87
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ SÜTLÜ TATLILAR 811ORK078 Ankara,2012

YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ

  • Upload
    others

  • View
    4

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ

TC

MİLLIcirc EĞİTİM BAKANLIĞI

YİYECEK İCcedilECEK HİZMETLERİ

SUumlTLUuml TATLILAR 811ORK078

Ankara2012

2

Bu moduumll mesleki ve teknik eğitim okulkurumlarında uygulanan Ccedilerccedileve

Oumlğretim Programlarında yer alan yeterlikleri kazandırmaya youmlnelik olarak

oumlğrencilere rehberlik etmek amacıyla hazırlanmış bireysel oumlğrenme

materyalidir

Millicirc Eğitim Bakanlığınca uumlcretsiz olarak verilmiştir

PARA İLE SATILMAZ

3

ACcedilIKLAMALAR 5 GİRİŞ 6 OumlOumlĞRENME FAALİYETİ-1 8

1 TUumlRK MUTFAĞINA AİT SUumlTLUuml TATLILAR 8 11 Suumltluuml Tatlıların Tuumlrk Mutfağındaki Yeri ve Oumlnemi 8 12 Suumltluuml Tatlıların Beslenmedeki Yeri ve Oumlnemi 9 13 Suumltluuml Tatlıların Yapımında Kullanılan Gereccediller 10

14 Suumlbyenin Tanımı ve Oumlnemi 12 15 Suumlbyenin Hazırlanışı 12 16 Tuumlrk Mutfağına Oumlzguuml Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri 12

161 Muhallebi 13 162 Suumltlaccedil 14

163 Keşkuumll 16 164 Kazandibi 17 165 Tavukgoumlğsuuml 18

17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar 19 18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler 20

19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama 20

UYGULAMA FAALİYETİ 23

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME 29 OumlĞRENME FAALİYETİ-2 30

2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR 30 21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri 30

211 Krem Karamel 31

212 Sufle 32 213 Diğerleri 35

22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar 36 23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler 37

25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama 39

UYGULAMA FAALİYETİ 40 OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME 47

OumlĞRENME FAALİYETİ-3 49 3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml TATLILAR 49

31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması 49

311 Krem Bavaruva 50 312 Parfe 51 313 Ccedilikolatalı Muss 53

32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar 55 33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama 55

34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama 57

UYGULAMA FAALİYETİ 59

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME 63

İCcedilİNDEKİLER

4

OumlĞRENME FAALİYETİ-4 64 4 DONDURMA VE SORBELER 64

41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları 65 42 Dondurma ve Ccedileşitleri 65

421 Vanilyalı Dondurma 67 422 Kakaolu Dondurma 68 423 Meyveli Dondurma 69

43 Sorbelerin Oumlzellikleri 70

44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek Noktalar 71 45 Servisini Yapma 71 46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama 74

UYGULAMA FAALİYETİ 77 OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME 83

MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME 84 CEVAP ANAHTARLARI 85 KAYNAKCcedilA 87

5

ACcedilIKLAMALAR KOD 541GI0119

ALAN Yiyecek İccedilecek Hizmetleri

DALMESLEK AşccedilıMutfak PastacıPastacılık

MODUumlLUumlN ADI Suumltluuml Tatlılar

MODUumlLUumlN TANIMI

Suumltluuml tatlılar dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılar dondurma

ve sorbeleri hazırlama yeterliği kazandıran oumlğrenme

materyalidir

SUumlRE 4024

OumlN KOŞUL Hijyen ve Sanitasyon moduumlluumlnuuml almış olmak

YETERLİK

MODUumlLUumlN AMACI

Genel Amaccedil

Uygun mutfak ortamı sağlandığında tekniğine ve uumlruumlnuumln

oumlzelliğine uygun olarak istenilen kıvam lezzet koku ve

goumlruumlnuumlşte suumltluuml tatlılar hazırlayabileceksiniz

Amaccedillar 1 Tuumlrk mutfağına oumlzguuml istenilen kıvam lezzet koku ve

goumlruumlnuumlşte ccedileşitli suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz

2 Tekniğine ve usuluumlne uygun istenilen kıvam lezzet koku ve

goumlruumlnuumlşte uluslararası suumltluuml tatlılar hazırlayabileceksiniz

3 Mutfak ortamında istenilen standartlara uygun dondurarak

ccedileşitli suumltluuml tatlılar hazırlayabileceksiniz

4 Mutfak ortamında istenilen standartlara uygun ccedileşitli

dondurma ve sorbeleri hazırlayabileceksiniz

EĞİTİM OumlĞRETİM

ORTAMLARI VE

DONANIMLARI

Ortam Hijyen kurallarına uygun mutfakpastane ortamı

Donanım Mutfak ortamı Terazi Ocak Fırın Tencere Kevgir

Kaşık

OumlLCcedilME VE

DEĞERLENDİRME

Moduumll iccedilinde yer alan her oumlğrenme faaliyetinden sonra

verilen oumllccedilme araccedilları ile kendinizi değerlendireceksiniz

Oumlğretmen moduumll sonunda oumllccedilme aracı (ccediloktan seccedilmeli

test doğru-yanlış testi boşluk doldurma vb) kullanarak moduumll

uygulamaları ile kazandığınız bilgi ve becerileri oumllccedilerek sizi

değerlendirecektir

ACcedilIKLAMALAR

6

GİRİŞ Sevgili Oumlğrenci

Bu moduumll mutfak ve ya pastanede ccedilalışmayı kolaylaştıracak bilgi ve donanımı

arttırmak amacı ile hazırlanmıştır

Şimdiye kadar pek ccedilok konuda teknik bilgi oumlğrendiniz ve uygulama yaptınız Bu

moduumllde suumltluuml tatlıların gruplandırılmasını ccedileşitlerini hazırlarken pişirirken servise

sunarken dikkat etmeniz gerekenleri ve daha fazlasını oumlğrenmek iccedilin nasıl araştırma

yapmanız gerektiğini oumlğreneceksiniz

Bu guumlne kadar severek tuumlkettiğiniz Tuumlrk mutfağına ait suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlama

becerisi kazanacaksınız Aynı zamanda uluslararası mutfaklarda kullanılan suumltluuml tatlı

ccedileşitlerini de hazırlayabilme becerisini kazanacaksınız Boumlylece hem Tuumlrk mutfağı hem de

uluslararası mutfak uumlruumlnlerini sunan iş yerlerinde ccedilalışabileceksiniz

Bu moduumlluuml tamamladığınızda dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılar dondurmalar ve

sorbelerle ilgili bilgi ve beceriniz de artmış olacak Bu moduumllde oumlğreneceklerinizi daha oumlnce

oumlğrendiklerinizle harmanlayarak mutfak ve pastane sektoumlruumlnde gereken bilgi beceri ve

uygulamadaki başarınızla sektoumlruumln aranılan elemanlarından biri olacaksınız

GİRİŞ

7

8

OumlOumlĞRENME FAALİYETİ-1 ĞRENME FAALİYETİ-1

Uygun mutfak ortamı sağlandığında Tuumlrk mutfağına oumlzguuml istenilen kıvam lezzet

koku ve goumlruumlnuumlşte ccedileşitli suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki pastanelerde uumlretilen suumltluuml tatlıları araştırınız

İnterneti ve basılı yemek kitaplarını kullanarak Tuumlrk mutfağına ait suumltluuml tatlıları

guumlnuumlmuumlzde ve eskiden hazırlanan tariflerle karşılaştırarak aradaki farkları tespit

ediniz

1 TUumlRK MUTFAĞINA AİT SUumlTLUuml

TATLILAR

Resim 11 Şeftalili muhallebi

11 Suumltluuml Tatlıların Tuumlrk Mutfağındaki Yeri ve Oumlnemi

Ana malzeme olarak suumlt kullanılan kıvam ve lezzet veren başka malzemelerin de ilave

edilmesiyle hazırlanan tatlılara suumltluuml tatlılar denir

Tuumlrk mutfağında ccedilok eski zamanlardan beri suumltluuml tatlıların yapıldığını araştırmalar

ortaya koymaktadır Roma mutfağından bize geccediltiği hacirclde guumlnuumlmuumlzde sadece Tuumlrk

OumlĞRENME FAALİYETİ-1

AMACcedil

ARAŞTIRMA

9

mutfağında yapılan tavukgoumlğsuuml ve kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Osmanlı mutfağında

kullanılmaktadır

Suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumll Tuumlrk suumltluuml tatlılarının başında gelir ldquoSuumltluuml aşrdquo kelimeleri

zaman iccedilinde kaynaşarak ldquosuumltlaccedilrdquo adını almıştır ve Tuumlrkccedilersquonin ilk soumlzluumlklerinde bile yer alır

Muhallebi ise Arapccedila suumlt anlamına gelen ldquohaliprdquo soumlzcuumlğuumlnden tuumlremiş Osmanlılardan beri

yapılan suumltluuml tatlımızdır Keşkuumll ise yazılı olan ilk Tuumlrk yemek kitabı ldquoMelceuumlrsquol Tabbahinrdquode

tarifi verilen bir tatlıdır

Tuumlrk mutfağında tavukgoumlğsuuml kazandibi kesme muhallebi manda suumltuuml kullanılarak

hazırlanırken suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln inek suumltuuml kullanılarak hazırlandığı eski

kaynaklarda yer almaktadır Guumlllaccedil da Osmanlırsquodan guumlnuumlmuumlze kadar gelen nişasta

yufkalarının suumlt ve şekerle ıslatılmasıyla yapılan eski suumltluuml tatlılarımız arasında yerini

almaktadır

Suumltluuml tatlıların yapımı diğerlerine goumlre daha kolaydır Besin değeri yuumlksektir Diğer

tatlılara goumlre maliyeti de azdır Tuumlm bu sebeplerden dolayı hem Osmanlırsquoda hem de

guumlnuumlmuumlzde sık yapılan tatlılardır

12 Suumltluuml Tatlıların Beslenmedeki Yeri ve Oumlnemi

Suumltluuml tatlıların ana maddesi suumlttuumlr Suumltluuml tatlıların besin değerini hesaplarken suumltuumln

besin değeri de incelenmelidir Ortalama 100 g yağlı inek suumltuumlnde bulunanlar

Su (g) 879

Enerji (kcal) 61

Protein (g) 33

Yağ (g) 33

Karbonhidrat (g) 47

Kuumll (g) 07

Kalsiyum (mg) 119

Demir (mg) 01

Fosfor (mg) 93

Potasyum (mg) 152

Sodyum (mg) 49

Vitamin A ve karoten (IU) 126

Tiamin (mg) 004

Riboflavin (mg) 016

Niasin (mg) 01

Vit C (mg) 1

Suumltluuml tatlıların besin değerinde yukarıdakilerden farklı olarak tatlının iccediline konulan

maddelere goumlre değişiklik oluşur Bir de suumltuuml pişirirken besin değeri farklılaşır Oumlrneğin

suumltuumln fazla kaynatılması proteinin kayba uğramasına ve sindirimin zorlaşmasına neden olur

Tatlının pişirme youmlntemi ve iccedilinde kullanılan malzemeler besin değerini belirler

Guumlnuumlmuumlzde yemek kitapları genellikle tarifi verirken yanında besin değerini de verir

10

İnsanlar doğdukları andan itibaren tuumlm besin ihtiyaccedillarını anne suumltuuml ile karşılar Yıllar

geccediltikccedile anne suumltuumlnuumln yerini inek suumltuuml alır Daha sonraları ise insanlar suumlt iccedilmek yerine

suumltluuml tatlıları yemeği tercih eder Boumlylece vuumlcudun ihtiyacı olan besin oumlgelerinin bir kısmı

karşılanmış olur Oumlzellikle protein ve kalsiyum ihtiyacının buumlyuumlk boumlluumlmuuml suumlt ve uumlruumlnleri ile

karşılanır

13 Suumltluuml Tatlıların Yapımında Kullanılan Gereccediller

Resim 12 Suumlt yumurta

Resim 13 Şeker kuru yemişler

11

Resim 14 Tarccedilın kuru meyveler

Suumltluuml tatlıların hazırlanmasında ana malzeme olarak suumlt kullanılır (Resim 12) Suumltuumln

taze sulandırılmamış ve mikroplardan arınmış olması oumlnemlidir Pastane ve oteller ccediliğ suumlt

kullanmaz Sterilize edilmiş kutu suumltleri kullanılır Tam yağlı suumltler tatlının daha lezzetli

olmasını sağlar Fakat kalori değerini yuumlkseltir Bu nedenle diyet mutfaklarında yarım yağlı

ve yağsız suumltler kullanılır

Suumltuuml koyulaştırmak iccedilin eskiden suumlbye hazırlanırdı Guumlnuumlmuumlzde suumlbyenin yerini pirinccedil

unu buğday unu nişasta yumurta gibi malzemeler almıştır Oumlzellikle yumurta sarısı

koyulaştırıcı olarak kullanılır Bazı tariflerde yumurta buumltuumln olarak kullanılmıştır

Guumlnuumlmuumlzde likit yumurta kullanımı yaygındır Likit yumurta buumltuumln ak ve sarı olarak ayrı

ayrı satılır Bu ticari mutfaklarda kullanım kolaylığı sağlar ve reccediletelerde yumurta miktarı

gram olarak belirtilir Suumltluuml tatlılarda Tuumlrk mutfağından ziyade yabancı mutfaklarda yumurta

kullanımına rastlanır

Eskiden tatlandırıcı olarak bal pekmez meyve kuruları (Resim 14) kullanılırken

guumlnuumlmuumlzde şeker ccedileşitleri kullanılmaktadır

Suumltluuml tatlılara lezzet kazandırmak iccedilin fındık fıstık ceviz badem (Resim 13) gibi

malzemeler ve tarccedilın başta olmak uumlzere baharatlar eklenir

Artık marketlerde ve buumlyuumlk alışveriş yerlerinde toz hacircline getirilerek paketlenmiş suumltluuml

tatlılara rastlanır Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp bir taşım kaynatılınca suumltluuml tatlıya

doumlnuumlşuumlr Kullanılması pratik gibi goumlruumlnse de hazır olanlar hem lezzet accedilısından hem de

iccedilinde bulunan katkı maddeleri accedilısından kullanılmamalıdır

12

14 Suumlbyenin Tanımı ve Oumlnemi

Resim 15 Suumlbye

Suumlbye oumlğuumltuumllmuumlş pirinccedil veya pirinccedil suumltuuml olarak tanımlanabilir Suumltluuml tatlılarda tatlıyı

koyulaştırarak kıvam sağlamak iccedilin kullanılır Tuumlrkiyersquonin en oumlnemli aşccedilılarından olan Necip

Usta 125 g pirinccedilten yapılan suumlbyenin 1 kg suumltuuml soğuduktan sonra kesilebilecek şekilde

koyulaştıracağını kitaplarında belirtmiştir

Suumlbyenin hazırlanışı zor zahmetli ve uzun zaman aldığı iccedilin guumlnuumlmuumlzde

kullanılmamaktadır Ayrıca guumlnuumlmuumlzde hazır gıda sektoumlruumlnuumln gelişmesi nedeniyle pirinccedil

unu nişasta vb maddeleri bulmak muumlmkuumlnduumlr Artık suumltluuml tatlılarda kıvam sağlamak iccedilin

bulunması ve kullanılması kolay olan nişasta ve pirinccedil unu kullanılıyor

15 Suumlbyenin Hazırlanışı

Kırık pirinccedil ayıklanır 3-4 kez suyu suumlzuumllerek yıkanır

Bir tencerede bol miktarda ılık suyla ıslatılır Bir gece beklenir

Ertesi guumln hiccedil karıştırmadan suyu doumlkuumlluumlr

Bir karıştırıcı (blender) yardımı ile iyice ezilir

Elde edilen madde suumlbyedir (Resim 15)

Kullanılacağı zaman ince bir tuumllbentten ya da ccedilok ince bir suumlzgeccedilten suumlzuumlluumlr

16 Tuumlrk Mutfağına Oumlzguuml Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri

Tuumlrk mutfağına oumlzguuml suumltluuml tatlılar denilince akla ilk gelmesi gerekenler suumltlaccedil

muhallebi ve keşkuumllduumlr Bu uumlccedil tatlı yuumlzyıllardır Tuumlrk mutfağında hazırlanan ccedileşitlerdir

Guumlnuumlmuumlzde pastanelerde ve otellerde ccedilok ccedileşitli suumltluuml tatlılar yapılmaktadır Yeni yapılan

suumltluuml tatlıların bir kısmı suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln değiştirilmesi ile bir kısmı da yabancı

tatlıların Tuumlrk mutfağına uyarlanmasıyla yapılmaya başlanmıştır

13

161 Muhallebi

Resim 16 Muhallebi

Muhallebi suumlt nişasta (klasik şekliyle suumlbye) ve şekerle yapılan en temel suumltluuml tatlıdır

(Resim 16) Tuumlrk mutfağında sakızlı ve fıstıklı olmak uumlzere temelde iki ccedileşidi olsa da

guumlnuumlmuumlzde ccedilok ccedileşitli şekillerde muhallebiler yapılmaktadır Taze meyveler puumlre şeklinde

ya da kuumlccediluumlk doğranarak meyveli muhallebiler de yapılır Muhallebi iccedilinde kullanılan

malzemeye goumlre isimlendirilir Sakızlı muhallebi fıstıklı muhallebi kahveli muhallebi

kakaolu muhallebi vb

Genellikle suumltluuml tatlılarda şeker sonradan eklenir Fakat muhallebide istisnai bir durum

soumlz konusudur Muhallebi yapılırken genellikle suumlt ve şeker kaynatılır İccediline suumlbye ya da

suyla accedilılmış nişasta eklenir Bir taşım kaynatılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır

En klasik servisinde ya tarccedilın eklenir ya da biraz reccedilel tanesi uumlzerine konulur Suumlt ve şekeri

karıştırıp pişirmek beceri gerektirir Bu şekilde pişirirken şekerin karamelize olmamasına

dikkat etmek gerekir Eğer şeker sonra katılırsa daha iyi sonuccedil alınır

Muhallebi

Gereccediller (4ndash6 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

80 g pirinccedil unu

1 paket vanilya

İstenildiği kadar tarccedilın

Hazırlanması

Pirinccedil unu ve şeker bir tencereye konulur Bir su bardağı suumlt ile iyice

ezilir Suumltuumln tamamı eklenir Orta ateşte karıştırılarak 10ndash15 dakika

pişirilir Koyulaşınca ocaktan indirilir Vanilya eklenir Sıcakken kacircselere

boşaltılır Soğuyunca uumlzerine tarccedilın serpilerek servis yapılır

Aşağıdaki youmlntemlerle de hazırlanabilir

14

Muhallebi pişirilirken iccediline 2ndash3 adet damla sakızı ezilip konulursa sakızlı muhallebi adını alır

Muhallebi yapılırken ccedilekilmiş yeşil fıstık katılırsa fıstıklı muhallebi adını alır

Muhallebi piştikten sonra ıslatılmış bir tepsiye doumlkuumlluumlp soğuduktan sonra

uumlzerine yarım su bardağı su gezdirip dolapta iyice katılaştıktan sonra

kesilip oumlzel şekerli su doumlkuumlluumlp suyu ile servisi yapılırsa su muhallebisi

adını alır Bazı youmlrelerde şekerli su yerine pekmez doumlkuumllerek de servisi

yapılır

Suumltuumln iccediline taze meyve puumlreleri katılarak meyveli muhallebi yapmak

muumlmkuumlnduumlr

Muhallebi pişirilirken şekeri ccedilok az konulup piştikten sonra soğutulup

servisi yapılırken uumlzerine pudra şekeri serpilirse şekersiz muhallebi adını alır

Yaz aylarında dondurma ile servisi yapılabilir

Yine muhallebinin uumlzerine tanesi bol reccedilel konularak servis yapılabilir

162 Suumltlaccedil

Resim 17 Suumltlaccedil Resim 18 Fırın suumltlaccedil

Suumltlaccedil Tuumlrk mutfağında iki şekilde yer alır Birisi (Resim 17) klasik tencerede pişen

şekli diğeri de (Resim 18) fırın suumltlaccediltır Fırın suumltlaccedil yapmak iccedilin suumltlaccedil pişirildikten sonra

ısıya dayanıklı kaplara doumlkuumlluumlr Bir miktar ayrılan suumltlacın iccediline yumurta sarısı eklenerek

karıştırılır Kapların uumlzerine paylaştırılır Fırında kızartılarak hazırlanır

Suumltlaccedil yapımı ccedilok kolay bir tatlı gibi goumlruumlnse de oumlnemli ayrıntılarla iyi bir suumltlaccedil

hazırlanabilir Evlerde yapılan suumltlaccedil suumlt pirinccedil ve şekerden oluşur Suumltuumln iccediline oumllccediluumlluuml pirinccedil

katılır Ocağa konulur Kısık ateşte pirinccediller yumuşayana kadar karıştırılarak pişirilir Şekeri

atılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır Ilıkken ya da soğuyunca servis yapılır

Ticari mutfaklarda ise pirinccedil su ile biraz pişirilir Kaynayan suumlte eklenir Nişasta ile

kıvama getirilir Şeker eklenerek pişmesi tamamlanır Pirinccedil miktarı evde yapılanlardan

azdır

15

İyi bir suumltlaccedil yapmak iccedilin

Suumltuumln taze ve yağlı olması gerekir

Pişirme işlemi kısık ateşte yapılmalıdır

Pişirme sırasında karıştırılmalıdır

Pirinccedil miktarı iyi ayarlanmalıdır

Şekeri ocaktan inmesine yakın atılmalıdır

Gereccediller

1 litre suumlt

250 g toz şeker

90 g pirinccedil

15 g nişasta

200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)

10 g tarccedilın

Hazırlanması

Pirinccedil ayıklanıp yıkandıktan sonra tencereye konulur Su ile

yumuşayıncaya kadar haşlanır

Suumlt eklenerek 10 dakika pişirilir

Şeker eklenir ve karıştırılarak eritilir

Nişasta suumltle karıştırılır Suumltluuml pirinccedilli karışıma eklenir

Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indirilir

Fırında suumltlaccedil yapmak istenirse nişastalı suumltluuml karışımdan bir miktar

alınarak iki yumurta sarısı eklenerek ccedilırpılır

Suumltlaca eklenir

Pişirme işleminden sonra ısıya dayanıklı kaplara konur

İccedilinde su bulunan tepsilere dizilir

Fırında uumlzeri kızarıncaya kadar bekletilir Kızarma işleminin daha ccedilabuk

olması istenirse fırının sıcaklığı uumlstten verilmelidir

16

163 Keşkuumll

Resim 19 Keşkuumll

Eski yemek kitaplarında ldquokeşkuumll-uuml fukarardquo diye isimlendirilen tatlının adı guumlnuumlmuumlzde

keşkuumll olarak bilinmektedir Keşkuumll-uuml fukara denilmesinin sebebi fakir yemeği olduğu iccedilin

değildir Tam tersine keşkuumll iccediline konulan badem Antep fıstığı ceviz Hindistan cevizi

nedeniyle diğer suumltluuml tatlılara goumlre maliyeti yuumlksek bir tatlıdır Adının şoumlyle bir hikacircyesi

vardır Keşkuumll adını Hindistan cevizinden almıştır Eskiden dilenciler Hindistan cevizinin

kabuğundan yapılan kacircselerle dilenirlermiş Bu kacircsenin adının da keşkuumll olduğu soumlylenir

Keşkuumll (Resim 19) en eski suumltluuml tatlılardan biridir Eski ccedilağlarda sulu yiyecekleri

koyulaştırmak iccedilin ekmek kullanılmış Daha sonraları ekmeğin yerini ezilmiş cevizgiller

almış Keşkuumll de suumltuumln koyulaştırılması iccedilin ezilmiş cevizgillerin şekerle birlikte suumlte

karıştırılmasıyla yapılmaya başlanmış Oumlnceleri renginin beyaz olması iccedilin ezilmiş badem

şeker ve suumlt kullanılarak hazırlanmış sonradan badem yerine suumlbye kullanılmış guumlnuumlmuumlzde

ise koyulaştırma işlemi nişasta ile yapılmaktadır

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

Hazırlanışı

Badem ve Hindistan cevizi karıştırılarak uumlzerine az miktarda suumlt eklenir

ve mutfak robotunda ccedilekilir

17

Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır

Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım

eklenir

Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir

Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır

Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır

164 Kazandibi

Resim 110 Kazandibi

Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin

dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye

doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise

tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında

dipteki şekerin yanması sağlanır

Kazandibi hazırlanırken

Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca

mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir

Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek

pişirilmesi gerekir

Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir

Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre

tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir

İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir

Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde

sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir

18

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu

Rendesi

Hazırlanması

Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur

Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır

Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan

alınır

Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur

Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir

165 Tavukgoumlğsuuml

Resim 111 Tavukgoumlğsuuml

Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece

Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve

pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp

ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen

tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr

19

Hazırlarken ve pişirirken

Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına

Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına

Kıvamını iyi ayarlamaya

Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

Hazırlanışı

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine

daha kolay ayrılacaktır

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz

Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip

ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile

bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız

17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir

Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca

kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir

Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa

şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir

Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece

pişerken taşması oumlnlenmiş olur

Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir

20

18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır

Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır

Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları

(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır

Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir

19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta

guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine

rastlanır

Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek

servis yapılır

Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve

suumlslenerek servis yapılır

Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)

serpilir

Resim 112 Tarccedilınla servis

21

Resim 113 Kuru yemişlerle servis

Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file

hacirclinde kullanılır

Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis

Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine

goumlre suumlslemede kullanılabilir

22

Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi

Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir

Resim 116 Karamelize şekerle servis

23

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız

Gereccediller (4ndash6 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

80 g pirinccedil unu

1 paket vanilya

İstenildiği kadar tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz

Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz

Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat

ediniz

Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz

Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika

pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz

Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak

eritiniz

Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa

olduğu iccedilin şekeri en başta da

ekleyebilirsiniz

Ocaktan indiriniz Vanilya

ekleyiniz

Renginin kıvamının ve tadının istenilen

oumlzellikte olmasına dikkat ediniz

Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

24

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

250 g toz şeker

90 g pirinccedil

15 g nişasta

200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)

10 g tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye

koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar

haşlayınız

Yıkarken nişastasının gitmesine

dikkat ediniz

Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız

Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz

Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz

Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli

karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz

Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker

karamelize olur unutmayınız

Sıcakken kacircselere boşaltınız

Suumlslemek iccedilin soğumasını

bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

25

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Badem ve Hindistan cevizini

karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt

ekleyiniz ve mutfak robotunda

ccedilekiniz

Suumlt ekleyerek bademin daha kolay

ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline

gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz

olmasını sağlar unutmayınız

Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu

koyarak karıştırınız

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek

karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Bademli karışımı ekleyiniz

Koyulaşana kadar karıştırarak

pişiriniz

Pişerken karıştırmak şekerin karamelize

olmasını engeller

Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan

alınız

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan

kacircselere boşaltınız

Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması

kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz

Soğuyunca suumlsleyerek servis

yapınız

Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk

uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

26

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz

Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10

dakika kaynatınız

Isının yuumlksek olmamasına ve topak

olmamasına dikkat ediniz

Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız

Bir kere kaynatıp ocaktan alınız

Şekerin karamelize olmamasına

dikkat ediniz

Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine

hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz

Pudra şekerinin her tarafa eşit

dağılmış olmasına dikkat ediniz

Muhallebiyi doumlkerken şekerleri

kaydırmayınız

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin

dibinin yanmasını sağlayınız

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını

batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak

iccedilin 5-6 saat bekleyiniz

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Soğuk suya batırmak tatlının

tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin

oumlnemlidir unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

27

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk

suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha

kolay ayrılacaktır)

Tavuk tadının olmaması ve liflerin

parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek

oumlnemlidir unutmayınız

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri

koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Pişerken dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye

ekleyerek karıştırmaya devam ediniz

Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız

Kıvamına dikkat ediniz

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş

dakika kadar ccedilırpınız

Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra

dilimleyerek servis yapınız

Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk

uyumuna goumlre suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

28

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet

kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol

ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz

29

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır

A) Suumlbye

B) Pirinccedil unu

C) Nişasta

D) Hepsi

2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Kazandibi

B) Suumltlaccedil

C) Guumlllaccedil

D) Muhallebi

3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Tavukgoumlğsuuml

B) Suumltlaccedil

C) Muhallebi

D) Guumlllaccedil

4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır

A) Antep fıstığı

B) Hindistan cevizi

C) Badem

D) Fındık

5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden

hangisidir

A) Tarccedilın

B) Karabiber

C) Nane

D) Kekik

Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır

7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır

8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır

9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir

10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

30

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli

suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR

21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri

Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler

genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema

eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir

Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı

tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda

zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir

Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller

kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika

mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru

uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız

mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu

ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır

Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine

rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

AMACcedil

ARAŞTIRMA

31

Resim 21 Servise hazır krem karamel

211 Krem Karamel

Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem

ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln

Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde

pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

Hazırlanması

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel

yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel

kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon

kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave

ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra

kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz

32

Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters

ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız

Krem karamel hazırlarken

Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa

rengi accedilık olur

Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur

Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir

Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya

batırılabilir

Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan

ccedilıkarılması

Resim 24 Servis edilmesi

212 Sufle

Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler

tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve

beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece

civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha

kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir

En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir

Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır

Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler

tekniğine uygun ilave edilir

33

İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur

hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri

kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir

Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb

Ccedilikolatalı sufle

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolata

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

Hazırlanışı

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma

yediriniz

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile

yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz

Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz

bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız

Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına

almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla

karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk

oluncaya kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz

34

Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri

yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen

oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun

olacaktır

Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız

kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte

kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız

Sufleniz soumlner

Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya

kaymakla sıcak servis yapınız

Resim 25 Ccedilikolata sufle

Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle

35

213 Diğerleri

Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı

duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde

ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir

Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml

tatlı tarifi verilmiştir

Napoli usuluuml blanmanj

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 lt suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

Hazırlanışı

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir

tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki

karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından

nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız

Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını

ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda

boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak

beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4

dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek

buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını

gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis

yapınız

Sakızlı pasta

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

36

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

Hazırlanışı

Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine

kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler

her tarafı eşit olacak şekilde yayılır

Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır

Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması

sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar

pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek

karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit

kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca

aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında

birkaccedil saat bekletilir

Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına

alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)

Resim 27 Sakızlı pasta

22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su

buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar

Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner

Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak

kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır

37

Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede

olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum

hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur

Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur

Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160

derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir

Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır

Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten

geccedilirilmelidir

23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır

Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır

Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır

Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır

24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner

Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir

Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel

38

Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri

kullanılabilir

Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel

Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir

Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle

Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir

Resim 211 Pudra şekerli sufle

39

25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama

Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan

mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren

suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir

Panna cotta

Malzemeler

400 ml krema

200 ml suumlt

40 g şeker

Bir tutam tuz

120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)

3 adet yaprak jelatin

Hazırlanışı

Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz

Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta

ısıda karıştırarak pişiriniz

Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak

ccedilikolataların erimesini sağlayınız

Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının

sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız

Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz

Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının

dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız

Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 212 Panna cotta

Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve

konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız

araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi

deneyiniz

40

UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa

ayarlayınız

Krem karamel kaplarını boş olarak

ısınmakta olan fırına koyunuz

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile

kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak

oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem

karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını

bekleyiniz

Şekeri az karamelleştirirseniz

karamelin rengi kahverengi olmaz

sarı olur unutmayınız

Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen

goumlsteriniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel

yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan

kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir

kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş

karıştırarak ilave ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine

devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel

kalıplarına paylaştırınız

Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve

uzun suumlre yaparsanız tatlınız

piştiğinde istenmeyen goumlzenekler

oluşur unutmayınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar

sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye

diziniz

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan

ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz

Tepsideki su biterse kaynar su

ekleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

41

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8

saat buzdolabında bekletiniz

Donduğundan emin olduğunuz krem

karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz

Krem karamelleri dolaba koyarken

uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu

sinerek tatlının tadı bozulur

unutmayınız

İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme iccedilin dondurma taze

meyveler renkli soslar vb

kullanabilirsiniz

42

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolat

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye

ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta

ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını

eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız

suumltuuml bu karışıma yediriniz

Unun yanmamasına dikkat

adiniz

Suumltuuml eklerken topak

olmamasına dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

43

Ccedilikolatanızı rendeleyerek

hazırlayınız Bu işlem iccedilin

tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası

kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda

soğumaya bırakınız

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin

veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker

serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da

kullanabilirsiniz

Oda sıcaklığındaki yumurtaların

sarısını ve aklarını birbirinden

ayırınız

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı

ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile

oumlnce akları bir fiske tuz ilave

ederek katı koumlpuumlk oluncaya

kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle

ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen

goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz)

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu

karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını

ilave ediniz

Vanilya veya limon kabuğu

rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla

karıştırmadan karışıma kaşık

kaşık ilave ediniz

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha

buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini

daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)

kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda

yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın

istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle

ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır

unutmayınız

Yeterince karıştırıp homojen

hacircle getirdiğiniz karışımı

yağladığınız kalıplara iki

parmak eksik gelecek şekilde

doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına

koyarak buumlyuumlk fırınlarda

yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk

fırınlarda 160-170 degCrsquode 35

dakikada pişirebilirsiniz

Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında

kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada

fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner

unutmayınız

Pişen suflenizin uumlzerine pudra

şeker serpip krema dondurma

veya kaymakla sıcak servis

yapınız

Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi

ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis

yapmalısınız

44

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 l suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri

yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım

kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir

kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız

Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir

taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika

kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Nişastayı ılıklaştırmadan

kaynar suumlte eklerseniz

nişasta taşlaşır ve tatlının

kıvamı bozulur

unutmayınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye

vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem

esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek

esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Muhallebileri ılık tutmak

iccedilin benmari

kullanabilirsiniz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz

Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı

sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz

Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup

duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Kalıpları su ile

nemlendirmeniz tatlının

kalıptan kolay ccedilıkmasını

sağlayacaktır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp

kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz

Tatlının kenarlarını

gevşetmek iccedilin parmak

ucuyla hafifccedile bastırınız

Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız

Tatlıyı suumlslerken renk

uyumuna dikkat ediniz

Ters ccedilevrildiğinde beyaz

muhallebi en uumlstte

kalacaktır unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

45

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun

hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un

hacircline getiriniz

Fırın tepsisine kenarlarından taşacak

şekilde aluumlminyum folyo seriniz

Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit

olacak şekilde yayınız

Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit

dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı

kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln

saramaz ve dilimleyemezsiniz

Bir tencerede unu ve yağı renk

değiştirmeden kavurunuz Ocaktan

alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz

Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak

koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca

sakız ekleyiniz

İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek

karıştırıp ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak

olmamasını sağlayınız

Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha

ccedilabuk erir

İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin

uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız

Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin

kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi

kayarsa muhallebi folyoya yapışır

unutmayınız

Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız

İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta

kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız

Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz

Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin

kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız

Tatlının dışına sarınız

Zaman varsa bir gece buzdolabında

beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman folyodan

ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına

alınız Suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve

lezzet uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

46

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

47

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden

hangisidir

A) Kremler

B) Sufleler

C) Kuplar

D) Dondurmalar

2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak

verilmiştir

A) Suumlt şeker un

B) Suumlt şeker kakao

C) Suumlt şeker yumurta

D) Suumlt şeker nişasta

3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan

malzemeler doğru olarak verilmiştir

A) Un ve yumurta

B) Suumlt yumurta ve şeker

C) Su un ve şeker

D) Suumlt kakao ve yumurta

4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru

olarak verilmiştir

A) Suumltuumln bayat olması

B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması

C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması

D) Toz şeker kullanılması

5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken

noktalardandır

A) Yumurtanın taze olması gerekir

B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir

C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir

D) Hepsi

6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir

A) Mayonez

B) Pudra şekeri

C) Kaymak

D) Dondurma

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

48

7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır

A) Toprak kaplar

B) Cam kaplar

C) Porselen kaplar

D) Hepsi

DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

49

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak

yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz

ARAŞTIRMA

Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini

araştırınız

3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml

TATLILAR

Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta

31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması

Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik

youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak

dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak

iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

AMACcedil

ARAŞTIRMA

50

yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda

(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir

Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin

311 Krem Bavaruva

Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok

farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de

kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya

ccedilıkmıştır

Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin

şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır

İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin

genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu

da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta

sarısı kullanmak gerekir

Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile

hazırlanır

Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata

parccedilaları kullanılabilir

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

51

Hazırlanışı

Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba

ccedilıkarınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten

alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız

NOT

Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları

kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis

yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde

birkaccedil dakika bekletebilirsiniz

Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de

ccedilalışabilirsiniz

Resim 35 Krem bavaruva

312 Parfe

Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla

parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri

farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan

sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar

genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır

52

Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe

ccedilikolatalı parfe vb

Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı

sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden

ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden

karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur

Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre

bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır

Resim 36 Ccedililekli parfe

Resim 37 Ccedilikolatalı parfe

53

Vanilyalı parfe

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurtanın sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

Hazırlanışı

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini

kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma

kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat

dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 38 Meyveli parfe

313 Ccedilikolatalı Muss

Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem

şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt

olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek

dondurulur

Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve

biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice

donduktan sonra dilimlenerek servis edilir

Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss

kahveli muss vb

54

Beyaz ccedilikolatalı muss

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

Hazırlanışı

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı

ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin

tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek

servis yapınız

55

Resim 39 Kupta muss servisi

32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar

Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması

gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak

uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı

olmaz

Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak

bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur

Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek

yumuşatılması gerekir

Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak

kolaylaşır

33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir

Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra

şekeri serpilebilir

56

Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva

Meyve dilimleri ile suumlslenebilir

Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe

Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir

Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss

57

Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir

Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe

34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve

restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her

aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında

ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir

Ccedilikolata muslu ve bademli kek

Gereccediller

50 g bitter ccedilikolata

200 g marzipan

1 su bardağı suumlt

1 su bardağı un

2 adet yumurta

frac12 su bardağı şeker

Mus iccedilin

15 g sade ccedilikolata

50 g tereyağı

2 adet yumurta

2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml

Uumlzeri iccedilin

1 paket ccedilikolata sos

25 bardak suumlt

200 g file (yaprak) badem

58

Hazırlanışı

Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine

yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş

ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş

yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile

ccedilalışabilirsiniz)

Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip

iyice karıştırınız

Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek

ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru

kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz

Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli

karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı

bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz

Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek

duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat

bekletiniz

Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine

doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle

kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz

İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem

tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri

satan yerlerde hazır olarak bulunur

Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama

faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca

yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte

seccediltiklerinizi deneyiniz

59

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Jelatini buzlu suda bir saat

beklettikten sonra susuz olarak bir

kaba ccedilıkarınız

Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar

unutmayınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta

sarısı ve jelatini bir tencereye

koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli

karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan

ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak

soğutunuz

Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln

bozulur)

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar

hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave

ediniz

Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda

ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla

karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)

unutmayınız

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma

yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak

buzdolabında soğutunuz

Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)

kullanılmalıdır unutmayınız

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek

servis yapınız

Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

60

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurta sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker

ve vanilyayı karıştırarak benmari

youmlntemini kullanarak ccedilırpınız

Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir

Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız

yumurta pişebilir Bu nedenle benmari

youmlntemi ile ccedilalışınız

Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak

kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız

Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı

ile yediriniz

Parfe kalıbına boşaltınız

Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat

ediniz

Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dışarıya

alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk

meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

61

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız

Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını

streccedil filmle sarınız

Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız

zamandan ve enerjiden

kazanmanızı sağlar unutmayınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice

ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam

ediniz

Ccedilikolatayı eritirken iccediline su

kaccedilmamasına dikkat ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtınız

Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz

Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Jelatinin iyice eridiğinden emin

olunuz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı

karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar

ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz

ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme

şekillerini araştırınız

Tabak suumlsleme şekillerinden birini

uygulayabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

62

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına

uygun yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

63

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen

bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız

1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar

2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir

3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır

4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır

5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır

6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz

7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır

8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir

9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir

10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

64

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve

sorbeleri hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini

araştırınız

İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln

oumlzelliklerini araştırınız

Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız

4 DONDURMA VE SORBELER

Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar

Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya

geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir

Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal

ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya

doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır

En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru

Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu

karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman

krala sunulurmuş

Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme

ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime

uğradığı bir gerccedilektir

Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince

tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır

Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml

tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

AMACcedil

ARAŞTIRMA

65

Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara

dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile

kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir

Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker

ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz

yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli

yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların

temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar

olarak yaz aylarında tuumlketilir

Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak

uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr

Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi

dondurmardquo yapılabilmektedir

Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı

boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği

ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir

olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir

Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa

da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir

41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları

Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri

iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce

mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein

kaybına neden olur

Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin

dondurmanın kalorisini de arttırmış olur

Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer

gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb

42 Dondurma ve Ccedileşitleri

Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan

indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az

bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma

şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme

dondurmasırdquo dır

66

Resim 41 Karsambaccedil

Resim 42 Maraş doumlvme dondurması

Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında

kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı

dondurma fıstıklı dondurma vb

Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin

değeri de azalır

Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan

bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında

eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur

Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır

Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi

dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir

67

Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su

buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan

yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur

Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır

Yumurta ile

Salep ile Nişasta ile Krema ile

Resim 43 Vanilyalı dondurma

421 Vanilyalı Dondurma

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

Hazırlanışı

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve

karıştırmazsanız yumurta pişer

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika

pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz

Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz

68

Resim 44 Kakaolu dondurma

422 Kakaolu Dondurma

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

1 paket vanilin

Hazırlanışı

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin

birbirine tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup

soğumasını bekleyiniz

Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz

69

Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları

423 Meyveli Dondurma

Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar

Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)

Kurutulmuş meyvelerle

Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle

Tek ccedileşit meyveyle

Birkaccedil ccedileşit meyveyle

Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

Hazırlanışı

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir

kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız

Dibini tutmamasına dikkat ediniz

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma

yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine

ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara

yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız

70

Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe

43 Sorbelerin Oumlzellikleri

Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur

Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze

(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine

likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir

Limonlu sorbe

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

Hazırlanışı

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını

almadan soyunuz

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp

ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz

İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba

alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz

71

44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek

Noktalar

Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır

Sorbeler karıştırılmadan dondurulur

Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır

Servis kapları soğutulmalıdır

Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir

Kullanılan araccedillar steril olmalıdır

Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz

Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi

45 Servisini Yapma

Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır

Kuplarda dondurma servisi

Resim 48 Kupta dondurma servisi

72

Kacircğıt helva ile servis

Resim 49 Kacircğıt helva ile servis

Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur

Resim 410 Mangolu sorbe

73

Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır

Resim 411 Kızarmış dondurma

Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır

Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi

74

Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır

Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi

46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama

Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup

bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları

meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri

peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir

Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan

yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri

renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis

yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir

Resim 414 Kup jak

75

Resim 415 Peş melba

Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen

Kasata napoliten

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı 1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

76

Hazırlanışı

Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi

karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı

ekleyiniz

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp

tekrar derin dondurucuya koyunuz

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin

dondurucuya koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın

uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay

ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

77

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım

kaynatınız

Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı

unutmayınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-

3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız

yumurta pişer unutmayınız

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak

kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice

soğutunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak

derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat

dondurunuz

Varsa dondurma makinesinde

ccedilevirerek dondurunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

78

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip

ccedilırpmaya devam ediniz

İccedilinde topak kalmamasına dikkat

etmelisiniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml

azar azar katarak malzemelerin birbirine

tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte

pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı

kalmaması iccedilin pişirmek gerekir

unutmayınız

Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir

Aksi takdirde yumurta pişer

unutmayınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar

aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba

alınız ve buzdolabına koyup soğumasını

bekleyiniz

Sıcak malzemeler buzdolabına

konulmaz unutmayınız

Tamamen soğuduğundan emin

olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte

bir ccedilıkarıp karıştırınız

Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin

oluşmasını engeller unutmayınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta

bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye

oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

79

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz

Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine

sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk

ateşte iyice ccedilırpınız

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız

Dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz

Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan

sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra

şekeri serpip marine ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde

bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve

gofretle suumlsleyerek servis yapınız

Hazırladığınız meyveleri

dondurmanın iccediline de

karıştırabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

80

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde

iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz

Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin

tadını acılaştırır unutmayınız

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım

kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma

suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin

dondurucuya girebilecek bir kaba alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice

dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz

gibi suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

81

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı

1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve

vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek

soğutunuz

Kasata kalıbını derin dondurucuya

koyunuz Boumlylece dondurmanın

kalıba kolay yapışmasını

sağlarsınız

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı

karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya

oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da

bademleri en son olarak da ccedilırpılmış

kremayı ekleyiniz

Ccedilırparsanız yumurtayı

soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm

kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin

dondurucuya koyunuz

Dondurma kalıbın şekline goumlre

sıvanmalıdır Her tarafı eşit

kalınlıkta olmalıdır unutmayınız

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile

aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya

koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan

boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya

koyunuz

Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır

unutmayınız

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp

ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını

hafifccedile sıcak suya tutunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

82

KONTROL LİSTESİ

DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

83

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml

yazınız

1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir

2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır

3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır

4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini

arttırır

5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar

6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır

7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek

zenginleştirilir

8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır

9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir

10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru

yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

84

MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME

Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Kişisel Hijyen

1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi

2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml

3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı

4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı

Araccedil Gereccedil Seccedilimi

5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı

6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı

İşlem Basamakları

7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı

8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı

9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı

Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi

10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi

11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi

12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz

MODUumlL DEĞERLENDİRME

85

CEVAP ANAHTARLARI

OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 A

3 C

4 B

5 A

6 Y

7 D

8 D

9 Y

10 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI

1 A

2 C

3 B

4 C

5 D

6 A

7 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 Y

3 D

4 D

5 D

6 Y

7 D

8 Y

9 Y

10 Y

CEVAP ANAHTARLARI

86

OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 İtalya

2 buzlu iccedilecek

3 şerbettir

4 yumurta

5 karsambaccedil

6 krema

7 likoumlr

8 soğuk

9 kuumllahta

10 kup

87

KAYNAKCcedilA

ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler

Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009

Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979

ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000

Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık

İstanbul 2009

KAYNAKCcedilA

Page 2: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ

2

Bu moduumll mesleki ve teknik eğitim okulkurumlarında uygulanan Ccedilerccedileve

Oumlğretim Programlarında yer alan yeterlikleri kazandırmaya youmlnelik olarak

oumlğrencilere rehberlik etmek amacıyla hazırlanmış bireysel oumlğrenme

materyalidir

Millicirc Eğitim Bakanlığınca uumlcretsiz olarak verilmiştir

PARA İLE SATILMAZ

3

ACcedilIKLAMALAR 5 GİRİŞ 6 OumlOumlĞRENME FAALİYETİ-1 8

1 TUumlRK MUTFAĞINA AİT SUumlTLUuml TATLILAR 8 11 Suumltluuml Tatlıların Tuumlrk Mutfağındaki Yeri ve Oumlnemi 8 12 Suumltluuml Tatlıların Beslenmedeki Yeri ve Oumlnemi 9 13 Suumltluuml Tatlıların Yapımında Kullanılan Gereccediller 10

14 Suumlbyenin Tanımı ve Oumlnemi 12 15 Suumlbyenin Hazırlanışı 12 16 Tuumlrk Mutfağına Oumlzguuml Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri 12

161 Muhallebi 13 162 Suumltlaccedil 14

163 Keşkuumll 16 164 Kazandibi 17 165 Tavukgoumlğsuuml 18

17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar 19 18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler 20

19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama 20

UYGULAMA FAALİYETİ 23

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME 29 OumlĞRENME FAALİYETİ-2 30

2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR 30 21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri 30

211 Krem Karamel 31

212 Sufle 32 213 Diğerleri 35

22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar 36 23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler 37

25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama 39

UYGULAMA FAALİYETİ 40 OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME 47

OumlĞRENME FAALİYETİ-3 49 3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml TATLILAR 49

31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması 49

311 Krem Bavaruva 50 312 Parfe 51 313 Ccedilikolatalı Muss 53

32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar 55 33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama 55

34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama 57

UYGULAMA FAALİYETİ 59

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME 63

İCcedilİNDEKİLER

4

OumlĞRENME FAALİYETİ-4 64 4 DONDURMA VE SORBELER 64

41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları 65 42 Dondurma ve Ccedileşitleri 65

421 Vanilyalı Dondurma 67 422 Kakaolu Dondurma 68 423 Meyveli Dondurma 69

43 Sorbelerin Oumlzellikleri 70

44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek Noktalar 71 45 Servisini Yapma 71 46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama 74

UYGULAMA FAALİYETİ 77 OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME 83

MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME 84 CEVAP ANAHTARLARI 85 KAYNAKCcedilA 87

5

ACcedilIKLAMALAR KOD 541GI0119

ALAN Yiyecek İccedilecek Hizmetleri

DALMESLEK AşccedilıMutfak PastacıPastacılık

MODUumlLUumlN ADI Suumltluuml Tatlılar

MODUumlLUumlN TANIMI

Suumltluuml tatlılar dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılar dondurma

ve sorbeleri hazırlama yeterliği kazandıran oumlğrenme

materyalidir

SUumlRE 4024

OumlN KOŞUL Hijyen ve Sanitasyon moduumlluumlnuuml almış olmak

YETERLİK

MODUumlLUumlN AMACI

Genel Amaccedil

Uygun mutfak ortamı sağlandığında tekniğine ve uumlruumlnuumln

oumlzelliğine uygun olarak istenilen kıvam lezzet koku ve

goumlruumlnuumlşte suumltluuml tatlılar hazırlayabileceksiniz

Amaccedillar 1 Tuumlrk mutfağına oumlzguuml istenilen kıvam lezzet koku ve

goumlruumlnuumlşte ccedileşitli suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz

2 Tekniğine ve usuluumlne uygun istenilen kıvam lezzet koku ve

goumlruumlnuumlşte uluslararası suumltluuml tatlılar hazırlayabileceksiniz

3 Mutfak ortamında istenilen standartlara uygun dondurarak

ccedileşitli suumltluuml tatlılar hazırlayabileceksiniz

4 Mutfak ortamında istenilen standartlara uygun ccedileşitli

dondurma ve sorbeleri hazırlayabileceksiniz

EĞİTİM OumlĞRETİM

ORTAMLARI VE

DONANIMLARI

Ortam Hijyen kurallarına uygun mutfakpastane ortamı

Donanım Mutfak ortamı Terazi Ocak Fırın Tencere Kevgir

Kaşık

OumlLCcedilME VE

DEĞERLENDİRME

Moduumll iccedilinde yer alan her oumlğrenme faaliyetinden sonra

verilen oumllccedilme araccedilları ile kendinizi değerlendireceksiniz

Oumlğretmen moduumll sonunda oumllccedilme aracı (ccediloktan seccedilmeli

test doğru-yanlış testi boşluk doldurma vb) kullanarak moduumll

uygulamaları ile kazandığınız bilgi ve becerileri oumllccedilerek sizi

değerlendirecektir

ACcedilIKLAMALAR

6

GİRİŞ Sevgili Oumlğrenci

Bu moduumll mutfak ve ya pastanede ccedilalışmayı kolaylaştıracak bilgi ve donanımı

arttırmak amacı ile hazırlanmıştır

Şimdiye kadar pek ccedilok konuda teknik bilgi oumlğrendiniz ve uygulama yaptınız Bu

moduumllde suumltluuml tatlıların gruplandırılmasını ccedileşitlerini hazırlarken pişirirken servise

sunarken dikkat etmeniz gerekenleri ve daha fazlasını oumlğrenmek iccedilin nasıl araştırma

yapmanız gerektiğini oumlğreneceksiniz

Bu guumlne kadar severek tuumlkettiğiniz Tuumlrk mutfağına ait suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlama

becerisi kazanacaksınız Aynı zamanda uluslararası mutfaklarda kullanılan suumltluuml tatlı

ccedileşitlerini de hazırlayabilme becerisini kazanacaksınız Boumlylece hem Tuumlrk mutfağı hem de

uluslararası mutfak uumlruumlnlerini sunan iş yerlerinde ccedilalışabileceksiniz

Bu moduumlluuml tamamladığınızda dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılar dondurmalar ve

sorbelerle ilgili bilgi ve beceriniz de artmış olacak Bu moduumllde oumlğreneceklerinizi daha oumlnce

oumlğrendiklerinizle harmanlayarak mutfak ve pastane sektoumlruumlnde gereken bilgi beceri ve

uygulamadaki başarınızla sektoumlruumln aranılan elemanlarından biri olacaksınız

GİRİŞ

7

8

OumlOumlĞRENME FAALİYETİ-1 ĞRENME FAALİYETİ-1

Uygun mutfak ortamı sağlandığında Tuumlrk mutfağına oumlzguuml istenilen kıvam lezzet

koku ve goumlruumlnuumlşte ccedileşitli suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki pastanelerde uumlretilen suumltluuml tatlıları araştırınız

İnterneti ve basılı yemek kitaplarını kullanarak Tuumlrk mutfağına ait suumltluuml tatlıları

guumlnuumlmuumlzde ve eskiden hazırlanan tariflerle karşılaştırarak aradaki farkları tespit

ediniz

1 TUumlRK MUTFAĞINA AİT SUumlTLUuml

TATLILAR

Resim 11 Şeftalili muhallebi

11 Suumltluuml Tatlıların Tuumlrk Mutfağındaki Yeri ve Oumlnemi

Ana malzeme olarak suumlt kullanılan kıvam ve lezzet veren başka malzemelerin de ilave

edilmesiyle hazırlanan tatlılara suumltluuml tatlılar denir

Tuumlrk mutfağında ccedilok eski zamanlardan beri suumltluuml tatlıların yapıldığını araştırmalar

ortaya koymaktadır Roma mutfağından bize geccediltiği hacirclde guumlnuumlmuumlzde sadece Tuumlrk

OumlĞRENME FAALİYETİ-1

AMACcedil

ARAŞTIRMA

9

mutfağında yapılan tavukgoumlğsuuml ve kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Osmanlı mutfağında

kullanılmaktadır

Suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumll Tuumlrk suumltluuml tatlılarının başında gelir ldquoSuumltluuml aşrdquo kelimeleri

zaman iccedilinde kaynaşarak ldquosuumltlaccedilrdquo adını almıştır ve Tuumlrkccedilersquonin ilk soumlzluumlklerinde bile yer alır

Muhallebi ise Arapccedila suumlt anlamına gelen ldquohaliprdquo soumlzcuumlğuumlnden tuumlremiş Osmanlılardan beri

yapılan suumltluuml tatlımızdır Keşkuumll ise yazılı olan ilk Tuumlrk yemek kitabı ldquoMelceuumlrsquol Tabbahinrdquode

tarifi verilen bir tatlıdır

Tuumlrk mutfağında tavukgoumlğsuuml kazandibi kesme muhallebi manda suumltuuml kullanılarak

hazırlanırken suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln inek suumltuuml kullanılarak hazırlandığı eski

kaynaklarda yer almaktadır Guumlllaccedil da Osmanlırsquodan guumlnuumlmuumlze kadar gelen nişasta

yufkalarının suumlt ve şekerle ıslatılmasıyla yapılan eski suumltluuml tatlılarımız arasında yerini

almaktadır

Suumltluuml tatlıların yapımı diğerlerine goumlre daha kolaydır Besin değeri yuumlksektir Diğer

tatlılara goumlre maliyeti de azdır Tuumlm bu sebeplerden dolayı hem Osmanlırsquoda hem de

guumlnuumlmuumlzde sık yapılan tatlılardır

12 Suumltluuml Tatlıların Beslenmedeki Yeri ve Oumlnemi

Suumltluuml tatlıların ana maddesi suumlttuumlr Suumltluuml tatlıların besin değerini hesaplarken suumltuumln

besin değeri de incelenmelidir Ortalama 100 g yağlı inek suumltuumlnde bulunanlar

Su (g) 879

Enerji (kcal) 61

Protein (g) 33

Yağ (g) 33

Karbonhidrat (g) 47

Kuumll (g) 07

Kalsiyum (mg) 119

Demir (mg) 01

Fosfor (mg) 93

Potasyum (mg) 152

Sodyum (mg) 49

Vitamin A ve karoten (IU) 126

Tiamin (mg) 004

Riboflavin (mg) 016

Niasin (mg) 01

Vit C (mg) 1

Suumltluuml tatlıların besin değerinde yukarıdakilerden farklı olarak tatlının iccediline konulan

maddelere goumlre değişiklik oluşur Bir de suumltuuml pişirirken besin değeri farklılaşır Oumlrneğin

suumltuumln fazla kaynatılması proteinin kayba uğramasına ve sindirimin zorlaşmasına neden olur

Tatlının pişirme youmlntemi ve iccedilinde kullanılan malzemeler besin değerini belirler

Guumlnuumlmuumlzde yemek kitapları genellikle tarifi verirken yanında besin değerini de verir

10

İnsanlar doğdukları andan itibaren tuumlm besin ihtiyaccedillarını anne suumltuuml ile karşılar Yıllar

geccediltikccedile anne suumltuumlnuumln yerini inek suumltuuml alır Daha sonraları ise insanlar suumlt iccedilmek yerine

suumltluuml tatlıları yemeği tercih eder Boumlylece vuumlcudun ihtiyacı olan besin oumlgelerinin bir kısmı

karşılanmış olur Oumlzellikle protein ve kalsiyum ihtiyacının buumlyuumlk boumlluumlmuuml suumlt ve uumlruumlnleri ile

karşılanır

13 Suumltluuml Tatlıların Yapımında Kullanılan Gereccediller

Resim 12 Suumlt yumurta

Resim 13 Şeker kuru yemişler

11

Resim 14 Tarccedilın kuru meyveler

Suumltluuml tatlıların hazırlanmasında ana malzeme olarak suumlt kullanılır (Resim 12) Suumltuumln

taze sulandırılmamış ve mikroplardan arınmış olması oumlnemlidir Pastane ve oteller ccediliğ suumlt

kullanmaz Sterilize edilmiş kutu suumltleri kullanılır Tam yağlı suumltler tatlının daha lezzetli

olmasını sağlar Fakat kalori değerini yuumlkseltir Bu nedenle diyet mutfaklarında yarım yağlı

ve yağsız suumltler kullanılır

Suumltuuml koyulaştırmak iccedilin eskiden suumlbye hazırlanırdı Guumlnuumlmuumlzde suumlbyenin yerini pirinccedil

unu buğday unu nişasta yumurta gibi malzemeler almıştır Oumlzellikle yumurta sarısı

koyulaştırıcı olarak kullanılır Bazı tariflerde yumurta buumltuumln olarak kullanılmıştır

Guumlnuumlmuumlzde likit yumurta kullanımı yaygındır Likit yumurta buumltuumln ak ve sarı olarak ayrı

ayrı satılır Bu ticari mutfaklarda kullanım kolaylığı sağlar ve reccediletelerde yumurta miktarı

gram olarak belirtilir Suumltluuml tatlılarda Tuumlrk mutfağından ziyade yabancı mutfaklarda yumurta

kullanımına rastlanır

Eskiden tatlandırıcı olarak bal pekmez meyve kuruları (Resim 14) kullanılırken

guumlnuumlmuumlzde şeker ccedileşitleri kullanılmaktadır

Suumltluuml tatlılara lezzet kazandırmak iccedilin fındık fıstık ceviz badem (Resim 13) gibi

malzemeler ve tarccedilın başta olmak uumlzere baharatlar eklenir

Artık marketlerde ve buumlyuumlk alışveriş yerlerinde toz hacircline getirilerek paketlenmiş suumltluuml

tatlılara rastlanır Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp bir taşım kaynatılınca suumltluuml tatlıya

doumlnuumlşuumlr Kullanılması pratik gibi goumlruumlnse de hazır olanlar hem lezzet accedilısından hem de

iccedilinde bulunan katkı maddeleri accedilısından kullanılmamalıdır

12

14 Suumlbyenin Tanımı ve Oumlnemi

Resim 15 Suumlbye

Suumlbye oumlğuumltuumllmuumlş pirinccedil veya pirinccedil suumltuuml olarak tanımlanabilir Suumltluuml tatlılarda tatlıyı

koyulaştırarak kıvam sağlamak iccedilin kullanılır Tuumlrkiyersquonin en oumlnemli aşccedilılarından olan Necip

Usta 125 g pirinccedilten yapılan suumlbyenin 1 kg suumltuuml soğuduktan sonra kesilebilecek şekilde

koyulaştıracağını kitaplarında belirtmiştir

Suumlbyenin hazırlanışı zor zahmetli ve uzun zaman aldığı iccedilin guumlnuumlmuumlzde

kullanılmamaktadır Ayrıca guumlnuumlmuumlzde hazır gıda sektoumlruumlnuumln gelişmesi nedeniyle pirinccedil

unu nişasta vb maddeleri bulmak muumlmkuumlnduumlr Artık suumltluuml tatlılarda kıvam sağlamak iccedilin

bulunması ve kullanılması kolay olan nişasta ve pirinccedil unu kullanılıyor

15 Suumlbyenin Hazırlanışı

Kırık pirinccedil ayıklanır 3-4 kez suyu suumlzuumllerek yıkanır

Bir tencerede bol miktarda ılık suyla ıslatılır Bir gece beklenir

Ertesi guumln hiccedil karıştırmadan suyu doumlkuumlluumlr

Bir karıştırıcı (blender) yardımı ile iyice ezilir

Elde edilen madde suumlbyedir (Resim 15)

Kullanılacağı zaman ince bir tuumllbentten ya da ccedilok ince bir suumlzgeccedilten suumlzuumlluumlr

16 Tuumlrk Mutfağına Oumlzguuml Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri

Tuumlrk mutfağına oumlzguuml suumltluuml tatlılar denilince akla ilk gelmesi gerekenler suumltlaccedil

muhallebi ve keşkuumllduumlr Bu uumlccedil tatlı yuumlzyıllardır Tuumlrk mutfağında hazırlanan ccedileşitlerdir

Guumlnuumlmuumlzde pastanelerde ve otellerde ccedilok ccedileşitli suumltluuml tatlılar yapılmaktadır Yeni yapılan

suumltluuml tatlıların bir kısmı suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln değiştirilmesi ile bir kısmı da yabancı

tatlıların Tuumlrk mutfağına uyarlanmasıyla yapılmaya başlanmıştır

13

161 Muhallebi

Resim 16 Muhallebi

Muhallebi suumlt nişasta (klasik şekliyle suumlbye) ve şekerle yapılan en temel suumltluuml tatlıdır

(Resim 16) Tuumlrk mutfağında sakızlı ve fıstıklı olmak uumlzere temelde iki ccedileşidi olsa da

guumlnuumlmuumlzde ccedilok ccedileşitli şekillerde muhallebiler yapılmaktadır Taze meyveler puumlre şeklinde

ya da kuumlccediluumlk doğranarak meyveli muhallebiler de yapılır Muhallebi iccedilinde kullanılan

malzemeye goumlre isimlendirilir Sakızlı muhallebi fıstıklı muhallebi kahveli muhallebi

kakaolu muhallebi vb

Genellikle suumltluuml tatlılarda şeker sonradan eklenir Fakat muhallebide istisnai bir durum

soumlz konusudur Muhallebi yapılırken genellikle suumlt ve şeker kaynatılır İccediline suumlbye ya da

suyla accedilılmış nişasta eklenir Bir taşım kaynatılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır

En klasik servisinde ya tarccedilın eklenir ya da biraz reccedilel tanesi uumlzerine konulur Suumlt ve şekeri

karıştırıp pişirmek beceri gerektirir Bu şekilde pişirirken şekerin karamelize olmamasına

dikkat etmek gerekir Eğer şeker sonra katılırsa daha iyi sonuccedil alınır

Muhallebi

Gereccediller (4ndash6 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

80 g pirinccedil unu

1 paket vanilya

İstenildiği kadar tarccedilın

Hazırlanması

Pirinccedil unu ve şeker bir tencereye konulur Bir su bardağı suumlt ile iyice

ezilir Suumltuumln tamamı eklenir Orta ateşte karıştırılarak 10ndash15 dakika

pişirilir Koyulaşınca ocaktan indirilir Vanilya eklenir Sıcakken kacircselere

boşaltılır Soğuyunca uumlzerine tarccedilın serpilerek servis yapılır

Aşağıdaki youmlntemlerle de hazırlanabilir

14

Muhallebi pişirilirken iccediline 2ndash3 adet damla sakızı ezilip konulursa sakızlı muhallebi adını alır

Muhallebi yapılırken ccedilekilmiş yeşil fıstık katılırsa fıstıklı muhallebi adını alır

Muhallebi piştikten sonra ıslatılmış bir tepsiye doumlkuumlluumlp soğuduktan sonra

uumlzerine yarım su bardağı su gezdirip dolapta iyice katılaştıktan sonra

kesilip oumlzel şekerli su doumlkuumlluumlp suyu ile servisi yapılırsa su muhallebisi

adını alır Bazı youmlrelerde şekerli su yerine pekmez doumlkuumllerek de servisi

yapılır

Suumltuumln iccediline taze meyve puumlreleri katılarak meyveli muhallebi yapmak

muumlmkuumlnduumlr

Muhallebi pişirilirken şekeri ccedilok az konulup piştikten sonra soğutulup

servisi yapılırken uumlzerine pudra şekeri serpilirse şekersiz muhallebi adını alır

Yaz aylarında dondurma ile servisi yapılabilir

Yine muhallebinin uumlzerine tanesi bol reccedilel konularak servis yapılabilir

162 Suumltlaccedil

Resim 17 Suumltlaccedil Resim 18 Fırın suumltlaccedil

Suumltlaccedil Tuumlrk mutfağında iki şekilde yer alır Birisi (Resim 17) klasik tencerede pişen

şekli diğeri de (Resim 18) fırın suumltlaccediltır Fırın suumltlaccedil yapmak iccedilin suumltlaccedil pişirildikten sonra

ısıya dayanıklı kaplara doumlkuumlluumlr Bir miktar ayrılan suumltlacın iccediline yumurta sarısı eklenerek

karıştırılır Kapların uumlzerine paylaştırılır Fırında kızartılarak hazırlanır

Suumltlaccedil yapımı ccedilok kolay bir tatlı gibi goumlruumlnse de oumlnemli ayrıntılarla iyi bir suumltlaccedil

hazırlanabilir Evlerde yapılan suumltlaccedil suumlt pirinccedil ve şekerden oluşur Suumltuumln iccediline oumllccediluumlluuml pirinccedil

katılır Ocağa konulur Kısık ateşte pirinccediller yumuşayana kadar karıştırılarak pişirilir Şekeri

atılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır Ilıkken ya da soğuyunca servis yapılır

Ticari mutfaklarda ise pirinccedil su ile biraz pişirilir Kaynayan suumlte eklenir Nişasta ile

kıvama getirilir Şeker eklenerek pişmesi tamamlanır Pirinccedil miktarı evde yapılanlardan

azdır

15

İyi bir suumltlaccedil yapmak iccedilin

Suumltuumln taze ve yağlı olması gerekir

Pişirme işlemi kısık ateşte yapılmalıdır

Pişirme sırasında karıştırılmalıdır

Pirinccedil miktarı iyi ayarlanmalıdır

Şekeri ocaktan inmesine yakın atılmalıdır

Gereccediller

1 litre suumlt

250 g toz şeker

90 g pirinccedil

15 g nişasta

200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)

10 g tarccedilın

Hazırlanması

Pirinccedil ayıklanıp yıkandıktan sonra tencereye konulur Su ile

yumuşayıncaya kadar haşlanır

Suumlt eklenerek 10 dakika pişirilir

Şeker eklenir ve karıştırılarak eritilir

Nişasta suumltle karıştırılır Suumltluuml pirinccedilli karışıma eklenir

Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indirilir

Fırında suumltlaccedil yapmak istenirse nişastalı suumltluuml karışımdan bir miktar

alınarak iki yumurta sarısı eklenerek ccedilırpılır

Suumltlaca eklenir

Pişirme işleminden sonra ısıya dayanıklı kaplara konur

İccedilinde su bulunan tepsilere dizilir

Fırında uumlzeri kızarıncaya kadar bekletilir Kızarma işleminin daha ccedilabuk

olması istenirse fırının sıcaklığı uumlstten verilmelidir

16

163 Keşkuumll

Resim 19 Keşkuumll

Eski yemek kitaplarında ldquokeşkuumll-uuml fukarardquo diye isimlendirilen tatlının adı guumlnuumlmuumlzde

keşkuumll olarak bilinmektedir Keşkuumll-uuml fukara denilmesinin sebebi fakir yemeği olduğu iccedilin

değildir Tam tersine keşkuumll iccediline konulan badem Antep fıstığı ceviz Hindistan cevizi

nedeniyle diğer suumltluuml tatlılara goumlre maliyeti yuumlksek bir tatlıdır Adının şoumlyle bir hikacircyesi

vardır Keşkuumll adını Hindistan cevizinden almıştır Eskiden dilenciler Hindistan cevizinin

kabuğundan yapılan kacircselerle dilenirlermiş Bu kacircsenin adının da keşkuumll olduğu soumlylenir

Keşkuumll (Resim 19) en eski suumltluuml tatlılardan biridir Eski ccedilağlarda sulu yiyecekleri

koyulaştırmak iccedilin ekmek kullanılmış Daha sonraları ekmeğin yerini ezilmiş cevizgiller

almış Keşkuumll de suumltuumln koyulaştırılması iccedilin ezilmiş cevizgillerin şekerle birlikte suumlte

karıştırılmasıyla yapılmaya başlanmış Oumlnceleri renginin beyaz olması iccedilin ezilmiş badem

şeker ve suumlt kullanılarak hazırlanmış sonradan badem yerine suumlbye kullanılmış guumlnuumlmuumlzde

ise koyulaştırma işlemi nişasta ile yapılmaktadır

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

Hazırlanışı

Badem ve Hindistan cevizi karıştırılarak uumlzerine az miktarda suumlt eklenir

ve mutfak robotunda ccedilekilir

17

Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır

Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım

eklenir

Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir

Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır

Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır

164 Kazandibi

Resim 110 Kazandibi

Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin

dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye

doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise

tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında

dipteki şekerin yanması sağlanır

Kazandibi hazırlanırken

Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca

mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir

Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek

pişirilmesi gerekir

Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir

Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre

tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir

İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir

Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde

sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir

18

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu

Rendesi

Hazırlanması

Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur

Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır

Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan

alınır

Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur

Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir

165 Tavukgoumlğsuuml

Resim 111 Tavukgoumlğsuuml

Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece

Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve

pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp

ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen

tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr

19

Hazırlarken ve pişirirken

Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına

Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına

Kıvamını iyi ayarlamaya

Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

Hazırlanışı

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine

daha kolay ayrılacaktır

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz

Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip

ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile

bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız

17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir

Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca

kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir

Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa

şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir

Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece

pişerken taşması oumlnlenmiş olur

Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir

20

18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır

Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır

Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları

(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır

Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir

19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta

guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine

rastlanır

Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek

servis yapılır

Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve

suumlslenerek servis yapılır

Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)

serpilir

Resim 112 Tarccedilınla servis

21

Resim 113 Kuru yemişlerle servis

Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file

hacirclinde kullanılır

Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis

Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine

goumlre suumlslemede kullanılabilir

22

Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi

Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir

Resim 116 Karamelize şekerle servis

23

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız

Gereccediller (4ndash6 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

80 g pirinccedil unu

1 paket vanilya

İstenildiği kadar tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz

Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz

Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat

ediniz

Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz

Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika

pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz

Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak

eritiniz

Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa

olduğu iccedilin şekeri en başta da

ekleyebilirsiniz

Ocaktan indiriniz Vanilya

ekleyiniz

Renginin kıvamının ve tadının istenilen

oumlzellikte olmasına dikkat ediniz

Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

24

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

250 g toz şeker

90 g pirinccedil

15 g nişasta

200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)

10 g tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye

koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar

haşlayınız

Yıkarken nişastasının gitmesine

dikkat ediniz

Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız

Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz

Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz

Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli

karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz

Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker

karamelize olur unutmayınız

Sıcakken kacircselere boşaltınız

Suumlslemek iccedilin soğumasını

bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

25

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Badem ve Hindistan cevizini

karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt

ekleyiniz ve mutfak robotunda

ccedilekiniz

Suumlt ekleyerek bademin daha kolay

ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline

gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz

olmasını sağlar unutmayınız

Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu

koyarak karıştırınız

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek

karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Bademli karışımı ekleyiniz

Koyulaşana kadar karıştırarak

pişiriniz

Pişerken karıştırmak şekerin karamelize

olmasını engeller

Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan

alınız

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan

kacircselere boşaltınız

Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması

kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz

Soğuyunca suumlsleyerek servis

yapınız

Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk

uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

26

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz

Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10

dakika kaynatınız

Isının yuumlksek olmamasına ve topak

olmamasına dikkat ediniz

Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız

Bir kere kaynatıp ocaktan alınız

Şekerin karamelize olmamasına

dikkat ediniz

Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine

hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz

Pudra şekerinin her tarafa eşit

dağılmış olmasına dikkat ediniz

Muhallebiyi doumlkerken şekerleri

kaydırmayınız

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin

dibinin yanmasını sağlayınız

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını

batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak

iccedilin 5-6 saat bekleyiniz

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Soğuk suya batırmak tatlının

tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin

oumlnemlidir unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

27

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk

suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha

kolay ayrılacaktır)

Tavuk tadının olmaması ve liflerin

parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek

oumlnemlidir unutmayınız

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri

koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Pişerken dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye

ekleyerek karıştırmaya devam ediniz

Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız

Kıvamına dikkat ediniz

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş

dakika kadar ccedilırpınız

Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra

dilimleyerek servis yapınız

Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk

uyumuna goumlre suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

28

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet

kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol

ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz

29

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır

A) Suumlbye

B) Pirinccedil unu

C) Nişasta

D) Hepsi

2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Kazandibi

B) Suumltlaccedil

C) Guumlllaccedil

D) Muhallebi

3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Tavukgoumlğsuuml

B) Suumltlaccedil

C) Muhallebi

D) Guumlllaccedil

4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır

A) Antep fıstığı

B) Hindistan cevizi

C) Badem

D) Fındık

5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden

hangisidir

A) Tarccedilın

B) Karabiber

C) Nane

D) Kekik

Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır

7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır

8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır

9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir

10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

30

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli

suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR

21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri

Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler

genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema

eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir

Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı

tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda

zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir

Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller

kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika

mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru

uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız

mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu

ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır

Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine

rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

AMACcedil

ARAŞTIRMA

31

Resim 21 Servise hazır krem karamel

211 Krem Karamel

Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem

ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln

Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde

pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

Hazırlanması

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel

yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel

kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon

kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave

ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra

kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz

32

Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters

ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız

Krem karamel hazırlarken

Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa

rengi accedilık olur

Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur

Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir

Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya

batırılabilir

Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan

ccedilıkarılması

Resim 24 Servis edilmesi

212 Sufle

Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler

tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve

beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece

civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha

kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir

En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir

Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır

Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler

tekniğine uygun ilave edilir

33

İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur

hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri

kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir

Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb

Ccedilikolatalı sufle

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolata

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

Hazırlanışı

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma

yediriniz

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile

yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz

Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz

bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız

Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına

almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla

karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk

oluncaya kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz

34

Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri

yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen

oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun

olacaktır

Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız

kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte

kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız

Sufleniz soumlner

Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya

kaymakla sıcak servis yapınız

Resim 25 Ccedilikolata sufle

Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle

35

213 Diğerleri

Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı

duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde

ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir

Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml

tatlı tarifi verilmiştir

Napoli usuluuml blanmanj

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 lt suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

Hazırlanışı

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir

tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki

karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından

nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız

Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını

ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda

boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak

beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4

dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek

buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını

gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis

yapınız

Sakızlı pasta

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

36

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

Hazırlanışı

Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine

kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler

her tarafı eşit olacak şekilde yayılır

Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır

Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması

sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar

pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek

karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit

kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca

aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında

birkaccedil saat bekletilir

Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına

alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)

Resim 27 Sakızlı pasta

22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su

buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar

Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner

Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak

kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır

37

Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede

olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum

hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur

Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur

Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160

derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir

Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır

Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten

geccedilirilmelidir

23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır

Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır

Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır

Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır

24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner

Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir

Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel

38

Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri

kullanılabilir

Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel

Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir

Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle

Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir

Resim 211 Pudra şekerli sufle

39

25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama

Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan

mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren

suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir

Panna cotta

Malzemeler

400 ml krema

200 ml suumlt

40 g şeker

Bir tutam tuz

120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)

3 adet yaprak jelatin

Hazırlanışı

Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz

Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta

ısıda karıştırarak pişiriniz

Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak

ccedilikolataların erimesini sağlayınız

Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının

sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız

Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz

Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının

dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız

Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 212 Panna cotta

Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve

konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız

araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi

deneyiniz

40

UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa

ayarlayınız

Krem karamel kaplarını boş olarak

ısınmakta olan fırına koyunuz

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile

kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak

oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem

karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını

bekleyiniz

Şekeri az karamelleştirirseniz

karamelin rengi kahverengi olmaz

sarı olur unutmayınız

Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen

goumlsteriniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel

yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan

kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir

kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş

karıştırarak ilave ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine

devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel

kalıplarına paylaştırınız

Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve

uzun suumlre yaparsanız tatlınız

piştiğinde istenmeyen goumlzenekler

oluşur unutmayınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar

sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye

diziniz

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan

ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz

Tepsideki su biterse kaynar su

ekleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

41

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8

saat buzdolabında bekletiniz

Donduğundan emin olduğunuz krem

karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz

Krem karamelleri dolaba koyarken

uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu

sinerek tatlının tadı bozulur

unutmayınız

İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme iccedilin dondurma taze

meyveler renkli soslar vb

kullanabilirsiniz

42

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolat

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye

ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta

ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını

eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız

suumltuuml bu karışıma yediriniz

Unun yanmamasına dikkat

adiniz

Suumltuuml eklerken topak

olmamasına dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

43

Ccedilikolatanızı rendeleyerek

hazırlayınız Bu işlem iccedilin

tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası

kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda

soğumaya bırakınız

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin

veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker

serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da

kullanabilirsiniz

Oda sıcaklığındaki yumurtaların

sarısını ve aklarını birbirinden

ayırınız

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı

ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile

oumlnce akları bir fiske tuz ilave

ederek katı koumlpuumlk oluncaya

kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle

ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen

goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz)

