40
พระราชบัญญัติ วิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ ภูมิพลอดุลยเดช ป.ร. ให้ไว้ ณ วันที่ ๒๗ กันยายน พ.ศ. ๒๕๓๙ เป็นปีท่ ๕๑ ในรัชกาลปัจจุบัน พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้ประกาศว่า โดยที่สมควรมีกฎหมายว่าด้วยวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ตราพระราชบัญญัติขึ้นไว้โดยค�าแนะน�าและยินยอมของรัฐสภา ดังต่อไปนีมาตรา ๑ พระราชบัญญัตินี้เรียกว่า “พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙” มาตรา ๒ พระราชบัญญัตินี้ให้ใช้บังคับเมื่อพ้นก�าหนดหนึ่งร้อยแปดสิบวันนับแต่วันถัดจาก วันประกาศในราชกิจจานุเบกษาเป็นต้นไป มาตรา ๓ วิธีปฏิบัติราชการทางปกครองตามกฎหมายต่าง ๆ ให้เป็นไปตามที่ก�าหนด ในพระราชบัญญัตินี้ เว้นแต่ในกรณีที่กฎหมายใดก�าหนดวิธีปฏิบัติราชการทางปกครองเรื่องใดไว้โดยเฉพาะ และมีหลักเกณฑ์ที่ประกันความเป็นธรรมหรือมีมาตรฐานในการปฏิบัติราชการไม่ต�่ากว่าหลักเกณฑ์ที่ก�าหนด ในพระราชบัญญัตินีความในวรรคหนึ่งมิให้ใช้บังคับกับขั้นตอนและระยะเวลาอุทธรณ์หรือโต้แย้งที่ก�าหนดในกฎหมาย มาตรา ๔ พระราชบัญญัตินี้มิให้ใช้บังคับแก่ (๑) รัฐสภาและคณะรัฐมนตรี (๒) องค์กรที่ใช้อ�านาจตามรัฐธรรมนูญโดยเฉพาะ (๓) การพิจารณาของนายกรัฐมนตรีหรือรัฐมนตรีในงานทางนโยบายโดยตรง (๔) การพิจารณาพิพากษาคดีของศาลและการด�าเนินงานของเจ้าหน้าที่ในกระบวนการ พิจารณาคดี การบังคับคดี และการวางทรัพย์ ราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๑๑๓/ตอนที่ ๖๐ ก/หน้า ๑/๑๔ พฤศจิกายน ๒๕๓๙ 260 กฎหมาย ที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติงานขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

  • Upload
    -

  • View
    23

  • Download
    1

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

พระราชบญญต

วธปฏบตราชการทางปกครอง

พ.ศ. ๒๕๓๙

ภมพลอดลยเดช ป.ร.

ใหไว ณ วนท ๒๗ กนยายน พ.ศ. ๒๕๓๙

เปนปท ๕๑ ในรชกาลปจจบน

พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช มพระบรมราชโองการโปรดเกลาฯ

ใหประกาศวา

โดยทสมควรมกฎหมายวาดวยวธปฏบตราชการทางปกครอง

จงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชบญญตขนไวโดยค�าแนะน�าและยนยอมของรฐสภา

ดงตอไปน

มาตรา ๑ พระราชบญญตนเรยกวา “พระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙”

มาตรา ๒๑ พระราชบญญตนใหใชบงคบเมอพนก�าหนดหนงรอยแปดสบวนนบแตวนถดจาก

วนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป

มาตรา ๓ วธปฏบตราชการทางปกครองตามกฎหมายตาง ๆ ใหเปนไปตามทก�าหนด

ในพระราชบญญตน เวนแตในกรณทกฎหมายใดก�าหนดวธปฏบตราชการทางปกครองเรองใดไวโดยเฉพาะ

และมหลกเกณฑทประกนความเปนธรรมหรอมมาตรฐานในการปฏบตราชการไมต�ากวาหลกเกณฑทก�าหนด

ในพระราชบญญตน

ความในวรรคหนงมใหใชบงคบกบขนตอนและระยะเวลาอทธรณหรอโตแยงทก�าหนดในกฎหมาย

มาตรา ๔ พระราชบญญตนมใหใชบงคบแก

(๑) รฐสภาและคณะรฐมนตร

(๒) องคกรทใชอ�านาจตามรฐธรรมนญโดยเฉพาะ

(๓) การพจารณาของนายกรฐมนตรหรอรฐมนตรในงานทางนโยบายโดยตรง

(๔) การพจารณาพพากษาคดของศาลและการด�าเนนงานของเจาหนาทในกระบวนการ

พจารณาคด การบงคบคด และการวางทรพย

๑ ราชกจจานเบกษา เลม ๑๑๓/ตอนท ๖๐ ก/หนา ๑/๑๔ พฤศจกายน ๒๕๓๙

260 กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 2: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

(๕) การพจารณาวนจฉยเรองรองทกขและการสงการตามกฎหมายวาดวยคณะกรรมการ

กฤษฎกา

(๖) การด�าเนนงานเกยวกบนโยบายการตางประเทศ

(๗) การด�าเนนงานเกยวกบราชการทหารหรอเจาหนาทซงปฏบตหนาททางยทธการรวมกบ

ทหารในการปองกนและรกษาความมนคงของราชอาณาจกรจากภยคกคามทงภายนอกและภายในประเทศ

(๘) การด�าเนนงานตามกระบวนการยตธรรมทางอาญา

(๙) การด�าเนนกจการขององคการทางศาสนา

การยกเวนไมใหน�าบญญตแหงพระราชบญญตนมาใชบงคบแกการด�าเนนกจการใดหรอ

กบหนวยงานใดนอกจากทก�าหนดไวในวรรคหนง ใหตราเปนพระราชกฤษฎกาตามขอเสนอของคณะกรรมการ

วธปฏบตราชการทางปกครอง

มาตรา ๕ ในพระราชบญญตน

“วธปฏบตราชการทางปกครอง” หมายความวา การเตรยมการและการด�าเนนการของเจาหนาท

เพอจดใหมค�าสงทางปกครองหรอกฎ และรวมถงการด�าเนนการใด ๆ ในทางปกครองตามพระราชบญญตน

“การพจารณาทางปกครอง” หมายความวา การเตรยมการและการด�าเนนการของเจาหนาท

เพอจดใหมค�าสงทางปกครอง

“ค�าสงทางปกครอง” หมายความวา

(๑) การใชอ�านาจตามกฎหมายของเจาหนาททมผลเปนการสรางนตสมพนธขนระหวางบคคล

ในอนทจะกอ เปลยนแปลง โอน สงวน ระงบ หรอ มผลกระทบตอสถานภาพของสทธหรอหนาทของบคคล

ไมวาจะเปนการถาวรหรอชวคราว เชน การสงการ การอนญาต การอนมต การวนจฉยอทธรณ การรบรอง และ

การรบจดทะเบยน แตไมหมายความรวมถงการออกกฎ

(๒) การอนทก�าหนดในกฎกระทรวง

“กฎ” หมายความวา พระราชกฤษฎกา กฎกระทรวง ประกาศกระทรวง ขอบญญตทองถน

ระเบยบ ขอบงคบ หรอบทบญญตอนทมผลบงคบเปนการทวไป โดยไมมงหมายใหใชบงคบแกกรณใดหรอ

บคคลใดเปนการเฉพาะ

“คณะกรรมการวนจฉยขอพพาท” หมายความวา คณะกรรมการทจดตงขนตามกฎหมาย

ทมการจดองคกรและวธพจารณาส�าหรบการวนจฉยชขาดสทธและหนาทตามกฎหมาย

“เจาหนาท” หมายความวา บคคล คณะบคคล หรอนตบคคล ซงใชอ�านาจหรอไดรบมอบ

ใหใชอ�านาจทางปกครองของรฐในการด�าเนนการอยางหนงอยางใดตามกฎหมาย ไมวาจะเปนการจดตงขน

ในระบบราชการ รฐวสาหกจหรอกจการอนของรฐหรอไมกตาม

“คกรณ” หมายความวา ผยนค�าขอหรอผคดคานค�าขอ ผอยในบงคบหรอจะอยในบงคบ

ของค�าสงทางปกครอง และผซงไดเขามาในกระบวนการพจารณาทางปกครองเนองจากสทธของผ นน

จะถกกระทบกระเทอนจากผลของค�าสงทางปกครอง

มาตรา ๖ ใหนายกรฐมนตรรกษาการตามพระราชบญญตน และใหมอ�านาจออกกฎกระทรวง

และประกาศ เพอปฏบตการตามพระราชบญญตน

261กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 3: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

กฎกระทรวงและประกาศนน เมอประกาศในราชกจจานเบกษาแลว ใหใชบงคบได

หมวด ๑

คณะกรรมการวธปฏบตราชการทางปกครอง

มาตรา ๗ ใหมคณะกรรมการคณะหนงเรยกวา “คณะกรรมการวธปฏบตราชการทางปกครอง”

ประกอบดวยประธานกรรมการคนหนง ปลดส�านกนายกรฐมนตร ปลดกระทรวงมหาดไทย เลขาธการ

คณะรฐมนตร เลขาธการคณะกรรมการขาราชการพลเรอน เลขาธการคณะกรรมการกฤษฎกา และผทรงคณวฒ

อกไมนอยกวาหาคนแตไมเกนเกาคนเปนกรรมการ

ใหคณะรฐมนตรแตงตงประธานกรรมการและกรรมการผทรงคณวฒ โดยแตงตงจากผซงม

ความเชยวชาญในทางนตศาสตร รฐประศาสนศาสตร รฐศาสตร สงคมศาสตร หรอการบรหารราชการแผนดน

แตผนนตองไมเปนผด�ารงต�าแหนงทางการเมอง

ใหเลขาธการคณะกรรมการกฤษฎกาแตงตงขาราชการของส�านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา

เปนเลขานการและผชวยเลขานการ

มาตรา ๘ ใหกรรมการซงคณะรฐมนตรแตงตงมวาระด�ารงต�าแหนงคราวละสามป กรรมการ

ซงพนจากต�าแหนงอาจไดรบแตงตงอกได

ในกรณทกรรมการพนจากต�าแหนงตามวาระ แตยงมไดแตงตงกรรมการใหม ใหกรรมการนน

ปฏบตหนาทไปพลางกอนจนกวาจะไดแตงตงกรรมการใหม

มาตรา ๙ นอกจากการพนจากต�าแหนงตามวาระตามมาตรา ๘ กรรมการซงคณะรฐมนตร

แตงตงพนจากต�าแหนงเมอคณะรฐมนตรมมตใหออกหรอเมอมเหตหนงเหตใดตามมาตรา ๗๖

มาตรา ๑๐ ใหส�านกงานคณะกรรมการกฤษฎกาท�าหนาทเปนส�านกงานเลขานการของคณะ

กรรมการวธปฏบตราชการทางปกครอง รบผดชอบงานธรการ งานประชม การศกษาหาขอมลและกจการตางๆ

ทเกยวกบงานของคณะกรรมการวธปฏบตราชการทางปกครอง

มาตรา ๑๑ คณะกรรมการวธปฏบตราชการทางปกครองมอ�านาจหนาท ดงตอไปน

(๑) สอดสองดแลและใหค�าแนะน�าเกยวกบการด�าเนนงานของเจาหนาทในการปฏบตตาม

พระราชบญญตน

(๒) ใหค�าปรกษาแกเจาหนาทเกยวกบการปฏบตตามพระราชบญญตน ตามทบคคลดงกลาว

รองขอ ทงน ตามหลกเกณฑทคณะกรรมการวธปฏบตราชการทางปกครองก�าหนด

(๓) มหนงสอเรยกใหเจาหนาทหรอบคคลอนใดมาชแจงหรอแสดงความเหนประกอบ

การพจารณาได

262 กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 4: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

(๔) เสนอแนะในการตราพระราชกฤษฎกาและการออกกฎกระทรวงหรอประกาศตาม

พระราชบญญตน

(๕) จดท�ารายงานเกยวกบการปฏบตตามพระราชบญญตนเสนอคณะรฐมนตรเปนครงคราว

ตามความเหมาะสมแตอยางนอยปละหนงครง เพอพฒนาและปรบปรงการปฏบตราชการทางปกครอง

ใหเปนไปโดยมความเปนธรรมและมประสทธภาพยงขน

(๖) เรองอนตามทคณะรฐมนตรหรอนายกรฐมนตรมอบหมาย

หมวด ๒

ค�าสงทางปกครอง

สวนท ๑

เจาหนาท

มาตรา ๑๒ ค�าสงทางปกครองจะตองกระท�าโดยเจาหนาทซงมอ�านาจหนาทในเรองนน

มาตรา ๑๓ เจาหนาทดงตอไปนจะท�าการพจารณาทางปกครองไมได

(๑) เปนคกรณเอง

(๒) เปนคหมนหรอคสมรสของคกรณ

(๓) เปนญาตของคกรณ คอ เปนบพการหรอผสบสนดานไมวาชนใด ๆ หรอเปนพนองหรอ

ลกพลกนองนบไดเพยงภายในสามชน หรอเปนญาตเกยวพนทางแตงงานนบไดเพยงสองชน

(๔) เปนหรอเคยเปนผแทนโดยชอบธรรมหรอผพทกษหรอผแทนหรอตวแทนของคกรณ

(๕) เปนเจาหนหรอลกหน หรอเปนนายจางของคกรณ

(๖) กรณอนตามทก�าหนดในกฎกระทรวง

มาตรา ๑๔ เมอมกรณตามมาตรา ๑๓ หรอค กรณคดคานวาเจาหนาทผ ใดเปนบคคล

ตามมาตรา ๑๓ ใหเจาหนาทผนนหยดการพจารณาเรองไวกอน และแจงใหผบงคบบญชาเหนอตนขนไปชนหนง

ทราบ เพอทผบงคบบญชาดงกลาวจะไดมค�าสงตอไป

การยนค�าคดคาน การพจารณาค�าคดคาน และการสงใหเจาหนาทอนเขาปฏบตหนาทแทนผท

ถกคดคานใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการทก�าหนดในกฎกระทรวง

มาตรา ๑๕ เมอมกรณตามมาตรา ๑๓ หรอคกรณคดคานวากรรมการในคณะกรรมการทมอ�านาจ

พจารณาทางปกครองคณะใดมลกษณะใดมลกษณะดงกลาว ใหประธานกรรมการเรยกประชมคณะกรรมการ

เพอพจารณาเหตคดคานนน ในการประชมดงกลาวกรรมการผถกคดคานเมอไดชแจงขอเทจจรงและตอบ

ขอซกถามแลวตองออกจากทประชม

263กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 5: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

ถาคณะกรรมการทมอ�านาจพจารณาทางปกครองคณะใดมผถกคดคานในระหวางทกรรมการ

ผถกคดคานตองออกจากทประชม ใหถอวาคณะกรรมการคณะนนประกอบดวยกรรมการทกคนทไมถกคดคาน

ถาทประชมมมตใหกรรมการผถกคดคานปฏบตหนาทตอไปดวยคะแนนเสยงไมนอยกวา

สองในสามของกรรมการทไมถกคดคาน กใหกรรมการผนนปฏบตหนาทตอไปได มตดงกลาวใหกระท�าโดยวธ

ลงคะแนนลบและใหเปนทสด

การยนค�าคดคานและการพจารณาค�าคดคานใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการทก�าหนด

ในกฎกระทรวง

มาตรา ๑๖ ในกรณมเหตอนใดนอกจากทบญญตไวในมาตรา ๑๓ เกยวกบเจาหนาท

หรอกรรมการในคณะกรรมการทมอ�านาจพจารณาทางปกครองซงมสภาพรายแรงอนอาจท�าใหการพจารณา

ทางปกครองไมเปนกลาง เจาหนาทหรอกรรมการผนนจะท�าการพจารณาทางปกครองในเรองนนไมได

ในกรณตามวรรคหนง ใหด�าเนนการ ดงน

(๑) ถาผนนเหนเองวาตนมกรณดงกลาว ใหผนนหยดการพจารณาเรองไวกอนและแจงให

บงคบบญชาเหนอตนขนไปชนหนงหรอประธานกรรมการทราบ แลวแตกรณ

(๒) ถามคกรณคดคานวาผนนมเหตดงกลาว หากผนนเหนวาตนไมมเหตตามทคดคานนน

ผนนจะท�าการพจารณาเรองตอไปกไดแตตองแจงใหผบงคบบญชาเหนอตนขนไปชนหนงหรอประธานกรรมการ

ทราบ แลวแตกรณ

(๓) ใหผบงคบบญชาของผนนหรอคณะกรรมการทมอ�านาจพจารณาทางปกครองซงผนน

เปนกรรมการอยมค�าสงหรอมมตโดยไมชกชา แลวแตกรณวาผนนมอ�านาจในการพจารณาทางปกครอง

ในเรองนนหรอไม

ใหน�าบทบญญตมาตรา ๑๔ วรรคสอง และมาตรา ๑๕ วรรคสอง วรรคสาม และวรรคส

มาใชบงคบโดยอนโลม

มาตรา ๑๗ การกระท�าใด ๆ ของเจาหนาทหรอกรรมการในคณะกรรมการทมอ�านาจพจารณา

ทางปกครองทไดกระท�าไปกอนหยดการพจารณาตามมาตรา ๑๔ และมาตรา ๑๖ ยอมไมเสยไป เวนแตเจาหนาท

ผเขาปฏบตหนาทแทนผถกคดคานหรอคณะกรรมการทมอ�านาจพจารณาทางปกครอง แลวแตกรณ จะเหนสมควร

ด�าเนนการสวนหนงสวนใดเสยใหมกได

มาตรา ๑๘ บทบญญตมาตรา ๑๓ ถงมาตรา ๑๖ ไมใหน�ามาใชบงคบกบกรณทมความจ�าเปน

เรงดวน หากปลอยใหลาชาไปจะเสยหายตอประโยชนสาธารณะหรอสทธของบคคลจะเสยหายโดยไมมทางแกไขได

หรอไมมเจาหนาทอนปฏบตหนาทแทนผนนได

มาตรา ๑๙ ถาปรากฏภายหลงวาเจาหนาทหรอกรรมการในคณะกรรมการทมอ�านาจพจารณา

ทางปกครองใดขาดคณสมบตหรอมลกษณะตองหามหรอการแตงตงไมชอบดวยกฎหมาย อนเปนเหตใหผนน

ตองพนจากต�าแหนง การพนจากต�าแหนงเชนวานไมกระทบกระเทอนถงการใดทผนนไดปฏบตไปตามอ�านาจ

หนาท

264 กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 6: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

มาตรา ๒๐ ผบงคบบญชาเหนอตนขนไปชนหนงตามมาตรา ๑๔ และมาตรา ๑๖ ใหหมายความ

รวมถง ผซงกฎหมายก�าหนดใหมอ�านาจก�ากบหรอควบคมดแลส�าหรบกรณของเจาหนาททไมมผบงคบบญชา

โดยตรง และนายกรฐมนตรส�าหรบกรณทเจาหนาทผนนเปนรฐมนตร

สวนท ๒

คกรณ

มาตรา ๒๑ บคคลธรรมดา คณะบคคล หรอนตบคคล อาจเปนคกรณในการพจารณาทาง

ปกครองไดตามขอบเขตทสทธของตนถกกระทบกระเทอนหรออาจถกกระทบกระเทอนโดยมอาจหลกเลยงได

มาตรา ๒๒ ผมความสามารถกระท�าการในกระบวนการพจารณาทางปกครองไดจะตองเปน

(๑) ผซงบรรลนตภาวะ

(๒) ผซงมบทกฎหมายเฉพาะก�าหนดใหมความสามารถกระท�าการในเรองทก�าหนดได

แมผนนจะยงไมบรรลนตภาวะหรอความสามารถถกจ�ากดตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย

(๓) นตบคคลหรอคณะบคคลตามมาตรา ๒๑ โดยผแทนหรอตวแทน แลวแตกรณ

(๔) ผซงมประกาศของนายกรฐมนตรหรอผซงนายกรฐมนตรมอบหมายในราชกจจานเบกษา

ก�าหนดใหมความสามารถกระท�าการในเรองทก�าหนดได แมผนนจะยงไมบรรลนตภาวะหรอความสามารถ

ถกจ�ากดตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย

มาตรา ๒๓ ในการพจารณาทางปกครองทคกรณตองมาปรากฏตวตอเจาหนาทคกรณมสทธ

น�าทนายความหรอทปรกษาของตนเขามาในการพจารณาทางปกครองได

การใดททนายความหรอทปรกษาไดท�าลงตอหนาคกรณใหถอวาเปนการกระท�าของคกรณ

เวนแตคกรณจะไดคดคานเสยแตในขณะนน

มาตรา ๒๔ คกรณอาจมหนงสอแตงตงใหบคคลหนงบคคลใดซงบรรลนตภาวะกระท�าการ

อยางหนงอยางใดตามทก�าหนดแทนตนในกระบวนการพจารณาทางปกครองใด ๆ ไดในการน เจาหนาท

จะด�าเนนกระบวนพจารณาทางปกครองกบตวคกรณไดเฉพาะเมอเปนเรองทผนนมหนาทโดยตรงทจะตอง

ท�าการนนดวยตนเองและตองแจงใหผไดรบการแตงตงใหกระท�าการแทนทราบดวย

หากปรากฏวาผไดรบการแตงตงใหกระท�าการแทนผใดไมทราบขอเทจจรงในเรองนนเพยงพอ

หรอมเหตไมควรไววางใจในความสามารถของบคคลดงกลาวใหเจาหนาทแจงใหคกรณทราบโดยไมชกชา

การแตงตงใหกระท�าการแทนไมถอวาสนสดลงเพราะความตายของค กรณหรอการท

ความสามารถหรอความเปนผแทนของคกรณเปลยนแปลงไป เวนแตผสบสทธตามกฎหมายของคกรณหรอ

คกรณถอนการแตงตงดงกลาว

265กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 7: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

มาตรา ๒๕ ในกรณทมการยนค�าขอโดยมผลงชอรวมกนเกนหาสบคนหรอมคกรณเกนหาสบคน

ยนค�าขอทมขอความอยางเดยวกนหรอท�านองเดยวกน ถาในค�าขอมการระบใหบคคลใดเปนตวแทนของบคคล

ดงกลาวหรอมขอความเปนปรยายใหเขาใจไดเชนนน ใหถอวาผทถกระบชอดงกลาวเปนตวแทนรวมของคกรณ

เหลานน

ในกรณทมคกรณเกนหาสบคนยนค�าขอใหมค�าสงทางปกครองในเรองเดยวกน โดยไมม

การก�าหนดใหบคคลใดเปนตวแทนรวมของตนตามวรรคหนง ใหเจาหนาทในเรองนนแตงตงบคคลทคกรณ

ฝายขางมากเหนชอบเปนตวแทนรวมของบคคลดงกลาว ในกรณนใหน�ามาตรา ๒๔ วรรคสองและวรรคสาม

มาใชบงคบโดยอนโลม

ตวแทนรวมตามวรรคหนงหรอวรรคสองตองเปนบคคลธรรมดา

คกรณจะบอกเลกการใหตวแทนรวมด�าเนนการแทนตนเมอใดกไดแตตองมหนงสอแจง

ใหเจาหนาททราบและด�าเนนการใด ๆ ในกระบวนการพจารณาทางปกครองตอไปดวยตนเอง

ตวแทนรวมจะบอกเลกการเปนตวแทนเมอใดกได แตตองมหนงสอแจงใหเจาหนาททราบ

กบตองแจงใหคกรณทกรายทราบดวย

สวนท ๓

การพจารณา

มาตรา ๒๖ เอกสารทยนตอเจาหนาทใหจดท�าเปนภาษาไทย ถาเปนเอกสารทท�าขนเปนภาษา

ตางประเทศ ใหคกรณจดท�าค�าแปลเปนภาษาไทยทมการรบรองความถกตองมาใหภายในระยะเวลาทเจาหนาท

ก�าหนด ในกรณนใหถอวาเอกสารดงกลาวไดยนตอเจาหนาทในวนทเจาหนาทไดรบค�าแปลนน เวนแตเจาหนาท

จะยอมรบเอกสารทท�าขนเปนภาษาตางประเทศ และในกรณนใหถอวาวนทไดยนเอกสารฉบบทท�าขนเปนภาษา

ตางประเทศเปนวนทเจาหนาทไดรบเอกสารดงกลาว

การรบรองความถกตองของค�าแปลเปนภาษาไทยหรอการยอมรบเอกสารทท�าขนเปนภาษา

ตางประเทศ ใหเปนตามหลกเกณฑและวธการก�าหนดในกฎกระทรวง

มาตรา ๒๗๒ ใหเจาหนาทแจงสทธและหนาทในกระบวนการพจารณาทางปกครองใหคกรณ

ทราบตามความจ�าเปนแกกรณ

เมอมผยนค�าขอเพอใหเจาหนาทมค�าสงทางปกครอง ใหเปนหนาทของเจาหนาทผรบค�าขอ

ทจะตองด�าเนนการตรวจสอบความถกตองของค�าขอและความครบถวนของเอกสาร บรรดาทมกฎหมายหรอ

กฎก�าหนดใหตองยนมาพรอมกบค�าขอ หากค�าขอไมถกตองใหเจาหนาทดงกลาว แนะน�าใหผยนค�าขอด�าเนนการ

แกไขเพมเตมเสยใหถกตอง และหากมเอกสารใดไมครบถวนใหแจงใหผยนค�าขอทราบทนทหรอภายในไมเกน

เจดวนนบแตวนทไดรบค�าขอ ในการแจงดงกลาวใหเจาหนาทเปนหนงสอลงลายมอชอของผรบค�าขอและระบ

๒ มาตรา ๒๗ แกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๕๗

266 กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 8: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

รายการเอกสารทไมถกตองหรอยงไมครบถวนใหผยนค�าขอทราบพรอมทงบนทกการแจงดงกลาวไวในกระบวน

พจารณาจดท�าค�าสงทางปกครองนนดวย

เมอผยนค�าขอไดแกไขค�าขอหรอจดสงเอกสารตามทระบในการแจงตามวรรคสองครบถวนแลว

เจาหนาทจะปฏเสธไมด�าเนนการตามค�าขอเพราะเหตยงขาดเอกสารอกมได เวนแตมความจ�าเปนเพอปฏบต

ใหถกตองตามกฎหมายหรอกฎและไดรบความเหนชอบจากผบงคบบญชาเหนอตนขนไปชนหนงตามมาตรา ๒๐

ในกรณเชนนนใหผบงคบบญชาดงกลาวด�าเนนการตรวจสอบขอเทจจรงโดยพลน หากเหนวาเปนความบกพรอง

ของเจาหนาทใหด�าเนนการทางวนยตอไป

ผยนค�าขอตองด�าเนนการแกไขหรอสงเอกสารเพมเตมตอเจาหนาทภายในเวลาทเจาหนาท

ก�าหนดหรอภายในเวลาทเจาหนาทอนญาตใหขยายออกไป เมอพนก�าหนดเวลาดงกลาวแลวหากผยนค�าขอ

ไมแกไขหรอสงเอกสารเพมเตมใหครบถวน ใหถอวาผยนค�าขอไมประสงคทจะใหเจาหนาทด�าเนนการตามค�าขอ

ตอไปในกรณเชนนนใหเจาหนาทสงเอกสารคนใหผยนค�าขอพรอมทงแจงสทธในการอทธรณใหผยนค�าขอทราบ

และบนทกการด�าเนนการดงกลาวไว

มาตรา ๒๘ ในการพจารณาทางปกครอง เจาหนาทอาจตรวจสอบขอเทจจรงไดตามความเหมาะสม

ในเรองนน ๆ โดยไมผกพนอยกบค�าขอหรอพยานหลกฐานของคกรณ

มาตรา ๒๙ เจาหนาทตองพจารณาพยานหลกฐานทตนเหนวาจ�าเปนแกการพสจนขอเทจจรง

ในการน ใหรวมถงการด�าเนนการดงตอไปน

(๑) แสวงหาพยานหลกฐานทกอยางทเกยวของ

(๒) รบฟงพยานหลกฐาน ค�าชแจง หรอความเหนของคกรณหรอของพยานบคคลหรอพยาน

ผเชยวชาญทคกรณกลาวอาง เวนแตเจาหนาทเหนวาเปนการกลาวอางทไมจ�าเปนฟมเฟอยหรอเพอประวงเวลา

(๓) ขอขอเทจจรงหรอความเหนจากคกรณ พยานบคคล หรอพยานผเชยวชาญ

(๔) ขอใหผครอบครองเอกสารสงเอกสารทเกยวของ

(๕) ออกไปตรวจสถานท

คกรณตองใหความรวมมอกบเจาหนาทในการพสจนขอเทจจรง และมหนาทแจงพยานหลกฐาน

ทตนทราบแกเจาหนาท

พยานหรอพยานผเชยวชาญทเจาหนาทเรยกมาใหถอยค�าหรอท�าความเหนมสทธไดรบคาปวยการ

ตามหลกเกณฑและวธการทก�าหนดในกฎกระทรวง

มาตรา ๓๐ ในกรณทค�าสงทางปกครองอาจกระทบถงสทธของคกรณ เจาหนาทตองใหคกรณ

มโอกาสทจะไดทราบขอเทจจรงอยางเพยงพอและมโอกาสไดโตแยงและแสดงพยานหลกฐานของตน

ความในวรรคหนงมใหน�ามาใชบงคบในกรณดงตอไปน เวนแตเจาหนาทจะเหนสมควรปฏบต

เปนอยางอน

(๑) เมอมความจ�าเปนรบดวนหากปลอยใหเนนชาไปจะกอใหเกดความเสยหายอยางรายแรง

แกผหนงผใดหรอจะกระทบตอประโยชนสาธารณะ

267กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 9: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

