Η ΑΣΠΙΔΑ ΤΟΥ ΑΧΙΛΛΕΑ

Παρουσίαση:Αστερίου Δημήτρης-Χρήστος

Ζηκύρης ΑχιλλέαςΚαλαϊτζόγλου Γιώργος

Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΤΗΣ ΑΣΠΙΔΑΣ

• Στο έπος, ο Αχιλλέας έχει χάσει την πανοπλία του, μετά το δανεισμό της στον σύντροφό του, τον Πάτροκλο. Ο Πάτροκλος έχει σκοτωθεί στη μάχη από τον Έκτορα ο οποίος πήρε τα όπλα του ως λάφυρα. Η μητέρα του Αχιλλέα, η Θέτις ζητάει από το θεό Ήφαιστο να σφυρηλατήσει μια καινούργια πανοπλία για τον γιό της. Το απόσπασμα που περιγράφει την ασπίδα είναι ένα πρώιμο παράδειγμα της «έκφρασης» (μια λογοτεχνική περιγραφή ενός έργου της οπτικής τέχνης).

Ο Ηφαιστος κατασκευάζει την πανοπλία του Αχιλλέα-ραψωδία Σ 478-616

• Κι έπλασε πρώτα δυνατήν ασπίδα και μεγάλην,όλην με τέχνην και τριπλόν λαμπρόν τριγύρω κύκλον· με πέντε δίπλες έγινεν η ασπίδα και σ' εκείνην λογιών εικόνες έπλαθε με την σοφήν του γνώσιν.

1ος-2ος κύκλος της ασπίδας

• Έβαλε πρώτα τη Γη, τη Θάλασσα, τον Ουρανό, τον Ήλιο τον ακούραστο, το ολόγιομο Φεγγάρι και όλα τα αστέρια. Σε δεύτερο κύκλο ζωγράφισε δυο πολιτείες ανθρώπων, πανέμορφες: στη μια ιστόρησε ξεφαντώματα και γάμους, και μια φιλονικία δυο ανθρώπων, στην άλλη ζωγράφισε δυο στρατούς που άστραφταν τα άρματά τους.

Ο 3ος κύκλος της ασπίδας

• Σε τρίτο κύκλο ζωγράφισε νιόσκαφτο, παχύ, πλατύ χωράφι, τους ζευγάδες που όργωναν και πιο πέρα ένα βασιλικό κτήμα όπου θέριζαν οι εργάτες, μάζευαν τη σοδειά και ο βασιλιάς τους καμάρωνε. Δίπλα ζωγράφισε αμπέλι φορτωμένο με σταφύλια. Άλλοι πατούσαν τα σταφύλια και πανέμορφες κοπέλες χόρευαν τραγουδώντας.

Ο 4ος κύκλος της ασπίδας

• Στον τελευταίο κύκλο της ασπίδας ζωγράφισε «το περίτρανο του Ωκεανού ποτάμι». Η περιγραφή της ασπίδας γίνεται στους στίχους 474-608 και είναι από τα πιο όμορφα σημεία της «Ιλιάδας». Είναι ανάγλυφη, ολοζώντανη και κατατοπιστική. Μέσα στους εφτά κύκλους ζωγραφίστηκαν όλες οι σκηνές της ζωή, το ειδυλλιακό περιβάλλον, η νατουραλιστική διάθεση και ακριβολογία και η λεπτομερειακή κατατόπιση είναι τα στοιχεία που εντυπωσιάζουν.

Η ερμηνεία της ασπίδας

• Η ασπίδα του Αχιλλέα μπορεί να διαβαστεί με ποικίλους διαφορετικούς τρόπους. Μια ερμηνεία είναι, ότι η ασπίδα είναι απλώς μια φυσική ενθυλάκωση όλου του κόσμου. Τα στρώματα της ασπίδας είναι μια σειρά από αντιθέσεις – δηλαδή ο πόλεμος και η ειρήνη, η εργασία και η γιορτή, αν και η απεικόνιση ενός φόνου στην πόλη σε ειρήνη δείχνει ότι ο άνθρωπος ποτέ δεν είναι πλήρως απαλλαγμένος από συγκρούσεις. Ο Wolfgang Schadewaldt, ένας Γερμανός συγγραφέας, ισχυρίζεται ότι αυτές οι τεμνόμενες αντιθέσεις δείχνουν τις βασικές μορφές μιας πολιτισμένης και ουσιαστικά ομαλής ζωής.