KAUNSELOR

O L E H :

NUR FARAH ARIZAHNOR IDAYU

SITI MARYAMABDUL WAFAA

DEFINISI Kamus dewan (2002) seorang yang layak menjadi pembimbing

kepada orang lain yang menghadapi masalah ataupun seseorang yang berkemampuan memberikan khidmat kaunseling.

Akta Kaunselor (1998) Seseorang yang memberikan perkhidmatan kaunseling bagi suatu bayaran yang ditetapkan atau apa-apa balasan yang lain.

KELAYAKAN KAUNSELORMalaysia masih menerima

pakai Ijazah Sarjana Muda dalam bidang Kaunselor

Barat hanya menerima kelayakan Izajah Sarjana sebagai bukti bahawa kaunselor sudah cukup matang dan mantap dari segi latihannya.

CIRI-CIRI KAUNSELOR

MesraJujurMenerima Tanpa SyaratBerempati

MESRA

Sifat mesra kaunselor dapat dirasakan oleh klien apabila dia tidak kekok bercakap, relaks, selesa dan rasa diterima.

Sifat tersebut perlu untuk membina hubungan yang baik antara kaunselor dengan klien

JUJURBersifat natural, terbuka,

spontan, tidak defensif dan konsisten

Mampu berkongsi aksi dan reaksi daripada segi mental dan emosi.

Tidak teragak bagi memaklumkan mengenai sesuatu perihal yang diutarakan oleh klien tidak kira sesi.

MENERIMA TANPA SYARAT

Menerima klien seadanya.Melayan klien sebagai manusia

yang bermaruah dan unik walaupun klien datang dengan pelbagai kerenah.

Perlu mempunyai pandangan terbuka dan mengelak daripada padangan negatif terhadap klien.

EMPATIMempunyai kebolehan memasuki ruang rujuk klienMembenarkan dirinya mengalami proses mental dan emosiMembuat penelitian yang mendalamPeka dengan tingkah laku bukan lisan klien

PENAMPILAN KAUNSELOR Rambut, pakaian – Kemas dan rapiRamah, menegur dengan nada yang sopan, ceria dan

mewujudkan suasana bahagia ketika berbual. Ia memberi perspektif positif kepada masyarakat.

Padangan pertama adalah penting dalam menentukan keberkesanan hubungan yang terjalin.

Menunjukkan rasa hormat, jujur, rasa keselesaan dan kesungguhan.

Kaunselor perlu menumpukan dan melihat kearah keseluruhan muka klien dengan pandangan secara biasa.

KAUNSELOR SEKOLAH

• Kesedaran Potensi Diri

• Latihan kemahiran

•Pembentukan sahsiah

•Kemahiran Psikososial

•Kemahiran Sosial

•Pengenalan Diri

•Pendidikan dan perkembangan kerjaya

•Pemilihan matapelajaran

•Kemahiran Belajar•Kemahiran mengurus diri

•Kemahiran mengurus masa

•Strategi menghadapi peperiksaan

•Penempatan

Akademik Kerjaya

Kempimpinan

Psikologi dan

Kesihatan Mental

AKADEMIK

Kaunselor membantu memilih matapelajaran mengikut minat dan memotivasi pelajar.

Memberi kemahiran belajar.Merancangan, melaksana,

kawalselia dan menilai program dan aktiviti.

Memberi bimbingan, (kelompok & individu)

KERJAYA

Menggunakan inventori minat dan personaliti serta mengenalpasti nilai dalam kaedah pengenalan.

Mengumpul maklumat bidang dan jenis kerjaya, pendedahan kerjaya (peluang kerjaya) dan sumber kewangan bagi melanjutkan pelajaran dan latihan kerjaya.

PSIKOLOGI DAN KESEJAHTERAAN MENTAL

Membantu pelajar mengenal sahsiah diri, bentuk sahsiah cemerlang dan penerimaan kendiri dalam diri pelajar.

Menerangkan kepada kemahiran komunikasi, tegas diri, pengurusan tekanan, kemahiran rohani, pengawalan diri kemahiran analisis kritikal dan kefahaman norma dan nilai masyarakat.

Contoh :- Kokurikulum, PRS, aktiviti simulasi

KEPIMPINAN

Memberi kesedaran potensi diri dan latihan kemahiran.

Memberi pendedahan tentang ciri kepimpinan dan suka menolong dan kekuatan diri.

Membentuk kemahiran seperti komunikasi, tegas diri, PRS, kemahiran sosial, penyelesaian masalah, pemilihan aktiviti keutamaan dan mengendalikan mesyuarat.

KAUNSELOR PENJARA

Kaunselor di Penjara terpaksa berhadapan dengan penjenayah yang tidak diketahui latar belakangnya.

