Transcript
  • LM NG C THIM (Ch bin)

    TR N HIP H

    HABI TPm

    HC I CNm H

    H a h c l t h u y t c s )

    (In ln th II)

    f ?RfNGSABpCGVHMN I TRuHGs TM H ^S T n t i j \

    IPHHC? C r O T P H H PHHC? CrO T P H H

    ZZlM4M~lNH XUT BN I H C QU.C GIA H NI

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • L i N i U

    Thng thng gia l thuyt v bi tppj ca mt mn hc bao gi cng c gn kt cht ch vi nhau. lm c cc dng bi tp ngi hc phi hiu k thuyt v bit cch vn dng n vo tng trng hp c th, k c cc php chuyn i n v tnh ln th thut gii ton.

    Cun B i tp ha hc a i cng (Ha hoc l thuytc s) nhm p ng cc yu cu ny.

    Sch gm 17 chng gm hu ht cc vn l thuyt c

    s ca ha hc v c trnh by di dng bi tp. mi

    chng chng ti i phn lm 3 phn nh:

    A. Tm tt l thuyt

    B. Bi tp c li gii

    c. Bi tp cha c li gii

    Trong chng cui cng ca sch chng ti trch dn mt s thi tuyn sinh v p n ca mn hc ny nhm gip cho bn c hnh dung v mt thi tng hp v cch gii quyt n.

    3

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • Ni dung cun bi tp c bin son theo ng chng trnh chun c hi ng chuyn ngnh i hc Quc gm H Ni thng qua.

    Cc tc gi v Nh xut bn rt mong nhn c nhng kin ng gp ca c gi ln xut bn sau c hon thin hn.

    Cc tc gi

    4

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • MC LC

    Trang

    Khi nim v th nguyn, n v......................... 7

    Chng I. Mt s'khi nim chung........... :.................... 13

    Chng L ^ Nguyn l I ca nhit ng lc hc. Nhitha hc.-T......................................................... 25

    Chng II. ^ Nguyn l II ca nhit ng lc hX-...45

    Chng IV. 't Cn bng ha hc.-v........................................... 59

    Chng V. y Dung dch....................................................... 83

    Chng VI. J ng ha hc.................................................... 119Chng VII. V^ in ha hc. -y................ ............ ................... 139

    y* Chng VIII. Ht nhn nguyn t ....................................... 161

    Chng IX. Cu to nguyn t theo quan im c hclng t ............................................................. 171

    Chng X. Nguyn t hidro............................................. 179

    Chng XI. Nguyn t nhiu electron......................... 193

    ChngXII. H thng tun hon cc nguyn t'ha hc.. 203

    ' Chng XZ7J/cc khi nim chung v lin kt thuyt VB. 215

    Chng X iv^y Thuyt MO v lin kt............................... . 240

    5

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • Chng XV. Lin kt gia cc phn t v trong phccht....................................... ............................ 263

    Chng XVI. Lin kt ha hc trong tinh th...................... 279

    Chng XVII. Mt s thi v hng n gii mn hahc l thuyt..................................................... 297

    Phc 370

    6

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • KHI NIM V TH NGUYN, N V

    I. T h nguyn. Cc i lng (vt l) cn o thng c

    vit di dng mt biu thc ton hc v c biu din bng

    mt phng trnh th nguyn.-Phng trnh th nguyn c th

    xem nh mt biu thc ton v c biu din bng cc i

    lng c s di dng mt tch s'

    Tt c cc th nguyn ca nhng i lng cn o trong co'

    hc u xut pht t 3 i lng c s l: Chiu di: L; khi

    lng: M; thi gian: T. Cc i lng ny lp thnh h Li.M.T.

    J 1 f _ on ng L !V d th nguyn cua tc [v] = v ~ = = L. I .

    Th nguyn ca lc [F] = khi lng X gia tc = M.L.T2

    Th nguyn ca cng (nng lng) [A] = lc X on ng

    Nh vy th nguyn khng ch r cc i lng cn o mt n v c th no.

    Mt i lng cn xc nh m cc th nguyn ca chng u b trit tiu s dn ti i lng khng th nguyn

    II. n v. Khi ngi ta tin hnh o mt; i lng no

    thi gian T

    Th nguyn ca L tc [a] =thi gian T

    = M.L.T' 2 X L = M.IT"2

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • tc l mun so snh i lng vi i lng cng loi ly lm chun so snh .gi l n v o .

    Cc n v o c xc nh bi mu chun lu gi ti vin

    cn o quc t. V d mt l n v o chiu di.

    ln ca mt i lng vt l c th m theo qui c ly

    gi tr bng s l 1 c gi l n v ca i lng vt l . V

    d: mt, kilogam. Tp hp cc n v lm thanh mt h n v.

    c mt s" h n v thng dng nh: h VKS (mt, kilogam,

    giy); h CGS (xngtimt,'gam, giy)... /

    Trong thc t, do thi quen, tng a phng, ung vng

    'inh th, ngay c tng quc gia ngi ta s dng nhng n v

    r t khc nhau cho cng mt i lng o.

    V d n v chung cho chiu di l it, song ngi Anh

    l dng Ins (Inch), pht (foot), trong khi ngi Vit li dng

    trng, gang. tc...

    R rng cch dng ny gy kh khn trong giao lu

    quc t. V vy cn c mt n v quc t chun.

    III. H n v SI. Nhn thy s bt li v vic s dng h

    n v ty tin nn vo thng 10-1960 ti Hi ngh ln th XI v

    cn o quc t hp Paris, cc nh khoa hc i n thng

    nht cn xy dng mt h thng n v chung quc t. l n

    v SI (Vit t t t ch Php - Systme International)

    Di y chng ti lc ghi mt s ch dn quan trng nht

    thuc h SI c lin quan n vic s dng cho cc bi tp ha i

    cng.

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • 1III.l. H n v c s

    7 n v chnh thuc h SI

    N Tn i lng n v K hiu

    Ting Vit Ting Anh

    1 Chiu di met metre m

    2 Thi gian giy second s

    3 Khi lng kilgam kilogram kg

    4 Lng ch't mo mol mo

    5 Nhit ken vin Kelvin K

    6 Cng dng in Ampe Ampere A

    7 Cng nh sng nn Cndela cd

    IL2. Mt s" n v SI dn xut hay dng

    T 7 n v c s nu trn ngi ta cn c th nh ngha mt s' n v dn xut thng dung trong h SI. V d:

    - n v lc. chnh l lc tc dng ln mt vt c khi lng lkg gy ra mt gia tc bng lm/s2. n v dn xut thu c y gi l Newton (N)

    IN = lkg.m.s"2

    - n v p sut. Trong n v SI, p suai Pascal -(Pa).

    p sut thu c l do c tc dng ln 1 n v din tch.

    lPa = lc/din tch = = kg ms"2 /m 2 = kgm- 1s- 2m

    Di y l mt s n v dn xut hay dng

    N Tn i n v K Theo

    lng Ting Vit

    TingAnh

    hiu nh ngha

    1 Lc Niutn Newton N kgm"2

    2 p sut Patean Pascal P kgm ^s^N/m 2)

    9

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • 3 Nng lng Jun Joule J kgmV"

    4 Cng sut Ot Watt w kgm"s_1(i /s)5 in tch Culng Coulomb c ' As6 in th Vn Volt V _J/As(j /s)

    7 Tn s Hc Hertz Hz s ' 1

    II.3. Mt s n v khc hay s dng cn chuyn v h SIHin'nay, bn cnh h SI l n v chnh thc, trong ha

    hc ngi ta cn dng mt s" n v khc khng thuc h S gi l n v phi SI. d dng trong qu trnh gii cc bi tp hai cng chng ti ghi li bng di y mt s" n v ngoi h thng cng cc h s' chuyn i v h SI.

    N Tn ai lng vt l

    n vi Khiu

    Theo nh nghaTing Vit Ting Anh

    1 Chiu i micromtnnomtAngstrm

    micrometrenanometreAngstrom

    n m n m

    0

    10'9m 10 m

    2 Th tch lt litre I 10W3 Nhit tu bch

    phnCelsius c T(K) =

    (C)+273,154 Thi gian Pht,

    giminutehour

    minh

    60s > 3600s

    5 p sut tmtphebartormiiimt thy ngn

    Atmospherebartorrmillimetre Hg

    atmbarTorr

    mmHg

    1,13.10bPa 105Pa * 1atm

    133 322Pa 133,322Pa

    6 Nng lng ec calo ot gi electron- vn

    ergCalorie Watt hour electron Volt

    ergcal

    w.heV

    10*0-4.184J3600J

    1,602.10"19J

    7 in tch n v tnh in

    Unitelectrostatical

    ues CGS^ 10_19c

    2,99798 Lc yn dyne dyn 10'SN9

    m men lng cc

    bai Debye D ^ 10_29C m2,9979

    10

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • III.4. Quan h gia th nguyn v mt s n v thng dng

    N i lng Phngtrnh

    Thnguyn

    n v

    xc nh SI CGS

    1 Din tch s = / 2 L22m cm2

    2 Th tch

    coII> m3 cra3

    3 Vn tc lV = ' t

    LT*1 m s ' 1 cm s ' 1

    4 Gia tc Va = t

    LT' 2.9

    m s cm s ' 2

    5 Lc F = ma MLT' 2 kg m s g cm s~2

    6 p sutF

    p = - s

    ML'lT"2 kg m 'V 2 -] -2 g cm s

    7 Khi lng ring D = V

    M* kg m ' 3 g cm ' 3

    8 Cng (nng lng)

    A = FZ ML2T*'2 kg m2 s' 2 g cm2 s ' 2

    9 Cng sut N = t

    m l 2t -3 1 2 *3 kg m s li -3g cm s

    1 0 Tn s' 1 . - 2

    f = T

    T 1 -1s -1s

    II.5. Cc bc bi, bc c so vi n v c s

    Khi s dng h SI ngi ta thng ly cc bc gin c l

    n v bc bi lOn hay n v bc c 1 0 "n vi n l s nguyn.

    Bng di y ghi li cch dng ny.

    Tip ng u

    K hiu quc t

    Bc c Tip ng u

    K hiu quc t

    Bc bi

    Deei d 1 0 '1 Deca da 1 0 1

    11

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • Centi c 1 0 '2 Hecto h 1 0 2

    Mili m 1 0 " 3 Kilo k 1 0 3

    Micro n 1 0 6 Mega M 1 0 e

    Nano n 1 0 9 Giga G 1 0 '1

    Pico P 1 0 '12 Tera T 1 0 12

    Fern to f 1 0 - 15 Peta P 1 0 15

    Atto a 10-18 Exa E 1 0 18

    12

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • Chng I

    MT S KHI NIM CHUNG

    A. TM TT L THUYT

    1. Theo Rutherford (1911) th nguyn t c cu thnh

    bi ht nhn gm prton p, v ntron (n); lp v gm cc electron

    quay quanh ht nhn.

    Vy ngun t gm:

    - Ht nhn vi s" proton l z, in tch q=l,6.10'19c v N

    l ntron. Hai i lng ny c lin h vi nhau bng s' khi

    A theo h thc A = N + z

    - Lp v electron c in tch ng bng in tch proton

    nhng ngc du v khi lng electron ch bng 1/1836 kh

    lng proton, ngha l khi lng tp trung ht nhn.

    2 . l vi nguyn t, ngi ta t dng n v kg m dng

    n v khi lng nguyn t (u). n v ny c nh ngha nh

    sau:

    1 1 2 . 1 0 3 , _-!>/? ir r27iTT : : kg = 1 ,6 6 . 1 0 kg12 Na

    13

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • 3. Mol l lng cht cha cng mt s phn t cu trc

    nh 1 mol nguyn t H} 1 mol phn t H2, 1 mol ion H+... T

    suy ra:

    - S" phn t cu trc c trong 1 mol ca cht chnh hng

    s" Avogaro: NA = 6,022.10

    4. Quan h gia khi lng tng i (klt) v kh"! lng

    tuyt i (KLT):

    kt:KLT =

    NaXc nh khi lng phn t theo t khi ca cht kh.

    M a5. T khi d ca kh A vi kh B l d =

    Mb

    Ma, M b - khi lng phn t ca A, B.

    Kh B l khng kh th d =_ Ma29 \

    6 . Xc nh khi lng phn t theo th tch moi.

    PV PnVn Cng thc Boyle Mariotte:

    T T0

    p, V, T - p sut, th tch, nhit iu kin th nghim.

    P0, v 0, T0 - ng vi iu kin tiu chun: 760mmHg; 22,4; 273K

    7. Phng trnh trng thi ca cht kh l tng

    PV = nRT = RT M

    n - s' mol kh; m- khi lng khi tnh bng gam (g); M - khi lng ca mt moi kh.

    14

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • hoc p = RT = RT VM M

    d - khi lng ring ca kh.

    8 . Nu c mt hn hp kh l tng nhit T c th tchV th p sut ton phn PT ca h c xc nh theo nh lutDalton

    PT = X p, hayi

    P T = ^ Z n .V

    P; - p sut ring ca kh th i i - S^ mol kh i trong hn hp

    B- BI TP C LI GII

    1.1. Hy in cc s" liu cn thit nhng trng trong bng sau v:

    K hiu nguyn t l57N 1880 19 T7, 9* - -S" khi 15 - - 23 -S" in tch ht nhn 7 - - 1 1 -S" p ro ton - - - 14 vS" electron 7 - - 14s

  • 1.2. 1) Trong mt th nghim in phn ngi ta thu c

    27g nc. Hi: ,

    a) C bao nhiu mol H20?

    b) C bao nhiu nguyn t hiro?

    2) Bit rng khi lng nguyn t tng i ca oxi l

    15,99944. Tnh khi lng nguyn t tuyt i ca nguyn t ny.

    Cho NA = 6,022.lO ^m or1.

    BI GII

    1) m = M.n suy ra n = = = l.mol H.;0M 18

    Vy s phn t H20 l: 1,5.6,022.1023 = 9,0345.10~3 phn

    t. Trong mt phn t HO th nguvn t H = 2 X s phn t

    H30.

    Vy s" nguyn t H l:

    9,0345.1023.2 = 18,069.1023 nguyn t.

    2) Khi lng nguyn t tuyt i ca oxi c tnh:

    _____ 1 5 99944m(KLT) = - - 1 = 26,564.10 g.

    6,022.1023

    1.3. Trong nhiu php tnh ngi ta thng s dng hng s" kh R. Hy xc nh hng s cc h n v khe nhau.

    a) Trong h n v SI.

    b) Theo n v cal.K^.mol1.

    c) Theo n v a tm i.K '1.moi'1.

