ÌÌÑÑ-èéí Ìýðãýæëèéí áîëîâñðîë, ñóðãàëòûí (ÌÁÑ)

òºñºë íü 2008 îíû 9 ä¿ãýýð ñàðûí 17-íû ºäºð õ¿÷èí

òºãºëäºð áîëñîí ÀÍÓ, Ìîíãîë óëñûí çàñãèéí ãàçðûí

õîîðîíä áàéãóóëñàí Êîìïàêò ãýðýýíèé äàãóó Ìîíãîë

óëñûí ýäèéí çàñãèéí ºñºëòèéã íýìýãä¿¿ëæ àæèëã¿éäýë,

ÿäóóðëûã áóóðóóëàõ ¿íäñýí çîðèëãûí äîð ìýðãýæëèéí

áîëîâñðîë, ñóðãàëòûí òîãòîëöîîã õºäºëìºðèéí çàõ

çýýëèéí (ÕÇÇ) ýðýëòýä íèéö¿¿ëýí õºãæ¿¿ëýõýä ñàíõ¿¿ãèéí

áîëîí òåõíèêèéí òóñëàëöàà ¿ç¿¿ëýõýýð õýðýãæèæ ýõýëñýí

áèëýý. Òºñëèéí ñàíõ¿¿æèëò: 47,6 ñàÿ àìåðèê äîëëàð.

Òºñºë òàâàí æèëèéí õóãàöààòàéãààð 2008-2013 îíû

õîîðîíä õýðýãæèõ áà òºëºâëºñºí àæëàà õóãàöààíä íü

÷àíàðûí ºíäºð ¿ð ä¿íòýé õèéæ ã¿éöýòãýõýýð òºñëèéí áàã

õàìò îëîí, ãýðýýò áàéãóóëëàãóóä õ¿÷ áîëîëöîîãîî äàé÷ëàí

õàìòðàí àæèëëàæ áàéíà.

Õºäºëìºðèéí á¿òýýìæèéã íýìýãä¿¿ëýõ òóéëûí çîðèëãî

á¿õèé ýðýëòýä òóëãóóðëàñàí ñóðãàëòûí òîãòîëöîîã

õºãæ¿¿ëýõýä òºð, õóâèéí õýâøëèéí òýãø îðîëöîîã õàíãàñàí

óäèðäëàãûí á¿òýö, ìåõàíèçìûã áèé áîëãîõ, ÷àäàìæèä

ñóóðèëñàí ñóðãàëòûí òîãòîëöîî ðóó òóóøòàé øèëæèí îðîõ

çîðèëòóóäûã Ìýðãýæëèéí áîëîâñðîëûí ñàëáàð ºìíºº

äýâø¿¿ëýí õýðýãæ¿¿ëæ áàéãàà áèëýý. Ýäãýýð çîðèëò,

òóëãàð÷ áàéãàà îëîí ñîðèëòûã äàâàí òóóëàõàä ÌÌÑÑ-èéí

ÌÁÑ-ûí òºñëèéí çîðèëãî, ¿éë àæèëëàãàà ÷èãëýæ èðëýý.

Þóíû ºìíº, ìýðãýæëèéí áîëîâñðîë, ñóðãàëòûí ñàëáàðûí

õóóëü ýðõ ç¿éí îð÷íûã áîëîâñðîíãóé áîëãîõ, øèíý õóóëèéí

¿çýë ñàíààã õýðýãæ¿¿ëýõýýñ ýõëýýä ñóðãàëòûí àãóóëãà,

õºòºëáºðèéã øèíý÷ëýí áîëîâñðóóëàõ, ñóðãàëòàä øèíý

òåõíèê òåõíîëîãè íýâòð¿¿ëýõ ãýýä ººð÷ëºëò, øèíý÷ëýëèéí

öîãö àðãà õýìæýýí¿¿äèéã õýðýãæ¿¿ëæ áàéíà.

Ìýðãýæëèéí áîëîâñðîë, ñóðãàëòûí (ÌÁÑ) òºñºëä ÓÁ õîò,

15 àéìãèéí 20 ãàðóé ñóðãóóëü õàìðàãäàæ áàéãàà áºãººä

õºðºí㺠îðóóëàëòûí òîìîîõîí õýñãèéã ýäãýýðò òºâëºð¿¿ëæ

áàéãàà þì. Ò¿¿íýýñ ãàäíà, ÌÁÑ-ûí òºñëèéí ñàíàà÷èëãààð

óëñûí õýìæýýíä çàðëàñàí óðàëäààíò/ºðñºë人íò òýòãýëýãò

õºòºëáºðò (ªÒÕ) 26 ñóðãàëòûí áàéãóóëëàãà øàëãàð÷

ò¿¿íèéã àìæèëòòàé õýðýãæ¿¿ëæ áàéíà. Ýäãýýð ñóðãàëòûí

áàéãóóëëàãûã îðîëöóóëàõàä òºð, õóâèéí õýâøëèéí,

õîò õºäººãèéí íèéò 49 ñóðãóóëü (äàâõàðäñàí òîîãîîð)

Àìåðèêèéí àðä ò¿ìíýýñ ¿ç¿¿ëæ áóé áóöàëòã¿é òóñëàìæèéí

¿ð øèìèéã, ºãººæèéã õ¿ðòýæ áàéãàà юм.

Ìýðãýæëèéí áîëîâñðîëûí ñàëáàðûí óäèðäëàãà, øèéäâýð

ãàðãàõ ò¿âøèíä òîãòîëöîîíû øèíý÷ëýë õèéõ, óäèðäëàãûí

øèíý ìåõàíèçìûã á¿ðä¿¿ëýõýä çàñãèéí ãàçàðò äýìæëýã

¿ç¿¿ëæ õàìòðàí àæèëëàõ ãîë çîðèëòîî òºñºë àìæèëëòàé

õýðýãæ¿¿ëñýí. Òóõàéëáàë, òºð, õóâèéí õýâøëèéí òýíö¿¿

òºëººëºëòýé Ìýðãýæëèéí áîëîâñðîëûí, ñóðãàëòûí

¯íäýñíèé çºâëºëèéã áàéãóóëàõàä òºñëèéí ç¿ãýýñ á¿õ

òàëààð äýìæèí àæèëëàæ èðýâ. Ìîíãîë óëñûí ìýðãýæëèéí

áîëîâñðîë, ñóðãàëòûí òîãòîëöîîã ýðýëòýä íèéö¿¿ëýí

õºãæ¿¿ëýõýä õóâèéí õýâøèë, àæèë îëãîã÷äûí øóóä áà øóóä

áóñ îðîëöîî, òýäíèé õàìòûí ¿¿ðýã õàðèóöëàãà íýí ÷óõàë

áºãººä ò¿íøëýëèéí õàðèëöàà, õàìòûí àæèëëàãààã øèíý

øàòàíä ãàðãàæ õºãæ¿¿ëýõèéí òºëºº ÷àðìàéí àæèëëàæ

áàéíà.

Ìýðãýæëèéí áîëîâñðîëûí, ñóðãàëòûí ¯íäýñíèé çºâëºëèéí

¿íäñýí ¿¿ðýã íü ñàëáàðûí äýýä óäèðäëàãûã õýðýãæ¿¿ëíý ãýæ

òîìú¸îëñîí íü áîäëîãûí òîìîîõîí ººð÷ëºëòèéí íýã ìºí.

¯íäýñíèé çºâëºëèéã Ìîíãîë óëñûí Óëñûí èõ õóðëûí èõ

ãèø¿¿í, øàäàð ñàéä Ì.Ýíõáîëä òýðã¿¿ëæ áàéíà.

¯íäýñíèé çºâëºëèéí äýðãýä ñàëáàðûí ¿éë àæèëëàãààã

óäèðäàí ÷èãë¿¿ëýõ ÷èã ¿¿ðýã á¿õèé áèå äààñàí, Çàñãèéí

ãàçðûí õýðýãæ¿¿ëýã÷ àãåíòëàã-Ìýðãýæëèéí áîëîâñðîë

ñóðãàëòûí ãàçðûã áàéãóóëàõ, ò¿¿íèé ÷àäàâõèéã áýõæ¿¿ëýõýä

òåõíèêèéí òóñëàëöààã ¿ç¿¿ëæ èðëýý. “Ìýðãýæëèéí

áîëîâñðîë, ñóðãàëòûí ñàëáàðûã 2012-2016 îíä õºãæ¿¿ëýõ

ñòðàòåãè òºëºâëºãºº” áîëîâñðóóëàõààð ÌÁÑ-ûí ãàçàðòàé

õàìòðàí àæèëëàæ áàéãàà áºãººä ýíý íü “Áîäëîãî, ¿éë

àæèëëàãààíû øèíý÷ëýëèéã äýìæèõýä“ òºñëèéí ç¿ãýýñ

îðóóëæ áóé òîìîîõîí õóâü íýìýð мөн.

