Upload
lan-dang
View
128
Download
2
Embed Size (px)
Citation preview
SIEÂU AÂM KHAÛO SAÙT
BAÙNH NHAU
DAÂY ROÁN
NÖÔÙC OÁI
BSCKII. LEÂ KIM BAÙ LIEÂM
SIEÂU AÂM KHAÛO SAÙT BAÙNH NHAU
* Muïc ñích:
- Coù nhau tieàn ñaïo?
- Coù maùu tuï sau nhau?
- Caùc baát thöôøng?
* Yeâu caàu:
- Nhaän bieát ñöôïc baùnh nhau,
- Xaùc ñònh ñöôïc vò trí,
- Xaùc ñònh ñoä tröôûng thaønh,
- Nhaän bieát ñöôïc caùc baát thöôøng.
SIEÂU AÂM NGAÕ BUÏNG
SIEÂU AÂM NGAÕ AÂM ÑAÏO
Laø phaàn keát noái giöõa meï vaø thai nhi.
Laøm nhieäm vuï cung caáp dinh döôõng cho
thai nhi.
Beänh lyù meï vaø baùnh nhau aûnh höôûng
ñeán phaùt trieån vaø söùc khoûe thai nhi.
SIEÂU AÂM KHAÛO SAÙT BAÙNH NHAU
BAÙNH NHAU BÌNH THÖÔØNG
– Baét ñaàu thaáy treân SAÂ 9 tuaàn
– Baét ñaàu bieät hoùa 12 tuaàn
- baûn ñeäm,
- moâ nhau,
- baûn ñaùy,
- phöùc hôïp döôùi baùnh nhau.
SIEÂU AÂM KHAÛO SAÙT BAÙNH NHAU
Thai 9 tuaàn
Thai 14 tuaàn
BAÙNH NHAU BÌNH THÖÔØNG
– Söï tích tuï calci: suoát thai kyø, tröôùc 6 thaùng ôû
daïng vi theå, roõ nhaát sau 33 tuaàn. Treân SAÂ:
ñieåm phaûn aâm maïnh khoâng boùng löng, phaân
boá chuû yeáu ôû maøng ñaùy. (nhau voâi hoùa?)
– Hoà maùu: maùu meï ôû khoang döôùi ñeäm vaø
quanh caùc gai nhau.
– Côn co TC cuïc boä: thoaùng qua, nheï, khoâng
ñau. Phaân bieät vôùi nhau daøy, u xô TC…
SIEÂU AÂM KHAÛO SAÙT BAÙNH NHAU
SIEÂU AÂM KHAÛO SAÙT BAÙNH NHAU
– Beà daøy baùnh nhau:
Tröôùc 5 thaùng: chieám gaàn 50% dieän tích buoàng TC.
Cuoái thai kyø: chieám khoaûng 25% (nhau baùm thaáp tröôùc 20
tuaàn?)
Beà daøy coù theå thay ñoåi khi coù côn co TC.
Nhau daøy vaø roäng: lieân quan meï tieåu ñöôøng.
Nhau moûng, nhoû, hoùa voâi nhieàu: meï TSG.
– Baùnh nhau phuï: 8%
Keát noái vôùi baùnh nhau chính qua caùc maïch maùu naèm trong
caùc maøng thai.
Löu yù vì lieân quan ñeán saûn khoa: khi sanh, nhau phuï tieàn
ñaïo, maïch maùu tieàn ñaïo…
SIEÂU AÂM KHAÛO SAÙT BAÙNH NHAU
– Nhieàu baùnh nhau treân 01 ñôn thai.
– Nhau baùm maøng: baùnh nhau bao phuû toaøn
boä tuùi thai, thöôøng gaây xuaát huyeát tröôùc vaø
sau sanh.
