38
A - B - C - Ç Aalen Dur,Eğlen,Bekle Aaleşme İkamet etme,Oturma Aan İneğin ilk sütünden yapılan bir yiyecek Abdeshane Tuvalet Abı Anne Abısı Güzel Ablası güzel anlamında,şaka sözü Abısından Öğütlü Tecrübeli,işi iyi bilen kişi Abos Cahil, Aptal Abrıl Beşi Nisan ayının beşi Acer Taze Açıkörten Ucuza alınan kadın giysisi Adeli Kendini beğenmiş,burnu havada Adozel Adı güzel (Özel İsim)

yozgatlıca

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Yozgat sivesinde deyımler

Citation preview

Page 1: yozgatlıca

A - B - C - Ç

Aalen Dur,Eğlen,Bekle

Aaleşme İkamet etme,Oturma

Aan İneğin ilk sütünden yapılan bir yiyecek

Abdeshane Tuvalet

Abı Anne

Abısı Güzel Ablası güzel anlamında,şaka sözü

Abısından Öğütlü Tecrübeli,işi iyi bilen kişi

Abos Cahil, Aptal

Abrıl Beşi Nisan ayının beşi

Acer Taze

Açıkörten Ucuza alınan kadın giysisi

Adeli Kendini beğenmiş,burnu havada

Adozel Adı güzel (Özel İsim)

Afat Yağmur,sel,rüzgar gibi tabii felaket

Afilli

Page 2: yozgatlıca

Oynak, havalı

Ağar Eğer

Ağartı Süt, yoğurt,ayran gibi yiyecekler

Ağıl Koyunun girdiği yer ( Koyun Ahırı )

Ağırmak Gün aydınlanması, sabah olması

Ağız Birlemek Anlaşarak aynı şeyleri konuşmak

Ağlen Eğlen,dur, bekle

Ağleşme Eğleşme

Ağnanmak Eşeğin yere yatıp yuvarlanması

Ağrıklı Hastalıklı

Ağrice Hıdırellez

Ağzı Kalavlı Havalı,yüksekten atan

Ağzı Kızıl Toy,ham,kuşların yeni çıkmış yavrusu

Ağzını Bellemek Bir daha yapmamaya karar vermek

Aha Bu,O,Şu

Ahır Sekisi

Page 3: yozgatlıca

Hayvan ahırında tahtadan yapılan seki

Ahraz Dilsiz,Konuşamayan,Konuşma özürlü

Ahretlik Ahiret kardeşliği

Aklerik Aklı eren kimse

Aklı Çavdarlı Yarı kaçık

Al Kırmızı, Hile

Al Ha Nasıl şey,hayret uyandıran ünlem

Alaca Düşmek Üzümlerin yetmeye yüz tutması

Alaca karanlık Akşam olmaya başlaması

Alaçık Haymalık,bostan çadırı

Alağaz Geveze,boş konuşan,dengesiz konuşan

Alasevi Alası az olan

Alaş Ala köpek

Alayı Hepsi

Alaz Hafif yanan ateş

Albastı

Page 4: yozgatlıca

Yeni doğum yapana uğradı sanılan cin

Ale Dur ( Ale İnecek Var)

Âlemek Durdurmak

Alengirli Gösterişli,tuhaf,acayip,karışık

Algın Yel çarpması

Alkarısı Lohusa kadına hastalık getirdiği varsayılan

Allasen Allah'ını seversen

Alma Elma

Anaç Anaç , olgun anlamına da gelir

Anadan Üryan Çıplak

Anadut Üç parmaklı tarım aleti

Anayın babayın aşını içiyimBu kadarda olmaz,Yok daha neler

Andavallı Aptal,geri zekalı

Angut Aptallığın simgesi,ördek cinsi bir kuş

Anırma Eşek sesi

Anşa

Page 5: yozgatlıca

Ayşe

Apırcın Oldu Şaşırdı,heyecan bastı

Apış Bacak arası,kasık bölgesi

Arbaz Hayvanlar için cinsel doyumsuzluk

Areklenmek Hayvanların sinekten kurtulma çabası

Arık Zayıf,çelimsiz

Arkaç Koyun sürüsünün yattığı yer

Arşın Eski uzunluk ölçüsü

Asbab Elbise,iç çamaşırı

Asik Etek Avrat,hanım,eş anlamında

Asikli Eksik etek

Aş Yemek

Aşam Akşam

Aşık Atmak Boy ölçüşmek,kıyaslamak

Aşkarsız Kötü görünüşlü, Tipi bozuk

Avara

Page 6: yozgatlıca

Boş, işsiz

Avgın Suyun aktığı kanal,ark

Avrat Eş,hanım,kadın

Avuçlamak Elle kavramak

Avur Zuvur Meyve artıkları

Avurt Ağzın yan boşlukları ( Avurdunu Şişirme )

