Upload
eabdep
View
744
Download
3
Embed Size (px)
Citation preview
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK)
Anadolu Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi
(BAP)
ÇOCUĞUN DURUMUNU
ANLATABİLME
2.3.2 Çocuğun Durumunu Anlatabilme
İletişim, sözel ve sözel
olmayan dili kullanarak
bilgi, düşünce, görüş ve
duygularımızı paylaşma sürecidir
2.3.2 Çocuğun Durumunu Anlatabilme 3
Karşımızdaki kişi ya da kişilere görüş ve
duygularımızı anlatabilmek için
etkili iletişim becerilerine sahip olmak önemlidir.
2.3.2 Çocuğun Durumunu Anlatabilme 4
İletişimde olumsuz rollerSaldırgan: Karşıdaki kişinin sizi yargılamaya ve suçlamaya yönelik davranışlar sergilediği ya da kişiliğinize odaklandığı durumlar.
Engelleyici: Karşıdaki kişinin sizin fikirlerinizi reddettiği, kişisel olarak size saldırdığı durumlar.
Rekabetçi: Karşıdaki kişinin sizinle aynı fikirde olmamak için çaba harcadığı durumlar.
Kötümser: Karşıdaki kişinin sizin söylediğiniz ya da yaptığınız her şeyde olumsuz bir şeyler bulduğu durumlar.
Öfkeli: Karşıdaki kişinin sizin söylediklerinize karşı ani ve beklenmedik şekilde öfkeli ve saldırgan şekilde cevap verdiği durumlar.
2.3.2 Çocuğun Durumunu Anlatabilme 5
devam…Tereddütlü: Karşıdaki kişinin sizin söylediklerinize ve almaya çalıştığınız kararlara yönelik şüphelerini ya da çözümsüzlüğü tutarsızlıkla vurguladığı ve alınan kararlara yönelik verilen sorumlulukları yerine getirmediği durumlar.
Alaycı: Karşıdaki kişinin sizin iletişim sürecinizi bozmaya yönelik jest, mimik ve kültürel hareketleri kullandığı durumlar.
Bilgiç: Karşıdaki kişinin her şeyi bildiğini ve sizin ona yeni bir şey anlatamayacağınızı ya da öğretemeyeceğini düşünerek davrandığı durumlar.
İlgisiz: Karşıdaki kişinin sizin kurmaya çalıştığınız iletişim sürecine katılmadığı, ilgilenmediği ve sessizliğini koruduğu durumlar.
Baskın Konuşmacı: Karşıdaki kişinin sizinle kurduğu iletişim sürecinde sizin duygu ve düşüncelerinizi hiç önemsemediği ve sadece kendi durumundan devamlı ve ısrarla bahsettiği durumlar.
2.3.2 Çocuğun Durumunu Anlatabilme 6
Engelleyici davranışlar sergileyen insanlarla birebir iletişim içindeyseniz iletişimde yönlendirici olmalısınız.
Saldırgan davranışlar sergileyen insanlar ile iletişimi sürdürürken düşüncelerinizden vazgeçmeden devam etmeli
karşınızdaki kişinin de kendini ifade etmesine izin vermelisiniz.
İletişimde saldırgan davranışlar sergileyen insanların ne yapmak istediklerini anlamaya çalışmak uygun olacaktır.
Etkili iletişim kurmak öğrenilen bir beceridir.
2.3.2 Çocuğun Durumunu Anlatabilme 7
Rekabetçi tavır sergileyen kişilerin iletişim sırasında üzerinizde baskı kurmasına izin
vermemelisiniz.Rekabetçi tavır sergileyen kişiler
karşılarındaki görüşlerin iyi ve doğru görüşler olduğunu fark ettiklerinde rekabet
yerine işbirliğine girerler.İletişimde kötümser davranışlar sergileyen
bireylerle karşılaştığınızda var olan durumun olumlu ve olumsuz yönlerini
belirleyin.
Olumsuz yönlerin nasıl çözülebileceğini tartışın.
2.3.2 Çocuğun Durumunu Anlatabilme 8
Bir iletişimde kötümser davranışlar sergileyen kişileri
onaylamak sizin yetersizliği olan çocuğunuzun durumunu
anlatmanızı kolaylaştırmaz.
Kötümser davranışlar sergileyen insanların sizi yönlendirmesi
diğer olumsuz rollerdeki insanlara göre daha kolaydır.
2.3.2 Çocuğun Durumunu Anlatabilme 9
Öfkeli davranışlar sergileyen insanlarla olan iletişiminizde ilk yapmanız gereken şey gerginliğin azaltılmasını sağlamaktır.
Karşınızdaki kişinin neden öfkelendiğini anlamaya çalışmak çok önemlidir.