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu

karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını

ilave ediniz

Vanilya veya limon kabuğu

rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla

karıştırmadan karışıma kaşık

kaşık ilave ediniz

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha

buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini

daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)

kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda

yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın

istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle

ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır

unutmayınız

Yeterince karıştırıp homojen

hacircle getirdiğiniz karışımı

yağladığınız kalıplara iki

parmak eksik gelecek şekilde

doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına

koyarak buumlyuumlk fırınlarda

yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk

fırınlarda 160-170 degCrsquode 35

dakikada pişirebilirsiniz

Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında

kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada

fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner

unutmayınız

Pişen suflenizin uumlzerine pudra

şeker serpip krema dondurma

veya kaymakla sıcak servis

yapınız

Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi

ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis

yapmalısınız

44

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 l suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri

yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım

kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir

kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız

Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir

taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika

kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Nişastayı ılıklaştırmadan

kaynar suumlte eklerseniz

nişasta taşlaşır ve tatlının

kıvamı bozulur

unutmayınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye

vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem

esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek

esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Muhallebileri ılık tutmak

iccedilin benmari

kullanabilirsiniz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz

Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı

sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz

Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup

duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Kalıpları su ile

nemlendirmeniz tatlının

kalıptan kolay ccedilıkmasını

sağlayacaktır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp

kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz

Tatlının kenarlarını

gevşetmek iccedilin parmak

ucuyla hafifccedile bastırınız

Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız

Tatlıyı suumlslerken renk

uyumuna dikkat ediniz

Ters ccedilevrildiğinde beyaz

muhallebi en uumlstte

kalacaktır unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

45

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun

hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un

hacircline getiriniz

Fırın tepsisine kenarlarından taşacak

şekilde aluumlminyum folyo seriniz

Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit

olacak şekilde yayınız

Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit

dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı

kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln

saramaz ve dilimleyemezsiniz

Bir tencerede unu ve yağı renk

değiştirmeden kavurunuz Ocaktan

alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz

Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak

koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca

sakız ekleyiniz

İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek

karıştırıp ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak

olmamasını sağlayınız

Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha

ccedilabuk erir

İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin

uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız

Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin

kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi

kayarsa muhallebi folyoya yapışır

unutmayınız

Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız

İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta

kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız

Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz

Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin

kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız

Tatlının dışına sarınız

Zaman varsa bir gece buzdolabında

beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman folyodan

ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına

alınız Suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve

lezzet uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

46

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

47

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden

hangisidir

A) Kremler

B) Sufleler

C) Kuplar

D) Dondurmalar

2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak

verilmiştir

A) Suumlt şeker un

B) Suumlt şeker kakao

C) Suumlt şeker yumurta

D) Suumlt şeker nişasta

3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan

malzemeler doğru olarak verilmiştir

A) Un ve yumurta

B) Suumlt yumurta ve şeker

C) Su un ve şeker

D) Suumlt kakao ve yumurta

4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru

olarak verilmiştir

A) Suumltuumln bayat olması

B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması

C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması

D) Toz şeker kullanılması

5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken

noktalardandır

A) Yumurtanın taze olması gerekir

B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir

C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir

D) Hepsi

6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir

A) Mayonez

B) Pudra şekeri

C) Kaymak

D) Dondurma

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

48

7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır

A) Toprak kaplar

B) Cam kaplar

C) Porselen kaplar

D) Hepsi

DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

49

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak

yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz

ARAŞTIRMA

Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini

araştırınız

3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml

TATLILAR

Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta

31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması

Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik

youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak

dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak

iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

AMACcedil

ARAŞTIRMA

50

yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda

(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir

Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin

311 Krem Bavaruva

Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok

farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de

kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya

ccedilıkmıştır

Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin

şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır

İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin

genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu

da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta

sarısı kullanmak gerekir

Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile

hazırlanır

Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata

parccedilaları kullanılabilir

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

51

Hazırlanışı

Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba

ccedilıkarınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten

alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız

NOT

Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları

kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis

yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde

birkaccedil dakika bekletebilirsiniz

Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de

ccedilalışabilirsiniz

Resim 35 Krem bavaruva

312 Parfe

Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla

parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri

farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan

sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar

genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır

52

Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe

ccedilikolatalı parfe vb

Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı

sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden

ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden

karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur

Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre

bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır

Resim 36 Ccedililekli parfe

Resim 37 Ccedilikolatalı parfe

53

Vanilyalı parfe

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurtanın sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

Hazırlanışı

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini

kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma

kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat

dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 38 Meyveli parfe

313 Ccedilikolatalı Muss

Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem

şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt

olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek

dondurulur

Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve

biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice

donduktan sonra dilimlenerek servis edilir

Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss

kahveli muss vb

54

Beyaz ccedilikolatalı muss

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

Hazırlanışı

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı

ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin

tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek

servis yapınız

55

Resim 39 Kupta muss servisi

32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar

Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması

gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak

uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı

olmaz

Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak

bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur

Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek

yumuşatılması gerekir

Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak

kolaylaşır

33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir

Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra

şekeri serpilebilir

56

Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva

Meyve dilimleri ile suumlslenebilir

Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe

Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir

Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss

57

Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir

Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe

34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve

restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her

aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında

ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir

Ccedilikolata muslu ve bademli kek

Gereccediller

50 g bitter ccedilikolata

200 g marzipan

1 su bardağı suumlt

1 su bardağı un

2 adet yumurta

frac12 su bardağı şeker

Mus iccedilin

15 g sade ccedilikolata

50 g tereyağı

2 adet yumurta

2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml

Uumlzeri iccedilin

1 paket ccedilikolata sos

25 bardak suumlt

200 g file (yaprak) badem

58

Hazırlanışı

Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine

yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş

ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş

yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile

ccedilalışabilirsiniz)

Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip

iyice karıştırınız

Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek

ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru

kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz

Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli

karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı

bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz

Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek

duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat

bekletiniz

Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine

doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle

kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz

İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem

tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri

satan yerlerde hazır olarak bulunur

Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama

faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca

yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte

seccediltiklerinizi deneyiniz

59

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Jelatini buzlu suda bir saat

beklettikten sonra susuz olarak bir

kaba ccedilıkarınız

Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar

unutmayınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta

sarısı ve jelatini bir tencereye

koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli

karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan

ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak

soğutunuz

Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln

bozulur)

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar

hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave

ediniz

Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda

ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla

karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)

unutmayınız

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma

yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak

buzdolabında soğutunuz

Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)

kullanılmalıdır unutmayınız

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek

servis yapınız

Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

60

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurta sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker

ve vanilyayı karıştırarak benmari

youmlntemini kullanarak ccedilırpınız

Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir

Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız

yumurta pişebilir Bu nedenle benmari

youmlntemi ile ccedilalışınız

Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak

kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız

Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı

ile yediriniz

Parfe kalıbına boşaltınız

Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat

ediniz

Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dışarıya

alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk

meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

61

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız

Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını

streccedil filmle sarınız

Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız

zamandan ve enerjiden

kazanmanızı sağlar unutmayınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice

ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam

ediniz

Ccedilikolatayı eritirken iccediline su

kaccedilmamasına dikkat ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtınız

Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz

Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Jelatinin iyice eridiğinden emin

olunuz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı

karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar

ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz

ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme

şekillerini araştırınız

Tabak suumlsleme şekillerinden birini

uygulayabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

62

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına

uygun yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

63

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen

bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız

1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar

2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir

3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır

4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır

5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır

6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz

7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır

8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir

9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir

10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

64

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve

sorbeleri hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini

araştırınız

İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln

oumlzelliklerini araştırınız

Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız

4 DONDURMA VE SORBELER

Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar

Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya

geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir

Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal

ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya

doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır

En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru

Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu

karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman

krala sunulurmuş

Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme

ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime

uğradığı bir gerccedilektir

Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince

tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır

Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml

tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

AMACcedil

ARAŞTIRMA

65

Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara

dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile

kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir

Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker

ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz

yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli

yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların

temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar

olarak yaz aylarında tuumlketilir

Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak

uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr

Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi

dondurmardquo yapılabilmektedir

Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı

boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği

ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir

olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir

Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa

da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir

41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları

Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri

iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce

mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein

kaybına neden olur

Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin

dondurmanın kalorisini de arttırmış olur

Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer

gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb

42 Dondurma ve Ccedileşitleri

Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan

indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az

bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma

şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme

dondurmasırdquo dır

66

Resim 41 Karsambaccedil

Resim 42 Maraş doumlvme dondurması

Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında

kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı

dondurma fıstıklı dondurma vb

Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin

değeri de azalır

Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan

bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında

eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur

Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır

Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi

dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir

67

Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su

buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan

yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur

Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır

Yumurta ile

Salep ile Nişasta ile Krema ile

Resim 43 Vanilyalı dondurma

421 Vanilyalı Dondurma

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

Hazırlanışı

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve

karıştırmazsanız yumurta pişer

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika

pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz

Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz

68

Resim 44 Kakaolu dondurma

422 Kakaolu Dondurma

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

1 paket vanilin

Hazırlanışı

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin

birbirine tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup

soğumasını bekleyiniz

Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz

69

Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları

423 Meyveli Dondurma

Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar

Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)

Kurutulmuş meyvelerle

Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle

Tek ccedileşit meyveyle

Birkaccedil ccedileşit meyveyle

Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

Hazırlanışı

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir

kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız

Dibini tutmamasına dikkat ediniz

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma

yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine

ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara

yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız

70

Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe

43 Sorbelerin Oumlzellikleri

Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur

Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze

(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine

likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir

Limonlu sorbe

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

Hazırlanışı

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını

almadan soyunuz

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp

ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz

İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba

alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz

71

44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek

Noktalar

Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır

Sorbeler karıştırılmadan dondurulur

Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır

Servis kapları soğutulmalıdır

Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir

Kullanılan araccedillar steril olmalıdır

Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz

Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi

45 Servisini Yapma

Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır

Kuplarda dondurma servisi

Resim 48 Kupta dondurma servisi

72

Kacircğıt helva ile servis

Resim 49 Kacircğıt helva ile servis

Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur

Resim 410 Mangolu sorbe

73

Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır

Resim 411 Kızarmış dondurma

Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır

Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi

74

Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır

Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi

46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama

Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup

bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları

meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri

peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir

Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan

yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri

renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis

yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir

Resim 414 Kup jak

75

Resim 415 Peş melba

Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen

Kasata napoliten

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı 1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

76

Hazırlanışı

Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi

karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı

ekleyiniz

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp

tekrar derin dondurucuya koyunuz

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin

dondurucuya koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın

uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay

ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

77

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım

kaynatınız

Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı

unutmayınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-

3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız

yumurta pişer unutmayınız

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak

kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice

soğutunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak

derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat

dondurunuz

Varsa dondurma makinesinde

ccedilevirerek dondurunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

78

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip

ccedilırpmaya devam ediniz

İccedilinde topak kalmamasına dikkat

etmelisiniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml

azar azar katarak malzemelerin birbirine

tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte

pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı

kalmaması iccedilin pişirmek gerekir

unutmayınız

Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir

Aksi takdirde yumurta pişer

unutmayınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar

aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba

alınız ve buzdolabına koyup soğumasını

bekleyiniz

Sıcak malzemeler buzdolabına

konulmaz unutmayınız

Tamamen soğuduğundan emin

olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte

bir ccedilıkarıp karıştırınız

Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin

oluşmasını engeller unutmayınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta

bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye

oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

79

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz

Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine

sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk

ateşte iyice ccedilırpınız

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız

Dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz

Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan

sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra

şekeri serpip marine ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde

bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve

gofretle suumlsleyerek servis yapınız

Hazırladığınız meyveleri

dondurmanın iccediline de

karıştırabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

80

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde

iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz

Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin

tadını acılaştırır unutmayınız

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım

kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma

suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin

dondurucuya girebilecek bir kaba alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice

dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz

gibi suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

81

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı

1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve

vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek

soğutunuz

Kasata kalıbını derin dondurucuya

koyunuz Boumlylece dondurmanın

kalıba kolay yapışmasını

sağlarsınız

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı

karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya

oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da

bademleri en son olarak da ccedilırpılmış

kremayı ekleyiniz

Ccedilırparsanız yumurtayı

soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm

kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin

dondurucuya koyunuz

Dondurma kalıbın şekline goumlre

sıvanmalıdır Her tarafı eşit

kalınlıkta olmalıdır unutmayınız

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile

aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya

koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan

boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya

koyunuz

Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır

unutmayınız

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp

ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını

hafifccedile sıcak suya tutunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

82

KONTROL LİSTESİ

DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

83

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml

yazınız

1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir

2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır

3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır

4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini

arttırır

5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar

6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır

7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek

zenginleştirilir

8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır

9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir

10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru

yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

84

MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME

Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Kişisel Hijyen

1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi

2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml

3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı

4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı

Araccedil Gereccedil Seccedilimi

5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı

6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı

İşlem Basamakları

7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı

8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı

9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı

Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi

10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi

11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi

12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz

MODUumlL DEĞERLENDİRME

85

CEVAP ANAHTARLARI

OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 A

3 C

4 B

5 A

6 Y

7 D

8 D

9 Y

10 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI

1 A

2 C

3 B

4 C

5 D

6 A

7 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 Y

3 D

4 D

5 D

6 Y

7 D

8 Y

9 Y

10 Y

CEVAP ANAHTARLARI

86

OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 İtalya

2 buzlu iccedilecek

3 şerbettir

4 yumurta

5 karsambaccedil

6 krema

7 likoumlr

8 soğuk

9 kuumllahta

10 kup

87

KAYNAKCcedilA

ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler

Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009

Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979

ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000

Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık

İstanbul 2009

KAYNAKCcedilA

Page 3: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ

3

ACcedilIKLAMALAR 5 GİRİŞ 6 OumlOumlĞRENME FAALİYETİ-1 8

1 TUumlRK MUTFAĞINA AİT SUumlTLUuml TATLILAR 8 11 Suumltluuml Tatlıların Tuumlrk Mutfağındaki Yeri ve Oumlnemi 8 12 Suumltluuml Tatlıların Beslenmedeki Yeri ve Oumlnemi 9 13 Suumltluuml Tatlıların Yapımında Kullanılan Gereccediller 10

14 Suumlbyenin Tanımı ve Oumlnemi 12 15 Suumlbyenin Hazırlanışı 12 16 Tuumlrk Mutfağına Oumlzguuml Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri 12

161 Muhallebi 13 162 Suumltlaccedil 14

163 Keşkuumll 16 164 Kazandibi 17 165 Tavukgoumlğsuuml 18

17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar 19 18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler 20

19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama 20

UYGULAMA FAALİYETİ 23

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME 29 OumlĞRENME FAALİYETİ-2 30

2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR 30 21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri 30

211 Krem Karamel 31

212 Sufle 32 213 Diğerleri 35

22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar 36 23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler 37

25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama 39

UYGULAMA FAALİYETİ 40 OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME 47

OumlĞRENME FAALİYETİ-3 49 3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml TATLILAR 49

31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması 49

311 Krem Bavaruva 50 312 Parfe 51 313 Ccedilikolatalı Muss 53

32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar 55 33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama 55

34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama 57

UYGULAMA FAALİYETİ 59

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME 63

İCcedilİNDEKİLER

4

OumlĞRENME FAALİYETİ-4 64 4 DONDURMA VE SORBELER 64

41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları 65 42 Dondurma ve Ccedileşitleri 65

421 Vanilyalı Dondurma 67 422 Kakaolu Dondurma 68 423 Meyveli Dondurma 69

43 Sorbelerin Oumlzellikleri 70

44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek Noktalar 71 45 Servisini Yapma 71 46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama 74

UYGULAMA FAALİYETİ 77 OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME 83

MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME 84 CEVAP ANAHTARLARI 85 KAYNAKCcedilA 87

5

ACcedilIKLAMALAR KOD 541GI0119

ALAN Yiyecek İccedilecek Hizmetleri

DALMESLEK AşccedilıMutfak PastacıPastacılık

MODUumlLUumlN ADI Suumltluuml Tatlılar

MODUumlLUumlN TANIMI

Suumltluuml tatlılar dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılar dondurma

ve sorbeleri hazırlama yeterliği kazandıran oumlğrenme

materyalidir

SUumlRE 4024

OumlN KOŞUL Hijyen ve Sanitasyon moduumlluumlnuuml almış olmak

YETERLİK

MODUumlLUumlN AMACI

Genel Amaccedil

Uygun mutfak ortamı sağlandığında tekniğine ve uumlruumlnuumln

oumlzelliğine uygun olarak istenilen kıvam lezzet koku ve

goumlruumlnuumlşte suumltluuml tatlılar hazırlayabileceksiniz

Amaccedillar 1 Tuumlrk mutfağına oumlzguuml istenilen kıvam lezzet koku ve

goumlruumlnuumlşte ccedileşitli suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz

2 Tekniğine ve usuluumlne uygun istenilen kıvam lezzet koku ve

goumlruumlnuumlşte uluslararası suumltluuml tatlılar hazırlayabileceksiniz

3 Mutfak ortamında istenilen standartlara uygun dondurarak

ccedileşitli suumltluuml tatlılar hazırlayabileceksiniz

4 Mutfak ortamında istenilen standartlara uygun ccedileşitli

dondurma ve sorbeleri hazırlayabileceksiniz

EĞİTİM OumlĞRETİM

ORTAMLARI VE

DONANIMLARI

Ortam Hijyen kurallarına uygun mutfakpastane ortamı

Donanım Mutfak ortamı Terazi Ocak Fırın Tencere Kevgir

Kaşık

OumlLCcedilME VE

DEĞERLENDİRME

Moduumll iccedilinde yer alan her oumlğrenme faaliyetinden sonra

verilen oumllccedilme araccedilları ile kendinizi değerlendireceksiniz

Oumlğretmen moduumll sonunda oumllccedilme aracı (ccediloktan seccedilmeli

test doğru-yanlış testi boşluk doldurma vb) kullanarak moduumll

uygulamaları ile kazandığınız bilgi ve becerileri oumllccedilerek sizi

değerlendirecektir

ACcedilIKLAMALAR

6

GİRİŞ Sevgili Oumlğrenci

Bu moduumll mutfak ve ya pastanede ccedilalışmayı kolaylaştıracak bilgi ve donanımı

arttırmak amacı ile hazırlanmıştır

Şimdiye kadar pek ccedilok konuda teknik bilgi oumlğrendiniz ve uygulama yaptınız Bu

moduumllde suumltluuml tatlıların gruplandırılmasını ccedileşitlerini hazırlarken pişirirken servise

sunarken dikkat etmeniz gerekenleri ve daha fazlasını oumlğrenmek iccedilin nasıl araştırma

yapmanız gerektiğini oumlğreneceksiniz

Bu guumlne kadar severek tuumlkettiğiniz Tuumlrk mutfağına ait suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlama

becerisi kazanacaksınız Aynı zamanda uluslararası mutfaklarda kullanılan suumltluuml tatlı

ccedileşitlerini de hazırlayabilme becerisini kazanacaksınız Boumlylece hem Tuumlrk mutfağı hem de

uluslararası mutfak uumlruumlnlerini sunan iş yerlerinde ccedilalışabileceksiniz

Bu moduumlluuml tamamladığınızda dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılar dondurmalar ve

sorbelerle ilgili bilgi ve beceriniz de artmış olacak Bu moduumllde oumlğreneceklerinizi daha oumlnce

oumlğrendiklerinizle harmanlayarak mutfak ve pastane sektoumlruumlnde gereken bilgi beceri ve

uygulamadaki başarınızla sektoumlruumln aranılan elemanlarından biri olacaksınız

GİRİŞ

7

8

OumlOumlĞRENME FAALİYETİ-1 ĞRENME FAALİYETİ-1

Uygun mutfak ortamı sağlandığında Tuumlrk mutfağına oumlzguuml istenilen kıvam lezzet

koku ve goumlruumlnuumlşte ccedileşitli suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki pastanelerde uumlretilen suumltluuml tatlıları araştırınız

İnterneti ve basılı yemek kitaplarını kullanarak Tuumlrk mutfağına ait suumltluuml tatlıları

guumlnuumlmuumlzde ve eskiden hazırlanan tariflerle karşılaştırarak aradaki farkları tespit

ediniz

1 TUumlRK MUTFAĞINA AİT SUumlTLUuml

TATLILAR

Resim 11 Şeftalili muhallebi

11 Suumltluuml Tatlıların Tuumlrk Mutfağındaki Yeri ve Oumlnemi

Ana malzeme olarak suumlt kullanılan kıvam ve lezzet veren başka malzemelerin de ilave

edilmesiyle hazırlanan tatlılara suumltluuml tatlılar denir

Tuumlrk mutfağında ccedilok eski zamanlardan beri suumltluuml tatlıların yapıldığını araştırmalar

ortaya koymaktadır Roma mutfağından bize geccediltiği hacirclde guumlnuumlmuumlzde sadece Tuumlrk

OumlĞRENME FAALİYETİ-1

AMACcedil

ARAŞTIRMA

9

mutfağında yapılan tavukgoumlğsuuml ve kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Osmanlı mutfağında

kullanılmaktadır

Suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumll Tuumlrk suumltluuml tatlılarının başında gelir ldquoSuumltluuml aşrdquo kelimeleri

zaman iccedilinde kaynaşarak ldquosuumltlaccedilrdquo adını almıştır ve Tuumlrkccedilersquonin ilk soumlzluumlklerinde bile yer alır

Muhallebi ise Arapccedila suumlt anlamına gelen ldquohaliprdquo soumlzcuumlğuumlnden tuumlremiş Osmanlılardan beri

yapılan suumltluuml tatlımızdır Keşkuumll ise yazılı olan ilk Tuumlrk yemek kitabı ldquoMelceuumlrsquol Tabbahinrdquode

tarifi verilen bir tatlıdır

Tuumlrk mutfağında tavukgoumlğsuuml kazandibi kesme muhallebi manda suumltuuml kullanılarak

hazırlanırken suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln inek suumltuuml kullanılarak hazırlandığı eski

kaynaklarda yer almaktadır Guumlllaccedil da Osmanlırsquodan guumlnuumlmuumlze kadar gelen nişasta

yufkalarının suumlt ve şekerle ıslatılmasıyla yapılan eski suumltluuml tatlılarımız arasında yerini

almaktadır

Suumltluuml tatlıların yapımı diğerlerine goumlre daha kolaydır Besin değeri yuumlksektir Diğer

tatlılara goumlre maliyeti de azdır Tuumlm bu sebeplerden dolayı hem Osmanlırsquoda hem de

guumlnuumlmuumlzde sık yapılan tatlılardır

12 Suumltluuml Tatlıların Beslenmedeki Yeri ve Oumlnemi

Suumltluuml tatlıların ana maddesi suumlttuumlr Suumltluuml tatlıların besin değerini hesaplarken suumltuumln

besin değeri de incelenmelidir Ortalama 100 g yağlı inek suumltuumlnde bulunanlar

Su (g) 879

Enerji (kcal) 61

Protein (g) 33

Yağ (g) 33

Karbonhidrat (g) 47

Kuumll (g) 07

Kalsiyum (mg) 119

Demir (mg) 01

Fosfor (mg) 93

Potasyum (mg) 152

Sodyum (mg) 49

Vitamin A ve karoten (IU) 126

Tiamin (mg) 004

Riboflavin (mg) 016

Niasin (mg) 01

Vit C (mg) 1

Suumltluuml tatlıların besin değerinde yukarıdakilerden farklı olarak tatlının iccediline konulan

maddelere goumlre değişiklik oluşur Bir de suumltuuml pişirirken besin değeri farklılaşır Oumlrneğin

suumltuumln fazla kaynatılması proteinin kayba uğramasına ve sindirimin zorlaşmasına neden olur

Tatlının pişirme youmlntemi ve iccedilinde kullanılan malzemeler besin değerini belirler

Guumlnuumlmuumlzde yemek kitapları genellikle tarifi verirken yanında besin değerini de verir

10

İnsanlar doğdukları andan itibaren tuumlm besin ihtiyaccedillarını anne suumltuuml ile karşılar Yıllar

geccediltikccedile anne suumltuumlnuumln yerini inek suumltuuml alır Daha sonraları ise insanlar suumlt iccedilmek yerine

suumltluuml tatlıları yemeği tercih eder Boumlylece vuumlcudun ihtiyacı olan besin oumlgelerinin bir kısmı

karşılanmış olur Oumlzellikle protein ve kalsiyum ihtiyacının buumlyuumlk boumlluumlmuuml suumlt ve uumlruumlnleri ile

karşılanır

13 Suumltluuml Tatlıların Yapımında Kullanılan Gereccediller

Resim 12 Suumlt yumurta

Resim 13 Şeker kuru yemişler

11

Resim 14 Tarccedilın kuru meyveler

Suumltluuml tatlıların hazırlanmasında ana malzeme olarak suumlt kullanılır (Resim 12) Suumltuumln

taze sulandırılmamış ve mikroplardan arınmış olması oumlnemlidir Pastane ve oteller ccediliğ suumlt

kullanmaz Sterilize edilmiş kutu suumltleri kullanılır Tam yağlı suumltler tatlının daha lezzetli

olmasını sağlar Fakat kalori değerini yuumlkseltir Bu nedenle diyet mutfaklarında yarım yağlı

ve yağsız suumltler kullanılır

Suumltuuml koyulaştırmak iccedilin eskiden suumlbye hazırlanırdı Guumlnuumlmuumlzde suumlbyenin yerini pirinccedil

unu buğday unu nişasta yumurta gibi malzemeler almıştır Oumlzellikle yumurta sarısı

koyulaştırıcı olarak kullanılır Bazı tariflerde yumurta buumltuumln olarak kullanılmıştır

Guumlnuumlmuumlzde likit yumurta kullanımı yaygındır Likit yumurta buumltuumln ak ve sarı olarak ayrı

ayrı satılır Bu ticari mutfaklarda kullanım kolaylığı sağlar ve reccediletelerde yumurta miktarı

gram olarak belirtilir Suumltluuml tatlılarda Tuumlrk mutfağından ziyade yabancı mutfaklarda yumurta

kullanımına rastlanır

Eskiden tatlandırıcı olarak bal pekmez meyve kuruları (Resim 14) kullanılırken

guumlnuumlmuumlzde şeker ccedileşitleri kullanılmaktadır

Suumltluuml tatlılara lezzet kazandırmak iccedilin fındık fıstık ceviz badem (Resim 13) gibi

malzemeler ve tarccedilın başta olmak uumlzere baharatlar eklenir

Artık marketlerde ve buumlyuumlk alışveriş yerlerinde toz hacircline getirilerek paketlenmiş suumltluuml

tatlılara rastlanır Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp bir taşım kaynatılınca suumltluuml tatlıya

doumlnuumlşuumlr Kullanılması pratik gibi goumlruumlnse de hazır olanlar hem lezzet accedilısından hem de

iccedilinde bulunan katkı maddeleri accedilısından kullanılmamalıdır

12

14 Suumlbyenin Tanımı ve Oumlnemi

Resim 15 Suumlbye

Suumlbye oumlğuumltuumllmuumlş pirinccedil veya pirinccedil suumltuuml olarak tanımlanabilir Suumltluuml tatlılarda tatlıyı

koyulaştırarak kıvam sağlamak iccedilin kullanılır Tuumlrkiyersquonin en oumlnemli aşccedilılarından olan Necip

Usta 125 g pirinccedilten yapılan suumlbyenin 1 kg suumltuuml soğuduktan sonra kesilebilecek şekilde

koyulaştıracağını kitaplarında belirtmiştir

Suumlbyenin hazırlanışı zor zahmetli ve uzun zaman aldığı iccedilin guumlnuumlmuumlzde

kullanılmamaktadır Ayrıca guumlnuumlmuumlzde hazır gıda sektoumlruumlnuumln gelişmesi nedeniyle pirinccedil

unu nişasta vb maddeleri bulmak muumlmkuumlnduumlr Artık suumltluuml tatlılarda kıvam sağlamak iccedilin

bulunması ve kullanılması kolay olan nişasta ve pirinccedil unu kullanılıyor

15 Suumlbyenin Hazırlanışı

Kırık pirinccedil ayıklanır 3-4 kez suyu suumlzuumllerek yıkanır

Bir tencerede bol miktarda ılık suyla ıslatılır Bir gece beklenir

Ertesi guumln hiccedil karıştırmadan suyu doumlkuumlluumlr

Bir karıştırıcı (blender) yardımı ile iyice ezilir

Elde edilen madde suumlbyedir (Resim 15)

Kullanılacağı zaman ince bir tuumllbentten ya da ccedilok ince bir suumlzgeccedilten suumlzuumlluumlr

16 Tuumlrk Mutfağına Oumlzguuml Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri

Tuumlrk mutfağına oumlzguuml suumltluuml tatlılar denilince akla ilk gelmesi gerekenler suumltlaccedil

muhallebi ve keşkuumllduumlr Bu uumlccedil tatlı yuumlzyıllardır Tuumlrk mutfağında hazırlanan ccedileşitlerdir

Guumlnuumlmuumlzde pastanelerde ve otellerde ccedilok ccedileşitli suumltluuml tatlılar yapılmaktadır Yeni yapılan

suumltluuml tatlıların bir kısmı suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln değiştirilmesi ile bir kısmı da yabancı

tatlıların Tuumlrk mutfağına uyarlanmasıyla yapılmaya başlanmıştır

13

161 Muhallebi

Resim 16 Muhallebi

Muhallebi suumlt nişasta (klasik şekliyle suumlbye) ve şekerle yapılan en temel suumltluuml tatlıdır

(Resim 16) Tuumlrk mutfağında sakızlı ve fıstıklı olmak uumlzere temelde iki ccedileşidi olsa da

guumlnuumlmuumlzde ccedilok ccedileşitli şekillerde muhallebiler yapılmaktadır Taze meyveler puumlre şeklinde

ya da kuumlccediluumlk doğranarak meyveli muhallebiler de yapılır Muhallebi iccedilinde kullanılan

malzemeye goumlre isimlendirilir Sakızlı muhallebi fıstıklı muhallebi kahveli muhallebi

kakaolu muhallebi vb

Genellikle suumltluuml tatlılarda şeker sonradan eklenir Fakat muhallebide istisnai bir durum

soumlz konusudur Muhallebi yapılırken genellikle suumlt ve şeker kaynatılır İccediline suumlbye ya da

suyla accedilılmış nişasta eklenir Bir taşım kaynatılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır

En klasik servisinde ya tarccedilın eklenir ya da biraz reccedilel tanesi uumlzerine konulur Suumlt ve şekeri

karıştırıp pişirmek beceri gerektirir Bu şekilde pişirirken şekerin karamelize olmamasına

dikkat etmek gerekir Eğer şeker sonra katılırsa daha iyi sonuccedil alınır

Muhallebi

Gereccediller (4ndash6 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

80 g pirinccedil unu

1 paket vanilya

İstenildiği kadar tarccedilın

Hazırlanması

Pirinccedil unu ve şeker bir tencereye konulur Bir su bardağı suumlt ile iyice

ezilir Suumltuumln tamamı eklenir Orta ateşte karıştırılarak 10ndash15 dakika

pişirilir Koyulaşınca ocaktan indirilir Vanilya eklenir Sıcakken kacircselere

boşaltılır Soğuyunca uumlzerine tarccedilın serpilerek servis yapılır

Aşağıdaki youmlntemlerle de hazırlanabilir

14

Muhallebi pişirilirken iccediline 2ndash3 adet damla sakızı ezilip konulursa sakızlı muhallebi adını alır

Muhallebi yapılırken ccedilekilmiş yeşil fıstık katılırsa fıstıklı muhallebi adını alır

Muhallebi piştikten sonra ıslatılmış bir tepsiye doumlkuumlluumlp soğuduktan sonra

uumlzerine yarım su bardağı su gezdirip dolapta iyice katılaştıktan sonra

kesilip oumlzel şekerli su doumlkuumlluumlp suyu ile servisi yapılırsa su muhallebisi

adını alır Bazı youmlrelerde şekerli su yerine pekmez doumlkuumllerek de servisi

yapılır

Suumltuumln iccediline taze meyve puumlreleri katılarak meyveli muhallebi yapmak

muumlmkuumlnduumlr

Muhallebi pişirilirken şekeri ccedilok az konulup piştikten sonra soğutulup

servisi yapılırken uumlzerine pudra şekeri serpilirse şekersiz muhallebi adını alır

Yaz aylarında dondurma ile servisi yapılabilir

Yine muhallebinin uumlzerine tanesi bol reccedilel konularak servis yapılabilir

162 Suumltlaccedil

Resim 17 Suumltlaccedil Resim 18 Fırın suumltlaccedil

Suumltlaccedil Tuumlrk mutfağında iki şekilde yer alır Birisi (Resim 17) klasik tencerede pişen

şekli diğeri de (Resim 18) fırın suumltlaccediltır Fırın suumltlaccedil yapmak iccedilin suumltlaccedil pişirildikten sonra

ısıya dayanıklı kaplara doumlkuumlluumlr Bir miktar ayrılan suumltlacın iccediline yumurta sarısı eklenerek

karıştırılır Kapların uumlzerine paylaştırılır Fırında kızartılarak hazırlanır

Suumltlaccedil yapımı ccedilok kolay bir tatlı gibi goumlruumlnse de oumlnemli ayrıntılarla iyi bir suumltlaccedil

hazırlanabilir Evlerde yapılan suumltlaccedil suumlt pirinccedil ve şekerden oluşur Suumltuumln iccediline oumllccediluumlluuml pirinccedil

katılır Ocağa konulur Kısık ateşte pirinccediller yumuşayana kadar karıştırılarak pişirilir Şekeri

atılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır Ilıkken ya da soğuyunca servis yapılır

Ticari mutfaklarda ise pirinccedil su ile biraz pişirilir Kaynayan suumlte eklenir Nişasta ile

kıvama getirilir Şeker eklenerek pişmesi tamamlanır Pirinccedil miktarı evde yapılanlardan

azdır

15

İyi bir suumltlaccedil yapmak iccedilin

Suumltuumln taze ve yağlı olması gerekir

Pişirme işlemi kısık ateşte yapılmalıdır

Pişirme sırasında karıştırılmalıdır

Pirinccedil miktarı iyi ayarlanmalıdır

Şekeri ocaktan inmesine yakın atılmalıdır

Gereccediller

1 litre suumlt

250 g toz şeker

90 g pirinccedil

15 g nişasta

200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)

10 g tarccedilın

Hazırlanması

Pirinccedil ayıklanıp yıkandıktan sonra tencereye konulur Su ile

yumuşayıncaya kadar haşlanır

Suumlt eklenerek 10 dakika pişirilir

Şeker eklenir ve karıştırılarak eritilir

Nişasta suumltle karıştırılır Suumltluuml pirinccedilli karışıma eklenir

Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indirilir

Fırında suumltlaccedil yapmak istenirse nişastalı suumltluuml karışımdan bir miktar

alınarak iki yumurta sarısı eklenerek ccedilırpılır

Suumltlaca eklenir

Pişirme işleminden sonra ısıya dayanıklı kaplara konur

İccedilinde su bulunan tepsilere dizilir

Fırında uumlzeri kızarıncaya kadar bekletilir Kızarma işleminin daha ccedilabuk

olması istenirse fırının sıcaklığı uumlstten verilmelidir

16

163 Keşkuumll

Resim 19 Keşkuumll

Eski yemek kitaplarında ldquokeşkuumll-uuml fukarardquo diye isimlendirilen tatlının adı guumlnuumlmuumlzde

keşkuumll olarak bilinmektedir Keşkuumll-uuml fukara denilmesinin sebebi fakir yemeği olduğu iccedilin

değildir Tam tersine keşkuumll iccediline konulan badem Antep fıstığı ceviz Hindistan cevizi

nedeniyle diğer suumltluuml tatlılara goumlre maliyeti yuumlksek bir tatlıdır Adının şoumlyle bir hikacircyesi

vardır Keşkuumll adını Hindistan cevizinden almıştır Eskiden dilenciler Hindistan cevizinin

kabuğundan yapılan kacircselerle dilenirlermiş Bu kacircsenin adının da keşkuumll olduğu soumlylenir

Keşkuumll (Resim 19) en eski suumltluuml tatlılardan biridir Eski ccedilağlarda sulu yiyecekleri

koyulaştırmak iccedilin ekmek kullanılmış Daha sonraları ekmeğin yerini ezilmiş cevizgiller

almış Keşkuumll de suumltuumln koyulaştırılması iccedilin ezilmiş cevizgillerin şekerle birlikte suumlte

karıştırılmasıyla yapılmaya başlanmış Oumlnceleri renginin beyaz olması iccedilin ezilmiş badem

şeker ve suumlt kullanılarak hazırlanmış sonradan badem yerine suumlbye kullanılmış guumlnuumlmuumlzde

ise koyulaştırma işlemi nişasta ile yapılmaktadır

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

Hazırlanışı

Badem ve Hindistan cevizi karıştırılarak uumlzerine az miktarda suumlt eklenir

ve mutfak robotunda ccedilekilir

17

Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır

Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım

eklenir

Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir

Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır

Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır

164 Kazandibi

Resim 110 Kazandibi

Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin

dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye

doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise

tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında

dipteki şekerin yanması sağlanır

Kazandibi hazırlanırken

Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca

mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir

Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek

pişirilmesi gerekir

Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir

Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre

tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir

İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir

Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde

sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir

18

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu

Rendesi

Hazırlanması

Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur

Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır

Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan

alınır

Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur

Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir

165 Tavukgoumlğsuuml

Resim 111 Tavukgoumlğsuuml

Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece

Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve

pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp

ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen

tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr

19

Hazırlarken ve pişirirken

Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına

Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına

Kıvamını iyi ayarlamaya

Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

Hazırlanışı

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine

daha kolay ayrılacaktır

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz

Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip

ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile

bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız

17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir

Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca

kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir

Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa

şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir

Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece

pişerken taşması oumlnlenmiş olur

Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir

20

18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır

Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır

Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları

(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır

Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir

19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta

guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine

rastlanır

Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek

servis yapılır

Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve

suumlslenerek servis yapılır

Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)

serpilir

Resim 112 Tarccedilınla servis

21

Resim 113 Kuru yemişlerle servis

Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file

hacirclinde kullanılır

Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis

Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine

goumlre suumlslemede kullanılabilir

22

Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi

Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir

Resim 116 Karamelize şekerle servis

23

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız

Gereccediller (4ndash6 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

80 g pirinccedil unu

1 paket vanilya

İstenildiği kadar tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz

Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz

Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat

ediniz

Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz

Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika

pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz

Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak

eritiniz

Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa

olduğu iccedilin şekeri en başta da

ekleyebilirsiniz

Ocaktan indiriniz Vanilya

ekleyiniz

Renginin kıvamının ve tadının istenilen

oumlzellikte olmasına dikkat ediniz

Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

24

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

250 g toz şeker

90 g pirinccedil

15 g nişasta

200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)

10 g tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye

koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar

haşlayınız

Yıkarken nişastasının gitmesine

dikkat ediniz

Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız

Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz

Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz

Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli

karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz

Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker

karamelize olur unutmayınız

Sıcakken kacircselere boşaltınız

Suumlslemek iccedilin soğumasını

bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

25

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Badem ve Hindistan cevizini

karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt

ekleyiniz ve mutfak robotunda

ccedilekiniz

Suumlt ekleyerek bademin daha kolay

ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline

gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz

olmasını sağlar unutmayınız

Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu

koyarak karıştırınız

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek

karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Bademli karışımı ekleyiniz

Koyulaşana kadar karıştırarak

pişiriniz

Pişerken karıştırmak şekerin karamelize

olmasını engeller

Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan

alınız

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan

kacircselere boşaltınız

Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması

kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz

Soğuyunca suumlsleyerek servis

yapınız

Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk

uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

26

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz

Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10

dakika kaynatınız

Isının yuumlksek olmamasına ve topak

olmamasına dikkat ediniz

Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız

Bir kere kaynatıp ocaktan alınız

Şekerin karamelize olmamasına

dikkat ediniz

Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine

hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz

Pudra şekerinin her tarafa eşit

dağılmış olmasına dikkat ediniz

Muhallebiyi doumlkerken şekerleri

kaydırmayınız

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin

dibinin yanmasını sağlayınız

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını

batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak

iccedilin 5-6 saat bekleyiniz

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Soğuk suya batırmak tatlının

tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin

oumlnemlidir unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

27

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk

suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha

kolay ayrılacaktır)

Tavuk tadının olmaması ve liflerin

parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek

oumlnemlidir unutmayınız

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri

koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Pişerken dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye

ekleyerek karıştırmaya devam ediniz

Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız

Kıvamına dikkat ediniz

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş

dakika kadar ccedilırpınız

Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra

dilimleyerek servis yapınız

Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk

uyumuna goumlre suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

28

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet

kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol

ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz

29

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır

A) Suumlbye

B) Pirinccedil unu

C) Nişasta

D) Hepsi

2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Kazandibi

B) Suumltlaccedil

C) Guumlllaccedil

D) Muhallebi

3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Tavukgoumlğsuuml

B) Suumltlaccedil

C) Muhallebi

D) Guumlllaccedil

4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır

A) Antep fıstığı

B) Hindistan cevizi

C) Badem

D) Fındık

5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden

hangisidir

A) Tarccedilın

B) Karabiber

C) Nane

D) Kekik

Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır

7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır

8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır

9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir

10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

30

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli

suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR

21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri

Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler

genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema

eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir

Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı

tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda

zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir

Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller

kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika

mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru

uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız

mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu

ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır

Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine

rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

AMACcedil

ARAŞTIRMA

31

Resim 21 Servise hazır krem karamel

211 Krem Karamel

Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem

ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln

Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde

pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

Hazırlanması

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel

yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel

kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon

kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave

ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra

kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz

32

Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters

ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız

Krem karamel hazırlarken

Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa

rengi accedilık olur

Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur

Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir

Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya

batırılabilir

Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan

ccedilıkarılması

Resim 24 Servis edilmesi

212 Sufle

Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler

tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve

beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece

civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha

kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir

En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir

Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır

Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler

tekniğine uygun ilave edilir

33

İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur

hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri

kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir

Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb

Ccedilikolatalı sufle

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolata

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

Hazırlanışı

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma

yediriniz

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile

yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz

Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz

bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız

Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına

almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla

karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk

oluncaya kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz

34

Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri

yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen

oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun

olacaktır

Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız

kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte

kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız

Sufleniz soumlner

Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya

kaymakla sıcak servis yapınız

Resim 25 Ccedilikolata sufle

Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle

35

213 Diğerleri

Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı

duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde

ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir

Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml

tatlı tarifi verilmiştir

Napoli usuluuml blanmanj

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 lt suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

Hazırlanışı

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir

tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki

karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından

nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız

Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını

ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda

boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak

beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4

dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek

buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını

gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis

yapınız

Sakızlı pasta

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

36

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

Hazırlanışı

Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine

kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler

her tarafı eşit olacak şekilde yayılır

Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır

Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması

sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar

pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek

karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit

kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca

aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında

birkaccedil saat bekletilir

Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına

alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)

Resim 27 Sakızlı pasta

22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su

buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar

Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner

Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak

kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır

37

Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede

olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum

hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur

Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur

Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160

derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir

Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır

Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten

geccedilirilmelidir

23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır

Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır

Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır

Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır

24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner

Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir

Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel

38

Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri

kullanılabilir

Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel

Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir

Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle

Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir

Resim 211 Pudra şekerli sufle

39

25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama

Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan

mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren

suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir

Panna cotta

Malzemeler

400 ml krema

200 ml suumlt

40 g şeker

Bir tutam tuz

120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)

3 adet yaprak jelatin

Hazırlanışı

Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz

Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta

ısıda karıştırarak pişiriniz

Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak

ccedilikolataların erimesini sağlayınız

Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının

sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız

Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz

Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının

dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız

Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 212 Panna cotta

Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve

konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız

araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi

deneyiniz

40

UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa

ayarlayınız

Krem karamel kaplarını boş olarak

ısınmakta olan fırına koyunuz

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile

kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak

oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem

karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını

bekleyiniz

Şekeri az karamelleştirirseniz

karamelin rengi kahverengi olmaz

sarı olur unutmayınız

Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen

goumlsteriniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel

yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan

kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir

kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş

karıştırarak ilave ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine

devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel

kalıplarına paylaştırınız

Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve

uzun suumlre yaparsanız tatlınız

piştiğinde istenmeyen goumlzenekler

oluşur unutmayınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar

sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye

diziniz

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan

ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz

Tepsideki su biterse kaynar su

ekleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

41

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8

saat buzdolabında bekletiniz

Donduğundan emin olduğunuz krem

karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz

Krem karamelleri dolaba koyarken

uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu

sinerek tatlının tadı bozulur

unutmayınız

İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme iccedilin dondurma taze

meyveler renkli soslar vb

kullanabilirsiniz

42

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolat

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye

ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta

ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını

eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız

suumltuuml bu karışıma yediriniz

Unun yanmamasına dikkat

adiniz

Suumltuuml eklerken topak

olmamasına dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

43

Ccedilikolatanızı rendeleyerek

hazırlayınız Bu işlem iccedilin

tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası

kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda

soğumaya bırakınız

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin

veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker

serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da

kullanabilirsiniz

Oda sıcaklığındaki yumurtaların

sarısını ve aklarını birbirinden

ayırınız

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı

ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile

oumlnce akları bir fiske tuz ilave

ederek katı koumlpuumlk oluncaya

kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle

ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen

goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz)

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu

karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını

ilave ediniz

Vanilya veya limon kabuğu

rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla

karıştırmadan karışıma kaşık

kaşık ilave ediniz

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha

buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini

daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)

kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda

yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın

istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle

ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır

unutmayınız

Yeterince karıştırıp homojen

hacircle getirdiğiniz karışımı

yağladığınız kalıplara iki

parmak eksik gelecek şekilde

doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına

koyarak buumlyuumlk fırınlarda

yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk

fırınlarda 160-170 degCrsquode 35

dakikada pişirebilirsiniz

Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında

kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada

fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner

unutmayınız

Pişen suflenizin uumlzerine pudra

şeker serpip krema dondurma

veya kaymakla sıcak servis

yapınız

Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi

ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis

yapmalısınız

44

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 l suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri

yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım

kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir

kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız

Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir

taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika

kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Nişastayı ılıklaştırmadan

kaynar suumlte eklerseniz

nişasta taşlaşır ve tatlının

kıvamı bozulur

unutmayınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye

vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem

esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek

esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Muhallebileri ılık tutmak

iccedilin benmari

kullanabilirsiniz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz

Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı

sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz

Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup

duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Kalıpları su ile

nemlendirmeniz tatlının

kalıptan kolay ccedilıkmasını

sağlayacaktır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp

kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz

Tatlının kenarlarını

gevşetmek iccedilin parmak

ucuyla hafifccedile bastırınız

Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız

Tatlıyı suumlslerken renk

uyumuna dikkat ediniz

Ters ccedilevrildiğinde beyaz

muhallebi en uumlstte

kalacaktır unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

45

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun

hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un

hacircline getiriniz

Fırın tepsisine kenarlarından taşacak

şekilde aluumlminyum folyo seriniz

Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit

olacak şekilde yayınız

Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit

dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı

kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln

saramaz ve dilimleyemezsiniz

Bir tencerede unu ve yağı renk

değiştirmeden kavurunuz Ocaktan

alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz

Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak

koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca

sakız ekleyiniz

İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek

karıştırıp ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak

olmamasını sağlayınız

Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha

ccedilabuk erir

İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin

uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız

Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin

kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi

kayarsa muhallebi folyoya yapışır

unutmayınız

Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız

İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta

kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız

Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz

Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin

kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız

Tatlının dışına sarınız

Zaman varsa bir gece buzdolabında

beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman folyodan

ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına

alınız Suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve

lezzet uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

46

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

47

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden

hangisidir

A) Kremler

B) Sufleler

C) Kuplar

D) Dondurmalar

2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak

verilmiştir

A) Suumlt şeker un

B) Suumlt şeker kakao

C) Suumlt şeker yumurta

D) Suumlt şeker nişasta

3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan

malzemeler doğru olarak verilmiştir

A) Un ve yumurta

B) Suumlt yumurta ve şeker

C) Su un ve şeker

D) Suumlt kakao ve yumurta

4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru

olarak verilmiştir

A) Suumltuumln bayat olması

B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması

C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması

D) Toz şeker kullanılması

5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken

noktalardandır

A) Yumurtanın taze olması gerekir

B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir

C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir

D) Hepsi

6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir

A) Mayonez

B) Pudra şekeri

C) Kaymak

D) Dondurma

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

48

7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır

A) Toprak kaplar

B) Cam kaplar

C) Porselen kaplar

D) Hepsi

DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

49

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak

yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz

ARAŞTIRMA

Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini

araştırınız

3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml

TATLILAR

Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta

31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması

Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik

youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak

dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak

iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

AMACcedil

ARAŞTIRMA

50

yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda

(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir

Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin

311 Krem Bavaruva

Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok

farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de

kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya

ccedilıkmıştır

Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin

şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır

İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin

genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu

da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta

sarısı kullanmak gerekir

Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile

hazırlanır

Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata

parccedilaları kullanılabilir

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

51

Hazırlanışı

Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba

ccedilıkarınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten

alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız

NOT

Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları

kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis

yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde

birkaccedil dakika bekletebilirsiniz

Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de

ccedilalışabilirsiniz

Resim 35 Krem bavaruva

312 Parfe

Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla

parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri

farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan

sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar

genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır

52

Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe

ccedilikolatalı parfe vb

Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı

sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden

ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden

karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur

Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre

bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır

Resim 36 Ccedililekli parfe

Resim 37 Ccedilikolatalı parfe

53

Vanilyalı parfe

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurtanın sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

Hazırlanışı

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini

kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma

kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat

dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 38 Meyveli parfe

313 Ccedilikolatalı Muss

Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem

şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt

olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek

dondurulur

Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve

biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice

donduktan sonra dilimlenerek servis edilir

Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss

kahveli muss vb

54

Beyaz ccedilikolatalı muss

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

Hazırlanışı

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı

ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin

tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek

servis yapınız

55

Resim 39 Kupta muss servisi

32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar

Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması

gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak

uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı

olmaz

Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak

bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur

Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek

yumuşatılması gerekir

Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak

kolaylaşır

33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir

Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra

şekeri serpilebilir

56

Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva

Meyve dilimleri ile suumlslenebilir

Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe

Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir

Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss

57

Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir

Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe

34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve

restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her

aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında

ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir

Ccedilikolata muslu ve bademli kek

Gereccediller

50 g bitter ccedilikolata

200 g marzipan

1 su bardağı suumlt

1 su bardağı un

2 adet yumurta

frac12 su bardağı şeker

Mus iccedilin

15 g sade ccedilikolata

50 g tereyağı

2 adet yumurta

2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml

Uumlzeri iccedilin

1 paket ccedilikolata sos

25 bardak suumlt

200 g file (yaprak) badem

58

Hazırlanışı

Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine

yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş

ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş

yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile

ccedilalışabilirsiniz)

Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip

iyice karıştırınız

Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek

ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru

kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz

Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli

karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı

bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz

Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek

duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat

bekletiniz

Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine

doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle

kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz

İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem

tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri

satan yerlerde hazır olarak bulunur

Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama

faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca

yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte

seccediltiklerinizi deneyiniz

59

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Jelatini buzlu suda bir saat

beklettikten sonra susuz olarak bir

kaba ccedilıkarınız

Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar

unutmayınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta

sarısı ve jelatini bir tencereye

koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli

karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan

ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak

soğutunuz

Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln

bozulur)

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar

hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave

ediniz

Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda

ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla

karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)

unutmayınız

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma

yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak

buzdolabında soğutunuz

Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)

kullanılmalıdır unutmayınız

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek

servis yapınız

Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

60

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurta sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker

ve vanilyayı karıştırarak benmari

youmlntemini kullanarak ccedilırpınız

Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir

Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız

yumurta pişebilir Bu nedenle benmari

youmlntemi ile ccedilalışınız

Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak

kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız

Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı

ile yediriniz

Parfe kalıbına boşaltınız

Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat

ediniz

Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dışarıya

alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk

meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

61

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız

Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını

streccedil filmle sarınız

Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız

zamandan ve enerjiden

kazanmanızı sağlar unutmayınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice

ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam

ediniz

Ccedilikolatayı eritirken iccediline su

kaccedilmamasına dikkat ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtınız

Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz

Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Jelatinin iyice eridiğinden emin

olunuz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı

karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar

ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz

ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme

şekillerini araştırınız

Tabak suumlsleme şekillerinden birini

uygulayabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

62

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına

uygun yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

63

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen

bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız

1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar

2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir

3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır

4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır

5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır

6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz

7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır

8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir

9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir

10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

64

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve

sorbeleri hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini

araştırınız

İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln

oumlzelliklerini araştırınız

Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız

4 DONDURMA VE SORBELER

Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar

Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya

geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir

Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal

ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya

doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır

En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru

Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu

karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman

krala sunulurmuş

Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme

ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime

uğradığı bir gerccedilektir

Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince

tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır

Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml

tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

AMACcedil

ARAŞTIRMA

65

Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara

dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile

kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir

Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker

ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz

yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli

yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların

temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar

olarak yaz aylarında tuumlketilir

Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak

uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr

Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi

dondurmardquo yapılabilmektedir

Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı

boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği

ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir

olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir

Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa

da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir

41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları

Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri

iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce

mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein

kaybına neden olur

Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin

dondurmanın kalorisini de arttırmış olur

Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer

gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb

42 Dondurma ve Ccedileşitleri

Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan

indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az

bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma

şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme

dondurmasırdquo dır

66

Resim 41 Karsambaccedil

Resim 42 Maraş doumlvme dondurması

Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında

kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı

dondurma fıstıklı dondurma vb

Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin

değeri de azalır

Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan

bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında

eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur

Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır

Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi

dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir

67

Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su

buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan

yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur

Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır

Yumurta ile

Salep ile Nişasta ile Krema ile

Resim 43 Vanilyalı dondurma

421 Vanilyalı Dondurma

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

Hazırlanışı

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve

karıştırmazsanız yumurta pişer

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika

pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz

Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz

68

Resim 44 Kakaolu dondurma

422 Kakaolu Dondurma

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

1 paket vanilin

Hazırlanışı

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin

birbirine tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup

soğumasını bekleyiniz

Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz

69

Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları

423 Meyveli Dondurma

Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar

Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)

Kurutulmuş meyvelerle

Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle

Tek ccedileşit meyveyle

Birkaccedil ccedileşit meyveyle

Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

Hazırlanışı

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir

kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız

Dibini tutmamasına dikkat ediniz

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma

yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine

ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara

yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız

70

Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe

43 Sorbelerin Oumlzellikleri

Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur

Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze

(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine

likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir

Limonlu sorbe

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

Hazırlanışı

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını

almadan soyunuz

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp

ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz

İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba

alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz

71

44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek

Noktalar

Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır

Sorbeler karıştırılmadan dondurulur

Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır

Servis kapları soğutulmalıdır

Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir

Kullanılan araccedillar steril olmalıdır

Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz

Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi

45 Servisini Yapma

Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır

Kuplarda dondurma servisi

Resim 48 Kupta dondurma servisi

72

Kacircğıt helva ile servis

Resim 49 Kacircğıt helva ile servis

Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur

Resim 410 Mangolu sorbe

73

Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır

Resim 411 Kızarmış dondurma

Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır

Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi

74

Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır

Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi

46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama

Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup

bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları

meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri

peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir

Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan

yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri

renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis

yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir

Resim 414 Kup jak

75

Resim 415 Peş melba

Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen

Kasata napoliten

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı 1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

76

Hazırlanışı

Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi

karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı

ekleyiniz

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp

tekrar derin dondurucuya koyunuz

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin

dondurucuya koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın

uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay

ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

77

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım

kaynatınız

Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı

unutmayınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-

3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız

yumurta pişer unutmayınız

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak

kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice

soğutunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak

derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat

dondurunuz

Varsa dondurma makinesinde

ccedilevirerek dondurunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

78

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip

ccedilırpmaya devam ediniz

İccedilinde topak kalmamasına dikkat

etmelisiniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml

azar azar katarak malzemelerin birbirine

tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte

pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı

kalmaması iccedilin pişirmek gerekir

unutmayınız

Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir

Aksi takdirde yumurta pişer

unutmayınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar

aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba

alınız ve buzdolabına koyup soğumasını

bekleyiniz

Sıcak malzemeler buzdolabına

konulmaz unutmayınız

Tamamen soğuduğundan emin

olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte

bir ccedilıkarıp karıştırınız

Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin

oluşmasını engeller unutmayınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta

bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye

oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

79

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz

Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine

sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk

ateşte iyice ccedilırpınız

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız

Dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz

Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan

sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra

şekeri serpip marine ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde

bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve

gofretle suumlsleyerek servis yapınız

Hazırladığınız meyveleri

dondurmanın iccediline de

karıştırabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

80

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde

iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz

Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin

tadını acılaştırır unutmayınız

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım

kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma

suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin

dondurucuya girebilecek bir kaba alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice

dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz

gibi suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

81

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı

1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve

vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek

soğutunuz

Kasata kalıbını derin dondurucuya

koyunuz Boumlylece dondurmanın

kalıba kolay yapışmasını

sağlarsınız

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı

karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya

oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da

bademleri en son olarak da ccedilırpılmış

kremayı ekleyiniz

Ccedilırparsanız yumurtayı

soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm

kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin

dondurucuya koyunuz

Dondurma kalıbın şekline goumlre

sıvanmalıdır Her tarafı eşit

kalınlıkta olmalıdır unutmayınız

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile

aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya

koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan

boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya

koyunuz

Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır

unutmayınız

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp

ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını

hafifccedile sıcak suya tutunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

82

KONTROL LİSTESİ

DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

83

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml

yazınız

1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir

2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır

3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır

4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini

arttırır

5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar

6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır

7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek

zenginleştirilir

8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır

9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir

10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru

yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

84

MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME

Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Kişisel Hijyen

1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi

2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml

3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı

4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı

Araccedil Gereccedil Seccedilimi

5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı

6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı

İşlem Basamakları

7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı

8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı

9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı

Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi

10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi

11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi

12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz

MODUumlL DEĞERLENDİRME

85

CEVAP ANAHTARLARI

OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 A

3 C

4 B

5 A

6 Y

7 D

8 D

9 Y

10 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI

1 A

2 C

3 B

4 C

5 D

6 A

7 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 Y

3 D

4 D

5 D

6 Y

7 D

8 Y

9 Y

10 Y

CEVAP ANAHTARLARI

86

OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 İtalya

2 buzlu iccedilecek

3 şerbettir

4 yumurta

5 karsambaccedil

6 krema

7 likoumlr

8 soğuk

9 kuumllahta

10 kup

87

KAYNAKCcedilA

ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler

Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009

Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979

ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000

Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık

İstanbul 2009

KAYNAKCcedilA

Page 4: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ

4

OumlĞRENME FAALİYETİ-4 64 4 DONDURMA VE SORBELER 64

41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları 65 42 Dondurma ve Ccedileşitleri 65

421 Vanilyalı Dondurma 67 422 Kakaolu Dondurma 68 423 Meyveli Dondurma 69

43 Sorbelerin Oumlzellikleri 70

44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek Noktalar 71 45 Servisini Yapma 71 46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama 74

UYGULAMA FAALİYETİ 77 OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME 83

MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME 84 CEVAP ANAHTARLARI 85 KAYNAKCcedilA 87

5

ACcedilIKLAMALAR KOD 541GI0119

ALAN Yiyecek İccedilecek Hizmetleri

DALMESLEK AşccedilıMutfak PastacıPastacılık

MODUumlLUumlN ADI Suumltluuml Tatlılar

MODUumlLUumlN TANIMI

Suumltluuml tatlılar dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılar dondurma

ve sorbeleri hazırlama yeterliği kazandıran oumlğrenme

materyalidir

SUumlRE 4024

OumlN KOŞUL Hijyen ve Sanitasyon moduumlluumlnuuml almış olmak

YETERLİK

MODUumlLUumlN AMACI

Genel Amaccedil

Uygun mutfak ortamı sağlandığında tekniğine ve uumlruumlnuumln

oumlzelliğine uygun olarak istenilen kıvam lezzet koku ve

goumlruumlnuumlşte suumltluuml tatlılar hazırlayabileceksiniz

Amaccedillar 1 Tuumlrk mutfağına oumlzguuml istenilen kıvam lezzet koku ve

goumlruumlnuumlşte ccedileşitli suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz

2 Tekniğine ve usuluumlne uygun istenilen kıvam lezzet koku ve

goumlruumlnuumlşte uluslararası suumltluuml tatlılar hazırlayabileceksiniz

3 Mutfak ortamında istenilen standartlara uygun dondurarak

ccedileşitli suumltluuml tatlılar hazırlayabileceksiniz

4 Mutfak ortamında istenilen standartlara uygun ccedileşitli

dondurma ve sorbeleri hazırlayabileceksiniz

EĞİTİM OumlĞRETİM

ORTAMLARI VE

DONANIMLARI

Ortam Hijyen kurallarına uygun mutfakpastane ortamı

Donanım Mutfak ortamı Terazi Ocak Fırın Tencere Kevgir

Kaşık

OumlLCcedilME VE

DEĞERLENDİRME

Moduumll iccedilinde yer alan her oumlğrenme faaliyetinden sonra

verilen oumllccedilme araccedilları ile kendinizi değerlendireceksiniz

Oumlğretmen moduumll sonunda oumllccedilme aracı (ccediloktan seccedilmeli

test doğru-yanlış testi boşluk doldurma vb) kullanarak moduumll

uygulamaları ile kazandığınız bilgi ve becerileri oumllccedilerek sizi

değerlendirecektir

ACcedilIKLAMALAR

6

GİRİŞ Sevgili Oumlğrenci

Bu moduumll mutfak ve ya pastanede ccedilalışmayı kolaylaştıracak bilgi ve donanımı

arttırmak amacı ile hazırlanmıştır

Şimdiye kadar pek ccedilok konuda teknik bilgi oumlğrendiniz ve uygulama yaptınız Bu

moduumllde suumltluuml tatlıların gruplandırılmasını ccedileşitlerini hazırlarken pişirirken servise

sunarken dikkat etmeniz gerekenleri ve daha fazlasını oumlğrenmek iccedilin nasıl araştırma

yapmanız gerektiğini oumlğreneceksiniz

Bu guumlne kadar severek tuumlkettiğiniz Tuumlrk mutfağına ait suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlama

becerisi kazanacaksınız Aynı zamanda uluslararası mutfaklarda kullanılan suumltluuml tatlı

ccedileşitlerini de hazırlayabilme becerisini kazanacaksınız Boumlylece hem Tuumlrk mutfağı hem de

uluslararası mutfak uumlruumlnlerini sunan iş yerlerinde ccedilalışabileceksiniz

Bu moduumlluuml tamamladığınızda dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılar dondurmalar ve

sorbelerle ilgili bilgi ve beceriniz de artmış olacak Bu moduumllde oumlğreneceklerinizi daha oumlnce

oumlğrendiklerinizle harmanlayarak mutfak ve pastane sektoumlruumlnde gereken bilgi beceri ve

uygulamadaki başarınızla sektoumlruumln aranılan elemanlarından biri olacaksınız

GİRİŞ

7

8

OumlOumlĞRENME FAALİYETİ-1 ĞRENME FAALİYETİ-1

Uygun mutfak ortamı sağlandığında Tuumlrk mutfağına oumlzguuml istenilen kıvam lezzet

koku ve goumlruumlnuumlşte ccedileşitli suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki pastanelerde uumlretilen suumltluuml tatlıları araştırınız

İnterneti ve basılı yemek kitaplarını kullanarak Tuumlrk mutfağına ait suumltluuml tatlıları

guumlnuumlmuumlzde ve eskiden hazırlanan tariflerle karşılaştırarak aradaki farkları tespit

ediniz

1 TUumlRK MUTFAĞINA AİT SUumlTLUuml

TATLILAR

Resim 11 Şeftalili muhallebi

11 Suumltluuml Tatlıların Tuumlrk Mutfağındaki Yeri ve Oumlnemi

Ana malzeme olarak suumlt kullanılan kıvam ve lezzet veren başka malzemelerin de ilave

edilmesiyle hazırlanan tatlılara suumltluuml tatlılar denir

Tuumlrk mutfağında ccedilok eski zamanlardan beri suumltluuml tatlıların yapıldığını araştırmalar

ortaya koymaktadır Roma mutfağından bize geccediltiği hacirclde guumlnuumlmuumlzde sadece Tuumlrk

OumlĞRENME FAALİYETİ-1

AMACcedil

ARAŞTIRMA

9

mutfağında yapılan tavukgoumlğsuuml ve kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Osmanlı mutfağında

kullanılmaktadır

Suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumll Tuumlrk suumltluuml tatlılarının başında gelir ldquoSuumltluuml aşrdquo kelimeleri

zaman iccedilinde kaynaşarak ldquosuumltlaccedilrdquo adını almıştır ve Tuumlrkccedilersquonin ilk soumlzluumlklerinde bile yer alır

Muhallebi ise Arapccedila suumlt anlamına gelen ldquohaliprdquo soumlzcuumlğuumlnden tuumlremiş Osmanlılardan beri

yapılan suumltluuml tatlımızdır Keşkuumll ise yazılı olan ilk Tuumlrk yemek kitabı ldquoMelceuumlrsquol Tabbahinrdquode

tarifi verilen bir tatlıdır

Tuumlrk mutfağında tavukgoumlğsuuml kazandibi kesme muhallebi manda suumltuuml kullanılarak

hazırlanırken suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln inek suumltuuml kullanılarak hazırlandığı eski

kaynaklarda yer almaktadır Guumlllaccedil da Osmanlırsquodan guumlnuumlmuumlze kadar gelen nişasta

yufkalarının suumlt ve şekerle ıslatılmasıyla yapılan eski suumltluuml tatlılarımız arasında yerini

almaktadır

Suumltluuml tatlıların yapımı diğerlerine goumlre daha kolaydır Besin değeri yuumlksektir Diğer

tatlılara goumlre maliyeti de azdır Tuumlm bu sebeplerden dolayı hem Osmanlırsquoda hem de

guumlnuumlmuumlzde sık yapılan tatlılardır

12 Suumltluuml Tatlıların Beslenmedeki Yeri ve Oumlnemi

Suumltluuml tatlıların ana maddesi suumlttuumlr Suumltluuml tatlıların besin değerini hesaplarken suumltuumln

besin değeri de incelenmelidir Ortalama 100 g yağlı inek suumltuumlnde bulunanlar

Su (g) 879

Enerji (kcal) 61

Protein (g) 33

Yağ (g) 33

Karbonhidrat (g) 47

Kuumll (g) 07

Kalsiyum (mg) 119

Demir (mg) 01

Fosfor (mg) 93

Potasyum (mg) 152

Sodyum (mg) 49

Vitamin A ve karoten (IU) 126

Tiamin (mg) 004

Riboflavin (mg) 016

Niasin (mg) 01

Vit C (mg) 1

Suumltluuml tatlıların besin değerinde yukarıdakilerden farklı olarak tatlının iccediline konulan

maddelere goumlre değişiklik oluşur Bir de suumltuuml pişirirken besin değeri farklılaşır Oumlrneğin

suumltuumln fazla kaynatılması proteinin kayba uğramasına ve sindirimin zorlaşmasına neden olur

Tatlının pişirme youmlntemi ve iccedilinde kullanılan malzemeler besin değerini belirler

Guumlnuumlmuumlzde yemek kitapları genellikle tarifi verirken yanında besin değerini de verir

10

İnsanlar doğdukları andan itibaren tuumlm besin ihtiyaccedillarını anne suumltuuml ile karşılar Yıllar

geccediltikccedile anne suumltuumlnuumln yerini inek suumltuuml alır Daha sonraları ise insanlar suumlt iccedilmek yerine

suumltluuml tatlıları yemeği tercih eder Boumlylece vuumlcudun ihtiyacı olan besin oumlgelerinin bir kısmı

karşılanmış olur Oumlzellikle protein ve kalsiyum ihtiyacının buumlyuumlk boumlluumlmuuml suumlt ve uumlruumlnleri ile

karşılanır

13 Suumltluuml Tatlıların Yapımında Kullanılan Gereccediller

Resim 12 Suumlt yumurta

Resim 13 Şeker kuru yemişler

11

Resim 14 Tarccedilın kuru meyveler

Suumltluuml tatlıların hazırlanmasında ana malzeme olarak suumlt kullanılır (Resim 12) Suumltuumln

taze sulandırılmamış ve mikroplardan arınmış olması oumlnemlidir Pastane ve oteller ccediliğ suumlt

kullanmaz Sterilize edilmiş kutu suumltleri kullanılır Tam yağlı suumltler tatlının daha lezzetli

olmasını sağlar Fakat kalori değerini yuumlkseltir Bu nedenle diyet mutfaklarında yarım yağlı

ve yağsız suumltler kullanılır

Suumltuuml koyulaştırmak iccedilin eskiden suumlbye hazırlanırdı Guumlnuumlmuumlzde suumlbyenin yerini pirinccedil

unu buğday unu nişasta yumurta gibi malzemeler almıştır Oumlzellikle yumurta sarısı

koyulaştırıcı olarak kullanılır Bazı tariflerde yumurta buumltuumln olarak kullanılmıştır

Guumlnuumlmuumlzde likit yumurta kullanımı yaygındır Likit yumurta buumltuumln ak ve sarı olarak ayrı

ayrı satılır Bu ticari mutfaklarda kullanım kolaylığı sağlar ve reccediletelerde yumurta miktarı

gram olarak belirtilir Suumltluuml tatlılarda Tuumlrk mutfağından ziyade yabancı mutfaklarda yumurta

kullanımına rastlanır

Eskiden tatlandırıcı olarak bal pekmez meyve kuruları (Resim 14) kullanılırken

guumlnuumlmuumlzde şeker ccedileşitleri kullanılmaktadır

Suumltluuml tatlılara lezzet kazandırmak iccedilin fındık fıstık ceviz badem (Resim 13) gibi

malzemeler ve tarccedilın başta olmak uumlzere baharatlar eklenir

Artık marketlerde ve buumlyuumlk alışveriş yerlerinde toz hacircline getirilerek paketlenmiş suumltluuml

tatlılara rastlanır Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp bir taşım kaynatılınca suumltluuml tatlıya

doumlnuumlşuumlr Kullanılması pratik gibi goumlruumlnse de hazır olanlar hem lezzet accedilısından hem de

iccedilinde bulunan katkı maddeleri accedilısından kullanılmamalıdır

12

14 Suumlbyenin Tanımı ve Oumlnemi

Resim 15 Suumlbye

Suumlbye oumlğuumltuumllmuumlş pirinccedil veya pirinccedil suumltuuml olarak tanımlanabilir Suumltluuml tatlılarda tatlıyı

koyulaştırarak kıvam sağlamak iccedilin kullanılır Tuumlrkiyersquonin en oumlnemli aşccedilılarından olan Necip

Usta 125 g pirinccedilten yapılan suumlbyenin 1 kg suumltuuml soğuduktan sonra kesilebilecek şekilde

koyulaştıracağını kitaplarında belirtmiştir

Suumlbyenin hazırlanışı zor zahmetli ve uzun zaman aldığı iccedilin guumlnuumlmuumlzde

kullanılmamaktadır Ayrıca guumlnuumlmuumlzde hazır gıda sektoumlruumlnuumln gelişmesi nedeniyle pirinccedil

unu nişasta vb maddeleri bulmak muumlmkuumlnduumlr Artık suumltluuml tatlılarda kıvam sağlamak iccedilin

bulunması ve kullanılması kolay olan nişasta ve pirinccedil unu kullanılıyor

15 Suumlbyenin Hazırlanışı

Kırık pirinccedil ayıklanır 3-4 kez suyu suumlzuumllerek yıkanır

Bir tencerede bol miktarda ılık suyla ıslatılır Bir gece beklenir

Ertesi guumln hiccedil karıştırmadan suyu doumlkuumlluumlr

Bir karıştırıcı (blender) yardımı ile iyice ezilir

Elde edilen madde suumlbyedir (Resim 15)

Kullanılacağı zaman ince bir tuumllbentten ya da ccedilok ince bir suumlzgeccedilten suumlzuumlluumlr

16 Tuumlrk Mutfağına Oumlzguuml Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri

Tuumlrk mutfağına oumlzguuml suumltluuml tatlılar denilince akla ilk gelmesi gerekenler suumltlaccedil

muhallebi ve keşkuumllduumlr Bu uumlccedil tatlı yuumlzyıllardır Tuumlrk mutfağında hazırlanan ccedileşitlerdir

Guumlnuumlmuumlzde pastanelerde ve otellerde ccedilok ccedileşitli suumltluuml tatlılar yapılmaktadır Yeni yapılan

suumltluuml tatlıların bir kısmı suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln değiştirilmesi ile bir kısmı da yabancı

tatlıların Tuumlrk mutfağına uyarlanmasıyla yapılmaya başlanmıştır

13

161 Muhallebi

Resim 16 Muhallebi

Muhallebi suumlt nişasta (klasik şekliyle suumlbye) ve şekerle yapılan en temel suumltluuml tatlıdır

(Resim 16) Tuumlrk mutfağında sakızlı ve fıstıklı olmak uumlzere temelde iki ccedileşidi olsa da

guumlnuumlmuumlzde ccedilok ccedileşitli şekillerde muhallebiler yapılmaktadır Taze meyveler puumlre şeklinde

ya da kuumlccediluumlk doğranarak meyveli muhallebiler de yapılır Muhallebi iccedilinde kullanılan

malzemeye goumlre isimlendirilir Sakızlı muhallebi fıstıklı muhallebi kahveli muhallebi

kakaolu muhallebi vb

Genellikle suumltluuml tatlılarda şeker sonradan eklenir Fakat muhallebide istisnai bir durum

soumlz konusudur Muhallebi yapılırken genellikle suumlt ve şeker kaynatılır İccediline suumlbye ya da

suyla accedilılmış nişasta eklenir Bir taşım kaynatılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır

En klasik servisinde ya tarccedilın eklenir ya da biraz reccedilel tanesi uumlzerine konulur Suumlt ve şekeri

karıştırıp pişirmek beceri gerektirir Bu şekilde pişirirken şekerin karamelize olmamasına

dikkat etmek gerekir Eğer şeker sonra katılırsa daha iyi sonuccedil alınır

Muhallebi

Gereccediller (4ndash6 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

80 g pirinccedil unu

1 paket vanilya

İstenildiği kadar tarccedilın

Hazırlanması

Pirinccedil unu ve şeker bir tencereye konulur Bir su bardağı suumlt ile iyice

ezilir Suumltuumln tamamı eklenir Orta ateşte karıştırılarak 10ndash15 dakika

pişirilir Koyulaşınca ocaktan indirilir Vanilya eklenir Sıcakken kacircselere

boşaltılır Soğuyunca uumlzerine tarccedilın serpilerek servis yapılır

Aşağıdaki youmlntemlerle de hazırlanabilir

14

Muhallebi pişirilirken iccediline 2ndash3 adet damla sakızı ezilip konulursa sakızlı muhallebi adını alır

Muhallebi yapılırken ccedilekilmiş yeşil fıstık katılırsa fıstıklı muhallebi adını alır

Muhallebi piştikten sonra ıslatılmış bir tepsiye doumlkuumlluumlp soğuduktan sonra

uumlzerine yarım su bardağı su gezdirip dolapta iyice katılaştıktan sonra

kesilip oumlzel şekerli su doumlkuumlluumlp suyu ile servisi yapılırsa su muhallebisi

adını alır Bazı youmlrelerde şekerli su yerine pekmez doumlkuumllerek de servisi

yapılır

Suumltuumln iccediline taze meyve puumlreleri katılarak meyveli muhallebi yapmak

muumlmkuumlnduumlr

Muhallebi pişirilirken şekeri ccedilok az konulup piştikten sonra soğutulup

servisi yapılırken uumlzerine pudra şekeri serpilirse şekersiz muhallebi adını alır

Yaz aylarında dondurma ile servisi yapılabilir

Yine muhallebinin uumlzerine tanesi bol reccedilel konularak servis yapılabilir

162 Suumltlaccedil

Resim 17 Suumltlaccedil Resim 18 Fırın suumltlaccedil

Suumltlaccedil Tuumlrk mutfağında iki şekilde yer alır Birisi (Resim 17) klasik tencerede pişen

şekli diğeri de (Resim 18) fırın suumltlaccediltır Fırın suumltlaccedil yapmak iccedilin suumltlaccedil pişirildikten sonra

ısıya dayanıklı kaplara doumlkuumlluumlr Bir miktar ayrılan suumltlacın iccediline yumurta sarısı eklenerek

karıştırılır Kapların uumlzerine paylaştırılır Fırında kızartılarak hazırlanır

Suumltlaccedil yapımı ccedilok kolay bir tatlı gibi goumlruumlnse de oumlnemli ayrıntılarla iyi bir suumltlaccedil

hazırlanabilir Evlerde yapılan suumltlaccedil suumlt pirinccedil ve şekerden oluşur Suumltuumln iccediline oumllccediluumlluuml pirinccedil

katılır Ocağa konulur Kısık ateşte pirinccediller yumuşayana kadar karıştırılarak pişirilir Şekeri

atılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır Ilıkken ya da soğuyunca servis yapılır

Ticari mutfaklarda ise pirinccedil su ile biraz pişirilir Kaynayan suumlte eklenir Nişasta ile

kıvama getirilir Şeker eklenerek pişmesi tamamlanır Pirinccedil miktarı evde yapılanlardan

azdır

15

İyi bir suumltlaccedil yapmak iccedilin

Suumltuumln taze ve yağlı olması gerekir

Pişirme işlemi kısık ateşte yapılmalıdır

Pişirme sırasında karıştırılmalıdır

Pirinccedil miktarı iyi ayarlanmalıdır

Şekeri ocaktan inmesine yakın atılmalıdır

Gereccediller

1 litre suumlt

250 g toz şeker

90 g pirinccedil

15 g nişasta

200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)

10 g tarccedilın

Hazırlanması

Pirinccedil ayıklanıp yıkandıktan sonra tencereye konulur Su ile

yumuşayıncaya kadar haşlanır

Suumlt eklenerek 10 dakika pişirilir

Şeker eklenir ve karıştırılarak eritilir

Nişasta suumltle karıştırılır Suumltluuml pirinccedilli karışıma eklenir

Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indirilir

Fırında suumltlaccedil yapmak istenirse nişastalı suumltluuml karışımdan bir miktar

alınarak iki yumurta sarısı eklenerek ccedilırpılır

Suumltlaca eklenir

Pişirme işleminden sonra ısıya dayanıklı kaplara konur

İccedilinde su bulunan tepsilere dizilir

Fırında uumlzeri kızarıncaya kadar bekletilir Kızarma işleminin daha ccedilabuk

olması istenirse fırının sıcaklığı uumlstten verilmelidir

16

163 Keşkuumll

Resim 19 Keşkuumll

Eski yemek kitaplarında ldquokeşkuumll-uuml fukarardquo diye isimlendirilen tatlının adı guumlnuumlmuumlzde

keşkuumll olarak bilinmektedir Keşkuumll-uuml fukara denilmesinin sebebi fakir yemeği olduğu iccedilin

değildir Tam tersine keşkuumll iccediline konulan badem Antep fıstığı ceviz Hindistan cevizi

nedeniyle diğer suumltluuml tatlılara goumlre maliyeti yuumlksek bir tatlıdır Adının şoumlyle bir hikacircyesi

vardır Keşkuumll adını Hindistan cevizinden almıştır Eskiden dilenciler Hindistan cevizinin

kabuğundan yapılan kacircselerle dilenirlermiş Bu kacircsenin adının da keşkuumll olduğu soumlylenir

Keşkuumll (Resim 19) en eski suumltluuml tatlılardan biridir Eski ccedilağlarda sulu yiyecekleri

koyulaştırmak iccedilin ekmek kullanılmış Daha sonraları ekmeğin yerini ezilmiş cevizgiller

almış Keşkuumll de suumltuumln koyulaştırılması iccedilin ezilmiş cevizgillerin şekerle birlikte suumlte

karıştırılmasıyla yapılmaya başlanmış Oumlnceleri renginin beyaz olması iccedilin ezilmiş badem

şeker ve suumlt kullanılarak hazırlanmış sonradan badem yerine suumlbye kullanılmış guumlnuumlmuumlzde

ise koyulaştırma işlemi nişasta ile yapılmaktadır

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

Hazırlanışı

Badem ve Hindistan cevizi karıştırılarak uumlzerine az miktarda suumlt eklenir

ve mutfak robotunda ccedilekilir

17

Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır

Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım

eklenir

Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir

Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır

Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır

164 Kazandibi

Resim 110 Kazandibi

Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin

dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye

doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise

tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında

dipteki şekerin yanması sağlanır

Kazandibi hazırlanırken

Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca

mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir

Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek

pişirilmesi gerekir

Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir

Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre

tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir

İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir

Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde

sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir

18

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu

Rendesi

Hazırlanması

Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur

Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır

Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan

alınır

Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur

Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir

165 Tavukgoumlğsuuml

Resim 111 Tavukgoumlğsuuml

Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece

Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve

pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp

ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen

tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr

19

Hazırlarken ve pişirirken

Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına

Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına

Kıvamını iyi ayarlamaya

Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

Hazırlanışı

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine

daha kolay ayrılacaktır

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz

Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip

ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile

bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız

17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir

Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca

kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir

Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa

şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir

Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece

pişerken taşması oumlnlenmiş olur

Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir

20

18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır

Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır

Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları

(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır

Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir

19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta

guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine

rastlanır

Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek

servis yapılır

Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve

suumlslenerek servis yapılır

Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)

serpilir

Resim 112 Tarccedilınla servis

21

Resim 113 Kuru yemişlerle servis

Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file

hacirclinde kullanılır

Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis

Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine

goumlre suumlslemede kullanılabilir

22

Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi

Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir

Resim 116 Karamelize şekerle servis

23

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız

Gereccediller (4ndash6 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

80 g pirinccedil unu

1 paket vanilya

İstenildiği kadar tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz

Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz

Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat

ediniz

Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz

Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika

pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz

Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak

eritiniz

Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa

olduğu iccedilin şekeri en başta da

ekleyebilirsiniz

Ocaktan indiriniz Vanilya

ekleyiniz

Renginin kıvamının ve tadının istenilen

oumlzellikte olmasına dikkat ediniz

Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

24

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

250 g toz şeker

90 g pirinccedil

15 g nişasta

200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)