Avurtlamak Ağız dolusu, kabaca yemek

Ayağına Tez İşi çabuk yapan,becerikli kimse

Ayak Yolu Tuvalet,hela

Ayarsız Dengesi adam

Ayı Topaç

Azap Erkek hizmetkar

Azba Çuval ağzı bağlanan ip

Azık Yolcu yemeği

Azıtmak Yolunu şaşırmak,yanlış yere yöneltmek

Page 7: yozgatlıca

- B -

BaasBahis,şans oyunu

Baba çıkasıcaSinirlenilen kişiye söylenen bir söz

Baba yiyeysiceÇocuklara kızınca söylenen söz

BabaaaZıkkım olsun

BabalVebal,günah

BacıAbla,büyük kız kardeş

BadiyeÇorba tası

Bağrı GeçmekHafifçe uykuya dalmak

BağsımetPeksimet

BahaFiyat,ücret

BaklaFasulye

BalakManda yavrusu

BaldırcanPatlıcan

BanakLokma,Yufka ile yemekte yapılan sunak

Bannak

Page 8: yozgatlıca

Parmak

Baş BıçağıUstura

Baş KiliSabun yerine kullanılan toprak

BaşanğıYaramaz çocuk

Başı KurtulmakKadının sağlıklı doğum yapması

Başını BağlamakNişanlamak,söz kesmek,evermek

Başını YetirmekEksiğini tamamlamak

BavulValiz

BayaktanAz önce, Deminden

BayırYokuş

Bayramcalıkbayramlık giysileri

BazlamaEşkili hamurdan sacda yapılır

BecekKöşe

BehlemekKapora vermek

BekitmekSıkıştırmak

Bent

Page 9: yozgatlıca

Su önüne kurulan basit set

BereBaşlık

BezekKilot ve şalvarda lastik takılan kısım

BıcılganAyak parmakları arasında ki yara

BıdıkKüçük yumurta

BıldırGeçen yıl

BıngıldakÇocukların kafasında ki yumuşak kısım

BıyılBu sene

BızakazığıUfak tefek, kısa boylu

BibiHala

Bicikİnek

BiçalaBir ara

BidaneBir tane

BigoşamBir avuç

BiladerErkek Kardeş

Binit

Page 10: yozgatlıca

Binilecek at,eşek,her türlü araba

Bir SüyemBaş parmakla işaret parmağı arası

BişiTava içi pişirilen bazlama

BiyazBeyaz

BoduKaz

Boduçİbrik Benzeri, toprak testi

Boğasamakİnekler için boğa istemek

BoğönBugün

BoğürVücudun Yarı Kısmı

BonkerCömert

BooHayret sözü

BoorVücudun yan tarafı

BostanKavun,karpuz vb.yetişen yer

BoybürükSiyah kadın çarşafı

Boynuzu kurtluHakaret deyimi

Boyra

Page 11: yozgatlıca

Baca

BoyunbağıBoyuna bağlanan ince kumaş

BoyundurukÖküzün boynuna takılan aracı

BozNadas yapılmamış,sürülmemiş tarla

Boz SöktürmeZora Koşmak

BozukatmaDeve bağırması

BöcükBöcek

BöcükKüçük hayvan, haşarat

BödelekBöbrek

BörttürmekBir şeyi haşlamak

BuarsakObur

BubaBaba

BucaklıkRaf

BugatlekBu kadar

BuğuzKin, garaz

Bukağı

Page 12: yozgatlıca

Atların ayaklarına vurulan bir çeşit kelepçe

BulamaUn çorbası

Bulguru Diriİşleri yolunda

Buluda ÜrmekHavalı olmak,kibirlenmek

BunakÇok yaşlı,ne dediğinden haberi olmayan

Bunelekİri sinek

Burnundan FitilemekÇok kızgın

BurunsalıkHayvanı zapdetmek için burnundan bağlanması

BuydumÇok üşümek

BuymaÜşüme

BuynuzBoynuz

Bühtanİftira

BüngüldemeKaynama

BürükKadın baş örtüsü

BüzütmekHareketsiz yarı oturur halde olmak,üşümek

- C - Ç -

Page 13: yozgatlıca

Cabe Bedava kendi gelen

Cabeden Bedavadan,beleş

Cadı Cenesi düşük yaşlı kadın,büyücü

