİNİN YAZIMICümleye bulunma anlamı

katar,cümleden çıkarıldığında anlamı tamamen bozar.Ek olduğundan bitişik yazılır.

ÖRNEKÇantası okulda kalmış.Okuduğun kitapta anlatılanlar gerçekmiş.Van’da iki gün kalmış.

26

Page 27: YAZIM     KURALLARI

Cümleye “diğerleri gibi” anlamı katar ve ayrı yazılır.Cümleden çıkarıldığında anlamı daraltır ama tamamen bozmaz.

ÖRNEKBu oda da temizlenecek.Bana kızgınlığını da anlıyorum.Çiçekleri de sulamayı unutma.

27

Page 28: YAZIM     KURALLARI

28

Page 29: YAZIM     KURALLARI

EĞER BİLMEZSEN

29

Page 30: YAZIM     KURALLARI

30

Page 31: YAZIM     KURALLARI

Yardımcı fiillerle kurulan birleşik fillerde ses olayı olmuyorsa sözcükler ayrı yazılır.

31

Page 32: YAZIM     KURALLARI

32

Page 33: YAZIM     KURALLARI

33

Page 34: YAZIM     KURALLARI

34

Page 35: YAZIM     KURALLARI

35

Page 36: YAZIM     KURALLARI

36

Bütün sayı basamakları ayrı yazılır.

Page 37: YAZIM     KURALLARI

37

Sıra sayıları rakamla belirtildiğinde ya yanına nokta konur veya eki kesme işareti ile ayrılır.

Page 38: YAZIM     KURALLARI

  ‘y’ kaynaştırma ünsüzünden kaynaklanan

söyleyişteki daralma yazıya yansıtılmaz.

38

Page 39: YAZIM     KURALLARI

EĞER BİLMEZSEN

39

Page 40: YAZIM     KURALLARI

40

Page 41: YAZIM     KURALLARI

41

Page 42: YAZIM     KURALLARI

42

Page 43: YAZIM     KURALLARI

43

Page 44: YAZIM     KURALLARI

BÜYÜK HARFLERİN KULLANILDIĞI YERLER

Cümle büyük harfle başlar: Sabahleyin gelmişti. Güldünüz.

İki noktadan sonra gelen CÜMLELER büyük harfle başlar

Müdür Bey, samimi bir şekilde başladı konuşmasına: Özverili çalışmalarınızı yürekten destekliyorum arkadaşlar!

İki noktadan sonra gelen cümle niteliğinde olmayan örnekler büyük harfle başlamaz: Askerin çantasından şunlar çıktı: buruşuk bir mektup kâğıdı, kalem ve bir banknot.

Page 45: YAZIM     KURALLARI

“ Rakamla başlayan cümlelerde rakamdan Rakamla başlayan cümlelerde rakamdan

sonra gelen kelime büyük harfle sonra gelen kelime büyük harfle başlamaz:başlamaz: 5. grup harekete geçti.

Yazışmalarda, mektuplarda ilk sözcükYazışmalarda, mektuplarda ilk sözcük:: Sevgili Ablacığım,Sevgili Ablacığım, Mısralar büyük harfle başlar:Mısralar büyük harfle başlar:

Karlı kayın ormanındaKarlı kayın ormanında Yürüyorum geceleyin. Yürüyorum geceleyin. Efkârlıyım, efkârlıyım, Efkârlıyım, efkârlıyım, Elini ver, nerde elin? Elini ver, nerde elin?

Page 46: YAZIM     KURALLARI

Belli bir tarih bildiren ay ve gün adları büyük harfle başlar: 19 Mayıs 1919 8 Ekim 1893 Çarşamba günü

Belirli bir tarihi belirtmeyen ay ve gün adları küçük harfle başlar: Yürütme Kurulu toplantılarını perşembe günleri yaparız.

Levhalar ve açıklama yazıları büyük harfle başlar: Danışma, Vezne, Başkan

Yazı başlıkları, konu adları büyük harfle başlar: Karga ile Tilki KARGA İLE TİLKİ

Yazı başlıkları tamamen büyük harfle yazılmışsa, bağlaçlar da tamamen büyük harfle yazılır. Başlıkların sadece baş harfleri büyük yazılmışsa, bağlaçlar küçük harfle başlar.)