10 g tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye

koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar

haşlayınız

Yıkarken nişastasının gitmesine

dikkat ediniz

Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız

Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz

Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz

Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli

karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz

Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker

karamelize olur unutmayınız

Sıcakken kacircselere boşaltınız

Suumlslemek iccedilin soğumasını

bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

25

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Badem ve Hindistan cevizini

karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt

ekleyiniz ve mutfak robotunda

ccedilekiniz

Suumlt ekleyerek bademin daha kolay

ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline

gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz

olmasını sağlar unutmayınız

Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu

koyarak karıştırınız

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek

karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Bademli karışımı ekleyiniz

Koyulaşana kadar karıştırarak

pişiriniz

Pişerken karıştırmak şekerin karamelize

olmasını engeller

Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan

alınız

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan

kacircselere boşaltınız

Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması

kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz

Soğuyunca suumlsleyerek servis

yapınız

Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk

uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

26

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz

Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10

dakika kaynatınız

Isının yuumlksek olmamasına ve topak

olmamasına dikkat ediniz

Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız

Bir kere kaynatıp ocaktan alınız

Şekerin karamelize olmamasına

dikkat ediniz

Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine

hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz

Pudra şekerinin her tarafa eşit

dağılmış olmasına dikkat ediniz

Muhallebiyi doumlkerken şekerleri

kaydırmayınız

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin

dibinin yanmasını sağlayınız

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını

batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak

iccedilin 5-6 saat bekleyiniz

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Soğuk suya batırmak tatlının

tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin

oumlnemlidir unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

27

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk

suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha

kolay ayrılacaktır)

Tavuk tadının olmaması ve liflerin

parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek

oumlnemlidir unutmayınız

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri

koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Pişerken dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye

ekleyerek karıştırmaya devam ediniz

Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız

Kıvamına dikkat ediniz

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş

dakika kadar ccedilırpınız

Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra

dilimleyerek servis yapınız

Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk

uyumuna goumlre suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

28

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet

kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol

ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz

29

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır

A) Suumlbye

B) Pirinccedil unu

C) Nişasta

D) Hepsi

2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Kazandibi

B) Suumltlaccedil

C) Guumlllaccedil

D) Muhallebi

3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Tavukgoumlğsuuml

B) Suumltlaccedil

C) Muhallebi

D) Guumlllaccedil

4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır

A) Antep fıstığı

B) Hindistan cevizi

C) Badem

D) Fındık

5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden

hangisidir

A) Tarccedilın

B) Karabiber

C) Nane

D) Kekik

Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır

7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır

8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır

9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir

10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

30

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli

suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR

21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri

Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler

genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema

eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir

Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı

tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda

zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir

Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller

kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika

mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru

uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız

mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu

ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır

Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine

rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

AMACcedil

ARAŞTIRMA

31

Resim 21 Servise hazır krem karamel

211 Krem Karamel

Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem

ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln

Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde

pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

Hazırlanması

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel

yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel

kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon

kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave

ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra

kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz

32

Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters

ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız

Krem karamel hazırlarken

Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa

rengi accedilık olur

Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur

Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir

Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya

batırılabilir

Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan

ccedilıkarılması

Resim 24 Servis edilmesi

212 Sufle

Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler

tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve

beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece

civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha

kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir

En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir

Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır

Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler

tekniğine uygun ilave edilir

33

İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur

hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri

kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir

Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb

Ccedilikolatalı sufle

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolata

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

Hazırlanışı

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma

yediriniz

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile

yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz

Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz

bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız

Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına

almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla

karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk

oluncaya kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz

34

Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri

yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen

oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun

olacaktır

Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız

kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte

kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız

Sufleniz soumlner

Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya

kaymakla sıcak servis yapınız

Resim 25 Ccedilikolata sufle

Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle

35

213 Diğerleri

Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı

duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde

ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir

Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml

tatlı tarifi verilmiştir

Napoli usuluuml blanmanj

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 lt suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

Hazırlanışı

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir

tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki

karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından

nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız

Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını

ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda

boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak

beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4

dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek

buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını

gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis

yapınız

Sakızlı pasta

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

36

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

Hazırlanışı

Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine

kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler

her tarafı eşit olacak şekilde yayılır

Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır

Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması

sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar

pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek

karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit

kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca

aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında

birkaccedil saat bekletilir

Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına

alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)

Resim 27 Sakızlı pasta

22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su

buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar

Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner

Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak

kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır

37

Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede

olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum

hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur

Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur

Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160

derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir

Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır

Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten

geccedilirilmelidir

23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır

Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır

Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır

Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır

24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner

Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir

Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel

38

Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri

kullanılabilir

Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel

Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir

Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle

Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir

Resim 211 Pudra şekerli sufle

39

25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama

Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan

mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren

suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir

Panna cotta

Malzemeler

400 ml krema

200 ml suumlt

40 g şeker

Bir tutam tuz

120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)

3 adet yaprak jelatin

Hazırlanışı

Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz

Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta

ısıda karıştırarak pişiriniz

Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak

ccedilikolataların erimesini sağlayınız

Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının

sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız

Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz

Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının

dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız

Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 212 Panna cotta

Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve

konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız

araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi

deneyiniz

40

UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa

ayarlayınız

Krem karamel kaplarını boş olarak

ısınmakta olan fırına koyunuz

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile

kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak

oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem

karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını

bekleyiniz

Şekeri az karamelleştirirseniz

karamelin rengi kahverengi olmaz

sarı olur unutmayınız

Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen

goumlsteriniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel

yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan

kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir

kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş

karıştırarak ilave ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine

devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel

kalıplarına paylaştırınız

Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve

uzun suumlre yaparsanız tatlınız

piştiğinde istenmeyen goumlzenekler

oluşur unutmayınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar

sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye

diziniz

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan

ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz

Tepsideki su biterse kaynar su

ekleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

41

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8

saat buzdolabında bekletiniz

Donduğundan emin olduğunuz krem

karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz

Krem karamelleri dolaba koyarken

uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu

sinerek tatlının tadı bozulur

unutmayınız

İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme iccedilin dondurma taze

meyveler renkli soslar vb

kullanabilirsiniz

42

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolat

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye

ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta

ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını

eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız

suumltuuml bu karışıma yediriniz

Unun yanmamasına dikkat

adiniz

Suumltuuml eklerken topak

olmamasına dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

43

Ccedilikolatanızı rendeleyerek

hazırlayınız Bu işlem iccedilin

tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası

kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda

soğumaya bırakınız

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin

veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker

serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da

kullanabilirsiniz

Oda sıcaklığındaki yumurtaların

sarısını ve aklarını birbirinden

ayırınız

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı

ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile

oumlnce akları bir fiske tuz ilave

ederek katı koumlpuumlk oluncaya

kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle

ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen

goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz)

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu

karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını

ilave ediniz

Vanilya veya limon kabuğu

rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla

karıştırmadan karışıma kaşık

kaşık ilave ediniz

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha

buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini

daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)

kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda

yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın

istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle

ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır

unutmayınız

Yeterince karıştırıp homojen

hacircle getirdiğiniz karışımı

yağladığınız kalıplara iki

parmak eksik gelecek şekilde

doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına

koyarak buumlyuumlk fırınlarda

yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk

fırınlarda 160-170 degCrsquode 35

dakikada pişirebilirsiniz

Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında

kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada

fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner

unutmayınız

Pişen suflenizin uumlzerine pudra

şeker serpip krema dondurma

veya kaymakla sıcak servis

yapınız

Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi

ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis

yapmalısınız

44

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 l suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri

yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım

kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir

kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız

Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir

taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika

kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Nişastayı ılıklaştırmadan

kaynar suumlte eklerseniz

nişasta taşlaşır ve tatlının

kıvamı bozulur

unutmayınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye

vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem

esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek

esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Muhallebileri ılık tutmak

iccedilin benmari

kullanabilirsiniz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz

Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı

sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz

Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup

duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Kalıpları su ile

nemlendirmeniz tatlının

kalıptan kolay ccedilıkmasını

sağlayacaktır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp

kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz

Tatlının kenarlarını

gevşetmek iccedilin parmak

ucuyla hafifccedile bastırınız

Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız

Tatlıyı suumlslerken renk

uyumuna dikkat ediniz

Ters ccedilevrildiğinde beyaz

muhallebi en uumlstte

kalacaktır unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

45

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun

hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un

hacircline getiriniz

Fırın tepsisine kenarlarından taşacak

şekilde aluumlminyum folyo seriniz

Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit

olacak şekilde yayınız

Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit

dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı

kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln

saramaz ve dilimleyemezsiniz

Bir tencerede unu ve yağı renk

değiştirmeden kavurunuz Ocaktan

alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz

Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak

koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca

sakız ekleyiniz

İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek

karıştırıp ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak

olmamasını sağlayınız

Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha

ccedilabuk erir

İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin

uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız

Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin

kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi

kayarsa muhallebi folyoya yapışır

unutmayınız

Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız

İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta

kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız

Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz

Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin

kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız

Tatlının dışına sarınız

Zaman varsa bir gece buzdolabında

beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman folyodan

ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına

alınız Suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve

lezzet uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

46

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

47

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden

hangisidir

A) Kremler

B) Sufleler

C) Kuplar

D) Dondurmalar

2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak

verilmiştir

A) Suumlt şeker un

B) Suumlt şeker kakao

C) Suumlt şeker yumurta

D) Suumlt şeker nişasta

3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan

malzemeler doğru olarak verilmiştir

A) Un ve yumurta

B) Suumlt yumurta ve şeker

C) Su un ve şeker

D) Suumlt kakao ve yumurta

4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru

olarak verilmiştir

A) Suumltuumln bayat olması

B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması

C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması

D) Toz şeker kullanılması

5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken

noktalardandır

A) Yumurtanın taze olması gerekir

B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir

C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir

D) Hepsi

6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir

A) Mayonez

B) Pudra şekeri

C) Kaymak

D) Dondurma

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

48

7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır

A) Toprak kaplar

B) Cam kaplar

C) Porselen kaplar

D) Hepsi

DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

49

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak

yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz

ARAŞTIRMA

Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini

araştırınız

3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml

TATLILAR

Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta

31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması

Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik

youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak

dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak

iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

AMACcedil

ARAŞTIRMA

50

yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda

(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir

Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin

311 Krem Bavaruva

Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok

farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de

kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya

ccedilıkmıştır

Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin

şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır

İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin

genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu

da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta

sarısı kullanmak gerekir

Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile

hazırlanır

Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata

parccedilaları kullanılabilir

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

51

Hazırlanışı

Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba

ccedilıkarınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten

alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız

NOT

Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları

kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis

yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde

birkaccedil dakika bekletebilirsiniz

Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de

ccedilalışabilirsiniz

Resim 35 Krem bavaruva

312 Parfe

Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla

parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri

farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan

sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar

genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır

52

Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe

ccedilikolatalı parfe vb

Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı

sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden

ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden

karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur

Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre

bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır

Resim 36 Ccedililekli parfe

Resim 37 Ccedilikolatalı parfe

53

Vanilyalı parfe

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurtanın sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

Hazırlanışı

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini

kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma

kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat

dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 38 Meyveli parfe

313 Ccedilikolatalı Muss

Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem

şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt

olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek

dondurulur

Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve

biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice

donduktan sonra dilimlenerek servis edilir

Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss

kahveli muss vb

54

Beyaz ccedilikolatalı muss

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

Hazırlanışı

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı

ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin

tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek

servis yapınız

55

Resim 39 Kupta muss servisi

32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar

Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması

gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak

uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı

olmaz

Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak

bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur

Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek

yumuşatılması gerekir

Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak

kolaylaşır

33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir

Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra

şekeri serpilebilir

56

Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva

Meyve dilimleri ile suumlslenebilir

Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe

Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir

Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss

57

Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir

Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe

34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve

restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her

aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında

ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir

Ccedilikolata muslu ve bademli kek

Gereccediller

50 g bitter ccedilikolata

200 g marzipan

1 su bardağı suumlt

1 su bardağı un

2 adet yumurta

frac12 su bardağı şeker

Mus iccedilin

15 g sade ccedilikolata

50 g tereyağı

2 adet yumurta

2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml

Uumlzeri iccedilin

1 paket ccedilikolata sos

25 bardak suumlt

200 g file (yaprak) badem

58

Hazırlanışı

Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine

yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş

ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş

yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile

ccedilalışabilirsiniz)

Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip

iyice karıştırınız

Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek

ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru

kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz

Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli

karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı

bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz

Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek

duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat

bekletiniz

Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine

doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle

kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz

İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem

tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri

satan yerlerde hazır olarak bulunur

Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama

faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca

yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte

seccediltiklerinizi deneyiniz

59

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Jelatini buzlu suda bir saat

beklettikten sonra susuz olarak bir

kaba ccedilıkarınız

Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar

unutmayınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta

sarısı ve jelatini bir tencereye

koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli

karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan

ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak

soğutunuz

Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln

bozulur)

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar

hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave

ediniz

Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda

ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla

karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)

unutmayınız

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma

yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak

buzdolabında soğutunuz

Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)

kullanılmalıdır unutmayınız

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek

servis yapınız

Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

60

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurta sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker

ve vanilyayı karıştırarak benmari

youmlntemini kullanarak ccedilırpınız

Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir

Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız

yumurta pişebilir Bu nedenle benmari

youmlntemi ile ccedilalışınız

Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak

kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız

Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı

ile yediriniz

Parfe kalıbına boşaltınız

Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat

ediniz

Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dışarıya

alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk

meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

61

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız

Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını

streccedil filmle sarınız

Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız

zamandan ve enerjiden

kazanmanızı sağlar unutmayınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice

ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam

ediniz

Ccedilikolatayı eritirken iccediline su

kaccedilmamasına dikkat ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtınız

Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz

Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Jelatinin iyice eridiğinden emin

olunuz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı

karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar

ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz

ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme

şekillerini araştırınız

Tabak suumlsleme şekillerinden birini

uygulayabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

62

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına

uygun yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

63

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen

bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız

1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar

2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir

3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır

4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır

5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır

6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz

7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır

8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir

9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir

10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

64

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve

sorbeleri hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini

araştırınız

İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln

oumlzelliklerini araştırınız

Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız

4 DONDURMA VE SORBELER

Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar

Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya

geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir

Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal

ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya

doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır

En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru

Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu

karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman

krala sunulurmuş

Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme

ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime

uğradığı bir gerccedilektir

Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince

tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır

Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml

tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

AMACcedil

ARAŞTIRMA

65

Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara

dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile

kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir

Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker

ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz

yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli

yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların

temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar

olarak yaz aylarında tuumlketilir

Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak

uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr

Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi

dondurmardquo yapılabilmektedir

Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı

boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği

ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir

olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir

Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa

da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir

41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları

Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri

iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce

mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein

kaybına neden olur

Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin

dondurmanın kalorisini de arttırmış olur

Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer

gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb

42 Dondurma ve Ccedileşitleri

Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan

indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az

bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma

şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme

dondurmasırdquo dır

66

Resim 41 Karsambaccedil

Resim 42 Maraş doumlvme dondurması

Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında

kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı

dondurma fıstıklı dondurma vb

Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin

değeri de azalır

Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan

bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında

eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur

Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır

Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi

dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir

67

Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su

buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan

yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur

Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır

Yumurta ile

Salep ile Nişasta ile Krema ile

Resim 43 Vanilyalı dondurma

421 Vanilyalı Dondurma

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

Hazırlanışı

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve

karıştırmazsanız yumurta pişer

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika

pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz

Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz

68

Resim 44 Kakaolu dondurma

422 Kakaolu Dondurma

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

1 paket vanilin

Hazırlanışı

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin

birbirine tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup

soğumasını bekleyiniz

Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz

69

Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları

423 Meyveli Dondurma

Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar

Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)

Kurutulmuş meyvelerle

Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle

Tek ccedileşit meyveyle

Birkaccedil ccedileşit meyveyle

Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

Hazırlanışı

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir

kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız

Dibini tutmamasına dikkat ediniz

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma

yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine

ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara

yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız

70

Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe

43 Sorbelerin Oumlzellikleri

Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur

Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze

(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine

likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir

Limonlu sorbe

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

Hazırlanışı

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını

almadan soyunuz

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp

ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz

İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba

alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz

71

44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek

Noktalar

Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır

Sorbeler karıştırılmadan dondurulur

Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır

Servis kapları soğutulmalıdır

Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir

Kullanılan araccedillar steril olmalıdır

Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz

Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi

45 Servisini Yapma

Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır

Kuplarda dondurma servisi

Resim 48 Kupta dondurma servisi

72

Kacircğıt helva ile servis

Resim 49 Kacircğıt helva ile servis

Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur

Resim 410 Mangolu sorbe

73

Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır

Resim 411 Kızarmış dondurma

Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır

Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi

74

Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır

Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi

46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama

Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup

bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları

meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri

peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir

Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan

yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri

renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis

yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir

Resim 414 Kup jak

75

Resim 415 Peş melba

Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen

Kasata napoliten

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı 1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

76

Hazırlanışı

Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi

karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı

ekleyiniz

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp

tekrar derin dondurucuya koyunuz

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin

dondurucuya koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın

uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay

ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

77

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım

kaynatınız

Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı

unutmayınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-

3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız

yumurta pişer unutmayınız

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak

kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice

soğutunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak

derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat

dondurunuz

Varsa dondurma makinesinde

ccedilevirerek dondurunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

78

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip

ccedilırpmaya devam ediniz

İccedilinde topak kalmamasına dikkat

etmelisiniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml

azar azar katarak malzemelerin birbirine

tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte

pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı

kalmaması iccedilin pişirmek gerekir

unutmayınız

Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir

Aksi takdirde yumurta pişer

unutmayınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar

aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba

alınız ve buzdolabına koyup soğumasını

bekleyiniz

Sıcak malzemeler buzdolabına

konulmaz unutmayınız

Tamamen soğuduğundan emin

olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte

bir ccedilıkarıp karıştırınız

Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin

oluşmasını engeller unutmayınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta

bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye

oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

79

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz

Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine

sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk

ateşte iyice ccedilırpınız

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız

Dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz

Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan

sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra

şekeri serpip marine ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde

bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve

gofretle suumlsleyerek servis yapınız

Hazırladığınız meyveleri

dondurmanın iccediline de

karıştırabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

80

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde

iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz

Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin

tadını acılaştırır unutmayınız

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım

kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma

suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin

dondurucuya girebilecek bir kaba alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice

dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz

gibi suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

81

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı

1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve

vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek

soğutunuz

Kasata kalıbını derin dondurucuya

koyunuz Boumlylece dondurmanın

kalıba kolay yapışmasını

sağlarsınız

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı

karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya

oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da

bademleri en son olarak da ccedilırpılmış

kremayı ekleyiniz

Ccedilırparsanız yumurtayı

soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm

kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin

dondurucuya koyunuz

Dondurma kalıbın şekline goumlre

sıvanmalıdır Her tarafı eşit

kalınlıkta olmalıdır unutmayınız

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile

aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya

koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan

boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya

koyunuz

Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır

unutmayınız

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp

ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını

hafifccedile sıcak suya tutunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

82

KONTROL LİSTESİ

DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

83

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml

yazınız

1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir

2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır

3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır

4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini

arttırır

5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar

6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır

7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek

zenginleştirilir

8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır

9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir

10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru

yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

84

MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME

Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Kişisel Hijyen

1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi

2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml

3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı

4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı

Araccedil Gereccedil Seccedilimi

5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı

6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı

İşlem Basamakları

7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı

8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı

9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı

Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi

10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi

11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi

12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz

MODUumlL DEĞERLENDİRME

85

CEVAP ANAHTARLARI

OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 A

3 C

4 B

5 A

6 Y

7 D

8 D

9 Y

10 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI

1 A

2 C

3 B

4 C

5 D

6 A

7 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 Y

3 D

4 D

5 D

6 Y

7 D

8 Y

9 Y

10 Y

CEVAP ANAHTARLARI

86

OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 İtalya

2 buzlu iccedilecek

3 şerbettir

4 yumurta

5 karsambaccedil

6 krema

7 likoumlr

8 soğuk

9 kuumllahta

10 kup

87

KAYNAKCcedilA

ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler

Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009

Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979

ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000

Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık

İstanbul 2009

KAYNAKCcedilA

Page 5: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ

5

ACcedilIKLAMALAR KOD 541GI0119

ALAN Yiyecek İccedilecek Hizmetleri

DALMESLEK AşccedilıMutfak PastacıPastacılık

MODUumlLUumlN ADI Suumltluuml Tatlılar

MODUumlLUumlN TANIMI

Suumltluuml tatlılar dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılar dondurma

ve sorbeleri hazırlama yeterliği kazandıran oumlğrenme

materyalidir

SUumlRE 4024

OumlN KOŞUL Hijyen ve Sanitasyon moduumlluumlnuuml almış olmak

YETERLİK

MODUumlLUumlN AMACI

Genel Amaccedil

Uygun mutfak ortamı sağlandığında tekniğine ve uumlruumlnuumln

oumlzelliğine uygun olarak istenilen kıvam lezzet koku ve

goumlruumlnuumlşte suumltluuml tatlılar hazırlayabileceksiniz

Amaccedillar 1 Tuumlrk mutfağına oumlzguuml istenilen kıvam lezzet koku ve

goumlruumlnuumlşte ccedileşitli suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz

2 Tekniğine ve usuluumlne uygun istenilen kıvam lezzet koku ve

goumlruumlnuumlşte uluslararası suumltluuml tatlılar hazırlayabileceksiniz

3 Mutfak ortamında istenilen standartlara uygun dondurarak

ccedileşitli suumltluuml tatlılar hazırlayabileceksiniz

4 Mutfak ortamında istenilen standartlara uygun ccedileşitli

dondurma ve sorbeleri hazırlayabileceksiniz

EĞİTİM OumlĞRETİM

ORTAMLARI VE

DONANIMLARI

Ortam Hijyen kurallarına uygun mutfakpastane ortamı

Donanım Mutfak ortamı Terazi Ocak Fırın Tencere Kevgir

Kaşık

OumlLCcedilME VE

DEĞERLENDİRME

Moduumll iccedilinde yer alan her oumlğrenme faaliyetinden sonra

verilen oumllccedilme araccedilları ile kendinizi değerlendireceksiniz

Oumlğretmen moduumll sonunda oumllccedilme aracı (ccediloktan seccedilmeli

test doğru-yanlış testi boşluk doldurma vb) kullanarak moduumll

uygulamaları ile kazandığınız bilgi ve becerileri oumllccedilerek sizi

değerlendirecektir

ACcedilIKLAMALAR

6

GİRİŞ Sevgili Oumlğrenci

Bu moduumll mutfak ve ya pastanede ccedilalışmayı kolaylaştıracak bilgi ve donanımı

arttırmak amacı ile hazırlanmıştır

Şimdiye kadar pek ccedilok konuda teknik bilgi oumlğrendiniz ve uygulama yaptınız Bu

moduumllde suumltluuml tatlıların gruplandırılmasını ccedileşitlerini hazırlarken pişirirken servise

sunarken dikkat etmeniz gerekenleri ve daha fazlasını oumlğrenmek iccedilin nasıl araştırma

yapmanız gerektiğini oumlğreneceksiniz

Bu guumlne kadar severek tuumlkettiğiniz Tuumlrk mutfağına ait suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlama

becerisi kazanacaksınız Aynı zamanda uluslararası mutfaklarda kullanılan suumltluuml tatlı

ccedileşitlerini de hazırlayabilme becerisini kazanacaksınız Boumlylece hem Tuumlrk mutfağı hem de

uluslararası mutfak uumlruumlnlerini sunan iş yerlerinde ccedilalışabileceksiniz

Bu moduumlluuml tamamladığınızda dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılar dondurmalar ve

sorbelerle ilgili bilgi ve beceriniz de artmış olacak Bu moduumllde oumlğreneceklerinizi daha oumlnce

oumlğrendiklerinizle harmanlayarak mutfak ve pastane sektoumlruumlnde gereken bilgi beceri ve

uygulamadaki başarınızla sektoumlruumln aranılan elemanlarından biri olacaksınız

GİRİŞ

7

8

OumlOumlĞRENME FAALİYETİ-1 ĞRENME FAALİYETİ-1

Uygun mutfak ortamı sağlandığında Tuumlrk mutfağına oumlzguuml istenilen kıvam lezzet

koku ve goumlruumlnuumlşte ccedileşitli suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki pastanelerde uumlretilen suumltluuml tatlıları araştırınız

İnterneti ve basılı yemek kitaplarını kullanarak Tuumlrk mutfağına ait suumltluuml tatlıları

guumlnuumlmuumlzde ve eskiden hazırlanan tariflerle karşılaştırarak aradaki farkları tespit

ediniz

1 TUumlRK MUTFAĞINA AİT SUumlTLUuml

TATLILAR

Resim 11 Şeftalili muhallebi

11 Suumltluuml Tatlıların Tuumlrk Mutfağındaki Yeri ve Oumlnemi

Ana malzeme olarak suumlt kullanılan kıvam ve lezzet veren başka malzemelerin de ilave

edilmesiyle hazırlanan tatlılara suumltluuml tatlılar denir

Tuumlrk mutfağında ccedilok eski zamanlardan beri suumltluuml tatlıların yapıldığını araştırmalar

ortaya koymaktadır Roma mutfağından bize geccediltiği hacirclde guumlnuumlmuumlzde sadece Tuumlrk

OumlĞRENME FAALİYETİ-1

AMACcedil

ARAŞTIRMA

9

mutfağında yapılan tavukgoumlğsuuml ve kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Osmanlı mutfağında

kullanılmaktadır

Suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumll Tuumlrk suumltluuml tatlılarının başında gelir ldquoSuumltluuml aşrdquo kelimeleri

zaman iccedilinde kaynaşarak ldquosuumltlaccedilrdquo adını almıştır ve Tuumlrkccedilersquonin ilk soumlzluumlklerinde bile yer alır

Muhallebi ise Arapccedila suumlt anlamına gelen ldquohaliprdquo soumlzcuumlğuumlnden tuumlremiş Osmanlılardan beri

yapılan suumltluuml tatlımızdır Keşkuumll ise yazılı olan ilk Tuumlrk yemek kitabı ldquoMelceuumlrsquol Tabbahinrdquode

tarifi verilen bir tatlıdır

Tuumlrk mutfağında tavukgoumlğsuuml kazandibi kesme muhallebi manda suumltuuml kullanılarak

hazırlanırken suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln inek suumltuuml kullanılarak hazırlandığı eski

kaynaklarda yer almaktadır Guumlllaccedil da Osmanlırsquodan guumlnuumlmuumlze kadar gelen nişasta

yufkalarının suumlt ve şekerle ıslatılmasıyla yapılan eski suumltluuml tatlılarımız arasında yerini

almaktadır

Suumltluuml tatlıların yapımı diğerlerine goumlre daha kolaydır Besin değeri yuumlksektir Diğer

tatlılara goumlre maliyeti de azdır Tuumlm bu sebeplerden dolayı hem Osmanlırsquoda hem de

guumlnuumlmuumlzde sık yapılan tatlılardır

12 Suumltluuml Tatlıların Beslenmedeki Yeri ve Oumlnemi

Suumltluuml tatlıların ana maddesi suumlttuumlr Suumltluuml tatlıların besin değerini hesaplarken suumltuumln

besin değeri de incelenmelidir Ortalama 100 g yağlı inek suumltuumlnde bulunanlar

Su (g) 879

Enerji (kcal) 61

Protein (g) 33

Yağ (g) 33

Karbonhidrat (g) 47

Kuumll (g) 07

Kalsiyum (mg) 119

Demir (mg) 01

Fosfor (mg) 93

Potasyum (mg) 152

Sodyum (mg) 49

Vitamin A ve karoten (IU) 126

Tiamin (mg) 004

Riboflavin (mg) 016

Niasin (mg) 01

Vit C (mg) 1

Suumltluuml tatlıların besin değerinde yukarıdakilerden farklı olarak tatlının iccediline konulan

maddelere goumlre değişiklik oluşur Bir de suumltuuml pişirirken besin değeri farklılaşır Oumlrneğin

suumltuumln fazla kaynatılması proteinin kayba uğramasına ve sindirimin zorlaşmasına neden olur

Tatlının pişirme youmlntemi ve iccedilinde kullanılan malzemeler besin değerini belirler

Guumlnuumlmuumlzde yemek kitapları genellikle tarifi verirken yanında besin değerini de verir

10

İnsanlar doğdukları andan itibaren tuumlm besin ihtiyaccedillarını anne suumltuuml ile karşılar Yıllar

geccediltikccedile anne suumltuumlnuumln yerini inek suumltuuml alır Daha sonraları ise insanlar suumlt iccedilmek yerine

suumltluuml tatlıları yemeği tercih eder Boumlylece vuumlcudun ihtiyacı olan besin oumlgelerinin bir kısmı

karşılanmış olur Oumlzellikle protein ve kalsiyum ihtiyacının buumlyuumlk boumlluumlmuuml suumlt ve uumlruumlnleri ile

karşılanır

13 Suumltluuml Tatlıların Yapımında Kullanılan Gereccediller

Resim 12 Suumlt yumurta

Resim 13 Şeker kuru yemişler

11

Resim 14 Tarccedilın kuru meyveler

Suumltluuml tatlıların hazırlanmasında ana malzeme olarak suumlt kullanılır (Resim 12) Suumltuumln

taze sulandırılmamış ve mikroplardan arınmış olması oumlnemlidir Pastane ve oteller ccediliğ suumlt

kullanmaz Sterilize edilmiş kutu suumltleri kullanılır Tam yağlı suumltler tatlının daha lezzetli

olmasını sağlar Fakat kalori değerini yuumlkseltir Bu nedenle diyet mutfaklarında yarım yağlı

ve yağsız suumltler kullanılır

Suumltuuml koyulaştırmak iccedilin eskiden suumlbye hazırlanırdı Guumlnuumlmuumlzde suumlbyenin yerini pirinccedil

unu buğday unu nişasta yumurta gibi malzemeler almıştır Oumlzellikle yumurta sarısı

koyulaştırıcı olarak kullanılır Bazı tariflerde yumurta buumltuumln olarak kullanılmıştır

Guumlnuumlmuumlzde likit yumurta kullanımı yaygındır Likit yumurta buumltuumln ak ve sarı olarak ayrı

ayrı satılır Bu ticari mutfaklarda kullanım kolaylığı sağlar ve reccediletelerde yumurta miktarı

gram olarak belirtilir Suumltluuml tatlılarda Tuumlrk mutfağından ziyade yabancı mutfaklarda yumurta

kullanımına rastlanır

Eskiden tatlandırıcı olarak bal pekmez meyve kuruları (Resim 14) kullanılırken

guumlnuumlmuumlzde şeker ccedileşitleri kullanılmaktadır

Suumltluuml tatlılara lezzet kazandırmak iccedilin fındık fıstık ceviz badem (Resim 13) gibi

malzemeler ve tarccedilın başta olmak uumlzere baharatlar eklenir

Artık marketlerde ve buumlyuumlk alışveriş yerlerinde toz hacircline getirilerek paketlenmiş suumltluuml

tatlılara rastlanır Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp bir taşım kaynatılınca suumltluuml tatlıya

doumlnuumlşuumlr Kullanılması pratik gibi goumlruumlnse de hazır olanlar hem lezzet accedilısından hem de

iccedilinde bulunan katkı maddeleri accedilısından kullanılmamalıdır

12

14 Suumlbyenin Tanımı ve Oumlnemi

Resim 15 Suumlbye

Suumlbye oumlğuumltuumllmuumlş pirinccedil veya pirinccedil suumltuuml olarak tanımlanabilir Suumltluuml tatlılarda tatlıyı

koyulaştırarak kıvam sağlamak iccedilin kullanılır Tuumlrkiyersquonin en oumlnemli aşccedilılarından olan Necip

Usta 125 g pirinccedilten yapılan suumlbyenin 1 kg suumltuuml soğuduktan sonra kesilebilecek şekilde

koyulaştıracağını kitaplarında belirtmiştir

Suumlbyenin hazırlanışı zor zahmetli ve uzun zaman aldığı iccedilin guumlnuumlmuumlzde

kullanılmamaktadır Ayrıca guumlnuumlmuumlzde hazır gıda sektoumlruumlnuumln gelişmesi nedeniyle pirinccedil

unu nişasta vb maddeleri bulmak muumlmkuumlnduumlr Artık suumltluuml tatlılarda kıvam sağlamak iccedilin

bulunması ve kullanılması kolay olan nişasta ve pirinccedil unu kullanılıyor

15 Suumlbyenin Hazırlanışı

Kırık pirinccedil ayıklanır 3-4 kez suyu suumlzuumllerek yıkanır

Bir tencerede bol miktarda ılık suyla ıslatılır Bir gece beklenir

Ertesi guumln hiccedil karıştırmadan suyu doumlkuumlluumlr

Bir karıştırıcı (blender) yardımı ile iyice ezilir

Elde edilen madde suumlbyedir (Resim 15)

Kullanılacağı zaman ince bir tuumllbentten ya da ccedilok ince bir suumlzgeccedilten suumlzuumlluumlr

16 Tuumlrk Mutfağına Oumlzguuml Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri

Tuumlrk mutfağına oumlzguuml suumltluuml tatlılar denilince akla ilk gelmesi gerekenler suumltlaccedil

muhallebi ve keşkuumllduumlr Bu uumlccedil tatlı yuumlzyıllardır Tuumlrk mutfağında hazırlanan ccedileşitlerdir

Guumlnuumlmuumlzde pastanelerde ve otellerde ccedilok ccedileşitli suumltluuml tatlılar yapılmaktadır Yeni yapılan

suumltluuml tatlıların bir kısmı suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln değiştirilmesi ile bir kısmı da yabancı

tatlıların Tuumlrk mutfağına uyarlanmasıyla yapılmaya başlanmıştır

13

161 Muhallebi

Resim 16 Muhallebi

Muhallebi suumlt nişasta (klasik şekliyle suumlbye) ve şekerle yapılan en temel suumltluuml tatlıdır

(Resim 16) Tuumlrk mutfağında sakızlı ve fıstıklı olmak uumlzere temelde iki ccedileşidi olsa da

guumlnuumlmuumlzde ccedilok ccedileşitli şekillerde muhallebiler yapılmaktadır Taze meyveler puumlre şeklinde

ya da kuumlccediluumlk doğranarak meyveli muhallebiler de yapılır Muhallebi iccedilinde kullanılan

malzemeye goumlre isimlendirilir Sakızlı muhallebi fıstıklı muhallebi kahveli muhallebi

kakaolu muhallebi vb

Genellikle suumltluuml tatlılarda şeker sonradan eklenir Fakat muhallebide istisnai bir durum

soumlz konusudur Muhallebi yapılırken genellikle suumlt ve şeker kaynatılır İccediline suumlbye ya da

suyla accedilılmış nişasta eklenir Bir taşım kaynatılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır

En klasik servisinde ya tarccedilın eklenir ya da biraz reccedilel tanesi uumlzerine konulur Suumlt ve şekeri

karıştırıp pişirmek beceri gerektirir Bu şekilde pişirirken şekerin karamelize olmamasına

dikkat etmek gerekir Eğer şeker sonra katılırsa daha iyi sonuccedil alınır

Muhallebi

Gereccediller (4ndash6 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

80 g pirinccedil unu

1 paket vanilya

İstenildiği kadar tarccedilın

Hazırlanması

Pirinccedil unu ve şeker bir tencereye konulur Bir su bardağı suumlt ile iyice

ezilir Suumltuumln tamamı eklenir Orta ateşte karıştırılarak 10ndash15 dakika

pişirilir Koyulaşınca ocaktan indirilir Vanilya eklenir Sıcakken kacircselere

boşaltılır Soğuyunca uumlzerine tarccedilın serpilerek servis yapılır

Aşağıdaki youmlntemlerle de hazırlanabilir

14

Muhallebi pişirilirken iccediline 2ndash3 adet damla sakızı ezilip konulursa sakızlı muhallebi adını alır

Muhallebi yapılırken ccedilekilmiş yeşil fıstık katılırsa fıstıklı muhallebi adını alır

Muhallebi piştikten sonra ıslatılmış bir tepsiye doumlkuumlluumlp soğuduktan sonra

uumlzerine yarım su bardağı su gezdirip dolapta iyice katılaştıktan sonra

kesilip oumlzel şekerli su doumlkuumlluumlp suyu ile servisi yapılırsa su muhallebisi

adını alır Bazı youmlrelerde şekerli su yerine pekmez doumlkuumllerek de servisi

yapılır

Suumltuumln iccediline taze meyve puumlreleri katılarak meyveli muhallebi yapmak

muumlmkuumlnduumlr

Muhallebi pişirilirken şekeri ccedilok az konulup piştikten sonra soğutulup

servisi yapılırken uumlzerine pudra şekeri serpilirse şekersiz muhallebi adını alır

Yaz aylarında dondurma ile servisi yapılabilir

Yine muhallebinin uumlzerine tanesi bol reccedilel konularak servis yapılabilir

162 Suumltlaccedil

Resim 17 Suumltlaccedil Resim 18 Fırın suumltlaccedil

Suumltlaccedil Tuumlrk mutfağında iki şekilde yer alır Birisi (Resim 17) klasik tencerede pişen

şekli diğeri de (Resim 18) fırın suumltlaccediltır Fırın suumltlaccedil yapmak iccedilin suumltlaccedil pişirildikten sonra

ısıya dayanıklı kaplara doumlkuumlluumlr Bir miktar ayrılan suumltlacın iccediline yumurta sarısı eklenerek

karıştırılır Kapların uumlzerine paylaştırılır Fırında kızartılarak hazırlanır

Suumltlaccedil yapımı ccedilok kolay bir tatlı gibi goumlruumlnse de oumlnemli ayrıntılarla iyi bir suumltlaccedil

hazırlanabilir Evlerde yapılan suumltlaccedil suumlt pirinccedil ve şekerden oluşur Suumltuumln iccediline oumllccediluumlluuml pirinccedil

katılır Ocağa konulur Kısık ateşte pirinccediller yumuşayana kadar karıştırılarak pişirilir Şekeri

atılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır Ilıkken ya da soğuyunca servis yapılır

Ticari mutfaklarda ise pirinccedil su ile biraz pişirilir Kaynayan suumlte eklenir Nişasta ile

kıvama getirilir Şeker eklenerek pişmesi tamamlanır Pirinccedil miktarı evde yapılanlardan

azdır

15

İyi bir suumltlaccedil yapmak iccedilin

Suumltuumln taze ve yağlı olması gerekir

Pişirme işlemi kısık ateşte yapılmalıdır

Pişirme sırasında karıştırılmalıdır

Pirinccedil miktarı iyi ayarlanmalıdır

Şekeri ocaktan inmesine yakın atılmalıdır

Gereccediller

1 litre suumlt

250 g toz şeker

90 g pirinccedil

15 g nişasta

200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)

10 g tarccedilın

Hazırlanması

Pirinccedil ayıklanıp yıkandıktan sonra tencereye konulur Su ile

yumuşayıncaya kadar haşlanır

Suumlt eklenerek 10 dakika pişirilir

Şeker eklenir ve karıştırılarak eritilir

Nişasta suumltle karıştırılır Suumltluuml pirinccedilli karışıma eklenir

Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indirilir

Fırında suumltlaccedil yapmak istenirse nişastalı suumltluuml karışımdan bir miktar

alınarak iki yumurta sarısı eklenerek ccedilırpılır

Suumltlaca eklenir

Pişirme işleminden sonra ısıya dayanıklı kaplara konur

İccedilinde su bulunan tepsilere dizilir

Fırında uumlzeri kızarıncaya kadar bekletilir Kızarma işleminin daha ccedilabuk

olması istenirse fırının sıcaklığı uumlstten verilmelidir

16

163 Keşkuumll

Resim 19 Keşkuumll

Eski yemek kitaplarında ldquokeşkuumll-uuml fukarardquo diye isimlendirilen tatlının adı guumlnuumlmuumlzde

keşkuumll olarak bilinmektedir Keşkuumll-uuml fukara denilmesinin sebebi fakir yemeği olduğu iccedilin

değildir Tam tersine keşkuumll iccediline konulan badem Antep fıstığı ceviz Hindistan cevizi

nedeniyle diğer suumltluuml tatlılara goumlre maliyeti yuumlksek bir tatlıdır Adının şoumlyle bir hikacircyesi

vardır Keşkuumll adını Hindistan cevizinden almıştır Eskiden dilenciler Hindistan cevizinin

kabuğundan yapılan kacircselerle dilenirlermiş Bu kacircsenin adının da keşkuumll olduğu soumlylenir

Keşkuumll (Resim 19) en eski suumltluuml tatlılardan biridir Eski ccedilağlarda sulu yiyecekleri

koyulaştırmak iccedilin ekmek kullanılmış Daha sonraları ekmeğin yerini ezilmiş cevizgiller

almış Keşkuumll de suumltuumln koyulaştırılması iccedilin ezilmiş cevizgillerin şekerle birlikte suumlte

karıştırılmasıyla yapılmaya başlanmış Oumlnceleri renginin beyaz olması iccedilin ezilmiş badem

şeker ve suumlt kullanılarak hazırlanmış sonradan badem yerine suumlbye kullanılmış guumlnuumlmuumlzde

ise koyulaştırma işlemi nişasta ile yapılmaktadır

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

Hazırlanışı

Badem ve Hindistan cevizi karıştırılarak uumlzerine az miktarda suumlt eklenir

ve mutfak robotunda ccedilekilir

17

Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır

Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım

eklenir

Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir

Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır

Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır

164 Kazandibi

Resim 110 Kazandibi

Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin

dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye

doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise

tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında

dipteki şekerin yanması sağlanır

Kazandibi hazırlanırken

Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca

mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir

Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek

pişirilmesi gerekir

Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir

Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre

tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir

İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir

Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde

sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir

18

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu

Rendesi

Hazırlanması

Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur

Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır

Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan

alınır

Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur

Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir

165 Tavukgoumlğsuuml

Resim 111 Tavukgoumlğsuuml

Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece

Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve

pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp

ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen

tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr

19

Hazırlarken ve pişirirken

Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına

Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına

Kıvamını iyi ayarlamaya

Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

Hazırlanışı

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine

daha kolay ayrılacaktır

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz

Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip

ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile

bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız

17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir

Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca

kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir

Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa

şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir

Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece

pişerken taşması oumlnlenmiş olur

Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir

20

18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır

Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır

Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları

(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır

Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir

19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta

guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine

rastlanır

Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek

servis yapılır

Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve

suumlslenerek servis yapılır

Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)

serpilir

Resim 112 Tarccedilınla servis

21

Resim 113 Kuru yemişlerle servis

Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file

hacirclinde kullanılır

Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis

Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine

goumlre suumlslemede kullanılabilir

22

Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi

Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir

Resim 116 Karamelize şekerle servis

23

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız

Gereccediller (4ndash6 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

80 g pirinccedil unu

1 paket vanilya

İstenildiği kadar tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz

Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz

Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat

ediniz

Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz

Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika

pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz

Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak

eritiniz

Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa

olduğu iccedilin şekeri en başta da

ekleyebilirsiniz

Ocaktan indiriniz Vanilya

ekleyiniz

Renginin kıvamının ve tadının istenilen

oumlzellikte olmasına dikkat ediniz

Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

24

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

250 g toz şeker

90 g pirinccedil

15 g nişasta

200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)

10 g tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye

koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar

haşlayınız

Yıkarken nişastasının gitmesine

dikkat ediniz

Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız

Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz

Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz

Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli

karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz

Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker

karamelize olur unutmayınız

Sıcakken kacircselere boşaltınız

Suumlslemek iccedilin soğumasını

bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

25

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Badem ve Hindistan cevizini

karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt

ekleyiniz ve mutfak robotunda

ccedilekiniz

Suumlt ekleyerek bademin daha kolay

ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline

gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz

olmasını sağlar unutmayınız

Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu

koyarak karıştırınız

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek

karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Bademli karışımı ekleyiniz

Koyulaşana kadar karıştırarak

pişiriniz

Pişerken karıştırmak şekerin karamelize

olmasını engeller

Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan

alınız

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan

kacircselere boşaltınız

Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması

kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz

Soğuyunca suumlsleyerek servis

yapınız

Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk

uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

26

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz

Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10

dakika kaynatınız

Isının yuumlksek olmamasına ve topak

olmamasına dikkat ediniz

Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız

Bir kere kaynatıp ocaktan alınız

Şekerin karamelize olmamasına

dikkat ediniz

Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine

hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz

Pudra şekerinin her tarafa eşit

dağılmış olmasına dikkat ediniz

Muhallebiyi doumlkerken şekerleri

kaydırmayınız

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin

dibinin yanmasını sağlayınız

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını

batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak

iccedilin 5-6 saat bekleyiniz

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Soğuk suya batırmak tatlının

tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin

oumlnemlidir unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

27

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk

suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha

kolay ayrılacaktır)

Tavuk tadının olmaması ve liflerin

parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek

oumlnemlidir unutmayınız

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri

koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Pişerken dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye

ekleyerek karıştırmaya devam ediniz

Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız

Kıvamına dikkat ediniz

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş

dakika kadar ccedilırpınız

Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra

dilimleyerek servis yapınız

Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk

uyumuna goumlre suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

28

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet

kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol

ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz

29

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır

A) Suumlbye

B) Pirinccedil unu

C) Nişasta

D) Hepsi

2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Kazandibi

B) Suumltlaccedil

C) Guumlllaccedil

D) Muhallebi

3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Tavukgoumlğsuuml

B) Suumltlaccedil

C) Muhallebi

D) Guumlllaccedil

4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır

A) Antep fıstığı

B) Hindistan cevizi

C) Badem

D) Fındık

5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden

hangisidir

A) Tarccedilın

B) Karabiber

C) Nane

D) Kekik

Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır

7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır

8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır

9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir

10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

30

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli

suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR

21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri

Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler

genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema

eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir

Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı

tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda

zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir

Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller

kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika

mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru

uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız

mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu

ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır

Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine

rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

AMACcedil

ARAŞTIRMA

31

Resim 21 Servise hazır krem karamel

211 Krem Karamel

Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem

ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln

Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde

pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

Hazırlanması

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel

yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel

kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon

kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave

ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra

kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz

32

Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters

ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız

Krem karamel hazırlarken

Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa

rengi accedilık olur

Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur

Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir

Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya

batırılabilir

Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan

ccedilıkarılması

Resim 24 Servis edilmesi

212 Sufle

Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler

tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve

beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece

civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha

kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir

En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir

Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır

Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler

tekniğine uygun ilave edilir

33

İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur

hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri

kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir

Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb

Ccedilikolatalı sufle

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolata

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

Hazırlanışı

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma

yediriniz

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile

yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz

Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz

bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız

Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına

almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla

karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk

oluncaya kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz

34

Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri

yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen

oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun

olacaktır

Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız

kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte

kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız

Sufleniz soumlner

Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya

kaymakla sıcak servis yapınız

Resim 25 Ccedilikolata sufle

Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle

35

213 Diğerleri

Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı

duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde

ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir

Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml

tatlı tarifi verilmiştir

Napoli usuluuml blanmanj

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 lt suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

Hazırlanışı

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir

tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki

karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından

nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız

Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını

ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda

boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak

beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4

dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek

buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını

gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis

yapınız

Sakızlı pasta

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

36

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

Hazırlanışı

Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine

kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler

her tarafı eşit olacak şekilde yayılır

Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır

Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması

sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar

pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek

karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit

kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca

aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında

birkaccedil saat bekletilir

Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına

alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)

Resim 27 Sakızlı pasta

22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su

buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar

Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner

Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak

kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır

37

Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede

olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum

hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur

Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur

Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160

derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir

Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır

Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten

geccedilirilmelidir

23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır

Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır

Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır

Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır

24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner

Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir

Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel

38

Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri

kullanılabilir

Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel

Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir

Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle

Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir

Resim 211 Pudra şekerli sufle

39

25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama

Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan

mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren

suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir

Panna cotta

Malzemeler

400 ml krema

200 ml suumlt

40 g şeker

Bir tutam tuz

120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)

3 adet yaprak jelatin

Hazırlanışı

Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz

Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta

ısıda karıştırarak pişiriniz

Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak

ccedilikolataların erimesini sağlayınız

Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının

sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız

Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz

Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının

dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız

Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 212 Panna cotta

Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve

konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız

araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi

deneyiniz

40

UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa

ayarlayınız

Krem karamel kaplarını boş olarak

ısınmakta olan fırına koyunuz

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile

kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak

oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem

karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını

bekleyiniz

Şekeri az karamelleştirirseniz

karamelin rengi kahverengi olmaz

sarı olur unutmayınız

Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen

goumlsteriniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel

yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan

kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir

kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş

karıştırarak ilave ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine

devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel

kalıplarına paylaştırınız

Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve

uzun suumlre yaparsanız tatlınız

piştiğinde istenmeyen goumlzenekler

oluşur unutmayınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar

sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye

diziniz

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan

ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz

Tepsideki su biterse kaynar su

ekleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

41

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8

saat buzdolabında bekletiniz

Donduğundan emin olduğunuz krem

karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz

Krem karamelleri dolaba koyarken

uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu

sinerek tatlının tadı bozulur

unutmayınız

İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme iccedilin dondurma taze

meyveler renkli soslar vb

kullanabilirsiniz

42

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolat

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye

ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta

ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını

eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız

suumltuuml bu karışıma yediriniz

Unun yanmamasına dikkat

adiniz

Suumltuuml eklerken topak

olmamasına dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

43

Ccedilikolatanızı rendeleyerek

hazırlayınız Bu işlem iccedilin

tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası

kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda

soğumaya bırakınız

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin

veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker

serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da

kullanabilirsiniz

Oda sıcaklığındaki yumurtaların

sarısını ve aklarını birbirinden

ayırınız

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı

ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile

oumlnce akları bir fiske tuz ilave

ederek katı koumlpuumlk oluncaya

kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle

ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen

goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz)

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu

karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını

ilave ediniz

Vanilya veya limon kabuğu

rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla

karıştırmadan karışıma kaşık

kaşık ilave ediniz

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha

buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini

daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)

kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda

yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın

istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle

ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır

unutmayınız

Yeterince karıştırıp homojen

hacircle getirdiğiniz karışımı

yağladığınız kalıplara iki

parmak eksik gelecek şekilde

doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına

koyarak buumlyuumlk fırınlarda

yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk

fırınlarda 160-170 degCrsquode 35

dakikada pişirebilirsiniz

Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında

kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada

fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner

unutmayınız

Pişen suflenizin uumlzerine pudra

şeker serpip krema dondurma

veya kaymakla sıcak servis

yapınız

Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi

ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis

yapmalısınız

44

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 l suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri

yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım

kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir

kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız

Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir

taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika

kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Nişastayı ılıklaştırmadan

kaynar suumlte eklerseniz

nişasta taşlaşır ve tatlının

kıvamı bozulur

unutmayınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye

vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem

esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek

esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Muhallebileri ılık tutmak

iccedilin benmari

kullanabilirsiniz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz

Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı

sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz

Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup

duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Kalıpları su ile

nemlendirmeniz tatlının

kalıptan kolay ccedilıkmasını

sağlayacaktır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp

kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz

Tatlının kenarlarını

gevşetmek iccedilin parmak

ucuyla hafifccedile bastırınız

Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız

Tatlıyı suumlslerken renk

uyumuna dikkat ediniz

Ters ccedilevrildiğinde beyaz

muhallebi en uumlstte

kalacaktır unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

45

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun

hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un

hacircline getiriniz

Fırın tepsisine kenarlarından taşacak

şekilde aluumlminyum folyo seriniz

Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit

olacak şekilde yayınız

Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit

dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı

kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln

saramaz ve dilimleyemezsiniz

Bir tencerede unu ve yağı renk

değiştirmeden kavurunuz Ocaktan

alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz

Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak

koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca

sakız ekleyiniz

İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek

karıştırıp ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak

olmamasını sağlayınız

Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha

ccedilabuk erir

İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin

uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız

Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin

kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi

kayarsa muhallebi folyoya yapışır

unutmayınız

Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız

İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta

kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız

Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz

Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin

kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız

Tatlının dışına sarınız

Zaman varsa bir gece buzdolabında

beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman folyodan

ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına

alınız Suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve

lezzet uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

46

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

47

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden

hangisidir

A) Kremler

B) Sufleler

C) Kuplar

D) Dondurmalar

2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak

verilmiştir

A) Suumlt şeker un

B) Suumlt şeker kakao

C) Suumlt şeker yumurta

D) Suumlt şeker nişasta

3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan

malzemeler doğru olarak verilmiştir

A) Un ve yumurta

B) Suumlt yumurta ve şeker

C) Su un ve şeker

D) Suumlt kakao ve yumurta

4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru

olarak verilmiştir

A) Suumltuumln bayat olması

B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması

C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması

D) Toz şeker kullanılması

5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken

noktalardandır

A) Yumurtanın taze olması gerekir

B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir

C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir

D) Hepsi

6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir

A) Mayonez

B) Pudra şekeri

C) Kaymak

D) Dondurma

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

48

7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır

A) Toprak kaplar

B) Cam kaplar

C) Porselen kaplar

D) Hepsi

DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

49

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak

yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz

ARAŞTIRMA

Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini

araştırınız

3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml

TATLILAR

Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta

31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması

Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik

youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak

dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak

iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

AMACcedil

ARAŞTIRMA

50

yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda

(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir

Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin

311 Krem Bavaruva

Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok

farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de

kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya

ccedilıkmıştır

Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin

şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır

İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin

genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu

da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta

sarısı kullanmak gerekir

Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile

hazırlanır

Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata

parccedilaları kullanılabilir

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

51

Hazırlanışı

Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba

ccedilıkarınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten

alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız

NOT

Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları

kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis

yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde

birkaccedil dakika bekletebilirsiniz

Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de

ccedilalışabilirsiniz

Resim 35 Krem bavaruva

312 Parfe

Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla

parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri

farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan

sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar

genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır

52

Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe

ccedilikolatalı parfe vb

Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı

sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden

ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden

karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur

Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre

bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır

Resim 36 Ccedililekli parfe

Resim 37 Ccedilikolatalı parfe

53

Vanilyalı parfe

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurtanın sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

Hazırlanışı

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini

kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma

kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat

dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 38 Meyveli parfe

313 Ccedilikolatalı Muss

Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem

şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt

olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek

dondurulur

Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve

biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice

donduktan sonra dilimlenerek servis edilir

Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss

kahveli muss vb

54

Beyaz ccedilikolatalı muss

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

Hazırlanışı

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı

ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin

tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek

servis yapınız

55

Resim 39 Kupta muss servisi

32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar

Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması

gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak

uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı

olmaz

Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak

bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur

Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek

yumuşatılması gerekir

Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak

kolaylaşır

33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir

Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra

şekeri serpilebilir

56

Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva

Meyve dilimleri ile suumlslenebilir

Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe

Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir

Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss

57

Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir

Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe

34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve

restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her

aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında

ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir

Ccedilikolata muslu ve bademli kek

Gereccediller

50 g bitter ccedilikolata

200 g marzipan

1 su bardağı suumlt

1 su bardağı un

2 adet yumurta

frac12 su bardağı şeker

Mus iccedilin

15 g sade ccedilikolata

50 g tereyağı

2 adet yumurta

2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml

Uumlzeri iccedilin

1 paket ccedilikolata sos

25 bardak suumlt

200 g file (yaprak) badem

58

Hazırlanışı

Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine

yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş

ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş

yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile

ccedilalışabilirsiniz)

Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip

iyice karıştırınız

Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek

ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru

kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz

Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli

karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı

bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz

Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek

duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat

bekletiniz

Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine

doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle

kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz

İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem

tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri

satan yerlerde hazır olarak bulunur

Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama

faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca

yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte

seccediltiklerinizi deneyiniz

59

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Jelatini buzlu suda bir saat

beklettikten sonra susuz olarak bir

kaba ccedilıkarınız

Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar

unutmayınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta

sarısı ve jelatini bir tencereye

koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli

karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan

ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak

soğutunuz

Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln

bozulur)

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar

hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave

ediniz

Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda

ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla

karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)

unutmayınız

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma

yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak

buzdolabında soğutunuz

Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)

kullanılmalıdır unutmayınız

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek

servis yapınız

Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

60

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurta sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker

ve vanilyayı karıştırarak benmari

youmlntemini kullanarak ccedilırpınız

Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir

Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız

yumurta pişebilir Bu nedenle benmari

youmlntemi ile ccedilalışınız

Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak

kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız

Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı

ile yediriniz

Parfe kalıbına boşaltınız

Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat

ediniz

Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dışarıya

alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk

meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

61

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız

Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını

streccedil filmle sarınız

Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız

zamandan ve enerjiden

kazanmanızı sağlar unutmayınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice

ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam

ediniz

Ccedilikolatayı eritirken iccediline su

kaccedilmamasına dikkat ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtınız

Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz

Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Jelatinin iyice eridiğinden emin

olunuz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı

karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar

ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz

ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme

şekillerini araştırınız

Tabak suumlsleme şekillerinden birini

uygulayabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

62

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına

uygun yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

63

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen

bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız

1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar

2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir

3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır

4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır

5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır

6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz

7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır

8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir

9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir

10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

64

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve

sorbeleri hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini

araştırınız

İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln

oumlzelliklerini araştırınız

Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız

4 DONDURMA VE SORBELER

Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar

Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya

geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir

Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal

ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya

doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır

En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru

Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu

karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman

krala sunulurmuş

Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme

ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime

uğradığı bir gerccedilektir

Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince

tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır

Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml

tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

AMACcedil

ARAŞTIRMA

65

Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara

dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile

kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir

Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker

ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz

yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli

yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların

temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar

olarak yaz aylarında tuumlketilir

Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak

uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr

Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi

dondurmardquo yapılabilmektedir

Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı

boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği

ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir

olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir

Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa

da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir

41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları

Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri

iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce

mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein

kaybına neden olur

Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin

dondurmanın kalorisini de arttırmış olur

Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer

gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb

42 Dondurma ve Ccedileşitleri

Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan

indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az

bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma

şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme

dondurmasırdquo dır

66

Resim 41 Karsambaccedil

Resim 42 Maraş doumlvme dondurması

Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında

kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı

dondurma fıstıklı dondurma vb

Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin

değeri de azalır

Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan

bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında

eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur

Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır

Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi

dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir

67

Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su

buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan

yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur

Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır

Yumurta ile

Salep ile Nişasta ile Krema ile

Resim 43 Vanilyalı dondurma

421 Vanilyalı Dondurma

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

Hazırlanışı

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve

karıştırmazsanız yumurta pişer

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika

pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz

Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz

68

Resim 44 Kakaolu dondurma

422 Kakaolu Dondurma

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

1 paket vanilin

Hazırlanışı

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin

birbirine tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup

soğumasını bekleyiniz

Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz

69

Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları

423 Meyveli Dondurma

Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar

Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)

Kurutulmuş meyvelerle

Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle

Tek ccedileşit meyveyle

Birkaccedil ccedileşit meyveyle

Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

Hazırlanışı

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir

kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız

Dibini tutmamasına dikkat ediniz

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma

yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine

ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara

yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız

70

Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe

43 Sorbelerin Oumlzellikleri

Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur

Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze

(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine

likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir

Limonlu sorbe

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

Hazırlanışı

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını

almadan soyunuz

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp

ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz

İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba

alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz

71

44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek

Noktalar

Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır

Sorbeler karıştırılmadan dondurulur

Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır

Servis kapları soğutulmalıdır

Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir

Kullanılan araccedillar steril olmalıdır

Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz

Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi

45 Servisini Yapma

Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır

Kuplarda dondurma servisi

Resim 48 Kupta dondurma servisi

72

Kacircğıt helva ile servis

Resim 49 Kacircğıt helva ile servis

Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur

Resim 410 Mangolu sorbe

73

Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır

Resim 411 Kızarmış dondurma

Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır

Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi

74

Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır

Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi

46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama

Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup

bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları

meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri

peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir

Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan

yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri

renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis

yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir

Resim 414 Kup jak

75

Resim 415 Peş melba

Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen

Kasata napoliten

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı 1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

76

Hazırlanışı

Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi

karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı

ekleyiniz

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp

tekrar derin dondurucuya koyunuz

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin

dondurucuya koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın

uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay

ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

77

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım

kaynatınız

Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı

unutmayınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-

3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız

yumurta pişer unutmayınız

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak

kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice

soğutunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak

derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat

dondurunuz

Varsa dondurma makinesinde

ccedilevirerek dondurunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

78

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip

ccedilırpmaya devam ediniz

İccedilinde topak kalmamasına dikkat

etmelisiniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml

azar azar katarak malzemelerin birbirine

tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte

pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı

kalmaması iccedilin pişirmek gerekir

unutmayınız

Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir

Aksi takdirde yumurta pişer

unutmayınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar

aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba

alınız ve buzdolabına koyup soğumasını

bekleyiniz

Sıcak malzemeler buzdolabına

konulmaz unutmayınız

Tamamen soğuduğundan emin

olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte

bir ccedilıkarıp karıştırınız

Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin

oluşmasını engeller unutmayınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta

bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye

oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

79

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz

Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine

sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk

ateşte iyice ccedilırpınız

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız

Dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz

Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan

sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra

şekeri serpip marine ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde

bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve

gofretle suumlsleyerek servis yapınız

Hazırladığınız meyveleri

dondurmanın iccediline de

karıştırabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

80

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde

iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz

Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin

tadını acılaştırır unutmayınız

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım

kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma

suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin

dondurucuya girebilecek bir kaba alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice

dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz

gibi suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

81

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı

1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve

vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek

soğutunuz

Kasata kalıbını derin dondurucuya

koyunuz Boumlylece dondurmanın

kalıba kolay yapışmasını

sağlarsınız

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı

karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya

oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da

bademleri en son olarak da ccedilırpılmış

kremayı ekleyiniz

Ccedilırparsanız yumurtayı

soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm

kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin

dondurucuya koyunuz

Dondurma kalıbın şekline goumlre

sıvanmalıdır Her tarafı eşit

kalınlıkta olmalıdır unutmayınız

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile

aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya

koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan

boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya

koyunuz

Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır

unutmayınız

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp

ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını

hafifccedile sıcak suya tutunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

82

KONTROL LİSTESİ

DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

83

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml

yazınız

1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir

2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır

3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır

4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini

arttırır

5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar

6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır

7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek

zenginleştirilir

8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır

9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir

10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru

yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

84

MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME

Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Kişisel Hijyen

1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi

2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml

3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı

4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı

Araccedil Gereccedil Seccedilimi

5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı

6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı

İşlem Basamakları

7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı

8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı

9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı

Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi

10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi

11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi

12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz

MODUumlL DEĞERLENDİRME

85

CEVAP ANAHTARLARI

OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 A

3 C

4 B

5 A

6 Y

7 D

8 D

9 Y

10 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI

1 A

2 C

3 B

4 C

5 D

6 A

7 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 Y

3 D

4 D

5 D

6 Y

7 D

8 Y

9 Y

10 Y

CEVAP ANAHTARLARI

86

OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 İtalya

2 buzlu iccedilecek

3 şerbettir

4 yumurta

5 karsambaccedil

6 krema

7 likoumlr

8 soğuk

9 kuumllahta

10 kup

87

KAYNAKCcedilA

ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler

Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009

Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979

ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000

Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık

İstanbul 2009

KAYNAKCcedilA

Page 6: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ

6

GİRİŞ Sevgili Oumlğrenci

Bu moduumll mutfak ve ya pastanede ccedilalışmayı kolaylaştıracak bilgi ve donanımı

arttırmak amacı ile hazırlanmıştır

Şimdiye kadar pek ccedilok konuda teknik bilgi oumlğrendiniz ve uygulama yaptınız Bu

moduumllde suumltluuml tatlıların gruplandırılmasını ccedileşitlerini hazırlarken pişirirken servise

sunarken dikkat etmeniz gerekenleri ve daha fazlasını oumlğrenmek iccedilin nasıl araştırma

yapmanız gerektiğini oumlğreneceksiniz

Bu guumlne kadar severek tuumlkettiğiniz Tuumlrk mutfağına ait suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlama

becerisi kazanacaksınız Aynı zamanda uluslararası mutfaklarda kullanılan suumltluuml tatlı

ccedileşitlerini de hazırlayabilme becerisini kazanacaksınız Boumlylece hem Tuumlrk mutfağı hem de

uluslararası mutfak uumlruumlnlerini sunan iş yerlerinde ccedilalışabileceksiniz

Bu moduumlluuml tamamladığınızda dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılar dondurmalar ve

sorbelerle ilgili bilgi ve beceriniz de artmış olacak Bu moduumllde oumlğreneceklerinizi daha oumlnce

oumlğrendiklerinizle harmanlayarak mutfak ve pastane sektoumlruumlnde gereken bilgi beceri ve

uygulamadaki başarınızla sektoumlruumln aranılan elemanlarından biri olacaksınız

GİRİŞ

7

8

OumlOumlĞRENME FAALİYETİ-1 ĞRENME FAALİYETİ-1

Uygun mutfak ortamı sağlandığında Tuumlrk mutfağına oumlzguuml istenilen kıvam lezzet

koku ve goumlruumlnuumlşte ccedileşitli suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki pastanelerde uumlretilen suumltluuml tatlıları araştırınız

İnterneti ve basılı yemek kitaplarını kullanarak Tuumlrk mutfağına ait suumltluuml tatlıları

guumlnuumlmuumlzde ve eskiden hazırlanan tariflerle karşılaştırarak aradaki farkları tespit

ediniz

1 TUumlRK MUTFAĞINA AİT SUumlTLUuml

TATLILAR

Resim 11 Şeftalili muhallebi

11 Suumltluuml Tatlıların Tuumlrk Mutfağındaki Yeri ve Oumlnemi

Ana malzeme olarak suumlt kullanılan kıvam ve lezzet veren başka malzemelerin de ilave

edilmesiyle hazırlanan tatlılara suumltluuml tatlılar denir

Tuumlrk mutfağında ccedilok eski zamanlardan beri suumltluuml tatlıların yapıldığını araştırmalar

ortaya koymaktadır Roma mutfağından bize geccediltiği hacirclde guumlnuumlmuumlzde sadece Tuumlrk

OumlĞRENME FAALİYETİ-1

AMACcedil

ARAŞTIRMA

9

mutfağında yapılan tavukgoumlğsuuml ve kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Osmanlı mutfağında

kullanılmaktadır

Suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumll Tuumlrk suumltluuml tatlılarının başında gelir ldquoSuumltluuml aşrdquo kelimeleri

zaman iccedilinde kaynaşarak ldquosuumltlaccedilrdquo adını almıştır ve Tuumlrkccedilersquonin ilk soumlzluumlklerinde bile yer alır

Muhallebi ise Arapccedila suumlt anlamına gelen ldquohaliprdquo soumlzcuumlğuumlnden tuumlremiş Osmanlılardan beri

yapılan suumltluuml tatlımızdır Keşkuumll ise yazılı olan ilk Tuumlrk yemek kitabı ldquoMelceuumlrsquol Tabbahinrdquode

tarifi verilen bir tatlıdır

Tuumlrk mutfağında tavukgoumlğsuuml kazandibi kesme muhallebi manda suumltuuml kullanılarak

hazırlanırken suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln inek suumltuuml kullanılarak hazırlandığı eski

kaynaklarda yer almaktadır Guumlllaccedil da Osmanlırsquodan guumlnuumlmuumlze kadar gelen nişasta

yufkalarının suumlt ve şekerle ıslatılmasıyla yapılan eski suumltluuml tatlılarımız arasında yerini

almaktadır

Suumltluuml tatlıların yapımı diğerlerine goumlre daha kolaydır Besin değeri yuumlksektir Diğer

tatlılara goumlre maliyeti de azdır Tuumlm bu sebeplerden dolayı hem Osmanlırsquoda hem de

guumlnuumlmuumlzde sık yapılan tatlılardır

12 Suumltluuml Tatlıların Beslenmedeki Yeri ve Oumlnemi

Suumltluuml tatlıların ana maddesi suumlttuumlr Suumltluuml tatlıların besin değerini hesaplarken suumltuumln

besin değeri de incelenmelidir Ortalama 100 g yağlı inek suumltuumlnde bulunanlar

Su (g) 879

Enerji (kcal) 61

Protein (g) 33

Yağ (g) 33

Karbonhidrat (g) 47

Kuumll (g) 07

Kalsiyum (mg) 119

Demir (mg) 01

Fosfor (mg) 93

Potasyum (mg) 152

Sodyum (mg) 49

Vitamin A ve karoten (IU) 126

Tiamin (mg) 004

Riboflavin (mg) 016

Niasin (mg) 01

Vit C (mg) 1

Suumltluuml tatlıların besin değerinde yukarıdakilerden farklı olarak tatlının iccediline konulan

maddelere goumlre değişiklik oluşur Bir de suumltuuml pişirirken besin değeri farklılaşır Oumlrneğin

suumltuumln fazla kaynatılması proteinin kayba uğramasına ve sindirimin zorlaşmasına neden olur

Tatlının pişirme youmlntemi ve iccedilinde kullanılan malzemeler besin değerini belirler

Guumlnuumlmuumlzde yemek kitapları genellikle tarifi verirken yanında besin değerini de verir

10

İnsanlar doğdukları andan itibaren tuumlm besin ihtiyaccedillarını anne suumltuuml ile karşılar Yıllar

geccediltikccedile anne suumltuumlnuumln yerini inek suumltuuml alır Daha sonraları ise insanlar suumlt iccedilmek yerine

suumltluuml tatlıları yemeği tercih eder Boumlylece vuumlcudun ihtiyacı olan besin oumlgelerinin bir kısmı

karşılanmış olur Oumlzellikle protein ve kalsiyum ihtiyacının buumlyuumlk boumlluumlmuuml suumlt ve uumlruumlnleri ile

karşılanır

13 Suumltluuml Tatlıların Yapımında Kullanılan Gereccediller

Resim 12 Suumlt yumurta

Resim 13 Şeker kuru yemişler

11

Resim 14 Tarccedilın kuru meyveler

Suumltluuml tatlıların hazırlanmasında ana malzeme olarak suumlt kullanılır (Resim 12) Suumltuumln

taze sulandırılmamış ve mikroplardan arınmış olması oumlnemlidir Pastane ve oteller ccediliğ suumlt

kullanmaz Sterilize edilmiş kutu suumltleri kullanılır Tam yağlı suumltler tatlının daha lezzetli

olmasını sağlar Fakat kalori değerini yuumlkseltir Bu nedenle diyet mutfaklarında yarım yağlı

ve yağsız suumltler kullanılır

Suumltuuml koyulaştırmak iccedilin eskiden suumlbye hazırlanırdı Guumlnuumlmuumlzde suumlbyenin yerini pirinccedil

unu buğday unu nişasta yumurta gibi malzemeler almıştır Oumlzellikle yumurta sarısı

koyulaştırıcı olarak kullanılır Bazı tariflerde yumurta buumltuumln olarak kullanılmıştır

Guumlnuumlmuumlzde likit yumurta kullanımı yaygındır Likit yumurta buumltuumln ak ve sarı olarak ayrı

ayrı satılır Bu ticari mutfaklarda kullanım kolaylığı sağlar ve reccediletelerde yumurta miktarı

gram olarak belirtilir Suumltluuml tatlılarda Tuumlrk mutfağından ziyade yabancı mutfaklarda yumurta

kullanımına rastlanır

Eskiden tatlandırıcı olarak bal pekmez meyve kuruları (Resim 14) kullanılırken

guumlnuumlmuumlzde şeker ccedileşitleri kullanılmaktadır

Suumltluuml tatlılara lezzet kazandırmak iccedilin fındık fıstık ceviz badem (Resim 13) gibi

malzemeler ve tarccedilın başta olmak uumlzere baharatlar eklenir

Artık marketlerde ve buumlyuumlk alışveriş yerlerinde toz hacircline getirilerek paketlenmiş suumltluuml

tatlılara rastlanır Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp bir taşım kaynatılınca suumltluuml tatlıya

doumlnuumlşuumlr Kullanılması pratik gibi goumlruumlnse de hazır olanlar hem lezzet accedilısından hem de

iccedilinde bulunan katkı maddeleri accedilısından kullanılmamalıdır

12

14 Suumlbyenin Tanımı ve Oumlnemi

Resim 15 Suumlbye

Suumlbye oumlğuumltuumllmuumlş pirinccedil veya pirinccedil suumltuuml olarak tanımlanabilir Suumltluuml tatlılarda tatlıyı

koyulaştırarak kıvam sağlamak iccedilin kullanılır Tuumlrkiyersquonin en oumlnemli aşccedilılarından olan Necip

Usta 125 g pirinccedilten yapılan suumlbyenin 1 kg suumltuuml soğuduktan sonra kesilebilecek şekilde

koyulaştıracağını kitaplarında belirtmiştir

Suumlbyenin hazırlanışı zor zahmetli ve uzun zaman aldığı iccedilin guumlnuumlmuumlzde

kullanılmamaktadır Ayrıca guumlnuumlmuumlzde hazır gıda sektoumlruumlnuumln gelişmesi nedeniyle pirinccedil

unu nişasta vb maddeleri bulmak muumlmkuumlnduumlr Artık suumltluuml tatlılarda kıvam sağlamak iccedilin

bulunması ve kullanılması kolay olan nişasta ve pirinccedil unu kullanılıyor

15 Suumlbyenin Hazırlanışı

Kırık pirinccedil ayıklanır 3-4 kez suyu suumlzuumllerek yıkanır

Bir tencerede bol miktarda ılık suyla ıslatılır Bir gece beklenir

Ertesi guumln hiccedil karıştırmadan suyu doumlkuumlluumlr

Bir karıştırıcı (blender) yardımı ile iyice ezilir

Elde edilen madde suumlbyedir (Resim 15)

Kullanılacağı zaman ince bir tuumllbentten ya da ccedilok ince bir suumlzgeccedilten suumlzuumlluumlr

16 Tuumlrk Mutfağına Oumlzguuml Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri

Tuumlrk mutfağına oumlzguuml suumltluuml tatlılar denilince akla ilk gelmesi gerekenler suumltlaccedil

muhallebi ve keşkuumllduumlr Bu uumlccedil tatlı yuumlzyıllardır Tuumlrk mutfağında hazırlanan ccedileşitlerdir

Guumlnuumlmuumlzde pastanelerde ve otellerde ccedilok ccedileşitli suumltluuml tatlılar yapılmaktadır Yeni yapılan

suumltluuml tatlıların bir kısmı suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln değiştirilmesi ile bir kısmı da yabancı

tatlıların Tuumlrk mutfağına uyarlanmasıyla yapılmaya başlanmıştır

13

161 Muhallebi

Resim 16 Muhallebi

Muhallebi suumlt nişasta (klasik şekliyle suumlbye) ve şekerle yapılan en temel suumltluuml tatlıdır

(Resim 16) Tuumlrk mutfağında sakızlı ve fıstıklı olmak uumlzere temelde iki ccedileşidi olsa da

guumlnuumlmuumlzde ccedilok ccedileşitli şekillerde muhallebiler yapılmaktadır Taze meyveler puumlre şeklinde

ya da kuumlccediluumlk doğranarak meyveli muhallebiler de yapılır Muhallebi iccedilinde kullanılan

malzemeye goumlre isimlendirilir Sakızlı muhallebi fıstıklı muhallebi kahveli muhallebi

kakaolu muhallebi vb

Genellikle suumltluuml tatlılarda şeker sonradan eklenir Fakat muhallebide istisnai bir durum

soumlz konusudur Muhallebi yapılırken genellikle suumlt ve şeker kaynatılır İccediline suumlbye ya da

suyla accedilılmış nişasta eklenir Bir taşım kaynatılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır

En klasik servisinde ya tarccedilın eklenir ya da biraz reccedilel tanesi uumlzerine konulur Suumlt ve şekeri

karıştırıp pişirmek beceri gerektirir Bu şekilde pişirirken şekerin karamelize olmamasına

dikkat etmek gerekir Eğer şeker sonra katılırsa daha iyi sonuccedil alınır

Muhallebi

Gereccediller (4ndash6 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

80 g pirinccedil unu

1 paket vanilya

İstenildiği kadar tarccedilın

Hazırlanması

Pirinccedil unu ve şeker bir tencereye konulur Bir su bardağı suumlt ile iyice

ezilir Suumltuumln tamamı eklenir Orta ateşte karıştırılarak 10ndash15 dakika

pişirilir Koyulaşınca ocaktan indirilir Vanilya eklenir Sıcakken kacircselere

boşaltılır Soğuyunca uumlzerine tarccedilın serpilerek servis yapılır

Aşağıdaki youmlntemlerle de hazırlanabilir

14

Muhallebi pişirilirken iccediline 2ndash3 adet damla sakızı ezilip konulursa sakızlı muhallebi adını alır

Muhallebi yapılırken ccedilekilmiş yeşil fıstık katılırsa fıstıklı muhallebi adını alır

Muhallebi piştikten sonra ıslatılmış bir tepsiye doumlkuumlluumlp soğuduktan sonra

uumlzerine yarım su bardağı su gezdirip dolapta iyice katılaştıktan sonra

kesilip oumlzel şekerli su doumlkuumlluumlp suyu ile servisi yapılırsa su muhallebisi

adını alır Bazı youmlrelerde şekerli su yerine pekmez doumlkuumllerek de servisi

yapılır

Suumltuumln iccediline taze meyve puumlreleri katılarak meyveli muhallebi yapmak

muumlmkuumlnduumlr

Muhallebi pişirilirken şekeri ccedilok az konulup piştikten sonra soğutulup

servisi yapılırken uumlzerine pudra şekeri serpilirse şekersiz muhallebi adını alır

Yaz aylarında dondurma ile servisi yapılabilir

Yine muhallebinin uumlzerine tanesi bol reccedilel konularak servis yapılabilir

162 Suumltlaccedil

Resim 17 Suumltlaccedil Resim 18 Fırın suumltlaccedil

Suumltlaccedil Tuumlrk mutfağında iki şekilde yer alır Birisi (Resim 17) klasik tencerede pişen

şekli diğeri de (Resim 18) fırın suumltlaccediltır Fırın suumltlaccedil yapmak iccedilin suumltlaccedil pişirildikten sonra

ısıya dayanıklı kaplara doumlkuumlluumlr Bir miktar ayrılan suumltlacın iccediline yumurta sarısı eklenerek

karıştırılır Kapların uumlzerine paylaştırılır Fırında kızartılarak hazırlanır

Suumltlaccedil yapımı ccedilok kolay bir tatlı gibi goumlruumlnse de oumlnemli ayrıntılarla iyi bir suumltlaccedil

hazırlanabilir Evlerde yapılan suumltlaccedil suumlt pirinccedil ve şekerden oluşur Suumltuumln iccediline oumllccediluumlluuml pirinccedil

katılır Ocağa konulur Kısık ateşte pirinccediller yumuşayana kadar karıştırılarak pişirilir Şekeri

atılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır Ilıkken ya da soğuyunca servis yapılır

Ticari mutfaklarda ise pirinccedil su ile biraz pişirilir Kaynayan suumlte eklenir Nişasta ile

kıvama getirilir Şeker eklenerek pişmesi tamamlanır Pirinccedil miktarı evde yapılanlardan

azdır

15

İyi bir suumltlaccedil yapmak iccedilin

Suumltuumln taze ve yağlı olması gerekir

Pişirme işlemi kısık ateşte yapılmalıdır

Pişirme sırasında karıştırılmalıdır

Pirinccedil miktarı iyi ayarlanmalıdır

Şekeri ocaktan inmesine yakın atılmalıdır

Gereccediller

1 litre suumlt

250 g toz şeker

90 g pirinccedil

15 g nişasta

200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)

