42
ปปปปปปปปปป : ปปปปป ป ปปปปปปปปปป ปปปปปปปปปป

ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

  • Upload
    padvee

  • View
    601

  • Download
    3

Embed Size (px)

DESCRIPTION

บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม ขอบข่ายเนื้อหา สำนักเอปิคิวเรียน สำนักสโตอิก วิมตินิยมและสังคหนิยม ลัทธิพลาโต้ใหม่

Citation preview

Page 1: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

ปรั�ชญากรั�ก : บทท�� ๖ ปรั�ชญากรั�กสมั�ย

เส��อมั

Page 2: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

บทท�� ๖ ปรั�ชญากรั�กสมั�ยเส��อมั•ขอบข�ายเนื้��อหา•ส�านื้�กเอป�คิ�วเรั�ยนื้•ส�านื้�กสโตอ�ก•ว�มัต�นื้�ยมัและส�งคิหนื้�ยมั•ล�ทธิ�พลาโต%ใหมั�

Page 3: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

ปรั�ชญากรั�กสมั�ยเส��อมั• หล�กจากท��จ�กรัพรัรัคิดิ�ย*สต�เนื้�ยนื้แห�งโรัมัไดิ%ส��งป�ดิส�านื้�กปรั�ชญากรั�กท��ไมั�นื้�บถื�อศาสนื้าคิรั�สต.เมั��อ พ.ศ.1072 ท�าให%ส�านื้�กปรั�ชญาอะคิาเดิมั�และล�เซอ*มัไมั�มั�การัพ�ฒนื้าการัทางดิ%านื้แนื้วคิ�ดิทางปรั�ชญาแต�อย�างใดิ ล1กศ�ษย.ของส�านื้�กเพ�ยงแต�รั�กษาหล�กปรั�ชญาของอาจารัย.ไว%เท�านื้��นื้

3

Page 4: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

4ปรั�ชญากรั�กสมั�ยเส��อมันื้�กปรั�ชญาสมั�ยนื้��มั� 5 กล*�มั และรั�บแนื้วคิ�กทางปรั�ชญามัาจากแหล�งต�างๆ ดิ�งต�อไปนื้�� 1. ส�านื้�กเอป�คิ�วเรั�ยนื้ ยอมัรั�บทฤษฎี�อะตอมัหรั�อปรัมัณู1ของเดิมัอคิรั�ต*ส 2. ส�านื้�กสโตอ�กยอมัรั�บทฤษฎี�ไฟของเฮรัาคิรั�ต*ส 3. นื้�กว�มัต�นื้�ยมัไดิ%รั�บอ�ทธิ�พลจากญาณูว�ทยาของพลาโต% 4. นื้�กส�งคิหนื้�ยมัผสมัผสานื้ปรั�ชญาหลายส�านื้�ก 5. ส�านื้�กพลาโต%ใหมั�ยอมัรั�บปรั�ชญาของพลาโต%

Page 5: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

เอป�คิ�วรั*ส

• เอป�คิ�วรั*ส เป:นื้ผ1%ก�อต��งส�านื้�กเอป�คิ�วเรั�ยนื้ ท�านื้เก�ดิท��เกาะซามัอส ศ;กษาปรั�ชญาของเดิมัอคิรั�ต*สจากคิรั1ช��อนื้อซ�ฟาเนื้ส ท�านื้ศ;กษาปรั�ชญาในื้หลายส�านื้�ก เอป�คิ�วรั*สไดิ%เป�ดิสอนื้ปรั�ชญาท��กรั*งเอเธินื้ส.โดิยใช%สวนื้ของท�านื้เป:นื้สถืานื้ศ;กษา เนื้%นื้การัสอนื้ศ�ษย.ให%ท�องจ�าหล�กปรั�ชญาส�าคิ�ญๆ

5

Page 6: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

6เอป�คิ�วรั*ส

• ในื้ท�ศนื้ะของเอป�คิ�วรั*ส ปรั�ชญามั�เป<าหมัายอย1�ท��การัช�วยให%มันื้*ษย.ดิ�าเนื้�นื้ช�ว�ตอย�างมั�คิวามัส*ข

Page 7: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

7ญาณูว�ทยา• เดิมัอคิรั�ต*สเป:นื้นื้�กเหต*ผลนื้�ยมั เพรัาะเห=นื้ว�าคิวามัรั1%แท%เก�ดิจากการัใช%เหต*ผล ไมั�ใช�ปรัะสาทส�มัผ�ส แต� เอป�คิ�วรั*ส ก=เป:นื้นื้�กปรัะสบการัณู.นื้�ยมั เพรัาะเสนื้อท�ศนื้ะว�าคิวามัรั1%แท%เก�ดิจากส�ญชานื้หรั�อปรัะสาทส�มัผ�ส

Page 8: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

8อภิ�ปรั�ชญา• เอป�คิ�วรั*สเป:นื้นื้�กว�ตถื*นื้�ยมั เพรัาะเขายอมัรั�บแนื้วคิวามัคิ�ดิของเดิมัอคิรั�ต*สท��ว�า สรัรัพส��งเก�ดิจาการัรัวมัต�วของปรัมัณู1 แมั%ว�ญญาณูก=เก�ดิจากปรัมัณู1 เมั��อมันื้*ษย.ถื;งแก�คิวามัตาย ว�ญญาณูก=ดิ�บสลาย มันื้*ษย.ตายแล%วส1ญ ปรั�ชญาของเอป�คิ�วรั*สเป:นื้อ*จเฉทท�ฐิ�

