Τρίτη, 29 Οκτωβρίου 2013

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Την Τρίτη 29 Οκτωβρίου 2013 ο Βουλευτής Καβάλας κ. Πασχαλίδης Ιωάννης, συνοδευόμενος από τον Εκπρόσωπο Αλιέων Ν. Καβάλας κ. Καραμπουρνιώτη Ανδρέα, τον Εκπρόσωπο Αλιέων Σταυρού Χαλκιδικής κ. Χατζηγρηγορίου Γεώργιο και τον Εκπρόσωπο Εξαγωγέων Τόνου & Ξιφία κ. Πηγιούνη, συναντήθηκε με την Επίτροπο Θαλασσίων Υποθέσεων & Αλιείας κ. Δαμανάκη Μαρία και αφού την ενημέρωσε για τα προβλήματα της αλιείας στον κόλπο της Καβάλας καθώς και για τα θέματα αλίευσης τόνου και ξιφία κατέθεσε το παρακάτω υπόμνημα:

ΠΡΟΣ: κ. Δαμανάκη Μαρία Επίτροπο Θαλασσίων Υποθέσεων & Αλιείας

ΘΕΜΑ: “Προβλήματα κλάδου αλιείας στην Ελλάδα”.

Η αλιεία αποτελεί μία από τις θεμελιώδεις βάσεις στήριξης της ελληνικής οικονομίας. Η ελληνική αλιεία προσφέρει πολλές θέσεις εργασίας και φέρει τη χώρα μας στις πρώτες χώρες παραγωγής και εμπορίας αλιευμάτων. Ωστόσο, αυτή την περίοδο οι επαγγελματίες της αλιείας αντιμετωπίζουν πολλά σοβαρά προβλήματα, τα οποία πρέπει να ξεπεραστούν.

Καταρχήν, λόγω της αύξησης της τιμής του πετρελαίου, τα 2/3 των εσόδων των αλιέων δαπανώνται για την κάλυψη του κόστους των καυσίμων που σε συνδυασμό με την μη επιδότηση αυτών των επαγγελματιών από την πολιτεία καθιστά το κόστος δυσβάστακτο.

Επιπροσθέτως, παρατηρείται μια ανισορροπία στις εμπορικές συναλλαγές αλιευμάτων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Το Τουρκικό κράτος επιβάλει στους έλληνες εξαγωγείς δασμούς της τάξεως έως και 70% επί της αξίας των αλιευμάτων ενώ αντιθέτως, οι τούρκοι εξαγωγείς δεν υποχρεούνται να πληρώσουν δασμούς ούτε στο Ελληνικό, ούτε στο Τουρκικό κράτος και επιβαρύνονται μόνο με παράβολα υπέρ κτηνιάτρων (για τον έλεγχο της καταλληλότητας των αλιευμάτων) και με ένα μικρό δασμό της τάξεως του 2% επί της αξίας του τιμολογίου υπέρ ΟΚΑΑ (Οργανισμός Κεντρικών Αγορών και Αλιείας). Επιπλέον, οι τούρκοι εξαγωγείς δανειοδοτούνται με χαμηλότοκα δάνεια από τράπεζες, το ύψος των οποίων αγγίζει το 80% του εξαγωγικού τζίρου της προηγούμενης χρονιάς (αναλόγως του είδους του προϊόντος).

Επίσης, παρ’ όλο που είναι γνωστό ότι το διάστημα από Μάιο έως Ιούλιο αποτελεί χρόνο αναπαραγωγής των ιχθύων, η αλιεία επιτρέπεται κανονικά στα χωρικά μας ύδατα κατά τη διάρκεια αυτού του διαστήματος ενώ αντιθέτως, η Τουρκία απαγορεύει την αλιεία για διάστημα 2 ½ μηνών (15

Μαΐου- 31 Ιουλίου) προκειμένου να προστατευθεί η αναπαραγωγή των ψαριών. Κατά τους μήνες αυτούς, αν δεν υπήρχε η υψηλή φορολόγηση των ελλήνων εξαγωγέων από το τουρκικό κράτος, θα μπορούσε να επιτευχθεί μια

ικανοποιητική εξαγωγή αλιευμάτων εκ μέρους της Ελλάδας αποφέροντας σημαντική εισροή χρημάτων.

Ακόμη, η Ευρωπαϊκή Κοινότητα έχει θεσπίσει συγκεκριμένα κριτήρια αναφορικά με το μέγεθος και το είδος των εμπορευόμενων ψαριών σύμφωνα με τα δεδομένα των θαλασσών της Βορείου Ευρώπης. Τα κριτήρια αυτά δε συμβαδίζουν με τα ελληνικά δεδομένα, καθώς οι θάλασσες της Βορείου Ευρώπης διαθέτουν περίπου 30 είδη εμπορικών ψαριών, ενώ η Ελλάδα έχει περίπου 150 είδη. Οι συνεχείς και αυστηροί έλεγχοι του λιμεναρχείου και τα βαρύτατα πρόστιμα που επιβάλλουν στους αλιείς φέρνουν τον κλάδο σε ακόμα δυσμενέστερη θέση.

