Σχ. Έτος 2014-2015

Τμήμα Β4

Υπεύθυνη: Πραβίτα Φωτεινή (ΠΕΟ2)

<<Ματιές στη νεοελληνική λογοτεχνία>>

Πεζογραφία : Γ. ΒΙΖΥΗΝΟΣ Α. ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ Α. ΚΑΡΚΑΒΙΤΣΑΣ Κ. ΘΕΟΤΟΚΗΣ

Ποίηση : Γ. ΡΙΤΣΟΣ Ο. ΕΛΥΤΗΣ Ν. ΚΑΒΒΑΔΙΑΣ Ν. ΓΚΑΤΣΟΣ

Εργασία των

Τάτας ΖαχαρίαςΠαπάς ΓιάννηςΡίζος ΓιάννηςΠαπαδάτος ΓιώργοςΣαμοΐλης Σπύρος

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: Γεώργιος Μιχαήλ Σύρμας ή Μιχαλίδης (1849-1896)

Γεννήθηκε στη Βιζύη (ή Βιζώ) της Ανατολικής Θράκης, ήταν γιος πολύ φτωχής οικογένειας.

Το 1872 γίνεται ιεροσπουδαστής στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης και το 1873 δημοσιεύει και την πρώτη του ποιητική συλλογή.

Το 1874 το επικό ποίημά του «Κόδρος» βραβεύεται στον Βουτσιναίο Ποιητικό Διαγωνισμό.

Την ίδια χρονιά εγγράφεται στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών, αλλά μεταβαίνει στη Γερμανία όπου σπουδάζει φιλολογία και φιλοσοφία στο διάστημα 1875-1878.

Το 1884 επέστρεψε στην Αθήνα και διορίζεται καθηγητής σε γυμνάσιο.

Ένα χρόνο αργότερα εκλέγεται υφηγητής στην έδρα της Ιστορίας της Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Το 1892 προσβάλλεται από φρενική νόσο και καταλήγει έγκλειστος στις 14 Απριλίου 1892 στο Δρομοκαΐτειο Ψυχιατρείο. Εκεί ζει βυθισμένος στις ουτοπικές εμμονές του για την εκμετάλλευση του μεταλλείου στην πατρίδα του και στο παραληρηματικό πάθος του για τη νεαρή Μπετίνα (14 ετών).

Ύστερα από τέσσερα χρόνια εγκλεισμού, πεθαίνει στις 15 Απριλίου 1896, σε ηλικία 47 ετών.

Ο Βιζυηνός, νους κριτικός, ιδιοφυής, φιλέρευνος, διδάσκει, μεταφράζει τις γνωστότερες ευρωπαϊκές μπαλάντες, συγγράφει μελέτες φιλοσοφικές, αισθητικές, ψυχολογικές, λαογραφικές, αλλά και σχολικά εγχειρίδια και άρθρα για εγκυκλοπαιδικά λεξικά.

Το αφηγηματικό του υλικό, αντλημένο από προσωπικές και οικογενειακές μνήμες, από τις παραδόσεις και τα βιώματα της λαϊκής ζωής στην ιδιαίτερη πατρίδα του, διοχετεύεται στα διηγήματά του.

Ποιητικές συλλογέςΔιηγήματα (Ενδεικτικά):Το αμάρτημα της μητρός μου (1883)Ποίος ήτον ο φονεύς του αδελφού μου

(1883)Το μόνον της ζωής του ταξείδιον (1884)Το Σκιάχτρο (1884) - Παιδικό αφήγημαΆρθρα - Μελέτες

Βιογραφικά στοιχείαΓιος φτωχού ιερέα, γεννήθηκε στη Σκιάθο και εκεί έμαθε τα πρώτα του γράμματα.Το 1874 τελείωσε τη μέση εκπαίδευση σε ηλικία 23 ετών και γράφτηκε στη Φιλοσοφική σχολή και μελετούσε μόνος του ξένες γλώσσες.Οι οικονομικές δυσκολίες τον ανάγκασαν να σταματήσει τις σπουδές του και να στραφεί στο βιοπορισμό.Ήταν άνθρωπος βαθύτατα θρησκευόμενος, ταπεινός και μοναχικός.Άρχισε με ιστορικά μυθιστορήματα αλλά γρήγορα στράφηκε στο διήγημα.

