Upload
others
View
4
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
TC
MİLLIcirc EĞİTİM BAKANLIĞI
YİYECEK İCcedilECEK HİZMETLERİ
SUumlTLUuml TATLILAR 811ORK078
Ankara2012
2
Bu moduumll mesleki ve teknik eğitim okulkurumlarında uygulanan Ccedilerccedileve
Oumlğretim Programlarında yer alan yeterlikleri kazandırmaya youmlnelik olarak
oumlğrencilere rehberlik etmek amacıyla hazırlanmış bireysel oumlğrenme
materyalidir
Millicirc Eğitim Bakanlığınca uumlcretsiz olarak verilmiştir
PARA İLE SATILMAZ
3
ACcedilIKLAMALAR 5 GİRİŞ 6 OumlOumlĞRENME FAALİYETİ-1 8
1 TUumlRK MUTFAĞINA AİT SUumlTLUuml TATLILAR 8 11 Suumltluuml Tatlıların Tuumlrk Mutfağındaki Yeri ve Oumlnemi 8 12 Suumltluuml Tatlıların Beslenmedeki Yeri ve Oumlnemi 9 13 Suumltluuml Tatlıların Yapımında Kullanılan Gereccediller 10
14 Suumlbyenin Tanımı ve Oumlnemi 12 15 Suumlbyenin Hazırlanışı 12 16 Tuumlrk Mutfağına Oumlzguuml Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri 12
161 Muhallebi 13 162 Suumltlaccedil 14
163 Keşkuumll 16 164 Kazandibi 17 165 Tavukgoumlğsuuml 18
17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar 19 18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler 20
19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama 20
UYGULAMA FAALİYETİ 23
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME 29 OumlĞRENME FAALİYETİ-2 30
2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR 30 21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri 30
211 Krem Karamel 31
212 Sufle 32 213 Diğerleri 35
22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar 36 23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler 37
25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama 39
UYGULAMA FAALİYETİ 40 OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME 47
OumlĞRENME FAALİYETİ-3 49 3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml TATLILAR 49
31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması 49
311 Krem Bavaruva 50 312 Parfe 51 313 Ccedilikolatalı Muss 53
32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar 55 33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama 55
34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama 57
UYGULAMA FAALİYETİ 59
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME 63
İCcedilİNDEKİLER
4
OumlĞRENME FAALİYETİ-4 64 4 DONDURMA VE SORBELER 64
41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları 65 42 Dondurma ve Ccedileşitleri 65
421 Vanilyalı Dondurma 67 422 Kakaolu Dondurma 68 423 Meyveli Dondurma 69
43 Sorbelerin Oumlzellikleri 70
44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek Noktalar 71 45 Servisini Yapma 71 46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama 74
UYGULAMA FAALİYETİ 77 OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME 83
MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME 84 CEVAP ANAHTARLARI 85 KAYNAKCcedilA 87
5
ACcedilIKLAMALAR KOD 541GI0119
ALAN Yiyecek İccedilecek Hizmetleri
DALMESLEK AşccedilıMutfak PastacıPastacılık
MODUumlLUumlN ADI Suumltluuml Tatlılar
MODUumlLUumlN TANIMI
Suumltluuml tatlılar dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılar dondurma
ve sorbeleri hazırlama yeterliği kazandıran oumlğrenme
materyalidir
SUumlRE 4024
OumlN KOŞUL Hijyen ve Sanitasyon moduumlluumlnuuml almış olmak
YETERLİK
MODUumlLUumlN AMACI
Genel Amaccedil
Uygun mutfak ortamı sağlandığında tekniğine ve uumlruumlnuumln
oumlzelliğine uygun olarak istenilen kıvam lezzet koku ve
goumlruumlnuumlşte suumltluuml tatlılar hazırlayabileceksiniz
Amaccedillar 1 Tuumlrk mutfağına oumlzguuml istenilen kıvam lezzet koku ve
goumlruumlnuumlşte ccedileşitli suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz
2 Tekniğine ve usuluumlne uygun istenilen kıvam lezzet koku ve
goumlruumlnuumlşte uluslararası suumltluuml tatlılar hazırlayabileceksiniz
3 Mutfak ortamında istenilen standartlara uygun dondurarak
ccedileşitli suumltluuml tatlılar hazırlayabileceksiniz
4 Mutfak ortamında istenilen standartlara uygun ccedileşitli
dondurma ve sorbeleri hazırlayabileceksiniz
EĞİTİM OumlĞRETİM
ORTAMLARI VE
DONANIMLARI
Ortam Hijyen kurallarına uygun mutfakpastane ortamı
Donanım Mutfak ortamı Terazi Ocak Fırın Tencere Kevgir
Kaşık
OumlLCcedilME VE
DEĞERLENDİRME
Moduumll iccedilinde yer alan her oumlğrenme faaliyetinden sonra
verilen oumllccedilme araccedilları ile kendinizi değerlendireceksiniz
Oumlğretmen moduumll sonunda oumllccedilme aracı (ccediloktan seccedilmeli
test doğru-yanlış testi boşluk doldurma vb) kullanarak moduumll
uygulamaları ile kazandığınız bilgi ve becerileri oumllccedilerek sizi
değerlendirecektir
ACcedilIKLAMALAR
6
GİRİŞ Sevgili Oumlğrenci
Bu moduumll mutfak ve ya pastanede ccedilalışmayı kolaylaştıracak bilgi ve donanımı
arttırmak amacı ile hazırlanmıştır
Şimdiye kadar pek ccedilok konuda teknik bilgi oumlğrendiniz ve uygulama yaptınız Bu
moduumllde suumltluuml tatlıların gruplandırılmasını ccedileşitlerini hazırlarken pişirirken servise
sunarken dikkat etmeniz gerekenleri ve daha fazlasını oumlğrenmek iccedilin nasıl araştırma
yapmanız gerektiğini oumlğreneceksiniz
Bu guumlne kadar severek tuumlkettiğiniz Tuumlrk mutfağına ait suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlama
becerisi kazanacaksınız Aynı zamanda uluslararası mutfaklarda kullanılan suumltluuml tatlı
ccedileşitlerini de hazırlayabilme becerisini kazanacaksınız Boumlylece hem Tuumlrk mutfağı hem de
uluslararası mutfak uumlruumlnlerini sunan iş yerlerinde ccedilalışabileceksiniz
Bu moduumlluuml tamamladığınızda dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılar dondurmalar ve
sorbelerle ilgili bilgi ve beceriniz de artmış olacak Bu moduumllde oumlğreneceklerinizi daha oumlnce
oumlğrendiklerinizle harmanlayarak mutfak ve pastane sektoumlruumlnde gereken bilgi beceri ve
uygulamadaki başarınızla sektoumlruumln aranılan elemanlarından biri olacaksınız
GİRİŞ
7
8
OumlOumlĞRENME FAALİYETİ-1 ĞRENME FAALİYETİ-1
Uygun mutfak ortamı sağlandığında Tuumlrk mutfağına oumlzguuml istenilen kıvam lezzet
koku ve goumlruumlnuumlşte ccedileşitli suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki pastanelerde uumlretilen suumltluuml tatlıları araştırınız
İnterneti ve basılı yemek kitaplarını kullanarak Tuumlrk mutfağına ait suumltluuml tatlıları
guumlnuumlmuumlzde ve eskiden hazırlanan tariflerle karşılaştırarak aradaki farkları tespit
ediniz
1 TUumlRK MUTFAĞINA AİT SUumlTLUuml
TATLILAR
Resim 11 Şeftalili muhallebi
11 Suumltluuml Tatlıların Tuumlrk Mutfağındaki Yeri ve Oumlnemi
Ana malzeme olarak suumlt kullanılan kıvam ve lezzet veren başka malzemelerin de ilave
edilmesiyle hazırlanan tatlılara suumltluuml tatlılar denir
Tuumlrk mutfağında ccedilok eski zamanlardan beri suumltluuml tatlıların yapıldığını araştırmalar
ortaya koymaktadır Roma mutfağından bize geccediltiği hacirclde guumlnuumlmuumlzde sadece Tuumlrk
OumlĞRENME FAALİYETİ-1
AMACcedil
ARAŞTIRMA
9
mutfağında yapılan tavukgoumlğsuuml ve kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Osmanlı mutfağında
kullanılmaktadır
Suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumll Tuumlrk suumltluuml tatlılarının başında gelir ldquoSuumltluuml aşrdquo kelimeleri
zaman iccedilinde kaynaşarak ldquosuumltlaccedilrdquo adını almıştır ve Tuumlrkccedilersquonin ilk soumlzluumlklerinde bile yer alır
Muhallebi ise Arapccedila suumlt anlamına gelen ldquohaliprdquo soumlzcuumlğuumlnden tuumlremiş Osmanlılardan beri
yapılan suumltluuml tatlımızdır Keşkuumll ise yazılı olan ilk Tuumlrk yemek kitabı ldquoMelceuumlrsquol Tabbahinrdquode
tarifi verilen bir tatlıdır
Tuumlrk mutfağında tavukgoumlğsuuml kazandibi kesme muhallebi manda suumltuuml kullanılarak
hazırlanırken suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln inek suumltuuml kullanılarak hazırlandığı eski
kaynaklarda yer almaktadır Guumlllaccedil da Osmanlırsquodan guumlnuumlmuumlze kadar gelen nişasta
yufkalarının suumlt ve şekerle ıslatılmasıyla yapılan eski suumltluuml tatlılarımız arasında yerini
almaktadır
Suumltluuml tatlıların yapımı diğerlerine goumlre daha kolaydır Besin değeri yuumlksektir Diğer
tatlılara goumlre maliyeti de azdır Tuumlm bu sebeplerden dolayı hem Osmanlırsquoda hem de
guumlnuumlmuumlzde sık yapılan tatlılardır
12 Suumltluuml Tatlıların Beslenmedeki Yeri ve Oumlnemi
Suumltluuml tatlıların ana maddesi suumlttuumlr Suumltluuml tatlıların besin değerini hesaplarken suumltuumln
besin değeri de incelenmelidir Ortalama 100 g yağlı inek suumltuumlnde bulunanlar
Su (g) 879
Enerji (kcal) 61
Protein (g) 33
Yağ (g) 33
Karbonhidrat (g) 47
Kuumll (g) 07
Kalsiyum (mg) 119
Demir (mg) 01
Fosfor (mg) 93
Potasyum (mg) 152
Sodyum (mg) 49
Vitamin A ve karoten (IU) 126
Tiamin (mg) 004
Riboflavin (mg) 016
Niasin (mg) 01
Vit C (mg) 1
Suumltluuml tatlıların besin değerinde yukarıdakilerden farklı olarak tatlının iccediline konulan
maddelere goumlre değişiklik oluşur Bir de suumltuuml pişirirken besin değeri farklılaşır Oumlrneğin
suumltuumln fazla kaynatılması proteinin kayba uğramasına ve sindirimin zorlaşmasına neden olur
Tatlının pişirme youmlntemi ve iccedilinde kullanılan malzemeler besin değerini belirler
Guumlnuumlmuumlzde yemek kitapları genellikle tarifi verirken yanında besin değerini de verir
10
İnsanlar doğdukları andan itibaren tuumlm besin ihtiyaccedillarını anne suumltuuml ile karşılar Yıllar
geccediltikccedile anne suumltuumlnuumln yerini inek suumltuuml alır Daha sonraları ise insanlar suumlt iccedilmek yerine
suumltluuml tatlıları yemeği tercih eder Boumlylece vuumlcudun ihtiyacı olan besin oumlgelerinin bir kısmı
karşılanmış olur Oumlzellikle protein ve kalsiyum ihtiyacının buumlyuumlk boumlluumlmuuml suumlt ve uumlruumlnleri ile
karşılanır
13 Suumltluuml Tatlıların Yapımında Kullanılan Gereccediller
Resim 12 Suumlt yumurta
Resim 13 Şeker kuru yemişler
11
Resim 14 Tarccedilın kuru meyveler
Suumltluuml tatlıların hazırlanmasında ana malzeme olarak suumlt kullanılır (Resim 12) Suumltuumln
taze sulandırılmamış ve mikroplardan arınmış olması oumlnemlidir Pastane ve oteller ccediliğ suumlt
kullanmaz Sterilize edilmiş kutu suumltleri kullanılır Tam yağlı suumltler tatlının daha lezzetli
olmasını sağlar Fakat kalori değerini yuumlkseltir Bu nedenle diyet mutfaklarında yarım yağlı
ve yağsız suumltler kullanılır
Suumltuuml koyulaştırmak iccedilin eskiden suumlbye hazırlanırdı Guumlnuumlmuumlzde suumlbyenin yerini pirinccedil
unu buğday unu nişasta yumurta gibi malzemeler almıştır Oumlzellikle yumurta sarısı
koyulaştırıcı olarak kullanılır Bazı tariflerde yumurta buumltuumln olarak kullanılmıştır
Guumlnuumlmuumlzde likit yumurta kullanımı yaygındır Likit yumurta buumltuumln ak ve sarı olarak ayrı
ayrı satılır Bu ticari mutfaklarda kullanım kolaylığı sağlar ve reccediletelerde yumurta miktarı
gram olarak belirtilir Suumltluuml tatlılarda Tuumlrk mutfağından ziyade yabancı mutfaklarda yumurta
kullanımına rastlanır
Eskiden tatlandırıcı olarak bal pekmez meyve kuruları (Resim 14) kullanılırken
guumlnuumlmuumlzde şeker ccedileşitleri kullanılmaktadır
Suumltluuml tatlılara lezzet kazandırmak iccedilin fındık fıstık ceviz badem (Resim 13) gibi
malzemeler ve tarccedilın başta olmak uumlzere baharatlar eklenir
Artık marketlerde ve buumlyuumlk alışveriş yerlerinde toz hacircline getirilerek paketlenmiş suumltluuml
tatlılara rastlanır Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp bir taşım kaynatılınca suumltluuml tatlıya
doumlnuumlşuumlr Kullanılması pratik gibi goumlruumlnse de hazır olanlar hem lezzet accedilısından hem de
iccedilinde bulunan katkı maddeleri accedilısından kullanılmamalıdır
12
14 Suumlbyenin Tanımı ve Oumlnemi
Resim 15 Suumlbye
Suumlbye oumlğuumltuumllmuumlş pirinccedil veya pirinccedil suumltuuml olarak tanımlanabilir Suumltluuml tatlılarda tatlıyı
koyulaştırarak kıvam sağlamak iccedilin kullanılır Tuumlrkiyersquonin en oumlnemli aşccedilılarından olan Necip
Usta 125 g pirinccedilten yapılan suumlbyenin 1 kg suumltuuml soğuduktan sonra kesilebilecek şekilde
koyulaştıracağını kitaplarında belirtmiştir
Suumlbyenin hazırlanışı zor zahmetli ve uzun zaman aldığı iccedilin guumlnuumlmuumlzde
kullanılmamaktadır Ayrıca guumlnuumlmuumlzde hazır gıda sektoumlruumlnuumln gelişmesi nedeniyle pirinccedil
unu nişasta vb maddeleri bulmak muumlmkuumlnduumlr Artık suumltluuml tatlılarda kıvam sağlamak iccedilin
bulunması ve kullanılması kolay olan nişasta ve pirinccedil unu kullanılıyor
15 Suumlbyenin Hazırlanışı
Kırık pirinccedil ayıklanır 3-4 kez suyu suumlzuumllerek yıkanır
Bir tencerede bol miktarda ılık suyla ıslatılır Bir gece beklenir
Ertesi guumln hiccedil karıştırmadan suyu doumlkuumlluumlr
Bir karıştırıcı (blender) yardımı ile iyice ezilir
Elde edilen madde suumlbyedir (Resim 15)
Kullanılacağı zaman ince bir tuumllbentten ya da ccedilok ince bir suumlzgeccedilten suumlzuumlluumlr
16 Tuumlrk Mutfağına Oumlzguuml Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri
Tuumlrk mutfağına oumlzguuml suumltluuml tatlılar denilince akla ilk gelmesi gerekenler suumltlaccedil
muhallebi ve keşkuumllduumlr Bu uumlccedil tatlı yuumlzyıllardır Tuumlrk mutfağında hazırlanan ccedileşitlerdir
Guumlnuumlmuumlzde pastanelerde ve otellerde ccedilok ccedileşitli suumltluuml tatlılar yapılmaktadır Yeni yapılan
suumltluuml tatlıların bir kısmı suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln değiştirilmesi ile bir kısmı da yabancı
tatlıların Tuumlrk mutfağına uyarlanmasıyla yapılmaya başlanmıştır
13
161 Muhallebi
Resim 16 Muhallebi
Muhallebi suumlt nişasta (klasik şekliyle suumlbye) ve şekerle yapılan en temel suumltluuml tatlıdır
(Resim 16) Tuumlrk mutfağında sakızlı ve fıstıklı olmak uumlzere temelde iki ccedileşidi olsa da
guumlnuumlmuumlzde ccedilok ccedileşitli şekillerde muhallebiler yapılmaktadır Taze meyveler puumlre şeklinde
ya da kuumlccediluumlk doğranarak meyveli muhallebiler de yapılır Muhallebi iccedilinde kullanılan
malzemeye goumlre isimlendirilir Sakızlı muhallebi fıstıklı muhallebi kahveli muhallebi
kakaolu muhallebi vb
Genellikle suumltluuml tatlılarda şeker sonradan eklenir Fakat muhallebide istisnai bir durum
soumlz konusudur Muhallebi yapılırken genellikle suumlt ve şeker kaynatılır İccediline suumlbye ya da
suyla accedilılmış nişasta eklenir Bir taşım kaynatılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır
En klasik servisinde ya tarccedilın eklenir ya da biraz reccedilel tanesi uumlzerine konulur Suumlt ve şekeri
karıştırıp pişirmek beceri gerektirir Bu şekilde pişirirken şekerin karamelize olmamasına
dikkat etmek gerekir Eğer şeker sonra katılırsa daha iyi sonuccedil alınır
Muhallebi
Gereccediller (4ndash6 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
80 g pirinccedil unu
1 paket vanilya
İstenildiği kadar tarccedilın
Hazırlanması
Pirinccedil unu ve şeker bir tencereye konulur Bir su bardağı suumlt ile iyice
ezilir Suumltuumln tamamı eklenir Orta ateşte karıştırılarak 10ndash15 dakika
pişirilir Koyulaşınca ocaktan indirilir Vanilya eklenir Sıcakken kacircselere
boşaltılır Soğuyunca uumlzerine tarccedilın serpilerek servis yapılır
Aşağıdaki youmlntemlerle de hazırlanabilir
14
Muhallebi pişirilirken iccediline 2ndash3 adet damla sakızı ezilip konulursa sakızlı muhallebi adını alır
Muhallebi yapılırken ccedilekilmiş yeşil fıstık katılırsa fıstıklı muhallebi adını alır
Muhallebi piştikten sonra ıslatılmış bir tepsiye doumlkuumlluumlp soğuduktan sonra
uumlzerine yarım su bardağı su gezdirip dolapta iyice katılaştıktan sonra
kesilip oumlzel şekerli su doumlkuumlluumlp suyu ile servisi yapılırsa su muhallebisi
adını alır Bazı youmlrelerde şekerli su yerine pekmez doumlkuumllerek de servisi
yapılır
Suumltuumln iccediline taze meyve puumlreleri katılarak meyveli muhallebi yapmak
muumlmkuumlnduumlr
Muhallebi pişirilirken şekeri ccedilok az konulup piştikten sonra soğutulup
servisi yapılırken uumlzerine pudra şekeri serpilirse şekersiz muhallebi adını alır
Yaz aylarında dondurma ile servisi yapılabilir
Yine muhallebinin uumlzerine tanesi bol reccedilel konularak servis yapılabilir
162 Suumltlaccedil
Resim 17 Suumltlaccedil Resim 18 Fırın suumltlaccedil
Suumltlaccedil Tuumlrk mutfağında iki şekilde yer alır Birisi (Resim 17) klasik tencerede pişen
şekli diğeri de (Resim 18) fırın suumltlaccediltır Fırın suumltlaccedil yapmak iccedilin suumltlaccedil pişirildikten sonra
ısıya dayanıklı kaplara doumlkuumlluumlr Bir miktar ayrılan suumltlacın iccediline yumurta sarısı eklenerek
karıştırılır Kapların uumlzerine paylaştırılır Fırında kızartılarak hazırlanır
Suumltlaccedil yapımı ccedilok kolay bir tatlı gibi goumlruumlnse de oumlnemli ayrıntılarla iyi bir suumltlaccedil
hazırlanabilir Evlerde yapılan suumltlaccedil suumlt pirinccedil ve şekerden oluşur Suumltuumln iccediline oumllccediluumlluuml pirinccedil
katılır Ocağa konulur Kısık ateşte pirinccediller yumuşayana kadar karıştırılarak pişirilir Şekeri
atılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır Ilıkken ya da soğuyunca servis yapılır
Ticari mutfaklarda ise pirinccedil su ile biraz pişirilir Kaynayan suumlte eklenir Nişasta ile
kıvama getirilir Şeker eklenerek pişmesi tamamlanır Pirinccedil miktarı evde yapılanlardan
azdır
15
İyi bir suumltlaccedil yapmak iccedilin
Suumltuumln taze ve yağlı olması gerekir
Pişirme işlemi kısık ateşte yapılmalıdır
Pişirme sırasında karıştırılmalıdır
Pirinccedil miktarı iyi ayarlanmalıdır
Şekeri ocaktan inmesine yakın atılmalıdır
Gereccediller
1 litre suumlt
250 g toz şeker
90 g pirinccedil
15 g nişasta
200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)
10 g tarccedilın
Hazırlanması
Pirinccedil ayıklanıp yıkandıktan sonra tencereye konulur Su ile
yumuşayıncaya kadar haşlanır
Suumlt eklenerek 10 dakika pişirilir
Şeker eklenir ve karıştırılarak eritilir
Nişasta suumltle karıştırılır Suumltluuml pirinccedilli karışıma eklenir
Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indirilir
Fırında suumltlaccedil yapmak istenirse nişastalı suumltluuml karışımdan bir miktar
alınarak iki yumurta sarısı eklenerek ccedilırpılır
Suumltlaca eklenir
Pişirme işleminden sonra ısıya dayanıklı kaplara konur
İccedilinde su bulunan tepsilere dizilir
Fırında uumlzeri kızarıncaya kadar bekletilir Kızarma işleminin daha ccedilabuk
olması istenirse fırının sıcaklığı uumlstten verilmelidir
16
163 Keşkuumll
Resim 19 Keşkuumll
Eski yemek kitaplarında ldquokeşkuumll-uuml fukarardquo diye isimlendirilen tatlının adı guumlnuumlmuumlzde
keşkuumll olarak bilinmektedir Keşkuumll-uuml fukara denilmesinin sebebi fakir yemeği olduğu iccedilin
değildir Tam tersine keşkuumll iccediline konulan badem Antep fıstığı ceviz Hindistan cevizi
nedeniyle diğer suumltluuml tatlılara goumlre maliyeti yuumlksek bir tatlıdır Adının şoumlyle bir hikacircyesi
vardır Keşkuumll adını Hindistan cevizinden almıştır Eskiden dilenciler Hindistan cevizinin
kabuğundan yapılan kacircselerle dilenirlermiş Bu kacircsenin adının da keşkuumll olduğu soumlylenir
Keşkuumll (Resim 19) en eski suumltluuml tatlılardan biridir Eski ccedilağlarda sulu yiyecekleri
koyulaştırmak iccedilin ekmek kullanılmış Daha sonraları ekmeğin yerini ezilmiş cevizgiller
almış Keşkuumll de suumltuumln koyulaştırılması iccedilin ezilmiş cevizgillerin şekerle birlikte suumlte
karıştırılmasıyla yapılmaya başlanmış Oumlnceleri renginin beyaz olması iccedilin ezilmiş badem
şeker ve suumlt kullanılarak hazırlanmış sonradan badem yerine suumlbye kullanılmış guumlnuumlmuumlzde
ise koyulaştırma işlemi nişasta ile yapılmaktadır
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
Hazırlanışı
Badem ve Hindistan cevizi karıştırılarak uumlzerine az miktarda suumlt eklenir
ve mutfak robotunda ccedilekilir
17
Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır
Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım
eklenir
Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir
Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır
Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır
164 Kazandibi
Resim 110 Kazandibi
Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin
dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye
doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise
tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında
dipteki şekerin yanması sağlanır
Kazandibi hazırlanırken
Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca
mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir
Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek
pişirilmesi gerekir
Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir
Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre
tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir
İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir
Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde
sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir
18
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu
Rendesi
Hazırlanması
Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur
Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır
Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan
alınır
Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur
Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir
165 Tavukgoumlğsuuml
Resim 111 Tavukgoumlğsuuml
Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece
Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve
pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp
ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen
tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr
19
Hazırlarken ve pişirirken
Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına
Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına
Kıvamını iyi ayarlamaya
Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
Hazırlanışı
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine
daha kolay ayrılacaktır
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz
Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip
ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile
bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız
17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir
Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca
kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir
Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa
şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir
Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece
pişerken taşması oumlnlenmiş olur
Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir
20
18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır
Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır
Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları
(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır
Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir
19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta
guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine
rastlanır
Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek
servis yapılır
Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve
suumlslenerek servis yapılır
Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)
serpilir
Resim 112 Tarccedilınla servis
21
Resim 113 Kuru yemişlerle servis
Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file
hacirclinde kullanılır
Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis
Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine
goumlre suumlslemede kullanılabilir
22
Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi
Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir
Resim 116 Karamelize şekerle servis
23
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız
Gereccediller (4ndash6 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
80 g pirinccedil unu
1 paket vanilya
İstenildiği kadar tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz
Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz
Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat
ediniz
Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz
Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika
pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz
Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak
eritiniz
Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa
olduğu iccedilin şekeri en başta da
ekleyebilirsiniz
Ocaktan indiriniz Vanilya
ekleyiniz
Renginin kıvamının ve tadının istenilen
oumlzellikte olmasına dikkat ediniz
Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
24
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
250 g toz şeker
90 g pirinccedil
15 g nişasta
200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)
10 g tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye
koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar
haşlayınız
Yıkarken nişastasının gitmesine
dikkat ediniz
Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız
Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz
Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz
Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli
karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz
Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker
karamelize olur unutmayınız
Sıcakken kacircselere boşaltınız
Suumlslemek iccedilin soğumasını
bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
25
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Badem ve Hindistan cevizini
karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt
ekleyiniz ve mutfak robotunda
ccedilekiniz
Suumlt ekleyerek bademin daha kolay
ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline
gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz
olmasını sağlar unutmayınız
Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu
koyarak karıştırınız
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek
karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Bademli karışımı ekleyiniz
Koyulaşana kadar karıştırarak
pişiriniz
Pişerken karıştırmak şekerin karamelize
olmasını engeller
Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan
alınız
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan
kacircselere boşaltınız
Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması
kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz
Soğuyunca suumlsleyerek servis
yapınız
Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk
uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
26
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz
Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10
dakika kaynatınız
Isının yuumlksek olmamasına ve topak
olmamasına dikkat ediniz
Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız
Bir kere kaynatıp ocaktan alınız
Şekerin karamelize olmamasına
dikkat ediniz
Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine
hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz
Pudra şekerinin her tarafa eşit
dağılmış olmasına dikkat ediniz
Muhallebiyi doumlkerken şekerleri
kaydırmayınız
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin
dibinin yanmasını sağlayınız
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını
batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak
iccedilin 5-6 saat bekleyiniz
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Soğuk suya batırmak tatlının
tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin
oumlnemlidir unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
27
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk
suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha
kolay ayrılacaktır)
Tavuk tadının olmaması ve liflerin
parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek
oumlnemlidir unutmayınız
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri
koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Pişerken dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye
ekleyerek karıştırmaya devam ediniz
Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız
Kıvamına dikkat ediniz
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş
dakika kadar ccedilırpınız
Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra
dilimleyerek servis yapınız
Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk
uyumuna goumlre suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
28
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet
kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol
ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz
29
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır
A) Suumlbye
B) Pirinccedil unu
C) Nişasta
D) Hepsi
2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Kazandibi
B) Suumltlaccedil
C) Guumlllaccedil
D) Muhallebi
3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Tavukgoumlğsuuml
B) Suumltlaccedil
C) Muhallebi
D) Guumlllaccedil
4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır
A) Antep fıstığı
B) Hindistan cevizi
C) Badem
D) Fındık
5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden
hangisidir
A) Tarccedilın
B) Karabiber
C) Nane
D) Kekik
Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır
7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır
8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır
9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir
10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
30
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli
suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR
21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri
Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler
genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema
eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir
Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı
tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda
zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir
Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller
kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika
mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru
uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız
mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu
ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır
Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine
rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
AMACcedil
ARAŞTIRMA
31
Resim 21 Servise hazır krem karamel
211 Krem Karamel
Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem
ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln
Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde
pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
Hazırlanması
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel
yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel
kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon
kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave
ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra
kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz
32
Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters
ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız
Krem karamel hazırlarken
Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa
rengi accedilık olur
Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur
Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir
Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya
batırılabilir
Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan
ccedilıkarılması
Resim 24 Servis edilmesi
212 Sufle
Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler
tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve
beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece
civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha
kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir
En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir
Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır
Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler
tekniğine uygun ilave edilir
33
İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur
hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri
kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir
Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb
Ccedilikolatalı sufle
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolata
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
Hazırlanışı
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma
yediriniz
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile
yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz
Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz
bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız
Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına
almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla
karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk
oluncaya kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz
34
Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri
yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen
oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun
olacaktır
Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız
kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte
kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız
Sufleniz soumlner
Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya
kaymakla sıcak servis yapınız
Resim 25 Ccedilikolata sufle
Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle
35
213 Diğerleri
Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı
duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde
ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir
Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml
tatlı tarifi verilmiştir
Napoli usuluuml blanmanj
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 lt suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
Hazırlanışı
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir
tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki
karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından
nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız
Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını
ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda
boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak
beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4
dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek
buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını
gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis
yapınız
Sakızlı pasta
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
36
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
Hazırlanışı
Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine
kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler
her tarafı eşit olacak şekilde yayılır
Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır
Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması
sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar
pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek
karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit
kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca
aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında
birkaccedil saat bekletilir
Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına
alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)
Resim 27 Sakızlı pasta
22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su
buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar
Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner
Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak
kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır
37
Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede
olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum
hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur
Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur
Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160
derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir
Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır
Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten
geccedilirilmelidir
23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır
Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır
Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır
Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır
24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner
Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir
Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel
38
Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri
kullanılabilir
Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel
Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir
Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle
Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir
Resim 211 Pudra şekerli sufle
39
25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama
Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan
mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren
suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir
Panna cotta
Malzemeler
400 ml krema
200 ml suumlt
40 g şeker
Bir tutam tuz
120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)
3 adet yaprak jelatin
Hazırlanışı
Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz
Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta
ısıda karıştırarak pişiriniz
Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak
ccedilikolataların erimesini sağlayınız
Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının
sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız
Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz
Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının
dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız
Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 212 Panna cotta
Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve
konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız
araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi
deneyiniz
40
UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa
ayarlayınız
Krem karamel kaplarını boş olarak
ısınmakta olan fırına koyunuz
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile
kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak
oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem
karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını
bekleyiniz
Şekeri az karamelleştirirseniz
karamelin rengi kahverengi olmaz
sarı olur unutmayınız
Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen
goumlsteriniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel
yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan
kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir
kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş
karıştırarak ilave ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine
devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel
kalıplarına paylaştırınız
Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve
uzun suumlre yaparsanız tatlınız
piştiğinde istenmeyen goumlzenekler
oluşur unutmayınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar
sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye
diziniz
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan
ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz
Tepsideki su biterse kaynar su
ekleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
41
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8
saat buzdolabında bekletiniz
Donduğundan emin olduğunuz krem
karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz
Krem karamelleri dolaba koyarken
uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu
sinerek tatlının tadı bozulur
unutmayınız
İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme iccedilin dondurma taze
meyveler renkli soslar vb
kullanabilirsiniz
42
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolat
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye
ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta
ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını
eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız
suumltuuml bu karışıma yediriniz
Unun yanmamasına dikkat
adiniz
Suumltuuml eklerken topak
olmamasına dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
43
Ccedilikolatanızı rendeleyerek
hazırlayınız Bu işlem iccedilin
tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası
kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda
soğumaya bırakınız
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin
veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker
serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da
kullanabilirsiniz
Oda sıcaklığındaki yumurtaların
sarısını ve aklarını birbirinden
ayırınız
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı
ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile
oumlnce akları bir fiske tuz ilave
ederek katı koumlpuumlk oluncaya
kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle
ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen
goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz)
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu
karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını
ilave ediniz
Vanilya veya limon kabuğu
rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla
karıştırmadan karışıma kaşık
kaşık ilave ediniz
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha
buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini
daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)
kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda
yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın
istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle
ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır
unutmayınız
Yeterince karıştırıp homojen
hacircle getirdiğiniz karışımı
yağladığınız kalıplara iki
parmak eksik gelecek şekilde
doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına
koyarak buumlyuumlk fırınlarda
yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk
fırınlarda 160-170 degCrsquode 35
dakikada pişirebilirsiniz
Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında
kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada
fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner
unutmayınız
Pişen suflenizin uumlzerine pudra
şeker serpip krema dondurma
veya kaymakla sıcak servis
yapınız
Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi
ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis
yapmalısınız
44
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 l suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri
yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım
kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir
kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız
Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir
taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika
kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Nişastayı ılıklaştırmadan
kaynar suumlte eklerseniz
nişasta taşlaşır ve tatlının
kıvamı bozulur
unutmayınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye
vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem
esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek
esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Muhallebileri ılık tutmak
iccedilin benmari
kullanabilirsiniz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz
Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı
sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz
Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup
duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Kalıpları su ile
nemlendirmeniz tatlının
kalıptan kolay ccedilıkmasını
sağlayacaktır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp
kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz
Tatlının kenarlarını
gevşetmek iccedilin parmak
ucuyla hafifccedile bastırınız
Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız
Tatlıyı suumlslerken renk
uyumuna dikkat ediniz
Ters ccedilevrildiğinde beyaz
muhallebi en uumlstte
kalacaktır unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
45
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun
hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un
hacircline getiriniz
Fırın tepsisine kenarlarından taşacak
şekilde aluumlminyum folyo seriniz
Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit
olacak şekilde yayınız
Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit
dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı
kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln
saramaz ve dilimleyemezsiniz
Bir tencerede unu ve yağı renk
değiştirmeden kavurunuz Ocaktan
alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz
Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak
koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca
sakız ekleyiniz
İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek
karıştırıp ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak
olmamasını sağlayınız
Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha
ccedilabuk erir
İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin
uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız
Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin
kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi
kayarsa muhallebi folyoya yapışır
unutmayınız
Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız
İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta
kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız
Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz
Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin
kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız
Tatlının dışına sarınız
Zaman varsa bir gece buzdolabında
beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman folyodan
ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına
alınız Suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve
lezzet uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
46
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
47
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden
hangisidir
A) Kremler
B) Sufleler
C) Kuplar
D) Dondurmalar
2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak
verilmiştir
A) Suumlt şeker un
B) Suumlt şeker kakao
C) Suumlt şeker yumurta
D) Suumlt şeker nişasta
3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan
malzemeler doğru olarak verilmiştir
A) Un ve yumurta
B) Suumlt yumurta ve şeker
C) Su un ve şeker
D) Suumlt kakao ve yumurta
4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru
olarak verilmiştir
A) Suumltuumln bayat olması
B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması
C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması
D) Toz şeker kullanılması
5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken
noktalardandır
A) Yumurtanın taze olması gerekir
B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir
C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir
D) Hepsi
6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir
A) Mayonez
B) Pudra şekeri
C) Kaymak
D) Dondurma
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
48
7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır
A) Toprak kaplar
B) Cam kaplar
C) Porselen kaplar
D) Hepsi
DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
49
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak
yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz
ARAŞTIRMA
Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini
araştırınız
3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml
TATLILAR
Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta
31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması
Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik
youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak
dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak
iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
AMACcedil
ARAŞTIRMA
50
yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda
(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir
Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin
311 Krem Bavaruva
Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok
farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de
kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya
ccedilıkmıştır
Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin
şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır
İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin
genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu
da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta
sarısı kullanmak gerekir
Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile
hazırlanır
Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata
parccedilaları kullanılabilir
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
51
Hazırlanışı
Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba
ccedilıkarınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten
alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız
NOT
Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları
kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis
yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde
birkaccedil dakika bekletebilirsiniz
Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de
ccedilalışabilirsiniz
Resim 35 Krem bavaruva
312 Parfe
Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla
parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri
farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan
sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar
genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır
52
Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe
ccedilikolatalı parfe vb
Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı
sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden
ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden
karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur
Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre
bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır
Resim 36 Ccedililekli parfe
Resim 37 Ccedilikolatalı parfe
53
Vanilyalı parfe
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurtanın sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
Hazırlanışı
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini
kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma
kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat
dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 38 Meyveli parfe
313 Ccedilikolatalı Muss
Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem
şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt
olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek
dondurulur
Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve
biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice
donduktan sonra dilimlenerek servis edilir
Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss
kahveli muss vb
54
Beyaz ccedilikolatalı muss
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
Hazırlanışı
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı
ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin
tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek
servis yapınız
55
Resim 39 Kupta muss servisi
32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar
Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması
gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak
uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı
olmaz
Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak
bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur
Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek
yumuşatılması gerekir
Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak
kolaylaşır
33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir
Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra
şekeri serpilebilir
56
Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva
Meyve dilimleri ile suumlslenebilir
Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe
Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir
Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss
57
Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir
Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe
34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve
restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her
aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında
ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir
Ccedilikolata muslu ve bademli kek
Gereccediller
50 g bitter ccedilikolata
200 g marzipan
1 su bardağı suumlt
1 su bardağı un
2 adet yumurta
frac12 su bardağı şeker
Mus iccedilin
15 g sade ccedilikolata
50 g tereyağı
2 adet yumurta
2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml
Uumlzeri iccedilin
1 paket ccedilikolata sos
25 bardak suumlt
200 g file (yaprak) badem
58
Hazırlanışı
Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine
yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş
ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş
yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile
ccedilalışabilirsiniz)
Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip
iyice karıştırınız
Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek
ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru
kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz
Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli
karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı
bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz
Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek
duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat
bekletiniz
Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine
doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle
kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz
İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem
tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri
satan yerlerde hazır olarak bulunur
Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama
faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca
yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte
seccediltiklerinizi deneyiniz
59
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Jelatini buzlu suda bir saat
beklettikten sonra susuz olarak bir
kaba ccedilıkarınız
Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar
unutmayınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta
sarısı ve jelatini bir tencereye
koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli
karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan
ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak
soğutunuz
Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln
bozulur)
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar
hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave
ediniz
Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda
ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla
karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)
unutmayınız
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma
yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak
buzdolabında soğutunuz
Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)
kullanılmalıdır unutmayınız
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek
servis yapınız
Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
60
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurta sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker
ve vanilyayı karıştırarak benmari
youmlntemini kullanarak ccedilırpınız
Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir
Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız
yumurta pişebilir Bu nedenle benmari
youmlntemi ile ccedilalışınız
Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak
kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız
Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı
ile yediriniz
Parfe kalıbına boşaltınız
Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat
ediniz
Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dışarıya
alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk
meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
61
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız
Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını
streccedil filmle sarınız
Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız
zamandan ve enerjiden
kazanmanızı sağlar unutmayınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice
ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam
ediniz
Ccedilikolatayı eritirken iccediline su
kaccedilmamasına dikkat ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtınız
Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz
Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Jelatinin iyice eridiğinden emin
olunuz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı
karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar
ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz
ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme
şekillerini araştırınız
Tabak suumlsleme şekillerinden birini
uygulayabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
62
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına
uygun yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız
mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
63
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen
bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız
1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar
2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir
3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır
4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır
5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır
6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz
7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır
8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir
9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir
10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
64
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve
sorbeleri hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini
araştırınız
İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln
oumlzelliklerini araştırınız
Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız
4 DONDURMA VE SORBELER
Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar
Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya
geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir
Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal
ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya
doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır
En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru
Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu
karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman
krala sunulurmuş
Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme
ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime
uğradığı bir gerccedilektir
Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince
tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır
Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml
tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
AMACcedil
ARAŞTIRMA
65
Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara
dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile
kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir
Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker
ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz
yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli
yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların
temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar
olarak yaz aylarında tuumlketilir
Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak
uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr
Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi
dondurmardquo yapılabilmektedir
Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı
boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği
ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir
olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir
Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa
da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir
41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları
Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri
iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce
mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein
kaybına neden olur
Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin
dondurmanın kalorisini de arttırmış olur
Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer
gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb
42 Dondurma ve Ccedileşitleri
Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan
indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az
bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma
şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme
dondurmasırdquo dır
66
Resim 41 Karsambaccedil
Resim 42 Maraş doumlvme dondurması
Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında
kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı
dondurma fıstıklı dondurma vb
Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin
değeri de azalır
Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan
bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında
eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur
Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır
Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi
dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir
67
Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su
buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan
yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur
Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır
Yumurta ile
Salep ile Nişasta ile Krema ile
Resim 43 Vanilyalı dondurma
421 Vanilyalı Dondurma
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
Hazırlanışı
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve
karıştırmazsanız yumurta pişer
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika
pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz
Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz
68
Resim 44 Kakaolu dondurma
422 Kakaolu Dondurma
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
1 paket vanilin
Hazırlanışı
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin
birbirine tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup
soğumasını bekleyiniz
Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz
69
Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları
423 Meyveli Dondurma
Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar
Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)
Kurutulmuş meyvelerle
Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle
Tek ccedileşit meyveyle
Birkaccedil ccedileşit meyveyle
Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
Hazırlanışı
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir
kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız
Dibini tutmamasına dikkat ediniz
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma
yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine
ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara
yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız
70
Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe
43 Sorbelerin Oumlzellikleri
Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur
Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze
(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine
likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir
Limonlu sorbe
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
Hazırlanışı
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını
almadan soyunuz
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp
ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz
İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba
alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz
71
44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek
Noktalar
Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır
Sorbeler karıştırılmadan dondurulur
Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır
Servis kapları soğutulmalıdır
Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir
Kullanılan araccedillar steril olmalıdır
Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz
Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi
45 Servisini Yapma
Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır
Kuplarda dondurma servisi
Resim 48 Kupta dondurma servisi
72
Kacircğıt helva ile servis
Resim 49 Kacircğıt helva ile servis
Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur
Resim 410 Mangolu sorbe
73
Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır
Resim 411 Kızarmış dondurma
Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır
Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi
74
Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır
Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi
46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama
Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup
bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları
meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri
peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir
Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan
yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri
renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis
yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir
Resim 414 Kup jak
75
Resim 415 Peş melba
Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen
Kasata napoliten
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı 1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
76
Hazırlanışı
Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi
karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı
ekleyiniz
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp
tekrar derin dondurucuya koyunuz
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin
dondurucuya koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın
uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay
ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
77
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım
kaynatınız
Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı
unutmayınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-
3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız
yumurta pişer unutmayınız
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak
kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice
soğutunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak
derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat
dondurunuz
Varsa dondurma makinesinde
ccedilevirerek dondurunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
78
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip
ccedilırpmaya devam ediniz
İccedilinde topak kalmamasına dikkat
etmelisiniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml
azar azar katarak malzemelerin birbirine
tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte
pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı
kalmaması iccedilin pişirmek gerekir
unutmayınız
Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir
Aksi takdirde yumurta pişer
unutmayınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar
aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba
alınız ve buzdolabına koyup soğumasını
bekleyiniz
Sıcak malzemeler buzdolabına
konulmaz unutmayınız
Tamamen soğuduğundan emin
olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte
bir ccedilıkarıp karıştırınız
Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin
oluşmasını engeller unutmayınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta
bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye
oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
79
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz
Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine
sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk
ateşte iyice ccedilırpınız
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız
Dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz
Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan
sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra
şekeri serpip marine ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde
bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve
gofretle suumlsleyerek servis yapınız
Hazırladığınız meyveleri
dondurmanın iccediline de
karıştırabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
80
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde
iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz
Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin
tadını acılaştırır unutmayınız
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım
kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma
suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin
dondurucuya girebilecek bir kaba alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice
dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz
gibi suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
81
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı
1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve
vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek
soğutunuz
Kasata kalıbını derin dondurucuya
koyunuz Boumlylece dondurmanın
kalıba kolay yapışmasını
sağlarsınız
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı
karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya
oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da
bademleri en son olarak da ccedilırpılmış
kremayı ekleyiniz
Ccedilırparsanız yumurtayı
soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm
kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin
dondurucuya koyunuz
Dondurma kalıbın şekline goumlre
sıvanmalıdır Her tarafı eşit
kalınlıkta olmalıdır unutmayınız
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile
aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya
koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan
boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya
koyunuz
Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır
unutmayınız
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp
ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını
hafifccedile sıcak suya tutunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
82
KONTROL LİSTESİ
DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
83
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml
yazınız
1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir
2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır
3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır
4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini
arttırır
5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar
6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır
7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek
zenginleştirilir
8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır
9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir
10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru
yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
84
MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME
Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Kişisel Hijyen
1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi
2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml
3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı
4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı
Araccedil Gereccedil Seccedilimi
5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı
6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı
İşlem Basamakları
7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı
8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı
9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı
Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi
10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi
11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi
12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz
MODUumlL DEĞERLENDİRME
85
CEVAP ANAHTARLARI
OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 A
3 C
4 B
5 A
6 Y
7 D
8 D
9 Y
10 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI
1 A
2 C
3 B
4 C
5 D
6 A
7 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 Y
3 D
4 D
5 D
6 Y
7 D
8 Y
9 Y
10 Y
CEVAP ANAHTARLARI
86
OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 İtalya
2 buzlu iccedilecek
3 şerbettir
4 yumurta
5 karsambaccedil
6 krema
7 likoumlr
8 soğuk
9 kuumllahta
10 kup
87
KAYNAKCcedilA
ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler
Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009
Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979
ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000
Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık
İstanbul 2009
KAYNAKCcedilA
2
Bu moduumll mesleki ve teknik eğitim okulkurumlarında uygulanan Ccedilerccedileve
Oumlğretim Programlarında yer alan yeterlikleri kazandırmaya youmlnelik olarak
oumlğrencilere rehberlik etmek amacıyla hazırlanmış bireysel oumlğrenme
materyalidir
Millicirc Eğitim Bakanlığınca uumlcretsiz olarak verilmiştir
PARA İLE SATILMAZ
3
ACcedilIKLAMALAR 5 GİRİŞ 6 OumlOumlĞRENME FAALİYETİ-1 8
1 TUumlRK MUTFAĞINA AİT SUumlTLUuml TATLILAR 8 11 Suumltluuml Tatlıların Tuumlrk Mutfağındaki Yeri ve Oumlnemi 8 12 Suumltluuml Tatlıların Beslenmedeki Yeri ve Oumlnemi 9 13 Suumltluuml Tatlıların Yapımında Kullanılan Gereccediller 10
14 Suumlbyenin Tanımı ve Oumlnemi 12 15 Suumlbyenin Hazırlanışı 12 16 Tuumlrk Mutfağına Oumlzguuml Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri 12
161 Muhallebi 13 162 Suumltlaccedil 14
163 Keşkuumll 16 164 Kazandibi 17 165 Tavukgoumlğsuuml 18
17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar 19 18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler 20
19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama 20
UYGULAMA FAALİYETİ 23
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME 29 OumlĞRENME FAALİYETİ-2 30
2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR 30 21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri 30
211 Krem Karamel 31
212 Sufle 32 213 Diğerleri 35
22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar 36 23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler 37
25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama 39
UYGULAMA FAALİYETİ 40 OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME 47
OumlĞRENME FAALİYETİ-3 49 3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml TATLILAR 49
31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması 49
311 Krem Bavaruva 50 312 Parfe 51 313 Ccedilikolatalı Muss 53
32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar 55 33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama 55
34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama 57
UYGULAMA FAALİYETİ 59
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME 63
İCcedilİNDEKİLER
4
OumlĞRENME FAALİYETİ-4 64 4 DONDURMA VE SORBELER 64
41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları 65 42 Dondurma ve Ccedileşitleri 65
421 Vanilyalı Dondurma 67 422 Kakaolu Dondurma 68 423 Meyveli Dondurma 69
43 Sorbelerin Oumlzellikleri 70
44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek Noktalar 71 45 Servisini Yapma 71 46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama 74
UYGULAMA FAALİYETİ 77 OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME 83
MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME 84 CEVAP ANAHTARLARI 85 KAYNAKCcedilA 87
5
ACcedilIKLAMALAR KOD 541GI0119
ALAN Yiyecek İccedilecek Hizmetleri
DALMESLEK AşccedilıMutfak PastacıPastacılık
MODUumlLUumlN ADI Suumltluuml Tatlılar
MODUumlLUumlN TANIMI
Suumltluuml tatlılar dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılar dondurma
ve sorbeleri hazırlama yeterliği kazandıran oumlğrenme
materyalidir
SUumlRE 4024
OumlN KOŞUL Hijyen ve Sanitasyon moduumlluumlnuuml almış olmak
YETERLİK
MODUumlLUumlN AMACI
Genel Amaccedil
Uygun mutfak ortamı sağlandığında tekniğine ve uumlruumlnuumln
oumlzelliğine uygun olarak istenilen kıvam lezzet koku ve
goumlruumlnuumlşte suumltluuml tatlılar hazırlayabileceksiniz
Amaccedillar 1 Tuumlrk mutfağına oumlzguuml istenilen kıvam lezzet koku ve
goumlruumlnuumlşte ccedileşitli suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz
2 Tekniğine ve usuluumlne uygun istenilen kıvam lezzet koku ve
goumlruumlnuumlşte uluslararası suumltluuml tatlılar hazırlayabileceksiniz
3 Mutfak ortamında istenilen standartlara uygun dondurarak
ccedileşitli suumltluuml tatlılar hazırlayabileceksiniz
4 Mutfak ortamında istenilen standartlara uygun ccedileşitli
dondurma ve sorbeleri hazırlayabileceksiniz
EĞİTİM OumlĞRETİM
ORTAMLARI VE
DONANIMLARI
Ortam Hijyen kurallarına uygun mutfakpastane ortamı
Donanım Mutfak ortamı Terazi Ocak Fırın Tencere Kevgir
Kaşık
OumlLCcedilME VE
DEĞERLENDİRME
Moduumll iccedilinde yer alan her oumlğrenme faaliyetinden sonra
verilen oumllccedilme araccedilları ile kendinizi değerlendireceksiniz
Oumlğretmen moduumll sonunda oumllccedilme aracı (ccediloktan seccedilmeli
test doğru-yanlış testi boşluk doldurma vb) kullanarak moduumll
uygulamaları ile kazandığınız bilgi ve becerileri oumllccedilerek sizi
değerlendirecektir
ACcedilIKLAMALAR
6
GİRİŞ Sevgili Oumlğrenci
Bu moduumll mutfak ve ya pastanede ccedilalışmayı kolaylaştıracak bilgi ve donanımı
arttırmak amacı ile hazırlanmıştır
Şimdiye kadar pek ccedilok konuda teknik bilgi oumlğrendiniz ve uygulama yaptınız Bu
moduumllde suumltluuml tatlıların gruplandırılmasını ccedileşitlerini hazırlarken pişirirken servise
sunarken dikkat etmeniz gerekenleri ve daha fazlasını oumlğrenmek iccedilin nasıl araştırma
yapmanız gerektiğini oumlğreneceksiniz
Bu guumlne kadar severek tuumlkettiğiniz Tuumlrk mutfağına ait suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlama
becerisi kazanacaksınız Aynı zamanda uluslararası mutfaklarda kullanılan suumltluuml tatlı
ccedileşitlerini de hazırlayabilme becerisini kazanacaksınız Boumlylece hem Tuumlrk mutfağı hem de
uluslararası mutfak uumlruumlnlerini sunan iş yerlerinde ccedilalışabileceksiniz
Bu moduumlluuml tamamladığınızda dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılar dondurmalar ve
sorbelerle ilgili bilgi ve beceriniz de artmış olacak Bu moduumllde oumlğreneceklerinizi daha oumlnce
oumlğrendiklerinizle harmanlayarak mutfak ve pastane sektoumlruumlnde gereken bilgi beceri ve
uygulamadaki başarınızla sektoumlruumln aranılan elemanlarından biri olacaksınız
GİRİŞ
7
8
OumlOumlĞRENME FAALİYETİ-1 ĞRENME FAALİYETİ-1
Uygun mutfak ortamı sağlandığında Tuumlrk mutfağına oumlzguuml istenilen kıvam lezzet
koku ve goumlruumlnuumlşte ccedileşitli suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki pastanelerde uumlretilen suumltluuml tatlıları araştırınız
İnterneti ve basılı yemek kitaplarını kullanarak Tuumlrk mutfağına ait suumltluuml tatlıları
guumlnuumlmuumlzde ve eskiden hazırlanan tariflerle karşılaştırarak aradaki farkları tespit
ediniz
1 TUumlRK MUTFAĞINA AİT SUumlTLUuml
TATLILAR
Resim 11 Şeftalili muhallebi
11 Suumltluuml Tatlıların Tuumlrk Mutfağındaki Yeri ve Oumlnemi
Ana malzeme olarak suumlt kullanılan kıvam ve lezzet veren başka malzemelerin de ilave
edilmesiyle hazırlanan tatlılara suumltluuml tatlılar denir
Tuumlrk mutfağında ccedilok eski zamanlardan beri suumltluuml tatlıların yapıldığını araştırmalar
ortaya koymaktadır Roma mutfağından bize geccediltiği hacirclde guumlnuumlmuumlzde sadece Tuumlrk
OumlĞRENME FAALİYETİ-1
AMACcedil
ARAŞTIRMA
9
mutfağında yapılan tavukgoumlğsuuml ve kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Osmanlı mutfağında
kullanılmaktadır
Suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumll Tuumlrk suumltluuml tatlılarının başında gelir ldquoSuumltluuml aşrdquo kelimeleri
zaman iccedilinde kaynaşarak ldquosuumltlaccedilrdquo adını almıştır ve Tuumlrkccedilersquonin ilk soumlzluumlklerinde bile yer alır
Muhallebi ise Arapccedila suumlt anlamına gelen ldquohaliprdquo soumlzcuumlğuumlnden tuumlremiş Osmanlılardan beri
yapılan suumltluuml tatlımızdır Keşkuumll ise yazılı olan ilk Tuumlrk yemek kitabı ldquoMelceuumlrsquol Tabbahinrdquode
tarifi verilen bir tatlıdır
Tuumlrk mutfağında tavukgoumlğsuuml kazandibi kesme muhallebi manda suumltuuml kullanılarak
hazırlanırken suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln inek suumltuuml kullanılarak hazırlandığı eski
kaynaklarda yer almaktadır Guumlllaccedil da Osmanlırsquodan guumlnuumlmuumlze kadar gelen nişasta
yufkalarının suumlt ve şekerle ıslatılmasıyla yapılan eski suumltluuml tatlılarımız arasında yerini
almaktadır
Suumltluuml tatlıların yapımı diğerlerine goumlre daha kolaydır Besin değeri yuumlksektir Diğer
tatlılara goumlre maliyeti de azdır Tuumlm bu sebeplerden dolayı hem Osmanlırsquoda hem de
guumlnuumlmuumlzde sık yapılan tatlılardır
12 Suumltluuml Tatlıların Beslenmedeki Yeri ve Oumlnemi
Suumltluuml tatlıların ana maddesi suumlttuumlr Suumltluuml tatlıların besin değerini hesaplarken suumltuumln
besin değeri de incelenmelidir Ortalama 100 g yağlı inek suumltuumlnde bulunanlar
Su (g) 879
Enerji (kcal) 61
Protein (g) 33
Yağ (g) 33
Karbonhidrat (g) 47
Kuumll (g) 07
Kalsiyum (mg) 119
Demir (mg) 01
Fosfor (mg) 93
Potasyum (mg) 152
Sodyum (mg) 49
Vitamin A ve karoten (IU) 126
Tiamin (mg) 004
Riboflavin (mg) 016
Niasin (mg) 01
Vit C (mg) 1
Suumltluuml tatlıların besin değerinde yukarıdakilerden farklı olarak tatlının iccediline konulan
maddelere goumlre değişiklik oluşur Bir de suumltuuml pişirirken besin değeri farklılaşır Oumlrneğin
suumltuumln fazla kaynatılması proteinin kayba uğramasına ve sindirimin zorlaşmasına neden olur
Tatlının pişirme youmlntemi ve iccedilinde kullanılan malzemeler besin değerini belirler
Guumlnuumlmuumlzde yemek kitapları genellikle tarifi verirken yanında besin değerini de verir
10
İnsanlar doğdukları andan itibaren tuumlm besin ihtiyaccedillarını anne suumltuuml ile karşılar Yıllar
geccediltikccedile anne suumltuumlnuumln yerini inek suumltuuml alır Daha sonraları ise insanlar suumlt iccedilmek yerine
suumltluuml tatlıları yemeği tercih eder Boumlylece vuumlcudun ihtiyacı olan besin oumlgelerinin bir kısmı
karşılanmış olur Oumlzellikle protein ve kalsiyum ihtiyacının buumlyuumlk boumlluumlmuuml suumlt ve uumlruumlnleri ile
karşılanır
13 Suumltluuml Tatlıların Yapımında Kullanılan Gereccediller
Resim 12 Suumlt yumurta
Resim 13 Şeker kuru yemişler
11
Resim 14 Tarccedilın kuru meyveler
Suumltluuml tatlıların hazırlanmasında ana malzeme olarak suumlt kullanılır (Resim 12) Suumltuumln
taze sulandırılmamış ve mikroplardan arınmış olması oumlnemlidir Pastane ve oteller ccediliğ suumlt
kullanmaz Sterilize edilmiş kutu suumltleri kullanılır Tam yağlı suumltler tatlının daha lezzetli
olmasını sağlar Fakat kalori değerini yuumlkseltir Bu nedenle diyet mutfaklarında yarım yağlı
ve yağsız suumltler kullanılır
Suumltuuml koyulaştırmak iccedilin eskiden suumlbye hazırlanırdı Guumlnuumlmuumlzde suumlbyenin yerini pirinccedil
unu buğday unu nişasta yumurta gibi malzemeler almıştır Oumlzellikle yumurta sarısı
koyulaştırıcı olarak kullanılır Bazı tariflerde yumurta buumltuumln olarak kullanılmıştır
Guumlnuumlmuumlzde likit yumurta kullanımı yaygındır Likit yumurta buumltuumln ak ve sarı olarak ayrı
ayrı satılır Bu ticari mutfaklarda kullanım kolaylığı sağlar ve reccediletelerde yumurta miktarı
gram olarak belirtilir Suumltluuml tatlılarda Tuumlrk mutfağından ziyade yabancı mutfaklarda yumurta
kullanımına rastlanır
Eskiden tatlandırıcı olarak bal pekmez meyve kuruları (Resim 14) kullanılırken
guumlnuumlmuumlzde şeker ccedileşitleri kullanılmaktadır
Suumltluuml tatlılara lezzet kazandırmak iccedilin fındık fıstık ceviz badem (Resim 13) gibi
malzemeler ve tarccedilın başta olmak uumlzere baharatlar eklenir
Artık marketlerde ve buumlyuumlk alışveriş yerlerinde toz hacircline getirilerek paketlenmiş suumltluuml
tatlılara rastlanır Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp bir taşım kaynatılınca suumltluuml tatlıya
doumlnuumlşuumlr Kullanılması pratik gibi goumlruumlnse de hazır olanlar hem lezzet accedilısından hem de
iccedilinde bulunan katkı maddeleri accedilısından kullanılmamalıdır
12
14 Suumlbyenin Tanımı ve Oumlnemi
Resim 15 Suumlbye
Suumlbye oumlğuumltuumllmuumlş pirinccedil veya pirinccedil suumltuuml olarak tanımlanabilir Suumltluuml tatlılarda tatlıyı
koyulaştırarak kıvam sağlamak iccedilin kullanılır Tuumlrkiyersquonin en oumlnemli aşccedilılarından olan Necip
Usta 125 g pirinccedilten yapılan suumlbyenin 1 kg suumltuuml soğuduktan sonra kesilebilecek şekilde
koyulaştıracağını kitaplarında belirtmiştir
Suumlbyenin hazırlanışı zor zahmetli ve uzun zaman aldığı iccedilin guumlnuumlmuumlzde
kullanılmamaktadır Ayrıca guumlnuumlmuumlzde hazır gıda sektoumlruumlnuumln gelişmesi nedeniyle pirinccedil
unu nişasta vb maddeleri bulmak muumlmkuumlnduumlr Artık suumltluuml tatlılarda kıvam sağlamak iccedilin
bulunması ve kullanılması kolay olan nişasta ve pirinccedil unu kullanılıyor
15 Suumlbyenin Hazırlanışı
Kırık pirinccedil ayıklanır 3-4 kez suyu suumlzuumllerek yıkanır
Bir tencerede bol miktarda ılık suyla ıslatılır Bir gece beklenir
Ertesi guumln hiccedil karıştırmadan suyu doumlkuumlluumlr
Bir karıştırıcı (blender) yardımı ile iyice ezilir
Elde edilen madde suumlbyedir (Resim 15)
Kullanılacağı zaman ince bir tuumllbentten ya da ccedilok ince bir suumlzgeccedilten suumlzuumlluumlr
16 Tuumlrk Mutfağına Oumlzguuml Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri
Tuumlrk mutfağına oumlzguuml suumltluuml tatlılar denilince akla ilk gelmesi gerekenler suumltlaccedil
muhallebi ve keşkuumllduumlr Bu uumlccedil tatlı yuumlzyıllardır Tuumlrk mutfağında hazırlanan ccedileşitlerdir
Guumlnuumlmuumlzde pastanelerde ve otellerde ccedilok ccedileşitli suumltluuml tatlılar yapılmaktadır Yeni yapılan
suumltluuml tatlıların bir kısmı suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln değiştirilmesi ile bir kısmı da yabancı
tatlıların Tuumlrk mutfağına uyarlanmasıyla yapılmaya başlanmıştır
13
161 Muhallebi
Resim 16 Muhallebi
Muhallebi suumlt nişasta (klasik şekliyle suumlbye) ve şekerle yapılan en temel suumltluuml tatlıdır
(Resim 16) Tuumlrk mutfağında sakızlı ve fıstıklı olmak uumlzere temelde iki ccedileşidi olsa da
guumlnuumlmuumlzde ccedilok ccedileşitli şekillerde muhallebiler yapılmaktadır Taze meyveler puumlre şeklinde
ya da kuumlccediluumlk doğranarak meyveli muhallebiler de yapılır Muhallebi iccedilinde kullanılan
malzemeye goumlre isimlendirilir Sakızlı muhallebi fıstıklı muhallebi kahveli muhallebi
kakaolu muhallebi vb
Genellikle suumltluuml tatlılarda şeker sonradan eklenir Fakat muhallebide istisnai bir durum
soumlz konusudur Muhallebi yapılırken genellikle suumlt ve şeker kaynatılır İccediline suumlbye ya da
suyla accedilılmış nişasta eklenir Bir taşım kaynatılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır
En klasik servisinde ya tarccedilın eklenir ya da biraz reccedilel tanesi uumlzerine konulur Suumlt ve şekeri
karıştırıp pişirmek beceri gerektirir Bu şekilde pişirirken şekerin karamelize olmamasına
dikkat etmek gerekir Eğer şeker sonra katılırsa daha iyi sonuccedil alınır
Muhallebi
Gereccediller (4ndash6 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
80 g pirinccedil unu
1 paket vanilya
İstenildiği kadar tarccedilın
Hazırlanması
Pirinccedil unu ve şeker bir tencereye konulur Bir su bardağı suumlt ile iyice
ezilir Suumltuumln tamamı eklenir Orta ateşte karıştırılarak 10ndash15 dakika
pişirilir Koyulaşınca ocaktan indirilir Vanilya eklenir Sıcakken kacircselere
boşaltılır Soğuyunca uumlzerine tarccedilın serpilerek servis yapılır
Aşağıdaki youmlntemlerle de hazırlanabilir
14
Muhallebi pişirilirken iccediline 2ndash3 adet damla sakızı ezilip konulursa sakızlı muhallebi adını alır
Muhallebi yapılırken ccedilekilmiş yeşil fıstık katılırsa fıstıklı muhallebi adını alır
Muhallebi piştikten sonra ıslatılmış bir tepsiye doumlkuumlluumlp soğuduktan sonra
uumlzerine yarım su bardağı su gezdirip dolapta iyice katılaştıktan sonra
kesilip oumlzel şekerli su doumlkuumlluumlp suyu ile servisi yapılırsa su muhallebisi
adını alır Bazı youmlrelerde şekerli su yerine pekmez doumlkuumllerek de servisi
yapılır
Suumltuumln iccediline taze meyve puumlreleri katılarak meyveli muhallebi yapmak
muumlmkuumlnduumlr
Muhallebi pişirilirken şekeri ccedilok az konulup piştikten sonra soğutulup
servisi yapılırken uumlzerine pudra şekeri serpilirse şekersiz muhallebi adını alır
Yaz aylarında dondurma ile servisi yapılabilir
Yine muhallebinin uumlzerine tanesi bol reccedilel konularak servis yapılabilir
162 Suumltlaccedil
Resim 17 Suumltlaccedil Resim 18 Fırın suumltlaccedil
Suumltlaccedil Tuumlrk mutfağında iki şekilde yer alır Birisi (Resim 17) klasik tencerede pişen
şekli diğeri de (Resim 18) fırın suumltlaccediltır Fırın suumltlaccedil yapmak iccedilin suumltlaccedil pişirildikten sonra
ısıya dayanıklı kaplara doumlkuumlluumlr Bir miktar ayrılan suumltlacın iccediline yumurta sarısı eklenerek
karıştırılır Kapların uumlzerine paylaştırılır Fırında kızartılarak hazırlanır
Suumltlaccedil yapımı ccedilok kolay bir tatlı gibi goumlruumlnse de oumlnemli ayrıntılarla iyi bir suumltlaccedil
hazırlanabilir Evlerde yapılan suumltlaccedil suumlt pirinccedil ve şekerden oluşur Suumltuumln iccediline oumllccediluumlluuml pirinccedil
katılır Ocağa konulur Kısık ateşte pirinccediller yumuşayana kadar karıştırılarak pişirilir Şekeri
atılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır Ilıkken ya da soğuyunca servis yapılır
Ticari mutfaklarda ise pirinccedil su ile biraz pişirilir Kaynayan suumlte eklenir Nişasta ile
kıvama getirilir Şeker eklenerek pişmesi tamamlanır Pirinccedil miktarı evde yapılanlardan
azdır
15
İyi bir suumltlaccedil yapmak iccedilin
Suumltuumln taze ve yağlı olması gerekir
Pişirme işlemi kısık ateşte yapılmalıdır
Pişirme sırasında karıştırılmalıdır
Pirinccedil miktarı iyi ayarlanmalıdır
Şekeri ocaktan inmesine yakın atılmalıdır
Gereccediller
1 litre suumlt
250 g toz şeker
90 g pirinccedil
15 g nişasta
200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)
10 g tarccedilın
Hazırlanması
Pirinccedil ayıklanıp yıkandıktan sonra tencereye konulur Su ile
yumuşayıncaya kadar haşlanır
Suumlt eklenerek 10 dakika pişirilir
Şeker eklenir ve karıştırılarak eritilir
Nişasta suumltle karıştırılır Suumltluuml pirinccedilli karışıma eklenir
Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indirilir
Fırında suumltlaccedil yapmak istenirse nişastalı suumltluuml karışımdan bir miktar
alınarak iki yumurta sarısı eklenerek ccedilırpılır
Suumltlaca eklenir
Pişirme işleminden sonra ısıya dayanıklı kaplara konur
İccedilinde su bulunan tepsilere dizilir
Fırında uumlzeri kızarıncaya kadar bekletilir Kızarma işleminin daha ccedilabuk
olması istenirse fırının sıcaklığı uumlstten verilmelidir
16
163 Keşkuumll
Resim 19 Keşkuumll
Eski yemek kitaplarında ldquokeşkuumll-uuml fukarardquo diye isimlendirilen tatlının adı guumlnuumlmuumlzde
keşkuumll olarak bilinmektedir Keşkuumll-uuml fukara denilmesinin sebebi fakir yemeği olduğu iccedilin
değildir Tam tersine keşkuumll iccediline konulan badem Antep fıstığı ceviz Hindistan cevizi
nedeniyle diğer suumltluuml tatlılara goumlre maliyeti yuumlksek bir tatlıdır Adının şoumlyle bir hikacircyesi
vardır Keşkuumll adını Hindistan cevizinden almıştır Eskiden dilenciler Hindistan cevizinin
kabuğundan yapılan kacircselerle dilenirlermiş Bu kacircsenin adının da keşkuumll olduğu soumlylenir
Keşkuumll (Resim 19) en eski suumltluuml tatlılardan biridir Eski ccedilağlarda sulu yiyecekleri
koyulaştırmak iccedilin ekmek kullanılmış Daha sonraları ekmeğin yerini ezilmiş cevizgiller
almış Keşkuumll de suumltuumln koyulaştırılması iccedilin ezilmiş cevizgillerin şekerle birlikte suumlte
karıştırılmasıyla yapılmaya başlanmış Oumlnceleri renginin beyaz olması iccedilin ezilmiş badem
şeker ve suumlt kullanılarak hazırlanmış sonradan badem yerine suumlbye kullanılmış guumlnuumlmuumlzde
ise koyulaştırma işlemi nişasta ile yapılmaktadır
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
Hazırlanışı
Badem ve Hindistan cevizi karıştırılarak uumlzerine az miktarda suumlt eklenir
ve mutfak robotunda ccedilekilir
17
Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır
Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım
eklenir
Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir
Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır
Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır
164 Kazandibi
Resim 110 Kazandibi
Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin
dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye
doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise
tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında
dipteki şekerin yanması sağlanır
Kazandibi hazırlanırken
Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca
mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir
Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek
pişirilmesi gerekir
Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir
Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre
tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir
İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir
Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde
sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir
18
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu
Rendesi
Hazırlanması
Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur
Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır
Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan
alınır
Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur
Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir
165 Tavukgoumlğsuuml
Resim 111 Tavukgoumlğsuuml
Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece
Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve
pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp
ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen
tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr
19
Hazırlarken ve pişirirken
Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına
Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına
Kıvamını iyi ayarlamaya
Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
Hazırlanışı
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine
daha kolay ayrılacaktır
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz
Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip
ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile
bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız
17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir
Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca
kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir
Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa
şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir
Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece
pişerken taşması oumlnlenmiş olur
Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir
20
18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır
Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır
Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları
(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır
Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir
19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta
guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine
rastlanır
Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek
servis yapılır
Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve
suumlslenerek servis yapılır
Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)
serpilir
Resim 112 Tarccedilınla servis
21
Resim 113 Kuru yemişlerle servis
Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file
hacirclinde kullanılır
Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis
Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine
goumlre suumlslemede kullanılabilir
22
Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi
Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir
Resim 116 Karamelize şekerle servis
23
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız
Gereccediller (4ndash6 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
80 g pirinccedil unu
1 paket vanilya
İstenildiği kadar tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz
Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz
Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat
ediniz
Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz
Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika
pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz
Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak
eritiniz
Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa
olduğu iccedilin şekeri en başta da
ekleyebilirsiniz
Ocaktan indiriniz Vanilya
ekleyiniz
Renginin kıvamının ve tadının istenilen
oumlzellikte olmasına dikkat ediniz
Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
24
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
250 g toz şeker
90 g pirinccedil
15 g nişasta
200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)
10 g tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye
koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar
haşlayınız
Yıkarken nişastasının gitmesine
dikkat ediniz
Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız
Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz
Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz
Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli
karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz
Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker
karamelize olur unutmayınız
Sıcakken kacircselere boşaltınız
Suumlslemek iccedilin soğumasını
bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
25
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Badem ve Hindistan cevizini
karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt
ekleyiniz ve mutfak robotunda
ccedilekiniz
Suumlt ekleyerek bademin daha kolay
ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline
gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz
olmasını sağlar unutmayınız
Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu
koyarak karıştırınız
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek
karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Bademli karışımı ekleyiniz
Koyulaşana kadar karıştırarak
pişiriniz
Pişerken karıştırmak şekerin karamelize
olmasını engeller
Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan
alınız
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan
kacircselere boşaltınız
Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması
kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz
Soğuyunca suumlsleyerek servis
yapınız
Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk
uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
26
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz
Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10
dakika kaynatınız
Isının yuumlksek olmamasına ve topak
olmamasına dikkat ediniz
Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız
Bir kere kaynatıp ocaktan alınız
Şekerin karamelize olmamasına
dikkat ediniz
Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine
hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz
Pudra şekerinin her tarafa eşit
dağılmış olmasına dikkat ediniz
Muhallebiyi doumlkerken şekerleri
kaydırmayınız
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin
dibinin yanmasını sağlayınız
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını
batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak
iccedilin 5-6 saat bekleyiniz
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Soğuk suya batırmak tatlının
tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin
oumlnemlidir unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
27
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk
suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha
kolay ayrılacaktır)
Tavuk tadının olmaması ve liflerin
parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek
oumlnemlidir unutmayınız
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri
koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Pişerken dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye
ekleyerek karıştırmaya devam ediniz
Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız
Kıvamına dikkat ediniz
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş
dakika kadar ccedilırpınız
Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra
dilimleyerek servis yapınız
Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk
uyumuna goumlre suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
28
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet
kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol
ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz
29
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır
A) Suumlbye
B) Pirinccedil unu
C) Nişasta
D) Hepsi
2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Kazandibi
B) Suumltlaccedil
C) Guumlllaccedil
D) Muhallebi
3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Tavukgoumlğsuuml
B) Suumltlaccedil
C) Muhallebi
D) Guumlllaccedil
4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır
A) Antep fıstığı
B) Hindistan cevizi
C) Badem
D) Fındık
5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden
hangisidir
A) Tarccedilın
B) Karabiber
C) Nane
D) Kekik
Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır
7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır
8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır
9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir
10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
30
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli
suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR
21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri
Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler
genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema
eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir
Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı
tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda
zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir
Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller
kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika
mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru
uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız
mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu
ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır
Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine
rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
AMACcedil
ARAŞTIRMA
31
Resim 21 Servise hazır krem karamel
211 Krem Karamel
Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem
ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln
Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde
pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
Hazırlanması
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel
yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel
kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon
kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave
ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra
kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz
32
Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters
ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız
Krem karamel hazırlarken
Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa
rengi accedilık olur
Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur
Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir
Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya
batırılabilir
Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan
ccedilıkarılması
Resim 24 Servis edilmesi
212 Sufle
Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler
tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve
beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece
civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha
kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir
En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir
Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır
Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler
tekniğine uygun ilave edilir
33
İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur
hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri
kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir
Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb
Ccedilikolatalı sufle
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolata
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
Hazırlanışı
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma
yediriniz
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile
yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz
Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz
bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız
Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına
almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla
karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk
oluncaya kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz
34
Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri
yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen
oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun
olacaktır
Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız
kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte
kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız
Sufleniz soumlner
Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya
kaymakla sıcak servis yapınız
Resim 25 Ccedilikolata sufle
Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle
35
213 Diğerleri
Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı
duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde
ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir
Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml
tatlı tarifi verilmiştir
Napoli usuluuml blanmanj
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 lt suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
Hazırlanışı
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir
tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki
karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından
nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız
Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını
ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda
boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak
beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4
dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek
buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını
gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis
yapınız
Sakızlı pasta
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
36
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
Hazırlanışı
Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine
kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler
her tarafı eşit olacak şekilde yayılır
Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır
Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması
sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar
pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek
karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit
kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca
aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında
birkaccedil saat bekletilir
Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına
alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)
Resim 27 Sakızlı pasta
22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su
buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar
Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner
Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak
kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır
37
Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede
olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum
hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur
Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur
Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160
derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir
Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır
Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten
geccedilirilmelidir
23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır
Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır
Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır
Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır
24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner
Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir
Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel
38
Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri
kullanılabilir
Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel
Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir
Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle
Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir
Resim 211 Pudra şekerli sufle
39
25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama
Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan
mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren
suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir
Panna cotta
Malzemeler
400 ml krema
200 ml suumlt
40 g şeker
Bir tutam tuz
120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)
3 adet yaprak jelatin
Hazırlanışı
Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz
Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta
ısıda karıştırarak pişiriniz
Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak
ccedilikolataların erimesini sağlayınız
Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının
sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız
Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz
Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının
dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız
Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 212 Panna cotta
Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve
konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız
araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi
deneyiniz
40
UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa
ayarlayınız
Krem karamel kaplarını boş olarak
ısınmakta olan fırına koyunuz
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile
kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak
oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem
karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını
bekleyiniz
Şekeri az karamelleştirirseniz
karamelin rengi kahverengi olmaz
sarı olur unutmayınız
Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen
goumlsteriniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel
yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan
kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir
kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş
karıştırarak ilave ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine
devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel
kalıplarına paylaştırınız
Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve
uzun suumlre yaparsanız tatlınız
piştiğinde istenmeyen goumlzenekler
oluşur unutmayınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar
sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye
diziniz
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan
ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz
Tepsideki su biterse kaynar su
ekleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
41
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8
saat buzdolabında bekletiniz
Donduğundan emin olduğunuz krem
karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz
Krem karamelleri dolaba koyarken
uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu
sinerek tatlının tadı bozulur
unutmayınız
İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme iccedilin dondurma taze
meyveler renkli soslar vb
kullanabilirsiniz
42
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolat
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye
ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta
ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını
eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız
suumltuuml bu karışıma yediriniz
Unun yanmamasına dikkat
adiniz
Suumltuuml eklerken topak
olmamasına dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
43
Ccedilikolatanızı rendeleyerek
hazırlayınız Bu işlem iccedilin
tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası
kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda
soğumaya bırakınız
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin
veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker
serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da
kullanabilirsiniz
Oda sıcaklığındaki yumurtaların
sarısını ve aklarını birbirinden
ayırınız
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı
ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile
oumlnce akları bir fiske tuz ilave
ederek katı koumlpuumlk oluncaya
kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle
ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen
goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz)
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu
karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını
ilave ediniz
Vanilya veya limon kabuğu
rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla
karıştırmadan karışıma kaşık
kaşık ilave ediniz
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha
buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini
daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)
kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda
yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın
istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle
ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır
unutmayınız
Yeterince karıştırıp homojen
hacircle getirdiğiniz karışımı
yağladığınız kalıplara iki
parmak eksik gelecek şekilde
doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına
koyarak buumlyuumlk fırınlarda
yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk
fırınlarda 160-170 degCrsquode 35
dakikada pişirebilirsiniz
Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında
kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada
fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner
unutmayınız
Pişen suflenizin uumlzerine pudra
şeker serpip krema dondurma
veya kaymakla sıcak servis
yapınız
Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi
ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis
yapmalısınız
44
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 l suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri
yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım
kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir
kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız
Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir
taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika
kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Nişastayı ılıklaştırmadan
kaynar suumlte eklerseniz
nişasta taşlaşır ve tatlının
kıvamı bozulur
unutmayınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye
vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem
esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek
esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Muhallebileri ılık tutmak
iccedilin benmari
kullanabilirsiniz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz
Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı
sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz
Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup
duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Kalıpları su ile
nemlendirmeniz tatlının
kalıptan kolay ccedilıkmasını
sağlayacaktır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp
kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz
Tatlının kenarlarını
gevşetmek iccedilin parmak
ucuyla hafifccedile bastırınız
Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız
Tatlıyı suumlslerken renk
uyumuna dikkat ediniz
Ters ccedilevrildiğinde beyaz
muhallebi en uumlstte
kalacaktır unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
45
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun
hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un
hacircline getiriniz
Fırın tepsisine kenarlarından taşacak
şekilde aluumlminyum folyo seriniz
Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit
olacak şekilde yayınız
Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit
dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı
kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln
saramaz ve dilimleyemezsiniz
Bir tencerede unu ve yağı renk
değiştirmeden kavurunuz Ocaktan
alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz
Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak
koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca
sakız ekleyiniz
İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek
karıştırıp ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak
olmamasını sağlayınız
Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha
ccedilabuk erir
İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin
uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız
Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin
kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi
kayarsa muhallebi folyoya yapışır
unutmayınız
Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız
İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta
kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız
Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz
Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin
kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız
Tatlının dışına sarınız
Zaman varsa bir gece buzdolabında
beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman folyodan
ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına
alınız Suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve
lezzet uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
46
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
47
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden
hangisidir
A) Kremler
B) Sufleler
C) Kuplar
D) Dondurmalar
2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak
verilmiştir
A) Suumlt şeker un
B) Suumlt şeker kakao
C) Suumlt şeker yumurta
D) Suumlt şeker nişasta
3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan
malzemeler doğru olarak verilmiştir
A) Un ve yumurta
B) Suumlt yumurta ve şeker
C) Su un ve şeker
D) Suumlt kakao ve yumurta
4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru
olarak verilmiştir
A) Suumltuumln bayat olması
B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması
C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması
D) Toz şeker kullanılması
5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken
noktalardandır
A) Yumurtanın taze olması gerekir
B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir
C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir
D) Hepsi
6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir
A) Mayonez
B) Pudra şekeri
C) Kaymak
D) Dondurma
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
48
7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır
A) Toprak kaplar
B) Cam kaplar
C) Porselen kaplar
D) Hepsi
DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
49
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak
yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz
ARAŞTIRMA
Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini
araştırınız
3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml
TATLILAR
Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta
31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması
Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik
youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak
dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak
iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
AMACcedil
ARAŞTIRMA
50
yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda
(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir
Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin
311 Krem Bavaruva
Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok
farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de
kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya
ccedilıkmıştır
Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin
şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır
İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin
genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu
da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta
sarısı kullanmak gerekir
Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile
hazırlanır
Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata
parccedilaları kullanılabilir
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
51
Hazırlanışı
Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba
ccedilıkarınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten
alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız
NOT
Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları
kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis
yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde
birkaccedil dakika bekletebilirsiniz
Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de
ccedilalışabilirsiniz
Resim 35 Krem bavaruva
312 Parfe
Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla
parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri
farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan
sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar
genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır
52
Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe
ccedilikolatalı parfe vb
Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı
sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden
ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden
karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur
Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre
bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır
Resim 36 Ccedililekli parfe
Resim 37 Ccedilikolatalı parfe
53
Vanilyalı parfe
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurtanın sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
Hazırlanışı
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini
kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma
kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat
dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 38 Meyveli parfe
313 Ccedilikolatalı Muss
Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem
şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt
olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek
dondurulur
Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve
biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice
donduktan sonra dilimlenerek servis edilir
Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss
kahveli muss vb
54
Beyaz ccedilikolatalı muss
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
Hazırlanışı
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı
ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin
tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek
servis yapınız
55
Resim 39 Kupta muss servisi
32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar
Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması
gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak
uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı
olmaz
Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak
bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur
Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek
yumuşatılması gerekir
Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak
kolaylaşır
33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir
Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra
şekeri serpilebilir
56
Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva
Meyve dilimleri ile suumlslenebilir
Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe
Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir
Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss
57
Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir
Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe
34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve
restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her
aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında
ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir
Ccedilikolata muslu ve bademli kek
Gereccediller
50 g bitter ccedilikolata
200 g marzipan
1 su bardağı suumlt
1 su bardağı un
2 adet yumurta
frac12 su bardağı şeker
Mus iccedilin
15 g sade ccedilikolata
50 g tereyağı
2 adet yumurta
2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml
Uumlzeri iccedilin
1 paket ccedilikolata sos
25 bardak suumlt
200 g file (yaprak) badem
58
Hazırlanışı
Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine
yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş
ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş
yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile
ccedilalışabilirsiniz)
Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip
iyice karıştırınız
Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek
ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru
kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz
Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli
karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı
bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz
Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek
duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat
bekletiniz
Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine
doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle
kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz
İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem
tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri
satan yerlerde hazır olarak bulunur
Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama
faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca
yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte
seccediltiklerinizi deneyiniz
59
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Jelatini buzlu suda bir saat
beklettikten sonra susuz olarak bir
kaba ccedilıkarınız
Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar
unutmayınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta
sarısı ve jelatini bir tencereye
koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli
karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan
ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak
soğutunuz
Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln
bozulur)
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar
hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave
ediniz
Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda
ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla
karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)
unutmayınız
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma
yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak
buzdolabında soğutunuz
Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)
kullanılmalıdır unutmayınız
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek
servis yapınız
Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
60
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurta sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker
ve vanilyayı karıştırarak benmari
youmlntemini kullanarak ccedilırpınız
Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir
Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız
yumurta pişebilir Bu nedenle benmari
youmlntemi ile ccedilalışınız
Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak
kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız
Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı
ile yediriniz
Parfe kalıbına boşaltınız
Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat
ediniz
Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dışarıya
alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk
meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
61
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız
Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını
streccedil filmle sarınız
Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız
zamandan ve enerjiden
kazanmanızı sağlar unutmayınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice
ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam
ediniz
Ccedilikolatayı eritirken iccediline su
kaccedilmamasına dikkat ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtınız
Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz
Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Jelatinin iyice eridiğinden emin
olunuz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı
karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar
ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz
ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme
şekillerini araştırınız
Tabak suumlsleme şekillerinden birini
uygulayabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
62
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına
uygun yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız
mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
63
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen
bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız
1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar
2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir
3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır
4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır
5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır
6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz
7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır
8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir
9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir
10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
64
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve
sorbeleri hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini
araştırınız
İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln
oumlzelliklerini araştırınız
Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız
4 DONDURMA VE SORBELER
Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar
Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya
geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir
Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal
ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya
doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır
En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru
Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu
karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman
krala sunulurmuş
Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme
ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime
uğradığı bir gerccedilektir
Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince
tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır
Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml
tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
AMACcedil
ARAŞTIRMA
65
Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara
dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile
kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir
Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker
ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz
yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli
yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların
temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar
olarak yaz aylarında tuumlketilir
Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak
uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr
Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi
dondurmardquo yapılabilmektedir
Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı
boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği
ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir
olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir
Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa
da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir
41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları
Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri
iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce
mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein
kaybına neden olur
Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin
dondurmanın kalorisini de arttırmış olur
Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer
gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb
42 Dondurma ve Ccedileşitleri
Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan
indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az
bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma
şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme
dondurmasırdquo dır
66
Resim 41 Karsambaccedil
Resim 42 Maraş doumlvme dondurması
Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında
kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı
dondurma fıstıklı dondurma vb
Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin
değeri de azalır
Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan
bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında
eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur
Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır
Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi
dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir
67
Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su
buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan
yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur
Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır
Yumurta ile
Salep ile Nişasta ile Krema ile
Resim 43 Vanilyalı dondurma
421 Vanilyalı Dondurma
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
Hazırlanışı
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve
karıştırmazsanız yumurta pişer
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika
pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz
Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz
68
Resim 44 Kakaolu dondurma
422 Kakaolu Dondurma
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
1 paket vanilin
Hazırlanışı
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin
birbirine tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup
soğumasını bekleyiniz
Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz
69
Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları
423 Meyveli Dondurma
Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar
Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)
Kurutulmuş meyvelerle
Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle
Tek ccedileşit meyveyle
Birkaccedil ccedileşit meyveyle
Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
Hazırlanışı
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir
kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız
Dibini tutmamasına dikkat ediniz
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma
yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine
ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara
yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız
70
Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe
43 Sorbelerin Oumlzellikleri
Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur
Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze
(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine
likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir
Limonlu sorbe
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
Hazırlanışı
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını
almadan soyunuz
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp
ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz
İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba
alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz
71
44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek
Noktalar
Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır
Sorbeler karıştırılmadan dondurulur
Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır
Servis kapları soğutulmalıdır
Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir
Kullanılan araccedillar steril olmalıdır
Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz
Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi
45 Servisini Yapma
Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır
Kuplarda dondurma servisi
Resim 48 Kupta dondurma servisi
72
Kacircğıt helva ile servis
Resim 49 Kacircğıt helva ile servis
Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur
Resim 410 Mangolu sorbe
73
Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır
Resim 411 Kızarmış dondurma
Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır
Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi
74
Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır
Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi
46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama
Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup
bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları
meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri
peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir
Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan
yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri
renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis
yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir
Resim 414 Kup jak
75
Resim 415 Peş melba
Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen
Kasata napoliten
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı 1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
76
Hazırlanışı
Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi
karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı
ekleyiniz
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp
tekrar derin dondurucuya koyunuz
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin
dondurucuya koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın
uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay
ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
77
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım
kaynatınız
Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı
unutmayınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-
3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız
yumurta pişer unutmayınız
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak
kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice
soğutunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak
derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat
dondurunuz
Varsa dondurma makinesinde
ccedilevirerek dondurunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
78
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip
ccedilırpmaya devam ediniz
İccedilinde topak kalmamasına dikkat
etmelisiniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml
azar azar katarak malzemelerin birbirine
tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte
pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı
kalmaması iccedilin pişirmek gerekir
unutmayınız
Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir
Aksi takdirde yumurta pişer
unutmayınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar
aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba
alınız ve buzdolabına koyup soğumasını
bekleyiniz
Sıcak malzemeler buzdolabına
konulmaz unutmayınız
Tamamen soğuduğundan emin
olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte
bir ccedilıkarıp karıştırınız
Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin
oluşmasını engeller unutmayınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta
bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye
oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
79
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz
Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine
sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk
ateşte iyice ccedilırpınız
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız
Dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz
Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan
sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra
şekeri serpip marine ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde
bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve
gofretle suumlsleyerek servis yapınız
Hazırladığınız meyveleri
dondurmanın iccediline de
karıştırabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
80
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde
iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz
Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin
tadını acılaştırır unutmayınız
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım
kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma
suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin
dondurucuya girebilecek bir kaba alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice
dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz
gibi suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
81
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı
1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve
vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek
soğutunuz
Kasata kalıbını derin dondurucuya
koyunuz Boumlylece dondurmanın
kalıba kolay yapışmasını
sağlarsınız
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı
karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya
oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da
bademleri en son olarak da ccedilırpılmış
kremayı ekleyiniz
Ccedilırparsanız yumurtayı
soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm
kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin
dondurucuya koyunuz
Dondurma kalıbın şekline goumlre
sıvanmalıdır Her tarafı eşit
kalınlıkta olmalıdır unutmayınız
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile
aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya
koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan
boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya
koyunuz
Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır
unutmayınız
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp
ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını
hafifccedile sıcak suya tutunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
82
KONTROL LİSTESİ
DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
83
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml
yazınız
1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir
2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır
3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır
4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini
arttırır
5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar
6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır
7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek
zenginleştirilir
8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır
9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir
10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru
yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
84
MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME
Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Kişisel Hijyen
1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi
2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml
3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı
4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı
Araccedil Gereccedil Seccedilimi
5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı
6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı
İşlem Basamakları
7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı
8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı
9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı
Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi
10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi
11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi
12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz
MODUumlL DEĞERLENDİRME
85
CEVAP ANAHTARLARI
OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 A
3 C
4 B
5 A
6 Y
7 D
8 D
9 Y
10 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI
1 A
2 C
3 B
4 C
5 D
6 A
7 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 Y
3 D
4 D
5 D
6 Y
7 D
8 Y
9 Y
10 Y
CEVAP ANAHTARLARI
86
OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 İtalya
2 buzlu iccedilecek
3 şerbettir
4 yumurta
5 karsambaccedil
6 krema
7 likoumlr
8 soğuk
9 kuumllahta
10 kup
87
KAYNAKCcedilA
ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler
Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009
Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979
ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000
Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık
İstanbul 2009
KAYNAKCcedilA
3
ACcedilIKLAMALAR 5 GİRİŞ 6 OumlOumlĞRENME FAALİYETİ-1 8
1 TUumlRK MUTFAĞINA AİT SUumlTLUuml TATLILAR 8 11 Suumltluuml Tatlıların Tuumlrk Mutfağındaki Yeri ve Oumlnemi 8 12 Suumltluuml Tatlıların Beslenmedeki Yeri ve Oumlnemi 9 13 Suumltluuml Tatlıların Yapımında Kullanılan Gereccediller 10
14 Suumlbyenin Tanımı ve Oumlnemi 12 15 Suumlbyenin Hazırlanışı 12 16 Tuumlrk Mutfağına Oumlzguuml Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri 12
161 Muhallebi 13 162 Suumltlaccedil 14
163 Keşkuumll 16 164 Kazandibi 17 165 Tavukgoumlğsuuml 18
17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar 19 18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler 20