Page 9: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

9จรั�ยศาตรั.• เอป�คิ�วรั*สมั�ท�ศนื้ะคิล%ายก�บของโวฟ�สต.ท��ว�าไมั�มั�คิวามัดิ�สากลและคิวามัช��วสากล คิ*ณูธิรัรัมัไมั�ใช�คิวามัดิ�ในื้ต�วเองคิวามัแตกต�างของท�ศนื้ะท��งสองอย1�ตรังท��ว�า ขณูะท��โซฟ�สต.เห=นื้ว�าคิวามัมั�ปรัะโยชนื้.เป:นื้เกณูฑ์.ต�ดิส�นื้คิวามัดิ� แต�เอป�คิ�วรั*สเห=นื้ว�าคิวามัส*ขหรั�อคิวามัส�ารัาญเป:นื้เกณูฑ์.ต�ดิส�นื้คิวามัดิ� นื้��นื้คิ�อการักรัะท�าท��นื้�าคิวามัส*ขมัาให%เป:นื้คิวามัดิ� ส�วนื้การักรัะท�าท��นื้�าคิวามัท*กข.มัาให%เป:นื้คิวามัช��ว

Page 10: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

10ส�านื้�กสโตอ�ก • เซโนื้แห�งคิ�ต�อ*มัเป:นื้นื้�กปรั�ชญาผ1%ก�อต��งส�านื้�กสโตอ�ก เซโนื้ไดิ%ศ;กษาปรั�ชญาของเฮรัาคิล�ต*สอย�างจรั�งจ�ง หล�งจากศ;กษาปรั�ชญาอย1�หลายปB เซโนื้ไดิ%ต��งส�านื้�กปรั�ชญาของตนื้ข;�นื้ โดิยใช%บรั�เวณูรัะเบ�ยงของซ*%มัปรัะต1เมั�องเป:นื้ท��สอนื้ปรั�ชญา คิ�าว�า สโตอา ในื้“ ”ภิาษากรั�กแปลว�า ปรัะต1เมั�อง เหต*“ ”นื้��นื้ส�านื้�กนื้��จ;งมั�ช��อว�า สโตอ�ก แปล“ ”ว�าส�านื้�กปรัะต1เมั�อง ศ�ษย.ของเซโนื้มัาจากท*กช��นื้วรัรัณูะ มั�ท��งคินื้จนื้และคินื้มั��งมั� เซโนื้ไมั�นื้�ยมัรั�บเดิ=กหนื้*�มัเป:นื้ศ�ษย. เพรัาะถื�อว�าคินื้มั�อาย*และว*ฒ�ภิาวะเหมัาะสมัเท�านื้��นื้จะสามัารัถืเรั�ยนื้รั1%ปรั�ชญา

Page 11: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

11ส�านื้�กสโตอ�ก

• เซโนื้ถื;งแก�กรัรัมัเมั��อ พ.ศ.379 ภิายหล�งมัรัณูกรัรัมัของเซโนื้ส�านื้�กสโตอ�กย�งคิงรั*�งเรั�องต�อมัาอ�กหลายศตวรัรัษ พ�ฒนื้าการัของส�านื้�กนื้��แบ�งออกเป:นื้ 3 ย*คิ ดิ�งนื้�� • 1. ส�านื้�กสโตอ�กเก�า มั�นื้�กปรั�ชญาส�าคิ�ญคิ�อ เซโนื้แห�งคิ�ต�อ*มั เคิลอ�นื้รั�ส และคิรั�ซ�ปป*ส • 2. ส�านื้�กสโตอ�กกลาง มั�นื้�กปรั�ชญาส�าคิ�ญคิ�อ ปาเนื้ต�อ*สและโปเซอ�โดินื้�อ*ส • 3. ส�านื้�กสโตอ�กใหมั� มั�นื้�กปรั�ชญาส�ญคิ�อ อ�นื้เนื้อ*ส เซเนื้คิา เอป�คิเตต*สและจ�กรัพรัรัดิ�มัารั.คิ*ส เอาเรัล�อ*ส

Page 12: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

12ปรั�ชญาส�านื้�กสโตอ�ก

• ปรั�ชญาส�านื้�กสโตอ�กแบ�งเป:นื้ 3 สาขา คิ�อตรัรักศาสตรั. อภิ�ปรั�ชญา และจรั�ยศาสตรั. พวกสโตอ�กถื�อว�าเป<าหมัายของปรั�ชญาอย1�ท��การัแสวงหารัากฐิานื้ให%ก�บจรั�ยศาสตรั.