Menerima banduan sebagai klien, yang terdiri daripada pelbagai kaum, budaya, agama.

Khidmat keselamatan disediakan bagi banduan yang akan keluar bagi urusan-urusan tertentu seperti ke hospital, mahkamah dan destinasi yang ingin dituju.

Kaunselor Penjara

Khidmat Kaunseling

Modul,Kesalahan dadah,

Harakah, pengukuhan sahsah, orientasi,

kemahiran sosial, dan pra bebas

Khidmat Kaunseling kepada pegawai

Ceramah

Khidmat Keselamatan Pengiring banduan keluar daripada penjara

KHIDMAT KAUNSELING PENJARABerhadapan dengan banduan yang akan

dijatuhkan hukuman bagi kesalahan jenayah.

Menerima tugas sebaik sahaja banduan menjejakkan kaki ke penjara.

Memberikan kaunseling kepada banduan supaya bersedia dengan kehidupan baharu.

Memberikan semangat dan kekuatan mental dan emosi supaya menerima hakikat untuk menerima hukuman di atas kesalahan.

KESALAHAN DADAH

Bagaimana untuk menghindarkan banduan daripada mengulangi tabiat dadah. (gian,rindu)

Gian lebih mudah, Rindu lebih sukar.

Banduan biasanya akan mengulangi untuk melepaskan rindu sebaik sahaja bertemu rakan seangkatan

KHIDMAT SOSIALMembolehkan banduan menguasai kemahiran mengikut

minat dan potensi diri. Bengkel diberikan untuk membekalkan banduan dengan kemahiran yang diperlukan apabila mereka bebas

Modul pra-bebas bertujuan untuk mendedahkan dengan aktiviti masyarakat sekeliling. Bertujuan untuk bergaul dan tidak rasa diasingkan.

Banduan yang ingin menjalani hukuman gantung, menstabilkan emosi dan menerima kenyataan. Diberi peluang untuk bertemu dengan ahli keluarga sehari sebelum menjalani hukuman. Memberi keinsafan kepada mereka supaya insaf.

PEMBANGUNAN INSANKepada staf dan ahli keluarga pegawai

yang bekerja tidak tentu masa.Supaya memahami tugas pegawai.

Ceramah diberikan untuk memberi kesedaran semasa pegawai berada di tempat kerja.

Bertujuan untuk memaklumkan bidang tugas pegawai yang bertugas.

MASYARAKAT LUARMemberi ceramah serta

mengadakan pameran berkaitan hukuman rotan yang dijalankan di penjara.

Mendedahkan kerjaya pegawai dan peluang yang akan mereka peroleh jika memilih pegawai penjara sebagai kerjaya mereka.

KAUNSELOR DI HOSPITALP E R A N A N K A U N S E L O R D I H O S P I T A L

1. perkhidmatan kaunseling

a) memberikan perkhidmatan secara individu atau kelompok

b) memberikan perkhidmatan kaunseling secara individu ataupun dirujuk

c) menyediakan laporan kaunseling kepada pihak yang berkenaan atau

permintaan klien

2 . P E R K H I D M A T A N P E N C E G A H A N D A N P E M B A N G U N A N D A N P E M B A N G U N A N S A H S I A H

program dirangka bertujuan meningkatkan kesedaran dan kemahiran diri

bagi membolehkan individu mengurus emosi, pemikiran dan tingkah laku.

disamping menggunakan sepenuhnya potensi diri bagi mencapai

kecemerlangan dalam lapangan yang diceburi.

3. PERKHIDMATAN KHIDMAT KAUNSELING

A ) perkhidmatan yang dijalankan bagi memberi bimbingan dan nasihat

berkenaan isu-isu yang dihadapi dalam organisasi .

b) dijalankan dalam bentuk program ataupun kursus bagi mempertingkatkan

kualiti dalam organisasi.

c) jenis-jenis khidmat rundingan ialah khidmat rundingan rakan sebaya dan

peningkatan profesionalisme.

4 . P E R K H I D M A T A N U J I A N P S I K O L O G I

ujian psikologi adalah perkhidmatan yang disediakan bagi mengenal

pasti potensi diri, personaliti, tahap kemahiran, keupayaan, minat,

nilai dan sikap seseorang diukur dengan ujian-ujian psikologi.

