Κωνσταντοπούλου Αναστασία

ΧΩΡΙΚΕΣ-ΕΝΝΟΙΕΣ

ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ

ΘΕΩΡΗΤΙΚΕΣΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣΒΑΣΙΚΗ ΕΠΙΔΙΩΞΗ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ: ΔΟΜΗΣΗ ΧΩΡΟΥ=Ικανότητα Υποκειμένου να τοποθετεί, να προσανατολίζεται και να μετακινείται στο περιβάλλον

ΧΩΡΙΚΗ ΟΠΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ=νοητική ικανότητα χειρισμού οπτικών ερεθισμάτων

ΧΩΡΙΚΟΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ=κατανόηση χάρτη και μιας αναπαράστασης

ΧΩΡΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ=ικανότητα κατανόησης χωρικών αλληλεπιδράσεων

Έννοια τηςαναπαράστασης

• Ολότητα που αναπαρίσταται-ολότητα που αναπαριστά και την αντιστοιχία αυτών

Εσωτερικές-εξωτερικές

• Μέσα από τις αναπαραστάσεις αντιλαμβανόμαστε τον τρόπο που οι μαθητές κατανοούν έννοιες

Η γεωμετρική γνώση σε αναπαραστάσεις χώρου

• Συμβολική και γνωστική αναπαράσταση της χωρικής πράξης

Χωρική αναπαράσταση(θεμελιώδης ιδέα του χώρου)

Χωρική αναπαράσταση

Α) Συνθετική ανικανότητα Β)

Διανοητικός ρεαλισμός(5-6-7 ετών)

Γ) Οπτικός ρεαλισμός (κλίμακα-

αναλογίες)

Piaget & Inhelder Τhe Child’s Conception of space

Ισχυρίζονται ότι η τοπολογική αναπαράσταση αναπτύσσεται πρώτα στα παιδιά

Clements & Battista, 1992, pp. 425–426).

Τα παιδιά μπορούν νωρίτερα από τις ηλικίες που υποστηρίζει ο Piaget να κατανοήσουν κάποιες τοπολογικές έννοιες και σχέσεις.

Προβληματική έρευνας

Η πληρέστερη εικόνα

της χωρικής

αντίληψης

Συνιστά όρο

σχεδιασμού της διδασκα

λίας

Ώστε η μαθησιακή διαδικασία να μην περιορίζεται από τη διαπραγμάτευση νοημάτων σύνθετων γεωμετρικών εννοιών και συμβολικής αναπαράστασης

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑΣκοπός της έρευνας: Διερεύνηση και καταγραφή ατομικών /ομαδικών χωρικών αναπαραστάσεων των νηπίων

Συγκεκριμένα:

Να διερευνήσει αν υπάρχει

Α) Διαφοροποίηση μεταξύ ατομικής και ομαδοσυνεργατικής αναπαράστασης

Β) αν αναδύονται προβολικές και ευκλείδεις σχέσεις μεταξύ των αναπαρισθέντων αντικειμένων του χώρου.

Ερευνητικό Ερώτημα

Οι χωρικές αναπαραστάσεις των νηπίων (5-6 χρονών) που διαμορφώνονται μέσα από συλλογικές δραστηριότητες απεικονίζουν πληρέστερη αντίληψη των σχέσεων μεταξύ των αντικειμένων του χώρου, συγκριτικά με αυτές που διαμορφώνονται μέσα από ατομικές δραστηριότητες;

• Ειδικότερο ερευνητικό ερώτημα

Μπορεί η διδασκαλία να συνεισφέρει στη βελτίωση της ικανότητας χωρικού προσανατολισμού;

Δείγμα έρευνας

Στην έρευνα συμμετείχαν δεκαπέντε μαθητές δημόσιου νηπιαγωγείου αστικής περιοχής μέσης ηλικίας 5,7ετών.

Η έρευνα υλοποιήθηκε το μήνα Μάιο.

Κανείς από τους μαθητές δεν είχε στο παρελθόν λάβει μέρος σε οργανωμένες δραστηριότητες χωρικών εννοιών.

