ÇOCUĞUN ÇOCUĞUN DAVRANIŞLARINDA DAVRANIŞLARINDA

AİLENİN ROLÜAİLENİN ROLÜ

Günümüzde ana babalar yoğun bir tempo ile günü koşuşturarak geçirmek Günümüzde ana babalar yoğun bir tempo ile günü koşuşturarak geçirmek zorundalar.Çocuklarının çoğu,ana babalarının az zamanlarının olduğunun zorundalar.Çocuklarının çoğu,ana babalarının az zamanlarının olduğunun farkında da olsalar bu durum onlardan daha fazla zaman istemelerine engel farkında da olsalar bu durum onlardan daha fazla zaman istemelerine engel değildir.Çünkü anne ve babalarıyla birlikte olabilecekleri, değildir.Çünkü anne ve babalarıyla birlikte olabilecekleri, televizyon,telefon gibi dış etmenler tarafından bölünmeyen,sadece televizyon,telefon gibi dış etmenler tarafından bölünmeyen,sadece kendileri için ayrılmış özel zamanlara gereksinmeleri vardır.kendileri için ayrılmış özel zamanlara gereksinmeleri vardır.

Çocuklarımızı bir yerlere götürürken yolda geçirilen zamanlar,okula Çocuklarımızı bir yerlere götürürken yolda geçirilen zamanlar,okula bırakma ve alınmaları ya da biz herhangi bir işle uğraşırken onların da aynı bırakma ve alınmaları ya da biz herhangi bir işle uğraşırken onların da aynı odada kendi başlarına oynamaları,tam anlamıyla beraber geçirilen zaman odada kendi başlarına oynamaları,tam anlamıyla beraber geçirilen zaman olmamaktadır.olmamaktadır.

Çocuklarınızın iyi beslenip beslenmediklerini kontrol etmek,üstlerini Çocuklarınızın iyi beslenip beslenmediklerini kontrol etmek,üstlerini başlarını temiz tutmak ve okula zamanında gitmelerini sağlamak gibi başlarını temiz tutmak ve okula zamanında gitmelerini sağlamak gibi görevlerin yanı sıra onlara daha fazla sevgi ve şefkat göstermek görevlerin yanı sıra onlara daha fazla sevgi ve şefkat göstermek gerekiyor.Çünkü çocuklarımızın hızla değişen dünyada kendilerini daha gerekiyor.Çünkü çocuklarımızın hızla değişen dünyada kendilerini daha fazla güvende hissetmeye ihtiyaçları var.fazla güvende hissetmeye ihtiyaçları var.

Bu durumda çocuklara ihtiyaç duydukları ana baba ilgisi ne Bu durumda çocuklara ihtiyaç duydukları ana baba ilgisi ne şekilde verilebilir?şekilde verilebilir?

Özel dakikalarınızın kıymetini bilin.Yarım saat bile olsa Özel dakikalarınızın kıymetini bilin.Yarım saat bile olsa çocuklarınızın her biriyle özel olarak ilgilenebileceğiniz bir çocuklarınızın her biriyle özel olarak ilgilenebileceğiniz bir zaman süresi yaratmak gerekiyor.zaman süresi yaratmak gerekiyor.

Çocuğunuza kulak verin.Sizin için evcilik oynamak sıkıcı Çocuğunuza kulak verin.Sizin için evcilik oynamak sıkıcı bile olsa çocuğunuzun buna ihtiyacı olduğunu fark edin.bile olsa çocuğunuzun buna ihtiyacı olduğunu fark edin.

Durup dururken gidip onlara sarılın,öpün.Emin olun ki bu Durup dururken gidip onlara sarılın,öpün.Emin olun ki bu çocuklarınızın çok hoşuna gidecektir.Çocuklar ana babalarının çocuklarınızın çok hoşuna gidecektir.Çocuklar ana babalarının koşuşturmaca içinde kendilerini unutmadıklarını,kendileriyle koşuşturmaca içinde kendilerini unutmadıklarını,kendileriyle her zaman ilgilenildiğini bilmek isterler.Bunu hangimiz her zaman ilgilenildiğini bilmek isterler.Bunu hangimiz istemeyiz ki?istemeyiz ki?

Anne babalar bağırmadan,şiddet göstermeden sorunlara çare bulmak ve Anne babalar bağırmadan,şiddet göstermeden sorunlara çare bulmak ve kendilerini kontrol etmek durumundadırlar.Çünkü çocuklar iç disiplini ve kendilerini kontrol etmek durumundadırlar.Çünkü çocuklar iç disiplini ve kontrolü anne babalarından öğrenirler.Çocuklarına sürekli kontrolü anne babalarından öğrenirler.Çocuklarına sürekli bağıran,küfreden,öfkelenince onları dövebilen ana babalar nasıl bağıran,küfreden,öfkelenince onları dövebilen ana babalar nasıl göründüklerini,çocuklarına nasıl bir örnek oluşturduklarını tekrar göründüklerini,çocuklarına nasıl bir örnek oluşturduklarını tekrar düşünmelidirler. düşünmelidirler.