10 g tarccedilın

Hazırlanması

Pirinccedil ayıklanıp yıkandıktan sonra tencereye konulur Su ile

yumuşayıncaya kadar haşlanır

Suumlt eklenerek 10 dakika pişirilir

Şeker eklenir ve karıştırılarak eritilir

Nişasta suumltle karıştırılır Suumltluuml pirinccedilli karışıma eklenir

Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indirilir

Fırında suumltlaccedil yapmak istenirse nişastalı suumltluuml karışımdan bir miktar

alınarak iki yumurta sarısı eklenerek ccedilırpılır

Suumltlaca eklenir

Pişirme işleminden sonra ısıya dayanıklı kaplara konur

İccedilinde su bulunan tepsilere dizilir

Fırında uumlzeri kızarıncaya kadar bekletilir Kızarma işleminin daha ccedilabuk

olması istenirse fırının sıcaklığı uumlstten verilmelidir

16

163 Keşkuumll

Resim 19 Keşkuumll

Eski yemek kitaplarında ldquokeşkuumll-uuml fukarardquo diye isimlendirilen tatlının adı guumlnuumlmuumlzde

keşkuumll olarak bilinmektedir Keşkuumll-uuml fukara denilmesinin sebebi fakir yemeği olduğu iccedilin

değildir Tam tersine keşkuumll iccediline konulan badem Antep fıstığı ceviz Hindistan cevizi

nedeniyle diğer suumltluuml tatlılara goumlre maliyeti yuumlksek bir tatlıdır Adının şoumlyle bir hikacircyesi

vardır Keşkuumll adını Hindistan cevizinden almıştır Eskiden dilenciler Hindistan cevizinin

kabuğundan yapılan kacircselerle dilenirlermiş Bu kacircsenin adının da keşkuumll olduğu soumlylenir

Keşkuumll (Resim 19) en eski suumltluuml tatlılardan biridir Eski ccedilağlarda sulu yiyecekleri

koyulaştırmak iccedilin ekmek kullanılmış Daha sonraları ekmeğin yerini ezilmiş cevizgiller

almış Keşkuumll de suumltuumln koyulaştırılması iccedilin ezilmiş cevizgillerin şekerle birlikte suumlte

karıştırılmasıyla yapılmaya başlanmış Oumlnceleri renginin beyaz olması iccedilin ezilmiş badem

şeker ve suumlt kullanılarak hazırlanmış sonradan badem yerine suumlbye kullanılmış guumlnuumlmuumlzde

ise koyulaştırma işlemi nişasta ile yapılmaktadır

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

Hazırlanışı

Badem ve Hindistan cevizi karıştırılarak uumlzerine az miktarda suumlt eklenir

ve mutfak robotunda ccedilekilir

17

Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır

Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım

eklenir

Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir

Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır

Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır

164 Kazandibi

Resim 110 Kazandibi

Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin

dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye

doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise

tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında

dipteki şekerin yanması sağlanır

Kazandibi hazırlanırken

Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca

mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir

Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek

pişirilmesi gerekir

Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir

Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre

tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir

İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir

Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde

sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir

18

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu

Rendesi

Hazırlanması

Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur

Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır

Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan

alınır

Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur

Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir

165 Tavukgoumlğsuuml

Resim 111 Tavukgoumlğsuuml

Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece

Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve

pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp

ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen

tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr

19

Hazırlarken ve pişirirken

Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına

Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına

Kıvamını iyi ayarlamaya

Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

Hazırlanışı

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine

daha kolay ayrılacaktır

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz

Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip

ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile

bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız

17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir

Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca

kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir

Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa

şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir

Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece

pişerken taşması oumlnlenmiş olur

Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir

20

18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır

Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır

Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları

(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır

Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir

19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta

guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine

rastlanır

Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek

servis yapılır

Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve

suumlslenerek servis yapılır

Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)

serpilir

Resim 112 Tarccedilınla servis

21

Resim 113 Kuru yemişlerle servis

Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file

hacirclinde kullanılır

Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis

Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine

goumlre suumlslemede kullanılabilir

22

Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi

Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir

Resim 116 Karamelize şekerle servis

23

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız

Gereccediller (4ndash6 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

80 g pirinccedil unu

1 paket vanilya

İstenildiği kadar tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz

Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz

Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat

ediniz

Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz

Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika

pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz

Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak

eritiniz

Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa

olduğu iccedilin şekeri en başta da

ekleyebilirsiniz

Ocaktan indiriniz Vanilya

ekleyiniz

Renginin kıvamının ve tadının istenilen

oumlzellikte olmasına dikkat ediniz

Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

24

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

250 g toz şeker

90 g pirinccedil

15 g nişasta

200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)

10 g tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye

koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar

haşlayınız

Yıkarken nişastasının gitmesine

dikkat ediniz

Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız

Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz

Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz

Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli

karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz

Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker

karamelize olur unutmayınız

Sıcakken kacircselere boşaltınız

Suumlslemek iccedilin soğumasını

bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

25

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Badem ve Hindistan cevizini

karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt

ekleyiniz ve mutfak robotunda

ccedilekiniz

Suumlt ekleyerek bademin daha kolay

ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline

gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz

olmasını sağlar unutmayınız

Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu

koyarak karıştırınız

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek

karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Bademli karışımı ekleyiniz

Koyulaşana kadar karıştırarak

pişiriniz

Pişerken karıştırmak şekerin karamelize

olmasını engeller

Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan

alınız

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan

kacircselere boşaltınız

Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması

kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz

Soğuyunca suumlsleyerek servis

yapınız

Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk

uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

26

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz

Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10

dakika kaynatınız

Isının yuumlksek olmamasına ve topak

olmamasına dikkat ediniz

Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız

Bir kere kaynatıp ocaktan alınız

Şekerin karamelize olmamasına

dikkat ediniz

Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine

hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz

Pudra şekerinin her tarafa eşit

dağılmış olmasına dikkat ediniz

Muhallebiyi doumlkerken şekerleri

kaydırmayınız

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin

dibinin yanmasını sağlayınız

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını

batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak

iccedilin 5-6 saat bekleyiniz

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Soğuk suya batırmak tatlının

tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin

oumlnemlidir unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

27

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk

suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha

kolay ayrılacaktır)

Tavuk tadının olmaması ve liflerin

parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek

oumlnemlidir unutmayınız

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri

koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Pişerken dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye

ekleyerek karıştırmaya devam ediniz

Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız

Kıvamına dikkat ediniz

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş

dakika kadar ccedilırpınız

Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra

dilimleyerek servis yapınız

Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk

uyumuna goumlre suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

28

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet

kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol

ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz

29

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır

A) Suumlbye

B) Pirinccedil unu

C) Nişasta

D) Hepsi

2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Kazandibi

B) Suumltlaccedil

C) Guumlllaccedil

D) Muhallebi

3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Tavukgoumlğsuuml

B) Suumltlaccedil

C) Muhallebi

D) Guumlllaccedil

4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır

A) Antep fıstığı

B) Hindistan cevizi

C) Badem

D) Fındık

5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden

hangisidir

A) Tarccedilın

B) Karabiber

C) Nane

D) Kekik

Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır

7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır

8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır

9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir

10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

30

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli

suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR

21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri

Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler

genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema

eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir

Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı

tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda

zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir

Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller

kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika

mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru

uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız

mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu

ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır

Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine

rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

AMACcedil

ARAŞTIRMA

31

Resim 21 Servise hazır krem karamel

211 Krem Karamel

Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem

ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln

Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde

pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

Hazırlanması

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel

yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel

kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon

kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave

ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra

kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz

32

Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters

ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız

Krem karamel hazırlarken

Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa

rengi accedilık olur

Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur

Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir

Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya

batırılabilir

Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan

ccedilıkarılması

Resim 24 Servis edilmesi

212 Sufle

Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler

tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve

beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece

civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha

kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir

En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir

Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır

Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler

tekniğine uygun ilave edilir

33

İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur

hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri

kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir

Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb

Ccedilikolatalı sufle

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolata

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

Hazırlanışı

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma

yediriniz

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile

yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz

Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz

bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız

Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına

almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla

karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk

oluncaya kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz

34

Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri

yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen

oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun

olacaktır

Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız

kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte

kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız

Sufleniz soumlner

Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya

kaymakla sıcak servis yapınız

Resim 25 Ccedilikolata sufle

Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle

35

213 Diğerleri

Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı

duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde

ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir

Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml

tatlı tarifi verilmiştir

Napoli usuluuml blanmanj

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 lt suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

Hazırlanışı

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir

tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki

karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından

nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız

Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını

ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda

boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak

beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4

dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek

buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını

gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis

yapınız

Sakızlı pasta

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

36

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

Hazırlanışı

Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine

kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler

her tarafı eşit olacak şekilde yayılır

Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır

Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması

sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar

pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek

karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit

kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca

aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında

birkaccedil saat bekletilir

Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına

alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)

Resim 27 Sakızlı pasta

22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su

buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar

Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner

Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak

kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır

37

Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede

olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum

hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur

Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur

Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160

derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir

Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır

Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten

geccedilirilmelidir

23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır

Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır

Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır

Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır

24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner

Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir

Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel

38

Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri

kullanılabilir

Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel

Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir

Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle

Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir

Resim 211 Pudra şekerli sufle

39

25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama

Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan

mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren

suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir

Panna cotta

Malzemeler

400 ml krema

200 ml suumlt

40 g şeker

Bir tutam tuz

120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)

3 adet yaprak jelatin

Hazırlanışı

Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz

Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta

ısıda karıştırarak pişiriniz

Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak

ccedilikolataların erimesini sağlayınız

Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının

sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız

Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz

Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının

dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız

Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 212 Panna cotta

Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve

konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız

araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi

deneyiniz

40

UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa

ayarlayınız

Krem karamel kaplarını boş olarak

ısınmakta olan fırına koyunuz

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile

kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak

oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem

karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını

bekleyiniz

Şekeri az karamelleştirirseniz

karamelin rengi kahverengi olmaz

sarı olur unutmayınız

Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen

goumlsteriniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel

yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan

kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir

kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş

karıştırarak ilave ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine

devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel

kalıplarına paylaştırınız

Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve

uzun suumlre yaparsanız tatlınız

piştiğinde istenmeyen goumlzenekler

oluşur unutmayınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar

sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye

diziniz

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan

ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz

Tepsideki su biterse kaynar su

ekleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

41

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8

saat buzdolabında bekletiniz

Donduğundan emin olduğunuz krem

karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz

Krem karamelleri dolaba koyarken

uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu

sinerek tatlının tadı bozulur

unutmayınız

İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme iccedilin dondurma taze

meyveler renkli soslar vb

kullanabilirsiniz

42

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolat

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye

ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta

ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını

eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız

suumltuuml bu karışıma yediriniz

Unun yanmamasına dikkat

adiniz

Suumltuuml eklerken topak

olmamasına dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

43

Ccedilikolatanızı rendeleyerek

hazırlayınız Bu işlem iccedilin

tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası

kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda

soğumaya bırakınız

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin

veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker

serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da

kullanabilirsiniz

Oda sıcaklığındaki yumurtaların

sarısını ve aklarını birbirinden

ayırınız

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı

ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile

oumlnce akları bir fiske tuz ilave

ederek katı koumlpuumlk oluncaya

kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle

ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen

goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz)

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu

karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını

ilave ediniz

Vanilya veya limon kabuğu

rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla

karıştırmadan karışıma kaşık

kaşık ilave ediniz

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha

buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini

daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)

kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda

yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın

istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle

ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır

unutmayınız

Yeterince karıştırıp homojen

hacircle getirdiğiniz karışımı

yağladığınız kalıplara iki

parmak eksik gelecek şekilde

doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına

koyarak buumlyuumlk fırınlarda

yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk

fırınlarda 160-170 degCrsquode 35

dakikada pişirebilirsiniz

Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında

kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada

fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner

unutmayınız

Pişen suflenizin uumlzerine pudra

şeker serpip krema dondurma

veya kaymakla sıcak servis

yapınız

Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi

ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis

yapmalısınız

44

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 l suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri

yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım

kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir

kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız

Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir

taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika

kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Nişastayı ılıklaştırmadan

kaynar suumlte eklerseniz

nişasta taşlaşır ve tatlının

kıvamı bozulur

unutmayınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye

vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem

esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek

esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Muhallebileri ılık tutmak

iccedilin benmari

kullanabilirsiniz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz

Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı

sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz

Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup

duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Kalıpları su ile

nemlendirmeniz tatlının

kalıptan kolay ccedilıkmasını

sağlayacaktır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp

kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz

Tatlının kenarlarını

gevşetmek iccedilin parmak

ucuyla hafifccedile bastırınız

Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız

Tatlıyı suumlslerken renk

uyumuna dikkat ediniz

Ters ccedilevrildiğinde beyaz

muhallebi en uumlstte

kalacaktır unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

45

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun

hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un

hacircline getiriniz

Fırın tepsisine kenarlarından taşacak

şekilde aluumlminyum folyo seriniz

Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit

olacak şekilde yayınız

Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit

dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı

kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln

saramaz ve dilimleyemezsiniz

Bir tencerede unu ve yağı renk

değiştirmeden kavurunuz Ocaktan

alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz

Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak

koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca

sakız ekleyiniz

İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek

karıştırıp ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak

olmamasını sağlayınız

Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha

ccedilabuk erir

İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin

uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız

Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin

kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi

kayarsa muhallebi folyoya yapışır

unutmayınız

Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız

İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta

kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız

Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz

Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin

kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız

Tatlının dışına sarınız

Zaman varsa bir gece buzdolabında

beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman folyodan

ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına

alınız Suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve

lezzet uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

46

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

47

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden

hangisidir

A) Kremler

B) Sufleler

C) Kuplar

D) Dondurmalar

2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak

verilmiştir

A) Suumlt şeker un

B) Suumlt şeker kakao

C) Suumlt şeker yumurta

D) Suumlt şeker nişasta

3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan

malzemeler doğru olarak verilmiştir

A) Un ve yumurta

B) Suumlt yumurta ve şeker

C) Su un ve şeker

D) Suumlt kakao ve yumurta

4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru

olarak verilmiştir

A) Suumltuumln bayat olması

B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması

C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması

D) Toz şeker kullanılması

5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken

noktalardandır

A) Yumurtanın taze olması gerekir

B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir

C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir

D) Hepsi

6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir

A) Mayonez

B) Pudra şekeri

C) Kaymak

D) Dondurma

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

48

7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır

A) Toprak kaplar

B) Cam kaplar

C) Porselen kaplar

D) Hepsi

DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

49

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak

yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz

ARAŞTIRMA

Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini

araştırınız

3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml

TATLILAR

Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta

31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması

Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik

youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak

dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak

iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

AMACcedil

ARAŞTIRMA

50

yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda

(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir

Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin

311 Krem Bavaruva

Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok

farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de

kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya

ccedilıkmıştır

Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin

şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır

İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin

genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu

da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta

sarısı kullanmak gerekir

Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile

hazırlanır

Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata

parccedilaları kullanılabilir

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

51

Hazırlanışı

Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba

ccedilıkarınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten

alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız

NOT

Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları

kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis

yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde

birkaccedil dakika bekletebilirsiniz

Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de

ccedilalışabilirsiniz

Resim 35 Krem bavaruva

312 Parfe

Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla

parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri

farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan

sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar

genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır

52

Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe

ccedilikolatalı parfe vb

Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı

sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden

ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden

karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur

Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre

bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır

Resim 36 Ccedililekli parfe

Resim 37 Ccedilikolatalı parfe

53

Vanilyalı parfe

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurtanın sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

Hazırlanışı

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini

kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma

kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat

dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 38 Meyveli parfe

313 Ccedilikolatalı Muss

Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem

şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt

olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek

dondurulur

Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve

biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice

donduktan sonra dilimlenerek servis edilir

Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss

kahveli muss vb

54

Beyaz ccedilikolatalı muss

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

Hazırlanışı

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı

ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin

tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek

servis yapınız

55

Resim 39 Kupta muss servisi

32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar

Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması

gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak

uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı

olmaz

Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak

bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur

Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek

yumuşatılması gerekir

Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak

kolaylaşır

33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir

Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra

şekeri serpilebilir

56

Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva

Meyve dilimleri ile suumlslenebilir

Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe

Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir

Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss

57

Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir

Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe

34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve

restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her

aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında

ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir

Ccedilikolata muslu ve bademli kek

Gereccediller

50 g bitter ccedilikolata

200 g marzipan

1 su bardağı suumlt

1 su bardağı un

2 adet yumurta

frac12 su bardağı şeker

Mus iccedilin

15 g sade ccedilikolata

50 g tereyağı

2 adet yumurta

2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml

Uumlzeri iccedilin

1 paket ccedilikolata sos

25 bardak suumlt

200 g file (yaprak) badem

58

Hazırlanışı

Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine

yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş

ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş

yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile

ccedilalışabilirsiniz)

Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip

iyice karıştırınız

Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek

ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru

kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz

Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli

karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı

bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz

Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek

duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat

bekletiniz

Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine

doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle

kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz

İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem

tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri

satan yerlerde hazır olarak bulunur

Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama

faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca

yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte

seccediltiklerinizi deneyiniz

59

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Jelatini buzlu suda bir saat

beklettikten sonra susuz olarak bir

kaba ccedilıkarınız

Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar

unutmayınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta

sarısı ve jelatini bir tencereye

koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli

karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan

ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak

soğutunuz

Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln

bozulur)

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar

hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave

ediniz

Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda

ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla

karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)

unutmayınız

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma

yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak

buzdolabında soğutunuz

Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)

kullanılmalıdır unutmayınız

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek

servis yapınız

Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

60

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurta sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker

ve vanilyayı karıştırarak benmari

youmlntemini kullanarak ccedilırpınız

Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir

Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız

yumurta pişebilir Bu nedenle benmari

youmlntemi ile ccedilalışınız

Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak

kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız

Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı

ile yediriniz

Parfe kalıbına boşaltınız

Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat

ediniz

Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dışarıya

alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk

meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

61

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız

Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını

streccedil filmle sarınız

Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız

zamandan ve enerjiden

kazanmanızı sağlar unutmayınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice

ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam

ediniz

Ccedilikolatayı eritirken iccediline su

kaccedilmamasına dikkat ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtınız

Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz

Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Jelatinin iyice eridiğinden emin

olunuz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı

karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar

ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz

ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme

şekillerini araştırınız

Tabak suumlsleme şekillerinden birini

uygulayabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

62

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına

uygun yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

63

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen

bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız

1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar

2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir

3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır

4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır

5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır

6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz

7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır

8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir

9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir

10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

64

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve

sorbeleri hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini

araştırınız

İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln

oumlzelliklerini araştırınız

Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız

4 DONDURMA VE SORBELER

Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar

Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya

geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir

Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal

ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya

doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır

En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru

Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu

karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman

krala sunulurmuş

Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme

ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime

uğradığı bir gerccedilektir

Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince

tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır

Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml

tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

AMACcedil

ARAŞTIRMA

65

Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara

dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile

kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir

Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker

ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz

yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli

yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların

temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar

olarak yaz aylarında tuumlketilir

Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak

uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr

Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi

dondurmardquo yapılabilmektedir

Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı

boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği

ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir

olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir

Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa

da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir

41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları

Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri

iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce

mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein

kaybına neden olur

Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin

dondurmanın kalorisini de arttırmış olur

Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer

gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb

42 Dondurma ve Ccedileşitleri

Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan

indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az

bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma

şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme

dondurmasırdquo dır

66

Resim 41 Karsambaccedil

Resim 42 Maraş doumlvme dondurması

Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında

kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı

dondurma fıstıklı dondurma vb

Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin

değeri de azalır

Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan

bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında

eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur

Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır

Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi

dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir

67

Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su

buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan

yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur

Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır

Yumurta ile

Salep ile Nişasta ile Krema ile

Resim 43 Vanilyalı dondurma

421 Vanilyalı Dondurma

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

Hazırlanışı

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve

karıştırmazsanız yumurta pişer

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika

pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz

Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz

68

Resim 44 Kakaolu dondurma

422 Kakaolu Dondurma

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

1 paket vanilin

Hazırlanışı

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin

birbirine tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup

soğumasını bekleyiniz

Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz

69

Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları

423 Meyveli Dondurma

Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar

Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)

Kurutulmuş meyvelerle

Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle

Tek ccedileşit meyveyle

Birkaccedil ccedileşit meyveyle

Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

Hazırlanışı

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir

kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız

Dibini tutmamasına dikkat ediniz

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma

yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine

ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara

yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız

70

Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe

43 Sorbelerin Oumlzellikleri

Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur

Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze

(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine

likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir

Limonlu sorbe

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

Hazırlanışı

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını

almadan soyunuz

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp

ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz

İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba

alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz

71

44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek

Noktalar

Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır

Sorbeler karıştırılmadan dondurulur

Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır

Servis kapları soğutulmalıdır

Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir

Kullanılan araccedillar steril olmalıdır

Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz

Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi

45 Servisini Yapma

Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır

Kuplarda dondurma servisi

Resim 48 Kupta dondurma servisi

72

Kacircğıt helva ile servis

Resim 49 Kacircğıt helva ile servis

Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur

Resim 410 Mangolu sorbe

73

Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır

Resim 411 Kızarmış dondurma

Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır

Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi

74

Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır

Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi

46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama

Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup

bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları

meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri

peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir

Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan

yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri

renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis

yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir

Resim 414 Kup jak

75

Resim 415 Peş melba

Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen

Kasata napoliten

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı 1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

76

Hazırlanışı

Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi

karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı

ekleyiniz

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp

tekrar derin dondurucuya koyunuz

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin

dondurucuya koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın

uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay

ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

77

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım

kaynatınız

Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı

unutmayınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-

3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız

yumurta pişer unutmayınız

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak

kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice

soğutunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak

derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat

dondurunuz

Varsa dondurma makinesinde

ccedilevirerek dondurunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

78

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip

ccedilırpmaya devam ediniz

İccedilinde topak kalmamasına dikkat

etmelisiniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml

azar azar katarak malzemelerin birbirine

tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte

pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı

kalmaması iccedilin pişirmek gerekir

unutmayınız

Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir

Aksi takdirde yumurta pişer

unutmayınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar

aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba

alınız ve buzdolabına koyup soğumasını

bekleyiniz

Sıcak malzemeler buzdolabına

konulmaz unutmayınız

Tamamen soğuduğundan emin

olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte

bir ccedilıkarıp karıştırınız

Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin

oluşmasını engeller unutmayınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta

bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye

oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

79

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz

Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine

sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk

ateşte iyice ccedilırpınız

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız

Dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz

Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan

sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra

şekeri serpip marine ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde

bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve

gofretle suumlsleyerek servis yapınız

Hazırladığınız meyveleri

dondurmanın iccediline de

karıştırabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

80

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde

iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz

Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin

tadını acılaştırır unutmayınız

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım

kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma

suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin

dondurucuya girebilecek bir kaba alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice

dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz

gibi suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

81

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı

1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve

vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek

soğutunuz

Kasata kalıbını derin dondurucuya

koyunuz Boumlylece dondurmanın

kalıba kolay yapışmasını

sağlarsınız

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı

karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya

oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da

bademleri en son olarak da ccedilırpılmış

kremayı ekleyiniz

Ccedilırparsanız yumurtayı

soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm

kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin

dondurucuya koyunuz

Dondurma kalıbın şekline goumlre

sıvanmalıdır Her tarafı eşit

kalınlıkta olmalıdır unutmayınız

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile

aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya

koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan

boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya

koyunuz

Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır

unutmayınız

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp

ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını

hafifccedile sıcak suya tutunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

82

KONTROL LİSTESİ

DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

83

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml

yazınız

1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir

2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır

3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır

4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini

arttırır

5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar

6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır

7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek

zenginleştirilir

8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır

9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir

10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru

yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

84

MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME

Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Kişisel Hijyen

1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi

2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml

3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı

4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı

Araccedil Gereccedil Seccedilimi

5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı

6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı

İşlem Basamakları

7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı

8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı

9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı

Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi

10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi

11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi

12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz

MODUumlL DEĞERLENDİRME

85

CEVAP ANAHTARLARI

OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 A

3 C

4 B

5 A

6 Y

7 D

8 D

9 Y

10 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI

1 A

2 C

3 B

4 C

5 D

6 A

7 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 Y

3 D

4 D

5 D

6 Y

7 D

8 Y

9 Y

10 Y

CEVAP ANAHTARLARI

86

OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 İtalya

2 buzlu iccedilecek

3 şerbettir

4 yumurta

5 karsambaccedil

6 krema

7 likoumlr

8 soğuk

9 kuumllahta

10 kup

87

KAYNAKCcedilA

ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler

Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009

Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979

ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000

Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık

İstanbul 2009

KAYNAKCcedilA

Page 7: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ

7

8

OumlOumlĞRENME FAALİYETİ-1 ĞRENME FAALİYETİ-1

Uygun mutfak ortamı sağlandığında Tuumlrk mutfağına oumlzguuml istenilen kıvam lezzet

koku ve goumlruumlnuumlşte ccedileşitli suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki pastanelerde uumlretilen suumltluuml tatlıları araştırınız

İnterneti ve basılı yemek kitaplarını kullanarak Tuumlrk mutfağına ait suumltluuml tatlıları

guumlnuumlmuumlzde ve eskiden hazırlanan tariflerle karşılaştırarak aradaki farkları tespit

ediniz

1 TUumlRK MUTFAĞINA AİT SUumlTLUuml

TATLILAR

Resim 11 Şeftalili muhallebi

11 Suumltluuml Tatlıların Tuumlrk Mutfağındaki Yeri ve Oumlnemi

Ana malzeme olarak suumlt kullanılan kıvam ve lezzet veren başka malzemelerin de ilave

edilmesiyle hazırlanan tatlılara suumltluuml tatlılar denir

Tuumlrk mutfağında ccedilok eski zamanlardan beri suumltluuml tatlıların yapıldığını araştırmalar

ortaya koymaktadır Roma mutfağından bize geccediltiği hacirclde guumlnuumlmuumlzde sadece Tuumlrk

OumlĞRENME FAALİYETİ-1

AMACcedil

ARAŞTIRMA

9

mutfağında yapılan tavukgoumlğsuuml ve kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Osmanlı mutfağında

kullanılmaktadır

Suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumll Tuumlrk suumltluuml tatlılarının başında gelir ldquoSuumltluuml aşrdquo kelimeleri

zaman iccedilinde kaynaşarak ldquosuumltlaccedilrdquo adını almıştır ve Tuumlrkccedilersquonin ilk soumlzluumlklerinde bile yer alır

Muhallebi ise Arapccedila suumlt anlamına gelen ldquohaliprdquo soumlzcuumlğuumlnden tuumlremiş Osmanlılardan beri

yapılan suumltluuml tatlımızdır Keşkuumll ise yazılı olan ilk Tuumlrk yemek kitabı ldquoMelceuumlrsquol Tabbahinrdquode

tarifi verilen bir tatlıdır

Tuumlrk mutfağında tavukgoumlğsuuml kazandibi kesme muhallebi manda suumltuuml kullanılarak

hazırlanırken suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln inek suumltuuml kullanılarak hazırlandığı eski

kaynaklarda yer almaktadır Guumlllaccedil da Osmanlırsquodan guumlnuumlmuumlze kadar gelen nişasta

yufkalarının suumlt ve şekerle ıslatılmasıyla yapılan eski suumltluuml tatlılarımız arasında yerini

almaktadır

Suumltluuml tatlıların yapımı diğerlerine goumlre daha kolaydır Besin değeri yuumlksektir Diğer

tatlılara goumlre maliyeti de azdır Tuumlm bu sebeplerden dolayı hem Osmanlırsquoda hem de

guumlnuumlmuumlzde sık yapılan tatlılardır

12 Suumltluuml Tatlıların Beslenmedeki Yeri ve Oumlnemi

Suumltluuml tatlıların ana maddesi suumlttuumlr Suumltluuml tatlıların besin değerini hesaplarken suumltuumln

besin değeri de incelenmelidir Ortalama 100 g yağlı inek suumltuumlnde bulunanlar

Su (g) 879

Enerji (kcal) 61

Protein (g) 33

Yağ (g) 33

Karbonhidrat (g) 47

Kuumll (g) 07

Kalsiyum (mg) 119

Demir (mg) 01

Fosfor (mg) 93

Potasyum (mg) 152

Sodyum (mg) 49

Vitamin A ve karoten (IU) 126

Tiamin (mg) 004

Riboflavin (mg) 016

Niasin (mg) 01

Vit C (mg) 1

Suumltluuml tatlıların besin değerinde yukarıdakilerden farklı olarak tatlının iccediline konulan

maddelere goumlre değişiklik oluşur Bir de suumltuuml pişirirken besin değeri farklılaşır Oumlrneğin

suumltuumln fazla kaynatılması proteinin kayba uğramasına ve sindirimin zorlaşmasına neden olur

Tatlının pişirme youmlntemi ve iccedilinde kullanılan malzemeler besin değerini belirler

Guumlnuumlmuumlzde yemek kitapları genellikle tarifi verirken yanında besin değerini de verir

10

İnsanlar doğdukları andan itibaren tuumlm besin ihtiyaccedillarını anne suumltuuml ile karşılar Yıllar

geccediltikccedile anne suumltuumlnuumln yerini inek suumltuuml alır Daha sonraları ise insanlar suumlt iccedilmek yerine

suumltluuml tatlıları yemeği tercih eder Boumlylece vuumlcudun ihtiyacı olan besin oumlgelerinin bir kısmı

karşılanmış olur Oumlzellikle protein ve kalsiyum ihtiyacının buumlyuumlk boumlluumlmuuml suumlt ve uumlruumlnleri ile

karşılanır

13 Suumltluuml Tatlıların Yapımında Kullanılan Gereccediller

Resim 12 Suumlt yumurta

Resim 13 Şeker kuru yemişler

11

Resim 14 Tarccedilın kuru meyveler

Suumltluuml tatlıların hazırlanmasında ana malzeme olarak suumlt kullanılır (Resim 12) Suumltuumln

taze sulandırılmamış ve mikroplardan arınmış olması oumlnemlidir Pastane ve oteller ccediliğ suumlt

kullanmaz Sterilize edilmiş kutu suumltleri kullanılır Tam yağlı suumltler tatlının daha lezzetli

olmasını sağlar Fakat kalori değerini yuumlkseltir Bu nedenle diyet mutfaklarında yarım yağlı

ve yağsız suumltler kullanılır

Suumltuuml koyulaştırmak iccedilin eskiden suumlbye hazırlanırdı Guumlnuumlmuumlzde suumlbyenin yerini pirinccedil

unu buğday unu nişasta yumurta gibi malzemeler almıştır Oumlzellikle yumurta sarısı

koyulaştırıcı olarak kullanılır Bazı tariflerde yumurta buumltuumln olarak kullanılmıştır

Guumlnuumlmuumlzde likit yumurta kullanımı yaygındır Likit yumurta buumltuumln ak ve sarı olarak ayrı

ayrı satılır Bu ticari mutfaklarda kullanım kolaylığı sağlar ve reccediletelerde yumurta miktarı

gram olarak belirtilir Suumltluuml tatlılarda Tuumlrk mutfağından ziyade yabancı mutfaklarda yumurta

kullanımına rastlanır

Eskiden tatlandırıcı olarak bal pekmez meyve kuruları (Resim 14) kullanılırken

guumlnuumlmuumlzde şeker ccedileşitleri kullanılmaktadır

Suumltluuml tatlılara lezzet kazandırmak iccedilin fındık fıstık ceviz badem (Resim 13) gibi

malzemeler ve tarccedilın başta olmak uumlzere baharatlar eklenir

Artık marketlerde ve buumlyuumlk alışveriş yerlerinde toz hacircline getirilerek paketlenmiş suumltluuml

tatlılara rastlanır Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp bir taşım kaynatılınca suumltluuml tatlıya

doumlnuumlşuumlr Kullanılması pratik gibi goumlruumlnse de hazır olanlar hem lezzet accedilısından hem de

iccedilinde bulunan katkı maddeleri accedilısından kullanılmamalıdır

12

14 Suumlbyenin Tanımı ve Oumlnemi

Resim 15 Suumlbye

Suumlbye oumlğuumltuumllmuumlş pirinccedil veya pirinccedil suumltuuml olarak tanımlanabilir Suumltluuml tatlılarda tatlıyı

koyulaştırarak kıvam sağlamak iccedilin kullanılır Tuumlrkiyersquonin en oumlnemli aşccedilılarından olan Necip

Usta 125 g pirinccedilten yapılan suumlbyenin 1 kg suumltuuml soğuduktan sonra kesilebilecek şekilde

koyulaştıracağını kitaplarında belirtmiştir

Suumlbyenin hazırlanışı zor zahmetli ve uzun zaman aldığı iccedilin guumlnuumlmuumlzde

kullanılmamaktadır Ayrıca guumlnuumlmuumlzde hazır gıda sektoumlruumlnuumln gelişmesi nedeniyle pirinccedil

unu nişasta vb maddeleri bulmak muumlmkuumlnduumlr Artık suumltluuml tatlılarda kıvam sağlamak iccedilin

bulunması ve kullanılması kolay olan nişasta ve pirinccedil unu kullanılıyor

15 Suumlbyenin Hazırlanışı

Kırık pirinccedil ayıklanır 3-4 kez suyu suumlzuumllerek yıkanır

Bir tencerede bol miktarda ılık suyla ıslatılır Bir gece beklenir

Ertesi guumln hiccedil karıştırmadan suyu doumlkuumlluumlr

Bir karıştırıcı (blender) yardımı ile iyice ezilir

Elde edilen madde suumlbyedir (Resim 15)

Kullanılacağı zaman ince bir tuumllbentten ya da ccedilok ince bir suumlzgeccedilten suumlzuumlluumlr

16 Tuumlrk Mutfağına Oumlzguuml Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri

Tuumlrk mutfağına oumlzguuml suumltluuml tatlılar denilince akla ilk gelmesi gerekenler suumltlaccedil

muhallebi ve keşkuumllduumlr Bu uumlccedil tatlı yuumlzyıllardır Tuumlrk mutfağında hazırlanan ccedileşitlerdir

Guumlnuumlmuumlzde pastanelerde ve otellerde ccedilok ccedileşitli suumltluuml tatlılar yapılmaktadır Yeni yapılan

suumltluuml tatlıların bir kısmı suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln değiştirilmesi ile bir kısmı da yabancı

tatlıların Tuumlrk mutfağına uyarlanmasıyla yapılmaya başlanmıştır

13

161 Muhallebi

Resim 16 Muhallebi

Muhallebi suumlt nişasta (klasik şekliyle suumlbye) ve şekerle yapılan en temel suumltluuml tatlıdır

(Resim 16) Tuumlrk mutfağında sakızlı ve fıstıklı olmak uumlzere temelde iki ccedileşidi olsa da

guumlnuumlmuumlzde ccedilok ccedileşitli şekillerde muhallebiler yapılmaktadır Taze meyveler puumlre şeklinde

ya da kuumlccediluumlk doğranarak meyveli muhallebiler de yapılır Muhallebi iccedilinde kullanılan

malzemeye goumlre isimlendirilir Sakızlı muhallebi fıstıklı muhallebi kahveli muhallebi

kakaolu muhallebi vb

Genellikle suumltluuml tatlılarda şeker sonradan eklenir Fakat muhallebide istisnai bir durum

soumlz konusudur Muhallebi yapılırken genellikle suumlt ve şeker kaynatılır İccediline suumlbye ya da

suyla accedilılmış nişasta eklenir Bir taşım kaynatılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır

En klasik servisinde ya tarccedilın eklenir ya da biraz reccedilel tanesi uumlzerine konulur Suumlt ve şekeri

karıştırıp pişirmek beceri gerektirir Bu şekilde pişirirken şekerin karamelize olmamasına

dikkat etmek gerekir Eğer şeker sonra katılırsa daha iyi sonuccedil alınır

Muhallebi

Gereccediller (4ndash6 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

80 g pirinccedil unu

1 paket vanilya

İstenildiği kadar tarccedilın

Hazırlanması

Pirinccedil unu ve şeker bir tencereye konulur Bir su bardağı suumlt ile iyice

ezilir Suumltuumln tamamı eklenir Orta ateşte karıştırılarak 10ndash15 dakika

pişirilir Koyulaşınca ocaktan indirilir Vanilya eklenir Sıcakken kacircselere

boşaltılır Soğuyunca uumlzerine tarccedilın serpilerek servis yapılır

Aşağıdaki youmlntemlerle de hazırlanabilir

14

Muhallebi pişirilirken iccediline 2ndash3 adet damla sakızı ezilip konulursa sakızlı muhallebi adını alır

Muhallebi yapılırken ccedilekilmiş yeşil fıstık katılırsa fıstıklı muhallebi adını alır

Muhallebi piştikten sonra ıslatılmış bir tepsiye doumlkuumlluumlp soğuduktan sonra

uumlzerine yarım su bardağı su gezdirip dolapta iyice katılaştıktan sonra

kesilip oumlzel şekerli su doumlkuumlluumlp suyu ile servisi yapılırsa su muhallebisi

adını alır Bazı youmlrelerde şekerli su yerine pekmez doumlkuumllerek de servisi

yapılır

Suumltuumln iccediline taze meyve puumlreleri katılarak meyveli muhallebi yapmak

muumlmkuumlnduumlr

Muhallebi pişirilirken şekeri ccedilok az konulup piştikten sonra soğutulup

servisi yapılırken uumlzerine pudra şekeri serpilirse şekersiz muhallebi adını alır

Yaz aylarında dondurma ile servisi yapılabilir

Yine muhallebinin uumlzerine tanesi bol reccedilel konularak servis yapılabilir

162 Suumltlaccedil

Resim 17 Suumltlaccedil Resim 18 Fırın suumltlaccedil

Suumltlaccedil Tuumlrk mutfağında iki şekilde yer alır Birisi (Resim 17) klasik tencerede pişen

şekli diğeri de (Resim 18) fırın suumltlaccediltır Fırın suumltlaccedil yapmak iccedilin suumltlaccedil pişirildikten sonra

ısıya dayanıklı kaplara doumlkuumlluumlr Bir miktar ayrılan suumltlacın iccediline yumurta sarısı eklenerek

karıştırılır Kapların uumlzerine paylaştırılır Fırında kızartılarak hazırlanır

Suumltlaccedil yapımı ccedilok kolay bir tatlı gibi goumlruumlnse de oumlnemli ayrıntılarla iyi bir suumltlaccedil

hazırlanabilir Evlerde yapılan suumltlaccedil suumlt pirinccedil ve şekerden oluşur Suumltuumln iccediline oumllccediluumlluuml pirinccedil

katılır Ocağa konulur Kısık ateşte pirinccediller yumuşayana kadar karıştırılarak pişirilir Şekeri

atılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır Ilıkken ya da soğuyunca servis yapılır

Ticari mutfaklarda ise pirinccedil su ile biraz pişirilir Kaynayan suumlte eklenir Nişasta ile

kıvama getirilir Şeker eklenerek pişmesi tamamlanır Pirinccedil miktarı evde yapılanlardan

azdır

15

İyi bir suumltlaccedil yapmak iccedilin

Suumltuumln taze ve yağlı olması gerekir

Pişirme işlemi kısık ateşte yapılmalıdır

Pişirme sırasında karıştırılmalıdır

Pirinccedil miktarı iyi ayarlanmalıdır

Şekeri ocaktan inmesine yakın atılmalıdır

Gereccediller

1 litre suumlt

250 g toz şeker

90 g pirinccedil

15 g nişasta

200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)

10 g tarccedilın

Hazırlanması

Pirinccedil ayıklanıp yıkandıktan sonra tencereye konulur Su ile

yumuşayıncaya kadar haşlanır

Suumlt eklenerek 10 dakika pişirilir

Şeker eklenir ve karıştırılarak eritilir

Nişasta suumltle karıştırılır Suumltluuml pirinccedilli karışıma eklenir

Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indirilir

Fırında suumltlaccedil yapmak istenirse nişastalı suumltluuml karışımdan bir miktar

alınarak iki yumurta sarısı eklenerek ccedilırpılır

Suumltlaca eklenir

Pişirme işleminden sonra ısıya dayanıklı kaplara konur

İccedilinde su bulunan tepsilere dizilir

Fırında uumlzeri kızarıncaya kadar bekletilir Kızarma işleminin daha ccedilabuk

olması istenirse fırının sıcaklığı uumlstten verilmelidir

16

163 Keşkuumll

Resim 19 Keşkuumll

Eski yemek kitaplarında ldquokeşkuumll-uuml fukarardquo diye isimlendirilen tatlının adı guumlnuumlmuumlzde

keşkuumll olarak bilinmektedir Keşkuumll-uuml fukara denilmesinin sebebi fakir yemeği olduğu iccedilin

değildir Tam tersine keşkuumll iccediline konulan badem Antep fıstığı ceviz Hindistan cevizi

nedeniyle diğer suumltluuml tatlılara goumlre maliyeti yuumlksek bir tatlıdır Adının şoumlyle bir hikacircyesi

vardır Keşkuumll adını Hindistan cevizinden almıştır Eskiden dilenciler Hindistan cevizinin

kabuğundan yapılan kacircselerle dilenirlermiş Bu kacircsenin adının da keşkuumll olduğu soumlylenir

Keşkuumll (Resim 19) en eski suumltluuml tatlılardan biridir Eski ccedilağlarda sulu yiyecekleri

koyulaştırmak iccedilin ekmek kullanılmış Daha sonraları ekmeğin yerini ezilmiş cevizgiller

almış Keşkuumll de suumltuumln koyulaştırılması iccedilin ezilmiş cevizgillerin şekerle birlikte suumlte

karıştırılmasıyla yapılmaya başlanmış Oumlnceleri renginin beyaz olması iccedilin ezilmiş badem

şeker ve suumlt kullanılarak hazırlanmış sonradan badem yerine suumlbye kullanılmış guumlnuumlmuumlzde

ise koyulaştırma işlemi nişasta ile yapılmaktadır

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

Hazırlanışı

Badem ve Hindistan cevizi karıştırılarak uumlzerine az miktarda suumlt eklenir

ve mutfak robotunda ccedilekilir

17

Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır

Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım

eklenir

Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir

Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır

Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır

164 Kazandibi

Resim 110 Kazandibi

Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin

dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye

doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise

tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında

dipteki şekerin yanması sağlanır

Kazandibi hazırlanırken

Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca

mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir

Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek

pişirilmesi gerekir

Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir

Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre

tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir

İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir

Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde

sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir

18

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu

Rendesi

Hazırlanması

Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur

Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır

Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan

alınır

Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur

Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir

165 Tavukgoumlğsuuml

Resim 111 Tavukgoumlğsuuml

Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece

Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve

pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp

ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen

tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr

19

Hazırlarken ve pişirirken

Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına

Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına

Kıvamını iyi ayarlamaya

Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

Hazırlanışı

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine

daha kolay ayrılacaktır

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz

Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip

ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile

bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız

17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir

Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca

kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir

Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa

şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir

Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece

pişerken taşması oumlnlenmiş olur

Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir

20

18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır

Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır

Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları

(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır

Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir

19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta

guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine

rastlanır

Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek

servis yapılır

Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve

suumlslenerek servis yapılır

Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)

serpilir

Resim 112 Tarccedilınla servis

21

Resim 113 Kuru yemişlerle servis

Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file

hacirclinde kullanılır

Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis

Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine

goumlre suumlslemede kullanılabilir

22

Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi

Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir

Resim 116 Karamelize şekerle servis

23

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız

Gereccediller (4ndash6 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

80 g pirinccedil unu

1 paket vanilya

İstenildiği kadar tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz

Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz

Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat

ediniz

Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz

Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika

pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz

Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak

eritiniz

Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa

olduğu iccedilin şekeri en başta da

ekleyebilirsiniz

Ocaktan indiriniz Vanilya

ekleyiniz

Renginin kıvamının ve tadının istenilen

oumlzellikte olmasına dikkat ediniz

Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

24

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

250 g toz şeker

90 g pirinccedil

15 g nişasta

200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)

10 g tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye

koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar

haşlayınız

Yıkarken nişastasının gitmesine

dikkat ediniz

Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız

Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz

Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz

Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli

karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz

Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker

karamelize olur unutmayınız

Sıcakken kacircselere boşaltınız

Suumlslemek iccedilin soğumasını

bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

25

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Badem ve Hindistan cevizini

karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt

ekleyiniz ve mutfak robotunda

ccedilekiniz

Suumlt ekleyerek bademin daha kolay

ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline

gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz

olmasını sağlar unutmayınız

Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu

koyarak karıştırınız

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek

karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Bademli karışımı ekleyiniz

Koyulaşana kadar karıştırarak

pişiriniz

Pişerken karıştırmak şekerin karamelize

olmasını engeller

Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan

alınız

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan

kacircselere boşaltınız

Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması

kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz

Soğuyunca suumlsleyerek servis

yapınız

Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk

uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

26

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz

Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10

dakika kaynatınız

Isının yuumlksek olmamasına ve topak

olmamasına dikkat ediniz

Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız

Bir kere kaynatıp ocaktan alınız

Şekerin karamelize olmamasına

dikkat ediniz

Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine

hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz

Pudra şekerinin her tarafa eşit

dağılmış olmasına dikkat ediniz

Muhallebiyi doumlkerken şekerleri

kaydırmayınız

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin

dibinin yanmasını sağlayınız

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını

batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak

iccedilin 5-6 saat bekleyiniz

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Soğuk suya batırmak tatlının

tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin

oumlnemlidir unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

27

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk

suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha

kolay ayrılacaktır)

Tavuk tadının olmaması ve liflerin

parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek

oumlnemlidir unutmayınız

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri

koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Pişerken dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye

ekleyerek karıştırmaya devam ediniz

Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız

Kıvamına dikkat ediniz

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş

dakika kadar ccedilırpınız

Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra

dilimleyerek servis yapınız

Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk

uyumuna goumlre suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

28

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet

kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol

ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz

29

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır

A) Suumlbye

B) Pirinccedil unu

C) Nişasta

D) Hepsi

2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Kazandibi

B) Suumltlaccedil

C) Guumlllaccedil

D) Muhallebi

3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Tavukgoumlğsuuml

B) Suumltlaccedil

C) Muhallebi

D) Guumlllaccedil

4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır

A) Antep fıstığı

B) Hindistan cevizi

C) Badem

D) Fındık

5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden

hangisidir

A) Tarccedilın

B) Karabiber

C) Nane

D) Kekik

Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır

7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır

8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır

9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir

10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

30

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli

suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR

21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri

Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler

genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema

eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir

Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı

tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda

zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir

Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller

kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika

mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru

uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız

mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu

ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır

Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine

rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

AMACcedil

ARAŞTIRMA

31

Resim 21 Servise hazır krem karamel

211 Krem Karamel

Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem

ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln

Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde

pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

Hazırlanması

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel

yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel

kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon

kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave

ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra

kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz

32

Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters

ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız

Krem karamel hazırlarken

Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa

rengi accedilık olur

Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur

Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir

Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya

batırılabilir

Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan

ccedilıkarılması

Resim 24 Servis edilmesi

212 Sufle

Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler

tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve

beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece

civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha

kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir

En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir

Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır

Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler

tekniğine uygun ilave edilir

33

İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur

hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri

kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir

Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb

Ccedilikolatalı sufle

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolata

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

Hazırlanışı

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma

yediriniz

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile

yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz

Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz

bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız

Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına

almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla

karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk

oluncaya kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz

34

Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri

yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen

oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun

olacaktır

Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız

kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte

kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız

Sufleniz soumlner

Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya

kaymakla sıcak servis yapınız

Resim 25 Ccedilikolata sufle

Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle

35

213 Diğerleri

Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı

duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde

ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir

Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml

tatlı tarifi verilmiştir

Napoli usuluuml blanmanj

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 lt suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

Hazırlanışı

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir

tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki

karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından

nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız

Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını

ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda

boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak

beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4

dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek

buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını

gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis

yapınız

Sakızlı pasta

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

36

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

Hazırlanışı

Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine

kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler

her tarafı eşit olacak şekilde yayılır

Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır

Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması

sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar

pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek

karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit

kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca

aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında

birkaccedil saat bekletilir

Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına

alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)

Resim 27 Sakızlı pasta

22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su

buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar

Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner

Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak

kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır

37

Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede

olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum

hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur

Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur

Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160

derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir

Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır

Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten

geccedilirilmelidir

23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır

Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır

Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır

Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır

24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner

Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir

Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel

38

Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri

kullanılabilir

Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel

Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir

Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle

Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir

Resim 211 Pudra şekerli sufle

39

25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama

Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan

mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren

suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir

Panna cotta

Malzemeler

400 ml krema

200 ml suumlt

40 g şeker

Bir tutam tuz

120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)

3 adet yaprak jelatin

Hazırlanışı

Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz

Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta

ısıda karıştırarak pişiriniz

Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak

ccedilikolataların erimesini sağlayınız

Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının

sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız

Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz

Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının

dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız

Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 212 Panna cotta

Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve

konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız

araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi

deneyiniz

40

UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa

ayarlayınız

Krem karamel kaplarını boş olarak

ısınmakta olan fırına koyunuz

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile

kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak

oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem

karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını

bekleyiniz

Şekeri az karamelleştirirseniz

karamelin rengi kahverengi olmaz

sarı olur unutmayınız

Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen

goumlsteriniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel

yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan

kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir

kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş

karıştırarak ilave ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine

devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel

kalıplarına paylaştırınız

Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve

uzun suumlre yaparsanız tatlınız

piştiğinde istenmeyen goumlzenekler

oluşur unutmayınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar

sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye

diziniz

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan

ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz

Tepsideki su biterse kaynar su

ekleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

41

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8

saat buzdolabında bekletiniz

Donduğundan emin olduğunuz krem

karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz

Krem karamelleri dolaba koyarken

uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu

sinerek tatlının tadı bozulur

unutmayınız

İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme iccedilin dondurma taze

meyveler renkli soslar vb

kullanabilirsiniz

42

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolat

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye

ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta

ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını

eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız

suumltuuml bu karışıma yediriniz

Unun yanmamasına dikkat

adiniz

Suumltuuml eklerken topak

olmamasına dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

43

Ccedilikolatanızı rendeleyerek

hazırlayınız Bu işlem iccedilin

tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası

kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda

soğumaya bırakınız

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin

veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker

serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da

kullanabilirsiniz

Oda sıcaklığındaki yumurtaların

sarısını ve aklarını birbirinden

ayırınız

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı

ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile

oumlnce akları bir fiske tuz ilave

ederek katı koumlpuumlk oluncaya

kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle

ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen

goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz)

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu

karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını

ilave ediniz

Vanilya veya limon kabuğu

rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla

karıştırmadan karışıma kaşık

kaşık ilave ediniz

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha

buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini

daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)

kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda

yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın

istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle

ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır

unutmayınız

Yeterince karıştırıp homojen

hacircle getirdiğiniz karışımı

yağladığınız kalıplara iki

parmak eksik gelecek şekilde

doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına

koyarak buumlyuumlk fırınlarda

yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk

fırınlarda 160-170 degCrsquode 35

dakikada pişirebilirsiniz

Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında

kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada

fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner

unutmayınız

Pişen suflenizin uumlzerine pudra

şeker serpip krema dondurma

veya kaymakla sıcak servis

yapınız

Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi

ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis

yapmalısınız

44

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 l suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri

yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım

kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir

kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız

Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir

taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika

kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Nişastayı ılıklaştırmadan

kaynar suumlte eklerseniz

nişasta taşlaşır ve tatlının

kıvamı bozulur

unutmayınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye

vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem

esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek

esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Muhallebileri ılık tutmak

iccedilin benmari

kullanabilirsiniz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz

Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı

sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz

Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup

duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Kalıpları su ile

nemlendirmeniz tatlının

kalıptan kolay ccedilıkmasını

sağlayacaktır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp

kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz

Tatlının kenarlarını

gevşetmek iccedilin parmak

ucuyla hafifccedile bastırınız

Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız

Tatlıyı suumlslerken renk

uyumuna dikkat ediniz

Ters ccedilevrildiğinde beyaz

muhallebi en uumlstte

kalacaktır unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

45

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun

hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un

hacircline getiriniz

Fırın tepsisine kenarlarından taşacak

şekilde aluumlminyum folyo seriniz

Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit

olacak şekilde yayınız

Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit

dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı

kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln

saramaz ve dilimleyemezsiniz

Bir tencerede unu ve yağı renk

değiştirmeden kavurunuz Ocaktan

alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz

Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak

koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca

sakız ekleyiniz

İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek

karıştırıp ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak

olmamasını sağlayınız

Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha

ccedilabuk erir

İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin

uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız

Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin

kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi

kayarsa muhallebi folyoya yapışır

unutmayınız

Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız

İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta

kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız

Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz

Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin

kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız

Tatlının dışına sarınız

Zaman varsa bir gece buzdolabında

beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman folyodan

ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına

alınız Suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve

lezzet uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

46

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

47

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden

hangisidir

A) Kremler

B) Sufleler

C) Kuplar

D) Dondurmalar

2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak

verilmiştir

A) Suumlt şeker un

B) Suumlt şeker kakao

C) Suumlt şeker yumurta

D) Suumlt şeker nişasta

3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan

malzemeler doğru olarak verilmiştir

A) Un ve yumurta

B) Suumlt yumurta ve şeker

C) Su un ve şeker

D) Suumlt kakao ve yumurta

4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru

olarak verilmiştir

A) Suumltuumln bayat olması

B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması

C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması

D) Toz şeker kullanılması

5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken

noktalardandır

A) Yumurtanın taze olması gerekir

B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir

C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir

D) Hepsi

6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir

A) Mayonez

B) Pudra şekeri

C) Kaymak

D) Dondurma

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

48

7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır

A) Toprak kaplar

B) Cam kaplar

C) Porselen kaplar

D) Hepsi

DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

49

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak

yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz

ARAŞTIRMA

Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini

araştırınız

3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml

TATLILAR

Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta

31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması

Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik

youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak

dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak

iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

AMACcedil

ARAŞTIRMA

50

yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda

(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir

Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin

311 Krem Bavaruva

Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok

farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de

kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya

ccedilıkmıştır

Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin

şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır

İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin

genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu

da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta

sarısı kullanmak gerekir

Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile

hazırlanır

Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata

parccedilaları kullanılabilir

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

51

Hazırlanışı

Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba

ccedilıkarınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten

alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız

NOT

Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları

kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis

yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde

birkaccedil dakika bekletebilirsiniz

Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de

ccedilalışabilirsiniz

Resim 35 Krem bavaruva

312 Parfe

Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla

parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri

farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan

sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar

genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır

52

Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe

ccedilikolatalı parfe vb

Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı

sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden

ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden

karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur

Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre

bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır

Resim 36 Ccedililekli parfe

Resim 37 Ccedilikolatalı parfe

53

Vanilyalı parfe

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurtanın sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

Hazırlanışı

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini

kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma

kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat

dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 38 Meyveli parfe

313 Ccedilikolatalı Muss

Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem

şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt

olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek

dondurulur

Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve

biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice

donduktan sonra dilimlenerek servis edilir

Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss

kahveli muss vb

54

Beyaz ccedilikolatalı muss

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

Hazırlanışı

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı

ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin

tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek

servis yapınız

55

Resim 39 Kupta muss servisi

32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar

Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması

gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak

uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı

olmaz

Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak

bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur

Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek

yumuşatılması gerekir

Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak

kolaylaşır

33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir

Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra

şekeri serpilebilir

56

Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva

Meyve dilimleri ile suumlslenebilir

Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe

Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir

Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss

57

Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir

Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe

34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve

restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her

aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında

ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir

Ccedilikolata muslu ve bademli kek

Gereccediller

50 g bitter ccedilikolata

200 g marzipan

1 su bardağı suumlt

1 su bardağı un

2 adet yumurta

frac12 su bardağı şeker

Mus iccedilin

15 g sade ccedilikolata

50 g tereyağı

2 adet yumurta

2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml

Uumlzeri iccedilin

1 paket ccedilikolata sos

25 bardak suumlt

200 g file (yaprak) badem

58

Hazırlanışı

Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine

yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş

ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş

yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile

ccedilalışabilirsiniz)

Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip

iyice karıştırınız

Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek

ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru

kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz

Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli

karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı

bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz

Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek

duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat

bekletiniz

Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine

doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle

kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz

İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem

tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri

satan yerlerde hazır olarak bulunur

Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama

faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca

yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte

seccediltiklerinizi deneyiniz

59

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Jelatini buzlu suda bir saat

beklettikten sonra susuz olarak bir

kaba ccedilıkarınız

Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar

unutmayınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta

sarısı ve jelatini bir tencereye

koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli

karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan

ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak

soğutunuz

Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln

bozulur)

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar

hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave

ediniz

Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda

ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla

karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)

unutmayınız

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma

yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak

buzdolabında soğutunuz

Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)

kullanılmalıdır unutmayınız

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek

servis yapınız

Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

60

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurta sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker

ve vanilyayı karıştırarak benmari

youmlntemini kullanarak ccedilırpınız

Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir

Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız

yumurta pişebilir Bu nedenle benmari

youmlntemi ile ccedilalışınız

Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak

kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız

Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı

ile yediriniz

Parfe kalıbına boşaltınız

Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat

ediniz

Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dışarıya

alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk

meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

61

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız

Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını

streccedil filmle sarınız

Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız

zamandan ve enerjiden

kazanmanızı sağlar unutmayınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice

ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam

ediniz

Ccedilikolatayı eritirken iccediline su

kaccedilmamasına dikkat ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtınız

Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz

Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Jelatinin iyice eridiğinden emin

olunuz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı

karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar

ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz

ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme

şekillerini araştırınız

Tabak suumlsleme şekillerinden birini

uygulayabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

62

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına

uygun yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

63

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen

bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız

1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar

2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir

3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır

4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır

5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır

6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz

7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır

8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir

9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir

10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

64

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve

sorbeleri hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini

araştırınız

İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln

oumlzelliklerini araştırınız

Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız

4 DONDURMA VE SORBELER

Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar

Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya

geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir

Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal

ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya

doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır

En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru

Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu

karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman

krala sunulurmuş

Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme

ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime

uğradığı bir gerccedilektir

Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince

tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır

Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml

tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

AMACcedil

ARAŞTIRMA

65

Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara

dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile

kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir

Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker

ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz

yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli

yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların

temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar

olarak yaz aylarında tuumlketilir

Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak

uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr

Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi

dondurmardquo yapılabilmektedir

Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı

boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği

ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir

olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir

Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa

da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir

41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları

Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri

iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce

mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein

kaybına neden olur

Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin

dondurmanın kalorisini de arttırmış olur

Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer

gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb

42 Dondurma ve Ccedileşitleri

Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan

indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az

bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma

şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme

dondurmasırdquo dır

66

Resim 41 Karsambaccedil

Resim 42 Maraş doumlvme dondurması

Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında

kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı

dondurma fıstıklı dondurma vb

Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin

değeri de azalır

Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan

bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında

eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur

Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır

Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi

dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir

67

Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su

buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan

yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur

Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır

Yumurta ile

Salep ile Nişasta ile Krema ile

Resim 43 Vanilyalı dondurma

421 Vanilyalı Dondurma

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

Hazırlanışı

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve

karıştırmazsanız yumurta pişer

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika

pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz

Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz

68

Resim 44 Kakaolu dondurma

422 Kakaolu Dondurma

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

1 paket vanilin

Hazırlanışı

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin

birbirine tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup

soğumasını bekleyiniz

Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz

69

Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları

423 Meyveli Dondurma

Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar

Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)

Kurutulmuş meyvelerle

Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle

Tek ccedileşit meyveyle

Birkaccedil ccedileşit meyveyle

Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

Hazırlanışı

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir

kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız

Dibini tutmamasına dikkat ediniz

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma

yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine

ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara

yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız

70

Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe

43 Sorbelerin Oumlzellikleri

Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur

Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze

(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine

likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir

Limonlu sorbe

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

Hazırlanışı

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını

almadan soyunuz

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp

ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz

İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba

alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz

71

44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek

Noktalar

Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır

Sorbeler karıştırılmadan dondurulur

Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır

Servis kapları soğutulmalıdır

Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir

Kullanılan araccedillar steril olmalıdır

Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz

Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi

45 Servisini Yapma

Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır

Kuplarda dondurma servisi

Resim 48 Kupta dondurma servisi

72

Kacircğıt helva ile servis

Resim 49 Kacircğıt helva ile servis

Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur

Resim 410 Mangolu sorbe

73

Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır

Resim 411 Kızarmış dondurma

Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır

Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi

74

Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır

Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi

46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama

Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup

bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları

meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri

peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir

Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan

yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri

renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis

yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir

Resim 414 Kup jak

75

Resim 415 Peş melba

Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen

Kasata napoliten

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı 1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

76

Hazırlanışı

Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi

karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı

ekleyiniz

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp

tekrar derin dondurucuya koyunuz

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin

dondurucuya koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın

uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay

ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

77

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım

kaynatınız

Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı

unutmayınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-

3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız

yumurta pişer unutmayınız

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak

kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice

soğutunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak

derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat

dondurunuz

Varsa dondurma makinesinde

ccedilevirerek dondurunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

78

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip

ccedilırpmaya devam ediniz

İccedilinde topak kalmamasına dikkat

etmelisiniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml

azar azar katarak malzemelerin birbirine

tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte

pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı

kalmaması iccedilin pişirmek gerekir

unutmayınız

Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir

Aksi takdirde yumurta pişer

unutmayınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar

aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba

alınız ve buzdolabına koyup soğumasını

bekleyiniz

Sıcak malzemeler buzdolabına

konulmaz unutmayınız

Tamamen soğuduğundan emin

olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte

bir ccedilıkarıp karıştırınız

Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin

oluşmasını engeller unutmayınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta

bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye

oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

79

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz

Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine

sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk

ateşte iyice ccedilırpınız

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız

Dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz

Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan

sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra

şekeri serpip marine ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde

bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve

gofretle suumlsleyerek servis yapınız

Hazırladığınız meyveleri

dondurmanın iccediline de

karıştırabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

80

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde

iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz

Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin

tadını acılaştırır unutmayınız

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım

kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma

suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin

dondurucuya girebilecek bir kaba alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice

dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz

gibi suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

81

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı

1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve

vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek

soğutunuz

Kasata kalıbını derin dondurucuya

koyunuz Boumlylece dondurmanın

kalıba kolay yapışmasını

sağlarsınız

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı

karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya

oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da

bademleri en son olarak da ccedilırpılmış

kremayı ekleyiniz

Ccedilırparsanız yumurtayı

soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm

kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin

dondurucuya koyunuz

Dondurma kalıbın şekline goumlre

sıvanmalıdır Her tarafı eşit

kalınlıkta olmalıdır unutmayınız

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile

aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya

koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan

boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya

koyunuz

Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır

unutmayınız

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp

ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını

hafifccedile sıcak suya tutunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

82

KONTROL LİSTESİ

DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

83

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml

yazınız

1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir

2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır

3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır

4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini

arttırır

5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar

6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır

7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek

zenginleştirilir

8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır

9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir

10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru

yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

84

MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME

Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Kişisel Hijyen

1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi

2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml

3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı

4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı

Araccedil Gereccedil Seccedilimi

5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı

6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı

İşlem Basamakları

7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı

8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı

9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı

Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi

10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi

11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi

12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz

MODUumlL DEĞERLENDİRME

85

CEVAP ANAHTARLARI

OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 A

3 C

4 B

5 A

6 Y

7 D

8 D

9 Y

10 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI

1 A

2 C

3 B

4 C

5 D

6 A

7 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 Y

3 D

4 D

5 D

6 Y

7 D

8 Y

9 Y

10 Y

CEVAP ANAHTARLARI

86

OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 İtalya

2 buzlu iccedilecek

3 şerbettir

4 yumurta

5 karsambaccedil

6 krema

7 likoumlr

8 soğuk

9 kuumllahta

10 kup

87

KAYNAKCcedilA

ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler

Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009

Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979

ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000

Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık

İstanbul 2009

KAYNAKCcedilA

Page 8: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ

8

OumlOumlĞRENME FAALİYETİ-1 ĞRENME FAALİYETİ-1

Uygun mutfak ortamı sağlandığında Tuumlrk mutfağına oumlzguuml istenilen kıvam lezzet

koku ve goumlruumlnuumlşte ccedileşitli suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki pastanelerde uumlretilen suumltluuml tatlıları araştırınız

İnterneti ve basılı yemek kitaplarını kullanarak Tuumlrk mutfağına ait suumltluuml tatlıları

guumlnuumlmuumlzde ve eskiden hazırlanan tariflerle karşılaştırarak aradaki farkları tespit

ediniz

1 TUumlRK MUTFAĞINA AİT SUumlTLUuml

TATLILAR

Resim 11 Şeftalili muhallebi

11 Suumltluuml Tatlıların Tuumlrk Mutfağındaki Yeri ve Oumlnemi

Ana malzeme olarak suumlt kullanılan kıvam ve lezzet veren başka malzemelerin de ilave

edilmesiyle hazırlanan tatlılara suumltluuml tatlılar denir

Tuumlrk mutfağında ccedilok eski zamanlardan beri suumltluuml tatlıların yapıldığını araştırmalar

ortaya koymaktadır Roma mutfağından bize geccediltiği hacirclde guumlnuumlmuumlzde sadece Tuumlrk

OumlĞRENME FAALİYETİ-1

AMACcedil

ARAŞTIRMA

9

mutfağında yapılan tavukgoumlğsuuml ve kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Osmanlı mutfağında

kullanılmaktadır

Suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumll Tuumlrk suumltluuml tatlılarının başında gelir ldquoSuumltluuml aşrdquo kelimeleri

zaman iccedilinde kaynaşarak ldquosuumltlaccedilrdquo adını almıştır ve Tuumlrkccedilersquonin ilk soumlzluumlklerinde bile yer alır

Muhallebi ise Arapccedila suumlt anlamına gelen ldquohaliprdquo soumlzcuumlğuumlnden tuumlremiş Osmanlılardan beri

yapılan suumltluuml tatlımızdır Keşkuumll ise yazılı olan ilk Tuumlrk yemek kitabı ldquoMelceuumlrsquol Tabbahinrdquode

tarifi verilen bir tatlıdır

Tuumlrk mutfağında tavukgoumlğsuuml kazandibi kesme muhallebi manda suumltuuml kullanılarak

hazırlanırken suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln inek suumltuuml kullanılarak hazırlandığı eski

kaynaklarda yer almaktadır Guumlllaccedil da Osmanlırsquodan guumlnuumlmuumlze kadar gelen nişasta

yufkalarının suumlt ve şekerle ıslatılmasıyla yapılan eski suumltluuml tatlılarımız arasında yerini

almaktadır

Suumltluuml tatlıların yapımı diğerlerine goumlre daha kolaydır Besin değeri yuumlksektir Diğer

tatlılara goumlre maliyeti de azdır Tuumlm bu sebeplerden dolayı hem Osmanlırsquoda hem de

guumlnuumlmuumlzde sık yapılan tatlılardır

12 Suumltluuml Tatlıların Beslenmedeki Yeri ve Oumlnemi

Suumltluuml tatlıların ana maddesi suumlttuumlr Suumltluuml tatlıların besin değerini hesaplarken suumltuumln

besin değeri de incelenmelidir Ortalama 100 g yağlı inek suumltuumlnde bulunanlar

Su (g) 879

Enerji (kcal) 61

Protein (g) 33

Yağ (g) 33

Karbonhidrat (g) 47

Kuumll (g) 07

Kalsiyum (mg) 119

Demir (mg) 01

Fosfor (mg) 93

Potasyum (mg) 152

Sodyum (mg) 49

Vitamin A ve karoten (IU) 126

Tiamin (mg) 004

Riboflavin (mg) 016

Niasin (mg) 01

Vit C (mg) 1

Suumltluuml tatlıların besin değerinde yukarıdakilerden farklı olarak tatlının iccediline konulan

maddelere goumlre değişiklik oluşur Bir de suumltuuml pişirirken besin değeri farklılaşır Oumlrneğin

suumltuumln fazla kaynatılması proteinin kayba uğramasına ve sindirimin zorlaşmasına neden olur

Tatlının pişirme youmlntemi ve iccedilinde kullanılan malzemeler besin değerini belirler

Guumlnuumlmuumlzde yemek kitapları genellikle tarifi verirken yanında besin değerini de verir

10

İnsanlar doğdukları andan itibaren tuumlm besin ihtiyaccedillarını anne suumltuuml ile karşılar Yıllar

geccediltikccedile anne suumltuumlnuumln yerini inek suumltuuml alır Daha sonraları ise insanlar suumlt iccedilmek yerine

suumltluuml tatlıları yemeği tercih eder Boumlylece vuumlcudun ihtiyacı olan besin oumlgelerinin bir kısmı

karşılanmış olur Oumlzellikle protein ve kalsiyum ihtiyacının buumlyuumlk boumlluumlmuuml suumlt ve uumlruumlnleri ile

karşılanır

13 Suumltluuml Tatlıların Yapımında Kullanılan Gereccediller

Resim 12 Suumlt yumurta

Resim 13 Şeker kuru yemişler

11

Resim 14 Tarccedilın kuru meyveler

Suumltluuml tatlıların hazırlanmasında ana malzeme olarak suumlt kullanılır (Resim 12) Suumltuumln

taze sulandırılmamış ve mikroplardan arınmış olması oumlnemlidir Pastane ve oteller ccediliğ suumlt

kullanmaz Sterilize edilmiş kutu suumltleri kullanılır Tam yağlı suumltler tatlının daha lezzetli

olmasını sağlar Fakat kalori değerini yuumlkseltir Bu nedenle diyet mutfaklarında yarım yağlı

ve yağsız suumltler kullanılır

Suumltuuml koyulaştırmak iccedilin eskiden suumlbye hazırlanırdı Guumlnuumlmuumlzde suumlbyenin yerini pirinccedil

unu buğday unu nişasta yumurta gibi malzemeler almıştır Oumlzellikle yumurta sarısı

koyulaştırıcı olarak kullanılır Bazı tariflerde yumurta buumltuumln olarak kullanılmıştır

Guumlnuumlmuumlzde likit yumurta kullanımı yaygındır Likit yumurta buumltuumln ak ve sarı olarak ayrı

ayrı satılır Bu ticari mutfaklarda kullanım kolaylığı sağlar ve reccediletelerde yumurta miktarı

gram olarak belirtilir Suumltluuml tatlılarda Tuumlrk mutfağından ziyade yabancı mutfaklarda yumurta

kullanımına rastlanır

Eskiden tatlandırıcı olarak bal pekmez meyve kuruları (Resim 14) kullanılırken

guumlnuumlmuumlzde şeker ccedileşitleri kullanılmaktadır

Suumltluuml tatlılara lezzet kazandırmak iccedilin fındık fıstık ceviz badem (Resim 13) gibi

malzemeler ve tarccedilın başta olmak uumlzere baharatlar eklenir

Artık marketlerde ve buumlyuumlk alışveriş yerlerinde toz hacircline getirilerek paketlenmiş suumltluuml

tatlılara rastlanır Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp bir taşım kaynatılınca suumltluuml tatlıya

doumlnuumlşuumlr Kullanılması pratik gibi goumlruumlnse de hazır olanlar hem lezzet accedilısından hem de

iccedilinde bulunan katkı maddeleri accedilısından kullanılmamalıdır

12

14 Suumlbyenin Tanımı ve Oumlnemi

Resim 15 Suumlbye

Suumlbye oumlğuumltuumllmuumlş pirinccedil veya pirinccedil suumltuuml olarak tanımlanabilir Suumltluuml tatlılarda tatlıyı

koyulaştırarak kıvam sağlamak iccedilin kullanılır Tuumlrkiyersquonin en oumlnemli aşccedilılarından olan Necip

Usta 125 g pirinccedilten yapılan suumlbyenin 1 kg suumltuuml soğuduktan sonra kesilebilecek şekilde

koyulaştıracağını kitaplarında belirtmiştir

Suumlbyenin hazırlanışı zor zahmetli ve uzun zaman aldığı iccedilin guumlnuumlmuumlzde

kullanılmamaktadır Ayrıca guumlnuumlmuumlzde hazır gıda sektoumlruumlnuumln gelişmesi nedeniyle pirinccedil

unu nişasta vb maddeleri bulmak muumlmkuumlnduumlr Artık suumltluuml tatlılarda kıvam sağlamak iccedilin

bulunması ve kullanılması kolay olan nişasta ve pirinccedil unu kullanılıyor

15 Suumlbyenin Hazırlanışı

Kırık pirinccedil ayıklanır 3-4 kez suyu suumlzuumllerek yıkanır

Bir tencerede bol miktarda ılık suyla ıslatılır Bir gece beklenir

Ertesi guumln hiccedil karıştırmadan suyu doumlkuumlluumlr

Bir karıştırıcı (blender) yardımı ile iyice ezilir

Elde edilen madde suumlbyedir (Resim 15)

Kullanılacağı zaman ince bir tuumllbentten ya da ccedilok ince bir suumlzgeccedilten suumlzuumlluumlr

16 Tuumlrk Mutfağına Oumlzguuml Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri

Tuumlrk mutfağına oumlzguuml suumltluuml tatlılar denilince akla ilk gelmesi gerekenler suumltlaccedil

muhallebi ve keşkuumllduumlr Bu uumlccedil tatlı yuumlzyıllardır Tuumlrk mutfağında hazırlanan ccedileşitlerdir

Guumlnuumlmuumlzde pastanelerde ve otellerde ccedilok ccedileşitli suumltluuml tatlılar yapılmaktadır Yeni yapılan

suumltluuml tatlıların bir kısmı suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln değiştirilmesi ile bir kısmı da yabancı

tatlıların Tuumlrk mutfağına uyarlanmasıyla yapılmaya başlanmıştır

13

161 Muhallebi

Resim 16 Muhallebi

Muhallebi suumlt nişasta (klasik şekliyle suumlbye) ve şekerle yapılan en temel suumltluuml tatlıdır

(Resim 16) Tuumlrk mutfağında sakızlı ve fıstıklı olmak uumlzere temelde iki ccedileşidi olsa da

guumlnuumlmuumlzde ccedilok ccedileşitli şekillerde muhallebiler yapılmaktadır Taze meyveler puumlre şeklinde

ya da kuumlccediluumlk doğranarak meyveli muhallebiler de yapılır Muhallebi iccedilinde kullanılan

malzemeye goumlre isimlendirilir Sakızlı muhallebi fıstıklı muhallebi kahveli muhallebi

kakaolu muhallebi vb

Genellikle suumltluuml tatlılarda şeker sonradan eklenir Fakat muhallebide istisnai bir durum

soumlz konusudur Muhallebi yapılırken genellikle suumlt ve şeker kaynatılır İccediline suumlbye ya da

suyla accedilılmış nişasta eklenir Bir taşım kaynatılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır

En klasik servisinde ya tarccedilın eklenir ya da biraz reccedilel tanesi uumlzerine konulur Suumlt ve şekeri

karıştırıp pişirmek beceri gerektirir Bu şekilde pişirirken şekerin karamelize olmamasına

dikkat etmek gerekir Eğer şeker sonra katılırsa daha iyi sonuccedil alınır

Muhallebi

Gereccediller (4ndash6 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

80 g pirinccedil unu

1 paket vanilya

İstenildiği kadar tarccedilın

Hazırlanması

Pirinccedil unu ve şeker bir tencereye konulur Bir su bardağı suumlt ile iyice

ezilir Suumltuumln tamamı eklenir Orta ateşte karıştırılarak 10ndash15 dakika

pişirilir Koyulaşınca ocaktan indirilir Vanilya eklenir Sıcakken kacircselere

boşaltılır Soğuyunca uumlzerine tarccedilın serpilerek servis yapılır

Aşağıdaki youmlntemlerle de hazırlanabilir

14

Muhallebi pişirilirken iccediline 2ndash3 adet damla sakızı ezilip konulursa sakızlı muhallebi adını alır

Muhallebi yapılırken ccedilekilmiş yeşil fıstık katılırsa fıstıklı muhallebi adını alır

Muhallebi piştikten sonra ıslatılmış bir tepsiye doumlkuumlluumlp soğuduktan sonra

uumlzerine yarım su bardağı su gezdirip dolapta iyice katılaştıktan sonra

kesilip oumlzel şekerli su doumlkuumlluumlp suyu ile servisi yapılırsa su muhallebisi

adını alır Bazı youmlrelerde şekerli su yerine pekmez doumlkuumllerek de servisi

yapılır

Suumltuumln iccediline taze meyve puumlreleri katılarak meyveli muhallebi yapmak

muumlmkuumlnduumlr

Muhallebi pişirilirken şekeri ccedilok az konulup piştikten sonra soğutulup

servisi yapılırken uumlzerine pudra şekeri serpilirse şekersiz muhallebi adını alır

Yaz aylarında dondurma ile servisi yapılabilir

Yine muhallebinin uumlzerine tanesi bol reccedilel konularak servis yapılabilir

162 Suumltlaccedil

Resim 17 Suumltlaccedil Resim 18 Fırın suumltlaccedil

Suumltlaccedil Tuumlrk mutfağında iki şekilde yer alır Birisi (Resim 17) klasik tencerede pişen

şekli diğeri de (Resim 18) fırın suumltlaccediltır Fırın suumltlaccedil yapmak iccedilin suumltlaccedil pişirildikten sonra

ısıya dayanıklı kaplara doumlkuumlluumlr Bir miktar ayrılan suumltlacın iccediline yumurta sarısı eklenerek

karıştırılır Kapların uumlzerine paylaştırılır Fırında kızartılarak hazırlanır

Suumltlaccedil yapımı ccedilok kolay bir tatlı gibi goumlruumlnse de oumlnemli ayrıntılarla iyi bir suumltlaccedil

hazırlanabilir Evlerde yapılan suumltlaccedil suumlt pirinccedil ve şekerden oluşur Suumltuumln iccediline oumllccediluumlluuml pirinccedil

katılır Ocağa konulur Kısık ateşte pirinccediller yumuşayana kadar karıştırılarak pişirilir Şekeri

atılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır Ilıkken ya da soğuyunca servis yapılır

Ticari mutfaklarda ise pirinccedil su ile biraz pişirilir Kaynayan suumlte eklenir Nişasta ile

kıvama getirilir Şeker eklenerek pişmesi tamamlanır Pirinccedil miktarı evde yapılanlardan

azdır

15

İyi bir suumltlaccedil yapmak iccedilin

Suumltuumln taze ve yağlı olması gerekir

Pişirme işlemi kısık ateşte yapılmalıdır

Pişirme sırasında karıştırılmalıdır

Pirinccedil miktarı iyi ayarlanmalıdır

Şekeri ocaktan inmesine yakın atılmalıdır

Gereccediller

1 litre suumlt

250 g toz şeker

90 g pirinccedil

15 g nişasta

200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)

10 g tarccedilın

Hazırlanması

Pirinccedil ayıklanıp yıkandıktan sonra tencereye konulur Su ile

yumuşayıncaya kadar haşlanır

Suumlt eklenerek 10 dakika pişirilir

Şeker eklenir ve karıştırılarak eritilir

Nişasta suumltle karıştırılır Suumltluuml pirinccedilli karışıma eklenir

Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indirilir

Fırında suumltlaccedil yapmak istenirse nişastalı suumltluuml karışımdan bir miktar

alınarak iki yumurta sarısı eklenerek ccedilırpılır

Suumltlaca eklenir

Pişirme işleminden sonra ısıya dayanıklı kaplara konur

İccedilinde su bulunan tepsilere dizilir

Fırında uumlzeri kızarıncaya kadar bekletilir Kızarma işleminin daha ccedilabuk

olması istenirse fırının sıcaklığı uumlstten verilmelidir

16

163 Keşkuumll

Resim 19 Keşkuumll

Eski yemek kitaplarında ldquokeşkuumll-uuml fukarardquo diye isimlendirilen tatlının adı guumlnuumlmuumlzde

keşkuumll olarak bilinmektedir Keşkuumll-uuml fukara denilmesinin sebebi fakir yemeği olduğu iccedilin

değildir Tam tersine keşkuumll iccediline konulan badem Antep fıstığı ceviz Hindistan cevizi

nedeniyle diğer suumltluuml tatlılara goumlre maliyeti yuumlksek bir tatlıdır Adının şoumlyle bir hikacircyesi

vardır Keşkuumll adını Hindistan cevizinden almıştır Eskiden dilenciler Hindistan cevizinin

kabuğundan yapılan kacircselerle dilenirlermiş Bu kacircsenin adının da keşkuumll olduğu soumlylenir