    16

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • IBI GII

    p dng phng trnh trng thi cho mt mol cht kh l

    c) R = = 0,082 atm i.K^.m ol1273,15 \

    1.4. Mt nguyn t X c bn knh l 1,44A, khi lng

    ring thc tinh th l 19,36g/cm3. Nguyn t ny ch chim 74%

    th tch ca tinh th, phn cn li l rng. Hy:

    a) Xc nh khi lng ring trung bnh ca ton nguyn

    t ri suy ra khi lng moi nguyn t.

    b) Bit nguyn t X c 1 1 8 ntron v khi lng mol

    nguyn t bng tng s* khi lng proton v ntron. Tnh s"

    tng PV = RT. iu kin tiu chun

    T0 = 273.15K; p0 = latm = 1,013.105 N /nr (Pa);

    v 0 = 22,4/ = 2 2 ,4 . IC tV .

    Theo n v SI: 1J - iN.m, vy:

    R =

    b) Do Ical = 4,184J nn gi tr R l:

    R = i = 1,987 cal.K.m or4,184

    proton.

    B GII

    a) Khi lng ring trung bin!

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • y 7 4 J J - 100 ,'_100.19,36 _ . 3d = d => d = -d =----- 1 = 26;16g/cm100 74 74

    Mt khc: m = v.d = 7cr3.d 3

    m = .3,14(1,44.10*8)3.26,16 = 32,704.10'23g3

    Vy khi lng ca ml nguyn t l:

    M = N.m =. 6,022.1023.32,704.102: = 196,976g/raol

    hay M ~ l97g/mol.

    b) Theo u bi ta c th vit:

    M = mp + mn = mp + 118 = 197

    T biu thc ny ta suy ra s ht/proton cn tm: mp = 79.

    1.5. 1) Trong s" cc ht nhn nguyn t ca nguyn t" th

    ch (^?7Pb) c t s" N/Z l cc i v heli ( H e ) c N/Z l cc

    tiu. Hy thit lp t s" N/Z cho cc nguyn t vi 2 < z< 82.

    2) Mt nguyn t X c tng s" cc ht l 58, s" khi ca n

    nh hdn 40. Hy xc nh s proton, s' electron v s ntron ca

    nguyn t .

    BI GII

    Theo h thc A = z + N ta c th suy ra N = A - z. Vy:

    1) T s' ca ch (l?7 Pb) l:zt

    N _ 207-82 _ , co

  • 2 ) Nguyn t X c tng s' cc ht l 58 nn chc chn z nm trong gii hn 2 < z < 82.

    Vy ta p dng t l phn 1 : 1 < < 1,524z z

    Mt khc, ta li bit S = p + e + n = 2p + n=>n = S - 2 p

    -HA - S - 2P s o ss r = -----suyra - 16,459 < p < 19,333 v 2p + n = 583,524 3

    Da vo hai phng trnh ny ta lp bng bin lun:

    p 17 18 19

    n 24 2 2 2 0

    A 41 40 39

    Kt lun Loi Loi ng

    1.6. Trong mt th nghim quang hp, kh oxi sinh ra, c

    thu qua nc. Th tch kh thu c iu kin 22c v di p sut kh quyn 758mmHg l 186ml. Tnh khi lng oxi bit

    rng p sut hi nc 22c l 19,8mmHg.

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • BI GII

    Trc ht hy tnh p sut ring ca oxi. V p sut chung

    bng tng p sut ring ca tng cht, nn

    p0a =PT- P H , 0 = 758 - 19,8 = 738,2 mmHg = 0,971 atm

    Khl ng oxi c tnh t phng trnh trng thi ca

    kh l tng:

    PV = RT M

    ___PVM _ 0,971.0,186.32m = = - = 0,239g.

    RT 0,082.(273 + 22)

    1.7. 7 kg oxi c cha trong mt bnh cu di p sut 35 atm. Sau mt thi gian s dng;, p sut o c l 12atm. Hi c bao nhiu kilgam oxi thot ra.

    BI GII

    H qu ca nh lut Boyle-Mariotte cho ta mi quan h gia t trng ca kh v p sut:

    dL=pL d2 p2

    rii.v P d2.v p3

    y V l th tch ca bnh cu.

    V d. V = m ; m l khi ng kh; nn

    M = j j

    m 2 P2

    Thay mx = 7kg; P = 35atm; p.; = 1 2 atm vo phng trnh trn ta c

    20

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • _ _ IX11P2 _7.12_ 0 1112 = p T = 1 5 24k

    Vy lng oxi thot ra trong qu trnh s dng bng: 7 - 2,4 = 4,6 kg.

    1.8. Mt bnh dung teh 247,2 cm3, c khi lng 25,201 g cha khng kh. Mt lng benzen c a vo bnh ri un nng ti 100C. Benzen bay hi ko theo ton b khng kh ra khi bnh. Ngi ta bnh ngui tr' li nhit phng, trong trng thi m ri cn. Khi lng lc ny l 25,817g. p sut kh-quyn l 742mmHg. Tnh khi lng mol ca benzen v vit cng thc phn t benzen bit rng cht ny ch gm hai nguyn t' cacbon v hiro.

    BI GII

    T cc gi tr ca p, V v T c th tm c s mol be zen v t khi lng ca bnh trc v sau khi cha hi benzen c th tm c khi lng m ca benzen.

    V = 247,2cm3 hay 0,2472/

    T = 273 + 100 = 373K

    p = 742mmHg hay 742/760 .= 0,976atm

    S" moi n ca ben2 en:

    n = PV/RT = 0,976.0,2472/0,082.373 = 7,88.10'3mol

    Khi lng be zen = (khl lng bnh + khi lng khng kh + khi lng hi ngng t) - (khi lng bnh + khi lng

    khng kh)

    - =25',817 - 25,201 = 0,616g

    Khi lng mol M = = 0,616/7,88.10'3 = 78,2 g/mol1

    21

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • Cng thc ca bezen (CH)X : X = xt 612

    Vy benzen c cng thc C6H6

    c-BI TP T GII

    1.9. 1) Tnh khi lng mol nguyn t ca Mg; p nu bit khi lng tuyt i (KLT) ca chng l: mMt = 40,358.x.0"27kg; mp = 51,417.10'-7kg.

    2) Xc nh-khi lng tuyt i ca N v AI nu bit khi lng tng i (klt) ca chng l: MN = 14,007u; MA1 = 26,982u.

    p s: 1 ) MMg = 24,307 g/mol.

    Mp = 30,986 g/mol.

    2) mN = 23,255.10"24g.

    ~~~~~ mA1 = 44,798.10'24g.

    1.10. Nguyn t bc (Ag) c khi lng moi nguyn t v khi lng ring trung bnh ln lt bng 107,87 g/mol v10,5 g/cm:i. Bit nguyn t ny ch chim 74% th tch ca tinh th. Hy xc nh bn knh nguyn t ca bc (Ag) theo A.

    p s: rAg = 1,444A.

    1.11. i vi nguyn t km (Zn) ngi ta bit bn knh nguyn t v khi lng mol nguyn t ln lt c cc gi tr l 1,38A; 65g/mol.

    a) Xc nh khi ng ring trung bnh ca Zn (g/cm8)

    b) Bit Zn khng phi l khi c m c khong rng nn trong thc t n ch chim 72,5% th tch ca tinh th. Hy cho bit khi lng ring thc ca Zn l bao nhiu?

    p S: a) 9,81 g/cm3; b) 7,11 g/cm3

    22

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • 1.12. Kim loi M tc dng va vi 4,032 kh CL iu kin tiu chun thu c 16,02 g MC13 theo phng trnh:

    2M + 3C12 = 2 MC3

    a) Xc nh khi lng nguyn t ca kim loi M.

    b) Tnh khi lng ring ca M; suy ra t l phn trm ca th tch thc vi th tch ca tinh th. Bit M c bn knh r = 1,43A; khi lng ring thc l: 2,7 g/cm3

    - p s: a) M = 27b) d = 3,66 g/cm3; %: 73%

    1.13. Mt cch gn ng gia bn knh ht nhn rn v s" khi A ca mt nguyn t c h thc: r n = 1,8.10"1;\ A!/:icm. Hy xc nh khi lng ring d(g/cm3) ca ht nhn nguyn t.

    p s: = 6,80.1013 g/cm3

    1.14. Da vo nh ngha hy xc nh khi lng nguyn t ra kg cho mt n V khi lng nguyn t (lu). T kt qu tnh c, hy suy ra khi ng nguyn t tuyt i ca oxi, bit oxi c khi lng nguyn t l 15,9974 u.

    p s': lu = l , 6 6 .1 0 27kg; moxi = 26,567.10"24g1.15. Mt nguyn t X c tng s" cc loi ht l 193,

    trong s" proton l 56.

    a) Hy xc nh s" khi ca X

    b) Tnh khi lng nguyn t v khi lng ht nhn ca nguyn t X va tm c. Cho bit t s" khi lng ny t nu nhn xt cn thit. Cc gi tr khi lng ca p, n, e xem bng ph lc (cui sch).

    p s": a) Ax = 137 b) m = 229,3579.0 '2^ kg mh/nhn = 229,3070.10'"7kg

    _E n/t_= 1 , 0 0 0 2 2^h /nhn

    Khi lng nguyn t hu nh tp trung ht nhn

    23

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • 1.16. Hon thnh s liu ghi trong bng di y

    Nguyn t A z N N/ZCa 40 2 0I 127 74

    TI 204 1,52Pb 82 125Np 237 73Pb - 208 1,53

    1.17. Mt qu bng c n hi cao, c th tch ban u1 ,2 lt 1 atm v 300K. Qu bng ny bay ln tng bnh lu c nhit v p sut tng ng bng 250K v 3.1CT3 atm. Tnh th tch ca qu bng trn tng bnh lu. Chp nhn kh l l tng.

    p s": 3,3.10^ lt.1.18. Kh than t (CO + H;) c to ra khi t c vi hi

    nc theo phng trnh phn ng: c + HoO = c o + H2. Khi t chy mt tn than cc trng hi nc c 1 0 0 0 c th to ra c mt th tch kh than t l bao nhu? Ti 2-0C di p sut lOOatm.

    p s": 4,02.10104 lt1.19. Mt bnh dung tch 2 cha 3g C 02 v 0 ,1 0 g H2

    17c. Tnh p sut ring ca tng kh v p sut ton phn cc kh tc dng vo thnh bnh (gi thit kh l l tng).

    p s": PC0 2 = 0,812 atm; PH = 0,3; p = 1 ,1 1 -atm

    1.20. i vi lmol kh N9 0c s ph thuc ca th tch vo p sut c cho di y:______________________

    p/atm 1 3 5 v/cm a 22405 7461,4 4473,1

    Xc nh hng s' kh R bng:a) Tnh tonb) th (V th PV/nT ph thuc v p ri ngoi suy

    ti p = 0 )L21. Mt bong bng kh bn knh l,5cm y h c nhit

    8,4c v c p sut 2 ,8 atm, ni ln mt nc p sut kh quyn latm, nhit 25c. Hi kh ti b mt ca h nc th bn knh bong bng l bao nhiu (th tch hnh cu bn knh R l 4/3ttR3)

    p s": 2,2 cm.

    24

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • Chong II

    NGUYN L I CA NHIT NG Lc HC. NHIT HO HC

    A- TM TT L THUYT

    1, Ni dung ca nguyn l I

    Mt h nhit ng khi trao i nng lng vi mi trng

    xung quanh di dng nhit Q v cng A th tng i s" Q + A

    lun lun l mt hng - S ch ph thuc vo trng thi u vcui ca h, hon ton khng ph thuc vo ng i:

    \ 2 ' -(Trng thi u) 1 (Trng thi cui)

    Q(l) + Al) = Q

  • Trong 3 i lng nhit ng , A, Q ch c i lng u l hm trng thi; 2 i lng cn li l nhng i ng c trng

    cho qu trnh, tc l chng ph thuc vo ng i.

    Quy c v du ca nhit v cng:

    - Nhit Q v cng A c tnh l dng (Q > 0; A > 0) nu

    h nhn nhit v nhn cng t bn'ngoi.

    - Nhit Q v cng A c tnh l m (Q < 0 ; A < 0 ) nu h

    nhng nhit v sinh cng cho bn ngoi.

    T biu thc (1) ta thy rng i vi h c lp (khng trao

    i g vi bn ngoi) Q = 0, A = 0, do AU = 0. Vy trong h c

    lp ni nng c bo ton.

    2. Cc biu thc v cng v nh >ng mt s qu trnh

    - Cng do h thc hin cho b ngoi c xc nh bng phng trnh:

    Vi Pc l p sut ngoi, 'dv l bin thin th tch. i vi

    nhng bin i v cng chm, c th xem Pe = p vi p l p sut

    ca h do cng dn n th tch s l:

    a) Cng

    SA = -pe. V

    1

    - Qu trnh ng tch dV = 0. Suy ra; Ay = 0

    - Qu trnh ng p p = const

    a ; = -P(V, - v o = -P.AV

    26

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • I vi h ng th ca kh l tng, s bin thin th tch

    2 trng thi 1 v 2 l do s bin thin s" mol 2 trng thi ,

    nn

    Ap = -AnRT (3)

    Qu trnh ng nhit (T =const) i vi 1 mol kh l tng:

    '> _2rdV v.>At = - P.dV = ~RT [ = -RTln

    J J V v 71 1 1

    T = const th tch ca kh l tng t l vi p sut, do :

    At = - R T ln - = -R T ln-!- (4)^ V, p,

    b) Nhit v nhit dung

    Nhit dung c c xc nh nh sau:5Q = Q dt dT

    QTrong iu kin ang tch ta c: Cy =

    T

    v trong iu kin dng p ta c: c =SQp

    p CT

    Trorig h SI, n v nhit ung l Jun/.

    Vn dng nguyn l I cho kh l tng ta c:

    d = Q + 5A = Q - P.dV.

    Vi iu kin ng tch dV =. 0; d = Qv - Cv.T.

    l vi 1 mol kh l tng:.. 67

    A \

    i V 27

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • Qv = AU = Jc vT = CV2-T ,)1

    nu Cv khng i trong khng nhit t n T2.

    Vi iu kin ng p:

    d + PV = Q hay d(U + PV) = 5QP;

    + PV = H. H l Entanpi;

    Vy: dH = 5QP = C.dT hay AH = Qp = jc pdT1

    i vi mt mol kh l tng v Cp khng ph thuc nhit

    th: AH = Qp = Cp (T2 - Ti).

    Vi iu kin ng nhit T = const.

    Ni nng u v entanpi H ca kh tng ch ph thuc nhit , khng ph thuc vo th tch cng nh p sut, do :

    a u t a h t 0 .

    - Quan h gia Qt) v Qv ca phn ng ho hc din ra trong pha kh:

    Qp = Qv + AnRT (5)

    Vi An l hiu gia s" mol kh v phi phng trnh phn

    ng v s mol kh v tri ca phng trnh phn ng.