Çocuklarınızdan gerektiğinde özür dileyin.Böylece yapılan hataları fark Çocuklarınızdan gerektiğinde özür dileyin.Böylece yapılan hataları fark edip telafi etmeyi öğrenecekler ve kendilerinden özür dilenmesi ile edip telafi etmeyi öğrenecekler ve kendilerinden özür dilenmesi ile önemsendiklerini,değer verildiklerini hissedeceklerdir.önemsendiklerini,değer verildiklerini hissedeceklerdir.

Çocuklar düzeni ve sürekliliği severler.Onlar için beraberce yapılan Çocuklar düzeni ve sürekliliği severler.Onlar için beraberce yapılan aktivitelerin niteliği kadar sürekliliği de önemlidir.Uykudan önce anlatılan aktivitelerin niteliği kadar sürekliliği de önemlidir.Uykudan önce anlatılan masallar,hafta sonu sürekli yapılan bazı etkinlikler çocukları çok mutlu masallar,hafta sonu sürekli yapılan bazı etkinlikler çocukları çok mutlu eder.eder.

Çocuğunuza bir uyarıda bulunmadan önce onun sizin değil bir Çocuğunuza bir uyarıda bulunmadan önce onun sizin değil bir başkasının çocuğu olduğunu düşünün.Örneğin komşumuzun çocuğu başkasının çocuğu olduğunu düşünün.Örneğin komşumuzun çocuğu masanın üzerinde duran vazoyu elinden düşürse ona ‘Ne sakar masanın üzerinde duran vazoyu elinden düşürse ona ‘Ne sakar şeysin,salak mısın sen,böyle çocuk olmaz olsun….” demeyiz.Ona şeysin,salak mısın sen,böyle çocuk olmaz olsun….” demeyiz.Ona belki de nazik bir şekilde ”Canım tamam,olur böyle şeyler,çok belki de nazik bir şekilde ”Canım tamam,olur böyle şeyler,çok güzeldi bu vazo ama canın sağ olsun,oldu bir kere…” türünden bir güzeldi bu vazo ama canın sağ olsun,oldu bir kere…” türünden bir şeyler söyleriz.Neden kendi çocuğumuza böyle davranmayalım?şeyler söyleriz.Neden kendi çocuğumuza böyle davranmayalım?

Pek çok anne baba çocuklarını ödevlerini yapmaları,dişlerini Pek çok anne baba çocuklarını ödevlerini yapmaları,dişlerini fırçalamaları,odalarını toplamaları,az televizyon seyretmeleri fırçalamaları,odalarını toplamaları,az televizyon seyretmeleri konularında devamlı uyarmadan duramazlar.Ama sonuç genelde konularında devamlı uyarmadan duramazlar.Ama sonuç genelde değişmez.Kendinizi gün içinde sık sık çocuklarınızın yerine koyarak değişmez.Kendinizi gün içinde sık sık çocuklarınızın yerine koyarak düşünmeye çalışın.Eğer birisi bize her gün sinirli ve otoriter düşünmeye çalışın.Eğer birisi bize her gün sinirli ve otoriter tavırlarla neler yapmamız ve yapmamamız gerektiği ile ilgili sürekli tavırlarla neler yapmamız ve yapmamamız gerektiği ile ilgili sürekli uyarılarda bulunsaydı neler hissederdik?uyarılarda bulunsaydı neler hissederdik?

Pek çok araştırmaya göre anne baba sevgisi ve Pek çok araştırmaya göre anne baba sevgisi ve şefkati ile doyan çocukların hem özgüveninin şefkati ile doyan çocukların hem özgüveninin hem de okul başarısının daha yüksek olduğu hem de okul başarısının daha yüksek olduğu ifade ediliyor. ifade ediliyor.

Aile sorunluysa çocuk başarısızAile sorunluysa çocuk başarısız oluyoroluyor..

Başarısız, uyumsuz ve problemli öğrencilerin Başarısız, uyumsuz ve problemli öğrencilerin büyük bir çoğunluğu bölünmüş ve sorunlu büyük bir çoğunluğu bölünmüş ve sorunlu ailelerden geliyor.ailelerden geliyor.

Aile içi ilişkilerin iyi olması,ailede şiddetin Aile içi ilişkilerin iyi olması,ailede şiddetin olmaması, çocukla sağlıklı iletişim kurulması, olmaması, çocukla sağlıklı iletişim kurulması, anne-babanın sağlıklı model olması,  ders anne-babanın sağlıklı model olması,  ders çalışma ortamının sağlanması, başarıyı olumlu çalışma ortamının sağlanması, başarıyı olumlu etkileyen faktörlerdir.etkileyen faktörlerdir.

Ailelerin diğer çocuklarla kendi çocuklarını Ailelerin diğer çocuklarla kendi çocuklarını KIYASLAMALARIKIYASLAMALARI,,

Başarısızlığı sonucu Başarısızlığı sonucu YARGILAMALARI, ELEŞTİRMELERİYARGILAMALARI, ELEŞTİRMELERİ

olumsuz sonuçlara yol açar.olumsuz sonuçlara yol açar.

Her gün belli bir zamanınızı en azından Her gün belli bir zamanınızı en azından haftada bir kaç gün belli zaman dilimlerinizi haftada bir kaç gün belli zaman dilimlerinizi sadece çocuğunuzla birlikte olmak için ayırın. sadece çocuğunuzla birlikte olmak için ayırın. Ama bu zaman dilimlerini daha çok ona ve Ama bu zaman dilimlerini daha çok ona ve oyununa gerçekten katılarak, onu dinleyerek oyununa gerçekten katılarak, onu dinleyerek geçirin. Bu zamanlar onu gözlemeniz ve geçirin. Bu zamanlar onu gözlemeniz ve ilişkinizi geliştirmeniz için eşsiz zamanlara ilişkinizi geliştirmeniz için eşsiz zamanlara dönüşecektir.dönüşecektir.