(๒) เมอจะมผลท�าใหระยะเวลาทกฎหมายหรอกฎก�าหนดไวในการท�าค�าสงทางปกครอง

ตองลาชาออกไป

(๓) เมอเปนขอเทจจรงทคกรณนนเองไดใหไวในค�าขอ ค�าใหการหรอค�าแถลง

(๔) เมอโดยสภาพเหนไดชดเจนวาการใหโอกาสดงกลาวไมอาจกระท�าได

(๕) เมอเปนมาตรการบงคบทางปกครอง

(๖) กรณอนตามทก�าหนดในกฎกระทรวง

หามมใหเจาหนาทใหโอกาสตามวรรคหนง ถาจะกอใหเกดผลเสยหายอยางรายแรงตอประโยชน

สาธารณะ

มาตรา ๓๑ คกรณมสทธขอตรวจดเอกสารทจ�าเปนตองรเพอการโตแยงหรอชแจงหรอปองกน

สทธของตนได แตถายงไมไดท�าค�าสงทางปกครองในเรองนน คกรณไมมสทธขอตรวจดเอกสารอนเปนตน

รางค�าวนจฉย

การตรวจดเอกสาร คาใชจายในการตรวจดเอกสาร หรอการจดท�าส�าเนาเอกสารใหเปนไปตาม

หลกเกณฑและวธการทก�าหนดในกฎกระทรวง

มาตรา ๓๒ เจาหนาทอาจไมอนญาตใหตรวจดเอกสารหรอพยานหลกฐานได ถาเปนกรณ

ทตองรกษาไวเปนความลบ

มาตรา ๓๓ เพอประโยชนในการอ�านวยความสะดวกแกประชาชน ความประหยดและ

ความมประสทธภาพในการด�าเนนงานของรฐ ใหคณะรฐมนตรวางระเบยบก�าหนดหลกเกณฑและวธการเพอให

เจาหนาทก�าหนดเวลาส�าหรบการพจารณาทางปกครองขนไวตามความเหมาะสมแกกรณ ทงน เทาทไมขดหรอ

แยงกบกฎหมายหรอกฎในเรองนน

ในกรณทการด�าเนนงานในเรองใดจะตองผานการพจารณาของเจาหนาทมากกวาหนงราย

เจาหนาททเกยวของมหนาทตองประสานงานกนในการก�าหนดเวลาเพอการด�าเนนงานในเรองนน

สวนท ๔

รปแบบและผลของค�าสงทางปกครอง

มาตรา ๓๔ ค�าสงทางปกครองอาจท�าเปนหนงสอหรอวาจาหรอโดยการสอความหมายในรปแบบอน

กได แตตองมขอความหรอความหมายทชดเจนเพยงพอทจะเขาใจได

มาตรา ๓๕ ในกรณทค�าสงทางปกครองเปนค�าสงดวยวาจา ถาผรบค�าสงนนรองขอและ

การรองขอไดกระท�าโดยมเหตอนสมควรภายในเจดวนนบแตวนทมค�าสงดงกลาว เจาหนาทผ ออกค�าสง

ตองยนยนค�าสงนนเปนหนงสอ

268 กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 10: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

มาตรา ๓๖ ค�าสงทางปกครองทท�าเปนหนงสออยางนอยตองระบ วน เดอน และป ทท�าค�าสง

ชอและต�าแหนงของเจาหนาทผท�าค�าสง พรอมทงมลายมอชอของเจาหนาทผท�าค�าสงนน

มาตรา ๓๗ ค�าสงทางปกครองทท�าเปนหนงสอและการยนยนค�าสงทางปกครองเปนหนงสอ

ตองจดใหมเหตผลไวดวย และเหตผลนนอยางนอยตองประกอบดวย

(๑) ขอเทจจรงอนเปนสาระส�าคญ

(๒) ขอกฎหมายทอางอง

(๓) ขอพจารณาและขอสนบสนนในการใชดลพนจ

นายกรฐมนตรหรอผซงนายกรฐมนตรมอบหมายอาจประกาศในราชกจจานเบกษาก�าหนด

ใหค�าสงทางปกครองกรณหนงกรณใดตองระบเหตผลไวในค�าสงนนเองหรอในเอกสารแนบทายค�าสงนนกได

บทบญญตตามวรรคหนงไมใชบงคบกบกรณดงตอไปน

(๑) เปนกรณทมผลตรงตามค�าขอและไมกระทบสทธและหนาทของบคคลอน

(๒) เหตผลนนเปนทรกนอยแลวโดยไมจ�าตองระบอก

(๓) เปนกรณทตองรกษาไวเปนความลบตามมาตรา ๓๒

(๔) เปนการออกค�าสงทางปกครองดวยวาจาหรอเปนกรณเรงดวนแตตองใหเหตผลเปน

ลายลกษณอกษรในเวลาอนควรหากผอยในบงคบของค�าสงนนรองขอ

มาตรา ๓๘ บทบญญตตามมาตรา ๓๖ และมาตรา ๓๗ วรรคหนง มใหใชบงคบกบค�าสง

ทางปกครองทก�าหนดในกฎกระทรวง ทงน ตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทก�าหนดในกฎกระทรวง

มาตรา ๓๙ การออกค�าสงทางปกครองเจาหนาทอาจก�าหนดเงอนไขใดๆ ไดเทาทจ�าเปน

เพอใหบรรลวตถประสงคของกฎหมาย เวนแตกฎหมายจะก�าหนดขอจ�ากดดลพนจเปนอยางอน

การก�าหนดเงอนไขตามวรรคหนง ใหหมายความรวมถงการก�าหนดเงอนไขในกรณดงตอไปน

ตามความเหมาะสมแกกรณดวย

(๑) การก�าหนดใหสทธหรอภาระหนาทเรมมผลหรอสนผล ณ เวลาใดเวลาหนง

(๒) การก�าหนดใหการเรมมผลหรอสนผลของสทธหรอภาระหนาทตองขนอยกบเหตการณ

ในอนาคตทไมแนนอน

(๓) ขอสงวนสทธทจะยกเลกค�าสงทางปกครอง

(๔) การก�าหนดใหผไดรบประโยชนตองกระท�าหรองดเวนกระท�าหรอตองมภาระหนาท

หรอยอมรบภาระหนาทหรอความรบผดชอบบางประการ หรอการก�าหนดขอความในการจดใหม เปลยนแปลง

หรอเพมขอก�าหนดดงกลาว

269กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 11: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

มาตรา ๓๙/๑๓ การออกค�าสงทางปกครองเปนหนงสอในเรองใด หากมไดมกฎหมายหรอ

กฎก�าหนดระยะเวลาในการออกค�าสงทางปกครองในเรองนนไวเปนประการอน ใหเจาหนาทออกค�าสง

ทางปกครองนนใหแลวเสรจภายในสามสบวนนบแตวนทเจาหนาทไดรบค�าขอและเอกสารถกตองครบถวน

ใหเปนหนาทของผบงคบบญชาชนเหนอขนไปของเจาหนาท ทจะก�ากบดแลใหเจาหนาท

ด�าเนนการใหเปนไปตามวรรคหนง

มาตรา ๔๐ ค�าสงทางปกครองทอาจอทธรณหรอโตแยงตอไปไดใหระบกรณทอาจอทธรณหรอ

โตแยง การยนค�าอทธรณหรอค�าโตแยง และระยะเวลาส�าหรบการอทธรณหรอการโตแยงดงกลาวไวดวย

ในกรณทมการฝาฝนบทบญญตตามวรรคหนง ใหระยะเวลาส�าหรบการอทธรณหรอการโตแยง

เรมนบใหมตงแตวนทไดรบแจงหลกเกณฑตามวรรคหนง แตถาไมมการแจงใหมและระยะเวลาดงกลาว

มระยะเวลาสนกวาหนงปใหขยายเปนหนงปนบแตวนทไดรบค�าสงทางปกครอง

มาตรา ๔๑ ค�าสงทางปกครองทออกโดยการฝาฝนหรอไมปฏบตตามหลกเกณฑ ดงตอไปน

ไมเปนเหตใหค�าสงทางปกครองนนไมสมบรณ

(๑) การออกค�าสงทางปกครองโดยยงไมมผยนค�าขอในกรณทเจาหนาทจะด�าเนนการเองไมได

นอกจากจะมผยนค�าขอ ถาตอมาในภายหลงไดมการยนค�าขอเชนนนแลว

(๒) ค�าสงทางปกครองทตองจดใหมเหตผลตามมาตรา ๓๗ วรรคหนง ถาไดมการจดใหม

เหตผลดงกลาวในภายหลง

(๓) การรบฟงคกรณทจ�าเปนตองกระท�าไดด�าเนนการมาโดยไมสมบรณ ถาไดมการรบฟง

ใหสมบรณในภายหลง

(๔) ค�าสงทางปกครองทตองใหเจาหนาทอนใหความเหนชอบกอน ถาเจาหนาทนนไดให

ความเหนชอบในภายหลง

เมอมการด�าเนนการตามวรรคหนง (๑) (๒) (๓) หรอ (๔) แลว และเจาหนาทผมค�าสง

ทางปกครองประสงคใหผลเปนไปตามค�าสงเดมใหเจาหนาทผนนบนทกขอเทจจรงและความประสงคของตน

ไวในหรอแนบไวกบค�าสงเดมและตองมหนงสอแจงความประสงคของตนใหคกรณทราบดวย

กรณตาม (๒) (๓) และ (๔) จะตองกระท�ากอนสนสดกระบวนการพจารณาอทธรณ

ตามสวนท ๕ ของหมวดน หรอตามกฎหมายเฉพาะวาดวยการนน หรอถาเปนกรณทไมตองมการอทธรณ

ดงกลาวกตองกอนมการน�าค�าสงทางปกครองไปสการพจารณาของผมอ�านาจพจารณาวนจฉยความถกตอง

ของค�าสงทางปกครองนน

มาตรา ๔๒ ค�าสงทางปกครองใหมผลใชยนตอบคคลตงแตขณะทผนนไดรบแจงเปนตนไป

๓ มาตรา ๓๙/๑ เพมโดยพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๕๗

270 กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 12: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

