Upload
arba-skifteri
View
210
Download
2
Embed Size (px)
Citation preview
1
Faktorët që ndikojnë në shkallën e
përdorimit të borxhit për njësitë
ekonomike Shqiptare
Arba SKIFTERI,
Klevis METOHU,
Mersi SERANA.
Abstrakt
Qëllimi i punimit qëndron në identifikimin dhe analizimin e
faktorëve të ndryshëm që ndikojnë në shkallën e përdorimit të
borxhit në Shqipëri. Për analizimin e faktorëve është përdorur
regresi i shumëfishtë me të dhëna të pasqyrave financiare të
shoqërive shqiptare që operojnë në sektorin e prodhimit apo tregtisë.
Për të përftuar ndikimin e faktorëve në përdorimin e borxhit janë
marrë në konsideratë disa nga raportet më të rëndësishme si: raporti
i likuiditetit, përfitueshmërisë, madhësia e firmës, materialitetit dhe
shpenzimeve të zbritshme. Modeli jep përfundimet mbi faktorët që
ndikojnë në shkallën e përdorimit të borxhit në shoqëritë prodhuese
apo tregtare Shqiptare.
Fjalë kyçe: shkalla e borxhit, faktorët përcaktues, strukturë
kapitali, regres i shumëfishtë, shoqëri tregtare, shoqëri
prodhuese, Shqipëri
Klasifikimi JEL: G32, G11
2
I. Hyrje
Teoritë e ndryshme për strukturën e kapitalit janë ndër më çështjet
më tërheqëse dhe të komplikuara në fushën e financës. Në lidhje me
strukturën e kapitalit ka pikëpamje kryesore si fokus i financës:
ndikimi i strukturës së kapitalit në vlerën e firmës dhe ndryshimi i
strukturës së kapitalit në vetvete. Qëllimi kryesor i menaxherëve të
një firmë është maksimizimi i vlerës së firmës, pra maksimizimi i
vlerës së aksionit. Për të realizuar këtë gjë menaxherët ndryshojnë
strukturën e kapitalit duke minimizuar kostot dhe duke
maksimizuar fitimin, nëpërmjet përdorimit të borxhit si një formë të
mundshme financimi. (Hossain & Ali, 2012)
Kompanitë i financojnë aktivet e tyre nëpërmjet dy burimeve
kryesore: borxhi dhe kapitali. Borxhi mund të merret nëpërmjet
formave të ndryshme si huatë dhe emetimi i obligacioneve, ndërsa
kapitali mund të siguriohet nëpërmjet emetimit të aksioneve të reja
të shoqërisë. Shumica e kompanive i kombinojnë këto mënyra duke
i dhënë më tepër peshë njërës apo tjetrës formë financimi. Njohja e
shkallës së borxhit të një firme, apo e strukturës së kapitalit të saj
mund të na ndihmojë të kuptojmë nga një pikëpamje më e gjërë se si
kompania i ndërton financat e saj, dhe nëse kjo kompani do të
vazhdojë suksesshëm aktivitetin e saj në treg. Borxhi është një thikë
me dy tehe: kur përdoret në mënyrën e duhur, i mundëson firmës
nivele më të larta fitimesh për një nivel të pandryshuar kapitali të
vet por nësë përdoret në mënyrë të pakontrolluar mund të rezultojë
në falimentim. Një shoqëri me shkallë të lartë borxhi, ka vështirësi
në zgjerimin e financimit me borxh, pasi kreditorët mund të japin
borxh vetëm për norma të larta interesi (Merollari, 2012). Për të
matur shkallën e financimit me borxh, përdoren një sërë raportesh,
që emërtohen raportet e levës.
Rreth 60 % e bizneseve në Shqipëri operojnë me borxh (ACP, 2011).
Por çfarë i çon këto biznese drejt marrjes së borxhit? Në këtë punim
do të trajtohen faktorët që ndikojnë në shkallën e përdorimit të
fondeve të huajtura në kompanitë tregtare shqiptare.