SIEÂU AÂM KHAÛO SAÙT BAÙNH NHAU
Baùnh nhau 02 thuøy
Baùnh nhau phuï
Baùnh nhau baùm maøng
– Tröôûng thaønh baùnh nhau theo Grannum
SIEÂU AÂM KHAÛO SAÙT BAÙNH NHAU
Phaân loaïi caùc vò trí nhau baùm:
Tuøy theo vò trí bôø treân nhau so vôùi töû cung
- Nhoùm I : bôø treân ngang/ quaù ñaùy
- Nhoùm II : bôø treân ôû ½ treân töû cung
- Nhoùm III : bôø treân ôû ½ döôùi töû cung
– Tyùp 1 nhau baùm thaáp (< 2 cm so vôùi loå trong CTC)
– Tyùp 2 nhau baùm meùp
– Tyùp 3 nhau tieàn ñaïo baùn trung taâm
– Tyùp 4 nhau tieàn ñaïo trung taâm
SIEÂU AÂM KHAÛO SAÙT BAÙNH NHAU
Tröôùc 28 tuaàn: Nhoùm
Sau 28 tuaàn: nhoùm 3 seõ ñònh type
Phaân loaïi caùc vò trí nhau baùm:
- Nhau khoâng baùm thaáp.
- Nhau baùm thaáp.
- Nhau tieàn ñaïo baùn trung taâm.
- Nhau tieàn ñaïo trung taâm.
SIEÂU AÂM KHAÛO SAÙT BAÙNH NHAU
Baùm thaáùp Baùm meùp Trung taâm
Nhau tieàn ñaïo
So vôùi loã trong CTC
NHAU TIEÀN ÑAÏO
Chaån ñoaùn nhau tieàn ñaïo:
Vò trí nhau/ bôø döôùi nhau
so vôùi loã trong CTC
SIEÂU AÂM KHAÛO SAÙT BAÙNH NHAU
Ñeå thaáy loã trong CTC:
- Baøng quang phaûi ñaày: sieâu aâm buïng
- Duøng caùc thuû thuaät:
Duøng tay ñaåy ngoâi thai leân cao,
Ñeå bn naèm tö theá Trendelenburg,
Sieâu aâm aâm ñaïo (baøng quang troáng)…
SIEÂU AÂM KHAÛO SAÙT BAÙNH NHAU
11A
Caùc tröôøng hôïp “döông tính giaû”
– Khaûo saùt nhau khi ñoaïn döôùi chöa thaønh laäp.
– Cô töû cung co thaét.
– Baøng quang quaù ñaày.
Caùc tröôøng hôïp “aâm tính giaûû”
- U buoàng tröùng tröôùc ñaàu thai,
- Nhaân xô TC.
SIEÂU AÂM KHAÛO SAÙT BAÙNH NHAU
NHAU CAØI RAÊNG LÖÔÏC***
Chẩn đoaùn nhau cài răng lược:
- bằng siêu âm thường quy,
- trên bệnh nhân có vết mổ cũ
và nhau tiền đạo *
SIEÂU AÂM KHAÛO SAÙT BAÙNH NHAU
Dấu hiệu siêu âm thường quycủa nhau cài răng lược
Mất vùng phản âm kém sau bánh nhau,
Có sự mỏng dần vùng phản âm kém sau bánh nhau
Hiện diện các hồ trong bánh nhau ("Swiss cheese" appearance),
Phức hợp vách thanh mạc tử cung-bàng quang mỏng dần (percreta),
Mô bên trên thanh mạc tử cung nhô lên (percreta)
SIEÂU AÂM KHAÛO SAÙT BAÙNH NHAU
Siêu âm đường âm đạoNhau cài răng lược
kỹ thuật được sử dụng để khảo sát những
trường hợp nghi ngờ nhau cài răng lược
SIEÂU AÂM KHAÛO SAÙT BAÙNH NHAU
Dấu hiệu Doppler màu Nhau cài răng lược
Kênh mạch máu dãn rộng với dòng chảy khuyết lan tỏa,
Hồ mạch không đều với dòng chảy khuyết,
Gia tăng hệ thống mạch máu nối bánh nhau đến bàng quang,
Kênh mạch máu dãn rộng với dòng chảy tĩnh mạch dạng xung trên vùng cổ tử cung,
SIEÂU AÂM KHAÛO SAÙT BAÙNH NHAU
Một vùng cơ tử cung sau nhau bị phá hủy cấu trúc
Mạch máu tăng sinh bất thường vùng bàng quang - tử cung
MRI _ Nhau cài răng lược
Trong các trường hợp nguy cơ cao và nhau cài
răng lược xuyên cơ muốn bảo tồn tử cung nên
khảo sát thêm bằng MRI nhằm đánh giá mức độ
xâm nhập bàng quang. (nhau maët sau***)
SIEÂU AÂM KHAÛO SAÙT BAÙNH NHAU
MAÙU TUÏ SAU NHAU - NHAU BONG NON
- Chaån ñoaùn NBN laø chaån ñoùan laâm saøng
- Caùc daáu hieäu sieâu aâm coù theå thaáy laø:
- vuøng thaáu quang sau baùnh nhau,
- nhau daày leân moät caùch baát thöôøng,
- hình aûnh raùch naùt ôû bôø baùnh nhau.