Bir akşam için hazırladığınız bir öğün yemeği düşünün, ne Bir akşam için hazırladığınız bir öğün yemeği düşünün, ne kadar zamanınızı alıyor?kadar zamanınızı alıyor?

Her gün evinizi temizlemek için tükettiğiniz zaman ne kadar?Her gün evinizi temizlemek için tükettiğiniz zaman ne kadar? Televizyon başında geçirdiğiniz zamanınız yaşamınızın ne Televizyon başında geçirdiğiniz zamanınız yaşamınızın ne

kadarını kaplıyor?kadarını kaplıyor? Her gün komşunuzla kapı önünde yaptığınız sohbetlere ne Her gün komşunuzla kapı önünde yaptığınız sohbetlere ne

kadar zaman ayırıyorsunuz?kadar zaman ayırıyorsunuz? Her gün oyunda veya iletişimde çocuğunuza gerçek anlamda Her gün oyunda veya iletişimde çocuğunuza gerçek anlamda

katıldığınız ve onunla paylaştığınız kaç dakikanız var?katıldığınız ve onunla paylaştığınız kaç dakikanız var?

Çocuğa Değer VermekÇocuğa Değer Vermek

Dünyadaki en değerli varlığınız nedir?Dünyadaki en değerli varlığınız nedir? Sorusuna hemen tüm anne-babalar Sorusuna hemen tüm anne-babalar

"çocuklarımız""çocuklarımız" cevabını verir. O halde bunu cevabını verir. O halde bunu onlara da hissettirin.onlara da hissettirin.

Birinin size değer verip vermediğini Birinin size değer verip vermediğini nasıl anlarsınız? Bunu anlamaları için nasıl anlarsınız? Bunu anlamaları için çocuklarınıza öyle davranın.çocuklarınıza öyle davranın.

Çocuğunuzla;Çocuğunuzla; • • Göz iletişimi kurun,Göz iletişimi kurun, • • Konuşurken veya oynarken, onunla aynı boy seviyesinde olun,Konuşurken veya oynarken, onunla aynı boy seviyesinde olun, • • Sözünü kesmeyin,Sözünü kesmeyin, • • Anlamaya çalışın,Anlamaya çalışın, • • Olumlu değerler kazandırmak konusunda kararlı olun, Olumlu değerler kazandırmak konusunda kararlı olun, • • Sorun olarak yaşadığı şeyle alay etmeyin, Sorun olarak yaşadığı şeyle alay etmeyin, • • Onu dinlemeyi öğrenin,Onu dinlemeyi öğrenin, • • Ona verdiğiniz değeri ve onunla duyduğunuz gururu ona söylemekten Ona verdiğiniz değeri ve onunla duyduğunuz gururu ona söylemekten

çekinmeyin.çekinmeyin. • • Hayır demesine izin verin. Böylece sınırlarını belirleyebilmesine yardım Hayır demesine izin verin. Böylece sınırlarını belirleyebilmesine yardım

etmiş olursunuz.etmiş olursunuz. • • Bedeninin kendisine ait olduğu bilincini kazandırın ki, kendisini yeri Bedeninin kendisine ait olduğu bilincini kazandırın ki, kendisini yeri

geldiğinde koruyabilsin.geldiğinde koruyabilsin.

  Onu DinleyinOnu Dinleyin Arkadaşıyla yaşadığı bir sorununu size anlatan Arkadaşıyla yaşadığı bir sorununu size anlatan

çocuğunuzu ele alalım ona :çocuğunuzu ele alalım ona :Sorunundan ilk söz Sorunundan ilk söz etmeye başladığında:etmeye başladığında:

““Sen zaten geçimsizin birisin”, “sen şöyle Sen zaten geçimsizin birisin”, “sen şöyle yapmalıydın”, "boş ver geçer" veya "sen niçin öyle yapmalıydın”, "boş ver geçer" veya "sen niçin öyle dedin" dediğinizde , sorununu anlatmasına engel dedin" dediğinizde , sorununu anlatmasına engel olursunuz.Başka konularda daha sonra anlatacakları olursunuz.Başka konularda daha sonra anlatacakları konusunda da onu kendinizden uzaklaştırmış konusunda da onu kendinizden uzaklaştırmış olursunuz.olursunuz.

Çocuk ya da yetişkin olsun tüm insanların Çocuk ya da yetişkin olsun tüm insanların kendilerini ifade etmeye,anlamaya ve kendilerini ifade etmeye,anlamaya ve anlatmaya ihtiyaçları vardır.anlatmaya ihtiyaçları vardır.

Kendinizi birisine bir şeyler anlatırken hayal Kendinizi birisine bir şeyler anlatırken hayal edin.Onun sizi dinlemediğini,devamlı nasihat edin.Onun sizi dinlemediğini,devamlı nasihat edip sizi eleştirdiğini ya da edip sizi eleştirdiğini ya da “git“git başımdan başımdan seninle uğraşamam”seninle uğraşamam” dediğini bir düşünün. dediğini bir düşünün.