Βαθιά θρησκευτική πίστη. Προσήλωση στην παράδοση. Συγκατάβαση στις αδυναμίες των ανθρώπων. Ευαισθησία απέναντι στη φύση και στη ζωή.

Τα Άπαντά του έχουν εκδοθεί από το «Δόμο» με επιμέλεια του Ν. Τριανταφυλλόπουλου.

Εργασία των μαθητών

Σγούρος ΓιώργοςΣγούρος Σταμάτης

Πέθανε από φυματίωση του λάρυγγα τον Οκτώβρη του 1922, στην Αθήνα, σε ηλικία 57 ετών, πικραμένος για τη κατάρρευση της Μεγάλης Ιδέας με τη Μικρασιατική Καταστροφή, που την είδε να συμβαίνει λίγο πριν πεθάνει.

Αφησε τις εισπράξεις από τα δικαιώματα των έργων του στη σύντροφο των τελευταίων χρόνων της ζωής του και τα χειρόγραφά του, στον Γ. Βλαχογιάννη, διευθυντή τότε των αρχείων του κράτους.

Γεννήθηκε στην Κέρκυρα από αρχοντική οικογένεια

Πήγε στο Παρίσι, σπούδασε Φιλολογία, Μαθηματικά και φιλοσοφία.

Έμεινε στον οικογενειακό του πύργο στους Καρουσάδες 20 χρόνια.

Γνώριζε καλά αρχαία Ελληνικά, Λατινικά, Ιταλικά, Γερμανικά, Αγγλικά και Σανσκριτικά.

-Τα διηγήματα του έχουν εκδοθεί με τίτλο Κορφιάτικες Ιστορίες.

-Τα έργα του είναι εκτεταμένα αφηγήματα. Κορυφαία έργα:

-Η τιμή και το χρήμα -Ο κατάδικος -Η ζωή και ο θάνατος του καραβέλα -Οι σκλάβοι στα δεσμά τους

-Πλούσιο είναι το μεταφραστικό του έργο. -Είναι από τους πιο αξιόλογους πεζογράφους μας -Το έργο του ανανεώνει την ηθογραφική πεζογραφία και

διακρίνεται για τους κοινωνικούς προβληματισμούς και τη ρεαλιστική γραφή .

 

 

Γιάννης Ρίτσος

Ο Γιάννης Ρίτσος γεννήθηκε 1η Μάη 1909 στην Μονεμβάσια της Λακωνίας

Πέθανε στις 11 Νοεμβρίου 1990 στη Αθήνα. Οι γονείς του ήταν ευκατάστατοι.

Από μικρή ηλικία φάνηκε να έχει κλίση στις τέχνες.

Ο ίδιος μαρτυρεί ότι έγραφε στίχους από την ηλικία των 7 ετών.

Τον Σεπτέμβριο του 1925 ο Γιάννης και η αδελφή του Λούλα πάνε στην Αθήνα.

Αργότερα πιάνει δουλειά ως δαχτυλογράφος. 

Επιστρέφοντας στη Μονεμβασία, είχε έτοιμες δύο ποιητικές συλλογές: Στο Παλιό μας Σπίτι και το Δάκρυα και Χαμόγελα.

Τον Ιανουάριο του 1927, ήταν βέβαιο πλέον ότι έπασχε από φυματίωση.

Στις 22 Φεβρουαρίου 1927 εισήλθε στο νοσοκομείο «Σωτηρία», όπου μένει για τα επόμενα τρία χρόνια.

 Έζησε την κατοχή, την δικτατορία , την εξέγερση του Πολυτεχνείου και διάφορα άλλα σημαντικά γεγονότα.

Είχε μια έντονη ζωή από την οποία εμπνεόταν τα έργα του.

   

Περιγραφικό χαρακτήρα.

Συναισθηματική κατάσταση, η οποία προκύπτει ως άθροισμα δεδομένων και συγκεκριμένων εικόνων.

