Αίτια (1) Οι διώξεις των Νεότουρκων σε βάρος των αλλοεθνών

πληθυσμών της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, τους οποίους προσπαθούν να εκτουρκίσουν με τη βία

Τον Οκτώβριο του 1911 οι Νεότουρκοι - ως κυβέρνηση της χώρας - αποφάσισαν σε συνέδριό τους την

εξόντωση των μη μουσουλμανικών εθνοτήτων και τη βίαιη τουρκοποίηση των μουσουλμανικών

πληθυσμών.

Τα εθνικά αισθήματα των βαλκανικών λαών που επιθυμούσαν όχι μόνο την προστασία των ομοεθνών τους που κατοικούσαν στην

οθωμανική αυτοκρατορία αλλά και την ενσωμάτωση των οθωμανικών εδαφών στα οποία αυτοί κατοικούσαν

ΑΙΤΙΑ (2)

Η ανάμειξη των Μεγάλων Δυνάμεων στην Ανατολική Μεσόγειο και οι μεταξύ τους

ανταγωνισμοί

ΑΙΤΙΑ (3)

Προς τη σύγκρουση

Ο Βενιζέλος ακολουθούσε αρχικά κατευναστική πολιτική απέναντι στις νεοτουρκικές

προκλήσεις εκτιμώντας ότι η Ελλάδα δεν ήταν έτοιμη για πόλεμο. Την άνοιξη όμως του 1911 υιοθέτησε την πολιτική της βαλκανικής συνεννόησης εκτιμώντας ότι μια πολεμική σύγκρουση δεν είναι μακριά και υπογράφει συνθήκες συμμαχίας με Σερβία,

Βουλγαρία, Μαυροβούνιο.

Οι βαλκανικές συμμαχίες

Ο Ελευθέριος Βενιζέλος θεωρώντας ότι, αν ξεσπάσει ένοπλη σύγκρουση στα Βαλκάνια χωρίς Ελληνική συμμετοχή θα χανόταν για πάντα η δυνατότητα να υλοποιηθούν οι ελληνικές εθνικές διεκδικήσεις στη Μακεδονία και τη Θράκη, υπέγραψε το Μάιο του 1912 αμυντική συμμαχία με τη Βουλγαρία.

Οι δύο χώρες δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν για το

μοίρασμα των εδαφών της Μακεδονίας

καισυναίνεσαν στο να κρατήσει

κάθε χώρα όσα εδάφη θα κατάφερνε να αποσπάσει

από την Οθωμανική αυτοκρατορία.

Α΄ Βαλκανικός πόλεμος (Οκτώβριος 1912- Μάιος 1913)

ΕΛΛΑΔΑ ΣΕΡΒΙΑ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ΜΑΥΡΟΒΟΥΝΙΟ

Οι Βαλκάνιοι σύμμαχοι κηρύσσουν τον πόλεμο στην Οθωμανική

αυτοκρατορία

Αιτία: Οι Βαλκάνιοι σύμμαχοι απαιτούν από το Σουλτάνο

να σέβεται τα δικαιώματα των χριστιανικών μειονοτήτων της Οθωνικής αυτοκρατορίας και να

προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις προς όφελός τους.

Αφορμή: Η άρνηση του σουλτάνου να συζητήσει τέτοια

ζητήματαΞεκινά η ένοπλη σύγκρουση που ονομάστηκε

Α΄ Βαλκανικός πόλεμος

Πρωθυπουργός και υπουργός στρατιωτικών :

Ε. Βενιζέλος

Στο θρόνο: ο Γεώργιος ο Α΄.

Ο Ελληνικός στρατός είχε βελτιώσει το επίπεδο εκπαιδεύσεωςείχε ανανεώσει και εκσυγχρονίσει τον εξοπλισμό του είχε διοικητικά αναδιοργανωθεί με την βελτίωση του συστήματος των προαγωγών των αξιωματικών και την απομάκρυνση των πριγκίπων από την ηγεσία του

Ταυτόχρονα τέθηκε σε εφαρμογή και το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού του στόλου

με αποκορύφωμα την αγορά του Θωρηκτού «Αβέρωφ».

Τα στρατιωτικά γεγονότα Ο ελληνικός στρατός με αρχηγό το διάδοχο Κωνσταντίνο κινήθηκε

προς δύο κατευθύνσεις: την Ήπειρο και τη Μακεδονία.

Βασικός στόχος :

η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τους Τούρκους πριν φτάσει σε αυτή ο βουλγαρικός στρατός, που είχε ξεκινήσει και

αυτός από το Βορρά τις επιχειρήσεις εναντίον των Τούρκων.

Την άποψη αυτή υποστήριζε σθεναρά ο Βενιζέλος

που για το λόγο αυτό ήρθε σε σύγκρουση με τον Κωνσταντίνο.

Η αποφασιστική μάχη για την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης έγινε στα Γιαννιτσά .

Υπήρξε η πιο φονική μάχη των βαλκανικών πολέμων, ωστόσο η νίκη στα Γιαννιτσά άνοιξε το δρόμο για την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης.

Χρονολογία 19-20 Οκτωβρίου 1912

Τόπος Γιαννιτσά, Ελλάδα

Έκβαση Νίκη των Ελλήνων

Μαχόμενοι

 Ελλάς  Οθωμανική Αυτοκρατορία

Αρχηγοί

Διάδοχος Κωνσταντίνος

Ταξίν Πασάς

Δυνάμεις

80.000 25.000 περίπου

Απώλειες

183 νεκροί, 973 τραυματίες

3.000 νεκροί

στις 26 Οκτωβρίου 1912 ο ελληνικός στρατός μπήκε πρώτος

και ελευθερωτής στην πόλη της Θεσσαλονίκης

Στη συνέχεια καταλήφθηκαν τα Ιωάννινα(22 Φεβρουαρίου 1913) και εξασφαλίστηκε ο

έλεγχος ολόκληρης της Ηπείρου.

Σημαντικές επιχειρήσεις έγιναν την ίδια περίοδο και στη θάλασσα.

Ο ελληνικός στόλος με αρχηγό το ναύαρχο Κουντουριώτη κυριάρχησε στο Αιγαίο.

Π. ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΗΣ

Απελευθέρωσε πολλά νησιά και εμπόδισε τη μεταφορά τουρκικών στρατευμάτων εγκλωβίζοντας τον τουρκικό στόλο στα στενά των Δαρδανελίων.

Η Τουρκία αναγκάστηκε να συνθηκολογήσει

και υπέγραψε τη Συνθήκη του Λονδίνου

στις 17 Μαΐου 1913, με την οποία λήγει

ο Α΄ Βαλκανικός Πόλεμος.

Τα Δωδεκάνησα παραμένουν υπό ιταλική

κατοχή και διοίκηση

Με τη Συνθήκη του Λονδίνου

• Η Ελλάδα με μικρές απώλειες διπλασιάσθηκε.

• η Σερβία εκπλήρωσε όλους τους αντικειμενικούς στόχους της.

• η Βουλγαρία δεν είχε μεγάλα εδαφικά κέρδη.

Το κλίμα ευφορίας έρχεται να ταράξει η δολοφονία του βασιλιά Γεώργιου στη

Θεσσαλονίκη. Υποστηρίχτηκε (δεν έχει όμως αποδειχθεί) ότι ήταν έργο της Γερμανίας, που ήθελε την άνοδο στο

θρόνο του γερμανόφιλου διαδόχου Κωνσταντίνου, ο οποίος λίγο

αργότερα ανακηρύχτηκε βασιλιάς.

