хураангуй. Байгууламжийн шугаман бус тооцоо

МБИХ-ЗИК Шугаман тооцоо ба шугаман бус тооцооны харьцуулалт

Д. Занабазар, Б. Ганбаяр Хуудас 1

Хураангуй

1) Оршил хэсэг:

Манай инженерүүд ихэнхдээ тооцоог шугаман аргаар хийж байна. Орчин үеийн

тооцооны програмууд шугаман бус аргаар тооцох боломж олгож байгаа төдийгүй

өндөр барилгын нормоор шаардаж байна.

Судалгааны зорилт, зорилго

Шугаман бус тооцоо болон шугаман тооцооны харьцуулснаар шугаман тооцоогоор

тооцсоны алдааг дүгнэх.

Сэдвийг судалсан байдал

Баярбат П. Ганзориг нарын Төмөр бетон бүтээцийн шугаман бус загварчлал сэдвээр

магистрын ажил хийсэн байна.

Судалгааны арга

Лира-Софт 9.6 дээр шугаман, физикийн шугаман бус ба физикийн ба геометрийн

шугаман бус тооцоог адил схем дээр гүйцэтгэн харьцуулах аргаар судална.

2) Үндсэн хэсэг:

Шугаман бус шинж чанар нь материалийн шугаман бус ба геометрын шугаман бус

гэсэн 2 төрөл байна. Материалын шугаман бус шинж чанарын энгийн хэлбэр нь хүчдэл

хэв гажилт нь порпорциональ хамааралтай биш. Ихэнх энгийн нөхцөлд бүтээцийг

ачааллах болон ачааг буцаан авах үед материалын шинж чанар өөрчлөгдсөн байдаг.

Материалын энэ шинж чанарыг харимхай налархай шинж чанар гэнэ.



Хөндлөн огтлолд хүчдэл жигд биш тархдаг ба түүний нөлөөгөөр уян харимхайн модуль нь

харилцан адилгүй байдаг

Элементар шилжилтийн үед бүтээц хэв гажсан ба хэв гажаагүй ялгаатай шинж чанар

үзүүлдэг. Шилжилт ба хэв гажилтын шугаман хамаарал алдагдахийг геометрийн шугаман

бус гэнэ. Тиймээс геометрийн шугаман бус бодолт нь бодолтын алхам бүрт хэв гажилтын

хэлбэрийг тодорхойлж дараачийн алхамдаа тооцдог.

Жишээ 2.

Геометр хэмжээс 18x18x21, Багана bxh=70x70, Дамнуруу bxh=40x50, 40x60, хучилт h=14

Ачаа: Тогтмол ачаа q=0.332тн, q=0.385тн(өөрийн жин), Удаан хугцааны түр q=0.091тн,

Богино хугцааны түр q=0.260тн

1-р хувилбар. Шугаман бодолт

2-р хувилбар. Физикийн шугаман бус бодолт.

3-р хувилбар. Физикийн ба геометрийн шугаман бус бодолт.