ค�าสงทางปกครองยอมมผลตราบเทาทยงไมมการเพกถอนหรอสนผลลงโดยเงอนไขเวลาหรอ

โดยเหตอน

เมอค�าสงทางปกครองสนผลลง ใหเจาหนาทมอ�านาจเรยกผซงครอบครองเอกสารหรอวตถอนใด

ทไดจดท�าขนเนองในการมค�าสงทางปกครองดงกลาว ซงมขอความหรอเครองหมายแสดงถงการมอยของ

ค�าสงทางปกครองนน ใหสงคนสงนนหรอใหน�าสงของดงกลาวอนเปนกรรมสทธของผนนมาใหเจาหนาทจดท�า

เครองหมายแสดงการสนผลของค�าสงทางปกครองดงกลาวได

มาตรา ๔๓ ค�าสงทางปกครองทมขอผดพลาดเลกนอยหรอผดหลงเลกนอยนนเจาหนาท

อาจแกไขเพมเตมไดเสมอ

ในการแกไขเพมเตมค�าสงทางปกครองตามวรรคหนงใหเจาหนาทเกยวของทราบตามควร

แกกรณ ในการนเจาหนาทอาจเรยกใหผทเกยวของจดสงค�าสงทางปกครอง เอกสารหรอวตถอนใดทจดท�าขน

เนองในการมค�าสงทางปกครองดงกลาวมาเพอการแกไขเพมเตมได

สวนท ๕

การอทธรณค�าสงทางปกครอง

มาตรา ๔๔ ภายใตบงคบมาตรา ๔๘ ในกรณทค�าสงทางปกครองใดไมไดออกโดยรฐมนตร

และไมมกฎหมายก�าหนดขนตอนอทธรณภายในฝายปกครองไวเปนการเฉพาะ ใหค กรณอทธรณค�าสง

ทางปกครองนน โดยยนตอเจาหนาทผท�าค�าสงทางปกครองภายในสบหาวนนบแตวนทตนไดรบแจงค�าสงดงกลาว

ค�าอทธรณตองท�าเปนหนงสอโดยระบขอโตแยงและขอเทจจรงหรอขอกฎหมายทอางอง

ประกอบดวย

การอทธรณไมเปนเหตใหทเลาการบงคบตามค�าสงทางปกครอง เวนแตจะมการสงใหทเลา

การบงคบตามมาตรา ๕๖ วรรคหนง

มาตรา ๔๕ ใหเจาหนาทตามมาตรา ๔๔ วรรคหนง พจารณาค�าอทธรณและแจงผอทธรณ

โดยไมชกชา แตตองไมเกนสามสบวนนบแตวนทไดรบอทธรณ ในกรณทเหนดวยกบค�าอทธรณไมวาทงหมดหรอ

บางสวนกใหด�าเนนการเปลยนแปลงค�าสงทางปกครองตามความเหนของตนภายในก�าหนดเวลาดงกลาวดวย

ถาเจาหนาทตามมาตรา ๔๔ วรรคหนง ไมเหนดวยกบค�าอทธรณไมวาทงหมดหรอบางสวน

กใหเรงรายงานความเหนพรอมเหตผลไปยงผมอ�านาจพจารณาค�าอทธรณภายในก�าหนดเวลาตามวรรคหนง

ใหผมอ�านาจพจารณาค�าอทธรณพจารณาใหแลวเสรจภายในสามสบวนนบแตวนทตนไดรบรายงาน ถาม

เหตจ�าเปนไมพจารณาใหแลวเสรจภายในระยะเวลาดงกลาว ใหผมอ�านาจพจารณาอทธรณมหนงสอแจงให

ผอทธรณทราบกอนครบก�าหนดเวลาดงกลาว ในการน ใหขยายระยะเวลาพจารณาอทธรณออกไปไดไมเกน

สามสบวนนบแตวนทครบก�าหนดเวลาดงกลาว

เจาหนาทผใดจะเปนผมอ�านาจพจารณาอทธรณตามวรรคสองใหเปนไปตามทก�าหนดใน

กฎกระทรวง

271กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 13: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

บทบญญตมาตรานไมใชกบกรณทมกฎหมายเฉพาะก�าหนดไวเปนอยางอน

มาตรา ๔๖ ในการพจารณาอทธรณ ใหเจาหนาทพจารณาบททวนค�าสงทางปกครองไดไมวาจะเปน

ปญหาขอเทจจรง ขอกฎหมาย หรอความเหมาะสมของการท�าค�าสงทางปกครอง และอาจมค�าสงเพกถอน

ค�าสงทางปกครองเดมหรอเปลยนแปลงค�าสงนนไปในทางใด ทงน ไมวาจะเปนการเพมภาระหรอลดภาระหรอ

ใชดลพนจแทนในเรองความเหมาะสมของการท�าค�าสงทางปกครองหรอมขอก�าหนดเปนเงอนไขอยางไรกได

มาตรา ๔๗ การใดทกฎหมายก�าหนดใหอทธรณตอเจาหนาทซงเปนคณะกรรมการขอบเขต

การพจารณาอทธรณใหเปนไปตามกฎหมายวาดวยการนน ส�าหรบกระบวนการพจารณาใหปฏบตตามบทบญญต

หมวด ๒ น เทาทไมขดหรอแยงกบกฎหมายดงกลาว

มาตรา ๔๘ ค�าสงทางปกครองของบรรดาคณะกรรมการตางๆ ไมวาจะจดตงขนตามกฎหมาย

หรอไม ใหคกรณมสทธโตแยงตอคณะกรรมการวนจฉยรองทกขตามกฎหมายวาดวยคณะกรรมการกฤษฎกาได

ทงในปญหาขอเทจจรงและขอกฎหมาย ภายในเกาสบวนนบแตวนทไดรบแจงค�าสงนน แตถาคณะกรรมการ

ดงกลาวเปนคณะกรรมการวนจฉยขอพพาท สทธการอทธรณและก�าหนดเวลาอทธรณ ใหเปนไปตามทบญญต

ในกฎหมายวาดวยคณะกรรมการกฤษฎกา

สวนท ๖

การเพกถอนค�าสงทางปกครอง

มาตรา ๔๙ เจาหนาทหรอผบงคบบญชาของเจาหนาทอาจเพกถอนค�าสงทางปกครองไดตาม

หลกเกณฑในมาตรา ๕๑ มาตรา ๕๒ และมาตรา ๕๓ ไมวาจะพนขนตอนการก�าหนดใหอทธรณหรอใหโตแยง

ตามกฎหมายนหรอกฎหมายอนมาแลวหรอไม

การเพกถอนค�าสงทางปกครองทมลกษณะเปนการใหประโยชนตองกระท�าภายในเกาสบวน

นบแตไดรถงเหตทจะใหเพกถอนค�าสงทางปกครองนน เวนแตค�าสงทางปกครองจะไดท�าขนเพราะการแสดง

ขอความอนเปนเทจหรอปกปดขอความจรงซงควรบอกใหแจงหรอการขมขหรอการชกจงใจโดยการใหทรพยสน

หรอประโยชนอนใดทมชอบดวยกฎหมาย

มาตรา ๕๐ ค�าสงทางปกครองทไมชอบดวยกฎหมายอาจถกเพกถอนทงหมดหรอบางสวน

โดยจะใหมผลยอนหลงหรอไมยอนหลงหรอมผลในอนาคตไปถงขณะใดขณะหนงตามทก�าหนดได แตถาค�าสง

นนเปนค�าสงซงเปนการใหประโยชนแกผรบ การเพกถอนตองเปนไปตามบทบญญตมาตรา ๕๑ และมาตรา ๕๒

มาตรา ๕๑ การเพกถอนค�าสงทางปกครองทไมชอบดวยกฎหมายซงเปนการใหเงนหรอให

ทรพยสนหรอใหประโยชนทอาจแบงแยกได ใหค�านงถงความเชอโดยสจรตของผรบประโยชนในความคงอย

ของค�าสงทางปกครองนนกบประโยชนสาธารณะประกอบกน

272 กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 14: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

ความเชอโดยสจรตตามวรรคหนงจะไดรบความคมครองตอเมอผรบค�าสงทางปกครองไดใช

ประโยชนอนเกดจากค�าสงทางปกครองหรอไดด�าเนนการเกยวกบทรพยสนไปแลวโดยไมอาจแกไขเปลยนแปลงได

