Β Η ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ1 H ΕΞΟΔΟΣ

Μπακάλης Κώστας history-logotexniablogspotcom

Το κείμενο του σχολικού βιβλίου με πλαγιότιτλουςΠηγή httpwwwvenetokleiogrΠαναγιώτης Αθανασόπουλος

Οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μικράς Ασίας φάνηκε ότι γίνονταν πραγματικότητα Ελληνικός στρατός αποβιβάστηκε στη Σμύρνη στις 15 Μαΐου 1919 Σύντομα η ελληνική παρουσία επεκτάθηκε και σε άλλες περιοχές γύρω από την κατεχόμενη ζώνη Τον Ιούλιο του 1920 υπογράφηκε η Συνθήκη των Σεβρών που μεταξύ άλλων όριζε ότι η περιοχή της Σμύρνης θα βρισκόταν υπό ελληνική διοίκηση και κατοχή για πέντε χρόνια Ύστερα από την περίοδο αυτή θα μπορούσαν οι κάτοικοι με δημοψήφισμα να αποφασίσουν την προσάρτηση της περιοχής στην Ελλάδα Το Νοέμβριο του ίδιου χρόνου το κόμμα των Φιλελευθέρων ηττήθηκε στις εκλογές και ο βασιλιάς Κωνσταντίνος επέστρεψε στην Ελλάδα Αυτό έδωσε την αφορμή στους Συμμάχους να εκφράσουν καθαρότερα την αλλαγή της στάσης τους απέναντι στην Ελλάδα Συγχρόνως το εθνικό κίνημα των Τούρκων με επικεφαλής τον Μουσταφά Κεμάλ γινόταν διαρκώς ισχυρότερο τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό της Τουρκίας Ο μικρασιατικός πόλεμος έληξε τον Αύγουστο του 1922 με ήττα και υποχώρηση του ελληνικού στρατού Χιλιάδες πρόσφυγες ακολουθώντας το στρατό άρχισαν να φτάνουν στην Ελλάδα

Η μικρασιατική εκστρατεία και καταστροφή (1919-1922) 15 Μαΐου 1919 απόβαση ελλστρατού στη Σμύρνη Ιούλιος 1920 Συνθήκη Σεβρών Νοέμβριος 1920 εκλογές - ήττα Φιλελευθέρων- επιστροφή Κωνσταντίνου-μεταστροφή ΣυμμάχωνΑύγουστος 1922 μικρασιατική καταστροφή

Το κείμενο του σχολικού βιβλίου με πλαγιότιτλουςΠηγή httpwwwvenetokleiogrΠαναγιώτης Αθανασόπουλος

Ήδη πριν από τον Αύγουστο του 1922 ελληνικοί πληθυσμοί της Μικράς Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) είχαν εγκαταλείψει τα σπίτια τους και είχαν καταφύγει στη Σμύρνη ή την Ελλάδα Μετά την καταστροφή της Σμύρνης σειρά είχαν τα Βούρλα το Αϊβαλί και τα Μοσχονήσια Διώξεις σημειώθηκαν και στη βορειοδυτική Μικρά Ασία (Προποντίδα και αλλού) Αιχμάλωτοι στρατιώτες και ντόπιοι άνδρες 18-45 ετών συγκεντρώθηκαν σε στρατόπεδα και σχηματίστηκαν πορείες αιχμαλώτων και ομήρων προς το εσωτερικό της Μικράς Ασίας Πολλοί πέθαναν από κακουχίες και ασιτία Στους κατοίκους της Ανατολικής Θράκης δόθηκε προθεσμία ενός μήνα για να εκκενώσουν την περιοχή Με αυτόν τον τρόπο είχαν τη δυνατότητα να πάρουν μαζί τους όσα μπορούσαν να μεταφέρουν από την κινητή περιουσία τους Οι Έλληνες της χερσονήσου της Καλλίπολης έφυγαν αργότερα Συνολικά το φθινόπωρο του 1922 έφθασαν στην Ελλάδα περίπου 900000 πρόσφυγες (ανάμεσα τους και 50000 Αρμένιοι) Περίπου 200000 Έλληνες παρέμεναν στην Καππαδοκία και γενικότερα στην Κεντρική και Νότια Μικρά Ασία Αυτοί μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα το 1924 και το 1925 με τη φροντίδα της Μικτής Επιτροπής Ένα τμήμα των Ελλήνων του Πόντου κατέφυγε στη Ρωσία

Η οριστική αποχώρηση των Ελλήνων από τη Μ Ασία και την Αν Θράκη

Κύματα προσφύγων (1922 ndash 1925)

Η ΕΞΟΔΟΣΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΠΟΥ ΟΔΗΓΗΣΑΝ

ΣΤΗ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ

(1919-1922)

Οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μικράς Ασίας φάνηκε ότι γίνονταν πραγματικότητα Ελληνικός στρατός αποβιβάστηκε στη Σμύρνη στις 15 Μαΐου 1919 Σύντομα η ελληνική παρουσία επεκτάθηκε και σε άλλες περιοχές γύρω από την κατεχόμενη ζώνη

20 Μάϊου 1919

Σμύρνη πανόραμα μετά την αποβίβασ

η του Ελληνικο

ύ στρατού

Πηγή httpapogonoimikrasiatonblogspotgr

15 ΜΑΗ1919

Ποιες διαφορετικές απόψεις υπήρχαν για την αποβίβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

Πηγή httpwwwmuseducgr

ΤΥΦΕΚΙΟΦΟΡΟΙ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ Α ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ ΠΑΡΕΛΕΥΝΟΥΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΚΥΜΑΙΑ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΛΙΓΟ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΒΙΒΑΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΚΑΤΟΧΗΣ ΤΟ ΠΡΩΪ ΤΗΣ 2ας ΜΑΪΟΥ 1919 httpanemourionblogspotgr Στους εξώστες της προκυμαίας ποιας συμμαχικής δύναμης απουσιάζει η σημαία

Οι επιχειρήσεις του ελληνικού στρατού έως το καλοκαίρι του 1920 Ο ελληνικός στρατός κατέλαβε αρχικά τα εδάφη της Μικράς Ασίας για τα οποία είχε εντολή από την Αντάντ Λίγο αργότερα ο Βενιζέλος έλαβε από το συνέδριο του Παρισιού άδεια επέκτασης της ελληνικής ζώνης κατοχής Έτσι ο ελληνικός στρατός αφού κατέλαβε την άνοιξη του 1920 την Α Θράκη προέλασε το καλοκαίρι του 1920 σε βάθος 100-150 χλμ καταλαμβάνοντας μια ζώνη εδαφών στη Μ Ασία κατά πολύ μεγαλύτερη από αυτή που όριζε η συνθήκη των Σεβρών (είχε υπογραφεί λίγο νωρίτερα) Ιστορία Νεότερη και Σύγχρονη γ΄ γυμνασίου σ 105

Τον Ιούλιο του 1920 υπογράφηκε η Συνθήκη των Σεβρών που μεταξύ άλλων όριζε ότι η περιοχή της Σμύρνης θα βρισκόταν υπό ελληνική διοίκηση και κατοχή για πέντε χρόνια Ύστερα από την περίοδο αυτή θα μπορούσαν οι κάτοικοι με δημοψήφισμα να αποφασίσουν την προσάρτηση της περιοχής στην Ελλάδα

ΙΟΥΛΙΟΣ 1920

Ο Βενιζέλος υπογράφει τα κείμενα της Συνθήκης των Σεβρών - ΜΟΥΣΕΙΟ

ΕΛ Κ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ

ΧΑΡΤΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΕΔΑΦΩΝ ΤΗΝ ΑΝ ΘΡΑΚΗ ΚΑΙ ΤΟ ΒΙΛΑΕΤΙ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΤΟ 1920 ΤΥΠΩΜΕΝΟΣ ΣΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟ ΤΟΝ ΙΔΙΟ ΧΡΟΝΟ -ΕΘΝΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟhttpanemourionblogspotgr20150820-1900-1910

Το Νοέμβριο του ίδιου χρόνου το κόμμα των Φιλελευθέρων ηττήθηκε στις εκλογές και ο βασιλιάς Κωνσταντίνος επέστρεψε στην Ελλάδα Αυτό έδωσε την αφορμή στους Συμμάχους να εκφράσουν καθαρότερα την αλλαγή της στάσης τους απέναντι στην Ελλάδα

Συγχρόνως το εθνικό κίνημα των Τούρκων με επικεφαλής τον Μουσταφά Κεμάλ γινόταν διαρκώς ισχυρότερο τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό της Τουρκίας

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 1920

Οι εκλογές του Νοεμβρίου του 1920 είχαν ως αποτέλεσμα την επάνοδο του Κωνσταντίνου

στην εξουσία Φωτογραφία από την επιστροφή του βασιλιά Κωνσταντίνου στην ΕλλάδαΑθήνα Φωτογραφικό Αρχείο Πολεμικού Μουσείου copy Πολεμικό Μουσείο Αθήνα

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policyind001html

Γελοιογραφία της εποχής σχετικά με

την εκλογική αναμέτρηση του

1920 Ο ψηφοφόρος εικονίζεται να πρέπει

να επιλέξει μεταξύ Ελ Βενιζέλου και Δ Γούναρη υπό το

βλέμμα του πολέμου

Γελοιογραφία της εποχής

σχετικά με την εκλογική

αναμέτρηση του 1920 Ο

ψηφοφόρος εικονίζεται να

πρέπει να επιλέξει μεταξύ

Ελ Βενιζέλου και Δ Γούναρη υπό

το βλέμμα του πολέμου

Ο Κεμάλ παρουσιάζει τις αποφάσεις του συνεδρίου του Ερζερούμ (1919)1 Όλες οι περιοχές της χώρας μας που βρίσκονται μέσα στα εθνικά όρια είναι ενιαίες ˙ δε χωρίζονται μεταξύ τους []2 Εάν εισβάλουν οι εχθροί στα εδάφη μας και αναμειχθούν στα εσωτερικά μας θα προβάλλουμε αντίσταση με κάθε μέσο []3 Εάν δεν είναι αρκετή η δύναμη της κυβέρνησης της Κωνσταντινούπολης για την προστασία και την ελευθερία της πατρίδας καθώς και για την εξασφάλιση της ασφάλειας που απαιτείται για την πραγματοποίηση του σκοπού θα ιδρυθεί μια προσωρινή κυβέρνηση Τα μέλη αυτής της κυβέρνησης θα εκλεγούν από συνέδριο αντιπροσώπων ολόκληρου του έθνους []4 Είναι βασικός σκοπός και αρχή να μετατρέψουμε την εθνική δύναμη σε δύναμη επιρροής και την εθνική προσταγή σε κυρίαρχη δύναμη5 Δεν θα δοθούν προνόμια στις χριστιανικές μειονότητες []6 Δεν γίνεται αποδεκτή η προστασία των ξένων Δυνάμεων7 Θα γίνουν οι αναγκαίες προεργασίες για την άμεση σύγκληση της Βουλής [ενν Εθνικής Συνέλευσης] και την έναρξη των εργασιών της κυβέρνησης []Κεμάλ Ατατούρκ Ομιλίες μτφρ Σ Σολταρίδης Λιβάνη Αθήνα 1995 σ 51-52

Ο Μουσταφά Κεμάλ και ο Ισμέτ Ινονού υποδέχονται το γάλλο βουλευτή Franklin Bouillon καθώς και το

συνταγματάρχη Sarrou στο σιδηροδρομικό σταθμό του Δορυλαίου ( Εσκί Σεχίρ) το Μάιο του 1921

Ο μικρασιατικός πόλεμος έληξε τον Αύγουστο του 1922 με ήττα και υποχώρηση του ελληνικού στρατού Χιλιάδες πρόσφυγες ακολουθώντας το στρατό άρχισαν να φτάνουν στην Ελλάδα

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 1922

ΣΜΥΡΝΗ

bull ΠυρπολείταιΣΦΑΓΗ

bull Έλληνες και Αρμένιοι κάτοικοι σφαγιάζονται

ΠΡΟΣΦΥΓΙΑ

bull Τέλος μικρασιατικού ελληνισμού = ΠροσφυγιάΕΘΝΟΛΟΓΙΚΗ ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

bull ΞΕΡΙΖΩΜΑ ΙΩΝΙΚΗΣ ΓΗΣ

Στον δρόμο για την προσφυγιά[hellip] Λοιπόν ούλος αυτός ο κόσμος στοιβαγμένος στο μουράγιο και πάνω σε μαούνες Άντροι γέροι γριές και γυναικόπαιδα που είχανε παρατήσει τα καλά τους και ξεμείνανε στο δρόμο και τώρα εκεί μεροβραδιάζονταν εκεί πλαγιάζανε άλλος μrsquo ένα χράμι που έφερε μαζί του άλλος μrsquo ένα πάπλωμα ή με μια μπατανία Χείλια τρεμοσαλεύανε από το παραμιλητό Μάτια γουρλωμένα που αγναντεύανε τη Δευτέρα Παρουσία τη συντέλεια του κόσμου [hellip] Μέρα χαρά Θεού Τέλη Αυγούστου αρχές Σεπτέμβρη με το καινούριο [hellip]Κοσμάς Πολίτης Στου Χατζηφράγκου Ερμής Αθήνα 1990 σ 146 Μετά την κατάληψη της Σμύρνης

από τους κεμαλικούς Έλληνες πρόσφυγες αναζητούν με αγωνία μέσο σωτηρίας Πίσω τους διακρίνονται Τούρκοι ιππείς και πυρπολημένα κτίρια

Η Σμύρνη μάνα καίγεται καίγεται και το βιος μαςο πόνος μας δε λέγεται δε γράφεται ο καημός μας

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιά

Η Σμύρνη μάνα χάνεται τα όνειρά μας πάνεστα πλοία όποιος πιάνεται κι οι φίλοι τον χτυπάνε

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιάΣτίχοι ΠυθαγόραςΣε ποιους φίλους αναφέρεται ο ποιητής

Έρνεστ Χέμινγουεϊ laquoΣτην προκυμαία της ΣμύρνηςraquolaquoΕίχαμε ρητές εντολές να μην επέμβουμε να μη βοηθήσουμε Το πλοίο μας είχε τόση δύναμη που θα μπορούσαμε να βομβαρδίσουμε όλη τη Σμύρνη και να σταματήσουμε το μακελειό αλλά η εντολή ήταν να μην κάνουμε τίποτα

Καθώς το καράβι έβαλε πλώρη για την Αθήνα ο Horton έγραφε middot Μια από τις οξύτερες εντυπώσεις που αποκόμισα από τη Σμύρνη ήταν το αίσθημα της βαθιάς ντροπής γιατί ανήκα στο ανθρώπινο γένος Σύγκρινε την καταστροφή της Σμύρνης με την κατεδάφιση της Καρχηδόνας από τους Ρωμαίους και παρατήρησε -Στην καταστροφή της Καρχηδόνας δεν υπήρχε στόλος χριστιανικών πολεμικών πλοίων να παρακολουθούν μια κατάσταση για την οποία οι κυβερνήσεις τους ήταν υπεύθυνες Διάφοροι πρόσφυγες έκτοτε μου έχουν πεί ότι μια από τις πιο ισχυρές αναμνήσεις τους ήταν ο ήχος χορευτικής μουσικής που έφτανε στο λιμάνι από τα συμμαχικά πολεμικά πλοία Αυτόπτης μάρτυρας του οριστικού θανάτου της βυζαντινής αυτοκρατορίας ο Horton συνεχίζει middot Και αυτή η παρουσία αυτών των πολεμικών πλοίων στο λιμάνι της Σμύρνης το Σωτήριον έτος 1922 που παρακολουθούσε ανίσχυρα τις τελευταίες στιγμές των χριστιανών στην Τουρκία ήταν το πιο λυπητερό και το πιο σημαντικό στοιχείο της όλης ιστορίας httpusersschgrmikrasiahortonhtm

Η Σμύρνη καίγεται οι χριστιανοί κάτοικοι της προσπαθούν απεγνωσμένα να σωθούν ενώ οι ναύτες των συμμαχικών δυνάμεων παρακολουθούν αμέτοχοι

Πρόσφυγες Μαρτυρίες Μικρασιατών προσφύγων για την άφιξή τους στην ΕλλάδαΕμείς οι άλλοι περιμέναμε τρεις μέρες ώσπου μπήκαμε σε καΐκια και μπαρκάραμε για τη Μυτιλήνη Ώσπου να πατήσει το ποδάρι του ο τούρκικος στρατός στο χωριό άραζαν καΐκια και μας παίρναν Πίσω-πίσω στη Μυτιλήνη δεν μας δέχουνταν Δεν είναι και πλούσιος τόπος από ένα μαξούλι [=σοδειά] περιμένει Βασανιστήκαμε κακοκοιμηθήκαμε κακοφάγαμε μεγάλη συμφορά πάθαμε Και ποιος δεν έκλαψε νεκρούς Και ποιος δεν κακοπάθησε και ποιος δεν κλαίει ακόμα Μονάχα τα παιδιά που γεννήθηκαν εδώ τrsquo ακούνε σαν ψεύτικα παραμύθια(Μαρτυρία Απόστολου Μυκονιάτη από το παραθαλάσσιο χωριό Ατζανός κοντά στην Πέργαμο απέναντι από τη Λέσβο) Η Έξοδος (έκδοση του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών) τόμ Α΄ σ 142

Η ΕΞΟΔΟΣΗ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΘΡΑΚΗ

Ήδη πριν από τον Αύγουστο του 1922 ελληνικοί πληθυσμοί της Μικράς Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) είχαν εγκαταλείψει τα σπίτια τους και είχαν καταφύγει στη Σμύρνη ή την ΕλλάδαΜετά την καταστροφή της Σμύρνης σειρά είχαν τα Βούρλα το Αϊβαλί και τα Μοσχονήσια Διώξεις σημειώθηκαν και στη βορειοδυτική Μικρά Ασία (Προποντίδα και αλλού) Αιχμάλωτοι στρατιώτες και ντόπιοι άνδρες 18-45 ετών συγκεντρώθηκαν σε στρατόπεδα και σχηματίστηκαν πορείες αιχμαλώτων και ομήρων προς το εσωτερικό της Μικράς Ασίας Πολλοί πέθαναν από κακουχίες και ασιτία Στους κατοίκους της Ανατολικής Θράκης δόθηκε προθεσμία ενός μήνα για να εκκενώσουν την περιοχή Με αυτόν τον τρόπο είχαν τη δυνατότητα να πάρουν μαζί τους όσα μπορούσαν να μεταφέρουν από την κινητή περιουσία τους Οι Έλληνες της χερσονήσου της Καλλίπολης έφυγαν αργότερα

Συνολικά το φθινόπωρο του 1922 έφθασαν στην Ελλάδα περίπου 900000 πρόσφυγες (ανάμεσα τους και 50000 Αρμένιοι) Περίπου 200000 Έλληνες παρέμεναν στην Καππαδοκία και γενικότερα στην Κεντρική και Νότια Μικρά Ασία Αυτοί μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα το 1924 και το 1925 με τη φροντίδα της Μικτής Επιτροπής Ένα τμήμα των Ελλήνων του Πόντου κατέφυγε στη Ρωσία

Πηγή httpwwwvenetokleiogrΠαναγιώτης Αθανασόπουλος

Αφού μελετήσετε τον πίνακα 1 που παρατίθεται στη σελ 146 του σχολικού βιβλίου να εξηγήσετε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργήθηκε το προσφυγικό ρεύμα μετά την καταστροφή της Σμύρνης

Ομάδα ελλήνων αιχμαλώτων που

επέστρεψαν από τα κεμαλικά

στρατόπεδα Αθήνα httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydome

stic_policyind001html

Πρόσφυγες Στίχοι ΠυθαγόραςΜουσική Απόστολος Καρδάρας

Πάνε κι έρχονται καράβιαφορτωμένα προσφυγιάβάψαν τα πανιά τους μαύρατα κατάρτια τους μαβιά

Σε ποια πέτρα σε ποιο χώμανα ριζώσεις τώρα πιακι απrsquo το θάνατο ακόμαπιο πικρή είσαι προσφυγιά

Πού να βρίσκεται ο πατέραςψάχνει η μάνα για παιδιάμας εσκόρπισε ο αγέραςσrsquo άλλη γη σrsquo άλλη στεριά

Μικρασιάτες πρόσφυγες στο κατάστρωμα πλοίου Αθήνα

Φωτοϊστορικό Αρχείο Δήμου Νέας Σμύρνης

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policy

ind001html

Χάρτης της Ανατολικής Θράκης με τις πορείες των προσφύγων και τα μέσα αναχώρησης

httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Τα φορτωμένα κάρα περνούν μέσα από την Αδριανούπολη (αρχές Οκτωβρίου 1922)httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Έλληνες πρόσφυγες εγκαταλείπουν την ανατολική

Θράκη (Νοέμβριος 1922)

Σύνοψη της υπόθεσηςΒασισμένη στο βιβλίο του Ηλία Βενέζη Το νούμερο 31328 η ταινία του Νίκου Κούνδουρου αφηγείται μέσα από την προσωπική τραγωδία τριών προσώπων την Μικρασιατική καταστροφή και την μαρτυρική πορεία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας που συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο θάνατο από τα στρατεύματα του Κεμάλ αλλά και τις ένοπλες ομάδες Μουσουλμάνων Η γυναίκα ενός εμπόρου μια δασκάλα και ένας δεκαεφτάχρονος προσπαθούν να επιβιώσουν ακολουθώντας την φάλαγγα των αιχμαλώτων στα βάθη της Μικράς Ασίας Η δασκάλα θα δολοφονηθεί από έναν Τούρκο η γυναίκα του εμπόρου θα χάσει τα λογικά της και μόνο ο νεαρός θα καταφέρει να σωθεί Για λόγους διπλωματικούς και πολιτικούς η προβολή της ταινίας υπήρξε απαγορευμένη μέχρι το 1982 httpwwwtainiothikigrv2filmographyview12

1922

ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΕ

Αφού μελετήσετε τις παραπάνω πηγές να αιτιολογήσετε την αλλαγή στάσης των Συμμάχων απέναντι στην Ελλάδα μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου το Νοέμβριο του 1920ΠΗΓΗ 1 Το Δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβρίου 1920 και η επάνοδος του Κωνσταντίνου Οι εξελίξεις αυτές ωστόσο δεν μπορούσαν να είναι ούτε άμεσα ορατές ούτε εγγυημένες για τις Δυτικοευρωπαϊκές δυνάμεις το Νοέμβριο του 1920 Το νέο καθεστώς αντιπροσώπευε για την Entente στη χειρότερη περίπτωση κάποια πιθανή μελλοντική απειλή και στην καλύτερη έναν παράγοντα αστάθμητο Οι πρώτες αντιδράσεις της κοινής γνώμης στην Αγγλία και ιδιαίτερα στη Γαλλία όπου το όνομα του Κωνσταντίνου εξακολουθούσε να είναι σχεδόν εξίσου μισητό με αυτό του Γερμανού Κάιζερ ενίσχυσαν τη στάση εχθρικής αναμονής (απλής αναμονής στην περίπτωση της Αγγλίας) που υιοθέτησαν συνολικά οι Συμμαχικές κυβερνήσεις απέναντι στην Ελλάδα μετά την ήττα του Βενιζέλου ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150ΠΗΓΗ 2 Στην πρώτη μετά τις ελληνικές εκλογές από τις περιοδικές διασυμμαχικές συνδιασκέψεις που άρχισε στο Λονδίνο στις 1326 Νοεμβρίου η κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα και η πιθανή επιστροφή του Κωνσταντίνου αποτέλεσε ένα από τα κεντρικά θέματα Ο λόρδος Curzon υπουργός εξωτερικών της Αγγλίας κυκλοφόρησε στη Συνδιάσκεψη ένα εμπιστευτικό μνημόνιο βάση για τη συζήτηση του Ελληνικού θέματος Σύμφωνα με την αγγλική πρόταση αν η ελληνική κυβέρνηση όπως δήλωνε ήταν διατεθειμένη να συνεχίσει το Μικρασιατικό πόλεμο οι δυνάμεις της Entente είχαν συμφέρον να ενισχύσουν την Ελλάδα στην προσπάθειά της να επιβάλει με στρατιωτικά μέσα τη Συνθήκη των Σεβρών φτάνοντας μέχρι το σημείο να αναγνωρίσουν τον Κωνσταντίνο κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150

ΘΕΜΑ 1

ΠΗΓΗ 3 Η Γαλλία και η Ιταλία όμως δεν είχαν την ίδια γνώμη Ο Γάλλος πρωθυπουργός Leygues πρότεινε να σταλεί στην ελληνική κυβέρνηση σαφής προειδοποίηση ότι τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε παραδοχή της πολιτικής του κατά τη διάρκεια του πολέμου και ανασύσταση ενός καθεστώτος εχθρικού προς τους Συμμάχους Στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε η Ελλάδα να γνωρίζει ότι οι Σύμμαχοι δεν ήταν σε θέση να εμπιστευθούν σημαντικά στρατηγικά σημεία στη Μικρά Ασία σε μια μη φιλική κυβέρνηση Με άλλα λόγια επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε αναθεώρηση από τις Δυνάμεις της Συνθήκης των Σεβρών Το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε από τη Συμμαχική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου και επιδόθηκε στην κυβέρνηση Ράλλη στις 20 Νοεμβρίου 3 Δεκεμβρίου αποτελούσε τυπικά συμβιβασμό ανάμεσα στις δύο απόψεις με ουσιαστική παραδοχή των γαλλικών θέσεων Δεν έθετε θέμα αναθεωρήσεως της Συνθήκης αλλά τόνιζε ότι οι δυνάμεις της Entente θα θεωρούσαν την τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου στον ελληνικό θρόνο σαν μια μη φιλική ενέργεια που θα τους έδινε το δικαίωμα να επανεξετάσουν ολόκληρη την πολιτική τους στην Εγγύς Ανατολή χωρίς καμιά δέσμευση χωρίς δηλαδή να δεσμεύονται από τη Συνθήκη των Σεβρών Η Ελλάδα θα έπαυε να θεωρείται σύμμαχος - εντολοδόχος της Entente στη Μικρά Ασία Στις 21 Νοεμβρίου 4 Δεκεμβρίου μία μέρα πριν από το Δημοψήφισμα για την επιστροφή του Κωνσταντίνου οι πρεσβευτές της Αγγλίας Γαλλίας και Ιταλίας εξουσιοδοτήθηκαν να γνωστοποιήσουν στην ελληνική κυβέρνηση ότι οι Σύμμαχοι θα διέκοπταν κάθε οικονομική υποστήριξη προς την Ελλάδα αν ξαναγύριζε ο εξόριστος μονάρχης ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150 ΠΗΓΗ 4 Με την επιστροφή του Κωνσταντίνου ολοκληρώθηκε η αλλαγή Η αλλαγή αυτή δημιούργησε νέα κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας και στο μικρασιατικό μέτωπο και το κυριότερο οδήγησε στην εκδήλωση ανοιχτής στροφής της γαλλικής και ιταλικής πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα καθώς και στη δημιουργία νέου κλίματος στις αγγλοελληνικές σχέσεις Από την άποψη αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τομή στην πορεία των γεγονότων

Ωστόσο η πραγματική έκταση και σημασία αυτής της τομής δεν μπορεί να εκτιμηθεί χωρίς αναφορά - με κέντρο το Μικρασιατικό πρόβλημα - στην εξέλιξη των σχέσεων της Ελλάδας με την Entente στις σχέσεις των Συμμάχων μεταξύ τους και στην εσωτερική κατάσταση της ηττημένης οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι τη στιγμή της αλλαγής του Νοεμβρίου 1920 χωρίς αναφορά δηλαδή στις δυσκολίες και στις εύθραυστες ισορροπίες πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών Τα παραπάνω ζητήματα ούτε ο Βενιζέλος που συγκριτικά με την αντιπολίτευση ήταν σε θέση να γνωρίζει ακόμα περισσότερες διαστάσεις τους ούτε οι αντίπαλοί του για τον ίδιο γενικά λόγο θεώρησαν σκόπιμο να τα θέσουν στο εκλογικό σώμα το 1920 - ή αργότερα Και ο κύριος λόγος ήταν - με εξαίρεση τα θέματα εκείνα που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τρέχοντες διπλωματικούς χειρισμούς - ο ακαταμάχητος πειρασμός της οποιασδήποτε μέχρι τότε ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να καρπωθεί κύρος και άμεσα ή μακροπρόθεσμα πολιτικά οφέλη από την εγγυημένη δημοτικότητα της Μεγάλης Ιδέας Οι πολλαπλές αντιδράσεις που αντιμετώπισε ο Βενιζέλος στην επιδίωξή του να κατοχυρώσει τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Μικρά Ασία μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών εξετάστηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο Οι λόγοι που δημιούργησαν τις αντιδράσεις αυτές δεν έπαψαν να ισχύουν μετά την υπογραφή της Συνθήκης Αντίθετα σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις από τον Αύγουστο του 1920 μέχρι τη Νοεμβριανή αλλαγή στην Ελλάδα οι ενδοσυμμαχικές διαφωνίες οξύνθηκαν και η ενδοαγγλική αντιπολίτευση στους laquoφιλελληνικούςraquo προσανατολισμούς του Λόυδ Τζωρτζ ισχυροποιήθηκε με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου ανοιχτά σχεδόν - για πρώτη φορά - οι περισσότερες από αυτές τις διαφωνίες Δε θα ήταν άσκοπο λοιπόν να συνοψίσουμε εδώ τους κυριότερους από τους παράγοντες εκείνους που είχαν αρνητική αποσταθεροποιητική επίδραση πάνω στις ελληνικές επιδιώξεις μέχρι την αλλαγή του Νοεμβρίου 1920 ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 150-151

Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στην τύχη του ανδρικού πληθυσμού μετά την καταστροφή της Σμύρνης ΠΗΓΗ 1 Οι πορείες των αιχμαλώτων και των ομήρων προς το εσωτερικό Οι Τούρκοι μετά την κατάληψη της Σμύρνης άρχισαν τη συγκέντρωση όλου του άρρενα πληθυσμού από 18 έως 45 ετών όπως αναφερόταν στη σχετική διαταγή του Νουρεντίν Στην πραγματικότητα όμως συλλαμβάνονταν και κάτω από 18 ετών ή πάνω από 45 Μέσα σε λίγες ώρες συνελήφθησαν περίπου 10000 άντρες που κλείστηκαν σε στρατώνες της Σμύρνης και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν όπως γράφει ο Χρ Σολομωνίδης Η διαταγή του Νουρεντίν όριζε τη 17η Σεπτεμβρίου σαν τελευταία μέρα για την αναγκαστική αναχώρηση όλου του υπόλοιπου ελληνικού πληθυσμού κατά την επιβίβαση όμως των προσφύγων στα πλοία οι Τούρκοι που έκαναν έλεγχο συνέλαβαν και πάμπολλους άλλους για να τους οδηγήσουν σε στρατόπεδα στο εσωτερικό Πολλοί τότε κατάφεραν να διαφύγουν μεταμφιεσμένοι αλλά αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις Οι υπόλοιποι σχηματίζοντας μεγάλες φάλαγγες πήραν το δρόμο για το εσωτερικό Ο Αγγελομάτης αναφέρει ότι πάνω από 150000 χριστιανοί από τη Σμύρνη και τα περίχωρα οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα Τις πρώτες κιόλας μέρες του εκτοπισμού αναφέρεται ότι εξοντώθηκαν περίπου 3000 Έλληνες κοντά στο προάστιο της Σμύρνης Μπουνάρμπασι ενώ από μια άλλη φάλαγγα 5000 αιχμαλώτων σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι στα ανατολικά του Μπουρνόβα Άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν μόλις έφτασαν στη Μαγνησία Οι εκτοπιζόμενοι είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες προς τον Κασαμπά τη Μαγνησία και τη Φιλαδέλφεια (Αλά Σεχίρ) όπου από τους χίλιους περίπου που περιλάμβανε η ομάδα σκοτώθηκαν οι μισοί

ΘΕΜΑ 2

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Το κείμενο του σχολικού βιβλίου με πλαγιότιτλουςΠηγή httpwwwvenetokleiogrΠαναγιώτης Αθανασόπουλος

Οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μικράς Ασίας φάνηκε ότι γίνονταν πραγματικότητα Ελληνικός στρατός αποβιβάστηκε στη Σμύρνη στις 15 Μαΐου 1919 Σύντομα η ελληνική παρουσία επεκτάθηκε και σε άλλες περιοχές γύρω από την κατεχόμενη ζώνη Τον Ιούλιο του 1920 υπογράφηκε η Συνθήκη των Σεβρών που μεταξύ άλλων όριζε ότι η περιοχή της Σμύρνης θα βρισκόταν υπό ελληνική διοίκηση και κατοχή για πέντε χρόνια Ύστερα από την περίοδο αυτή θα μπορούσαν οι κάτοικοι με δημοψήφισμα να αποφασίσουν την προσάρτηση της περιοχής στην Ελλάδα Το Νοέμβριο του ίδιου χρόνου το κόμμα των Φιλελευθέρων ηττήθηκε στις εκλογές και ο βασιλιάς Κωνσταντίνος επέστρεψε στην Ελλάδα Αυτό έδωσε την αφορμή στους Συμμάχους να εκφράσουν καθαρότερα την αλλαγή της στάσης τους απέναντι στην Ελλάδα Συγχρόνως το εθνικό κίνημα των Τούρκων με επικεφαλής τον Μουσταφά Κεμάλ γινόταν διαρκώς ισχυρότερο τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό της Τουρκίας Ο μικρασιατικός πόλεμος έληξε τον Αύγουστο του 1922 με ήττα και υποχώρηση του ελληνικού στρατού Χιλιάδες πρόσφυγες ακολουθώντας το στρατό άρχισαν να φτάνουν στην Ελλάδα

Η μικρασιατική εκστρατεία και καταστροφή (1919-1922) 15 Μαΐου 1919 απόβαση ελλστρατού στη Σμύρνη Ιούλιος 1920 Συνθήκη Σεβρών Νοέμβριος 1920 εκλογές - ήττα Φιλελευθέρων- επιστροφή Κωνσταντίνου-μεταστροφή ΣυμμάχωνΑύγουστος 1922 μικρασιατική καταστροφή

Το κείμενο του σχολικού βιβλίου με πλαγιότιτλουςΠηγή httpwwwvenetokleiogrΠαναγιώτης Αθανασόπουλος

Ήδη πριν από τον Αύγουστο του 1922 ελληνικοί πληθυσμοί της Μικράς Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) είχαν εγκαταλείψει τα σπίτια τους και είχαν καταφύγει στη Σμύρνη ή την Ελλάδα Μετά την καταστροφή της Σμύρνης σειρά είχαν τα Βούρλα το Αϊβαλί και τα Μοσχονήσια Διώξεις σημειώθηκαν και στη βορειοδυτική Μικρά Ασία (Προποντίδα και αλλού) Αιχμάλωτοι στρατιώτες και ντόπιοι άνδρες 18-45 ετών συγκεντρώθηκαν σε στρατόπεδα και σχηματίστηκαν πορείες αιχμαλώτων και ομήρων προς το εσωτερικό της Μικράς Ασίας Πολλοί πέθαναν από κακουχίες και ασιτία Στους κατοίκους της Ανατολικής Θράκης δόθηκε προθεσμία ενός μήνα για να εκκενώσουν την περιοχή Με αυτόν τον τρόπο είχαν τη δυνατότητα να πάρουν μαζί τους όσα μπορούσαν να μεταφέρουν από την κινητή περιουσία τους Οι Έλληνες της χερσονήσου της Καλλίπολης έφυγαν αργότερα Συνολικά το φθινόπωρο του 1922 έφθασαν στην Ελλάδα περίπου 900000 πρόσφυγες (ανάμεσα τους και 50000 Αρμένιοι) Περίπου 200000 Έλληνες παρέμεναν στην Καππαδοκία και γενικότερα στην Κεντρική και Νότια Μικρά Ασία Αυτοί μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα το 1924 και το 1925 με τη φροντίδα της Μικτής Επιτροπής Ένα τμήμα των Ελλήνων του Πόντου κατέφυγε στη Ρωσία

Η οριστική αποχώρηση των Ελλήνων από τη Μ Ασία και την Αν Θράκη

Κύματα προσφύγων (1922 ndash 1925)

Η ΕΞΟΔΟΣΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΠΟΥ ΟΔΗΓΗΣΑΝ

ΣΤΗ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ

(1919-1922)

Οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μικράς Ασίας φάνηκε ότι γίνονταν πραγματικότητα Ελληνικός στρατός αποβιβάστηκε στη Σμύρνη στις 15 Μαΐου 1919 Σύντομα η ελληνική παρουσία επεκτάθηκε και σε άλλες περιοχές γύρω από την κατεχόμενη ζώνη

20 Μάϊου 1919

Σμύρνη πανόραμα μετά την αποβίβασ

η του Ελληνικο

ύ στρατού

Πηγή httpapogonoimikrasiatonblogspotgr

15 ΜΑΗ1919

Ποιες διαφορετικές απόψεις υπήρχαν για την αποβίβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

Πηγή httpwwwmuseducgr

ΤΥΦΕΚΙΟΦΟΡΟΙ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ Α ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ ΠΑΡΕΛΕΥΝΟΥΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΚΥΜΑΙΑ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΛΙΓΟ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΒΙΒΑΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΚΑΤΟΧΗΣ ΤΟ ΠΡΩΪ ΤΗΣ 2ας ΜΑΪΟΥ 1919 httpanemourionblogspotgr Στους εξώστες της προκυμαίας ποιας συμμαχικής δύναμης απουσιάζει η σημαία

Οι επιχειρήσεις του ελληνικού στρατού έως το καλοκαίρι του 1920 Ο ελληνικός στρατός κατέλαβε αρχικά τα εδάφη της Μικράς Ασίας για τα οποία είχε εντολή από την Αντάντ Λίγο αργότερα ο Βενιζέλος έλαβε από το συνέδριο του Παρισιού άδεια επέκτασης της ελληνικής ζώνης κατοχής Έτσι ο ελληνικός στρατός αφού κατέλαβε την άνοιξη του 1920 την Α Θράκη προέλασε το καλοκαίρι του 1920 σε βάθος 100-150 χλμ καταλαμβάνοντας μια ζώνη εδαφών στη Μ Ασία κατά πολύ μεγαλύτερη από αυτή που όριζε η συνθήκη των Σεβρών (είχε υπογραφεί λίγο νωρίτερα) Ιστορία Νεότερη και Σύγχρονη γ΄ γυμνασίου σ 105

Τον Ιούλιο του 1920 υπογράφηκε η Συνθήκη των Σεβρών που μεταξύ άλλων όριζε ότι η περιοχή της Σμύρνης θα βρισκόταν υπό ελληνική διοίκηση και κατοχή για πέντε χρόνια Ύστερα από την περίοδο αυτή θα μπορούσαν οι κάτοικοι με δημοψήφισμα να αποφασίσουν την προσάρτηση της περιοχής στην Ελλάδα

ΙΟΥΛΙΟΣ 1920

Ο Βενιζέλος υπογράφει τα κείμενα της Συνθήκης των Σεβρών - ΜΟΥΣΕΙΟ

ΕΛ Κ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ

ΧΑΡΤΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΕΔΑΦΩΝ ΤΗΝ ΑΝ ΘΡΑΚΗ ΚΑΙ ΤΟ ΒΙΛΑΕΤΙ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΤΟ 1920 ΤΥΠΩΜΕΝΟΣ ΣΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟ ΤΟΝ ΙΔΙΟ ΧΡΟΝΟ -ΕΘΝΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟhttpanemourionblogspotgr20150820-1900-1910

Το Νοέμβριο του ίδιου χρόνου το κόμμα των Φιλελευθέρων ηττήθηκε στις εκλογές και ο βασιλιάς Κωνσταντίνος επέστρεψε στην Ελλάδα Αυτό έδωσε την αφορμή στους Συμμάχους να εκφράσουν καθαρότερα την αλλαγή της στάσης τους απέναντι στην Ελλάδα

Συγχρόνως το εθνικό κίνημα των Τούρκων με επικεφαλής τον Μουσταφά Κεμάλ γινόταν διαρκώς ισχυρότερο τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό της Τουρκίας

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 1920

Οι εκλογές του Νοεμβρίου του 1920 είχαν ως αποτέλεσμα την επάνοδο του Κωνσταντίνου

στην εξουσία Φωτογραφία από την επιστροφή του βασιλιά Κωνσταντίνου στην ΕλλάδαΑθήνα Φωτογραφικό Αρχείο Πολεμικού Μουσείου copy Πολεμικό Μουσείο Αθήνα

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policyind001html

Γελοιογραφία της εποχής σχετικά με

την εκλογική αναμέτρηση του

1920 Ο ψηφοφόρος εικονίζεται να πρέπει

να επιλέξει μεταξύ Ελ Βενιζέλου και Δ Γούναρη υπό το

βλέμμα του πολέμου

Γελοιογραφία της εποχής

σχετικά με την εκλογική

αναμέτρηση του 1920 Ο

ψηφοφόρος εικονίζεται να

πρέπει να επιλέξει μεταξύ

Ελ Βενιζέλου και Δ Γούναρη υπό

το βλέμμα του πολέμου

Ο Κεμάλ παρουσιάζει τις αποφάσεις του συνεδρίου του Ερζερούμ (1919)1 Όλες οι περιοχές της χώρας μας που βρίσκονται μέσα στα εθνικά όρια είναι ενιαίες ˙ δε χωρίζονται μεταξύ τους []2 Εάν εισβάλουν οι εχθροί στα εδάφη μας και αναμειχθούν στα εσωτερικά μας θα προβάλλουμε αντίσταση με κάθε μέσο []3 Εάν δεν είναι αρκετή η δύναμη της κυβέρνησης της Κωνσταντινούπολης για την προστασία και την ελευθερία της πατρίδας καθώς και για την εξασφάλιση της ασφάλειας που απαιτείται για την πραγματοποίηση του σκοπού θα ιδρυθεί μια προσωρινή κυβέρνηση Τα μέλη αυτής της κυβέρνησης θα εκλεγούν από συνέδριο αντιπροσώπων ολόκληρου του έθνους []4 Είναι βασικός σκοπός και αρχή να μετατρέψουμε την εθνική δύναμη σε δύναμη επιρροής και την εθνική προσταγή σε κυρίαρχη δύναμη5 Δεν θα δοθούν προνόμια στις χριστιανικές μειονότητες []6 Δεν γίνεται αποδεκτή η προστασία των ξένων Δυνάμεων7 Θα γίνουν οι αναγκαίες προεργασίες για την άμεση σύγκληση της Βουλής [ενν Εθνικής Συνέλευσης] και την έναρξη των εργασιών της κυβέρνησης []Κεμάλ Ατατούρκ Ομιλίες μτφρ Σ Σολταρίδης Λιβάνη Αθήνα 1995 σ 51-52

Ο Μουσταφά Κεμάλ και ο Ισμέτ Ινονού υποδέχονται το γάλλο βουλευτή Franklin Bouillon καθώς και το

συνταγματάρχη Sarrou στο σιδηροδρομικό σταθμό του Δορυλαίου ( Εσκί Σεχίρ) το Μάιο του 1921

Ο μικρασιατικός πόλεμος έληξε τον Αύγουστο του 1922 με ήττα και υποχώρηση του ελληνικού στρατού Χιλιάδες πρόσφυγες ακολουθώντας το στρατό άρχισαν να φτάνουν στην Ελλάδα

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 1922

ΣΜΥΡΝΗ

bull ΠυρπολείταιΣΦΑΓΗ

bull Έλληνες και Αρμένιοι κάτοικοι σφαγιάζονται

ΠΡΟΣΦΥΓΙΑ

bull Τέλος μικρασιατικού ελληνισμού = ΠροσφυγιάΕΘΝΟΛΟΓΙΚΗ ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

bull ΞΕΡΙΖΩΜΑ ΙΩΝΙΚΗΣ ΓΗΣ

Στον δρόμο για την προσφυγιά[hellip] Λοιπόν ούλος αυτός ο κόσμος στοιβαγμένος στο μουράγιο και πάνω σε μαούνες Άντροι γέροι γριές και γυναικόπαιδα που είχανε παρατήσει τα καλά τους και ξεμείνανε στο δρόμο και τώρα εκεί μεροβραδιάζονταν εκεί πλαγιάζανε άλλος μrsquo ένα χράμι που έφερε μαζί του άλλος μrsquo ένα πάπλωμα ή με μια μπατανία Χείλια τρεμοσαλεύανε από το παραμιλητό Μάτια γουρλωμένα που αγναντεύανε τη Δευτέρα Παρουσία τη συντέλεια του κόσμου [hellip] Μέρα χαρά Θεού Τέλη Αυγούστου αρχές Σεπτέμβρη με το καινούριο [hellip]Κοσμάς Πολίτης Στου Χατζηφράγκου Ερμής Αθήνα 1990 σ 146 Μετά την κατάληψη της Σμύρνης

από τους κεμαλικούς Έλληνες πρόσφυγες αναζητούν με αγωνία μέσο σωτηρίας Πίσω τους διακρίνονται Τούρκοι ιππείς και πυρπολημένα κτίρια

Η Σμύρνη μάνα καίγεται καίγεται και το βιος μαςο πόνος μας δε λέγεται δε γράφεται ο καημός μας

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιά

Η Σμύρνη μάνα χάνεται τα όνειρά μας πάνεστα πλοία όποιος πιάνεται κι οι φίλοι τον χτυπάνε

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιάΣτίχοι ΠυθαγόραςΣε ποιους φίλους αναφέρεται ο ποιητής

Έρνεστ Χέμινγουεϊ laquoΣτην προκυμαία της ΣμύρνηςraquolaquoΕίχαμε ρητές εντολές να μην επέμβουμε να μη βοηθήσουμε Το πλοίο μας είχε τόση δύναμη που θα μπορούσαμε να βομβαρδίσουμε όλη τη Σμύρνη και να σταματήσουμε το μακελειό αλλά η εντολή ήταν να μην κάνουμε τίποτα

Καθώς το καράβι έβαλε πλώρη για την Αθήνα ο Horton έγραφε middot Μια από τις οξύτερες εντυπώσεις που αποκόμισα από τη Σμύρνη ήταν το αίσθημα της βαθιάς ντροπής γιατί ανήκα στο ανθρώπινο γένος Σύγκρινε την καταστροφή της Σμύρνης με την κατεδάφιση της Καρχηδόνας από τους Ρωμαίους και παρατήρησε -Στην καταστροφή της Καρχηδόνας δεν υπήρχε στόλος χριστιανικών πολεμικών πλοίων να παρακολουθούν μια κατάσταση για την οποία οι κυβερνήσεις τους ήταν υπεύθυνες Διάφοροι πρόσφυγες έκτοτε μου έχουν πεί ότι μια από τις πιο ισχυρές αναμνήσεις τους ήταν ο ήχος χορευτικής μουσικής που έφτανε στο λιμάνι από τα συμμαχικά πολεμικά πλοία Αυτόπτης μάρτυρας του οριστικού θανάτου της βυζαντινής αυτοκρατορίας ο Horton συνεχίζει middot Και αυτή η παρουσία αυτών των πολεμικών πλοίων στο λιμάνι της Σμύρνης το Σωτήριον έτος 1922 που παρακολουθούσε ανίσχυρα τις τελευταίες στιγμές των χριστιανών στην Τουρκία ήταν το πιο λυπητερό και το πιο σημαντικό στοιχείο της όλης ιστορίας httpusersschgrmikrasiahortonhtm

Η Σμύρνη καίγεται οι χριστιανοί κάτοικοι της προσπαθούν απεγνωσμένα να σωθούν ενώ οι ναύτες των συμμαχικών δυνάμεων παρακολουθούν αμέτοχοι

Πρόσφυγες Μαρτυρίες Μικρασιατών προσφύγων για την άφιξή τους στην ΕλλάδαΕμείς οι άλλοι περιμέναμε τρεις μέρες ώσπου μπήκαμε σε καΐκια και μπαρκάραμε για τη Μυτιλήνη Ώσπου να πατήσει το ποδάρι του ο τούρκικος στρατός στο χωριό άραζαν καΐκια και μας παίρναν Πίσω-πίσω στη Μυτιλήνη δεν μας δέχουνταν Δεν είναι και πλούσιος τόπος από ένα μαξούλι [=σοδειά] περιμένει Βασανιστήκαμε κακοκοιμηθήκαμε κακοφάγαμε μεγάλη συμφορά πάθαμε Και ποιος δεν έκλαψε νεκρούς Και ποιος δεν κακοπάθησε και ποιος δεν κλαίει ακόμα Μονάχα τα παιδιά που γεννήθηκαν εδώ τrsquo ακούνε σαν ψεύτικα παραμύθια(Μαρτυρία Απόστολου Μυκονιάτη από το παραθαλάσσιο χωριό Ατζανός κοντά στην Πέργαμο απέναντι από τη Λέσβο) Η Έξοδος (έκδοση του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών) τόμ Α΄ σ 142

Η ΕΞΟΔΟΣΗ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΘΡΑΚΗ

Ήδη πριν από τον Αύγουστο του 1922 ελληνικοί πληθυσμοί της Μικράς Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) είχαν εγκαταλείψει τα σπίτια τους και είχαν καταφύγει στη Σμύρνη ή την ΕλλάδαΜετά την καταστροφή της Σμύρνης σειρά είχαν τα Βούρλα το Αϊβαλί και τα Μοσχονήσια Διώξεις σημειώθηκαν και στη βορειοδυτική Μικρά Ασία (Προποντίδα και αλλού) Αιχμάλωτοι στρατιώτες και ντόπιοι άνδρες 18-45 ετών συγκεντρώθηκαν σε στρατόπεδα και σχηματίστηκαν πορείες αιχμαλώτων και ομήρων προς το εσωτερικό της Μικράς Ασίας Πολλοί πέθαναν από κακουχίες και ασιτία Στους κατοίκους της Ανατολικής Θράκης δόθηκε προθεσμία ενός μήνα για να εκκενώσουν την περιοχή Με αυτόν τον τρόπο είχαν τη δυνατότητα να πάρουν μαζί τους όσα μπορούσαν να μεταφέρουν από την κινητή περιουσία τους Οι Έλληνες της χερσονήσου της Καλλίπολης έφυγαν αργότερα

Συνολικά το φθινόπωρο του 1922 έφθασαν στην Ελλάδα περίπου 900000 πρόσφυγες (ανάμεσα τους και 50000 Αρμένιοι) Περίπου 200000 Έλληνες παρέμεναν στην Καππαδοκία και γενικότερα στην Κεντρική και Νότια Μικρά Ασία Αυτοί μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα το 1924 και το 1925 με τη φροντίδα της Μικτής Επιτροπής Ένα τμήμα των Ελλήνων του Πόντου κατέφυγε στη Ρωσία

Πηγή httpwwwvenetokleiogrΠαναγιώτης Αθανασόπουλος

Αφού μελετήσετε τον πίνακα 1 που παρατίθεται στη σελ 146 του σχολικού βιβλίου να εξηγήσετε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργήθηκε το προσφυγικό ρεύμα μετά την καταστροφή της Σμύρνης

Ομάδα ελλήνων αιχμαλώτων που

επέστρεψαν από τα κεμαλικά

στρατόπεδα Αθήνα httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydome

stic_policyind001html

Πρόσφυγες Στίχοι ΠυθαγόραςΜουσική Απόστολος Καρδάρας

Πάνε κι έρχονται καράβιαφορτωμένα προσφυγιάβάψαν τα πανιά τους μαύρατα κατάρτια τους μαβιά

Σε ποια πέτρα σε ποιο χώμανα ριζώσεις τώρα πιακι απrsquo το θάνατο ακόμαπιο πικρή είσαι προσφυγιά

Πού να βρίσκεται ο πατέραςψάχνει η μάνα για παιδιάμας εσκόρπισε ο αγέραςσrsquo άλλη γη σrsquo άλλη στεριά

Μικρασιάτες πρόσφυγες στο κατάστρωμα πλοίου Αθήνα

Φωτοϊστορικό Αρχείο Δήμου Νέας Σμύρνης

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policy

ind001html

Χάρτης της Ανατολικής Θράκης με τις πορείες των προσφύγων και τα μέσα αναχώρησης

httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Τα φορτωμένα κάρα περνούν μέσα από την Αδριανούπολη (αρχές Οκτωβρίου 1922)httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Έλληνες πρόσφυγες εγκαταλείπουν την ανατολική

Θράκη (Νοέμβριος 1922)

Σύνοψη της υπόθεσηςΒασισμένη στο βιβλίο του Ηλία Βενέζη Το νούμερο 31328 η ταινία του Νίκου Κούνδουρου αφηγείται μέσα από την προσωπική τραγωδία τριών προσώπων την Μικρασιατική καταστροφή και την μαρτυρική πορεία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας που συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο θάνατο από τα στρατεύματα του Κεμάλ αλλά και τις ένοπλες ομάδες Μουσουλμάνων Η γυναίκα ενός εμπόρου μια δασκάλα και ένας δεκαεφτάχρονος προσπαθούν να επιβιώσουν ακολουθώντας την φάλαγγα των αιχμαλώτων στα βάθη της Μικράς Ασίας Η δασκάλα θα δολοφονηθεί από έναν Τούρκο η γυναίκα του εμπόρου θα χάσει τα λογικά της και μόνο ο νεαρός θα καταφέρει να σωθεί Για λόγους διπλωματικούς και πολιτικούς η προβολή της ταινίας υπήρξε απαγορευμένη μέχρι το 1982 httpwwwtainiothikigrv2filmographyview12

1922

ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΕ

Αφού μελετήσετε τις παραπάνω πηγές να αιτιολογήσετε την αλλαγή στάσης των Συμμάχων απέναντι στην Ελλάδα μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου το Νοέμβριο του 1920ΠΗΓΗ 1 Το Δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβρίου 1920 και η επάνοδος του Κωνσταντίνου Οι εξελίξεις αυτές ωστόσο δεν μπορούσαν να είναι ούτε άμεσα ορατές ούτε εγγυημένες για τις Δυτικοευρωπαϊκές δυνάμεις το Νοέμβριο του 1920 Το νέο καθεστώς αντιπροσώπευε για την Entente στη χειρότερη περίπτωση κάποια πιθανή μελλοντική απειλή και στην καλύτερη έναν παράγοντα αστάθμητο Οι πρώτες αντιδράσεις της κοινής γνώμης στην Αγγλία και ιδιαίτερα στη Γαλλία όπου το όνομα του Κωνσταντίνου εξακολουθούσε να είναι σχεδόν εξίσου μισητό με αυτό του Γερμανού Κάιζερ ενίσχυσαν τη στάση εχθρικής αναμονής (απλής αναμονής στην περίπτωση της Αγγλίας) που υιοθέτησαν συνολικά οι Συμμαχικές κυβερνήσεις απέναντι στην Ελλάδα μετά την ήττα του Βενιζέλου ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150ΠΗΓΗ 2 Στην πρώτη μετά τις ελληνικές εκλογές από τις περιοδικές διασυμμαχικές συνδιασκέψεις που άρχισε στο Λονδίνο στις 1326 Νοεμβρίου η κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα και η πιθανή επιστροφή του Κωνσταντίνου αποτέλεσε ένα από τα κεντρικά θέματα Ο λόρδος Curzon υπουργός εξωτερικών της Αγγλίας κυκλοφόρησε στη Συνδιάσκεψη ένα εμπιστευτικό μνημόνιο βάση για τη συζήτηση του Ελληνικού θέματος Σύμφωνα με την αγγλική πρόταση αν η ελληνική κυβέρνηση όπως δήλωνε ήταν διατεθειμένη να συνεχίσει το Μικρασιατικό πόλεμο οι δυνάμεις της Entente είχαν συμφέρον να ενισχύσουν την Ελλάδα στην προσπάθειά της να επιβάλει με στρατιωτικά μέσα τη Συνθήκη των Σεβρών φτάνοντας μέχρι το σημείο να αναγνωρίσουν τον Κωνσταντίνο κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150

ΘΕΜΑ 1

ΠΗΓΗ 3 Η Γαλλία και η Ιταλία όμως δεν είχαν την ίδια γνώμη Ο Γάλλος πρωθυπουργός Leygues πρότεινε να σταλεί στην ελληνική κυβέρνηση σαφής προειδοποίηση ότι τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε παραδοχή της πολιτικής του κατά τη διάρκεια του πολέμου και ανασύσταση ενός καθεστώτος εχθρικού προς τους Συμμάχους Στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε η Ελλάδα να γνωρίζει ότι οι Σύμμαχοι δεν ήταν σε θέση να εμπιστευθούν σημαντικά στρατηγικά σημεία στη Μικρά Ασία σε μια μη φιλική κυβέρνηση Με άλλα λόγια επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε αναθεώρηση από τις Δυνάμεις της Συνθήκης των Σεβρών Το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε από τη Συμμαχική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου και επιδόθηκε στην κυβέρνηση Ράλλη στις 20 Νοεμβρίου 3 Δεκεμβρίου αποτελούσε τυπικά συμβιβασμό ανάμεσα στις δύο απόψεις με ουσιαστική παραδοχή των γαλλικών θέσεων Δεν έθετε θέμα αναθεωρήσεως της Συνθήκης αλλά τόνιζε ότι οι δυνάμεις της Entente θα θεωρούσαν την τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου στον ελληνικό θρόνο σαν μια μη φιλική ενέργεια που θα τους έδινε το δικαίωμα να επανεξετάσουν ολόκληρη την πολιτική τους στην Εγγύς Ανατολή χωρίς καμιά δέσμευση χωρίς δηλαδή να δεσμεύονται από τη Συνθήκη των Σεβρών Η Ελλάδα θα έπαυε να θεωρείται σύμμαχος - εντολοδόχος της Entente στη Μικρά Ασία Στις 21 Νοεμβρίου 4 Δεκεμβρίου μία μέρα πριν από το Δημοψήφισμα για την επιστροφή του Κωνσταντίνου οι πρεσβευτές της Αγγλίας Γαλλίας και Ιταλίας εξουσιοδοτήθηκαν να γνωστοποιήσουν στην ελληνική κυβέρνηση ότι οι Σύμμαχοι θα διέκοπταν κάθε οικονομική υποστήριξη προς την Ελλάδα αν ξαναγύριζε ο εξόριστος μονάρχης ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150 ΠΗΓΗ 4 Με την επιστροφή του Κωνσταντίνου ολοκληρώθηκε η αλλαγή Η αλλαγή αυτή δημιούργησε νέα κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας και στο μικρασιατικό μέτωπο και το κυριότερο οδήγησε στην εκδήλωση ανοιχτής στροφής της γαλλικής και ιταλικής πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα καθώς και στη δημιουργία νέου κλίματος στις αγγλοελληνικές σχέσεις Από την άποψη αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τομή στην πορεία των γεγονότων

Ωστόσο η πραγματική έκταση και σημασία αυτής της τομής δεν μπορεί να εκτιμηθεί χωρίς αναφορά - με κέντρο το Μικρασιατικό πρόβλημα - στην εξέλιξη των σχέσεων της Ελλάδας με την Entente στις σχέσεις των Συμμάχων μεταξύ τους και στην εσωτερική κατάσταση της ηττημένης οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι τη στιγμή της αλλαγής του Νοεμβρίου 1920 χωρίς αναφορά δηλαδή στις δυσκολίες και στις εύθραυστες ισορροπίες πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών Τα παραπάνω ζητήματα ούτε ο Βενιζέλος που συγκριτικά με την αντιπολίτευση ήταν σε θέση να γνωρίζει ακόμα περισσότερες διαστάσεις τους ούτε οι αντίπαλοί του για τον ίδιο γενικά λόγο θεώρησαν σκόπιμο να τα θέσουν στο εκλογικό σώμα το 1920 - ή αργότερα Και ο κύριος λόγος ήταν - με εξαίρεση τα θέματα εκείνα που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τρέχοντες διπλωματικούς χειρισμούς - ο ακαταμάχητος πειρασμός της οποιασδήποτε μέχρι τότε ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να καρπωθεί κύρος και άμεσα ή μακροπρόθεσμα πολιτικά οφέλη από την εγγυημένη δημοτικότητα της Μεγάλης Ιδέας Οι πολλαπλές αντιδράσεις που αντιμετώπισε ο Βενιζέλος στην επιδίωξή του να κατοχυρώσει τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Μικρά Ασία μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών εξετάστηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο Οι λόγοι που δημιούργησαν τις αντιδράσεις αυτές δεν έπαψαν να ισχύουν μετά την υπογραφή της Συνθήκης Αντίθετα σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις από τον Αύγουστο του 1920 μέχρι τη Νοεμβριανή αλλαγή στην Ελλάδα οι ενδοσυμμαχικές διαφωνίες οξύνθηκαν και η ενδοαγγλική αντιπολίτευση στους laquoφιλελληνικούςraquo προσανατολισμούς του Λόυδ Τζωρτζ ισχυροποιήθηκε με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου ανοιχτά σχεδόν - για πρώτη φορά - οι περισσότερες από αυτές τις διαφωνίες Δε θα ήταν άσκοπο λοιπόν να συνοψίσουμε εδώ τους κυριότερους από τους παράγοντες εκείνους που είχαν αρνητική αποσταθεροποιητική επίδραση πάνω στις ελληνικές επιδιώξεις μέχρι την αλλαγή του Νοεμβρίου 1920 ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 150-151

Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στην τύχη του ανδρικού πληθυσμού μετά την καταστροφή της Σμύρνης ΠΗΓΗ 1 Οι πορείες των αιχμαλώτων και των ομήρων προς το εσωτερικό Οι Τούρκοι μετά την κατάληψη της Σμύρνης άρχισαν τη συγκέντρωση όλου του άρρενα πληθυσμού από 18 έως 45 ετών όπως αναφερόταν στη σχετική διαταγή του Νουρεντίν Στην πραγματικότητα όμως συλλαμβάνονταν και κάτω από 18 ετών ή πάνω από 45 Μέσα σε λίγες ώρες συνελήφθησαν περίπου 10000 άντρες που κλείστηκαν σε στρατώνες της Σμύρνης και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν όπως γράφει ο Χρ Σολομωνίδης Η διαταγή του Νουρεντίν όριζε τη 17η Σεπτεμβρίου σαν τελευταία μέρα για την αναγκαστική αναχώρηση όλου του υπόλοιπου ελληνικού πληθυσμού κατά την επιβίβαση όμως των προσφύγων στα πλοία οι Τούρκοι που έκαναν έλεγχο συνέλαβαν και πάμπολλους άλλους για να τους οδηγήσουν σε στρατόπεδα στο εσωτερικό Πολλοί τότε κατάφεραν να διαφύγουν μεταμφιεσμένοι αλλά αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις Οι υπόλοιποι σχηματίζοντας μεγάλες φάλαγγες πήραν το δρόμο για το εσωτερικό Ο Αγγελομάτης αναφέρει ότι πάνω από 150000 χριστιανοί από τη Σμύρνη και τα περίχωρα οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα Τις πρώτες κιόλας μέρες του εκτοπισμού αναφέρεται ότι εξοντώθηκαν περίπου 3000 Έλληνες κοντά στο προάστιο της Σμύρνης Μπουνάρμπασι ενώ από μια άλλη φάλαγγα 5000 αιχμαλώτων σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι στα ανατολικά του Μπουρνόβα Άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν μόλις έφτασαν στη Μαγνησία Οι εκτοπιζόμενοι είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες προς τον Κασαμπά τη Μαγνησία και τη Φιλαδέλφεια (Αλά Σεχίρ) όπου από τους χίλιους περίπου που περιλάμβανε η ομάδα σκοτώθηκαν οι μισοί

ΘΕΜΑ 2

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Το κείμενο του σχολικού βιβλίου με πλαγιότιτλουςΠηγή httpwwwvenetokleiogrΠαναγιώτης Αθανασόπουλος

Ήδη πριν από τον Αύγουστο του 1922 ελληνικοί πληθυσμοί της Μικράς Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) είχαν εγκαταλείψει τα σπίτια τους και είχαν καταφύγει στη Σμύρνη ή την Ελλάδα Μετά την καταστροφή της Σμύρνης σειρά είχαν τα Βούρλα το Αϊβαλί και τα Μοσχονήσια Διώξεις σημειώθηκαν και στη βορειοδυτική Μικρά Ασία (Προποντίδα και αλλού) Αιχμάλωτοι στρατιώτες και ντόπιοι άνδρες 18-45 ετών συγκεντρώθηκαν σε στρατόπεδα και σχηματίστηκαν πορείες αιχμαλώτων και ομήρων προς το εσωτερικό της Μικράς Ασίας Πολλοί πέθαναν από κακουχίες και ασιτία Στους κατοίκους της Ανατολικής Θράκης δόθηκε προθεσμία ενός μήνα για να εκκενώσουν την περιοχή Με αυτόν τον τρόπο είχαν τη δυνατότητα να πάρουν μαζί τους όσα μπορούσαν να μεταφέρουν από την κινητή περιουσία τους Οι Έλληνες της χερσονήσου της Καλλίπολης έφυγαν αργότερα Συνολικά το φθινόπωρο του 1922 έφθασαν στην Ελλάδα περίπου 900000 πρόσφυγες (ανάμεσα τους και 50000 Αρμένιοι) Περίπου 200000 Έλληνες παρέμεναν στην Καππαδοκία και γενικότερα στην Κεντρική και Νότια Μικρά Ασία Αυτοί μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα το 1924 και το 1925 με τη φροντίδα της Μικτής Επιτροπής Ένα τμήμα των Ελλήνων του Πόντου κατέφυγε στη Ρωσία

Η οριστική αποχώρηση των Ελλήνων από τη Μ Ασία και την Αν Θράκη

Κύματα προσφύγων (1922 ndash 1925)

Η ΕΞΟΔΟΣΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΠΟΥ ΟΔΗΓΗΣΑΝ

ΣΤΗ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ

(1919-1922)

Οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μικράς Ασίας φάνηκε ότι γίνονταν πραγματικότητα Ελληνικός στρατός αποβιβάστηκε στη Σμύρνη στις 15 Μαΐου 1919 Σύντομα η ελληνική παρουσία επεκτάθηκε και σε άλλες περιοχές γύρω από την κατεχόμενη ζώνη

20 Μάϊου 1919

Σμύρνη πανόραμα μετά την αποβίβασ

η του Ελληνικο

ύ στρατού

Πηγή httpapogonoimikrasiatonblogspotgr

15 ΜΑΗ1919

Ποιες διαφορετικές απόψεις υπήρχαν για την αποβίβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

Πηγή httpwwwmuseducgr

ΤΥΦΕΚΙΟΦΟΡΟΙ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ Α ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ ΠΑΡΕΛΕΥΝΟΥΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΚΥΜΑΙΑ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΛΙΓΟ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΒΙΒΑΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΚΑΤΟΧΗΣ ΤΟ ΠΡΩΪ ΤΗΣ 2ας ΜΑΪΟΥ 1919 httpanemourionblogspotgr Στους εξώστες της προκυμαίας ποιας συμμαχικής δύναμης απουσιάζει η σημαία

Οι επιχειρήσεις του ελληνικού στρατού έως το καλοκαίρι του 1920 Ο ελληνικός στρατός κατέλαβε αρχικά τα εδάφη της Μικράς Ασίας για τα οποία είχε εντολή από την Αντάντ Λίγο αργότερα ο Βενιζέλος έλαβε από το συνέδριο του Παρισιού άδεια επέκτασης της ελληνικής ζώνης κατοχής Έτσι ο ελληνικός στρατός αφού κατέλαβε την άνοιξη του 1920 την Α Θράκη προέλασε το καλοκαίρι του 1920 σε βάθος 100-150 χλμ καταλαμβάνοντας μια ζώνη εδαφών στη Μ Ασία κατά πολύ μεγαλύτερη από αυτή που όριζε η συνθήκη των Σεβρών (είχε υπογραφεί λίγο νωρίτερα) Ιστορία Νεότερη και Σύγχρονη γ΄ γυμνασίου σ 105

Τον Ιούλιο του 1920 υπογράφηκε η Συνθήκη των Σεβρών που μεταξύ άλλων όριζε ότι η περιοχή της Σμύρνης θα βρισκόταν υπό ελληνική διοίκηση και κατοχή για πέντε χρόνια Ύστερα από την περίοδο αυτή θα μπορούσαν οι κάτοικοι με δημοψήφισμα να αποφασίσουν την προσάρτηση της περιοχής στην Ελλάδα

ΙΟΥΛΙΟΣ 1920

Ο Βενιζέλος υπογράφει τα κείμενα της Συνθήκης των Σεβρών - ΜΟΥΣΕΙΟ

ΕΛ Κ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ

ΧΑΡΤΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΕΔΑΦΩΝ ΤΗΝ ΑΝ ΘΡΑΚΗ ΚΑΙ ΤΟ ΒΙΛΑΕΤΙ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΤΟ 1920 ΤΥΠΩΜΕΝΟΣ ΣΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟ ΤΟΝ ΙΔΙΟ ΧΡΟΝΟ -ΕΘΝΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟhttpanemourionblogspotgr20150820-1900-1910

Το Νοέμβριο του ίδιου χρόνου το κόμμα των Φιλελευθέρων ηττήθηκε στις εκλογές και ο βασιλιάς Κωνσταντίνος επέστρεψε στην Ελλάδα Αυτό έδωσε την αφορμή στους Συμμάχους να εκφράσουν καθαρότερα την αλλαγή της στάσης τους απέναντι στην Ελλάδα

Συγχρόνως το εθνικό κίνημα των Τούρκων με επικεφαλής τον Μουσταφά Κεμάλ γινόταν διαρκώς ισχυρότερο τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό της Τουρκίας

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 1920

Οι εκλογές του Νοεμβρίου του 1920 είχαν ως αποτέλεσμα την επάνοδο του Κωνσταντίνου

στην εξουσία Φωτογραφία από την επιστροφή του βασιλιά Κωνσταντίνου στην ΕλλάδαΑθήνα Φωτογραφικό Αρχείο Πολεμικού Μουσείου copy Πολεμικό Μουσείο Αθήνα

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policyind001html

Γελοιογραφία της εποχής σχετικά με

την εκλογική αναμέτρηση του

1920 Ο ψηφοφόρος εικονίζεται να πρέπει

να επιλέξει μεταξύ Ελ Βενιζέλου και Δ Γούναρη υπό το

βλέμμα του πολέμου

Γελοιογραφία της εποχής

σχετικά με την εκλογική

αναμέτρηση του 1920 Ο

ψηφοφόρος εικονίζεται να

πρέπει να επιλέξει μεταξύ

Ελ Βενιζέλου και Δ Γούναρη υπό

το βλέμμα του πολέμου

Ο Κεμάλ παρουσιάζει τις αποφάσεις του συνεδρίου του Ερζερούμ (1919)1 Όλες οι περιοχές της χώρας μας που βρίσκονται μέσα στα εθνικά όρια είναι ενιαίες ˙ δε χωρίζονται μεταξύ τους []2 Εάν εισβάλουν οι εχθροί στα εδάφη μας και αναμειχθούν στα εσωτερικά μας θα προβάλλουμε αντίσταση με κάθε μέσο []3 Εάν δεν είναι αρκετή η δύναμη της κυβέρνησης της Κωνσταντινούπολης για την προστασία και την ελευθερία της πατρίδας καθώς και για την εξασφάλιση της ασφάλειας που απαιτείται για την πραγματοποίηση του σκοπού θα ιδρυθεί μια προσωρινή κυβέρνηση Τα μέλη αυτής της κυβέρνησης θα εκλεγούν από συνέδριο αντιπροσώπων ολόκληρου του έθνους []4 Είναι βασικός σκοπός και αρχή να μετατρέψουμε την εθνική δύναμη σε δύναμη επιρροής και την εθνική προσταγή σε κυρίαρχη δύναμη5 Δεν θα δοθούν προνόμια στις χριστιανικές μειονότητες []6 Δεν γίνεται αποδεκτή η προστασία των ξένων Δυνάμεων7 Θα γίνουν οι αναγκαίες προεργασίες για την άμεση σύγκληση της Βουλής [ενν Εθνικής Συνέλευσης] και την έναρξη των εργασιών της κυβέρνησης []Κεμάλ Ατατούρκ Ομιλίες μτφρ Σ Σολταρίδης Λιβάνη Αθήνα 1995 σ 51-52

Ο Μουσταφά Κεμάλ και ο Ισμέτ Ινονού υποδέχονται το γάλλο βουλευτή Franklin Bouillon καθώς και το

συνταγματάρχη Sarrou στο σιδηροδρομικό σταθμό του Δορυλαίου ( Εσκί Σεχίρ) το Μάιο του 1921

Ο μικρασιατικός πόλεμος έληξε τον Αύγουστο του 1922 με ήττα και υποχώρηση του ελληνικού στρατού Χιλιάδες πρόσφυγες ακολουθώντας το στρατό άρχισαν να φτάνουν στην Ελλάδα

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 1922

ΣΜΥΡΝΗ

bull ΠυρπολείταιΣΦΑΓΗ

bull Έλληνες και Αρμένιοι κάτοικοι σφαγιάζονται

ΠΡΟΣΦΥΓΙΑ

bull Τέλος μικρασιατικού ελληνισμού = ΠροσφυγιάΕΘΝΟΛΟΓΙΚΗ ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

bull ΞΕΡΙΖΩΜΑ ΙΩΝΙΚΗΣ ΓΗΣ

Στον δρόμο για την προσφυγιά[hellip] Λοιπόν ούλος αυτός ο κόσμος στοιβαγμένος στο μουράγιο και πάνω σε μαούνες Άντροι γέροι γριές και γυναικόπαιδα που είχανε παρατήσει τα καλά τους και ξεμείνανε στο δρόμο και τώρα εκεί μεροβραδιάζονταν εκεί πλαγιάζανε άλλος μrsquo ένα χράμι που έφερε μαζί του άλλος μrsquo ένα πάπλωμα ή με μια μπατανία Χείλια τρεμοσαλεύανε από το παραμιλητό Μάτια γουρλωμένα που αγναντεύανε τη Δευτέρα Παρουσία τη συντέλεια του κόσμου [hellip] Μέρα χαρά Θεού Τέλη Αυγούστου αρχές Σεπτέμβρη με το καινούριο [hellip]Κοσμάς Πολίτης Στου Χατζηφράγκου Ερμής Αθήνα 1990 σ 146 Μετά την κατάληψη της Σμύρνης

από τους κεμαλικούς Έλληνες πρόσφυγες αναζητούν με αγωνία μέσο σωτηρίας Πίσω τους διακρίνονται Τούρκοι ιππείς και πυρπολημένα κτίρια

Η Σμύρνη μάνα καίγεται καίγεται και το βιος μαςο πόνος μας δε λέγεται δε γράφεται ο καημός μας

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιά

Η Σμύρνη μάνα χάνεται τα όνειρά μας πάνεστα πλοία όποιος πιάνεται κι οι φίλοι τον χτυπάνε

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιάΣτίχοι ΠυθαγόραςΣε ποιους φίλους αναφέρεται ο ποιητής

Έρνεστ Χέμινγουεϊ laquoΣτην προκυμαία της ΣμύρνηςraquolaquoΕίχαμε ρητές εντολές να μην επέμβουμε να μη βοηθήσουμε Το πλοίο μας είχε τόση δύναμη που θα μπορούσαμε να βομβαρδίσουμε όλη τη Σμύρνη και να σταματήσουμε το μακελειό αλλά η εντολή ήταν να μην κάνουμε τίποτα

Καθώς το καράβι έβαλε πλώρη για την Αθήνα ο Horton έγραφε middot Μια από τις οξύτερες εντυπώσεις που αποκόμισα από τη Σμύρνη ήταν το αίσθημα της βαθιάς ντροπής γιατί ανήκα στο ανθρώπινο γένος Σύγκρινε την καταστροφή της Σμύρνης με την κατεδάφιση της Καρχηδόνας από τους Ρωμαίους και παρατήρησε -Στην καταστροφή της Καρχηδόνας δεν υπήρχε στόλος χριστιανικών πολεμικών πλοίων να παρακολουθούν μια κατάσταση για την οποία οι κυβερνήσεις τους ήταν υπεύθυνες Διάφοροι πρόσφυγες έκτοτε μου έχουν πεί ότι μια από τις πιο ισχυρές αναμνήσεις τους ήταν ο ήχος χορευτικής μουσικής που έφτανε στο λιμάνι από τα συμμαχικά πολεμικά πλοία Αυτόπτης μάρτυρας του οριστικού θανάτου της βυζαντινής αυτοκρατορίας ο Horton συνεχίζει middot Και αυτή η παρουσία αυτών των πολεμικών πλοίων στο λιμάνι της Σμύρνης το Σωτήριον έτος 1922 που παρακολουθούσε ανίσχυρα τις τελευταίες στιγμές των χριστιανών στην Τουρκία ήταν το πιο λυπητερό και το πιο σημαντικό στοιχείο της όλης ιστορίας httpusersschgrmikrasiahortonhtm

Η Σμύρνη καίγεται οι χριστιανοί κάτοικοι της προσπαθούν απεγνωσμένα να σωθούν ενώ οι ναύτες των συμμαχικών δυνάμεων παρακολουθούν αμέτοχοι

Πρόσφυγες Μαρτυρίες Μικρασιατών προσφύγων για την άφιξή τους στην ΕλλάδαΕμείς οι άλλοι περιμέναμε τρεις μέρες ώσπου μπήκαμε σε καΐκια και μπαρκάραμε για τη Μυτιλήνη Ώσπου να πατήσει το ποδάρι του ο τούρκικος στρατός στο χωριό άραζαν καΐκια και μας παίρναν Πίσω-πίσω στη Μυτιλήνη δεν μας δέχουνταν Δεν είναι και πλούσιος τόπος από ένα μαξούλι [=σοδειά] περιμένει Βασανιστήκαμε κακοκοιμηθήκαμε κακοφάγαμε μεγάλη συμφορά πάθαμε Και ποιος δεν έκλαψε νεκρούς Και ποιος δεν κακοπάθησε και ποιος δεν κλαίει ακόμα Μονάχα τα παιδιά που γεννήθηκαν εδώ τrsquo ακούνε σαν ψεύτικα παραμύθια(Μαρτυρία Απόστολου Μυκονιάτη από το παραθαλάσσιο χωριό Ατζανός κοντά στην Πέργαμο απέναντι από τη Λέσβο) Η Έξοδος (έκδοση του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών) τόμ Α΄ σ 142