    3. Nhit ca phn ng ha hc

    T nh lut Hess v nhit ca phn ng ho hc c th

    rt ra mt h qu ca s tnh nhit ca phn ng da vo nhit

    hnh thnh v nhit t chy nh sau:

    >

    28

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • IAHPU = E(AHht) cui - I(AHkt) u (6 )

    AHp = Z(AHe) u - L(AHdc) cui (7)

    Nhit ca phn ng xc nh theo (6 ) v (7) l nhit nhit

    khng i.

    Khi nhit thay i th nhit ca phn ng cng thay oi theo. S ph thuc ny c biu th bng nh lut Kirchhoff

    nh sau:

    ( ^ ) = A C P= 2 Cpcul- C pcr&

    Sau khi ly tch phn ta c:

    T

    AHT -AHT] = jACpdT=ACp(T2 ) (8 )

    T,

    Vi ACp l hng s" trong khong T h> T2 .

    T nhit ca phn ng ha hc c th tnh c nng lng

    lin kt ca cc cht c mt trong phn ng.

    AH = z nng lng lin kt cc cht u - nng lnglin kt cc sn phm (9).

    Nng lng in kt y c nh ngha l nng lng

    cn thit ph v lin kt ha hc to ra cc nguyn t t o

    th kh.

    B- BI TP C LI GII

    y II .l . Gin n ng nhit 0,850 moi kh l tng t p sut

    15 atm v nhit 300K ti p sut latm. Tnh cng gin n:

    29

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • a) Trong chn khng;

    b) Khi p sut ngoi khng i l 1 atm;

    c) Khi qu trnh l thun nghch.

    BI GII

    a) V l chn khng nn P = 0 do A = -PC.AV = 0.

    b) A = -P p(V2 -V 1).

    -

    2 ~~ p 7 _ ( 1 o2 _>. v9 - v x = nRT ------

    V = 5 1 l p 2 p j ?

    1 p, , ^ '

    A = -n R T E ,(^ --^ -)2 1 , -

    . 1 i r - - k - 0 , 8 5 0 ( ^ 3 0 0 . ! ^ - ^ ) ~ /Q g o

    . ^

    A = -19,5 a tm i hay A = -19,5. 101,34J = -1980J.

    c) A = -PdV = dV = riRTdlnVy

    A = -nRTn ^ = - is p T ln ^

    = -0,850,8,314.300-ln 1

    Vy A = -5740J.

    IL2. Tnh Q, A, A trong qu trnh nn ng nhit, thun

    nghch 3 mol kh He t 1 atm n atm 400K.

    30

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • BI GII

    Mt cch gn ng c th xem He l kh l tng, do

    AUt = 0. T nguyn l I suy ra

    5- Q = -A = nRTln = 3.8,314.400.1n - = 1,61.104J

    P1 1

    Vy: A = 1,61.104J; Q = -1,61.104J :

    S nn ng nhit 3 mol He l mt qu trnh ta nhit.

    II.3. So snh s khc nhau gia AH v A i vi cc bin

    i vt l sau y:

    a) 1 mol nc 1 mol ncc 273K v latm.

    b) 1 mol nc -> 1 mol hi nc 373K v latm. Cho\bit 273K, th tch mol ca nc v nc lng bng 0,0196 \l/mol v 0,0180 1/mol v 373K th tch mol ca nc lng v

    hi nc tng ng bng 0,0188 1/mol v 30,611/mol.

    BI GII

    Trong c hai trng hp qu trnh l ng p nn:

    AH = AU + A(PV)

    = A + P.AV AH - AU = P. AV

    a) AV =V L-V R

    = 0,0180-0,0196

    = -0,16.10'2l/mol

    AH - AU = p. AV = 1.(-0,16.102) = -Q,l6 .icr2 .atm

    hoc: AH - A = - 0,16 J/mol

    31

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • b) AV = VH - VL = 30,61 - 0,0188 = 30,59 1/mol

    AH - A = P.AV = 1. 30,59 l.atm hoc 3100 J/mol

    So snh (AH - A) (a) v (b) cho thy s khc bit gia

    AH v A l qu nh, c th b qua i vi cc pha ngng kt,

    song s khc bit gia hai i lng ny l rrg k nu l pha

    kh. T (a) thy rng AU > AH do s gim th tch khi nc

    nng chy, kt qu ca vic h nhn cng t bn ngoi.

    X II.4. t chy mt mol Benzen lng 25JC, latm to ra

    kh C 0 2 v nc (H20) (Z), ta ra mt nhit lng bng 3267kJ.

    Xc nh nhit hnh thnh ca Benzen lng iu kin cho v

    nhit v p sut, bit rng nhit hnh thnh chun ca co*,

    H20 (Z) tng ng bng - 393,5 v -235,8 kJ/mol.

    BI GII

    S t chy mt mol benzen theo phng trnh phn ng

    C6H6 + 1 - 0 2(k) = 6 CO(k) + 3H20 (1).

    Gii phng ra mt nhit lng A Hp = -32,67kJ/mol\

    p dng phng trnh (6 ) ta c:

    AHp = 6AHtC0% + AH^tH2Q - AH^tCgH6 - 7 AH^t0i? r 3267 =

    = ( - 6 X 3 9 3 , 5 ) + ( - 3 X 2 8 5 , 8 ) - AH(hlC;H( - 0

    Vy AHjJtc H = 49kJ / mol

    II.5. Trn 50ml dung dch HC1 0,20M vi dung ch NaOH

    0,20M trong mt nhit lng k, nhit tng t 22,2c ln

    23,5c.

    32

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • Xc nh nhit trung ha (tnh ra kJ/mo) theo phn ng:

    H30 + + OH' = 2H20.

    Cho bit t trng ca hn hp dung dch long l Ig/m v

    nhit dung ring ca nc l 4,18J/g.K

    BI GII

    Th tch ca hn hp khi pha trn bng 50 + 50 = 100ml, do c khi lng bng l.OOg. Bin thin nhit gn lin vi

    phn ng trung ha l: 23,5 - 22,2 = l,3c = 1,3K.

    Lng nhit Q = m.e.At = 100 X 4,18 X 1,3 = 540J-

    S' mol HC c trong 50ml dung dch 0,20M.

    ^00 ,2 0 .-- = 0 , 0 1 moi.

    1000

    Tng t s moi NaOH bng 0,01 moi.

    Vy 0.01 moi H;30 + .phn ng vi 0,01 moi 0H gii phng

    ra 540J. Nhit trung ha ng vi 1 moi s l: 54000J hay

    54kJ/mol

    Vy vi phn ng: HC + NaOH = NaCl + KgO. AH = -

    54 KJ/moI-

    I.6 . I vi phn ng: N, + 0 9 = NO 25c v latm.

    AH = 90,37 kJ. Xc nh nhit ca phn ng 558K, bit rng

    nhit dung ng p vi lmol ca N2, 0 2, NO ln lt bng

    29,12; 29,36 v 29,86 J/K.mol.

    BI GII

    p dng nh lut Kirchhoff ta c:

    33

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • t 2

    AH = AH^ + jACpdT

    558

    A H 558 = A H 298 + j A C p d T

    298

    V Cp ca cc cht khng ph thuc T nn:

    AH58 = AH98 + ACp(558 - 298)

    = 90,37 + (29,86 - . 29,12 - 29,36).icr3.(558 - 298)

    AH? 58 = 90,53kJ

    Ch :

    - Trng hp Cp l mt hm ca T v ni chung s ph

    thuc c dng Cp = a + bT + CT2 +...hoc Cp = a + bT + CT 2 thi

    khi tnh, ACp khng c a ra ngoi du tch phn v c dng,

    chng hn ACp = Aa + AbT + ACT2 + ...

    II.7. Xc nh nng lng lin kt trung bnh ca mt lin

    kt C-H trong metan bit nhit hnh thnh chun AHjCH = -

    74,8kJ/mol; nhit thng hoa ca than ch bng 716,7 kJ/mo v

    nng lng phn ly phn t H2 bng 436 kJ/mol.

    BI GII

    Nng lng lin kt trng bnh ca mt lin kt C-H trong phn t CH4 bng 1/4 nng lng. Theo nh ngha, nng lng

    lin kt trong CH4 l AH(298 ca qu trinh:

    CH4(k) C(k) + 4H(k).

    34

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • Vn dng nh lut Hess, AHoy* ca qu trnh phn ly

    phn t thnh cc nguyn t t do th kh c xc nh nh chu trnh sau:

    Vi l nhit thng hoa ca C; AHpL l nang lng

    phn ly phn t.

    Vy:

    A^ 2 9 8 ~ _ A ^ht.CH 4 + +2AHpL

    = -(-74,8) + 716 + 2x436

    ~ 1663,5 kJ/mol

    Phn t CH4 c 4 Hn kt C-H; do nng lng 1 lin kt

    C-H bng = 4i6kJ/mol

    Bi ton trn cp ti vic tnh nng lng in kt khi bit nhit hnh thnh. Ngc li, bit nng lng lin kt c th tnh c nhit ca phn ng, chng hn i vi phn ng:

    AH&U = z nng lng lin k a C9 v HI - nng

    lng lin kt ca I2 v HC1.

    c r ' ' C(k)- + 4H(k)

    Cgr + 2H2(k)

    4

    Ch :

    Cl2 + 2 HI (k) = I2(k) + 2HC1 (k)

    35

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • Nng lng lin kt ca Cl2> HI, I2 v HC1 tng ng bng

    239, 297, 149 v 431 kJ/mo.

    AHp = 239 + 2.297 - 149 - 2.431 = -178kJ

    L 8 ^)l mol nc nng chy 0 c, 1 atm, hp th mt

    nhit ng bng 6019,2J. Th tch mol ca nc v ca nc

    lng bng 0,0196 v 0,0180 lt. Tnh AH v A i vi qu trnh

    ny.

    BI GII

    V Qp = a h nn AH = 6019,2J

    tnh A ta vn dng cng thc AH = A + A(P.V).

    ;i vi qu trnh ng p

    A(P.V) = P.AV = P(V2 -Vj) =

    =1(0,0180 - 0,0196) =

    = -1,6.10' 3 atm.l = -0,1630J

    A = AH - P.AV = 6019,2 - (-1,63.10-2) = 6019.2J

    II.9. 25c v latm s hnh thnh 1 mol c o t graphit v oxi c AH = - 1I0,418J: Xc nh AU nu lmol graphit c th tch

    bng 0,0053 lt.

    BI GII

    T phn ng hnh thnh CO:

    Cgr+I0* 00

    36

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • 1S bin thin s moi kh l An = - = 2 2

    Mt khc bin thin th tch ca h (AV) do s hnh thnh

    kh l AV = 1/2. 24,4/ = 12,2Z, n hn rt nhiu so vi s gim

    th tkh ca grapht do c th b qua th tch graphit.

    . AH = A + AnRT

    -110,418 = A + .8,314.298 2

    AU = -1349, 2J

    11.10. Tnh nng lng Hn kt O-H trong phn t nc

    bit cc d kin:

    K20 (Z) = H20 (k) AH = 40,6 kJ/mol (1)

    2H (k) = H2 (k) AH = -435 kJ/mol (2)

    0 2 (k) = 20 (k) AH =-489,6 kJ/mol (3)

    2H2 (k) + 0 2 (k) = 2H2 (G) ) AH = -571,6 kJ/mol (4)

    /B i g i i s\

    Nng lng lin kt l Ting'lng trung bnh cn ph

    v mt lin kt xc nh trong phn t v to ra cc nguyn t

    hay cc gc. Phn t H2 c 2 lin kt o - H. Nng lng trang

    bnh ca mt lin kt 0 - H s bng 1/2 hiu ng nhit ca phn

    ng H20(k) = 2 H(k) + 0(k).

    tnh hiu ng nhit ny ta vn dng nh lut Hess.

    Ly phng trnh (4) nhn vi 1 /2 ri cng vo cc phng

    trnh (1) v (2 ) ta c:

    37

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • (-571,6. - ) + 40,6 + (-435) = -680,2 kJ 2

    Ly phng trnh (3) nhn vi 1 /2 ri tr i tng'trn (-680,2):

    (489,6. - ) - (-680,2) = 925 kJ 2

    Vy hiu ng nhit ca phn ng-

    H20 (k) = 2H (k) + o (k)

    l 925 kJ suy ra nng lng to ra 2 lin kt 0 - H l -925 KJ,v

    nng lng trung bnh ca 1 lin kt o - H l -925/2 = 462,5

    kJ/mol

    Ch : cc tnh ton trn u da vo s chuyn ha

    c thit lp trn c s nh lut Hess:

    H2(k) + | o 2(k) A l4) > H20 (l)

    AH(1). 2

    AH(3)

    y

    -AH(:

    2H(k) + 0(k) H, ->H20 (k)

    1 1 .1 1 . Tnh Hft|3 i vi phn ng c o + (>2 = CO bit

    298K nhit hnh thnh chun ca c o v C02 l -110,5 v -

    393,5 kJ/mol ;

    Cp (C) = 26,53 + 7,7.10":iT J/K.moi

    Cp (C02) = 26,78 + 42,26.10':iT J/K.mol

    c p (02) = 25,52 + 13,60.10'3T J/K.mol

    38

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • BI GII

    AH9 8 (P.U) = AH298 ht(C02) - AH298.ht(CO)

    = -393,5 - (-110,5) = -283 kj

    Da vo nh lut Kirchhoff tnh AH 73 (P.U):

    473

    AH?73 = AH98+ ACpdT298

    vi

    ACp = Cp(C02) - [CCO) + c p 0 2] = -12,51 + 27,76.10'3T

    473

    Cui cng AH73 = -283000 + [(-12,51 + 27,76. lO3 T)dT298

    = -283000 - 12,51(473 - 298) + 27,7610 3 (4732 - 2982)

    - 283000 - 2190 + 1870

    = -283320 J/mol

    AH7 3 (P.) = -283,320 kJ/mol.

    C- BI TP T GII

    11.12. Xc nh cng dng nng mt vt khi lng 30

    kg ln mt cao 2 m.p s: 588J.

    11.13. Tnh cng thc hin bi phn ng gia km v axit sunfuric long khi thu c mt mol kh hydro iu kin 0 c v 1 atm.

    p s: -2.27 kJ

    39 .

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • 11.14. Tnh AU v AH trong qu trnh un nng 55,4g Xe t 300 n 400K, bit rng i vi 1 mol kh Xe Cv= l2.47J/K.mol

    p s: AU = 526J; AH = 877J

    II. 15. Nhit dung ng p ca lmol ng dc cho bi

    phng trnh Cp = 22,65 + 6,3.10: TJ/K.