Page 13: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

13ตรัรักศาสตรั. • สโตอ�กเหมั�อนื้ก�บตรัรักศาสตรั.ของอารั�สโตเต�ล ต�างก�นื้คิ�อปรัะเดิ=นื้ว�า ปรัะโยคิเท�านื้��นื้ท��เรัาบอกว�าจรั�งหรั�อเท=จ ปรัะโยคิจ;งเป:นื้พ��นื้ฐิานื้ของเหต*ผล หาใช�คิ�า ดิ�งท��อารั�สโตเต�ลเสนื้อ คิ�าเป:นื้เพ�ยงองคิ.ปรัะกอบของปรัะโยคิ ต�ดิส�นื้คิวามัสมัเหต*สมัผลก�นื้ท��ปรัะโยคิต�างหาก ท�ศนื้ะนื้��ท�าให%คิรั�ซ�ปบ*สไดิ%ช��อว�าเป:นื้ผ1%คิ%นื้พบตรัรักศาสตรั.แห�งปรัะโยคิ ซ;�งต�อมัากลายมัาเป:นื้ตรัรักศาสตรั.ส�ญล�กษณู.

Page 14: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

14ตรัรักศาสตรั.

• เรั��องทฤษฎี�คิวามัรั1%ท��พวกสโตอ�กจ�ดิเข%าเป:นื้ส�วนื้หนื้;�งของตรัรักศาสตรั. ปรัะเดิ=นื้ท��เก��ยวก�บทฤษฎี�คิวามัรั1% บ�อเก�ดิของคิวามัรั1%และเกณูฑ์.ต�ดิส�นื้คิวามัจรั�ง เสนื้อ มัต�ว�า ส�ญชานื้เป:นื้บ�อเก�ดิของคิวามัรั1%

Page 15: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

15ญาณูว�ทยา

• ปรั�ชญาของสโตอ�กเป:นื้ปรัะสบการัณู.นื้�ยมั ปรัะสบการัณู.นื้�ยมัถื�อว�าคิวามัรั1%ท*กอย�างมัาจากส�ญชานื้ • สโตอ�กให%คิวามัสนื้ใจศ;กษษเรั��องเกณูฑ์.ต�ดิส�นื้คิวามัจรั�ง มั�ท�ศนื้ะว�า ปรัะสาทส�มัผ�สหรั�อส�ญชานื้เป:นื้เกณูฑ์.มัาตรัฐิานื้ส�าหรั�บต�ดิส�นื้คิวามัจรั�ง สโตอ�กเพ��มัเต�มัว�า ส�ญชานื้ใดิจะให%คิวามัรั1%แท%จรั�งหรั�อไมั� นื้��นื้ข;�นื้อย1�ก�บเง��อนื้ไขท��ส�า ส�ญชานื้นื้��นื้สามัารัถืท�าให%จ�ตมั�การัปลงใจไดิ%หรั�อไมั การัปลงใจก=คิ�ออาการัท��จ�ตยอมัรั�บ ภิาพท��เห=นื้หรั�อเส�ยงท��ไดิ%ย�นื้

Page 16: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

16อภิ�ปรั�ชญา

• สโตอ�กยอมัรั�บท�ศนื้ะเรั��องไฟเป:นื้ปฐิมัธิาต*ของดิลกจากเฮรัาคิล�ต*ส นื้�ามัาผสมัผสานื้ก�บแนื้วคิ�ดิเรั��องก�ตต*ภิาวะและก�มัมัภิาวะของอารั�สโตเต�ล

Page 17: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

17อภิ�ปรั�ชญา

• สโตอ�กมั�ท�ศนื้ะว�าจ�กรัวาลเก�ดิมัาจากหล�กการัเบ��องต%นื้ 2 ปรัะการั คิ�อก�ตต*ภิาวะท��เป:นื้ฝ่Dายเคิล��อนื้ไหวกรัะท�าการัและก�อสรั%างสรัรัพส��ง และก�มัมัภิาวะท��เป:นื้ฝ่Dายถื1กเคิล��อนื้ท�� ถื1กกรัะท�าและถื1กก�อสรั%าง ก�ตต*ภิาวะหมัายถื;งพรัะเจ%าและก�มัมัภิาวะหมัายถื;งสสารั พรัะเจ%าและสสารัเป:นื้ส��งเดิ�ยวก�นื้ สโตอ�กถื�อว�าไฟเป:นื้ส��งแรักส*ดิของจ�กรัวาล สรัรัพส��งออกมัาจากไฟและกล�บไปส1�ไฟ พรัะเจ%าคิ�อไฟ สสารัก=คิ�อไฟ ไฟท��ละเอ�ยดิปรัะณู�ตจ�ดิเป:นื้พรัะเจ%า ส�วนื้ไฟท��หยาบจ�ดิเป:นื้สสารั

Page 18: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

18อภิ�ปรั�ชญา

• ว�ญญาณูมันื้*ษย.เก�ดิจากไฟคิ�อพรัะเจ%า ว�ญญาณูมันื้*ษย.มัาจากพรัะเจ%าไมั�ไดิ%หมัายถื;งว�ญญาณูท*กดิวงแต�หมัายถื;งว�ญญาณูของมันื้*ษย.คินื้แรักเท�านื้��นื้ท��มัาจากพรัะเจ%า ว�ญญาณูของคินื้ท��ตายท*กคินื้จะรัออย1�จนื้ถื;งว�นื้ท��ไฟไหมั%โลกแล%วจ;งกล�บไปส1�พรัะเจ%า

Page 19: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

19จรั�ยศาสตรั.