SIEÂU AÂM KHAÛO SAÙT BAÙNH NHAU
CAÙC BAÁT THÖÔØNG KHAÙC CUÛA NHAU
– Baát thöôøng veà caáu truùc
U maùu, u di caên, teùratome
– Baát thöôøng veà hình daïng
Baùnh nhau maøng, baùnh nhau phuï…
– Baát thöôøng veà ñoä daøy
Daøy
Moûng
SIEÂU AÂM KHAÛO SAÙT BAÙNH NHAU
Böôùu nhau
Baùnh nhau 02 thuøy
Nhau baùm maøng
Nhau baùm maøng
Maïch maùu tieàn ñaïo
Cổ trong
SIEÂU AÂM KHAÛO SAÙT DAÂY ROÁN
* Bình thường
• 3 maïch maùu
* 2 maïch maùu
• -> heä nieäu?
Daây roán coù 01 TM vaø 02 ÑM
Daây roán coù 01 TM vaø 02 ÑM
Daây roán coù 01 ÑM
! Khoâng coù chæ ñònh khaûo saùt daây
roán quaán coå.
Quaán/ naèm ôû coå.
Daây roán daøi/ ngaén.
Theo doõi trong khi mang thai vaø
khi chuyeån daï.
Lo laéng cuûa saûn phuï, taêng moå laáy
thai (nguy cô cuoäc moå, döï haäu
laâu daøi).
SIEÂU AÂM KHAÛO SAÙT DAÂY ROÁN
Nang roán vaø daây roán coù 01 ÑM
Daây roán coù 01 ÑM 1%
– Gaëp: meï tieåu ñöôøng, TSG, ñoäng kinh, thieåu
hoaëc ña oái
– Treû sinh ra: troïng löôïng thaáp, cheát chu sinh
cao, baát thöôøng NST , baát thöôøng baåm sinh.
– 20-30% baát thöôøng ôû caáu truùc lôùn vaø ôû nhieàu
cô quan : tim, oáng tieâu hoaù vaø heä. TKTW;
– 70-80% coù baát thöôøng kín ñaùo ôû thaän.
SIEÂU AÂM KHAÛO SAÙT DAÂY ROÁN
32
Daây roán baùm maøng
Daây roán baùm maøng
Daây roán xoaén vaø thaét nuùt
Thaét nuùt giaû: Do maïch maùu trong daây roán xoaén
laïi.
Thaét nuùt thaät : taïo ra trong quaù trình xoay cuûa
thai nhi, töï coät.
Tæ leä daây roán thaét nuùt thaät:
– 1,1%, ñaëc bieät cao/ song thai moät tuùi oái.
– 6% thai cheát löu (Collins, 2000)
SIEÂU AÂM KHAÛO SAÙT DAÂY ROÁN
•Söï tích tuï maùu/ daây roán, coù lieân quan vôùi daây roán ngaén, chaán
thöông vaø vôõ giaõn tónh maïch roángaây traøn maùu vaøo daây roán.