Keşkuumll (Resim 19) en eski suumltluuml tatlılardan biridir Eski ccedilağlarda sulu yiyecekleri

koyulaştırmak iccedilin ekmek kullanılmış Daha sonraları ekmeğin yerini ezilmiş cevizgiller

almış Keşkuumll de suumltuumln koyulaştırılması iccedilin ezilmiş cevizgillerin şekerle birlikte suumlte

karıştırılmasıyla yapılmaya başlanmış Oumlnceleri renginin beyaz olması iccedilin ezilmiş badem

şeker ve suumlt kullanılarak hazırlanmış sonradan badem yerine suumlbye kullanılmış guumlnuumlmuumlzde

ise koyulaştırma işlemi nişasta ile yapılmaktadır

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

Hazırlanışı

Badem ve Hindistan cevizi karıştırılarak uumlzerine az miktarda suumlt eklenir

ve mutfak robotunda ccedilekilir

17

Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır

Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım

eklenir

Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir

Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır

Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır

164 Kazandibi

Resim 110 Kazandibi

Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin

dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye

doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise

tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında

dipteki şekerin yanması sağlanır

Kazandibi hazırlanırken

Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca

mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir

Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek

pişirilmesi gerekir

Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir

Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre

tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir

İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir

Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde

sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir

18

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu

Rendesi

Hazırlanması

Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur

Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır

Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan

alınır

Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur

Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir

165 Tavukgoumlğsuuml

Resim 111 Tavukgoumlğsuuml

Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece

Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve

pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp

ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen

tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr

19

Hazırlarken ve pişirirken

Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına

Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına

Kıvamını iyi ayarlamaya

Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

Hazırlanışı

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine

daha kolay ayrılacaktır

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz

Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip

ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile

bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız

17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir

Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca

kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir

Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa

şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir

Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece

pişerken taşması oumlnlenmiş olur

Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir

20

18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır

Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır

Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları

(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır

Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir

19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta

guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine

rastlanır

Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek

servis yapılır

Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve

suumlslenerek servis yapılır

Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)

serpilir

Resim 112 Tarccedilınla servis

21

Resim 113 Kuru yemişlerle servis

Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file

hacirclinde kullanılır

Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis

Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine

goumlre suumlslemede kullanılabilir

22

Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi

Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir

Resim 116 Karamelize şekerle servis

23

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız

Gereccediller (4ndash6 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

80 g pirinccedil unu

1 paket vanilya

İstenildiği kadar tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz

Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz

Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat

ediniz

Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz

Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika

pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz

Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak

eritiniz

Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa

olduğu iccedilin şekeri en başta da

ekleyebilirsiniz

Ocaktan indiriniz Vanilya

ekleyiniz

Renginin kıvamının ve tadının istenilen

oumlzellikte olmasına dikkat ediniz

Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

24

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

250 g toz şeker

90 g pirinccedil

15 g nişasta

200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)

10 g tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye

koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar

haşlayınız

Yıkarken nişastasının gitmesine

dikkat ediniz

Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız

Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz

Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz

Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli

karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz

Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker

karamelize olur unutmayınız

Sıcakken kacircselere boşaltınız

Suumlslemek iccedilin soğumasını

bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

25

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Badem ve Hindistan cevizini

karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt

ekleyiniz ve mutfak robotunda

ccedilekiniz

Suumlt ekleyerek bademin daha kolay

ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline

gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz

olmasını sağlar unutmayınız

Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu

koyarak karıştırınız

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek

karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Bademli karışımı ekleyiniz

Koyulaşana kadar karıştırarak

pişiriniz

Pişerken karıştırmak şekerin karamelize

olmasını engeller

Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan

alınız

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan

kacircselere boşaltınız

Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması

kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz

Soğuyunca suumlsleyerek servis

yapınız

Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk

uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

26

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz

Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10

dakika kaynatınız

Isının yuumlksek olmamasına ve topak

olmamasına dikkat ediniz

Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız

Bir kere kaynatıp ocaktan alınız

Şekerin karamelize olmamasına

dikkat ediniz

Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine

hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz

Pudra şekerinin her tarafa eşit

dağılmış olmasına dikkat ediniz

Muhallebiyi doumlkerken şekerleri

kaydırmayınız

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin

dibinin yanmasını sağlayınız

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını

batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak

iccedilin 5-6 saat bekleyiniz

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Soğuk suya batırmak tatlının

tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin

oumlnemlidir unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

27

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk

suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha

kolay ayrılacaktır)

Tavuk tadının olmaması ve liflerin

parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek

oumlnemlidir unutmayınız

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri

koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Pişerken dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye

ekleyerek karıştırmaya devam ediniz

Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız

Kıvamına dikkat ediniz

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş

dakika kadar ccedilırpınız

Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra

dilimleyerek servis yapınız

Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk

uyumuna goumlre suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

28

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet

kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol

ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz

29

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır

A) Suumlbye

B) Pirinccedil unu

C) Nişasta

D) Hepsi

2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Kazandibi

B) Suumltlaccedil

C) Guumlllaccedil

D) Muhallebi

3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Tavukgoumlğsuuml

B) Suumltlaccedil

C) Muhallebi

D) Guumlllaccedil

4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır

A) Antep fıstığı

B) Hindistan cevizi

C) Badem

D) Fındık

5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden

hangisidir

A) Tarccedilın

B) Karabiber

C) Nane

D) Kekik

Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır

7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır

8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır

9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir

10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

30

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli

suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR

21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri

Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler

genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema

eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir

Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı

tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda

zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir

Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller

kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika

mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru

uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız

mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu

ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır

Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine

rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

AMACcedil

ARAŞTIRMA

31

Resim 21 Servise hazır krem karamel

211 Krem Karamel

Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem

ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln

Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde

pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

Hazırlanması

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel

yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel

kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon

kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave

ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra

kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz

32

Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters

ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız

Krem karamel hazırlarken

Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa

rengi accedilık olur

Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur

Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir

Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya

batırılabilir

Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan

ccedilıkarılması

Resim 24 Servis edilmesi

212 Sufle

Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler

tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve

beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece

civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha

kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir

En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir

Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır

Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler

tekniğine uygun ilave edilir

33

İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur

hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri

kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir

Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb

Ccedilikolatalı sufle

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolata

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

Hazırlanışı

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma

yediriniz

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile

yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz

Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz

bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız

Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına

almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla

karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk

oluncaya kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz

34

Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri

yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen

oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun

olacaktır

Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız

kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte

kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız

Sufleniz soumlner

Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya

kaymakla sıcak servis yapınız

Resim 25 Ccedilikolata sufle

Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle

35

213 Diğerleri

Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı

duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde

ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir

Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml

tatlı tarifi verilmiştir

Napoli usuluuml blanmanj

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 lt suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

Hazırlanışı

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir

tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki

karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından

nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız

Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını

ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda

boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak

beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4

dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek

buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını

gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis

yapınız

Sakızlı pasta

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

36

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

Hazırlanışı

Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine

kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler

her tarafı eşit olacak şekilde yayılır

Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır

Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması

sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar

pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek

karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit

kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca

aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında

birkaccedil saat bekletilir

Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına

alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)

Resim 27 Sakızlı pasta

22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su

buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar

Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner

Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak

kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır

37

Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede

olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum

hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur

Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur

Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160

derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir

Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır

Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten

geccedilirilmelidir

23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır

Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır

Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır

Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır

24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner

Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir

Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel

38

Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri

kullanılabilir

Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel

Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir

Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle

Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir

Resim 211 Pudra şekerli sufle

39

25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama

Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan

mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren

suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir

Panna cotta

Malzemeler

400 ml krema

200 ml suumlt

40 g şeker

Bir tutam tuz

120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)

3 adet yaprak jelatin

Hazırlanışı

Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz

Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta

ısıda karıştırarak pişiriniz

Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak

ccedilikolataların erimesini sağlayınız

Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının

sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız

Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz

Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının

dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız

Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 212 Panna cotta

Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve

konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız

araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi

deneyiniz

40

UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa

ayarlayınız

Krem karamel kaplarını boş olarak

ısınmakta olan fırına koyunuz

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile

kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak

oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem

karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını

bekleyiniz

Şekeri az karamelleştirirseniz

karamelin rengi kahverengi olmaz

sarı olur unutmayınız

Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen

goumlsteriniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel

yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan

kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir

kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş

karıştırarak ilave ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine

devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel

kalıplarına paylaştırınız

Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve

uzun suumlre yaparsanız tatlınız

piştiğinde istenmeyen goumlzenekler

oluşur unutmayınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar

sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye

diziniz

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan

ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz

Tepsideki su biterse kaynar su

ekleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

41

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8

saat buzdolabında bekletiniz

Donduğundan emin olduğunuz krem

karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz

Krem karamelleri dolaba koyarken

uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu

sinerek tatlının tadı bozulur

unutmayınız

İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme iccedilin dondurma taze

meyveler renkli soslar vb

kullanabilirsiniz

42

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolat

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye

ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta

ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını

eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız

suumltuuml bu karışıma yediriniz

Unun yanmamasına dikkat

adiniz

Suumltuuml eklerken topak

olmamasına dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

43

Ccedilikolatanızı rendeleyerek

hazırlayınız Bu işlem iccedilin

tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası

kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda

soğumaya bırakınız

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin

veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker

serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da

kullanabilirsiniz

Oda sıcaklığındaki yumurtaların

sarısını ve aklarını birbirinden

ayırınız

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı

ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile

oumlnce akları bir fiske tuz ilave

ederek katı koumlpuumlk oluncaya

kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle

ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen

goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz)

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu

karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını

ilave ediniz

Vanilya veya limon kabuğu

rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla

karıştırmadan karışıma kaşık

kaşık ilave ediniz

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha

buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini

daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)

kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda

yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın

istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle

ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır

unutmayınız

Yeterince karıştırıp homojen

hacircle getirdiğiniz karışımı

yağladığınız kalıplara iki

parmak eksik gelecek şekilde

doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına

koyarak buumlyuumlk fırınlarda

yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk

fırınlarda 160-170 degCrsquode 35

dakikada pişirebilirsiniz

Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında

kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada

fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner

unutmayınız

Pişen suflenizin uumlzerine pudra

şeker serpip krema dondurma

veya kaymakla sıcak servis

yapınız

Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi

ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis

yapmalısınız

44

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 l suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri

yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım

kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir

kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız

Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir

taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika

kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Nişastayı ılıklaştırmadan

kaynar suumlte eklerseniz

nişasta taşlaşır ve tatlının

kıvamı bozulur

unutmayınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye

vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem

esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek

esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Muhallebileri ılık tutmak

iccedilin benmari

kullanabilirsiniz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz

Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı

sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz

Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup

duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Kalıpları su ile

nemlendirmeniz tatlının

kalıptan kolay ccedilıkmasını

sağlayacaktır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp

kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz

Tatlının kenarlarını

gevşetmek iccedilin parmak

ucuyla hafifccedile bastırınız

Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız

Tatlıyı suumlslerken renk

uyumuna dikkat ediniz

Ters ccedilevrildiğinde beyaz

muhallebi en uumlstte

kalacaktır unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

45

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun

hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un

hacircline getiriniz

Fırın tepsisine kenarlarından taşacak

şekilde aluumlminyum folyo seriniz

Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit

olacak şekilde yayınız

Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit

dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı

kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln

saramaz ve dilimleyemezsiniz

Bir tencerede unu ve yağı renk

değiştirmeden kavurunuz Ocaktan

alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz

Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak

koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca

sakız ekleyiniz

İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek

karıştırıp ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak

olmamasını sağlayınız

Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha

ccedilabuk erir

İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin

uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız

Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin

kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi

kayarsa muhallebi folyoya yapışır

unutmayınız

Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız

İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta

kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız

Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz

Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin

kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız

Tatlının dışına sarınız

Zaman varsa bir gece buzdolabında

beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman folyodan

ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına

alınız Suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve

lezzet uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

46

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

47

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden

hangisidir

A) Kremler

B) Sufleler

C) Kuplar

D) Dondurmalar

2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak

verilmiştir

A) Suumlt şeker un

B) Suumlt şeker kakao

C) Suumlt şeker yumurta

D) Suumlt şeker nişasta

3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan

malzemeler doğru olarak verilmiştir

A) Un ve yumurta

B) Suumlt yumurta ve şeker

C) Su un ve şeker

D) Suumlt kakao ve yumurta

4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru

olarak verilmiştir

A) Suumltuumln bayat olması

B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması

C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması

D) Toz şeker kullanılması

5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken

noktalardandır

A) Yumurtanın taze olması gerekir

B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir

C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir

D) Hepsi

6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir

A) Mayonez

B) Pudra şekeri

C) Kaymak

D) Dondurma

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

48

7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır

A) Toprak kaplar

B) Cam kaplar

C) Porselen kaplar

D) Hepsi

DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

49

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak

yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz

ARAŞTIRMA

Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini

araştırınız

3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml

TATLILAR

Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta

31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması

Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik

youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak

dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak

iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

AMACcedil

ARAŞTIRMA

50

yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda

(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir

Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin

311 Krem Bavaruva

Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok

farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de

kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya

ccedilıkmıştır

Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin

şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır

İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin

genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu

da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta

sarısı kullanmak gerekir

Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile

hazırlanır

Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata

parccedilaları kullanılabilir

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

51

Hazırlanışı

Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba

ccedilıkarınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten

alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız

NOT

Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları

kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis

yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde

birkaccedil dakika bekletebilirsiniz

Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de

ccedilalışabilirsiniz

Resim 35 Krem bavaruva

312 Parfe

Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla

parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri

farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan

sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar

genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır

52

Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe

ccedilikolatalı parfe vb

Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı

sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden

ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden

karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur

Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre

bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır

Resim 36 Ccedililekli parfe

Resim 37 Ccedilikolatalı parfe

53

Vanilyalı parfe

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurtanın sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

Hazırlanışı

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini

kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma

kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat

dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 38 Meyveli parfe

313 Ccedilikolatalı Muss

Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem

şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt

olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek

dondurulur

Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve

biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice

donduktan sonra dilimlenerek servis edilir

Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss

kahveli muss vb

54

Beyaz ccedilikolatalı muss

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

Hazırlanışı

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı

ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin

tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek

servis yapınız

55

Resim 39 Kupta muss servisi

32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar

Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması

gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak

uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı

olmaz

Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak

bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur

Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek

yumuşatılması gerekir

Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak

kolaylaşır

33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir

Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra

şekeri serpilebilir

56

Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva

Meyve dilimleri ile suumlslenebilir

Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe

Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir

Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss

57

Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir

Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe

34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve

restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her

aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında

ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir

Ccedilikolata muslu ve bademli kek

Gereccediller

50 g bitter ccedilikolata

200 g marzipan

1 su bardağı suumlt

1 su bardağı un

2 adet yumurta

frac12 su bardağı şeker

Mus iccedilin

15 g sade ccedilikolata

50 g tereyağı

2 adet yumurta

2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml

Uumlzeri iccedilin

1 paket ccedilikolata sos

25 bardak suumlt

200 g file (yaprak) badem

58

Hazırlanışı

Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine

yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş

ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş

yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile

ccedilalışabilirsiniz)

Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip

iyice karıştırınız

Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek

ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru

kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz

Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli

karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı

bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz

Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek

duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat

bekletiniz

Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine

doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle

kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz

İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem

tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri

satan yerlerde hazır olarak bulunur

Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama

faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca

yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte

seccediltiklerinizi deneyiniz

59

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Jelatini buzlu suda bir saat

beklettikten sonra susuz olarak bir

kaba ccedilıkarınız

Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar

unutmayınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta

sarısı ve jelatini bir tencereye

koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli

karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan

ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak

soğutunuz

Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln

bozulur)

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar

hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave

ediniz

Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda

ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla

karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)

unutmayınız

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma

yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak

buzdolabında soğutunuz

Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)

kullanılmalıdır unutmayınız

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek

servis yapınız

Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

60

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurta sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker

ve vanilyayı karıştırarak benmari

youmlntemini kullanarak ccedilırpınız

Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir

Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız

yumurta pişebilir Bu nedenle benmari

youmlntemi ile ccedilalışınız

Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak

kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız

Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı

ile yediriniz

Parfe kalıbına boşaltınız

Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat

ediniz

Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dışarıya

alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk

meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

61

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız

Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını

streccedil filmle sarınız

Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız

zamandan ve enerjiden

kazanmanızı sağlar unutmayınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice

ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam

ediniz

Ccedilikolatayı eritirken iccediline su

kaccedilmamasına dikkat ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtınız

Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz

Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Jelatinin iyice eridiğinden emin

olunuz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı

karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar

ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz

ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme

şekillerini araştırınız

Tabak suumlsleme şekillerinden birini

uygulayabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

62

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına

uygun yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

63

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen

bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız

1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar

2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir

3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır

4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır

5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır

6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz

7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır

8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir

9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir

10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

64

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve

sorbeleri hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini

araştırınız

İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln

oumlzelliklerini araştırınız

Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız

4 DONDURMA VE SORBELER

Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar

Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya

geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir

Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal

ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya

doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır

En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru

Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu

karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman

krala sunulurmuş

Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme

ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime

uğradığı bir gerccedilektir

Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince

tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır

Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml

tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

AMACcedil

ARAŞTIRMA

65

Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara

dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile

kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir

Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker

ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz

yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli

yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların

temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar

olarak yaz aylarında tuumlketilir

Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak

uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr

Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi

dondurmardquo yapılabilmektedir

Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı

boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği

ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir

olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir

Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa

da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir

41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları

Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri

iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce

mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein

kaybına neden olur

Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin

dondurmanın kalorisini de arttırmış olur

Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer

gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb

42 Dondurma ve Ccedileşitleri

Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan

indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az

bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma

şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme

dondurmasırdquo dır

66

Resim 41 Karsambaccedil

Resim 42 Maraş doumlvme dondurması

Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında

kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı

dondurma fıstıklı dondurma vb

Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin

değeri de azalır

Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan

bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında

eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur

Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır

Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi

dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir

67

Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su

buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan

yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur

Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır

Yumurta ile

Salep ile Nişasta ile Krema ile

Resim 43 Vanilyalı dondurma

421 Vanilyalı Dondurma

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

Hazırlanışı

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve

karıştırmazsanız yumurta pişer

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika

pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz

Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz

68

Resim 44 Kakaolu dondurma

422 Kakaolu Dondurma

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

1 paket vanilin

Hazırlanışı

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin

birbirine tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup

soğumasını bekleyiniz

Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz

69

Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları

423 Meyveli Dondurma

Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar

Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)

Kurutulmuş meyvelerle

Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle

Tek ccedileşit meyveyle

Birkaccedil ccedileşit meyveyle

Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

Hazırlanışı

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir

kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız

Dibini tutmamasına dikkat ediniz

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma

yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine

ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara

yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız

70

Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe

43 Sorbelerin Oumlzellikleri

Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur

Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze

(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine

likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir

Limonlu sorbe

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

Hazırlanışı

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını

almadan soyunuz

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp

ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz

İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba

alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz

71

44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek

Noktalar

Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır

Sorbeler karıştırılmadan dondurulur

Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır

Servis kapları soğutulmalıdır

Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir

Kullanılan araccedillar steril olmalıdır

Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz

Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi

45 Servisini Yapma

Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır

Kuplarda dondurma servisi

Resim 48 Kupta dondurma servisi

72

Kacircğıt helva ile servis

Resim 49 Kacircğıt helva ile servis

Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur

Resim 410 Mangolu sorbe

73

Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır

Resim 411 Kızarmış dondurma

Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır

Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi

74

Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır

Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi

46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama

Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup

bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları

meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri

peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir

Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan

yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri

renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis

yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir

Resim 414 Kup jak

75

Resim 415 Peş melba

Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen

Kasata napoliten

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı 1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

76

Hazırlanışı

Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi

karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı

ekleyiniz

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp

tekrar derin dondurucuya koyunuz

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin

dondurucuya koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın

uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay

ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

77

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım

kaynatınız

Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı

unutmayınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-

3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız

yumurta pişer unutmayınız

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak

kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice

soğutunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak

derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat

dondurunuz

Varsa dondurma makinesinde

ccedilevirerek dondurunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

78

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip

ccedilırpmaya devam ediniz

İccedilinde topak kalmamasına dikkat

etmelisiniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml

azar azar katarak malzemelerin birbirine

tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte

pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı

kalmaması iccedilin pişirmek gerekir

unutmayınız

Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir

Aksi takdirde yumurta pişer

unutmayınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar

aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba

alınız ve buzdolabına koyup soğumasını

bekleyiniz

Sıcak malzemeler buzdolabına

konulmaz unutmayınız

Tamamen soğuduğundan emin

olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte

bir ccedilıkarıp karıştırınız

Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin

oluşmasını engeller unutmayınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta

bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye

oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

79

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz

Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine

sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk

ateşte iyice ccedilırpınız

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız

Dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz

Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan

sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra

şekeri serpip marine ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde

bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve

gofretle suumlsleyerek servis yapınız

Hazırladığınız meyveleri

dondurmanın iccediline de

karıştırabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

80

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde

iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz

Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin

tadını acılaştırır unutmayınız

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım

kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma

suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin

dondurucuya girebilecek bir kaba alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice

dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz

gibi suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

81

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı

1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve

vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek

soğutunuz

Kasata kalıbını derin dondurucuya

koyunuz Boumlylece dondurmanın

kalıba kolay yapışmasını

sağlarsınız

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı

karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya

oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da

bademleri en son olarak da ccedilırpılmış

kremayı ekleyiniz

Ccedilırparsanız yumurtayı

soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm

kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin

dondurucuya koyunuz

Dondurma kalıbın şekline goumlre

sıvanmalıdır Her tarafı eşit

kalınlıkta olmalıdır unutmayınız

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile

aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya

koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan

boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya

koyunuz

Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır

unutmayınız

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp

ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını

hafifccedile sıcak suya tutunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

82

KONTROL LİSTESİ

DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

83

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml

yazınız

1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir

2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır

3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır

4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini

arttırır

5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar

6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır

7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek

zenginleştirilir

8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır

9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir

10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru

yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

84

MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME

Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Kişisel Hijyen

1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi

2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml

3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı

4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı

Araccedil Gereccedil Seccedilimi

5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı

6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı

İşlem Basamakları

7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı

8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı

9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı

Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi

10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi

11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi

12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz

MODUumlL DEĞERLENDİRME

85

CEVAP ANAHTARLARI

OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 A

3 C

4 B

5 A

6 Y

7 D

8 D

9 Y

10 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI

1 A

2 C

3 B

4 C

5 D

6 A

7 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 Y

3 D

4 D

5 D

6 Y

7 D

8 Y

9 Y

10 Y

CEVAP ANAHTARLARI

86

OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 İtalya

2 buzlu iccedilecek

3 şerbettir

4 yumurta

5 karsambaccedil

6 krema

7 likoumlr

8 soğuk

9 kuumllahta

10 kup

87

KAYNAKCcedilA

ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler

Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009

Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979

ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000

Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık

İstanbul 2009

KAYNAKCcedilA

Page 9: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ

9

mutfağında yapılan tavukgoumlğsuuml ve kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Osmanlı mutfağında

kullanılmaktadır

Suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumll Tuumlrk suumltluuml tatlılarının başında gelir ldquoSuumltluuml aşrdquo kelimeleri

zaman iccedilinde kaynaşarak ldquosuumltlaccedilrdquo adını almıştır ve Tuumlrkccedilersquonin ilk soumlzluumlklerinde bile yer alır

Muhallebi ise Arapccedila suumlt anlamına gelen ldquohaliprdquo soumlzcuumlğuumlnden tuumlremiş Osmanlılardan beri

yapılan suumltluuml tatlımızdır Keşkuumll ise yazılı olan ilk Tuumlrk yemek kitabı ldquoMelceuumlrsquol Tabbahinrdquode

tarifi verilen bir tatlıdır

Tuumlrk mutfağında tavukgoumlğsuuml kazandibi kesme muhallebi manda suumltuuml kullanılarak

hazırlanırken suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln inek suumltuuml kullanılarak hazırlandığı eski

kaynaklarda yer almaktadır Guumlllaccedil da Osmanlırsquodan guumlnuumlmuumlze kadar gelen nişasta

yufkalarının suumlt ve şekerle ıslatılmasıyla yapılan eski suumltluuml tatlılarımız arasında yerini

almaktadır

Suumltluuml tatlıların yapımı diğerlerine goumlre daha kolaydır Besin değeri yuumlksektir Diğer

tatlılara goumlre maliyeti de azdır Tuumlm bu sebeplerden dolayı hem Osmanlırsquoda hem de

guumlnuumlmuumlzde sık yapılan tatlılardır

12 Suumltluuml Tatlıların Beslenmedeki Yeri ve Oumlnemi

Suumltluuml tatlıların ana maddesi suumlttuumlr Suumltluuml tatlıların besin değerini hesaplarken suumltuumln

besin değeri de incelenmelidir Ortalama 100 g yağlı inek suumltuumlnde bulunanlar

Su (g) 879

Enerji (kcal) 61

Protein (g) 33

Yağ (g) 33

Karbonhidrat (g) 47

Kuumll (g) 07

Kalsiyum (mg) 119

Demir (mg) 01

Fosfor (mg) 93

Potasyum (mg) 152

Sodyum (mg) 49

Vitamin A ve karoten (IU) 126

Tiamin (mg) 004

Riboflavin (mg) 016

Niasin (mg) 01

Vit C (mg) 1

Suumltluuml tatlıların besin değerinde yukarıdakilerden farklı olarak tatlının iccediline konulan

maddelere goumlre değişiklik oluşur Bir de suumltuuml pişirirken besin değeri farklılaşır Oumlrneğin

suumltuumln fazla kaynatılması proteinin kayba uğramasına ve sindirimin zorlaşmasına neden olur

Tatlının pişirme youmlntemi ve iccedilinde kullanılan malzemeler besin değerini belirler

Guumlnuumlmuumlzde yemek kitapları genellikle tarifi verirken yanında besin değerini de verir

10

İnsanlar doğdukları andan itibaren tuumlm besin ihtiyaccedillarını anne suumltuuml ile karşılar Yıllar

geccediltikccedile anne suumltuumlnuumln yerini inek suumltuuml alır Daha sonraları ise insanlar suumlt iccedilmek yerine

suumltluuml tatlıları yemeği tercih eder Boumlylece vuumlcudun ihtiyacı olan besin oumlgelerinin bir kısmı

karşılanmış olur Oumlzellikle protein ve kalsiyum ihtiyacının buumlyuumlk boumlluumlmuuml suumlt ve uumlruumlnleri ile

karşılanır

13 Suumltluuml Tatlıların Yapımında Kullanılan Gereccediller

Resim 12 Suumlt yumurta

Resim 13 Şeker kuru yemişler

11

Resim 14 Tarccedilın kuru meyveler

Suumltluuml tatlıların hazırlanmasında ana malzeme olarak suumlt kullanılır (Resim 12) Suumltuumln

taze sulandırılmamış ve mikroplardan arınmış olması oumlnemlidir Pastane ve oteller ccediliğ suumlt

kullanmaz Sterilize edilmiş kutu suumltleri kullanılır Tam yağlı suumltler tatlının daha lezzetli

olmasını sağlar Fakat kalori değerini yuumlkseltir Bu nedenle diyet mutfaklarında yarım yağlı

ve yağsız suumltler kullanılır

Suumltuuml koyulaştırmak iccedilin eskiden suumlbye hazırlanırdı Guumlnuumlmuumlzde suumlbyenin yerini pirinccedil

unu buğday unu nişasta yumurta gibi malzemeler almıştır Oumlzellikle yumurta sarısı

koyulaştırıcı olarak kullanılır Bazı tariflerde yumurta buumltuumln olarak kullanılmıştır

Guumlnuumlmuumlzde likit yumurta kullanımı yaygındır Likit yumurta buumltuumln ak ve sarı olarak ayrı

ayrı satılır Bu ticari mutfaklarda kullanım kolaylığı sağlar ve reccediletelerde yumurta miktarı

gram olarak belirtilir Suumltluuml tatlılarda Tuumlrk mutfağından ziyade yabancı mutfaklarda yumurta

kullanımına rastlanır

Eskiden tatlandırıcı olarak bal pekmez meyve kuruları (Resim 14) kullanılırken

guumlnuumlmuumlzde şeker ccedileşitleri kullanılmaktadır

Suumltluuml tatlılara lezzet kazandırmak iccedilin fındık fıstık ceviz badem (Resim 13) gibi

malzemeler ve tarccedilın başta olmak uumlzere baharatlar eklenir

Artık marketlerde ve buumlyuumlk alışveriş yerlerinde toz hacircline getirilerek paketlenmiş suumltluuml

tatlılara rastlanır Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp bir taşım kaynatılınca suumltluuml tatlıya

doumlnuumlşuumlr Kullanılması pratik gibi goumlruumlnse de hazır olanlar hem lezzet accedilısından hem de

iccedilinde bulunan katkı maddeleri accedilısından kullanılmamalıdır

12

14 Suumlbyenin Tanımı ve Oumlnemi

Resim 15 Suumlbye

Suumlbye oumlğuumltuumllmuumlş pirinccedil veya pirinccedil suumltuuml olarak tanımlanabilir Suumltluuml tatlılarda tatlıyı

koyulaştırarak kıvam sağlamak iccedilin kullanılır Tuumlrkiyersquonin en oumlnemli aşccedilılarından olan Necip

Usta 125 g pirinccedilten yapılan suumlbyenin 1 kg suumltuuml soğuduktan sonra kesilebilecek şekilde

koyulaştıracağını kitaplarında belirtmiştir

Suumlbyenin hazırlanışı zor zahmetli ve uzun zaman aldığı iccedilin guumlnuumlmuumlzde

kullanılmamaktadır Ayrıca guumlnuumlmuumlzde hazır gıda sektoumlruumlnuumln gelişmesi nedeniyle pirinccedil

unu nişasta vb maddeleri bulmak muumlmkuumlnduumlr Artık suumltluuml tatlılarda kıvam sağlamak iccedilin

bulunması ve kullanılması kolay olan nişasta ve pirinccedil unu kullanılıyor

15 Suumlbyenin Hazırlanışı

Kırık pirinccedil ayıklanır 3-4 kez suyu suumlzuumllerek yıkanır

Bir tencerede bol miktarda ılık suyla ıslatılır Bir gece beklenir

Ertesi guumln hiccedil karıştırmadan suyu doumlkuumlluumlr

Bir karıştırıcı (blender) yardımı ile iyice ezilir

Elde edilen madde suumlbyedir (Resim 15)

Kullanılacağı zaman ince bir tuumllbentten ya da ccedilok ince bir suumlzgeccedilten suumlzuumlluumlr

16 Tuumlrk Mutfağına Oumlzguuml Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri

Tuumlrk mutfağına oumlzguuml suumltluuml tatlılar denilince akla ilk gelmesi gerekenler suumltlaccedil

muhallebi ve keşkuumllduumlr Bu uumlccedil tatlı yuumlzyıllardır Tuumlrk mutfağında hazırlanan ccedileşitlerdir

Guumlnuumlmuumlzde pastanelerde ve otellerde ccedilok ccedileşitli suumltluuml tatlılar yapılmaktadır Yeni yapılan

suumltluuml tatlıların bir kısmı suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln değiştirilmesi ile bir kısmı da yabancı

tatlıların Tuumlrk mutfağına uyarlanmasıyla yapılmaya başlanmıştır

13

161 Muhallebi

Resim 16 Muhallebi

Muhallebi suumlt nişasta (klasik şekliyle suumlbye) ve şekerle yapılan en temel suumltluuml tatlıdır

(Resim 16) Tuumlrk mutfağında sakızlı ve fıstıklı olmak uumlzere temelde iki ccedileşidi olsa da

guumlnuumlmuumlzde ccedilok ccedileşitli şekillerde muhallebiler yapılmaktadır Taze meyveler puumlre şeklinde

ya da kuumlccediluumlk doğranarak meyveli muhallebiler de yapılır Muhallebi iccedilinde kullanılan

malzemeye goumlre isimlendirilir Sakızlı muhallebi fıstıklı muhallebi kahveli muhallebi

kakaolu muhallebi vb

Genellikle suumltluuml tatlılarda şeker sonradan eklenir Fakat muhallebide istisnai bir durum

soumlz konusudur Muhallebi yapılırken genellikle suumlt ve şeker kaynatılır İccediline suumlbye ya da

suyla accedilılmış nişasta eklenir Bir taşım kaynatılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır

En klasik servisinde ya tarccedilın eklenir ya da biraz reccedilel tanesi uumlzerine konulur Suumlt ve şekeri

karıştırıp pişirmek beceri gerektirir Bu şekilde pişirirken şekerin karamelize olmamasına

dikkat etmek gerekir Eğer şeker sonra katılırsa daha iyi sonuccedil alınır

Muhallebi

Gereccediller (4ndash6 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

80 g pirinccedil unu

1 paket vanilya

İstenildiği kadar tarccedilın

Hazırlanması

Pirinccedil unu ve şeker bir tencereye konulur Bir su bardağı suumlt ile iyice

ezilir Suumltuumln tamamı eklenir Orta ateşte karıştırılarak 10ndash15 dakika

pişirilir Koyulaşınca ocaktan indirilir Vanilya eklenir Sıcakken kacircselere

boşaltılır Soğuyunca uumlzerine tarccedilın serpilerek servis yapılır

Aşağıdaki youmlntemlerle de hazırlanabilir

14

Muhallebi pişirilirken iccediline 2ndash3 adet damla sakızı ezilip konulursa sakızlı muhallebi adını alır

Muhallebi yapılırken ccedilekilmiş yeşil fıstık katılırsa fıstıklı muhallebi adını alır

Muhallebi piştikten sonra ıslatılmış bir tepsiye doumlkuumlluumlp soğuduktan sonra

uumlzerine yarım su bardağı su gezdirip dolapta iyice katılaştıktan sonra

kesilip oumlzel şekerli su doumlkuumlluumlp suyu ile servisi yapılırsa su muhallebisi

adını alır Bazı youmlrelerde şekerli su yerine pekmez doumlkuumllerek de servisi

yapılır

Suumltuumln iccediline taze meyve puumlreleri katılarak meyveli muhallebi yapmak

muumlmkuumlnduumlr

Muhallebi pişirilirken şekeri ccedilok az konulup piştikten sonra soğutulup

servisi yapılırken uumlzerine pudra şekeri serpilirse şekersiz muhallebi adını alır

Yaz aylarında dondurma ile servisi yapılabilir

Yine muhallebinin uumlzerine tanesi bol reccedilel konularak servis yapılabilir

162 Suumltlaccedil

Resim 17 Suumltlaccedil Resim 18 Fırın suumltlaccedil

Suumltlaccedil Tuumlrk mutfağında iki şekilde yer alır Birisi (Resim 17) klasik tencerede pişen

şekli diğeri de (Resim 18) fırın suumltlaccediltır Fırın suumltlaccedil yapmak iccedilin suumltlaccedil pişirildikten sonra

ısıya dayanıklı kaplara doumlkuumlluumlr Bir miktar ayrılan suumltlacın iccediline yumurta sarısı eklenerek

karıştırılır Kapların uumlzerine paylaştırılır Fırında kızartılarak hazırlanır

Suumltlaccedil yapımı ccedilok kolay bir tatlı gibi goumlruumlnse de oumlnemli ayrıntılarla iyi bir suumltlaccedil

hazırlanabilir Evlerde yapılan suumltlaccedil suumlt pirinccedil ve şekerden oluşur Suumltuumln iccediline oumllccediluumlluuml pirinccedil

katılır Ocağa konulur Kısık ateşte pirinccediller yumuşayana kadar karıştırılarak pişirilir Şekeri

atılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır Ilıkken ya da soğuyunca servis yapılır

Ticari mutfaklarda ise pirinccedil su ile biraz pişirilir Kaynayan suumlte eklenir Nişasta ile

kıvama getirilir Şeker eklenerek pişmesi tamamlanır Pirinccedil miktarı evde yapılanlardan

azdır

15

İyi bir suumltlaccedil yapmak iccedilin

Suumltuumln taze ve yağlı olması gerekir

Pişirme işlemi kısık ateşte yapılmalıdır

Pişirme sırasında karıştırılmalıdır

Pirinccedil miktarı iyi ayarlanmalıdır

Şekeri ocaktan inmesine yakın atılmalıdır

Gereccediller

1 litre suumlt

250 g toz şeker

90 g pirinccedil

15 g nişasta

200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)

10 g tarccedilın

Hazırlanması

Pirinccedil ayıklanıp yıkandıktan sonra tencereye konulur Su ile

yumuşayıncaya kadar haşlanır

Suumlt eklenerek 10 dakika pişirilir

Şeker eklenir ve karıştırılarak eritilir

Nişasta suumltle karıştırılır Suumltluuml pirinccedilli karışıma eklenir

Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indirilir

Fırında suumltlaccedil yapmak istenirse nişastalı suumltluuml karışımdan bir miktar

alınarak iki yumurta sarısı eklenerek ccedilırpılır

Suumltlaca eklenir

Pişirme işleminden sonra ısıya dayanıklı kaplara konur

İccedilinde su bulunan tepsilere dizilir

Fırında uumlzeri kızarıncaya kadar bekletilir Kızarma işleminin daha ccedilabuk

olması istenirse fırının sıcaklığı uumlstten verilmelidir

16

163 Keşkuumll

Resim 19 Keşkuumll

Eski yemek kitaplarında ldquokeşkuumll-uuml fukarardquo diye isimlendirilen tatlının adı guumlnuumlmuumlzde

keşkuumll olarak bilinmektedir Keşkuumll-uuml fukara denilmesinin sebebi fakir yemeği olduğu iccedilin

değildir Tam tersine keşkuumll iccediline konulan badem Antep fıstığı ceviz Hindistan cevizi

nedeniyle diğer suumltluuml tatlılara goumlre maliyeti yuumlksek bir tatlıdır Adının şoumlyle bir hikacircyesi

vardır Keşkuumll adını Hindistan cevizinden almıştır Eskiden dilenciler Hindistan cevizinin

kabuğundan yapılan kacircselerle dilenirlermiş Bu kacircsenin adının da keşkuumll olduğu soumlylenir

Keşkuumll (Resim 19) en eski suumltluuml tatlılardan biridir Eski ccedilağlarda sulu yiyecekleri

koyulaştırmak iccedilin ekmek kullanılmış Daha sonraları ekmeğin yerini ezilmiş cevizgiller

almış Keşkuumll de suumltuumln koyulaştırılması iccedilin ezilmiş cevizgillerin şekerle birlikte suumlte

karıştırılmasıyla yapılmaya başlanmış Oumlnceleri renginin beyaz olması iccedilin ezilmiş badem

şeker ve suumlt kullanılarak hazırlanmış sonradan badem yerine suumlbye kullanılmış guumlnuumlmuumlzde

ise koyulaştırma işlemi nişasta ile yapılmaktadır

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

Hazırlanışı

Badem ve Hindistan cevizi karıştırılarak uumlzerine az miktarda suumlt eklenir

ve mutfak robotunda ccedilekilir

17

Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır

Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım

eklenir

Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir

Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır

Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır

164 Kazandibi

Resim 110 Kazandibi

Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin

dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye

doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise

tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında

dipteki şekerin yanması sağlanır

Kazandibi hazırlanırken

Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca

mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir

Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek

pişirilmesi gerekir

Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir

Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre

tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir

İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir

Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde

sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir

18

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu

Rendesi

Hazırlanması

Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur

Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır

Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan

alınır

Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur

Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir

165 Tavukgoumlğsuuml

Resim 111 Tavukgoumlğsuuml

Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece

Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve

pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp

ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen

tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr

19

Hazırlarken ve pişirirken

Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına

Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına

Kıvamını iyi ayarlamaya

Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

Hazırlanışı

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine

daha kolay ayrılacaktır

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz

Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip

ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile

bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız

17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir

Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca

kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir

Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa

şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir

Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece

pişerken taşması oumlnlenmiş olur

Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir

20

18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır

Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır

Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları

(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır

Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir

19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta

guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine

rastlanır

Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek

servis yapılır

Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve

suumlslenerek servis yapılır

Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)

serpilir

Resim 112 Tarccedilınla servis

21

Resim 113 Kuru yemişlerle servis

Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file

hacirclinde kullanılır

Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis

Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine

goumlre suumlslemede kullanılabilir

22

Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi

Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir

Resim 116 Karamelize şekerle servis

23

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız

Gereccediller (4ndash6 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

80 g pirinccedil unu

1 paket vanilya

İstenildiği kadar tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz

Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz

Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat

ediniz

Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz

Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika

pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz

Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak

eritiniz

Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa

olduğu iccedilin şekeri en başta da

ekleyebilirsiniz

Ocaktan indiriniz Vanilya

ekleyiniz

Renginin kıvamının ve tadının istenilen

oumlzellikte olmasına dikkat ediniz

Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

24

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

250 g toz şeker

90 g pirinccedil

15 g nişasta

200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)

10 g tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye

koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar

haşlayınız

Yıkarken nişastasının gitmesine

dikkat ediniz

Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız

Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz

Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz

Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli

karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz

Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker

karamelize olur unutmayınız

Sıcakken kacircselere boşaltınız

Suumlslemek iccedilin soğumasını

bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

25

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Badem ve Hindistan cevizini

karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt

ekleyiniz ve mutfak robotunda

ccedilekiniz

Suumlt ekleyerek bademin daha kolay

ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline

gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz

olmasını sağlar unutmayınız

Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu

koyarak karıştırınız

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek

karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Bademli karışımı ekleyiniz

Koyulaşana kadar karıştırarak

pişiriniz

Pişerken karıştırmak şekerin karamelize

olmasını engeller

Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan

alınız

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan

kacircselere boşaltınız

Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması

kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz

Soğuyunca suumlsleyerek servis

yapınız

Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk

uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

26

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz

Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10

dakika kaynatınız

Isının yuumlksek olmamasına ve topak

olmamasına dikkat ediniz

Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız

Bir kere kaynatıp ocaktan alınız

Şekerin karamelize olmamasına

dikkat ediniz

Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine

hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz

Pudra şekerinin her tarafa eşit

dağılmış olmasına dikkat ediniz

Muhallebiyi doumlkerken şekerleri

kaydırmayınız

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin

dibinin yanmasını sağlayınız

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını

batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak

iccedilin 5-6 saat bekleyiniz

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Soğuk suya batırmak tatlının

tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin

oumlnemlidir unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

27

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk

suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha

kolay ayrılacaktır)

Tavuk tadının olmaması ve liflerin

parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek

oumlnemlidir unutmayınız

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri

koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Pişerken dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye

ekleyerek karıştırmaya devam ediniz

Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız

Kıvamına dikkat ediniz

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş

dakika kadar ccedilırpınız

Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra

dilimleyerek servis yapınız

Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk

uyumuna goumlre suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

28

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet

kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol

ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz

29

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır

A) Suumlbye

B) Pirinccedil unu

C) Nişasta

D) Hepsi

2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Kazandibi

B) Suumltlaccedil

C) Guumlllaccedil

D) Muhallebi

3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Tavukgoumlğsuuml

B) Suumltlaccedil

C) Muhallebi

D) Guumlllaccedil

4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır

A) Antep fıstığı

B) Hindistan cevizi

C) Badem

D) Fındık

5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden

hangisidir

A) Tarccedilın

B) Karabiber

C) Nane

D) Kekik

Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır

7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır

8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır

9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir

10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

30

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli

suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR

21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri

Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler

genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema

eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir

Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı

tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda

zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir

Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller

kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika

mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru

uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız

mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu

ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır

Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine

rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

AMACcedil

ARAŞTIRMA

31

Resim 21 Servise hazır krem karamel

211 Krem Karamel

Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem

ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln

Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde

pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

Hazırlanması

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel

yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel

kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon

kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave

ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra

kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz

32

Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters

ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız

Krem karamel hazırlarken

Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa

rengi accedilık olur

Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur

Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir

Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya

batırılabilir

Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan

ccedilıkarılması

Resim 24 Servis edilmesi

212 Sufle

Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler

tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve

beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece

civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha

kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir

En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir

Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır

Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler

tekniğine uygun ilave edilir

33

İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur

hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri

kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir

Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb

Ccedilikolatalı sufle

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolata

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

Hazırlanışı

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma

yediriniz

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile

yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz

Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz

bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız

Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına

almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla

karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk

oluncaya kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz

34

Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri

yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen

oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun

olacaktır

Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız

kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte

kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız

Sufleniz soumlner

Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya

kaymakla sıcak servis yapınız

Resim 25 Ccedilikolata sufle

Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle

35

213 Diğerleri

Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı

duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde

ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir

Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml

tatlı tarifi verilmiştir

Napoli usuluuml blanmanj

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 lt suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

Hazırlanışı

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir

tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki

karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından

nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız

Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını

ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda

boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak

beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4

dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek

buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını

gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis

yapınız

Sakızlı pasta

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

36

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

Hazırlanışı

Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine

kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler

her tarafı eşit olacak şekilde yayılır

Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır

Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması

sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar

pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek

karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit

kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca

aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında

birkaccedil saat bekletilir

Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına

alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)

Resim 27 Sakızlı pasta

22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su

buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar

Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner

Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak

kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır

37

Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede

olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum

hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur

Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur

Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160

derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir

Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır

Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten

geccedilirilmelidir

23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır

Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır

Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır

Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır

24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner

Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir

Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel

38

Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri

kullanılabilir

Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel

Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir

Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle

Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir

Resim 211 Pudra şekerli sufle

39

25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama

Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan

mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren

suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir

Panna cotta

Malzemeler

400 ml krema

200 ml suumlt

40 g şeker

Bir tutam tuz

120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)

3 adet yaprak jelatin

Hazırlanışı

Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz

Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta

ısıda karıştırarak pişiriniz

Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak

ccedilikolataların erimesini sağlayınız

Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının

sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız

Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz

Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının

dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız

Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 212 Panna cotta

Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve

konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız

araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi

deneyiniz

40

UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa

ayarlayınız

Krem karamel kaplarını boş olarak

ısınmakta olan fırına koyunuz

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile

kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak

oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem

karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını

bekleyiniz

Şekeri az karamelleştirirseniz

karamelin rengi kahverengi olmaz

sarı olur unutmayınız

Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen

goumlsteriniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel

yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan

kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir

kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş

karıştırarak ilave ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine

devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel

kalıplarına paylaştırınız

Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve

uzun suumlre yaparsanız tatlınız

piştiğinde istenmeyen goumlzenekler

oluşur unutmayınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar

sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye

diziniz

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan

ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz

Tepsideki su biterse kaynar su

ekleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

41

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8

saat buzdolabında bekletiniz

Donduğundan emin olduğunuz krem

karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz

Krem karamelleri dolaba koyarken

uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu

sinerek tatlının tadı bozulur

unutmayınız

İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme iccedilin dondurma taze

meyveler renkli soslar vb

kullanabilirsiniz

42

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolat

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye

ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta

ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını

eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız

suumltuuml bu karışıma yediriniz

Unun yanmamasına dikkat

adiniz

Suumltuuml eklerken topak

olmamasına dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

43

Ccedilikolatanızı rendeleyerek

hazırlayınız Bu işlem iccedilin

tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası

kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda

soğumaya bırakınız

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin

veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker

serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da

kullanabilirsiniz

Oda sıcaklığındaki yumurtaların

sarısını ve aklarını birbirinden

ayırınız

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı

ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile

oumlnce akları bir fiske tuz ilave

ederek katı koumlpuumlk oluncaya

kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle

ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen

goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz)

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu

karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını

ilave ediniz

Vanilya veya limon kabuğu

rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla

karıştırmadan karışıma kaşık

kaşık ilave ediniz

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha

buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini

daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)

kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda

yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın

istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle

ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır

unutmayınız

Yeterince karıştırıp homojen

hacircle getirdiğiniz karışımı

yağladığınız kalıplara iki

parmak eksik gelecek şekilde

doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına

koyarak buumlyuumlk fırınlarda

yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk

fırınlarda 160-170 degCrsquode 35

dakikada pişirebilirsiniz

Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında

kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada

fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner

unutmayınız

Pişen suflenizin uumlzerine pudra

şeker serpip krema dondurma

veya kaymakla sıcak servis

yapınız

Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi

ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis

yapmalısınız

44

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 l suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri

yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım

kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir

kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız

Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir

taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika

kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Nişastayı ılıklaştırmadan

kaynar suumlte eklerseniz

nişasta taşlaşır ve tatlının

kıvamı bozulur

unutmayınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye

vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem

esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek

esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Muhallebileri ılık tutmak

iccedilin benmari

kullanabilirsiniz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz

Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı

sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz

Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup

duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Kalıpları su ile

nemlendirmeniz tatlının

kalıptan kolay ccedilıkmasını

sağlayacaktır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp

kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz

Tatlının kenarlarını

gevşetmek iccedilin parmak

ucuyla hafifccedile bastırınız

Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız

Tatlıyı suumlslerken renk

uyumuna dikkat ediniz

Ters ccedilevrildiğinde beyaz

muhallebi en uumlstte

kalacaktır unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

45

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun

hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un

hacircline getiriniz

Fırın tepsisine kenarlarından taşacak

şekilde aluumlminyum folyo seriniz

Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit

olacak şekilde yayınız

Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit

dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı

kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln

saramaz ve dilimleyemezsiniz

Bir tencerede unu ve yağı renk

değiştirmeden kavurunuz Ocaktan

alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz

Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak

koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca

sakız ekleyiniz

İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek

karıştırıp ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak

olmamasını sağlayınız

Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha

ccedilabuk erir

İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin

uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız

Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin

kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi

kayarsa muhallebi folyoya yapışır

unutmayınız

Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız

İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta

kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız

Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz

Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin

kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız

Tatlının dışına sarınız

Zaman varsa bir gece buzdolabında

beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman folyodan

ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına

alınız Suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve

lezzet uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

46

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

47

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden

hangisidir

A) Kremler

B) Sufleler

C) Kuplar

D) Dondurmalar

2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak

verilmiştir

A) Suumlt şeker un

B) Suumlt şeker kakao

C) Suumlt şeker yumurta

D) Suumlt şeker nişasta

3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan

malzemeler doğru olarak verilmiştir

A) Un ve yumurta

B) Suumlt yumurta ve şeker

C) Su un ve şeker

D) Suumlt kakao ve yumurta

4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru

olarak verilmiştir

A) Suumltuumln bayat olması

B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması

C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması

D) Toz şeker kullanılması

5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken

noktalardandır

A) Yumurtanın taze olması gerekir

B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir

C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir

D) Hepsi

6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir

A) Mayonez

B) Pudra şekeri

C) Kaymak

D) Dondurma

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

48

7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır

A) Toprak kaplar

B) Cam kaplar

C) Porselen kaplar

D) Hepsi

DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

49

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak

yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz

ARAŞTIRMA

Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini

araştırınız

3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml

TATLILAR

Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta

31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması

Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik

youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak

dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak

iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

AMACcedil

ARAŞTIRMA

50

yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda

(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir

Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin

311 Krem Bavaruva

Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok

farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de

kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya

ccedilıkmıştır

Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin

şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır

İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin

genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu

da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta

sarısı kullanmak gerekir

Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile

hazırlanır

Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata

parccedilaları kullanılabilir

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

51

Hazırlanışı

Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba

ccedilıkarınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten

alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız

NOT

Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları

kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis

yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde

birkaccedil dakika bekletebilirsiniz

Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de

ccedilalışabilirsiniz

Resim 35 Krem bavaruva

312 Parfe

Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla

parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri

farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan

sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar

genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır

52

Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe

ccedilikolatalı parfe vb

Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı

sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden

ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden

karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur

Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre

bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır

Resim 36 Ccedililekli parfe

Resim 37 Ccedilikolatalı parfe

53

Vanilyalı parfe

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurtanın sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

Hazırlanışı

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini

kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma

kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat

dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 38 Meyveli parfe

313 Ccedilikolatalı Muss

Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem

şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt

olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek

dondurulur

Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve

biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice

donduktan sonra dilimlenerek servis edilir

Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss

kahveli muss vb

54

Beyaz ccedilikolatalı muss

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

Hazırlanışı

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı

ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin

tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek

servis yapınız

55

Resim 39 Kupta muss servisi

32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar

Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması

gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak

uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı

olmaz

Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak

bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur

Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek

yumuşatılması gerekir

Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak

kolaylaşır

33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir

Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra

şekeri serpilebilir

56

Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva

Meyve dilimleri ile suumlslenebilir

Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe

Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir

Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss

57

Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir

Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe

34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve

restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her

aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında

ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir

Ccedilikolata muslu ve bademli kek

Gereccediller

50 g bitter ccedilikolata

200 g marzipan

1 su bardağı suumlt

1 su bardağı un

2 adet yumurta

frac12 su bardağı şeker

Mus iccedilin

15 g sade ccedilikolata

50 g tereyağı

2 adet yumurta

2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml

Uumlzeri iccedilin

1 paket ccedilikolata sos

25 bardak suumlt

200 g file (yaprak) badem

58

Hazırlanışı

Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine

yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş

ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş

yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile

ccedilalışabilirsiniz)

Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip

iyice karıştırınız

Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek

ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru

kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz

Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli

karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı

bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz

Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek

duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat

bekletiniz

Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine

doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle

kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz

İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem

tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri

satan yerlerde hazır olarak bulunur

Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama

faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca

yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte

seccediltiklerinizi deneyiniz

59

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Jelatini buzlu suda bir saat

beklettikten sonra susuz olarak bir

kaba ccedilıkarınız

Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar

unutmayınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta

sarısı ve jelatini bir tencereye

koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli

karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan

ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak

soğutunuz

Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln

bozulur)

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar

hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave

ediniz

Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda

ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla

karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)

unutmayınız

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma

yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak

buzdolabında soğutunuz

Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)

kullanılmalıdır unutmayınız

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek

servis yapınız

Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

60

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurta sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker

ve vanilyayı karıştırarak benmari

youmlntemini kullanarak ccedilırpınız

Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir

Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız

yumurta pişebilir Bu nedenle benmari

youmlntemi ile ccedilalışınız

Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak

kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız

Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı

ile yediriniz

Parfe kalıbına boşaltınız

Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat

ediniz

Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dışarıya

alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk

meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

61

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız

Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını

streccedil filmle sarınız

Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız

zamandan ve enerjiden

kazanmanızı sağlar unutmayınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice

ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam

ediniz

Ccedilikolatayı eritirken iccediline su

kaccedilmamasına dikkat ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtınız

Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz

Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Jelatinin iyice eridiğinden emin

olunuz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı

karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar

ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz

ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme

şekillerini araştırınız

Tabak suumlsleme şekillerinden birini

uygulayabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

62

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına

uygun yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

63

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen

bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız

1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar

2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir

3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır

4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır

5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır

6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz

7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır

8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir

9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir

10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

64

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve

sorbeleri hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini

araştırınız

İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln

oumlzelliklerini araştırınız

Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız

4 DONDURMA VE SORBELER

Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar

Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya

geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir

Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal

ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya

doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır

En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru

Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu

karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman

krala sunulurmuş

Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme

ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime

uğradığı bir gerccedilektir

Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince

tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır

Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml

tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

AMACcedil

ARAŞTIRMA

65

Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara

dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile

kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir

Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker

ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz

yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli

yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların

temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar

olarak yaz aylarında tuumlketilir

Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak

uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr

Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi

dondurmardquo yapılabilmektedir

Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı

boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği

ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir

olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir

Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa

da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir

41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları

Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri

iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce

mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein

kaybına neden olur

Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin

dondurmanın kalorisini de arttırmış olur

Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer

gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb

42 Dondurma ve Ccedileşitleri

Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan

indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az

bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma

şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme

dondurmasırdquo dır

66

Resim 41 Karsambaccedil

Resim 42 Maraş doumlvme dondurması

Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında

kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı

dondurma fıstıklı dondurma vb

Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin

değeri de azalır

Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan

bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında

eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur

Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır

Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi

dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir

67

Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su

buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan

yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur

Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır

Yumurta ile

Salep ile Nişasta ile Krema ile

Resim 43 Vanilyalı dondurma

421 Vanilyalı Dondurma

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

Hazırlanışı

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve

karıştırmazsanız yumurta pişer

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika

pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz

Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz

68

Resim 44 Kakaolu dondurma

422 Kakaolu Dondurma

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

1 paket vanilin

Hazırlanışı

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin

birbirine tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup

soğumasını bekleyiniz

Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz

69

Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları

423 Meyveli Dondurma

Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar

Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)

Kurutulmuş meyvelerle

Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle

Tek ccedileşit meyveyle

Birkaccedil ccedileşit meyveyle

Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

Hazırlanışı

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir

kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız

Dibini tutmamasına dikkat ediniz

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma

yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine

ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara

yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız

70

Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe

43 Sorbelerin Oumlzellikleri

Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur

Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze

(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine

likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir

Limonlu sorbe

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

Hazırlanışı

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını

almadan soyunuz

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp

ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz

İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba

alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz

71

44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek

Noktalar

Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır

Sorbeler karıştırılmadan dondurulur

Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır

Servis kapları soğutulmalıdır

Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir

Kullanılan araccedillar steril olmalıdır

Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz

Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi

45 Servisini Yapma

Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır

Kuplarda dondurma servisi

Resim 48 Kupta dondurma servisi

72

Kacircğıt helva ile servis

Resim 49 Kacircğıt helva ile servis

Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur

Resim 410 Mangolu sorbe

73

Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır

Resim 411 Kızarmış dondurma

Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır

Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi

74

Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır

Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi

46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama

Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup

bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları

meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri

peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir

Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan

yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri

renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis

yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir

Resim 414 Kup jak

75

Resim 415 Peş melba

Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen

Kasata napoliten

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı 1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

76

Hazırlanışı

Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi

karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı

ekleyiniz

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp

tekrar derin dondurucuya koyunuz

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin

dondurucuya koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın

uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay

ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

77

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım

kaynatınız

Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı

unutmayınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-

3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız

yumurta pişer unutmayınız

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak

kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice

soğutunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak

derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat

dondurunuz

Varsa dondurma makinesinde

ccedilevirerek dondurunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

78

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip

ccedilırpmaya devam ediniz

İccedilinde topak kalmamasına dikkat

etmelisiniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml

azar azar katarak malzemelerin birbirine

tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte

pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı

kalmaması iccedilin pişirmek gerekir

unutmayınız

Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir

Aksi takdirde yumurta pişer

unutmayınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar

aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba

alınız ve buzdolabına koyup soğumasını

bekleyiniz

Sıcak malzemeler buzdolabına

konulmaz unutmayınız

Tamamen soğuduğundan emin

olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte

bir ccedilıkarıp karıştırınız

Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin

oluşmasını engeller unutmayınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta

bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye

oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

79

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz

Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine

sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk

ateşte iyice ccedilırpınız

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız

Dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz

Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan

sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra

şekeri serpip marine ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde

bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve

gofretle suumlsleyerek servis yapınız

Hazırladığınız meyveleri

dondurmanın iccediline de

karıştırabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

80

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde

iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz

Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin

tadını acılaştırır unutmayınız

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım

kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma

suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin

dondurucuya girebilecek bir kaba alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice

dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz

gibi suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

81

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı

1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve

vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek

soğutunuz

Kasata kalıbını derin dondurucuya

koyunuz Boumlylece dondurmanın

kalıba kolay yapışmasını

sağlarsınız

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı

karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya

oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da

bademleri en son olarak da ccedilırpılmış

kremayı ekleyiniz

Ccedilırparsanız yumurtayı

soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm

kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin

dondurucuya koyunuz

Dondurma kalıbın şekline goumlre

sıvanmalıdır Her tarafı eşit

kalınlıkta olmalıdır unutmayınız

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile

aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya

koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan

boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya

koyunuz

Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır

unutmayınız

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp

ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını

hafifccedile sıcak suya tutunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

82

KONTROL LİSTESİ

DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

83

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml

yazınız

1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir

2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır

3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır

4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini

arttırır

5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar

6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır

7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek

zenginleştirilir

8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır

9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir

10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru

yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

84

MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME

Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Kişisel Hijyen

1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi

2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml

3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı

4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı

Araccedil Gereccedil Seccedilimi

5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı

6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı

İşlem Basamakları

7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı

8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı

9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı

Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi

10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi

11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi

12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz

MODUumlL DEĞERLENDİRME

85

CEVAP ANAHTARLARI

OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 A

3 C

4 B

5 A

6 Y

7 D

8 D

9 Y

10 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI

1 A

2 C

3 B

4 C

5 D

6 A

7 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 Y

3 D

4 D

5 D

6 Y

7 D

8 Y

9 Y

10 Y

CEVAP ANAHTARLARI

86

OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 İtalya

2 buzlu iccedilecek

3 şerbettir

4 yumurta

5 karsambaccedil

6 krema

7 likoumlr

8 soğuk

9 kuumllahta

10 kup

87

KAYNAKCcedilA

ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler

Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009

Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979

ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000

Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık

İstanbul 2009

KAYNAKCcedilA

Page 10: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ

10

İnsanlar doğdukları andan itibaren tuumlm besin ihtiyaccedillarını anne suumltuuml ile karşılar Yıllar

geccediltikccedile anne suumltuumlnuumln yerini inek suumltuuml alır Daha sonraları ise insanlar suumlt iccedilmek yerine

suumltluuml tatlıları yemeği tercih eder Boumlylece vuumlcudun ihtiyacı olan besin oumlgelerinin bir kısmı

karşılanmış olur Oumlzellikle protein ve kalsiyum ihtiyacının buumlyuumlk boumlluumlmuuml suumlt ve uumlruumlnleri ile

karşılanır

13 Suumltluuml Tatlıların Yapımında Kullanılan Gereccediller

Resim 12 Suumlt yumurta

Resim 13 Şeker kuru yemişler

11

Resim 14 Tarccedilın kuru meyveler

Suumltluuml tatlıların hazırlanmasında ana malzeme olarak suumlt kullanılır (Resim 12) Suumltuumln

taze sulandırılmamış ve mikroplardan arınmış olması oumlnemlidir Pastane ve oteller ccediliğ suumlt

kullanmaz Sterilize edilmiş kutu suumltleri kullanılır Tam yağlı suumltler tatlının daha lezzetli

olmasını sağlar Fakat kalori değerini yuumlkseltir Bu nedenle diyet mutfaklarında yarım yağlı

ve yağsız suumltler kullanılır

Suumltuuml koyulaştırmak iccedilin eskiden suumlbye hazırlanırdı Guumlnuumlmuumlzde suumlbyenin yerini pirinccedil

unu buğday unu nişasta yumurta gibi malzemeler almıştır Oumlzellikle yumurta sarısı

koyulaştırıcı olarak kullanılır Bazı tariflerde yumurta buumltuumln olarak kullanılmıştır

Guumlnuumlmuumlzde likit yumurta kullanımı yaygındır Likit yumurta buumltuumln ak ve sarı olarak ayrı

ayrı satılır Bu ticari mutfaklarda kullanım kolaylığı sağlar ve reccediletelerde yumurta miktarı

gram olarak belirtilir Suumltluuml tatlılarda Tuumlrk mutfağından ziyade yabancı mutfaklarda yumurta

kullanımına rastlanır

Eskiden tatlandırıcı olarak bal pekmez meyve kuruları (Resim 14) kullanılırken

guumlnuumlmuumlzde şeker ccedileşitleri kullanılmaktadır

Suumltluuml tatlılara lezzet kazandırmak iccedilin fındık fıstık ceviz badem (Resim 13) gibi

malzemeler ve tarccedilın başta olmak uumlzere baharatlar eklenir

Artık marketlerde ve buumlyuumlk alışveriş yerlerinde toz hacircline getirilerek paketlenmiş suumltluuml

tatlılara rastlanır Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp bir taşım kaynatılınca suumltluuml tatlıya

doumlnuumlşuumlr Kullanılması pratik gibi goumlruumlnse de hazır olanlar hem lezzet accedilısından hem de

iccedilinde bulunan katkı maddeleri accedilısından kullanılmamalıdır

12

14 Suumlbyenin Tanımı ve Oumlnemi

Resim 15 Suumlbye

Suumlbye oumlğuumltuumllmuumlş pirinccedil veya pirinccedil suumltuuml olarak tanımlanabilir Suumltluuml tatlılarda tatlıyı

koyulaştırarak kıvam sağlamak iccedilin kullanılır Tuumlrkiyersquonin en oumlnemli aşccedilılarından olan Necip

Usta 125 g pirinccedilten yapılan suumlbyenin 1 kg suumltuuml soğuduktan sonra kesilebilecek şekilde

koyulaştıracağını kitaplarında belirtmiştir

Suumlbyenin hazırlanışı zor zahmetli ve uzun zaman aldığı iccedilin guumlnuumlmuumlzde

kullanılmamaktadır Ayrıca guumlnuumlmuumlzde hazır gıda sektoumlruumlnuumln gelişmesi nedeniyle pirinccedil

unu nişasta vb maddeleri bulmak muumlmkuumlnduumlr Artık suumltluuml tatlılarda kıvam sağlamak iccedilin

bulunması ve kullanılması kolay olan nişasta ve pirinccedil unu kullanılıyor

15 Suumlbyenin Hazırlanışı

Kırık pirinccedil ayıklanır 3-4 kez suyu suumlzuumllerek yıkanır

Bir tencerede bol miktarda ılık suyla ıslatılır Bir gece beklenir

Ertesi guumln hiccedil karıştırmadan suyu doumlkuumlluumlr

Bir karıştırıcı (blender) yardımı ile iyice ezilir

Elde edilen madde suumlbyedir (Resim 15)

Kullanılacağı zaman ince bir tuumllbentten ya da ccedilok ince bir suumlzgeccedilten suumlzuumlluumlr

16 Tuumlrk Mutfağına Oumlzguuml Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri

Tuumlrk mutfağına oumlzguuml suumltluuml tatlılar denilince akla ilk gelmesi gerekenler suumltlaccedil

muhallebi ve keşkuumllduumlr Bu uumlccedil tatlı yuumlzyıllardır Tuumlrk mutfağında hazırlanan ccedileşitlerdir

Guumlnuumlmuumlzde pastanelerde ve otellerde ccedilok ccedileşitli suumltluuml tatlılar yapılmaktadır Yeni yapılan

suumltluuml tatlıların bir kısmı suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln değiştirilmesi ile bir kısmı da yabancı

tatlıların Tuumlrk mutfağına uyarlanmasıyla yapılmaya başlanmıştır

13

161 Muhallebi

Resim 16 Muhallebi

Muhallebi suumlt nişasta (klasik şekliyle suumlbye) ve şekerle yapılan en temel suumltluuml tatlıdır

(Resim 16) Tuumlrk mutfağında sakızlı ve fıstıklı olmak uumlzere temelde iki ccedileşidi olsa da

guumlnuumlmuumlzde ccedilok ccedileşitli şekillerde muhallebiler yapılmaktadır Taze meyveler puumlre şeklinde

ya da kuumlccediluumlk doğranarak meyveli muhallebiler de yapılır Muhallebi iccedilinde kullanılan

malzemeye goumlre isimlendirilir Sakızlı muhallebi fıstıklı muhallebi kahveli muhallebi

kakaolu muhallebi vb

Genellikle suumltluuml tatlılarda şeker sonradan eklenir Fakat muhallebide istisnai bir durum

soumlz konusudur Muhallebi yapılırken genellikle suumlt ve şeker kaynatılır İccediline suumlbye ya da

suyla accedilılmış nişasta eklenir Bir taşım kaynatılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır

En klasik servisinde ya tarccedilın eklenir ya da biraz reccedilel tanesi uumlzerine konulur Suumlt ve şekeri

karıştırıp pişirmek beceri gerektirir Bu şekilde pişirirken şekerin karamelize olmamasına

dikkat etmek gerekir Eğer şeker sonra katılırsa daha iyi sonuccedil alınır

Muhallebi

Gereccediller (4ndash6 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

80 g pirinccedil unu

1 paket vanilya

İstenildiği kadar tarccedilın

Hazırlanması

Pirinccedil unu ve şeker bir tencereye konulur Bir su bardağı suumlt ile iyice

ezilir Suumltuumln tamamı eklenir Orta ateşte karıştırılarak 10ndash15 dakika

pişirilir Koyulaşınca ocaktan indirilir Vanilya eklenir Sıcakken kacircselere

boşaltılır Soğuyunca uumlzerine tarccedilın serpilerek servis yapılır

Aşağıdaki youmlntemlerle de hazırlanabilir

14

Muhallebi pişirilirken iccediline 2ndash3 adet damla sakızı ezilip konulursa sakızlı muhallebi adını alır

Muhallebi yapılırken ccedilekilmiş yeşil fıstık katılırsa fıstıklı muhallebi adını alır

Muhallebi piştikten sonra ıslatılmış bir tepsiye doumlkuumlluumlp soğuduktan sonra

uumlzerine yarım su bardağı su gezdirip dolapta iyice katılaştıktan sonra

kesilip oumlzel şekerli su doumlkuumlluumlp suyu ile servisi yapılırsa su muhallebisi

adını alır Bazı youmlrelerde şekerli su yerine pekmez doumlkuumllerek de servisi

yapılır

Suumltuumln iccediline taze meyve puumlreleri katılarak meyveli muhallebi yapmak

muumlmkuumlnduumlr

Muhallebi pişirilirken şekeri ccedilok az konulup piştikten sonra soğutulup

servisi yapılırken uumlzerine pudra şekeri serpilirse şekersiz muhallebi adını alır

Yaz aylarında dondurma ile servisi yapılabilir

Yine muhallebinin uumlzerine tanesi bol reccedilel konularak servis yapılabilir

162 Suumltlaccedil

Resim 17 Suumltlaccedil Resim 18 Fırın suumltlaccedil

Suumltlaccedil Tuumlrk mutfağında iki şekilde yer alır Birisi (Resim 17) klasik tencerede pişen

şekli diğeri de (Resim 18) fırın suumltlaccediltır Fırın suumltlaccedil yapmak iccedilin suumltlaccedil pişirildikten sonra

ısıya dayanıklı kaplara doumlkuumlluumlr Bir miktar ayrılan suumltlacın iccediline yumurta sarısı eklenerek

karıştırılır Kapların uumlzerine paylaştırılır Fırında kızartılarak hazırlanır

Suumltlaccedil yapımı ccedilok kolay bir tatlı gibi goumlruumlnse de oumlnemli ayrıntılarla iyi bir suumltlaccedil

hazırlanabilir Evlerde yapılan suumltlaccedil suumlt pirinccedil ve şekerden oluşur Suumltuumln iccediline oumllccediluumlluuml pirinccedil

katılır Ocağa konulur Kısık ateşte pirinccediller yumuşayana kadar karıştırılarak pişirilir Şekeri

atılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır Ilıkken ya da soğuyunca servis yapılır

Ticari mutfaklarda ise pirinccedil su ile biraz pişirilir Kaynayan suumlte eklenir Nişasta ile

kıvama getirilir Şeker eklenerek pişmesi tamamlanır Pirinccedil miktarı evde yapılanlardan

azdır

15

İyi bir suumltlaccedil yapmak iccedilin

Suumltuumln taze ve yağlı olması gerekir

Pişirme işlemi kısık ateşte yapılmalıdır

Pişirme sırasında karıştırılmalıdır

Pirinccedil miktarı iyi ayarlanmalıdır

Şekeri ocaktan inmesine yakın atılmalıdır

Gereccediller

1 litre suumlt

250 g toz şeker

90 g pirinccedil

15 g nişasta

200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)

10 g tarccedilın

Hazırlanması

Pirinccedil ayıklanıp yıkandıktan sonra tencereye konulur Su ile

yumuşayıncaya kadar haşlanır

Suumlt eklenerek 10 dakika pişirilir

Şeker eklenir ve karıştırılarak eritilir

Nişasta suumltle karıştırılır Suumltluuml pirinccedilli karışıma eklenir

Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indirilir

Fırında suumltlaccedil yapmak istenirse nişastalı suumltluuml karışımdan bir miktar

alınarak iki yumurta sarısı eklenerek ccedilırpılır

Suumltlaca eklenir

Pişirme işleminden sonra ısıya dayanıklı kaplara konur

İccedilinde su bulunan tepsilere dizilir

Fırında uumlzeri kızarıncaya kadar bekletilir Kızarma işleminin daha ccedilabuk

olması istenirse fırının sıcaklığı uumlstten verilmelidir

16

163 Keşkuumll

Resim 19 Keşkuumll

Eski yemek kitaplarında ldquokeşkuumll-uuml fukarardquo diye isimlendirilen tatlının adı guumlnuumlmuumlzde

keşkuumll olarak bilinmektedir Keşkuumll-uuml fukara denilmesinin sebebi fakir yemeği olduğu iccedilin

değildir Tam tersine keşkuumll iccediline konulan badem Antep fıstığı ceviz Hindistan cevizi

nedeniyle diğer suumltluuml tatlılara goumlre maliyeti yuumlksek bir tatlıdır Adının şoumlyle bir hikacircyesi

vardır Keşkuumll adını Hindistan cevizinden almıştır Eskiden dilenciler Hindistan cevizinin

kabuğundan yapılan kacircselerle dilenirlermiş Bu kacircsenin adının da keşkuumll olduğu soumlylenir

Keşkuumll (Resim 19) en eski suumltluuml tatlılardan biridir Eski ccedilağlarda sulu yiyecekleri

koyulaştırmak iccedilin ekmek kullanılmış Daha sonraları ekmeğin yerini ezilmiş cevizgiller

almış Keşkuumll de suumltuumln koyulaştırılması iccedilin ezilmiş cevizgillerin şekerle birlikte suumlte

karıştırılmasıyla yapılmaya başlanmış Oumlnceleri renginin beyaz olması iccedilin ezilmiş badem

şeker ve suumlt kullanılarak hazırlanmış sonradan badem yerine suumlbye kullanılmış guumlnuumlmuumlzde

ise koyulaştırma işlemi nişasta ile yapılmaktadır

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

Hazırlanışı

Badem ve Hindistan cevizi karıştırılarak uumlzerine az miktarda suumlt eklenir

ve mutfak robotunda ccedilekilir

17

Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır

Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım

eklenir

Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir

Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır

Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır

164 Kazandibi

Resim 110 Kazandibi

Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin

dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye

doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise

tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında

dipteki şekerin yanması sağlanır

Kazandibi hazırlanırken

Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca

mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir

Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek

pişirilmesi gerekir

Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir

Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre

tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir

İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir

Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde

sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir

18

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu

Rendesi

Hazırlanması

Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur

Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır

Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan

alınır

Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur

Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir

165 Tavukgoumlğsuuml

Resim 111 Tavukgoumlğsuuml

Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece

Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve

pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp

ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen

tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr

19

Hazırlarken ve pişirirken

Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına

Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına

Kıvamını iyi ayarlamaya

Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

Hazırlanışı

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine

daha kolay ayrılacaktır

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz

Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip

ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile

bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız

17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir

Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca

kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir

Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa

şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir

Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece

pişerken taşması oumlnlenmiş olur

Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir

20

18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır

Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır

Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları

(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır

Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir

19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta

guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine

rastlanır

Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek

servis yapılır

Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve

suumlslenerek servis yapılır

Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)

serpilir

Resim 112 Tarccedilınla servis

21

Resim 113 Kuru yemişlerle servis

Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file

hacirclinde kullanılır

Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis

Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine

goumlre suumlslemede kullanılabilir

22

Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi

Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir

Resim 116 Karamelize şekerle servis

23

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız

Gereccediller (4ndash6 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

80 g pirinccedil unu

1 paket vanilya

İstenildiği kadar tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz

Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz

Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat

ediniz

Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz

Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika

pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz

Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak

eritiniz

Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa

olduğu iccedilin şekeri en başta da

ekleyebilirsiniz

Ocaktan indiriniz Vanilya

ekleyiniz

Renginin kıvamının ve tadının istenilen

oumlzellikte olmasına dikkat ediniz

Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

24

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

250 g toz şeker

90 g pirinccedil

15 g nişasta

200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)

10 g tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye

koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar

haşlayınız

Yıkarken nişastasının gitmesine

dikkat ediniz

Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız

Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz

Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz

Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli

karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz

Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker

karamelize olur unutmayınız

Sıcakken kacircselere boşaltınız

Suumlslemek iccedilin soğumasını

bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

25

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Badem ve Hindistan cevizini

karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt

ekleyiniz ve mutfak robotunda

ccedilekiniz

Suumlt ekleyerek bademin daha kolay

ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline

gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz

olmasını sağlar unutmayınız

Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu

koyarak karıştırınız

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek

karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Bademli karışımı ekleyiniz

Koyulaşana kadar karıştırarak

pişiriniz

Pişerken karıştırmak şekerin karamelize

olmasını engeller

Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan

alınız

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan

kacircselere boşaltınız

Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması

kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz

Soğuyunca suumlsleyerek servis

yapınız

Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk

uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

26

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz

Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10

dakika kaynatınız

Isının yuumlksek olmamasına ve topak

olmamasına dikkat ediniz

Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız

Bir kere kaynatıp ocaktan alınız

Şekerin karamelize olmamasına

dikkat ediniz

Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine

hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz

Pudra şekerinin her tarafa eşit

dağılmış olmasına dikkat ediniz

Muhallebiyi doumlkerken şekerleri

kaydırmayınız

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin

dibinin yanmasını sağlayınız

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını

batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak

iccedilin 5-6 saat bekleyiniz

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Soğuk suya batırmak tatlının

tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin

oumlnemlidir unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

27

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk

suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha

kolay ayrılacaktır)

Tavuk tadının olmaması ve liflerin

parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek

oumlnemlidir unutmayınız

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri

koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Pişerken dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye

ekleyerek karıştırmaya devam ediniz

Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız

Kıvamına dikkat ediniz

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş

dakika kadar ccedilırpınız

Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra

dilimleyerek servis yapınız

Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk

uyumuna goumlre suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

28

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet

kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol

ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz

29

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır

A) Suumlbye

B) Pirinccedil unu

C) Nişasta

D) Hepsi

2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Kazandibi

B) Suumltlaccedil

C) Guumlllaccedil

D) Muhallebi

3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Tavukgoumlğsuuml

B) Suumltlaccedil

C) Muhallebi

D) Guumlllaccedil

4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır

A) Antep fıstığı

B) Hindistan cevizi

C) Badem

D) Fındık

5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden

hangisidir

A) Tarccedilın

B) Karabiber

C) Nane

D) Kekik

Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır

7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır

8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır

9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir

10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

30

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli

suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR

21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri

Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler

genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema

eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir

Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı

tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda

zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir

Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller

kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika

mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru

uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız

mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu

ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır

Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine

rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

AMACcedil

ARAŞTIRMA

31

Resim 21 Servise hazır krem karamel

211 Krem Karamel

Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem

ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln

Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde

pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

Hazırlanması

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel

yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel

kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon

kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave

ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra

kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz

32

Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters

ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız

Krem karamel hazırlarken

Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa

rengi accedilık olur

Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur

Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir

Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya

batırılabilir

Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan

ccedilıkarılması

Resim 24 Servis edilmesi

212 Sufle

Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler

tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve

beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece

civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha

kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir

En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir

Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır

Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler

tekniğine uygun ilave edilir

33

İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur

hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri

kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir

Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb

Ccedilikolatalı sufle

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolata

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

Hazırlanışı

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma

yediriniz

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile

yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz

Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz

bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız

Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına

almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla

karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk

oluncaya kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz

34

Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri

yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen

oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun

olacaktır

Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız

kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte

kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız

Sufleniz soumlner

Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya

kaymakla sıcak servis yapınız

Resim 25 Ccedilikolata sufle

Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle

35

213 Diğerleri

Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı

duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde

ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir

Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml

tatlı tarifi verilmiştir

Napoli usuluuml blanmanj

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 lt suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

Hazırlanışı

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir

tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki

karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından

nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız

Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını

ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda

boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak

beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4

dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek

buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını

gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis

yapınız

Sakızlı pasta

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

36

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

Hazırlanışı

Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine

kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler

her tarafı eşit olacak şekilde yayılır

Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır

Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması

sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar

pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek

karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit

kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca

aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında

birkaccedil saat bekletilir

Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına

alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)