Στην ανάπτυξη των θεματικών ενοτήτων παρεμβάλλονται λυρικές εξάρσεις.

Οι εκφραστικές ελευθερίες συντηρούνται σ’ ένα επίπεδο τέτοιο που να μην καθιστούν άβατο νοηματικά τον λόγο, παρόλο που μερικές εικόνες υπερβαίνουν αισθητά την παραδοσιακή φαντασία.

Το λυρικό θέμα δεν στηρίζεται σε ένα προσεκτικά επιλεγμένο λεξιλόγιο, αλλά αναπτύσσεται με αλλεπάλληλες προτάσεις που έχουν τη μορφή σπείρας. Συνεχίζουν και επεκτείνουν ό,τι προηγουμένως έχει εκτεθεί, αλλά με εντατικότερο τόνο.

Όλα τα εκφραστικά μέσα του ανταποκρίνονται στη νοηματική φορά, όμως δίνονται ως μουσικά μοτίβα από τα οποία αναπαράγεται η συναισθηματική φόρτιση.

Οι πηγές του προέρχονται από τον κοινωνικό χώρο. Τιμούνται ισοδύναμα και καταγράφονται οι αντιδράσεις για τα φαινόμενα της ζωής, τόσο στην υγεία της όσο και στην παθολογία της.

Οι συμβολισμοί είναι περιορισμένοι και όπου υπάρχουν δεν έχουν το χαρακτήρα σημείων αναφοράς σε άλλο είδος ,αλλά κατάγονται και αποδίδουν ένα λαϊκό θυμικό.

Εργασία των μαθητών

Παπάς ΓιάννηςΡίζος Γιάννης

Παπαδάτος ΓιώργοςΣαμοΐλης Σπύρος

Ηράκλειο Κρήτης 2/11/1911 - Αθήνα 18/3/96

Οδυσσέας Αλεπουδέλλης

1960 , Κρατικό Βραβείο Ποίησης

1979 , βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας

Επηρεάστηκε από τον υπερρεαλισμό Μία από τις κορυφαίες δημιουργίες του: ”Το

Άξιον Εστί” Ο Ελύτης δικαιούνταν τον τίτλο «εθνικός

ποιητής»

Ποιητικές συλλογές

Το Άξιον Εστί Μαρία Νεφέλη Και αλλα περιπου 30

ποιηματα

Δοκίμια (Εν λευκώ)ΜεταφράσειςΣυνεντεύξεις-Λευκώματα

τολμηρό συνδυασμό λέξεων τολμηρές εικόνες με συνειρμική εναλλαγήλυρικές περιγραφές εφηβική αισιοδοξία βαθιά αίσθηση της ζωής αντίληψη των πραγμάτων μέσω των

αισθήσεων περιορισμένη στίξη χαλαρή λογική αλληλουχία

Σημαντικός αριθμός ποιημάτων του Οδυσσέα Ελύτη έχει μελοποιηθεί και τραγουδηθεί από πολλούς καλλιτέχνες.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα: Το Άξιον Εστί (Της δικαιοσύνης ήλιε νοητέ)

Εργασία των μαθητώνΡίκος Μάρκος

Σγούρος Γιώργος

Σγούρος Σταμάτης

Σπητιέρης Χρήστος

Σπυράκος Σταύρος

Φορτώσης Δημήτρης

Βιογραφικά Στοιχεία Νίκος Καββαδίας γεννήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 1910 σε μια επαρχιακή πόλη στη Ματζουρία, από γονείς Κεφαλοννίτες Το 1917, κατά τη διάρκεια της Οκτωβριανής Επανάστασης, φυλακίζεται. Δεκαοκτώ ετών, αρχίζει να δημοσιεύει ποιήματα με το ψευδώνυμο Πέτρος Βαλχάλας.Τελειώνοντας το Γυμνάσιο, δίνει εξετάσεις στην Ιατρική Σχολή. Όμως την ίδια περίοδο πεθαίνει ο πατέρας του και αναγκάζεται να εργαστεί σε ναυτικό γραφείο. Το 1975, στην Αθήνα, στην κλινική «Άγιοι Απόστολοι», αφήνει την τελευταία του πνοή ύστερα από εγκεφαλικό επεισόδιο. Κηδεύτηκε στο Α' Νεκροταφείο Αθηνών, παρουσία πολλών ανθρώπων των γραμμάτων και της τέχνης.