Шугаман тооцоо Шугаман тооцоо

Nonlinear load case 1Diagram MyUnits of measurement - t*m

X

Z0

3

6

9

12

15

18

21

24

27

30

33

36

39

42

45

48

-21.6

-5.94

-22

-6.24

-22.2

-6.42

-22

-6.23

-21.5

-5.82

-22.3

-6.45

-18.6

-3.33

-5.93

5.64

-6.23

5.42

-6.42

5.3

-6.24

5.47

-5.81

5.85

-6.44

5.33

-3.35

7.82

5.6

11.5

5.38

11.4

5.26

11.3

5.43

11.5

5.81

11.8

5.29

11.4

7.77

13.3

11.511.4

11.311.3

11.311.4

11.511.5

11.811.8

11.411.5

13.312.9

11.4

5.32

11.4

5.31

11.4

5.42

11.5

5.55

11.8

5.83

11.55.63

12.9

6.49

5.36

-6.175.35

-6.11

5.45

-5.92

5.59

-5.79

5.86

-5.55

5.67

-5.62

6.53

-5.31

-6.2

-21.1

-6.14

-21

-5.95

-20.7

-5.81

-20.6

-5.57

-20.4

-5.65

-20.4

-5.33

-20.6

-9.33

-1.21

-9.17

-1.07

-9.15

-1.05

-9.29

-1.18

-9.63

-1.5

-9.24

-1.14

-10.6-2.42

-1.17

3.77

-1.02

3.91

-1

3.92

-1.13

3.8

-1.46

3.49

-1.09

3.83

-2.37

2.59

3.743.73

3.883.87

3.893.88

3.773.76

3.463.45

3.81 3.8

2.562.54

3.76

-1.2

3.9

-1.06

3.9

-1.05

3.79

-1.17

3.47

-1.49

3.82

-1.13

2.56

-2.44

-1.25

-9.39

-1.11

-9.23

-1.09

-9.22

-1.21

-9.34

-1.54

-9.69

-1.17

-9.29

-2.48-10.7

-21.3

-6.39

-21.2

-6.31

-20.9

-6.14

-20.7

-5.96

-20.6

-5.76

-20.5

-5.81

-20.8

-5.54

-6.35

5.17

-6.28

5.17

-6.1

5.26

-5.93

5.43

-5.73

5.67

-5.78

5.5

-5.51

6.31

5.13

11.2

5.13

11.2

5.21

11.2

5.39

11.4

5.6211.6

5.46

11.4

6.27

12.7

11.211.4

11.211.2

11.211.2

11.411.4

11.611.7

11.311.3

12.713.2

11.4

5.5

11.2

5.27

11.2

5.15

11.4

5.32

11.7

5.69

11.3

5.18

13.2

7.65

5.55

-6.01

5.31

-6.325.19

-6.51

5.36

-6.345.73

-5.91

5.23

-6.537.7

-3.44

-6.01

-21.7

-6.32

-22

-6.51

-22.3

-6.33

-22.1

-5.92

-21.6

-6.54

-22.4

-3.43

-18.7

-7

.83

-0

.83

8-0

.83

86.1

66

.161

3.1

-1

4.8-

5.1

2-5

.124

.54

4.5

414

.2

-1

4.2-

4.7

8-4

.784

.59

4.5

9

14

-1

4.7-

4.3

2-4

.326

.04

6.0

416

.4

-1

2-3

.44

-3

.445

.12

5.1

213

.7

-1

4.2-

5.2

7-5

.273

.61

3.6

112

.5

-1

6.2-

2.6

4-2

.641

0.9

10

.9

24

.5

2.5

7

-0.108-0.108

-2

.79

-2

.79 -5

.47

7.9

2 2.9

22

.92 -2

.08

-2

.08 -7

.07

6.3

4 2.1

42

.14 -2

.06

-2

.06 -6

.27

6.8

7 2.0

62

.06 -2

.75

-2

.75 -7

.56

5.2

9 1.4

71

.47 -2

.36

-2

.36 -6

.18

6.0

5 2.3

72

.37 -1

.31

-1

.31 -4

.99

7.6

4 1.3

21

.32

-5

-5

-1

1.3

-2

.55

0.1550.155

2.8

52

.855

.55

-7

.98-2

.94

-2

.942

.12

.17

.15

-6

.39-2

.15

-2

.152

.12

.16

.34

-6

.93-2

.09

-2

.092

.76

2.7

67

.6

-5

.34-1

.48

-1

.482

.39

2.3

96.2

5

-6

.11-2

.39

-2

.391

.32

1.3

25.0

3

-7

.7-1

.32

-1

.325

.06

5.0

611

.4

7.8

8 0.8

75

0.8

75 -6

.13

-6

.13 -1

3.1

14

.8

5.1

55

.15 -4

.54

-4

.54 -1

4.2

14

.2

4.8

4.8

-4

.6-4

.6

-1

4

14

.7

4.3

24

.32 -6

.06

-6

.06 -1

6.4

12

3.4

63

.46 -5

.13

-5

.13 -1

3.7

14

.2

5.2

95

.29 -3

.62

-3

.62 -1

2.5

16

.2

2.6

52

.65

-1

1-1

1 -2

4.6

-1

1 -2

4.6

Maximum force 24.4762Minimum force -24.5596

Хучилтийн элементийн хү чдэлү ү д.

41_ 5415 - 1 6471 - 1 241 5415 - 1 6471 - 1 441 5415 - 1 6471 - 1

3792 4706 3792 4706 3792 4706

4098 5010 4098 5010 4098 5010

Шугаман Физикийн шугаман бус Физикийн ба геометрийн шугаман

бус

NX 2.8579 2.8065 NX -7.08606 -1.75710 NX -31.0692 -12.4761

NY 2.9132 3.2677 NY 19.5435 -8.75967 NY 60.1093 -44.2428

TXY -0.038 0.2063 TXY .947447 -.186336 TXY 2.10426 -1.40571

MX -0.838 0.8764 MX -.843159 .824864 MX -.864152 .649474

MY 0.2372 1.0391 MY .239553 1.02768 MY .371508 1.05435

MXY 0.079 0.0077 MXY .079009 .006976 MXY .064990 .013084

QX 1.6726 0.032 QX 1.71288 .023395 QX 1.91644 .017450

QY -0.035 -0.362 QY -.019433 -.367142 QY .011514 -.581194

1Diagram MyUnits of measurement - t*m

X

Z

0

3

6

9

12

15

18

21

24

27

30

33

36

39

42

45

48

-20.8

-5

-21.3

-5.42

-21.6

-5.61

-21.4

-5.41

-20.8

-4.9

-21.7

-5.62

-18.2

-2.76

-5.03

6.27

-5.45

5.95

-5.64

5.83

-5.44

6.02

-4.93

6.46

-5.66

5.87

-2.79

8.22

6.25

12

5.9411.8

5.82

11.7

6

11.9

6.45

12.3

5.86

11.8

8.2113.7

121211.8

11.811.811.7

11.711.811.7

11.91211.8

12.312.312.2

11.811.911.9

13.713.2

11.8

5.65

11.7

5.66

11.7

5.76

11.95.91

12.2

6.2

11.96.01

13.2

6.85

5.66

-5.75.68

-5.565.77

-5.395.93

-5.246.22

-4.996.02

-5.066.87

-4.72

-5.7

-20.7

-5.56

-20.5

-5.4

-20.2

-5.24

-20.1

-5

-19.9

-5.06

-19.8

-4.73

-20

-9.09

-0.998

-8.92

-0.843

-8.91

-0.831

-9.05

-0.969

-9.42

-1.31

-8.99-0.914

-10.5

-2.29

-0.966

3.88

-0.81

4.03

-0.799

4.03

-0.937

3.9

-1.28

3.57

-0.882

3.95

-2.26

2.62

3.873.963.87

4.024.14.02

4.034.114.03

3.893.983.89

3.563.653.56

3.954.033.95

2.622.72.62

3.88

-0.966

4.03

-0.81

4.03

-0.799

3.9

-0.937

3.57

-1.28

3.95

-0.882

2.62

-2.26

-0.998

-9.09

-0.843

-8.92

-0.831

-8.91

-0.969

-9.05

-1.31

-9.42

-0.914-8.99

-2.29

-10.5

-20.7

-5.7

-20.5

-5.56

-20.2

-5.4

-20.1

-5.24

-19.9

-5

-19.8

-5.06

-20

-4.73

-5.7

5.66

-5.56

5.68

-5.39

5.77

-5.24

5.93

-4.99

6.22

-5.06

6.02

-4.72

6.87

5.65

11.8

5.66

11.7

5.76

11.7

5.9111.9

