1.1. δ. Ο ελλαδικός πολιτισμός
ΧΡΟΝΟΣ εποχή του χαλκού
κοντά στη θάλασσα
ΧΩΡΟΣ ηπειρωτική Ελλάδα – οικισμοί
πάνω σε χαμηλούς λόφους
γεωργία
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ κτηνοτροφία
επαφές με αιγαιακό χώρο
ΚΟΙΝΩΝΙΑ προαστική οργάνωση
ΓΛΩΣΣΑ επιβίωσαν τοπωνύμια μέχρι σήμερα : Λυκαβηττός,
Υμηττός, Ιλισσός, Παρνασσός, Κόρινθος
απότομη διακοπή πολιτιστικής
συνέχειας
καμία εξέλιξη στον τρόπο
οργάνωσης
ΜΕΣΗ ΧΑΛΚΟΚΡΑΤΙΑ είσοδος
πρώτων ελληνικών φύλων
πιθανοί λόγοι
εσωτερικές
συγκρούσεις
κλειστή
αγροτική
κοινωνία
(όχι πλεόνασμα
=> όχι εμπόριο)
χαρακτηριστικά
κεραμεική
επαφές
με
Κρήτη
1.1 Ο μυκηναϊκός πολιτισμός
ΧΡΟΝΟΣ Ύστερη εποχή του χαλκού (1600-1100 π.Χ.)
ΧΩΡΟΣ Ηπειρωτική Ελλάδα
ΟΝΟΜΑΣΙΑ «Μυκηναϊκός πολιτισμός», επειδή σπουδαιότερο
κέντρο του ήταν η «πολύχρυσος Μυκήνη»
Ελληνικά φύλα εγκαταστάθηκαν στην ηπειρωτική χώρα
δέχτηκαν επιδράσεις από τους
αιγαιακούς πολιτισμούς (ιδίως το
μινωικό)
(Αχαιοί, Δαναοί: εξαπλώθηκαν στον αιγαιακό χώρο
(νησιά, Κρήτη, ακτές Μικράς Ασίας)
Ίωνες, Αργείοι επεκτάθηκαν στην Κύπρο και τις
ανατολικές ακτές της Μεσογείου
Η ΧΩΡΑ Αργολίδα
: οι Μυκήνες, το Άργος, η
Τίρυνθα
στη Μεσσηνία : η Πύλος
[Π]Σπουδαιότερα στη Λακωνία : οι Αμύκλες
κέντρα στη Βοιωτία : ο Ορχομενός,
η Θήβα, ο Γλας
στην Αττική : η Αθήνα, η
Ελευσίνα, ο Μαραθώνας
στη Θεσσαλία : η Ιωλκός
Ομηρικά έπη : πρώτες πληροφορίες για Μυκηναϊκό
κόσμο (φανταστικά δημιουργήματα)
Ερρίκος Σλήμαν : πρώτες ανασκαφές στις Μυκήνες
(1876)
ΟΙ ΠΗΓΕΣ
αρχαιολογικές έρευνες σε πολλά μέρη της Ελλάδας
πολλά ευρήματα
M. Ventris & J. Chadwick : αποκρυπτογράφηση
Γραμμικής Β΄ (1952)
χρησιμοποιήθηκε από ειδικευμένους γραφείς στα
μυκηναϊκά ανάκτορα
είναι συλλαβική γραφή
επικύρωσε την ελληνικότητα του μυκηναϊκού
πολιτισμού
ΓΡΑΜΜΙΚΗ Β΄ πρόκειται για πρώιμη μορφή της ελληνικής
γλώσσας – παλαιότερη των ομηρικών επών
έχουν λογιστικό
περιεχόμενο
οι πινακίδες που σώθηκαν περιέχουν
ονόματα θεών και ανθρώπων γνωστών από τα έπη
δεν έχουν δώσει
συνεχές κείμενο
Μέση εποχή του χαλκού : κλειστή αγροτική
οικονομία
Ύστερη εποχή του χαλκού : εμπόριο
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Επίκεντρο οικονομικών δραστηριοτήτων τα
μέγαρα
[Π] γεωργοί και κτηνοτρόφοι
(πλειοψηφία)
Οι υπήκοοι ήταν ειδικευμένοι τεχνίτες
έμποροι και ναυτικοί
ιερείς και επαγγελματίες
στρατιώτες
πολιτική,
ηγεμόνας (άνακτας) : στρατιωτική,
εξουσία (όχι θεοκρατική οργάνωση)
δικαστική και θρησκευτική
τοπικοί άρχοντες (λααγέτες)
ευγενείς (επέτες)
ΚΟΙΝΩΝΙΑ
διοικητικοί υπάλληλοι (τελεστές)
[Π] επικεφαλής ομάδας (βασιλεύς)
απλοί πολίτες
δούλοι
κυριαρχούν στην Κρήτη και
καταλαμβάνουν την Κνωσό
τέλη 15ου αιώνα : εκτοπίζουν τους Κρήτες από
το Αιγαίο
επιβάλλουν τη δική τους
θαλασσοκρατία
ΕΞΑΠΛΩΣΗ οι Μυκηναίοι στην Κύπρο
στη Φοινίκη
(Ουγκαρίτ), την Παλαιστίνη και την Αίγυπτο
14ο και 13ο αιώνα («Αχιγιάβα»,
«Αχαϊβάσα» = Αχαιοί)
εξαπλώνονται
στη Σικελία, τη
Σαρδηνία, την Ισπανία
(ανατολικές ακτές)
στον Εύξεινο Πόντο
(Τρωική εκστρατεία – τέλη
13ου αι.)
14ος & 13ος αι. ανάπτυξη με βάση το
εμπόριο
12ος αι. κατάλυση χετιτικού κράτους
Κύπρος, Αίγυπτος, Ανατολική
Μεσόγειος δέχονται επιθέσεις
οικονομική αποδυνάμωση
οι καταστροφές αποδίδονται στους
λαούς της θάλασσας (+ Αχαϊβάσα)
ΠΑΡΑΚΜΗ δυσκολία Μυκηναίων στις εμπορικές
επαφές με την Ανατολή
τερματισμός εμπορικών επαφών
κλονισμός μυκηναϊκής οικονομίας
εσωτερικές διενέξεις
ολοκλήρωση καταστροφής από
δυναστικές έριδες
συγκρούσεις
ΣΤΟΙΧΕΙΑ η κοινή γλώσσα
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΠΟΥ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΝΟΥΝ κοινές
θρησκευτικές δοξασίες
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΣΥΝΟΧΗ ομοιομορφία
υλικού βίου (τέχνη,
όπλα, ενδυμασία)
ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ : αυστηρή συγκρότηση : ιδεολογική και
αισθητική εξάρτηση από τα ανάκτορα
ανοιχτός χώρος
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ : ανάκτορο : ισχυρά τείχη - μέγαρο
πρόδομος - πολλά διαμερίσματα
κυρίως μέγαρο
ΤΕΧΝΗ
ΤΑΦΟΙ : θολωτοί (θάλαμος - είσοδος - διάδρομος) -
«θησαυρός του Ατρέως»
αρχικά : μινωική
επιρροή - φυσιοκρατία
ΤΟΙΧΟΓΡΑΦΙΕΣ & ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΑ
ύστερα :
τελετουργικές σκηνές, πολεμικές ή
κυνηγιού
Recommended