Cadoloz Congulus

Cahal Cahil

Cam Pencere

Camış Erkek manda

Camız Su sığırı,manda

Canı Ağır Aldırışsız

Canı Tez Aceleci

Cankeş Candan yakınlık

Capcık Dağınık, Düzensiz

Capon Japon

Car Çare

Cascavlak Tüysüz,örtüsüz,soyulmuş şekilde

Page 14: yozgatlıca

Cavlak Suyun hızla aktığı yer

Cem Toplanma,cem ayini

Cemek Sabanı temizleme demiri

Cenderme Jandarma

Cerahat İrin

Cerek İnce uzun ağaç,Uzun boylular içinde kullanılır

Cereme Başkasının yerine ceza çekme

Cerge At üzerinde hasta taşıma aracı

Ceylan Ceryan,elektrik

Cıba Tiftiği alınan keçi

Cıbılamak Suda çırpınarak yüzmek

Cıbır Kılı yeni kesilmiş keçi,züğürt

Cıcık Merinos koyun,yeni anlamında da kullanılır

Cıfıt Şirret,şerli,karışık

Cılga Keçi yolu

Page 15: yozgatlıca

Cılındırık Kötü et parçası

Cılk Bozulmuş, kokuşmuş yumurta

Cımbıldama Oynaklık etmek

Cıncık Misket,Cam parçası, porsenelden mamul eşya

Cıngar Çıkardı Kavgaya neden oldu

Cıngıl Üzümden küçük bir parça

Cıngırdak Çocuk oyuncağı

Cınnaklamak Tırmalamak

Cırcır Fermuar

Cırnakcı Kavga çıkarıcı

Cırtık Eli ayağı durmayan, Şımarık

Cıvıtma İşi sulandırma

Cıvlama Çok hızlı yanından geçme

Cibicik İki eli birbirine vurma,alkış

Cibil Su içinde ki taze ot

Page 16: yozgatlıca

Cibinnik Sinek ve ivezden korunmak için ince tülden örtü

Cilet Jilet

Cimcik İki parmakla eti kıstırma

Cimcikleme Çimdik atma

Cimcime Zayıf,cılız

Cinarabası Bisiklet

Cingan Gadağı Başı geniş ve yassı çivi

Cinli Deli

Cirmitli Pis, dengesiz

Comba Mandanın genç olanı

Coplan Dere Derin dere

Coruk İnat

Culhalık Kilim dokunan alet

Culuk Hindi

Culuzu Düşük Morali bozuk

Page 17: yozgatlıca

Cumburcomaat Toplu,adamların hepsi

Cuval Boyalı telek

Cuvara Sigara

Cücük Kanatlı hayvanların yavrusu,civciv

Cülük Salatalığın çiçekten yeni çıkanı,küçük hıyar

-Ç- Çabıt Eski bez parçası

Çağ Kağnının iki tarafına konan kalın ağaç

Çağlak Çağlayarak akan şelale

Çağlık İlkel banyo

Çağşırlı Ayakları telekli kuş

Çakıldak Su değirmeni taşı, koyunun yünündeki yumru

Çala Kamçı At arabasında atları hızlı sürme,atları kamçılama

Çaldakıl Olmak Sırnaşmak

Çalgı Süpürge

Page 18: yozgatlıca

Çalık Çarpılmış,bir yana eğilmiş,yatmış

Çalkama Ayran

Çalkantı Çalkalamak fiili

Çalma Pekmezin koyusu

Çaman Çemen

Çamur Çiğnemek Zorlanmak,çok uğraşmak

Çapıt Bez

Çapıt Bez parçası

Çaptan Düşmek Eski gücünü ve kuvvetini yitirmek

Çardak Gölgelik

Çarık Gönden dikilen bir cins ayakkabı

Çarşı Ağası Zabıta Amiri

Çarşı Ekmeği Somun

Çatal Ekin destesini taşımada kullanılan araç

Çatal Kapı İki kanatlı avlu kapısı

Page 19: yozgatlıca

Çav Hayvanların cinsel organı

Çebiş Bir yaşında ki keçi

Çeç Saptan ayrılan buğday yığını

Çelğe Keçik,yaşmak

Çelpeşen Bir açıp bir kapanan hava

Çeltek Çopan yardımcısı çocuk

Çemeden Ceket

Çemit Yaş üzümün az kurumuşu

