ГТМ планирање за IV одд.2014/15

ООУ„Св.Климент Охридски„ Делчево

О.О.У „ СВ:КЛИМЕНТ ОХРИДСКИ,,ДЕЛЧЕВО

ГОДИШНО, ТЕМАТСКО И МЕСЕЧНО ПЛАНИРАЊЕ НА НАСТАВНИОТ МАТЕРИЈАЛ ЗА IV ОДД.

ВО ДЕВЕТГОДИШНО ОСНОВНО ОБРАЗОВАНИЕ ВО УЧЕБНАТА 2014/15

Реализатори на наставата: АКТИВ ЧЕТВРТО ОДДЕЛЕНИЕ

Директор: ВАЛЕНТИНА МИХАИЛОВСКА

1


Септември 2014

НАСТАВЕН ПЛАН ЗА ЧЕТВРТО ОДДЕЛЕНИЕ

ВО ДЕВЕТГОДИШНОТО ОСНОВНО ОБРАЗОВАНИЕ

Наставни предмети

Задолжителни предмети

часови

неделно годишно

Македонски јазик 5 180

Англиски јазик 3 108

Математика 4 144

Природа 2 72

Општество 2 72

Музичко образование 2 72

Ликовно образование 2 72

Физичко и здравствено образование

3 108

Техничко образование 1 36

Дополнителна настава 1 36

Додатна настава 1 36

Час на одделенската заедница

1 36

Изборeн предмет

2


Творештво 1 36

ЗАБЕЛЕШКИ:

1.Дополнителна и додатна настава се реализира така што се прават отстапки од планирањето, во зависност од потребите.Со помош на формативното оценување се врши проценка по кои предмети и со кои ученици ке се организираат дополнителни или додатни часови.Пожелно е диференцирана активност со учениците и работа во тандем групи, или индивидуално во зависност од поставената цел на активноста, за секој час поодделно.

2. Во текот на оваа учебна година ќе се реализира алатката Зелен пакет јуниор, за одделенска настава- образование за одржлив развој.

3.Во планирањето на содржините по предметот Македонски јазик, вметнати се голем број на стратегии и активности од Основи на јазичната писменост.

4.,Во наставната програма за IV одд., имплементирани се содржини од ЕКО- програмата. 5 Застапеност на ИКТ во сите предмети и наставни содржини.

3


Годишен глобален план и програма за реализација

на наставата по Македонски јазикво IV одделение во учебната 2014/2015 год.

Автори на учебникот:

Љубица Севдинска Весна Настоска

Подрачја

Бр.на часови

Активности за усвојување на нови знаења

Часови за вежби

Часови за повторување

Време на реализација

Јазик 40 20 15 5 IX – VI

Читање, литератураи лектира

100 85 10 5 IX – VI

Изразување и творење 30 13 13 4 IX – VI

Медиумска култура 10 6 2 2 IX – VI

Вкупно 180 124 40 16

Фонд на часови - 5 часа неделно, 180 годишнo

ЦЕЛИ НА НАСТАВАТА ПО МАКЕДОНСКИ ЈАЗИК:

• да разликува народен говор (дијалекти) наспроти стандарниот јазик;

4


• да чита со разбирање различни текстови;• да користи именки, придавки, главни броеви и глаголи во усното и писменото изразување;• да користи правилен ред на зборовите ви реченицата; • да чита и прераскажува литературни дела од народната и уметничката литература

соодветна на возраста; • да се оспособува да раскажува усно и писмено на литературен јазик;• да користи различни форми на писмено изразување (текст за честитка; покана);• да составува прашања по дадени одговори;• да учествува во разговор во кој искажува доживувања чувства и факти; • да го збогатува речникот;• да се поттикнува да следи содржини од различни медиуми и да пренесува кратки информации

за нив;• да се оспособува за примена на ИКТ во функција на предметот.

Наставни форми:• Фронтална, индивидуална, работа во парови, работа во групи, индивиду-ализиран

пристап.

Наставни методи:

• Демоностративна метода, текст метода, дијалог, монолог, анализа и синитеза.примена на сите техники и стратегии за читање и пишување од Јазична писменост.

Наставни средства:

• Учебник - читанка;

• енциклопедии, речници и сл ;

• Интернет, образовни софтвери;

• списанија;

• аудио-визуелни средства и други средства во зависност од предметот ЦД;

• други извори на учење во непосредната околина, споменици на културата, музеи, домови на културата, библиотеки, кина, театри, национални паркови итн.

• ИКТ

ТЕМАТСКО ПЛАНИРАЊЕ ПО МАКЕДОНСКИ ЈАЗИК

Цели :1.Граматика

• да ги увидува способностите на народните говори наспроти стандардниот јазик,

5


• да го препознава усниот од писмениот говор

• да усвои поим за согласки и самогласки и да ги разликува ,

• да го дели зборот на слогови,

• да го усвојува поимот за конкретни и апстрактни именки,

• да ги разликува конкретните од апстарктните именки,

• да го разликува и правилно да го применува родот кај именките во усниот и писмениот говор,

• да разликува и правилно да го применува бројот кај именките во усниот и писмениот говор,

• да го усвои поимиот за описни придавки и правилно да ги применува во усниот и писмениот говор;

• да го усвои поимот за заменка како збор кој замнува лице;

• да употребува глаголи исказани во минато,сегашно и идно време( без дефиниција),

• да усвојува поим за приближна бројност и да ја употребува во усниот и писмениот говор,

• да усвојува поим за подмет и прирок,

• да ги разликува подметот и прирокот во реченицата,

• да го збогатува речникот со зборови кои имаат исто или слично значење,

• да го збогатува речникот со зборови кои имаат спротивно значење,

: 40 ТЕМА ЈАЗИК часа

Редброј

СОДРЖИНИ ВРЕМЕ НА РЕАЛИЗАЦИЈАМЕСЕЦ СЕДМИЦА

1. Јазик: Устен и писмен говор (стр.10) 9 2/22. Јазик: Народен и стандарден

(литературен)јазик (стр.16) 3/4

3. Вежби за воочување на карактеристиките на нар.јазик наспроти стандардниот (стр.17

3/5

4. Јазик: Пишување на голема буква (стр.26)- ИКТ во наставата

4/5

5. Јазик: Слог (стр.30) Јазик: Пишување на голема буква (стр.26)- ИКТ во наставата

10 1/5

6. Јазик - Пренесување на дел од зборот во нов ред (стр.31)

2/1

7. Граматички вежби (стр.45) – ИКТ во наставата 4/58. Јазик: Род кај именките (стр.50) 11 1/49. Јазик: Број кај именките (стр.51) – ИКТ во

наставата1/5

6


10. Јазик: Конкретни и апстрактни именки (стр.57) 3/111. Јазик: Описни придавки (стр.66) (ОЈП-

техника: Тематско бинго)4/2

12. Јазик: Граматички вежби (стр.67) – ИКТ во наставата

4/3

13. Јазик: Лични заменки (стр.79) 12 1/514. Јазик: Со броевите се искажува приближна

бројност (стр.86)2/5

15. Јазик: Пишување на броеви за приближна бројност и повеќциф. броеви (стр.87)

3/1

16. Јазик: Време кај глаголите (стр.99) 4/117. Јазик: Граматички вежби 1 3/318. Јазик: Јазична вежба (стр.98) 4/119. Јазик: Граматички вежби:Описни придавки 4/220. Јазик: Граматички вежби:Описни придавки 4/321. Јазик: Главни членови на

реченицата:Подмет (стр.111) (ОЈП- техника Тематско бинго)

2 2/2

22. Јазик: Главни членови на реченицата:Прирок (стр.112)

2/3

23. Јазик: Граматички вежби:Главни членови на реченицата

2/4

24. Јазик: Зборови со исто или слично значење (стр.128) (изготвување речник со синоними, техника „Бинго“)

4/2

25. Јазик: Зборови со спротивно значење (стр.129) (изготвување речник со антоними, техника „Бинго“)

4/3

26. Јазик: Правописни знаци. - наводници стр.145 (техника: листа на проверка- самооценување)

3 2/2

27. Јазик: Граматички вежби:Наводници (техника: листа на проверка - самооценување)

2/3

28. Јазик: Граматички вежби:Синоними и антономи 4/129. Јазик: Граматички вежби:Подмет и прирок 4/2

30. Јазик: Граматички вежби:Броеви 4/5

31. Јазик: Граматички вежби:Именки и глаголи во песната:Игра со дете (стр.130)

4 1/3

32. Јазик: Граматички вежби:Именки и глаголи во песната:Игра со дете (стр.130)-

1/4

33. Јазик: Граматички вежби 2/1

7


34. Јазик - граматички вежби: Видови зборови во песната

3/1

35. Проверка: Граматика 4/536. Јазик: Граматички вежби:Вежби за употреба

на глаголи во минато,сегашно и идно време5/1

37. Јазик: Јазична вежба (стр157) 5 2/238. Јазик: Граматички вежби:Видови на зборови

во текстот3/5

39. Јазик: Граматички вежби:Подмет и прирок во реченицата – повторување

4/1

40 ПИ: Повторувам и се проверувам стр.162) 6 1/2

Активности:

• вежби за воочување на карактеристиките на народниот јазик наспроти станрардниот јазик

• вежби за разликување на усниот од писмениот говор

• вежби за разликување на согласки и самогласки,

• вежби за определување на бројот на слогови во зборот,

• вежби за препознавање на конкретни и апстрактни именки,

• вежби за разликување конкретните од апстарктните именки,

• вежби за утврдување на родот кај именките

• вежби за правилна примена на родот кај именките,

• вежби за утврдување на бројот кај именките

• вежби за правилна примена на бројот кај именките,

• вежби за разликување на описни придавки

• вежби за правилна употреба на описни придавки во реченица

• вежби за разликување на заменка од другите зборови и нивна правилна употреба во усниот и писмениот говор ,

• вежби за употреба на глаголите во минато,сегашно и идно време,

• вежби за разликување на броевите за приближна бројност од главните и редните броеви,

• вежби за издвојување на подметот и прирокот во реченицата и нивно разликување според значењето и примената во реченицата,

8


• вежби за усвојување на синонимите како видови зборови кои имаат исто или слично значење,

• вежби за усвојување на антонимите како видови зборови со спротивно значење,

2. Правопис• да ги усвојува правописните правила за пренесување на дел од зборот од еден ред во

друг,

• да знае да ги употребува наводниците за изделување на имиња на институции,улици,списанија и книги во реченицата,

• да ги усвојува правописните правила за пишување на сопствените именки за сложени географски имиња ,институции,адреси,списанија,празници и др.

• Да го усвојува правилното пишување на приближна бројност и повеќецифрени броеви со зборови


• вежби за пренесување на дел од зборот од еден ред во друг,

• вежби за препознавање и употреба на наводниците за изделување на имиња на институции,улици,списанија и книги во реченицата,

• вежби за правилна примена на правописните правила за пишување на сопствените именки за сложени географски имиња ,институции,адреси,списанија,празници и др.

• Вежби за правилно пишување на зборови кои означуваат приближна бројност и повеќецифрени броеви со зборови

Методи на работа:

• монолошка, дијалошка, демонстративна, текст, набљудување, опишување.

Форми на работа:

• фронтална, групна, тандем, индивидуална.

Извори на знаење:

• учебник, слики, говор на наставникот, ученички предзнаења, лексикони, енциклопедии.


• учебник, слики, плакати, наставно ливче, табла, креда.

Корелација:

• математика, ликовно образование, општество.

9


ЧИТАЊЕ

Цели :

Ученикот / ученичката:

се оспособува: за изразно читање на уметнички и научно-популарни текстови на двете писма;

за читање на текст по улоги;

: . 100 ТЕМА ЧИТАЊЕ ЛИТЕРАТУРА И ЛЕКТИРА часа

Реденброј СОДРЖИНИ Време на

реализацијамесец седмица

1. Песна : Татковина (ОЈП –техники: Бура на идеи, Ѕид на зборови, Мрежа на темата.

9 1/3

2. Песна: Татковина- 2 часа 1/43. Текст: Новите другари(ОЈП-Наставникот чита на

глас,индивидуално читање, читање во себе,читање со партнерот)

1/5

4. Текст: Новите другари - изразно читање 2/15. Текст: Скарување и смирување (ОЈП- техника: Коцка со

прашања3/2

6. Текст : Скарување и смирување -2 часа 3/37. Текст: На гости в село (ОЈП- Ленти на приказната,

Бодовна листа, Вокабулар во 4 агли.)4/1

10


8. Текст:На гости в село – 2 часа 4/29. Песна: Есен (поетски слики -стр.22) 4/310. Песна: Октомвриски патоказ (ОЈП- Техники- Тематско

бинго, Ѕид на зборови)10 1/3

11. Рецитирање на песната - интеграција со ликовно образование

1/4

12. Лектира бр.1 - „Шеќерна приказна“ –(ОЈП- техники:Наставникот чита на глас,Читај во пар и сподели,читање во себе) содржинска структура, кратка биографија за авторот

2/2

13. Лектира: „Шеќерна приказна“ - запознавање и доживување на содржината од книгата ( ОЈП-техники: Читање на глас, театар на читателот, „Ѕид на зборови“ Лента на приказната, вокабулар во четири агли,)

2/3

14. Лектира: „Шеќерна приказна“ – анализа на ликовите во приказните: главни и споредни ликови (ОЈП- Ѕвезда на приказната“, карта на ликови)

2/4

15. Лектира: „ Шеќерна приказна (ОЈП -Бинго,) 2/516. Лектира: „ Шеќерна приказна (ОЈП- Видови прашања) 3/117. Текст: Немил гостин (ОЈП-наставникот чита на

глас,читање со партнерот)3/3

18. Текст: Немил гостин (одговорност стр.34,35)- 2 часа 3/419. Песна: Зимница (поетски слики -стр.37) 4/120. Рецитирање на песната 4/221. Текст: Зошто граматиката е тешка (дискусии -44) 4/522. Басна: Белата чавка (поговорка -стр.47) 11 1/123. Современа бајка: Волшебната тетратка(ОЈП-Техники-

Ѕвезда на приказната, Вокабулар со 4 агли) 1/224. . Песна: Вечер (поетски слики -стр.52) 2/125. Песна: Вечер -2 часа 2/226. Драмски текст: Овошна караница (ОЈП- техники -Театар

на читателот, разговарај во пар, сподели во група) 2/327. Драматизација на драмскиот текст-2 часа 2/428. Басна: Магарето,лисицата и лавот (поука -стр 60)

(ОЈП-Лента со прашања, Бодовна листа)3/3

29. Текст: Од добро подобро (ОЈП-техники- Ѕвезда на приказната за особините на ликовите, „Коцка на прашања“, карта на ликови, Сложувалка)

3/5

30. Анализа на расказот -2 часа 4/131. Бајка: Девојчето со кибритчињата (време, место,

ликови -стр.68) (читај во пар и сподели во група)4/4

32. Анализа на бајката - интеграција со ликовно образование (собирање печатен текст од животната средина, ненајавен квиз)

4/5

33 Песна: ,,Игра со снегулките.. стр.72 12 1/1

Рецитирање на песната: ,,Игра на снегулките 1/234. Песна: Добрина (Вежбаме убаво пишување -стр.74,75) 1/3

11


Рецитирање и Автодиктат на песната Добрина 1/435 Текст: ,,Сказна за вџашената принцеза,, стр.40 1 час 2/136. Текст: ,,Сказна за вџашената принцеза,, стр.40 1 час 2/2

37. Песна: Другарството е нешто свето (стих,строфа рима-стр.84) ( ОЈП-индивидуално читање, читај во пар и сподели, собирање печатен текст од животната средина, вокабулар во четири агли)

2/3

38. Рецитирање на песната: ,,Другарството е нешто свето,, УИ: Опис на мојот најдобар другар (ОЈП-техники-Мини лекции со добри почетоци и завршетоци

2/4

39. Лектира бр. 2.: „Орхан“ – Н. Зекерија – содржинска структура, биографски податоци за авторот, идеја, порака ( ОЈП- читање на глас, читање во себе,читање со партнерот)

3/3

40. Лектира: „Орхан“ – Н. Зекерија – запознавање и доживување на содржината од книгата (ОЈП-техники- „Ѕид на зборови“, Вокабулар во четири агли, Видови прашања, Бинго)

3/4

41. Лектира: „Орхан“ – Н. Зекерија (ОЈП-техники-„Ѕвезда на приказната“, Карта на ликови, театар на читателот, листа за аналитичко оценување) 16.Јазик: Време кај глаголите (стр.99)

3/5

42. Текст: Божиќни снегулки (ОЈП-планер, мини лекција – добри почетоци, бодовна листа)

4/3

43. Песна: Како доаѓа Новата година(ОЈП –техники -читање на глас, повторно усно читање со упатување, разговарај во пар и сподели)

4/4

44. Текст: Препирка (авторитет -стр.96)(ОЈП- техника – Коцка со прашања)

1 3/4

45. Песна ,,Вечер,, стр.53 (ОЈП ленти на приказната-поетски слики).

4/4

46. Рецитирање на песната: ,,Вечер,, 4/5

47. Текст: Валканата училница (тема,идеја – стр.103) - (индивидуално читање, читај во пар, и сподели, повторно усно читање со упатување)

2 1/1

48. Текст: Валканата училница (порака) (ОЈП- техники-„Ѕид на зборови“, „Ѕвезда на приказната“, дијалошки дневник)

1/2

49. Драмски текст: Пластеса, Хартеса и Платнеса (драмско читање -стр.104) (драмско читање-театар на читателот, во група, разговарај во пар сподели во група)

1/3

50. Драматизација на драмскиот текст: Пластеса,Хартеса и Платнеса

2 1/4

51. Песна: Писмо од децата на големиот град (изразно читање -стр.107) -

1/5

12


52. Песна: Моето село (основно чувство,поетски слики) (стр.118)

2/5

53. Песна: Моето село (споредба и римувани зборови) (вежби за препознавање на споредба како изразно средство, ненајавен квиз)

3/1

54. Народна приказна: Царот и орачот (ликови стр.120) (ОЈП- техники-Лента со прашања,Бодовна листа, вокабулар во четири агли)

3/2

55. Приказна:;,,Царот и орачот,, 2 час : Прераскажување на приказната со изменување на крајот –(ОЈП-техники-Добар завршеток, разговор со пишувачот)

3/3

56. .Песна ,,Птици,, основно чувство и поетски слики -стр123

3/4

57. Рецитирање на песна: ,,Птици,, – ИКТ во наставата - презентација

3/5

58. Забавна традиција: Гатанки,брзозборки,поговорки (стр.139) – ИКТ во наставата - презентација

4/1

59. Лектира бр. 3: Двојната Лота – Е. Кестнер-запознавање и доживување на содржината од книгата (ОЈП техники: читање на глас, читање во себе, читај во пар и сподели)

4/4

60. Лектира: Двојната Лота – Е. Кестнер ,запознавање и доживување на содржината од книгата (ОЈП-техники: театар на читателот, „Ѕид на зборови“, Лента на приказната, вокабулар во четири агли, видови прашања)

4/5

61. Лектира: Двојната Лота – Е. Кестнер: (ОЈП- техника – Ѕвезда на приказната)

5/1

62. Песна: На мојата мајка (споредба,порака - стр.109 3 1/1

63. Рецитирање на песната ,,На мојата мајка,, 1/2

64. 2.Текст: Каменен цвет (изразно читање - стр.113) 1/3

65. Текст ,,Каменен цвет ,, 2 час 1/466. За празникот на мама...– ИКТ во наставата -

презентација1/2

67. Народна приказна: Лисицата, ежот и кртот (правење речник со народни и литературни зборови -стр.136,137) (ОЈП-техника: видови прашања, театар на читателот, бодовна листа за самооценување, „Ѕид на зборови“)

2/4

68. Техника: Коцка (стр.138) 2/569. Песна: Шушкач шушка -шутре душка (именки и

глаголи кои ја содржат согласката ш -стр134) – ИКТ во наставата (игри шуш - шуш, буш – буш, техники: читање на глас, повторно усно читање со упатување)

3/1

70. Натпревар во рецитирање без грешка 3/2

13


71. Текст: Навреда (изразно читање целини стр.126) – ИКТ во наставата - истражување - поговорки

3/4

72. Песна: Априлска (гласно читање -стр.124) - интеграција со техничко образование – маски различни видови материјали

5/1

73. Текст: Велигден (разговор за текстот стр.132) 4 1/174. Народна приказна: Вредна лекција (поговорка стр.141)

(видови прашања, бодовна листа за самооценување на читањето со разбирање, „Ѕид на зборови“ и театар на читателот)

1/5

75. Текст : Жителите на Охохо (разговор за необичното во текстот -стр143) (ОЈП-техники-индивидуално читање, читај во пар и сподели, „Ѕид на зборови“, „Коцка со прашања“),

2/2

76. Текст : Жителите на Охохо-2 часа 2/377. Песна: Зошто е сладок лебот (поетски слики-стр.146) 2/578. Текст: За еден Диме и неговата желба (изразно

читање на латиница -стр.148)3/2

79. Песна: Железничар (стих,строфа,рима -стр.150) 3/480 Техника: Сега и потоа (стр.151) 3/581. Песна: Наш Гоце (изразно читање -стр.90) 5 1/182. Натпревар во најубаво и најизразно рецитирање на

песната1/2

83. Бајка: Водната самовила (ликови и особини -стр.154) 1/3

84. Бајка ,,Водната самовила,, ПИ: Измена на крајот на бајката (стр. 154)

1/4

85. Песна: Имиња (разговор за значењето на имињата -стр.156)

1/5

86. Рецитирање на песната: ,,Имиња,,: 2/1

87. Песна: Железничар,, стр.150 2/288. Лектира бр. 4: Народни приказни од балкански народи

– содржинска структура, биографски податоци за авторот, идеја, порака (повторно усно читање со упатување)

2/4

89. Лектира: Народни приказни од балкански народи – запознавање и доживување на содржината од книгата (ОЈП-техники-Видови прашања, Спин, Коцка на прашања, состави прашања)

2/5

90. Лектира: Народни приказни од балкански народи – анализа на расказите, определување тема, споредби, описен јазик во текстовите (повторно усно читање со упатување, видови прашања- читање со разбирање)

3/1

91. Правење на сликовница за лектира(ОЈП-техника-Изработка на книга )

3/2

92. Текст: Кој ќе го чува училиштето (целини -стр158) (Наставникот чита на глас,индивидуално читање, Дневник со двојни белешки)

3/4

14


93. 24 Мај- Денот на словенските просветители (ОЈП- техники-Подготовка –претпишување, бура на идеи, Планер , Мрежа на темата, Разговор со писателот

4/2

94. Текст ,,Вредна лекција,, стр.141 4/3

95. Песна: Во лето најубаво се сонува (поетски слики -стр.160)

4/4

96. Двоен прозорец: Досега-отсега (стр.161) – ИКТ во наставата - ToolKid

4/5

97. Рецитирање на песната 5/198. Запознавање со лектирите за петто одделение 6 1/5

99. Песна: ,,Зошто есладок лебот,, 2/1100. Рецитирање на песната: ,,Зошто е сладок лебот,, 2/2

Активности:- Вежби за изразно читање врз текстови со уметничка и научно-популарна содржина на двете

писма,со анализа и толкување на значењето на зборовите ,карактеристики за изразното читање: првилен,јасен и чист изговор и силината на гласот;

- Вежби за драмско читање на улогите;

ЛИТЕРАТУРА

Цели :


а) проза

да врши анализа на текст;

самостојно да прави план за анализа на текст,

да го определи местото и времето на настан,

да опишува лик со неговите надворешни особини,

Активности:- Вежби за анализа на текстот ( по насочувачки прашања),

- Вежби за композициска анлиза(по план на текстот);

- Вежби за локализирање на местото и времето на настанот,

- Вежби за анализа на ликовите (надворешен опис).

б) поезија

15


• да открива поетска слика во лирска песна;

• да ја препознава споредбата како изразно средство( без дефиниција)

• да ги пронаоѓа сопствените чувства при читање лирски песни.


- Вежби за определување на поетска слика во лирска песна;

- Вежби за препознавање на споредбата како изразно средство,

ЛЕКТИРА

1.Шеќерна приказна – С. Јаневски

2.Орхан - Н. Зекерија

3. Двојната Лота – Е. Кестнер

4.Народни приказни од балканските народи


• самостојно да чита дела од македонската и светската литература;

• да ја открива тематско-идејната основа во делото,

• да одговара и да поставува прашања во врска со прочитаниот текст;

• аргументирано да говори за ликовите и настаните во текстот;

• да врши локализација на настаните по време и простор.


- Дискусија за читање на текстови надвор од предвидените наставни содржини,

- Запознавање со основните биографски податоци на авторите на литературните дела;

- Вежби за самостојно откривање на тематско-идејната основа на делото

- Разговор за прочитаниот текст со аргументирано говорење за ликовоите и настаните во

текстот;

- Вежби за локализација на настаните во време и простор.





16








Цели:

а) Усно изразување

да составува прашања по дадени одговори

самостојно да прераскажува текстови по даден план

самостојно да раскажува за сопствени доживувања од посета на установа (по даден план)

самостојно са опишува театарски костими ,сцена од гледана претстава ,ликови

да известува за актуелни настани ,настани и доживувања од екскурзии,посета на институции

: 30 ТЕМА ИЗРАЗУВАЊЕ И ТВОРЕЊЕ часа

РЕ

ДЕ

Н Б

РОЈ СОДРЖИНИ ВРЕМЕ НА

РЕАЛИЗАЦИЈАМЕСЕЦ СЕДМИЦА

1. У.И.: Како го поминав летниот распуст 9 1/12. П.И.: Раскажување на доживеан настан 1/23. Препишување на песната од кирилица на

латиница (ОЈП-техника: Менторски текст)2/4

4. .Работа во групи: Телефонски бонтон – ИКТ во наставата

3/1

5. ПИ: Препишување на песната од латиница на кирилица. (техника: менторски текст)

4/4

6. ПИ: Повторувам и се проверувам (стр.26) 10 1/17. УИ: Помогни им на птиците (стр.36) 3/58. УИ: „Книгата за мене е...“ (ОЈП- Интерактивно

пишување)4/3

9. ПИ: „Книгата за мене е...“ (пишување на прва верзија и уредување на напишаното, објавување)

4/4

10 Читко и разбирливо препишување (стр.49) 11 1/311. ПИ: Повторувам и се проверувам (стр.102) 3/212. Пишување на честитка – ИКТ во наставата 4/5

17


(разговор со пишувачот13. УИ: Како го поминав зимскиот распуст ( -ОЈП

Предпишување- ( планер, бура на идеи, Мрежа на темата)

13/1

14. ПИ: Мојата брза санка -Разговор со пишувачот 3/215. ПИ: Новогодишни празнувања(ОЈП-техника –Книга

на паралелката)3/5

16. Изработка на еко плакат 2 2/117. ПИ: Прераскажување на приказната со

изменување на крајот –(ОЈП-техники-Добар завршеток, разговор со пишувачот)

3/3

18. УИ: „Мила мамо ти благодарам...“ (ОЈП-процесот на пишување е графички организатор за предпишувањето)

31/2

19. ПИ: Повторувам и се проверувам (стр.140) 3/220. Писмено поставување на прашања и давање

одговор на истите3/5

21. Писмен извештај од одржана пролетна акција-(ОЈП-техника - Интерактивно пишување)

4/4

22. Известување за Велигденски обичаи(ОЈП-техника –Менторски текст. Т-шема, Пишување рецепти)

4 1/2

23. ПИ: Пишување на писмо до непознато другарче од друга планета – ИКТ во наставата (индивидуално читање на глас, читај во пар и сподели во група)

2/4

24. ПИ: Довршување на текст (стр.149) (ОЈП-техника: разговор со пишувачот)

3/2

25. ПИ:Состав: „Супер роденден“(ОЈП-пишување прва верзија и уредување на напишаното)

4/1

26. ПИ:Состав: „Супер роденден“(ОЈП-пишување втора верзија и уредување на напишаното, на компјутер)

4/2

27. УИ: Опис на вкус и изглед на торта што најмногу ја сакаш

4/3

28. .Изготвување речник: Синоними и антоними 5 3/329. Писмено поставување на прашања и давање

одговор на истите3/5

30. УИ: Каде сакам да летувам (разговарај во пар сподели во група)

1/4


прераскажување на обработени текстови,

Раскажување на доживувања од посета на установа (по даден план)

Опишување на театарски костими ,сцена од гледана претстава ,ликови(по даден план)

Известување по хроноилошки даден план

18


б) Писмено изразување

Да препишува кратки текстови или делови од текстови (од латиница на латиница,од кирилица на латиница,од латиница на кирилица)

Да препишува текстови со замена на именки,придавки и глаголи со синонимно и антонимно значење (без именување)

да прераскажува обработен текст со менување на крајот од текстот-раскажување по даден почеток;

Да одговара писмено на прашања од обработен текст,

да раскажува доживеан настан;

опишување (по даден план):

- театарски костими ,сцена од гледана претстава ,

-ликови

самостојно да известува за настани и доживувања од ексурзии,посета на институции,производни институции и др.

Самостојно да составува текстови (писмо до непознато другарче).


Препишување на кратки текстови или делови од текстови (од латиница на латиница,од кирилица на латиница,од латиница на кирилица)

Препишување на текстови со замена на именки,придавки и глаголи со синонимно и антонимно значење (без именување)

Прераскажување на обработен текст со менување на крајот од текстот-раскажување по даден почеток;

Писмено одговарање на прашања од обработен текст,

Раскажување на доживеан настан;

Раскажување по даден почеток,

опишување (по даден план):

- театарски костими ,сцена од гледана претстава ,ТВ емисии,

-ликови

известување за настани и доживувања од ексурзии,посета на институции,производни институции и др.