Ο Β' Βαλκανικός πόλεμος (Ιούνιος-Ιούλιος 1913)

Πώς ξεκίνησε:

Η συνθήκη του Λονδίνου άφησε πολλές εκκρεμότητες, κυρίως όσον αφορά τη Μακεδονία. Τα εδάφη της

Μακεδονίας ελέγχονταν από τον ελληνικό στρατό, αλλά μέρος αυτών διεκδικούσαν τόσο η Βουλγαρία όσο

και η Σερβία.Η Ελλάδα και η Σερβία, βλέποντας ότι η Βουλγαρία πρόβαλλε υπερβολικές απαιτήσεις, συμμάχησαν.

Στα μέσα Ιουνίου 1913 ο βουλγαρικός στρατός επιτέθηκε ταυτόχρονα εναντίον των ελληνικών και των

σερβικών θέσεων έτσι ξεκίνησε ο Β' Βαλκανικός πόλεμος.

Ο Β΄ Βαλκανικός πόλεμος ήταν πλέον γεγονός. Στη διάρκειά του ο ελληνικός στρατός κατέλαβε

ολόκληρη την Α. Μακεδονία και τη Δ . Θράκη, φτάνοντας ως την Αλεξανδρούπολη.

Επιτυχίες σημείωσαν και οι Σέρβοι στη Δ. Μακεδονία. Παράλληλα , οι Ρουμάνοι εισέβαλαν στη Βουλγαρία, ενώ οι Τούρκοι ανακατέλαβαν την Ανδριανούπολη

στην Α. Θράκη.

Η Ελλάδα στις μάχες είχε σημαντικές επιτυχίες εναντίον των Βουλγάρων που αναγκάστηκαν να

υποχωρήσουν.

Οι βαλκανικοί πόλεμοι τερματίστηκαν με τη Συνθήκη του Βουκουρεστίου (28 Ιουλίου 1913)

Η Ελλάδα εξασφαλίζει: το μεγαλύτερο μέρος της Μακεδονίας, τη νότια Ήπειρο

και σημαντικά νησιά στο Β. Α Αιγαίο (Θάσος, Σαμοθράκη, Λήμνος, Λέσβος, Χίος, Σάμος, Ικαρία.)

και την Κρήτη

Με τη συνθήκη του Βουκουρεστίου γίνεται η οριστική ρύθμιση των συνόρων των βαλκανικών κρατών

Τα Βαλκάνια μετά τη συνθήκη

του Βουκουρεστίου

Σε δέκα μόλις μήνες η Ελλάδα διπλασίασε σχεδόν τα εδάφη της:

Τα εδάφη αυτά ονομάστηκαν Νέες χώρες(Παλαιά Ελλάδα: η ελληνική επικράτεια πριν τους βαλκανικούς πολέμους)

Νέες χώρες 1.Διαθέτουν θετικές προοπτικές και πολλές πόλεις

(Θεσσαλονίκη, Ιωάννινα, Καβάλα, Ηράκλειο, Μυτιλήνη, Χίος) αποτελούν ήδη ακμαία οικονομικά κέντρα

2.Το ελληνικό κράτος καλείται να αφομοιώσει τις Νέες χώρες και τους εθνικά, πολιτιστικά και θρησκευτικά

ανομοιογενείς πληθυσμούς τους.

Στην εξωτερική πολιτική η κυβέρνηση καλείται να αντιμετωπίσει:

Την άρνηση του σουλτάνου να αποδεχτεί την ελληνική παρουσία στα νησιά του ΒΑ. Αιγαίου

Την ιταλική κατοχή των ΔωδεκανήσωνΤην έντονη κινητικότητα που δημιουργεί η ύπαρξη πυκνών ελληνικών πληθυσμών σε Β. Ήπειρο, Θράκη και Μ. ΑσίαΣε λίγο οι διεθνείς εξελίξεις θα έδιναν σε όλα τα βαλκανικά κράτη την ευκαιρία να εκδηλώσουν τις διαθέσεις τους.

Χάρτης των βαλκανικών κρατών

πριν την έναρξη των βαλκανικών πολέμων

Χάρτης των βαλκανικών κρατών

μετά την συνθήκη του

Βουκουρεστίου (1913)