Η ΕΞΟΔΟΣΗ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΘΡΑΚΗ

Ήδη πριν από τον Αύγουστο του 1922 ελληνικοί πληθυσμοί της Μικράς Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) είχαν εγκαταλείψει τα σπίτια τους και είχαν καταφύγει στη Σμύρνη ή την ΕλλάδαΜετά την καταστροφή της Σμύρνης σειρά είχαν τα Βούρλα το Αϊβαλί και τα Μοσχονήσια Διώξεις σημειώθηκαν και στη βορειοδυτική Μικρά Ασία (Προποντίδα και αλλού) Αιχμάλωτοι στρατιώτες και ντόπιοι άνδρες 18-45 ετών συγκεντρώθηκαν σε στρατόπεδα και σχηματίστηκαν πορείες αιχμαλώτων και ομήρων προς το εσωτερικό της Μικράς Ασίας Πολλοί πέθαναν από κακουχίες και ασιτία Στους κατοίκους της Ανατολικής Θράκης δόθηκε προθεσμία ενός μήνα για να εκκενώσουν την περιοχή Με αυτόν τον τρόπο είχαν τη δυνατότητα να πάρουν μαζί τους όσα μπορούσαν να μεταφέρουν από την κινητή περιουσία τους Οι Έλληνες της χερσονήσου της Καλλίπολης έφυγαν αργότερα

Συνολικά το φθινόπωρο του 1922 έφθασαν στην Ελλάδα περίπου 900000 πρόσφυγες (ανάμεσα τους και 50000 Αρμένιοι) Περίπου 200000 Έλληνες παρέμεναν στην Καππαδοκία και γενικότερα στην Κεντρική και Νότια Μικρά Ασία Αυτοί μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα το 1924 και το 1925 με τη φροντίδα της Μικτής Επιτροπής Ένα τμήμα των Ελλήνων του Πόντου κατέφυγε στη Ρωσία

Πηγή httpwwwvenetokleiogrΠαναγιώτης Αθανασόπουλος

Αφού μελετήσετε τον πίνακα 1 που παρατίθεται στη σελ 146 του σχολικού βιβλίου να εξηγήσετε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργήθηκε το προσφυγικό ρεύμα μετά την καταστροφή της Σμύρνης

Ομάδα ελλήνων αιχμαλώτων που

επέστρεψαν από τα κεμαλικά

στρατόπεδα Αθήνα httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydome

stic_policyind001html

Πρόσφυγες Στίχοι ΠυθαγόραςΜουσική Απόστολος Καρδάρας

Πάνε κι έρχονται καράβιαφορτωμένα προσφυγιάβάψαν τα πανιά τους μαύρατα κατάρτια τους μαβιά

Σε ποια πέτρα σε ποιο χώμανα ριζώσεις τώρα πιακι απrsquo το θάνατο ακόμαπιο πικρή είσαι προσφυγιά

Πού να βρίσκεται ο πατέραςψάχνει η μάνα για παιδιάμας εσκόρπισε ο αγέραςσrsquo άλλη γη σrsquo άλλη στεριά

Μικρασιάτες πρόσφυγες στο κατάστρωμα πλοίου Αθήνα

Φωτοϊστορικό Αρχείο Δήμου Νέας Σμύρνης

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policy

ind001html

Χάρτης της Ανατολικής Θράκης με τις πορείες των προσφύγων και τα μέσα αναχώρησης

httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Τα φορτωμένα κάρα περνούν μέσα από την Αδριανούπολη (αρχές Οκτωβρίου 1922)httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Έλληνες πρόσφυγες εγκαταλείπουν την ανατολική

Θράκη (Νοέμβριος 1922)

Σύνοψη της υπόθεσηςΒασισμένη στο βιβλίο του Ηλία Βενέζη Το νούμερο 31328 η ταινία του Νίκου Κούνδουρου αφηγείται μέσα από την προσωπική τραγωδία τριών προσώπων την Μικρασιατική καταστροφή και την μαρτυρική πορεία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας που συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο θάνατο από τα στρατεύματα του Κεμάλ αλλά και τις ένοπλες ομάδες Μουσουλμάνων Η γυναίκα ενός εμπόρου μια δασκάλα και ένας δεκαεφτάχρονος προσπαθούν να επιβιώσουν ακολουθώντας την φάλαγγα των αιχμαλώτων στα βάθη της Μικράς Ασίας Η δασκάλα θα δολοφονηθεί από έναν Τούρκο η γυναίκα του εμπόρου θα χάσει τα λογικά της και μόνο ο νεαρός θα καταφέρει να σωθεί Για λόγους διπλωματικούς και πολιτικούς η προβολή της ταινίας υπήρξε απαγορευμένη μέχρι το 1982 httpwwwtainiothikigrv2filmographyview12

1922

ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΕ

Αφού μελετήσετε τις παραπάνω πηγές να αιτιολογήσετε την αλλαγή στάσης των Συμμάχων απέναντι στην Ελλάδα μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου το Νοέμβριο του 1920ΠΗΓΗ 1 Το Δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβρίου 1920 και η επάνοδος του Κωνσταντίνου Οι εξελίξεις αυτές ωστόσο δεν μπορούσαν να είναι ούτε άμεσα ορατές ούτε εγγυημένες για τις Δυτικοευρωπαϊκές δυνάμεις το Νοέμβριο του 1920 Το νέο καθεστώς αντιπροσώπευε για την Entente στη χειρότερη περίπτωση κάποια πιθανή μελλοντική απειλή και στην καλύτερη έναν παράγοντα αστάθμητο Οι πρώτες αντιδράσεις της κοινής γνώμης στην Αγγλία και ιδιαίτερα στη Γαλλία όπου το όνομα του Κωνσταντίνου εξακολουθούσε να είναι σχεδόν εξίσου μισητό με αυτό του Γερμανού Κάιζερ ενίσχυσαν τη στάση εχθρικής αναμονής (απλής αναμονής στην περίπτωση της Αγγλίας) που υιοθέτησαν συνολικά οι Συμμαχικές κυβερνήσεις απέναντι στην Ελλάδα μετά την ήττα του Βενιζέλου ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150ΠΗΓΗ 2 Στην πρώτη μετά τις ελληνικές εκλογές από τις περιοδικές διασυμμαχικές συνδιασκέψεις που άρχισε στο Λονδίνο στις 1326 Νοεμβρίου η κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα και η πιθανή επιστροφή του Κωνσταντίνου αποτέλεσε ένα από τα κεντρικά θέματα Ο λόρδος Curzon υπουργός εξωτερικών της Αγγλίας κυκλοφόρησε στη Συνδιάσκεψη ένα εμπιστευτικό μνημόνιο βάση για τη συζήτηση του Ελληνικού θέματος Σύμφωνα με την αγγλική πρόταση αν η ελληνική κυβέρνηση όπως δήλωνε ήταν διατεθειμένη να συνεχίσει το Μικρασιατικό πόλεμο οι δυνάμεις της Entente είχαν συμφέρον να ενισχύσουν την Ελλάδα στην προσπάθειά της να επιβάλει με στρατιωτικά μέσα τη Συνθήκη των Σεβρών φτάνοντας μέχρι το σημείο να αναγνωρίσουν τον Κωνσταντίνο κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150

ΘΕΜΑ 1

ΠΗΓΗ 3 Η Γαλλία και η Ιταλία όμως δεν είχαν την ίδια γνώμη Ο Γάλλος πρωθυπουργός Leygues πρότεινε να σταλεί στην ελληνική κυβέρνηση σαφής προειδοποίηση ότι τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε παραδοχή της πολιτικής του κατά τη διάρκεια του πολέμου και ανασύσταση ενός καθεστώτος εχθρικού προς τους Συμμάχους Στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε η Ελλάδα να γνωρίζει ότι οι Σύμμαχοι δεν ήταν σε θέση να εμπιστευθούν σημαντικά στρατηγικά σημεία στη Μικρά Ασία σε μια μη φιλική κυβέρνηση Με άλλα λόγια επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε αναθεώρηση από τις Δυνάμεις της Συνθήκης των Σεβρών Το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε από τη Συμμαχική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου και επιδόθηκε στην κυβέρνηση Ράλλη στις 20 Νοεμβρίου 3 Δεκεμβρίου αποτελούσε τυπικά συμβιβασμό ανάμεσα στις δύο απόψεις με ουσιαστική παραδοχή των γαλλικών θέσεων Δεν έθετε θέμα αναθεωρήσεως της Συνθήκης αλλά τόνιζε ότι οι δυνάμεις της Entente θα θεωρούσαν την τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου στον ελληνικό θρόνο σαν μια μη φιλική ενέργεια που θα τους έδινε το δικαίωμα να επανεξετάσουν ολόκληρη την πολιτική τους στην Εγγύς Ανατολή χωρίς καμιά δέσμευση χωρίς δηλαδή να δεσμεύονται από τη Συνθήκη των Σεβρών Η Ελλάδα θα έπαυε να θεωρείται σύμμαχος - εντολοδόχος της Entente στη Μικρά Ασία Στις 21 Νοεμβρίου 4 Δεκεμβρίου μία μέρα πριν από το Δημοψήφισμα για την επιστροφή του Κωνσταντίνου οι πρεσβευτές της Αγγλίας Γαλλίας και Ιταλίας εξουσιοδοτήθηκαν να γνωστοποιήσουν στην ελληνική κυβέρνηση ότι οι Σύμμαχοι θα διέκοπταν κάθε οικονομική υποστήριξη προς την Ελλάδα αν ξαναγύριζε ο εξόριστος μονάρχης ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150 ΠΗΓΗ 4 Με την επιστροφή του Κωνσταντίνου ολοκληρώθηκε η αλλαγή Η αλλαγή αυτή δημιούργησε νέα κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας και στο μικρασιατικό μέτωπο και το κυριότερο οδήγησε στην εκδήλωση ανοιχτής στροφής της γαλλικής και ιταλικής πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα καθώς και στη δημιουργία νέου κλίματος στις αγγλοελληνικές σχέσεις Από την άποψη αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τομή στην πορεία των γεγονότων

Ωστόσο η πραγματική έκταση και σημασία αυτής της τομής δεν μπορεί να εκτιμηθεί χωρίς αναφορά - με κέντρο το Μικρασιατικό πρόβλημα - στην εξέλιξη των σχέσεων της Ελλάδας με την Entente στις σχέσεις των Συμμάχων μεταξύ τους και στην εσωτερική κατάσταση της ηττημένης οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι τη στιγμή της αλλαγής του Νοεμβρίου 1920 χωρίς αναφορά δηλαδή στις δυσκολίες και στις εύθραυστες ισορροπίες πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών Τα παραπάνω ζητήματα ούτε ο Βενιζέλος που συγκριτικά με την αντιπολίτευση ήταν σε θέση να γνωρίζει ακόμα περισσότερες διαστάσεις τους ούτε οι αντίπαλοί του για τον ίδιο γενικά λόγο θεώρησαν σκόπιμο να τα θέσουν στο εκλογικό σώμα το 1920 - ή αργότερα Και ο κύριος λόγος ήταν - με εξαίρεση τα θέματα εκείνα που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τρέχοντες διπλωματικούς χειρισμούς - ο ακαταμάχητος πειρασμός της οποιασδήποτε μέχρι τότε ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να καρπωθεί κύρος και άμεσα ή μακροπρόθεσμα πολιτικά οφέλη από την εγγυημένη δημοτικότητα της Μεγάλης Ιδέας Οι πολλαπλές αντιδράσεις που αντιμετώπισε ο Βενιζέλος στην επιδίωξή του να κατοχυρώσει τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Μικρά Ασία μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών εξετάστηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο Οι λόγοι που δημιούργησαν τις αντιδράσεις αυτές δεν έπαψαν να ισχύουν μετά την υπογραφή της Συνθήκης Αντίθετα σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις από τον Αύγουστο του 1920 μέχρι τη Νοεμβριανή αλλαγή στην Ελλάδα οι ενδοσυμμαχικές διαφωνίες οξύνθηκαν και η ενδοαγγλική αντιπολίτευση στους laquoφιλελληνικούςraquo προσανατολισμούς του Λόυδ Τζωρτζ ισχυροποιήθηκε με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου ανοιχτά σχεδόν - για πρώτη φορά - οι περισσότερες από αυτές τις διαφωνίες Δε θα ήταν άσκοπο λοιπόν να συνοψίσουμε εδώ τους κυριότερους από τους παράγοντες εκείνους που είχαν αρνητική αποσταθεροποιητική επίδραση πάνω στις ελληνικές επιδιώξεις μέχρι την αλλαγή του Νοεμβρίου 1920 ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 150-151

Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στην τύχη του ανδρικού πληθυσμού μετά την καταστροφή της Σμύρνης ΠΗΓΗ 1 Οι πορείες των αιχμαλώτων και των ομήρων προς το εσωτερικό Οι Τούρκοι μετά την κατάληψη της Σμύρνης άρχισαν τη συγκέντρωση όλου του άρρενα πληθυσμού από 18 έως 45 ετών όπως αναφερόταν στη σχετική διαταγή του Νουρεντίν Στην πραγματικότητα όμως συλλαμβάνονταν και κάτω από 18 ετών ή πάνω από 45 Μέσα σε λίγες ώρες συνελήφθησαν περίπου 10000 άντρες που κλείστηκαν σε στρατώνες της Σμύρνης και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν όπως γράφει ο Χρ Σολομωνίδης Η διαταγή του Νουρεντίν όριζε τη 17η Σεπτεμβρίου σαν τελευταία μέρα για την αναγκαστική αναχώρηση όλου του υπόλοιπου ελληνικού πληθυσμού κατά την επιβίβαση όμως των προσφύγων στα πλοία οι Τούρκοι που έκαναν έλεγχο συνέλαβαν και πάμπολλους άλλους για να τους οδηγήσουν σε στρατόπεδα στο εσωτερικό Πολλοί τότε κατάφεραν να διαφύγουν μεταμφιεσμένοι αλλά αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις Οι υπόλοιποι σχηματίζοντας μεγάλες φάλαγγες πήραν το δρόμο για το εσωτερικό Ο Αγγελομάτης αναφέρει ότι πάνω από 150000 χριστιανοί από τη Σμύρνη και τα περίχωρα οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα Τις πρώτες κιόλας μέρες του εκτοπισμού αναφέρεται ότι εξοντώθηκαν περίπου 3000 Έλληνες κοντά στο προάστιο της Σμύρνης Μπουνάρμπασι ενώ από μια άλλη φάλαγγα 5000 αιχμαλώτων σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι στα ανατολικά του Μπουρνόβα Άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν μόλις έφτασαν στη Μαγνησία Οι εκτοπιζόμενοι είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες προς τον Κασαμπά τη Μαγνησία και τη Φιλαδέλφεια (Αλά Σεχίρ) όπου από τους χίλιους περίπου που περιλάμβανε η ομάδα σκοτώθηκαν οι μισοί

ΘΕΜΑ 2

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Η ΕΞΟΔΟΣΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΠΟΥ ΟΔΗΓΗΣΑΝ

ΣΤΗ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ

(1919-1922)

Οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μικράς Ασίας φάνηκε ότι γίνονταν πραγματικότητα Ελληνικός στρατός αποβιβάστηκε στη Σμύρνη στις 15 Μαΐου 1919 Σύντομα η ελληνική παρουσία επεκτάθηκε και σε άλλες περιοχές γύρω από την κατεχόμενη ζώνη

20 Μάϊου 1919

Σμύρνη πανόραμα μετά την αποβίβασ

η του Ελληνικο

ύ στρατού

Πηγή httpapogonoimikrasiatonblogspotgr

15 ΜΑΗ1919

Ποιες διαφορετικές απόψεις υπήρχαν για την αποβίβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

Πηγή httpwwwmuseducgr

ΤΥΦΕΚΙΟΦΟΡΟΙ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ Α ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ ΠΑΡΕΛΕΥΝΟΥΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΚΥΜΑΙΑ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΛΙΓΟ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΒΙΒΑΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΚΑΤΟΧΗΣ ΤΟ ΠΡΩΪ ΤΗΣ 2ας ΜΑΪΟΥ 1919 httpanemourionblogspotgr Στους εξώστες της προκυμαίας ποιας συμμαχικής δύναμης απουσιάζει η σημαία

Οι επιχειρήσεις του ελληνικού στρατού έως το καλοκαίρι του 1920 Ο ελληνικός στρατός κατέλαβε αρχικά τα εδάφη της Μικράς Ασίας για τα οποία είχε εντολή από την Αντάντ Λίγο αργότερα ο Βενιζέλος έλαβε από το συνέδριο του Παρισιού άδεια επέκτασης της ελληνικής ζώνης κατοχής Έτσι ο ελληνικός στρατός αφού κατέλαβε την άνοιξη του 1920 την Α Θράκη προέλασε το καλοκαίρι του 1920 σε βάθος 100-150 χλμ καταλαμβάνοντας μια ζώνη εδαφών στη Μ Ασία κατά πολύ μεγαλύτερη από αυτή που όριζε η συνθήκη των Σεβρών (είχε υπογραφεί λίγο νωρίτερα) Ιστορία Νεότερη και Σύγχρονη γ΄ γυμνασίου σ 105

Τον Ιούλιο του 1920 υπογράφηκε η Συνθήκη των Σεβρών που μεταξύ άλλων όριζε ότι η περιοχή της Σμύρνης θα βρισκόταν υπό ελληνική διοίκηση και κατοχή για πέντε χρόνια Ύστερα από την περίοδο αυτή θα μπορούσαν οι κάτοικοι με δημοψήφισμα να αποφασίσουν την προσάρτηση της περιοχής στην Ελλάδα

ΙΟΥΛΙΟΣ 1920

Ο Βενιζέλος υπογράφει τα κείμενα της Συνθήκης των Σεβρών - ΜΟΥΣΕΙΟ

ΕΛ Κ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ

ΧΑΡΤΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΕΔΑΦΩΝ ΤΗΝ ΑΝ ΘΡΑΚΗ ΚΑΙ ΤΟ ΒΙΛΑΕΤΙ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΤΟ 1920 ΤΥΠΩΜΕΝΟΣ ΣΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟ ΤΟΝ ΙΔΙΟ ΧΡΟΝΟ -ΕΘΝΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟhttpanemourionblogspotgr20150820-1900-1910

Το Νοέμβριο του ίδιου χρόνου το κόμμα των Φιλελευθέρων ηττήθηκε στις εκλογές και ο βασιλιάς Κωνσταντίνος επέστρεψε στην Ελλάδα Αυτό έδωσε την αφορμή στους Συμμάχους να εκφράσουν καθαρότερα την αλλαγή της στάσης τους απέναντι στην Ελλάδα

Συγχρόνως το εθνικό κίνημα των Τούρκων με επικεφαλής τον Μουσταφά Κεμάλ γινόταν διαρκώς ισχυρότερο τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό της Τουρκίας

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 1920

Οι εκλογές του Νοεμβρίου του 1920 είχαν ως αποτέλεσμα την επάνοδο του Κωνσταντίνου

στην εξουσία Φωτογραφία από την επιστροφή του βασιλιά Κωνσταντίνου στην ΕλλάδαΑθήνα Φωτογραφικό Αρχείο Πολεμικού Μουσείου copy Πολεμικό Μουσείο Αθήνα

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policyind001html

Γελοιογραφία της εποχής σχετικά με

την εκλογική αναμέτρηση του

1920 Ο ψηφοφόρος εικονίζεται να πρέπει

να επιλέξει μεταξύ Ελ Βενιζέλου και Δ Γούναρη υπό το

βλέμμα του πολέμου

Γελοιογραφία της εποχής

σχετικά με την εκλογική

αναμέτρηση του 1920 Ο

ψηφοφόρος εικονίζεται να

πρέπει να επιλέξει μεταξύ

Ελ Βενιζέλου και Δ Γούναρη υπό

το βλέμμα του πολέμου

Ο Κεμάλ παρουσιάζει τις αποφάσεις του συνεδρίου του Ερζερούμ (1919)1 Όλες οι περιοχές της χώρας μας που βρίσκονται μέσα στα εθνικά όρια είναι ενιαίες ˙ δε χωρίζονται μεταξύ τους []2 Εάν εισβάλουν οι εχθροί στα εδάφη μας και αναμειχθούν στα εσωτερικά μας θα προβάλλουμε αντίσταση με κάθε μέσο []3 Εάν δεν είναι αρκετή η δύναμη της κυβέρνησης της Κωνσταντινούπολης για την προστασία και την ελευθερία της πατρίδας καθώς και για την εξασφάλιση της ασφάλειας που απαιτείται για την πραγματοποίηση του σκοπού θα ιδρυθεί μια προσωρινή κυβέρνηση Τα μέλη αυτής της κυβέρνησης θα εκλεγούν από συνέδριο αντιπροσώπων ολόκληρου του έθνους []4 Είναι βασικός σκοπός και αρχή να μετατρέψουμε την εθνική δύναμη σε δύναμη επιρροής και την εθνική προσταγή σε κυρίαρχη δύναμη5 Δεν θα δοθούν προνόμια στις χριστιανικές μειονότητες []6 Δεν γίνεται αποδεκτή η προστασία των ξένων Δυνάμεων7 Θα γίνουν οι αναγκαίες προεργασίες για την άμεση σύγκληση της Βουλής [ενν Εθνικής Συνέλευσης] και την έναρξη των εργασιών της κυβέρνησης []Κεμάλ Ατατούρκ Ομιλίες μτφρ Σ Σολταρίδης Λιβάνη Αθήνα 1995 σ 51-52

Ο Μουσταφά Κεμάλ και ο Ισμέτ Ινονού υποδέχονται το γάλλο βουλευτή Franklin Bouillon καθώς και το

συνταγματάρχη Sarrou στο σιδηροδρομικό σταθμό του Δορυλαίου ( Εσκί Σεχίρ) το Μάιο του 1921

Ο μικρασιατικός πόλεμος έληξε τον Αύγουστο του 1922 με ήττα και υποχώρηση του ελληνικού στρατού Χιλιάδες πρόσφυγες ακολουθώντας το στρατό άρχισαν να φτάνουν στην Ελλάδα

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 1922

ΣΜΥΡΝΗ

bull ΠυρπολείταιΣΦΑΓΗ

bull Έλληνες και Αρμένιοι κάτοικοι σφαγιάζονται

ΠΡΟΣΦΥΓΙΑ

bull Τέλος μικρασιατικού ελληνισμού = ΠροσφυγιάΕΘΝΟΛΟΓΙΚΗ ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

bull ΞΕΡΙΖΩΜΑ ΙΩΝΙΚΗΣ ΓΗΣ

Στον δρόμο για την προσφυγιά[hellip] Λοιπόν ούλος αυτός ο κόσμος στοιβαγμένος στο μουράγιο και πάνω σε μαούνες Άντροι γέροι γριές και γυναικόπαιδα που είχανε παρατήσει τα καλά τους και ξεμείνανε στο δρόμο και τώρα εκεί μεροβραδιάζονταν εκεί πλαγιάζανε άλλος μrsquo ένα χράμι που έφερε μαζί του άλλος μrsquo ένα πάπλωμα ή με μια μπατανία Χείλια τρεμοσαλεύανε από το παραμιλητό Μάτια γουρλωμένα που αγναντεύανε τη Δευτέρα Παρουσία τη συντέλεια του κόσμου [hellip] Μέρα χαρά Θεού Τέλη Αυγούστου αρχές Σεπτέμβρη με το καινούριο [hellip]Κοσμάς Πολίτης Στου Χατζηφράγκου Ερμής Αθήνα 1990 σ 146 Μετά την κατάληψη της Σμύρνης

από τους κεμαλικούς Έλληνες πρόσφυγες αναζητούν με αγωνία μέσο σωτηρίας Πίσω τους διακρίνονται Τούρκοι ιππείς και πυρπολημένα κτίρια

Η Σμύρνη μάνα καίγεται καίγεται και το βιος μαςο πόνος μας δε λέγεται δε γράφεται ο καημός μας

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιά

Η Σμύρνη μάνα χάνεται τα όνειρά μας πάνεστα πλοία όποιος πιάνεται κι οι φίλοι τον χτυπάνε

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιάΣτίχοι ΠυθαγόραςΣε ποιους φίλους αναφέρεται ο ποιητής

Έρνεστ Χέμινγουεϊ laquoΣτην προκυμαία της ΣμύρνηςraquolaquoΕίχαμε ρητές εντολές να μην επέμβουμε να μη βοηθήσουμε Το πλοίο μας είχε τόση δύναμη που θα μπορούσαμε να βομβαρδίσουμε όλη τη Σμύρνη και να σταματήσουμε το μακελειό αλλά η εντολή ήταν να μην κάνουμε τίποτα

Καθώς το καράβι έβαλε πλώρη για την Αθήνα ο Horton έγραφε middot Μια από τις οξύτερες εντυπώσεις που αποκόμισα από τη Σμύρνη ήταν το αίσθημα της βαθιάς ντροπής γιατί ανήκα στο ανθρώπινο γένος Σύγκρινε την καταστροφή της Σμύρνης με την κατεδάφιση της Καρχηδόνας από τους Ρωμαίους και παρατήρησε -Στην καταστροφή της Καρχηδόνας δεν υπήρχε στόλος χριστιανικών πολεμικών πλοίων να παρακολουθούν μια κατάσταση για την οποία οι κυβερνήσεις τους ήταν υπεύθυνες Διάφοροι πρόσφυγες έκτοτε μου έχουν πεί ότι μια από τις πιο ισχυρές αναμνήσεις τους ήταν ο ήχος χορευτικής μουσικής που έφτανε στο λιμάνι από τα συμμαχικά πολεμικά πλοία Αυτόπτης μάρτυρας του οριστικού θανάτου της βυζαντινής αυτοκρατορίας ο Horton συνεχίζει middot Και αυτή η παρουσία αυτών των πολεμικών πλοίων στο λιμάνι της Σμύρνης το Σωτήριον έτος 1922 που παρακολουθούσε ανίσχυρα τις τελευταίες στιγμές των χριστιανών στην Τουρκία ήταν το πιο λυπητερό και το πιο σημαντικό στοιχείο της όλης ιστορίας httpusersschgrmikrasiahortonhtm

Η Σμύρνη καίγεται οι χριστιανοί κάτοικοι της προσπαθούν απεγνωσμένα να σωθούν ενώ οι ναύτες των συμμαχικών δυνάμεων παρακολουθούν αμέτοχοι

Πρόσφυγες Μαρτυρίες Μικρασιατών προσφύγων για την άφιξή τους στην ΕλλάδαΕμείς οι άλλοι περιμέναμε τρεις μέρες ώσπου μπήκαμε σε καΐκια και μπαρκάραμε για τη Μυτιλήνη Ώσπου να πατήσει το ποδάρι του ο τούρκικος στρατός στο χωριό άραζαν καΐκια και μας παίρναν Πίσω-πίσω στη Μυτιλήνη δεν μας δέχουνταν Δεν είναι και πλούσιος τόπος από ένα μαξούλι [=σοδειά] περιμένει Βασανιστήκαμε κακοκοιμηθήκαμε κακοφάγαμε μεγάλη συμφορά πάθαμε Και ποιος δεν έκλαψε νεκρούς Και ποιος δεν κακοπάθησε και ποιος δεν κλαίει ακόμα Μονάχα τα παιδιά που γεννήθηκαν εδώ τrsquo ακούνε σαν ψεύτικα παραμύθια(Μαρτυρία Απόστολου Μυκονιάτη από το παραθαλάσσιο χωριό Ατζανός κοντά στην Πέργαμο απέναντι από τη Λέσβο) Η Έξοδος (έκδοση του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών) τόμ Α΄ σ 142

Η ΕΞΟΔΟΣΗ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΘΡΑΚΗ

Ήδη πριν από τον Αύγουστο του 1922 ελληνικοί πληθυσμοί της Μικράς Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) είχαν εγκαταλείψει τα σπίτια τους και είχαν καταφύγει στη Σμύρνη ή την ΕλλάδαΜετά την καταστροφή της Σμύρνης σειρά είχαν τα Βούρλα το Αϊβαλί και τα Μοσχονήσια Διώξεις σημειώθηκαν και στη βορειοδυτική Μικρά Ασία (Προποντίδα και αλλού) Αιχμάλωτοι στρατιώτες και ντόπιοι άνδρες 18-45 ετών συγκεντρώθηκαν σε στρατόπεδα και σχηματίστηκαν πορείες αιχμαλώτων και ομήρων προς το εσωτερικό της Μικράς Ασίας Πολλοί πέθαναν από κακουχίες και ασιτία Στους κατοίκους της Ανατολικής Θράκης δόθηκε προθεσμία ενός μήνα για να εκκενώσουν την περιοχή Με αυτόν τον τρόπο είχαν τη δυνατότητα να πάρουν μαζί τους όσα μπορούσαν να μεταφέρουν από την κινητή περιουσία τους Οι Έλληνες της χερσονήσου της Καλλίπολης έφυγαν αργότερα

Συνολικά το φθινόπωρο του 1922 έφθασαν στην Ελλάδα περίπου 900000 πρόσφυγες (ανάμεσα τους και 50000 Αρμένιοι) Περίπου 200000 Έλληνες παρέμεναν στην Καππαδοκία και γενικότερα στην Κεντρική και Νότια Μικρά Ασία Αυτοί μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα το 1924 και το 1925 με τη φροντίδα της Μικτής Επιτροπής Ένα τμήμα των Ελλήνων του Πόντου κατέφυγε στη Ρωσία

Πηγή httpwwwvenetokleiogrΠαναγιώτης Αθανασόπουλος

Αφού μελετήσετε τον πίνακα 1 που παρατίθεται στη σελ 146 του σχολικού βιβλίου να εξηγήσετε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργήθηκε το προσφυγικό ρεύμα μετά την καταστροφή της Σμύρνης

Ομάδα ελλήνων αιχμαλώτων που

επέστρεψαν από τα κεμαλικά

στρατόπεδα Αθήνα httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydome

stic_policyind001html

Πρόσφυγες Στίχοι ΠυθαγόραςΜουσική Απόστολος Καρδάρας

Πάνε κι έρχονται καράβιαφορτωμένα προσφυγιάβάψαν τα πανιά τους μαύρατα κατάρτια τους μαβιά

Σε ποια πέτρα σε ποιο χώμανα ριζώσεις τώρα πιακι απrsquo το θάνατο ακόμαπιο πικρή είσαι προσφυγιά

Πού να βρίσκεται ο πατέραςψάχνει η μάνα για παιδιάμας εσκόρπισε ο αγέραςσrsquo άλλη γη σrsquo άλλη στεριά

Μικρασιάτες πρόσφυγες στο κατάστρωμα πλοίου Αθήνα

Φωτοϊστορικό Αρχείο Δήμου Νέας Σμύρνης

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policy

ind001html

Χάρτης της Ανατολικής Θράκης με τις πορείες των προσφύγων και τα μέσα αναχώρησης

httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Τα φορτωμένα κάρα περνούν μέσα από την Αδριανούπολη (αρχές Οκτωβρίου 1922)httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Έλληνες πρόσφυγες εγκαταλείπουν την ανατολική

Θράκη (Νοέμβριος 1922)

Σύνοψη της υπόθεσηςΒασισμένη στο βιβλίο του Ηλία Βενέζη Το νούμερο 31328 η ταινία του Νίκου Κούνδουρου αφηγείται μέσα από την προσωπική τραγωδία τριών προσώπων την Μικρασιατική καταστροφή και την μαρτυρική πορεία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας που συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο θάνατο από τα στρατεύματα του Κεμάλ αλλά και τις ένοπλες ομάδες Μουσουλμάνων Η γυναίκα ενός εμπόρου μια δασκάλα και ένας δεκαεφτάχρονος προσπαθούν να επιβιώσουν ακολουθώντας την φάλαγγα των αιχμαλώτων στα βάθη της Μικράς Ασίας Η δασκάλα θα δολοφονηθεί από έναν Τούρκο η γυναίκα του εμπόρου θα χάσει τα λογικά της και μόνο ο νεαρός θα καταφέρει να σωθεί Για λόγους διπλωματικούς και πολιτικούς η προβολή της ταινίας υπήρξε απαγορευμένη μέχρι το 1982 httpwwwtainiothikigrv2filmographyview12

1922

ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΕ

Αφού μελετήσετε τις παραπάνω πηγές να αιτιολογήσετε την αλλαγή στάσης των Συμμάχων απέναντι στην Ελλάδα μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου το Νοέμβριο του 1920ΠΗΓΗ 1 Το Δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβρίου 1920 και η επάνοδος του Κωνσταντίνου Οι εξελίξεις αυτές ωστόσο δεν μπορούσαν να είναι ούτε άμεσα ορατές ούτε εγγυημένες για τις Δυτικοευρωπαϊκές δυνάμεις το Νοέμβριο του 1920 Το νέο καθεστώς αντιπροσώπευε για την Entente στη χειρότερη περίπτωση κάποια πιθανή μελλοντική απειλή και στην καλύτερη έναν παράγοντα αστάθμητο Οι πρώτες αντιδράσεις της κοινής γνώμης στην Αγγλία και ιδιαίτερα στη Γαλλία όπου το όνομα του Κωνσταντίνου εξακολουθούσε να είναι σχεδόν εξίσου μισητό με αυτό του Γερμανού Κάιζερ ενίσχυσαν τη στάση εχθρικής αναμονής (απλής αναμονής στην περίπτωση της Αγγλίας) που υιοθέτησαν συνολικά οι Συμμαχικές κυβερνήσεις απέναντι στην Ελλάδα μετά την ήττα του Βενιζέλου ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150ΠΗΓΗ 2 Στην πρώτη μετά τις ελληνικές εκλογές από τις περιοδικές διασυμμαχικές συνδιασκέψεις που άρχισε στο Λονδίνο στις 1326 Νοεμβρίου η κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα και η πιθανή επιστροφή του Κωνσταντίνου αποτέλεσε ένα από τα κεντρικά θέματα Ο λόρδος Curzon υπουργός εξωτερικών της Αγγλίας κυκλοφόρησε στη Συνδιάσκεψη ένα εμπιστευτικό μνημόνιο βάση για τη συζήτηση του Ελληνικού θέματος Σύμφωνα με την αγγλική πρόταση αν η ελληνική κυβέρνηση όπως δήλωνε ήταν διατεθειμένη να συνεχίσει το Μικρασιατικό πόλεμο οι δυνάμεις της Entente είχαν συμφέρον να ενισχύσουν την Ελλάδα στην προσπάθειά της να επιβάλει με στρατιωτικά μέσα τη Συνθήκη των Σεβρών φτάνοντας μέχρι το σημείο να αναγνωρίσουν τον Κωνσταντίνο κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150

ΘΕΜΑ 1

ΠΗΓΗ 3 Η Γαλλία και η Ιταλία όμως δεν είχαν την ίδια γνώμη Ο Γάλλος πρωθυπουργός Leygues πρότεινε να σταλεί στην ελληνική κυβέρνηση σαφής προειδοποίηση ότι τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε παραδοχή της πολιτικής του κατά τη διάρκεια του πολέμου και ανασύσταση ενός καθεστώτος εχθρικού προς τους Συμμάχους Στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε η Ελλάδα να γνωρίζει ότι οι Σύμμαχοι δεν ήταν σε θέση να εμπιστευθούν σημαντικά στρατηγικά σημεία στη Μικρά Ασία σε μια μη φιλική κυβέρνηση Με άλλα λόγια επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε αναθεώρηση από τις Δυνάμεις της Συνθήκης των Σεβρών Το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε από τη Συμμαχική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου και επιδόθηκε στην κυβέρνηση Ράλλη στις 20 Νοεμβρίου 3 Δεκεμβρίου αποτελούσε τυπικά συμβιβασμό ανάμεσα στις δύο απόψεις με ουσιαστική παραδοχή των γαλλικών θέσεων Δεν έθετε θέμα αναθεωρήσεως της Συνθήκης αλλά τόνιζε ότι οι δυνάμεις της Entente θα θεωρούσαν την τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου στον ελληνικό θρόνο σαν μια μη φιλική ενέργεια που θα τους έδινε το δικαίωμα να επανεξετάσουν ολόκληρη την πολιτική τους στην Εγγύς Ανατολή χωρίς καμιά δέσμευση χωρίς δηλαδή να δεσμεύονται από τη Συνθήκη των Σεβρών Η Ελλάδα θα έπαυε να θεωρείται σύμμαχος - εντολοδόχος της Entente στη Μικρά Ασία Στις 21 Νοεμβρίου 4 Δεκεμβρίου μία μέρα πριν από το Δημοψήφισμα για την επιστροφή του Κωνσταντίνου οι πρεσβευτές της Αγγλίας Γαλλίας και Ιταλίας εξουσιοδοτήθηκαν να γνωστοποιήσουν στην ελληνική κυβέρνηση ότι οι Σύμμαχοι θα διέκοπταν κάθε οικονομική υποστήριξη προς την Ελλάδα αν ξαναγύριζε ο εξόριστος μονάρχης ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150 ΠΗΓΗ 4 Με την επιστροφή του Κωνσταντίνου ολοκληρώθηκε η αλλαγή Η αλλαγή αυτή δημιούργησε νέα κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας και στο μικρασιατικό μέτωπο και το κυριότερο οδήγησε στην εκδήλωση ανοιχτής στροφής της γαλλικής και ιταλικής πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα καθώς και στη δημιουργία νέου κλίματος στις αγγλοελληνικές σχέσεις Από την άποψη αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τομή στην πορεία των γεγονότων

Ωστόσο η πραγματική έκταση και σημασία αυτής της τομής δεν μπορεί να εκτιμηθεί χωρίς αναφορά - με κέντρο το Μικρασιατικό πρόβλημα - στην εξέλιξη των σχέσεων της Ελλάδας με την Entente στις σχέσεις των Συμμάχων μεταξύ τους και στην εσωτερική κατάσταση της ηττημένης οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι τη στιγμή της αλλαγής του Νοεμβρίου 1920 χωρίς αναφορά δηλαδή στις δυσκολίες και στις εύθραυστες ισορροπίες πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών Τα παραπάνω ζητήματα ούτε ο Βενιζέλος που συγκριτικά με την αντιπολίτευση ήταν σε θέση να γνωρίζει ακόμα περισσότερες διαστάσεις τους ούτε οι αντίπαλοί του για τον ίδιο γενικά λόγο θεώρησαν σκόπιμο να τα θέσουν στο εκλογικό σώμα το 1920 - ή αργότερα Και ο κύριος λόγος ήταν - με εξαίρεση τα θέματα εκείνα που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τρέχοντες διπλωματικούς χειρισμούς - ο ακαταμάχητος πειρασμός της οποιασδήποτε μέχρι τότε ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να καρπωθεί κύρος και άμεσα ή μακροπρόθεσμα πολιτικά οφέλη από την εγγυημένη δημοτικότητα της Μεγάλης Ιδέας Οι πολλαπλές αντιδράσεις που αντιμετώπισε ο Βενιζέλος στην επιδίωξή του να κατοχυρώσει τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Μικρά Ασία μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών εξετάστηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο Οι λόγοι που δημιούργησαν τις αντιδράσεις αυτές δεν έπαψαν να ισχύουν μετά την υπογραφή της Συνθήκης Αντίθετα σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις από τον Αύγουστο του 1920 μέχρι τη Νοεμβριανή αλλαγή στην Ελλάδα οι ενδοσυμμαχικές διαφωνίες οξύνθηκαν και η ενδοαγγλική αντιπολίτευση στους laquoφιλελληνικούςraquo προσανατολισμούς του Λόυδ Τζωρτζ ισχυροποιήθηκε με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου ανοιχτά σχεδόν - για πρώτη φορά - οι περισσότερες από αυτές τις διαφωνίες Δε θα ήταν άσκοπο λοιπόν να συνοψίσουμε εδώ τους κυριότερους από τους παράγοντες εκείνους που είχαν αρνητική αποσταθεροποιητική επίδραση πάνω στις ελληνικές επιδιώξεις μέχρι την αλλαγή του Νοεμβρίου 1920 ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 150-151

Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στην τύχη του ανδρικού πληθυσμού μετά την καταστροφή της Σμύρνης ΠΗΓΗ 1 Οι πορείες των αιχμαλώτων και των ομήρων προς το εσωτερικό Οι Τούρκοι μετά την κατάληψη της Σμύρνης άρχισαν τη συγκέντρωση όλου του άρρενα πληθυσμού από 18 έως 45 ετών όπως αναφερόταν στη σχετική διαταγή του Νουρεντίν Στην πραγματικότητα όμως συλλαμβάνονταν και κάτω από 18 ετών ή πάνω από 45 Μέσα σε λίγες ώρες συνελήφθησαν περίπου 10000 άντρες που κλείστηκαν σε στρατώνες της Σμύρνης και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν όπως γράφει ο Χρ Σολομωνίδης Η διαταγή του Νουρεντίν όριζε τη 17η Σεπτεμβρίου σαν τελευταία μέρα για την αναγκαστική αναχώρηση όλου του υπόλοιπου ελληνικού πληθυσμού κατά την επιβίβαση όμως των προσφύγων στα πλοία οι Τούρκοι που έκαναν έλεγχο συνέλαβαν και πάμπολλους άλλους για να τους οδηγήσουν σε στρατόπεδα στο εσωτερικό Πολλοί τότε κατάφεραν να διαφύγουν μεταμφιεσμένοι αλλά αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις Οι υπόλοιποι σχηματίζοντας μεγάλες φάλαγγες πήραν το δρόμο για το εσωτερικό Ο Αγγελομάτης αναφέρει ότι πάνω από 150000 χριστιανοί από τη Σμύρνη και τα περίχωρα οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα Τις πρώτες κιόλας μέρες του εκτοπισμού αναφέρεται ότι εξοντώθηκαν περίπου 3000 Έλληνες κοντά στο προάστιο της Σμύρνης Μπουνάρμπασι ενώ από μια άλλη φάλαγγα 5000 αιχμαλώτων σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι στα ανατολικά του Μπουρνόβα Άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν μόλις έφτασαν στη Μαγνησία Οι εκτοπιζόμενοι είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες προς τον Κασαμπά τη Μαγνησία και τη Φιλαδέλφεια (Αλά Σεχίρ) όπου από τους χίλιους περίπου που περιλάμβανε η ομάδα σκοτώθηκαν οι μισοί

ΘΕΜΑ 2

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μικράς Ασίας φάνηκε ότι γίνονταν πραγματικότητα Ελληνικός στρατός αποβιβάστηκε στη Σμύρνη στις 15 Μαΐου 1919 Σύντομα η ελληνική παρουσία επεκτάθηκε και σε άλλες περιοχές γύρω από την κατεχόμενη ζώνη

20 Μάϊου 1919

Σμύρνη πανόραμα μετά την αποβίβασ

η του Ελληνικο

ύ στρατού

Πηγή httpapogonoimikrasiatonblogspotgr

15 ΜΑΗ1919

Ποιες διαφορετικές απόψεις υπήρχαν για την αποβίβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

Πηγή httpwwwmuseducgr

ΤΥΦΕΚΙΟΦΟΡΟΙ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ Α ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ ΠΑΡΕΛΕΥΝΟΥΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΚΥΜΑΙΑ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΛΙΓΟ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΒΙΒΑΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΚΑΤΟΧΗΣ ΤΟ ΠΡΩΪ ΤΗΣ 2ας ΜΑΪΟΥ 1919 httpanemourionblogspotgr Στους εξώστες της προκυμαίας ποιας συμμαχικής δύναμης απουσιάζει η σημαία

Οι επιχειρήσεις του ελληνικού στρατού έως το καλοκαίρι του 1920 Ο ελληνικός στρατός κατέλαβε αρχικά τα εδάφη της Μικράς Ασίας για τα οποία είχε εντολή από την Αντάντ Λίγο αργότερα ο Βενιζέλος έλαβε από το συνέδριο του Παρισιού άδεια επέκτασης της ελληνικής ζώνης κατοχής Έτσι ο ελληνικός στρατός αφού κατέλαβε την άνοιξη του 1920 την Α Θράκη προέλασε το καλοκαίρι του 1920 σε βάθος 100-150 χλμ καταλαμβάνοντας μια ζώνη εδαφών στη Μ Ασία κατά πολύ μεγαλύτερη από αυτή που όριζε η συνθήκη των Σεβρών (είχε υπογραφεί λίγο νωρίτερα) Ιστορία Νεότερη και Σύγχρονη γ΄ γυμνασίου σ 105

Τον Ιούλιο του 1920 υπογράφηκε η Συνθήκη των Σεβρών που μεταξύ άλλων όριζε ότι η περιοχή της Σμύρνης θα βρισκόταν υπό ελληνική διοίκηση και κατοχή για πέντε χρόνια Ύστερα από την περίοδο αυτή θα μπορούσαν οι κάτοικοι με δημοψήφισμα να αποφασίσουν την προσάρτηση της περιοχής στην Ελλάδα

ΙΟΥΛΙΟΣ 1920

Ο Βενιζέλος υπογράφει τα κείμενα της Συνθήκης των Σεβρών - ΜΟΥΣΕΙΟ

ΕΛ Κ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ

ΧΑΡΤΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΕΔΑΦΩΝ ΤΗΝ ΑΝ ΘΡΑΚΗ ΚΑΙ ΤΟ ΒΙΛΑΕΤΙ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΤΟ 1920 ΤΥΠΩΜΕΝΟΣ ΣΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟ ΤΟΝ ΙΔΙΟ ΧΡΟΝΟ -ΕΘΝΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟhttpanemourionblogspotgr20150820-1900-1910

Το Νοέμβριο του ίδιου χρόνου το κόμμα των Φιλελευθέρων ηττήθηκε στις εκλογές και ο βασιλιάς Κωνσταντίνος επέστρεψε στην Ελλάδα Αυτό έδωσε την αφορμή στους Συμμάχους να εκφράσουν καθαρότερα την αλλαγή της στάσης τους απέναντι στην Ελλάδα

Συγχρόνως το εθνικό κίνημα των Τούρκων με επικεφαλής τον Μουσταφά Κεμάλ γινόταν διαρκώς ισχυρότερο τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό της Τουρκίας

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 1920

Οι εκλογές του Νοεμβρίου του 1920 είχαν ως αποτέλεσμα την επάνοδο του Κωνσταντίνου

στην εξουσία Φωτογραφία από την επιστροφή του βασιλιά Κωνσταντίνου στην ΕλλάδαΑθήνα Φωτογραφικό Αρχείο Πολεμικού Μουσείου copy Πολεμικό Μουσείο Αθήνα

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policyind001html

Γελοιογραφία της εποχής σχετικά με

την εκλογική αναμέτρηση του

1920 Ο ψηφοφόρος εικονίζεται να πρέπει

να επιλέξει μεταξύ Ελ Βενιζέλου και Δ Γούναρη υπό το

βλέμμα του πολέμου

Γελοιογραφία της εποχής

σχετικά με την εκλογική

αναμέτρηση του 1920 Ο

ψηφοφόρος εικονίζεται να

πρέπει να επιλέξει μεταξύ

Ελ Βενιζέλου και Δ Γούναρη υπό

το βλέμμα του πολέμου

Ο Κεμάλ παρουσιάζει τις αποφάσεις του συνεδρίου του Ερζερούμ (1919)1 Όλες οι περιοχές της χώρας μας που βρίσκονται μέσα στα εθνικά όρια είναι ενιαίες ˙ δε χωρίζονται μεταξύ τους []2 Εάν εισβάλουν οι εχθροί στα εδάφη μας και αναμειχθούν στα εσωτερικά μας θα προβάλλουμε αντίσταση με κάθε μέσο []3 Εάν δεν είναι αρκετή η δύναμη της κυβέρνησης της Κωνσταντινούπολης για την προστασία και την ελευθερία της πατρίδας καθώς και για την εξασφάλιση της ασφάλειας που απαιτείται για την πραγματοποίηση του σκοπού θα ιδρυθεί μια προσωρινή κυβέρνηση Τα μέλη αυτής της κυβέρνησης θα εκλεγούν από συνέδριο αντιπροσώπων ολόκληρου του έθνους []4 Είναι βασικός σκοπός και αρχή να μετατρέψουμε την εθνική δύναμη σε δύναμη επιρροής και την εθνική προσταγή σε κυρίαρχη δύναμη5 Δεν θα δοθούν προνόμια στις χριστιανικές μειονότητες []6 Δεν γίνεται αποδεκτή η προστασία των ξένων Δυνάμεων7 Θα γίνουν οι αναγκαίες προεργασίες για την άμεση σύγκληση της Βουλής [ενν Εθνικής Συνέλευσης] και την έναρξη των εργασιών της κυβέρνησης []Κεμάλ Ατατούρκ Ομιλίες μτφρ Σ Σολταρίδης Λιβάνη Αθήνα 1995 σ 51-52

Ο Μουσταφά Κεμάλ και ο Ισμέτ Ινονού υποδέχονται το γάλλο βουλευτή Franklin Bouillon καθώς και το

συνταγματάρχη Sarrou στο σιδηροδρομικό σταθμό του Δορυλαίου ( Εσκί Σεχίρ) το Μάιο του 1921

Ο μικρασιατικός πόλεμος έληξε τον Αύγουστο του 1922 με ήττα και υποχώρηση του ελληνικού στρατού Χιλιάδες πρόσφυγες ακολουθώντας το στρατό άρχισαν να φτάνουν στην Ελλάδα

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 1922

ΣΜΥΡΝΗ

bull ΠυρπολείταιΣΦΑΓΗ

bull Έλληνες και Αρμένιοι κάτοικοι σφαγιάζονται

ΠΡΟΣΦΥΓΙΑ

bull Τέλος μικρασιατικού ελληνισμού = ΠροσφυγιάΕΘΝΟΛΟΓΙΚΗ ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

bull ΞΕΡΙΖΩΜΑ ΙΩΝΙΚΗΣ ΓΗΣ

Στον δρόμο για την προσφυγιά[hellip] Λοιπόν ούλος αυτός ο κόσμος στοιβαγμένος στο μουράγιο και πάνω σε μαούνες Άντροι γέροι γριές και γυναικόπαιδα που είχανε παρατήσει τα καλά τους και ξεμείνανε στο δρόμο και τώρα εκεί μεροβραδιάζονταν εκεί πλαγιάζανε άλλος μrsquo ένα χράμι που έφερε μαζί του άλλος μrsquo ένα πάπλωμα ή με μια μπατανία Χείλια τρεμοσαλεύανε από το παραμιλητό Μάτια γουρλωμένα που αγναντεύανε τη Δευτέρα Παρουσία τη συντέλεια του κόσμου [hellip] Μέρα χαρά Θεού Τέλη Αυγούστου αρχές Σεπτέμβρη με το καινούριο [hellip]Κοσμάς Πολίτης Στου Χατζηφράγκου Ερμής Αθήνα 1990 σ 146 Μετά την κατάληψη της Σμύρνης

από τους κεμαλικούς Έλληνες πρόσφυγες αναζητούν με αγωνία μέσο σωτηρίας Πίσω τους διακρίνονται Τούρκοι ιππείς και πυρπολημένα κτίρια

Η Σμύρνη μάνα καίγεται καίγεται και το βιος μαςο πόνος μας δε λέγεται δε γράφεται ο καημός μας

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιά

Η Σμύρνη μάνα χάνεται τα όνειρά μας πάνεστα πλοία όποιος πιάνεται κι οι φίλοι τον χτυπάνε

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιάΣτίχοι ΠυθαγόραςΣε ποιους φίλους αναφέρεται ο ποιητής

Έρνεστ Χέμινγουεϊ laquoΣτην προκυμαία της ΣμύρνηςraquolaquoΕίχαμε ρητές εντολές να μην επέμβουμε να μη βοηθήσουμε Το πλοίο μας είχε τόση δύναμη που θα μπορούσαμε να βομβαρδίσουμε όλη τη Σμύρνη και να σταματήσουμε το μακελειό αλλά η εντολή ήταν να μην κάνουμε τίποτα

Καθώς το καράβι έβαλε πλώρη για την Αθήνα ο Horton έγραφε middot Μια από τις οξύτερες εντυπώσεις που αποκόμισα από τη Σμύρνη ήταν το αίσθημα της βαθιάς ντροπής γιατί ανήκα στο ανθρώπινο γένος Σύγκρινε την καταστροφή της Σμύρνης με την κατεδάφιση της Καρχηδόνας από τους Ρωμαίους και παρατήρησε -Στην καταστροφή της Καρχηδόνας δεν υπήρχε στόλος χριστιανικών πολεμικών πλοίων να παρακολουθούν μια κατάσταση για την οποία οι κυβερνήσεις τους ήταν υπεύθυνες Διάφοροι πρόσφυγες έκτοτε μου έχουν πεί ότι μια από τις πιο ισχυρές αναμνήσεις τους ήταν ο ήχος χορευτικής μουσικής που έφτανε στο λιμάνι από τα συμμαχικά πολεμικά πλοία Αυτόπτης μάρτυρας του οριστικού θανάτου της βυζαντινής αυτοκρατορίας ο Horton συνεχίζει middot Και αυτή η παρουσία αυτών των πολεμικών πλοίων στο λιμάνι της Σμύρνης το Σωτήριον έτος 1922 που παρακολουθούσε ανίσχυρα τις τελευταίες στιγμές των χριστιανών στην Τουρκία ήταν το πιο λυπητερό και το πιο σημαντικό στοιχείο της όλης ιστορίας httpusersschgrmikrasiahortonhtm

Η Σμύρνη καίγεται οι χριστιανοί κάτοικοι της προσπαθούν απεγνωσμένα να σωθούν ενώ οι ναύτες των συμμαχικών δυνάμεων παρακολουθούν αμέτοχοι

Πρόσφυγες Μαρτυρίες Μικρασιατών προσφύγων για την άφιξή τους στην ΕλλάδαΕμείς οι άλλοι περιμέναμε τρεις μέρες ώσπου μπήκαμε σε καΐκια και μπαρκάραμε για τη Μυτιλήνη Ώσπου να πατήσει το ποδάρι του ο τούρκικος στρατός στο χωριό άραζαν καΐκια και μας παίρναν Πίσω-πίσω στη Μυτιλήνη δεν μας δέχουνταν Δεν είναι και πλούσιος τόπος από ένα μαξούλι [=σοδειά] περιμένει Βασανιστήκαμε κακοκοιμηθήκαμε κακοφάγαμε μεγάλη συμφορά πάθαμε Και ποιος δεν έκλαψε νεκρούς Και ποιος δεν κακοπάθησε και ποιος δεν κλαίει ακόμα Μονάχα τα παιδιά που γεννήθηκαν εδώ τrsquo ακούνε σαν ψεύτικα παραμύθια(Μαρτυρία Απόστολου Μυκονιάτη από το παραθαλάσσιο χωριό Ατζανός κοντά στην Πέργαμο απέναντι από τη Λέσβο) Η Έξοδος (έκδοση του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών) τόμ Α΄ σ 142

Η ΕΞΟΔΟΣΗ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΘΡΑΚΗ

Ήδη πριν από τον Αύγουστο του 1922 ελληνικοί πληθυσμοί της Μικράς Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) είχαν εγκαταλείψει τα σπίτια τους και είχαν καταφύγει στη Σμύρνη ή την ΕλλάδαΜετά την καταστροφή της Σμύρνης σειρά είχαν τα Βούρλα το Αϊβαλί και τα Μοσχονήσια Διώξεις σημειώθηκαν και στη βορειοδυτική Μικρά Ασία (Προποντίδα και αλλού) Αιχμάλωτοι στρατιώτες και ντόπιοι άνδρες 18-45 ετών συγκεντρώθηκαν σε στρατόπεδα και σχηματίστηκαν πορείες αιχμαλώτων και ομήρων προς το εσωτερικό της Μικράς Ασίας Πολλοί πέθαναν από κακουχίες και ασιτία Στους κατοίκους της Ανατολικής Θράκης δόθηκε προθεσμία ενός μήνα για να εκκενώσουν την περιοχή Με αυτόν τον τρόπο είχαν τη δυνατότητα να πάρουν μαζί τους όσα μπορούσαν να μεταφέρουν από την κινητή περιουσία τους Οι Έλληνες της χερσονήσου της Καλλίπολης έφυγαν αργότερα

Συνολικά το φθινόπωρο του 1922 έφθασαν στην Ελλάδα περίπου 900000 πρόσφυγες (ανάμεσα τους και 50000 Αρμένιοι) Περίπου 200000 Έλληνες παρέμεναν στην Καππαδοκία και γενικότερα στην Κεντρική και Νότια Μικρά Ασία Αυτοί μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα το 1924 και το 1925 με τη φροντίδα της Μικτής Επιτροπής Ένα τμήμα των Ελλήνων του Πόντου κατέφυγε στη Ρωσία

Πηγή httpwwwvenetokleiogrΠαναγιώτης Αθανασόπουλος

Αφού μελετήσετε τον πίνακα 1 που παρατίθεται στη σελ 146 του σχολικού βιβλίου να εξηγήσετε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργήθηκε το προσφυγικό ρεύμα μετά την καταστροφή της Σμύρνης

Ομάδα ελλήνων αιχμαλώτων που

επέστρεψαν από τα κεμαλικά

στρατόπεδα Αθήνα httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydome

stic_policyind001html

Πρόσφυγες Στίχοι ΠυθαγόραςΜουσική Απόστολος Καρδάρας

Πάνε κι έρχονται καράβιαφορτωμένα προσφυγιάβάψαν τα πανιά τους μαύρατα κατάρτια τους μαβιά

Σε ποια πέτρα σε ποιο χώμανα ριζώσεις τώρα πιακι απrsquo το θάνατο ακόμαπιο πικρή είσαι προσφυγιά

Πού να βρίσκεται ο πατέραςψάχνει η μάνα για παιδιάμας εσκόρπισε ο αγέραςσrsquo άλλη γη σrsquo άλλη στεριά

Μικρασιάτες πρόσφυγες στο κατάστρωμα πλοίου Αθήνα

Φωτοϊστορικό Αρχείο Δήμου Νέας Σμύρνης

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policy

ind001html

Χάρτης της Ανατολικής Θράκης με τις πορείες των προσφύγων και τα μέσα αναχώρησης

httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Τα φορτωμένα κάρα περνούν μέσα από την Αδριανούπολη (αρχές Οκτωβρίου 1922)httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Έλληνες πρόσφυγες εγκαταλείπουν την ανατολική

Θράκη (Νοέμβριος 1922)

Σύνοψη της υπόθεσηςΒασισμένη στο βιβλίο του Ηλία Βενέζη Το νούμερο 31328 η ταινία του Νίκου Κούνδουρου αφηγείται μέσα από την προσωπική τραγωδία τριών προσώπων την Μικρασιατική καταστροφή και την μαρτυρική πορεία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας που συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο θάνατο από τα στρατεύματα του Κεμάλ αλλά και τις ένοπλες ομάδες Μουσουλμάνων Η γυναίκα ενός εμπόρου μια δασκάλα και ένας δεκαεφτάχρονος προσπαθούν να επιβιώσουν ακολουθώντας την φάλαγγα των αιχμαλώτων στα βάθη της Μικράς Ασίας Η δασκάλα θα δολοφονηθεί από έναν Τούρκο η γυναίκα του εμπόρου θα χάσει τα λογικά της και μόνο ο νεαρός θα καταφέρει να σωθεί Για λόγους διπλωματικούς και πολιτικούς η προβολή της ταινίας υπήρξε απαγορευμένη μέχρι το 1982 httpwwwtainiothikigrv2filmographyview12

1922

ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΕ

Αφού μελετήσετε τις παραπάνω πηγές να αιτιολογήσετε την αλλαγή στάσης των Συμμάχων απέναντι στην Ελλάδα μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου το Νοέμβριο του 1920ΠΗΓΗ 1 Το Δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβρίου 1920 και η επάνοδος του Κωνσταντίνου Οι εξελίξεις αυτές ωστόσο δεν μπορούσαν να είναι ούτε άμεσα ορατές ούτε εγγυημένες για τις Δυτικοευρωπαϊκές δυνάμεις το Νοέμβριο του 1920 Το νέο καθεστώς αντιπροσώπευε για την Entente στη χειρότερη περίπτωση κάποια πιθανή μελλοντική απειλή και στην καλύτερη έναν παράγοντα αστάθμητο Οι πρώτες αντιδράσεις της κοινής γνώμης στην Αγγλία και ιδιαίτερα στη Γαλλία όπου το όνομα του Κωνσταντίνου εξακολουθούσε να είναι σχεδόν εξίσου μισητό με αυτό του Γερμανού Κάιζερ ενίσχυσαν τη στάση εχθρικής αναμονής (απλής αναμονής στην περίπτωση της Αγγλίας) που υιοθέτησαν συνολικά οι Συμμαχικές κυβερνήσεις απέναντι στην Ελλάδα μετά την ήττα του Βενιζέλου ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150ΠΗΓΗ 2 Στην πρώτη μετά τις ελληνικές εκλογές από τις περιοδικές διασυμμαχικές συνδιασκέψεις που άρχισε στο Λονδίνο στις 1326 Νοεμβρίου η κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα και η πιθανή επιστροφή του Κωνσταντίνου αποτέλεσε ένα από τα κεντρικά θέματα Ο λόρδος Curzon υπουργός εξωτερικών της Αγγλίας κυκλοφόρησε στη Συνδιάσκεψη ένα εμπιστευτικό μνημόνιο βάση για τη συζήτηση του Ελληνικού θέματος Σύμφωνα με την αγγλική πρόταση αν η ελληνική κυβέρνηση όπως δήλωνε ήταν διατεθειμένη να συνεχίσει το Μικρασιατικό πόλεμο οι δυνάμεις της Entente είχαν συμφέρον να ενισχύσουν την Ελλάδα στην προσπάθειά της να επιβάλει με στρατιωτικά μέσα τη Συνθήκη των Σεβρών φτάνοντας μέχρι το σημείο να αναγνωρίσουν τον Κωνσταντίνο κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150

ΘΕΜΑ 1

ΠΗΓΗ 3 Η Γαλλία και η Ιταλία όμως δεν είχαν την ίδια γνώμη Ο Γάλλος πρωθυπουργός Leygues πρότεινε να σταλεί στην ελληνική κυβέρνηση σαφής προειδοποίηση ότι τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε παραδοχή της πολιτικής του κατά τη διάρκεια του πολέμου και ανασύσταση ενός καθεστώτος εχθρικού προς τους Συμμάχους Στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε η Ελλάδα να γνωρίζει ότι οι Σύμμαχοι δεν ήταν σε θέση να εμπιστευθούν σημαντικά στρατηγικά σημεία στη Μικρά Ασία σε μια μη φιλική κυβέρνηση Με άλλα λόγια επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε αναθεώρηση από τις Δυνάμεις της Συνθήκης των Σεβρών Το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε από τη Συμμαχική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου και επιδόθηκε στην κυβέρνηση Ράλλη στις 20 Νοεμβρίου 3 Δεκεμβρίου αποτελούσε τυπικά συμβιβασμό ανάμεσα στις δύο απόψεις με ουσιαστική παραδοχή των γαλλικών θέσεων Δεν έθετε θέμα αναθεωρήσεως της Συνθήκης αλλά τόνιζε ότι οι δυνάμεις της Entente θα θεωρούσαν την τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου στον ελληνικό θρόνο σαν μια μη φιλική ενέργεια που θα τους έδινε το δικαίωμα να επανεξετάσουν ολόκληρη την πολιτική τους στην Εγγύς Ανατολή χωρίς καμιά δέσμευση χωρίς δηλαδή να δεσμεύονται από τη Συνθήκη των Σεβρών Η Ελλάδα θα έπαυε να θεωρείται σύμμαχος - εντολοδόχος της Entente στη Μικρά Ασία Στις 21 Νοεμβρίου 4 Δεκεμβρίου μία μέρα πριν από το Δημοψήφισμα για την επιστροφή του Κωνσταντίνου οι πρεσβευτές της Αγγλίας Γαλλίας και Ιταλίας εξουσιοδοτήθηκαν να γνωστοποιήσουν στην ελληνική κυβέρνηση ότι οι Σύμμαχοι θα διέκοπταν κάθε οικονομική υποστήριξη προς την Ελλάδα αν ξαναγύριζε ο εξόριστος μονάρχης ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150 ΠΗΓΗ 4 Με την επιστροφή του Κωνσταντίνου ολοκληρώθηκε η αλλαγή Η αλλαγή αυτή δημιούργησε νέα κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας και στο μικρασιατικό μέτωπο και το κυριότερο οδήγησε στην εκδήλωση ανοιχτής στροφής της γαλλικής και ιταλικής πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα καθώς και στη δημιουργία νέου κλίματος στις αγγλοελληνικές σχέσεις Από την άποψη αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τομή στην πορεία των γεγονότων

Ωστόσο η πραγματική έκταση και σημασία αυτής της τομής δεν μπορεί να εκτιμηθεί χωρίς αναφορά - με κέντρο το Μικρασιατικό πρόβλημα - στην εξέλιξη των σχέσεων της Ελλάδας με την Entente στις σχέσεις των Συμμάχων μεταξύ τους και στην εσωτερική κατάσταση της ηττημένης οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι τη στιγμή της αλλαγής του Νοεμβρίου 1920 χωρίς αναφορά δηλαδή στις δυσκολίες και στις εύθραυστες ισορροπίες πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών Τα παραπάνω ζητήματα ούτε ο Βενιζέλος που συγκριτικά με την αντιπολίτευση ήταν σε θέση να γνωρίζει ακόμα περισσότερες διαστάσεις τους ούτε οι αντίπαλοί του για τον ίδιο γενικά λόγο θεώρησαν σκόπιμο να τα θέσουν στο εκλογικό σώμα το 1920 - ή αργότερα Και ο κύριος λόγος ήταν - με εξαίρεση τα θέματα εκείνα που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τρέχοντες διπλωματικούς χειρισμούς - ο ακαταμάχητος πειρασμός της οποιασδήποτε μέχρι τότε ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να καρπωθεί κύρος και άμεσα ή μακροπρόθεσμα πολιτικά οφέλη από την εγγυημένη δημοτικότητα της Μεγάλης Ιδέας Οι πολλαπλές αντιδράσεις που αντιμετώπισε ο Βενιζέλος στην επιδίωξή του να κατοχυρώσει τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Μικρά Ασία μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών εξετάστηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο Οι λόγοι που δημιούργησαν τις αντιδράσεις αυτές δεν έπαψαν να ισχύουν μετά την υπογραφή της Συνθήκης Αντίθετα σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις από τον Αύγουστο του 1920 μέχρι τη Νοεμβριανή αλλαγή στην Ελλάδα οι ενδοσυμμαχικές διαφωνίες οξύνθηκαν και η ενδοαγγλική αντιπολίτευση στους laquoφιλελληνικούςraquo προσανατολισμούς του Λόυδ Τζωρτζ ισχυροποιήθηκε με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου ανοιχτά σχεδόν - για πρώτη φορά - οι περισσότερες από αυτές τις διαφωνίες Δε θα ήταν άσκοπο λοιπόν να συνοψίσουμε εδώ τους κυριότερους από τους παράγοντες εκείνους που είχαν αρνητική αποσταθεροποιητική επίδραση πάνω στις ελληνικές επιδιώξεις μέχρι την αλλαγή του Νοεμβρίου 1920 ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 150-151

Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στην τύχη του ανδρικού πληθυσμού μετά την καταστροφή της Σμύρνης ΠΗΓΗ 1 Οι πορείες των αιχμαλώτων και των ομήρων προς το εσωτερικό Οι Τούρκοι μετά την κατάληψη της Σμύρνης άρχισαν τη συγκέντρωση όλου του άρρενα πληθυσμού από 18 έως 45 ετών όπως αναφερόταν στη σχετική διαταγή του Νουρεντίν Στην πραγματικότητα όμως συλλαμβάνονταν και κάτω από 18 ετών ή πάνω από 45 Μέσα σε λίγες ώρες συνελήφθησαν περίπου 10000 άντρες που κλείστηκαν σε στρατώνες της Σμύρνης και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν όπως γράφει ο Χρ Σολομωνίδης Η διαταγή του Νουρεντίν όριζε τη 17η Σεπτεμβρίου σαν τελευταία μέρα για την αναγκαστική αναχώρηση όλου του υπόλοιπου ελληνικού πληθυσμού κατά την επιβίβαση όμως των προσφύγων στα πλοία οι Τούρκοι που έκαναν έλεγχο συνέλαβαν και πάμπολλους άλλους για να τους οδηγήσουν σε στρατόπεδα στο εσωτερικό Πολλοί τότε κατάφεραν να διαφύγουν μεταμφιεσμένοι αλλά αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις Οι υπόλοιποι σχηματίζοντας μεγάλες φάλαγγες πήραν το δρόμο για το εσωτερικό Ο Αγγελομάτης αναφέρει ότι πάνω από 150000 χριστιανοί από τη Σμύρνη και τα περίχωρα οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα Τις πρώτες κιόλας μέρες του εκτοπισμού αναφέρεται ότι εξοντώθηκαν περίπου 3000 Έλληνες κοντά στο προάστιο της Σμύρνης Μπουνάρμπασι ενώ από μια άλλη φάλαγγα 5000 αιχμαλώτων σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι στα ανατολικά του Μπουρνόβα Άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν μόλις έφτασαν στη Μαγνησία Οι εκτοπιζόμενοι είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες προς τον Κασαμπά τη Μαγνησία και τη Φιλαδέλφεια (Αλά Σεχίρ) όπου από τους χίλιους περίπου που περιλάμβανε η ομάδα σκοτώθηκαν οι μισοί

ΘΕΜΑ 2

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Ποιες διαφορετικές απόψεις υπήρχαν για την αποβίβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

Πηγή httpwwwmuseducgr

ΤΥΦΕΚΙΟΦΟΡΟΙ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ Α ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ ΠΑΡΕΛΕΥΝΟΥΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΚΥΜΑΙΑ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΛΙΓΟ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΒΙΒΑΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΚΑΤΟΧΗΣ ΤΟ ΠΡΩΪ ΤΗΣ 2ας ΜΑΪΟΥ 1919 httpanemourionblogspotgr Στους εξώστες της προκυμαίας ποιας συμμαχικής δύναμης απουσιάζει η σημαία

Οι επιχειρήσεις του ελληνικού στρατού έως το καλοκαίρι του 1920 Ο ελληνικός στρατός κατέλαβε αρχικά τα εδάφη της Μικράς Ασίας για τα οποία είχε εντολή από την Αντάντ Λίγο αργότερα ο Βενιζέλος έλαβε από το συνέδριο του Παρισιού άδεια επέκτασης της ελληνικής ζώνης κατοχής Έτσι ο ελληνικός στρατός αφού κατέλαβε την άνοιξη του 1920 την Α Θράκη προέλασε το καλοκαίρι του 1920 σε βάθος 100-150 χλμ καταλαμβάνοντας μια ζώνη εδαφών στη Μ Ασία κατά πολύ μεγαλύτερη από αυτή που όριζε η συνθήκη των Σεβρών (είχε υπογραφεί λίγο νωρίτερα) Ιστορία Νεότερη και Σύγχρονη γ΄ γυμνασίου σ 105

Τον Ιούλιο του 1920 υπογράφηκε η Συνθήκη των Σεβρών που μεταξύ άλλων όριζε ότι η περιοχή της Σμύρνης θα βρισκόταν υπό ελληνική διοίκηση και κατοχή για πέντε χρόνια Ύστερα από την περίοδο αυτή θα μπορούσαν οι κάτοικοι με δημοψήφισμα να αποφασίσουν την προσάρτηση της περιοχής στην Ελλάδα

ΙΟΥΛΙΟΣ 1920

Ο Βενιζέλος υπογράφει τα κείμενα της Συνθήκης των Σεβρών - ΜΟΥΣΕΙΟ

ΕΛ Κ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ

ΧΑΡΤΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΕΔΑΦΩΝ ΤΗΝ ΑΝ ΘΡΑΚΗ ΚΑΙ ΤΟ ΒΙΛΑΕΤΙ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΤΟ 1920 ΤΥΠΩΜΕΝΟΣ ΣΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟ ΤΟΝ ΙΔΙΟ ΧΡΟΝΟ -ΕΘΝΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟhttpanemourionblogspotgr20150820-1900-1910

Το Νοέμβριο του ίδιου χρόνου το κόμμα των Φιλελευθέρων ηττήθηκε στις εκλογές και ο βασιλιάς Κωνσταντίνος επέστρεψε στην Ελλάδα Αυτό έδωσε την αφορμή στους Συμμάχους να εκφράσουν καθαρότερα την αλλαγή της στάσης τους απέναντι στην Ελλάδα

Συγχρόνως το εθνικό κίνημα των Τούρκων με επικεφαλής τον Μουσταφά Κεμάλ γινόταν διαρκώς ισχυρότερο τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό της Τουρκίας

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 1920

Οι εκλογές του Νοεμβρίου του 1920 είχαν ως αποτέλεσμα την επάνοδο του Κωνσταντίνου

στην εξουσία Φωτογραφία από την επιστροφή του βασιλιά Κωνσταντίνου στην ΕλλάδαΑθήνα Φωτογραφικό Αρχείο Πολεμικού Μουσείου copy Πολεμικό Μουσείο Αθήνα

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policyind001html

Γελοιογραφία της εποχής σχετικά με

την εκλογική αναμέτρηση του

1920 Ο ψηφοφόρος εικονίζεται να πρέπει

να επιλέξει μεταξύ Ελ Βενιζέλου και Δ Γούναρη υπό το

βλέμμα του πολέμου

Γελοιογραφία της εποχής

σχετικά με την εκλογική

αναμέτρηση του 1920 Ο

ψηφοφόρος εικονίζεται να

πρέπει να επιλέξει μεταξύ

Ελ Βενιζέλου και Δ Γούναρη υπό

το βλέμμα του πολέμου

Ο Κεμάλ παρουσιάζει τις αποφάσεις του συνεδρίου του Ερζερούμ (1919)1 Όλες οι περιοχές της χώρας μας που βρίσκονται μέσα στα εθνικά όρια είναι ενιαίες ˙ δε χωρίζονται μεταξύ τους []2 Εάν εισβάλουν οι εχθροί στα εδάφη μας και αναμειχθούν στα εσωτερικά μας θα προβάλλουμε αντίσταση με κάθε μέσο []3 Εάν δεν είναι αρκετή η δύναμη της κυβέρνησης της Κωνσταντινούπολης για την προστασία και την ελευθερία της πατρίδας καθώς και για την εξασφάλιση της ασφάλειας που απαιτείται για την πραγματοποίηση του σκοπού θα ιδρυθεί μια προσωρινή κυβέρνηση Τα μέλη αυτής της κυβέρνησης θα εκλεγούν από συνέδριο αντιπροσώπων ολόκληρου του έθνους []4 Είναι βασικός σκοπός και αρχή να μετατρέψουμε την εθνική δύναμη σε δύναμη επιρροής και την εθνική προσταγή σε κυρίαρχη δύναμη5 Δεν θα δοθούν προνόμια στις χριστιανικές μειονότητες []6 Δεν γίνεται αποδεκτή η προστασία των ξένων Δυνάμεων7 Θα γίνουν οι αναγκαίες προεργασίες για την άμεση σύγκληση της Βουλής [ενν Εθνικής Συνέλευσης] και την έναρξη των εργασιών της κυβέρνησης []Κεμάλ Ατατούρκ Ομιλίες μτφρ Σ Σολταρίδης Λιβάνη Αθήνα 1995 σ 51-52

Ο Μουσταφά Κεμάλ και ο Ισμέτ Ινονού υποδέχονται το γάλλο βουλευτή Franklin Bouillon καθώς και το

συνταγματάρχη Sarrou στο σιδηροδρομικό σταθμό του Δορυλαίου ( Εσκί Σεχίρ) το Μάιο του 1921

Ο μικρασιατικός πόλεμος έληξε τον Αύγουστο του 1922 με ήττα και υποχώρηση του ελληνικού στρατού Χιλιάδες πρόσφυγες ακολουθώντας το στρατό άρχισαν να φτάνουν στην Ελλάδα

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 1922

ΣΜΥΡΝΗ

bull ΠυρπολείταιΣΦΑΓΗ

bull Έλληνες και Αρμένιοι κάτοικοι σφαγιάζονται

ΠΡΟΣΦΥΓΙΑ

bull Τέλος μικρασιατικού ελληνισμού = ΠροσφυγιάΕΘΝΟΛΟΓΙΚΗ ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

bull ΞΕΡΙΖΩΜΑ ΙΩΝΙΚΗΣ ΓΗΣ

Στον δρόμο για την προσφυγιά[hellip] Λοιπόν ούλος αυτός ο κόσμος στοιβαγμένος στο μουράγιο και πάνω σε μαούνες Άντροι γέροι γριές και γυναικόπαιδα που είχανε παρατήσει τα καλά τους και ξεμείνανε στο δρόμο και τώρα εκεί μεροβραδιάζονταν εκεί πλαγιάζανε άλλος μrsquo ένα χράμι που έφερε μαζί του άλλος μrsquo ένα πάπλωμα ή με μια μπατανία Χείλια τρεμοσαλεύανε από το παραμιλητό Μάτια γουρλωμένα που αγναντεύανε τη Δευτέρα Παρουσία τη συντέλεια του κόσμου [hellip] Μέρα χαρά Θεού Τέλη Αυγούστου αρχές Σεπτέμβρη με το καινούριο [hellip]Κοσμάς Πολίτης Στου Χατζηφράγκου Ερμής Αθήνα 1990 σ 146 Μετά την κατάληψη της Σμύρνης

από τους κεμαλικούς Έλληνες πρόσφυγες αναζητούν με αγωνία μέσο σωτηρίας Πίσω τους διακρίνονται Τούρκοι ιππείς και πυρπολημένα κτίρια

Η Σμύρνη μάνα καίγεται καίγεται και το βιος μαςο πόνος μας δε λέγεται δε γράφεται ο καημός μας

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιά

Η Σμύρνη μάνα χάνεται τα όνειρά μας πάνεστα πλοία όποιος πιάνεται κι οι φίλοι τον χτυπάνε

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιάΣτίχοι ΠυθαγόραςΣε ποιους φίλους αναφέρεται ο ποιητής

Έρνεστ Χέμινγουεϊ laquoΣτην προκυμαία της ΣμύρνηςraquolaquoΕίχαμε ρητές εντολές να μην επέμβουμε να μη βοηθήσουμε Το πλοίο μας είχε τόση δύναμη που θα μπορούσαμε να βομβαρδίσουμε όλη τη Σμύρνη και να σταματήσουμε το μακελειό αλλά η εντολή ήταν να μην κάνουμε τίποτα