писмо до непознато другарче.



19










Цели :


да ги разликува видовите радио емисии

да ги разликува видовите ТВ емисии

да ги следи и разликува неколку видови филмови,

правилно да води телефонски разговор од јавна говорница

самостојно да користи информации од детскиот и дневниот печат,

правилно користење на енциклопедиите како извори за стекнување на знаења.

: 10 ТЕМА МЕДИУМСКА КУЛТУРА часа

РЕ

ДЕНБР

ОЈ СОДРЖИНИ ВРЕМЕ НА

РЕАЛИЗАЦИЈАМЕСЕЦ СЕДМИЦА

1. МК: Телефон – јавна говорница (стр.12) 9 2/52. Работа во групи: Телефонски бонтон – ИКТ во

наставата3/1

3. МК: Библиотека-градска (Книгата е извор -стр.38,39) – ИКТ во наставата

10 1/2

4. МК: Радио и ТВ емисии (стр.43) 3/25. МК: Куклена претстава 11 2/56. МК: Филм (стр.61) (ОЈП-техника: „Ѕид на

зборови“, разговарај во пар и сподели, „Ѕвезда на ликовите“)

3/4

7. МК: Театар (стр.71) ( „Ѕид на зборови“, разговарај во пар и сподели)

5/1

20


8. МК: Интернет (стр.92) – ИКТ во наставата 12 3/29. МК: Детски и дневен печат (техника: собирање

печатен текст од животната средина)3 4/2

10. МК: Користење на енциклопедиите како извори за стекнување на знаења

4 4/5


разликување на видовите радио емисии

Следење на говорот ,музиката и другите ефекти на радио емисиите,

Следење на ТВ емисии и нивно разликување

Следење и разликување на видовите филмови,

Вежби за користење на информации од детскиот и дневниот печат,

користење на енциклопедиите како извори за стекнување на знаења.

ФОРМАТИВНО ОЦЕНУВАЊЕПо македонски јазик во четврто одделение се препорачува формативно следење кое ќе

овозможи формирање на објективни описи, како повратна информација за постигањата на учениците во определен временски период.

Формативното следење на постигањата на учениците наставникот може да го реализира со користење на соодветни методи и постапки:

разговори наставник/ученик;усни презентации;писмени вежби;тестови;домашни работи;

портфолио - собирање на показатели (детски изработки, творби, искази и сл.) за секој ученик посебно.

Портфолиото треба, во текот на целата година, да им е достап но на родителите за да можат да придонесат во квалитетната реализација на наставата по македонски јазик.

Портфолиото на ученикот со прочистени и селектирани податоци продолжува во наредното, повисоко одделение.

Добиените резултати од следењето на постигањата на учениците овозможуваат креирање на планирани усни и пишани повратни информации кои во форма на креирани описи се наменети за учениците, за родителите и за самите наставници.

На крајот од секое тримесечје, врз основа на сознанијата од формативното оценување, се реализира микросумативно оцену вање од чиишто резултати се оформуваат тримесечните опис ни вреднувања на постигањата на учениците.

СУМАТИВНО ОЦЕНУВАЊЕ

21


Врз основа на целокупните податоци добиени од следењето и проверката на постигањата на учениците во текот на реализацијата на наставната про-грама наставникот ја констатира (опишува) развојната состојба на секој ученик поединечно, во рамките на секое програмско подрачје.

Од формираните сумативни описни оценки формулирани за секој ученик посебно, раководејќи се од поставените нивоа на постигања во тек на определени временски периоди, наставникот на крајот од учебната година внесува соодветни нумерички оценки

МЕСЕЧНО ПЛАНИРАЊЕ

МАКЕДОНСКИ ЈАЗИК (180 часа )

СЕПТЕМВРИ –(20 часа)

1.У.И.: Како го поминав летниот распуст 2.П.И.: Раскажување на доживеан настан

3.Песна : Татковина (ОЈП –техники: Бура на идеи, Ѕид на зборови, Мрежа на темата. 4.Песна: Татковина- 2 часа 5.Текст: Новите другари(ОЈП-Наставникот чита на глас,индивидуално читање, читање во себе,читање со партнерот) 6.Текст: Новите другари - изразно читање

22


7.Јазик: Устен и писмен говор (стр.10) 8.Песна: Училишната табла постројува (стих,строфа,рима -стр.11) 9.Препишување на песната од кирилица на латиница (ОЈП-техника: Менторски текст) 10.МК: Телефон – јавна говорница (стр.12) 11.Работа во групи: Телефонски бонтон – ИКТ во наставата 12.Текст: Скарување и смирување (ОЈП- техника: Коцка со прашања) 13.Текст : Скарување и смирување -2 часа 14.Јазик: Народен и стандарден (литературен)јазик (стр.16) 15.Вежби за воочување на карактеристиките на нар.јазик наспроти стандардниот (стр.17) 16.Текст: На гости в село (ОЈП- Ленти на приказната, Бодовна листа, Вокабулар во 4 агли.) 17.Текст:На гости в село – 2 часа 18.Песна: Есен (поетски слики -стр.22) 19.ПИ: Препишување на песната од латиница на кирилица. (техника: менторски текст) 20.Јазик: Пишување на голема буква (стр.26)- ИКТ во наставата

ОКТОМВРИ –(21час)

1.ПИ: Повторувам и се проверувам (стр.26) 2.МК: Библиотека-градска (Книгата е извор -стр.38,39) – ИКТ во наставата 3.Песна: Октомвриски патоказ (ОЈП- Техники- Тематско бинго, Ѕид на зборови) 4.Рецитирање на песната - интеграција со ликовно образование 5.Јазик: Слог (стр.30) Јазик: Пишување на голема буква (стр.26)- ИКТ во наставата 6.Јазик - Пренесување на дел од зборот во нов ред (стр.31) 7.Лектира бр.1 - „Шеќерна приказна“ –(ОЈП- техники:Наставникот чита на глас,Читај во пар и сподели,читање во себе) содржинска структура, кратка биографија за авторот. 8.Лектира: „Шеќерна приказна“ - запознавање и доживување на содржината од книгата ( ОЈП-техники: Читање на глас, театар на читателот, „Ѕид на зборови“ Лента на приказната, вокабулар во четири агли,) 9.Лектира: „Шеќерна приказна“ – анализа на ликовите во приказните: главни и споредни ликови (ОЈП- Ѕвезда на приказната“, карта на ликови) 10. Лектира: „ Шеќерна приказна (ОЈП -Бинго,) 11. Лектира: „ Шеќерна приказна (ОЈП- Видови прашања) 12.МК: Радио и ТВ емисии (стр.43) 13. Текст: Немил гостин (ОЈП-наставникот чита на глас,читање со партнерот) 14.Текст: Немил гостин (одговорност стр.34,35)- 2 часа 15.УИ: Помогни им на птиците (стр.36) 16.Песна: Зимница (поетски слики -стр.37) 17. Рецитирање на песната 18.УИ: „Книгата за мене е...“ (ОЈП- Интерактивно пишување)

23


19..ПИ: „Книгата за мене е...“ (пишување на прва верзија и уредување на напишаното, објавување) 20..Текст: Зошто граматиката е тешка (дискусии -44) 21.Граматички вежби (стр.45) – ИКТ во наставата

НОЕМВРИ -(21час)

1.Басна: Белата чавка (поговорка -стр.47) 2.Современа бајка: Волшебната тетратка(ОЈП-Техники-Ѕвезда на приказната, Вокабулар со 4 агли) 3.Читко и разбирливо препишување (стр.49) 4.Јазик: Род кај именките (стр.50) 5.Јазик: Број кај именките (стр.51) – ИКТ во наставата 6. Песна: Вечер (поетски слики -стр.52) 7.Песна: Вечер -2 часа 8.Драмски текст: Овошна караница (ОЈП- техники -Театар на читателот, разговарај во пар, сподели во група) 9.Драматизација на драмскиот текст-2 часа 10.МК: Куклена претстава 11.Јазик: Конкретни и апстрактни именки (стр.57) 12.Јазик: Граматички вежби (стр.57) – ИКТ во наставата 13.Басна: Магарето,лисицата и лавот (поука -стр 60)(ОЈП-Лента со прашања, Бодовна листа) 14.МК: Филм (стр.61) (ОЈП-техника: „Ѕид на зборови“, разговарај во пар и сподели, „Ѕвезда на ликовите“) 15.Текст: Од добро подобро (ОЈП-техники- Ѕвезда на приказната за особините на ликовите, „Коцка на прашања“, карта на ликови, Сложувалка) 16. Анализа на расказот -2 часа 17.Јазик: Описни придавки (стр.66) (ОЈП-техника: Тематско бинго) 18.Јазик: Граматички вежби (стр.67) – ИКТ во наставата 19.Бајка: Девојчето со кибритчињата (време, место, ликови -стр.68) (читај во пар и сподели во група) 20. Анализа на бајката - интеграција со ликовно образование (собирање печатен текст од животната средина, ненајавен квиз) 21.МК: Театар (стр.71) ( „Ѕид на зборови“, разговарај во пар и сподели)

ДЕКЕМВРИ -(20 часа)

1. Песна: ,,Игра со снегулките.. стр.72 2.Рецитирање на песната: ,,Игра на снегулките,, 3 .Песна: Добрина (Вежбаме убаво пишување -стр.74,75) 4. Автодиктат на песната Добрина 5.Јазик: Лични заменки (стр.79) 6.Текст: ,,Сказна за вџашената принцеза,, стр.40 1 час7. Текст: ,,Сказна за вџашената принцеза,, стр.40 1 час

24


8.Песна: Другарството е нешто свето (стих,строфа рима-стр.84) ( ОЈП-индивидуално читање, читај во пар и сподели, собирање печатен текст од животната средина, вокабулар во четири агли) 9.УИ: Опис на мојот најдобар другар (ОЈП-техники-Мини лекции со добри почетоци и завршетоци) 10.Јазик: Со броевите се искажува приближна бројност (стр.86) 11.Јазик: Пишување на броеви за приближна бројност и повеќциф. броеви (стр.87) 12.МК: Интернет (стр.92) – ИКТ во наставата 13.Лектира бр. 2.: „Орхан“ – Н. Зекерија – содржинска структура, биографски податоци за авторот, идеја, порака ( ОЈП- читање на глас, читање во себе,читање со партнерот) 14.Лектира: „Орхан“ – Н. Зекерија – запознавање и доживување на содржината од книгата (ОЈП-техники- „Ѕид на зборови“, Вокабулар во четири агли, Видови прашања, Бинго) 15.Лектира: „Орхан“ – Н. Зекерија (ОЈП-техники-„Ѕвезда на приказната“, Карта на ликови, театар на читателот, листа за аналитичко оценување) 16.Јазик: Време кај глаголите (стр.99) 17.ПИ: Повторувам и се проверувам (стр.102) 18.Текст: Божиќни снегулки (ОЈП-планер, мини лекција – добри почетоци, бодовна листа) 19.Песна: Како доаѓа Новата година(ОЈП –техники -читање на глас, повторно усно читање со упатување, разговарај во пар и сподели) 20.Пишување на честитка – ИКТ во наставата (разговор со пишувачот)

ЈАНУАРИ

1.УИ: Како го поминав зимскиот распуст ( -ОЈППредпишување- ( планер, бура на идеи, Мрежа на темата) 2.ПИ: Мојата брза санка -Разговор со пишувачот 3.Јазик: Граматички вежби 4.Текст: Препирка (авторитет -стр.96)(ОЈП- техника – Коцка со прашања) 5.ПИ: Новогодишни празнувања(ОЈП-техника –Книга на паралелката) 6.Јазик: Јазична вежба (стр.98) 7.Јазик: Граматички вежби:Описни придавки 8. Јазик: Граматички вежби:Лични заменки и описни придавки. 9.Песна ,,Вечер,, стр.53 (ОЈП ленти на приказната-поетски слики).10.Рецитирање на песната: ,,Вечер,,

ФЕВРУАРИ -(20 часа)

1.Текст: Валканата училница (тема,идеја – стр.103) - (индивидуално читање, читај во пар, и сподели, повторно усно читање со упатување) 2.Текст: Валканата училница (порака) (ОЈП- техники-„Ѕид на зборови“, „Ѕвезда на приказната“, дијалошки дневник) 3.Драмски текст: Пластеса, Хартеса и Платнеса (драмско читање -стр.104) (драмско читање-театар на читателот, во група, разговарај во пар сподели во група)

25


4.Драматизација на драмскиот текст: Пластеса,Хартеса и Платнеса 5.Песна: Писмо од децата на големиот град (изразно читање -стр.107) - 6.Изработка на еко плакат 7.Јазик: Главни членови на реченицата:Подмет (стр.111) (ОЈП- техника Тематско бинго) 8.Јазик: Главни членови на реченицата:Прирок (стр.112) 9.Јазик: Граматички вежби:Главни членови на реченицата 10.Песна: Моето село (основно чувство,поетски слики) (стр.118) 11.Песна: Моето село (споредба и римувани зборови) (вежби за препознавање на споредба како изразно средство, ненајавен квиз) 12.Народна приказна: Царот и орачот (ликови стр.120) (ОЈП- техники-Лента со прашања,Бодовна листа, вокабулар во четири агли) http://www.ringeraja.mk/clanki/detsko-katche/narodni-prikazni_148.html 13. ,,Царот и орачот ,,: 2 час Прераскажување на приказната со изменување на крајот –(ОЈП-техники-Добар завршеток, разговор со пишувачот) 14.Песна ,,Птици,, основно чувство и поетски слики -стр123 15.Рецитирање на песната:,Птици– ИКТ во наставата - презентација 16.Забавна традиција: Гатанки,брзозборки,поговорки (стр.139) – ИКТ во наставата - презентација 17.Јазик: Зборови со исто или слично значење (стр.128) (изготвување речник со синоними, техника „Бинго“) 18.Јазик: Зборови со спротивно значење (стр.129) (изготвување речник со антоними, техника „Бинго“) 19. Лектира бр. 3: Двојната Лота – Е. Кестнер-запознавање и доживување на содржината од книгата (ОЈП техники: читање на глас, читање во себе, читај во пар и сподели) 20. Лектира: Двојната Лота – Е. Кестнер ,запознавање и доживување на содржината од книгата (ОЈП-техники: театар на читателот, „Ѕид на зборови“, Лента на приказната, вокабулар во четири агли, видови прашања) 21. Лектира: Двојната Лота – Е. Кестнер: (ОЈП- техника – Ѕвезда на приказната)

МАРТ- (21 час)

1.Песна: На мојата мајка (споредба,порака - стр.109 2.Рецитирање на песната:,,На мојата мајка,,3Текст: Каменен цвет (изразно читање - стр.113)4.Текст: ,,Каменен цвет,, 2 час 5.За празникот на мама...– ИКТ во наставата - презентација 6..УИ: „Мила мамо ти благодарам...“ (ОЈП-процесот на пишување е графички организатор за предпишувањето). 7.Јазик: Правописни знаци. - наводници стр.145 (техника: листа на проверка- самооценување) 8.Јазик: Граматички вежби:Наводници (техника: листа на проверка - самооценување) 9.Народна приказна: Лисицата, ежот и кртот (правење речник со народни и

26

http://www.ringeraja.mk/clanki/detsko-katche/narodni-prikazni_148.html


литературни зборови -стр.136,137) (ОЈП-техника: видови прашања, театар на читателот, бодовна листа за самооценување, „Ѕид на зборови“) 10.Техника: Коцка (стр.138) 11.Песна: Шушкач шушка -шутре душка (именки и глаголи кои ја содржат согласката ш -стр134) – ИКТ во наставата (игри шуш - шуш, буш – буш, техники: читање на глас, повторно усно читање со упатување) 12.Натпревар во рецитирање без грешка 13.ПИ: Повторувам и се проверувам (стр.140) 14.Текст: Навреда (изразно читање целини стр.126) – ИКТ во наставата - истражување - поговорки 15.Писмено поставување на прашања и давање одговор на истите 16.Јазик: Граматички вежби:Синоними и антономи 17.Јазик: Граматички вежби:Подмет и прирок 18.МК: Детски и дневен печат (техника: собирање печатен текст од животната средина)

19. Писмен извештај од одржана пролетна акција-(ОЈП-техника - Интерактивно пишување)

20.Јазик: Граматички вежби:Броеви 21.Песна: Априлска (гласно читање -стр.124) - интеграција со техничко образование – маски различни видови материјали

АПРИЛ –(22 часа)

1.Текст: Велигден (разговор за текстот стр.132) 2.Известување за Велигденски обичаи(ОЈП-техника –Менторски текст. Т-шема, Пишување рецепти) 3.Јазик: Граматички вежби:Именки и глаголи во песната:Игра со дете (стр.130). 4.Јазик: Граматички вежби:Именки и глаголи во песната:Игра со дете (стр.130)- 2 часа 5 .Народна приказна: Вредна лекција (поговорка стр.141) (видови прашања, бодовна листа за самооценување на читањето со разбирање, „Ѕид на зборови“ и театар на читателот) 6.Јазик: Граматички вежби 7.Текст : Жителите на Охохо (разговор за необичното во текстот -стр143) (ОЈП-техники-индивидуално читање, читај во пар и сподели, „Ѕид на зборови“, „Коцка со прашања“), 8.Текст : Жителите на Охохо-2 часа 9.ПИ: Пишување на писмо до непознато другарче од друга планета – ИКТ во наставата (индивидуално читање на глас, читај во пар и сподели во група) 10.Песна: Зошто е сладок лебот (поетски слики-стр.146) 11.Јазик - граматички вежби: Видови зборови во песната 12.Текст: За еден Диме и неговата желба (изразно читање на латиница -стр.148) 13.ПИ: Довршување на текст (стр.149) (ОЈП-техника: разговор со пишувачот) 14.Песна: Железничар (стих,строфа,рима -стр.150) 15.Техника: Сега и потоа (стр.151)

27


16.ПИ:Состав: „Супер роденден“(ОЈП-пишување прва верзија и уредување на напишаното) 17.ПИ:Состав: „Супер роденден“(ОЈП-пишување втора верзија и уредување на напишаното, на компјутер) 18.УИ: Опис на вкус и изглед на торта што најмногу ја сакаш 19..Проверка: Граматика 20.МК: Користење на енциклопедиите како извори за стекнување на знаења 21..Јазик: Граматички вежби:Вежби за употреба на глаголи во минато,сегашно и идно време

МАЈ – (21 час)

1.Песна: Наш Гоце (изразно читање -стр.90) 2.Натпревар во најубаво и најизразно рецитирање на песната 3.Бајка: Водната самовила (ликови и особини -стр.154) 4.Бајка: ,,Водната самовила,, Измена на крајот на бајката (стр. 154) 5.Песна: Имиња (разговор за значењето на имињата -стр.156) 6.Рецитирање на песната: ,,Имиња,,: 7.Јазик: Јазична вежба (стр157) 8.Песна: ,,Железничар,, стр.1509.Лектира бр. 4: Народни приказни од балкански народи – содржинска структура, биографски податоци за авторот, идеја, порака (повторно усно читање со упатување) 10.Лектира: Народни приказни од балкански народи – запознавање и доживување на содржината од книгата (ОЈП-техники-Видови прашања, Спин, Коцка на прашања, состави прашања) 11.Лектира: Народни приказни од балкански народи – анализа на расказите, определување тема, споредби, описен јазик во текстовите (повторно усно читање со упатување, видови прашања- читање со разбирање) 12.Правење на сликовница за лектира(ОЈП-техника-Изработка на книга ) 13.Изготвување речник: Синоними и антоними 14.Текст: Кој ќе го чува училиштето (целини -стр158) (Наставникот чита на глас,индивидуално читање, Дневник со двојни белешки) 15.Јазик: Граматички вежби:Видови на зборови во текстот 16.Јазик: Граматички вежби:Подмет и прирок во реченицата – повторување

17.24 Мај- Денот на словенските просветители (ОЈП- техники-Подготовка –претпишување, бура на идеи, Планер , Мрежа на темата, Разговор со писателот)

18.Текст ,,Вредна лекција,, стр.141 19. Текст: ,,Кој ќе го чува училиштето,, 1 час 20. Текст: ,,Кој ќе го чува училиштето,, 2 час

ЈУНИ –(6часа)

1. Детски изворчиња ,,На летен одмор,, стр.159 2.ПИ: Повторувам и се проверувам стр.162)

28


3.Песна: ,,Во летото најубаво се сонува,, стр.1604.Рецитирање на песната ,,Во летото најубаво се сонува,, Двоен прозорец: Досега-отсега (стр.161) – ИКТ во наставата - ToolKid 5 .УИ: Каде сакам да летувам (разговарај во пар сподели во група) 6.Запознавање со лектирите за петто одделение7..Песна: ,,Зошто есладок лебот,, 8. Рецитирање на песната: ,,Зошто е сладок лебот,,

Годишен глобален план и програма за реализација на наставата по математика во IV одделение

во учебната 2014/2015 год.

29

Автори на учебникот:

Дончо Димовски Роберта Јордановска Викторија Пауноска Билјана Крстеска


Годишен глобален план: 4 часа неделно, вкупно 144

Цели:ученикот/ученичката• да ги извршува основните аритметички операции во множеството на природните броеви до 1 000;• да ги применува основните аритметички операции при решавање на проблеми од практиката;• да воочува проблемски ситуации во секојдневниот живот и да наоѓа начини за решавање;• да ги разликува и црта геометриските фигури: точка, права,отсечка, полуправа, рамнина, агол и триаголник;• да ракува и да мери со инструментите за мерење должина ,маса, време, течност;• да врши проценки при мерењето на величините и со мерењеда ги проверува своите проценки;• да прибира, класифицира, споредува, чита, презентира и интерпретира податоци;• логички да размислува;• да стекне особини на: самостојност, иницијативност, точност, љубопитност, истрајност во работата;• да го јакне чувството на сигурност и самодоверба, при што математиката ја доживува како пријатно искуство.

Ред.бр. Теми

ННС В КВ вкупнореализација

1Броеви до 100.Собирање и одземање до 1000 29 18 3 50 IX,X,XI,XII

30


2Геометриски фигури во рамнина

14 14 2 30 XII

3Множење и делење до 1000

24 14 2 40 II,III,IV,V

4 Мерење 9 5 1 15 V,VI

5Работа со податоци

4 5 / 9 X,XI,II,III,VI

Вкупно 144 часа82 55 7 144

Наставни средства: учебник, образовни софтвери, наставни листови,практичниизработки, позициони сметала.Некои наставни содржини можат да се интегрираат со: МЈ,ФЗО,ЛО,и ЗО.

Броеви до 1000.Собирање и одземање до1000B 0Цели :ученикот/ученичкатада претставува множества со Венов дијаграм;• да воочува и покажува елемент на дадено множество, да одредва број на елементи во множеството;• да ги применува поимите: припаѓа и не припаѓа и симболички да ги запишува;• да одредува унија и пресек на множества и симболички да ги запишува;• да чита и запишува ,споредува броеви до 1 000;• да одредува меснавредност на цифра вобројот;• да одреди претходник и следбеник на даден трицифрен број;• да ги применува редните броеви во практични примери и парните, односно непарните броеви до 1 000,• да собира и одзема стотки, односно десетки, до 1 000;• да собира трицифрени со едноцифрен број, двоцифрен број,трицифрен број без премин и со премин;• да одзема едноцифрен и двоцифрен од трицифрен број без премин и со премин;• да собира трицифрен и двоцифрен број (со дополнување до полна десетка);• да одзема едноцифрен број од полна десетка и стотка; да собира и одзема трицифрени броеви во ред и во колона;• да решава проблеми од секојдневниот живот;• да ја воочи непроменливоста на збирот при промена местата на собироците;• да групира три и повеќе собироци и да разбере дека збирот не зависи од начинот на групирањето на собироците; да решава текстуални задачи со две операции и да решава равенки и да врши

31


проверка;

Ред.бр.

Наставни содржини и активностиННС В КВ реализација

интеграција

1,2 Броеви до 100-повторување. 2 IX

3,4,5,6

Собирање и одземање броеви до100. -повторување

4 IX

7, 8,9,1011,12

Формира множества, oпределува елементи на множества. Применува Венов дијаграм , определува број на множество. Применува пресек и унија.

4 2 IX П

13,1415,16

17,18

Броеви од 100 до 1000 со полна десеткаЧитање и запишување на броевите 1000;Месна вредност на цифрите во трицифрен број.Броеви до 1000.Спореување на броеви до 1000.

1 1111

1

IX

X

19 Употреба на парни и непарн броеви 1

20 Примена на редни броеви. 1 X П

21 Повторување на знаењето од наставната поттема:Множества и броеви до1000.

1 X

22 Повторување на знаењето од наставната поттема:Множества и броеви до1000.

1 X

23 Собирање на броеви до 1000 без премин (300+200,300+20,300+2).

1 Х

24 Примена на Комутативно и асоцијативно својство на собирањето.

1 Х

25 Одземање без премин од видот (500-200,320-20,302-2).

1 Х

26 Вежби:Собирање и одземање дo 1000 кога еден од компонентите е од стотки.

1 Х

27 Собирање без премин ,од видот: 360 +40, 500+270.

1 Х

28 Одземање без премин, од видот: 360-40, 770 -27.

1 Х

29 Вежби:Собирање и одземање броеви што содржат стотки и десетки.

1 Х

30 Собирање без премин од видот :345+124. 1 Х

31 Одземање без премин од видот:469-124. 1 Х

32 Вежби:Собирање и одземање броеви без премин.

1 Х П,О

32


33 Проверување на знаењето :Собирање и одземање броеви без премин.

1 ХI

34 Собирање броеви до 1000 со премин кај единиците.

1 ХI

35 Одземање нa броеви до 1000 со премин кај единиците.

1 ХI

36 Собирање и одземање броеви со премин кај единиците ( 174+265,439-265).

1 ХI

37 Собирање од видот :174+265. 1 ХI

3 38Одземање нa броеви до 1000 со премин кај десетките :439-265.

1 ХI

39 Вежби :Собирање и одземање броеви до 1000 со премин кај десетките.

1 ХI

40 Собирање со премин кај единиците и десетките :167+265.

1 ХI

41 Одземање нa броеви до 1000 со премин кај единиците и десетките:423-167.

1 ХI

42 Вежби :Собирање и одземање броеви до 1000 со премин кај единиците и десетките.

1 ХI П,О

43 Собирање на броеви со премин од видот:1000:534+463.

1 ХI

44 Одземање на броеви со премин од видот:1000-463.

1 ХI

45 Вежби :Собирање и одземање броеви до 1000 со премин:534+463,1000-463.

1 ХI

46 Решавање равенки со непознат собирок. 1 ХI

47 Решавање равенки со непознат намаленик, намалител.

1 ХI

48 Вежби :Равенки. 1 ХI

49 Повторување на знаењето од собирање и одземање броеви до 1000 со премин .

1 ХII

50 Повторување на знаењето од собирање и одземање броеви до 1000 со премин .

1 ХII

Вкупно: 50 часа 29 18 3

Поими :множество; елемент на множество: припаѓа , не припаѓа ,број на елементи , број на множество,унија на множества,пресек на множество, единици, десетки, стотки:,едноцифрен број; двоцифрен број;трицифрен број. месна вредност, реден број (повторување),парен број (повторување),непарен број (повторув.), збир (повторување), собирок (повторување), разлика (повторување) намаленик (повторување), намалител (повторување), комутативност на собирањето, асоцијативност на собирањето, равенка (повторување).

33


Активности на наставникот:подготовка на материјали,формирење на групи и парови, следење, мотивирање, насочување, потикнување ,припрема на наставни ливчиња.Дидактичко методски насоки: Форми: групна, тандем ,индивидуална, заедничка; Методи: дидактичка игра за претставување на броевите до 1000, практични, манипулативни и истражувачки активности , игри ;

Тема.Геометриски фигури во рамнина 30 часа

Цели :ученикот/ученичката• да воочи дека низ една точка може да се нацртаат бесконечно многу прави и дека низ две точки може да се нацрта само една права;• да означи точки на правата и точки надвор од правата и да ги претставува симболички;• графички да претставува пресек на две прави;• да препознава, именува, разликува, графички да претставува и означува полуправаи отсечка;• да мери и споредува должини на отсечки и симболички да ја запишува должината;• да препознава и графички и симболички да претставува точка,права и рамнина;• да црта, именува и означува агол, да ги одредува елементите на агол;• да разликува и споредува прав, остар и тап агол;• графички да претставува прав агол со шаблон;• да црта нормални и паралелни прави;• да знае што е триаголник; да разликува триаголници според должините на страните и според големините на аглите;

Наставни содржини и активности ННСВ КВ реализација

ЛО

1 Поим за рамнина. 1 XII2,3 Поим за права. 1 1 XII4 Воочува заемна положба на точка и права. 1 XII5,6,7 Препознава и црта права низ една точка, права

низ две точки.1 2 XII

8 Препознава, именува, разликува, графички претставува,полуправа и отсечка.

1 XII

9,1 Мери и споредува должини на отсечка. 1 1 XII11,12,13,14,15

Поим за агол . Видаови агол , споредув и разликува (прав, остар, тап)

1 2

2XII

16,17,18

Препознава и црта прави што се сечат. Цртање паралелни прави.

