Ο κύκλος της ζωής-Ήθη- έθιμα- παραδόσεις της Μουσουλμανικής κοινότητας

ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΑΠΩΝ

Α Λυκείου

Σαράντισμα KIRKLANMAK

Το σαράντισμα ενός μωρού πραγματοποιείται σε δύο στάδια. Το πρώτο στάδιο λαμβάνει χώρα σε είκοσι ακριβώς μέρες από την ημερομηνία γέννησης του παιδιού, το δεύτερο στάδιο σε σαράντα ημέρες.

Το πρώτο στάδιο πραγματοποιείται για τα κορίτσια είναι 19 μέρες μετά από την γέννηση, ενώ στα αγόρια σε 20 μέρες. Το δεύτερο στάδιο πραγματοποιείται 37 μέρες για κορίτσια και στα αγόρια 40 μέρες. Το μωρό και η μαμά πλένονται με νερό που έχει μέσα 40 πέτρες . Με αυτό το νερό πρώτα πλένεται η μαμά μετά το μωρό. Τα μωρά πριν το σαράντισμα δεν βγαίνουν από το σπίτι.

Όταν τελειώνει το σαράντισμα βγαίνουν έξω για βόλτα. Ακολουθεί ειδική τελετή που οι επισκέπτες φέρνουν λεφτά ή αυγό. Με τη συμπλήρωση 40 ημερών το μωρό απαλλάσσεται από τις κακές δυνάμεις. Όταν το παιδί γίνει 40 ημερών, κάποιος συγγενείς διαβάζει προσευχές και ευλογεί την οικογένεια. Έπειτα, φωνάζει το όνομα του παιδιού τρεις φορές.Η ονοματοδοσία γίνεται και από τη γιαγιά του παιδιού, η οποία ψιθυρίζει το όνομά του.

ΠΕΡΙΤΟΜΗSUNNET

Η περιτομή δε συνδέεται μόνο με τη θρησκεία γι αυτό και σε χώρες όπως οι ΗΠΑ εφαρμόζεται σε πολλά νεογέννητα άσχετα με το θρήσκευμα, στην εβραϊκή και στη μουσουλμανική θρησκεία οι γονείς οφείλουν να περιτέμνουν τα άρρενα βρέφη τους (σουνέτι στα τουρκικά), σύμφωνα με τους θρησκευτικούς κανόνες.

Οι γονείς πάνε στο νοσοκομείο το παιδί σε έναν ειδικό χειρουργό που κάνει τη περιτομή. Επίσης μπορεί να γίνει και στο σπίτι πάλι από χειρουργό τον οποίο τον καλούν οι γονείς.

Η περιτομή γίνεται σε οποιαδήποτε ηλικία μέχρι 8 χρονών. Οι γονείς του παιδιού φωνάζουνε όλους τους συγγενείς και πάνε στο τζαμί για να προσευχηθούν, μετά πάνε για φαγητό το οποίο είναι κερασμένο από τους γονείς του παιδιού. Ύστερα όλοι όσοι έχουν έρθει δίνουν λεφτά για το παιδί.

Τα ρούχα που φοράει το παιδί είναι ειδικές στολές, τα οποία μπορεί να είναι μπλε παντελόνι, άσπρο πουκάμισο και πάνω στο πουκάμισο φοράει μπλε γιλέκο, ένα παπιγιόν, άσπρη μπέρτα, ειδικά μποξεράκια, μαύρα παπούτσια, καθώς και μια κορώνα στο κεφάλι και στο χέρι κρατάει ένα σκήπτρο.

Το κρεβάτι είναι στρωμένο με καθαρά άσπρα σεντόνια. Από πάνω σε ένα στήριγμα κρέμεται μία κουρτίνα που περιβάλλει από τα πλάγια το κρεβατάκι του παιδιού, όπως το κρεβάτι ενός βασιλιά. Η κουρτίνα είναι συνήθως στολισμένη με λουλούδια. Στον τοίχο πάνω από το 'αρχοντικό' κρεβάτι, τυλιγμένο σε κυλινδρικό κοντάρι ,τοποθετούμε ένα σεντόνι στολισμένο με την προίκα του αγοριού, καρφιτσώνουμε κεντήματα, μπουρνουζάκι, τις πιτζάμες του.

Το Αλάι « Ύστερα ανεβάζουμε το παιδί σε

ένα άλογο προκειμένου να το γυρίσουμε στο χωριό με τη συνοδεία των οργάνων (νταούλια και ζουρνάδες) και να το επιδείξουμε, να δείξουμε δηλαδή, ότι γίνεται Μουσουλμάνος». Η διαδικασία αυτή ονομάζεται Αλάι.« Μετά το τέλος της περιφοράς του παιδιού πάνω στο άλογο, επιστρέφουμε στο σπίτι. Εκεί το παιδί, ανεβαίνει σε ένα τραπέζι και χορεύει μόνο του έναν χορό. Ύστερα συνεχίζει το χορό με τους φίλους του και τους συγγενείς. Εν τω μεταξύ, οι άντρες αρχίζουν το ψήσιμο για να είναι όλα έτοιμα για το γλέντι μετέπειτα».