    Tnh AH khi t nng lmol ng t 300 n 400K

    p s: AH == 24S5J.

    11.16. Tnh nhit ca phn ng quy v kg nhm i vi

    phn ng: 2AI + FesOfl = 2Fe + AI9O3.

    Cho bit AI = 27; AHj[tA o = -1667-,82 kJ/mo v

    ^ h tP e o = -819,28 kJ/mol.

    p s: 15712,6 kJ

    11.17. Tnh nhit hnh thnh ca tan bit:

    Cp. + 0 2 = CO2, AH = -393,5 kJ

    H2 + 0 , = H20 (0 AH = -285,8kJ.2r

    2C2H6 + 7 0 , = 4C 0, + 6HS0 ); AH = -3119,6kJ

    p s': -84,6 kJ

    11.18. Chic bt la gas cha butan lng (AHJtbutan =

    127kJ/mol). Xc nh lng nhit ta ra khi Ig btan lng trong

    bt la b t chy; gi thit rng sn phm ca s t chy l

    C02 v hdi H20.

    p s: -4.7kJ

    40

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • % IL19. Nhit hnh thnh trong dung dch nc 2C ca

    HFaq; OHaq; Faq, ln lt bng -320,lkJ/mol; -229,94 kJ/mol v -

    329,1 lkJ/mol . Nhit hnh thnh 25c ca H20 lng bng - 285,84kJ/mol.

    a) Tnh nhit trung ha ca HFaq theo phn ng:

    H V + D H ^ - J - j+ H jO (1 )

    b) Tnh nhit in ly ca HF trong dung dch

    HFac=H:q +OH-q

    Bit nhit trung ha ng vi phng trnh:

    K q + 0H q = H2G 0) '55,83 kJ/mol.

    p sp': a)-64,91; b) -9,08.

    11.20. Tnh aH ^ 98 i vi cc phn ng sau:

    a) 2H2S (k) + 302 = 2HaO () + 2S02.

    . b) 2H2S (k) + 302 = 2H20 (k) + 2S02.

    c) 2HNS (k) + 2 NO = H20 2 (l) + 4N2.

    Bit nhit hnh thnh ca H2S, HoO(0, H20(k), S02. KNo,

    NO v H5O2 ln lt bng -20,63; -285,83; -241,81; -298,83;

    294,1; 90,25; -187,78 kJ/mol.

    Cng i vi cc phn ng trn, tnh AH^, K bit:

    Cht H2S . 0 2 H20 () H20 (k)1

    S02

    Cp [J/molK] 34,23 29,35 75,29 33,57 39.87

    41

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • Cht h n 3 NO h 20 2 n 2

    rp[J/mol.K] 4 3 , 6 8 29,84 89,1 29,12

    p s: -1124,03; -1036; -956,5 kJ/mol; -1118,7; -1036,7.

    IL21. vi phn ng: 2 C9 + Oo = 2C09; Nhit ung

    ng p ca cc chttrong khong t 298 n 2000K c dng

    chung Cp = a + bT + cT'2. Cc h s a,b,c ca cc cht c cho

    di y:

    Cht

    0 2

    CO

    co*

    a[cal/.molJ

    7,16

    6,79

    10,55

    b.1 0 3

    1

    0,89

    2,61

    -5C . 1 0

    -0,40

    -0,11

    -2,04

    Tnh AH^ooo

    Bit AH,98 ca phn ng'bng -565,96kJ

    p s: -564,41kJ

    ^ 11.22. Tnh nng lng lin kt trong phn t PC13, t

    xc nh nng lng lin kt trng bnh ca mt lin kt p - C.

    Cho bit:

    - Nng lng lin kt c Cl = 239 kJ/mol.

    - Nng lng thng hoa ca p = 316,2 kJ/mol

    - Nhit hnh thnh ca PCI3 (k) = -287 kJ/mol

    p s: 961,7 kJ/mol; 320,56.kJ/mol

    42

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • 11-23. Xc nh nhit t chy chun AHgg ca metan:

    CH4 + 20 2 = C02 + 2H20 (k).

    Bit nng lng lin kt trung bnh ca:

    c - H bng 414 kJ/mol

    0 = 0 498,8

    c = o 724

    0 - H 460

    p s: -034,4 kJ

    11.24. Mt kh l tng no c nhit dung mol ng tch

    mi nhit Cv = 2,5R (R l hng s" kh).

    Tnh Q; A; AU v AH khi lmol kh ny thc hin cc qu

    trnh sau y:

    a) Gin n thun nghch ng p t (latm; 20dm3) n

    (1 atm; 40dm3).

    b) Bin i thun nghch ng tch t trng thi (latm;

    40m3) n (0,5atm; 40dm:).

    c) Nn thun nghch ng nhit t (0,5 atm; 40n3) n

    (latm; 2 0 dm3).

    Hy phc ho mi qu trnh trn cng mt gin P-V, ri

    tnh Q; A; A v H cho chu trnh ny.

    ' 11.25. Xc nh nhit hnh thnh Imol AlG da vo cc

    phng-trnh nhit ha hc di y:

    p s: a) Q = 7,09 kJ; A = 5,06kJ

    b) A = 0; Q = -5,07 kJ; AU = -5,07; AH = 7,S.

    43

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • Al20 3(r)+3 C0 Cl2(k)=3 C0 2(k)+2 AlC1.3(r) A! =-232,24kJ

    CO(k) + Cl2(k) = COCl2(k) AH2 =-112,40kJ

    2Al(r) + - 0 2(k) = Al20 3(r) AH3=-1668,20kJ2

    bit rng nhit hnh thnh ca c o v co? tng ng bng

    -110,40 v -393,13 kJ/mol.

    p s: -694,71 kJ

    11.26. Tnh lng nhit ta ra 25c trong s hnh thnh

    32g Fe20 3 t cc nguyn t" iu kin ng tch, bit rng trong

    s hnh thnh FeO AH = -268,77 kJ v s oxi ha FeO thnh

    Fe20 3 ta ra 2027,30J, vi lg FeO iu kin ng p;

    nbng nhit lng ny u c xc nh 25c.

    p s: 165,15 kJ

    44

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • Giing III

    N6UYN L II CA NHIT NG LC HC

    A- TM TT L THUYT

    1. Entrpi v s tnh Enprpi trong mt s q u trnh

    Nguyn l II thit lp c rng i vi qu trnh thun

    nghch nhit ng t s" gia lng nhit v cng nh v nhit

    tuyt i l mt vi phn ton phn ng ca mt hm s no ,

    hm Entropi S:

    V Entrpi l mt hm trng thi nn i vi qu trnh

    thun nghch i t trng thi 1 n trng thi 2 , bin thin

    Entrpi AS s bng:

    (1)

    2SQ

    (2)

    Nu qu trnh thun nghch l ng nhit (2) tr thnh:

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • Nu qu trnh thun nghch l on nhit (Q = .0) th dS = 0;

    AS = 0. vi qu trnh khng thun nghch nhit ng th:

    > (-^ t ) k t n _

    Nu qu trnh khng thun nghch l ng nhit th:

    > k t n

    Nu qu trnh khng thun nghch l on nhit Q = 0 th

    . dS > 0, AS > 0 (6 )

    Mt cch tng qut biu thc ton ca nguyn l II l:

    dS > ^ (7)T

    Khi h nhit ng c gp vi mi trng xung quanh m thnh mt h c lp th:

    c lp (A ^ h nhit ng ^ m i trng ) ^ ( 8 )

    Nu trong h c lp ch din ra qu trnh thun nghch th:

    SHcip = 0 s = const

    Nu trong h c lp ch din ra trong qu trnh khng

    thun nghch th ASHccip > 0 (S > St).

    V ngha vt l, entrpi s c trng cho tnh hn lon ca h nhit ng.

    AS trong mt s' qu trnh:

    p = const

    T

    ASp = J^p

  • Vi Cp l hng s:

    ASp = CoinT,

    V = const:

    ASV = Cvln Tj

    (Cv l hng s' trong khong Tj, T2).

    AS ca kh l tng:

    i vi 1 mol kh l tng

    AS = R ln ^ - + Cvln-Jjf (Cv = const)V1 I

    hocp _ T

    AS = -R In + Cp 111 (Cp = const) (12)

    2. Th nhit dng G v F

    T nguyn l II vi s xut hin hm entrpi s, ta bit rng trong h c lp ch nhng qu trnh no lm tng entrpi

    (AS > 0) mi c th t xy ra.

    vi nhng qu trnh xy ra khng trong iu kin c

    lp, th c nhng hm s" khc vi nhng bin s" tng ng;

    l nhng hm s" G v F vi cc bin s tng' ng l p, T v V, T. Cc hm s" G v F ny l cc th nhit ng v c nh ngha nh sau:

    G = H - TS, 'F = u - TS.

    Th nhit ng G cn c gi l nng lng t o Gibbs

    (Gip-X): F cn c gi l nng lng t do Helmholtz (Hem Hon X). G v F u c gi l nng lng t do v l phn nng lng t o chuyn thnh cng.

    (10)

    (11)

    (9)

    47

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • T cc biu thc nh ngha i vi G v F ta c:

    i vi G T, p = const; G = H - TS

    hay vi qu trnh hu hn

    AG = AH - TAS (13)

    i vi F T, V = const; dF = d - TdS

    hay i vi qu trnh hu hn

    AF = A - TAS (14)

    Cc hm G v F c dng lm tiu chun nh gi chiu hng ca qu trnh. Thc vy nu qu trnh t xy ra

    T.P=const thi phi km theo s gim ca G tc l aG =G2-G1< 0.

    Cn T,v = const qu trnh din bin theo chiu gim ca F tc l AF = F - Fi < 0.

    vi phn ng ha hc, kh nng tham gia vo phn ng ca cc cht c c trng bng mt khi nim i lc ha

    hc. o i c ha hc AG hoc AF tu theo iu kin din bin ca phn ng ng nhit, ng p hay ng nhit ng tch.

    i vi phn ng ha hc din ra iu kin chun th:

    y, AG^t . bin thin nng lng t do chun ca s

    hnh thnh hp cht t cc n cht. i vi n cht AGJ{, =0 .

    B - BI TP C LI GII

    IIL l. Tnh AS trong qu trnh gin n ng nhit 2mol kh

    l tng t 1.51 n 2,4L

    AG=XA9ht.snphm (15)

    48

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • BI GII

    p dng phng trnh (1 1 ) trong iu kin T = const, i

    vi 2 mol kh:

    AS =.2. 8,314 X in ^ 4 = 7,8 J/K 1 ,0

    IIL2. Tnh AS - trong qu trnh un nng 200 gam nc

    t 10c n 20c p = const, bit Cp ca nc bng 75,3J/K.mo.

    BI G

    Ap dng cng thc

    AS = nCpln -

    1Ta c

    AS = . 75,31n = 29J/K 18 283

    ( n i Tnh AS ca qu trnh khuch tn vo nhau ca

    lmol kh N2 v lmol kh 0 2. trng thi nguyn cht mi cht

    kh cng mt iu kin v nhit , p sut v th tch.

    BI GII

    S khuch tn ca hai kh lm tng gp 2 ln th tch

    T = const do :

    AS0 2 = R ln ^ - = Kln2 = 2,303Rlg2

    = #2,303Rlg2

    AS = AS0 + ASNs^2,303Rlg2 = 11,5J/K

    49

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • IXL4. Tnh AS ca phn ng 4Fe + 30 = 2Fe90,3- Bit s ca Fe, 0 2 v Fe20 3 tng ng bng 27,3; 205 v 87,4 J/Kmol.

    BI GII

    T phng trnh (12) Ta c:

    ASp = 2Spe2Q3 ~4Spe - 3 Sq 2

    = (2. 87,4) - (4. 27,3) - (3.205) = -549,4 J/K.

    II.5. Hy tin on du ca AS trong phn ng sau:

    a) CaCOs = CaO + C02.

    b) NH3 + H C l(k)-N H 4Cl(r)

    c) BaO(r) + C02(k) = BaC03(r)

    BIGI

    a) AS > 0; b) AS < 0; c) AS < 0.

    III.6 . Tnh AG9S trong s hnh thnh lmol nc lng bit

    cc gi tr Entrpi chun ca H2 v 0 2 v H9O ln lt bng:

    130,684; 205,133; v 69,91 J/K,moi v AH ca s hnh thnh

    nc lng bng -285,83kJ/mo.

    BI GII

    AG = AH - TAS.a q 0 q O q O 1 gOAfc> ~ tH20 " aH2 2 2

    = 69,901 - 130,684 - . = -163,34J/Kmo.2

    AG!w = -285830 - 298.(-163,34) = -237,154kJ

    50

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • 1I7. Tnh AS? 98 , AHS98v AG98 i vi phn ng

    phn huy nhit CaCO.3, bit:

    CaCOs CaO C 02

    S?9S /J . K_1.m o rl ... +92,9 . . .38,1 213,7

    A H ^./kJ.m or1... - 1206,90 -635,10 -393,50

    BI GII

    CaCOs = CaO + C 02.

    O qO , oO _ qO C aO + C02 _ CaC03

    = 38,1 + 213,7 - 92,9 = 158,9 J/K

    AH = AHtc. 0 + M t.C ^K ,C C 0 3

    = -635,10 - 393,50 - (-1206,90) = 178,30 kJ

    ^ 2 9 8 = ^ 2 9 8 ~TAS29g

    = 178,30 - (298.158,9.10:?) = 130,90kJ

    G ? 98 > 0 chng t 25c v latm s nhit phn CaCO

    khng xy ra c.

    III.8 . Tnh AS trong s trn 10g nc 0c vi 50g nc lng 40c trong mt h c lp. Nhit nng chyr.ca nc

    334,4 J/g; T nhit ca nc l 4,18 J/K.g.

    BI GII

    Gi t l nhit lc cn bng nhit sau khi trn, ta c:

    (10.334,4) + (10.4,18xt) = 50.4,18(40-t)

    51

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • T phng trnh ny xc nh c nhit cui cng sau

    khi trn t = 20c

    Gi ASj l bin thin entrpi khi chuyn lOg nc t

    0c thnh nc lng 20c, ta c:

    Gi bin thin entrpi khi chuyn 50g nc lng t 40c

    xung 20c l AS->:

    Bin thin entrpi trong s trn

    AS = ASj + AS2 = 15,21 - 13,77 = 1,44 J/K

    Vi AS trong h c lp bng 1,44J/K (AS > 0) chng t y

    l mt qu trnh khng thun nghch nhit ng lc.

    II.9. S g st din ra 25c. latm theo phng trnh

    Vi nhit hinh thnh -824,2 kJ/mol.

    Kt hp vi gi tr AS thu c bi tp (III.4) hy chng

    t s g st l mt qu trnh t xy ra.