หรอการเปลยนแปลงจะท�าใหผนนตองเสยหายเกนควรแกกรณ

ในกรณดงตอไปน ผรบค�าสงทางปกครองจะอางความเชอโดยสจรตไมได

(๑) ผนนไดแสดงขอความอนเปนเทจหรอปกปดขอความจรงซงควรบอกใหแจง หรอขมข

หรอชกจงใจโดยการใหทรพยสนหรอใหประโยชนอนใดทมชอบดวยกฎหมาย

(๒) ผนนไดใหขอความซงไมถกตองหรอไมครบถวนในสาระส�าคญ

(๓) ผนนไดรถงความไมชอบดวยกฎหมายของค�าสงทางปกครองในขณะไดรบค�าสงทาง

ปกครองหรอการไมรนนเปนไปโดยความประมาทเลนเลออยางรายแรง

ในกรณทเพกถอนโดยใหมผลยอนหลง การคนเงน ทรพยสนหรอประโยชนทผ รบค�าสง

ทางปกครองไดไป ใหน�าบทบญญตวาดวยลาภมควรไดในประมวลกฎหมายแพงและพาณชยมาใชบงคบ

โดยอนโลม โดยถาเมอใดผรบค�าสงทางปกครองไดรถงความไมชอบดวยกฎหมายของค�าสงทางปกครองหรอ

ควรไดรเชนนนหากผนนมไดประมาทเลนเลออยางรายแรงใหถอวาผนนตกอยในฐานะไมสจรตตงแตเวลานน

เปนตนไป และในกรณตามวรรคสาม ผนนตองรบผดในการคนเงนทรพยสนหรอประโยชนทไดรบไปเตมจ�านวน

มาตรา ๕๒ ค�าสงทางปกครองทไมชอบดวยกฎหมายและไมอยในบงคบของมาตรา ๕๑

อาจถกเพกถอนทงหมดหรอบางสวนได แตผไดรบผลกระทบจากการเพกถอนค�าสงทางปกครองดงกลาวมสทธ

ไดรบคาทดแทนความเสยหายเนองจากความเชอโดยสจรตในความคงอยของค�าสงทางปกครองได

และใหน�าความในมาตรา ๕๑ วรรคหนง วรรคสอง และวรรคสาม มาใชบงคบโดยอนโลม แตตองรองขอ

คาทดแทนภายในหนงรอยแปดสบวนนบแตไดรบแจงใหทราบถงการเพกถอนนน

คาทดแทนความเสยหายตามมาตรานจะตองไมสงกวาประโยชนทผนนอาจไดรบหากค�าสง

ทางปกครองดงกลาวไมถกเพกถอน

มาตรา ๕๓ ค�าสงทางปกครองทชอบดวยกฎหมายซงไมเปนการใหประโยชนแกผรบค�าสง

ทางปกครองอาจถกเพกถอนทงหมดหรอบางสวนโดยใหมผลตงแตขณะทเพกถอนหรอมผลในอนาคตไปถง

ขณะใดขณะหนงตามทก�าหนดได เวนแตเปนกรณทคงตองท�าค�าสงทางปกครองทมเนอหาท�านองเดยวกน

นนอก หรอเปนกรณทการเพกถอนไมอาจกระท�าไดเพราะเหตอน ทงน ใหค�านงถงประโยชนของบคคลภายนอก

ประกอบดวย

ค�าสงทางปกครองทชอบดวยกฎหมายซงเปนการใหประโยชนแกผรบค�าสงทางปกครอง

อาจถกเพกถอนทงหมดหรอบางสวนโดยใหมผลตงแตขณะทเพกถอน หรอมผลในอนาคตไปถงขณะใดขณะหนง

ตามทก�าหนดไดเฉพาะเมอมกรณดงตอไปน

(๑) มกฎหมายก�าหนดใหเพกถอนไดหรอมขอสงวนสทธใหเพกถอนไดในค�าสงทางปกครอง

นนเอง

(๒) ค�าสงทางปกครองนนมขอก�าหนดใหผรบประโยชนตองปฏบต แตไมมการปฏบตภายใน

เวลาทก�าหนด

273กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 15: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

(๓) ขอเทจจรงและพฤตการณเปลยนแปลงไป ซงหากมขอเทจจรงและพฤตการณเชนน

ในขณะท�าค�าสงทางปกครองแลวเจาหนาทคงจะไมท�าค�าสงทางปกครองนน และหากไมเพกถอนจะกอใหเกด

ความเสยหายตอประโยชนสาธารณะได

(๔) บทกฎหมายเปลยนแปลงไป ซงหากมบทกฎหมายเชนนในขณะท�าค�าสงทางปกครองแลว

เจาหนาทคงจะไมท�าค�าสงทางปกครองนน แตการเพกถอนในกรณนใหกระท�าไดเทาทผรบประโยชนยงไมได

ใชประโยชน หรอยงไมไดรบประโยชนตามค�าสงทางปกครองดงกลาว และหากไมเพกถอนจะกอใหเกด

ความเสยหายตอประโยชนสาธารณะได

(๕) อาจเกดความเสยหายอยางรายแรงตอประโยชนสาธารณะหรอตอประชาชนอนจ�าเปน

ตองปองกนหรอขจดเหตดงกลาว

ในกรณทมการเพกถอนค�าสงทางปกครองเพราะเหตตามวรรคสอง (๓) (๔) และ (๕)

ผไดรบประโยชนมสทธไดรบคาทดแทนความเสยหายอนเกดจากความเชอโดยสจรตในความคงอยของค�าสง

ทางปกครองได และใหน�ามาตรา ๕๒ มาใชบงคบโดยอนโลม

ค�าสงทางปกครองทชอบดวยกฎหมายซงเปนการใหเงนหรอใหทรพยสนหรอใหประโยชน

ทอาจแบงแยกได อาจถกเพกถอนทงหมดหรอบางสวนโดยใหมผลยอนหลงหรอไมมผลยอนหลงหรอมผล

ในอนาคตไปถงขณะใดขณะหนงตามทก�าหนดไดในกรณดงตอไปน

(๑) มไดปฏบตหรอปฏบตลาชาในอนทจะด�าเนนการใหเปนไปตามวตถประสงคของค�าสง

ทางปกครอง

(๒) ผไดรบประโยชนมไดปฏบตหรอปฏบตลาชาในอนทจะด�าเนนการใหเปนไปตามเงอนไข

ของค�าสงทางปกครอง

ทงน ใหน�าความในมาตรา ๕๑ มาใชบงคบโดยอนโลม

สวนท ๗

การขอใหพจารณาใหม

มาตรา ๕๔ เมอคกรณมค�าขอ เจาหนาทอาจเพกถอนหรอแกไขเพมเตมค�าสงทางปกครอง

ทพนก�าหนดอทธรณตามสวนท ๕ ไดในกรณดงตอไปน

(๑) มพยานหลกฐานใหม อนอาจท�าใหขอเทจจรงทฟงเปนยตแลวนนเปลยนแปลงไปใน

สาระส�าคญ

(๒) คกรณทแทจรงมไดเขามาในกระบวนการพจารณาทางปกครองหรอไดเขามาในกระบวนการ

พจารณาครงกอนแลวแตถกตดโอกาสโดยไมเปนธรรมในการมสวนรวมในกระบวนการพจารณาทางปกครอง

(๓) เจาหนาทไมมอ�านาจทจะท�าค�าสงทางปกครองในเรองนน

(๔) ถาค�าสงทางปกครองไดออกโดยอาศยขอเทจจรงหรอขอกฎหมายใดและตอมาขอเทจจรง

หรอขอกฎหมายนนเปลยนแปลงไปในสาระส�าคญในทางทจะเปนประโยชนแกคกรณ

การยนค�าขอตามวรรคหนง (๑) (๒) หรอ (๓) ใหกระท�าไดเฉพาะเมอคกรณไมอาจทราบถง

เหตนนในการพจารณาครงทแลวมากอนโดยไมใชความผดของผนน

274 กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 16: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

การยนค�าขอใหพจารณาใหมตองกระท�าภายในเกาสบวนนบแตผนนไดรถงเหตซงอาจขอให

พจารณาใหมได

สวนท ๘

การบงคบทางปกครอง

มาตรา ๕๕ การบงคบทางปกครองไมใชกบเจาหนาทดวยกน เวนแตจะมกฎหมายก�าหนดไว

เปนอยางอน

มาตรา ๕๖ เจาหนาทผ ท�าค�าสงทางปกครองมอ�านาจทจะพจารณาใชมาตรการบงคบ

ทางปกครองเพอใหเปนไปตามค�าสงของตนไดตามบทบญญตในสวนน เวนแตจะมการสงใหทเลาการบงคบ

ไวกอนโดยเจาหนาทผท�าค�าสงนนเอง ผมอ�านาจพจารณาค�าอทธรณหรอผมอ�านาจพจารณาวนจฉยความ

ถกตองของค�าสงทางปกครองดงกลาว

เจาหนาทตามวรรคหนงจะมอบอ�านาจใหเจาหนาทซงอยใตบงคบบญชาหรอเจาหนาทอนเปน

ผด�าเนนการกไดตามหลกเกณฑและวธการทก�าหนดในกฎกระทรวง

ใหเจาหนาทตามวรรคหนงหรอวรรคสองใชมาตรการบงคบทางปกครองเพยงเทาทจ�าเปน

เพอใหบรรลตามวตถประสงคของค�าสงทางปกครอง โดยกระทบกระเทอนผอยในบงคบของค�าสงทางปกครอง

นอยทสด

มาตรา ๕๗ ค�าสงทางปกครองทก�าหนดใหผใดช�าระเงน ถาถงก�าหนดแลวไมมการช�าระ

โดยถกตองครบถวน ใหเจาหนาทมหนงสอเตอนใหผนนช�าระภายในระยะเวลาทก�าหนดแตตองไมนอยกวา

เจดวน ถาไมมการปฏบตตามค�าเตอนเจาหนาทอาจใชมาตรการบงคบทางปกครองโดยยดหรออายดทรพยสน

ของผนนและขายทอดตลาดเพอช�าระเงนใหครบถวน

วธการยด การอายดและการขายทอดตลาดทรพยสนใหปฏบตตามประมวลกฎหมายวธพจารณา

ความแพงโดยอนโลม สวนผมอ�านาจสงยดหรออายดหรอขายทอดตลาดใหเปนไปตามทก�าหนดในกฎกระทรวง

มาตรา ๕๘ ค�าสงทางปกครองทก�าหนดใหกระท�าหรอละเวนกระท�า ถาผอยในบงคบของค�าสง

ทางปกครองฝาฝนหรอไมปฏบตตาม เจาหนาทอาจใชมาตรการบงคบทางปกครองอยางหนงอยางใด ดงตอไปน

(๑) เจาหนาทเขาด�าเนนการดวยตนเองหรอมอบหมายใหบคคลอนกระท�าการแทนโดยผอย

ในบงคบของค�าสงทางปกครองจะตองชดใชคาใชจายและเงนเพมในอตรารอยละยสบหาตอปของคาใชจาย

ดงกลาวแกเจาหนาท

(๒) ใหมการช�าระคาปรบทางปกครองตามจ�านวนทสมควรแกเหตแตตองไมเกนสองหมนบาท

ตอวน

เจาหนาทระดบใดมอ�านาจก�าหนดคาปรบทางปกครองจ�านวนเทาใดส�าหรบในกรณใด ใหเปนไป

ตามทก�าหนดในกฎกระทรวง

275กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 17: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