Bağırıp hakaret edilen,aşağılanan,dövülen Bağırıp hakaret edilen,aşağılanan,dövülen çocuklar kendilerini iyi hissetmiyorlar.çocuklar kendilerini iyi hissetmiyorlar.

İyi davranmayı öğrenmiyorlar.İyi davranmayı öğrenmiyorlar. Onlar da bağıran,hakaret Onlar da bağıran,hakaret

eden,aşağılayan,döven çocuklar haline eden,aşağılayan,döven çocuklar haline geliyorlar.geliyorlar.

Okul ve başarı onlar için bir anlam ifade Okul ve başarı onlar için bir anlam ifade etmiyor.Sadece içlerindeki sevgisizliğin ve etmiyor.Sadece içlerindeki sevgisizliğin ve nefretin öfkesini boşaltmak için yaşıyorlar.nefretin öfkesini boşaltmak için yaşıyorlar.

Elbette çocuğunuza akıl da vereceksiniz, öneride de Elbette çocuğunuza akıl da vereceksiniz, öneride de bulunacaksınız, şakalaşacaksınız, bulunacaksınız, şakalaşacaksınız, eleştireceksiniz.Ancak, size sorununu anlatmaya eleştireceksiniz.Ancak, size sorununu anlatmaya çalışırken bunu yaparsanız, kendisini anlatmasına ve çalışırken bunu yaparsanız, kendisini anlatmasına ve aranızdaki ilişkinin sağlamlaşmasına izin vermemiş aranızdaki ilişkinin sağlamlaşmasına izin vermemiş olursunuz. Dinleyerek gerçek sorunun ne olduğunu olursunuz. Dinleyerek gerçek sorunun ne olduğunu birlikte bulmanız, onun başarma duygusunu, sizinle birlikte bulmanız, onun başarma duygusunu, sizinle işbirliğini, saygıyı ve sevgiyi öğrenmesini işbirliğini, saygıyı ve sevgiyi öğrenmesini sağlayacaktır. Bunu yapabilmek ancak gerçekten onu sağlayacaktır. Bunu yapabilmek ancak gerçekten onu anlamaya çalışarak dinlemekle mümkündür.anlamaya çalışarak dinlemekle mümkündür.

Birbirleriyle KıyaslamamakBirbirleriyle Kıyaslamamak

Çocuklarınızı birbirleriyle veya arkadaşlarıyla Çocuklarınızı birbirleriyle veya arkadaşlarıyla karşılaştırmayın. Her biri bir diğerinden farklı. Her biri tek, karşılaştırmayın. Her biri bir diğerinden farklı. Her biri tek, her biri çok özel.her biri çok özel.

• • Karşılaştırma yapmak sadece kardeşleri veya arkadaşları Karşılaştırma yapmak sadece kardeşleri veya arkadaşları birbirinden hoşlanmamaya hatta nefret etmeye yönlendirir.birbirinden hoşlanmamaya hatta nefret etmeye yönlendirir.

• • Eşinizin sizi kapı komşunuzla sürekli kıyasladığını düşünün. Eşinizin sizi kapı komşunuzla sürekli kıyasladığını düşünün. Böyle bir yaşantıdan kimse memnun kalmayacaktır. Size Böyle bir yaşantıdan kimse memnun kalmayacaktır. Size söylesin veya söylemesin çocuğunuzun da hoşlanmadığından söylesin veya söylemesin çocuğunuzun da hoşlanmadığından emin olabilirsiniz.emin olabilirsiniz.

  • • Onlar için neleri yapabiliyor olduklarını görmek, başarıyı Onlar için neleri yapabiliyor olduklarını görmek, başarıyı tatmak ve özellikle de bunu başkalarının fark ettiğini tatmak ve özellikle de bunu başkalarının fark ettiğini hissetmek son derece önemlidir.hissetmek son derece önemlidir.

Çocuğun okulda ve yaşamda başarılı olmasında en çok Çocuğun okulda ve yaşamda başarılı olmasında en çok ailelerin tutumları etkili olmaktadır.ailelerin tutumları etkili olmaktadır.

Ailelerin tutumları da farklılıklar göstermektedir.Ailelerin tutumları da farklılıklar göstermektedir. Bazı aileler katı durum gösteren Bazı aileler katı durum gösteren "otoriter” ailelerdir"otoriter” ailelerdir. .

Öğrencinin ders çalışmasından tutun da birçok davranışına Öğrencinin ders çalışmasından tutun da birçok davranışına kadar çocuğa baskı uygulamaktadırlar.Bu gibi ailelerde kadar çocuğa baskı uygulamaktadırlar.Bu gibi ailelerde yaşayan öğrencilerde karne korkusu daha fazla yaşanmaktadır.yaşayan öğrencilerde karne korkusu daha fazla yaşanmaktadır.

Hatta bu öğrenciler ders çalıştıkları halde sınavlarda istediği Hatta bu öğrenciler ders çalıştıkları halde sınavlarda istediği performansı gösterememektedirler. Ayrıca otoriter aile performansı gösterememektedirler. Ayrıca otoriter aile yapısında yetişen öğrenciler sınavlarda heyecanlanıp yapısında yetişen öğrenciler sınavlarda heyecanlanıp başaramama hissine kapılarak doğru cevap verememektedirler. başaramama hissine kapılarak doğru cevap verememektedirler.