    293

    10 . 334,4 273

    9QO+ (10-4,181x1 ) = 15,21 J/K.

    9.73

    29^= 50 X 418 ln = -13,77 J / K

    ' 313

    phn ng

    4Fe + 30 = 2 Fe93.

    52

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • BI GII

    S g ca st ta nng lng di, dng nhit ra mi

    trng xung quanh mt lng bng -824,2.2 ='-1648,4 kJ do

    lm tng entrpi ca mi trng mt lng bng

    0 _ 1 6 4 8 4 0 0 = 5529 J/K.** 298

    Mt khc t bi tp (.4) ta c AS = -549,4 J/K

    Vy ASlp = ASft + As = 5529 - 549,4 = 4979,6 J/K

    AS^ lp > 0 chng t s g l qu. trnh t ph hy ca kim

    loi iu kin thng v nhit v p sut.

    111.10. Ti nhit no s chuyn lmol nc lng thnh

    hi nc p sut kh quyn latm l mt qu trnh t din bin,

    bit nhit ha hi lmol nc lng bng 40587,80J v b ii thin

    entrpi ca s chuyn trng thi ny bng 108,68 J/K.

    BI GII

    Tiu chun nh gi chiu hng t din bin ca cc qu

    trnh xy ra iu kin ng nhit, ng p nng lng t do G.

    G = H - TS

    AG = AH - TAS i vi qu trnh ng nhit.

    Khi bay hi ca nc p = latm:

    H20(Z) = H20(h)

    AH = 40587,80J

    AS = 108,68J/K

    53

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • Tac: AG = 40587,80 - T.108,68.

    Hy tm nhit ! ti c cn bng lng - hi ca nc.

    Mun vy hy cho AG = 0 do

    40587,80 - 108,68T = 0 suy ra T = 373,46K

    y l nhit si ca nc. iu kin nc lng

    chuyn thnh hi ch xy ra theo mt chiu th AG < 0 . iu ny

    - ^ V m 40587,80 0 ^0 ^s c thoa mn nu T > - > 373,46.108,68

    IIL ll. i vi phn ng CO(k) +H20(k) = C02(k)+ H?(k)

    Cho bit nhng gi tr ca bin thin entanpi v bin thin

    entrpi chun 300K v 1200K nh sau:

    AHgQQ = -41,16kJ /mol AH^qq = -32,93kJ / mol

    a joq = -42,4W / mol Aj^QQ = -29,6kJ / mol .

    Hi phn ng t din bin s theo chiu no 300K v

    20K?

    BI GIIA

    Tnh A.G0 2 nhit da vo h thc AG = AH - TaS.

    300K AG^ oo = -41160 - (300x -42,4) = -28440J.

    1200K AGj200 = -32930 - (I200x - 29,6) = 2590J

    Kt lun AGgoo < 0 vy phn ng cho t xy ra 300K

    theo chiu t tri sang phi, song 1200K AJ9q0 > 0 phn ng

    t din bin theo chiu ngc i.

    54

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • c. BI TP T GII

    I.12. Tnh AS ng vi s nng chy lmol nc ti 0c, bit nhit nng chy ca bng 6 kJ/mol.

    p s: 22 J .k ']

    111.13. Trn 35g nc 250C (A) vi 160g nc 86c (B).

    a) Tnh nhit cui cng ca h vi,gi thit l s trn

    c tin hnh mt cch on nhit.

    b) Tnh bin thin Entrpi ca A, B v ton b h.

    p s': a) 75,lc '

    b) A: 22,7J/K; B: -20,6J/K; h: 2,lJ/K

    III.14- Tnh AS trong qu trnh un nng 1 mol hidro t

    300 n 400K.

    Bit rng vi Imol hidro; Cj, = 1,554 + 2}2.10"3T.J/K.mol.

    p s': 1.74J/K i t

    111.15. Hy tin on du ca ASgg v AHyg vi cc

    qu trnh sau:

    a) (C2H5)20 (1) - (C2H5)20 (k)

    b) Cl2(k) -> 2C1 (k)

    c) C10H8(k) -> C10Hg(r)

    d) t chy (COOH)s(r) thnh COo(k) v H20 (Z)

    e) C2H4(k) + H2(k) C2H6(k)

    55

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • III. 16. Tnh A; AH; AS vi qu trnh chuyn lmolH20

    lng 25c v latm thnh lmol hi nc 1 0 0 c, latm , bit

    Cp(H20 2) = 75,24J/K.ml v nhit ha hi i vi lmol nc bng

    40629,6J/mol.

    p SAH = 46272,6J/mol; AS = 112,95J/K AU = 4371,47.

    111.17. Phn loi cc qu trnh cho di y thnh thun

    nghch v khng thun nghch nhit ng:

    a) S ng c ca nc 0 c v latm 'b) S ng c ca nc chm ng ti -10c v latm.

    c) S t chy cacbon trong 0 2 c C02 ti 800K v latm.

    d) S ln c ma st ca qu bng trn sn nh.

    e) S gin n on nhit ca kh trong chn khng.

    n i.1 8 . Tnh AS ca phn ng: N 2 + - H* = NH32 2

    Bit s , = 191,489; = 130,586;

    . Sj,H = 192,505J / K.mol

    p S: l82,79J/k.mol

    111.19. Mt s' vi khun trong t nhn c mt nng ^

    lng cn cho s tng trng do s oxy ha nitrit thnh nitrat:

    2NO aq + 0 9 = 2 NOg aq .

    Bit rng s hnh thnh NO v NO3 , nng lng t o

    chun tng ng bng -34,6 v -H0,5kJ/mol. Hy tnh nng

    lng t do thot ra khi lmol NO b oxy ha thnh lmol NO3 .

    p s: -75,9kJ

    56

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • IIIL20. Tnh nng lng t do hnh thnh chun 4^298

    ca lmol H20 lng: H + O2 = H20 () bit 6.9,91;2 fyo

    =130,684 v Sq = 205,38J/K.mol. Nhit hnh thnh

    chun 25c ca Imol H20() bng -285,830 kJ/mol.

    p s: -237,129 kJ/mol.

    II.21. 0,35 mol kh tng 15,6c c gin n ng

    nhit thun nghich t 1,2 lt n 7,4 lt n^r 0 Vv , & L A-

    _ . J L 2 Y ' . ' A - a v V 'Tnh A/Q, AU,'/v4>(i vi qu trnh ny. 7

    ^ p s: -1530J; 1530J; 0; 5, 3J; -1530J

    I.22. Tnh AGg73 ca phn ng: '

    CH4 + H20(k) = CO + 3H2

    Bit nhit hnh thnh chun AK^oggca CH4, H20(k) v

    CO ln lt bng -74,8; 241,8 v -liO,5KJ/mo.

    Entrpi chun ca CH4, H9(k) v c o bng 186,2; 188,7 v

    197,6J/K.mol (Trong tnh ton gir thit rng AH v AS khng

    ph thuc T). y

    a) T gi tr AG tm c c tK kt lun g v kh nng t

    din bin ca phn ng 373K. /

    b) Ti nhit no th phn ng cho t xy ra iu

    kin chun.

    p s' AG = l,26.105J/raol; T > 961K

    57

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • 111.23. Tnh AG ca s ng c -5c i vi nc lng

    chm ng, bit rng AS ca qu trnh ny bng 21,3J/K.mol v

    An0 = -5,8KJ/rrol ti nhit -5c. T kt qu tm -c, hy cho

    bit v vic c hay khng trng thi cn bng gia nc lng v

    nc -5c.

    p s": AG = -92J/mol

    111.24. a) Mt mol kh l tng gin 1 thun nghch nhit

    ng lc t th tch 2 lt ti 20 lt- Tnh AS ca h v ca mi

    trng xung quanh.

    b) Cng 1 moi kh trn gin n ng nhit khng thun

    nghch sao cho khng mt cng no c h thc hin. Tnh AS

    ca. h v ca mi trng xung quanh.

    c) Vi nhng kt qu nhn c t (a) v (b), hy chng t

    , (bng con s" tnh ton) rng s nn t nhin kh l tng trong

    h c lp s vi phm riguyn l II ca nhit ng lc hc.

    p s a) ASh = 19,10J/K = -ASmt;

    b) ASh = 19S10J/K, ASmt = 0

    58

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • Chng IV

    CN BNG HA HC

    TM TT L THUYT

    1. iu k i n cn b n g n h i t ng. nh lu t t c dng khilng

    iu kin tng qut v cn bng ca mt h nhit ng l

    hm G ^ Gmin, AG = 0 T, p = const. Nu h nhit ng l phn

    ng ha hc din ra T.p = const, gia cc cht kh l tng th

    i vi phn ng tng qut:

    + V22 + ... vnAn = vjAj + v 2A 2 +. . . + v mA m...

    p V j p V

    AG = AG + RTln - ~ (1)P VI p v 2r A, -r A 2 -

    vi Pi l p sut ring phn c^cc cht i trong phn ng

    trng thi no v nhit v p Sut.

    Khi cn bng c thit lp AG = 0, t (1) ta c:

    p v pV2

    AG = - RTin 77 -P V1 p v 2r Ai A 2 "*

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • T.p = const; AG = const v t bng - RTlnKp. Vy:

    p v l p v2

    K = A' A;p P V1 p v2

    r Ai A ,-(2)

    Kp l hng s cn bng ng vi p sut l mt i lng hng nh mt nhit xc nh. Khc vi (1), (2rce gi tr p l p sut ring ng vi cn bng.

    Biu thc (2 ) biu th thc cht ca nh lut tc dng khi lng do Guldberg v Waage thit lp.

    Nu phn ng din ra th tch khng i th p dng phng trnh P = nv RT = CRT vo biu thc (2) ta s c biu thc hng s" cn bng ng vi nng K^ :

    Cc i lng [ ] ng vi nng lc cn bng ca cc cht An v Am.

    Cng nh Kp, Kc ph thuc nhit , khng ph tlmc nng .

    Biu thc (3) cng c vn dng cho phn n^ ii n r:i trong dung dch lng tng.

    vi dung dch khng l tng, nng Cj cc thay bng hot a. ' 1 ^

    vi phn ng trong pha kh, hng s' cn bng cn c biu th qua nng phn mol Kx:

    K = [ A i3 Vl. [ A 2 ]V2-(3)

    (4)

    60

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • V i X- = - ; n; l s m o i c h t i .. 1 ZRi

    Gia Pj v X c mi lin h Pj = P.X.

    p = , p - l p sut ton phn ca h:

    Gia Kp, Kc, Kz c mi lin h:

    Kp = Kc.(RT)n =K x.PAn (5)

    Vi An = ^ V m - ] T v n

    2. nh hng ca n h t , p su t n cn bng ho

    hc. N guyn l chuyn d ich cn bng ha hoc

    a) nh hng ca nhit

    Hng s cn bng Kp l mt hm ca nhit , m t s

    ph thc n ta c phng trnh Vari't Hoff sau:

    ^ A H dlnKp/dT = = - (6 )

    RT

    Trong khong nhit t T! n T2 nu xem AH = const th sau khi ly tch phn, (6 ) tr thnh

    Kp.T AH 1 1

    ln K ^ = E (7)

    S ph thuc ca hng sp cn bng vo nhit , .trong trng hp n gin, cn c biu th bng phng trnh c lin h n nhit AH v bin thin entropi AS ca phn ng

    . _ AH AS ...ln.Kp = (8 )

    p RT R

    Phng trnh Van't Hoff dng (8 ) ng nghim ng khi

    AH v AS khng ph thuc vo nhit

    61

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • b) nh hng ca p sut

    T phng trnh lin h Kp v Kx ta c:

    dlnK x /P= - = - ' (9)x p RT

    T (9) thy rng hng s" cn bng Kx s thay i theo p sut T = const ty thuc vo s thay i th tch ca h \

    c) S chuyn dch cn bng ha hc

    Tho nguyn l Le Chatelier, khi lm thay i mt yu t"

    no nh hng ti cn bng ha hc th v.tr ca cn bng s

    chuyn dch theo chiu gim tc dng ca yu t" .

    Xt yu t" nhit

    T (6 ) thy rng Kp s ng bin theo T khi AH >0 (thu nhit). Vy i vi phn ng thu nhit, s tng nhit lm tng Kp tc to thm ra sn phm *

    Xt yu t" p sut hay nng

    T (1 ) -> aG = -RTlnK,, + RTln A'* p 1 p v 2

    A ; r A -

    t s" hng th hai v phi ca phng trnh bng i

    lng RTlnQ. Khi : AG = R Tln-0-Kp

    Du ca AQ c quyt nh bi t s: -Q -.

    K P

    Q < Kp AG < 0: Phn ng din ra theo chiu thun l chiu c tc dng lm Q tng ln cho ti khi Q = Kp th cn bang c thit lp.

    62

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • * Q > Kp -> AG > 0: Phn ng din ra theo chiu nghch l

    chiu c tc dng lm Q gim xung tin ti bng Kp, lc ny

    t ti s cn bng.

    S thm mt kh tr vo h cn bng trong pha kh.

    S c mt ca mt kh tr trong h cn bng lm. tng p

    sut chung ca h, song v tr cn bng c thay i hay khng

    cn ty thuc vo iu kin p sut v th tch ca h c thay

    i hay khng.

    * S thm kh tr V = const khng lm thay i trng

    thi cn bng v p sut ring cc kh trong phn ng khng

    thay i.

    * S thm kh tr p - const c th lm bin i trng thi cn bng do s gim p sut ring cc cht kh trong h

    phn ng.

    3. Cn bng pha

    a) Quy tc p h a Gibbs

    y l mt nh lut quan trng nht ca cn bng ha

    hc trong h d th m trc ht cn bng pha. Quy tc pha

    c pht biu nh sau:

    Bc t do V ca mt h cn bng, bng s" cu t c tr i s"pha p cng 2 :

    V = c - p + 2 * (10)

    Bc t do V cho bit s" cc thng s' c th thay i mt

    cch ty (d nhin trong mt gii hn xc nh) m khng xm

    phm vo cn bng pha ca mt h cn bng.

    63

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • Th d xt Gn bng pha lng
  • B - BI TP C GII

    rv .l . 1000K hng s cn bng Kp ca phn ng:

    2S02 + O = ^ S 0 3 bng 3,5G a tm '1.

    Tnh p sut ring lc cn. bng ca S0 2 v SO3 nu p

    sut "chung ca h bng latm v p sut cn bng ca 02 bng 0 ,1 atm.

    BI GII

    Gi X l p sut ring ca S0 2 th p sut ring ca S O 3

    b n g : l-P o 2 - X = 0,90 - X.

    Gii ra ta c X = tm; v P0 = 0,33 atm.O i b l .