SIEÂU AÂM KHAÛO SAÙT
CAÙC MAØNG BAØO THAI
• Song thai: maøng ngaên caùch giuùp
chaån ñoaùn 1 hay 2 tuùi oái
• 1 hay 2 baùnh nhau
* Phaân ly maøng oái vaø maøng ñeäm
* Hoäi chöùng daûi sôïi oái
DAÕI SÔÏI OÁI
Do: raùch caùc laù maøng oái daûi sôïi, coù theå
quaán thai nhi keùm sinh tröôûng, phaùt trieån
vaø thaäm chí laøm ñöùt ñoaïn phaàn thai bò quaán
hoäi chöùng daûi daây roán.
Taàn suaát xuaát hieän laø 1:1.200 ñeán 1:15.000 ca
sinh soáng[20], vaø 1:70 thai cheát löu.
Sinh beänh hoïc: khoâng roõ.
SIEÂU AÂM KHAÛO SAÙT
CAÙC MAØNG BAO THAI
Maøng ngaên giöõa 02 thai
Muïc tieâu:
– Moâ taû ñöôïc caùc phöông phaùp löôïng giaù nöôùc oái.
– Keå ñöôïc caùc baát thöôøng hình thaùi thai nhi lieân quan
ñeán ña oái vaø thieåu oái.
– Noùi ñöôïc yù nghóa vieäc löôïng giaù nöôùc oái.
– Noùi ñöôïc yù nghóa vieäc khaûo saùt nöôùc oái.
SINH LYÙ HOÏC
* Vai troø cuûa nöôùc oái
- Caàn thieát cho söï phaùt trieån thai nhi
- Löôïng oái nhieàu hoaëc ít ñeàu coù yù nghóa ít
nhieàu treân thai kyø tuøy theo thôøi ñieåm xuaát
hieän.
Khoaûng 30 ml ôû thai 10 tuaàn, ñænh cao
nhaát # 1000ml ôû thai 34 - 36 tuaàn, sau
ñoù theå tích nöôùc oái giaûm ôû tam caù nguyeät
thöù 3, trung bình # 800ml ôû thai 40 tuaàn.
- Löôïng oái nhieàu hoaëc ít ñeàu coù yù nghóa ít
nhieàu treân thai kyø tuøy theo thôøi ñieåm xuaát
hieän:
Quyù 1 hö thai.
Quyù 2 dò daïng thai.
Quyù 3 oái ít daây roán bò cheøn eùp
oái nhieàu nguy cô sanh non
ÑA OÁI
* Nguyeân nhaân
Nn do meï (20%) : tieåu ñöôøng +++
Nn do con (20%) : beänh lyù heä tieâu hoùa
beänh lyù heä TKTÖ
beänh lyù khaùc
Nn khoâng roõ (60%)
* Haäu quaû
Ñ/v meï : phuø, khoù thôû, tieåu ít
Ñ/v thai : sanh non
* Ñieàu trò
Choïc ruùt nöôùc oái
Indomethacine (PG synthetase inhor)
Chaám döùt thai kyø
THIEÅU OÁI
* Nguyeân nhaân
Beänh lyù ñöôøng tieát nieäu thai nhi
- Baát saûn thaän 2 beân
- Thaän ña nang
- Van nieäu ñaïo sau
Thai keùm phaùt trieån trong töû cung
Thai quaù ngaøy
Oái vôõ sôùm
* Haäu quaû
- Hoäi chöùng Potter
Baát saûn thaän +
Thieåu saûn phoåi
Chaân khoeøo, co cöùng, traät khôùp haùng…
Bieán daïng maët: tai thaáp, muõi teït, caèm leïm
- Cheøn eùp daây roán
* Ñieàu trò
CAÙC PP LÖÔÏNG GIAÙ NÖÔÙC OÁI
1.Phöông phaùp ñaùnh giaù chuû quan
– Khoang oái beân caïnh buïng thai nhi ñuû ñeå coù
theâm 1 thai thöù 2
– Thöôøng ñöôïc duøng vaøo quyù 2
2. Phöông phaùp ño ñoä saâu cuûa khoang oái
saâu nhaát (Manning)
d < 1-2 cm : thieåu oái
d > 8 cm : ña oái
3. Phöông phaùp ñaùnh
giaù 4 cung phaàn tö
AFI < 5 : thieåu oái
AFI > 18 : ña oái