Aşırı Kontrolcü ve Koruyucu AilelerAşırı Kontrolcü ve Koruyucu Aileler: Bu tip aileler çocuğun ders : Bu tip aileler çocuğun ders çalışma süreçlerini kontrol altında tuttuklarından çocuklarının tek çalışma süreçlerini kontrol altında tuttuklarından çocuklarının tek başlarına iş yapabileceklerine inanmazlar . Çocuğu oturtup ders başlarına iş yapabileceklerine inanmazlar . Çocuğu oturtup ders çalıştırır, ya da ödev yaptırırlar.Bu davranışı gösteren ailelerin çalıştırır, ya da ödev yaptırırlar.Bu davranışı gösteren ailelerin çocukları sorumluluk duygusunu kazanamazlar. Kişilik çocukları sorumluluk duygusunu kazanamazlar. Kişilik geliştiremezler.geliştiremezler.

Bu tür ailelerin çocukları onlar için her şeyden önemlidir.Onlara Bu tür ailelerin çocukları onlar için her şeyden önemlidir.Onlara kıyamazlar.”Sen dur çocuğum senin yerine ben okuyayım ,ödevini kıyamazlar.”Sen dur çocuğum senin yerine ben okuyayım ,ödevini ben yapayım, yorulma,üzülme” diye çocuklarını ben yapayım, yorulma,üzülme” diye çocuklarını korurlar.Çocuklarına ödev yapma ve ders çalışma sorumluluğu korurlar.Çocuklarına ödev yapma ve ders çalışma sorumluluğu vermediklerinden çocuklarını tembelleştirirler. vermediklerinden çocuklarını tembelleştirirler.

Kıyamayıp hiçbir iş yaptırmadığınız çocuklarınıza aslında büyük Kıyamayıp hiçbir iş yaptırmadığınız çocuklarınıza aslında büyük bir kötülük yaptığınızı unutmayın.bir kötülük yaptığınızı unutmayın.

Destekleyici ailelerDestekleyici aileler: Bu tür aileler çocuğunu zorlamadan daha : Bu tür aileler çocuğunu zorlamadan daha küçük yaşlarda çocuğuna yapabilecekleri görevleri vererek ve küçük yaşlarda çocuğuna yapabilecekleri görevleri vererek ve bunları yaptığında da olumlu sözler söyleyerek onlara güven bunları yaptığında da olumlu sözler söyleyerek onlara güven duygusunu aşılamaktadırlar. Çocuğu aşırı kontrol etmezler. duygusunu aşılamaktadırlar. Çocuğu aşırı kontrol etmezler. Sorumluluklarını hatırlatan bir davranış sergilerler. Çocuğunu Sorumluluklarını hatırlatan bir davranış sergilerler. Çocuğunu kontrol ederken destekleyici ve dengeleyici bir davranış kontrol ederken destekleyici ve dengeleyici bir davranış gösterirler. gösterirler.

Evde alınan kararlara çocuklarını da ortak ederler.Evde alınan kararlara çocuklarını da ortak ederler. Çocuklarının yanında büyük tartışmalara girmezler.Çocuklarının yanında büyük tartışmalara girmezler. Çocuklarını dövmezler.Çocuklarını dövmezler. Çocuk hata yaptığında da onu dışlamazlar,Çocuk hata yaptığında da onu dışlamazlar,

””Her ne olursa olsun sen bizim çocuğumuzsun ve seni Her ne olursa olsun sen bizim çocuğumuzsun ve seni hep seviyoruz”hep seviyoruz”

mesajını verirler.mesajını verirler.

Anne ve baba, çocuğun kişilik gelişiminde iki büyük etken. Anne ve baba, çocuğun kişilik gelişiminde iki büyük etken. Ancak toplumumuzda genellikle baba, çocuğun kişilik gelişimine Ancak toplumumuzda genellikle baba, çocuğun kişilik gelişimine olan etkisini göz ardı ederek devreden çıkmayı tercih etmiştir. olan etkisini göz ardı ederek devreden çıkmayı tercih etmiştir.

Babanın görevi sadece birtakım ihtiyaçları karşılamakmış gibi Babanın görevi sadece birtakım ihtiyaçları karşılamakmış gibi çocuğuyla özel diyalog sağlamayan babaların çocuklarında çocuğuyla özel diyalog sağlamayan babaların çocuklarında birtakım sorunlar çıkabilir. Nedir bu sorunlar veya ne zaman birtakım sorunlar çıkabilir. Nedir bu sorunlar veya ne zaman kendini gösterir? Oluşması en muhtemel sorun özgüven kendini gösterir? Oluşması en muhtemel sorun özgüven problemidir. Çünkü baba, evde güven simgesidir. Çocuğun hem problemidir. Çünkü baba, evde güven simgesidir. Çocuğun hem kendisine hem de çevreye olan güveni ile babasıyla olan ilişkisi kendisine hem de çevreye olan güveni ile babasıyla olan ilişkisi arasında sıkı bir bağ vardır. Babanın bu sebeple çocuğuna daha arasında sıkı bir bağ vardır. Babanın bu sebeple çocuğuna daha fazla vakit ayırması,onunla oynaması, dersleri ile ilgilenmesi, ona fazla vakit ayırması,onunla oynaması, dersleri ile ilgilenmesi, ona güvendiğini hissettirmesi gerekir. Çekinik ve kendini ifade güvendiğini hissettirmesi gerekir. Çekinik ve kendini ifade edemeyen çocukların büyük bir kısmı babasıyla kopuk ilişkiler edemeyen çocukların büyük bir kısmı babasıyla kopuk ilişkiler yaşar. Bu sorunlar çocuk küçükken kendini gösterebileceği gibi yaşar. Bu sorunlar çocuk küçükken kendini gösterebileceği gibi ilk yetişkinlik yıllarında veya gençlik yıllarında babadan kopma ilk yetişkinlik yıllarında veya gençlik yıllarında babadan kopma isteği ile de kendini gösterebilir. isteği ile de kendini gösterebilir.