Page 47: YAZIM     KURALLARI

ÖZEL ADLAR BÜYÜK HARFLE BAŞLAR Kişi adları, soyadları ve takma adlar:

Enis Behiç Koryürek, Kirpi, Çolak Efe Kişi adlarından önce ve sonra gelen saygı

sözleri, unvanlar ve meslek adları: Sayın Musa Ateş, Yzb. Akın Koçak, Prof. Dr. Ahmet, Emin Bey’e

Saray, köşk, han, kale, köprü, anıt vb. yapı adları :Mevlânâ Müzesi, Topkapı Sarayı, Üretmen Han, Çankaya Köşkü, Mostar Köprüsü, Bilge Kağan Anıtı

Kurum, kuruluş ve kurul adları: Akın Gıda, Vakıflar Genel Müdürlüğü, Millî Kütüphane,

Page 48: YAZIM     KURALLARI

Kitap, dergi, gazete, tablo, heykel ve hukukla ilgili kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge, genelge adları : Suç ve Ceza, Leylâ ile Mecnun; Halı Dokuyan Kızlar (tablo), Düşünen Adam (heykel), Borçlar Hukuku (kanun)

Özel ada dâhil olmayan gazete, dergi, tablo vb. sözler büyük harfle başlamaz: Milliyet gazetesi, Türk Dili dergisi, Türk Yurdu dergisi

Yer adları: Anadolu, Avrupa, Bişkek, İstanbul Boğazı, Konya Ovası, Zafer Meydanı, Atatürk Bulvarı Van Gölü, Konya Ovası, Ağrı Dağı,

       Yer ve yön isimleri özel bir isimden önce geliyorsa büyük harfle başlar; kendi başına kullanılırsa küçük harfle başlar. (İç Batı Ege, Türkiye’nin doğusu...)

Page 49: YAZIM     KURALLARI

Hayvanlara verilen özel adlar: Mırnav, Pamuk, Tekir, Minnoş, Düldül

Millet, boy, oymak adları: Türk, Yunan, Alman, Tatar, Kırgız, Türkmen,

Dil ve lehçe adları: Türkçe, Çekçe, Rusça, Kazakça, Oğuzca, Yakutça.

Devlet adları: Türkiye Cumhuriyeti, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti

Din ve mezhep adları ile bunların mensuplarını anlatan sözler: İslamiyet, Müslüman, Hıristiyanlık, Katolik, Budist, Hanefî, Bektaşî

Page 50: YAZIM     KURALLARI

Özel adlardan türetilen kelimeler: Türklük, Türkçe, Konyalı, Avrupalı, Asyalı UYARI: Özel ad kendi anlamı dışında yeni bir

anlam kazanmışsa büyük harfle başlamaz: hicaz (Türk müziğinde bir makam), amper (elektrik), allahlık (saf, zararsız kimse), donkişotluk (gereği yokken kahra manlık göstermeye kalkışmak).

Yer ve millet adlarıyla kurulan birleşik kelimelerde özel adlar:

Hindistan cevizi, Antep fıstığı, İngiliz anahtarı, Van kedisi, Japon gülü, Maraş dondurması

Page 51: YAZIM     KURALLARI

Din ve mitoloji kavramlarını karşılayan özel adlar: Tanrı, Allah, Cebrail, Zeus

Gezegen ve yıldız adları: Venüs, Neptün, Dünya Dünya, güneş, ay kelimeleri terimse (coğrafya

ve gök bilimiyle ilgili cümlelerde) büyük harfle başlar, gerçek anlamları dışında ise küçük harfle başlar.Dünya Güneş’in çevresinde döner. Akşam seni dünyada bırakmam.Artık bana dünyaları versen de sana kanmam

Page 52: YAZIM     KURALLARI

Tarihî kişilerin adlarından önce gelen unvanlar ve lakaplar

Kanunî Sultan Süleyman, Genç Osman, Avcı Mehmet, Deli Petro

Akrabalık bildiren kelimeler başa geldiğinde lakap yerine kullanıldığı için büyük harfle başlar: Nene Hatun, Baba Gündüz, Dayı Kemal

Akrabalık bildiren kelime gerçek anlamındaysa küçük, değilse büyük yazılır:

Ayşe teyzemiz, Ali eniştem, Fahriye Ablalar, Ayşe Teyzegil

Resmî yazılarda saygı bildiren sözlerden sonra gelen ve makam, mevki, unvan bildiren kelimeler

Sayın Başkan, Sayın Vali

Page 53: YAZIM     KURALLARI

Millî ve dinî bayramların adları: Ramazan Bayramı, Cumhuriyet Bayramı

Bayram niteliği kazanmış günlerin adları da büyük harfle başlar: Tıp Bayramı, Anneler Günü...