1 2 I

19,2о Препознава нормални прави. Цртање нормални прави.

1 1 I

34


21,22, Вежби:Рамнина ,прави, отсечки,аголПроверување:Рамнина ,прави, отсечки,агол.

1 1 II

23 Поим за триаголник. 1 II24,25,26,

Видови триаголници според аглите и страните.Видови триаголници според аглите, споредување и разликување.

2 1 II

27,28,

Вежби: паралелни и нормални прави и триаголници според аглите и страните.

2 II

29 Вежби за темата: Геометриски фигури во рамнина.

1 II

30 Повторување:Геометриски фигури во рамнина. 1 IIВкупно 30 часа 14 14 2

Поими:точка,права,отсечка ,полуправа, почетна точка на полуправа,крајни точки на отсечки, должина на отсечка,рамнина,агол, краци; теме на агол, остар агол, прав агол, тап агол, нормални прави, паралелни прави,триаголник(остроаголен ,правоаголен тапоаголен , разностран, рамнокрак );Активности на наставникот: Подготовка на материјали, формирење на групи ипарови, мотивирање, насочување,потикнување ,припрема на наставни ливчиња.Дидактичко методски насоки: Форми: групна, тандеминдивидуална заедничка; Методи: дидактичка игра, практични, манипулативни игри, цртање; Тема. Множење и делење до 1 000- 40 часа

Цели:ученикот/ученичката• да множи десетки и стотки со едноцифрен број;• да дели десетки и стотки со едноцифрен број, без остаток;• да одреди производ на даден број со 1;• да го одреди количник кога делителот е 1;• да го одреди производот кога едниот множител е 0;• да го одреди количникот кога деленикот е 0;• да одредува производ на даден број и едноцифрен број без премин, односно со премин;• да одредува количник на број со едноцифрен делител така што секојацифра во деленикот е делива со делителот;• да одредува количник на број и едноцифрен делител, при што една од цифрите на деленикот не е делива со делителот;• да одредува количник на број со едноцифрен делител така што цифрите на деленикот не се деливи со делителот;• да одредува количник на број и едноцифрен делител, со остаток;• да прави проверка на резултатот при делење без остаток и при делење со остаток;• да го проценува резултатот и да врши проверка со калкулатор;• да ги применува комутативното својство и асоцијативното својство на множењето;

35


• да го применува дистрибутивното својство на множењето во однос на собирањето и одзмањето во практични примери;• да го применува редоследот на операциите во задачи;• да одредува вредност на броен израз; да решава равенки што ги содржат операциите множење и делење;• Да препознава цело, половина, четвртина и осмина од целото;• да препознава дропки помали од 1;• да ги запишува дропките: една половина (1/2 ), една четвртина (1/4 ) и една осмина ( 1/8);• да споредува дропки со еднакви именители и да ги подредува по големина;

Ред.бр.

Наставни содржини и активностиННС В КВ реализација интеграција

1,2,3 Множење на броеви до 100 – повторување.Множење на десетки и стотки со едноцифрен број.

111

II

4,5 Делење десетки и стотки со едноцифрен број.1 1 II

6 Примена на броевите 1 и 0 како множители. 1 III7 Бројот 1 како делител, бројот 0 како деленик. 1 III8 Претставување и решавање бројни изрази. 1 III9 Множење на збир со број. 1 III10 Множење на разлика со број. 1 III11,12,13,

Множење со едноцифрен број без премин. Вежби.Множење на броеви без премин.

111

III

14,15 Множење со едноцифрен број со премин. 1 1 III16,17 Множење со едноцифрен број со премин (41.

3, 241.3).1 1 III

18 Множење со едноцифрен број со премин (67. 2, 367.2)

1 III

19 Множење со едноцифрен број сопремин (75.4, 125.8)

1 III

20 Проверување :Множење со премин.1 III

21 Делење со остаток. 1 III22 Делење на збир со број. 1 IV23 Делење на разлика со број. 1 IV24.25.26.27

Делење со едноцифрен број (369:3).Делење со едноцифрен број 56:4.

11

11

IV

28,29 Делење со едноцифрен број од видот: 856:4.1 1 IV

30,31 Делење со едноцифрен број од видот: 362:2 1 1 IV32,33 Делење со едноцифрен број од видот ; 432:3,

324: 3.1 1 IV

36


34 Делење со едноцифрен број од видот: 195:3. 1 IV35 Делење со калкулатор .

1 IV РК

36 Решавање равенки со непознат множител.1 IV

37 Равенки со непознат деленик/делител. 1 IV38,39 Делови од целото и запишување со дропки. 1 1 V40 Повторување : Собирање и делење до 1000. 1 V

Вкупно 40 часа 24 14 2

Поими: множење, множител, производ (повторување),делење, деленик, делител, количник (повторување).Активности на наставникот: подготовка на материјали,формирење на групи ипарови,припрема на компјутерчината, следење, мотивирање, насочување,потикнување ,припрема на наставни ливчиња.Дидактичко методски насоки: Форми: групна, тандеминдивидуална заедничка; Методи: дидактичка игра, практични, манипулативни и истражувачки активности;

Тема. Мерење 15 часа

Цели: ученикот/ ученичката:• да чита часовник и да мери време (во часови, минути и секунди) со часовник;• да ги разбере поимите деценија, век и милениум;• да проценува изминато време во часови и минути;да мери и споредува должини во сантиметри (cm),дециметри (dm) и метри (m);• да ги знае единиците мерки милиметар и километар;• да ги споредува единиците мерки и поголемите единици мерки да ги претвора во помали;• да споредува и проценува должини на предмети без мерење и да врши проверка со мерење;• да мери маса во килограми и декаграми со помош на вага;• да врши проценка на маса;во декаграми и килограми и со мерење ја проверува својата проценка;• да мери волумен на течност во литри и децилитри;

Ред.бр.

Наставни содржини и активностиННС В КВ реализација интеграција

1 Мерење време во часови и минути.1 V

2 Поим за секунда. 1 V3 Разликување деценија , век, и милениум. 1 V4 Вежби:Собирање и одземање мерки за

време.1 V

37


5 Читање и споредување мерки за должина, метар, дециметер, центиметар.

1 V

6 Примена на мерки за должина :милиметар ,километар.

1 V

7 Проценување и мериме должина. 1 V8 Мерки за должина:споредува и претвора

единици мерки.1 V

9 Мерки за масање запозанвање, (претворање, споредување ) со килограм и декаграм.

1 V

10 Проценување и мериме маса. 1 V11 Мерки за маса запознавање со мерката за

маса -тон.1 V

12,13 Мерње со мерки за течност: литар и децилитар.Споредува и претвора единици мерки за течност.

1 1 V

14 Вежби: Мерење,споредување,претворање единици мерки.

1 V

15 Повторување.Мерење,споредување,претворање единици мерки.

1 VI

Вкупно:15 часа 9 5 1

Поими:мерка за време – час, минута (повторување), секунда, деценија, (повторување). Век , милениум. Метар, дециметар, сантиметар (повтор.), милиметар (mm). Километар (km).Килограм (повторување), декаграм (даг),тон (т). (повторување), Децилитар.Активности на наставникот: Подготовка на материјали,формирење на групи ипарови,припрема на компјутерчината, следење, мотивирање, насочување,потикнување ,припрема на наставни ливчиња.Дидактичко методски насоки:Форми: групна, тандеминдивидуална заедничка; Методи: дидактичка игра, практични, манипулативни и истражувачкиактивности;

Тема. Работа со податоци 9 часа

Цели:ученикот/ученичката• да прибира, селектира, подредува и претставува податоци;• да чита податоци од сликовити прикази, табели, графикони и истите да ги интерпретира;• да прави графички прикази на податоци со помош на конкретни материјали.

Ред.брНаставни содржини и активности

ННС В П реализација интеграција

38


1Прибирање податоци.

1 X О

2 Средување на податоци. 1 XI П3,4 Читање податоци. Столбест дијаграм.

Линиски дијаграм.1 1 II О,П

5,6 Претставување податоци со столбест дијаграм и со линиски дијаграм.

1 1 III О

7,8,9

Вежби: работа со податоци.3 VI

Вкупно 9 часа4 5

Поими: табела на податоци (повторување), табеларен приказ, дијаграм – линиски и столбест (повторување)Дидактичко методски насоки: Форми: групна, тандеминдивидуална заедничка; Методи: дидактичка игра, практични, манипулативни и истражувачки активности;

Оценувања на постигањата на ученицитеФормативно оценувањеЗасекој ученик се води развојно и аналитичко подфолио. Во потфолиото се чуваатдетските трудови со коментари за постигањата на учениците. Наставникот попотреба изработува и применува инструменти со кои може да се анализираразвојот и постигањата на учениците. Примена на инструменти за оценување на постигањата на учениците:тековни коментаричек листианалитички листибодовни листиинструменти за самооценувањеконтролни листовинаставни листовитестови за проверка на знаењата за пооделни темиНабљудување на секој ученик и собирање на анегдотски белешки за одредени ситуации и активности.

39


МЕСЕЧНО ПЛАНИРАЊЕ ПО МАТЕМАТИКА

Месечно планирање по математика (144 часа)

Септември

• Броевите до 100 (повторување );• Собирање и одземање на броевите до 100;• Решавање на задачи од собирање и одземање ;• Тема : Множество-Венов дијаграм-елементи на множество ;• Број на елементи на множество ;• Вежби- преставување множество со Венов дијаграм, елементи на множество ;• Пресек на множества;• Вежби од пресек на множества;• Унија на множества;• Вежби;• Контролна задача: тема -Множества;• Броевите 100, 200, 300.....900,1000.• Запишување на броеви;• Броевите од 101 до 1000 (стр.17);• Месна вредност на броевите (стр.18 );• Броевите до 1000 (стр.19);

Oктомври

• Споредување на броевите до 1000 (стр.21);• Претходник и следбеник (стр.21);• Парни и непарни (стр.22);• Редни броеви (стр.23 );• Вежби;• (300+200 (300+20) (300+2) (стр.24);

40


• Комутативен и асоцијативен закон (стр.25);• (500-200) (320-20) (302-2) (стр.26);• Вежби (стр.27);

• (320+40) (520+270) (стр.28);• (360-40) (770-270) (стр.29);

• бВежи (стр.30);• (345+124) (стр.31);• (469-124) (стр.32); – ИКТ во наставата - презентација• Вежби (стр.33);• Контролна задача (собирање и одземање до 1000 без премин)

Ноември • 238 + 115 (стр. 34)• 383 – 238 (стр. 35)• Вежби (стр. 36)• 174 + 265 (стр. 37)• 439 – 265 (стр. 38)• Вежби (стр. 39)• 167 + 256 (стр. 40 • 423 – 167 (стр. 41 ) • Вежби ( стр. 42 );• 537 + 463 (стр.43);• 1000 – 463 (стр.44);• Вежби (стр. 45);• Контролна задача (Собирање и одземање до 1000 со премин)• Равенки (стр. 46 );• Равенки (стр. 47 );• Задачи за вежбање (стр 48);• Наставен лист – равенки;

Декември

• Рамнина (стр.49,50);• Права (стр.51)• Заемна положба на точка и права (стр.52)• Вежби (стр.53);• Права низ една точка (стр.54);• Права низ две точки (стр.55); - ИКТ во наставта - презентација• Полуправа (стр.56);

41


• Отсечка (стр.57)• Вежби (стр.58)• Должина на отсечка (стр.59)

• Вежби (стр.60);• Наставно ливче;• Агол (стр.61,62);• Прав агол (стр.63);• Вежби (стр.61,62,63);• Остар агол (стр.65);• Тап агол (стр.66) – ИКТ презентација• Контролна задач

Јануари

• Прави што се сечат (стр. 67, 68); • Паралелни прави (стр. 69, 70);• Нормални прави (стр. 71, 72);• Вежби (стр. 69, 70, 71, 71);• Триаголник (стр. 73); ИКТ во наставата - презентација• Видови триаголници според страните (стр. 74, 75);• Видови триаголници според аглите (стр. 76, 77);

Февруари • Вежби (стр. 74, 75, 76, 77, 78);• Контролна задача (Геометриски фигури во рамнина);• Множење до 1000 (стр. 79);• Вежби (стр. 80);• Делење до 1000 (стр. 81);• Вежби (стр. 82);• Броевите 0 и 1 како множители (стр. 83);• Бројот 0 како деленик, бројот 1 како делител (стр. 84);• Бројни исрази (стр. 85);• Вежби;• Множење на збир со број (стр. 86);• Множење на разлика со број (стр. 87);• Вежби;• Множење со едноцифрен број без премин (стр. 88);• Вежби (стр. 89);• Множење на едноцифрен број со премин (стр. 90);

42


Март • Вежби (стр. 91);• (41·3) (241·3) (стр. 92);• Вежби (стр. 93);• (67·2) (367·2) (стр. 94);• Вежби (стр. 95);• (75·4) (125·8) (стр. 96);• Вежби;• Контролна задача (Множење);• Делење со остаток (стр. 97);• Вежби (стр. 98);• Делење на збир со број (стр. 99);• Делење на разлика со број (стр. 100);• Вежби (стр. 99, 100);• Делење со едноцифрен број (стр. 101); – ИКТ во наставата - презентација• Вежби (стр. 102);• 56:4 (стр. 103); – ИКТ во наставата - презентација• Вежби (стр. 104);• 856:4 (стр. 105);

Април

1. Вежби (стр. 106);2. 362:2 (стр. 107);3. Вежби (стр. 108);4. 432:3 (стр. 109);5. Вежби (стр. 110);6. 324:3 (стр. 111);7. Вежби (стр. 112);8. 195:3 (стр. 113);9. Вежби (стр. 114); – ИКТ во наставата - презентација10.Контролна задача (делење);11. Равенки со непознат множител (стр. 116);12.Равенки со непознат деленик (стр. 117);13.Равенки со непознат делител (стр. 118);14.Вежби – равенки;15.Делови од целото (стр. 119, 120);16.Споредување на дропки (стр. 121);

Мај

1. Вежби – дропки; – ИКТ во наставата - ToolKid2. Контролна задача (множење, делење и дропки);

43


3. Час и минута (стр. 123, 124);4. Секунда (стр. 125, 126);5. Деценија, век, милениум (стр. 127, 128);6. Вежби (наставно ливче – мерки за време);7. Метар, дециметар, центиметар (стр. 129, 130);8. Милиметар (стр. 131, 132);9. Проценување и мерење должина (стр. 133);10.Километар (стр. 134);11. Вежби (наставно ливче – мерки за должина);12.Килограм (стр. 135); – ИКТ во наставата - GCompris13.Декаграм (стр. 136, 137);14.Тон (стр. 139);15.Вежби (наставно ливче – мерки за маса); Литар, децилитар (стр. 140, 141); –

ИКТ во наставата ToolKidЈуни

1. Вежби (наставно ливче – мерки за течност);2. Прибирање и средување на податоци; 3. Читање на податоци (столбест и линиски дијаграм)4. Претставување на податоци (столбест и линиски дијаграм);5. Вежби (наставно ливче – задачи за повторување);6. Вежби (задачи за повторување).

Годишен глобален план и програма за реализацијана наставата по Природа во

IV одделение во учебната 2014/2015 год.

Автори на учебникот: Билјана Кртолица Виолета Митовска Оливера Величковска

РЕД.БР.

ПРОГРАМСКО

ПОДРАЧЈЕ

ЧАСОВИ ЗАВКУПНО

ОБРАБОТКА УТВРДУВА-ЊЕ(вежби)

44


1.

2.

3.

4.

5.

Природа

Материјалите и енергијата во природата

Планетата Земја е променлив систем

Живиот свет во природата

Екологија

8

11

8

12

8

1

4

6

8

6

9

15

14

20

14

ВКУПНО 72

ЦЕЛИ НА НАСТАВАТА ПО ПРИРОДА− да ги запознава и осознава основните законитости и поими за природата околу себе;− да ги поврзува процесите во природата преку конкретни примери;− да ги воочува системите, подреденоста и организацијата на поимите од природата, преку

конкретни примери за водата, почвата воздухот, растенијата и животните;− да стекнува знаења и да ги применува за истражување на материјалите (облик, боја

површинска структура), гасовита, тврда и течна состојба;− да го разбира знзчењето на планетата Земја како променлив систем; − да ги познава и разбира условите за живот (воздух, вода, простор, топлина, светлина храна);− да ја открива взаемната поврзаност помеѓу животните средини и растенијата, животните

и човекот;− да го разбира значењето на фактите за објектите (материјали, организми човек),

процесите и феномените во природата (дневно ноќни, долготрајни) и да поставува засновани прашања;

− да воочува развојни текови на природните прцеси и феномени (промена на карпите, влијанија на условите за живот врз растење на растенијата и животните);

− да преставува бројчани податоци графички и да користи податоци при усни интерпретации; − да изработува и предлага план за изведување на едноставен експеримент;− да спроведува природно научни ученички истражувања да ги образложува воочените промени и

закономерности.

45


Наставни форми:• Фронтална, индивидуална, работа во парови, работа во групи, индивидуализиран

пристап.

Наставни методи:• Демонстративна метода, набљудување, текст метода, дијалог, монолог, анализа и

синитеза.

Наставни средства:• Учебник;

• енциклопедии, речници, карти, атлас и сл ;



• аудио-визуелни средства;

ИКТ

ТЕМАТСКО ПЛАНИРАЊЕ ПО ПРИРОДА

Цели на наставата:

Ученикот/ученичката:- Да го разбере поимот природа во најширока смисла;- Да се воведува во едноставни природо-научни истражувања;- Да се поттикне да поставува прашања за појавите во природата;- Да предвидува промени на објектите во природните процеси;- Да собира податоци и примероци од своето природно опкружување;- Да ги користи сетилата (око, уво, сетило за допир и за вкус) при истражувањата;- Да ракува со лупа;- Да врши мерење со помош на вага, линијар;- Да се поттикне да формулира свои објаснувања;- Да ги поврзува објаснувањата со појавите во природата;- Да се поттикне да ги разменува податоците и објаснувањата со другите.

Содржини:

1. Ти си дел од групата.За да истражувам треба да знам

46


http://skoool.mk/sites/skoool.mk/files/mk/KS2/science/smell_and_taste/index.htmlhttp://skoool.mk/sites/skoool.mk/files/mk/KS2/science/smell_and_taste/index.html2. Природа3.Природа.Средба со природата4.Што е природа?5.Човекот и природата6.Промени во природата во есен 7.Моите растенија пораснаа8.Што научив.Провери го своето знаење

Поими:Природа,Истражување на материјали,Инструменти,Капалка,Пинцета,Ножички,Сетила,Сетило за вид,Сетило за слух,Сетило за допир,Сетило за вкус,Лупа,Линијар.Вага,Податоци


- Разговор- Поставување прашања за природните објекти и појави- Предвидување на промени кај објектите во природата - Набљудување: користење на сетилата за вкус,слух,допир и вкус- Набљудување со инструменти- Лупа ( камен, песок, инсекти, делови од растенија )- Пинцета,капалка,ножички ( да се одделуваат делови од примероци )- Мерење: со помош на линијар ( должина и широчина ) и вага ( маса )- Собирање и запишување на податоци-резултати- Графичко прикажување на податоците-резултатите- Заклучување-објаснување- Проверување и споредување на своите податоци и објаснување на добиените сознанија- Истражување на растење ( височина, маса...) мерење, бележење и споредување на податоците на почетокот и на крајот од учебната година- Користење видео записи од различни извори за природни објекти и појави.

Наставни форми:• Фронтална, индивидуална, работа во парови, работа во групи,

индивидуализиран пристап.

Наставни методи:• Демонстративна метода, набљудување, текст метода, дијалог, монолог,

анализа и синитеза.


• енциклопедии, речници, инструменти за истражување(пинцета,лупа,линиар, и сл );

47

http://skoool.mk/sites/skoool.mk/files/mk/KS2/science/smell_and_taste/index.html

http://skoool.mk/sites/skoool.mk/files/mk/KS2/science/smell_and_taste/index.html





МАТЕРИЈАЛИТЕ И ЕНЕРГИЈАТА ВО ПРИРОДАТА


Ученикот/ученичката:• Да открие дека неживата природа е составена од различни материјали;

• Да ги разликува и да ги споредува материјалите;

• Да открие дека материјалите имаат различни физички особини;

• Да ги класифицира материјалите според нивните особини;

• Да сознае дека материјалите се составени од помали делови кои не се исти за

различни материјали;

• Да открие како се однесуваат материјалите кога врз нив се делува со топлина

или притисок;

• Да ги открие особините на мешавините;

• Да разбере дека објектите што се движат имаат енергија;

• Да сфати дела Сонцето е извор на светлина и топлина;

• Да го поврзе осветлувањето на предметите со појавата на нивна сенка;

• Да осознае дека топлината се мери преку температурата на објектот.

• Да открие дека звукот е резултат на треперење на објектите и дека различни

објекти дават различни звуци

• Да открие дека со звукот се пренесува енергија.

48


Содржини:9. Неживата природа е составена од различни материјали10. Нешто повеќе за материјалитеhttp://skoool.mk/sites/skoool.mk/files/mk/KS2/science/how_materials_are_classified_1/index.html11. Особини на материјалите во околината12.Што научив13. Материјалите се менуваат под влијание на топлина и притисокhttp://skoool.mk/sites/skoool.mk/files/mk/KS2/science/changes_temp_or_perm_1/index.html14. Лесно запаливи материјали .Обиди15. Мешавини16.Повторување17. Примена на различни материјали18. Енергијата ги придвижува објектитеhttp://skoool.mk/sites/skoool.mk/files/mk/KS2/science/what_is_energy/index.html19.Светлина.Сенка.Истражувај20. ,,Домашно „виножито21. Топлина22.Звукhttp://skoool.mk/sites/skoool.mk/files/mk/KS2/science/sound_vibrations/index.html23.Повторување за топлина и звук24.Што научив. Провери го своето знаење

Поими;Материјали,Стакло,Метал,Дрво,Хартија,Тврдо/меко,Еластично/круто,Цврсто,Течно,Гасовито,Мешавини,Енергија,Движење,Светлина,Сенка,Топлина, Звук

Активности:• Набљудување објекти кои се составени од различни материјали ( камен, дрво,

креда, пластика, парафин, метал )

• Споредување и заклучување за физичките особини на материјалите од кои се

направени ( тврди, меки, еластични и крути )

• Групирање на материјалите според откриените особини;

• Дробење на предметите на најмали делчиња и анализирање со помош на лупа

и микроскоп ( демонстрира наставникот )

• Заклучување за структурата на различните материјали

• Постепено загревање на материјали и набљудување што се случува со нив

• Загревање на метално топче и обид тоа да помине низ метал ( обрач-жица )

49

http://skoool.mk/sites/skoool.mk/files/mk/KS2/science/sound_vibrations/index.html

http://skoool.mk/sites/skoool.mk/files/mk/KS2/science/what_is_energy/index.html

http://skoool.mk/sites/skoool.mk/files/mk/KS2/science/changes_temp_or_perm_1/index.html

http://skoool.mk/sites/skoool.mk/files/mk/KS2/science/how_materials_are_classified_1/index.html

http://skoool.mk/sites/skoool.mk/files/mk/KS2/science/how_materials_are_classified_1/index.html


• Влијание со сила врз тела од различни материјали – притисок / влечење и

испитување на еластичноста

• Разговор за материјалите кои не ги испитувале и предвидување на особините

( какви се најмалите делчиња, цврстина, еластичност, како ќе се однесуваат при загревање...)

• Мешање на различни цврсти материјали: креда, метал, песок, парафин

• Мешање на различни течни материјали ( вода и масло )

• Мешање на цврсти и течни материјали

• Разговарање, анализирање и предлагање како материјалите да се одвојат едни

од други

• Планирање какви материјали ќе се употребат за определена активност:

градење и изработка на еден предмет

• Прикажување на движењето преку обид со домино плочки, удирање на топка...

• Мерење должина на сенка на предмети поставени на различно растојание од

изворот на светлина

• Докажување на видливата бела светлина

• Мерење на температурата на почва ( во саксија ), на сонце и во сенка во

определено време

• Идентификување на звук преку треперење на мембрана од звучник, музички

инструмент...

• Предизвикување, слушање и споредување на звуци од различни извори






50


• енциклопедии, речници, инструменти заистражување(пинцета,лупа,линиар, и сл );




ПЛАНЕТАТА ЗЕМЈА Е ПРОМЕНЛИВ СИСТЕМ


Ученикот/ученичката:- Да го осознае составот на Земјата;- Да го разбере поимот релјеф;- Да осознава дека просторот е исполнет со воздух кој е неопходен за живот;- Да разбере дека поголемиот дел од планетата е покриен со вода која е неопходна за живиот свет;- Да ги сфати последиците од бавните и брзите промени на површината на земјата ( годишните времиња и нивните карактеристики );- Да го објаснува влијанието на годишните времиња врз однесувањето и активностите на човекот;

Содржини:25.Земјата е активна планета26. Составот на земјата 27.Почва28.Релјеф29.Релјеф од песок и глина30.Воздух.Атмосфера31.Без воздух нема живот32.Вода.Каде уште има вода?33. Водата е неопходна за живот34.Состојби на водата35.Океан-Море-Езеро36.Извор и река37.Вечен мраз38.Природни појави39.Посета на метеоролошка станица40.Активности на луѓето во зависност од промените на времето41.Што научив

Поими:Камен,Карпа,Почва,Релјеф,Воздух,Атмосфера,Море,Езеро,Река,ИзворВечен мраз,Водена пареа,Облаци,Магла,Дожд,Роса,Снег,Слана

51


Активности:• Собирање примероци од почвата

• Изработување на модел на релјеф на блиската околина

• Преку експеримент откриваат дека во почвата има вода и воздух

• Разговараат за тоа каде а друго место ја има водата

• На глобус набљудуваат каде има мориња, езера и реки

• Прават експеримент за да испитаат што се случува со водата и со

почвата кога се лади и замрзнува

• Прават експеримент за да испитаат што се случува со водата и со

почвата кога се загрева

• Посетуваат метеоролошка станица и разговараат со метеоролози. Се

запознаваат со инструментите

• Ги следат промените на времето на подолг временски период, ги

анализираат и ги дискутираат

• Разговараат за активностите на луѓето во зависност од промените на

времето

ЖИВИОТ СВЕТ ВО ПРИРОДАТА

Цели на наставата:Ученикот/ученичката:- Да го сфати поимот жив свет;- Да ги разликува растенијата и животните според способноста за движење;- Да ја воочува различната храна што е потребна за растенијата, животните и човекот;- Да го сфати и објасни значењето на условите за живот ( вода, воздух, светлина, топлина, храна)- Да ги разликува поимите светлина и топлина- Да го сфати растењето и размножувањето на организмот- Да објаснува како човекот ги прима пораките од средината ( светлосни, звучни, за топло, за допир, за вкус и мирис )- Да ги проширува знаењата за здравата исхрана- Проширување на знаењата за личната хигиена- Запознавање со најчестите и најопасни заразни болести- Да го сфати значењето на лекарските прегледи и вакцинирањето.

52


СОДРЖИНИ:42. Разлики меѓу живата и неживата природа43. Разлики меѓу растенијата и животните44.Карактеристики на живите суштества45. Влијание на условите за живот врз живиот свет46.Што научив47. Неопходност од храна како извор за живот48. Растење и размножување кај животните и растенијата49.Повторување50.Нарушување на функцијата на органите при силни влијанија 51. Совети за нега и хигиена на сетилните органи52. Повторување53. Здрава исхрана54.Повторување55.Храни се и живеј здраво56.Повторување57.Што научив

Поими: Жив свет,Растенија,Животни,Човек,Услови за живот,Растење,РазмножувањеИсхрана,Здрава исхрана,Лекарски преглед

АКТИВНОСТИ:

• Набљудување и запишување на однесувањето и развитокот на растенија во отворен

и затворен сад ( воздух )

• Набљудување и запишување на однесувањето и развитокот на растенија во садови

со и без вода

• Набљудување и запишување на однесувањето и развитокот на растенија со и без

присуство на светлина

• Набљудување и запишување на однесувањето и развитокот на растенија при

различна собна температура

• Следење, мерење и бележење на растењето на претходно изникнато растение

( грав, пченица )

• Следење и набљудување на размножување со птица ( јајце, пиле )

• Следење и набљудување на размножување на риба во аквариум

53


• Разговор за заштита од силна бучава, светлина и екстремни температури

• домашните миленичиња ( куче, маче во различни временски услови )

• Истражување за тоа што содржи еден здрав оброк

• Разговор за сопствените навики за редовно одржување на личната хигиена на

забите и телото

• Набројување на најчестите заразни и други болести како и за постапките за заштита

од нив










Екологија


Ученикот/ученичката:• Да се воведува во предметот на изучување на екологијата

• Да ги набројува животните средини и нивните особини

• Да ги објаснува разликите и поврзаноста на растенијата, животните и неживата

природа преку исхраната

54


• Да разбира како исхраната на човекот зависи од растенијата и животните

• Да ја објаснува поврзаноста на растенијата, животните и неживата природа во

живеалиштето

Содржини:

58. Екологијата е наука за планетата Земја59.Пораки.ЕКО патрола60. Поврзаност меѓу живата и неживата природа61.Што е животна средина62.Вода.Почва.Воздух63.Почвата како животна средина64.Воздухот како животна средина65.Живеалиште66.Врски меѓу организмите и нивните живеалишта67.Птици68.Ливада69. Човекот ги користи животните и растенијата во својата исхрана70.Повторување71.Што научив72. Проверување и оценување Поими:Екологија,Животна средина,Живеалиште,Произведувачи,Потрошувачи


− Изготвување на збирки од камчиња, растенија и животни

− Набљудување на објектите под лупа и под микроскоп ( наставникот

демонстрира )

− Запишување податоци со цртање и со текст

− Следење и набљудување на условите во животните средини, некои растенија и

животни во непосредната околина

− Истражување на поврзаноста меѓу едно растение/животно и неговата средина и

живеалиштето

− Набљудување и истражување на декоративно растение при нормали услови и

при недостиг на вода и вода во почвата

55


− Набљудување на ливадата во летен и зимски период и активноста на

животнскиот свет во врска со исхраната ( сезонска поврзаност )

− Прикажување на исхрана на човекот и едно животно со растителна храна, со

цртеж или сликички

− Хранење на птици во зима

− Истражување за тоа со каква храна се хранат птиците во зима

Наставни форми:

• Фронтална, индивидуална, работа во парови, работа во групи, индивидуализиран пристап.