Çocuk, kendisinin başarılı olacağına dair ana Çocuk, kendisinin başarılı olacağına dair ana babasının inancını bilmelidir. Eğer ana baba babasının inancını bilmelidir. Eğer ana baba onun başarılı olamayacağını düşünürse, çocuk onun başarılı olamayacağını düşünürse, çocuk da bu fikre kolaylıkla kapılabilir ve da bu fikre kolaylıkla kapılabilir ve başarısızlık ortaya çıkar. başarısızlık ortaya çıkar.

Çocuklarınızı başarılı hale getirmek için, onlara sürekli Çocuklarınızı başarılı hale getirmek için, onlara sürekli olumsuzluklardan arınmış mesajlar iletmelisiniz. Bunu ortaya olumsuzluklardan arınmış mesajlar iletmelisiniz. Bunu ortaya koyarken de gerçekçi olduğunuzu sürekli gösterin. koyarken de gerçekçi olduğunuzu sürekli gösterin. “Senin “Senin aklın ermez, bu işi kesinlikle yapamazsın, nerede aklın ermez, bu işi kesinlikle yapamazsın, nerede sen de o akıl ve fikir, bu gidişle okuldan da sen de o akıl ve fikir, bu gidişle okuldan da kovulursun”kovulursun” gibi telkinler yerine, çocuğunuza gibi telkinler yerine, çocuğunuza “Çocuğum “Çocuğum sen bunu başarabilirsin, sen bu işi kolaylıkla sen bunu başarabilirsin, sen bu işi kolaylıkla yaparsın,bir dene bakalım,gerektiğinde sana yaparsın,bir dene bakalım,gerektiğinde sana yardıma hazırım..”yardıma hazırım..” gibi mesajları ulaştırın. gibi mesajları ulaştırın.

Okul aile birliği toplantılarını kaçırmamaya özen Okul aile birliği toplantılarını kaçırmamaya özen gösterin. Çocuklarınıza gösterin. Çocuklarınıza “Yaramazlık yapıyorsun, “Yaramazlık yapıyorsun, seni öğretmenine söyler, bir güzel dövdürtürüm”seni öğretmenine söyler, bir güzel dövdürtürüm” gibi sözlerden kesinlikle sakının. Böyle bir yaklaşım, gibi sözlerden kesinlikle sakının. Böyle bir yaklaşım, çocuğun hem sizden, hem de öğretmenden çocuğun hem sizden, hem de öğretmenden kopmasında önemli bir rol oynayacaktır. kopmasında önemli bir rol oynayacaktır. Çocuklarınızın sorularına cevap verin. Bitmek Çocuklarınızın sorularına cevap verin. Bitmek bilmeyen sorularla sizleri belki usandırırlar ama bilmeyen sorularla sizleri belki usandırırlar ama bundan çekinmeyin. Soru üretme konumundaki bundan çekinmeyin. Soru üretme konumundaki çocuklarınıza uygun cevapları bulmasında yardımcı çocuklarınıza uygun cevapları bulmasında yardımcı olun. olun.

Ev ortamı önemliEv ortamı önemli :Huzurlu bir ev ortamında yaşayan çocuk :Huzurlu bir ev ortamında yaşayan çocuk sorumluluklarını yerine getirerek derslerine hevesle sorumluluklarını yerine getirerek derslerine hevesle çalışır.Bazı aileler ne yazık ki bu konuda gereken duyarlılığı çalışır.Bazı aileler ne yazık ki bu konuda gereken duyarlılığı göstermemektedirler. göstermemektedirler.

Anne-baba sürekli kavga ediyorsa ev içinde uyumlu bir Anne-baba sürekli kavga ediyorsa ev içinde uyumlu bir birliktelik yoksa çocuk ders çalışmak konusunda yeterince birliktelik yoksa çocuk ders çalışmak konusunda yeterince istekli olmayacaktır. Ayrıca evdeki sessizlik de bu doğrultuda istekli olmayacaktır. Ayrıca evdeki sessizlik de bu doğrultuda önem kazanıyor. Yüksek sesle izlenen TV ya da radyo önem kazanıyor. Yüksek sesle izlenen TV ya da radyo çocuğun dikkatini azaltacaktır. Yine sık sık misafir kabul çocuğun dikkatini azaltacaktır. Yine sık sık misafir kabul edilen evlerde çocuk derslerine çok fazla konsantre olamaz. edilen evlerde çocuk derslerine çok fazla konsantre olamaz. Bu olumsuzlukların yaşandığı evlerde eğer çocuk derslerinde Bu olumsuzlukların yaşandığı evlerde eğer çocuk derslerinde başarı gösteremiyorsa bunun sebebini anne ve baba, biraz da başarı gösteremiyorsa bunun sebebini anne ve baba, biraz da kendisinde aramalıdır.kendisinde aramalıdır.