5. PERKHIDMATAN PENINGKATAN KEMAHIRAN KAUNSELING

perkhidmatan ini merangkumi latihan, kursus, bengkel, ceramah, khusus

dalam meningkatkan kemahiran dan kefahaman dalam bidang kaunseling

bagi anggota-anggota di kementerian kesihatan atau pun pihak-pihak

yang memerlukan.

kaunselor di hospital juga mengadakan lawatan ke rumah apabila

klien mereka tidak dapat hadir ke hospital dan memerlukan proses

kaunseling diadakan di rumah mereka.

perkhidmatan rawatan atau penjagaan pesakit juga merupakan tugas

kaunselor di hospital. kaunselor menggunakan pendekatan

kemanusiaan dalam perkhidmatan kaunseling yang menekankan

aspek emosi, psikologi serta pembangunan kendiri (kesedaran diri)

untuk memperbaiki keadaan kesihatan mereka.

KAUNSELOR DI PEJABAT AGAMAP E R A N A N K A U N S E L O R D I J A B A T A N A G A M A I S L A M

1. S E S I K A U N S E L I N G I N D I V I D U , B E R PA S A N G A N , K E L U A R G A D A N K E L O M P O K

membantu suami isteri dan ahli keluarga meneroka idea-idea serta pilihan –pilihan baru

ke arah kehidupan kekeluargaan yang sejahtera, harmoni dan saling faham memahami

dengan menganalisis kisah-kisah secara naratif keluarga.

2 . P E R K H I D M A T A N C E R A M A H , K U R S U S D A N S E M I N A R

memberi ceramah mengenai pelaksanaan pemeriksaan ujian kesihatan (ujian hiv).

pelaksanaan ini sebagai usaha untuk memurnikan kehidupan rumah tangga umat islam

di negara ini tanpa dibebani masalah penyakit kronik.

3. MENYEDIAKAN KONSULTASI

konsultasi bermaksud sebuah proses dialog yang mengarah kepada sebuah keputusan. merupakan

sebuah dialog untuk bertukar informasi dalam rangka untuk memastikan pihak yang berkonsultasi

mengetahui lebih dalam tentang suatu perkara.

4 . U J I A N P S I K O L O G I

perkhidmatan psikologi juga disediakan bagi mengenalpasti potensi diri, personaliti, tahap

kemahiran, keupayaan, minat dan sebagainya.

5 . mengadakan kelas bimbingan quran bagi golongan dewasa

usaha ini dapat menyedarkan masyarakat ke aarh kebaikan.

6. kendalikan pogram pusat pembangunan keluarga islam

pelaksanaan pogram pusat pembangunan keluarga islam (ppki) di jabatan agama

islam negeri-negeri menggunakan modul-modul yang telah disediakan oleh pihak

jakim.

KAUNSELOR DI JABATAN AWAMP E R A N A N K A U N S E L O R D I J A B A T A N A W A M

1. P E R T U M B U H A N D A N P E R K E M B A N G A N

bertujuan untuk memberi peluang kepada golongan kakitangan awam bagi mempertingkatkan tahap

profesionalisme dalam kerjaya mereka. latihan dalam perkhidmatan sewajarnya mengambilkira

aspek-aspek perkembangan diri kakitangan awam.

sebagai contoh: bengkel komunikasi berkesan.

2 . P E N C E G A H A N

bertujuan menghalang daripada berlakunya sesuatu perkara yang tidak diingini ke atas diri seseorang. antara cabaran yang terpaksa ditempuh ialah stres di tempat kerja. program pencegahan perlu dilakukan seperti pengurusan stres untuk kebaikan kakitangan awam.

3. INTERVENSI

4 . P E M U L I H A N

BERTUJUAN UNTUK MEMULIHKAN SESEORANG KAKITANGAN AWAM DARIPADA BERTERUSAN MENGHADAPI PERMASALAHAN DALAM KEHIDUPAN. SOKONGAN SOSIAL PERLU DILAKUKAN SEPERTI PERKHIDMATAN KAUNSELING.

kaunselor di pejabat kerajaan juga menjalankan sesi kaunseling secara individu atau kelompok.

tugas seterusnya adalah mengadakan ceramah, bengkel, syarahan dan seminar. ceramah seperti kemahiran komunikasi, cara meningkatkan kualiti kerja boleh dilakukan bagi meningkatkan kualiti kakitangan kerajaan dari segi kemahiran insaniah.

menjalankan ujian/inventori psikologi, analisis dan kaji selidik. pelbagai inventori boleh dilakukan seperti inventori personaliti warna, mmpi (minnesota multiphasic

personality inventory).

kaunselor merupakan perantara sebelum merujuk klien kepada pihak ahli psikiatri. maklumat dan data anggota yang bermasalah akan diambil oleh kaunselor. kaunselor bertanggungjawab melaporkan aktiviti kaunseling sekurang-kurangnya 6 bulan sekali kepada bahagian perkhidmatan psikologi, jpa.