Наставни методи:

• Демонстративна метода, набљудување, текст метода, дијалог, монолог, анализа и синитеза.



• Интернет, образовни софтвери ;списанија;аудио-визуелни средства

56


МЕСЕЧНО ПЛАНИРАЊЕ ПО ПРИРОДА

СЕПТЕМВРИ

1. Запознавање со предметот природа2. Ти си дел од природата3. Природа и средба со природата4. Што е природа5. Набљудување6. Човекот и природата7. Промени во природата во есен8. Моите растенија пораснаа9. Што научив – повторување

ОКТОМВРИ

1.Неживата природа е составенао од различен материјал 2.Што научив од истражувањето 3.Нешто повеќе за материјалите 4.Особини на материјалите во околината – ИКТ во наставата Skoool 5.Што научив – повторување 6.Материјалите семенуваат под влијание на топлината и притисокот - ИКТ во

наставата Skoool 7.Истражување на материјалите 8.Мешавини - ИКТ во наставата Skoool

НОЕМВРИ

1.Примена на разни материјали 2.Енергијата ги придвижува објектите ЕКО С. IIТ ТА-4 3.Светлина 4.Истражување за светлина- ИКТ во наставата Skoool 5.Топлина 6.Истражување за топлина 7.Звук - ИКТ во наставата Skoool 8.што научив повторување

ДЕКЕМВРИ

1.Земјата е активна планета – интеграција со математика – Проект – истражување за Австралија

57


2.Состав на земјата 3.Почва 4.Релјеф 5.Релјеф во песок и глина – истражување 6.Воздух -атмосвера -Без воздух нема живот 7.Водата е неоподна за живот ЕКО-СТ.I TEMA-ТА.4 8.Состојба на водата – ИКТ - презентација 9.Повторување

ЈАНУАРИ

1.Океан,море,езеро – ИКТ во наставата 2.Извор и река

ФЕВРУАРИ

1Вечен мраз,природни појави облак,дожд,град 2Природни појави магла,роса,слана 3.Посета на метереолошка станица 4.Активности на луѓето во зависност на промената на времето 5.Повторување 6.Разлики меѓу живата и неживата природа 7.Споредба на жив предмет со живо суштество 8.Разлики меѓу растенијата и животните

МАРТ

1.Што научив – повторување 2.Карактеристики на живите суштества 3.Влијание на условите за живот врз живиот свет 4.Истражување по групи 5.Неопходност од храна како извор на живот ИКТ во наставата - Skoool 6.Што научив -истражубање по парови 7.Растење и размножување кај растенијата и животните 8.Нарушување на функцијата на органите при силни влијанија 9.Истражување - ИКТ во наставата – Webquest

58


АПРИЛ

1.Совети за нега и хигиена на сетилните органи 2.Здрава исхрана EKO-С. VIII ТЕМА, ТА 4 3.Повторување 4.Храни се и живеј здраво – ИКТ во наставата - Webquest 5.Што научив -повторување 6.Набљудување на пазар 7.Таст на знаење 8.Екологијата наука за планетата земја – ИКТ во наставата - презентација

МАЈ

1.Екологија- работа во парови 2.Поврзаноста меѓу живата и неживата природа 3.Што е животна средина 4.Почвата како жива средина 5.Воздухот како жива средина 6.Живеалиште 7.Врската меѓу организмите и нивните живеалишта 8.Птици - ИКТ во наставата - истражување 9.Ливада

ЈУНИ

1.Човекот ги користи растенијата и животните за својата исхрана 2.Што научив – повторување 3.Моето знаење е богатство.

59


Автор на учебникот: Билјана Живковиќ

Годишен глобален план (72 часа годишно, 2 часа неделно)

Цели:ученикот/ученичката

• да ја развие просторната ориентација на географската карта за крајот во кој живее и пошироката околина, односно општината;•да се запознава со основните природни и географски карактеристики во пошироката околина и нивното влијание на стопанството, културата и другите области во животот и работатана луѓето;• да ја увиди пошироката просторна ориентација на својата околина и општините во Република Македонија и нејзиното опкружување (информативно);• да го осознава и споредува сегашниот општествен живот на луѓето во семејството и пошироката околина (општината) со животот и работата на луѓето во минатото;• да развива чувство на почит кон историското наследство и традициите во локалната заедница;• да развива свест за припадност кон семејството, општината и поширокото општество на Република Македонија;да се оспособува за активно учество во истражување на минатото со помош на користење на различни извори (интернет, музејски предмети, стари слики, книжевни творби и сл.);• да се запознава со културата како специфична карактеристика на секојдневниот живот на човекот;• да ги сознава и почитува културните и верските различностина луѓето во пошироката околина (општината);• да познава примери од македонската културна традиција,како и од традициите и културата на другите заедници во Република Македонија;• да ги развива способностите за сознавање на непосредната општествена средина (семејство, поширока околина/ општина);• да ги увидува условите за својата активност во групите со врсниците, во паралелката во училиштето и пошироката средина;• да ги познава и разбира основните човекови права и правата и одговорностите на ученикот;• да ги разбира начините на соработка меѓу луѓето и меѓусебната поддршка во споредба со конфликтите, како и за решавање на конфликтите.

60


Тематско планирање на наставата по Општество

План на тематските содржини

Тип на час

Реден број.

ТЕМА број ННС В Пвеме на реализација

1Семејство,домаќинство општество

21 12 8 1 IX,X,X

2. Живеалишта и населби 22 9 11 1 XI,XII I,II

3. Општина 29 10 18 1 II,III,IV,V,VI

Вкупно 72 31 38 3

Наставни средства: учебник, енциклопедии, списанија ,атлас, интернет, образовни софтвери и други средстства според планираните активности

Тема. Семејство,домаќинство, општество

Цели:ученикот /ученичката

-да ги проширува сознанијата за семејството како сродничка заедница и да ја осознае поврзаноста на семејниот живот и активностите во него со другите активности на луѓето;-да ги продлабочи знаењата за домот и редот во домаќинството и да ја сфати улогите, значењето и функциите на истото и активностите кои се извршуваат во него;-да ги осознае карактеристиките на различните видови семејства и домаќинства;-да ги надгради знаењата за просторот во кој живеат и работат луѓето и во кој се одвиваат нивните меѓусебни односи (семејство,дом, општина);-да ги осознава и споредува сегашниот живот на луѓето во семејството и пошироката околина со животот и работатана луѓето во минатото;- да развива свест за припадност кон семејството;- да ги увидува условите за својата активност во групите со врсниците, во паралелката во училиштето и пошироката средина;-да ги познава и разбира основните човекови права и правата и одговорностите на ученикот;- да ги разбира начините на соработка меѓу луѓето и меѓусебната поддршка, препознавање конфликти,како и за решавање на конфликтите;- да ја увиде својата поврзаност со општеството преку различните начини на информирање;

61


Ред.бр. Наставни содржини и активности ННС В Преализација


1Запознавање со темите и содржините од новиот предмет, Општество.

1 IX

2, 3 Разговор за семеен живот. 1 1 IX ЛО

4 Разликување видови семејства. 1 IX

5 Опишување видови сродство. 1 IX ЛО

6 Изработка на родословно стебло. 1 IX

7 Читање временска лента. 1 IX

8Дебатирање:Семејства низ историјата и денес.

1 IX

По избор на наставникотсе гледаат инсерти од претствата на ЛЦД проектор)

9

Семејства низ историјата и денес: пример Чорбаџи Теодос и др. ликови од истоименото дело-(опредеување карактеристики преку Венов дијаграм.)

1 X

М(се гледаат инсерти од претствата на ЛЦД проектор)

10 Опишување на улогите на родителите,старателите идецата.

1 X

11Правата и одговорноста на ученикото во домаќинството, училиште, групата врсници -разговор.

1 X Час на одд.зинтеграција со граѓанско О

12,13Проектна наставна работа-краток состав: „Еднаш ги излагав моите родители“.

1 1 X МО

14

Дискусија и читање извештај од интервјуто со родителите за: „Брачен живот и брачна улоги.“

Поими:сопружници-сопруг/а .(Разговори за празниците на мајчинството, татковството, љубовта).

1 X

15,16Живот во домаќинството-опишување.Разговори за домашните активности, омиленото катче во домот.

1 1 X

17Разговор за домаќинството и општеството.Сопственост.Приватност и јавност-разликување.

1 XЛО.МЈлектира „Орхан“)

18Соработка и меѓусебната поддршка Препознавање и решавање конфликти

1 XIМЈ Ч одд.з

19,2оРазликување начини на информирање:дневни весници ,радио,телевизија и интернет.

1 1 XI XI

21Што научив за темата: Семејство, домаќинство и општество.ОШТEСТВО

1 XI

62


Вкупно 21часа 12 8 1

Поими: семејство и род, потесно и пошироко семејство, улога, воспитување, старател, брак, љубов, пол, сопружници, сопруг/а, дом, домаќинството, домаќинка, домаќин, сопственост, приватност, интернет, начини на информирање; дневни весници, радио,телевизија.

Дидактичко методски насоки• Форми:групна,индивидуална,заедничка.• Методи разговр, дебати, „за и против“ демонстрација, истражувачки активности, играње улоги, , илустрација,текст метода и др.

Наставни средства: учебник и друг печатен материјал,работни листови, фотографии,енциклопедии , книги и цртани филмови од UNICEF,сопственото искуство,интернет, други извори на учење од непосредната околина.

Тема Живеалишта и населби (22часа)

Цели :ученикот /ученичката- да се запознаат со видови и функцијата на живеалиштата на луѓето и потребата од грижа за нив;-да го разбира значењето на соседите во животот и да се поттикнува и воспитува за добрососедски односи;• да ги почитува правилата на соживот и почитување на соседите и пријателите;• да умее да ги препознава и користи институциите во населбата;• да ја осознае намената на јавниот простор и соодветно да се однесувана јавно место;• да го познава релјефот на населбата и околината;• да знае да ги определува страните на светот во населените места (картографско описменување);• да усвои знаења за ориентација и читање на географска карта на Република Македонија;• да ги препознава основните проблеми во населбата;• да развива позитивни ставови за улогата на жителите во надминувањето на локалните проблеми

Ред.бр. Наставни содржини и активности ННСВ П реализација интеграција

1 Видови живеалишта и нивното одржување. 1 XI

2Мојот дом, (направи сам/а илустрација за своето живеалиште).

1 XI ЛО

3Соседство и соседски односи.

1 XI

63


4Правила за убаво однесување, соживот со соседите и пријателите. Бон тон, убаво однесување со соседите.

1 XI МЈ

5,6Населбите и институциите во нив.Разговор од посета (теренска настава) на мојата месна заедница.

1 1 XI,XII ЛО (графика)

МО

7Намената на јавниот простор и соодветно однесување на јавно место;

1 XII

8 Природни фактори и животот во населбата. 1 XII

9,1о Определување страните на светот во населените места (картографско описменување).

1 1 XII

11,12Релјеф-рамнини и височини.Изработка на релјеф на непосредната око-лина.

1 1 XII ЛО

13Рзгледување План на градот.

1 XII ЛО

14,15Ориентација и читање на географска карта. Вежби.

1 1 XII, I

16,17 Картографски знаци. Изработка на апликации на картографски знаци.

1 1 I

18,19

1Проблеми во мојата населба(преку техниката грозд прикажување на можните проблеми во населбата: загаденост, бучава, сообраќајни проблеми.2.Индивидуални и групно истражување на проблеми во населбата.

1 1 II

ЛО

M(раб со податоци)

20Практични активности за решавање на одделени проблеми во населбата.

1 II ЛО

21,22 Што научив за темата -Живеалишта и населби ? 1 1 II


Поими: видови живеалишта и нивно идржување, соседство и соседски односи, населби и институции во нив, природни фактори, живот во населбата, проблеми во населбата .

• Наставни средства: учебник и друг печатен материјал, работни листови, илустрации, книги, интернет, географска карта и др.

Тема. Општина (29 часа)

64


Цели:ученикот/ученичката• да ги запознава поимите локална заедница и локална самоуправа;• да се запознава со организацијата на општините како локални заедници;• да ги препознава главните органи на локалната заедница;• да знае што е тоа граѓанин како член на локалната заедница;• да се запознава со најважните стопански и нестопански дејности во локалната заедница;• да се запознава со комуналните дејности во локалната заедница;• да ја сфаќа улогата на културата во животот на локалната заедница;• да ги познава културните институции (домови на културата, кина, театри, КУД, верски објекти);• да се поттикнува да ги негува традициите и симболите на локалната заедница;• да развива чувство на одговорност кон себе и другите;• да се запознава со поимот демократија;• да ги прифаќа и почитува различностите меѓу луѓето;• да ја сфаќа улогата на лидерството;• да ги препознава најзначајните јавни прашања и проблеми во општината;• да стекне сознанија за начините на поставување и решавање на јавните прашања;• да развива чувство на одговорност кон јавните потреби и прашања;

Ред.бр.

Наставни содржини и активности ННС В П реализација интеграција

12,3

1Организацијата на општините како локална заедница.2. Општини во Р.Македонија и во градот Скопје. Општина Прилеп.

11

1II

Час одд. з.Претстави ја Македонија

4,51.Органи на локалната зедница.2.Граѓанин,член на локалната заедница.Советници во општината.

1 1 III

6,7, 8,

1. Економскиот живот во општината2. Вежби: претставување со Техника грозд стопанските и нестопанските дејности во општината; 3. Вежби симулација на бизнис зделка (играње на улоги). Поими :фирми/ јавни претријатија работа,врабоување, денари,трговија.

11

1III

Мраб,со

податоци

9,1о

1. И јас сум дел од економскиот живот во општината: (трговија,продажба,заработување).2. Продажен велигденски панаѓур во училиштето.

2III

ЛОТО

11,12 1.Комунални дејности (јавни претпријатија).2.Разговори за улогата на комуналните дејности во локалната заедница.

1 1 III ЛО

13,14 1.Улогата на културниот живот во општината. Поими: Култура,Симболи, Традиција

1 1 IV РК, ЛО

65


2.Како ја негуваме традицијата во моето семејство-опишување.

15Општината и симболите Р.Македонија( денар,грб,знаме,грб на општина.) 1 IV РК,ЛО

16,17,18

1.Разликување на културните институции (домови на културата, кина, театри, КУД, верски објекти). 2 и 3 Вежби , известивање од посета на културните институции.

1 2 IV

ЛО(ВКД)

МО

19Изработка на писмен состав за една од културните институции во заедницата.

1 IV

20Демокраскиот живот во општината (поими: власт и управување , лидерство).

1 V МО

21,22,23

1.Разговор за обврските и одговорностите на ученикот и наставникот во училишната заедница.2.Разговор за пожелните карактеристики на градоначалникот( обврските и одговорностите).3.Симулација на избори за градоначалник (играње на улоги).

1

1

1

V

24,2526,27

Јавни прашања и проблеми во мојата населба1.Разговор за различностите помеѓу луѓето во локалната заедница.2.(Изработка на Т-табела со воочување на јавните проблеми 3.Предлози за нивно разрешување во општината. 4. Социјални проблеми :невработеност, зависности, насилство)

11

11

V

Час одд.з позитивен однос кон

околината

TO (сообраќак)

Ч одд.з.

28,29 Што научив за темата -Општина? 1 1 VI


Поими.:локална заедница ,локална самоуправа, општина; граѓанин, градоначалниксовет на општина, фирми /претпријатија, работа, вработување, денари, трговија, култура, симболи, традиција;

Дидактичко методски насоки• Форми: групна,индивидуална,заедничка/

66


• Методи: разговр, дебати, „за и против“, демонстрација, истражувачки активности, играње улоги, набљудување објекти од околината, текст метода и др.•

Наставни средства: учебник и друг печатен материјал, работни листови, илустрации, книги, интернет, споменици на културата, музеи, други извори на учење од непосредната околина.

ОЦЕНУВАЊЕ НА ПОСТИГНУВАЊАТА НА УЧЕНИЦИТЕ

Формативното оценување,

Во текот на наставата по општество во четврто одд. ќе има формативно следење кое ќе овозможува формирање на објективна слика за постигањата на ученикот по определена содржина според дадените цели. формативното следење се организира со користење на соодветни методи и постапки: разговор Н-У, усни презентации , бодовни листи за проверка, писмени вежби , тестови, домашна работа, портфолио.

Микросумативно оценување На крајот на првото и третото тромесечие, врз основа на сознанијата од формативното оценување, ќе се реализира микросумативното оценување, при што учениците добиваат описна оцена .

Сумативно оценување Врз основа на целокупните податоци добиени од следењето и формативното оценување, наставникот го опишува развојот на секој ученик поединечно во рамките на секое програмско подрачје.

Проверувањето и оценувањето се релизира усно и практично преку презентација,г оворни вежби, писмени вежби, тестови, домашни работи, портфолио.Од формираните сумативни описни оценки за секој ученик посебно и раководејќи се од поставените цели и нивоа на постигањата во текот на определените временски периоди, наставникот внесува и соодветни нумерички оценки и на крајот на учебната година изведува нумерички оценки.

67


МЕСЕЧНО ПЛАНИРАЊЕ ПО ОПШТЕСТВО

СЕПТЕМВРИ

1.Семеен живот ( стр 8,9 ) 2.Потесно и пошироко семејство ( стр. 10) 3.Изработка на родово стебло 4.Семејствата низ историјата и денес (стр. 13,14 ) 5.Улогата на родителите,старателите и децата (стр. 15,16 ) 6.Проектна наставна работа (стр. 17 ) 7.Брачен живот и брачни улоги (стр. 18 ) – Примена на ИКТ во наставата- презентација 8.Лична изработка или честитка (стр. 20 ) 9.Живот во домаќинството (стр. 21 )

ОКТОМВРИ

1.Играње игри (симулација ):Домаќин / Домаќинка 2Планирање на домашниот буџет (стр. 22 ) – Интеграција – македонски ј., математика 3.Сопственост (стр 23 ).Разговор за начинот на трошење на личните заштеди на учениците ( кога и зошто ) 4.Приватност (стр. 24 ) 5.Начини на информирање (стр. 25 ) 6.Дневни весници. – примена на ИКТ во наставата 7.Радио,ТВ и интернет (стр 27 ).Т – табела 8.Истражувачки активности (стр. 28,29,30 )

НОЕМВРИ

1.Провери го своето знаење (стр.31 ) 2.Контролни прашања 3.Видови живеалишта и нивно одржување (стр 34 ) 4.Истражувачки активности (стр.35,36 ) 5.Соседство и соседски односи (стр.37) 6.Опис на моето соседство 7.Бон тон (стр.38 ) 8.Изработка на училишен бон тон 9.Населбите и институциите во нив (стр.39 )

ДЕКЕМВРИ

68


1.Месна заедница (стр.40 ) 2.Посета на месна заедница 3.Природните фактори и животот во населбата (стр.41,42 ) 4.Природните фактори и животот во населбата (стр.43,44 ) 5.Релјеф (стр.45,46) 6.Групна работа: Изработка на релјеф на непосредната околина 7.Повторување 8.Контролни прашања 9.Анализа на контролната

ЈАНУАРИ

1.План на градот (стр.47,48,49) 2.Географска карта (стр 50 ) 3.Цртање и изработка на апликации на картографски знаци

ФЕВРУАРИ

1.Вежби за читање на картографски знаци 2.Проблемите во мојата населба (стр.56) EKO.С. IXТ. 4ТА 3.Групна работа:Истражувачки активности (57,58,59,60 ) 4.Провери го своето знаење (стр.61) 5.Контролни прашања 6.Локална заедница и локална самоуправа (стр.64) 7.Посета на седиште на локална заедница 8.Општини во РМ (стр.65,66)

МАРТ

1.Разговор со преставник од општината 2.Граѓанин (стр.68) – ИКТ - истражување 3.Играње игри (Симулација):Референдум (гласање) 4.Органи на општините (стр.69) 5.Бура на идеи (стр.70) 6.Економски живот во општината (стр.71,72) 7.Симулација на бизнис зделка 8.Фирми ,претпријатија (стр.73) 9.Посета на фирма,претпријатие

АПРИЛ

1.Работа, вработување, денари ,трговија (стр.74)

69


2.Комунални дејности (стр.75). ЕKО С. IVT. 4ТА 3.Разговор за состојбата на комуналните дејности во локалната заедница 4.Културниот живот во општината 5.Писмен состав за една од културните институции или заедници во лок. заедница - ИКТ 6.Симболи на локалната заедница (стр.77) 7.Цртање на грб и знаме на општината 8.Демократскиот живот во општината (стр.78,79) 9.Разговор за пожелните карактеристики на градоначалник. Симулација за избори на градоначалник

МАЈ

1.Разговор за должностите и одговорностите на учениците и наставникот во училишната заедница 2.Јавни прашања и проблеми во општината (стр.80) 3.Посета на Совет на општината 4.Проблеми во мојата општина (бура на идеи – стр.81) – интегрирана настава- македонски ј., математика, музичко о. 5.Предлози за решавање на проблем (стр.81) 6.Невработеност,зависност,насилство (стр.82) 7.Изработка на Т – табела со воочување на јавните проблеми и предлози занивно разрешување во општината.Изработка на проект за конкретен проблем 8.Провери го своето знаење (стр.83,84)

ЈУНИ

1.Контролни прашања 2.Анализа на контролната 3.Заокружување на оцените

70


Годишен глобален план и програма за реализацијана наставата по ликовно образование во IV одделение

во учебната 2014/2015 год. Автор на учебникот: Данчо ОрдевГодишен глобален план: 2 часа неделно, вкупно 72

ЦЕЛИ :ученикот/ученичкатада користи разни ликовни материјали и да ги усовршува техниките за цртање, сликање, обликување во просторот, моделирање и градење, графика, визуелни комуникации и дизајн во ликовното изразување;да ги изразува самостојно и слободно своите сознанија, чувства, доживувања и впечатоци, мисли и фантазија со помош на ликовниот јазик и творештво;да ја развива способноста за аналитичко набљудување и да забележува слични и разновидни форми во природата и ликовните дела;да забележува богатство на линии и нивниот сооднос, како и да ги применува;да ги проширува сознанијата за боите и нивните основни колористички односи;да ја развива способноста за проценка на просторот (надворешен, внатрешен, природен, функционален);да се оспособува да компонира ликовни елементи (линија, форма, боја, волумен, површина) и да формира естетска целина;да се поттикнува вербално да објаснува ученичка ликовна творба или уметничко дело и на естетска проценка;да прави разлика на уметнички дела од различни ликовни подрачја (цртеж, слика, скулптура, графика, архитектура);да ги применува стекнатите знаења и вештини за ликовно изразување, како и да ги негува хигиено-техничките и работните навики;да гради позитивен однос кон културното наследство од различни етнички заедници;да умее да ја користи компјутерската техника за ликовно изразување;

71


Наставни средства:- разни извори на учење од непосредната околина (предмети во пририродата и околината);- дидактички средства и материјали;-визуелни средства (предмети од непосредната околина, репродукции, детски творби,апликации и др.);- сликовници,списанија ;- компјутер,интернет , образовни софтвери и др.;

Тематско планирање на наставата по ликовно образование

Подрачје:Цртање– 18 часа

Цели на подрачјето: Цртање• Да ја развива перцепцијата и да создава претстава за просторот.• Да развива чуство за линија (видови интензитет) и да ја применува во ликовна

целина.• Да развива осетливост и да воочува ритам во природата и самостојно да го

применува во цртањето.• Да ја развива способноста за забележување на контурна линија на предметите во

одреден простор.• Да ја воочи светлоста и со сенчање да ја претстави сенката на предметите.• Со цртање да претставува видови текстура• Да развива самодоверба и иницијативност• Да развива одговорност

2. Содржина Мотив Ликовна техника

Број на часови


Линија - контурна линија Овошје на чинија фломастер 1 септемвриЛинија – разновидни линии

Мојата соба фломастер 1 септември

Линија – дефинирање На екскурзија молив 1 септемвриТекстура Водопад туши перо 2 октомвриТекстура – однос на плоштини

Две фигури туш 1 октомври

Композиција Пливачи молив 2 декември

72


Тонски вредности Мртва природа со стари предмети

1 декември

Тон Стара срушена зграда туш 2 декемвриПростор - Симетрија Портрет на позната личност туш 1 декемвриСиметрија Инсект туш 1 декемвриКонтраст на линии Шише и чаша на маса фломастер

пастел1 февруари

Контраст на линии Свирачи на дувачки инструменти

фломастер пастел

1 февруари

Текстура Растенија туш 1 мартТекстура Мама плете џемпер туш 1 мартВкупно: 18

3. Дидактичко - методски насоки:Форми на работа: заедничка работа, индивидуална, групна.Методи на работа: илустративно – демонстративен, разговор, набљудување, цртање.Наставни средства: молив, туш и перо, фломастер, четка.

4. Активности на учениците:Набљудубање на околината, перцепирањена просторот (градби, предмети, дрворед,

улица).Црта линии со различна, интензитет, прецизност, насока.Воочува и споредува предмети по големина.Споредува, доживува, црта внатрешни и надворешни простори.Во природа го забележува ритамот на гормите и линиите и ги применува како декоративен

елемент.

5. Проверување на учениците: перманентно преку целата година со заедничко коментирање со ученикот.

6. Забелешка на подрачјето: Цртање

Подрачје : Сликање – 30 часа

Цели на подрачјето: Цртање• Да ги користи основните и секундарните бои и креативно да ги применува во

ликовната композиција.• Да создава ликовна композиција со ладни и топли бои• Да разликува оригинална творба од репродукција• Да развива самодоверба и иницијативност

73


• Да развива одговорност

2. Содржина Мотив Ликовна техника Број на часови


Боја – основни боиhttp://www.childrensuniversity.manchester.ac.uk/media/services/thechildrensuniversityofmanchester/flash/colourwheel.swf

Пеперутка Гваш 1 септември

Боја – основни бои - мешање

Роденденска прослава Гваш 1 септември

Боја – секундарни бои Го хранам добитокот темпера 1 септемвриБоја – секундарни бои - мешање

Апстрактна композиција темпера 1 септември

Боја – сончев спектар Виножито темпера 2 септемвриАхроматски бои и тонови Облаци со дожд темпера 2 октомвриФорма – контраст на форми

Големи и мали куќи Колаж 1 октомври

Хроматска тонска скала Подводен свет Гваш 1 ноемвриГрадација на топли и студени бои

На час по физичко Гваш 1 ноември

Комплементарни бои - контраст

Весел воз темпера 2 ноември

Анализа на ликовни дела - сликање

/ / 1 декември

Хроматско – ахроматско- однос

Мртва природа на сива позадина

Гваш 1 јануари

Комплементарен контрас Сини и портокалови цветови во ваза

темпера 2 февруари

Хармонија со други елементи

Пуштање на летала Гваш 1 март

Линија, текстура, боја Детско игралиште комбинирана техника

2 март

Локален тон Пожарникари гваш, темпрета 1 мартЕстецко проценување – ритам и контрас

/ / 1 март

Ритам на бои Украсување на велигденско јајце

темпера 1 април

Композиција Жетвари - Косач Гваш 1 априлХоризонтална композиција Модна ревија Колаш 1 априлРитам на бои и форми Продавница за килими Гваш 1 априлОднос на контрасти Берење на цреши гваш - темпера 1 мај

74

http://www.childrensuniversity.manchester.ac.uk/media/services/thechildrensuniversityofmanchester/flash/colourwheel.swf




Простор - отворен Коњски - трки гваш - темпера 1 мајКомпонирање - рекомпонирање

Стари ликовни творби колаш - гваш 1 мај

Боја, делување на боите Слободен избор на мотив

колаш - гваш 1 мај

ВКУПНО 30

3. Дидактичко - методски насоки:Форми на работа: заедничка работа, индивидуална, групна.Методи на работа: илустративно – демонстративен, разговор, набљудување, цртање.Наставни средства: темперни и водни бои, фломастер, пастел.

4. Активности на учениците:• Боење со топли и ладни бои.• Перцепција и реализација на форми со локална боја.• Ликовна активност со темни и светли бои.• Сликање со употреба на комплементарен контраст.• Сликање по доживеано.• Сликање по фантазија.• Користи разновидни постапки и техники во сликањето (капење, гребење, прскање).• Посета на ликовни изложби, ателјеа и се запознава со оригинални дела и со

репродукција.


6. Забелешка за темата: Сликање

Подрачје: Графика - 6 часа Цели на подрачјето: Графика

• Да се оспособува во природата да воочува контраст: свтло – темно, црно – бело и истиот да го применува во графиките.