Ιδιαίτερη κατηγορία αποτελεί η αλιεία τόνου στην Ελλάδα που είναι ένα είδος ψαριού που αλιεύεται σε όλο το πλανήτη και ιδιαίτερα στη Μεσόγειο. Μέχρι το 1974 ο τόνος δεν αλιευόταν στα Ελληνικά ύδατα, διότι δεν το προτιμούσε το ελληνικό καταναλωτικό κοινό. Από το 1974 και μετά ξεκίνησαν δειλά οι ελληνικές εξαγωγές τόνου, καθώς παρατηρήθηκε μεγάλο ενδιαφέρον από χώρες του εξωτερικού (κυρίως Ιαπωνία).

Καθώς η Ιαπωνία αποτελεί χώρα εκτός ΕΕ, όλες οι εμπορευόμενες ποσότητες τόνου ελέγχονται από το τελωνείο και όπως είναι λογικό, ως δημόσια υπηρεσία, διαθέτει όλα τα στοιχεία των διακινούμενων ποσοτήτων τόνου και συγχρόνως είναι γνωστό πως όλες οι εξαγωγικές εταιρείες είναι υποχρεωμένες κατά το τέλος κάθε έτους να ενημερώνουν το Υπουργείο Γεωργίας για την εξαγωγική τους δραστηριότητα. Συνεπώς, η Διεύθυνση Αλιείας του Υπουργείου Γεωργίας έχει πλήρη ενημέρωση για την πρόοδο και ανάπτυξη των Ελληνικών εξαγωγών τόνου. Τα συγκεκριμένα στοιχεία κατέτασσαν την Ελλάδα στη δεύτερη μεγαλύτερη εξαγωγική χώρα της Ευρώπης σε τόνο μέχρι το 1998 και τα έσοδα της Ελλάδας από τις εξαγωγές τόνου στην Ιαπωνία το 1997 ξεπερνούσαν τα 10.000.000 $ (σύμφωνα με την Ιαπωνική στατιστική υπηρεσία).

Το Νοέμβριο του 1998 στο Vigo της Ισπανίας η Διεθνής Επιτροπή για τη Διατήρηση του Τόνου του Ατλαντικού (ICCAT) αποφάσισε να επιβάλει ποσοστώσεις στην αλιεία και εμπορία του τόνου για τα κράτη- μέλη της ΕΕ. Οι εν λόγω ποσοστώσεις αφορούσαν 26.000 τόνους αλιευμάτων στη Μεσόγειο. Στην συγκεκριμένη σύσκεψη της ICCAT η Ελλάδα δεν παρευρέθη ως χώρα παρόλο που προσκλήθηκε. Άμεση συνέπεια της απουσίας της Ελλάδας από

τη σύσκεψη ήταν η απόδοση του πενιχρού 1,77%, ενώ δικαιωματικά της ανήκε τουλάχιστον το 25% (σύμφωνα πάντα με τα επίσημα καταγεγραμμένα

στοιχεία εξαγωγών). Ως αποτέλεσμα, οι ελληνικές θάλασσες διαθέτουν μεγάλες ποσότητες τόνου, οι οποίες δεν μπορούν να αλιευθούν. Ο αριθμός των ελληνικών μικρών καϊκιών συρρικνώθηκε από 500 σε 20. Ενδεικτικά, παρατίθεται ο κάτωθι πίνακας με την πορεία των εξαγωγών τόνου στην Ιαπωνία κατά το διάστημα 1995-1999.

ΕΤΟΣ 1995 1996 1997 1998 1999

Ποσότητα (Kg) 388.352 396.056 508.781 293.989 245.730

Πιστεύεται πως απεδόθη το συγκεκριμένο εξευτελιστικό ποσοστό στην Ελλάδα διότι δεν ήταν παρούσα στη σύσκεψη και, επίσης, αποτελούσε ισχυρό ανταγωνιστή των άλλων εξαγωγικών χωρών. Εκτιμάται πως η οικονομική ζημία που υπέστη η χώρα μας με αυτή την απόφαση αγγίζει τα 25.000.000 $ το χρόνο βάσει στοιχείων της Ιαπωνίας.