Resim 27 Sakızlı pasta

22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su

buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar

Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner

Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak

kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır

37

Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede

olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum

hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur

Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur

Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160

derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir

Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır

Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten

geccedilirilmelidir

23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır

Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır

Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır

Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır

24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner

Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir

Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel

38

Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri

kullanılabilir

Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel

Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir

Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle

Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir

Resim 211 Pudra şekerli sufle

39

25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama

Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan

mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren

suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir

Panna cotta

Malzemeler

400 ml krema

200 ml suumlt

40 g şeker

Bir tutam tuz

120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)

3 adet yaprak jelatin

Hazırlanışı

Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz

Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta

ısıda karıştırarak pişiriniz

Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak

ccedilikolataların erimesini sağlayınız

Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının

sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız

Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz

Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının

dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız

Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 212 Panna cotta

Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve

konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız

araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi

deneyiniz

40

UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa

ayarlayınız

Krem karamel kaplarını boş olarak

ısınmakta olan fırına koyunuz

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile

kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak

oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem

karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını

bekleyiniz

Şekeri az karamelleştirirseniz

karamelin rengi kahverengi olmaz

sarı olur unutmayınız

Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen

goumlsteriniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel

yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan

kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir

kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş

karıştırarak ilave ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine

devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel

kalıplarına paylaştırınız

Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve

uzun suumlre yaparsanız tatlınız

piştiğinde istenmeyen goumlzenekler

oluşur unutmayınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar

sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye

diziniz

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan

ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz

Tepsideki su biterse kaynar su

ekleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

41

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8

saat buzdolabında bekletiniz

Donduğundan emin olduğunuz krem

karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz

Krem karamelleri dolaba koyarken

uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu

sinerek tatlının tadı bozulur

unutmayınız

İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme iccedilin dondurma taze

meyveler renkli soslar vb

kullanabilirsiniz

42

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolat

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye

ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta

ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını

eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız

suumltuuml bu karışıma yediriniz

Unun yanmamasına dikkat

adiniz

Suumltuuml eklerken topak

olmamasına dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

43

Ccedilikolatanızı rendeleyerek

hazırlayınız Bu işlem iccedilin

tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası

kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda

soğumaya bırakınız

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin

veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker

serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da

kullanabilirsiniz

Oda sıcaklığındaki yumurtaların

sarısını ve aklarını birbirinden

ayırınız

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı

ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile

oumlnce akları bir fiske tuz ilave

ederek katı koumlpuumlk oluncaya

kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle

ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen

goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz)

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu

karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını

ilave ediniz

Vanilya veya limon kabuğu

rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla

karıştırmadan karışıma kaşık

kaşık ilave ediniz

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha

buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini

daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)

kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda

yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın

istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle

ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır

unutmayınız

Yeterince karıştırıp homojen

hacircle getirdiğiniz karışımı

yağladığınız kalıplara iki

parmak eksik gelecek şekilde

doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına

koyarak buumlyuumlk fırınlarda

yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk

fırınlarda 160-170 degCrsquode 35

dakikada pişirebilirsiniz

Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında

kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada

fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner

unutmayınız

Pişen suflenizin uumlzerine pudra

şeker serpip krema dondurma

veya kaymakla sıcak servis

yapınız

Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi

ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis

yapmalısınız

44

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 l suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri

yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım

kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir

kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız

Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir

taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika

kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Nişastayı ılıklaştırmadan

kaynar suumlte eklerseniz

nişasta taşlaşır ve tatlının

kıvamı bozulur

unutmayınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye

vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem

esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek

esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Muhallebileri ılık tutmak

iccedilin benmari

kullanabilirsiniz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz

Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı

sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz

Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup

duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Kalıpları su ile

nemlendirmeniz tatlının

kalıptan kolay ccedilıkmasını

sağlayacaktır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp

kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz

Tatlının kenarlarını

gevşetmek iccedilin parmak

ucuyla hafifccedile bastırınız

Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız

Tatlıyı suumlslerken renk

uyumuna dikkat ediniz

Ters ccedilevrildiğinde beyaz

muhallebi en uumlstte

kalacaktır unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

45

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun

hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un

hacircline getiriniz

Fırın tepsisine kenarlarından taşacak

şekilde aluumlminyum folyo seriniz

Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit

olacak şekilde yayınız

Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit

dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı

kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln

saramaz ve dilimleyemezsiniz

Bir tencerede unu ve yağı renk

değiştirmeden kavurunuz Ocaktan

alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz

Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak

koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca

sakız ekleyiniz

İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek

karıştırıp ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak

olmamasını sağlayınız

Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha

ccedilabuk erir

İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin

uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız

Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin

kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi

kayarsa muhallebi folyoya yapışır

unutmayınız

Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız

İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta

kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız

Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz

Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin

kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız

Tatlının dışına sarınız

Zaman varsa bir gece buzdolabında

beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman folyodan

ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına

alınız Suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve

lezzet uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

46

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

47

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden

hangisidir

A) Kremler

B) Sufleler

C) Kuplar

D) Dondurmalar

2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak

verilmiştir

A) Suumlt şeker un

B) Suumlt şeker kakao

C) Suumlt şeker yumurta

D) Suumlt şeker nişasta

3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan

malzemeler doğru olarak verilmiştir

A) Un ve yumurta

B) Suumlt yumurta ve şeker

C) Su un ve şeker

D) Suumlt kakao ve yumurta

4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru

olarak verilmiştir

A) Suumltuumln bayat olması

B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması

C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması

D) Toz şeker kullanılması

5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken

noktalardandır

A) Yumurtanın taze olması gerekir

B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir

C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir

D) Hepsi

6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir

A) Mayonez

B) Pudra şekeri

C) Kaymak

D) Dondurma

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

48

7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır

A) Toprak kaplar

B) Cam kaplar

C) Porselen kaplar

D) Hepsi

DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

49

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak

yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz

ARAŞTIRMA

Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini

araştırınız

3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml

TATLILAR

Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta

31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması

Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik

youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak

dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak

iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

AMACcedil

ARAŞTIRMA

50

yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda

(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir

Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin

311 Krem Bavaruva

Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok

farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de

kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya

ccedilıkmıştır

Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin

şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır

İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin

genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu

da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta

sarısı kullanmak gerekir

Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile

hazırlanır

Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata

parccedilaları kullanılabilir

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

51

Hazırlanışı

Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba

ccedilıkarınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten

alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız

NOT

Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları

kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis

yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde

birkaccedil dakika bekletebilirsiniz

Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de

ccedilalışabilirsiniz

Resim 35 Krem bavaruva

312 Parfe

Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla

parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri

farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan

sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar

genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır

52

Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe

ccedilikolatalı parfe vb

Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı

sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden

ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden

karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur

Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre

bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır

Resim 36 Ccedililekli parfe

Resim 37 Ccedilikolatalı parfe

53

Vanilyalı parfe

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurtanın sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

Hazırlanışı

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini

kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma

kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat

dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 38 Meyveli parfe

313 Ccedilikolatalı Muss

Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem

şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt

olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek

dondurulur

Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve

biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice

donduktan sonra dilimlenerek servis edilir

Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss

kahveli muss vb

54

Beyaz ccedilikolatalı muss

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

Hazırlanışı

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı

ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin

tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek

servis yapınız

55

Resim 39 Kupta muss servisi

32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar

Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması

gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak

uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı

olmaz

Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak

bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur

Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek

yumuşatılması gerekir

Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak

kolaylaşır

33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir

Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra

şekeri serpilebilir

56

Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva

Meyve dilimleri ile suumlslenebilir

Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe

Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir

Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss

57

Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir

Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe

34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve

restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her

aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında

ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir

Ccedilikolata muslu ve bademli kek

Gereccediller

50 g bitter ccedilikolata

200 g marzipan

1 su bardağı suumlt

1 su bardağı un

2 adet yumurta

frac12 su bardağı şeker

Mus iccedilin

15 g sade ccedilikolata

50 g tereyağı

2 adet yumurta

2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml

Uumlzeri iccedilin

1 paket ccedilikolata sos

25 bardak suumlt

200 g file (yaprak) badem

58

Hazırlanışı

Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine

yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş

ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş

yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile

ccedilalışabilirsiniz)

Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip

iyice karıştırınız

Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek

ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru

kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz

Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli

karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı

bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz

Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek

duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat

bekletiniz

Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine

doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle

kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz

İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem

tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri

satan yerlerde hazır olarak bulunur

Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama

faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca

yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte

seccediltiklerinizi deneyiniz

59

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Jelatini buzlu suda bir saat

beklettikten sonra susuz olarak bir

kaba ccedilıkarınız

Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar

unutmayınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta

sarısı ve jelatini bir tencereye

koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli

karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan

ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak

soğutunuz

Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln

bozulur)

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar

hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave

ediniz

Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda

ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla

karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)

unutmayınız

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma

yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak

buzdolabında soğutunuz

Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)

kullanılmalıdır unutmayınız

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek

servis yapınız

Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

60

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurta sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker

ve vanilyayı karıştırarak benmari

youmlntemini kullanarak ccedilırpınız

Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir

Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız

yumurta pişebilir Bu nedenle benmari

youmlntemi ile ccedilalışınız

Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak

kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız

Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı

ile yediriniz

Parfe kalıbına boşaltınız

Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat

ediniz

Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dışarıya

alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk

meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

61

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız

Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını

streccedil filmle sarınız

Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız

zamandan ve enerjiden

kazanmanızı sağlar unutmayınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice

ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam

ediniz

Ccedilikolatayı eritirken iccediline su

kaccedilmamasına dikkat ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtınız

Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz

Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Jelatinin iyice eridiğinden emin

olunuz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı

karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar

ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz

ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme

şekillerini araştırınız

Tabak suumlsleme şekillerinden birini

uygulayabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

62

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına

uygun yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

63

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen

bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız

1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar

2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir

3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır

4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır

5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır

6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz

7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır

8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir

9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir

10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

64

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve

sorbeleri hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini

araştırınız

İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln

oumlzelliklerini araştırınız

Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız

4 DONDURMA VE SORBELER

Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar

Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya

geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir

Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal

ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya

doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır

En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru

Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu

karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman

krala sunulurmuş

Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme

ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime

uğradığı bir gerccedilektir

Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince

tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır

Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml

tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

AMACcedil

ARAŞTIRMA

65

Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara

dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile

kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir

Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker

ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz

yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli

yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların

temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar

olarak yaz aylarında tuumlketilir

Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak

uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr

Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi

dondurmardquo yapılabilmektedir

Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı

boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği

ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir

olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir

Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa

da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir

41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları

Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri

iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce

mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein

kaybına neden olur

Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin

dondurmanın kalorisini de arttırmış olur

Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer

gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb

42 Dondurma ve Ccedileşitleri

Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan

indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az

bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma

şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme

dondurmasırdquo dır

66

Resim 41 Karsambaccedil

Resim 42 Maraş doumlvme dondurması

Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında

kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı

dondurma fıstıklı dondurma vb

Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin

değeri de azalır

Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan

bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında

eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur

Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır

Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi

dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir

67

Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su

buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan

yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur

Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır

Yumurta ile

Salep ile Nişasta ile Krema ile

Resim 43 Vanilyalı dondurma

421 Vanilyalı Dondurma

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

Hazırlanışı

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve

karıştırmazsanız yumurta pişer

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika

pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz

Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz

68

Resim 44 Kakaolu dondurma

422 Kakaolu Dondurma

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

1 paket vanilin

Hazırlanışı

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin

birbirine tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup

soğumasını bekleyiniz

Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz

69

Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları

423 Meyveli Dondurma

Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar

Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)

Kurutulmuş meyvelerle

Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle

Tek ccedileşit meyveyle

Birkaccedil ccedileşit meyveyle

Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

Hazırlanışı

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir

kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız

Dibini tutmamasına dikkat ediniz

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma

yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine

ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara

yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız

70

Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe

43 Sorbelerin Oumlzellikleri

Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur

Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze

(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine

likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir

Limonlu sorbe

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

Hazırlanışı

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını

almadan soyunuz

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp

ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz

İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba

alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz

71

44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek

Noktalar

Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır

Sorbeler karıştırılmadan dondurulur

Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır

Servis kapları soğutulmalıdır

Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir

Kullanılan araccedillar steril olmalıdır

Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz

Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi

45 Servisini Yapma

Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır

Kuplarda dondurma servisi

Resim 48 Kupta dondurma servisi

72

Kacircğıt helva ile servis

Resim 49 Kacircğıt helva ile servis

Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur

Resim 410 Mangolu sorbe

73

Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır

Resim 411 Kızarmış dondurma

Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır

Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi

74

Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır

Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi

46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama

Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup

bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları

meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri

peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir

Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan

yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri

renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis

yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir

Resim 414 Kup jak

75

Resim 415 Peş melba

Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen

Kasata napoliten

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı 1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

76

Hazırlanışı

Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi

karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı

ekleyiniz

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp

tekrar derin dondurucuya koyunuz

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin

dondurucuya koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın

uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay

ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

77

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım

kaynatınız

Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı

unutmayınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-

3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız

yumurta pişer unutmayınız

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak

kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice

soğutunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak

derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat

dondurunuz

Varsa dondurma makinesinde

ccedilevirerek dondurunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

78

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip

ccedilırpmaya devam ediniz

İccedilinde topak kalmamasına dikkat

etmelisiniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml

azar azar katarak malzemelerin birbirine

tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte

pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı

kalmaması iccedilin pişirmek gerekir

unutmayınız

Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir

Aksi takdirde yumurta pişer

unutmayınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar

aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba

alınız ve buzdolabına koyup soğumasını

bekleyiniz

Sıcak malzemeler buzdolabına

konulmaz unutmayınız

Tamamen soğuduğundan emin

olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte

bir ccedilıkarıp karıştırınız

Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin

oluşmasını engeller unutmayınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta

bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye

oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

79

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz

Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine

sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk

ateşte iyice ccedilırpınız

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız

Dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz

Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan

sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra

şekeri serpip marine ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde

bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve

gofretle suumlsleyerek servis yapınız

Hazırladığınız meyveleri

dondurmanın iccediline de

karıştırabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

80

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde

iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz

Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin

tadını acılaştırır unutmayınız

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım

kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma

suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin

dondurucuya girebilecek bir kaba alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice

dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz

gibi suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

81

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı

1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve

vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek

soğutunuz

Kasata kalıbını derin dondurucuya

koyunuz Boumlylece dondurmanın

kalıba kolay yapışmasını

sağlarsınız

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı

karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya

oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da

bademleri en son olarak da ccedilırpılmış

kremayı ekleyiniz

Ccedilırparsanız yumurtayı

soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm

kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin

dondurucuya koyunuz

Dondurma kalıbın şekline goumlre

sıvanmalıdır Her tarafı eşit

kalınlıkta olmalıdır unutmayınız

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile

aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya

koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan

boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya

koyunuz

Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır

unutmayınız

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp

ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını

hafifccedile sıcak suya tutunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

82

KONTROL LİSTESİ

DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

83

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml

yazınız

1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir

2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır

3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır

4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini

arttırır

5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar

6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır

7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek

zenginleştirilir

8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır

9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir

10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru

yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

84

MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME

Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Kişisel Hijyen

1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi

2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml

3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı

4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı

Araccedil Gereccedil Seccedilimi

5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı

6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı

İşlem Basamakları

7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı

8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı

9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı

Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi

10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi

11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi

12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz

MODUumlL DEĞERLENDİRME

85

CEVAP ANAHTARLARI

OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 A

3 C

4 B

5 A

6 Y

7 D

8 D

9 Y

10 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI

1 A

2 C

3 B

4 C

5 D

6 A

7 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 Y

3 D

4 D

5 D

6 Y

7 D

8 Y

9 Y

10 Y

CEVAP ANAHTARLARI

86

OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 İtalya

2 buzlu iccedilecek

3 şerbettir

4 yumurta

5 karsambaccedil

6 krema

7 likoumlr

8 soğuk

9 kuumllahta

10 kup

87

KAYNAKCcedilA

ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler

Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009

Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979

ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000

Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık

İstanbul 2009

KAYNAKCcedilA

Page 11: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ

11

Resim 14 Tarccedilın kuru meyveler

Suumltluuml tatlıların hazırlanmasında ana malzeme olarak suumlt kullanılır (Resim 12) Suumltuumln

taze sulandırılmamış ve mikroplardan arınmış olması oumlnemlidir Pastane ve oteller ccediliğ suumlt

kullanmaz Sterilize edilmiş kutu suumltleri kullanılır Tam yağlı suumltler tatlının daha lezzetli

olmasını sağlar Fakat kalori değerini yuumlkseltir Bu nedenle diyet mutfaklarında yarım yağlı

ve yağsız suumltler kullanılır

Suumltuuml koyulaştırmak iccedilin eskiden suumlbye hazırlanırdı Guumlnuumlmuumlzde suumlbyenin yerini pirinccedil

unu buğday unu nişasta yumurta gibi malzemeler almıştır Oumlzellikle yumurta sarısı

koyulaştırıcı olarak kullanılır Bazı tariflerde yumurta buumltuumln olarak kullanılmıştır

Guumlnuumlmuumlzde likit yumurta kullanımı yaygındır Likit yumurta buumltuumln ak ve sarı olarak ayrı

ayrı satılır Bu ticari mutfaklarda kullanım kolaylığı sağlar ve reccediletelerde yumurta miktarı

gram olarak belirtilir Suumltluuml tatlılarda Tuumlrk mutfağından ziyade yabancı mutfaklarda yumurta

kullanımına rastlanır

Eskiden tatlandırıcı olarak bal pekmez meyve kuruları (Resim 14) kullanılırken

guumlnuumlmuumlzde şeker ccedileşitleri kullanılmaktadır

Suumltluuml tatlılara lezzet kazandırmak iccedilin fındık fıstık ceviz badem (Resim 13) gibi

malzemeler ve tarccedilın başta olmak uumlzere baharatlar eklenir

Artık marketlerde ve buumlyuumlk alışveriş yerlerinde toz hacircline getirilerek paketlenmiş suumltluuml

tatlılara rastlanır Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp bir taşım kaynatılınca suumltluuml tatlıya

doumlnuumlşuumlr Kullanılması pratik gibi goumlruumlnse de hazır olanlar hem lezzet accedilısından hem de

iccedilinde bulunan katkı maddeleri accedilısından kullanılmamalıdır

12

14 Suumlbyenin Tanımı ve Oumlnemi

Resim 15 Suumlbye

Suumlbye oumlğuumltuumllmuumlş pirinccedil veya pirinccedil suumltuuml olarak tanımlanabilir Suumltluuml tatlılarda tatlıyı

koyulaştırarak kıvam sağlamak iccedilin kullanılır Tuumlrkiyersquonin en oumlnemli aşccedilılarından olan Necip

Usta 125 g pirinccedilten yapılan suumlbyenin 1 kg suumltuuml soğuduktan sonra kesilebilecek şekilde

koyulaştıracağını kitaplarında belirtmiştir

Suumlbyenin hazırlanışı zor zahmetli ve uzun zaman aldığı iccedilin guumlnuumlmuumlzde

kullanılmamaktadır Ayrıca guumlnuumlmuumlzde hazır gıda sektoumlruumlnuumln gelişmesi nedeniyle pirinccedil

unu nişasta vb maddeleri bulmak muumlmkuumlnduumlr Artık suumltluuml tatlılarda kıvam sağlamak iccedilin

bulunması ve kullanılması kolay olan nişasta ve pirinccedil unu kullanılıyor

15 Suumlbyenin Hazırlanışı

Kırık pirinccedil ayıklanır 3-4 kez suyu suumlzuumllerek yıkanır

Bir tencerede bol miktarda ılık suyla ıslatılır Bir gece beklenir

Ertesi guumln hiccedil karıştırmadan suyu doumlkuumlluumlr

Bir karıştırıcı (blender) yardımı ile iyice ezilir

Elde edilen madde suumlbyedir (Resim 15)

Kullanılacağı zaman ince bir tuumllbentten ya da ccedilok ince bir suumlzgeccedilten suumlzuumlluumlr

16 Tuumlrk Mutfağına Oumlzguuml Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri

Tuumlrk mutfağına oumlzguuml suumltluuml tatlılar denilince akla ilk gelmesi gerekenler suumltlaccedil

muhallebi ve keşkuumllduumlr Bu uumlccedil tatlı yuumlzyıllardır Tuumlrk mutfağında hazırlanan ccedileşitlerdir

Guumlnuumlmuumlzde pastanelerde ve otellerde ccedilok ccedileşitli suumltluuml tatlılar yapılmaktadır Yeni yapılan

suumltluuml tatlıların bir kısmı suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln değiştirilmesi ile bir kısmı da yabancı

tatlıların Tuumlrk mutfağına uyarlanmasıyla yapılmaya başlanmıştır

13

161 Muhallebi

Resim 16 Muhallebi

Muhallebi suumlt nişasta (klasik şekliyle suumlbye) ve şekerle yapılan en temel suumltluuml tatlıdır

(Resim 16) Tuumlrk mutfağında sakızlı ve fıstıklı olmak uumlzere temelde iki ccedileşidi olsa da

guumlnuumlmuumlzde ccedilok ccedileşitli şekillerde muhallebiler yapılmaktadır Taze meyveler puumlre şeklinde

ya da kuumlccediluumlk doğranarak meyveli muhallebiler de yapılır Muhallebi iccedilinde kullanılan

malzemeye goumlre isimlendirilir Sakızlı muhallebi fıstıklı muhallebi kahveli muhallebi

kakaolu muhallebi vb

Genellikle suumltluuml tatlılarda şeker sonradan eklenir Fakat muhallebide istisnai bir durum

soumlz konusudur Muhallebi yapılırken genellikle suumlt ve şeker kaynatılır İccediline suumlbye ya da

suyla accedilılmış nişasta eklenir Bir taşım kaynatılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır

En klasik servisinde ya tarccedilın eklenir ya da biraz reccedilel tanesi uumlzerine konulur Suumlt ve şekeri

karıştırıp pişirmek beceri gerektirir Bu şekilde pişirirken şekerin karamelize olmamasına

dikkat etmek gerekir Eğer şeker sonra katılırsa daha iyi sonuccedil alınır

Muhallebi

Gereccediller (4ndash6 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

80 g pirinccedil unu

1 paket vanilya

İstenildiği kadar tarccedilın

Hazırlanması

Pirinccedil unu ve şeker bir tencereye konulur Bir su bardağı suumlt ile iyice

ezilir Suumltuumln tamamı eklenir Orta ateşte karıştırılarak 10ndash15 dakika

pişirilir Koyulaşınca ocaktan indirilir Vanilya eklenir Sıcakken kacircselere

boşaltılır Soğuyunca uumlzerine tarccedilın serpilerek servis yapılır

Aşağıdaki youmlntemlerle de hazırlanabilir

14

Muhallebi pişirilirken iccediline 2ndash3 adet damla sakızı ezilip konulursa sakızlı muhallebi adını alır

Muhallebi yapılırken ccedilekilmiş yeşil fıstık katılırsa fıstıklı muhallebi adını alır

Muhallebi piştikten sonra ıslatılmış bir tepsiye doumlkuumlluumlp soğuduktan sonra

uumlzerine yarım su bardağı su gezdirip dolapta iyice katılaştıktan sonra

kesilip oumlzel şekerli su doumlkuumlluumlp suyu ile servisi yapılırsa su muhallebisi

adını alır Bazı youmlrelerde şekerli su yerine pekmez doumlkuumllerek de servisi

yapılır

Suumltuumln iccediline taze meyve puumlreleri katılarak meyveli muhallebi yapmak

muumlmkuumlnduumlr

Muhallebi pişirilirken şekeri ccedilok az konulup piştikten sonra soğutulup

servisi yapılırken uumlzerine pudra şekeri serpilirse şekersiz muhallebi adını alır

Yaz aylarında dondurma ile servisi yapılabilir

Yine muhallebinin uumlzerine tanesi bol reccedilel konularak servis yapılabilir

162 Suumltlaccedil

Resim 17 Suumltlaccedil Resim 18 Fırın suumltlaccedil

Suumltlaccedil Tuumlrk mutfağında iki şekilde yer alır Birisi (Resim 17) klasik tencerede pişen

şekli diğeri de (Resim 18) fırın suumltlaccediltır Fırın suumltlaccedil yapmak iccedilin suumltlaccedil pişirildikten sonra

ısıya dayanıklı kaplara doumlkuumlluumlr Bir miktar ayrılan suumltlacın iccediline yumurta sarısı eklenerek

karıştırılır Kapların uumlzerine paylaştırılır Fırında kızartılarak hazırlanır

Suumltlaccedil yapımı ccedilok kolay bir tatlı gibi goumlruumlnse de oumlnemli ayrıntılarla iyi bir suumltlaccedil

hazırlanabilir Evlerde yapılan suumltlaccedil suumlt pirinccedil ve şekerden oluşur Suumltuumln iccediline oumllccediluumlluuml pirinccedil

katılır Ocağa konulur Kısık ateşte pirinccediller yumuşayana kadar karıştırılarak pişirilir Şekeri

atılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır Ilıkken ya da soğuyunca servis yapılır

Ticari mutfaklarda ise pirinccedil su ile biraz pişirilir Kaynayan suumlte eklenir Nişasta ile

kıvama getirilir Şeker eklenerek pişmesi tamamlanır Pirinccedil miktarı evde yapılanlardan

azdır

15

İyi bir suumltlaccedil yapmak iccedilin

Suumltuumln taze ve yağlı olması gerekir

Pişirme işlemi kısık ateşte yapılmalıdır

Pişirme sırasında karıştırılmalıdır

Pirinccedil miktarı iyi ayarlanmalıdır

Şekeri ocaktan inmesine yakın atılmalıdır

Gereccediller

1 litre suumlt

250 g toz şeker

90 g pirinccedil

15 g nişasta

200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)

10 g tarccedilın

Hazırlanması

Pirinccedil ayıklanıp yıkandıktan sonra tencereye konulur Su ile

yumuşayıncaya kadar haşlanır

Suumlt eklenerek 10 dakika pişirilir

Şeker eklenir ve karıştırılarak eritilir

Nişasta suumltle karıştırılır Suumltluuml pirinccedilli karışıma eklenir

Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indirilir

Fırında suumltlaccedil yapmak istenirse nişastalı suumltluuml karışımdan bir miktar

alınarak iki yumurta sarısı eklenerek ccedilırpılır

Suumltlaca eklenir

Pişirme işleminden sonra ısıya dayanıklı kaplara konur

İccedilinde su bulunan tepsilere dizilir

Fırında uumlzeri kızarıncaya kadar bekletilir Kızarma işleminin daha ccedilabuk

olması istenirse fırının sıcaklığı uumlstten verilmelidir

16

163 Keşkuumll

Resim 19 Keşkuumll

Eski yemek kitaplarında ldquokeşkuumll-uuml fukarardquo diye isimlendirilen tatlının adı guumlnuumlmuumlzde

keşkuumll olarak bilinmektedir Keşkuumll-uuml fukara denilmesinin sebebi fakir yemeği olduğu iccedilin

değildir Tam tersine keşkuumll iccediline konulan badem Antep fıstığı ceviz Hindistan cevizi

nedeniyle diğer suumltluuml tatlılara goumlre maliyeti yuumlksek bir tatlıdır Adının şoumlyle bir hikacircyesi

vardır Keşkuumll adını Hindistan cevizinden almıştır Eskiden dilenciler Hindistan cevizinin

kabuğundan yapılan kacircselerle dilenirlermiş Bu kacircsenin adının da keşkuumll olduğu soumlylenir

Keşkuumll (Resim 19) en eski suumltluuml tatlılardan biridir Eski ccedilağlarda sulu yiyecekleri

koyulaştırmak iccedilin ekmek kullanılmış Daha sonraları ekmeğin yerini ezilmiş cevizgiller

almış Keşkuumll de suumltuumln koyulaştırılması iccedilin ezilmiş cevizgillerin şekerle birlikte suumlte

karıştırılmasıyla yapılmaya başlanmış Oumlnceleri renginin beyaz olması iccedilin ezilmiş badem

şeker ve suumlt kullanılarak hazırlanmış sonradan badem yerine suumlbye kullanılmış guumlnuumlmuumlzde

ise koyulaştırma işlemi nişasta ile yapılmaktadır

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

Hazırlanışı

Badem ve Hindistan cevizi karıştırılarak uumlzerine az miktarda suumlt eklenir

ve mutfak robotunda ccedilekilir

17

Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır

Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım

eklenir

Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir

Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır

Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır

164 Kazandibi

Resim 110 Kazandibi

Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin

dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye

doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise

tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında

dipteki şekerin yanması sağlanır

Kazandibi hazırlanırken

Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca

mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir

Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek

pişirilmesi gerekir

Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir

Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre

tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir

İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir

Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde

sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir

18

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu

Rendesi

Hazırlanması

Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur

Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır

Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan

alınır

Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur

Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir

165 Tavukgoumlğsuuml

Resim 111 Tavukgoumlğsuuml

Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece

Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve

pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp

ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen

tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr

19

Hazırlarken ve pişirirken

Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına

Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına

Kıvamını iyi ayarlamaya

Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

Hazırlanışı

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine

daha kolay ayrılacaktır

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz

Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip

ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile

bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız

17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir

Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca

kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir

Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa

şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir

Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece

pişerken taşması oumlnlenmiş olur

Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir

20

18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır

Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır

Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları

(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır

Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir

19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta

guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine

rastlanır

Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek

servis yapılır

Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve

suumlslenerek servis yapılır

Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)

serpilir

Resim 112 Tarccedilınla servis

21

Resim 113 Kuru yemişlerle servis

Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file

hacirclinde kullanılır

Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis

Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine

goumlre suumlslemede kullanılabilir

22

Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi

Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir

Resim 116 Karamelize şekerle servis

23

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız

Gereccediller (4ndash6 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

80 g pirinccedil unu

1 paket vanilya

İstenildiği kadar tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz

Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz

Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat

ediniz

Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz

Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika

pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz

Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak

eritiniz

Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa

olduğu iccedilin şekeri en başta da

ekleyebilirsiniz

Ocaktan indiriniz Vanilya

ekleyiniz

Renginin kıvamının ve tadının istenilen

oumlzellikte olmasına dikkat ediniz

Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

24

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

250 g toz şeker

90 g pirinccedil

15 g nişasta

200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)

10 g tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye

koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar

haşlayınız

Yıkarken nişastasının gitmesine

dikkat ediniz

Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız

Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz

Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz

Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli

karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz

Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker

karamelize olur unutmayınız

Sıcakken kacircselere boşaltınız

Suumlslemek iccedilin soğumasını

bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

25

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Badem ve Hindistan cevizini

karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt

ekleyiniz ve mutfak robotunda

ccedilekiniz

Suumlt ekleyerek bademin daha kolay

ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline

gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz

olmasını sağlar unutmayınız

Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu

koyarak karıştırınız

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek

karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Bademli karışımı ekleyiniz

Koyulaşana kadar karıştırarak

pişiriniz

Pişerken karıştırmak şekerin karamelize

olmasını engeller

Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan

alınız

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan

kacircselere boşaltınız

Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması

kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz

Soğuyunca suumlsleyerek servis

yapınız

Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk

uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

26

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz

Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10

dakika kaynatınız

Isının yuumlksek olmamasına ve topak

olmamasına dikkat ediniz

Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız

Bir kere kaynatıp ocaktan alınız

Şekerin karamelize olmamasına

dikkat ediniz

Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine

hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz

Pudra şekerinin her tarafa eşit

dağılmış olmasına dikkat ediniz

Muhallebiyi doumlkerken şekerleri

kaydırmayınız

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin

dibinin yanmasını sağlayınız

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını

batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak

iccedilin 5-6 saat bekleyiniz

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Soğuk suya batırmak tatlının

tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin

oumlnemlidir unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

27

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk

suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha

kolay ayrılacaktır)

Tavuk tadının olmaması ve liflerin

parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek

oumlnemlidir unutmayınız

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri

koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Pişerken dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye

ekleyerek karıştırmaya devam ediniz

Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız

Kıvamına dikkat ediniz

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş

dakika kadar ccedilırpınız

Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra

dilimleyerek servis yapınız

Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk

uyumuna goumlre suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

28

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet

kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol

ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz

29

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır

A) Suumlbye

B) Pirinccedil unu

C) Nişasta

D) Hepsi

2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Kazandibi

B) Suumltlaccedil

C) Guumlllaccedil

D) Muhallebi

3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Tavukgoumlğsuuml

B) Suumltlaccedil

C) Muhallebi

D) Guumlllaccedil

4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır

A) Antep fıstığı

B) Hindistan cevizi

C) Badem

D) Fındık

5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden

hangisidir

A) Tarccedilın

B) Karabiber

C) Nane

D) Kekik

Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır

7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır

8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır

9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir

10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

30

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli

suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR

21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri

Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler

genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema

eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir

Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı

tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda

zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir

Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller

kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika

mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru

uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız

mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu

ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır

Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine

rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

AMACcedil

ARAŞTIRMA

31

Resim 21 Servise hazır krem karamel

211 Krem Karamel

Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem

ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln

Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde

pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

Hazırlanması

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel

yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel

kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon

kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave

ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra

kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz

32

Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters

ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız

Krem karamel hazırlarken

Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa

rengi accedilık olur

Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur

Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir

Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya

batırılabilir

Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan

ccedilıkarılması

Resim 24 Servis edilmesi

212 Sufle

Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler

tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve

beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece

civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha

kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir

En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir

Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır

Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler

tekniğine uygun ilave edilir

33

İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur

hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri

kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir

Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb

Ccedilikolatalı sufle

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolata

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

Hazırlanışı

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma

yediriniz

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile

yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz

Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz

bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız

Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına

almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla

karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk

oluncaya kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz

34

Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri

yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen

oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun

olacaktır

Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız

kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte

kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız

Sufleniz soumlner

Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya

kaymakla sıcak servis yapınız

Resim 25 Ccedilikolata sufle

Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle

35

213 Diğerleri

Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı

duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde

ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir

Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml

tatlı tarifi verilmiştir

Napoli usuluuml blanmanj

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 lt suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

Hazırlanışı

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir

tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki

karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından

nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız

Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını

ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda

boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak

beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4

dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek

buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını

gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis

yapınız

Sakızlı pasta

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

36

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

Hazırlanışı

Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine

kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler

her tarafı eşit olacak şekilde yayılır

Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır

Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması

sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar

pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek

karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit

kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca

aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında

birkaccedil saat bekletilir

Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına

alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)

Resim 27 Sakızlı pasta

22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su

buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar

Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner

Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak

kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır

37

Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede

olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum

hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur

Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur

Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160

derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir

Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır

Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten

geccedilirilmelidir

23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır

Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır

Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır

Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır

24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner

Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir

Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel

38

Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri

kullanılabilir

Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel

Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir

Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle

Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir

Resim 211 Pudra şekerli sufle

39

25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama

Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan

mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren

suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir

Panna cotta

Malzemeler

400 ml krema

200 ml suumlt

40 g şeker

Bir tutam tuz

120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)

3 adet yaprak jelatin

Hazırlanışı

Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz

Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta

ısıda karıştırarak pişiriniz

Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak

ccedilikolataların erimesini sağlayınız

Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının

sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız

Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz

Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının

dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız

Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 212 Panna cotta

Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve

konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız

araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi

deneyiniz

40

UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa

ayarlayınız

Krem karamel kaplarını boş olarak

ısınmakta olan fırına koyunuz

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile

kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak

oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem

karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını

bekleyiniz

Şekeri az karamelleştirirseniz

karamelin rengi kahverengi olmaz

sarı olur unutmayınız

Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen

goumlsteriniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel

yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan

kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir

kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş

karıştırarak ilave ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine

devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel

kalıplarına paylaştırınız

Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve

uzun suumlre yaparsanız tatlınız

piştiğinde istenmeyen goumlzenekler

oluşur unutmayınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar

sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye

diziniz

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan

ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz

Tepsideki su biterse kaynar su

ekleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

41

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8

saat buzdolabında bekletiniz

Donduğundan emin olduğunuz krem

karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz

Krem karamelleri dolaba koyarken

uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu

sinerek tatlının tadı bozulur

unutmayınız

İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme iccedilin dondurma taze

meyveler renkli soslar vb

kullanabilirsiniz

42

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolat

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye

ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta

ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını

eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız

suumltuuml bu karışıma yediriniz

Unun yanmamasına dikkat

adiniz

Suumltuuml eklerken topak

olmamasına dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

43

Ccedilikolatanızı rendeleyerek

hazırlayınız Bu işlem iccedilin

tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası

kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda

soğumaya bırakınız

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin

veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker

serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da

kullanabilirsiniz

Oda sıcaklığındaki yumurtaların

sarısını ve aklarını birbirinden

ayırınız

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı

ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile

oumlnce akları bir fiske tuz ilave

ederek katı koumlpuumlk oluncaya

kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle

ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen

goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz)

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu

karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını

ilave ediniz

Vanilya veya limon kabuğu

rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla

karıştırmadan karışıma kaşık

kaşık ilave ediniz

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha

buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini

daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)

kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda

yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın

istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle

ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır

unutmayınız

Yeterince karıştırıp homojen

hacircle getirdiğiniz karışımı

yağladığınız kalıplara iki

parmak eksik gelecek şekilde

doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına

koyarak buumlyuumlk fırınlarda

yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk

fırınlarda 160-170 degCrsquode 35

dakikada pişirebilirsiniz

Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında

kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada

fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner

unutmayınız

Pişen suflenizin uumlzerine pudra

şeker serpip krema dondurma

veya kaymakla sıcak servis

yapınız

Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi

ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis

yapmalısınız

44

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 l suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri

yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım

kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir

kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız

Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir

taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika

kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Nişastayı ılıklaştırmadan

kaynar suumlte eklerseniz

nişasta taşlaşır ve tatlının

kıvamı bozulur

unutmayınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye

vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem

esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek

esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Muhallebileri ılık tutmak

iccedilin benmari

kullanabilirsiniz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz

Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı

sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz

Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup

duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Kalıpları su ile

nemlendirmeniz tatlının

kalıptan kolay ccedilıkmasını

sağlayacaktır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp

kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz

Tatlının kenarlarını

gevşetmek iccedilin parmak

ucuyla hafifccedile bastırınız

Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız

Tatlıyı suumlslerken renk

uyumuna dikkat ediniz

Ters ccedilevrildiğinde beyaz

muhallebi en uumlstte

kalacaktır unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

45

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun

hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un

hacircline getiriniz

Fırın tepsisine kenarlarından taşacak

şekilde aluumlminyum folyo seriniz

Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit

olacak şekilde yayınız

Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit

dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı

kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln

saramaz ve dilimleyemezsiniz

Bir tencerede unu ve yağı renk

değiştirmeden kavurunuz Ocaktan

alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz

Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak

koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca

sakız ekleyiniz

İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek

karıştırıp ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak

olmamasını sağlayınız

Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha

ccedilabuk erir

İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin

uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız

Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin

kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi

kayarsa muhallebi folyoya yapışır

unutmayınız

Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız

İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta

kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız

Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz

Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin

kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız

Tatlının dışına sarınız

Zaman varsa bir gece buzdolabında

beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman folyodan

ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına

alınız Suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve

lezzet uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

46

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

47

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden

hangisidir

A) Kremler

B) Sufleler

C) Kuplar

D) Dondurmalar

2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak

verilmiştir

A) Suumlt şeker un

B) Suumlt şeker kakao

C) Suumlt şeker yumurta

D) Suumlt şeker nişasta

3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan

malzemeler doğru olarak verilmiştir

A) Un ve yumurta

B) Suumlt yumurta ve şeker

C) Su un ve şeker

D) Suumlt kakao ve yumurta

4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru

olarak verilmiştir

A) Suumltuumln bayat olması

B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması

C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması

D) Toz şeker kullanılması

5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken

noktalardandır

A) Yumurtanın taze olması gerekir

B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir

C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir

D) Hepsi

6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir

A) Mayonez

B) Pudra şekeri

C) Kaymak

D) Dondurma

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

48

7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır

A) Toprak kaplar

B) Cam kaplar

C) Porselen kaplar

D) Hepsi

DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

49

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak

yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz

ARAŞTIRMA

Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini

araştırınız

3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml

TATLILAR

Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta

31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması

Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik

youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak

dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak

iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

AMACcedil

ARAŞTIRMA

50

yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda

(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir

Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin

311 Krem Bavaruva

Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok

farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de

kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya

ccedilıkmıştır

Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin

şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır

İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin

genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu

da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta

sarısı kullanmak gerekir

Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile

hazırlanır

Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata

parccedilaları kullanılabilir

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

51

Hazırlanışı

Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba

ccedilıkarınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten

alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız

NOT

Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları

kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis

yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde

birkaccedil dakika bekletebilirsiniz

Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de

ccedilalışabilirsiniz

Resim 35 Krem bavaruva

312 Parfe

Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla

parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri

farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan

sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar

genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır

52

Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe

ccedilikolatalı parfe vb

Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı

sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden

ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden

karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur

Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre

bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır

Resim 36 Ccedililekli parfe

Resim 37 Ccedilikolatalı parfe

53

Vanilyalı parfe

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurtanın sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

Hazırlanışı

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini

kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma

kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat

dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 38 Meyveli parfe

313 Ccedilikolatalı Muss

Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem

şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt

olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek

dondurulur

Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve

biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice

donduktan sonra dilimlenerek servis edilir

Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss

kahveli muss vb

54

Beyaz ccedilikolatalı muss

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

Hazırlanışı

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı

ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin

tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek

servis yapınız

55

Resim 39 Kupta muss servisi

32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar

Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması

gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak

uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı

olmaz

Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak

bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur

Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek

yumuşatılması gerekir

Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak

kolaylaşır

33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir

Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra

şekeri serpilebilir

56

Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva

Meyve dilimleri ile suumlslenebilir

Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe

Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir

Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss

57

Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir

Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe

34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve

restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her

aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında

ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir

Ccedilikolata muslu ve bademli kek

Gereccediller

50 g bitter ccedilikolata

200 g marzipan

1 su bardağı suumlt

1 su bardağı un

2 adet yumurta

frac12 su bardağı şeker

Mus iccedilin

15 g sade ccedilikolata

50 g tereyağı

2 adet yumurta

2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml

Uumlzeri iccedilin

1 paket ccedilikolata sos

25 bardak suumlt

200 g file (yaprak) badem

58

Hazırlanışı

Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine

yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş

ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş

yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile

ccedilalışabilirsiniz)

Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip

iyice karıştırınız

Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek

ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru

kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz

Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli

karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı

bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz

Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek

duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat

bekletiniz

Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine

doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle

kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz

İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem

tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri

satan yerlerde hazır olarak bulunur

Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama

faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca

yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte

seccediltiklerinizi deneyiniz

59

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Jelatini buzlu suda bir saat

beklettikten sonra susuz olarak bir

kaba ccedilıkarınız

Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar

unutmayınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta

sarısı ve jelatini bir tencereye

koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli

karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan

ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak

soğutunuz

Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln

bozulur)

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar

hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave

ediniz

Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda

ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla

karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)

unutmayınız

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma

yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak

buzdolabında soğutunuz

Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)

kullanılmalıdır unutmayınız

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek

servis yapınız

Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

60

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurta sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker

ve vanilyayı karıştırarak benmari

youmlntemini kullanarak ccedilırpınız

Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir

Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız

yumurta pişebilir Bu nedenle benmari

youmlntemi ile ccedilalışınız

Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak

kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız

Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı

ile yediriniz

Parfe kalıbına boşaltınız

Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat

ediniz

Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dışarıya

alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk

meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

61

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız

Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını

streccedil filmle sarınız

Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız

zamandan ve enerjiden

kazanmanızı sağlar unutmayınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice

ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam

ediniz

Ccedilikolatayı eritirken iccediline su

kaccedilmamasına dikkat ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtınız

Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz

Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Jelatinin iyice eridiğinden emin

olunuz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı

karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar

ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz

ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme

şekillerini araştırınız

Tabak suumlsleme şekillerinden birini

uygulayabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

62

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına

uygun yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

63

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen

bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız

1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar

2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir

3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır

4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır

5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır

6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz

7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır

8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir

9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir

10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

64

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve

sorbeleri hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini

araştırınız

İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln

oumlzelliklerini araştırınız

Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız

4 DONDURMA VE SORBELER

Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar

Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya

geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir

Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal

ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya

doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır

En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru

Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu

karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman

krala sunulurmuş

Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme

ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime

uğradığı bir gerccedilektir

Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince

tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır

Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml

tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

AMACcedil

ARAŞTIRMA

65

Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara

dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile

kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir

Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker

ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz

yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli

yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların

temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar

olarak yaz aylarında tuumlketilir

Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak

uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr

Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi

dondurmardquo yapılabilmektedir

Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı

boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği

ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir

olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir

Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa

da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir

41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları

Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri

iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce

mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein

kaybına neden olur

Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin

dondurmanın kalorisini de arttırmış olur

Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer

gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb

42 Dondurma ve Ccedileşitleri

Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan

indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az

bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma

şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme

dondurmasırdquo dır

66

Resim 41 Karsambaccedil

Resim 42 Maraş doumlvme dondurması

Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında

kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı

dondurma fıstıklı dondurma vb

Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin

değeri de azalır

Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan

bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında

eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur

Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır

Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi

dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir

67

Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su

buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan

yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur

Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır

Yumurta ile

Salep ile Nişasta ile Krema ile

Resim 43 Vanilyalı dondurma

421 Vanilyalı Dondurma

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

Hazırlanışı

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve

karıştırmazsanız yumurta pişer

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika

pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz

Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz

68

Resim 44 Kakaolu dondurma

422 Kakaolu Dondurma

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

1 paket vanilin

Hazırlanışı

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin

birbirine tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup

soğumasını bekleyiniz

Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz

69

Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları

423 Meyveli Dondurma

Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar

Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)

Kurutulmuş meyvelerle

Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle

Tek ccedileşit meyveyle

Birkaccedil ccedileşit meyveyle

Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

Hazırlanışı

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir

kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız

Dibini tutmamasına dikkat ediniz

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma

yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine

ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara

yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız

70

Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe

43 Sorbelerin Oumlzellikleri

Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur

Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze

(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine

likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir

Limonlu sorbe

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

Hazırlanışı

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını

almadan soyunuz

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp

ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz

İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba

alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz

71

44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek

Noktalar

Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır

Sorbeler karıştırılmadan dondurulur

Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır

Servis kapları soğutulmalıdır

Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir

Kullanılan araccedillar steril olmalıdır

Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz

Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi

45 Servisini Yapma

Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır

Kuplarda dondurma servisi

Resim 48 Kupta dondurma servisi

72

Kacircğıt helva ile servis

Resim 49 Kacircğıt helva ile servis

Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur

Resim 410 Mangolu sorbe

73

Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır

Resim 411 Kızarmış dondurma

Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır

Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi

74

Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır

Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi

46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama

Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup

bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları

meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri

peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir

Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan

yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri

renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis

yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir

Resim 414 Kup jak

75

Resim 415 Peş melba

Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen

Kasata napoliten

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı 1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

76

Hazırlanışı

Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi

karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı

ekleyiniz

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp

tekrar derin dondurucuya koyunuz

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin

dondurucuya koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın

uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay

ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

77

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım

kaynatınız

Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı

unutmayınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-

3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız

yumurta pişer unutmayınız

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak

kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice

soğutunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak

derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat

dondurunuz

Varsa dondurma makinesinde

ccedilevirerek dondurunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

78

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip

ccedilırpmaya devam ediniz

İccedilinde topak kalmamasına dikkat

etmelisiniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml

azar azar katarak malzemelerin birbirine

tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte

pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı

kalmaması iccedilin pişirmek gerekir

unutmayınız

Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir

Aksi takdirde yumurta pişer

unutmayınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar

aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba

alınız ve buzdolabına koyup soğumasını

bekleyiniz

Sıcak malzemeler buzdolabına

konulmaz unutmayınız

Tamamen soğuduğundan emin

olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte

bir ccedilıkarıp karıştırınız

Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin

oluşmasını engeller unutmayınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta

bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye

oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

79

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz

Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine

sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk

ateşte iyice ccedilırpınız

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız

Dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz

Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan

sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra

şekeri serpip marine ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde

bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve

gofretle suumlsleyerek servis yapınız

Hazırladığınız meyveleri

dondurmanın iccediline de

karıştırabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

80

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde

iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz

Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin

tadını acılaştırır unutmayınız

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım

kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma

suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin

dondurucuya girebilecek bir kaba alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice

dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz

gibi suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

81

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı

1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve

vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek

soğutunuz

Kasata kalıbını derin dondurucuya

koyunuz Boumlylece dondurmanın

kalıba kolay yapışmasını

sağlarsınız

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı

karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya

oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da

bademleri en son olarak da ccedilırpılmış

kremayı ekleyiniz

Ccedilırparsanız yumurtayı

soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm

kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin

dondurucuya koyunuz

Dondurma kalıbın şekline goumlre

sıvanmalıdır Her tarafı eşit

kalınlıkta olmalıdır unutmayınız

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile

aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya

koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan

boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya

koyunuz

Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır

unutmayınız

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp

ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını

hafifccedile sıcak suya tutunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

82

KONTROL LİSTESİ

DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

83

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml

yazınız

1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir

2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır

3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır

4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini

arttırır

5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar

6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır

7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek

zenginleştirilir

8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır

9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir

10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru

yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

84

MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME

Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Kişisel Hijyen

1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi

2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml

3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı

4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı

Araccedil Gereccedil Seccedilimi

5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı

6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı

İşlem Basamakları

7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı

8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı

9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı

Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi

10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi

11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi

12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz

MODUumlL DEĞERLENDİRME

85

CEVAP ANAHTARLARI

OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 A

3 C

4 B

5 A

6 Y

7 D

8 D

9 Y

10 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI

1 A

2 C

3 B

4 C

5 D

6 A

7 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 Y

3 D

4 D

5 D

6 Y

7 D

8 Y

9 Y

10 Y

CEVAP ANAHTARLARI

86

OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 İtalya

2 buzlu iccedilecek

3 şerbettir

4 yumurta

5 karsambaccedil

6 krema

7 likoumlr

8 soğuk

9 kuumllahta

10 kup

87

KAYNAKCcedilA

ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler

Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009

Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979

ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000

Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık

İstanbul 2009

KAYNAKCcedilA

Page 12: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ

12

14 Suumlbyenin Tanımı ve Oumlnemi

Resim 15 Suumlbye

Suumlbye oumlğuumltuumllmuumlş pirinccedil veya pirinccedil suumltuuml olarak tanımlanabilir Suumltluuml tatlılarda tatlıyı

koyulaştırarak kıvam sağlamak iccedilin kullanılır Tuumlrkiyersquonin en oumlnemli aşccedilılarından olan Necip

Usta 125 g pirinccedilten yapılan suumlbyenin 1 kg suumltuuml soğuduktan sonra kesilebilecek şekilde

koyulaştıracağını kitaplarında belirtmiştir

Suumlbyenin hazırlanışı zor zahmetli ve uzun zaman aldığı iccedilin guumlnuumlmuumlzde

kullanılmamaktadır Ayrıca guumlnuumlmuumlzde hazır gıda sektoumlruumlnuumln gelişmesi nedeniyle pirinccedil

unu nişasta vb maddeleri bulmak muumlmkuumlnduumlr Artık suumltluuml tatlılarda kıvam sağlamak iccedilin

bulunması ve kullanılması kolay olan nişasta ve pirinccedil unu kullanılıyor

15 Suumlbyenin Hazırlanışı

Kırık pirinccedil ayıklanır 3-4 kez suyu suumlzuumllerek yıkanır

Bir tencerede bol miktarda ılık suyla ıslatılır Bir gece beklenir

Ertesi guumln hiccedil karıştırmadan suyu doumlkuumlluumlr

Bir karıştırıcı (blender) yardımı ile iyice ezilir

Elde edilen madde suumlbyedir (Resim 15)

Kullanılacağı zaman ince bir tuumllbentten ya da ccedilok ince bir suumlzgeccedilten suumlzuumlluumlr

16 Tuumlrk Mutfağına Oumlzguuml Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri

Tuumlrk mutfağına oumlzguuml suumltluuml tatlılar denilince akla ilk gelmesi gerekenler suumltlaccedil

muhallebi ve keşkuumllduumlr Bu uumlccedil tatlı yuumlzyıllardır Tuumlrk mutfağında hazırlanan ccedileşitlerdir

Guumlnuumlmuumlzde pastanelerde ve otellerde ccedilok ccedileşitli suumltluuml tatlılar yapılmaktadır Yeni yapılan

suumltluuml tatlıların bir kısmı suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln değiştirilmesi ile bir kısmı da yabancı

tatlıların Tuumlrk mutfağına uyarlanmasıyla yapılmaya başlanmıştır

13

161 Muhallebi

Resim 16 Muhallebi

Muhallebi suumlt nişasta (klasik şekliyle suumlbye) ve şekerle yapılan en temel suumltluuml tatlıdır

(Resim 16) Tuumlrk mutfağında sakızlı ve fıstıklı olmak uumlzere temelde iki ccedileşidi olsa da

guumlnuumlmuumlzde ccedilok ccedileşitli şekillerde muhallebiler yapılmaktadır Taze meyveler puumlre şeklinde

ya da kuumlccediluumlk doğranarak meyveli muhallebiler de yapılır Muhallebi iccedilinde kullanılan

malzemeye goumlre isimlendirilir Sakızlı muhallebi fıstıklı muhallebi kahveli muhallebi

kakaolu muhallebi vb

Genellikle suumltluuml tatlılarda şeker sonradan eklenir Fakat muhallebide istisnai bir durum

soumlz konusudur Muhallebi yapılırken genellikle suumlt ve şeker kaynatılır İccediline suumlbye ya da

suyla accedilılmış nişasta eklenir Bir taşım kaynatılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır

En klasik servisinde ya tarccedilın eklenir ya da biraz reccedilel tanesi uumlzerine konulur Suumlt ve şekeri

karıştırıp pişirmek beceri gerektirir Bu şekilde pişirirken şekerin karamelize olmamasına

dikkat etmek gerekir Eğer şeker sonra katılırsa daha iyi sonuccedil alınır

Muhallebi

Gereccediller (4ndash6 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

80 g pirinccedil unu

1 paket vanilya

İstenildiği kadar tarccedilın

Hazırlanması

Pirinccedil unu ve şeker bir tencereye konulur Bir su bardağı suumlt ile iyice

ezilir Suumltuumln tamamı eklenir Orta ateşte karıştırılarak 10ndash15 dakika

pişirilir Koyulaşınca ocaktan indirilir Vanilya eklenir Sıcakken kacircselere

boşaltılır Soğuyunca uumlzerine tarccedilın serpilerek servis yapılır

Aşağıdaki youmlntemlerle de hazırlanabilir

14

Muhallebi pişirilirken iccediline 2ndash3 adet damla sakızı ezilip konulursa sakızlı muhallebi adını alır

Muhallebi yapılırken ccedilekilmiş yeşil fıstık katılırsa fıstıklı muhallebi adını alır

Muhallebi piştikten sonra ıslatılmış bir tepsiye doumlkuumlluumlp soğuduktan sonra

uumlzerine yarım su bardağı su gezdirip dolapta iyice katılaştıktan sonra

kesilip oumlzel şekerli su doumlkuumlluumlp suyu ile servisi yapılırsa su muhallebisi

adını alır Bazı youmlrelerde şekerli su yerine pekmez doumlkuumllerek de servisi

yapılır

Suumltuumln iccediline taze meyve puumlreleri katılarak meyveli muhallebi yapmak

muumlmkuumlnduumlr

Muhallebi pişirilirken şekeri ccedilok az konulup piştikten sonra soğutulup

servisi yapılırken uumlzerine pudra şekeri serpilirse şekersiz muhallebi adını alır

Yaz aylarında dondurma ile servisi yapılabilir

Yine muhallebinin uumlzerine tanesi bol reccedilel konularak servis yapılabilir

162 Suumltlaccedil

Resim 17 Suumltlaccedil Resim 18 Fırın suumltlaccedil

Suumltlaccedil Tuumlrk mutfağında iki şekilde yer alır Birisi (Resim 17) klasik tencerede pişen

şekli diğeri de (Resim 18) fırın suumltlaccediltır Fırın suumltlaccedil yapmak iccedilin suumltlaccedil pişirildikten sonra

ısıya dayanıklı kaplara doumlkuumlluumlr Bir miktar ayrılan suumltlacın iccediline yumurta sarısı eklenerek

karıştırılır Kapların uumlzerine paylaştırılır Fırında kızartılarak hazırlanır

Suumltlaccedil yapımı ccedilok kolay bir tatlı gibi goumlruumlnse de oumlnemli ayrıntılarla iyi bir suumltlaccedil

hazırlanabilir Evlerde yapılan suumltlaccedil suumlt pirinccedil ve şekerden oluşur Suumltuumln iccediline oumllccediluumlluuml pirinccedil

katılır Ocağa konulur Kısık ateşte pirinccediller yumuşayana kadar karıştırılarak pişirilir Şekeri

atılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır Ilıkken ya da soğuyunca servis yapılır

Ticari mutfaklarda ise pirinccedil su ile biraz pişirilir Kaynayan suumlte eklenir Nişasta ile

kıvama getirilir Şeker eklenerek pişmesi tamamlanır Pirinccedil miktarı evde yapılanlardan

azdır

15

İyi bir suumltlaccedil yapmak iccedilin

Suumltuumln taze ve yağlı olması gerekir

Pişirme işlemi kısık ateşte yapılmalıdır

Pişirme sırasında karıştırılmalıdır

Pirinccedil miktarı iyi ayarlanmalıdır

Şekeri ocaktan inmesine yakın atılmalıdır

Gereccediller

1 litre suumlt

250 g toz şeker

90 g pirinccedil

15 g nişasta

200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)

10 g tarccedilın

Hazırlanması

Pirinccedil ayıklanıp yıkandıktan sonra tencereye konulur Su ile

yumuşayıncaya kadar haşlanır

Suumlt eklenerek 10 dakika pişirilir

Şeker eklenir ve karıştırılarak eritilir

Nişasta suumltle karıştırılır Suumltluuml pirinccedilli karışıma eklenir

Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indirilir

Fırında suumltlaccedil yapmak istenirse nişastalı suumltluuml karışımdan bir miktar

alınarak iki yumurta sarısı eklenerek ccedilırpılır

Suumltlaca eklenir

Pişirme işleminden sonra ısıya dayanıklı kaplara konur

İccedilinde su bulunan tepsilere dizilir

Fırında uumlzeri kızarıncaya kadar bekletilir Kızarma işleminin daha ccedilabuk

olması istenirse fırının sıcaklığı uumlstten verilmelidir

16

163 Keşkuumll

Resim 19 Keşkuumll

Eski yemek kitaplarında ldquokeşkuumll-uuml fukarardquo diye isimlendirilen tatlının adı guumlnuumlmuumlzde

keşkuumll olarak bilinmektedir Keşkuumll-uuml fukara denilmesinin sebebi fakir yemeği olduğu iccedilin

değildir Tam tersine keşkuumll iccediline konulan badem Antep fıstığı ceviz Hindistan cevizi

nedeniyle diğer suumltluuml tatlılara goumlre maliyeti yuumlksek bir tatlıdır Adının şoumlyle bir hikacircyesi

vardır Keşkuumll adını Hindistan cevizinden almıştır Eskiden dilenciler Hindistan cevizinin

kabuğundan yapılan kacircselerle dilenirlermiş Bu kacircsenin adının da keşkuumll olduğu soumlylenir

Keşkuumll (Resim 19) en eski suumltluuml tatlılardan biridir Eski ccedilağlarda sulu yiyecekleri

koyulaştırmak iccedilin ekmek kullanılmış Daha sonraları ekmeğin yerini ezilmiş cevizgiller

almış Keşkuumll de suumltuumln koyulaştırılması iccedilin ezilmiş cevizgillerin şekerle birlikte suumlte

karıştırılmasıyla yapılmaya başlanmış Oumlnceleri renginin beyaz olması iccedilin ezilmiş badem

şeker ve suumlt kullanılarak hazırlanmış sonradan badem yerine suumlbye kullanılmış guumlnuumlmuumlzde

ise koyulaştırma işlemi nişasta ile yapılmaktadır

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

Hazırlanışı

Badem ve Hindistan cevizi karıştırılarak uumlzerine az miktarda suumlt eklenir

ve mutfak robotunda ccedilekilir

17

Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır

Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım

eklenir

Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir

Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır

Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır

164 Kazandibi

Resim 110 Kazandibi

Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin

dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye

doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise

tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında

dipteki şekerin yanması sağlanır

Kazandibi hazırlanırken

Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca

mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir

Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek

pişirilmesi gerekir

Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir

Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre

tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir

İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir

Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde

sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir

18

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu

Rendesi

Hazırlanması

Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur

Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır

Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan

alınır

Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur

Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir

165 Tavukgoumlğsuuml

Resim 111 Tavukgoumlğsuuml

Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece

Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve

pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp

ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen

tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr

19

Hazırlarken ve pişirirken

Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına

Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına

Kıvamını iyi ayarlamaya

Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

Hazırlanışı

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine

daha kolay ayrılacaktır

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz

Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip

ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile

bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız

17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir

Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca

kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir

Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa

şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir

Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece

pişerken taşması oumlnlenmiş olur

Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir

20

18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır

Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır

Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları

(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır

Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir

19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta

guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine

rastlanır

Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek

servis yapılır

Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve

suumlslenerek servis yapılır

Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)

serpilir

Resim 112 Tarccedilınla servis

21

Resim 113 Kuru yemişlerle servis

Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file

hacirclinde kullanılır

Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis

Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine

goumlre suumlslemede kullanılabilir

22

Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi

Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir

Resim 116 Karamelize şekerle servis

23

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız

Gereccediller (4ndash6 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

80 g pirinccedil unu

1 paket vanilya

İstenildiği kadar tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz

Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz

Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat

ediniz

Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz

Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika

pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz

Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak

eritiniz

Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa

olduğu iccedilin şekeri en başta da

ekleyebilirsiniz

Ocaktan indiriniz Vanilya

ekleyiniz

Renginin kıvamının ve tadının istenilen

oumlzellikte olmasına dikkat ediniz

Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

24

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

250 g toz şeker

90 g pirinccedil

15 g nişasta

200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)

10 g tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye

koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar

haşlayınız

Yıkarken nişastasının gitmesine

dikkat ediniz

Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız

Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz

Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz

Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli

karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz

Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker

karamelize olur unutmayınız

Sıcakken kacircselere boşaltınız

Suumlslemek iccedilin soğumasını

bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

25

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Badem ve Hindistan cevizini

karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt

ekleyiniz ve mutfak robotunda

ccedilekiniz

Suumlt ekleyerek bademin daha kolay

ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline

gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz

olmasını sağlar unutmayınız

Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu

koyarak karıştırınız

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek

karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Bademli karışımı ekleyiniz

Koyulaşana kadar karıştırarak

pişiriniz

Pişerken karıştırmak şekerin karamelize

olmasını engeller

Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan

alınız

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan

kacircselere boşaltınız

Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması

kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz

Soğuyunca suumlsleyerek servis

yapınız

Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk

uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

26

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz

Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10

dakika kaynatınız

Isının yuumlksek olmamasına ve topak

olmamasına dikkat ediniz

Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız

Bir kere kaynatıp ocaktan alınız

Şekerin karamelize olmamasına

dikkat ediniz

Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine

hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz

Pudra şekerinin her tarafa eşit

dağılmış olmasına dikkat ediniz

Muhallebiyi doumlkerken şekerleri

kaydırmayınız

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin

dibinin yanmasını sağlayınız

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını

batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak

iccedilin 5-6 saat bekleyiniz

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Soğuk suya batırmak tatlının

tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin

oumlnemlidir unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

27

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk

suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha

kolay ayrılacaktır)

Tavuk tadının olmaması ve liflerin

parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek

oumlnemlidir unutmayınız

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri

koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Pişerken dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye

ekleyerek karıştırmaya devam ediniz

Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız

Kıvamına dikkat ediniz

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş

dakika kadar ccedilırpınız

Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra

dilimleyerek servis yapınız

Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk

uyumuna goumlre suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

28

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet

kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol

ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz

29

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır

A) Suumlbye

B) Pirinccedil unu

C) Nişasta

D) Hepsi

2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Kazandibi

B) Suumltlaccedil

C) Guumlllaccedil

D) Muhallebi

3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Tavukgoumlğsuuml

B) Suumltlaccedil

C) Muhallebi

D) Guumlllaccedil

4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır

A) Antep fıstığı

B) Hindistan cevizi

C) Badem

D) Fındık

5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden

hangisidir

A) Tarccedilın

B) Karabiber

C) Nane

D) Kekik

Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır

7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır

8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır

9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir

10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

30

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli

suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR

21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri

Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler

genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema

eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir

Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı

tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda

zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir

Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller

kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika

mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru

uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız

mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu

ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır

Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine

rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

AMACcedil

ARAŞTIRMA

31

Resim 21 Servise hazır krem karamel

211 Krem Karamel

Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem

ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln

Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde

pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

Hazırlanması

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel

yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel

kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon

kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave

ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra

kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz

32

Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters

ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız

Krem karamel hazırlarken

Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa

rengi accedilık olur

Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur

Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir

Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya

batırılabilir

Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan

ccedilıkarılması

Resim 24 Servis edilmesi

212 Sufle

Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler

tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve

beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece

civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha

kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir

En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir

Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır

Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler

tekniğine uygun ilave edilir

33

İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur

hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri

kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir

Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb

Ccedilikolatalı sufle

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolata

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

Hazırlanışı

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma

yediriniz

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile

yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz

Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz

bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız

Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına

almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla

karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk

oluncaya kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz

34

Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri

yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen

oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun

olacaktır

Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız

kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte

kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız

Sufleniz soumlner

Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya

kaymakla sıcak servis yapınız

Resim 25 Ccedilikolata sufle

Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle

35

213 Diğerleri

Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı

duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde

ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir

Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml

tatlı tarifi verilmiştir

Napoli usuluuml blanmanj

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 lt suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

Hazırlanışı

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir

tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki

karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından

nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız

Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını

ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda

boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak

beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4

dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek

buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını

gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis

yapınız

Sakızlı pasta

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

36

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

Hazırlanışı

Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine

kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler

her tarafı eşit olacak şekilde yayılır

Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır

Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması

sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar

pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek

karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit

kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca

aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında

birkaccedil saat bekletilir

Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına

alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)

Resim 27 Sakızlı pasta

22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su

buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar

Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner

Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak

kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır

37

Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede

olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum

hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur

Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur

Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160

derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir

Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır

Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten

geccedilirilmelidir

23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır

Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır

Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır

Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır

24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner

Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir

Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel

38

Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri

kullanılabilir

Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel

Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir

Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle

Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir

Resim 211 Pudra şekerli sufle

39

25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama

Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan

mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren

suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir

Panna cotta

Malzemeler

400 ml krema

200 ml suumlt

40 g şeker

Bir tutam tuz

120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)

3 adet yaprak jelatin

Hazırlanışı

Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz

Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta

ısıda karıştırarak pişiriniz

Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak

ccedilikolataların erimesini sağlayınız

Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının

sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız

Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz

Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının

dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız

Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 212 Panna cotta

Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve

konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız

araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi

deneyiniz

40

UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa

ayarlayınız

Krem karamel kaplarını boş olarak

ısınmakta olan fırına koyunuz

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile

kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak

oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem

karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını

bekleyiniz

Şekeri az karamelleştirirseniz

karamelin rengi kahverengi olmaz

sarı olur unutmayınız

Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen

goumlsteriniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel

yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan

kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir

kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş

karıştırarak ilave ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine

devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel

kalıplarına paylaştırınız

Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve

uzun suumlre yaparsanız tatlınız

piştiğinde istenmeyen goumlzenekler

oluşur unutmayınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar

sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye

diziniz

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan

ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz

Tepsideki su biterse kaynar su

ekleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

41

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8

saat buzdolabında bekletiniz

Donduğundan emin olduğunuz krem

karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz

Krem karamelleri dolaba koyarken

uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu

sinerek tatlının tadı bozulur

unutmayınız

İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme iccedilin dondurma taze

meyveler renkli soslar vb

kullanabilirsiniz

42

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolat

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye

ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta

ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını

eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız

suumltuuml bu karışıma yediriniz

Unun yanmamasına dikkat

adiniz

Suumltuuml eklerken topak

olmamasına dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

43

Ccedilikolatanızı rendeleyerek

hazırlayınız Bu işlem iccedilin

tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası

kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda

soğumaya bırakınız

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin

veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker

serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da

kullanabilirsiniz

Oda sıcaklığındaki yumurtaların

sarısını ve aklarını birbirinden

ayırınız

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı

ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile

oumlnce akları bir fiske tuz ilave

ederek katı koumlpuumlk oluncaya

kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle

ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen

goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz)

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu

karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını

ilave ediniz

Vanilya veya limon kabuğu

rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla

karıştırmadan karışıma kaşık

kaşık ilave ediniz

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha

buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini

daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)

kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda

yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın

istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle

ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır

unutmayınız

Yeterince karıştırıp homojen

hacircle getirdiğiniz karışımı

yağladığınız kalıplara iki

parmak eksik gelecek şekilde

doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına

koyarak buumlyuumlk fırınlarda

yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk

fırınlarda 160-170 degCrsquode 35

dakikada pişirebilirsiniz

Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında

kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada

fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner

unutmayınız

Pişen suflenizin uumlzerine pudra

şeker serpip krema dondurma

veya kaymakla sıcak servis

yapınız

Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi

ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis

yapmalısınız

44

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 l suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri

yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım

kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir

kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız

Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir

taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika

kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Nişastayı ılıklaştırmadan

kaynar suumlte eklerseniz

nişasta taşlaşır ve tatlının

kıvamı bozulur

unutmayınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye

vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem

esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek

esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Muhallebileri ılık tutmak

iccedilin benmari

kullanabilirsiniz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz

Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı

sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz

Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup

duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Kalıpları su ile

nemlendirmeniz tatlının

kalıptan kolay ccedilıkmasını

sağlayacaktır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp

kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz

Tatlının kenarlarını

gevşetmek iccedilin parmak

ucuyla hafifccedile bastırınız

Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız

Tatlıyı suumlslerken renk

uyumuna dikkat ediniz

Ters ccedilevrildiğinde beyaz

muhallebi en uumlstte

kalacaktır unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

45

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun

hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un

hacircline getiriniz

Fırın tepsisine kenarlarından taşacak

şekilde aluumlminyum folyo seriniz

Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit

olacak şekilde yayınız

Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit

dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı

kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln

saramaz ve dilimleyemezsiniz

Bir tencerede unu ve yağı renk

değiştirmeden kavurunuz Ocaktan

alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz

Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak

koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca

sakız ekleyiniz

İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek

karıştırıp ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak

olmamasını sağlayınız

Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha

ccedilabuk erir

İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin

uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız

Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin

kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi

kayarsa muhallebi folyoya yapışır

unutmayınız

Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız

İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta

kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız

Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz

Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin

kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız

Tatlının dışına sarınız

Zaman varsa bir gece buzdolabında

beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman folyodan

ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına

alınız Suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve

lezzet uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

46

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

47

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden

hangisidir

A) Kremler

B) Sufleler

C) Kuplar

D) Dondurmalar

2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak

verilmiştir

A) Suumlt şeker un

B) Suumlt şeker kakao

C) Suumlt şeker yumurta

D) Suumlt şeker nişasta

3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan

malzemeler doğru olarak verilmiştir

A) Un ve yumurta

B) Suumlt yumurta ve şeker

C) Su un ve şeker

D) Suumlt kakao ve yumurta

4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru

olarak verilmiştir

A) Suumltuumln bayat olması

B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması

C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması

D) Toz şeker kullanılması

5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken

noktalardandır

A) Yumurtanın taze olması gerekir

B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir

C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir

D) Hepsi

6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir

A) Mayonez

B) Pudra şekeri

C) Kaymak

D) Dondurma

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

48

7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır

A) Toprak kaplar

B) Cam kaplar

C) Porselen kaplar

D) Hepsi

DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

49

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak

yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz

ARAŞTIRMA

Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini

araştırınız

3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml

TATLILAR

Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta

31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması

Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik

youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak

dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak

iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

AMACcedil

ARAŞTIRMA

50

yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda

(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir

Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin

311 Krem Bavaruva

Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok

farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de

kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya

ccedilıkmıştır

Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin

şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır

İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin

genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu

da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta

sarısı kullanmak gerekir

Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile

hazırlanır

Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata

parccedilaları kullanılabilir

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

51

Hazırlanışı

Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba

ccedilıkarınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten

alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız

NOT

Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları

kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis

yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde

birkaccedil dakika bekletebilirsiniz

Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de

ccedilalışabilirsiniz

Resim 35 Krem bavaruva

312 Parfe

Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla

parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri

farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan

sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar

genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır

52

Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe

ccedilikolatalı parfe vb

Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı

sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden

ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden

karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur

Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre

bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır

Resim 36 Ccedililekli parfe

Resim 37 Ccedilikolatalı parfe

53

Vanilyalı parfe

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurtanın sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

Hazırlanışı

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini

kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma

kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat

dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 38 Meyveli parfe

313 Ccedilikolatalı Muss

Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem

şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt

olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek

dondurulur

Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve

biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice

donduktan sonra dilimlenerek servis edilir

Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss

kahveli muss vb

54

Beyaz ccedilikolatalı muss

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

Hazırlanışı

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı

ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin

tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek

servis yapınız

55

Resim 39 Kupta muss servisi

32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar

Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması

gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak

uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı

olmaz

Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak

bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur

Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek

yumuşatılması gerekir

Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak

kolaylaşır

33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir

Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra

şekeri serpilebilir

56

Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva

Meyve dilimleri ile suumlslenebilir

Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe

Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir

Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss

57

Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir

Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe

34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve

restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her

aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında

ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir

Ccedilikolata muslu ve bademli kek

Gereccediller

50 g bitter ccedilikolata

200 g marzipan

1 su bardağı suumlt

1 su bardağı un

2 adet yumurta

frac12 su bardağı şeker

Mus iccedilin

15 g sade ccedilikolata

50 g tereyağı

2 adet yumurta

2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml

Uumlzeri iccedilin

1 paket ccedilikolata sos

25 bardak suumlt

200 g file (yaprak) badem

58

Hazırlanışı

Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine

yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş

ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş

yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile

ccedilalışabilirsiniz)

Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip

iyice karıştırınız

Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek

ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru

kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz

Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli

karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı

bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz

Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek

duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat

bekletiniz

Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine

doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle

kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz

İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem

tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri

satan yerlerde hazır olarak bulunur

Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama

faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca

yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte

seccediltiklerinizi deneyiniz

59

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Jelatini buzlu suda bir saat

beklettikten sonra susuz olarak bir

kaba ccedilıkarınız

Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar

unutmayınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta

sarısı ve jelatini bir tencereye

koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli

karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan

ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak

soğutunuz

Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln

bozulur)

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar

hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave

ediniz

Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda

ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla

karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)

unutmayınız

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma

yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak

buzdolabında soğutunuz

Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)

kullanılmalıdır unutmayınız

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek

servis yapınız

Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

60

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurta sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker

ve vanilyayı karıştırarak benmari

youmlntemini kullanarak ccedilırpınız

Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir

Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız

yumurta pişebilir Bu nedenle benmari

youmlntemi ile ccedilalışınız

Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak

kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız

Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı

ile yediriniz

Parfe kalıbına boşaltınız

Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat

ediniz

Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dışarıya

alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk

meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

61

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız

Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını

streccedil filmle sarınız

Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız

zamandan ve enerjiden

kazanmanızı sağlar unutmayınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice

ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam

ediniz

Ccedilikolatayı eritirken iccediline su

kaccedilmamasına dikkat ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtınız

Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz

Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Jelatinin iyice eridiğinden emin

olunuz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı

karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar

ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz

ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme

şekillerini araştırınız

Tabak suumlsleme şekillerinden birini

uygulayabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

62

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına

uygun yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

63

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen

bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız

1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar

2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir

3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır

4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır

5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır

6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz

7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır

8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir

9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir

10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

64

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve

sorbeleri hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini

araştırınız

İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln

oumlzelliklerini araştırınız

Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız

4 DONDURMA VE SORBELER

Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar

Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya

geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir

Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal

ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya

doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır

En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru

Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu

karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman

krala sunulurmuş

Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme

ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime

uğradığı bir gerccedilektir

Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince

tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır

Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml

tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

AMACcedil

ARAŞTIRMA

65

Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara

dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile

kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir

Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker

ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz

yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli

yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların

temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar

olarak yaz aylarında tuumlketilir

Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak

uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr

Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi

dondurmardquo yapılabilmektedir

Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı

boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği

ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir

olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir

Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa

da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir

41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları

Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri

iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce

mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein

kaybına neden olur

Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin

dondurmanın kalorisini de arttırmış olur

Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer

gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb

42 Dondurma ve Ccedileşitleri

Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan

indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az

bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma

şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme

dondurmasırdquo dır

66

Resim 41 Karsambaccedil

Resim 42 Maraş doumlvme dondurması

Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında

kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı

dondurma fıstıklı dondurma vb

Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin

değeri de azalır

Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan

bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında

eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur

Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır

Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi

dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir

67

Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su

buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan

yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur

Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır

Yumurta ile

Salep ile Nişasta ile Krema ile

Resim 43 Vanilyalı dondurma

421 Vanilyalı Dondurma

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

Hazırlanışı

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve

karıştırmazsanız yumurta pişer

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika

pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz

Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz

68

Resim 44 Kakaolu dondurma

422 Kakaolu Dondurma

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

1 paket vanilin

Hazırlanışı

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin

birbirine tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup

soğumasını bekleyiniz

Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz

69

Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları

423 Meyveli Dondurma

Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar

Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)

Kurutulmuş meyvelerle

Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle

Tek ccedileşit meyveyle

Birkaccedil ccedileşit meyveyle

Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

Hazırlanışı

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir

kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız

Dibini tutmamasına dikkat ediniz

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma

yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine

ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara

yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız

70

Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe

43 Sorbelerin Oumlzellikleri

Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur

Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze

(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine

likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir

Limonlu sorbe

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

Hazırlanışı

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını

almadan soyunuz

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp

ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz

İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba

alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz

71

44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek

Noktalar

Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır

Sorbeler karıştırılmadan dondurulur

Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır

Servis kapları soğutulmalıdır

Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir

Kullanılan araccedillar steril olmalıdır

Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz

Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi

45 Servisini Yapma

Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır

Kuplarda dondurma servisi

Resim 48 Kupta dondurma servisi

72

Kacircğıt helva ile servis

Resim 49 Kacircğıt helva ile servis

Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur

Resim 410 Mangolu sorbe

73

Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır

Resim 411 Kızarmış dondurma

Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır

Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi

74

Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır

Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi

46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama

Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup

bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları

meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri

peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir

Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan

yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri

renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis

yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir

Resim 414 Kup jak

75

Resim 415 Peş melba

Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen

Kasata napoliten

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı 1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