• Да споредува темни линии и плоштини на бела хартија и обратно.• Да умее самостојно да печати монотопија.• Самостојно да изработува матрица за картон – печат и да печати да создава со

печатењето дезени• Да развива самодоверба и иницијативност

75


• Да развива одговорност




Контраст на линии, облаци и бои

Компир печат 1 јануари

Линии и плоштини Монотопија / 1 јануариКонтраст на облаци и бои Украс на текстил или

хартијакартон - печат 1 февруари

Ритам, повторување Композиција црн и бел колаж

колаж 1 февруари

Компонирање на линии и форми

Страшила Боја за печатење

1 април

Контрас на плоштини Птица во гнездо картон-печат -компијутер

1 април

ВКУПНО: 6

3. Дидактичко - методски насоки:Форми на работа: заедничка работа, индивидуална, групна.Методи на работа: илустративно – демонстративен, разговор, набљудување, цртање.Наставни средства: картон, боја, компирза печат

4. Активности на учениците:• Набљудубање на околината и забелешување: светло – темно, црно – бело.• Изработување контраст со форми исечени од црн колаж кој ги лепи на бела хартија и

обратно.• Печатење монотопија, изработување на матрица за картон печат и печатење• Самостојно создавање со печатење дезени и шари.


6. Забелешка за темата: ГрафикаПодрачје: Обликување на просторот, моделирање, градење – 10 часа

Цели на подрачјето: Обликување на просторот, моделирање, градење• Запознавање со волумен и неговите карактеристики, видови и преминување во

обликувањето и моделирањето.• Усовршуваање мануелна способност при моделирање, моделира три

димензионални форми.

76


• Создавање композиција со разни отпадни материјали.• Оспособување од готови форми да создаде готова композиција.• Да развива самодоверба и иницијативност• Да развива одговорност




Волумен Дете и мачка глина - пластелин

1 октомври

Форма - облик Човек и авотомобил глина - пластелин

1 ноември

Волумен во простор Свирачи на труба глина 1 номевриФорма - волумен Две фигури седи стои глина 1 демевриОднос на две фигури Деца играат џамлии глина 1 декемвриКомпозиција Чудна машина, споменик,

фонтанастари

материјали1 јануари

Контраст на форми Двајца морнари на чамец глина 1 февруариКомпозиција на форми на плоштина

Тикви големи и мари глина 1 февруари

Слободна композиција / разни материјали

1 април

Композиција Макета на сообраќај разни материјали

1 мај

ВКУПНО: 10

3. Дидактичко - методски насоки:Форми на работа: заедничка работа, индивидуална, групна.Методи на работа: илустративно – демонстративен, разговор, набљудување, цртање.Наставни средства: глина, разни отпадни материјали за моделирање

4. Активности на учениците:• Набљудубање разни предемети споредување по форма големина и текстура.• Моделирање едноставен волумен.• Моделирање предмети и создавање композиција.• Создавање уметничко дело, забележување детали,текстура, линии.


77


6. Забелешка за темата: Обликување на просторот, моделирање, градење

Подрачје: Визуелна комуникација и дизајн– 8 часа

Цели на подрачјето: Визуелна комуникација и дизајн• Проценување и привлекување внимание кон некој предмет.• Користење ритам во дизајнот.• Запознавање и разликување: илустрација, фотографија, корица, книги, постер,

плакати.• Да развива самодоверба и иницијативност• Да развива одговорност

2. Содржина Мотив Ликовна техника Број на часови


Форма Знак за спортски клуб – значка грб

пластичен израз – молив,креда,глина

1 октомври

Ахроматски и хроматски тонови

Вратоврски - шал темпера,гваш,компијутер

1 ноември

Композиција Корица лепење,врзување,составување

1 номеври

Композиција Покана за патронен празник

колаш, компијутер 1 демеври

Тенка линија Честитка за нова година темпера 1 декемвриТенка линија Честитка за осми март различни

материјали1 март

Композиција Стрип 1 мартОрнамент Украсување на

апликација,шише,вазна,чинија

разни предмети 1 март

ВКУПНО: 8

3. Дидактичко - методски насоки:Форми на работа: заедничка работа, индивидуална, групна.Методи на работа: илустративно – демонстративен, разговор, набљудување, цртање.Наставни средства:

4. Активности на учениците:• Перцепција, разговор и запознавање со компијутерот и неговата визуелна функција.• Перцепција и анализирање на плакати и реализирање на активност нацрт за плакат.• Изработување украсни предмети од разни амбалажи.

78


• Печатење со зановидни материјали кој сам ги пронаоѓа од непосредната околина.


6. Забелешка за темата: Визуелна комуникација и дизајн

Месечно планирање по Ликовно образование

Содржина Месец/часови1.

2.3.

4. 5.6.

7.8.

9.

Користење на разни линии по тек, карактер и контраст–Овошје на чинија-фломастер (Ц.)Користење на разни линии – Мојата соба – фломастер Линија, дефинирање на форма–Илустрација на прочитан текст – молив (Ц.)Линија, дефинирање на форма–На екскурзија – молив (Ц.) Боја, основни бои – Пеперутка – гваш (С.)Боја, основни бои и нивни мешање – Роденденска прослава – гваш (С.)http://www.childrensuniversity.manchester.ac.uk/media/services/thechildrensuniversityofmanchester/flash/colourwheel.swfБоја, секундарни бои – Го хранам добитокот – темпера (С.)Боја, секундарни бои и нивно мешање – Апстрактна композиција – темпера (С.)Боја, сончев спектар–Виножито (Цветови со спектрални бои) – темпера (С.)

Септември(9 часа)

79




1.

2.

3. 4.

5.6.7.8.9.

Боја сончев спектар – Слободна композиција со примена на спектрални бои – гваш (С.)Форма – (знак за спортски клуб пр. Значка, грб) – молив, креда, глина (пластичен израз) (Д.)Текстура – Водопад – туш и перо (Ц.)Текстура, однос на плоштини – Две Фигури – туш (Ц.)Ахроматски бои и тонови – Облаци со дожд – темпера (С.)Ахроматски бои – Апстрактна композиција – темпера (С.)Анализа на ликовни дела со интензивен колорит (С.)Волумен – дете и мачка – глина (пластелин) (М.)Форма, контраст на форми – Големи и мали куќи – колаж (С.)

Октомври(9 часа)

1.2.

3.4.5.6.7.8.

Хроматска тонска скала – Подводен свет – гваш (С.)Ахроматки и хроматски тонови – вратоврска, шал – темпера, гваш, компијутер (Д.)Форма – облик – човек и автомобил – глина (пластелин) (М.)Градација на топли и студени бои – на час по физичко – гваш (С.)Комплементарни бои – циркус, колвн – темпера (С.)Комплементарни бои – контраст – весел воз – темпера (С.)Композиција – корица (лепење, врзување, составување) (Д.)Волумен во просторот – свирач на труба – глина (М.)

Ноември(8 часа)

1.2.3.4.5.6.

7.8.9.

10

Тон – стара срушена зграда – лавиран туш (Ц.)Тонски вредности – мртва природа со стари предмети (со различен тоналитет) лавиран туч (Ц.)Форма, волумен – две фигури, една седи на стол – глина (М.)Однос на две форми – деца играат џамлии – глина (М.)Композиција – правење нацрт за плакат и покана за патронен празник – колаж (компијутер) (Д.)Простор, симетрија – портрет на позната личност – туш (Ц.)Симетрија – инсект – туш (Ц.)Тек на линија, арабеска – честитка за Нова година – темпера (Д.) – ИКТ во наставата - ToolKidАнализа на ликовни дела (С.)

Декември10 часа)

1.

2.3.4.

Однос хроматски – ахроматско – мртва природа на сива позадина (драперија) – гваш (С.)Контраст на линии, облаци и бои – компир печат (С.)Линии и плоштини – монотопија (Г.)Композиција (чудна мачина, споменик, фонтана) – материјали кои ја изгубиле првобитната функција (М.)

Јануари(4 часа)

1.

2.

3.

4.

Контраст на линии по тек и карактер – шише лимонада и чаша на маса со драперија – фломастер , пастел (Ц.)Контраст на линии–свирачи на дувачки инструменти–фломастер,пастел (Ц.)Комплементарен контраст – портокалови и сини цветови со веза – темпера (С.) Комплементарен контраст – зелено – црвени или жолто – виолетова

Февруари(8 часа)

80


5.6.

7.

8.

апстрактна композиција – темпера (С.)Контраст на форми – двајца морнари на чамец – глина (М.)Композиција на форми на плоштина (релјеф) – тикви, големи и мали – глина (М.)Контраст на облаци и бои – украс на текстил или хартија во духот на народен орнамент – картон печат (Г.)Ритам – повторување (позитивни-негативни) – композиција од црна и бела колаж хартија – колаж (Г.)

1.2.

3.4.5.

6.

7. 8.9.

Хормонија со други елементи – пуштање на летала – гваш (С.)Тек на линија – честитка за Осми март – различни материјали (Д.) – ИКТ во наставта - GComprisТекстура – растенија (дел од градина со ружи) – туш (Ц.)Реазновидни текстури – мама плете џемпер – туш (Ц.)Линија, текстура, боја – морски брег (со камен, чакал и песок) – туш и акварел (комбинирана техника ) (Ц.-С.)Линија, текстура, боја – детско игралиште – комбинирана техника (Ц.-С.)Композиција – стрип – фломастер (Д.)Локален тон – пожарникари – гваш, темпера (С.)Естетско проценување – ритам и контраст (домашни и странски дела) (С.)

Март(9 часа)

1.2.3.4.

5.6.

7.

8.

9.

Ритам и бои – украсување на велигденско јајце – темпера (С.)Композиција – жетвари (косач) – гваш (С.)Хоризонтална композиција – модна ревија – колаж (С.)Мрежеста композиција–дезен на платно(украсна картија)–гваш,темпера (Д.)Компонирање на линии и форми – страшила – боја за печатење (Г.)Контраст на плоштини – птица во гнездо – картон печат или компијутер (Г.)Слободна композиција (апстрактна композиција) – разни материјали (М.)Ритам на линии – сурфање со штица на бранови – туш и четка една боја (Ц.)Ритам на бои и форми – продавница за клими – гваш (С.)

Април(9 часа)

1.2.

3.4.

5.

6.

7.8.

Однос на контраст – берење на цреши – гваш, темпера (С.)Пропорција - однос на големина - продавница за птици (аквариум со риби) – туш и перо (Ц.)Простор, отворен простор – коњски трки – гваш, темпера (С.)Компонирање – рекомпонирање – мртва природа – колаж, гваш, стари ликовни творби (С.)Боја, делување на боите – слободен избор на мотив – гваш, темпера (С.)Орнамент – украсување на апликации, цртање или сликање на готови предмети, шише, вазна, чинија – колаж, темпера, разни предмети (Д.)Композиција – макета на сообраќај – разни материјали (М.)Посета на музеја – галерија

Мај(8 часа)

81


1.2.3.4.

Ритам на бои и форми – играчи и публика – темпера (С.)Композиција – слика со сопстевен замисла – колаж Градација на боја – слушање музика – Лебедово езеро – темпераЕстетско проценување

Јуни( 4 часа)

Годишен глобален план и програма за реализацијана наставата по музичко образование во IV одделение

во учебната 2014/2015 год. Автори на учебникот:

Славјанка Димова Вера Ангеловска Марина Васиќ- СтефаноскаГодишен глобален план: 2 часа неделно, вкупно 72

Цели: ученикот/ученичката- да применува правилна вокална интерпретација; - да пее песни со разновидна мелодиска линија, различни по карактер и содржина;- да развива навики за активно слушање музика;- да препознава и именува основни видови на темпо и динамика;

82


- да свири на ДМИ мелодиски и ритмички;- да ги усвојува елементите на нотното писмо; - да се оспособува за пеење и свирење по ноти,- да се воведува во музичката граматика;- да се воведува во спознавањето на основните елементи и карактеристики на народното творештво и народното музичко творештво;- да се поттикнува за сопствено музичко изразување;да развива интерес кон користење на ИКТ технологијата во остварување на целите на наставата по Музичко образование;

План на тематски содржини

Реден бр.

ТемиБрој на часови

Време на реализациа


1. Пеење 10 IX,X,XII,II,IV,V,VI МЈ ,ЛО,О

2. Музичка писменост 25 IX ,X,XI, XII, I,II,III,V РК3. Слушање музика 15 X,XI,XII,I,II,III,V,VI МЈ РК.О

4.Свирење на детски музички инструмент

8 IX,X,XI,II ,V МЈ ,ЛО

5. Музичка граматика 4 I,III,V МЈ

6.Народно музичко творештво

10 III,IV МЈ ,РК,О,ЛО,МО

Вкупно72

Наставни форми: заедничка,групна,индивидуалнаНаставни методи:дијалошка,демонстративна.Наставни средства: аудиовизуелни средства, ЦД систем, компјутер интернет, образовен софтвер, детски музички инструменти , дидактички средства и материјали ,визуелни средства(слики, фотографии ,апликации и др.);

ТЕМАТСКО ПЛАНИРАЊЕ по МУЗИЧКО ОБРАЗОВАНИЕ

Тема. Пеење (10 часа)

Цели:ученикот/ученичката• да применува правилен пејачки став;• да развива дикција;• да доживее и употреби двојна поделба на ударот во изговарање на бројалките;• да го развива опсегот на гласот;• да пее правилно песни различни по содржина и карактер;• да се поттикнува да ги применува основните видови темпа (брзо- бавно) во

83


пеењето;• да се поттикнува за употреба на основните видовите динамика (силно- тивко) во пеењето;• да го развива умеењето за пеење по ноти со тактирање;

Ред.бр.

Наставни содржини и активности

реализација


1 Пеење на изучени песна по слух од трето одд. IX

2Пеење песна по слух -„ Буба Мара“(или „Бим,бам,бим,бам.“за почеток на учебната година.)

X МЈ

3Пеење песна по слух" за семејството (член од семсјството) пр.“Роденден“ -Златно славејче“1974

X О

4Пеење песна по слух„:Мојот крај“ или др.за татковината.

XIО

5 Пеење песна по слух,за новогодишните празници. XII ЛО6 Пеење песна по слух „ Снешко“ .стр.40 I Мј7 Пеење песна по слух за екологија /пролет. III ЛО8 Пеење песна:Велигденска песна. IV ЛО,празник9 Пеење песна „Ен тен тин“(или по избор на учениците). V10 Пеење изучени песни по слух, по избор. VI

Вкупно: 10 часа

Поими: - Пеење по слух,пеење по ноти, тактирање ,парлато (ритмичко читање со именување на тоновите)Наставни форми: заедничка,групна,индивидуална.Наставни методи:дијалошка,демонстративна.Наставни средства: слики,наставни ливчиња, аудио-визуелни средства, лаптоп и др.Забелешка:Во наставната тема Пеење можна е внатрешна интеграција на часовите со :музичка писменост, музичка граматика и свирење на ДМИ

Тема. Музичка писменост (25 часа)

Цели:ученикот/ ученичката

да ги препознава и применува знаците на нотно то писмо: петолиние, виолински клуч,нота;• да ги препознава и применува тоновите ла1,ре1, до1 и фа1 на петолиние;• да го применува изразот темпо за соодветната музичка карактеристика;• да го применува изразот динамика за соодветната музичка карактеристика;• да препознава и применува четвртина и половина нота и пауза ;• да го препознава и применува знакот за продолжување на нотна вредност – корона;• да препознава и применува знаци за повторување и прима и секунда волта.

84


Ред.бр.

Наставни содржини и активности реализација интеграција

1 Примена на нотите: „сол и ми“. IX

2 Петолиние,ноти и паузи. IX

3 Препознавање и примена на четвртина нота и пауза. IХ

4 Вежби за примена на четвртина ноти и пауза. IX

5 Препознавање и примена на половина нота и пауза.. IX

6Пеење и свирење на едноставни вежби со примена на четвртина и половина ноти и пауза.

X

7 Поставување на нотата „ла“ на петолиние. X

8Пеење по ноти мелодиски вежби со тоновите:„ ми,сол,ла“ и запишување .

X РК

9Примена на нотите : „ ми,сол,ла“ во мелодиски вежби. стр.19

X

10 Темпо,одредување на видот на темпо бројалки стр21 XI

11Поставување на тонот „ре“ на петолиние и примена. стр,22-27

XII

12Поставување на тонот „до“ на петолиние и примена. стр,23-28

XII

13Поставување на тонот „фа“ на петолиние и примена. 24-29

XII

14 Песна за утврдување на изучените ноти „Зајаче“. XII

15Песна за утврдување на изучените ноти „Ајде Милке да бегаме“.

XII

16Динамика.Пеење песни со примена на динамика:„“Барабанче„,Шеп ,шеп кукличке“.стр 32

XII

17Повторување на изучените ноти: Прво лизгање“ и „Маче “. стр.38

I зима

18OMП: Знак за повторување стр .41( песна „Собрале ми се набрале“).

II

19OMП: Прима и секунда волта.Пеење песна по ноти:„Цуцул пасе говеда“ стр.43

II

20 Продoлжување на нотата со корона. стр.47 II

21 Повторување на изучените ноти; Роденденска“ стр. 44 III

22 Пеење песна по ноти:„Воздушно кајче“стр.51 III

23Ритмичко мелодиско пеење на песна по ноти:„Еден,два,три“.стр.54

III РК

24 Пеење песна по ноти:„Мајка“ .стр.52 III РК

25 Пеење изучени песна по ноти. IVВкупно 25 часа

85


Поими: на тоновитена петтолиние (ноти), ла1, ре1, до1, фа1.темпо (поимот се воведува како стручен израз наместо брзина и како подготовка за разработка на поимот во V- одд.), Динамика (поимот се воведува како стручен израз наместо јачина и како подготовка за разработка на поимот во V- одд.) траење,четвртина нота, половина нота. четвртина пауза, половина пауза, корона,знаци за повторување, прима волта,секунда волта .Наставни форми: заедничка,групна,индивидуална.Наставни методи:дијалошка,демонстративна.Наставни средства: слики, наставни ливчиња, аудио-визуелни средства, лаптоп и др.Забелешка:Во наставната тема Музичка писменост можна е внатрешна интеграција на часовите со сите наставни теми од предметот

Тема. Слушање музика(15 часа)

Цели:ученикот/ученичката• да се поттикнува за слушање на музичко дело (или заокружен фрагмент) внимателно, концентрирано, од почеток до крај;• да развива способност за препознавање на начин на изведба (вокална, инструментална, вокално-инструментална музика);• да дискутира за впечатоците од музиката; • да го препознава визуелно и да го именува инструментот труба;• да ја доживее звучноста на оркестарот;• да го препознава визуелно и да го именува инструменталниот состав оркестарот;• да го препознава слухово и да го именува инструменталниот состав на оркестарот

Ред.бр.

Наставни содржини и активности реализација интрграции

1 Слушање композиции по избор од III одд. IX2 Слушање музика: од детски фестивали . X празник

3,4Слушање музика: „Шеќерна приказна“-детска музичка игра.Д. Бужароски

X ,XI МЈ

5,6Слушање музика: по избор на учениците. Оркестар.Слушање на „Кинески танц“ од балетот „Оревокршачка“ на П. Чајковски:

XI , XII

7Слушање музика: по избор на учениците (Божиќни песни за деца).

XII

8,9Слушање музика: ,,Детска симфонија“наЈ. Хајдн; стр.65

I ,II РК

10Слушање музика: „,Триумфален марш“ од операта „Аида“ на Џ. Верди .(фрагмент)стр.18

II РК

11,12,Слушање музика: Камиј Сен-Санс „Карневал на животните“ .стр. 55

III ЛО

13Труба.Слушање на „Наполитански танц“ од балетот „Лебедово езеро“. на П. Чајковски.стр.53

IV

86


14Слушање музика: „Растурена игра“ од Г. Коларовски за детски хор. стр.69 (или др. композиција по избор на учениците.)

V О ,РК

15 Слушање композиции по избор од IV одд. VI Вкупно 15 часа

Поими: инструментална музика, вокална музика, вокално-инструментална музика, темпо, динамика,карактер ,инструмент труба ,инструментален состав ,оркестар.Наставни форми: заедничка,групна,индивидуална.Наставни методи:дијалошка,демонстративна.Наставни средства: слики, наставни ливчиња, аудио-визуелни средства, лаптоп и др.Забелешка:Во наставната тема Слушање музика можна е внатрешна интеграција на часовите со: музичка писменост, музичка граматика, музичко изразување и творење.

Тема. Свирење на детски музички инструменти (8)часаЦели:ученикот/ученичката• правилно да свири на ДМИ (ритмички);• да се воведе во техниката на свирење на блок флејта;• правилно да го употребува прсторедот за тоновите до1 – ла1;• да се оспособува за свирење на ДМИ по ноти индивидуално и во група (инструментален состав).

Поими: блок флејта, прсторед, инструментален состав, ритмички вежби,мелодиски вежби,нотен текст.Наставни форми: заедничка,групна,индивидуална;Наставни методи:дијалошка,демонстративна.

87

ред.бр. Наставни содржини и активности реалиозација интеграција

1 Визуелно и слухово запознавање со блок флејта. IX

М Ј ,ЛО

2

СДМИ:Свирење на мелодијата на песната„Чук,чук отвори“.стр.27http://www.bgfl.org/bgfl/custom/resources_ftp/client_ftp/ks2/music/piano/organ.htm

XI

3СДМИ: Свирење на мелодијата на песната:„Веселба“. стр.28

XI

4,5Пеење во придружба на ДМИ:„Кукурек“. 46http://www.bgfl.org/bgfl/custom/resources_ftp/client_ftp/ks2/music/piano/organ.htm

II,III

6,7 Пеење и свирење на песната:„Еден,два,три“ .стр.54 III8 СДМИ и пеење на изучените песни. V

Вкупно 8 часа

http://www.bgfl.org/bgfl/custom/resources_ftp/client_ftp/ks2/music/piano/organ.htm





Наставни средства: детски музички инструменти, инструменти изработени од учениците,лаптоп.Забелешка:Во наставната тема Свирење на ДМИ можна е внатрешна интеграција на часовите со: музичка граматика, музичко изразување и творење и народно-музичко творештво.

Tema. Музичка граматика (4 часа)

Цели:ученикот/ученичката• да го доживее мотивот преку поврзаноста на музиката со литературниот текст;• да го усвои поимот мотив преку споредба на литературниот текст со нотниот текст;• да го препозне мотивот во песни и вежби;• да ги воочи и претстави мотивите со различни симболи;

Ред.бр.

Наставни содржини и активности реализација. интеграција

1 Поим за мотив .Мотив во песната „Зима“ .стр.35 XI МЈ

2Усвојување на мелодијата на песната со лите-ратурен текст (по слух). Стр.36

XII

3

4

Мотив-воочување преку пеење и свирење на песната „Кукурек “.(Наставникот пее мотиви со именување на тоновите, а учениците повторуваат со зборови ,воочување и поврзување на мотиви од тонови со мотиви од зборови.)стр.46

Препознавање на мотиви во песна-вежба(воочување мотивот во други песни, вежби преку свирење на ДМИ и др,)

V МЈ

Вкупно 4 часаПоим: мотив.Наставни форми: заедничка,групна,индивидуалнаНаставни методи:дијалошка,демонстративна.Наставни средства: слики, наставни ливчиња, аудио-визуелни средства, лаптоп и др.Забелешка:Во наставната тема Музичка граматика можна е внатрешна интеграција на часовите со :музичка писменост, пеење, слушање музика.

Tema. Народно музичко творештво (10 часа)Цели:ученикот/ученичката• да го усвои поимот народно творештво;• да ги именува елементите од народното творештво ;• да го усвои поимот народно музичко творештво;• да ги именува елементите на народното музичко творештво;• да се поттикнува за позитивен став кон народното творештво и кон народното музичко творештво.

Ред. Наставни содржини и активности реализација интеграција

88


бр.

1,2

3

Проектна активност:Народно творештво“.стр.59(собирање на слики и текстови на народни изворни песни .текстови . иструменти ,умотворби , гатанки,ракотворби, занети з (од различни извори: библиотеки, Интернет и сл.)Заедничка презентација на проектната активности (со слушање соодветни народни песни и ора.)

IV О, РК

4,5

6

Обичаи од различни краишта и различни етнички заедици во Р.Македонија.( Свадбарски обичаи, Прочка , Коледеарски, Ѓурѓовденски , Иванденски и др).-обичаи од празници од етничките заедници( пр. Курбан Бајрам) стр.63.Народно музичко творештво, избор на песни со различни мотиви (пр. песни според видот на содржината .) стр. 61.

IV,

V

РК,О

7,8

Народно музичко творештво – слушање и пеење на песни од други етнички заедници: стр. 48,49-„Еј висока планино“(влашка народна песна)-Пееме и свириме„Ху,ху баба ху“ (албанска народна песна).

V РК,О

9,1о

Народно музичко творештво:слушање и играње народни ора придржени со соодветни народни инструменти (тапан ,гајда зурла и др.) (пример оро: Калајџиско, Жетварско, Невестинско.)

V,V


Поими:народно творештво, народно музичко творештво.Наставни форми: заедничка,групна, индивидуалнаНаставни методи:дијалошка, демонстративна.Наставни средства: слики, наставни ливчиња, стари предмети , аудио-визуелни средства, лаптоп и др.Забелешка:Во наставната тема Народно музичко творештво можна е внатрешна интеграција на часовите со :Музичка писменост, пеење, слушање музика, музичко изразување и творење, свирење на ДМИ.

Оценување на постигањата на ученицитеВо текот на наставата редовно се следат и вреднуваат постигањата на учениците,се прибираат показателите за нивните активности,мотивираност и ангажираност.Оцената е описна во првото и третото тромесечие,а на полугодие и на крајот од учебната година е бројчано.Формативно оценување:Инструменти кои се користат за оценување на постигањата учениците:-листа на проверка-листа на самопроверка

89


-чек листабодовна листа. Оцената е описна во првото и третото тромесечие,а на полугодие и

на крајот од учебната година е бројчано.

МЕСЕЧНО ПЛАНИРАЊЕ ПО МУЗИЧКО ОБРАЗОВАНИЕ

Септември

• „Буба Мара“ – обработка на песна• Правилно пеење и вежби за распејување• Слушаме и пееме песни за татковината (по избор)• Блок флејта (усвојување на став, правилно дишење, држење на инструментот,

произведување на тон и прсторед)• Музичка куќа - петтолиние• Ноти и паузи (општо)• Четвртина нота и пауза (примена)• Половина нота и пауза (примена)

Октомври• Нота ЛА (местоположба во петтолинието и прсторед на блок флејта)• Примена на тоновите СОЛ, МИ, ЛА преку „Ринге, ринге Раја“• Ѓузепе Верди „Триумфален марш“• Примена на тоновите СОЛ, МИ, ЛА преку мелодиски вежби (пеење и

свирње)• „Есен“ – обработка на песна ЕКО С. IXТ. ТА-4• Темпо (усвојување на стручен поим) – доживување и воочување преку

бројалки: „Буба Мара“ и „Цвеќе шарено“• Нота РЕ (местоположба во петтолинието и петторед на блок флејта)• Нота ДО (местоположба во петтолинието и петторед на блок флејта)

Ноември• Нота ФА (местоположба во петтолинието и петторед на блок флејта)• Александар Џамбазов (слушање песни по избор од детскиот фестивал: „Златно

славејче“• Примена на тонот РЕ „Чук, чук, отвори“• Примена на тонот ДО преку песните: „Веселба“ и „Роденден“• Примена на тонот ФА „Каде сте дечиња“• Слуховно доживување на сите изучени тонови „Зајаче“ и „Ајде Милке да бегаме“• Динамика (усвојување на стручен поим) преку ритмички вежби „Барабанче“ и

„Шеп, шеп, кукличке“

90


• Утврдување на динамика преку обработка на песни по ноти „ Барабанче“ и „Шеп, шеп, кукличке“

Декември

• В. А. Моцарт „Турски марш“• Пееме и свириме по ноти „Прескочи“ и „Ајде да свириме“• Мотив, (усвојување на поимот мотив) песна „Зима“• Млади уметници – детско творештво• Утврдување на елементи од музичката писменост• „Дедо Мраз“ – обработка на песна по слух• Примена на изучените тонови во песните „Првото лизгање“ и „Маче“• П. Илич Чајковски „Кинески танц“ од балетот „Оревокршачка“

Јануари

• „Снешко“ – обработка на песна• Знак за повторување – „Собрале ме се набрале“• Воочување и креативно претставување мотивите од песната „Зима“ со различни

симболи – ИКТ во наставата• „Кокиче“ – обработка на песна

Февруари

• Прима и секунда волта „Цуцул ми пасе говеда“• Да се потсетиме на сите изучени тонови „Роденденска“• Тодор Скаловски „Мачорот Станко“• Пееме во придружба на ДМИ „Кукурек“• Продолжување на нотите со корона – ритмичко мелодиски вежби• Народни песни од традицијата на другите етнички заедници „Ху, тато ху„ „Еј

висока планино“• А. Дворжак „Словенски танц“• „Воздушно кајче“ – свириме и пееме

Март• „Мојата мајка“ – обработка на песна по слух• Утврдување на музичката целина мотив преку свирење на песната „Мојата

мајка“• П. Илич Чајковски „Наполитанска песна“ од балетот „Лебедово езеро“• Пееме и свириме ноти „Еден, два и три“• Камиј С. Санс „Карневал на животните“• „Ен, тен тини“ – утврдување на динамичките знаци p и f• К.С.Санс „Карневал на животните“

91


• Свириме изучени песни (по избор)

Април• Народно творештво (општо). Организација на сктивноста• Реализација (поделба на учениците во две групи и давање задолженија)• Народни умотворби• Народни песни и ора• Народни музички инструменти• Народни обичаи• Презентација на проектните активности

Мај• „Цвеќе шарено“ – обработка на песна• Јозеф Хајдн „Детска симфонија„• Канон „Медо и мед“• Тома Прошев „Осаменото дете Палавко“• „Немирко“ (направете драматизација)• „Немирко“ (креативност преку ритмички игри и мелодиски вежби)• Гоце Коларовски „Растурена игра“• Да направиме приредба (поделба на учениците во групи, избор на музички

точки и други улоги)

Јуни• Група свирачи (избор на песни)• Група на пејачи (избор на песни)• Приредба – концерт. Примена на усвоените знаења и креативните способности

на учениците• Слушање музика по желба

Годишен глобален план и програма за реализацијана наставата по Физичко и здравствено образование

92


во IVодделение во учебната 2014/2015 год.