Aşırı sert ve otoriter bir disiplin yöntemi, olumsuz ve Aşırı sert ve otoriter bir disiplin yöntemi, olumsuz ve itaatsiz çocukların yetişmesine neden olacaktır.itaatsiz çocukların yetişmesine neden olacaktır.

Sert,dayakçı ve otoriter aileler çocukta olumsuz Sert,dayakçı ve otoriter aileler çocukta olumsuz tavırların oluşmasına ve onun uyumsuz bir birey tavırların oluşmasına ve onun uyumsuz bir birey olmasına yol açabilir. olmasına yol açabilir.

Nitekim yapılan bir araştırmada, suçlu gençlerin Nitekim yapılan bir araştırmada, suçlu gençlerin evden kaçmalarına neden olan en büyük etkenin, aile evden kaçmalarına neden olan en büyük etkenin, aile baskısı olduğu görülmüştür.baskısı olduğu görülmüştür.

ANA BABALARANA BABALARÇOCUĞUNUZ SİZDEN NELER BEKLİYOR?ÇOCUĞUNUZ SİZDEN NELER BEKLİYOR?

1.1. Çocuk olmanın nasıl bir şey olduğunu hatırlayın. (iyisiyle - kötüsüyle) Çocuk olmanın nasıl bir şey olduğunu hatırlayın. (iyisiyle - kötüsüyle) O yaştayken siz neler hissederdiniz?O yaştayken siz neler hissederdiniz?

2.2. Anne babanız sizinle ilgilenemeyecek kadar meşgul olduğunda ne Anne babanız sizinle ilgilenemeyecek kadar meşgul olduğunda ne düşünürdünüz? Çocuğunuza zaman ayırın, böylece hayatlarını düşünürdünüz? Çocuğunuza zaman ayırın, böylece hayatlarını şekillendirirlerken onların yanında olur ve ellerinden tutarsınız.şekillendirirlerken onların yanında olur ve ellerinden tutarsınız.

3.3. Yalan söylediğinizde ve anne babanız da yalanınızı yakaladığında Yalan söylediğinizde ve anne babanız da yalanınızı yakaladığında onların size nasıl davranmasını istemiştiniz? Peki ya anne babanız size onların size nasıl davranmasını istemiştiniz? Peki ya anne babanız size yalan söylediğinde neler hissetmiştiniz?yalan söylediğinde neler hissetmiştiniz?Çocuğunuza dürüst ve açık davranın.Çocuğunuza dürüst ve açık davranın.

4.4. Anne babanız birbirleriyle tartıştıklarında üzülür müydünüz?Anne babanız birbirleriyle tartıştıklarında üzülür müydünüz?5.5. Sizi gezmeye götürdüklerinde mutlu olur muydunuz?Sizi gezmeye götürdüklerinde mutlu olur muydunuz?6.6. Çocukluğunuzun iyi günlerini ve kötü günleri hatırlayabiliyor Çocukluğunuzun iyi günlerini ve kötü günleri hatırlayabiliyor

musunuz?musunuz?7.7. Çocuklarınıza öyle davranın ki,büyüdüklerinde çocukluklarını Çocuklarınıza öyle davranın ki,büyüdüklerinde çocukluklarını

hatırlarken içleri sızlamasın.Kendi çocukluğunuzu nasıl hatırlarken içleri sızlamasın.Kendi çocukluğunuzu nasıl hatırlıyorsunuz?hatırlıyorsunuz?

8. 8. Çocuklarınıza öyle davranın ki büyüyüp evden gittikten Çocuklarınıza öyle davranın ki büyüyüp evden gittikten sonra sizi görmek için sık sık gelsinler!sonra sizi görmek için sık sık gelsinler!9. Onlara bağırmayın. Size bağırıldığında neler hissettiğinizi 9. Onlara bağırmayın. Size bağırıldığında neler hissettiğinizi aklınıza getirmeye çalışın. aklınıza getirmeye çalışın. 10. Her gün çocuğunuza "özel bir zaman" ayırın; 15-20 dakika 10. Her gün çocuğunuza "özel bir zaman" ayırın; 15-20 dakika yalnızca onların sizinle birlikte yapmak istedikleri bir şey yalnızca onların sizinle birlikte yapmak istedikleri bir şey yapın.yapın.11. Onlarla konuşurken yumuşak bir ses tonu ile konuşursanız 11. Onlarla konuşurken yumuşak bir ses tonu ile konuşursanız sizi daha iyi duyacaklardır.sizi daha iyi duyacaklardır.Deneyin.Deneyin.

12. Verdiğiniz sözleri her ne pahasına olursa olsun tutmaya 12. Verdiğiniz sözleri her ne pahasına olursa olsun tutmaya çalışın.çalışın.13. Ona, "seni seviyorum" demekten utanmayın, çekinmeyin.13. Ona, "seni seviyorum" demekten utanmayın, çekinmeyin.14. Onu her gün en az bir kez kucaklayın.14. Onu her gün en az bir kez kucaklayın.