19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama 20
UYGULAMA FAALİYETİ 23
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME 29 OumlĞRENME FAALİYETİ-2 30
2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR 30 21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri 30
211 Krem Karamel 31
212 Sufle 32 213 Diğerleri 35
22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar 36 23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler 37
25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama 39
UYGULAMA FAALİYETİ 40 OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME 47
OumlĞRENME FAALİYETİ-3 49 3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml TATLILAR 49
31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması 49
311 Krem Bavaruva 50 312 Parfe 51 313 Ccedilikolatalı Muss 53
32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar 55 33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama 55
34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama 57
UYGULAMA FAALİYETİ 59
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME 63
İCcedilİNDEKİLER
4
OumlĞRENME FAALİYETİ-4 64 4 DONDURMA VE SORBELER 64
41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları 65 42 Dondurma ve Ccedileşitleri 65
421 Vanilyalı Dondurma 67 422 Kakaolu Dondurma 68 423 Meyveli Dondurma 69
43 Sorbelerin Oumlzellikleri 70
44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek Noktalar 71 45 Servisini Yapma 71 46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama 74
UYGULAMA FAALİYETİ 77 OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME 83
MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME 84 CEVAP ANAHTARLARI 85 KAYNAKCcedilA 87
5
ACcedilIKLAMALAR KOD 541GI0119
ALAN Yiyecek İccedilecek Hizmetleri
DALMESLEK AşccedilıMutfak PastacıPastacılık
MODUumlLUumlN ADI Suumltluuml Tatlılar
MODUumlLUumlN TANIMI
Suumltluuml tatlılar dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılar dondurma
ve sorbeleri hazırlama yeterliği kazandıran oumlğrenme
materyalidir
SUumlRE 4024
OumlN KOŞUL Hijyen ve Sanitasyon moduumlluumlnuuml almış olmak
YETERLİK
MODUumlLUumlN AMACI
Genel Amaccedil
Uygun mutfak ortamı sağlandığında tekniğine ve uumlruumlnuumln
oumlzelliğine uygun olarak istenilen kıvam lezzet koku ve
goumlruumlnuumlşte suumltluuml tatlılar hazırlayabileceksiniz
Amaccedillar 1 Tuumlrk mutfağına oumlzguuml istenilen kıvam lezzet koku ve
goumlruumlnuumlşte ccedileşitli suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz
2 Tekniğine ve usuluumlne uygun istenilen kıvam lezzet koku ve
goumlruumlnuumlşte uluslararası suumltluuml tatlılar hazırlayabileceksiniz
3 Mutfak ortamında istenilen standartlara uygun dondurarak
ccedileşitli suumltluuml tatlılar hazırlayabileceksiniz
4 Mutfak ortamında istenilen standartlara uygun ccedileşitli
dondurma ve sorbeleri hazırlayabileceksiniz
EĞİTİM OumlĞRETİM
ORTAMLARI VE
DONANIMLARI
Ortam Hijyen kurallarına uygun mutfakpastane ortamı
Donanım Mutfak ortamı Terazi Ocak Fırın Tencere Kevgir
Kaşık
OumlLCcedilME VE
DEĞERLENDİRME
Moduumll iccedilinde yer alan her oumlğrenme faaliyetinden sonra
verilen oumllccedilme araccedilları ile kendinizi değerlendireceksiniz
Oumlğretmen moduumll sonunda oumllccedilme aracı (ccediloktan seccedilmeli
test doğru-yanlış testi boşluk doldurma vb) kullanarak moduumll
uygulamaları ile kazandığınız bilgi ve becerileri oumllccedilerek sizi
değerlendirecektir
ACcedilIKLAMALAR
6
GİRİŞ Sevgili Oumlğrenci
Bu moduumll mutfak ve ya pastanede ccedilalışmayı kolaylaştıracak bilgi ve donanımı
arttırmak amacı ile hazırlanmıştır
Şimdiye kadar pek ccedilok konuda teknik bilgi oumlğrendiniz ve uygulama yaptınız Bu
moduumllde suumltluuml tatlıların gruplandırılmasını ccedileşitlerini hazırlarken pişirirken servise
sunarken dikkat etmeniz gerekenleri ve daha fazlasını oumlğrenmek iccedilin nasıl araştırma
yapmanız gerektiğini oumlğreneceksiniz
Bu guumlne kadar severek tuumlkettiğiniz Tuumlrk mutfağına ait suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlama
becerisi kazanacaksınız Aynı zamanda uluslararası mutfaklarda kullanılan suumltluuml tatlı
ccedileşitlerini de hazırlayabilme becerisini kazanacaksınız Boumlylece hem Tuumlrk mutfağı hem de
uluslararası mutfak uumlruumlnlerini sunan iş yerlerinde ccedilalışabileceksiniz
Bu moduumlluuml tamamladığınızda dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılar dondurmalar ve
sorbelerle ilgili bilgi ve beceriniz de artmış olacak Bu moduumllde oumlğreneceklerinizi daha oumlnce
oumlğrendiklerinizle harmanlayarak mutfak ve pastane sektoumlruumlnde gereken bilgi beceri ve
uygulamadaki başarınızla sektoumlruumln aranılan elemanlarından biri olacaksınız
GİRİŞ
7
8
OumlOumlĞRENME FAALİYETİ-1 ĞRENME FAALİYETİ-1
Uygun mutfak ortamı sağlandığında Tuumlrk mutfağına oumlzguuml istenilen kıvam lezzet
koku ve goumlruumlnuumlşte ccedileşitli suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki pastanelerde uumlretilen suumltluuml tatlıları araştırınız
İnterneti ve basılı yemek kitaplarını kullanarak Tuumlrk mutfağına ait suumltluuml tatlıları
guumlnuumlmuumlzde ve eskiden hazırlanan tariflerle karşılaştırarak aradaki farkları tespit
ediniz
1 TUumlRK MUTFAĞINA AİT SUumlTLUuml
TATLILAR
Resim 11 Şeftalili muhallebi
11 Suumltluuml Tatlıların Tuumlrk Mutfağındaki Yeri ve Oumlnemi
Ana malzeme olarak suumlt kullanılan kıvam ve lezzet veren başka malzemelerin de ilave
edilmesiyle hazırlanan tatlılara suumltluuml tatlılar denir
Tuumlrk mutfağında ccedilok eski zamanlardan beri suumltluuml tatlıların yapıldığını araştırmalar
ortaya koymaktadır Roma mutfağından bize geccediltiği hacirclde guumlnuumlmuumlzde sadece Tuumlrk
OumlĞRENME FAALİYETİ-1
AMACcedil
ARAŞTIRMA
9
mutfağında yapılan tavukgoumlğsuuml ve kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Osmanlı mutfağında
kullanılmaktadır
Suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumll Tuumlrk suumltluuml tatlılarının başında gelir ldquoSuumltluuml aşrdquo kelimeleri
zaman iccedilinde kaynaşarak ldquosuumltlaccedilrdquo adını almıştır ve Tuumlrkccedilersquonin ilk soumlzluumlklerinde bile yer alır
Muhallebi ise Arapccedila suumlt anlamına gelen ldquohaliprdquo soumlzcuumlğuumlnden tuumlremiş Osmanlılardan beri
yapılan suumltluuml tatlımızdır Keşkuumll ise yazılı olan ilk Tuumlrk yemek kitabı ldquoMelceuumlrsquol Tabbahinrdquode
tarifi verilen bir tatlıdır
Tuumlrk mutfağında tavukgoumlğsuuml kazandibi kesme muhallebi manda suumltuuml kullanılarak
hazırlanırken suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln inek suumltuuml kullanılarak hazırlandığı eski
kaynaklarda yer almaktadır Guumlllaccedil da Osmanlırsquodan guumlnuumlmuumlze kadar gelen nişasta
yufkalarının suumlt ve şekerle ıslatılmasıyla yapılan eski suumltluuml tatlılarımız arasında yerini
almaktadır
Suumltluuml tatlıların yapımı diğerlerine goumlre daha kolaydır Besin değeri yuumlksektir Diğer
tatlılara goumlre maliyeti de azdır Tuumlm bu sebeplerden dolayı hem Osmanlırsquoda hem de
guumlnuumlmuumlzde sık yapılan tatlılardır
12 Suumltluuml Tatlıların Beslenmedeki Yeri ve Oumlnemi
Suumltluuml tatlıların ana maddesi suumlttuumlr Suumltluuml tatlıların besin değerini hesaplarken suumltuumln
besin değeri de incelenmelidir Ortalama 100 g yağlı inek suumltuumlnde bulunanlar
Su (g) 879
Enerji (kcal) 61
Protein (g) 33
Yağ (g) 33
Karbonhidrat (g) 47
Kuumll (g) 07
Kalsiyum (mg) 119
Demir (mg) 01
Fosfor (mg) 93
Potasyum (mg) 152
Sodyum (mg) 49
Vitamin A ve karoten (IU) 126
Tiamin (mg) 004
Riboflavin (mg) 016
Niasin (mg) 01
Vit C (mg) 1
Suumltluuml tatlıların besin değerinde yukarıdakilerden farklı olarak tatlının iccediline konulan
maddelere goumlre değişiklik oluşur Bir de suumltuuml pişirirken besin değeri farklılaşır Oumlrneğin
suumltuumln fazla kaynatılması proteinin kayba uğramasına ve sindirimin zorlaşmasına neden olur
Tatlının pişirme youmlntemi ve iccedilinde kullanılan malzemeler besin değerini belirler
Guumlnuumlmuumlzde yemek kitapları genellikle tarifi verirken yanında besin değerini de verir
10
İnsanlar doğdukları andan itibaren tuumlm besin ihtiyaccedillarını anne suumltuuml ile karşılar Yıllar
geccediltikccedile anne suumltuumlnuumln yerini inek suumltuuml alır Daha sonraları ise insanlar suumlt iccedilmek yerine
suumltluuml tatlıları yemeği tercih eder Boumlylece vuumlcudun ihtiyacı olan besin oumlgelerinin bir kısmı
karşılanmış olur Oumlzellikle protein ve kalsiyum ihtiyacının buumlyuumlk boumlluumlmuuml suumlt ve uumlruumlnleri ile
karşılanır
13 Suumltluuml Tatlıların Yapımında Kullanılan Gereccediller
Resim 12 Suumlt yumurta
Resim 13 Şeker kuru yemişler
11
Resim 14 Tarccedilın kuru meyveler
Suumltluuml tatlıların hazırlanmasında ana malzeme olarak suumlt kullanılır (Resim 12) Suumltuumln
taze sulandırılmamış ve mikroplardan arınmış olması oumlnemlidir Pastane ve oteller ccediliğ suumlt
kullanmaz Sterilize edilmiş kutu suumltleri kullanılır Tam yağlı suumltler tatlının daha lezzetli
olmasını sağlar Fakat kalori değerini yuumlkseltir Bu nedenle diyet mutfaklarında yarım yağlı
ve yağsız suumltler kullanılır
Suumltuuml koyulaştırmak iccedilin eskiden suumlbye hazırlanırdı Guumlnuumlmuumlzde suumlbyenin yerini pirinccedil
unu buğday unu nişasta yumurta gibi malzemeler almıştır Oumlzellikle yumurta sarısı
koyulaştırıcı olarak kullanılır Bazı tariflerde yumurta buumltuumln olarak kullanılmıştır
Guumlnuumlmuumlzde likit yumurta kullanımı yaygındır Likit yumurta buumltuumln ak ve sarı olarak ayrı
ayrı satılır Bu ticari mutfaklarda kullanım kolaylığı sağlar ve reccediletelerde yumurta miktarı
gram olarak belirtilir Suumltluuml tatlılarda Tuumlrk mutfağından ziyade yabancı mutfaklarda yumurta
kullanımına rastlanır
Eskiden tatlandırıcı olarak bal pekmez meyve kuruları (Resim 14) kullanılırken
guumlnuumlmuumlzde şeker ccedileşitleri kullanılmaktadır
Suumltluuml tatlılara lezzet kazandırmak iccedilin fındık fıstık ceviz badem (Resim 13) gibi
malzemeler ve tarccedilın başta olmak uumlzere baharatlar eklenir
Artık marketlerde ve buumlyuumlk alışveriş yerlerinde toz hacircline getirilerek paketlenmiş suumltluuml
tatlılara rastlanır Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp bir taşım kaynatılınca suumltluuml tatlıya
doumlnuumlşuumlr Kullanılması pratik gibi goumlruumlnse de hazır olanlar hem lezzet accedilısından hem de
iccedilinde bulunan katkı maddeleri accedilısından kullanılmamalıdır
12
14 Suumlbyenin Tanımı ve Oumlnemi
Resim 15 Suumlbye
Suumlbye oumlğuumltuumllmuumlş pirinccedil veya pirinccedil suumltuuml olarak tanımlanabilir Suumltluuml tatlılarda tatlıyı
koyulaştırarak kıvam sağlamak iccedilin kullanılır Tuumlrkiyersquonin en oumlnemli aşccedilılarından olan Necip
Usta 125 g pirinccedilten yapılan suumlbyenin 1 kg suumltuuml soğuduktan sonra kesilebilecek şekilde
koyulaştıracağını kitaplarında belirtmiştir
Suumlbyenin hazırlanışı zor zahmetli ve uzun zaman aldığı iccedilin guumlnuumlmuumlzde
kullanılmamaktadır Ayrıca guumlnuumlmuumlzde hazır gıda sektoumlruumlnuumln gelişmesi nedeniyle pirinccedil
unu nişasta vb maddeleri bulmak muumlmkuumlnduumlr Artık suumltluuml tatlılarda kıvam sağlamak iccedilin
bulunması ve kullanılması kolay olan nişasta ve pirinccedil unu kullanılıyor
15 Suumlbyenin Hazırlanışı
Kırık pirinccedil ayıklanır 3-4 kez suyu suumlzuumllerek yıkanır
Bir tencerede bol miktarda ılık suyla ıslatılır Bir gece beklenir
Ertesi guumln hiccedil karıştırmadan suyu doumlkuumlluumlr
Bir karıştırıcı (blender) yardımı ile iyice ezilir
Elde edilen madde suumlbyedir (Resim 15)
Kullanılacağı zaman ince bir tuumllbentten ya da ccedilok ince bir suumlzgeccedilten suumlzuumlluumlr
16 Tuumlrk Mutfağına Oumlzguuml Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri
Tuumlrk mutfağına oumlzguuml suumltluuml tatlılar denilince akla ilk gelmesi gerekenler suumltlaccedil
muhallebi ve keşkuumllduumlr Bu uumlccedil tatlı yuumlzyıllardır Tuumlrk mutfağında hazırlanan ccedileşitlerdir
Guumlnuumlmuumlzde pastanelerde ve otellerde ccedilok ccedileşitli suumltluuml tatlılar yapılmaktadır Yeni yapılan
suumltluuml tatlıların bir kısmı suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln değiştirilmesi ile bir kısmı da yabancı
tatlıların Tuumlrk mutfağına uyarlanmasıyla yapılmaya başlanmıştır
13
161 Muhallebi
Resim 16 Muhallebi
Muhallebi suumlt nişasta (klasik şekliyle suumlbye) ve şekerle yapılan en temel suumltluuml tatlıdır
(Resim 16) Tuumlrk mutfağında sakızlı ve fıstıklı olmak uumlzere temelde iki ccedileşidi olsa da
guumlnuumlmuumlzde ccedilok ccedileşitli şekillerde muhallebiler yapılmaktadır Taze meyveler puumlre şeklinde
ya da kuumlccediluumlk doğranarak meyveli muhallebiler de yapılır Muhallebi iccedilinde kullanılan
malzemeye goumlre isimlendirilir Sakızlı muhallebi fıstıklı muhallebi kahveli muhallebi
kakaolu muhallebi vb
Genellikle suumltluuml tatlılarda şeker sonradan eklenir Fakat muhallebide istisnai bir durum
soumlz konusudur Muhallebi yapılırken genellikle suumlt ve şeker kaynatılır İccediline suumlbye ya da
suyla accedilılmış nişasta eklenir Bir taşım kaynatılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır
En klasik servisinde ya tarccedilın eklenir ya da biraz reccedilel tanesi uumlzerine konulur Suumlt ve şekeri
karıştırıp pişirmek beceri gerektirir Bu şekilde pişirirken şekerin karamelize olmamasına
dikkat etmek gerekir Eğer şeker sonra katılırsa daha iyi sonuccedil alınır
Muhallebi
Gereccediller (4ndash6 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
80 g pirinccedil unu
1 paket vanilya
İstenildiği kadar tarccedilın
Hazırlanması
Pirinccedil unu ve şeker bir tencereye konulur Bir su bardağı suumlt ile iyice
ezilir Suumltuumln tamamı eklenir Orta ateşte karıştırılarak 10ndash15 dakika
pişirilir Koyulaşınca ocaktan indirilir Vanilya eklenir Sıcakken kacircselere
boşaltılır Soğuyunca uumlzerine tarccedilın serpilerek servis yapılır
Aşağıdaki youmlntemlerle de hazırlanabilir
14
Muhallebi pişirilirken iccediline 2ndash3 adet damla sakızı ezilip konulursa sakızlı muhallebi adını alır
Muhallebi yapılırken ccedilekilmiş yeşil fıstık katılırsa fıstıklı muhallebi adını alır
Muhallebi piştikten sonra ıslatılmış bir tepsiye doumlkuumlluumlp soğuduktan sonra
uumlzerine yarım su bardağı su gezdirip dolapta iyice katılaştıktan sonra
kesilip oumlzel şekerli su doumlkuumlluumlp suyu ile servisi yapılırsa su muhallebisi
adını alır Bazı youmlrelerde şekerli su yerine pekmez doumlkuumllerek de servisi
yapılır
Suumltuumln iccediline taze meyve puumlreleri katılarak meyveli muhallebi yapmak
muumlmkuumlnduumlr
Muhallebi pişirilirken şekeri ccedilok az konulup piştikten sonra soğutulup
servisi yapılırken uumlzerine pudra şekeri serpilirse şekersiz muhallebi adını alır
Yaz aylarında dondurma ile servisi yapılabilir
Yine muhallebinin uumlzerine tanesi bol reccedilel konularak servis yapılabilir
162 Suumltlaccedil
Resim 17 Suumltlaccedil Resim 18 Fırın suumltlaccedil
Suumltlaccedil Tuumlrk mutfağında iki şekilde yer alır Birisi (Resim 17) klasik tencerede pişen
şekli diğeri de (Resim 18) fırın suumltlaccediltır Fırın suumltlaccedil yapmak iccedilin suumltlaccedil pişirildikten sonra
ısıya dayanıklı kaplara doumlkuumlluumlr Bir miktar ayrılan suumltlacın iccediline yumurta sarısı eklenerek
karıştırılır Kapların uumlzerine paylaştırılır Fırında kızartılarak hazırlanır
Suumltlaccedil yapımı ccedilok kolay bir tatlı gibi goumlruumlnse de oumlnemli ayrıntılarla iyi bir suumltlaccedil
hazırlanabilir Evlerde yapılan suumltlaccedil suumlt pirinccedil ve şekerden oluşur Suumltuumln iccediline oumllccediluumlluuml pirinccedil
katılır Ocağa konulur Kısık ateşte pirinccediller yumuşayana kadar karıştırılarak pişirilir Şekeri
atılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır Ilıkken ya da soğuyunca servis yapılır
Ticari mutfaklarda ise pirinccedil su ile biraz pişirilir Kaynayan suumlte eklenir Nişasta ile
kıvama getirilir Şeker eklenerek pişmesi tamamlanır Pirinccedil miktarı evde yapılanlardan
azdır
15
İyi bir suumltlaccedil yapmak iccedilin
Suumltuumln taze ve yağlı olması gerekir
Pişirme işlemi kısık ateşte yapılmalıdır
Pişirme sırasında karıştırılmalıdır
Pirinccedil miktarı iyi ayarlanmalıdır
Şekeri ocaktan inmesine yakın atılmalıdır
Gereccediller
1 litre suumlt
250 g toz şeker
90 g pirinccedil
15 g nişasta
200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)
10 g tarccedilın
Hazırlanması
Pirinccedil ayıklanıp yıkandıktan sonra tencereye konulur Su ile
yumuşayıncaya kadar haşlanır
Suumlt eklenerek 10 dakika pişirilir
Şeker eklenir ve karıştırılarak eritilir
Nişasta suumltle karıştırılır Suumltluuml pirinccedilli karışıma eklenir
Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indirilir
Fırında suumltlaccedil yapmak istenirse nişastalı suumltluuml karışımdan bir miktar
alınarak iki yumurta sarısı eklenerek ccedilırpılır
Suumltlaca eklenir
Pişirme işleminden sonra ısıya dayanıklı kaplara konur
İccedilinde su bulunan tepsilere dizilir
Fırında uumlzeri kızarıncaya kadar bekletilir Kızarma işleminin daha ccedilabuk
olması istenirse fırının sıcaklığı uumlstten verilmelidir
16
163 Keşkuumll
Resim 19 Keşkuumll
Eski yemek kitaplarında ldquokeşkuumll-uuml fukarardquo diye isimlendirilen tatlının adı guumlnuumlmuumlzde
keşkuumll olarak bilinmektedir Keşkuumll-uuml fukara denilmesinin sebebi fakir yemeği olduğu iccedilin
değildir Tam tersine keşkuumll iccediline konulan badem Antep fıstığı ceviz Hindistan cevizi
nedeniyle diğer suumltluuml tatlılara goumlre maliyeti yuumlksek bir tatlıdır Adının şoumlyle bir hikacircyesi
vardır Keşkuumll adını Hindistan cevizinden almıştır Eskiden dilenciler Hindistan cevizinin
kabuğundan yapılan kacircselerle dilenirlermiş Bu kacircsenin adının da keşkuumll olduğu soumlylenir
Keşkuumll (Resim 19) en eski suumltluuml tatlılardan biridir Eski ccedilağlarda sulu yiyecekleri
koyulaştırmak iccedilin ekmek kullanılmış Daha sonraları ekmeğin yerini ezilmiş cevizgiller
almış Keşkuumll de suumltuumln koyulaştırılması iccedilin ezilmiş cevizgillerin şekerle birlikte suumlte
karıştırılmasıyla yapılmaya başlanmış Oumlnceleri renginin beyaz olması iccedilin ezilmiş badem
şeker ve suumlt kullanılarak hazırlanmış sonradan badem yerine suumlbye kullanılmış guumlnuumlmuumlzde
ise koyulaştırma işlemi nişasta ile yapılmaktadır
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
Hazırlanışı
Badem ve Hindistan cevizi karıştırılarak uumlzerine az miktarda suumlt eklenir
ve mutfak robotunda ccedilekilir
17
Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır
Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım
eklenir
Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir
Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır
Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır
164 Kazandibi
Resim 110 Kazandibi
Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin
dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye
doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise
tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında
dipteki şekerin yanması sağlanır
Kazandibi hazırlanırken
Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca
mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir
Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek
pişirilmesi gerekir
Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir
Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre
tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir
İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir
Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde
sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir
18
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu
Rendesi
Hazırlanması
Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur
Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır
Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan
alınır
Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur
Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir
165 Tavukgoumlğsuuml
Resim 111 Tavukgoumlğsuuml
Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece
Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve
pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp
ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen
tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr
19
Hazırlarken ve pişirirken
Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına
Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına
Kıvamını iyi ayarlamaya
Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
Hazırlanışı
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine
daha kolay ayrılacaktır
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz
Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip
ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile
bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız
17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir
Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca
kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir
Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa
şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir
Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece
pişerken taşması oumlnlenmiş olur
Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir
20
18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır
Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır
Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları
(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır
Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir
19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta
guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine
rastlanır
Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek
servis yapılır
Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve
suumlslenerek servis yapılır
Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)
serpilir
Resim 112 Tarccedilınla servis
21
Resim 113 Kuru yemişlerle servis
Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file
hacirclinde kullanılır
Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis
Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine
goumlre suumlslemede kullanılabilir
22
Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi
Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir
Resim 116 Karamelize şekerle servis
23
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız
Gereccediller (4ndash6 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
80 g pirinccedil unu
1 paket vanilya
İstenildiği kadar tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz
Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz
Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat
ediniz
Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz
Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika
pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz
Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak
eritiniz
Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa
olduğu iccedilin şekeri en başta da
ekleyebilirsiniz
Ocaktan indiriniz Vanilya
ekleyiniz
Renginin kıvamının ve tadının istenilen
oumlzellikte olmasına dikkat ediniz
Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
24
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
250 g toz şeker
90 g pirinccedil
15 g nişasta
200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)
10 g tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye
koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar
haşlayınız
Yıkarken nişastasının gitmesine
dikkat ediniz
Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız
Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz
Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz
Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli
karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz
Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker
karamelize olur unutmayınız
Sıcakken kacircselere boşaltınız
Suumlslemek iccedilin soğumasını
bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
25
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Badem ve Hindistan cevizini
karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt
ekleyiniz ve mutfak robotunda
ccedilekiniz
Suumlt ekleyerek bademin daha kolay
ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline
gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz
olmasını sağlar unutmayınız
Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu
koyarak karıştırınız
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek
karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Bademli karışımı ekleyiniz
Koyulaşana kadar karıştırarak
pişiriniz
Pişerken karıştırmak şekerin karamelize
olmasını engeller
Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan
alınız
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan
kacircselere boşaltınız
Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması
kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz
Soğuyunca suumlsleyerek servis
yapınız
Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk
uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
26
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz
Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10
dakika kaynatınız
Isının yuumlksek olmamasına ve topak
olmamasına dikkat ediniz
Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız
Bir kere kaynatıp ocaktan alınız
Şekerin karamelize olmamasına
dikkat ediniz
Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine
hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz
Pudra şekerinin her tarafa eşit
dağılmış olmasına dikkat ediniz
Muhallebiyi doumlkerken şekerleri
kaydırmayınız
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin
dibinin yanmasını sağlayınız
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını
batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak
iccedilin 5-6 saat bekleyiniz
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Soğuk suya batırmak tatlının
tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin
oumlnemlidir unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
27
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk
suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha
kolay ayrılacaktır)
Tavuk tadının olmaması ve liflerin
parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek
oumlnemlidir unutmayınız
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri
koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Pişerken dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye
ekleyerek karıştırmaya devam ediniz
Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız
Kıvamına dikkat ediniz
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş
dakika kadar ccedilırpınız
Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra
dilimleyerek servis yapınız
Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk
uyumuna goumlre suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
28
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet
kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol
ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz
29
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır
A) Suumlbye
B) Pirinccedil unu
C) Nişasta
D) Hepsi
2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Kazandibi
B) Suumltlaccedil
C) Guumlllaccedil
D) Muhallebi
3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Tavukgoumlğsuuml
B) Suumltlaccedil
C) Muhallebi
D) Guumlllaccedil
4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır
A) Antep fıstığı
B) Hindistan cevizi
C) Badem
D) Fındık
5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden
hangisidir
A) Tarccedilın
B) Karabiber
C) Nane
D) Kekik
Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır
7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır
8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır
9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir
10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
30
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli
suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR
21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri
Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler
genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema
eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir
Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı
tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda
zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir
Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller
kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika
mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru
uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız
mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu
ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır
Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine
rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
AMACcedil
ARAŞTIRMA
31
Resim 21 Servise hazır krem karamel
211 Krem Karamel
Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem
ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln
Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde
pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
Hazırlanması
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel
yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel
kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon
kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave
ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra
kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz
32
Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters
ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız
Krem karamel hazırlarken
Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa
rengi accedilık olur
Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur
Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir
Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya
batırılabilir
Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan
ccedilıkarılması
Resim 24 Servis edilmesi
212 Sufle
Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler
tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve
beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece
civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha
kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir
En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir
Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır
Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler
tekniğine uygun ilave edilir
33
İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur
hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri
kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir
Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb
Ccedilikolatalı sufle
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolata
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
Hazırlanışı
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma
yediriniz
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile
yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz
Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz
bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız
Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına
almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla
karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk
oluncaya kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz
34
Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri
yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen
oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun
olacaktır
Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız
kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte
kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız
Sufleniz soumlner
Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya
kaymakla sıcak servis yapınız
Resim 25 Ccedilikolata sufle
Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle
35
213 Diğerleri
Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı
duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde
ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir
Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml
tatlı tarifi verilmiştir
Napoli usuluuml blanmanj
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 lt suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
Hazırlanışı
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir
tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki
karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından
nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız
Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını
ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda
boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak
beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4
dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek
buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını
gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis
yapınız
Sakızlı pasta
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
36
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
Hazırlanışı
Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine
kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler
her tarafı eşit olacak şekilde yayılır
Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır
Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması
sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar
pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek
karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit
kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca
aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında
birkaccedil saat bekletilir
Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına
alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)
Resim 27 Sakızlı pasta
22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su
buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar
Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner
Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak
kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır
37
Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede
olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum
hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur
Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur
Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160
derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir
Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır
Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten
geccedilirilmelidir
23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır
Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır
Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır
Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır
24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner
Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir
Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel
38
Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri
kullanılabilir
Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel
Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir
Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle
Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir
Resim 211 Pudra şekerli sufle
39
25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama
Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan
mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren
suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir
Panna cotta
Malzemeler
400 ml krema
200 ml suumlt
40 g şeker
Bir tutam tuz
120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)
3 adet yaprak jelatin
Hazırlanışı
Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz
Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta
ısıda karıştırarak pişiriniz
Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak
ccedilikolataların erimesini sağlayınız
Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının
sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız
Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz
Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının
dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız
Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 212 Panna cotta
Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve
konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız
araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi
deneyiniz
40
UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa
ayarlayınız
Krem karamel kaplarını boş olarak
ısınmakta olan fırına koyunuz
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile
kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak
oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem
karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını
bekleyiniz
Şekeri az karamelleştirirseniz
karamelin rengi kahverengi olmaz
sarı olur unutmayınız
Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen
goumlsteriniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel
yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan
kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir
kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş
karıştırarak ilave ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine
devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel
kalıplarına paylaştırınız
Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve
uzun suumlre yaparsanız tatlınız
piştiğinde istenmeyen goumlzenekler
oluşur unutmayınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar
sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye
diziniz
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan
ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz
Tepsideki su biterse kaynar su
ekleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
41
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8
saat buzdolabında bekletiniz
Donduğundan emin olduğunuz krem
karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz
Krem karamelleri dolaba koyarken
uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu
sinerek tatlının tadı bozulur
unutmayınız
İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme iccedilin dondurma taze
meyveler renkli soslar vb
kullanabilirsiniz
42
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolat
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye
ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta
ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını
eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız
suumltuuml bu karışıma yediriniz
Unun yanmamasına dikkat
adiniz
Suumltuuml eklerken topak
olmamasına dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
43
Ccedilikolatanızı rendeleyerek
hazırlayınız Bu işlem iccedilin
tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası
kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda
soğumaya bırakınız
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin
veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker
serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da
kullanabilirsiniz
Oda sıcaklığındaki yumurtaların
sarısını ve aklarını birbirinden
ayırınız
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı
ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile
oumlnce akları bir fiske tuz ilave
ederek katı koumlpuumlk oluncaya
kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle
ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen
goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz)
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu
karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını
ilave ediniz
Vanilya veya limon kabuğu
rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla
karıştırmadan karışıma kaşık
kaşık ilave ediniz
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha
buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini
daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)
kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda
yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın
istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle
ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır
unutmayınız
Yeterince karıştırıp homojen
hacircle getirdiğiniz karışımı
yağladığınız kalıplara iki
parmak eksik gelecek şekilde
doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına
koyarak buumlyuumlk fırınlarda
yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk
fırınlarda 160-170 degCrsquode 35
dakikada pişirebilirsiniz
Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında
kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada
fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner
unutmayınız
Pişen suflenizin uumlzerine pudra
şeker serpip krema dondurma
veya kaymakla sıcak servis
yapınız
Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi
ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis
yapmalısınız
44
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 l suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri
yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım
kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir
kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız
Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir
taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika
kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Nişastayı ılıklaştırmadan
kaynar suumlte eklerseniz
nişasta taşlaşır ve tatlının
kıvamı bozulur
unutmayınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye
vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem
esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek
esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Muhallebileri ılık tutmak
iccedilin benmari
kullanabilirsiniz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz
Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı
sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz
Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup
duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Kalıpları su ile
nemlendirmeniz tatlının
kalıptan kolay ccedilıkmasını
sağlayacaktır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp
kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz
Tatlının kenarlarını
gevşetmek iccedilin parmak
ucuyla hafifccedile bastırınız
Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız
Tatlıyı suumlslerken renk
uyumuna dikkat ediniz
Ters ccedilevrildiğinde beyaz
muhallebi en uumlstte
kalacaktır unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
45
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun
hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un
hacircline getiriniz
Fırın tepsisine kenarlarından taşacak
şekilde aluumlminyum folyo seriniz
Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit
olacak şekilde yayınız
Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit
dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı
kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln
saramaz ve dilimleyemezsiniz
Bir tencerede unu ve yağı renk
değiştirmeden kavurunuz Ocaktan
alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz
Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak
koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca
sakız ekleyiniz
İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek
karıştırıp ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak
olmamasını sağlayınız
Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha
ccedilabuk erir
İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin
uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız
Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin
kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi
kayarsa muhallebi folyoya yapışır
unutmayınız
Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız
İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta
kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız
Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz
Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin
kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız
Tatlının dışına sarınız
Zaman varsa bir gece buzdolabında
beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman folyodan
ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına
alınız Suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve
lezzet uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
46
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
47
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden
hangisidir
A) Kremler
B) Sufleler
C) Kuplar
D) Dondurmalar
2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak
verilmiştir
A) Suumlt şeker un
B) Suumlt şeker kakao
C) Suumlt şeker yumurta
D) Suumlt şeker nişasta
3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan
malzemeler doğru olarak verilmiştir
A) Un ve yumurta
B) Suumlt yumurta ve şeker
C) Su un ve şeker
D) Suumlt kakao ve yumurta
4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru
olarak verilmiştir
A) Suumltuumln bayat olması
B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması
C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması
D) Toz şeker kullanılması
5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken
noktalardandır
A) Yumurtanın taze olması gerekir
B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir
C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir
D) Hepsi
6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir
A) Mayonez
B) Pudra şekeri
C) Kaymak
D) Dondurma
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
48
7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır
A) Toprak kaplar
B) Cam kaplar
C) Porselen kaplar
D) Hepsi
DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
49
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak
yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz
ARAŞTIRMA
Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini
araştırınız
3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml
TATLILAR
Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta
31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması
Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik
youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak
dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak
iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
AMACcedil
ARAŞTIRMA
50
yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda
(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir
Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin
311 Krem Bavaruva
Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok
farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de
kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya
ccedilıkmıştır
Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin
şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır
İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin
genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu
da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta
sarısı kullanmak gerekir
Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile
hazırlanır
Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata
parccedilaları kullanılabilir
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
51
Hazırlanışı
Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba
ccedilıkarınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten
alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız
NOT
Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları
kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis
yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde
birkaccedil dakika bekletebilirsiniz
Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de
ccedilalışabilirsiniz
Resim 35 Krem bavaruva
312 Parfe
Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla
parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri
farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan
sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar
genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır
52
Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe
ccedilikolatalı parfe vb
Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı
sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden
ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden
karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur
Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre
bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır
Resim 36 Ccedililekli parfe
Resim 37 Ccedilikolatalı parfe
53
Vanilyalı parfe
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurtanın sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
Hazırlanışı
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini
kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma
kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat
dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 38 Meyveli parfe
313 Ccedilikolatalı Muss
Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem
şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt
olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek
dondurulur
Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve
biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice
donduktan sonra dilimlenerek servis edilir
Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss
kahveli muss vb
54
Beyaz ccedilikolatalı muss
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
Hazırlanışı
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı
ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin
tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek
servis yapınız
55
Resim 39 Kupta muss servisi
32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar
Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması
gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak
uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı
olmaz
Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak
bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur
Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek
yumuşatılması gerekir
Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak
kolaylaşır
33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir
Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra
şekeri serpilebilir
56
Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva
Meyve dilimleri ile suumlslenebilir
Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe
Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir
Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss
57
Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir
Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe
34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve
restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her
aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında
ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir
Ccedilikolata muslu ve bademli kek
Gereccediller
50 g bitter ccedilikolata
200 g marzipan
1 su bardağı suumlt
1 su bardağı un
2 adet yumurta
frac12 su bardağı şeker
Mus iccedilin
15 g sade ccedilikolata
50 g tereyağı
2 adet yumurta
2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml
Uumlzeri iccedilin
1 paket ccedilikolata sos
25 bardak suumlt
200 g file (yaprak) badem
58
Hazırlanışı
Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine
yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş
ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş
yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile
ccedilalışabilirsiniz)
Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip
iyice karıştırınız
Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek
ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru
kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz
Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli
karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı
bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz
Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek
duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat
bekletiniz
Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine
doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle
kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz
İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem
tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri
satan yerlerde hazır olarak bulunur
Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama
faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca
yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte
seccediltiklerinizi deneyiniz
59
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Jelatini buzlu suda bir saat
beklettikten sonra susuz olarak bir
kaba ccedilıkarınız
Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar
unutmayınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta
sarısı ve jelatini bir tencereye
koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli
karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan
ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak
soğutunuz
Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln
bozulur)
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar
hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave
ediniz
Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda
ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla
karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)
unutmayınız
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma
yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak
buzdolabında soğutunuz
Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)
kullanılmalıdır unutmayınız
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek
servis yapınız
Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
60
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurta sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker
ve vanilyayı karıştırarak benmari
youmlntemini kullanarak ccedilırpınız
Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir
Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız
yumurta pişebilir Bu nedenle benmari
youmlntemi ile ccedilalışınız
Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak
kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız
Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı
ile yediriniz
Parfe kalıbına boşaltınız
Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat
ediniz
Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dışarıya
alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk
meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
61
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız
Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını
streccedil filmle sarınız
Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız
zamandan ve enerjiden
kazanmanızı sağlar unutmayınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice
ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam
ediniz
Ccedilikolatayı eritirken iccediline su
kaccedilmamasına dikkat ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtınız
Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz
Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Jelatinin iyice eridiğinden emin
olunuz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı
karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar
ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz
ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme
şekillerini araştırınız
Tabak suumlsleme şekillerinden birini
uygulayabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
62
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına
uygun yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız
mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
63
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen
bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız
1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar
2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir
3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır
4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır
5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır
6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz
7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır
8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir
9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir
10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
64
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve
sorbeleri hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini
araştırınız
İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln
oumlzelliklerini araştırınız
Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız
4 DONDURMA VE SORBELER
Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar
Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya
geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir
Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal
ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya
doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır
En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru
Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu
karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman
krala sunulurmuş
Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme
ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime
uğradığı bir gerccedilektir
Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince
tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır
Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml
tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
AMACcedil
ARAŞTIRMA
65
Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara
dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile
kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir
Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker
ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz
yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli
yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların
temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar
olarak yaz aylarında tuumlketilir
Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak
uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr
Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi
dondurmardquo yapılabilmektedir
Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı
boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği
ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir
olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir
Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa
da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir
41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları
Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri
iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce
mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein
kaybına neden olur
Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin
dondurmanın kalorisini de arttırmış olur
Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer
gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb
42 Dondurma ve Ccedileşitleri
Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan
indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az
bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma
şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme
dondurmasırdquo dır
66
Resim 41 Karsambaccedil
Resim 42 Maraş doumlvme dondurması
Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında
kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı
dondurma fıstıklı dondurma vb
Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin
değeri de azalır
Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan
bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında
eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur
Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır
Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi
dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir
67
Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su
buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan
yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur
Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır
Yumurta ile
Salep ile Nişasta ile Krema ile
Resim 43 Vanilyalı dondurma
421 Vanilyalı Dondurma
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
Hazırlanışı
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve
karıştırmazsanız yumurta pişer
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika
pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz
Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz
68
Resim 44 Kakaolu dondurma
422 Kakaolu Dondurma
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
1 paket vanilin
Hazırlanışı
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin
birbirine tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup
soğumasını bekleyiniz
Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz
69
Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları
423 Meyveli Dondurma
Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar
Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)
Kurutulmuş meyvelerle
Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle
Tek ccedileşit meyveyle
Birkaccedil ccedileşit meyveyle
Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
Hazırlanışı
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir
kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız
Dibini tutmamasına dikkat ediniz
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma
yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine
ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara
yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız
70
Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe
43 Sorbelerin Oumlzellikleri
Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur
Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze
(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine
likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir
Limonlu sorbe
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
Hazırlanışı
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını
almadan soyunuz
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp
ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz
İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba
alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz
71
44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek
Noktalar
Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır
Sorbeler karıştırılmadan dondurulur
Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır
Servis kapları soğutulmalıdır
Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir
Kullanılan araccedillar steril olmalıdır
Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz
Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi
45 Servisini Yapma
Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır
Kuplarda dondurma servisi
Resim 48 Kupta dondurma servisi
72
Kacircğıt helva ile servis
Resim 49 Kacircğıt helva ile servis
Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur
Resim 410 Mangolu sorbe
73
Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır
Resim 411 Kızarmış dondurma
Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır
Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi
74
Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır
Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi
46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama
Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup
bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları
meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri
peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir
Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan
yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri
renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis
yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir
Resim 414 Kup jak
75
Resim 415 Peş melba
Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen
Kasata napoliten
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı 1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
76
Hazırlanışı
Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi
karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı
ekleyiniz
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp
tekrar derin dondurucuya koyunuz
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin
dondurucuya koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın
uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay
ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
77
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım
kaynatınız
Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı
unutmayınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-
3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız
yumurta pişer unutmayınız
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak
kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice
soğutunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak
derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat
dondurunuz
Varsa dondurma makinesinde
ccedilevirerek dondurunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
78
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip
ccedilırpmaya devam ediniz
İccedilinde topak kalmamasına dikkat
etmelisiniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml
azar azar katarak malzemelerin birbirine
tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte
pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı
kalmaması iccedilin pişirmek gerekir
unutmayınız
Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir
Aksi takdirde yumurta pişer
unutmayınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar
aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba
alınız ve buzdolabına koyup soğumasını
bekleyiniz
Sıcak malzemeler buzdolabına
konulmaz unutmayınız
Tamamen soğuduğundan emin
olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte
bir ccedilıkarıp karıştırınız
Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin
oluşmasını engeller unutmayınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta
bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye
oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
79
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz
Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine
sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk
ateşte iyice ccedilırpınız
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız
Dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz
Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan
sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra
şekeri serpip marine ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde
bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve
gofretle suumlsleyerek servis yapınız
Hazırladığınız meyveleri
dondurmanın iccediline de
karıştırabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
80
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde
iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz
Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin
tadını acılaştırır unutmayınız
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım
kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma
suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin
dondurucuya girebilecek bir kaba alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice
dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz
gibi suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
81
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı
1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve
vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek
soğutunuz
Kasata kalıbını derin dondurucuya
koyunuz Boumlylece dondurmanın
kalıba kolay yapışmasını
sağlarsınız
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı
karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya
oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da
bademleri en son olarak da ccedilırpılmış
kremayı ekleyiniz
Ccedilırparsanız yumurtayı
soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm
kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin
dondurucuya koyunuz
Dondurma kalıbın şekline goumlre
sıvanmalıdır Her tarafı eşit
kalınlıkta olmalıdır unutmayınız
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile
aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya
koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan
boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya
koyunuz
Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır
unutmayınız
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp
ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını
hafifccedile sıcak suya tutunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
82
KONTROL LİSTESİ
DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
83
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml
yazınız
1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir
2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır
3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır
4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini
arttırır
5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar
6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır
7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek
zenginleştirilir
8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır
9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir
10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru
yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
84
MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME
Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Kişisel Hijyen
1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi
2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml
3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı
4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı
Araccedil Gereccedil Seccedilimi
5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı
6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı
İşlem Basamakları
7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı
8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı
9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı
Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi
10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi
11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi
12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz
MODUumlL DEĞERLENDİRME
85
CEVAP ANAHTARLARI
OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 A
3 C
4 B
5 A
6 Y
7 D
8 D
9 Y
10 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI
1 A
2 C
3 B
4 C
5 D
6 A
7 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 Y
3 D
4 D
5 D
6 Y
7 D
8 Y
9 Y
10 Y
CEVAP ANAHTARLARI
86
OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 İtalya
2 buzlu iccedilecek
3 şerbettir
4 yumurta
5 karsambaccedil
6 krema
7 likoumlr
8 soğuk
9 kuumllahta
10 kup
87
KAYNAKCcedilA
ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler
Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009
Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979
ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000
Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık
İstanbul 2009
KAYNAKCcedilA
4
OumlĞRENME FAALİYETİ-4 64 4 DONDURMA VE SORBELER 64
41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları 65 42 Dondurma ve Ccedileşitleri 65
421 Vanilyalı Dondurma 67 422 Kakaolu Dondurma 68 423 Meyveli Dondurma 69
43 Sorbelerin Oumlzellikleri 70
44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek Noktalar 71 45 Servisini Yapma 71 46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama 74
UYGULAMA FAALİYETİ 77 OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME 83
MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME 84 CEVAP ANAHTARLARI 85 KAYNAKCcedilA 87
5
ACcedilIKLAMALAR KOD 541GI0119
ALAN Yiyecek İccedilecek Hizmetleri
DALMESLEK AşccedilıMutfak PastacıPastacılık
MODUumlLUumlN ADI Suumltluuml Tatlılar
MODUumlLUumlN TANIMI
Suumltluuml tatlılar dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılar dondurma
ve sorbeleri hazırlama yeterliği kazandıran oumlğrenme
materyalidir
SUumlRE 4024
OumlN KOŞUL Hijyen ve Sanitasyon moduumlluumlnuuml almış olmak
YETERLİK
MODUumlLUumlN AMACI
Genel Amaccedil
Uygun mutfak ortamı sağlandığında tekniğine ve uumlruumlnuumln
oumlzelliğine uygun olarak istenilen kıvam lezzet koku ve
goumlruumlnuumlşte suumltluuml tatlılar hazırlayabileceksiniz
Amaccedillar 1 Tuumlrk mutfağına oumlzguuml istenilen kıvam lezzet koku ve
goumlruumlnuumlşte ccedileşitli suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz
2 Tekniğine ve usuluumlne uygun istenilen kıvam lezzet koku ve
goumlruumlnuumlşte uluslararası suumltluuml tatlılar hazırlayabileceksiniz
3 Mutfak ortamında istenilen standartlara uygun dondurarak
ccedileşitli suumltluuml tatlılar hazırlayabileceksiniz
4 Mutfak ortamında istenilen standartlara uygun ccedileşitli
dondurma ve sorbeleri hazırlayabileceksiniz
EĞİTİM OumlĞRETİM
ORTAMLARI VE
DONANIMLARI
Ortam Hijyen kurallarına uygun mutfakpastane ortamı
Donanım Mutfak ortamı Terazi Ocak Fırın Tencere Kevgir
Kaşık
OumlLCcedilME VE
DEĞERLENDİRME
Moduumll iccedilinde yer alan her oumlğrenme faaliyetinden sonra
verilen oumllccedilme araccedilları ile kendinizi değerlendireceksiniz
Oumlğretmen moduumll sonunda oumllccedilme aracı (ccediloktan seccedilmeli
test doğru-yanlış testi boşluk doldurma vb) kullanarak moduumll
uygulamaları ile kazandığınız bilgi ve becerileri oumllccedilerek sizi
değerlendirecektir
ACcedilIKLAMALAR
6
GİRİŞ Sevgili Oumlğrenci
Bu moduumll mutfak ve ya pastanede ccedilalışmayı kolaylaştıracak bilgi ve donanımı
arttırmak amacı ile hazırlanmıştır
Şimdiye kadar pek ccedilok konuda teknik bilgi oumlğrendiniz ve uygulama yaptınız Bu
moduumllde suumltluuml tatlıların gruplandırılmasını ccedileşitlerini hazırlarken pişirirken servise
sunarken dikkat etmeniz gerekenleri ve daha fazlasını oumlğrenmek iccedilin nasıl araştırma
yapmanız gerektiğini oumlğreneceksiniz
Bu guumlne kadar severek tuumlkettiğiniz Tuumlrk mutfağına ait suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlama
becerisi kazanacaksınız Aynı zamanda uluslararası mutfaklarda kullanılan suumltluuml tatlı
ccedileşitlerini de hazırlayabilme becerisini kazanacaksınız Boumlylece hem Tuumlrk mutfağı hem de
uluslararası mutfak uumlruumlnlerini sunan iş yerlerinde ccedilalışabileceksiniz
Bu moduumlluuml tamamladığınızda dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılar dondurmalar ve
sorbelerle ilgili bilgi ve beceriniz de artmış olacak Bu moduumllde oumlğreneceklerinizi daha oumlnce
oumlğrendiklerinizle harmanlayarak mutfak ve pastane sektoumlruumlnde gereken bilgi beceri ve
uygulamadaki başarınızla sektoumlruumln aranılan elemanlarından biri olacaksınız
GİRİŞ
7
8
OumlOumlĞRENME FAALİYETİ-1 ĞRENME FAALİYETİ-1
Uygun mutfak ortamı sağlandığında Tuumlrk mutfağına oumlzguuml istenilen kıvam lezzet
koku ve goumlruumlnuumlşte ccedileşitli suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki pastanelerde uumlretilen suumltluuml tatlıları araştırınız
İnterneti ve basılı yemek kitaplarını kullanarak Tuumlrk mutfağına ait suumltluuml tatlıları
guumlnuumlmuumlzde ve eskiden hazırlanan tariflerle karşılaştırarak aradaki farkları tespit
ediniz
1 TUumlRK MUTFAĞINA AİT SUumlTLUuml
TATLILAR
Resim 11 Şeftalili muhallebi
11 Suumltluuml Tatlıların Tuumlrk Mutfağındaki Yeri ve Oumlnemi
Ana malzeme olarak suumlt kullanılan kıvam ve lezzet veren başka malzemelerin de ilave
edilmesiyle hazırlanan tatlılara suumltluuml tatlılar denir
Tuumlrk mutfağında ccedilok eski zamanlardan beri suumltluuml tatlıların yapıldığını araştırmalar
ortaya koymaktadır Roma mutfağından bize geccediltiği hacirclde guumlnuumlmuumlzde sadece Tuumlrk
OumlĞRENME FAALİYETİ-1
AMACcedil
ARAŞTIRMA
9
mutfağında yapılan tavukgoumlğsuuml ve kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Osmanlı mutfağında
kullanılmaktadır
Suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumll Tuumlrk suumltluuml tatlılarının başında gelir ldquoSuumltluuml aşrdquo kelimeleri
zaman iccedilinde kaynaşarak ldquosuumltlaccedilrdquo adını almıştır ve Tuumlrkccedilersquonin ilk soumlzluumlklerinde bile yer alır
Muhallebi ise Arapccedila suumlt anlamına gelen ldquohaliprdquo soumlzcuumlğuumlnden tuumlremiş Osmanlılardan beri
yapılan suumltluuml tatlımızdır Keşkuumll ise yazılı olan ilk Tuumlrk yemek kitabı ldquoMelceuumlrsquol Tabbahinrdquode
tarifi verilen bir tatlıdır
Tuumlrk mutfağında tavukgoumlğsuuml kazandibi kesme muhallebi manda suumltuuml kullanılarak
hazırlanırken suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln inek suumltuuml kullanılarak hazırlandığı eski
kaynaklarda yer almaktadır Guumlllaccedil da Osmanlırsquodan guumlnuumlmuumlze kadar gelen nişasta
yufkalarının suumlt ve şekerle ıslatılmasıyla yapılan eski suumltluuml tatlılarımız arasında yerini
almaktadır
Suumltluuml tatlıların yapımı diğerlerine goumlre daha kolaydır Besin değeri yuumlksektir Diğer
tatlılara goumlre maliyeti de azdır Tuumlm bu sebeplerden dolayı hem Osmanlırsquoda hem de
guumlnuumlmuumlzde sık yapılan tatlılardır
12 Suumltluuml Tatlıların Beslenmedeki Yeri ve Oumlnemi
Suumltluuml tatlıların ana maddesi suumlttuumlr Suumltluuml tatlıların besin değerini hesaplarken suumltuumln
besin değeri de incelenmelidir Ortalama 100 g yağlı inek suumltuumlnde bulunanlar
Su (g) 879
Enerji (kcal) 61
Protein (g) 33
Yağ (g) 33
Karbonhidrat (g) 47
Kuumll (g) 07
Kalsiyum (mg) 119
Demir (mg) 01
Fosfor (mg) 93
Potasyum (mg) 152
Sodyum (mg) 49
Vitamin A ve karoten (IU) 126
Tiamin (mg) 004
Riboflavin (mg) 016
Niasin (mg) 01
Vit C (mg) 1
Suumltluuml tatlıların besin değerinde yukarıdakilerden farklı olarak tatlının iccediline konulan
maddelere goumlre değişiklik oluşur Bir de suumltuuml pişirirken besin değeri farklılaşır Oumlrneğin
suumltuumln fazla kaynatılması proteinin kayba uğramasına ve sindirimin zorlaşmasına neden olur
Tatlının pişirme youmlntemi ve iccedilinde kullanılan malzemeler besin değerini belirler
Guumlnuumlmuumlzde yemek kitapları genellikle tarifi verirken yanında besin değerini de verir
10
İnsanlar doğdukları andan itibaren tuumlm besin ihtiyaccedillarını anne suumltuuml ile karşılar Yıllar
geccediltikccedile anne suumltuumlnuumln yerini inek suumltuuml alır Daha sonraları ise insanlar suumlt iccedilmek yerine
suumltluuml tatlıları yemeği tercih eder Boumlylece vuumlcudun ihtiyacı olan besin oumlgelerinin bir kısmı
karşılanmış olur Oumlzellikle protein ve kalsiyum ihtiyacının buumlyuumlk boumlluumlmuuml suumlt ve uumlruumlnleri ile
karşılanır
13 Suumltluuml Tatlıların Yapımında Kullanılan Gereccediller
Resim 12 Suumlt yumurta
Resim 13 Şeker kuru yemişler
11
Resim 14 Tarccedilın kuru meyveler
Suumltluuml tatlıların hazırlanmasında ana malzeme olarak suumlt kullanılır (Resim 12) Suumltuumln
taze sulandırılmamış ve mikroplardan arınmış olması oumlnemlidir Pastane ve oteller ccediliğ suumlt
kullanmaz Sterilize edilmiş kutu suumltleri kullanılır Tam yağlı suumltler tatlının daha lezzetli
olmasını sağlar Fakat kalori değerini yuumlkseltir Bu nedenle diyet mutfaklarında yarım yağlı
ve yağsız suumltler kullanılır
Suumltuuml koyulaştırmak iccedilin eskiden suumlbye hazırlanırdı Guumlnuumlmuumlzde suumlbyenin yerini pirinccedil
unu buğday unu nişasta yumurta gibi malzemeler almıştır Oumlzellikle yumurta sarısı
koyulaştırıcı olarak kullanılır Bazı tariflerde yumurta buumltuumln olarak kullanılmıştır
Guumlnuumlmuumlzde likit yumurta kullanımı yaygındır Likit yumurta buumltuumln ak ve sarı olarak ayrı
ayrı satılır Bu ticari mutfaklarda kullanım kolaylığı sağlar ve reccediletelerde yumurta miktarı
gram olarak belirtilir Suumltluuml tatlılarda Tuumlrk mutfağından ziyade yabancı mutfaklarda yumurta
kullanımına rastlanır
Eskiden tatlandırıcı olarak bal pekmez meyve kuruları (Resim 14) kullanılırken
guumlnuumlmuumlzde şeker ccedileşitleri kullanılmaktadır
Suumltluuml tatlılara lezzet kazandırmak iccedilin fındık fıstık ceviz badem (Resim 13) gibi
malzemeler ve tarccedilın başta olmak uumlzere baharatlar eklenir
Artık marketlerde ve buumlyuumlk alışveriş yerlerinde toz hacircline getirilerek paketlenmiş suumltluuml
tatlılara rastlanır Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp bir taşım kaynatılınca suumltluuml tatlıya
doumlnuumlşuumlr Kullanılması pratik gibi goumlruumlnse de hazır olanlar hem lezzet accedilısından hem de
iccedilinde bulunan katkı maddeleri accedilısından kullanılmamalıdır
12
14 Suumlbyenin Tanımı ve Oumlnemi
Resim 15 Suumlbye
Suumlbye oumlğuumltuumllmuumlş pirinccedil veya pirinccedil suumltuuml olarak tanımlanabilir Suumltluuml tatlılarda tatlıyı
koyulaştırarak kıvam sağlamak iccedilin kullanılır Tuumlrkiyersquonin en oumlnemli aşccedilılarından olan Necip
Usta 125 g pirinccedilten yapılan suumlbyenin 1 kg suumltuuml soğuduktan sonra kesilebilecek şekilde
koyulaştıracağını kitaplarında belirtmiştir
Suumlbyenin hazırlanışı zor zahmetli ve uzun zaman aldığı iccedilin guumlnuumlmuumlzde
kullanılmamaktadır Ayrıca guumlnuumlmuumlzde hazır gıda sektoumlruumlnuumln gelişmesi nedeniyle pirinccedil
unu nişasta vb maddeleri bulmak muumlmkuumlnduumlr Artık suumltluuml tatlılarda kıvam sağlamak iccedilin
bulunması ve kullanılması kolay olan nişasta ve pirinccedil unu kullanılıyor
15 Suumlbyenin Hazırlanışı
Kırık pirinccedil ayıklanır 3-4 kez suyu suumlzuumllerek yıkanır
Bir tencerede bol miktarda ılık suyla ıslatılır Bir gece beklenir
Ertesi guumln hiccedil karıştırmadan suyu doumlkuumlluumlr
Bir karıştırıcı (blender) yardımı ile iyice ezilir
Elde edilen madde suumlbyedir (Resim 15)
Kullanılacağı zaman ince bir tuumllbentten ya da ccedilok ince bir suumlzgeccedilten suumlzuumlluumlr
16 Tuumlrk Mutfağına Oumlzguuml Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri
Tuumlrk mutfağına oumlzguuml suumltluuml tatlılar denilince akla ilk gelmesi gerekenler suumltlaccedil
muhallebi ve keşkuumllduumlr Bu uumlccedil tatlı yuumlzyıllardır Tuumlrk mutfağında hazırlanan ccedileşitlerdir
Guumlnuumlmuumlzde pastanelerde ve otellerde ccedilok ccedileşitli suumltluuml tatlılar yapılmaktadır Yeni yapılan
suumltluuml tatlıların bir kısmı suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln değiştirilmesi ile bir kısmı da yabancı
tatlıların Tuumlrk mutfağına uyarlanmasıyla yapılmaya başlanmıştır
13
161 Muhallebi
Resim 16 Muhallebi
Muhallebi suumlt nişasta (klasik şekliyle suumlbye) ve şekerle yapılan en temel suumltluuml tatlıdır
(Resim 16) Tuumlrk mutfağında sakızlı ve fıstıklı olmak uumlzere temelde iki ccedileşidi olsa da
guumlnuumlmuumlzde ccedilok ccedileşitli şekillerde muhallebiler yapılmaktadır Taze meyveler puumlre şeklinde
ya da kuumlccediluumlk doğranarak meyveli muhallebiler de yapılır Muhallebi iccedilinde kullanılan
malzemeye goumlre isimlendirilir Sakızlı muhallebi fıstıklı muhallebi kahveli muhallebi
kakaolu muhallebi vb
Genellikle suumltluuml tatlılarda şeker sonradan eklenir Fakat muhallebide istisnai bir durum
soumlz konusudur Muhallebi yapılırken genellikle suumlt ve şeker kaynatılır İccediline suumlbye ya da
suyla accedilılmış nişasta eklenir Bir taşım kaynatılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır
En klasik servisinde ya tarccedilın eklenir ya da biraz reccedilel tanesi uumlzerine konulur Suumlt ve şekeri
karıştırıp pişirmek beceri gerektirir Bu şekilde pişirirken şekerin karamelize olmamasına
dikkat etmek gerekir Eğer şeker sonra katılırsa daha iyi sonuccedil alınır
Muhallebi
Gereccediller (4ndash6 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
80 g pirinccedil unu
1 paket vanilya
İstenildiği kadar tarccedilın
Hazırlanması
Pirinccedil unu ve şeker bir tencereye konulur Bir su bardağı suumlt ile iyice
ezilir Suumltuumln tamamı eklenir Orta ateşte karıştırılarak 10ndash15 dakika
pişirilir Koyulaşınca ocaktan indirilir Vanilya eklenir Sıcakken kacircselere
boşaltılır Soğuyunca uumlzerine tarccedilın serpilerek servis yapılır
Aşağıdaki youmlntemlerle de hazırlanabilir
14
Muhallebi pişirilirken iccediline 2ndash3 adet damla sakızı ezilip konulursa sakızlı muhallebi adını alır
Muhallebi yapılırken ccedilekilmiş yeşil fıstık katılırsa fıstıklı muhallebi adını alır
Muhallebi piştikten sonra ıslatılmış bir tepsiye doumlkuumlluumlp soğuduktan sonra
uumlzerine yarım su bardağı su gezdirip dolapta iyice katılaştıktan sonra
kesilip oumlzel şekerli su doumlkuumlluumlp suyu ile servisi yapılırsa su muhallebisi
adını alır Bazı youmlrelerde şekerli su yerine pekmez doumlkuumllerek de servisi
yapılır
Suumltuumln iccediline taze meyve puumlreleri katılarak meyveli muhallebi yapmak
muumlmkuumlnduumlr
Muhallebi pişirilirken şekeri ccedilok az konulup piştikten sonra soğutulup
servisi yapılırken uumlzerine pudra şekeri serpilirse şekersiz muhallebi adını alır
Yaz aylarında dondurma ile servisi yapılabilir
Yine muhallebinin uumlzerine tanesi bol reccedilel konularak servis yapılabilir
162 Suumltlaccedil
Resim 17 Suumltlaccedil Resim 18 Fırın suumltlaccedil
Suumltlaccedil Tuumlrk mutfağında iki şekilde yer alır Birisi (Resim 17) klasik tencerede pişen
şekli diğeri de (Resim 18) fırın suumltlaccediltır Fırın suumltlaccedil yapmak iccedilin suumltlaccedil pişirildikten sonra
ısıya dayanıklı kaplara doumlkuumlluumlr Bir miktar ayrılan suumltlacın iccediline yumurta sarısı eklenerek
karıştırılır Kapların uumlzerine paylaştırılır Fırında kızartılarak hazırlanır
Suumltlaccedil yapımı ccedilok kolay bir tatlı gibi goumlruumlnse de oumlnemli ayrıntılarla iyi bir suumltlaccedil
hazırlanabilir Evlerde yapılan suumltlaccedil suumlt pirinccedil ve şekerden oluşur Suumltuumln iccediline oumllccediluumlluuml pirinccedil
katılır Ocağa konulur Kısık ateşte pirinccediller yumuşayana kadar karıştırılarak pişirilir Şekeri
atılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır Ilıkken ya da soğuyunca servis yapılır
Ticari mutfaklarda ise pirinccedil su ile biraz pişirilir Kaynayan suumlte eklenir Nişasta ile
kıvama getirilir Şeker eklenerek pişmesi tamamlanır Pirinccedil miktarı evde yapılanlardan
azdır
15
İyi bir suumltlaccedil yapmak iccedilin
Suumltuumln taze ve yağlı olması gerekir
Pişirme işlemi kısık ateşte yapılmalıdır
Pişirme sırasında karıştırılmalıdır
Pirinccedil miktarı iyi ayarlanmalıdır
Şekeri ocaktan inmesine yakın atılmalıdır
Gereccediller
1 litre suumlt
250 g toz şeker
90 g pirinccedil
15 g nişasta
200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)
10 g tarccedilın
Hazırlanması
Pirinccedil ayıklanıp yıkandıktan sonra tencereye konulur Su ile
yumuşayıncaya kadar haşlanır
Suumlt eklenerek 10 dakika pişirilir
Şeker eklenir ve karıştırılarak eritilir
Nişasta suumltle karıştırılır Suumltluuml pirinccedilli karışıma eklenir
Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indirilir
Fırında suumltlaccedil yapmak istenirse nişastalı suumltluuml karışımdan bir miktar
alınarak iki yumurta sarısı eklenerek ccedilırpılır
Suumltlaca eklenir
Pişirme işleminden sonra ısıya dayanıklı kaplara konur
İccedilinde su bulunan tepsilere dizilir
Fırında uumlzeri kızarıncaya kadar bekletilir Kızarma işleminin daha ccedilabuk
olması istenirse fırının sıcaklığı uumlstten verilmelidir
16
163 Keşkuumll
Resim 19 Keşkuumll
Eski yemek kitaplarında ldquokeşkuumll-uuml fukarardquo diye isimlendirilen tatlının adı guumlnuumlmuumlzde
keşkuumll olarak bilinmektedir Keşkuumll-uuml fukara denilmesinin sebebi fakir yemeği olduğu iccedilin
değildir Tam tersine keşkuumll iccediline konulan badem Antep fıstığı ceviz Hindistan cevizi
nedeniyle diğer suumltluuml tatlılara goumlre maliyeti yuumlksek bir tatlıdır Adının şoumlyle bir hikacircyesi
vardır Keşkuumll adını Hindistan cevizinden almıştır Eskiden dilenciler Hindistan cevizinin
kabuğundan yapılan kacircselerle dilenirlermiş Bu kacircsenin adının da keşkuumll olduğu soumlylenir
Keşkuumll (Resim 19) en eski suumltluuml tatlılardan biridir Eski ccedilağlarda sulu yiyecekleri
koyulaştırmak iccedilin ekmek kullanılmış Daha sonraları ekmeğin yerini ezilmiş cevizgiller
almış Keşkuumll de suumltuumln koyulaştırılması iccedilin ezilmiş cevizgillerin şekerle birlikte suumlte
karıştırılmasıyla yapılmaya başlanmış Oumlnceleri renginin beyaz olması iccedilin ezilmiş badem
şeker ve suumlt kullanılarak hazırlanmış sonradan badem yerine suumlbye kullanılmış guumlnuumlmuumlzde
ise koyulaştırma işlemi nişasta ile yapılmaktadır
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
Hazırlanışı
Badem ve Hindistan cevizi karıştırılarak uumlzerine az miktarda suumlt eklenir
ve mutfak robotunda ccedilekilir
17
Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır
Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım
eklenir
Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir
Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır
Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır
164 Kazandibi
Resim 110 Kazandibi
Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin
dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye
doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise
tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında
dipteki şekerin yanması sağlanır
Kazandibi hazırlanırken
Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca
mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir
Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek
pişirilmesi gerekir
Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir
Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre
tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir
İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir
Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde
sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir
18
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu
Rendesi
Hazırlanması
Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur
Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır
Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan
alınır
Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur
Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir
165 Tavukgoumlğsuuml
Resim 111 Tavukgoumlğsuuml
Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece
Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve
pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp
ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen
tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr
19
Hazırlarken ve pişirirken
Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına
Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına
Kıvamını iyi ayarlamaya
Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
Hazırlanışı
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine
daha kolay ayrılacaktır
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz
Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip
ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile
bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız
17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir
Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca
kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir
Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa
şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir
Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece
pişerken taşması oumlnlenmiş olur
Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir
20
18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır
Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır
Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları
(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır
Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir
19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta
guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine
rastlanır
Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek
servis yapılır
Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve
suumlslenerek servis yapılır
Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)
serpilir
Resim 112 Tarccedilınla servis
21
Resim 113 Kuru yemişlerle servis
Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file
hacirclinde kullanılır
Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis
Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine
goumlre suumlslemede kullanılabilir
22
Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi
Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir
Resim 116 Karamelize şekerle servis
23
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız
Gereccediller (4ndash6 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
80 g pirinccedil unu
1 paket vanilya
İstenildiği kadar tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz
Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz
Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat
ediniz
Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz
Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika
pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz
Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak
eritiniz
Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa
olduğu iccedilin şekeri en başta da
ekleyebilirsiniz
Ocaktan indiriniz Vanilya
ekleyiniz
Renginin kıvamının ve tadının istenilen
oumlzellikte olmasına dikkat ediniz
Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
24
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
250 g toz şeker
90 g pirinccedil
15 g nişasta
200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)
10 g tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye
koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar
haşlayınız
Yıkarken nişastasının gitmesine
dikkat ediniz
Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız
Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz
Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz
Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli
karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz
Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker
karamelize olur unutmayınız
Sıcakken kacircselere boşaltınız
Suumlslemek iccedilin soğumasını
bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
25
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Badem ve Hindistan cevizini
karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt
ekleyiniz ve mutfak robotunda
ccedilekiniz
Suumlt ekleyerek bademin daha kolay
ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline
gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz
olmasını sağlar unutmayınız
Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu
koyarak karıştırınız
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek
karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Bademli karışımı ekleyiniz
Koyulaşana kadar karıştırarak
pişiriniz
Pişerken karıştırmak şekerin karamelize
olmasını engeller
Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan
alınız
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan
kacircselere boşaltınız
Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması
kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz
Soğuyunca suumlsleyerek servis
yapınız
Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk
uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
26
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz
Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10
dakika kaynatınız
Isının yuumlksek olmamasına ve topak
olmamasına dikkat ediniz
Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız
Bir kere kaynatıp ocaktan alınız
Şekerin karamelize olmamasına
dikkat ediniz
Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine
hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz
Pudra şekerinin her tarafa eşit
dağılmış olmasına dikkat ediniz
Muhallebiyi doumlkerken şekerleri
kaydırmayınız
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin
dibinin yanmasını sağlayınız
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını
batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak
iccedilin 5-6 saat bekleyiniz
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Soğuk suya batırmak tatlının
tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin
oumlnemlidir unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
27
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk
suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha
kolay ayrılacaktır)
Tavuk tadının olmaması ve liflerin
parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek
oumlnemlidir unutmayınız
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri
koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Pişerken dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye
ekleyerek karıştırmaya devam ediniz
Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız
Kıvamına dikkat ediniz
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş
dakika kadar ccedilırpınız
Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra
dilimleyerek servis yapınız
Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk
uyumuna goumlre suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
28
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet
kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol
ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz
29
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır
A) Suumlbye
B) Pirinccedil unu
C) Nişasta
D) Hepsi
2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Kazandibi
B) Suumltlaccedil
C) Guumlllaccedil
D) Muhallebi
3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Tavukgoumlğsuuml
B) Suumltlaccedil
C) Muhallebi
D) Guumlllaccedil
4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır
A) Antep fıstığı
B) Hindistan cevizi
C) Badem
D) Fındık
5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden
hangisidir
A) Tarccedilın
B) Karabiber
C) Nane
D) Kekik
Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır
7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır
8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır
9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir
10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
30
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli
suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR
21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri
Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler
genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema
eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir
Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı
tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda
zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir
Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller
kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika
mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru
uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız
mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu
ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır
Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine
rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
AMACcedil
ARAŞTIRMA
31
Resim 21 Servise hazır krem karamel
211 Krem Karamel
Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem
ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln
Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde
pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
Hazırlanması
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel
yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel
kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon
kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave
ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra
kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz
32
Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters
ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız
Krem karamel hazırlarken
Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa
rengi accedilık olur
Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur
Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir
Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya
batırılabilir
Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan
ccedilıkarılması
Resim 24 Servis edilmesi
212 Sufle
Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler
tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve
beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece
civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha
kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir
En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir
Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır
Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler
tekniğine uygun ilave edilir
33
İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur
hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri
kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir
Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb
Ccedilikolatalı sufle
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolata
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
Hazırlanışı
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma
yediriniz
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile
yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz
Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz
bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız
Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına
almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla
karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk
oluncaya kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz
34
Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri
yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen
oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun
olacaktır
Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız
kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte
kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız
Sufleniz soumlner
Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya
kaymakla sıcak servis yapınız
Resim 25 Ccedilikolata sufle
Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle
35
213 Diğerleri
Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı
duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde
ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir
Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml
tatlı tarifi verilmiştir
Napoli usuluuml blanmanj
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 lt suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
Hazırlanışı
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir
tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki
karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından
nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız
Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını
ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda
boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak
beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4
dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek
buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını
gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis
yapınız
Sakızlı pasta
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
36
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
Hazırlanışı
Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine
kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler
her tarafı eşit olacak şekilde yayılır
Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır
Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması
sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar
pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek
karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit
kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca
aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında
birkaccedil saat bekletilir
Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına
alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)
Resim 27 Sakızlı pasta
22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su
buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar
Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner
Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak
kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır
37
Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede
olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum
hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur
Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur
Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160
derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir
Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır
Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten
geccedilirilmelidir
23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır
Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır
Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır
Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır
24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner
Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir
Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel
38
Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri
kullanılabilir
Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel
Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir
Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle
Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir
Resim 211 Pudra şekerli sufle
39
25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama
Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan
mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren
suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir
Panna cotta
Malzemeler
400 ml krema
200 ml suumlt
40 g şeker
Bir tutam tuz
120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)
3 adet yaprak jelatin
Hazırlanışı
Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz
Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta
ısıda karıştırarak pişiriniz
Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak
ccedilikolataların erimesini sağlayınız
Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının
sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız
Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz
Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının
dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız
Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 212 Panna cotta
Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve
konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız
araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi
deneyiniz
40
UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa
ayarlayınız
Krem karamel kaplarını boş olarak
ısınmakta olan fırına koyunuz
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile
kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak
oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem
karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını
bekleyiniz
Şekeri az karamelleştirirseniz
karamelin rengi kahverengi olmaz
sarı olur unutmayınız
Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen
goumlsteriniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel
yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan
kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir
kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş
karıştırarak ilave ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine
devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel
kalıplarına paylaştırınız
Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve
uzun suumlre yaparsanız tatlınız
piştiğinde istenmeyen goumlzenekler
oluşur unutmayınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar
sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye
diziniz
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan
ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz
Tepsideki su biterse kaynar su
ekleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
41
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8
saat buzdolabında bekletiniz
Donduğundan emin olduğunuz krem
karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz
Krem karamelleri dolaba koyarken
uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu
sinerek tatlının tadı bozulur
unutmayınız
İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme iccedilin dondurma taze
meyveler renkli soslar vb
kullanabilirsiniz
42
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolat
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye
ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta
ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını
eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız
suumltuuml bu karışıma yediriniz
Unun yanmamasına dikkat
adiniz
Suumltuuml eklerken topak
olmamasına dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
43
Ccedilikolatanızı rendeleyerek
hazırlayınız Bu işlem iccedilin
tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası
kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda
soğumaya bırakınız
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin
veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker
serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da
kullanabilirsiniz
Oda sıcaklığındaki yumurtaların
sarısını ve aklarını birbirinden
ayırınız
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı
ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile
oumlnce akları bir fiske tuz ilave
ederek katı koumlpuumlk oluncaya
kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle
ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen
goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz)
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu
karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını
ilave ediniz
Vanilya veya limon kabuğu
rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla
karıştırmadan karışıma kaşık
kaşık ilave ediniz
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha
buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini
daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)
kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda
yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın
istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle
ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır
unutmayınız
Yeterince karıştırıp homojen
hacircle getirdiğiniz karışımı
yağladığınız kalıplara iki
parmak eksik gelecek şekilde
doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına
koyarak buumlyuumlk fırınlarda
yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk
fırınlarda 160-170 degCrsquode 35
dakikada pişirebilirsiniz
Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında
kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada
fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner
unutmayınız
Pişen suflenizin uumlzerine pudra
şeker serpip krema dondurma
veya kaymakla sıcak servis
yapınız
Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi
ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis
yapmalısınız
44
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 l suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri
yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım
kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir
kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız
Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir
taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika
kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Nişastayı ılıklaştırmadan
kaynar suumlte eklerseniz
nişasta taşlaşır ve tatlının
kıvamı bozulur
unutmayınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye
vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem
esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek
esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Muhallebileri ılık tutmak
iccedilin benmari
kullanabilirsiniz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz
Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı
sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz
Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup
duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Kalıpları su ile
nemlendirmeniz tatlının
kalıptan kolay ccedilıkmasını
sağlayacaktır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp
kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz
Tatlının kenarlarını
gevşetmek iccedilin parmak
ucuyla hafifccedile bastırınız
Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız
Tatlıyı suumlslerken renk
uyumuna dikkat ediniz
Ters ccedilevrildiğinde beyaz
muhallebi en uumlstte
kalacaktır unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
45
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun
hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un
hacircline getiriniz
Fırın tepsisine kenarlarından taşacak
şekilde aluumlminyum folyo seriniz
Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit
olacak şekilde yayınız
Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit
dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı
kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln
saramaz ve dilimleyemezsiniz
Bir tencerede unu ve yağı renk
değiştirmeden kavurunuz Ocaktan
alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz
Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak
koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca
sakız ekleyiniz
İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek
karıştırıp ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak
olmamasını sağlayınız
Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha
ccedilabuk erir
İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin
uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız
Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin
kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi
kayarsa muhallebi folyoya yapışır
unutmayınız
Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız
İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta
kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız
Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz
Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin
kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız
Tatlının dışına sarınız
Zaman varsa bir gece buzdolabında
beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman folyodan
ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına
alınız Suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve
lezzet uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
46
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
47
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden
hangisidir
A) Kremler
B) Sufleler
C) Kuplar
D) Dondurmalar
2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak
verilmiştir
A) Suumlt şeker un
B) Suumlt şeker kakao
C) Suumlt şeker yumurta
D) Suumlt şeker nişasta
3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan
malzemeler doğru olarak verilmiştir
A) Un ve yumurta
B) Suumlt yumurta ve şeker
C) Su un ve şeker
D) Suumlt kakao ve yumurta
4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru
olarak verilmiştir
A) Suumltuumln bayat olması
B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması
C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması
D) Toz şeker kullanılması
5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken
noktalardandır
A) Yumurtanın taze olması gerekir
B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir
C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir
D) Hepsi
6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir
A) Mayonez
B) Pudra şekeri
C) Kaymak
D) Dondurma
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
48
7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır
A) Toprak kaplar
B) Cam kaplar
C) Porselen kaplar
D) Hepsi
DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
49
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak
yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz
ARAŞTIRMA
Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini
araştırınız
3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml
TATLILAR
Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta
31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması
Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik
youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak
dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak
iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
AMACcedil
ARAŞTIRMA
50
yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda
(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir
Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin
311 Krem Bavaruva
Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok
farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de
kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya
ccedilıkmıştır
Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin
şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır
İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin
genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu
da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta
sarısı kullanmak gerekir
Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile
hazırlanır
Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata
parccedilaları kullanılabilir
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
51
Hazırlanışı
Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba
ccedilıkarınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten
alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız
NOT
Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları
kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis
yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde
birkaccedil dakika bekletebilirsiniz
Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de
ccedilalışabilirsiniz
Resim 35 Krem bavaruva
312 Parfe
Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla
parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri
farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan
sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar
genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır
52
Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe
ccedilikolatalı parfe vb
Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı
sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden
ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden
karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur
Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre
bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır
Resim 36 Ccedililekli parfe
Resim 37 Ccedilikolatalı parfe
53
Vanilyalı parfe
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurtanın sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
Hazırlanışı
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini
kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma
kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat
dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 38 Meyveli parfe
313 Ccedilikolatalı Muss
Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem
şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt
olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek
dondurulur
Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve
biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice
donduktan sonra dilimlenerek servis edilir
Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss
kahveli muss vb
54
Beyaz ccedilikolatalı muss
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
Hazırlanışı
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı
ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin
tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek
servis yapınız
55
Resim 39 Kupta muss servisi
32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar
Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması
gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak
uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı
olmaz
Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak
bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur
Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek
yumuşatılması gerekir
Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak
kolaylaşır
33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir
Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra
şekeri serpilebilir
56
Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva
Meyve dilimleri ile suumlslenebilir
Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe
Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir
Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss
57
Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir
Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe
34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve
restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her
aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında
ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir
Ccedilikolata muslu ve bademli kek
Gereccediller
50 g bitter ccedilikolata
200 g marzipan
1 su bardağı suumlt
1 su bardağı un
2 adet yumurta
frac12 su bardağı şeker
Mus iccedilin
15 g sade ccedilikolata
50 g tereyağı
2 adet yumurta
2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml
Uumlzeri iccedilin
1 paket ccedilikolata sos
25 bardak suumlt
200 g file (yaprak) badem
58
Hazırlanışı
Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine
yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş
ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş
yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile
ccedilalışabilirsiniz)
Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip
iyice karıştırınız
Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek
ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru
kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz
Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli
karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı
bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz
Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek
duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat
bekletiniz
Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine
doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle
kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz
İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem
tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri
satan yerlerde hazır olarak bulunur
Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama
faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca
yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte
seccediltiklerinizi deneyiniz
59
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Jelatini buzlu suda bir saat
beklettikten sonra susuz olarak bir
kaba ccedilıkarınız
Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar
unutmayınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta
sarısı ve jelatini bir tencereye
koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli
karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan
ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak
soğutunuz
Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln
bozulur)
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar
hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave
ediniz
Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda
ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla
karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)
unutmayınız
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma
yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak
buzdolabında soğutunuz
Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)
kullanılmalıdır unutmayınız
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek
servis yapınız
Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
60
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurta sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker
ve vanilyayı karıştırarak benmari
youmlntemini kullanarak ccedilırpınız
Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir
Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız
yumurta pişebilir Bu nedenle benmari
youmlntemi ile ccedilalışınız
Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak
kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız
Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı
ile yediriniz
Parfe kalıbına boşaltınız
Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat
ediniz
Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dışarıya
alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk
meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
61
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız
Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını
streccedil filmle sarınız
Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız
zamandan ve enerjiden
kazanmanızı sağlar unutmayınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice
ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam
ediniz
Ccedilikolatayı eritirken iccediline su
kaccedilmamasına dikkat ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtınız
Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz
Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Jelatinin iyice eridiğinden emin
olunuz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı
karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar
ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz
ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme
şekillerini araştırınız
Tabak suumlsleme şekillerinden birini
uygulayabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
62
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına
uygun yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız
mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
63
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen
bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız
1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar
2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir
3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır
4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır
5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır
6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz
7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır
8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir
9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir
10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
64
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve
sorbeleri hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini
araştırınız
İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln
oumlzelliklerini araştırınız
Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız
4 DONDURMA VE SORBELER
Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar
Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya
geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir
Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal
ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya
doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır
En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru
Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu
karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman
krala sunulurmuş
Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme
ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime
uğradığı bir gerccedilektir
Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince
tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır
Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml
tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
AMACcedil
ARAŞTIRMA
65
Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara
dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile
kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir
Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker
ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz
yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli
yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların
temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar
olarak yaz aylarında tuumlketilir
Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak
uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr
Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi
dondurmardquo yapılabilmektedir
Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı
boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği
ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir
olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir
Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa
da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir
41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları
Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri
iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce
mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein
kaybına neden olur
Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin
dondurmanın kalorisini de arttırmış olur
Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer
gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb
42 Dondurma ve Ccedileşitleri
Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan
indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az
bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma
şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme
dondurmasırdquo dır
66
Resim 41 Karsambaccedil
Resim 42 Maraş doumlvme dondurması
Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında
kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı
dondurma fıstıklı dondurma vb
Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin
değeri de azalır
Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan
bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında
eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur
Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır
Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi
dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir
67
Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su
buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan
yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur
Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır
Yumurta ile
Salep ile Nişasta ile Krema ile
Resim 43 Vanilyalı dondurma
421 Vanilyalı Dondurma
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
Hazırlanışı
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve
karıştırmazsanız yumurta pişer
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika
pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz
Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz
68
Resim 44 Kakaolu dondurma
422 Kakaolu Dondurma
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
1 paket vanilin
Hazırlanışı
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin
birbirine tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup
soğumasını bekleyiniz
Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz
69
Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları
423 Meyveli Dondurma
Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar
Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)
Kurutulmuş meyvelerle
Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle
Tek ccedileşit meyveyle
Birkaccedil ccedileşit meyveyle
Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
Hazırlanışı
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir
kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız
Dibini tutmamasına dikkat ediniz
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma
yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine
ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara
yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız
70
Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe
43 Sorbelerin Oumlzellikleri
Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur
Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze
(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine
likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir
Limonlu sorbe
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
Hazırlanışı
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını
almadan soyunuz
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp
ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz
İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba
alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz
71
44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek
Noktalar
Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır
Sorbeler karıştırılmadan dondurulur
Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır
Servis kapları soğutulmalıdır
Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir
Kullanılan araccedillar steril olmalıdır
Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz
Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi
45 Servisini Yapma
Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır
Kuplarda dondurma servisi
Resim 48 Kupta dondurma servisi
72
Kacircğıt helva ile servis
Resim 49 Kacircğıt helva ile servis
Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur
Resim 410 Mangolu sorbe
73
Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır
Resim 411 Kızarmış dondurma
Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır
Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi
74
Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır
Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi
46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama
Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup
bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları
meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri
peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir
Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan
yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri
renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis
yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir
Resim 414 Kup jak
75
Resim 415 Peş melba
Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen
Kasata napoliten
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı 1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
76
Hazırlanışı
Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi
karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı
ekleyiniz
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp
tekrar derin dondurucuya koyunuz
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin
dondurucuya koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın
uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay
ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
77
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım
kaynatınız
Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı
unutmayınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-
3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız
yumurta pişer unutmayınız
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak
kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice
soğutunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak
derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat
dondurunuz
Varsa dondurma makinesinde
ccedilevirerek dondurunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
78
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip
ccedilırpmaya devam ediniz
İccedilinde topak kalmamasına dikkat
etmelisiniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml
azar azar katarak malzemelerin birbirine
tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte
pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı
kalmaması iccedilin pişirmek gerekir
unutmayınız
Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir
Aksi takdirde yumurta pişer
unutmayınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar
aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba
alınız ve buzdolabına koyup soğumasını
bekleyiniz
Sıcak malzemeler buzdolabına
konulmaz unutmayınız
Tamamen soğuduğundan emin
olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte
bir ccedilıkarıp karıştırınız
Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin
oluşmasını engeller unutmayınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta
bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye
oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
79
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz
Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine
sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk
ateşte iyice ccedilırpınız
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız
Dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz
Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan
sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra
şekeri serpip marine ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde
bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve
gofretle suumlsleyerek servis yapınız
Hazırladığınız meyveleri
dondurmanın iccediline de
karıştırabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
80
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde
iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz
Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin
tadını acılaştırır unutmayınız
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım
kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma
suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin
dondurucuya girebilecek bir kaba alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice
dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz
gibi suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
81
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı
1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve
vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek
soğutunuz
Kasata kalıbını derin dondurucuya
koyunuz Boumlylece dondurmanın
kalıba kolay yapışmasını
sağlarsınız
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı
karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya
oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da
bademleri en son olarak da ccedilırpılmış
kremayı ekleyiniz
Ccedilırparsanız yumurtayı
soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm
kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin
dondurucuya koyunuz
Dondurma kalıbın şekline goumlre
sıvanmalıdır Her tarafı eşit
kalınlıkta olmalıdır unutmayınız
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile
aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya
koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan
boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya
koyunuz
Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır
unutmayınız
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp
ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını
hafifccedile sıcak suya tutunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
82
KONTROL LİSTESİ
DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
83
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml
yazınız
1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir
2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır
3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır
4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini
arttırır
5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar
6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır
7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek
zenginleştirilir
8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır
9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir
10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru
yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
84
MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME
Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Kişisel Hijyen
1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi
2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml
3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı
4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı
Araccedil Gereccedil Seccedilimi
5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı
6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı
İşlem Basamakları
7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı
8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı
9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı
Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi
10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi
11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi
12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz
MODUumlL DEĞERLENDİRME
85
CEVAP ANAHTARLARI
OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 A
3 C
4 B
5 A
6 Y
7 D
8 D
9 Y
10 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI
1 A
2 C
3 B
4 C
5 D
6 A
7 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 Y
3 D
4 D
5 D
6 Y
7 D
8 Y
9 Y
10 Y
CEVAP ANAHTARLARI
86
OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 İtalya
2 buzlu iccedilecek
3 şerbettir
4 yumurta
5 karsambaccedil
6 krema
7 likoumlr
8 soğuk
9 kuumllahta
10 kup
87
KAYNAKCcedilA
ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler
Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009
Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979
ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000
Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık
İstanbul 2009
KAYNAKCcedilA
5
ACcedilIKLAMALAR KOD 541GI0119
ALAN Yiyecek İccedilecek Hizmetleri
DALMESLEK AşccedilıMutfak PastacıPastacılık
MODUumlLUumlN ADI Suumltluuml Tatlılar
MODUumlLUumlN TANIMI
Suumltluuml tatlılar dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılar dondurma
ve sorbeleri hazırlama yeterliği kazandıran oumlğrenme
materyalidir
SUumlRE 4024
OumlN KOŞUL Hijyen ve Sanitasyon moduumlluumlnuuml almış olmak
YETERLİK
MODUumlLUumlN AMACI
Genel Amaccedil
Uygun mutfak ortamı sağlandığında tekniğine ve uumlruumlnuumln
oumlzelliğine uygun olarak istenilen kıvam lezzet koku ve
goumlruumlnuumlşte suumltluuml tatlılar hazırlayabileceksiniz
Amaccedillar 1 Tuumlrk mutfağına oumlzguuml istenilen kıvam lezzet koku ve
goumlruumlnuumlşte ccedileşitli suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz
2 Tekniğine ve usuluumlne uygun istenilen kıvam lezzet koku ve
goumlruumlnuumlşte uluslararası suumltluuml tatlılar hazırlayabileceksiniz
3 Mutfak ortamında istenilen standartlara uygun dondurarak
ccedileşitli suumltluuml tatlılar hazırlayabileceksiniz
4 Mutfak ortamında istenilen standartlara uygun ccedileşitli
dondurma ve sorbeleri hazırlayabileceksiniz
EĞİTİM OumlĞRETİM
ORTAMLARI VE
DONANIMLARI
Ortam Hijyen kurallarına uygun mutfakpastane ortamı
Donanım Mutfak ortamı Terazi Ocak Fırın Tencere Kevgir
Kaşık
OumlLCcedilME VE
DEĞERLENDİRME
Moduumll iccedilinde yer alan her oumlğrenme faaliyetinden sonra
verilen oumllccedilme araccedilları ile kendinizi değerlendireceksiniz
Oumlğretmen moduumll sonunda oumllccedilme aracı (ccediloktan seccedilmeli
test doğru-yanlış testi boşluk doldurma vb) kullanarak moduumll
uygulamaları ile kazandığınız bilgi ve becerileri oumllccedilerek sizi
değerlendirecektir
ACcedilIKLAMALAR
6
GİRİŞ Sevgili Oumlğrenci
Bu moduumll mutfak ve ya pastanede ccedilalışmayı kolaylaştıracak bilgi ve donanımı
arttırmak amacı ile hazırlanmıştır
Şimdiye kadar pek ccedilok konuda teknik bilgi oumlğrendiniz ve uygulama yaptınız Bu
moduumllde suumltluuml tatlıların gruplandırılmasını ccedileşitlerini hazırlarken pişirirken servise
sunarken dikkat etmeniz gerekenleri ve daha fazlasını oumlğrenmek iccedilin nasıl araştırma
yapmanız gerektiğini oumlğreneceksiniz
Bu guumlne kadar severek tuumlkettiğiniz Tuumlrk mutfağına ait suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlama
becerisi kazanacaksınız Aynı zamanda uluslararası mutfaklarda kullanılan suumltluuml tatlı
ccedileşitlerini de hazırlayabilme becerisini kazanacaksınız Boumlylece hem Tuumlrk mutfağı hem de
uluslararası mutfak uumlruumlnlerini sunan iş yerlerinde ccedilalışabileceksiniz
Bu moduumlluuml tamamladığınızda dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılar dondurmalar ve
sorbelerle ilgili bilgi ve beceriniz de artmış olacak Bu moduumllde oumlğreneceklerinizi daha oumlnce
oumlğrendiklerinizle harmanlayarak mutfak ve pastane sektoumlruumlnde gereken bilgi beceri ve
uygulamadaki başarınızla sektoumlruumln aranılan elemanlarından biri olacaksınız
GİRİŞ
7
8
OumlOumlĞRENME FAALİYETİ-1 ĞRENME FAALİYETİ-1
Uygun mutfak ortamı sağlandığında Tuumlrk mutfağına oumlzguuml istenilen kıvam lezzet
koku ve goumlruumlnuumlşte ccedileşitli suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki pastanelerde uumlretilen suumltluuml tatlıları araştırınız
İnterneti ve basılı yemek kitaplarını kullanarak Tuumlrk mutfağına ait suumltluuml tatlıları
guumlnuumlmuumlzde ve eskiden hazırlanan tariflerle karşılaştırarak aradaki farkları tespit
ediniz
1 TUumlRK MUTFAĞINA AİT SUumlTLUuml
TATLILAR
Resim 11 Şeftalili muhallebi
11 Suumltluuml Tatlıların Tuumlrk Mutfağındaki Yeri ve Oumlnemi
Ana malzeme olarak suumlt kullanılan kıvam ve lezzet veren başka malzemelerin de ilave
edilmesiyle hazırlanan tatlılara suumltluuml tatlılar denir
Tuumlrk mutfağında ccedilok eski zamanlardan beri suumltluuml tatlıların yapıldığını araştırmalar