Автор на учебникот: Лидија Белческа Карапанџиевска

Годишен глобален план: 3 неделно, вкупно 108


-да се поттикнува правилниот физички развој (психомоторниот и функционалниот) со правилна изведба на природните локомоторни движења;- да комбинира и изведува правилно комплекс вежби за оформување на телото- да го држи телото правилно во сите положби: седење, стоење, движење (одење и трчање);- да ги одржува и подобрува психомоторните вештини: координација на природните и спортските движења; координација на движењето на целото тело во просторот: силата, брзината, снаодливоста и др.;- да совладува и правилно да изведува нови вежби и елементи од основите на спортовите и тоа од: атлетиката, гимнастиката со ритмика, основите на танците, основите на спортските игри (ракомет, кошарка, одбојка, фудбал); - да формира позитивен став кон физичките активности и спотрување;- да се запознава со користа од спортувањето и постепено да го открива личниот афинитет кон определен спорт;- да се оспособува за соработка, тимска работа и фер плеј однесување при изведување на игрите и спортувањето;- да применува здравствено-хигиенски навики за чување и унапредување на сопствената хигиена и здравје;- да ги учи и применува поимите од воспитно-образовното подрачје: спортски реквизити, справи и помагала во согласност со наставната програма;

План на тематски содржини

Ред.бр. Тема ННС В вкупно реализација

1ВЕЖБИ И ИГРИ ЗА ПРАВИЛЕН ФИЗИЧКИ РАЗВОЈ И ПОДГОТОВКА

11 6 17 IX,X

2 АТЛЕТИКА 8 20 28 XI,XII3 ГИМНАСТИКА И РИТМИКА 15 9 24 I,II,III4 ОСНОВИ НА ТАНЦИТЕ 3 4 7 III,IV5 ОСНОВИОСНОВИ НАНА СПОРСТКИТЕСПОРСТКИТЕ ИГРИИГРИ 18 14 32 IV,V,VI

ВкупноВкупно 55 53 108

Mетоди на работа: метод на вербална комуникација,метод на практичен приказна задачите,вежби,метод на демонстрација, приказ на задачите преку слики ,скици и

93


аудиовизуелни средства.Форми на работа: Групна, индивидуални,заедничка ,работа во паро

ТЕМАТСКО ПЛАНИРАЊЕ

Годишен глобален план на наставата по Физичко и здравствено образование по темиТема: Вежби и игри за правилен физички развој и подготовка

Цели на темата:

Ученикот/ученичката:-да се развива физички со вежби и игри-да ја подобрува основната физичка подготовка со правилно изведување на вежбите за локомоторниот апарат;-да го обликува телото;-да го држи правилно телото;-да се поставува правилно во организациони форми;-да ги развива:силата, координацијата на движењата, координацијата во просторот;-да ја развива општата локомоторна способност во просторот;-да соработува;-да се развива одговорноста;-да ја почитува различноста;-да ја развива самодовербата.

2. Содржина Нови нас.содржини

Повторување Вкупно Време на реализација

-Увежбување на поставување и движење на учениците во две и во четири врстиво колона по еден, по двајца и по четворица

/ 1 1 септември

-Увежбување на вртење во место, налево и на десно , вртење налевокруг за 180 степени.


-Вежби за оформување на телото и движењата ,вежби за јакнење,лабавење и истегнување на:рацете и рамениот појас,трупот и карлицата и нозете


-Игри елементарни,штафетни,игри без граници со користење на спортски реквизити и справи,со качување,слегување,провлекување,скокање и тн.


Вкупно: / 4 4

94


3. Дидактичко- методски насоки: Форми на работа: заедничка работа, индивидуална, тандем и групна. Методи на работа: демонстративен, разговор, набљудување, метод на практично вежбање, опишување.Наставни средства: говорот на наставникот, јажиња, топчиња и др.

4. Активности на учениците:-Увежбуваат и организирано се поставуваат и движат,-Се поставуваат симетрично и навремено,-Се редат во редици и колони на повик на наставникот,-Се пребројуваат и престројуваат на даден знак,-Се движат на даден знак од наставникот во соодветен правец.

5.Проверување на учениците:поставување во врста и колона на повик, вртење во место на лево и на десно.

6. Забелешка на темата: Вежби и игри за правилен физички развој и подготовка

Тема:Атлетика

Цели на темата: Ученикот/ученичката:-Да ги увежбува совладаните елементи од основите на атлетиката и да совладува нови елементи:правилно трчање со промени на темпото и правецот, надвлекување, штафетно трчање, совладува правилна изведба на скокања, фрлања, учество во игри;-Да ги развива големите мускулни групи на рацете, трупот, карлицата и нозете.-Да ги развива психомоторните способности и подвижноста на локомоторниот апарат;-Да совладува термини од областа на атлетиката;-Да се развива одговорноста;-Да ја почитува различноста;-Да ја развива самодовербата.

2. Содржина: Нови нас. сод.

Повторување Вк. Време на реализација

-Правилно трчање со промена на правецот на движењето, од право, цик- цак(лево-

2 2 4 септември

95


десно), полукружно и кружно-Совладување штафетно трчање (елем. игра)

1 1 2 октомври

-Скокања: скок од место (мерење на експлозивната способност)


-Скок со залет-затрчување-Основни техники: во височина ножици и во далечина згрчена техника


-Фрлање: Основна техника за фрлање топче во цел и во далечина


-Штафетни игри (од изучени атлетски и други елементи


Вкупно: 10 11 21

3. Дидактичко- методски насоки: Форми на работа:заедничка работа, индивидуална, групна и тандем Методи на работа:демонстративен, разговор, набљудување метод на практично вежбање Наставни средства: говорот на наставникот, јажиња, различни предмети.топчиња.

4. Активности на учениците:-Одат, трчаат, скокаат,фрлаат фаќаат на различни начини.-Играат штафетни игри и совладуваат елементи од атлетиката-Скокање групно и индивидуално-Се натпреваруваат во фрлање на топка во определена цел.

5. Проверување на учениците:Правилно одење,трчање,фрлање, фаќање, движење на рацете и нозете. Организирање на натпревари. Скокање со јаже групно и индивидуално, скокање во висина на 20,30 и 40 цм. Фрлање на топче во определена цел.

6. Забелешка на темата: Атлетика

Тема: Гимнастика и ритмика

1. Оперативни цели на темата: Ученикот/ученичката:-Да увежбува и совладува нови гимнастички и ритмички елементи за развивање на способноста на локомоторниот апарат и координацијата во просторот и чувството за

96


управување со телото во просторот;-Да увежбува движења на партер во различни положби на телото;движење на телото во целина во просторот;Да се воведува во ритмиката;-Да ги користи гимнастичките справи и основите на ритмиката;-Да развива способности за движење со завртување;-Да се воведува во естетско и елегантно движење на телото и делови од него;-Да се развива одговорноста;-Да ја почитува различноста;-Да ја развива самодовербата и иницијативноста.

2. Содржина: Нови нас. содр.


-Комплекси вежби: Корективно-компензаторни и превентивно заштитни

/ 2 2 ноември

-Акробатика: колут напред и колут назад

2 2 4 ноември

-Акробатика:стој на лопатки-свеќа, челна вага на колено


-Справи. Висови и нишање на ниски рипстоли,алки, вратило,разбој,греда и др.справи:качување,висење и слегување


-Шведска клупа-одења со доскокнувања вртења на клупа и скокање со мек доскок

2 / 2 ноември

-Ритмика: ритмичко одење и трчање 1 / 1 декември-Ритмичко потскокнување,мачкин скок, галоп скок,завртување на една нога па на друга нога

4 2 6 декември

Ритмика:основни елементи со обрачи 1 2 3 декемвриВкупно: 13 10 23

3. Дидактичко-методски насоки: Форми на работа: заедничка работа, индивидуална, групна, тандем Методи на работа: демонстативен,разговор,набљудување,опишување,покажување,практично вежбање.Наставни средства: зелена површина,алки, јарец,шведска клупа и др.реквизити.

4. Активности на учениците:-Изведуваат коплексни вежби со насочено и заштитно влијание

97


-Вежби колут напред и колут назад-Се качуваат и висат на разни гимнастички справи-Изведуваат штафетни игри и совладуваат елементи на атлетиката.

5. Проверување на учениците: качување на разни справи, висење на разни справи и штафетни игри во совладување на елементи од атлетиката и гимнастиката.

6.Забелешка на темата: Гимнастика и ритмика

Тема: Основи на танците

1.Оперативни цели на темата: Ученикот/ученичката:-Да ги развива психомоторните вештини усогласени со ритамот на музиката;-Да умее да игра во склад на ритамот на музиката,-Да го одржува телото и однесувањето сообразено со колективното движење;-Да развива способности за движење и игра во просторот;-Да се развива одговорноста;-Да ја почитува различноста;-Да ја развива самодовербата;-Да ја јакне свеста за припадност на РМ.

2.Содржини: Нови наст. содржини


-Совладување на основните особености на народните ора и танци:став(држење на телото)

1 2 3 јануари

-Народни ора и танци:правила на движење ( правец )


-Народни ора и танци:начин на држење за рака и рамо


-Игри со музика:избор на 2 народни ора,обука и играње на истите со музика

2 3 5 февруари

-Танци по избор-карактерни игри (особености )

1 / 1 февруари

Вкупно: 6 7 13

3.Дидактичко методски насоки: Форми на работа: заедничка работа, индивидуална, групна, тандем

98


Методи на работа: Илустративно-демонстративен, разговор, набљудување Наставни средства: радио, ЦД, движење на наставникот,

4.Активности на учениците:-Изведување на движења поврзани со танците и елементите од танците-Совладување на народните ора и танци-Вежби за држење и правила на народно оро-Играње народни ора со бавно темпо и едноставни чекори проследени со музика.

5.Проверување на учениците: Вежби во проверување на народните ора и танци.

6.Забелешка на темата: Основи на танците

Тема:Основи на спортски игри- кошарка

1. Оперативни цели на подтемата: Ученикот/ученичката:-Да ги увежбува и совладува елементите од кошарката;-Да ја развива подвижноста на локомоторниот апарат со топка, осетливост, координација за придружба со топка-Да ја развива самодовербата и самоиницијативноста;

2. Содржини: Нов наставен материјал


-Основни кошаркарски елементи со топка (големина на топката според возраста )

8 6 14 февруаримарт

Вкупно: 8 6 14

-Оперативни цели на подтемата: Одбојка Ученикот/ученичката:-Да ги совлада елементите од основите на одбојката;-Да ја развива соработката, колективниот и спортски дух-Да ги развива способностите за игра со топка;-Да ја развива самодовербата и самоиницијативноста.

99


Содржини: Нов нас. материјал

Повторувањевк. Време на реализација

-Основни елементи на одбојката 6 4 10 март Вкупно: 6 4 10

Оперативни цели на подтемата: Ракомет Ученикот/ученичката:-Да ги совлада основните елементи од ракометот: техника на ракометно фрлање- додавање и примање- фаќање на топката;-Да научи ракометен шут во гол;-Да ја развива самодовербата и самоиницијативноста.

Содржини: Нов нас.материјал


-Основни елементи во ракометот 7 4 11 април Вкупно: 7 4 11

Оперативни цели на подтемата: Фудбал Ученикот/ученичката:-Да увежбува и совладува елементи од фудбалот;-Да ја осознае улогата на моториката поврзана со елементите со топка, слободно водење и движење со топка;-Да усвојува техника на додавањето на топката и шутирањеро во гол;-Да ја развива самодовербата и самоиницијативноста;

Содржини: Нов наставен. материјал


-Основни елементи во фудбалот 10 3 13 мај Вкупно: 10 3 13

3. Дидактичко-методски насоки: Форми на работа: заедничка работа, индивидуална, групна и тандем Методи на работа: демонстративен, разговор, набљудување, метод на практична работа Наставни средства: игралиште за игрите, топки, јажиња , мрежи ,кошеви и други потребни реквизити.

4. Активности на учениците: -Вежбаат слободно водење и индивидуално играње со топка која одговара на нивата возраст-Елементарни и штафетни игри во кои топката ќе има доминантна улога-Разни слободни фрлања од различни висини на телото, од рамо, гради и шутирање на

100


гол-Додавање и примање на топка во парови во место

5. Проверување и оценување на учениците: Активноста на часот, соработката и помагањето, правилното додавање и примање на топката, фер- плеј однесуваето и др.

6. Забелешки за темата: Основи на спортските игри

МЕСЕЧНО ПЛАНИРАЊЕ ПО ФИЗИЧКО И ЗДРАВСТВЕНО ОБРАЗОВАНИЕ

Септември

1.Деформитети од неправилно држење на телото 2.Вежби за правилен развој на целото тело 3.Правилно трчање со промена на правац 4.Увежбување и усовршување 5.Трчање цик- цак и полукружно 6.Увежбување и усовршување 7.Штафетно трчање – елементарни игри ЕКО.С. IIIТ- 4ТА 8.Увежбување и усовршување 9.Скок од место 10.Увежбување и усовршување 11.Скок со залет 12.Увежбување и усовршување

Октомври 1.Скок во височина – ножици 2.Увежбување и усовршување 3.Скок во далечина – згрчена техника 4.Увежбување и усовршување 5.Вежби за скочност 6.Увежбување и усовршување 7.Фрлање топче во цел 8.Префрлување топка преку мрежа со погодување во цел 9.Куглање со пластични топки 10.Штафетни игри од атлетика 11.Штефетни игри од атлетика 12.Комплексни вежби (гимнастика )

Ноември

1.Комплексни вежби (гимнастика ) 2.Колут напред 3.Усовршување и увежбување

101


4.Колут назад 5.Увежбување и усовршување 6.Стој став на лопатка – свеќа 7.Увежбување и усовршување 8.Челна вага на колено 9.Качување и висење 10.Увежбување и усовршување 11.Одење со потскокнување на шведска клупа 12.Одење и вртење со скокање на шведска клупа. 13.Ритмичко потскокнување

Декември • Еленски скок• Увежбување и усовшување• Мечкин скок• Увежбување и усовршување• Ритмички скок – ножици• Увежбување и усовршување• Елементарни игри со обрачи• Елементарни игри со јаже• Елементарни игрј со топка• Совладување на елем во народното оро• Вежби за држење за рака и рамо во оро• Вежби за држење на телото во оро

Јануари

1.Правила на движење во оро 2.Народно оро – бавно; 3.Увежбување и усовршување 4.Народно оро – брзо

Февруари 1.Увежбување и усовршување 2.Основни чекори во класични танци 3.Увежбување и усовршување 4.Танци по избор (модерни ) 5.Увежбување и усовршување 6.Танци по избор ( класични ) 7.Основни кошаркаски елементи со топка 8.Увежбување и усовршување 9,Слободно водење со топка

102


10Усовршување и увежбување 11.Кошаркарско додавање во парови 12.Увежбување и усовршување 13.Кошаркарско додавање

Март 1.Увежбување и усовршување 2.Фрлање во кош 3.Увежбување и усовршување 4.Елементарни штафетни игри со кошаркарска топка 5.Усовршување и увежбување 6.Основни елементи од одбојка 7.Додавање на топка преку мрежа 8.Увежбување и усовршување 9.Одбивање мала топка од ѕид 10.Увежбување и усовршување 11.Додавање топка преку јаже или мрежа 12.Увежбување и усовршување 13.Одбибање топка со прсти и чекан

Април

1.Увежбување и усовршување 2.Елементарни штафетни игри со одбојкарска топка 3.Елементарни штафетни игри со одбојкарска топка 4.Основни елементи на ракометот 5.Слободно ракометно водење 6.Увежбување и усовршување 7.Фрлање и фаќање на ракометна топка од ѕид 8.Увежбување и усовршување 9.Додавање ракометна топка во парови 10.Увежбување и усовршување 11.Ракометно шутирање на гол од место 12.Увежбување и усовршување

Мај

1.Елементарни штафетни игри со ракометна топка 2.Елементарни штафетни игри со ракометна топка 3.Основни елементи во фудбалот 4.Слободно водење на топка 5.Увежбување и усовршување 6.Шутирање во ѕид 7.Увежбување и усовршување

103


8.Шутирање на гол 9.Увежбување и усовршување 10.Мал фудбал – игра 11.Мал фудбал – игра 12.Елементарни штафетни игри со фудбалска топка

Јуни 1.Елементарни штафетни игри со фудбалска топка 2.Излети и пешачење 3.Излети и пешачење 4.Игри без граници 5.Натпревар помеѓу одделенија.

Годишен глобален план и програма за реализацијана наставата по техничко образование во IV

одделение во учебната 2014/2015 год.

Автор на учебникот: Вера ВељановскаГодишен глобален план: 1час неделно, вкупно 36

Цели:ученикот/ученичката -да се развива интерес и способности за техничкото творештво; -да стекнува основни техничко-технолошки знаења, умеења и навики; -да се оспособува за примена на основните техничко-технолошки знаења, умеења и навики во учењето, работата и секојдневниот живот; -да ги проширува и открива сознанијата за својствата на материјалите (хартија, ткаенина, дрво и др.); -да ги проширува знаењата и умеењата за безбедно движење во сообраќајо и да развива култура сообраќајот;

Планна тематските содржини

Реден број

TEMAбр.на

часови реализација интеграција

1 Kонструктивно творештво 8 IX,X

MJ, O, MO MЛО,РK

2 Графичка 8 XI,XII,I,II

3 Mатеријали,градба,обликување 14 III,IV

4 Сообраќај 6 IV,V,VI

104


Вкупно 36 часа 36

Наставни средства: реални и симулирани ситуации и постапки, дидактички средства, енциклопедии,списанија, инернет, аудио визуелни средства и др.

ТЕМАТСКО ПЛАНИРАЊЕ ПО ТЕХНИЧКО ОБРАЗОВАНИЕ

Tema. Графичка писменост (8 часа)

Цели:ученикот/ученичката• да го осознае значењето на работното место;• да ги осознае видовите технички линии и нивната правилна употреба;• да го открива и запознава патот од идеја до реализација;• да ги употребува основните мерни единици: метар, дециметар, сантиметар и милиметар на мерење должина, висина, ширина, дебелина и длабочина;• да осознае и применува размер;• да осознае за значењето и потребата на котирање;• да осознае за можностите за цртање на компјутер;

Реден.бр.


1. Запознавање со целите и содржините на предметот ТО.

IX

2 Организација на работното место од разни дејности (столар, лекар , информатичар и др).

IX

3. Видови линии(правилно користење на приборот за цртање).

IX ЛО

4 Од идеја до реализација(скица и технички цртеж). IX ЛО5,6 Мерење,( со прецисност до 1мм) .

Примена на размер и котирање на технички цртеж. X

7. Цртање скица на едностсвни фигури на компјутер во PAINT.

X РК

8. Вежби: Цртање технички цртеж на избран предмет, X


105


Поими: работно место, технички цртеж, технички линии, идеја, скица, мерење,димензија, размер,котирање,елементи за цртање во Paint;

Наставни форми: заедничка,индивидуална, работа во пар.Наставни :методи метод на ,разговр демонстративен ,метод метод на ,цртање

Тема:Материјали, градба и обликување ( 14часа)


• да осознае за добивање на хартијата и полукартонот;• да ги открива и запознаваособините на хартијата и полукартонот;• да се запознае со значењето на хартијата во секојдневниот живот и работата на човекот;• да се оспособи за изведување на основните работните постапки при работа со хартија и полукартон;• да осознава за можноста за обновување (рециклажа) на хартијата и полукартонот.да знае за добивање на текстилот,• да ги разликува природниот од вештачкиот текстил;• да ги открива и запознава својствата на текстилот;• да се оспособи за изведување на работните постапки (кроење и шиење). да развива свест за значењето на шумите и техничкото дрво (греди, штици; • да ги открива и запознава особините на дрвото (боја,текстура, тврдост); • да се оспособи за сечење, рамнење и составување на дрвото;

реден бр,


1. Објаснување добивањето хартија и полукартон Видови хартија и особини.

XI

2. Истражување на особините на хартија и полукартон.

XI

3,4 Рециклирање на стара хартија. XI5,6 Истражување работни постапки на хартијата.

Изработка со хартија оригами. XI ,XIIЛО

(Графика.Картон печат)

7 Објаснување на технологијата за добивање текстил .Видови и особини.

XII

8,9 Работни постапки при работа со текстил. Работа со текстил(кроење и шиење).

XII

10 Запознавање со технологијата за добивање на дрвни полупроизводи.

I

11 Истражување на особините на дрвото. I12 Работни постапки при обработкана дрво. II

106


13.14

Изработка на творба од комбинирани материјали (авионче делови од мебел, рамка за слика и сл.)

II ЛО (сликање)


Поими: хартија и полу-картон, особина (својсво), суровина, производ, макета, работни постапки (операции),волна, памук, лен,коноп, кроење и шиење,штици,греди, пила ,турпија; Наставни форми: заедничка,индивидуална, работа во пар.Наставни методи: метод на разговр,демонстративен метод, истражувачки метод ,рачна изработка и др.

Tema. Конструктивно творештво(8 часa)

Цели:ученикот/ученичката• да развие смисла и способност за техничко творештво;• да стекне основни техничко-технолошки знаења, умеења и вештини за нивна примена;

Ред.бр.


1. Технологија, за составување со завртки и навртки. II2. Склопување и расклопување на едноставни

модели од готови елементи.III

3. Постапка на склопување и расклопување на едноставни модели од готови елементи (Оспособување за примена на различни материјали и нивни комбинации.).

III

4,5 Склопување и расклопување на едноставни модели од готови елементи(возило,ветерница ,бротче и др.)

III

6 Практична примена на оригиналите. III7,8 Работа со конструкторски материјали - склопување

и расклопување. IV

ВКУПНО 8 часа

Поими: Завртки, навртки, склопување и расклопување,модел,макета;Наставни форми: заедничка,индивидуална, работа во пар.Наставни методи: метод на разговр,демонстративен метод, истражувачки метод ,конструирање и др.

Тема:Сообраќај (6 часа)

Цели:Ученикот/ученичката

107


• да ги продлабочува знаењата за сообраќајот во околината;• да се оспособи за безбедноучество (движење) во сообраќајот;• да ги почитува сообраќајните знаци во реална ситуација;• да направи реална проценка на сообраќајната ситуација за безбедно поминување на нерегулирана крстосница;.

Ред.бр.


1. Проверување на претходните знаења за сообраќај. IV

2. Правила за движење на пешаците во сообраќајот. V РК

3. Регулирање на крстосница со сообраќајни знаци и светлосна сигнализација-симулирани игри.

V

4. Препознавање и опишување сообраќајни знаци (пат со првенство на минување, вкрстување со пат со првенство на минување, обележан пешачки премин , забрана на сообраќајот за пешаци)

V РК

5. Набљудување крстосницa, регуларна и нерегуларна.

V

6. Цртање сообраќајни знаци во PAINT . VI РКВкупно 6

Поими: пешак,сообраќајни знаци, крстосница, семафори.

Наставни форми: заедничка,индивидуална, работа во пар.Наставни методи: метод на разговр, демонстративен метод, истражувачки метод,

МЕСЕЧНО ПЛАНИРАЊЕ ПО ТЕХНИЧКО ОБРАЗОВАНИЕ

СЕПТЕМВРИ:1. Запознавање со целите и содржините на предметот ТО.2 Организација на работното место од разни дејности (столар, лекар ,

информатичар и др).3. Видови линии(правилно користење на приборот за цртање).4 Од идеја до реализација(скица и технички цртеж).

ОКТОМВРИ:

108


5. Мерење,( со прецисност до 1мм) .Примена на размер и котирање на технички цртеж.

6. Мерење,( со прецисност до 1мм) .Примена на размер и котирање на технички цртеж.

7. Цртање скица на едностсвни фигури на компјутер во PAINT.

8. Вежби: Цртање технички цртеж на избран предмет,

НОЕМВРИ:9. Објаснување добивањето хартија и полукартон Видови хартија и особини.10. Истражување на особините на хартија и полукартон.11. Рециклирање на стара хартија ЕКО. С Т.V ТА-412. Рециклирање на стара хартија. ЕКО. С Т.V ТА-4

ДЕКЕМВРИ:13. Истражување работни постапки на хартијата.Изработка со хартија оригами14. Истражување работни постапки на хартијата.Изработка со хартија оригами15. Објаснување на технологијата за добивање текстил .Видови и особини16. Работни постапки при работа со текстил. Работа со текстил(кроење и

шиење).

ЈАНУАРИ:17. Работни постапки при работа со текстил. Работа со текстил(кроење и

шиење).18. Запознавање со технологијата за добивање на дрвни полупроизводи.

ФЕВРУАРИ:19. Истражување на особините на дрвото.20. Работни постапки при обработкана дрво.21. Изработка на творба од комбинирани материјали (авионче делови од мебел,

рамка за слика и сл.)22. Изработка на творба од комбинирани материјали (авионче делови од мебел,

рамка за слика и сл.)

МАРТ:23. Технологија, за составување со завртки и навртки.24. Склопување и расклопување на едноставни модели од готови елементи.25. Постапка на склопување и расклопување на едноставни модели од готови

елементи (Оспособување за примена на различни материјали и нивни комбинации.).

26. Склопување и расклопување на едноставни модели од готови елементи(возило,ветерница ,бротче и др.)

АПРИЛ:27. Склопување и расклопување на едноставни модели од готови

елементи(возило,ветерница ,бротче и др.)

109


28. Практична примена на оригиналите.29. Работа со конструкторски материјали - склопување и расклопување. 30. Работа со конструкторски материјали - склопување и расклопување.

МАЈ:31. Проверување на претходните знаења за сообраќај.

32. Правила за движење на пешаците во сообраќајот.- ЕКО. С.VIIT.4-ТА

33. Регулирање на крстосница со сообраќајни знаци и светлосна сигнализација-симулирани игри.

34. Препознавање и опишување сообраќајни знаци (пат со првенство на минување, вкрстување со пат со првенство на минување, обележан пешачки премин , забрана на сообраќајот за пешаци)

ЈУНИ:35. Набљудување крстосницa, регуларна и нерегуларна.36. Цртање сообраќајни знаци во PAINT .

GODI[NO PLANIRAWETVORE[TVO

(za ~etvrto odd.devetgodi{no obrazovanie)

GODI[EN GLOBALEN PLAN

110


Nastaven predmet: TVORE[TVO

Oddelenie: 4 (~etvrto - devetgodi{no) vreme na realizacija: septemvri-juni

N.S - Nova sodrìnaP - povtoruvawe

OOU ,,S“KLIMENT OHRIDSKI -Делчево

TEMATSKI PLANNastaven predmet: TVORE[TVO

Tema br. 1 GOVORNO TVORE[TVO 4(~etvrto) odd. REDENBROJ STRUKTURA NA TEMATA VREME NA

REALIZACIJA1. Izrabotka na Godi{en plan za tvore{tvo vo oddelenieto IX/12. Dramsko ~itawe IX/23. Igrawe ulogi ( dramatizacija) IX/34. Opis na umetni~ka slika (izmisluvawe svoj tekst) IX/45. Opis na predmet X/16. Opis na lik od tekst X/2

7.Pi{uvawe rodendenska ~estitka (tu{irawe so ubavi zborovi)

X/3

8. Pi{uvawe novogodi{na ~estitka XII/49. Pi{uvawe poraka (sekoj za sekogo) XI/1

10.Sobirawe: prikazni, pogovorki, gatanki od neposrednata okolina

XI/2

111

Reden broj

Nastavna tema N.S P SEVreme naRealizacija

1 Govorno tvore{tvo 13 2 15 IX, X, XI, XII, III

2 Muzi~ko tvore{tvo 2 1 3 X, I

3 Muzika i dvièwe 2 2 4 II, III

4 Likovno tvore{tvo 14 14 XII, II, III, IV,V, VI

5 Vkupno: 31 5 36


11. Izrabotka na kniga od sobranite narodni tvorbi XI/312. Izmisluvawe na sopstven zavr{etok na zadaden tekst XI/413. Sledewe na narodna prikazna i razgovor za nea XII/2

14.Izveduvawe na sopstvena pretstava spored gledanata narodna prikazna

III/4

15. Pi{uvawe na sopstveni tekstovi za detsko spisanie XII/1 Vkupno :

CELI NA TEMATA:U~enikot / u~eni~kata

• da se pottiknuva da predlaga idei, da u~estvuva vo planiraweto i donesuvaweto na godi{niot plan za tvore{tvo na svoeto oddelenie;

• da se osposobuva na dramatsko ~itawe na tekst;• da se pottiknuva da u~estvuva vo dramatizirawe na kratot tekst;• da se osposobuva da opi{uva li~nost, predmet, slika;• da se pottiknuva da sostavi prigoden tekst za ~estitka;• da se osposobuva da tvori spored vodena diskusija;• da se pottiknuva da sobira nekolku vidovi narodni tvorbi i da gi napi{e vo posebna kniga;• da se ohrabruva da napi{e (pro{iri) tekst spored sopstvena zamisla;• da se ohrabruva sopstvenite ~uvstva i razmisluvawa da gi preto~i vo tekst;

Uslovi za za rabota: u~ilnicaRealizacija: likovno obrazovanie, muzi~ko obrazovanie, makedonski jazik


oddelenie: 4(~etvrto) Tema br. 2 Muzi~ko tvore{tvo

REDENBROJ STRUKTURA NA TEMATA VREME NA

REALIZACIJA1. Improvizirano peewe (izmisluvawe melodija na tekst) X/4

2.istraùvawe na zvu~ni svojstva na razli`ni materijali i predmeti (ìca, ~a{i, {i{e so razli~no koli~estvo voda)

I/3

3. Sozdavawe na razli~ni melodii (na odredena tema) I/4 Vkupno:

CELI NA TEMATA:

U~enikot / u~eni~kata

112


• da se pottiknuva na improvizirano peewe;• da se pottiknuva da izbere muzi~ki tvorbi za sopstvenite dramatizacii i pretstavi;• da se potiknuva da iztraùva zvu~ni svojstva na razli~ni materijali i da sozdade melodija na

odredena tema;

Uslovi za za rabota: u~ilnicaRealizacija: muzi~ko obrazovanie


Tema br. 3 Muzika i dvièwe 4(~etvrto) odd.