15. Sizin için zor olsa da dinledikleri müziği dinleyin.15. Sizin için zor olsa da dinledikleri müziği dinleyin.16. Televizyonda her gösterilen programı seyretmesine izin 16. Televizyonda her gösterilen programı seyretmesine izin vermeyin. Seyredebileceği programları siz saptayın.vermeyin. Seyredebileceği programları siz saptayın.17. Ailecek oynanan oyunlara zaman ayırın.17. Ailecek oynanan oyunlara zaman ayırın.18. Koyduğunuz kurallara uyan çocuğunuzu takdir etmeyi sakın 18. Koyduğunuz kurallara uyan çocuğunuzu takdir etmeyi sakın ihmal etmeyin. Farkına varılmayan iyi davranışlar çocuklar ihmal etmeyin. Farkına varılmayan iyi davranışlar çocuklar tarafından tekrarlanmayabilirler.tarafından tekrarlanmayabilirler.19. Çocuğunuzun iyi davranışlarını, kötü davranışlarına oranla 19. Çocuğunuzun iyi davranışlarını, kötü davranışlarına oranla on kez daha fazla görün. Böylece onların kendilerini aşağı gören on kez daha fazla görün. Böylece onların kendilerini aşağı gören bir yetişkin yerine iyi yanları ile gurur duyan bir yetişkin bir yetişkin yerine iyi yanları ile gurur duyan bir yetişkin olmalarını sağlarsınız.olmalarını sağlarsınız.20. Bir şeyi on kere söylemeyin, bir kez söylediğinizde 20. Bir şeyi on kere söylemeyin, bir kez söylediğinizde yapılmasını sağlayın.yapılmasını sağlayın.21. Çocuğunuzu asla öfkeliyken disipline etmeyin. Öfkeniz 21. Çocuğunuzu asla öfkeliyken disipline etmeyin. Öfkeniz geçene kadar bekleyin.geçene kadar bekleyin.

22. 22. Disiplin, çocuğunuzu cezalandırmak için değil öğretmek Disiplin, çocuğunuzu cezalandırmak için değil öğretmek için bir araçtır.için bir araçtır.23. Ne yapacakları, giyecekleri ve yiyecekleri konusunda emir 23. Ne yapacakları, giyecekleri ve yiyecekleri konusunda emir vermekten ziyade seçenekler önerin. Onun yerine karar vermekten ziyade seçenekler önerin. Onun yerine karar verirseniz, karar vermeyi öğrenmesini bekleyemezsiniz. verirseniz, karar vermeyi öğrenmesini bekleyemezsiniz. 24. Çocuğunuzun okulu ile yakın ilişki içinde olun. Öğretmeni 24. Çocuğunuzun okulu ile yakın ilişki içinde olun. Öğretmeni ile tanışın, sınıf aktivitelerine yardımcı olun. Anne babalar ile tanışın, sınıf aktivitelerine yardımcı olun. Anne babalar genellikle sınıfta yaşanan kötü olayları en son öğrenen genellikle sınıfta yaşanan kötü olayları en son öğrenen kişilerdir.Okul ile yakın ilişki bu durumu önler.kişilerdir.Okul ile yakın ilişki bu durumu önler.

25. Çocuklar onlara yakıştırdığımız etiketlerle yaşarlar, onlara 25. Çocuklar onlara yakıştırdığımız etiketlerle yaşarlar, onlara lakap takarken ya da aile arasında isim yakıştırırken çok lakap takarken ya da aile arasında isim yakıştırırken çok dikkatli olun. Sizin sevimli bulup “tombul,tosun,şişkocuk..” dikkatli olun. Sizin sevimli bulup “tombul,tosun,şişkocuk..” diye sevdiğiniz çocuk kendisini her zaman çirkin,şişko,itici diye sevdiğiniz çocuk kendisini her zaman çirkin,şişko,itici hissedebilir.hissedebilir.

26. Merakları doğrultusunda bir ustalık kazanmasına 26. Merakları doğrultusunda bir ustalık kazanmasına yardımcı olun.(spor, müzik vs.) Kendine güven yardımcı olun.(spor, müzik vs.) Kendine güven kişinin kendisini "usta" hissetmesi ile bağlantılıdır. kişinin kendisini "usta" hissetmesi ile bağlantılıdır. 27. Çocuklar toplumsal değerleri anne babalarını 27. Çocuklar toplumsal değerleri anne babalarını izleyerek öğrenirler, onlara doğru örnek olmaya izleyerek öğrenirler, onlara doğru örnek olmaya çalışın.çalışın.28. Bizim gençliğimiz ile onlarınkinin çok farklı 28. Bizim gençliğimiz ile onlarınkinin çok farklı olduğunu aklınızdan çıkarmayın. olduğunu aklınızdan çıkarmayın. 29. Hatalarından ders çıkarmalarına yardımcı olun. 29. Hatalarından ders çıkarmalarına yardımcı olun. Onları aşağılayarak ya da azarlayarak değil, kendinizi Onları aşağılayarak ya da azarlayarak değil, kendinizi onların yerine koyarak onlarla konuşun.onların yerine koyarak onlarla konuşun.30. Başına gelenler için başkalarını suçlamamayı 30. Başına gelenler için başkalarını suçlamamayı erken yaştan itibaren aşılayın. erken yaştan itibaren aşılayın.