ortaya koymaktadır Roma mutfağından bize geccediltiği hacirclde guumlnuumlmuumlzde sadece Tuumlrk
OumlĞRENME FAALİYETİ-1
AMACcedil
ARAŞTIRMA
9
mutfağında yapılan tavukgoumlğsuuml ve kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Osmanlı mutfağında
kullanılmaktadır
Suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumll Tuumlrk suumltluuml tatlılarının başında gelir ldquoSuumltluuml aşrdquo kelimeleri
zaman iccedilinde kaynaşarak ldquosuumltlaccedilrdquo adını almıştır ve Tuumlrkccedilersquonin ilk soumlzluumlklerinde bile yer alır
Muhallebi ise Arapccedila suumlt anlamına gelen ldquohaliprdquo soumlzcuumlğuumlnden tuumlremiş Osmanlılardan beri
yapılan suumltluuml tatlımızdır Keşkuumll ise yazılı olan ilk Tuumlrk yemek kitabı ldquoMelceuumlrsquol Tabbahinrdquode
tarifi verilen bir tatlıdır
Tuumlrk mutfağında tavukgoumlğsuuml kazandibi kesme muhallebi manda suumltuuml kullanılarak
hazırlanırken suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln inek suumltuuml kullanılarak hazırlandığı eski
kaynaklarda yer almaktadır Guumlllaccedil da Osmanlırsquodan guumlnuumlmuumlze kadar gelen nişasta
yufkalarının suumlt ve şekerle ıslatılmasıyla yapılan eski suumltluuml tatlılarımız arasında yerini
almaktadır
Suumltluuml tatlıların yapımı diğerlerine goumlre daha kolaydır Besin değeri yuumlksektir Diğer
tatlılara goumlre maliyeti de azdır Tuumlm bu sebeplerden dolayı hem Osmanlırsquoda hem de
guumlnuumlmuumlzde sık yapılan tatlılardır
12 Suumltluuml Tatlıların Beslenmedeki Yeri ve Oumlnemi
Suumltluuml tatlıların ana maddesi suumlttuumlr Suumltluuml tatlıların besin değerini hesaplarken suumltuumln
besin değeri de incelenmelidir Ortalama 100 g yağlı inek suumltuumlnde bulunanlar
Su (g) 879
Enerji (kcal) 61
Protein (g) 33
Yağ (g) 33
Karbonhidrat (g) 47
Kuumll (g) 07
Kalsiyum (mg) 119
Demir (mg) 01
Fosfor (mg) 93
Potasyum (mg) 152
Sodyum (mg) 49
Vitamin A ve karoten (IU) 126
Tiamin (mg) 004
Riboflavin (mg) 016
Niasin (mg) 01
Vit C (mg) 1
Suumltluuml tatlıların besin değerinde yukarıdakilerden farklı olarak tatlının iccediline konulan
maddelere goumlre değişiklik oluşur Bir de suumltuuml pişirirken besin değeri farklılaşır Oumlrneğin
suumltuumln fazla kaynatılması proteinin kayba uğramasına ve sindirimin zorlaşmasına neden olur
Tatlının pişirme youmlntemi ve iccedilinde kullanılan malzemeler besin değerini belirler
Guumlnuumlmuumlzde yemek kitapları genellikle tarifi verirken yanında besin değerini de verir
10
İnsanlar doğdukları andan itibaren tuumlm besin ihtiyaccedillarını anne suumltuuml ile karşılar Yıllar
geccediltikccedile anne suumltuumlnuumln yerini inek suumltuuml alır Daha sonraları ise insanlar suumlt iccedilmek yerine
suumltluuml tatlıları yemeği tercih eder Boumlylece vuumlcudun ihtiyacı olan besin oumlgelerinin bir kısmı
karşılanmış olur Oumlzellikle protein ve kalsiyum ihtiyacının buumlyuumlk boumlluumlmuuml suumlt ve uumlruumlnleri ile
karşılanır
13 Suumltluuml Tatlıların Yapımında Kullanılan Gereccediller
Resim 12 Suumlt yumurta
Resim 13 Şeker kuru yemişler
11
Resim 14 Tarccedilın kuru meyveler
Suumltluuml tatlıların hazırlanmasında ana malzeme olarak suumlt kullanılır (Resim 12) Suumltuumln
taze sulandırılmamış ve mikroplardan arınmış olması oumlnemlidir Pastane ve oteller ccediliğ suumlt
kullanmaz Sterilize edilmiş kutu suumltleri kullanılır Tam yağlı suumltler tatlının daha lezzetli
olmasını sağlar Fakat kalori değerini yuumlkseltir Bu nedenle diyet mutfaklarında yarım yağlı
ve yağsız suumltler kullanılır
Suumltuuml koyulaştırmak iccedilin eskiden suumlbye hazırlanırdı Guumlnuumlmuumlzde suumlbyenin yerini pirinccedil
unu buğday unu nişasta yumurta gibi malzemeler almıştır Oumlzellikle yumurta sarısı
koyulaştırıcı olarak kullanılır Bazı tariflerde yumurta buumltuumln olarak kullanılmıştır
Guumlnuumlmuumlzde likit yumurta kullanımı yaygındır Likit yumurta buumltuumln ak ve sarı olarak ayrı
ayrı satılır Bu ticari mutfaklarda kullanım kolaylığı sağlar ve reccediletelerde yumurta miktarı
gram olarak belirtilir Suumltluuml tatlılarda Tuumlrk mutfağından ziyade yabancı mutfaklarda yumurta
kullanımına rastlanır
Eskiden tatlandırıcı olarak bal pekmez meyve kuruları (Resim 14) kullanılırken
guumlnuumlmuumlzde şeker ccedileşitleri kullanılmaktadır
Suumltluuml tatlılara lezzet kazandırmak iccedilin fındık fıstık ceviz badem (Resim 13) gibi
malzemeler ve tarccedilın başta olmak uumlzere baharatlar eklenir
Artık marketlerde ve buumlyuumlk alışveriş yerlerinde toz hacircline getirilerek paketlenmiş suumltluuml
tatlılara rastlanır Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp bir taşım kaynatılınca suumltluuml tatlıya
doumlnuumlşuumlr Kullanılması pratik gibi goumlruumlnse de hazır olanlar hem lezzet accedilısından hem de
iccedilinde bulunan katkı maddeleri accedilısından kullanılmamalıdır
12
14 Suumlbyenin Tanımı ve Oumlnemi
Resim 15 Suumlbye
Suumlbye oumlğuumltuumllmuumlş pirinccedil veya pirinccedil suumltuuml olarak tanımlanabilir Suumltluuml tatlılarda tatlıyı
koyulaştırarak kıvam sağlamak iccedilin kullanılır Tuumlrkiyersquonin en oumlnemli aşccedilılarından olan Necip
Usta 125 g pirinccedilten yapılan suumlbyenin 1 kg suumltuuml soğuduktan sonra kesilebilecek şekilde
koyulaştıracağını kitaplarında belirtmiştir
Suumlbyenin hazırlanışı zor zahmetli ve uzun zaman aldığı iccedilin guumlnuumlmuumlzde
kullanılmamaktadır Ayrıca guumlnuumlmuumlzde hazır gıda sektoumlruumlnuumln gelişmesi nedeniyle pirinccedil
unu nişasta vb maddeleri bulmak muumlmkuumlnduumlr Artık suumltluuml tatlılarda kıvam sağlamak iccedilin
bulunması ve kullanılması kolay olan nişasta ve pirinccedil unu kullanılıyor
15 Suumlbyenin Hazırlanışı
Kırık pirinccedil ayıklanır 3-4 kez suyu suumlzuumllerek yıkanır
Bir tencerede bol miktarda ılık suyla ıslatılır Bir gece beklenir
Ertesi guumln hiccedil karıştırmadan suyu doumlkuumlluumlr
Bir karıştırıcı (blender) yardımı ile iyice ezilir
Elde edilen madde suumlbyedir (Resim 15)
Kullanılacağı zaman ince bir tuumllbentten ya da ccedilok ince bir suumlzgeccedilten suumlzuumlluumlr
16 Tuumlrk Mutfağına Oumlzguuml Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri
Tuumlrk mutfağına oumlzguuml suumltluuml tatlılar denilince akla ilk gelmesi gerekenler suumltlaccedil
muhallebi ve keşkuumllduumlr Bu uumlccedil tatlı yuumlzyıllardır Tuumlrk mutfağında hazırlanan ccedileşitlerdir
Guumlnuumlmuumlzde pastanelerde ve otellerde ccedilok ccedileşitli suumltluuml tatlılar yapılmaktadır Yeni yapılan
suumltluuml tatlıların bir kısmı suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln değiştirilmesi ile bir kısmı da yabancı
tatlıların Tuumlrk mutfağına uyarlanmasıyla yapılmaya başlanmıştır
13
161 Muhallebi
Resim 16 Muhallebi
Muhallebi suumlt nişasta (klasik şekliyle suumlbye) ve şekerle yapılan en temel suumltluuml tatlıdır
(Resim 16) Tuumlrk mutfağında sakızlı ve fıstıklı olmak uumlzere temelde iki ccedileşidi olsa da
guumlnuumlmuumlzde ccedilok ccedileşitli şekillerde muhallebiler yapılmaktadır Taze meyveler puumlre şeklinde
ya da kuumlccediluumlk doğranarak meyveli muhallebiler de yapılır Muhallebi iccedilinde kullanılan
malzemeye goumlre isimlendirilir Sakızlı muhallebi fıstıklı muhallebi kahveli muhallebi
kakaolu muhallebi vb
Genellikle suumltluuml tatlılarda şeker sonradan eklenir Fakat muhallebide istisnai bir durum
soumlz konusudur Muhallebi yapılırken genellikle suumlt ve şeker kaynatılır İccediline suumlbye ya da
suyla accedilılmış nişasta eklenir Bir taşım kaynatılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır
En klasik servisinde ya tarccedilın eklenir ya da biraz reccedilel tanesi uumlzerine konulur Suumlt ve şekeri
karıştırıp pişirmek beceri gerektirir Bu şekilde pişirirken şekerin karamelize olmamasına
dikkat etmek gerekir Eğer şeker sonra katılırsa daha iyi sonuccedil alınır
Muhallebi
Gereccediller (4ndash6 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
80 g pirinccedil unu
1 paket vanilya
İstenildiği kadar tarccedilın
Hazırlanması
Pirinccedil unu ve şeker bir tencereye konulur Bir su bardağı suumlt ile iyice
ezilir Suumltuumln tamamı eklenir Orta ateşte karıştırılarak 10ndash15 dakika
pişirilir Koyulaşınca ocaktan indirilir Vanilya eklenir Sıcakken kacircselere
boşaltılır Soğuyunca uumlzerine tarccedilın serpilerek servis yapılır
Aşağıdaki youmlntemlerle de hazırlanabilir
14
Muhallebi pişirilirken iccediline 2ndash3 adet damla sakızı ezilip konulursa sakızlı muhallebi adını alır
Muhallebi yapılırken ccedilekilmiş yeşil fıstık katılırsa fıstıklı muhallebi adını alır
Muhallebi piştikten sonra ıslatılmış bir tepsiye doumlkuumlluumlp soğuduktan sonra
uumlzerine yarım su bardağı su gezdirip dolapta iyice katılaştıktan sonra
kesilip oumlzel şekerli su doumlkuumlluumlp suyu ile servisi yapılırsa su muhallebisi
adını alır Bazı youmlrelerde şekerli su yerine pekmez doumlkuumllerek de servisi
yapılır
Suumltuumln iccediline taze meyve puumlreleri katılarak meyveli muhallebi yapmak
muumlmkuumlnduumlr
Muhallebi pişirilirken şekeri ccedilok az konulup piştikten sonra soğutulup
servisi yapılırken uumlzerine pudra şekeri serpilirse şekersiz muhallebi adını alır
Yaz aylarında dondurma ile servisi yapılabilir
Yine muhallebinin uumlzerine tanesi bol reccedilel konularak servis yapılabilir
162 Suumltlaccedil
Resim 17 Suumltlaccedil Resim 18 Fırın suumltlaccedil
Suumltlaccedil Tuumlrk mutfağında iki şekilde yer alır Birisi (Resim 17) klasik tencerede pişen
şekli diğeri de (Resim 18) fırın suumltlaccediltır Fırın suumltlaccedil yapmak iccedilin suumltlaccedil pişirildikten sonra
ısıya dayanıklı kaplara doumlkuumlluumlr Bir miktar ayrılan suumltlacın iccediline yumurta sarısı eklenerek
karıştırılır Kapların uumlzerine paylaştırılır Fırında kızartılarak hazırlanır
Suumltlaccedil yapımı ccedilok kolay bir tatlı gibi goumlruumlnse de oumlnemli ayrıntılarla iyi bir suumltlaccedil
hazırlanabilir Evlerde yapılan suumltlaccedil suumlt pirinccedil ve şekerden oluşur Suumltuumln iccediline oumllccediluumlluuml pirinccedil
katılır Ocağa konulur Kısık ateşte pirinccediller yumuşayana kadar karıştırılarak pişirilir Şekeri
atılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır Ilıkken ya da soğuyunca servis yapılır
Ticari mutfaklarda ise pirinccedil su ile biraz pişirilir Kaynayan suumlte eklenir Nişasta ile
kıvama getirilir Şeker eklenerek pişmesi tamamlanır Pirinccedil miktarı evde yapılanlardan
azdır
15
İyi bir suumltlaccedil yapmak iccedilin
Suumltuumln taze ve yağlı olması gerekir
Pişirme işlemi kısık ateşte yapılmalıdır
Pişirme sırasında karıştırılmalıdır
Pirinccedil miktarı iyi ayarlanmalıdır
Şekeri ocaktan inmesine yakın atılmalıdır
Gereccediller
1 litre suumlt
250 g toz şeker
90 g pirinccedil
15 g nişasta
200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)
10 g tarccedilın
Hazırlanması
Pirinccedil ayıklanıp yıkandıktan sonra tencereye konulur Su ile
yumuşayıncaya kadar haşlanır
Suumlt eklenerek 10 dakika pişirilir
Şeker eklenir ve karıştırılarak eritilir
Nişasta suumltle karıştırılır Suumltluuml pirinccedilli karışıma eklenir
Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indirilir
Fırında suumltlaccedil yapmak istenirse nişastalı suumltluuml karışımdan bir miktar
alınarak iki yumurta sarısı eklenerek ccedilırpılır
Suumltlaca eklenir
Pişirme işleminden sonra ısıya dayanıklı kaplara konur
İccedilinde su bulunan tepsilere dizilir
Fırında uumlzeri kızarıncaya kadar bekletilir Kızarma işleminin daha ccedilabuk
olması istenirse fırının sıcaklığı uumlstten verilmelidir
16
163 Keşkuumll
Resim 19 Keşkuumll
Eski yemek kitaplarında ldquokeşkuumll-uuml fukarardquo diye isimlendirilen tatlının adı guumlnuumlmuumlzde
keşkuumll olarak bilinmektedir Keşkuumll-uuml fukara denilmesinin sebebi fakir yemeği olduğu iccedilin
değildir Tam tersine keşkuumll iccediline konulan badem Antep fıstığı ceviz Hindistan cevizi
nedeniyle diğer suumltluuml tatlılara goumlre maliyeti yuumlksek bir tatlıdır Adının şoumlyle bir hikacircyesi
vardır Keşkuumll adını Hindistan cevizinden almıştır Eskiden dilenciler Hindistan cevizinin
kabuğundan yapılan kacircselerle dilenirlermiş Bu kacircsenin adının da keşkuumll olduğu soumlylenir
Keşkuumll (Resim 19) en eski suumltluuml tatlılardan biridir Eski ccedilağlarda sulu yiyecekleri
koyulaştırmak iccedilin ekmek kullanılmış Daha sonraları ekmeğin yerini ezilmiş cevizgiller
almış Keşkuumll de suumltuumln koyulaştırılması iccedilin ezilmiş cevizgillerin şekerle birlikte suumlte
karıştırılmasıyla yapılmaya başlanmış Oumlnceleri renginin beyaz olması iccedilin ezilmiş badem
şeker ve suumlt kullanılarak hazırlanmış sonradan badem yerine suumlbye kullanılmış guumlnuumlmuumlzde
ise koyulaştırma işlemi nişasta ile yapılmaktadır
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
Hazırlanışı
Badem ve Hindistan cevizi karıştırılarak uumlzerine az miktarda suumlt eklenir
ve mutfak robotunda ccedilekilir
17
Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır
Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım
eklenir
Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir
Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır
Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır
164 Kazandibi
Resim 110 Kazandibi
Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin
dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye
doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise
tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında
dipteki şekerin yanması sağlanır
Kazandibi hazırlanırken
Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca
mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir
Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek
pişirilmesi gerekir
Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir
Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre
tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir
İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir
Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde
sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir
18
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu
Rendesi
Hazırlanması
Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur
Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır
Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan
alınır
Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur
Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir
165 Tavukgoumlğsuuml
Resim 111 Tavukgoumlğsuuml
Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece
Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve
pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp
ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen
tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr
19
Hazırlarken ve pişirirken
Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına
Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına
Kıvamını iyi ayarlamaya
Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
Hazırlanışı
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine
daha kolay ayrılacaktır
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz
Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip
ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile
bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız
17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir
Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca
kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir
Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa
şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir
Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece
pişerken taşması oumlnlenmiş olur
Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir
20
18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır
Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır
Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları
(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır
Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir
19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta
guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine
rastlanır
Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek
servis yapılır
Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve
suumlslenerek servis yapılır
Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)
serpilir
Resim 112 Tarccedilınla servis
21
Resim 113 Kuru yemişlerle servis
Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file
hacirclinde kullanılır
Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis
Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine
goumlre suumlslemede kullanılabilir
22
Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi
Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir
Resim 116 Karamelize şekerle servis
23
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız
Gereccediller (4ndash6 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
80 g pirinccedil unu
1 paket vanilya
İstenildiği kadar tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz
Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz
Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat
ediniz
Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz
Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika
pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz
Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak
eritiniz
Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa
olduğu iccedilin şekeri en başta da
ekleyebilirsiniz
Ocaktan indiriniz Vanilya
ekleyiniz
Renginin kıvamının ve tadının istenilen
oumlzellikte olmasına dikkat ediniz
Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
24
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
250 g toz şeker
90 g pirinccedil
15 g nişasta
200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)
10 g tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye
koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar
haşlayınız
Yıkarken nişastasının gitmesine
dikkat ediniz
Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız
Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz
Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz
Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli
karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz
Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker
karamelize olur unutmayınız
Sıcakken kacircselere boşaltınız
Suumlslemek iccedilin soğumasını
bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
25
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Badem ve Hindistan cevizini
karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt
ekleyiniz ve mutfak robotunda
ccedilekiniz
Suumlt ekleyerek bademin daha kolay
ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline
gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz
olmasını sağlar unutmayınız
Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu
koyarak karıştırınız
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek
karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Bademli karışımı ekleyiniz
Koyulaşana kadar karıştırarak
pişiriniz
Pişerken karıştırmak şekerin karamelize
olmasını engeller
Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan
alınız
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan
kacircselere boşaltınız
Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması
kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz
Soğuyunca suumlsleyerek servis
yapınız
Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk
uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
26
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz
Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10
dakika kaynatınız
Isının yuumlksek olmamasına ve topak
olmamasına dikkat ediniz
Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız
Bir kere kaynatıp ocaktan alınız
Şekerin karamelize olmamasına
dikkat ediniz
Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine
hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz
Pudra şekerinin her tarafa eşit
dağılmış olmasına dikkat ediniz
Muhallebiyi doumlkerken şekerleri
kaydırmayınız
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin
dibinin yanmasını sağlayınız
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını
batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak
iccedilin 5-6 saat bekleyiniz
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Soğuk suya batırmak tatlının
tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin
oumlnemlidir unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
27
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk
suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha
kolay ayrılacaktır)
Tavuk tadının olmaması ve liflerin
parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek
oumlnemlidir unutmayınız
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri
koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Pişerken dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye
ekleyerek karıştırmaya devam ediniz
Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız
Kıvamına dikkat ediniz
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş
dakika kadar ccedilırpınız
Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra
dilimleyerek servis yapınız
Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk
uyumuna goumlre suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
28
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet
kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol
ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz
29
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır
A) Suumlbye
B) Pirinccedil unu
C) Nişasta
D) Hepsi
2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Kazandibi
B) Suumltlaccedil
C) Guumlllaccedil
D) Muhallebi
3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Tavukgoumlğsuuml
B) Suumltlaccedil
C) Muhallebi
D) Guumlllaccedil
4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır
A) Antep fıstığı
B) Hindistan cevizi
C) Badem
D) Fındık
5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden
hangisidir
A) Tarccedilın
B) Karabiber
C) Nane
D) Kekik
Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır
7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır
8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır
9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir
10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
30
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli
suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR
21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri
Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler
genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema
eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir
Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı
tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda
zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir
Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller
kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika
mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru
uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız
mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu
ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır
Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine
rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
AMACcedil
ARAŞTIRMA
31
Resim 21 Servise hazır krem karamel
211 Krem Karamel
Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem
ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln
Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde
pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
Hazırlanması
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel
yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel
kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon
kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave
ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra
kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz
32
Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters
ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız
Krem karamel hazırlarken
Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa
rengi accedilık olur
Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur
Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir
Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya
batırılabilir
Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan
ccedilıkarılması
Resim 24 Servis edilmesi
212 Sufle
Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler
tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve
beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece
civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha
kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir
En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir
Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır
Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler
tekniğine uygun ilave edilir
33
İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur
hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri
kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir
Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb
Ccedilikolatalı sufle
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolata
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
Hazırlanışı
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma
yediriniz
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile
yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz
Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz
bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız
Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına
almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla
karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk
oluncaya kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz
34
Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri
yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen
oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun
olacaktır
Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız
kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte
kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız
Sufleniz soumlner
Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya
kaymakla sıcak servis yapınız
Resim 25 Ccedilikolata sufle
Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle
35
213 Diğerleri
Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı
duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde
ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir
Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml
tatlı tarifi verilmiştir
Napoli usuluuml blanmanj
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 lt suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
Hazırlanışı
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir
tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki
karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından
nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız
Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını
ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda
boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak
beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4
dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek
buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını
gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis
yapınız
Sakızlı pasta
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
36
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
Hazırlanışı
Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine
kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler
her tarafı eşit olacak şekilde yayılır
Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır
Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması
sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar
pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek
karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit
kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca
aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında
birkaccedil saat bekletilir
Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına
alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)
Resim 27 Sakızlı pasta
22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su
buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar
Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner
Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak
kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır
37
Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede
olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum
hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur
Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur
Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160
derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir
Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır
Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten
geccedilirilmelidir
23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır
Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır
Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır
Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır
24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner
Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir
Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel
38
Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri
kullanılabilir
Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel
Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir
Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle
Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir
Resim 211 Pudra şekerli sufle
39
25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama
Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan
mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren
suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir
Panna cotta
Malzemeler
400 ml krema
200 ml suumlt
40 g şeker
Bir tutam tuz
120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)
3 adet yaprak jelatin
Hazırlanışı
Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz
Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta
ısıda karıştırarak pişiriniz
Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak
ccedilikolataların erimesini sağlayınız
Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının
sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız
Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz
Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının
dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız
Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 212 Panna cotta
Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve
konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız
araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi
deneyiniz
40
UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa
ayarlayınız
Krem karamel kaplarını boş olarak
ısınmakta olan fırına koyunuz
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile
kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak
oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem
karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını
bekleyiniz
Şekeri az karamelleştirirseniz
karamelin rengi kahverengi olmaz
sarı olur unutmayınız
Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen
goumlsteriniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel
yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan
kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir
kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş
karıştırarak ilave ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine
devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel
kalıplarına paylaştırınız
Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve
uzun suumlre yaparsanız tatlınız
piştiğinde istenmeyen goumlzenekler
oluşur unutmayınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar
sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye
diziniz
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan
ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz
Tepsideki su biterse kaynar su
ekleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
41
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8
saat buzdolabında bekletiniz
Donduğundan emin olduğunuz krem
karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz
Krem karamelleri dolaba koyarken
uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu
sinerek tatlının tadı bozulur
unutmayınız
İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme iccedilin dondurma taze
meyveler renkli soslar vb
kullanabilirsiniz
42
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolat
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye
ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta
ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını
eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız
suumltuuml bu karışıma yediriniz
Unun yanmamasına dikkat
adiniz
Suumltuuml eklerken topak
olmamasına dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
43
Ccedilikolatanızı rendeleyerek
hazırlayınız Bu işlem iccedilin
tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası
kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda
soğumaya bırakınız
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin
veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker
serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da
kullanabilirsiniz
Oda sıcaklığındaki yumurtaların
sarısını ve aklarını birbirinden
ayırınız
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı
ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile
oumlnce akları bir fiske tuz ilave
ederek katı koumlpuumlk oluncaya
kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle
ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen
goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz)
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu
karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını
ilave ediniz
Vanilya veya limon kabuğu
rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla
karıştırmadan karışıma kaşık
kaşık ilave ediniz
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha
buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini
daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)
kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda
yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın
istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle
ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır
unutmayınız
Yeterince karıştırıp homojen
hacircle getirdiğiniz karışımı
yağladığınız kalıplara iki
parmak eksik gelecek şekilde
doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına
koyarak buumlyuumlk fırınlarda
yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk
fırınlarda 160-170 degCrsquode 35
dakikada pişirebilirsiniz
Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında
kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada
fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner
unutmayınız
Pişen suflenizin uumlzerine pudra
şeker serpip krema dondurma
veya kaymakla sıcak servis
yapınız
Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi
ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis
yapmalısınız
44
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 l suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri
yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım
kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir
kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız
Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir
taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika
kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Nişastayı ılıklaştırmadan
kaynar suumlte eklerseniz
nişasta taşlaşır ve tatlının
kıvamı bozulur
unutmayınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye
vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem
esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek
esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Muhallebileri ılık tutmak
iccedilin benmari
kullanabilirsiniz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz
Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı
sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz
Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup
duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Kalıpları su ile
nemlendirmeniz tatlının
kalıptan kolay ccedilıkmasını
sağlayacaktır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp
kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz
Tatlının kenarlarını
gevşetmek iccedilin parmak
ucuyla hafifccedile bastırınız
Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız
Tatlıyı suumlslerken renk
uyumuna dikkat ediniz
Ters ccedilevrildiğinde beyaz
muhallebi en uumlstte
kalacaktır unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
45
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun
hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un
hacircline getiriniz
Fırın tepsisine kenarlarından taşacak
şekilde aluumlminyum folyo seriniz
Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit
olacak şekilde yayınız
Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit
dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı
kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln
saramaz ve dilimleyemezsiniz
Bir tencerede unu ve yağı renk
değiştirmeden kavurunuz Ocaktan
alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz
Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak
koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca
sakız ekleyiniz
İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek
karıştırıp ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak
olmamasını sağlayınız
Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha
ccedilabuk erir
İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin
uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız
Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin
kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi
kayarsa muhallebi folyoya yapışır
unutmayınız
Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız
İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta
kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız
Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz
Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin
kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız
Tatlının dışına sarınız
Zaman varsa bir gece buzdolabında
beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman folyodan
ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına
alınız Suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve
lezzet uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
46
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
47
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden
hangisidir
A) Kremler
B) Sufleler
C) Kuplar
D) Dondurmalar
2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak
verilmiştir
A) Suumlt şeker un
B) Suumlt şeker kakao
C) Suumlt şeker yumurta
D) Suumlt şeker nişasta
3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan
malzemeler doğru olarak verilmiştir
A) Un ve yumurta
B) Suumlt yumurta ve şeker
C) Su un ve şeker
D) Suumlt kakao ve yumurta
4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru
olarak verilmiştir
A) Suumltuumln bayat olması
B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması
C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması
D) Toz şeker kullanılması
5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken
noktalardandır
A) Yumurtanın taze olması gerekir
B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir
C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir
D) Hepsi
6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir
A) Mayonez
B) Pudra şekeri
C) Kaymak
D) Dondurma
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
48
7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır
A) Toprak kaplar
B) Cam kaplar
C) Porselen kaplar
D) Hepsi
DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
49
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak
yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz
ARAŞTIRMA
Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini
araştırınız
3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml
TATLILAR
Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta
31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması
Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik
youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak
dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak
iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
AMACcedil
ARAŞTIRMA
50
yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda
(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir
Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin
311 Krem Bavaruva
Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok
farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de
kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya
ccedilıkmıştır
Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin
şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır
İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin
genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu
da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta
sarısı kullanmak gerekir
Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile
hazırlanır
Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata
parccedilaları kullanılabilir
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
51
Hazırlanışı
Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba
ccedilıkarınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten
alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız
NOT
Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları
kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis
yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde
birkaccedil dakika bekletebilirsiniz
Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de
ccedilalışabilirsiniz
Resim 35 Krem bavaruva
312 Parfe
Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla
parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri
farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan
sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar
genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır
52
Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe
ccedilikolatalı parfe vb
Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı
sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden
ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden
karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur
Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre
bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır
Resim 36 Ccedililekli parfe
Resim 37 Ccedilikolatalı parfe
53
Vanilyalı parfe
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurtanın sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
Hazırlanışı
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini
kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma
kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat
dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 38 Meyveli parfe
313 Ccedilikolatalı Muss
Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem
şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt
olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek
dondurulur
Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve
biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice
donduktan sonra dilimlenerek servis edilir
Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss
kahveli muss vb
54
Beyaz ccedilikolatalı muss
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
Hazırlanışı
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı
ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin
tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek
servis yapınız
55
Resim 39 Kupta muss servisi
32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar
Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması
gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak
uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı
olmaz
Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak
bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur
Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek
yumuşatılması gerekir
Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak
kolaylaşır
33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir
Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra
şekeri serpilebilir
56
Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva
Meyve dilimleri ile suumlslenebilir
Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe
Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir
Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss
57
Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir
Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe
34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve
restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her
aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında
ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir
Ccedilikolata muslu ve bademli kek
Gereccediller
50 g bitter ccedilikolata
200 g marzipan
1 su bardağı suumlt
1 su bardağı un
2 adet yumurta
frac12 su bardağı şeker
Mus iccedilin
15 g sade ccedilikolata
50 g tereyağı
2 adet yumurta
2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml
Uumlzeri iccedilin
1 paket ccedilikolata sos
25 bardak suumlt
200 g file (yaprak) badem
58
Hazırlanışı
Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine
yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş
ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş
yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile
ccedilalışabilirsiniz)
Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip
iyice karıştırınız
Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek
ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru
kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz
Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli
karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı
bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz
Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek
duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat
bekletiniz
Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine
doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle
kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz
İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem
tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri
satan yerlerde hazır olarak bulunur
Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama
faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca
yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte
seccediltiklerinizi deneyiniz
59
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Jelatini buzlu suda bir saat
beklettikten sonra susuz olarak bir
kaba ccedilıkarınız
Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar
unutmayınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta
sarısı ve jelatini bir tencereye
koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli
karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan
ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak
soğutunuz
Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln
bozulur)
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar
hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave
ediniz
Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda
ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla
karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)
unutmayınız
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma
yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak
buzdolabında soğutunuz
Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)
kullanılmalıdır unutmayınız
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek
servis yapınız
Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
60
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurta sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker
ve vanilyayı karıştırarak benmari
youmlntemini kullanarak ccedilırpınız
Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir
Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız
yumurta pişebilir Bu nedenle benmari
youmlntemi ile ccedilalışınız
Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak
kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız
Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı
ile yediriniz
Parfe kalıbına boşaltınız
Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat
ediniz
Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dışarıya
alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk
meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
61
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız
Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını
streccedil filmle sarınız
Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız
zamandan ve enerjiden
kazanmanızı sağlar unutmayınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice
ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam
ediniz
Ccedilikolatayı eritirken iccediline su
kaccedilmamasına dikkat ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtınız
Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz
Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Jelatinin iyice eridiğinden emin
olunuz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı
karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar
ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz
ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme
şekillerini araştırınız
Tabak suumlsleme şekillerinden birini
uygulayabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
62
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına
uygun yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız
mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
63
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen
bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız
1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar
2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir
3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır
4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır
5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır
6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz
7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır
8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir
9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir
10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
64
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve
sorbeleri hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini
araştırınız
İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln
oumlzelliklerini araştırınız
Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız
4 DONDURMA VE SORBELER
Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar
Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya
geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir
Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal
ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya
doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır
En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru
Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu
karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman
krala sunulurmuş
Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme
ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime
uğradığı bir gerccedilektir
Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince
tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır
Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml
tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
AMACcedil
ARAŞTIRMA
65
Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara
dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile
kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir
Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker
ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz
yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli
yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların
temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar
olarak yaz aylarında tuumlketilir
Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak
uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr
Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi
dondurmardquo yapılabilmektedir
Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı
boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği
ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir
olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir
Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa
da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir
41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları
Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri
iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce
mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein
kaybına neden olur
Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin
dondurmanın kalorisini de arttırmış olur
Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer
gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb
42 Dondurma ve Ccedileşitleri
Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan
indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az
bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma
şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme
dondurmasırdquo dır
66
Resim 41 Karsambaccedil
Resim 42 Maraş doumlvme dondurması
Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında
kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı
dondurma fıstıklı dondurma vb
Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin
değeri de azalır
Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan
bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında
eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur
Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır
Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi
dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir
67
Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su
buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan
yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur
Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır
Yumurta ile
Salep ile Nişasta ile Krema ile
Resim 43 Vanilyalı dondurma
421 Vanilyalı Dondurma
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
Hazırlanışı
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve
karıştırmazsanız yumurta pişer
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika
pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz
Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz
68
Resim 44 Kakaolu dondurma
422 Kakaolu Dondurma
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
1 paket vanilin
Hazırlanışı
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin
birbirine tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup
soğumasını bekleyiniz
Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz
69
Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları
423 Meyveli Dondurma
Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar
Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)
Kurutulmuş meyvelerle
Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle
Tek ccedileşit meyveyle
Birkaccedil ccedileşit meyveyle
Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
Hazırlanışı
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir
kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız
Dibini tutmamasına dikkat ediniz
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma
yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine
ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara
yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız
70
Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe
43 Sorbelerin Oumlzellikleri
Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur
Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze
(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine
likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir
Limonlu sorbe
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
Hazırlanışı
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını
almadan soyunuz
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp
ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz
İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba
alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz
71
44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek
Noktalar
Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır
Sorbeler karıştırılmadan dondurulur
Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır
Servis kapları soğutulmalıdır
Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir
Kullanılan araccedillar steril olmalıdır
Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz
Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi
45 Servisini Yapma
Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır
Kuplarda dondurma servisi
Resim 48 Kupta dondurma servisi
72
Kacircğıt helva ile servis
Resim 49 Kacircğıt helva ile servis
Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur
Resim 410 Mangolu sorbe
73
Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır
Resim 411 Kızarmış dondurma
Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır
Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi
74
Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır
Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi
46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama
Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup
bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları
meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri
peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir
Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan
yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri
renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis
yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir
Resim 414 Kup jak
75
Resim 415 Peş melba
Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen
Kasata napoliten
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı 1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
76
Hazırlanışı
Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi
karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı
ekleyiniz
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp
tekrar derin dondurucuya koyunuz
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin
dondurucuya koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın
uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay
ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
77
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım
kaynatınız
Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı
unutmayınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-
3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız
yumurta pişer unutmayınız
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak
kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice
soğutunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak
derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat
dondurunuz
Varsa dondurma makinesinde
ccedilevirerek dondurunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
78
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip
ccedilırpmaya devam ediniz
İccedilinde topak kalmamasına dikkat
etmelisiniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml
azar azar katarak malzemelerin birbirine
tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte
pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı
kalmaması iccedilin pişirmek gerekir
unutmayınız
Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir
Aksi takdirde yumurta pişer
unutmayınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar
aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba
alınız ve buzdolabına koyup soğumasını
bekleyiniz
Sıcak malzemeler buzdolabına
konulmaz unutmayınız
Tamamen soğuduğundan emin
olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte
bir ccedilıkarıp karıştırınız
Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin
oluşmasını engeller unutmayınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta
bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye
oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
79
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz
Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine
sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk
ateşte iyice ccedilırpınız
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız
Dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz
Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan
sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra
şekeri serpip marine ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde
bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve
gofretle suumlsleyerek servis yapınız
Hazırladığınız meyveleri
dondurmanın iccediline de
karıştırabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
80
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde
iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz
Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin
tadını acılaştırır unutmayınız
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım
kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma
suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin
dondurucuya girebilecek bir kaba alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice
dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz
gibi suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
81
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı
1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve
vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek
soğutunuz
Kasata kalıbını derin dondurucuya
koyunuz Boumlylece dondurmanın
kalıba kolay yapışmasını
sağlarsınız
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı
karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya
oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da
bademleri en son olarak da ccedilırpılmış
kremayı ekleyiniz
Ccedilırparsanız yumurtayı
soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm
kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin
dondurucuya koyunuz
Dondurma kalıbın şekline goumlre
sıvanmalıdır Her tarafı eşit
kalınlıkta olmalıdır unutmayınız
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile
aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya
koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan
boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya
koyunuz
Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır
unutmayınız
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp
ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını
hafifccedile sıcak suya tutunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
82
KONTROL LİSTESİ
DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
83
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml
yazınız
1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir
2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır
3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır
4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini
arttırır
5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar
6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır
7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek
zenginleştirilir
8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır
9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir
10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru
yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
84
MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME
Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Kişisel Hijyen
1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi
2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml
3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı
4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı
Araccedil Gereccedil Seccedilimi
5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı
6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı
İşlem Basamakları
7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı
8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı
9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı
Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi
10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi
11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi
12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz
MODUumlL DEĞERLENDİRME
85
CEVAP ANAHTARLARI
OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 A
3 C
4 B
5 A
6 Y
7 D
8 D
9 Y
10 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI
1 A
2 C
3 B
4 C
5 D
6 A
7 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 Y
3 D
4 D
5 D
6 Y
7 D
8 Y
9 Y
10 Y
CEVAP ANAHTARLARI
86
OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 İtalya
2 buzlu iccedilecek
3 şerbettir
4 yumurta
5 karsambaccedil
6 krema
7 likoumlr
8 soğuk
9 kuumllahta
10 kup
87
KAYNAKCcedilA
ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler
Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009
Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979
ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000
Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık
İstanbul 2009
KAYNAKCcedilA
6
GİRİŞ Sevgili Oumlğrenci
Bu moduumll mutfak ve ya pastanede ccedilalışmayı kolaylaştıracak bilgi ve donanımı
arttırmak amacı ile hazırlanmıştır
Şimdiye kadar pek ccedilok konuda teknik bilgi oumlğrendiniz ve uygulama yaptınız Bu
moduumllde suumltluuml tatlıların gruplandırılmasını ccedileşitlerini hazırlarken pişirirken servise
sunarken dikkat etmeniz gerekenleri ve daha fazlasını oumlğrenmek iccedilin nasıl araştırma
yapmanız gerektiğini oumlğreneceksiniz
Bu guumlne kadar severek tuumlkettiğiniz Tuumlrk mutfağına ait suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlama
becerisi kazanacaksınız Aynı zamanda uluslararası mutfaklarda kullanılan suumltluuml tatlı
ccedileşitlerini de hazırlayabilme becerisini kazanacaksınız Boumlylece hem Tuumlrk mutfağı hem de
uluslararası mutfak uumlruumlnlerini sunan iş yerlerinde ccedilalışabileceksiniz
Bu moduumlluuml tamamladığınızda dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılar dondurmalar ve
sorbelerle ilgili bilgi ve beceriniz de artmış olacak Bu moduumllde oumlğreneceklerinizi daha oumlnce
oumlğrendiklerinizle harmanlayarak mutfak ve pastane sektoumlruumlnde gereken bilgi beceri ve
uygulamadaki başarınızla sektoumlruumln aranılan elemanlarından biri olacaksınız
GİRİŞ
7
8
OumlOumlĞRENME FAALİYETİ-1 ĞRENME FAALİYETİ-1
Uygun mutfak ortamı sağlandığında Tuumlrk mutfağına oumlzguuml istenilen kıvam lezzet
koku ve goumlruumlnuumlşte ccedileşitli suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki pastanelerde uumlretilen suumltluuml tatlıları araştırınız
İnterneti ve basılı yemek kitaplarını kullanarak Tuumlrk mutfağına ait suumltluuml tatlıları
guumlnuumlmuumlzde ve eskiden hazırlanan tariflerle karşılaştırarak aradaki farkları tespit
ediniz
1 TUumlRK MUTFAĞINA AİT SUumlTLUuml
TATLILAR
Resim 11 Şeftalili muhallebi
11 Suumltluuml Tatlıların Tuumlrk Mutfağındaki Yeri ve Oumlnemi
Ana malzeme olarak suumlt kullanılan kıvam ve lezzet veren başka malzemelerin de ilave
edilmesiyle hazırlanan tatlılara suumltluuml tatlılar denir
Tuumlrk mutfağında ccedilok eski zamanlardan beri suumltluuml tatlıların yapıldığını araştırmalar
ortaya koymaktadır Roma mutfağından bize geccediltiği hacirclde guumlnuumlmuumlzde sadece Tuumlrk
OumlĞRENME FAALİYETİ-1
AMACcedil
ARAŞTIRMA
9
mutfağında yapılan tavukgoumlğsuuml ve kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Osmanlı mutfağında
kullanılmaktadır
Suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumll Tuumlrk suumltluuml tatlılarının başında gelir ldquoSuumltluuml aşrdquo kelimeleri
zaman iccedilinde kaynaşarak ldquosuumltlaccedilrdquo adını almıştır ve Tuumlrkccedilersquonin ilk soumlzluumlklerinde bile yer alır
Muhallebi ise Arapccedila suumlt anlamına gelen ldquohaliprdquo soumlzcuumlğuumlnden tuumlremiş Osmanlılardan beri
yapılan suumltluuml tatlımızdır Keşkuumll ise yazılı olan ilk Tuumlrk yemek kitabı ldquoMelceuumlrsquol Tabbahinrdquode
tarifi verilen bir tatlıdır
Tuumlrk mutfağında tavukgoumlğsuuml kazandibi kesme muhallebi manda suumltuuml kullanılarak
hazırlanırken suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln inek suumltuuml kullanılarak hazırlandığı eski
kaynaklarda yer almaktadır Guumlllaccedil da Osmanlırsquodan guumlnuumlmuumlze kadar gelen nişasta
yufkalarının suumlt ve şekerle ıslatılmasıyla yapılan eski suumltluuml tatlılarımız arasında yerini
almaktadır
Suumltluuml tatlıların yapımı diğerlerine goumlre daha kolaydır Besin değeri yuumlksektir Diğer
tatlılara goumlre maliyeti de azdır Tuumlm bu sebeplerden dolayı hem Osmanlırsquoda hem de
guumlnuumlmuumlzde sık yapılan tatlılardır
12 Suumltluuml Tatlıların Beslenmedeki Yeri ve Oumlnemi
Suumltluuml tatlıların ana maddesi suumlttuumlr Suumltluuml tatlıların besin değerini hesaplarken suumltuumln
besin değeri de incelenmelidir Ortalama 100 g yağlı inek suumltuumlnde bulunanlar
Su (g) 879
Enerji (kcal) 61
Protein (g) 33
Yağ (g) 33
Karbonhidrat (g) 47
Kuumll (g) 07
Kalsiyum (mg) 119
Demir (mg) 01
Fosfor (mg) 93
Potasyum (mg) 152
Sodyum (mg) 49
Vitamin A ve karoten (IU) 126
Tiamin (mg) 004
Riboflavin (mg) 016
Niasin (mg) 01
Vit C (mg) 1
Suumltluuml tatlıların besin değerinde yukarıdakilerden farklı olarak tatlının iccediline konulan
maddelere goumlre değişiklik oluşur Bir de suumltuuml pişirirken besin değeri farklılaşır Oumlrneğin
suumltuumln fazla kaynatılması proteinin kayba uğramasına ve sindirimin zorlaşmasına neden olur
Tatlının pişirme youmlntemi ve iccedilinde kullanılan malzemeler besin değerini belirler
Guumlnuumlmuumlzde yemek kitapları genellikle tarifi verirken yanında besin değerini de verir
10
İnsanlar doğdukları andan itibaren tuumlm besin ihtiyaccedillarını anne suumltuuml ile karşılar Yıllar
geccediltikccedile anne suumltuumlnuumln yerini inek suumltuuml alır Daha sonraları ise insanlar suumlt iccedilmek yerine
suumltluuml tatlıları yemeği tercih eder Boumlylece vuumlcudun ihtiyacı olan besin oumlgelerinin bir kısmı
karşılanmış olur Oumlzellikle protein ve kalsiyum ihtiyacının buumlyuumlk boumlluumlmuuml suumlt ve uumlruumlnleri ile
karşılanır
13 Suumltluuml Tatlıların Yapımında Kullanılan Gereccediller
Resim 12 Suumlt yumurta
Resim 13 Şeker kuru yemişler
11
Resim 14 Tarccedilın kuru meyveler
Suumltluuml tatlıların hazırlanmasında ana malzeme olarak suumlt kullanılır (Resim 12) Suumltuumln
taze sulandırılmamış ve mikroplardan arınmış olması oumlnemlidir Pastane ve oteller ccediliğ suumlt
kullanmaz Sterilize edilmiş kutu suumltleri kullanılır Tam yağlı suumltler tatlının daha lezzetli
olmasını sağlar Fakat kalori değerini yuumlkseltir Bu nedenle diyet mutfaklarında yarım yağlı
ve yağsız suumltler kullanılır
Suumltuuml koyulaştırmak iccedilin eskiden suumlbye hazırlanırdı Guumlnuumlmuumlzde suumlbyenin yerini pirinccedil
unu buğday unu nişasta yumurta gibi malzemeler almıştır Oumlzellikle yumurta sarısı
koyulaştırıcı olarak kullanılır Bazı tariflerde yumurta buumltuumln olarak kullanılmıştır
Guumlnuumlmuumlzde likit yumurta kullanımı yaygındır Likit yumurta buumltuumln ak ve sarı olarak ayrı
ayrı satılır Bu ticari mutfaklarda kullanım kolaylığı sağlar ve reccediletelerde yumurta miktarı
gram olarak belirtilir Suumltluuml tatlılarda Tuumlrk mutfağından ziyade yabancı mutfaklarda yumurta
kullanımına rastlanır
Eskiden tatlandırıcı olarak bal pekmez meyve kuruları (Resim 14) kullanılırken
guumlnuumlmuumlzde şeker ccedileşitleri kullanılmaktadır
Suumltluuml tatlılara lezzet kazandırmak iccedilin fındık fıstık ceviz badem (Resim 13) gibi
malzemeler ve tarccedilın başta olmak uumlzere baharatlar eklenir
Artık marketlerde ve buumlyuumlk alışveriş yerlerinde toz hacircline getirilerek paketlenmiş suumltluuml
tatlılara rastlanır Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp bir taşım kaynatılınca suumltluuml tatlıya
doumlnuumlşuumlr Kullanılması pratik gibi goumlruumlnse de hazır olanlar hem lezzet accedilısından hem de
iccedilinde bulunan katkı maddeleri accedilısından kullanılmamalıdır
12
14 Suumlbyenin Tanımı ve Oumlnemi
Resim 15 Suumlbye
Suumlbye oumlğuumltuumllmuumlş pirinccedil veya pirinccedil suumltuuml olarak tanımlanabilir Suumltluuml tatlılarda tatlıyı
koyulaştırarak kıvam sağlamak iccedilin kullanılır Tuumlrkiyersquonin en oumlnemli aşccedilılarından olan Necip
Usta 125 g pirinccedilten yapılan suumlbyenin 1 kg suumltuuml soğuduktan sonra kesilebilecek şekilde
koyulaştıracağını kitaplarında belirtmiştir
Suumlbyenin hazırlanışı zor zahmetli ve uzun zaman aldığı iccedilin guumlnuumlmuumlzde
kullanılmamaktadır Ayrıca guumlnuumlmuumlzde hazır gıda sektoumlruumlnuumln gelişmesi nedeniyle pirinccedil
unu nişasta vb maddeleri bulmak muumlmkuumlnduumlr Artık suumltluuml tatlılarda kıvam sağlamak iccedilin
bulunması ve kullanılması kolay olan nişasta ve pirinccedil unu kullanılıyor
15 Suumlbyenin Hazırlanışı
Kırık pirinccedil ayıklanır 3-4 kez suyu suumlzuumllerek yıkanır
Bir tencerede bol miktarda ılık suyla ıslatılır Bir gece beklenir
Ertesi guumln hiccedil karıştırmadan suyu doumlkuumlluumlr
Bir karıştırıcı (blender) yardımı ile iyice ezilir
Elde edilen madde suumlbyedir (Resim 15)
Kullanılacağı zaman ince bir tuumllbentten ya da ccedilok ince bir suumlzgeccedilten suumlzuumlluumlr
16 Tuumlrk Mutfağına Oumlzguuml Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri
Tuumlrk mutfağına oumlzguuml suumltluuml tatlılar denilince akla ilk gelmesi gerekenler suumltlaccedil
muhallebi ve keşkuumllduumlr Bu uumlccedil tatlı yuumlzyıllardır Tuumlrk mutfağında hazırlanan ccedileşitlerdir
Guumlnuumlmuumlzde pastanelerde ve otellerde ccedilok ccedileşitli suumltluuml tatlılar yapılmaktadır Yeni yapılan
suumltluuml tatlıların bir kısmı suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln değiştirilmesi ile bir kısmı da yabancı
tatlıların Tuumlrk mutfağına uyarlanmasıyla yapılmaya başlanmıştır
13
161 Muhallebi
Resim 16 Muhallebi
Muhallebi suumlt nişasta (klasik şekliyle suumlbye) ve şekerle yapılan en temel suumltluuml tatlıdır
(Resim 16) Tuumlrk mutfağında sakızlı ve fıstıklı olmak uumlzere temelde iki ccedileşidi olsa da
guumlnuumlmuumlzde ccedilok ccedileşitli şekillerde muhallebiler yapılmaktadır Taze meyveler puumlre şeklinde
ya da kuumlccediluumlk doğranarak meyveli muhallebiler de yapılır Muhallebi iccedilinde kullanılan
malzemeye goumlre isimlendirilir Sakızlı muhallebi fıstıklı muhallebi kahveli muhallebi
kakaolu muhallebi vb
Genellikle suumltluuml tatlılarda şeker sonradan eklenir Fakat muhallebide istisnai bir durum
soumlz konusudur Muhallebi yapılırken genellikle suumlt ve şeker kaynatılır İccediline suumlbye ya da
suyla accedilılmış nişasta eklenir Bir taşım kaynatılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır
En klasik servisinde ya tarccedilın eklenir ya da biraz reccedilel tanesi uumlzerine konulur Suumlt ve şekeri
karıştırıp pişirmek beceri gerektirir Bu şekilde pişirirken şekerin karamelize olmamasına
dikkat etmek gerekir Eğer şeker sonra katılırsa daha iyi sonuccedil alınır
Muhallebi
Gereccediller (4ndash6 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
80 g pirinccedil unu
1 paket vanilya
İstenildiği kadar tarccedilın
Hazırlanması
Pirinccedil unu ve şeker bir tencereye konulur Bir su bardağı suumlt ile iyice
ezilir Suumltuumln tamamı eklenir Orta ateşte karıştırılarak 10ndash15 dakika
pişirilir Koyulaşınca ocaktan indirilir Vanilya eklenir Sıcakken kacircselere
boşaltılır Soğuyunca uumlzerine tarccedilın serpilerek servis yapılır
Aşağıdaki youmlntemlerle de hazırlanabilir
14
Muhallebi pişirilirken iccediline 2ndash3 adet damla sakızı ezilip konulursa sakızlı muhallebi adını alır
Muhallebi yapılırken ccedilekilmiş yeşil fıstık katılırsa fıstıklı muhallebi adını alır
Muhallebi piştikten sonra ıslatılmış bir tepsiye doumlkuumlluumlp soğuduktan sonra
uumlzerine yarım su bardağı su gezdirip dolapta iyice katılaştıktan sonra
kesilip oumlzel şekerli su doumlkuumlluumlp suyu ile servisi yapılırsa su muhallebisi
adını alır Bazı youmlrelerde şekerli su yerine pekmez doumlkuumllerek de servisi
yapılır
Suumltuumln iccediline taze meyve puumlreleri katılarak meyveli muhallebi yapmak
muumlmkuumlnduumlr
Muhallebi pişirilirken şekeri ccedilok az konulup piştikten sonra soğutulup
servisi yapılırken uumlzerine pudra şekeri serpilirse şekersiz muhallebi adını alır
Yaz aylarında dondurma ile servisi yapılabilir
Yine muhallebinin uumlzerine tanesi bol reccedilel konularak servis yapılabilir
162 Suumltlaccedil
Resim 17 Suumltlaccedil Resim 18 Fırın suumltlaccedil
Suumltlaccedil Tuumlrk mutfağında iki şekilde yer alır Birisi (Resim 17) klasik tencerede pişen
şekli diğeri de (Resim 18) fırın suumltlaccediltır Fırın suumltlaccedil yapmak iccedilin suumltlaccedil pişirildikten sonra
ısıya dayanıklı kaplara doumlkuumlluumlr Bir miktar ayrılan suumltlacın iccediline yumurta sarısı eklenerek
karıştırılır Kapların uumlzerine paylaştırılır Fırında kızartılarak hazırlanır
Suumltlaccedil yapımı ccedilok kolay bir tatlı gibi goumlruumlnse de oumlnemli ayrıntılarla iyi bir suumltlaccedil
hazırlanabilir Evlerde yapılan suumltlaccedil suumlt pirinccedil ve şekerden oluşur Suumltuumln iccediline oumllccediluumlluuml pirinccedil
katılır Ocağa konulur Kısık ateşte pirinccediller yumuşayana kadar karıştırılarak pişirilir Şekeri
atılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır Ilıkken ya da soğuyunca servis yapılır
Ticari mutfaklarda ise pirinccedil su ile biraz pişirilir Kaynayan suumlte eklenir Nişasta ile
kıvama getirilir Şeker eklenerek pişmesi tamamlanır Pirinccedil miktarı evde yapılanlardan
azdır
15
İyi bir suumltlaccedil yapmak iccedilin
Suumltuumln taze ve yağlı olması gerekir
Pişirme işlemi kısık ateşte yapılmalıdır
Pişirme sırasında karıştırılmalıdır
Pirinccedil miktarı iyi ayarlanmalıdır
Şekeri ocaktan inmesine yakın atılmalıdır
Gereccediller
1 litre suumlt
250 g toz şeker
90 g pirinccedil
15 g nişasta
200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)
10 g tarccedilın
Hazırlanması
Pirinccedil ayıklanıp yıkandıktan sonra tencereye konulur Su ile
yumuşayıncaya kadar haşlanır
Suumlt eklenerek 10 dakika pişirilir
Şeker eklenir ve karıştırılarak eritilir
Nişasta suumltle karıştırılır Suumltluuml pirinccedilli karışıma eklenir
Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indirilir
Fırında suumltlaccedil yapmak istenirse nişastalı suumltluuml karışımdan bir miktar
alınarak iki yumurta sarısı eklenerek ccedilırpılır
Suumltlaca eklenir
Pişirme işleminden sonra ısıya dayanıklı kaplara konur
İccedilinde su bulunan tepsilere dizilir
Fırında uumlzeri kızarıncaya kadar bekletilir Kızarma işleminin daha ccedilabuk
olması istenirse fırının sıcaklığı uumlstten verilmelidir
16
163 Keşkuumll
Resim 19 Keşkuumll
Eski yemek kitaplarında ldquokeşkuumll-uuml fukarardquo diye isimlendirilen tatlının adı guumlnuumlmuumlzde
keşkuumll olarak bilinmektedir Keşkuumll-uuml fukara denilmesinin sebebi fakir yemeği olduğu iccedilin
değildir Tam tersine keşkuumll iccediline konulan badem Antep fıstığı ceviz Hindistan cevizi
nedeniyle diğer suumltluuml tatlılara goumlre maliyeti yuumlksek bir tatlıdır Adının şoumlyle bir hikacircyesi
vardır Keşkuumll adını Hindistan cevizinden almıştır Eskiden dilenciler Hindistan cevizinin
kabuğundan yapılan kacircselerle dilenirlermiş Bu kacircsenin adının da keşkuumll olduğu soumlylenir
Keşkuumll (Resim 19) en eski suumltluuml tatlılardan biridir Eski ccedilağlarda sulu yiyecekleri
koyulaştırmak iccedilin ekmek kullanılmış Daha sonraları ekmeğin yerini ezilmiş cevizgiller
almış Keşkuumll de suumltuumln koyulaştırılması iccedilin ezilmiş cevizgillerin şekerle birlikte suumlte
karıştırılmasıyla yapılmaya başlanmış Oumlnceleri renginin beyaz olması iccedilin ezilmiş badem
şeker ve suumlt kullanılarak hazırlanmış sonradan badem yerine suumlbye kullanılmış guumlnuumlmuumlzde
ise koyulaştırma işlemi nişasta ile yapılmaktadır
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
Hazırlanışı
Badem ve Hindistan cevizi karıştırılarak uumlzerine az miktarda suumlt eklenir
ve mutfak robotunda ccedilekilir
17
Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır
Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım
eklenir
Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir
Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır
Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır
164 Kazandibi
Resim 110 Kazandibi
Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin
dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye
doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise
tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında
dipteki şekerin yanması sağlanır
Kazandibi hazırlanırken
Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca
mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir
Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek
pişirilmesi gerekir
Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir
Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre
tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir
İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir
Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde
sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir
18
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu
Rendesi
Hazırlanması
Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur
Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır
Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan
alınır
Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur
Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir
165 Tavukgoumlğsuuml
Resim 111 Tavukgoumlğsuuml
Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece
Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve
pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp
ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen
tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr
19
Hazırlarken ve pişirirken
Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına
Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına
Kıvamını iyi ayarlamaya
Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
Hazırlanışı
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine
daha kolay ayrılacaktır
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz
Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip
ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile
bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız
17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir
Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca
kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir
Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa
şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir
Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece
pişerken taşması oumlnlenmiş olur
Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir
20
18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır
Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır
Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları
(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır
Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir
19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta
guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine
rastlanır
Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek
servis yapılır
Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve
suumlslenerek servis yapılır
Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)
serpilir
Resim 112 Tarccedilınla servis
21
Resim 113 Kuru yemişlerle servis
Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file
hacirclinde kullanılır
Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis
Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine
goumlre suumlslemede kullanılabilir
22
Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi
Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir
Resim 116 Karamelize şekerle servis
23
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız
Gereccediller (4ndash6 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
80 g pirinccedil unu
1 paket vanilya
İstenildiği kadar tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz
Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz
Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat
ediniz
Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz
Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika
pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz
Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak
eritiniz
Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa
olduğu iccedilin şekeri en başta da
ekleyebilirsiniz
Ocaktan indiriniz Vanilya
ekleyiniz
Renginin kıvamının ve tadının istenilen
oumlzellikte olmasına dikkat ediniz
Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
24
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
250 g toz şeker
90 g pirinccedil
15 g nişasta
200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)
10 g tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye
koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar
haşlayınız
Yıkarken nişastasının gitmesine
dikkat ediniz
Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız
Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz
Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz
Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli
karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz
Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker
karamelize olur unutmayınız
Sıcakken kacircselere boşaltınız
Suumlslemek iccedilin soğumasını
bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
25
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Badem ve Hindistan cevizini
karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt
ekleyiniz ve mutfak robotunda
ccedilekiniz
Suumlt ekleyerek bademin daha kolay
ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline
gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz
olmasını sağlar unutmayınız
Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu
koyarak karıştırınız
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek
karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Bademli karışımı ekleyiniz
Koyulaşana kadar karıştırarak
pişiriniz
Pişerken karıştırmak şekerin karamelize
olmasını engeller
Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan
alınız
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan
kacircselere boşaltınız
Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması
kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz
Soğuyunca suumlsleyerek servis
yapınız
Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk
uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
26
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz
Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10
dakika kaynatınız
Isının yuumlksek olmamasına ve topak
olmamasına dikkat ediniz
Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız
Bir kere kaynatıp ocaktan alınız
Şekerin karamelize olmamasına
dikkat ediniz
Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine
hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz
Pudra şekerinin her tarafa eşit
dağılmış olmasına dikkat ediniz
Muhallebiyi doumlkerken şekerleri
kaydırmayınız
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin
dibinin yanmasını sağlayınız
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını
batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak
iccedilin 5-6 saat bekleyiniz
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Soğuk suya batırmak tatlının
tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin
oumlnemlidir unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
27
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk
suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha
kolay ayrılacaktır)
Tavuk tadının olmaması ve liflerin
parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek
oumlnemlidir unutmayınız
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri
koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Pişerken dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye
ekleyerek karıştırmaya devam ediniz
Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız
Kıvamına dikkat ediniz
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş
dakika kadar ccedilırpınız
Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra
dilimleyerek servis yapınız
Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk
uyumuna goumlre suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
28
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet
kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol
ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz
29
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır
A) Suumlbye
B) Pirinccedil unu
C) Nişasta
D) Hepsi
2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Kazandibi
B) Suumltlaccedil
C) Guumlllaccedil
D) Muhallebi
3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Tavukgoumlğsuuml
B) Suumltlaccedil
C) Muhallebi
D) Guumlllaccedil
4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır
A) Antep fıstığı
B) Hindistan cevizi
C) Badem
D) Fındık
5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden
hangisidir
A) Tarccedilın
B) Karabiber
C) Nane
D) Kekik
Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır
7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır
8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır
9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir
10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
30
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli
suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR
21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri
Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler
genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema
eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir
Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı
tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda
zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir
Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller
kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika
mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru
uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız
mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu
ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır
Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine
rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
AMACcedil
ARAŞTIRMA
31
Resim 21 Servise hazır krem karamel
211 Krem Karamel
Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem
ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln
Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde
pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
Hazırlanması
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel
yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel
kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon
kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave
ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra
kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz
32
Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters
ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız
Krem karamel hazırlarken
Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa
rengi accedilık olur
Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur
Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir
Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya
batırılabilir
Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan
ccedilıkarılması
Resim 24 Servis edilmesi
212 Sufle
Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler
tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve
beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece
civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha
kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir
En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir
Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır
Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler
tekniğine uygun ilave edilir
33
İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur
hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri
kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir
Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb
Ccedilikolatalı sufle
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolata
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
Hazırlanışı
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma
yediriniz
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile
yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz
Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz
bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız
Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına
almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla
karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk
oluncaya kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz
34
Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri
yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen
oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun
olacaktır
Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız
kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte
kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız
Sufleniz soumlner
Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya
kaymakla sıcak servis yapınız
Resim 25 Ccedilikolata sufle
Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle
35
213 Diğerleri
Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı
duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde
ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir
Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml
tatlı tarifi verilmiştir
Napoli usuluuml blanmanj
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 lt suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
Hazırlanışı
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir
tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki
karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından
nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız
Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını
ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda
boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak
beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4
dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek
buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını
gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis
yapınız
Sakızlı pasta
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
36
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
Hazırlanışı
Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine
kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler
her tarafı eşit olacak şekilde yayılır
Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır
Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması
sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar
pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek
karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit
kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca
aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında
birkaccedil saat bekletilir
Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına
alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)
Resim 27 Sakızlı pasta
22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su
buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar
Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner
Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak
kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır
37
Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede
olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum
hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur
Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur
Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160
derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir
Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır
Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten
geccedilirilmelidir
23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır
Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır
Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır
Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır
24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner
Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir
Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel
38
Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri
kullanılabilir
Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel
Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir
Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle
Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir
Resim 211 Pudra şekerli sufle
39
25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama
Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan
mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren
suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir
Panna cotta
Malzemeler
400 ml krema
200 ml suumlt
40 g şeker
Bir tutam tuz
120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)
3 adet yaprak jelatin
Hazırlanışı
Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz
Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta
ısıda karıştırarak pişiriniz
Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak
ccedilikolataların erimesini sağlayınız
Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının
sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız
Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz
Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının
dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız
Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 212 Panna cotta
Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve
konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız
araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi
deneyiniz
40
UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa
ayarlayınız
Krem karamel kaplarını boş olarak
ısınmakta olan fırına koyunuz
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile
kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak
oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem
karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını
bekleyiniz
Şekeri az karamelleştirirseniz
karamelin rengi kahverengi olmaz
sarı olur unutmayınız
Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen
goumlsteriniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel
yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan
kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir
kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş
karıştırarak ilave ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine
devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel
kalıplarına paylaştırınız
Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve
uzun suumlre yaparsanız tatlınız
piştiğinde istenmeyen goumlzenekler
oluşur unutmayınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar
sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye
diziniz
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan
ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz
Tepsideki su biterse kaynar su
ekleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
41
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8
saat buzdolabında bekletiniz
Donduğundan emin olduğunuz krem
karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz
Krem karamelleri dolaba koyarken
uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu
sinerek tatlının tadı bozulur
unutmayınız
İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme iccedilin dondurma taze
meyveler renkli soslar vb
kullanabilirsiniz
42
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolat
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye
ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta
ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını
eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız
suumltuuml bu karışıma yediriniz
Unun yanmamasına dikkat
adiniz
Suumltuuml eklerken topak
olmamasına dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
43
Ccedilikolatanızı rendeleyerek
hazırlayınız Bu işlem iccedilin
tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası
kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda
soğumaya bırakınız
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin
veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker
serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da
kullanabilirsiniz
Oda sıcaklığındaki yumurtaların
sarısını ve aklarını birbirinden
ayırınız
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı
ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile
oumlnce akları bir fiske tuz ilave
ederek katı koumlpuumlk oluncaya
kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle
ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen
goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz)
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu
karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını
ilave ediniz
Vanilya veya limon kabuğu
rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla
karıştırmadan karışıma kaşık
kaşık ilave ediniz
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha
buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini
daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)
kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda
yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın
istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle
ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır
unutmayınız
Yeterince karıştırıp homojen
hacircle getirdiğiniz karışımı
yağladığınız kalıplara iki
parmak eksik gelecek şekilde
doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına
koyarak buumlyuumlk fırınlarda
yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk
fırınlarda 160-170 degCrsquode 35
dakikada pişirebilirsiniz
Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında
kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada
fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner
unutmayınız
Pişen suflenizin uumlzerine pudra
şeker serpip krema dondurma
veya kaymakla sıcak servis
yapınız
Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi
ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis
yapmalısınız
44
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 l suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri
yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım
kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir
kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız
Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir
taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika
kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Nişastayı ılıklaştırmadan
kaynar suumlte eklerseniz
nişasta taşlaşır ve tatlının
kıvamı bozulur
unutmayınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye
vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem
esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek
esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Muhallebileri ılık tutmak
iccedilin benmari
kullanabilirsiniz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz
Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı
sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz
Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup
duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Kalıpları su ile
nemlendirmeniz tatlının
kalıptan kolay ccedilıkmasını
sağlayacaktır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp
kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz
Tatlının kenarlarını
gevşetmek iccedilin parmak
ucuyla hafifccedile bastırınız
Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız
Tatlıyı suumlslerken renk
uyumuna dikkat ediniz
Ters ccedilevrildiğinde beyaz
muhallebi en uumlstte
kalacaktır unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
45
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun
hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un
hacircline getiriniz
Fırın tepsisine kenarlarından taşacak
şekilde aluumlminyum folyo seriniz
Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit
olacak şekilde yayınız
Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit
dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı
kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln
saramaz ve dilimleyemezsiniz
Bir tencerede unu ve yağı renk
değiştirmeden kavurunuz Ocaktan
alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz
Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak
koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca
sakız ekleyiniz
İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek
karıştırıp ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak
olmamasını sağlayınız
Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha
ccedilabuk erir
İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin
uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız
Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin
kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi
kayarsa muhallebi folyoya yapışır
unutmayınız
Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız
İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta
kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız
Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz
Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin
kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız
Tatlının dışına sarınız
Zaman varsa bir gece buzdolabında
beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman folyodan
ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına
alınız Suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve
lezzet uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
46
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
47
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden
hangisidir
A) Kremler
B) Sufleler
C) Kuplar
D) Dondurmalar
2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak
verilmiştir
A) Suumlt şeker un
B) Suumlt şeker kakao
C) Suumlt şeker yumurta
D) Suumlt şeker nişasta
3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan
malzemeler doğru olarak verilmiştir
A) Un ve yumurta
B) Suumlt yumurta ve şeker
C) Su un ve şeker
D) Suumlt kakao ve yumurta
4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru
olarak verilmiştir
A) Suumltuumln bayat olması
B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması
C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması
D) Toz şeker kullanılması
5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken
noktalardandır
A) Yumurtanın taze olması gerekir
B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir
C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir
D) Hepsi
6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir
A) Mayonez
B) Pudra şekeri
C) Kaymak
D) Dondurma
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
48
7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır
A) Toprak kaplar
B) Cam kaplar
C) Porselen kaplar
D) Hepsi
DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
49
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak
yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz
ARAŞTIRMA
Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini
araştırınız
3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml
TATLILAR
Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta
31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması
Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik
youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak
dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak
iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
AMACcedil
ARAŞTIRMA
50
yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda
(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir
Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin
311 Krem Bavaruva
Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok
farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de
kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya
ccedilıkmıştır
Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin
şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır
İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin
genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu
da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta
sarısı kullanmak gerekir
Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile
hazırlanır
Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata
parccedilaları kullanılabilir
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
51
Hazırlanışı
Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba
ccedilıkarınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten
alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız
NOT
Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları
kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis
yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde
birkaccedil dakika bekletebilirsiniz
Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de
ccedilalışabilirsiniz
Resim 35 Krem bavaruva
312 Parfe
Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla
parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri
farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan
sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar
genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır
52
Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe
ccedilikolatalı parfe vb
Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı
sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden
ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden
karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur
Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre
bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır
Resim 36 Ccedililekli parfe
Resim 37 Ccedilikolatalı parfe
53
Vanilyalı parfe
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurtanın sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
Hazırlanışı
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini
kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma
kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat
dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 38 Meyveli parfe
313 Ccedilikolatalı Muss
Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem
şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt
olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek
dondurulur
Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve
biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice
donduktan sonra dilimlenerek servis edilir
Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss
kahveli muss vb
54
Beyaz ccedilikolatalı muss
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
Hazırlanışı
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı
ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin
tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek
servis yapınız
55
Resim 39 Kupta muss servisi
32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar
Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması
gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak
uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı
olmaz
Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak
bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur
Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek
yumuşatılması gerekir
Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak
kolaylaşır
33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir
Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra
şekeri serpilebilir
56
Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva
Meyve dilimleri ile suumlslenebilir
Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe
Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir
Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss
57
Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir
Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe
34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve
restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her
aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında
ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir
Ccedilikolata muslu ve bademli kek
Gereccediller
50 g bitter ccedilikolata
200 g marzipan
1 su bardağı suumlt
1 su bardağı un
2 adet yumurta
frac12 su bardağı şeker
Mus iccedilin
15 g sade ccedilikolata
50 g tereyağı
2 adet yumurta
2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml
Uumlzeri iccedilin
1 paket ccedilikolata sos
25 bardak suumlt
200 g file (yaprak) badem
58
Hazırlanışı
Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine
yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş
ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş
yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile
ccedilalışabilirsiniz)
Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip
iyice karıştırınız
Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek
ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru
kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz
Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli
karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı
bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz
Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek
duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat
bekletiniz
Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine
doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle
kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz
İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem
tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri
satan yerlerde hazır olarak bulunur
Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama
faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca
yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte
seccediltiklerinizi deneyiniz
59
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Jelatini buzlu suda bir saat
beklettikten sonra susuz olarak bir
kaba ccedilıkarınız
Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar
unutmayınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta
sarısı ve jelatini bir tencereye
koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli
karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan
ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak
soğutunuz
Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln
bozulur)
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar
hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave
ediniz
Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda
ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla
karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)
unutmayınız
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma
yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak
buzdolabında soğutunuz
Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)
kullanılmalıdır unutmayınız
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek
servis yapınız
Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
60
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurta sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker
ve vanilyayı karıştırarak benmari
youmlntemini kullanarak ccedilırpınız
Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir
Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız
yumurta pişebilir Bu nedenle benmari
youmlntemi ile ccedilalışınız
Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak
kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız
Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı
ile yediriniz
Parfe kalıbına boşaltınız
Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat
ediniz
Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dışarıya
alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk
meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
61
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız
Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını
streccedil filmle sarınız
Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız
zamandan ve enerjiden
kazanmanızı sağlar unutmayınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice
ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam
ediniz
Ccedilikolatayı eritirken iccediline su
kaccedilmamasına dikkat ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtınız
Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz
Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Jelatinin iyice eridiğinden emin
olunuz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı
karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar
ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz
ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme
şekillerini araştırınız
Tabak suumlsleme şekillerinden birini
uygulayabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
62
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına
uygun yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız
mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
63
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen
bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız
1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar
2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir
3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır
4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır
5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır
6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz
7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır
8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir
9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir
10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
64
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve
sorbeleri hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini
araştırınız
İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln
oumlzelliklerini araştırınız
Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız
4 DONDURMA VE SORBELER
Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar
Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya
geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir
Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal
ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya
doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır
En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru
Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu
karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman
krala sunulurmuş
Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme
ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime
uğradığı bir gerccedilektir
Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince
tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır
Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml
tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
AMACcedil
ARAŞTIRMA
65
Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara
dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile
kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir
Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker
ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz
yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli
yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların
temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar
olarak yaz aylarında tuumlketilir
Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak
uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr
Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi
dondurmardquo yapılabilmektedir
Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı
boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği
ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir
olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir
Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa
da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir
41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları
Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri
iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce
mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein
kaybına neden olur
Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin
dondurmanın kalorisini de arttırmış olur
Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer
gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb
42 Dondurma ve Ccedileşitleri
Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan
indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az
bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma
şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme
dondurmasırdquo dır
66
Resim 41 Karsambaccedil
Resim 42 Maraş doumlvme dondurması
Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında
kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı
dondurma fıstıklı dondurma vb
Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin
değeri de azalır
Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan
bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında
eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur
Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır
Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi
dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir
67
Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su
buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan
yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur
Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır
Yumurta ile
Salep ile Nişasta ile Krema ile
Resim 43 Vanilyalı dondurma
421 Vanilyalı Dondurma
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
Hazırlanışı
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve
karıştırmazsanız yumurta pişer
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika
pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz
Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz
68
Resim 44 Kakaolu dondurma
422 Kakaolu Dondurma
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
1 paket vanilin
Hazırlanışı
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin
birbirine tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup
soğumasını bekleyiniz
Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz
69
Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları
423 Meyveli Dondurma
Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar
Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)
Kurutulmuş meyvelerle
Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle
Tek ccedileşit meyveyle
Birkaccedil ccedileşit meyveyle
Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
Hazırlanışı
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir
kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız
Dibini tutmamasına dikkat ediniz
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma
yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine
ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara
yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız
70
Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe
43 Sorbelerin Oumlzellikleri
Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur
Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze
(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine
likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir
Limonlu sorbe
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
Hazırlanışı
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını
almadan soyunuz
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp
ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz
İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba
alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz
71
44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek
Noktalar
Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır
Sorbeler karıştırılmadan dondurulur
Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır
Servis kapları soğutulmalıdır
Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir
Kullanılan araccedillar steril olmalıdır
Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz
Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi
45 Servisini Yapma
Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır
Kuplarda dondurma servisi
Resim 48 Kupta dondurma servisi
72
Kacircğıt helva ile servis
Resim 49 Kacircğıt helva ile servis
Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur
Resim 410 Mangolu sorbe
73
Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır
Resim 411 Kızarmış dondurma
Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır
Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi
74
Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır
Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi
46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama
Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup
bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları
meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri
peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir
Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan
yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri
renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis
yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir
Resim 414 Kup jak
75
Resim 415 Peş melba
Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen
Kasata napoliten
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı 1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
76
Hazırlanışı
Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi
karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı
ekleyiniz
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp
tekrar derin dondurucuya koyunuz
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin
dondurucuya koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın
uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay
ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
77
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım
kaynatınız
Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı
unutmayınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-
3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız
yumurta pişer unutmayınız
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak
kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice
soğutunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak
derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat
dondurunuz
Varsa dondurma makinesinde
ccedilevirerek dondurunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
78
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip
ccedilırpmaya devam ediniz
İccedilinde topak kalmamasına dikkat
etmelisiniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml
azar azar katarak malzemelerin birbirine
tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte
pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı
kalmaması iccedilin pişirmek gerekir
unutmayınız
Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir
Aksi takdirde yumurta pişer
unutmayınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar
aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba
alınız ve buzdolabına koyup soğumasını
bekleyiniz
Sıcak malzemeler buzdolabına
konulmaz unutmayınız
Tamamen soğuduğundan emin
olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte
bir ccedilıkarıp karıştırınız
Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin
oluşmasını engeller unutmayınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta
bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye
oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
79
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz
Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine
sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk
ateşte iyice ccedilırpınız
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız
Dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz
Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan
sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra
şekeri serpip marine ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde
bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve
gofretle suumlsleyerek servis yapınız
Hazırladığınız meyveleri
dondurmanın iccediline de
karıştırabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
80
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde
iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz
Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin
tadını acılaştırır unutmayınız
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım
kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma
suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin
dondurucuya girebilecek bir kaba alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice
dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz
gibi suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
81
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı
1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve
vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek
soğutunuz
Kasata kalıbını derin dondurucuya
koyunuz Boumlylece dondurmanın
kalıba kolay yapışmasını
sağlarsınız
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı
karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya
oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da
bademleri en son olarak da ccedilırpılmış
kremayı ekleyiniz
Ccedilırparsanız yumurtayı
soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm
kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin
dondurucuya koyunuz
Dondurma kalıbın şekline goumlre
sıvanmalıdır Her tarafı eşit
kalınlıkta olmalıdır unutmayınız
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile
aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya
koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan
boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya
koyunuz
Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır
unutmayınız
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp
ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını
hafifccedile sıcak suya tutunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
82
KONTROL LİSTESİ
DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
83
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml
yazınız
1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir
2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır
3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır
4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini
arttırır
5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar
6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır
7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek
zenginleştirilir
8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır
9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir
10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru
yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
84
MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME
Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Kişisel Hijyen
1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi
2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml
3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı
4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı
Araccedil Gereccedil Seccedilimi
5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı
6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı
İşlem Basamakları
7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı
8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı
9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı
Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi
10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi
11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi
12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz
MODUumlL DEĞERLENDİRME
85
CEVAP ANAHTARLARI
OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 A
3 C
4 B
5 A
6 Y
7 D
8 D
9 Y
10 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI
1 A
2 C
3 B
4 C
5 D
6 A
7 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 Y
3 D
4 D
5 D
6 Y
7 D
8 Y
9 Y
10 Y
CEVAP ANAHTARLARI
86
OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 İtalya
2 buzlu iccedilecek
3 şerbettir
4 yumurta
5 karsambaccedil
6 krema
7 likoumlr
8 soğuk
9 kuumllahta
10 kup
87
KAYNAKCcedilA
ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler
Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009
Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979
ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000
Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık
İstanbul 2009
KAYNAKCcedilA
7
8
OumlOumlĞRENME FAALİYETİ-1 ĞRENME FAALİYETİ-1
Uygun mutfak ortamı sağlandığında Tuumlrk mutfağına oumlzguuml istenilen kıvam lezzet
koku ve goumlruumlnuumlşte ccedileşitli suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki pastanelerde uumlretilen suumltluuml tatlıları araştırınız
İnterneti ve basılı yemek kitaplarını kullanarak Tuumlrk mutfağına ait suumltluuml tatlıları
guumlnuumlmuumlzde ve eskiden hazırlanan tariflerle karşılaştırarak aradaki farkları tespit
ediniz
1 TUumlRK MUTFAĞINA AİT SUumlTLUuml
TATLILAR
Resim 11 Şeftalili muhallebi
11 Suumltluuml Tatlıların Tuumlrk Mutfağındaki Yeri ve Oumlnemi
Ana malzeme olarak suumlt kullanılan kıvam ve lezzet veren başka malzemelerin de ilave
edilmesiyle hazırlanan tatlılara suumltluuml tatlılar denir
Tuumlrk mutfağında ccedilok eski zamanlardan beri suumltluuml tatlıların yapıldığını araştırmalar
ortaya koymaktadır Roma mutfağından bize geccediltiği hacirclde guumlnuumlmuumlzde sadece Tuumlrk
OumlĞRENME FAALİYETİ-1
AMACcedil
ARAŞTIRMA
9
mutfağında yapılan tavukgoumlğsuuml ve kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Osmanlı mutfağında
kullanılmaktadır
Suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumll Tuumlrk suumltluuml tatlılarının başında gelir ldquoSuumltluuml aşrdquo kelimeleri
zaman iccedilinde kaynaşarak ldquosuumltlaccedilrdquo adını almıştır ve Tuumlrkccedilersquonin ilk soumlzluumlklerinde bile yer alır
Muhallebi ise Arapccedila suumlt anlamına gelen ldquohaliprdquo soumlzcuumlğuumlnden tuumlremiş Osmanlılardan beri
yapılan suumltluuml tatlımızdır Keşkuumll ise yazılı olan ilk Tuumlrk yemek kitabı ldquoMelceuumlrsquol Tabbahinrdquode
tarifi verilen bir tatlıdır
Tuumlrk mutfağında tavukgoumlğsuuml kazandibi kesme muhallebi manda suumltuuml kullanılarak
hazırlanırken suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln inek suumltuuml kullanılarak hazırlandığı eski
kaynaklarda yer almaktadır Guumlllaccedil da Osmanlırsquodan guumlnuumlmuumlze kadar gelen nişasta
yufkalarının suumlt ve şekerle ıslatılmasıyla yapılan eski suumltluuml tatlılarımız arasında yerini
almaktadır
Suumltluuml tatlıların yapımı diğerlerine goumlre daha kolaydır Besin değeri yuumlksektir Diğer
tatlılara goumlre maliyeti de azdır Tuumlm bu sebeplerden dolayı hem Osmanlırsquoda hem de
guumlnuumlmuumlzde sık yapılan tatlılardır
12 Suumltluuml Tatlıların Beslenmedeki Yeri ve Oumlnemi
Suumltluuml tatlıların ana maddesi suumlttuumlr Suumltluuml tatlıların besin değerini hesaplarken suumltuumln
besin değeri de incelenmelidir Ortalama 100 g yağlı inek suumltuumlnde bulunanlar
Su (g) 879
Enerji (kcal) 61
Protein (g) 33
Yağ (g) 33
Karbonhidrat (g) 47
Kuumll (g) 07
Kalsiyum (mg) 119
Demir (mg) 01
Fosfor (mg) 93
Potasyum (mg) 152
Sodyum (mg) 49
Vitamin A ve karoten (IU) 126
Tiamin (mg) 004
Riboflavin (mg) 016
Niasin (mg) 01
Vit C (mg) 1
Suumltluuml tatlıların besin değerinde yukarıdakilerden farklı olarak tatlının iccediline konulan
maddelere goumlre değişiklik oluşur Bir de suumltuuml pişirirken besin değeri farklılaşır Oumlrneğin
suumltuumln fazla kaynatılması proteinin kayba uğramasına ve sindirimin zorlaşmasına neden olur
Tatlının pişirme youmlntemi ve iccedilinde kullanılan malzemeler besin değerini belirler
Guumlnuumlmuumlzde yemek kitapları genellikle tarifi verirken yanında besin değerini de verir
10
İnsanlar doğdukları andan itibaren tuumlm besin ihtiyaccedillarını anne suumltuuml ile karşılar Yıllar
geccediltikccedile anne suumltuumlnuumln yerini inek suumltuuml alır Daha sonraları ise insanlar suumlt iccedilmek yerine
suumltluuml tatlıları yemeği tercih eder Boumlylece vuumlcudun ihtiyacı olan besin oumlgelerinin bir kısmı
karşılanmış olur Oumlzellikle protein ve kalsiyum ihtiyacının buumlyuumlk boumlluumlmuuml suumlt ve uumlruumlnleri ile
karşılanır
13 Suumltluuml Tatlıların Yapımında Kullanılan Gereccediller
Resim 12 Suumlt yumurta
Resim 13 Şeker kuru yemişler
11
Resim 14 Tarccedilın kuru meyveler
Suumltluuml tatlıların hazırlanmasında ana malzeme olarak suumlt kullanılır (Resim 12) Suumltuumln
taze sulandırılmamış ve mikroplardan arınmış olması oumlnemlidir Pastane ve oteller ccediliğ suumlt
kullanmaz Sterilize edilmiş kutu suumltleri kullanılır Tam yağlı suumltler tatlının daha lezzetli
olmasını sağlar Fakat kalori değerini yuumlkseltir Bu nedenle diyet mutfaklarında yarım yağlı
ve yağsız suumltler kullanılır
Suumltuuml koyulaştırmak iccedilin eskiden suumlbye hazırlanırdı Guumlnuumlmuumlzde suumlbyenin yerini pirinccedil
unu buğday unu nişasta yumurta gibi malzemeler almıştır Oumlzellikle yumurta sarısı
koyulaştırıcı olarak kullanılır Bazı tariflerde yumurta buumltuumln olarak kullanılmıştır
Guumlnuumlmuumlzde likit yumurta kullanımı yaygındır Likit yumurta buumltuumln ak ve sarı olarak ayrı
ayrı satılır Bu ticari mutfaklarda kullanım kolaylığı sağlar ve reccediletelerde yumurta miktarı
gram olarak belirtilir Suumltluuml tatlılarda Tuumlrk mutfağından ziyade yabancı mutfaklarda yumurta
kullanımına rastlanır
Eskiden tatlandırıcı olarak bal pekmez meyve kuruları (Resim 14) kullanılırken
guumlnuumlmuumlzde şeker ccedileşitleri kullanılmaktadır
Suumltluuml tatlılara lezzet kazandırmak iccedilin fındık fıstık ceviz badem (Resim 13) gibi
malzemeler ve tarccedilın başta olmak uumlzere baharatlar eklenir
Artık marketlerde ve buumlyuumlk alışveriş yerlerinde toz hacircline getirilerek paketlenmiş suumltluuml
tatlılara rastlanır Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp bir taşım kaynatılınca suumltluuml tatlıya
doumlnuumlşuumlr Kullanılması pratik gibi goumlruumlnse de hazır olanlar hem lezzet accedilısından hem de
iccedilinde bulunan katkı maddeleri accedilısından kullanılmamalıdır
12
14 Suumlbyenin Tanımı ve Oumlnemi
Resim 15 Suumlbye
Suumlbye oumlğuumltuumllmuumlş pirinccedil veya pirinccedil suumltuuml olarak tanımlanabilir Suumltluuml tatlılarda tatlıyı
koyulaştırarak kıvam sağlamak iccedilin kullanılır Tuumlrkiyersquonin en oumlnemli aşccedilılarından olan Necip
Usta 125 g pirinccedilten yapılan suumlbyenin 1 kg suumltuuml soğuduktan sonra kesilebilecek şekilde
koyulaştıracağını kitaplarında belirtmiştir
Suumlbyenin hazırlanışı zor zahmetli ve uzun zaman aldığı iccedilin guumlnuumlmuumlzde
kullanılmamaktadır Ayrıca guumlnuumlmuumlzde hazır gıda sektoumlruumlnuumln gelişmesi nedeniyle pirinccedil
unu nişasta vb maddeleri bulmak muumlmkuumlnduumlr Artık suumltluuml tatlılarda kıvam sağlamak iccedilin
bulunması ve kullanılması kolay olan nişasta ve pirinccedil unu kullanılıyor
15 Suumlbyenin Hazırlanışı
Kırık pirinccedil ayıklanır 3-4 kez suyu suumlzuumllerek yıkanır
Bir tencerede bol miktarda ılık suyla ıslatılır Bir gece beklenir
Ertesi guumln hiccedil karıştırmadan suyu doumlkuumlluumlr
Bir karıştırıcı (blender) yardımı ile iyice ezilir
Elde edilen madde suumlbyedir (Resim 15)
Kullanılacağı zaman ince bir tuumllbentten ya da ccedilok ince bir suumlzgeccedilten suumlzuumlluumlr
16 Tuumlrk Mutfağına Oumlzguuml Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri
Tuumlrk mutfağına oumlzguuml suumltluuml tatlılar denilince akla ilk gelmesi gerekenler suumltlaccedil
muhallebi ve keşkuumllduumlr Bu uumlccedil tatlı yuumlzyıllardır Tuumlrk mutfağında hazırlanan ccedileşitlerdir
Guumlnuumlmuumlzde pastanelerde ve otellerde ccedilok ccedileşitli suumltluuml tatlılar yapılmaktadır Yeni yapılan
suumltluuml tatlıların bir kısmı suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln değiştirilmesi ile bir kısmı da yabancı
tatlıların Tuumlrk mutfağına uyarlanmasıyla yapılmaya başlanmıştır
13
161 Muhallebi
Resim 16 Muhallebi
Muhallebi suumlt nişasta (klasik şekliyle suumlbye) ve şekerle yapılan en temel suumltluuml tatlıdır
(Resim 16) Tuumlrk mutfağında sakızlı ve fıstıklı olmak uumlzere temelde iki ccedileşidi olsa da
guumlnuumlmuumlzde ccedilok ccedileşitli şekillerde muhallebiler yapılmaktadır Taze meyveler puumlre şeklinde
ya da kuumlccediluumlk doğranarak meyveli muhallebiler de yapılır Muhallebi iccedilinde kullanılan
malzemeye goumlre isimlendirilir Sakızlı muhallebi fıstıklı muhallebi kahveli muhallebi
kakaolu muhallebi vb
Genellikle suumltluuml tatlılarda şeker sonradan eklenir Fakat muhallebide istisnai bir durum
soumlz konusudur Muhallebi yapılırken genellikle suumlt ve şeker kaynatılır İccediline suumlbye ya da
suyla accedilılmış nişasta eklenir Bir taşım kaynatılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır
En klasik servisinde ya tarccedilın eklenir ya da biraz reccedilel tanesi uumlzerine konulur Suumlt ve şekeri
karıştırıp pişirmek beceri gerektirir Bu şekilde pişirirken şekerin karamelize olmamasına
dikkat etmek gerekir Eğer şeker sonra katılırsa daha iyi sonuccedil alınır
Muhallebi
Gereccediller (4ndash6 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
80 g pirinccedil unu
1 paket vanilya
İstenildiği kadar tarccedilın
Hazırlanması
Pirinccedil unu ve şeker bir tencereye konulur Bir su bardağı suumlt ile iyice
ezilir Suumltuumln tamamı eklenir Orta ateşte karıştırılarak 10ndash15 dakika
pişirilir Koyulaşınca ocaktan indirilir Vanilya eklenir Sıcakken kacircselere
boşaltılır Soğuyunca uumlzerine tarccedilın serpilerek servis yapılır
Aşağıdaki youmlntemlerle de hazırlanabilir
14
Muhallebi pişirilirken iccediline 2ndash3 adet damla sakızı ezilip konulursa sakızlı muhallebi adını alır
Muhallebi yapılırken ccedilekilmiş yeşil fıstık katılırsa fıstıklı muhallebi adını alır
Muhallebi piştikten sonra ıslatılmış bir tepsiye doumlkuumlluumlp soğuduktan sonra
uumlzerine yarım su bardağı su gezdirip dolapta iyice katılaştıktan sonra
kesilip oumlzel şekerli su doumlkuumlluumlp suyu ile servisi yapılırsa su muhallebisi
adını alır Bazı youmlrelerde şekerli su yerine pekmez doumlkuumllerek de servisi
yapılır
Suumltuumln iccediline taze meyve puumlreleri katılarak meyveli muhallebi yapmak
muumlmkuumlnduumlr
Muhallebi pişirilirken şekeri ccedilok az konulup piştikten sonra soğutulup
servisi yapılırken uumlzerine pudra şekeri serpilirse şekersiz muhallebi adını alır
Yaz aylarında dondurma ile servisi yapılabilir
Yine muhallebinin uumlzerine tanesi bol reccedilel konularak servis yapılabilir
162 Suumltlaccedil
Resim 17 Suumltlaccedil Resim 18 Fırın suumltlaccedil
Suumltlaccedil Tuumlrk mutfağında iki şekilde yer alır Birisi (Resim 17) klasik tencerede pişen
şekli diğeri de (Resim 18) fırın suumltlaccediltır Fırın suumltlaccedil yapmak iccedilin suumltlaccedil pişirildikten sonra
ısıya dayanıklı kaplara doumlkuumlluumlr Bir miktar ayrılan suumltlacın iccediline yumurta sarısı eklenerek
karıştırılır Kapların uumlzerine paylaştırılır Fırında kızartılarak hazırlanır
Suumltlaccedil yapımı ccedilok kolay bir tatlı gibi goumlruumlnse de oumlnemli ayrıntılarla iyi bir suumltlaccedil
hazırlanabilir Evlerde yapılan suumltlaccedil suumlt pirinccedil ve şekerden oluşur Suumltuumln iccediline oumllccediluumlluuml pirinccedil
katılır Ocağa konulur Kısık ateşte pirinccediller yumuşayana kadar karıştırılarak pişirilir Şekeri
atılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır Ilıkken ya da soğuyunca servis yapılır
Ticari mutfaklarda ise pirinccedil su ile biraz pişirilir Kaynayan suumlte eklenir Nişasta ile
kıvama getirilir Şeker eklenerek pişmesi tamamlanır Pirinccedil miktarı evde yapılanlardan
azdır
15
İyi bir suumltlaccedil yapmak iccedilin
Suumltuumln taze ve yağlı olması gerekir
Pişirme işlemi kısık ateşte yapılmalıdır
Pişirme sırasında karıştırılmalıdır
Pirinccedil miktarı iyi ayarlanmalıdır
Şekeri ocaktan inmesine yakın atılmalıdır
Gereccediller
1 litre suumlt
250 g toz şeker
90 g pirinccedil
15 g nişasta
200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)
10 g tarccedilın
Hazırlanması
Pirinccedil ayıklanıp yıkandıktan sonra tencereye konulur Su ile
yumuşayıncaya kadar haşlanır
Suumlt eklenerek 10 dakika pişirilir
Şeker eklenir ve karıştırılarak eritilir