ในกรณทมความจ�าเปนทจะตองบงคบการโดยเรงดวนเพอปองกนมใหมการกระท�าทขดตอ

กฎหมายทมโทษทางอาญาหรอมใหเกดความเสยหายตอประโยชนสาธารณะ เจาหนาทอาจใชมาตรการ

บงคบทางปกครองโดยไมตองออกค�าสงทางปกครองใหกระท�าหรอละเวนกระท�ากอนกไดแตทงนตองกระท�า

โดยสมควรแกเหตและภายในขอบเขตอ�านาจหนาทของตน

มาตรา ๕๙ กอนใชมาตรการบงคบทางปกครองตามมาตรา ๕๘ เจาหนาทจะตองมค�าเตอน

เปนหนงสอใหมการกระท�าหรอละเวนกระท�าตามค�าสงทางปกครองภายในระยะเวลาทก�าหนดตามสมควร

แกกรณ ค�าเตอนดงกลาวจะก�าหนดไปพรอมกบค�าสงทางปกครองกได

ค�าเตอนนนจะตองระบ

(๑) มาตรการบงคบทางปกครองทจะใชใหชดแจง แตจะก�าหนดมากกวาหนงมาตรการ

ในคราวเดยวกนไมได

(๒) คาใชจายในการทเจาหนาทเขาด�าเนนการดวยตนเองหรอมอบหมายใหบคคลอน

กระท�าการแทน หรอจ�านวนคาปรบทางปกครอง แลวแตกรณ

การก�าหนดคาใชจายในค�าเตอน ไมเปนการตดสทธทจะเรยกคาใชจายเพมขน หากจะตองเสย

คาใชจายจรงมากกวาทไดก�าหนดไว

มาตรา ๖๐ เจาหนาทจะตองใชมาตรการบงคบทางปกครองตามทก�าหนดไวในค�าเตอน

ตามมาตรา ๕๙ การเปลยนแปลงมาตรการจะกระท�าไดกตอเมอปรากฏวามาตรการทก�าหนดไวไมบรรล

ตามวตถประสงค

ถาผอยในบงคบของค�าสงทางปกครองตอสขดขวางการบงคบทางปกครองเจาหนาทอาจใช

ก�าลงเขาด�าเนนการเพอใหเปนไปตามมาตรการบงคบทางปกครองได แตตองกระท�าโดยสมควรแกเหต ในกรณ

จ�าเปนเจาหนาทอาจขอความชวยเหลอจากเจาพนกงานต�ารวจได

มาตรา ๖๑ ในกรณไมมการช�าระคาปรบทางปกครอง ใหเจาหนาทด�าเนนการตอไปตามมาตรา ๕๗

มาตรา ๖๒ ผถกด�าเนนการตามมาตรการบงคบทางปกครองอาจอทธรณการบงคบทางปกครอง

นนได

การอทธรณการบงคบทางปกครองใหใชหลกเกณฑและวธการเดยวกนกบการอทธรณค�าสง

ทางปกครอง

มาตรา ๖๓ ถาบทกฎหมายใดก�าหนดมาตรการบงคบทางปกครองไวโดยเฉพาะแลวแตเจาหนาท

เหนวามาตรการบงคบนนมลกษณะทจะเกดผลนอยกวามาตรการบงคบตามหมวดนเจาหนาทจะใชมาตรการ

บงคบทางปกครองตามหมวดนแทนกได

276 กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 18: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

หมวด ๓

ระยะเวลาและอายความ

มาตรา ๖๔ ก�าหนดเวลาเปนวน สปดาห เดอน หรอปนน มใหนบวนแรกแหงระยะเวลานน

รวมเขาดวย เวนแตจะไดเรมการในวนนนหรอมการก�าหนดไวเปนอยางอนโดยเจาหนาท

ในกรณทเจาหนาทมหนาทตองกระท�าการอยางหนงอยางใดภายในระยะเวลาทก�าหนด ใหนบ

วนสนสดของระยะเวลานนรวมเขาดวยแมวาวนสดทายเปนวนหยดท�าการงานส�าหรบเจาหนาท

ในกรณทบคคลใดตองท�าการอยางหนงอยางใดภายในระยะเวลาทก�าหนดโดยกฎหมายหรอ

โดยค�าสงของเจาหนาท ถาวนสดทายเปนวนหยดท�าการงานส�าหรบเจาหนาทหรอวนหยดตามประเพณของบคคล

ผรบค�าสง ใหถอวาระยะเวลานนสนสดในวนท�างานทถดจากวนหยดนนเวนแตกฎหมายหรอเจาหนาททมค�าสง

จะก�าหนดไวเปนอยางอน

มาตรา ๖๕ ระยะเวลาทก�าหนดไวในค�าสงของเจาหนาทอาจมการขยายอกได และถาระยะเวลา

นนไดสนสดลงแลวเจาหนาทอาจขยายโดยก�าหนดใหมผลยอนหลงไดเชนกนถาการสนสดตามระยะเวลาเดม

จะกอใหเกดความไมเปนธรรมทจะใหสนสดลงตามนน

มาตรา ๖๖ ในกรณทผใดไมอาจกระท�าการอยางหนงอยางใดภายในระยะเวลาทก�าหนดไว

ในกฎหมายไดเพราะมพฤตการณทจ�าเปนอนมไดเกดขนจากความผดของผนน ถาผนนมค�าขอเจาหนาท

อาจขยายระยะเวลาและด�าเนนการสวนหนงสวนใดทลวงมาแลวเสยใหมกได ทงน ตองยนค�าขอภายในสบหาวน

นบแตพฤตการณเชนวานนไดสนสดลง

มาตรา ๖๗ เมอมการอทธรณตามบทบญญตในสวนท ๕ ของหมวด ๒ แหงพระราชบญญตน

หรอการยนค�าขอตอคณะกรรมการวนจฉยขอพพาทหรอคณะกรรมการวนจฉยรองทกขตามกฎหมายวาดวย

คณะกรรมการกฤษฎกาเพอใหวนจฉยชขาดแลวใหอายความสะดดหยดอย ไมนบในระหวางนนจนกวา

การพจารณาจะถงทสดหรอเสรจไปโดยประการอน แตถาเสรจไปเพราะเหตถอนค�าขอหรอทงค�าขอใหถอวา

อายความเรยกรองของผยนค�าขอไมเคยมการสะดดหยดอยเลย

หมวด ๔

การแจง

มาตรา ๖๘ บทบญญตในหมวดนมใหใชบงคบกบการแจงซงไมอาจกระท�าโดยวาจาหรอ

เปนหนงสอไดหรอมกฎหมายก�าหนดวธการแจงไวเปนอยางอน

ในกรณค�าสงทางปกครองทแสดงใหทราบโดยการสอความหมายในรปแบบอนตามทก�าหนด

ในกฎกระทรวง ใหมผลเมอไดแจง

277กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 19: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

มาตรา ๖๙ การแจงค�าสงทางปกครอง การนดพจารณา หรอการอยางอนทเจาหนาทตองแจง

ใหผทเกยวของทราบอาจกระท�าดวยวาจากได แตถาผนนประสงคจะใหกระท�าเปนหนงสอกใหแจงเปนหนงสอ

การแจงเปนหนงสอใหสงหนงสอแจงตอผนน หรอถาไดสงไปยงภมล�าเนาของผนนกใหถอวา

ไดรบแจงตงแตในขณะทไปถง

ในการด�าเนนการเรองใดทมการใหทอยไวกบเจาหนาทไวแลว การแจงไปยงทอยดงกลาว

ใหถอวาเปนการแจงไปยงภมล�าเนาของผนนแลว

มาตรา ๗๐ การแจงเปนหนงสอโดยวธใหบคคลน�าไปสง ถาผรบไมยอมรบหรอถาขณะน�าไปสง

ไมพบผรบ และหากไดสงใหกบบคคลใดซงบรรลนตภาวะทอยหรอท�างานในสถานทนนหรอในกรณทผนน

ไมยอมรบ หากไดวางหนงสอนนหรอปดหนงสอนนไวในทซงเหนไดงาย ณ สถานทนนตอหนาเจาพนกงาน

ตามทก�าหนดในกฎกระทรวงทไปเปนพยานกใหถอวาไดรบแจงแลว

มาตรา ๗๑ การแจงโดยวธสงทางไปรษณยตอบรบใหถอวาไดรบแจงเมอครบก�าหนดเจดวน

นบแตวนสงส�าหรบกรณภายในประเทศ หรอเมอครบก�าหนดสบหาวนนบแตวนสงส�าหรบกรณสงไปยง

ตางประเทศ เวนแตจะมการพสจนไดวาไมมการไดรบหรอไดรบกอนหรอหลงจากวนนน

มาตรา ๗๒ ในกรณทมผรบเกนหาสบคนเจาหนาทจะแจงใหทราบตงแตเรมด�าเนนการในเรอง

นนวาการแจงตอบคคลเหลานนจะกระท�าโดยวธปดประกาศไว ณ ทท�าการของเจาหนาทและทวาการอ�าเภอ

ทผรบมภมล�าเนากได ในกรณนใหถอวาไดรบแจงเมอลวงพนระยะเวลาสบหาวนนบแตวนทไดแจงโดยวธดงกลาว