6.2

12.2

6.0111.9

6.85

13.2

11.81212

11.711.811.8

11.711.811.7

11.81211.9

12.212.312.3

11.911.911.8

13.213.7

12

6.25

11.85.94

11.7

5.82

11.9

6

12.3

6.45

11.8

5.86

13.78.21

6.27

-5.035.95

-5.455.83

-5.646.02

-5.446.46

-4.935.87

-5.668.22

-2.79

-5

-20.8

-5.42

-21.3

-5.61

-21.6

-5.41

-21.4

-4.9

-20.8

-5.62

-21.7

-2.76

-18.2

-6

.14

-0.164-0.164

5.8

25

.821

1.8

-1

5.2-5

.46

-5

.464

.29

4.2

9

14

-1

3.6-4

.56

-4

.564

.47

4.4

713

.5

-1

4.4-4

.27

-4

.275

.88

5.8

8

16

-1

1.6-3

.29

-3

.295

.05

5.0

513

.4

-1

3.6-5

.12

-5

.123

.35

3.3

511

.8

-1

6.2-2

.79

-2

.791

0.6

10

.6

24

2.8

-0.00226-0.00226

-2

.8-2

.8 -5

.61

7.6

9 2.8

2.8

-2

.08

-2

.08 -6

.97

6.2

2 2.0

92

.09 -2

.04

-2

.04 -6

.17

6.7

6 2.0

42

.04 -2

.68

-2

.68 -7

.4

5.1

9 1.4

41

.44 -

2.3

-2

.3 -6

.04

5.9

12

.32

.3

-1

.31

-1

.31 -4

.91

7.4

3 1.3

31

.33 -4

.77

-4

.77 -1

0.9

-2

.8

0.002260.00226

2.8

2.8

5.6

1

-7

.69-2

.8-2

.8

2.0

82

.086

.97

-6

.22-2

.09

-2

.092

.04

2.0

46.1

7

-6

.76-2

.04

-2

.042

.68

2.6

87

.4

-5

.19-1

.44

-1

.442

.32

.36

.04

-5

.91-2

.3-2

.3

1.3

11

.314

.91

-7

.43-1

.33

-1

.334

.77

4.7

710

.9

6.1

4

0.1640.164

-5

.82

-5

.82 -1

1.8

15

.2

5.4

65

.46 -4

.29

-4

.29 -

14

13

.6

4.5

64

.56 -4

.47

-4

.47 -1

3.5

14

.4

4.2

74

.27 -5

.88

-5

.88 -

16

11

.6

3.2

93

.29 -5

.05

-5

.05 -1

3.4

13

.65

.12

5.1

2 -3

.35

-3

.35 -1

1.8

16

.2

2.7

92

.79 -1

0.6

-1

0.6

-2

4

10

.6

24


1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

11

11

11

11

11

11

11

11

11

11

1



Физикийн ба геометрийн шугаман бус тооцоо.

3) Ерөнхий дүгнэлт

Нормын шаардлагыг хангаж тооцох.

Бодит огтлолоор тооцох. Тооцоогоор гарсан арматурчлалын утгаар тооцох нь бүтээцийг

илүү бодитоор тоооцож байна.

Хэв гажилтаас үүсэх нэмэлт хүчдэл тооцогдож байна.

Ан цаваас хөшүүний харьцаа өөрчлөгдсөнөөс хүчдэлийн хувиарьлалт өөрчлөгдөж байна.