Καθώς το καράβι έβαλε πλώρη για την Αθήνα ο Horton έγραφε middot Μια από τις οξύτερες εντυπώσεις που αποκόμισα από τη Σμύρνη ήταν το αίσθημα της βαθιάς ντροπής γιατί ανήκα στο ανθρώπινο γένος Σύγκρινε την καταστροφή της Σμύρνης με την κατεδάφιση της Καρχηδόνας από τους Ρωμαίους και παρατήρησε -Στην καταστροφή της Καρχηδόνας δεν υπήρχε στόλος χριστιανικών πολεμικών πλοίων να παρακολουθούν μια κατάσταση για την οποία οι κυβερνήσεις τους ήταν υπεύθυνες Διάφοροι πρόσφυγες έκτοτε μου έχουν πεί ότι μια από τις πιο ισχυρές αναμνήσεις τους ήταν ο ήχος χορευτικής μουσικής που έφτανε στο λιμάνι από τα συμμαχικά πολεμικά πλοία Αυτόπτης μάρτυρας του οριστικού θανάτου της βυζαντινής αυτοκρατορίας ο Horton συνεχίζει middot Και αυτή η παρουσία αυτών των πολεμικών πλοίων στο λιμάνι της Σμύρνης το Σωτήριον έτος 1922 που παρακολουθούσε ανίσχυρα τις τελευταίες στιγμές των χριστιανών στην Τουρκία ήταν το πιο λυπητερό και το πιο σημαντικό στοιχείο της όλης ιστορίας httpusersschgrmikrasiahortonhtm

Η Σμύρνη καίγεται οι χριστιανοί κάτοικοι της προσπαθούν απεγνωσμένα να σωθούν ενώ οι ναύτες των συμμαχικών δυνάμεων παρακολουθούν αμέτοχοι

Πρόσφυγες Μαρτυρίες Μικρασιατών προσφύγων για την άφιξή τους στην ΕλλάδαΕμείς οι άλλοι περιμέναμε τρεις μέρες ώσπου μπήκαμε σε καΐκια και μπαρκάραμε για τη Μυτιλήνη Ώσπου να πατήσει το ποδάρι του ο τούρκικος στρατός στο χωριό άραζαν καΐκια και μας παίρναν Πίσω-πίσω στη Μυτιλήνη δεν μας δέχουνταν Δεν είναι και πλούσιος τόπος από ένα μαξούλι [=σοδειά] περιμένει Βασανιστήκαμε κακοκοιμηθήκαμε κακοφάγαμε μεγάλη συμφορά πάθαμε Και ποιος δεν έκλαψε νεκρούς Και ποιος δεν κακοπάθησε και ποιος δεν κλαίει ακόμα Μονάχα τα παιδιά που γεννήθηκαν εδώ τrsquo ακούνε σαν ψεύτικα παραμύθια(Μαρτυρία Απόστολου Μυκονιάτη από το παραθαλάσσιο χωριό Ατζανός κοντά στην Πέργαμο απέναντι από τη Λέσβο) Η Έξοδος (έκδοση του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών) τόμ Α΄ σ 142

Η ΕΞΟΔΟΣΗ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΘΡΑΚΗ

Ήδη πριν από τον Αύγουστο του 1922 ελληνικοί πληθυσμοί της Μικράς Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) είχαν εγκαταλείψει τα σπίτια τους και είχαν καταφύγει στη Σμύρνη ή την ΕλλάδαΜετά την καταστροφή της Σμύρνης σειρά είχαν τα Βούρλα το Αϊβαλί και τα Μοσχονήσια Διώξεις σημειώθηκαν και στη βορειοδυτική Μικρά Ασία (Προποντίδα και αλλού) Αιχμάλωτοι στρατιώτες και ντόπιοι άνδρες 18-45 ετών συγκεντρώθηκαν σε στρατόπεδα και σχηματίστηκαν πορείες αιχμαλώτων και ομήρων προς το εσωτερικό της Μικράς Ασίας Πολλοί πέθαναν από κακουχίες και ασιτία Στους κατοίκους της Ανατολικής Θράκης δόθηκε προθεσμία ενός μήνα για να εκκενώσουν την περιοχή Με αυτόν τον τρόπο είχαν τη δυνατότητα να πάρουν μαζί τους όσα μπορούσαν να μεταφέρουν από την κινητή περιουσία τους Οι Έλληνες της χερσονήσου της Καλλίπολης έφυγαν αργότερα

Συνολικά το φθινόπωρο του 1922 έφθασαν στην Ελλάδα περίπου 900000 πρόσφυγες (ανάμεσα τους και 50000 Αρμένιοι) Περίπου 200000 Έλληνες παρέμεναν στην Καππαδοκία και γενικότερα στην Κεντρική και Νότια Μικρά Ασία Αυτοί μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα το 1924 και το 1925 με τη φροντίδα της Μικτής Επιτροπής Ένα τμήμα των Ελλήνων του Πόντου κατέφυγε στη Ρωσία

Πηγή httpwwwvenetokleiogrΠαναγιώτης Αθανασόπουλος

Αφού μελετήσετε τον πίνακα 1 που παρατίθεται στη σελ 146 του σχολικού βιβλίου να εξηγήσετε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργήθηκε το προσφυγικό ρεύμα μετά την καταστροφή της Σμύρνης

Ομάδα ελλήνων αιχμαλώτων που

επέστρεψαν από τα κεμαλικά

στρατόπεδα Αθήνα httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydome

stic_policyind001html

Πρόσφυγες Στίχοι ΠυθαγόραςΜουσική Απόστολος Καρδάρας

Πάνε κι έρχονται καράβιαφορτωμένα προσφυγιάβάψαν τα πανιά τους μαύρατα κατάρτια τους μαβιά

Σε ποια πέτρα σε ποιο χώμανα ριζώσεις τώρα πιακι απrsquo το θάνατο ακόμαπιο πικρή είσαι προσφυγιά

Πού να βρίσκεται ο πατέραςψάχνει η μάνα για παιδιάμας εσκόρπισε ο αγέραςσrsquo άλλη γη σrsquo άλλη στεριά

Μικρασιάτες πρόσφυγες στο κατάστρωμα πλοίου Αθήνα

Φωτοϊστορικό Αρχείο Δήμου Νέας Σμύρνης

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policy

ind001html

Χάρτης της Ανατολικής Θράκης με τις πορείες των προσφύγων και τα μέσα αναχώρησης

httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Τα φορτωμένα κάρα περνούν μέσα από την Αδριανούπολη (αρχές Οκτωβρίου 1922)httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Έλληνες πρόσφυγες εγκαταλείπουν την ανατολική

Θράκη (Νοέμβριος 1922)

Σύνοψη της υπόθεσηςΒασισμένη στο βιβλίο του Ηλία Βενέζη Το νούμερο 31328 η ταινία του Νίκου Κούνδουρου αφηγείται μέσα από την προσωπική τραγωδία τριών προσώπων την Μικρασιατική καταστροφή και την μαρτυρική πορεία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας που συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο θάνατο από τα στρατεύματα του Κεμάλ αλλά και τις ένοπλες ομάδες Μουσουλμάνων Η γυναίκα ενός εμπόρου μια δασκάλα και ένας δεκαεφτάχρονος προσπαθούν να επιβιώσουν ακολουθώντας την φάλαγγα των αιχμαλώτων στα βάθη της Μικράς Ασίας Η δασκάλα θα δολοφονηθεί από έναν Τούρκο η γυναίκα του εμπόρου θα χάσει τα λογικά της και μόνο ο νεαρός θα καταφέρει να σωθεί Για λόγους διπλωματικούς και πολιτικούς η προβολή της ταινίας υπήρξε απαγορευμένη μέχρι το 1982 httpwwwtainiothikigrv2filmographyview12

1922

ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΕ

Αφού μελετήσετε τις παραπάνω πηγές να αιτιολογήσετε την αλλαγή στάσης των Συμμάχων απέναντι στην Ελλάδα μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου το Νοέμβριο του 1920ΠΗΓΗ 1 Το Δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβρίου 1920 και η επάνοδος του Κωνσταντίνου Οι εξελίξεις αυτές ωστόσο δεν μπορούσαν να είναι ούτε άμεσα ορατές ούτε εγγυημένες για τις Δυτικοευρωπαϊκές δυνάμεις το Νοέμβριο του 1920 Το νέο καθεστώς αντιπροσώπευε για την Entente στη χειρότερη περίπτωση κάποια πιθανή μελλοντική απειλή και στην καλύτερη έναν παράγοντα αστάθμητο Οι πρώτες αντιδράσεις της κοινής γνώμης στην Αγγλία και ιδιαίτερα στη Γαλλία όπου το όνομα του Κωνσταντίνου εξακολουθούσε να είναι σχεδόν εξίσου μισητό με αυτό του Γερμανού Κάιζερ ενίσχυσαν τη στάση εχθρικής αναμονής (απλής αναμονής στην περίπτωση της Αγγλίας) που υιοθέτησαν συνολικά οι Συμμαχικές κυβερνήσεις απέναντι στην Ελλάδα μετά την ήττα του Βενιζέλου ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150ΠΗΓΗ 2 Στην πρώτη μετά τις ελληνικές εκλογές από τις περιοδικές διασυμμαχικές συνδιασκέψεις που άρχισε στο Λονδίνο στις 1326 Νοεμβρίου η κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα και η πιθανή επιστροφή του Κωνσταντίνου αποτέλεσε ένα από τα κεντρικά θέματα Ο λόρδος Curzon υπουργός εξωτερικών της Αγγλίας κυκλοφόρησε στη Συνδιάσκεψη ένα εμπιστευτικό μνημόνιο βάση για τη συζήτηση του Ελληνικού θέματος Σύμφωνα με την αγγλική πρόταση αν η ελληνική κυβέρνηση όπως δήλωνε ήταν διατεθειμένη να συνεχίσει το Μικρασιατικό πόλεμο οι δυνάμεις της Entente είχαν συμφέρον να ενισχύσουν την Ελλάδα στην προσπάθειά της να επιβάλει με στρατιωτικά μέσα τη Συνθήκη των Σεβρών φτάνοντας μέχρι το σημείο να αναγνωρίσουν τον Κωνσταντίνο κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150

ΘΕΜΑ 1

ΠΗΓΗ 3 Η Γαλλία και η Ιταλία όμως δεν είχαν την ίδια γνώμη Ο Γάλλος πρωθυπουργός Leygues πρότεινε να σταλεί στην ελληνική κυβέρνηση σαφής προειδοποίηση ότι τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε παραδοχή της πολιτικής του κατά τη διάρκεια του πολέμου και ανασύσταση ενός καθεστώτος εχθρικού προς τους Συμμάχους Στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε η Ελλάδα να γνωρίζει ότι οι Σύμμαχοι δεν ήταν σε θέση να εμπιστευθούν σημαντικά στρατηγικά σημεία στη Μικρά Ασία σε μια μη φιλική κυβέρνηση Με άλλα λόγια επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε αναθεώρηση από τις Δυνάμεις της Συνθήκης των Σεβρών Το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε από τη Συμμαχική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου και επιδόθηκε στην κυβέρνηση Ράλλη στις 20 Νοεμβρίου 3 Δεκεμβρίου αποτελούσε τυπικά συμβιβασμό ανάμεσα στις δύο απόψεις με ουσιαστική παραδοχή των γαλλικών θέσεων Δεν έθετε θέμα αναθεωρήσεως της Συνθήκης αλλά τόνιζε ότι οι δυνάμεις της Entente θα θεωρούσαν την τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου στον ελληνικό θρόνο σαν μια μη φιλική ενέργεια που θα τους έδινε το δικαίωμα να επανεξετάσουν ολόκληρη την πολιτική τους στην Εγγύς Ανατολή χωρίς καμιά δέσμευση χωρίς δηλαδή να δεσμεύονται από τη Συνθήκη των Σεβρών Η Ελλάδα θα έπαυε να θεωρείται σύμμαχος - εντολοδόχος της Entente στη Μικρά Ασία Στις 21 Νοεμβρίου 4 Δεκεμβρίου μία μέρα πριν από το Δημοψήφισμα για την επιστροφή του Κωνσταντίνου οι πρεσβευτές της Αγγλίας Γαλλίας και Ιταλίας εξουσιοδοτήθηκαν να γνωστοποιήσουν στην ελληνική κυβέρνηση ότι οι Σύμμαχοι θα διέκοπταν κάθε οικονομική υποστήριξη προς την Ελλάδα αν ξαναγύριζε ο εξόριστος μονάρχης ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150 ΠΗΓΗ 4 Με την επιστροφή του Κωνσταντίνου ολοκληρώθηκε η αλλαγή Η αλλαγή αυτή δημιούργησε νέα κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας και στο μικρασιατικό μέτωπο και το κυριότερο οδήγησε στην εκδήλωση ανοιχτής στροφής της γαλλικής και ιταλικής πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα καθώς και στη δημιουργία νέου κλίματος στις αγγλοελληνικές σχέσεις Από την άποψη αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τομή στην πορεία των γεγονότων

Ωστόσο η πραγματική έκταση και σημασία αυτής της τομής δεν μπορεί να εκτιμηθεί χωρίς αναφορά - με κέντρο το Μικρασιατικό πρόβλημα - στην εξέλιξη των σχέσεων της Ελλάδας με την Entente στις σχέσεις των Συμμάχων μεταξύ τους και στην εσωτερική κατάσταση της ηττημένης οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι τη στιγμή της αλλαγής του Νοεμβρίου 1920 χωρίς αναφορά δηλαδή στις δυσκολίες και στις εύθραυστες ισορροπίες πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών Τα παραπάνω ζητήματα ούτε ο Βενιζέλος που συγκριτικά με την αντιπολίτευση ήταν σε θέση να γνωρίζει ακόμα περισσότερες διαστάσεις τους ούτε οι αντίπαλοί του για τον ίδιο γενικά λόγο θεώρησαν σκόπιμο να τα θέσουν στο εκλογικό σώμα το 1920 - ή αργότερα Και ο κύριος λόγος ήταν - με εξαίρεση τα θέματα εκείνα που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τρέχοντες διπλωματικούς χειρισμούς - ο ακαταμάχητος πειρασμός της οποιασδήποτε μέχρι τότε ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να καρπωθεί κύρος και άμεσα ή μακροπρόθεσμα πολιτικά οφέλη από την εγγυημένη δημοτικότητα της Μεγάλης Ιδέας Οι πολλαπλές αντιδράσεις που αντιμετώπισε ο Βενιζέλος στην επιδίωξή του να κατοχυρώσει τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Μικρά Ασία μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών εξετάστηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο Οι λόγοι που δημιούργησαν τις αντιδράσεις αυτές δεν έπαψαν να ισχύουν μετά την υπογραφή της Συνθήκης Αντίθετα σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις από τον Αύγουστο του 1920 μέχρι τη Νοεμβριανή αλλαγή στην Ελλάδα οι ενδοσυμμαχικές διαφωνίες οξύνθηκαν και η ενδοαγγλική αντιπολίτευση στους laquoφιλελληνικούςraquo προσανατολισμούς του Λόυδ Τζωρτζ ισχυροποιήθηκε με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου ανοιχτά σχεδόν - για πρώτη φορά - οι περισσότερες από αυτές τις διαφωνίες Δε θα ήταν άσκοπο λοιπόν να συνοψίσουμε εδώ τους κυριότερους από τους παράγοντες εκείνους που είχαν αρνητική αποσταθεροποιητική επίδραση πάνω στις ελληνικές επιδιώξεις μέχρι την αλλαγή του Νοεμβρίου 1920 ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 150-151

Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στην τύχη του ανδρικού πληθυσμού μετά την καταστροφή της Σμύρνης ΠΗΓΗ 1 Οι πορείες των αιχμαλώτων και των ομήρων προς το εσωτερικό Οι Τούρκοι μετά την κατάληψη της Σμύρνης άρχισαν τη συγκέντρωση όλου του άρρενα πληθυσμού από 18 έως 45 ετών όπως αναφερόταν στη σχετική διαταγή του Νουρεντίν Στην πραγματικότητα όμως συλλαμβάνονταν και κάτω από 18 ετών ή πάνω από 45 Μέσα σε λίγες ώρες συνελήφθησαν περίπου 10000 άντρες που κλείστηκαν σε στρατώνες της Σμύρνης και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν όπως γράφει ο Χρ Σολομωνίδης Η διαταγή του Νουρεντίν όριζε τη 17η Σεπτεμβρίου σαν τελευταία μέρα για την αναγκαστική αναχώρηση όλου του υπόλοιπου ελληνικού πληθυσμού κατά την επιβίβαση όμως των προσφύγων στα πλοία οι Τούρκοι που έκαναν έλεγχο συνέλαβαν και πάμπολλους άλλους για να τους οδηγήσουν σε στρατόπεδα στο εσωτερικό Πολλοί τότε κατάφεραν να διαφύγουν μεταμφιεσμένοι αλλά αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις Οι υπόλοιποι σχηματίζοντας μεγάλες φάλαγγες πήραν το δρόμο για το εσωτερικό Ο Αγγελομάτης αναφέρει ότι πάνω από 150000 χριστιανοί από τη Σμύρνη και τα περίχωρα οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα Τις πρώτες κιόλας μέρες του εκτοπισμού αναφέρεται ότι εξοντώθηκαν περίπου 3000 Έλληνες κοντά στο προάστιο της Σμύρνης Μπουνάρμπασι ενώ από μια άλλη φάλαγγα 5000 αιχμαλώτων σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι στα ανατολικά του Μπουρνόβα Άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν μόλις έφτασαν στη Μαγνησία Οι εκτοπιζόμενοι είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες προς τον Κασαμπά τη Μαγνησία και τη Φιλαδέλφεια (Αλά Σεχίρ) όπου από τους χίλιους περίπου που περιλάμβανε η ομάδα σκοτώθηκαν οι μισοί

ΘΕΜΑ 2

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

ΤΥΦΕΚΙΟΦΟΡΟΙ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ Α ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ ΠΑΡΕΛΕΥΝΟΥΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΚΥΜΑΙΑ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΛΙΓΟ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΒΙΒΑΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΚΑΤΟΧΗΣ ΤΟ ΠΡΩΪ ΤΗΣ 2ας ΜΑΪΟΥ 1919 httpanemourionblogspotgr Στους εξώστες της προκυμαίας ποιας συμμαχικής δύναμης απουσιάζει η σημαία

Οι επιχειρήσεις του ελληνικού στρατού έως το καλοκαίρι του 1920 Ο ελληνικός στρατός κατέλαβε αρχικά τα εδάφη της Μικράς Ασίας για τα οποία είχε εντολή από την Αντάντ Λίγο αργότερα ο Βενιζέλος έλαβε από το συνέδριο του Παρισιού άδεια επέκτασης της ελληνικής ζώνης κατοχής Έτσι ο ελληνικός στρατός αφού κατέλαβε την άνοιξη του 1920 την Α Θράκη προέλασε το καλοκαίρι του 1920 σε βάθος 100-150 χλμ καταλαμβάνοντας μια ζώνη εδαφών στη Μ Ασία κατά πολύ μεγαλύτερη από αυτή που όριζε η συνθήκη των Σεβρών (είχε υπογραφεί λίγο νωρίτερα) Ιστορία Νεότερη και Σύγχρονη γ΄ γυμνασίου σ 105

Τον Ιούλιο του 1920 υπογράφηκε η Συνθήκη των Σεβρών που μεταξύ άλλων όριζε ότι η περιοχή της Σμύρνης θα βρισκόταν υπό ελληνική διοίκηση και κατοχή για πέντε χρόνια Ύστερα από την περίοδο αυτή θα μπορούσαν οι κάτοικοι με δημοψήφισμα να αποφασίσουν την προσάρτηση της περιοχής στην Ελλάδα

ΙΟΥΛΙΟΣ 1920

Ο Βενιζέλος υπογράφει τα κείμενα της Συνθήκης των Σεβρών - ΜΟΥΣΕΙΟ

ΕΛ Κ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ

ΧΑΡΤΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΕΔΑΦΩΝ ΤΗΝ ΑΝ ΘΡΑΚΗ ΚΑΙ ΤΟ ΒΙΛΑΕΤΙ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΤΟ 1920 ΤΥΠΩΜΕΝΟΣ ΣΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟ ΤΟΝ ΙΔΙΟ ΧΡΟΝΟ -ΕΘΝΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟhttpanemourionblogspotgr20150820-1900-1910

Το Νοέμβριο του ίδιου χρόνου το κόμμα των Φιλελευθέρων ηττήθηκε στις εκλογές και ο βασιλιάς Κωνσταντίνος επέστρεψε στην Ελλάδα Αυτό έδωσε την αφορμή στους Συμμάχους να εκφράσουν καθαρότερα την αλλαγή της στάσης τους απέναντι στην Ελλάδα

Συγχρόνως το εθνικό κίνημα των Τούρκων με επικεφαλής τον Μουσταφά Κεμάλ γινόταν διαρκώς ισχυρότερο τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό της Τουρκίας

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 1920

Οι εκλογές του Νοεμβρίου του 1920 είχαν ως αποτέλεσμα την επάνοδο του Κωνσταντίνου

στην εξουσία Φωτογραφία από την επιστροφή του βασιλιά Κωνσταντίνου στην ΕλλάδαΑθήνα Φωτογραφικό Αρχείο Πολεμικού Μουσείου copy Πολεμικό Μουσείο Αθήνα

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policyind001html

Γελοιογραφία της εποχής σχετικά με

την εκλογική αναμέτρηση του

1920 Ο ψηφοφόρος εικονίζεται να πρέπει

να επιλέξει μεταξύ Ελ Βενιζέλου και Δ Γούναρη υπό το

βλέμμα του πολέμου

Γελοιογραφία της εποχής

σχετικά με την εκλογική

αναμέτρηση του 1920 Ο

ψηφοφόρος εικονίζεται να

πρέπει να επιλέξει μεταξύ

Ελ Βενιζέλου και Δ Γούναρη υπό

το βλέμμα του πολέμου

Ο Κεμάλ παρουσιάζει τις αποφάσεις του συνεδρίου του Ερζερούμ (1919)1 Όλες οι περιοχές της χώρας μας που βρίσκονται μέσα στα εθνικά όρια είναι ενιαίες ˙ δε χωρίζονται μεταξύ τους []2 Εάν εισβάλουν οι εχθροί στα εδάφη μας και αναμειχθούν στα εσωτερικά μας θα προβάλλουμε αντίσταση με κάθε μέσο []3 Εάν δεν είναι αρκετή η δύναμη της κυβέρνησης της Κωνσταντινούπολης για την προστασία και την ελευθερία της πατρίδας καθώς και για την εξασφάλιση της ασφάλειας που απαιτείται για την πραγματοποίηση του σκοπού θα ιδρυθεί μια προσωρινή κυβέρνηση Τα μέλη αυτής της κυβέρνησης θα εκλεγούν από συνέδριο αντιπροσώπων ολόκληρου του έθνους []4 Είναι βασικός σκοπός και αρχή να μετατρέψουμε την εθνική δύναμη σε δύναμη επιρροής και την εθνική προσταγή σε κυρίαρχη δύναμη5 Δεν θα δοθούν προνόμια στις χριστιανικές μειονότητες []6 Δεν γίνεται αποδεκτή η προστασία των ξένων Δυνάμεων7 Θα γίνουν οι αναγκαίες προεργασίες για την άμεση σύγκληση της Βουλής [ενν Εθνικής Συνέλευσης] και την έναρξη των εργασιών της κυβέρνησης []Κεμάλ Ατατούρκ Ομιλίες μτφρ Σ Σολταρίδης Λιβάνη Αθήνα 1995 σ 51-52

Ο Μουσταφά Κεμάλ και ο Ισμέτ Ινονού υποδέχονται το γάλλο βουλευτή Franklin Bouillon καθώς και το

συνταγματάρχη Sarrou στο σιδηροδρομικό σταθμό του Δορυλαίου ( Εσκί Σεχίρ) το Μάιο του 1921

Ο μικρασιατικός πόλεμος έληξε τον Αύγουστο του 1922 με ήττα και υποχώρηση του ελληνικού στρατού Χιλιάδες πρόσφυγες ακολουθώντας το στρατό άρχισαν να φτάνουν στην Ελλάδα

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 1922

ΣΜΥΡΝΗ

bull ΠυρπολείταιΣΦΑΓΗ

bull Έλληνες και Αρμένιοι κάτοικοι σφαγιάζονται

ΠΡΟΣΦΥΓΙΑ

bull Τέλος μικρασιατικού ελληνισμού = ΠροσφυγιάΕΘΝΟΛΟΓΙΚΗ ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

bull ΞΕΡΙΖΩΜΑ ΙΩΝΙΚΗΣ ΓΗΣ

Στον δρόμο για την προσφυγιά[hellip] Λοιπόν ούλος αυτός ο κόσμος στοιβαγμένος στο μουράγιο και πάνω σε μαούνες Άντροι γέροι γριές και γυναικόπαιδα που είχανε παρατήσει τα καλά τους και ξεμείνανε στο δρόμο και τώρα εκεί μεροβραδιάζονταν εκεί πλαγιάζανε άλλος μrsquo ένα χράμι που έφερε μαζί του άλλος μrsquo ένα πάπλωμα ή με μια μπατανία Χείλια τρεμοσαλεύανε από το παραμιλητό Μάτια γουρλωμένα που αγναντεύανε τη Δευτέρα Παρουσία τη συντέλεια του κόσμου [hellip] Μέρα χαρά Θεού Τέλη Αυγούστου αρχές Σεπτέμβρη με το καινούριο [hellip]Κοσμάς Πολίτης Στου Χατζηφράγκου Ερμής Αθήνα 1990 σ 146 Μετά την κατάληψη της Σμύρνης

από τους κεμαλικούς Έλληνες πρόσφυγες αναζητούν με αγωνία μέσο σωτηρίας Πίσω τους διακρίνονται Τούρκοι ιππείς και πυρπολημένα κτίρια

Η Σμύρνη μάνα καίγεται καίγεται και το βιος μαςο πόνος μας δε λέγεται δε γράφεται ο καημός μας

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιά

Η Σμύρνη μάνα χάνεται τα όνειρά μας πάνεστα πλοία όποιος πιάνεται κι οι φίλοι τον χτυπάνε

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιάΣτίχοι ΠυθαγόραςΣε ποιους φίλους αναφέρεται ο ποιητής

Έρνεστ Χέμινγουεϊ laquoΣτην προκυμαία της ΣμύρνηςraquolaquoΕίχαμε ρητές εντολές να μην επέμβουμε να μη βοηθήσουμε Το πλοίο μας είχε τόση δύναμη που θα μπορούσαμε να βομβαρδίσουμε όλη τη Σμύρνη και να σταματήσουμε το μακελειό αλλά η εντολή ήταν να μην κάνουμε τίποτα

Καθώς το καράβι έβαλε πλώρη για την Αθήνα ο Horton έγραφε middot Μια από τις οξύτερες εντυπώσεις που αποκόμισα από τη Σμύρνη ήταν το αίσθημα της βαθιάς ντροπής γιατί ανήκα στο ανθρώπινο γένος Σύγκρινε την καταστροφή της Σμύρνης με την κατεδάφιση της Καρχηδόνας από τους Ρωμαίους και παρατήρησε -Στην καταστροφή της Καρχηδόνας δεν υπήρχε στόλος χριστιανικών πολεμικών πλοίων να παρακολουθούν μια κατάσταση για την οποία οι κυβερνήσεις τους ήταν υπεύθυνες Διάφοροι πρόσφυγες έκτοτε μου έχουν πεί ότι μια από τις πιο ισχυρές αναμνήσεις τους ήταν ο ήχος χορευτικής μουσικής που έφτανε στο λιμάνι από τα συμμαχικά πολεμικά πλοία Αυτόπτης μάρτυρας του οριστικού θανάτου της βυζαντινής αυτοκρατορίας ο Horton συνεχίζει middot Και αυτή η παρουσία αυτών των πολεμικών πλοίων στο λιμάνι της Σμύρνης το Σωτήριον έτος 1922 που παρακολουθούσε ανίσχυρα τις τελευταίες στιγμές των χριστιανών στην Τουρκία ήταν το πιο λυπητερό και το πιο σημαντικό στοιχείο της όλης ιστορίας httpusersschgrmikrasiahortonhtm

Η Σμύρνη καίγεται οι χριστιανοί κάτοικοι της προσπαθούν απεγνωσμένα να σωθούν ενώ οι ναύτες των συμμαχικών δυνάμεων παρακολουθούν αμέτοχοι

Πρόσφυγες Μαρτυρίες Μικρασιατών προσφύγων για την άφιξή τους στην ΕλλάδαΕμείς οι άλλοι περιμέναμε τρεις μέρες ώσπου μπήκαμε σε καΐκια και μπαρκάραμε για τη Μυτιλήνη Ώσπου να πατήσει το ποδάρι του ο τούρκικος στρατός στο χωριό άραζαν καΐκια και μας παίρναν Πίσω-πίσω στη Μυτιλήνη δεν μας δέχουνταν Δεν είναι και πλούσιος τόπος από ένα μαξούλι [=σοδειά] περιμένει Βασανιστήκαμε κακοκοιμηθήκαμε κακοφάγαμε μεγάλη συμφορά πάθαμε Και ποιος δεν έκλαψε νεκρούς Και ποιος δεν κακοπάθησε και ποιος δεν κλαίει ακόμα Μονάχα τα παιδιά που γεννήθηκαν εδώ τrsquo ακούνε σαν ψεύτικα παραμύθια(Μαρτυρία Απόστολου Μυκονιάτη από το παραθαλάσσιο χωριό Ατζανός κοντά στην Πέργαμο απέναντι από τη Λέσβο) Η Έξοδος (έκδοση του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών) τόμ Α΄ σ 142

Η ΕΞΟΔΟΣΗ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΘΡΑΚΗ

Ήδη πριν από τον Αύγουστο του 1922 ελληνικοί πληθυσμοί της Μικράς Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) είχαν εγκαταλείψει τα σπίτια τους και είχαν καταφύγει στη Σμύρνη ή την ΕλλάδαΜετά την καταστροφή της Σμύρνης σειρά είχαν τα Βούρλα το Αϊβαλί και τα Μοσχονήσια Διώξεις σημειώθηκαν και στη βορειοδυτική Μικρά Ασία (Προποντίδα και αλλού) Αιχμάλωτοι στρατιώτες και ντόπιοι άνδρες 18-45 ετών συγκεντρώθηκαν σε στρατόπεδα και σχηματίστηκαν πορείες αιχμαλώτων και ομήρων προς το εσωτερικό της Μικράς Ασίας Πολλοί πέθαναν από κακουχίες και ασιτία Στους κατοίκους της Ανατολικής Θράκης δόθηκε προθεσμία ενός μήνα για να εκκενώσουν την περιοχή Με αυτόν τον τρόπο είχαν τη δυνατότητα να πάρουν μαζί τους όσα μπορούσαν να μεταφέρουν από την κινητή περιουσία τους Οι Έλληνες της χερσονήσου της Καλλίπολης έφυγαν αργότερα

Συνολικά το φθινόπωρο του 1922 έφθασαν στην Ελλάδα περίπου 900000 πρόσφυγες (ανάμεσα τους και 50000 Αρμένιοι) Περίπου 200000 Έλληνες παρέμεναν στην Καππαδοκία και γενικότερα στην Κεντρική και Νότια Μικρά Ασία Αυτοί μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα το 1924 και το 1925 με τη φροντίδα της Μικτής Επιτροπής Ένα τμήμα των Ελλήνων του Πόντου κατέφυγε στη Ρωσία

Πηγή httpwwwvenetokleiogrΠαναγιώτης Αθανασόπουλος

Αφού μελετήσετε τον πίνακα 1 που παρατίθεται στη σελ 146 του σχολικού βιβλίου να εξηγήσετε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργήθηκε το προσφυγικό ρεύμα μετά την καταστροφή της Σμύρνης

Ομάδα ελλήνων αιχμαλώτων που

επέστρεψαν από τα κεμαλικά

στρατόπεδα Αθήνα httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydome

stic_policyind001html

Πρόσφυγες Στίχοι ΠυθαγόραςΜουσική Απόστολος Καρδάρας

Πάνε κι έρχονται καράβιαφορτωμένα προσφυγιάβάψαν τα πανιά τους μαύρατα κατάρτια τους μαβιά

Σε ποια πέτρα σε ποιο χώμανα ριζώσεις τώρα πιακι απrsquo το θάνατο ακόμαπιο πικρή είσαι προσφυγιά

Πού να βρίσκεται ο πατέραςψάχνει η μάνα για παιδιάμας εσκόρπισε ο αγέραςσrsquo άλλη γη σrsquo άλλη στεριά

Μικρασιάτες πρόσφυγες στο κατάστρωμα πλοίου Αθήνα

Φωτοϊστορικό Αρχείο Δήμου Νέας Σμύρνης

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policy

ind001html

Χάρτης της Ανατολικής Θράκης με τις πορείες των προσφύγων και τα μέσα αναχώρησης

httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Τα φορτωμένα κάρα περνούν μέσα από την Αδριανούπολη (αρχές Οκτωβρίου 1922)httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Έλληνες πρόσφυγες εγκαταλείπουν την ανατολική

Θράκη (Νοέμβριος 1922)

Σύνοψη της υπόθεσηςΒασισμένη στο βιβλίο του Ηλία Βενέζη Το νούμερο 31328 η ταινία του Νίκου Κούνδουρου αφηγείται μέσα από την προσωπική τραγωδία τριών προσώπων την Μικρασιατική καταστροφή και την μαρτυρική πορεία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας που συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο θάνατο από τα στρατεύματα του Κεμάλ αλλά και τις ένοπλες ομάδες Μουσουλμάνων Η γυναίκα ενός εμπόρου μια δασκάλα και ένας δεκαεφτάχρονος προσπαθούν να επιβιώσουν ακολουθώντας την φάλαγγα των αιχμαλώτων στα βάθη της Μικράς Ασίας Η δασκάλα θα δολοφονηθεί από έναν Τούρκο η γυναίκα του εμπόρου θα χάσει τα λογικά της και μόνο ο νεαρός θα καταφέρει να σωθεί Για λόγους διπλωματικούς και πολιτικούς η προβολή της ταινίας υπήρξε απαγορευμένη μέχρι το 1982 httpwwwtainiothikigrv2filmographyview12

1922

ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΕ

Αφού μελετήσετε τις παραπάνω πηγές να αιτιολογήσετε την αλλαγή στάσης των Συμμάχων απέναντι στην Ελλάδα μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου το Νοέμβριο του 1920ΠΗΓΗ 1 Το Δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβρίου 1920 και η επάνοδος του Κωνσταντίνου Οι εξελίξεις αυτές ωστόσο δεν μπορούσαν να είναι ούτε άμεσα ορατές ούτε εγγυημένες για τις Δυτικοευρωπαϊκές δυνάμεις το Νοέμβριο του 1920 Το νέο καθεστώς αντιπροσώπευε για την Entente στη χειρότερη περίπτωση κάποια πιθανή μελλοντική απειλή και στην καλύτερη έναν παράγοντα αστάθμητο Οι πρώτες αντιδράσεις της κοινής γνώμης στην Αγγλία και ιδιαίτερα στη Γαλλία όπου το όνομα του Κωνσταντίνου εξακολουθούσε να είναι σχεδόν εξίσου μισητό με αυτό του Γερμανού Κάιζερ ενίσχυσαν τη στάση εχθρικής αναμονής (απλής αναμονής στην περίπτωση της Αγγλίας) που υιοθέτησαν συνολικά οι Συμμαχικές κυβερνήσεις απέναντι στην Ελλάδα μετά την ήττα του Βενιζέλου ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150ΠΗΓΗ 2 Στην πρώτη μετά τις ελληνικές εκλογές από τις περιοδικές διασυμμαχικές συνδιασκέψεις που άρχισε στο Λονδίνο στις 1326 Νοεμβρίου η κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα και η πιθανή επιστροφή του Κωνσταντίνου αποτέλεσε ένα από τα κεντρικά θέματα Ο λόρδος Curzon υπουργός εξωτερικών της Αγγλίας κυκλοφόρησε στη Συνδιάσκεψη ένα εμπιστευτικό μνημόνιο βάση για τη συζήτηση του Ελληνικού θέματος Σύμφωνα με την αγγλική πρόταση αν η ελληνική κυβέρνηση όπως δήλωνε ήταν διατεθειμένη να συνεχίσει το Μικρασιατικό πόλεμο οι δυνάμεις της Entente είχαν συμφέρον να ενισχύσουν την Ελλάδα στην προσπάθειά της να επιβάλει με στρατιωτικά μέσα τη Συνθήκη των Σεβρών φτάνοντας μέχρι το σημείο να αναγνωρίσουν τον Κωνσταντίνο κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150

ΘΕΜΑ 1

ΠΗΓΗ 3 Η Γαλλία και η Ιταλία όμως δεν είχαν την ίδια γνώμη Ο Γάλλος πρωθυπουργός Leygues πρότεινε να σταλεί στην ελληνική κυβέρνηση σαφής προειδοποίηση ότι τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε παραδοχή της πολιτικής του κατά τη διάρκεια του πολέμου και ανασύσταση ενός καθεστώτος εχθρικού προς τους Συμμάχους Στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε η Ελλάδα να γνωρίζει ότι οι Σύμμαχοι δεν ήταν σε θέση να εμπιστευθούν σημαντικά στρατηγικά σημεία στη Μικρά Ασία σε μια μη φιλική κυβέρνηση Με άλλα λόγια επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε αναθεώρηση από τις Δυνάμεις της Συνθήκης των Σεβρών Το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε από τη Συμμαχική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου και επιδόθηκε στην κυβέρνηση Ράλλη στις 20 Νοεμβρίου 3 Δεκεμβρίου αποτελούσε τυπικά συμβιβασμό ανάμεσα στις δύο απόψεις με ουσιαστική παραδοχή των γαλλικών θέσεων Δεν έθετε θέμα αναθεωρήσεως της Συνθήκης αλλά τόνιζε ότι οι δυνάμεις της Entente θα θεωρούσαν την τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου στον ελληνικό θρόνο σαν μια μη φιλική ενέργεια που θα τους έδινε το δικαίωμα να επανεξετάσουν ολόκληρη την πολιτική τους στην Εγγύς Ανατολή χωρίς καμιά δέσμευση χωρίς δηλαδή να δεσμεύονται από τη Συνθήκη των Σεβρών Η Ελλάδα θα έπαυε να θεωρείται σύμμαχος - εντολοδόχος της Entente στη Μικρά Ασία Στις 21 Νοεμβρίου 4 Δεκεμβρίου μία μέρα πριν από το Δημοψήφισμα για την επιστροφή του Κωνσταντίνου οι πρεσβευτές της Αγγλίας Γαλλίας και Ιταλίας εξουσιοδοτήθηκαν να γνωστοποιήσουν στην ελληνική κυβέρνηση ότι οι Σύμμαχοι θα διέκοπταν κάθε οικονομική υποστήριξη προς την Ελλάδα αν ξαναγύριζε ο εξόριστος μονάρχης ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150 ΠΗΓΗ 4 Με την επιστροφή του Κωνσταντίνου ολοκληρώθηκε η αλλαγή Η αλλαγή αυτή δημιούργησε νέα κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας και στο μικρασιατικό μέτωπο και το κυριότερο οδήγησε στην εκδήλωση ανοιχτής στροφής της γαλλικής και ιταλικής πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα καθώς και στη δημιουργία νέου κλίματος στις αγγλοελληνικές σχέσεις Από την άποψη αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τομή στην πορεία των γεγονότων

Ωστόσο η πραγματική έκταση και σημασία αυτής της τομής δεν μπορεί να εκτιμηθεί χωρίς αναφορά - με κέντρο το Μικρασιατικό πρόβλημα - στην εξέλιξη των σχέσεων της Ελλάδας με την Entente στις σχέσεις των Συμμάχων μεταξύ τους και στην εσωτερική κατάσταση της ηττημένης οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι τη στιγμή της αλλαγής του Νοεμβρίου 1920 χωρίς αναφορά δηλαδή στις δυσκολίες και στις εύθραυστες ισορροπίες πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών Τα παραπάνω ζητήματα ούτε ο Βενιζέλος που συγκριτικά με την αντιπολίτευση ήταν σε θέση να γνωρίζει ακόμα περισσότερες διαστάσεις τους ούτε οι αντίπαλοί του για τον ίδιο γενικά λόγο θεώρησαν σκόπιμο να τα θέσουν στο εκλογικό σώμα το 1920 - ή αργότερα Και ο κύριος λόγος ήταν - με εξαίρεση τα θέματα εκείνα που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τρέχοντες διπλωματικούς χειρισμούς - ο ακαταμάχητος πειρασμός της οποιασδήποτε μέχρι τότε ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να καρπωθεί κύρος και άμεσα ή μακροπρόθεσμα πολιτικά οφέλη από την εγγυημένη δημοτικότητα της Μεγάλης Ιδέας Οι πολλαπλές αντιδράσεις που αντιμετώπισε ο Βενιζέλος στην επιδίωξή του να κατοχυρώσει τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Μικρά Ασία μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών εξετάστηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο Οι λόγοι που δημιούργησαν τις αντιδράσεις αυτές δεν έπαψαν να ισχύουν μετά την υπογραφή της Συνθήκης Αντίθετα σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις από τον Αύγουστο του 1920 μέχρι τη Νοεμβριανή αλλαγή στην Ελλάδα οι ενδοσυμμαχικές διαφωνίες οξύνθηκαν και η ενδοαγγλική αντιπολίτευση στους laquoφιλελληνικούςraquo προσανατολισμούς του Λόυδ Τζωρτζ ισχυροποιήθηκε με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου ανοιχτά σχεδόν - για πρώτη φορά - οι περισσότερες από αυτές τις διαφωνίες Δε θα ήταν άσκοπο λοιπόν να συνοψίσουμε εδώ τους κυριότερους από τους παράγοντες εκείνους που είχαν αρνητική αποσταθεροποιητική επίδραση πάνω στις ελληνικές επιδιώξεις μέχρι την αλλαγή του Νοεμβρίου 1920 ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 150-151

Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στην τύχη του ανδρικού πληθυσμού μετά την καταστροφή της Σμύρνης ΠΗΓΗ 1 Οι πορείες των αιχμαλώτων και των ομήρων προς το εσωτερικό Οι Τούρκοι μετά την κατάληψη της Σμύρνης άρχισαν τη συγκέντρωση όλου του άρρενα πληθυσμού από 18 έως 45 ετών όπως αναφερόταν στη σχετική διαταγή του Νουρεντίν Στην πραγματικότητα όμως συλλαμβάνονταν και κάτω από 18 ετών ή πάνω από 45 Μέσα σε λίγες ώρες συνελήφθησαν περίπου 10000 άντρες που κλείστηκαν σε στρατώνες της Σμύρνης και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν όπως γράφει ο Χρ Σολομωνίδης Η διαταγή του Νουρεντίν όριζε τη 17η Σεπτεμβρίου σαν τελευταία μέρα για την αναγκαστική αναχώρηση όλου του υπόλοιπου ελληνικού πληθυσμού κατά την επιβίβαση όμως των προσφύγων στα πλοία οι Τούρκοι που έκαναν έλεγχο συνέλαβαν και πάμπολλους άλλους για να τους οδηγήσουν σε στρατόπεδα στο εσωτερικό Πολλοί τότε κατάφεραν να διαφύγουν μεταμφιεσμένοι αλλά αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις Οι υπόλοιποι σχηματίζοντας μεγάλες φάλαγγες πήραν το δρόμο για το εσωτερικό Ο Αγγελομάτης αναφέρει ότι πάνω από 150000 χριστιανοί από τη Σμύρνη και τα περίχωρα οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα Τις πρώτες κιόλας μέρες του εκτοπισμού αναφέρεται ότι εξοντώθηκαν περίπου 3000 Έλληνες κοντά στο προάστιο της Σμύρνης Μπουνάρμπασι ενώ από μια άλλη φάλαγγα 5000 αιχμαλώτων σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι στα ανατολικά του Μπουρνόβα Άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν μόλις έφτασαν στη Μαγνησία Οι εκτοπιζόμενοι είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες προς τον Κασαμπά τη Μαγνησία και τη Φιλαδέλφεια (Αλά Σεχίρ) όπου από τους χίλιους περίπου που περιλάμβανε η ομάδα σκοτώθηκαν οι μισοί

ΘΕΜΑ 2

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Οι επιχειρήσεις του ελληνικού στρατού έως το καλοκαίρι του 1920 Ο ελληνικός στρατός κατέλαβε αρχικά τα εδάφη της Μικράς Ασίας για τα οποία είχε εντολή από την Αντάντ Λίγο αργότερα ο Βενιζέλος έλαβε από το συνέδριο του Παρισιού άδεια επέκτασης της ελληνικής ζώνης κατοχής Έτσι ο ελληνικός στρατός αφού κατέλαβε την άνοιξη του 1920 την Α Θράκη προέλασε το καλοκαίρι του 1920 σε βάθος 100-150 χλμ καταλαμβάνοντας μια ζώνη εδαφών στη Μ Ασία κατά πολύ μεγαλύτερη από αυτή που όριζε η συνθήκη των Σεβρών (είχε υπογραφεί λίγο νωρίτερα) Ιστορία Νεότερη και Σύγχρονη γ΄ γυμνασίου σ 105

Τον Ιούλιο του 1920 υπογράφηκε η Συνθήκη των Σεβρών που μεταξύ άλλων όριζε ότι η περιοχή της Σμύρνης θα βρισκόταν υπό ελληνική διοίκηση και κατοχή για πέντε χρόνια Ύστερα από την περίοδο αυτή θα μπορούσαν οι κάτοικοι με δημοψήφισμα να αποφασίσουν την προσάρτηση της περιοχής στην Ελλάδα

ΙΟΥΛΙΟΣ 1920

Ο Βενιζέλος υπογράφει τα κείμενα της Συνθήκης των Σεβρών - ΜΟΥΣΕΙΟ

ΕΛ Κ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ

ΧΑΡΤΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΕΔΑΦΩΝ ΤΗΝ ΑΝ ΘΡΑΚΗ ΚΑΙ ΤΟ ΒΙΛΑΕΤΙ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΤΟ 1920 ΤΥΠΩΜΕΝΟΣ ΣΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟ ΤΟΝ ΙΔΙΟ ΧΡΟΝΟ -ΕΘΝΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟhttpanemourionblogspotgr20150820-1900-1910

Το Νοέμβριο του ίδιου χρόνου το κόμμα των Φιλελευθέρων ηττήθηκε στις εκλογές και ο βασιλιάς Κωνσταντίνος επέστρεψε στην Ελλάδα Αυτό έδωσε την αφορμή στους Συμμάχους να εκφράσουν καθαρότερα την αλλαγή της στάσης τους απέναντι στην Ελλάδα

Συγχρόνως το εθνικό κίνημα των Τούρκων με επικεφαλής τον Μουσταφά Κεμάλ γινόταν διαρκώς ισχυρότερο τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό της Τουρκίας

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 1920

Οι εκλογές του Νοεμβρίου του 1920 είχαν ως αποτέλεσμα την επάνοδο του Κωνσταντίνου

στην εξουσία Φωτογραφία από την επιστροφή του βασιλιά Κωνσταντίνου στην ΕλλάδαΑθήνα Φωτογραφικό Αρχείο Πολεμικού Μουσείου copy Πολεμικό Μουσείο Αθήνα

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policyind001html

Γελοιογραφία της εποχής σχετικά με

την εκλογική αναμέτρηση του

1920 Ο ψηφοφόρος εικονίζεται να πρέπει

να επιλέξει μεταξύ Ελ Βενιζέλου και Δ Γούναρη υπό το

βλέμμα του πολέμου

Γελοιογραφία της εποχής

σχετικά με την εκλογική

αναμέτρηση του 1920 Ο

ψηφοφόρος εικονίζεται να

πρέπει να επιλέξει μεταξύ

Ελ Βενιζέλου και Δ Γούναρη υπό

το βλέμμα του πολέμου

Ο Κεμάλ παρουσιάζει τις αποφάσεις του συνεδρίου του Ερζερούμ (1919)1 Όλες οι περιοχές της χώρας μας που βρίσκονται μέσα στα εθνικά όρια είναι ενιαίες ˙ δε χωρίζονται μεταξύ τους []2 Εάν εισβάλουν οι εχθροί στα εδάφη μας και αναμειχθούν στα εσωτερικά μας θα προβάλλουμε αντίσταση με κάθε μέσο []3 Εάν δεν είναι αρκετή η δύναμη της κυβέρνησης της Κωνσταντινούπολης για την προστασία και την ελευθερία της πατρίδας καθώς και για την εξασφάλιση της ασφάλειας που απαιτείται για την πραγματοποίηση του σκοπού θα ιδρυθεί μια προσωρινή κυβέρνηση Τα μέλη αυτής της κυβέρνησης θα εκλεγούν από συνέδριο αντιπροσώπων ολόκληρου του έθνους []4 Είναι βασικός σκοπός και αρχή να μετατρέψουμε την εθνική δύναμη σε δύναμη επιρροής και την εθνική προσταγή σε κυρίαρχη δύναμη5 Δεν θα δοθούν προνόμια στις χριστιανικές μειονότητες []6 Δεν γίνεται αποδεκτή η προστασία των ξένων Δυνάμεων7 Θα γίνουν οι αναγκαίες προεργασίες για την άμεση σύγκληση της Βουλής [ενν Εθνικής Συνέλευσης] και την έναρξη των εργασιών της κυβέρνησης []Κεμάλ Ατατούρκ Ομιλίες μτφρ Σ Σολταρίδης Λιβάνη Αθήνα 1995 σ 51-52

Ο Μουσταφά Κεμάλ και ο Ισμέτ Ινονού υποδέχονται το γάλλο βουλευτή Franklin Bouillon καθώς και το

συνταγματάρχη Sarrou στο σιδηροδρομικό σταθμό του Δορυλαίου ( Εσκί Σεχίρ) το Μάιο του 1921

Ο μικρασιατικός πόλεμος έληξε τον Αύγουστο του 1922 με ήττα και υποχώρηση του ελληνικού στρατού Χιλιάδες πρόσφυγες ακολουθώντας το στρατό άρχισαν να φτάνουν στην Ελλάδα

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 1922

ΣΜΥΡΝΗ

bull ΠυρπολείταιΣΦΑΓΗ

bull Έλληνες και Αρμένιοι κάτοικοι σφαγιάζονται

ΠΡΟΣΦΥΓΙΑ

bull Τέλος μικρασιατικού ελληνισμού = ΠροσφυγιάΕΘΝΟΛΟΓΙΚΗ ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

bull ΞΕΡΙΖΩΜΑ ΙΩΝΙΚΗΣ ΓΗΣ

Στον δρόμο για την προσφυγιά[hellip] Λοιπόν ούλος αυτός ο κόσμος στοιβαγμένος στο μουράγιο και πάνω σε μαούνες Άντροι γέροι γριές και γυναικόπαιδα που είχανε παρατήσει τα καλά τους και ξεμείνανε στο δρόμο και τώρα εκεί μεροβραδιάζονταν εκεί πλαγιάζανε άλλος μrsquo ένα χράμι που έφερε μαζί του άλλος μrsquo ένα πάπλωμα ή με μια μπατανία Χείλια τρεμοσαλεύανε από το παραμιλητό Μάτια γουρλωμένα που αγναντεύανε τη Δευτέρα Παρουσία τη συντέλεια του κόσμου [hellip] Μέρα χαρά Θεού Τέλη Αυγούστου αρχές Σεπτέμβρη με το καινούριο [hellip]Κοσμάς Πολίτης Στου Χατζηφράγκου Ερμής Αθήνα 1990 σ 146 Μετά την κατάληψη της Σμύρνης

από τους κεμαλικούς Έλληνες πρόσφυγες αναζητούν με αγωνία μέσο σωτηρίας Πίσω τους διακρίνονται Τούρκοι ιππείς και πυρπολημένα κτίρια

Η Σμύρνη μάνα καίγεται καίγεται και το βιος μαςο πόνος μας δε λέγεται δε γράφεται ο καημός μας

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιά

Η Σμύρνη μάνα χάνεται τα όνειρά μας πάνεστα πλοία όποιος πιάνεται κι οι φίλοι τον χτυπάνε

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιάΣτίχοι ΠυθαγόραςΣε ποιους φίλους αναφέρεται ο ποιητής

Έρνεστ Χέμινγουεϊ laquoΣτην προκυμαία της ΣμύρνηςraquolaquoΕίχαμε ρητές εντολές να μην επέμβουμε να μη βοηθήσουμε Το πλοίο μας είχε τόση δύναμη που θα μπορούσαμε να βομβαρδίσουμε όλη τη Σμύρνη και να σταματήσουμε το μακελειό αλλά η εντολή ήταν να μην κάνουμε τίποτα

Καθώς το καράβι έβαλε πλώρη για την Αθήνα ο Horton έγραφε middot Μια από τις οξύτερες εντυπώσεις που αποκόμισα από τη Σμύρνη ήταν το αίσθημα της βαθιάς ντροπής γιατί ανήκα στο ανθρώπινο γένος Σύγκρινε την καταστροφή της Σμύρνης με την κατεδάφιση της Καρχηδόνας από τους Ρωμαίους και παρατήρησε -Στην καταστροφή της Καρχηδόνας δεν υπήρχε στόλος χριστιανικών πολεμικών πλοίων να παρακολουθούν μια κατάσταση για την οποία οι κυβερνήσεις τους ήταν υπεύθυνες Διάφοροι πρόσφυγες έκτοτε μου έχουν πεί ότι μια από τις πιο ισχυρές αναμνήσεις τους ήταν ο ήχος χορευτικής μουσικής που έφτανε στο λιμάνι από τα συμμαχικά πολεμικά πλοία Αυτόπτης μάρτυρας του οριστικού θανάτου της βυζαντινής αυτοκρατορίας ο Horton συνεχίζει middot Και αυτή η παρουσία αυτών των πολεμικών πλοίων στο λιμάνι της Σμύρνης το Σωτήριον έτος 1922 που παρακολουθούσε ανίσχυρα τις τελευταίες στιγμές των χριστιανών στην Τουρκία ήταν το πιο λυπητερό και το πιο σημαντικό στοιχείο της όλης ιστορίας httpusersschgrmikrasiahortonhtm

Η Σμύρνη καίγεται οι χριστιανοί κάτοικοι της προσπαθούν απεγνωσμένα να σωθούν ενώ οι ναύτες των συμμαχικών δυνάμεων παρακολουθούν αμέτοχοι

Πρόσφυγες Μαρτυρίες Μικρασιατών προσφύγων για την άφιξή τους στην ΕλλάδαΕμείς οι άλλοι περιμέναμε τρεις μέρες ώσπου μπήκαμε σε καΐκια και μπαρκάραμε για τη Μυτιλήνη Ώσπου να πατήσει το ποδάρι του ο τούρκικος στρατός στο χωριό άραζαν καΐκια και μας παίρναν Πίσω-πίσω στη Μυτιλήνη δεν μας δέχουνταν Δεν είναι και πλούσιος τόπος από ένα μαξούλι [=σοδειά] περιμένει Βασανιστήκαμε κακοκοιμηθήκαμε κακοφάγαμε μεγάλη συμφορά πάθαμε Και ποιος δεν έκλαψε νεκρούς Και ποιος δεν κακοπάθησε και ποιος δεν κλαίει ακόμα Μονάχα τα παιδιά που γεννήθηκαν εδώ τrsquo ακούνε σαν ψεύτικα παραμύθια(Μαρτυρία Απόστολου Μυκονιάτη από το παραθαλάσσιο χωριό Ατζανός κοντά στην Πέργαμο απέναντι από τη Λέσβο) Η Έξοδος (έκδοση του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών) τόμ Α΄ σ 142

Η ΕΞΟΔΟΣΗ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΘΡΑΚΗ

Ήδη πριν από τον Αύγουστο του 1922 ελληνικοί πληθυσμοί της Μικράς Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) είχαν εγκαταλείψει τα σπίτια τους και είχαν καταφύγει στη Σμύρνη ή την ΕλλάδαΜετά την καταστροφή της Σμύρνης σειρά είχαν τα Βούρλα το Αϊβαλί και τα Μοσχονήσια Διώξεις σημειώθηκαν και στη βορειοδυτική Μικρά Ασία (Προποντίδα και αλλού) Αιχμάλωτοι στρατιώτες και ντόπιοι άνδρες 18-45 ετών συγκεντρώθηκαν σε στρατόπεδα και σχηματίστηκαν πορείες αιχμαλώτων και ομήρων προς το εσωτερικό της Μικράς Ασίας Πολλοί πέθαναν από κακουχίες και ασιτία Στους κατοίκους της Ανατολικής Θράκης δόθηκε προθεσμία ενός μήνα για να εκκενώσουν την περιοχή Με αυτόν τον τρόπο είχαν τη δυνατότητα να πάρουν μαζί τους όσα μπορούσαν να μεταφέρουν από την κινητή περιουσία τους Οι Έλληνες της χερσονήσου της Καλλίπολης έφυγαν αργότερα

Συνολικά το φθινόπωρο του 1922 έφθασαν στην Ελλάδα περίπου 900000 πρόσφυγες (ανάμεσα τους και 50000 Αρμένιοι) Περίπου 200000 Έλληνες παρέμεναν στην Καππαδοκία και γενικότερα στην Κεντρική και Νότια Μικρά Ασία Αυτοί μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα το 1924 και το 1925 με τη φροντίδα της Μικτής Επιτροπής Ένα τμήμα των Ελλήνων του Πόντου κατέφυγε στη Ρωσία

Πηγή httpwwwvenetokleiogrΠαναγιώτης Αθανασόπουλος

Αφού μελετήσετε τον πίνακα 1 που παρατίθεται στη σελ 146 του σχολικού βιβλίου να εξηγήσετε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργήθηκε το προσφυγικό ρεύμα μετά την καταστροφή της Σμύρνης

Ομάδα ελλήνων αιχμαλώτων που

επέστρεψαν από τα κεμαλικά

στρατόπεδα Αθήνα httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydome

stic_policyind001html

Πρόσφυγες Στίχοι ΠυθαγόραςΜουσική Απόστολος Καρδάρας

Πάνε κι έρχονται καράβιαφορτωμένα προσφυγιάβάψαν τα πανιά τους μαύρατα κατάρτια τους μαβιά

Σε ποια πέτρα σε ποιο χώμανα ριζώσεις τώρα πιακι απrsquo το θάνατο ακόμαπιο πικρή είσαι προσφυγιά

Πού να βρίσκεται ο πατέραςψάχνει η μάνα για παιδιάμας εσκόρπισε ο αγέραςσrsquo άλλη γη σrsquo άλλη στεριά

Μικρασιάτες πρόσφυγες στο κατάστρωμα πλοίου Αθήνα

Φωτοϊστορικό Αρχείο Δήμου Νέας Σμύρνης

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policy

ind001html

Χάρτης της Ανατολικής Θράκης με τις πορείες των προσφύγων και τα μέσα αναχώρησης

httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Τα φορτωμένα κάρα περνούν μέσα από την Αδριανούπολη (αρχές Οκτωβρίου 1922)httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Έλληνες πρόσφυγες εγκαταλείπουν την ανατολική

Θράκη (Νοέμβριος 1922)

Σύνοψη της υπόθεσηςΒασισμένη στο βιβλίο του Ηλία Βενέζη Το νούμερο 31328 η ταινία του Νίκου Κούνδουρου αφηγείται μέσα από την προσωπική τραγωδία τριών προσώπων την Μικρασιατική καταστροφή και την μαρτυρική πορεία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας που συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο θάνατο από τα στρατεύματα του Κεμάλ αλλά και τις ένοπλες ομάδες Μουσουλμάνων Η γυναίκα ενός εμπόρου μια δασκάλα και ένας δεκαεφτάχρονος προσπαθούν να επιβιώσουν ακολουθώντας την φάλαγγα των αιχμαλώτων στα βάθη της Μικράς Ασίας Η δασκάλα θα δολοφονηθεί από έναν Τούρκο η γυναίκα του εμπόρου θα χάσει τα λογικά της και μόνο ο νεαρός θα καταφέρει να σωθεί Για λόγους διπλωματικούς και πολιτικούς η προβολή της ταινίας υπήρξε απαγορευμένη μέχρι το 1982 httpwwwtainiothikigrv2filmographyview12

1922

ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΕ

Αφού μελετήσετε τις παραπάνω πηγές να αιτιολογήσετε την αλλαγή στάσης των Συμμάχων απέναντι στην Ελλάδα μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου το Νοέμβριο του 1920ΠΗΓΗ 1 Το Δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβρίου 1920 και η επάνοδος του Κωνσταντίνου Οι εξελίξεις αυτές ωστόσο δεν μπορούσαν να είναι ούτε άμεσα ορατές ούτε εγγυημένες για τις Δυτικοευρωπαϊκές δυνάμεις το Νοέμβριο του 1920 Το νέο καθεστώς αντιπροσώπευε για την Entente στη χειρότερη περίπτωση κάποια πιθανή μελλοντική απειλή και στην καλύτερη έναν παράγοντα αστάθμητο Οι πρώτες αντιδράσεις της κοινής γνώμης στην Αγγλία και ιδιαίτερα στη Γαλλία όπου το όνομα του Κωνσταντίνου εξακολουθούσε να είναι σχεδόν εξίσου μισητό με αυτό του Γερμανού Κάιζερ ενίσχυσαν τη στάση εχθρικής αναμονής (απλής αναμονής στην περίπτωση της Αγγλίας) που υιοθέτησαν συνολικά οι Συμμαχικές κυβερνήσεις απέναντι στην Ελλάδα μετά την ήττα του Βενιζέλου ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150ΠΗΓΗ 2 Στην πρώτη μετά τις ελληνικές εκλογές από τις περιοδικές διασυμμαχικές συνδιασκέψεις που άρχισε στο Λονδίνο στις 1326 Νοεμβρίου η κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα και η πιθανή επιστροφή του Κωνσταντίνου αποτέλεσε ένα από τα κεντρικά θέματα Ο λόρδος Curzon υπουργός εξωτερικών της Αγγλίας κυκλοφόρησε στη Συνδιάσκεψη ένα εμπιστευτικό μνημόνιο βάση για τη συζήτηση του Ελληνικού θέματος Σύμφωνα με την αγγλική πρόταση αν η ελληνική κυβέρνηση όπως δήλωνε ήταν διατεθειμένη να συνεχίσει το Μικρασιατικό πόλεμο οι δυνάμεις της Entente είχαν συμφέρον να ενισχύσουν την Ελλάδα στην προσπάθειά της να επιβάλει με στρατιωτικά μέσα τη Συνθήκη των Σεβρών φτάνοντας μέχρι το σημείο να αναγνωρίσουν τον Κωνσταντίνο κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150

ΘΕΜΑ 1

ΠΗΓΗ 3 Η Γαλλία και η Ιταλία όμως δεν είχαν την ίδια γνώμη Ο Γάλλος πρωθυπουργός Leygues πρότεινε να σταλεί στην ελληνική κυβέρνηση σαφής προειδοποίηση ότι τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε παραδοχή της πολιτικής του κατά τη διάρκεια του πολέμου και ανασύσταση ενός καθεστώτος εχθρικού προς τους Συμμάχους Στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε η Ελλάδα να γνωρίζει ότι οι Σύμμαχοι δεν ήταν σε θέση να εμπιστευθούν σημαντικά στρατηγικά σημεία στη Μικρά Ασία σε μια μη φιλική κυβέρνηση Με άλλα λόγια επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε αναθεώρηση από τις Δυνάμεις της Συνθήκης των Σεβρών Το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε από τη Συμμαχική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου και επιδόθηκε στην κυβέρνηση Ράλλη στις 20 Νοεμβρίου 3 Δεκεμβρίου αποτελούσε τυπικά συμβιβασμό ανάμεσα στις δύο απόψεις με ουσιαστική παραδοχή των γαλλικών θέσεων Δεν έθετε θέμα αναθεωρήσεως της Συνθήκης αλλά τόνιζε ότι οι δυνάμεις της Entente θα θεωρούσαν την τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου στον ελληνικό θρόνο σαν μια μη φιλική ενέργεια που θα τους έδινε το δικαίωμα να επανεξετάσουν ολόκληρη την πολιτική τους στην Εγγύς Ανατολή χωρίς καμιά δέσμευση χωρίς δηλαδή να δεσμεύονται από τη Συνθήκη των Σεβρών Η Ελλάδα θα έπαυε να θεωρείται σύμμαχος - εντολοδόχος της Entente στη Μικρά Ασία Στις 21 Νοεμβρίου 4 Δεκεμβρίου μία μέρα πριν από το Δημοψήφισμα για την επιστροφή του Κωνσταντίνου οι πρεσβευτές της Αγγλίας Γαλλίας και Ιταλίας εξουσιοδοτήθηκαν να γνωστοποιήσουν στην ελληνική κυβέρνηση ότι οι Σύμμαχοι θα διέκοπταν κάθε οικονομική υποστήριξη προς την Ελλάδα αν ξαναγύριζε ο εξόριστος μονάρχης ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150 ΠΗΓΗ 4 Με την επιστροφή του Κωνσταντίνου ολοκληρώθηκε η αλλαγή Η αλλαγή αυτή δημιούργησε νέα κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας και στο μικρασιατικό μέτωπο και το κυριότερο οδήγησε στην εκδήλωση ανοιχτής στροφής της γαλλικής και ιταλικής πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα καθώς και στη δημιουργία νέου κλίματος στις αγγλοελληνικές σχέσεις Από την άποψη αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τομή στην πορεία των γεγονότων

Ωστόσο η πραγματική έκταση και σημασία αυτής της τομής δεν μπορεί να εκτιμηθεί χωρίς αναφορά - με κέντρο το Μικρασιατικό πρόβλημα - στην εξέλιξη των σχέσεων της Ελλάδας με την Entente στις σχέσεις των Συμμάχων μεταξύ τους και στην εσωτερική κατάσταση της ηττημένης οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι τη στιγμή της αλλαγής του Νοεμβρίου 1920 χωρίς αναφορά δηλαδή στις δυσκολίες και στις εύθραυστες ισορροπίες πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών Τα παραπάνω ζητήματα ούτε ο Βενιζέλος που συγκριτικά με την αντιπολίτευση ήταν σε θέση να γνωρίζει ακόμα περισσότερες διαστάσεις τους ούτε οι αντίπαλοί του για τον ίδιο γενικά λόγο θεώρησαν σκόπιμο να τα θέσουν στο εκλογικό σώμα το 1920 - ή αργότερα Και ο κύριος λόγος ήταν - με εξαίρεση τα θέματα εκείνα που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τρέχοντες διπλωματικούς χειρισμούς - ο ακαταμάχητος πειρασμός της οποιασδήποτε μέχρι τότε ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να καρπωθεί κύρος και άμεσα ή μακροπρόθεσμα πολιτικά οφέλη από την εγγυημένη δημοτικότητα της Μεγάλης Ιδέας Οι πολλαπλές αντιδράσεις που αντιμετώπισε ο Βενιζέλος στην επιδίωξή του να κατοχυρώσει τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Μικρά Ασία μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών εξετάστηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο Οι λόγοι που δημιούργησαν τις αντιδράσεις αυτές δεν έπαψαν να ισχύουν μετά την υπογραφή της Συνθήκης Αντίθετα σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις από τον Αύγουστο του 1920 μέχρι τη Νοεμβριανή αλλαγή στην Ελλάδα οι ενδοσυμμαχικές διαφωνίες οξύνθηκαν και η ενδοαγγλική αντιπολίτευση στους laquoφιλελληνικούςraquo προσανατολισμούς του Λόυδ Τζωρτζ ισχυροποιήθηκε με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου ανοιχτά σχεδόν - για πρώτη φορά - οι περισσότερες από αυτές τις διαφωνίες Δε θα ήταν άσκοπο λοιπόν να συνοψίσουμε εδώ τους κυριότερους από τους παράγοντες εκείνους που είχαν αρνητική αποσταθεροποιητική επίδραση πάνω στις ελληνικές επιδιώξεις μέχρι την αλλαγή του Νοεμβρίου 1920 ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 150-151

Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στην τύχη του ανδρικού πληθυσμού μετά την καταστροφή της Σμύρνης ΠΗΓΗ 1 Οι πορείες των αιχμαλώτων και των ομήρων προς το εσωτερικό Οι Τούρκοι μετά την κατάληψη της Σμύρνης άρχισαν τη συγκέντρωση όλου του άρρενα πληθυσμού από 18 έως 45 ετών όπως αναφερόταν στη σχετική διαταγή του Νουρεντίν Στην πραγματικότητα όμως συλλαμβάνονταν και κάτω από 18 ετών ή πάνω από 45 Μέσα σε λίγες ώρες συνελήφθησαν περίπου 10000 άντρες που κλείστηκαν σε στρατώνες της Σμύρνης και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν όπως γράφει ο Χρ Σολομωνίδης Η διαταγή του Νουρεντίν όριζε τη 17η Σεπτεμβρίου σαν τελευταία μέρα για την αναγκαστική αναχώρηση όλου του υπόλοιπου ελληνικού πληθυσμού κατά την επιβίβαση όμως των προσφύγων στα πλοία οι Τούρκοι που έκαναν έλεγχο συνέλαβαν και πάμπολλους άλλους για να τους οδηγήσουν σε στρατόπεδα στο εσωτερικό Πολλοί τότε κατάφεραν να διαφύγουν μεταμφιεσμένοι αλλά αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις Οι υπόλοιποι σχηματίζοντας μεγάλες φάλαγγες πήραν το δρόμο για το εσωτερικό Ο Αγγελομάτης αναφέρει ότι πάνω από 150000 χριστιανοί από τη Σμύρνη και τα περίχωρα οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα Τις πρώτες κιόλας μέρες του εκτοπισμού αναφέρεται ότι εξοντώθηκαν περίπου 3000 Έλληνες κοντά στο προάστιο της Σμύρνης Μπουνάρμπασι ενώ από μια άλλη φάλαγγα 5000 αιχμαλώτων σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι στα ανατολικά του Μπουρνόβα Άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν μόλις έφτασαν στη Μαγνησία Οι εκτοπιζόμενοι είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες προς τον Κασαμπά τη Μαγνησία και τη Φιλαδέλφεια (Αλά Σεχίρ) όπου από τους χίλιους περίπου που περιλάμβανε η ομάδα σκοτώθηκαν οι μισοί

ΘΕΜΑ 2

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Τον Ιούλιο του 1920 υπογράφηκε η Συνθήκη των Σεβρών που μεταξύ άλλων όριζε ότι η περιοχή της Σμύρνης θα βρισκόταν υπό ελληνική διοίκηση και κατοχή για πέντε χρόνια Ύστερα από την περίοδο αυτή θα μπορούσαν οι κάτοικοι με δημοψήφισμα να αποφασίσουν την προσάρτηση της περιοχής στην Ελλάδα

ΙΟΥΛΙΟΣ 1920

Ο Βενιζέλος υπογράφει τα κείμενα της Συνθήκης των Σεβρών - ΜΟΥΣΕΙΟ

ΕΛ Κ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ

ΧΑΡΤΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΕΔΑΦΩΝ ΤΗΝ ΑΝ ΘΡΑΚΗ ΚΑΙ ΤΟ ΒΙΛΑΕΤΙ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΤΟ 1920 ΤΥΠΩΜΕΝΟΣ ΣΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟ ΤΟΝ ΙΔΙΟ ΧΡΟΝΟ -ΕΘΝΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟhttpanemourionblogspotgr20150820-1900-1910

Το Νοέμβριο του ίδιου χρόνου το κόμμα των Φιλελευθέρων ηττήθηκε στις εκλογές και ο βασιλιάς Κωνσταντίνος επέστρεψε στην Ελλάδα Αυτό έδωσε την αφορμή στους Συμμάχους να εκφράσουν καθαρότερα την αλλαγή της στάσης τους απέναντι στην Ελλάδα

Συγχρόνως το εθνικό κίνημα των Τούρκων με επικεφαλής τον Μουσταφά Κεμάλ γινόταν διαρκώς ισχυρότερο τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό της Τουρκίας

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 1920

Οι εκλογές του Νοεμβρίου του 1920 είχαν ως αποτέλεσμα την επάνοδο του Κωνσταντίνου

στην εξουσία Φωτογραφία από την επιστροφή του βασιλιά Κωνσταντίνου στην ΕλλάδαΑθήνα Φωτογραφικό Αρχείο Πολεμικού Μουσείου copy Πολεμικό Μουσείο Αθήνα

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policyind001html

Γελοιογραφία της εποχής σχετικά με

την εκλογική αναμέτρηση του

1920 Ο ψηφοφόρος εικονίζεται να πρέπει

να επιλέξει μεταξύ Ελ Βενιζέλου και Δ Γούναρη υπό το

βλέμμα του πολέμου

Γελοιογραφία της εποχής

σχετικά με την εκλογική

αναμέτρηση του 1920 Ο

ψηφοφόρος εικονίζεται να

πρέπει να επιλέξει μεταξύ

Ελ Βενιζέλου και Δ Γούναρη υπό

το βλέμμα του πολέμου

Ο Κεμάλ παρουσιάζει τις αποφάσεις του συνεδρίου του Ερζερούμ (1919)1 Όλες οι περιοχές της χώρας μας που βρίσκονται μέσα στα εθνικά όρια είναι ενιαίες ˙ δε χωρίζονται μεταξύ τους []2 Εάν εισβάλουν οι εχθροί στα εδάφη μας και αναμειχθούν στα εσωτερικά μας θα προβάλλουμε αντίσταση με κάθε μέσο []3 Εάν δεν είναι αρκετή η δύναμη της κυβέρνησης της Κωνσταντινούπολης για την προστασία και την ελευθερία της πατρίδας καθώς και για την εξασφάλιση της ασφάλειας που απαιτείται για την πραγματοποίηση του σκοπού θα ιδρυθεί μια προσωρινή κυβέρνηση Τα μέλη αυτής της κυβέρνησης θα εκλεγούν από συνέδριο αντιπροσώπων ολόκληρου του έθνους []4 Είναι βασικός σκοπός και αρχή να μετατρέψουμε την εθνική δύναμη σε δύναμη επιρροής και την εθνική προσταγή σε κυρίαρχη δύναμη5 Δεν θα δοθούν προνόμια στις χριστιανικές μειονότητες []6 Δεν γίνεται αποδεκτή η προστασία των ξένων Δυνάμεων7 Θα γίνουν οι αναγκαίες προεργασίες για την άμεση σύγκληση της Βουλής [ενν Εθνικής Συνέλευσης] και την έναρξη των εργασιών της κυβέρνησης []Κεμάλ Ατατούρκ Ομιλίες μτφρ Σ Σολταρίδης Λιβάνη Αθήνα 1995 σ 51-52

Ο Μουσταφά Κεμάλ και ο Ισμέτ Ινονού υποδέχονται το γάλλο βουλευτή Franklin Bouillon καθώς και το

συνταγματάρχη Sarrou στο σιδηροδρομικό σταθμό του Δορυλαίου ( Εσκί Σεχίρ) το Μάιο του 1921

Ο μικρασιατικός πόλεμος έληξε τον Αύγουστο του 1922 με ήττα και υποχώρηση του ελληνικού στρατού Χιλιάδες πρόσφυγες ακολουθώντας το στρατό άρχισαν να φτάνουν στην Ελλάδα

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 1922

ΣΜΥΡΝΗ

bull ΠυρπολείταιΣΦΑΓΗ

bull Έλληνες και Αρμένιοι κάτοικοι σφαγιάζονται

ΠΡΟΣΦΥΓΙΑ

bull Τέλος μικρασιατικού ελληνισμού = ΠροσφυγιάΕΘΝΟΛΟΓΙΚΗ ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

bull ΞΕΡΙΖΩΜΑ ΙΩΝΙΚΗΣ ΓΗΣ

Στον δρόμο για την προσφυγιά[hellip] Λοιπόν ούλος αυτός ο κόσμος στοιβαγμένος στο μουράγιο και πάνω σε μαούνες Άντροι γέροι γριές και γυναικόπαιδα που είχανε παρατήσει τα καλά τους και ξεμείνανε στο δρόμο και τώρα εκεί μεροβραδιάζονταν εκεί πλαγιάζανε άλλος μrsquo ένα χράμι που έφερε μαζί του άλλος μrsquo ένα πάπλωμα ή με μια μπατανία Χείλια τρεμοσαλεύανε από το παραμιλητό Μάτια γουρλωμένα που αγναντεύανε τη Δευτέρα Παρουσία τη συντέλεια του κόσμου [hellip] Μέρα χαρά Θεού Τέλη Αυγούστου αρχές Σεπτέμβρη με το καινούριο [hellip]Κοσμάς Πολίτης Στου Χατζηφράγκου Ερμής Αθήνα 1990 σ 146 Μετά την κατάληψη της Σμύρνης

από τους κεμαλικούς Έλληνες πρόσφυγες αναζητούν με αγωνία μέσο σωτηρίας Πίσω τους διακρίνονται Τούρκοι ιππείς και πυρπολημένα κτίρια

Η Σμύρνη μάνα καίγεται καίγεται και το βιος μαςο πόνος μας δε λέγεται δε γράφεται ο καημός μας

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιά

Η Σμύρνη μάνα χάνεται τα όνειρά μας πάνεστα πλοία όποιος πιάνεται κι οι φίλοι τον χτυπάνε

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιάΣτίχοι ΠυθαγόραςΣε ποιους φίλους αναφέρεται ο ποιητής

Έρνεστ Χέμινγουεϊ laquoΣτην προκυμαία της ΣμύρνηςraquolaquoΕίχαμε ρητές εντολές να μην επέμβουμε να μη βοηθήσουμε Το πλοίο μας είχε τόση δύναμη που θα μπορούσαμε να βομβαρδίσουμε όλη τη Σμύρνη και να σταματήσουμε το μακελειό αλλά η εντολή ήταν να μην κάνουμε τίποτα