Ερευνητικό σχέδιο

Η έρευνα βασίστηκε σε ημι-πειραματικό σχέδιο με προ-τεστ, διδασκαλία, μετα-τεστ (Cohen et al., 2004)

Στο προ-τέστ και μετα-τέστ οι μαθητές συμμετείχαν σε ατομικές και ομαδικές(4νηπίων)δραστηριότητες , κατά τη διάρκεια των οποίων κλήθηκαν να απαντήσουν σε 3 έργα, ίδια και στα δύο τεστ

Ερευνητικό σχέδιο

Προ-τεστ

Διερεύνηση της χωρικής γνώσης μέσω

ατομικών και ομαδικών αναπαραστάσεων

Ερευνητικό σχέδιο

Υλοποίηση δραστηριοτήτων

Πραγμάτευση δραστηριότητας

Έργα μετά-τεστ

- « ;»Προ τεστ Πού είναι

Συντονισμός Οπτικών

Η εμφάνιση του αντικειμένου,

αποτέλεσμα χωρικής θέσης παρατήρησης

Η οπτική γωνία συνεπάγεται

συγκεκριμένο τρόπο θέασης

Δραστηριότητες επίδειξης καιαναπαράστασης

1.ΠίνακαςΑτομικές αναπαραστ.

Προ-τεστζωγραφιές

f Μετά-τεστζωγραφιές

f

Τοπολογικές σχέσεις

Ν1,Ν2,Ν13,Ν7,Ν10,Ν11Ν4

7 Ν1,Ν2,Ν13,Ν7,Ν10,Ν11,Ν4

7

Διανοητικόςρεαλισμός

Προβολικέςσχέσεις

Ν1,Ν13,Ν7 3 Ν1,Ν13,Ν7 3

Οπτικός ρεαλισμός

Ευκλείδειεςσχέσεις

Ν7 1 Ν7,Ν1,Ν13 3

Ομαδικές αναπαρ.

Προβολικέςσχέσεις

Ο1,Ο2 2 Ο1,Ο2 2

Ευκλείδειεςσχέσεις

-------------- Ο1,Ο2 2

Συντονισμός οπτικών

Που είμαι;Που είναι;

/Δραστηριότητες β έργου

• Λογισμικό Kindspiration

• Συντονισμός οπτικών μέσω αντιστοίχισης (πίνακας 2)

Αποτελέσματα έρευνας 2.πίνακας

Ατομικές Που είναι; Προ-τεστ f Μετά-τεστ f Επαρκείς Ν7,Ν13 2 Ν7,Ν13,Ν11,

Ν14

Ενδιάμεσες Ν11,Ν1,Ν4 3 Ν4,Ν2,Ν10 3

Ανεπαρκείς Ν2,Ν10 2 0

ομαδικές Επαρκείς Ο1 1 Ο2,Ο1 2

Ενδιάμεσες 02 1

Google earth/Κλίμακα

4ο Νηπιαγωγείο Πύργου

/ Γ έργο Σειροθέτηση

3.ΠίνακαςΑτομικές Τρίτο έργο

Σειροθέτηση

Προ-τεστ f Μετά-τεστ f

Επαρκείς Ν7, Ν13 2 Ν7,Ν13,Ν1 3

Ενδιάμεσες Ν1 1 Ν4,Ν11 2

Ανεπαρκείς Ν4,Ν2,Ν10,Ν11

4 Ν2,Ν10 2

Ομαδικές Επαρκείς Ο1,Ο2 2 Ο1,Ο2 2

Ενδιάμεσες

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Η αλληλεπίδραση αποτελεί ουσιώδη παράμετρο στην

διαδικασία οικειοποίησης

χωρικών εννοιών

Τα νήπια μπορούν να χρησιμοποιήσουν

σχηματικές αναπαραστάσεις

τοπολογικών, προβολικών και

ευκλείδιων σχέσεων

Η διδακτική διαδικασία

βελτιώνει τις χωρικές ικανότητες

των νηπίων