©TNS 2013
Onderzoek in virtuele omgevingen
©TNS 2013 2
Overzicht presentatie
Wat verstaan we onder virtuele omgevingen?
Voorbeelden van onderzoek in virtuele omgevingen
Case study: graffiti in virtuele wijk
Controle steekproef en koppeling data
Voorbeeld NS. Invloed van kleur en licht op stationsbeleving
Onderzoek in virtuele omgevingen
©TNS 2013 3
Wat verstaan we onder virtuele omgevingen (VO)?
Driedimensionale omgeving waarin respondent zich via een avatar kan bewegen.
Verschillende soorten virtuele omgevingen:
Desktop – Vanaf eigen computer via plug-in, voor een bepaalde periode VO bezoeken
Laboratorium - Projectie op wand of via Head Mounted Display
Massively Multiplayer Online Role Playing Games (MMORPG’s) –
Continue en kan evalueren
©TNS 2013 4
Voorbeelden van onderzoek in virtuele omgevingSlater et al. (2006) Studie naar gehoorzaamheid, in opdracht toedienen van elektrische
schokken.
Respondent reageert op situatie alsof deze echt is
Mogelijkheid om onderzoek te doen naar extreme sociale situaties
©TNS 2013 5
The Stormwind Auction House in WoW – Bainbridge (2007)
Computer gegenereerde veilingmeesters op platform en overige personages
Communicatie via chat en optionele voice communicatie
Mogelijkheid om sociale interactie en economieën te bestuderen
©TNS 2013 6
Toet & Van Schaik (2012)
Studie naar ecologische validiteit van virtuele omgevingen
©TNS 2013 7
Nasar & Cubukcu (2011)
©TNS 2013 8
Case study: graffiti in virtuele ruimte
©TNS 2013 9
Virtuele wijk
©TNS 2013 10
Virtuele wijk: 3 soorten graffiti op 8 plekken
©TNS 2013 11
Rangschikking
Rangschikking van 18 voorbeelden van graffiti beoordeeld door het representatieve panel van TNS NIPO.
Een lage score betekent dat de graffiti minder negatief wordt beoordeeld.
©TNS 2013 12
Vergelijkbaarheid resultaten online vragenlijst & virtuele wijk
Variëteit
Soort graffiti van belang
Locatie van belang (privaat – publiek)
©TNS 2013 13
Indicatoren case study
Aspect Indicatoren (data)
Type respondent Kenmerken van (onbetaalde) respondenten: site afkomstig leeftijd, geslacht, opleiding postcodeUitval respondenten
Ecologische validiteit Realismeschaal (vijf items, alpha= .80)Opmerkingen van respondenten
Waardering Waarderingsschaal (vijf items, alpha= .81)Opmerkingen van respondenten
Moeilijkheid Moeilijkheidsschaal (drie items, alpha= .68)Opmerkingen van respondentenHelpdeskvragen bij CEBRA
Vergelijkbaarheid resultaten
Globale vergelijking inhoudelijke bevindingen vragenlijst/VO
©TNS 2013 14
Ervaren realisme, waardering en moeilijkheid
Ervaren realisme, waardering en moeilijkheid
-1
-0.8
-0.6
-0.4
-0.2
0
0.2
0.4
0.6
0.8
1
Ervaren realisme Waardering Moeilijkheid
hel
emaa
l mee
on
een
s -
hel
emaa
l mee
een
s
©TNS 2013 15
Ecologische validiteit; presence (ervaren realisme)
Goed realistisch weergegeven onderzoek.
De manier van het afleggen van de enquête sprak me erg aan. Door het zo levendig te maken, hoef je je niet dingen in te beelden waardoor je een beter antwoord kunt geven. […]
Als gamer ben ik natuurlijk wel betere virtuele werelden gewend, maar desondanks was het een leuke en goed verzorgde vorm van onderzoek.
Ik vond het een erg leuke vernieuwende manier van online onderzoeken. Ik denk dat het programma technisch nog sterker/echter/mooier kan.
©TNS 2013 16
Waardering
Vond het een keer wat anders, en denk dat veel mensen wel bereid zijn om 10 minuten of iets meer van hun tijd hier aan op te offeren. Het is geen standaardonderzoek met vragenlijst of iets dergelijks, het is een soort computerspelletje.
Ik heb vaker deelgenomen aan een onderzoek. Dit onderzoek in de virtuele wereld was erg leuk. Het was een visueel onderzoek met veel interactiviteit!
©TNS 2013 17
Kenmerken (onbetaalde) respondenten
AspectBetaalde respondenten (TNS NIPO)
Onbetaalde respondenten
Site afkomstig TNS NIPO Direct, Facebook, overig
Leeftijd M (SD) 43.0 (16.8) 26.6 (11.0)
Geslacht 48.5% mannen, 51.5% vrouwen
41.6% mannen, 58.4% vrouwen
Opleiding Gelijkmatiger verdeeld Relatief hoger opgeleid
Postcode (regio) 43.7% uit de Randstad, 56.3% buiten Randstad
76.7% uit de Randstad, 23.3% buiten Randstad
Uitval respondenten
93.2% volledig ingevuld; 6.8% uitgevallen
79.8% volledig ingevuld; 20.2% uitgevallen
©TNS 2013 18
Controle over steekproef en koppeling data
TNS NIPObase
130.000 respondenten60.000 huishoudens
Geslacht Leeftijd Opleiding Regio Gezin-
samenstelling WIN (waarde
oriëntatie) Mediaprofiel
Online vragenlijst
RegistratiegegevensBelevingsvragen
Databestand
respondentniveau
voor analyse
Virtuele omgeving
©TNS 2013 19
Voorbeeld NS
De invloed op kleur en licht op stationsbeleving, M. van Hagen, maart 2011
Waiting experience at train stations (proefschrift), M. van Hagen, 1 april 2011, isbn 978-90-5972-506-5
©TNS 2013 20
Onderzoek in virtuele omgevingen
Veel mogelijkheden
Kosten, in vergelijking met wat?
Valide resultaten
Trekt jonge(re) respondenten