    'X' IV.2. Tnh hng s cn bng Kp i vi phn ng:

    N2 + 3H2 ^ 2NH3 25c

    Bit: AG", ca NH3 bng -16,64 kJ/mol.

    Kp s thay nh th no khi phn ng cho c vit

    di dng: N 2 + - H 2 ^ N H 3 2 2

    BI GII

    AG - -2x16,64 = -33,28 kJ

    A p 0

    - AG = -R TlnK p > lnK p =RT

    65

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • -33,280 \ 8,314x298

    InKp = ) = 13,43

    Vy Kp = 6,80.10.

    p 2NHs = K = 6,80.105

    p N2 p h 2

    t vi phn ng:

    N 2 + -H 2^ NH3 25C2 2

    Kp= f NH33 = # 7 =825

    PN 'PHh 2

    V.3. Mt bnh phn ng dung tch 1 0 lt cha 0,100 mo H2 v 0 , 1 0 0 moi I2,. 698K, bit hng s" cn bng Kc = 54,4.

    Tnh nng cn bng ca H2, 12, v HI.

    BI GII

    H2 + I2 2HI

    t = 0 0 , 1 0 0 0 , 1 0 0 0

    t=toc (0 ,1 -x) (0 ,1 -x) , 2 x

    (0,1 - x) (0,1-X ) 2s

    10 10 10

    K , . = - M - = 3 [[H2 ][I2]

    = i M L -,0 ,1 - X ,0 ,1 -X . 0>'. '

    10 ro

    66

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • p '= 7,38-=>x = 0,0787

    (0 ,1 - x)

    [I2] = [H2] = (0?~x) = 0,00213 mol/1 10

    n 0 7 X 7[HI] = -= 0,0157 mol/l.

    1 0

    _____ Cn bng ca phn ng kh c 2 bng C:

    ^ c + CO2 2 CO

    Xy ra 1090K vi hng SQ cn bng Kp = 10.

    a) Tm hm lng kh c o trong hn hp kh cn bng, bit

    p sut chung ca h l 1,5 atm.

    b) c hm lng c o bng 50% v th tch, th p sut

    chung l bao nhiu?

    BI GII

    C02 + c ^ 2CO n

    Lc u 1 mol 0 .moi 1 mol

    Cn bng 0s1\ 2 x mol 1 + x

    Phn moi1 - X1 + X

    2 x1 + X

    nh lut tc dng khi lng c vit:

    Kp=.-5S2_ = ^ c o l l _a2lL = p Pco2 p -x c o ,

    1 + X*

    10

    67

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • Suy r a x = 0,79. Vy hn hp lc cn bng cha 2 x = 2.0,79

    = l,58mol CO v i - X = 1 - 0,79 = 0,21 mol C02 (8 8 % c o v 12%

    C02 v s"mol cng nh v th tch).

    tm p chung ti hn hp cn bng cha 50% v th

    tch CO, ta vn dng nh lut tc dng khi lng:

    T7- - Peo _ p-xo ^ Pco2 Xco

    haylO = P ^ - p = 20 atm0,5

    IV.5. Tnh AG v hng s cn bng K i vi phn ng

    NO + O3 = n o 2 + o 2

    Cho bit cc d kin sau:

    n o 2 0 2 NO O3

    AGh t W kJ/m olJ 51,79 0 86,52 163,02

    AH^t 998 [kJ/mol] 33,81 0 90,25 142,12

    ASht.298tJ/kmo1^ 240,35 240,82 210,25 237,42

    ln ca hng s cn bng l h qu chu yu ca AH hay ca AS ca phn ng? Gii thch.

    BI GII

    Tnh AG ca phn ng:

    AG u = Gt (N 02 ) + AGt (0 2 ) - AGt (NO) - AGt (O3 )

    68

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • Thay s" vo ta c A Gpu = -197,71 kJ

    AG0 =HRTlnK, do suy ra

    _ 1Q-A0/2.303RT

    - 1 0 '197710/2303'S'314'298

    K = 5.1034

    xt nh hng ca yu t" nhit hay entropi, ta tnh

    ring r tng i lng:

    AH.u = AHt (N 02 ) + AH, (0 2 ) - AHht (NO) -AHht(0 3)

    Thay bng s' ta c

    AHU = -198,55J/K

    ASpU = S(N02) + s(02) - S(NO) - s(03)

    Thay bng s ta c

    A Spy = -2,5 J/K.

    T mi lin h gia hng s" cn bng K vi cc i lng

    AH0 v AS0 ta c h thc l X

    K= 1 0 +AS/2,303R 1 0 "AH/2,303RT

    K = 100 i3.1034S

    Bin thin entrpi ca phn ng r t nh v cu trc hnh

    hc phn t ca cht phn ng v sn phm rt gn nhau. V

    vy ng lc thc y phn ng din ra mnh lit t tri sang

    phi l yu 0 nhit nng, v mt nng lng th sn phm bn

    hn cc cht u.

    69

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • IV.6 . 25c phn ng

    NO + - 0 2 = N022 2 2

    C AG = -34,82 kJ v AH = 56,34 kJ. Xcjlnh hng s

    cn bng 298K v 598K.

    Kt qu tm c c ph hp vi nguyn l chuy dch cn

    bng Le Chatelier khng?

    BI GII

    Tnh hng s" cn bng 25c bng cng thc

    _^qAG/2.3RT

    = 103482072,3.8,31.298

    K = ,3.106

    tnh hng s" cn bng K 598K, khng dng c cng

    thc trn vi cha bit AG 598K. Tuy nhin nu chp thun

    AH = -56,43kJ khng ph thuc nhit trong khong t 298 n 598K th c th vn dng cng thc

    K2 = AH 1 1 . n K " R \ T2

    trih hng s cn bng K? 598K. Thc vy

    , K2 56430, i 1 ,in ~ ~ r = ----- (------------ ) suy ra

    1,3.10 8,314 298 598

    K2 = 1 2 . K < Kx: s tng nhit trong trng hp phn

    ng ta nhit lm cn bng chuyn dch sang tri l ph.c tc

    dng chng li s tng nhit l iu ph hp vi nguyn l Le

    Chatelier.

    70

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • rv .7 . Xc nh nhit ti p sut phn li ca NH4CI l

    la tm bit 25c c cc d kin:

    AHgt [kJ/mol] A Gt [kJ/mol] ,

    r H 4Cl(r) -315,4 -203,9

    HCI(k) -92,3 -95,3

    NH3 (k) -46,2 -16,6

    BI GII

    i vi phn ng

    NH4Cl(r) = HCl(k) + NH3(k)

    Hng s' cn bng

    Gi T l nhit phi tm th vi p sut phn li l latm

    ta c Phci = Pnh3 = 0,5atm do

    = 0,5 X 0,5 = 0,25 (atm)2

    AGggs ca phn ng bng

    AG98 =-95,3 - 16,6 + 203,9 92kJ

    T cng thc AG = -RTlnK ta c

    92000 = -8,31 X 298 X lnK298 suy ra

    ' . 'V. 'Mt khc vi phn ng cho, A298 bng:

    h 98 = -92,3 - 46,2 + 315,4 = 176,9kJ

    _ * ! . ( J _ . )K298 2,303R 298 T

    71

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • lgKT-lgK 298 2,303x8,314 (298 t '

    g0,25 + 16,12 = 78 0 ( - ) 2,303x8,314 298 T

    T y tnh ra T = 597K.

    IV.8 . Xc nh i lc ha hc ca st vi oxi ca khng kh

    (Pq2 = 0.2atm) 1000K nu p sut ring ca oxi trn st (II)

    oxit nhit ny bng 3.10' 18 mmHg.

    BI GII

    S oxi ha st l phn ng d th

    2Fe + O2 = 2FeO

    c hng s cn bng Kp = do lnKp = -ln P0p0 2

    i lc ha hc c o bng cng cc i ca phn ng tc

    l = -RTInPo- p sut ring ca oxi trong khng kh l "" - 2

    0,2atm = 152mmHg.

    3.1CT18p 2 152

    Q 1 n~ 18A max = - 8,314 xlOOOx l n ---- = 376786J / mol

    152

    *TV.h 50c v di p sut l 0,334 atm phn ly a ca N20 4(k) thnh N 0 2 bng 63%.

    Xc nh Kp, Kc, Kx.

    72

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • Ban u

    Cn bng

    Phn mol

    BI GII

    N20 4 ^ 2N02 n1 0 1

    1 - a 2a 1 + a

    1- a 2a1 + a 1 + a

    P 2 ^ p 2 X2 P-X2 p . [ ] 2 K 2 ^ r -a N 0 2 = NOg _ 1 + q

    p _ K N204 ~ P-XN204' _ XN204 ~ L:._ai(1 + (x)

    Thay p = 0,344 atm; a = 0,63 vo phng trnh Kp, tm c Kp = 0,867 atm.

    Kc = Kp.(RT)'in ; An = 2 - 1 = 1 do

    Kc = 0,867(0,082.323)'1 = 0,034.

    K* = Kp.p-An= = =2,52p 0,344

    IV.10. T v p xc nh mt hn hp kh cn bng gm

    3mol No, lmol H2 v lmol NH3.

    a) Xc nh hng s" cn bng K ca.phn ng:

    ; N2 + 3H2 ^ 2NH3.

    b) Cn bng s chuyn dch theo chiu no, khi thm

    0 ,lniol N2 vo hn hp phn ng T,p = const

    BI GII

    XvH 2Kx= V - , % =8,33

    v k x 5 5

    73

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • S thm N vo h T.p = const do Kx vn c gi tr

    trc tc l 8,33.

    Sau khi thm -0 , 1 mo N2> trc khi c s chuyn dch cn

    bng th: - ' - ' '

    Nh th Q > Kx v cn bng phi chuyn dch theo chiu no gim Q cho ti bng. Kx th cn bng mi s c lp

    li. gim Q thi XN-t phi gm tc l cn bng chuyn dch

    sang tri.

    IV.11. 378K hng s' cn bng; Kp ca phn ng:

    C2H6OH(k) ^ CH3CHO(k) + H2, bng 6.4.10'9. Nhit t

    chy ca etanol v axetalehit l -1412 v -1196 kJ/mol.

    Nhit hnh thnh ca nc bng -287 kJ/mol. Tm Kp ti

    403K.

    Chp nhn rng trong khong t 378 n 403K AH ca

    phn ng l khng i, do vi dng phng trnh (7) ta c:

    2

    8,39

    BI GII

    lg K p .4 0 3 =

    AH(403 - 378) + lgKp.378

    2,303x403x378

    A n 0 c xc nh theo nh lut Hess: /\

    A AH .c.etanol - A H d.c.anehit AH ht.n

    = -1412 - (-1196 - 287) = 71kJ.

    74

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • lgKp.403 = ----------------- --------------------(403-378) +lg(6,4 X 109)2,303 X 8,31 X 10" 3 X 403 X 378

    Suy ra Kp 403 = 2?6.108.

    IV.12. i vi phn ng N20 4k:) 2N 02, Kp 25c bng

    0,144 v 35c bng 0,321. Tm AH, AS v AG 25c vi

    phn ng cho.

    BI GII

    : K p .3 0 8 AH 1____ _K p . 2 9 8 2 , 3 0 3 . 8 , 3 1 2 9 8 3 0 8

    Thay s vo, tm c

    AH = 66,619 kJ.

    AG = -RTlnKp = -8,31.298.1n0,144 = 4,8 kJ

    AS0= AHi_AG!_= 6 M li_ 4 8 0 0 = 207i45J/K T T 298 298

    IV.13. Cn .bng ca phn ng NH4H S ( r ) ^ NH3 + H2S(k)

    c thit lp 200c trong mt th tch V. Phn ng cho l

    thu nhit. Cho bit p sut ring c NH3 s tng, gim hay

    khng i khi cn bng c ti lp sau khi: j'$>

    a) Thm NH3; ( e r i

    b) Thm H2S; ^ ' ***

    - c) Thm NH4HS

    d) Tng nhit ; ^ ^ ^ ^, s U\7r^,

    e) Ap sut ton phn s tng do thm Ar vo h,

    f) Th tch bnh tng ti 2V. f ' (cc V %>. 7.

    75

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • BI GII

    a) Tng b) Gim

    c) Khng i d) Tng

    e) Khng i ) Tng.

    IV.14. 0c v di p sut p = 1 atm phn y ca kh N20 4 thnh N 0 2 bng 1 1 %.

    a) Xc nh Kp.

    b) Cng ti 0c, khi p sut gii t latm xung 0 ,8 atm th phn li thay i th no?

    c) Cn phi nn ng nhit hn hp kh ti p sut no

    phn li bng 8 %.

    BI GII

    a) N20 4 ^ 2N02 Zn

    t = 0 lmol 0 1

    t = to f - a 2 a 1 + a

    P2 f 2 a y\ l + aJ Tr 4a2 ^2 " I I ">Pmo \ 1 + a i 4(7- _

    Kp Kp =P\T_n. ' _ ^ 1 tA 1 n'2*^4

    1 + a

    Thay a = 1 1 % v p = 1 atm vo phng trnh ny ta s c Kp = 0,049 atm.

    4(X2 4 a 2b) 0,049 = r-.0j8 -^ = 0,0612

    1 - a 1 - a

    76

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • Suy ra a = 0,123. phn li tng do gim p sut chung

    ca h

    4a2c) 0,049 = .p

    1 - a

    Thay a = 8 % suy ra p = 1,9 atm.

    IV. 15. Tnh tc bin thin p sut theo nhit chuyn

    pha i vi cn bng L ca H20 nguyn cht ti 0c, bit

    AHnc = 6,01 kJ/mol;

    VL = 0,0180 l.mol'1;

    VR = 0,0196 l.mol-1.

    BI GII

    Phng trnh (1 1 ) i vi cn bng L c vit:

    d P _ _AHn,c

    dT Tnc.AVnc

    Chuyn n v t Jun sang l.atm, ta c:

    1 J = 9,87.103 l.atm

    P ----6010.9,87.10~3 _ _136at K -1. T 273.(0,0180-0,0196)

    Kt qu ny cho thy h nhit nng chy ca nc

    xung 1K thi phi tng p sut cn bng n 136atm. T y suy

    ra p sut tng ln 1 atm, th im chy ca nc gim i

    7,35.10'3K, iu ny gii thch ti sao li c th trt trn bng

    c.

    77

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • IV.16. Xc nh nhit bay hi ca Hg, bit rng ti 330c

    p sut hi ca Hg bng 459,74mmHg v nhit ^si ca Hg

    di p sut kh quyn l 357c.

    BI GII

    p dng cng thc (13) ta c:

    In 76_0_= AH_ J _ 1_ A _ 5 8 1 5 kJ/moj459,74 8,314 603 630

    IV. 17. Di p sut no, nc s si 97c?

    Nhit ha hi ring ca nc bng 2254,757 kJ/kg.

