ЛАТЕРАЛИЗАЦИЈА
LATERALIZIMI
Што означува доминантната латерализација? Го означува водечкиот екстремитет и сетило
Се изведува во секундарните сензитивни и моторни полиња на едната хемисфера (доминантна хемисфера)
Латерализираноста и доминацијата на латерализираноста се поклопува со миелинизацијата на неспецифичните влакна на таламусот и завршетокот на миелинизацијата на големите комисури што ги спојуваат двете хемисфери во една целина.
Çka paraqet lateralizimi dominant?
I paraqet ndjenjat dhe gjymtyrët udhëheqëse
Kryhet në zonat e mesme senzitive dhe motorike të një hemisferë (të hemisferës dominante)
Lateralizimi dhe dominimi i lateralizimit përputhen me mielinizmin e fijeve jospecifike të talamusit dhe mbarimi i mielinizimit në komisurat e mëdhaja që i bashkojnë dy hemisferat e trurit si një organ të vetëm.
Онтогенетски развој
3м – детето подолго ја држи играчката со едната рака 10м - појава на доминантна рака 12м – фиксација на доминантната рака 6-8г – завршува созревањето
Поради пластичноста на ЦНС превежбувањето може да се извршува до 12г.
Zhvillimi ontogenik
3m – fëmija më gjatë e mban lojrën me njëren dorë 10m – paraqitja e dorës dominante 12m – fiksimi i dorës dominante 6-8v – mbaron pjekuria
Për shkak të plasticitetit të SNQ ushtrimet mund të kryhen deri në 12 vjet.
Латерализација на горните екстремитети
1. Употребна доминантна латерализација (одреден од влијанието на средината)
2. Гестуална доминантна латерализација (генетски дадена)
3. Невролошка доминантна латерализација (преку тонусот на мускулите и преку присуство на синкинезии)
Lateralizimi i ekstremiteteve të poshtme1. Lateralizimi dominant i përdorshëm
(i përcaktuar nga ndikimi i mjedisit)
2. Lateralizimi dominant gestual (gjenetikisht e dhënë)
3. Lateralizimi dominant neurologjik (nga tonusi i muskujve dhe nga prania e sinkinezive)
Процена на латерализација на горни екстремитети Земи ја лажицата и покажи како јадеш супа; Земи го овој чекан и заковај го клинот; Земи ја клештата и извади го клинот; Земи го пенкалото и напиши го своето име; Земи ги картите, измешај ги и подели; Земи го чешелот и исчешлај се; Земи ја четката и покажи како се миеш заби; Каши ЧАО; Земи го ножот и пресечи го колачот; Сега земи ја виљушката и касни од колачот;
Vlerësimi i lateralizimit të ekstremiteteve të sipërme Merre lugën dhe tregom se si hahet supa; Merre këtë çekiç dhe ngulite gozhdën; Merre këtë darë dhe nxjere gozhdën; Merre këtë laps dhe shkruaje emrin tënd; Merri kartat, përziji dhe shpërndai; Merre këtë krehër dhe krehi flokët; Merre këtë furçë dhe tregom se si i lan dhëmbët
tuaja; Tregomë me dorë Mirupafshim; Merre këtë thikë dhe preje tortën; Merre këtë pirun dhe me të merre tortën;
Процена на латерализација на вид
Процена на латерализација на слух
Процена на латерализација на долни екстремитети
Vlerësimi i lateralizimit të të pamurit
Vlerësimi i lateralizimit të të dëgjuarit
Vlerësimi i lateralizimit ekstremiteteve të poshtme