• พ�ฒนื้ามัาจากแนื้วคิ�ดิทางอภิ�ปรั�ชญา 2 ปรัะการั คิ�อ • 1. จ�กรัวาลถื1กปกคิรัองดิ%วยกฎีเหต*ผลท��ตายต�ว และ • 2. ธิรัรัมัชาต�อ�นื้เป:นื้แก�นื้แท%ของมันื้*ษย. คิ�อการัคิ�ดิอย�างมั�เหต*ผลท��ตรัะหนื้�กรั1%กฎีธิรัรัมัชาต�และพรั%อมัท��จะปฏิ�บ�ต�ตามักฎีเหล�านื้��นื้ ว�ธิ�ดิ�าเนื้�นื้ช�ว�ตท��ดิ�ในื้ท�ศนื้ะของพวกสโตอ�กก=คิ�อ

มั�ช�ว�ตอย1�ตามัธิรัรัมัชาต� หมัายคิวามัว�า มันื้*ษย.“ ”คิวรัย�อมัรั�บและปฏิ�บ�ต�ตามักฎีเหต*ผลในื้ธิรัรัมัชาต�โดิยไมั�ฝ่Dาฝ่Fนื้หรั�อหล�กเล��ยงแต�ปรัะการัใดิ

Page 20: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

20ว�มัต�นื้�ยมัและส�งคิหนื้�ยมั

• คิ�อ การัท��ชาวโรัมั�นื้คิ�อผสมัผสานื้ปรั�ชญากรั�กเดิ�นื้ๆ เข%าดิ%วยก�นื้แล%วสงเคิรัาะห.เข%าเป:นื้ปรั�ชญาของตนื้

Page 21: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

21ว�มัต�นื้�ยมั (Scepticism)

• หมัายถื;งผ1%ท��ถื�อว�าคิวามัจรั�งเป:นื้ส��งท��ส��งมันื้*ษย.ไมั�อาจรั1%ไดิ% นื้�กว�มัต�นื้�ยมัเป:นื้คินื้ช�างสงส�ยและชอบสอบสวนื้คิ%นื้หาคิวามัจรั�ง แต�เป:นื้ท��นื้�าเส�ยดิายว�าเมั��อพวกเขาไมั�สามัารัถืคิ%นื้พบคิวามัจรั�ง บทสรั*ปของพวกเขาก=คิ�อว�าคิวามัจรั�งเป:นื้ส��งท��มันื้*ษย.ไมั�อาจรั1%ไดิ%

Page 22: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

22ปรัะว�ต�และพ�ฒนื้าการั

• ไพรั.โรั เป:นื้ผ1%ให%ก�าเนื้�ดิปรั�ชญาว�มัต�นื้�ยมัท��เป:นื้รัะบบ ท�านื้เก�ดิท��เมั�องอ�ล�ส เคิยต�ดิตามักองท�พของพรัะเจ%าอาเลกซานื้เดิอรั.มัหารัาชไปอ�นื้เดิ�ย ท�านื้ไดิ%ศ;กษาปรั�ชญาอ�นื้เดิ�ยท��นื้��นื้ เมั��อเดิ�นื้ทางกล�บถื;งเมั�องอ�ล�ส ไพรั.โรัย;ดิอาช�พเป:นื้คิรั1สอนื้ปรั�ชญา ท�านื้ไมั�ไดิ%ผล�ตงานื้นื้�พนื้ธิ.ไว%

Page 23: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

ว�มัต�นื้�ยมัของไพรั.โรั

• ไพรั.โรัมั�ท�ศนื้ะว�า ส�ญชานื้และเหต*ผลมัาสามัารัถืให%คิวามัรั1%แท%จรั�งแก�มันื้*ษย. การัให%เหต*ผล“ท*กอย�างย�อมัมั�เหต*ผลอ��นื้มัาห�กล%างไดิ%เสมัอ ไพรั.”โรัสอนื้ให%คินื้เรัาย�บย��งการัต�ดิส�นื้ว�าอะไรัเป:นื้อะไรั

23

Page 24: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

24ว�มัต�นื้�ยมัของไพรั.โรั

• จรั�ยศาสตรั. ไพรั.โรัสอนื้ให%มันื้*ษย.ใช%ช�ว�ตแบบปล�อยวางท*กส��ง ไมั�มั�คิวามัต%องการัหรั�อคิวามัเห=นื้ในื้เรั��องใดิๆ นื้��นื้คิ�อขจ�ดิต�ณูหาและท�ฐิ�ออกไปแล%วท�าใจให%ยอมัรั�บสถืานื้การัณู.อย�างสงบ

Page 25: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

25ว�มัต�นื้�ยมัของไพรั.โรั

• ญาณูว�ทยาเหมั�อนื้พวกโซฟ�สต. แตกต�าง ในื้เรั��องจรั�ยศาสตรั. โซฟ�สต.สอนื้ให%คินื้เรัารั1%จ�กต�ดิส�นื้ใจเล�อกส��งท��เนื้าเห=นื้ว�าเป:นื้ปรัะโยชนื้.ไพรั.โรัสอนื้ให%ใช%ช�ว�ตอย�างสงบโดิยไมั�ต�ดิส�นื้ใจเล�อกอะไรัเลย