    BI GII

    p dng phng trnh (13) ta c:

    1 T> 1 T) A H , T g ~ T ^

    g 1 " 2 " 2.303R T,.T2

    lgp i = lg760_ i ^ 8 373-370

    2,303x8,31 370 x373

    = 2,8348 hay P = 683,6 mmHg.

    c- BI TP T GII

    IV. 18. 60K i vi phn ng:

    H2 + C02. ^ , H 2(k) + C

    Nng cn bng ca H, C9, H9O v c o ln lt bng

    0,600; 0,459; 0,500 v 0,425 mol/1.

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • a) Tm Kc, Kp ca phn ng.

    b) Nu lng ban u ca H2 v C 02 bng nhau v bng 1

    mol c t vo bnh 51 th nng cn bng cc cht bao

    nhiu?

    p s: Kc = Kp = 0,772;[H2] = [C023 = 0,106 M

    v [H20] = [GO] = 0,094;

    IV. 19. Mt bnh 51 cha lmol H(k), c un nng ti

    800c. Xc nh phn trm phn li ca HI 800c theo phn ng 2 HI = ^H 2 + l 2(k). Bit Ko - 6,34.104.

    p s': 4,8%.

    TVO. 25c hng s' cn bng Kp i vi phn ng N2 +

    3H2 2 N H 3 bng 6 ,8 .1 0 5.

    a) Tnh AG ca phn ng.

    b) Nu cng nhit trn, p sut u ca N2, H, NH3

    l 0,250; 0,550 v 0,950 atm. Tm AG ca phn ng.

    p s: a) -33,28 kJ; b) -25,7kJ

    .rv^:. Ngi ta tin hnh phn ng:

    PC15 ^ P C 1 3 + C12

    vi 0,3 moi PC15; p sut u l 1 atm. Khi cn bng c th i t-

    lp, p sut o c bng 1,25 atm(V,T = const).

    a) Tnh phn li v p sut ring ca tng cu t.

    b) Thit lp biu thc lin h gia phn li v p sut chung ca h.

    p s': a) 0,25; p = p 0(l + a)

    79

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • IV.22. Xc nh nhit vi phn ng

    ' CaCO:^ Ca0 + C02

    bit rng 800c p sut phn li bng 201,3mmHg v 900c

    brig 992mmHg.

    p s': -166,82 kJ/mol

    IV.23. Trong mt th nghim ngi ta t mt mpun cha

    N20 4 lng c m = 4,6g vo mt bnh phn ng ui ht khng

    kh c dung tch 5,71. p v mpun ri a nhit ca bnh

    phn ng ln 50C; Kt qu l N20 4 bay hi v b phn li, p

    sut trong bnh o c l 0,4586^apn. Tnh phn li ca N20 4

    v hng s" cn bng Kc vi phn ng N9O4 = ^ 2 N 0 2-

    p s: 97,4%; Kc = 8,58

    IV.24. Mt hn hp u gm 7% SO2, 11% 0 2, v 82% N*2

    di p sut 1 atm, c un nng ti 1 0 0 0 K vi s c mt ca

    mt cht xc tc. Sau khi cn bng c thit lp, trong hn hp

    cn bng S0 2 chim 4,7%. Tm mc xy ha SO> thnh SO3 v

    hng s" cn bng Kp v K ca phn ng 2S02 + 0 2;^ 2 SO3 (ghi

    ch: mc oxi ha c o bng t s gia p sut cn bng v

    p sut u).

    p s': 32,9%; Kp = 2,44; K = 200

    IV.25. Trong s tng hp NH3 400c tho phn ng N2

    + 3 H 2 ^ ^ 2 N H 3 , h n h p u g m N v H c l t h e o n g

    t l hp thc ri a vo bnh phn ng dung tch 11. Trong hn

    hp cn bng, ngi ta thy c 0,0385 mol NH3. Tnh K

  • IVJ26. Cho phn ng:

    2N02 . ^ N 20 4(k); AH = -58,04kJ.

    Hy tin on iu g xy ra cho h cn bng khi:

    a) Tng nhit

    b) p sut trong h tng.

    c) Ar c cho vo h p = const v V = const

    d) a cht xc tc vo h.

    IV.27. 25c hng s'cn bng Kp ca phn ng thu

    nhit 2NO + Br.?(k) ^ 2 NOBr(k) bng 116,6 atm*1.

    a) Nu em trn NOBr c P=0,l08. atm vi NO c p =0,latm

    v Br2 c p 0 , 0 1 atm to ra mt hn hp kh 0c th v tr '

    cn bng s nh th no (cu tr li phi nh lng).

    b) a NOBr c p = 5 atm vo bnh phn ng 50c th

    thy trong hn hp cn bng c ^ p = 4,30atm. Tnh Kp

    50c. So snh gi tr Kp ny vi Kp 25c. Gii thch?

    p s: K p5()(,c = 179 atm"1.

    TV28. Xc nh s" bc t do cc i ca h:

    a) Mt cu t

    b) Hai cu t.

    c) Ba cu t.

    IV.29. Xc nh s" pha cc i trong h:

    a) Mt cu t.

    b) Hai cu t.

    81

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • IV.30. Xc nh h nhit nng chy ca Cd 100 atm

    bit nhit nng chy ring ca d = 57,32 kJ/kg; nhit nng

    chy ca Cd di p sut kh quyn l 320,9C; Khi4ng ring

    ca Cd rn v Cd lng bng 8,366 v 7,989 g/cm3.

    p s: AT : 0,59

    IV.31. Xc nh nhit chuyn pha t lu hunh rombic

    sang u hunh n t ti 95,5c nu

    AV = v n t - Vrombic = 0,014 cm3/g v dP/A = 25,5 atxn/K.

    IV.32. Xc nh nhit ti Bi s nng chy di p

    sut lOatm. Bit rng ti nhit nng chy l 271c, t trng

    ca Bi lng v rn tng ng bng 10,005 g/cm3 v 9,637 g/cm3.

    Nhit nng chy l: 54,392 kJ/kg.

    82

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • Chng V

    DUNG DCH

    A - TM TT L THUYT

    1- Nhng tnh cht chung ca dung dch

    a) Nng dung dch v cch biu th nng

    Ngi ta gi ng cht tan trong mt n v khi lng

    hoc trong n v th tch dung dch hay dung mi l nng .

    C n h i u c c h b i u t h nng :

    - Nng phn trm: c%

    S" gam cht tan trong 1 0 0 gam dung dch.

    Co = _________Sgam cht tan_________ 1 0 0S' gam cht tan + s gam dung mi

    - S" gam cht tan 0 S" gam dung dch

    -Nng moi:

    S^ mo cht tan trong lt ung dch.

    - Nng ng lng gam N:

    S' ng lng gam cht tan trong mt lt dung dch.

    - Nng molan m:

    83

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • S" mol cht tan trong mt kg dung mi.

    - Nng phn raol Xi:

    S" mo cht i chia cho s" mol ca cc cht c mt trong

    dung dch.

    Hai loi nng m v Xi hay c dng trong tnh ton

    ho l vi chng khng ph thuc vo nhit .

    b) nh ut Henry v tan ca cht kh trong cht lng.

    Nu c l nng cht kh trong cht lng v p l p sut

    r i n g ca kh th: c = k.p

    vi k l h s" Henry, ch ph thuc vo nhit .

    c) Cc nh lut v dung dch long.

    - nh lut Rault: gim tng i ca p sut hi bo

    ho ca dung mi trn dung dch bng phn mol cht tan:

    *A *A _ n B = V------------T----- A r >

    p n B + n A

    - H qu ca nh lut Rault: S tng im si v s h

    im ng c ca dung dch so Yi dung mi:

    tng im si ( h im ng c) ca dung dch t l

    vi nng molan ca cht tan:

    At = K.m

    vi K l hng s' nghir si hay hng s' nghim lnh.

    84

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • - nh lut Van Hoff v p sut thm thu 71 c,dung

    dch: 7. V = nRT r '

    Vi V l th tch dung dch

    n l s" moi cht tan

    R l hng s" kh

    T l nhit tuyt i.

    2. Cn bng ion trong dung dch

    ; - gii thch kh n n g dn in ca dung dch, Arrhenius

    (1887) gi nh cht in ly (cht tan) trong dung mi thch

    hp (nc chng han) b phn ly thnh cc ion dng v m.

    Tu theo mc dn in ca dung dch m phn bit:

    - Cht in ly mnh, phn ly hon ton thnh cc ion tri

    du nhau mi nng .

    - Cht in ly yu, phn ly mt phn thnh ion; kh nng

    phn ly tng theo long.

    Trng hp ny s phn ly l mt qu trnh thun nghch;

    cn bng phn ly c thit lp trong dung dch gia phn t

    khng phn ly v cc phn t phn ly (cc ion) l cn bng \ ion. Th d:

    C H 3 C O O H ^ H+ + CHsCOCT

    Fe(SCN)2+ ^ Fe3+ + SCN'

    Kh nng phn ly c c trng bng in ly a.

    _ S" mol b in lya = ----- : -

    S mol ha tan

    in ly a bao gi cung nh hn mt, ln hn khng:

    0 < a < 1

    85

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • cl) p dng nh lut tc dng khi lng vo cn bng

    ion. Khi nim v ch s'pK

    n gin, xt cn bng ion sau nhit T "v .nng

    c xc nh.

    AB ^ A+ + B'

    Nng u c 0 0

    N n g c n b n g C ( 1 - a ) C a C a

    Cn bng ion c c trng bng hng s'cn bng K.

    TJr _ [A+] EB]K " ! AB!

    Thay cc nng [A+], [B-] v [AB] bng cc i lng Ca

    v C(1 - a), ta c: K =( 1 - a )

    Biu thc ny cho thy a gim vi s tng ca c v c

    gi l nh lut pha long Ostwald.

    Trong tnh ton v cn bng ion, mt i lng hay c s

    dng l ch s" pK: pK = -lgK.

    Th d i vi cn bng:

    C H 3 C O O H ^ H + + C H 3 C O O .

    [H+] [CHoCOO- ] _RK = ----- 3 = 1,8.10 pK = 4,74

    [CH3C00H] v -

    H2S ^ E T + HS:

    K = y n | p = 9 ,u o -s pK = 7,05L1 19J

    86

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • Cu(NH3)f- Cu2+ + 4NH3

    [Cu2+] [NH,r _K = V = 4,6. Hr4 pK = 3,34

    [Cu(NH3 ) f ]

    b) Thuyt axit - baz.

    Arrhenius

    Axit l cht khi phn ly trong nc cho ion H+

    Baz l cht khi phn ly trong

    nc cho ion OH

    Axit HA

    Baz BOH

    H+ + OH'

    ? B+ + OH'

    Bronsted - Lowry

    Axit l cht c kh nng cho proton trong dung dch

    Baz l cht c kh nng nhn proton trong dung dch

    A ^ B + H+

    Axit Baz

    A v B l axit v baz lin hp

    c) Ap dng cc thuyt Arrhenius v Bronsted - Lowry vo

    mt s'cn bng ion trong dung dch long nng ca nc

    xem nh khng i bng 55,5 moi 1.

    S phn ly ca nc: .

    H20 ^ H+ + OH H20 + H20 ^ H30 + + OH\

    Axit 1 Baz 2 Axit 2 Baz 1

    K = m m = t H 3 ^ o = 10_16 2 5 0C

    [H20] [H2 o ] 2

    Tch s" ion ca nc:

    K = [H+] [OH ] = [H30 +] [OH ] = 1 0 M pK = 14

    (Arrhenius) (Bronsted)

    87

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • Lc Axit:

    Baz:

    HA ^ H+ +A" HA + H20 ^ H30 + + A".

    Axitl Baz 2 Axit 2 Bazl

    _ [H30 +][A~3 Ka [HA][H20] 55,5

    Hng s" Axt:

    _ [H-] [A-] _ [nsa*] [A-] _T^ _K^ ~ H A ] - [ H A ] PK = - ^ a

    ' Th d:

    H2S ^ H * + HS' e s s + H ,0 Hao* + HS'

    HCN ^ H+ + CN" HCN + H20 ^ H30 + + CN'

    Axit cng yu, pK cng ln.

    v axit mnh, phn .ly hon ton, khng c cn bng

    phn ly nh khng p dng nh lut tc ng khi lng-

    HC1 = H+ + Cl" HC1 + h 20 = h 30 + + c r

    Theo Bronsted, Cl- l mt baz cc k yu, khng c kh nng kt hp vi proton.

    -Lcbaz:

    BOH =5=: B+ + OH" B + H20 .5^ BIT + OH .

    bazl axit2 axitl ba 2Hng s^ baz:

    K _ [B+ ] [QH~3 _ [OH~3 [BH*] b [BOH] B]

    88

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • Th d:

    NH3 + H2.0 =5 ^ N H / + OH

    baz axit axit baz

    NH3 v NH4+ l mt cp baz axit' lin hp

    OH' + HgO+ Ego + H20bazl axit2 axitl baz2

    Lu rng vi cp axit, baz lin hp th:

    Ka . Kb = Kw

    3. Khi nim pH

    pH ca mt dung dh l ogarit thp phn ca nng ion

    H+ hay ion hironi H30*.

    pH = -lg[H+] = -lg[H30 +]

    i v i c n b n g i o n c a n c [ H + 3 [ O H ' ] = K W t a c :

    pH = pOH = pKw = 14.

    - Mi trng trung tnh 25c [H+] = [OH1 = 107.

    pH = pOH = 7

    - Mi trng axit [H+] > 1 0 7 ; pH < 7

    - Mi trng baz [H+3 < 10 7 ; pH > 7

    4. Gng thc tnh pH ca cc dung dch nc

    - HA mt axit mnh nng C:

    HA + H20 = H30 + + A

    [HsO+] = [ A~ ] - c

    pH = -lg[H30 +] = -lgC

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • Cng thc ny ch ng khi pH < 6,5 v b qua [H30 +]

    do nc phn ly ra.

    - HA l mt axit yu c nng C:

    pH == (p K a - lgC)

    - B l mt baz mnh: B + H20 = BH+ + OH\

    pH - 14 + lgC

    - B l mt baz yu c nng C:

    pH = 14 - (p K b - IgC)

    - BA l mui ca axit mnh v baz mnh,

    BA = B+ + A".

    Cn bng ion ca nc khng b vi phm, do : pH = 7.

    - BA mui ca axit yu HA v ba.z mnh.

    BA = B+ + A" ; A + H20 HA + OH .

    pH = 7 + (pKa + IgC) c l nng ca mu BA.

    - BA l mui ca axit mnh baz yu c nng c .