REALIZACIJA

1.Sostavuvawe na koreogravija na makedonskata natprevaruva~ka himna “ Makedonija naviva za vas ”

II/1

2. Izveduvawe na koreografijata II/2

3.Izbirawe muzika i osmisluvawe ednostavna koreografija (obra~, lenti, topka)

II/3

4. Osmisluvawe zaedni~ka koreografija III/3

CELI NA TEMATA:

U~enikot / u~eni~kata

da se pottiknuva da gi usovr{uva ve}e sovladanite elementi pri sozdavawe svoja ednostavna koreografija;

Uslovi za za rabota: u~ilnicaRealizacija: muzi~ko obrazovanie, fizi~ko obrazovanie

TEMATSKI PLANNastaven predmet: TVORE[TVO/4(~etvrto)odd.Tema br. 4 Likovno tvore{tvo


REALIZACIJA

113


1. Crtawe na Novogogi{na ~estitka XII/32. Crtawe na rodendenska ~estitka IV/23. Crtawe na rodendenska pokana IV/44. Ilistracija na tekst VI/25. Crtawe na rekviziti za igri po uloga V/2

6.Izrabotka na korica za kniga za literaturno narodno tvore{tvo (slikawe)

V/3

7.Ukrasuvawe na predmeti od narodno tvore{tvo (brada~e, glineni sadovi)

VI/1

8. Ukrasuvawe beligdensko jajce i ko{ni~ka IV/3

9.L.I.A Slikwe na razli~ni podlogi: drvo, karton (so ~epkali za u{i, ~etka za zabi)

V/1

10.Crtawe i slikawe so stara {minka (podloga po izbor: karton, tekstil)

IV/1

11.Izrabotka na ukrasni predmeti obetki, igra~ki (so fimo-masa)

III/2

12. Izrabotka na plik za pismo V/413. Izrabotka na kesi~ka za podarok (hartija, lepilo, konec) II/414. Oblepuvawe na kutija, vazna, ~a{a, {i{e III/1

CELI NA TEMATA:U~enikot / u~eni~kata

da se pottiknuva da go koristi crta~kiot material za crtawe spored svojata zamisla; da primenuva slikarska tehnika po svoj izbor pri realizacija na svojata zamisla;da istraùva i otkriva svoistva na nestandardni likovni materijali za crtawe, slikawe i tia

soznania da gi koristi pri sopstvenoto likovno izrazuvawe;da istraùva i otkriva svoijstva na razli~ni materijali {to moàt da se preoblikuvaat vo razni

formi;da se ohrabruva na razli~ni na~ini da pretstavuva trodimenzionalen prostor i soodveten

soodnos;Uslovi za za rabota: u~ilnicaRealizacija: likovno obrazovanie, makedonski jazik

ГОДИШЕН ГЛОБАЛЕН ПЛАН

за час на одделенската заедница во IV одделение

114


.Рб.р Наставна тема Број на

часови Времена


1. : Јас Личен развој 7 IX, XI, X, III

2. :Јас и ти Интерперсонални односи 9 X, XI, XII, I,

II,V,VI

3. :Јас и другите Општествени односи 10 IX, X, XI, XII, II,

V, VI

4. : Јас и здравјето Здраво живеење 5 XII, III, IV

5. : Јас и околината Однос со надворешната средина 5 XI, XII, II, III,IV

В к у п н о 36 IX - VI

ТЕМАТСКО ПЛАНИРАЊЕ

за час на одделенската заедница во IV одделение

1. ТЕМА : Јас личен развој

.Рб.р Наставни содржина Часови Времена


1. Градењесамодоверба 1 IX

2. Градењеслика за себе како член на семејството и како ученик

1 IX

3. Препознавањеи изразувањена сопствените 1 III

115


емоции

4. Справувањесо загуби и жалење 1 XI

5. /Справувањесо успех неуспех 1 IX

6. Искажувањемислење 1 III

7. Менаџирањена слободното време 1 X

В к у п н о 7 IX, XI, III

ЦЕЛИ НА ТЕМАТА/ :Ученикот ученичката

• ; да знаедека секој човек има свои јаки и слаби страни• дасе оспособувада ги идентификува своите потенцијали и дапоставува цели за

;постигнување• / , дасе оспособувада со сигурност да ги претстави изрази своите знаења можности и

;потреби• ;даумееда ја препознава својата единственост• ;дасе оспособува отворено да зборува и да ги брани своите погледи и мисли• дасе поттикнува да сфаќа дака самодовербата и сигурноста во себесе важни за

;постигнувањата во животот• ;да знаезаширок опсег на работи коишто влијаат младите да се прифаќаат себеси• ;да запознаеразлични техники за себеизразувањесо цел пренесувањена своите ставови• .даприфаќа нови искуства со сигурност• ;дасе запознае со различните улоги и обврски на учениците во одделението• ;да знае како дапобараподдршка од своите соученици и наставници• ;дасе оспособувада ги планира и навремено да ги извршува своите семејни обврски• ;дасе оспособувада ги планира и навремено да ги извршува своите училишни обврски• дасе оспособувада ги извршува обврските како член на работна група или одделенска

;заедница• дасе оспособувада соработува со своиоте соученици во решавањена училишните

;задачи• дасе оспособувада учествува во процесот на донесувањеодлуки важни за училишниот

;живот• дасе оспособувада користи различни извори на информации за збогатувањена своите

;знаења• дасе поттикнува даприфаќа дека проактивниот однос на учениците еважен за

;функционирањена одделението и училиштето• , ;да знае кои емоции се позитивни акои негативни

116


• ;да знаешто го прави вознемирен или среќен• ;дасе оспособувада ги опише личните доживувањана пријатни и непријатни емоции• дасе оспособувада ги препознава сопствените чувства и да умееда ги изразува

;соодветно на различни начини• дасе поттикнува даприфаќа дека и пријатните и непријатните емоции се дел од

;секојдневниот живот• ;даможе да зборува за загубата на личноста или миленикот кои ги изгубил• .даприфаќа декажалењето не езнак на цлабост• ;да ги запознае критериумите за успешност и неуспешност во учењето и работата• ;дасе птттикнува даприфаќа дека успехот и неуспехот требада се споделат со другите• ;да знаеповеќше начини заискажувањемислење• ;дасе оспособува јасно и аргументирано да го искаже сопственото мислење• дасе поттикнува да сфаќа дека на неговото мислењетребадаму се посвети должно

; внимание• , ;да знаеза правото на слободното време во текотна денот седмицата и годината• ;да знаеза важноста на слободното време• дасе оспособувадаидентификува различни начини на организирањена слободното

;време• дасе поттикнува да сфаќа дека користењето на слободното времееможност за

.културно издигањеи изградување – Активности работилница за : , градењесамодовербаградењепозитивнасликаза

, себе како член на семејството и како ученик препознавањеи изразувањена , , , сопствените емоции справувањесо загуби и жалење справувањесо успех и неуспех

, поттикнувањена искажувањето на сопственото мислење користењена слободното.време

Методи на работа: , , , дискусијасоцелагрупа дискусијасомалигрупи работнигрупи , , / , , анализа на приказни цртање анализа на ситуации случаи игровни активности глумењеи .играњеулоги

Форми на работа: , , фронталнагрупна индивидуална Извори на знаење: ; спонтанразговормеѓуучениците иницирањеразговормеѓуучениците

; на теми од секојдневниот живот користењена искуствата кои учениците ги стекнале во ; различни животни ситуации фокусирано набљудувањена однесувањето на учениците во текот

; , на наставниот час и надвор ододделението наменски текстови во кои се навестува проблем ; , , дејство со различни пораки и цели дефинирани во програмата драматизации играњеулоги

креативно изразувањеи други извори во вид на настани и случки меѓу учениците во, , .одделението актуелни настани во паралелката во училиштето и во пошироката околина

:Корелација , , ЗО македонскијазик ликовнообразование :Услови за работа училница

ТЕМАТСКО ПЛАНИРАЊЕ за час на одделенската заедница

117


2ТЕМА . : Јаси ти Интерперсоналниодноси



1. Прифаќањесличности и разлики 1 X

2. , Формирање одржувањеи прекинувањеврски

1 I

3. /Кажувањелаги вистини 2 I, VI

4. Давањеи примањепомош 1 XI

5. Прифаќањеи признавање грешки 1 II

6. Справувањесо емоции 1 II

7. Комуницирање 1 XII

8. Справувањесо насилничко однесување 1 V

9. Разрешувањеконфликти 1 X

В к у п н о 10 X, XI, XII, I, II, V, VI


1.• , да знаедека постојат сличности и разлики меѓу луѓето вофизичкиот изглед во

;способностите и во потеклото• ;дасе осознаедека луѓето се разликуваат според своето мислењеи уверување• ;дасе запознаедека луѓето имаат различни потреби и интереси• / дасе оспособувада ги препознава сличностите и разликите кои постојат меѓу неа него

, ;и другите во поглед нафизичкиот изглед способностите и потеклото• дасе поттикнува да го почитувамислењето и уверувањето на другиот и тогаш кога не

;се согласува• дасе поттикнува даприфаќа постоењето на разлики меѓу луѓето епозитивна

;придобивка• ;даприфаќа дека и мислењата на другите требадабидат уважени• / .даприфаќа дека потребите на другите се еднакво важни како и неговите нејзините

118


• ( , дасе запознава со предусловите заодржувањедругарство и пријателство доверба, , ...)соработка поддршка почитување

• ;дасе оспособувададавапозитивна подршка на другарите• , дасе поттикнува да согледувадека безмеѓусебна подршка соработка и почитување

;немадругарство• ;даосознава кои тајни се добри требадасе чуваат• ;даосознава кои тајни се лоши и може даму наштетат нему или на другите• ;дасе оспособувадаразликува добраод лоша тајна• ;да запознавапричини зошто луѓето лажат• ;да ги знаенегативните последици од лажењето• дасе оспособувада се воздржи од кажувањена вистината кога тоаможеда го повреди

;другиот• дасе поттикнув дасогледувадека кажувањетолаги може дабидештетно за него и

;задругите• ;дасе поттикнува да согледувадека лагата ја нарушува довербата- ;даосознавашто можедапомага домаи на училиште• ( );дадознаеод кого може и требадабарапомош домаи на училиште• / ;дасе оспособувадапомогне кога некој му и барапомош• / ;дасе оспособувадапобарапомош кога му и треба• / ;дасе оспособувадаприфаќа помош кога му и се нуди• ;дасе оспособувада се заблагодари запружена помош• .даприфаќа дека требадаму се помогне на соученик со посебни потреби• - дасе поттикнува да согледадека помагањето езаемен однос помошта се прима и се

; дава• ;дасе запознава со потешкотиите со кои се соочуваат луѓето со посебни потреби• дасе оспособувадаидентификува каква помош им епотребна на луѓето со посебни

;потреби• дасе поттикнува даприфаќа дека хендикепираноста не епречка за воспоставување

;меѓусебни односи• ;дасе осознава кога лутината предизвикува агресивнбо однесување• ;дасе поттикнува даизразува симпатија кон врсници• ;дасе оспособувада ја контролира сопствената лутина• дасе оспособувада се воздржува однесоодветни реакции на лутината изразена од

;другите• , дасогледувадека непријатните емоции се обично пречка апријатните поттик во

;односите меѓу луѓето• дасе поттикнува даприфаќа дека луѓето може сосеманеоправдано дабидат жртви на

;туѓа лутина• ;дасе запознае со постоењеразлични видови насилничко однесување• ;даосознава кои емоции се јавуваат кај жртвата на насилничко однесување• ;дасе оспособувадареагира на исмејувањето и навредувањето упатено кон него

119


• ;дасе пттикнува да се стави во кожата на жртвата сочуствувајќи со неа• дасе оспособувада ги согледува негативните последици од насилничкото однесување

;по жртвата• ;да ја согледува потребата од сочуствувањесо другите• , дасе запознава со ефектите од користењето на различни несоодветни невербални

;знаци• , даосознава како брзината на говорот тонот и висината на гласот влијаат врз вербалната

;комуникација• ;да ги научи правилата на активно слушање• дасе оспособувада ги користи невербалните знаци и вербалните изразишто имаат

;позитивно влијание врз односите со другите• ; дасе оспособувадапарафразира• ;дасе поттикнува дапоставува прашањаза разјаснување• дасогледувадека вербалната и невербалната комуникација може даимаат позитивни и

;негативни последици по односите со другите• ;да ги запознаваможните извори на конфликти• да ги осознаваразличните видови реакции во конфликтна ситуација и последиците од

;таквите реакции• дасе запознава со базичните потреби на луѓето и како може дапредизвикуваат

;конфликт• „ - “;да ги запознаеправилата на јас обраќање• дасе оспособувада ги разликува конфликтитешто се предизвикани од различлни

;извори• ;дасе поттикнува даприфаќа дека во секој конфликт има најмалку две страни• дасогледувадека одначинот на реагирањезависи дали конфликтот ќе се реши или ќе

;ескалира• дасогледувадека луѓето можат различно да гледаат на исти нешта и тоамопже дабиде

;извор наконфликт• дасогледувадека незадоволувањето на базичните потреби на луѓето може да

.предизвика конфликтАктивности – : , / , работилнициза прифаќањесличностии разлики соработкаповрзувањеза

, , , чувањетајни заштетноста од кажувањето лаги задавањеи примањепомош за справувањесо , , , емоции за справувањесо насилничко однесување за комуникација и активно слушање за

.разрешувањеконфликти Методи на работа: , , , дискусијасоцелагрупа дискусијавомалигрупи работнагрупа

, , / , , анализа на приказни цртање анализа на ситуации случаи игровни активности глумењеи .играњеулоги

:Форми на работа , , фронталнагрупна индивидуална :Извори на знаење ; спонтанразговормеѓуученицитеиницирањеразговормеѓуучениците

; на темаод секојдневниот живот користењена искуствата кои учениците ги стекналево ; различни животни ситузции фокусирано набљудувањена однесувањето на учениците во

120


;текот на наставниот час и надвор ододделението , наменски текстови во кои се навестува проблем дејство со различни пораки и цели

; , , дефинирани во програмата драматизации играњеулоги креативно изразувањеи други извори , , во вид на настани и случки меѓу учениците во одделението актуелни настани во паралелката .во училиштето и во пошироката околина

:Корелација , , ЗО македонскијазик ликовнообразование Услови за работа: училница


во IV одделение ТЕМА 3. : Јаси другитеОпштествениодноси



1. Познавањена правата на децата 1 V

2. Почитувањена другите( )недискриминација

3. Меѓусебно поддржувањеи соработка 1 IX

4. Познавањена структурата на групата5. Донесувањеодлуки во група 1 XI6. Одолевањена социјални притисоци 1 XI

7. Преземањеодговорност за постапките 1 II

8. Градењепозитивен однос кон својата земја 1 X9. Градењечувство на општоцивилизациска

припадност1 V

10. Перцепирањепозитивни модели наидентификација

1 V

11. Развивањекритички однос кон медиумите 1 XII12. Користењена институциите за заштита и

безбедност1 VI

В к у п н о 10 IX, X,XI, XII,II, V, VI

121



• ;дадобива информации задетските права• ;дасе запознава со Конвенцијата за правата на детето• / ;да го осознаваодносот право одговорност• дасе оспособувада го препознаепрекршувањето на своите и на правата на другите

;деца• ;дасе оспособувада гипрактикува своите прававо секојдневните активности• ;дасе поттикнува данефоприфаќа прекршувањето на правата на децата• ( , );дасе запознавадека постојат разлики меѓу луѓето расни полови• ;дасе оспособувада учествува во дискусии за сопствениот и животот на другите• ;дасе поттикне дапокаже почит кон разликите меѓу луѓето• ;дасе оспособувадапрепознае кога кон некого нееднакво се постапува• ;дасе поттикнува да ја прифаќа различноста како позитивност• дасе поттикнува даприфаќа еднаков однос кон другите без разлика на сличностите и

.разликите• дасе запознае со постоењето на различни релации што се воспоставуваат меѓу луѓето

( , , );семејни другарски брачни• :да ги запознаваработитешто неможе да ги направи некој сам• , ;дасе оспособувада ги споделува своите интереси потреби и проблеми со другите• ;да се поттикнува да ги разбира потребите и проблемите на другите• ;дасе оспособувадапрепознае кога на другите им епотребна подрршка и помош• ;дасе поттикнува да согледува корист од соработката и поддршката• ;дасе поттикнува даодобрувадавањепомош и прифаќа помош• ( , , );да ги запознаваелементите на различни групи училиште спорт неформални групи• ;да го запознава своето место во групата• ;дасе оспособувадабидедел од различни групи и да комуницира во групите• ;даумееда ја користи групата во нејзината намена• ;дасе поттикнува дапосакува дабидедел ододредена структура• ;дасе поттикнува даприфаќа постоењена различни структури• , , ;даосознавашто значи и како изгледаодлука правило процедура• ;да ги запознаепостапките задонесувањеодлука• ;дасе оспособува за учество во одлучувањето• ;дасе оспособувада користи повеќе извори на информации за донесувањеодлука• ;дасе оспособувада го искаже своето мислењеи дааргументира• ;дасе оспособувада ги објасни причините и мотивите за секоја своја донесена одлука• дасе поттикнува даприфаќа дека процедурите и правилата се важни за донесувањето

;одлуки• ;дасе поттикнува да го прифаќа почитувањето на правилата• ;дасе поттикнува даприфаќа дека другите може даимаат поинакви мислења

122


• ;дасе поттикнува даприфаќа сопствена одговорност задонесените одлуки• ;да ги запознаеактивностите на групата• , ( ) даосознавашто се смета задобро а што залошо прифатливо и неприфатливо

;постапување• / ;даосознавадека постојат различни видувања постапки за исти нешта• ;дасе оспособувадаизбирамеѓу правилни и неправилни видови активности• ;даосознавадека може даима сопствено видувањеи постапувањеразлично од групата• / ;дасе оспособувадаформулира сопствен став мислењеи да го аргументира• ;дасе поттикнува дапобарапомош заради зајакнувањена својата позиција• / ;дасе охрабрувада согледувадека може да биде поинаков поинаква од групата• ;дадасе поттикнува даодобрува и прифаќа поинаквост• ;дадасе поттикнува дасака да учествува и даиспробува нови искуства• да јазапознававредноста на спротивставувањена сопствениот став и мислењена оној

;на групата• ;дасе оспособувадаодобри меѓу правилни и неправилни видови активности• ;да ги запознаваправилата и процедуритешто важат во односитемеѓу луѓето• ;да ги запознава своите должности и одговорности• ;да ги осознаепоследиците однепочитувањена правилата• ;да знаедека се учи од грешките• ;дасе оспособувадапредлага и формулира правила на однесување• дасе оспособувада ги предвидува последиците од сопственото непочитувањена

;правилата• ;да ја цени важноста за преземањеодговорност за себеи задругите• ;дасе охрабрувадабиде упорен во постигнувањена поставените цели• ( дасе запознае со поголем број убави нешта во својата земја туристички и други

);атракции• ( дасе оспособувада ја претстави својата земја во позитивно светло во рамките на

);своите знаења• ;да ги знае симболите на својата земја• ;да ги знае симболите на идентитетот на сопствената земја• дасе оспособува позитивно да ја опише и да ја претстави својата земја во рамките на

;своите знаења• дасе охрабрувада учествува во активности сокои се презентираат достигнувањата на

;својата земја• , , дасе оспособувада учествува во манифестации натпревари прослави поврзани со

;презентацијата на сопствената земја• ;дасе поттикнува да ги почитува симболите на идентитетот на сопствената земја• ;дасе гордеешто едржавјанин на таа земја• ;дасе запознае со некои светски откритија и достигнувања• ;дасе поттикнува да ја прифаќа припадноста на светската човечка заедница• ;даосознавадека луѓето во светот имаат заеднички потреби и интереси

123


• ( , );дасе оспособува запостоењена различни медиуми пишани електронски• ;дасе оспособувадабараразлични информации одразлични медиуми• / ;дасе оспособувадапроцени дали одредени информации се разбирливи за неги неа• ;дасе поттикнува да го прифаќа значењето на информирањето• .дасе поттикнува да ја согледува важноста од целосно сестрано информирање• ;дасе запознава залуѓе кои на различен начин придонеле за развојот на човештвото• даосознавадека има луѓе од сопствената околина кои пружале помош на индивидуи и

;заедници• „ “ ;да знаеза херои од поблиската и подалечната историја• дасеоспособувададискутира за различни начини на кои луѓето придонесуваат за

;развојот на локален и поширок план• ;дасе оспособвувадапрепознаелуѓе кои придонеле за развојот на човештвото• дасе охрабрувадапосакува дабиде како луѓетокои дале голем придонес во развојот на

.човештвото• ;да знае кои институции во државата пружаат заштита и безбедност• ;даосознавбашто прават тие и сошто се занимаваат• ;дасеоспособувада гоискаже проблемотшто го има• ;дасеоспособувада се обрати до конкретна институција• ;дасе поттикнува да го сфаќа значењето на овие институции• дасе поттикнува да го прифаќа делувањето на институциите и користа од нивно

;постоење• дасеоспособувада ги почитува луѓето кои работат во овие институции и ја цени

;дејносташто ја обавуваат• .дасе охрабрувадаверувадека може дадобие заштита и помош во институциите

Активности – работилнициза : , , праватанадецатапочитувањенадругите поддршкаи, , , соработка групно одлучување одолевањена социјални притисоци преземањена

, , осдговорност градењена национален идентитет градењечуство на припадност кон, , човештвото развивањекритички однос кон медиумите прифаќањепозитивни модели на

, .идентификација користењена иституциите за заштита и безбедност Методи на работа: , , , дискусијасоцелагрупа дискусијавомалигрупи работнигрупи


Форми на работа: , , фронталнагрупна индивидуална Извори на знаење: ; спонтанразговормеѓуучениците иницирањеразговормеѓуучениците

; на теми од секојдневниот живот користењена искуствата кои учениците ги стекнале во ;различни животни ситуации

фокусирано набљудувањена однесувањето на учениците во текот на нставниот час и надвор ;ододделението

, наменски текстови во кои се наведувапроблем дејство со различни пораки и цели дефинирани ; , , во програмата драматизации играњеулоги креативно изразувањеи други извори во вид на

, , настани и случки меѓу учениците во одделението актуелни настани во паралелката во .училиштето и во пошироката околина

124




во IV одделение ТЕМА 4. : Јаси здравјетоЗдравоживеење



1. Стекнувањена навики за здраваисхрана 1 III

2. Водењегрижа за личната хигиена 1 XII

3. Превенција од болести и заболувања 1 IV

4. Развивањесвест за сексуалното здравје 1 IV

5. Превенција од пушењеи пиењеалкохол 1 IV В к у п н о


1.- ;дасе запознава со различни видови на здрава храна- ;даосознава како храната влијае на болести и превенција од болести- ( - );дасе запознава како правилно се консумира храната жешко студено- ;дасе оспособуваданаправи избор на разнообразна храна- ( , ) ;дасе оспособувадаподготвува едноставен оброк сендвичи салата за себе- ;дасе оспособува правилно да ја конзумира храната- дасепоттикнува да ја сфаќа важноста на здравата исхрана за сдравјето и правилниот

;развој на телото- ;дасе поттикнува да сфаќа дека дел одболестите се предизвикани однесоодветна храна- :дасе поттикнува да сфаќа дека небалансираното јадењеештетно за здравјето- ( , , , , , , да знаешто елична хигиена миењезаби раце лице коса тело сечењенокти

...);чешлање- ;да ги знае средствата за одржувањеосновна лична хигиена- да ги осознавапоследиците односењевалкана облека и обувки по здравјето и

;социјалната прифатеност- ;да знаешто ецелосна лична хигиена

125


- ;дасе оспособува редовно да ги одржува облеката и обувките чисти- ;дасе поттикнува да сфаќа дека одржувањето лична хигиена елична одговорност- ;да ја согледува потребата од користењена лични средства за лична хигиена- ;да ја сфаќа важноста на чистата облека како дел од личната хигиена- ;да ги запознаваопасностите одразлични болести и заболувања- ;да гиосознавапричините за јавувањена најчестите болести и заболувања- ;да ги знаенајчестите видови заразни болест и начинот на кој се пренесуваат- ;дасе оспособувада гипрепознава симптомите на најчестите болести и заболувања- дасе оспособува самодапобарапомош кога ќе забележи симптоми на болест кај

;себеси- ;дасе поттикнува даприфаќа совети од возрасните за заштита одболести и заболувања- дасе поттикнува даприфаќа дека енеопходно да се следат насоки за превенирање

;болести- ;дасе поттикнува даприфаќасовети од возрасни за лекувањеод болести- да ги запознава телесните промени што настануваат како резултат на сексуалното

;созревање- ;дасе поттикнува сексуалноста како природен дел од човечкиот развој- ;даосознавашто есексуално вознемирување- да знае кои постапки може дасе преземат за да сеспротивстави на сексуалното

;вознемирување- ( );даосознаешто епедофилија злоупотребана деца од возраста- ;да знае кадеда се обрати во случај на сексуално вознемирувањеи злоупотреба- дасе оспособувадапрепознаваи дареагира на сексуално вознемирувањево

;секојдневни ситуации- ;дасе оспособи дапобарапомош во случај на сексуална злоупотреба- ;дасе поттикнува даприфаќа дека дел од сексуалноста есамозадоволувањето- дасе поттикнува да сфаќа дека никој нема право сексуално да ги вознемирува и

;злоупотребувадругите- ;дасе запознава со последиците од пушењето по себеи по другите- ;дасе запознава со последиците од консумирањеалкохол посебеи по другите- ;дасе оспособувада се спротивставува на прекршувањето на забраната за пушење- ;дасе поттикнува да ја сфаќаштетноста од пушењето и алкохолот по здравјето- дасфаќа дека епозитивно да се спротивстави на притисокот оддругите кои

.консумираат цигари и алкохолАктивности – : , работилницаза стекнувањенавикизаздравахрана стекнувањенавикиза

, , .водење грижа за личната хигиена превенција одболести и заболување сексуално здравје Методи на работа: , , , дискусијасоцелагрупа дискусијавомалигрупи работнигрупи


Форми на работа: , , фронталнагрупна индивидуална Извори на знаење: , спонтанразговормеѓуученицитеиницирањеразговормеѓуучениците

; на теми од секојдневниот живот користењена искуствата кои учениците ги стекнале во ; различни животни ситуации фокусирано набљудувањена однесувањето на учениците во текот

; , на наставниот час и надвор ододделението наменски текстови во кои се навестува проблем ; , , дејство со различни пораки и цели дефинирани во програмата драматизации играњеулоги

126


креативно изразувањеи други извори во вид на настани и случки меѓу учениците во, , .одделението актуелни настани во паралелката во училиштето и во пошироката околина



во IV одделение ТЕМА 5. : Јаси околинатаОдноссонадворешнатасредина



1. Безбедно однесувањево средината 1 XI

2. Градењепозитивен однос кон околината 1 IV3. Градењепозитивен однос кон растенијата и

животните1 II

4. , Подобрување одржувањеи разубавувањена околината

1 III

5. Заштита на планетата земја 1 XII

В к у п н о 5 XI, XII, II, III,IV


1.- ( , ), ( ) даосознава запостоењеопасни предмети хемикалии оружје животни диви и

( , ) / ;растенија тровни смоли од потесната околина што можат да го ја повредат- ( ), ( , ) даосознава заопасни постапки самдома и ситуации толпи сообраќај со кои може дасе

( , , ) ( соочи на одделни мести стадион концерт игралиште и во определено време доцна);навечер

- ( да запознаваправилана однесувањево конкретни ситуации и на конкретни места на, , , , , );роденден на улица во училиште во двор на игралиште на екскурзии