3
II. Rishikimi i literaturës
i. Teoritë kryesore mbi borxhin si mjet financimi
Argumentet për ekzistencën e borxhit në nivel optimal kanë qënë një
ndër temat kryesore të teoricienëve të fushës për shumë vite. Niveli
optimal i borxhit është ai që do të minimizonte kostot e firmës dhe
do të maksimizonte vlerën e saj. Duke u bazuar në teorinë e
Modigliani dhe Miller besohet se përdorimi i levës financiare do
të rrisë vlerën e njësisë ekonomike. Në një material të mëvonshëm,
(Modigliani & Miller, 1963) treguan se në një treg kapitali jo perfekt
ku shpenzimet e interesit janë të zbritshme, vlera e njësisë
ekonomike mund të rritet me një levë financiare të lartë. Ata arrijnë
në përfundimin se struktura e kapitalit ka rëndësi të veçantë.
Ndryshimi kryesor në këtë supozim është se njësitë ekonomike
paguajnë një taksë mbi të ardhurat e tyre dhe ligji tatimor
parashikon një zbritje për shpenzimet e interesit. Teoritë sinjalizuese
janë zhvilluar nga (Ross, 1977), sipas të cilit marrja e borxhit është
një sinjalizim që firma është duke operuar shumë mirë dhe pritet të
ketë flukse hyrëse pozitive në të ardhmen.
(Huang & Song, 2006) mendon se pagesa e borxheve zvogëlon
fluksin mjeteve monetare e vlefshëm për drejtuesit. Por nga ana
tjetër, ai deklaron se kjo rënie do të ulë mundësitë e investimeve
fitimprurëse, prandaj njësitë ekonomike me borxh të ulët kanë
më shumë mundësi për investime dhe krahasuar me njësitë e
tjera ekonomike të ngjashme në industri, kanë më shumë
likujditet. (Dimitrov & Jain, 2003) propozuan një tjetër teori, lidhur
me performancën operative të një njësie ekonomike. Ata
argumentuan se nëse drejtuesit kanë akses në informacionin
privat për një performancë operative më të keqe në të ardhmen,
ata do të rrisin borxhin. Megjithatë, rritja e levës është një shenjë
negative dhe tregon një performancë të dobët në të ardhmen.
4
ii. Faktorët kryesorë që ndikojnë në shkallën e
përdorimit të borxhit
a. Përfitueshmëria
Sipas teorive të ndryshme, firmat fitimprurëse priren të mbajnë
nivele më të ulta borxhi për shkak se ato janë më të afata për të
gjeneruar fonde të mjaftueshme në një kohë më të shkurtër dhe në
mënyrë sa më efektive nga burime të brendshme, për të plotësuar
kostot e projekteve të cilat tregojnë lidhjen inverse që ekziston midis
përfitueshmërisë dhe leves. (Rajan & Zingales, 1995). (Sayeed, 2011)
thekson se përfitueshmëria është e parëndësishmë në përcaktimin e
strukturës së kapitalit. Nga ana tjetër, aftësia e lartë për të paguar
detyrimet që lindin nga borxhet, faktor i cili përgjithësisht merret në
konsideratë nga cdo huadhënës, është përcaktues i mirë i
përfitueshmërisë së firmës, pasi në fund të fundit mat nivelin
maksimal të mundësisë që ka firma për të marrë borxhe. Mendohet
se firmat më fitimprurëse e kanë më të lehtë për të shtuar nivelin e
borxhit në strukturën e tyre të kapitalit. (Jensen M. , 1986) tregon se
firmat më të predispozuara për problemin e agjensisë përdorin më
shumë borxh për të reduktuar flukset e lira cash në duart e
menaxherëve, në mënyrë që këta të fundit të mos marrin vendime jo
të mira investimi. Sipas (Rajan & Zingales, 1995) raporti i të
ardhurave operative ndaj totalit të aktiveve është përdorur si një
përafrues dhe matës i përfitueshmërisë.
b. Materialiteti
Asetet materiale të një firme mund të konsiderohen si kolateral për
të siguruar huadhënësit nga riskut të kredimarrësve. Teoria “trade-
off” parashikon një lidhje positive midis treguesit të levës dhe nivelit
të aseteve të prekshme të firmës. Megjithatë, drejtimi i ndikimit nuk
është ende i qartë. (Grossman & Hart, 1982) japin idenë se firmat me
asetet më pak të kolateralizueshme duhet të përdorin një nivel më të
lartë borxhi, për të monitoruar aktivitetin manaxherial, edhe nëse
5
kosto e borxhit është mjaft e lartë. Kjo nënkupton një marrëdhënie
negative ndërmjet prekshmërisë së aseteve dhe levave, teori e cila
është konfirmuar nga rezultatet e (Sheikh & Wang, 2011). Ky studim
mat prekshmërinë si raport i aktiveve fikse neto ndaj totalit të
aktiveve. (Friend & Lang, 1988)
c. Madhësia
Literatura të ndryshme tregojnë për një marrëdhënie positive midis
madhësisë së firmës dhe shkallës së përdorimit të levës financiare,
me arsyetimin se sa më e madhe të jetë firma, aq më të mëdha janë
mundësitë e diversifikimit të cilat sjellin flukse hyrëse më të
qëndrueshme, më pak mundësi dështimi dhe më shumë
shfrytëzimin e ekonomive të shkallës në lëshimin e letrave me vlerë.
Përfundimisht, firmat më të mëdha mund të lëshojnë borxhe me
kosto më të ulët se firmat e vogla. Në këtë rast, ne mund të presim
që madhesia e firmës dhe shkalla e përdorimit të borxhit të jenë të
lidhura pozitivisht. Studimet empirike, të tillë si (Rajan & Zingales,
1995) në përgjithësi argumentojnë se shkalla e përdorimit të borxhit
është e lidhur pozitivisht me madhësinë e kompanisë. Në anën tjetër,
disa nga studimet e kryera nga (Chung, 1993) dhe (Ozkan, 2001)
arritën në përfundimin se nuk ekzistente një marrëdhënie
sistematike midis madhësisë së firmës dhe raportit të përgjithshëm
të borxhit. Megjithatë, (Fama & Jensen, 1983) argumentojnë se mund
të ketë informacion më pak asimetrik në lidhje me firmat e mëdha,
pasi këto firma kanë tendencën për të dhënë më shumë informacion
për investitorët e huaj se firmat e vogla, prandaj, ata rrisin
preferencën e tyre për kapital në lidhje me borxhin. Rezultatet e disa
studimeve zbuluan një lidhje negative midis madhësisë së firmës
dhe shkallës së borxhit. Sipas (Rajan & Zingales, 1995) logaritmi
natyror i shitjeve neto është përdorur si një tregues i madhësisë së
firmës.
d. Klasifikimi i industrisë
(Titman & Wessels, 1988), ndër të tjera, tregojnë se klasifikimi
industrisë ndikon në strukturën e kapitalit të firmave. (Harris &
6
Raviv, 1991)vuri në dukje se në përgjithësi kompanitë që operojnë në
të njëjtën industri do të kenë raporte të ngjashme të levave ndërsa
raportet e këtyre të fundit janë të ndryshme në industri të ndryshme.
Në mënyrë empirike, rezultatet e regresionit të (Abor, 2007) tregojnë
qartë se efekti industri, është i rëndësishëm për të shpjeguar
strukturën e kapitalit dhe se ka ndryshime në strukturën e kapitalit
të firmave që operojnë në industri të ndryshme. Prandaj, pritet që
struktura e kapitalit të ndryshojë midis grupeve të ndryshme të
firmave që operojnë në industri të ndryshme në Shqipëri.
e. Likuiditeti
Nga rishikimi i literaturës, firma me likuiditet të lartë do të marrë
hua më pak. Është fakt që një firmë me asetet më aktuale pritet të
gjenerojë flukse më të brendshme, të cilat mund të përdoren për të
financuar aktivitetet e saj operative dhe investuese. Kështu një
marrëdhënie negative midis likuiditetit dhe levave është pritshme.
(Friend & Hasbrouck, 1998) dhe (Icke & Ivgen, 2011) theksojnë se
likuiditeti është i lidhur negativisht fortë me shkallën e përdorimit
të borxhit. Nga ana tjetër, teoria e “trade-off” sugjeron një
marrëdhënie pozitive midis levës dhe likuiditetit për shkak se
raporti i lartë i likuiditetit reflekton aftësinë më të madhe të një firme
për të përmbushur detyrimin e saj afat-shkurtër. (Ozkan, 2001)
sugjeron se likuiditetit ka efekt të paqartë në vendimet lidhur me
strukturën e kapitalit. Në përputhje me studimin e (Ozkan, 2001) si
një matës ose më saktë tregues i likuiditetit përdoret raporti i
aktiveve aktuale mbi detyrimet aktuale.
f. Shpenzimet e zbritshme për efekte tatimore
Ekziston një lloj tjetër shpenzimi e cila ka fuqinë për të gjeneruar
mbrojtje ndaj taksave si shpenzimet e interesit, të cilat janë
shpenzime amortizimi dhe rrjedhimisht mund të konsiderohen si
shpenzime të zbritsh tatimore. (Cloyd, Limberg, & Robinson, 1997)
pohon se ekzistenca shpenzimeve të zbritshme për efekte tatimore
të ofrojë një alternativë do të thotë një reduktim i taksave mbi të
ardhurat. Prandaj, në disa literatura është gjetur një marrëdhënie të
7
anasjelltë ndërmjet mbrojtjes tatimore dhe borxhit. Por në
kundërshtim me rezultatet e letërsisë se mësipërme, (Graham, 2006)
gjeti një lidhje pozitive midis mbrojtes së taksave dhe shkallës së
përdorimit të borxhit. Sipas (Ozkan, 2001) raporti i amortizimit ndaj
totalit të aktiveve përdoret si matëse e shkallës së shpenzimeve të
zbritshme si tregues.
III. Metodologjia
i. Të dhënat
Të dhënat e përdorura për analizimin e faktorëve që ndikojnë në
shkallën e borxhit, janë të dhëna dytësore të përftuara nga analizimi
i pasqyrave financiare të 15 kompanive shqiptare prodhuese dhe
tregtare. Mbledhja e të dhënave nga pasqyrat financiare është bërë
nëpërmjet ekstrakteve historike të marra nga faqja zyrtare e Qëndrës
Kombëtare të Regjistrimit (QKR), si institucioni i vetëm përgjegjës
për regjitstrimin e bizneseve në Shqipëri,. Pasqyrat e përdorura janë
të vitit ushtrim nga 01.01.2014 deri në 31.12.2014. Analiza e të
dhënave është bërë nëpërmjet programit Eviews duke përdorur një
model regresioni të shumëfishtë për të ndërtuar lidhjen statistikore
midis tyre. Filozofia e përdorur në këtë studim është pozitiviste pasi
kërkimi është ndërmarrë pa vlera personale dhe rezultatet
pergjithësojnë popullatën, pra sektorin e tregtisë dhe prodhimit në
shqipëri. Analiza e përdorur është sasiore dhe qasja është ajo
deduktive, pra nga teoria testohet në praktikë.
Kampionimi është jo probabilitar i qëllimshëm pasi kompanitë janë
të përzgjedhura nga ne. Kriteri i përzgjedhjes ishte përdorimi i
borxhit afatgjatë si një mënyrë financimi nga ana e firmave dhe
pasqyrimi i tij në bilanc. Si variabël i varur në model është përdorur
raporti i borxhit i përftuar si raporti i borxhit mbi kapitalin e
shoqërisë. Variablat e pavarur janë raporti i likuiditetit, raporti i
përfitueshmërisë, madhësia e firmës, materialiteti dhe shpenzimet e
zbritshme. Këto variabla janë përftuar nga vendosja në raport e
zërave përkatës të bilancit. Ky punim siguron që të dhënat janë
8
përdorur me objektivitet dhe rezultatet janë trajtuar me integritet
vetëm për qëllime akademike.
ii. Modeli ekonometrik
Modeli ekonometrik i përdorur është një regres i shumëfishtë i
shprehur: Y= β0 + β1*X1 + β2*X2 + β3*X3 + β4*X4 + β5*X5
E shprehur në modelin tonë si:
RB = Ç(1) + Ç(2)*MF + Ç(3)*RL + Ç(4)*RM + Ç(5)*RP + Ç(6)*RSH
Ku: RB është raporti i borxhit = Borxh/Totali i aktiveve ; MF është
madhësia e firmës=log(Shitje neto); RL është raporti i likuiditetit=
Aktive afatshkurtra/Detyrime afatshkurtra; RM është raporti i
materialitetit=Aktive fikse/Totali i Aktiveve; RP është raporti i
përfitueshmërisë= Të ardhura operative/Totali i Aktiveve; RSH është
raporti i shpenzimeve të zbritshme =Shpenzime të zbritshme/Totali
i Aktiveve
RB = 2.05 – 0.22*MF + 0.003*RL – 0.1*RM – 0.0007*RP + 9.71*RSH
Hipoteza që hodhëm fillimisht për këtë model ishte: Ho: Variabli
është i rëndësishëm dhe Ha: Variabli nuk është i rëndësishëm.