Tarihî olay, çağ ve dönem adları: Kurtuluş Savaşı, Millî Edebiyat Dönemi

Page 54: YAZIM     KURALLARI

Özel isimlere eklenen çekim ekleri kesme işareti ile ayrılır, Özel isimlere eklenen çekim ekleri kesme işareti ile ayrılır, yapım ekleri ise ayrılmaz.yapım ekleri ise ayrılmaz.

ÖRNEK: Ali Paşa Caddesi’yle , Kurtuluş Savaşı'nda / ÖRNEK: Ali Paşa Caddesi’yle , Kurtuluş Savaşı'nda / İstanbullu, Atatürkçülükİstanbullu, Atatürkçülük

UYARI: Özel ada dâhil olmayıp tamlama kuran UYARI: Özel ada dâhil olmayıp tamlama kuran şehir, il, ilçe, bucak, belde, köy vb. sözler küçük şehir, il, ilçe, bucak, belde, köy vb. sözler küçük harfle başlar: harfle başlar: Konya ili, Etimesgut ilçesi, Taflan Konya ili, Etimesgut ilçesi, Taflan köyü vb.köyü vb.

UYARI: Özel adlar yerine kullanılan "o" zamiri UYARI: Özel adlar yerine kullanılan "o" zamiri cümle içinde büyük harfle yazılmaz.cümle içinde büyük harfle yazılmaz.

Sert sessizlerle biten özel isimlere sesliyle başlayan ekler Sert sessizlerle biten özel isimlere sesliyle başlayan ekler geldiğinde yumuşama olmaz.geldiğinde yumuşama olmaz.

ÖRNEK:Kızılırmak’ın , Tokat’a, Zonguldak’ıÖRNEK:Kızılırmak’ın , Tokat’a, Zonguldak’ı

Page 55: YAZIM     KURALLARI

Doğu ve batı sözleri yön bildirdiğinde küçük olarak yazılır: Doğu ve batı sözleri yön bildirdiğinde küçük olarak yazılır: Bursa’nın doğusu. Bu sözler düşünce, hayat tarzı, politika Bursa’nın doğusu. Bu sözler düşünce, hayat tarzı, politika vb. anlamlar bildirdiğinde ise büyük olarak yazılır: vb. anlamlar bildirdiğinde ise büyük olarak yazılır:

Batı medeniyeti, Doğu mistisizmi vb.Batı medeniyeti, Doğu mistisizmi vb.

Bilim dallarında kullanılan terimlerin büyük harfle Bilim dallarında kullanılan terimlerin büyük harfle yazılışı, ilgili dallardaki uygulamaya bağlıdır: yazılışı, ilgili dallardaki uygulamaya bağlıdır: Canis canis, Carduelis carduelis, Ardea alba, Canis canis, Carduelis carduelis, Ardea alba, Populus alba, Populus alba,

HATIRLATMA:Başlıklarda sözcüklerin yalnızca ilk harfleri HATIRLATMA:Başlıklarda sözcüklerin yalnızca ilk harfleri büyük yazıldığında “ ile, ve,veya, yahut, de, ya, ya da, ki “ büyük yazıldığında “ ile, ve,veya, yahut, de, ya, ya da, ki “ gibi bağlaçlarla “mi” soru eki küçük yazılır.gibi bağlaçlarla “mi” soru eki küçük yazılır.

ÖRNEK: Kerem ile Aslı, KEREM İLE ASLI ÖRNEK: Kerem ile Aslı, KEREM İLE ASLI Özel isimlere gelen "ler" çoğul eki ayrılmaz. Özel isimlere gelen "ler" çoğul eki ayrılmaz. ÖRNEK: Ahmetler, Karayipler ÖRNEK: Ahmetler, Karayipler

Page 56: YAZIM     KURALLARI

1. Latin alfabesi kullanılmayan ülkelere ait özel adlar okundukları gibi yazılır.

ÖRNEK:Yeltsin 2.Çok bilinen yabancı özel adlar okunduğu gibi

yazılır. ÖRNEK: Londra 3.Ekler isimlerin okunuşlarına göre getirilir. ÖRNEK: Shakespeare' in Yabancı dillerden alınan sözcüklerdeki “io, ia, ua”

ünlüleri arasına “v, y” harfi konur: biyoloji, diyaliz, biyografi, konservatuvar,

kruvazör, laboratuvar

Page 57: YAZIM     KURALLARI

2 Haziran cuma günü yola çıkıyor. İTÜ’nde okuyormuş. Vazo daki çiçekler kurumuş. Ali’de bu sınava çok çalışmış. Kardeşi oniki yaşındaydı. Dersi dinlemiyen konuyu anlamaz.

57