1. Tema 8 O sistema urbano Ismael Vide Gonzlez IES Mara Solio Cangas (Pontevedra)

2. O concepto de cidade A cidadedefnese como un espazo heteroxneo no que se mesturan diver- sos elementosnaturais , econmicos ,sociais ,polticoseculturais . Fisicamente unconxun- tocomplexo de ras e edificios. Panormica de Cdiz Esta suxeito a Unha serie de criterios Que poden ser Cuantitativos Cualitativos Nmero de habitantes Densidade de poboacin - Actividade econmica da po- boacin. - Aparencia da paisaxe urbana. - Formas de vida da poboacin. - Relacins sociais dos habi- tantes. - Dispoibilidade e utilizacin do tempo de lecer.A maiora das cidades cumpre estes criterios, pero non necesario que se dean todos vez. 3. Distribucin das cidades espaolas O conxunto das cidades forma no territorio aRede Urbana . Esta distribucin desigual no espazo: as cidades mis po- boadas atpanse na periferia litoral e as menos poboadas no interior, ags Madrid. (conforme se aprecia no mapa) Madrid a nica cidade espaola que supera os tres millns de habitantes. 4. O sistema urbano Un conxunto de elemen- tos interrelacionados Que d lugar Xerarquizacin urbana. E que se establece en funcin da Especializacin dosservizos que ofrece Diferencia entre Metrpoles nacionais Madrid Barcelona Metrpoles rexionais Sevilla Valencia Vigo Etc. Capitais de provincia ou comarca Lugo Burgos Cceres Etc. Organizan a sa rea de influencia e forman reas metropolitanas Conurbacins rea metropolitana de Madrid Conurbacin de Barcelona 5. A cidade preindustrial A cidade romana Cidade medieval cristi Cidade medieval musulm Cidade renacentista ebarroca 6. A cidade industrial Presenta das Etapas de desenvolvemento Mediados do S. XIX 1 terzo do S. XX Cando experimenta Importantes cambios Motivados pola Industrializacin E aparecen os Ensanches: Barrios xurdidos da planificacin urbana Novosarrabaldes: Barrios sen planifi- cacin. Tamn se xeraron Novos barrios Onde aparecen Polgonos industriais Barrios residenciais Entre os que destacan As cidades dormitorio Ambolos dous construronse con moita rapidez e xeraron proble- mas de deficiencias de infraes- truturas 7. A morfoloxa urbana: manifestase no trazado, que da lugar aos distintos planos. Plano irregular Ten un trazado con ras irregulares, es- treitas, sinuosas e mesmo algunhasson cegas, sensada. Estas cidades non teen ningn tipo de planeamento, son propias da Idade Media e conservanse en case todas as ci- dades co nome de casco vello. Plano medieval de Santiago de Compostela Plano ortogonal Presenta ras recti- lneas que se cru- zan en ngulo recto e formando mazns de casas cadradas ou rectangulares. Foi creado polos gregos e romanos. Utilizou- se posteriormente nas cidades coloniais americanas, no s.XVIII e nos ensan- ches do XIX e XX. Barrio da Magdalena de Ferrol Plano radiocntrico As ras parten dun punto central e diri- xense periferia do plano. sa vez, es- tan cortadas por vas concntricas. Xeral- mente o punto central o castelo, o conce- llo ou a catedral. Ori- xinouse na poca me- dieval en cidades que se protexan arredor dunha fortaleza. Ensanche de Tarragona Plano lineal Nace espontneamen- veira dun camio ou va de comunica- cin, que permitia o seu desenvolve- mento econmico.son vilas tpicas do Camio de Santiago, anda que este traza- volveuno experimen- tar Arturo Soria a finais do s. XIX na Cidade Lineal de Ma- drid. Plano de Santo Domingo de la Calzada. 8. Estrutura urbana Centro histrico:oucasco vello . de poca medieval ou anterior. O plano irregu- lar coas ras estreitas e si- nuosas, os edificios son anti- gos. Ten sedes administrati- vas. Actualmente barrio de lecer. rea de negocios:ouCBD , sitase nos ensanches ou preto deles e dos cascos his- tricos. Acolle as oficinas e as institucin financeiras. Os edificios son rexios e suntuo- sos O ensanche: do sculo XIX e XX, adoita presentar plano orto- gonal, as ras son anchas e rec- tas. Responderon s esixencias de vivenda da burguesa, que quera vivir con confort. Barrios perifricos:forma- dos porzonas residenciaisnas que se xuntan residencias da clase media alta e baixa, pero sen mexturarse. Adoitan coe- xistir edificios unifamiliares con edificios multivivenda. Barrios perifricos:neste caso formados porpoligo- nos industriais , onde se si- tan industrias, almacns e centros comerciais. Nor- malmente estn ben comu- nicados co centro da cida- de. Barrios perifricos:formados por polgonso de vivendas con- figurados por bloques elevados con gran cantidade de vivendas, que gardan entre s un certo pa- ralelismo e xeralmente se dis- poen xeomtrica e uniforme mente. Barrios perifricos:tamnconstitudos porcidades dormi-torio . Construronse nas aforas por que o solo era barato e os materiais de construcin empre- gados de baixa calidade e foron ocupados polos obreiros. A ca- rn deles poden existir chabo- las 9. Funcin industrial Nas cidades ubicanse as industrias Funcin residencial A cidade unha acumulacin de vivendas Funcin comercial Abondan os comercios Funcin administrativa Residen as institucins do Estado Funcin tursticaMoitas teen instalacins de lecer Funcin relix.-cultural Teen sedes episcopais e universidades Anda que todas as cidades son multifuncionais Funcins urbanas 10. Os problemas urbanos

Transportes e infraestruturas:

O aumento do parque automobilstico orixina que o trfico sexa catico pola falla de suficientes estradas e aparca- doiros.

Abastecemento:

- Alimentos: non se producen nacidade. - Auga: transprtase dende ros e pantanos.

Medio ambiente:

- Contaminacin do aire, acstica,cambio climtico... - Xestin dos RSU.

Problemas sociais:

- Desigualdades sociais: moito luxo e moita pobreza. - Escaseza e caresta da vivenda. - Falla de relacin social. 11. O goberno da cidade Organzase arredor do Alcalde Secretario Xeral Pleno Municipal Formado polo conxunto de concelleiros electos Tenentes de Alcalde Sustiten ao Alcalde nas sas ausencias Xunta de Goberno Ten atribucins que o Al- calde lle delega Convoca e preside Nomea E preside Nomea Concellaras de cada rea -Facenda -Urbanismo -Cultura-deportes -Sanidade -Etc. Asiste legalmente ao Asistelegalmente Dirixe a poltica urbanstica e a elabora- cin dos PXOM 12. As tendencias urbansticas actuais Concrtanse en Aumento da poboacin urbana Creacin de novas infraestruturas Reconversin dos es- pazos industriais Aparicin de novos cen- Tros financeiros Xera a Rururbanizacin Periurbanizacin E a Como - Circunvalacins - Autovas - Novos barrios - Aparcadoiros Que se trasladan Do centro periferia E ocupan o seu lugar Novas urbanizacins residenciais Que compiten cos do Ensanche e centro histrico E diversifica O espazo urbano