Upload
hai-finiks-huynh
View
139
Download
1
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Xem thêm: >> http://toilaquantri.blogspot.com/2014/05/bai-giang-thuong-mai-dien-tu-iuh.html
Citation preview
Thanh Khoa, Bui
TH NG M I I N T(E-COMMERCE)
Gi ng Viên: Th.S BÙI THÀNH KHOA
Email: [email protected]
Khoa Qu n tr kinh doanh
Thanh Khoa, Bui
Ki n th c tiên quy t
• K thu t s d ng máy tính, internet• Các ki n th c c b n v kinh t
– Kinh t vi mô– Kinh t v mô– Qu n tr h c– Marketing c n b n,...
Thanh Khoa, Bui
Mô t v n t t n i dung h c ph n
• Cung c p cho sinh viên ki n th c n n t ng v Th ng M i i n T (TM T)
• Các mô hình kinh doanh i n t , c s h t ng và các ph n m m, công ngh c s d ng trong TM T
• Th c tr ng TM T Vi t Nam và tình hình TM T trên th gi i
• Sinh viên c ng s c trang b các chi n l c, k thu t xây d ng và phát tri n m t h th ng EC hoàn ch nh
Thanh Khoa, Bui
Ch ng 1.
T NG QUAN V TH NG M I I N T
Ch ng 2.
INTERNET, N N T NG C A TH NG M I I N T
Ch ng 3.
GI I THI U PH N M M GIAO D CH O
Ch ng 4.
NH NG N I DUNG C B N C A TH NG M I I N T
Ch ng 5.
E-MARKETING
BÙI THÀNH KHOA
Thanh Khoa, Bui
Sách, giáo trình, tài li uSách, giáo trình:• [1] TS. Bùi V n Danh, Th ng m i i n t , 2009Tài li u tham kh o:• [1] Marilyn Greenstei PhD and Miklos Vasarhelyi
PhD, “Electronic Ecommerce: Security, Risk Management, and Control” ,2002.
• [2] Darie and Watson, “Beginning ASP.NET 2.0 Ecommerce in C# 2005 from novice to professional”, 2007.
• [3] Gary P. Schneider, Electronic Commerce, 7th Edition, Thomson Education, 2006.
• [4] Marilyn Greenstein,Miklos Vasarhelyi .Electronic commerce.McGraw-Hill,2002
Thanh Khoa, Bui
Các tài li u c s d ng
• Giáo trình E-Commerce c a Informatics Singapore, NIIT
• T p chí E-Commerce c a VNN• Các bài báo t các website th ng m i i n
t
Thanh Khoa, Bui
Phân tích ng d ng TM T i v i kinh t - xã h i
Yêu c u v n i dung:- Tìm m t ví d i n hình cho vi c ng d ng TM T i v i
l nh v c c n phân tích (doanh nghi p/t ch c kinh doanh) - Phân tích doanh nghi p ( c bi t v TM T c a DN) ã
ch n th y rõ vi c ng d ng TM T ( u/nh c i m; thu n l i/khó kh n; nh h ng t ng lai..)
- a ra nh n xét
Yêu c u v s n ph m:- S n ph m: 01 b n Word & 01 b n Powerpoint (theo nhóm)- C u trúc: Subject + tên file: TENLOP_nhomxDHQT6LT_N1_NHOM10
Thanh Khoa, Bui
Yêu c u th c hi n ti u lu n
• ngh– c nhi u tài li u, bài báo– Tìm hi u khá k các thông tin liên quan n
n i dung báo cáo– Có th i sâu 1 v n trong ch yêu c u– Tóm t t thành 1 dàn ý riêng (tránh sao chép
nguyên v n 1 bài báo,…)– Di n gi i d hi u– Nên có hình nh, âm thanh, bi u ,…
BÙI THÀNH KHOA
Thanh Khoa, Bui
CH NG 1T NG QUAN V TH NG M I
I N T
Thanh Khoa, Bui
Câu h i
• C m t Commerce ????
• c i m c a th ng m i truy n th ng
Thanh Khoa, Bui
Th ng M i Truy n Th ng
• S trao i hàng hóa/d ch v c a ít nh t 2 phía tham gia
• Bao g m t t c các ho t ng c a các bên tham gia hoàn thành các giao d ch mua bán
• H th ng trao i hàng hóa, d ch v , d a trên nguyên t c ti n t
Thanh Khoa, Bui
Các ho t ng trong 1 giao d ch mua bán
• Là các ho t ng mà 2 bên mua và bán cam k t th c hi n nh m th c hi n 1 giao d ch mua bán(Business Processes)– Chuy n ti n– n t hàng– G i hóa n– Chuy n hàng n ng i mua– ........
BÙI THÀNH KHOA
Thanh Khoa, Bui
Câu h i
• Mô t chu i hành vi trong th ng m i truy n th ng c a
– Ng i mua hàng????
– Ng i bán hàng????
Thanh Khoa, Bui
Câu h i
Theo ý anh ch , •Th ng m i truy n th ng có nh ng u i m và khuy t i m gì?•Có c n thay i hay không? Thay i nh th nào phù h p v i i u ki n hi n t i???(G i ý : C n c trên hành vi ng i mua và ng i bán)
D:\GIANG DAY\THUONG MAI DIEN TU\Video\YT-E commer.mp4
Thanh Khoa, Bui
Các khái ni m v TM T
• Th ng m i i n t : – Theo ngh a h p: là ho t ng th ng m i i
v i hàng hoá & d ch v thông qua các ph ng ti n i n t & m ng Internet
– Theo ngh a r ng: là toàn b m i ho t ng th ng m i & các ho t ng liên quan c th c hi n m t ph n hay hoàn toàn thông qua các ph ng ti n i n t & Internet
15 Thanh Khoa, Bui 16
¯ Trình ng d ng TM Tc a t ch c c phân lo i qua m c o hoá (s hoá) ba y u t kinh doanh c b n (3Ps):
o Products: s n ph m (d ch v ) c kinh doanh
o Process: quá trình giao d ch
o Players: ch th , i tác tham gia giao d ch
BÙI THÀNH KHOA
Thanh Khoa, Bui 17 Thanh Khoa, Bui
Các khái ni m v TM T
• Kinh doanh i n t : m t khái ni m r ng h n c a TM T, bao g m:–Mua bán hàng hoá & d ch v–D ch v khách hàng–C ng tác v i i tác kinh doanh
18
Thanh Khoa, Bui
L ch s hình thành & phát tri n c a TM T
• 1969 chính ph M s d ng Internet trong các
c quan chính ph , các vi n nghiên c u, &
trong các ngành khoa h c
• 1970 có s i m i áng k trong công ngh
19 Thanh Khoa, Bui
L ch s hình thành & phát tri n c a TM T
• 1970 có s i m i áng k trong công ngh :– Electronic funds transfer (EFT)- kh i l ng ti n
trong các qu tài chính c th c hi n m t cách i n t t t ch c này t i t ch c khác
– Electronic data interchange (EDI)- th c hi n chuy n i tài li u b ng ph ng pháp i n t
– Inter-organizational system (IOS)- h th ng t ch du l ch & kho hàng i n t
20
BÙI THÀNH KHOA
Thanh Khoa, Bui
L ch s hình thành & phát tri n c a TM T
• 1990s Internet c th ng m i hoá & hàng lo t các công ty .com ra i. H u h t các công ty l n & v a u có Website và h u h t các công ty l n c a M u có c ng giao ti p i n t
• 1999, ánh d u TM T chuy n t B2C t i B2B
21 Thanh Khoa, Bui
2 - CÁC GIAI O N PHÁT TRI N C A TM T
Th ng m i Thông tinThông tin ( lên m ng webTrao i, àm phán, t hàng qua m ng (e-mail, chat, forum...)Thanh toán, giao hàng truy n th ng
Th ng m i “c ng tác”Integrating / N i b doanh nghi p các b ph n liên k t
và k t n i v i các i tác kinh doanh (
Th ng m i giao d chH p ng i n t (ký k t qua m ng)Thanh toán i n t (th c hi n qua m ng)(online ),
Thanh Khoa, Bui
So sánh TM truy n th ng và TM T
Thanh Khoa, Bui
Các thành ph n tham gia
Internet
C quan hành chính
C quan tài chính Chính ph
Xí nghi p & công ty
Nhà phân ph i
C a hàng oTh tr ng i n t
Th gi ikinh doanh
th c t
BÙI THÀNH KHOA
Thanh Khoa, Bui Thanh Khoa, Bui
Chính phG
Doanh nghi pB
Ng i tiêu dùngC
Chính phG
G2GELVIS
(vn – usa)
G2BH i quan i n
t
G2CE-Government
Doanh nghi pB
B2Gu th u công
B2BAlibaba.com
B2CAmazon.com
Ng i tiêu dùngC
C2G C2BPriceline.com
C2CE-bay
Thanh Khoa, Bui
Các lo i giao d ch chính c a TM T• Business-to-business (B2B): Là các giao d ch gi a các
doanh nghi p v i nhau.• Business-to-consumer (B2C): Là nh ng giao d ch tr c
tuy n gi a các doanh nghi p và ng i tiêu th riêng bi t.• Consumer-to-business (C2B): Ng i tiêu dùng ây
có th s d ng Internet ti n hành bán s n ph m ho c d ch vc a mình cho các doanh nghi p ho c các cá nhân thông quahình th c u giá s n ph m ho c d ch v
• Consumer-to-consumer (C2C): Ng i tiêu th bántr c ti p cho m t ng i tiêu th khác
• Business-to-business-to-consumer(B2B2C):Doanh nghi p cung c p s n ph m/ d ch v t i doanh nghi pkhác h b o trì s n ph m v i ng i tiêu dùng c a chính h
27 Thanh Khoa, Bui
Mô hình kinh doanh trong TM T
1. Tr c tuy n: tr c ti p n th tr ng2. Bán u giá tr c tuy n3. H th ng b th u i n t4. Nhóm mua s m: mua s m theo nhóm s c
gi m giá, nh ó mà s l ng bán ra s t ng5. Nhà cung c p thông tin6. Phát tri n chu i cung ng
28
BÙI THÀNH KHOA
Thanh Khoa, Bui
L i ích c a TM T
Tch c
Kháchhàng
Xãh i
29 Thanh Khoa, Bui
L i ích c a TM T
• M r ng th tr ng• Gi m chi phí s n xu t• C i thi n h th ng phân ph i• V t gi i h n v th i gian• S n xu t hàng theo yêu c u• Mô hình kinh doanh m i• T ng t c tung s n ph m ra th tr ng• Gi m chi phí thông tin liên l c• Gi m chi phí mua s m• C ng c quan h khách hàng• Thông tin c p nh t• Chi phí ng ký kinh doanh th p
V i t
ch c
Thanh Khoa, Bui
L i ích c a TM T
• V t gi i h n v không gian và th i gian• Nhi u l a ch n v s n ph m và d ch v• Giá th p h n• Giao hàng nhanh h n v i các hàng hóa
s hóa c• Thông tin phong phú, thu n ti n và ch t
l ng cao h n• D dàng tham gia các d ch v ( u giá)• Tham gia các C ng ng th ng m i
i n t• “ áp ng m i nhu c u”• Mi n/ gi m thu
V i ng i
tiêu dùng
Thanh Khoa, Bui
• Ho t ng tr c tuy n: Th ng m i i n t t o ra môi tr ng làm vi c, mua s m, giao d ch... t xa nên gi m vi c i l i, ô nhi m, tai n n
• Nâng cao m c s ng: Nhi u hàng hóa, nhi u nhà cung c p t o áp l c gi m giá do ó kh n ng mua s m c a khách hàng cao h n, nâng cao m c s ng c a m i ng i
• L i ích cho các n c nghèo• D ch v công c cung c p thu n ti n h n
V i xã h i
L i ích c a TM T
BÙI THÀNH KHOA
Thanh Khoa, Bui
Nh ng tr ng i c a TM T
• An ninh• Lòng tin & r i ro• Thi u nhân l c• V n hoá
33 1
2
Ch ng 2
Internet,C s h t ng c a TM T
2
2
2.1.Internet
« Internet còn g i là Net: T p h p các máy tính ck t n i v i nhau nh m trao i và chia s thông tin”
« H th ng này bao g m hàng ngàn m ng máy tínhnh h n c a các doanh nghi p, c a các vi n nghiênc u và các tr ng i h c, c a ng i dùng cá nhân,và các chính ph trên toàn c u.´ M ng Internet mang l i r t nhi u ti n ích h u d ng cho ng i s
d ng, m t trong các ti n ích ph thông c a Internet là h th ng thi n t (email), trò chuy n tr c tuy n (chat), máy truy tìm d li u
(search engine), các d ch v th ng mãi và chuy n ngân, và cácd ch v v y t giáo d c nh là ch a b nh t xa ho c t ch c cácl p h c o. Chúng cung c p m t kh i l ng thông tin và d ch vkh ng l trên Internet.
Tham kh o : http://vi.wikipedia.org/wiki/Internet
3
2
2.1.1. L c S Internet
« 1957, Nga phóng thành công tên l a Sputnik« Phát tri n b i B Qu c Phòng M vào nh ng
n m u 1960 ª Internet b t ngu n t m t d án do C quan qu n lý các
d án nghiên c u cao c p (ARPA - Advanced Research Projects Agency) thu c B Qu c phòng M .
ª 1969, d án trên thành công và m ng ARPANET - ti n thân c a m ng Internet - ra i.
ª Gi a th p niên 1980 khi t ch c khoa h c qu c gia M NSF thành l p m ng liên k t các trung tâm máy tính l n v i nhau g i là NSFNET.
BÙI THÀNH KHOA
4
2
Giao th c Internet (IP - Internet Protocol)
« M t cách n gi n h n: IP là m t a ch c a m tmáy tính khi tham gia vào m ng nh m giúp cho cácmáy tính có th chuy n thông tin cho nhau m t cáchchính xác, tránh th t l c.Có th coi a ch IP trong m ng máy tính gi ng nh a chnhà c a b n nhân viên b u i n có th a th úng chob n ch không ph i m t ng i nào khác.
« N u vi t theo d ng th p phân (th ng dùng dnh n bi t), a ch IP có công th c làxxx.xxx.xxx.xxx, trong ó x là s th p phân t 0 n9.Tuy v y, khi 0 ng u m i b s , b n có th b i, ví d123.043.010.002 c vi t thành 123.43.10.2.
M T S KHÁI NI M LIÊN QUAN N INTERNET
5
2
Giao th c truy n siêu v n b n (Hypertext Transfer Protocol)
« thông tin trên Internet hi n th c trên mànhình, chúng c truy n theo nh ng giao th c nh t
nh« Giao th c là lo i tiêu chu n mã hóa thông tin giúp
chúng c truy n trên Internet m t cách hi u qu« B trình duy t có nhi m v ‘ c’ t các giao th c
chuy n thông tin thành d ng v n b n hay hình nhhi n th trên màn hình (còn g i là giao di n-
Interface)« M t s lo i giao th c thông d ng: http, ftp, gopher
M T S KHÁI NI M LIÊN QUAN N INTERNET
6
2Giao th c an toàn« Khi các thông tin truy n trên Internet c n c b o
m t, ng i ta dùng các giao th c truy n an toàn(secure hypertext transfer protocol)
« Giao th c an toàn giúp cho b trình duy t mã hóathông tin khi g i i n máy ch (server) và xácnh n máy ch
« Giao th c an toàn c ng giúp máy ch mã hóa ph nh i và xác nh n b trình duy t
Giao th c truy n siêu v n b n (Hypertext Transfer Protocol)
M T S KHÁI NI M LIÊN QUAN N INTERNET
7
2
T ch c các siêu liên k t (Hyperlink)
Siêu liên k t (ti ng Anh: hyperlink), hay ngi n là liên k t (link), là m t tham chi u t m t liênk t tài li u n m t tài li u khác hay m t ngu nkhác. S k t n i v i m t d li u m ng và giaoth c truy xu t phù h p, m t máy tính có th cthi t l p giao ti p v i m t ngu n khác.
M T S KHÁI NI M LIÊN QUAN N INTERNET
BÙI THÀNH KHOA
8
2
2.2. URL – B nh v tài nguyên ng nh t
« Còn c g i là Universal Resource Locator/ Uniform Resource Locator (URL)
« Nó là a ch c a các trang web trên Internet« Nh URL mà ng i s d ng có th gõ vào
b trình duy t a ch chính xác c a trang web mong mu n hi n th nó trên màn hình c a mình
9
2
Tên Mi n
« Tên mi n là m t ph n trong a ch Internet, ng sau “www”.
« Tên mi n k t thúc b ng ph n uôi (tên mi n cao nh t) hay còn g i là TLD (Top Level Domain) là ".com“,”.edu”,….´ .gov´ .edu´ .org´ .net´ .mil´ …..
10
2
Các tên mi n (c p cao nh t) thông d ng
11
2
T i sao c n m t tên mi n riêng?
« Không chuyên nghi p n u s d ng m t tên mi n mi n phí SafeShopper.com/e-commerce/
« hay m t tên mi n c p 2 nh E-commerce.f2s.com
BÙI THÀNH KHOA
12
2
Câu H i
« N u th c hi n th ng m i i n t , nên l a ch n tên mi n c p cao nh t là gì ? ‘COM’, ‘ORG’, ‘BIZ’, ‘NET’ ,…?
« Gi i thích lý do s l a ch n c a anh ch
13
2
Câu H i« Làm th nào tìm c m t tên mi n hoàn h o
cho công vi c kinh doanh? (ngh a là nên t tênmi n nh th nào)
« Tr c h t hãy dùng tên công ty hay th ng hi u.
« N u không còn tên th ng hi u Hãy ngh t i tên s n ph m
« Thêm b t m t s t ghép
14
2
Câu H i
« M t công ty kinh doanh trên Internetnên có duy nh t 1 tên mi n hay nên cónhi u tên mi n ???
« Gi i thích lý do s l a ch n c a anh ch
15
2
Lý do t o nhi u tên mi n ????
« Nh p a ch website theo ph ng oán´ D a vào tên công ty´ D a vào tên s n ph m
« Các máy tìm ki m trên Internet« Nhi u tên mi n :
´ T ng kh n ng c nh tranh´ Giúp khách hàng nh lâu´ ánh b i i th
BÙI THÀNH KHOA
16
2
Nh ng quy t c c b n t tên mi n
« 1. Không nên khó hi u hay bí n´ Không quá v n t t´ Không quá dài´ L u ý : tên mi n có th dài t i 67 ký t
« 2. Tránh dùng nh ng ký t g ch´ Ví d walmart.com và wal-mart.com
« 3. ng ký nhi u "phiên b n" khác nhau cho tên mi n
« 4. L a ch n ph n m r ng cho tên mi n
17
2
2.1.2. Các ng d ng trên Internet
« E-mail: Truy n g i thông i p gi a các cá nhân trên Internet
« File Transfer Protocol (FTP): Truy n g i t p tin gi a các máy tính
« Telnet: ng nh p và i u khi n 1 máy tính t 1 máy tính khác
« World Wide Web (WWW): Truy c p thông tin thông qua các giao di n n gi n
« Videoconferencing: H i ngh t xa-môi tr ng Internet
« Multimedia: Truy n t i, th hi n hình nh, âm thanh,.. Trên Internet
18
2M ng công c ng/ng i
s d ng Internet
M ng N i b
Máycông tác
Máy ch
Tài nguyên ho ch nh
công ty (ERP)
H th ngd li u n i b
Máy chdành cho
Máy ch dành cho
webCô sôû döõ lie äu
Töôøng löûa
Intranets và Extranets
19
2
« Intranets
´ Trong 1 m ng LAN, ta có th tri n khai các d ch v Internet (trang Web tin t c, h th ng th n i b ,..)8 m ng Intranet
´Cho phép truy xu t thông tin có ki m soát và có gi i h n
´Phân ph i thông tin v i chi phí th p
BÙI THÀNH KHOA
20
2
« Extranets
´ Extranet = Intranet n i k t v i Internet´N i k t các doanh nghi p v i các nhà
cung ng hay các i tác khác´Cung c p c s h t ng cho vi c truy n
thông, EDI c ng nh i u ph i các ho t ng mua bán
´ S d ng m ng Internet truy n thông
21
2
11/2006 21
M ng n i b m r ng
22
2
« Internet hi n nay có nhi u v n ´ Không an toàn (virus,spyware,hacker,…)´Ch t l ng (t c , tin c y)´ S ch p thu n
23
2
2.3. Search Engine
« Search Engine (mô-t tìm ki m) là d ch v tìm ki m a ch web trên Internet theo t khóa yêu c u.
« M t vài Search Engine ph bi n:´ http://www.google.com.vn´ http://www.yahoo.com´ http://www.bing.com´ http://www.vinaseek.com´ http://www.panvietnam.com
BÙI THÀNH KHOA
24
2
Các y u t nh h ng n t khoá trên công c tìm ki m
« M c ích chính khi truy c p vào các công c tìmki m ???
« Ph thu c vào t khoá c a các trang web ó. Nóbao g m các y u t sau:
« l n c a t khoá« Tính n i b t c a t khoá« V trí c a t khoá
25
2
l n c a t khoá
« l n là s l n các t khoá xu t hi n trongtrang web so v i t ng s các t khoá xu t hi ntrên trang ó.
Ví d , n u m t trang web bán ô tô có ba t khóa (cars, trucks,cars) trong ó t "cars" c s d ng hai l n. Do v y l nc a t khoá trên m t trang t c là "m t " c a t khoá ó trêntrang.
« Trên th c t , n u trang web ch có m t t khoátìm ki m, c h i thu hút khách hàng truy c p vàtruy c p tr l i trang web là r t ít.
26
2 Chuyên :An ninh trong
Th ng m i i n t
BÙI THÀNH KHOA
Khái ni m r i ro trong TM T
ªR i ro trong Th ng m i i n t là nh ng tai n n, s c , tai ho x y ra m t cách ng u nhiên, khách quan ngoài ý mu n c a con ng i mà gây ra t n th t cho các bên tham gia trong quá trình ti n hành giao d ch trong Th ng m i i n t
Nh ng r i ro th ng g p
ªNhóm r i ro v d li uªNhóm r i ro v công nghªNhóm r i ro v th t c quy trình giao
d ch c a công tyªNhóm r i ro v lu t pháp và các tiêu
chu n công nghi p
R i ro v d li u
ªD li u l u tr (website, thông tin th tín d ng)y Ng i bán: thay i thông tin website, c s
d li u, nh n c n hàng gi m o,…y Ng i mua: thông tin cá nhân, nh n email gi
t o,…y Chính ph
ªD li u trên ng truy n
R i ro v công ngh
ªR i ro x y ra do b t n công b ng cách s d ng công ngh tin h c
ªCác hình th c t n công ch y u:y Spamy Wormy Virusy Trojany Phisingy Tin t c và các ch ng trình phá ho i
BÙI THÀNH KHOA
SPAM
ªTh rác, th linh tinh (spam mail) là các th i n t vô b th ng ch a các lo i qu ng cáo c g i m t cách vô t i v
ª D n d ng i nh d , tìm cách c s th tín d ng và các tin t c cá nhân c a h
SPAM
ª Vi c quan tr ng nh t c a ng òi dùng h p th là ng bao gi tr l i hay xác nh n b t kì gì mà các th này yêu c u và vi c n gi n là xóa chúng i.
VIRUSªXu t hi n l n u tiên vào n m 1983.ª Có kh n ng t nhân b n và lan t a.ªM c nghiêm tr ng c a virus dao ng
khác nhau tùy vào ch ý c a ng i vi t ra virus:y Ít nh t virus c ng chi m tài nguyên trong
máy tính -> t c x lý ch m iyCó th xóa file, format l i c ng ho c gây
nh ng h h ng khác.
WORM ªSâu máy tính (worms): sâu máy tính khác v i virus ch sâu máy tính không thâm nh p vào file mà thâm nh p vào h th ng. ªVí d : y Sâu m ng (network worm) t
nhân b n trong toàn h th ng m ng.y Sâu Internet t nhân b n và t
g i chúng qua h th ng Internet thông qua nh ng máy tính b o m t kém.y Sâu email t g i nh ng b n nhân
b n c a chúng qua h th ng email.
¯ Sâu máy tính khác v i virus ch ?
¯ Ví d ?
BÙI THÀNH KHOA
Trojan
ªKhái ni mªTác h iªCách lây nhi m
• t tên theo truy n thuy t con ng a Trojan c a thành Troy• Là m t lo i ch ng trình nguy hi m (malware) c dùng thâm nh p vào máy tính mà ng i s d ng máy tính không hay bi t• Không gi ng nh virus, Trojan không t nhân b n c• ánh c p thông tin ng i s d ng máy tính b nhi m Trojan
• Có th cài t ch ng trình theo dõi bàn phím (keystroke logger) l u l i h t nh ng phím ã c gõ r i sau ó g i “báo cáo” v cho m t a ch email c nh tr c
Phishing
ªKhái ni mªTác h iªHình th c t n công
• Xu t hi n t n m 1996• M u s d ng email, tin nh n d ng pop-up hay các trang web ánh l a ng i dùng cung c p các thông tin nh y c m
• L y c p thông tin quan tr ng
T o ra nh ng website bán hàng, bán d ch v “y nh th t” trên m ng và t i u hóa chúng trên Google “n n nhân” t tìm th y và mua hàng/d ch v trên nh ng website này
Các lo i khác
ªMALWAREªSPYWAREªADWAREªDEMOWAREªNAGWARE
• http://en.wikipedia.org/wiki
R i ro v công ngh
ªCác hình th c t n công ch y uy Kh c t d ch v (DoS, DDoS): y K tr m trên m ng (sniffer)
BÙI THÀNH KHOA
ªDenial-of-ServiceªT n công b ng cách s d ng nh ng
giao thông vô ích làm tràn ng p d n n t c ngh n m ng truy n thông
(DoS)
PC
M t p tin ính kèm theo mail
PC
PC
PC
T ng tìm a ch và g i mail
G i yêu c u http://www...
Server mu n t n công
ªDistributed Denial-of-ServiceªS d ng s l ng l n các máy tính t n
công vào m t m ng t nhi u i m khác nhau gây nên s quá t i v kh n ng cung c p d ch v (DDoS)
Zombies
ªK tr m trên m ng (sniffer) là m td ng c a ch ng trình theo dõi, nghetr m, giám sát s di chuy n c a thôngtin trên m ng.
ªL y c p các thông tin có giá tr nh thi n t , d li u kinh doanh c a các
doanh nghi p, các báo cáo m t...t b tc n i nào trên m ng.
Sniffer R i ro v th t c quy trình giao d ch c a công ty
ªDo không ki m tra k i tácªDo thi u k n ng ký k t h p ng/ h p
ng i n tªR i ro không nh n hàng ho c không
thanh toány VD: v 1 công ty VN b l a g n 15 t khi mua
hàng t alibaba.com
BÙI THÀNH KHOA
R i ro v lu t pháp và các tiêu chu n công nghi p
ªV hi u l c pháp lý c a Giao d ch i n t : trên quy mô qu c t , các n c i tác có th a nh n giao d ch i n t ?
ªV tiêu chu n công nghi p: ch a tiêu chu n hóa trong m t s l nh v c c a TM T
nh h ng c a r i ro t i ho t ng kinh doanh c a DN
ªH n ch hi u qu kinh doanhªThi t h i v v t ch tªThi t h i v thông tin, ph n m m,
ph n c ngªM t c h i kinh doanhª nh h ng n uy tín doanh nghi p
Qu n tr r i ro trong TM T
ªLà quá trình xác nh các kh n ng b t n công và a ra các gi i pháp thích h p phòng ho c ch ng l i nh ng t n công này
ªNh ng l i th ng g p khi qu n tr r i ro:y Thi u thông tin ho c ánh giá th p thông tin
nh n cy Xác nh biên gi i an ninh quá h py Thi u trao i v các kh n ng x y ra r i roy Các quy trình qu n tr r i ro l c h u
Phòng tránh r i ro trong TM T
ª m b o an toàn trong giao d chª m b o an toàn i v i h th ng
m ngªTham gia b o hi m
BÙI THÀNH KHOA
B o m t trong giao d ch
ªMã hoá d li u (encryption)ªL p c m an toàn (SSL – Secure
Socket Layer)ªCác giao d ch i n t an toàn (SET –
Secure Electronic Transaction)ªT ng l a (firewall) Mã hóa và
Ch ký i n t
Mã hóa d li u
ªLà quá trình chuy n các v n b n hay các tài li u g c thành các v n b n d i d ng m t mã b t c ai, ngoài ng i g i và ng i nh n, u không th c
c.ªHai ph ng pháp mã hóa:y Mã hóa khóa bí m t (mã hóa khóa i x ng)y Mã hóa khóa công khai (mã hóa khóa không
i x ng)
Mã hóa khóa bí m t
ª S d ng 1 chìa khóa v a mã hóa v a gi i mãy Mã Caesar: thay th các ký t c a thông i p b i ký t
ng sau nó k v trí.• Vd: k=1 thì aAb, bAc,…, zAa
y Ph ng pháp th (substitution): • thay th ký t theo b ng thay th .• mã Caecar là tr ng h p c bi t.
y Các ph n m m mã hóa khác• DES, 3-DES
plaintext: bob. See you this monday. aliceciphertext: nkn. Icc wky uasi hkjvmw. mgsbc
B ngth
Thông i p
BÙI THÀNH KHOA
Mã hóa khóa bí m t
ª áp ng yêu c u v tính xác th c• Xác nh bên i tác vì ã trao i chìa khóa v i h• Ch có bên i tác có th g i thông i p vì ch có h bi t chìa
khóa
ª áp ng yêu c u v tính toàn v n• Không ai có th thay i n i dung thông i p n u không bi t
chìa khóa
ª áp ng yêu c u v tính không th ch i b• B ng ch ng ng ý v i n i dung thông i p ã ký
ª áp ng tính riêng t• Không ai khác có th c n i dung thông i p n u không bi t
chìa khóa
8 THÔNG I P Ã C “KÝ”
Mã hóa khóa bí m t
ªNh c i m:• Khó trao i chìa khóa gi a ng i g i và ng i
nh n• M i khách hàng ph i có m t chìa khóa riêng @ vi c
t o và qu n lý khóa khó kh n• D “gi i mã” h n: brute-force
ªS d ng 1 c p v i 2 chìa khóa khác nhau
ªM t chìa cung c p công khai, m t chìa bí m t
ªM i chìa u có th s d ng “khóa” thông i p. Khi thông i p ã c “khóa”, ch có chìa khóa c p t ng ng m i có th “m ” c
Mã hóa khóa công khai Ch ký s (Digital Signature)
ªM t d ng ch ký i n t ªD a trên công ngh khóa công khai
(PKI): M i ng i c n 1 c p khóa g m khóa công khai & khóa bí m t.y Khóa bí m t dùng t o ch ký s (CKS)y khóa công khai dùng th m nh CKS-> xác
th c
BÙI THÀNH KHOA
Th m nh ch ký s (2)
ªquá trình th m nh CKS là quá trình xác th c
ªK t qu : y xác th c c ng i g iy ch ng ch i by xác th c s toàn v n c a thông tin
Ch ký s Vi t Nam
Hi n tr ng tri n khai (1)
ªM t s n v cung c p d ch v ph c v nhu c u giao d ch n i by Ngân hàng công th ng
ªM t s các n v ã cung c p th nghi m cho công c ng: y VASC
Hi n tr ng tri n khai (2)
ª ang hoàn thi n h t ng pháp lýy Lu t Giao d ch i n t , 11/2005y Ngh nh h ng d n Lu t giao d ch i n
t v Ch ký s và d ch v Ch ng th c ch ký s ã trình Chính ph
ª ang xây d ng h th ng tiêu chu n và các i u ki n k thu t nghi p v khác chu n b tri n khai
BÙI THÀNH KHOA
K t lu n
ªCKS là công c tin c y xác th c ng i và n i dung trên m ng -> thúc y TM Ty Phishing ang ngày càng gia t ng
ªVi c s d ng ch ký s còn mang l i nhi u l i ích khác
ªHi n nay CKS ang c tri n khai nhi u n c, trên nhi u l nh v c
Câu h i
ª c i m nào không ph i c a mã khoá bí m t?
• Khoá mã và gi i gi ng nhau• Ng i g i và ng i nh n cùng bi t khoá này• Chi phí qu n lý khoá th p và qu n lý n gi n• Doanh nghi p s ph i t o khoá bí m t cho t ng
khách hàng
L p c m an toàn (SSL)
SSL
ªSSL laø mo ät chöông trình an toaøn cho vie äc truyeàn thoâng tre ân web. Chöông trình naøy baûo veä caùc keânh thoâng tin trong quaù trình trao ñoåi döõ lie äu giö õa maùy chuû vaø caùc trình duyeät Web thay vì phaûi ba ûo veä töøng maãu tin. SSL là giao th c Web dùng thi t l p b o m t gi a máy ch và khách
ªSSL kho âng theå baûo veä ñ öôïc caùc thoâng tin caù nhaân (nhö soá theû tín duïng, ca ùc tho âng tin veà caù nhaân khaùch haøng....) khi ca ùc thoâng tin naøy löu giö õ tre ân maùy chuû cu ûa ngö ôøi baùn.
BÙI THÀNH KHOA
SSL
ªSSL h at ng trên t ng TCP c a giao th c OSI (Open Systems Interconnection),và trên giao th c khác nh Telnet và HTTP
ªSSL ch a giao th c “b t tay ” (handshake stage), b o m t cho server (và máy khách n u c n ), xác
nh mã hóa, thu t tóan mã hóa, và chuy n i khóa mã
Các giao d ch i n t an toàn - SET
B o m t khi thanh toán
ªVi c b o m t trong khi thanh toán qua m ng là v n chi n l c và là tr ng tâm hàng u trong TM T.
ªHi n nay, trong vi c thanh toán qua m ng, các t ch c tín d ng và các nhà cung c p d ch v x lý thanh toán th tín d ng trên th gi i áp d ng công ngh b o m t cao c p là SET
SET là gì?ªDo MasterCard , Visa cùng các công ty
Microsoft, Netscape, IBM, GTE, SAIC,... thi t k
ª Là m t nghi th c t p h p nh ng k thu t mã hoá và b o m t nh m m c ích m b o an toàn cho các giao d ch mua bán trên m ng.
ª ây là m t k thu t b o m t, mã hóa ªSET c thi t l p b o m t nh ng
thông tin v cá nhân c ng nh thông tin v tài chính trong quá trình mua bán và giao d ch trên m ng.
BÙI THÀNH KHOA
An toàn i v i h th ng m ngªT ng l a (firewall): là ph n m m và/ho c
ph n c ng ng n cách m t m ng v i bên ngoài
ªCh c n ng chính c a Firewall là ki m soát và thi t l p c ch i u khi n lu ng thông tin t gi a Intranet và Internet. y Cho phép ho c c m nh ng d ch v truy nh p ra ngoài (t
Intranet ra Internet). y Cho phép ho c c m nh ng d ch v phép truy nh p vào trong
(t Internet vào Intranet).y Theo dõi lu ng d li u m ng gi a Internet và Intranet.y Ki m soát a ch truy nh p, c m a ch truy nh p.y Ki m soát ng i s d ng và vi c truy nh p c a ng i s
d ng.y Ki m soát n i dung thông tin thông tin l u chuy n trên m ng
Nh ng h n ch c a firewall• Không thông minh nh con ng i có th
c hi u t ng lo i thông tin và phân tích n idung t t hay x u c a nó, ch có th ng n ch n sxâm nh p c a nh ng ngu n thông tin khôngmong .• Không th ng n ch n m t cu c t n công n ucu c t n công này không " i qua" nó.VD: t n công t m t ng dial-up, ho c s dò r thông tindo d li u b sao chép b t h p pháp lên a m m• Không th ch ng l i các cu c t n công b ng dli u (data-drivent attack). Khi có m t s ch ngtrình c chuy n theo th i n t , v t quafirewall vào trong m ng c b o v và b t uho t ng ây.
VD: các virus máy tính.
An toàn i v i h th ng m ng
ªPhòng ch ng virusªS d ng password m nhªAn ninh ngu n nhân l cªTrang thi t b an ninh m ng: ki m soát
vi c ra/vào tr s làm vi c: th t , ki m tra sinh tr c h c, …
LOGO
CH NG 4.
NH NG N I DUNG C B N C A TH NG M I I N T
BÙI THÀNH KHOA
www.themegallery.com Company Logo
4.1. Chu n b , l p k ho ch
ª H th ng máy tính v n phòng, k t n i Internet
ª Tham gia các sàn giao d ch i n t B2B, B2Cª Tri n khai bán hàng qua website, ª T ng hóa các quá trình x lý n hàng,
thanh toánª Chu n b chi n l c TM T, i ng nhân l c
www.themegallery.com Company Logo
4.1.1. V m t công ngh
ªC nh tranh ???y Ph n m my Ch ng trình khuy n mãiy Qui trình giao d ch…
www.themegallery.com Company Logo
4.1.2. V m t th ng m i
ª V s n ph mTrong cùng i u ki n thì TM T s mang l i l i
nhu n h n v i các d ng hàng hóa sau:ªHàng hóa có th ng hi u c th a nh n
r ng rãiªHàng hóa c b o hành b i nh ng ng i
bán hàng c tin c y cao ho c n i ti ngªS n ph m s hóa (ph n m m, nh c, video..)ªHàng hóa giá tr không cao ( dùng v n
phòng, vitamin…)www.themegallery.com Company Logo
4.1.2. V m t th ng m i
ª V s n ph mTrong cùng i u ki n thì TM T s mang l i l i nhu n
h n v i các d ng hàng hóa sau:
ª Hàng hóa th ng mua (t p ph m, thu c theo n bác s ..)
ª Hàng hóa có các c tr ng chu n (Sách, a CD, vé máy bay...) mà vi c ki m tra v t lý là không quan tr ng
ª Hàng hóa c bao gói ph bi n mà khi mua không c n m bao bì (th c ph m, sô cô la, vitamin…)
BÙI THÀNH KHOA
www.themegallery.com Company Logo
4.1.2. V m t th ng m i
ª V cung c p d ch vy Không yêu c u quan h cá nhâny N u yêu c u quan h cá nhân, c n gi i h n
trên vùng a lý
• Có nh ng lý do h p d n ng i mua
• C n có tài li u l u l i t t c giao d ch
www.themegallery.com Company Logo
4.2. Qu ng bá, chào hàng
ª4.2.1. Thi t l p websitey C a hàng tr c tuy n: Yahoo’s Stores,
Intershop….y Thuê m n các công ty thi t k website
www.themegallery.com Company Logo
Các c i m c n chú ý khi thi t l p website:ª S d ng hình nh nhãn hi u nh n n t ng website
www.themegallery.com Company Logo
Các c i m c n chú ý khi thi t l p website:ª Thi t k , phân lo i hàng hóa n gi n, ti n l i cho
khách hàng tìm ki m. K t h p v i các bi n pháp gi chân khách hàng l i website lâu h n…
BÙI THÀNH KHOA
www.themegallery.com Company Logo
Các c i m c n chú ý khi thi t l p website:
ª em l i s i u khi n c ng nh s d ng các ch c n ng m t cách d dàng.
ªCho phép truy c p thông tin nhanh h nªCác d ch v khác nh tr l i email, giao d ch,
thanh toán c ng c n chú ý t c
www.themegallery.com Company Logo
4.2. Qu ng bá, chào hàng
4.2.2. Duy trì websiteN u không duy trì c website v i các ti n ích
c ng nh ch c n ng s : ª a khách hàng vào ngõ c tª Thông tin l c h u và không chính xácª Thay i a ch URL khi n khách hàng g p
nhi u khó kh nª Không có s thay i v giao di n, b c c và
tiêu chu n hình nh
www.themegallery.com Company Logo
4.2. Qu ng bá, chào hàng
4.2.3. Xây d ng c s khách hàngª Kh o sát n gi nª H i ít câu h i nh ng quan tr ng, không có
tính ch t b t bu cª Cung c p t ng ph m khuy n khích khách
hàng tr l i
www.themegallery.com Company Logo
4.2. Qu ng bá, chào hàng
4.2.4. Qu ng bá cho websiteª T n d ng các search engineªT o các ch ng trình k t n iª S d ng ph ng ti n truy n thông i chúngªQu ng cáo trên internetªPh i h p TM T v i các ch ng trình
Marketing hi n hành
BÙI THÀNH KHOA
www.themegallery.com Company Logo
4.3. T ch c giao d ch
M c tiêu c a TM T???