Ο «Μαγικός» Λυρισμός του, η χαρακτηριστική ναυτική του γλώσσα, οι ταξιδιωτικές του περιγραφές, η ανάδειξη

του ανθρώπινου πόνου, των συναισθημάτων της φυγής, των ονείρων της ζωής, του έρωτα, του θανάτου, του πληρωμένου έρωτα, μιας άλλης μορφής ανθρώπινων σχέσεων, όλα τούτα είναι η

ιχνογραφία του έργου του ΚΑΒΒΑΔΙΑ.

Μαραμπού (1933) προκάλεσε ζωηρή εντύπωση στους πνευματικούς κύκλους για την νέα αίσθηση που έφερνε η εξωτική αυτή ποίηση.

Πούσι (1947) Τραβέρσο (1975) Βάρδια (1954)

Συλλογές ποιημάτων

Ο Νίκος Γκάτσος γεννήθηκε στην Ασέα Αρκαδίας από αγρότες γονείς.

Το 1930 μετέβη στην Αθήνα για να εγγραφεί στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (διέκοψε μετά το δεύτερο έτος)

Συνδέθηκε με το ρεύμα του ελληνικού υπερρεαλισμού. Το μοναδικό βιβλίο που εξέδωσε όσο ζούσε είναι η ποιητική

σύνθεση «Αμοργός» (Αετός, 1943), η οποία θεωρείται κορυφαία δημιουργία του ελληνικού υπερρεαλισμού με τεράστια επίδραση στους νεότερους ποιητές.

Το 1987 τιμήθηκε με το Βραβείο του Δήμου Αθηναίων για το σύνολο του έργου του, ενώ το 1991 του απονεμήθηκε ο τίτλος του Αντεπιστέλλοντος Μέλους της Βασιλικής Ακαδημίας Καλών Γραμμάτων της Βαρκελώνης για τη συμβολή του στη διάδοση της ισπανικής λογοτεχνίας στην Ελλάδα.

Νίκος ΓκάτσοςΒιογραφικά στοιχεία

Τάτας ΖαχαρίαςΠαπάς ΓιάννηςΡίζος Γιάννης

Παπαδάτος Γιώργος

Σαμοίλης ΣπύροςΧαίγκερ Φάμπιαν

Ρίκος ΜάρκοςΣγούρος Γιώργος

Σγούρος ΣταμάτηςΣπητιέρης ΧρήστοςΣπυράκος Σταύρος

Φορτώσης Δημήτρης

Ναθαναήλ ΝίκηΠριόβολου Μαριαλένα

Σπάτουλα ΜαρίαΧαλικιάς Αλέξανδρος

Τζιάκου ΜαρίαΧρυσάκη Χριστίνα

Τζώρας Σπύρος

Ομάδες

Απαντήσεις που δόθηκανΛογοτεχνία (13 μαθητές)Δεν ξέρω/Δεν απαντώ (3 μαθητές)Το θέμα ήταν σχετικό με την λογοτεχνία (1 μαθητής)

Απαντήσεις που δόθηκανΔεν απάντησαν (7 μαθητές)Το μάθημα (1 μαθητής)Τα κείμενα (1 μαθητής)Οι φωνές της καθηγήτριας (2 μαθητές)…μπορείτε να καταλάβετε!!Το θέμα (3 μαθητές)H κακή οργάνωση (1 μαθητής)Οι πολλές εργασίες (1 μαθητής)Τα πάντα [τα αρκούδια] (1 μαθητής με χιούμορ)

Άλλες απαντήσεις που δόθηκαν(συμπληρώθηκαν) από μαθητές και ξεπερνάει την κλίμακα: 6 (1 μαθητής), 10 (1 μαθητής)

ΤΕΛΟΣ