ZEMN YLETRME YNTEMLERNeyi Nasl Ne kadar yiletiriyoruz?Prof.Dr.
Ahmet Salamer, T
ZM 11 Karadeniz Teknik niversitesi TRABZON
Zemin iyiletirme yntemlerinde temel ama, mekanik aralarla
zeminin boluk orannn azaltlmas veya zemin boluklarnn eitli
bileimdeki karmlarla doldurulmas ilemidir. Zemin iyiletirme
yntemleri aadaki amalarla yaplr:Zayf zeminin tama kapasitesini
artrmak, Toplam oturmay azaltp konsolidasyonu hzlandrmak, Dolgu ve
evlerin stabilitesini salamak, stinat duvarlarn desteklemek Zeminin
potansiyel svlama riskini azaltmak
Zemin slah yntemleri uygulandnda zeminin;Kayma mukavemeti artar,
Kumlu zeminlerin skl, killi zeminlerin kvam iyileir, Skabilirlii
azalr, ime ve bzlme potansiyeli der, Permeabilitesi azalr,
Borulanmaya kar mukavemeti artar, Svlama potansiyeli azalr.
Zemin iyiletirme yntemleri balca ana grupta toplanabilir:Sadece
inaat aamasnda uygulanan geici iyiletirme yntemleri Zemine herhangi
bir malzeme kartrmadan uygulanan kalc iyiletirme yntemleri Zemine
eitli malzemeler kartrarak uygulanan iyiletirme yntemleri
Zemin iyiletirme yntemleri, uygulama derinliine bal olarak
snflandrlabilir:
Derin iyiletirme yntemleri Yzeysel iyiletirme yntemleri
DERN YLETRME YNTEMLERPatlatma ile sktrma (Blasting): Zemin
tabakalar iine yerletirilen patlayclarla ok dalgalar oluturarak
gevek granler zemini, balangtaki durumuna oranla daha kompakt hale
getirme ilemidir. Dinamik kompaksiyon (Dynamic compaction): Byk
arlklarn (10-200 ton) 40 mye varan yksekliklerden drlmesiyle
kohezyonlu ve kohezyonsuz zeminlerin iyiletirilmesidir. Dey drenler
(Vertical drains): Konsolidasyonu hzlandrmak amacyla, yumuak kil
zeminlere plastik veya kum drenler yerletirilmesi ve n ykleme
yaplmas.
DNAMK KOMPAKSYON
Granler ve dolgu zeminlerde uygundur Zemine byk arlklar drlerek
enerji verilmesi ve zeminin boluk orannn azaltlmasdr
DNAMK KOMPAKSYON
DNAMK KOMPAKSYON
DERN YLETRME YNTEMLERElektro-osmoz (Electro-osmosis): Kohezyonlu
yumuak zeminlerin mukavemet ve deformasyon zelliklerini slah iin
zemine doru akm uygulayarak yer alt suyunun indirilmesi ve
konsolidasyonun hzlandrlmas ilemidir. Istma dondurma (Heating and
Freezing): Kil zeminin stlmas veya zemin suyunun dondurulmas
suretiyle geici olarak zeminin kayma mukavemetini ve deformasyon
modln arttrmak. zellikle dondurma ilemi yaygn olarak
kullanlmaktadr. Enjeksiyon teknikleri (Grouting): Temel zemininin
veya kayann kayma mukavemetini ve deformasyon modln arttrmak ve
permeabilitesini azaltmak iin eitli bileimdeki karmlarn zemin iine
basnla baslmas ilemidir.
DERN YLETRME YNTEMLER n ykleme (Preloading): Oturmay snrlandrmak
iin yapykne edeer bir dolgu ykyle yumuak kil zeminin yklenerek
zeminin konsolide edilmesidir. Kompaksiyon kazklar (Compaction
piles)
Vibro-kompaksiyon (Vibroflotasyon) Jet Grouting Derin Kartrma
(Deep Mixing)
YZEYSEL YLETRME YNTEMLERKompaksiyon (Compaction): Statik,
vibrasyonlu ve darbeli aletlerle zeminin mekanik olarak sktrlmas,
zemin boluklarndaki havann atlmas ve dolaysyla zeminin kayma
mukavemetinin ve borulanmaya kar direncinin artrlmas,
permeabilitesinin ve skabilirliinin azaltlmas, svlama riskinin
drlmesi ilemidir. Kirele stabilizasyon (Lime stabilization): Kil
zeminlerde kire katksyla plastisite indisi drlr, kuru birim hacim
arl arttrlr. imento stabilizasyonu (Cement stabilization) : Organik
zeminler hari tm zemin cinslerinde uygulanr. Bitmle stabilizasyon
(Bituminous stabilization): Granler malzemeye kohezyon verir. Her
yntemle (kire, imento ve bitmle stabilizasyon) kire, imento ve bitm
vb maddeler zeminle niform ekilde kartrlp sktrlarak yorulmu zeminin
mekanik zellikleri slah edilmektedir.
KOMPAKSYON
KOMPAKSYON
DER YNTEMLERGeotekstil kullanlarak zeminin iyiletirilmesi Hidro
kompaksiyon Zemin yerdeitirilmesi
Ta Kolon UygulamalarKohezyonsuz Zeminler (% F
