1. 2.0 Weba eta ezagueraren partaidetza-kudeaketa Dani Gutirrez Porset2011ko Urtarrila jdanitxu@gmail.com http://danitxu.comhttp://slideshare.net/danitxuhttp://delicious.com/danitxuItzulpenaArrate Landaluze Barrutia Unai Martinez Corral

2. Aurkezpen honen edukiaSarreraBerri sozialakLaster-marka sozialak CC BY http://www.flickr.com/photos/wwworks/3328850666Blogak Agregazioa eta sindikazioa Microblogging-aBlog bilatzaileakSare sozialakPodcast-ak y Vidcast-ak Wikiak Ofimatika 2.0Fitxategi biltegiaWeb mahaigainaPIM ArgazkiakMapakBideoak2 3. Zer da 2.0 Weba?Erabiltzaileen parte-hartzea Sindikazioa eta agregazioaMahaigainetik nabigatzailera Kanalak (Feeds) RSS y AtomErabiltzen erraztasunaTaxonomiak: kategoriak etaHodeiaetiketa [hodeiak] (tag-ak) Widget-ak Blog-ak Folksonomiak Nahasketak (mash-ups) Microblog-akPodcast-ak, Vidcast-akWiki-ak Laster-marka sozialakKomunitateak Talde ezagutza Erlazionatzeko modu berriak 3 4. CC BY-NC-ND http://www.flickr.com/photos/28793002@N03/2999803905Baina 2.0 weba ez da teknologia soilik,jarrera eta kultura ere bada...4 5. trukatu nahi izatea informazioa eta ezagutza5 CC BY-NC-ND http://www.flickr.com/photos/linsight/517082771 6. ikasteko interesa izatea6 CC BY-SA http://www.flickr.com/photos/visentico/438683396 7. Webaren historia 20??: 3.0 Weba web semantikoa, inteligentzia artifiziala,1990:2001: 3D,...www etaburbuilalehenengoteknologikoa: Protagonista:nabigatzaileaporrot asko eta prozesadoreak zenbait arrakasta 2004: 2.0 Weba buruzko lehen hitzaldia 1993: Protagonista: Mosaicerabiltzailea nabigatzailea 1.0 Weba 7 8. 2007-ko joeraren irudia8Information Architects Inc. Japan Web Trends 9. Zertarako balio du 2.0 webak?9CC BY http://www.flickr.com/photos/21496790@N06/5065834411 10. Ez ahazteko10 CC BY-NC-SA http://www.flickr.com/photos/lo_/263598266 11. Informazioa hobeto antolatzeko11CC BY-NC-ND http://www.flickr.com/photos/santos/1704875109 12. Tresna berrien berri izateko12CC BY-NC-ND http://www.flickr.com/photos/markop/1441643371 13. Gure informazio eta ezagutza hedatzeko13CC BY-NC-ND http://www.flickr.com/photos/frauleinschiller/4907459847 14. Gure itxura hobetzeko14 CC BY-NC-ND http://www.flickr.com/photos/jorgemiente/399112089 15. Besteek nola ikusten gaituzten jakiteko15 CC BY-NC-ND http://www.flickr.com/photos/matthewfield/2306001896 16. Badintza teknologikoakInternet-erakonexioaduen gailuaNabigatzailea eta gehigarriakProgramakBestelakoak 16 17. Eduki digitalakTestuak: artikuluak, liburuak,...Irudiak: argazkiak, marrazkiak..Tipografiak Koadroak EskulturakBideoak: pelikulak,... AntzezlanakAudioa: abestiak,...Softwarea Kontuan hartzekoak: Erregistroa: autoretza Lizentzia: eskubide y betebeharrak17 18. Creative Commons Lizentziak Sortze-lanetarako, adibidez: artea,argazkiak, idatziak, musika,... 