Öfkeli davranışlar sergileyen insanların bu davranışlarının nedeni korku ve
anlaşılmama düşüncesidir.
Gerilimi ve korkuları azaltmaya çalışmak önemlidir.
2.3.2 Çocuğun Durumunu Anlatabilme 10
Tereddütlü davranan kişilerle iletişimde karşınızdaki kişinin neden tereddüt
yaşadığını anlamak önemlidir.
Tereddütlü davranan kişi korktuğu, yapılacak işin sonuçlarına inanmadığı, durumun önemini kavramadığı ya da durumu tam olarak anlamadığı için
tereddüt içinde olabilirTereddütlü davranan kişinin karar almasına ve aldığı kararları takip etmesine yardımcı olmalı ve onu
cesaretlendirmelisiniz.
2.3.2 Çocuğun Durumunu Anlatabilme 11
Alaycı tavır sergileyen kişilerle karşılaştığınızda alaycı tavır ve davranışları görmezden gelmeniz, önemsememeniz son
derece etkili bir başlangıç olacaktır.
Alaycı tavır sergileyen kişilerin kullandığı iğneleme denilen söz oyunlarını siz de
kullanırsanız iletişim amacından uzaklaşmış olur ve yetersizliği olan çocuğunuzun
durumunu anlatamayabilirsiniz.
Alaycı tavır sergileyen kişi eğer siz yeteri kadar sabır gösterirseniz, sizinle etkili bir
iletişime girmek zorunda kalacaktır.
2.3.2 Çocuğun Durumunu Anlatabilme 12
Bilgiç davranışlar sergileyen kişilerle iletişim sırasında ilk olarak ileri sürdüğünüz
görüşlerin doğruluğundan emin olmanız önemlidir.
Yetersizliği olan çocuğunuzun durumunu anlatırken güvenilir kaynaklardan elde
ettiğiniz bilgileri paylaşmanız ve iletişim sırasında bu kaynakları belirtmeniz etkili
olacaktır.
Bilgiç davranışlar sergileyen kişi ile iletişim sırasında ortaya çıkan fikir uyuşmazlıklarında kendi görüşünüzü ısrarla savunmak yerine o
kişiye fikir uyuşmazlıklarını vurgulayacak sorular yöneltmeniz daha doğru olacaktır.
2.3.2 Çocuğun Durumunu Anlatabilme 13
Karşılıklı iletişimde iletişim kurmaya çalıştığınız kişi sizinle duygu, düşünce ve
görüşlerini paylaşmıyorsa ve genellikle sessiz kalıyorsa ilgisiz tavır ve davranışlar sergiliyor
demektir.
Bu davranışları sergileyen kişiler ile iletişim sırasında söylediklerinizi ara ara özetlemeniz ve onun görüşlerini almaya yönelik sorularınız
bu kişiyle etkili iletişim kurmanıza olanak sağlayacaktır.
Karşınızdaki kişinin duygu, düşünce ve görüşlerine önem verdiğinizi vurgulamanız da
karşıdaki kişinin size kayıtsız kalmasını engelleyecektir.
2.3.2 Çocuğun Durumunu Anlatabilme 14
Baskın konuşmacı rolü üstlenen kişiler ile iletişim sırasında karşıdaki kişiyi
önemli bilgileri paylaşması için cesaretlendirmek gerekmektedir.
Baskın konuşmacı davranışları sergileyen kişilerin gereksiz ayrıntıya girmesini engellemek için ona etkili
sorular sorulabilir.Baskın davranışlar sergileyen kişileri
belirli bir yere kadar dinlemek ve uygun zamanda konuşmasına müdahale ederek iletişimi daha verimli hale yönlendirmek
uygun olacaktır.
2.3.2 Çocuğun Durumunu Anlatabilme 15
Çocuğunuzun durumunu başkalarına anlatmak
hem süreç olarak zordur hem de sizin için bir stres kaynağı haline
gelebilir.
Yaşanılan bu stresin nedeni ise çoğunlukla yetersizlik durumunu nasıl anlatacağınızı
bilememenizdir.
Yetersizliği olan çocuğunuzun durumunu ailenin diğer bireylerine anlatmak diğer insanlara
anlatmaktan daha zor olabilir.
Aile bireylerine yetersizliği olan
çocuğunuzun durumunu anlatırken bu bireylerin aile içindeki statülerini
göz önünde bulundurmanız önemlidir.
2.3.2 Çocuğun Durumunu Anlatabilme 16
Aileyi oluşturan bireylerin yaşları, gelişim düzeyleri
ve aile içinde sahiplendikleri
rolleri göz önünde bulundurarak bu
durumu anlatmanız gerekmektedir.
Aile bireyinin aile içindeki rolü ne olursa olsun ilk
önce yetersizliğin doğası hakkında
onu bilgilendirmeniz
gereklidir.