- ;да ги осознава знаците за опасност и предупредување- ;дасе оспособува со последиците од сопственото однесувањеврз безбедноста на другите- / / / дасе оспособувадапрепознаепредмети ситуации животни растенија што се опасни по

; безбедноста- дасе поттикнува да ги согледува последиците од сопственото однесувањаврз сопствената

;безбедност и безбедноста на другите- / ;дасе оспособувада го прилагоди своето однесувањена конкретното место ситуација- дасе навикнува дапочитува правилана безбедно однесувањепропишани за одредени

/ ;места ситуации

127


- дасе поттикнува даприфаќа дека одредени однесувањана конкретни места и во ;конкретни ситуавии можат дабидат опасни

- ;дасе поттикнува да ја сфаќа потребата од постоењебезбедносни правила и забрани- дасе поттикнува даприфаќа потребаодприлагодувањена сопственото однесувањезаради

.лична безбедност и безбедност на другите- ;даги запознавасредстватазаодржувањехигиенаи нивнотокористење- ( даосознавашто требада се прави за да се одржува хигиената во домот раскренување

, , , , ), маса средувањена собата бришењепрашина правосмукањемиењесадови во( , ) ( , училницата проветрување средувањенаматеријалите во јавните простории плукање

);фрлањеотпадоци- ;да ги запознаепоследиците одоштетувањена околината- ( ) , ( , даосознавашто требада се прави за да се одржува не се оштетува околината кршење

, , )чкртање искривување откачување- , даосознава кои материјали вооколинатаможат да се рециклираат акои рационално да се

;пренаменат- се оспособувадапридонесе во одржувањена хигиената во училиштето и училишниот

( , ...);двор дане валка дараскрева- ;дасе оспособувада се спротистави на оштетувањена околината- ;дасе оспособувада гикласифицира предметите зарециклирање- ;дасе поттикнува давлијае врз другите дафрлаат отпадоци на соодветно место- ;дасе поттикнува да ги сфаќа последиците одоштетувањена околината- ;дасе поттикнува даприфаќа лична одговорност во одржувањена хигиената во околината- ;даприфаќа лична одговорност за грижа и одржувањена околината- дасе поттикнува да сфаќа дека требадасе ограничи употребата на материјали што не се

( , ...);рециклираат пластични шишиња кеси- ;даго знаеместотонарастенијатаи животнитевоциклусотнаживиотсвет- ;дазапознаванекоипоследициодисчезнувањетонадрвјатаи шумите- ;дазапознаваначиникакоможедаим сепомогненаживотнитенакои им требахрана- ;дасеоспособувадапосадии даодгледуварастенија- ;дасепоттикнувасоодветнодасеоднесувакон растенијата- ;дасепоттикнувадасфаќадекарастенијатасепотребнизаодржувањенаживиотсвет- ;дасепоттикнувадаприфаќадекаепотребносоодветнооднесувањекон растенијата- ;дасеохрабрувадапокажуваинтересзадобросостојбатанаживотните- ;да ја осознававажноста на убаво одржано окружување- , , даосознавашто требада се направи за да креира подобрува одржува и разубавува

;непосредното окружување- ;дасе оспособувада користи различни предмети и прибор заразубавувањена просторот- дасе поттикнува даприфаќа дека секој требадапридонесува во одржувањеи

;разубавувањена просторот во непосредното окружување- даприфаќа дека луѓетоимаат различни вкусови за уредувањеи разубавувањена

;просторот- , ;да ги запознаенајчестите загадувачи на воздухот водата и почвата- , да ги осознаенајчестите последици од загаденост на водата воздухот и почвата врз луѓето

;и другите живи суштества- ;да запознаеразлични начини за рационално користењена водата и електрична енергија

128


- ;даукажува на нерационално користењена водатаи електрична енергија- дасе оспособувадаидентификува производи со еколошки знак што не сештетни за

;природата- дасе поттикнува да сфаќа дека водата за пиењеи другите природни ресурси не се

;непресушен извор- ;дасепоттикнува да ја сфаќа одговорноста на човекот во заштитата на животната средина- ( , дасфаќа дека требадасе ограничи употребата на загадувачки технологии спрејови

)фреони

- ;дасе оспособувада разликува нечиста од чиста вода запиење- ;дасе оспособува рационално да ја користи водатаи електричната енергија- ;да ја сфаќа одговорноста на човекот во заштитата на животната средина- дасфаќа дека егзистенцијата на човековиот вид и сите други живи суштества зависи од

- ;сочувувањена глобалните еко системи- ( , дасфаќа дека требадасе ограничи употребата на загадувачки технологии спрејови

...) ( , ...)фреони и материјали што не се рециклираат пластични шишиња кесиАктивности – : , работилнициза безбеднооднесувањевооколинатаразвивањесвести

, . грижа за хигиената во околината развивањесвест за заштита на планетатаЗемја Методи на работа: , , , дискусијасоцелагрупа дискусијавомалигрупи работнигрупи


Форми на работа: , , фронталнагрупна уиндивидуална Извори на знаење: ; спонтанразговормеѓуучениците иницирањеразговормеѓуучениците

; на теми од секојдневниот живот користењена искуства кои учениците ги стекнале во ;различни животни ситуации

фокусирано набљудувањена одднесувањето на учениците во текот на наставниот час и надвор ; , ододделението наменски текстови во кои се навестува проблем дејство со различни пораки и

; , , цели дефинирани во програмата драматизација играњеулоги креативно изразувањеи други , извори во вид на настани и случки меѓу учениците во одделението актуелни настани во

, .паралелката во училиштето и во пошироката околина :Корелација , , ЗО македонскијазик ликовнообразование Услови за работа: училница

ПЛАНИРАЊЕНА СОДРЖИНИТЕ ЗА ЧАСОТ НА ОДДЕЛЕНСКАТА ЗАЕДНИЦА ЗА IV ОДДЕЛЕНИЕ

СЕПТЕМВРИ

1. - Различнисемејства истаљубов 2. Здравица 3. Ништонеуспеватолкудоброкакоуспехот

- Тројца на еден

129


ОКТОМВРИ

, / , Можам неможам знам не знам Претстави ја Македонија Слободно време Конфликтите се скалила

НОЕМВРИ

• , Добар лидер добар клас• Барометар на емоции• Лавиринт• Прифатливо и неприфатливо однесување

ДЕКЕМВРИ

• Говорот на моето лице• Вода• „ “Приказната на другиот• – Мое наше

ЈАНУАРИ• ?Зошто лажеме• Цвеќе на пријателството

ФЕВРУАРИ

- Грешењеи простување- Оригами- Однесувањево лутина- , , Правила правила правила

МАРТ

Силни чувства Јасмислам вака и сакам сите дазнаат

Нашата училница Барометаршто троши калории

АПРИЛ

• Здравје или не

130


• Болести• Ден на планетата земја• Приказната заИнга

МАЈ

− Сакам дабидам− 20 Светот по години− Праваи одговорности− ИсмеанатаЛеа

ЈУНИ

1. Чувањетајни 2. Институциизазаштита

ПЛАН ЗА ДОДАТНА НАСТАВА ВО IV ОДДЕЛЕНИЕ

(4 , 36 )часамесечно часагодишно

Додатна настава се организира за ученици кои покажуваат афинитети кон математиката и македонскиот јазик.(Ако се јави потреба ,желба и интерес кај учениците, тогаш додатна настава ке се реализира и по друг предмет)

Наставни предмети Математика Македонски јазикЦел Поттикнување на учениците за

логичко размислување, истражување во областа на математиката, љубов и интерес кон математиката и подлабоко преку нови решенија, задачи, ширење на видик на решавање и примена на математика во секојдневието, како и развој на математичка интуиција.

Поттикнување на учениците за усно и писмено изразување и творење, љубов и интерес кон македонскиот јазик учество во разговори во кои искажуваат доживување, чувства и факти, и развивање на чувството за припадност кон својата и почит кон другите култури.

Намена Додатната настава е наменета за ученици кои покажуваат особен интерес кон математиката за математичко истражување и решавање.

Додатната настава е наменета за ученици кои покажуваат особен интерес кон литературата, усното и писменото изразување.

131


Начин на реализација Самостојно , групно и тандемско решавање и објаснување на задачи, проблеми, квизови и други активности предвидени во временска рамка, која според интересот на учениците може да се поместува.

Самостојно , групно и во парови предвидени во временска рамка, која според интересот на учениците може да се поместува.

Начин на вреднување на резултатите

Усно-дебата, разговор, објаснување.Писмено-квизови, листови за проверка, резултати од математички натпревари.

Усно-дебата, разговор, објаснување.Писмено-квизови, листови за проверка, резултати од математички натпревари.

ПЛАН ЗА РАБОТА ПО МЕСЕЦИ ЗА ДОДАТНА НАСТАВАВО IV ОДД. ЗА УЧЕБНА 2014/2015 год.

Бр. АКТИВНОСТ ПРЕДМЕТ ВРЕМЕ НАРЕАЛИЗАЦИЈА

2Решавање задачи од множење и делење.

Математика Септември

4 Составување стихови за есен. Македонски Септември

6Изработка на книга (гатанки, поговорки).

Македонски Октомври

8

Именки, придавки и глаголи од непознат текст од детскиот весник Другарче.

Македонски Октомври

10

Решавање текстуални задачи – равенки.Драматизација на народна приказна – по избор на учениците.

Македонски Ноември

12Решавање текстуални задачи – равенки.

Математика Ноември

14Драматизација на драмскиот текст Нова година

Македонски Декември

16 Изработка на куклен театар Македонски Декември18 Планетата Земја – читање на Природа Јануари

132


детска енциклопедија020 Множење – вежби Математика Февруари

22Пишување литературна творба на тема: Нашиот патрон

Македонски Февруари

24 Составување стихови за мајката Македонски Март

26Пишување состав на тема: Екологија

Македонски Март

28 Решавање равенки Математика Април

30Решавање задачи со мерни единици

Математика Април

32Човекот како чудо – читање детска енциклопедија

Природа Мај

34 Пишување стихови за летото Македонски Мај

36претставување податоци – Нашите годишни оценки

Математика Јуни

Облиците на работата на додатната настава може да бидат различни. Покрај предвидените, редовни активности додатната настава ги подготвува учениците и за активност во пошироки рамки: групен проект, натпревари, квизови и др.

ГОДИШНО ПЛАНИРАЊЕ ЗА ДОПОЛНИТЕЛНА НАСТАВА ЗА ЧЕТВРТО ОДДЕЛЕНИЕ

Учебна 2014 / 2015 година

Дополнителна настава е дел на воспитно-образовна работа која училиштето ја организира за учениците на кои им е потербен ваков вид помош при совладување на содржините кои не можат да ги усвојат за време на редовната настава по одредени предмети.Во главно тоа се предметите македонски јазик и математика а по потреба можно е да бидат вклучени и други предмети.Кога ќе ги усвојат потребните содржини во текот на учебната година, учениците се менуваат.

Наставен предмет

Наставна тема Содржина Време на реализација

Математика Собирање,одзема 1.Собирање,одземање,

133


Македонски јазик

Математика


ње, множење и делење на бр.до 100Изразување и творење

Броеви до 1000

Изразување и творење

множење и делење на бр.до 1002.Писмено прераскажување на текст

3.Читање и пишување на броеви до 10004.Пишување план за текст

Септември

Македонски јазикМатематика

Природа

Македоснки јазик

Јазик

Собирање и одземање на бр.до 1000Материјали и енергија во природатаЈазик

1.Пишување на голема буква

2.Собирање и одземање на бр до 1000 без премин

3.Материјали и мешавини

4.Употреба на правописни знаци

Октомври



Македонски јазикМакедонски јазик

Собирање и одземање на бр.до 1000Собирање и одземање на бр.до 1000Изразување и творење

Јазик

1.Собирање и одземање на бр. до 1000 со премин

2.Решавање равенки

3.Писмено прераскажување со промена на крајот

4.Именки-вежби

Ноември

Природа

Македонски јазикМатематика


Планетата Земја е променлив системЧитање,литература и лектираГеометриски фигури во рамнинаГеометриски фигури во рамнина

1.Почва,рељеф

2.Одредување време,место, тема во даден текст3.Цртање и препознавање на агли4.Вежби во цртање паралелни и нормалини прави

Декември


Јазик 1.ПридавкиЈануари

134


Општество Живеалишта и населби

2.Рамнини,ридови,котлини


Општество



Множење и делење на броеви до 1000Живеалишта и населбиМножење и делење на бр.до 1000Јазик

1.Множење на бр.од Д и С со едноцифрен број2.Географска карта и картографски знаци3.Решавање бројни изрази

4.Заменки

Февруари



Македонски јазикМакедонски јазик

Множење и делење на бр.до 1000Множење и делење на бр.до 1000

Изразување и творењеЈазик

1.Делење со остаток

2.Редослед на операции(Делење на збир и разлика со број)3.Опишување лик

4.Глаголи(минатост,сегашност,идност)

Март

Општество




Општина

Јазик

Множење и делење на бр.до 1000Множење и делење на броеви до 1000

1.Општини и граѓани во РМ

2.Реченица-подмет и прирок

3.Равенки со множење и делење4.Вежби-дропки

Април





Читање,литература и лектира

Читање,литература и лектира

Мерење

Мерење

1.Откривање поетски слики

2.Вежби во изразно читање

3.Мерење на времето

4.Мерење на должина и маса

Мај



Јазик 1.Откривање именки,придав-ки,глаголи и заменки во реч-еница2.Вежби за годишен тест

Јуни

135


Цели на дополнителната настава :

Ученикот / ученичката : Македонски јазик :

-писмено прераскажува текстови-правилно употребува голема буква-правилно употребува правописни знаци -го усвојува поимот конкретни и апстрактни именки-правилно одредува род и број кај именките-одредува време,место,тема на даден текст-го усвојува поимот придавки и правилно ги употребува-опишува ликови со нивните надворешни особини-знае за лични заменки-знае за глаголи(минатост,сегашност,идност)-ги усвојува поимите подмет и прирок-открива поетски слики


-собира,одзема,множи и дели во рамките на 100-пишува и чита броеви до 1000-собира и одзема броеви до 1000 со и без премин-решава равенки што ги содржат операциите собирање,одземање,множење и делење-црта и препознава агли,паралелни и нормални прави-одредува вредност на броен израз-го знае редоследот на решавање на операциите-множи и дели броеви до 1000-препознава и запишува половина,четвртина и осмина дропка-споредува дропки со еднакви именители и ги подредува по големина

Природа

-разликува материјали и ги знае нивните особини-ги открива особините на мешавините-го открива составот на Земјата-го разбира поимот рељеф

Општество

-го препознава рељефот во населбата и околината-ги определува страните на светот во населените места(картографско описменување)-освојува знаења за ориентација и читање на географски карти на РМ

Услови и средства за работа :

136


• часовите се реализираат во училница• монолошко – дијалошка метода , дескриптивна,

илустративна,демонстративна,аналитичко – синтетичка• заедничка форма на работа,индивидуална,групна,работа во парови• наставни средства :

* учебник * енциклопедии * детски списанија * визуелни средства ( предмети од непосредната околина,дидактички материјали,цртежи,апликации и сл.)

Следење и оценување на учениците:

• опсервација на детето – ученикот • разговор како начин на изразување• мотивација,интереси,активности,соработка,почитување на другите• детски изработки,контролни работи,тестови на знаења

Облиците на работа и наставните содржини во текот на учебната година можат да претрпат измени , според потребите од учениците.

Имплементирање на содржини од еко-програмата во наставната програма за четврто одд.

I. ТЕМА: ВОДА

Еколошки содржини

Предмет Одделение Наставна содржина

Број на часови Време на реализација

Рационално користење на водата Природа IV

Водата е неопходна за

живот 1 XII

II. ТЕМА: ЕНЕРГИЈА

Еколошки Предмет Одделение Наставна Број на часови Време на

137


содржини содржина реализацијаРационално користење на енергијата Природа IV

Енергијата ги придвижува објектите 1

XI

III. ТЕМА: ОДРЖУВАЊЕ НА ЗГРАДАТА И ЗДРАВА СРЕДИНА ВО УЧИЛИШТЕТО/ГРАДИНКАТА




Неупотребливи предмети

ФЗО IV

Штафетно трчање-

елементарни игри 1 IX

IV. ТЕМА: УРЕДЕН ДВОР




Важноста на хигиената во дворот Општество IV

Комунални дејности 1 IV

V. ТЕМА: ОТПАД




Рециклирање Техничко образование IV

Рециклирање на стара хартија 2 XI

VI. ТЕМА: БИОДИВЕРЗИТЕТ




Влијанието на човекот врз биодиверзитетот

Музичко образование IV

Есен- обработка на песна 1 X

138


VII. ТЕМА: ТРАНСПОРТ




Анализа на состојбата на локалниот транспорт

Техничко образование IV

Правила за движење на пешаците во сообраќајот 1 V

VIII. ТЕМА: ЗДРАВЈЕ




Пирамида на исхрана Природа IV Здрава храна 1 IV

IX. ТЕМА: ОДРЖЛИВ РАЗВОЈ




Социјална правда Општество IV

Проблемите во мојата населба 1 II

План за соработка со родителите

1. Индивидуални разговори

Информирање за успехот и поведението на учениците за време на деновите за консултации .

2. Групни родителски состаноци

Глобално разгледување на проблемите во одделението-паралелката и информирање за успехот и поведението на учениците.

139


3. Посета на родителски домови

Во врска со некои проблеми на ученикот,непримерно поведение,пофалба и истакнување на вредно односно позитивно.

4..Комуникација по телефон и електронска пошта

5.Родителско пано

6.Отворен ден за родителите

Цели: Подобрување на педагошката култура и педагошкото образование на родителите за да можат заедно со наставникот да делуваат на воспитувањето на ученикот и негово развивање во позитивна лично

ПЛАН ЗА СОРАБОТКА СО ПОШИРОКАТА ОПШТЕСТВЕНА СРЕДИНА

• Соработка со локалната самоуправа

• Соработка со пошироката општествена средина

• Соработка со невладини организации

ПЛАН ЗА ЈАВНА И КУЛТУРНА ДЕЈНОСТ

• Планирани се две еднодневни екскурзии со забавен и рекреативен карактер

• Програма за Нова година

• Програма за 8-ми Март

• Програма за завршување на учебната година

Време на реализирање: Учебна 2014/2015 година.

140


СТАНДАРДИ И КРИТЕРИУМИ ЗА ОЦЕНУВАЊЕ НА

ПОСТИГАЊАТА НА УЧЕНИЦИТЕ

МАКЕДОНСКИ ЈАЗИК

1. ПРОГРАМСКО ПОДРАЧЈЕ : ЈАЗИК

I ниво -Препознава народен наспроти стандарден говор- препознава именки, глаголи, придавки и лични заменки.

II ниво-Дели зборови на слогови-разликува согласки и самогласки-разликува конкретни и апстрактни именки-разликува приближна бројност.

III ниво-Применува лични заменки во усното и писменото изразување-употребува различни зборови со исто и спротивно значење

IV ниво-Применува описни придавки во усното и писменото изразување- формулира реченици со употреба на глаголи во сите три времиња-правилна употреба на наводници.

2. ПРОГРАМСКО ПОДРАЧЈЕ: ЧИТАЊЕ, ЛИТЕРАТУРА И ЛЕКТИРА

I ниво-Чита правилно-рецитира делови од песни-препознава споредба како изразно средство

II ниво-Чита правилно и изразно-одговара на поставените прашања за прочитан текст-рецитира песни-разликува лирски песни

III ниво -чита текстови по улоги-врши анализа на текст (тема , место и време на настанот, ликови)-опишува лик со неговите особини.

IV ниво -Изразно чита текст на латиница-самостојно прави план за анализа на текст-открива поетски слики во лирска песна.

141


3. ПРОГРАМСКО ПОДРАЧЈЕ: ИЗРАЗУВАЊЕ И ТВОРЕЊЕ

Iниво -Раскажува сопствено доживување- опишува по набљудување(самостојно)

II ниво -препишува текст од кирилица на латиница- самостојно известува за одреден настан

III ниво -раскажува по даден почеток-осмислува крај на даден текст

IV ниво - раскажува и прераскажува во вид на резиме-раскажува и прераскажува според композициска форма

4. МЕДИУМСКА КУЛТУРА

I ниво -разликува телевизиски и радио емисииII ниво -разликува видови на филмови

-прави разлика помеѓу театарска и куклена претставаIII ниво -чита весници, списанија,слуша вести и други емисии

-наоѓа соодветни книги во библиотеката- правилно води разговор по телефон

IV ниво - самостојно користи информации од интернет и дневен печат- -прави разлика меѓу –декор, сцени , костимограф

МАТЕМАТИКА

1. ТЕМА: МНОЖЕСТВА

I ниво -Претставува множества со Венов дијаграм-Одредува број на елементи во множеството

II ниво -Претставува множество со заградиIII ниво -Ги применува поимите: припаѓа и не припаѓа и симболички ги

запишуваIV ниво -Одредува унија и пресек на множества и симболички ги запишува

2. ТЕМА: БРОЕВИ ДО 1000

I ниво -Чита и запишува броеви до 1 000-правилно ги запишува броевите-собира и одзема броеви до1000(без премин)Запишува броен израз на едноставни текстуални задачи (со една

142


операција)-одредува парни и непарни броеви

II ниво -Одредува предходник и следбеник -решава броен израз на едноставни текстуални задачи-групира три и повеке собироци

III ниво - Одредува месна вредност на цифра во бројот- Собира и одзема стотки и десетки до 1 000- Решава равенки со непознат собирок, намаленик и намалител и

врши проверка- Точно запишува и решава броен израз на текстуални задачи

(сложени – со две операции)IV ниво -точно собира и одзема броеви до 1000

-проценува резултат при собирање и врши проверка-точно решава текстуални задачи со две операции

3. ТЕМА:ГЕОМЕТРИСКИ ФИГУРИ ВО РАМНИНА

I ниво -Препознава и графички и симболички претставува точка, права и рамнина- Препознава, именува, разликува, графички да претставува и означува полуправа и отсечка

II ниво -препознава и именува теме, страна и агол на триаголник-црта паралелни и нормални прави-Мери и споредува должини на отсечки-знае што е триаголник

III ниво - Црта, именува и означува агол- Разликува испоредува прав, остар и тап агол- Одредува елементи на агол

IV ниво -Разликува и црта видови триаголници според страните, односно според аглите-знае за заемните положби на правите и изведува заклучок

4. ТЕМА: МНОЖЕЊЕ И ДЕЛЕЊЕ ДО 1000

I ниво -Множи број со 0, 1 и со едноцифрен број-множи десетки и стотки со едноцифрен број-разликува: множител, производ, деленик, делител, количник- Препознава и запишува цело, половина, четвртина и осмина од целото-препознава дропки помали од 1

IIниво -Дели десетки и стотки со едноцифрен број- запишува дропки: една половина, една четвртина и една осмина -решава равенки со непознат множител

III ниво -одредува производ на даден број и едноцифрен број со и без

143


премин-решава бројни изрази со множење и делење-подредува дропки по големина

IV ниво -применува комутативно и асоцијативно својство на множењето-применува дистрибутивно својство во практични примери-споредува дропки со еднакви именители

5. ТЕМА : МЕРЕЊЕ

I ниво -разликува деценија ,век и милениум-чита часовник и мери време (во часови, минути и секунди) со часовник

II ниво Знае за mm и km- мери должини во cm и mm-мери маса во декаграми

III ниво -Мери во m, kg и l-споредува должина во cm,dm и m

IV ниво -Претвара поголеми единици мерки во помали- решава задачи со различни единици мерки

6.ТЕМА: РАБОТА СО ПОДАТОЦИ

I ниво - чита податоци од табели IIниво -Пополнува готови листи и табели за претставување на податоците

и интерпретира дадени податоциIIIниво -селектира, подредува и споредува податоциIVниво - планира начин на прибирање на податоци и конструира табела за

внесување на податоциПРИРОДА

1. ТЕМА: ПРИРОДА

I ниво-Именува некои форми од живата и неживата природа-именува сетила-именува некои инструменти-препознава основни услови за живот

I I ниво -знае основни разлики меѓу живата и неживата природа-знае за сетилата-знае за инструменти

III ниво -го знае начинот за собирање на податоци-споредува жива и нежива природа

144


IV ниво - формулира свои објаснувања

2. ТЕМА :МАТЕРИЈАЛИТЕ И ЕНЕРГИЈАТА ВО ПРИРОДАТА

I ниво -препознава некои видови материјали-открива некои особини на мешавините

II ниво -ги знае физичките особини на материјалитеIII ниво - знае дека предметите кои се движат имаат енергијаIV ниво -Формулира сопствени објаснувања дека секој предмет формира

сопствена сенка

3. ТЕМА: ПЛАНЕТАТА ЗЕМЈА Е ПРОМЕНЛИВ СИСТЕМI ниво -знае дека воздухот и водата се неопходни услови за живот.

-набројува некои својства на водата и воздухотII ниво -ги знае својствата на водата и воздухот

- го знае значењето на водата и воздухот за живиот светIII ниво - опишува кружење на водата во природата IV ниво -Формулира сопствени објаснувања за настанување на звук и

пренесување на топлина

4. ТЕМА: ЖИВИОТ СВЕТ ВО ПРИРОДАТА

I ниво -знае дека растенијата , животните и човекот се дел од живата природа-набројува некои услови за живот на растенијата , животните и човекот-знае дека храната е неопходен услов за живот на живиот свет

II ниво -знае што претставува здрава храна-знае дека услов за здрав живот е личната хигиена

III ниво -ги препознава заразните болести и заштита од истите-го разбира значењето на лекарските прегледи и вакцинации

IV ниво -формулира сопствени објаснувања за размножувањето и растењето кај растенијата и животните

5. ТЕМА : ЕКОЛОГИЈА

I ниво -препознава животни срединиII ниво -знае за животните средини и нивните особиниIII ниво - знае за сличности и разлики меѓу животните, растенијата и

неживата природаIV ниво - објаснува врски меѓу организмите и нивните живеалишта.

145


ОПШТЕСТВО

1. ТЕМА: СЕМЕЈСТВО, ДОМАЌИНСТВО, ОПШТЕСТВО

I ниво -знае што претставува семејство и брак-препознава некои средства за информирање

II ниво - го знае значењето и функциите во домаќинствотоIII ниво -разликува основни видови на семејство и нивни карактеристикиIV ниво -прави разлика меѓу приватност и сопственост

2. ТЕМА: ЖИВЕАЛИШТА И НАСЕЛБИ

I ниво -разликува разни видови живеалишта-препознава соседи и пријатали-препознава некои институции

II ниво -Именува институции во населбите-црта картографски знаци

III ниво - знае за релјеф на населбата и околината- определува главни страни на светот во населените места- чита картографски знаци

IV ниво -успешно се снаоѓа пред картата на РМ-препознава разни проблеми во населбата и дава можни решенија за решавање на истите

3. ТЕМА: ОПШТИНА

I ниво -препознава некои главни органи во локалната заедница-разликува некои стопански и нестопански дејности во општината-препознава културни институции

II ниво - го разбира значењето на поимот демократијаIII ниво -знае што претставува локална заедница и локална самоуправа

-знае за лидерствоIV ниво -препознава јавни прашања и проблеми во општината и дискутира

за истите.

ФИЗИЧКО И ЗДРАВСТВЕНО ОБРАЗОВАНИЕ

I ниво -правилно изведува комплекс вежби за оформување на телото-правилно го држи телото во сите положби-правилно трча

146


-учествува во игри со елементи од атлетикаII ниво -штафетно трча

-скока- фрла-ги совладува елементите од основите на ритмиката-умее да игра во склад на ритамот на музиката

III ниво -умее да користи гимнастички справи-развива способност за движење и игра во просторот

IV ниво -ги совладува основните кошаркарски елементи со топка-ги совладува основните елементи на одбојка-ги совладува основните елементи на ракомет-ги совладува основните елементи на фудбал-ги почитува правилата ,тимската работа и фер плеј однесувањето

ЛИКОВНО ОБРАЗОВАНИЕ

I ниво -Препознава ликовни техники и материјалиII ниво -ги совладува ликовните техники

-самостојно изведува ликовна творбаIII ниво -креативно се изразува и твори во ликовните техникиIV ниво -вербално ја опишува сопствената изработка

МУЗИЧКО ОБРАЗОВАНИЕ

I ниво -применува правилен пејачки став-препознава половина и четвртина нота-пее песни по слух-препознава визуелно и именува некои од инструментите

II ниво -пее разни песни по содржина и карактер-ги препознава тоновите – ла, ре, фа-препознава слуховно –инструментален состав-оркестар

III ниво -го препознава и применува знакот за продолжување на нотна вредност-корона-свири на ДМИ

IV ниво -препознава и применува знаци за повторување и прима и секунда волта-применува тонови-пее по ноти-свири на ДМИ по ноти, индивидуално и во група.

ТЕХНИЧКО ОБРАЗОВАНИЕ

I ниво -препознава видови технички линии-го знае значењето на шумите и техничкото дрво

147


II ниво -го разбира значењето на работното место- ја разбира потребата од размер и котирање-го разликува текстилот како материјал

III ниво -применува размер и котирање-ги објаснува работните постапки при работа со хартија и полукартон

IV ниво -применува стекнати основни техничко-технолошки знаења, умеења и навики-почитува сообраќајни знаци во реална ситуација-прави реална проценка на сообраќајната ситуација

148

Education

ГТМ планирање за IV одд.2014/15