Çemkirme Sözle karşılık verme

D - E - F - G

Dabaz Cilt üzerinde kaşıntı veren ufak kabarcıklar

Dam Hapishane-Evin çatısı

Danapça İri aşık kemiği

Deey daha işte orada

Depik Tekme

Deşirici Dilenci

Page 20: yozgatlıca

Dibek ezmek için kullanılır

Dilkırma Kibar konuşma

Dinelmek Ayakta durma

Dingildeme Durduğu yerde sağa sola hareket etme

Dodak Dudak

Dolak Atkı

Dombalak Takla atma

Domuşma Surat asma

Donyağ İçyağ-Çok soğuk insanlar içinde kullanılır

Dölek Doğru, düz

Dölek Akıllı uslu durmak

Dömbelek Darbuka

Döş Göğüs

Döşek Yatak

Dulda Esintisiz, sakin, kuytu yer

Page 21: yozgatlıca

Dulluk Favori (Kulak yanında uzanan saç)

Duska Çene

Dübür Kıç

Dürtme Elle yapılan uyarı

Dürzü Şerefsiz gibi bir şey

- E -

Efelek Ekşi Yapraklı bitki, (Dolması yapılır)

Elbiz Örümcek

Eleva Yavaş iş yapan kimse

Ellaamki Sanırım-Sanki

Ellaham Herhalde

Eme Hala

Emlik Geç doğan kuzu

Emmi Amca

Enik Köpek yavrusu

Page 22: yozgatlıca

Erinmek Bir Şeyi Yapmak istememek

Essah Doğru

Essahtan Sahiden;Gerçekten

Evdamı Kiler

Evlek Bölüm, Bölümlendirme

Evrağaç Yufka Ekmeği çeviren ahşap yassı tahta

Eze Vücut, Beden

- F -

Fıkara Fakir

Fırkıt Oyna

Fışkı Gübre

Filik Tiftik

Foldur Bol geniş,Genelde kıyafet için kullanılır

Fos Boş çıkma

Fosurdak Darp sonucu şişme

Page 23: yozgatlıca

- G -

Gabala Tartı ve ölçü

Gabancalama Her yeri tutma, yayılma

Gabara Üzeri tümsek ufak çivi

Gambık Ufak ağaç parçası

Gamgayla Kaşınma Ekonomik sıkıntı içinde olma

Gamsa Çekme

Ganara Doymak bilmeyen

Gardak Kumaş üzerinde kırışıklık

Gatık Süt ve süt ürünlerinin tümü; ekmeğe konan

Gaynar Çok sıcak

Gıdık Gerdan

Gındap Kalın keten iplik

Gınıfıstı Karşı cinsten iki insanın gizli görüşmesi

Gırışma Poz yapma, üstten bakma

Page 24: yozgatlıca

Gırmızı Domates

Gıvırtma Yan çizme

Gicişme Kaşınma

Gobel Erkek çocuk

Gobelek Mantar

Gode Gövde

Godek Kuyruksuz veya kuyruğu kısa

Goğ Dedikodu

Golük Eşek

Gop Koş

Goruk Üzümün olgunlaşmamış hali

Gubuz Erken doğan ölü hayvan yavrusu

Gucele Zorlukla

Gunnamak Bir hayvanın doğurması

Gursak Mide ile gırtlak arası

Page 25: yozgatlıca

Guşene Büyük tencere

Guva Güvey Sineği

Guvez Vişneçürüğü rengi

Gübür Çöp

I - İ - K - L - M

-I- Ilıfıtın Rafadan az pişmiş

Irgalamak ilgilenmek

-İ- İlâân Leğen

İlistirMakarna Süzmeye yarayan Süzgeç

İlletli Kötü, sürekli hastalığı olan

İrin İltihap

İrişki Et sucuğu

İşlik Yelek

İyağ Kaburga kemiği

- K -

Kaham

Page 26: yozgatlıca

Hısım akraba

Kahya Kahya, Muhtar

Kan alma Tuvalete gitme

Kanak Çay, Akarsu

Kanatlı Bahçeli evlerin dış kapısı

Karık Bahçede ekim için oluşturulan alan

Kaydalamak Zik zak çizerek kaçmak, sıvışmak

Kaygana Yufka ekmeği tavada yumurta ile kızartmak

Kef Bir tepenin, dağın arkası

Kemçik Küçük, zayıf, minyon yüz.