    BA = B+ + A" H20 + B+ ^ H30 ++ B

    pH = 7 - (p K b - IgC)

    - AB l mui ca axit yu HA v baz yu B c nng C:

    AB = A~ + B+.

    A" + H20 ^ HA-+ OH~ k*

    B H + + H 20 ^ B + H 30 + Kb

    pH = 7 + ( p K a -pK b)

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • 5. Hn hp m

    Thng mt hn. hp m c to ra t mt dung dch

    axit yu v mu ca axit yu hoc t mt dung dch baz yu v

    mui baz yu.

    Dung dch m c pH t thay i khi pha long hoc khi

    thm mt lng va phi axit hoc baz vo dung dch. Mt hn

    hp m gm axit yu c nng Ca v mt mui ca axit yu

    nng Cm th:

    pH = pKa + lg a -

    Trng hp hn hp m ca baz yu nng C, v mui

    ca n nng Cm th: pH = 14 - pKb - Ig-^53-c b

    6. S thy phn ca mui

    Thc nghim cho thy dung dch nc ca mt s" mui c

    phn ng axit hoc phn ng baz.

    Mui ca axit yu v baz mnh; c s thu phn ca anion.

    Thuyt Arrhenius

    A" + H 20 ^ H A + OH'

    Hng s" thy phn Kh =

    pH = 7 + ^(pKa + lgC)

    K.

    K.

    Thuyt Bronsted

    A" + H 20 ^ H A + OH'baz 1 axt 1

    Kh = KVKa = Kh.

    pH = 7+^(pKa+.lgC)

    , c l nng mui (mol/I) Mu axt mnh v baz yu.

    91

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • Co s tKu phn cation

    B+ + 2H20 ^ BOH + B+ + 2H20 BOH + H3Oh^ac axit 1 baz 1

    Kh = Kw/Kb K K UK h =Kw Kh = ^ p ^ =

    Cation l mt axit

    KbK

    pH = 7 - < p K a + lgC)2 p H = ( p K a -lgC)

    M ca axit yu v baz yu.

    B++ A- ^ BOH + HA B++ A '+ H ,0 ^ B O H + HAbaz axit ax itl bazo' 2 bazl axit 2

    A ? .'?

    Kh = H/Ka. K Kh = Kw/ K A2 .KB]

    = KAi/KA2

    pH = 7 + I (pKa - pKb) pH = ( pK Ai + pK A )

    7. Tch s' tan

    Xt cn bng gia mui kh tan trong dung dch v cc ion

    ca mui: AnBm(r) ^ nA"q +.mB+q

    p dng nh lut tc dng khi lng vo cn bng ny ta

    c biu thc nh ngha tch s' tanT.

    T = [A]n . [B+]m

    [ A- ] v [B+] biu th bng mol/1

    Ngi ta gi tan s (tnh b n g mol/I hoc g/1) l nng

    c mui tan to thnh dung dch bo ha.

    92

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • 1B- BI TP C LI GII

    v . l . Ha tan 3,42g MgCl2; 2,63g NaCl vo 88,20g nc.

    Tm nng % v khi lng ca NaC, MgCl2 v H20.

    BI GII

    Khi lng tng cng ca dung dch:

    2,63 + 3,42 + 88,20 - 94,25g

    Trong 94,25g dung dch c 2,63g NaCl vy nng %

    VT l _ 2 >6 3 1 0 0NaC bng: ------ = 2,79%94,25

    Nng % MgCl2: 3 ,4 2 10- = 3,63%94,25

    Nng % HoO: 8 8 , 2 0 ' - 1 0 0 = 93,58%94,25

    V.2. HN03 c nng 69% c khi lng ring l,41g.cm'3.

    Tm th tch ca dung dch cha 14,2g HN03.

    BI GII

    Khi lng dung dich cha 14,2g HNO: = 20,6 g69

    Th tch ca dung dieh s l: Q - = 14.6cm3 M1,41

    V.3. Khi lng ring ca dung dch H2SO4 49% l

    l,385kg/dm3.

    Hi ly ba nhiu th tch ung dch H2S0 4 49% iu ch:

    93

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • a) 1 lt dung dch nng 0 ,5 N-

    b) 400cm3 dung dch IN.

    c) 250cm3 dung dch 0 ,2 M.

    BI GII

    a) MH so = 98.1I10 H9SO4 cha 2 ng lng gam.

    98 )0,5N tng ng vi - - 24jTg H2S0 4 nguyn cht.

    4

    Th tch H2SO4 49% cn dng pha lt 0,5N l:

    ^ =4 99. . 36,lem49 . 1,385

    Pha ong th tch ny bng 1 lt bng cch thm nc.

    b) 400cm3 dung dch axit IN, cha:

    ^ = 19,6g axit nguyn ch't.1000

    Vy th tch axit 49% cn ly pha 400cm3 IN l:

    19,6 . 100 OQ 3 s 29 cm49 . 1,385 ^

    c) 250cm3 dung dch cha: = 4,9g H2S 0 4

    49y l lng H9SO4 cha trong: = lOg dung dch 49%.

    4,9

    , 10 qVy th tch phi ly: = 7,2em

    1,380 ,

    94

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • QhxcQ-r/V.4. 45,20| ng tan vo 316g nc. Tnh im si, im

    ho rn ca dung dch, bit cc hng s" nghim si, v nghim

    lnh l 0,51 v 1 ,8 6

    BI GII i '-

    Nng moln ca dung dch l: = 0,418 . 342,3.316

    ATs = K.m = 0,51 . 0,418 = 0,21

    im si phi tm: > 373 + 0,21 = 373,2lK.

    im ho rn: 2%* - (0,418. 1,86) = 272,2 2 K.C*c- c

    V.5. S phn tch hemoglobin trong mu cho thy st

    chim 0,328% khi lng,hemoglobin.

    cOTm khi lng mol ti thiu ca hemoglobin.

    ^D ung dch nc cha 80g hemoglobin trong mt lt dung

    dch c p sut thm thu bng 0,0260 atm 4c. Tm khi lng mol ca hemoglobin.

    c) C bao nhiu nguyn t st c trong 1 phn t hemoglobin.

    BI GII

    a) Sc mol st c trong lOOg hemoglobin:

    ^ i = 5,87.1CT3 mol 56

    Mt phn t hemoglobin phi cha t nht mt nguyn t

    st; Vy trong lOOg hemoglobin s c 5,S7.103mol hemoglobin. Khi

    vlng moi ti thiu ca hemoglobin:

    95

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • b) S" mol hemoglobin trong dung dch:

    = V _ 0,0260 1 n _ R T _ 0,082. 277

    = 1,14 10 3 mol

    Khi lng mol: ------ -1,14 . 10^

    T = 70200 g

    c) Khi lng mol hemoglobin y so vi khi lng mol

    ti thiu, thy gp 4 ln do phn t hemoglobin cha 4

    nguyn t st.

    V.6 . Tnh p sut hi ca dung dch ng cha 24g ng

    (Cl2H22On) trong 150g nc 20c nu nhit ny p sut

    hi ca nc nguyn cht bng 17>54mmHg.

    BI GI

    (17 5 4 -P ) __ =0,00833 => p = 17,39mmHg

    17,54 5

    V.7.'Dung dch axit xianhiric HCN nng 0,2M c hng

    s Ka = 4,9.10'10.

    Xc nh nng H30 + v in ly a

    96

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • BI GI

    HCN + H20 ^ 0,2

    0 ,2 - X

    H3o + -+CN-0x_

    0X

    V Ka rt nh, HCN rt t in ly nn [H30 +] cng nh v

    vy ly mt cch gn ng: X < 0,2; do 0,2 - X 0,2

    - . 2

    v = 4,9.1010 X = 9,9. 10-6 0 ,2 Vae;

    c / -

    _ 9 9 10-6 in ly a = 5 . cr0 hay 0,005%

    v 0,2

    V.8 . Cho 1 0 " 2 mol KSCN vo lOml dung dch mui Fe3+

    nng 103M. Bit rng phc c to ra (mu sm) c cng

    thc FeSCN2+, v nng ion Fe3+ t do, cha tham gia vo phc

    l 8 -O^M. Tnh hng sbn ca phc.

    BI GII

    Xt cn bng to phc

    Fe3+ +SN ^ FeSCNj+

    lc u v 1 CT3 0

    cn bng 8 .1 Q' 6 0,999. 0,001.

    Hng s bn ca phc FeSCN2+ l:

    97

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • K = : --------- = ------- - --------- = 125[Fe ] [SCN-] 8 . 10 . 0,999

    Ch : - nng u ca KSCN l 10"2/10' 2 = IM^ *

    - Cn bng chuyn dch mnh sang phi v SCN d.

    [FeSCN2'1'] _ 10-3

    .9) Xc inh nng Cu2+ t trong 500ml dung dch

    c iu ch t 0 ,1 mol CuS04 v 2 mol amoniac NH3.

    Cho bit:

    [CuNHs)]/" c hng sbn l 2 .1 0 13

    Cp N H //N H 3 c pK, = 9,2.

    S to phc xy ra theo phng trnh phn ng

    Cu2+ + 4NH3 [Cu(NH3)4]2+

    V cn bng NH3 + H20 NH4+ + OH" chuyn dch

    mnh sang tri nn c th b qua tc dng ca NH3 vi H20.

    Da vo y ta c nng cc cht lc u v lc cn bng nh

    BI GII

    sau:

    Hng s bn ca phc [Cu(NH 9 ) 4 ]2+ c vit:

    98

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • V phc r t bn (K 1) nn c th coi X 1 . Mt cch gn

    ng

    ta c K * ----- ----- 5iL i------_ = 2.10 3.0,2(1 -x )(4 -0 ,8 x ) 4

    Vy [Cu2*] = 0,2(1 - x) = 0,2/(3,2)4*.2.1013 = 9.5.10' 17

    V.IO. Mt hn hp dung dch CH3COOH v NaOH c nng

    (m ol/I) u t n g n g l a v X

    Vit cc phng trnh cn bng axit - baz xy ra trong

    hn hp.

    T vic tnh hng s' cn bng, hy chng t rng phn

    ng trong dung dch l hon ton. (Ka = 1 ,8 . 10'5X

    Thit lp phng trnh pH ph thuc vo a, X, hng s" axit

    Ka tch ion ca nc Kw trong 3 trng hp x < a , x = a v x > a

    BI GII

    a) CH3COOH + OH" ^ CH3C0 0 " + H20

    H20 + H20 ^ HsO+ + OH~

    CH3COOH + % 0 ^ CH3COO" + h 30 +.

    b) Hng s" cn bng nhn c trong phn ng trung ho:

    [CH3COCH [CH3COO-[H,Q+] Ka 1,8.10"

    c [CH3COOH] [OH'] [CHgCOOH].! ^ icr14

    Gi tr r t ln ca hng s" cn bng Kc chng t phn ng

    l hon ton.

    99

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • c) d dng tm phng trnh pH, vi phn ng trung

    ho axit yu bng baz mnh ta lp bng sau

    CH3COOH + OH~ = CHgCOO + H 20

    X < a a - X b qua X const

    X = a x(l - a) x(l - a) ax const

    X > a bo qua X - a a const

    Trng hp X < a:

    [HgO+] = -> pH = pKa + Colg(a - x) + lgxX

    Trng hp X = a: [CH3COOH] = [OH" ] = K^H sO 4]

    [CHgCOO-]* x(ci 1)

    [HsO+] = - i - > p H = ( p K a + pKw + lgx)X 2

    Trng hp X > a: [ OH- ] = X - a -> [H3O I = K ^x-a) - 1

    pH = pKw + lg(x - a)

    v.ir. Dung dch axt benzoic (axit yu) IM c cng pH vi dung dch HC1 nng 8 . cr3]^.

    a) Tm pH.

    b) Tnh hng s" axit Ka ca axit benzoic

    BI GII

    HC1 l axit mnh phn ly hon ton nn:

    100

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • [H30 1 = [ e r ] = 8.10'3 do pH = -lg8 .1 0 '3 = 2,1.

    Axit benzoic C6H5COOH l axit yu, do trong dung dch

    c cn bng.

    C6H5COOH + H20 ^ H30 + + CgHgCOO".

    [H30 +][C6H5C 0 0-] a [C6H5 COOH]

    B qua s phn ly ca H2O nn [H3CT] = [C6H5COO"]

    Vy: Ka = [H3OY = 8(.10r?) 2 = 6,4.10'5.

    Y.I2 I Tnh pH ca dung dch NaCH3COO 0,1M, bit hng

    s'baz Kb = 5,7.10'10.

    BI GII

    NaCHsCOO = Na+ + CH3COO"

    CHgCOCr + H20 ^ CH3COOH + OH

    0 ,1 0 0 V.

    (0,1-x) X X

    Kh = = 5,7JO10b (0,1-X) .

    Mt cch gn ng 0,1 x.dp

    X2 = 5,7.10"11 suy ra X = 7,6.10'6.

    Gi tr nh tm c i vi.x p ng iu gi thit

    X 0,1M.

    101

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • Vy [0H~ ] = 7,6.10"6M

    [H+] = = 1 ,3 .1 0 _9M pH = 8,9 7 ,6 . 1er0

    V.13. Tnh pH ca h m gm 0,050mol axit axetic v

    0,050mol natri axetat trong mt lt dung dictu pH s thay i th f

    no khi thm vo h m ny 0 ,0 0 1 ,mol HC1? 1 V V'~- ^ ^

    BI GII

    NaCH3COO = Na+ + CH3CpO"

    CH3COOH + H20 ^ CH3 COO" + HoO+

    [CH3 C0CT] [H3O ] *

    a [CH3COH]

    CH3COOH + Hao ^ CH3COO" + H3Oh

    Lc u: 0,05 0,05 0

    cn bng: 0,05 - X 0,05 + X X

    K = 1,8 .1 o- 5 =(0,05 + x)x(0,05 - x)

    . yAxit axetic l axit yu t phn ly nn: X 0,05. ^

    0,05 - X 0;05 + X 0,05, o 1,8 . 10" =0,050

    Vy X 1,8.IO"5 pH = -lgl,8.l0 ' 5 = 4,47

    Khi thm HC1 vo h m th HO* do HC1 phn ly ra khi

    phn ng vi CHgCOCP chuyn n thnh CH3COOH:

    102

    WWW.DAYKEMQUYNHON.COM

    WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

  • H30 + + CHgCOO0^ CH3COOH + liso

    Trc khi thmHCl-^OOC!)? 0,050 0,050

    Sau khi thm: C/D o 0,05^0,001 0,05+0,001

    Cn bng: X 0,049 + X 0,051 - X

    Ka = l,8.icr5 = x(0,049 + ) => [H30 +] = Ka5-= 1,9;10-5 a (0,051 -x ) 3 a 0,051

    vi X 0,049 X 0,051 .

    pH = -


Recommended