76

Hazırlanışı

Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi

karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı

ekleyiniz

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp

tekrar derin dondurucuya koyunuz

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin

dondurucuya koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın

uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay

ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

77

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım

kaynatınız

Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı

unutmayınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-

3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız

yumurta pişer unutmayınız

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak

kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice

soğutunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak

derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat

dondurunuz

Varsa dondurma makinesinde

ccedilevirerek dondurunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

78

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip

ccedilırpmaya devam ediniz

İccedilinde topak kalmamasına dikkat

etmelisiniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml

azar azar katarak malzemelerin birbirine

tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte

pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı

kalmaması iccedilin pişirmek gerekir

unutmayınız

Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir

Aksi takdirde yumurta pişer

unutmayınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar

aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba

alınız ve buzdolabına koyup soğumasını

bekleyiniz

Sıcak malzemeler buzdolabına

konulmaz unutmayınız

Tamamen soğuduğundan emin

olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte

bir ccedilıkarıp karıştırınız

Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin

oluşmasını engeller unutmayınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta

bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye

oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

79

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz

Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine

sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk

ateşte iyice ccedilırpınız

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız

Dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz

Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan

sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra

şekeri serpip marine ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde

bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve

gofretle suumlsleyerek servis yapınız

Hazırladığınız meyveleri

dondurmanın iccediline de

karıştırabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

80

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde

iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz

Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin

tadını acılaştırır unutmayınız

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım

kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma

suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin

dondurucuya girebilecek bir kaba alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice

dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz

gibi suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

81

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı

1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve

vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek

soğutunuz

Kasata kalıbını derin dondurucuya

koyunuz Boumlylece dondurmanın

kalıba kolay yapışmasını

sağlarsınız

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı

karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya

oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da

bademleri en son olarak da ccedilırpılmış

kremayı ekleyiniz

Ccedilırparsanız yumurtayı

soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm

kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin

dondurucuya koyunuz

Dondurma kalıbın şekline goumlre

sıvanmalıdır Her tarafı eşit

kalınlıkta olmalıdır unutmayınız

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile

aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya

koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan

boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya

koyunuz

Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır

unutmayınız

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp

ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını

hafifccedile sıcak suya tutunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

82

KONTROL LİSTESİ

DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

83

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml

yazınız

1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir

2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır

3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır

4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini

arttırır

5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar

6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır

7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek

zenginleştirilir

8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır

9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir

10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru

yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

84

MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME

Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Kişisel Hijyen

1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi

2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml

3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı

4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı

Araccedil Gereccedil Seccedilimi

5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı

6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı

İşlem Basamakları

7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı

8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı

9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı

Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi

10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi

11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi

12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz

MODUumlL DEĞERLENDİRME

85

CEVAP ANAHTARLARI

OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 A

3 C

4 B

5 A

6 Y

7 D

8 D

9 Y

10 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI

1 A

2 C

3 B

4 C

5 D

6 A

7 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 Y

3 D

4 D

5 D

6 Y

7 D

8 Y

9 Y

10 Y

CEVAP ANAHTARLARI

86

OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 İtalya

2 buzlu iccedilecek

3 şerbettir

4 yumurta

5 karsambaccedil

6 krema

7 likoumlr

8 soğuk

9 kuumllahta

10 kup

87

KAYNAKCcedilA

ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler

Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009

Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979

ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000

Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık

İstanbul 2009

KAYNAKCcedilA

Page 13: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ

13

161 Muhallebi

Resim 16 Muhallebi

Muhallebi suumlt nişasta (klasik şekliyle suumlbye) ve şekerle yapılan en temel suumltluuml tatlıdır

(Resim 16) Tuumlrk mutfağında sakızlı ve fıstıklı olmak uumlzere temelde iki ccedileşidi olsa da

guumlnuumlmuumlzde ccedilok ccedileşitli şekillerde muhallebiler yapılmaktadır Taze meyveler puumlre şeklinde

ya da kuumlccediluumlk doğranarak meyveli muhallebiler de yapılır Muhallebi iccedilinde kullanılan

malzemeye goumlre isimlendirilir Sakızlı muhallebi fıstıklı muhallebi kahveli muhallebi

kakaolu muhallebi vb

Genellikle suumltluuml tatlılarda şeker sonradan eklenir Fakat muhallebide istisnai bir durum

soumlz konusudur Muhallebi yapılırken genellikle suumlt ve şeker kaynatılır İccediline suumlbye ya da

suyla accedilılmış nişasta eklenir Bir taşım kaynatılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır

En klasik servisinde ya tarccedilın eklenir ya da biraz reccedilel tanesi uumlzerine konulur Suumlt ve şekeri

karıştırıp pişirmek beceri gerektirir Bu şekilde pişirirken şekerin karamelize olmamasına

dikkat etmek gerekir Eğer şeker sonra katılırsa daha iyi sonuccedil alınır

Muhallebi

Gereccediller (4ndash6 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

80 g pirinccedil unu

1 paket vanilya

İstenildiği kadar tarccedilın

Hazırlanması

Pirinccedil unu ve şeker bir tencereye konulur Bir su bardağı suumlt ile iyice

ezilir Suumltuumln tamamı eklenir Orta ateşte karıştırılarak 10ndash15 dakika

pişirilir Koyulaşınca ocaktan indirilir Vanilya eklenir Sıcakken kacircselere

boşaltılır Soğuyunca uumlzerine tarccedilın serpilerek servis yapılır

Aşağıdaki youmlntemlerle de hazırlanabilir

14

Muhallebi pişirilirken iccediline 2ndash3 adet damla sakızı ezilip konulursa sakızlı muhallebi adını alır

Muhallebi yapılırken ccedilekilmiş yeşil fıstık katılırsa fıstıklı muhallebi adını alır

Muhallebi piştikten sonra ıslatılmış bir tepsiye doumlkuumlluumlp soğuduktan sonra

uumlzerine yarım su bardağı su gezdirip dolapta iyice katılaştıktan sonra

kesilip oumlzel şekerli su doumlkuumlluumlp suyu ile servisi yapılırsa su muhallebisi

adını alır Bazı youmlrelerde şekerli su yerine pekmez doumlkuumllerek de servisi

yapılır

Suumltuumln iccediline taze meyve puumlreleri katılarak meyveli muhallebi yapmak

muumlmkuumlnduumlr

Muhallebi pişirilirken şekeri ccedilok az konulup piştikten sonra soğutulup

servisi yapılırken uumlzerine pudra şekeri serpilirse şekersiz muhallebi adını alır

Yaz aylarında dondurma ile servisi yapılabilir

Yine muhallebinin uumlzerine tanesi bol reccedilel konularak servis yapılabilir

162 Suumltlaccedil

Resim 17 Suumltlaccedil Resim 18 Fırın suumltlaccedil

Suumltlaccedil Tuumlrk mutfağında iki şekilde yer alır Birisi (Resim 17) klasik tencerede pişen

şekli diğeri de (Resim 18) fırın suumltlaccediltır Fırın suumltlaccedil yapmak iccedilin suumltlaccedil pişirildikten sonra

ısıya dayanıklı kaplara doumlkuumlluumlr Bir miktar ayrılan suumltlacın iccediline yumurta sarısı eklenerek

karıştırılır Kapların uumlzerine paylaştırılır Fırında kızartılarak hazırlanır

Suumltlaccedil yapımı ccedilok kolay bir tatlı gibi goumlruumlnse de oumlnemli ayrıntılarla iyi bir suumltlaccedil

hazırlanabilir Evlerde yapılan suumltlaccedil suumlt pirinccedil ve şekerden oluşur Suumltuumln iccediline oumllccediluumlluuml pirinccedil

katılır Ocağa konulur Kısık ateşte pirinccediller yumuşayana kadar karıştırılarak pişirilir Şekeri

atılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır Ilıkken ya da soğuyunca servis yapılır

Ticari mutfaklarda ise pirinccedil su ile biraz pişirilir Kaynayan suumlte eklenir Nişasta ile

kıvama getirilir Şeker eklenerek pişmesi tamamlanır Pirinccedil miktarı evde yapılanlardan

azdır

15

İyi bir suumltlaccedil yapmak iccedilin

Suumltuumln taze ve yağlı olması gerekir

Pişirme işlemi kısık ateşte yapılmalıdır

Pişirme sırasında karıştırılmalıdır

Pirinccedil miktarı iyi ayarlanmalıdır

Şekeri ocaktan inmesine yakın atılmalıdır

Gereccediller

1 litre suumlt

250 g toz şeker

90 g pirinccedil

15 g nişasta

200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)

10 g tarccedilın

Hazırlanması

Pirinccedil ayıklanıp yıkandıktan sonra tencereye konulur Su ile

yumuşayıncaya kadar haşlanır

Suumlt eklenerek 10 dakika pişirilir

Şeker eklenir ve karıştırılarak eritilir

Nişasta suumltle karıştırılır Suumltluuml pirinccedilli karışıma eklenir

Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indirilir

Fırında suumltlaccedil yapmak istenirse nişastalı suumltluuml karışımdan bir miktar

alınarak iki yumurta sarısı eklenerek ccedilırpılır

Suumltlaca eklenir

Pişirme işleminden sonra ısıya dayanıklı kaplara konur

İccedilinde su bulunan tepsilere dizilir

Fırında uumlzeri kızarıncaya kadar bekletilir Kızarma işleminin daha ccedilabuk

olması istenirse fırının sıcaklığı uumlstten verilmelidir

16

163 Keşkuumll

Resim 19 Keşkuumll

Eski yemek kitaplarında ldquokeşkuumll-uuml fukarardquo diye isimlendirilen tatlının adı guumlnuumlmuumlzde

keşkuumll olarak bilinmektedir Keşkuumll-uuml fukara denilmesinin sebebi fakir yemeği olduğu iccedilin

değildir Tam tersine keşkuumll iccediline konulan badem Antep fıstığı ceviz Hindistan cevizi

nedeniyle diğer suumltluuml tatlılara goumlre maliyeti yuumlksek bir tatlıdır Adının şoumlyle bir hikacircyesi

vardır Keşkuumll adını Hindistan cevizinden almıştır Eskiden dilenciler Hindistan cevizinin

kabuğundan yapılan kacircselerle dilenirlermiş Bu kacircsenin adının da keşkuumll olduğu soumlylenir

Keşkuumll (Resim 19) en eski suumltluuml tatlılardan biridir Eski ccedilağlarda sulu yiyecekleri

koyulaştırmak iccedilin ekmek kullanılmış Daha sonraları ekmeğin yerini ezilmiş cevizgiller

almış Keşkuumll de suumltuumln koyulaştırılması iccedilin ezilmiş cevizgillerin şekerle birlikte suumlte

karıştırılmasıyla yapılmaya başlanmış Oumlnceleri renginin beyaz olması iccedilin ezilmiş badem

şeker ve suumlt kullanılarak hazırlanmış sonradan badem yerine suumlbye kullanılmış guumlnuumlmuumlzde

ise koyulaştırma işlemi nişasta ile yapılmaktadır

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

Hazırlanışı

Badem ve Hindistan cevizi karıştırılarak uumlzerine az miktarda suumlt eklenir

ve mutfak robotunda ccedilekilir

17

Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır

Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım

eklenir

Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir

Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır

Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır

164 Kazandibi

Resim 110 Kazandibi

Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin

dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye

doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise

tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında

dipteki şekerin yanması sağlanır

Kazandibi hazırlanırken

Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca

mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir

Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek

pişirilmesi gerekir

Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir

Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre

tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir

İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir

Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde

sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir

18

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu

Rendesi

Hazırlanması

Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur

Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır

Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan

alınır

Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur

Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir

165 Tavukgoumlğsuuml

Resim 111 Tavukgoumlğsuuml

Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece

Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve

pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp

ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen

tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr

19

Hazırlarken ve pişirirken

Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına

Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına

Kıvamını iyi ayarlamaya

Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

Hazırlanışı

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine

daha kolay ayrılacaktır

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz

Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip

ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile

bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız

17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir

Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca

kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir

Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa

şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir

Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece

pişerken taşması oumlnlenmiş olur

Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir

20

18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır

Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır

Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları

(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır

Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir

19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta

guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine

rastlanır

Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek

servis yapılır

Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve

suumlslenerek servis yapılır

Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)

serpilir

Resim 112 Tarccedilınla servis

21

Resim 113 Kuru yemişlerle servis

Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file

hacirclinde kullanılır

Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis

Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine

goumlre suumlslemede kullanılabilir

22

Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi

Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir

Resim 116 Karamelize şekerle servis

23

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız

Gereccediller (4ndash6 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

80 g pirinccedil unu

1 paket vanilya

İstenildiği kadar tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz

Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz

Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat

ediniz

Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz

Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika

pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz

Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak

eritiniz

Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa

olduğu iccedilin şekeri en başta da

ekleyebilirsiniz

Ocaktan indiriniz Vanilya

ekleyiniz

Renginin kıvamının ve tadının istenilen

oumlzellikte olmasına dikkat ediniz

Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

24

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

250 g toz şeker

90 g pirinccedil

15 g nişasta

200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)

10 g tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye

koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar

haşlayınız

Yıkarken nişastasının gitmesine

dikkat ediniz

Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız

Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz

Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz

Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli

karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz

Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker

karamelize olur unutmayınız

Sıcakken kacircselere boşaltınız

Suumlslemek iccedilin soğumasını

bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

25

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Badem ve Hindistan cevizini

karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt

ekleyiniz ve mutfak robotunda

ccedilekiniz

Suumlt ekleyerek bademin daha kolay

ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline

gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz

olmasını sağlar unutmayınız

Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu

koyarak karıştırınız

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek

karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Bademli karışımı ekleyiniz

Koyulaşana kadar karıştırarak

pişiriniz

Pişerken karıştırmak şekerin karamelize

olmasını engeller

Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan

alınız

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan

kacircselere boşaltınız

Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması

kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz

Soğuyunca suumlsleyerek servis

yapınız

Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk

uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

26

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz

Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10

dakika kaynatınız

Isının yuumlksek olmamasına ve topak

olmamasına dikkat ediniz

Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız

Bir kere kaynatıp ocaktan alınız

Şekerin karamelize olmamasına

dikkat ediniz

Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine

hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz

Pudra şekerinin her tarafa eşit

dağılmış olmasına dikkat ediniz

Muhallebiyi doumlkerken şekerleri

kaydırmayınız

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin

dibinin yanmasını sağlayınız

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını

batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak

iccedilin 5-6 saat bekleyiniz

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Soğuk suya batırmak tatlının

tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin

oumlnemlidir unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

27

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk

suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha

kolay ayrılacaktır)

Tavuk tadının olmaması ve liflerin

parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek

oumlnemlidir unutmayınız

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri

koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Pişerken dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye

ekleyerek karıştırmaya devam ediniz

Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız

Kıvamına dikkat ediniz

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş

dakika kadar ccedilırpınız

Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra

dilimleyerek servis yapınız

Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk

uyumuna goumlre suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

28

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet

kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol

ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz

29

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır

A) Suumlbye

B) Pirinccedil unu

C) Nişasta

D) Hepsi

2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Kazandibi

B) Suumltlaccedil

C) Guumlllaccedil

D) Muhallebi

3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Tavukgoumlğsuuml

B) Suumltlaccedil

C) Muhallebi

D) Guumlllaccedil

4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır

A) Antep fıstığı

B) Hindistan cevizi

C) Badem

D) Fındık

5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden

hangisidir

A) Tarccedilın

B) Karabiber

C) Nane

D) Kekik

Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır

7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır

8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır

9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir

10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

30

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli

suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR

21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri

Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler

genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema

eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir

Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı

tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda

zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir

Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller

kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika

mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru

uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız

mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu

ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır

Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine

rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

AMACcedil

ARAŞTIRMA

31

Resim 21 Servise hazır krem karamel

211 Krem Karamel

Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem

ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln

Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde

pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

Hazırlanması

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel

yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel

kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon

kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave

ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra

kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz

32

Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters

ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız

Krem karamel hazırlarken

Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa

rengi accedilık olur

Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur

Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir

Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya

batırılabilir

Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan

ccedilıkarılması

Resim 24 Servis edilmesi

212 Sufle

Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler

tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve

beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece

civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha

kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir

En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir

Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır

Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler

tekniğine uygun ilave edilir

33

İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur

hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri

kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir

Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb

Ccedilikolatalı sufle

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolata

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

Hazırlanışı

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma

yediriniz

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile

yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz

Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz

bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız

Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına

almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla

karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk

oluncaya kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz

34

Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri

yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen

oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun

olacaktır

Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız

kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte

kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız

Sufleniz soumlner

Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya

kaymakla sıcak servis yapınız

Resim 25 Ccedilikolata sufle

Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle

35

213 Diğerleri

Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı

duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde

ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir

Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml

tatlı tarifi verilmiştir

Napoli usuluuml blanmanj

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 lt suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

Hazırlanışı

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir

tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki

karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından

nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız

Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını

ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda

boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak

beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4

dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek

buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını

gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis

yapınız

Sakızlı pasta

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

36

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

Hazırlanışı

Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine

kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler

her tarafı eşit olacak şekilde yayılır

Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır

Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması

sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar

pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek

karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit

kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca

aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında

birkaccedil saat bekletilir

Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına

alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)

Resim 27 Sakızlı pasta

22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su

buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar

Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner

Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak

kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır

37

Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede

olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum

hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur

Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur

Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160

derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir

Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır

Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten

geccedilirilmelidir

23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır

Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır

Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır

Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır

24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner

Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir

Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel

38

Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri

kullanılabilir

Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel

Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir

Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle

Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir

Resim 211 Pudra şekerli sufle

39

25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama

Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan

mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren

suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir

Panna cotta

Malzemeler

400 ml krema

200 ml suumlt

40 g şeker

Bir tutam tuz

120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)

3 adet yaprak jelatin

Hazırlanışı

Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz

Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta

ısıda karıştırarak pişiriniz

Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak

ccedilikolataların erimesini sağlayınız

Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının

sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız

Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz

Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının

dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız

Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 212 Panna cotta

Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve

konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız

araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi

deneyiniz

40

UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa

ayarlayınız

Krem karamel kaplarını boş olarak

ısınmakta olan fırına koyunuz

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile

kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak

oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem

karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını

bekleyiniz

Şekeri az karamelleştirirseniz

karamelin rengi kahverengi olmaz

sarı olur unutmayınız

Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen

goumlsteriniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel

yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan

kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir

kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş

karıştırarak ilave ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine

devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel

kalıplarına paylaştırınız

Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve

uzun suumlre yaparsanız tatlınız

piştiğinde istenmeyen goumlzenekler

oluşur unutmayınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar

sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye

diziniz

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan

ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz

Tepsideki su biterse kaynar su

ekleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

41

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8

saat buzdolabında bekletiniz

Donduğundan emin olduğunuz krem

karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz

Krem karamelleri dolaba koyarken

uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu

sinerek tatlının tadı bozulur

unutmayınız

İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme iccedilin dondurma taze

meyveler renkli soslar vb

kullanabilirsiniz

42

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolat

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye

ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta

ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını

eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız

suumltuuml bu karışıma yediriniz

Unun yanmamasına dikkat

adiniz

Suumltuuml eklerken topak

olmamasına dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

43

Ccedilikolatanızı rendeleyerek

hazırlayınız Bu işlem iccedilin

tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası

kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda

soğumaya bırakınız

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin

veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker

serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da

kullanabilirsiniz

Oda sıcaklığındaki yumurtaların

sarısını ve aklarını birbirinden

ayırınız

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı

ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile

oumlnce akları bir fiske tuz ilave

ederek katı koumlpuumlk oluncaya

kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle

ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen

goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz)

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu

karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını

ilave ediniz

Vanilya veya limon kabuğu

rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla

karıştırmadan karışıma kaşık

kaşık ilave ediniz

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha

buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini

daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)

kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda

yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın

istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle

ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır

unutmayınız

Yeterince karıştırıp homojen

hacircle getirdiğiniz karışımı

yağladığınız kalıplara iki

parmak eksik gelecek şekilde

doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına

koyarak buumlyuumlk fırınlarda

yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk

fırınlarda 160-170 degCrsquode 35

dakikada pişirebilirsiniz

Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında

kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada

fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner

unutmayınız

Pişen suflenizin uumlzerine pudra

şeker serpip krema dondurma

veya kaymakla sıcak servis

yapınız

Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi

ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis

yapmalısınız

44

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 l suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri

yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım

kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir

kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız

Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir

taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika

kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Nişastayı ılıklaştırmadan

kaynar suumlte eklerseniz

nişasta taşlaşır ve tatlının

kıvamı bozulur

unutmayınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye

vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem

esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek

esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Muhallebileri ılık tutmak

iccedilin benmari

kullanabilirsiniz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz

Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı

sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz

Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup

duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Kalıpları su ile

nemlendirmeniz tatlının

kalıptan kolay ccedilıkmasını

sağlayacaktır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp

kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz

Tatlının kenarlarını

gevşetmek iccedilin parmak

ucuyla hafifccedile bastırınız

Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız

Tatlıyı suumlslerken renk

uyumuna dikkat ediniz

Ters ccedilevrildiğinde beyaz

muhallebi en uumlstte

kalacaktır unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

45

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun

hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un

hacircline getiriniz

Fırın tepsisine kenarlarından taşacak

şekilde aluumlminyum folyo seriniz

Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit

olacak şekilde yayınız

Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit

dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı

kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln

saramaz ve dilimleyemezsiniz

Bir tencerede unu ve yağı renk

değiştirmeden kavurunuz Ocaktan

alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz

Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak

koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca

sakız ekleyiniz

İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek

karıştırıp ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak

olmamasını sağlayınız

Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha

ccedilabuk erir

İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin

uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız

Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin

kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi

kayarsa muhallebi folyoya yapışır

unutmayınız

Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız

İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta

kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız

Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz

Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin

kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız

Tatlının dışına sarınız

Zaman varsa bir gece buzdolabında

beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman folyodan

ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına

alınız Suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve

lezzet uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

46

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

47

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden

hangisidir

A) Kremler

B) Sufleler

C) Kuplar

D) Dondurmalar

2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak

verilmiştir

A) Suumlt şeker un

B) Suumlt şeker kakao

C) Suumlt şeker yumurta

D) Suumlt şeker nişasta

3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan

malzemeler doğru olarak verilmiştir

A) Un ve yumurta

B) Suumlt yumurta ve şeker

C) Su un ve şeker

D) Suumlt kakao ve yumurta

4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru

olarak verilmiştir

A) Suumltuumln bayat olması

B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması

C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması

D) Toz şeker kullanılması

5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken

noktalardandır

A) Yumurtanın taze olması gerekir

B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir

C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir

D) Hepsi

6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir

A) Mayonez

B) Pudra şekeri

C) Kaymak

D) Dondurma

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

48

7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır

A) Toprak kaplar

B) Cam kaplar

C) Porselen kaplar

D) Hepsi

DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

49

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak

yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz

ARAŞTIRMA

Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini

araştırınız

3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml

TATLILAR

Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta

31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması

Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik

youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak

dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak

iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

AMACcedil

ARAŞTIRMA

50

yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda

(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir

Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin

311 Krem Bavaruva

Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok

farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de

kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya

ccedilıkmıştır

Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin

şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır

İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin

genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu

da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta

sarısı kullanmak gerekir

Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile

hazırlanır

Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata

parccedilaları kullanılabilir

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

51

Hazırlanışı

Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba

ccedilıkarınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten

alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız

NOT

Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları

kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis

yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde

birkaccedil dakika bekletebilirsiniz

Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de

ccedilalışabilirsiniz

Resim 35 Krem bavaruva

312 Parfe

Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla

parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri

farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan

sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar

genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır

52

Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe

ccedilikolatalı parfe vb

Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı

sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden

ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden

karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur

Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre

bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır

Resim 36 Ccedililekli parfe

Resim 37 Ccedilikolatalı parfe

53

Vanilyalı parfe

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurtanın sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

Hazırlanışı

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini

kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma

kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat

dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 38 Meyveli parfe

313 Ccedilikolatalı Muss

Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem

şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt

olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek

dondurulur

Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve

biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice

donduktan sonra dilimlenerek servis edilir

Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss

kahveli muss vb

54

Beyaz ccedilikolatalı muss

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

Hazırlanışı

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı

ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin

tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek

servis yapınız

55

Resim 39 Kupta muss servisi

32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar

Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması

gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak

uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı

olmaz

Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak

bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur

Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek

yumuşatılması gerekir

Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak

kolaylaşır

33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir

Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra

şekeri serpilebilir

56

Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva

Meyve dilimleri ile suumlslenebilir

Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe

Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir

Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss

57

Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir

Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe

34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve

restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her

aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında

ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir

Ccedilikolata muslu ve bademli kek

Gereccediller

50 g bitter ccedilikolata

200 g marzipan

1 su bardağı suumlt

1 su bardağı un

2 adet yumurta

frac12 su bardağı şeker

Mus iccedilin

15 g sade ccedilikolata

50 g tereyağı

2 adet yumurta

2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml

Uumlzeri iccedilin

1 paket ccedilikolata sos

25 bardak suumlt

200 g file (yaprak) badem

58

Hazırlanışı

Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine

yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş

ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş

yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile

ccedilalışabilirsiniz)

Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip

iyice karıştırınız

Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek

ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru

kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz

Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli

karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı

bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz

Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek

duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat

bekletiniz

Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine

doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle

kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz

İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem

tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri

satan yerlerde hazır olarak bulunur

Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama

faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca

yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte

seccediltiklerinizi deneyiniz

59

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Jelatini buzlu suda bir saat

beklettikten sonra susuz olarak bir

kaba ccedilıkarınız

Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar

unutmayınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta

sarısı ve jelatini bir tencereye

koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli

karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan

ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak

soğutunuz

Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln

bozulur)

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar

hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave

ediniz

Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda

ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla

karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)

unutmayınız

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma

yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak

buzdolabında soğutunuz

Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)

kullanılmalıdır unutmayınız

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek

servis yapınız

Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

60

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurta sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker

ve vanilyayı karıştırarak benmari

youmlntemini kullanarak ccedilırpınız

Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir

Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız

yumurta pişebilir Bu nedenle benmari

youmlntemi ile ccedilalışınız

Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak

kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız

Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı

ile yediriniz

Parfe kalıbına boşaltınız

Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat

ediniz

Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dışarıya

alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk

meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

61

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız

Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını

streccedil filmle sarınız

Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız

zamandan ve enerjiden

kazanmanızı sağlar unutmayınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice

ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam

ediniz

Ccedilikolatayı eritirken iccediline su

kaccedilmamasına dikkat ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtınız

Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz

Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Jelatinin iyice eridiğinden emin

olunuz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı

karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar

ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz

ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme

şekillerini araştırınız

Tabak suumlsleme şekillerinden birini

uygulayabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

62

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına

uygun yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

63

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen

bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız

1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar

2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir

3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır

4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır

5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır

6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz

7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır

8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir

9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir

10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

64

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve

sorbeleri hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini

araştırınız

İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln

oumlzelliklerini araştırınız

Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız

4 DONDURMA VE SORBELER

Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar

Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya

geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir

Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal

ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya

doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır

En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru

Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu

karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman

krala sunulurmuş

Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme

ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime

uğradığı bir gerccedilektir

Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince

tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır

Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml

tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

AMACcedil

ARAŞTIRMA

65

Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara

dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile

kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir

Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker

ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz

yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli

yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların

temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar

olarak yaz aylarında tuumlketilir

Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak

uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr

Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi

dondurmardquo yapılabilmektedir

Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı

boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği

ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir

olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir

Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa

da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir

41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları

Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri

iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce

mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein

kaybına neden olur

Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin

dondurmanın kalorisini de arttırmış olur

Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer

gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb

42 Dondurma ve Ccedileşitleri

Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan

indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az

bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma

şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme

dondurmasırdquo dır

66

Resim 41 Karsambaccedil

Resim 42 Maraş doumlvme dondurması

Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında

kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı

dondurma fıstıklı dondurma vb

Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin

değeri de azalır

Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan

bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında

eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur

Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır

Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi

dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir

67

Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su

buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan

yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur

Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır

Yumurta ile

Salep ile Nişasta ile Krema ile

Resim 43 Vanilyalı dondurma

421 Vanilyalı Dondurma

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

Hazırlanışı

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve

karıştırmazsanız yumurta pişer

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika

pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz

Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz

68

Resim 44 Kakaolu dondurma

422 Kakaolu Dondurma

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

1 paket vanilin

Hazırlanışı

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin

birbirine tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup

soğumasını bekleyiniz

Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz

69

Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları

423 Meyveli Dondurma

Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar

Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)

Kurutulmuş meyvelerle

Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle

Tek ccedileşit meyveyle

Birkaccedil ccedileşit meyveyle

Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

Hazırlanışı

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir

kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız

Dibini tutmamasına dikkat ediniz

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma

yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine

ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara

yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız

70

Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe

43 Sorbelerin Oumlzellikleri

Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur

Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze

(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine

likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir

Limonlu sorbe

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

Hazırlanışı

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını

almadan soyunuz

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp

ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz

İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba

alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz

71

44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek

Noktalar

Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır

Sorbeler karıştırılmadan dondurulur

Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır

Servis kapları soğutulmalıdır

Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir

Kullanılan araccedillar steril olmalıdır

Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz

Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi

45 Servisini Yapma

Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır

Kuplarda dondurma servisi

Resim 48 Kupta dondurma servisi

72

Kacircğıt helva ile servis

Resim 49 Kacircğıt helva ile servis

Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur

Resim 410 Mangolu sorbe

73

Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır

Resim 411 Kızarmış dondurma

Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır

Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi

74

Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır

Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi

46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama

Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup

bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları

meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri

peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir

Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan

yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri

renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis

yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir

Resim 414 Kup jak

75

Resim 415 Peş melba

Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen

Kasata napoliten

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı 1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

76

Hazırlanışı

Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi

karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı

ekleyiniz

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp

tekrar derin dondurucuya koyunuz

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin

dondurucuya koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın

uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay

ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

77

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım

kaynatınız

Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı

unutmayınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-

3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız

yumurta pişer unutmayınız

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak

kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice

soğutunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak

derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat

dondurunuz

Varsa dondurma makinesinde

ccedilevirerek dondurunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

78

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip

ccedilırpmaya devam ediniz

İccedilinde topak kalmamasına dikkat

etmelisiniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml

azar azar katarak malzemelerin birbirine

tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte

pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı

kalmaması iccedilin pişirmek gerekir

unutmayınız

Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir

Aksi takdirde yumurta pişer

unutmayınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar

aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba

alınız ve buzdolabına koyup soğumasını

bekleyiniz

Sıcak malzemeler buzdolabına

konulmaz unutmayınız

Tamamen soğuduğundan emin

olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte

bir ccedilıkarıp karıştırınız

Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin

oluşmasını engeller unutmayınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta

bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye

oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

79

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz

Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine

sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk

ateşte iyice ccedilırpınız

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız

Dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz

Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan

sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra

şekeri serpip marine ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde

bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve

gofretle suumlsleyerek servis yapınız

Hazırladığınız meyveleri

dondurmanın iccediline de

karıştırabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

80

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde

iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz

Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin

tadını acılaştırır unutmayınız

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım

kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma

suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin

dondurucuya girebilecek bir kaba alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice

dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz

gibi suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

81

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı

1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve

vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek

soğutunuz

Kasata kalıbını derin dondurucuya

koyunuz Boumlylece dondurmanın

kalıba kolay yapışmasını

sağlarsınız

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı

karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya

oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da

bademleri en son olarak da ccedilırpılmış

kremayı ekleyiniz

Ccedilırparsanız yumurtayı

soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm

kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin

dondurucuya koyunuz

Dondurma kalıbın şekline goumlre

sıvanmalıdır Her tarafı eşit

kalınlıkta olmalıdır unutmayınız

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile

aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya

koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan

boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya

koyunuz

Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır

unutmayınız

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp

ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını

hafifccedile sıcak suya tutunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

82

KONTROL LİSTESİ

DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

83

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml

yazınız

1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir

2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır

3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır

4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini

arttırır

5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar

6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır

7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek

zenginleştirilir

8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır

9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir

10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru

yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

84

MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME

Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Kişisel Hijyen

1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi

2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml

3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı

4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı

Araccedil Gereccedil Seccedilimi

5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı

6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı

İşlem Basamakları

7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı

8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı

9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı

Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi

10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi

11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi

12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz

MODUumlL DEĞERLENDİRME

85

CEVAP ANAHTARLARI

OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 A

3 C

4 B

5 A

6 Y

7 D

8 D

9 Y

10 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI

1 A

2 C

3 B

4 C

5 D

6 A

7 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 Y

3 D

4 D

5 D

6 Y

7 D

8 Y

9 Y

10 Y

CEVAP ANAHTARLARI

86

OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 İtalya

2 buzlu iccedilecek

3 şerbettir

4 yumurta

5 karsambaccedil

6 krema

7 likoumlr

8 soğuk

9 kuumllahta

10 kup

87

KAYNAKCcedilA

ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler

Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009

Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979

ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000

Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık

İstanbul 2009

KAYNAKCcedilA

Page 14: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ

14

Muhallebi pişirilirken iccediline 2ndash3 adet damla sakızı ezilip konulursa sakızlı muhallebi adını alır

Muhallebi yapılırken ccedilekilmiş yeşil fıstık katılırsa fıstıklı muhallebi adını alır

Muhallebi piştikten sonra ıslatılmış bir tepsiye doumlkuumlluumlp soğuduktan sonra

uumlzerine yarım su bardağı su gezdirip dolapta iyice katılaştıktan sonra

kesilip oumlzel şekerli su doumlkuumlluumlp suyu ile servisi yapılırsa su muhallebisi

adını alır Bazı youmlrelerde şekerli su yerine pekmez doumlkuumllerek de servisi

yapılır

Suumltuumln iccediline taze meyve puumlreleri katılarak meyveli muhallebi yapmak

muumlmkuumlnduumlr

Muhallebi pişirilirken şekeri ccedilok az konulup piştikten sonra soğutulup

servisi yapılırken uumlzerine pudra şekeri serpilirse şekersiz muhallebi adını alır

Yaz aylarında dondurma ile servisi yapılabilir

Yine muhallebinin uumlzerine tanesi bol reccedilel konularak servis yapılabilir

162 Suumltlaccedil

Resim 17 Suumltlaccedil Resim 18 Fırın suumltlaccedil

Suumltlaccedil Tuumlrk mutfağında iki şekilde yer alır Birisi (Resim 17) klasik tencerede pişen

şekli diğeri de (Resim 18) fırın suumltlaccediltır Fırın suumltlaccedil yapmak iccedilin suumltlaccedil pişirildikten sonra

ısıya dayanıklı kaplara doumlkuumlluumlr Bir miktar ayrılan suumltlacın iccediline yumurta sarısı eklenerek

karıştırılır Kapların uumlzerine paylaştırılır Fırında kızartılarak hazırlanır

Suumltlaccedil yapımı ccedilok kolay bir tatlı gibi goumlruumlnse de oumlnemli ayrıntılarla iyi bir suumltlaccedil

hazırlanabilir Evlerde yapılan suumltlaccedil suumlt pirinccedil ve şekerden oluşur Suumltuumln iccediline oumllccediluumlluuml pirinccedil

katılır Ocağa konulur Kısık ateşte pirinccediller yumuşayana kadar karıştırılarak pişirilir Şekeri

atılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır Ilıkken ya da soğuyunca servis yapılır

Ticari mutfaklarda ise pirinccedil su ile biraz pişirilir Kaynayan suumlte eklenir Nişasta ile

kıvama getirilir Şeker eklenerek pişmesi tamamlanır Pirinccedil miktarı evde yapılanlardan

azdır

15

İyi bir suumltlaccedil yapmak iccedilin

Suumltuumln taze ve yağlı olması gerekir

Pişirme işlemi kısık ateşte yapılmalıdır

Pişirme sırasında karıştırılmalıdır

Pirinccedil miktarı iyi ayarlanmalıdır

Şekeri ocaktan inmesine yakın atılmalıdır

Gereccediller

1 litre suumlt

250 g toz şeker

90 g pirinccedil

15 g nişasta

200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)

10 g tarccedilın

Hazırlanması

Pirinccedil ayıklanıp yıkandıktan sonra tencereye konulur Su ile

yumuşayıncaya kadar haşlanır

Suumlt eklenerek 10 dakika pişirilir

Şeker eklenir ve karıştırılarak eritilir

Nişasta suumltle karıştırılır Suumltluuml pirinccedilli karışıma eklenir

Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indirilir

Fırında suumltlaccedil yapmak istenirse nişastalı suumltluuml karışımdan bir miktar

alınarak iki yumurta sarısı eklenerek ccedilırpılır

Suumltlaca eklenir

Pişirme işleminden sonra ısıya dayanıklı kaplara konur

İccedilinde su bulunan tepsilere dizilir

Fırında uumlzeri kızarıncaya kadar bekletilir Kızarma işleminin daha ccedilabuk

olması istenirse fırının sıcaklığı uumlstten verilmelidir

16

163 Keşkuumll

Resim 19 Keşkuumll

Eski yemek kitaplarında ldquokeşkuumll-uuml fukarardquo diye isimlendirilen tatlının adı guumlnuumlmuumlzde

keşkuumll olarak bilinmektedir Keşkuumll-uuml fukara denilmesinin sebebi fakir yemeği olduğu iccedilin

değildir Tam tersine keşkuumll iccediline konulan badem Antep fıstığı ceviz Hindistan cevizi

nedeniyle diğer suumltluuml tatlılara goumlre maliyeti yuumlksek bir tatlıdır Adının şoumlyle bir hikacircyesi

vardır Keşkuumll adını Hindistan cevizinden almıştır Eskiden dilenciler Hindistan cevizinin

kabuğundan yapılan kacircselerle dilenirlermiş Bu kacircsenin adının da keşkuumll olduğu soumlylenir

Keşkuumll (Resim 19) en eski suumltluuml tatlılardan biridir Eski ccedilağlarda sulu yiyecekleri

koyulaştırmak iccedilin ekmek kullanılmış Daha sonraları ekmeğin yerini ezilmiş cevizgiller

almış Keşkuumll de suumltuumln koyulaştırılması iccedilin ezilmiş cevizgillerin şekerle birlikte suumlte

karıştırılmasıyla yapılmaya başlanmış Oumlnceleri renginin beyaz olması iccedilin ezilmiş badem

şeker ve suumlt kullanılarak hazırlanmış sonradan badem yerine suumlbye kullanılmış guumlnuumlmuumlzde

ise koyulaştırma işlemi nişasta ile yapılmaktadır

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

Hazırlanışı

Badem ve Hindistan cevizi karıştırılarak uumlzerine az miktarda suumlt eklenir

ve mutfak robotunda ccedilekilir

17

Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır

Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım

eklenir

Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir

Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır

Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır

164 Kazandibi

Resim 110 Kazandibi

Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin

dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye

doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise

tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında

dipteki şekerin yanması sağlanır

Kazandibi hazırlanırken

Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca

mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir

Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek

pişirilmesi gerekir

Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir

Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre

tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir

İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir

Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde

sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir

18

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu

Rendesi

Hazırlanması

Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur

Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır

Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan

alınır

Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur

Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir

165 Tavukgoumlğsuuml

Resim 111 Tavukgoumlğsuuml

Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece

Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve

pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp

ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen

tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr

19

Hazırlarken ve pişirirken

Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına

Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına

Kıvamını iyi ayarlamaya

Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

Hazırlanışı

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine

daha kolay ayrılacaktır

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz

Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip

ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile

bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız

17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir

Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca

kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir

Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa

şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir

Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece

pişerken taşması oumlnlenmiş olur

Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir

20

18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır

Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır

Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları

(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır

Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir

19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta

guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine

rastlanır

Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek

servis yapılır

Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve

suumlslenerek servis yapılır

Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)

serpilir

Resim 112 Tarccedilınla servis

21

Resim 113 Kuru yemişlerle servis

Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file

hacirclinde kullanılır

Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis

Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine

goumlre suumlslemede kullanılabilir

22

Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi

Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir

Resim 116 Karamelize şekerle servis

23

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız

Gereccediller (4ndash6 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

80 g pirinccedil unu

1 paket vanilya

İstenildiği kadar tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz

Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz

Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat

ediniz

Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz

Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika

pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz

Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak

eritiniz

Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa

olduğu iccedilin şekeri en başta da

ekleyebilirsiniz

Ocaktan indiriniz Vanilya

ekleyiniz

Renginin kıvamının ve tadının istenilen

oumlzellikte olmasına dikkat ediniz

Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

24

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

250 g toz şeker

90 g pirinccedil

15 g nişasta

200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)

10 g tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye

koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar

haşlayınız

Yıkarken nişastasının gitmesine

dikkat ediniz

Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız

Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz

Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz

Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli

karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz

Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker

karamelize olur unutmayınız

Sıcakken kacircselere boşaltınız

Suumlslemek iccedilin soğumasını

bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

25

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Badem ve Hindistan cevizini

karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt

ekleyiniz ve mutfak robotunda

ccedilekiniz

Suumlt ekleyerek bademin daha kolay

ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline

gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz

olmasını sağlar unutmayınız

Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu

koyarak karıştırınız

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek

karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Bademli karışımı ekleyiniz

Koyulaşana kadar karıştırarak

pişiriniz

Pişerken karıştırmak şekerin karamelize

olmasını engeller

Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan

alınız

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan

kacircselere boşaltınız

Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması

kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz

Soğuyunca suumlsleyerek servis

yapınız

Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk

uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

26

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz

Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10

dakika kaynatınız

Isının yuumlksek olmamasına ve topak

olmamasına dikkat ediniz

Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız

Bir kere kaynatıp ocaktan alınız

Şekerin karamelize olmamasına

dikkat ediniz

Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine

hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz

Pudra şekerinin her tarafa eşit

dağılmış olmasına dikkat ediniz

Muhallebiyi doumlkerken şekerleri

kaydırmayınız

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin

dibinin yanmasını sağlayınız

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını

batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak

iccedilin 5-6 saat bekleyiniz

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Soğuk suya batırmak tatlının

tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin

oumlnemlidir unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

27

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk

suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha

kolay ayrılacaktır)

Tavuk tadının olmaması ve liflerin

parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek

oumlnemlidir unutmayınız

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri

koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Pişerken dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye

ekleyerek karıştırmaya devam ediniz

Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız

Kıvamına dikkat ediniz

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş

dakika kadar ccedilırpınız

Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra

dilimleyerek servis yapınız

Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk

uyumuna goumlre suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

28

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet

kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol

ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz

29

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır

A) Suumlbye

B) Pirinccedil unu

C) Nişasta

D) Hepsi

2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Kazandibi

B) Suumltlaccedil

C) Guumlllaccedil

D) Muhallebi

3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Tavukgoumlğsuuml

B) Suumltlaccedil

C) Muhallebi

D) Guumlllaccedil

4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır

A) Antep fıstığı

B) Hindistan cevizi

C) Badem

D) Fındık

5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden

hangisidir

A) Tarccedilın

B) Karabiber

C) Nane

D) Kekik

Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır

7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır

8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır

9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir

10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

30

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli

suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR

21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri

Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler

genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema

eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir

Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı

tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda

zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir

Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller

kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika

mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru

uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız

mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu

ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır

Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine

rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

AMACcedil

ARAŞTIRMA

31

Resim 21 Servise hazır krem karamel

211 Krem Karamel

Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem

ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln

Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde

pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

Hazırlanması

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel

yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel

kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon

kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave

ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra

kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz

32

Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters

ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız

Krem karamel hazırlarken

Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa

rengi accedilık olur

Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur

Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir

Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya

batırılabilir

Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan

ccedilıkarılması

Resim 24 Servis edilmesi

212 Sufle

Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler

tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve

beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece

civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha

kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir

En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir

Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır

Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler

tekniğine uygun ilave edilir

33

İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur

hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri

kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir

Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb

Ccedilikolatalı sufle

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolata

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

Hazırlanışı

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma

yediriniz

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile

yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz

Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz

bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız

Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına

almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla

karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk

oluncaya kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz

34

Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri

yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen

oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun

olacaktır

Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız

kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte

kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız

Sufleniz soumlner

Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya

kaymakla sıcak servis yapınız

Resim 25 Ccedilikolata sufle

Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle

35

213 Diğerleri

Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı

duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde

ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir

Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml

tatlı tarifi verilmiştir

Napoli usuluuml blanmanj

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 lt suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

Hazırlanışı

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir

tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki

karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından

nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız

Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını

ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda

boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak

beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4

dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek

buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını

gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis

yapınız

Sakızlı pasta

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

36

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

Hazırlanışı

Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine

kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler

her tarafı eşit olacak şekilde yayılır

Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır

Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması

sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar

pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek

karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit

kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca

aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında

birkaccedil saat bekletilir

Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına

alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)

Resim 27 Sakızlı pasta

22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su

buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar

Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner

Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak

kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır

37

Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede

olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum

hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur

Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur

Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160

derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir

Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır

Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten

geccedilirilmelidir

23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır

Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır

Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır

Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır

24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner

Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir

Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel

38

Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri

kullanılabilir

Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel

Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir

Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle

Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir

Resim 211 Pudra şekerli sufle

39

25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama

Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan

mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren

suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir

Panna cotta

Malzemeler

400 ml krema

200 ml suumlt

40 g şeker

Bir tutam tuz

120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)

3 adet yaprak jelatin

Hazırlanışı

Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz

Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta

ısıda karıştırarak pişiriniz

Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak

ccedilikolataların erimesini sağlayınız

Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının

sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız

Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz

Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının

dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız

Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 212 Panna cotta

Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve

konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız

araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi

deneyiniz

40

UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa

ayarlayınız

Krem karamel kaplarını boş olarak

ısınmakta olan fırına koyunuz

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile

kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak

oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem

karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını

bekleyiniz

Şekeri az karamelleştirirseniz

karamelin rengi kahverengi olmaz

sarı olur unutmayınız

Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen

goumlsteriniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel

yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan

kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir

kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş

karıştırarak ilave ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine

devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel

kalıplarına paylaştırınız

Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve

uzun suumlre yaparsanız tatlınız

piştiğinde istenmeyen goumlzenekler

oluşur unutmayınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar

sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye

diziniz

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan

ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz

Tepsideki su biterse kaynar su

ekleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

41

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8

saat buzdolabında bekletiniz

Donduğundan emin olduğunuz krem

karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz

Krem karamelleri dolaba koyarken

uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu

sinerek tatlının tadı bozulur

unutmayınız

İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme iccedilin dondurma taze

meyveler renkli soslar vb

kullanabilirsiniz

42

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolat

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye

ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta

ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını

eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız

suumltuuml bu karışıma yediriniz

Unun yanmamasına dikkat

adiniz

Suumltuuml eklerken topak

olmamasına dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

43

Ccedilikolatanızı rendeleyerek

hazırlayınız Bu işlem iccedilin

tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası

kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda

soğumaya bırakınız

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin

veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker

serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da

kullanabilirsiniz

Oda sıcaklığındaki yumurtaların

sarısını ve aklarını birbirinden

ayırınız

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı

ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile

oumlnce akları bir fiske tuz ilave

ederek katı koumlpuumlk oluncaya

kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle

ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen

goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz)

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu

karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını

ilave ediniz

Vanilya veya limon kabuğu

rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla

karıştırmadan karışıma kaşık

kaşık ilave ediniz

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha

buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini

daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)

kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda

yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın

istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle

ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır

unutmayınız

Yeterince karıştırıp homojen

hacircle getirdiğiniz karışımı

yağladığınız kalıplara iki

parmak eksik gelecek şekilde

doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına

koyarak buumlyuumlk fırınlarda

yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk

fırınlarda 160-170 degCrsquode 35

dakikada pişirebilirsiniz

Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında

kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada

fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner

unutmayınız

Pişen suflenizin uumlzerine pudra

şeker serpip krema dondurma

veya kaymakla sıcak servis

yapınız

Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi

ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis

yapmalısınız

44

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 l suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri

yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım

kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir

kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız

Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir

taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika

kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Nişastayı ılıklaştırmadan

kaynar suumlte eklerseniz

nişasta taşlaşır ve tatlının

kıvamı bozulur

unutmayınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye

vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem

esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek

esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Muhallebileri ılık tutmak

iccedilin benmari

kullanabilirsiniz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz

Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı

sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz

Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup

duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Kalıpları su ile

nemlendirmeniz tatlının

kalıptan kolay ccedilıkmasını

sağlayacaktır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp

kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz

Tatlının kenarlarını

gevşetmek iccedilin parmak

ucuyla hafifccedile bastırınız

Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız

Tatlıyı suumlslerken renk

uyumuna dikkat ediniz

Ters ccedilevrildiğinde beyaz

muhallebi en uumlstte

kalacaktır unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

45

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun

hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un

hacircline getiriniz

Fırın tepsisine kenarlarından taşacak

şekilde aluumlminyum folyo seriniz

Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit

olacak şekilde yayınız

Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit

dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı

kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln

saramaz ve dilimleyemezsiniz

Bir tencerede unu ve yağı renk

değiştirmeden kavurunuz Ocaktan

alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz

Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak

koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca

sakız ekleyiniz

İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek

karıştırıp ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak

olmamasını sağlayınız

Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha

ccedilabuk erir

İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin

uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız

Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin

kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi

kayarsa muhallebi folyoya yapışır

unutmayınız

Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız

İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta

kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız

Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz

Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin

kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız

Tatlının dışına sarınız

Zaman varsa bir gece buzdolabında

beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman folyodan

ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına

alınız Suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve

lezzet uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

46

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

47

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden

hangisidir

A) Kremler

B) Sufleler

C) Kuplar

D) Dondurmalar

2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak

verilmiştir

A) Suumlt şeker un

B) Suumlt şeker kakao

C) Suumlt şeker yumurta

D) Suumlt şeker nişasta

3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan

malzemeler doğru olarak verilmiştir

A) Un ve yumurta

B) Suumlt yumurta ve şeker

C) Su un ve şeker

D) Suumlt kakao ve yumurta

4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru

olarak verilmiştir

A) Suumltuumln bayat olması

B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması

C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması

D) Toz şeker kullanılması

5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken

noktalardandır

A) Yumurtanın taze olması gerekir

B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir

C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir

D) Hepsi

6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir

A) Mayonez

B) Pudra şekeri

C) Kaymak

D) Dondurma

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

48

7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır

A) Toprak kaplar

B) Cam kaplar

C) Porselen kaplar

D) Hepsi

DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

49

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak

yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz

ARAŞTIRMA

Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini

araştırınız

3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml

TATLILAR

Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta

31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması

Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik

youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak

dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak

iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

AMACcedil

ARAŞTIRMA

50

yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda

(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir

Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin

311 Krem Bavaruva

Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok

farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de

kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya

ccedilıkmıştır

Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin

şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır

İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin

genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu

da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta

sarısı kullanmak gerekir

Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile

hazırlanır

Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata

parccedilaları kullanılabilir

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

51

Hazırlanışı

Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba

ccedilıkarınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten

alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız

NOT

Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları

kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis

yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde

birkaccedil dakika bekletebilirsiniz

Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de

ccedilalışabilirsiniz

Resim 35 Krem bavaruva

312 Parfe

Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla

parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri

farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan

sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar

genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır

52

Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe

ccedilikolatalı parfe vb

Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı

sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden

ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden

karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur

Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre

bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır

Resim 36 Ccedililekli parfe

Resim 37 Ccedilikolatalı parfe

53

Vanilyalı parfe

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurtanın sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

Hazırlanışı

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini

kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma

kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat

dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 38 Meyveli parfe

313 Ccedilikolatalı Muss

Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem

şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt

olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek

dondurulur

Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve

biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice

donduktan sonra dilimlenerek servis edilir

Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss

kahveli muss vb

54

Beyaz ccedilikolatalı muss

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

Hazırlanışı

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı

ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin

tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek

servis yapınız

55

Resim 39 Kupta muss servisi

32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar

Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması

gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak

uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı

olmaz

Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak

bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur

Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek

yumuşatılması gerekir

Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak

kolaylaşır

33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir

Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra

şekeri serpilebilir

56

Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva

Meyve dilimleri ile suumlslenebilir

Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe

Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir

Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss

57

Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir

Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe

34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve

restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her

aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında

ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir

Ccedilikolata muslu ve bademli kek

Gereccediller

50 g bitter ccedilikolata

200 g marzipan

1 su bardağı suumlt

1 su bardağı un

2 adet yumurta

frac12 su bardağı şeker

Mus iccedilin

15 g sade ccedilikolata

50 g tereyağı

2 adet yumurta

2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml

Uumlzeri iccedilin

1 paket ccedilikolata sos

25 bardak suumlt

200 g file (yaprak) badem

58

Hazırlanışı

Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine

yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş

ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş

yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile

ccedilalışabilirsiniz)

Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip

iyice karıştırınız

Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek

ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru

kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz

Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli

karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı

bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz

Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek

duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat

bekletiniz

Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine

doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle

kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz

İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem

tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri

satan yerlerde hazır olarak bulunur

Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama

faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca

yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte

seccediltiklerinizi deneyiniz

59

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Jelatini buzlu suda bir saat

beklettikten sonra susuz olarak bir

kaba ccedilıkarınız

Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar

unutmayınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta

sarısı ve jelatini bir tencereye

koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli

karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan

ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak

soğutunuz

Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln

bozulur)

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar

hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave

ediniz

Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda

ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla

karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)

unutmayınız

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma

yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak

buzdolabında soğutunuz

Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)

kullanılmalıdır unutmayınız

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek

servis yapınız

Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

60

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurta sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker

ve vanilyayı karıştırarak benmari

youmlntemini kullanarak ccedilırpınız

Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir

Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız

yumurta pişebilir Bu nedenle benmari

youmlntemi ile ccedilalışınız

Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak

kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız

Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı

ile yediriniz

Parfe kalıbına boşaltınız

Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat

ediniz

Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dışarıya

alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk

meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

61

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız

Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını

streccedil filmle sarınız

Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız

zamandan ve enerjiden

kazanmanızı sağlar unutmayınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice

ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam

ediniz

Ccedilikolatayı eritirken iccediline su

kaccedilmamasına dikkat ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtınız

Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz

Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Jelatinin iyice eridiğinden emin

olunuz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı

karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar

ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz

ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme

şekillerini araştırınız

Tabak suumlsleme şekillerinden birini

uygulayabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

62

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına

uygun yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

63

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen

bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız

1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar

2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir

3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır

4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır

5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır

6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz

7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır

8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir

9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir

10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

64

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve

sorbeleri hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini

araştırınız

İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln

oumlzelliklerini araştırınız

Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız

4 DONDURMA VE SORBELER

Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar

Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya

geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir

Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal

ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya

doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır

En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru

Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu

karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman

krala sunulurmuş

Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme

ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime

uğradığı bir gerccedilektir

Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince

tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır

Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml

tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

AMACcedil

ARAŞTIRMA

65

Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara

dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile

kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir

Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker

ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz

yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli

yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların

temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar

olarak yaz aylarında tuumlketilir

Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak

uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr

Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi

dondurmardquo yapılabilmektedir

Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı

boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği

ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir

olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir

Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa

da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir

41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları

Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri

iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce

mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein

kaybına neden olur

Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin

dondurmanın kalorisini de arttırmış olur

Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer

gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb

42 Dondurma ve Ccedileşitleri

Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan

indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az

bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma

şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme

dondurmasırdquo dır

66

Resim 41 Karsambaccedil

Resim 42 Maraş doumlvme dondurması

Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında

kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı

dondurma fıstıklı dondurma vb

Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin

değeri de azalır

Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan

bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında

eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur

Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır

Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi

dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir

67

Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su

buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan

yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur

Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır

Yumurta ile

Salep ile Nişasta ile Krema ile

Resim 43 Vanilyalı dondurma

421 Vanilyalı Dondurma

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

Hazırlanışı

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve

karıştırmazsanız yumurta pişer

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika

pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz

Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz

68

Resim 44 Kakaolu dondurma

422 Kakaolu Dondurma

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

1 paket vanilin

Hazırlanışı

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin

birbirine tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup

soğumasını bekleyiniz

Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz

69

Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları

423 Meyveli Dondurma

Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar

Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)

Kurutulmuş meyvelerle

Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle

Tek ccedileşit meyveyle

Birkaccedil ccedileşit meyveyle

Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

Hazırlanışı

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir

kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız

Dibini tutmamasına dikkat ediniz

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma

yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine

ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara

yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız

70

Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe

43 Sorbelerin Oumlzellikleri

Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur

Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze

(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine

likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir

Limonlu sorbe

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

Hazırlanışı

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını

almadan soyunuz

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp

ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz

İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba

alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz

71

44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek

Noktalar

Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır

Sorbeler karıştırılmadan dondurulur

Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır

Servis kapları soğutulmalıdır

Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir

Kullanılan araccedillar steril olmalıdır

Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz

Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi

45 Servisini Yapma

Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır

Kuplarda dondurma servisi

Resim 48 Kupta dondurma servisi

72

Kacircğıt helva ile servis

Resim 49 Kacircğıt helva ile servis

Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur

Resim 410 Mangolu sorbe

73

Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır

Resim 411 Kızarmış dondurma

Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır

Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi

74

Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır

Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi

46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama

Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup

bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları

meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri

peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir

Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan

yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri

renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis

yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir

Resim 414 Kup jak

75

Resim 415 Peş melba

Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen

Kasata napoliten

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı 1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

76

Hazırlanışı

Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi

karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı

ekleyiniz

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp

tekrar derin dondurucuya koyunuz

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin

dondurucuya koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın

uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay

ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

77

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım

kaynatınız

Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı

unutmayınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-

3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız

yumurta pişer unutmayınız

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak

kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice

soğutunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak

derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat

dondurunuz

Varsa dondurma makinesinde

ccedilevirerek dondurunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

78

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip

ccedilırpmaya devam ediniz

İccedilinde topak kalmamasına dikkat

etmelisiniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml

azar azar katarak malzemelerin birbirine

tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte

pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı

kalmaması iccedilin pişirmek gerekir

unutmayınız

Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir

Aksi takdirde yumurta pişer

unutmayınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar

aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba

alınız ve buzdolabına koyup soğumasını

bekleyiniz

Sıcak malzemeler buzdolabına

konulmaz unutmayınız

Tamamen soğuduğundan emin

olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte

bir ccedilıkarıp karıştırınız

Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin

oluşmasını engeller unutmayınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta

bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye

oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

79

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz

Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine

sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk

ateşte iyice ccedilırpınız

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız

Dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz

Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan

sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra

şekeri serpip marine ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde

bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve

gofretle suumlsleyerek servis yapınız

Hazırladığınız meyveleri

dondurmanın iccediline de

karıştırabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

80

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde

iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz

Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin

tadını acılaştırır unutmayınız

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım

kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma

suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin

dondurucuya girebilecek bir kaba alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice

dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz

gibi suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

81

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı

1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve

vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek

soğutunuz

Kasata kalıbını derin dondurucuya

koyunuz Boumlylece dondurmanın

kalıba kolay yapışmasını

sağlarsınız

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı

karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya

oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da

bademleri en son olarak da ccedilırpılmış

kremayı ekleyiniz

Ccedilırparsanız yumurtayı

soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm

kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin

dondurucuya koyunuz

Dondurma kalıbın şekline goumlre

sıvanmalıdır Her tarafı eşit

kalınlıkta olmalıdır unutmayınız

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile

aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya

koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan

boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya

koyunuz

Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır

unutmayınız

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp

ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını

hafifccedile sıcak suya tutunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

82

KONTROL LİSTESİ

DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

83

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml

yazınız

1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir

2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır

3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır

4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini

arttırır

5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar

6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır

7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek

zenginleştirilir

8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır

9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir

10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru

yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

84

MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME

Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Kişisel Hijyen

1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi

2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml

3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı

4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı

Araccedil Gereccedil Seccedilimi

5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı

6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı

İşlem Basamakları

7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı

8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı

9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı

Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi

10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi

11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi

12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz

MODUumlL DEĞERLENDİRME

85

CEVAP ANAHTARLARI

OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 A

3 C

4 B

5 A

6 Y

7 D

8 D

9 Y

10 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI

1 A

2 C

3 B

4 C

5 D

6 A

7 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 Y

3 D

4 D

5 D

6 Y

7 D

8 Y

9 Y

10 Y

CEVAP ANAHTARLARI

86

OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 İtalya

2 buzlu iccedilecek

3 şerbettir

4 yumurta

5 karsambaccedil

6 krema

7 likoumlr

8 soğuk

9 kuumllahta

10 kup

87

KAYNAKCcedilA

ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler

Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009

Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979

ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000

Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık

İstanbul 2009

KAYNAKCcedilA

Page 15: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ

15

İyi bir suumltlaccedil yapmak iccedilin

Suumltuumln taze ve yağlı olması gerekir

Pişirme işlemi kısık ateşte yapılmalıdır

Pişirme sırasında karıştırılmalıdır

Pirinccedil miktarı iyi ayarlanmalıdır

Şekeri ocaktan inmesine yakın atılmalıdır

Gereccediller

1 litre suumlt

250 g toz şeker

90 g pirinccedil

15 g nişasta

200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)

10 g tarccedilın

Hazırlanması

Pirinccedil ayıklanıp yıkandıktan sonra tencereye konulur Su ile

yumuşayıncaya kadar haşlanır

Suumlt eklenerek 10 dakika pişirilir

Şeker eklenir ve karıştırılarak eritilir

Nişasta suumltle karıştırılır Suumltluuml pirinccedilli karışıma eklenir

Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indirilir

Fırında suumltlaccedil yapmak istenirse nişastalı suumltluuml karışımdan bir miktar

alınarak iki yumurta sarısı eklenerek ccedilırpılır

Suumltlaca eklenir

Pişirme işleminden sonra ısıya dayanıklı kaplara konur

İccedilinde su bulunan tepsilere dizilir

Fırında uumlzeri kızarıncaya kadar bekletilir Kızarma işleminin daha ccedilabuk

olması istenirse fırının sıcaklığı uumlstten verilmelidir

16

163 Keşkuumll

Resim 19 Keşkuumll

Eski yemek kitaplarında ldquokeşkuumll-uuml fukarardquo diye isimlendirilen tatlının adı guumlnuumlmuumlzde

keşkuumll olarak bilinmektedir Keşkuumll-uuml fukara denilmesinin sebebi fakir yemeği olduğu iccedilin

değildir Tam tersine keşkuumll iccediline konulan badem Antep fıstığı ceviz Hindistan cevizi

nedeniyle diğer suumltluuml tatlılara goumlre maliyeti yuumlksek bir tatlıdır Adının şoumlyle bir hikacircyesi

vardır Keşkuumll adını Hindistan cevizinden almıştır Eskiden dilenciler Hindistan cevizinin

kabuğundan yapılan kacircselerle dilenirlermiş Bu kacircsenin adının da keşkuumll olduğu soumlylenir

Keşkuumll (Resim 19) en eski suumltluuml tatlılardan biridir Eski ccedilağlarda sulu yiyecekleri

koyulaştırmak iccedilin ekmek kullanılmış Daha sonraları ekmeğin yerini ezilmiş cevizgiller

almış Keşkuumll de suumltuumln koyulaştırılması iccedilin ezilmiş cevizgillerin şekerle birlikte suumlte

karıştırılmasıyla yapılmaya başlanmış Oumlnceleri renginin beyaz olması iccedilin ezilmiş badem

şeker ve suumlt kullanılarak hazırlanmış sonradan badem yerine suumlbye kullanılmış guumlnuumlmuumlzde

ise koyulaştırma işlemi nişasta ile yapılmaktadır

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

Hazırlanışı

Badem ve Hindistan cevizi karıştırılarak uumlzerine az miktarda suumlt eklenir

ve mutfak robotunda ccedilekilir

17

Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır

Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım

eklenir

Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir

Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır

Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır

164 Kazandibi

Resim 110 Kazandibi

Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin

dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye

doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise

tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında

dipteki şekerin yanması sağlanır

Kazandibi hazırlanırken

Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca

mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir

Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek

pişirilmesi gerekir

Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir

Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre

tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir

İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir

Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde

sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir

18

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu

Rendesi

Hazırlanması

Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur

Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır

Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan

alınır

Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur

Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir

165 Tavukgoumlğsuuml

Resim 111 Tavukgoumlğsuuml

Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece

Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve

pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp

ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen

tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr

19

Hazırlarken ve pişirirken

Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına

Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına

Kıvamını iyi ayarlamaya

Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

Hazırlanışı

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine

daha kolay ayrılacaktır

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz

Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip

ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile

bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız

17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir

Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca

kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir

Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa

şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir

Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece

pişerken taşması oumlnlenmiş olur

Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir

20

18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır

Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır

Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları

(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır

Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir

19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta

guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine

rastlanır

Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek

servis yapılır

Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve

suumlslenerek servis yapılır

Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)

serpilir

Resim 112 Tarccedilınla servis

21

Resim 113 Kuru yemişlerle servis

Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file

hacirclinde kullanılır

Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis

Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine

goumlre suumlslemede kullanılabilir

22

Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi

Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir

Resim 116 Karamelize şekerle servis

23

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız

Gereccediller (4ndash6 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

80 g pirinccedil unu

1 paket vanilya

İstenildiği kadar tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz

Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz

Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat

ediniz

Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz

Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika

pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz

Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak

eritiniz

Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa

olduğu iccedilin şekeri en başta da

ekleyebilirsiniz

Ocaktan indiriniz Vanilya

ekleyiniz

Renginin kıvamının ve tadının istenilen

oumlzellikte olmasına dikkat ediniz

Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

24

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

250 g toz şeker

90 g pirinccedil

15 g nişasta

200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)

10 g tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye

koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar

haşlayınız

Yıkarken nişastasının gitmesine

dikkat ediniz

Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız

Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz

Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz

Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli

karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz

Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker

karamelize olur unutmayınız

Sıcakken kacircselere boşaltınız

Suumlslemek iccedilin soğumasını

bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

25

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Badem ve Hindistan cevizini

karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt

ekleyiniz ve mutfak robotunda

ccedilekiniz

Suumlt ekleyerek bademin daha kolay

ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline

gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz

olmasını sağlar unutmayınız

Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu

koyarak karıştırınız

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek

karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Bademli karışımı ekleyiniz

Koyulaşana kadar karıştırarak

pişiriniz

Pişerken karıştırmak şekerin karamelize

olmasını engeller

Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan

alınız

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan

kacircselere boşaltınız

Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması

kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz

Soğuyunca suumlsleyerek servis

yapınız

Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk

uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

26

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz

Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10

dakika kaynatınız

Isının yuumlksek olmamasına ve topak

olmamasına dikkat ediniz

Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız

Bir kere kaynatıp ocaktan alınız

Şekerin karamelize olmamasına

dikkat ediniz

Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine

hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz

Pudra şekerinin her tarafa eşit

dağılmış olmasına dikkat ediniz

Muhallebiyi doumlkerken şekerleri

kaydırmayınız

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin

dibinin yanmasını sağlayınız

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını

batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak

iccedilin 5-6 saat bekleyiniz

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Soğuk suya batırmak tatlının

tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin

oumlnemlidir unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

27

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk

suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha

kolay ayrılacaktır)

Tavuk tadının olmaması ve liflerin

parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek

oumlnemlidir unutmayınız

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri

koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Pişerken dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye

ekleyerek karıştırmaya devam ediniz

Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız

Kıvamına dikkat ediniz

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş

dakika kadar ccedilırpınız

Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra

dilimleyerek servis yapınız

Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk

uyumuna goumlre suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

28

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet

kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol

ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz

29

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır

A) Suumlbye

B) Pirinccedil unu

C) Nişasta

D) Hepsi

2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Kazandibi

B) Suumltlaccedil

C) Guumlllaccedil

D) Muhallebi

3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Tavukgoumlğsuuml

B) Suumltlaccedil

C) Muhallebi

D) Guumlllaccedil

4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır

A) Antep fıstığı

B) Hindistan cevizi

C) Badem

D) Fındık

5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden

hangisidir

A) Tarccedilın

B) Karabiber

C) Nane

D) Kekik

Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır

7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır

8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır

9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir

10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

30

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli

suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR

21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri

Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler

genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema

eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir

Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı

tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda

zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir

Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller

kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika

mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru

uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız

mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu

ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır

Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine

rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

AMACcedil

ARAŞTIRMA

31

Resim 21 Servise hazır krem karamel

211 Krem Karamel

Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem

ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln

Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde

pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

Hazırlanması

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel

yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel

kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon

kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave

ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra

kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz

32

Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters

ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız

Krem karamel hazırlarken

Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa

rengi accedilık olur

Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur

Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir

Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya

batırılabilir

Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan

ccedilıkarılması

Resim 24 Servis edilmesi

212 Sufle

Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler

tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve

beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece

civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha

kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir

En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir

Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır

Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler

tekniğine uygun ilave edilir

33

İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur

hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri

kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir

Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb

Ccedilikolatalı sufle

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolata

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

Hazırlanışı

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma

yediriniz

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile

yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz

Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz

bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız

Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına

almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla

karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk

oluncaya kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz

34

Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri

yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen

oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun

olacaktır

Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız

kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte

kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız

Sufleniz soumlner

Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya

kaymakla sıcak servis yapınız

Resim 25 Ccedilikolata sufle

Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle

35

213 Diğerleri

Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı

duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde

ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir

Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml

tatlı tarifi verilmiştir

Napoli usuluuml blanmanj

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 lt suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

Hazırlanışı

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir

tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki

karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından

nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız

Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını

ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda

boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak

beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4

dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek

buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını

gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis

yapınız

Sakızlı pasta

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

36

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

Hazırlanışı

Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine

kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler

her tarafı eşit olacak şekilde yayılır

Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır

Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması

sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar

pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek

karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit

kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca

aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında

birkaccedil saat bekletilir

Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına

alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)

Resim 27 Sakızlı pasta

22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su

buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar

Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner

Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak

kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır

37

Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede

olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum

hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur

Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur

Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160

derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir

Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır

Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten

geccedilirilmelidir

23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır

Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır

Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır

Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır

24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner

Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir

Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel

38

Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri

kullanılabilir

Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel

Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir

Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle

Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir

Resim 211 Pudra şekerli sufle

39

25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama

Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan

mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren

suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir

Panna cotta

Malzemeler

400 ml krema

200 ml suumlt

40 g şeker

Bir tutam tuz

120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)

3 adet yaprak jelatin

Hazırlanışı

Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz

Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta

ısıda karıştırarak pişiriniz

Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak

ccedilikolataların erimesini sağlayınız

Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının

sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız

Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz

Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının

dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız

Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 212 Panna cotta

Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve

konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız

araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi

deneyiniz

40

UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa

ayarlayınız

Krem karamel kaplarını boş olarak

ısınmakta olan fırına koyunuz

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile

kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak

oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem

karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını

bekleyiniz

Şekeri az karamelleştirirseniz

karamelin rengi kahverengi olmaz

sarı olur unutmayınız

Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen

goumlsteriniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel

yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan

kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir

kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş

karıştırarak ilave ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine

devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel

kalıplarına paylaştırınız

Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve

uzun suumlre yaparsanız tatlınız

piştiğinde istenmeyen goumlzenekler

oluşur unutmayınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar

sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye

diziniz

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan

ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz

Tepsideki su biterse kaynar su

ekleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

41

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8

saat buzdolabında bekletiniz

Donduğundan emin olduğunuz krem

karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz

Krem karamelleri dolaba koyarken

uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu

sinerek tatlının tadı bozulur

unutmayınız

İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme iccedilin dondurma taze

meyveler renkli soslar vb

kullanabilirsiniz

42

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolat

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye

ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta

ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını

eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız

suumltuuml bu karışıma yediriniz

Unun yanmamasına dikkat

adiniz

Suumltuuml eklerken topak

olmamasına dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

43

Ccedilikolatanızı rendeleyerek

hazırlayınız Bu işlem iccedilin

tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası

kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda

soğumaya bırakınız

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin

veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker

serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da

kullanabilirsiniz

Oda sıcaklığındaki yumurtaların

sarısını ve aklarını birbirinden

ayırınız

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı

ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile

oumlnce akları bir fiske tuz ilave

ederek katı koumlpuumlk oluncaya

kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle

ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen

goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz)

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu

karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını

ilave ediniz

Vanilya veya limon kabuğu

rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla

karıştırmadan karışıma kaşık

kaşık ilave ediniz

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha

buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini

daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)

kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda

yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın

istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle

ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır

unutmayınız

Yeterince karıştırıp homojen

hacircle getirdiğiniz karışımı

yağladığınız kalıplara iki

parmak eksik gelecek şekilde

doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına

koyarak buumlyuumlk fırınlarda

yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk

fırınlarda 160-170 degCrsquode 35

dakikada pişirebilirsiniz

Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında

kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada

fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner

unutmayınız

Pişen suflenizin uumlzerine pudra

şeker serpip krema dondurma

veya kaymakla sıcak servis

yapınız

Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi

ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis

yapmalısınız

44

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 l suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri

yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım

kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir

kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız

Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir

taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika

kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Nişastayı ılıklaştırmadan

kaynar suumlte eklerseniz

nişasta taşlaşır ve tatlının

kıvamı bozulur

unutmayınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye

vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem

esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek

esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Muhallebileri ılık tutmak

iccedilin benmari

kullanabilirsiniz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz

Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı

sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz

Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup

duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Kalıpları su ile

nemlendirmeniz tatlının

kalıptan kolay ccedilıkmasını

sağlayacaktır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp

kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz

Tatlının kenarlarını

gevşetmek iccedilin parmak

ucuyla hafifccedile bastırınız

Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız

Tatlıyı suumlslerken renk

uyumuna dikkat ediniz

Ters ccedilevrildiğinde beyaz

muhallebi en uumlstte

kalacaktır unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

45

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun

hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un

hacircline getiriniz

Fırın tepsisine kenarlarından taşacak

şekilde aluumlminyum folyo seriniz

Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit

olacak şekilde yayınız

Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit

dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı

kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln

saramaz ve dilimleyemezsiniz

Bir tencerede unu ve yağı renk

değiştirmeden kavurunuz Ocaktan

alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz

Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak

koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca

sakız ekleyiniz

İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek

karıştırıp ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak

olmamasını sağlayınız

Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha

ccedilabuk erir

İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin

uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız

Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin

kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi

kayarsa muhallebi folyoya yapışır

unutmayınız

Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız

İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta

kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız

Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz

Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin

kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız

Tatlının dışına sarınız

Zaman varsa bir gece buzdolabında

beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman folyodan

ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına

alınız Suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve

lezzet uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

46

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

47

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden

hangisidir

A) Kremler

B) Sufleler

C) Kuplar

D) Dondurmalar

2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak

verilmiştir

A) Suumlt şeker un

B) Suumlt şeker kakao

C) Suumlt şeker yumurta

D) Suumlt şeker nişasta

3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan

malzemeler doğru olarak verilmiştir

A) Un ve yumurta

B) Suumlt yumurta ve şeker

C) Su un ve şeker

D) Suumlt kakao ve yumurta

4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru

olarak verilmiştir

A) Suumltuumln bayat olması

B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması

C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması

D) Toz şeker kullanılması

5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken

noktalardandır

A) Yumurtanın taze olması gerekir

B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir

C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir

D) Hepsi

6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir

A) Mayonez

B) Pudra şekeri

C) Kaymak

D) Dondurma

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

48

7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır

A) Toprak kaplar

B) Cam kaplar

C) Porselen kaplar

D) Hepsi

DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

49

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak

yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz

ARAŞTIRMA

Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini

araştırınız

3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml

TATLILAR

Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta

31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması

Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik

youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak

dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak

iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

AMACcedil

ARAŞTIRMA

50

yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda

(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir

Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin

311 Krem Bavaruva

Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok

farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de

kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya

ccedilıkmıştır

Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin

şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır

İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin

genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu

da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta

sarısı kullanmak gerekir

Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile

hazırlanır

Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata

parccedilaları kullanılabilir

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

51

Hazırlanışı

Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba

ccedilıkarınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten

alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız

NOT

Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları

kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis

yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde

birkaccedil dakika bekletebilirsiniz

Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de

ccedilalışabilirsiniz

Resim 35 Krem bavaruva

312 Parfe

Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla

parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri

farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan

sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar

genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır

52

Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe

ccedilikolatalı parfe vb

Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı

sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden

ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden

karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur

Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre

bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır

Resim 36 Ccedililekli parfe

Resim 37 Ccedilikolatalı parfe

53

Vanilyalı parfe

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurtanın sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

Hazırlanışı

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini

kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma

kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat

dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 38 Meyveli parfe

313 Ccedilikolatalı Muss

Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem

şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt

olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek

dondurulur

Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve

biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice

donduktan sonra dilimlenerek servis edilir

Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss

kahveli muss vb

54

Beyaz ccedilikolatalı muss

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

Hazırlanışı

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı

ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin

tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek

servis yapınız

55

Resim 39 Kupta muss servisi

32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar

Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması

gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak

uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı

olmaz

Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak

bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur

Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek

yumuşatılması gerekir

Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak

kolaylaşır

33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir

Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra

şekeri serpilebilir

56

Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva

Meyve dilimleri ile suumlslenebilir

Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe

Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir

Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss

57

Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir

Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe

34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve

restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her

aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında

ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir

Ccedilikolata muslu ve bademli kek

Gereccediller

50 g bitter ccedilikolata

200 g marzipan

1 su bardağı suumlt

1 su bardağı un

2 adet yumurta

frac12 su bardağı şeker

Mus iccedilin

15 g sade ccedilikolata

50 g tereyağı

2 adet yumurta

2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml

Uumlzeri iccedilin

1 paket ccedilikolata sos

25 bardak suumlt

200 g file (yaprak) badem

58

Hazırlanışı

Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine

yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş

ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş

yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile

ccedilalışabilirsiniz)

Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip

iyice karıştırınız

Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek

ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru

kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz

Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli

karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı

bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz

Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek

duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat

bekletiniz

Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine

doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle

kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz

İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem

tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri

satan yerlerde hazır olarak bulunur

Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama

faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca

yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte

seccediltiklerinizi deneyiniz

59

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Jelatini buzlu suda bir saat

beklettikten sonra susuz olarak bir

kaba ccedilıkarınız

Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar

unutmayınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta

sarısı ve jelatini bir tencereye

koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli

karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan

ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak

soğutunuz

Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln

bozulur)

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar

hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave

ediniz

Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda

ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla

karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)

unutmayınız

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma

yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak

buzdolabında soğutunuz

Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)

kullanılmalıdır unutmayınız

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek

servis yapınız

Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

60

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurta sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker

ve vanilyayı karıştırarak benmari

youmlntemini kullanarak ccedilırpınız

Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir

Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız

yumurta pişebilir Bu nedenle benmari

youmlntemi ile ccedilalışınız

Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak

kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız

Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı

ile yediriniz

Parfe kalıbına boşaltınız

Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat

ediniz

Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dışarıya

alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk

meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

61

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız

Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını

streccedil filmle sarınız

Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız

zamandan ve enerjiden

kazanmanızı sağlar unutmayınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice

ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam

ediniz

Ccedilikolatayı eritirken iccediline su

kaccedilmamasına dikkat ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtınız

Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz

Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Jelatinin iyice eridiğinden emin

olunuz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı

karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar

ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz

ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme

şekillerini araştırınız

Tabak suumlsleme şekillerinden birini

uygulayabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

62

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına

uygun yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

63

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen

bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız

1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar

2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir

3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır

4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır

5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır

6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz

7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır

8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir

9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir

10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

64

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve

sorbeleri hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini

araştırınız

İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln

oumlzelliklerini araştırınız

Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız

4 DONDURMA VE SORBELER

Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar

Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya

geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir

Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal

ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya

doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır

En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru

Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu

karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman

krala sunulurmuş

Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme

ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime

uğradığı bir gerccedilektir

Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince

tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır

Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml

tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

AMACcedil

ARAŞTIRMA

65

Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara

dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile

kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir

Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker

ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz

yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli

yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların

temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar

olarak yaz aylarında tuumlketilir

Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak

uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr

Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi

dondurmardquo yapılabilmektedir

Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı

boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği

ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir

olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir

Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa

da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir

41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları

Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri

iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce

mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein

kaybına neden olur

Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin

dondurmanın kalorisini de arttırmış olur

Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer

gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb

42 Dondurma ve Ccedileşitleri

Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan

indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az

bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma

şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme

dondurmasırdquo dır

66

Resim 41 Karsambaccedil

Resim 42 Maraş doumlvme dondurması

Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında

kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı

dondurma fıstıklı dondurma vb

Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin

değeri de azalır

Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan

bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında

eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur

Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır

Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi

dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir

67

Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su

buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan

yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur

Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır

Yumurta ile

Salep ile Nişasta ile Krema ile

Resim 43 Vanilyalı dondurma

421 Vanilyalı Dondurma

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

Hazırlanışı

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve

karıştırmazsanız yumurta pişer

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika

pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz

Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz

68

Resim 44 Kakaolu dondurma

422 Kakaolu Dondurma

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

1 paket vanilin

Hazırlanışı

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin

birbirine tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup

soğumasını bekleyiniz

Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz

69

Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları

423 Meyveli Dondurma

Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar

Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)