Ýðýëòýä íèéöñýí ÌÁÑ-ûã õºãæ¿¿ëýõýä ÷àäàìæèä ñóóðèëñàí

ñóðãàëòûí òîãòîëöîî ãîë àðãà çàì, õýðýãñýë àæýý.

Ñóðãàëòûí óëàìæëàëò àðãà õýëáýðýýñ ÷àäàìæèä ñóóðèëñàí

ñóðãàëòûí òîãòîëöîîíä øèëæèõ ¿éë ÿâöûã äýìæèõ

áîäèò áàéäàë äýýð òóðøèí нь õýðýãæ¿¿лж байна. Àæ

¿éëäâýð, áàðèëãà, óóë óóðõàé, õºäºº àæ àõóé, ýð÷èì õ¿÷,

òýýâýð, õàðèëöàà õîëáîî ãýñýí ýäèéí çàñãèéí òýðã¿¿ëýõ

÷èãëýë¿¿äýýð îëîí óëñûí æèøèãò íèéöñýí ÷àäàìæèä

ñóóðèëñàí ñóðãàëòûí õºòºëáºð, ìýðãýæëèéí ñòàíäàðòûã

áèé áîëãîõîä ìýðãýæèë, àðãà ç¿éí òóñëàëöàà ¿ç¿¿ëýí

àæèëëàæ áàéãàà þì. ×àäàìæèä ñóóðèëñàí ñóðãàëòûí 28

õºòºëáºð, “Ìýðãýøëèéí ò¿âøíèé ¿íäýñíèé òîãòîëöîîã

õºãæ¿¿ëýõ“ áàðèìò áè÷ãèéã áîëîâñðóóëààä áàéíà.

Öààøèä, ÷àäàìæèä ñóóðèëñàí ñóðãàëòûí ¿éë àæèëëàãààã

¿íäýñíèé õýìæýýíä æèãä õºãæ¿¿ëýí õýðýãæ¿¿ëýõýä íèéò

áàãø, ìýðãýæèëòí¿¿äèéí ìýäëýã, óð ÷àäâàðûã äýýøë¿¿ëýõ

ÿâäàë ÷óõàë.

Òèéìýýñ, ÷àäàìæèä ñóóðèëñàí ñóðãàëòûí óÿí õàòàí,

îëîí õýëáýðýýð çààõ àðãà ç¿éä ìýðãýæëèéí áàãø íàðûã

ñóðãàõ, ñóðãàëòàíä äýâøèëòýò òåõíîëîãè àøèãëàõ,

ñóðãàëòûí òºðºë á¿ðèéí õýðýãëýãäýõ¿¿í áîëîâñðóóëàõ

óð ÷àäâàðûã áàãø íàðò ýçýìø¿¿ëýõ, äàâòàí ñóðãàõ ¿éë

àæèëëàãàà íü ìàíàé òºñëèéí ýöñèéí ¿ð ä¿íã èëýðõèéëýõ

õàìãèéí òîì àðãà õýìæýý áîëîîä áàéíà. Ò¿¿íýýñ ãàäíà,

óóë óóðõàé, áàðèëãûí ìýðãýæëýýð îð÷èí ¿åèéí ºíäºð,

õ¿÷èí ÷àäàëòàé ñóðãàëòûí òîíîã òºõººðºìæèéã íèéë¿¿ëæ

áàéãààòàé õîëáîãäóóëàí ýíý ÷èãëýëýýð ìýðãýæèë îëãîäîã

ñóðãóóëèóäûí áàãø íàðûã òåõíèêèéí àíãëè õýëíèé

ýð÷èìæ¿¿ëñýí ñóðãàëòàä õàìðóóëààä áàéíà. Àíãëè õýëíèé

ñóðãàëòûã ìºí æèøèã ñóðãóóëèóäûí óäèðäàõ àæèëòàí, áàãø

íàðò çîðèóëàí ÿâóóëàõààð áýëòãýæ áàéíà.

ТУЛХТАЙ ХӨГЖИЛ, ЧАНАРТАЙ АМЬДРАЛМЭРГЭЖЛИЙН БОЛОВСРОЛ, СУРГАЛТЫН ТӨСЛӨӨС ГАРГАВ2012 ОНЫ 3 ДУГААР САР

ÒӨÑӨË ÀÌÆÈËÒÒÀÉ ÕÝÐÝÃÆÈÆ ÁÀÉÍÀ

2 ТУЛХТАЙ ХӨГЖИЛ, ЧАНАРТАЙ АМЬДРАЛ2012 ОНЫ 3 ДУГААР САР

Òºñëèéí ç¿ãýýñ íèéë¿¿ëýõ òîíîã òºõººðºìæèéí íàéäâàðòàé àæèëëàãààã õàíãàõ, ñòàíäàðòàä

íèéö¿¿ëýõèéí òóëä 12 ñóðãóóëèéí äàäëàãûí áàéðûã çàñàõ áîëîí ºðãºòãºõ àæûã õèéæ ã¿éöýòãýí

òàâàí ñóðãóóëüä äàäëàãûí áàéðûã øèíýýð áàðüñàí þì.

Õ¿ñíýãò 2. Áàðèëãûí àæëóóä

Ä/ä Ñóðãóóëèéí íýðÄàäëàãûí áàéðíû çàñâàð,

ºðãºòãºëÄàäëàãûí áàéð øèíýýð

áàðèõ

1 Àðõàíãàé ÌѯÒ

2 Áàÿí-ªëãèé ÌѯÒ

3 Ãîâü-Àëòàé ÌѯÒ

4 Äàðõàí ÌѯÒ

5 Äîðíîä øàòàëñàí ÌѯÒ

6 Äóíäãîâü ÌѯÒ

7 Çàâõàí ÌѯÒ

8 Îðõîí ÌѯÒ

9 ªìíºãîâü ÌѯÒ

10 Ñýëýíãý ÌѯÒ

11 Òºâ ÌѯÒ

12 Óëààíãîì Êîëëåæ (Óâñ àéìàã)

13 Õºãæèë ÌÑ¯Ò (Õîâä àéìàã)

14 Íàëàéõ ÌѯÒ

15Óëààíáààòàð õîòûí Áàðèëãûí Êîëëåæ

16 Òåõíèê Òåõíîëîãèéí Êîëëåæ

17 Ãîâüñ¿ìáýð ÌѯÒ

ÑÓÐÃÀËÒÛÍ ÌÀÒÅÐÈÀËËÀà ÎÐ×ÈÍà ÑÀÉÆÐÓÓËÀÕ ÒÀËÀÀÐ Ñóðãàëòàä äýâøèëòýä òåõíèê, òåõíîëîãè íýâòð¿¿ëæ ñóðãàëòûí

îð÷íûã øèíý÷ëýí ñàéæðóóëàõ ¿éë àæèëëàãààíû õ¿ðýýíä õàìãèéí

ñ¿¿ëèéí ¿åèéí òîíîã òºõººðºìæ, òåõíèê õýðýãñëèéã íýâòð¿¿ëýõèéí

õàìò àíãè òàíõèì, äàäëàãûí áàéðûã çàñâàðëàõ, øèíýýð áàðèõ

àæëóóäûã õèéæ ã¿éöýòãýæ áàéíà. ̺í ò¿¿í÷ëýí, õè÷ýýëèéí

õýðýãëýãäýõ¿¿íèéã ñàéæðóóëàõ ÷èãëýëýýð íîì, ñóðàõ áè÷èã,

ìóëüòèìåäèà ñóðãàëòûí ìàòåðèàëûã áîëîâñðóóëæ áàéíà. Øèíýýð

áîëîâñðóóëñàí ÷àäàìæèä ñóóðèëñàí 28 ìýðãýæëèéí õºòºëáºðèéí

äàãóó 600 гаруй òºðëèéí íîì ñóðàõ áè÷ãийг 22 ÌѯÒ- ä

íèéë¿¿ëýõýýð àæèëëàæ áàéíà.

Ýíýõ¿¿ çîðèëòûí õ¿ðýýíä ÀÍÓ-ûí Áàòëàí õàìãààëàõ ÿàìíû

Õ¿ì¿¿íëýãèéí òóñëàëöààíû õºòºëáºð, Àçèéí ñàíãààñ õýðýãæ¿¿ëæ

áóñàä õºòºëáºðèéã òàòàí îðîëöóóëæ õàìòðàí àæèëëàæ áàéíà.

ÀÍÓ-ûí Áàòëàí õàìãààëàõ ÿàìíû Õ¿ì¿¿íëýãèéí òóñëàëöààíû

õºòºëáºðèéí õ¿ðýýíä íîìõîí äàëàéí öýðãèéí áààçàä àøèãëàãäàæ

áàéñàí 1,749,253.00 àì.äîëëàðûí ºðòºã á¿õèé óóë óóðõàé,

çàì, áàðèëãà, õºäºº àæ àõóéí ñàëáàðûí 13 òºðëèéí 18 øèðõýã

õ¿íä ìàøèí ìåõàíèçì, òîíîã òºõººðºìæèéã ÌѯÒ-èéí äîëîîí

ñóðãóóëüä íèéë¿¿ëñýí þì. ÀÍÓ-ûí Àçèéí ñàíãèéí “Àçèä çîðèóëñàí

íîì” õºòºëáºðèéí õ¿ðýýíä íèéòäýý 30 ãàðóé íýð òºðëèéí 5000

îð÷èì íîì, ñóðàõ áè÷ãèéã 20 гаруй сургуульд õàíäèâëààä áàéíà.

Òºñëèéí õºðºí㺠îðóóëàëòàä õàìðàãäàæ áóé äàðààõ 23 ñóðãóóëüä

öàõèëãààí ýëåêòðîíèê ñàíòåõíèê, ãàãíóóð, òîêàðü, õàëààëò õºðãºëò,

õ¿íä ìàøèí ìåõàíèçìûí îïåðàòîð áîëîí óóë óóðõàé, áàðèëãà,

ýð¿¿ë ìýíäèéí ñàëáàðûí ìýðãýæë¿¿äýýð õàìãèéí îð÷èí ¿åèéí

ñóðãàëòûí òîíîã òºõººðºìæ íèéë¿¿ëæ áàéíà. ̺í òåõíèêèéí

ñóóðü ÷àäàìæèéí ëàáîðàòîðè, ñóðãàëò çààõ àðãàç¿éí ìóëüòèìåäèà

õýðýãñýë, òîíîã òºõººðºìæèéã íèéë¿¿ëíý.

Õ¿ñíýãò 1. Òîíîã òºõººðºìæèéí íèéë¿¿ëýëò

Ä/ä ÌѯÒ

Òîíîã òºõººðºìæ, ìýðãýæëýýð

Õ¿íä

ìàø

èí ì

åõàíè

çìûí

îïå

ðàòî

ð

Òîêà

ðü

Öàõè

ëãààí,

ýëå

êòðîíè

ê

Ñàíò

åõíè

ê

Ãàãí

óóð

Õàëà

àëò

, õº

ðãº

ëò

Òåõí

èêèé

í ñó

óðü

÷àäà

ìæèé

í ëà

áîðàòî

ðè

Áàðèë

ãûí

ñàëá

àðûí

ìýð

ãýæë¿

¿ä

Óóë

óóð

õàéí

ñàëá

àðûí

ìýð

ãýæë¿

¿ä

Ýð¿¿

ë ìýí

äèéí

ñàëá

àðûí

ìýð

ãýæë¿

¿ä

Ñóð

ãàëò

ûí

ìóë

üòèì

åäèà

õý

ðýã

ñýë

1 Àðõàíãàé ÌѯÒ

2 Áàÿí-ªëãèé ÌѯÒ

3 Ãîâü-Àëòàé ÌѯÒ

4 Äàðõàí ÌѯÒ

5 Äîðíîä øàòàëñàí ÌѯÒ

6 Äóíäãîâü ÌѯÒ

7 Çàâõàí ÌѯÒ

8 Îðõîí ÌѯÒ

9 ªìíºãîâü ÌѯÒ

10 Ñýëýíãý ÌѯÒ

11 Òºâ ÌѯÒ

12 Óëààíãîì Êîëëåæ (Óâñ àéìàã)

13 Õºãæèë ÌÑ¯Ò (Õîâä àéìàã)

14 Íàëàéõ ÌѯÒ

15Óëààíáààòàð õîòûí Áàðèëãûí Êîëëåæ

16Òåõíèê Òåõíîëîãèéí Êîëëåæ (Æèøèã ñóðãóóëü)

17Ãîâüñ¿ìáýð ÌÑ¯Ò (Æèøèã ñóðãóóëü)

18Ñóâèëàõóéí Ñóðãóóëü (Æèøèã ñóðãóóëü)

19 ¯éëäâýðëýë Óðëàëûí Ñóðãóóëü

20 Ìåõàíèê Èíæåíåðèéí Ñóðãóóëü

21 Õ¿íñíèé Êîëëåæ

22 Äàðõàí ªð㺺 ÌѯÒ

23 Ìýäýýëýë àðãàç¿éí ¿íäýñíèé òºâ

Íàëàéõ ÌÑҮÒ-ä áàéãóóëñàí õүíä ìàøèí ìåõàíèçìèéí îïåðàòîðûí äàäëàãûí áàéð

Òåõíèê Òåõíîëîãèéí Êîëëåæèéí äàäëàãûí áàéðíû íýýëòèéí àðãà õýìæýý

3ТУЛХТАЙ ХӨГЖИЛ, ЧАНАРТАЙ АМЬДРАЛ2012 ОНЫ 3 ДУГААР САР

Äýýð äóðäñàí÷ëàí ÌÁÑ-ûí òºñëèéí ãîë àìæèëò íü

ãýðýýò áàéãóóëëàãààñ èõýýõýí øàëòãààëäàã áºãººä

ãýðýýò áàéãóóëëàãóóäûí õýðýãæ¿¿ëñýí àæèë, òåõíèêèéí

òóñëàëöààíû òàëààðõ äýëãýðýíã¿é ìýäýýëëèéã äàðààõ

í¿¿ð¿¿äýä ¿ç¿¿ëæ áàéíà.

“Ìýðãýæëèéí áîëîâñðîë, ñóðãàëòûí òîãòîëöîîã ýðýëòýä íèéö¿¿ëýí õºãæ¿¿ëæ ìýðãýøëèéí ò¿âøíèé ¿íäýñíèé òîãòîëöîîã áèé áîëãîõ, ÷àäàìæèä ñóóðèëñàí ñóðãàëòûí õºòºëáºð, ñòàíäàðòûã áîëîâñðóóëàõ, Ìýäýýëýë-àðãà ç¿éí ¯íäýñíèé Òºâèéã áàéãóóëàõ” äýä òºñºë

Ýíýõ¿¿ äýä òºñëèéí õ¿ðýýíä ÷àäàìæèä суурилсан

ñóðãàëòûí òîãòîëöîîã бүрдүүлэн áýõæ¿¿ëýõýä ìýðãýæèë,

àðãà ç¿éí òóñëàëöàà ¿ç¿¿ëýõ, õóâèéí õýâøëèéí îðîëöîîã

õàíãàõ, óð ÷àäâàðûí ñòàíäàðò òîãòîîõ, ÷àäàìæèä

ñóóðèëñàí ñóðãàëòûí õºòºëáºð áîëîâñðóóëàõ, ìýäýýëýë-

àðãà ç¿éãýýð õàíãàõàä ÷èãëýñýí çºâëºõ ¿éë÷èëãýýã ¿ç¿¿ëæ

áàéíà. Äýä òºñëèéã õýðýãæ¿¿ëýõýýð Ãåðìàí óëñûí “ÀÁÓ

êîíñàëò” çºâëºõ ¿éë÷èëãýýíèé áàã øàëãàð÷ 2011 îíû 3

äóãààð ñàðààñ ýõëýí ¿éë àæèëëàãààãàà õýðýãæ¿¿ëæ áàéíà.

ªíөөãèéí áàéäàë, үð äүí

¯íäýñíèé õýìæýýíä хүлээн çºâøººрөгдñºí óð ÷àäâàðûí

íýãäñýí ñòàíäàðò òîãòîîõ, ÷àäàìæèä ñóóðèëñàí ñóðãàëòûí

õºòºëáºð áîëîâñðóóëàõ, ñóðãàõ, ñóðàëöàõ àðãà ç¿éí

ìàòåðèàë áîëîâñðóóëàõ, ñóðãàëòûí àðãà ç¿é, òåõíîëîãèéã

ïðàêòèêò íýâòð¿¿ëýõ, Ìýäýýëýë, àðãà ç¿éí ¿íäýñíèé òºâ áèé

áîëãîõîä äýìæëýã ¿ç¿¿ëýõ çýðýã çîðèëòóóäàà àìæèëòòàé

õýðýãæ¿¿ëæ áàéíà.

Ìýðãýæëèéí áîëîâñðîëûí ñàëáàðûí ìýðãýøëèéí

òîãòîëöîîíû õýðýãöýý, øààðäëàãà, ¿íäýñëýë, á¿òýö,

àãóóëãûí ¿çýë ñàíàà, çàð÷ìûã òîãòîîõ ñóäàëãààã õèéæ,

óëìààð õýðýãæ¿¿ëýõ íºõöºëèéã õàíãàõàä àðãà ç¿éí

äýìæëýã, òóñëàëöàà ¿ç¿¿ëæ àæèëëàñàí. Ìýðãýøëèéí

ò¿âøíèé ¿íäýñíèé òîãòîëöîîã Ìýðãýæëèéí áîëîâñðîë,

ñóðãàëòûí ¯íäýñíèé çºâëºëèéí òîãòîîëîîð áàòàëñàí

íü òºñëèéí íýãýí ÷óõàë ¿ð ä¿í áîëëîî. Ìýðãýæëèéí

áîëîâñðîë, ñóðãàëòûí ñàëáàðò àíõ óäààãàà îëîí óëñûí

æèøèãò íèéöñýí ÷àäàìæèä ñóóðèëñàí ñóðãàëòûí ¿íäýñíèé

õºòºëáºðèéã áîëîâñðóóëæ äóóñààä áàéíà .

Ýäèéí çàñãèéí òýðã¿¿ëýõ äîëîîí ñàëáàðûí 28 ìýðãýæëýýð

÷àäàìæèéí ñóðãàëòûí õºòºëáºðèéã áîëîâñðóóëñàí

áºãººä òýäãýýðýýñ 11 õºòºëáºðèéã åñºí ñóðãóóëü äýýð

òóðøèæ áàéíà. ̺í 28 ìýðãýæëýýð íèéò 182 ÷àäàìæèéí

ñòàíäàðòûí ýõíèé õóâèëáàðûã áîëîâñðóóëæ õýëýëö¿¿ëæ

áàéíà.

Ìýðãýшëèéí ò¿âøíèé ¿íäýñíèé òîãòîëöîîíû õýðýãæèëòèéã

õàíãàõ çîðèëãîîð “×àíàðûí áàòàëãààæèëò (quality

assurance)” áîëîí “Êðåäèò òîãòîëöîî (credit system)”-

èéí òàëààð ñóäàëãààã õèéæ, áîäëîãûí áàðèìò áè÷èã

áîëîâñðóóëëàà.

Ìýðãýæëèéí áîëîâñðîë, ñóðãàëòûí ñàëáàðò ìýäýýëýë,

àðãà ç¿éí çºâëºãºº ºãºõ ÷èã ¿¿ðýã á¿õèé. Мýäýýëýë, àðãà

ç¿éí ¿íäýñíèé òºâèéã (МАЗҮТ) áèé áîëãîõîä ÷èãëýñýí

á¿õèé ë ¿éë àæèëëàãààíä ìýðãýæèë, àðãà ç¿éí çºâëºãºº

ºã÷ àæèëëàæ áàéíà. Ìýðãýæëèéí áîëîâñðîë, ñóðãàëòûí

¯íäýñíèé çºâëºë, Ìýðãýæëèéí áîëîâñðîë, ñóðãàëòûí

ãàçàðò ÷àäàìæèä ñóóðèëñàí ñóðãàëòûí òîãòîëöîîã

á¿ðä¿¿ëýõýä á¿õ òàëûí äýìæëýã òóñëàëöàà ¿ç¿¿ëýí àæèëëàæ

áàéíà.

Äýä òºñºë õýðýãæ¿¿ëýã÷ áàãèéí á¿ðýëäýõ¿¿í:

Àéêå Äîçå - Бàãèéí àõëàã÷

Ðåéíõàðä Ðîëëà - Мýäýýëýë, òåõíîëîãè õàðèóöñàí çºâëºõ

Æàí Ëþê - Чàäàìæèä ñóóðèëñàí ñóðãàëòûí

õºòºëáºðèéí ãàäààäûí çºâëºõ ìýðãýæèëòýí

Ì.×àìèíöýöýã - Чàäàìæèä ñóóðèëñàí ñóðãàëòûí

õºòºëáºðèéí äîòîîäûí çºâëºõ ìýðãýæèëòýí

Ìàðèàí Ïèîòðîâñêè - Мýðãýøëèéí ò¿âøíèé ¿íäýñíèé

òîãòîëöîî õàðèóöñàí çºâëºõ ìýðãýæèëòýí

À.Îþóí - Мýðãýøëèéíò¿âøíèé ¿íäýñíèé òîãòîëöîî

õàðèóöñàí äîòîîäûí çºâëºõ

×. Õóëàí - Оôôèñ ìåíåæåð

Ä.Áàÿðìàãíàé - Тóñëàõ àæèëòàí

Ã. ¯ðæèíáàäàì - Тóñëàõ àæèëòàí

Ø. Îòãîíæàðãàë - Оð÷óóëàã÷

Æ. Ãàíñ¿õ - Оð÷óóëàã÷

×àäàìæèä ñóóðèëñàí ñóðãàëòûí õөòөëáөðèéã õýðýãæүүëýõ çààõ àðãà çүéí ñåìèíàð

ÄÝÄ ÒӨÑËҮҮÄ

“Ìýðãýæëèéí áîëîâñðîë, ñóðãàëòûí áàéãóóëëàãóóäûí óäèðäëàãûí ÷àäàâõ áýõæүүëýõ” äýä òөñөëÝäèéí çàñãèéí ºñºëòººð ÿäóóðëûã áóóðóóëàõ, ÌÁÑ-

ûí ÷àíàð, õ¿ðòýýìæèéã äýýøë¿¿ëæ ýðýëòýä íèéö¿¿ëýõ

çàìààð àæèëã¿é áîëîí ìýðãýæëèéí áóñ õºäºëìºð ýðõýëæ

áóé õ¿ì¿¿ñèéí õºäºëìºð ýðõëýëò, îðëîãûã íýìýãä¿¿ëýõ

çîðèëãî á¿õèé ÌÌÑÑ-èéí ÌÁÑ-ûí òºñëèéí á¿ðýëäýõ¿¿í

õýñýã áîëîõ “ÌÁÑ-ûí áàéãóóëëàãóóäûí óäèðäëàãûí

÷àäàâõ áýõæ¿¿ëýõ” äýä òºñëèéã 2011 îíû 9 ä¿ãýýð ñàðààñ

Ñàíõ¿¿ ýäèéí çàñãèéí äýýä ñóðãóóëèéí (ÑÝÇÄÑ) çºâëºõ

¿éë÷èëãýýíèé áàã õýðýãæ¿¿ëæ ýõëýýä áàéíà. Óã äýä òºñëèéí

çîðèëãî íü ÌÁÑ-ûí áàéãóóëëàãóóäûí ÷àäàâõèéã áýõæ¿¿ëýõ

çàìààð øèíý òîãòîëöîîã á¿ðä¿¿ëýõ, óëìààð ñàëáàðûí

øèíý÷ëýëèéí ¿éë ÿâöàä õóâü íýìýð îðóóëàõ ÿâäàë þì.

ÌÁÑ-ûí ñàëáàðûí ººð÷ëºëò-øèíý÷ëýëèéã ñóðãóóëü äýýð

óäèðäàí çîõèîí áàéãóóëæ ìàíëàéëàõ óäèðäàõ àæèëòíóóä

áîëîí ÌÁÑÃ, ¯íäýñíèé çºâëºëèéí óäèðäëàãûí ÷àäàâõèéã

áýõæ¿¿ëýõýä íýí òýðã¿¿íèé õýðýãöýý øààðäëàãàòàé

ñýäâ¿¿äèéã ñîíãîí ìîäóëü÷èëñàí õºòºëáºð á¿õèé

ñóðãàëòûã ¿å øàòтайгààð õýðýãæ¿¿ëýõýýð çîðüæ áàéíà.

Òóõàéëáàë, ìàíëàéëàë áà ñòðàòåãèéí òºëºâëºëò, ¿éë

àæèëëàãààíû ã¿éöýòãýëèéí óäèðäëàãà, çîõèîí áàéãóóëàëò,

ñàíõ¿¿ á¿ðòãýëèéí óäèðäëàãà, ìýäýýëëèéí ñèñòåìèéí

ìåíåæìåíò, ÷àíàðûí óäèðäëàãà çýðýã õàðèëöàí óÿëäàà

õàìààðàë á¿õèé àñóóäëààð øèíý ìýäýýëýë ºãºõèéí õàìò

òîäîðõîé ñóðãàëòûí áàéãóóëëàãûí æèøýý, ¿éë àæèëëàãààíä

òóëãóóðëàæ áàéíà.

ÌÁÑÁ-óóäûí çàõèðàë, äýä çàõèðàë, ñóðãàëòûí

ìåíåæåð¿¿äèéã îðîëöóóëñàí ñóðãàëòóóäûã çîõèîí

áàéãóóëààä áàéíà. Ýíýõ¿¿ ñóðãàëòààð øèíýòãýëèéã ¿ð

ä¿íòýé óäèðäàõ, ÌÁÑ-ûí ñàëáàðò òºð, õóâèéí õýâøëèéí

ò¿íøëýë, ýðýëòýä ñóóðèëñàí çàãâàðóóä òýäãýýðèéí îíöëîã

áîëîí àæèë îëãîã÷äûí ¿¿ðýã áà õàðèóöëàãà, ìýðãýøëèéí

ò¿âøíèé ¿íäýñíèé òîãòîëöîî áà ¿ð íºëºº çýðýã ñýäâ¿¿äèéã

õºíäºæ ãîë÷ëîí ÿðèëöàí àðãà çàìóóäûã õýëýëöñýí þì.

Äýä òөñëèéí íýýëòèéí ñåìèíàð

Íýã, òàâäóãààð ìîäóëèéí ñóðãàëòûí íýýëò

Ò ¿¿íýýñ ãàäíà, “ÌÁÑ-ûí ÷àíàðûí õÿíàëò, áàòàëãààæèëòûí

òîãòîëöîîã áîëîâñðîíãóé áîëãîõ íü: Îëîí óëñûí

÷èã õàíäëàãà” ñýäýâò ñóðãàëòûã óäèðäàõ àæèëòíóóäàä

çîõèîí áàéãóóëààä áàéíà. Óã ñóðãàëòààð ÌÁÑ-ûí

áàéãóóëëàãóóäûí ÷àíàðûí áàòàëãààæèëò, ÷àíàðûí

óäèðäëàãà, ¿íýëãýý, ¿éë ÿâö, ISO-í (Îëîí óëñûí

ñòàíäàðòûí áàéãóóëëàãà-ÎÓÑÁ) ñòàíäàðòóóä, àóäèòûí

øààðäëàãà, ÷àíàðûí öîãö óäèðäëàãà, áàéãóóëëàãûí áîëîí

õºòºëáºðèéí ìàãàäëàí èòãýìæëýë çýðýã ñýäâèéã çààñàí þì.

Ýíý ñóðãàëòûí áàñ íýã ÷óõàë õýñýã íü Àçè, íîìõîí

äàëàéí á¿ñèéí ìàãàäëàí èòãýìæëýëä îðæ øààðäëàãà

õàíãàñàí Õ¿íñíèé òåõíîëîãèéí êîëëåæ áîëîí Áàðèëãûí

ïîëèòåõíèêèéí êîëëåæè òóðøëàãààñàà õóâààëöñàí ÿâäàë

áàéëàà. ̺í îëîí óëñûí áèçíåñèéí ñóðãóóëèéí ìàãàäëàí

èòãýìæëýëä áýëòãýæ ººðèéí ¿íýëãýý õèéñýí ÑÝÇÄÑ-èéí

òóðøëàãà ¿ð ä¿íãýý ºãñºí þì .

Öààøèä ýíýõ¿¿ äýä òºñëèéí õ¿ðýýíä ÌÑÁ-ûí óäèðäëàãóóäàä

çîðèóëàí ÌÁÑ-ûí ñàíõ¿¿ãèéí óäèðäëàãà, ìýäýýëëèéí

ñèñòåì, ñóäàëãààíû àðãàç¿é , ñóðãàëòûí îð÷íû øèíý÷ëýëèéí

÷èãëýëýýð ñóðãàëòóóä ÿâàãäàõ áîëíî.

Äýä òºñºë õýðýãæ¿¿ëýã÷ áàãèéí á¿ðýëäýõ¿¿í:

Ä. Áàòæàðãàë - Тºñëèéí çàõèðàë

Æ. Ñ¿õáààòàð - Тºñëèéí çºâëºõ

Ì. Áàäàìëÿíõóà - Тºñëèéí ìåíåæåð

Æ. Äîëãîðìàà - Тºñëèéí ñóðãàëòûí ìåíåæåð

Ñ. Öýýïèë - Сóðãàëòûí ìåíåæåð

Ñ. Õîñáàÿð - Тºñëèéí çàõèðãààíû àæèëòàí

Ä. ̺íãºíòóóë - Тºñëèéí ñàíõ¿¿ãèéí ìýðãýæèëòýí

Í. ̺íõòóëãà - Мýäýýëëèéí òåõíîëîãèéí ìýðãýæèëòýí

4 ТУЛХТАЙ ХӨГЖИЛ, ЧАНАРТАЙ АМЬДРАЛ2012 ОНЫ 3 ДУГААР САР

Õүíä ìàøèí, ìåõàíèçìûí çàñâàðûí òåõíèê÷èéí áàãø íàðûí äàãàëäàí ñóðãàëò, “Âàгíåð Àçè Ýкуèïìåíò” ÕÕÊ

Ñóðãàëòûí òîíîã òºõººðºìæèéí çîõèñòîé õýðýãëýýã õàíãàõ, ÷àäàìæèä ñóóðèëñàí

ñóðãàëòûí øèíý õºòºëáºðººð õè÷ýýë çààõ áàãø íàðûã áýëòãýõ çîðèëãîòîéãîîð “

Óóë óóðõàéí æèøèã ñóðãóóëü” áîëîõ Ãîâüñ¿ìáýð àéìàã äàõü Ìýðãýæëèéí ñóðãàëò,

¿éëäâýðëýëèéí òºâèéí зургаан áàãøèéã “Âàãíåð Àçè Ýêóèïìåíò” ÕÕÊ-ä Àìåðèêèéí

Êàòåðïèëëàð êîìïàíèéí çàñâàðûí òåõíèê÷ áýëòãýõ õºòºëáºðèéí äàãóó ñóðàëöóóëæ

áàéíà. Òóñ ñóðãàëò 2011 îíû ãóðàâäóãààð ñàðä ýõýëñýí áºãººä 2012 îíû 8-ð

ñàðûí 31-íä äóóñàõ þì.

Óóë óóðõàéí õ¿íä ìàøèí ìåõàíèçìûí ¿éëäâýðëýëýýðýý äýëõèéä òýðã¿¿ëýã÷

Êàòåðïèëëàð êîìïàíè ººðèéí òåõíèê¿¿äýä çàñâàð ¿éë÷èëãýý õèéõ çàñâàðûí

òåõíèê÷äèéã áýëòãýõäýý äàðààõ ÷èãëýëèéí õè÷ýýë¿¿äýýð ñóðãàëòàä õàìðóóëäàã.

• Çàñâàð ¿éë÷èëãýýíèé ¿íäýñ

• Ãèäðàâëèêèéí ¿íäýñ • Õ¿÷ äàìæóóëàõ àíãè I • Öàõèëãààíû òåõíèêèéí

¿íäýñ • Õºäºëã¿¿ðèéí ¿íäýñ• Õºäºëã¿¿ðèéí

îíîøëîãîî áà çàñâàð• Àãààð ñýëãýëòèéí ñèñòåì

• Ýâäðýë ãýìòýëèéí àíàëèç

• Ò¿ëøíèé ñèñòåì • Õ¿÷ äàìæóóëàõ àíãè II• Ìàøèíû ýëåêòðîí ñèñòåì

• Ìàøèíû õèé øèíãýíèé ñèñòåì

• Ìàøèíû îíöëîãóóä• Ìàøèíû îíîøëîãîî

Ýíýõ¿¿ õºòºëáºðò Óóë óóðõàéí æèøèã ñóðãóóëèéí ñóðãàëòûí ìåíåæåð Ö.̺íõõóÿã,

ÕÌÌ-ûí áàãø Ñ.Ýðäýíýòàéâàí, Ã.Áîäüñ¿ðýí, Ã.Áàòáèëýã, Ì.Ãàíñýëýì, Ò.Ýðõýìáàÿð

íàð õàìðàãäàæ áàéíà. Ýäãýýð áàãø íàð ñóðàëöàõûí çýðýãöýý “Âàãíåð Àçè

Ýêóèïìåíò” ÕÕÊ-èéí òåõíèê÷ áýëòãýõ ñóðãàëòàä áàãøèëæ ººðñäèéí ñóð÷ ìýäñýí

ç¿éëýý óëàì áàòæóóëæ áàéíà.

Òºñëèéí ¿ð øèìèéã ñóðãóóëü îäîî õ¿ðòýæ ýõëýýä áàéãàà þì. Ó÷èð íü

ñóðãóóëèéíõàà áàãø, îþóòíóóäàä óóë óóðõàéí ìàøèí ìåõàíèçìûí ñ¿¿ëèéí ¿åèéí

òåõíèê òåõíîëîãè ýçýìø¿¿ëýõ çîðèëãîîð àìðàëòûí ºäð¿¿äýýð î÷èæ áàãøèëæ

áàéíà. Îþó Òîëãîé òºñëèéí õ¿ðýýíä ñóðàëöàæ áàéãàà çàñâàðûí òåõíèê÷,

îïåðàòîðûí àíãèéí îþóòíóóä, ºäðèéí ñóðãàëòûí ÕÌÌ-ûí îïåðàòîð, ýêñêàâàòîðûí

îïåðàòîð, îâîîëãûí îïåðàòîðûí 1 æèëèéí àíãèéí îþóòíóóä áîëîí 2,5 æèëèéí

àíãèéí íèéò 13 àíãèéí îþóòíóóäàä àìðàäòûíõàà öàãààð õè÷ýýë ñóðãàëò ÿâóóëæ

áàéíà.

Îþóòàí ñóðàã÷äàä Êàòåðïèëëàð êîìïàíèéí òåõíèê÷èéí ñóðãàëòûí òºëºâëºãººíèé

äàãóó õè÷ýýë çààõûí çýðýãöýý áóñàä áàãø íàðàà äàãàëäóóëàí ñóðãàæ ìýäëýã

÷àäâàðûã íü äýýøë¿¿ëýõýä õóâü íýìðýý îðóóëæ áàéíà.

“ÌÁÑ-ûí óäèðäëàãà, áàãø íàðûí ìýðãýæèë äýýøëүүëýõ’’ äýä òөñөë

ÌÁÑ-ûí óäèðäëàãà, áàãø íàðûí ìýðãýæèë äýýøë¿¿ëýõ äýä òºñëèéã õýðýãæ¿¿ëýã÷ýýð

ÕÁÍÃÓ-ûí ÃÎÏÀ çºâëºõ êîìïàíè øàëãàð÷ 2011 îíû 12 ñàðûí 1 ºäðººñ ¿éë

àæèëëààãààãàà õýðýãæ¿¿ëýýä áàéíà. Îð÷èí ¿åèéí òîíîã òºõººðºìæèéã àøèãëàí

÷àäàìæèä ñóóðèëñàí ñóðãàëòûã óÿí õàòàí, õîëèìîã, çàéí çýðýã ñóðãàëòûí îëîí

õýëáýðýýð çààõ, ìºí ñóðãàëòàíä äýâøèëòýò òåõíîëîãè àøèãëàí ìåäèà ñóðãàëòûí

õýðýãëýãäýõ¿¿í áîëîâñðóóëàõ óð ÷àäâàðûã áàãø íàðò îëãîõîä òºñëèéí ¿éë

àæèëëàãàà ÷èãëýíý.

Òºñëèéí ¿ð øèìèéã íèéò 1500 îð÷èì áàãø, óäèðäëàãà íàð õ¿ðòýõ áîëíî.

Äýýðõ çîðèëòûã õàíãàõûí òóëä òºñëèéí õ¿ðýýíä áàãø íàðûí òåõíèêèéí áîëîí

äàäëàãûí óð ÷àäâàðûã íýìýãä¿¿ëýõýä ò¿ëõ¿¿ àíõààð÷ áàéãàà áºãººä íèéò 150

ñóðãàã÷ áàãø íàðûã òåõíèêèéí ñóóðü ÷àäàìæ îëãîõ ñóðãàëòàä õàìðóóëàõ, óëìààð

ìýðãýø¿¿ëýõ, õºðâºõ ÷àäâàðòàé áàãø áîëãîí áýëòãýõ áºãººä ñóðãàëòûã ÌÌÑÑ-ààñ

ñóðãàëòûí áàéãóóëëàãàä îëãîñîí ëàáîðîòîðèéí áîëîí áóñàä òîíîã òººõººðºìæ

äýýð õýðýãæ¿¿ëýõýýñ ãàäíà ¿éëäâýð àæ àõóéí íýãæ áàéãóóëëàãà, õóâèéí õýâøëèéã

ò¿øèãëýí ÿâóóëàõ áîëíî.

Óëìààð äýýðõ áýëòãýãäñýí ñóðãàã÷ áàãø íàð ñóðãàëòûí áàéãóóëëàãàä îëãîãäñîí

òîíîã òºõººðºìæèä ñóóðèëàí 450 îð÷èì áàãø íàðò ìýäëýã ìýðãýæëýý ò¿ãýýí

äýëãýð¿¿ëýõ ñóðãàëòûã õýðýãæ¿¿ëýõ áîëíî.

¯¿íýýñ ãàäíà Мэдээлэл арга зүйн Үндэсний төв (ÌÀǯÒ), Бүсийн арга зүйн

Үндэсний төв (ÁÀǯÒ) áîëîí ãóðâàí æèøèã ñóðãóóëиàñ 30 õ¿íèéã ñóðãàëòûí

ìóëüòìåäèà õýðýãëýãäýõ¿¿í áîëîâñðóóëàõ óð ÷àäâàðûã îëãîõ óðò õóãàöààíû

ñóðãàëòàä õàìðóóëíà.

Äýýðõ ¿å øàòòàé ñóðãàëòóóäààñ ãàäíà, áàãø áýëòãýõ ÷èãëýëýýð õîëáîãäîõ

õºòºëáºð, ñàíàë çºâëºìæèéã áîëîâñðóóëàõ áèëýý.

Òºñëèéã õýðýãæ¿¿ëýã÷ ÃÎÏÀ çºâëºõ êîìïàíèä îëîí óëñûí òàâ, äîòîîäûí ãóðâàí

ºíäºð óð ÷àäâàð á¿õèé ìýðãýæèëòí¿¿ä àæèëëàæ áàéнà.

“Âàãíåð Àçè Ýêóèïìåíò” ÕÕÊ-èéí ñóðãàëòûí ëàáîðàòîðò äàäëàãà õèéæ áàéãàà íü

“×àäàìæèä ñóóðèëñàí ñóðãàëò áà үíýëãýý” ÌÑҮÒ-èéí çàõèðàë, óäèðäàõ àæèëòíóóäàä çîðèóëñàí ñóðãàëò

Äýä òºñºë õýðýãæ¿¿ëýã÷ áàãèéí á¿ðýëäýõ¿¿í:

Êëàâç Äààë Êðèñòåíñåí - Áàãèéí àõëàã÷ Ñ. Áîëîðìàà - Òºñëèéí ìåíåæåð Питер Мклинтон - Сургалтын зохицуулагчÆýí Ìýòèñîí - Ñóðãàëò õàðèóöñàí ìýðãýæèëòýí Ñ. Áîëîð-Ýðäýíý - Ñóðãàëò õàðèóöñàí ìýðãýæèëòýí Àëàí Ïàðêåñ - Ñóðãàëòûí ìåäèà òåõíîëîãèéí ìýðãýæèëòýíÁ. ªëçèéòºãñ - Ñóðãàëòûí ìåäèà òåõíîëîãèéí ìýðãýæèëòýí Ìèëàí Ñòîëá - Ñóðãàëòûí àðãà÷ëàë, àãóóëãà áîëîâñðóóëàõ ìýðãýæèëòýí Ö. Ýíõçóë - Îôôèñ ìåíåæåð Í. Ìÿäàãìàà - Íÿãòëàí áîäîã÷ Ñ. Àãüçóë -Îð÷óóëàã÷ А.Баттайван - Хангамж хариуцсан мэргэжилтэн

5ТУЛХТАЙ ХӨГЖИЛ, ЧАНАРТАЙ АМЬДРАЛ2012 ОНЫ 3 ДУГААР САР

“Õºäºëìºðèéí çàõ çýýëèéí ìýäýýëëèéí ñèñòåì (ÕÇÇÌÑ) áà ìýðãýæëèéí ÷èã áàðèìæàà îëãîõ ¿éë÷èëãýýã (Ì×Áί) Ìîíãîë óëñàä õºãæ¿¿ëýõ òåõíèêèéí äýìæëýã ¿ç¿¿ëýõ çºâëºõ ¿éë÷èëãýý” äýä òºñºë

Õóâü õ¿íä á¿òýýìæòýé, ºíäºð îðëîãîòîé, çîõèñòîé õºäºëìºð ýðõëýõ áîëîìæ îëãîõ

ÿâäàë íü ÿäóóðëûí ýñðýã øóóä íºëºº ¿ç¿¿ëäýã áîë õóâü õ¿í, èðãýäèéí îðëîãî

ºñºõèéí õýðýýð óëñäàà ºãºõ îðëîãûí òàòâàð íýìýãäýæ ÿäóóðëûí ò¿âøèíã áóóðóóëàõ

äàâõàð ºãººæèéã àâ÷èðäàã. Åð íü õ¿í á¿ðèéí á¿òýýìæòýé õºäºëìºð ýðõëýëò ÿäóó

õ¿ì¿¿ñèéí àìüäðàëä øóóä ýåðýã íºëºº ¿ç¿¿ëýõýýñ ãàäíà óëñ îðíûõîî ýäèéí çàñãèéã

õºãæ¿¿ëýõ õàìãèéí ãîë ãàðö þì. Ýíý ÷èãëýëèéã áàðèìæààëàí ÌÌÑÑ-èéí ÌÁÑ-ûí

òºñëèéí õ¿ðýýíä íýã æèëèéí õóãàöààòàé “ÕÇÇÌÑ áà Ì×Áί-ã õºãæ¿¿ëýõ òåõíèêèéí

äýìæëýã çºâëºõ ¿éë÷èëãýý” äýä òºñëèéã 2011 îíû 3 ñàðààñ õýðýãæ¿¿ëæ ýõýëñýí.

Ýíýõ¿¿ äýä òºñºë õýðýãæñýíýýð õ¿í á¿ðèéí àæèëã¿é áàéõ õóãàöààã áàãàñãàõ,

àæèëòàé, îðëîãîòîé áîëãîõ, õºäºëìºð ýðõë¿¿ëýõèéí ¿¿äíýýñ òýäíèé ìýðãýæëèéí

÷àäâàðûã õºäºëìºðèéí çàõ çýýëèéí ýðýëò, õýðýãöýýòýé óÿëäóóëàí õºãæ¿¿ëýõ íü

ÿäóóðëààñ õàìãààëæ, ýäèéí çàñãèéí ºñºëòºä õóâü õ¿í, õàìò îëíû îðîëöîîã

íýìýãä¿¿ëýõ ÌÌÑÑ-èéí Êîìïàêò ãýðýýíèé çîðèëãîä õ¿ðýõýä ãîë ò¿ëõýö ºãºõ þì.

Äýä òºñëèéí õ¿ðýýíä ÕÇÇÌÑ-èéã çàãâàð÷ëàõ, ò¿¿íèéã õýðýãæ¿¿ëýõýä øààðäëàãàòàé

÷àäàâõèéã áýõæ¿¿ëýõòýé õîëáîîòîé áàãö àðãà õýìæýýí¿¿äèéã õýðýãæ¿¿ëëýý.

Äýä òөñëèéí íýýëòèéí ñåìèíàð

Ìýðãýæëèéí ÷èã áàðèìæàà îëãîõ çөâëөõ áýëòãýõ ñóðãàëò

“Ìóëüòèìåäèà ñóðãàëòûí ìàòåðèàë áýëòãýõ” äýä òөñөë

Õ¿íèé õàðàõ ìýäðýõ¿éãýýðýý õ¿ëýýæ àâñàí ìýäýýëýë ñîíñîõ

ìýäýðõ¿éãýýð õ¿ëýýí àâñàí ìýäýýëëýýñ èë¿¿ ¿íýìøèëòýé

áàéäãèéí çýðýãöýý áàò òîãòîæ, óäààí ìàðòàãääàã.

Òèéìýýñ, ñóðãàëòàíä ìýäýýëëèéí òåõíîëîãèéã òýð äóíäàà

ìóëüòèìåäèà òåõíîëîãèéã àøèãëàõ íü ñóðãàëòûí ¿ð ä¿íã

äýýøë¿¿ëýõýä ¿ëýìæ òóñ íýìýð áîëäîã þì.

Ñóðãàëòàíä ìóëüòèìåäèà òåõíîëîãèéã àøèãëàõ íü õè÷ýýëèéã

èë¿¿ ñîíèðõîëòîé, îéëãîìæòîé áîëãîîä çîãñîõã¿é

îíîëûí õýñãèéã õàðüöàíãóé áàãà õóãàöààíä áàãòààí

çààõ áîëîìæèéã îëãîäîã òóë ñóðàëöàã÷äûí äàäëàãà õèéõ

öàãèéã íýìýãä¿¿ëäýã. ̺í õî¸ð òàëò èíòåðàêòèâ õè÷ýýëèéã

àøèãëàñíààð ñóðàëöàã÷èä ººðñ人 òîäîðõîé òàâèëûã

áèå äààí òóðøèí õàðèó øèéäýë ãàðãàõ áîëîìæ á¿ðäýíý.

Ò¿¿í÷ëýí õèéñâýð óõàãäàõóóí áîëîí àìüäðàëä áîäèòîîð

õàðàõàä òºâºãòýé îëîí õýðýãñëèéã îéëãîõîä õÿëáàð, áîäèò

þì øèã õàðàãäóóëæ àìüäðóóëäàãààðàà äàâóóòàé.

Ýäãýýð äàâóó òàëóóäûã àøèãëàí ìýðãýæëèéí áîëîâñðîë,

ñóðãàëòûí ÷àíàðûã ñàéæðóóëæ, ñóðãàëòûí ¿ð ä¿íã

äýýøë¿¿ëýõ, èë¿¿ õ¿ðòýýìæòýé áîëãîõ çîðèëãîîð Ìîíãîëûí

Ìÿíãàíû ñîðèëòûí ñàíãèéí (ÌÌÑÑ) Ìýðãýæëèéí

áîëîâñðîë, ñóðãàëòûí (ÌÁÑ) òºñëèéí õ¿ðýýíä 2011

îíû àðâàíõî¸ðäóãààð ñàðààñ “Ìóëüòèìåäèà ñóðãàëòûí

ìàòåðèàë áýëòãýõ” òºñëèéã õýðýãæ¿¿ëæ ýõëýýä áàéíà.

Òºñëèéí ãîë çîðèëãî íü ìóëüòèìåäèà òåõíîëîãèéã

àøèãëàí õºäºëìºðèéí çàõ çýýë äýýð ýðýëò õýðýãöýý

ºíäºðòýé áàéãàà Õ¿íä ìàøèí ìåõàíèçìûí çàñâàð÷èí,

Öàõèëãààí÷èí, Ñàíòåõíèê÷, Ãàãíóóð÷èí, Àâòî ìàøèíû

çàñâàð÷èí ãýñýí таван ìýðãýæëýýð Èíòåðàêòèâ,

ìóëüòèìåäèà DVD õè÷ýýëèéã Ìýðãýæëèéí ñóðàõ áè÷èã,

¿íäñýí íýð òîìü¸î õýëëýãèéí Ìîíãîë-Àíãëè õî¸ð õýë

äýýð îðóóëñàí Çóðàãò òîëèíû õàìò îëîí äàõèí àøèãëàõ,

çàñâàðëàõ áîëîìæòîé ñóðãàëòûí èæ á¿ðýí ãàðûí àâëàãà,

ìàòåðèàë áîëîâñðóóëàõàä îðøèæ áàéíà.

Ýäãýýð ìóëüòèìåäèà ñóðãàëòûí ìàòåðèàë íü

ìýðãýæëèéí áîëîâñðîë, ñóðãàëòûí ñàëáàðò ÷àäàìæèä

ñóóðèëñàí ñóðãàëòûí òîãòîëöîîã íýâòð¿¿ëýõ àæëûí õ¿ðýýíä

øèíý÷ëýí áîëîâñðóóëæ áóé “×àäàìæèíä ñóóðèëñàí

ñóðãàëòûí øèíý õºòºëáºð”-èéí äàãóó áýëòãýãäýí ãàð÷

áàéãààãààðàà îíöëîã þì.

Òºñëèéí ¿ð ä¿íä áèé áîëîõ ñóðãàëòûí ìàòåðèàëóóä íü

ìýðãýæëèéí áîëîâñðîë, ñóðãàëòûí ñàëáàðò ñóðãàëòûí

äýâøèëòýò òåõíîëîãèéã íýâòð¿¿ëýí, ñóðãàëòûí ìàòåðèàëûí

÷àíàðûã äýýøë¿¿ëæ, ñóðãàëòûí òîãòîëöîîã îëîí óëñûí

æèøèãò õ¿ðãýõýä òîìîîõîí ¿¿ðýã ã¿éöýòãýíý.

Òºñëèéí ãýðýýò áàéãóóëëàãààð 2011 îíû 12 äóãààð ñàðààñ

Øèíæëýõ Óõààí Òåõíîëîãèéí Èõ Ñóðãóóëü, ò¿¿íèé 50

ãàðóé áàãø, ìýðãýæèëòí¿¿ä àæèëëàæ áàéíà. Òóñ áàã íü

ñóðãàëòàíä äýâøèëòýò òåõíîëîãèéã íýâòð¿¿ëýõ, ñóðãàëòûí

øèíý òîãòîëöîîã áèé áîëãîõîä òóñ ÷èãëýëýýð òîäîðõîé

¿ð ä¿íä õ¿ð÷ èðñýí, áýëòãýñýí àðâèí òóðøëàãàòàé áàãø,

ìýðãýæëèéí õ¿ì¿¿ñýýñ á¿ðäñýí áèëýý.

¯¿íä:

• ÕÇÇÌÑ-ä îðîëöîã÷èä áà õýðýãëýã÷äèéí çàãâàð, ÕÇÇÌÑ áà Ì×ÁÎ ¯-íèé ñèñòåìèéã

çàãâàð÷ëàõ,

• Ìîíãîëûí ÕÇÇÌÑ-èéí çàãâàð÷ëàëûí õ¿ðýýíä îðîëöîã÷èä, õýðýãëýã÷äèéã õîëáîñîí âåá

ïîðòàë çàãâàðààñ ãàäíà îëîí óëñàä õýðýãëýãääýã ÕÇÇÌÑ-èéí 54 ¿ç¿¿ëýëòèéã ñîíãîí

ñóäàëæ ò¿¿íýýñ ò¿ëõ¿¿ð 20 ¿ç¿¿ëýëòèéã Ìîíãîëûí ÕÇÇÌÑ-ä çàéëøã¿é àøèãëàõ, öààøèä

ºðãºæ¿¿ëýõ,

• ÕÇÇÌÑ áîëîí Ì×Áί-ä õàíäàõ ïîðòàë/ âåá ñàéòûã áèé áîëãîõ, ýíý ¿¿äíýýñ ÕÇÇÌÑ-ä

îðîëöîã÷ áà õýðýãëýã÷ õàìãèéí ãîë ãýæ ¿çýõ 10 áàéãóóëëàãûí âåá ñàéòûã ñóäàëæ, óã

ñèñòåìä îðóóëàõ,

• ×àäàâõ áýõæ¿¿ëýõ çîðèëãîîð Ì×Áί-íèé ÷èãëýëýýð ñóðãàëòóóäûã çîõèîí áàéãóóëàõ,

• ×àäàâõ áýõæ¿¿ëýõòýé õîëáîîòîé ÕÇÇÌÑ áà Ì×Áί-íèé ñóðãàëòûí ãàðûí àâëàãà ãàðãàõ,

• Ò¿¿íýýñ ãàäíà, øààðäëàãàòàé ïðîãðàìì õàíãàìæ, òåõíèê õýðýãñëýýð õàíãàõ òåõíèêèéí

¿ç¿¿ëýëò¿¿äèéã áîëîâñðóóëàõ çýðýã áîëíî.

Cõåì çóðàã 1. Ìîíãîëûí ÕÇÇÌÑ áà Ì×Áί-èéí çàãâàð

ХТБ Үндэсний дата төв

Сервер байрлуулалт ба техник хангамж

ХЗЗМС/МЧБОҮ-ний загвар

ХЗЗМС-ийн үзүүлэлтүүд

Мэдээллийн портал

Вэбийн нөхцөл байдлыг үнэлэх

Холбоос вэбүүдийн боломжууд

labornet.mn-н нарийвчлал

Сургалт

Сургалт

Сургалтын нарийвчлал

Сургалтын нарийвчлал

МЧБОС

МЧБОС-ийн мэдээллийн сан ба холбоосуудын бүтэц

Цахим МЧБОС

Программ хангамжийн нарийвчлал

6 ТУЛХТАЙ ХӨГЖИЛ, ЧАНАРТАЙ АМЬДРАЛ2012 ОНЫ 3 ДУГААР САР

Users Labor MarketInformation System

Career Guidance System

To be specified

SME decelopment

Starting a business

Labornet

Job Vacancies

Job Applications

Job Descriptions

TVET Training

Indicators

Economic

Labor

Educational Attainment

Poverty

Wages & Salaries

Industrial Relations

Social Protection

Communication

News

Job Fairs

Events

Professions

Trade Unions

Employer Associations

Trade and ProfessionalAssociations

The Economy

The Economy

Enterprises by Sector

Production and Turnover by Sector

Technological Change by Sector

Sector Studies

Economic Forecasts

Policies

Labor Market

Vacancies

Employment Services

Training and Work Experience

Labor Market Statistics

Target group surveys

Education

Universities and otherInstitutions of HigherEducation

Ministry of Education

Graduation rates

Drop Out Rates

Course Enrolment data

Courses & Capacity of institutions

Curricula

Donor and private investment in education

Monitoring

Ò¿¿í÷ëýí, õºäºëìºðèéí çàõ çýýëèéí ìýäýýëëèéí ñèñòåìèéã äýëãýðýíã¿é õýëáýðýýð çàãâàð÷èëæ

õîëáîîñ âýá-¿¿äèéí áîëîìæ, Labornet.mn-í íàðèéâ÷ëàëûã òîãòîîõîîð ñàíàë áîëîâñðóóëñàí.

×àäàâõ áýõæ¿¿ëýõ ñóðãàëòóóä:

Ìýðãýæëèéí ÷èã áàðèìæàà îëãîõ ÷èãëýëýýð òàíèëöóóëàõ ñóðãàëò,

çºâëºõ¿¿äèéí ìýðãýøñýí ñóðãàã÷ áàãø íàðûí ñóðãàëòûã àéìàã,

íèéñëýë, ä¿¿ðãèéí ÕÕ¯Õ-èéí íèéãìèéí àæèëòíóóäàä çîðèóëàí çîõèîí

ÿâóóëàâ. ̺í ÌѯÒ-¿¿äèéí íèéãìèéí àæèëòíóóäàä çîðèóëñàí

Ì×Áί-íèé çºâëºõ áýëòãýõ øàòàëñàí ñóðãàëòûã çîõèîí áàéãóóëñàí

þì. Ýäãýýð ñóðãàëòàä íèéòäýý 115 õ¿í õàìðàãäñàí.

Äýä òºñëèéí áàã:

Àéäàí Ìàëîíè - Тºñëèéí óäèðäàã÷, ÕÇÇÌ-èéí ìýðãýæèëòýí,

Èðëàíä óëñûí ìýðãýæèëòýí

ß.Î÷èðñ¿õ - Тºñëèéí äýä óäèðäàã÷, Ì×Áί-íèé ìýðãýæèëòýí

Ðîáåðò Áëóì - Ì×Áί-íèé ìýðãýæèëòýí, Ãåðìàí óëñûí

ìýðãýæèëòýí

Í.Ñîäíîìäîðæ - ÕÇÇÌ-èéí ìýðãýæèëòýí, äîêòîð (ScD),

ïðîôåññîð

Ö.Öýöýãìàà - Сóðãàëò õàðèóöñàí ìýðãýæèëòýí, äîêòîð (PhD),

ïðîôåññîð

Ð.Ýðäýíýìºíõ - Мýäýýëëèéí òåõíîëîãèéí ìýðãýæèëòýí

À.Ìàíäóóõàé - Тºñëèéí îð÷óóëàã÷

Ì.Áîëîðöýöýã - Зàõèðãààíû àæèëтан

МЭРГЭЖЛИЙН БОЛОВСРОЛ, СУРГАЛТЫН ТӨСЛӨӨС ГАРГАВ

Cõåì çóðàã 2. Õºäºëìºðèéí çàõ çýýëèéí ìýäýýëëèéí ñèñòåì

Àæèë ìýðãýæëèéí ÷èã áàðèìæàà îëãîõ çөâëөõ áàãø íàðò ãýð÷èëãýý ãàðäóóëæ áàéãàà íü

Холбоо барих хаяг:Энхтайвны өргөн чөлөө-63, Альфа байр III, IV давхар, Баянзүрх дүүрэг, Улаанбаатар хот-13335, Монгол улсУтас: 7015-0407, Факс: 7015-1017www.mca.mn