Page 26: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

26ว�มัต�นื้�ยมัในื้อะคิาเดิมั�• 1. อารั.เซส�ลาอ*ส เป:นื้เจ%าส�านื้�กอะคิาเดิมั�กลาง ต�คิวามัปรั�ชญาของพลาโต%ให%เป:นื้ว�มัต�นื้�ยมั คิ�าสอนื้ของพลาโต% การัรั�บรั1%รัะดิ�บส�ญชานื้เป:นื้เพ�ยงคิวามัเช��อย�งไมั�ใช�คิวามัรั1% คิวามัจรั�งสากลคิ�อแบบหรั�อโนื้คิต�เป:นื้ส��งท��มันื้*ษย.รั1%ไดิ%ดิ%วยเหต*ผล• 2. คิารั.เนื้อาดิ�ส เป:นื้ผ1%ก�อต��งส�านื้�กอะคิาเดิมั�ใหมั� คิารั.เนื้อาดิ�สย;ดิถื�อท�ศนื้ะว�า คิวามัรั1%เป:นื้ส��งท��เป:นื้ไปไมั�ไดิ%และไมั�มั�เกณูฑ์.ต�ดิส�นื้คิวามัจรั�ง เรั��องพรัะเจ%าคิารั.อาดิ�สสรั*ปว�า แนื้วคิ�ดิเรั��องพรัะเจ%าข�ดิแย%งก�นื้เอง เหต*ผลจ;งไมั�อาจช�วยให%รั1%แจ%งพรัะเจ%า ดิ�งนื้��นื้คิวามัจรั�งเก��ยวก�บพรัะเจ%าเป:นื้ส��งท��มันื้*ษย.ไมั�อาจรั1%ไดิ%• 3. ฟ�โลแห�งลารั�สสา ไมั�ใช�นื้�กว�มัต�นื้�ยมั เป:นื้เจ%าส�านื้�กอะคิาเดิมั�ใหมั�ผ1%ส��งย*ต�การัสอนื้ว�มัต�นื้�ยมั และมั�ส�วนื้ผล�กดิ�นื้ให%ว�มัต�นื้�ยมัออกไปจากส�านื้�กอะคิาเดิมั�ใหมั�

Page 27: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

27ว�มัต�นื้�ยมัสมั�ยหล�ง• 1 เอเนื้ซ�เดิมั*ส หล�งจากออกพ%นื้ส�านื้�กอะคิาเดิมั�ไปแล%ว เอเนื้ซ�เดิมั*สปรัะกาศท�ศนื้ะว�มัต�นื้�ยมัว�าคิวามัจรั�งเป:นื้ส��งท��มันื้*ษย.ไมั�อาจรั1%ไดิ% เพรัาะมันื้*ษย.แต�ละคินื้รั�บรั1%ต�างก�นื้ ข%อพ�ส1จนื้. 10 ปรัะการัท��แสดิงเหต*ผลว�าท�าไมัมันื้*ษย.จ;งรั�บรั1%ต�างก�นื้ คิ�อ • 1) ของส��งเดิ�ยวก�นื้ปรัากฏิให%รั�บรั1%ต�างก�นื้ • 2) คิวามัแตกต�างรัะหว�างบ*คิคิลท�าให%การัรั�บรั1%ต�างก�นื้ • 3) ปรัะสาทส�มัผ�สต�างชนื้�ดิก�นื้ท�าให%การัรั�บรั1%ต�างก�นื้ • 4) คิวามัแตกต�างทางรัะดิ�บปGญญาและช�องว�างรัะหว�างว�ยท�าให%การัรั�บรั1%ต�างก�นื้•

Page 28: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

28ว�มัต�นื้�ยมัสมั�ยหล�ง• 5) มั*มัมัองต�างก�นื้ท�าให%รั�บรั1%ต�างก�นื้ • 6) แสงสว�างมัากนื้%อยต�างก�นื้ท�าให%การัรั�บรั1%ต�างก�นื้ • 7) ปรั�มัาณูมัากนื้%อยต�างก�นื้ท�าให%การัรั�บรั1%ต�างก�นื้ • 8) คิวามัส�มัพ�นื้ธิ.ท��ผ1%รั�บรั1%มั�ต�อเรั��องนื้��นื้ ท�าให%การัรั�บรั1%ต�างก�นื้ • 9) คิวามัถื��มัากนื้%อยต�างก�นื้ท�าให%การัรั�บรั1%ต�างก�นื้ • 10) คินื้เรัารั�บรั1%ต�างก�นื้เพรัาะย;ดิถื�อว�ฒนื้ธิรัรัมั กฎีหมัาย เทพนื้�ยาย ศาสนื้า และปรั�ชญาต�างก�นื้