Yetersizliğe ilişkin elde ettiğiniz bilgileri aile bireyleri ile doğrudan ve
hemen paylaşmanız aileyi
oluşturan bireylerin işbirliği
içinde hareket etmelerine
yardımcı olacaktır.
2.3.2 Çocuğun Durumunu Anlatabilme 17
Yetersizlik durumunu anlatırken aileyi oluşturan bireyler de yukarıda ifade ettiğimiz iletişimdeki olumsuz rollerden birini ya
da birkaçını sergileyebilirler.
Yetersizliği olan çocuğunuzun durumunu kardeşlerine anlatırken kardeşlerin gelişim durumlarını göz önünde bulundurmanız ve
buna göre paylaşım gerçekleştirmeniz yerinde olacaktır.
Yetersizliği olan çocuğunuzun durumunu anlatma sürecinde aileyi oluşturan bireylerin hepsinin etkin bir rol almasını sağlamanız
sizin işinizi kolaylaştıracaktır.
2.3.2 Çocuğun Durumunu Anlatabilme 18
Gelecek ile ilgili konuşurken hem sizin hem de ailenin diğer bireylerinin olumsuz duygulara ve kaygılara kapılmasını
engelleyecek en önemli şey ise bu durumun üstesinden bir aile olarak geleceğinizin vurgulanmasıdır.
Aynı zamanda yetersizliği olan çocuğunuzun gelecek sorumluluğunu aile bireylerinden birinin sırtına tek başına yüklemek son derece riskli bir
durumdur.
Aile bireylerine yetersizlik durumunu anlatırken gelecekte bu durumun onları nasıl
etkileyebileceğini de konuşmanız yerinde olacaktır.
2.3.2 Çocuğun Durumunu Anlatabilme 19
Akrabalarınıza çocuğunuzun
durumunu anlatırken onların da ailenin yakın çevresinde
olmaları nedeniyle bu yetersizlik
durumundan etkileneceklerini
unutmayınız.
Akrabalarınızın ya da yakın
çevrenizin durum hakkında yeterli
bilgiye sahip olmamaları tepkilerinin
önyargılı olmasına neden olabilir.
Çocuğunuzun durumunu anlatırken
çocuğunuzu acındırmadan
onun yeterliliklerine de
değinmelisiniz.
2.3.2 Çocuğun Durumunu Anlatabilme 20
Komşularınız yetersizliği olan
çocuğunuzun durumundan
akrabalarınızdan daha yoğun bir şekilde etkilenebilirler.
Komşularınıza çocuğunuzun durumunu anlatırken
çocuğunuzun neyi, neden yaptığını ayrıntılı bir şekilde anlatmanız, komşularınızın
durumu daha açık bir şekilde anlamasını sağlayacaktır.
2.3.2 Çocuğun Durumunu Anlatabilme 21
Sosyal yaşam içinde tanıdığımız insanlar kadar tanımadığımız insanlarla da etkileşim içinde bulunmaktayız.
Tanımadığımız insanlarla iletişimde bulunurken iletişim süremiz çok kısa olabilir.
Kısa süreli iletişimde bulunduğumuz insanlara çocuğumuzun durumunu anlatmamız genellikle karşıdaki insanın çocuğumuza ya da bize karşı bir tepki vermesi sonucu oluşmaktadır.
2.3.2 Çocuğun Durumunu Anlatabilme 22
Karşıdaki kişinin size ya da çocuğunuza karşı tepkisini
değerlendirirken ön yargılı
olmamaya özen gösteriniz.
Sizin bu durumda
iletişimdeki temel amacınız
karşıdaki kişinin ne yapmaya çalıştığını
anlamak ve ona göre olumlu bir
şekilde tepki vermektedir.
Eğer karşıdaki kişi yetersizliği olan çocuğunuzun bir
davranışından rahatsız olduğu için tepki veriyorsa
yetersizliğin tanısını söylemeniz ve hemen
ardından da bu davranışı neden yaptığını açıklamanız
yerinde olacaktır.
2.3.2 Çocuğun Durumunu Anlatabilme 23
Tanımadığınız kişiler ile uzun süreli bir iletişime girme olanağınız varsa yetersizliği olan çocuğunuzun durumunu daha ayrıntılı anlatmak için zamanınız var demektir.
İletişime girdiğiniz kişiye yetersizliğin doğasının ne olduğunu ve çocuğunuzun bundan nasıl etkilendiğini açıklayabilirsiniz.
Karşıdaki kişiyi soru sormaya teşvik etmeniz, sorularına açık ve dostça cevap vermeniz çocuğunuzun durumunu anlatmanızı kolaylaştıracaktır.
2.3.2 Çocuğun Durumunu Anlatabilme 24