Καθώς το καράβι έβαλε πλώρη για την Αθήνα ο Horton έγραφε middot Μια από τις οξύτερες εντυπώσεις που αποκόμισα από τη Σμύρνη ήταν το αίσθημα της βαθιάς ντροπής γιατί ανήκα στο ανθρώπινο γένος Σύγκρινε την καταστροφή της Σμύρνης με την κατεδάφιση της Καρχηδόνας από τους Ρωμαίους και παρατήρησε -Στην καταστροφή της Καρχηδόνας δεν υπήρχε στόλος χριστιανικών πολεμικών πλοίων να παρακολουθούν μια κατάσταση για την οποία οι κυβερνήσεις τους ήταν υπεύθυνες Διάφοροι πρόσφυγες έκτοτε μου έχουν πεί ότι μια από τις πιο ισχυρές αναμνήσεις τους ήταν ο ήχος χορευτικής μουσικής που έφτανε στο λιμάνι από τα συμμαχικά πολεμικά πλοία Αυτόπτης μάρτυρας του οριστικού θανάτου της βυζαντινής αυτοκρατορίας ο Horton συνεχίζει middot Και αυτή η παρουσία αυτών των πολεμικών πλοίων στο λιμάνι της Σμύρνης το Σωτήριον έτος 1922 που παρακολουθούσε ανίσχυρα τις τελευταίες στιγμές των χριστιανών στην Τουρκία ήταν το πιο λυπητερό και το πιο σημαντικό στοιχείο της όλης ιστορίας httpusersschgrmikrasiahortonhtm

Η Σμύρνη καίγεται οι χριστιανοί κάτοικοι της προσπαθούν απεγνωσμένα να σωθούν ενώ οι ναύτες των συμμαχικών δυνάμεων παρακολουθούν αμέτοχοι

Πρόσφυγες Μαρτυρίες Μικρασιατών προσφύγων για την άφιξή τους στην ΕλλάδαΕμείς οι άλλοι περιμέναμε τρεις μέρες ώσπου μπήκαμε σε καΐκια και μπαρκάραμε για τη Μυτιλήνη Ώσπου να πατήσει το ποδάρι του ο τούρκικος στρατός στο χωριό άραζαν καΐκια και μας παίρναν Πίσω-πίσω στη Μυτιλήνη δεν μας δέχουνταν Δεν είναι και πλούσιος τόπος από ένα μαξούλι [=σοδειά] περιμένει Βασανιστήκαμε κακοκοιμηθήκαμε κακοφάγαμε μεγάλη συμφορά πάθαμε Και ποιος δεν έκλαψε νεκρούς Και ποιος δεν κακοπάθησε και ποιος δεν κλαίει ακόμα Μονάχα τα παιδιά που γεννήθηκαν εδώ τrsquo ακούνε σαν ψεύτικα παραμύθια(Μαρτυρία Απόστολου Μυκονιάτη από το παραθαλάσσιο χωριό Ατζανός κοντά στην Πέργαμο απέναντι από τη Λέσβο) Η Έξοδος (έκδοση του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών) τόμ Α΄ σ 142

Η ΕΞΟΔΟΣΗ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΘΡΑΚΗ

Ήδη πριν από τον Αύγουστο του 1922 ελληνικοί πληθυσμοί της Μικράς Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) είχαν εγκαταλείψει τα σπίτια τους και είχαν καταφύγει στη Σμύρνη ή την ΕλλάδαΜετά την καταστροφή της Σμύρνης σειρά είχαν τα Βούρλα το Αϊβαλί και τα Μοσχονήσια Διώξεις σημειώθηκαν και στη βορειοδυτική Μικρά Ασία (Προποντίδα και αλλού) Αιχμάλωτοι στρατιώτες και ντόπιοι άνδρες 18-45 ετών συγκεντρώθηκαν σε στρατόπεδα και σχηματίστηκαν πορείες αιχμαλώτων και ομήρων προς το εσωτερικό της Μικράς Ασίας Πολλοί πέθαναν από κακουχίες και ασιτία Στους κατοίκους της Ανατολικής Θράκης δόθηκε προθεσμία ενός μήνα για να εκκενώσουν την περιοχή Με αυτόν τον τρόπο είχαν τη δυνατότητα να πάρουν μαζί τους όσα μπορούσαν να μεταφέρουν από την κινητή περιουσία τους Οι Έλληνες της χερσονήσου της Καλλίπολης έφυγαν αργότερα

Συνολικά το φθινόπωρο του 1922 έφθασαν στην Ελλάδα περίπου 900000 πρόσφυγες (ανάμεσα τους και 50000 Αρμένιοι) Περίπου 200000 Έλληνες παρέμεναν στην Καππαδοκία και γενικότερα στην Κεντρική και Νότια Μικρά Ασία Αυτοί μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα το 1924 και το 1925 με τη φροντίδα της Μικτής Επιτροπής Ένα τμήμα των Ελλήνων του Πόντου κατέφυγε στη Ρωσία

Πηγή httpwwwvenetokleiogrΠαναγιώτης Αθανασόπουλος

Αφού μελετήσετε τον πίνακα 1 που παρατίθεται στη σελ 146 του σχολικού βιβλίου να εξηγήσετε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργήθηκε το προσφυγικό ρεύμα μετά την καταστροφή της Σμύρνης

Ομάδα ελλήνων αιχμαλώτων που

επέστρεψαν από τα κεμαλικά

στρατόπεδα Αθήνα httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydome

stic_policyind001html

Πρόσφυγες Στίχοι ΠυθαγόραςΜουσική Απόστολος Καρδάρας

Πάνε κι έρχονται καράβιαφορτωμένα προσφυγιάβάψαν τα πανιά τους μαύρατα κατάρτια τους μαβιά

Σε ποια πέτρα σε ποιο χώμανα ριζώσεις τώρα πιακι απrsquo το θάνατο ακόμαπιο πικρή είσαι προσφυγιά

Πού να βρίσκεται ο πατέραςψάχνει η μάνα για παιδιάμας εσκόρπισε ο αγέραςσrsquo άλλη γη σrsquo άλλη στεριά

Μικρασιάτες πρόσφυγες στο κατάστρωμα πλοίου Αθήνα

Φωτοϊστορικό Αρχείο Δήμου Νέας Σμύρνης

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policy

ind001html

Χάρτης της Ανατολικής Θράκης με τις πορείες των προσφύγων και τα μέσα αναχώρησης

httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Τα φορτωμένα κάρα περνούν μέσα από την Αδριανούπολη (αρχές Οκτωβρίου 1922)httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Έλληνες πρόσφυγες εγκαταλείπουν την ανατολική

Θράκη (Νοέμβριος 1922)

Σύνοψη της υπόθεσηςΒασισμένη στο βιβλίο του Ηλία Βενέζη Το νούμερο 31328 η ταινία του Νίκου Κούνδουρου αφηγείται μέσα από την προσωπική τραγωδία τριών προσώπων την Μικρασιατική καταστροφή και την μαρτυρική πορεία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας που συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο θάνατο από τα στρατεύματα του Κεμάλ αλλά και τις ένοπλες ομάδες Μουσουλμάνων Η γυναίκα ενός εμπόρου μια δασκάλα και ένας δεκαεφτάχρονος προσπαθούν να επιβιώσουν ακολουθώντας την φάλαγγα των αιχμαλώτων στα βάθη της Μικράς Ασίας Η δασκάλα θα δολοφονηθεί από έναν Τούρκο η γυναίκα του εμπόρου θα χάσει τα λογικά της και μόνο ο νεαρός θα καταφέρει να σωθεί Για λόγους διπλωματικούς και πολιτικούς η προβολή της ταινίας υπήρξε απαγορευμένη μέχρι το 1982 httpwwwtainiothikigrv2filmographyview12

1922

ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΕ

Αφού μελετήσετε τις παραπάνω πηγές να αιτιολογήσετε την αλλαγή στάσης των Συμμάχων απέναντι στην Ελλάδα μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου το Νοέμβριο του 1920ΠΗΓΗ 1 Το Δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβρίου 1920 και η επάνοδος του Κωνσταντίνου Οι εξελίξεις αυτές ωστόσο δεν μπορούσαν να είναι ούτε άμεσα ορατές ούτε εγγυημένες για τις Δυτικοευρωπαϊκές δυνάμεις το Νοέμβριο του 1920 Το νέο καθεστώς αντιπροσώπευε για την Entente στη χειρότερη περίπτωση κάποια πιθανή μελλοντική απειλή και στην καλύτερη έναν παράγοντα αστάθμητο Οι πρώτες αντιδράσεις της κοινής γνώμης στην Αγγλία και ιδιαίτερα στη Γαλλία όπου το όνομα του Κωνσταντίνου εξακολουθούσε να είναι σχεδόν εξίσου μισητό με αυτό του Γερμανού Κάιζερ ενίσχυσαν τη στάση εχθρικής αναμονής (απλής αναμονής στην περίπτωση της Αγγλίας) που υιοθέτησαν συνολικά οι Συμμαχικές κυβερνήσεις απέναντι στην Ελλάδα μετά την ήττα του Βενιζέλου ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150ΠΗΓΗ 2 Στην πρώτη μετά τις ελληνικές εκλογές από τις περιοδικές διασυμμαχικές συνδιασκέψεις που άρχισε στο Λονδίνο στις 1326 Νοεμβρίου η κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα και η πιθανή επιστροφή του Κωνσταντίνου αποτέλεσε ένα από τα κεντρικά θέματα Ο λόρδος Curzon υπουργός εξωτερικών της Αγγλίας κυκλοφόρησε στη Συνδιάσκεψη ένα εμπιστευτικό μνημόνιο βάση για τη συζήτηση του Ελληνικού θέματος Σύμφωνα με την αγγλική πρόταση αν η ελληνική κυβέρνηση όπως δήλωνε ήταν διατεθειμένη να συνεχίσει το Μικρασιατικό πόλεμο οι δυνάμεις της Entente είχαν συμφέρον να ενισχύσουν την Ελλάδα στην προσπάθειά της να επιβάλει με στρατιωτικά μέσα τη Συνθήκη των Σεβρών φτάνοντας μέχρι το σημείο να αναγνωρίσουν τον Κωνσταντίνο κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150

ΘΕΜΑ 1

ΠΗΓΗ 3 Η Γαλλία και η Ιταλία όμως δεν είχαν την ίδια γνώμη Ο Γάλλος πρωθυπουργός Leygues πρότεινε να σταλεί στην ελληνική κυβέρνηση σαφής προειδοποίηση ότι τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε παραδοχή της πολιτικής του κατά τη διάρκεια του πολέμου και ανασύσταση ενός καθεστώτος εχθρικού προς τους Συμμάχους Στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε η Ελλάδα να γνωρίζει ότι οι Σύμμαχοι δεν ήταν σε θέση να εμπιστευθούν σημαντικά στρατηγικά σημεία στη Μικρά Ασία σε μια μη φιλική κυβέρνηση Με άλλα λόγια επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε αναθεώρηση από τις Δυνάμεις της Συνθήκης των Σεβρών Το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε από τη Συμμαχική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου και επιδόθηκε στην κυβέρνηση Ράλλη στις 20 Νοεμβρίου 3 Δεκεμβρίου αποτελούσε τυπικά συμβιβασμό ανάμεσα στις δύο απόψεις με ουσιαστική παραδοχή των γαλλικών θέσεων Δεν έθετε θέμα αναθεωρήσεως της Συνθήκης αλλά τόνιζε ότι οι δυνάμεις της Entente θα θεωρούσαν την τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου στον ελληνικό θρόνο σαν μια μη φιλική ενέργεια που θα τους έδινε το δικαίωμα να επανεξετάσουν ολόκληρη την πολιτική τους στην Εγγύς Ανατολή χωρίς καμιά δέσμευση χωρίς δηλαδή να δεσμεύονται από τη Συνθήκη των Σεβρών Η Ελλάδα θα έπαυε να θεωρείται σύμμαχος - εντολοδόχος της Entente στη Μικρά Ασία Στις 21 Νοεμβρίου 4 Δεκεμβρίου μία μέρα πριν από το Δημοψήφισμα για την επιστροφή του Κωνσταντίνου οι πρεσβευτές της Αγγλίας Γαλλίας και Ιταλίας εξουσιοδοτήθηκαν να γνωστοποιήσουν στην ελληνική κυβέρνηση ότι οι Σύμμαχοι θα διέκοπταν κάθε οικονομική υποστήριξη προς την Ελλάδα αν ξαναγύριζε ο εξόριστος μονάρχης ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150 ΠΗΓΗ 4 Με την επιστροφή του Κωνσταντίνου ολοκληρώθηκε η αλλαγή Η αλλαγή αυτή δημιούργησε νέα κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας και στο μικρασιατικό μέτωπο και το κυριότερο οδήγησε στην εκδήλωση ανοιχτής στροφής της γαλλικής και ιταλικής πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα καθώς και στη δημιουργία νέου κλίματος στις αγγλοελληνικές σχέσεις Από την άποψη αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τομή στην πορεία των γεγονότων

Ωστόσο η πραγματική έκταση και σημασία αυτής της τομής δεν μπορεί να εκτιμηθεί χωρίς αναφορά - με κέντρο το Μικρασιατικό πρόβλημα - στην εξέλιξη των σχέσεων της Ελλάδας με την Entente στις σχέσεις των Συμμάχων μεταξύ τους και στην εσωτερική κατάσταση της ηττημένης οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι τη στιγμή της αλλαγής του Νοεμβρίου 1920 χωρίς αναφορά δηλαδή στις δυσκολίες και στις εύθραυστες ισορροπίες πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών Τα παραπάνω ζητήματα ούτε ο Βενιζέλος που συγκριτικά με την αντιπολίτευση ήταν σε θέση να γνωρίζει ακόμα περισσότερες διαστάσεις τους ούτε οι αντίπαλοί του για τον ίδιο γενικά λόγο θεώρησαν σκόπιμο να τα θέσουν στο εκλογικό σώμα το 1920 - ή αργότερα Και ο κύριος λόγος ήταν - με εξαίρεση τα θέματα εκείνα που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τρέχοντες διπλωματικούς χειρισμούς - ο ακαταμάχητος πειρασμός της οποιασδήποτε μέχρι τότε ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να καρπωθεί κύρος και άμεσα ή μακροπρόθεσμα πολιτικά οφέλη από την εγγυημένη δημοτικότητα της Μεγάλης Ιδέας Οι πολλαπλές αντιδράσεις που αντιμετώπισε ο Βενιζέλος στην επιδίωξή του να κατοχυρώσει τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Μικρά Ασία μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών εξετάστηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο Οι λόγοι που δημιούργησαν τις αντιδράσεις αυτές δεν έπαψαν να ισχύουν μετά την υπογραφή της Συνθήκης Αντίθετα σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις από τον Αύγουστο του 1920 μέχρι τη Νοεμβριανή αλλαγή στην Ελλάδα οι ενδοσυμμαχικές διαφωνίες οξύνθηκαν και η ενδοαγγλική αντιπολίτευση στους laquoφιλελληνικούςraquo προσανατολισμούς του Λόυδ Τζωρτζ ισχυροποιήθηκε με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου ανοιχτά σχεδόν - για πρώτη φορά - οι περισσότερες από αυτές τις διαφωνίες Δε θα ήταν άσκοπο λοιπόν να συνοψίσουμε εδώ τους κυριότερους από τους παράγοντες εκείνους που είχαν αρνητική αποσταθεροποιητική επίδραση πάνω στις ελληνικές επιδιώξεις μέχρι την αλλαγή του Νοεμβρίου 1920 ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 150-151

Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στην τύχη του ανδρικού πληθυσμού μετά την καταστροφή της Σμύρνης ΠΗΓΗ 1 Οι πορείες των αιχμαλώτων και των ομήρων προς το εσωτερικό Οι Τούρκοι μετά την κατάληψη της Σμύρνης άρχισαν τη συγκέντρωση όλου του άρρενα πληθυσμού από 18 έως 45 ετών όπως αναφερόταν στη σχετική διαταγή του Νουρεντίν Στην πραγματικότητα όμως συλλαμβάνονταν και κάτω από 18 ετών ή πάνω από 45 Μέσα σε λίγες ώρες συνελήφθησαν περίπου 10000 άντρες που κλείστηκαν σε στρατώνες της Σμύρνης και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν όπως γράφει ο Χρ Σολομωνίδης Η διαταγή του Νουρεντίν όριζε τη 17η Σεπτεμβρίου σαν τελευταία μέρα για την αναγκαστική αναχώρηση όλου του υπόλοιπου ελληνικού πληθυσμού κατά την επιβίβαση όμως των προσφύγων στα πλοία οι Τούρκοι που έκαναν έλεγχο συνέλαβαν και πάμπολλους άλλους για να τους οδηγήσουν σε στρατόπεδα στο εσωτερικό Πολλοί τότε κατάφεραν να διαφύγουν μεταμφιεσμένοι αλλά αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις Οι υπόλοιποι σχηματίζοντας μεγάλες φάλαγγες πήραν το δρόμο για το εσωτερικό Ο Αγγελομάτης αναφέρει ότι πάνω από 150000 χριστιανοί από τη Σμύρνη και τα περίχωρα οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα Τις πρώτες κιόλας μέρες του εκτοπισμού αναφέρεται ότι εξοντώθηκαν περίπου 3000 Έλληνες κοντά στο προάστιο της Σμύρνης Μπουνάρμπασι ενώ από μια άλλη φάλαγγα 5000 αιχμαλώτων σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι στα ανατολικά του Μπουρνόβα Άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν μόλις έφτασαν στη Μαγνησία Οι εκτοπιζόμενοι είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες προς τον Κασαμπά τη Μαγνησία και τη Φιλαδέλφεια (Αλά Σεχίρ) όπου από τους χίλιους περίπου που περιλάμβανε η ομάδα σκοτώθηκαν οι μισοί

ΘΕΜΑ 2

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

ΧΑΡΤΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΕΔΑΦΩΝ ΤΗΝ ΑΝ ΘΡΑΚΗ ΚΑΙ ΤΟ ΒΙΛΑΕΤΙ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ ΤΟ 1920 ΤΥΠΩΜΕΝΟΣ ΣΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟ ΤΟΝ ΙΔΙΟ ΧΡΟΝΟ -ΕΘΝΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟhttpanemourionblogspotgr20150820-1900-1910

Το Νοέμβριο του ίδιου χρόνου το κόμμα των Φιλελευθέρων ηττήθηκε στις εκλογές και ο βασιλιάς Κωνσταντίνος επέστρεψε στην Ελλάδα Αυτό έδωσε την αφορμή στους Συμμάχους να εκφράσουν καθαρότερα την αλλαγή της στάσης τους απέναντι στην Ελλάδα

Συγχρόνως το εθνικό κίνημα των Τούρκων με επικεφαλής τον Μουσταφά Κεμάλ γινόταν διαρκώς ισχυρότερο τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό της Τουρκίας

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 1920

Οι εκλογές του Νοεμβρίου του 1920 είχαν ως αποτέλεσμα την επάνοδο του Κωνσταντίνου

στην εξουσία Φωτογραφία από την επιστροφή του βασιλιά Κωνσταντίνου στην ΕλλάδαΑθήνα Φωτογραφικό Αρχείο Πολεμικού Μουσείου copy Πολεμικό Μουσείο Αθήνα

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policyind001html

Γελοιογραφία της εποχής σχετικά με

την εκλογική αναμέτρηση του

1920 Ο ψηφοφόρος εικονίζεται να πρέπει

να επιλέξει μεταξύ Ελ Βενιζέλου και Δ Γούναρη υπό το

βλέμμα του πολέμου

Γελοιογραφία της εποχής

σχετικά με την εκλογική

αναμέτρηση του 1920 Ο

ψηφοφόρος εικονίζεται να

πρέπει να επιλέξει μεταξύ

Ελ Βενιζέλου και Δ Γούναρη υπό

το βλέμμα του πολέμου

Ο Κεμάλ παρουσιάζει τις αποφάσεις του συνεδρίου του Ερζερούμ (1919)1 Όλες οι περιοχές της χώρας μας που βρίσκονται μέσα στα εθνικά όρια είναι ενιαίες ˙ δε χωρίζονται μεταξύ τους []2 Εάν εισβάλουν οι εχθροί στα εδάφη μας και αναμειχθούν στα εσωτερικά μας θα προβάλλουμε αντίσταση με κάθε μέσο []3 Εάν δεν είναι αρκετή η δύναμη της κυβέρνησης της Κωνσταντινούπολης για την προστασία και την ελευθερία της πατρίδας καθώς και για την εξασφάλιση της ασφάλειας που απαιτείται για την πραγματοποίηση του σκοπού θα ιδρυθεί μια προσωρινή κυβέρνηση Τα μέλη αυτής της κυβέρνησης θα εκλεγούν από συνέδριο αντιπροσώπων ολόκληρου του έθνους []4 Είναι βασικός σκοπός και αρχή να μετατρέψουμε την εθνική δύναμη σε δύναμη επιρροής και την εθνική προσταγή σε κυρίαρχη δύναμη5 Δεν θα δοθούν προνόμια στις χριστιανικές μειονότητες []6 Δεν γίνεται αποδεκτή η προστασία των ξένων Δυνάμεων7 Θα γίνουν οι αναγκαίες προεργασίες για την άμεση σύγκληση της Βουλής [ενν Εθνικής Συνέλευσης] και την έναρξη των εργασιών της κυβέρνησης []Κεμάλ Ατατούρκ Ομιλίες μτφρ Σ Σολταρίδης Λιβάνη Αθήνα 1995 σ 51-52

Ο Μουσταφά Κεμάλ και ο Ισμέτ Ινονού υποδέχονται το γάλλο βουλευτή Franklin Bouillon καθώς και το

συνταγματάρχη Sarrou στο σιδηροδρομικό σταθμό του Δορυλαίου ( Εσκί Σεχίρ) το Μάιο του 1921

Ο μικρασιατικός πόλεμος έληξε τον Αύγουστο του 1922 με ήττα και υποχώρηση του ελληνικού στρατού Χιλιάδες πρόσφυγες ακολουθώντας το στρατό άρχισαν να φτάνουν στην Ελλάδα

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 1922

ΣΜΥΡΝΗ

bull ΠυρπολείταιΣΦΑΓΗ

bull Έλληνες και Αρμένιοι κάτοικοι σφαγιάζονται

ΠΡΟΣΦΥΓΙΑ

bull Τέλος μικρασιατικού ελληνισμού = ΠροσφυγιάΕΘΝΟΛΟΓΙΚΗ ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

bull ΞΕΡΙΖΩΜΑ ΙΩΝΙΚΗΣ ΓΗΣ

Στον δρόμο για την προσφυγιά[hellip] Λοιπόν ούλος αυτός ο κόσμος στοιβαγμένος στο μουράγιο και πάνω σε μαούνες Άντροι γέροι γριές και γυναικόπαιδα που είχανε παρατήσει τα καλά τους και ξεμείνανε στο δρόμο και τώρα εκεί μεροβραδιάζονταν εκεί πλαγιάζανε άλλος μrsquo ένα χράμι που έφερε μαζί του άλλος μrsquo ένα πάπλωμα ή με μια μπατανία Χείλια τρεμοσαλεύανε από το παραμιλητό Μάτια γουρλωμένα που αγναντεύανε τη Δευτέρα Παρουσία τη συντέλεια του κόσμου [hellip] Μέρα χαρά Θεού Τέλη Αυγούστου αρχές Σεπτέμβρη με το καινούριο [hellip]Κοσμάς Πολίτης Στου Χατζηφράγκου Ερμής Αθήνα 1990 σ 146 Μετά την κατάληψη της Σμύρνης

από τους κεμαλικούς Έλληνες πρόσφυγες αναζητούν με αγωνία μέσο σωτηρίας Πίσω τους διακρίνονται Τούρκοι ιππείς και πυρπολημένα κτίρια

Η Σμύρνη μάνα καίγεται καίγεται και το βιος μαςο πόνος μας δε λέγεται δε γράφεται ο καημός μας

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιά

Η Σμύρνη μάνα χάνεται τα όνειρά μας πάνεστα πλοία όποιος πιάνεται κι οι φίλοι τον χτυπάνε

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιάΣτίχοι ΠυθαγόραςΣε ποιους φίλους αναφέρεται ο ποιητής

Έρνεστ Χέμινγουεϊ laquoΣτην προκυμαία της ΣμύρνηςraquolaquoΕίχαμε ρητές εντολές να μην επέμβουμε να μη βοηθήσουμε Το πλοίο μας είχε τόση δύναμη που θα μπορούσαμε να βομβαρδίσουμε όλη τη Σμύρνη και να σταματήσουμε το μακελειό αλλά η εντολή ήταν να μην κάνουμε τίποτα

Καθώς το καράβι έβαλε πλώρη για την Αθήνα ο Horton έγραφε middot Μια από τις οξύτερες εντυπώσεις που αποκόμισα από τη Σμύρνη ήταν το αίσθημα της βαθιάς ντροπής γιατί ανήκα στο ανθρώπινο γένος Σύγκρινε την καταστροφή της Σμύρνης με την κατεδάφιση της Καρχηδόνας από τους Ρωμαίους και παρατήρησε -Στην καταστροφή της Καρχηδόνας δεν υπήρχε στόλος χριστιανικών πολεμικών πλοίων να παρακολουθούν μια κατάσταση για την οποία οι κυβερνήσεις τους ήταν υπεύθυνες Διάφοροι πρόσφυγες έκτοτε μου έχουν πεί ότι μια από τις πιο ισχυρές αναμνήσεις τους ήταν ο ήχος χορευτικής μουσικής που έφτανε στο λιμάνι από τα συμμαχικά πολεμικά πλοία Αυτόπτης μάρτυρας του οριστικού θανάτου της βυζαντινής αυτοκρατορίας ο Horton συνεχίζει middot Και αυτή η παρουσία αυτών των πολεμικών πλοίων στο λιμάνι της Σμύρνης το Σωτήριον έτος 1922 που παρακολουθούσε ανίσχυρα τις τελευταίες στιγμές των χριστιανών στην Τουρκία ήταν το πιο λυπητερό και το πιο σημαντικό στοιχείο της όλης ιστορίας httpusersschgrmikrasiahortonhtm

Η Σμύρνη καίγεται οι χριστιανοί κάτοικοι της προσπαθούν απεγνωσμένα να σωθούν ενώ οι ναύτες των συμμαχικών δυνάμεων παρακολουθούν αμέτοχοι

Πρόσφυγες Μαρτυρίες Μικρασιατών προσφύγων για την άφιξή τους στην ΕλλάδαΕμείς οι άλλοι περιμέναμε τρεις μέρες ώσπου μπήκαμε σε καΐκια και μπαρκάραμε για τη Μυτιλήνη Ώσπου να πατήσει το ποδάρι του ο τούρκικος στρατός στο χωριό άραζαν καΐκια και μας παίρναν Πίσω-πίσω στη Μυτιλήνη δεν μας δέχουνταν Δεν είναι και πλούσιος τόπος από ένα μαξούλι [=σοδειά] περιμένει Βασανιστήκαμε κακοκοιμηθήκαμε κακοφάγαμε μεγάλη συμφορά πάθαμε Και ποιος δεν έκλαψε νεκρούς Και ποιος δεν κακοπάθησε και ποιος δεν κλαίει ακόμα Μονάχα τα παιδιά που γεννήθηκαν εδώ τrsquo ακούνε σαν ψεύτικα παραμύθια(Μαρτυρία Απόστολου Μυκονιάτη από το παραθαλάσσιο χωριό Ατζανός κοντά στην Πέργαμο απέναντι από τη Λέσβο) Η Έξοδος (έκδοση του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών) τόμ Α΄ σ 142

Η ΕΞΟΔΟΣΗ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΘΡΑΚΗ

Ήδη πριν από τον Αύγουστο του 1922 ελληνικοί πληθυσμοί της Μικράς Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) είχαν εγκαταλείψει τα σπίτια τους και είχαν καταφύγει στη Σμύρνη ή την ΕλλάδαΜετά την καταστροφή της Σμύρνης σειρά είχαν τα Βούρλα το Αϊβαλί και τα Μοσχονήσια Διώξεις σημειώθηκαν και στη βορειοδυτική Μικρά Ασία (Προποντίδα και αλλού) Αιχμάλωτοι στρατιώτες και ντόπιοι άνδρες 18-45 ετών συγκεντρώθηκαν σε στρατόπεδα και σχηματίστηκαν πορείες αιχμαλώτων και ομήρων προς το εσωτερικό της Μικράς Ασίας Πολλοί πέθαναν από κακουχίες και ασιτία Στους κατοίκους της Ανατολικής Θράκης δόθηκε προθεσμία ενός μήνα για να εκκενώσουν την περιοχή Με αυτόν τον τρόπο είχαν τη δυνατότητα να πάρουν μαζί τους όσα μπορούσαν να μεταφέρουν από την κινητή περιουσία τους Οι Έλληνες της χερσονήσου της Καλλίπολης έφυγαν αργότερα

Συνολικά το φθινόπωρο του 1922 έφθασαν στην Ελλάδα περίπου 900000 πρόσφυγες (ανάμεσα τους και 50000 Αρμένιοι) Περίπου 200000 Έλληνες παρέμεναν στην Καππαδοκία και γενικότερα στην Κεντρική και Νότια Μικρά Ασία Αυτοί μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα το 1924 και το 1925 με τη φροντίδα της Μικτής Επιτροπής Ένα τμήμα των Ελλήνων του Πόντου κατέφυγε στη Ρωσία

Πηγή httpwwwvenetokleiogrΠαναγιώτης Αθανασόπουλος

Αφού μελετήσετε τον πίνακα 1 που παρατίθεται στη σελ 146 του σχολικού βιβλίου να εξηγήσετε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργήθηκε το προσφυγικό ρεύμα μετά την καταστροφή της Σμύρνης

Ομάδα ελλήνων αιχμαλώτων που

επέστρεψαν από τα κεμαλικά

στρατόπεδα Αθήνα httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydome

stic_policyind001html

Πρόσφυγες Στίχοι ΠυθαγόραςΜουσική Απόστολος Καρδάρας

Πάνε κι έρχονται καράβιαφορτωμένα προσφυγιάβάψαν τα πανιά τους μαύρατα κατάρτια τους μαβιά

Σε ποια πέτρα σε ποιο χώμανα ριζώσεις τώρα πιακι απrsquo το θάνατο ακόμαπιο πικρή είσαι προσφυγιά

Πού να βρίσκεται ο πατέραςψάχνει η μάνα για παιδιάμας εσκόρπισε ο αγέραςσrsquo άλλη γη σrsquo άλλη στεριά

Μικρασιάτες πρόσφυγες στο κατάστρωμα πλοίου Αθήνα

Φωτοϊστορικό Αρχείο Δήμου Νέας Σμύρνης

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policy

ind001html

Χάρτης της Ανατολικής Θράκης με τις πορείες των προσφύγων και τα μέσα αναχώρησης

httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Τα φορτωμένα κάρα περνούν μέσα από την Αδριανούπολη (αρχές Οκτωβρίου 1922)httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Έλληνες πρόσφυγες εγκαταλείπουν την ανατολική

Θράκη (Νοέμβριος 1922)

Σύνοψη της υπόθεσηςΒασισμένη στο βιβλίο του Ηλία Βενέζη Το νούμερο 31328 η ταινία του Νίκου Κούνδουρου αφηγείται μέσα από την προσωπική τραγωδία τριών προσώπων την Μικρασιατική καταστροφή και την μαρτυρική πορεία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας που συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο θάνατο από τα στρατεύματα του Κεμάλ αλλά και τις ένοπλες ομάδες Μουσουλμάνων Η γυναίκα ενός εμπόρου μια δασκάλα και ένας δεκαεφτάχρονος προσπαθούν να επιβιώσουν ακολουθώντας την φάλαγγα των αιχμαλώτων στα βάθη της Μικράς Ασίας Η δασκάλα θα δολοφονηθεί από έναν Τούρκο η γυναίκα του εμπόρου θα χάσει τα λογικά της και μόνο ο νεαρός θα καταφέρει να σωθεί Για λόγους διπλωματικούς και πολιτικούς η προβολή της ταινίας υπήρξε απαγορευμένη μέχρι το 1982 httpwwwtainiothikigrv2filmographyview12

1922

ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΕ

Αφού μελετήσετε τις παραπάνω πηγές να αιτιολογήσετε την αλλαγή στάσης των Συμμάχων απέναντι στην Ελλάδα μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου το Νοέμβριο του 1920ΠΗΓΗ 1 Το Δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβρίου 1920 και η επάνοδος του Κωνσταντίνου Οι εξελίξεις αυτές ωστόσο δεν μπορούσαν να είναι ούτε άμεσα ορατές ούτε εγγυημένες για τις Δυτικοευρωπαϊκές δυνάμεις το Νοέμβριο του 1920 Το νέο καθεστώς αντιπροσώπευε για την Entente στη χειρότερη περίπτωση κάποια πιθανή μελλοντική απειλή και στην καλύτερη έναν παράγοντα αστάθμητο Οι πρώτες αντιδράσεις της κοινής γνώμης στην Αγγλία και ιδιαίτερα στη Γαλλία όπου το όνομα του Κωνσταντίνου εξακολουθούσε να είναι σχεδόν εξίσου μισητό με αυτό του Γερμανού Κάιζερ ενίσχυσαν τη στάση εχθρικής αναμονής (απλής αναμονής στην περίπτωση της Αγγλίας) που υιοθέτησαν συνολικά οι Συμμαχικές κυβερνήσεις απέναντι στην Ελλάδα μετά την ήττα του Βενιζέλου ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150ΠΗΓΗ 2 Στην πρώτη μετά τις ελληνικές εκλογές από τις περιοδικές διασυμμαχικές συνδιασκέψεις που άρχισε στο Λονδίνο στις 1326 Νοεμβρίου η κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα και η πιθανή επιστροφή του Κωνσταντίνου αποτέλεσε ένα από τα κεντρικά θέματα Ο λόρδος Curzon υπουργός εξωτερικών της Αγγλίας κυκλοφόρησε στη Συνδιάσκεψη ένα εμπιστευτικό μνημόνιο βάση για τη συζήτηση του Ελληνικού θέματος Σύμφωνα με την αγγλική πρόταση αν η ελληνική κυβέρνηση όπως δήλωνε ήταν διατεθειμένη να συνεχίσει το Μικρασιατικό πόλεμο οι δυνάμεις της Entente είχαν συμφέρον να ενισχύσουν την Ελλάδα στην προσπάθειά της να επιβάλει με στρατιωτικά μέσα τη Συνθήκη των Σεβρών φτάνοντας μέχρι το σημείο να αναγνωρίσουν τον Κωνσταντίνο κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150

ΘΕΜΑ 1

ΠΗΓΗ 3 Η Γαλλία και η Ιταλία όμως δεν είχαν την ίδια γνώμη Ο Γάλλος πρωθυπουργός Leygues πρότεινε να σταλεί στην ελληνική κυβέρνηση σαφής προειδοποίηση ότι τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε παραδοχή της πολιτικής του κατά τη διάρκεια του πολέμου και ανασύσταση ενός καθεστώτος εχθρικού προς τους Συμμάχους Στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε η Ελλάδα να γνωρίζει ότι οι Σύμμαχοι δεν ήταν σε θέση να εμπιστευθούν σημαντικά στρατηγικά σημεία στη Μικρά Ασία σε μια μη φιλική κυβέρνηση Με άλλα λόγια επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε αναθεώρηση από τις Δυνάμεις της Συνθήκης των Σεβρών Το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε από τη Συμμαχική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου και επιδόθηκε στην κυβέρνηση Ράλλη στις 20 Νοεμβρίου 3 Δεκεμβρίου αποτελούσε τυπικά συμβιβασμό ανάμεσα στις δύο απόψεις με ουσιαστική παραδοχή των γαλλικών θέσεων Δεν έθετε θέμα αναθεωρήσεως της Συνθήκης αλλά τόνιζε ότι οι δυνάμεις της Entente θα θεωρούσαν την τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου στον ελληνικό θρόνο σαν μια μη φιλική ενέργεια που θα τους έδινε το δικαίωμα να επανεξετάσουν ολόκληρη την πολιτική τους στην Εγγύς Ανατολή χωρίς καμιά δέσμευση χωρίς δηλαδή να δεσμεύονται από τη Συνθήκη των Σεβρών Η Ελλάδα θα έπαυε να θεωρείται σύμμαχος - εντολοδόχος της Entente στη Μικρά Ασία Στις 21 Νοεμβρίου 4 Δεκεμβρίου μία μέρα πριν από το Δημοψήφισμα για την επιστροφή του Κωνσταντίνου οι πρεσβευτές της Αγγλίας Γαλλίας και Ιταλίας εξουσιοδοτήθηκαν να γνωστοποιήσουν στην ελληνική κυβέρνηση ότι οι Σύμμαχοι θα διέκοπταν κάθε οικονομική υποστήριξη προς την Ελλάδα αν ξαναγύριζε ο εξόριστος μονάρχης ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150 ΠΗΓΗ 4 Με την επιστροφή του Κωνσταντίνου ολοκληρώθηκε η αλλαγή Η αλλαγή αυτή δημιούργησε νέα κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας και στο μικρασιατικό μέτωπο και το κυριότερο οδήγησε στην εκδήλωση ανοιχτής στροφής της γαλλικής και ιταλικής πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα καθώς και στη δημιουργία νέου κλίματος στις αγγλοελληνικές σχέσεις Από την άποψη αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τομή στην πορεία των γεγονότων

Ωστόσο η πραγματική έκταση και σημασία αυτής της τομής δεν μπορεί να εκτιμηθεί χωρίς αναφορά - με κέντρο το Μικρασιατικό πρόβλημα - στην εξέλιξη των σχέσεων της Ελλάδας με την Entente στις σχέσεις των Συμμάχων μεταξύ τους και στην εσωτερική κατάσταση της ηττημένης οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι τη στιγμή της αλλαγής του Νοεμβρίου 1920 χωρίς αναφορά δηλαδή στις δυσκολίες και στις εύθραυστες ισορροπίες πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών Τα παραπάνω ζητήματα ούτε ο Βενιζέλος που συγκριτικά με την αντιπολίτευση ήταν σε θέση να γνωρίζει ακόμα περισσότερες διαστάσεις τους ούτε οι αντίπαλοί του για τον ίδιο γενικά λόγο θεώρησαν σκόπιμο να τα θέσουν στο εκλογικό σώμα το 1920 - ή αργότερα Και ο κύριος λόγος ήταν - με εξαίρεση τα θέματα εκείνα που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τρέχοντες διπλωματικούς χειρισμούς - ο ακαταμάχητος πειρασμός της οποιασδήποτε μέχρι τότε ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να καρπωθεί κύρος και άμεσα ή μακροπρόθεσμα πολιτικά οφέλη από την εγγυημένη δημοτικότητα της Μεγάλης Ιδέας Οι πολλαπλές αντιδράσεις που αντιμετώπισε ο Βενιζέλος στην επιδίωξή του να κατοχυρώσει τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Μικρά Ασία μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών εξετάστηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο Οι λόγοι που δημιούργησαν τις αντιδράσεις αυτές δεν έπαψαν να ισχύουν μετά την υπογραφή της Συνθήκης Αντίθετα σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις από τον Αύγουστο του 1920 μέχρι τη Νοεμβριανή αλλαγή στην Ελλάδα οι ενδοσυμμαχικές διαφωνίες οξύνθηκαν και η ενδοαγγλική αντιπολίτευση στους laquoφιλελληνικούςraquo προσανατολισμούς του Λόυδ Τζωρτζ ισχυροποιήθηκε με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου ανοιχτά σχεδόν - για πρώτη φορά - οι περισσότερες από αυτές τις διαφωνίες Δε θα ήταν άσκοπο λοιπόν να συνοψίσουμε εδώ τους κυριότερους από τους παράγοντες εκείνους που είχαν αρνητική αποσταθεροποιητική επίδραση πάνω στις ελληνικές επιδιώξεις μέχρι την αλλαγή του Νοεμβρίου 1920 ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 150-151

Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στην τύχη του ανδρικού πληθυσμού μετά την καταστροφή της Σμύρνης ΠΗΓΗ 1 Οι πορείες των αιχμαλώτων και των ομήρων προς το εσωτερικό Οι Τούρκοι μετά την κατάληψη της Σμύρνης άρχισαν τη συγκέντρωση όλου του άρρενα πληθυσμού από 18 έως 45 ετών όπως αναφερόταν στη σχετική διαταγή του Νουρεντίν Στην πραγματικότητα όμως συλλαμβάνονταν και κάτω από 18 ετών ή πάνω από 45 Μέσα σε λίγες ώρες συνελήφθησαν περίπου 10000 άντρες που κλείστηκαν σε στρατώνες της Σμύρνης και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν όπως γράφει ο Χρ Σολομωνίδης Η διαταγή του Νουρεντίν όριζε τη 17η Σεπτεμβρίου σαν τελευταία μέρα για την αναγκαστική αναχώρηση όλου του υπόλοιπου ελληνικού πληθυσμού κατά την επιβίβαση όμως των προσφύγων στα πλοία οι Τούρκοι που έκαναν έλεγχο συνέλαβαν και πάμπολλους άλλους για να τους οδηγήσουν σε στρατόπεδα στο εσωτερικό Πολλοί τότε κατάφεραν να διαφύγουν μεταμφιεσμένοι αλλά αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις Οι υπόλοιποι σχηματίζοντας μεγάλες φάλαγγες πήραν το δρόμο για το εσωτερικό Ο Αγγελομάτης αναφέρει ότι πάνω από 150000 χριστιανοί από τη Σμύρνη και τα περίχωρα οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα Τις πρώτες κιόλας μέρες του εκτοπισμού αναφέρεται ότι εξοντώθηκαν περίπου 3000 Έλληνες κοντά στο προάστιο της Σμύρνης Μπουνάρμπασι ενώ από μια άλλη φάλαγγα 5000 αιχμαλώτων σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι στα ανατολικά του Μπουρνόβα Άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν μόλις έφτασαν στη Μαγνησία Οι εκτοπιζόμενοι είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες προς τον Κασαμπά τη Μαγνησία και τη Φιλαδέλφεια (Αλά Σεχίρ) όπου από τους χίλιους περίπου που περιλάμβανε η ομάδα σκοτώθηκαν οι μισοί

ΘΕΜΑ 2

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Το Νοέμβριο του ίδιου χρόνου το κόμμα των Φιλελευθέρων ηττήθηκε στις εκλογές και ο βασιλιάς Κωνσταντίνος επέστρεψε στην Ελλάδα Αυτό έδωσε την αφορμή στους Συμμάχους να εκφράσουν καθαρότερα την αλλαγή της στάσης τους απέναντι στην Ελλάδα

Συγχρόνως το εθνικό κίνημα των Τούρκων με επικεφαλής τον Μουσταφά Κεμάλ γινόταν διαρκώς ισχυρότερο τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό της Τουρκίας

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 1920

Οι εκλογές του Νοεμβρίου του 1920 είχαν ως αποτέλεσμα την επάνοδο του Κωνσταντίνου

στην εξουσία Φωτογραφία από την επιστροφή του βασιλιά Κωνσταντίνου στην ΕλλάδαΑθήνα Φωτογραφικό Αρχείο Πολεμικού Μουσείου copy Πολεμικό Μουσείο Αθήνα

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policyind001html

Γελοιογραφία της εποχής σχετικά με

την εκλογική αναμέτρηση του

1920 Ο ψηφοφόρος εικονίζεται να πρέπει

να επιλέξει μεταξύ Ελ Βενιζέλου και Δ Γούναρη υπό το

βλέμμα του πολέμου

Γελοιογραφία της εποχής

σχετικά με την εκλογική

αναμέτρηση του 1920 Ο

ψηφοφόρος εικονίζεται να

πρέπει να επιλέξει μεταξύ

Ελ Βενιζέλου και Δ Γούναρη υπό

το βλέμμα του πολέμου

Ο Κεμάλ παρουσιάζει τις αποφάσεις του συνεδρίου του Ερζερούμ (1919)1 Όλες οι περιοχές της χώρας μας που βρίσκονται μέσα στα εθνικά όρια είναι ενιαίες ˙ δε χωρίζονται μεταξύ τους []2 Εάν εισβάλουν οι εχθροί στα εδάφη μας και αναμειχθούν στα εσωτερικά μας θα προβάλλουμε αντίσταση με κάθε μέσο []3 Εάν δεν είναι αρκετή η δύναμη της κυβέρνησης της Κωνσταντινούπολης για την προστασία και την ελευθερία της πατρίδας καθώς και για την εξασφάλιση της ασφάλειας που απαιτείται για την πραγματοποίηση του σκοπού θα ιδρυθεί μια προσωρινή κυβέρνηση Τα μέλη αυτής της κυβέρνησης θα εκλεγούν από συνέδριο αντιπροσώπων ολόκληρου του έθνους []4 Είναι βασικός σκοπός και αρχή να μετατρέψουμε την εθνική δύναμη σε δύναμη επιρροής και την εθνική προσταγή σε κυρίαρχη δύναμη5 Δεν θα δοθούν προνόμια στις χριστιανικές μειονότητες []6 Δεν γίνεται αποδεκτή η προστασία των ξένων Δυνάμεων7 Θα γίνουν οι αναγκαίες προεργασίες για την άμεση σύγκληση της Βουλής [ενν Εθνικής Συνέλευσης] και την έναρξη των εργασιών της κυβέρνησης []Κεμάλ Ατατούρκ Ομιλίες μτφρ Σ Σολταρίδης Λιβάνη Αθήνα 1995 σ 51-52

Ο Μουσταφά Κεμάλ και ο Ισμέτ Ινονού υποδέχονται το γάλλο βουλευτή Franklin Bouillon καθώς και το

συνταγματάρχη Sarrou στο σιδηροδρομικό σταθμό του Δορυλαίου ( Εσκί Σεχίρ) το Μάιο του 1921

Ο μικρασιατικός πόλεμος έληξε τον Αύγουστο του 1922 με ήττα και υποχώρηση του ελληνικού στρατού Χιλιάδες πρόσφυγες ακολουθώντας το στρατό άρχισαν να φτάνουν στην Ελλάδα

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 1922

ΣΜΥΡΝΗ

bull ΠυρπολείταιΣΦΑΓΗ

bull Έλληνες και Αρμένιοι κάτοικοι σφαγιάζονται

ΠΡΟΣΦΥΓΙΑ

bull Τέλος μικρασιατικού ελληνισμού = ΠροσφυγιάΕΘΝΟΛΟΓΙΚΗ ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

bull ΞΕΡΙΖΩΜΑ ΙΩΝΙΚΗΣ ΓΗΣ

Στον δρόμο για την προσφυγιά[hellip] Λοιπόν ούλος αυτός ο κόσμος στοιβαγμένος στο μουράγιο και πάνω σε μαούνες Άντροι γέροι γριές και γυναικόπαιδα που είχανε παρατήσει τα καλά τους και ξεμείνανε στο δρόμο και τώρα εκεί μεροβραδιάζονταν εκεί πλαγιάζανε άλλος μrsquo ένα χράμι που έφερε μαζί του άλλος μrsquo ένα πάπλωμα ή με μια μπατανία Χείλια τρεμοσαλεύανε από το παραμιλητό Μάτια γουρλωμένα που αγναντεύανε τη Δευτέρα Παρουσία τη συντέλεια του κόσμου [hellip] Μέρα χαρά Θεού Τέλη Αυγούστου αρχές Σεπτέμβρη με το καινούριο [hellip]Κοσμάς Πολίτης Στου Χατζηφράγκου Ερμής Αθήνα 1990 σ 146 Μετά την κατάληψη της Σμύρνης

από τους κεμαλικούς Έλληνες πρόσφυγες αναζητούν με αγωνία μέσο σωτηρίας Πίσω τους διακρίνονται Τούρκοι ιππείς και πυρπολημένα κτίρια

Η Σμύρνη μάνα καίγεται καίγεται και το βιος μαςο πόνος μας δε λέγεται δε γράφεται ο καημός μας

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιά

Η Σμύρνη μάνα χάνεται τα όνειρά μας πάνεστα πλοία όποιος πιάνεται κι οι φίλοι τον χτυπάνε

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιάΣτίχοι ΠυθαγόραςΣε ποιους φίλους αναφέρεται ο ποιητής

Έρνεστ Χέμινγουεϊ laquoΣτην προκυμαία της ΣμύρνηςraquolaquoΕίχαμε ρητές εντολές να μην επέμβουμε να μη βοηθήσουμε Το πλοίο μας είχε τόση δύναμη που θα μπορούσαμε να βομβαρδίσουμε όλη τη Σμύρνη και να σταματήσουμε το μακελειό αλλά η εντολή ήταν να μην κάνουμε τίποτα

Καθώς το καράβι έβαλε πλώρη για την Αθήνα ο Horton έγραφε middot Μια από τις οξύτερες εντυπώσεις που αποκόμισα από τη Σμύρνη ήταν το αίσθημα της βαθιάς ντροπής γιατί ανήκα στο ανθρώπινο γένος Σύγκρινε την καταστροφή της Σμύρνης με την κατεδάφιση της Καρχηδόνας από τους Ρωμαίους και παρατήρησε -Στην καταστροφή της Καρχηδόνας δεν υπήρχε στόλος χριστιανικών πολεμικών πλοίων να παρακολουθούν μια κατάσταση για την οποία οι κυβερνήσεις τους ήταν υπεύθυνες Διάφοροι πρόσφυγες έκτοτε μου έχουν πεί ότι μια από τις πιο ισχυρές αναμνήσεις τους ήταν ο ήχος χορευτικής μουσικής που έφτανε στο λιμάνι από τα συμμαχικά πολεμικά πλοία Αυτόπτης μάρτυρας του οριστικού θανάτου της βυζαντινής αυτοκρατορίας ο Horton συνεχίζει middot Και αυτή η παρουσία αυτών των πολεμικών πλοίων στο λιμάνι της Σμύρνης το Σωτήριον έτος 1922 που παρακολουθούσε ανίσχυρα τις τελευταίες στιγμές των χριστιανών στην Τουρκία ήταν το πιο λυπητερό και το πιο σημαντικό στοιχείο της όλης ιστορίας httpusersschgrmikrasiahortonhtm

Η Σμύρνη καίγεται οι χριστιανοί κάτοικοι της προσπαθούν απεγνωσμένα να σωθούν ενώ οι ναύτες των συμμαχικών δυνάμεων παρακολουθούν αμέτοχοι

Πρόσφυγες Μαρτυρίες Μικρασιατών προσφύγων για την άφιξή τους στην ΕλλάδαΕμείς οι άλλοι περιμέναμε τρεις μέρες ώσπου μπήκαμε σε καΐκια και μπαρκάραμε για τη Μυτιλήνη Ώσπου να πατήσει το ποδάρι του ο τούρκικος στρατός στο χωριό άραζαν καΐκια και μας παίρναν Πίσω-πίσω στη Μυτιλήνη δεν μας δέχουνταν Δεν είναι και πλούσιος τόπος από ένα μαξούλι [=σοδειά] περιμένει Βασανιστήκαμε κακοκοιμηθήκαμε κακοφάγαμε μεγάλη συμφορά πάθαμε Και ποιος δεν έκλαψε νεκρούς Και ποιος δεν κακοπάθησε και ποιος δεν κλαίει ακόμα Μονάχα τα παιδιά που γεννήθηκαν εδώ τrsquo ακούνε σαν ψεύτικα παραμύθια(Μαρτυρία Απόστολου Μυκονιάτη από το παραθαλάσσιο χωριό Ατζανός κοντά στην Πέργαμο απέναντι από τη Λέσβο) Η Έξοδος (έκδοση του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών) τόμ Α΄ σ 142

Η ΕΞΟΔΟΣΗ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΘΡΑΚΗ

Ήδη πριν από τον Αύγουστο του 1922 ελληνικοί πληθυσμοί της Μικράς Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) είχαν εγκαταλείψει τα σπίτια τους και είχαν καταφύγει στη Σμύρνη ή την ΕλλάδαΜετά την καταστροφή της Σμύρνης σειρά είχαν τα Βούρλα το Αϊβαλί και τα Μοσχονήσια Διώξεις σημειώθηκαν και στη βορειοδυτική Μικρά Ασία (Προποντίδα και αλλού) Αιχμάλωτοι στρατιώτες και ντόπιοι άνδρες 18-45 ετών συγκεντρώθηκαν σε στρατόπεδα και σχηματίστηκαν πορείες αιχμαλώτων και ομήρων προς το εσωτερικό της Μικράς Ασίας Πολλοί πέθαναν από κακουχίες και ασιτία Στους κατοίκους της Ανατολικής Θράκης δόθηκε προθεσμία ενός μήνα για να εκκενώσουν την περιοχή Με αυτόν τον τρόπο είχαν τη δυνατότητα να πάρουν μαζί τους όσα μπορούσαν να μεταφέρουν από την κινητή περιουσία τους Οι Έλληνες της χερσονήσου της Καλλίπολης έφυγαν αργότερα

Συνολικά το φθινόπωρο του 1922 έφθασαν στην Ελλάδα περίπου 900000 πρόσφυγες (ανάμεσα τους και 50000 Αρμένιοι) Περίπου 200000 Έλληνες παρέμεναν στην Καππαδοκία και γενικότερα στην Κεντρική και Νότια Μικρά Ασία Αυτοί μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα το 1924 και το 1925 με τη φροντίδα της Μικτής Επιτροπής Ένα τμήμα των Ελλήνων του Πόντου κατέφυγε στη Ρωσία

Πηγή httpwwwvenetokleiogrΠαναγιώτης Αθανασόπουλος

Αφού μελετήσετε τον πίνακα 1 που παρατίθεται στη σελ 146 του σχολικού βιβλίου να εξηγήσετε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργήθηκε το προσφυγικό ρεύμα μετά την καταστροφή της Σμύρνης

Ομάδα ελλήνων αιχμαλώτων που

επέστρεψαν από τα κεμαλικά

στρατόπεδα Αθήνα httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydome

stic_policyind001html

Πρόσφυγες Στίχοι ΠυθαγόραςΜουσική Απόστολος Καρδάρας

Πάνε κι έρχονται καράβιαφορτωμένα προσφυγιάβάψαν τα πανιά τους μαύρατα κατάρτια τους μαβιά

Σε ποια πέτρα σε ποιο χώμανα ριζώσεις τώρα πιακι απrsquo το θάνατο ακόμαπιο πικρή είσαι προσφυγιά

Πού να βρίσκεται ο πατέραςψάχνει η μάνα για παιδιάμας εσκόρπισε ο αγέραςσrsquo άλλη γη σrsquo άλλη στεριά

Μικρασιάτες πρόσφυγες στο κατάστρωμα πλοίου Αθήνα

Φωτοϊστορικό Αρχείο Δήμου Νέας Σμύρνης

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policy

ind001html

Χάρτης της Ανατολικής Θράκης με τις πορείες των προσφύγων και τα μέσα αναχώρησης

httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Τα φορτωμένα κάρα περνούν μέσα από την Αδριανούπολη (αρχές Οκτωβρίου 1922)httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Έλληνες πρόσφυγες εγκαταλείπουν την ανατολική

Θράκη (Νοέμβριος 1922)

Σύνοψη της υπόθεσηςΒασισμένη στο βιβλίο του Ηλία Βενέζη Το νούμερο 31328 η ταινία του Νίκου Κούνδουρου αφηγείται μέσα από την προσωπική τραγωδία τριών προσώπων την Μικρασιατική καταστροφή και την μαρτυρική πορεία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας που συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο θάνατο από τα στρατεύματα του Κεμάλ αλλά και τις ένοπλες ομάδες Μουσουλμάνων Η γυναίκα ενός εμπόρου μια δασκάλα και ένας δεκαεφτάχρονος προσπαθούν να επιβιώσουν ακολουθώντας την φάλαγγα των αιχμαλώτων στα βάθη της Μικράς Ασίας Η δασκάλα θα δολοφονηθεί από έναν Τούρκο η γυναίκα του εμπόρου θα χάσει τα λογικά της και μόνο ο νεαρός θα καταφέρει να σωθεί Για λόγους διπλωματικούς και πολιτικούς η προβολή της ταινίας υπήρξε απαγορευμένη μέχρι το 1982 httpwwwtainiothikigrv2filmographyview12

1922

ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΕ

Αφού μελετήσετε τις παραπάνω πηγές να αιτιολογήσετε την αλλαγή στάσης των Συμμάχων απέναντι στην Ελλάδα μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου το Νοέμβριο του 1920ΠΗΓΗ 1 Το Δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβρίου 1920 και η επάνοδος του Κωνσταντίνου Οι εξελίξεις αυτές ωστόσο δεν μπορούσαν να είναι ούτε άμεσα ορατές ούτε εγγυημένες για τις Δυτικοευρωπαϊκές δυνάμεις το Νοέμβριο του 1920 Το νέο καθεστώς αντιπροσώπευε για την Entente στη χειρότερη περίπτωση κάποια πιθανή μελλοντική απειλή και στην καλύτερη έναν παράγοντα αστάθμητο Οι πρώτες αντιδράσεις της κοινής γνώμης στην Αγγλία και ιδιαίτερα στη Γαλλία όπου το όνομα του Κωνσταντίνου εξακολουθούσε να είναι σχεδόν εξίσου μισητό με αυτό του Γερμανού Κάιζερ ενίσχυσαν τη στάση εχθρικής αναμονής (απλής αναμονής στην περίπτωση της Αγγλίας) που υιοθέτησαν συνολικά οι Συμμαχικές κυβερνήσεις απέναντι στην Ελλάδα μετά την ήττα του Βενιζέλου ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150ΠΗΓΗ 2 Στην πρώτη μετά τις ελληνικές εκλογές από τις περιοδικές διασυμμαχικές συνδιασκέψεις που άρχισε στο Λονδίνο στις 1326 Νοεμβρίου η κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα και η πιθανή επιστροφή του Κωνσταντίνου αποτέλεσε ένα από τα κεντρικά θέματα Ο λόρδος Curzon υπουργός εξωτερικών της Αγγλίας κυκλοφόρησε στη Συνδιάσκεψη ένα εμπιστευτικό μνημόνιο βάση για τη συζήτηση του Ελληνικού θέματος Σύμφωνα με την αγγλική πρόταση αν η ελληνική κυβέρνηση όπως δήλωνε ήταν διατεθειμένη να συνεχίσει το Μικρασιατικό πόλεμο οι δυνάμεις της Entente είχαν συμφέρον να ενισχύσουν την Ελλάδα στην προσπάθειά της να επιβάλει με στρατιωτικά μέσα τη Συνθήκη των Σεβρών φτάνοντας μέχρι το σημείο να αναγνωρίσουν τον Κωνσταντίνο κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150

ΘΕΜΑ 1

ΠΗΓΗ 3 Η Γαλλία και η Ιταλία όμως δεν είχαν την ίδια γνώμη Ο Γάλλος πρωθυπουργός Leygues πρότεινε να σταλεί στην ελληνική κυβέρνηση σαφής προειδοποίηση ότι τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε παραδοχή της πολιτικής του κατά τη διάρκεια του πολέμου και ανασύσταση ενός καθεστώτος εχθρικού προς τους Συμμάχους Στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε η Ελλάδα να γνωρίζει ότι οι Σύμμαχοι δεν ήταν σε θέση να εμπιστευθούν σημαντικά στρατηγικά σημεία στη Μικρά Ασία σε μια μη φιλική κυβέρνηση Με άλλα λόγια επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε αναθεώρηση από τις Δυνάμεις της Συνθήκης των Σεβρών Το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε από τη Συμμαχική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου και επιδόθηκε στην κυβέρνηση Ράλλη στις 20 Νοεμβρίου 3 Δεκεμβρίου αποτελούσε τυπικά συμβιβασμό ανάμεσα στις δύο απόψεις με ουσιαστική παραδοχή των γαλλικών θέσεων Δεν έθετε θέμα αναθεωρήσεως της Συνθήκης αλλά τόνιζε ότι οι δυνάμεις της Entente θα θεωρούσαν την τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου στον ελληνικό θρόνο σαν μια μη φιλική ενέργεια που θα τους έδινε το δικαίωμα να επανεξετάσουν ολόκληρη την πολιτική τους στην Εγγύς Ανατολή χωρίς καμιά δέσμευση χωρίς δηλαδή να δεσμεύονται από τη Συνθήκη των Σεβρών Η Ελλάδα θα έπαυε να θεωρείται σύμμαχος - εντολοδόχος της Entente στη Μικρά Ασία Στις 21 Νοεμβρίου 4 Δεκεμβρίου μία μέρα πριν από το Δημοψήφισμα για την επιστροφή του Κωνσταντίνου οι πρεσβευτές της Αγγλίας Γαλλίας και Ιταλίας εξουσιοδοτήθηκαν να γνωστοποιήσουν στην ελληνική κυβέρνηση ότι οι Σύμμαχοι θα διέκοπταν κάθε οικονομική υποστήριξη προς την Ελλάδα αν ξαναγύριζε ο εξόριστος μονάρχης ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150 ΠΗΓΗ 4 Με την επιστροφή του Κωνσταντίνου ολοκληρώθηκε η αλλαγή Η αλλαγή αυτή δημιούργησε νέα κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας και στο μικρασιατικό μέτωπο και το κυριότερο οδήγησε στην εκδήλωση ανοιχτής στροφής της γαλλικής και ιταλικής πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα καθώς και στη δημιουργία νέου κλίματος στις αγγλοελληνικές σχέσεις Από την άποψη αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τομή στην πορεία των γεγονότων

Ωστόσο η πραγματική έκταση και σημασία αυτής της τομής δεν μπορεί να εκτιμηθεί χωρίς αναφορά - με κέντρο το Μικρασιατικό πρόβλημα - στην εξέλιξη των σχέσεων της Ελλάδας με την Entente στις σχέσεις των Συμμάχων μεταξύ τους και στην εσωτερική κατάσταση της ηττημένης οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι τη στιγμή της αλλαγής του Νοεμβρίου 1920 χωρίς αναφορά δηλαδή στις δυσκολίες και στις εύθραυστες ισορροπίες πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών Τα παραπάνω ζητήματα ούτε ο Βενιζέλος που συγκριτικά με την αντιπολίτευση ήταν σε θέση να γνωρίζει ακόμα περισσότερες διαστάσεις τους ούτε οι αντίπαλοί του για τον ίδιο γενικά λόγο θεώρησαν σκόπιμο να τα θέσουν στο εκλογικό σώμα το 1920 - ή αργότερα Και ο κύριος λόγος ήταν - με εξαίρεση τα θέματα εκείνα που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τρέχοντες διπλωματικούς χειρισμούς - ο ακαταμάχητος πειρασμός της οποιασδήποτε μέχρι τότε ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να καρπωθεί κύρος και άμεσα ή μακροπρόθεσμα πολιτικά οφέλη από την εγγυημένη δημοτικότητα της Μεγάλης Ιδέας Οι πολλαπλές αντιδράσεις που αντιμετώπισε ο Βενιζέλος στην επιδίωξή του να κατοχυρώσει τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Μικρά Ασία μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών εξετάστηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο Οι λόγοι που δημιούργησαν τις αντιδράσεις αυτές δεν έπαψαν να ισχύουν μετά την υπογραφή της Συνθήκης Αντίθετα σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις από τον Αύγουστο του 1920 μέχρι τη Νοεμβριανή αλλαγή στην Ελλάδα οι ενδοσυμμαχικές διαφωνίες οξύνθηκαν και η ενδοαγγλική αντιπολίτευση στους laquoφιλελληνικούςraquo προσανατολισμούς του Λόυδ Τζωρτζ ισχυροποιήθηκε με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου ανοιχτά σχεδόν - για πρώτη φορά - οι περισσότερες από αυτές τις διαφωνίες Δε θα ήταν άσκοπο λοιπόν να συνοψίσουμε εδώ τους κυριότερους από τους παράγοντες εκείνους που είχαν αρνητική αποσταθεροποιητική επίδραση πάνω στις ελληνικές επιδιώξεις μέχρι την αλλαγή του Νοεμβρίου 1920 ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 150-151

Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στην τύχη του ανδρικού πληθυσμού μετά την καταστροφή της Σμύρνης ΠΗΓΗ 1 Οι πορείες των αιχμαλώτων και των ομήρων προς το εσωτερικό Οι Τούρκοι μετά την κατάληψη της Σμύρνης άρχισαν τη συγκέντρωση όλου του άρρενα πληθυσμού από 18 έως 45 ετών όπως αναφερόταν στη σχετική διαταγή του Νουρεντίν Στην πραγματικότητα όμως συλλαμβάνονταν και κάτω από 18 ετών ή πάνω από 45 Μέσα σε λίγες ώρες συνελήφθησαν περίπου 10000 άντρες που κλείστηκαν σε στρατώνες της Σμύρνης και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν όπως γράφει ο Χρ Σολομωνίδης Η διαταγή του Νουρεντίν όριζε τη 17η Σεπτεμβρίου σαν τελευταία μέρα για την αναγκαστική αναχώρηση όλου του υπόλοιπου ελληνικού πληθυσμού κατά την επιβίβαση όμως των προσφύγων στα πλοία οι Τούρκοι που έκαναν έλεγχο συνέλαβαν και πάμπολλους άλλους για να τους οδηγήσουν σε στρατόπεδα στο εσωτερικό Πολλοί τότε κατάφεραν να διαφύγουν μεταμφιεσμένοι αλλά αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις Οι υπόλοιποι σχηματίζοντας μεγάλες φάλαγγες πήραν το δρόμο για το εσωτερικό Ο Αγγελομάτης αναφέρει ότι πάνω από 150000 χριστιανοί από τη Σμύρνη και τα περίχωρα οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα Τις πρώτες κιόλας μέρες του εκτοπισμού αναφέρεται ότι εξοντώθηκαν περίπου 3000 Έλληνες κοντά στο προάστιο της Σμύρνης Μπουνάρμπασι ενώ από μια άλλη φάλαγγα 5000 αιχμαλώτων σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι στα ανατολικά του Μπουρνόβα Άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν μόλις έφτασαν στη Μαγνησία Οι εκτοπιζόμενοι είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες προς τον Κασαμπά τη Μαγνησία και τη Φιλαδέλφεια (Αλά Σεχίρ) όπου από τους χίλιους περίπου που περιλάμβανε η ομάδα σκοτώθηκαν οι μισοί

ΘΕΜΑ 2

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Γελοιογραφία της εποχής σχετικά με

την εκλογική αναμέτρηση του

1920 Ο ψηφοφόρος εικονίζεται να πρέπει

να επιλέξει μεταξύ Ελ Βενιζέλου και Δ Γούναρη υπό το

βλέμμα του πολέμου

Γελοιογραφία της εποχής

σχετικά με την εκλογική

αναμέτρηση του 1920 Ο

ψηφοφόρος εικονίζεται να

πρέπει να επιλέξει μεταξύ

Ελ Βενιζέλου και Δ Γούναρη υπό

το βλέμμα του πολέμου

Ο Κεμάλ παρουσιάζει τις αποφάσεις του συνεδρίου του Ερζερούμ (1919)1 Όλες οι περιοχές της χώρας μας που βρίσκονται μέσα στα εθνικά όρια είναι ενιαίες ˙ δε χωρίζονται μεταξύ τους []2 Εάν εισβάλουν οι εχθροί στα εδάφη μας και αναμειχθούν στα εσωτερικά μας θα προβάλλουμε αντίσταση με κάθε μέσο []3 Εάν δεν είναι αρκετή η δύναμη της κυβέρνησης της Κωνσταντινούπολης για την προστασία και την ελευθερία της πατρίδας καθώς και για την εξασφάλιση της ασφάλειας που απαιτείται για την πραγματοποίηση του σκοπού θα ιδρυθεί μια προσωρινή κυβέρνηση Τα μέλη αυτής της κυβέρνησης θα εκλεγούν από συνέδριο αντιπροσώπων ολόκληρου του έθνους []4 Είναι βασικός σκοπός και αρχή να μετατρέψουμε την εθνική δύναμη σε δύναμη επιρροής και την εθνική προσταγή σε κυρίαρχη δύναμη5 Δεν θα δοθούν προνόμια στις χριστιανικές μειονότητες []6 Δεν γίνεται αποδεκτή η προστασία των ξένων Δυνάμεων7 Θα γίνουν οι αναγκαίες προεργασίες για την άμεση σύγκληση της Βουλής [ενν Εθνικής Συνέλευσης] και την έναρξη των εργασιών της κυβέρνησης []Κεμάλ Ατατούρκ Ομιλίες μτφρ Σ Σολταρίδης Λιβάνη Αθήνα 1995 σ 51-52

Ο Μουσταφά Κεμάλ και ο Ισμέτ Ινονού υποδέχονται το γάλλο βουλευτή Franklin Bouillon καθώς και το

συνταγματάρχη Sarrou στο σιδηροδρομικό σταθμό του Δορυλαίου ( Εσκί Σεχίρ) το Μάιο του 1921

Ο μικρασιατικός πόλεμος έληξε τον Αύγουστο του 1922 με ήττα και υποχώρηση του ελληνικού στρατού Χιλιάδες πρόσφυγες ακολουθώντας το στρατό άρχισαν να φτάνουν στην Ελλάδα

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 1922

ΣΜΥΡΝΗ

bull ΠυρπολείταιΣΦΑΓΗ

bull Έλληνες και Αρμένιοι κάτοικοι σφαγιάζονται

ΠΡΟΣΦΥΓΙΑ

bull Τέλος μικρασιατικού ελληνισμού = ΠροσφυγιάΕΘΝΟΛΟΓΙΚΗ ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

bull ΞΕΡΙΖΩΜΑ ΙΩΝΙΚΗΣ ΓΗΣ

Στον δρόμο για την προσφυγιά[hellip] Λοιπόν ούλος αυτός ο κόσμος στοιβαγμένος στο μουράγιο και πάνω σε μαούνες Άντροι γέροι γριές και γυναικόπαιδα που είχανε παρατήσει τα καλά τους και ξεμείνανε στο δρόμο και τώρα εκεί μεροβραδιάζονταν εκεί πλαγιάζανε άλλος μrsquo ένα χράμι που έφερε μαζί του άλλος μrsquo ένα πάπλωμα ή με μια μπατανία Χείλια τρεμοσαλεύανε από το παραμιλητό Μάτια γουρλωμένα που αγναντεύανε τη Δευτέρα Παρουσία τη συντέλεια του κόσμου [hellip] Μέρα χαρά Θεού Τέλη Αυγούστου αρχές Σεπτέμβρη με το καινούριο [hellip]Κοσμάς Πολίτης Στου Χατζηφράγκου Ερμής Αθήνα 1990 σ 146 Μετά την κατάληψη της Σμύρνης

από τους κεμαλικούς Έλληνες πρόσφυγες αναζητούν με αγωνία μέσο σωτηρίας Πίσω τους διακρίνονται Τούρκοι ιππείς και πυρπολημένα κτίρια

Η Σμύρνη μάνα καίγεται καίγεται και το βιος μαςο πόνος μας δε λέγεται δε γράφεται ο καημός μας

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιά

Η Σμύρνη μάνα χάνεται τα όνειρά μας πάνεστα πλοία όποιος πιάνεται κι οι φίλοι τον χτυπάνε

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιάΣτίχοι ΠυθαγόραςΣε ποιους φίλους αναφέρεται ο ποιητής

Έρνεστ Χέμινγουεϊ laquoΣτην προκυμαία της ΣμύρνηςraquolaquoΕίχαμε ρητές εντολές να μην επέμβουμε να μη βοηθήσουμε Το πλοίο μας είχε τόση δύναμη που θα μπορούσαμε να βομβαρδίσουμε όλη τη Σμύρνη και να σταματήσουμε το μακελειό αλλά η εντολή ήταν να μην κάνουμε τίποτα

Καθώς το καράβι έβαλε πλώρη για την Αθήνα ο Horton έγραφε middot Μια από τις οξύτερες εντυπώσεις που αποκόμισα από τη Σμύρνη ήταν το αίσθημα της βαθιάς ντροπής γιατί ανήκα στο ανθρώπινο γένος Σύγκρινε την καταστροφή της Σμύρνης με την κατεδάφιση της Καρχηδόνας από τους Ρωμαίους και παρατήρησε -Στην καταστροφή της Καρχηδόνας δεν υπήρχε στόλος χριστιανικών πολεμικών πλοίων να παρακολουθούν μια κατάσταση για την οποία οι κυβερνήσεις τους ήταν υπεύθυνες Διάφοροι πρόσφυγες έκτοτε μου έχουν πεί ότι μια από τις πιο ισχυρές αναμνήσεις τους ήταν ο ήχος χορευτικής μουσικής που έφτανε στο λιμάνι από τα συμμαχικά πολεμικά πλοία Αυτόπτης μάρτυρας του οριστικού θανάτου της βυζαντινής αυτοκρατορίας ο Horton συνεχίζει middot Και αυτή η παρουσία αυτών των πολεμικών πλοίων στο λιμάνι της Σμύρνης το Σωτήριον έτος 1922 που παρακολουθούσε ανίσχυρα τις τελευταίες στιγμές των χριστιανών στην Τουρκία ήταν το πιο λυπητερό και το πιο σημαντικό στοιχείο της όλης ιστορίας httpusersschgrmikrasiahortonhtm

Η Σμύρνη καίγεται οι χριστιανοί κάτοικοι της προσπαθούν απεγνωσμένα να σωθούν ενώ οι ναύτες των συμμαχικών δυνάμεων παρακολουθούν αμέτοχοι

Πρόσφυγες Μαρτυρίες Μικρασιατών προσφύγων για την άφιξή τους στην ΕλλάδαΕμείς οι άλλοι περιμέναμε τρεις μέρες ώσπου μπήκαμε σε καΐκια και μπαρκάραμε για τη Μυτιλήνη Ώσπου να πατήσει το ποδάρι του ο τούρκικος στρατός στο χωριό άραζαν καΐκια και μας παίρναν Πίσω-πίσω στη Μυτιλήνη δεν μας δέχουνταν Δεν είναι και πλούσιος τόπος από ένα μαξούλι [=σοδειά] περιμένει Βασανιστήκαμε κακοκοιμηθήκαμε κακοφάγαμε μεγάλη συμφορά πάθαμε Και ποιος δεν έκλαψε νεκρούς Και ποιος δεν κακοπάθησε και ποιος δεν κλαίει ακόμα Μονάχα τα παιδιά που γεννήθηκαν εδώ τrsquo ακούνε σαν ψεύτικα παραμύθια(Μαρτυρία Απόστολου Μυκονιάτη από το παραθαλάσσιο χωριό Ατζανός κοντά στην Πέργαμο απέναντι από τη Λέσβο) Η Έξοδος (έκδοση του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών) τόμ Α΄ σ 142

Η ΕΞΟΔΟΣΗ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΘΡΑΚΗ

Ήδη πριν από τον Αύγουστο του 1922 ελληνικοί πληθυσμοί της Μικράς Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) είχαν εγκαταλείψει τα σπίτια τους και είχαν καταφύγει στη Σμύρνη ή την ΕλλάδαΜετά την καταστροφή της Σμύρνης σειρά είχαν τα Βούρλα το Αϊβαλί και τα Μοσχονήσια Διώξεις σημειώθηκαν και στη βορειοδυτική Μικρά Ασία (Προποντίδα και αλλού) Αιχμάλωτοι στρατιώτες και ντόπιοι άνδρες 18-45 ετών συγκεντρώθηκαν σε στρατόπεδα και σχηματίστηκαν πορείες αιχμαλώτων και ομήρων προς το εσωτερικό της Μικράς Ασίας Πολλοί πέθαναν από κακουχίες και ασιτία Στους κατοίκους της Ανατολικής Θράκης δόθηκε προθεσμία ενός μήνα για να εκκενώσουν την περιοχή Με αυτόν τον τρόπο είχαν τη δυνατότητα να πάρουν μαζί τους όσα μπορούσαν να μεταφέρουν από την κινητή περιουσία τους Οι Έλληνες της χερσονήσου της Καλλίπολης έφυγαν αργότερα

Συνολικά το φθινόπωρο του 1922 έφθασαν στην Ελλάδα περίπου 900000 πρόσφυγες (ανάμεσα τους και 50000 Αρμένιοι) Περίπου 200000 Έλληνες παρέμεναν στην Καππαδοκία και γενικότερα στην Κεντρική και Νότια Μικρά Ασία Αυτοί μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα το 1924 και το 1925 με τη φροντίδα της Μικτής Επιτροπής Ένα τμήμα των Ελλήνων του Πόντου κατέφυγε στη Ρωσία

Πηγή httpwwwvenetokleiogrΠαναγιώτης Αθανασόπουλος

Αφού μελετήσετε τον πίνακα 1 που παρατίθεται στη σελ 146 του σχολικού βιβλίου να εξηγήσετε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργήθηκε το προσφυγικό ρεύμα μετά την καταστροφή της Σμύρνης

Ομάδα ελλήνων αιχμαλώτων που

επέστρεψαν από τα κεμαλικά

στρατόπεδα Αθήνα httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydome

stic_policyind001html

Πρόσφυγες Στίχοι ΠυθαγόραςΜουσική Απόστολος Καρδάρας

Πάνε κι έρχονται καράβιαφορτωμένα προσφυγιάβάψαν τα πανιά τους μαύρατα κατάρτια τους μαβιά

Σε ποια πέτρα σε ποιο χώμανα ριζώσεις τώρα πιακι απrsquo το θάνατο ακόμαπιο πικρή είσαι προσφυγιά

Πού να βρίσκεται ο πατέραςψάχνει η μάνα για παιδιάμας εσκόρπισε ο αγέραςσrsquo άλλη γη σrsquo άλλη στεριά

Μικρασιάτες πρόσφυγες στο κατάστρωμα πλοίου Αθήνα

Φωτοϊστορικό Αρχείο Δήμου Νέας Σμύρνης

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policy

ind001html

Χάρτης της Ανατολικής Θράκης με τις πορείες των προσφύγων και τα μέσα αναχώρησης

httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Τα φορτωμένα κάρα περνούν μέσα από την Αδριανούπολη (αρχές Οκτωβρίου 1922)httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Έλληνες πρόσφυγες εγκαταλείπουν την ανατολική

Θράκη (Νοέμβριος 1922)

Σύνοψη της υπόθεσηςΒασισμένη στο βιβλίο του Ηλία Βενέζη Το νούμερο 31328 η ταινία του Νίκου Κούνδουρου αφηγείται μέσα από την προσωπική τραγωδία τριών προσώπων την Μικρασιατική καταστροφή και την μαρτυρική πορεία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας που συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο θάνατο από τα στρατεύματα του Κεμάλ αλλά και τις ένοπλες ομάδες Μουσουλμάνων Η γυναίκα ενός εμπόρου μια δασκάλα και ένας δεκαεφτάχρονος προσπαθούν να επιβιώσουν ακολουθώντας την φάλαγγα των αιχμαλώτων στα βάθη της Μικράς Ασίας Η δασκάλα θα δολοφονηθεί από έναν Τούρκο η γυναίκα του εμπόρου θα χάσει τα λογικά της και μόνο ο νεαρός θα καταφέρει να σωθεί Για λόγους διπλωματικούς και πολιτικούς η προβολή της ταινίας υπήρξε απαγορευμένη μέχρι το 1982 httpwwwtainiothikigrv2filmographyview12

1922

ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΕ

Αφού μελετήσετε τις παραπάνω πηγές να αιτιολογήσετε την αλλαγή στάσης των Συμμάχων απέναντι στην Ελλάδα μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου το Νοέμβριο του 1920ΠΗΓΗ 1 Το Δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβρίου 1920 και η επάνοδος του Κωνσταντίνου Οι εξελίξεις αυτές ωστόσο δεν μπορούσαν να είναι ούτε άμεσα ορατές ούτε εγγυημένες για τις Δυτικοευρωπαϊκές δυνάμεις το Νοέμβριο του 1920 Το νέο καθεστώς αντιπροσώπευε για την Entente στη χειρότερη περίπτωση κάποια πιθανή μελλοντική απειλή και στην καλύτερη έναν παράγοντα αστάθμητο Οι πρώτες αντιδράσεις της κοινής γνώμης στην Αγγλία και ιδιαίτερα στη Γαλλία όπου το όνομα του Κωνσταντίνου εξακολουθούσε να είναι σχεδόν εξίσου μισητό με αυτό του Γερμανού Κάιζερ ενίσχυσαν τη στάση εχθρικής αναμονής (απλής αναμονής στην περίπτωση της Αγγλίας) που υιοθέτησαν συνολικά οι Συμμαχικές κυβερνήσεις απέναντι στην Ελλάδα μετά την ήττα του Βενιζέλου ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150ΠΗΓΗ 2 Στην πρώτη μετά τις ελληνικές εκλογές από τις περιοδικές διασυμμαχικές συνδιασκέψεις που άρχισε στο Λονδίνο στις 1326 Νοεμβρίου η κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα και η πιθανή επιστροφή του Κωνσταντίνου αποτέλεσε ένα από τα κεντρικά θέματα Ο λόρδος Curzon υπουργός εξωτερικών της Αγγλίας κυκλοφόρησε στη Συνδιάσκεψη ένα εμπιστευτικό μνημόνιο βάση για τη συζήτηση του Ελληνικού θέματος Σύμφωνα με την αγγλική πρόταση αν η ελληνική κυβέρνηση όπως δήλωνε ήταν διατεθειμένη να συνεχίσει το Μικρασιατικό πόλεμο οι δυνάμεις της Entente είχαν συμφέρον να ενισχύσουν την Ελλάδα στην προσπάθειά της να επιβάλει με στρατιωτικά μέσα τη Συνθήκη των Σεβρών φτάνοντας μέχρι το σημείο να αναγνωρίσουν τον Κωνσταντίνο κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150

ΘΕΜΑ 1

ΠΗΓΗ 3 Η Γαλλία και η Ιταλία όμως δεν είχαν την ίδια γνώμη Ο Γάλλος πρωθυπουργός Leygues πρότεινε να σταλεί στην ελληνική κυβέρνηση σαφής προειδοποίηση ότι τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε παραδοχή της πολιτικής του κατά τη διάρκεια του πολέμου και ανασύσταση ενός καθεστώτος εχθρικού προς τους Συμμάχους Στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε η Ελλάδα να γνωρίζει ότι οι Σύμμαχοι δεν ήταν σε θέση να εμπιστευθούν σημαντικά στρατηγικά σημεία στη Μικρά Ασία σε μια μη φιλική κυβέρνηση Με άλλα λόγια επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε αναθεώρηση από τις Δυνάμεις της Συνθήκης των Σεβρών Το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε από τη Συμμαχική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου και επιδόθηκε στην κυβέρνηση Ράλλη στις 20 Νοεμβρίου 3 Δεκεμβρίου αποτελούσε τυπικά συμβιβασμό ανάμεσα στις δύο απόψεις με ουσιαστική παραδοχή των γαλλικών θέσεων Δεν έθετε θέμα αναθεωρήσεως της Συνθήκης αλλά τόνιζε ότι οι δυνάμεις της Entente θα θεωρούσαν την τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου στον ελληνικό θρόνο σαν μια μη φιλική ενέργεια που θα τους έδινε το δικαίωμα να επανεξετάσουν ολόκληρη την πολιτική τους στην Εγγύς Ανατολή χωρίς καμιά δέσμευση χωρίς δηλαδή να δεσμεύονται από τη Συνθήκη των Σεβρών Η Ελλάδα θα έπαυε να θεωρείται σύμμαχος - εντολοδόχος της Entente στη Μικρά Ασία Στις 21 Νοεμβρίου 4 Δεκεμβρίου μία μέρα πριν από το Δημοψήφισμα για την επιστροφή του Κωνσταντίνου οι πρεσβευτές της Αγγλίας Γαλλίας και Ιταλίας εξουσιοδοτήθηκαν να γνωστοποιήσουν στην ελληνική κυβέρνηση ότι οι Σύμμαχοι θα διέκοπταν κάθε οικονομική υποστήριξη προς την Ελλάδα αν ξαναγύριζε ο εξόριστος μονάρχης ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150 ΠΗΓΗ 4 Με την επιστροφή του Κωνσταντίνου ολοκληρώθηκε η αλλαγή Η αλλαγή αυτή δημιούργησε νέα κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας και στο μικρασιατικό μέτωπο και το κυριότερο οδήγησε στην εκδήλωση ανοιχτής στροφής της γαλλικής και ιταλικής πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα καθώς και στη δημιουργία νέου κλίματος στις αγγλοελληνικές σχέσεις Από την άποψη αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τομή στην πορεία των γεγονότων

Ωστόσο η πραγματική έκταση και σημασία αυτής της τομής δεν μπορεί να εκτιμηθεί χωρίς αναφορά - με κέντρο το Μικρασιατικό πρόβλημα - στην εξέλιξη των σχέσεων της Ελλάδας με την Entente στις σχέσεις των Συμμάχων μεταξύ τους και στην εσωτερική κατάσταση της ηττημένης οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι τη στιγμή της αλλαγής του Νοεμβρίου 1920 χωρίς αναφορά δηλαδή στις δυσκολίες και στις εύθραυστες ισορροπίες πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών Τα παραπάνω ζητήματα ούτε ο Βενιζέλος που συγκριτικά με την αντιπολίτευση ήταν σε θέση να γνωρίζει ακόμα περισσότερες διαστάσεις τους ούτε οι αντίπαλοί του για τον ίδιο γενικά λόγο θεώρησαν σκόπιμο να τα θέσουν στο εκλογικό σώμα το 1920 - ή αργότερα Και ο κύριος λόγος ήταν - με εξαίρεση τα θέματα εκείνα που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τρέχοντες διπλωματικούς χειρισμούς - ο ακαταμάχητος πειρασμός της οποιασδήποτε μέχρι τότε ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να καρπωθεί κύρος και άμεσα ή μακροπρόθεσμα πολιτικά οφέλη από την εγγυημένη δημοτικότητα της Μεγάλης Ιδέας Οι πολλαπλές αντιδράσεις που αντιμετώπισε ο Βενιζέλος στην επιδίωξή του να κατοχυρώσει τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Μικρά Ασία μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών εξετάστηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο Οι λόγοι που δημιούργησαν τις αντιδράσεις αυτές δεν έπαψαν να ισχύουν μετά την υπογραφή της Συνθήκης Αντίθετα σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις από τον Αύγουστο του 1920 μέχρι τη Νοεμβριανή αλλαγή στην Ελλάδα οι ενδοσυμμαχικές διαφωνίες οξύνθηκαν και η ενδοαγγλική αντιπολίτευση στους laquoφιλελληνικούςraquo προσανατολισμούς του Λόυδ Τζωρτζ ισχυροποιήθηκε με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου ανοιχτά σχεδόν - για πρώτη φορά - οι περισσότερες από αυτές τις διαφωνίες Δε θα ήταν άσκοπο λοιπόν να συνοψίσουμε εδώ τους κυριότερους από τους παράγοντες εκείνους που είχαν αρνητική αποσταθεροποιητική επίδραση πάνω στις ελληνικές επιδιώξεις μέχρι την αλλαγή του Νοεμβρίου 1920 ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 150-151

Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στην τύχη του ανδρικού πληθυσμού μετά την καταστροφή της Σμύρνης ΠΗΓΗ 1 Οι πορείες των αιχμαλώτων και των ομήρων προς το εσωτερικό Οι Τούρκοι μετά την κατάληψη της Σμύρνης άρχισαν τη συγκέντρωση όλου του άρρενα πληθυσμού από 18 έως 45 ετών όπως αναφερόταν στη σχετική διαταγή του Νουρεντίν Στην πραγματικότητα όμως συλλαμβάνονταν και κάτω από 18 ετών ή πάνω από 45 Μέσα σε λίγες ώρες συνελήφθησαν περίπου 10000 άντρες που κλείστηκαν σε στρατώνες της Σμύρνης και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν όπως γράφει ο Χρ Σολομωνίδης Η διαταγή του Νουρεντίν όριζε τη 17η Σεπτεμβρίου σαν τελευταία μέρα για την αναγκαστική αναχώρηση όλου του υπόλοιπου ελληνικού πληθυσμού κατά την επιβίβαση όμως των προσφύγων στα πλοία οι Τούρκοι που έκαναν έλεγχο συνέλαβαν και πάμπολλους άλλους για να τους οδηγήσουν σε στρατόπεδα στο εσωτερικό Πολλοί τότε κατάφεραν να διαφύγουν μεταμφιεσμένοι αλλά αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις Οι υπόλοιποι σχηματίζοντας μεγάλες φάλαγγες πήραν το δρόμο για το εσωτερικό Ο Αγγελομάτης αναφέρει ότι πάνω από 150000 χριστιανοί από τη Σμύρνη και τα περίχωρα οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα Τις πρώτες κιόλας μέρες του εκτοπισμού αναφέρεται ότι εξοντώθηκαν περίπου 3000 Έλληνες κοντά στο προάστιο της Σμύρνης Μπουνάρμπασι ενώ από μια άλλη φάλαγγα 5000 αιχμαλώτων σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι στα ανατολικά του Μπουρνόβα Άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν μόλις έφτασαν στη Μαγνησία Οι εκτοπιζόμενοι είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες προς τον Κασαμπά τη Μαγνησία και τη Φιλαδέλφεια (Αλά Σεχίρ) όπου από τους χίλιους περίπου που περιλάμβανε η ομάδα σκοτώθηκαν οι μισοί

ΘΕΜΑ 2

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Ο Κεμάλ παρουσιάζει τις αποφάσεις του συνεδρίου του Ερζερούμ (1919)1 Όλες οι περιοχές της χώρας μας που βρίσκονται μέσα στα εθνικά όρια είναι ενιαίες ˙ δε χωρίζονται μεταξύ τους []2 Εάν εισβάλουν οι εχθροί στα εδάφη μας και αναμειχθούν στα εσωτερικά μας θα προβάλλουμε αντίσταση με κάθε μέσο []3 Εάν δεν είναι αρκετή η δύναμη της κυβέρνησης της Κωνσταντινούπολης για την προστασία και την ελευθερία της πατρίδας καθώς και για την εξασφάλιση της ασφάλειας που απαιτείται για την πραγματοποίηση του σκοπού θα ιδρυθεί μια προσωρινή κυβέρνηση Τα μέλη αυτής της κυβέρνησης θα εκλεγούν από συνέδριο αντιπροσώπων ολόκληρου του έθνους []4 Είναι βασικός σκοπός και αρχή να μετατρέψουμε την εθνική δύναμη σε δύναμη επιρροής και την εθνική προσταγή σε κυρίαρχη δύναμη5 Δεν θα δοθούν προνόμια στις χριστιανικές μειονότητες []6 Δεν γίνεται αποδεκτή η προστασία των ξένων Δυνάμεων7 Θα γίνουν οι αναγκαίες προεργασίες για την άμεση σύγκληση της Βουλής [ενν Εθνικής Συνέλευσης] και την έναρξη των εργασιών της κυβέρνησης []Κεμάλ Ατατούρκ Ομιλίες μτφρ Σ Σολταρίδης Λιβάνη Αθήνα 1995 σ 51-52

Ο Μουσταφά Κεμάλ και ο Ισμέτ Ινονού υποδέχονται το γάλλο βουλευτή Franklin Bouillon καθώς και το

συνταγματάρχη Sarrou στο σιδηροδρομικό σταθμό του Δορυλαίου ( Εσκί Σεχίρ) το Μάιο του 1921

Ο μικρασιατικός πόλεμος έληξε τον Αύγουστο του 1922 με ήττα και υποχώρηση του ελληνικού στρατού Χιλιάδες πρόσφυγες ακολουθώντας το στρατό άρχισαν να φτάνουν στην Ελλάδα

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 1922

ΣΜΥΡΝΗ

bull ΠυρπολείταιΣΦΑΓΗ

bull Έλληνες και Αρμένιοι κάτοικοι σφαγιάζονται

ΠΡΟΣΦΥΓΙΑ

bull Τέλος μικρασιατικού ελληνισμού = ΠροσφυγιάΕΘΝΟΛΟΓΙΚΗ ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

bull ΞΕΡΙΖΩΜΑ ΙΩΝΙΚΗΣ ΓΗΣ

Στον δρόμο για την προσφυγιά[hellip] Λοιπόν ούλος αυτός ο κόσμος στοιβαγμένος στο μουράγιο και πάνω σε μαούνες Άντροι γέροι γριές και γυναικόπαιδα που είχανε παρατήσει τα καλά τους και ξεμείνανε στο δρόμο και τώρα εκεί μεροβραδιάζονταν εκεί πλαγιάζανε άλλος μrsquo ένα χράμι που έφερε μαζί του άλλος μrsquo ένα πάπλωμα ή με μια μπατανία Χείλια τρεμοσαλεύανε από το παραμιλητό Μάτια γουρλωμένα που αγναντεύανε τη Δευτέρα Παρουσία τη συντέλεια του κόσμου [hellip] Μέρα χαρά Θεού Τέλη Αυγούστου αρχές Σεπτέμβρη με το καινούριο [hellip]Κοσμάς Πολίτης Στου Χατζηφράγκου Ερμής Αθήνα 1990 σ 146 Μετά την κατάληψη της Σμύρνης

από τους κεμαλικούς Έλληνες πρόσφυγες αναζητούν με αγωνία μέσο σωτηρίας Πίσω τους διακρίνονται Τούρκοι ιππείς και πυρπολημένα κτίρια

Η Σμύρνη μάνα καίγεται καίγεται και το βιος μαςο πόνος μας δε λέγεται δε γράφεται ο καημός μας

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιά

Η Σμύρνη μάνα χάνεται τα όνειρά μας πάνεστα πλοία όποιος πιάνεται κι οι φίλοι τον χτυπάνε

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιάΣτίχοι ΠυθαγόραςΣε ποιους φίλους αναφέρεται ο ποιητής

Έρνεστ Χέμινγουεϊ laquoΣτην προκυμαία της ΣμύρνηςraquolaquoΕίχαμε ρητές εντολές να μην επέμβουμε να μη βοηθήσουμε Το πλοίο μας είχε τόση δύναμη που θα μπορούσαμε να βομβαρδίσουμε όλη τη Σμύρνη και να σταματήσουμε το μακελειό αλλά η εντολή ήταν να μην κάνουμε τίποτα

Καθώς το καράβι έβαλε πλώρη για την Αθήνα ο Horton έγραφε middot Μια από τις οξύτερες εντυπώσεις που αποκόμισα από τη Σμύρνη ήταν το αίσθημα της βαθιάς ντροπής γιατί ανήκα στο ανθρώπινο γένος Σύγκρινε την καταστροφή της Σμύρνης με την κατεδάφιση της Καρχηδόνας από τους Ρωμαίους και παρατήρησε -Στην καταστροφή της Καρχηδόνας δεν υπήρχε στόλος χριστιανικών πολεμικών πλοίων να παρακολουθούν μια κατάσταση για την οποία οι κυβερνήσεις τους ήταν υπεύθυνες Διάφοροι πρόσφυγες έκτοτε μου έχουν πεί ότι μια από τις πιο ισχυρές αναμνήσεις τους ήταν ο ήχος χορευτικής μουσικής που έφτανε στο λιμάνι από τα συμμαχικά πολεμικά πλοία Αυτόπτης μάρτυρας του οριστικού θανάτου της βυζαντινής αυτοκρατορίας ο Horton συνεχίζει middot Και αυτή η παρουσία αυτών των πολεμικών πλοίων στο λιμάνι της Σμύρνης το Σωτήριον έτος 1922 που παρακολουθούσε ανίσχυρα τις τελευταίες στιγμές των χριστιανών στην Τουρκία ήταν το πιο λυπητερό και το πιο σημαντικό στοιχείο της όλης ιστορίας httpusersschgrmikrasiahortonhtm

Η Σμύρνη καίγεται οι χριστιανοί κάτοικοι της προσπαθούν απεγνωσμένα να σωθούν ενώ οι ναύτες των συμμαχικών δυνάμεων παρακολουθούν αμέτοχοι

Πρόσφυγες Μαρτυρίες Μικρασιατών προσφύγων για την άφιξή τους στην ΕλλάδαΕμείς οι άλλοι περιμέναμε τρεις μέρες ώσπου μπήκαμε σε καΐκια και μπαρκάραμε για τη Μυτιλήνη Ώσπου να πατήσει το ποδάρι του ο τούρκικος στρατός στο χωριό άραζαν καΐκια και μας παίρναν Πίσω-πίσω στη Μυτιλήνη δεν μας δέχουνταν Δεν είναι και πλούσιος τόπος από ένα μαξούλι [=σοδειά] περιμένει Βασανιστήκαμε κακοκοιμηθήκαμε κακοφάγαμε μεγάλη συμφορά πάθαμε Και ποιος δεν έκλαψε νεκρούς Και ποιος δεν κακοπάθησε και ποιος δεν κλαίει ακόμα Μονάχα τα παιδιά που γεννήθηκαν εδώ τrsquo ακούνε σαν ψεύτικα παραμύθια(Μαρτυρία Απόστολου Μυκονιάτη από το παραθαλάσσιο χωριό Ατζανός κοντά στην Πέργαμο απέναντι από τη Λέσβο) Η Έξοδος (έκδοση του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών) τόμ Α΄ σ 142

Η ΕΞΟΔΟΣΗ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΘΡΑΚΗ

Ήδη πριν από τον Αύγουστο του 1922 ελληνικοί πληθυσμοί της Μικράς Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) είχαν εγκαταλείψει τα σπίτια τους και είχαν καταφύγει στη Σμύρνη ή την ΕλλάδαΜετά την καταστροφή της Σμύρνης σειρά είχαν τα Βούρλα το Αϊβαλί και τα Μοσχονήσια Διώξεις σημειώθηκαν και στη βορειοδυτική Μικρά Ασία (Προποντίδα και αλλού) Αιχμάλωτοι στρατιώτες και ντόπιοι άνδρες 18-45 ετών συγκεντρώθηκαν σε στρατόπεδα και σχηματίστηκαν πορείες αιχμαλώτων και ομήρων προς το εσωτερικό της Μικράς Ασίας Πολλοί πέθαναν από κακουχίες και ασιτία Στους κατοίκους της Ανατολικής Θράκης δόθηκε προθεσμία ενός μήνα για να εκκενώσουν την περιοχή Με αυτόν τον τρόπο είχαν τη δυνατότητα να πάρουν μαζί τους όσα μπορούσαν να μεταφέρουν από την κινητή περιουσία τους Οι Έλληνες της χερσονήσου της Καλλίπολης έφυγαν αργότερα

Συνολικά το φθινόπωρο του 1922 έφθασαν στην Ελλάδα περίπου 900000 πρόσφυγες (ανάμεσα τους και 50000 Αρμένιοι) Περίπου 200000 Έλληνες παρέμεναν στην Καππαδοκία και γενικότερα στην Κεντρική και Νότια Μικρά Ασία Αυτοί μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα το 1924 και το 1925 με τη φροντίδα της Μικτής Επιτροπής Ένα τμήμα των Ελλήνων του Πόντου κατέφυγε στη Ρωσία

Πηγή httpwwwvenetokleiogrΠαναγιώτης Αθανασόπουλος

Αφού μελετήσετε τον πίνακα 1 που παρατίθεται στη σελ 146 του σχολικού βιβλίου να εξηγήσετε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργήθηκε το προσφυγικό ρεύμα μετά την καταστροφή της Σμύρνης

Ομάδα ελλήνων αιχμαλώτων που

επέστρεψαν από τα κεμαλικά

στρατόπεδα Αθήνα httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydome

stic_policyind001html

Πρόσφυγες Στίχοι ΠυθαγόραςΜουσική Απόστολος Καρδάρας

Πάνε κι έρχονται καράβιαφορτωμένα προσφυγιάβάψαν τα πανιά τους μαύρατα κατάρτια τους μαβιά

Σε ποια πέτρα σε ποιο χώμανα ριζώσεις τώρα πιακι απrsquo το θάνατο ακόμαπιο πικρή είσαι προσφυγιά

Πού να βρίσκεται ο πατέραςψάχνει η μάνα για παιδιάμας εσκόρπισε ο αγέραςσrsquo άλλη γη σrsquo άλλη στεριά

Μικρασιάτες πρόσφυγες στο κατάστρωμα πλοίου Αθήνα

Φωτοϊστορικό Αρχείο Δήμου Νέας Σμύρνης

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policy

ind001html

Χάρτης της Ανατολικής Θράκης με τις πορείες των προσφύγων και τα μέσα αναχώρησης

httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Τα φορτωμένα κάρα περνούν μέσα από την Αδριανούπολη (αρχές Οκτωβρίου 1922)httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Έλληνες πρόσφυγες εγκαταλείπουν την ανατολική

Θράκη (Νοέμβριος 1922)

Σύνοψη της υπόθεσηςΒασισμένη στο βιβλίο του Ηλία Βενέζη Το νούμερο 31328 η ταινία του Νίκου Κούνδουρου αφηγείται μέσα από την προσωπική τραγωδία τριών προσώπων την Μικρασιατική καταστροφή και την μαρτυρική πορεία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας που συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο θάνατο από τα στρατεύματα του Κεμάλ αλλά και τις ένοπλες ομάδες Μουσουλμάνων Η γυναίκα ενός εμπόρου μια δασκάλα και ένας δεκαεφτάχρονος προσπαθούν να επιβιώσουν ακολουθώντας την φάλαγγα των αιχμαλώτων στα βάθη της Μικράς Ασίας Η δασκάλα θα δολοφονηθεί από έναν Τούρκο η γυναίκα του εμπόρου θα χάσει τα λογικά της και μόνο ο νεαρός θα καταφέρει να σωθεί Για λόγους διπλωματικούς και πολιτικούς η προβολή της ταινίας υπήρξε απαγορευμένη μέχρι το 1982 httpwwwtainiothikigrv2filmographyview12

1922

ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΕ

Αφού μελετήσετε τις παραπάνω πηγές να αιτιολογήσετε την αλλαγή στάσης των Συμμάχων απέναντι στην Ελλάδα μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου το Νοέμβριο του 1920ΠΗΓΗ 1 Το Δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβρίου 1920 και η επάνοδος του Κωνσταντίνου Οι εξελίξεις αυτές ωστόσο δεν μπορούσαν να είναι ούτε άμεσα ορατές ούτε εγγυημένες για τις Δυτικοευρωπαϊκές δυνάμεις το Νοέμβριο του 1920 Το νέο καθεστώς αντιπροσώπευε για την Entente στη χειρότερη περίπτωση κάποια πιθανή μελλοντική απειλή και στην καλύτερη έναν παράγοντα αστάθμητο Οι πρώτες αντιδράσεις της κοινής γνώμης στην Αγγλία και ιδιαίτερα στη Γαλλία όπου το όνομα του Κωνσταντίνου εξακολουθούσε να είναι σχεδόν εξίσου μισητό με αυτό του Γερμανού Κάιζερ ενίσχυσαν τη στάση εχθρικής αναμονής (απλής αναμονής στην περίπτωση της Αγγλίας) που υιοθέτησαν συνολικά οι Συμμαχικές κυβερνήσεις απέναντι στην Ελλάδα μετά την ήττα του Βενιζέλου ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150ΠΗΓΗ 2 Στην πρώτη μετά τις ελληνικές εκλογές από τις περιοδικές διασυμμαχικές συνδιασκέψεις που άρχισε στο Λονδίνο στις 1326 Νοεμβρίου η κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα και η πιθανή επιστροφή του Κωνσταντίνου αποτέλεσε ένα από τα κεντρικά θέματα Ο λόρδος Curzon υπουργός εξωτερικών της Αγγλίας κυκλοφόρησε στη Συνδιάσκεψη ένα εμπιστευτικό μνημόνιο βάση για τη συζήτηση του Ελληνικού θέματος Σύμφωνα με την αγγλική πρόταση αν η ελληνική κυβέρνηση όπως δήλωνε ήταν διατεθειμένη να συνεχίσει το Μικρασιατικό πόλεμο οι δυνάμεις της Entente είχαν συμφέρον να ενισχύσουν την Ελλάδα στην προσπάθειά της να επιβάλει με στρατιωτικά μέσα τη Συνθήκη των Σεβρών φτάνοντας μέχρι το σημείο να αναγνωρίσουν τον Κωνσταντίνο κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150

ΘΕΜΑ 1

ΠΗΓΗ 3 Η Γαλλία και η Ιταλία όμως δεν είχαν την ίδια γνώμη Ο Γάλλος πρωθυπουργός Leygues πρότεινε να σταλεί στην ελληνική κυβέρνηση σαφής προειδοποίηση ότι τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε παραδοχή της πολιτικής του κατά τη διάρκεια του πολέμου και ανασύσταση ενός καθεστώτος εχθρικού προς τους Συμμάχους Στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε η Ελλάδα να γνωρίζει ότι οι Σύμμαχοι δεν ήταν σε θέση να εμπιστευθούν σημαντικά στρατηγικά σημεία στη Μικρά Ασία σε μια μη φιλική κυβέρνηση Με άλλα λόγια επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε αναθεώρηση από τις Δυνάμεις της Συνθήκης των Σεβρών Το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε από τη Συμμαχική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου και επιδόθηκε στην κυβέρνηση Ράλλη στις 20 Νοεμβρίου 3 Δεκεμβρίου αποτελούσε τυπικά συμβιβασμό ανάμεσα στις δύο απόψεις με ουσιαστική παραδοχή των γαλλικών θέσεων Δεν έθετε θέμα αναθεωρήσεως της Συνθήκης αλλά τόνιζε ότι οι δυνάμεις της Entente θα θεωρούσαν την τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου στον ελληνικό θρόνο σαν μια μη φιλική ενέργεια που θα τους έδινε το δικαίωμα να επανεξετάσουν ολόκληρη την πολιτική τους στην Εγγύς Ανατολή χωρίς καμιά δέσμευση χωρίς δηλαδή να δεσμεύονται από τη Συνθήκη των Σεβρών Η Ελλάδα θα έπαυε να θεωρείται σύμμαχος - εντολοδόχος της Entente στη Μικρά Ασία Στις 21 Νοεμβρίου 4 Δεκεμβρίου μία μέρα πριν από το Δημοψήφισμα για την επιστροφή του Κωνσταντίνου οι πρεσβευτές της Αγγλίας Γαλλίας και Ιταλίας εξουσιοδοτήθηκαν να γνωστοποιήσουν στην ελληνική κυβέρνηση ότι οι Σύμμαχοι θα διέκοπταν κάθε οικονομική υποστήριξη προς την Ελλάδα αν ξαναγύριζε ο εξόριστος μονάρχης ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150 ΠΗΓΗ 4 Με την επιστροφή του Κωνσταντίνου ολοκληρώθηκε η αλλαγή Η αλλαγή αυτή δημιούργησε νέα κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας και στο μικρασιατικό μέτωπο και το κυριότερο οδήγησε στην εκδήλωση ανοιχτής στροφής της γαλλικής και ιταλικής πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα καθώς και στη δημιουργία νέου κλίματος στις αγγλοελληνικές σχέσεις Από την άποψη αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τομή στην πορεία των γεγονότων

Ωστόσο η πραγματική έκταση και σημασία αυτής της τομής δεν μπορεί να εκτιμηθεί χωρίς αναφορά - με κέντρο το Μικρασιατικό πρόβλημα - στην εξέλιξη των σχέσεων της Ελλάδας με την Entente στις σχέσεις των Συμμάχων μεταξύ τους και στην εσωτερική κατάσταση της ηττημένης οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι τη στιγμή της αλλαγής του Νοεμβρίου 1920 χωρίς αναφορά δηλαδή στις δυσκολίες και στις εύθραυστες ισορροπίες πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών Τα παραπάνω ζητήματα ούτε ο Βενιζέλος που συγκριτικά με την αντιπολίτευση ήταν σε θέση να γνωρίζει ακόμα περισσότερες διαστάσεις τους ούτε οι αντίπαλοί του για τον ίδιο γενικά λόγο θεώρησαν σκόπιμο να τα θέσουν στο εκλογικό σώμα το 1920 - ή αργότερα Και ο κύριος λόγος ήταν - με εξαίρεση τα θέματα εκείνα που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τρέχοντες διπλωματικούς χειρισμούς - ο ακαταμάχητος πειρασμός της οποιασδήποτε μέχρι τότε ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να καρπωθεί κύρος και άμεσα ή μακροπρόθεσμα πολιτικά οφέλη από την εγγυημένη δημοτικότητα της Μεγάλης Ιδέας Οι πολλαπλές αντιδράσεις που αντιμετώπισε ο Βενιζέλος στην επιδίωξή του να κατοχυρώσει τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Μικρά Ασία μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών εξετάστηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο Οι λόγοι που δημιούργησαν τις αντιδράσεις αυτές δεν έπαψαν να ισχύουν μετά την υπογραφή της Συνθήκης Αντίθετα σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις από τον Αύγουστο του 1920 μέχρι τη Νοεμβριανή αλλαγή στην Ελλάδα οι ενδοσυμμαχικές διαφωνίες οξύνθηκαν και η ενδοαγγλική αντιπολίτευση στους laquoφιλελληνικούςraquo προσανατολισμούς του Λόυδ Τζωρτζ ισχυροποιήθηκε με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου ανοιχτά σχεδόν - για πρώτη φορά - οι περισσότερες από αυτές τις διαφωνίες Δε θα ήταν άσκοπο λοιπόν να συνοψίσουμε εδώ τους κυριότερους από τους παράγοντες εκείνους που είχαν αρνητική αποσταθεροποιητική επίδραση πάνω στις ελληνικές επιδιώξεις μέχρι την αλλαγή του Νοεμβρίου 1920 ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 150-151

Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στην τύχη του ανδρικού πληθυσμού μετά την καταστροφή της Σμύρνης ΠΗΓΗ 1 Οι πορείες των αιχμαλώτων και των ομήρων προς το εσωτερικό Οι Τούρκοι μετά την κατάληψη της Σμύρνης άρχισαν τη συγκέντρωση όλου του άρρενα πληθυσμού από 18 έως 45 ετών όπως αναφερόταν στη σχετική διαταγή του Νουρεντίν Στην πραγματικότητα όμως συλλαμβάνονταν και κάτω από 18 ετών ή πάνω από 45 Μέσα σε λίγες ώρες συνελήφθησαν περίπου 10000 άντρες που κλείστηκαν σε στρατώνες της Σμύρνης και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν όπως γράφει ο Χρ Σολομωνίδης Η διαταγή του Νουρεντίν όριζε τη 17η Σεπτεμβρίου σαν τελευταία μέρα για την αναγκαστική αναχώρηση όλου του υπόλοιπου ελληνικού πληθυσμού κατά την επιβίβαση όμως των προσφύγων στα πλοία οι Τούρκοι που έκαναν έλεγχο συνέλαβαν και πάμπολλους άλλους για να τους οδηγήσουν σε στρατόπεδα στο εσωτερικό Πολλοί τότε κατάφεραν να διαφύγουν μεταμφιεσμένοι αλλά αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις Οι υπόλοιποι σχηματίζοντας μεγάλες φάλαγγες πήραν το δρόμο για το εσωτερικό Ο Αγγελομάτης αναφέρει ότι πάνω από 150000 χριστιανοί από τη Σμύρνη και τα περίχωρα οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα Τις πρώτες κιόλας μέρες του εκτοπισμού αναφέρεται ότι εξοντώθηκαν περίπου 3000 Έλληνες κοντά στο προάστιο της Σμύρνης Μπουνάρμπασι ενώ από μια άλλη φάλαγγα 5000 αιχμαλώτων σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι στα ανατολικά του Μπουρνόβα Άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν μόλις έφτασαν στη Μαγνησία Οι εκτοπιζόμενοι είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες προς τον Κασαμπά τη Μαγνησία και τη Φιλαδέλφεια (Αλά Σεχίρ) όπου από τους χίλιους περίπου που περιλάμβανε η ομάδα σκοτώθηκαν οι μισοί

ΘΕΜΑ 2

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Ο μικρασιατικός πόλεμος έληξε τον Αύγουστο του 1922 με ήττα και υποχώρηση του ελληνικού στρατού Χιλιάδες πρόσφυγες ακολουθώντας το στρατό άρχισαν να φτάνουν στην Ελλάδα

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 1922

ΣΜΥΡΝΗ

bull ΠυρπολείταιΣΦΑΓΗ

bull Έλληνες και Αρμένιοι κάτοικοι σφαγιάζονται

ΠΡΟΣΦΥΓΙΑ

bull Τέλος μικρασιατικού ελληνισμού = ΠροσφυγιάΕΘΝΟΛΟΓΙΚΗ ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

bull ΞΕΡΙΖΩΜΑ ΙΩΝΙΚΗΣ ΓΗΣ

Στον δρόμο για την προσφυγιά[hellip] Λοιπόν ούλος αυτός ο κόσμος στοιβαγμένος στο μουράγιο και πάνω σε μαούνες Άντροι γέροι γριές και γυναικόπαιδα που είχανε παρατήσει τα καλά τους και ξεμείνανε στο δρόμο και τώρα εκεί μεροβραδιάζονταν εκεί πλαγιάζανε άλλος μrsquo ένα χράμι που έφερε μαζί του άλλος μrsquo ένα πάπλωμα ή με μια μπατανία Χείλια τρεμοσαλεύανε από το παραμιλητό Μάτια γουρλωμένα που αγναντεύανε τη Δευτέρα Παρουσία τη συντέλεια του κόσμου [hellip] Μέρα χαρά Θεού Τέλη Αυγούστου αρχές Σεπτέμβρη με το καινούριο [hellip]Κοσμάς Πολίτης Στου Χατζηφράγκου Ερμής Αθήνα 1990 σ 146 Μετά την κατάληψη της Σμύρνης

από τους κεμαλικούς Έλληνες πρόσφυγες αναζητούν με αγωνία μέσο σωτηρίας Πίσω τους διακρίνονται Τούρκοι ιππείς και πυρπολημένα κτίρια

Η Σμύρνη μάνα καίγεται καίγεται και το βιος μαςο πόνος μας δε λέγεται δε γράφεται ο καημός μας

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιά

Η Σμύρνη μάνα χάνεται τα όνειρά μας πάνεστα πλοία όποιος πιάνεται κι οι φίλοι τον χτυπάνε

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιάΣτίχοι ΠυθαγόραςΣε ποιους φίλους αναφέρεται ο ποιητής

Έρνεστ Χέμινγουεϊ laquoΣτην προκυμαία της ΣμύρνηςraquolaquoΕίχαμε ρητές εντολές να μην επέμβουμε να μη βοηθήσουμε Το πλοίο μας είχε τόση δύναμη που θα μπορούσαμε να βομβαρδίσουμε όλη τη Σμύρνη και να σταματήσουμε το μακελειό αλλά η εντολή ήταν να μην κάνουμε τίποτα

Καθώς το καράβι έβαλε πλώρη για την Αθήνα ο Horton έγραφε middot Μια από τις οξύτερες εντυπώσεις που αποκόμισα από τη Σμύρνη ήταν το αίσθημα της βαθιάς ντροπής γιατί ανήκα στο ανθρώπινο γένος Σύγκρινε την καταστροφή της Σμύρνης με την κατεδάφιση της Καρχηδόνας από τους Ρωμαίους και παρατήρησε -Στην καταστροφή της Καρχηδόνας δεν υπήρχε στόλος χριστιανικών πολεμικών πλοίων να παρακολουθούν μια κατάσταση για την οποία οι κυβερνήσεις τους ήταν υπεύθυνες Διάφοροι πρόσφυγες έκτοτε μου έχουν πεί ότι μια από τις πιο ισχυρές αναμνήσεις τους ήταν ο ήχος χορευτικής μουσικής που έφτανε στο λιμάνι από τα συμμαχικά πολεμικά πλοία Αυτόπτης μάρτυρας του οριστικού θανάτου της βυζαντινής αυτοκρατορίας ο Horton συνεχίζει middot Και αυτή η παρουσία αυτών των πολεμικών πλοίων στο λιμάνι της Σμύρνης το Σωτήριον έτος 1922 που παρακολουθούσε ανίσχυρα τις τελευταίες στιγμές των χριστιανών στην Τουρκία ήταν το πιο λυπητερό και το πιο σημαντικό στοιχείο της όλης ιστορίας httpusersschgrmikrasiahortonhtm

Η Σμύρνη καίγεται οι χριστιανοί κάτοικοι της προσπαθούν απεγνωσμένα να σωθούν ενώ οι ναύτες των συμμαχικών δυνάμεων παρακολουθούν αμέτοχοι

Πρόσφυγες Μαρτυρίες Μικρασιατών προσφύγων για την άφιξή τους στην ΕλλάδαΕμείς οι άλλοι περιμέναμε τρεις μέρες ώσπου μπήκαμε σε καΐκια και μπαρκάραμε για τη Μυτιλήνη Ώσπου να πατήσει το ποδάρι του ο τούρκικος στρατός στο χωριό άραζαν καΐκια και μας παίρναν Πίσω-πίσω στη Μυτιλήνη δεν μας δέχουνταν Δεν είναι και πλούσιος τόπος από ένα μαξούλι [=σοδειά] περιμένει Βασανιστήκαμε κακοκοιμηθήκαμε κακοφάγαμε μεγάλη συμφορά πάθαμε Και ποιος δεν έκλαψε νεκρούς Και ποιος δεν κακοπάθησε και ποιος δεν κλαίει ακόμα Μονάχα τα παιδιά που γεννήθηκαν εδώ τrsquo ακούνε σαν ψεύτικα παραμύθια(Μαρτυρία Απόστολου Μυκονιάτη από το παραθαλάσσιο χωριό Ατζανός κοντά στην Πέργαμο απέναντι από τη Λέσβο) Η Έξοδος (έκδοση του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών) τόμ Α΄ σ 142

Η ΕΞΟΔΟΣΗ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΘΡΑΚΗ

Ήδη πριν από τον Αύγουστο του 1922 ελληνικοί πληθυσμοί της Μικράς Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) είχαν εγκαταλείψει τα σπίτια τους και είχαν καταφύγει στη Σμύρνη ή την ΕλλάδαΜετά την καταστροφή της Σμύρνης σειρά είχαν τα Βούρλα το Αϊβαλί και τα Μοσχονήσια Διώξεις σημειώθηκαν και στη βορειοδυτική Μικρά Ασία (Προποντίδα και αλλού) Αιχμάλωτοι στρατιώτες και ντόπιοι άνδρες 18-45 ετών συγκεντρώθηκαν σε στρατόπεδα και σχηματίστηκαν πορείες αιχμαλώτων και ομήρων προς το εσωτερικό της Μικράς Ασίας Πολλοί πέθαναν από κακουχίες και ασιτία Στους κατοίκους της Ανατολικής Θράκης δόθηκε προθεσμία ενός μήνα για να εκκενώσουν την περιοχή Με αυτόν τον τρόπο είχαν τη δυνατότητα να πάρουν μαζί τους όσα μπορούσαν να μεταφέρουν από την κινητή περιουσία τους Οι Έλληνες της χερσονήσου της Καλλίπολης έφυγαν αργότερα

Συνολικά το φθινόπωρο του 1922 έφθασαν στην Ελλάδα περίπου 900000 πρόσφυγες (ανάμεσα τους και 50000 Αρμένιοι) Περίπου 200000 Έλληνες παρέμεναν στην Καππαδοκία και γενικότερα στην Κεντρική και Νότια Μικρά Ασία Αυτοί μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα το 1924 και το 1925 με τη φροντίδα της Μικτής Επιτροπής Ένα τμήμα των Ελλήνων του Πόντου κατέφυγε στη Ρωσία

Πηγή httpwwwvenetokleiogrΠαναγιώτης Αθανασόπουλος

Αφού μελετήσετε τον πίνακα 1 που παρατίθεται στη σελ 146 του σχολικού βιβλίου να εξηγήσετε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργήθηκε το προσφυγικό ρεύμα μετά την καταστροφή της Σμύρνης

Ομάδα ελλήνων αιχμαλώτων που

επέστρεψαν από τα κεμαλικά

στρατόπεδα Αθήνα httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydome

stic_policyind001html

Πρόσφυγες Στίχοι ΠυθαγόραςΜουσική Απόστολος Καρδάρας

Πάνε κι έρχονται καράβιαφορτωμένα προσφυγιάβάψαν τα πανιά τους μαύρατα κατάρτια τους μαβιά

Σε ποια πέτρα σε ποιο χώμανα ριζώσεις τώρα πιακι απrsquo το θάνατο ακόμαπιο πικρή είσαι προσφυγιά

Πού να βρίσκεται ο πατέραςψάχνει η μάνα για παιδιάμας εσκόρπισε ο αγέραςσrsquo άλλη γη σrsquo άλλη στεριά

Μικρασιάτες πρόσφυγες στο κατάστρωμα πλοίου Αθήνα

Φωτοϊστορικό Αρχείο Δήμου Νέας Σμύρνης

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policy

ind001html

Χάρτης της Ανατολικής Θράκης με τις πορείες των προσφύγων και τα μέσα αναχώρησης

httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Τα φορτωμένα κάρα περνούν μέσα από την Αδριανούπολη (αρχές Οκτωβρίου 1922)httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Έλληνες πρόσφυγες εγκαταλείπουν την ανατολική

Θράκη (Νοέμβριος 1922)

Σύνοψη της υπόθεσηςΒασισμένη στο βιβλίο του Ηλία Βενέζη Το νούμερο 31328 η ταινία του Νίκου Κούνδουρου αφηγείται μέσα από την προσωπική τραγωδία τριών προσώπων την Μικρασιατική καταστροφή και την μαρτυρική πορεία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας που συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο θάνατο από τα στρατεύματα του Κεμάλ αλλά και τις ένοπλες ομάδες Μουσουλμάνων Η γυναίκα ενός εμπόρου μια δασκάλα και ένας δεκαεφτάχρονος προσπαθούν να επιβιώσουν ακολουθώντας την φάλαγγα των αιχμαλώτων στα βάθη της Μικράς Ασίας Η δασκάλα θα δολοφονηθεί από έναν Τούρκο η γυναίκα του εμπόρου θα χάσει τα λογικά της και μόνο ο νεαρός θα καταφέρει να σωθεί Για λόγους διπλωματικούς και πολιτικούς η προβολή της ταινίας υπήρξε απαγορευμένη μέχρι το 1982 httpwwwtainiothikigrv2filmographyview12

1922

ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΕ

Αφού μελετήσετε τις παραπάνω πηγές να αιτιολογήσετε την αλλαγή στάσης των Συμμάχων απέναντι στην Ελλάδα μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου το Νοέμβριο του 1920ΠΗΓΗ 1 Το Δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβρίου 1920 και η επάνοδος του Κωνσταντίνου Οι εξελίξεις αυτές ωστόσο δεν μπορούσαν να είναι ούτε άμεσα ορατές ούτε εγγυημένες για τις Δυτικοευρωπαϊκές δυνάμεις το Νοέμβριο του 1920 Το νέο καθεστώς αντιπροσώπευε για την Entente στη χειρότερη περίπτωση κάποια πιθανή μελλοντική απειλή και στην καλύτερη έναν παράγοντα αστάθμητο Οι πρώτες αντιδράσεις της κοινής γνώμης στην Αγγλία και ιδιαίτερα στη Γαλλία όπου το όνομα του Κωνσταντίνου εξακολουθούσε να είναι σχεδόν εξίσου μισητό με αυτό του Γερμανού Κάιζερ ενίσχυσαν τη στάση εχθρικής αναμονής (απλής αναμονής στην περίπτωση της Αγγλίας) που υιοθέτησαν συνολικά οι Συμμαχικές κυβερνήσεις απέναντι στην Ελλάδα μετά την ήττα του Βενιζέλου ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150ΠΗΓΗ 2 Στην πρώτη μετά τις ελληνικές εκλογές από τις περιοδικές διασυμμαχικές συνδιασκέψεις που άρχισε στο Λονδίνο στις 1326 Νοεμβρίου η κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα και η πιθανή επιστροφή του Κωνσταντίνου αποτέλεσε ένα από τα κεντρικά θέματα Ο λόρδος Curzon υπουργός εξωτερικών της Αγγλίας κυκλοφόρησε στη Συνδιάσκεψη ένα εμπιστευτικό μνημόνιο βάση για τη συζήτηση του Ελληνικού θέματος Σύμφωνα με την αγγλική πρόταση αν η ελληνική κυβέρνηση όπως δήλωνε ήταν διατεθειμένη να συνεχίσει το Μικρασιατικό πόλεμο οι δυνάμεις της Entente είχαν συμφέρον να ενισχύσουν την Ελλάδα στην προσπάθειά της να επιβάλει με στρατιωτικά μέσα τη Συνθήκη των Σεβρών φτάνοντας μέχρι το σημείο να αναγνωρίσουν τον Κωνσταντίνο κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150

ΘΕΜΑ 1

ΠΗΓΗ 3 Η Γαλλία και η Ιταλία όμως δεν είχαν την ίδια γνώμη Ο Γάλλος πρωθυπουργός Leygues πρότεινε να σταλεί στην ελληνική κυβέρνηση σαφής προειδοποίηση ότι τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε παραδοχή της πολιτικής του κατά τη διάρκεια του πολέμου και ανασύσταση ενός καθεστώτος εχθρικού προς τους Συμμάχους Στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε η Ελλάδα να γνωρίζει ότι οι Σύμμαχοι δεν ήταν σε θέση να εμπιστευθούν σημαντικά στρατηγικά σημεία στη Μικρά Ασία σε μια μη φιλική κυβέρνηση Με άλλα λόγια επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε αναθεώρηση από τις Δυνάμεις της Συνθήκης των Σεβρών Το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε από τη Συμμαχική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου και επιδόθηκε στην κυβέρνηση Ράλλη στις 20 Νοεμβρίου 3 Δεκεμβρίου αποτελούσε τυπικά συμβιβασμό ανάμεσα στις δύο απόψεις με ουσιαστική παραδοχή των γαλλικών θέσεων Δεν έθετε θέμα αναθεωρήσεως της Συνθήκης αλλά τόνιζε ότι οι δυνάμεις της Entente θα θεωρούσαν την τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου στον ελληνικό θρόνο σαν μια μη φιλική ενέργεια που θα τους έδινε το δικαίωμα να επανεξετάσουν ολόκληρη την πολιτική τους στην Εγγύς Ανατολή χωρίς καμιά δέσμευση χωρίς δηλαδή να δεσμεύονται από τη Συνθήκη των Σεβρών Η Ελλάδα θα έπαυε να θεωρείται σύμμαχος - εντολοδόχος της Entente στη Μικρά Ασία Στις 21 Νοεμβρίου 4 Δεκεμβρίου μία μέρα πριν από το Δημοψήφισμα για την επιστροφή του Κωνσταντίνου οι πρεσβευτές της Αγγλίας Γαλλίας και Ιταλίας εξουσιοδοτήθηκαν να γνωστοποιήσουν στην ελληνική κυβέρνηση ότι οι Σύμμαχοι θα διέκοπταν κάθε οικονομική υποστήριξη προς την Ελλάδα αν ξαναγύριζε ο εξόριστος μονάρχης ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150 ΠΗΓΗ 4 Με την επιστροφή του Κωνσταντίνου ολοκληρώθηκε η αλλαγή Η αλλαγή αυτή δημιούργησε νέα κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας και στο μικρασιατικό μέτωπο και το κυριότερο οδήγησε στην εκδήλωση ανοιχτής στροφής της γαλλικής και ιταλικής πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα καθώς και στη δημιουργία νέου κλίματος στις αγγλοελληνικές σχέσεις Από την άποψη αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τομή στην πορεία των γεγονότων

Ωστόσο η πραγματική έκταση και σημασία αυτής της τομής δεν μπορεί να εκτιμηθεί χωρίς αναφορά - με κέντρο το Μικρασιατικό πρόβλημα - στην εξέλιξη των σχέσεων της Ελλάδας με την Entente στις σχέσεις των Συμμάχων μεταξύ τους και στην εσωτερική κατάσταση της ηττημένης οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι τη στιγμή της αλλαγής του Νοεμβρίου 1920 χωρίς αναφορά δηλαδή στις δυσκολίες και στις εύθραυστες ισορροπίες πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών Τα παραπάνω ζητήματα ούτε ο Βενιζέλος που συγκριτικά με την αντιπολίτευση ήταν σε θέση να γνωρίζει ακόμα περισσότερες διαστάσεις τους ούτε οι αντίπαλοί του για τον ίδιο γενικά λόγο θεώρησαν σκόπιμο να τα θέσουν στο εκλογικό σώμα το 1920 - ή αργότερα Και ο κύριος λόγος ήταν - με εξαίρεση τα θέματα εκείνα που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τρέχοντες διπλωματικούς χειρισμούς - ο ακαταμάχητος πειρασμός της οποιασδήποτε μέχρι τότε ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να καρπωθεί κύρος και άμεσα ή μακροπρόθεσμα πολιτικά οφέλη από την εγγυημένη δημοτικότητα της Μεγάλης Ιδέας Οι πολλαπλές αντιδράσεις που αντιμετώπισε ο Βενιζέλος στην επιδίωξή του να κατοχυρώσει τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Μικρά Ασία μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών εξετάστηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο Οι λόγοι που δημιούργησαν τις αντιδράσεις αυτές δεν έπαψαν να ισχύουν μετά την υπογραφή της Συνθήκης Αντίθετα σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις από τον Αύγουστο του 1920 μέχρι τη Νοεμβριανή αλλαγή στην Ελλάδα οι ενδοσυμμαχικές διαφωνίες οξύνθηκαν και η ενδοαγγλική αντιπολίτευση στους laquoφιλελληνικούςraquo προσανατολισμούς του Λόυδ Τζωρτζ ισχυροποιήθηκε με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου ανοιχτά σχεδόν - για πρώτη φορά - οι περισσότερες από αυτές τις διαφωνίες Δε θα ήταν άσκοπο λοιπόν να συνοψίσουμε εδώ τους κυριότερους από τους παράγοντες εκείνους που είχαν αρνητική αποσταθεροποιητική επίδραση πάνω στις ελληνικές επιδιώξεις μέχρι την αλλαγή του Νοεμβρίου 1920 ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 150-151

Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στην τύχη του ανδρικού πληθυσμού μετά την καταστροφή της Σμύρνης ΠΗΓΗ 1 Οι πορείες των αιχμαλώτων και των ομήρων προς το εσωτερικό Οι Τούρκοι μετά την κατάληψη της Σμύρνης άρχισαν τη συγκέντρωση όλου του άρρενα πληθυσμού από 18 έως 45 ετών όπως αναφερόταν στη σχετική διαταγή του Νουρεντίν Στην πραγματικότητα όμως συλλαμβάνονταν και κάτω από 18 ετών ή πάνω από 45 Μέσα σε λίγες ώρες συνελήφθησαν περίπου 10000 άντρες που κλείστηκαν σε στρατώνες της Σμύρνης και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν όπως γράφει ο Χρ Σολομωνίδης Η διαταγή του Νουρεντίν όριζε τη 17η Σεπτεμβρίου σαν τελευταία μέρα για την αναγκαστική αναχώρηση όλου του υπόλοιπου ελληνικού πληθυσμού κατά την επιβίβαση όμως των προσφύγων στα πλοία οι Τούρκοι που έκαναν έλεγχο συνέλαβαν και πάμπολλους άλλους για να τους οδηγήσουν σε στρατόπεδα στο εσωτερικό Πολλοί τότε κατάφεραν να διαφύγουν μεταμφιεσμένοι αλλά αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις Οι υπόλοιποι σχηματίζοντας μεγάλες φάλαγγες πήραν το δρόμο για το εσωτερικό Ο Αγγελομάτης αναφέρει ότι πάνω από 150000 χριστιανοί από τη Σμύρνη και τα περίχωρα οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα Τις πρώτες κιόλας μέρες του εκτοπισμού αναφέρεται ότι εξοντώθηκαν περίπου 3000 Έλληνες κοντά στο προάστιο της Σμύρνης Μπουνάρμπασι ενώ από μια άλλη φάλαγγα 5000 αιχμαλώτων σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι στα ανατολικά του Μπουρνόβα Άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν μόλις έφτασαν στη Μαγνησία Οι εκτοπιζόμενοι είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες προς τον Κασαμπά τη Μαγνησία και τη Φιλαδέλφεια (Αλά Σεχίρ) όπου από τους χίλιους περίπου που περιλάμβανε η ομάδα σκοτώθηκαν οι μισοί

ΘΕΜΑ 2

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

ΣΜΥΡΝΗ

bull ΠυρπολείταιΣΦΑΓΗ

bull Έλληνες και Αρμένιοι κάτοικοι σφαγιάζονται

ΠΡΟΣΦΥΓΙΑ

bull Τέλος μικρασιατικού ελληνισμού = ΠροσφυγιάΕΘΝΟΛΟΓΙΚΗ ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

bull ΞΕΡΙΖΩΜΑ ΙΩΝΙΚΗΣ ΓΗΣ

Στον δρόμο για την προσφυγιά[hellip] Λοιπόν ούλος αυτός ο κόσμος στοιβαγμένος στο μουράγιο και πάνω σε μαούνες Άντροι γέροι γριές και γυναικόπαιδα που είχανε παρατήσει τα καλά τους και ξεμείνανε στο δρόμο και τώρα εκεί μεροβραδιάζονταν εκεί πλαγιάζανε άλλος μrsquo ένα χράμι που έφερε μαζί του άλλος μrsquo ένα πάπλωμα ή με μια μπατανία Χείλια τρεμοσαλεύανε από το παραμιλητό Μάτια γουρλωμένα που αγναντεύανε τη Δευτέρα Παρουσία τη συντέλεια του κόσμου [hellip] Μέρα χαρά Θεού Τέλη Αυγούστου αρχές Σεπτέμβρη με το καινούριο [hellip]Κοσμάς Πολίτης Στου Χατζηφράγκου Ερμής Αθήνα 1990 σ 146 Μετά την κατάληψη της Σμύρνης

από τους κεμαλικούς Έλληνες πρόσφυγες αναζητούν με αγωνία μέσο σωτηρίας Πίσω τους διακρίνονται Τούρκοι ιππείς και πυρπολημένα κτίρια

Η Σμύρνη μάνα καίγεται καίγεται και το βιος μαςο πόνος μας δε λέγεται δε γράφεται ο καημός μας

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιά

Η Σμύρνη μάνα χάνεται τα όνειρά μας πάνεστα πλοία όποιος πιάνεται κι οι φίλοι τον χτυπάνε

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιάΣτίχοι ΠυθαγόραςΣε ποιους φίλους αναφέρεται ο ποιητής

Έρνεστ Χέμινγουεϊ laquoΣτην προκυμαία της ΣμύρνηςraquolaquoΕίχαμε ρητές εντολές να μην επέμβουμε να μη βοηθήσουμε Το πλοίο μας είχε τόση δύναμη που θα μπορούσαμε να βομβαρδίσουμε όλη τη Σμύρνη και να σταματήσουμε το μακελειό αλλά η εντολή ήταν να μην κάνουμε τίποτα

Καθώς το καράβι έβαλε πλώρη για την Αθήνα ο Horton έγραφε middot Μια από τις οξύτερες εντυπώσεις που αποκόμισα από τη Σμύρνη ήταν το αίσθημα της βαθιάς ντροπής γιατί ανήκα στο ανθρώπινο γένος Σύγκρινε την καταστροφή της Σμύρνης με την κατεδάφιση της Καρχηδόνας από τους Ρωμαίους και παρατήρησε -Στην καταστροφή της Καρχηδόνας δεν υπήρχε στόλος χριστιανικών πολεμικών πλοίων να παρακολουθούν μια κατάσταση για την οποία οι κυβερνήσεις τους ήταν υπεύθυνες Διάφοροι πρόσφυγες έκτοτε μου έχουν πεί ότι μια από τις πιο ισχυρές αναμνήσεις τους ήταν ο ήχος χορευτικής μουσικής που έφτανε στο λιμάνι από τα συμμαχικά πολεμικά πλοία Αυτόπτης μάρτυρας του οριστικού θανάτου της βυζαντινής αυτοκρατορίας ο Horton συνεχίζει middot Και αυτή η παρουσία αυτών των πολεμικών πλοίων στο λιμάνι της Σμύρνης το Σωτήριον έτος 1922 που παρακολουθούσε ανίσχυρα τις τελευταίες στιγμές των χριστιανών στην Τουρκία ήταν το πιο λυπητερό και το πιο σημαντικό στοιχείο της όλης ιστορίας httpusersschgrmikrasiahortonhtm

Η Σμύρνη καίγεται οι χριστιανοί κάτοικοι της προσπαθούν απεγνωσμένα να σωθούν ενώ οι ναύτες των συμμαχικών δυνάμεων παρακολουθούν αμέτοχοι

Πρόσφυγες Μαρτυρίες Μικρασιατών προσφύγων για την άφιξή τους στην ΕλλάδαΕμείς οι άλλοι περιμέναμε τρεις μέρες ώσπου μπήκαμε σε καΐκια και μπαρκάραμε για τη Μυτιλήνη Ώσπου να πατήσει το ποδάρι του ο τούρκικος στρατός στο χωριό άραζαν καΐκια και μας παίρναν Πίσω-πίσω στη Μυτιλήνη δεν μας δέχουνταν Δεν είναι και πλούσιος τόπος από ένα μαξούλι [=σοδειά] περιμένει Βασανιστήκαμε κακοκοιμηθήκαμε κακοφάγαμε μεγάλη συμφορά πάθαμε Και ποιος δεν έκλαψε νεκρούς Και ποιος δεν κακοπάθησε και ποιος δεν κλαίει ακόμα Μονάχα τα παιδιά που γεννήθηκαν εδώ τrsquo ακούνε σαν ψεύτικα παραμύθια(Μαρτυρία Απόστολου Μυκονιάτη από το παραθαλάσσιο χωριό Ατζανός κοντά στην Πέργαμο απέναντι από τη Λέσβο) Η Έξοδος (έκδοση του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών) τόμ Α΄ σ 142

Η ΕΞΟΔΟΣΗ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΘΡΑΚΗ

Ήδη πριν από τον Αύγουστο του 1922 ελληνικοί πληθυσμοί της Μικράς Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) είχαν εγκαταλείψει τα σπίτια τους και είχαν καταφύγει στη Σμύρνη ή την ΕλλάδαΜετά την καταστροφή της Σμύρνης σειρά είχαν τα Βούρλα το Αϊβαλί και τα Μοσχονήσια Διώξεις σημειώθηκαν και στη βορειοδυτική Μικρά Ασία (Προποντίδα και αλλού) Αιχμάλωτοι στρατιώτες και ντόπιοι άνδρες 18-45 ετών συγκεντρώθηκαν σε στρατόπεδα και σχηματίστηκαν πορείες αιχμαλώτων και ομήρων προς το εσωτερικό της Μικράς Ασίας Πολλοί πέθαναν από κακουχίες και ασιτία Στους κατοίκους της Ανατολικής Θράκης δόθηκε προθεσμία ενός μήνα για να εκκενώσουν την περιοχή Με αυτόν τον τρόπο είχαν τη δυνατότητα να πάρουν μαζί τους όσα μπορούσαν να μεταφέρουν από την κινητή περιουσία τους Οι Έλληνες της χερσονήσου της Καλλίπολης έφυγαν αργότερα

Συνολικά το φθινόπωρο του 1922 έφθασαν στην Ελλάδα περίπου 900000 πρόσφυγες (ανάμεσα τους και 50000 Αρμένιοι) Περίπου 200000 Έλληνες παρέμεναν στην Καππαδοκία και γενικότερα στην Κεντρική και Νότια Μικρά Ασία Αυτοί μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα το 1924 και το 1925 με τη φροντίδα της Μικτής Επιτροπής Ένα τμήμα των Ελλήνων του Πόντου κατέφυγε στη Ρωσία

Πηγή httpwwwvenetokleiogrΠαναγιώτης Αθανασόπουλος

Αφού μελετήσετε τον πίνακα 1 που παρατίθεται στη σελ 146 του σχολικού βιβλίου να εξηγήσετε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργήθηκε το προσφυγικό ρεύμα μετά την καταστροφή της Σμύρνης

Ομάδα ελλήνων αιχμαλώτων που

επέστρεψαν από τα κεμαλικά

στρατόπεδα Αθήνα httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydome

stic_policyind001html

Πρόσφυγες Στίχοι ΠυθαγόραςΜουσική Απόστολος Καρδάρας

Πάνε κι έρχονται καράβιαφορτωμένα προσφυγιάβάψαν τα πανιά τους μαύρατα κατάρτια τους μαβιά

Σε ποια πέτρα σε ποιο χώμανα ριζώσεις τώρα πιακι απrsquo το θάνατο ακόμαπιο πικρή είσαι προσφυγιά

Πού να βρίσκεται ο πατέραςψάχνει η μάνα για παιδιάμας εσκόρπισε ο αγέραςσrsquo άλλη γη σrsquo άλλη στεριά

Μικρασιάτες πρόσφυγες στο κατάστρωμα πλοίου Αθήνα

Φωτοϊστορικό Αρχείο Δήμου Νέας Σμύρνης

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policy

ind001html

Χάρτης της Ανατολικής Θράκης με τις πορείες των προσφύγων και τα μέσα αναχώρησης

httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Τα φορτωμένα κάρα περνούν μέσα από την Αδριανούπολη (αρχές Οκτωβρίου 1922)httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Έλληνες πρόσφυγες εγκαταλείπουν την ανατολική

Θράκη (Νοέμβριος 1922)

Σύνοψη της υπόθεσηςΒασισμένη στο βιβλίο του Ηλία Βενέζη Το νούμερο 31328 η ταινία του Νίκου Κούνδουρου αφηγείται μέσα από την προσωπική τραγωδία τριών προσώπων την Μικρασιατική καταστροφή και την μαρτυρική πορεία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας που συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο θάνατο από τα στρατεύματα του Κεμάλ αλλά και τις ένοπλες ομάδες Μουσουλμάνων Η γυναίκα ενός εμπόρου μια δασκάλα και ένας δεκαεφτάχρονος προσπαθούν να επιβιώσουν ακολουθώντας την φάλαγγα των αιχμαλώτων στα βάθη της Μικράς Ασίας Η δασκάλα θα δολοφονηθεί από έναν Τούρκο η γυναίκα του εμπόρου θα χάσει τα λογικά της και μόνο ο νεαρός θα καταφέρει να σωθεί Για λόγους διπλωματικούς και πολιτικούς η προβολή της ταινίας υπήρξε απαγορευμένη μέχρι το 1982 httpwwwtainiothikigrv2filmographyview12

1922

ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΕ

Αφού μελετήσετε τις παραπάνω πηγές να αιτιολογήσετε την αλλαγή στάσης των Συμμάχων απέναντι στην Ελλάδα μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου το Νοέμβριο του 1920ΠΗΓΗ 1 Το Δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβρίου 1920 και η επάνοδος του Κωνσταντίνου Οι εξελίξεις αυτές ωστόσο δεν μπορούσαν να είναι ούτε άμεσα ορατές ούτε εγγυημένες για τις Δυτικοευρωπαϊκές δυνάμεις το Νοέμβριο του 1920 Το νέο καθεστώς αντιπροσώπευε για την Entente στη χειρότερη περίπτωση κάποια πιθανή μελλοντική απειλή και στην καλύτερη έναν παράγοντα αστάθμητο Οι πρώτες αντιδράσεις της κοινής γνώμης στην Αγγλία και ιδιαίτερα στη Γαλλία όπου το όνομα του Κωνσταντίνου εξακολουθούσε να είναι σχεδόν εξίσου μισητό με αυτό του Γερμανού Κάιζερ ενίσχυσαν τη στάση εχθρικής αναμονής (απλής αναμονής στην περίπτωση της Αγγλίας) που υιοθέτησαν συνολικά οι Συμμαχικές κυβερνήσεις απέναντι στην Ελλάδα μετά την ήττα του Βενιζέλου ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150ΠΗΓΗ 2 Στην πρώτη μετά τις ελληνικές εκλογές από τις περιοδικές διασυμμαχικές συνδιασκέψεις που άρχισε στο Λονδίνο στις 1326 Νοεμβρίου η κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα και η πιθανή επιστροφή του Κωνσταντίνου αποτέλεσε ένα από τα κεντρικά θέματα Ο λόρδος Curzon υπουργός εξωτερικών της Αγγλίας κυκλοφόρησε στη Συνδιάσκεψη ένα εμπιστευτικό μνημόνιο βάση για τη συζήτηση του Ελληνικού θέματος Σύμφωνα με την αγγλική πρόταση αν η ελληνική κυβέρνηση όπως δήλωνε ήταν διατεθειμένη να συνεχίσει το Μικρασιατικό πόλεμο οι δυνάμεις της Entente είχαν συμφέρον να ενισχύσουν την Ελλάδα στην προσπάθειά της να επιβάλει με στρατιωτικά μέσα τη Συνθήκη των Σεβρών φτάνοντας μέχρι το σημείο να αναγνωρίσουν τον Κωνσταντίνο κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150

ΘΕΜΑ 1

ΠΗΓΗ 3 Η Γαλλία και η Ιταλία όμως δεν είχαν την ίδια γνώμη Ο Γάλλος πρωθυπουργός Leygues πρότεινε να σταλεί στην ελληνική κυβέρνηση σαφής προειδοποίηση ότι τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε παραδοχή της πολιτικής του κατά τη διάρκεια του πολέμου και ανασύσταση ενός καθεστώτος εχθρικού προς τους Συμμάχους Στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε η Ελλάδα να γνωρίζει ότι οι Σύμμαχοι δεν ήταν σε θέση να εμπιστευθούν σημαντικά στρατηγικά σημεία στη Μικρά Ασία σε μια μη φιλική κυβέρνηση Με άλλα λόγια επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε αναθεώρηση από τις Δυνάμεις της Συνθήκης των Σεβρών Το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε από τη Συμμαχική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου και επιδόθηκε στην κυβέρνηση Ράλλη στις 20 Νοεμβρίου 3 Δεκεμβρίου αποτελούσε τυπικά συμβιβασμό ανάμεσα στις δύο απόψεις με ουσιαστική παραδοχή των γαλλικών θέσεων Δεν έθετε θέμα αναθεωρήσεως της Συνθήκης αλλά τόνιζε ότι οι δυνάμεις της Entente θα θεωρούσαν την τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου στον ελληνικό θρόνο σαν μια μη φιλική ενέργεια που θα τους έδινε το δικαίωμα να επανεξετάσουν ολόκληρη την πολιτική τους στην Εγγύς Ανατολή χωρίς καμιά δέσμευση χωρίς δηλαδή να δεσμεύονται από τη Συνθήκη των Σεβρών Η Ελλάδα θα έπαυε να θεωρείται σύμμαχος - εντολοδόχος της Entente στη Μικρά Ασία Στις 21 Νοεμβρίου 4 Δεκεμβρίου μία μέρα πριν από το Δημοψήφισμα για την επιστροφή του Κωνσταντίνου οι πρεσβευτές της Αγγλίας Γαλλίας και Ιταλίας εξουσιοδοτήθηκαν να γνωστοποιήσουν στην ελληνική κυβέρνηση ότι οι Σύμμαχοι θα διέκοπταν κάθε οικονομική υποστήριξη προς την Ελλάδα αν ξαναγύριζε ο εξόριστος μονάρχης ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150 ΠΗΓΗ 4 Με την επιστροφή του Κωνσταντίνου ολοκληρώθηκε η αλλαγή Η αλλαγή αυτή δημιούργησε νέα κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας και στο μικρασιατικό μέτωπο και το κυριότερο οδήγησε στην εκδήλωση ανοιχτής στροφής της γαλλικής και ιταλικής πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα καθώς και στη δημιουργία νέου κλίματος στις αγγλοελληνικές σχέσεις Από την άποψη αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τομή στην πορεία των γεγονότων

Ωστόσο η πραγματική έκταση και σημασία αυτής της τομής δεν μπορεί να εκτιμηθεί χωρίς αναφορά - με κέντρο το Μικρασιατικό πρόβλημα - στην εξέλιξη των σχέσεων της Ελλάδας με την Entente στις σχέσεις των Συμμάχων μεταξύ τους και στην εσωτερική κατάσταση της ηττημένης οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι τη στιγμή της αλλαγής του Νοεμβρίου 1920 χωρίς αναφορά δηλαδή στις δυσκολίες και στις εύθραυστες ισορροπίες πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών Τα παραπάνω ζητήματα ούτε ο Βενιζέλος που συγκριτικά με την αντιπολίτευση ήταν σε θέση να γνωρίζει ακόμα περισσότερες διαστάσεις τους ούτε οι αντίπαλοί του για τον ίδιο γενικά λόγο θεώρησαν σκόπιμο να τα θέσουν στο εκλογικό σώμα το 1920 - ή αργότερα Και ο κύριος λόγος ήταν - με εξαίρεση τα θέματα εκείνα που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τρέχοντες διπλωματικούς χειρισμούς - ο ακαταμάχητος πειρασμός της οποιασδήποτε μέχρι τότε ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να καρπωθεί κύρος και άμεσα ή μακροπρόθεσμα πολιτικά οφέλη από την εγγυημένη δημοτικότητα της Μεγάλης Ιδέας Οι πολλαπλές αντιδράσεις που αντιμετώπισε ο Βενιζέλος στην επιδίωξή του να κατοχυρώσει τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Μικρά Ασία μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών εξετάστηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο Οι λόγοι που δημιούργησαν τις αντιδράσεις αυτές δεν έπαψαν να ισχύουν μετά την υπογραφή της Συνθήκης Αντίθετα σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις από τον Αύγουστο του 1920 μέχρι τη Νοεμβριανή αλλαγή στην Ελλάδα οι ενδοσυμμαχικές διαφωνίες οξύνθηκαν και η ενδοαγγλική αντιπολίτευση στους laquoφιλελληνικούςraquo προσανατολισμούς του Λόυδ Τζωρτζ ισχυροποιήθηκε με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου ανοιχτά σχεδόν - για πρώτη φορά - οι περισσότερες από αυτές τις διαφωνίες Δε θα ήταν άσκοπο λοιπόν να συνοψίσουμε εδώ τους κυριότερους από τους παράγοντες εκείνους που είχαν αρνητική αποσταθεροποιητική επίδραση πάνω στις ελληνικές επιδιώξεις μέχρι την αλλαγή του Νοεμβρίου 1920 ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 150-151

Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στην τύχη του ανδρικού πληθυσμού μετά την καταστροφή της Σμύρνης ΠΗΓΗ 1 Οι πορείες των αιχμαλώτων και των ομήρων προς το εσωτερικό Οι Τούρκοι μετά την κατάληψη της Σμύρνης άρχισαν τη συγκέντρωση όλου του άρρενα πληθυσμού από 18 έως 45 ετών όπως αναφερόταν στη σχετική διαταγή του Νουρεντίν Στην πραγματικότητα όμως συλλαμβάνονταν και κάτω από 18 ετών ή πάνω από 45 Μέσα σε λίγες ώρες συνελήφθησαν περίπου 10000 άντρες που κλείστηκαν σε στρατώνες της Σμύρνης και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν όπως γράφει ο Χρ Σολομωνίδης Η διαταγή του Νουρεντίν όριζε τη 17η Σεπτεμβρίου σαν τελευταία μέρα για την αναγκαστική αναχώρηση όλου του υπόλοιπου ελληνικού πληθυσμού κατά την επιβίβαση όμως των προσφύγων στα πλοία οι Τούρκοι που έκαναν έλεγχο συνέλαβαν και πάμπολλους άλλους για να τους οδηγήσουν σε στρατόπεδα στο εσωτερικό Πολλοί τότε κατάφεραν να διαφύγουν μεταμφιεσμένοι αλλά αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις Οι υπόλοιποι σχηματίζοντας μεγάλες φάλαγγες πήραν το δρόμο για το εσωτερικό Ο Αγγελομάτης αναφέρει ότι πάνω από 150000 χριστιανοί από τη Σμύρνη και τα περίχωρα οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα Τις πρώτες κιόλας μέρες του εκτοπισμού αναφέρεται ότι εξοντώθηκαν περίπου 3000 Έλληνες κοντά στο προάστιο της Σμύρνης Μπουνάρμπασι ενώ από μια άλλη φάλαγγα 5000 αιχμαλώτων σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι στα ανατολικά του Μπουρνόβα Άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν μόλις έφτασαν στη Μαγνησία Οι εκτοπιζόμενοι είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες προς τον Κασαμπά τη Μαγνησία και τη Φιλαδέλφεια (Αλά Σεχίρ) όπου από τους χίλιους περίπου που περιλάμβανε η ομάδα σκοτώθηκαν οι μισοί

ΘΕΜΑ 2

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Στον δρόμο για την προσφυγιά[hellip] Λοιπόν ούλος αυτός ο κόσμος στοιβαγμένος στο μουράγιο και πάνω σε μαούνες Άντροι γέροι γριές και γυναικόπαιδα που είχανε παρατήσει τα καλά τους και ξεμείνανε στο δρόμο και τώρα εκεί μεροβραδιάζονταν εκεί πλαγιάζανε άλλος μrsquo ένα χράμι που έφερε μαζί του άλλος μrsquo ένα πάπλωμα ή με μια μπατανία Χείλια τρεμοσαλεύανε από το παραμιλητό Μάτια γουρλωμένα που αγναντεύανε τη Δευτέρα Παρουσία τη συντέλεια του κόσμου [hellip] Μέρα χαρά Θεού Τέλη Αυγούστου αρχές Σεπτέμβρη με το καινούριο [hellip]Κοσμάς Πολίτης Στου Χατζηφράγκου Ερμής Αθήνα 1990 σ 146 Μετά την κατάληψη της Σμύρνης

από τους κεμαλικούς Έλληνες πρόσφυγες αναζητούν με αγωνία μέσο σωτηρίας Πίσω τους διακρίνονται Τούρκοι ιππείς και πυρπολημένα κτίρια

Η Σμύρνη μάνα καίγεται καίγεται και το βιος μαςο πόνος μας δε λέγεται δε γράφεται ο καημός μας

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιά

Η Σμύρνη μάνα χάνεται τα όνειρά μας πάνεστα πλοία όποιος πιάνεται κι οι φίλοι τον χτυπάνε

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιάΣτίχοι ΠυθαγόραςΣε ποιους φίλους αναφέρεται ο ποιητής

Έρνεστ Χέμινγουεϊ laquoΣτην προκυμαία της ΣμύρνηςraquolaquoΕίχαμε ρητές εντολές να μην επέμβουμε να μη βοηθήσουμε Το πλοίο μας είχε τόση δύναμη που θα μπορούσαμε να βομβαρδίσουμε όλη τη Σμύρνη και να σταματήσουμε το μακελειό αλλά η εντολή ήταν να μην κάνουμε τίποτα

Καθώς το καράβι έβαλε πλώρη για την Αθήνα ο Horton έγραφε middot Μια από τις οξύτερες εντυπώσεις που αποκόμισα από τη Σμύρνη ήταν το αίσθημα της βαθιάς ντροπής γιατί ανήκα στο ανθρώπινο γένος Σύγκρινε την καταστροφή της Σμύρνης με την κατεδάφιση της Καρχηδόνας από τους Ρωμαίους και παρατήρησε -Στην καταστροφή της Καρχηδόνας δεν υπήρχε στόλος χριστιανικών πολεμικών πλοίων να παρακολουθούν μια κατάσταση για την οποία οι κυβερνήσεις τους ήταν υπεύθυνες Διάφοροι πρόσφυγες έκτοτε μου έχουν πεί ότι μια από τις πιο ισχυρές αναμνήσεις τους ήταν ο ήχος χορευτικής μουσικής που έφτανε στο λιμάνι από τα συμμαχικά πολεμικά πλοία Αυτόπτης μάρτυρας του οριστικού θανάτου της βυζαντινής αυτοκρατορίας ο Horton συνεχίζει middot Και αυτή η παρουσία αυτών των πολεμικών πλοίων στο λιμάνι της Σμύρνης το Σωτήριον έτος 1922 που παρακολουθούσε ανίσχυρα τις τελευταίες στιγμές των χριστιανών στην Τουρκία ήταν το πιο λυπητερό και το πιο σημαντικό στοιχείο της όλης ιστορίας httpusersschgrmikrasiahortonhtm

Η Σμύρνη καίγεται οι χριστιανοί κάτοικοι της προσπαθούν απεγνωσμένα να σωθούν ενώ οι ναύτες των συμμαχικών δυνάμεων παρακολουθούν αμέτοχοι

Πρόσφυγες Μαρτυρίες Μικρασιατών προσφύγων για την άφιξή τους στην ΕλλάδαΕμείς οι άλλοι περιμέναμε τρεις μέρες ώσπου μπήκαμε σε καΐκια και μπαρκάραμε για τη Μυτιλήνη Ώσπου να πατήσει το ποδάρι του ο τούρκικος στρατός στο χωριό άραζαν καΐκια και μας παίρναν Πίσω-πίσω στη Μυτιλήνη δεν μας δέχουνταν Δεν είναι και πλούσιος τόπος από ένα μαξούλι [=σοδειά] περιμένει Βασανιστήκαμε κακοκοιμηθήκαμε κακοφάγαμε μεγάλη συμφορά πάθαμε Και ποιος δεν έκλαψε νεκρούς Και ποιος δεν κακοπάθησε και ποιος δεν κλαίει ακόμα Μονάχα τα παιδιά που γεννήθηκαν εδώ τrsquo ακούνε σαν ψεύτικα παραμύθια(Μαρτυρία Απόστολου Μυκονιάτη από το παραθαλάσσιο χωριό Ατζανός κοντά στην Πέργαμο απέναντι από τη Λέσβο) Η Έξοδος (έκδοση του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών) τόμ Α΄ σ 142

Η ΕΞΟΔΟΣΗ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΘΡΑΚΗ

Ήδη πριν από τον Αύγουστο του 1922 ελληνικοί πληθυσμοί της Μικράς Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) είχαν εγκαταλείψει τα σπίτια τους και είχαν καταφύγει στη Σμύρνη ή την ΕλλάδαΜετά την καταστροφή της Σμύρνης σειρά είχαν τα Βούρλα το Αϊβαλί και τα Μοσχονήσια Διώξεις σημειώθηκαν και στη βορειοδυτική Μικρά Ασία (Προποντίδα και αλλού) Αιχμάλωτοι στρατιώτες και ντόπιοι άνδρες 18-45 ετών συγκεντρώθηκαν σε στρατόπεδα και σχηματίστηκαν πορείες αιχμαλώτων και ομήρων προς το εσωτερικό της Μικράς Ασίας Πολλοί πέθαναν από κακουχίες και ασιτία Στους κατοίκους της Ανατολικής Θράκης δόθηκε προθεσμία ενός μήνα για να εκκενώσουν την περιοχή Με αυτόν τον τρόπο είχαν τη δυνατότητα να πάρουν μαζί τους όσα μπορούσαν να μεταφέρουν από την κινητή περιουσία τους Οι Έλληνες της χερσονήσου της Καλλίπολης έφυγαν αργότερα

Συνολικά το φθινόπωρο του 1922 έφθασαν στην Ελλάδα περίπου 900000 πρόσφυγες (ανάμεσα τους και 50000 Αρμένιοι) Περίπου 200000 Έλληνες παρέμεναν στην Καππαδοκία και γενικότερα στην Κεντρική και Νότια Μικρά Ασία Αυτοί μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα το 1924 και το 1925 με τη φροντίδα της Μικτής Επιτροπής Ένα τμήμα των Ελλήνων του Πόντου κατέφυγε στη Ρωσία

Πηγή httpwwwvenetokleiogrΠαναγιώτης Αθανασόπουλος

Αφού μελετήσετε τον πίνακα 1 που παρατίθεται στη σελ 146 του σχολικού βιβλίου να εξηγήσετε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργήθηκε το προσφυγικό ρεύμα μετά την καταστροφή της Σμύρνης

Ομάδα ελλήνων αιχμαλώτων που

επέστρεψαν από τα κεμαλικά

στρατόπεδα Αθήνα httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydome

stic_policyind001html

Πρόσφυγες Στίχοι ΠυθαγόραςΜουσική Απόστολος Καρδάρας

Πάνε κι έρχονται καράβιαφορτωμένα προσφυγιάβάψαν τα πανιά τους μαύρατα κατάρτια τους μαβιά

Σε ποια πέτρα σε ποιο χώμανα ριζώσεις τώρα πιακι απrsquo το θάνατο ακόμαπιο πικρή είσαι προσφυγιά

Πού να βρίσκεται ο πατέραςψάχνει η μάνα για παιδιάμας εσκόρπισε ο αγέραςσrsquo άλλη γη σrsquo άλλη στεριά

Μικρασιάτες πρόσφυγες στο κατάστρωμα πλοίου Αθήνα

Φωτοϊστορικό Αρχείο Δήμου Νέας Σμύρνης

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policy

ind001html

Χάρτης της Ανατολικής Θράκης με τις πορείες των προσφύγων και τα μέσα αναχώρησης

httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Τα φορτωμένα κάρα περνούν μέσα από την Αδριανούπολη (αρχές Οκτωβρίου 1922)httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Έλληνες πρόσφυγες εγκαταλείπουν την ανατολική

Θράκη (Νοέμβριος 1922)

Σύνοψη της υπόθεσηςΒασισμένη στο βιβλίο του Ηλία Βενέζη Το νούμερο 31328 η ταινία του Νίκου Κούνδουρου αφηγείται μέσα από την προσωπική τραγωδία τριών προσώπων την Μικρασιατική καταστροφή και την μαρτυρική πορεία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας που συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο θάνατο από τα στρατεύματα του Κεμάλ αλλά και τις ένοπλες ομάδες Μουσουλμάνων Η γυναίκα ενός εμπόρου μια δασκάλα και ένας δεκαεφτάχρονος προσπαθούν να επιβιώσουν ακολουθώντας την φάλαγγα των αιχμαλώτων στα βάθη της Μικράς Ασίας Η δασκάλα θα δολοφονηθεί από έναν Τούρκο η γυναίκα του εμπόρου θα χάσει τα λογικά της και μόνο ο νεαρός θα καταφέρει να σωθεί Για λόγους διπλωματικούς και πολιτικούς η προβολή της ταινίας υπήρξε απαγορευμένη μέχρι το 1982 httpwwwtainiothikigrv2filmographyview12

1922

ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΕ

Αφού μελετήσετε τις παραπάνω πηγές να αιτιολογήσετε την αλλαγή στάσης των Συμμάχων απέναντι στην Ελλάδα μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου το Νοέμβριο του 1920ΠΗΓΗ 1 Το Δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβρίου 1920 και η επάνοδος του Κωνσταντίνου Οι εξελίξεις αυτές ωστόσο δεν μπορούσαν να είναι ούτε άμεσα ορατές ούτε εγγυημένες για τις Δυτικοευρωπαϊκές δυνάμεις το Νοέμβριο του 1920 Το νέο καθεστώς αντιπροσώπευε για την Entente στη χειρότερη περίπτωση κάποια πιθανή μελλοντική απειλή και στην καλύτερη έναν παράγοντα αστάθμητο Οι πρώτες αντιδράσεις της κοινής γνώμης στην Αγγλία και ιδιαίτερα στη Γαλλία όπου το όνομα του Κωνσταντίνου εξακολουθούσε να είναι σχεδόν εξίσου μισητό με αυτό του Γερμανού Κάιζερ ενίσχυσαν τη στάση εχθρικής αναμονής (απλής αναμονής στην περίπτωση της Αγγλίας) που υιοθέτησαν συνολικά οι Συμμαχικές κυβερνήσεις απέναντι στην Ελλάδα μετά την ήττα του Βενιζέλου ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150ΠΗΓΗ 2 Στην πρώτη μετά τις ελληνικές εκλογές από τις περιοδικές διασυμμαχικές συνδιασκέψεις που άρχισε στο Λονδίνο στις 1326 Νοεμβρίου η κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα και η πιθανή επιστροφή του Κωνσταντίνου αποτέλεσε ένα από τα κεντρικά θέματα Ο λόρδος Curzon υπουργός εξωτερικών της Αγγλίας κυκλοφόρησε στη Συνδιάσκεψη ένα εμπιστευτικό μνημόνιο βάση για τη συζήτηση του Ελληνικού θέματος Σύμφωνα με την αγγλική πρόταση αν η ελληνική κυβέρνηση όπως δήλωνε ήταν διατεθειμένη να συνεχίσει το Μικρασιατικό πόλεμο οι δυνάμεις της Entente είχαν συμφέρον να ενισχύσουν την Ελλάδα στην προσπάθειά της να επιβάλει με στρατιωτικά μέσα τη Συνθήκη των Σεβρών φτάνοντας μέχρι το σημείο να αναγνωρίσουν τον Κωνσταντίνο κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150

ΘΕΜΑ 1

ΠΗΓΗ 3 Η Γαλλία και η Ιταλία όμως δεν είχαν την ίδια γνώμη Ο Γάλλος πρωθυπουργός Leygues πρότεινε να σταλεί στην ελληνική κυβέρνηση σαφής προειδοποίηση ότι τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε παραδοχή της πολιτικής του κατά τη διάρκεια του πολέμου και ανασύσταση ενός καθεστώτος εχθρικού προς τους Συμμάχους Στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε η Ελλάδα να γνωρίζει ότι οι Σύμμαχοι δεν ήταν σε θέση να εμπιστευθούν σημαντικά στρατηγικά σημεία στη Μικρά Ασία σε μια μη φιλική κυβέρνηση Με άλλα λόγια επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε αναθεώρηση από τις Δυνάμεις της Συνθήκης των Σεβρών Το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε από τη Συμμαχική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου και επιδόθηκε στην κυβέρνηση Ράλλη στις 20 Νοεμβρίου 3 Δεκεμβρίου αποτελούσε τυπικά συμβιβασμό ανάμεσα στις δύο απόψεις με ουσιαστική παραδοχή των γαλλικών θέσεων Δεν έθετε θέμα αναθεωρήσεως της Συνθήκης αλλά τόνιζε ότι οι δυνάμεις της Entente θα θεωρούσαν την τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου στον ελληνικό θρόνο σαν μια μη φιλική ενέργεια που θα τους έδινε το δικαίωμα να επανεξετάσουν ολόκληρη την πολιτική τους στην Εγγύς Ανατολή χωρίς καμιά δέσμευση χωρίς δηλαδή να δεσμεύονται από τη Συνθήκη των Σεβρών Η Ελλάδα θα έπαυε να θεωρείται σύμμαχος - εντολοδόχος της Entente στη Μικρά Ασία Στις 21 Νοεμβρίου 4 Δεκεμβρίου μία μέρα πριν από το Δημοψήφισμα για την επιστροφή του Κωνσταντίνου οι πρεσβευτές της Αγγλίας Γαλλίας και Ιταλίας εξουσιοδοτήθηκαν να γνωστοποιήσουν στην ελληνική κυβέρνηση ότι οι Σύμμαχοι θα διέκοπταν κάθε οικονομική υποστήριξη προς την Ελλάδα αν ξαναγύριζε ο εξόριστος μονάρχης ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150 ΠΗΓΗ 4 Με την επιστροφή του Κωνσταντίνου ολοκληρώθηκε η αλλαγή Η αλλαγή αυτή δημιούργησε νέα κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας και στο μικρασιατικό μέτωπο και το κυριότερο οδήγησε στην εκδήλωση ανοιχτής στροφής της γαλλικής και ιταλικής πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα καθώς και στη δημιουργία νέου κλίματος στις αγγλοελληνικές σχέσεις Από την άποψη αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τομή στην πορεία των γεγονότων

Ωστόσο η πραγματική έκταση και σημασία αυτής της τομής δεν μπορεί να εκτιμηθεί χωρίς αναφορά - με κέντρο το Μικρασιατικό πρόβλημα - στην εξέλιξη των σχέσεων της Ελλάδας με την Entente στις σχέσεις των Συμμάχων μεταξύ τους και στην εσωτερική κατάσταση της ηττημένης οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι τη στιγμή της αλλαγής του Νοεμβρίου 1920 χωρίς αναφορά δηλαδή στις δυσκολίες και στις εύθραυστες ισορροπίες πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών Τα παραπάνω ζητήματα ούτε ο Βενιζέλος που συγκριτικά με την αντιπολίτευση ήταν σε θέση να γνωρίζει ακόμα περισσότερες διαστάσεις τους ούτε οι αντίπαλοί του για τον ίδιο γενικά λόγο θεώρησαν σκόπιμο να τα θέσουν στο εκλογικό σώμα το 1920 - ή αργότερα Και ο κύριος λόγος ήταν - με εξαίρεση τα θέματα εκείνα που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τρέχοντες διπλωματικούς χειρισμούς - ο ακαταμάχητος πειρασμός της οποιασδήποτε μέχρι τότε ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να καρπωθεί κύρος και άμεσα ή μακροπρόθεσμα πολιτικά οφέλη από την εγγυημένη δημοτικότητα της Μεγάλης Ιδέας Οι πολλαπλές αντιδράσεις που αντιμετώπισε ο Βενιζέλος στην επιδίωξή του να κατοχυρώσει τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Μικρά Ασία μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών εξετάστηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο Οι λόγοι που δημιούργησαν τις αντιδράσεις αυτές δεν έπαψαν να ισχύουν μετά την υπογραφή της Συνθήκης Αντίθετα σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις από τον Αύγουστο του 1920 μέχρι τη Νοεμβριανή αλλαγή στην Ελλάδα οι ενδοσυμμαχικές διαφωνίες οξύνθηκαν και η ενδοαγγλική αντιπολίτευση στους laquoφιλελληνικούςraquo προσανατολισμούς του Λόυδ Τζωρτζ ισχυροποιήθηκε με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου ανοιχτά σχεδόν - για πρώτη φορά - οι περισσότερες από αυτές τις διαφωνίες Δε θα ήταν άσκοπο λοιπόν να συνοψίσουμε εδώ τους κυριότερους από τους παράγοντες εκείνους που είχαν αρνητική αποσταθεροποιητική επίδραση πάνω στις ελληνικές επιδιώξεις μέχρι την αλλαγή του Νοεμβρίου 1920 ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 150-151

Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στην τύχη του ανδρικού πληθυσμού μετά την καταστροφή της Σμύρνης ΠΗΓΗ 1 Οι πορείες των αιχμαλώτων και των ομήρων προς το εσωτερικό Οι Τούρκοι μετά την κατάληψη της Σμύρνης άρχισαν τη συγκέντρωση όλου του άρρενα πληθυσμού από 18 έως 45 ετών όπως αναφερόταν στη σχετική διαταγή του Νουρεντίν Στην πραγματικότητα όμως συλλαμβάνονταν και κάτω από 18 ετών ή πάνω από 45 Μέσα σε λίγες ώρες συνελήφθησαν περίπου 10000 άντρες που κλείστηκαν σε στρατώνες της Σμύρνης και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν όπως γράφει ο Χρ Σολομωνίδης Η διαταγή του Νουρεντίν όριζε τη 17η Σεπτεμβρίου σαν τελευταία μέρα για την αναγκαστική αναχώρηση όλου του υπόλοιπου ελληνικού πληθυσμού κατά την επιβίβαση όμως των προσφύγων στα πλοία οι Τούρκοι που έκαναν έλεγχο συνέλαβαν και πάμπολλους άλλους για να τους οδηγήσουν σε στρατόπεδα στο εσωτερικό Πολλοί τότε κατάφεραν να διαφύγουν μεταμφιεσμένοι αλλά αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις Οι υπόλοιποι σχηματίζοντας μεγάλες φάλαγγες πήραν το δρόμο για το εσωτερικό Ο Αγγελομάτης αναφέρει ότι πάνω από 150000 χριστιανοί από τη Σμύρνη και τα περίχωρα οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα Τις πρώτες κιόλας μέρες του εκτοπισμού αναφέρεται ότι εξοντώθηκαν περίπου 3000 Έλληνες κοντά στο προάστιο της Σμύρνης Μπουνάρμπασι ενώ από μια άλλη φάλαγγα 5000 αιχμαλώτων σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι στα ανατολικά του Μπουρνόβα Άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν μόλις έφτασαν στη Μαγνησία Οι εκτοπιζόμενοι είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες προς τον Κασαμπά τη Μαγνησία και τη Φιλαδέλφεια (Αλά Σεχίρ) όπου από τους χίλιους περίπου που περιλάμβανε η ομάδα σκοτώθηκαν οι μισοί

ΘΕΜΑ 2

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Η Σμύρνη μάνα καίγεται καίγεται και το βιος μαςο πόνος μας δε λέγεται δε γράφεται ο καημός μας

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιά

Η Σμύρνη μάνα χάνεται τα όνειρά μας πάνεστα πλοία όποιος πιάνεται κι οι φίλοι τον χτυπάνε

Ρωμιοσύνη ρωμιοσύνη δε θα ησυχάσεις πιαένα χρόνο ζεις ειρήνη και τριάντα στη φωτιάΣτίχοι ΠυθαγόραςΣε ποιους φίλους αναφέρεται ο ποιητής

Έρνεστ Χέμινγουεϊ laquoΣτην προκυμαία της ΣμύρνηςraquolaquoΕίχαμε ρητές εντολές να μην επέμβουμε να μη βοηθήσουμε Το πλοίο μας είχε τόση δύναμη που θα μπορούσαμε να βομβαρδίσουμε όλη τη Σμύρνη και να σταματήσουμε το μακελειό αλλά η εντολή ήταν να μην κάνουμε τίποτα

Καθώς το καράβι έβαλε πλώρη για την Αθήνα ο Horton έγραφε middot Μια από τις οξύτερες εντυπώσεις που αποκόμισα από τη Σμύρνη ήταν το αίσθημα της βαθιάς ντροπής γιατί ανήκα στο ανθρώπινο γένος Σύγκρινε την καταστροφή της Σμύρνης με την κατεδάφιση της Καρχηδόνας από τους Ρωμαίους και παρατήρησε -Στην καταστροφή της Καρχηδόνας δεν υπήρχε στόλος χριστιανικών πολεμικών πλοίων να παρακολουθούν μια κατάσταση για την οποία οι κυβερνήσεις τους ήταν υπεύθυνες Διάφοροι πρόσφυγες έκτοτε μου έχουν πεί ότι μια από τις πιο ισχυρές αναμνήσεις τους ήταν ο ήχος χορευτικής μουσικής που έφτανε στο λιμάνι από τα συμμαχικά πολεμικά πλοία Αυτόπτης μάρτυρας του οριστικού θανάτου της βυζαντινής αυτοκρατορίας ο Horton συνεχίζει middot Και αυτή η παρουσία αυτών των πολεμικών πλοίων στο λιμάνι της Σμύρνης το Σωτήριον έτος 1922 που παρακολουθούσε ανίσχυρα τις τελευταίες στιγμές των χριστιανών στην Τουρκία ήταν το πιο λυπητερό και το πιο σημαντικό στοιχείο της όλης ιστορίας httpusersschgrmikrasiahortonhtm

Η Σμύρνη καίγεται οι χριστιανοί κάτοικοι της προσπαθούν απεγνωσμένα να σωθούν ενώ οι ναύτες των συμμαχικών δυνάμεων παρακολουθούν αμέτοχοι

Πρόσφυγες Μαρτυρίες Μικρασιατών προσφύγων για την άφιξή τους στην ΕλλάδαΕμείς οι άλλοι περιμέναμε τρεις μέρες ώσπου μπήκαμε σε καΐκια και μπαρκάραμε για τη Μυτιλήνη Ώσπου να πατήσει το ποδάρι του ο τούρκικος στρατός στο χωριό άραζαν καΐκια και μας παίρναν Πίσω-πίσω στη Μυτιλήνη δεν μας δέχουνταν Δεν είναι και πλούσιος τόπος από ένα μαξούλι [=σοδειά] περιμένει Βασανιστήκαμε κακοκοιμηθήκαμε κακοφάγαμε μεγάλη συμφορά πάθαμε Και ποιος δεν έκλαψε νεκρούς Και ποιος δεν κακοπάθησε και ποιος δεν κλαίει ακόμα Μονάχα τα παιδιά που γεννήθηκαν εδώ τrsquo ακούνε σαν ψεύτικα παραμύθια(Μαρτυρία Απόστολου Μυκονιάτη από το παραθαλάσσιο χωριό Ατζανός κοντά στην Πέργαμο απέναντι από τη Λέσβο) Η Έξοδος (έκδοση του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών) τόμ Α΄ σ 142

Η ΕΞΟΔΟΣΗ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΘΡΑΚΗ

Ήδη πριν από τον Αύγουστο του 1922 ελληνικοί πληθυσμοί της Μικράς Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) είχαν εγκαταλείψει τα σπίτια τους και είχαν καταφύγει στη Σμύρνη ή την ΕλλάδαΜετά την καταστροφή της Σμύρνης σειρά είχαν τα Βούρλα το Αϊβαλί και τα Μοσχονήσια Διώξεις σημειώθηκαν και στη βορειοδυτική Μικρά Ασία (Προποντίδα και αλλού) Αιχμάλωτοι στρατιώτες και ντόπιοι άνδρες 18-45 ετών συγκεντρώθηκαν σε στρατόπεδα και σχηματίστηκαν πορείες αιχμαλώτων και ομήρων προς το εσωτερικό της Μικράς Ασίας Πολλοί πέθαναν από κακουχίες και ασιτία Στους κατοίκους της Ανατολικής Θράκης δόθηκε προθεσμία ενός μήνα για να εκκενώσουν την περιοχή Με αυτόν τον τρόπο είχαν τη δυνατότητα να πάρουν μαζί τους όσα μπορούσαν να μεταφέρουν από την κινητή περιουσία τους Οι Έλληνες της χερσονήσου της Καλλίπολης έφυγαν αργότερα

Συνολικά το φθινόπωρο του 1922 έφθασαν στην Ελλάδα περίπου 900000 πρόσφυγες (ανάμεσα τους και 50000 Αρμένιοι) Περίπου 200000 Έλληνες παρέμεναν στην Καππαδοκία και γενικότερα στην Κεντρική και Νότια Μικρά Ασία Αυτοί μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα το 1924 και το 1925 με τη φροντίδα της Μικτής Επιτροπής Ένα τμήμα των Ελλήνων του Πόντου κατέφυγε στη Ρωσία

Πηγή httpwwwvenetokleiogrΠαναγιώτης Αθανασόπουλος

Αφού μελετήσετε τον πίνακα 1 που παρατίθεται στη σελ 146 του σχολικού βιβλίου να εξηγήσετε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργήθηκε το προσφυγικό ρεύμα μετά την καταστροφή της Σμύρνης

Ομάδα ελλήνων αιχμαλώτων που

επέστρεψαν από τα κεμαλικά

στρατόπεδα Αθήνα httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydome

stic_policyind001html

Πρόσφυγες Στίχοι ΠυθαγόραςΜουσική Απόστολος Καρδάρας

Πάνε κι έρχονται καράβιαφορτωμένα προσφυγιάβάψαν τα πανιά τους μαύρατα κατάρτια τους μαβιά

Σε ποια πέτρα σε ποιο χώμανα ριζώσεις τώρα πιακι απrsquo το θάνατο ακόμαπιο πικρή είσαι προσφυγιά

Πού να βρίσκεται ο πατέραςψάχνει η μάνα για παιδιάμας εσκόρπισε ο αγέραςσrsquo άλλη γη σrsquo άλλη στεριά

Μικρασιάτες πρόσφυγες στο κατάστρωμα πλοίου Αθήνα

Φωτοϊστορικό Αρχείο Δήμου Νέας Σμύρνης

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policy

ind001html

Χάρτης της Ανατολικής Θράκης με τις πορείες των προσφύγων και τα μέσα αναχώρησης

httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Τα φορτωμένα κάρα περνούν μέσα από την Αδριανούπολη (αρχές Οκτωβρίου 1922)httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Έλληνες πρόσφυγες εγκαταλείπουν την ανατολική

Θράκη (Νοέμβριος 1922)

Σύνοψη της υπόθεσηςΒασισμένη στο βιβλίο του Ηλία Βενέζη Το νούμερο 31328 η ταινία του Νίκου Κούνδουρου αφηγείται μέσα από την προσωπική τραγωδία τριών προσώπων την Μικρασιατική καταστροφή και την μαρτυρική πορεία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας που συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο θάνατο από τα στρατεύματα του Κεμάλ αλλά και τις ένοπλες ομάδες Μουσουλμάνων Η γυναίκα ενός εμπόρου μια δασκάλα και ένας δεκαεφτάχρονος προσπαθούν να επιβιώσουν ακολουθώντας την φάλαγγα των αιχμαλώτων στα βάθη της Μικράς Ασίας Η δασκάλα θα δολοφονηθεί από έναν Τούρκο η γυναίκα του εμπόρου θα χάσει τα λογικά της και μόνο ο νεαρός θα καταφέρει να σωθεί Για λόγους διπλωματικούς και πολιτικούς η προβολή της ταινίας υπήρξε απαγορευμένη μέχρι το 1982 httpwwwtainiothikigrv2filmographyview12

1922

ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΕ

Αφού μελετήσετε τις παραπάνω πηγές να αιτιολογήσετε την αλλαγή στάσης των Συμμάχων απέναντι στην Ελλάδα μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου το Νοέμβριο του 1920ΠΗΓΗ 1 Το Δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβρίου 1920 και η επάνοδος του Κωνσταντίνου Οι εξελίξεις αυτές ωστόσο δεν μπορούσαν να είναι ούτε άμεσα ορατές ούτε εγγυημένες για τις Δυτικοευρωπαϊκές δυνάμεις το Νοέμβριο του 1920 Το νέο καθεστώς αντιπροσώπευε για την Entente στη χειρότερη περίπτωση κάποια πιθανή μελλοντική απειλή και στην καλύτερη έναν παράγοντα αστάθμητο Οι πρώτες αντιδράσεις της κοινής γνώμης στην Αγγλία και ιδιαίτερα στη Γαλλία όπου το όνομα του Κωνσταντίνου εξακολουθούσε να είναι σχεδόν εξίσου μισητό με αυτό του Γερμανού Κάιζερ ενίσχυσαν τη στάση εχθρικής αναμονής (απλής αναμονής στην περίπτωση της Αγγλίας) που υιοθέτησαν συνολικά οι Συμμαχικές κυβερνήσεις απέναντι στην Ελλάδα μετά την ήττα του Βενιζέλου ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150ΠΗΓΗ 2 Στην πρώτη μετά τις ελληνικές εκλογές από τις περιοδικές διασυμμαχικές συνδιασκέψεις που άρχισε στο Λονδίνο στις 1326 Νοεμβρίου η κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα και η πιθανή επιστροφή του Κωνσταντίνου αποτέλεσε ένα από τα κεντρικά θέματα Ο λόρδος Curzon υπουργός εξωτερικών της Αγγλίας κυκλοφόρησε στη Συνδιάσκεψη ένα εμπιστευτικό μνημόνιο βάση για τη συζήτηση του Ελληνικού θέματος Σύμφωνα με την αγγλική πρόταση αν η ελληνική κυβέρνηση όπως δήλωνε ήταν διατεθειμένη να συνεχίσει το Μικρασιατικό πόλεμο οι δυνάμεις της Entente είχαν συμφέρον να ενισχύσουν την Ελλάδα στην προσπάθειά της να επιβάλει με στρατιωτικά μέσα τη Συνθήκη των Σεβρών φτάνοντας μέχρι το σημείο να αναγνωρίσουν τον Κωνσταντίνο κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150

ΘΕΜΑ 1

ΠΗΓΗ 3 Η Γαλλία και η Ιταλία όμως δεν είχαν την ίδια γνώμη Ο Γάλλος πρωθυπουργός Leygues πρότεινε να σταλεί στην ελληνική κυβέρνηση σαφής προειδοποίηση ότι τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε παραδοχή της πολιτικής του κατά τη διάρκεια του πολέμου και ανασύσταση ενός καθεστώτος εχθρικού προς τους Συμμάχους Στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε η Ελλάδα να γνωρίζει ότι οι Σύμμαχοι δεν ήταν σε θέση να εμπιστευθούν σημαντικά στρατηγικά σημεία στη Μικρά Ασία σε μια μη φιλική κυβέρνηση Με άλλα λόγια επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε αναθεώρηση από τις Δυνάμεις της Συνθήκης των Σεβρών Το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε από τη Συμμαχική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου και επιδόθηκε στην κυβέρνηση Ράλλη στις 20 Νοεμβρίου 3 Δεκεμβρίου αποτελούσε τυπικά συμβιβασμό ανάμεσα στις δύο απόψεις με ουσιαστική παραδοχή των γαλλικών θέσεων Δεν έθετε θέμα αναθεωρήσεως της Συνθήκης αλλά τόνιζε ότι οι δυνάμεις της Entente θα θεωρούσαν την τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου στον ελληνικό θρόνο σαν μια μη φιλική ενέργεια που θα τους έδινε το δικαίωμα να επανεξετάσουν ολόκληρη την πολιτική τους στην Εγγύς Ανατολή χωρίς καμιά δέσμευση χωρίς δηλαδή να δεσμεύονται από τη Συνθήκη των Σεβρών Η Ελλάδα θα έπαυε να θεωρείται σύμμαχος - εντολοδόχος της Entente στη Μικρά Ασία Στις 21 Νοεμβρίου 4 Δεκεμβρίου μία μέρα πριν από το Δημοψήφισμα για την επιστροφή του Κωνσταντίνου οι πρεσβευτές της Αγγλίας Γαλλίας και Ιταλίας εξουσιοδοτήθηκαν να γνωστοποιήσουν στην ελληνική κυβέρνηση ότι οι Σύμμαχοι θα διέκοπταν κάθε οικονομική υποστήριξη προς την Ελλάδα αν ξαναγύριζε ο εξόριστος μονάρχης ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150 ΠΗΓΗ 4 Με την επιστροφή του Κωνσταντίνου ολοκληρώθηκε η αλλαγή Η αλλαγή αυτή δημιούργησε νέα κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας και στο μικρασιατικό μέτωπο και το κυριότερο οδήγησε στην εκδήλωση ανοιχτής στροφής της γαλλικής και ιταλικής πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα καθώς και στη δημιουργία νέου κλίματος στις αγγλοελληνικές σχέσεις Από την άποψη αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τομή στην πορεία των γεγονότων

Ωστόσο η πραγματική έκταση και σημασία αυτής της τομής δεν μπορεί να εκτιμηθεί χωρίς αναφορά - με κέντρο το Μικρασιατικό πρόβλημα - στην εξέλιξη των σχέσεων της Ελλάδας με την Entente στις σχέσεις των Συμμάχων μεταξύ τους και στην εσωτερική κατάσταση της ηττημένης οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι τη στιγμή της αλλαγής του Νοεμβρίου 1920 χωρίς αναφορά δηλαδή στις δυσκολίες και στις εύθραυστες ισορροπίες πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών Τα παραπάνω ζητήματα ούτε ο Βενιζέλος που συγκριτικά με την αντιπολίτευση ήταν σε θέση να γνωρίζει ακόμα περισσότερες διαστάσεις τους ούτε οι αντίπαλοί του για τον ίδιο γενικά λόγο θεώρησαν σκόπιμο να τα θέσουν στο εκλογικό σώμα το 1920 - ή αργότερα Και ο κύριος λόγος ήταν - με εξαίρεση τα θέματα εκείνα που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τρέχοντες διπλωματικούς χειρισμούς - ο ακαταμάχητος πειρασμός της οποιασδήποτε μέχρι τότε ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να καρπωθεί κύρος και άμεσα ή μακροπρόθεσμα πολιτικά οφέλη από την εγγυημένη δημοτικότητα της Μεγάλης Ιδέας Οι πολλαπλές αντιδράσεις που αντιμετώπισε ο Βενιζέλος στην επιδίωξή του να κατοχυρώσει τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Μικρά Ασία μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών εξετάστηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο Οι λόγοι που δημιούργησαν τις αντιδράσεις αυτές δεν έπαψαν να ισχύουν μετά την υπογραφή της Συνθήκης Αντίθετα σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις από τον Αύγουστο του 1920 μέχρι τη Νοεμβριανή αλλαγή στην Ελλάδα οι ενδοσυμμαχικές διαφωνίες οξύνθηκαν και η ενδοαγγλική αντιπολίτευση στους laquoφιλελληνικούςraquo προσανατολισμούς του Λόυδ Τζωρτζ ισχυροποιήθηκε με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου ανοιχτά σχεδόν - για πρώτη φορά - οι περισσότερες από αυτές τις διαφωνίες Δε θα ήταν άσκοπο λοιπόν να συνοψίσουμε εδώ τους κυριότερους από τους παράγοντες εκείνους που είχαν αρνητική αποσταθεροποιητική επίδραση πάνω στις ελληνικές επιδιώξεις μέχρι την αλλαγή του Νοεμβρίου 1920 ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 150-151

Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στην τύχη του ανδρικού πληθυσμού μετά την καταστροφή της Σμύρνης ΠΗΓΗ 1 Οι πορείες των αιχμαλώτων και των ομήρων προς το εσωτερικό Οι Τούρκοι μετά την κατάληψη της Σμύρνης άρχισαν τη συγκέντρωση όλου του άρρενα πληθυσμού από 18 έως 45 ετών όπως αναφερόταν στη σχετική διαταγή του Νουρεντίν Στην πραγματικότητα όμως συλλαμβάνονταν και κάτω από 18 ετών ή πάνω από 45 Μέσα σε λίγες ώρες συνελήφθησαν περίπου 10000 άντρες που κλείστηκαν σε στρατώνες της Σμύρνης και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν όπως γράφει ο Χρ Σολομωνίδης Η διαταγή του Νουρεντίν όριζε τη 17η Σεπτεμβρίου σαν τελευταία μέρα για την αναγκαστική αναχώρηση όλου του υπόλοιπου ελληνικού πληθυσμού κατά την επιβίβαση όμως των προσφύγων στα πλοία οι Τούρκοι που έκαναν έλεγχο συνέλαβαν και πάμπολλους άλλους για να τους οδηγήσουν σε στρατόπεδα στο εσωτερικό Πολλοί τότε κατάφεραν να διαφύγουν μεταμφιεσμένοι αλλά αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις Οι υπόλοιποι σχηματίζοντας μεγάλες φάλαγγες πήραν το δρόμο για το εσωτερικό Ο Αγγελομάτης αναφέρει ότι πάνω από 150000 χριστιανοί από τη Σμύρνη και τα περίχωρα οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα Τις πρώτες κιόλας μέρες του εκτοπισμού αναφέρεται ότι εξοντώθηκαν περίπου 3000 Έλληνες κοντά στο προάστιο της Σμύρνης Μπουνάρμπασι ενώ από μια άλλη φάλαγγα 5000 αιχμαλώτων σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι στα ανατολικά του Μπουρνόβα Άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν μόλις έφτασαν στη Μαγνησία Οι εκτοπιζόμενοι είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες προς τον Κασαμπά τη Μαγνησία και τη Φιλαδέλφεια (Αλά Σεχίρ) όπου από τους χίλιους περίπου που περιλάμβανε η ομάδα σκοτώθηκαν οι μισοί

ΘΕΜΑ 2

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Έρνεστ Χέμινγουεϊ laquoΣτην προκυμαία της ΣμύρνηςraquolaquoΕίχαμε ρητές εντολές να μην επέμβουμε να μη βοηθήσουμε Το πλοίο μας είχε τόση δύναμη που θα μπορούσαμε να βομβαρδίσουμε όλη τη Σμύρνη και να σταματήσουμε το μακελειό αλλά η εντολή ήταν να μην κάνουμε τίποτα

Καθώς το καράβι έβαλε πλώρη για την Αθήνα ο Horton έγραφε middot Μια από τις οξύτερες εντυπώσεις που αποκόμισα από τη Σμύρνη ήταν το αίσθημα της βαθιάς ντροπής γιατί ανήκα στο ανθρώπινο γένος Σύγκρινε την καταστροφή της Σμύρνης με την κατεδάφιση της Καρχηδόνας από τους Ρωμαίους και παρατήρησε -Στην καταστροφή της Καρχηδόνας δεν υπήρχε στόλος χριστιανικών πολεμικών πλοίων να παρακολουθούν μια κατάσταση για την οποία οι κυβερνήσεις τους ήταν υπεύθυνες Διάφοροι πρόσφυγες έκτοτε μου έχουν πεί ότι μια από τις πιο ισχυρές αναμνήσεις τους ήταν ο ήχος χορευτικής μουσικής που έφτανε στο λιμάνι από τα συμμαχικά πολεμικά πλοία Αυτόπτης μάρτυρας του οριστικού θανάτου της βυζαντινής αυτοκρατορίας ο Horton συνεχίζει middot Και αυτή η παρουσία αυτών των πολεμικών πλοίων στο λιμάνι της Σμύρνης το Σωτήριον έτος 1922 που παρακολουθούσε ανίσχυρα τις τελευταίες στιγμές των χριστιανών στην Τουρκία ήταν το πιο λυπητερό και το πιο σημαντικό στοιχείο της όλης ιστορίας httpusersschgrmikrasiahortonhtm

Η Σμύρνη καίγεται οι χριστιανοί κάτοικοι της προσπαθούν απεγνωσμένα να σωθούν ενώ οι ναύτες των συμμαχικών δυνάμεων παρακολουθούν αμέτοχοι

Πρόσφυγες Μαρτυρίες Μικρασιατών προσφύγων για την άφιξή τους στην ΕλλάδαΕμείς οι άλλοι περιμέναμε τρεις μέρες ώσπου μπήκαμε σε καΐκια και μπαρκάραμε για τη Μυτιλήνη Ώσπου να πατήσει το ποδάρι του ο τούρκικος στρατός στο χωριό άραζαν καΐκια και μας παίρναν Πίσω-πίσω στη Μυτιλήνη δεν μας δέχουνταν Δεν είναι και πλούσιος τόπος από ένα μαξούλι [=σοδειά] περιμένει Βασανιστήκαμε κακοκοιμηθήκαμε κακοφάγαμε μεγάλη συμφορά πάθαμε Και ποιος δεν έκλαψε νεκρούς Και ποιος δεν κακοπάθησε και ποιος δεν κλαίει ακόμα Μονάχα τα παιδιά που γεννήθηκαν εδώ τrsquo ακούνε σαν ψεύτικα παραμύθια(Μαρτυρία Απόστολου Μυκονιάτη από το παραθαλάσσιο χωριό Ατζανός κοντά στην Πέργαμο απέναντι από τη Λέσβο) Η Έξοδος (έκδοση του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών) τόμ Α΄ σ 142

Η ΕΞΟΔΟΣΗ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΘΡΑΚΗ

Ήδη πριν από τον Αύγουστο του 1922 ελληνικοί πληθυσμοί της Μικράς Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) είχαν εγκαταλείψει τα σπίτια τους και είχαν καταφύγει στη Σμύρνη ή την ΕλλάδαΜετά την καταστροφή της Σμύρνης σειρά είχαν τα Βούρλα το Αϊβαλί και τα Μοσχονήσια Διώξεις σημειώθηκαν και στη βορειοδυτική Μικρά Ασία (Προποντίδα και αλλού) Αιχμάλωτοι στρατιώτες και ντόπιοι άνδρες 18-45 ετών συγκεντρώθηκαν σε στρατόπεδα και σχηματίστηκαν πορείες αιχμαλώτων και ομήρων προς το εσωτερικό της Μικράς Ασίας Πολλοί πέθαναν από κακουχίες και ασιτία Στους κατοίκους της Ανατολικής Θράκης δόθηκε προθεσμία ενός μήνα για να εκκενώσουν την περιοχή Με αυτόν τον τρόπο είχαν τη δυνατότητα να πάρουν μαζί τους όσα μπορούσαν να μεταφέρουν από την κινητή περιουσία τους Οι Έλληνες της χερσονήσου της Καλλίπολης έφυγαν αργότερα

Συνολικά το φθινόπωρο του 1922 έφθασαν στην Ελλάδα περίπου 900000 πρόσφυγες (ανάμεσα τους και 50000 Αρμένιοι) Περίπου 200000 Έλληνες παρέμεναν στην Καππαδοκία και γενικότερα στην Κεντρική και Νότια Μικρά Ασία Αυτοί μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα το 1924 και το 1925 με τη φροντίδα της Μικτής Επιτροπής Ένα τμήμα των Ελλήνων του Πόντου κατέφυγε στη Ρωσία

Πηγή httpwwwvenetokleiogrΠαναγιώτης Αθανασόπουλος

Αφού μελετήσετε τον πίνακα 1 που παρατίθεται στη σελ 146 του σχολικού βιβλίου να εξηγήσετε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργήθηκε το προσφυγικό ρεύμα μετά την καταστροφή της Σμύρνης

Ομάδα ελλήνων αιχμαλώτων που

επέστρεψαν από τα κεμαλικά

στρατόπεδα Αθήνα httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydome

stic_policyind001html

Πρόσφυγες Στίχοι ΠυθαγόραςΜουσική Απόστολος Καρδάρας

Πάνε κι έρχονται καράβιαφορτωμένα προσφυγιάβάψαν τα πανιά τους μαύρατα κατάρτια τους μαβιά

Σε ποια πέτρα σε ποιο χώμανα ριζώσεις τώρα πιακι απrsquo το θάνατο ακόμαπιο πικρή είσαι προσφυγιά

Πού να βρίσκεται ο πατέραςψάχνει η μάνα για παιδιάμας εσκόρπισε ο αγέραςσrsquo άλλη γη σrsquo άλλη στεριά

Μικρασιάτες πρόσφυγες στο κατάστρωμα πλοίου Αθήνα

Φωτοϊστορικό Αρχείο Δήμου Νέας Σμύρνης

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policy

ind001html

Χάρτης της Ανατολικής Θράκης με τις πορείες των προσφύγων και τα μέσα αναχώρησης

httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Τα φορτωμένα κάρα περνούν μέσα από την Αδριανούπολη (αρχές Οκτωβρίου 1922)httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Έλληνες πρόσφυγες εγκαταλείπουν την ανατολική

Θράκη (Νοέμβριος 1922)

Σύνοψη της υπόθεσηςΒασισμένη στο βιβλίο του Ηλία Βενέζη Το νούμερο 31328 η ταινία του Νίκου Κούνδουρου αφηγείται μέσα από την προσωπική τραγωδία τριών προσώπων την Μικρασιατική καταστροφή και την μαρτυρική πορεία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας που συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο θάνατο από τα στρατεύματα του Κεμάλ αλλά και τις ένοπλες ομάδες Μουσουλμάνων Η γυναίκα ενός εμπόρου μια δασκάλα και ένας δεκαεφτάχρονος προσπαθούν να επιβιώσουν ακολουθώντας την φάλαγγα των αιχμαλώτων στα βάθη της Μικράς Ασίας Η δασκάλα θα δολοφονηθεί από έναν Τούρκο η γυναίκα του εμπόρου θα χάσει τα λογικά της και μόνο ο νεαρός θα καταφέρει να σωθεί Για λόγους διπλωματικούς και πολιτικούς η προβολή της ταινίας υπήρξε απαγορευμένη μέχρι το 1982 httpwwwtainiothikigrv2filmographyview12

1922

ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΕ

Αφού μελετήσετε τις παραπάνω πηγές να αιτιολογήσετε την αλλαγή στάσης των Συμμάχων απέναντι στην Ελλάδα μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου το Νοέμβριο του 1920ΠΗΓΗ 1 Το Δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβρίου 1920 και η επάνοδος του Κωνσταντίνου Οι εξελίξεις αυτές ωστόσο δεν μπορούσαν να είναι ούτε άμεσα ορατές ούτε εγγυημένες για τις Δυτικοευρωπαϊκές δυνάμεις το Νοέμβριο του 1920 Το νέο καθεστώς αντιπροσώπευε για την Entente στη χειρότερη περίπτωση κάποια πιθανή μελλοντική απειλή και στην καλύτερη έναν παράγοντα αστάθμητο Οι πρώτες αντιδράσεις της κοινής γνώμης στην Αγγλία και ιδιαίτερα στη Γαλλία όπου το όνομα του Κωνσταντίνου εξακολουθούσε να είναι σχεδόν εξίσου μισητό με αυτό του Γερμανού Κάιζερ ενίσχυσαν τη στάση εχθρικής αναμονής (απλής αναμονής στην περίπτωση της Αγγλίας) που υιοθέτησαν συνολικά οι Συμμαχικές κυβερνήσεις απέναντι στην Ελλάδα μετά την ήττα του Βενιζέλου ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150ΠΗΓΗ 2 Στην πρώτη μετά τις ελληνικές εκλογές από τις περιοδικές διασυμμαχικές συνδιασκέψεις που άρχισε στο Λονδίνο στις 1326 Νοεμβρίου η κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα και η πιθανή επιστροφή του Κωνσταντίνου αποτέλεσε ένα από τα κεντρικά θέματα Ο λόρδος Curzon υπουργός εξωτερικών της Αγγλίας κυκλοφόρησε στη Συνδιάσκεψη ένα εμπιστευτικό μνημόνιο βάση για τη συζήτηση του Ελληνικού θέματος Σύμφωνα με την αγγλική πρόταση αν η ελληνική κυβέρνηση όπως δήλωνε ήταν διατεθειμένη να συνεχίσει το Μικρασιατικό πόλεμο οι δυνάμεις της Entente είχαν συμφέρον να ενισχύσουν την Ελλάδα στην προσπάθειά της να επιβάλει με στρατιωτικά μέσα τη Συνθήκη των Σεβρών φτάνοντας μέχρι το σημείο να αναγνωρίσουν τον Κωνσταντίνο κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150

ΘΕΜΑ 1

ΠΗΓΗ 3 Η Γαλλία και η Ιταλία όμως δεν είχαν την ίδια γνώμη Ο Γάλλος πρωθυπουργός Leygues πρότεινε να σταλεί στην ελληνική κυβέρνηση σαφής προειδοποίηση ότι τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε παραδοχή της πολιτικής του κατά τη διάρκεια του πολέμου και ανασύσταση ενός καθεστώτος εχθρικού προς τους Συμμάχους Στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε η Ελλάδα να γνωρίζει ότι οι Σύμμαχοι δεν ήταν σε θέση να εμπιστευθούν σημαντικά στρατηγικά σημεία στη Μικρά Ασία σε μια μη φιλική κυβέρνηση Με άλλα λόγια επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε αναθεώρηση από τις Δυνάμεις της Συνθήκης των Σεβρών Το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε από τη Συμμαχική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου και επιδόθηκε στην κυβέρνηση Ράλλη στις 20 Νοεμβρίου 3 Δεκεμβρίου αποτελούσε τυπικά συμβιβασμό ανάμεσα στις δύο απόψεις με ουσιαστική παραδοχή των γαλλικών θέσεων Δεν έθετε θέμα αναθεωρήσεως της Συνθήκης αλλά τόνιζε ότι οι δυνάμεις της Entente θα θεωρούσαν την τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου στον ελληνικό θρόνο σαν μια μη φιλική ενέργεια που θα τους έδινε το δικαίωμα να επανεξετάσουν ολόκληρη την πολιτική τους στην Εγγύς Ανατολή χωρίς καμιά δέσμευση χωρίς δηλαδή να δεσμεύονται από τη Συνθήκη των Σεβρών Η Ελλάδα θα έπαυε να θεωρείται σύμμαχος - εντολοδόχος της Entente στη Μικρά Ασία Στις 21 Νοεμβρίου 4 Δεκεμβρίου μία μέρα πριν από το Δημοψήφισμα για την επιστροφή του Κωνσταντίνου οι πρεσβευτές της Αγγλίας Γαλλίας και Ιταλίας εξουσιοδοτήθηκαν να γνωστοποιήσουν στην ελληνική κυβέρνηση ότι οι Σύμμαχοι θα διέκοπταν κάθε οικονομική υποστήριξη προς την Ελλάδα αν ξαναγύριζε ο εξόριστος μονάρχης ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150 ΠΗΓΗ 4 Με την επιστροφή του Κωνσταντίνου ολοκληρώθηκε η αλλαγή Η αλλαγή αυτή δημιούργησε νέα κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας και στο μικρασιατικό μέτωπο και το κυριότερο οδήγησε στην εκδήλωση ανοιχτής στροφής της γαλλικής και ιταλικής πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα καθώς και στη δημιουργία νέου κλίματος στις αγγλοελληνικές σχέσεις Από την άποψη αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τομή στην πορεία των γεγονότων

Ωστόσο η πραγματική έκταση και σημασία αυτής της τομής δεν μπορεί να εκτιμηθεί χωρίς αναφορά - με κέντρο το Μικρασιατικό πρόβλημα - στην εξέλιξη των σχέσεων της Ελλάδας με την Entente στις σχέσεις των Συμμάχων μεταξύ τους και στην εσωτερική κατάσταση της ηττημένης οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι τη στιγμή της αλλαγής του Νοεμβρίου 1920 χωρίς αναφορά δηλαδή στις δυσκολίες και στις εύθραυστες ισορροπίες πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών Τα παραπάνω ζητήματα ούτε ο Βενιζέλος που συγκριτικά με την αντιπολίτευση ήταν σε θέση να γνωρίζει ακόμα περισσότερες διαστάσεις τους ούτε οι αντίπαλοί του για τον ίδιο γενικά λόγο θεώρησαν σκόπιμο να τα θέσουν στο εκλογικό σώμα το 1920 - ή αργότερα Και ο κύριος λόγος ήταν - με εξαίρεση τα θέματα εκείνα που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τρέχοντες διπλωματικούς χειρισμούς - ο ακαταμάχητος πειρασμός της οποιασδήποτε μέχρι τότε ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να καρπωθεί κύρος και άμεσα ή μακροπρόθεσμα πολιτικά οφέλη από την εγγυημένη δημοτικότητα της Μεγάλης Ιδέας Οι πολλαπλές αντιδράσεις που αντιμετώπισε ο Βενιζέλος στην επιδίωξή του να κατοχυρώσει τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Μικρά Ασία μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών εξετάστηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο Οι λόγοι που δημιούργησαν τις αντιδράσεις αυτές δεν έπαψαν να ισχύουν μετά την υπογραφή της Συνθήκης Αντίθετα σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις από τον Αύγουστο του 1920 μέχρι τη Νοεμβριανή αλλαγή στην Ελλάδα οι ενδοσυμμαχικές διαφωνίες οξύνθηκαν και η ενδοαγγλική αντιπολίτευση στους laquoφιλελληνικούςraquo προσανατολισμούς του Λόυδ Τζωρτζ ισχυροποιήθηκε με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου ανοιχτά σχεδόν - για πρώτη φορά - οι περισσότερες από αυτές τις διαφωνίες Δε θα ήταν άσκοπο λοιπόν να συνοψίσουμε εδώ τους κυριότερους από τους παράγοντες εκείνους που είχαν αρνητική αποσταθεροποιητική επίδραση πάνω στις ελληνικές επιδιώξεις μέχρι την αλλαγή του Νοεμβρίου 1920 ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 150-151

Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στην τύχη του ανδρικού πληθυσμού μετά την καταστροφή της Σμύρνης ΠΗΓΗ 1 Οι πορείες των αιχμαλώτων και των ομήρων προς το εσωτερικό Οι Τούρκοι μετά την κατάληψη της Σμύρνης άρχισαν τη συγκέντρωση όλου του άρρενα πληθυσμού από 18 έως 45 ετών όπως αναφερόταν στη σχετική διαταγή του Νουρεντίν Στην πραγματικότητα όμως συλλαμβάνονταν και κάτω από 18 ετών ή πάνω από 45 Μέσα σε λίγες ώρες συνελήφθησαν περίπου 10000 άντρες που κλείστηκαν σε στρατώνες της Σμύρνης και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν όπως γράφει ο Χρ Σολομωνίδης Η διαταγή του Νουρεντίν όριζε τη 17η Σεπτεμβρίου σαν τελευταία μέρα για την αναγκαστική αναχώρηση όλου του υπόλοιπου ελληνικού πληθυσμού κατά την επιβίβαση όμως των προσφύγων στα πλοία οι Τούρκοι που έκαναν έλεγχο συνέλαβαν και πάμπολλους άλλους για να τους οδηγήσουν σε στρατόπεδα στο εσωτερικό Πολλοί τότε κατάφεραν να διαφύγουν μεταμφιεσμένοι αλλά αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις Οι υπόλοιποι σχηματίζοντας μεγάλες φάλαγγες πήραν το δρόμο για το εσωτερικό Ο Αγγελομάτης αναφέρει ότι πάνω από 150000 χριστιανοί από τη Σμύρνη και τα περίχωρα οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα Τις πρώτες κιόλας μέρες του εκτοπισμού αναφέρεται ότι εξοντώθηκαν περίπου 3000 Έλληνες κοντά στο προάστιο της Σμύρνης Μπουνάρμπασι ενώ από μια άλλη φάλαγγα 5000 αιχμαλώτων σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι στα ανατολικά του Μπουρνόβα Άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν μόλις έφτασαν στη Μαγνησία Οι εκτοπιζόμενοι είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες προς τον Κασαμπά τη Μαγνησία και τη Φιλαδέλφεια (Αλά Σεχίρ) όπου από τους χίλιους περίπου που περιλάμβανε η ομάδα σκοτώθηκαν οι μισοί

ΘΕΜΑ 2

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Η Σμύρνη καίγεται οι χριστιανοί κάτοικοι της προσπαθούν απεγνωσμένα να σωθούν ενώ οι ναύτες των συμμαχικών δυνάμεων παρακολουθούν αμέτοχοι

Πρόσφυγες Μαρτυρίες Μικρασιατών προσφύγων για την άφιξή τους στην ΕλλάδαΕμείς οι άλλοι περιμέναμε τρεις μέρες ώσπου μπήκαμε σε καΐκια και μπαρκάραμε για τη Μυτιλήνη Ώσπου να πατήσει το ποδάρι του ο τούρκικος στρατός στο χωριό άραζαν καΐκια και μας παίρναν Πίσω-πίσω στη Μυτιλήνη δεν μας δέχουνταν Δεν είναι και πλούσιος τόπος από ένα μαξούλι [=σοδειά] περιμένει Βασανιστήκαμε κακοκοιμηθήκαμε κακοφάγαμε μεγάλη συμφορά πάθαμε Και ποιος δεν έκλαψε νεκρούς Και ποιος δεν κακοπάθησε και ποιος δεν κλαίει ακόμα Μονάχα τα παιδιά που γεννήθηκαν εδώ τrsquo ακούνε σαν ψεύτικα παραμύθια(Μαρτυρία Απόστολου Μυκονιάτη από το παραθαλάσσιο χωριό Ατζανός κοντά στην Πέργαμο απέναντι από τη Λέσβο) Η Έξοδος (έκδοση του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών) τόμ Α΄ σ 142

Η ΕΞΟΔΟΣΗ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΘΡΑΚΗ

Ήδη πριν από τον Αύγουστο του 1922 ελληνικοί πληθυσμοί της Μικράς Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) είχαν εγκαταλείψει τα σπίτια τους και είχαν καταφύγει στη Σμύρνη ή την ΕλλάδαΜετά την καταστροφή της Σμύρνης σειρά είχαν τα Βούρλα το Αϊβαλί και τα Μοσχονήσια Διώξεις σημειώθηκαν και στη βορειοδυτική Μικρά Ασία (Προποντίδα και αλλού) Αιχμάλωτοι στρατιώτες και ντόπιοι άνδρες 18-45 ετών συγκεντρώθηκαν σε στρατόπεδα και σχηματίστηκαν πορείες αιχμαλώτων και ομήρων προς το εσωτερικό της Μικράς Ασίας Πολλοί πέθαναν από κακουχίες και ασιτία Στους κατοίκους της Ανατολικής Θράκης δόθηκε προθεσμία ενός μήνα για να εκκενώσουν την περιοχή Με αυτόν τον τρόπο είχαν τη δυνατότητα να πάρουν μαζί τους όσα μπορούσαν να μεταφέρουν από την κινητή περιουσία τους Οι Έλληνες της χερσονήσου της Καλλίπολης έφυγαν αργότερα

Συνολικά το φθινόπωρο του 1922 έφθασαν στην Ελλάδα περίπου 900000 πρόσφυγες (ανάμεσα τους και 50000 Αρμένιοι) Περίπου 200000 Έλληνες παρέμεναν στην Καππαδοκία και γενικότερα στην Κεντρική και Νότια Μικρά Ασία Αυτοί μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα το 1924 και το 1925 με τη φροντίδα της Μικτής Επιτροπής Ένα τμήμα των Ελλήνων του Πόντου κατέφυγε στη Ρωσία

Πηγή httpwwwvenetokleiogrΠαναγιώτης Αθανασόπουλος

Αφού μελετήσετε τον πίνακα 1 που παρατίθεται στη σελ 146 του σχολικού βιβλίου να εξηγήσετε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργήθηκε το προσφυγικό ρεύμα μετά την καταστροφή της Σμύρνης

Ομάδα ελλήνων αιχμαλώτων που

επέστρεψαν από τα κεμαλικά

στρατόπεδα Αθήνα httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydome

stic_policyind001html

Πρόσφυγες Στίχοι ΠυθαγόραςΜουσική Απόστολος Καρδάρας

Πάνε κι έρχονται καράβιαφορτωμένα προσφυγιάβάψαν τα πανιά τους μαύρατα κατάρτια τους μαβιά

Σε ποια πέτρα σε ποιο χώμανα ριζώσεις τώρα πιακι απrsquo το θάνατο ακόμαπιο πικρή είσαι προσφυγιά

Πού να βρίσκεται ο πατέραςψάχνει η μάνα για παιδιάμας εσκόρπισε ο αγέραςσrsquo άλλη γη σrsquo άλλη στεριά

Μικρασιάτες πρόσφυγες στο κατάστρωμα πλοίου Αθήνα

Φωτοϊστορικό Αρχείο Δήμου Νέας Σμύρνης

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policy

ind001html

Χάρτης της Ανατολικής Θράκης με τις πορείες των προσφύγων και τα μέσα αναχώρησης

httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Τα φορτωμένα κάρα περνούν μέσα από την Αδριανούπολη (αρχές Οκτωβρίου 1922)httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Έλληνες πρόσφυγες εγκαταλείπουν την ανατολική

Θράκη (Νοέμβριος 1922)

Σύνοψη της υπόθεσηςΒασισμένη στο βιβλίο του Ηλία Βενέζη Το νούμερο 31328 η ταινία του Νίκου Κούνδουρου αφηγείται μέσα από την προσωπική τραγωδία τριών προσώπων την Μικρασιατική καταστροφή και την μαρτυρική πορεία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας που συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο θάνατο από τα στρατεύματα του Κεμάλ αλλά και τις ένοπλες ομάδες Μουσουλμάνων Η γυναίκα ενός εμπόρου μια δασκάλα και ένας δεκαεφτάχρονος προσπαθούν να επιβιώσουν ακολουθώντας την φάλαγγα των αιχμαλώτων στα βάθη της Μικράς Ασίας Η δασκάλα θα δολοφονηθεί από έναν Τούρκο η γυναίκα του εμπόρου θα χάσει τα λογικά της και μόνο ο νεαρός θα καταφέρει να σωθεί Για λόγους διπλωματικούς και πολιτικούς η προβολή της ταινίας υπήρξε απαγορευμένη μέχρι το 1982 httpwwwtainiothikigrv2filmographyview12

1922

ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΕ

Αφού μελετήσετε τις παραπάνω πηγές να αιτιολογήσετε την αλλαγή στάσης των Συμμάχων απέναντι στην Ελλάδα μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου το Νοέμβριο του 1920ΠΗΓΗ 1 Το Δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβρίου 1920 και η επάνοδος του Κωνσταντίνου Οι εξελίξεις αυτές ωστόσο δεν μπορούσαν να είναι ούτε άμεσα ορατές ούτε εγγυημένες για τις Δυτικοευρωπαϊκές δυνάμεις το Νοέμβριο του 1920 Το νέο καθεστώς αντιπροσώπευε για την Entente στη χειρότερη περίπτωση κάποια πιθανή μελλοντική απειλή και στην καλύτερη έναν παράγοντα αστάθμητο Οι πρώτες αντιδράσεις της κοινής γνώμης στην Αγγλία και ιδιαίτερα στη Γαλλία όπου το όνομα του Κωνσταντίνου εξακολουθούσε να είναι σχεδόν εξίσου μισητό με αυτό του Γερμανού Κάιζερ ενίσχυσαν τη στάση εχθρικής αναμονής (απλής αναμονής στην περίπτωση της Αγγλίας) που υιοθέτησαν συνολικά οι Συμμαχικές κυβερνήσεις απέναντι στην Ελλάδα μετά την ήττα του Βενιζέλου ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150ΠΗΓΗ 2 Στην πρώτη μετά τις ελληνικές εκλογές από τις περιοδικές διασυμμαχικές συνδιασκέψεις που άρχισε στο Λονδίνο στις 1326 Νοεμβρίου η κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα και η πιθανή επιστροφή του Κωνσταντίνου αποτέλεσε ένα από τα κεντρικά θέματα Ο λόρδος Curzon υπουργός εξωτερικών της Αγγλίας κυκλοφόρησε στη Συνδιάσκεψη ένα εμπιστευτικό μνημόνιο βάση για τη συζήτηση του Ελληνικού θέματος Σύμφωνα με την αγγλική πρόταση αν η ελληνική κυβέρνηση όπως δήλωνε ήταν διατεθειμένη να συνεχίσει το Μικρασιατικό πόλεμο οι δυνάμεις της Entente είχαν συμφέρον να ενισχύσουν την Ελλάδα στην προσπάθειά της να επιβάλει με στρατιωτικά μέσα τη Συνθήκη των Σεβρών φτάνοντας μέχρι το σημείο να αναγνωρίσουν τον Κωνσταντίνο κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150

ΘΕΜΑ 1

ΠΗΓΗ 3 Η Γαλλία και η Ιταλία όμως δεν είχαν την ίδια γνώμη Ο Γάλλος πρωθυπουργός Leygues πρότεινε να σταλεί στην ελληνική κυβέρνηση σαφής προειδοποίηση ότι τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε παραδοχή της πολιτικής του κατά τη διάρκεια του πολέμου και ανασύσταση ενός καθεστώτος εχθρικού προς τους Συμμάχους Στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε η Ελλάδα να γνωρίζει ότι οι Σύμμαχοι δεν ήταν σε θέση να εμπιστευθούν σημαντικά στρατηγικά σημεία στη Μικρά Ασία σε μια μη φιλική κυβέρνηση Με άλλα λόγια επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε αναθεώρηση από τις Δυνάμεις της Συνθήκης των Σεβρών Το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε από τη Συμμαχική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου και επιδόθηκε στην κυβέρνηση Ράλλη στις 20 Νοεμβρίου 3 Δεκεμβρίου αποτελούσε τυπικά συμβιβασμό ανάμεσα στις δύο απόψεις με ουσιαστική παραδοχή των γαλλικών θέσεων Δεν έθετε θέμα αναθεωρήσεως της Συνθήκης αλλά τόνιζε ότι οι δυνάμεις της Entente θα θεωρούσαν την τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου στον ελληνικό θρόνο σαν μια μη φιλική ενέργεια που θα τους έδινε το δικαίωμα να επανεξετάσουν ολόκληρη την πολιτική τους στην Εγγύς Ανατολή χωρίς καμιά δέσμευση χωρίς δηλαδή να δεσμεύονται από τη Συνθήκη των Σεβρών Η Ελλάδα θα έπαυε να θεωρείται σύμμαχος - εντολοδόχος της Entente στη Μικρά Ασία Στις 21 Νοεμβρίου 4 Δεκεμβρίου μία μέρα πριν από το Δημοψήφισμα για την επιστροφή του Κωνσταντίνου οι πρεσβευτές της Αγγλίας Γαλλίας και Ιταλίας εξουσιοδοτήθηκαν να γνωστοποιήσουν στην ελληνική κυβέρνηση ότι οι Σύμμαχοι θα διέκοπταν κάθε οικονομική υποστήριξη προς την Ελλάδα αν ξαναγύριζε ο εξόριστος μονάρχης ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150 ΠΗΓΗ 4 Με την επιστροφή του Κωνσταντίνου ολοκληρώθηκε η αλλαγή Η αλλαγή αυτή δημιούργησε νέα κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας και στο μικρασιατικό μέτωπο και το κυριότερο οδήγησε στην εκδήλωση ανοιχτής στροφής της γαλλικής και ιταλικής πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα καθώς και στη δημιουργία νέου κλίματος στις αγγλοελληνικές σχέσεις Από την άποψη αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τομή στην πορεία των γεγονότων

Ωστόσο η πραγματική έκταση και σημασία αυτής της τομής δεν μπορεί να εκτιμηθεί χωρίς αναφορά - με κέντρο το Μικρασιατικό πρόβλημα - στην εξέλιξη των σχέσεων της Ελλάδας με την Entente στις σχέσεις των Συμμάχων μεταξύ τους και στην εσωτερική κατάσταση της ηττημένης οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι τη στιγμή της αλλαγής του Νοεμβρίου 1920 χωρίς αναφορά δηλαδή στις δυσκολίες και στις εύθραυστες ισορροπίες πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών Τα παραπάνω ζητήματα ούτε ο Βενιζέλος που συγκριτικά με την αντιπολίτευση ήταν σε θέση να γνωρίζει ακόμα περισσότερες διαστάσεις τους ούτε οι αντίπαλοί του για τον ίδιο γενικά λόγο θεώρησαν σκόπιμο να τα θέσουν στο εκλογικό σώμα το 1920 - ή αργότερα Και ο κύριος λόγος ήταν - με εξαίρεση τα θέματα εκείνα που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τρέχοντες διπλωματικούς χειρισμούς - ο ακαταμάχητος πειρασμός της οποιασδήποτε μέχρι τότε ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να καρπωθεί κύρος και άμεσα ή μακροπρόθεσμα πολιτικά οφέλη από την εγγυημένη δημοτικότητα της Μεγάλης Ιδέας Οι πολλαπλές αντιδράσεις που αντιμετώπισε ο Βενιζέλος στην επιδίωξή του να κατοχυρώσει τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Μικρά Ασία μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών εξετάστηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο Οι λόγοι που δημιούργησαν τις αντιδράσεις αυτές δεν έπαψαν να ισχύουν μετά την υπογραφή της Συνθήκης Αντίθετα σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις από τον Αύγουστο του 1920 μέχρι τη Νοεμβριανή αλλαγή στην Ελλάδα οι ενδοσυμμαχικές διαφωνίες οξύνθηκαν και η ενδοαγγλική αντιπολίτευση στους laquoφιλελληνικούςraquo προσανατολισμούς του Λόυδ Τζωρτζ ισχυροποιήθηκε με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου ανοιχτά σχεδόν - για πρώτη φορά - οι περισσότερες από αυτές τις διαφωνίες Δε θα ήταν άσκοπο λοιπόν να συνοψίσουμε εδώ τους κυριότερους από τους παράγοντες εκείνους που είχαν αρνητική αποσταθεροποιητική επίδραση πάνω στις ελληνικές επιδιώξεις μέχρι την αλλαγή του Νοεμβρίου 1920 ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 150-151

Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στην τύχη του ανδρικού πληθυσμού μετά την καταστροφή της Σμύρνης ΠΗΓΗ 1 Οι πορείες των αιχμαλώτων και των ομήρων προς το εσωτερικό Οι Τούρκοι μετά την κατάληψη της Σμύρνης άρχισαν τη συγκέντρωση όλου του άρρενα πληθυσμού από 18 έως 45 ετών όπως αναφερόταν στη σχετική διαταγή του Νουρεντίν Στην πραγματικότητα όμως συλλαμβάνονταν και κάτω από 18 ετών ή πάνω από 45 Μέσα σε λίγες ώρες συνελήφθησαν περίπου 10000 άντρες που κλείστηκαν σε στρατώνες της Σμύρνης και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν όπως γράφει ο Χρ Σολομωνίδης Η διαταγή του Νουρεντίν όριζε τη 17η Σεπτεμβρίου σαν τελευταία μέρα για την αναγκαστική αναχώρηση όλου του υπόλοιπου ελληνικού πληθυσμού κατά την επιβίβαση όμως των προσφύγων στα πλοία οι Τούρκοι που έκαναν έλεγχο συνέλαβαν και πάμπολλους άλλους για να τους οδηγήσουν σε στρατόπεδα στο εσωτερικό Πολλοί τότε κατάφεραν να διαφύγουν μεταμφιεσμένοι αλλά αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις Οι υπόλοιποι σχηματίζοντας μεγάλες φάλαγγες πήραν το δρόμο για το εσωτερικό Ο Αγγελομάτης αναφέρει ότι πάνω από 150000 χριστιανοί από τη Σμύρνη και τα περίχωρα οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα Τις πρώτες κιόλας μέρες του εκτοπισμού αναφέρεται ότι εξοντώθηκαν περίπου 3000 Έλληνες κοντά στο προάστιο της Σμύρνης Μπουνάρμπασι ενώ από μια άλλη φάλαγγα 5000 αιχμαλώτων σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι στα ανατολικά του Μπουρνόβα Άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν μόλις έφτασαν στη Μαγνησία Οι εκτοπιζόμενοι είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες προς τον Κασαμπά τη Μαγνησία και τη Φιλαδέλφεια (Αλά Σεχίρ) όπου από τους χίλιους περίπου που περιλάμβανε η ομάδα σκοτώθηκαν οι μισοί

ΘΕΜΑ 2

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Πρόσφυγες Μαρτυρίες Μικρασιατών προσφύγων για την άφιξή τους στην ΕλλάδαΕμείς οι άλλοι περιμέναμε τρεις μέρες ώσπου μπήκαμε σε καΐκια και μπαρκάραμε για τη Μυτιλήνη Ώσπου να πατήσει το ποδάρι του ο τούρκικος στρατός στο χωριό άραζαν καΐκια και μας παίρναν Πίσω-πίσω στη Μυτιλήνη δεν μας δέχουνταν Δεν είναι και πλούσιος τόπος από ένα μαξούλι [=σοδειά] περιμένει Βασανιστήκαμε κακοκοιμηθήκαμε κακοφάγαμε μεγάλη συμφορά πάθαμε Και ποιος δεν έκλαψε νεκρούς Και ποιος δεν κακοπάθησε και ποιος δεν κλαίει ακόμα Μονάχα τα παιδιά που γεννήθηκαν εδώ τrsquo ακούνε σαν ψεύτικα παραμύθια(Μαρτυρία Απόστολου Μυκονιάτη από το παραθαλάσσιο χωριό Ατζανός κοντά στην Πέργαμο απέναντι από τη Λέσβο) Η Έξοδος (έκδοση του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών) τόμ Α΄ σ 142

Η ΕΞΟΔΟΣΗ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΘΡΑΚΗ

Ήδη πριν από τον Αύγουστο του 1922 ελληνικοί πληθυσμοί της Μικράς Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) είχαν εγκαταλείψει τα σπίτια τους και είχαν καταφύγει στη Σμύρνη ή την ΕλλάδαΜετά την καταστροφή της Σμύρνης σειρά είχαν τα Βούρλα το Αϊβαλί και τα Μοσχονήσια Διώξεις σημειώθηκαν και στη βορειοδυτική Μικρά Ασία (Προποντίδα και αλλού) Αιχμάλωτοι στρατιώτες και ντόπιοι άνδρες 18-45 ετών συγκεντρώθηκαν σε στρατόπεδα και σχηματίστηκαν πορείες αιχμαλώτων και ομήρων προς το εσωτερικό της Μικράς Ασίας Πολλοί πέθαναν από κακουχίες και ασιτία Στους κατοίκους της Ανατολικής Θράκης δόθηκε προθεσμία ενός μήνα για να εκκενώσουν την περιοχή Με αυτόν τον τρόπο είχαν τη δυνατότητα να πάρουν μαζί τους όσα μπορούσαν να μεταφέρουν από την κινητή περιουσία τους Οι Έλληνες της χερσονήσου της Καλλίπολης έφυγαν αργότερα

Συνολικά το φθινόπωρο του 1922 έφθασαν στην Ελλάδα περίπου 900000 πρόσφυγες (ανάμεσα τους και 50000 Αρμένιοι) Περίπου 200000 Έλληνες παρέμεναν στην Καππαδοκία και γενικότερα στην Κεντρική και Νότια Μικρά Ασία Αυτοί μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα το 1924 και το 1925 με τη φροντίδα της Μικτής Επιτροπής Ένα τμήμα των Ελλήνων του Πόντου κατέφυγε στη Ρωσία

Πηγή httpwwwvenetokleiogrΠαναγιώτης Αθανασόπουλος

Αφού μελετήσετε τον πίνακα 1 που παρατίθεται στη σελ 146 του σχολικού βιβλίου να εξηγήσετε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργήθηκε το προσφυγικό ρεύμα μετά την καταστροφή της Σμύρνης

Ομάδα ελλήνων αιχμαλώτων που

επέστρεψαν από τα κεμαλικά

στρατόπεδα Αθήνα httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydome

stic_policyind001html

Πρόσφυγες Στίχοι ΠυθαγόραςΜουσική Απόστολος Καρδάρας

Πάνε κι έρχονται καράβιαφορτωμένα προσφυγιάβάψαν τα πανιά τους μαύρατα κατάρτια τους μαβιά

Σε ποια πέτρα σε ποιο χώμανα ριζώσεις τώρα πιακι απrsquo το θάνατο ακόμαπιο πικρή είσαι προσφυγιά

Πού να βρίσκεται ο πατέραςψάχνει η μάνα για παιδιάμας εσκόρπισε ο αγέραςσrsquo άλλη γη σrsquo άλλη στεριά

Μικρασιάτες πρόσφυγες στο κατάστρωμα πλοίου Αθήνα

Φωτοϊστορικό Αρχείο Δήμου Νέας Σμύρνης

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policy

ind001html

Χάρτης της Ανατολικής Θράκης με τις πορείες των προσφύγων και τα μέσα αναχώρησης

httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Τα φορτωμένα κάρα περνούν μέσα από την Αδριανούπολη (αρχές Οκτωβρίου 1922)httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Έλληνες πρόσφυγες εγκαταλείπουν την ανατολική

Θράκη (Νοέμβριος 1922)

Σύνοψη της υπόθεσηςΒασισμένη στο βιβλίο του Ηλία Βενέζη Το νούμερο 31328 η ταινία του Νίκου Κούνδουρου αφηγείται μέσα από την προσωπική τραγωδία τριών προσώπων την Μικρασιατική καταστροφή και την μαρτυρική πορεία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας που συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο θάνατο από τα στρατεύματα του Κεμάλ αλλά και τις ένοπλες ομάδες Μουσουλμάνων Η γυναίκα ενός εμπόρου μια δασκάλα και ένας δεκαεφτάχρονος προσπαθούν να επιβιώσουν ακολουθώντας την φάλαγγα των αιχμαλώτων στα βάθη της Μικράς Ασίας Η δασκάλα θα δολοφονηθεί από έναν Τούρκο η γυναίκα του εμπόρου θα χάσει τα λογικά της και μόνο ο νεαρός θα καταφέρει να σωθεί Για λόγους διπλωματικούς και πολιτικούς η προβολή της ταινίας υπήρξε απαγορευμένη μέχρι το 1982 httpwwwtainiothikigrv2filmographyview12

1922

ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΕ

Αφού μελετήσετε τις παραπάνω πηγές να αιτιολογήσετε την αλλαγή στάσης των Συμμάχων απέναντι στην Ελλάδα μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου το Νοέμβριο του 1920ΠΗΓΗ 1 Το Δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβρίου 1920 και η επάνοδος του Κωνσταντίνου Οι εξελίξεις αυτές ωστόσο δεν μπορούσαν να είναι ούτε άμεσα ορατές ούτε εγγυημένες για τις Δυτικοευρωπαϊκές δυνάμεις το Νοέμβριο του 1920 Το νέο καθεστώς αντιπροσώπευε για την Entente στη χειρότερη περίπτωση κάποια πιθανή μελλοντική απειλή και στην καλύτερη έναν παράγοντα αστάθμητο Οι πρώτες αντιδράσεις της κοινής γνώμης στην Αγγλία και ιδιαίτερα στη Γαλλία όπου το όνομα του Κωνσταντίνου εξακολουθούσε να είναι σχεδόν εξίσου μισητό με αυτό του Γερμανού Κάιζερ ενίσχυσαν τη στάση εχθρικής αναμονής (απλής αναμονής στην περίπτωση της Αγγλίας) που υιοθέτησαν συνολικά οι Συμμαχικές κυβερνήσεις απέναντι στην Ελλάδα μετά την ήττα του Βενιζέλου ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150ΠΗΓΗ 2 Στην πρώτη μετά τις ελληνικές εκλογές από τις περιοδικές διασυμμαχικές συνδιασκέψεις που άρχισε στο Λονδίνο στις 1326 Νοεμβρίου η κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα και η πιθανή επιστροφή του Κωνσταντίνου αποτέλεσε ένα από τα κεντρικά θέματα Ο λόρδος Curzon υπουργός εξωτερικών της Αγγλίας κυκλοφόρησε στη Συνδιάσκεψη ένα εμπιστευτικό μνημόνιο βάση για τη συζήτηση του Ελληνικού θέματος Σύμφωνα με την αγγλική πρόταση αν η ελληνική κυβέρνηση όπως δήλωνε ήταν διατεθειμένη να συνεχίσει το Μικρασιατικό πόλεμο οι δυνάμεις της Entente είχαν συμφέρον να ενισχύσουν την Ελλάδα στην προσπάθειά της να επιβάλει με στρατιωτικά μέσα τη Συνθήκη των Σεβρών φτάνοντας μέχρι το σημείο να αναγνωρίσουν τον Κωνσταντίνο κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150

ΘΕΜΑ 1

ΠΗΓΗ 3 Η Γαλλία και η Ιταλία όμως δεν είχαν την ίδια γνώμη Ο Γάλλος πρωθυπουργός Leygues πρότεινε να σταλεί στην ελληνική κυβέρνηση σαφής προειδοποίηση ότι τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε παραδοχή της πολιτικής του κατά τη διάρκεια του πολέμου και ανασύσταση ενός καθεστώτος εχθρικού προς τους Συμμάχους Στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε η Ελλάδα να γνωρίζει ότι οι Σύμμαχοι δεν ήταν σε θέση να εμπιστευθούν σημαντικά στρατηγικά σημεία στη Μικρά Ασία σε μια μη φιλική κυβέρνηση Με άλλα λόγια επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε αναθεώρηση από τις Δυνάμεις της Συνθήκης των Σεβρών Το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε από τη Συμμαχική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου και επιδόθηκε στην κυβέρνηση Ράλλη στις 20 Νοεμβρίου 3 Δεκεμβρίου αποτελούσε τυπικά συμβιβασμό ανάμεσα στις δύο απόψεις με ουσιαστική παραδοχή των γαλλικών θέσεων Δεν έθετε θέμα αναθεωρήσεως της Συνθήκης αλλά τόνιζε ότι οι δυνάμεις της Entente θα θεωρούσαν την τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου στον ελληνικό θρόνο σαν μια μη φιλική ενέργεια που θα τους έδινε το δικαίωμα να επανεξετάσουν ολόκληρη την πολιτική τους στην Εγγύς Ανατολή χωρίς καμιά δέσμευση χωρίς δηλαδή να δεσμεύονται από τη Συνθήκη των Σεβρών Η Ελλάδα θα έπαυε να θεωρείται σύμμαχος - εντολοδόχος της Entente στη Μικρά Ασία Στις 21 Νοεμβρίου 4 Δεκεμβρίου μία μέρα πριν από το Δημοψήφισμα για την επιστροφή του Κωνσταντίνου οι πρεσβευτές της Αγγλίας Γαλλίας και Ιταλίας εξουσιοδοτήθηκαν να γνωστοποιήσουν στην ελληνική κυβέρνηση ότι οι Σύμμαχοι θα διέκοπταν κάθε οικονομική υποστήριξη προς την Ελλάδα αν ξαναγύριζε ο εξόριστος μονάρχης ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150 ΠΗΓΗ 4 Με την επιστροφή του Κωνσταντίνου ολοκληρώθηκε η αλλαγή Η αλλαγή αυτή δημιούργησε νέα κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας και στο μικρασιατικό μέτωπο και το κυριότερο οδήγησε στην εκδήλωση ανοιχτής στροφής της γαλλικής και ιταλικής πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα καθώς και στη δημιουργία νέου κλίματος στις αγγλοελληνικές σχέσεις Από την άποψη αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τομή στην πορεία των γεγονότων

Ωστόσο η πραγματική έκταση και σημασία αυτής της τομής δεν μπορεί να εκτιμηθεί χωρίς αναφορά - με κέντρο το Μικρασιατικό πρόβλημα - στην εξέλιξη των σχέσεων της Ελλάδας με την Entente στις σχέσεις των Συμμάχων μεταξύ τους και στην εσωτερική κατάσταση της ηττημένης οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι τη στιγμή της αλλαγής του Νοεμβρίου 1920 χωρίς αναφορά δηλαδή στις δυσκολίες και στις εύθραυστες ισορροπίες πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών Τα παραπάνω ζητήματα ούτε ο Βενιζέλος που συγκριτικά με την αντιπολίτευση ήταν σε θέση να γνωρίζει ακόμα περισσότερες διαστάσεις τους ούτε οι αντίπαλοί του για τον ίδιο γενικά λόγο θεώρησαν σκόπιμο να τα θέσουν στο εκλογικό σώμα το 1920 - ή αργότερα Και ο κύριος λόγος ήταν - με εξαίρεση τα θέματα εκείνα που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τρέχοντες διπλωματικούς χειρισμούς - ο ακαταμάχητος πειρασμός της οποιασδήποτε μέχρι τότε ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να καρπωθεί κύρος και άμεσα ή μακροπρόθεσμα πολιτικά οφέλη από την εγγυημένη δημοτικότητα της Μεγάλης Ιδέας Οι πολλαπλές αντιδράσεις που αντιμετώπισε ο Βενιζέλος στην επιδίωξή του να κατοχυρώσει τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Μικρά Ασία μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών εξετάστηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο Οι λόγοι που δημιούργησαν τις αντιδράσεις αυτές δεν έπαψαν να ισχύουν μετά την υπογραφή της Συνθήκης Αντίθετα σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις από τον Αύγουστο του 1920 μέχρι τη Νοεμβριανή αλλαγή στην Ελλάδα οι ενδοσυμμαχικές διαφωνίες οξύνθηκαν και η ενδοαγγλική αντιπολίτευση στους laquoφιλελληνικούςraquo προσανατολισμούς του Λόυδ Τζωρτζ ισχυροποιήθηκε με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου ανοιχτά σχεδόν - για πρώτη φορά - οι περισσότερες από αυτές τις διαφωνίες Δε θα ήταν άσκοπο λοιπόν να συνοψίσουμε εδώ τους κυριότερους από τους παράγοντες εκείνους που είχαν αρνητική αποσταθεροποιητική επίδραση πάνω στις ελληνικές επιδιώξεις μέχρι την αλλαγή του Νοεμβρίου 1920 ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 150-151

Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στην τύχη του ανδρικού πληθυσμού μετά την καταστροφή της Σμύρνης ΠΗΓΗ 1 Οι πορείες των αιχμαλώτων και των ομήρων προς το εσωτερικό Οι Τούρκοι μετά την κατάληψη της Σμύρνης άρχισαν τη συγκέντρωση όλου του άρρενα πληθυσμού από 18 έως 45 ετών όπως αναφερόταν στη σχετική διαταγή του Νουρεντίν Στην πραγματικότητα όμως συλλαμβάνονταν και κάτω από 18 ετών ή πάνω από 45 Μέσα σε λίγες ώρες συνελήφθησαν περίπου 10000 άντρες που κλείστηκαν σε στρατώνες της Σμύρνης και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν όπως γράφει ο Χρ Σολομωνίδης Η διαταγή του Νουρεντίν όριζε τη 17η Σεπτεμβρίου σαν τελευταία μέρα για την αναγκαστική αναχώρηση όλου του υπόλοιπου ελληνικού πληθυσμού κατά την επιβίβαση όμως των προσφύγων στα πλοία οι Τούρκοι που έκαναν έλεγχο συνέλαβαν και πάμπολλους άλλους για να τους οδηγήσουν σε στρατόπεδα στο εσωτερικό Πολλοί τότε κατάφεραν να διαφύγουν μεταμφιεσμένοι αλλά αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις Οι υπόλοιποι σχηματίζοντας μεγάλες φάλαγγες πήραν το δρόμο για το εσωτερικό Ο Αγγελομάτης αναφέρει ότι πάνω από 150000 χριστιανοί από τη Σμύρνη και τα περίχωρα οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα Τις πρώτες κιόλας μέρες του εκτοπισμού αναφέρεται ότι εξοντώθηκαν περίπου 3000 Έλληνες κοντά στο προάστιο της Σμύρνης Μπουνάρμπασι ενώ από μια άλλη φάλαγγα 5000 αιχμαλώτων σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι στα ανατολικά του Μπουρνόβα Άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν μόλις έφτασαν στη Μαγνησία Οι εκτοπιζόμενοι είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες προς τον Κασαμπά τη Μαγνησία και τη Φιλαδέλφεια (Αλά Σεχίρ) όπου από τους χίλιους περίπου που περιλάμβανε η ομάδα σκοτώθηκαν οι μισοί

ΘΕΜΑ 2

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Η ΕΞΟΔΟΣΗ ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΘΡΑΚΗ

Ήδη πριν από τον Αύγουστο του 1922 ελληνικοί πληθυσμοί της Μικράς Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) είχαν εγκαταλείψει τα σπίτια τους και είχαν καταφύγει στη Σμύρνη ή την ΕλλάδαΜετά την καταστροφή της Σμύρνης σειρά είχαν τα Βούρλα το Αϊβαλί και τα Μοσχονήσια Διώξεις σημειώθηκαν και στη βορειοδυτική Μικρά Ασία (Προποντίδα και αλλού) Αιχμάλωτοι στρατιώτες και ντόπιοι άνδρες 18-45 ετών συγκεντρώθηκαν σε στρατόπεδα και σχηματίστηκαν πορείες αιχμαλώτων και ομήρων προς το εσωτερικό της Μικράς Ασίας Πολλοί πέθαναν από κακουχίες και ασιτία Στους κατοίκους της Ανατολικής Θράκης δόθηκε προθεσμία ενός μήνα για να εκκενώσουν την περιοχή Με αυτόν τον τρόπο είχαν τη δυνατότητα να πάρουν μαζί τους όσα μπορούσαν να μεταφέρουν από την κινητή περιουσία τους Οι Έλληνες της χερσονήσου της Καλλίπολης έφυγαν αργότερα

Συνολικά το φθινόπωρο του 1922 έφθασαν στην Ελλάδα περίπου 900000 πρόσφυγες (ανάμεσα τους και 50000 Αρμένιοι) Περίπου 200000 Έλληνες παρέμεναν στην Καππαδοκία και γενικότερα στην Κεντρική και Νότια Μικρά Ασία Αυτοί μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα το 1924 και το 1925 με τη φροντίδα της Μικτής Επιτροπής Ένα τμήμα των Ελλήνων του Πόντου κατέφυγε στη Ρωσία

Πηγή httpwwwvenetokleiogrΠαναγιώτης Αθανασόπουλος

Αφού μελετήσετε τον πίνακα 1 που παρατίθεται στη σελ 146 του σχολικού βιβλίου να εξηγήσετε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργήθηκε το προσφυγικό ρεύμα μετά την καταστροφή της Σμύρνης

Ομάδα ελλήνων αιχμαλώτων που

επέστρεψαν από τα κεμαλικά

στρατόπεδα Αθήνα httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydome

stic_policyind001html

Πρόσφυγες Στίχοι ΠυθαγόραςΜουσική Απόστολος Καρδάρας

Πάνε κι έρχονται καράβιαφορτωμένα προσφυγιάβάψαν τα πανιά τους μαύρατα κατάρτια τους μαβιά

Σε ποια πέτρα σε ποιο χώμανα ριζώσεις τώρα πιακι απrsquo το θάνατο ακόμαπιο πικρή είσαι προσφυγιά

Πού να βρίσκεται ο πατέραςψάχνει η μάνα για παιδιάμας εσκόρπισε ο αγέραςσrsquo άλλη γη σrsquo άλλη στεριά

Μικρασιάτες πρόσφυγες στο κατάστρωμα πλοίου Αθήνα

Φωτοϊστορικό Αρχείο Δήμου Νέας Σμύρνης

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policy

ind001html

Χάρτης της Ανατολικής Θράκης με τις πορείες των προσφύγων και τα μέσα αναχώρησης

httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Τα φορτωμένα κάρα περνούν μέσα από την Αδριανούπολη (αρχές Οκτωβρίου 1922)httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Έλληνες πρόσφυγες εγκαταλείπουν την ανατολική

Θράκη (Νοέμβριος 1922)

Σύνοψη της υπόθεσηςΒασισμένη στο βιβλίο του Ηλία Βενέζη Το νούμερο 31328 η ταινία του Νίκου Κούνδουρου αφηγείται μέσα από την προσωπική τραγωδία τριών προσώπων την Μικρασιατική καταστροφή και την μαρτυρική πορεία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας που συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο θάνατο από τα στρατεύματα του Κεμάλ αλλά και τις ένοπλες ομάδες Μουσουλμάνων Η γυναίκα ενός εμπόρου μια δασκάλα και ένας δεκαεφτάχρονος προσπαθούν να επιβιώσουν ακολουθώντας την φάλαγγα των αιχμαλώτων στα βάθη της Μικράς Ασίας Η δασκάλα θα δολοφονηθεί από έναν Τούρκο η γυναίκα του εμπόρου θα χάσει τα λογικά της και μόνο ο νεαρός θα καταφέρει να σωθεί Για λόγους διπλωματικούς και πολιτικούς η προβολή της ταινίας υπήρξε απαγορευμένη μέχρι το 1982 httpwwwtainiothikigrv2filmographyview12

1922

ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΕ

Αφού μελετήσετε τις παραπάνω πηγές να αιτιολογήσετε την αλλαγή στάσης των Συμμάχων απέναντι στην Ελλάδα μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου το Νοέμβριο του 1920ΠΗΓΗ 1 Το Δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβρίου 1920 και η επάνοδος του Κωνσταντίνου Οι εξελίξεις αυτές ωστόσο δεν μπορούσαν να είναι ούτε άμεσα ορατές ούτε εγγυημένες για τις Δυτικοευρωπαϊκές δυνάμεις το Νοέμβριο του 1920 Το νέο καθεστώς αντιπροσώπευε για την Entente στη χειρότερη περίπτωση κάποια πιθανή μελλοντική απειλή και στην καλύτερη έναν παράγοντα αστάθμητο Οι πρώτες αντιδράσεις της κοινής γνώμης στην Αγγλία και ιδιαίτερα στη Γαλλία όπου το όνομα του Κωνσταντίνου εξακολουθούσε να είναι σχεδόν εξίσου μισητό με αυτό του Γερμανού Κάιζερ ενίσχυσαν τη στάση εχθρικής αναμονής (απλής αναμονής στην περίπτωση της Αγγλίας) που υιοθέτησαν συνολικά οι Συμμαχικές κυβερνήσεις απέναντι στην Ελλάδα μετά την ήττα του Βενιζέλου ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150ΠΗΓΗ 2 Στην πρώτη μετά τις ελληνικές εκλογές από τις περιοδικές διασυμμαχικές συνδιασκέψεις που άρχισε στο Λονδίνο στις 1326 Νοεμβρίου η κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα και η πιθανή επιστροφή του Κωνσταντίνου αποτέλεσε ένα από τα κεντρικά θέματα Ο λόρδος Curzon υπουργός εξωτερικών της Αγγλίας κυκλοφόρησε στη Συνδιάσκεψη ένα εμπιστευτικό μνημόνιο βάση για τη συζήτηση του Ελληνικού θέματος Σύμφωνα με την αγγλική πρόταση αν η ελληνική κυβέρνηση όπως δήλωνε ήταν διατεθειμένη να συνεχίσει το Μικρασιατικό πόλεμο οι δυνάμεις της Entente είχαν συμφέρον να ενισχύσουν την Ελλάδα στην προσπάθειά της να επιβάλει με στρατιωτικά μέσα τη Συνθήκη των Σεβρών φτάνοντας μέχρι το σημείο να αναγνωρίσουν τον Κωνσταντίνο κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150

ΘΕΜΑ 1

ΠΗΓΗ 3 Η Γαλλία και η Ιταλία όμως δεν είχαν την ίδια γνώμη Ο Γάλλος πρωθυπουργός Leygues πρότεινε να σταλεί στην ελληνική κυβέρνηση σαφής προειδοποίηση ότι τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε παραδοχή της πολιτικής του κατά τη διάρκεια του πολέμου και ανασύσταση ενός καθεστώτος εχθρικού προς τους Συμμάχους Στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε η Ελλάδα να γνωρίζει ότι οι Σύμμαχοι δεν ήταν σε θέση να εμπιστευθούν σημαντικά στρατηγικά σημεία στη Μικρά Ασία σε μια μη φιλική κυβέρνηση Με άλλα λόγια επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε αναθεώρηση από τις Δυνάμεις της Συνθήκης των Σεβρών Το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε από τη Συμμαχική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου και επιδόθηκε στην κυβέρνηση Ράλλη στις 20 Νοεμβρίου 3 Δεκεμβρίου αποτελούσε τυπικά συμβιβασμό ανάμεσα στις δύο απόψεις με ουσιαστική παραδοχή των γαλλικών θέσεων Δεν έθετε θέμα αναθεωρήσεως της Συνθήκης αλλά τόνιζε ότι οι δυνάμεις της Entente θα θεωρούσαν την τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου στον ελληνικό θρόνο σαν μια μη φιλική ενέργεια που θα τους έδινε το δικαίωμα να επανεξετάσουν ολόκληρη την πολιτική τους στην Εγγύς Ανατολή χωρίς καμιά δέσμευση χωρίς δηλαδή να δεσμεύονται από τη Συνθήκη των Σεβρών Η Ελλάδα θα έπαυε να θεωρείται σύμμαχος - εντολοδόχος της Entente στη Μικρά Ασία Στις 21 Νοεμβρίου 4 Δεκεμβρίου μία μέρα πριν από το Δημοψήφισμα για την επιστροφή του Κωνσταντίνου οι πρεσβευτές της Αγγλίας Γαλλίας και Ιταλίας εξουσιοδοτήθηκαν να γνωστοποιήσουν στην ελληνική κυβέρνηση ότι οι Σύμμαχοι θα διέκοπταν κάθε οικονομική υποστήριξη προς την Ελλάδα αν ξαναγύριζε ο εξόριστος μονάρχης ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150 ΠΗΓΗ 4 Με την επιστροφή του Κωνσταντίνου ολοκληρώθηκε η αλλαγή Η αλλαγή αυτή δημιούργησε νέα κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας και στο μικρασιατικό μέτωπο και το κυριότερο οδήγησε στην εκδήλωση ανοιχτής στροφής της γαλλικής και ιταλικής πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα καθώς και στη δημιουργία νέου κλίματος στις αγγλοελληνικές σχέσεις Από την άποψη αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τομή στην πορεία των γεγονότων

Ωστόσο η πραγματική έκταση και σημασία αυτής της τομής δεν μπορεί να εκτιμηθεί χωρίς αναφορά - με κέντρο το Μικρασιατικό πρόβλημα - στην εξέλιξη των σχέσεων της Ελλάδας με την Entente στις σχέσεις των Συμμάχων μεταξύ τους και στην εσωτερική κατάσταση της ηττημένης οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι τη στιγμή της αλλαγής του Νοεμβρίου 1920 χωρίς αναφορά δηλαδή στις δυσκολίες και στις εύθραυστες ισορροπίες πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών Τα παραπάνω ζητήματα ούτε ο Βενιζέλος που συγκριτικά με την αντιπολίτευση ήταν σε θέση να γνωρίζει ακόμα περισσότερες διαστάσεις τους ούτε οι αντίπαλοί του για τον ίδιο γενικά λόγο θεώρησαν σκόπιμο να τα θέσουν στο εκλογικό σώμα το 1920 - ή αργότερα Και ο κύριος λόγος ήταν - με εξαίρεση τα θέματα εκείνα που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τρέχοντες διπλωματικούς χειρισμούς - ο ακαταμάχητος πειρασμός της οποιασδήποτε μέχρι τότε ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να καρπωθεί κύρος και άμεσα ή μακροπρόθεσμα πολιτικά οφέλη από την εγγυημένη δημοτικότητα της Μεγάλης Ιδέας Οι πολλαπλές αντιδράσεις που αντιμετώπισε ο Βενιζέλος στην επιδίωξή του να κατοχυρώσει τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Μικρά Ασία μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών εξετάστηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο Οι λόγοι που δημιούργησαν τις αντιδράσεις αυτές δεν έπαψαν να ισχύουν μετά την υπογραφή της Συνθήκης Αντίθετα σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις από τον Αύγουστο του 1920 μέχρι τη Νοεμβριανή αλλαγή στην Ελλάδα οι ενδοσυμμαχικές διαφωνίες οξύνθηκαν και η ενδοαγγλική αντιπολίτευση στους laquoφιλελληνικούςraquo προσανατολισμούς του Λόυδ Τζωρτζ ισχυροποιήθηκε με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου ανοιχτά σχεδόν - για πρώτη φορά - οι περισσότερες από αυτές τις διαφωνίες Δε θα ήταν άσκοπο λοιπόν να συνοψίσουμε εδώ τους κυριότερους από τους παράγοντες εκείνους που είχαν αρνητική αποσταθεροποιητική επίδραση πάνω στις ελληνικές επιδιώξεις μέχρι την αλλαγή του Νοεμβρίου 1920 ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 150-151

Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στην τύχη του ανδρικού πληθυσμού μετά την καταστροφή της Σμύρνης ΠΗΓΗ 1 Οι πορείες των αιχμαλώτων και των ομήρων προς το εσωτερικό Οι Τούρκοι μετά την κατάληψη της Σμύρνης άρχισαν τη συγκέντρωση όλου του άρρενα πληθυσμού από 18 έως 45 ετών όπως αναφερόταν στη σχετική διαταγή του Νουρεντίν Στην πραγματικότητα όμως συλλαμβάνονταν και κάτω από 18 ετών ή πάνω από 45 Μέσα σε λίγες ώρες συνελήφθησαν περίπου 10000 άντρες που κλείστηκαν σε στρατώνες της Σμύρνης και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν όπως γράφει ο Χρ Σολομωνίδης Η διαταγή του Νουρεντίν όριζε τη 17η Σεπτεμβρίου σαν τελευταία μέρα για την αναγκαστική αναχώρηση όλου του υπόλοιπου ελληνικού πληθυσμού κατά την επιβίβαση όμως των προσφύγων στα πλοία οι Τούρκοι που έκαναν έλεγχο συνέλαβαν και πάμπολλους άλλους για να τους οδηγήσουν σε στρατόπεδα στο εσωτερικό Πολλοί τότε κατάφεραν να διαφύγουν μεταμφιεσμένοι αλλά αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις Οι υπόλοιποι σχηματίζοντας μεγάλες φάλαγγες πήραν το δρόμο για το εσωτερικό Ο Αγγελομάτης αναφέρει ότι πάνω από 150000 χριστιανοί από τη Σμύρνη και τα περίχωρα οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα Τις πρώτες κιόλας μέρες του εκτοπισμού αναφέρεται ότι εξοντώθηκαν περίπου 3000 Έλληνες κοντά στο προάστιο της Σμύρνης Μπουνάρμπασι ενώ από μια άλλη φάλαγγα 5000 αιχμαλώτων σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι στα ανατολικά του Μπουρνόβα Άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν μόλις έφτασαν στη Μαγνησία Οι εκτοπιζόμενοι είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες προς τον Κασαμπά τη Μαγνησία και τη Φιλαδέλφεια (Αλά Σεχίρ) όπου από τους χίλιους περίπου που περιλάμβανε η ομάδα σκοτώθηκαν οι μισοί

ΘΕΜΑ 2

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Ήδη πριν από τον Αύγουστο του 1922 ελληνικοί πληθυσμοί της Μικράς Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) είχαν εγκαταλείψει τα σπίτια τους και είχαν καταφύγει στη Σμύρνη ή την ΕλλάδαΜετά την καταστροφή της Σμύρνης σειρά είχαν τα Βούρλα το Αϊβαλί και τα Μοσχονήσια Διώξεις σημειώθηκαν και στη βορειοδυτική Μικρά Ασία (Προποντίδα και αλλού) Αιχμάλωτοι στρατιώτες και ντόπιοι άνδρες 18-45 ετών συγκεντρώθηκαν σε στρατόπεδα και σχηματίστηκαν πορείες αιχμαλώτων και ομήρων προς το εσωτερικό της Μικράς Ασίας Πολλοί πέθαναν από κακουχίες και ασιτία Στους κατοίκους της Ανατολικής Θράκης δόθηκε προθεσμία ενός μήνα για να εκκενώσουν την περιοχή Με αυτόν τον τρόπο είχαν τη δυνατότητα να πάρουν μαζί τους όσα μπορούσαν να μεταφέρουν από την κινητή περιουσία τους Οι Έλληνες της χερσονήσου της Καλλίπολης έφυγαν αργότερα

Συνολικά το φθινόπωρο του 1922 έφθασαν στην Ελλάδα περίπου 900000 πρόσφυγες (ανάμεσα τους και 50000 Αρμένιοι) Περίπου 200000 Έλληνες παρέμεναν στην Καππαδοκία και γενικότερα στην Κεντρική και Νότια Μικρά Ασία Αυτοί μεταφέρθηκαν στην Ελλάδα το 1924 και το 1925 με τη φροντίδα της Μικτής Επιτροπής Ένα τμήμα των Ελλήνων του Πόντου κατέφυγε στη Ρωσία

Πηγή httpwwwvenetokleiogrΠαναγιώτης Αθανασόπουλος

Αφού μελετήσετε τον πίνακα 1 που παρατίθεται στη σελ 146 του σχολικού βιβλίου να εξηγήσετε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργήθηκε το προσφυγικό ρεύμα μετά την καταστροφή της Σμύρνης

Ομάδα ελλήνων αιχμαλώτων που

επέστρεψαν από τα κεμαλικά

στρατόπεδα Αθήνα httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydome

stic_policyind001html

Πρόσφυγες Στίχοι ΠυθαγόραςΜουσική Απόστολος Καρδάρας

Πάνε κι έρχονται καράβιαφορτωμένα προσφυγιάβάψαν τα πανιά τους μαύρατα κατάρτια τους μαβιά

Σε ποια πέτρα σε ποιο χώμανα ριζώσεις τώρα πιακι απrsquo το θάνατο ακόμαπιο πικρή είσαι προσφυγιά

Πού να βρίσκεται ο πατέραςψάχνει η μάνα για παιδιάμας εσκόρπισε ο αγέραςσrsquo άλλη γη σrsquo άλλη στεριά

Μικρασιάτες πρόσφυγες στο κατάστρωμα πλοίου Αθήνα

Φωτοϊστορικό Αρχείο Δήμου Νέας Σμύρνης

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policy

ind001html

Χάρτης της Ανατολικής Θράκης με τις πορείες των προσφύγων και τα μέσα αναχώρησης

httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Τα φορτωμένα κάρα περνούν μέσα από την Αδριανούπολη (αρχές Οκτωβρίου 1922)httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Έλληνες πρόσφυγες εγκαταλείπουν την ανατολική

Θράκη (Νοέμβριος 1922)

Σύνοψη της υπόθεσηςΒασισμένη στο βιβλίο του Ηλία Βενέζη Το νούμερο 31328 η ταινία του Νίκου Κούνδουρου αφηγείται μέσα από την προσωπική τραγωδία τριών προσώπων την Μικρασιατική καταστροφή και την μαρτυρική πορεία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας που συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο θάνατο από τα στρατεύματα του Κεμάλ αλλά και τις ένοπλες ομάδες Μουσουλμάνων Η γυναίκα ενός εμπόρου μια δασκάλα και ένας δεκαεφτάχρονος προσπαθούν να επιβιώσουν ακολουθώντας την φάλαγγα των αιχμαλώτων στα βάθη της Μικράς Ασίας Η δασκάλα θα δολοφονηθεί από έναν Τούρκο η γυναίκα του εμπόρου θα χάσει τα λογικά της και μόνο ο νεαρός θα καταφέρει να σωθεί Για λόγους διπλωματικούς και πολιτικούς η προβολή της ταινίας υπήρξε απαγορευμένη μέχρι το 1982 httpwwwtainiothikigrv2filmographyview12

1922

ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΕ

Αφού μελετήσετε τις παραπάνω πηγές να αιτιολογήσετε την αλλαγή στάσης των Συμμάχων απέναντι στην Ελλάδα μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου το Νοέμβριο του 1920ΠΗΓΗ 1 Το Δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβρίου 1920 και η επάνοδος του Κωνσταντίνου Οι εξελίξεις αυτές ωστόσο δεν μπορούσαν να είναι ούτε άμεσα ορατές ούτε εγγυημένες για τις Δυτικοευρωπαϊκές δυνάμεις το Νοέμβριο του 1920 Το νέο καθεστώς αντιπροσώπευε για την Entente στη χειρότερη περίπτωση κάποια πιθανή μελλοντική απειλή και στην καλύτερη έναν παράγοντα αστάθμητο Οι πρώτες αντιδράσεις της κοινής γνώμης στην Αγγλία και ιδιαίτερα στη Γαλλία όπου το όνομα του Κωνσταντίνου εξακολουθούσε να είναι σχεδόν εξίσου μισητό με αυτό του Γερμανού Κάιζερ ενίσχυσαν τη στάση εχθρικής αναμονής (απλής αναμονής στην περίπτωση της Αγγλίας) που υιοθέτησαν συνολικά οι Συμμαχικές κυβερνήσεις απέναντι στην Ελλάδα μετά την ήττα του Βενιζέλου ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150ΠΗΓΗ 2 Στην πρώτη μετά τις ελληνικές εκλογές από τις περιοδικές διασυμμαχικές συνδιασκέψεις που άρχισε στο Λονδίνο στις 1326 Νοεμβρίου η κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα και η πιθανή επιστροφή του Κωνσταντίνου αποτέλεσε ένα από τα κεντρικά θέματα Ο λόρδος Curzon υπουργός εξωτερικών της Αγγλίας κυκλοφόρησε στη Συνδιάσκεψη ένα εμπιστευτικό μνημόνιο βάση για τη συζήτηση του Ελληνικού θέματος Σύμφωνα με την αγγλική πρόταση αν η ελληνική κυβέρνηση όπως δήλωνε ήταν διατεθειμένη να συνεχίσει το Μικρασιατικό πόλεμο οι δυνάμεις της Entente είχαν συμφέρον να ενισχύσουν την Ελλάδα στην προσπάθειά της να επιβάλει με στρατιωτικά μέσα τη Συνθήκη των Σεβρών φτάνοντας μέχρι το σημείο να αναγνωρίσουν τον Κωνσταντίνο κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150

ΘΕΜΑ 1

ΠΗΓΗ 3 Η Γαλλία και η Ιταλία όμως δεν είχαν την ίδια γνώμη Ο Γάλλος πρωθυπουργός Leygues πρότεινε να σταλεί στην ελληνική κυβέρνηση σαφής προειδοποίηση ότι τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε παραδοχή της πολιτικής του κατά τη διάρκεια του πολέμου και ανασύσταση ενός καθεστώτος εχθρικού προς τους Συμμάχους Στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε η Ελλάδα να γνωρίζει ότι οι Σύμμαχοι δεν ήταν σε θέση να εμπιστευθούν σημαντικά στρατηγικά σημεία στη Μικρά Ασία σε μια μη φιλική κυβέρνηση Με άλλα λόγια επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε αναθεώρηση από τις Δυνάμεις της Συνθήκης των Σεβρών Το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε από τη Συμμαχική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου και επιδόθηκε στην κυβέρνηση Ράλλη στις 20 Νοεμβρίου 3 Δεκεμβρίου αποτελούσε τυπικά συμβιβασμό ανάμεσα στις δύο απόψεις με ουσιαστική παραδοχή των γαλλικών θέσεων Δεν έθετε θέμα αναθεωρήσεως της Συνθήκης αλλά τόνιζε ότι οι δυνάμεις της Entente θα θεωρούσαν την τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου στον ελληνικό θρόνο σαν μια μη φιλική ενέργεια που θα τους έδινε το δικαίωμα να επανεξετάσουν ολόκληρη την πολιτική τους στην Εγγύς Ανατολή χωρίς καμιά δέσμευση χωρίς δηλαδή να δεσμεύονται από τη Συνθήκη των Σεβρών Η Ελλάδα θα έπαυε να θεωρείται σύμμαχος - εντολοδόχος της Entente στη Μικρά Ασία Στις 21 Νοεμβρίου 4 Δεκεμβρίου μία μέρα πριν από το Δημοψήφισμα για την επιστροφή του Κωνσταντίνου οι πρεσβευτές της Αγγλίας Γαλλίας και Ιταλίας εξουσιοδοτήθηκαν να γνωστοποιήσουν στην ελληνική κυβέρνηση ότι οι Σύμμαχοι θα διέκοπταν κάθε οικονομική υποστήριξη προς την Ελλάδα αν ξαναγύριζε ο εξόριστος μονάρχης ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150 ΠΗΓΗ 4 Με την επιστροφή του Κωνσταντίνου ολοκληρώθηκε η αλλαγή Η αλλαγή αυτή δημιούργησε νέα κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας και στο μικρασιατικό μέτωπο και το κυριότερο οδήγησε στην εκδήλωση ανοιχτής στροφής της γαλλικής και ιταλικής πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα καθώς και στη δημιουργία νέου κλίματος στις αγγλοελληνικές σχέσεις Από την άποψη αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τομή στην πορεία των γεγονότων

Ωστόσο η πραγματική έκταση και σημασία αυτής της τομής δεν μπορεί να εκτιμηθεί χωρίς αναφορά - με κέντρο το Μικρασιατικό πρόβλημα - στην εξέλιξη των σχέσεων της Ελλάδας με την Entente στις σχέσεις των Συμμάχων μεταξύ τους και στην εσωτερική κατάσταση της ηττημένης οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι τη στιγμή της αλλαγής του Νοεμβρίου 1920 χωρίς αναφορά δηλαδή στις δυσκολίες και στις εύθραυστες ισορροπίες πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών Τα παραπάνω ζητήματα ούτε ο Βενιζέλος που συγκριτικά με την αντιπολίτευση ήταν σε θέση να γνωρίζει ακόμα περισσότερες διαστάσεις τους ούτε οι αντίπαλοί του για τον ίδιο γενικά λόγο θεώρησαν σκόπιμο να τα θέσουν στο εκλογικό σώμα το 1920 - ή αργότερα Και ο κύριος λόγος ήταν - με εξαίρεση τα θέματα εκείνα που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τρέχοντες διπλωματικούς χειρισμούς - ο ακαταμάχητος πειρασμός της οποιασδήποτε μέχρι τότε ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να καρπωθεί κύρος και άμεσα ή μακροπρόθεσμα πολιτικά οφέλη από την εγγυημένη δημοτικότητα της Μεγάλης Ιδέας Οι πολλαπλές αντιδράσεις που αντιμετώπισε ο Βενιζέλος στην επιδίωξή του να κατοχυρώσει τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Μικρά Ασία μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών εξετάστηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο Οι λόγοι που δημιούργησαν τις αντιδράσεις αυτές δεν έπαψαν να ισχύουν μετά την υπογραφή της Συνθήκης Αντίθετα σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις από τον Αύγουστο του 1920 μέχρι τη Νοεμβριανή αλλαγή στην Ελλάδα οι ενδοσυμμαχικές διαφωνίες οξύνθηκαν και η ενδοαγγλική αντιπολίτευση στους laquoφιλελληνικούςraquo προσανατολισμούς του Λόυδ Τζωρτζ ισχυροποιήθηκε με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου ανοιχτά σχεδόν - για πρώτη φορά - οι περισσότερες από αυτές τις διαφωνίες Δε θα ήταν άσκοπο λοιπόν να συνοψίσουμε εδώ τους κυριότερους από τους παράγοντες εκείνους που είχαν αρνητική αποσταθεροποιητική επίδραση πάνω στις ελληνικές επιδιώξεις μέχρι την αλλαγή του Νοεμβρίου 1920 ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 150-151

Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στην τύχη του ανδρικού πληθυσμού μετά την καταστροφή της Σμύρνης ΠΗΓΗ 1 Οι πορείες των αιχμαλώτων και των ομήρων προς το εσωτερικό Οι Τούρκοι μετά την κατάληψη της Σμύρνης άρχισαν τη συγκέντρωση όλου του άρρενα πληθυσμού από 18 έως 45 ετών όπως αναφερόταν στη σχετική διαταγή του Νουρεντίν Στην πραγματικότητα όμως συλλαμβάνονταν και κάτω από 18 ετών ή πάνω από 45 Μέσα σε λίγες ώρες συνελήφθησαν περίπου 10000 άντρες που κλείστηκαν σε στρατώνες της Σμύρνης και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν όπως γράφει ο Χρ Σολομωνίδης Η διαταγή του Νουρεντίν όριζε τη 17η Σεπτεμβρίου σαν τελευταία μέρα για την αναγκαστική αναχώρηση όλου του υπόλοιπου ελληνικού πληθυσμού κατά την επιβίβαση όμως των προσφύγων στα πλοία οι Τούρκοι που έκαναν έλεγχο συνέλαβαν και πάμπολλους άλλους για να τους οδηγήσουν σε στρατόπεδα στο εσωτερικό Πολλοί τότε κατάφεραν να διαφύγουν μεταμφιεσμένοι αλλά αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις Οι υπόλοιποι σχηματίζοντας μεγάλες φάλαγγες πήραν το δρόμο για το εσωτερικό Ο Αγγελομάτης αναφέρει ότι πάνω από 150000 χριστιανοί από τη Σμύρνη και τα περίχωρα οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα Τις πρώτες κιόλας μέρες του εκτοπισμού αναφέρεται ότι εξοντώθηκαν περίπου 3000 Έλληνες κοντά στο προάστιο της Σμύρνης Μπουνάρμπασι ενώ από μια άλλη φάλαγγα 5000 αιχμαλώτων σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι στα ανατολικά του Μπουρνόβα Άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν μόλις έφτασαν στη Μαγνησία Οι εκτοπιζόμενοι είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες προς τον Κασαμπά τη Μαγνησία και τη Φιλαδέλφεια (Αλά Σεχίρ) όπου από τους χίλιους περίπου που περιλάμβανε η ομάδα σκοτώθηκαν οι μισοί

ΘΕΜΑ 2

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Πηγή httpwwwvenetokleiogrΠαναγιώτης Αθανασόπουλος

Αφού μελετήσετε τον πίνακα 1 που παρατίθεται στη σελ 146 του σχολικού βιβλίου να εξηγήσετε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργήθηκε το προσφυγικό ρεύμα μετά την καταστροφή της Σμύρνης

Ομάδα ελλήνων αιχμαλώτων που

επέστρεψαν από τα κεμαλικά

στρατόπεδα Αθήνα httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydome

stic_policyind001html

Πρόσφυγες Στίχοι ΠυθαγόραςΜουσική Απόστολος Καρδάρας

Πάνε κι έρχονται καράβιαφορτωμένα προσφυγιάβάψαν τα πανιά τους μαύρατα κατάρτια τους μαβιά

Σε ποια πέτρα σε ποιο χώμανα ριζώσεις τώρα πιακι απrsquo το θάνατο ακόμαπιο πικρή είσαι προσφυγιά

Πού να βρίσκεται ο πατέραςψάχνει η μάνα για παιδιάμας εσκόρπισε ο αγέραςσrsquo άλλη γη σrsquo άλλη στεριά

Μικρασιάτες πρόσφυγες στο κατάστρωμα πλοίου Αθήνα

Φωτοϊστορικό Αρχείο Δήμου Νέας Σμύρνης

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policy

ind001html

Χάρτης της Ανατολικής Θράκης με τις πορείες των προσφύγων και τα μέσα αναχώρησης

httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Τα φορτωμένα κάρα περνούν μέσα από την Αδριανούπολη (αρχές Οκτωβρίου 1922)httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Έλληνες πρόσφυγες εγκαταλείπουν την ανατολική

Θράκη (Νοέμβριος 1922)

Σύνοψη της υπόθεσηςΒασισμένη στο βιβλίο του Ηλία Βενέζη Το νούμερο 31328 η ταινία του Νίκου Κούνδουρου αφηγείται μέσα από την προσωπική τραγωδία τριών προσώπων την Μικρασιατική καταστροφή και την μαρτυρική πορεία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας που συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο θάνατο από τα στρατεύματα του Κεμάλ αλλά και τις ένοπλες ομάδες Μουσουλμάνων Η γυναίκα ενός εμπόρου μια δασκάλα και ένας δεκαεφτάχρονος προσπαθούν να επιβιώσουν ακολουθώντας την φάλαγγα των αιχμαλώτων στα βάθη της Μικράς Ασίας Η δασκάλα θα δολοφονηθεί από έναν Τούρκο η γυναίκα του εμπόρου θα χάσει τα λογικά της και μόνο ο νεαρός θα καταφέρει να σωθεί Για λόγους διπλωματικούς και πολιτικούς η προβολή της ταινίας υπήρξε απαγορευμένη μέχρι το 1982 httpwwwtainiothikigrv2filmographyview12

1922

ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΕ

Αφού μελετήσετε τις παραπάνω πηγές να αιτιολογήσετε την αλλαγή στάσης των Συμμάχων απέναντι στην Ελλάδα μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου το Νοέμβριο του 1920ΠΗΓΗ 1 Το Δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβρίου 1920 και η επάνοδος του Κωνσταντίνου Οι εξελίξεις αυτές ωστόσο δεν μπορούσαν να είναι ούτε άμεσα ορατές ούτε εγγυημένες για τις Δυτικοευρωπαϊκές δυνάμεις το Νοέμβριο του 1920 Το νέο καθεστώς αντιπροσώπευε για την Entente στη χειρότερη περίπτωση κάποια πιθανή μελλοντική απειλή και στην καλύτερη έναν παράγοντα αστάθμητο Οι πρώτες αντιδράσεις της κοινής γνώμης στην Αγγλία και ιδιαίτερα στη Γαλλία όπου το όνομα του Κωνσταντίνου εξακολουθούσε να είναι σχεδόν εξίσου μισητό με αυτό του Γερμανού Κάιζερ ενίσχυσαν τη στάση εχθρικής αναμονής (απλής αναμονής στην περίπτωση της Αγγλίας) που υιοθέτησαν συνολικά οι Συμμαχικές κυβερνήσεις απέναντι στην Ελλάδα μετά την ήττα του Βενιζέλου ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150ΠΗΓΗ 2 Στην πρώτη μετά τις ελληνικές εκλογές από τις περιοδικές διασυμμαχικές συνδιασκέψεις που άρχισε στο Λονδίνο στις 1326 Νοεμβρίου η κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα και η πιθανή επιστροφή του Κωνσταντίνου αποτέλεσε ένα από τα κεντρικά θέματα Ο λόρδος Curzon υπουργός εξωτερικών της Αγγλίας κυκλοφόρησε στη Συνδιάσκεψη ένα εμπιστευτικό μνημόνιο βάση για τη συζήτηση του Ελληνικού θέματος Σύμφωνα με την αγγλική πρόταση αν η ελληνική κυβέρνηση όπως δήλωνε ήταν διατεθειμένη να συνεχίσει το Μικρασιατικό πόλεμο οι δυνάμεις της Entente είχαν συμφέρον να ενισχύσουν την Ελλάδα στην προσπάθειά της να επιβάλει με στρατιωτικά μέσα τη Συνθήκη των Σεβρών φτάνοντας μέχρι το σημείο να αναγνωρίσουν τον Κωνσταντίνο κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150

ΘΕΜΑ 1

ΠΗΓΗ 3 Η Γαλλία και η Ιταλία όμως δεν είχαν την ίδια γνώμη Ο Γάλλος πρωθυπουργός Leygues πρότεινε να σταλεί στην ελληνική κυβέρνηση σαφής προειδοποίηση ότι τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε παραδοχή της πολιτικής του κατά τη διάρκεια του πολέμου και ανασύσταση ενός καθεστώτος εχθρικού προς τους Συμμάχους Στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε η Ελλάδα να γνωρίζει ότι οι Σύμμαχοι δεν ήταν σε θέση να εμπιστευθούν σημαντικά στρατηγικά σημεία στη Μικρά Ασία σε μια μη φιλική κυβέρνηση Με άλλα λόγια επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε αναθεώρηση από τις Δυνάμεις της Συνθήκης των Σεβρών Το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε από τη Συμμαχική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου και επιδόθηκε στην κυβέρνηση Ράλλη στις 20 Νοεμβρίου 3 Δεκεμβρίου αποτελούσε τυπικά συμβιβασμό ανάμεσα στις δύο απόψεις με ουσιαστική παραδοχή των γαλλικών θέσεων Δεν έθετε θέμα αναθεωρήσεως της Συνθήκης αλλά τόνιζε ότι οι δυνάμεις της Entente θα θεωρούσαν την τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου στον ελληνικό θρόνο σαν μια μη φιλική ενέργεια που θα τους έδινε το δικαίωμα να επανεξετάσουν ολόκληρη την πολιτική τους στην Εγγύς Ανατολή χωρίς καμιά δέσμευση χωρίς δηλαδή να δεσμεύονται από τη Συνθήκη των Σεβρών Η Ελλάδα θα έπαυε να θεωρείται σύμμαχος - εντολοδόχος της Entente στη Μικρά Ασία Στις 21 Νοεμβρίου 4 Δεκεμβρίου μία μέρα πριν από το Δημοψήφισμα για την επιστροφή του Κωνσταντίνου οι πρεσβευτές της Αγγλίας Γαλλίας και Ιταλίας εξουσιοδοτήθηκαν να γνωστοποιήσουν στην ελληνική κυβέρνηση ότι οι Σύμμαχοι θα διέκοπταν κάθε οικονομική υποστήριξη προς την Ελλάδα αν ξαναγύριζε ο εξόριστος μονάρχης ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150 ΠΗΓΗ 4 Με την επιστροφή του Κωνσταντίνου ολοκληρώθηκε η αλλαγή Η αλλαγή αυτή δημιούργησε νέα κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας και στο μικρασιατικό μέτωπο και το κυριότερο οδήγησε στην εκδήλωση ανοιχτής στροφής της γαλλικής και ιταλικής πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα καθώς και στη δημιουργία νέου κλίματος στις αγγλοελληνικές σχέσεις Από την άποψη αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τομή στην πορεία των γεγονότων

Ωστόσο η πραγματική έκταση και σημασία αυτής της τομής δεν μπορεί να εκτιμηθεί χωρίς αναφορά - με κέντρο το Μικρασιατικό πρόβλημα - στην εξέλιξη των σχέσεων της Ελλάδας με την Entente στις σχέσεις των Συμμάχων μεταξύ τους και στην εσωτερική κατάσταση της ηττημένης οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι τη στιγμή της αλλαγής του Νοεμβρίου 1920 χωρίς αναφορά δηλαδή στις δυσκολίες και στις εύθραυστες ισορροπίες πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών Τα παραπάνω ζητήματα ούτε ο Βενιζέλος που συγκριτικά με την αντιπολίτευση ήταν σε θέση να γνωρίζει ακόμα περισσότερες διαστάσεις τους ούτε οι αντίπαλοί του για τον ίδιο γενικά λόγο θεώρησαν σκόπιμο να τα θέσουν στο εκλογικό σώμα το 1920 - ή αργότερα Και ο κύριος λόγος ήταν - με εξαίρεση τα θέματα εκείνα που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τρέχοντες διπλωματικούς χειρισμούς - ο ακαταμάχητος πειρασμός της οποιασδήποτε μέχρι τότε ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να καρπωθεί κύρος και άμεσα ή μακροπρόθεσμα πολιτικά οφέλη από την εγγυημένη δημοτικότητα της Μεγάλης Ιδέας Οι πολλαπλές αντιδράσεις που αντιμετώπισε ο Βενιζέλος στην επιδίωξή του να κατοχυρώσει τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Μικρά Ασία μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών εξετάστηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο Οι λόγοι που δημιούργησαν τις αντιδράσεις αυτές δεν έπαψαν να ισχύουν μετά την υπογραφή της Συνθήκης Αντίθετα σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις από τον Αύγουστο του 1920 μέχρι τη Νοεμβριανή αλλαγή στην Ελλάδα οι ενδοσυμμαχικές διαφωνίες οξύνθηκαν και η ενδοαγγλική αντιπολίτευση στους laquoφιλελληνικούςraquo προσανατολισμούς του Λόυδ Τζωρτζ ισχυροποιήθηκε με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου ανοιχτά σχεδόν - για πρώτη φορά - οι περισσότερες από αυτές τις διαφωνίες Δε θα ήταν άσκοπο λοιπόν να συνοψίσουμε εδώ τους κυριότερους από τους παράγοντες εκείνους που είχαν αρνητική αποσταθεροποιητική επίδραση πάνω στις ελληνικές επιδιώξεις μέχρι την αλλαγή του Νοεμβρίου 1920 ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 150-151

Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στην τύχη του ανδρικού πληθυσμού μετά την καταστροφή της Σμύρνης ΠΗΓΗ 1 Οι πορείες των αιχμαλώτων και των ομήρων προς το εσωτερικό Οι Τούρκοι μετά την κατάληψη της Σμύρνης άρχισαν τη συγκέντρωση όλου του άρρενα πληθυσμού από 18 έως 45 ετών όπως αναφερόταν στη σχετική διαταγή του Νουρεντίν Στην πραγματικότητα όμως συλλαμβάνονταν και κάτω από 18 ετών ή πάνω από 45 Μέσα σε λίγες ώρες συνελήφθησαν περίπου 10000 άντρες που κλείστηκαν σε στρατώνες της Σμύρνης και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν όπως γράφει ο Χρ Σολομωνίδης Η διαταγή του Νουρεντίν όριζε τη 17η Σεπτεμβρίου σαν τελευταία μέρα για την αναγκαστική αναχώρηση όλου του υπόλοιπου ελληνικού πληθυσμού κατά την επιβίβαση όμως των προσφύγων στα πλοία οι Τούρκοι που έκαναν έλεγχο συνέλαβαν και πάμπολλους άλλους για να τους οδηγήσουν σε στρατόπεδα στο εσωτερικό Πολλοί τότε κατάφεραν να διαφύγουν μεταμφιεσμένοι αλλά αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις Οι υπόλοιποι σχηματίζοντας μεγάλες φάλαγγες πήραν το δρόμο για το εσωτερικό Ο Αγγελομάτης αναφέρει ότι πάνω από 150000 χριστιανοί από τη Σμύρνη και τα περίχωρα οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα Τις πρώτες κιόλας μέρες του εκτοπισμού αναφέρεται ότι εξοντώθηκαν περίπου 3000 Έλληνες κοντά στο προάστιο της Σμύρνης Μπουνάρμπασι ενώ από μια άλλη φάλαγγα 5000 αιχμαλώτων σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι στα ανατολικά του Μπουρνόβα Άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν μόλις έφτασαν στη Μαγνησία Οι εκτοπιζόμενοι είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες προς τον Κασαμπά τη Μαγνησία και τη Φιλαδέλφεια (Αλά Σεχίρ) όπου από τους χίλιους περίπου που περιλάμβανε η ομάδα σκοτώθηκαν οι μισοί

ΘΕΜΑ 2

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Αφού μελετήσετε τον πίνακα 1 που παρατίθεται στη σελ 146 του σχολικού βιβλίου να εξηγήσετε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες δημιουργήθηκε το προσφυγικό ρεύμα μετά την καταστροφή της Σμύρνης

Ομάδα ελλήνων αιχμαλώτων που

επέστρεψαν από τα κεμαλικά

στρατόπεδα Αθήνα httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydome

stic_policyind001html

Πρόσφυγες Στίχοι ΠυθαγόραςΜουσική Απόστολος Καρδάρας

Πάνε κι έρχονται καράβιαφορτωμένα προσφυγιάβάψαν τα πανιά τους μαύρατα κατάρτια τους μαβιά

Σε ποια πέτρα σε ποιο χώμανα ριζώσεις τώρα πιακι απrsquo το θάνατο ακόμαπιο πικρή είσαι προσφυγιά

Πού να βρίσκεται ο πατέραςψάχνει η μάνα για παιδιάμας εσκόρπισε ο αγέραςσrsquo άλλη γη σrsquo άλλη στεριά

Μικρασιάτες πρόσφυγες στο κατάστρωμα πλοίου Αθήνα

Φωτοϊστορικό Αρχείο Δήμου Νέας Σμύρνης

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policy

ind001html

Χάρτης της Ανατολικής Θράκης με τις πορείες των προσφύγων και τα μέσα αναχώρησης

httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Τα φορτωμένα κάρα περνούν μέσα από την Αδριανούπολη (αρχές Οκτωβρίου 1922)httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Έλληνες πρόσφυγες εγκαταλείπουν την ανατολική

Θράκη (Νοέμβριος 1922)

Σύνοψη της υπόθεσηςΒασισμένη στο βιβλίο του Ηλία Βενέζη Το νούμερο 31328 η ταινία του Νίκου Κούνδουρου αφηγείται μέσα από την προσωπική τραγωδία τριών προσώπων την Μικρασιατική καταστροφή και την μαρτυρική πορεία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας που συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο θάνατο από τα στρατεύματα του Κεμάλ αλλά και τις ένοπλες ομάδες Μουσουλμάνων Η γυναίκα ενός εμπόρου μια δασκάλα και ένας δεκαεφτάχρονος προσπαθούν να επιβιώσουν ακολουθώντας την φάλαγγα των αιχμαλώτων στα βάθη της Μικράς Ασίας Η δασκάλα θα δολοφονηθεί από έναν Τούρκο η γυναίκα του εμπόρου θα χάσει τα λογικά της και μόνο ο νεαρός θα καταφέρει να σωθεί Για λόγους διπλωματικούς και πολιτικούς η προβολή της ταινίας υπήρξε απαγορευμένη μέχρι το 1982 httpwwwtainiothikigrv2filmographyview12

1922

ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΕ

Αφού μελετήσετε τις παραπάνω πηγές να αιτιολογήσετε την αλλαγή στάσης των Συμμάχων απέναντι στην Ελλάδα μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου το Νοέμβριο του 1920ΠΗΓΗ 1 Το Δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβρίου 1920 και η επάνοδος του Κωνσταντίνου Οι εξελίξεις αυτές ωστόσο δεν μπορούσαν να είναι ούτε άμεσα ορατές ούτε εγγυημένες για τις Δυτικοευρωπαϊκές δυνάμεις το Νοέμβριο του 1920 Το νέο καθεστώς αντιπροσώπευε για την Entente στη χειρότερη περίπτωση κάποια πιθανή μελλοντική απειλή και στην καλύτερη έναν παράγοντα αστάθμητο Οι πρώτες αντιδράσεις της κοινής γνώμης στην Αγγλία και ιδιαίτερα στη Γαλλία όπου το όνομα του Κωνσταντίνου εξακολουθούσε να είναι σχεδόν εξίσου μισητό με αυτό του Γερμανού Κάιζερ ενίσχυσαν τη στάση εχθρικής αναμονής (απλής αναμονής στην περίπτωση της Αγγλίας) που υιοθέτησαν συνολικά οι Συμμαχικές κυβερνήσεις απέναντι στην Ελλάδα μετά την ήττα του Βενιζέλου ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150ΠΗΓΗ 2 Στην πρώτη μετά τις ελληνικές εκλογές από τις περιοδικές διασυμμαχικές συνδιασκέψεις που άρχισε στο Λονδίνο στις 1326 Νοεμβρίου η κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα και η πιθανή επιστροφή του Κωνσταντίνου αποτέλεσε ένα από τα κεντρικά θέματα Ο λόρδος Curzon υπουργός εξωτερικών της Αγγλίας κυκλοφόρησε στη Συνδιάσκεψη ένα εμπιστευτικό μνημόνιο βάση για τη συζήτηση του Ελληνικού θέματος Σύμφωνα με την αγγλική πρόταση αν η ελληνική κυβέρνηση όπως δήλωνε ήταν διατεθειμένη να συνεχίσει το Μικρασιατικό πόλεμο οι δυνάμεις της Entente είχαν συμφέρον να ενισχύσουν την Ελλάδα στην προσπάθειά της να επιβάλει με στρατιωτικά μέσα τη Συνθήκη των Σεβρών φτάνοντας μέχρι το σημείο να αναγνωρίσουν τον Κωνσταντίνο κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150

ΘΕΜΑ 1

ΠΗΓΗ 3 Η Γαλλία και η Ιταλία όμως δεν είχαν την ίδια γνώμη Ο Γάλλος πρωθυπουργός Leygues πρότεινε να σταλεί στην ελληνική κυβέρνηση σαφής προειδοποίηση ότι τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε παραδοχή της πολιτικής του κατά τη διάρκεια του πολέμου και ανασύσταση ενός καθεστώτος εχθρικού προς τους Συμμάχους Στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε η Ελλάδα να γνωρίζει ότι οι Σύμμαχοι δεν ήταν σε θέση να εμπιστευθούν σημαντικά στρατηγικά σημεία στη Μικρά Ασία σε μια μη φιλική κυβέρνηση Με άλλα λόγια επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε αναθεώρηση από τις Δυνάμεις της Συνθήκης των Σεβρών Το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε από τη Συμμαχική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου και επιδόθηκε στην κυβέρνηση Ράλλη στις 20 Νοεμβρίου 3 Δεκεμβρίου αποτελούσε τυπικά συμβιβασμό ανάμεσα στις δύο απόψεις με ουσιαστική παραδοχή των γαλλικών θέσεων Δεν έθετε θέμα αναθεωρήσεως της Συνθήκης αλλά τόνιζε ότι οι δυνάμεις της Entente θα θεωρούσαν την τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου στον ελληνικό θρόνο σαν μια μη φιλική ενέργεια που θα τους έδινε το δικαίωμα να επανεξετάσουν ολόκληρη την πολιτική τους στην Εγγύς Ανατολή χωρίς καμιά δέσμευση χωρίς δηλαδή να δεσμεύονται από τη Συνθήκη των Σεβρών Η Ελλάδα θα έπαυε να θεωρείται σύμμαχος - εντολοδόχος της Entente στη Μικρά Ασία Στις 21 Νοεμβρίου 4 Δεκεμβρίου μία μέρα πριν από το Δημοψήφισμα για την επιστροφή του Κωνσταντίνου οι πρεσβευτές της Αγγλίας Γαλλίας και Ιταλίας εξουσιοδοτήθηκαν να γνωστοποιήσουν στην ελληνική κυβέρνηση ότι οι Σύμμαχοι θα διέκοπταν κάθε οικονομική υποστήριξη προς την Ελλάδα αν ξαναγύριζε ο εξόριστος μονάρχης ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150 ΠΗΓΗ 4 Με την επιστροφή του Κωνσταντίνου ολοκληρώθηκε η αλλαγή Η αλλαγή αυτή δημιούργησε νέα κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας και στο μικρασιατικό μέτωπο και το κυριότερο οδήγησε στην εκδήλωση ανοιχτής στροφής της γαλλικής και ιταλικής πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα καθώς και στη δημιουργία νέου κλίματος στις αγγλοελληνικές σχέσεις Από την άποψη αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τομή στην πορεία των γεγονότων

Ωστόσο η πραγματική έκταση και σημασία αυτής της τομής δεν μπορεί να εκτιμηθεί χωρίς αναφορά - με κέντρο το Μικρασιατικό πρόβλημα - στην εξέλιξη των σχέσεων της Ελλάδας με την Entente στις σχέσεις των Συμμάχων μεταξύ τους και στην εσωτερική κατάσταση της ηττημένης οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι τη στιγμή της αλλαγής του Νοεμβρίου 1920 χωρίς αναφορά δηλαδή στις δυσκολίες και στις εύθραυστες ισορροπίες πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών Τα παραπάνω ζητήματα ούτε ο Βενιζέλος που συγκριτικά με την αντιπολίτευση ήταν σε θέση να γνωρίζει ακόμα περισσότερες διαστάσεις τους ούτε οι αντίπαλοί του για τον ίδιο γενικά λόγο θεώρησαν σκόπιμο να τα θέσουν στο εκλογικό σώμα το 1920 - ή αργότερα Και ο κύριος λόγος ήταν - με εξαίρεση τα θέματα εκείνα που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τρέχοντες διπλωματικούς χειρισμούς - ο ακαταμάχητος πειρασμός της οποιασδήποτε μέχρι τότε ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να καρπωθεί κύρος και άμεσα ή μακροπρόθεσμα πολιτικά οφέλη από την εγγυημένη δημοτικότητα της Μεγάλης Ιδέας Οι πολλαπλές αντιδράσεις που αντιμετώπισε ο Βενιζέλος στην επιδίωξή του να κατοχυρώσει τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Μικρά Ασία μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών εξετάστηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο Οι λόγοι που δημιούργησαν τις αντιδράσεις αυτές δεν έπαψαν να ισχύουν μετά την υπογραφή της Συνθήκης Αντίθετα σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις από τον Αύγουστο του 1920 μέχρι τη Νοεμβριανή αλλαγή στην Ελλάδα οι ενδοσυμμαχικές διαφωνίες οξύνθηκαν και η ενδοαγγλική αντιπολίτευση στους laquoφιλελληνικούςraquo προσανατολισμούς του Λόυδ Τζωρτζ ισχυροποιήθηκε με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου ανοιχτά σχεδόν - για πρώτη φορά - οι περισσότερες από αυτές τις διαφωνίες Δε θα ήταν άσκοπο λοιπόν να συνοψίσουμε εδώ τους κυριότερους από τους παράγοντες εκείνους που είχαν αρνητική αποσταθεροποιητική επίδραση πάνω στις ελληνικές επιδιώξεις μέχρι την αλλαγή του Νοεμβρίου 1920 ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 150-151

Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στην τύχη του ανδρικού πληθυσμού μετά την καταστροφή της Σμύρνης ΠΗΓΗ 1 Οι πορείες των αιχμαλώτων και των ομήρων προς το εσωτερικό Οι Τούρκοι μετά την κατάληψη της Σμύρνης άρχισαν τη συγκέντρωση όλου του άρρενα πληθυσμού από 18 έως 45 ετών όπως αναφερόταν στη σχετική διαταγή του Νουρεντίν Στην πραγματικότητα όμως συλλαμβάνονταν και κάτω από 18 ετών ή πάνω από 45 Μέσα σε λίγες ώρες συνελήφθησαν περίπου 10000 άντρες που κλείστηκαν σε στρατώνες της Σμύρνης και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν όπως γράφει ο Χρ Σολομωνίδης Η διαταγή του Νουρεντίν όριζε τη 17η Σεπτεμβρίου σαν τελευταία μέρα για την αναγκαστική αναχώρηση όλου του υπόλοιπου ελληνικού πληθυσμού κατά την επιβίβαση όμως των προσφύγων στα πλοία οι Τούρκοι που έκαναν έλεγχο συνέλαβαν και πάμπολλους άλλους για να τους οδηγήσουν σε στρατόπεδα στο εσωτερικό Πολλοί τότε κατάφεραν να διαφύγουν μεταμφιεσμένοι αλλά αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις Οι υπόλοιποι σχηματίζοντας μεγάλες φάλαγγες πήραν το δρόμο για το εσωτερικό Ο Αγγελομάτης αναφέρει ότι πάνω από 150000 χριστιανοί από τη Σμύρνη και τα περίχωρα οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα Τις πρώτες κιόλας μέρες του εκτοπισμού αναφέρεται ότι εξοντώθηκαν περίπου 3000 Έλληνες κοντά στο προάστιο της Σμύρνης Μπουνάρμπασι ενώ από μια άλλη φάλαγγα 5000 αιχμαλώτων σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι στα ανατολικά του Μπουρνόβα Άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν μόλις έφτασαν στη Μαγνησία Οι εκτοπιζόμενοι είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες προς τον Κασαμπά τη Μαγνησία και τη Φιλαδέλφεια (Αλά Σεχίρ) όπου από τους χίλιους περίπου που περιλάμβανε η ομάδα σκοτώθηκαν οι μισοί

ΘΕΜΑ 2

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Πρόσφυγες Στίχοι ΠυθαγόραςΜουσική Απόστολος Καρδάρας

Πάνε κι έρχονται καράβιαφορτωμένα προσφυγιάβάψαν τα πανιά τους μαύρατα κατάρτια τους μαβιά

Σε ποια πέτρα σε ποιο χώμανα ριζώσεις τώρα πιακι απrsquo το θάνατο ακόμαπιο πικρή είσαι προσφυγιά

Πού να βρίσκεται ο πατέραςψάχνει η μάνα για παιδιάμας εσκόρπισε ο αγέραςσrsquo άλλη γη σrsquo άλλη στεριά

Μικρασιάτες πρόσφυγες στο κατάστρωμα πλοίου Αθήνα

Φωτοϊστορικό Αρχείο Δήμου Νέας Σμύρνης

httpwwwfhwgrchronos13grgeneralgallerydomestic_policy

ind001html

Χάρτης της Ανατολικής Θράκης με τις πορείες των προσφύγων και τα μέσα αναχώρησης

httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Τα φορτωμένα κάρα περνούν μέσα από την Αδριανούπολη (αρχές Οκτωβρίου 1922)httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Έλληνες πρόσφυγες εγκαταλείπουν την ανατολική

Θράκη (Νοέμβριος 1922)

Σύνοψη της υπόθεσηςΒασισμένη στο βιβλίο του Ηλία Βενέζη Το νούμερο 31328 η ταινία του Νίκου Κούνδουρου αφηγείται μέσα από την προσωπική τραγωδία τριών προσώπων την Μικρασιατική καταστροφή και την μαρτυρική πορεία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας που συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο θάνατο από τα στρατεύματα του Κεμάλ αλλά και τις ένοπλες ομάδες Μουσουλμάνων Η γυναίκα ενός εμπόρου μια δασκάλα και ένας δεκαεφτάχρονος προσπαθούν να επιβιώσουν ακολουθώντας την φάλαγγα των αιχμαλώτων στα βάθη της Μικράς Ασίας Η δασκάλα θα δολοφονηθεί από έναν Τούρκο η γυναίκα του εμπόρου θα χάσει τα λογικά της και μόνο ο νεαρός θα καταφέρει να σωθεί Για λόγους διπλωματικούς και πολιτικούς η προβολή της ταινίας υπήρξε απαγορευμένη μέχρι το 1982 httpwwwtainiothikigrv2filmographyview12

1922

ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΕ

Αφού μελετήσετε τις παραπάνω πηγές να αιτιολογήσετε την αλλαγή στάσης των Συμμάχων απέναντι στην Ελλάδα μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου το Νοέμβριο του 1920ΠΗΓΗ 1 Το Δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβρίου 1920 και η επάνοδος του Κωνσταντίνου Οι εξελίξεις αυτές ωστόσο δεν μπορούσαν να είναι ούτε άμεσα ορατές ούτε εγγυημένες για τις Δυτικοευρωπαϊκές δυνάμεις το Νοέμβριο του 1920 Το νέο καθεστώς αντιπροσώπευε για την Entente στη χειρότερη περίπτωση κάποια πιθανή μελλοντική απειλή και στην καλύτερη έναν παράγοντα αστάθμητο Οι πρώτες αντιδράσεις της κοινής γνώμης στην Αγγλία και ιδιαίτερα στη Γαλλία όπου το όνομα του Κωνσταντίνου εξακολουθούσε να είναι σχεδόν εξίσου μισητό με αυτό του Γερμανού Κάιζερ ενίσχυσαν τη στάση εχθρικής αναμονής (απλής αναμονής στην περίπτωση της Αγγλίας) που υιοθέτησαν συνολικά οι Συμμαχικές κυβερνήσεις απέναντι στην Ελλάδα μετά την ήττα του Βενιζέλου ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150ΠΗΓΗ 2 Στην πρώτη μετά τις ελληνικές εκλογές από τις περιοδικές διασυμμαχικές συνδιασκέψεις που άρχισε στο Λονδίνο στις 1326 Νοεμβρίου η κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα και η πιθανή επιστροφή του Κωνσταντίνου αποτέλεσε ένα από τα κεντρικά θέματα Ο λόρδος Curzon υπουργός εξωτερικών της Αγγλίας κυκλοφόρησε στη Συνδιάσκεψη ένα εμπιστευτικό μνημόνιο βάση για τη συζήτηση του Ελληνικού θέματος Σύμφωνα με την αγγλική πρόταση αν η ελληνική κυβέρνηση όπως δήλωνε ήταν διατεθειμένη να συνεχίσει το Μικρασιατικό πόλεμο οι δυνάμεις της Entente είχαν συμφέρον να ενισχύσουν την Ελλάδα στην προσπάθειά της να επιβάλει με στρατιωτικά μέσα τη Συνθήκη των Σεβρών φτάνοντας μέχρι το σημείο να αναγνωρίσουν τον Κωνσταντίνο κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150

ΘΕΜΑ 1

ΠΗΓΗ 3 Η Γαλλία και η Ιταλία όμως δεν είχαν την ίδια γνώμη Ο Γάλλος πρωθυπουργός Leygues πρότεινε να σταλεί στην ελληνική κυβέρνηση σαφής προειδοποίηση ότι τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε παραδοχή της πολιτικής του κατά τη διάρκεια του πολέμου και ανασύσταση ενός καθεστώτος εχθρικού προς τους Συμμάχους Στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε η Ελλάδα να γνωρίζει ότι οι Σύμμαχοι δεν ήταν σε θέση να εμπιστευθούν σημαντικά στρατηγικά σημεία στη Μικρά Ασία σε μια μη φιλική κυβέρνηση Με άλλα λόγια επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε αναθεώρηση από τις Δυνάμεις της Συνθήκης των Σεβρών Το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε από τη Συμμαχική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου και επιδόθηκε στην κυβέρνηση Ράλλη στις 20 Νοεμβρίου 3 Δεκεμβρίου αποτελούσε τυπικά συμβιβασμό ανάμεσα στις δύο απόψεις με ουσιαστική παραδοχή των γαλλικών θέσεων Δεν έθετε θέμα αναθεωρήσεως της Συνθήκης αλλά τόνιζε ότι οι δυνάμεις της Entente θα θεωρούσαν την τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου στον ελληνικό θρόνο σαν μια μη φιλική ενέργεια που θα τους έδινε το δικαίωμα να επανεξετάσουν ολόκληρη την πολιτική τους στην Εγγύς Ανατολή χωρίς καμιά δέσμευση χωρίς δηλαδή να δεσμεύονται από τη Συνθήκη των Σεβρών Η Ελλάδα θα έπαυε να θεωρείται σύμμαχος - εντολοδόχος της Entente στη Μικρά Ασία Στις 21 Νοεμβρίου 4 Δεκεμβρίου μία μέρα πριν από το Δημοψήφισμα για την επιστροφή του Κωνσταντίνου οι πρεσβευτές της Αγγλίας Γαλλίας και Ιταλίας εξουσιοδοτήθηκαν να γνωστοποιήσουν στην ελληνική κυβέρνηση ότι οι Σύμμαχοι θα διέκοπταν κάθε οικονομική υποστήριξη προς την Ελλάδα αν ξαναγύριζε ο εξόριστος μονάρχης ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150 ΠΗΓΗ 4 Με την επιστροφή του Κωνσταντίνου ολοκληρώθηκε η αλλαγή Η αλλαγή αυτή δημιούργησε νέα κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας και στο μικρασιατικό μέτωπο και το κυριότερο οδήγησε στην εκδήλωση ανοιχτής στροφής της γαλλικής και ιταλικής πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα καθώς και στη δημιουργία νέου κλίματος στις αγγλοελληνικές σχέσεις Από την άποψη αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τομή στην πορεία των γεγονότων

Ωστόσο η πραγματική έκταση και σημασία αυτής της τομής δεν μπορεί να εκτιμηθεί χωρίς αναφορά - με κέντρο το Μικρασιατικό πρόβλημα - στην εξέλιξη των σχέσεων της Ελλάδας με την Entente στις σχέσεις των Συμμάχων μεταξύ τους και στην εσωτερική κατάσταση της ηττημένης οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι τη στιγμή της αλλαγής του Νοεμβρίου 1920 χωρίς αναφορά δηλαδή στις δυσκολίες και στις εύθραυστες ισορροπίες πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών Τα παραπάνω ζητήματα ούτε ο Βενιζέλος που συγκριτικά με την αντιπολίτευση ήταν σε θέση να γνωρίζει ακόμα περισσότερες διαστάσεις τους ούτε οι αντίπαλοί του για τον ίδιο γενικά λόγο θεώρησαν σκόπιμο να τα θέσουν στο εκλογικό σώμα το 1920 - ή αργότερα Και ο κύριος λόγος ήταν - με εξαίρεση τα θέματα εκείνα που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τρέχοντες διπλωματικούς χειρισμούς - ο ακαταμάχητος πειρασμός της οποιασδήποτε μέχρι τότε ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να καρπωθεί κύρος και άμεσα ή μακροπρόθεσμα πολιτικά οφέλη από την εγγυημένη δημοτικότητα της Μεγάλης Ιδέας Οι πολλαπλές αντιδράσεις που αντιμετώπισε ο Βενιζέλος στην επιδίωξή του να κατοχυρώσει τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Μικρά Ασία μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών εξετάστηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο Οι λόγοι που δημιούργησαν τις αντιδράσεις αυτές δεν έπαψαν να ισχύουν μετά την υπογραφή της Συνθήκης Αντίθετα σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις από τον Αύγουστο του 1920 μέχρι τη Νοεμβριανή αλλαγή στην Ελλάδα οι ενδοσυμμαχικές διαφωνίες οξύνθηκαν και η ενδοαγγλική αντιπολίτευση στους laquoφιλελληνικούςraquo προσανατολισμούς του Λόυδ Τζωρτζ ισχυροποιήθηκε με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου ανοιχτά σχεδόν - για πρώτη φορά - οι περισσότερες από αυτές τις διαφωνίες Δε θα ήταν άσκοπο λοιπόν να συνοψίσουμε εδώ τους κυριότερους από τους παράγοντες εκείνους που είχαν αρνητική αποσταθεροποιητική επίδραση πάνω στις ελληνικές επιδιώξεις μέχρι την αλλαγή του Νοεμβρίου 1920 ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 150-151

Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στην τύχη του ανδρικού πληθυσμού μετά την καταστροφή της Σμύρνης ΠΗΓΗ 1 Οι πορείες των αιχμαλώτων και των ομήρων προς το εσωτερικό Οι Τούρκοι μετά την κατάληψη της Σμύρνης άρχισαν τη συγκέντρωση όλου του άρρενα πληθυσμού από 18 έως 45 ετών όπως αναφερόταν στη σχετική διαταγή του Νουρεντίν Στην πραγματικότητα όμως συλλαμβάνονταν και κάτω από 18 ετών ή πάνω από 45 Μέσα σε λίγες ώρες συνελήφθησαν περίπου 10000 άντρες που κλείστηκαν σε στρατώνες της Σμύρνης και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν όπως γράφει ο Χρ Σολομωνίδης Η διαταγή του Νουρεντίν όριζε τη 17η Σεπτεμβρίου σαν τελευταία μέρα για την αναγκαστική αναχώρηση όλου του υπόλοιπου ελληνικού πληθυσμού κατά την επιβίβαση όμως των προσφύγων στα πλοία οι Τούρκοι που έκαναν έλεγχο συνέλαβαν και πάμπολλους άλλους για να τους οδηγήσουν σε στρατόπεδα στο εσωτερικό Πολλοί τότε κατάφεραν να διαφύγουν μεταμφιεσμένοι αλλά αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις Οι υπόλοιποι σχηματίζοντας μεγάλες φάλαγγες πήραν το δρόμο για το εσωτερικό Ο Αγγελομάτης αναφέρει ότι πάνω από 150000 χριστιανοί από τη Σμύρνη και τα περίχωρα οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα Τις πρώτες κιόλας μέρες του εκτοπισμού αναφέρεται ότι εξοντώθηκαν περίπου 3000 Έλληνες κοντά στο προάστιο της Σμύρνης Μπουνάρμπασι ενώ από μια άλλη φάλαγγα 5000 αιχμαλώτων σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι στα ανατολικά του Μπουρνόβα Άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν μόλις έφτασαν στη Μαγνησία Οι εκτοπιζόμενοι είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες προς τον Κασαμπά τη Μαγνησία και τη Φιλαδέλφεια (Αλά Σεχίρ) όπου από τους χίλιους περίπου που περιλάμβανε η ομάδα σκοτώθηκαν οι μισοί

ΘΕΜΑ 2

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Χάρτης της Ανατολικής Θράκης με τις πορείες των προσφύγων και τα μέσα αναχώρησης

httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Τα φορτωμένα κάρα περνούν μέσα από την Αδριανούπολη (αρχές Οκτωβρίου 1922)httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Έλληνες πρόσφυγες εγκαταλείπουν την ανατολική

Θράκη (Νοέμβριος 1922)

Σύνοψη της υπόθεσηςΒασισμένη στο βιβλίο του Ηλία Βενέζη Το νούμερο 31328 η ταινία του Νίκου Κούνδουρου αφηγείται μέσα από την προσωπική τραγωδία τριών προσώπων την Μικρασιατική καταστροφή και την μαρτυρική πορεία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας που συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο θάνατο από τα στρατεύματα του Κεμάλ αλλά και τις ένοπλες ομάδες Μουσουλμάνων Η γυναίκα ενός εμπόρου μια δασκάλα και ένας δεκαεφτάχρονος προσπαθούν να επιβιώσουν ακολουθώντας την φάλαγγα των αιχμαλώτων στα βάθη της Μικράς Ασίας Η δασκάλα θα δολοφονηθεί από έναν Τούρκο η γυναίκα του εμπόρου θα χάσει τα λογικά της και μόνο ο νεαρός θα καταφέρει να σωθεί Για λόγους διπλωματικούς και πολιτικούς η προβολή της ταινίας υπήρξε απαγορευμένη μέχρι το 1982 httpwwwtainiothikigrv2filmographyview12

1922

ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΕ

Αφού μελετήσετε τις παραπάνω πηγές να αιτιολογήσετε την αλλαγή στάσης των Συμμάχων απέναντι στην Ελλάδα μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου το Νοέμβριο του 1920ΠΗΓΗ 1 Το Δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβρίου 1920 και η επάνοδος του Κωνσταντίνου Οι εξελίξεις αυτές ωστόσο δεν μπορούσαν να είναι ούτε άμεσα ορατές ούτε εγγυημένες για τις Δυτικοευρωπαϊκές δυνάμεις το Νοέμβριο του 1920 Το νέο καθεστώς αντιπροσώπευε για την Entente στη χειρότερη περίπτωση κάποια πιθανή μελλοντική απειλή και στην καλύτερη έναν παράγοντα αστάθμητο Οι πρώτες αντιδράσεις της κοινής γνώμης στην Αγγλία και ιδιαίτερα στη Γαλλία όπου το όνομα του Κωνσταντίνου εξακολουθούσε να είναι σχεδόν εξίσου μισητό με αυτό του Γερμανού Κάιζερ ενίσχυσαν τη στάση εχθρικής αναμονής (απλής αναμονής στην περίπτωση της Αγγλίας) που υιοθέτησαν συνολικά οι Συμμαχικές κυβερνήσεις απέναντι στην Ελλάδα μετά την ήττα του Βενιζέλου ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150ΠΗΓΗ 2 Στην πρώτη μετά τις ελληνικές εκλογές από τις περιοδικές διασυμμαχικές συνδιασκέψεις που άρχισε στο Λονδίνο στις 1326 Νοεμβρίου η κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα και η πιθανή επιστροφή του Κωνσταντίνου αποτέλεσε ένα από τα κεντρικά θέματα Ο λόρδος Curzon υπουργός εξωτερικών της Αγγλίας κυκλοφόρησε στη Συνδιάσκεψη ένα εμπιστευτικό μνημόνιο βάση για τη συζήτηση του Ελληνικού θέματος Σύμφωνα με την αγγλική πρόταση αν η ελληνική κυβέρνηση όπως δήλωνε ήταν διατεθειμένη να συνεχίσει το Μικρασιατικό πόλεμο οι δυνάμεις της Entente είχαν συμφέρον να ενισχύσουν την Ελλάδα στην προσπάθειά της να επιβάλει με στρατιωτικά μέσα τη Συνθήκη των Σεβρών φτάνοντας μέχρι το σημείο να αναγνωρίσουν τον Κωνσταντίνο κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150

ΘΕΜΑ 1

ΠΗΓΗ 3 Η Γαλλία και η Ιταλία όμως δεν είχαν την ίδια γνώμη Ο Γάλλος πρωθυπουργός Leygues πρότεινε να σταλεί στην ελληνική κυβέρνηση σαφής προειδοποίηση ότι τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε παραδοχή της πολιτικής του κατά τη διάρκεια του πολέμου και ανασύσταση ενός καθεστώτος εχθρικού προς τους Συμμάχους Στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε η Ελλάδα να γνωρίζει ότι οι Σύμμαχοι δεν ήταν σε θέση να εμπιστευθούν σημαντικά στρατηγικά σημεία στη Μικρά Ασία σε μια μη φιλική κυβέρνηση Με άλλα λόγια επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε αναθεώρηση από τις Δυνάμεις της Συνθήκης των Σεβρών Το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε από τη Συμμαχική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου και επιδόθηκε στην κυβέρνηση Ράλλη στις 20 Νοεμβρίου 3 Δεκεμβρίου αποτελούσε τυπικά συμβιβασμό ανάμεσα στις δύο απόψεις με ουσιαστική παραδοχή των γαλλικών θέσεων Δεν έθετε θέμα αναθεωρήσεως της Συνθήκης αλλά τόνιζε ότι οι δυνάμεις της Entente θα θεωρούσαν την τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου στον ελληνικό θρόνο σαν μια μη φιλική ενέργεια που θα τους έδινε το δικαίωμα να επανεξετάσουν ολόκληρη την πολιτική τους στην Εγγύς Ανατολή χωρίς καμιά δέσμευση χωρίς δηλαδή να δεσμεύονται από τη Συνθήκη των Σεβρών Η Ελλάδα θα έπαυε να θεωρείται σύμμαχος - εντολοδόχος της Entente στη Μικρά Ασία Στις 21 Νοεμβρίου 4 Δεκεμβρίου μία μέρα πριν από το Δημοψήφισμα για την επιστροφή του Κωνσταντίνου οι πρεσβευτές της Αγγλίας Γαλλίας και Ιταλίας εξουσιοδοτήθηκαν να γνωστοποιήσουν στην ελληνική κυβέρνηση ότι οι Σύμμαχοι θα διέκοπταν κάθε οικονομική υποστήριξη προς την Ελλάδα αν ξαναγύριζε ο εξόριστος μονάρχης ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150 ΠΗΓΗ 4 Με την επιστροφή του Κωνσταντίνου ολοκληρώθηκε η αλλαγή Η αλλαγή αυτή δημιούργησε νέα κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας και στο μικρασιατικό μέτωπο και το κυριότερο οδήγησε στην εκδήλωση ανοιχτής στροφής της γαλλικής και ιταλικής πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα καθώς και στη δημιουργία νέου κλίματος στις αγγλοελληνικές σχέσεις Από την άποψη αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τομή στην πορεία των γεγονότων

Ωστόσο η πραγματική έκταση και σημασία αυτής της τομής δεν μπορεί να εκτιμηθεί χωρίς αναφορά - με κέντρο το Μικρασιατικό πρόβλημα - στην εξέλιξη των σχέσεων της Ελλάδας με την Entente στις σχέσεις των Συμμάχων μεταξύ τους και στην εσωτερική κατάσταση της ηττημένης οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι τη στιγμή της αλλαγής του Νοεμβρίου 1920 χωρίς αναφορά δηλαδή στις δυσκολίες και στις εύθραυστες ισορροπίες πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών Τα παραπάνω ζητήματα ούτε ο Βενιζέλος που συγκριτικά με την αντιπολίτευση ήταν σε θέση να γνωρίζει ακόμα περισσότερες διαστάσεις τους ούτε οι αντίπαλοί του για τον ίδιο γενικά λόγο θεώρησαν σκόπιμο να τα θέσουν στο εκλογικό σώμα το 1920 - ή αργότερα Και ο κύριος λόγος ήταν - με εξαίρεση τα θέματα εκείνα που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τρέχοντες διπλωματικούς χειρισμούς - ο ακαταμάχητος πειρασμός της οποιασδήποτε μέχρι τότε ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να καρπωθεί κύρος και άμεσα ή μακροπρόθεσμα πολιτικά οφέλη από την εγγυημένη δημοτικότητα της Μεγάλης Ιδέας Οι πολλαπλές αντιδράσεις που αντιμετώπισε ο Βενιζέλος στην επιδίωξή του να κατοχυρώσει τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Μικρά Ασία μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών εξετάστηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο Οι λόγοι που δημιούργησαν τις αντιδράσεις αυτές δεν έπαψαν να ισχύουν μετά την υπογραφή της Συνθήκης Αντίθετα σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις από τον Αύγουστο του 1920 μέχρι τη Νοεμβριανή αλλαγή στην Ελλάδα οι ενδοσυμμαχικές διαφωνίες οξύνθηκαν και η ενδοαγγλική αντιπολίτευση στους laquoφιλελληνικούςraquo προσανατολισμούς του Λόυδ Τζωρτζ ισχυροποιήθηκε με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου ανοιχτά σχεδόν - για πρώτη φορά - οι περισσότερες από αυτές τις διαφωνίες Δε θα ήταν άσκοπο λοιπόν να συνοψίσουμε εδώ τους κυριότερους από τους παράγοντες εκείνους που είχαν αρνητική αποσταθεροποιητική επίδραση πάνω στις ελληνικές επιδιώξεις μέχρι την αλλαγή του Νοεμβρίου 1920 ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 150-151

Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στην τύχη του ανδρικού πληθυσμού μετά την καταστροφή της Σμύρνης ΠΗΓΗ 1 Οι πορείες των αιχμαλώτων και των ομήρων προς το εσωτερικό Οι Τούρκοι μετά την κατάληψη της Σμύρνης άρχισαν τη συγκέντρωση όλου του άρρενα πληθυσμού από 18 έως 45 ετών όπως αναφερόταν στη σχετική διαταγή του Νουρεντίν Στην πραγματικότητα όμως συλλαμβάνονταν και κάτω από 18 ετών ή πάνω από 45 Μέσα σε λίγες ώρες συνελήφθησαν περίπου 10000 άντρες που κλείστηκαν σε στρατώνες της Σμύρνης και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν όπως γράφει ο Χρ Σολομωνίδης Η διαταγή του Νουρεντίν όριζε τη 17η Σεπτεμβρίου σαν τελευταία μέρα για την αναγκαστική αναχώρηση όλου του υπόλοιπου ελληνικού πληθυσμού κατά την επιβίβαση όμως των προσφύγων στα πλοία οι Τούρκοι που έκαναν έλεγχο συνέλαβαν και πάμπολλους άλλους για να τους οδηγήσουν σε στρατόπεδα στο εσωτερικό Πολλοί τότε κατάφεραν να διαφύγουν μεταμφιεσμένοι αλλά αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις Οι υπόλοιποι σχηματίζοντας μεγάλες φάλαγγες πήραν το δρόμο για το εσωτερικό Ο Αγγελομάτης αναφέρει ότι πάνω από 150000 χριστιανοί από τη Σμύρνη και τα περίχωρα οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα Τις πρώτες κιόλας μέρες του εκτοπισμού αναφέρεται ότι εξοντώθηκαν περίπου 3000 Έλληνες κοντά στο προάστιο της Σμύρνης Μπουνάρμπασι ενώ από μια άλλη φάλαγγα 5000 αιχμαλώτων σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι στα ανατολικά του Μπουρνόβα Άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν μόλις έφτασαν στη Μαγνησία Οι εκτοπιζόμενοι είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες προς τον Κασαμπά τη Μαγνησία και τη Φιλαδέλφεια (Αλά Σεχίρ) όπου από τους χίλιους περίπου που περιλάμβανε η ομάδα σκοτώθηκαν οι μισοί

ΘΕΜΑ 2

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Τα φορτωμένα κάρα περνούν μέσα από την Αδριανούπολη (αρχές Οκτωβρίου 1922)httpsitalkiskingblogspotgr201212h-1922html

Έλληνες πρόσφυγες εγκαταλείπουν την ανατολική

Θράκη (Νοέμβριος 1922)

Σύνοψη της υπόθεσηςΒασισμένη στο βιβλίο του Ηλία Βενέζη Το νούμερο 31328 η ταινία του Νίκου Κούνδουρου αφηγείται μέσα από την προσωπική τραγωδία τριών προσώπων την Μικρασιατική καταστροφή και την μαρτυρική πορεία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας που συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο θάνατο από τα στρατεύματα του Κεμάλ αλλά και τις ένοπλες ομάδες Μουσουλμάνων Η γυναίκα ενός εμπόρου μια δασκάλα και ένας δεκαεφτάχρονος προσπαθούν να επιβιώσουν ακολουθώντας την φάλαγγα των αιχμαλώτων στα βάθη της Μικράς Ασίας Η δασκάλα θα δολοφονηθεί από έναν Τούρκο η γυναίκα του εμπόρου θα χάσει τα λογικά της και μόνο ο νεαρός θα καταφέρει να σωθεί Για λόγους διπλωματικούς και πολιτικούς η προβολή της ταινίας υπήρξε απαγορευμένη μέχρι το 1982 httpwwwtainiothikigrv2filmographyview12

1922

ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΕ

Αφού μελετήσετε τις παραπάνω πηγές να αιτιολογήσετε την αλλαγή στάσης των Συμμάχων απέναντι στην Ελλάδα μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου το Νοέμβριο του 1920ΠΗΓΗ 1 Το Δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβρίου 1920 και η επάνοδος του Κωνσταντίνου Οι εξελίξεις αυτές ωστόσο δεν μπορούσαν να είναι ούτε άμεσα ορατές ούτε εγγυημένες για τις Δυτικοευρωπαϊκές δυνάμεις το Νοέμβριο του 1920 Το νέο καθεστώς αντιπροσώπευε για την Entente στη χειρότερη περίπτωση κάποια πιθανή μελλοντική απειλή και στην καλύτερη έναν παράγοντα αστάθμητο Οι πρώτες αντιδράσεις της κοινής γνώμης στην Αγγλία και ιδιαίτερα στη Γαλλία όπου το όνομα του Κωνσταντίνου εξακολουθούσε να είναι σχεδόν εξίσου μισητό με αυτό του Γερμανού Κάιζερ ενίσχυσαν τη στάση εχθρικής αναμονής (απλής αναμονής στην περίπτωση της Αγγλίας) που υιοθέτησαν συνολικά οι Συμμαχικές κυβερνήσεις απέναντι στην Ελλάδα μετά την ήττα του Βενιζέλου ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150ΠΗΓΗ 2 Στην πρώτη μετά τις ελληνικές εκλογές από τις περιοδικές διασυμμαχικές συνδιασκέψεις που άρχισε στο Λονδίνο στις 1326 Νοεμβρίου η κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα και η πιθανή επιστροφή του Κωνσταντίνου αποτέλεσε ένα από τα κεντρικά θέματα Ο λόρδος Curzon υπουργός εξωτερικών της Αγγλίας κυκλοφόρησε στη Συνδιάσκεψη ένα εμπιστευτικό μνημόνιο βάση για τη συζήτηση του Ελληνικού θέματος Σύμφωνα με την αγγλική πρόταση αν η ελληνική κυβέρνηση όπως δήλωνε ήταν διατεθειμένη να συνεχίσει το Μικρασιατικό πόλεμο οι δυνάμεις της Entente είχαν συμφέρον να ενισχύσουν την Ελλάδα στην προσπάθειά της να επιβάλει με στρατιωτικά μέσα τη Συνθήκη των Σεβρών φτάνοντας μέχρι το σημείο να αναγνωρίσουν τον Κωνσταντίνο κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150

ΘΕΜΑ 1

ΠΗΓΗ 3 Η Γαλλία και η Ιταλία όμως δεν είχαν την ίδια γνώμη Ο Γάλλος πρωθυπουργός Leygues πρότεινε να σταλεί στην ελληνική κυβέρνηση σαφής προειδοποίηση ότι τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε παραδοχή της πολιτικής του κατά τη διάρκεια του πολέμου και ανασύσταση ενός καθεστώτος εχθρικού προς τους Συμμάχους Στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε η Ελλάδα να γνωρίζει ότι οι Σύμμαχοι δεν ήταν σε θέση να εμπιστευθούν σημαντικά στρατηγικά σημεία στη Μικρά Ασία σε μια μη φιλική κυβέρνηση Με άλλα λόγια επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε αναθεώρηση από τις Δυνάμεις της Συνθήκης των Σεβρών Το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε από τη Συμμαχική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου και επιδόθηκε στην κυβέρνηση Ράλλη στις 20 Νοεμβρίου 3 Δεκεμβρίου αποτελούσε τυπικά συμβιβασμό ανάμεσα στις δύο απόψεις με ουσιαστική παραδοχή των γαλλικών θέσεων Δεν έθετε θέμα αναθεωρήσεως της Συνθήκης αλλά τόνιζε ότι οι δυνάμεις της Entente θα θεωρούσαν την τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου στον ελληνικό θρόνο σαν μια μη φιλική ενέργεια που θα τους έδινε το δικαίωμα να επανεξετάσουν ολόκληρη την πολιτική τους στην Εγγύς Ανατολή χωρίς καμιά δέσμευση χωρίς δηλαδή να δεσμεύονται από τη Συνθήκη των Σεβρών Η Ελλάδα θα έπαυε να θεωρείται σύμμαχος - εντολοδόχος της Entente στη Μικρά Ασία Στις 21 Νοεμβρίου 4 Δεκεμβρίου μία μέρα πριν από το Δημοψήφισμα για την επιστροφή του Κωνσταντίνου οι πρεσβευτές της Αγγλίας Γαλλίας και Ιταλίας εξουσιοδοτήθηκαν να γνωστοποιήσουν στην ελληνική κυβέρνηση ότι οι Σύμμαχοι θα διέκοπταν κάθε οικονομική υποστήριξη προς την Ελλάδα αν ξαναγύριζε ο εξόριστος μονάρχης ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150 ΠΗΓΗ 4 Με την επιστροφή του Κωνσταντίνου ολοκληρώθηκε η αλλαγή Η αλλαγή αυτή δημιούργησε νέα κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας και στο μικρασιατικό μέτωπο και το κυριότερο οδήγησε στην εκδήλωση ανοιχτής στροφής της γαλλικής και ιταλικής πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα καθώς και στη δημιουργία νέου κλίματος στις αγγλοελληνικές σχέσεις Από την άποψη αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τομή στην πορεία των γεγονότων

Ωστόσο η πραγματική έκταση και σημασία αυτής της τομής δεν μπορεί να εκτιμηθεί χωρίς αναφορά - με κέντρο το Μικρασιατικό πρόβλημα - στην εξέλιξη των σχέσεων της Ελλάδας με την Entente στις σχέσεις των Συμμάχων μεταξύ τους και στην εσωτερική κατάσταση της ηττημένης οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι τη στιγμή της αλλαγής του Νοεμβρίου 1920 χωρίς αναφορά δηλαδή στις δυσκολίες και στις εύθραυστες ισορροπίες πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών Τα παραπάνω ζητήματα ούτε ο Βενιζέλος που συγκριτικά με την αντιπολίτευση ήταν σε θέση να γνωρίζει ακόμα περισσότερες διαστάσεις τους ούτε οι αντίπαλοί του για τον ίδιο γενικά λόγο θεώρησαν σκόπιμο να τα θέσουν στο εκλογικό σώμα το 1920 - ή αργότερα Και ο κύριος λόγος ήταν - με εξαίρεση τα θέματα εκείνα που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τρέχοντες διπλωματικούς χειρισμούς - ο ακαταμάχητος πειρασμός της οποιασδήποτε μέχρι τότε ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να καρπωθεί κύρος και άμεσα ή μακροπρόθεσμα πολιτικά οφέλη από την εγγυημένη δημοτικότητα της Μεγάλης Ιδέας Οι πολλαπλές αντιδράσεις που αντιμετώπισε ο Βενιζέλος στην επιδίωξή του να κατοχυρώσει τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Μικρά Ασία μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών εξετάστηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο Οι λόγοι που δημιούργησαν τις αντιδράσεις αυτές δεν έπαψαν να ισχύουν μετά την υπογραφή της Συνθήκης Αντίθετα σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις από τον Αύγουστο του 1920 μέχρι τη Νοεμβριανή αλλαγή στην Ελλάδα οι ενδοσυμμαχικές διαφωνίες οξύνθηκαν και η ενδοαγγλική αντιπολίτευση στους laquoφιλελληνικούςraquo προσανατολισμούς του Λόυδ Τζωρτζ ισχυροποιήθηκε με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου ανοιχτά σχεδόν - για πρώτη φορά - οι περισσότερες από αυτές τις διαφωνίες Δε θα ήταν άσκοπο λοιπόν να συνοψίσουμε εδώ τους κυριότερους από τους παράγοντες εκείνους που είχαν αρνητική αποσταθεροποιητική επίδραση πάνω στις ελληνικές επιδιώξεις μέχρι την αλλαγή του Νοεμβρίου 1920 ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 150-151

Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στην τύχη του ανδρικού πληθυσμού μετά την καταστροφή της Σμύρνης ΠΗΓΗ 1 Οι πορείες των αιχμαλώτων και των ομήρων προς το εσωτερικό Οι Τούρκοι μετά την κατάληψη της Σμύρνης άρχισαν τη συγκέντρωση όλου του άρρενα πληθυσμού από 18 έως 45 ετών όπως αναφερόταν στη σχετική διαταγή του Νουρεντίν Στην πραγματικότητα όμως συλλαμβάνονταν και κάτω από 18 ετών ή πάνω από 45 Μέσα σε λίγες ώρες συνελήφθησαν περίπου 10000 άντρες που κλείστηκαν σε στρατώνες της Σμύρνης και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν όπως γράφει ο Χρ Σολομωνίδης Η διαταγή του Νουρεντίν όριζε τη 17η Σεπτεμβρίου σαν τελευταία μέρα για την αναγκαστική αναχώρηση όλου του υπόλοιπου ελληνικού πληθυσμού κατά την επιβίβαση όμως των προσφύγων στα πλοία οι Τούρκοι που έκαναν έλεγχο συνέλαβαν και πάμπολλους άλλους για να τους οδηγήσουν σε στρατόπεδα στο εσωτερικό Πολλοί τότε κατάφεραν να διαφύγουν μεταμφιεσμένοι αλλά αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις Οι υπόλοιποι σχηματίζοντας μεγάλες φάλαγγες πήραν το δρόμο για το εσωτερικό Ο Αγγελομάτης αναφέρει ότι πάνω από 150000 χριστιανοί από τη Σμύρνη και τα περίχωρα οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα Τις πρώτες κιόλας μέρες του εκτοπισμού αναφέρεται ότι εξοντώθηκαν περίπου 3000 Έλληνες κοντά στο προάστιο της Σμύρνης Μπουνάρμπασι ενώ από μια άλλη φάλαγγα 5000 αιχμαλώτων σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι στα ανατολικά του Μπουρνόβα Άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν μόλις έφτασαν στη Μαγνησία Οι εκτοπιζόμενοι είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες προς τον Κασαμπά τη Μαγνησία και τη Φιλαδέλφεια (Αλά Σεχίρ) όπου από τους χίλιους περίπου που περιλάμβανε η ομάδα σκοτώθηκαν οι μισοί

ΘΕΜΑ 2

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Σύνοψη της υπόθεσηςΒασισμένη στο βιβλίο του Ηλία Βενέζη Το νούμερο 31328 η ταινία του Νίκου Κούνδουρου αφηγείται μέσα από την προσωπική τραγωδία τριών προσώπων την Μικρασιατική καταστροφή και την μαρτυρική πορεία των Ελλήνων της Μικράς Ασίας που συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο θάνατο από τα στρατεύματα του Κεμάλ αλλά και τις ένοπλες ομάδες Μουσουλμάνων Η γυναίκα ενός εμπόρου μια δασκάλα και ένας δεκαεφτάχρονος προσπαθούν να επιβιώσουν ακολουθώντας την φάλαγγα των αιχμαλώτων στα βάθη της Μικράς Ασίας Η δασκάλα θα δολοφονηθεί από έναν Τούρκο η γυναίκα του εμπόρου θα χάσει τα λογικά της και μόνο ο νεαρός θα καταφέρει να σωθεί Για λόγους διπλωματικούς και πολιτικούς η προβολή της ταινίας υπήρξε απαγορευμένη μέχρι το 1982 httpwwwtainiothikigrv2filmographyview12

1922

ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΕ

Αφού μελετήσετε τις παραπάνω πηγές να αιτιολογήσετε την αλλαγή στάσης των Συμμάχων απέναντι στην Ελλάδα μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου το Νοέμβριο του 1920ΠΗΓΗ 1 Το Δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβρίου 1920 και η επάνοδος του Κωνσταντίνου Οι εξελίξεις αυτές ωστόσο δεν μπορούσαν να είναι ούτε άμεσα ορατές ούτε εγγυημένες για τις Δυτικοευρωπαϊκές δυνάμεις το Νοέμβριο του 1920 Το νέο καθεστώς αντιπροσώπευε για την Entente στη χειρότερη περίπτωση κάποια πιθανή μελλοντική απειλή και στην καλύτερη έναν παράγοντα αστάθμητο Οι πρώτες αντιδράσεις της κοινής γνώμης στην Αγγλία και ιδιαίτερα στη Γαλλία όπου το όνομα του Κωνσταντίνου εξακολουθούσε να είναι σχεδόν εξίσου μισητό με αυτό του Γερμανού Κάιζερ ενίσχυσαν τη στάση εχθρικής αναμονής (απλής αναμονής στην περίπτωση της Αγγλίας) που υιοθέτησαν συνολικά οι Συμμαχικές κυβερνήσεις απέναντι στην Ελλάδα μετά την ήττα του Βενιζέλου ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150ΠΗΓΗ 2 Στην πρώτη μετά τις ελληνικές εκλογές από τις περιοδικές διασυμμαχικές συνδιασκέψεις που άρχισε στο Λονδίνο στις 1326 Νοεμβρίου η κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα και η πιθανή επιστροφή του Κωνσταντίνου αποτέλεσε ένα από τα κεντρικά θέματα Ο λόρδος Curzon υπουργός εξωτερικών της Αγγλίας κυκλοφόρησε στη Συνδιάσκεψη ένα εμπιστευτικό μνημόνιο βάση για τη συζήτηση του Ελληνικού θέματος Σύμφωνα με την αγγλική πρόταση αν η ελληνική κυβέρνηση όπως δήλωνε ήταν διατεθειμένη να συνεχίσει το Μικρασιατικό πόλεμο οι δυνάμεις της Entente είχαν συμφέρον να ενισχύσουν την Ελλάδα στην προσπάθειά της να επιβάλει με στρατιωτικά μέσα τη Συνθήκη των Σεβρών φτάνοντας μέχρι το σημείο να αναγνωρίσουν τον Κωνσταντίνο κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150

ΘΕΜΑ 1

ΠΗΓΗ 3 Η Γαλλία και η Ιταλία όμως δεν είχαν την ίδια γνώμη Ο Γάλλος πρωθυπουργός Leygues πρότεινε να σταλεί στην ελληνική κυβέρνηση σαφής προειδοποίηση ότι τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε παραδοχή της πολιτικής του κατά τη διάρκεια του πολέμου και ανασύσταση ενός καθεστώτος εχθρικού προς τους Συμμάχους Στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε η Ελλάδα να γνωρίζει ότι οι Σύμμαχοι δεν ήταν σε θέση να εμπιστευθούν σημαντικά στρατηγικά σημεία στη Μικρά Ασία σε μια μη φιλική κυβέρνηση Με άλλα λόγια επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε αναθεώρηση από τις Δυνάμεις της Συνθήκης των Σεβρών Το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε από τη Συμμαχική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου και επιδόθηκε στην κυβέρνηση Ράλλη στις 20 Νοεμβρίου 3 Δεκεμβρίου αποτελούσε τυπικά συμβιβασμό ανάμεσα στις δύο απόψεις με ουσιαστική παραδοχή των γαλλικών θέσεων Δεν έθετε θέμα αναθεωρήσεως της Συνθήκης αλλά τόνιζε ότι οι δυνάμεις της Entente θα θεωρούσαν την τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου στον ελληνικό θρόνο σαν μια μη φιλική ενέργεια που θα τους έδινε το δικαίωμα να επανεξετάσουν ολόκληρη την πολιτική τους στην Εγγύς Ανατολή χωρίς καμιά δέσμευση χωρίς δηλαδή να δεσμεύονται από τη Συνθήκη των Σεβρών Η Ελλάδα θα έπαυε να θεωρείται σύμμαχος - εντολοδόχος της Entente στη Μικρά Ασία Στις 21 Νοεμβρίου 4 Δεκεμβρίου μία μέρα πριν από το Δημοψήφισμα για την επιστροφή του Κωνσταντίνου οι πρεσβευτές της Αγγλίας Γαλλίας και Ιταλίας εξουσιοδοτήθηκαν να γνωστοποιήσουν στην ελληνική κυβέρνηση ότι οι Σύμμαχοι θα διέκοπταν κάθε οικονομική υποστήριξη προς την Ελλάδα αν ξαναγύριζε ο εξόριστος μονάρχης ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150 ΠΗΓΗ 4 Με την επιστροφή του Κωνσταντίνου ολοκληρώθηκε η αλλαγή Η αλλαγή αυτή δημιούργησε νέα κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας και στο μικρασιατικό μέτωπο και το κυριότερο οδήγησε στην εκδήλωση ανοιχτής στροφής της γαλλικής και ιταλικής πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα καθώς και στη δημιουργία νέου κλίματος στις αγγλοελληνικές σχέσεις Από την άποψη αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τομή στην πορεία των γεγονότων

Ωστόσο η πραγματική έκταση και σημασία αυτής της τομής δεν μπορεί να εκτιμηθεί χωρίς αναφορά - με κέντρο το Μικρασιατικό πρόβλημα - στην εξέλιξη των σχέσεων της Ελλάδας με την Entente στις σχέσεις των Συμμάχων μεταξύ τους και στην εσωτερική κατάσταση της ηττημένης οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι τη στιγμή της αλλαγής του Νοεμβρίου 1920 χωρίς αναφορά δηλαδή στις δυσκολίες και στις εύθραυστες ισορροπίες πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών Τα παραπάνω ζητήματα ούτε ο Βενιζέλος που συγκριτικά με την αντιπολίτευση ήταν σε θέση να γνωρίζει ακόμα περισσότερες διαστάσεις τους ούτε οι αντίπαλοί του για τον ίδιο γενικά λόγο θεώρησαν σκόπιμο να τα θέσουν στο εκλογικό σώμα το 1920 - ή αργότερα Και ο κύριος λόγος ήταν - με εξαίρεση τα θέματα εκείνα που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τρέχοντες διπλωματικούς χειρισμούς - ο ακαταμάχητος πειρασμός της οποιασδήποτε μέχρι τότε ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να καρπωθεί κύρος και άμεσα ή μακροπρόθεσμα πολιτικά οφέλη από την εγγυημένη δημοτικότητα της Μεγάλης Ιδέας Οι πολλαπλές αντιδράσεις που αντιμετώπισε ο Βενιζέλος στην επιδίωξή του να κατοχυρώσει τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Μικρά Ασία μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών εξετάστηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο Οι λόγοι που δημιούργησαν τις αντιδράσεις αυτές δεν έπαψαν να ισχύουν μετά την υπογραφή της Συνθήκης Αντίθετα σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις από τον Αύγουστο του 1920 μέχρι τη Νοεμβριανή αλλαγή στην Ελλάδα οι ενδοσυμμαχικές διαφωνίες οξύνθηκαν και η ενδοαγγλική αντιπολίτευση στους laquoφιλελληνικούςraquo προσανατολισμούς του Λόυδ Τζωρτζ ισχυροποιήθηκε με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου ανοιχτά σχεδόν - για πρώτη φορά - οι περισσότερες από αυτές τις διαφωνίες Δε θα ήταν άσκοπο λοιπόν να συνοψίσουμε εδώ τους κυριότερους από τους παράγοντες εκείνους που είχαν αρνητική αποσταθεροποιητική επίδραση πάνω στις ελληνικές επιδιώξεις μέχρι την αλλαγή του Νοεμβρίου 1920 ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 150-151

Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στην τύχη του ανδρικού πληθυσμού μετά την καταστροφή της Σμύρνης ΠΗΓΗ 1 Οι πορείες των αιχμαλώτων και των ομήρων προς το εσωτερικό Οι Τούρκοι μετά την κατάληψη της Σμύρνης άρχισαν τη συγκέντρωση όλου του άρρενα πληθυσμού από 18 έως 45 ετών όπως αναφερόταν στη σχετική διαταγή του Νουρεντίν Στην πραγματικότητα όμως συλλαμβάνονταν και κάτω από 18 ετών ή πάνω από 45 Μέσα σε λίγες ώρες συνελήφθησαν περίπου 10000 άντρες που κλείστηκαν σε στρατώνες της Σμύρνης και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν όπως γράφει ο Χρ Σολομωνίδης Η διαταγή του Νουρεντίν όριζε τη 17η Σεπτεμβρίου σαν τελευταία μέρα για την αναγκαστική αναχώρηση όλου του υπόλοιπου ελληνικού πληθυσμού κατά την επιβίβαση όμως των προσφύγων στα πλοία οι Τούρκοι που έκαναν έλεγχο συνέλαβαν και πάμπολλους άλλους για να τους οδηγήσουν σε στρατόπεδα στο εσωτερικό Πολλοί τότε κατάφεραν να διαφύγουν μεταμφιεσμένοι αλλά αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις Οι υπόλοιποι σχηματίζοντας μεγάλες φάλαγγες πήραν το δρόμο για το εσωτερικό Ο Αγγελομάτης αναφέρει ότι πάνω από 150000 χριστιανοί από τη Σμύρνη και τα περίχωρα οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα Τις πρώτες κιόλας μέρες του εκτοπισμού αναφέρεται ότι εξοντώθηκαν περίπου 3000 Έλληνες κοντά στο προάστιο της Σμύρνης Μπουνάρμπασι ενώ από μια άλλη φάλαγγα 5000 αιχμαλώτων σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι στα ανατολικά του Μπουρνόβα Άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν μόλις έφτασαν στη Μαγνησία Οι εκτοπιζόμενοι είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες προς τον Κασαμπά τη Μαγνησία και τη Φιλαδέλφεια (Αλά Σεχίρ) όπου από τους χίλιους περίπου που περιλάμβανε η ομάδα σκοτώθηκαν οι μισοί

ΘΕΜΑ 2

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΕ

Αφού μελετήσετε τις παραπάνω πηγές να αιτιολογήσετε την αλλαγή στάσης των Συμμάχων απέναντι στην Ελλάδα μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου το Νοέμβριο του 1920ΠΗΓΗ 1 Το Δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβρίου 1920 και η επάνοδος του Κωνσταντίνου Οι εξελίξεις αυτές ωστόσο δεν μπορούσαν να είναι ούτε άμεσα ορατές ούτε εγγυημένες για τις Δυτικοευρωπαϊκές δυνάμεις το Νοέμβριο του 1920 Το νέο καθεστώς αντιπροσώπευε για την Entente στη χειρότερη περίπτωση κάποια πιθανή μελλοντική απειλή και στην καλύτερη έναν παράγοντα αστάθμητο Οι πρώτες αντιδράσεις της κοινής γνώμης στην Αγγλία και ιδιαίτερα στη Γαλλία όπου το όνομα του Κωνσταντίνου εξακολουθούσε να είναι σχεδόν εξίσου μισητό με αυτό του Γερμανού Κάιζερ ενίσχυσαν τη στάση εχθρικής αναμονής (απλής αναμονής στην περίπτωση της Αγγλίας) που υιοθέτησαν συνολικά οι Συμμαχικές κυβερνήσεις απέναντι στην Ελλάδα μετά την ήττα του Βενιζέλου ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150ΠΗΓΗ 2 Στην πρώτη μετά τις ελληνικές εκλογές από τις περιοδικές διασυμμαχικές συνδιασκέψεις που άρχισε στο Λονδίνο στις 1326 Νοεμβρίου η κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα και η πιθανή επιστροφή του Κωνσταντίνου αποτέλεσε ένα από τα κεντρικά θέματα Ο λόρδος Curzon υπουργός εξωτερικών της Αγγλίας κυκλοφόρησε στη Συνδιάσκεψη ένα εμπιστευτικό μνημόνιο βάση για τη συζήτηση του Ελληνικού θέματος Σύμφωνα με την αγγλική πρόταση αν η ελληνική κυβέρνηση όπως δήλωνε ήταν διατεθειμένη να συνεχίσει το Μικρασιατικό πόλεμο οι δυνάμεις της Entente είχαν συμφέρον να ενισχύσουν την Ελλάδα στην προσπάθειά της να επιβάλει με στρατιωτικά μέσα τη Συνθήκη των Σεβρών φτάνοντας μέχρι το σημείο να αναγνωρίσουν τον Κωνσταντίνο κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150

ΘΕΜΑ 1

ΠΗΓΗ 3 Η Γαλλία και η Ιταλία όμως δεν είχαν την ίδια γνώμη Ο Γάλλος πρωθυπουργός Leygues πρότεινε να σταλεί στην ελληνική κυβέρνηση σαφής προειδοποίηση ότι τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε παραδοχή της πολιτικής του κατά τη διάρκεια του πολέμου και ανασύσταση ενός καθεστώτος εχθρικού προς τους Συμμάχους Στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε η Ελλάδα να γνωρίζει ότι οι Σύμμαχοι δεν ήταν σε θέση να εμπιστευθούν σημαντικά στρατηγικά σημεία στη Μικρά Ασία σε μια μη φιλική κυβέρνηση Με άλλα λόγια επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε αναθεώρηση από τις Δυνάμεις της Συνθήκης των Σεβρών Το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε από τη Συμμαχική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου και επιδόθηκε στην κυβέρνηση Ράλλη στις 20 Νοεμβρίου 3 Δεκεμβρίου αποτελούσε τυπικά συμβιβασμό ανάμεσα στις δύο απόψεις με ουσιαστική παραδοχή των γαλλικών θέσεων Δεν έθετε θέμα αναθεωρήσεως της Συνθήκης αλλά τόνιζε ότι οι δυνάμεις της Entente θα θεωρούσαν την τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου στον ελληνικό θρόνο σαν μια μη φιλική ενέργεια που θα τους έδινε το δικαίωμα να επανεξετάσουν ολόκληρη την πολιτική τους στην Εγγύς Ανατολή χωρίς καμιά δέσμευση χωρίς δηλαδή να δεσμεύονται από τη Συνθήκη των Σεβρών Η Ελλάδα θα έπαυε να θεωρείται σύμμαχος - εντολοδόχος της Entente στη Μικρά Ασία Στις 21 Νοεμβρίου 4 Δεκεμβρίου μία μέρα πριν από το Δημοψήφισμα για την επιστροφή του Κωνσταντίνου οι πρεσβευτές της Αγγλίας Γαλλίας και Ιταλίας εξουσιοδοτήθηκαν να γνωστοποιήσουν στην ελληνική κυβέρνηση ότι οι Σύμμαχοι θα διέκοπταν κάθε οικονομική υποστήριξη προς την Ελλάδα αν ξαναγύριζε ο εξόριστος μονάρχης ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150 ΠΗΓΗ 4 Με την επιστροφή του Κωνσταντίνου ολοκληρώθηκε η αλλαγή Η αλλαγή αυτή δημιούργησε νέα κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας και στο μικρασιατικό μέτωπο και το κυριότερο οδήγησε στην εκδήλωση ανοιχτής στροφής της γαλλικής και ιταλικής πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα καθώς και στη δημιουργία νέου κλίματος στις αγγλοελληνικές σχέσεις Από την άποψη αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τομή στην πορεία των γεγονότων

Ωστόσο η πραγματική έκταση και σημασία αυτής της τομής δεν μπορεί να εκτιμηθεί χωρίς αναφορά - με κέντρο το Μικρασιατικό πρόβλημα - στην εξέλιξη των σχέσεων της Ελλάδας με την Entente στις σχέσεις των Συμμάχων μεταξύ τους και στην εσωτερική κατάσταση της ηττημένης οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι τη στιγμή της αλλαγής του Νοεμβρίου 1920 χωρίς αναφορά δηλαδή στις δυσκολίες και στις εύθραυστες ισορροπίες πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών Τα παραπάνω ζητήματα ούτε ο Βενιζέλος που συγκριτικά με την αντιπολίτευση ήταν σε θέση να γνωρίζει ακόμα περισσότερες διαστάσεις τους ούτε οι αντίπαλοί του για τον ίδιο γενικά λόγο θεώρησαν σκόπιμο να τα θέσουν στο εκλογικό σώμα το 1920 - ή αργότερα Και ο κύριος λόγος ήταν - με εξαίρεση τα θέματα εκείνα που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τρέχοντες διπλωματικούς χειρισμούς - ο ακαταμάχητος πειρασμός της οποιασδήποτε μέχρι τότε ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να καρπωθεί κύρος και άμεσα ή μακροπρόθεσμα πολιτικά οφέλη από την εγγυημένη δημοτικότητα της Μεγάλης Ιδέας Οι πολλαπλές αντιδράσεις που αντιμετώπισε ο Βενιζέλος στην επιδίωξή του να κατοχυρώσει τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Μικρά Ασία μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών εξετάστηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο Οι λόγοι που δημιούργησαν τις αντιδράσεις αυτές δεν έπαψαν να ισχύουν μετά την υπογραφή της Συνθήκης Αντίθετα σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις από τον Αύγουστο του 1920 μέχρι τη Νοεμβριανή αλλαγή στην Ελλάδα οι ενδοσυμμαχικές διαφωνίες οξύνθηκαν και η ενδοαγγλική αντιπολίτευση στους laquoφιλελληνικούςraquo προσανατολισμούς του Λόυδ Τζωρτζ ισχυροποιήθηκε με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου ανοιχτά σχεδόν - για πρώτη φορά - οι περισσότερες από αυτές τις διαφωνίες Δε θα ήταν άσκοπο λοιπόν να συνοψίσουμε εδώ τους κυριότερους από τους παράγοντες εκείνους που είχαν αρνητική αποσταθεροποιητική επίδραση πάνω στις ελληνικές επιδιώξεις μέχρι την αλλαγή του Νοεμβρίου 1920 ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 150-151

Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στην τύχη του ανδρικού πληθυσμού μετά την καταστροφή της Σμύρνης ΠΗΓΗ 1 Οι πορείες των αιχμαλώτων και των ομήρων προς το εσωτερικό Οι Τούρκοι μετά την κατάληψη της Σμύρνης άρχισαν τη συγκέντρωση όλου του άρρενα πληθυσμού από 18 έως 45 ετών όπως αναφερόταν στη σχετική διαταγή του Νουρεντίν Στην πραγματικότητα όμως συλλαμβάνονταν και κάτω από 18 ετών ή πάνω από 45 Μέσα σε λίγες ώρες συνελήφθησαν περίπου 10000 άντρες που κλείστηκαν σε στρατώνες της Σμύρνης και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν όπως γράφει ο Χρ Σολομωνίδης Η διαταγή του Νουρεντίν όριζε τη 17η Σεπτεμβρίου σαν τελευταία μέρα για την αναγκαστική αναχώρηση όλου του υπόλοιπου ελληνικού πληθυσμού κατά την επιβίβαση όμως των προσφύγων στα πλοία οι Τούρκοι που έκαναν έλεγχο συνέλαβαν και πάμπολλους άλλους για να τους οδηγήσουν σε στρατόπεδα στο εσωτερικό Πολλοί τότε κατάφεραν να διαφύγουν μεταμφιεσμένοι αλλά αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις Οι υπόλοιποι σχηματίζοντας μεγάλες φάλαγγες πήραν το δρόμο για το εσωτερικό Ο Αγγελομάτης αναφέρει ότι πάνω από 150000 χριστιανοί από τη Σμύρνη και τα περίχωρα οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα Τις πρώτες κιόλας μέρες του εκτοπισμού αναφέρεται ότι εξοντώθηκαν περίπου 3000 Έλληνες κοντά στο προάστιο της Σμύρνης Μπουνάρμπασι ενώ από μια άλλη φάλαγγα 5000 αιχμαλώτων σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι στα ανατολικά του Μπουρνόβα Άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν μόλις έφτασαν στη Μαγνησία Οι εκτοπιζόμενοι είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες προς τον Κασαμπά τη Μαγνησία και τη Φιλαδέλφεια (Αλά Σεχίρ) όπου από τους χίλιους περίπου που περιλάμβανε η ομάδα σκοτώθηκαν οι μισοί

ΘΕΜΑ 2

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Αφού μελετήσετε τις παραπάνω πηγές να αιτιολογήσετε την αλλαγή στάσης των Συμμάχων απέναντι στην Ελλάδα μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου το Νοέμβριο του 1920ΠΗΓΗ 1 Το Δημοψήφισμα της 22ας Νοεμβρίου 1920 και η επάνοδος του Κωνσταντίνου Οι εξελίξεις αυτές ωστόσο δεν μπορούσαν να είναι ούτε άμεσα ορατές ούτε εγγυημένες για τις Δυτικοευρωπαϊκές δυνάμεις το Νοέμβριο του 1920 Το νέο καθεστώς αντιπροσώπευε για την Entente στη χειρότερη περίπτωση κάποια πιθανή μελλοντική απειλή και στην καλύτερη έναν παράγοντα αστάθμητο Οι πρώτες αντιδράσεις της κοινής γνώμης στην Αγγλία και ιδιαίτερα στη Γαλλία όπου το όνομα του Κωνσταντίνου εξακολουθούσε να είναι σχεδόν εξίσου μισητό με αυτό του Γερμανού Κάιζερ ενίσχυσαν τη στάση εχθρικής αναμονής (απλής αναμονής στην περίπτωση της Αγγλίας) που υιοθέτησαν συνολικά οι Συμμαχικές κυβερνήσεις απέναντι στην Ελλάδα μετά την ήττα του Βενιζέλου ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150ΠΗΓΗ 2 Στην πρώτη μετά τις ελληνικές εκλογές από τις περιοδικές διασυμμαχικές συνδιασκέψεις που άρχισε στο Λονδίνο στις 1326 Νοεμβρίου η κυβερνητική αλλαγή στην Ελλάδα και η πιθανή επιστροφή του Κωνσταντίνου αποτέλεσε ένα από τα κεντρικά θέματα Ο λόρδος Curzon υπουργός εξωτερικών της Αγγλίας κυκλοφόρησε στη Συνδιάσκεψη ένα εμπιστευτικό μνημόνιο βάση για τη συζήτηση του Ελληνικού θέματος Σύμφωνα με την αγγλική πρόταση αν η ελληνική κυβέρνηση όπως δήλωνε ήταν διατεθειμένη να συνεχίσει το Μικρασιατικό πόλεμο οι δυνάμεις της Entente είχαν συμφέρον να ενισχύσουν την Ελλάδα στην προσπάθειά της να επιβάλει με στρατιωτικά μέσα τη Συνθήκη των Σεβρών φτάνοντας μέχρι το σημείο να αναγνωρίσουν τον Κωνσταντίνο κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150

ΘΕΜΑ 1

ΠΗΓΗ 3 Η Γαλλία και η Ιταλία όμως δεν είχαν την ίδια γνώμη Ο Γάλλος πρωθυπουργός Leygues πρότεινε να σταλεί στην ελληνική κυβέρνηση σαφής προειδοποίηση ότι τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε παραδοχή της πολιτικής του κατά τη διάρκεια του πολέμου και ανασύσταση ενός καθεστώτος εχθρικού προς τους Συμμάχους Στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε η Ελλάδα να γνωρίζει ότι οι Σύμμαχοι δεν ήταν σε θέση να εμπιστευθούν σημαντικά στρατηγικά σημεία στη Μικρά Ασία σε μια μη φιλική κυβέρνηση Με άλλα λόγια επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε αναθεώρηση από τις Δυνάμεις της Συνθήκης των Σεβρών Το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε από τη Συμμαχική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου και επιδόθηκε στην κυβέρνηση Ράλλη στις 20 Νοεμβρίου 3 Δεκεμβρίου αποτελούσε τυπικά συμβιβασμό ανάμεσα στις δύο απόψεις με ουσιαστική παραδοχή των γαλλικών θέσεων Δεν έθετε θέμα αναθεωρήσεως της Συνθήκης αλλά τόνιζε ότι οι δυνάμεις της Entente θα θεωρούσαν την τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου στον ελληνικό θρόνο σαν μια μη φιλική ενέργεια που θα τους έδινε το δικαίωμα να επανεξετάσουν ολόκληρη την πολιτική τους στην Εγγύς Ανατολή χωρίς καμιά δέσμευση χωρίς δηλαδή να δεσμεύονται από τη Συνθήκη των Σεβρών Η Ελλάδα θα έπαυε να θεωρείται σύμμαχος - εντολοδόχος της Entente στη Μικρά Ασία Στις 21 Νοεμβρίου 4 Δεκεμβρίου μία μέρα πριν από το Δημοψήφισμα για την επιστροφή του Κωνσταντίνου οι πρεσβευτές της Αγγλίας Γαλλίας και Ιταλίας εξουσιοδοτήθηκαν να γνωστοποιήσουν στην ελληνική κυβέρνηση ότι οι Σύμμαχοι θα διέκοπταν κάθε οικονομική υποστήριξη προς την Ελλάδα αν ξαναγύριζε ο εξόριστος μονάρχης ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150 ΠΗΓΗ 4 Με την επιστροφή του Κωνσταντίνου ολοκληρώθηκε η αλλαγή Η αλλαγή αυτή δημιούργησε νέα κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας και στο μικρασιατικό μέτωπο και το κυριότερο οδήγησε στην εκδήλωση ανοιχτής στροφής της γαλλικής και ιταλικής πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα καθώς και στη δημιουργία νέου κλίματος στις αγγλοελληνικές σχέσεις Από την άποψη αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τομή στην πορεία των γεγονότων

Ωστόσο η πραγματική έκταση και σημασία αυτής της τομής δεν μπορεί να εκτιμηθεί χωρίς αναφορά - με κέντρο το Μικρασιατικό πρόβλημα - στην εξέλιξη των σχέσεων της Ελλάδας με την Entente στις σχέσεις των Συμμάχων μεταξύ τους και στην εσωτερική κατάσταση της ηττημένης οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι τη στιγμή της αλλαγής του Νοεμβρίου 1920 χωρίς αναφορά δηλαδή στις δυσκολίες και στις εύθραυστες ισορροπίες πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών Τα παραπάνω ζητήματα ούτε ο Βενιζέλος που συγκριτικά με την αντιπολίτευση ήταν σε θέση να γνωρίζει ακόμα περισσότερες διαστάσεις τους ούτε οι αντίπαλοί του για τον ίδιο γενικά λόγο θεώρησαν σκόπιμο να τα θέσουν στο εκλογικό σώμα το 1920 - ή αργότερα Και ο κύριος λόγος ήταν - με εξαίρεση τα θέματα εκείνα που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τρέχοντες διπλωματικούς χειρισμούς - ο ακαταμάχητος πειρασμός της οποιασδήποτε μέχρι τότε ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να καρπωθεί κύρος και άμεσα ή μακροπρόθεσμα πολιτικά οφέλη από την εγγυημένη δημοτικότητα της Μεγάλης Ιδέας Οι πολλαπλές αντιδράσεις που αντιμετώπισε ο Βενιζέλος στην επιδίωξή του να κατοχυρώσει τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Μικρά Ασία μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών εξετάστηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο Οι λόγοι που δημιούργησαν τις αντιδράσεις αυτές δεν έπαψαν να ισχύουν μετά την υπογραφή της Συνθήκης Αντίθετα σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις από τον Αύγουστο του 1920 μέχρι τη Νοεμβριανή αλλαγή στην Ελλάδα οι ενδοσυμμαχικές διαφωνίες οξύνθηκαν και η ενδοαγγλική αντιπολίτευση στους laquoφιλελληνικούςraquo προσανατολισμούς του Λόυδ Τζωρτζ ισχυροποιήθηκε με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου ανοιχτά σχεδόν - για πρώτη φορά - οι περισσότερες από αυτές τις διαφωνίες Δε θα ήταν άσκοπο λοιπόν να συνοψίσουμε εδώ τους κυριότερους από τους παράγοντες εκείνους που είχαν αρνητική αποσταθεροποιητική επίδραση πάνω στις ελληνικές επιδιώξεις μέχρι την αλλαγή του Νοεμβρίου 1920 ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 150-151

Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στην τύχη του ανδρικού πληθυσμού μετά την καταστροφή της Σμύρνης ΠΗΓΗ 1 Οι πορείες των αιχμαλώτων και των ομήρων προς το εσωτερικό Οι Τούρκοι μετά την κατάληψη της Σμύρνης άρχισαν τη συγκέντρωση όλου του άρρενα πληθυσμού από 18 έως 45 ετών όπως αναφερόταν στη σχετική διαταγή του Νουρεντίν Στην πραγματικότητα όμως συλλαμβάνονταν και κάτω από 18 ετών ή πάνω από 45 Μέσα σε λίγες ώρες συνελήφθησαν περίπου 10000 άντρες που κλείστηκαν σε στρατώνες της Σμύρνης και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν όπως γράφει ο Χρ Σολομωνίδης Η διαταγή του Νουρεντίν όριζε τη 17η Σεπτεμβρίου σαν τελευταία μέρα για την αναγκαστική αναχώρηση όλου του υπόλοιπου ελληνικού πληθυσμού κατά την επιβίβαση όμως των προσφύγων στα πλοία οι Τούρκοι που έκαναν έλεγχο συνέλαβαν και πάμπολλους άλλους για να τους οδηγήσουν σε στρατόπεδα στο εσωτερικό Πολλοί τότε κατάφεραν να διαφύγουν μεταμφιεσμένοι αλλά αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις Οι υπόλοιποι σχηματίζοντας μεγάλες φάλαγγες πήραν το δρόμο για το εσωτερικό Ο Αγγελομάτης αναφέρει ότι πάνω από 150000 χριστιανοί από τη Σμύρνη και τα περίχωρα οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα Τις πρώτες κιόλας μέρες του εκτοπισμού αναφέρεται ότι εξοντώθηκαν περίπου 3000 Έλληνες κοντά στο προάστιο της Σμύρνης Μπουνάρμπασι ενώ από μια άλλη φάλαγγα 5000 αιχμαλώτων σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι στα ανατολικά του Μπουρνόβα Άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν μόλις έφτασαν στη Μαγνησία Οι εκτοπιζόμενοι είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες προς τον Κασαμπά τη Μαγνησία και τη Φιλαδέλφεια (Αλά Σεχίρ) όπου από τους χίλιους περίπου που περιλάμβανε η ομάδα σκοτώθηκαν οι μισοί

ΘΕΜΑ 2

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

ΠΗΓΗ 3 Η Γαλλία και η Ιταλία όμως δεν είχαν την ίδια γνώμη Ο Γάλλος πρωθυπουργός Leygues πρότεινε να σταλεί στην ελληνική κυβέρνηση σαφής προειδοποίηση ότι τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε παραδοχή της πολιτικής του κατά τη διάρκεια του πολέμου και ανασύσταση ενός καθεστώτος εχθρικού προς τους Συμμάχους Στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε η Ελλάδα να γνωρίζει ότι οι Σύμμαχοι δεν ήταν σε θέση να εμπιστευθούν σημαντικά στρατηγικά σημεία στη Μικρά Ασία σε μια μη φιλική κυβέρνηση Με άλλα λόγια επιστροφή του Κωνσταντίνου θα σήμαινε αναθεώρηση από τις Δυνάμεις της Συνθήκης των Σεβρών Το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε από τη Συμμαχική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου και επιδόθηκε στην κυβέρνηση Ράλλη στις 20 Νοεμβρίου 3 Δεκεμβρίου αποτελούσε τυπικά συμβιβασμό ανάμεσα στις δύο απόψεις με ουσιαστική παραδοχή των γαλλικών θέσεων Δεν έθετε θέμα αναθεωρήσεως της Συνθήκης αλλά τόνιζε ότι οι δυνάμεις της Entente θα θεωρούσαν την τυχόν επιστροφή του Κωνσταντίνου στον ελληνικό θρόνο σαν μια μη φιλική ενέργεια που θα τους έδινε το δικαίωμα να επανεξετάσουν ολόκληρη την πολιτική τους στην Εγγύς Ανατολή χωρίς καμιά δέσμευση χωρίς δηλαδή να δεσμεύονται από τη Συνθήκη των Σεβρών Η Ελλάδα θα έπαυε να θεωρείται σύμμαχος - εντολοδόχος της Entente στη Μικρά Ασία Στις 21 Νοεμβρίου 4 Δεκεμβρίου μία μέρα πριν από το Δημοψήφισμα για την επιστροφή του Κωνσταντίνου οι πρεσβευτές της Αγγλίας Γαλλίας και Ιταλίας εξουσιοδοτήθηκαν να γνωστοποιήσουν στην ελληνική κυβέρνηση ότι οι Σύμμαχοι θα διέκοπταν κάθε οικονομική υποστήριξη προς την Ελλάδα αν ξαναγύριζε ο εξόριστος μονάρχης ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 150 ΠΗΓΗ 4 Με την επιστροφή του Κωνσταντίνου ολοκληρώθηκε η αλλαγή Η αλλαγή αυτή δημιούργησε νέα κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας και στο μικρασιατικό μέτωπο και το κυριότερο οδήγησε στην εκδήλωση ανοιχτής στροφής της γαλλικής και ιταλικής πολιτικής απέναντι στην Ελλάδα καθώς και στη δημιουργία νέου κλίματος στις αγγλοελληνικές σχέσεις Από την άποψη αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί τομή στην πορεία των γεγονότων

Ωστόσο η πραγματική έκταση και σημασία αυτής της τομής δεν μπορεί να εκτιμηθεί χωρίς αναφορά - με κέντρο το Μικρασιατικό πρόβλημα - στην εξέλιξη των σχέσεων της Ελλάδας με την Entente στις σχέσεις των Συμμάχων μεταξύ τους και στην εσωτερική κατάσταση της ηττημένης οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι τη στιγμή της αλλαγής του Νοεμβρίου 1920 χωρίς αναφορά δηλαδή στις δυσκολίες και στις εύθραυστες ισορροπίες πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών Τα παραπάνω ζητήματα ούτε ο Βενιζέλος που συγκριτικά με την αντιπολίτευση ήταν σε θέση να γνωρίζει ακόμα περισσότερες διαστάσεις τους ούτε οι αντίπαλοί του για τον ίδιο γενικά λόγο θεώρησαν σκόπιμο να τα θέσουν στο εκλογικό σώμα το 1920 - ή αργότερα Και ο κύριος λόγος ήταν - με εξαίρεση τα θέματα εκείνα που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τρέχοντες διπλωματικούς χειρισμούς - ο ακαταμάχητος πειρασμός της οποιασδήποτε μέχρι τότε ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να καρπωθεί κύρος και άμεσα ή μακροπρόθεσμα πολιτικά οφέλη από την εγγυημένη δημοτικότητα της Μεγάλης Ιδέας Οι πολλαπλές αντιδράσεις που αντιμετώπισε ο Βενιζέλος στην επιδίωξή του να κατοχυρώσει τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Μικρά Ασία μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών εξετάστηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο Οι λόγοι που δημιούργησαν τις αντιδράσεις αυτές δεν έπαψαν να ισχύουν μετά την υπογραφή της Συνθήκης Αντίθετα σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις από τον Αύγουστο του 1920 μέχρι τη Νοεμβριανή αλλαγή στην Ελλάδα οι ενδοσυμμαχικές διαφωνίες οξύνθηκαν και η ενδοαγγλική αντιπολίτευση στους laquoφιλελληνικούςraquo προσανατολισμούς του Λόυδ Τζωρτζ ισχυροποιήθηκε με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου ανοιχτά σχεδόν - για πρώτη φορά - οι περισσότερες από αυτές τις διαφωνίες Δε θα ήταν άσκοπο λοιπόν να συνοψίσουμε εδώ τους κυριότερους από τους παράγοντες εκείνους που είχαν αρνητική αποσταθεροποιητική επίδραση πάνω στις ελληνικές επιδιώξεις μέχρι την αλλαγή του Νοεμβρίου 1920 ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 150-151

Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στην τύχη του ανδρικού πληθυσμού μετά την καταστροφή της Σμύρνης ΠΗΓΗ 1 Οι πορείες των αιχμαλώτων και των ομήρων προς το εσωτερικό Οι Τούρκοι μετά την κατάληψη της Σμύρνης άρχισαν τη συγκέντρωση όλου του άρρενα πληθυσμού από 18 έως 45 ετών όπως αναφερόταν στη σχετική διαταγή του Νουρεντίν Στην πραγματικότητα όμως συλλαμβάνονταν και κάτω από 18 ετών ή πάνω από 45 Μέσα σε λίγες ώρες συνελήφθησαν περίπου 10000 άντρες που κλείστηκαν σε στρατώνες της Σμύρνης και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν όπως γράφει ο Χρ Σολομωνίδης Η διαταγή του Νουρεντίν όριζε τη 17η Σεπτεμβρίου σαν τελευταία μέρα για την αναγκαστική αναχώρηση όλου του υπόλοιπου ελληνικού πληθυσμού κατά την επιβίβαση όμως των προσφύγων στα πλοία οι Τούρκοι που έκαναν έλεγχο συνέλαβαν και πάμπολλους άλλους για να τους οδηγήσουν σε στρατόπεδα στο εσωτερικό Πολλοί τότε κατάφεραν να διαφύγουν μεταμφιεσμένοι αλλά αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις Οι υπόλοιποι σχηματίζοντας μεγάλες φάλαγγες πήραν το δρόμο για το εσωτερικό Ο Αγγελομάτης αναφέρει ότι πάνω από 150000 χριστιανοί από τη Σμύρνη και τα περίχωρα οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα Τις πρώτες κιόλας μέρες του εκτοπισμού αναφέρεται ότι εξοντώθηκαν περίπου 3000 Έλληνες κοντά στο προάστιο της Σμύρνης Μπουνάρμπασι ενώ από μια άλλη φάλαγγα 5000 αιχμαλώτων σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι στα ανατολικά του Μπουρνόβα Άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν μόλις έφτασαν στη Μαγνησία Οι εκτοπιζόμενοι είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες προς τον Κασαμπά τη Μαγνησία και τη Φιλαδέλφεια (Αλά Σεχίρ) όπου από τους χίλιους περίπου που περιλάμβανε η ομάδα σκοτώθηκαν οι μισοί

ΘΕΜΑ 2

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Ωστόσο η πραγματική έκταση και σημασία αυτής της τομής δεν μπορεί να εκτιμηθεί χωρίς αναφορά - με κέντρο το Μικρασιατικό πρόβλημα - στην εξέλιξη των σχέσεων της Ελλάδας με την Entente στις σχέσεις των Συμμάχων μεταξύ τους και στην εσωτερική κατάσταση της ηττημένης οθωμανικής αυτοκρατορίας μέχρι τη στιγμή της αλλαγής του Νοεμβρίου 1920 χωρίς αναφορά δηλαδή στις δυσκολίες και στις εύθραυστες ισορροπίες πάνω στις οποίες στηρίχτηκε η υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών Τα παραπάνω ζητήματα ούτε ο Βενιζέλος που συγκριτικά με την αντιπολίτευση ήταν σε θέση να γνωρίζει ακόμα περισσότερες διαστάσεις τους ούτε οι αντίπαλοί του για τον ίδιο γενικά λόγο θεώρησαν σκόπιμο να τα θέσουν στο εκλογικό σώμα το 1920 - ή αργότερα Και ο κύριος λόγος ήταν - με εξαίρεση τα θέματα εκείνα που είχαν άμεση ή έμμεση σχέση με τρέχοντες διπλωματικούς χειρισμούς - ο ακαταμάχητος πειρασμός της οποιασδήποτε μέχρι τότε ελληνικής πολιτικής ηγεσίας να καρπωθεί κύρος και άμεσα ή μακροπρόθεσμα πολιτικά οφέλη από την εγγυημένη δημοτικότητα της Μεγάλης Ιδέας Οι πολλαπλές αντιδράσεις που αντιμετώπισε ο Βενιζέλος στην επιδίωξή του να κατοχυρώσει τις ελληνικές διεκδικήσεις στη Μικρά Ασία μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών εξετάστηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο Οι λόγοι που δημιούργησαν τις αντιδράσεις αυτές δεν έπαψαν να ισχύουν μετά την υπογραφή της Συνθήκης Αντίθετα σε συνδυασμό με τις διεθνείς εξελίξεις από τον Αύγουστο του 1920 μέχρι τη Νοεμβριανή αλλαγή στην Ελλάδα οι ενδοσυμμαχικές διαφωνίες οξύνθηκαν και η ενδοαγγλική αντιπολίτευση στους laquoφιλελληνικούςraquo προσανατολισμούς του Λόυδ Τζωρτζ ισχυροποιήθηκε με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν μετά την εκλογική ήττα του Βενιζέλου ανοιχτά σχεδόν - για πρώτη φορά - οι περισσότερες από αυτές τις διαφωνίες Δε θα ήταν άσκοπο λοιπόν να συνοψίσουμε εδώ τους κυριότερους από τους παράγοντες εκείνους που είχαν αρνητική αποσταθεροποιητική επίδραση πάνω στις ελληνικές επιδιώξεις μέχρι την αλλαγή του Νοεμβρίου 1920 ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 150-151

Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στην τύχη του ανδρικού πληθυσμού μετά την καταστροφή της Σμύρνης ΠΗΓΗ 1 Οι πορείες των αιχμαλώτων και των ομήρων προς το εσωτερικό Οι Τούρκοι μετά την κατάληψη της Σμύρνης άρχισαν τη συγκέντρωση όλου του άρρενα πληθυσμού από 18 έως 45 ετών όπως αναφερόταν στη σχετική διαταγή του Νουρεντίν Στην πραγματικότητα όμως συλλαμβάνονταν και κάτω από 18 ετών ή πάνω από 45 Μέσα σε λίγες ώρες συνελήφθησαν περίπου 10000 άντρες που κλείστηκαν σε στρατώνες της Σμύρνης και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν όπως γράφει ο Χρ Σολομωνίδης Η διαταγή του Νουρεντίν όριζε τη 17η Σεπτεμβρίου σαν τελευταία μέρα για την αναγκαστική αναχώρηση όλου του υπόλοιπου ελληνικού πληθυσμού κατά την επιβίβαση όμως των προσφύγων στα πλοία οι Τούρκοι που έκαναν έλεγχο συνέλαβαν και πάμπολλους άλλους για να τους οδηγήσουν σε στρατόπεδα στο εσωτερικό Πολλοί τότε κατάφεραν να διαφύγουν μεταμφιεσμένοι αλλά αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις Οι υπόλοιποι σχηματίζοντας μεγάλες φάλαγγες πήραν το δρόμο για το εσωτερικό Ο Αγγελομάτης αναφέρει ότι πάνω από 150000 χριστιανοί από τη Σμύρνη και τα περίχωρα οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα Τις πρώτες κιόλας μέρες του εκτοπισμού αναφέρεται ότι εξοντώθηκαν περίπου 3000 Έλληνες κοντά στο προάστιο της Σμύρνης Μπουνάρμπασι ενώ από μια άλλη φάλαγγα 5000 αιχμαλώτων σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι στα ανατολικά του Μπουρνόβα Άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν μόλις έφτασαν στη Μαγνησία Οι εκτοπιζόμενοι είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες προς τον Κασαμπά τη Μαγνησία και τη Φιλαδέλφεια (Αλά Σεχίρ) όπου από τους χίλιους περίπου που περιλάμβανε η ομάδα σκοτώθηκαν οι μισοί

ΘΕΜΑ 2

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφερθείτε στην τύχη του ανδρικού πληθυσμού μετά την καταστροφή της Σμύρνης ΠΗΓΗ 1 Οι πορείες των αιχμαλώτων και των ομήρων προς το εσωτερικό Οι Τούρκοι μετά την κατάληψη της Σμύρνης άρχισαν τη συγκέντρωση όλου του άρρενα πληθυσμού από 18 έως 45 ετών όπως αναφερόταν στη σχετική διαταγή του Νουρεντίν Στην πραγματικότητα όμως συλλαμβάνονταν και κάτω από 18 ετών ή πάνω από 45 Μέσα σε λίγες ώρες συνελήφθησαν περίπου 10000 άντρες που κλείστηκαν σε στρατώνες της Σμύρνης και οι περισσότεροι εξοντώθηκαν όπως γράφει ο Χρ Σολομωνίδης Η διαταγή του Νουρεντίν όριζε τη 17η Σεπτεμβρίου σαν τελευταία μέρα για την αναγκαστική αναχώρηση όλου του υπόλοιπου ελληνικού πληθυσμού κατά την επιβίβαση όμως των προσφύγων στα πλοία οι Τούρκοι που έκαναν έλεγχο συνέλαβαν και πάμπολλους άλλους για να τους οδηγήσουν σε στρατόπεδα στο εσωτερικό Πολλοί τότε κατάφεραν να διαφύγουν μεταμφιεσμένοι αλλά αυτοί ήταν οι εξαιρέσεις Οι υπόλοιποι σχηματίζοντας μεγάλες φάλαγγες πήραν το δρόμο για το εσωτερικό Ο Αγγελομάτης αναφέρει ότι πάνω από 150000 χριστιανοί από τη Σμύρνη και τα περίχωρα οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα Τις πρώτες κιόλας μέρες του εκτοπισμού αναφέρεται ότι εξοντώθηκαν περίπου 3000 Έλληνες κοντά στο προάστιο της Σμύρνης Μπουνάρμπασι ενώ από μια άλλη φάλαγγα 5000 αιχμαλώτων σκοτώθηκαν περίπου χίλιοι στα ανατολικά του Μπουρνόβα Άλλοι τόσοι σκοτώθηκαν μόλις έφτασαν στη Μαγνησία Οι εκτοπιζόμενοι είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες προς τον Κασαμπά τη Μαγνησία και τη Φιλαδέλφεια (Αλά Σεχίρ) όπου από τους χίλιους περίπου που περιλάμβανε η ομάδα σκοτώθηκαν οι μισοί

ΘΕΜΑ 2

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Στρατόπεδα αιχμαλώτων σχηματίστηκαν και σε πολλές άλλες πόλεις του εσωτερικού στο Τάλας της Καισάρειας στο χωριό Κουπλιά στα περίχωρα της Νικομήδειας (Ισμίτ) όπου τους υποχρέωναν σε αγγαρείες στο Αφιόν-Καραχισάρ στην Άγκυρα στο Κιρ Σεχίρ και αλλού Οι περιγραφές των αιχμαλώτων για τις απάνθρωπες συνθήκες που επικρατούσαν στα στρατόπεδα συμπίπτουν αντίθετα οι αριθμοί που αναφέρονται για το πόσοι σώθηκαν και επέστρεψαν αργότερα στην Ελλάδα ποικίλλουν Γεγονός πάντως παραμένει ότι μικρό μόνο μέρος από αυτούς επέζησε Ο Πεντζόπουλος αναφέρει ότι μόνο 15000 επέστρεψαν αργότερα στο ελληνικό έδαφος σύμφωνα με την πληροφορία του C A Macartney ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σσ 243-244 ΠΗΓΗ 2 Την Κυριακή 17 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησε η διαταγή του στρατηγού Νουρεντίν να συλλάβουν όλο τον ανδρικό πληθυσμό από δεκαοκτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών Αντίθετα με την εξήγηση που έδωσαν εκ των υστέρων οι Τούρκοι δεν επρόκειτο παρά για άνδρες που υπετίθετο ότι είχαν αγωνιστεί στο πλευρό του ελληνικού στρατού Στην πράξη συνέλαβαν όλους τους άνδρες με ρωμαλέο παρουσιαστικό από δεκαπέντε μέχρι πενήντα πέντε ετών Γιrsquo αυτές τις συλλήψεις ένας μάρτυρας αφηγείται τα ακόλουθα laquoΔεν μπορούσε να υπάρξει πιο σπαρακτικό θέαμα οι γυναίκες είχαν χωριστεί από τους άνδρες τους οι μανάδες από τους γιους τους οι αδελφές από τους αδελφούς τους Όλοι όσοι είχαν συλληφθεί με τον τρόπο αυτό είχαν σταλεί σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ad hoc και όταν συγκεντρώθηκαν όλοι εκεί έπεσαν θύματα ληστείας των Τούρκων στρατιωτών Δεν τους έκλεψαν μόνο τα χρήματα που είχαν αλλά και τα ρούχα και τα παπούτσια τους Για να γλιτώσουν την τέλεια απογύμνωση πολλοί απrsquo αυτούς έσκιζαν οι ίδιοι τα ρούχα τους γιατί οι Τούρκοι βλέποντας κουρέλια και μόνο δεν τους τα έβγαζαν καθόλουraquo Από αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης οι Τούρκοι έστελναν καθημερινά προς την ενδοχώρα περίπου χίλιους χριστιανούς κατά φάλαγγες αποσπώντας τους από τον αριθμό εκείνων που είχαν συλληφθεί με αυτό τον τρόπο

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Σύμφωνα με αφηγήσεις όσων κατάφεραν να διαφύγουν κατά τη διάρκεια των πρώτων ημερών αυτών των εκτοπίσεων προς την ενδοχώρα τρεις χιλιάδες περίπου από τους αιχμαλώτους φονεύθηκαν έξω από το χωριό Μπουνάρμπασι σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από τη Σμύρνη Οι τελευταίες φάλαγγες οδηγήθηκαν στην ενδοχώρα χωρίς ρούχα και παπούτσια γιατί τους είχαν κλέψει τα πάντα Πολλοί από αυτούς έπεσαν καθοδόν και επειδή ήταν αδύνατο να υπακούσουν στις διαταγές των Τούρκων ιππέων και να προχωρήσουν φονεύθηκαν επί τόπου Ο αριθμός αυτών των κατοίκων της Σμύρνης και της ενδοχώρας (ηλικίας από δεκαοχτώ μέχρι σαράντα πέντε ετών) που συνελήφθησαν έτσι και οδηγήθηκαν από τους Τούρκους προς την ενδοχώρα θα πρέπει να υπολογιστεί στις 150000 Reneacute Puaux Οι τελευταίες ημέρες της Σμύρνης εκδ Ιστορητής Αθήνα 1993 σσ 82-83 ΠΗΓΗ 3 Μια εβδομάδα μετά την είσοδο των τουρκικών δυνάμεων στη Σμύρνη το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1922 ή 16-9-1338 του τουρκικού ημερολογίου δημοσιεύτηκε η παρακάτω προκήρυξη Αρ 5 16-9-38laquoΑον) Όλοι οι έλληνες και αρμένιοι από του 18ου έτους μέχρι του 45ου οι ευρισκόμενοι εις τα απελευθερωθέντα εδάφη από τον στρατόν μας καθώς και οι έλληνες και αρμένιοι οι μεταφερθέντες από τον ελληνικόν στρατόν εις τα παράλια προς επιβίβασιν και εγκαταλειφθέντες κατόπιν της ακατασχέτου καταδιώξεως του στρατού μας πρέπει να παραδοθούν πάραυτα Θα κρατηθούν ως αιχμάλωτοι μέχρι πέρατος των εχθροπραξιών Το μέτρον τούτο λαμβάνεται εναντίον των διότι έλαβον επισήμως τα όπλα εναντίον της πατρίδος διότι κατετάγησαν εις τον εχθρικόν στρατόν διότι τελευταίως ακόμη επυρπόλησαν πόλεις και χωρία και διέπραξαν ανηκούστους ωμότητας εναντίον του ειρηνικού πληθυσμού και δια να μη προσέλθουν εάν αφεθούν ελεύθεροι να ενισχύσουν τον εχθρικόν στρατόν Βον) Όλοι εκείνοι τους οποίους δεν αφορά το πρώτον άρθρον και γενικώς όλαι αι σμυρναϊκαί οικογένειαι ή έλληνες και αρμένιοι πρόσφυγες δύνανται να μεταναστεύσουν μέχρι της 30ης Σεπτεμβρίου 1338

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Όσοι παρελθούσης της προθεσμίας ταύτης δεν θα έχουν εγκαταλείψει την χώραν και θα κριθούν ύποπτοι απειλής κατά της ασφαλείας του στρατού και της δημοσίας τάξεως θα οδηγηθούν εκτός της πολεμικής ζώνης Γον) Επειδή η Μεγάλη Εθνοσυνέλευσις έλαβε μέτρα δια την εκκαθάρισιν από τα λείψανα του ελληνικού στρατού και εκμηδένισιν των καταστρεπτικών οργανώσεων του εχθρού όλοι οι κάτοικοι άνευ διακρίσεως φυλής και θρησκείας οφείλουν να επιστρέψουν εις τας εστίας των και επαναλάβουν τας ειρηνικάς εργασίας των Ο διοικητής του στρατού ΝΟΥΡΕΝΤΙΝraquo ΙΕΕ τόμ ΙΕ΄ σ 237 ΠΗΓΗ 4Ο Κεμάλ είχε εκδώσει μια διαταγή που καθόριζε ακριβώς την κατάσταση Όλοι οι άρρενες Έλληνες και Αρμένιοι από 17 έως 45 ετών (η δρ Λάβτζοϊ λέει από 15 ως 50 αλλά νομίζω ότι κάνει λάθος) θα εκτοπίζονταν στο εσωτερικό για να υπηρετήσουν σε τουρκικές ομάδες εργασίας Αυτό σήμαινε απλώς παράταση του μαρτυρίου ακολουθούμενη από το θάνατο Κατόπιν όλοι οι υπόλοιποι πρόσφυγες που δεν ανήκαν στην παραπάνω κατηγορία θα στέλνονταν στις ομάδες εργασίας άσχετα από το φύλο και την ηλικία τους Στη συνέχεια ύστερα από έκκληση της Νίαρ Ιστ Ριλίφ και άλλων δόθηκε παράταση για τη δεύτερη κατηγορία ως τις 8 Οκτωβρίου και εκδόθηκε μια άλλη διαταγή σύμφωνα με την οποία όλοι οι χριστιανοί έπρεπε να έχουν φύγει από την Ανατολία μέσα σε 30 ημέρες Επρόκειτο για μια ολοκληρωτική εκκαθάριση

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Η ακριβής ιστορία των 160000 ανδρών που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους και οδηγήθηκαν στο εσωτερικό υπό την επιτήρηση των Τούρκων δε θα γίνει ποτέ γνωστή Το παραπέτασμα που την καλύπτει ανασηκώνεται προς στιγμή για να αποκαλύψει ένα τάγμα εργασίας μακριά στα βουνά στο δρόμο από τη Σμύρνη προς την Καισάρεια να προχωράει αφήνοντας στην πορεία του μια μακριά σειρά από νεκρούς με τους άντρες του αρρώστους συχνά τραυματισμένους μισόγυμνους και λιμοκτονούντες να σπρώχνονται αλύπητα από τα τουρκικά μαστίγια μέχρι να πέσουν και οι τελευταίοι καλωσορίζοντας την ανακούφιση που τους πρόσφερε ο θάνατος ή τα κατάλοιπα μιας τέτοιας συνοδείας να φτάνουν στον τελικό προορισμό τους έχοντας ελαττωθεί από χιλιάδες σε εκατοντάδες Αρκεί μόνο να πούμε ότι το μαρτύριό τους ήταν μακροχρόνιο και ότι πέθαναν αυτοί που αποτελούσαν το άνθος του άρρενα πληθυσμού των χριστιανικών μειονοτήτων Σκοπός της τουρκικής πολιτικής ήταν απλώς η εξόντωσή τους Αυτή η πολιτική ακολουθήθηκε με συνέπεια Edward Hale Bierstadt Η Μεγάλη Προδοσία όπ σσ 78-79

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

ΘΕΜΑ 3

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 397398

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Θέματα ΝεότερηςΚαι Σύγχρονης

Ιστορίαςαπό τις πηγές Γ΄

Λυκείου1991 σ 430

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

ΘΕΜΑ 4

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Θέματα Νεότερης

Και Σύγχρονης Ιστορίας

από τις πηγές Γ΄ Λυκείου1991

σσ 399 ndash 404

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ1 Η έξοδος 1919 15 Μαΐου

Απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη

1920 Ιούλιος

Νοέμβριος

Συνθήκη ΣεβρώνΉττα Φιλελευθέρων στις εκλογές

1922 Πριν τον

Αύγουστο

Αύγουστος

Φθινόπωρο

Ελληνικοί πληθυσμοί Μ Ασίας (Πόντου Κιλικίας Καππαδοκίας) στη Σμύρνη-ΕλλάδαΜικρασιατική καταστροφή και έξοδος900000 πρόσφυγες στην Ελλάδα

1924-1925 200000 πρόσφυγες από Καππαδοκία ndash κεντρική και νότια Μ Ασία στην Ελλάδαμε φροντίδα Μικτής επιτροπής

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποια στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα συνετέλεσαν ώστε να γίνουν πραγματικότητα οι εθνικές βλέψεις των Ελλήνων της Μ Ασίας Τι προέβλεπε η συνθήκη των Σεβρών σχετικά με την ελληνική παρουσία στη μικρασιατική ακτή Ποιες υπήρξαν οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και στην Τουρκία μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών και ποια υπήρξε η αντίδραση των συμμάχων της Ελλάδας Να αναφέρετε τα γεγονότα που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή και την έξοδο των προσφύγων προς την Ελλάδα Από ποιες περιοχές και κάτω από ποιες συνθήκες εγκατέλειψαν τις εστίες τους οι Έλληνες της ΜΑσίας και της Αν Θράκης μετά την μικρασιατική καταστροφή

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

Επτά Ημέρες Καθημερινή 18 Ιουνίου 1995

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr

13 Σεπτεμβρίου 2015 Δεν είμαι ΑΕΚ αλλάhellip Σε μια πρωτοφανή κίνηση για τα ελληνικά ποδοσφαιρικά δεδομένα προχώρησε η ORIGINAL21 που συνηθίζει να ξεχωρίζει και να πρωτοτυπεί αφού ναύλωσε πούλμαν και έφερε στο ΟΑΚΑ περισσότερους από 50 πρόσφυγες τους οποίους έβαλε στην κερκίδα δίπλα από το πέταλοΣτην εξέδρα των οργανωμένων υπάρχει ένα τεράστιο πανό που αναφέρει laquoΑΕΚ ΜΑΝΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝraquo και ένα στα αγγλικά με το μήνυμα laquoWe are all refugeesraquo Οπως ήταν γνωστό από τις προηγούμενες μέρες με μια ακόμη πρωτοβουλία της ORIGINAL21 συγκεντρώνονται είδη πρώτης ανάγκης μέχρι και την ολοκλήρωση του ματς με τον ΠΑΣ Γιάννινα για να παραδοθούν στη συνέχεια στους πρόσφυγες

Διάβασε περισσότερα στο Πρόσφυγες στο ΟΑΚΑ μέσω ORIGINAL21 (pics) | Superleague amp ΑΕΚ | gazzettagr