Αρραβώνας NİŞANΟ αρραβώνας είναι η πρώτη ουσιαστική δέσμευση του ζευγαριού. Μέσα από αυτήν ο άντρας και η γυναίκα ενώνονται και βρίσκουν την ευκαιρία να γνωριστούν καλύτερα και να προετοιμαστούν για το γάμο και την υπόλοιπη ζωή τους μαζί. Ο αρραβώνας μπορεί να τελεστεί αμέσως μετά το προξενιό ή κάποια άλλη μέρα, όπως συμφωνήσουν και αποφασίσουν η οικογένεια και το ζευγάρι.

Στο σπίτι της νύφης μαζεύονται όλοι οι συγγενείς της και του γαμπρού. Πριν μαζευτούν όμως οι γονείς του γαμπρού παίρνουν στολές, χρυσά, ρούχα για το ζευγάρι και τα βάζουν κάπου για να τα δουν και οι άλλοι όταν έρθουν.

Οι προετοιμασίες και οι βέρες

Για να γίνει γάμος πρέπει να το κόψει, να γίνουν δηλαδή κουμπάροι. Δίνουν όλοι οι συγγενείς χρήματα για το κορδόνι.

Στην συνέχεια ένας από το σόι του κοριτσιού προσπαθεί να το κόψει και προσποιείται ότι δήθεν δεν μπορεί με τη δικαιολογία ότι χρειάζεται χρήματα από το γαμπρό. Εκείνος προσποιείται πως δεν ακούει. Γίνεται το ίδιο για δεύτερη φορά και τότε ο γαμπρός του δίνει λεφτά.

Η κοπέλα συμφωνεί και ο γαμπρός της δίνει τα λεφτά και κόβει το κορδόνι. Μετά από αυτό γίνεται στο χωριό ή σε ένα μαγαζί το γλέντι.

Το γλέντι

Η νύφη και ο γαμπρός χορεύουν έναν αργό χορό και ακολουθούν και οι υπόλοιποι.

Μετά ετοιμάζουν τα τραπέζια και αρχίζουν το χορό-κυρίως οι γυναίκες- με όργανα ή με το κασετόφωνο.

Κάποιος από τους συγγενείς πηγαίνει να παραλάβει την τούρτα. Κάποιος τοποθετεί την τούρτα στο τραπέζι μαζί με μία σαμπάνια και

δύο ποτήρια, καθώς και λουλούδια.

Όταν όλα είναι έτοιμα, η νύφη και ο γαμπρός στέκονται πίσω από το τραπέζι. Υπάρχουν δύο μάρτυρες, ένας φίλος του γαμπρού και μία

φίλη της νύφης. Στα δεξιά πάντα στέκεται ο γαμπρός. Αν έχει αδερφή ή νύφη στέκεται και αυτή στη μέση μπροστά στο ζευγάρι.

Ο φίλος του γαμπρού και η φίλη της νύφης βάζουν ταυτόχρονα τις βέρες στο ζευγάρι, οι οποίες είναι δεμένες μαζί με ένα κόκκινο

κορδόνι, και τους λένε συγχαρητήρια. Η αδερφή ή η φίλη της νύφης παίρνει ένα καινούργιο ψαλίδι και με αυτό ετοιμάζεται να κόψει το

κορδόνι.

Η τούρταO γαμπρός και η νύφη κρατούν ένα καινούργιο μαχαίρι και χαράζουν την τούρτα. Κόβουν ένα κομματάκι και πρώτα η νύφη κάνει πως ταΐζει τον γαμπρό με ένα κουταλάκι. Γίνεται ένα παιχνίδι και δεν του δίνει αμέσως τη μπουκιά, το ίδιο κάνει και ο γαμπρός. Ύστερα ο γαμπρός ανοίγει τη σαμπάνια και τη ρίχνει στα ποτήρια, τα οποία πρέπει να είναι επίσης καινούργια ή από τον πρώτο γάμο μιας φίλης ή συγγενούς. Πίνουν τη σαμπάνια με τα χέρια σταυρωτά.

ΝικιάχΜέρες γάμου

◦Πρώτη μέρα: Η νύχτα της χένας◦Δεύτερη μέρα: Η δεύτερη νύχτα της

χένας◦Τρίτη μέρα: Η νύφη με σύγχρονο

νυφικό◦Τέταρτη μέρα: Γαμήλια πομπή (Αλάι)

ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΙΚΟΣ ΓΑΜΟΣΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ

Νικιάχ

Το Νικιάχ είναι ο θρησκευτικός

γάμος και τον τελεί ο ιμάμης. Με το Νικιάχ νομιμοποιούνται οι σεξουαλικές σχέσεις των δύο νέων και γίνεται με την παρουσία δύο πληρεξούσιων-μαρτύρων.

Πρώτη μέρα: Η νύχτα της χένας

Στο σπίτι της νύφης μαζεύονται τα ελεύθερα κορίτσια όπου παίζουν νταρβούκα (τουμπερλέκι) και τραγουδούν.