Kurutulmuş meyvelerle

Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle

Tek ccedileşit meyveyle

Birkaccedil ccedileşit meyveyle

Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

Hazırlanışı

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir

kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız

Dibini tutmamasına dikkat ediniz

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma

yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine

ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara

yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız

70

Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe

43 Sorbelerin Oumlzellikleri

Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur

Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze

(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine

likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir

Limonlu sorbe

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

Hazırlanışı

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını

almadan soyunuz

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp

ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz

İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba

alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz

71

44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek

Noktalar

Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır

Sorbeler karıştırılmadan dondurulur

Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır

Servis kapları soğutulmalıdır

Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir

Kullanılan araccedillar steril olmalıdır

Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz

Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi

45 Servisini Yapma

Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır

Kuplarda dondurma servisi

Resim 48 Kupta dondurma servisi

72

Kacircğıt helva ile servis

Resim 49 Kacircğıt helva ile servis

Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur

Resim 410 Mangolu sorbe

73

Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır

Resim 411 Kızarmış dondurma

Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır

Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi

74

Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır

Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi

46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama

Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup

bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları

meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri

peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir

Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan

yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri

renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis

yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir

Resim 414 Kup jak

75

Resim 415 Peş melba

Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen

Kasata napoliten

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı 1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

76

Hazırlanışı

Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi

karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı

ekleyiniz

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp

tekrar derin dondurucuya koyunuz

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin

dondurucuya koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın

uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay

ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

77

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım

kaynatınız

Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı

unutmayınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-

3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız

yumurta pişer unutmayınız

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak

kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice

soğutunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak

derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat

dondurunuz

Varsa dondurma makinesinde

ccedilevirerek dondurunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

78

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip

ccedilırpmaya devam ediniz

İccedilinde topak kalmamasına dikkat

etmelisiniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml

azar azar katarak malzemelerin birbirine

tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte

pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı

kalmaması iccedilin pişirmek gerekir

unutmayınız

Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir

Aksi takdirde yumurta pişer

unutmayınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar

aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba

alınız ve buzdolabına koyup soğumasını

bekleyiniz

Sıcak malzemeler buzdolabına

konulmaz unutmayınız

Tamamen soğuduğundan emin

olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte

bir ccedilıkarıp karıştırınız

Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin

oluşmasını engeller unutmayınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta

bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye

oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

79

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz

Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine

sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk

ateşte iyice ccedilırpınız

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız

Dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz

Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan

sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra

şekeri serpip marine ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde

bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve

gofretle suumlsleyerek servis yapınız

Hazırladığınız meyveleri

dondurmanın iccediline de

karıştırabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

80

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde

iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz

Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin

tadını acılaştırır unutmayınız

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım

kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma

suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin

dondurucuya girebilecek bir kaba alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice

dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz

gibi suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

81

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı

1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve

vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek

soğutunuz

Kasata kalıbını derin dondurucuya

koyunuz Boumlylece dondurmanın

kalıba kolay yapışmasını

sağlarsınız

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı

karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya

oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da

bademleri en son olarak da ccedilırpılmış

kremayı ekleyiniz

Ccedilırparsanız yumurtayı

soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm

kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin

dondurucuya koyunuz

Dondurma kalıbın şekline goumlre

sıvanmalıdır Her tarafı eşit

kalınlıkta olmalıdır unutmayınız

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile

aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya

koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan

boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya

koyunuz

Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır

unutmayınız

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp

ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını

hafifccedile sıcak suya tutunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

82

KONTROL LİSTESİ

DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

83

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml

yazınız

1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir

2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır

3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır

4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini

arttırır

5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar

6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır

7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek

zenginleştirilir

8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır

9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir

10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru

yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

84

MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME

Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Kişisel Hijyen

1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi

2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml

3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı

4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı

Araccedil Gereccedil Seccedilimi

5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı

6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı

İşlem Basamakları

7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı

8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı

9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı

Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi

10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi

11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi

12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz

MODUumlL DEĞERLENDİRME

85

CEVAP ANAHTARLARI

OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 A

3 C

4 B

5 A

6 Y

7 D

8 D

9 Y

10 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI

1 A

2 C

3 B

4 C

5 D

6 A

7 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 Y

3 D

4 D

5 D

6 Y

7 D

8 Y

9 Y

10 Y

CEVAP ANAHTARLARI

86

OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 İtalya

2 buzlu iccedilecek

3 şerbettir

4 yumurta

5 karsambaccedil

6 krema

7 likoumlr

8 soğuk

9 kuumllahta

10 kup

87

KAYNAKCcedilA

ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler

Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009

Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979

ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000

Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık

İstanbul 2009

KAYNAKCcedilA

Page 16: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ

16

163 Keşkuumll

Resim 19 Keşkuumll

Eski yemek kitaplarında ldquokeşkuumll-uuml fukarardquo diye isimlendirilen tatlının adı guumlnuumlmuumlzde

keşkuumll olarak bilinmektedir Keşkuumll-uuml fukara denilmesinin sebebi fakir yemeği olduğu iccedilin

değildir Tam tersine keşkuumll iccediline konulan badem Antep fıstığı ceviz Hindistan cevizi

nedeniyle diğer suumltluuml tatlılara goumlre maliyeti yuumlksek bir tatlıdır Adının şoumlyle bir hikacircyesi

vardır Keşkuumll adını Hindistan cevizinden almıştır Eskiden dilenciler Hindistan cevizinin

kabuğundan yapılan kacircselerle dilenirlermiş Bu kacircsenin adının da keşkuumll olduğu soumlylenir

Keşkuumll (Resim 19) en eski suumltluuml tatlılardan biridir Eski ccedilağlarda sulu yiyecekleri

koyulaştırmak iccedilin ekmek kullanılmış Daha sonraları ekmeğin yerini ezilmiş cevizgiller

almış Keşkuumll de suumltuumln koyulaştırılması iccedilin ezilmiş cevizgillerin şekerle birlikte suumlte

karıştırılmasıyla yapılmaya başlanmış Oumlnceleri renginin beyaz olması iccedilin ezilmiş badem

şeker ve suumlt kullanılarak hazırlanmış sonradan badem yerine suumlbye kullanılmış guumlnuumlmuumlzde

ise koyulaştırma işlemi nişasta ile yapılmaktadır

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

Hazırlanışı

Badem ve Hindistan cevizi karıştırılarak uumlzerine az miktarda suumlt eklenir

ve mutfak robotunda ccedilekilir

17

Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır

Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım

eklenir

Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir

Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır

Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır

164 Kazandibi

Resim 110 Kazandibi

Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin

dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye

doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise

tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında

dipteki şekerin yanması sağlanır

Kazandibi hazırlanırken

Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca

mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir

Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek

pişirilmesi gerekir

Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir

Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre

tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir

İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir

Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde

sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir

18

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu

Rendesi

Hazırlanması

Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur

Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır

Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan

alınır

Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur

Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir

165 Tavukgoumlğsuuml

Resim 111 Tavukgoumlğsuuml

Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece

Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve

pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp

ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen

tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr

19

Hazırlarken ve pişirirken

Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına

Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına

Kıvamını iyi ayarlamaya

Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

Hazırlanışı

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine

daha kolay ayrılacaktır

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz

Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip

ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile

bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız

17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir

Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca

kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir

Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa

şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir

Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece

pişerken taşması oumlnlenmiş olur

Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir

20

18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır

Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır

Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları

(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır

Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir

19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta

guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine

rastlanır

Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek

servis yapılır

Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve

suumlslenerek servis yapılır

Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)

serpilir

Resim 112 Tarccedilınla servis

21

Resim 113 Kuru yemişlerle servis

Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file

hacirclinde kullanılır

Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis

Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine

goumlre suumlslemede kullanılabilir

22

Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi

Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir

Resim 116 Karamelize şekerle servis

23

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız

Gereccediller (4ndash6 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

80 g pirinccedil unu

1 paket vanilya

İstenildiği kadar tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz

Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz

Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat

ediniz

Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz

Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika

pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz

Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak

eritiniz

Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa

olduğu iccedilin şekeri en başta da

ekleyebilirsiniz

Ocaktan indiriniz Vanilya

ekleyiniz

Renginin kıvamının ve tadının istenilen

oumlzellikte olmasına dikkat ediniz

Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

24

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

250 g toz şeker

90 g pirinccedil

15 g nişasta

200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)

10 g tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye

koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar

haşlayınız

Yıkarken nişastasının gitmesine

dikkat ediniz

Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız

Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz

Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz

Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli

karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz

Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker

karamelize olur unutmayınız

Sıcakken kacircselere boşaltınız

Suumlslemek iccedilin soğumasını

bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

25

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Badem ve Hindistan cevizini

karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt

ekleyiniz ve mutfak robotunda

ccedilekiniz

Suumlt ekleyerek bademin daha kolay

ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline

gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz

olmasını sağlar unutmayınız

Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu

koyarak karıştırınız

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek

karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Bademli karışımı ekleyiniz

Koyulaşana kadar karıştırarak

pişiriniz

Pişerken karıştırmak şekerin karamelize

olmasını engeller

Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan

alınız

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan

kacircselere boşaltınız

Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması

kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz

Soğuyunca suumlsleyerek servis

yapınız

Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk

uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

26

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz

Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10

dakika kaynatınız

Isının yuumlksek olmamasına ve topak

olmamasına dikkat ediniz

Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız

Bir kere kaynatıp ocaktan alınız

Şekerin karamelize olmamasına

dikkat ediniz

Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine

hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz

Pudra şekerinin her tarafa eşit

dağılmış olmasına dikkat ediniz

Muhallebiyi doumlkerken şekerleri

kaydırmayınız

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin

dibinin yanmasını sağlayınız

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını

batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak

iccedilin 5-6 saat bekleyiniz

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Soğuk suya batırmak tatlının

tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin

oumlnemlidir unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

27

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk

suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha

kolay ayrılacaktır)

Tavuk tadının olmaması ve liflerin

parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek

oumlnemlidir unutmayınız

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri

koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Pişerken dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye

ekleyerek karıştırmaya devam ediniz

Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız

Kıvamına dikkat ediniz

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş

dakika kadar ccedilırpınız

Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra

dilimleyerek servis yapınız

Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk

uyumuna goumlre suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

28

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet

kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol

ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz

29

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır

A) Suumlbye

B) Pirinccedil unu

C) Nişasta

D) Hepsi

2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Kazandibi

B) Suumltlaccedil

C) Guumlllaccedil

D) Muhallebi

3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Tavukgoumlğsuuml

B) Suumltlaccedil

C) Muhallebi

D) Guumlllaccedil

4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır

A) Antep fıstığı

B) Hindistan cevizi

C) Badem

D) Fındık

5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden

hangisidir

A) Tarccedilın

B) Karabiber

C) Nane

D) Kekik

Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır

7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır

8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır

9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir

10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

30

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli

suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR

21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri

Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler

genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema

eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir

Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı

tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda

zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir

Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller

kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika

mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru

uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız

mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu

ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır

Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine

rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

AMACcedil

ARAŞTIRMA

31

Resim 21 Servise hazır krem karamel

211 Krem Karamel

Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem

ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln

Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde

pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

Hazırlanması

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel

yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel

kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon

kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave

ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra

kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz

32

Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters

ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız

Krem karamel hazırlarken

Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa

rengi accedilık olur

Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur

Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir

Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya

batırılabilir

Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan

ccedilıkarılması

Resim 24 Servis edilmesi

212 Sufle

Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler

tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve

beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece

civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha

kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir

En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir

Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır

Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler

tekniğine uygun ilave edilir

33

İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur

hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri

kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir

Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb

Ccedilikolatalı sufle

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolata

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

Hazırlanışı

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma

yediriniz

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile

yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz

Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz

bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız

Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına

almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla

karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk

oluncaya kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz

34

Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri

yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen

oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun

olacaktır

Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız

kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte

kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız

Sufleniz soumlner

Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya

kaymakla sıcak servis yapınız

Resim 25 Ccedilikolata sufle

Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle

35

213 Diğerleri

Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı

duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde

ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir

Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml

tatlı tarifi verilmiştir

Napoli usuluuml blanmanj

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 lt suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

Hazırlanışı

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir

tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki

karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından

nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız

Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını

ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda

boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak

beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4

dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek

buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını

gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis

yapınız

Sakızlı pasta

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

36

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

Hazırlanışı

Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine

kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler

her tarafı eşit olacak şekilde yayılır

Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır

Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması

sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar

pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek

karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit

kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca

aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında

birkaccedil saat bekletilir

Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına

alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)

Resim 27 Sakızlı pasta

22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su

buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar

Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner

Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak

kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır

37

Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede

olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum

hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur

Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur

Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160

derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir

Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır

Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten

geccedilirilmelidir

23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır

Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır

Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır

Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır

24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner

Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir

Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel

38

Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri

kullanılabilir

Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel

Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir

Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle

Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir

Resim 211 Pudra şekerli sufle

39

25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama

Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan

mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren

suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir

Panna cotta

Malzemeler

400 ml krema

200 ml suumlt

40 g şeker

Bir tutam tuz

120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)

3 adet yaprak jelatin

Hazırlanışı

Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz

Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta

ısıda karıştırarak pişiriniz

Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak

ccedilikolataların erimesini sağlayınız

Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının

sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız

Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz

Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının

dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız

Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 212 Panna cotta

Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve

konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız

araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi

deneyiniz

40

UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa

ayarlayınız

Krem karamel kaplarını boş olarak

ısınmakta olan fırına koyunuz

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile

kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak

oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem

karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını

bekleyiniz

Şekeri az karamelleştirirseniz

karamelin rengi kahverengi olmaz

sarı olur unutmayınız

Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen

goumlsteriniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel

yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan

kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir

kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş

karıştırarak ilave ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine

devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel

kalıplarına paylaştırınız

Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve

uzun suumlre yaparsanız tatlınız

piştiğinde istenmeyen goumlzenekler

oluşur unutmayınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar

sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye

diziniz

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan

ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz

Tepsideki su biterse kaynar su

ekleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

41

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8

saat buzdolabında bekletiniz

Donduğundan emin olduğunuz krem

karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz

Krem karamelleri dolaba koyarken

uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu

sinerek tatlının tadı bozulur

unutmayınız

İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme iccedilin dondurma taze

meyveler renkli soslar vb

kullanabilirsiniz

42

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolat

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye

ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta

ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını

eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız

suumltuuml bu karışıma yediriniz

Unun yanmamasına dikkat

adiniz

Suumltuuml eklerken topak

olmamasına dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

43

Ccedilikolatanızı rendeleyerek

hazırlayınız Bu işlem iccedilin

tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası

kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda

soğumaya bırakınız

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin

veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker

serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da

kullanabilirsiniz

Oda sıcaklığındaki yumurtaların

sarısını ve aklarını birbirinden

ayırınız

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı

ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile

oumlnce akları bir fiske tuz ilave

ederek katı koumlpuumlk oluncaya

kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle

ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen

goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz)

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu

karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını

ilave ediniz

Vanilya veya limon kabuğu

rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla

karıştırmadan karışıma kaşık

kaşık ilave ediniz

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha

buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini

daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)

kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda

yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın

istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle

ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır

unutmayınız

Yeterince karıştırıp homojen

hacircle getirdiğiniz karışımı

yağladığınız kalıplara iki

parmak eksik gelecek şekilde

doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına

koyarak buumlyuumlk fırınlarda

yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk

fırınlarda 160-170 degCrsquode 35

dakikada pişirebilirsiniz

Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında

kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada

fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner

unutmayınız

Pişen suflenizin uumlzerine pudra

şeker serpip krema dondurma

veya kaymakla sıcak servis

yapınız

Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi

ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis

yapmalısınız

44

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 l suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri

yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım

kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir

kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız

Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir

taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika

kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Nişastayı ılıklaştırmadan

kaynar suumlte eklerseniz

nişasta taşlaşır ve tatlının

kıvamı bozulur

unutmayınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye

vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem

esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek

esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Muhallebileri ılık tutmak

iccedilin benmari

kullanabilirsiniz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz

Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı

sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz

Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup

duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Kalıpları su ile

nemlendirmeniz tatlının

kalıptan kolay ccedilıkmasını

sağlayacaktır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp

kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz

Tatlının kenarlarını

gevşetmek iccedilin parmak

ucuyla hafifccedile bastırınız

Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız

Tatlıyı suumlslerken renk

uyumuna dikkat ediniz

Ters ccedilevrildiğinde beyaz

muhallebi en uumlstte

kalacaktır unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

45

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun

hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un

hacircline getiriniz

Fırın tepsisine kenarlarından taşacak

şekilde aluumlminyum folyo seriniz

Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit

olacak şekilde yayınız

Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit

dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı

kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln

saramaz ve dilimleyemezsiniz

Bir tencerede unu ve yağı renk

değiştirmeden kavurunuz Ocaktan

alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz

Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak

koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca

sakız ekleyiniz

İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek

karıştırıp ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak

olmamasını sağlayınız

Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha

ccedilabuk erir

İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin

uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız

Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin

kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi

kayarsa muhallebi folyoya yapışır

unutmayınız

Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız

İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta

kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız

Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz

Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin

kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız

Tatlının dışına sarınız

Zaman varsa bir gece buzdolabında

beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman folyodan

ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına

alınız Suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve

lezzet uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

46

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

47

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden

hangisidir

A) Kremler

B) Sufleler

C) Kuplar

D) Dondurmalar

2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak

verilmiştir

A) Suumlt şeker un

B) Suumlt şeker kakao

C) Suumlt şeker yumurta

D) Suumlt şeker nişasta

3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan

malzemeler doğru olarak verilmiştir

A) Un ve yumurta

B) Suumlt yumurta ve şeker

C) Su un ve şeker

D) Suumlt kakao ve yumurta

4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru

olarak verilmiştir

A) Suumltuumln bayat olması

B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması

C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması

D) Toz şeker kullanılması

5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken

noktalardandır

A) Yumurtanın taze olması gerekir

B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir

C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir

D) Hepsi

6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir

A) Mayonez

B) Pudra şekeri

C) Kaymak

D) Dondurma

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

48

7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır

A) Toprak kaplar

B) Cam kaplar

C) Porselen kaplar

D) Hepsi

DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

49

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak

yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz

ARAŞTIRMA

Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini

araştırınız

3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml

TATLILAR

Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta

31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması

Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik

youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak

dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak

iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

AMACcedil

ARAŞTIRMA

50

yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda

(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir

Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin

311 Krem Bavaruva

Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok

farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de

kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya

ccedilıkmıştır

Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin

şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır

İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin

genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu

da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta

sarısı kullanmak gerekir

Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile

hazırlanır

Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata

parccedilaları kullanılabilir

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

51

Hazırlanışı

Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba

ccedilıkarınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten

alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız

NOT

Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları

kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis

yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde

birkaccedil dakika bekletebilirsiniz

Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de

ccedilalışabilirsiniz

Resim 35 Krem bavaruva

312 Parfe

Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla

parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri

farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan

sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar

genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır

52

Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe

ccedilikolatalı parfe vb

Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı

sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden

ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden

karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur

Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre

bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır

Resim 36 Ccedililekli parfe

Resim 37 Ccedilikolatalı parfe

53

Vanilyalı parfe

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurtanın sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

Hazırlanışı

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini

kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma

kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat

dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 38 Meyveli parfe

313 Ccedilikolatalı Muss

Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem

şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt

olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek

dondurulur

Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve

biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice

donduktan sonra dilimlenerek servis edilir

Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss

kahveli muss vb

54

Beyaz ccedilikolatalı muss

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

Hazırlanışı

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı

ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin

tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek

servis yapınız

55

Resim 39 Kupta muss servisi

32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar

Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması

gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak

uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı

olmaz

Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak

bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur

Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek

yumuşatılması gerekir

Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak

kolaylaşır

33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir

Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra

şekeri serpilebilir

56

Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva

Meyve dilimleri ile suumlslenebilir

Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe

Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir

Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss

57

Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir

Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe

34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve

restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her

aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında

ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir

Ccedilikolata muslu ve bademli kek

Gereccediller

50 g bitter ccedilikolata

200 g marzipan

1 su bardağı suumlt

1 su bardağı un

2 adet yumurta

frac12 su bardağı şeker

Mus iccedilin

15 g sade ccedilikolata

50 g tereyağı

2 adet yumurta

2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml

Uumlzeri iccedilin

1 paket ccedilikolata sos

25 bardak suumlt

200 g file (yaprak) badem

58

Hazırlanışı

Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine

yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş

ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş

yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile

ccedilalışabilirsiniz)

Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip

iyice karıştırınız

Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek

ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru

kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz

Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli

karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı

bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz

Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek

duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat

bekletiniz

Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine

doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle

kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz

İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem

tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri

satan yerlerde hazır olarak bulunur

Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama

faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca

yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte

seccediltiklerinizi deneyiniz

59

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Jelatini buzlu suda bir saat

beklettikten sonra susuz olarak bir

kaba ccedilıkarınız

Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar

unutmayınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta

sarısı ve jelatini bir tencereye

koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli

karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan

ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak

soğutunuz

Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln

bozulur)

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar

hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave

ediniz

Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda

ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla

karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)

unutmayınız

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma

yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak

buzdolabında soğutunuz

Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)

kullanılmalıdır unutmayınız

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek

servis yapınız

Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

60

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurta sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker

ve vanilyayı karıştırarak benmari

youmlntemini kullanarak ccedilırpınız

Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir

Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız

yumurta pişebilir Bu nedenle benmari

youmlntemi ile ccedilalışınız

Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak

kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız

Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı

ile yediriniz

Parfe kalıbına boşaltınız

Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat

ediniz

Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dışarıya

alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk

meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

61

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız

Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını

streccedil filmle sarınız

Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız

zamandan ve enerjiden

kazanmanızı sağlar unutmayınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice

ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam

ediniz

Ccedilikolatayı eritirken iccediline su

kaccedilmamasına dikkat ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtınız

Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz

Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Jelatinin iyice eridiğinden emin

olunuz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı

karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar

ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz

ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme

şekillerini araştırınız

Tabak suumlsleme şekillerinden birini

uygulayabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

62

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına

uygun yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

63

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen

bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız

1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar

2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir

3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır

4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır

5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır

6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz

7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır

8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir

9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir

10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

64

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve

sorbeleri hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini

araştırınız

İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln

oumlzelliklerini araştırınız

Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız

4 DONDURMA VE SORBELER

Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar

Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya

geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir

Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal

ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya

doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır

En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru

Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu

karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman

krala sunulurmuş

Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme

ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime

uğradığı bir gerccedilektir

Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince

tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır

Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml

tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

AMACcedil

ARAŞTIRMA

65

Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara

dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile

kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir

Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker

ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz

yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli

yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların

temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar

olarak yaz aylarında tuumlketilir

Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak

uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr

Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi

dondurmardquo yapılabilmektedir

Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı

boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği

ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir

olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir

Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa

da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir

41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları

Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri

iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce

mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein

kaybına neden olur

Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin

dondurmanın kalorisini de arttırmış olur

Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer

gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb

42 Dondurma ve Ccedileşitleri

Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan

indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az

bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma

şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme

dondurmasırdquo dır

66

Resim 41 Karsambaccedil

Resim 42 Maraş doumlvme dondurması

Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında

kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı

dondurma fıstıklı dondurma vb

Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin

değeri de azalır

Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan

bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında

eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur

Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır

Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi

dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir

67

Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su

buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan

yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur

Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır

Yumurta ile

Salep ile Nişasta ile Krema ile

Resim 43 Vanilyalı dondurma

421 Vanilyalı Dondurma

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

Hazırlanışı

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve

karıştırmazsanız yumurta pişer

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika

pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz

Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz

68

Resim 44 Kakaolu dondurma

422 Kakaolu Dondurma

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

1 paket vanilin

Hazırlanışı

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin

birbirine tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup

soğumasını bekleyiniz

Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz

69

Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları

423 Meyveli Dondurma

Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar

Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)

Kurutulmuş meyvelerle

Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle

Tek ccedileşit meyveyle

Birkaccedil ccedileşit meyveyle

Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

Hazırlanışı

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir

kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız

Dibini tutmamasına dikkat ediniz

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma

yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine

ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara

yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız

70

Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe

43 Sorbelerin Oumlzellikleri

Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur

Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze

(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine

likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir

Limonlu sorbe

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

Hazırlanışı

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını

almadan soyunuz

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp

ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz

İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba

alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz

71

44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek

Noktalar

Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır

Sorbeler karıştırılmadan dondurulur

Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır

Servis kapları soğutulmalıdır

Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir

Kullanılan araccedillar steril olmalıdır

Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz

Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi

45 Servisini Yapma

Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır

Kuplarda dondurma servisi

Resim 48 Kupta dondurma servisi

72

Kacircğıt helva ile servis

Resim 49 Kacircğıt helva ile servis

Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur

Resim 410 Mangolu sorbe

73

Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır

Resim 411 Kızarmış dondurma

Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır

Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi

74

Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır

Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi

46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama

Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup

bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları

meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri

peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir

Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan

yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri

renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis

yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir

Resim 414 Kup jak

75

Resim 415 Peş melba

Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen

Kasata napoliten

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı 1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

76

Hazırlanışı

Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi

karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı

ekleyiniz

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp

tekrar derin dondurucuya koyunuz

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin

dondurucuya koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın

uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay

ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

77

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım

kaynatınız

Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı

unutmayınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-

3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız

yumurta pişer unutmayınız

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak

kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice

soğutunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak

derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat

dondurunuz

Varsa dondurma makinesinde

ccedilevirerek dondurunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

78

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip

ccedilırpmaya devam ediniz

İccedilinde topak kalmamasına dikkat

etmelisiniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml

azar azar katarak malzemelerin birbirine

tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte

pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı

kalmaması iccedilin pişirmek gerekir

unutmayınız

Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir

Aksi takdirde yumurta pişer

unutmayınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar

aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba

alınız ve buzdolabına koyup soğumasını

bekleyiniz

Sıcak malzemeler buzdolabına

konulmaz unutmayınız

Tamamen soğuduğundan emin

olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte

bir ccedilıkarıp karıştırınız

Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin

oluşmasını engeller unutmayınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta

bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye

oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

79

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz

Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine

sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk

ateşte iyice ccedilırpınız

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız

Dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz

Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan

sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra

şekeri serpip marine ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde

bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve

gofretle suumlsleyerek servis yapınız

Hazırladığınız meyveleri

dondurmanın iccediline de

karıştırabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

80

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde

iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz

Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin

tadını acılaştırır unutmayınız

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım

kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma

suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin

dondurucuya girebilecek bir kaba alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice

dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz

gibi suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

81

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı

1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve

vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek

soğutunuz

Kasata kalıbını derin dondurucuya

koyunuz Boumlylece dondurmanın

kalıba kolay yapışmasını

sağlarsınız

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı

karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya

oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da

bademleri en son olarak da ccedilırpılmış

kremayı ekleyiniz

Ccedilırparsanız yumurtayı

soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm

kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin

dondurucuya koyunuz

Dondurma kalıbın şekline goumlre

sıvanmalıdır Her tarafı eşit

kalınlıkta olmalıdır unutmayınız

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile

aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya

koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan

boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya

koyunuz

Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır

unutmayınız

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp

ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını

hafifccedile sıcak suya tutunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

82

KONTROL LİSTESİ

DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

83

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml

yazınız

1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir

2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır

3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır

4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini

arttırır

5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar

6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır

7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek

zenginleştirilir

8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır

9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir

10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru

yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

84

MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME

Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Kişisel Hijyen

1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi

2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml

3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı

4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı

Araccedil Gereccedil Seccedilimi

5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı

6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı

İşlem Basamakları

7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı

8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı

9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı

Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi

10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi

11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi

12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz

MODUumlL DEĞERLENDİRME

85

CEVAP ANAHTARLARI

OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 A

3 C

4 B

5 A

6 Y

7 D

8 D

9 Y

10 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI

1 A

2 C

3 B

4 C

5 D

6 A

7 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 Y

3 D

4 D

5 D

6 Y

7 D

8 Y

9 Y

10 Y

CEVAP ANAHTARLARI

86

OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 İtalya

2 buzlu iccedilecek

3 şerbettir

4 yumurta

5 karsambaccedil

6 krema

7 likoumlr

8 soğuk

9 kuumllahta

10 kup

87

KAYNAKCcedilA

ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler

Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009

Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979

ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000

Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık

İstanbul 2009

KAYNAKCcedilA

Page 17: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ

17

Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır

Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım

eklenir

Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir

Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır

Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır

164 Kazandibi

Resim 110 Kazandibi

Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin

dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye

doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise

tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında

dipteki şekerin yanması sağlanır

Kazandibi hazırlanırken

Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca

mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir

Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek

pişirilmesi gerekir

Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir

Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre

tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir

İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir

Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde

sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir

18

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu

Rendesi

Hazırlanması

Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur

Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır

Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan

alınır

Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur

Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir

165 Tavukgoumlğsuuml

Resim 111 Tavukgoumlğsuuml

Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece

Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve

pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp

ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen

tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr

19

Hazırlarken ve pişirirken

Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına

Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına

Kıvamını iyi ayarlamaya

Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

Hazırlanışı

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine

daha kolay ayrılacaktır

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz

Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip

ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile

bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız

17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir

Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca

kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir

Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa

şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir

Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece

pişerken taşması oumlnlenmiş olur

Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir

20

18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır

Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır

Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları

(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır

Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir

19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta

guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine

rastlanır

Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek

servis yapılır

Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve

suumlslenerek servis yapılır

Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)

serpilir

Resim 112 Tarccedilınla servis

21

Resim 113 Kuru yemişlerle servis

Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file

hacirclinde kullanılır

Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis

Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine

goumlre suumlslemede kullanılabilir

22

Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi

Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir

Resim 116 Karamelize şekerle servis

23

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız

Gereccediller (4ndash6 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

80 g pirinccedil unu

1 paket vanilya

İstenildiği kadar tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz

Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz

Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat

ediniz

Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz

Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika

pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz

Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak

eritiniz

Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa

olduğu iccedilin şekeri en başta da

ekleyebilirsiniz

Ocaktan indiriniz Vanilya

ekleyiniz

Renginin kıvamının ve tadının istenilen

oumlzellikte olmasına dikkat ediniz

Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

24

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

250 g toz şeker

90 g pirinccedil

15 g nişasta

200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)

10 g tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye

koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar

haşlayınız

Yıkarken nişastasının gitmesine

dikkat ediniz

Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız

Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz

Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz

Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli

karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz

Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker

karamelize olur unutmayınız

Sıcakken kacircselere boşaltınız

Suumlslemek iccedilin soğumasını

bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

25

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Badem ve Hindistan cevizini

karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt

ekleyiniz ve mutfak robotunda

ccedilekiniz

Suumlt ekleyerek bademin daha kolay

ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline

gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz

olmasını sağlar unutmayınız

Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu

koyarak karıştırınız

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek

karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Bademli karışımı ekleyiniz

Koyulaşana kadar karıştırarak

pişiriniz

Pişerken karıştırmak şekerin karamelize

olmasını engeller

Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan

alınız

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan

kacircselere boşaltınız

Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması

kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz

Soğuyunca suumlsleyerek servis

yapınız

Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk

uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

26

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz

Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10

dakika kaynatınız

Isının yuumlksek olmamasına ve topak

olmamasına dikkat ediniz

Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız

Bir kere kaynatıp ocaktan alınız

Şekerin karamelize olmamasına

dikkat ediniz

Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine

hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz

Pudra şekerinin her tarafa eşit

dağılmış olmasına dikkat ediniz

Muhallebiyi doumlkerken şekerleri

kaydırmayınız

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin

dibinin yanmasını sağlayınız

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını

batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak

iccedilin 5-6 saat bekleyiniz

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Soğuk suya batırmak tatlının

tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin

oumlnemlidir unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

27

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk

suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha

kolay ayrılacaktır)

Tavuk tadının olmaması ve liflerin

parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek

oumlnemlidir unutmayınız

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri

koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Pişerken dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye

ekleyerek karıştırmaya devam ediniz

Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız

Kıvamına dikkat ediniz

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş

dakika kadar ccedilırpınız

Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra

dilimleyerek servis yapınız

Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk

uyumuna goumlre suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

28

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet

kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol

ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz

29

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır

A) Suumlbye

B) Pirinccedil unu

C) Nişasta

D) Hepsi

2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Kazandibi

B) Suumltlaccedil

C) Guumlllaccedil

D) Muhallebi

3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Tavukgoumlğsuuml

B) Suumltlaccedil

C) Muhallebi

D) Guumlllaccedil

4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır

A) Antep fıstığı

B) Hindistan cevizi

C) Badem

D) Fındık

5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden

hangisidir

A) Tarccedilın

B) Karabiber

C) Nane

D) Kekik

Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır

7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır

8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır

9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir

10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

30

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli

suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR

21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri

Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler

genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema

eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir

Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı

tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda

zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir

Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller

kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika

mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru

uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız

mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu

ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır

Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine

rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

AMACcedil

ARAŞTIRMA

31

Resim 21 Servise hazır krem karamel

211 Krem Karamel

Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem

ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln

Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde

pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

Hazırlanması

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel

yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel

kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon

kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave

ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra

kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz

32

Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters

ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız

Krem karamel hazırlarken

Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa

rengi accedilık olur

Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur

Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir

Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya

batırılabilir

Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan

ccedilıkarılması

Resim 24 Servis edilmesi

212 Sufle

Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler

tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve

beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece

civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha

kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir

En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir

Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır

Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler

tekniğine uygun ilave edilir

33

İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur

hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri

kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir

Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb

Ccedilikolatalı sufle

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolata

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

Hazırlanışı

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma

yediriniz

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile

yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz

Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz

bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız

Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına

almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla

karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk

oluncaya kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz

34

Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri

yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen

oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun

olacaktır

Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız

kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte

kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız

Sufleniz soumlner

Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya

kaymakla sıcak servis yapınız

Resim 25 Ccedilikolata sufle

Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle

35

213 Diğerleri

Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı

duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde

ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir

Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml

tatlı tarifi verilmiştir

Napoli usuluuml blanmanj

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 lt suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

Hazırlanışı

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir

tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki

karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından

nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız

Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını

ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda

boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak

beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4

dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek

buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını

gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis

yapınız

Sakızlı pasta

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

36

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

Hazırlanışı

Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine

kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler

her tarafı eşit olacak şekilde yayılır

Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır

Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması

sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar

pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek

karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit

kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca

aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında

birkaccedil saat bekletilir

Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına

alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)

Resim 27 Sakızlı pasta

22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su

buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar

Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner

Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak

kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır

37

Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede

olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum

hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur

Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur

Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160

derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir

Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır

Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten

geccedilirilmelidir

23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır

Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır

Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır

Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır

24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner

Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir

Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel

38

Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri

kullanılabilir

Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel

Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir

Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle

Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir

Resim 211 Pudra şekerli sufle

39

25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama

Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan

mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren

suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir

Panna cotta

Malzemeler

400 ml krema

200 ml suumlt

40 g şeker

Bir tutam tuz

120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)

3 adet yaprak jelatin

Hazırlanışı

Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz

Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta

ısıda karıştırarak pişiriniz

Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak

ccedilikolataların erimesini sağlayınız

Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının

sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız

Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz

Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının

dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız

Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 212 Panna cotta

Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve

konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız

araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi

deneyiniz

40

UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa

ayarlayınız

Krem karamel kaplarını boş olarak

ısınmakta olan fırına koyunuz

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile

kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak

oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem

karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını

bekleyiniz

Şekeri az karamelleştirirseniz

karamelin rengi kahverengi olmaz

sarı olur unutmayınız

Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen

goumlsteriniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel

yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan

kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir

kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş

karıştırarak ilave ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine

devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel

kalıplarına paylaştırınız

Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve

uzun suumlre yaparsanız tatlınız

piştiğinde istenmeyen goumlzenekler

oluşur unutmayınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar

sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye

diziniz

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan

ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz

Tepsideki su biterse kaynar su

ekleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

41

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8

saat buzdolabında bekletiniz

Donduğundan emin olduğunuz krem

karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz

Krem karamelleri dolaba koyarken

uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu

sinerek tatlının tadı bozulur

unutmayınız

İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme iccedilin dondurma taze

meyveler renkli soslar vb

kullanabilirsiniz

42

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolat

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye

ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta

ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını

eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız

suumltuuml bu karışıma yediriniz

Unun yanmamasına dikkat

adiniz

Suumltuuml eklerken topak

olmamasına dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

43

Ccedilikolatanızı rendeleyerek

hazırlayınız Bu işlem iccedilin

tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası

kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda

soğumaya bırakınız

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin

veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker

serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da

kullanabilirsiniz

Oda sıcaklığındaki yumurtaların

sarısını ve aklarını birbirinden

ayırınız

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı

ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile

oumlnce akları bir fiske tuz ilave

ederek katı koumlpuumlk oluncaya

kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle

ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen

goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz)

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu

karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını

ilave ediniz

Vanilya veya limon kabuğu

rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla

karıştırmadan karışıma kaşık

kaşık ilave ediniz

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha

buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini

daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)

kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda

yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın

istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle

ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır

unutmayınız

Yeterince karıştırıp homojen

hacircle getirdiğiniz karışımı

yağladığınız kalıplara iki

parmak eksik gelecek şekilde

doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına

koyarak buumlyuumlk fırınlarda

yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk

fırınlarda 160-170 degCrsquode 35

dakikada pişirebilirsiniz

Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında

kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada

fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner

unutmayınız

Pişen suflenizin uumlzerine pudra

şeker serpip krema dondurma

veya kaymakla sıcak servis

yapınız

Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi

ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis

yapmalısınız

44

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 l suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri

yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım

kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir

kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız

Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir

taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika

kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Nişastayı ılıklaştırmadan

kaynar suumlte eklerseniz

nişasta taşlaşır ve tatlının

kıvamı bozulur

unutmayınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye

vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem

esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek

esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Muhallebileri ılık tutmak

iccedilin benmari

kullanabilirsiniz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz

Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı

sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz

Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup

duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Kalıpları su ile

nemlendirmeniz tatlının

kalıptan kolay ccedilıkmasını

sağlayacaktır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp

kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz

Tatlının kenarlarını

gevşetmek iccedilin parmak

ucuyla hafifccedile bastırınız

Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız

Tatlıyı suumlslerken renk

uyumuna dikkat ediniz

Ters ccedilevrildiğinde beyaz

muhallebi en uumlstte

kalacaktır unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

45

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun

hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un

hacircline getiriniz

Fırın tepsisine kenarlarından taşacak

şekilde aluumlminyum folyo seriniz

Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit

olacak şekilde yayınız

Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit

dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı

kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln

saramaz ve dilimleyemezsiniz

Bir tencerede unu ve yağı renk

değiştirmeden kavurunuz Ocaktan

alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz

Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak

koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca

sakız ekleyiniz

İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek

karıştırıp ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak

olmamasını sağlayınız

Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha

ccedilabuk erir

İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin

uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız

Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin

kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi

kayarsa muhallebi folyoya yapışır

unutmayınız

Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız

İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta

kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız

Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz

Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin

kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız

Tatlının dışına sarınız

Zaman varsa bir gece buzdolabında

beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman folyodan

ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına

alınız Suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve

lezzet uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

46

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

47

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden

hangisidir

A) Kremler

B) Sufleler

C) Kuplar

D) Dondurmalar

2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak

verilmiştir

A) Suumlt şeker un

B) Suumlt şeker kakao

C) Suumlt şeker yumurta

D) Suumlt şeker nişasta

3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan

malzemeler doğru olarak verilmiştir

A) Un ve yumurta

B) Suumlt yumurta ve şeker

C) Su un ve şeker

D) Suumlt kakao ve yumurta

4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru

olarak verilmiştir

A) Suumltuumln bayat olması

B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması

C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması

D) Toz şeker kullanılması

5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken

noktalardandır

A) Yumurtanın taze olması gerekir

B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir

C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir

D) Hepsi

6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir

A) Mayonez

B) Pudra şekeri

C) Kaymak

D) Dondurma

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

48

7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır

A) Toprak kaplar

B) Cam kaplar

C) Porselen kaplar

D) Hepsi

DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

49

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak

yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz

ARAŞTIRMA

Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini

araştırınız

3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml

TATLILAR

Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta

31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması

Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik

youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak

dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak

iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

AMACcedil

ARAŞTIRMA

50

yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda

(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir

Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin

311 Krem Bavaruva

Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok

farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de

kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya

ccedilıkmıştır

Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin

şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır

İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin

genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu

da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta

sarısı kullanmak gerekir

Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile

hazırlanır

Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata

parccedilaları kullanılabilir

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

51

Hazırlanışı

Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba

ccedilıkarınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten

alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız

NOT

Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları

kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis

yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde

birkaccedil dakika bekletebilirsiniz

Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de

ccedilalışabilirsiniz

Resim 35 Krem bavaruva

312 Parfe

Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla

parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri

farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan

sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar

genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır

52

Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe

ccedilikolatalı parfe vb

Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı

sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden

ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden

karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur

Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre

bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır

Resim 36 Ccedililekli parfe

Resim 37 Ccedilikolatalı parfe

53

Vanilyalı parfe

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurtanın sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

Hazırlanışı

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini

kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma

kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat

dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 38 Meyveli parfe

313 Ccedilikolatalı Muss

Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem

şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt

olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek

dondurulur

Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve

biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice

donduktan sonra dilimlenerek servis edilir

Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss

kahveli muss vb

54

Beyaz ccedilikolatalı muss

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

Hazırlanışı

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı

ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin

tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek

servis yapınız

55

Resim 39 Kupta muss servisi

32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar

Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması

gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak

uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı

olmaz

Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak

bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur

Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek

yumuşatılması gerekir

Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak

kolaylaşır

33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir

Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra

şekeri serpilebilir

56

Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva

Meyve dilimleri ile suumlslenebilir

Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe

Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir

Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss

57

Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir

Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe

34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve

restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her

aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında

ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir

Ccedilikolata muslu ve bademli kek

Gereccediller

50 g bitter ccedilikolata

200 g marzipan

1 su bardağı suumlt

1 su bardağı un

2 adet yumurta

frac12 su bardağı şeker

Mus iccedilin

15 g sade ccedilikolata

50 g tereyağı

2 adet yumurta

2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml

Uumlzeri iccedilin

1 paket ccedilikolata sos

25 bardak suumlt

200 g file (yaprak) badem

58

Hazırlanışı

Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine

yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş

ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş

yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile

ccedilalışabilirsiniz)

Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip

iyice karıştırınız

Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek

ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru

kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz

Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli

karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı

bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz

Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek

duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat

bekletiniz

Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine

doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle

kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz

İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem

tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri

satan yerlerde hazır olarak bulunur

Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama

faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca

yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte

seccediltiklerinizi deneyiniz

59

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Jelatini buzlu suda bir saat

beklettikten sonra susuz olarak bir

kaba ccedilıkarınız

Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar

unutmayınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta

sarısı ve jelatini bir tencereye

koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli

karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan

ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak

soğutunuz

Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln

bozulur)

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar

hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave

ediniz

Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda

ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla

karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)

unutmayınız

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma

yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak

buzdolabında soğutunuz

Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)

kullanılmalıdır unutmayınız

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek

servis yapınız

Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

60

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurta sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker

ve vanilyayı karıştırarak benmari

youmlntemini kullanarak ccedilırpınız

Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir

Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız

yumurta pişebilir Bu nedenle benmari

youmlntemi ile ccedilalışınız

Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak

kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız

Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı

ile yediriniz

Parfe kalıbına boşaltınız

Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat

ediniz

Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dışarıya

alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk

meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

61

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız

Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını

streccedil filmle sarınız

Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız

zamandan ve enerjiden

kazanmanızı sağlar unutmayınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice

ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam

ediniz

Ccedilikolatayı eritirken iccediline su

kaccedilmamasına dikkat ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtınız

Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz

Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Jelatinin iyice eridiğinden emin

olunuz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı

karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar

ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz

ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme

şekillerini araştırınız

Tabak suumlsleme şekillerinden birini

uygulayabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

62

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına

uygun yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

63

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen

bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız

1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar

2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir

3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır

4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır

5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır

6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz

7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır

8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir

9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir

10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

64

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve

sorbeleri hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini

araştırınız

İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln

oumlzelliklerini araştırınız

Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız

4 DONDURMA VE SORBELER

Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar

Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya

geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir

Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal

ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya

doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır

En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru

Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu

karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman

krala sunulurmuş

Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme

ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime

uğradığı bir gerccedilektir

Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince

tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır

Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml

tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

AMACcedil

ARAŞTIRMA

65

Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara

dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile

kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir

Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker

ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz

yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli

yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların

temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar

olarak yaz aylarında tuumlketilir

Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak

uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr

Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi

dondurmardquo yapılabilmektedir

Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı

boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği

ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir

olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir

Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa

da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir

41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları

Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri

iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce

mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein

kaybına neden olur

Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin

dondurmanın kalorisini de arttırmış olur

Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer

gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb

42 Dondurma ve Ccedileşitleri

Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan

indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az

bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma

şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme

dondurmasırdquo dır

66

Resim 41 Karsambaccedil

Resim 42 Maraş doumlvme dondurması

Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında

kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı

dondurma fıstıklı dondurma vb

Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin

değeri de azalır

Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan

bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında

eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur

Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır

Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi

dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir

67

Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su

buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan

yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur

Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır

Yumurta ile

Salep ile Nişasta ile Krema ile

Resim 43 Vanilyalı dondurma

421 Vanilyalı Dondurma

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

Hazırlanışı

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve

karıştırmazsanız yumurta pişer

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika

pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz

Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz

68

Resim 44 Kakaolu dondurma

422 Kakaolu Dondurma

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

1 paket vanilin

Hazırlanışı

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin

birbirine tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup

soğumasını bekleyiniz

Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz

69

Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları

423 Meyveli Dondurma

Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar

Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)

Kurutulmuş meyvelerle

Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle

Tek ccedileşit meyveyle

Birkaccedil ccedileşit meyveyle

Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

Hazırlanışı

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir

kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız

Dibini tutmamasına dikkat ediniz

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma

yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine

ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara

yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız

70

Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe

43 Sorbelerin Oumlzellikleri

Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur

Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze

(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine

likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir

Limonlu sorbe

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

Hazırlanışı

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını

almadan soyunuz

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp

ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz

İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba

alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz

71

44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek

Noktalar

Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır

Sorbeler karıştırılmadan dondurulur

Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır

Servis kapları soğutulmalıdır

Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir

Kullanılan araccedillar steril olmalıdır

Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz

Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi

45 Servisini Yapma

Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır

Kuplarda dondurma servisi

Resim 48 Kupta dondurma servisi

72

Kacircğıt helva ile servis

Resim 49 Kacircğıt helva ile servis

Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur

Resim 410 Mangolu sorbe

73

Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır

Resim 411 Kızarmış dondurma

Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır

Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi

74

Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır

Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi

46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama

Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup

bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları

meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri

peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir

Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan

yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri

renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis

yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir

Resim 414 Kup jak

75

Resim 415 Peş melba

Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen

Kasata napoliten

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı 1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

76

Hazırlanışı

Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi

karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı

ekleyiniz

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp

tekrar derin dondurucuya koyunuz

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin

dondurucuya koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın

uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay

ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

77

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım

kaynatınız

Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı

unutmayınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-

3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız

yumurta pişer unutmayınız

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak

kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice

soğutunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak

derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat

dondurunuz

Varsa dondurma makinesinde

ccedilevirerek dondurunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

78

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip

ccedilırpmaya devam ediniz

İccedilinde topak kalmamasına dikkat

etmelisiniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml

azar azar katarak malzemelerin birbirine

tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte

pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı

kalmaması iccedilin pişirmek gerekir

unutmayınız

Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir

Aksi takdirde yumurta pişer

unutmayınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar

aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba

alınız ve buzdolabına koyup soğumasını

bekleyiniz

Sıcak malzemeler buzdolabına

konulmaz unutmayınız

Tamamen soğuduğundan emin

olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte

bir ccedilıkarıp karıştırınız

Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin

oluşmasını engeller unutmayınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta

bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye

oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

79

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz

Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine

sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk

ateşte iyice ccedilırpınız

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız

Dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz

Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan

sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra

şekeri serpip marine ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde

bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve

gofretle suumlsleyerek servis yapınız

Hazırladığınız meyveleri

dondurmanın iccediline de

karıştırabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

80

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde

iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz

Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin

tadını acılaştırır unutmayınız

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım

kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma

suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin

dondurucuya girebilecek bir kaba alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice

dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz

gibi suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

81

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı

1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve

vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek

soğutunuz

Kasata kalıbını derin dondurucuya

koyunuz Boumlylece dondurmanın

kalıba kolay yapışmasını

sağlarsınız

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı

karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya

oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da

bademleri en son olarak da ccedilırpılmış

kremayı ekleyiniz

Ccedilırparsanız yumurtayı

soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm

kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin

dondurucuya koyunuz

Dondurma kalıbın şekline goumlre

sıvanmalıdır Her tarafı eşit

kalınlıkta olmalıdır unutmayınız

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile

aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya

koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan

boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya

koyunuz

Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır

unutmayınız

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp

ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını

hafifccedile sıcak suya tutunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

82

KONTROL LİSTESİ

DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

83

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml

yazınız

1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir

2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır

3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır

4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini

arttırır

5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar

6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır

7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek

zenginleştirilir

8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır

9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir

10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru

yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

84

MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME

Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Kişisel Hijyen

1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi

2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml

3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı

4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı

Araccedil Gereccedil Seccedilimi

5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı

6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı

İşlem Basamakları

7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı

8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı

9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı

Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi

10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi

11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi

12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz

MODUumlL DEĞERLENDİRME

85

CEVAP ANAHTARLARI

OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 A

3 C

4 B

5 A

6 Y

7 D

8 D

9 Y

10 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI

1 A

2 C

3 B

4 C

5 D

6 A

7 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 Y

3 D

4 D

5 D

6 Y

7 D

8 Y

9 Y

10 Y

CEVAP ANAHTARLARI

86

OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 İtalya

2 buzlu iccedilecek

3 şerbettir

4 yumurta

5 karsambaccedil

6 krema

7 likoumlr

8 soğuk

9 kuumllahta

10 kup

87

KAYNAKCcedilA

ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler

Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009

Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979

ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000

Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık

İstanbul 2009

KAYNAKCcedilA

Page 18: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ

18

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu

Rendesi

Hazırlanması

Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur

Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır

Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan

alınır

Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur

Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir

165 Tavukgoumlğsuuml

Resim 111 Tavukgoumlğsuuml

Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece

Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve

pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp

ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen

tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr

19

Hazırlarken ve pişirirken

Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına

Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına

Kıvamını iyi ayarlamaya

Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

Hazırlanışı

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine

daha kolay ayrılacaktır

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz

Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip

ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile

bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız

17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir

Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca

kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir

Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa

şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir

Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece

pişerken taşması oumlnlenmiş olur

Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir

20

18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır

Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır

Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları

(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır

Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir

19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta

guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine

rastlanır

Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek

servis yapılır

Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve

suumlslenerek servis yapılır

Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)

serpilir

Resim 112 Tarccedilınla servis

21

Resim 113 Kuru yemişlerle servis

Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file

hacirclinde kullanılır

Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis

Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine

goumlre suumlslemede kullanılabilir

22

Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi

Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir

Resim 116 Karamelize şekerle servis

23

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız

Gereccediller (4ndash6 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

80 g pirinccedil unu

1 paket vanilya

İstenildiği kadar tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz

Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz

Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat

ediniz

Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz

Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika

pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz

Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak

eritiniz

Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa

olduğu iccedilin şekeri en başta da

ekleyebilirsiniz

Ocaktan indiriniz Vanilya

ekleyiniz

Renginin kıvamının ve tadının istenilen

oumlzellikte olmasına dikkat ediniz

Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

24

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

250 g toz şeker

90 g pirinccedil

15 g nişasta

200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)

10 g tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye

koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar

haşlayınız

Yıkarken nişastasının gitmesine

dikkat ediniz

Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız

Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz

Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz

Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli

karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz

Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker

karamelize olur unutmayınız

Sıcakken kacircselere boşaltınız

Suumlslemek iccedilin soğumasını

bekleyiniz

Suumlslerken renk uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

25

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız

Gereccediller

1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)

1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi

1 su bardağı pirinccedil unu

15 su bardağı toz şeker

4 su bardağı suumlt

1 paket vanilya

Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Badem ve Hindistan cevizini

karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt

ekleyiniz ve mutfak robotunda

ccedilekiniz

Suumlt ekleyerek bademin daha kolay

ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline

gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz

olmasını sağlar unutmayınız

Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu

koyarak karıştırınız

Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek

karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Bademli karışımı ekleyiniz

Koyulaşana kadar karıştırarak

pişiriniz

Pişerken karıştırmak şekerin karamelize

olmasını engeller

Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan

alınız

İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan

kacircselere boşaltınız

Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması

kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz

Soğuyunca suumlsleyerek servis

yapınız

Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk

uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

26

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız

Gereccediller (6-8 porsiyon)

1 litre suumlt

250 g toz şeker

65 g pirinccedil unu

55 g nişasta

25 g pudra şekeri

Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz

Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10

dakika kaynatınız

Isının yuumlksek olmamasına ve topak

olmamasına dikkat ediniz

Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız

Bir kere kaynatıp ocaktan alınız

Şekerin karamelize olmamasına

dikkat ediniz

Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine

hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz

Pudra şekerinin her tarafa eşit

dağılmış olmasına dikkat ediniz

Muhallebiyi doumlkerken şekerleri

kaydırmayınız

Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin

dibinin yanmasını sağlayınız

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını

batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak

iccedilin 5-6 saat bekleyiniz

Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol

etmeniz daha kolay olur

unutmayınız

Soğuk suya batırmak tatlının

tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin

oumlnemlidir unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

27

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu

2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası

1 su bardağı şeker

1 tavuk goumlğsuuml

1 ccedilorba kaşığı tereyağı

1 paket vanilya

1 adet damla sakızı (istenirse)

Suumlslemek iccedilin tarccedilın

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk

suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha

kolay ayrılacaktır)

Tavuk tadının olmaması ve liflerin

parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek

oumlnemlidir unutmayınız

Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri

koyarak karıştırınız

Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız

Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız

Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte

karıştırarak pişiriniz

Pişerken dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye

ekleyerek karıştırmaya devam ediniz

Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız

Kıvamına dikkat ediniz

Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş

dakika kadar ccedilırpınız

Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz

Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra

dilimleyerek servis yapınız

Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk

uyumuna goumlre suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

28

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet

kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol

ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz

29

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır

A) Suumlbye

B) Pirinccedil unu

C) Nişasta

D) Hepsi

2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Kazandibi

B) Suumltlaccedil

C) Guumlllaccedil

D) Muhallebi

3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir

A) Tavukgoumlğsuuml

B) Suumltlaccedil

C) Muhallebi

D) Guumlllaccedil

4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır

A) Antep fıstığı

B) Hindistan cevizi

C) Badem

D) Fındık

5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden

hangisidir

A) Tarccedilın

B) Karabiber

C) Nane

D) Kekik

Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır

7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır

8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır

9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir

10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

30

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli

suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız

2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR

21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri

Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler

genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema

eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir

Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı

tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda

zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir

Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller

kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika

mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru

uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız

mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu

ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır

Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine

rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır

OumlĞRENME FAALİYETİ-2

AMACcedil

ARAŞTIRMA

31

Resim 21 Servise hazır krem karamel

211 Krem Karamel

Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem

ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln

Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde

pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

Hazırlanması

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel

yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel

kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon

kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave

ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra

kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz

32

Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters

ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız

Krem karamel hazırlarken

Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa

rengi accedilık olur

Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur

Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir

Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya

batırılabilir

Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan

ccedilıkarılması

Resim 24 Servis edilmesi

212 Sufle

Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler

tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve

beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece

civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha

kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir

En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir

Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır

Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler

tekniğine uygun ilave edilir

33

İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur

hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri

kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir

Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb

Ccedilikolatalı sufle

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolata

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

Hazırlanışı

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma

yediriniz

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile

yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz

Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz

bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız

Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına

almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla

karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk

oluncaya kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz

34

Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri

yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen

oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun

olacaktır

Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız

kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte

kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız

Sufleniz soumlner

Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya

kaymakla sıcak servis yapınız

Resim 25 Ccedilikolata sufle

Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle

35

213 Diğerleri

Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı

duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde

ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir

Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml

tatlı tarifi verilmiştir

Napoli usuluuml blanmanj

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 lt suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

Hazırlanışı

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir

tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki

karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından

nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız

Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını

ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda

boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak

beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4

dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek

buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını

gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis

yapınız

Sakızlı pasta

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

36

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

Hazırlanışı

Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine

kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler

her tarafı eşit olacak şekilde yayılır

Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır

Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması

sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar

pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek

karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit

kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca

aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında

birkaccedil saat bekletilir

Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına

alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)

Resim 27 Sakızlı pasta

22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar

Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su

buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar

Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner

Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak

kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır

37

Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede

olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum

hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur

Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur

Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160

derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir

Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır

Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten

geccedilirilmelidir

23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler

Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır

Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır

Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır

Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır

24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner

Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir

Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel

38

Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri

kullanılabilir

Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel

Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir

Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle

Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir

Resim 211 Pudra şekerli sufle

39

25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama

Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan

mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren

suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir

Panna cotta

Malzemeler

400 ml krema

200 ml suumlt

40 g şeker

Bir tutam tuz

120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)

3 adet yaprak jelatin

Hazırlanışı

Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz

Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta

ısıda karıştırarak pişiriniz

Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak

ccedilikolataların erimesini sağlayınız

Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının

sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız

Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz

Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının

dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız

Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 212 Panna cotta

Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve

konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız

araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi

deneyiniz

40

UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız

Gereccediller

1 litre suumlt

7 adet yumurta

1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)

1 paket vanilya

2-3 fiske limon kabuğu rendesi

1 fiske tuz

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa

ayarlayınız

Krem karamel kaplarını boş olarak

ısınmakta olan fırına koyunuz

3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile

kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak

oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem

karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını

bekleyiniz

Şekeri az karamelleştirirseniz

karamelin rengi kahverengi olmaz

sarı olur unutmayınız

Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen

goumlsteriniz

Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel

yardımı ile ccedilırpınız

Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan

kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir

kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş

karıştırarak ilave ediniz

Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine

devam ediniz

İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel

kalıplarına paylaştırınız

Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve

uzun suumlre yaparsanız tatlınız

piştiğinde istenmeyen goumlzenekler

oluşur unutmayınız

Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar

sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye

diziniz

Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan

ikinci rafına yerleştiriniz

Ortalama 1 saat pişiriniz

Tepsideki su biterse kaynar su

ekleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

41

Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8

saat buzdolabında bekletiniz

Donduğundan emin olduğunuz krem

karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz

Krem karamelleri dolaba koyarken

uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu

sinerek tatlının tadı bozulur

unutmayınız

İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme iccedilin dondurma taze

meyveler renkli soslar vb

kullanabilirsiniz

42

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız

Gereccediller

125 g bitter ccedilikolat

1 yemek kaşığı tereyağı

4 su bardağı suumlt

1 su bardağı toz şeker

1 yemek kaşığı un

1 yemek kaşığı nişasta

1 paket vanilya

4 yemek kaşığı kakao

6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Fırınınızı 180-200 degCrsquoye

ayarlayınız

Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta

ateşte kaynatınız

Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız

Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını

eritip un ilave ediniz

Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz

Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız

suumltuuml bu karışıma yediriniz

Unun yanmamasına dikkat

adiniz

Suumltuuml eklerken topak

olmamasına dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

43

Ccedilikolatanızı rendeleyerek

hazırlayınız Bu işlem iccedilin

tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası

kullanabilirsiniz

Bu karışımı bir kenarda

soğumaya bırakınız

Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin

veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker

serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya

dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da

kullanabilirsiniz

Oda sıcaklığındaki yumurtaların

sarısını ve aklarını birbirinden

ayırınız

Yumurta sarıları ve aklarını ayrı

ayrı ccedilırpınız

Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile

oumlnce akları bir fiske tuz ilave

ederek katı koumlpuumlk oluncaya

kadar ccedilırpınız

Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz

Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle

ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen

goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi

kabarmaz)

Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu

karışıma yavaş yavaş yediriniz

Daha sonra yumurta sarılarını

ilave ediniz

Vanilya veya limon kabuğu

rendesini ilave ediniz

En son aklarını fazla

karıştırmadan karışıma kaşık

kaşık ilave ediniz

Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha

buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini

daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız

Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)

kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda

yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın

istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle

ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır

unutmayınız

Yeterince karıştırıp homojen

hacircle getirdiğiniz karışımı

yağladığınız kalıplara iki

parmak eksik gelecek şekilde

doumlkuumlnuumlz

Oumlnceden ısıttığınız fırına

koyarak buumlyuumlk fırınlarda

yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk

fırınlarda 160-170 degCrsquode 35

dakikada pişirebilirsiniz

Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında

kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız

Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada

fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner

unutmayınız

Pişen suflenizin uumlzerine pudra

şeker serpip krema dondurma

veya kaymakla sıcak servis

yapınız

Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi

ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis

yapmalısınız

44

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız

Gereccediller

100 g mısır nişastası

1 l suumlt

100 g toz şeker

20 g tereyağı

1-2 damla vanilya esansı

1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası

1-2 damla badem esansı

1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası

1-2 damla ccedililek esansı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri

yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım

kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir

kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız

Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir

taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika

kaynatıp tencereyi ateşten alınız

Nişastayı ılıklaştırmadan

kaynar suumlte eklerseniz

nişasta taşlaşır ve tatlının

kıvamı bozulur

unutmayınız

Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye

vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem

esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek

esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz

Muhallebileri ılık tutmak

iccedilin benmari

kullanabilirsiniz

Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz

Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı

sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz

Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4

dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup

duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz

Kalıpları su ile

nemlendirmeniz tatlının

kalıptan kolay ccedilıkmasını

sağlayacaktır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp

kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz

Tatlının kenarlarını

gevşetmek iccedilin parmak

ucuyla hafifccedile bastırınız

Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız

Tatlıyı suumlslerken renk

uyumuna dikkat ediniz

Ters ccedilevrildiğinde beyaz

muhallebi en uumlstte

kalacaktır unutmayınız

UYGULAMA FAALİYETİ

45

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

1 su bardağı un

1 paket kakaolu biskuumlvi

100 g margarin

1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)

frac12 su bardağı ceviz

1 adet damla sakızı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun

hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un

hacircline getiriniz

Fırın tepsisine kenarlarından taşacak

şekilde aluumlminyum folyo seriniz

Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit

olacak şekilde yayınız

Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit

dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı

kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln

saramaz ve dilimleyemezsiniz

Bir tencerede unu ve yağı renk

değiştirmeden kavurunuz Ocaktan

alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz

Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak

koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca

sakız ekleyiniz

İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek

karıştırıp ocaktan alınız

Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak

olmamasını sağlayınız

Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha

ccedilabuk erir

İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin

uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız

Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin

kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi

kayarsa muhallebi folyoya yapışır

unutmayınız

Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız

İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta

kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız

Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz

Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin

kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız

Tatlının dışına sarınız

Zaman varsa bir gece buzdolabında

beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır

unutmayınız

Servis yapılacağı zaman folyodan

ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına

alınız Suumlsleyerek servis yapınız

Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve

lezzet uyumuna dikkat ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

46

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

47

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz

1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden

hangisidir

A) Kremler

B) Sufleler

C) Kuplar

D) Dondurmalar

2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak

verilmiştir

A) Suumlt şeker un

B) Suumlt şeker kakao

C) Suumlt şeker yumurta

D) Suumlt şeker nişasta

3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan

malzemeler doğru olarak verilmiştir

A) Un ve yumurta

B) Suumlt yumurta ve şeker

C) Su un ve şeker

D) Suumlt kakao ve yumurta

4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru

olarak verilmiştir

A) Suumltuumln bayat olması

B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması

C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması

D) Toz şeker kullanılması

5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken

noktalardandır

A) Yumurtanın taze olması gerekir

B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir

C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir

D) Hepsi

6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir

A) Mayonez

B) Pudra şekeri

C) Kaymak

D) Dondurma

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

48

7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır

A) Toprak kaplar

B) Cam kaplar

C) Porselen kaplar

D) Hepsi

DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

49

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak

yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz

ARAŞTIRMA

Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız

Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini

araştırınız

3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml

TATLILAR

Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta

31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması

Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik

youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak

dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak

iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan

OumlĞRENME FAALİYETİ-3

AMACcedil

ARAŞTIRMA

50

yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda

(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir

Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin

311 Krem Bavaruva

Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok

farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de

kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya

ccedilıkmıştır

Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin

şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır

İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin

genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu

da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta

sarısı kullanmak gerekir

Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile

hazırlanır

Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata

parccedilaları kullanılabilir

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

51

Hazırlanışı

Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba

ccedilıkarınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten

alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız

NOT

Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları

kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis

yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde

birkaccedil dakika bekletebilirsiniz

Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de

ccedilalışabilirsiniz

Resim 35 Krem bavaruva

312 Parfe

Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla

parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri

farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan

sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar

genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır

52

Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe

ccedilikolatalı parfe vb

Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı

sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden

ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden

karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur

Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre

bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır

Resim 36 Ccedililekli parfe

Resim 37 Ccedilikolatalı parfe

53

Vanilyalı parfe

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurtanın sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

Hazırlanışı

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini

kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma

kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat

dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Resim 38 Meyveli parfe

313 Ccedilikolatalı Muss

Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem

şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt

olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek

dondurulur

Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve

biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice

donduktan sonra dilimlenerek servis edilir

Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss

kahveli muss vb

54

Beyaz ccedilikolatalı muss

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

Hazırlanışı

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı

ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin

tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek

servis yapınız

55

Resim 39 Kupta muss servisi

32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar

Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması

gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak

uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı

olmaz

Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak

bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur

Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek

yumuşatılması gerekir

Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak

kolaylaşır

33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama

Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir

Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra

şekeri serpilebilir

56

Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva

Meyve dilimleri ile suumlslenebilir

Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe

Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir

Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss

57

Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir

Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe

34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve

restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her

aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında

ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir

Ccedilikolata muslu ve bademli kek

Gereccediller

50 g bitter ccedilikolata

200 g marzipan

1 su bardağı suumlt

1 su bardağı un

2 adet yumurta

frac12 su bardağı şeker

Mus iccedilin

15 g sade ccedilikolata

50 g tereyağı

2 adet yumurta

2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml

Uumlzeri iccedilin

1 paket ccedilikolata sos

25 bardak suumlt

200 g file (yaprak) badem

58

Hazırlanışı

Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine

yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş

ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş

yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile

ccedilalışabilirsiniz)

Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip

iyice karıştırınız

Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek

ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru

kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz

Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli

karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı

bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz

Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek

duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat

bekletiniz

Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine

doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle

kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz

İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem

tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri

satan yerlerde hazır olarak bulunur

Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama

faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca

yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte

seccediltiklerinizi deneyiniz

59

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız

Gereccediller

500 g suumlt

100 g toz şeker

8 yaprak jelatin

5 yumurta sarısı

frac12 kg krema

3 yumurta beyazı

1 ccedilay kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Jelatini buzlu suda bir saat

beklettikten sonra susuz olarak bir

kaba ccedilıkarınız

Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar

unutmayınız

Vanilya suumlt toz şeker yumurta

sarısı ve jelatini bir tencereye

koyunuz

Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli

karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan

ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak

soğutunuz

Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını

ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln

bozulur)

Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar

hacircline getiriniz Soğuyan karışımın

iccediline kevgirle karıştırarak ilave

ediniz

Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda

ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla

karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)

unutmayınız

Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma

yediriniz

Servis yapacağınız kaplara koyarak

buzdolabında soğutunuz

Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)

kullanılmalıdır unutmayınız

Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek

servis yapınız

Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat

ediniz

UYGULAMA FAALİYETİ

60

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız

Gereccediller

7 adet buumltuumln yumurta

5 adet yumurta sarısı

300 g toz şeker

1 tatlı kaşığı vanilya

1 kg krema

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker

ve vanilyayı karıştırarak benmari

youmlntemini kullanarak ccedilırpınız

Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir

Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız

yumurta pişebilir Bu nedenle benmari

youmlntemi ile ccedilalışınız

Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak

kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız

Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı

ile yediriniz

Parfe kalıbına boşaltınız

Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat

ediniz

Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dışarıya

alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az

beklettikten sonra ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk

meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

61

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız

Gereccediller

200 g beyaz ccedilikolata

2 adet yumurta

4 yemek kaşığı pudra şekeri

300 ml krema

1 paket toz jelatin

150 ml suumlzme yoğurt

2 tatlı kaşığı vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Araccedil gereccedilleri hazırlayınız

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız

Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız

Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını

streccedil filmle sarınız

Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız

zamandan ve enerjiden

kazanmanızı sağlar unutmayınız

Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz

Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice

ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam

ediniz

Ccedilikolatayı eritirken iccediline su

kaccedilmamasına dikkat ediniz

Kremayı kaynatmadan ısıtınız

Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz

Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız

Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma

ekleyiniz

Jelatinin iyice eridiğinden emin

olunuz

Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı

karışıma ekleyiniz

Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar

ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz

Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz

ve soğumaya bırakınız

Buzdolabında iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme

şekillerini araştırınız

Tabak suumlsleme şekillerinden birini

uygulayabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

62

KONTROL LİSTESİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına

uygun yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

63

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen

bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız

1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar

2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir

3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır

4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır

5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır

6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz

7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır

8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir

9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir

10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

64

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve

sorbeleri hazırlayabileceksiniz

Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini

araştırınız

İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln

oumlzelliklerini araştırınız

Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız

4 DONDURMA VE SORBELER

Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar

Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya

geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir

Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal

ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya

doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır

En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru

Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu

karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman

krala sunulurmuş

Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme

ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime

uğradığı bir gerccedilektir

Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince

tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır

Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml

tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir

OumlĞRENME FAALİYETİ-4

AMACcedil

ARAŞTIRMA

65

Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara

dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile

kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir

Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker

ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz

yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli

yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların

temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar

olarak yaz aylarında tuumlketilir

Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak

uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr

Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi

dondurmardquo yapılabilmektedir

Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı

boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği

ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir

olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir

Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa

da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir

41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları

Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri

iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce

mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein

kaybına neden olur

Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin

dondurmanın kalorisini de arttırmış olur

Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer

gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb

42 Dondurma ve Ccedileşitleri

Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan

indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az

bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma

şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme

dondurmasırdquo dır

66

Resim 41 Karsambaccedil

Resim 42 Maraş doumlvme dondurması

Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında

kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı

dondurma fıstıklı dondurma vb

Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin

değeri de azalır

Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan

bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında

eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur

Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır

Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi

dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir

67

Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su

buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan

yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur

Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır

Yumurta ile

Salep ile Nişasta ile Krema ile

Resim 43 Vanilyalı dondurma

421 Vanilyalı Dondurma

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

Hazırlanışı

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve

karıştırmazsanız yumurta pişer

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika

pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz

Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz

68

Resim 44 Kakaolu dondurma

422 Kakaolu Dondurma

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

1 paket vanilin

Hazırlanışı

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin

birbirine tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup

soğumasını bekleyiniz

Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz

69

Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları

423 Meyveli Dondurma

Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar

Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)

Kurutulmuş meyvelerle

Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle

Tek ccedileşit meyveyle

Birkaccedil ccedileşit meyveyle

Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

Hazırlanışı

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir

kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız

Dibini tutmamasına dikkat ediniz

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma

yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine

ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara

yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız

70

Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe

43 Sorbelerin Oumlzellikleri

Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur

Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze

(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine

likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir

Limonlu sorbe

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

Hazırlanışı

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını

almadan soyunuz

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp

ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz

İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba

alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz

71

44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek

Noktalar

Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır

Sorbeler karıştırılmadan dondurulur

Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır

Servis kapları soğutulmalıdır

Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir

Kullanılan araccedillar steril olmalıdır

Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz

Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi

45 Servisini Yapma

Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır

Kuplarda dondurma servisi

Resim 48 Kupta dondurma servisi

72

Kacircğıt helva ile servis

Resim 49 Kacircğıt helva ile servis

Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur

Resim 410 Mangolu sorbe

73

Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır

Resim 411 Kızarmış dondurma

Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır

Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi

74

Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır

Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi

46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama

Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup

bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları

meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri

peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir

Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan

yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri

renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis

yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir

Resim 414 Kup jak

75

Resim 415 Peş melba

Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen

Kasata napoliten

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı 1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

76

Hazırlanışı

Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi

karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı

ekleyiniz

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp

tekrar derin dondurucuya koyunuz

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin

dondurucuya koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın

uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay

ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

77

UYGULAMA FAALİYETİ

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 kg suumlt

250 g toz şeker

6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)

1 adet ccedilubuk vanilya

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım

kaynatınız

Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı

unutmayınız

Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-

3 dakika ccedilırpınız

Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız

yumurta pişer unutmayınız

Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak

kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz

Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice

soğutunuz

Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak

derin dondurucuya koyunuz

Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat

dondurunuz

Varsa dondurma makinesinde

ccedilevirerek dondurunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

78

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 l suumlt

1 su bardağı şeker

2 yemek kaşığı mısır nişastası

1 yumurta sarısı

1 su bardağı kakao

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız

Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip

ccedilırpmaya devam ediniz

İccedilinde topak kalmamasına dikkat

etmelisiniz

Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml

azar azar katarak malzemelerin birbirine

tamamen karışmasını sağlayınız

Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte

pişirmeye başlayınız 1-2 dakika

kaynattıktan sonra ocaktan alınız

Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı

kalmaması iccedilin pişirmek gerekir

unutmayınız

Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir

Aksi takdirde yumurta pişer

unutmayınız

Karışım oda sıcaklığına gelene kadar

aralıklarla karıştırınız

Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba

alınız ve buzdolabına koyup soğumasını

bekleyiniz

Sıcak malzemeler buzdolabına

konulmaz unutmayınız

Tamamen soğuduğundan emin

olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa

ayarladığınız buzluğa koyunuz

Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte

bir ccedilıkarıp karıştırınız

Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin

oluşmasını engeller unutmayınız

Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta

bekletiniz

Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye

oumlzen goumlsteriniz

UYGULAMA FAALİYETİ

79

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız

Gereccediller

1 paket vanilya

100 ml suumlt

3 yumurtanın sarısı

2 ccedilorba kaşığı bal

500 g krem şanti

2 şeftali

150 g boumlğuumlrtlen

1 ccedilorba kaşığı limon suyu

1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen

kurallarına uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz

Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine

sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz

Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk

ateşte iyice ccedilırpınız

Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız

Dibinin tutmamasına dikkat

ediniz

Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz

Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız

Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan

sonra dilimleyiniz

Boumlğuumlrtleni yıkayınız

Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra

şekeri serpip marine ediniz

Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde

bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve

gofretle suumlsleyerek servis yapınız

Hazırladığınız meyveleri

dondurmanın iccediline de

karıştırabilirsiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

80

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız

Gereccediller

200 g toz şeker

500 ml su

2 adet limon

1 adet yumurta akı

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde

iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz

Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin

tadını acılaştırır unutmayınız

Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz

Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım

kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız

Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma

suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız

Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin

dondurucuya girebilecek bir kaba alınız

Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice

dondurunuz

Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz

gibi suumlsleyiniz

UYGULAMA FAALİYETİ

81

Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız

Gereccediller

Fıstıklı dondurma

Limonlu veya portakallı dondurma

Kasata harcı

1 yumurta sarısı

1 buumltuumln yumurta

60 g toz şeker

frac12 ccedilay kaşığı vanilya

200 g krema

90 g portakal ve kiraz şekerlemesi

20 g rendelenmiş badem

2 ccedilorba kaşığı kanyak

frac14 limon suyu

İşlem Basamakları Oumlneriler

Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız

Sanitasyon ve hijyen kurallarına

uyunuz

Meslek etiğine uyunuz

Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve

vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız

Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek

soğutunuz

Kasata kalıbını derin dondurucuya

koyunuz Boumlylece dondurmanın

kalıba kolay yapışmasını

sağlarsınız

Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı

karıştırınız

Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya

oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da

bademleri en son olarak da ccedilırpılmış

kremayı ekleyiniz

Ccedilırparsanız yumurtayı

soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız

Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm

kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin

dondurucuya koyunuz

Dondurma kalıbın şekline goumlre

sıvanmalıdır Her tarafı eşit

kalınlıkta olmalıdır unutmayınız

30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile

aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya

koyunuz

15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan

boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya

koyunuz

Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır

unutmayınız

En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp

ters ccedileviriniz

Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız

Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını

hafifccedile sıcak suya tutunuz

UYGULAMA FAALİYETİ

82

KONTROL LİSTESİ

DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ

Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun

yaptınız mı

İşe uygun araccedilları hazırladınız mı

İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı

Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı

Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı

Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı

Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı

Uygun şekilde servise hazırladınız mı

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz

83

OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz

Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml

yazınız

1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir

2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır

3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır

4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini

arttırır

5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar

6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır

7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek

zenginleştirilir

8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır

9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir

10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru

yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir

DEĞERLENDİRME

Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap

verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız

Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz

OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME

84

MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME

Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin

Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi

kontrol ediniz

Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır

Kişisel Hijyen

1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi

2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml

3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı

4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı

Araccedil Gereccedil Seccedilimi

5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı

6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı

İşlem Basamakları

7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı

8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı

9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı

Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi

10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi

11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi

12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi

DEĞERLENDİRME

Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz

Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız

ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz

MODUumlL DEĞERLENDİRME

85

CEVAP ANAHTARLARI

OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 A

3 C

4 B

5 A

6 Y

7 D

8 D

9 Y

10 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI

1 A

2 C

3 B

4 C

5 D

6 A

7 D

OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 D

2 Y

3 D

4 D

5 D

6 Y

7 D

8 Y

9 Y

10 Y

CEVAP ANAHTARLARI

86

OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI

1 İtalya

2 buzlu iccedilecek

3 şerbettir

4 yumurta

5 karsambaccedil

6 krema

7 likoumlr

8 soğuk

9 kuumllahta

10 kup

87

KAYNAKCcedilA

ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler

Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009

Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979

ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000

Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık

İstanbul 2009

KAYNAKCcedilA

Page 19: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 20: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 21: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 22: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 23: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 24: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 25: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 26: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 27: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 28: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 29: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 30: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 31: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 32: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 33: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 34: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 35: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 36: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 37: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 38: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 39: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 40: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 41: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 42: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 43: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 44: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 45: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 46: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 47: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 48: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 49: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 50: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 51: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 52: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 53: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 54: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 55: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 56: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 57: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 58: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 59: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 60: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 61: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 62: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 63: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 64: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 65: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 66: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 67: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 68: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 69: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 70: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 71: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 72: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 73: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 74: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 75: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 76: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 77: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 78: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 79: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 80: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 81: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 82: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 83: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 84: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 85: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 86: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ
Page 87: YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