4) Ном зүйн хэсэг

1. Zienkiewicz, O.C6 The finite element method( 5th

ed) Vol 2-Solid mechanics

2. Timoshenko-Theory elasticity

3. Lira-soft ту с л а мжи й н ц э с

4. Со п р о ти в л е н и е ма те р и а л о в с о с н о в а ми те о р и й

у п р у г о с ти и п л а с ти ч н о с ти

Nonlinear load case 1Diagram MyUnits of measurement - t*m

X

Z0

3

6

9

12

15

18

21

24

27

30

33

36

39

42

45

48

-22.9

-7.91

-22.4

-7.58

-22.6

-7.73

-22.5

-7.61

-22.4

-7.46

-22.7

-7.74

-19.2

-4.55

-7.65

4.85

-7.31

5.05

-7.45

4.96

-7.36

5.07

-7.19

5.22

-7.47

4.96

-4.42

7.38

4.65

10.8

4.84

10.9

4.76

10.9

4.86

11

5.01

11.1

4.75

10.9

7.15

12.7

10.710.9

10.810.9

10.810.9

10.9 11

11 11.2

10.8 11

12.612.2

11

5.17

11

5.04

11

5.09

11.1

5.2

11.3

5.37

11.1

5.18

12.3

5.85

5.36

-6.665.24

-6.925.29

-6.82

5.4

-6.75.57

-6.51

5.38

-6.696.05

-6.67

-6.94

-21.3

-7.2

-21.7

-7.1

-21.5

-6.98

-21.4

-6.78

-21.2

-6.96

-21.4

-6.94

-21.9

-9.71-1.53

-9.53

-1.35

-9.5

-1.32

-9.58

-1.42

-9.84-1.66

-9.49

-1.3

-10.5-2.32

-1.42

3.75

-1.26

3.9

-1.22

3.93

-1.32

3.85

-1.55

3.62

-1.21

3.96

-2.18

2.97

3.673.65

3.82 3.8

3.863.83

3.773.75

3.553.52

3.883.86

2.912.88

3.73

-1.48

3.88

-1.33

3.91

-1.3

3.82

-1.39

3.6

-1.62

3.94

-1.29

2.94

-2.28

-1.59-9.81

-1.43

-9.66

-1.4

-9.62

-1.5

-9.71

-1.73

-9.96

-1.38

-9.62

-2.42-10.6

-21.6

-7.25

-22

-7.5

-21.8

-7.39

-21.7

-7.27

-21.5

-7.07

-21.7

-7.26

-22.3

-7.26

-6.96

5.07

-7.22

4.94

-7.11

4.99

-6.98

5.12

-6.79

5.29

-6.98

5.09

-6.99

5.73

4.87

10.7

4.74

10.7

4.79

10.7

4.91

10.8

5.08

11

4.87

10.7

5.53

12

10.710.6

10.610.6

10.610.6

10.810.7

10.910.8

10.710.6

11.912.4

10.6

4.5

10.7

4.67

10.7

4.58

10.8

4.68

10.9

4.84

10.7

4.57

12.5

6.96

4.69

-7.784.87

-7.464.78

-7.614.89

-7.525.04

-7.35

4.77

-7.637.18

-4.58

-8.04

-23

-7.73

-22.6

-7.89

-22.8

-7.77

-22.7

-7.61

-22.5

-7.91

-22.8

-4.72

-19.3

-1

6.3-4

.81

-4

.816

.71

6.7

118

.1

-1

1.3-

2.7

5-2

.755

.88

5.8

814

.4

-1

4.5-

4.9

5-4

.954

.67

4.6

714

.2

-1

4.9-

4.4

1-4

.416

.11

6.1

116

.6

-1

2.5-

3.6

9-3

.695

.13

5.1

313

.9

-1

4.9-

5.5

5-5

.553

.87

3.8

713

.3

-1

5.9-

2.1

1-2

.111

1.7

11

.7

25

.4

1.4

3

-0

.61

9-0

.61

9-2

.66

-2

.66 -4

.65

8.2

1 3.2

23

.22 -1

.81

-1

.81 -6

.82

6.6

6 2.3

22

.32 -2

.05

-2

.05 -6

.4

6.9

7 2.0

62

.06 -2

.87

-2

.87 -7

.77

5.3

8 1.4

71

.47 -2

.46

-2

.46 -6

.36

6.2

8 2.6

22

.62 -1

.07

-1

.07 -4

.75

8.4

31

.31

.3

-5

.85

-5

.85-1

3

-1

.380.7

17

0.7

172

.82

.84

.82

-8

.27-3

.22

-3

.221

.88

1.8

86.9

5

-6

.72-2

.33

-2

.332

.12

.16

.5

-7

.04-2

.07

-2

.072

.91

2.9

17.8

6

-5

.45-1

.49

-1

.492

.49

2.4

96.4

4

-6

.37-2

.65

-2

.65

1.1

1.1

4.8

4

-8

.52-

1.3

-1

.3

5.9

45

.941

3.1

16

.4

4.9

14

.91 -6

.64

-6

.64 -1

8.1

11

.52

.83

2.8

3 -5

.86

-5

.86 -1

4.5

14

.6

4.9

94

.99 -4

.68

-4

.68 -1

4.3

15

4.4

54

.45 -6

.13

-6

.13 -1

6.6

12

.5

3.7

23

.72 -5

.15

-5

.15 -

14

15

5.5

75

.57 -

3.9

-3

.9

-1

3.3

16

2.1

12

.11 -1

1.8

-1

1.8 -

25

.6

-1

1.8 -

25

.6




Education

хураангуй. Байгууламжийн шугаман бус тооцоо