www.themegallery.com Company Logo
4.3. T ch c giao d ch
4.3.1. T ch c bán hàngªXúc ti n gi i thi u hàng hóaªX lý n t hàngªChuy n n t hàng n trung tâm cung ngªGiao hàng cho khách hàng
www.themegallery.com Company Logo
4.3. T ch c giao d ch
4.3.2. Thanh toánª Ph bi n nh t là s d ng th tín d ngªTheo nguyên t c, DN không th tr ti n trong
th c a khách hàng tr c khi giao hàng cho khách hàng
THANH TOÁN I N T
BÙI THÀNH KHOA
Khái ni m Thanh toán i n t- Thanh toán i n t là vi c ti n hành các ph ng th c
thanh toán thông qua các ph ng ti n i n t và internet- Th thanh toán- Ti n i n t- Ví i n t- Séc i n t- Hóa n i n t- ……
Th thanh toán• Có nhi u khái ni m v th thanh toán:
• Th thanh toán là m t ph ng ti n thanhtoán không dùng ti n m t mà ng i ch thcó th thanh toán ti n mua hàng hoá, d chv t i các i m ch p nh n thanh toán b ngth ho c s d ng rút ti n m t
3
Phân lo i th thanh toán1. Phân lo i theo công ngh s n xu t:
• Th kh c ch n i (EmbossingCard): • D a trên công ngh kh c ch n i. • Hi n nay ng i ta không còn s d ng vì k thu t quá thô s d
b gi m o.• Th b ng t (Magnetic stripe):
• D a trên k thu t th tín v i hai b ng t ch a thông tin ng sau m t th .
• Th ch mang thông tin c nh, không gian ch a d li u ít, không áp d ng c k thu t mã hoá, b o m t thông tin...
• Th thông minh (Smart Card): • ây là th h m i nh t c a th thanh toán• c g n m t b m ch tích h p có kh n ng l u tr và x lý
thông tin. • Nó có th nh n d li u, x lý d li u b ng các ng d ng th
m ch tích h p và a ra k t qu
4
Phân lo i th thanh toán2. Phân lo i theo tính ch t thanh toán: • Th tín d ng (Credit Card): • Th ghi n (Debit card):
5
BÙI THÀNH KHOA
Phân lo i th thanh toán2. Phân lo i theo tính ch t thanh toán:
• Th rút ti n m t (Cash card): • Rút ti n m t t i các máy rút ti n t ng ho c ngân hàng • Ch th ph i ký qu ti n g i vào tài kho n ngân hàng
Có 2 lo i th :• Ch rút ti n t i nh ng máy t ng c a Ngân hàng phát hành • Rút ti n các Ngân hàng cùng tham gia t ch c thanh toán v i
Ngân hàng phát hành th 3. Phân lo i theo ph m vi lãnh th : th trong n c và th
qu c t4. Phân lo i theo ch th phát hành: Th do ngân hàng
phát hành (Bank Card) và th do t ch c phi ngân hàng phát hành
6
C ch thanh toán qua m ng
• Trong thanh toán B2C qua m ng, i a s ng i mua dùng th tín d ng thanh toán• Th tín d ng là lo i th Visa, MasterCard... có tính qu c t , ch th
có th dùng c trên toàn c u • Vi t Nam, cá nhân hay t ch c có th ng ký làm th tín d ng
v i nhi u ngân hàng nh Vietcombank, ACB,…• Trên th tín d ng th ng có:
• Hình, h và tên ch s h u th• S th (ví d MasterCard có 16 ch s ) • Th i h n c a th • M t sau th có dòng s an toàn (security code) t i thi u là ba ch
s • M t s thông s khác cùng v i các chip i n t ho c v ch t
(magnetic stripe) • Ch th c ng c cung c p PIN Code (Personal Information
Number) rút ti n
7
C ch thanh toán qua m ng• Nh ng thông tin v th tín d ng ng i mua ph i khai báo
khi th c hi n vi c mua qua m ng g m:
• Hi n giao th c thanh toán qua m ng c s d ng ph bi n là SET (Secure Electronic Transaction)• SET giúp cho giao d ch i n t an toàn, do Visa và
Master Card phát tri n n m 1996
8
Th mua hàng
• Không có h n m c s d ng• Thanh toán vào cu i k (theo tháng ho c quý)• Không tính lãi
BÙI THÀNH KHOA
c i m thanh toán th
• c ch p nh n r ng rãi• Không c n s d ng các ph n m m c bi t• C n s ph i h p v i ngân hàng/ t ch c tín d ng• Th ng ph i ch u phí trên m i l n giao d ch và phí hàng
tháng
Các bên tham gia vào thanh toán b ng th tín d ng tr c tuy n• Ng i mua – ch th (Card holder)• Ng i bán/ng i ch p nh n thanh toán th (Merchant)• Ngân hàng phát hành th (Card Issuing bank)• Ngân hàng m tài kho n th ng m i (Acquirer - Bank
holding merchant account)• Nhà cung c p d ch v x lý thanh toán qua m ng (g i là
Third Party – Bên th ba)
i u ki n DN có th th c hi n thanh toán th tr c tuy n
Ngoài vi c có website, DN c n:• Có Tài kho n th ng m i (merchant account) m t i
Ngân hàng/ t ch c tài chính• Có C ng thanh toán (Payment gateway)
Bui Thanh Khoa 13
• Mua hàng tr c tuy n1. Khách hàng th c hi n vi c
khai báo thông tin v th tínd ng trên trang web c ang i bán
2. Thông tin th tín d ng c ang i mua qua paymentgateway c chuy n th ng
n ngân hàng c a ng i bánho c chuy n th ng n nhàcung c p d ch v x lý thanhtoán qua m ng (g i là ThirdParty – Bên th ba)
ª Mua hàng truy n th ng1. Khách hàng xu t trình
th tín d ng cho nhânviên thu ngân/ bánhàng
2. Nhân viên thu ngânki m tra các thông tintrên th , cà th c akhách hàng và truy ncác thông tin v giaod ch trên thi t b cth POS (Point of Sale)
Các công c TT T ph bi n – Th thanh toánQuy trình s d ng và thanh toán b ng th
BÙI THÀNH KHOA
Bui Thanh Khoa 14
ªMua hàng tr c tuy n3. Ngân hàng c a ng i bánho c nhà cung c p d ch v xlý thanh toán qua m ng g ithông tin n ngân hàng pháthành th ki m tra4. Ngân hàng phát hành th skh c t ho c ch p nh ngiao d ch và chuy n k tqu /mã s giao d ch h p phápng c tr l i cho trung tâmx lý d li u th5. Trung tâm x lý d li u thg i k t qu c p phép nng i bán
ªMua hàng truy n th ng3. Thi t b c th n ngânhàng phát hành th
4. Ngân hàng phát hành ths kh c t ho c ch p nh ngiao d ch và chuy n k tqu /mã s giao d ch h ppháp ng c tr l i cho trungtâm x lý d li u th5. Trung tâm x lý d li uth g i k t qu c p phép nthi t b c th POS
Các công c TT T ph bi n – Th thanh toánQuy trình s d ng và thanh toán b ng thBui Thanh Khoa 15
y L u ý: m t gi y phép ch có giá tr trong m t kho ngth i gian nh t nh (th ng là ba ngày), quá th ih n ó, gi y phép s không còn giá tr (tr tr ngh p giao d ch ã c ti n hành ho c khi gi y phép
c c p l i).
² Các câu tr l i khi xin c p phép
Các công c TT T ph bi n – Th thanh toánQuy trình s d ng và thanh toán b ng th
Bui Thanh Khoa 16
• Mua hàng tr c tuy n6. Ng i bán ch p nh n
ho c t ch i giao d ch7. N u bán thì s g i email
xác nh n c ng nh hóan và các v n b n c n
thi t khác cho ng imua, ng th i x lý n
hàng.N u không bán thì giaod ch coi nh k t thúc,ng i bán c ng g ithông i p cho ng imua, nêu rõ lý do khôngbán.
ª Mua hàng truy n th ng6.Thi t b c th cho
ng i bán bi t có cphép th c hi n giao d chhay không
7. Ng i bán thông báo v ich th v k t qu giaod ch
8. N u h p l và bán, In hóan (ba b n) và yêu c u
ng i mua ký vào hóan
Quy trình s d ng và thanh toán b ng thCác công c TT T ph bi n – Th thanh toán
17
• Các bi n pháp h n ch r i ro trong thanh toán th• H th ng xác minh a ch : h th ng giúp so sánh a ch
khách hàng nh p vào trang web và a ch c a ch th tín d ng do ngân hàng phát hành th l u
• Ki m tra th công: nhân viên ti n hành ki m tra thông tin khách hàng khi nghi ng b t c n t hàng nào
• Xác minh s th tín d ng: so sánh s th tín d ng và mã s an toàn c a th v i các thông tin v ch th do ngân hàng phát hành th l u
• L u thông tin v khách hàng: so sánh thông tin c i n trên website và thông tin c a nh ng l n mua hàng tr c
BÙI THÀNH KHOA
Th thông minh (smart-card)
• Th thông minh có kích th c gi ng th tín d ng v i m t con chip trong, cung c p b nh và kh n ng x lý
19
• Các lo i th thông minh: • Th có kh n ng liên k t: là lo i th có g n m nh kim lo i nh b ng
vàng trên m ch vi x lý. • Khi a th vào thi t b c/ghi th , các thông tin và d li u trên
th c m nh kim lo i trên chuy n t chip sang thi t b c/ghi th .
• Th có kh n ng liên k t có th cài t c các ch : c c nh ng không xóa c(read-only) ho c t tr ng thái có
th xóa, thay i thông tin d li u theo nhu c u c a ch th .• Th có kh n ng liên k t ph m vi g n: trên m ch vi x lý có g n
anten• Thông tin và d li u c truy n t th qua anten n anten c a
thi t b c th . • Th c s d ng khi thông tin, d li u trên th c n c truy n
nhanh trong kho ng cách g n nh thanh toán vé xe buýt, t u, các tr m soát vé
• Th ph i h p/ lai ghép: có hai m ch vi x lý c l p c g n vào th• Có th s d ng c t t c các thi t b c/ghi th khác nhau
20
• Các ng d ng c a th thông minh: • S d ng mua hàng hóa, d ch v : th c s d ng
chuy n ti n t tài kho n t i ngân hàng c a ng i s h u th vào chip bên trong th . Ng i mua hàng s d ng th mua hàng t i t t c các i m thanh toán ch p nh n thanh toán
• Thanh toán c c phí giao thông công c ng: th ng s d ng lo i th có kh n ng liên k t ph m vi g n. Ví d : Octopus Card HongKong
• Xác th c i n t (E-Identification): th có kh n ng l u tr các thông tin v cá nhân nh hình nh, c i m sinh tr c h c, ch ký i n t , khóa chung, khóa riêng… do ó c s d ng nh n d ng, ki m soát truy c p và xác th c. Ví d : Trung Qu c s d ng th thông minh làm ch ng minh th nhân dân
• Ch m sóc s c kh e c ng ng: l u tr các thông tin cá nhân nh chi u cao, cân n ng, nhóm máu, ti n s b nh t t, các lo i thu c th ng dùng, s th b o hi m y t , các s i n tho i liên h trong tr ng h p kh n c p…
Ti n i n t (e-cash)
• Ti n i n t là m t kho n ti n c s hóa, l u tr trong máy tính, s d ng nh ti n m t trong th ng m i i n t
• Do công ty/t ch c (phi chính ph ) phát hành
BÙI THÀNH KHOA
Ti n i n t (e-cash)
• u i m:• Có u th i v i ng i mua nh ng n c th thanh toán ch a
ph bi n• Hi u qu h n @ chi phí th p h n• V n hành trên c s h t ng hi n có c a TM T• c bi t phù h p v i nh ng kho n thanh toán nh
• Nh c i m:• D b r a ti n• Hi n t n t i nhi u tiêu chu n @ khó phát tri n
Ví i n t (e-wallet)• Ví i n t là m t ph n m m
trong ó ng i s d ng có th l u tr s th tín d ng và các thông tin cá nhân khác
• 2 lo i: • Ví i n t l u t i máy ng i
dùng• Ví i n t l u t i máy
ch /máy nhà cung c p d ch v ví i n t : Microsoft.NET Passport, Yahoo! Wallet
24
• Ví ti n s hóa có ch c n ng nh m t ví ti n truy n th ngnh m l u gi th tín d ng, ti n i n t , ch ng minh th nhândân, thông tin v a ch , và cung c p các thông tin này vàocác m u khai thông tin trong quy trình thanh toán t i các trangweb th ng m i i n t .
• T i các trang web ch p nh n s d ng ví ti n s hóa trongthanh toán, ng i mua sau khi t mua hàng ch c n kích vàoví ti n s hóa, nh p tên và m t kh u c a mình là hoàn t t giaod ch.
• Ví ti n s hóa t ng nh p các thông tin c n thi t vào cácm u trong quy trình mua hàng nh a ch giao hàng, s thtín d ng…
• Ví ti n s hóa là m t ph n m m c cài t trong máy c akhách hàng l u gi các thông tin c a khách hàng.
• Khách hàng ch s d ng c d ch v này t i các c s ch pnh n ví ti n s hóa t ng thích v i ph n m m cài t trongmáy c a khách hàng.
BÙI THÀNH KHOA