Nişasta suumltle karıştırılır Suumltluuml pirinccedilli karışıma eklenir
Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indirilir
Fırında suumltlaccedil yapmak istenirse nişastalı suumltluuml karışımdan bir miktar
alınarak iki yumurta sarısı eklenerek ccedilırpılır
Suumltlaca eklenir
Pişirme işleminden sonra ısıya dayanıklı kaplara konur
İccedilinde su bulunan tepsilere dizilir
Fırında uumlzeri kızarıncaya kadar bekletilir Kızarma işleminin daha ccedilabuk
olması istenirse fırının sıcaklığı uumlstten verilmelidir
16
163 Keşkuumll
Resim 19 Keşkuumll
Eski yemek kitaplarında ldquokeşkuumll-uuml fukarardquo diye isimlendirilen tatlının adı guumlnuumlmuumlzde
keşkuumll olarak bilinmektedir Keşkuumll-uuml fukara denilmesinin sebebi fakir yemeği olduğu iccedilin
değildir Tam tersine keşkuumll iccediline konulan badem Antep fıstığı ceviz Hindistan cevizi
nedeniyle diğer suumltluuml tatlılara goumlre maliyeti yuumlksek bir tatlıdır Adının şoumlyle bir hikacircyesi
vardır Keşkuumll adını Hindistan cevizinden almıştır Eskiden dilenciler Hindistan cevizinin
kabuğundan yapılan kacircselerle dilenirlermiş Bu kacircsenin adının da keşkuumll olduğu soumlylenir
Keşkuumll (Resim 19) en eski suumltluuml tatlılardan biridir Eski ccedilağlarda sulu yiyecekleri
koyulaştırmak iccedilin ekmek kullanılmış Daha sonraları ekmeğin yerini ezilmiş cevizgiller
almış Keşkuumll de suumltuumln koyulaştırılması iccedilin ezilmiş cevizgillerin şekerle birlikte suumlte
karıştırılmasıyla yapılmaya başlanmış Oumlnceleri renginin beyaz olması iccedilin ezilmiş badem
şeker ve suumlt kullanılarak hazırlanmış sonradan badem yerine suumlbye kullanılmış guumlnuumlmuumlzde
ise koyulaştırma işlemi nişasta ile yapılmaktadır
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
Hazırlanışı
Badem ve Hindistan cevizi karıştırılarak uumlzerine az miktarda suumlt eklenir
ve mutfak robotunda ccedilekilir
17
Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır
Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım
eklenir
Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir
Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır
Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır
164 Kazandibi
Resim 110 Kazandibi
Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin
dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye
doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise
tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında
dipteki şekerin yanması sağlanır
Kazandibi hazırlanırken
Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca
mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir
Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek
pişirilmesi gerekir
Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir
Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre
tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir
İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir
Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde
sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir
18
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu
Rendesi
Hazırlanması
Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur
Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır
Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan
alınır
Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur
Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir
165 Tavukgoumlğsuuml
Resim 111 Tavukgoumlğsuuml
Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece
Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve
pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp
ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen
tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr
19
Hazırlarken ve pişirirken
Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına
Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına
Kıvamını iyi ayarlamaya
Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
Hazırlanışı
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine
daha kolay ayrılacaktır
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz
Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip
ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile
bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız
17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir
Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca
kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir
Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa
şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir
Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece
pişerken taşması oumlnlenmiş olur
Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir
20
18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır
Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır
Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları
(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır
Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir
19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta
guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine
rastlanır
Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek
servis yapılır
Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve
suumlslenerek servis yapılır
Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)
serpilir
Resim 112 Tarccedilınla servis
21
Resim 113 Kuru yemişlerle servis
Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file
hacirclinde kullanılır
Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis
Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine
goumlre suumlslemede kullanılabilir
22
Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi
Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir
Resim 116 Karamelize şekerle servis
23
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız
Gereccediller (4ndash6 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
80 g pirinccedil unu
1 paket vanilya
İstenildiği kadar tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz
Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz
Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat
ediniz
Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz
Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika
pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz
Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak
eritiniz
Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa
olduğu iccedilin şekeri en başta da
ekleyebilirsiniz
Ocaktan indiriniz Vanilya
ekleyiniz
Renginin kıvamının ve tadının istenilen
oumlzellikte olmasına dikkat ediniz
Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
24
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
250 g toz şeker
90 g pirinccedil
15 g nişasta
200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)
10 g tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye
koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar
haşlayınız
Yıkarken nişastasının gitmesine
dikkat ediniz
Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız
Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz
Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz
Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli
karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz
Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker
karamelize olur unutmayınız
Sıcakken kacircselere boşaltınız
Suumlslemek iccedilin soğumasını
bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
25
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Badem ve Hindistan cevizini
karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt
ekleyiniz ve mutfak robotunda
ccedilekiniz
Suumlt ekleyerek bademin daha kolay
ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline
gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz
olmasını sağlar unutmayınız
Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu
koyarak karıştırınız
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek
karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Bademli karışımı ekleyiniz
Koyulaşana kadar karıştırarak
pişiriniz
Pişerken karıştırmak şekerin karamelize
olmasını engeller
Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan
alınız
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan
kacircselere boşaltınız
Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması
kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz
Soğuyunca suumlsleyerek servis
yapınız
Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk
uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
26
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz
Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10
dakika kaynatınız
Isının yuumlksek olmamasına ve topak
olmamasına dikkat ediniz
Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız
Bir kere kaynatıp ocaktan alınız
Şekerin karamelize olmamasına
dikkat ediniz
Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine
hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz
Pudra şekerinin her tarafa eşit
dağılmış olmasına dikkat ediniz
Muhallebiyi doumlkerken şekerleri
kaydırmayınız
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin
dibinin yanmasını sağlayınız
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını
batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak
iccedilin 5-6 saat bekleyiniz
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Soğuk suya batırmak tatlının
tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin
oumlnemlidir unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
27
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk
suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha
kolay ayrılacaktır)
Tavuk tadının olmaması ve liflerin
parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek
oumlnemlidir unutmayınız
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri
koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Pişerken dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye
ekleyerek karıştırmaya devam ediniz
Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız
Kıvamına dikkat ediniz
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş
dakika kadar ccedilırpınız
Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra
dilimleyerek servis yapınız
Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk
uyumuna goumlre suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
28
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet
kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol
ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz
29
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır
A) Suumlbye
B) Pirinccedil unu
C) Nişasta
D) Hepsi
2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Kazandibi
B) Suumltlaccedil
C) Guumlllaccedil
D) Muhallebi
3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Tavukgoumlğsuuml
B) Suumltlaccedil
C) Muhallebi
D) Guumlllaccedil
4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır
A) Antep fıstığı
B) Hindistan cevizi
C) Badem
D) Fındık
5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden
hangisidir
A) Tarccedilın
B) Karabiber
C) Nane
D) Kekik
Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır
7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır
8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır
9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir
10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
30
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli
suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR
21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri
Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler
genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema
eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir
Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı
tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda
zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir
Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller
kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika
mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru
uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız
mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu
ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır
Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine
rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
AMACcedil
ARAŞTIRMA
31
Resim 21 Servise hazır krem karamel
211 Krem Karamel
Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem
ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln
Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde
pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
Hazırlanması
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel
yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel
kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon
kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave
ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra
kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz
32
Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters
ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız
Krem karamel hazırlarken
Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa
rengi accedilık olur
Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur
Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir
Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya
batırılabilir
Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan
ccedilıkarılması
Resim 24 Servis edilmesi
212 Sufle
Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler
tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve
beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece
civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha
kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir
En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir
Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır
Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler
tekniğine uygun ilave edilir
33
İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur
hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri
kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir
Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb
Ccedilikolatalı sufle
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolata
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
Hazırlanışı
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma
yediriniz
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile
yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz
Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz
bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız
Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına
almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla
karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk
oluncaya kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz
34
Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri
yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen
oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun
olacaktır
Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız
kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte
kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız
Sufleniz soumlner
Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya
kaymakla sıcak servis yapınız
Resim 25 Ccedilikolata sufle
Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle
35
213 Diğerleri
Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı
duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde
ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir
Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml
tatlı tarifi verilmiştir
Napoli usuluuml blanmanj
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 lt suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
Hazırlanışı
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir
tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki
karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından
nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız
Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını
ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda
boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak
beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4
dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek
buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını
gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis
yapınız
Sakızlı pasta
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
36
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
Hazırlanışı
Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine
kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler
her tarafı eşit olacak şekilde yayılır
Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır
Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması
sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar
pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek
karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit
kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca
aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında
birkaccedil saat bekletilir
Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına
alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)
Resim 27 Sakızlı pasta
22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su
buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar
Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner
Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak
kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır
37
Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede
olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum
hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur
Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur
Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160
derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir
Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır
Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten
geccedilirilmelidir
23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır
Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır
Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır
Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır
24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner
Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir
Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel
38
Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri
kullanılabilir
Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel
Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir
Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle
Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir
Resim 211 Pudra şekerli sufle
39
25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama
Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan
mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren
suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir
Panna cotta
Malzemeler
400 ml krema
200 ml suumlt
40 g şeker
Bir tutam tuz
120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)
3 adet yaprak jelatin
Hazırlanışı
Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz
Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta
ısıda karıştırarak pişiriniz
Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak
ccedilikolataların erimesini sağlayınız
Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının
sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız
Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz
Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının
dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız
Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 212 Panna cotta
Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve
konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız
araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi
deneyiniz
40
UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa
ayarlayınız
Krem karamel kaplarını boş olarak
ısınmakta olan fırına koyunuz
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile
kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak
oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem
karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını
bekleyiniz
Şekeri az karamelleştirirseniz
karamelin rengi kahverengi olmaz
sarı olur unutmayınız
Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen
goumlsteriniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel
yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan
kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir
kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş
karıştırarak ilave ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine
devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel
kalıplarına paylaştırınız
Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve
uzun suumlre yaparsanız tatlınız
piştiğinde istenmeyen goumlzenekler
oluşur unutmayınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar
sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye
diziniz
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan
ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz
Tepsideki su biterse kaynar su
ekleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
41
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8
saat buzdolabında bekletiniz
Donduğundan emin olduğunuz krem
karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz
Krem karamelleri dolaba koyarken
uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu
sinerek tatlının tadı bozulur
unutmayınız
İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme iccedilin dondurma taze
meyveler renkli soslar vb
kullanabilirsiniz
42
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolat
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye
ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta
ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını
eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız
suumltuuml bu karışıma yediriniz
Unun yanmamasına dikkat
adiniz
Suumltuuml eklerken topak
olmamasına dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
43
Ccedilikolatanızı rendeleyerek
hazırlayınız Bu işlem iccedilin
tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası
kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda
soğumaya bırakınız
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin
veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker
serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da
kullanabilirsiniz
Oda sıcaklığındaki yumurtaların
sarısını ve aklarını birbirinden
ayırınız
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı
ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile
oumlnce akları bir fiske tuz ilave
ederek katı koumlpuumlk oluncaya
kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle
ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen
goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz)
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu
karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını
ilave ediniz
Vanilya veya limon kabuğu
rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla
karıştırmadan karışıma kaşık
kaşık ilave ediniz
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha
buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini
daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)
kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda
yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın
istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle
ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır
unutmayınız
Yeterince karıştırıp homojen
hacircle getirdiğiniz karışımı
yağladığınız kalıplara iki
parmak eksik gelecek şekilde
doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına
koyarak buumlyuumlk fırınlarda
yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk
fırınlarda 160-170 degCrsquode 35
dakikada pişirebilirsiniz
Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında
kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada
fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner
unutmayınız
Pişen suflenizin uumlzerine pudra
şeker serpip krema dondurma
veya kaymakla sıcak servis
yapınız
Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi
ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis
yapmalısınız
44
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 l suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri
yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım
kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir
kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız
Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir
taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika
kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Nişastayı ılıklaştırmadan
kaynar suumlte eklerseniz
nişasta taşlaşır ve tatlının
kıvamı bozulur
unutmayınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye
vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem
esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek
esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Muhallebileri ılık tutmak
iccedilin benmari
kullanabilirsiniz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz
Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı
sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz
Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup
duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Kalıpları su ile
nemlendirmeniz tatlının
kalıptan kolay ccedilıkmasını
sağlayacaktır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp
kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz
Tatlının kenarlarını
gevşetmek iccedilin parmak
ucuyla hafifccedile bastırınız
Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız
Tatlıyı suumlslerken renk
uyumuna dikkat ediniz
Ters ccedilevrildiğinde beyaz
muhallebi en uumlstte
kalacaktır unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
45
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun
hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un
hacircline getiriniz
Fırın tepsisine kenarlarından taşacak
şekilde aluumlminyum folyo seriniz
Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit
olacak şekilde yayınız
Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit
dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı
kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln
saramaz ve dilimleyemezsiniz
Bir tencerede unu ve yağı renk
değiştirmeden kavurunuz Ocaktan
alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz
Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak
koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca
sakız ekleyiniz
İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek
karıştırıp ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak
olmamasını sağlayınız
Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha
ccedilabuk erir
İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin
uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız
Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin
kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi
kayarsa muhallebi folyoya yapışır
unutmayınız
Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız
İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta
kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız
Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz
Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin
kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız
Tatlının dışına sarınız
Zaman varsa bir gece buzdolabında
beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman folyodan
ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına
alınız Suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve
lezzet uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
46
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
47
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden
hangisidir
A) Kremler
B) Sufleler
C) Kuplar
D) Dondurmalar
2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak
verilmiştir
A) Suumlt şeker un
B) Suumlt şeker kakao
C) Suumlt şeker yumurta
D) Suumlt şeker nişasta
3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan
malzemeler doğru olarak verilmiştir
A) Un ve yumurta
B) Suumlt yumurta ve şeker
C) Su un ve şeker
D) Suumlt kakao ve yumurta
4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru
olarak verilmiştir
A) Suumltuumln bayat olması
B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması
C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması
D) Toz şeker kullanılması
5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken
noktalardandır
A) Yumurtanın taze olması gerekir
B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir
C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir
D) Hepsi
6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir
A) Mayonez
B) Pudra şekeri
C) Kaymak
D) Dondurma
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
48
7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır
A) Toprak kaplar
B) Cam kaplar
C) Porselen kaplar
D) Hepsi
DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
49
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak
yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz
ARAŞTIRMA
Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini
araştırınız
3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml
TATLILAR
Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta
31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması
Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik
youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak
dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak
iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
AMACcedil
ARAŞTIRMA
50
yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda
(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir
Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin
311 Krem Bavaruva
Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok
farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de
kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya
ccedilıkmıştır
Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin
şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır
İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin
genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu
da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta
sarısı kullanmak gerekir
Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile
hazırlanır
Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata
parccedilaları kullanılabilir
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
51
Hazırlanışı
Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba
ccedilıkarınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten
alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız
NOT
Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları
kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis
yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde
birkaccedil dakika bekletebilirsiniz
Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de
ccedilalışabilirsiniz
Resim 35 Krem bavaruva
312 Parfe
Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla
parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri
farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan
sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar
genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır
52
Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe
ccedilikolatalı parfe vb
Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı
sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden
ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden
karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur
Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre
bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır
Resim 36 Ccedililekli parfe
Resim 37 Ccedilikolatalı parfe
53
Vanilyalı parfe
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurtanın sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
Hazırlanışı
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini
kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma
kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat
dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 38 Meyveli parfe
313 Ccedilikolatalı Muss
Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem
şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt
olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek
dondurulur
Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve
biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice
donduktan sonra dilimlenerek servis edilir
Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss
kahveli muss vb
54
Beyaz ccedilikolatalı muss
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
Hazırlanışı
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı
ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin
tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek
servis yapınız
55
Resim 39 Kupta muss servisi
32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar
Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması
gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak
uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı
olmaz
Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak
bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur
Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek
yumuşatılması gerekir
Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak
kolaylaşır
33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir
Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra
şekeri serpilebilir
56
Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva
Meyve dilimleri ile suumlslenebilir
Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe
Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir
Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss
57
Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir
Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe
34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve
restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her
aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında
ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir
Ccedilikolata muslu ve bademli kek
Gereccediller
50 g bitter ccedilikolata
200 g marzipan
1 su bardağı suumlt
1 su bardağı un
2 adet yumurta
frac12 su bardağı şeker
Mus iccedilin
15 g sade ccedilikolata
50 g tereyağı
2 adet yumurta
2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml
Uumlzeri iccedilin
1 paket ccedilikolata sos
25 bardak suumlt
200 g file (yaprak) badem
58
Hazırlanışı
Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine
yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş
ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş
yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile
ccedilalışabilirsiniz)
Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip
iyice karıştırınız
Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek
ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru
kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz
Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli
karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı
bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz
Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek
duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat
bekletiniz
Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine
doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle
kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz
İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem
tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri
satan yerlerde hazır olarak bulunur
Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama
faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca
yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte
seccediltiklerinizi deneyiniz
59
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Jelatini buzlu suda bir saat
beklettikten sonra susuz olarak bir
kaba ccedilıkarınız
Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar
unutmayınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta
sarısı ve jelatini bir tencereye
koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli
karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan
ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak
soğutunuz
Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln
bozulur)
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar
hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave
ediniz
Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda
ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla
karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)
unutmayınız
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma
yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak
buzdolabında soğutunuz
Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)
kullanılmalıdır unutmayınız
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek
servis yapınız
Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
60
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurta sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker
ve vanilyayı karıştırarak benmari
youmlntemini kullanarak ccedilırpınız
Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir
Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız
yumurta pişebilir Bu nedenle benmari
youmlntemi ile ccedilalışınız
Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak
kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız
Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı
ile yediriniz
Parfe kalıbına boşaltınız
Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat
ediniz
Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dışarıya
alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk
meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
61
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız
Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını
streccedil filmle sarınız
Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız
zamandan ve enerjiden
kazanmanızı sağlar unutmayınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice
ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam
ediniz
Ccedilikolatayı eritirken iccediline su
kaccedilmamasına dikkat ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtınız
Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz
Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Jelatinin iyice eridiğinden emin
olunuz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı
karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar
ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz
ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme
şekillerini araştırınız
Tabak suumlsleme şekillerinden birini
uygulayabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
62
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına
uygun yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız
mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
63
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen
bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız
1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar
2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir
3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır
4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır
5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır
6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz
7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır
8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir
9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir
10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
64
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve
sorbeleri hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini
araştırınız
İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln
oumlzelliklerini araştırınız
Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız
4 DONDURMA VE SORBELER
Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar
Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya
geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir
Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal
ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya
doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır
En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru
Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu
karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman
krala sunulurmuş
Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme
ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime
uğradığı bir gerccedilektir
Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince
tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır
Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml
tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
AMACcedil
ARAŞTIRMA
65
Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara
dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile
kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir
Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker
ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz
yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli
yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların
temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar
olarak yaz aylarında tuumlketilir
Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak
uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr
Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi
dondurmardquo yapılabilmektedir
Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı
boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği
ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir
olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir
Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa
da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir
41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları
Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri
iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce
mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein
kaybına neden olur
Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin
dondurmanın kalorisini de arttırmış olur
Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer
gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb
42 Dondurma ve Ccedileşitleri
Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan
indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az
bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma
şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme
dondurmasırdquo dır
66
Resim 41 Karsambaccedil
Resim 42 Maraş doumlvme dondurması
Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında
kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı
dondurma fıstıklı dondurma vb
Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin
değeri de azalır
Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan
bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında
eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur
Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır
Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi
dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir
67
Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su
buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan
yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur
Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır
Yumurta ile
Salep ile Nişasta ile Krema ile
Resim 43 Vanilyalı dondurma
421 Vanilyalı Dondurma
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
Hazırlanışı
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve
karıştırmazsanız yumurta pişer
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika
pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz
Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz
68
Resim 44 Kakaolu dondurma
422 Kakaolu Dondurma
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
1 paket vanilin
Hazırlanışı
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin
birbirine tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup
soğumasını bekleyiniz
Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz
69
Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları
423 Meyveli Dondurma
Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar
Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)
Kurutulmuş meyvelerle
Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle
Tek ccedileşit meyveyle
Birkaccedil ccedileşit meyveyle
Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
Hazırlanışı
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir
kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız
Dibini tutmamasına dikkat ediniz
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma
yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine
ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara
yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız
70
Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe
43 Sorbelerin Oumlzellikleri
Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur
Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze
(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine
likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir
Limonlu sorbe
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
Hazırlanışı
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını
almadan soyunuz
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp
ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz
İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba
alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz
71
44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek
Noktalar
Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır
Sorbeler karıştırılmadan dondurulur
Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır
Servis kapları soğutulmalıdır
Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir
Kullanılan araccedillar steril olmalıdır
Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz
Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi
45 Servisini Yapma
Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır
Kuplarda dondurma servisi
Resim 48 Kupta dondurma servisi
72
Kacircğıt helva ile servis
Resim 49 Kacircğıt helva ile servis
Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur
Resim 410 Mangolu sorbe
73
Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır
Resim 411 Kızarmış dondurma
Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır
Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi
74
Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır
Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi
46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama
Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup
bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları
meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri
peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir
Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan
yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri
renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis
yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir
Resim 414 Kup jak
75
Resim 415 Peş melba
Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen
Kasata napoliten
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı 1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
76
Hazırlanışı
Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi
karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı
ekleyiniz
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp
tekrar derin dondurucuya koyunuz
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin
dondurucuya koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın
uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay
ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
77
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım
kaynatınız
Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı
unutmayınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-
3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız
yumurta pişer unutmayınız
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak
kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice
soğutunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak
derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat
dondurunuz
Varsa dondurma makinesinde
ccedilevirerek dondurunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
78
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip
ccedilırpmaya devam ediniz
İccedilinde topak kalmamasına dikkat
etmelisiniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml
azar azar katarak malzemelerin birbirine
tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte
pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı
kalmaması iccedilin pişirmek gerekir
unutmayınız
Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir
Aksi takdirde yumurta pişer
unutmayınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar
aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba
alınız ve buzdolabına koyup soğumasını
bekleyiniz
Sıcak malzemeler buzdolabına
konulmaz unutmayınız
Tamamen soğuduğundan emin
olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte
bir ccedilıkarıp karıştırınız
Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin
oluşmasını engeller unutmayınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta
bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye
oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
79
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz
Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine
sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk
ateşte iyice ccedilırpınız
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız
Dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz
Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan
sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra
şekeri serpip marine ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde
bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve
gofretle suumlsleyerek servis yapınız
Hazırladığınız meyveleri
dondurmanın iccediline de
karıştırabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
80
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde
iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz
Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin
tadını acılaştırır unutmayınız
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım
kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma
suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin
dondurucuya girebilecek bir kaba alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice
dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz
gibi suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
81
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı
1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve
vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek
soğutunuz
Kasata kalıbını derin dondurucuya
koyunuz Boumlylece dondurmanın
kalıba kolay yapışmasını
sağlarsınız
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı
karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya
oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da
bademleri en son olarak da ccedilırpılmış
kremayı ekleyiniz
Ccedilırparsanız yumurtayı
soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm
kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin
dondurucuya koyunuz
Dondurma kalıbın şekline goumlre
sıvanmalıdır Her tarafı eşit
kalınlıkta olmalıdır unutmayınız
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile
aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya
koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan
boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya
koyunuz
Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır
unutmayınız
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp
ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını
hafifccedile sıcak suya tutunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
82
KONTROL LİSTESİ
DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
83
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml
yazınız
1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir
2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır
3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır
4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini
arttırır
5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar
6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır
7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek
zenginleştirilir
8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır
9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir
10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru
yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
84
MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME
Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Kişisel Hijyen
1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi
2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml
3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı
4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı
Araccedil Gereccedil Seccedilimi
5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı
6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı
İşlem Basamakları
7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı
8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı
9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı
Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi
10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi
11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi
12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz
MODUumlL DEĞERLENDİRME
85
CEVAP ANAHTARLARI
OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 A
3 C
4 B
5 A
6 Y
7 D
8 D
9 Y
10 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI
1 A
2 C
3 B
4 C
5 D
6 A
7 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 Y
3 D
4 D
5 D
6 Y
7 D
8 Y
9 Y
10 Y
CEVAP ANAHTARLARI
86
OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 İtalya
2 buzlu iccedilecek
3 şerbettir
4 yumurta
5 karsambaccedil
6 krema
7 likoumlr
8 soğuk
9 kuumllahta
10 kup
87
KAYNAKCcedilA
ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler
Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009
Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979
ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000
Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık
İstanbul 2009
KAYNAKCcedilA
8
OumlOumlĞRENME FAALİYETİ-1 ĞRENME FAALİYETİ-1
Uygun mutfak ortamı sağlandığında Tuumlrk mutfağına oumlzguuml istenilen kıvam lezzet
koku ve goumlruumlnuumlşte ccedileşitli suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki pastanelerde uumlretilen suumltluuml tatlıları araştırınız
İnterneti ve basılı yemek kitaplarını kullanarak Tuumlrk mutfağına ait suumltluuml tatlıları
guumlnuumlmuumlzde ve eskiden hazırlanan tariflerle karşılaştırarak aradaki farkları tespit
ediniz
1 TUumlRK MUTFAĞINA AİT SUumlTLUuml
TATLILAR
Resim 11 Şeftalili muhallebi
11 Suumltluuml Tatlıların Tuumlrk Mutfağındaki Yeri ve Oumlnemi
Ana malzeme olarak suumlt kullanılan kıvam ve lezzet veren başka malzemelerin de ilave
edilmesiyle hazırlanan tatlılara suumltluuml tatlılar denir
Tuumlrk mutfağında ccedilok eski zamanlardan beri suumltluuml tatlıların yapıldığını araştırmalar
ortaya koymaktadır Roma mutfağından bize geccediltiği hacirclde guumlnuumlmuumlzde sadece Tuumlrk
OumlĞRENME FAALİYETİ-1
AMACcedil
ARAŞTIRMA
9
mutfağında yapılan tavukgoumlğsuuml ve kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Osmanlı mutfağında
kullanılmaktadır
Suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumll Tuumlrk suumltluuml tatlılarının başında gelir ldquoSuumltluuml aşrdquo kelimeleri
zaman iccedilinde kaynaşarak ldquosuumltlaccedilrdquo adını almıştır ve Tuumlrkccedilersquonin ilk soumlzluumlklerinde bile yer alır
Muhallebi ise Arapccedila suumlt anlamına gelen ldquohaliprdquo soumlzcuumlğuumlnden tuumlremiş Osmanlılardan beri
yapılan suumltluuml tatlımızdır Keşkuumll ise yazılı olan ilk Tuumlrk yemek kitabı ldquoMelceuumlrsquol Tabbahinrdquode
tarifi verilen bir tatlıdır
Tuumlrk mutfağında tavukgoumlğsuuml kazandibi kesme muhallebi manda suumltuuml kullanılarak
hazırlanırken suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln inek suumltuuml kullanılarak hazırlandığı eski
kaynaklarda yer almaktadır Guumlllaccedil da Osmanlırsquodan guumlnuumlmuumlze kadar gelen nişasta
yufkalarının suumlt ve şekerle ıslatılmasıyla yapılan eski suumltluuml tatlılarımız arasında yerini
almaktadır
Suumltluuml tatlıların yapımı diğerlerine goumlre daha kolaydır Besin değeri yuumlksektir Diğer
tatlılara goumlre maliyeti de azdır Tuumlm bu sebeplerden dolayı hem Osmanlırsquoda hem de
guumlnuumlmuumlzde sık yapılan tatlılardır
12 Suumltluuml Tatlıların Beslenmedeki Yeri ve Oumlnemi
Suumltluuml tatlıların ana maddesi suumlttuumlr Suumltluuml tatlıların besin değerini hesaplarken suumltuumln
besin değeri de incelenmelidir Ortalama 100 g yağlı inek suumltuumlnde bulunanlar
Su (g) 879
Enerji (kcal) 61
Protein (g) 33
Yağ (g) 33
Karbonhidrat (g) 47
Kuumll (g) 07
Kalsiyum (mg) 119
Demir (mg) 01
Fosfor (mg) 93
Potasyum (mg) 152
Sodyum (mg) 49
Vitamin A ve karoten (IU) 126
Tiamin (mg) 004
Riboflavin (mg) 016
Niasin (mg) 01
Vit C (mg) 1
Suumltluuml tatlıların besin değerinde yukarıdakilerden farklı olarak tatlının iccediline konulan
maddelere goumlre değişiklik oluşur Bir de suumltuuml pişirirken besin değeri farklılaşır Oumlrneğin
suumltuumln fazla kaynatılması proteinin kayba uğramasına ve sindirimin zorlaşmasına neden olur
Tatlının pişirme youmlntemi ve iccedilinde kullanılan malzemeler besin değerini belirler
Guumlnuumlmuumlzde yemek kitapları genellikle tarifi verirken yanında besin değerini de verir
10
İnsanlar doğdukları andan itibaren tuumlm besin ihtiyaccedillarını anne suumltuuml ile karşılar Yıllar
geccediltikccedile anne suumltuumlnuumln yerini inek suumltuuml alır Daha sonraları ise insanlar suumlt iccedilmek yerine
suumltluuml tatlıları yemeği tercih eder Boumlylece vuumlcudun ihtiyacı olan besin oumlgelerinin bir kısmı
karşılanmış olur Oumlzellikle protein ve kalsiyum ihtiyacının buumlyuumlk boumlluumlmuuml suumlt ve uumlruumlnleri ile
karşılanır
13 Suumltluuml Tatlıların Yapımında Kullanılan Gereccediller
Resim 12 Suumlt yumurta
Resim 13 Şeker kuru yemişler
11
Resim 14 Tarccedilın kuru meyveler
Suumltluuml tatlıların hazırlanmasında ana malzeme olarak suumlt kullanılır (Resim 12) Suumltuumln
taze sulandırılmamış ve mikroplardan arınmış olması oumlnemlidir Pastane ve oteller ccediliğ suumlt
kullanmaz Sterilize edilmiş kutu suumltleri kullanılır Tam yağlı suumltler tatlının daha lezzetli
olmasını sağlar Fakat kalori değerini yuumlkseltir Bu nedenle diyet mutfaklarında yarım yağlı
ve yağsız suumltler kullanılır
Suumltuuml koyulaştırmak iccedilin eskiden suumlbye hazırlanırdı Guumlnuumlmuumlzde suumlbyenin yerini pirinccedil
unu buğday unu nişasta yumurta gibi malzemeler almıştır Oumlzellikle yumurta sarısı
koyulaştırıcı olarak kullanılır Bazı tariflerde yumurta buumltuumln olarak kullanılmıştır
Guumlnuumlmuumlzde likit yumurta kullanımı yaygındır Likit yumurta buumltuumln ak ve sarı olarak ayrı
ayrı satılır Bu ticari mutfaklarda kullanım kolaylığı sağlar ve reccediletelerde yumurta miktarı
gram olarak belirtilir Suumltluuml tatlılarda Tuumlrk mutfağından ziyade yabancı mutfaklarda yumurta
kullanımına rastlanır
Eskiden tatlandırıcı olarak bal pekmez meyve kuruları (Resim 14) kullanılırken
guumlnuumlmuumlzde şeker ccedileşitleri kullanılmaktadır
Suumltluuml tatlılara lezzet kazandırmak iccedilin fındık fıstık ceviz badem (Resim 13) gibi
malzemeler ve tarccedilın başta olmak uumlzere baharatlar eklenir
Artık marketlerde ve buumlyuumlk alışveriş yerlerinde toz hacircline getirilerek paketlenmiş suumltluuml
tatlılara rastlanır Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp bir taşım kaynatılınca suumltluuml tatlıya
doumlnuumlşuumlr Kullanılması pratik gibi goumlruumlnse de hazır olanlar hem lezzet accedilısından hem de
iccedilinde bulunan katkı maddeleri accedilısından kullanılmamalıdır
12
14 Suumlbyenin Tanımı ve Oumlnemi
Resim 15 Suumlbye
Suumlbye oumlğuumltuumllmuumlş pirinccedil veya pirinccedil suumltuuml olarak tanımlanabilir Suumltluuml tatlılarda tatlıyı
koyulaştırarak kıvam sağlamak iccedilin kullanılır Tuumlrkiyersquonin en oumlnemli aşccedilılarından olan Necip
Usta 125 g pirinccedilten yapılan suumlbyenin 1 kg suumltuuml soğuduktan sonra kesilebilecek şekilde
koyulaştıracağını kitaplarında belirtmiştir
Suumlbyenin hazırlanışı zor zahmetli ve uzun zaman aldığı iccedilin guumlnuumlmuumlzde
kullanılmamaktadır Ayrıca guumlnuumlmuumlzde hazır gıda sektoumlruumlnuumln gelişmesi nedeniyle pirinccedil
unu nişasta vb maddeleri bulmak muumlmkuumlnduumlr Artık suumltluuml tatlılarda kıvam sağlamak iccedilin
bulunması ve kullanılması kolay olan nişasta ve pirinccedil unu kullanılıyor
15 Suumlbyenin Hazırlanışı
Kırık pirinccedil ayıklanır 3-4 kez suyu suumlzuumllerek yıkanır
Bir tencerede bol miktarda ılık suyla ıslatılır Bir gece beklenir
Ertesi guumln hiccedil karıştırmadan suyu doumlkuumlluumlr
Bir karıştırıcı (blender) yardımı ile iyice ezilir
Elde edilen madde suumlbyedir (Resim 15)
Kullanılacağı zaman ince bir tuumllbentten ya da ccedilok ince bir suumlzgeccedilten suumlzuumlluumlr
16 Tuumlrk Mutfağına Oumlzguuml Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri
Tuumlrk mutfağına oumlzguuml suumltluuml tatlılar denilince akla ilk gelmesi gerekenler suumltlaccedil
muhallebi ve keşkuumllduumlr Bu uumlccedil tatlı yuumlzyıllardır Tuumlrk mutfağında hazırlanan ccedileşitlerdir
Guumlnuumlmuumlzde pastanelerde ve otellerde ccedilok ccedileşitli suumltluuml tatlılar yapılmaktadır Yeni yapılan
suumltluuml tatlıların bir kısmı suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln değiştirilmesi ile bir kısmı da yabancı
tatlıların Tuumlrk mutfağına uyarlanmasıyla yapılmaya başlanmıştır
13
161 Muhallebi
Resim 16 Muhallebi
Muhallebi suumlt nişasta (klasik şekliyle suumlbye) ve şekerle yapılan en temel suumltluuml tatlıdır
(Resim 16) Tuumlrk mutfağında sakızlı ve fıstıklı olmak uumlzere temelde iki ccedileşidi olsa da
guumlnuumlmuumlzde ccedilok ccedileşitli şekillerde muhallebiler yapılmaktadır Taze meyveler puumlre şeklinde
ya da kuumlccediluumlk doğranarak meyveli muhallebiler de yapılır Muhallebi iccedilinde kullanılan
malzemeye goumlre isimlendirilir Sakızlı muhallebi fıstıklı muhallebi kahveli muhallebi
kakaolu muhallebi vb
Genellikle suumltluuml tatlılarda şeker sonradan eklenir Fakat muhallebide istisnai bir durum
soumlz konusudur Muhallebi yapılırken genellikle suumlt ve şeker kaynatılır İccediline suumlbye ya da
suyla accedilılmış nişasta eklenir Bir taşım kaynatılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır
En klasik servisinde ya tarccedilın eklenir ya da biraz reccedilel tanesi uumlzerine konulur Suumlt ve şekeri
karıştırıp pişirmek beceri gerektirir Bu şekilde pişirirken şekerin karamelize olmamasına
dikkat etmek gerekir Eğer şeker sonra katılırsa daha iyi sonuccedil alınır
Muhallebi
Gereccediller (4ndash6 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
80 g pirinccedil unu
1 paket vanilya
İstenildiği kadar tarccedilın
Hazırlanması
Pirinccedil unu ve şeker bir tencereye konulur Bir su bardağı suumlt ile iyice
ezilir Suumltuumln tamamı eklenir Orta ateşte karıştırılarak 10ndash15 dakika
pişirilir Koyulaşınca ocaktan indirilir Vanilya eklenir Sıcakken kacircselere
boşaltılır Soğuyunca uumlzerine tarccedilın serpilerek servis yapılır
Aşağıdaki youmlntemlerle de hazırlanabilir
14
Muhallebi pişirilirken iccediline 2ndash3 adet damla sakızı ezilip konulursa sakızlı muhallebi adını alır
Muhallebi yapılırken ccedilekilmiş yeşil fıstık katılırsa fıstıklı muhallebi adını alır
Muhallebi piştikten sonra ıslatılmış bir tepsiye doumlkuumlluumlp soğuduktan sonra
uumlzerine yarım su bardağı su gezdirip dolapta iyice katılaştıktan sonra
kesilip oumlzel şekerli su doumlkuumlluumlp suyu ile servisi yapılırsa su muhallebisi
adını alır Bazı youmlrelerde şekerli su yerine pekmez doumlkuumllerek de servisi
yapılır
Suumltuumln iccediline taze meyve puumlreleri katılarak meyveli muhallebi yapmak
muumlmkuumlnduumlr
Muhallebi pişirilirken şekeri ccedilok az konulup piştikten sonra soğutulup
servisi yapılırken uumlzerine pudra şekeri serpilirse şekersiz muhallebi adını alır
Yaz aylarında dondurma ile servisi yapılabilir
Yine muhallebinin uumlzerine tanesi bol reccedilel konularak servis yapılabilir
162 Suumltlaccedil
Resim 17 Suumltlaccedil Resim 18 Fırın suumltlaccedil
Suumltlaccedil Tuumlrk mutfağında iki şekilde yer alır Birisi (Resim 17) klasik tencerede pişen
şekli diğeri de (Resim 18) fırın suumltlaccediltır Fırın suumltlaccedil yapmak iccedilin suumltlaccedil pişirildikten sonra
ısıya dayanıklı kaplara doumlkuumlluumlr Bir miktar ayrılan suumltlacın iccediline yumurta sarısı eklenerek
karıştırılır Kapların uumlzerine paylaştırılır Fırında kızartılarak hazırlanır
Suumltlaccedil yapımı ccedilok kolay bir tatlı gibi goumlruumlnse de oumlnemli ayrıntılarla iyi bir suumltlaccedil
hazırlanabilir Evlerde yapılan suumltlaccedil suumlt pirinccedil ve şekerden oluşur Suumltuumln iccediline oumllccediluumlluuml pirinccedil
katılır Ocağa konulur Kısık ateşte pirinccediller yumuşayana kadar karıştırılarak pişirilir Şekeri
atılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır Ilıkken ya da soğuyunca servis yapılır
Ticari mutfaklarda ise pirinccedil su ile biraz pişirilir Kaynayan suumlte eklenir Nişasta ile
kıvama getirilir Şeker eklenerek pişmesi tamamlanır Pirinccedil miktarı evde yapılanlardan
azdır
15
İyi bir suumltlaccedil yapmak iccedilin
Suumltuumln taze ve yağlı olması gerekir
Pişirme işlemi kısık ateşte yapılmalıdır
Pişirme sırasında karıştırılmalıdır
Pirinccedil miktarı iyi ayarlanmalıdır
Şekeri ocaktan inmesine yakın atılmalıdır
Gereccediller
1 litre suumlt
250 g toz şeker
90 g pirinccedil
15 g nişasta
200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)
10 g tarccedilın
Hazırlanması
Pirinccedil ayıklanıp yıkandıktan sonra tencereye konulur Su ile
yumuşayıncaya kadar haşlanır
Suumlt eklenerek 10 dakika pişirilir
Şeker eklenir ve karıştırılarak eritilir
Nişasta suumltle karıştırılır Suumltluuml pirinccedilli karışıma eklenir
Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indirilir
Fırında suumltlaccedil yapmak istenirse nişastalı suumltluuml karışımdan bir miktar
alınarak iki yumurta sarısı eklenerek ccedilırpılır
Suumltlaca eklenir
Pişirme işleminden sonra ısıya dayanıklı kaplara konur
İccedilinde su bulunan tepsilere dizilir
Fırında uumlzeri kızarıncaya kadar bekletilir Kızarma işleminin daha ccedilabuk
olması istenirse fırının sıcaklığı uumlstten verilmelidir
16
163 Keşkuumll
Resim 19 Keşkuumll
Eski yemek kitaplarında ldquokeşkuumll-uuml fukarardquo diye isimlendirilen tatlının adı guumlnuumlmuumlzde
keşkuumll olarak bilinmektedir Keşkuumll-uuml fukara denilmesinin sebebi fakir yemeği olduğu iccedilin
değildir Tam tersine keşkuumll iccediline konulan badem Antep fıstığı ceviz Hindistan cevizi
nedeniyle diğer suumltluuml tatlılara goumlre maliyeti yuumlksek bir tatlıdır Adının şoumlyle bir hikacircyesi
vardır Keşkuumll adını Hindistan cevizinden almıştır Eskiden dilenciler Hindistan cevizinin
kabuğundan yapılan kacircselerle dilenirlermiş Bu kacircsenin adının da keşkuumll olduğu soumlylenir
Keşkuumll (Resim 19) en eski suumltluuml tatlılardan biridir Eski ccedilağlarda sulu yiyecekleri
koyulaştırmak iccedilin ekmek kullanılmış Daha sonraları ekmeğin yerini ezilmiş cevizgiller
almış Keşkuumll de suumltuumln koyulaştırılması iccedilin ezilmiş cevizgillerin şekerle birlikte suumlte
karıştırılmasıyla yapılmaya başlanmış Oumlnceleri renginin beyaz olması iccedilin ezilmiş badem
şeker ve suumlt kullanılarak hazırlanmış sonradan badem yerine suumlbye kullanılmış guumlnuumlmuumlzde
ise koyulaştırma işlemi nişasta ile yapılmaktadır
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
Hazırlanışı
Badem ve Hindistan cevizi karıştırılarak uumlzerine az miktarda suumlt eklenir
ve mutfak robotunda ccedilekilir
17
Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır
Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım
eklenir
Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir
Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır
Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır
164 Kazandibi
Resim 110 Kazandibi
Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin
dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye
doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise
tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında
dipteki şekerin yanması sağlanır
Kazandibi hazırlanırken
Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca
mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir
Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek
pişirilmesi gerekir
Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir
Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre
tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir
İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir
Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde
sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir
18
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu
Rendesi
Hazırlanması
Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur
Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır
Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan
alınır
Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur
Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir
165 Tavukgoumlğsuuml
Resim 111 Tavukgoumlğsuuml
Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece
Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve
pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp
ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen
tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr
19
Hazırlarken ve pişirirken
Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına
Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına
Kıvamını iyi ayarlamaya
Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
Hazırlanışı
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine
daha kolay ayrılacaktır
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz
Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip
ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile
bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız
17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir
Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca
kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir
Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa
şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir
Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece
pişerken taşması oumlnlenmiş olur
Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir
20
18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır
Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır
Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları
(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır
Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir
19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta
guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine
rastlanır
Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek
servis yapılır
Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve
suumlslenerek servis yapılır
Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)
serpilir
Resim 112 Tarccedilınla servis
21
Resim 113 Kuru yemişlerle servis
Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file
hacirclinde kullanılır
Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis
Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine
goumlre suumlslemede kullanılabilir
22
Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi
Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir
Resim 116 Karamelize şekerle servis
23
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız
Gereccediller (4ndash6 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
80 g pirinccedil unu
1 paket vanilya
İstenildiği kadar tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz
Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz
Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat
ediniz
Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz
Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika
pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz
Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak
eritiniz
Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa
olduğu iccedilin şekeri en başta da
ekleyebilirsiniz
Ocaktan indiriniz Vanilya
ekleyiniz
Renginin kıvamının ve tadının istenilen
oumlzellikte olmasına dikkat ediniz
Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
24
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
250 g toz şeker
90 g pirinccedil
15 g nişasta
200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)
10 g tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye
koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar
haşlayınız
Yıkarken nişastasının gitmesine
dikkat ediniz
Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız
Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz
Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz
Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli
karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz
Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker
karamelize olur unutmayınız
Sıcakken kacircselere boşaltınız
Suumlslemek iccedilin soğumasını
bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
25
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Badem ve Hindistan cevizini
karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt
ekleyiniz ve mutfak robotunda
ccedilekiniz
Suumlt ekleyerek bademin daha kolay
ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline
gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz
olmasını sağlar unutmayınız
Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu
koyarak karıştırınız
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek
karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Bademli karışımı ekleyiniz
Koyulaşana kadar karıştırarak
pişiriniz
Pişerken karıştırmak şekerin karamelize
olmasını engeller
Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan
alınız
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan
kacircselere boşaltınız
Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması
kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz
Soğuyunca suumlsleyerek servis
yapınız
Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk
uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
26
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz
Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10
dakika kaynatınız
Isının yuumlksek olmamasına ve topak
olmamasına dikkat ediniz
Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız
Bir kere kaynatıp ocaktan alınız
Şekerin karamelize olmamasına
dikkat ediniz
Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine
hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz
Pudra şekerinin her tarafa eşit
dağılmış olmasına dikkat ediniz
Muhallebiyi doumlkerken şekerleri
kaydırmayınız
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin
dibinin yanmasını sağlayınız
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını
batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak
iccedilin 5-6 saat bekleyiniz
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Soğuk suya batırmak tatlının
tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin
oumlnemlidir unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
27
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk
suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha
kolay ayrılacaktır)
Tavuk tadının olmaması ve liflerin
parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek
oumlnemlidir unutmayınız
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri
koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Pişerken dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye
ekleyerek karıştırmaya devam ediniz
Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız
Kıvamına dikkat ediniz
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş
dakika kadar ccedilırpınız
Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra
dilimleyerek servis yapınız
Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk
uyumuna goumlre suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
28
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet
kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol
ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz
29
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır
A) Suumlbye
B) Pirinccedil unu
C) Nişasta
D) Hepsi
2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Kazandibi
B) Suumltlaccedil
C) Guumlllaccedil
D) Muhallebi
3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Tavukgoumlğsuuml
B) Suumltlaccedil
C) Muhallebi
D) Guumlllaccedil
4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır
A) Antep fıstığı
B) Hindistan cevizi
C) Badem
D) Fındık
5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden
hangisidir
A) Tarccedilın
B) Karabiber
C) Nane
D) Kekik
Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır
7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır
8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır
9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir
10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
30
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli
suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR
21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri
Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler
genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema
eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir
Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı
tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda
zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir
Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller
kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika
mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru
uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız
mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu
ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır
Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine
rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
AMACcedil
ARAŞTIRMA
31
Resim 21 Servise hazır krem karamel
211 Krem Karamel
Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem
ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln
Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde
pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
Hazırlanması
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel
yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel
kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon
kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave
ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra
kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz
32
Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters
ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız
Krem karamel hazırlarken
Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa
rengi accedilık olur
Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur
Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir
Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya
batırılabilir
Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan
ccedilıkarılması
Resim 24 Servis edilmesi
212 Sufle
Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler
tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve
beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece
civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha
kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir
En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir
Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır
Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler
tekniğine uygun ilave edilir
33
İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur
hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri
kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir
Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb
Ccedilikolatalı sufle
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolata
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
Hazırlanışı
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma
yediriniz
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile
yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz
Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz
bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız
Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına
almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla
karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk
oluncaya kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz
34
Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri
yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen
oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun
olacaktır
Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız
kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte
kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız
Sufleniz soumlner
Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya
kaymakla sıcak servis yapınız
Resim 25 Ccedilikolata sufle
Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle
35
213 Diğerleri
Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı
duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde
ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir
Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml
tatlı tarifi verilmiştir
Napoli usuluuml blanmanj
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 lt suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
Hazırlanışı
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir
tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki
karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından
nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız
Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını
ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda
boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak
beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4
dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek
buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını
gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis
yapınız
Sakızlı pasta
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
36
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
Hazırlanışı
Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine
kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler
her tarafı eşit olacak şekilde yayılır
Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır
Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması
sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar
pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek
karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit
kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca
aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında
birkaccedil saat bekletilir
Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına
alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)
Resim 27 Sakızlı pasta
22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su
buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar
Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner
Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak
kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır
37
Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede
olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum
hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur
Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur
Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160
derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir
Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır
Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten
geccedilirilmelidir
23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır
Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır
Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır
Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır
24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner
Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir
Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel
38
Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri
kullanılabilir
Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel
Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir
Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle
Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir
Resim 211 Pudra şekerli sufle
39
25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama
Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan
mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren
suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir
Panna cotta
Malzemeler
400 ml krema
200 ml suumlt
40 g şeker
Bir tutam tuz
120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)
3 adet yaprak jelatin
Hazırlanışı
Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz
Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta
ısıda karıştırarak pişiriniz
Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak
ccedilikolataların erimesini sağlayınız
Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının
sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız
Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz
Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının
dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız
Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 212 Panna cotta
Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve
konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız
araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi
deneyiniz
40
UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa
ayarlayınız
Krem karamel kaplarını boş olarak
ısınmakta olan fırına koyunuz
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile
kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak
oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem
karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını
bekleyiniz
Şekeri az karamelleştirirseniz
karamelin rengi kahverengi olmaz
sarı olur unutmayınız
Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen
goumlsteriniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel
yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan
kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir
kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş
karıştırarak ilave ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine
devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel
kalıplarına paylaştırınız
Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve
uzun suumlre yaparsanız tatlınız
piştiğinde istenmeyen goumlzenekler
oluşur unutmayınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar
sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye
diziniz
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan
ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz
Tepsideki su biterse kaynar su
ekleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
41
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8
saat buzdolabında bekletiniz
Donduğundan emin olduğunuz krem
karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz
Krem karamelleri dolaba koyarken
uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu
sinerek tatlının tadı bozulur
unutmayınız
İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme iccedilin dondurma taze
meyveler renkli soslar vb
kullanabilirsiniz
42
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolat
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye
ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta
ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını
eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız
suumltuuml bu karışıma yediriniz
Unun yanmamasına dikkat
adiniz
Suumltuuml eklerken topak
olmamasına dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
43
Ccedilikolatanızı rendeleyerek
hazırlayınız Bu işlem iccedilin
tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası
kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda
soğumaya bırakınız
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin
veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker
serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da
kullanabilirsiniz
Oda sıcaklığındaki yumurtaların
sarısını ve aklarını birbirinden
ayırınız
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı
ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile
oumlnce akları bir fiske tuz ilave
ederek katı koumlpuumlk oluncaya
kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle
ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen
goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz)
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu
karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını
ilave ediniz
Vanilya veya limon kabuğu
rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla
karıştırmadan karışıma kaşık
kaşık ilave ediniz
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha
buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini
daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)
kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda
yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın
istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle
ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır
unutmayınız
Yeterince karıştırıp homojen
hacircle getirdiğiniz karışımı
yağladığınız kalıplara iki
parmak eksik gelecek şekilde
doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına
koyarak buumlyuumlk fırınlarda
yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk
fırınlarda 160-170 degCrsquode 35
dakikada pişirebilirsiniz
Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında
kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada
fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner
unutmayınız
Pişen suflenizin uumlzerine pudra
şeker serpip krema dondurma
veya kaymakla sıcak servis
yapınız
Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi
ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis
yapmalısınız
44
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 l suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri
yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım
kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir
kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız
Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir
taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika
kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Nişastayı ılıklaştırmadan
kaynar suumlte eklerseniz
nişasta taşlaşır ve tatlının
kıvamı bozulur
unutmayınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye
vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem
esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek
esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Muhallebileri ılık tutmak
iccedilin benmari
kullanabilirsiniz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz
Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı
sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz
Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup
duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Kalıpları su ile
nemlendirmeniz tatlının
kalıptan kolay ccedilıkmasını
sağlayacaktır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp
kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz
Tatlının kenarlarını
gevşetmek iccedilin parmak
ucuyla hafifccedile bastırınız
Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız
Tatlıyı suumlslerken renk
uyumuna dikkat ediniz
Ters ccedilevrildiğinde beyaz
muhallebi en uumlstte
kalacaktır unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
45
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun
hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un
hacircline getiriniz
Fırın tepsisine kenarlarından taşacak
şekilde aluumlminyum folyo seriniz
Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit
olacak şekilde yayınız
Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit
dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı
kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln
saramaz ve dilimleyemezsiniz
Bir tencerede unu ve yağı renk
değiştirmeden kavurunuz Ocaktan
alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz
Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak
koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca
sakız ekleyiniz
İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek
karıştırıp ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak
olmamasını sağlayınız
Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha
ccedilabuk erir
İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin
uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız
Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin
kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi
kayarsa muhallebi folyoya yapışır
unutmayınız
Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız
İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta
kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız
Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz
Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin
kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız
Tatlının dışına sarınız
Zaman varsa bir gece buzdolabında
beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman folyodan
ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına
alınız Suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve
lezzet uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
46
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
47
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden
hangisidir
A) Kremler
B) Sufleler
C) Kuplar
D) Dondurmalar
2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak
verilmiştir
A) Suumlt şeker un
B) Suumlt şeker kakao
C) Suumlt şeker yumurta
D) Suumlt şeker nişasta
3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan
malzemeler doğru olarak verilmiştir
A) Un ve yumurta
B) Suumlt yumurta ve şeker
C) Su un ve şeker
D) Suumlt kakao ve yumurta
4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru
olarak verilmiştir
A) Suumltuumln bayat olması
B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması
C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması
D) Toz şeker kullanılması
5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken
noktalardandır
A) Yumurtanın taze olması gerekir
B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir
C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir
D) Hepsi
6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir
A) Mayonez
B) Pudra şekeri
C) Kaymak
D) Dondurma
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
48
7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır
A) Toprak kaplar
B) Cam kaplar
C) Porselen kaplar
D) Hepsi
DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
49
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak
yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz
ARAŞTIRMA
Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini
araştırınız
3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml
TATLILAR
Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta
31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması
Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik
youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak
dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak
iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
AMACcedil
ARAŞTIRMA
50
yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda
(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir
Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin
311 Krem Bavaruva
Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok
farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de
kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya
ccedilıkmıştır
Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin
şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır
İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin
genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu
da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta
sarısı kullanmak gerekir
Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile
hazırlanır
Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata
parccedilaları kullanılabilir
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
51
Hazırlanışı
Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba
ccedilıkarınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten
alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız
NOT
Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları
kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis
yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde
birkaccedil dakika bekletebilirsiniz
Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de
ccedilalışabilirsiniz
Resim 35 Krem bavaruva
312 Parfe
Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla
parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri
farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan
sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar
genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır
52
Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe
ccedilikolatalı parfe vb
Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı
sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden
ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden
karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur
Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre
bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır
Resim 36 Ccedililekli parfe
Resim 37 Ccedilikolatalı parfe
53
Vanilyalı parfe
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurtanın sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
Hazırlanışı
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini
kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma
kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat
dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 38 Meyveli parfe
313 Ccedilikolatalı Muss
Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem
şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt
olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek
dondurulur
Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve
biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice
donduktan sonra dilimlenerek servis edilir
Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss
kahveli muss vb
54
Beyaz ccedilikolatalı muss
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
Hazırlanışı
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı
ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin
tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek
servis yapınız
55
Resim 39 Kupta muss servisi
32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar
Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması
gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak
uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı
olmaz
Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak
bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur
Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek
yumuşatılması gerekir
Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak
kolaylaşır
33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir
Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra
şekeri serpilebilir
56
Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva
Meyve dilimleri ile suumlslenebilir
Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe
Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir
Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss
57
Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir
Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe
34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve
restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her
aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında
ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir
Ccedilikolata muslu ve bademli kek
Gereccediller
50 g bitter ccedilikolata
200 g marzipan
1 su bardağı suumlt
1 su bardağı un
2 adet yumurta
frac12 su bardağı şeker
Mus iccedilin
15 g sade ccedilikolata
50 g tereyağı
2 adet yumurta
2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml
Uumlzeri iccedilin
1 paket ccedilikolata sos
25 bardak suumlt
200 g file (yaprak) badem
58
Hazırlanışı
Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine
yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş
ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş
yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile
ccedilalışabilirsiniz)
Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip
iyice karıştırınız
Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek
ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru
kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz
Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli
karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı
bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz
Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek
duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat
bekletiniz
Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine
doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle
kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz
İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem
tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri
satan yerlerde hazır olarak bulunur
Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama
faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca
yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte
seccediltiklerinizi deneyiniz
59
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Jelatini buzlu suda bir saat
beklettikten sonra susuz olarak bir
kaba ccedilıkarınız
Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar
unutmayınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta
sarısı ve jelatini bir tencereye
koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli
karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan
ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak
soğutunuz
Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln
bozulur)
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar
hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave
ediniz
Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda
ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla
karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)
unutmayınız
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma
yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak
buzdolabında soğutunuz
Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)
kullanılmalıdır unutmayınız
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek
servis yapınız
Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
60
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurta sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker
ve vanilyayı karıştırarak benmari
youmlntemini kullanarak ccedilırpınız
Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir
Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız
yumurta pişebilir Bu nedenle benmari
youmlntemi ile ccedilalışınız
Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak
kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız
Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı
ile yediriniz
Parfe kalıbına boşaltınız
Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat
ediniz
Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dışarıya
alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk
meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
61
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız
Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını
streccedil filmle sarınız
Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız
zamandan ve enerjiden
kazanmanızı sağlar unutmayınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice
ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam
ediniz
Ccedilikolatayı eritirken iccediline su
kaccedilmamasına dikkat ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtınız
Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz
Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Jelatinin iyice eridiğinden emin
olunuz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı
karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar
ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz
ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme
şekillerini araştırınız
Tabak suumlsleme şekillerinden birini
uygulayabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
62
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına
uygun yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız
mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
63
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen
bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız
1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar
2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir
3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır
4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır
5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır
6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz
7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır
8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir
9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir
10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
64
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve
sorbeleri hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini
araştırınız
İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln
oumlzelliklerini araştırınız
Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız
4 DONDURMA VE SORBELER
Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar
Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya
geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir
Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal
ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya
doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır
En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru
Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu
karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman
krala sunulurmuş
Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme
ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime
uğradığı bir gerccedilektir
Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince
tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır
Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml
tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
AMACcedil
ARAŞTIRMA
65
Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara
dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile
kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir
Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker
ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz
yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli
yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların
temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar
olarak yaz aylarında tuumlketilir
Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak
uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr
Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi
dondurmardquo yapılabilmektedir
Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı
boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği
ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir
olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir
Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa
da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir
41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları
Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri
iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce
mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein
kaybına neden olur
Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin
dondurmanın kalorisini de arttırmış olur
Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer
gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb
42 Dondurma ve Ccedileşitleri
Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan
indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az
bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma
şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme
dondurmasırdquo dır
66
Resim 41 Karsambaccedil
Resim 42 Maraş doumlvme dondurması
Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında
kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı
dondurma fıstıklı dondurma vb
Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin
değeri de azalır
Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan
bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında
eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur
Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır
Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi
dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir
67
Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su
buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan
yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur
Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır
Yumurta ile
Salep ile Nişasta ile Krema ile
Resim 43 Vanilyalı dondurma
421 Vanilyalı Dondurma
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
Hazırlanışı
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve
karıştırmazsanız yumurta pişer
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika
pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz
Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz
68
Resim 44 Kakaolu dondurma
422 Kakaolu Dondurma
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
1 paket vanilin
Hazırlanışı
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin
birbirine tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup
soğumasını bekleyiniz
Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz
69
Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları
423 Meyveli Dondurma
Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar
Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)
Kurutulmuş meyvelerle
Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle
Tek ccedileşit meyveyle
Birkaccedil ccedileşit meyveyle
Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
Hazırlanışı
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir
kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız
Dibini tutmamasına dikkat ediniz
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma
yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine
ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara
yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız
70
Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe
43 Sorbelerin Oumlzellikleri
Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur
Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze
(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine
likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir
Limonlu sorbe
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
Hazırlanışı
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını
almadan soyunuz
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp
ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz
İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba
alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz
71
44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek
Noktalar
Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır
Sorbeler karıştırılmadan dondurulur
Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır
Servis kapları soğutulmalıdır
Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir
Kullanılan araccedillar steril olmalıdır
Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz
Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi
45 Servisini Yapma
Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır
Kuplarda dondurma servisi
Resim 48 Kupta dondurma servisi
72
Kacircğıt helva ile servis
Resim 49 Kacircğıt helva ile servis
Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur
Resim 410 Mangolu sorbe
73
Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır
Resim 411 Kızarmış dondurma
Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır
Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi
74
Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır
Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi
46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama
Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup
bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları
meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri
peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir
Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan
yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri
renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis
yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir
Resim 414 Kup jak
75
Resim 415 Peş melba
Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen
Kasata napoliten
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı 1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
76
Hazırlanışı
Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi
karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı
ekleyiniz
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp
tekrar derin dondurucuya koyunuz
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin
dondurucuya koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın
uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay
ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
77
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım
kaynatınız
Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı
unutmayınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-
3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız
yumurta pişer unutmayınız
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak
kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice
soğutunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak
derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat
dondurunuz
Varsa dondurma makinesinde
ccedilevirerek dondurunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
78
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip
ccedilırpmaya devam ediniz
İccedilinde topak kalmamasına dikkat
etmelisiniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml
azar azar katarak malzemelerin birbirine
tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte
pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı
kalmaması iccedilin pişirmek gerekir
unutmayınız
Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir
Aksi takdirde yumurta pişer
unutmayınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar
aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba
alınız ve buzdolabına koyup soğumasını
bekleyiniz
Sıcak malzemeler buzdolabına
konulmaz unutmayınız
Tamamen soğuduğundan emin
olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte
bir ccedilıkarıp karıştırınız
Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin
oluşmasını engeller unutmayınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta
bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye
oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
79
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz
Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine
sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk
ateşte iyice ccedilırpınız
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız
Dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz
Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan
sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra
şekeri serpip marine ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde
bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve
gofretle suumlsleyerek servis yapınız
Hazırladığınız meyveleri
dondurmanın iccediline de
karıştırabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
80
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde
iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz
Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin
tadını acılaştırır unutmayınız
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım
kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma
suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin
dondurucuya girebilecek bir kaba alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice
dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz
gibi suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
81
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı
1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve
vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek
soğutunuz
Kasata kalıbını derin dondurucuya
koyunuz Boumlylece dondurmanın
kalıba kolay yapışmasını
sağlarsınız
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı
karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya
oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da
bademleri en son olarak da ccedilırpılmış
kremayı ekleyiniz
Ccedilırparsanız yumurtayı
soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm
kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin
dondurucuya koyunuz
Dondurma kalıbın şekline goumlre
sıvanmalıdır Her tarafı eşit
kalınlıkta olmalıdır unutmayınız
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile
aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya
koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan
boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya
koyunuz
Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır
unutmayınız
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp
ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını
hafifccedile sıcak suya tutunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
82
KONTROL LİSTESİ
DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
83
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml
yazınız
1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir
2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır
3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır
4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini
arttırır
5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar
6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır
7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek
zenginleştirilir
8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır
9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir
10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru
yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
84
MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME
Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Kişisel Hijyen
1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi
2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml
3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı
4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı
Araccedil Gereccedil Seccedilimi
5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı
6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı
İşlem Basamakları
7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı
8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı
9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı
Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi
10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi
11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi
12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz
MODUumlL DEĞERLENDİRME
85
CEVAP ANAHTARLARI
OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 A
3 C
4 B
5 A
6 Y
7 D
8 D
9 Y
10 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI
1 A
2 C
3 B
4 C
5 D
6 A
7 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 Y
3 D
4 D
5 D
6 Y
7 D
8 Y
9 Y
10 Y
CEVAP ANAHTARLARI
86
OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 İtalya
2 buzlu iccedilecek
3 şerbettir
4 yumurta
5 karsambaccedil
6 krema
7 likoumlr
8 soğuk
9 kuumllahta
10 kup
87
KAYNAKCcedilA
ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler
Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009
Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979
ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000
Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık
İstanbul 2009
KAYNAKCcedilA
9
mutfağında yapılan tavukgoumlğsuuml ve kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Osmanlı mutfağında
kullanılmaktadır
Suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumll Tuumlrk suumltluuml tatlılarının başında gelir ldquoSuumltluuml aşrdquo kelimeleri
zaman iccedilinde kaynaşarak ldquosuumltlaccedilrdquo adını almıştır ve Tuumlrkccedilersquonin ilk soumlzluumlklerinde bile yer alır
Muhallebi ise Arapccedila suumlt anlamına gelen ldquohaliprdquo soumlzcuumlğuumlnden tuumlremiş Osmanlılardan beri
yapılan suumltluuml tatlımızdır Keşkuumll ise yazılı olan ilk Tuumlrk yemek kitabı ldquoMelceuumlrsquol Tabbahinrdquode
tarifi verilen bir tatlıdır
Tuumlrk mutfağında tavukgoumlğsuuml kazandibi kesme muhallebi manda suumltuuml kullanılarak
hazırlanırken suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln inek suumltuuml kullanılarak hazırlandığı eski
kaynaklarda yer almaktadır Guumlllaccedil da Osmanlırsquodan guumlnuumlmuumlze kadar gelen nişasta
yufkalarının suumlt ve şekerle ıslatılmasıyla yapılan eski suumltluuml tatlılarımız arasında yerini
almaktadır
Suumltluuml tatlıların yapımı diğerlerine goumlre daha kolaydır Besin değeri yuumlksektir Diğer
tatlılara goumlre maliyeti de azdır Tuumlm bu sebeplerden dolayı hem Osmanlırsquoda hem de
guumlnuumlmuumlzde sık yapılan tatlılardır
12 Suumltluuml Tatlıların Beslenmedeki Yeri ve Oumlnemi
Suumltluuml tatlıların ana maddesi suumlttuumlr Suumltluuml tatlıların besin değerini hesaplarken suumltuumln
besin değeri de incelenmelidir Ortalama 100 g yağlı inek suumltuumlnde bulunanlar
Su (g) 879
Enerji (kcal) 61
Protein (g) 33
Yağ (g) 33
Karbonhidrat (g) 47
Kuumll (g) 07
Kalsiyum (mg) 119
Demir (mg) 01
Fosfor (mg) 93
Potasyum (mg) 152
Sodyum (mg) 49
Vitamin A ve karoten (IU) 126
Tiamin (mg) 004
Riboflavin (mg) 016
Niasin (mg) 01
Vit C (mg) 1
Suumltluuml tatlıların besin değerinde yukarıdakilerden farklı olarak tatlının iccediline konulan
maddelere goumlre değişiklik oluşur Bir de suumltuuml pişirirken besin değeri farklılaşır Oumlrneğin
suumltuumln fazla kaynatılması proteinin kayba uğramasına ve sindirimin zorlaşmasına neden olur
Tatlının pişirme youmlntemi ve iccedilinde kullanılan malzemeler besin değerini belirler
Guumlnuumlmuumlzde yemek kitapları genellikle tarifi verirken yanında besin değerini de verir
10
İnsanlar doğdukları andan itibaren tuumlm besin ihtiyaccedillarını anne suumltuuml ile karşılar Yıllar
geccediltikccedile anne suumltuumlnuumln yerini inek suumltuuml alır Daha sonraları ise insanlar suumlt iccedilmek yerine
suumltluuml tatlıları yemeği tercih eder Boumlylece vuumlcudun ihtiyacı olan besin oumlgelerinin bir kısmı
karşılanmış olur Oumlzellikle protein ve kalsiyum ihtiyacının buumlyuumlk boumlluumlmuuml suumlt ve uumlruumlnleri ile
karşılanır
13 Suumltluuml Tatlıların Yapımında Kullanılan Gereccediller
Resim 12 Suumlt yumurta
Resim 13 Şeker kuru yemişler
11
Resim 14 Tarccedilın kuru meyveler
Suumltluuml tatlıların hazırlanmasında ana malzeme olarak suumlt kullanılır (Resim 12) Suumltuumln
taze sulandırılmamış ve mikroplardan arınmış olması oumlnemlidir Pastane ve oteller ccediliğ suumlt
kullanmaz Sterilize edilmiş kutu suumltleri kullanılır Tam yağlı suumltler tatlının daha lezzetli
olmasını sağlar Fakat kalori değerini yuumlkseltir Bu nedenle diyet mutfaklarında yarım yağlı
ve yağsız suumltler kullanılır
Suumltuuml koyulaştırmak iccedilin eskiden suumlbye hazırlanırdı Guumlnuumlmuumlzde suumlbyenin yerini pirinccedil
unu buğday unu nişasta yumurta gibi malzemeler almıştır Oumlzellikle yumurta sarısı
koyulaştırıcı olarak kullanılır Bazı tariflerde yumurta buumltuumln olarak kullanılmıştır
Guumlnuumlmuumlzde likit yumurta kullanımı yaygındır Likit yumurta buumltuumln ak ve sarı olarak ayrı
ayrı satılır Bu ticari mutfaklarda kullanım kolaylığı sağlar ve reccediletelerde yumurta miktarı
gram olarak belirtilir Suumltluuml tatlılarda Tuumlrk mutfağından ziyade yabancı mutfaklarda yumurta
kullanımına rastlanır
Eskiden tatlandırıcı olarak bal pekmez meyve kuruları (Resim 14) kullanılırken
guumlnuumlmuumlzde şeker ccedileşitleri kullanılmaktadır
Suumltluuml tatlılara lezzet kazandırmak iccedilin fındık fıstık ceviz badem (Resim 13) gibi
malzemeler ve tarccedilın başta olmak uumlzere baharatlar eklenir
Artık marketlerde ve buumlyuumlk alışveriş yerlerinde toz hacircline getirilerek paketlenmiş suumltluuml
tatlılara rastlanır Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp bir taşım kaynatılınca suumltluuml tatlıya
doumlnuumlşuumlr Kullanılması pratik gibi goumlruumlnse de hazır olanlar hem lezzet accedilısından hem de
iccedilinde bulunan katkı maddeleri accedilısından kullanılmamalıdır
12
14 Suumlbyenin Tanımı ve Oumlnemi
Resim 15 Suumlbye
Suumlbye oumlğuumltuumllmuumlş pirinccedil veya pirinccedil suumltuuml olarak tanımlanabilir Suumltluuml tatlılarda tatlıyı
koyulaştırarak kıvam sağlamak iccedilin kullanılır Tuumlrkiyersquonin en oumlnemli aşccedilılarından olan Necip
Usta 125 g pirinccedilten yapılan suumlbyenin 1 kg suumltuuml soğuduktan sonra kesilebilecek şekilde
koyulaştıracağını kitaplarında belirtmiştir
Suumlbyenin hazırlanışı zor zahmetli ve uzun zaman aldığı iccedilin guumlnuumlmuumlzde
kullanılmamaktadır Ayrıca guumlnuumlmuumlzde hazır gıda sektoumlruumlnuumln gelişmesi nedeniyle pirinccedil
unu nişasta vb maddeleri bulmak muumlmkuumlnduumlr Artık suumltluuml tatlılarda kıvam sağlamak iccedilin
bulunması ve kullanılması kolay olan nişasta ve pirinccedil unu kullanılıyor
15 Suumlbyenin Hazırlanışı
Kırık pirinccedil ayıklanır 3-4 kez suyu suumlzuumllerek yıkanır
Bir tencerede bol miktarda ılık suyla ıslatılır Bir gece beklenir
Ertesi guumln hiccedil karıştırmadan suyu doumlkuumlluumlr
Bir karıştırıcı (blender) yardımı ile iyice ezilir
Elde edilen madde suumlbyedir (Resim 15)
Kullanılacağı zaman ince bir tuumllbentten ya da ccedilok ince bir suumlzgeccedilten suumlzuumlluumlr
16 Tuumlrk Mutfağına Oumlzguuml Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri
Tuumlrk mutfağına oumlzguuml suumltluuml tatlılar denilince akla ilk gelmesi gerekenler suumltlaccedil
muhallebi ve keşkuumllduumlr Bu uumlccedil tatlı yuumlzyıllardır Tuumlrk mutfağında hazırlanan ccedileşitlerdir
Guumlnuumlmuumlzde pastanelerde ve otellerde ccedilok ccedileşitli suumltluuml tatlılar yapılmaktadır Yeni yapılan
suumltluuml tatlıların bir kısmı suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln değiştirilmesi ile bir kısmı da yabancı
tatlıların Tuumlrk mutfağına uyarlanmasıyla yapılmaya başlanmıştır
13
161 Muhallebi
Resim 16 Muhallebi
Muhallebi suumlt nişasta (klasik şekliyle suumlbye) ve şekerle yapılan en temel suumltluuml tatlıdır
(Resim 16) Tuumlrk mutfağında sakızlı ve fıstıklı olmak uumlzere temelde iki ccedileşidi olsa da
guumlnuumlmuumlzde ccedilok ccedileşitli şekillerde muhallebiler yapılmaktadır Taze meyveler puumlre şeklinde
ya da kuumlccediluumlk doğranarak meyveli muhallebiler de yapılır Muhallebi iccedilinde kullanılan
malzemeye goumlre isimlendirilir Sakızlı muhallebi fıstıklı muhallebi kahveli muhallebi
kakaolu muhallebi vb
Genellikle suumltluuml tatlılarda şeker sonradan eklenir Fakat muhallebide istisnai bir durum
soumlz konusudur Muhallebi yapılırken genellikle suumlt ve şeker kaynatılır İccediline suumlbye ya da
suyla accedilılmış nişasta eklenir Bir taşım kaynatılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır
En klasik servisinde ya tarccedilın eklenir ya da biraz reccedilel tanesi uumlzerine konulur Suumlt ve şekeri
karıştırıp pişirmek beceri gerektirir Bu şekilde pişirirken şekerin karamelize olmamasına
dikkat etmek gerekir Eğer şeker sonra katılırsa daha iyi sonuccedil alınır
Muhallebi
Gereccediller (4ndash6 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
80 g pirinccedil unu
1 paket vanilya
İstenildiği kadar tarccedilın
Hazırlanması
Pirinccedil unu ve şeker bir tencereye konulur Bir su bardağı suumlt ile iyice
ezilir Suumltuumln tamamı eklenir Orta ateşte karıştırılarak 10ndash15 dakika
pişirilir Koyulaşınca ocaktan indirilir Vanilya eklenir Sıcakken kacircselere
boşaltılır Soğuyunca uumlzerine tarccedilın serpilerek servis yapılır
Aşağıdaki youmlntemlerle de hazırlanabilir
14
Muhallebi pişirilirken iccediline 2ndash3 adet damla sakızı ezilip konulursa sakızlı muhallebi adını alır
Muhallebi yapılırken ccedilekilmiş yeşil fıstık katılırsa fıstıklı muhallebi adını alır
Muhallebi piştikten sonra ıslatılmış bir tepsiye doumlkuumlluumlp soğuduktan sonra
uumlzerine yarım su bardağı su gezdirip dolapta iyice katılaştıktan sonra
kesilip oumlzel şekerli su doumlkuumlluumlp suyu ile servisi yapılırsa su muhallebisi
adını alır Bazı youmlrelerde şekerli su yerine pekmez doumlkuumllerek de servisi
yapılır
Suumltuumln iccediline taze meyve puumlreleri katılarak meyveli muhallebi yapmak
muumlmkuumlnduumlr
Muhallebi pişirilirken şekeri ccedilok az konulup piştikten sonra soğutulup
servisi yapılırken uumlzerine pudra şekeri serpilirse şekersiz muhallebi adını alır
Yaz aylarında dondurma ile servisi yapılabilir
Yine muhallebinin uumlzerine tanesi bol reccedilel konularak servis yapılabilir
162 Suumltlaccedil
Resim 17 Suumltlaccedil Resim 18 Fırın suumltlaccedil
Suumltlaccedil Tuumlrk mutfağında iki şekilde yer alır Birisi (Resim 17) klasik tencerede pişen
şekli diğeri de (Resim 18) fırın suumltlaccediltır Fırın suumltlaccedil yapmak iccedilin suumltlaccedil pişirildikten sonra
ısıya dayanıklı kaplara doumlkuumlluumlr Bir miktar ayrılan suumltlacın iccediline yumurta sarısı eklenerek
karıştırılır Kapların uumlzerine paylaştırılır Fırında kızartılarak hazırlanır
Suumltlaccedil yapımı ccedilok kolay bir tatlı gibi goumlruumlnse de oumlnemli ayrıntılarla iyi bir suumltlaccedil
hazırlanabilir Evlerde yapılan suumltlaccedil suumlt pirinccedil ve şekerden oluşur Suumltuumln iccediline oumllccediluumlluuml pirinccedil
katılır Ocağa konulur Kısık ateşte pirinccediller yumuşayana kadar karıştırılarak pişirilir Şekeri
atılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır Ilıkken ya da soğuyunca servis yapılır
Ticari mutfaklarda ise pirinccedil su ile biraz pişirilir Kaynayan suumlte eklenir Nişasta ile
kıvama getirilir Şeker eklenerek pişmesi tamamlanır Pirinccedil miktarı evde yapılanlardan
azdır
15
İyi bir suumltlaccedil yapmak iccedilin
Suumltuumln taze ve yağlı olması gerekir
Pişirme işlemi kısık ateşte yapılmalıdır
Pişirme sırasında karıştırılmalıdır
Pirinccedil miktarı iyi ayarlanmalıdır
Şekeri ocaktan inmesine yakın atılmalıdır
Gereccediller
1 litre suumlt
250 g toz şeker
90 g pirinccedil
15 g nişasta
200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)
10 g tarccedilın
Hazırlanması
Pirinccedil ayıklanıp yıkandıktan sonra tencereye konulur Su ile
yumuşayıncaya kadar haşlanır
Suumlt eklenerek 10 dakika pişirilir
Şeker eklenir ve karıştırılarak eritilir
Nişasta suumltle karıştırılır Suumltluuml pirinccedilli karışıma eklenir
Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indirilir
Fırında suumltlaccedil yapmak istenirse nişastalı suumltluuml karışımdan bir miktar
alınarak iki yumurta sarısı eklenerek ccedilırpılır
Suumltlaca eklenir
Pişirme işleminden sonra ısıya dayanıklı kaplara konur
İccedilinde su bulunan tepsilere dizilir
Fırında uumlzeri kızarıncaya kadar bekletilir Kızarma işleminin daha ccedilabuk
olması istenirse fırının sıcaklığı uumlstten verilmelidir
16
163 Keşkuumll
Resim 19 Keşkuumll
Eski yemek kitaplarında ldquokeşkuumll-uuml fukarardquo diye isimlendirilen tatlının adı guumlnuumlmuumlzde
keşkuumll olarak bilinmektedir Keşkuumll-uuml fukara denilmesinin sebebi fakir yemeği olduğu iccedilin
değildir Tam tersine keşkuumll iccediline konulan badem Antep fıstığı ceviz Hindistan cevizi
nedeniyle diğer suumltluuml tatlılara goumlre maliyeti yuumlksek bir tatlıdır Adının şoumlyle bir hikacircyesi
vardır Keşkuumll adını Hindistan cevizinden almıştır Eskiden dilenciler Hindistan cevizinin
kabuğundan yapılan kacircselerle dilenirlermiş Bu kacircsenin adının da keşkuumll olduğu soumlylenir
Keşkuumll (Resim 19) en eski suumltluuml tatlılardan biridir Eski ccedilağlarda sulu yiyecekleri
koyulaştırmak iccedilin ekmek kullanılmış Daha sonraları ekmeğin yerini ezilmiş cevizgiller
almış Keşkuumll de suumltuumln koyulaştırılması iccedilin ezilmiş cevizgillerin şekerle birlikte suumlte
karıştırılmasıyla yapılmaya başlanmış Oumlnceleri renginin beyaz olması iccedilin ezilmiş badem
şeker ve suumlt kullanılarak hazırlanmış sonradan badem yerine suumlbye kullanılmış guumlnuumlmuumlzde
ise koyulaştırma işlemi nişasta ile yapılmaktadır
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
Hazırlanışı
Badem ve Hindistan cevizi karıştırılarak uumlzerine az miktarda suumlt eklenir
ve mutfak robotunda ccedilekilir
17
Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır
Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım
eklenir
Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir
Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır
Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır
164 Kazandibi
Resim 110 Kazandibi
Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin
dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye
doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise
tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında
dipteki şekerin yanması sağlanır
Kazandibi hazırlanırken
Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca
mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir
Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek
pişirilmesi gerekir
Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir
Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre
tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir
İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir
Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde
sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir
18
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu
Rendesi
Hazırlanması
Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur
Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır
Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan
alınır
Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur
Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir
165 Tavukgoumlğsuuml
Resim 111 Tavukgoumlğsuuml
Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece
Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve
pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp
ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen
tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr
19
Hazırlarken ve pişirirken
Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına
Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına
Kıvamını iyi ayarlamaya
Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
Hazırlanışı
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine
daha kolay ayrılacaktır
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz
Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip
ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile
bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız
17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir
Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca
kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir
Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa
şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir
Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece
pişerken taşması oumlnlenmiş olur
Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir
20
18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır
Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır
Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları
(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır
Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir
19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta
guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine
rastlanır
Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek
servis yapılır
Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve
suumlslenerek servis yapılır
Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)
serpilir
Resim 112 Tarccedilınla servis
21
Resim 113 Kuru yemişlerle servis
Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file
hacirclinde kullanılır
Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis
Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine
goumlre suumlslemede kullanılabilir
22
Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi
Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir
Resim 116 Karamelize şekerle servis
23
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız
Gereccediller (4ndash6 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
80 g pirinccedil unu
1 paket vanilya
İstenildiği kadar tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz
Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz
Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat
ediniz
Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz
Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika
pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz
Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak
eritiniz
Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa
olduğu iccedilin şekeri en başta da
ekleyebilirsiniz
Ocaktan indiriniz Vanilya
ekleyiniz
Renginin kıvamının ve tadının istenilen
oumlzellikte olmasına dikkat ediniz
Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
24
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
250 g toz şeker
90 g pirinccedil
15 g nişasta
200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)
10 g tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye
koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar
haşlayınız
Yıkarken nişastasının gitmesine
dikkat ediniz
Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız
Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz
Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz
Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli
karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz
Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker
karamelize olur unutmayınız
Sıcakken kacircselere boşaltınız
Suumlslemek iccedilin soğumasını
bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
25
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Badem ve Hindistan cevizini
karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt
ekleyiniz ve mutfak robotunda
ccedilekiniz
Suumlt ekleyerek bademin daha kolay
ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline
gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz
olmasını sağlar unutmayınız
Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu
koyarak karıştırınız
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek
karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Bademli karışımı ekleyiniz
Koyulaşana kadar karıştırarak
pişiriniz
Pişerken karıştırmak şekerin karamelize
olmasını engeller
Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan
alınız
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan
kacircselere boşaltınız
Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması
kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz
Soğuyunca suumlsleyerek servis
yapınız
Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk
uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
26
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz
Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10
dakika kaynatınız
Isının yuumlksek olmamasına ve topak
olmamasına dikkat ediniz
Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız
Bir kere kaynatıp ocaktan alınız
Şekerin karamelize olmamasına
dikkat ediniz
Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine
hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz
Pudra şekerinin her tarafa eşit
dağılmış olmasına dikkat ediniz
Muhallebiyi doumlkerken şekerleri
kaydırmayınız
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin
dibinin yanmasını sağlayınız
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını
batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak
iccedilin 5-6 saat bekleyiniz
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Soğuk suya batırmak tatlının
tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin
oumlnemlidir unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
27
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk
suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha
kolay ayrılacaktır)
Tavuk tadının olmaması ve liflerin
parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek
oumlnemlidir unutmayınız
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri
koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Pişerken dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye
ekleyerek karıştırmaya devam ediniz
Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız
Kıvamına dikkat ediniz
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş
dakika kadar ccedilırpınız
Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra
dilimleyerek servis yapınız
Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk
uyumuna goumlre suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
28
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet
kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol
ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz
29
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır
A) Suumlbye
B) Pirinccedil unu
C) Nişasta
D) Hepsi
2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Kazandibi
B) Suumltlaccedil
C) Guumlllaccedil
D) Muhallebi
3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Tavukgoumlğsuuml
B) Suumltlaccedil
C) Muhallebi
D) Guumlllaccedil
4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır
A) Antep fıstığı
B) Hindistan cevizi
C) Badem
D) Fındık
5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden
hangisidir
A) Tarccedilın
B) Karabiber
C) Nane
D) Kekik
Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır
7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır
8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır
9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir
10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
30
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli
suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR
21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri
Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler
genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema
eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir
Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı
tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda
zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir
Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller
kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika
mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru
uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız
mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu
ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır
Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine
rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
AMACcedil
ARAŞTIRMA
31
Resim 21 Servise hazır krem karamel
211 Krem Karamel
Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem
ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln
Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde
pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
Hazırlanması
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel
yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel
kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon
kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave
ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra
kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz
32
Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters
ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız
Krem karamel hazırlarken
Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa
rengi accedilık olur
Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur
Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir
Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya
batırılabilir
Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan
ccedilıkarılması
Resim 24 Servis edilmesi
212 Sufle
Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler
tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve
beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece
civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha
kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir
En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir
Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır
Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler
tekniğine uygun ilave edilir
33
İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur
hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri
kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir
Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb
Ccedilikolatalı sufle
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolata
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
Hazırlanışı
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma
yediriniz
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile
yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz
Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz
bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız
Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına
almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla
karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk
oluncaya kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz
34
Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri
yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen
oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun
olacaktır
Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız
kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte
kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız
Sufleniz soumlner
Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya
kaymakla sıcak servis yapınız
Resim 25 Ccedilikolata sufle
Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle
35
213 Diğerleri
Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı
duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde
ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir
Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml
tatlı tarifi verilmiştir
Napoli usuluuml blanmanj
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 lt suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
Hazırlanışı
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir
tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki
karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından
nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız
Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını
ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda
boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak
beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4
dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek
buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını
gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis
yapınız
Sakızlı pasta
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
36
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
Hazırlanışı
Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine
kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler
her tarafı eşit olacak şekilde yayılır
Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır
Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması
sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar
pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek
karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit
kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca
aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında
birkaccedil saat bekletilir
Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına
alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)
Resim 27 Sakızlı pasta
22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su
buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar
Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner
Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak
kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır
37
Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede
olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum
hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur
Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur
Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160
derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir
Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır
Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten
geccedilirilmelidir
23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır
Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır
Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır
Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır
24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner
Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir
Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel
38
Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri
kullanılabilir
Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel
Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir
Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle
Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir
Resim 211 Pudra şekerli sufle
39
25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama
Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan
mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren
suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir
Panna cotta
Malzemeler
400 ml krema
200 ml suumlt
40 g şeker
Bir tutam tuz
120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)
3 adet yaprak jelatin
Hazırlanışı
Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz
Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta
ısıda karıştırarak pişiriniz
Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak
ccedilikolataların erimesini sağlayınız
Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının
sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız
Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz
Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının
dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız
Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 212 Panna cotta
Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve
konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız
araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi
deneyiniz
40
UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa
ayarlayınız
Krem karamel kaplarını boş olarak
ısınmakta olan fırına koyunuz
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile
kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak
oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem
karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını
bekleyiniz
Şekeri az karamelleştirirseniz
karamelin rengi kahverengi olmaz
sarı olur unutmayınız
Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen
goumlsteriniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel
yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan
kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir
kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş
karıştırarak ilave ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine
devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel
kalıplarına paylaştırınız
Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve
uzun suumlre yaparsanız tatlınız
piştiğinde istenmeyen goumlzenekler
oluşur unutmayınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar
sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye
diziniz
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan
ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz
Tepsideki su biterse kaynar su
ekleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
41
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8
saat buzdolabında bekletiniz
Donduğundan emin olduğunuz krem
karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz
Krem karamelleri dolaba koyarken
uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu
sinerek tatlının tadı bozulur
unutmayınız
İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme iccedilin dondurma taze
meyveler renkli soslar vb
kullanabilirsiniz
42
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolat
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye
ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta
ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını
eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız
suumltuuml bu karışıma yediriniz
Unun yanmamasına dikkat
adiniz
Suumltuuml eklerken topak
olmamasına dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
43
Ccedilikolatanızı rendeleyerek
hazırlayınız Bu işlem iccedilin
tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası
kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda
soğumaya bırakınız
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin
veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker
serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da
kullanabilirsiniz
Oda sıcaklığındaki yumurtaların
sarısını ve aklarını birbirinden
ayırınız
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı
ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile
oumlnce akları bir fiske tuz ilave
ederek katı koumlpuumlk oluncaya
kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle
ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen
goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz)
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu
karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını
ilave ediniz
Vanilya veya limon kabuğu
rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla
karıştırmadan karışıma kaşık
kaşık ilave ediniz
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha
buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini
daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)
kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda
yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın
istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle
ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır
unutmayınız
Yeterince karıştırıp homojen
hacircle getirdiğiniz karışımı
yağladığınız kalıplara iki
parmak eksik gelecek şekilde
doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına
koyarak buumlyuumlk fırınlarda
yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk
fırınlarda 160-170 degCrsquode 35
dakikada pişirebilirsiniz
Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında
kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada
fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner
unutmayınız
Pişen suflenizin uumlzerine pudra
şeker serpip krema dondurma
veya kaymakla sıcak servis
yapınız
Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi
ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis
yapmalısınız
44
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 l suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri
yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım
kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir
kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız
Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir
taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika
kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Nişastayı ılıklaştırmadan
kaynar suumlte eklerseniz
nişasta taşlaşır ve tatlının
kıvamı bozulur
unutmayınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye
vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem
esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek
esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Muhallebileri ılık tutmak
iccedilin benmari
kullanabilirsiniz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz
Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı
sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz
Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup
duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Kalıpları su ile
nemlendirmeniz tatlının
kalıptan kolay ccedilıkmasını
sağlayacaktır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp
kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz
Tatlının kenarlarını
gevşetmek iccedilin parmak
ucuyla hafifccedile bastırınız
Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız
Tatlıyı suumlslerken renk
uyumuna dikkat ediniz
Ters ccedilevrildiğinde beyaz
muhallebi en uumlstte
kalacaktır unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
45
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun
hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un
hacircline getiriniz
Fırın tepsisine kenarlarından taşacak
şekilde aluumlminyum folyo seriniz
Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit
olacak şekilde yayınız
Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit
dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı
kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln
saramaz ve dilimleyemezsiniz
Bir tencerede unu ve yağı renk
değiştirmeden kavurunuz Ocaktan
alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz
Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak
koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca
sakız ekleyiniz
İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek
karıştırıp ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak
olmamasını sağlayınız
Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha
ccedilabuk erir
İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin
uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız
Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin
kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi
kayarsa muhallebi folyoya yapışır
unutmayınız
Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız
İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta
kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız
Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz
Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin
kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız
Tatlının dışına sarınız
Zaman varsa bir gece buzdolabında
beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman folyodan
ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına
alınız Suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve
lezzet uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
46
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
47
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden
hangisidir
A) Kremler
B) Sufleler
C) Kuplar
D) Dondurmalar
2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak
verilmiştir
A) Suumlt şeker un
B) Suumlt şeker kakao
C) Suumlt şeker yumurta
D) Suumlt şeker nişasta
3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan
malzemeler doğru olarak verilmiştir
A) Un ve yumurta
B) Suumlt yumurta ve şeker
C) Su un ve şeker
D) Suumlt kakao ve yumurta
4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru
olarak verilmiştir
A) Suumltuumln bayat olması
B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması
C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması
D) Toz şeker kullanılması
5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken
noktalardandır
A) Yumurtanın taze olması gerekir
B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir
C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir
D) Hepsi
6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir
A) Mayonez
B) Pudra şekeri
C) Kaymak
D) Dondurma
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
48
7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır
A) Toprak kaplar
B) Cam kaplar
C) Porselen kaplar
D) Hepsi
DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
49
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak
yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz
ARAŞTIRMA
Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini
araştırınız
3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml
TATLILAR
Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta
31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması
Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik
youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak
dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak
iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
AMACcedil
ARAŞTIRMA
50
yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda
(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir
Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin
311 Krem Bavaruva
Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok
farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de
kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya
ccedilıkmıştır
Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin
şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır
İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin
genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu
da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta
sarısı kullanmak gerekir
Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile
hazırlanır
Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata
parccedilaları kullanılabilir
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
51
Hazırlanışı
Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba
ccedilıkarınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten
alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız
NOT
Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları
kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis
yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde
birkaccedil dakika bekletebilirsiniz
Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de
ccedilalışabilirsiniz
Resim 35 Krem bavaruva
312 Parfe
Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla
parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri
farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan
sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar
genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır
52
Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe
ccedilikolatalı parfe vb
Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı
sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden
ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden
karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur
Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre
bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır
Resim 36 Ccedililekli parfe
Resim 37 Ccedilikolatalı parfe
53
Vanilyalı parfe
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurtanın sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
Hazırlanışı
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini
kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma
kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat
dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 38 Meyveli parfe
313 Ccedilikolatalı Muss
Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem
şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt
olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek
dondurulur
Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve
biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice
donduktan sonra dilimlenerek servis edilir
Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss
kahveli muss vb
54
Beyaz ccedilikolatalı muss
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
Hazırlanışı
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı
ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin
tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek
servis yapınız
55
Resim 39 Kupta muss servisi
32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar
Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması
gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak
uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı
olmaz
Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak
bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur
Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek
yumuşatılması gerekir
Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak
kolaylaşır
33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir
Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra
şekeri serpilebilir
56
Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva
Meyve dilimleri ile suumlslenebilir
Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe
Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir
Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss
57
Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir
Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe
34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve
restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her
aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında
ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir
Ccedilikolata muslu ve bademli kek
Gereccediller
50 g bitter ccedilikolata
200 g marzipan
1 su bardağı suumlt
1 su bardağı un
2 adet yumurta
frac12 su bardağı şeker
Mus iccedilin
15 g sade ccedilikolata
50 g tereyağı
2 adet yumurta
2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml
Uumlzeri iccedilin
1 paket ccedilikolata sos
25 bardak suumlt
200 g file (yaprak) badem
58
Hazırlanışı
Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine
yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş
ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş
yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile
ccedilalışabilirsiniz)
Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip
iyice karıştırınız
Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek
ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru
kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz
Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli
karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı
bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz
Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek
duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat
bekletiniz
Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine
doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle
kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz
İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem
tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri
satan yerlerde hazır olarak bulunur
Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama
faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca
yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte
seccediltiklerinizi deneyiniz
59
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Jelatini buzlu suda bir saat
beklettikten sonra susuz olarak bir
kaba ccedilıkarınız
Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar
unutmayınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta
sarısı ve jelatini bir tencereye
koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli
karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan
ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak
soğutunuz
Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln
bozulur)
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar
hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave
ediniz
Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda
ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla
karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)
unutmayınız
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma
yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak
buzdolabında soğutunuz
Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)
kullanılmalıdır unutmayınız
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek
servis yapınız
Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
60
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurta sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker
ve vanilyayı karıştırarak benmari
youmlntemini kullanarak ccedilırpınız
Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir
Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız
yumurta pişebilir Bu nedenle benmari
youmlntemi ile ccedilalışınız
Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak
kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız
Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı
ile yediriniz
Parfe kalıbına boşaltınız
Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat
ediniz
Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dışarıya
alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk
meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
61
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız
Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını
streccedil filmle sarınız
Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız
zamandan ve enerjiden
kazanmanızı sağlar unutmayınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice
ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam
ediniz
Ccedilikolatayı eritirken iccediline su
kaccedilmamasına dikkat ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtınız
Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz
Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Jelatinin iyice eridiğinden emin
olunuz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı
karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar
ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz
ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme
şekillerini araştırınız
Tabak suumlsleme şekillerinden birini
uygulayabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
62
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına
uygun yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız
mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
63
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen
bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız
1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar
2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir
3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır
4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır
5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır
6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz
7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır
8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir
9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir
10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
64
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve
sorbeleri hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini
araştırınız
İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln
oumlzelliklerini araştırınız
Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız
4 DONDURMA VE SORBELER
Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar
Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya
geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir
Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal
ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya
doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır
En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru
Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu
karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman
krala sunulurmuş
Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme
ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime
uğradığı bir gerccedilektir
Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince
tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır
Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml
tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
AMACcedil
ARAŞTIRMA
65
Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara
dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile
kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir
Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker
ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz
yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli
yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların
temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar
olarak yaz aylarında tuumlketilir
Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak
uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr
Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi
dondurmardquo yapılabilmektedir
Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı
boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği
ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir
olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir
Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa
da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir
41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları
Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri
iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce
mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein
kaybına neden olur
Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin
dondurmanın kalorisini de arttırmış olur
Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer
gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb
42 Dondurma ve Ccedileşitleri
Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan
indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az
bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma
şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme
dondurmasırdquo dır
66
Resim 41 Karsambaccedil
Resim 42 Maraş doumlvme dondurması
Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında
kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı
dondurma fıstıklı dondurma vb
Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin
değeri de azalır
Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan
bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında
eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur
Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır
Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi
dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir
67
Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su
buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan
yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur
Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır
Yumurta ile
Salep ile Nişasta ile Krema ile
Resim 43 Vanilyalı dondurma
421 Vanilyalı Dondurma
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
Hazırlanışı
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve
karıştırmazsanız yumurta pişer
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika
pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz
Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz
68
Resim 44 Kakaolu dondurma
422 Kakaolu Dondurma
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
1 paket vanilin
Hazırlanışı
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin
birbirine tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup
soğumasını bekleyiniz
Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz
69
Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları
423 Meyveli Dondurma
Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar
Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)
Kurutulmuş meyvelerle
Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle
Tek ccedileşit meyveyle
Birkaccedil ccedileşit meyveyle
Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
Hazırlanışı
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir
kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız
Dibini tutmamasına dikkat ediniz
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma
yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine
ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara
yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız
70
Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe
43 Sorbelerin Oumlzellikleri
Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur
Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze
(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine
likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir
Limonlu sorbe
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
Hazırlanışı
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını
almadan soyunuz
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp
ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz
İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba
alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz
71
44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek
Noktalar
Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır
Sorbeler karıştırılmadan dondurulur
Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır
Servis kapları soğutulmalıdır
Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir
Kullanılan araccedillar steril olmalıdır
Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz
Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi
45 Servisini Yapma
Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır
Kuplarda dondurma servisi
Resim 48 Kupta dondurma servisi
72
Kacircğıt helva ile servis
Resim 49 Kacircğıt helva ile servis
Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur
Resim 410 Mangolu sorbe
73
Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır
Resim 411 Kızarmış dondurma
Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır
Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi
74
Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır
Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi
46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama
Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup
bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları
meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri
peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir
Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan
yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri
renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis
yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir
Resim 414 Kup jak
75
Resim 415 Peş melba
Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen
Kasata napoliten
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı 1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
76
Hazırlanışı
Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi
karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı
ekleyiniz
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp
tekrar derin dondurucuya koyunuz
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin
dondurucuya koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın
uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay
ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
77
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım
kaynatınız
Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı
unutmayınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-
3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız
yumurta pişer unutmayınız
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak
kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice
soğutunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak
derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat
dondurunuz
Varsa dondurma makinesinde
ccedilevirerek dondurunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
78
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip
ccedilırpmaya devam ediniz
İccedilinde topak kalmamasına dikkat
etmelisiniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml
azar azar katarak malzemelerin birbirine
tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte
pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı
kalmaması iccedilin pişirmek gerekir
unutmayınız
Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir
Aksi takdirde yumurta pişer
unutmayınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar
aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba
alınız ve buzdolabına koyup soğumasını
bekleyiniz
Sıcak malzemeler buzdolabına
konulmaz unutmayınız
Tamamen soğuduğundan emin
olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte
bir ccedilıkarıp karıştırınız
Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin
oluşmasını engeller unutmayınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta
bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye
oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
79
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz
Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine
sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk
ateşte iyice ccedilırpınız
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız
Dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz
Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan
sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra
şekeri serpip marine ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde
bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve
gofretle suumlsleyerek servis yapınız
Hazırladığınız meyveleri
dondurmanın iccediline de
karıştırabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
80
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde
iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz
Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin
tadını acılaştırır unutmayınız
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım
kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma
suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin
dondurucuya girebilecek bir kaba alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice
dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz
gibi suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
81
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı
1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve
vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek
soğutunuz
Kasata kalıbını derin dondurucuya
koyunuz Boumlylece dondurmanın
kalıba kolay yapışmasını
sağlarsınız
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı
karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya
oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da
bademleri en son olarak da ccedilırpılmış
kremayı ekleyiniz
Ccedilırparsanız yumurtayı
soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm
kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin
dondurucuya koyunuz
Dondurma kalıbın şekline goumlre
sıvanmalıdır Her tarafı eşit
kalınlıkta olmalıdır unutmayınız
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile
aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya
koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan
boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya
koyunuz
Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır
unutmayınız
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp
ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını
hafifccedile sıcak suya tutunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
82
KONTROL LİSTESİ
DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
83
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml
yazınız
1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir
2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır
3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır
4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini
arttırır
5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar
6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır
7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek
zenginleştirilir
8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır
9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir
10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru
yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
84
MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME
Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Kişisel Hijyen
1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi
2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml
3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı
4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı
Araccedil Gereccedil Seccedilimi
5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı
6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı
İşlem Basamakları
7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı
8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı
9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı
Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi
10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi
11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi
12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz
MODUumlL DEĞERLENDİRME
85
CEVAP ANAHTARLARI
OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 A
3 C
4 B
5 A
6 Y
7 D
8 D
9 Y
10 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI
1 A
2 C
3 B
4 C
5 D
6 A
7 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 Y
3 D
4 D
5 D
6 Y
7 D
8 Y
9 Y
10 Y
CEVAP ANAHTARLARI
86
OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 İtalya
2 buzlu iccedilecek
3 şerbettir
4 yumurta
5 karsambaccedil
6 krema
7 likoumlr
8 soğuk
9 kuumllahta
10 kup
87
KAYNAKCcedilA
ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler
Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009
Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979
ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000
Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık
İstanbul 2009
KAYNAKCcedilA
10
İnsanlar doğdukları andan itibaren tuumlm besin ihtiyaccedillarını anne suumltuuml ile karşılar Yıllar
geccediltikccedile anne suumltuumlnuumln yerini inek suumltuuml alır Daha sonraları ise insanlar suumlt iccedilmek yerine
suumltluuml tatlıları yemeği tercih eder Boumlylece vuumlcudun ihtiyacı olan besin oumlgelerinin bir kısmı
karşılanmış olur Oumlzellikle protein ve kalsiyum ihtiyacının buumlyuumlk boumlluumlmuuml suumlt ve uumlruumlnleri ile
karşılanır
13 Suumltluuml Tatlıların Yapımında Kullanılan Gereccediller
Resim 12 Suumlt yumurta
Resim 13 Şeker kuru yemişler
11
Resim 14 Tarccedilın kuru meyveler
Suumltluuml tatlıların hazırlanmasında ana malzeme olarak suumlt kullanılır (Resim 12) Suumltuumln
taze sulandırılmamış ve mikroplardan arınmış olması oumlnemlidir Pastane ve oteller ccediliğ suumlt
kullanmaz Sterilize edilmiş kutu suumltleri kullanılır Tam yağlı suumltler tatlının daha lezzetli
olmasını sağlar Fakat kalori değerini yuumlkseltir Bu nedenle diyet mutfaklarında yarım yağlı
ve yağsız suumltler kullanılır
Suumltuuml koyulaştırmak iccedilin eskiden suumlbye hazırlanırdı Guumlnuumlmuumlzde suumlbyenin yerini pirinccedil
unu buğday unu nişasta yumurta gibi malzemeler almıştır Oumlzellikle yumurta sarısı
koyulaştırıcı olarak kullanılır Bazı tariflerde yumurta buumltuumln olarak kullanılmıştır
Guumlnuumlmuumlzde likit yumurta kullanımı yaygındır Likit yumurta buumltuumln ak ve sarı olarak ayrı
ayrı satılır Bu ticari mutfaklarda kullanım kolaylığı sağlar ve reccediletelerde yumurta miktarı
gram olarak belirtilir Suumltluuml tatlılarda Tuumlrk mutfağından ziyade yabancı mutfaklarda yumurta
kullanımına rastlanır
Eskiden tatlandırıcı olarak bal pekmez meyve kuruları (Resim 14) kullanılırken
guumlnuumlmuumlzde şeker ccedileşitleri kullanılmaktadır
Suumltluuml tatlılara lezzet kazandırmak iccedilin fındık fıstık ceviz badem (Resim 13) gibi
malzemeler ve tarccedilın başta olmak uumlzere baharatlar eklenir
Artık marketlerde ve buumlyuumlk alışveriş yerlerinde toz hacircline getirilerek paketlenmiş suumltluuml
tatlılara rastlanır Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp bir taşım kaynatılınca suumltluuml tatlıya
doumlnuumlşuumlr Kullanılması pratik gibi goumlruumlnse de hazır olanlar hem lezzet accedilısından hem de
iccedilinde bulunan katkı maddeleri accedilısından kullanılmamalıdır
12
14 Suumlbyenin Tanımı ve Oumlnemi
Resim 15 Suumlbye
Suumlbye oumlğuumltuumllmuumlş pirinccedil veya pirinccedil suumltuuml olarak tanımlanabilir Suumltluuml tatlılarda tatlıyı
koyulaştırarak kıvam sağlamak iccedilin kullanılır Tuumlrkiyersquonin en oumlnemli aşccedilılarından olan Necip
Usta 125 g pirinccedilten yapılan suumlbyenin 1 kg suumltuuml soğuduktan sonra kesilebilecek şekilde
koyulaştıracağını kitaplarında belirtmiştir
Suumlbyenin hazırlanışı zor zahmetli ve uzun zaman aldığı iccedilin guumlnuumlmuumlzde
kullanılmamaktadır Ayrıca guumlnuumlmuumlzde hazır gıda sektoumlruumlnuumln gelişmesi nedeniyle pirinccedil
unu nişasta vb maddeleri bulmak muumlmkuumlnduumlr Artık suumltluuml tatlılarda kıvam sağlamak iccedilin
bulunması ve kullanılması kolay olan nişasta ve pirinccedil unu kullanılıyor
15 Suumlbyenin Hazırlanışı
Kırık pirinccedil ayıklanır 3-4 kez suyu suumlzuumllerek yıkanır
Bir tencerede bol miktarda ılık suyla ıslatılır Bir gece beklenir
Ertesi guumln hiccedil karıştırmadan suyu doumlkuumlluumlr
Bir karıştırıcı (blender) yardımı ile iyice ezilir
Elde edilen madde suumlbyedir (Resim 15)
Kullanılacağı zaman ince bir tuumllbentten ya da ccedilok ince bir suumlzgeccedilten suumlzuumlluumlr
16 Tuumlrk Mutfağına Oumlzguuml Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri
Tuumlrk mutfağına oumlzguuml suumltluuml tatlılar denilince akla ilk gelmesi gerekenler suumltlaccedil
muhallebi ve keşkuumllduumlr Bu uumlccedil tatlı yuumlzyıllardır Tuumlrk mutfağında hazırlanan ccedileşitlerdir
Guumlnuumlmuumlzde pastanelerde ve otellerde ccedilok ccedileşitli suumltluuml tatlılar yapılmaktadır Yeni yapılan
suumltluuml tatlıların bir kısmı suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln değiştirilmesi ile bir kısmı da yabancı
tatlıların Tuumlrk mutfağına uyarlanmasıyla yapılmaya başlanmıştır
13
161 Muhallebi
Resim 16 Muhallebi
Muhallebi suumlt nişasta (klasik şekliyle suumlbye) ve şekerle yapılan en temel suumltluuml tatlıdır
(Resim 16) Tuumlrk mutfağında sakızlı ve fıstıklı olmak uumlzere temelde iki ccedileşidi olsa da
guumlnuumlmuumlzde ccedilok ccedileşitli şekillerde muhallebiler yapılmaktadır Taze meyveler puumlre şeklinde
ya da kuumlccediluumlk doğranarak meyveli muhallebiler de yapılır Muhallebi iccedilinde kullanılan
malzemeye goumlre isimlendirilir Sakızlı muhallebi fıstıklı muhallebi kahveli muhallebi
kakaolu muhallebi vb
Genellikle suumltluuml tatlılarda şeker sonradan eklenir Fakat muhallebide istisnai bir durum
soumlz konusudur Muhallebi yapılırken genellikle suumlt ve şeker kaynatılır İccediline suumlbye ya da
suyla accedilılmış nişasta eklenir Bir taşım kaynatılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır
En klasik servisinde ya tarccedilın eklenir ya da biraz reccedilel tanesi uumlzerine konulur Suumlt ve şekeri
karıştırıp pişirmek beceri gerektirir Bu şekilde pişirirken şekerin karamelize olmamasına
dikkat etmek gerekir Eğer şeker sonra katılırsa daha iyi sonuccedil alınır
Muhallebi
Gereccediller (4ndash6 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
80 g pirinccedil unu
1 paket vanilya
İstenildiği kadar tarccedilın
Hazırlanması
Pirinccedil unu ve şeker bir tencereye konulur Bir su bardağı suumlt ile iyice
ezilir Suumltuumln tamamı eklenir Orta ateşte karıştırılarak 10ndash15 dakika
pişirilir Koyulaşınca ocaktan indirilir Vanilya eklenir Sıcakken kacircselere
boşaltılır Soğuyunca uumlzerine tarccedilın serpilerek servis yapılır
Aşağıdaki youmlntemlerle de hazırlanabilir
14
Muhallebi pişirilirken iccediline 2ndash3 adet damla sakızı ezilip konulursa sakızlı muhallebi adını alır
Muhallebi yapılırken ccedilekilmiş yeşil fıstık katılırsa fıstıklı muhallebi adını alır
Muhallebi piştikten sonra ıslatılmış bir tepsiye doumlkuumlluumlp soğuduktan sonra
uumlzerine yarım su bardağı su gezdirip dolapta iyice katılaştıktan sonra
kesilip oumlzel şekerli su doumlkuumlluumlp suyu ile servisi yapılırsa su muhallebisi
adını alır Bazı youmlrelerde şekerli su yerine pekmez doumlkuumllerek de servisi
yapılır
Suumltuumln iccediline taze meyve puumlreleri katılarak meyveli muhallebi yapmak
muumlmkuumlnduumlr
Muhallebi pişirilirken şekeri ccedilok az konulup piştikten sonra soğutulup
servisi yapılırken uumlzerine pudra şekeri serpilirse şekersiz muhallebi adını alır
Yaz aylarında dondurma ile servisi yapılabilir
Yine muhallebinin uumlzerine tanesi bol reccedilel konularak servis yapılabilir
162 Suumltlaccedil
Resim 17 Suumltlaccedil Resim 18 Fırın suumltlaccedil
Suumltlaccedil Tuumlrk mutfağında iki şekilde yer alır Birisi (Resim 17) klasik tencerede pişen
şekli diğeri de (Resim 18) fırın suumltlaccediltır Fırın suumltlaccedil yapmak iccedilin suumltlaccedil pişirildikten sonra
ısıya dayanıklı kaplara doumlkuumlluumlr Bir miktar ayrılan suumltlacın iccediline yumurta sarısı eklenerek
karıştırılır Kapların uumlzerine paylaştırılır Fırında kızartılarak hazırlanır
Suumltlaccedil yapımı ccedilok kolay bir tatlı gibi goumlruumlnse de oumlnemli ayrıntılarla iyi bir suumltlaccedil
hazırlanabilir Evlerde yapılan suumltlaccedil suumlt pirinccedil ve şekerden oluşur Suumltuumln iccediline oumllccediluumlluuml pirinccedil
katılır Ocağa konulur Kısık ateşte pirinccediller yumuşayana kadar karıştırılarak pişirilir Şekeri
atılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır Ilıkken ya da soğuyunca servis yapılır
Ticari mutfaklarda ise pirinccedil su ile biraz pişirilir Kaynayan suumlte eklenir Nişasta ile
kıvama getirilir Şeker eklenerek pişmesi tamamlanır Pirinccedil miktarı evde yapılanlardan
azdır
15
İyi bir suumltlaccedil yapmak iccedilin
Suumltuumln taze ve yağlı olması gerekir
Pişirme işlemi kısık ateşte yapılmalıdır
Pişirme sırasında karıştırılmalıdır
Pirinccedil miktarı iyi ayarlanmalıdır
Şekeri ocaktan inmesine yakın atılmalıdır
Gereccediller
1 litre suumlt
250 g toz şeker
90 g pirinccedil
15 g nişasta
200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)
10 g tarccedilın
Hazırlanması
Pirinccedil ayıklanıp yıkandıktan sonra tencereye konulur Su ile
yumuşayıncaya kadar haşlanır
Suumlt eklenerek 10 dakika pişirilir
Şeker eklenir ve karıştırılarak eritilir
Nişasta suumltle karıştırılır Suumltluuml pirinccedilli karışıma eklenir
Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indirilir
Fırında suumltlaccedil yapmak istenirse nişastalı suumltluuml karışımdan bir miktar
alınarak iki yumurta sarısı eklenerek ccedilırpılır
Suumltlaca eklenir
Pişirme işleminden sonra ısıya dayanıklı kaplara konur
İccedilinde su bulunan tepsilere dizilir
Fırında uumlzeri kızarıncaya kadar bekletilir Kızarma işleminin daha ccedilabuk
olması istenirse fırının sıcaklığı uumlstten verilmelidir
16
163 Keşkuumll
Resim 19 Keşkuumll
Eski yemek kitaplarında ldquokeşkuumll-uuml fukarardquo diye isimlendirilen tatlının adı guumlnuumlmuumlzde
keşkuumll olarak bilinmektedir Keşkuumll-uuml fukara denilmesinin sebebi fakir yemeği olduğu iccedilin
değildir Tam tersine keşkuumll iccediline konulan badem Antep fıstığı ceviz Hindistan cevizi
nedeniyle diğer suumltluuml tatlılara goumlre maliyeti yuumlksek bir tatlıdır Adının şoumlyle bir hikacircyesi
vardır Keşkuumll adını Hindistan cevizinden almıştır Eskiden dilenciler Hindistan cevizinin
kabuğundan yapılan kacircselerle dilenirlermiş Bu kacircsenin adının da keşkuumll olduğu soumlylenir
Keşkuumll (Resim 19) en eski suumltluuml tatlılardan biridir Eski ccedilağlarda sulu yiyecekleri
koyulaştırmak iccedilin ekmek kullanılmış Daha sonraları ekmeğin yerini ezilmiş cevizgiller
almış Keşkuumll de suumltuumln koyulaştırılması iccedilin ezilmiş cevizgillerin şekerle birlikte suumlte
karıştırılmasıyla yapılmaya başlanmış Oumlnceleri renginin beyaz olması iccedilin ezilmiş badem
şeker ve suumlt kullanılarak hazırlanmış sonradan badem yerine suumlbye kullanılmış guumlnuumlmuumlzde
ise koyulaştırma işlemi nişasta ile yapılmaktadır
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
Hazırlanışı
Badem ve Hindistan cevizi karıştırılarak uumlzerine az miktarda suumlt eklenir
ve mutfak robotunda ccedilekilir
17
Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır
Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım
eklenir
Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir
Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır
Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır
164 Kazandibi
Resim 110 Kazandibi
Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin
dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye
doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise
tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında
dipteki şekerin yanması sağlanır
Kazandibi hazırlanırken
Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca
mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir
Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek
pişirilmesi gerekir
Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir
Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre
tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir
İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir
Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde
sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir
18
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu
Rendesi
Hazırlanması
Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur
Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır
Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan
alınır
Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur
Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir
165 Tavukgoumlğsuuml
Resim 111 Tavukgoumlğsuuml
Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece
Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve
pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp
ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen
tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr
19
Hazırlarken ve pişirirken
Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına
Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına
Kıvamını iyi ayarlamaya
Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
Hazırlanışı
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine
daha kolay ayrılacaktır
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz
Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip
ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile
bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız
17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir
Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca
kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir
Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa
şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir
Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece
pişerken taşması oumlnlenmiş olur
Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir
20
18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır
Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır
Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları
(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır
Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir
19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta
guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine
rastlanır
Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek
servis yapılır
Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve
suumlslenerek servis yapılır
Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)
serpilir
Resim 112 Tarccedilınla servis
21
Resim 113 Kuru yemişlerle servis
Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file
hacirclinde kullanılır
Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis
Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine
goumlre suumlslemede kullanılabilir
22
Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi
Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir
Resim 116 Karamelize şekerle servis
23
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız
Gereccediller (4ndash6 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
80 g pirinccedil unu
1 paket vanilya
İstenildiği kadar tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz
Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz
Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat
ediniz
Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz
Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika
pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz
Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak
eritiniz
Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa
olduğu iccedilin şekeri en başta da
ekleyebilirsiniz
Ocaktan indiriniz Vanilya
ekleyiniz
Renginin kıvamının ve tadının istenilen
oumlzellikte olmasına dikkat ediniz
Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
24
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
250 g toz şeker
90 g pirinccedil
15 g nişasta
200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)
10 g tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye
koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar
haşlayınız
Yıkarken nişastasının gitmesine
dikkat ediniz
Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız
Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz
Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz
Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli
karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz
Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker
karamelize olur unutmayınız
Sıcakken kacircselere boşaltınız
Suumlslemek iccedilin soğumasını
bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
25
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Badem ve Hindistan cevizini
karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt
ekleyiniz ve mutfak robotunda
ccedilekiniz
Suumlt ekleyerek bademin daha kolay
ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline
gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz
olmasını sağlar unutmayınız
Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu
koyarak karıştırınız
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek
karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Bademli karışımı ekleyiniz
Koyulaşana kadar karıştırarak
pişiriniz
Pişerken karıştırmak şekerin karamelize
olmasını engeller
Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan
alınız
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan
kacircselere boşaltınız
Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması
kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz
Soğuyunca suumlsleyerek servis
yapınız
Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk
uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
26
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz
Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10
dakika kaynatınız
Isının yuumlksek olmamasına ve topak
olmamasına dikkat ediniz
Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız
Bir kere kaynatıp ocaktan alınız
Şekerin karamelize olmamasına
dikkat ediniz
Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine
hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz
Pudra şekerinin her tarafa eşit
dağılmış olmasına dikkat ediniz
Muhallebiyi doumlkerken şekerleri
kaydırmayınız
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin
dibinin yanmasını sağlayınız
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını
batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak
iccedilin 5-6 saat bekleyiniz
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Soğuk suya batırmak tatlının
tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin
oumlnemlidir unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
27
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk
suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha
kolay ayrılacaktır)
Tavuk tadının olmaması ve liflerin
parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek
oumlnemlidir unutmayınız
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri
koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Pişerken dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye
ekleyerek karıştırmaya devam ediniz
Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız
Kıvamına dikkat ediniz
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş
dakika kadar ccedilırpınız
Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra
dilimleyerek servis yapınız
Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk
uyumuna goumlre suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
28
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet
kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol
ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz
29
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır
A) Suumlbye
B) Pirinccedil unu
C) Nişasta
D) Hepsi
2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Kazandibi
B) Suumltlaccedil
C) Guumlllaccedil
D) Muhallebi
3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Tavukgoumlğsuuml
B) Suumltlaccedil
C) Muhallebi
D) Guumlllaccedil
4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır
A) Antep fıstığı
B) Hindistan cevizi
C) Badem
D) Fındık
5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden
hangisidir
A) Tarccedilın
B) Karabiber
C) Nane
D) Kekik
Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır
7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır
8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır
9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir
10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
30
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli
suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR
21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri
Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler
genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema
eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir
Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı
tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda
zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir
Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller
kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika
mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru
uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız
mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu
ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır
Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine
rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
AMACcedil
ARAŞTIRMA
31
Resim 21 Servise hazır krem karamel
211 Krem Karamel
Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem
ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln
Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde
pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
Hazırlanması
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel
yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel
kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon
kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave
ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra
kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz
32
Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters
ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız
Krem karamel hazırlarken
Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa
rengi accedilık olur
Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur
Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir
Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya
batırılabilir
Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan
ccedilıkarılması
Resim 24 Servis edilmesi
212 Sufle
Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler
tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve
beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece
civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha
kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir
En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir
Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır
Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler
tekniğine uygun ilave edilir
33
İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur
hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri
kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir
Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb
Ccedilikolatalı sufle
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolata
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
Hazırlanışı
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma
yediriniz
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile
yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz
Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz
bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız
Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına
almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla
karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk
oluncaya kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz
34
Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri
yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen
oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun
olacaktır
Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız
kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte
kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız
Sufleniz soumlner
Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya
kaymakla sıcak servis yapınız
Resim 25 Ccedilikolata sufle
Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle
35
213 Diğerleri
Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı
duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde
ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir
Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml
tatlı tarifi verilmiştir
Napoli usuluuml blanmanj
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 lt suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
Hazırlanışı
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir
tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki
karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından
nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız
Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını
ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda
boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak
beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4
dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek
buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını
gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis
yapınız
Sakızlı pasta
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
36
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
Hazırlanışı
Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine
kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler
her tarafı eşit olacak şekilde yayılır
Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır
Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması
sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar
pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek
karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit
kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca
aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında
birkaccedil saat bekletilir
Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına
alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)
Resim 27 Sakızlı pasta
22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su
buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar
Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner
Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak
kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır
37
Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede
olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum
hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur
Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur
Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160
derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir
Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır
Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten
geccedilirilmelidir
23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır
Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır
Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır
Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır
24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner
Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir
Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel
38
Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri
kullanılabilir
Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel
Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir
Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle
Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir
Resim 211 Pudra şekerli sufle
39
25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama
Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan
mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren
suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir
Panna cotta
Malzemeler
400 ml krema
200 ml suumlt
40 g şeker
Bir tutam tuz
120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)
3 adet yaprak jelatin
Hazırlanışı
Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz
Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta
ısıda karıştırarak pişiriniz
Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak
ccedilikolataların erimesini sağlayınız
Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının
sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız
Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz
Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının
dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız
Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 212 Panna cotta
Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve
konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız
araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi
deneyiniz
40
UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa
ayarlayınız
Krem karamel kaplarını boş olarak
ısınmakta olan fırına koyunuz
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile
kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak
oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem
karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını
bekleyiniz
Şekeri az karamelleştirirseniz
karamelin rengi kahverengi olmaz
sarı olur unutmayınız
Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen
goumlsteriniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel
yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan
kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir
kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş
karıştırarak ilave ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine
devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel
kalıplarına paylaştırınız
Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve
uzun suumlre yaparsanız tatlınız
piştiğinde istenmeyen goumlzenekler
oluşur unutmayınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar
sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye
diziniz
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan
ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz
Tepsideki su biterse kaynar su
ekleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
41
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8
saat buzdolabında bekletiniz
Donduğundan emin olduğunuz krem
karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz
Krem karamelleri dolaba koyarken
uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu
sinerek tatlının tadı bozulur
unutmayınız
İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme iccedilin dondurma taze
meyveler renkli soslar vb
kullanabilirsiniz
42
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolat
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye
ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta
ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını
eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız
suumltuuml bu karışıma yediriniz
Unun yanmamasına dikkat
adiniz
Suumltuuml eklerken topak
olmamasına dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
43
Ccedilikolatanızı rendeleyerek
hazırlayınız Bu işlem iccedilin
tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası
kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda
soğumaya bırakınız
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin
veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker
serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da
kullanabilirsiniz
Oda sıcaklığındaki yumurtaların
sarısını ve aklarını birbirinden
ayırınız
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı
ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile
oumlnce akları bir fiske tuz ilave
ederek katı koumlpuumlk oluncaya
kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle
ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen
goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz)
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu
karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını
ilave ediniz
Vanilya veya limon kabuğu
rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla
karıştırmadan karışıma kaşık
kaşık ilave ediniz
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha
buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini
daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)
kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda
yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın
istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle
ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır
unutmayınız
Yeterince karıştırıp homojen
hacircle getirdiğiniz karışımı
yağladığınız kalıplara iki
parmak eksik gelecek şekilde
doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına
koyarak buumlyuumlk fırınlarda
yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk
fırınlarda 160-170 degCrsquode 35
dakikada pişirebilirsiniz
Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında
kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada
fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner
unutmayınız
Pişen suflenizin uumlzerine pudra
şeker serpip krema dondurma
veya kaymakla sıcak servis
yapınız
Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi
ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis
yapmalısınız
44
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 l suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri
yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım
kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir
kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız
Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir
taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika
kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Nişastayı ılıklaştırmadan
kaynar suumlte eklerseniz
nişasta taşlaşır ve tatlının
kıvamı bozulur
unutmayınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye
vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem
esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek
esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Muhallebileri ılık tutmak
iccedilin benmari
kullanabilirsiniz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz
Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı
sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz
Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup
duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Kalıpları su ile
nemlendirmeniz tatlının
kalıptan kolay ccedilıkmasını
sağlayacaktır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp
kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz
Tatlının kenarlarını
gevşetmek iccedilin parmak
ucuyla hafifccedile bastırınız
Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız
Tatlıyı suumlslerken renk
uyumuna dikkat ediniz
Ters ccedilevrildiğinde beyaz
muhallebi en uumlstte
kalacaktır unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
45
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun
hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un
hacircline getiriniz
Fırın tepsisine kenarlarından taşacak
şekilde aluumlminyum folyo seriniz
Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit
olacak şekilde yayınız
Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit
dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı
kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln
saramaz ve dilimleyemezsiniz
Bir tencerede unu ve yağı renk
değiştirmeden kavurunuz Ocaktan
alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz
Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak
koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca
sakız ekleyiniz
İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek
karıştırıp ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak
olmamasını sağlayınız
Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha
ccedilabuk erir
İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin
uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız
Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin
kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi
kayarsa muhallebi folyoya yapışır
unutmayınız
Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız
İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta
kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız
Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz
Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin
kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız
Tatlının dışına sarınız
Zaman varsa bir gece buzdolabında
beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman folyodan
ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına
alınız Suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve
lezzet uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
46
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
47
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden
hangisidir
A) Kremler
B) Sufleler
C) Kuplar
D) Dondurmalar
2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak
verilmiştir
A) Suumlt şeker un
B) Suumlt şeker kakao
C) Suumlt şeker yumurta
D) Suumlt şeker nişasta
3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan
malzemeler doğru olarak verilmiştir
A) Un ve yumurta
B) Suumlt yumurta ve şeker
C) Su un ve şeker
D) Suumlt kakao ve yumurta
4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru
olarak verilmiştir
A) Suumltuumln bayat olması
B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması
C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması
D) Toz şeker kullanılması
5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken
noktalardandır
A) Yumurtanın taze olması gerekir
B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir
C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir
D) Hepsi
6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir
A) Mayonez
B) Pudra şekeri
C) Kaymak
D) Dondurma
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
48
7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır
A) Toprak kaplar
B) Cam kaplar
C) Porselen kaplar
D) Hepsi
DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
49
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak
yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz
ARAŞTIRMA
Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini
araştırınız
3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml
TATLILAR
Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta
31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması
Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik
youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak
dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak
iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
AMACcedil
ARAŞTIRMA
50
yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda
(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir
Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin
311 Krem Bavaruva
Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok
farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de
kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya
ccedilıkmıştır
Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin
şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır
İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin
genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu
da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta
sarısı kullanmak gerekir
Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile
hazırlanır
Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata
parccedilaları kullanılabilir
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
51
Hazırlanışı
Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba
ccedilıkarınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten
alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız
NOT
Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları
kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis
yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde
birkaccedil dakika bekletebilirsiniz
Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de
ccedilalışabilirsiniz
Resim 35 Krem bavaruva
312 Parfe
Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla
parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri
farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan
sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar
genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır
52
Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe
ccedilikolatalı parfe vb
Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı
sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden
ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden
karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur
Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre
bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır
Resim 36 Ccedililekli parfe
Resim 37 Ccedilikolatalı parfe
53
Vanilyalı parfe
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurtanın sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
Hazırlanışı
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini
kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma
kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat
dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 38 Meyveli parfe
313 Ccedilikolatalı Muss
Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem
şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt
olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek
dondurulur
Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve
biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice
donduktan sonra dilimlenerek servis edilir
Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss
kahveli muss vb
54
Beyaz ccedilikolatalı muss
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
Hazırlanışı
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı
ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin
tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek
servis yapınız
55
Resim 39 Kupta muss servisi
32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar
Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması
gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak
uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı
olmaz
Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak
bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur
Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek
yumuşatılması gerekir
Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak
kolaylaşır
33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir
Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra
şekeri serpilebilir
56
Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva
Meyve dilimleri ile suumlslenebilir
Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe
Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir
Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss
57
Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir
Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe
34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve
restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her
aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında
ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir
Ccedilikolata muslu ve bademli kek
Gereccediller
50 g bitter ccedilikolata
200 g marzipan
1 su bardağı suumlt
1 su bardağı un
2 adet yumurta
frac12 su bardağı şeker
Mus iccedilin
15 g sade ccedilikolata
50 g tereyağı
2 adet yumurta
2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml
Uumlzeri iccedilin
1 paket ccedilikolata sos
25 bardak suumlt
200 g file (yaprak) badem
58
Hazırlanışı
Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine
yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş
ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş
yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile
ccedilalışabilirsiniz)
Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip
iyice karıştırınız
Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek
ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru
kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz
Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli
karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı
bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz
Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek
duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat
bekletiniz
Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine
doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle
kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz
İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem
tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri
satan yerlerde hazır olarak bulunur
Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama
faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca
yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte
seccediltiklerinizi deneyiniz
59
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Jelatini buzlu suda bir saat
beklettikten sonra susuz olarak bir
kaba ccedilıkarınız
Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar
unutmayınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta
sarısı ve jelatini bir tencereye
koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli
karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan
ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak
soğutunuz
Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln
bozulur)
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar
hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave
ediniz
Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda
ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla
karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)
unutmayınız
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma
yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak
buzdolabında soğutunuz
Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)
kullanılmalıdır unutmayınız
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek
servis yapınız
Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
60
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurta sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker
ve vanilyayı karıştırarak benmari
youmlntemini kullanarak ccedilırpınız
Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir
Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız
yumurta pişebilir Bu nedenle benmari
youmlntemi ile ccedilalışınız
Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak
kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız
Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı
ile yediriniz
Parfe kalıbına boşaltınız
Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat
ediniz
Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dışarıya
alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk
meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
61
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız
Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını
streccedil filmle sarınız
Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız
zamandan ve enerjiden
kazanmanızı sağlar unutmayınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice
ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam
ediniz
Ccedilikolatayı eritirken iccediline su
kaccedilmamasına dikkat ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtınız
Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz
Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Jelatinin iyice eridiğinden emin
olunuz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı
karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar
ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz
ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme
şekillerini araştırınız
Tabak suumlsleme şekillerinden birini
uygulayabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
62
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına
uygun yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız
mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
63
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen
bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız
1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar
2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir
3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır
4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır
5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır
6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz
7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır
8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir
9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir
10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
64
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve
sorbeleri hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini
araştırınız
İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln
oumlzelliklerini araştırınız
Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız
4 DONDURMA VE SORBELER
Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar
Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya
geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir
Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal
ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya
doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır
En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru
Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu
karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman
krala sunulurmuş
Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme
ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime
uğradığı bir gerccedilektir
Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince
tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır
Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml
tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
AMACcedil
ARAŞTIRMA
65
Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara
dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile
kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir
Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker
ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz
yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli
yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların
temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar
olarak yaz aylarında tuumlketilir
Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak
uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr
Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi
dondurmardquo yapılabilmektedir
Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı
boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği
ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir
olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir
Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa
da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir
41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları
Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri
iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce
mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein
kaybına neden olur
Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin
dondurmanın kalorisini de arttırmış olur
Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer
gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb
42 Dondurma ve Ccedileşitleri
Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan
indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az
bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma
şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme
dondurmasırdquo dır
66
Resim 41 Karsambaccedil
Resim 42 Maraş doumlvme dondurması
Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında
kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı
dondurma fıstıklı dondurma vb
Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin
değeri de azalır
Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan
bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında
eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur
Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır
Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi
dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir
67
Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su
buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan
yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur
Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır
Yumurta ile
Salep ile Nişasta ile Krema ile
Resim 43 Vanilyalı dondurma
421 Vanilyalı Dondurma
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
Hazırlanışı
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve
karıştırmazsanız yumurta pişer
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika
pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz
Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz
68
Resim 44 Kakaolu dondurma
422 Kakaolu Dondurma
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
1 paket vanilin
Hazırlanışı
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin
birbirine tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup
soğumasını bekleyiniz
Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz
69
Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları
423 Meyveli Dondurma
Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar
Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)
Kurutulmuş meyvelerle
Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle
Tek ccedileşit meyveyle
Birkaccedil ccedileşit meyveyle
Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
Hazırlanışı
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir
kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız
Dibini tutmamasına dikkat ediniz
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma
yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine
ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara
yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız
70
Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe
43 Sorbelerin Oumlzellikleri
Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur
Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze
(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine
likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir
Limonlu sorbe
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
Hazırlanışı
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını
almadan soyunuz
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp
ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz
İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba
alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz
71
44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek
Noktalar
Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır
Sorbeler karıştırılmadan dondurulur
Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır
Servis kapları soğutulmalıdır
Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir
Kullanılan araccedillar steril olmalıdır
Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz
Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi
45 Servisini Yapma
Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır
Kuplarda dondurma servisi
Resim 48 Kupta dondurma servisi
72
Kacircğıt helva ile servis
Resim 49 Kacircğıt helva ile servis
Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur
Resim 410 Mangolu sorbe
73
Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır
Resim 411 Kızarmış dondurma
Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır
Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi
74
Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır
Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi
46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama
Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup
bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları
meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri
peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir
Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan
yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri
renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis
yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir
Resim 414 Kup jak
75
Resim 415 Peş melba
Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen
Kasata napoliten
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı 1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
76
Hazırlanışı
Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi
karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı
ekleyiniz
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp
tekrar derin dondurucuya koyunuz
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin
dondurucuya koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın
uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay
ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
77
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım
kaynatınız
Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı
unutmayınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-
3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız
yumurta pişer unutmayınız
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak
kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice
soğutunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak
derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat
dondurunuz
Varsa dondurma makinesinde
ccedilevirerek dondurunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
78
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip
ccedilırpmaya devam ediniz
İccedilinde topak kalmamasına dikkat
etmelisiniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml
azar azar katarak malzemelerin birbirine
tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte
pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı
kalmaması iccedilin pişirmek gerekir
unutmayınız
Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir
Aksi takdirde yumurta pişer
unutmayınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar
aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba
alınız ve buzdolabına koyup soğumasını
bekleyiniz
Sıcak malzemeler buzdolabına
konulmaz unutmayınız
Tamamen soğuduğundan emin
olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte
bir ccedilıkarıp karıştırınız
Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin
oluşmasını engeller unutmayınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta
bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye
oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
79
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz
Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine
sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk
ateşte iyice ccedilırpınız
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız
Dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz
Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan
sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra
şekeri serpip marine ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde
bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve
gofretle suumlsleyerek servis yapınız
Hazırladığınız meyveleri
dondurmanın iccediline de
karıştırabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
80
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde
iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz
Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin
tadını acılaştırır unutmayınız
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım
kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma
suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin
dondurucuya girebilecek bir kaba alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice
dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz
gibi suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
81
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı
1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve
vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek
soğutunuz
Kasata kalıbını derin dondurucuya
koyunuz Boumlylece dondurmanın
kalıba kolay yapışmasını
sağlarsınız
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı
karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya
oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da
bademleri en son olarak da ccedilırpılmış
kremayı ekleyiniz
Ccedilırparsanız yumurtayı
soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm
kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin
dondurucuya koyunuz
Dondurma kalıbın şekline goumlre
sıvanmalıdır Her tarafı eşit
kalınlıkta olmalıdır unutmayınız
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile
aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya
koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan
boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya
koyunuz
Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır
unutmayınız
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp
ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını
hafifccedile sıcak suya tutunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
82
KONTROL LİSTESİ
DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
83
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml
yazınız
1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir
2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır
3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır
4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini
arttırır
5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar
6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır
7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek
zenginleştirilir
8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır
9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir
10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru
yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
84
MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME
Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Kişisel Hijyen
1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi
2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml
3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı
4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı
Araccedil Gereccedil Seccedilimi
5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı
6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı
İşlem Basamakları
7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı
8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı
9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı
Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi
10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi
11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi
12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz
MODUumlL DEĞERLENDİRME
85
CEVAP ANAHTARLARI
OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 A
3 C
4 B
5 A
6 Y
7 D
8 D
9 Y
10 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI
1 A
2 C
3 B
4 C
5 D
6 A
7 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 Y
3 D
4 D
5 D
6 Y
7 D
8 Y
9 Y
10 Y
CEVAP ANAHTARLARI
86
OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 İtalya
2 buzlu iccedilecek
3 şerbettir
4 yumurta
5 karsambaccedil
6 krema
7 likoumlr
8 soğuk
9 kuumllahta
10 kup
87
KAYNAKCcedilA
ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler
Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009
Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979
ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000
Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık
İstanbul 2009
KAYNAKCcedilA
11
Resim 14 Tarccedilın kuru meyveler
Suumltluuml tatlıların hazırlanmasında ana malzeme olarak suumlt kullanılır (Resim 12) Suumltuumln
taze sulandırılmamış ve mikroplardan arınmış olması oumlnemlidir Pastane ve oteller ccediliğ suumlt
kullanmaz Sterilize edilmiş kutu suumltleri kullanılır Tam yağlı suumltler tatlının daha lezzetli
olmasını sağlar Fakat kalori değerini yuumlkseltir Bu nedenle diyet mutfaklarında yarım yağlı
ve yağsız suumltler kullanılır
Suumltuuml koyulaştırmak iccedilin eskiden suumlbye hazırlanırdı Guumlnuumlmuumlzde suumlbyenin yerini pirinccedil
unu buğday unu nişasta yumurta gibi malzemeler almıştır Oumlzellikle yumurta sarısı
koyulaştırıcı olarak kullanılır Bazı tariflerde yumurta buumltuumln olarak kullanılmıştır
Guumlnuumlmuumlzde likit yumurta kullanımı yaygındır Likit yumurta buumltuumln ak ve sarı olarak ayrı
ayrı satılır Bu ticari mutfaklarda kullanım kolaylığı sağlar ve reccediletelerde yumurta miktarı
gram olarak belirtilir Suumltluuml tatlılarda Tuumlrk mutfağından ziyade yabancı mutfaklarda yumurta
kullanımına rastlanır
Eskiden tatlandırıcı olarak bal pekmez meyve kuruları (Resim 14) kullanılırken
guumlnuumlmuumlzde şeker ccedileşitleri kullanılmaktadır
Suumltluuml tatlılara lezzet kazandırmak iccedilin fındık fıstık ceviz badem (Resim 13) gibi
malzemeler ve tarccedilın başta olmak uumlzere baharatlar eklenir
Artık marketlerde ve buumlyuumlk alışveriş yerlerinde toz hacircline getirilerek paketlenmiş suumltluuml
tatlılara rastlanır Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp bir taşım kaynatılınca suumltluuml tatlıya
doumlnuumlşuumlr Kullanılması pratik gibi goumlruumlnse de hazır olanlar hem lezzet accedilısından hem de
iccedilinde bulunan katkı maddeleri accedilısından kullanılmamalıdır
12
14 Suumlbyenin Tanımı ve Oumlnemi
Resim 15 Suumlbye
Suumlbye oumlğuumltuumllmuumlş pirinccedil veya pirinccedil suumltuuml olarak tanımlanabilir Suumltluuml tatlılarda tatlıyı
koyulaştırarak kıvam sağlamak iccedilin kullanılır Tuumlrkiyersquonin en oumlnemli aşccedilılarından olan Necip
Usta 125 g pirinccedilten yapılan suumlbyenin 1 kg suumltuuml soğuduktan sonra kesilebilecek şekilde
koyulaştıracağını kitaplarında belirtmiştir
Suumlbyenin hazırlanışı zor zahmetli ve uzun zaman aldığı iccedilin guumlnuumlmuumlzde
kullanılmamaktadır Ayrıca guumlnuumlmuumlzde hazır gıda sektoumlruumlnuumln gelişmesi nedeniyle pirinccedil
unu nişasta vb maddeleri bulmak muumlmkuumlnduumlr Artık suumltluuml tatlılarda kıvam sağlamak iccedilin
bulunması ve kullanılması kolay olan nişasta ve pirinccedil unu kullanılıyor
15 Suumlbyenin Hazırlanışı
Kırık pirinccedil ayıklanır 3-4 kez suyu suumlzuumllerek yıkanır
Bir tencerede bol miktarda ılık suyla ıslatılır Bir gece beklenir
Ertesi guumln hiccedil karıştırmadan suyu doumlkuumlluumlr
Bir karıştırıcı (blender) yardımı ile iyice ezilir
Elde edilen madde suumlbyedir (Resim 15)
Kullanılacağı zaman ince bir tuumllbentten ya da ccedilok ince bir suumlzgeccedilten suumlzuumlluumlr
16 Tuumlrk Mutfağına Oumlzguuml Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri
Tuumlrk mutfağına oumlzguuml suumltluuml tatlılar denilince akla ilk gelmesi gerekenler suumltlaccedil
muhallebi ve keşkuumllduumlr Bu uumlccedil tatlı yuumlzyıllardır Tuumlrk mutfağında hazırlanan ccedileşitlerdir
Guumlnuumlmuumlzde pastanelerde ve otellerde ccedilok ccedileşitli suumltluuml tatlılar yapılmaktadır Yeni yapılan
suumltluuml tatlıların bir kısmı suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln değiştirilmesi ile bir kısmı da yabancı
tatlıların Tuumlrk mutfağına uyarlanmasıyla yapılmaya başlanmıştır
13
161 Muhallebi
Resim 16 Muhallebi
Muhallebi suumlt nişasta (klasik şekliyle suumlbye) ve şekerle yapılan en temel suumltluuml tatlıdır
(Resim 16) Tuumlrk mutfağında sakızlı ve fıstıklı olmak uumlzere temelde iki ccedileşidi olsa da
guumlnuumlmuumlzde ccedilok ccedileşitli şekillerde muhallebiler yapılmaktadır Taze meyveler puumlre şeklinde
ya da kuumlccediluumlk doğranarak meyveli muhallebiler de yapılır Muhallebi iccedilinde kullanılan
malzemeye goumlre isimlendirilir Sakızlı muhallebi fıstıklı muhallebi kahveli muhallebi
kakaolu muhallebi vb
Genellikle suumltluuml tatlılarda şeker sonradan eklenir Fakat muhallebide istisnai bir durum
soumlz konusudur Muhallebi yapılırken genellikle suumlt ve şeker kaynatılır İccediline suumlbye ya da
suyla accedilılmış nişasta eklenir Bir taşım kaynatılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır
En klasik servisinde ya tarccedilın eklenir ya da biraz reccedilel tanesi uumlzerine konulur Suumlt ve şekeri
karıştırıp pişirmek beceri gerektirir Bu şekilde pişirirken şekerin karamelize olmamasına
dikkat etmek gerekir Eğer şeker sonra katılırsa daha iyi sonuccedil alınır
Muhallebi
Gereccediller (4ndash6 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
80 g pirinccedil unu
1 paket vanilya
İstenildiği kadar tarccedilın
Hazırlanması
Pirinccedil unu ve şeker bir tencereye konulur Bir su bardağı suumlt ile iyice
ezilir Suumltuumln tamamı eklenir Orta ateşte karıştırılarak 10ndash15 dakika
pişirilir Koyulaşınca ocaktan indirilir Vanilya eklenir Sıcakken kacircselere
boşaltılır Soğuyunca uumlzerine tarccedilın serpilerek servis yapılır
Aşağıdaki youmlntemlerle de hazırlanabilir
14
Muhallebi pişirilirken iccediline 2ndash3 adet damla sakızı ezilip konulursa sakızlı muhallebi adını alır
Muhallebi yapılırken ccedilekilmiş yeşil fıstık katılırsa fıstıklı muhallebi adını alır
Muhallebi piştikten sonra ıslatılmış bir tepsiye doumlkuumlluumlp soğuduktan sonra
uumlzerine yarım su bardağı su gezdirip dolapta iyice katılaştıktan sonra
kesilip oumlzel şekerli su doumlkuumlluumlp suyu ile servisi yapılırsa su muhallebisi
adını alır Bazı youmlrelerde şekerli su yerine pekmez doumlkuumllerek de servisi
yapılır
Suumltuumln iccediline taze meyve puumlreleri katılarak meyveli muhallebi yapmak
muumlmkuumlnduumlr
Muhallebi pişirilirken şekeri ccedilok az konulup piştikten sonra soğutulup
servisi yapılırken uumlzerine pudra şekeri serpilirse şekersiz muhallebi adını alır
Yaz aylarında dondurma ile servisi yapılabilir
Yine muhallebinin uumlzerine tanesi bol reccedilel konularak servis yapılabilir
162 Suumltlaccedil
Resim 17 Suumltlaccedil Resim 18 Fırın suumltlaccedil
Suumltlaccedil Tuumlrk mutfağında iki şekilde yer alır Birisi (Resim 17) klasik tencerede pişen
şekli diğeri de (Resim 18) fırın suumltlaccediltır Fırın suumltlaccedil yapmak iccedilin suumltlaccedil pişirildikten sonra
ısıya dayanıklı kaplara doumlkuumlluumlr Bir miktar ayrılan suumltlacın iccediline yumurta sarısı eklenerek
karıştırılır Kapların uumlzerine paylaştırılır Fırında kızartılarak hazırlanır
Suumltlaccedil yapımı ccedilok kolay bir tatlı gibi goumlruumlnse de oumlnemli ayrıntılarla iyi bir suumltlaccedil
hazırlanabilir Evlerde yapılan suumltlaccedil suumlt pirinccedil ve şekerden oluşur Suumltuumln iccediline oumllccediluumlluuml pirinccedil
katılır Ocağa konulur Kısık ateşte pirinccediller yumuşayana kadar karıştırılarak pişirilir Şekeri
atılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır Ilıkken ya da soğuyunca servis yapılır
Ticari mutfaklarda ise pirinccedil su ile biraz pişirilir Kaynayan suumlte eklenir Nişasta ile
kıvama getirilir Şeker eklenerek pişmesi tamamlanır Pirinccedil miktarı evde yapılanlardan
azdır
15
İyi bir suumltlaccedil yapmak iccedilin
Suumltuumln taze ve yağlı olması gerekir
Pişirme işlemi kısık ateşte yapılmalıdır
Pişirme sırasında karıştırılmalıdır
Pirinccedil miktarı iyi ayarlanmalıdır
Şekeri ocaktan inmesine yakın atılmalıdır
Gereccediller
1 litre suumlt
250 g toz şeker
90 g pirinccedil
15 g nişasta
200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)
10 g tarccedilın
Hazırlanması
Pirinccedil ayıklanıp yıkandıktan sonra tencereye konulur Su ile
yumuşayıncaya kadar haşlanır
Suumlt eklenerek 10 dakika pişirilir
Şeker eklenir ve karıştırılarak eritilir
Nişasta suumltle karıştırılır Suumltluuml pirinccedilli karışıma eklenir
Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indirilir
Fırında suumltlaccedil yapmak istenirse nişastalı suumltluuml karışımdan bir miktar
alınarak iki yumurta sarısı eklenerek ccedilırpılır
Suumltlaca eklenir
Pişirme işleminden sonra ısıya dayanıklı kaplara konur
İccedilinde su bulunan tepsilere dizilir
Fırında uumlzeri kızarıncaya kadar bekletilir Kızarma işleminin daha ccedilabuk
olması istenirse fırının sıcaklığı uumlstten verilmelidir
16
163 Keşkuumll
Resim 19 Keşkuumll
Eski yemek kitaplarında ldquokeşkuumll-uuml fukarardquo diye isimlendirilen tatlının adı guumlnuumlmuumlzde
keşkuumll olarak bilinmektedir Keşkuumll-uuml fukara denilmesinin sebebi fakir yemeği olduğu iccedilin
değildir Tam tersine keşkuumll iccediline konulan badem Antep fıstığı ceviz Hindistan cevizi
nedeniyle diğer suumltluuml tatlılara goumlre maliyeti yuumlksek bir tatlıdır Adının şoumlyle bir hikacircyesi
vardır Keşkuumll adını Hindistan cevizinden almıştır Eskiden dilenciler Hindistan cevizinin
kabuğundan yapılan kacircselerle dilenirlermiş Bu kacircsenin adının da keşkuumll olduğu soumlylenir
Keşkuumll (Resim 19) en eski suumltluuml tatlılardan biridir Eski ccedilağlarda sulu yiyecekleri
koyulaştırmak iccedilin ekmek kullanılmış Daha sonraları ekmeğin yerini ezilmiş cevizgiller
almış Keşkuumll de suumltuumln koyulaştırılması iccedilin ezilmiş cevizgillerin şekerle birlikte suumlte
karıştırılmasıyla yapılmaya başlanmış Oumlnceleri renginin beyaz olması iccedilin ezilmiş badem
şeker ve suumlt kullanılarak hazırlanmış sonradan badem yerine suumlbye kullanılmış guumlnuumlmuumlzde
ise koyulaştırma işlemi nişasta ile yapılmaktadır
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
Hazırlanışı
Badem ve Hindistan cevizi karıştırılarak uumlzerine az miktarda suumlt eklenir
ve mutfak robotunda ccedilekilir
17
Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır
Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım
eklenir
Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir
Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır
Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır
164 Kazandibi
Resim 110 Kazandibi
Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin
dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye
doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise
tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında
dipteki şekerin yanması sağlanır
Kazandibi hazırlanırken
Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca
mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir
Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek
pişirilmesi gerekir
Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir
Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre
tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir
İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir
Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde
sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir
18
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu
Rendesi
Hazırlanması
Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur
Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır
Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan
alınır
Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur
Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir
165 Tavukgoumlğsuuml
Resim 111 Tavukgoumlğsuuml
Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece
Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve
pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp
ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen
tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr
19
Hazırlarken ve pişirirken
Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına
Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına
Kıvamını iyi ayarlamaya
Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
Hazırlanışı
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine
daha kolay ayrılacaktır
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz
Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip
ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile
bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız
17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir
Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca
kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir
Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa
şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir
Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece
pişerken taşması oumlnlenmiş olur
Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir
20
18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır
Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır
Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları
(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır
Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir
19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta
guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine
rastlanır
Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek
servis yapılır
Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve
suumlslenerek servis yapılır
Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)
serpilir
Resim 112 Tarccedilınla servis
21
Resim 113 Kuru yemişlerle servis
Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file
hacirclinde kullanılır
Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis
Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine
goumlre suumlslemede kullanılabilir
22
Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi
Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir
Resim 116 Karamelize şekerle servis
23
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız
Gereccediller (4ndash6 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
80 g pirinccedil unu
1 paket vanilya
İstenildiği kadar tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz
Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz
Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat
ediniz
Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz
Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika
pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz
Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak
eritiniz
Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa
olduğu iccedilin şekeri en başta da
ekleyebilirsiniz
Ocaktan indiriniz Vanilya
ekleyiniz
Renginin kıvamının ve tadının istenilen
oumlzellikte olmasına dikkat ediniz
Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
24
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
250 g toz şeker
90 g pirinccedil
15 g nişasta
200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)
10 g tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye
koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar
haşlayınız
Yıkarken nişastasının gitmesine
dikkat ediniz
Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız
Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz
Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz
Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli
karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz
Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker
karamelize olur unutmayınız
Sıcakken kacircselere boşaltınız
Suumlslemek iccedilin soğumasını
bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
25
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Badem ve Hindistan cevizini
karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt
ekleyiniz ve mutfak robotunda
ccedilekiniz
Suumlt ekleyerek bademin daha kolay
ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline
gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz
olmasını sağlar unutmayınız
Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu
koyarak karıştırınız
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek
karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Bademli karışımı ekleyiniz
Koyulaşana kadar karıştırarak
pişiriniz
Pişerken karıştırmak şekerin karamelize
olmasını engeller
Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan
alınız
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan
kacircselere boşaltınız
Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması
kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz
Soğuyunca suumlsleyerek servis
yapınız
Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk
uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
26
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz
Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10
dakika kaynatınız
Isının yuumlksek olmamasına ve topak
olmamasına dikkat ediniz
Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız
Bir kere kaynatıp ocaktan alınız
Şekerin karamelize olmamasına
dikkat ediniz
Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine
hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz
Pudra şekerinin her tarafa eşit
dağılmış olmasına dikkat ediniz
Muhallebiyi doumlkerken şekerleri
kaydırmayınız
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin
dibinin yanmasını sağlayınız
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını
batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak
iccedilin 5-6 saat bekleyiniz
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Soğuk suya batırmak tatlının
tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin
oumlnemlidir unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
27
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk
suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha
kolay ayrılacaktır)
Tavuk tadının olmaması ve liflerin
parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek
oumlnemlidir unutmayınız
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri
koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Pişerken dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye
ekleyerek karıştırmaya devam ediniz
Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız
Kıvamına dikkat ediniz
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş
dakika kadar ccedilırpınız
Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra
dilimleyerek servis yapınız
Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk
uyumuna goumlre suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
28
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet
kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol
ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz
29
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır
A) Suumlbye
B) Pirinccedil unu
C) Nişasta
D) Hepsi
2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Kazandibi
B) Suumltlaccedil
C) Guumlllaccedil
D) Muhallebi
3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Tavukgoumlğsuuml
B) Suumltlaccedil
C) Muhallebi
D) Guumlllaccedil
4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır
A) Antep fıstığı
B) Hindistan cevizi
C) Badem
D) Fındık
5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden
hangisidir
A) Tarccedilın
B) Karabiber
C) Nane
D) Kekik
Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır
7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır
8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır
9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir
10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
30
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli
suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR
21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri
Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler
genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema
eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir
Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı
tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda
zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir
Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller
kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika
mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru
uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız
mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu
ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır
Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine
rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
AMACcedil
ARAŞTIRMA
31
Resim 21 Servise hazır krem karamel
211 Krem Karamel
Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem
ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln
Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde
pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
Hazırlanması
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel
yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel
kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon
kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave
ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra
kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz
32
Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters
ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız
Krem karamel hazırlarken
Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa
rengi accedilık olur
Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur
Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir
Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya
batırılabilir
Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan
ccedilıkarılması
Resim 24 Servis edilmesi
212 Sufle
Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler
tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve
beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece
civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha
kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir
En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir
Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır
Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler
tekniğine uygun ilave edilir
33
İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur
hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri
kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir
Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb
Ccedilikolatalı sufle
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolata
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
Hazırlanışı
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma
yediriniz
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile
yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz
Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz
bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız
Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına
almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla
karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk
oluncaya kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz
34
Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri
yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen
oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun
olacaktır
Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız
kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte
kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız
Sufleniz soumlner
Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya
kaymakla sıcak servis yapınız
Resim 25 Ccedilikolata sufle
Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle
35
213 Diğerleri
Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı
duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde
ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir
Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml
tatlı tarifi verilmiştir
Napoli usuluuml blanmanj
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 lt suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
Hazırlanışı
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir
tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki
karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından
nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız
Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını
ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda
boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak
beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4
dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek
buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını
gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis
yapınız
Sakızlı pasta
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
36
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
Hazırlanışı
Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine
kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler
her tarafı eşit olacak şekilde yayılır
Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır
Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması
sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar
pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek
karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit
kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca
aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında
birkaccedil saat bekletilir
Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına
alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)
Resim 27 Sakızlı pasta
22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su
buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar
Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner
Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak
kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır
37
Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede
olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum
hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur
Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur
Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160
derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir
Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır
Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten
geccedilirilmelidir
23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır
Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır
Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır
Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır
24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner
Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir
Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel
38
Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri
kullanılabilir
Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel
Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir
Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle
Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir
Resim 211 Pudra şekerli sufle
39
25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama
Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan
mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren
suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir
Panna cotta
Malzemeler
400 ml krema
200 ml suumlt
40 g şeker
Bir tutam tuz
120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)
3 adet yaprak jelatin
Hazırlanışı
Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz
Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta
ısıda karıştırarak pişiriniz
Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak
ccedilikolataların erimesini sağlayınız
Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının
sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız
Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz
Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının
dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız
Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 212 Panna cotta
Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve
konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız
araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi
deneyiniz
40
UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa
ayarlayınız
Krem karamel kaplarını boş olarak
ısınmakta olan fırına koyunuz
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile
kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak
oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem
karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını
bekleyiniz
Şekeri az karamelleştirirseniz
karamelin rengi kahverengi olmaz
sarı olur unutmayınız
Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen
goumlsteriniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel
yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan
kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir
kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş
karıştırarak ilave ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine
devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel
kalıplarına paylaştırınız
Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve
uzun suumlre yaparsanız tatlınız
piştiğinde istenmeyen goumlzenekler
oluşur unutmayınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar
sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye
diziniz
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan
ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz
Tepsideki su biterse kaynar su
ekleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
41
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8
saat buzdolabında bekletiniz
Donduğundan emin olduğunuz krem
karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz
Krem karamelleri dolaba koyarken
uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu
sinerek tatlının tadı bozulur
unutmayınız
İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme iccedilin dondurma taze
meyveler renkli soslar vb
kullanabilirsiniz
42
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolat
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye
ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta
ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını
eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız
suumltuuml bu karışıma yediriniz
Unun yanmamasına dikkat
adiniz
Suumltuuml eklerken topak
olmamasına dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
43
Ccedilikolatanızı rendeleyerek
hazırlayınız Bu işlem iccedilin
tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası
kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda
soğumaya bırakınız
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin
veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker
serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da
kullanabilirsiniz
Oda sıcaklığındaki yumurtaların
sarısını ve aklarını birbirinden
ayırınız
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı
ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile
oumlnce akları bir fiske tuz ilave
ederek katı koumlpuumlk oluncaya
kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle
ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen
goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz)
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu
karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını
ilave ediniz
Vanilya veya limon kabuğu
rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla
karıştırmadan karışıma kaşık
kaşık ilave ediniz
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha
buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini
daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)
kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda
yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın
istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle
ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır
unutmayınız
Yeterince karıştırıp homojen
hacircle getirdiğiniz karışımı
yağladığınız kalıplara iki
parmak eksik gelecek şekilde
doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına
koyarak buumlyuumlk fırınlarda
yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk
fırınlarda 160-170 degCrsquode 35
dakikada pişirebilirsiniz
Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında
kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada
fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner
unutmayınız
Pişen suflenizin uumlzerine pudra
şeker serpip krema dondurma
veya kaymakla sıcak servis
yapınız
Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi
ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis
yapmalısınız
44
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 l suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri
yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım
kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir
kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız
Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir
taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika
kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Nişastayı ılıklaştırmadan
kaynar suumlte eklerseniz
nişasta taşlaşır ve tatlının
kıvamı bozulur
unutmayınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye
vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem
esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek
esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Muhallebileri ılık tutmak
iccedilin benmari
kullanabilirsiniz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz
Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı
sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz
Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup
duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Kalıpları su ile
nemlendirmeniz tatlının
kalıptan kolay ccedilıkmasını
sağlayacaktır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp
kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz
Tatlının kenarlarını
gevşetmek iccedilin parmak
ucuyla hafifccedile bastırınız
Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız
Tatlıyı suumlslerken renk
uyumuna dikkat ediniz
Ters ccedilevrildiğinde beyaz
muhallebi en uumlstte
kalacaktır unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
45
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun
hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un
hacircline getiriniz
Fırın tepsisine kenarlarından taşacak
şekilde aluumlminyum folyo seriniz
Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit
olacak şekilde yayınız
Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit
dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı
kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln
saramaz ve dilimleyemezsiniz
Bir tencerede unu ve yağı renk
değiştirmeden kavurunuz Ocaktan
alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz
Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak
koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca
sakız ekleyiniz
İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek
karıştırıp ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak
olmamasını sağlayınız
Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha
ccedilabuk erir
İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin
uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız
Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin
kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi
kayarsa muhallebi folyoya yapışır
unutmayınız
Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız
İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta
kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız
Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz
Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin
kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız
Tatlının dışına sarınız
Zaman varsa bir gece buzdolabında
beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman folyodan
ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına
alınız Suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve
lezzet uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
46
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
47
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden
hangisidir
A) Kremler
B) Sufleler
C) Kuplar
D) Dondurmalar
2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak
verilmiştir
A) Suumlt şeker un
B) Suumlt şeker kakao
C) Suumlt şeker yumurta
D) Suumlt şeker nişasta
3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan
malzemeler doğru olarak verilmiştir
A) Un ve yumurta
B) Suumlt yumurta ve şeker
C) Su un ve şeker
D) Suumlt kakao ve yumurta
4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru
olarak verilmiştir
A) Suumltuumln bayat olması
B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması
C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması
D) Toz şeker kullanılması
5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken
noktalardandır
A) Yumurtanın taze olması gerekir
B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir
C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir
D) Hepsi
6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir
A) Mayonez
B) Pudra şekeri
C) Kaymak
D) Dondurma
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
48
7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır
A) Toprak kaplar
B) Cam kaplar
C) Porselen kaplar
D) Hepsi
DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
49
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak
yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz
ARAŞTIRMA
Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini
araştırınız
3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml
TATLILAR
Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta
31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması
Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik
youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak
dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak
iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
AMACcedil
ARAŞTIRMA
50
yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda
(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir
Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin
311 Krem Bavaruva
Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok
farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de
kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya
ccedilıkmıştır
Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin
şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır
İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin
genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu
da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta
sarısı kullanmak gerekir
Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile
hazırlanır
Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata
parccedilaları kullanılabilir
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
51
Hazırlanışı
Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba
ccedilıkarınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten
alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız
NOT
Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları
kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis
yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde
birkaccedil dakika bekletebilirsiniz
Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de
ccedilalışabilirsiniz
Resim 35 Krem bavaruva
312 Parfe
Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla
parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri
farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan
sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar
genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır
52
Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe
ccedilikolatalı parfe vb
Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı
sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden
ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden
karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur
Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre
bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır
Resim 36 Ccedililekli parfe
Resim 37 Ccedilikolatalı parfe
53
Vanilyalı parfe
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurtanın sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
Hazırlanışı
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini
kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma
kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat
dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 38 Meyveli parfe