Kenef Tuvalet

Kepenek Pencere kilidi,

Kerç İnat etmek, kıskandırmak

Kerkinme Sürtünme

Kerme Koyun Ağılından çıkarılan yakacak

Kertik

Page 27: yozgatlıca

Çentik

Kertmek Çentik atmak

Kırçıl Beyazın siyaha hakim olduğu renk

Kırık Bir insanın Aşkı , Dostu

Kırtlama Çay içerken şekeri ısırarak tüketmek

Kirik Sıpa

Kiritme İnat etme

Kirtişli Tırtıklı yüzey

Koselme Sinme

Koşam İki eli birleştirerek oluşturulan çukurluk

Koşma Eski yapıların tavanın da kullanılan iri ağaçlar

Koşum At arabasına at bağlama takımı

Kotele Bana doğru at, fırlat

Köm Koyun Ağılı

Kömbe Sac arasında yapılan bir çeşit çörek

Kömüş

Page 28: yozgatlıca

Erkek manda

Kösnü Köstebek

Köstavası Sobadan ateş almaya yarayan küçük kürek

Kufür Kufür Serin esen yel

Kumpür Patates

Kumük Ön dişleri çürük olan

Kuzlük Erken doğan kuzu

Külek Ahşap yağ kabı

Küllük Ocak ve soba küllerinin döküldüğü yer

- L -

Lalek Leylek

Lalin Nalın

Langırdak Geveze boş konuşan

Loğtaşı Damtoprağını sıkıştıran silindir şeklinde taş

- M -Mac etmek Mahcup etmek

Page 29: yozgatlıca

Makat Sedir

Malamat etmek Rezil etmek

Masimek Değer vermek

Mayagolük Dişi eşek

Mayası cımbıldak Gerçek kişiliğini gösterme

Mazarat Yaramaz çocuk

Mertek Tavan örtmekde kullanılan kısa ağaçlar

Meses Ucu çivili sopa

Mıh Çivi

Mılcıma Çürüme

Milek Kokuşmuş çamur; balçık

N - O - Ö - P

Nacak Küçük balta

Nodul Sopa ucundaki çivi

Norüyon Ne yapıyorsun, Nasılsın iyimisin ?

Nörek

Page 30: yozgatlıca

Ne yapalım

- O -

Onculayın O kadar çok

OkelenmeSinirlenme

Öbçelenmek Bir şeyi fazla uzatmak

Öz Küçük akarsu

- P -

Pambık Pamuk

Panlı Küflü

Pantul Pantolon

Papuç Ayakkabı

Patana Şişman

Pehli Koyunun kaburga ve beli arasındaki et parçası

Peşkir Havlu

Peşkir Havlu

Pırtı Çamaşır

Page 31: yozgatlıca

Pırtma Hedefi şaşırmak

Pısma Gizleme

Pinnik Kümes

Portma Şaşırtma

Potuk Deve yavrusu

Pöhrek Tuğla gibi pişmiş topraktan yapılan su yolu

Pörtlek Dışa taşan iri göz

Pürçüklü Havuç

S - Ş - T

-S- Saçı Düğünlerde verilen hediye

Savak Aptal

Sazak Özellikle sonbahar ve ilkbahar aylarında sabahları esen ve çok üşütücü olan ve hafif bir rüzgar.

Seklem Bir çuval dolusu

Selefeden Bedavadan geçinen

Serpeneg Kerpiç evlerde dam kenarları

Sındı

Page 32: yozgatlıca

Makas

Sıracalı Hastalıklı

Siflenmek Hz. Hüseyin’i öldüren kişi

Singisiz Kılık kıyafete dikkat etmeyen

Soğluk Çamlık

Sokum Lokma

Sumsa Yumruk

-Ş-Şaplak Tokat

Şemşamer Ayçiçeği

Şergada Belalı

Şikir Çirkin

Şikirsiz Çirkin, güzel görünmeyen.

Şimir Hz. Hüseyin’i öldüren kişi

-T- Tas Maşrapa

Tavatır Çok iyi

Page 33: yozgatlıca

Tebelleş olma Başa bela olma

Temcit Sahur

Teşt Hamur yoğrulan leğen

Tevatır Güzel olmuş- Mükemmel

Tıklamış Çürümüş bozulmuş

Tımbırdatma dalga geçme

Tımbış Kel, Saçsız

Tıngır Kül dökmeye yarayan çinko tepsi

Tıstanböcüğü Karaböcek

Tohlu Bir yaşında kuzu

Topak Yuvarlak

Toplu Pencere

Tort Çivili köpek tasması

Töhmürüklü Öksürüklü hasta

Tuluk Şişman kilolu

Page 34: yozgatlıca

Tuman Pijama veya alt giysi

Tumdurmak Bandırmak, Suya gömmek

Tumma Suya dalma

Tummak Dalmak

Tuvallak Yuvarlak

Tükan Dükkan

Tülek Uyanık Gözü Açık