Page 29: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

29ว�มัต�นื้�ยมัสมั�ยหล�ง• 2. อากรั�ปปา ลดิข%อพ�ส1จนื้.ของเอเนื้ซ�เดิมั*สเหล�อเพ�ยง 5 ข%อคิ�อ • 1) การัรั�บรั1%ต�างก�นื้เพรัาะมั�ท�ศนื้ะหลายอย�างในื้เรั��องเดิ�ยวก�นื้ • 2) การัรั�บรั1%ต�างก�นื้เพรัาะกรัะบวนื้การัการัพ�ส1จนื้.คิวามัจรั�งมั�หลายข��นื้ตอนื้ • 3) การัรั�บรั1%ต�างก�นื้เพรัาะการัรั�บรั1%แต�ละคิรั��งเก��ยวข%องส�มัพ�นื้ธิ.ก�บองคิ.ปรัะกอบอ��นื้ๆ • 4) การัรั�บรั1%ต�างก�นื้เพรัาะผ1%รั�บรั1%ย;ดิถื�อมั1ลบทหรั�อข%อสมัมัต�ฐิานื้ต�างก�นื้ • 5) การัรั�บรั1%ต�างก�นื้เพรัาะมั�วงจรัอ*บาทว. หรั�อการัให%เหต*ผลย%อนื้กล�บแบบง1ก�นื้หาง

Page 30: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

30ว�มัต�นื้�ยมัสมั�ยหล�ง• 3. เซกต*ส เอมัป�รั�คิ*ส อธิ�บายเรั��องวงจนื้อ*บาทว.ไว%ดิ%วยการัยกต�วอย�างจากตรัรักบทท��ว�า

มันื้*ษย.ท*กคินื้เป:นื้ส��งท��ต%องตาย (ข%อต��งหล�ก)โสคิรัาต�สเป:นื้มันื้*ษย. (ข%อต��งรัอง)

ดิ�งนื้��นื้ โสคิรัาต�สเป:นื้ส��งท��ต%องตาย (ข%อสรั*ป)

Page 31: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

31ส�งคิหนื้�ยมั (Eclecticism)

• เป:นื้ผลจากการัปะทะส�งสรัรัคิ.รัะหว�างนื้�กปรั�ชญากรั�กและชาวโรัมั�นื้ นื้�กปรั�ชญาชาวโรัมั�นื้ไมั�เคิยคิ�ดิสรั%างรัะบบปรั�ชญาท��เป:นื้อ�สรัะจากส�านื้�กปรั�ชญากรั�ก ส��งท��ชาวโรัมั�นื้ท�าไดิ%ก=คิ�อ เล�อกสารัส�วนื้ดิ�จากปรั�ชญากรั�กส�านื้�กต�างๆ แล%วนื้�ามัาสงเคิรัาะห.ผสมัผสานื้เป:นื้ปรั�ชญาของตนื้เอง นื้�กปรั�ชญาชาวโรัมั�นื้จ;งไดิ%เป:นื้ผ1%ช��อว�าเป:นื้พวกส�งคิหนื้�ยมั มั�ส�านื้�กปรั�ชญา 2 แห�งท��อ%างว�าเป:นื้พวกส�งคิหนื้�ยมัคิ�อ• 1. ส�านื้�กแห�งอาเลกซานื้เดิรั�ย ก�อต��งโดิยโปตามัอนื้ ส�านื้�กนื้��ผสมัผสานื้ปรั�ชญาสโตอ�กเข%าก�บปรั�ชญาของอารั�สโตเต�ล• 2. ส�านื้�กแห�งโรัมั ก�อต��งโดิยคิว�นื้ต*ส เซกต�อ*ส ส�านื้�กนื้��ผสมัผสานื้ปรั�ชญาของสโตอ�ก ซ�นื้�ก พ�ธิากอรั�ส พลาโต%และอารั�สโตเต�ล

Page 32: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

32บทสรั*ป• การัศ;กษาปรั�ชญาว�มัต�นื้�ยมัช�วยให%เรัาเห=นื้รั�องรัอยคิวามัเส��อมัของปรั�ชญากรั�กช�ดิเจนื้ข;�นื้ ปรั�ชญาท��เก�ดิจากคิวามัรั�กในื้คิวามัรั1%ไดิ%ถื1กนื้�กว�มัต�ข*ดิรัากถือนื้โคินื้ดิ%วยการัปรัะกาศว�า คิวามัจรั�งเป:นื้ส��งท��มันื้*ษย.ไมั�อาจรั1%ไดิ% แมั%แต�คิวามัดิ�และคิวามังามัท��แท%จรั�งก=เป:นื้ส��งท��รั1%ไมั�ไดิ%เช�นื้ก�นื้• ชาวโรัมั�นื้ไมั�มั�อ�จฉรั�ยภิาพดิ%านื้ปรั�ชญาเหมั�อนื้ชาวกรั�ก ส��งท��ชาวโรัมั�นื้ท�าไดิ%ก=คิ�อ สงเคิรัาะห.ส�วนื้ดิ�ของปรั�ชญากรั�กส�านื้�กต�างๆ เข%าดิ%วยก�นื้จนื้เก�ดิส�งคิหนื้�ยมั

Page 33: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

33ปรัะว�ต�และพ�ฒนื้าการั• อ�มัโมันื้�อ*สา ส�คิคิ�ส แห�งเมั�องอาเลกซานื้เดิรั�ยเป:นื้ผ1%ก�อต��งล�ทธิ�พลาโต%ใหมั� ท�านื้ไดิ%พยายามัปรัะนื้�ปรัะนื้อมัศาสนื้าคิรั�สต.เข%าก�บปรั�ชญาของพลาโต%จนื้เก�ดิล�ทธิ�พลาโต%ใหมั�โพลต�นื้*ส เป:นื้นื้�กปรั�ชญาคินื้แรักผ1%พ�ฒนื้าล�ทธิ�พลาโต%ใหมั�ให%เป:นื้รัะบบ

Page 34: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

34ล�ทธิ�พลาโตใหมั� • ล�ทธิ�พลาโต%ใหมั� สรั%างปรั�ชญาศาสนื้าข;�นื้บนื้พ��นื้ฐิานื้ปรั�ชญาของพลาโต% จ;งมั�ท�าท�แบบส�งคิหนื้�ยมัเหมั�อนื้ก�นื้•ล�ทธิ�พลาโต%ใหมั�เก�ดิข;�นื้คิรั��งแรักท��เมั�องอาเลกซานื้เดิรั�ยซ;�งพรัะเจ%าอเลกซานื้เดิอรั.มัหารัาชทรังสถืาปนื้าข;�นื้ในื้ พ.ศ.210 ต�อมัาเมั�องนื้��ไดิ%กลายเป:นื้เมั�องหลวงของอ�ย�ปต.

Page 35: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

35ล�ทธิ�พลาโตใหมั� • ล�ทธิ�พลาโต%ใหมั�มั�ปรัะว�ต�การัพ�ฒนื้าการัยาวนื้านื้ สามัารัถืแบ�งรัะยะเวลาออกไปตามัรัะยะท��ก�อต��งและพ�ฒนื้าในื้ส�านื้�กต�างๆ ดิ�งนื้��• 1. ส�านื้�กโพลต�นื้*ส มั�นื้�กปรั�ชญาคินื้ส�าคิ�ญคิ�อโพนื้ต�นื้*สและปอรั.ฟBรั�• 2. ส�านื้�กซ�เรั�ย ศ�ษย.ของปอรั.ฟBรั�ช��อเอ�ยมับล�คิ*สเป:นื้ผ1%ก�อต��ง• 3. ส�านื้�กเปอรั.กามัอนื้ ศ�ษย.ของเอ�ยมับล�คิ*สช��อเอเดิซ�อ*สเป:นื้ผ1%ก�อต��ง ปรั�ชญา ส�านื้�กนื้��โจมัต�ศาสนื้าคิรั�สต.และสนื้�บสนื้*นื้พห*เทวนื้�ยมัของชาวโรัมัมั�นื้• 4. ส�านื้�กเอเธินื้ส. นื้�กปรั�ชญาผ1%ก�อต��งคิ�อปล1ตารั.แห�งเอเธินื้ส. ผ1%ปรัะนื้�ปรัะนื้อมั ปรั�ชญาของพลาโต%เข%าก�บปรั�ชญาอารั�สโตเต�ล มั�นื้�กปรั�ชญาคินื้ส�าคิ�ญคิ�อ ซ�รั�อานื้*ส และโปรัคิล*ส• 5. ส�านื้�กอาเลกซานื้เดิรั�ย ผ1%ก�อต��งคิ�ออ�มัโมันื้�อ*ส ส�คิคิ�ส ผ1%เป:นื้อาจารัย.ของ โพลต�นื้*ส มั�นื้�กปรั�ชญาคินื้ส�าคิ�ญช��อฮ�ปาเต�ย

Page 36: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

36ปรั�ชญาของโพลต�นื้*ส• มั�ล�กษณูะเป:นื้ส�งคิหนื้�ยมัตรังท��เล�อกสรัรัแนื้วคิ�ดิบางปรัะการัของพลาโต%มัาเป:นื้พ��นื้ฐิานื้ส�าหรั�บพ�ฒนื้าปรั�ชญาศาสนื้าของตนื้ จ�กรัวาลของพลาโต%มั�อ�ทธิ�พลอย�างมัากต�อปรั�ชญาของโพลต�นื้*ส ปรั�ชญาของโพลต�นื้*สมั� 2 ส�วนื้ส�าคิ�ญคิ�อ อภิ�ปรั�ชญาและญาณูว�ทยา

Page 37: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

37อภิ�ปรั�ชญาของโพลต�นื้*ส• พรัะเจ%าเป:นื้อ�นื้ต�มัส�จจะหรั�อคิวามัจรั�งส1งส*ดิเพ�ยงปรัะการัเดิ�ยวเรั�ยกว�า เอก�ตตะ หมัายถื;ง พรัะเจ%าเป:นื้หนื้;�งเดิ�ยวท��แบ�งแยกเป:นื้ส�วนื้ต�างๆ ไมั�ไดิ% พรัะเจ%าเป:นื้อ*ตตรัภิาพ คิ�อ พรัะองคิ.อย1�เหนื้�อโลกจ;งไมั�เหมั�อนื้ส��งใดิท��เรัารั�บรั1%ดิ%วยปรัะสาทส�มัผ�ส • โพลต�นื้*สกล�าวถื;งพรัะเจ%า ท�านื้ใช%คิ�า 2 คิ�า คิ�อเอก�ตตะและคิวามัดิ� ท��ท�านื้เรั�ยกพรัะเจ%าว�าคิวามัดิ�เพรัาะถื�อว�าพรัะเจ%าคิ�อมัโนื้คิต� พรัะเจ%าเป:นื้แหล�งก�าเนื้�ดิของจ�กรัวาล เพรัาะท*กอย�างก�าเนื้�ดิมัาจากพรัะเจ%า

Page 38: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

38อภิ�ปรั�ชญาของโพลต�นื้*ส• อ*ปมัา พรัะเจ%าหรั�อเอก�ตตะเปรั�ยบเหมั�อนื้พรัะอาท�ตย. พรัะเจ%ามั� 3 ปรัะการั คิ�อ มัโนื้ ว�ญญาณู และโลกแห�งสสารั • 1. มัโนื้ คิ�อส��งแรักท��ล%นื้ออกมัาจากพรัะเจ%าและมั�คิวามัเป:นื้จรั�งนื้%อยกว�าพรัะเจ%า มัโนื้คิ�อคิวามัคิ�ดิถื;งมัโนื้คิต� • 2. ว�ญญาณูโลก คิ�อ ส��งท��ล%นื้ออกมัาจากมัโนื้และมั�คิวามัเป:นื้จรั�งนื้%อยกว�ามัโนื้ • 3. โลกแห�งสสารั คิ�อ ส��งท��ล%นื้ออกมัาจากว�ญญาณูโลกอ�กทอดิหนื้;�ง และเป:นื้ส��งท��อย1�ไกลจากเอก�ตตะมัากท��ส*ดิจ;งมั�คิวามัเป:นื้จรั�งนื้%อย

Page 39: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

39จรั�ยศาสตรั. ของโพลต�นื้*ส• รั�างกายเป:นื้กรังข�งว�ญญาณูมันื้*ษย. ว�ญญาณูฝ่Dายส1งของมันื้*ษย.ต%องการัคิวามัเป:นื้อ�สรัะหล*ดิพ%นื้จากรั�างกายเพ��อไปรัวมัเป:นื้หนื้;�งก�บพรัะเจ%า ว�ญญาณูยกรัะดิ�บต�วเองข;�นื้ไปหาพรัะเจ%า การัยกรัะดิ�บว�ญญาณูมั�อย1� 3 ข��นื้ตอนื้• 1.เป:นื้การัคิวบคิ*มัตนื้เองและช�ารัะว�ญญาณูให%บรั�ส*ทธิ�Hจากคิวามัต%องการัของรั�างกายและปฏิ�บ�ต�คิ*ณูธิรัรัมั 4 ปรัะการั คิ�อ ปGญญา คิวามักล%าหาญ รั1%จ�กปรัะมัาณูและคิวามัย*ต�ธิรัรัมั• 2.การัท��ว�ญญาณูไมั�ให%คิวามัสนื้ใจคิวามัรั1%รัะดิ�บผ�สสะ แต�มั*�งคิ�านื้;งถื;งมัโนื้คิต�ดิ%วยการัศ;กษาปรั�ชญาและว�ทยาศาสตรั. เพ��อช�วยท�าให%ว�ญญาณูเข%าถื;งมัโนื้• 3. เป:นื้การัรัวมัเป:นื้หนื้;�งก�บพรัะเจ%า เป:นื้ผลส�บเนื้��องมัาจากสองข��นื้แรัก ว�ญญาณูรัวมัเป:นื้หนื้;�งก�บพรัะเจ%า

Page 40: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

บทสรั*ป

• ลั�ทธิ�พลัาโต้�ใหม่�เป็�นสั�งคหน�ยม่ท��รวม่ป็ร�ชญาของพลัาโต้�เข�ากั�บค"าสัอนทางศาสันา น�บแต้�กั�อต้�%งข&%นม่า สั"าน�กัป็ร�ชญาพลัาโต้�ใหม่�ได้�ท"าหน�าท��เสัม่)อนสั"าน�กัศาสันาแข�งกั�บศาสันาคร�สัต้*

• แม่�จะม่�ฐานะเป็�นค.�แข�งกั�น ศาสันาคร�สัต้*กั/ย�งได้�ร�บอ�ทธิ�พลัทางความ่ค�ด้จากัสั"าน�กัพลัาโต้�ใหม่� น��นค)อเซนต้*ออกั�สัต้�นอ�านงานน�พนธิ*ของโพลัต้�น1สัแลั�วป็ระท�บใจ จ&งน"าป็ร�ชญาพลัาโต้�ใหม่�ไป็อธิ�บายเสัร�ม่ค"าสัอนศาสันาคร�สัต้*

40

Page 41: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

41

จบบทท�� ๖

Page 42: ปรัชญาตะวันตก บทที่ ๖ ปรัชญากรีกสมัยเสื่อม

ต�ดิตามัผลงานื้อ��นื้ๆ ของเรัาไดิ%ท��