มาตรา ๗๓ ในกรณทไมรตวผรบหรอรตวแตไมรภมล�าเนา หรอรตวและภมล�าเนาแตมผรบ

เกนหนงรอยคน การแจงเปนหนงสอจะกระท�าโดยการประกาศในหนงสอพมพซงแพรหลายในทองถนนนกได

ในกรณนใหถอวาไดรบแจงเมอลวงพนระยะเวลาสบหาวนนบแตวนทไดแจงโดยวธดงกลาว

มาตรา ๗๔ ในกรณมเหตจ�าเปนเรงดวนการแจงค�าสงทางปกครองจะใชวธสงทางเครองโทรสาร

กได แตตองมหลกฐานการไดสงจากหนวยงานผจดบรการโทรคมนาคมทเปนสอในการสงโทรสารนน และ

ตองจดสงค�าสงทางปกครองตวจรงโดยวธใดวธหนงตามหมวดนใหแกผรบในทนททอาจกระท�าได ในกรณน

ใหถอวาผรบไดรบแจงค�าสงทางปกครองเปนหนงสอตามวน เวลา ทปรากฏในหลกฐานของหนวยงานผจดบรการ

โทรคมนาคมดงกลาว เวนแตจะมการพสจนไดวาไมมการไดรบหรอไดรบกอนหรอหลงจากนน

หมวด ๕

คณะกรรมการทมอ�านาจด�าเนนการพจารณาทางปกครอง

มาตรา ๗๕ การแตงตงกรรมการในลกษณะทเปนผทรงคณวฒใหแตงตงโดยระบตวบคคล

278 กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 20: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

มาตรา ๗๖ นอกจากพนจากต�าแหนงตามวาระ กรรมการพนจากต�าแหนงเมอ

(๑) ตาย

(๒) ลาออก

(๓) เปนบคคลลมละลาย

(๔) เปนคนไรความสามารถหรอคนเสมอนไรความสามารถ

(๕) ไดรบโทษจ�าคกโดยค�าพพากษาถงทสดใหจ�าคก เวนแตเปนความผดลหโทษหรอความผด

อนไดกระท�าโดยประมาท

(๖) มเหตตองพนจากต�าแหนงกอนครบวาระตามกฎหมายวาดวยการนน

มาตรา ๗๗ ในกรณทกรรมการพนจากต�าแหนงกอนวาระ ผมอ�านาจแตงตงอาจแตงตงผอน

เปนกรรมการแทนได และใหผทไดรบแตงตงใหด�ารงต�าแหนงแทนอยในต�าแหนงเทากบวาระทเหลออย

ของผซงตนแทน

ในกรณทมการแตงตงกรรมการเพมขนในระหวางทกรรมการซงแตงตงไวแลวยงมวาระ

อยในต�าแหนง ใหผทไดรบแตงตงใหเปนกรรมการเพมขนอยในต�าแหนงเทากบวาระทเหลออยของกรรมการ

ทไดรบแตงตงไวแลว

มาตรา ๗๘ ภายใตบงคบมาตรา ๗๖ การใหกรรมการในคณะกรรมการวนจฉยขอพพาท

พนจากต�าแหนงกอนครบวาระจะกระท�ามได เวนแตกรณมเหตบกพรองอยางยงตอหนาทหรอมความประพฤต

เสอมเสยอยางรายแรง

มาตรา ๗๙ ภายใตบงคบมาตรา ๑๕ วรรคสอง การประชมของคณะกรรมการตองมกรรมการ

มาประชมอยางนอยกงหนงจงจะเปนองคประชม เวนแตบทบญญตแหงกฎหมายหรอกฎหรอค�าสงทจดใหม

คณะกรรมการชดนนจะก�าหนดไวเปนอยางอน

ในกรณมกรรมการครบทจะเปนองคประชมได แตการพจารณาเรองใดถาตองเลอนมา

เพราะไมครบองคประชม ถาเปนการประชมของคณะกรรมการซงมใชคณะกรรมการวนจฉยขอพพาท หากไดม

การนดประชมเรองนนอกภายในสบสวนนบแตวนนดประชมทเลอนมา และการประชมครงหลงนมกรรมการ

มาประชมไมนอยกวาหนงในสามของจ�านวนกรรมการทงหมดใหถอวาเปนองคประชม แตทงนตองระบ

ความประสงคใหเกดผลตามบทบญญตนไวในหนงสอนดประชมดวย

มาตรา ๘๐ การประชมใหเปนไปตามระเบยบการทคณะกรรมการก�าหนด

การนดประชมตองท�าเปนหนงสอและแจงใหกรรมการทกคนทราบลวงหนาไมนอยกวาสามวน

เวนแตกรรมการนนจะไดทราบการบอกนดในทประชมแลว กรณดงกลาวนจะท�าหนงสอแจงนดเฉพาะกรรมการ

ทไมไดมาประชมกได

บทบญญตในวรรคสองมใหน�ามาใชบงคบในกรณมเหตจ�าเปนเรงดวนซงประธานกรรมการ

จะนดประชมเปนอยางอนกได

279กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 21: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

มาตรา ๘๑ ประธานกรรมการมอ�านาจหนาทด�าเนนการประชม และเพอรกษาความเรยบรอย

ในการประชม ใหประธานมอ�านาจออกค�าสงใด ๆ ตามความจ�าเปนได

ถาประธานกรรมการไมอยในทประชมหรอไมสามารถปฏบตหนาทไดใหรองประธานกรรมการ

ท�าหนาทแทน ถาไมมรองประธานกรรมการหรอมแตไมสามารถปฏบตหนาทได ใหกรรมการทมาประชม

เลอกกรรมการคนหนงขนท�าหนาทแทน

ในกรณทประธานกรรมการมหนาทตองด�าเนนการใดๆ นอกจากการด�าเนนการประชมใหน�า

ความในวรรคสองมาใชบงคบโดยอนโลม

มาตรา ๘๒ การลงมตของทประชมใหถอเสยงขางมาก

กรรมการคนหนงใหมหนงเสยงในการลงคะแนน ถาคะแนนเสยงเทากนใหประธานในทประชม

ออกเสยงเพมขนอกเสยงหนงเปนเสยงชขาด

เรองใดถาไมมผคดคาน ใหประธานถามทประชมวามผเหนเปนอยางอนหรอไม เมอไมมผเหน

เปนอยางอน ใหถอวาทประชมลงมตเหนชอบในเรองนน

มาตรา ๘๓ ในการประชมตองมรายงานการประชมเปนหนงสอ

ถามความเหนแยงใหบนทกความเหนแยงพรอมทงเหตผลไวในรายงานการประชมและ

ถากรรมการฝายขางนอยเสนอความเหนแยงเปนหนงสอกใหบนทกความเหนแยงนนไวดวย

มาตรา ๘๔ ค�าวนจฉยของคณะกรรมการวนจฉยขอพพาทตองมลายมอชอของกรรมการ

ทวนจฉยเรองนน

ถากรรมการคนใดมความเหนแยง ใหมสทธท�าความเหนแยงของตนรวมไวในค�าวนจฉยได

บทเฉพาะกาล

มาตรา ๘๕ ใหถอวาระเบยบส�านกนายกรฐมนตรวาดวยการปฏบตราชการเพอประชาชนของ

หนวยงานของรฐ พ.ศ. ๒๕๓๒ เปนระเบยบทคณะรฐมนตรวางขนตามมาตรา ๓๓ แหงพระราชบญญตน

มาตรา ๘๖ บรรดาค�าขอเพอใหมค�าสงทางปกครองทเจาหนาทไดรบไวกอนทพระราชบญญตน

ใชบงคบ ใหเจาหนาทท�าการพจารณาค�าขอดงกลาวตามหลกเกณฑทกฎหมายหรอกฎส�าหรบเรองนนไดก�าหนดไว

มาตรา ๘๗ เมอไดมการจดตงศาลปกครองขนแลว บทบญญตมาตรา ๔๘ ใหเปนอนยกเลก

ผรบสนองพระบรมราชโองการ

บรรหาร ศลปอาชา

นายกรฐมนตร

280 กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 22: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

หมายเหต :- เหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตฉบบน คอ โดยทการด�าเนนงานทางปกครองในปจจบน

ยงไมมหลกเกณฑและขนตอนทเหมาะสม จงสมควรก�าหนดหลกเกณฑและขนตอนตางๆ ส�าหรบการด�าเนนงาน

ทางปกครองขนเพอใหการด�าเนนงานเปนไปโดยถกตองตามกฎหมาย มประสทธภาพในการใชบงคบกฎหมาย

ใหสามารถรกษาประโยชนสาธารณะได และอ�านวยความเปนธรรมแกประชาชน อกทงยงเปนการปองกน

การทจรตและประพฤตมชอบในวงราชการ จงจ�าเปนตองตราพระราชบญญตน

พระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๕๗๔

หมายเหต :- เหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตฉบบน คอ โดยทเปนการสมควรแกไขเพมเตมกฎหมาย

วาดวยวธปฏบตราชการทางปกครองเพอก�าหนดหลกเกณฑในการจดท�าค�าสงทางปกครองใหมประสทธภาพ

เพอรกษาประโยชนสาธารณะและอ�านวยความเปนธรรมแกประชาชน อกทงยงเปนการปองกนการทจรตและ

ประพฤตมชอบในวงราชการ จงจ�าเปนตองตราพระราชบญญตน

๔ ราชกจจานเบกษา เลม ๑๓๑/ตอนท ๘๙ ก/หนา ๑/๓๐ ธนวาคม ๒๕๕๗

281กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 23: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

282 กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 24: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

283กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 25: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

284 กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 26: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

285กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 27: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

286 กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 28: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

287กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 29: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

288 กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 30: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

289กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 31: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

290 กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 32: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

291กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 33: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

292 กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 34: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

293กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 35: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

294 กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 36: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

295กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 37: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

296 กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 38: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

297กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 39: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

298 กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน

Page 40: พระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ แก้ไขเพิ่มเติมถึง

299กฎหมายทเกยวของกบการปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถน