ALKOL, ALKOL, UYUŞTURUCULAR UYUŞTURUCULAR

VE ZARARLARIVE ZARARLARI

Bağımlık Yapan Maddeler

Bağımlılık kompleks bir Bağımlılık kompleks bir hastalıktır.hastalıktır.

Biyolojik, sosyolojik ve

psikolojik unsurları ile…

Alışkanlığın Tabiatı, Yapısı

Kontrolün kaybı Zararlı sonuçlar Kötü durumlara ve

sonuçlara rağmen devam eden kullanım

Alışkanlığın üç “K” sıAlışkanlığın üç “K” sı

• KontrolBaşta sosyal / Eğlenceye yönelik kullanımSonunda kontrolün kaybıAlgılama bozuklukları(“denial”)

• Kabul Ettirme ve ZorlamaHap arama faaliyetleriTers sonuçlara rağmen devam eden kullanım

• KroniklikÖnceki iyi halin aksine sürekli tekrarlayan hastalıklarSağlıklı yıllardan sonra beliren hastalıklar

Alışkanlıkta Risk FaktörleriAlışkanlıkta Risk Faktörleri

• Soyaçekim ve kalıtsalSoyaçekim ve kalıtsal• Genç yaşta başlamaGenç yaşta başlama• Çocuklukta yaşanan TravmalarÇocuklukta yaşanan Travmalar

((Şiddet ve baskıŞiddet ve baskı))• Hastalıkları ÖğrenmeHastalıkları Öğrenme (ADD/ADHD) (ADD/ADHD)• Zihinsel hastalılarZihinsel hastalılar

– DepresDepresyonyon– Bipolar Bipolar hastalıkhastalık– PsPsikozlar ve akıl hastalıklarıikozlar ve akıl hastalıkları

Kullanımı Sürdürmek

Esaslı ve geri dönülmez bir

şekildeBeyni

değiştirirSağlıklı Beyin

Kokaine alışmış beyin

Uyuşturucu Alışkanlığı bir beyin

hastalığıdır.

Kokain

Ku

llan

ıcı

Kokain

Ku

llan

ıcı

Uyuşturucuların Beyin Hücreleri Üzerindeki Uyuşturucuların Beyin Hücreleri Üzerindeki EtkisiEtkisi

Uyuşturucular Nasıl Etki Eder ?Uyuşturucular Nasıl Etki Eder ?

Sonuçlar:Sonuçlar:

Uyuşturucular, Beynin Uyuşturucular, Beynin kimyasıyla etkileşime geçer ve;kimyasıyla etkileşime geçer ve;

• İlk başlarda kendini iyi hissetme, İlk başlarda kendini iyi hissetme, yoğun mutluluk ve doygunluk halleriyoğun mutluluk ve doygunluk halleri

• Olumsuz duyguların azalması ve Olumsuz duyguların azalması ve sakinleme hissi vererek ödüllendirir.sakinleme hissi vererek ödüllendirir.

Beynin Ödüllendirme Beynin Ödüllendirme Yerleri :Yerleri :

Uyuşturucuların Ödüllendirme Uyuşturucuların Ödüllendirme yolunun işleviyolunun işlevi

Davranış BiçimleriDavranış Biçimleri

• Davranışlarında ödüllendirmenin Davranışlarında ödüllendirmenin rutin haline gelmesi.rutin haline gelmesi.

• Davranışların şuuraltının kontrolüDavranışların şuuraltının kontrolü

• Kendilerini kabul ettirmek Kendilerini kabul ettirmek istediklerinde insanlar farkında istediklerinde insanlar farkında olmadıkları için davranışlarına son olmadıkları için davranışlarına son vermede zorlanmavermede zorlanma

• Değişimde ısrarDeğişimde ısrar

Bağımlılık = Köpek ile KemikBağımlılık = Köpek ile Kemik

•Hiç bırakmak istemezHiç bırakmak istemez

•İstediğini alıncaya İstediğini alıncaya kadar size yalvarır.kadar size yalvarır.

•Kemiğini nereye Kemiğini nereye bıraktığını asla bıraktığını asla unutmaz.unutmaz.

•““Her ne zaman bir şey Her ne zaman bir şey yapsam mutlaka bir yapsam mutlaka bir kemik bana kalacaktır” kemik bana kalacaktır” diye düşünürdiye düşünür

Nature Video Cocaine Video

Beynin ön kısmı

Beynin arka kısmı

Beyin ne kadar süre hatırlar? Hafıza Gücünün Zayıflaması

Bilişsel (Zihinsel) Bilişsel (Zihinsel) KusurlarKusurlar

• Hafıza Sorunları oluşurHafıza Sorunları oluşur

• Kısa anlık unutkanlıklar meydana Kısa anlık unutkanlıklar meydana gelirgelir

• Zararlı zihin takıntıları ve saplantılar Zararlı zihin takıntıları ve saplantılar oluşuroluşur

• İradeyi kullanma zorlaşırİradeyi kullanma zorlaşır

• Problem-çözme stratejilerini Problem-çözme stratejilerini kullanmada başarısız olurkullanmada başarısız olur

Uyuşturucu Bağımlılarının Uyuşturucu Bağımlılarının Ortak Özellikleri:Ortak Özellikleri:

• İşsizlikİşsizlik

• Bir çok suçtan dolayı adli Bir çok suçtan dolayı adli makamlarla sürtüşmemakamlarla sürtüşme

• Stres ve öfke ile başa çıkmada Stres ve öfke ile başa çıkmada zorlukzorluk

• Akranı olan sosyal gruplardan Akranı olan sosyal gruplardan oldukça fazla etkilenmeoldukça fazla etkilenme

• Devamlı kötüye durumlardan Devamlı kötüye durumlardan kurtulamamaktan dolayı bunalıma kurtulamamaktan dolayı bunalıma girmegirme

Yaygın ÖzellikleriYaygın Özellikleri

• Duygusal ve psikolojik Duygusal ve psikolojik çocuksu tavırlarçocuksu tavırlar

• Ailesiyle ilişkilerinde Ailesiyle ilişkilerinde kopukluklarkopukluklar

• İlişkileri uzun süre devam İlişkileri uzun süre devam ettirmede zorluklarettirmede zorluklar

• Eğitimsel ve mesleki Eğitimsel ve mesleki hayatında tahribatlarhayatında tahribatlar

ŞiddetŞiddet

• Alkol saldırganlığı dizginleyip Alkol saldırganlığı dizginleyip engellemezengellemez

• Uyarıcılar doza bağımlı olarak Uyarıcılar doza bağımlı olarak paranoyalar, vesveseler, paranoyalar, vesveseler, saplantılar üretirsaplantılar üretir

• Uyku ilacı arama, bulamayınca da Uyku ilacı arama, bulamayınca da şiddete başvurmalar olurşiddete başvurmalar olur

Kim Tedaviye İhtiyaç Duyar?

Her yıl 13-16 Milyon Her yıl 13-16 Milyon Amerikalı alkol ve diğer Amerikalı alkol ve diğer uyuşturucuların uyuşturucuların bağımlılığından dolayı bağımlılığından dolayı tedaviye ihtiyaç tedaviye ihtiyaç duymaktadır.duymaktadır.

Ama bunlardan sadece 3 Ama bunlardan sadece 3 milyonu gözetim altında ve milyonu gözetim altında ve bakımları yapılmaktadır.bakımları yapılmaktadır.

Kişisel Durumlara Göre Kişisel Durumlara Göre Tedavi UygulamaTedavi Uygulama

• Bütün herkese uygulanacak tek Bütün herkese uygulanacak tek bir tedavi metodu yokturbir tedavi metodu yoktur

• Kişinin maddeyi kullanmasına Kişinin maddeyi kullanmasına bakılmaz, kişisel ihtiyaçların bakılmaz, kişisel ihtiyaçların çeşitliliğine göre etkili tedavilere çeşitliliğine göre etkili tedavilere devam edilirdevam edilir

• Tedavi tıbbi, psikolojik, sosyal, Tedavi tıbbi, psikolojik, sosyal, mesleki, ve geçerli problemlere mesleki, ve geçerli problemlere yönlendirilmelidiryönlendirilmelidir

KaçınmaKaçınma

• Tam anlamıyla konuşmaktan Tam anlamıyla konuşmaktan kaçınma vardır, İyileşme söz kaçınma vardır, İyileşme söz konusu değildirkonusu değildir

• Bu dahili bir hastalık olup, Bu dahili bir hastalık olup, anormal bir durumduranormal bir durumdur

• Madde bağımlıları normale Madde bağımlıları normale dönmek isterler, Kullandıkları dönmek isterler, Kullandıkları maddeyi kontrol altına almak maddeyi kontrol altına almak isterler.isterler.

Self KontrolSelf Kontrol

Eğer bir tanecik

alabilirsem arkadaşlarım gibi ben de

normale döneceğim

Eğer bir tanecik

alabilirsem arkadaşlarım gibi ben de

normale döneceğim

• Bağımlı kontrol Bağımlı kontrol arar, kaçınma değilarar, kaçınma değil

Alkol

En En YaygınYaygın Bağımlılık Bağımlılık MaddeleriMaddeleri

Maddenin Sınıfı Maddenin Sınıfı Sakinleştirici-HipnotikSakinleştirici-Hipnotik

Kokain

Maddenin SınıfıUyarıcı

En Yaygın Bağımlılık En Yaygın Bağımlılık MaddeleriMaddeleri

Mariyuana

Madde sınıfıHalüsinasyoncu

En Yaygın Bağımlılık En Yaygın Bağımlılık MaddeleriMaddeleri

Eroin

Madde SınıfıUyku getirici

En En YaygınYaygın Bağımlılık Bağımlılık MaddeleriMaddeleri

Yeni Uyuşturucu Haplar

Madde sınıfıReçetelik İlaçlar

En En YaygınYaygın Bağımlılık Bağımlılık MaddeleriMaddeleri

Uyuşturucu

Vasıtaları

GENÇ KIZIN 1993-1997 ARASI GENÇ KIZIN 1993-1997 ARASI GİBİ 4 YILLIK KISA BİR SÜREDE GİBİ 4 YILLIK KISA BİR SÜREDE

UYUŞTURUCUDAN NE HALE UYUŞTURUCUDAN NE HALE GELDİĞİ AÇIKÇA GÖRÜLÜYOR.GELDİĞİ AÇIKÇA GÖRÜLÜYOR.

UYUŞTURUCU UYUŞTURUCU KARŞILIĞI KARŞILIĞI

ÇALIŞAN BİR ÇALIŞAN BİR KADININ HAZİN KADININ HAZİN

DURUMUDURUMU

5 Yıl Sonra

6 Ay Sonra

2 Ay Sonra

3 Ay Sonra

11 Ay Sonra

7 Ay Sonra

1 Yıl 5 Ay Sonra

3 Yıl 5 Ay Sonra

1 Yıl Sonra

2 Yıl, 5 Ay Sonra

4 Yıl, 5 Ay Sonra

1 Yıl Sonra

Uyuşturucu Maddelerin Beyin Üzerindeki Etkileri

Sağlıklı Sağlıklı BeyinBeyin

Uyuşturucu Hap Uyuşturucu Hap Kullanan BeyinKullanan Beyin

Örümceklere bu Örümceklere bu maddeler maddeler

püskürtüldüğünde, püskürtüldüğünde, onların düzensiz ağ onların düzensiz ağ örmelerine neden örmelerine neden

olmaktadır.olmaktadır.

Basit bir örümceğe spreyle bu maddeleri Basit bir örümceğe spreyle bu maddeleri sıktıklarında o, karman çorman bir sıktıklarında o, karman çorman bir şekilde ağını örecektir. Bunu NASA şekilde ağını örecektir. Bunu NASA

araştırmacıları yaptıkları deneylerde araştırmacıları yaptıkları deneylerde buldular. Örümcek ağları kristal buldular. Örümcek ağları kristal

kafeslere benzerkafeslere benzer

Zehir bilimciler zehirli bir maddeyi Zehir bilimciler zehirli bir maddeyi değerlendirmede istatistiksel kristalografiyi değerlendirmede istatistiksel kristalografiyi

kullanırlar. Buna göre daha fazla zehir kullanırlar. Buna göre daha fazla zehir maddesi, daha fazla deforme olmuş, maddesi, daha fazla deforme olmuş,

bozulmuş ağ yapısı demektir. Sonucunu bozulmuş ağ yapısı demektir. Sonucunu çıkartmışlardır.çıkartmışlardır.

www.yolyordam.comwww.yolyordam.com

Sunum: Ahmet YORDAMSunum: Ahmet YORDAM