6 lizentzia,BY4 beharrenSA (share alike)konbinazioanNC (non-commercial)No derivative worksoinarritura Bertsioak (adib. 3.0) eta itzulpenak Erabiltzen dituzten zerbitzuak: http://flickrcc.bluemountains.net http://www.archive.org/about/faqs.php#263 http://commons.wikimedia.org/18 19. Lizentziak eta AskatasunakBerezkoa (besterik adieraziCopyright ezean)EEBB sortu zen 1790urtean, arte eta zientziengarapena indartzeko.Berna-ko hitzarmenarenostea, 1881 urtean, Europan Creative zehar hedatu zen.commons= CopyleftCopyright-a amaitzeanJabeak ez bazuen copyright-abehar bezala berrituJabeak nahita lizentzia haujartzen badio.Lana copyright-ak babestuDominio ezin badu, adib: paisaiapblico 19 20. Harreman eremuakEdonorLagunak Lan-harremanak Publikoa Pribatua...Ikerketa Ikaslegoataldea LagunarteakoaNi20 21. Zerbitzuaren azpiegitura Lehen desktop programak. Orain webtop. Aukerak:HodeianZerbitzarian soilik beraninstalatu daitekeHandietan kontzentrazio Taberna hutsaren handia, efektua? adb. Google ia guztietan 21 22. Arriskuak Fidagarritasuna Datuen jabetza Pribatutasuna Infoxikazioa 22 23. Datu-kontrola eta Software librea Datuen atzipena: Automatikoa: API irekiak Eskuzkoa, adb.: http://www.dataliberation.org/ Kodearen atzipena Alternatibak: http://wiki.debian.org/FreedomBox/LeavingTheCloud http://autonomo.us/wiki/Wish_list23 24. Zerbitzuen arteko erlazioa LoturaIdentifikazioa.ikonoaBaimena.Edukienintegrazioa(mash-up)24 25. Web zerbitzuetan argitalpena Baldintza: kontu bat izatea Argitaratzeko aukerak: Zerbitzuko orrialdean Ikonoekin beste orrialde batetik: Programekin: nabigatzailetik luzapen batekin,edo beste baten batekin.25 26. Identifikazioa web zerbitzuetan Orokorrean independenteak, baina noizeanbehin batzuek beste batzuentzako balio dute Erabiltzailearen identifikatzaile polita Giltzarriak: Sendotasuna Ugari. Denak berdinak? Nabigatzailean gordetzeko aukera Robot-spamaren aurkako Captchak 26 27. Aukeraketa irizpideakPublizitateaweb 1.0 Hizkuntzak LekuaPrezioaweb 2.02.0 WebarenAzpiegiturafuntzionaltasuna-Instalatu daitekeen so-Argitalpen partekatua Edukiak/Software librea-Etiketak-Sindikazio-Lizentziabilitatea-APIen elkarrekintza -Jabetza -Erabileta eta pribatutasuna -Eskuzko sarbideaErabilera zabala (export/import) 27 28. Zerbitzu bakoitzerako ikasketa Zertan datzaZertarako NolaX zerbitzua balio du erabiltzen da Zeralternatiba daude28 29. Praktiketarako kontuakGomendagarriak: google delicious (edo yahoo) wikispaces (edo openid) wordpress.comHautazkoak: twitter, identi.ca facebook flickr (edo yahoo) dropbox, sugarsync, spideroak29 30. Gizarte-berriak30CC BY-NC-SA http://www.flickr.com/photos/itmightbedave/5222772657 31. Gizarte-berriakZertan datza? Publikoaren artikuluak biltzen dituztenwebak dira, adb.: berriak, ekitaldiak... Batzuetan publikoaren balorizazioarenarabera hierarkizatzen dituzte(agerikoagoak): Boto kopurua (erabiltzaile anonimo edoerregistratuak) Zenbat denbora argitaratu zenetik Komentario kopurua 31 32. Gizarte-berriakZertarako balio du? Berri demokratikoagoak: erabiltzailekomunitateak erabakitzen du zer denberri Jatorri lekurako bisitak areagotzen dira.Batzuetan banakako blogetakokomentarioak eramaten dituzte.32 33. Gizarte liburu-markak33CC BY-NC-ND http://www.flickr.com/photos/25533361@N00/297623347 34. Gizarte liburu-markakZertan datza? Liburu-marken web zerbitzuarenorrialdean, web orrialdeetako helbideakgordetzean datza. Etiketen bidez antolatu daitezke Publikoak eta Pribatuak34 35. Gizarte liburu-markakZertarako balio du? Orrialde interesgarriak etiketen bidezantolatzeko Liburu-marketara sarbidea izatekointernet-konexioa duen edozeinordenagailutik Ezaguera koletiboa sortzeko eta honetarasarbidea izateko: Beste pertsonekin liburu-markakpartekatzerakoan Beste pertsonek erabiltzen dituzten etiketaberak erabiltzerakoan 35 36. Blogak 36 37. BlogakZertan datza? Bloga (webloga edo bitakora) weborrialde bat da non: Edukia sarrerak edo postak legez ezagutzendiren artikulu laburretan oinarritzen den Argitaratutako sarrerak era kronologikoanazaltzen diren Informazioa sindikazioaren bidez banatudaitekeen Batzuetan irakurleek komentarioak utzditzaketen 37 38. BlogakZertarako balio du? Nolabaiteko gaurkotasuna dueninformazioa edo iritzia emateko Audientzia potentziala sortzeko etamantentzeko. Marketina: batzuek diruajasotzen dute blogetan idazteagatik. Gure iritziaren inguruko komentarioakjasotzeko38 39. BlogakNola jarri abian blog bat? Giltzarri batzuk: [Ia] eguneroko lana Gardentasuna eta zintzotasuna. Kanpokokritikak jasotzeko gaitasuna Kalitate oneko edukiak (garrantzia=eragina,onarpena, aginpidea). Adierazleak: Posten maiztasuna Beste lekuetatik estekak Komentario kopurua39 40. BlogakNola erabiltzen da? Edukia: Berezkoa (pertsona bakarra edo zenbaitpertsona) eta kanpokoa adb. bideoak Mota: Testua eta irudiak, kanpokoa, widgetak Antolaketa: Kronologikoa (Fitxategi) etaetiketen eta/edo kategorien araberakoa Egoera: argitaratua, moderatzeke, zirriborroa Itxura: txantiloia Baimenak : argitaratu, postak ikusi,komentatu 40 41. Agregazioa41CC BY http://www.flickr.com/photos/nikonvscanon/3447217277 42. AgregazioaZertan datza? Agregatzea edo eranstea iturridesberdinetako edukiak leku bakarreanbiltzea da Metodo aldaketa: Lehen: Web orrialde ugari kontsultatu Posta elektronikoen zerrendetara harpidetu Orain: kanaletara harpidetu42 43. AgregazioaZertarako balio du? Gai interesgarri baten berri izateko: Pertsonala: zaletasunak, eguraldia, berriak Lan-mundukoa: ezagutza eremua, lehia,bezeroak, hornitzaileak... Erlazioak mantentzeko: harremana dugunpertsona eta erakundeek argitaratzendutena jarraitu.43 44. AgregazioaNola erabiltzen da? (kanal bateraharpidetza) 1. Agregatu edo erantsi daitezkeenedukiak edo eduki sindikatuak dituztenorrialdeak bilatu:(Firefoxen ikonoa helbide-barran dago) 2. Kanala programa agregatzaile bateragehitu 44 45. AgregazioaNola erabiltzen da? (edukienirakurketa) Agregatzaileek kanal bakoitzeko N sarreraberrienak aurkezten dituzte Sarrerak irakurritako gisa/irakurri gabekogisa markatu Sarrera jakin batzuk biltegiratu edoetiketatu Besteak: ordenagailurako abisuak,ikonoak nabigatzailean, gailumugikorretarako web orrialde bereziak45 46. Sindikazioa46CC BY-ND http://www.flickr.com/photos/28047774@N04/4821217491 47. SindikazioaZertan datza? Iturri bakar baten bidez eta euskarridesberdinetan artikuluak aldi bereanargitaratzean datza. Kontzeptu: Kanal edo Feed Barneko formatuak: RSS, Atom, RDF/XML Ikono adierazleak eduki sindikatuakdituzten web orrialdeetan:47 48. SindikazioaZertarako balio du? Edukiak batera leku desberdinetanargitaratzeko Bezeroekin fideltasun harremana sortzeko 48 49. SindikazioaNola erabiltzen da? Automatikoa da. Erabiltzaileargitaratzaileak ez du ezer egin behar(Adb.: Lehen jakinarazpen bat bidalibehar zen mailez) Agregazioa duten zerbitzuak: Blogak, podcastak, vidcastak Gizarte-berriak Gizarte liburu-markak eta 2.0 webaren beste hainbat tresnetan49 50. Podcast eta Vidcast50 51. Podcast eta VidcastZertan datza? Soinu- eta bideo-fitxategiak sindikatu etaeranstean, eta Kanalak aurkitzea ahalbidetzen duenprograma baten bidez eranstean etadagokion fitxategiak entzun/ikusi edodeskargatzean: Audio-fitxategia. Adb.: irakurgailueramangarria Bideo-fitxategia vidcast = vodcast51 52. Podcast eta VidcastNola erabiltzen da? Sindikazioa: 1. Argitaratzea baimentzen duen sindikaziozerbitzu batean alta hartu 2. Audio-/Bideo-fitxategia sortu eta feederaigo Agregazioa: programa edo gailuagregatzaileekin, adb: 52 53. Blog bilatzaileak53CC BY http://www.flickr.com/photos/sudhamshu/3300238326 54. Blog bilatzaileakZertarako balio dute bilatzaileakbadaude? Blogen eta posten ingurukoinformazioaren bilaketak zenbaitirizpideren arabera: ...ri buruz hitz egitea, bezala etiketatuak Aginpide handia edo txikia izatea Orain dela... argitaratuak Emaitzak etiketen edo sindikazioarenbidez jarraitzea Joerak forma grafikoan aztertzea 54 55. Wikiak55http://en.wikipedia.org/wiki/Comparison_of_wiki_farms 56. WikiakZertan datza? wiki wiki = azkar (hawaiiarra) Zenbait pertsonek aldi berean eta moduerrezean editatu ditzazketen weborrialdeak dira. Hauek eta Google docak, esaterako, ezdira gauza bera 56 57. WikiakZertarako balio dute? Elkarlaneko ediziorako: zenbait pertsonekbatera argitaratzen dute gutxi gora-behera Ezaguera esplizitatu eta partekatzeko: Argitaratu (argitaratzailea, hizkuntzabereziak) Historia: bertsio berreskuragarrien kontrolaeta aldaketen jakinarazpena Bilatu 57 58. Wikiak vs Blogak Blog Wiki Batena/Gutxi Zenabitena/Askorenabatzuena Edukiaren araberako Denborarenantolaketaaraberakoantolaketa(Irmotasun gehiagoeskatzen du) Iritziak bilatu/bilduditzake 58 59. Wikiak Adibide nagusia: Wikipedia Boluntarioek kudeatutako entziklopediaaskea: edozeinek kontsulta dezake, baitaekarpenak egin edo zuzendu Estatistikak (2009ko maiatza): Erabiltzaileak: > 1.000.000 izena emandakoak, 134 liburuzain Sarrerak: es > 474.000, eu > 38.000 Auzia: zorroztasuna. Etengabeko berrikusketak daude Lehenengo informazio-iturria vs beste kontsulta-iturria 59 60. Wikiak Beste proiektuak: Wikipediarekin erlazionatuta: Commons: http://commons.wikimedia.org Hiztegia: http://es.wiktionary.org Denen eskura dauden testuak: http://es.wikisource.org Eduki askeko liburuak: http://es.wikibooks.org Aipuak: http://es.wikiquote.org Unibertsitatea: http://es.wikiversity.org http://www.indymedia.org http://www.wikihow.com http://www.wikitravel.com 60 61. Wikis Bandalismoa Edukiak modu desegokian aldatu edoezabatzeko aukera da, adb.: publizitate-erauntsia Intentzio txarreko pertsonak: edukiak ezabatu, nahastu, webgunearekin erlazionatuta ez dauden materialak igo... Konponbideak Eskuz zuzendu Izena eman gabe editatzeko baimenik ez izatea Orrialdeak bloketau, IP bandalikoak blokeatu61 62. WikiakWiki bat abian jartzeko giltzarriak Ezaguera esplizitatzeko jarrera Kolaboratzeko kultura Prozesua dinamizatuko du(t)enpertsona(k)62 63. 2.0 Ofimatika 63CC BY-NC http://www.flickr.com/photos/stasiland/477377997 64. 2.0 OfimatikaZertan datza? Ofimatika = testu-dokumentuak, kalkulu-orriak, aurkezpenak Funtzionaltasun arruntak: Ikusi Editatu, gorde, bertsioen kontrola Antolatu: tag eta/edo karpetak Inportatu, esportatu Argitaratu, irakurtzeko partekatu eta/edoaldatu64 65. (PIM)Info. pertsonalaren kudeaketa 65CC BY-SA http://www.flickr.com/photos/24293932@N00/3719157266 66. Info. pertsonalaren kudeaketa(PIM)Zertan datza? Posta elektronikoa PIM (Personal Information Management) Egutegiak Kontaktuak Zereginak Chat (berriketa): google talk Gqueues Lankidetza eta Web conference66 67. Microblogging67CC BY-NC http://www.flickr.com/photos/outsanityphotos/2457746322 68. URL laburtzaileak68CC BY-NC http://www.flickr.com/photos/kristinroach/3161944132 69. Gizarte-sareak CC BY-NC http://www.flickr.com/photos/calafellvalo/2860952642http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_social_networking_websites69 70. Gizarte-sareakZertan datza? 2.0 webguneak dira, informazioaargitaratu eta partekatzearen bidezjendea erlazionatzeko euren intereskomunen arabera: Datu pertsonalak: argazkia, kontaktuak Testuak, argazkiak, musika, bideoak,... Mezularitza barne-sarea, berri-taldeak... Sailkapenak: Adinen arabera, eremu horizontalen(pertsonala / profesionala) edo bertikalenarabera (adb.: bidaiak)70 71. Mapa 71 72. Fitxategien biltegia CC BY-NC-SA http://www.flickr.com/photos/thedepartment/137413905http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_online_backup_services72 73. Webeko mahaigaina http://en.wikipedia.org/wiki/Web_desktop73CC BY-NC-SA http://www.flickr.com/photos/brenopeck/2668291185 74. Argazkiak 74CC BY-NC-ND http://www.flickr.com/photos/postaletrice/4035030009 75. Bideoak http://openvideoalliance.org75CC BY-NC-ND http://www.flickr.com/photos/philippeleroyer/4500772007 76. Mapak76CC BY-ND http://www.flickr.com/photos/caveman_92223/3183162056 77. Eskerrik asko etortzeagatik77CC BY-NC http://www.flickr.com/photos/48355243@N00 78. Aurkezpenaren inguruan Aurkezpen honen erabilera lizentzia:http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/es/ Logotipo guztiak norbere jabearenak dira Aurkezpen hau egiteko erabili diren tresnak: kubuntu,openoffice impress, firefox, ksnapshotAs we enjoy great advantages from inventions ofothers, we should be glad of an opportunity to serveothers by any invention of ours; and this we should dofreely and generously.Benjamin Franklin78