313 Ccedilikolatalı Muss
Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem
şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt
olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek
dondurulur
Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve
biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice
donduktan sonra dilimlenerek servis edilir
Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss
kahveli muss vb
54
Beyaz ccedilikolatalı muss
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
Hazırlanışı
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı
ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin
tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek
servis yapınız
55
Resim 39 Kupta muss servisi
32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar
Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması
gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak
uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı
olmaz
Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak
bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur
Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek
yumuşatılması gerekir
Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak
kolaylaşır
33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir
Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra
şekeri serpilebilir
56
Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva
Meyve dilimleri ile suumlslenebilir
Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe
Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir
Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss
57
Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir
Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe
34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve
restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her
aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında
ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir
Ccedilikolata muslu ve bademli kek
Gereccediller
50 g bitter ccedilikolata
200 g marzipan
1 su bardağı suumlt
1 su bardağı un
2 adet yumurta
frac12 su bardağı şeker
Mus iccedilin
15 g sade ccedilikolata
50 g tereyağı
2 adet yumurta
2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml
Uumlzeri iccedilin
1 paket ccedilikolata sos
25 bardak suumlt
200 g file (yaprak) badem
58
Hazırlanışı
Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine
yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş
ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş
yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile
ccedilalışabilirsiniz)
Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip
iyice karıştırınız
Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek
ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru
kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz
Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli
karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı
bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz
Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek
duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat
bekletiniz
Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine
doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle
kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz
İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem
tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri
satan yerlerde hazır olarak bulunur
Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama
faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca
yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte
seccediltiklerinizi deneyiniz
59
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Jelatini buzlu suda bir saat
beklettikten sonra susuz olarak bir
kaba ccedilıkarınız
Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar
unutmayınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta
sarısı ve jelatini bir tencereye
koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli
karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan
ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak
soğutunuz
Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln
bozulur)
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar
hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave
ediniz
Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda
ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla
karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)
unutmayınız
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma
yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak
buzdolabında soğutunuz
Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)
kullanılmalıdır unutmayınız
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek
servis yapınız
Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
60
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurta sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker
ve vanilyayı karıştırarak benmari
youmlntemini kullanarak ccedilırpınız
Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir
Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız
yumurta pişebilir Bu nedenle benmari
youmlntemi ile ccedilalışınız
Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak
kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız
Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı
ile yediriniz
Parfe kalıbına boşaltınız
Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat
ediniz
Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dışarıya
alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk
meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
61
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız
Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını
streccedil filmle sarınız
Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız
zamandan ve enerjiden
kazanmanızı sağlar unutmayınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice
ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam
ediniz
Ccedilikolatayı eritirken iccediline su
kaccedilmamasına dikkat ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtınız
Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz
Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Jelatinin iyice eridiğinden emin
olunuz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı
karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar
ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz
ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme
şekillerini araştırınız
Tabak suumlsleme şekillerinden birini
uygulayabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
62
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına
uygun yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız
mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
63
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen
bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız
1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar
2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir
3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır
4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır
5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır
6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz
7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır
8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir
9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir
10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
64
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve
sorbeleri hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini
araştırınız
İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln
oumlzelliklerini araştırınız
Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız
4 DONDURMA VE SORBELER
Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar
Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya
geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir
Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal
ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya
doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır
En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru
Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu
karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman
krala sunulurmuş
Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme
ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime
uğradığı bir gerccedilektir
Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince
tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır
Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml
tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
AMACcedil
ARAŞTIRMA
65
Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara
dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile
kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir
Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker
ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz
yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli
yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların
temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar
olarak yaz aylarında tuumlketilir
Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak
uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr
Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi
dondurmardquo yapılabilmektedir
Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı
boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği
ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir
olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir
Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa
da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir
41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları
Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri
iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce
mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein
kaybına neden olur
Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin
dondurmanın kalorisini de arttırmış olur
Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer
gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb
42 Dondurma ve Ccedileşitleri
Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan
indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az
bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma
şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme
dondurmasırdquo dır
66
Resim 41 Karsambaccedil
Resim 42 Maraş doumlvme dondurması
Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında
kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı
dondurma fıstıklı dondurma vb
Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin
değeri de azalır
Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan
bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında
eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur
Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır
Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi
dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir
67
Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su
buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan
yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur
Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır
Yumurta ile
Salep ile Nişasta ile Krema ile
Resim 43 Vanilyalı dondurma
421 Vanilyalı Dondurma
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
Hazırlanışı
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve
karıştırmazsanız yumurta pişer
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika
pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz
Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz
68
Resim 44 Kakaolu dondurma
422 Kakaolu Dondurma
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
1 paket vanilin
Hazırlanışı
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin
birbirine tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup
soğumasını bekleyiniz
Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz
69
Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları
423 Meyveli Dondurma
Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar
Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)
Kurutulmuş meyvelerle
Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle
Tek ccedileşit meyveyle
Birkaccedil ccedileşit meyveyle
Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
Hazırlanışı
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir
kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız
Dibini tutmamasına dikkat ediniz
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma
yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine
ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara
yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız
70
Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe
43 Sorbelerin Oumlzellikleri
Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur
Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze
(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine
likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir
Limonlu sorbe
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
Hazırlanışı
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını
almadan soyunuz
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp
ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz
İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba
alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz
71
44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek
Noktalar
Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır
Sorbeler karıştırılmadan dondurulur
Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır
Servis kapları soğutulmalıdır
Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir
Kullanılan araccedillar steril olmalıdır
Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz
Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi
45 Servisini Yapma
Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır
Kuplarda dondurma servisi
Resim 48 Kupta dondurma servisi
72
Kacircğıt helva ile servis
Resim 49 Kacircğıt helva ile servis
Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur
Resim 410 Mangolu sorbe
73
Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır
Resim 411 Kızarmış dondurma
Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır
Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi
74
Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır
Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi
46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama
Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup
bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları
meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri
peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir
Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan
yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri
renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis
yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir
Resim 414 Kup jak
75
Resim 415 Peş melba
Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen
Kasata napoliten
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı 1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
76
Hazırlanışı
Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi
karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı
ekleyiniz
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp
tekrar derin dondurucuya koyunuz
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin
dondurucuya koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın
uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay
ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
77
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım
kaynatınız
Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı
unutmayınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-
3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız
yumurta pişer unutmayınız
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak
kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice
soğutunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak
derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat
dondurunuz
Varsa dondurma makinesinde
ccedilevirerek dondurunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
78
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip
ccedilırpmaya devam ediniz
İccedilinde topak kalmamasına dikkat
etmelisiniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml
azar azar katarak malzemelerin birbirine
tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte
pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı
kalmaması iccedilin pişirmek gerekir
unutmayınız
Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir
Aksi takdirde yumurta pişer
unutmayınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar
aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba
alınız ve buzdolabına koyup soğumasını
bekleyiniz
Sıcak malzemeler buzdolabına
konulmaz unutmayınız
Tamamen soğuduğundan emin
olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte
bir ccedilıkarıp karıştırınız
Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin
oluşmasını engeller unutmayınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta
bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye
oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
79
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz
Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine
sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk
ateşte iyice ccedilırpınız
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız
Dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz
Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan
sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra
şekeri serpip marine ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde
bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve
gofretle suumlsleyerek servis yapınız
Hazırladığınız meyveleri
dondurmanın iccediline de
karıştırabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
80
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde
iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz
Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin
tadını acılaştırır unutmayınız
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım
kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma
suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin
dondurucuya girebilecek bir kaba alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice
dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz
gibi suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
81
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı
1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve
vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek
soğutunuz
Kasata kalıbını derin dondurucuya
koyunuz Boumlylece dondurmanın
kalıba kolay yapışmasını
sağlarsınız
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı
karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya
oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da
bademleri en son olarak da ccedilırpılmış
kremayı ekleyiniz
Ccedilırparsanız yumurtayı
soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm
kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin
dondurucuya koyunuz
Dondurma kalıbın şekline goumlre
sıvanmalıdır Her tarafı eşit
kalınlıkta olmalıdır unutmayınız
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile
aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya
koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan
boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya
koyunuz
Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır
unutmayınız
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp
ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını
hafifccedile sıcak suya tutunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
82
KONTROL LİSTESİ
DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
83
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml
yazınız
1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir
2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır
3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır
4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini
arttırır
5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar
6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır
7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek
zenginleştirilir
8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır
9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir
10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru
yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
84
MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME
Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Kişisel Hijyen
1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi
2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml
3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı
4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı
Araccedil Gereccedil Seccedilimi
5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı
6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı
İşlem Basamakları
7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı
8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı
9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı
Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi
10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi
11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi
12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz
MODUumlL DEĞERLENDİRME
85
CEVAP ANAHTARLARI
OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 A
3 C
4 B
5 A
6 Y
7 D
8 D
9 Y
10 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI
1 A
2 C
3 B
4 C
5 D
6 A
7 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 Y
3 D
4 D
5 D
6 Y
7 D
8 Y
9 Y
10 Y
CEVAP ANAHTARLARI
86
OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 İtalya
2 buzlu iccedilecek
3 şerbettir
4 yumurta
5 karsambaccedil
6 krema
7 likoumlr
8 soğuk
9 kuumllahta
10 kup
87
KAYNAKCcedilA
ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler
Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009
Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979
ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000
Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık
İstanbul 2009
KAYNAKCcedilA
12
14 Suumlbyenin Tanımı ve Oumlnemi
Resim 15 Suumlbye
Suumlbye oumlğuumltuumllmuumlş pirinccedil veya pirinccedil suumltuuml olarak tanımlanabilir Suumltluuml tatlılarda tatlıyı
koyulaştırarak kıvam sağlamak iccedilin kullanılır Tuumlrkiyersquonin en oumlnemli aşccedilılarından olan Necip
Usta 125 g pirinccedilten yapılan suumlbyenin 1 kg suumltuuml soğuduktan sonra kesilebilecek şekilde
koyulaştıracağını kitaplarında belirtmiştir
Suumlbyenin hazırlanışı zor zahmetli ve uzun zaman aldığı iccedilin guumlnuumlmuumlzde
kullanılmamaktadır Ayrıca guumlnuumlmuumlzde hazır gıda sektoumlruumlnuumln gelişmesi nedeniyle pirinccedil
unu nişasta vb maddeleri bulmak muumlmkuumlnduumlr Artık suumltluuml tatlılarda kıvam sağlamak iccedilin
bulunması ve kullanılması kolay olan nişasta ve pirinccedil unu kullanılıyor
15 Suumlbyenin Hazırlanışı
Kırık pirinccedil ayıklanır 3-4 kez suyu suumlzuumllerek yıkanır
Bir tencerede bol miktarda ılık suyla ıslatılır Bir gece beklenir
Ertesi guumln hiccedil karıştırmadan suyu doumlkuumlluumlr
Bir karıştırıcı (blender) yardımı ile iyice ezilir
Elde edilen madde suumlbyedir (Resim 15)
Kullanılacağı zaman ince bir tuumllbentten ya da ccedilok ince bir suumlzgeccedilten suumlzuumlluumlr
16 Tuumlrk Mutfağına Oumlzguuml Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri
Tuumlrk mutfağına oumlzguuml suumltluuml tatlılar denilince akla ilk gelmesi gerekenler suumltlaccedil
muhallebi ve keşkuumllduumlr Bu uumlccedil tatlı yuumlzyıllardır Tuumlrk mutfağında hazırlanan ccedileşitlerdir
Guumlnuumlmuumlzde pastanelerde ve otellerde ccedilok ccedileşitli suumltluuml tatlılar yapılmaktadır Yeni yapılan
suumltluuml tatlıların bir kısmı suumltlaccedil muhallebi ve keşkuumlluumln değiştirilmesi ile bir kısmı da yabancı
tatlıların Tuumlrk mutfağına uyarlanmasıyla yapılmaya başlanmıştır
13
161 Muhallebi
Resim 16 Muhallebi
Muhallebi suumlt nişasta (klasik şekliyle suumlbye) ve şekerle yapılan en temel suumltluuml tatlıdır
(Resim 16) Tuumlrk mutfağında sakızlı ve fıstıklı olmak uumlzere temelde iki ccedileşidi olsa da
guumlnuumlmuumlzde ccedilok ccedileşitli şekillerde muhallebiler yapılmaktadır Taze meyveler puumlre şeklinde
ya da kuumlccediluumlk doğranarak meyveli muhallebiler de yapılır Muhallebi iccedilinde kullanılan
malzemeye goumlre isimlendirilir Sakızlı muhallebi fıstıklı muhallebi kahveli muhallebi
kakaolu muhallebi vb
Genellikle suumltluuml tatlılarda şeker sonradan eklenir Fakat muhallebide istisnai bir durum
soumlz konusudur Muhallebi yapılırken genellikle suumlt ve şeker kaynatılır İccediline suumlbye ya da
suyla accedilılmış nişasta eklenir Bir taşım kaynatılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır
En klasik servisinde ya tarccedilın eklenir ya da biraz reccedilel tanesi uumlzerine konulur Suumlt ve şekeri
karıştırıp pişirmek beceri gerektirir Bu şekilde pişirirken şekerin karamelize olmamasına
dikkat etmek gerekir Eğer şeker sonra katılırsa daha iyi sonuccedil alınır
Muhallebi
Gereccediller (4ndash6 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
80 g pirinccedil unu
1 paket vanilya
İstenildiği kadar tarccedilın
Hazırlanması
Pirinccedil unu ve şeker bir tencereye konulur Bir su bardağı suumlt ile iyice
ezilir Suumltuumln tamamı eklenir Orta ateşte karıştırılarak 10ndash15 dakika
pişirilir Koyulaşınca ocaktan indirilir Vanilya eklenir Sıcakken kacircselere
boşaltılır Soğuyunca uumlzerine tarccedilın serpilerek servis yapılır
Aşağıdaki youmlntemlerle de hazırlanabilir
14
Muhallebi pişirilirken iccediline 2ndash3 adet damla sakızı ezilip konulursa sakızlı muhallebi adını alır
Muhallebi yapılırken ccedilekilmiş yeşil fıstık katılırsa fıstıklı muhallebi adını alır
Muhallebi piştikten sonra ıslatılmış bir tepsiye doumlkuumlluumlp soğuduktan sonra
uumlzerine yarım su bardağı su gezdirip dolapta iyice katılaştıktan sonra
kesilip oumlzel şekerli su doumlkuumlluumlp suyu ile servisi yapılırsa su muhallebisi
adını alır Bazı youmlrelerde şekerli su yerine pekmez doumlkuumllerek de servisi
yapılır
Suumltuumln iccediline taze meyve puumlreleri katılarak meyveli muhallebi yapmak
muumlmkuumlnduumlr
Muhallebi pişirilirken şekeri ccedilok az konulup piştikten sonra soğutulup
servisi yapılırken uumlzerine pudra şekeri serpilirse şekersiz muhallebi adını alır
Yaz aylarında dondurma ile servisi yapılabilir
Yine muhallebinin uumlzerine tanesi bol reccedilel konularak servis yapılabilir
162 Suumltlaccedil
Resim 17 Suumltlaccedil Resim 18 Fırın suumltlaccedil
Suumltlaccedil Tuumlrk mutfağında iki şekilde yer alır Birisi (Resim 17) klasik tencerede pişen
şekli diğeri de (Resim 18) fırın suumltlaccediltır Fırın suumltlaccedil yapmak iccedilin suumltlaccedil pişirildikten sonra
ısıya dayanıklı kaplara doumlkuumlluumlr Bir miktar ayrılan suumltlacın iccediline yumurta sarısı eklenerek
karıştırılır Kapların uumlzerine paylaştırılır Fırında kızartılarak hazırlanır
Suumltlaccedil yapımı ccedilok kolay bir tatlı gibi goumlruumlnse de oumlnemli ayrıntılarla iyi bir suumltlaccedil
hazırlanabilir Evlerde yapılan suumltlaccedil suumlt pirinccedil ve şekerden oluşur Suumltuumln iccediline oumllccediluumlluuml pirinccedil
katılır Ocağa konulur Kısık ateşte pirinccediller yumuşayana kadar karıştırılarak pişirilir Şekeri
atılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır Ilıkken ya da soğuyunca servis yapılır
Ticari mutfaklarda ise pirinccedil su ile biraz pişirilir Kaynayan suumlte eklenir Nişasta ile
kıvama getirilir Şeker eklenerek pişmesi tamamlanır Pirinccedil miktarı evde yapılanlardan
azdır
15
İyi bir suumltlaccedil yapmak iccedilin
Suumltuumln taze ve yağlı olması gerekir
Pişirme işlemi kısık ateşte yapılmalıdır
Pişirme sırasında karıştırılmalıdır
Pirinccedil miktarı iyi ayarlanmalıdır
Şekeri ocaktan inmesine yakın atılmalıdır
Gereccediller
1 litre suumlt
250 g toz şeker
90 g pirinccedil
15 g nişasta
200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)
10 g tarccedilın
Hazırlanması
Pirinccedil ayıklanıp yıkandıktan sonra tencereye konulur Su ile
yumuşayıncaya kadar haşlanır
Suumlt eklenerek 10 dakika pişirilir
Şeker eklenir ve karıştırılarak eritilir
Nişasta suumltle karıştırılır Suumltluuml pirinccedilli karışıma eklenir
Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indirilir
Fırında suumltlaccedil yapmak istenirse nişastalı suumltluuml karışımdan bir miktar
alınarak iki yumurta sarısı eklenerek ccedilırpılır
Suumltlaca eklenir
Pişirme işleminden sonra ısıya dayanıklı kaplara konur
İccedilinde su bulunan tepsilere dizilir
Fırında uumlzeri kızarıncaya kadar bekletilir Kızarma işleminin daha ccedilabuk
olması istenirse fırının sıcaklığı uumlstten verilmelidir
16
163 Keşkuumll
Resim 19 Keşkuumll
Eski yemek kitaplarında ldquokeşkuumll-uuml fukarardquo diye isimlendirilen tatlının adı guumlnuumlmuumlzde
keşkuumll olarak bilinmektedir Keşkuumll-uuml fukara denilmesinin sebebi fakir yemeği olduğu iccedilin
değildir Tam tersine keşkuumll iccediline konulan badem Antep fıstığı ceviz Hindistan cevizi
nedeniyle diğer suumltluuml tatlılara goumlre maliyeti yuumlksek bir tatlıdır Adının şoumlyle bir hikacircyesi
vardır Keşkuumll adını Hindistan cevizinden almıştır Eskiden dilenciler Hindistan cevizinin
kabuğundan yapılan kacircselerle dilenirlermiş Bu kacircsenin adının da keşkuumll olduğu soumlylenir
Keşkuumll (Resim 19) en eski suumltluuml tatlılardan biridir Eski ccedilağlarda sulu yiyecekleri
koyulaştırmak iccedilin ekmek kullanılmış Daha sonraları ekmeğin yerini ezilmiş cevizgiller
almış Keşkuumll de suumltuumln koyulaştırılması iccedilin ezilmiş cevizgillerin şekerle birlikte suumlte
karıştırılmasıyla yapılmaya başlanmış Oumlnceleri renginin beyaz olması iccedilin ezilmiş badem
şeker ve suumlt kullanılarak hazırlanmış sonradan badem yerine suumlbye kullanılmış guumlnuumlmuumlzde
ise koyulaştırma işlemi nişasta ile yapılmaktadır
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
Hazırlanışı
Badem ve Hindistan cevizi karıştırılarak uumlzerine az miktarda suumlt eklenir
ve mutfak robotunda ccedilekilir
17
Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır
Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım
eklenir
Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir
Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır
Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır
164 Kazandibi
Resim 110 Kazandibi
Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin
dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye
doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise
tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında
dipteki şekerin yanması sağlanır
Kazandibi hazırlanırken
Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca
mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir
Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek
pişirilmesi gerekir
Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir
Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre
tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir
İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir
Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde
sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir
18
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu
Rendesi
Hazırlanması
Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur
Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır
Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan
alınır
Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur
Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir
165 Tavukgoumlğsuuml
Resim 111 Tavukgoumlğsuuml
Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece
Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve
pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp
ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen
tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr
19
Hazırlarken ve pişirirken
Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına
Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına
Kıvamını iyi ayarlamaya
Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
Hazırlanışı
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine
daha kolay ayrılacaktır
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz
Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip
ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile
bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız
17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir
Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca
kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir
Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa
şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir
Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece
pişerken taşması oumlnlenmiş olur
Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir
20
18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır
Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır
Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları
(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır
Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir
19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta
guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine
rastlanır
Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek
servis yapılır
Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve
suumlslenerek servis yapılır
Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)
serpilir
Resim 112 Tarccedilınla servis
21
Resim 113 Kuru yemişlerle servis
Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file
hacirclinde kullanılır
Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis
Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine
goumlre suumlslemede kullanılabilir
22
Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi
Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir
Resim 116 Karamelize şekerle servis
23
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız
Gereccediller (4ndash6 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
80 g pirinccedil unu
1 paket vanilya
İstenildiği kadar tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz
Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz
Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat
ediniz
Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz
Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika
pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz
Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak
eritiniz
Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa
olduğu iccedilin şekeri en başta da
ekleyebilirsiniz
Ocaktan indiriniz Vanilya
ekleyiniz
Renginin kıvamının ve tadının istenilen
oumlzellikte olmasına dikkat ediniz
Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
24
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
250 g toz şeker
90 g pirinccedil
15 g nişasta
200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)
10 g tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye
koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar
haşlayınız
Yıkarken nişastasının gitmesine
dikkat ediniz
Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız
Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz
Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz
Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli
karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz
Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker
karamelize olur unutmayınız
Sıcakken kacircselere boşaltınız
Suumlslemek iccedilin soğumasını
bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
25
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Badem ve Hindistan cevizini
karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt
ekleyiniz ve mutfak robotunda
ccedilekiniz
Suumlt ekleyerek bademin daha kolay
ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline
gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz
olmasını sağlar unutmayınız
Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu
koyarak karıştırınız
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek
karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Bademli karışımı ekleyiniz
Koyulaşana kadar karıştırarak
pişiriniz
Pişerken karıştırmak şekerin karamelize
olmasını engeller
Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan
alınız
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan
kacircselere boşaltınız
Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması
kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz
Soğuyunca suumlsleyerek servis
yapınız
Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk
uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
26
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz
Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10
dakika kaynatınız
Isının yuumlksek olmamasına ve topak
olmamasına dikkat ediniz
Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız
Bir kere kaynatıp ocaktan alınız
Şekerin karamelize olmamasına
dikkat ediniz
Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine
hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz
Pudra şekerinin her tarafa eşit
dağılmış olmasına dikkat ediniz
Muhallebiyi doumlkerken şekerleri
kaydırmayınız
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin
dibinin yanmasını sağlayınız
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını
batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak
iccedilin 5-6 saat bekleyiniz
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Soğuk suya batırmak tatlının
tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin
oumlnemlidir unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
27
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk
suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha
kolay ayrılacaktır)
Tavuk tadının olmaması ve liflerin
parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek
oumlnemlidir unutmayınız
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri
koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Pişerken dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye
ekleyerek karıştırmaya devam ediniz
Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız
Kıvamına dikkat ediniz
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş
dakika kadar ccedilırpınız
Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra
dilimleyerek servis yapınız
Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk
uyumuna goumlre suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
28
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet
kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol
ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz
29
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır
A) Suumlbye
B) Pirinccedil unu
C) Nişasta
D) Hepsi
2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Kazandibi
B) Suumltlaccedil
C) Guumlllaccedil
D) Muhallebi
3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Tavukgoumlğsuuml
B) Suumltlaccedil
C) Muhallebi
D) Guumlllaccedil
4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır
A) Antep fıstığı
B) Hindistan cevizi
C) Badem
D) Fındık
5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden
hangisidir
A) Tarccedilın
B) Karabiber
C) Nane
D) Kekik
Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır
7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır
8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır
9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir
10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
30
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli
suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR
21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri
Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler
genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema
eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir
Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı
tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda
zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir
Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller
kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika
mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru
uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız
mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu
ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır
Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine
rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
AMACcedil
ARAŞTIRMA
31
Resim 21 Servise hazır krem karamel
211 Krem Karamel
Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem
ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln
Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde
pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
Hazırlanması
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel
yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel
kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon
kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave
ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra
kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz
32
Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters
ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız
Krem karamel hazırlarken
Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa
rengi accedilık olur
Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur
Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir
Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya
batırılabilir
Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan
ccedilıkarılması
Resim 24 Servis edilmesi
212 Sufle
Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler
tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve
beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece
civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha
kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir
En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir
Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır
Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler
tekniğine uygun ilave edilir
33
İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur
hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri
kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir
Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb
Ccedilikolatalı sufle
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolata
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
Hazırlanışı
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma
yediriniz
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile
yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz
Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz
bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız
Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına
almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla
karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk
oluncaya kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz
34
Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri
yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen
oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun
olacaktır
Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız
kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte
kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız
Sufleniz soumlner
Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya
kaymakla sıcak servis yapınız
Resim 25 Ccedilikolata sufle
Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle
35
213 Diğerleri
Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı
duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde
ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir
Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml
tatlı tarifi verilmiştir
Napoli usuluuml blanmanj
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 lt suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
Hazırlanışı
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir
tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki
karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından
nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız
Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını
ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda
boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak
beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4
dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek
buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını
gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis
yapınız
Sakızlı pasta
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
36
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
Hazırlanışı
Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine
kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler
her tarafı eşit olacak şekilde yayılır
Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır
Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması
sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar
pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek
karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit
kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca
aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında
birkaccedil saat bekletilir
Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına
alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)
Resim 27 Sakızlı pasta
22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su
buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar
Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner
Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak
kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır
37
Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede
olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum
hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur
Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur
Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160
derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir
Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır
Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten
geccedilirilmelidir
23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır
Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır
Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır
Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır
24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner
Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir
Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel
38
Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri
kullanılabilir
Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel
Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir
Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle
Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir
Resim 211 Pudra şekerli sufle
39
25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama
Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan
mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren
suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir
Panna cotta
Malzemeler
400 ml krema
200 ml suumlt
40 g şeker
Bir tutam tuz
120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)
3 adet yaprak jelatin
Hazırlanışı
Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz
Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta
ısıda karıştırarak pişiriniz
Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak
ccedilikolataların erimesini sağlayınız
Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının
sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız
Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz
Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının
dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız
Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 212 Panna cotta
Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve
konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız
araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi
deneyiniz
40
UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa
ayarlayınız
Krem karamel kaplarını boş olarak
ısınmakta olan fırına koyunuz
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile
kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak
oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem
karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını
bekleyiniz
Şekeri az karamelleştirirseniz
karamelin rengi kahverengi olmaz
sarı olur unutmayınız
Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen
goumlsteriniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel
yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan
kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir
kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş
karıştırarak ilave ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine
devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel
kalıplarına paylaştırınız
Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve
uzun suumlre yaparsanız tatlınız
piştiğinde istenmeyen goumlzenekler
oluşur unutmayınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar
sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye
diziniz
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan
ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz
Tepsideki su biterse kaynar su
ekleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
41
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8
saat buzdolabında bekletiniz
Donduğundan emin olduğunuz krem
karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz
Krem karamelleri dolaba koyarken
uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu
sinerek tatlının tadı bozulur
unutmayınız
İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme iccedilin dondurma taze
meyveler renkli soslar vb
kullanabilirsiniz
42
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolat
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye
ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta
ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını
eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız
suumltuuml bu karışıma yediriniz
Unun yanmamasına dikkat
adiniz
Suumltuuml eklerken topak
olmamasına dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
43
Ccedilikolatanızı rendeleyerek
hazırlayınız Bu işlem iccedilin
tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası
kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda
soğumaya bırakınız
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin
veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker
serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da
kullanabilirsiniz
Oda sıcaklığındaki yumurtaların
sarısını ve aklarını birbirinden
ayırınız
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı
ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile
oumlnce akları bir fiske tuz ilave
ederek katı koumlpuumlk oluncaya
kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle
ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen
goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz)
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu
karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını
ilave ediniz
Vanilya veya limon kabuğu
rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla
karıştırmadan karışıma kaşık
kaşık ilave ediniz
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha
buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini
daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)
kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda
yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın
istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle
ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır
unutmayınız
Yeterince karıştırıp homojen
hacircle getirdiğiniz karışımı
yağladığınız kalıplara iki
parmak eksik gelecek şekilde
doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına
koyarak buumlyuumlk fırınlarda
yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk
fırınlarda 160-170 degCrsquode 35
dakikada pişirebilirsiniz
Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında
kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada
fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner
unutmayınız
Pişen suflenizin uumlzerine pudra
şeker serpip krema dondurma
veya kaymakla sıcak servis
yapınız
Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi
ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis
yapmalısınız
44
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 l suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri
yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım
kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir
kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız
Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir
taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika
kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Nişastayı ılıklaştırmadan
kaynar suumlte eklerseniz
nişasta taşlaşır ve tatlının
kıvamı bozulur
unutmayınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye
vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem
esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek
esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Muhallebileri ılık tutmak
iccedilin benmari
kullanabilirsiniz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz
Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı
sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz
Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup
duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Kalıpları su ile
nemlendirmeniz tatlının
kalıptan kolay ccedilıkmasını
sağlayacaktır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp
kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz
Tatlının kenarlarını
gevşetmek iccedilin parmak
ucuyla hafifccedile bastırınız
Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız
Tatlıyı suumlslerken renk
uyumuna dikkat ediniz
Ters ccedilevrildiğinde beyaz
muhallebi en uumlstte
kalacaktır unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
45
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun
hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un
hacircline getiriniz
Fırın tepsisine kenarlarından taşacak
şekilde aluumlminyum folyo seriniz
Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit
olacak şekilde yayınız
Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit
dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı
kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln
saramaz ve dilimleyemezsiniz
Bir tencerede unu ve yağı renk
değiştirmeden kavurunuz Ocaktan
alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz
Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak
koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca
sakız ekleyiniz
İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek
karıştırıp ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak
olmamasını sağlayınız
Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha
ccedilabuk erir
İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin
uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız
Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin
kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi
kayarsa muhallebi folyoya yapışır
unutmayınız
Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız
İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta
kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız
Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz
Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin
kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız
Tatlının dışına sarınız
Zaman varsa bir gece buzdolabında
beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman folyodan
ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına
alınız Suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve
lezzet uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
46
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
47
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden
hangisidir
A) Kremler
B) Sufleler
C) Kuplar
D) Dondurmalar
2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak
verilmiştir
A) Suumlt şeker un
B) Suumlt şeker kakao
C) Suumlt şeker yumurta
D) Suumlt şeker nişasta
3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan
malzemeler doğru olarak verilmiştir
A) Un ve yumurta
B) Suumlt yumurta ve şeker
C) Su un ve şeker
D) Suumlt kakao ve yumurta
4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru
olarak verilmiştir
A) Suumltuumln bayat olması
B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması
C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması
D) Toz şeker kullanılması
5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken
noktalardandır
A) Yumurtanın taze olması gerekir
B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir
C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir
D) Hepsi
6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir
A) Mayonez
B) Pudra şekeri
C) Kaymak
D) Dondurma
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
48
7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır
A) Toprak kaplar
B) Cam kaplar
C) Porselen kaplar
D) Hepsi
DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
49
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak
yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz
ARAŞTIRMA
Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini
araştırınız
3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml
TATLILAR
Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta
31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması
Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik
youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak
dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak
iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
AMACcedil
ARAŞTIRMA
50
yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda
(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir
Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin
311 Krem Bavaruva
Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok
farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de
kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya
ccedilıkmıştır
Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin
şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır
İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin
genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu
da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta
sarısı kullanmak gerekir
Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile
hazırlanır
Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata
parccedilaları kullanılabilir
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
51
Hazırlanışı
Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba
ccedilıkarınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten
alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız
NOT
Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları
kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis
yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde
birkaccedil dakika bekletebilirsiniz
Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de
ccedilalışabilirsiniz
Resim 35 Krem bavaruva
312 Parfe
Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla
parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri
farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan
sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar
genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır
52
Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe
ccedilikolatalı parfe vb
Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı
sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden
ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden
karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur
Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre
bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır
Resim 36 Ccedililekli parfe
Resim 37 Ccedilikolatalı parfe
53
Vanilyalı parfe
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurtanın sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
Hazırlanışı
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini
kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma
kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat
dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 38 Meyveli parfe
313 Ccedilikolatalı Muss
Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem
şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt
olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek
dondurulur
Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve
biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice
donduktan sonra dilimlenerek servis edilir
Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss
kahveli muss vb
54
Beyaz ccedilikolatalı muss
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
Hazırlanışı
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı
ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin
tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek
servis yapınız
55
Resim 39 Kupta muss servisi
32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar
Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması
gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak
uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı
olmaz
Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak
bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur
Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek
yumuşatılması gerekir
Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak
kolaylaşır
33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir
Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra
şekeri serpilebilir
56
Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva
Meyve dilimleri ile suumlslenebilir
Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe
Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir
Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss
57
Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir
Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe
34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve
restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her
aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında
ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir
Ccedilikolata muslu ve bademli kek
Gereccediller
50 g bitter ccedilikolata
200 g marzipan
1 su bardağı suumlt
1 su bardağı un
2 adet yumurta
frac12 su bardağı şeker
Mus iccedilin
15 g sade ccedilikolata
50 g tereyağı
2 adet yumurta
2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml
Uumlzeri iccedilin
1 paket ccedilikolata sos
25 bardak suumlt
200 g file (yaprak) badem
58
Hazırlanışı
Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine
yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş
ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş
yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile
ccedilalışabilirsiniz)
Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip
iyice karıştırınız
Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek
ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru
kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz
Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli
karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı
bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz
Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek
duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat
bekletiniz
Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine
doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle
kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz
İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem
tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri
satan yerlerde hazır olarak bulunur
Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama
faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca
yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte
seccediltiklerinizi deneyiniz
59
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Jelatini buzlu suda bir saat
beklettikten sonra susuz olarak bir
kaba ccedilıkarınız
Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar
unutmayınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta
sarısı ve jelatini bir tencereye
koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli
karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan
ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak
soğutunuz
Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln
bozulur)
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar
hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave
ediniz
Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda
ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla
karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)
unutmayınız
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma
yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak
buzdolabında soğutunuz
Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)
kullanılmalıdır unutmayınız
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek
servis yapınız
Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
60
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurta sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker
ve vanilyayı karıştırarak benmari
youmlntemini kullanarak ccedilırpınız
Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir
Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız
yumurta pişebilir Bu nedenle benmari
youmlntemi ile ccedilalışınız
Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak
kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız
Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı
ile yediriniz
Parfe kalıbına boşaltınız
Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat
ediniz
Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dışarıya
alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk
meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
61
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız
Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını
streccedil filmle sarınız
Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız
zamandan ve enerjiden
kazanmanızı sağlar unutmayınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice
ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam
ediniz
Ccedilikolatayı eritirken iccediline su
kaccedilmamasına dikkat ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtınız
Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz
Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Jelatinin iyice eridiğinden emin
olunuz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı
karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar
ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz
ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme
şekillerini araştırınız
Tabak suumlsleme şekillerinden birini
uygulayabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
62
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına
uygun yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız
mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
63
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen
bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız
1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar
2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir
3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır
4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır
5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır
6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz
7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır
8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir
9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir
10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
64
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve
sorbeleri hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini
araştırınız
İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln
oumlzelliklerini araştırınız
Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız
4 DONDURMA VE SORBELER
Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar
Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya
geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir
Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal
ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya
doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır
En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru
Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu
karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman
krala sunulurmuş
Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme
ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime
uğradığı bir gerccedilektir
Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince
tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır
Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml
tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
AMACcedil
ARAŞTIRMA
65
Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara
dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile
kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir
Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker
ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz
yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli
yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların
temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar
olarak yaz aylarında tuumlketilir
Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak
uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr
Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi
dondurmardquo yapılabilmektedir
Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı
boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği
ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir
olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir
Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa
da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir
41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları
Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri
iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce
mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein
kaybına neden olur
Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin
dondurmanın kalorisini de arttırmış olur
Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer
gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb
42 Dondurma ve Ccedileşitleri
Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan
indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az
bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma
şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme
dondurmasırdquo dır
66
Resim 41 Karsambaccedil
Resim 42 Maraş doumlvme dondurması
Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında
kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı
dondurma fıstıklı dondurma vb
Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin
değeri de azalır
Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan
bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında
eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur
Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır
Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi
dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir
67
Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su
buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan
yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur
Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır
Yumurta ile
Salep ile Nişasta ile Krema ile
Resim 43 Vanilyalı dondurma
421 Vanilyalı Dondurma
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
Hazırlanışı
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve
karıştırmazsanız yumurta pişer
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika
pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz
Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz
68
Resim 44 Kakaolu dondurma
422 Kakaolu Dondurma
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
1 paket vanilin
Hazırlanışı
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin
birbirine tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup
soğumasını bekleyiniz
Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz
69
Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları
423 Meyveli Dondurma
Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar
Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)
Kurutulmuş meyvelerle
Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle
Tek ccedileşit meyveyle
Birkaccedil ccedileşit meyveyle
Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
Hazırlanışı
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir
kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız
Dibini tutmamasına dikkat ediniz
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma
yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine
ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara
yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız
70
Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe
43 Sorbelerin Oumlzellikleri
Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur
Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze
(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine
likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir
Limonlu sorbe
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
Hazırlanışı
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını
almadan soyunuz
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp
ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz
İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba
alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz
71
44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek
Noktalar
Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır
Sorbeler karıştırılmadan dondurulur
Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır
Servis kapları soğutulmalıdır
Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir
Kullanılan araccedillar steril olmalıdır
Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz
Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi
45 Servisini Yapma
Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır
Kuplarda dondurma servisi
Resim 48 Kupta dondurma servisi
72
Kacircğıt helva ile servis
Resim 49 Kacircğıt helva ile servis
Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur
Resim 410 Mangolu sorbe
73
Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır
Resim 411 Kızarmış dondurma
Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır
Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi
74
Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır
Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi
46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama
Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup
bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları
meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri
peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir
Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan
yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri
renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis
yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir
Resim 414 Kup jak
75
Resim 415 Peş melba
Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen
Kasata napoliten
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı 1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
76
Hazırlanışı
Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi
karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı
ekleyiniz
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp
tekrar derin dondurucuya koyunuz
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin
dondurucuya koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın
uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay
ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
77
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım
kaynatınız
Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı
unutmayınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-
3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız
yumurta pişer unutmayınız
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak
kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice
soğutunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak
derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat
dondurunuz
Varsa dondurma makinesinde
ccedilevirerek dondurunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
78
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip
ccedilırpmaya devam ediniz
İccedilinde topak kalmamasına dikkat
etmelisiniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml
azar azar katarak malzemelerin birbirine
tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte
pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı
kalmaması iccedilin pişirmek gerekir
unutmayınız
Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir
Aksi takdirde yumurta pişer
unutmayınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar
aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba
alınız ve buzdolabına koyup soğumasını
bekleyiniz
Sıcak malzemeler buzdolabına
konulmaz unutmayınız
Tamamen soğuduğundan emin
olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte
bir ccedilıkarıp karıştırınız
Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin
oluşmasını engeller unutmayınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta
bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye
oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
79
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz
Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine
sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk
ateşte iyice ccedilırpınız
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız
Dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz
Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan
sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra
şekeri serpip marine ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde
bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve
gofretle suumlsleyerek servis yapınız
Hazırladığınız meyveleri
dondurmanın iccediline de
karıştırabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
80
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde
iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz
Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin
tadını acılaştırır unutmayınız
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım
kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma
suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin
dondurucuya girebilecek bir kaba alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice
dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz
gibi suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
81
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı
1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve
vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek
soğutunuz
Kasata kalıbını derin dondurucuya
koyunuz Boumlylece dondurmanın
kalıba kolay yapışmasını
sağlarsınız
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı
karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya
oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da
bademleri en son olarak da ccedilırpılmış
kremayı ekleyiniz
Ccedilırparsanız yumurtayı
soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm
kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin
dondurucuya koyunuz
Dondurma kalıbın şekline goumlre
sıvanmalıdır Her tarafı eşit
kalınlıkta olmalıdır unutmayınız
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile
aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya
koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan
boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya
koyunuz
Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır
unutmayınız
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp
ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını
hafifccedile sıcak suya tutunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
82
KONTROL LİSTESİ
DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
83
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml
yazınız
1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir
2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır
3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır
4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini
arttırır
5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar
6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır
7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek
zenginleştirilir
8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır
9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir
10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru
yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
84
MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME
Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Kişisel Hijyen
1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi
2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml
3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı
4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı
Araccedil Gereccedil Seccedilimi
5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı
6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı
İşlem Basamakları
7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı
8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı
9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı
Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi
10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi
11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi
12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz
MODUumlL DEĞERLENDİRME
85
CEVAP ANAHTARLARI
OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 A
3 C
4 B
5 A
6 Y
7 D
8 D
9 Y
10 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI
1 A
2 C
3 B
4 C
5 D
6 A
7 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 Y
3 D
4 D
5 D
6 Y
7 D
8 Y
9 Y
10 Y
CEVAP ANAHTARLARI
86
OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 İtalya
2 buzlu iccedilecek
3 şerbettir
4 yumurta
5 karsambaccedil
6 krema
7 likoumlr
8 soğuk
9 kuumllahta
10 kup
87
KAYNAKCcedilA
ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler
Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009
Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979
ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000
Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık
İstanbul 2009
KAYNAKCcedilA
13
161 Muhallebi
Resim 16 Muhallebi
Muhallebi suumlt nişasta (klasik şekliyle suumlbye) ve şekerle yapılan en temel suumltluuml tatlıdır
(Resim 16) Tuumlrk mutfağında sakızlı ve fıstıklı olmak uumlzere temelde iki ccedileşidi olsa da
guumlnuumlmuumlzde ccedilok ccedileşitli şekillerde muhallebiler yapılmaktadır Taze meyveler puumlre şeklinde
ya da kuumlccediluumlk doğranarak meyveli muhallebiler de yapılır Muhallebi iccedilinde kullanılan
malzemeye goumlre isimlendirilir Sakızlı muhallebi fıstıklı muhallebi kahveli muhallebi
kakaolu muhallebi vb
Genellikle suumltluuml tatlılarda şeker sonradan eklenir Fakat muhallebide istisnai bir durum
soumlz konusudur Muhallebi yapılırken genellikle suumlt ve şeker kaynatılır İccediline suumlbye ya da
suyla accedilılmış nişasta eklenir Bir taşım kaynatılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır
En klasik servisinde ya tarccedilın eklenir ya da biraz reccedilel tanesi uumlzerine konulur Suumlt ve şekeri
karıştırıp pişirmek beceri gerektirir Bu şekilde pişirirken şekerin karamelize olmamasına
dikkat etmek gerekir Eğer şeker sonra katılırsa daha iyi sonuccedil alınır
Muhallebi
Gereccediller (4ndash6 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
80 g pirinccedil unu
1 paket vanilya
İstenildiği kadar tarccedilın
Hazırlanması
Pirinccedil unu ve şeker bir tencereye konulur Bir su bardağı suumlt ile iyice
ezilir Suumltuumln tamamı eklenir Orta ateşte karıştırılarak 10ndash15 dakika
pişirilir Koyulaşınca ocaktan indirilir Vanilya eklenir Sıcakken kacircselere
boşaltılır Soğuyunca uumlzerine tarccedilın serpilerek servis yapılır
Aşağıdaki youmlntemlerle de hazırlanabilir
14
Muhallebi pişirilirken iccediline 2ndash3 adet damla sakızı ezilip konulursa sakızlı muhallebi adını alır
Muhallebi yapılırken ccedilekilmiş yeşil fıstık katılırsa fıstıklı muhallebi adını alır
Muhallebi piştikten sonra ıslatılmış bir tepsiye doumlkuumlluumlp soğuduktan sonra
uumlzerine yarım su bardağı su gezdirip dolapta iyice katılaştıktan sonra
kesilip oumlzel şekerli su doumlkuumlluumlp suyu ile servisi yapılırsa su muhallebisi
adını alır Bazı youmlrelerde şekerli su yerine pekmez doumlkuumllerek de servisi
yapılır
Suumltuumln iccediline taze meyve puumlreleri katılarak meyveli muhallebi yapmak
muumlmkuumlnduumlr
Muhallebi pişirilirken şekeri ccedilok az konulup piştikten sonra soğutulup
servisi yapılırken uumlzerine pudra şekeri serpilirse şekersiz muhallebi adını alır
Yaz aylarında dondurma ile servisi yapılabilir
Yine muhallebinin uumlzerine tanesi bol reccedilel konularak servis yapılabilir
162 Suumltlaccedil
Resim 17 Suumltlaccedil Resim 18 Fırın suumltlaccedil
Suumltlaccedil Tuumlrk mutfağında iki şekilde yer alır Birisi (Resim 17) klasik tencerede pişen
şekli diğeri de (Resim 18) fırın suumltlaccediltır Fırın suumltlaccedil yapmak iccedilin suumltlaccedil pişirildikten sonra
ısıya dayanıklı kaplara doumlkuumlluumlr Bir miktar ayrılan suumltlacın iccediline yumurta sarısı eklenerek
karıştırılır Kapların uumlzerine paylaştırılır Fırında kızartılarak hazırlanır
Suumltlaccedil yapımı ccedilok kolay bir tatlı gibi goumlruumlnse de oumlnemli ayrıntılarla iyi bir suumltlaccedil
hazırlanabilir Evlerde yapılan suumltlaccedil suumlt pirinccedil ve şekerden oluşur Suumltuumln iccediline oumllccediluumlluuml pirinccedil
katılır Ocağa konulur Kısık ateşte pirinccediller yumuşayana kadar karıştırılarak pişirilir Şekeri
atılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır Ilıkken ya da soğuyunca servis yapılır
Ticari mutfaklarda ise pirinccedil su ile biraz pişirilir Kaynayan suumlte eklenir Nişasta ile
kıvama getirilir Şeker eklenerek pişmesi tamamlanır Pirinccedil miktarı evde yapılanlardan
azdır
15
İyi bir suumltlaccedil yapmak iccedilin
Suumltuumln taze ve yağlı olması gerekir
Pişirme işlemi kısık ateşte yapılmalıdır
Pişirme sırasında karıştırılmalıdır
Pirinccedil miktarı iyi ayarlanmalıdır
Şekeri ocaktan inmesine yakın atılmalıdır
Gereccediller
1 litre suumlt
250 g toz şeker
90 g pirinccedil
15 g nişasta
200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)
10 g tarccedilın
Hazırlanması
Pirinccedil ayıklanıp yıkandıktan sonra tencereye konulur Su ile
yumuşayıncaya kadar haşlanır
Suumlt eklenerek 10 dakika pişirilir
Şeker eklenir ve karıştırılarak eritilir
Nişasta suumltle karıştırılır Suumltluuml pirinccedilli karışıma eklenir
Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indirilir
Fırında suumltlaccedil yapmak istenirse nişastalı suumltluuml karışımdan bir miktar
alınarak iki yumurta sarısı eklenerek ccedilırpılır
Suumltlaca eklenir
Pişirme işleminden sonra ısıya dayanıklı kaplara konur
İccedilinde su bulunan tepsilere dizilir
Fırında uumlzeri kızarıncaya kadar bekletilir Kızarma işleminin daha ccedilabuk
olması istenirse fırının sıcaklığı uumlstten verilmelidir
16
163 Keşkuumll
Resim 19 Keşkuumll
Eski yemek kitaplarında ldquokeşkuumll-uuml fukarardquo diye isimlendirilen tatlının adı guumlnuumlmuumlzde
keşkuumll olarak bilinmektedir Keşkuumll-uuml fukara denilmesinin sebebi fakir yemeği olduğu iccedilin
değildir Tam tersine keşkuumll iccediline konulan badem Antep fıstığı ceviz Hindistan cevizi
nedeniyle diğer suumltluuml tatlılara goumlre maliyeti yuumlksek bir tatlıdır Adının şoumlyle bir hikacircyesi
vardır Keşkuumll adını Hindistan cevizinden almıştır Eskiden dilenciler Hindistan cevizinin
kabuğundan yapılan kacircselerle dilenirlermiş Bu kacircsenin adının da keşkuumll olduğu soumlylenir
Keşkuumll (Resim 19) en eski suumltluuml tatlılardan biridir Eski ccedilağlarda sulu yiyecekleri
koyulaştırmak iccedilin ekmek kullanılmış Daha sonraları ekmeğin yerini ezilmiş cevizgiller
almış Keşkuumll de suumltuumln koyulaştırılması iccedilin ezilmiş cevizgillerin şekerle birlikte suumlte
karıştırılmasıyla yapılmaya başlanmış Oumlnceleri renginin beyaz olması iccedilin ezilmiş badem
şeker ve suumlt kullanılarak hazırlanmış sonradan badem yerine suumlbye kullanılmış guumlnuumlmuumlzde
ise koyulaştırma işlemi nişasta ile yapılmaktadır
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
Hazırlanışı
Badem ve Hindistan cevizi karıştırılarak uumlzerine az miktarda suumlt eklenir
ve mutfak robotunda ccedilekilir
17
Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır
Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım
eklenir
Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir
Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır
Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır
164 Kazandibi
Resim 110 Kazandibi
Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin
dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye
doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise
tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında
dipteki şekerin yanması sağlanır
Kazandibi hazırlanırken
Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca
mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir
Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek
pişirilmesi gerekir
Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir
Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre
tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir
İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir
Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde
sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir
18
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu
Rendesi
Hazırlanması
Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur
Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır
Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan
alınır
Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur
Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir
165 Tavukgoumlğsuuml
Resim 111 Tavukgoumlğsuuml
Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece
Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve
pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp
ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen
tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr
19
Hazırlarken ve pişirirken
Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına
Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına
Kıvamını iyi ayarlamaya
Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
Hazırlanışı
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine
daha kolay ayrılacaktır
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz
Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip
ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile
bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız
17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir
Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca
kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir
Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa
şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir
Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece
pişerken taşması oumlnlenmiş olur
Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir
20
18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır
Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır
Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları
(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır
Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir
19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta
guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine
rastlanır
Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek
servis yapılır
Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve
suumlslenerek servis yapılır
Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)
serpilir
Resim 112 Tarccedilınla servis
21
Resim 113 Kuru yemişlerle servis
Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file
hacirclinde kullanılır
Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis
Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine
goumlre suumlslemede kullanılabilir
22
Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi
Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir
Resim 116 Karamelize şekerle servis
23
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız
Gereccediller (4ndash6 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
80 g pirinccedil unu
1 paket vanilya
İstenildiği kadar tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz
Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz
Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat
ediniz
Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz
Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika
pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz
Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak
eritiniz
Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa
olduğu iccedilin şekeri en başta da
ekleyebilirsiniz
Ocaktan indiriniz Vanilya
ekleyiniz
Renginin kıvamının ve tadının istenilen
oumlzellikte olmasına dikkat ediniz
Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
24
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
250 g toz şeker
90 g pirinccedil
15 g nişasta
200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)
10 g tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye
koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar
haşlayınız
Yıkarken nişastasının gitmesine
dikkat ediniz
Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız
Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz
Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz
Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli
karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz
Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker
karamelize olur unutmayınız
Sıcakken kacircselere boşaltınız
Suumlslemek iccedilin soğumasını
bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
25
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Badem ve Hindistan cevizini
karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt
ekleyiniz ve mutfak robotunda
ccedilekiniz
Suumlt ekleyerek bademin daha kolay
ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline
gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz
olmasını sağlar unutmayınız
Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu
koyarak karıştırınız
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek
karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Bademli karışımı ekleyiniz
Koyulaşana kadar karıştırarak
pişiriniz
Pişerken karıştırmak şekerin karamelize
olmasını engeller
Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan
alınız
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan
kacircselere boşaltınız
Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması
kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz
Soğuyunca suumlsleyerek servis
yapınız
Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk
uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
26
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz
Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10
dakika kaynatınız
Isının yuumlksek olmamasına ve topak
olmamasına dikkat ediniz
Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız
Bir kere kaynatıp ocaktan alınız
Şekerin karamelize olmamasına
dikkat ediniz
Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine
hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz
Pudra şekerinin her tarafa eşit
dağılmış olmasına dikkat ediniz
Muhallebiyi doumlkerken şekerleri
kaydırmayınız
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin
dibinin yanmasını sağlayınız
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını
batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak
iccedilin 5-6 saat bekleyiniz
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Soğuk suya batırmak tatlının
tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin
oumlnemlidir unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
27
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk
suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha
kolay ayrılacaktır)
Tavuk tadının olmaması ve liflerin
parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek
oumlnemlidir unutmayınız
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri
koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Pişerken dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye
ekleyerek karıştırmaya devam ediniz
Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız
Kıvamına dikkat ediniz
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş
dakika kadar ccedilırpınız
Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra
dilimleyerek servis yapınız
Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk
uyumuna goumlre suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
28
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet
kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol
ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz
29
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır
A) Suumlbye
B) Pirinccedil unu
C) Nişasta
D) Hepsi
2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Kazandibi
B) Suumltlaccedil
C) Guumlllaccedil
D) Muhallebi
3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Tavukgoumlğsuuml
B) Suumltlaccedil
C) Muhallebi
D) Guumlllaccedil
4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır
A) Antep fıstığı
B) Hindistan cevizi
C) Badem
D) Fındık
5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden
hangisidir
A) Tarccedilın
B) Karabiber
C) Nane
D) Kekik
Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır
7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır
8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır
9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir
10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
30
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli
suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR
21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri
Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler
genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema
eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir
Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı
tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda
zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir
Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller
kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika
mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru
uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız
mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu
ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır
Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine
rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
AMACcedil
ARAŞTIRMA
31
Resim 21 Servise hazır krem karamel
211 Krem Karamel
Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem
ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln
Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde
pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
Hazırlanması
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel
yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel
kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon
kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave
ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra
kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz
32
Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters
ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız
Krem karamel hazırlarken
Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa
rengi accedilık olur
Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur
Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir
Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya
batırılabilir
Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan
ccedilıkarılması
Resim 24 Servis edilmesi
212 Sufle
Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler
tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve
beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece
civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha
kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir
En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir
Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır
Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler
tekniğine uygun ilave edilir
33
İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur
hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri
kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir
Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb
Ccedilikolatalı sufle
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolata
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
Hazırlanışı
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma
yediriniz
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile
yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz
Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz
bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız
Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına
almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla
karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk
oluncaya kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz
34
Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri
yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen
oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun
olacaktır
Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız
kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte
kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız
Sufleniz soumlner
Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya
kaymakla sıcak servis yapınız
Resim 25 Ccedilikolata sufle
Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle
35
213 Diğerleri
Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı
duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde
ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir
Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml
tatlı tarifi verilmiştir
Napoli usuluuml blanmanj
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 lt suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
Hazırlanışı
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir
tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki
karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından
nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız
Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını
ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda
boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak
beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4
dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek
buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını
gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis
yapınız
Sakızlı pasta
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
36
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
Hazırlanışı
Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine
kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler
her tarafı eşit olacak şekilde yayılır
Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır
Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması
sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar
pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek
karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit
kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca
aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında
birkaccedil saat bekletilir
Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına
alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)
Resim 27 Sakızlı pasta
22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su
buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar
Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner
Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak
kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır
37
Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede
olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum
hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur
Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur
Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160
derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir
Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır
Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten
geccedilirilmelidir
23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır
Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır
Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır
Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır
24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner
Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir
Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel
38
Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri
kullanılabilir
Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel
Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir
Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle
Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir
Resim 211 Pudra şekerli sufle
39
25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama
Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan
mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren
suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir
Panna cotta
Malzemeler
400 ml krema
200 ml suumlt
40 g şeker
Bir tutam tuz
120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)
3 adet yaprak jelatin
Hazırlanışı
Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz
Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta
ısıda karıştırarak pişiriniz
Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak
ccedilikolataların erimesini sağlayınız
Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının
sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız
Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz
Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının
dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız
Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 212 Panna cotta
Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve
konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız
araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi
deneyiniz
40
UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa
ayarlayınız
Krem karamel kaplarını boş olarak
ısınmakta olan fırına koyunuz
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile
kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak
oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem
karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını
bekleyiniz
Şekeri az karamelleştirirseniz
karamelin rengi kahverengi olmaz
sarı olur unutmayınız
Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen
goumlsteriniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel
yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan
kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir
kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş
karıştırarak ilave ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine
devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel
kalıplarına paylaştırınız
Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve
uzun suumlre yaparsanız tatlınız
piştiğinde istenmeyen goumlzenekler
oluşur unutmayınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar
sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye
diziniz
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan
ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz
Tepsideki su biterse kaynar su
ekleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
41
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8
saat buzdolabında bekletiniz
Donduğundan emin olduğunuz krem
karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz
Krem karamelleri dolaba koyarken
uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu
sinerek tatlının tadı bozulur
unutmayınız
İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme iccedilin dondurma taze
meyveler renkli soslar vb
kullanabilirsiniz
42
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolat
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye
ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta
ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını
eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız
suumltuuml bu karışıma yediriniz
Unun yanmamasına dikkat
adiniz
Suumltuuml eklerken topak
olmamasına dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
43
Ccedilikolatanızı rendeleyerek
hazırlayınız Bu işlem iccedilin
tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası
kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda
soğumaya bırakınız
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin
veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker
serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da
kullanabilirsiniz
Oda sıcaklığındaki yumurtaların
sarısını ve aklarını birbirinden
ayırınız
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı
ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile
oumlnce akları bir fiske tuz ilave
ederek katı koumlpuumlk oluncaya
kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle
ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen
goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz)
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu
karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını
ilave ediniz
Vanilya veya limon kabuğu
rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla
karıştırmadan karışıma kaşık
kaşık ilave ediniz
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha
buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini
daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)
kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda
yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın
istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle
ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır
unutmayınız
Yeterince karıştırıp homojen
hacircle getirdiğiniz karışımı
yağladığınız kalıplara iki
parmak eksik gelecek şekilde
doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına
koyarak buumlyuumlk fırınlarda
yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk
fırınlarda 160-170 degCrsquode 35
dakikada pişirebilirsiniz
Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında
kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada
fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner
unutmayınız
Pişen suflenizin uumlzerine pudra
şeker serpip krema dondurma
veya kaymakla sıcak servis
yapınız
Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi
ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis
yapmalısınız
44
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 l suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri
yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım
kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir
kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız
Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir
taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika
kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Nişastayı ılıklaştırmadan
kaynar suumlte eklerseniz
nişasta taşlaşır ve tatlının
kıvamı bozulur
unutmayınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye
vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem
esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek
esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Muhallebileri ılık tutmak
iccedilin benmari
kullanabilirsiniz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz
Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı
sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz
Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup
duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Kalıpları su ile
nemlendirmeniz tatlının
kalıptan kolay ccedilıkmasını
sağlayacaktır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp
kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz
Tatlının kenarlarını
gevşetmek iccedilin parmak
ucuyla hafifccedile bastırınız
Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız
Tatlıyı suumlslerken renk
uyumuna dikkat ediniz
Ters ccedilevrildiğinde beyaz
muhallebi en uumlstte
kalacaktır unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
45
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun
hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un
hacircline getiriniz
Fırın tepsisine kenarlarından taşacak
şekilde aluumlminyum folyo seriniz
Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit
olacak şekilde yayınız
Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit
dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı
kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln
saramaz ve dilimleyemezsiniz
Bir tencerede unu ve yağı renk
değiştirmeden kavurunuz Ocaktan
alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz
Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak
koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca
sakız ekleyiniz
İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek
karıştırıp ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak
olmamasını sağlayınız
Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha
ccedilabuk erir
İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin
uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız
Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin
kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi
kayarsa muhallebi folyoya yapışır
unutmayınız
Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız
İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta
kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız
Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz
Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin
kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız
Tatlının dışına sarınız
Zaman varsa bir gece buzdolabında
beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman folyodan
ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına
alınız Suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve
lezzet uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
46
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
47
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden
hangisidir
A) Kremler
B) Sufleler
C) Kuplar
D) Dondurmalar
2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak
verilmiştir
A) Suumlt şeker un
B) Suumlt şeker kakao
C) Suumlt şeker yumurta
D) Suumlt şeker nişasta
3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan
malzemeler doğru olarak verilmiştir
A) Un ve yumurta
B) Suumlt yumurta ve şeker
C) Su un ve şeker
D) Suumlt kakao ve yumurta
4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru
olarak verilmiştir
A) Suumltuumln bayat olması
B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması
C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması
D) Toz şeker kullanılması
5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken
noktalardandır
A) Yumurtanın taze olması gerekir
B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir
C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir
D) Hepsi
6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir
A) Mayonez
B) Pudra şekeri
C) Kaymak
D) Dondurma
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
48
7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır
A) Toprak kaplar
B) Cam kaplar
C) Porselen kaplar
D) Hepsi
DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
49
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak
yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz
ARAŞTIRMA
Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini
araştırınız
3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml
TATLILAR
Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta
31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması
Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik
youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak
dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak
iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
AMACcedil
ARAŞTIRMA
50
yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda
(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir
Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin
311 Krem Bavaruva
Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok
farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de
kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya
ccedilıkmıştır
Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin
şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır
İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin
genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu
da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta
sarısı kullanmak gerekir
Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile
hazırlanır
Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata
parccedilaları kullanılabilir
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
51
Hazırlanışı
Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba
ccedilıkarınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten
alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız
NOT
Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları
kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis
yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde
birkaccedil dakika bekletebilirsiniz
Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de
ccedilalışabilirsiniz
Resim 35 Krem bavaruva
312 Parfe
Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla
parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri
farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan
sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar
genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır
52
Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe
ccedilikolatalı parfe vb
Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı
sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden
ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden
karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur
Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre
bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır
Resim 36 Ccedililekli parfe
Resim 37 Ccedilikolatalı parfe
53
Vanilyalı parfe
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurtanın sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
Hazırlanışı
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini
kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma
kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat
dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 38 Meyveli parfe
313 Ccedilikolatalı Muss
Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem
şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt
olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek
dondurulur
Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve
biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice
donduktan sonra dilimlenerek servis edilir
Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss
kahveli muss vb
54
Beyaz ccedilikolatalı muss
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
Hazırlanışı
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı
ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin
tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek
servis yapınız
55
Resim 39 Kupta muss servisi
32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar
Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması
gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak
uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı
olmaz
Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak
bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur
Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek
yumuşatılması gerekir
Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak
kolaylaşır
33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir
Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra
şekeri serpilebilir
56
Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva
Meyve dilimleri ile suumlslenebilir
Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe
Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir
Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss
57
Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir
Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe
34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve
restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her
aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında
ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir
Ccedilikolata muslu ve bademli kek
Gereccediller
50 g bitter ccedilikolata
200 g marzipan
1 su bardağı suumlt
1 su bardağı un
2 adet yumurta
frac12 su bardağı şeker
Mus iccedilin
15 g sade ccedilikolata
50 g tereyağı
2 adet yumurta
2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml
Uumlzeri iccedilin
1 paket ccedilikolata sos
25 bardak suumlt
200 g file (yaprak) badem
58
Hazırlanışı
Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine
yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş
ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş
yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile
ccedilalışabilirsiniz)
Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip
iyice karıştırınız
Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek
ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru
kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz
Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli
karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı
bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz
Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek
duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat
bekletiniz
Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine
doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle
kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz
İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem
tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri
satan yerlerde hazır olarak bulunur
Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama
faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca
yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte
seccediltiklerinizi deneyiniz
59
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Jelatini buzlu suda bir saat
beklettikten sonra susuz olarak bir
kaba ccedilıkarınız
Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar
unutmayınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta
sarısı ve jelatini bir tencereye
koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli
karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan
ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak
soğutunuz
Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln
bozulur)
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar
hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave
ediniz
Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda
ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla
karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)
unutmayınız
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma
yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak
buzdolabında soğutunuz
Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)
kullanılmalıdır unutmayınız
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek
servis yapınız
Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
60
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurta sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker
ve vanilyayı karıştırarak benmari
youmlntemini kullanarak ccedilırpınız
Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir
Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız
yumurta pişebilir Bu nedenle benmari
youmlntemi ile ccedilalışınız
Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak
kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız
Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı
ile yediriniz
Parfe kalıbına boşaltınız
Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat
ediniz
Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dışarıya
alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk
meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
61
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız
Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını
streccedil filmle sarınız
Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız
zamandan ve enerjiden
kazanmanızı sağlar unutmayınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice
ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam
ediniz
Ccedilikolatayı eritirken iccediline su
kaccedilmamasına dikkat ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtınız
Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz
Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Jelatinin iyice eridiğinden emin
olunuz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı
karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar
ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz
ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme
şekillerini araştırınız
Tabak suumlsleme şekillerinden birini
uygulayabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
62
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına
uygun yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız
mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
63
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen
bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız
1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar
2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir
3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır
4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır
5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır
6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz
7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır
8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir
9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir
10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
64
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve
sorbeleri hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini
araştırınız
İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln
oumlzelliklerini araştırınız
Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız
4 DONDURMA VE SORBELER
Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar
Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya
geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir
Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal
ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya
doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır
En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru
Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu
karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman
krala sunulurmuş
Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme
ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime
uğradığı bir gerccedilektir
Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince
tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır
Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml
tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
AMACcedil
ARAŞTIRMA
65
Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara
dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile
kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir
Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker
ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz
yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli
yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların
temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar
olarak yaz aylarında tuumlketilir
Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak
uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr
Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi
dondurmardquo yapılabilmektedir
Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı
boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği
ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir
olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir
Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa
da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir
41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları
Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri
iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce
mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein
kaybına neden olur
Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin
dondurmanın kalorisini de arttırmış olur
Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer
gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb
42 Dondurma ve Ccedileşitleri
Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan
indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az
bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma
şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme
dondurmasırdquo dır
66
Resim 41 Karsambaccedil
Resim 42 Maraş doumlvme dondurması
Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında
kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı
dondurma fıstıklı dondurma vb
Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin
değeri de azalır
Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan
bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında
eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur
Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır
Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi
dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir
67
Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su
buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan
yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur
Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır
Yumurta ile
Salep ile Nişasta ile Krema ile
Resim 43 Vanilyalı dondurma
421 Vanilyalı Dondurma
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
Hazırlanışı
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve
karıştırmazsanız yumurta pişer
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika
pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz
Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz
68
Resim 44 Kakaolu dondurma
422 Kakaolu Dondurma
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
1 paket vanilin
Hazırlanışı
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin
birbirine tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup
soğumasını bekleyiniz
Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz
69
Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları
423 Meyveli Dondurma
Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar
Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)
Kurutulmuş meyvelerle
Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle
Tek ccedileşit meyveyle
Birkaccedil ccedileşit meyveyle
Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
Hazırlanışı
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir
kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız
Dibini tutmamasına dikkat ediniz
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma
yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine
ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara
yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız
70
Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe
43 Sorbelerin Oumlzellikleri
Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur
Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze
(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine
likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir
Limonlu sorbe
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
Hazırlanışı
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını
almadan soyunuz
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp
ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz
İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba
alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz
71
44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek
Noktalar
Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır
Sorbeler karıştırılmadan dondurulur
Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır
Servis kapları soğutulmalıdır
Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir
Kullanılan araccedillar steril olmalıdır
Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz
Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi
45 Servisini Yapma
Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır
Kuplarda dondurma servisi
Resim 48 Kupta dondurma servisi
72
Kacircğıt helva ile servis
Resim 49 Kacircğıt helva ile servis
Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur
Resim 410 Mangolu sorbe
73
Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır
Resim 411 Kızarmış dondurma
Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır
Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi
74
Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır
Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi
46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama
Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup
bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları
meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri
peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir
Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan
yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri
renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis
yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir
Resim 414 Kup jak
75
Resim 415 Peş melba
Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen
Kasata napoliten
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı 1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
76
Hazırlanışı
Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi
karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı
ekleyiniz
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp
tekrar derin dondurucuya koyunuz
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin
dondurucuya koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın
uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay
ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
77
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım
kaynatınız
Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı
unutmayınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-
3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız
yumurta pişer unutmayınız
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak
kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice
soğutunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak
derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat
dondurunuz
Varsa dondurma makinesinde
ccedilevirerek dondurunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
78
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip
ccedilırpmaya devam ediniz
İccedilinde topak kalmamasına dikkat
etmelisiniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml
azar azar katarak malzemelerin birbirine
tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte
pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı
kalmaması iccedilin pişirmek gerekir
unutmayınız
Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir
Aksi takdirde yumurta pişer
unutmayınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar
aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba
alınız ve buzdolabına koyup soğumasını
bekleyiniz
Sıcak malzemeler buzdolabına
konulmaz unutmayınız
Tamamen soğuduğundan emin
olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte
bir ccedilıkarıp karıştırınız
Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin
oluşmasını engeller unutmayınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta
bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye
oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
79
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz
Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine
sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk
ateşte iyice ccedilırpınız
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız
Dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz
Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan
sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra
şekeri serpip marine ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde
bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve
gofretle suumlsleyerek servis yapınız
Hazırladığınız meyveleri
dondurmanın iccediline de
karıştırabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
80
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde
iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz
Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin
tadını acılaştırır unutmayınız
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım
kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma
suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin
dondurucuya girebilecek bir kaba alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice
dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz
gibi suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
81
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı
1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve
vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek
soğutunuz
Kasata kalıbını derin dondurucuya
koyunuz Boumlylece dondurmanın
kalıba kolay yapışmasını
sağlarsınız
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı
karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya
oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da
bademleri en son olarak da ccedilırpılmış
kremayı ekleyiniz
Ccedilırparsanız yumurtayı
soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm
kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin
dondurucuya koyunuz
Dondurma kalıbın şekline goumlre
sıvanmalıdır Her tarafı eşit
kalınlıkta olmalıdır unutmayınız
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile
aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya
koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan
boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya
koyunuz
Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır
unutmayınız
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp
ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını
hafifccedile sıcak suya tutunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
82
KONTROL LİSTESİ
DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
83
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml
yazınız
1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir
2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır
3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır
4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini
arttırır
5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar
6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır
7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek
zenginleştirilir
8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır
9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir
10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru
yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
84
MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME
Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Kişisel Hijyen
1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi
2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml
3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı
4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı
Araccedil Gereccedil Seccedilimi
5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı
6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı
İşlem Basamakları
7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı
8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı
9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı
Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi
10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi
11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi
12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz
MODUumlL DEĞERLENDİRME
85
CEVAP ANAHTARLARI
OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 A
3 C
4 B
5 A
6 Y
7 D
8 D
9 Y
10 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI
1 A
2 C
3 B
4 C
5 D
6 A
7 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 Y
3 D
4 D
5 D
6 Y
7 D
8 Y
9 Y
10 Y
CEVAP ANAHTARLARI
86
OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 İtalya
2 buzlu iccedilecek
3 şerbettir
4 yumurta
5 karsambaccedil
6 krema
7 likoumlr
8 soğuk
9 kuumllahta
10 kup
87
KAYNAKCcedilA
ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler
Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009
Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979
ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000
Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık
İstanbul 2009
KAYNAKCcedilA
14
Muhallebi pişirilirken iccediline 2ndash3 adet damla sakızı ezilip konulursa sakızlı muhallebi adını alır
Muhallebi yapılırken ccedilekilmiş yeşil fıstık katılırsa fıstıklı muhallebi adını alır
Muhallebi piştikten sonra ıslatılmış bir tepsiye doumlkuumlluumlp soğuduktan sonra
uumlzerine yarım su bardağı su gezdirip dolapta iyice katılaştıktan sonra
kesilip oumlzel şekerli su doumlkuumlluumlp suyu ile servisi yapılırsa su muhallebisi
adını alır Bazı youmlrelerde şekerli su yerine pekmez doumlkuumllerek de servisi
yapılır
Suumltuumln iccediline taze meyve puumlreleri katılarak meyveli muhallebi yapmak
muumlmkuumlnduumlr
Muhallebi pişirilirken şekeri ccedilok az konulup piştikten sonra soğutulup
servisi yapılırken uumlzerine pudra şekeri serpilirse şekersiz muhallebi adını alır
Yaz aylarında dondurma ile servisi yapılabilir
Yine muhallebinin uumlzerine tanesi bol reccedilel konularak servis yapılabilir
162 Suumltlaccedil
Resim 17 Suumltlaccedil Resim 18 Fırın suumltlaccedil
Suumltlaccedil Tuumlrk mutfağında iki şekilde yer alır Birisi (Resim 17) klasik tencerede pişen
şekli diğeri de (Resim 18) fırın suumltlaccediltır Fırın suumltlaccedil yapmak iccedilin suumltlaccedil pişirildikten sonra
ısıya dayanıklı kaplara doumlkuumlluumlr Bir miktar ayrılan suumltlacın iccediline yumurta sarısı eklenerek
karıştırılır Kapların uumlzerine paylaştırılır Fırında kızartılarak hazırlanır
Suumltlaccedil yapımı ccedilok kolay bir tatlı gibi goumlruumlnse de oumlnemli ayrıntılarla iyi bir suumltlaccedil
hazırlanabilir Evlerde yapılan suumltlaccedil suumlt pirinccedil ve şekerden oluşur Suumltuumln iccediline oumllccediluumlluuml pirinccedil
katılır Ocağa konulur Kısık ateşte pirinccediller yumuşayana kadar karıştırılarak pişirilir Şekeri
atılıp ocaktan alınır Sıcakken kacircselere boşaltılır Ilıkken ya da soğuyunca servis yapılır
Ticari mutfaklarda ise pirinccedil su ile biraz pişirilir Kaynayan suumlte eklenir Nişasta ile
kıvama getirilir Şeker eklenerek pişmesi tamamlanır Pirinccedil miktarı evde yapılanlardan
azdır
15
İyi bir suumltlaccedil yapmak iccedilin
Suumltuumln taze ve yağlı olması gerekir
Pişirme işlemi kısık ateşte yapılmalıdır
Pişirme sırasında karıştırılmalıdır
Pirinccedil miktarı iyi ayarlanmalıdır
Şekeri ocaktan inmesine yakın atılmalıdır
Gereccediller
1 litre suumlt
250 g toz şeker
90 g pirinccedil
15 g nişasta
200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)
10 g tarccedilın
Hazırlanması
Pirinccedil ayıklanıp yıkandıktan sonra tencereye konulur Su ile
yumuşayıncaya kadar haşlanır
Suumlt eklenerek 10 dakika pişirilir
Şeker eklenir ve karıştırılarak eritilir
Nişasta suumltle karıştırılır Suumltluuml pirinccedilli karışıma eklenir
Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indirilir
Fırında suumltlaccedil yapmak istenirse nişastalı suumltluuml karışımdan bir miktar
alınarak iki yumurta sarısı eklenerek ccedilırpılır
Suumltlaca eklenir
Pişirme işleminden sonra ısıya dayanıklı kaplara konur
İccedilinde su bulunan tepsilere dizilir
Fırında uumlzeri kızarıncaya kadar bekletilir Kızarma işleminin daha ccedilabuk
olması istenirse fırının sıcaklığı uumlstten verilmelidir
16
163 Keşkuumll
Resim 19 Keşkuumll
Eski yemek kitaplarında ldquokeşkuumll-uuml fukarardquo diye isimlendirilen tatlının adı guumlnuumlmuumlzde
keşkuumll olarak bilinmektedir Keşkuumll-uuml fukara denilmesinin sebebi fakir yemeği olduğu iccedilin
değildir Tam tersine keşkuumll iccediline konulan badem Antep fıstığı ceviz Hindistan cevizi
nedeniyle diğer suumltluuml tatlılara goumlre maliyeti yuumlksek bir tatlıdır Adının şoumlyle bir hikacircyesi
vardır Keşkuumll adını Hindistan cevizinden almıştır Eskiden dilenciler Hindistan cevizinin
kabuğundan yapılan kacircselerle dilenirlermiş Bu kacircsenin adının da keşkuumll olduğu soumlylenir
Keşkuumll (Resim 19) en eski suumltluuml tatlılardan biridir Eski ccedilağlarda sulu yiyecekleri
koyulaştırmak iccedilin ekmek kullanılmış Daha sonraları ekmeğin yerini ezilmiş cevizgiller
almış Keşkuumll de suumltuumln koyulaştırılması iccedilin ezilmiş cevizgillerin şekerle birlikte suumlte
karıştırılmasıyla yapılmaya başlanmış Oumlnceleri renginin beyaz olması iccedilin ezilmiş badem
şeker ve suumlt kullanılarak hazırlanmış sonradan badem yerine suumlbye kullanılmış guumlnuumlmuumlzde
ise koyulaştırma işlemi nişasta ile yapılmaktadır
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
Hazırlanışı
Badem ve Hindistan cevizi karıştırılarak uumlzerine az miktarda suumlt eklenir
ve mutfak robotunda ccedilekilir
17
Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır
Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım
eklenir
Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir
Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır
Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır
164 Kazandibi
Resim 110 Kazandibi
Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin
dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye
doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise
tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında
dipteki şekerin yanması sağlanır
Kazandibi hazırlanırken
Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca
mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir
Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek
pişirilmesi gerekir
Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir
Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre
tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir
İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir
Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde
sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir
18
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu
Rendesi
Hazırlanması
Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur
Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır
Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan
alınır
Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur
Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir
165 Tavukgoumlğsuuml
Resim 111 Tavukgoumlğsuuml
Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece
Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve
pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp
ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen
tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr
19
Hazırlarken ve pişirirken
Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına
Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına
Kıvamını iyi ayarlamaya
Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
Hazırlanışı
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine
daha kolay ayrılacaktır
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz
Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip
ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile
bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız
17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir
Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca
kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir
Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa
şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir
Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece
pişerken taşması oumlnlenmiş olur
Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir
20
18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır
Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır
Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları
(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır
Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir
19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta
guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine
rastlanır
Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek
servis yapılır
Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve
suumlslenerek servis yapılır
Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)
serpilir
Resim 112 Tarccedilınla servis
21
Resim 113 Kuru yemişlerle servis
Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file
hacirclinde kullanılır
Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis
Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine
goumlre suumlslemede kullanılabilir
22
Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi
Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir
Resim 116 Karamelize şekerle servis
23
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız
Gereccediller (4ndash6 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
80 g pirinccedil unu
1 paket vanilya
İstenildiği kadar tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz
Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz
Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat
ediniz
Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz
Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika
pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz
Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak
eritiniz
Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa
olduğu iccedilin şekeri en başta da
ekleyebilirsiniz
Ocaktan indiriniz Vanilya
ekleyiniz
Renginin kıvamının ve tadının istenilen
oumlzellikte olmasına dikkat ediniz
Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
24
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
250 g toz şeker
90 g pirinccedil
15 g nişasta
200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)
10 g tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye
koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar
haşlayınız
Yıkarken nişastasının gitmesine
dikkat ediniz
Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız
Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz
Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz
Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli
karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz
Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker
karamelize olur unutmayınız
Sıcakken kacircselere boşaltınız
Suumlslemek iccedilin soğumasını
bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
25
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Badem ve Hindistan cevizini
karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt
ekleyiniz ve mutfak robotunda
ccedilekiniz
Suumlt ekleyerek bademin daha kolay
ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline
gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz
olmasını sağlar unutmayınız
Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu
koyarak karıştırınız
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek
karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Bademli karışımı ekleyiniz
Koyulaşana kadar karıştırarak
pişiriniz
Pişerken karıştırmak şekerin karamelize
olmasını engeller
Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan
alınız
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan
kacircselere boşaltınız
Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması
kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz
Soğuyunca suumlsleyerek servis
yapınız
Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk
uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
26
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz
Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10
dakika kaynatınız
Isının yuumlksek olmamasına ve topak
olmamasına dikkat ediniz
Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız
Bir kere kaynatıp ocaktan alınız
Şekerin karamelize olmamasına
dikkat ediniz
Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine
hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz
Pudra şekerinin her tarafa eşit
dağılmış olmasına dikkat ediniz
Muhallebiyi doumlkerken şekerleri
kaydırmayınız
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin
dibinin yanmasını sağlayınız
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını
batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak
iccedilin 5-6 saat bekleyiniz
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Soğuk suya batırmak tatlının
tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin
oumlnemlidir unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
27
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk
suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha
kolay ayrılacaktır)
Tavuk tadının olmaması ve liflerin
parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek
oumlnemlidir unutmayınız
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri
koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Pişerken dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye
ekleyerek karıştırmaya devam ediniz
Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız
Kıvamına dikkat ediniz
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş
dakika kadar ccedilırpınız
Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra
dilimleyerek servis yapınız
Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk
uyumuna goumlre suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
28
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet
kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol
ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz
29
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır
A) Suumlbye
B) Pirinccedil unu
C) Nişasta
D) Hepsi
2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Kazandibi
B) Suumltlaccedil
C) Guumlllaccedil
D) Muhallebi
3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Tavukgoumlğsuuml
B) Suumltlaccedil
C) Muhallebi
D) Guumlllaccedil
4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır
A) Antep fıstığı
B) Hindistan cevizi
C) Badem
D) Fındık
5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden
hangisidir
A) Tarccedilın
B) Karabiber
C) Nane
D) Kekik
Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır
7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır
8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır
9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir
10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
30
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli
suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR
21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri
Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler
genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema
eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir
Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı
tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda
zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir
Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller
kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika
mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru
uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız
mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu
ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır
Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine
rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
AMACcedil
ARAŞTIRMA
31
Resim 21 Servise hazır krem karamel
211 Krem Karamel
Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem
ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln
Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde
pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
Hazırlanması
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel
yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel
kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon
kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave
ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra
kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz
32
Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters
ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız
Krem karamel hazırlarken
Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa
rengi accedilık olur
Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur
Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir
Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya
batırılabilir
Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan
ccedilıkarılması
Resim 24 Servis edilmesi
212 Sufle
Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler
tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve
beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece
civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha
kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir
En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir
Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır
Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler
tekniğine uygun ilave edilir
33
İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur
hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri
kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir
Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb
Ccedilikolatalı sufle
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolata
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
Hazırlanışı
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma
yediriniz
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile
yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz
Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz
bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız
Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına
almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla
karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk
oluncaya kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz
34
Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri
yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen
oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun
olacaktır
Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız
kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte
kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız
Sufleniz soumlner
Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya
kaymakla sıcak servis yapınız
Resim 25 Ccedilikolata sufle
Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle
35
213 Diğerleri
Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı
duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde
ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir
Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml
tatlı tarifi verilmiştir
Napoli usuluuml blanmanj
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 lt suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
Hazırlanışı
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir
tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki
karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından
nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız
Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını
ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda
boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak
beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4
dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek
buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını
gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis
yapınız
Sakızlı pasta
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
36
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
Hazırlanışı
Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine
kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler
her tarafı eşit olacak şekilde yayılır
Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır
Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması
sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar
pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek
karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit
kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca
aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında
birkaccedil saat bekletilir
Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına
alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)
Resim 27 Sakızlı pasta
22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su
buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar
Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner
Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak
kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır
37
Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede
olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum
hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur
Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur
Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160
derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir
Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır
Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten
geccedilirilmelidir
23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır
Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır
Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır
Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır
24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner
Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir
Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel
38
Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri
kullanılabilir
Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel
Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir
Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle
Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir
Resim 211 Pudra şekerli sufle
39
25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama
Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan
mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren
suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir
Panna cotta
Malzemeler
400 ml krema
200 ml suumlt
40 g şeker
Bir tutam tuz
120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)
3 adet yaprak jelatin
Hazırlanışı
Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz
Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta
ısıda karıştırarak pişiriniz
Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak
ccedilikolataların erimesini sağlayınız
Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının
sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız
Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz
Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının
dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız
Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 212 Panna cotta
Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve
konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız
araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi
deneyiniz
40
UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa
ayarlayınız
Krem karamel kaplarını boş olarak
ısınmakta olan fırına koyunuz
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile
kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak
oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem
karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını
bekleyiniz
Şekeri az karamelleştirirseniz
karamelin rengi kahverengi olmaz
sarı olur unutmayınız
Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen
goumlsteriniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel
yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan
kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir
kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş
karıştırarak ilave ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine
devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel
kalıplarına paylaştırınız
Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve
uzun suumlre yaparsanız tatlınız
piştiğinde istenmeyen goumlzenekler
oluşur unutmayınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar
sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye
diziniz
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan
ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz
Tepsideki su biterse kaynar su
ekleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
41
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8
saat buzdolabında bekletiniz
Donduğundan emin olduğunuz krem
karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz
Krem karamelleri dolaba koyarken
uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu
sinerek tatlının tadı bozulur
unutmayınız
İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme iccedilin dondurma taze
meyveler renkli soslar vb
kullanabilirsiniz
42
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolat
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye
ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta
ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını
eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız
suumltuuml bu karışıma yediriniz
Unun yanmamasına dikkat
adiniz
Suumltuuml eklerken topak
olmamasına dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
43
Ccedilikolatanızı rendeleyerek
hazırlayınız Bu işlem iccedilin
tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası
kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda
soğumaya bırakınız
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin
veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker
serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da
kullanabilirsiniz
Oda sıcaklığındaki yumurtaların
sarısını ve aklarını birbirinden
ayırınız
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı
ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile
oumlnce akları bir fiske tuz ilave
ederek katı koumlpuumlk oluncaya
kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle
ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen
goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz)
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu
karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını
ilave ediniz
Vanilya veya limon kabuğu
rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla
karıştırmadan karışıma kaşık
kaşık ilave ediniz
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha
buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini
daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)
kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda
yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın
istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle
ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır
unutmayınız
Yeterince karıştırıp homojen
hacircle getirdiğiniz karışımı
yağladığınız kalıplara iki
parmak eksik gelecek şekilde
doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına
koyarak buumlyuumlk fırınlarda
yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk
fırınlarda 160-170 degCrsquode 35
dakikada pişirebilirsiniz
Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında
kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada
fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner
unutmayınız
Pişen suflenizin uumlzerine pudra
şeker serpip krema dondurma
veya kaymakla sıcak servis
yapınız
Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi
ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis
yapmalısınız
44
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 l suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri
yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım
kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir
kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız
Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir
taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika
kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Nişastayı ılıklaştırmadan
kaynar suumlte eklerseniz
nişasta taşlaşır ve tatlının
kıvamı bozulur
unutmayınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye
vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem
esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek
esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Muhallebileri ılık tutmak
iccedilin benmari
kullanabilirsiniz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz
Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı
sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz
Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup
duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Kalıpları su ile
nemlendirmeniz tatlının
kalıptan kolay ccedilıkmasını
sağlayacaktır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp
kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz
Tatlının kenarlarını
gevşetmek iccedilin parmak
ucuyla hafifccedile bastırınız
Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız
Tatlıyı suumlslerken renk
uyumuna dikkat ediniz
Ters ccedilevrildiğinde beyaz
muhallebi en uumlstte
kalacaktır unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
45
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun
hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un
hacircline getiriniz
Fırın tepsisine kenarlarından taşacak
şekilde aluumlminyum folyo seriniz
Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit
olacak şekilde yayınız
Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit
dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı
kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln
saramaz ve dilimleyemezsiniz
Bir tencerede unu ve yağı renk
değiştirmeden kavurunuz Ocaktan
alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz
Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak
koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca
sakız ekleyiniz
İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek
karıştırıp ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak
olmamasını sağlayınız
Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha
ccedilabuk erir
İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin
uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız
Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin
kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi
kayarsa muhallebi folyoya yapışır
unutmayınız
Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız
İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta
kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız
Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz
Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin
kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız
Tatlının dışına sarınız
Zaman varsa bir gece buzdolabında
beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman folyodan
ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına
alınız Suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve
lezzet uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
46
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
47
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden
hangisidir
A) Kremler
B) Sufleler
C) Kuplar
D) Dondurmalar
2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak
verilmiştir
A) Suumlt şeker un
B) Suumlt şeker kakao
C) Suumlt şeker yumurta
D) Suumlt şeker nişasta
3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan
malzemeler doğru olarak verilmiştir
A) Un ve yumurta
B) Suumlt yumurta ve şeker
C) Su un ve şeker
D) Suumlt kakao ve yumurta
4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru
olarak verilmiştir
A) Suumltuumln bayat olması
B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması
C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması
D) Toz şeker kullanılması
5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken
noktalardandır
A) Yumurtanın taze olması gerekir
B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir
C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir
D) Hepsi
6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir
A) Mayonez
B) Pudra şekeri
C) Kaymak
D) Dondurma
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
48
7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır
A) Toprak kaplar
B) Cam kaplar
C) Porselen kaplar
D) Hepsi
DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
49
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak
yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz
ARAŞTIRMA
Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini
araştırınız
3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml
TATLILAR
Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta
31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması
Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik
youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak
dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak
iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
AMACcedil
ARAŞTIRMA
50
yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda
(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir
Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin
311 Krem Bavaruva
Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok
farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de
kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya
ccedilıkmıştır
Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin
şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır
İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin
genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu
da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta
sarısı kullanmak gerekir
Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile
hazırlanır
Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata
parccedilaları kullanılabilir
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
51
Hazırlanışı
Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba
ccedilıkarınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten
alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız
NOT
Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları
kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis
yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde
birkaccedil dakika bekletebilirsiniz
Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de
ccedilalışabilirsiniz
Resim 35 Krem bavaruva
312 Parfe
Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla
parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri
farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan
sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar
genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır
52
Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe
ccedilikolatalı parfe vb
Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı
sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden
ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden
karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur
Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre
bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır
Resim 36 Ccedililekli parfe
Resim 37 Ccedilikolatalı parfe
53
Vanilyalı parfe
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurtanın sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
Hazırlanışı
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini
kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma
kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat
dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 38 Meyveli parfe
313 Ccedilikolatalı Muss
Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem
şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt
olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek
dondurulur
Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve
biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice
donduktan sonra dilimlenerek servis edilir
Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss
kahveli muss vb
54
Beyaz ccedilikolatalı muss
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
Hazırlanışı
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı
ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin
tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek
servis yapınız
55
Resim 39 Kupta muss servisi
32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar
Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması
gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak
uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı
olmaz
Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak
bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur
Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek
yumuşatılması gerekir
Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak
kolaylaşır
33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir
Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra
şekeri serpilebilir
56
Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva
Meyve dilimleri ile suumlslenebilir
Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe
Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir
Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss
57
Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir
Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe
34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve
restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her
aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında
ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir
Ccedilikolata muslu ve bademli kek
Gereccediller
50 g bitter ccedilikolata
200 g marzipan
1 su bardağı suumlt
1 su bardağı un
2 adet yumurta
frac12 su bardağı şeker
Mus iccedilin
15 g sade ccedilikolata
50 g tereyağı
2 adet yumurta
2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml
Uumlzeri iccedilin
1 paket ccedilikolata sos
25 bardak suumlt
200 g file (yaprak) badem
58
Hazırlanışı
Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine
yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş
ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş
yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile
ccedilalışabilirsiniz)
Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip
iyice karıştırınız
Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek
ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru
kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz
Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli
karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı
bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz
Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek
duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat
bekletiniz
Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine
doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle
kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz
İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem
tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri
satan yerlerde hazır olarak bulunur
Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama
faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca
yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte
seccediltiklerinizi deneyiniz
59
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Jelatini buzlu suda bir saat
beklettikten sonra susuz olarak bir
kaba ccedilıkarınız
Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar
unutmayınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta
sarısı ve jelatini bir tencereye
koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli
karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan
ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak
soğutunuz
Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln
bozulur)
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar
hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave
ediniz
Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda
ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla
karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)
unutmayınız
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma
yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak
buzdolabında soğutunuz
Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)
kullanılmalıdır unutmayınız
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek
servis yapınız
Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
60
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurta sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker
ve vanilyayı karıştırarak benmari
youmlntemini kullanarak ccedilırpınız
Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir
Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız
yumurta pişebilir Bu nedenle benmari
youmlntemi ile ccedilalışınız
Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak
kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız
Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı
ile yediriniz
Parfe kalıbına boşaltınız
Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat
ediniz
Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dışarıya
alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk
meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
61
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız
Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını
streccedil filmle sarınız
Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız
zamandan ve enerjiden
kazanmanızı sağlar unutmayınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice
ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam
ediniz
Ccedilikolatayı eritirken iccediline su
kaccedilmamasına dikkat ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtınız
Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz
Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Jelatinin iyice eridiğinden emin
olunuz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı
karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar
ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz
ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme
şekillerini araştırınız
Tabak suumlsleme şekillerinden birini
uygulayabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
62
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına
uygun yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız
mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
63
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen
bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız
1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar
2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir
3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır
4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır
5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır
6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz
7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır
8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir
9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir
10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
64
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve
sorbeleri hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini
araştırınız
İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln
oumlzelliklerini araştırınız
Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız
4 DONDURMA VE SORBELER
Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar
Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya
geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir
Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal
ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya
doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır
En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru
Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu
karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman
krala sunulurmuş
Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme
ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime
uğradığı bir gerccedilektir
Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince
tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır
Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml
tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
AMACcedil
ARAŞTIRMA
65
Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara
dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile
kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir
Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker
ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz
yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli
yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların
temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar
olarak yaz aylarında tuumlketilir
Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak
uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr
Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi
dondurmardquo yapılabilmektedir
Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı
boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği
ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir
olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir
Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa
da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir
41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları
Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri
iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce
mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein
kaybına neden olur
Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin
dondurmanın kalorisini de arttırmış olur
Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer
gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb
42 Dondurma ve Ccedileşitleri
Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan
indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az
bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma
şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme
dondurmasırdquo dır
66
Resim 41 Karsambaccedil
Resim 42 Maraş doumlvme dondurması
Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında
kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı
dondurma fıstıklı dondurma vb
Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin
değeri de azalır
Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan
bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında
eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur
Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır
Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi
dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir
67
Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su
buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan
yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur
Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır
Yumurta ile
Salep ile Nişasta ile Krema ile
Resim 43 Vanilyalı dondurma
421 Vanilyalı Dondurma
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
Hazırlanışı
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve
karıştırmazsanız yumurta pişer
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika
pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz
Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz
68
Resim 44 Kakaolu dondurma
422 Kakaolu Dondurma
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
1 paket vanilin
Hazırlanışı
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin
birbirine tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup
soğumasını bekleyiniz
Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz
69
Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları
423 Meyveli Dondurma
Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar
Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)
Kurutulmuş meyvelerle
Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle
Tek ccedileşit meyveyle
Birkaccedil ccedileşit meyveyle
Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
Hazırlanışı
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir
kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız
Dibini tutmamasına dikkat ediniz
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma
yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine
ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara
yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız
70
Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe
43 Sorbelerin Oumlzellikleri
Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur
Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze
(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine
likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir
Limonlu sorbe
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
Hazırlanışı
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını
almadan soyunuz
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp
ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz
İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba
alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz
71
44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek
Noktalar
Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır
Sorbeler karıştırılmadan dondurulur
Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır
Servis kapları soğutulmalıdır
Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir
Kullanılan araccedillar steril olmalıdır
Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz
Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi
45 Servisini Yapma
Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır
Kuplarda dondurma servisi
Resim 48 Kupta dondurma servisi
72
Kacircğıt helva ile servis
Resim 49 Kacircğıt helva ile servis
Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur
Resim 410 Mangolu sorbe
73
Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır
Resim 411 Kızarmış dondurma
Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır
Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi
74
Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır
Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi
46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama
Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup
bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları
meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri
peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir
Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan
yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri
renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis
yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir
Resim 414 Kup jak
75
Resim 415 Peş melba
Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen
Kasata napoliten
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı 1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
76
Hazırlanışı
Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi
karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı
ekleyiniz
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp
tekrar derin dondurucuya koyunuz
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin
dondurucuya koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın
uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay
ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
77
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım
kaynatınız
Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı
unutmayınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-
3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız
yumurta pişer unutmayınız
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak
kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice
soğutunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak
derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat
dondurunuz
Varsa dondurma makinesinde
ccedilevirerek dondurunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
78
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip
ccedilırpmaya devam ediniz
İccedilinde topak kalmamasına dikkat
etmelisiniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml
azar azar katarak malzemelerin birbirine
tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte
pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı
kalmaması iccedilin pişirmek gerekir
unutmayınız
Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir
Aksi takdirde yumurta pişer
unutmayınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar
aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba
alınız ve buzdolabına koyup soğumasını
bekleyiniz
Sıcak malzemeler buzdolabına
konulmaz unutmayınız
Tamamen soğuduğundan emin
olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte
bir ccedilıkarıp karıştırınız
Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin
oluşmasını engeller unutmayınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta
bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye
oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
79
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz
Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine
sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk
ateşte iyice ccedilırpınız
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız
Dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz
Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan
sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra
şekeri serpip marine ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde
bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve
gofretle suumlsleyerek servis yapınız
Hazırladığınız meyveleri
dondurmanın iccediline de
karıştırabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
80
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde
iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz
Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin
tadını acılaştırır unutmayınız
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım
kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma
suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin
dondurucuya girebilecek bir kaba alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice
dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz
gibi suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
81
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı
1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve
vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek
soğutunuz
Kasata kalıbını derin dondurucuya
koyunuz Boumlylece dondurmanın
kalıba kolay yapışmasını
sağlarsınız
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı
karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya
oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da
bademleri en son olarak da ccedilırpılmış
kremayı ekleyiniz
Ccedilırparsanız yumurtayı
soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm
kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin
dondurucuya koyunuz
Dondurma kalıbın şekline goumlre
sıvanmalıdır Her tarafı eşit
kalınlıkta olmalıdır unutmayınız
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile
aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya
koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan
boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya
koyunuz
Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır
unutmayınız
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp
ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını
hafifccedile sıcak suya tutunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
82
KONTROL LİSTESİ
DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
83
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml
yazınız
1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir
2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır
3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır
4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini
arttırır
5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar
6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır
7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek
zenginleştirilir
8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır
9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir
10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru
yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
84
MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME
Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Kişisel Hijyen
1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi
2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml
3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı
4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı
Araccedil Gereccedil Seccedilimi
5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı
6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı
İşlem Basamakları
7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı
8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı
9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı
Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi
10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi
11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi
12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz
MODUumlL DEĞERLENDİRME
85
CEVAP ANAHTARLARI
OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 A
3 C
4 B
5 A
6 Y
7 D
8 D
9 Y
10 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI
1 A
2 C
3 B
4 C
5 D
6 A
7 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 Y
3 D
4 D
5 D
6 Y
7 D
8 Y
9 Y
10 Y
CEVAP ANAHTARLARI
86
OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 İtalya
2 buzlu iccedilecek
3 şerbettir
4 yumurta
5 karsambaccedil
6 krema
7 likoumlr
8 soğuk
9 kuumllahta
10 kup
87
KAYNAKCcedilA
ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler
Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009
Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979
ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000
Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık
İstanbul 2009
KAYNAKCcedilA
15
İyi bir suumltlaccedil yapmak iccedilin
Suumltuumln taze ve yağlı olması gerekir
Pişirme işlemi kısık ateşte yapılmalıdır
Pişirme sırasında karıştırılmalıdır
Pirinccedil miktarı iyi ayarlanmalıdır
Şekeri ocaktan inmesine yakın atılmalıdır
Gereccediller
1 litre suumlt
250 g toz şeker
90 g pirinccedil
15 g nişasta
200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)
10 g tarccedilın
Hazırlanması
Pirinccedil ayıklanıp yıkandıktan sonra tencereye konulur Su ile
yumuşayıncaya kadar haşlanır
Suumlt eklenerek 10 dakika pişirilir
Şeker eklenir ve karıştırılarak eritilir
Nişasta suumltle karıştırılır Suumltluuml pirinccedilli karışıma eklenir
Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indirilir
Fırında suumltlaccedil yapmak istenirse nişastalı suumltluuml karışımdan bir miktar
alınarak iki yumurta sarısı eklenerek ccedilırpılır
Suumltlaca eklenir
Pişirme işleminden sonra ısıya dayanıklı kaplara konur
İccedilinde su bulunan tepsilere dizilir
Fırında uumlzeri kızarıncaya kadar bekletilir Kızarma işleminin daha ccedilabuk
olması istenirse fırının sıcaklığı uumlstten verilmelidir
16
163 Keşkuumll
Resim 19 Keşkuumll
Eski yemek kitaplarında ldquokeşkuumll-uuml fukarardquo diye isimlendirilen tatlının adı guumlnuumlmuumlzde
keşkuumll olarak bilinmektedir Keşkuumll-uuml fukara denilmesinin sebebi fakir yemeği olduğu iccedilin
değildir Tam tersine keşkuumll iccediline konulan badem Antep fıstığı ceviz Hindistan cevizi
nedeniyle diğer suumltluuml tatlılara goumlre maliyeti yuumlksek bir tatlıdır Adının şoumlyle bir hikacircyesi
vardır Keşkuumll adını Hindistan cevizinden almıştır Eskiden dilenciler Hindistan cevizinin
kabuğundan yapılan kacircselerle dilenirlermiş Bu kacircsenin adının da keşkuumll olduğu soumlylenir
Keşkuumll (Resim 19) en eski suumltluuml tatlılardan biridir Eski ccedilağlarda sulu yiyecekleri
koyulaştırmak iccedilin ekmek kullanılmış Daha sonraları ekmeğin yerini ezilmiş cevizgiller
almış Keşkuumll de suumltuumln koyulaştırılması iccedilin ezilmiş cevizgillerin şekerle birlikte suumlte
karıştırılmasıyla yapılmaya başlanmış Oumlnceleri renginin beyaz olması iccedilin ezilmiş badem
şeker ve suumlt kullanılarak hazırlanmış sonradan badem yerine suumlbye kullanılmış guumlnuumlmuumlzde
ise koyulaştırma işlemi nişasta ile yapılmaktadır
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
Hazırlanışı
Badem ve Hindistan cevizi karıştırılarak uumlzerine az miktarda suumlt eklenir
ve mutfak robotunda ccedilekilir
17
Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır
Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım
eklenir
Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir
Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır
Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır
164 Kazandibi
Resim 110 Kazandibi
Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin
dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye
doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise
tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında
dipteki şekerin yanması sağlanır
Kazandibi hazırlanırken
Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca
mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir
Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek
pişirilmesi gerekir
Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir
Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre
tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir
İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir
Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde
sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir
18
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu
Rendesi
Hazırlanması
Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur
Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır
Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan
alınır
Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur
Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir
165 Tavukgoumlğsuuml
Resim 111 Tavukgoumlğsuuml
Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece
Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve
pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp
ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen
tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr
19
Hazırlarken ve pişirirken
Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına
Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına
Kıvamını iyi ayarlamaya
Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
Hazırlanışı
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine
daha kolay ayrılacaktır
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz
Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip
ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile
bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız
17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir
Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca
kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir
Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa
şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir
Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece
pişerken taşması oumlnlenmiş olur
Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir
20
18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır
Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır
Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları
(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır
Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir
19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta
guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine
rastlanır
Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek
servis yapılır
Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve
suumlslenerek servis yapılır
Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)
serpilir
Resim 112 Tarccedilınla servis
21
Resim 113 Kuru yemişlerle servis
Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file
hacirclinde kullanılır
Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis
Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine
goumlre suumlslemede kullanılabilir
22
Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi
Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir
Resim 116 Karamelize şekerle servis
23
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız
Gereccediller (4ndash6 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
80 g pirinccedil unu
1 paket vanilya
İstenildiği kadar tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz
Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz
Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat
ediniz
Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz
Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika
pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz
Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak
eritiniz
Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa
olduğu iccedilin şekeri en başta da
ekleyebilirsiniz
Ocaktan indiriniz Vanilya
ekleyiniz
Renginin kıvamının ve tadının istenilen
oumlzellikte olmasına dikkat ediniz
Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
24
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
250 g toz şeker
90 g pirinccedil
15 g nişasta
200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)
10 g tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye
koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar
haşlayınız
Yıkarken nişastasının gitmesine
dikkat ediniz
Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız
Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz
Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz
Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli
karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz
Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker
karamelize olur unutmayınız
Sıcakken kacircselere boşaltınız
Suumlslemek iccedilin soğumasını
bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
25
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Badem ve Hindistan cevizini
karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt
ekleyiniz ve mutfak robotunda
ccedilekiniz
Suumlt ekleyerek bademin daha kolay
ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline
gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz
olmasını sağlar unutmayınız
Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu
koyarak karıştırınız
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek
karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Bademli karışımı ekleyiniz
Koyulaşana kadar karıştırarak
pişiriniz
Pişerken karıştırmak şekerin karamelize
olmasını engeller
Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan
alınız
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan
kacircselere boşaltınız
Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması
kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz
Soğuyunca suumlsleyerek servis
yapınız
Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk
uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
26
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz
Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10
dakika kaynatınız
Isının yuumlksek olmamasına ve topak
olmamasına dikkat ediniz
Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız
Bir kere kaynatıp ocaktan alınız
Şekerin karamelize olmamasına
dikkat ediniz
Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine
hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz
Pudra şekerinin her tarafa eşit
dağılmış olmasına dikkat ediniz
Muhallebiyi doumlkerken şekerleri
kaydırmayınız
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin
dibinin yanmasını sağlayınız
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını
batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak
iccedilin 5-6 saat bekleyiniz
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Soğuk suya batırmak tatlının
tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin
oumlnemlidir unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
27
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk
suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha
kolay ayrılacaktır)
Tavuk tadının olmaması ve liflerin
parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek
oumlnemlidir unutmayınız
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri
koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Pişerken dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye
ekleyerek karıştırmaya devam ediniz
Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız
Kıvamına dikkat ediniz
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş
dakika kadar ccedilırpınız
Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra
dilimleyerek servis yapınız
Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk
uyumuna goumlre suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
28
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet
kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol
ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz
29
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır
A) Suumlbye
B) Pirinccedil unu
C) Nişasta
D) Hepsi
2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Kazandibi
B) Suumltlaccedil
C) Guumlllaccedil
D) Muhallebi
3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Tavukgoumlğsuuml
B) Suumltlaccedil
C) Muhallebi
D) Guumlllaccedil
4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır
A) Antep fıstığı
B) Hindistan cevizi
C) Badem
D) Fındık
5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden
hangisidir
A) Tarccedilın
B) Karabiber
C) Nane
D) Kekik
Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır
7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır
8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır
9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir
10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
30
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli
suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR
21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri
Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler
genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema
eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir
Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı
tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda
zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir
Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller
kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika
mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru
uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız
mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu
ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır
Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine
rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
AMACcedil
ARAŞTIRMA
31
Resim 21 Servise hazır krem karamel
211 Krem Karamel
Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem
ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln
Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde
pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
Hazırlanması
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel
yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel
kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon
kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave
ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra
kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz
32
Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters
ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız
Krem karamel hazırlarken
Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa
rengi accedilık olur
Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur
Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir
Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya
batırılabilir
Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan
ccedilıkarılması
Resim 24 Servis edilmesi
212 Sufle
Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler
tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve
beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece
civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha
kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir
En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir
Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır
Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler
tekniğine uygun ilave edilir
33
İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur
hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri
kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir
Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb
Ccedilikolatalı sufle
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolata
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
Hazırlanışı
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma
yediriniz
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile
yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz
Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz
bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız
Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına
almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla
karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk
oluncaya kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz
34
Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri
yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen
oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun
olacaktır
Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız
kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte
kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız
Sufleniz soumlner
Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya
kaymakla sıcak servis yapınız
Resim 25 Ccedilikolata sufle
Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle
35
213 Diğerleri
Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı
duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde
ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir
Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml
tatlı tarifi verilmiştir
Napoli usuluuml blanmanj
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 lt suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
Hazırlanışı
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir
tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki
karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından
nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız
Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını
ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda
boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak
beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4
dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek
buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını
gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis
yapınız
Sakızlı pasta
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
36
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
Hazırlanışı
Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine
kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler
her tarafı eşit olacak şekilde yayılır
Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır
Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması
sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar
pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek
karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit
kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca
aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında
birkaccedil saat bekletilir
Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına
alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)
Resim 27 Sakızlı pasta
22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su
buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar
Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner
Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak
kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır
37
Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede
olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum
hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur
Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur
Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160
derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir
Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır
Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten
geccedilirilmelidir
23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır
Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır
Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır
Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır
24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner
Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir
Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel
38
Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri
kullanılabilir
Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel
Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir
Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle
Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir
Resim 211 Pudra şekerli sufle
39
25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama
Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan
mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren
suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir
Panna cotta
Malzemeler
400 ml krema
200 ml suumlt
40 g şeker
Bir tutam tuz
120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)
3 adet yaprak jelatin
Hazırlanışı
Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz
Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta
ısıda karıştırarak pişiriniz
Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak
ccedilikolataların erimesini sağlayınız
Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının
sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız
Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz
Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının
dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız
Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 212 Panna cotta
Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve
konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız
araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi
deneyiniz
40
UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa
ayarlayınız
Krem karamel kaplarını boş olarak
ısınmakta olan fırına koyunuz
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile
kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak
oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem
karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını
bekleyiniz
Şekeri az karamelleştirirseniz
karamelin rengi kahverengi olmaz
sarı olur unutmayınız
Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen
goumlsteriniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel
yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan
kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir
kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş
karıştırarak ilave ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine
devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel
kalıplarına paylaştırınız
Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve
uzun suumlre yaparsanız tatlınız
piştiğinde istenmeyen goumlzenekler
oluşur unutmayınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar
sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye
diziniz
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan
ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz
Tepsideki su biterse kaynar su
ekleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
41
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8
saat buzdolabında bekletiniz
Donduğundan emin olduğunuz krem
karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz
Krem karamelleri dolaba koyarken
uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu
sinerek tatlının tadı bozulur
unutmayınız
İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme iccedilin dondurma taze
meyveler renkli soslar vb
kullanabilirsiniz
42
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolat
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye
ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta
ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını
eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız
suumltuuml bu karışıma yediriniz
Unun yanmamasına dikkat
adiniz
Suumltuuml eklerken topak
olmamasına dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
43
Ccedilikolatanızı rendeleyerek
hazırlayınız Bu işlem iccedilin
tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası
kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda
soğumaya bırakınız
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin
veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker
serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da
kullanabilirsiniz
Oda sıcaklığındaki yumurtaların
sarısını ve aklarını birbirinden
ayırınız
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı
ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile
oumlnce akları bir fiske tuz ilave
ederek katı koumlpuumlk oluncaya
kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle
ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen
goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz)
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu
karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını
ilave ediniz
Vanilya veya limon kabuğu
rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla
karıştırmadan karışıma kaşık
kaşık ilave ediniz
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha
buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini
daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)
kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda
yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın
istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle
ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır
unutmayınız
Yeterince karıştırıp homojen
hacircle getirdiğiniz karışımı
yağladığınız kalıplara iki
parmak eksik gelecek şekilde
doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına
koyarak buumlyuumlk fırınlarda
yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk
fırınlarda 160-170 degCrsquode 35
dakikada pişirebilirsiniz
Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında
kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada
fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner
unutmayınız
Pişen suflenizin uumlzerine pudra
şeker serpip krema dondurma
veya kaymakla sıcak servis
yapınız
Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi
ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis
yapmalısınız
44
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 l suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri
yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım
kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir
kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız
Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir
taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika
kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Nişastayı ılıklaştırmadan
kaynar suumlte eklerseniz
nişasta taşlaşır ve tatlının
kıvamı bozulur
unutmayınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye
vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem
esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek
esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Muhallebileri ılık tutmak
iccedilin benmari
kullanabilirsiniz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz
Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı
sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz
Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup
duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Kalıpları su ile
nemlendirmeniz tatlının
kalıptan kolay ccedilıkmasını
sağlayacaktır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp
kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz
Tatlının kenarlarını
gevşetmek iccedilin parmak
ucuyla hafifccedile bastırınız
Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız
Tatlıyı suumlslerken renk
uyumuna dikkat ediniz
Ters ccedilevrildiğinde beyaz
muhallebi en uumlstte
kalacaktır unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
45
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun
hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un
hacircline getiriniz
Fırın tepsisine kenarlarından taşacak
şekilde aluumlminyum folyo seriniz
Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit
olacak şekilde yayınız
Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit
dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı
kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln
saramaz ve dilimleyemezsiniz
Bir tencerede unu ve yağı renk
değiştirmeden kavurunuz Ocaktan
alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz
Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak
koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca
sakız ekleyiniz
İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek
karıştırıp ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak
olmamasını sağlayınız
Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha
ccedilabuk erir
İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin
uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız
Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin
kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi
kayarsa muhallebi folyoya yapışır
unutmayınız
Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız
İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta
kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız
Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz
Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin
kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız
Tatlının dışına sarınız
Zaman varsa bir gece buzdolabında
beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman folyodan
ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına
alınız Suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve
lezzet uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
46
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
47
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden
hangisidir
A) Kremler
B) Sufleler
C) Kuplar
D) Dondurmalar
2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak
verilmiştir
A) Suumlt şeker un
B) Suumlt şeker kakao
C) Suumlt şeker yumurta
D) Suumlt şeker nişasta
3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan
malzemeler doğru olarak verilmiştir
A) Un ve yumurta
B) Suumlt yumurta ve şeker
C) Su un ve şeker
D) Suumlt kakao ve yumurta
4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru
olarak verilmiştir
A) Suumltuumln bayat olması
B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması
C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması
D) Toz şeker kullanılması
5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken
noktalardandır
A) Yumurtanın taze olması gerekir
B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir
C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir
D) Hepsi
6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir
A) Mayonez
B) Pudra şekeri
C) Kaymak
D) Dondurma
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
48
7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır
A) Toprak kaplar
B) Cam kaplar
C) Porselen kaplar
D) Hepsi
DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
49
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak
yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz
ARAŞTIRMA
Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini
araştırınız
3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml
TATLILAR
Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta
31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması
Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik
youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak
dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak
iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
AMACcedil
ARAŞTIRMA
50
yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda
(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir
Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin
311 Krem Bavaruva
Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok
farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de
kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya
ccedilıkmıştır
Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin
şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır
İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin
genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu
da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta
sarısı kullanmak gerekir
Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile
hazırlanır
Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata
parccedilaları kullanılabilir
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
51
Hazırlanışı
Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba
ccedilıkarınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten
alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız
NOT
Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları
kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis
yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde
birkaccedil dakika bekletebilirsiniz
Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de
ccedilalışabilirsiniz
Resim 35 Krem bavaruva
312 Parfe
Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla
parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri
farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan
sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar
genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır
52
Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe
ccedilikolatalı parfe vb
Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı
sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden
ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden
karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur
Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre
bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır
Resim 36 Ccedililekli parfe
Resim 37 Ccedilikolatalı parfe
53
Vanilyalı parfe
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurtanın sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
Hazırlanışı
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini
kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma
kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat
dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 38 Meyveli parfe
313 Ccedilikolatalı Muss
Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem
şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt
olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek
dondurulur
Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve
biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice
donduktan sonra dilimlenerek servis edilir
Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss
kahveli muss vb
54
Beyaz ccedilikolatalı muss
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
Hazırlanışı
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı
ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin
tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek
servis yapınız
55
Resim 39 Kupta muss servisi
32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar
Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması
gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak
uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı
olmaz
Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak
bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur
Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek
yumuşatılması gerekir
Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak
kolaylaşır
33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir
Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra
şekeri serpilebilir
56
Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva
Meyve dilimleri ile suumlslenebilir
Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe
Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir
Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss
57
Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir
Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe
34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve
restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her
aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında
ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir
Ccedilikolata muslu ve bademli kek
Gereccediller
50 g bitter ccedilikolata
200 g marzipan
1 su bardağı suumlt
1 su bardağı un
2 adet yumurta
frac12 su bardağı şeker
Mus iccedilin
15 g sade ccedilikolata
50 g tereyağı
2 adet yumurta
2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml
Uumlzeri iccedilin
1 paket ccedilikolata sos
25 bardak suumlt
200 g file (yaprak) badem
58
Hazırlanışı
Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine
yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş
ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş
yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile
ccedilalışabilirsiniz)
Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip
iyice karıştırınız
Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek
ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru
kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz
Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli
karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı
bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz
Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek
duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat
bekletiniz
Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine
doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle
kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz
İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem
tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri
satan yerlerde hazır olarak bulunur
Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama
faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca
yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte
seccediltiklerinizi deneyiniz
59
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Jelatini buzlu suda bir saat
beklettikten sonra susuz olarak bir
kaba ccedilıkarınız
Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar
unutmayınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta
sarısı ve jelatini bir tencereye
koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli
karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan
ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak
soğutunuz
Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln
bozulur)
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar
hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave
ediniz
Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda
ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla
karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)
unutmayınız
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma
yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak
buzdolabında soğutunuz
Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)
kullanılmalıdır unutmayınız
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek
servis yapınız
Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
60
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurta sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker
ve vanilyayı karıştırarak benmari
youmlntemini kullanarak ccedilırpınız
Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir
Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız
yumurta pişebilir Bu nedenle benmari
youmlntemi ile ccedilalışınız
Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak
kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız
Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı
ile yediriniz
Parfe kalıbına boşaltınız
Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat
ediniz
Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dışarıya
alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk
meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
61
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız
Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını
streccedil filmle sarınız
Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız
zamandan ve enerjiden
kazanmanızı sağlar unutmayınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice
ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam
ediniz
Ccedilikolatayı eritirken iccediline su
kaccedilmamasına dikkat ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtınız
Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz
Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Jelatinin iyice eridiğinden emin
olunuz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı
karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar
ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz
ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme
şekillerini araştırınız
Tabak suumlsleme şekillerinden birini
uygulayabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
62
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına
uygun yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız
mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
63
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen
bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız
1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar
2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir
3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır
4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır
5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır
6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz
7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır
8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir
9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir
10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
64
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve
sorbeleri hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini
araştırınız
İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln
oumlzelliklerini araştırınız
Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız
4 DONDURMA VE SORBELER
Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar
Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya
geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir
Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal
ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya
doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır
En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru
Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu
karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman
krala sunulurmuş
Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme
ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime
uğradığı bir gerccedilektir
Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince
tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır
Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml
tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
AMACcedil
ARAŞTIRMA
65
Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara
dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile
kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir
Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker
ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz
yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli
yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların
temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar
olarak yaz aylarında tuumlketilir
Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak
uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr
Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi
dondurmardquo yapılabilmektedir
Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı
boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği
ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir
olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir
Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa
da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir
41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları
Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri
iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce
mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein
kaybına neden olur
Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin
dondurmanın kalorisini de arttırmış olur
Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer
gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb
42 Dondurma ve Ccedileşitleri
Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan
indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az
bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma
şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme
dondurmasırdquo dır
66
Resim 41 Karsambaccedil
Resim 42 Maraş doumlvme dondurması
Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında
kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı
dondurma fıstıklı dondurma vb
Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin
değeri de azalır
Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan
bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında
eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur
Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır
Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi
dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir
67
Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su
buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan
yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur
Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır
Yumurta ile
Salep ile Nişasta ile Krema ile
Resim 43 Vanilyalı dondurma
421 Vanilyalı Dondurma
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
Hazırlanışı
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve
karıştırmazsanız yumurta pişer
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika
pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz
Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz
68
Resim 44 Kakaolu dondurma
422 Kakaolu Dondurma
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
1 paket vanilin
Hazırlanışı
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin
birbirine tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup
soğumasını bekleyiniz
Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz
69
Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları
423 Meyveli Dondurma
Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar
Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)
Kurutulmuş meyvelerle
Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle
Tek ccedileşit meyveyle
Birkaccedil ccedileşit meyveyle
Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
Hazırlanışı
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir
kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız
Dibini tutmamasına dikkat ediniz
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma
yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine
ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara
yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız
70
Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe
43 Sorbelerin Oumlzellikleri
Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur
Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze
(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine
likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir
Limonlu sorbe
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
Hazırlanışı
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını
almadan soyunuz
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp
ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz
İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba
alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz
71
44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek
Noktalar
Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır
Sorbeler karıştırılmadan dondurulur
Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır
Servis kapları soğutulmalıdır
Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir
Kullanılan araccedillar steril olmalıdır
Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz
Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi
45 Servisini Yapma
Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır
Kuplarda dondurma servisi
Resim 48 Kupta dondurma servisi
72
Kacircğıt helva ile servis
Resim 49 Kacircğıt helva ile servis
Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur
Resim 410 Mangolu sorbe
73
Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır
Resim 411 Kızarmış dondurma
Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır
Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi
74
Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır
Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi
46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama
Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup
bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları
meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri
peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir
Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan
yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri
renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis
yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir
Resim 414 Kup jak
75
Resim 415 Peş melba
Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen
Kasata napoliten
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı 1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
76
Hazırlanışı
Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi
karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı
ekleyiniz
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp
tekrar derin dondurucuya koyunuz
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin
dondurucuya koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın
uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay
ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
77
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım
kaynatınız
Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı
unutmayınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-
3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız
yumurta pişer unutmayınız
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak
kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice
soğutunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak
derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat
dondurunuz
Varsa dondurma makinesinde
ccedilevirerek dondurunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
78
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip
ccedilırpmaya devam ediniz
İccedilinde topak kalmamasına dikkat
etmelisiniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml
azar azar katarak malzemelerin birbirine
tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte
pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı
kalmaması iccedilin pişirmek gerekir
unutmayınız
Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir
Aksi takdirde yumurta pişer
unutmayınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar
aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba
alınız ve buzdolabına koyup soğumasını
bekleyiniz
Sıcak malzemeler buzdolabına
konulmaz unutmayınız
Tamamen soğuduğundan emin
olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte
bir ccedilıkarıp karıştırınız
Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin
oluşmasını engeller unutmayınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta
bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye
oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
79
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz
Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine
sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk
ateşte iyice ccedilırpınız
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız
Dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz
Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan
sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra
şekeri serpip marine ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde
bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve
gofretle suumlsleyerek servis yapınız
Hazırladığınız meyveleri
dondurmanın iccediline de
karıştırabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
80
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde
iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz
Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin
tadını acılaştırır unutmayınız
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım
kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma
suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin
dondurucuya girebilecek bir kaba alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice
dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz
gibi suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
81
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı
1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve
vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek
soğutunuz
Kasata kalıbını derin dondurucuya
koyunuz Boumlylece dondurmanın
kalıba kolay yapışmasını
sağlarsınız
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı
karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya
oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da
bademleri en son olarak da ccedilırpılmış
kremayı ekleyiniz
Ccedilırparsanız yumurtayı
soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm
kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin
dondurucuya koyunuz
Dondurma kalıbın şekline goumlre
sıvanmalıdır Her tarafı eşit
kalınlıkta olmalıdır unutmayınız
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile
aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya
koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan
boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya
koyunuz
Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır
unutmayınız
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp
ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını
hafifccedile sıcak suya tutunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
82
KONTROL LİSTESİ
DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
83
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml
yazınız
1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir
2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır
3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır
4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini
arttırır
5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar
6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır
7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek
zenginleştirilir
8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır
9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir
10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru
yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
84
MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME
Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Kişisel Hijyen
1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi
2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml
3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı
4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı
Araccedil Gereccedil Seccedilimi
5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı
6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı
İşlem Basamakları
7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı
8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı
9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı
Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi
10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi
11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi
12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz
MODUumlL DEĞERLENDİRME
85
CEVAP ANAHTARLARI
OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 A
3 C
4 B
5 A
6 Y
7 D
8 D
9 Y
10 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI
1 A
2 C
3 B
4 C
5 D
6 A
7 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 Y
3 D
4 D
5 D
6 Y
7 D
8 Y
9 Y
10 Y
CEVAP ANAHTARLARI
86
OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 İtalya
2 buzlu iccedilecek
3 şerbettir
4 yumurta
5 karsambaccedil
6 krema
7 likoumlr
8 soğuk
9 kuumllahta
10 kup
87
KAYNAKCcedilA
ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler
Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009
Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979
ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000
Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık
İstanbul 2009
KAYNAKCcedilA
16
163 Keşkuumll
Resim 19 Keşkuumll
Eski yemek kitaplarında ldquokeşkuumll-uuml fukarardquo diye isimlendirilen tatlının adı guumlnuumlmuumlzde
keşkuumll olarak bilinmektedir Keşkuumll-uuml fukara denilmesinin sebebi fakir yemeği olduğu iccedilin
değildir Tam tersine keşkuumll iccediline konulan badem Antep fıstığı ceviz Hindistan cevizi
nedeniyle diğer suumltluuml tatlılara goumlre maliyeti yuumlksek bir tatlıdır Adının şoumlyle bir hikacircyesi
vardır Keşkuumll adını Hindistan cevizinden almıştır Eskiden dilenciler Hindistan cevizinin
kabuğundan yapılan kacircselerle dilenirlermiş Bu kacircsenin adının da keşkuumll olduğu soumlylenir
Keşkuumll (Resim 19) en eski suumltluuml tatlılardan biridir Eski ccedilağlarda sulu yiyecekleri
koyulaştırmak iccedilin ekmek kullanılmış Daha sonraları ekmeğin yerini ezilmiş cevizgiller
almış Keşkuumll de suumltuumln koyulaştırılması iccedilin ezilmiş cevizgillerin şekerle birlikte suumlte
karıştırılmasıyla yapılmaya başlanmış Oumlnceleri renginin beyaz olması iccedilin ezilmiş badem
şeker ve suumlt kullanılarak hazırlanmış sonradan badem yerine suumlbye kullanılmış guumlnuumlmuumlzde
ise koyulaştırma işlemi nişasta ile yapılmaktadır
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
Hazırlanışı
Badem ve Hindistan cevizi karıştırılarak uumlzerine az miktarda suumlt eklenir
ve mutfak robotunda ccedilekilir
17
Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır
Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım
eklenir
Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir
Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır
Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır
164 Kazandibi
Resim 110 Kazandibi
Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin
dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye
doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise
tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında
dipteki şekerin yanması sağlanır
Kazandibi hazırlanırken
Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca
mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir
Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek
pişirilmesi gerekir
Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir
Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre
tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir
İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir
Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde
sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir
18
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu
Rendesi
Hazırlanması
Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur
Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır
Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan
alınır
Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur
Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir
165 Tavukgoumlğsuuml
Resim 111 Tavukgoumlğsuuml
Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece
Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve
pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp
ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen
tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr
19
Hazırlarken ve pişirirken
Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına
Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına
Kıvamını iyi ayarlamaya
Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
Hazırlanışı
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine
daha kolay ayrılacaktır
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz
Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip
ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile
bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız
17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir
Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca
kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir
Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa
şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir
Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece
pişerken taşması oumlnlenmiş olur
Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir
20
18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır
Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır
Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları
(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır
Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir
19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta
guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine
rastlanır
Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek
servis yapılır
Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve
suumlslenerek servis yapılır
Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)
serpilir
Resim 112 Tarccedilınla servis
21
Resim 113 Kuru yemişlerle servis
Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file
hacirclinde kullanılır
Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis
Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine
goumlre suumlslemede kullanılabilir
22
Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi
Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir
Resim 116 Karamelize şekerle servis
23
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız
Gereccediller (4ndash6 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
80 g pirinccedil unu
1 paket vanilya
İstenildiği kadar tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz
Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz
Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat
ediniz
Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz
Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika
pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz
Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak
eritiniz
Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa
olduğu iccedilin şekeri en başta da
ekleyebilirsiniz
Ocaktan indiriniz Vanilya
ekleyiniz
Renginin kıvamının ve tadının istenilen
oumlzellikte olmasına dikkat ediniz
Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
24
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
250 g toz şeker
90 g pirinccedil
15 g nişasta
200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)
10 g tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye
koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar
haşlayınız
Yıkarken nişastasının gitmesine
dikkat ediniz
Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız
Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz
Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz
Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli
karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz
Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker
karamelize olur unutmayınız
Sıcakken kacircselere boşaltınız
Suumlslemek iccedilin soğumasını
bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
25
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Badem ve Hindistan cevizini
karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt
ekleyiniz ve mutfak robotunda
ccedilekiniz
Suumlt ekleyerek bademin daha kolay
ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline
gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz
olmasını sağlar unutmayınız
Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu
koyarak karıştırınız
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek
karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Bademli karışımı ekleyiniz
Koyulaşana kadar karıştırarak
pişiriniz
Pişerken karıştırmak şekerin karamelize
olmasını engeller
Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan
alınız
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan
kacircselere boşaltınız
Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması
kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz
Soğuyunca suumlsleyerek servis
yapınız
Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk
uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
26
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz
Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10
dakika kaynatınız
Isının yuumlksek olmamasına ve topak
olmamasına dikkat ediniz
Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız
Bir kere kaynatıp ocaktan alınız
Şekerin karamelize olmamasına
dikkat ediniz
Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine
hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz
Pudra şekerinin her tarafa eşit
dağılmış olmasına dikkat ediniz
Muhallebiyi doumlkerken şekerleri
kaydırmayınız
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin
dibinin yanmasını sağlayınız
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını
batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak
iccedilin 5-6 saat bekleyiniz
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Soğuk suya batırmak tatlının
tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin
oumlnemlidir unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
27
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk
suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha
kolay ayrılacaktır)
Tavuk tadının olmaması ve liflerin
parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek
oumlnemlidir unutmayınız
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri
koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Pişerken dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye
ekleyerek karıştırmaya devam ediniz
Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız
Kıvamına dikkat ediniz
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş
dakika kadar ccedilırpınız
Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra
dilimleyerek servis yapınız
Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk
uyumuna goumlre suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
28
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet
kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol
ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz
29
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır
A) Suumlbye
B) Pirinccedil unu
C) Nişasta
D) Hepsi
2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Kazandibi
B) Suumltlaccedil
C) Guumlllaccedil
D) Muhallebi
3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Tavukgoumlğsuuml
B) Suumltlaccedil
C) Muhallebi
D) Guumlllaccedil
4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır
A) Antep fıstığı
B) Hindistan cevizi
C) Badem
D) Fındık
5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden
hangisidir
A) Tarccedilın
B) Karabiber
C) Nane
D) Kekik
Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır
7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır
8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır
9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir
10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
30
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli
suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR
21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri
Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler
genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema
eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir
Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı
tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda
zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir
Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller
kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika
mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru
uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız
mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu
ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır
Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine
rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
AMACcedil
ARAŞTIRMA
31
Resim 21 Servise hazır krem karamel
211 Krem Karamel
Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem
ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln
Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde
pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
Hazırlanması
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel
yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel
kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon
kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave
ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra
kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz
32
Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters
ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız
Krem karamel hazırlarken
Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa
rengi accedilık olur
Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur
Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir
Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya
batırılabilir
Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan
ccedilıkarılması
Resim 24 Servis edilmesi
212 Sufle
Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler
tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve
beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece
civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha
kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir
En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir
Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır
Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler
tekniğine uygun ilave edilir
33
İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur
hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri
kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir
Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb
Ccedilikolatalı sufle
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolata
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
Hazırlanışı
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma
yediriniz
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile
yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz
Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz
bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız
Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına
almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla
karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk
oluncaya kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz
34
Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri
yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen
oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun
olacaktır
Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız
kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte
kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız
Sufleniz soumlner
Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya
kaymakla sıcak servis yapınız
Resim 25 Ccedilikolata sufle
Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle
35
213 Diğerleri
Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı
duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde
ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir
Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml
tatlı tarifi verilmiştir
Napoli usuluuml blanmanj
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 lt suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
Hazırlanışı
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir
tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki
karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından
nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız
Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını
ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda
boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak
beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4
dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek
buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını
gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis
yapınız
Sakızlı pasta
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
36
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
Hazırlanışı
Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine
kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler
her tarafı eşit olacak şekilde yayılır
Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır
Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması
sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar
pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek
karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit
kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca
aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında
birkaccedil saat bekletilir
Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına
alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)
Resim 27 Sakızlı pasta
22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su
buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar
Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner
Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak
kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır
37
Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede
olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum
hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur
Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur
Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160
derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir
Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır
Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten
geccedilirilmelidir
23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır
Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır
Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır
Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır
24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner
Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir
Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel
38
Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri
kullanılabilir
Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel
Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir
Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle
Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir
Resim 211 Pudra şekerli sufle
39
25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama
Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan
mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren
suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir
Panna cotta
Malzemeler
400 ml krema
200 ml suumlt
40 g şeker
Bir tutam tuz
120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)
3 adet yaprak jelatin
Hazırlanışı
Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz
Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta
ısıda karıştırarak pişiriniz
Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak
ccedilikolataların erimesini sağlayınız
Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının
sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız
Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz
Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının
dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız
Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 212 Panna cotta
Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve
konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız
araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi
deneyiniz
40
UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa
ayarlayınız
Krem karamel kaplarını boş olarak
ısınmakta olan fırına koyunuz
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile
kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak
oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem
karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını
bekleyiniz
Şekeri az karamelleştirirseniz
karamelin rengi kahverengi olmaz
sarı olur unutmayınız
Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen
goumlsteriniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel
yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan
kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir
kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş
karıştırarak ilave ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine
devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel
kalıplarına paylaştırınız
Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve
uzun suumlre yaparsanız tatlınız
piştiğinde istenmeyen goumlzenekler
oluşur unutmayınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar
sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye
diziniz
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan
ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz
Tepsideki su biterse kaynar su
ekleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
41
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8
saat buzdolabında bekletiniz
Donduğundan emin olduğunuz krem
karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz
Krem karamelleri dolaba koyarken
uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu
sinerek tatlının tadı bozulur
unutmayınız
İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme iccedilin dondurma taze
meyveler renkli soslar vb
kullanabilirsiniz
42
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolat
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye
ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta
ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını
eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız
suumltuuml bu karışıma yediriniz
Unun yanmamasına dikkat
adiniz
Suumltuuml eklerken topak
olmamasına dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
43
Ccedilikolatanızı rendeleyerek
hazırlayınız Bu işlem iccedilin
tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası
kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda
soğumaya bırakınız
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin
veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker
serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da
kullanabilirsiniz
Oda sıcaklığındaki yumurtaların
sarısını ve aklarını birbirinden
ayırınız
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı
ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile
oumlnce akları bir fiske tuz ilave
ederek katı koumlpuumlk oluncaya
kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle
ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen
goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz)
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu
karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını
ilave ediniz
Vanilya veya limon kabuğu
rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla
karıştırmadan karışıma kaşık
kaşık ilave ediniz
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha
buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini
daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)
kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda
yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın
istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle
ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır
unutmayınız
Yeterince karıştırıp homojen
hacircle getirdiğiniz karışımı
yağladığınız kalıplara iki
parmak eksik gelecek şekilde
doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına
koyarak buumlyuumlk fırınlarda
yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk
fırınlarda 160-170 degCrsquode 35
dakikada pişirebilirsiniz
Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında
kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada
fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner
unutmayınız
Pişen suflenizin uumlzerine pudra
şeker serpip krema dondurma
veya kaymakla sıcak servis
yapınız
Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi
ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis
yapmalısınız
44
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 l suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri
yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım
kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir
kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız
Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir
taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika
kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Nişastayı ılıklaştırmadan
kaynar suumlte eklerseniz
nişasta taşlaşır ve tatlının
kıvamı bozulur
unutmayınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye
vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem
esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek
esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Muhallebileri ılık tutmak
iccedilin benmari
kullanabilirsiniz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz
Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı
sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz
Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup
duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Kalıpları su ile
nemlendirmeniz tatlının
kalıptan kolay ccedilıkmasını
sağlayacaktır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp
kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz
Tatlının kenarlarını
gevşetmek iccedilin parmak
ucuyla hafifccedile bastırınız
Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız
Tatlıyı suumlslerken renk
uyumuna dikkat ediniz
Ters ccedilevrildiğinde beyaz
muhallebi en uumlstte
kalacaktır unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
45
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun
hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un
hacircline getiriniz
Fırın tepsisine kenarlarından taşacak
şekilde aluumlminyum folyo seriniz
Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit
olacak şekilde yayınız
Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit
dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı
kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln
saramaz ve dilimleyemezsiniz
Bir tencerede unu ve yağı renk
değiştirmeden kavurunuz Ocaktan
alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz
Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak
koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca
sakız ekleyiniz
İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek
karıştırıp ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak
olmamasını sağlayınız
Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha
ccedilabuk erir
İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin
uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız
Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin
kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi
kayarsa muhallebi folyoya yapışır
unutmayınız
Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız
İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta
kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız
Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz
Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin
kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız
Tatlının dışına sarınız
Zaman varsa bir gece buzdolabında
beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman folyodan
ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına
alınız Suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve
lezzet uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
46
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
47
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden
hangisidir
A) Kremler
B) Sufleler
C) Kuplar
D) Dondurmalar
2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak
verilmiştir
A) Suumlt şeker un
B) Suumlt şeker kakao
C) Suumlt şeker yumurta
D) Suumlt şeker nişasta
3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan
malzemeler doğru olarak verilmiştir
A) Un ve yumurta
B) Suumlt yumurta ve şeker
C) Su un ve şeker
D) Suumlt kakao ve yumurta
4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru
olarak verilmiştir
A) Suumltuumln bayat olması
B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması
C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması
D) Toz şeker kullanılması
5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken
noktalardandır
A) Yumurtanın taze olması gerekir
B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir
C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir
D) Hepsi
6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir
A) Mayonez
B) Pudra şekeri
C) Kaymak
D) Dondurma
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
48
7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır
A) Toprak kaplar
B) Cam kaplar
C) Porselen kaplar
D) Hepsi
DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
49
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak
yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz
ARAŞTIRMA
Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini
araştırınız
3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml
TATLILAR
Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta
31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması
Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik
youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak
dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak
iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
AMACcedil
ARAŞTIRMA
50
yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda
(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir
Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin
311 Krem Bavaruva
Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok
farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de
kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya
ccedilıkmıştır
Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin
şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır
İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin
genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu
da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta
sarısı kullanmak gerekir
Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile
hazırlanır
Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata
parccedilaları kullanılabilir
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
51
Hazırlanışı
Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba
ccedilıkarınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten
alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız
NOT
Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları
kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis
yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde
birkaccedil dakika bekletebilirsiniz
Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de
ccedilalışabilirsiniz
Resim 35 Krem bavaruva
312 Parfe
Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla
parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri
farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan
sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar
genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır
52
Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe
ccedilikolatalı parfe vb
Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı
sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden
ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden
karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur
Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre
bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır
Resim 36 Ccedililekli parfe
Resim 37 Ccedilikolatalı parfe
53
Vanilyalı parfe
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurtanın sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
Hazırlanışı
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini
kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma
kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat
dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 38 Meyveli parfe
313 Ccedilikolatalı Muss
Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem
şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt
olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek
dondurulur
Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve
biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice
donduktan sonra dilimlenerek servis edilir
Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss
kahveli muss vb
54
Beyaz ccedilikolatalı muss
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
Hazırlanışı
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı
ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin
tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek
servis yapınız
55
Resim 39 Kupta muss servisi
32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar
Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması
gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak
uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı
olmaz
Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak
bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur
Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek
yumuşatılması gerekir
Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak
kolaylaşır
33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir
Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra
şekeri serpilebilir
56
Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva
Meyve dilimleri ile suumlslenebilir
Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe
Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir
Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss
57
Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir
Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe
34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve
restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her
aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında
ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir
Ccedilikolata muslu ve bademli kek
Gereccediller
50 g bitter ccedilikolata
200 g marzipan
1 su bardağı suumlt
1 su bardağı un
2 adet yumurta
frac12 su bardağı şeker
Mus iccedilin
15 g sade ccedilikolata
50 g tereyağı
2 adet yumurta
2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml
Uumlzeri iccedilin
1 paket ccedilikolata sos
25 bardak suumlt
200 g file (yaprak) badem
58
Hazırlanışı
Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine
yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş
ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş
yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile
ccedilalışabilirsiniz)
Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip
iyice karıştırınız
Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek
ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru
kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz
Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli
karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı
bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz
Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek
duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat
bekletiniz
Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine
doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle
kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz
İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem
tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri
satan yerlerde hazır olarak bulunur
Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama
faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca
yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte
seccediltiklerinizi deneyiniz
59
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Jelatini buzlu suda bir saat
beklettikten sonra susuz olarak bir
kaba ccedilıkarınız
Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar
unutmayınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta
sarısı ve jelatini bir tencereye
koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli
karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan
ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak
soğutunuz
Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln
bozulur)
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar
hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave
ediniz
Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda
ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla
karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)
unutmayınız
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma
yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak
buzdolabında soğutunuz
Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)
kullanılmalıdır unutmayınız
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek
servis yapınız
Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
60
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurta sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker
ve vanilyayı karıştırarak benmari
youmlntemini kullanarak ccedilırpınız
Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir
Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız
yumurta pişebilir Bu nedenle benmari
youmlntemi ile ccedilalışınız
Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak
kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız
Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı
ile yediriniz
Parfe kalıbına boşaltınız
Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat
ediniz
Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dışarıya
alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk
meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
61
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız
Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını
streccedil filmle sarınız
Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız
zamandan ve enerjiden
kazanmanızı sağlar unutmayınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice
ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam
ediniz
Ccedilikolatayı eritirken iccediline su
kaccedilmamasına dikkat ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtınız
Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz
Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Jelatinin iyice eridiğinden emin
olunuz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı
karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar
ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz
ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme
şekillerini araştırınız
Tabak suumlsleme şekillerinden birini
uygulayabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
62
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına
uygun yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız
mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
63
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen
bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız
1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar
2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir
3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır
4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır
5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır
6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz
7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır
8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir
9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir
10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
64
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve
sorbeleri hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini
araştırınız
İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln
oumlzelliklerini araştırınız
Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız
4 DONDURMA VE SORBELER
Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar
Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya
geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir
Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal
ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya
doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır
En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru
Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu
karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman
krala sunulurmuş
Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme
ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime
uğradığı bir gerccedilektir
Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince
tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır
Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml
tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
AMACcedil
ARAŞTIRMA
65
Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara
dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile
kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir
Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker
ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz
yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli
yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların
temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar
olarak yaz aylarında tuumlketilir
Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak
uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr
Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi
dondurmardquo yapılabilmektedir
Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı
boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği
ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir
olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir
Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa
da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir
41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları
Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri
iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce
mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein
kaybına neden olur
Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin
dondurmanın kalorisini de arttırmış olur
Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer
gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb
42 Dondurma ve Ccedileşitleri
Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan
indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az
bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma
şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme
dondurmasırdquo dır
66
Resim 41 Karsambaccedil
Resim 42 Maraş doumlvme dondurması
Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında
kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı
dondurma fıstıklı dondurma vb
Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin
değeri de azalır
Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan
bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında
eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur
Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır
Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi
dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir
67
Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su
buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan
yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur
Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır
Yumurta ile
Salep ile Nişasta ile Krema ile
Resim 43 Vanilyalı dondurma
421 Vanilyalı Dondurma
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
Hazırlanışı
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve
karıştırmazsanız yumurta pişer
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika
pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz
Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz
68
Resim 44 Kakaolu dondurma
422 Kakaolu Dondurma
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
1 paket vanilin
Hazırlanışı
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin
birbirine tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup
soğumasını bekleyiniz
Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz
69
Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları
423 Meyveli Dondurma
Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar
Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)
Kurutulmuş meyvelerle
Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle
Tek ccedileşit meyveyle
Birkaccedil ccedileşit meyveyle
Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
Hazırlanışı
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir
kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız
Dibini tutmamasına dikkat ediniz
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma
yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine
ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara
yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız
70
Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe
43 Sorbelerin Oumlzellikleri
Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur
Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze
(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine
likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir
Limonlu sorbe
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
Hazırlanışı
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını
almadan soyunuz
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp
ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz
İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba
alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz
71
44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek
Noktalar
Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır
Sorbeler karıştırılmadan dondurulur
Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır
Servis kapları soğutulmalıdır
Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir
Kullanılan araccedillar steril olmalıdır
Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz
Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi
45 Servisini Yapma
Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır
Kuplarda dondurma servisi
Resim 48 Kupta dondurma servisi
72
Kacircğıt helva ile servis
Resim 49 Kacircğıt helva ile servis
Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur
Resim 410 Mangolu sorbe
73
Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır
Resim 411 Kızarmış dondurma
Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır
Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi
74
Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır
Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi
46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama
Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup
bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları
meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri
peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir
Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan
yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri
renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis
yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir
Resim 414 Kup jak
75
Resim 415 Peş melba
Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen
Kasata napoliten
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı 1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
76
Hazırlanışı
Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi
karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı
ekleyiniz
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp
tekrar derin dondurucuya koyunuz
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin
dondurucuya koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın
uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay
ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
77
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım
kaynatınız
Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı
unutmayınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-
3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız
yumurta pişer unutmayınız
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak
kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice
soğutunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak
derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat
dondurunuz
Varsa dondurma makinesinde
ccedilevirerek dondurunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
78
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip
ccedilırpmaya devam ediniz
İccedilinde topak kalmamasına dikkat
etmelisiniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml
azar azar katarak malzemelerin birbirine
tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte
pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı
kalmaması iccedilin pişirmek gerekir
unutmayınız
Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir
Aksi takdirde yumurta pişer
unutmayınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar
aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba
alınız ve buzdolabına koyup soğumasını
bekleyiniz
Sıcak malzemeler buzdolabına
konulmaz unutmayınız
Tamamen soğuduğundan emin
olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte
bir ccedilıkarıp karıştırınız
Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin
oluşmasını engeller unutmayınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta
bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye
oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
79
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz
Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine
sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk
ateşte iyice ccedilırpınız
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız
Dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz
Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan
sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra
şekeri serpip marine ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde
bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve
gofretle suumlsleyerek servis yapınız
Hazırladığınız meyveleri
dondurmanın iccediline de
karıştırabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
80
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde
iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz
Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin
tadını acılaştırır unutmayınız
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım
kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma
suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin
dondurucuya girebilecek bir kaba alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice
dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz
gibi suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
81
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı
1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve
vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek
soğutunuz
Kasata kalıbını derin dondurucuya
koyunuz Boumlylece dondurmanın
kalıba kolay yapışmasını
sağlarsınız
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı
karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya
oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da
bademleri en son olarak da ccedilırpılmış
kremayı ekleyiniz
Ccedilırparsanız yumurtayı
soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm
kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin
dondurucuya koyunuz
Dondurma kalıbın şekline goumlre
sıvanmalıdır Her tarafı eşit
kalınlıkta olmalıdır unutmayınız
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile
aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya
koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan
boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya
koyunuz
Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır
unutmayınız
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp
ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını
hafifccedile sıcak suya tutunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
82
KONTROL LİSTESİ
DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
83
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml
yazınız
1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir
2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır
3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır
4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini
arttırır
5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar
6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır
7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek
zenginleştirilir
8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır
9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir
10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru
yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
84
MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME
Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Kişisel Hijyen
1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi
2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml
3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı
4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı
Araccedil Gereccedil Seccedilimi
5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı
6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı
İşlem Basamakları
7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı
8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı
9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı
Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi
10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi
11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi
12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz
MODUumlL DEĞERLENDİRME
85
CEVAP ANAHTARLARI
OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 A
3 C
4 B
5 A
6 Y
7 D
8 D
9 Y
10 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI
1 A
2 C
3 B
4 C
5 D
6 A
7 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 Y
3 D
4 D
5 D
6 Y
7 D
8 Y
9 Y
10 Y
CEVAP ANAHTARLARI
86
OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 İtalya
2 buzlu iccedilecek
3 şerbettir
4 yumurta
5 karsambaccedil
6 krema
7 likoumlr
8 soğuk
9 kuumllahta
10 kup
87
KAYNAKCcedilA
ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler
Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009
Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979
ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000
Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık
İstanbul 2009
KAYNAKCcedilA
17
Bir tencereye şeker ve pirinccedil unu konularak karıştırılır
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt eklenerek karıştırılır
Tencere ocağa alınır Orta ateşte karıştırılarak pişirilir Bademli karışım
eklenir
Koyulaşana kadar karıştırılarak pişirilir
Vanilya eklenir Karıştırılır ve ocaktan alınır
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan kacircselere boşaltılır
Soğuyunca suumlslenerek servis yapılır
164 Kazandibi
Resim 110 Kazandibi
Kazandibi 15 yuumlzyıldan beri Tuumlrk mutfağında yapılan suumltluuml tatlıdır Muhallebinin
dibinin yakılması ile hazırlanır Ccedilok ccedileşitli hazırlama şekilleri vardır Bazı tariflerde tepsiye
doumlkuumllen muhallebi doğrudan (direkt) ocak uumlstuumlne konularak dibi yakılır Bazılarında ise
tepsinin dibine oumlnce şeker doumlkuumlluumlr uumlzerine muhallebi doumlkuumlluumlr Ocak uumlzerinde ya da fırında
dipteki şekerin yanması sağlanır
Kazandibi hazırlanırken
Kazandibinin tepsiden kolay ccedilıkması iccedilin pişirme işlemi tamamlanınca
mutlaka soğuk su olan kabın iccediline konulması gerekir
Kazandibinin her tarafının eşit yanması iccedilin ocak uumlzerinde ccedilevrilerek
pişirilmesi gerekir
Kazandibi fırında yapılacaksa kızgın fırının alt rafında pişirilmelidir
Muumlmkuumlnse fırının ısısı sadece alttan verilmelidir Fırında kısa suumlre
tutulmalıdır Suumlre uzarsa muhallebi sertleşir
İyice soğuduktan sonra dilimlenmelidir
Servis yapılırken ya yanık kısmı uumlste getirilir ya da rulo şeklinde
sarılmalıdır Sarmak iccedilin tatlının ince doumlkuumllmesi gerekir
18
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu
Rendesi
Hazırlanması
Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur
Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır
Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan
alınır
Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur
Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir
165 Tavukgoumlğsuuml
Resim 111 Tavukgoumlğsuuml
Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece
Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve
pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp
ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen
tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr
19
Hazırlarken ve pişirirken
Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına
Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına
Kıvamını iyi ayarlamaya
Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
Hazırlanışı
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine
daha kolay ayrılacaktır
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz
Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip
ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile
bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız
17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir
Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca
kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir
Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa
şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir
Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece
pişerken taşması oumlnlenmiş olur
Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir
20
18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır
Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır
Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları
(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır
Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir
19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta
guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine
rastlanır
Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek
servis yapılır
Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve
suumlslenerek servis yapılır
Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)
serpilir
Resim 112 Tarccedilınla servis
21
Resim 113 Kuru yemişlerle servis
Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file
hacirclinde kullanılır
Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis
Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine
goumlre suumlslemede kullanılabilir
22
Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi
Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir
Resim 116 Karamelize şekerle servis
23
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız
Gereccediller (4ndash6 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
80 g pirinccedil unu
1 paket vanilya
İstenildiği kadar tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz
Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz
Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat
ediniz
Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz
Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika
pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz
Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak
eritiniz
Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa
olduğu iccedilin şekeri en başta da
ekleyebilirsiniz
Ocaktan indiriniz Vanilya
ekleyiniz
Renginin kıvamının ve tadının istenilen
oumlzellikte olmasına dikkat ediniz
Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
24
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
250 g toz şeker
90 g pirinccedil
15 g nişasta
200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)
10 g tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye
koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar
haşlayınız
Yıkarken nişastasının gitmesine
dikkat ediniz
Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız
Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz
Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz
Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli
karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz
Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker
karamelize olur unutmayınız
Sıcakken kacircselere boşaltınız
Suumlslemek iccedilin soğumasını
bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
25
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Badem ve Hindistan cevizini
karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt
ekleyiniz ve mutfak robotunda
ccedilekiniz
Suumlt ekleyerek bademin daha kolay
ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline
gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz
olmasını sağlar unutmayınız
Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu
koyarak karıştırınız
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek
karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Bademli karışımı ekleyiniz
Koyulaşana kadar karıştırarak
pişiriniz
Pişerken karıştırmak şekerin karamelize
olmasını engeller
Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan
alınız
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan
kacircselere boşaltınız
Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması
kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz
Soğuyunca suumlsleyerek servis
yapınız
Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk
uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
26
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz
Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10
dakika kaynatınız
Isının yuumlksek olmamasına ve topak
olmamasına dikkat ediniz
Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız
Bir kere kaynatıp ocaktan alınız
Şekerin karamelize olmamasına
dikkat ediniz
Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine
hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz
Pudra şekerinin her tarafa eşit
dağılmış olmasına dikkat ediniz
Muhallebiyi doumlkerken şekerleri
kaydırmayınız
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin
dibinin yanmasını sağlayınız
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını
batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak
iccedilin 5-6 saat bekleyiniz
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Soğuk suya batırmak tatlının
tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin
oumlnemlidir unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
27
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk
suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha
kolay ayrılacaktır)
Tavuk tadının olmaması ve liflerin
parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek
oumlnemlidir unutmayınız
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri
koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Pişerken dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye
ekleyerek karıştırmaya devam ediniz
Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız
Kıvamına dikkat ediniz
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş
dakika kadar ccedilırpınız
Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra
dilimleyerek servis yapınız
Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk
uyumuna goumlre suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
28
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet
kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol
ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz
29
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır
A) Suumlbye
B) Pirinccedil unu
C) Nişasta
D) Hepsi
2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Kazandibi
B) Suumltlaccedil
C) Guumlllaccedil
D) Muhallebi
3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Tavukgoumlğsuuml
B) Suumltlaccedil
C) Muhallebi
D) Guumlllaccedil
4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır
A) Antep fıstığı
B) Hindistan cevizi
C) Badem
D) Fındık
5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden
hangisidir
A) Tarccedilın
B) Karabiber
C) Nane
D) Kekik
Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır
7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır
8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır
9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir
10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
30
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli
suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR
21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri
Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler
genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema
eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir
Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı
tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda
zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir
Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller
kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika
mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru
uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız
mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu
ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır
Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine
rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
AMACcedil
ARAŞTIRMA
31
Resim 21 Servise hazır krem karamel
211 Krem Karamel
Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem
ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln
Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde
pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
Hazırlanması
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel
yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel
kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon
kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave
ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra
kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz
32
Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters
ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız
Krem karamel hazırlarken
Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa
rengi accedilık olur
Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur
Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir
Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya
batırılabilir
Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan
ccedilıkarılması
Resim 24 Servis edilmesi
212 Sufle
Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler
tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve
beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece
civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha
kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir
En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir
Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır
Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler
tekniğine uygun ilave edilir
33
İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur
hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri
kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir
Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb
Ccedilikolatalı sufle
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolata
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
Hazırlanışı
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma
yediriniz
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile
yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz
Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz
bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız
Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına
almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla
karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk
oluncaya kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz
34
Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri
yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen
oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun
olacaktır
Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız
kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte
kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız
Sufleniz soumlner
Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya
kaymakla sıcak servis yapınız
Resim 25 Ccedilikolata sufle
Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle
35
213 Diğerleri
Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı
duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde
ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir
Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml
tatlı tarifi verilmiştir
Napoli usuluuml blanmanj
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 lt suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
Hazırlanışı
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir
tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki
karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından
nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız
Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını
ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda
boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak
beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4
dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek
buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını
gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis
yapınız
Sakızlı pasta
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
36
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
Hazırlanışı
Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine
kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler
her tarafı eşit olacak şekilde yayılır
Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır
Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması
sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar
pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek
karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit
kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca
aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında
birkaccedil saat bekletilir
Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına
alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)
Resim 27 Sakızlı pasta
22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su
buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar
Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner
Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak
kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır
37
Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede
olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum
hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur
Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur
Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160
derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir
Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır
Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten
geccedilirilmelidir
23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır
Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır
Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır
Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır
24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner
Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir
Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel
38
Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri
kullanılabilir
Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel
Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir
Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle
Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir
Resim 211 Pudra şekerli sufle
39
25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama
Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan
mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren
suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir
Panna cotta
Malzemeler
400 ml krema
200 ml suumlt
40 g şeker
Bir tutam tuz
120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)
3 adet yaprak jelatin
Hazırlanışı
Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz
Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta
ısıda karıştırarak pişiriniz
Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak
ccedilikolataların erimesini sağlayınız
Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının
sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız
Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz
Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının
dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız
Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 212 Panna cotta
Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve
konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız
araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi
deneyiniz
40
UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa
ayarlayınız
Krem karamel kaplarını boş olarak
ısınmakta olan fırına koyunuz
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile
kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak
oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem
karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını
bekleyiniz
Şekeri az karamelleştirirseniz
karamelin rengi kahverengi olmaz
sarı olur unutmayınız
Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen
goumlsteriniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel
yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan
kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir
kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş
karıştırarak ilave ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine
devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel
kalıplarına paylaştırınız
Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve
uzun suumlre yaparsanız tatlınız
piştiğinde istenmeyen goumlzenekler
oluşur unutmayınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar
sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye
diziniz
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan
ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz
Tepsideki su biterse kaynar su
ekleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
41
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8
saat buzdolabında bekletiniz
Donduğundan emin olduğunuz krem
karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz
Krem karamelleri dolaba koyarken
uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu
sinerek tatlının tadı bozulur
unutmayınız
İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme iccedilin dondurma taze
meyveler renkli soslar vb
kullanabilirsiniz
42
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolat
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye
ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta
ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını
eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız
suumltuuml bu karışıma yediriniz
Unun yanmamasına dikkat
adiniz
Suumltuuml eklerken topak
olmamasına dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
43
Ccedilikolatanızı rendeleyerek
hazırlayınız Bu işlem iccedilin
tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası
kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda
soğumaya bırakınız
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin
veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker
serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da
kullanabilirsiniz
Oda sıcaklığındaki yumurtaların
sarısını ve aklarını birbirinden
ayırınız
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı
ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile
oumlnce akları bir fiske tuz ilave
ederek katı koumlpuumlk oluncaya
kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle
ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen
goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz)
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu
karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını
ilave ediniz
Vanilya veya limon kabuğu
rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla
karıştırmadan karışıma kaşık
kaşık ilave ediniz
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha
buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini
daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)
kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda
yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın
istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle
ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır
unutmayınız
Yeterince karıştırıp homojen
hacircle getirdiğiniz karışımı
yağladığınız kalıplara iki
parmak eksik gelecek şekilde
doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına
koyarak buumlyuumlk fırınlarda
yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk
fırınlarda 160-170 degCrsquode 35
dakikada pişirebilirsiniz
Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında
kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada
fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner
unutmayınız
Pişen suflenizin uumlzerine pudra
şeker serpip krema dondurma
veya kaymakla sıcak servis
yapınız
Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi
ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis
yapmalısınız
44
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 l suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri
yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım
kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir
kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız
Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir
taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika
kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Nişastayı ılıklaştırmadan
kaynar suumlte eklerseniz
nişasta taşlaşır ve tatlının
kıvamı bozulur
unutmayınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye
vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem
esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek
esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Muhallebileri ılık tutmak
iccedilin benmari
kullanabilirsiniz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz
Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı
sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz
Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup
duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Kalıpları su ile
nemlendirmeniz tatlının
kalıptan kolay ccedilıkmasını
sağlayacaktır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp
kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz
Tatlının kenarlarını
gevşetmek iccedilin parmak
ucuyla hafifccedile bastırınız
Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız
Tatlıyı suumlslerken renk
uyumuna dikkat ediniz
Ters ccedilevrildiğinde beyaz
muhallebi en uumlstte
kalacaktır unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
45
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun
hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un
hacircline getiriniz
Fırın tepsisine kenarlarından taşacak
şekilde aluumlminyum folyo seriniz
Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit
olacak şekilde yayınız
Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit
dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı
kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln
saramaz ve dilimleyemezsiniz
Bir tencerede unu ve yağı renk
değiştirmeden kavurunuz Ocaktan
alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz
Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak
koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca
sakız ekleyiniz
İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek
karıştırıp ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak
olmamasını sağlayınız
Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha
ccedilabuk erir
İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin
uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız
Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin
kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi
kayarsa muhallebi folyoya yapışır
unutmayınız
Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız
İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta
kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız
Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz
Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin
kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız
Tatlının dışına sarınız
Zaman varsa bir gece buzdolabında
beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman folyodan
ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına
alınız Suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve
lezzet uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
46
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
47
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden
hangisidir
A) Kremler
B) Sufleler
C) Kuplar
D) Dondurmalar
2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak
verilmiştir
A) Suumlt şeker un
B) Suumlt şeker kakao
C) Suumlt şeker yumurta
D) Suumlt şeker nişasta
3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan
malzemeler doğru olarak verilmiştir
A) Un ve yumurta
B) Suumlt yumurta ve şeker
C) Su un ve şeker
D) Suumlt kakao ve yumurta
4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru
olarak verilmiştir
A) Suumltuumln bayat olması
B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması
C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması
D) Toz şeker kullanılması
5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken
noktalardandır
A) Yumurtanın taze olması gerekir
B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir
C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir
D) Hepsi
6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir
A) Mayonez
B) Pudra şekeri
C) Kaymak
D) Dondurma
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
48
7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır
A) Toprak kaplar
B) Cam kaplar
C) Porselen kaplar
D) Hepsi
DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
49
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak
yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz
ARAŞTIRMA
Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini
araştırınız
3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml
TATLILAR
Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta
31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması
Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik
youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak
dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak
iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
AMACcedil
ARAŞTIRMA
50
yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda
(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir
Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin
311 Krem Bavaruva
Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok
farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de
kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya
ccedilıkmıştır
Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin
şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır
İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin
genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu
da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta
sarısı kullanmak gerekir
Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile
hazırlanır
Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata
parccedilaları kullanılabilir
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
51
Hazırlanışı
Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba
ccedilıkarınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten
alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız
NOT
Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları
kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis
yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde
birkaccedil dakika bekletebilirsiniz
Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de
ccedilalışabilirsiniz
Resim 35 Krem bavaruva
312 Parfe
Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla
parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri
farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan
sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar
genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır
52
Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe
ccedilikolatalı parfe vb
Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı
sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden
ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden
karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur
Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre
bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır
Resim 36 Ccedililekli parfe
Resim 37 Ccedilikolatalı parfe
53
Vanilyalı parfe
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurtanın sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
Hazırlanışı
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini
kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma
kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat
dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 38 Meyveli parfe
313 Ccedilikolatalı Muss
Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem
şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt
olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek
dondurulur
Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve
biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice
donduktan sonra dilimlenerek servis edilir
Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss
kahveli muss vb
54
Beyaz ccedilikolatalı muss
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
Hazırlanışı
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı
ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin
tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek
servis yapınız
55
Resim 39 Kupta muss servisi
32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar
Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması
gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak
uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı
olmaz
Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak
bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur
Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek
yumuşatılması gerekir
Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak
kolaylaşır
33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir
Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra
şekeri serpilebilir
56
Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva
Meyve dilimleri ile suumlslenebilir
Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe
Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir
Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss
57
Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir
Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe
34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve
restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her
aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında
ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir
Ccedilikolata muslu ve bademli kek
Gereccediller
50 g bitter ccedilikolata
200 g marzipan
1 su bardağı suumlt
1 su bardağı un
2 adet yumurta
frac12 su bardağı şeker
Mus iccedilin
15 g sade ccedilikolata
50 g tereyağı
2 adet yumurta
2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml
Uumlzeri iccedilin
1 paket ccedilikolata sos
25 bardak suumlt
200 g file (yaprak) badem
58
Hazırlanışı
Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine
yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş
ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş
yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile
ccedilalışabilirsiniz)
Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip
iyice karıştırınız
Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek
ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru
kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz
Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli
karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı
bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz
Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek
duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat
bekletiniz
Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine
doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle
kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz
İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem
tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri
satan yerlerde hazır olarak bulunur
Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama
faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca
yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte
seccediltiklerinizi deneyiniz
59
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Jelatini buzlu suda bir saat
beklettikten sonra susuz olarak bir
kaba ccedilıkarınız
Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar
unutmayınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta
sarısı ve jelatini bir tencereye
koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli
karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan
ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak
soğutunuz
Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln
bozulur)
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar
hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave
ediniz
Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda
ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla
karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)
unutmayınız
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma
yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak
buzdolabında soğutunuz
Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)
kullanılmalıdır unutmayınız
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek
servis yapınız
Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
60
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurta sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker
ve vanilyayı karıştırarak benmari
youmlntemini kullanarak ccedilırpınız
Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir
Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız
yumurta pişebilir Bu nedenle benmari
youmlntemi ile ccedilalışınız
Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak
kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız
Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı
ile yediriniz
Parfe kalıbına boşaltınız
Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat
ediniz
Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dışarıya
alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk
meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
61
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız
Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını
streccedil filmle sarınız
Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız
zamandan ve enerjiden
kazanmanızı sağlar unutmayınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice
ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam
ediniz
Ccedilikolatayı eritirken iccediline su
kaccedilmamasına dikkat ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtınız
Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz
Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Jelatinin iyice eridiğinden emin
olunuz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı
karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar
ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz
ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme
şekillerini araştırınız
Tabak suumlsleme şekillerinden birini
uygulayabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
62
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına
uygun yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız
mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
63
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen
bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız
1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar
2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir
3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır
4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır
5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır
6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz
7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır
8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir
9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir
10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
64
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve
sorbeleri hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini
araştırınız
İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln
oumlzelliklerini araştırınız
Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız
4 DONDURMA VE SORBELER
Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar
Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya
geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir
Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal
ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya
doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır
En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru
Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu
karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman
krala sunulurmuş
Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme
ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime
uğradığı bir gerccedilektir
Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince
tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır
Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml
tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
AMACcedil
ARAŞTIRMA
65
Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara
dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile
kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir
Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker
ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz
yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli
yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların
temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar
olarak yaz aylarında tuumlketilir
Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak
uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr
Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi
dondurmardquo yapılabilmektedir
Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı
boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği
ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir
olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir
Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa
da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir
41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları
Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri
iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce
mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein
kaybına neden olur
Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin
dondurmanın kalorisini de arttırmış olur
Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer
gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb
42 Dondurma ve Ccedileşitleri
Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan
indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az
bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma
şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme
dondurmasırdquo dır
66
Resim 41 Karsambaccedil
Resim 42 Maraş doumlvme dondurması
Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında
kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı
dondurma fıstıklı dondurma vb
Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin
değeri de azalır
Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan
bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında
eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur
Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır
Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi
dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir
67
Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su
buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan
yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur
Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır
Yumurta ile
Salep ile Nişasta ile Krema ile
Resim 43 Vanilyalı dondurma
421 Vanilyalı Dondurma
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
Hazırlanışı
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve
karıştırmazsanız yumurta pişer
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika
pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz
Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz
68
Resim 44 Kakaolu dondurma
422 Kakaolu Dondurma
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
1 paket vanilin
Hazırlanışı
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin
birbirine tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup
soğumasını bekleyiniz
Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz
69
Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları
423 Meyveli Dondurma
Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar
Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)
Kurutulmuş meyvelerle
Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle
Tek ccedileşit meyveyle
Birkaccedil ccedileşit meyveyle
Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
Hazırlanışı
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir
kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız
Dibini tutmamasına dikkat ediniz
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma
yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine
ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara
yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız
70
Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe
43 Sorbelerin Oumlzellikleri
Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur
Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze
(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine
likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir
Limonlu sorbe
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
Hazırlanışı
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını
almadan soyunuz
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp
ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz
İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba
alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz
71
44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek
Noktalar
Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır
Sorbeler karıştırılmadan dondurulur
Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır
Servis kapları soğutulmalıdır
Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir
Kullanılan araccedillar steril olmalıdır
Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz
Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi
45 Servisini Yapma
Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır
Kuplarda dondurma servisi
Resim 48 Kupta dondurma servisi
72
Kacircğıt helva ile servis
Resim 49 Kacircğıt helva ile servis
Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur
Resim 410 Mangolu sorbe
73
Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır
Resim 411 Kızarmış dondurma
Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır
Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi
74
Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır
Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi
46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama
Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup
bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları
meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri
peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir
Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan
yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri
renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis
yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir
Resim 414 Kup jak
75
Resim 415 Peş melba
Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen
Kasata napoliten
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı 1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
76
Hazırlanışı
Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi
karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı
ekleyiniz
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp
tekrar derin dondurucuya koyunuz
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin
dondurucuya koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın
uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay
ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
77
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım
kaynatınız
Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı
unutmayınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-
3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız
yumurta pişer unutmayınız
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak
kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice
soğutunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak
derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat
dondurunuz
Varsa dondurma makinesinde
ccedilevirerek dondurunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
78
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip
ccedilırpmaya devam ediniz
İccedilinde topak kalmamasına dikkat
etmelisiniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml
azar azar katarak malzemelerin birbirine
tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte
pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı
kalmaması iccedilin pişirmek gerekir
unutmayınız
Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir
Aksi takdirde yumurta pişer
unutmayınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar
aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba
alınız ve buzdolabına koyup soğumasını
bekleyiniz
Sıcak malzemeler buzdolabına
konulmaz unutmayınız
Tamamen soğuduğundan emin
olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte
bir ccedilıkarıp karıştırınız
Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin
oluşmasını engeller unutmayınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta
bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye
oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
79
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz
Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine
sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk
ateşte iyice ccedilırpınız
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız
Dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz
Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan
sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra
şekeri serpip marine ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde
bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve
gofretle suumlsleyerek servis yapınız
Hazırladığınız meyveleri
dondurmanın iccediline de
karıştırabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
80
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde
iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz
Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin
tadını acılaştırır unutmayınız
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım
kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma
suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin
dondurucuya girebilecek bir kaba alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice
dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz
gibi suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
81
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı
1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve
vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek
soğutunuz
Kasata kalıbını derin dondurucuya
koyunuz Boumlylece dondurmanın
kalıba kolay yapışmasını
sağlarsınız
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı
karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya
oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da
bademleri en son olarak da ccedilırpılmış
kremayı ekleyiniz
Ccedilırparsanız yumurtayı
soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm
kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin
dondurucuya koyunuz
Dondurma kalıbın şekline goumlre
sıvanmalıdır Her tarafı eşit
kalınlıkta olmalıdır unutmayınız
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile
aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya
koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan
boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya
koyunuz
Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır
unutmayınız
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp
ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını
hafifccedile sıcak suya tutunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
82
KONTROL LİSTESİ
DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
83
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml
yazınız
1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir
2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır
3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır
4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini
arttırır
5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar
6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır
7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek
zenginleştirilir
8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır
9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir
10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru
yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
84
MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME
Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Kişisel Hijyen
1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi
2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml
3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı
4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı
Araccedil Gereccedil Seccedilimi
5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı
6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı
İşlem Basamakları
7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı
8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı
9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı
Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi
10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi
11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi
12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz
MODUumlL DEĞERLENDİRME
85
CEVAP ANAHTARLARI
OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 A
3 C
4 B
5 A
6 Y
7 D
8 D
9 Y
10 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI
1 A
2 C
3 B
4 C
5 D
6 A
7 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 Y
3 D
4 D
5 D
6 Y
7 D
8 Y
9 Y
10 Y
CEVAP ANAHTARLARI
86
OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 İtalya
2 buzlu iccedilecek
3 şerbettir
4 yumurta
5 karsambaccedil
6 krema
7 likoumlr
8 soğuk
9 kuumllahta
10 kup
87
KAYNAKCcedilA
ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler
Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009
Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979
ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000
Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık
İstanbul 2009
KAYNAKCcedilA
18
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu
Rendesi
Hazırlanması
Suumlt tencereye doumlkuumlluumlp ocağa konur
Pirinccedil unu ve nişasta eklenir Karıştırılarak 10 dakika kaynatılır
Şeker eklenip eriyinceye kadar karıştırılır Bir kere kaynatılıp ocaktan
alınır
Pudra şekeri tepsiye serpilir Uumlzerine hazırlanan muhallebi doumlkuumlluumlr
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsi dibinin yanması sağlanır
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmı batırılır bir kaccedil saniye tutulur
Soğutmak iccedilin 5-6 saat beklenir
165 Tavukgoumlğsuuml
Resim 111 Tavukgoumlğsuuml
Tuumlrk mutfağına Romalılardan geccedilen bir tatlı olmasına rağmen guumlnuumlmuumlzde sadece
Tuumlrk mutfağında yapılır Tavuğun goumlğsuuml haşlandıktan sonra iyice doumlvuumlluumlr Suumlt nişasta ve
pirinccedil unuyla koyulaştırılır Şeker ve ezilmiş tavuk goumlğsuuml eklenir Bir taşım kaynatılıp
ocaktan alınır Bir tepsiye doumlkuumlluumlr Soğuduktan sonra dilimlenerek servis yapılır Bazen
tavukgoumlğsuuml hazırlandıktan sonra dibi ocakta yakılarak kazandibine doumlnuumlştuumlruumlluumlr
19
Hazırlarken ve pişirirken
Tavuk goumlğsuumlnuumln iyice ezilmiş olmasına
Pişirilirken suumlrekli karıştırılmasına
Kıvamını iyi ayarlamaya
Tavuk tadından ccedilok şeker tadının olmasına dikkat edilmelidir
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
Hazırlanışı
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk suya koyunuz Boumlylece liflerine
daha kolay ayrılacaktır
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte karıştırarak pişiriniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz
Tencereye ekleyerek karıştırmaya devam ediniz Katılaşana kadar pişirip
ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş dakika kadar ccedilırpınız Genişccedile
bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz (Resim 111)
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek servis yapınız
17 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Suumltluuml tatlıları pişirirken şu noktalara dikkat etmek gerekir
Suumlt yuumlksek sıcaklıkta protein kaybına uğrar Bu nedenle muumlmkuumln olduğunca
kısa suumlrede ve orta ısıda pişirilmelidir
Suumltluuml tatlılarda şeker en son ocaktan alınacağı zaman atılmalıdır Erken atılırsa
şeker karamelize olur Tatlının rengini lezzetini ve kokusunu değiştirir
Fırın suumltlaccedil iccedilinde sıcak su olan bir tepsinin iccedilinde pişirilmelidir Boumlylece
pişerken taşması oumlnlenmiş olur
Pişirirken karıştırmak gerekir Karıştırılmazsa dibi tutar Tadı ve kokusu değişir
20
18 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen suumltluuml tatlılar homojen olmalıdır
Kakao vb katılmamışsa rengi beyaz olmalıdır
Pelte kıvamında olmalıdır Genellikle tatlı kaşığı ile yenilseler de bazıları
(kesme muhallebi kazandibi vb) bıccedilakla kesilebilecek kıvamda olmalıdır
Suumltuumln ve ilave edilen diğer lezzet vericilerin aromasını taşıması gerekir
19 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Suumltluuml tatlıların hemen hemen hepsi soğuk olarak servis yapılır Hatta
guumlnuumlmuumlzde otel ve pastanelerde suumltluuml tatlıların dondurma ile servis edildiğine
rastlanır
Suumltlaccedil muhallebi keşkuumll sıcakken doumlkuumllduumlkleri kacircselerde uumlzeri suumlslenerek
servis yapılır
Tavukgoumlğsuuml kazandibi guumlllaccedil dilimlenerek tatlı tabağına yerleştirilir ve
suumlslenerek servis yapılır
Suumltluuml tatlıların en klasik şekliyle servisi yapılırken uumlzerine tarccedilın (Resim 112)
serpilir
Resim 112 Tarccedilınla servis
21
Resim 113 Kuru yemişlerle servis
Fındık fıstık ceviz badem gibi kuru yemişler buumltuumln ccedilekilmiş (Resim 113) ya da file
hacirclinde kullanılır
Resim 114 Kuru yemişlerle ve meyve ile servis
Nar ccedililek vişne portakal kivi ananas gibi meyveler (Resim 114) tatlının ccedileşidine
goumlre suumlslemede kullanılabilir
22
Resim 115 Dondurma ile servisin sıcak yaz guumlnlerinde tercih edilmesi
Karamelize şekerden (Resim 116) yapılan suumlslemeler kullanılabilir
Resim 116 Karamelize şekerle servis
23
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml muhallebi hazırlayınız
Gereccediller (4ndash6 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
80 g pirinccedil unu
1 paket vanilya
İstenildiği kadar tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinccedil ununu bir tencereye koyunuz
Bir su bardağı suumlt ile iyice eziniz
Pirinccedil ununun topak kalmamasına dikkat
ediniz
Suumltuumln tamamını ekleyiniz Ocak uumlzerine almadan ekleyiniz
Orta ateşte karıştırarak 10ndash15 dakika
pişiriniz Dibinin tutmamasına dikkat ediniz
Koyulaşınca şekeri katıp karıştırarak
eritiniz
Tadını kontrol ediniz Pişme suumlresi kısa
olduğu iccedilin şekeri en başta da
ekleyebilirsiniz
Ocaktan indiriniz Vanilya
ekleyiniz
Renginin kıvamının ve tadının istenilen
oumlzellikte olmasına dikkat ediniz
Kacircselere boşaltarak suumlsleyiniz Suumlslemek iccedilin soğumasını bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
24
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml suumltlaccedil hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
250 g toz şeker
90 g pirinccedil
15 g nişasta
200 ml su (pirinci haşlamak iccedilin)
10 g tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Pirinci ayıklayıp yıkadıktan sonra tencereye
koyunuz Su ile yumuşayıncaya kadar
haşlayınız
Yıkarken nişastasının gitmesine
dikkat ediniz
Suumlt ekleyerek 10 dakika pişiriniz Pişerken yavaş yavaş karıştırınız
Ara ara karıştırırsanız dibi tutmaz
Şeker ekleyerek karıştırarak eritiniz Tadını kontrol ediniz
Nişastayı suumltle karıştırarak suumltluuml pirinccedilli
karışıma ekleyiniz Topak kalmamasına dikkat ediniz
Bir kere kaynattıktan sonra ocaktan indiriniz Ccedilok kaynatırsanız şeker
karamelize olur unutmayınız
Sıcakken kacircselere boşaltınız
Suumlslemek iccedilin soğumasını
bekleyiniz
Suumlslerken renk uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
25
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml keşguumll hazırlayınız
Gereccediller
1 ccedilay bardağı badem (kabukları soyulmuş)
1 ccedilay bardağı Hindistan cevizi rendesi
1 su bardağı pirinccedil unu
15 su bardağı toz şeker
4 su bardağı suumlt
1 paket vanilya
Suumlslemek iccedilin Antep fıstığı ceviz badem Hindistan cevizi vb
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Badem ve Hindistan cevizini
karıştırarak uumlzerine az miktarda suumlt
ekleyiniz ve mutfak robotunda
ccedilekiniz
Suumlt ekleyerek bademin daha kolay
ccedilekilmesini sağlarsınız Un hacircline
gelmelidir Bu karışım keşkuumlluumln beyaz
olmasını sağlar unutmayınız
Bir tencereye şeker ve pirinccedil ununu
koyarak karıştırınız
Uumlzerine yavaş yavaş suumlt ekleyerek
karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Bademli karışımı ekleyiniz
Koyulaşana kadar karıştırarak
pişiriniz
Pişerken karıştırmak şekerin karamelize
olmasını engeller
Vanilya ekleyip karıştırarak ocaktan
alınız
İlk sıcaklığı geccedilince soğumadan
kacircselere boşaltınız
Vanilya suumltluuml tatlılara erken atılırsa aroması
kaybolur Ocaktan inerken ekleyiniz
Soğuyunca suumlsleyerek servis
yapınız
Suumlslerken malzemenin bol olmasına ve renk
uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
26
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kazandibi hazırlayınız
Gereccediller (6-8 porsiyon)
1 litre suumlt
250 g toz şeker
65 g pirinccedil unu
55 g nişasta
25 g pudra şekeri
Yarım paket vanilya veya yarım limon kabuğu rendesi
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml tencereye doumlkuumlp ocağa koyunuz
Pirinccedil unu ve nişasta ekleyip karıştırarak 10
dakika kaynatınız
Isının yuumlksek olmamasına ve topak
olmamasına dikkat ediniz
Şeker ekleyip eriyinceye kadar karıştırınız
Bir kere kaynatıp ocaktan alınız
Şekerin karamelize olmamasına
dikkat ediniz
Pudra şekerini tepsiye serpiniz Uumlzerine
hazırlanan muhallebiyi doumlkuumlnuumlz
Pudra şekerinin her tarafa eşit
dağılmış olmasına dikkat ediniz
Muhallebiyi doumlkerken şekerleri
kaydırmayınız
Ocakta veya fırında 15ndash20 dakika tepsinin
dibinin yanmasını sağlayınız
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Hemen soğuk su bulunan kaba dip kısmını
batırınız bir kaccedil saniye tutunuz Soğutmak
iccedilin 5-6 saat bekleyiniz
Ocak uumlzerinde yaparsanız kontrol
etmeniz daha kolay olur
unutmayınız
Soğuk suya batırmak tatlının
tepsiden duumlzguumln ccedilıkması iccedilin
oumlnemlidir unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
27
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Tavukgoumlğsuuml hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
2 ccedilorba kaşığı pirinccedil unu
2 ccedilorba kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı şeker
1 tavuk goumlğsuuml
1 ccedilorba kaşığı tereyağı
1 paket vanilya
1 adet damla sakızı (istenirse)
Suumlslemek iccedilin tarccedilın
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Tavuğu iyice haşladıktan sonra soğuk
suya koyunuz (Boumlylece liflerine daha
kolay ayrılacaktır)
Tavuk tadının olmaması ve liflerin
parccedilalanması iccedilin buzlu suda bekletmek
oumlnemlidir unutmayınız
Tencereye pirinccedil unu nişasta ve şekeri
koyarak karıştırınız
Suumltuuml yavaş yavaş ekleyerek karıştırınız
Topak kalmaması iccedilin iyice karıştırınız
Tencereyi ocağa alınız Orta ateşte
karıştırarak pişiriniz
Pişerken dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Tavuk goumlğsuumlnuuml iyice eziniz Tencereye
ekleyerek karıştırmaya devam ediniz
Katılaşana kadar pişirip ocaktan alınız
Kıvamına dikkat ediniz
Ccedilırpma teli ya da ccedilırpıcı (mikser) ile beş
dakika kadar ccedilırpınız
Genişccedile bir cam tepsiye doumlkuumlnuumlz
Buzdolabında iyice soğuttuktan sonra
dilimleyerek servis yapınız
Buumltuumln olarak ya da dilimleyip renk
uyumuna goumlre suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
28
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin Evet
kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi kontrol
ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquoye geccediliniz
29
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Aşağıdakilerden hangisi suumltluuml tatlıların koyulaştırılması iccedilin kullanılır
A) Suumlbye
B) Pirinccedil unu
C) Nişasta
D) Hepsi
2 Tuumlrk mutfağına Roma mutfağından giren suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Kazandibi
B) Suumltlaccedil
C) Guumlllaccedil
D) Muhallebi
3 Sadece suumlt şeker ve pirinccedil unu ile hazırlanan suumltluuml tatlı aşağıdakilerden hangisidir
A) Tavukgoumlğsuuml
B) Suumltlaccedil
C) Muhallebi
D) Guumlllaccedil
4 Keşkuumll adını aşağıdaki maddelerden hangisinden almıştır
A) Antep fıstığı
B) Hindistan cevizi
C) Badem
D) Fındık
5 Tuumlrk mutfağında hazırlanan suumltluuml tatlılarda en ccedilok kullanılan baharat aşağıdakilerden
hangisidir
A) Tarccedilın
B) Karabiber
C) Nane
D) Kekik
Aşağıdaki cuumlmlelerde verilen bilgiler doğru ise parantez iccediline (D) yanlış ise (Y) yazınız 6 ( )Tavukgoumlğsuuml tatlısında haşlanmış tavuk eti taneleri olmalıdır
7 ( )Kazandibi ocak uumlzerinde ya da fırında yakılır
8 ( )Suumltluuml tatlılarda pirinccedil unu suumlbye yerine kullanılır
9 ( )Suumlbye pirincin kırılmış hacircline denir
10 ( )Badem keşkuumlluumln renginin beyaz olması iccedilin katılır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
30
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte uluslararası ccedileşitli
suumltluuml tatlıları hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerde servisi yapılan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
İnternet ortamında uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
Yazılı kaynaklardan uluslararası suumltluuml tatlıları araştırınız
2 ULUSLARARASI SUumlTLUuml TATLILAR
21 Uluslararası Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Oumlzellikleri
Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince daha ccedilok akıllara kremler gelir Kremler
genellikle suumlt şeker ve yumurta ile hazırlanır Bazı ccedileşitlerine un tereyağı krema
eklenebilir İngiliz kreması veya Fransızca adıyla ldquokrem anglezrdquo bu tatlıların başında gelir
Uluslararası suumltluuml tatlılarda yumurta ccedilok kullanılır Yumurtanın ccediliğden kullanıldığı
tatlılarda taze ve mikroorganizmalardan arınmış olması ccedilok oumlnemlidir Ccediluumlnkuuml yumurta gıda
zehirlenmesine neden olan besinlerin başında gelir
Suumltluuml tatlılar tuumlm duumlnya uumllkelerinde bilinen ve uygulanan tatlılardır Benzer gereccediller
kullanılarak benzer lezzetlerde tatlılara birccedilok uumllke mutfaklarında rastlanır Oumlrneğin Meksika
mutfağında bizim suumltlacımıza benzeyen bir tatlı yapılmaktadır Bizden farklı olarak kuru
uumlzuumlm limon kabuğu ve tereyağı kullandıkları goumlruumllmektedir Yine daha ccedilok Fransız
mutfağında rastlanan ldquoper konderdquo isimli tatlı bizim suumltlacımızın uumlzerine armut kompostosu
ve marmelat eklenerek hazırlanan bir tatlıdır
Bazı suumltluuml tatlıların kendi uumllkeleri kadar diğer uumllkelerde de sevilerek tuumlketildiğine
rastlanır Krem karamel ve sufle bunlardan bazılarıdır
OumlĞRENME FAALİYETİ-2
AMACcedil
ARAŞTIRMA
31
Resim 21 Servise hazır krem karamel
211 Krem Karamel
Fransız mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan krem karamelin eski ccedilağlarda ldquokrem
ranverserdquo adıyla yapıldığını kitaplar yazmaktadır Kaynaklar ldquoranverserdquo soumlzcuumlğuumlnuumln
Fransızcarsquoda tepetaklak edilmiş anlamına geldiğini yazmaktadır Bir kabın iccedilerisinde
pişirilen tatlı daha sonra ters ccedilevrilerek servis yapılır
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
Hazırlanması
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa ayarlayınız
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile kaynatıp pekmez renginde karamel
yaparak (Resim 21) oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem karamel
kalıplarına paylaştırınız Donmasını bekleyiniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan kısmını vanilya ve limon
kabuğunu derin bir kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş karıştırarak ilave
ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel kalıplarına paylaştırınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar sıcak su koyduktan sonra
kalıpları tepsiye diziniz (Resim 23)
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz Tepsideki su bitince su ekleyiniz
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8 saat buzdolabında bekletiniz
32
Donduğundan emin olduğunuz krem karamelleri servis tabağına ters
ccedilevirerek (Resim 24) servis yapınız
Krem karamel hazırlarken
Karamelin yanma derecesi oumlnemlidir Fazla yanarsa acı olur az yanarsa
rengi accedilık olur
Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılırsa pişen tatlı goumlzenekli olur
Benmari youmlntemiyle pişirilmelidir
Ters ccedilevrilirken parccedilalanmamalıdır Bunun iccedilin kalıp kısa suumlre sıcak suya
batırılabilir
Resim 22 Krem karamelin fırında pişirilmesi Resim 23 Krem karamelin kalıptan
ccedilıkarılması
Resim 24 Servis edilmesi
212 Sufle
Fransız mutfağının oumlnemli tatlılarından biridir Yapımı dikkat ve oumlzen isteyen sufleler
tatlı ve tuzlu olarak hazırlanabilir Suflelerin sıcak olarak servis edilmesi gerektiğinden ve
beklediği suumlrece soumlneceğinden yenileceği anda pişirilmesi gerekir Sufleler 180-200 derece
civarındaki fırın ısısında pişirilir Sufleler birer kişilik kalıplarda pişirildiğinde servisi daha
kolay olur Ccedilok kişilik hazırlanan suflelerin pişme sırasında kabarmama ihtimali yuumlksektir
En ccedilok kakaolu kahveli ccedilikolatalı elmalı ccedileşitleri tercih edilmektedir
Genellikle sufleler iki şekilde hazırlanır
Birincisinde oumllccediluumlluuml un tereyağı veya margarinle kavrularak diğer malzemeler
tekniğine uygun ilave edilir
33
İkincisinde un kavrulmadan tekniğine uygun olarak malzemeler ilave edilerek hamur
hazırlanır Sufle yapımında buğday ununun yanı sıra patates unu ve nişasta ccedileşitleri
kullanılabilir Sufle hazırlanırken iccedilinde kullanılan katkı maddelerine goumlre isimlendirilir
Ccedilikolatalı sufle (Resim 25) vanilyalı sufle (Resim 26) patates sufle vb
Ccedilikolatalı sufle
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolata
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
Hazırlanışı
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız suumltuuml bu karışıma
yediriniz
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin veya tereyağı ile
yağlayarak bir tutam toz şeker serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da kullanabilirsiniz
Ccedilikolatanızı rendeleyerek hazırlayınız Bu işlem iccedilin tercihen suumltsuumlz
bitter ccedilikolatası kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda soğumaya bırakınız
Oda sıcaklığındaki yumurtaların sarısını ve aklarını birbirinden ayırınız
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha buumlyuumlk ccedilırpma kabına
almanız karıştırma işlemini daha kolay yapmanızı sağlar
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle ayırınız Sarısının akıyla
karışmamasına oumlzen goumlsteriniz Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin mikserle oumlnce akları bir fiske tuz ilave ederek katı koumlpuumlk
oluncaya kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını ilave ediniz
34
Vanilya veya limon kabuğu rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla karıştırmadan karışıma kaşık kaşık ilave ediniz
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser) kullanmayınız Mikserin devri
yuumlksek olduğundan yumurtanın koumlpuumlğuumlnuumln kesilerek kabarmanın istenen
oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun
olacaktır
Yeterince karıştırıp homojen hacircle getirdiğiniz karışımı yağladığınız
kalıplara iki parmak eksik gelecek şekilde doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına koyarak buumlyuumlk fırınlarda yaklaşık 1 saatte
kuumlccediluumlk fırınlarda 160-170 degCrsquode 35 dakikada pişirebilirsiniz
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada fırınınızın kapağını accedilmayınız
Sufleniz soumlner
Pişen suflenizin uumlzerine pudra şeker serpip krema dondurma veya
kaymakla sıcak servis yapınız
Resim 25 Ccedilikolata sufle
Resim 26 Vanilyalı sufle ve patatesli sufle
35
213 Diğerleri
Suumltluuml tatlılar ister Tuumlrk mutfağında isterse uluslararası mutfaklarda olsun tatlı
duumlnyasının en zengin grubudur Ccediluumlnkuuml belli teknikler ccedilerccedilevesinde yaratıcı aşccedilılar sayesinde
ccedileşitlendirilmeye oldukccedila muumlsaittir Suumltluuml tatlıları oumlnemli kılan asıl bu oumlzellikleridir
Oumlrnek olması accedilısından Tuumlrk mutfağından ve duumlnya mutfaklarından birer adet suumltluuml
tatlı tarifi verilmiştir
Napoli usuluuml blanmanj
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 lt suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
Hazırlanışı
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri yağı kuumlccediluumlk bir
tencerede birleştirip bir taşım kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki
karışımdan bir kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız Ardından
nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir taşım kaynatınız
Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye vanilya esansını
ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda
boyasını ve ccedililek esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz Kalıplara ilk olarak
beyaz muhallebi koyunuz ve kabı sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4
dakika bekletiniz Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup duumlzelterek
buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp kenarlarını
gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis
yapınız
Sakızlı pasta
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
36
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
Hazırlanışı
Biskuumlvi mutfak robotunda ccedilekilerek un hacircline getirilir Fırın tepsisine
kenarlarından taşacak şekilde aluumlminyum folyo serilir Uumlzerine biskuumlviler
her tarafı eşit olacak şekilde yayılır
Bir tencerede un ve yağ renk değiştirmeden kavrulur Ocaktan alınır
Ilıklaşınca soğuk suumlt eklenir Ccedilırpma teli ile karıştırılarak topak olmaması
sağlanır Tekrar ocağa alınır Suumlrekli karıştırılarak koyulaşana kadar
pişirilir Kaynayınca sakız eklenir İstenirse Hindistan cevizi eklenerek
karıştırılıp ocaktan alınır İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin uumlzerine eşit
kalınlıkta yayılır Uumlzeri ccedilekilmiş cevizle kaplanır İyice soğuyunca
aluumlminyum folyo dışta kalacak şekilde rulo hacirclinde sarılır Buzdolabında
birkaccedil saat bekletilir
Servis yapılacağı zaman folyodan ccedilıkarılır Dilimlenerek servis tabağına
alınır Suumlslenerek servis yapılır (Resim 27)
Resim 27 Sakızlı pasta
22 Pişirmede Dikkat Edilecek Noktalar
Krem karamel pişirilirken mutlaka su dolu fırın tepsisi iccedilinde pişirilmelidir Su
buharı krem karamelin istenen oumlzellikte pişmesini sağlar
Sufle pişirilirken fırın kapağı accedilılmamalıdır Aksi takdirde sufle soumlner
Fırında hazırlanan suumltluuml tatlılar iccedilin ısıya dayanıklı cam payreks sırlı toprak
kaplar krem karamel veya sufle kalıpları kullanılmalıdır
37
Ticari mutfaklarda kullanılan kalın aluumlminyum folyo kalıplar iyi kalitede
olmalıdır Aksi takdirde pişme esnasında tatlının buumlnyesine geccedilen aluumlminyum
hem uumlruumlnuumln kalitesini duumlşuumlruumlr hem de zehirlenmelere neden olur
Pişme suumlreleri iyi ayarlanmalıdır Uzun ve yuumlksek ısı besin kaybına neden olur
Yuumlksek ısıda muumlmkuumln olduğunca pişirme işlemi yapılmamalıdır 150-160
derece civarında fırın ısısı tercih edilmelidir
Pişme işlemine başlanmadan oumlnce fırın ısıtılmalıdır
Krem karamelin goumlzenekli olmaması iccedilin krem hazırlandıktan sonra suumlzgeccedilten
geccedilirilmelidir
23 Pişen Uumlruumlnde Aranılan Oumlzellikler
Pişen uumlruumlnlerin kendine has kokusu ve tadı olmalıdır
Nişasta yumurta kokusu ve tadı olmamalıdır
Homojen ve puumltuumlrsuumlz olmalıdır
Karamelde yanık şeker tadı olmamalıdır
24 Suumlsleme ve Servise Hazırlama Sufleler sıcak olarak servis edilmelidir Bekletilmez bekletilirse soumlner
Bu tatlılar dondurma ve dondurma sosları ile birlikte servis edilebilir
Resim 28 Dondurma ile suumlslenmiş krem karamel
38
Suumlslemede oumlzellikle krem karamelde isteğe bağlı meyve ve meyve karamelleri
kullanılabilir
Resim 29 Meyve ile suumlslenmiş krem karamel
Suflelerin servisinde kaymak krema vb kullanılabilir
Resim 210 Kaymak ile servis edilmiş sufle
Suflenin servisinde pudra şekeri de sıkccedila kullanılan suumlsleme gereccedillerindendir
Resim 211 Pudra şekerli sufle
39
25 Oumlrnek Uumlruumlnler Hazırlama
Guumlnuumlmuumlzde uluslararası suumltluuml tatlılar ile ilgili ccedilok ccedileşitli tariflere rastlanır İtalyan
mutfağından duumlnya mutfaklarına yayılan yapıldığı yere goumlre kuumlccediluumlk değişiklikler goumlsteren
suumltluuml tatlı olan ldquopanna cottardquonın orijinal tarifi verilmiştir
Panna cotta
Malzemeler
400 ml krema
200 ml suumlt
40 g şeker
Bir tutam tuz
120 g bitter ccedilikolata (parccedilalara ayrılmış)
3 adet yaprak jelatin
Hazırlanışı
Jelatinleri buzlu su olan bir kapta 15 dakika bekletiniz
Bir tencereye suumlt krema tuz ve şekeri koyup karıştırınız Ocağa alıp orta
ısıda karıştırarak pişiriniz
Kaynatmadan ocaktan alarak ccedilikolataları ekleyiniz Suumlrekli karıştırarak
ccedilikolataların erimesini sağlayınız
Jelatini suumlzerek sudan ccedilıkarıp tatlının iccediline atınız Karıştırarak tatlının
sıcaklığı ile eritip her tarafa eşit karışmasını sağlayınız
Tatlıyı kalıplara boşaltınız Buzdolabına koyarak donmasını bekleyiniz
Servis yapacağınız zaman bıccedilağın ucu ile tatlıyı kalıptan ayırınız Tatlının
dibini sıcak suya batırıp yumuşamasını sağlayınız
Servis tabağına ters ccedilevirip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 212 Panna cotta
Uluslararası tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama faaliyetinde ve
konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca yaptığınız
araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte seccediltiklerinizi
deneyiniz
40
UYGULAMA FAALİYETİ Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem karamel hazırlayınız
Gereccediller
1 litre suumlt
7 adet yumurta
1 su bardağı şeker (3 ccedilorba kaşığı karamel iccedilin ayrılır)
1 paket vanilya
2-3 fiske limon kabuğu rendesi
1 fiske tuz
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırını oumlnceden 175 derece sıcaklığa
ayarlayınız
Krem karamel kaplarını boş olarak
ısınmakta olan fırına koyunuz
3 ccedilorba kaşığı şekeri bir fincan su ile
kaynatıp pekmez renginde karamel yaparak
oumlnceden ısıtılmış ısıya dayanıklı krem
karamel kalıplarına paylaştırınız Donmasını
bekleyiniz
Şekeri az karamelleştirirseniz
karamelin rengi kahverengi olmaz
sarı olur unutmayınız
Şekeri ccedilok fazla yakmamaya oumlzen
goumlsteriniz
Yumurtalara bir fiske tuz ilave ederek tel
yardımı ile ccedilırpınız
Ccedilırptığınız yumurtaları şekerin kalan
kısmını vanilya ve limon kabuğunu derin bir
kaba koyunuz Ilık suumltuuml yavaş yavaş
karıştırarak ilave ediniz
Şeker eriyinceye kadar karıştırma işlemine
devam ediniz
İyice karıştırdığınız suumltluuml karışımı karamel
kalıplarına paylaştırınız
Ccedilırpma işlemini gereğinden hızlı ve
uzun suumlre yaparsanız tatlınız
piştiğinde istenmeyen goumlzenekler
oluşur unutmayınız
Derin bir fırın tepsisine 3-4 parmak kadar
sıcak su koyduktan sonra kalıpları tepsiye
diziniz
Kalıpları dizdiğiniz tepsiyi fırının alttan
ikinci rafına yerleştiriniz
Ortalama 1 saat pişiriniz
Tepsideki su biterse kaynar su
ekleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
41
Pişen krem karamelleri soğuduktan sora 7-8
saat buzdolabında bekletiniz
Donduğundan emin olduğunuz krem
karamelleri servis tabağına ters ccedileviriniz
Krem karamelleri dolaba koyarken
uumlzerini kapatmazsanız dolap kokusu
sinerek tatlının tadı bozulur
unutmayınız
İstediğiniz şekilde suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme iccedilin dondurma taze
meyveler renkli soslar vb
kullanabilirsiniz
42
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Ccedilikolata sufle hazırlayınız
Gereccediller
125 g bitter ccedilikolat
1 yemek kaşığı tereyağı
4 su bardağı suumlt
1 su bardağı toz şeker
1 yemek kaşığı un
1 yemek kaşığı nişasta
1 paket vanilya
4 yemek kaşığı kakao
6 adet yumurta (oda sıcaklığında bekletilmiş)
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Fırınınızı 180-200 degCrsquoye
ayarlayınız
Kuumlccediluumlk ccedilelik bir tencerede şeker ve suumltuuml orta
ateşte kaynatınız
Suumlt bir taşım kaynayınca ateşten alınız
Başka bir kuumlccediluumlk tencerede 3 kaşık tereyağını
eritip un ilave ediniz
Suumlrekli karıştırarak 2-3 dakika pişiriniz
Karıştırmaya devam ederek az oumlnce kaynattığınız
suumltuuml bu karışıma yediriniz
Unun yanmamasına dikkat
adiniz
Suumltuuml eklerken topak
olmamasına dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
43
Ccedilikolatanızı rendeleyerek
hazırlayınız Bu işlem iccedilin
tercihen suumltsuumlz bitter ccedilikolatası
kullanabilirsiniz
Bu karışımı bir kenarda
soğumaya bırakınız
Karışımınız soğurken sufle kalıplarınızı margarin
veya tereyağı ile yağlayarak bir tutam toz şeker
serpiştiriniz Sufle kalıbınız yok ise ısıya
dayanıklı camdan dilimli kek kalıbı da
kullanabilirsiniz
Oda sıcaklığındaki yumurtaların
sarısını ve aklarını birbirinden
ayırınız
Yumurta sarıları ve aklarını ayrı
ayrı ccedilırpınız
Bunun iccedilin ccedilırpıcı (mikserle) ile
oumlnce akları bir fiske tuz ilave
ederek katı koumlpuumlk oluncaya
kadar ccedilırpınız
Sonra sarıları ccedilırpabilirsiniz
Yumurtaları ayırırken sarısı ve akını dikkatle
ayırınız Sarısının akıyla karışmamasına oumlzen
goumlsteriniz (Aksi takdirde sufleniz dilediğiniz gibi
kabarmaz)
Ccedilikolata rendesini suumltluuml unlu
karışıma yavaş yavaş yediriniz
Daha sonra yumurta sarılarını
ilave ediniz
Vanilya veya limon kabuğu
rendesini ilave ediniz
En son aklarını fazla
karıştırmadan karışıma kaşık
kaşık ilave ediniz
Karışımı yumurtalarla karıştırmadan oumlnce daha
buumlyuumlk ccedilırpma kabına almanız karıştırma işlemini
daha kolay yapmanızı sağlar unutmayınız
Karıştırma esnasında ccedilırpıcı (mikser)
kullanmayınız Mikserin devri yuumlksek olduğunda
yumurtanın koumlpuumlğuuml kesilerek kabarmanın
istenilen oumllccediluumlde olmasını engeller O nedenle
ccedilırpma teli bu iş iccedilin daha uygun olacaktır
unutmayınız
Yeterince karıştırıp homojen
hacircle getirdiğiniz karışımı
yağladığınız kalıplara iki
parmak eksik gelecek şekilde
doumlkuumlnuumlz
Oumlnceden ısıttığınız fırına
koyarak buumlyuumlk fırınlarda
yaklaşık 1 saatte kuumlccediluumlk
fırınlarda 160-170 degCrsquode 35
dakikada pişirebilirsiniz
Kalıbı tamamen doldurursanız pişme sırasında
kabaracağı iccedilin taşar unutmayınız
Pişme esnasında oumlzellikle ilk 20 dakikada
fırınınızın kapağını accedilmayınız Sufleniz soumlner
unutmayınız
Pişen suflenizin uumlzerine pudra
şeker serpip krema dondurma
veya kaymakla sıcak servis
yapınız
Beklerken sufleniz soumlneceği iccedilin servis saatini iyi
ayarlamalısınız ve hiccedil bekletmeden servis
yapmalısınız
44
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Napoli usuluuml blanmanj hazırlayınız
Gereccediller
100 g mısır nişastası
1 l suumlt
100 g toz şeker
20 g tereyağı
1-2 damla vanilya esansı
1-2 damla sulandırılmış yeşil gıda boyası
1-2 damla badem esansı
1-2 damla sulandırılmış kırmızı gıda boyası
1-2 damla ccedililek esansı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Mısır nişastasını biraz su ile sulandırınız Suumltuuml şekeri
yağı kuumlccediluumlk bir tencerede birleştirip bir taşım
kaynatınız Ateşi kısıp tenceredeki karışımdan bir
kepccedile alınız sulandırdığınız nişastaya katınız
Ardından nişastayı tenceredeki karışıma ekleyerek bir
taşım kaynatınız Karıştırmayı suumlrduumlrerek 2-3 dakika
kaynatıp tencereyi ateşten alınız
Nişastayı ılıklaştırmadan
kaynar suumlte eklerseniz
nişasta taşlaşır ve tatlının
kıvamı bozulur
unutmayınız
Tenceredeki muhallebiyi uumlccedil kaba boumlluumlp birinciye
vanilya esansını ikinciye yeşil gıda boyasını ve badem
esansını uumlccediluumlncuumlye kırmızı gıda boyasını ve ccedililek
esansını ekleyiniz Her birini karıştırarak ılık tutunuz
Muhallebileri ılık tutmak
iccedilin benmari
kullanabilirsiniz
Tek kişilik cam kacircseleri biraz su ile nemlendiriniz
Kalıplara ilk olarak beyaz muhallebi koyunuz ve kabı
sallayarak yuumlzeyini duumlzeltiniz 3-4 dakika bekletiniz
Uumlzerine yeşil muhallebi koyarak duumlzeltiniz ve 3-4
dakika bekletiniz En uumlste pembe muhallebiyi koyup
duumlzelterek buzdolabında 1-2 saat bekletiniz
Kalıpları su ile
nemlendirmeniz tatlının
kalıptan kolay ccedilıkmasını
sağlayacaktır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman muhallebiyi dolaptan ccedilıkarıp
kenarlarını gevşeterek tabağa ters ccedileviriniz
Tatlının kenarlarını
gevşetmek iccedilin parmak
ucuyla hafifccedile bastırınız
Yanında kayısı sosu ve suumlsleyerek servis yapınız
Tatlıyı suumlslerken renk
uyumuna dikkat ediniz
Ters ccedilevrildiğinde beyaz
muhallebi en uumlstte
kalacaktır unutmayınız
UYGULAMA FAALİYETİ
45
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Sakızlı pasta hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
1 su bardağı un
1 paket kakaolu biskuumlvi
100 g margarin
1 ccedilorba kaşığı Hindistan cevizi rendesi (istenirse)
frac12 su bardağı ceviz
1 adet damla sakızı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri oumllccediluumlsuumlne uygun
hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Biskuumlviyi mutfak robotunda ccedilekerek un
hacircline getiriniz
Fırın tepsisine kenarlarından taşacak
şekilde aluumlminyum folyo seriniz
Uumlzerine biskuumlvileri her tarafı eşit
olacak şekilde yayınız
Biskuumlvileri iyice ccedilekmezseniz ve eşit
dağıtmazsanız tatlınızın her tarafı aynı
kalınlıkta olmaz Bu nedenle duumlzguumln
saramaz ve dilimleyemezsiniz
Bir tencerede unu ve yağı renk
değiştirmeden kavurunuz Ocaktan
alınız Ilıklaşınca soğuk suumltuuml ekleyiniz
Tekrar ocağa alınız Suumlrekli karıştırarak
koyulaşana kadar pişiriniz Kaynayınca
sakız ekleyiniz
İsterseniz Hindistan cevizi ekleyerek
karıştırıp ocaktan alınız
Ccedilırpma teli ile karıştırarak topak
olmamasını sağlayınız
Damla sakızını doumlverek eklerseniz daha
ccedilabuk erir
İlk sıcaklığı geccedilince biskuumlvilerin
uumlzerine eşit kalınlıkta yayınız
Muhallebiyi doumlkerken alttaki biskuumlvinin
kaymamasına dikkat ediniz Biskuumlvi
kayarsa muhallebi folyoya yapışır
unutmayınız
Uumlzerini ccedilekilmiş cevizle kaplayınız
İyice soğuyunca aluumlminyum folyo dışta
kalacak şekilde rulo hacirclinde sarınız
Buzdolabında birkaccedil saat bekletiniz
Folyo sarmayı kolaylaştırmak iccedilin
kullanılır Kesinlikle tatlı ile sarmayınız
Tatlının dışına sarınız
Zaman varsa bir gece buzdolabında
beklemesi dilimlenmesini kolaylaştırır
unutmayınız
Servis yapılacağı zaman folyodan
ccedilıkarınız Dilimleyerek servis tabağına
alınız Suumlsleyerek servis yapınız
Suumlsleme gereccedillerini seccedilerken renk ve
lezzet uyumuna dikkat ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
46
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
47
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyarak doğru seccedileneği işaretleyiniz
1 Uluslararası mutfaklarda suumltluuml tatlı denilince akla ilk gelen tatlı grubu aşağıdakilerden
hangisidir
A) Kremler
B) Sufleler
C) Kuplar
D) Dondurmalar
2 Aşağıdakilerden hangisinde uluslararası suumltluuml tatlıların ana malzemeleri doğru olarak
verilmiştir
A) Suumlt şeker un
B) Suumlt şeker kakao
C) Suumlt şeker yumurta
D) Suumlt şeker nişasta
3 Aşağıdakilerden hangisinde krem karamel hazırlarken karamelde kullanılan
malzemeler doğru olarak verilmiştir
A) Un ve yumurta
B) Suumlt yumurta ve şeker
C) Su un ve şeker
D) Suumlt kakao ve yumurta
4 Pişen krem karamelin goumlzenekli olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru
olarak verilmiştir
A) Suumltuumln bayat olması
B) Krem hazırlanırken yumurta kullanılması
C) Krem hazırlanırken fazla ccedilırpılması
D) Toz şeker kullanılması
5 Aşağıdakilerden hangisi suflenin kabarık olması iccedilin dikkat edilmesi gereken
noktalardandır
A) Yumurtanın taze olması gerekir
B) Fırının kapağı accedilılmadan pişirilmelidir
C) Hazırlanır hazırlanmaz bekletilmeden fırına verilmelidir
D) Hepsi
6 Aşağıdakilerden hangisi suflenin servisinde kullanılan malzemelerden değildir
A) Mayonez
B) Pudra şekeri
C) Kaymak
D) Dondurma
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
48
7 Aşağıdakilerden hangisi fırında pişirilen suumltluuml tatlılarda pişirme kabı olarak kullanılır
A) Toprak kaplar
B) Cam kaplar
C) Porselen kaplar
D) Hepsi
DEĞERLENDİRME Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
49
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurularak
yapılan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini hazırlayabileceksiniz
ARAŞTIRMA
Ccedilevrenizdeki işletmelerden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
İnternet ortamında dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini araştırınız
Yemek kitapları ve dergilerinden dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlı ccedileşitlerini
araştırınız
3DONDURULARAK YAPILAN SUumlTLUuml
TATLILAR
Resim 31 Şeftalili mouss Resim 32 Panna cotta
31Dondurularak Yapılan Suumltluuml Tatlı Ccedileşitleri ve Hazırlanması
Dondurmanın keşfedilmesinden sonra (bk doumlrduumlncuuml oumlğrenme faaliyeti) değişik
youmlntemler ve farklı malzemeler kullanılarak dondurmaya benzeyen fakat tam olarak
dondurma oumlzelliği taşımayan suumltluuml tatlılar icat edilmiştir Bu tatlılarda donmayı sağlamak
iccedilin tatlının oumlzelliğine goumlre yaprak jelatinden (resim) toz jelatinden yumurtadan
OumlĞRENME FAALİYETİ-3
AMACcedil
ARAŞTIRMA
50
yararlanılabilir Tatlı yukarıdaki malzemelerden biri ile hazırlanmışsa derin dondurucuda
(dipfriz) değil buzdolabında bekletilir
Resim 33 Yaprak jelatin Resim 34 Toz jelatin
311 Krem Bavaruva
Kremlerin suumltluuml tatlıların ilklerinden olduğundan bahsedilmişti Guumlnuumlmuumlzde ccedilok
farklı şekillerde hazırlanan kremlere rastlanır Temel teknik olarak birbirlerine benzeseler de
kullanılan malzeme ve kuumlccediluumlk hazırlama farklarından dolayı ccedilok ccedileşitli kremler ortaya
ccedilıkmıştır
Kremlerin temelinde suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılması yatar Tatlandırmak iccedilin
şeker lezzeti artırmak iccedilin ise vanilya limon-portakal kabuğu vişne ccedilikolata vb kullanılır
İccediline konulan malzemeye goumlre de isimlendirilir Daha rahat donmasını sağlamak iccedilin
genellikle jelatin kullanılır Eğer jelatin kullanılmazsa yumurta sayısını arttırmak gerekir Bu
da istenmeyen lezzet oluşması demektir Ccediluumlnkuuml 1 l suumltuuml koyulaştırmak iccedilin 16 adet yumurta
sarısı kullanmak gerekir
Krem ccedileşitlerinin başında krem bavaruva gelir En temel hazırlama tekniği ile
hazırlanır
Krem bavaruvanın servisinde meyve sosları taze meyveler ccedilikolata sos ccedilikolata
parccedilaları kullanılabilir
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
51
Hazırlanışı
Jelatini buzlu suda bir saat beklettikten sonra susuz olarak bir kaba
ccedilıkarınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta sarısı ve jelatini bir tencereye koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli karıştırarak ısıtınız Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln bozulur Kaynatmadan ateşten
alınız Ağır ağır karıştırarak soğutunuz
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave ediniz
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak buzdolabında soğutunuz
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek servis yapınız
NOT
Krem bavaruvayı tek kişilik kalıplara doumlkerek de dondurabilirsiniz Eğer bunları
kullanmışsanız servis tabağına ters ccedilevirerek ccedilıkarınız ve suumlsleyerek servis
yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbı sıcak su bulunan bir başka kabın iccedilinde
birkaccedil dakika bekletebilirsiniz
Eğer ocak ısısını ayarlayamazsanız tatlınız bozulur Benmari usuluuml ile de
ccedilalışabilirsiniz
Resim 35 Krem bavaruva
312 Parfe
Parfe ccedileşitleri dondurmadan esinlenilerek uumlretilmiş tatlılardır Dondurmalarla
parfelerin temel hazırlama tekniği aynı olsa da kullanılan malzemeler ve dondurma şekilleri
farklıdır Parfelerin iccediline ccedilabuk erimesini oumlnlemek iccedilin krema eklenir Parfe hazırlandıktan
sonra silindir yuvarlak (Resim 36) şekillerdeki kalıplara konularak dondurulur Kalıplar
genellikle ccedilok kişiliktir Fakat guumlnuumlmuumlzde bireysel ve değişik şekillerde kalıplara rastlanır
52
Parfeler iccediline konulan malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedililekli parfe meyveli parfe
ccedilikolatalı parfe vb
Parfe hazırlarken yumurta ve şeker bir karıştırma kabına konulur Karıştırma kabı
sıcak su dolu başka bir kabın iccediline oturtulur Ccedilırpılarak koumlpuumlrtuumlluumlr Sudan ccedilıkarılır Oumlnceden
ccedilırpılmış krema karışıma eklenir Ccedileşidine goumlre katkı malzemeleri de eklenerek soumlnmeden
karıştırılır Kalıplara boşaltılarak dondurulur
Servis yaparken kalıptan kolay ccedilıkarmak iccedilin kalıbın dışı sıcak suda kısa suumlre
bekletilir Ters ccedilevrilerek ccedilıkarılır Oumlzelliğine goumlre dilimlenip suumlslenerek servis yapılır
Resim 36 Ccedililekli parfe
Resim 37 Ccedilikolatalı parfe
53
Vanilyalı parfe
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurtanın sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
Hazırlanışı
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı karıştırarak benmari youmlntemini
kullanarak ccedilırpınız Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak kabartınız Kremayı diğer karışıma
kevgir yardımı ile yediriniz Parfe kalıbına boşaltınız Derin dondurucuda 4-5 saat
dondurunuz Servis yapacağınız zaman dışarıya alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Resim 38 Meyveli parfe
313 Ccedilikolatalı Muss
Muss aslında kremlerin farklı bir ccedileşididir Genellikle yumurta sarısı toz şeker krem
şanti jelatin suumlt ve ccedileşidine goumlre meyve suları veya puumlreleri ile hazırlanır Her tarifte suumlt
olmaz İccedilinde jelatin olduğu iccedilin derin dondurucuda değil de buzdolabında bekletilerek
dondurulur
Muss hazırlandıktan sonra kup bardaklarında servis edildiği gibi pandispanya ve
biskuumlvilerin uumlzerinde de servis edilebilir Dikdoumlrtgen kalıplarda hazırlanan musslar iyice
donduktan sonra dilimlenerek servis edilir
Hazırlandıkları malzemeye goumlre isimlendirilir Ccedilikolata muss ccedililek muss limon muss
kahveli muss vb
54
Beyaz ccedilikolatalı muss
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
Hazırlanışı
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını streccedil filmle sarınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarılarını ve şekeri ccedilırpıcı (mikser) ile iyice ccedilırpınız Ccedilikolatayı
ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtıp ocaktan alarak toz jelatini ekleyiniz Jelatin
tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız Dilimleyip suumlsleyerek
servis yapınız
55
Resim 39 Kupta muss servisi
32 Dondurularak Tatlı Hazırlamada Dikkat Edilecek Oumlnemli Noktalar
Bu gruptaki tatlıların yumurtanın kabarabilmesi iccedilin ılık ortamda hazırlanması
gerekir Ya ccedilok duumlşuumlk sıcaklıktaki ocakta ya da benmari usuluuml yapılır Ocak
uumlzerinde yapmak beceri ister Ccediluumlnkuuml ısı iyi ayarlanmazsa yumurta pişer ve tatlı
olmaz
Tatlılar buzdolabında veya derin dondurucuda uumlzeri sarılmış olarak
bekletilmelidir Aksi hacirclde uumlzeri kurur ve buz yanığı oluşur
Jelatin kullanılan ccedileşitlerde jelatinin bir suumlre buzlu suda bekletilerek
yumuşatılması gerekir
Kalıplar suda ıslatıldıktan sonra tatlı doumlkuumlluumlrse tatlıyı kalıptan ccedilıkarmak
kolaylaşır
33 Suumlsleme ve Servise Hazırlama
Serviste kullanılacak tabakların bir suumlre buzdolabında soğutulması gerekir
Farklı renklerde hazırlanan ccedileşitlerin uumlzerine Hindistan cevizi rendesi ve pudra
şekeri serpilebilir
56
Resim 310 Hindistan cevizi ile suumlslenmiş krem bavaruva
Meyve dilimleri ile suumlslenebilir
Resim 311 Ccedililek ile suumlslenmiş parfe
Taze nanenin uccedil kısımları alınarak suumlslenebilir Farklı renklerde soslar ile suumlslenebilir
Resim 312 Taze nane ile suumlslenmiş parfe Resim 313 Sos ve meyvelerle suumlslenmiş muss
57
Buumltuumln doumlvuumllmuumlş file kuru yemişlerle suumlslenebilir
Resim 314 Cevizle suumlslenmiş parfe
34 Oumlrnek Tatlılar Hazırlama Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlıların ccedileşitleri oldukccedila fazladır Pastane ve
restoranların menuumllerinde yaz ve kış bu tatlılara sıkccedila rastlanır Her işletmenin hatta her
aşccedilının kendisine oumlzel bir tarifi vardır Oumlrnek olması accedilısından konuda anlatılanın dışında
ccedilikolata muslu ve bademli kek tarif ve oumllccediluumlleri aşağıda verilmiştir
Ccedilikolata muslu ve bademli kek
Gereccediller
50 g bitter ccedilikolata
200 g marzipan
1 su bardağı suumlt
1 su bardağı un
2 adet yumurta
frac12 su bardağı şeker
Mus iccedilin
15 g sade ccedilikolata
50 g tereyağı
2 adet yumurta
2 yemek kaşığı kahve likoumlruuml
Uumlzeri iccedilin
1 paket ccedilikolata sos
25 bardak suumlt
200 g file (yaprak) badem
58
Hazırlanışı
Fırını 190 derecede ısıtınız Kuumlccediluumlk bir kek kalıbını yağlayınız ve dibine
yağlı kacircğıt seriniz Yumurta sarılarını ayırınız Bir kapta kuumlccediluumlk boumlluumlnmuumlş
ccedilikolata ve marzipanı karıştırınız Suumltuuml ekleyiniz Ocak uumlzerinde yavaş
yavaş karıştırarak kaynatmadan ısıtınız (İsterseniz benmari usuluuml ile
ccedilalışabilirsiniz)
Unu bir kaba eleyiniz Ccedilikolata karışımını ve yumurta sarılarını ekleyip
iyice karıştırınız
Yumurta aklarını mikserle kar hacirclinde ccedilırpınız Şekeri azar azar yedirerek
ekleyiniz Bu karışımı diğerine yavaşccedila karıştırarak ekleyiniz Hamuru
kek kalıbına doumlkerek 45-50 dakika pişiriniz Fırından ccedilıkarıp soğutunuz
Mus iccedilin ccedilikolata ve tereyağını hafif ateşte eritiniz Ocaktan alıp suumlrekli
karıştırarak yumurta sarılarını ve likoumlruuml ekleyiniz Yumurta aklarını ayrı
bir kapta ccedilırparak karışıma dikkatlice ekleyiniz
Soğuyan keki ortadan ikiye boumlluumlnuumlz Bir parccedilanın uumlzerine musu doumlkerek
duumlzleştiriniz Diğer parccedilayı uumlzerine kapatarak buzdolabında bir saat
bekletiniz
Ccedilikolata sosu uumlzerindeki tarife goumlre pişiriniz Soğuyunca kekin uumlzerine
doumlkerek her tarafını kaplamasını sağlayınız Her tarafını bademle
kaplayıp tekrar buzdolabında bekletiniz
İstediğiniz şekilde dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
NOT Marzipanın Tuumlrkccediledeki karşılığı badem ezmesidir Un hacircline getirilmiş acı badem
tatlı badem pudra şekeri badem yağı ve suyun karıştırılmasıyla yapılır Pasta malzemeleri
satan yerlerde hazır olarak bulunur
Dondurularak hazırlanan tatlılar iccedilin moduumllde tarifi verilen reccedileteleri uygulama
faaliyetinde ve konu anlatımında belirtilen noktalara dikkat ederek hazırlayınız Ayrıca
yaptığınız araştırmalar sonucu elde ettiğiniz reccediletelerden oumlğretmeninizle birlikte
seccediltiklerinizi deneyiniz
59
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Krem bavaruva hazırlayınız
Gereccediller
500 g suumlt
100 g toz şeker
8 yaprak jelatin
5 yumurta sarısı
frac12 kg krema
3 yumurta beyazı
1 ccedilay kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Jelatini buzlu suda bir saat
beklettikten sonra susuz olarak bir
kaba ccedilıkarınız
Bu işlem jelatinin yumuşamasını sağlar
unutmayınız
Vanilya suumlt toz şeker yumurta
sarısı ve jelatini bir tencereye
koyunuz
Orta ateşte ccedilırpma teli ile suumlrekli
karıştırarak ısıtınız Kaynatmadan
ateşten alınız Ağır ağır karıştırarak
soğutunuz
Asla kaynatmayınız (Ocağın ısısını
ayarlayamazsanız yumurta pişer ve uumlruumln
bozulur)
Yumurta beyazlarını ccedilırparak kar
hacircline getiriniz Soğuyan karışımın
iccediline kevgirle karıştırarak ilave
ediniz
Yumurtayı kar hacircline getirirken aynı hızda
ve aynı youmlnde karıştırmak gerekir (Fazla
karıştırırsanız suyu ayrışır oumlzelliği bozulur)
unutmayınız
Kremayı ccedilırptıktan sonra karışıma
yediriniz
Servis yapacağınız kaplara koyarak
buzdolabında soğutunuz
Yemeklerde ccediliğ krema (şekersiz)
kullanılmalıdır unutmayınız
Ccedileşitli malzemelerle suumlsleyerek
servis yapınız
Suumlslemede renk ve lezzet uyumuna dikkat
ediniz
UYGULAMA FAALİYETİ
60
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı parfe hazırlayınız
Gereccediller
7 adet buumltuumln yumurta
5 adet yumurta sarısı
300 g toz şeker
1 tatlı kaşığı vanilya
1 kg krema
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Buumltuumln yumurta yumurta sarısı toz şeker
ve vanilyayı karıştırarak benmari
youmlntemini kullanarak ccedilırpınız
Yumurtanın kabarması iccedilin ısı gerekir
Ocağa doğrudan (direkt) koyarsanız
yumurta pişebilir Bu nedenle benmari
youmlntemi ile ccedilalışınız
Ayrı bir kapta kremayı ccedilırparak
kabartınız Aynı hızda ve aynı youmlnde ccedilırpınız
Kremayı diğer karışıma kevgir yardımı
ile yediriniz
Parfe kalıbına boşaltınız
Oluşan kabarıklığın soumlnmemesine dikkat
ediniz
Derin dondurucuda 4-5 saat dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dışarıya
alınız Kalıbın dışını sıcak suda ccedilok az
beklettikten sonra ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Tatlı beyaz renkte olduğu iccedilin her renk
meyve ve sos ile suumlsleyebilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
61
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Beyaz ccedilikolatalı mus hazırlayınız
Gereccediller
200 g beyaz ccedilikolata
2 adet yumurta
4 yemek kaşığı pudra şekeri
300 ml krema
1 paket toz jelatin
150 ml suumlzme yoğurt
2 tatlı kaşığı vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Araccedil gereccedilleri hazırlayınız
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Ccedilikolatayı kuumlccediluumlk parccedilalara ayırınız
Yumurtanın akını ve sarısını ayırınız
Kremayı ccedilırpınız Dikdoumlrtgen kek kalıbını
streccedil filmle sarınız
Oumln hazırlığınızı eksiksiz yapmanız
zamandan ve enerjiden
kazanmanızı sağlar unutmayınız
Ccedilikolatayı benmari usuluuml eritiniz
Yumurta sarıları ve şekeri mikserle iyice
ccedilırpınız Ccedilikolatayı ekleyip ccedilırpmaya devam
ediniz
Ccedilikolatayı eritirken iccediline su
kaccedilmamasına dikkat ediniz
Kremayı kaynatmadan ısıtınız
Ocaktan alıp toz jelatini ekleyiniz
Jelatin tamamen eriyene kadar karıştırınız
Jelatinli kremayı ccedilikolatalı karışıma
ekleyiniz
Jelatinin iyice eridiğinden emin
olunuz
Vanilya ve yoğurdu ccedilırparak ccedilikolatalı
karışıma ekleyiniz
Yumurta aklarını kar hacircline gelene kadar
ccedilırpınız Ccedilikolatalı karışıma ekleyiniz
Karışımı kalıba doumlkuumlnuumlz Uumlzerini duumlzeltiniz
ve soğumaya bırakınız
Buzdolabında iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman dolaptan ccedilıkarınız
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kitap dergi ve İnternetten suumlsleme
şekillerini araştırınız
Tabak suumlsleme şekillerinden birini
uygulayabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
62
KONTROL LİSTESİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına
uygun yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız
mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
63
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmlelerin başında boş bırakılan parantezlere cuumlmlelerde verilen
bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız
1 ( )Dondurularak hazırlanan suumltluuml tatlılarda donmayı jelatin sağlar
2 ( )Tatlıda jelatin veya yumurta olsa bile derin dondurucuda bekletilir
3 ( )Kremler suumltluuml tatlıların ilk bulunanlarındandır
4 ( )Kremlerin temeli suumltuumln yumurta sarısı ile koyulaştırılmasıdır
5 ( )Jelatin kullanılan ccedileşitlerde yumurta sarısı azaltılır
6 ( )Krem bavaruva servisinde meyve kullanılmaz
7 ( )Parfe dondurmadan esinlenerek hazırlanmış bir tatlıdır
8 ( )Parfeler donduruldukları kalıp ile servis edilir
9 ( )Mus dondurmaların bir ccedileşididir
10 ( )Her mus tarifinde mutlaka suumlt vardır
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise bir sonraki oumlğrenme faaliyetine geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
64
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
Uygun ortam sağlandığında istenilen kıvam lezzet koku ve goumlruumlnuumlşte dondurma ve
sorbeleri hazırlayabileceksiniz
Ccedilevrenizdeki işletmelerden hazırladıkları dondurma ccedileşitlerini ve oumlzelliklerini
araştırınız
İnternet ortamında dondurma alanında faaliyet goumlsteren işletmeleri ve uumlruumln
oumlzelliklerini araştırınız
Bulunduğunuz youmlreye oumlzguuml dondurma ccedileşitleri varsa oumlzelliklerini araştırınız
4 DONDURMA VE SORBELER
Dondurmanın ilk kez icadı ile ilgili değişik hikacircyeler anlatılır Bazı kaynaklar
Ccedilinlilerin yapay olarak buz elde ettiklerini bunun Araplara ve oradan da Avruparsquoya
geccediltiğini boumlylece dondurmanın yapıldığını belirtir
Bir başka hikacircye de Buumlyuumlk İskenderrsquoin sarayında meyve dilimleri meyve puumlresi bal
ve kardan oluşan bir yiyeceğin bulunduğunu bunun da değişerek guumlnuumlmuumlzde dondurmaya
doumlnuumlştuumlğuumlnuuml anlatır
En ccedilok bilinen ve tuumlm duumlnyada kabul goumlren hikacircye ise şoumlyledir Roma imparatoru
Neron dağlardan getirttiği karları sarayın mahzenlerinde oumlzel fıccedilılarda saklatırmış Bu
karların iccediline bal ve değişik meyveler konularak bir kupa iccedilinde serinlemek istediği zaman
krala sunulurmuş
Hangi hikacircye doğru olursa olsun dondurmanın ilk olarak yaz guumlnlerinde serinleme
ihtiyacından ortaya ccedilıktığı ve oumlnceleri karla yapıldığı guumlnuumlmuumlze kadar pek ccedilok değişime
uğradığı bir gerccedilektir
Guumlnuumlmuumlzde değişik uumllkelerin kendine oumlzguuml dondurmaları olsa da dondurma denilince
tuumlm duumlnyada akla ilk gelen İtalya ve Roma dondurmasıdır
Dondurma kullanılarak hazırlanan ve ccedilok ccedileşitleri olduğu iccedilin ayrı gruplandırılan suumltluuml
tatlılar da vardır Kuplar ve kassatalar oumlrnek olarak verilebilir
OumlĞRENME FAALİYETİ-4
AMACcedil
ARAŞTIRMA
65
Sorbeler buzlu iccedilecek yapımından ortaya ccedilıkmıştır Araştırmalar koumlkeninin Araplara
dayandığını goumlstermektedir Eski ccedilağlarda yazın meyvelerin dış kısımlarının buz ve tuz ile
kaplanarak bekletilmesi ile elde edilmiştir Kelimenin koumlkeni ldquosherbetrdquo yani ldquoşerbetrdquotir
Araplardan Almanya ve Fransarsquoya geccediltiği ve tuumlm duumlnyaya yayıldığı soumlylenir Meyve şeker
ve gerekirse su ile hazırlanıp dondurulduktan sonra servis yapılır Dondurmadan farkı suumltsuumlz
yapılması ve hiccedil bir kıvam sağlayıcı kullanılmamasıdır Fransız mutfağında ccedilok ccedileşitli
yemeklerin bulunduğu ziyafet sofralarında aralarda sorbe servisi yapılarak damakların
temizlenmesi sağlanır Sonra diğer yemeklere geccedililir Guumlnuumlmuumlzde daha ccedilok meyveli buzlar
olarak yaz aylarında tuumlketilir
Gelişen teknoloji ile birlikte dondurma ve sorbeler fabrikalarda ccedilok ccedileşitli olarak
uumlretilip paketlenir Soğuk zincirli araccedillarla her boumllgeye ulaştırılarak tuumlketime suumlruumlluumlr
Dondurma tozları da buumlyuumlk marketlerde satılmaktadır Bunlar kullanılarak ldquoev tipi
dondurmardquo yapılabilmektedir
Teknolojik gelişmeler ne kadar ccedilok olursa olsun oumlzellikle Tuumlrkiyersquonin bazı
boumllgelerinde yerel dondurma uumlreticileri hacirclacirc faaliyet goumlstermektedir Uumlretim yerinin temizliği
ve kullanılan araccedil gereccedillerin hijyene uygunluğu duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde yerel uumlreticilerin guumlvenilir
olması ccedilok oumlnemlidir Her şeye rağmen halkın bir boumlluumlmuuml yerel uumlreticileri tercih etmektedir
Oumlnceleri dondurma ve sorbeler sadece sıcak yaz guumlnlerinde serinlemek iccedilin kullanılsa
da guumlnuumlmuumlzde hem yaz hem kış menuumllerinde sevilerek tuumlketilir
41 Dondurmanın Besin Değeri ve Kullanım Alanları
Dondurmanın besin değeri iccedilin suumltuumln besin değerini bilmek gerekir Suumltuumln besin değeri
iccedilin ldquoOumlğrenme Faaliyeti-1rdquoe tekrar bakınız Dondurma yapılırken ccediliğ suumlt kullanılıyorsa oumlnce
mutlaka pişirilmelidir Pişirme sırasında ccedilok yuumlksek sıcaklık ve uzun suumlre oumlzellikle protein
kaybına neden olur
Bazı dondurma ccedileşitlerinde kullanılan krema yağ miktarını yuumlkselteceği iccedilin
dondurmanın kalorisini de arttırmış olur
Dondurma yapımında kullanılan yumurta protein değerini arttırır İlave edilen diğer
gereccedillere goumlre besin değeri değişir Oumlrneğin gerccedilek meyveler ccedilikolata kaymak vb
42 Dondurma ve Ccedileşitleri
Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi ldquokarsambaccedilrdquo ile başlar Anadolursquoda dağlardan
indirilen kar ile meyvelerin karıştırılması sonucu yapılan karsambaccedil yıllar geccediltikccedile karın az
bulunması nedeniyle buz ile yapılmaya başlanmış ve bu gelenek guumlnuumlmuumlzde dondurma
şekline doumlnuumlşmuumlştuumlr Uumllkemizde dondurma denilince akla ilk gelen de ldquoMaraş doumlvme
dondurmasırdquo dır
66
Resim 41 Karsambaccedil
Resim 42 Maraş doumlvme dondurması
Dondurma suumlt yumurta şeker ve vanilya ile hazırlanır Bu ana maddelerin dışında
kullanılan gereccediller dondurmanın isimlendirilmesine neden olur Sade dondurma ccedilikolatalı
dondurma fıstıklı dondurma vb
Yağsız suumltle ve su karıştırılmış suumltle yapılan dondurmada buz olur Lezzeti de besin
değeri de azalır
Dondurmalar otomatik makinelerde hazırlanır Dondurma makinelerinde yer alan
bıccedilakların suumlrekli doumlnduumlruumllmesiyle puumlruumlzsuumlz bir karışım elde edilir Karıştırma sırasında
eklenen gereccedillerle farklı dondurma ccedileşitleri elde edilmiş olur
Guumlnuumlmuumlzde ldquoev tipi dondurmardquo adı ile marketlerde dondurma tozları satılmaktadır
Bunlar suumlt veya su ile karıştırılıp derin dondurucuda ara sıra karıştırılarak hazırlanır Ev tipi
dondurmalarda kıvam sağlamak iccedilin jelatin kullanılabilir
67
Youmlresel dondurmalarda suumlt kısık ateşte uzun suumlre kaynatılır Boumlylece iccedilindeki su
buharlaşır dondurmanın rengi krem rengine doumlner ve lezzeti artar Hatta Antalyarsquoda yapılan
yanık dondurmada is kokusu bile hissedilir Fakat aynı zamanda besin kaybı olur
Dondurma yapılırken suumlt ccedileşitli youmlntemlerle koyulaştırılır
Yumurta ile
Salep ile Nişasta ile Krema ile
Resim 43 Vanilyalı dondurma
421 Vanilyalı Dondurma
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
Hazırlanışı
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım kaynatınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve
karıştırmazsanız yumurta pişer
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak kaynatmadan 3-4 dakika
pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice soğutunuz
Varsa dondurma makinesinde ccedilevirerek dondurunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat dondurunuz
68
Resim 44 Kakaolu dondurma
422 Kakaolu Dondurma
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
1 paket vanilin
Hazırlanışı
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip ccedilırpmaya devam ediniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml azar azar katarak malzemelerin
birbirine tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba alınız ve buzdolabına koyup
soğumasını bekleyiniz
Tamamen soğuduğundan emin olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte bir ccedilıkarıp karıştırınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye oumlzen goumlsteriniz
69
Resim 45 Meyveli ccedilikolatalı karışık dondurma topları
423 Meyveli Dondurma
Her ccedileşit meyve kullanılarak meyveli dondurma hazırlanabilir Meyveli dondurmalar
Taze meyvelerle (ezilerek kuumlccediluumlk doğranarak veya buumltuumln olarak)
Kurutulmuş meyvelerle
Meyvelerle birlikte kuru yemişlerle
Tek ccedileşit meyveyle
Birkaccedil ccedileşit meyveyle
Meyve-kuru yemiş karışımlarıyla hazırlanabilir
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
Hazırlanışı
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz Yumurta sarısı ve balı bir
kapta ccedilırpınız Uumlzerine sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk ateşte iyice ccedilırpınız
Dibini tutmamasına dikkat ediniz
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız Krem şantiyi hazırlayıp karışıma
yediriniz Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra şekeri serpip marine
ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde bardaklara
yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve gofretle suumlsleyerek servis yapınız
70
Resim 46 Narlı ve limonlu-naneli sorbe
43 Sorbelerin Oumlzellikleri
Ana malzemeleri meyve suyu ya da meyve puumlresi gerekirse şeker ve sudur
Oumlzellikleri hafif buzlu bir kıvamda olmalarıdır Guumlnuumlmuumlzde iccedillerine kuru meyve veya glaze
(Sebze Garnituumlrleri moduumlluumlnde accedilıklanmıştır) meyveler de eklenir Servis yapılırken uumlzerine
likoumlr veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek zenginleştirilebilir
Limonlu sorbe
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
Hazırlanışı
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde iccedilteki beyaz kısımlarını
almadan soyunuz
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım kaynatınız Ateşten alıp
ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz
İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin dondurucuya girebilecek bir kaba
alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz gibi suumlsleyiniz
71
44 Dondurma ve Sorbelerin Hazırlanmasında Dikkat Edilecek
Noktalar
Ev tipi dondurmalar donma sırasında karıştırılmalıdır
Sorbeler karıştırılmadan dondurulur
Soğuk ortamlarda ccedilalışılmalıdır
Servis kapları soğutulmalıdır
Kullanılacak suumlt ve yumurtanın temiz ve steril olması gerekir
Kullanılan araccedillar steril olmalıdır
Ccediloumlzuumllen dondurma ve tatlılar tekrar dondurulmaz
Resim 47 Kuumllahta dondurma servisi
45 Servisini Yapma
Dondurma servisi en klasik şekliyle kuumllahta yapılır
Kuplarda dondurma servisi
Resim 48 Kupta dondurma servisi
72
Kacircğıt helva ile servis
Resim 49 Kacircğıt helva ile servis
Sorbeler genellikle kup bardaklarında sunulur
Resim 410 Mangolu sorbe
73
Dondurma oumlzel bir karışıma bulanıp kızartılarak da servis yapılır
Resim 411 Kızarmış dondurma
Dondurmalar elma limon portakal kavun gibi meyvelerin iccedillerinde de servis yapılır
Resim 412 Meyve iccedilinde dondurma servisi
74
Dondurmalar oumlzel pişirilen kuumllahların (kornet) iccedilinde servis yapılır
Resim 413 Oumlzel kuumllahta dondurma servisi
46 Oumlrnek Dondurma ve Sorbeler Hazırlama
Dondurma ile hazırlanan tatlı ccedileşitlerinden biri de kuplardır Oumlzel soğutulmuş kup
bardaklarında dondurma taze meyveler meyve kompostoları kuru yemişler meyve suları
meyve sosları şerbet gibi malzemelerden bir kaccedilı ile hazırlanır Duumlnyaca uumlnluuml kup ccedileşitleri
peş melba kup jak kup Danimarka kup helen vbdir
Dondurma ile hazırlanan bir başka tatlı ccedileşidi de kasatadır Kasata da İtalyarsquodan
yayılan dondurma ccedileşididir Yarım kuumlre veya silindir şeklindeki kalıplara dondurma ccedileşitleri
renk ve lezzet uyumuna goumlre sıralanır Ortaya da kasata harcı yerleştirilir Dondurulur Servis
yapılacağı zaman ters ccedilevrilerek kalıptan ccedilıkarılır Suumlslenir
Resim 414 Kup jak
75
Resim 415 Peş melba
Resim 416 Kup Denmark Resim 417 Kup helen
Kasata napoliten
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı 1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
76
Hazırlanışı
Kasata kalıbını derin dondurucuya koyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek soğutunuz
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya oumlnce meyve şekerlemesi
karışımını sonra da bademleri en son olarak da ccedilırpılmış kremayı
ekleyiniz
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm kalınlığında kalıba sıvayıp
tekrar derin dondurucuya koyunuz
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile aynı işlemi yapınız Derin
dondurucuya koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan boşluğa doldurunuz (kalıbın
uumlzeri duumlzguumln olmalı) derin dondurucuya koyunuz
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp ters ccedileviriniz (Kalıptan kolay
ccedilıkması iccedilin dışını hafifccedile sıcak suya tutunuz)
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
77
UYGULAMA FAALİYETİ
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Vanilyalı dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 kg suumlt
250 g toz şeker
6 adet yumurta sarısı (Yumurta sayısı azaltılıp jelatin eklenebilir)
1 adet ccedilubuk vanilya
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuumln iccediline vanilyayı atarak bir taşım
kaynatınız
Vanilyayı suumltten ccedilıkarmayı
unutmayınız
Yumurta sarıları ile şekeri bir tencerede 2-
3 dakika ccedilırpınız
Ilıyan suumltuuml ekleyerek suumlrekli karıştırınız Suumlt sıcak olursa ve karıştırmazsanız
yumurta pişer unutmayınız
Tencereyi ocağa alarak suumlrekli karıştırarak
kaynatmadan 3-4 dakika pişiriniz
Ocaktan alıp suumlrekli karıştırarak iyice
soğutunuz
Dondurma makinesi yoksa bir kaba alarak
derin dondurucuya koyunuz
Zaman zaman alıp karıştırarak 4-5 saat
dondurunuz
Varsa dondurma makinesinde
ccedilevirerek dondurunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
78
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kakaolu dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 l suumlt
1 su bardağı şeker
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yumurta sarısı
1 su bardağı kakao
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Bir tencerede yumurta sarısını ccedilırpınız
Vanilin kakao ve şekeri de ekleyip
ccedilırpmaya devam ediniz
İccedilinde topak kalmamasına dikkat
etmelisiniz
Mısır nişastasını ekledikten sonra suumltuuml
azar azar katarak malzemelerin birbirine
tamamen karışmasını sağlayınız
Ocağa aldığınız karışımı kısık ateşte
pişirmeye başlayınız 1-2 dakika
kaynattıktan sonra ocaktan alınız
Karşımı dondurmada ccediliğ kakao tadı
kalmaması iccedilin pişirmek gerekir
unutmayınız
Pişirirken ısının duumlşuumlk olması gerekir
Aksi takdirde yumurta pişer
unutmayınız
Karışım oda sıcaklığına gelene kadar
aralıklarla karıştırınız
Oda sıcaklığına geldikten sonra bir kaba
alınız ve buzdolabına koyup soğumasını
bekleyiniz
Sıcak malzemeler buzdolabına
konulmaz unutmayınız
Tamamen soğuduğundan emin
olduğunuzda en duumlşuumlk sıcaklığa
ayarladığınız buzluğa koyunuz
Sertleşene kadar buzluktan birkaccedil saatte
bir ccedilıkarıp karıştırınız
Ara ara karıştırmak buz zerreciklerinin
oluşmasını engeller unutmayınız
Servis yapmadan oumlnce bir suumlre buzlukta
bekletiniz
Dondurmayı 1 hafta iccedilinde tuumlketmeye
oumlzen goumlsteriniz
UYGULAMA FAALİYETİ
79
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Meyveli dondurma hazırlayınız
Gereccediller
1 paket vanilya
100 ml suumlt
3 yumurtanın sarısı
2 ccedilorba kaşığı bal
500 g krem şanti
2 şeftali
150 g boumlğuumlrtlen
1 ccedilorba kaşığı limon suyu
1 ccedilorba kaşığı pudra şekeri
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen
kurallarına uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Suumltuuml bir tencerede ısıtınız Vanilyayı ekleyiniz
Yumurta sarısı ve balı bir kapta ccedilırpınız Uumlzerine
sıcak suumltuuml doumlkuumlnuumlz
Karışımı hafifccedile katılaşıncaya kadar ccedilok duumlşuumlk
ateşte iyice ccedilırpınız
Kıvama geldiğinde soğumaya bırakınız
Dibinin tutmamasına dikkat
ediniz
Krem şantiyi hazırlayıp karışıma yediriniz
Ardından karışımı 2-3 saat dondurucuda bırakınız Ara ara karıştırınız
Şeftalileri yıkayıp ccedilekirdeklerini ayıkladıktan
sonra dilimleyiniz
Boumlğuumlrtleni yıkayınız
Her iki meyvenin de uumlzerine limon suyu ve pudra
şekeri serpip marine ediniz
Buzdolabından dondurmayı ccedilıkarınız Top hacirclinde
bardaklara yerleştiriniz Şeftali boumlğuumlrtlen ve
gofretle suumlsleyerek servis yapınız
Hazırladığınız meyveleri
dondurmanın iccediline de
karıştırabilirsiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
80
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Limonlu sorbe hazırlayınız
Gereccediller
200 g toz şeker
500 ml su
2 adet limon
1 adet yumurta akı
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Limonların kabuklarını ccedilok ince olacak şekilde
iccedilteki beyaz kısımlarını almadan soyunuz
Beyaz kısımlar kalırsa sorbenin
tadını acılaştırır unutmayınız
Limonların suyunu sıkarak suumlzgeccedilten geccediliriniz
Şekeri suyu ve limon kabuklarını bir taşım
kaynatınız Ateşten alıp ılıklaştırınız
Yumurta akı ve limon suyunu şekerli karışıma
suumlrekli ccedilırparak ekleyiniz İyice karışmasını sağlayınız
Tekrar ince bir suumlzgeccedilten suumlzerek derin
dondurucuya girebilecek bir kaba alınız
Derin dondurucuya koyarak 4-5 saat iyice
dondurunuz
Servis yapacağınız zaman ccedilıkarıp istediğiniz
gibi suumlsleyiniz
UYGULAMA FAALİYETİ
81
Aşağıdaki malzemeleri kullanarak bir oumllccediluuml Kasata napoliten hazırlayınız
Gereccediller
Fıstıklı dondurma
Limonlu veya portakallı dondurma
Kasata harcı
1 yumurta sarısı
1 buumltuumln yumurta
60 g toz şeker
frac12 ccedilay kaşığı vanilya
200 g krema
90 g portakal ve kiraz şekerlemesi
20 g rendelenmiş badem
2 ccedilorba kaşığı kanyak
frac14 limon suyu
İşlem Basamakları Oumlneriler
Temiz ve duumlzenli ccedilalışınız
Sanitasyon ve hijyen kurallarına
uyunuz
Meslek etiğine uyunuz
Yumurta yumurta sarısı toz şeker ve
vanilyayı benmari usuluuml ccedilırpınız
Sudan ccedilıkarıp ccedilırpmaya devam ederek
soğutunuz
Kasata kalıbını derin dondurucuya
koyunuz Boumlylece dondurmanın
kalıba kolay yapışmasını
sağlarsınız
Meyve şekerlemesi limon suyu ve kanyağı
karıştırınız
Kevgirle karıştırarak ccedilırpılmış yumurtaya
oumlnce meyve şekerlemesi karışımını sonra da
bademleri en son olarak da ccedilırpılmış
kremayı ekleyiniz
Ccedilırparsanız yumurtayı
soumlnduumlruumlrsuumlnuumlz Kevgir kullanınız
Kalıbı ccedilıkarınız Fıstıklı dondurmayı 1-2 cm
kalınlığında kalıba sıvayıp tekrar derin
dondurucuya koyunuz
Dondurma kalıbın şekline goumlre
sıvanmalıdır Her tarafı eşit
kalınlıkta olmalıdır unutmayınız
30 dakika sonra ccedilıkarıp diğer dondurma ile
aynı işlemi yapınız Derin dondurucuya
koyunuz
15 dakika sonra ccedilıkarıp kasata harcını kalan
boşluğa doldurunuz Derin dondurucuya
koyunuz
Kalıbın uumlzeri duumlzguumln olmalıdır
unutmayınız
En az uumlccedil saat dondurduktan sonra ccedilıkarıp
ters ccedileviriniz
Dilimleyip suumlsleyerek servis yapınız
Kalıptan kolay ccedilıkması iccedilin dışını
hafifccedile sıcak suya tutunuz
UYGULAMA FAALİYETİ
82
KONTROL LİSTESİ
DEĞERLENDİRME OumlLCcedilEĞİ
Bu faaliyet kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Hazırlığınızı hijyen ve sanitasyon kurallarına uygun
yaptınız mı
İşe uygun araccedilları hazırladınız mı
İşe uygun gereccedilleri hazırladınız mı
Gereccedilleri tekniğine uygun olarak karıştırdınız mı
Pişirme işlemini uygun sıcaklıkta yaptınız mı
Tatlının kıvamını gerektiği şekilde yaptınız mı
Kıvam lezzet pişme kontrollerini yaptınız mı
Uygun şekilde servise hazırladınız mı
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise ldquoOumllccedilme ve Değerlendirmerdquo ye geccediliniz
83
OumlLCcedilME DEĞERLENDİRME
Bu faaliyet sonunda kazandıklarınızı aşağıdaki soruları cevaplandırarak oumllccediluumlnuumlz
Aşağıdaki cuumlmleleri dikkatlice okuyarak boş bırakılan yerlere doğru soumlzcuumlğuuml
yazınız
1 Dondurma denilince tuumlm duumlnyada helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip akla ilk gelen uumllkedir
2 Sorbeler helliphelliphelliphelliphelliphellip helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip yapımından ortaya ccedilıkmıştır
3 Sorbenin kelime koumlkeni helliphelliphelliphelliphelliphellip ve Arapccedilarsquodan duumlnyaya yayılmıştır
4 Dondurma yapımında kullanılan malzemelerden helliphelliphelliphelliphelliphellip protein değerini
arttırır
5 Dondurmanın Anadolursquodaki hikacircyesi helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile başlar
6 Dondurma yaparken suumlt yumurta salep nişasta helliphelliphelliphelliphelliphelliphellip ile koyulaştırılır
7 Sorbeler servis yapılırken uumlzerine helliphelliphelliphelliphellip veya uygun bir iccedilki doumlkuumllerek
zenginleştirilir
8 Dondurma ve sorbeler hazırlanırken helliphelliphelliphelliphellip ortamda ccedilalışılmalıdır
9 Dondurmanın en klasik servis şekli helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip servistir
10 Oumlzel soğutulmuş ayaklı bardaklarda dondurma taze meyveler kompostolar kuru
yemişler meyve suları vb malzemelerle hazırlanan uumlruumlnlere helliphelliphelliphelliphelliphellip denir
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevap
verirken teredduumlt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri doumlnerek tekrarlayınız
Cevaplarınızın tuumlmuuml doğru ise ldquoModuumll Değerlendirmerdquoye geccediliniz
OumlLCcedilME VE DEĞERLENDİRME
84
MODUumlMODUumlL DEĞERLENDİRME L DEĞERLENDİRME
Bu moduumll kapsamında aşağıda listelenen davranışlardan kazandığınız beceriler iccedilin
Evet kazanamadıklarınız iccedilin Hayır kutucuklarına ( X ) işareti koyarak oumlğrendiklerinizi
kontrol ediniz
Değerlendirme Oumllccediluumltleri Evet Hayır
Kişisel Hijyen
1 Kıyafetinizi eksiksiz giydiniz mi
2 Kıyafetiniz temiz ve uumltuumlluuml muuml
3 Kişisel temizliğinizi yaptınız mı
4 Takılarınızı ccedilıkardınız mı
Araccedil Gereccedil Seccedilimi
5 Araccedillarınızı doğru ve eksiksiz hazırladınız mı
6 Gereccedillerinizi eksiksiz hazırladınız mı
İşlem Basamakları
7 Oumln hazırlığınızı kurallara goumlre yaptınız mı
8 Uumlruumlnuuml usuluumlne goumlre hazırladınız mı
9 Uumlruumlnuuml usuluumlne uygun sonlandırdınız mı
Uumlruumlnuumln Değerlendirilmesi
10 Uumlruumlnuumln goumlruumlnuumlşuuml istenilen oumlzellikte mi
11 Uumlruumlnuumln lezzeti istenilen nitelikte mi
12 Uumlruumlnuumln kıvamı istenilen nitelikte mi
DEĞERLENDİRME
Değerlendirme sonunda ldquoHayırrdquo şeklindeki cevaplarınızı bir daha goumlzden geccediliriniz
Kendinizi yeterli goumlrmuumlyorsanız oumlğrenme faaliyetlerini tekrar ediniz Buumltuumln cevaplarınız
ldquoEvetrdquo ise bir sonraki moduumlle geccedilmek iccedilin oumlğretmeninize başvurunuz
MODUumlL DEĞERLENDİRME
85
CEVAP ANAHTARLARI
OumlĞRENME FAALİYETİndash1rsquoİN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 A
3 C
4 B
5 A
6 Y
7 D
8 D
9 Y
10 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-2rsquoNİN CEVAP ANAHTARI
1 A
2 C
3 B
4 C
5 D
6 A
7 D
OumlĞRENME FAALİYETİ-3rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 D
2 Y
3 D
4 D
5 D
6 Y
7 D
8 Y
9 Y
10 Y
CEVAP ANAHTARLARI
86
OumlĞRENME FAALİYETİ-4rsquoUumlN CEVAP ANAHTARI
1 İtalya
2 buzlu iccedilecek
3 şerbettir
4 yumurta
5 karsambaccedil
6 krema
7 likoumlr
8 soğuk
9 kuumllahta
10 kup
87
KAYNAKCcedilA
ATKİNSON Catherine Mary BANKS Ccedilikolatalı ve Kahveli Tarifler
Tuumlrkiye İş Bankası Kuumlltuumlr Yayınları Ccedilin 2009
Necip Usta Fransız Pasta ve Tatlı Sanatı Nadir Basımevi 1979
ŞAVKAY Tuğrul Tatlı Kitap Şekerbank İstanbul 2000
Turkuvaz Medya Grubu Ccedilikolatalı Tatlar Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık
İstanbul 2009
KAYNAKCcedilA