Variablat e modelit dalin të rëndësishëm ku përjashtim bën variabëli
i raportit të përfitueshmërisë dhe variabli i raportit të materialitetit i
çili rezultonte jo i rëndësishëm. Kjo shpjegon që këto dy variabla nuk
kanë ndikim të rëndësishëm në model, pra raporti përfitueshmërisë,
dhe raporti i materialitetit nuk ndikon në një masë të rëndësishme
në shkallën e përdorimit të borxhit nga firmat Shqiptare të prodhimit
dhe tregtisë. Për arsyen e lidhjes së parëndësishme mes raportit të
përfitueshmërisë dhe raportit të borxhit shprehet (Sayeed, 2011)
duke thëne se përfitueshmëria mbetet një tregues i parëndësishëm
në strukturën e kapitalit. Më pas u kryen disa teste dhe u larguan
variablat e parëndësishëm nga modeli. Kjo rezultoi në një ulje shumë
të vogël të shpjegueshmërisë së modelit në 0.77%.
9
Si përfundim modeli më i mirë për të treguar lidhjen mes shkallës
përdorimit të borxhit është:
RB = 1.99 – 0.22*MF + 0.003RL +9.26*RSH
Ky model mund të provohet edhe me një marzh gabimi prej 2%, pra
rezulton një model i sigurtë.
Dependent Variable: RB
Method: Least Squares
Sample: 1 15
Included observations: 15 Variable Coefficient Std. Error t-Statistic Prob. C 1.995507 0.612437 3.258308 0.0076
MF -0.221510 0.075592 -2.930347 0.0137
RL 0.003563 0.001134 3.140695 0.0094
RSH 9.262715 3.138990 2.950859 0.0132 R-squared 0.646362 Mean dependent var 0.346745
Adjusted R-squared 0.549915 S.D. dependent var 0.300249
S.E. of regression 0.201432 Akaike info criterion -0.143547
Sum squared resid 0.446325 Schwarz criterion 0.045266
Log likelihood 5.076605 Hannan-Quinn criter. -0.145559
F-statistic 6.701740 Durbin-Watson stat 2.624056
Prob(F-statistic) 0.007766
Nga analizimi i modelit mund të themi që shkalla e përdorimit të
borxhit ndikohet nga madhësia e firmës me një raport të zhdrejtë,
nga raporti i likuiditetit të firmës dhe raporti i shpenzimeve të
zbritshme në raport të drejtë. Ndikimi i shkallës së përdorimit të
boxhit nga raporti i shpenzimeve të zbritshme është relativisht më i
lartë se faktorët e tjerë me një koeficient prej 9.26 dhe nga kjo mund
të themi që menaxherët priren të marrin më shumë borxh për shkak
të uljes së tatim-taksave si pasojë e marrjes së borxhit. Rritja e
madhësisë së firmës ndikon lehtësisht në mospërdorimin e borxhit.
Mendohet që kjo ndodh për arsye se firmat e mëdha kanë më shumë
mundësi rifinancimi të fitimeve të tyre brenda kompanisë dhe si
rrjedhojë më pak prirje për të përdorur borxhin si mjet financimi.
Raporti i likuiditetit ndikon në një nivel shumë të ulët ne shkallën e
përdorimit të borxhit nga kompanitë e marra në analizë dhe kjo
10
shpjegohet me faktin se firmat e kanë më pak të mundur të marrin
borxh kur ato kanë një nivel shumë të ulët likuiditetit, pasi njësitë
huadhënëse kanë politika shtrënguese për të parandaluar riskun e
mospagimit. Një tjetër arsye e kësaj lidhjeje mes raportit të borxhit
dhe raportit të likuiditetit mendohet të jetë për shkak të pagesave të
detyrueshme dhe të panegociueshme të interesit të huave, kështu që
firmat me aftësi paguese më të ulët tentojnë të gjejnë forma të tjera
financimi.
Analiza e këtij modeli mund të kufizohet nga të dhënat e bilanceve
të kompanive, që shpesh nuk rakordoheshin në mënyrën e duhur,
duke kërkuar një rishqyrtim të analizës nga ana jonë apo eleminim
të kompanisë nga studimi. Numri i kompanive të marra në studim
mund të jetë një tjetër ndikues në shpjegueshmërinë prej 64.63% të
modelit. Ky nivel shpjegueshmërie konsiderohet relativisht i ulët për
një model regresioni të shumëfishtë, por mendohet se me shtimin e
numrit të kompanive të marra në analizë, shpjegueshmëria e modelit
do të rritet ndjeshëm.
Nga analiza e të dhënave mund të shohim që mesatarja e financimit
me borxh e 15 kompanive të prodhimit dhe tregtimit është 35% e
aktiveve totale, një nivel mesatar ky për kompanitë shqiptare, duke
marrë parasysh faktin e procedurave të tejzgjatura dhe politikave
mbrojtëse të institucioneve kredituese ndaj biznesit.
IV. Konkluzione dhe Rekomandime
Dy format kryesore të financimit të kompanive janë borxhi dhe
kapitali. Si tregues i shkallës së përdorimit të borxhit mund të
shërbejë leva financiare. Nga literatura të ndryshme mund të
konkludojmë se përdorimi i levës financiare sjell rritjen e vlerës së
firmës, por në periudhën afatgjatë do të ketë një rënie të vlerës së saj
për shkak të kostove të borxhit të cilat i kalojnë përfitimet e tij.
Më material janë evidentuar faktorët kryesor që ndikojnë në borxh,
ndërsa lidhja që ekziston midis tyre dhe borxhit është nxjerrë nga
modeli ekonometrik i ndërtuar. Disa nga këto faktorë janë:
11
përfitueshmëria, materialiteti, madhësia e firmës, likuiditeti, sektori
në të cilin operon firma dhe gjithashtu pjesa e përjashtuar nga tatimi
e borxhit.
Rezultatet e modelit përputheshin me teorinë, duke treguar një
lidhje negative midis shkallës së përdorimit të borxhit me madhësinë
e firmës, raportin e materialitetit dhe raportin e përfitueshmërisë,
dhe një lidhje positive me raportin e likuiditetit dhe raportin e
shpenzimeve të zbritshme. Modeli konsideronte të parëndësishëm
variablin e raportit të përfitueshmërisë dhe të materialitetit.
Rekomandohet që ky studim të rimerret duke shqyrtuar një numër
më të lartë të pasqyrave financiare dhe të përqëndrohet në një sektor
më të vogël të bizneseve për të dhënë rezultate sa më tepër specifike
për njësitë ekonomike shqiptare. Gjithashtu, në një ripunim më të
detajuar të kësaj teme, rekomandohet të përdoren pasqyrat
financiare të disa viteve rresht për kompanitë, duke përdorur
analizën panel, në mënyrë që të kemi rezultate sa më të sakta dhe më
të detajuara.
V. Referencat
Abor, J. (2007). Corporate governance and financing decisions of
Ghanaian listed firms. Corporate Governance, 83-92.
ACP. (2011). Bizneset ne Shqiperi, 60 perqind operojne me para
borxh. Albanian Construction Portal.
Al-Shubiri, F. N. (2010). Analysis of the relationship between
working capital policy and operating risk: an empirical study
on Jordanian industrial companies . Investment Management
and Financial Innovations, 167-176.
Bhaduri, S. N. (2002). “Determinants of Corporate Borrowing: Some
Evidence from the Indian Corporate Structure. Journal of
Economics and Finance, 200-215.
12
Booth, L., Aivazian, V., Demirguc-Kunt, A., & Maksimovic, V.
(2001). Capital structures in developing Countries. Journal of
Finance, 87-130.
Chen, L., & Chen, S. (2011). How the Pecking Order Theory Explain
the Capital Structure. Journal of International Management
Studies, 92-100.
CI Staff. (2010, September). Analyzing Debt Ratios. Computerized
Investing.
Cloyd, C., Limberg, S., & Robinson, J. (1997). The impact of federal
taxes on the use of debt by closely held corporations. National
Tax Journa, 261-277.
Dimitrov, V., & Jain, P. C. (2003). The Information Content of Changes
in Financial Leverage. Rutgers: The State University of New
Jersey - Accounting & Information Systems.
Donaldson, G. (1961). Corporate Debt Capacity: A Study of
Corporate Debt Policy and the Determination of Corporate
Debt Capacity. Division of Research.
Ellili, N., & Farouk, S. (2011). Examining The Capital Structure
Determinants: Empirical Analysis of Companies Traded on
Abu Dhabi Stock Exchange. International Research Journal of
Finance and Economics.
Fama, E. F., & Jensen, M. C. (1983). SEPARATION OF OWNERSHIP
AND CONTROL. Journal of Law and Economics.
Frank, M., & Goyal, V. (2003). Testing the pecking order theory of
capital structure. Journal of Financial Economics, 217-243.
Friend, I., & Hasbrouck, J. (1998). Determinants of Capital Structure.
Research in Finance, 1-19.
Graham, J. R. (2006). A review of taxes and corporate finance.
Foundations and Trends in Finance, 573-691.
Hossain, M. F., & Ali, P. D. (2012). Impact of Firm Specific Factors on
Capital Structure Decision. International Journal of Business
Research and Management , 163-182.
Huang, G., & Song, F. (2006). The determinants of capital structure:
evidence from China. China Economic Review, 14-36.
13
Icke, B. T., & Ivgen, H. (2011). How bank specific factors affect capital
structure: an emerging market practice–Istanbul stock
exchange. Middle Eastern Finance and Economics, 90-102.
Jensen, M. (1986). Agency costs of free cash flow, corporate finance,
and takeovers. The American economic Review, 323-329.
Kila, S., & Mahmood, W. (2011). Capital Structure and Firm
Characteristics: Some Evidence from Malaysian Companies.
Munich Personal RePEc Archive.
Merollari, K. (2012). Teori dhe strategji të financimit të kompanive.
Modigliani, F., & Miller, M. H. (1963). Corporate Income Taxes and
the Cost of Capital: A Correction. American Economic Review,
433-43.
Myers, S. (1977). Determinants of corporate borrowing. Journal of
Financial Economies, 147-76.
Nyamita, M. O., Garbharran, H. L., & Dorasamy, N. (2014). Factors
influencing debt financing decisions of corporations.
Problems and Perspectives in Management, 189-202.
Ozkan, A. (2001). Determinants of Capital Structure and Adjustment
to Long Run Target: Evidence From UK Company Panel
Data. Journal of Business Finance & Accounting, 175-198.
Polo, A. (2015). Metodat dhe modelet e vlerësimit të njësive ekonomike
mbështetur në treguesit ekonomiko-financiarë. Tiranë:
Universiteti i Tiranës, Fakulteti i Ekonomisë.
Rajan, R., & Zingales, L. (1995). What do we know about capital
structure? Some evidence from international data. The journal
of Finance, 1421-1460.
Ross, S. A. (1977). The Determination of financial Structure: the
Incentive - Signalling Approach . Bell Journal of Economics, 23-
40.
Sayeed, M. M. (2011). The Determinants of Capital Structure for
Selected Bangladeshi Listed Companies. International Review
of Business Research Papers , 21-36.
Sbeiti, W. (2010). The Determinants of Capital Structure: Evidence
from the GCC Countries. International Research Journal of
Finance and Economics, 55-81.
14
Sheikh, N. A., & Wang, z. (2011). Determinants of capital structure :
An empirical study of firms in manufacturing industry of
pakistan. 117-133.
Stulz, R. (1990). Managerial discretion and optimal financing
policies. Journal of Financial Economics, 3-27.
Supanvanij, J. (2006). Capital Structure: Asian Firms vs.
Multinational Firms in Asia. . The Journal of American Academy
of Business, 324-330.
Titman, S., & Wessels, R. (1988). The Determinants of Capital
Structure Choice. The Journal of Finance, 1-19.
Wiwattanakantang, Y. (1999). An empirical study on the
determinants of the capital structure of Thai firms. Pacific-
Basin Finance Journal, 371-403.