Δεύτερη μέρα: Η δεύτερη νύχτα της χένας

Η νύφη εκείνη την ημέρα φοράει ένα βελούδινο χρυσοκέντητο καφτάνι και στο κεφάλι της φοράει το χατόζ, ένα είδος στέμματος από πολύτιμα κοσμήματα και γίνεται το γλέντι έξω από το σπίτι.

Τρίτη μέρα: Η νύφη με σύγχρονο νυφικό

Την επόμενη ημέρα η νύφη φορά σύγχρονο λευκό νυφικό, το μεσημέρι προσφέρεται φαγητό στους καλεσμένους και το βράδυ γίνεται πάλι γλέντι. Στη συνέχεια αρχίζει η διαδικασία καρφιτσώματος των δώρων που είναι συνήθως λίρες, βραχιόλια, κοσμήματα, ή χρήματα.

Τέταρτη μέρα: Γαμήλια πομπή (Αλάι)

Ο γαμπρός πηγαίνει στο σπίτι της νύφης μαζί με τους συγγενείς του, με στολισμένο αυτοκίνητο για να την πάρουν εκεί πίνουν καφέ και στο τέλος της προσφέρει ένα λουλούδι.

ΚΗΔΕΙΑ CENAZE

Στους μουσουλμάνους, η κηδεία γίνεται την επομένη μέρα του θανάτου. Εάν κάποιος πεθάνει οι συγγενείς συγκεντρώνονται, συντροφεύουν το νεκρό, δεν τον αφήνουν μόνο και προσεύχονται. Την επομένη μέρα τις πρωινές ώρες βγαίνει ο χότζας στο μιναρέ και ανακοινώνει τη κηδεία σε όλο το χωριό. Συγγενείς πηγαίνουν να ψωνίσουν σάβανο για το νεκρό. Το φέρετρο μεταφέρετε στο σπίτι. Αν ο νεκρός είναι άνδρας έρχεται ο χότζας για να τον πλένει να ετοιμάσει για κηδεία και αν είναι γυναίκα αυτή τη διαδικασία κάνουν οι γυναίκες. Επίσης οι μουσουλμάνοι κηδεύονται γυμνοί τυλιγμένοι μόνο με σάβανο.

Όταν έρχεται η ώρα στο σπίτι του νεκρού έρχεται ο χότζας και προσεύχονται μπροστά στο νεκρό άνδρες-γυναικες όλοι μαζί

Μετά οι άνδρες περνούν το νεκρό και τον πηγαίνουν στο νεκροταφείο, τέσσερεις από αυτούς κουβαλούν το φέρετρο. Ο χότζας λέει την προσευχή και γίνεται ταφή του νεκρού. Το βάθος για της γυναίκες είναι μέχρι το στήθος, ενώ για τους άνδρες μέχρι τη μέση, καθώς θεωρείται πως οι γυναίκες έχουν περισσότερες αμαρτίες από τους άνδρες. Ο νεκρός θάβεται σε επικλινή θέση δεν χρησιμοποιείται φέρετρο. Χώμα ρίχνει ο κάθε παρευρισκόμενος με τη σειρά του.

Μετά τη κηδεία την τρίτη και την εβδόμη ημέρα φτιάχνουν τσουρέκι και μοιράζουν για «συγχώριο». Την τεσσαρακοστή ημέρα μετά τη ταφή γίνεται το «μεβλιδ» (mevlid). Αν ο νεκρός είναι άνδρας συμμετέχουν μόνο οι άνδρες και αν είναι γυναίκα μόνο γυναίκες. Ο Χότζας διαβάζει προσευχή και στρώνουν τραπέζι για φαγητό. Το ίδιο γίνεται και την 52η ημέρα .

Συμμετέχοντες μαθητές:

ΑΛΗ ΓΚΑΤΖΗ ΜΟΥΡΑΤ

ΜΟΥΜΗΝ ΓΚΙΟΖΝΤΕ

ΜΟΥΜΙΝ ΣΟΥΛΕ

ΟΣΜΑΝ ΕΣΜΑ

ΣΑΛΗΜ ΜΕΡΒΕ

ΣΑΛΗΜ ΣΙΟΥΛΕ

ΣΑΠΟΒΑΛΙΔΟΥ ΙΟΥΛΙΑ

ΣΕΡΗΦ ΑΛΠΕΡ

ΣΤΑΥΡΙΔΟΥ ΑΝΤΩΝΙΑ

ΤΑΧΣΙΝ ΜΕΛΤΕΜ

ΤΣΙΑΚΗΡ ΜΕΜΕΤ ΓΚΑΜΖΕ

ΦΩΤΑΚΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

ΧΑΛΗΛ ΕΛΗΦ

ΧΑΛΗΛ ΕΣΡΑ

ΧΑΡΙΤΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΡΙΑ

ΧΑΣΑΝ ΕΜΠΡΟΥ

ΧΑΣΑΝ ΠΑΛΑ ΣΑΛΗ ΕΣΜΑ

ΧΟΥΣΕΪΝ ΣΕΖΕΝ

Υπεύθυνος καθηγητής:

Ιωάννης Ψήφας