Το αρμόδιο υπουργείο απάντησε πως το ύψος της ποσόστωσης που κατανεμήθηκε στη χώρα μας (1,77% επί του κοινοτικού μεριδίου) δεν ανταποκρίνεται στα πραγματικά στοιχεία. Γι αυτό η Ελλάδα επιδιώκει σταθερά την αναθεώρηση του ποσοστού της, είτε σε επίπεδο Συμβουλίου Υπουργών, είτε με άλλες παρεμβάσεις, στηρίζοντας το αίτημα αναθεώρησης σε τεκμηριωμένα στοιχεία, δεδομένου ότι τα αναθεωρημένα στοιχεία παραγωγής τόνου που παρουσίασε για την περίοδο 1994-1997, έχουν γίνει αποδεκτά από την ICCAT.

Μάλιστα, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων δήλωσε σε σχετική απάντησή του πως θα επανεξεταστούν οι στατιστικές για τα αλιεύματα τόνου υπό το φως των αναθεωρημένων δεδομένων της ICCAT.

Επιπλέον, αποτελεί πλέον αρνητικό φαινόμενο ότι τα αλιευτικά σκάφη («γρι-γρι» και μηχανότρατες, κυρίως) συνεχίζουν τις δραστηριότητες τους παρά την υποχρέωση τους να παύσουν για διάστημα δύο και τεσσάρων μηνών αντίστοιχα, προκειμένου να μπορέσουν να αναπαραχθούν τα ψάρια και να φτάσουν στο προβλεπόμενο από την Ε.Ε. μήκος για αλίευση. Η παραπάνω συμπεριφορά είναι δικαιολογημένη, καθώς οι Έλληνες αλιείς αντιμετωπίζουν

σωρεία οικονομικών προβλημάτων, όπως όλοι οι ελεύθεροι επαγγελματίες, λόγω της οικονομικής κρίσης.

Επίσης, είναι γνωστό ότι έχει κατατεθεί διαχειριστικό σχέδιο για την προστασία του Μπακαλιάρου σε διάφορες περιοχές, συμπεριλαμβανομένης και της Θάσου.

Τέλος, λόγω των πολιτικών αλίευσης των χωρών της Μεσογείου, οι οποίες συγκλίνουν στην ανεξέλεγκτη αλίευση στη συγκεκριμένη περιοχή, είναι εξαιρετικά σύνηθες το φαινόμενο να καταλήγουν στους Έλληνες αλιείς ψάρια που δεν πληρούν της προδιαγραφές για εξαγωγή στη χώρες της Βαλκανικής. Αυτό σε συνδυασμό με την αθέμιτη δασμολογική πολιτική, η οποία, όπως παραπάνω αναφέρθηκε, που ακολουθείται από την Τουρκία έχει ως αποτέλεσμα την επιδείνωση της κατάστασης των Ελλήνων αλιέων.

ΕΡΩΤΑΤΑΙ η κ. Επίτροπος

1. Προβλέπεται χορήγηση επιδομάτων καυσίμων προς τους επαγγελματίες αλιείς;

2. Αναμένεται να γίνουν ενέργειες προκειμένου οι εμπορικές συναλλαγές αλιευμάτων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας να καταστούν αμφοτεροβαρείς προς διευκόλυνση των ελλήνων εξαγωγέων;

3. Γιατί δεν υπάρχει νόμος απαγόρευσης των αλιευτικών δραστηριοτήτων για συγκεκριμένη χρονική περίοδο στα ελληνικά αλιευτικά πεδία, ενώ σε χώρες της Ευρώπης εφαρμόζονται παρόμοιοι νόμοι;

4. Σε ποιές κινήσεις σκοπεύει να προβεί το υπουργείο προκειμένου να τροποποιηθούν τα κριτήρια της ΕΕ, ώστε να ανταποκρίνονται στα ελληνικά δεδομένα;

5. Σε ποιές ενέργειες προτίθεται να προβεί το ευρωκοινοβούλιο προκειμένου να δοθεί τέλος στην άνιση μεταχείριση των ελλήνων αλιέων τόνου εκ μέρους της ICCAT και να αυξηθεί το ποσοστό;

6. Είναι δυνατόν να λάβουν κάποια μορφή οικονομικής ενίσχυσης από την Ε.Ε. οι Έλληνες αλιείς για το δίμηνο διάστημα της προβλεπόμενης παύσης της αλίευσης, στο πλαίσιο της προσπάθειας για καταπολέμηση

της υπεραλίευσης, στόχος που τίθεται στην Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο COM(2013) 319 final;

7. Είναι δυνατόν να αλλάξουν τα συμφωνηθέντα στον Κανονισμό 1967/2006 «ελάχιστα μεγέθη θαλάσσιων οργανισμών», προκειμένου να διευκολυνθούν οι Έλληνες αλιείς στις προσδοκώμενες εξαγωγές;

8. Σε ποιο στάδιο βρίσκεται το διαχειριστικό σχέδιο για την προστασία του μπακαλιάρου;

Ο Ερωτών Βουλευτής

Γιάννης Πασχαλίδης

Βουλευτής Ν. Καβάλας