7

Click here to load reader

Bài giảng Nhân học Hình ảnh - TS. Bùi Quang Thắng

Embed Size (px)

DESCRIPTION

chi tiết tại http://www.boong.in

Citation preview

Page 1: Bài giảng Nhân học Hình ảnh - TS. Bùi Quang Thắng

NhNhNh

Nh

âââ

â

nnn

n

hhh

h

ọọọ

ccc

c

hhh

h

ììì

ì

nhnhnh

nh

ảảả

nhnhnh

nh

(visual(visual(visual

(visual

anthropology)anthropology)anthropology)

anthropology)

Người biên soạn: Dr. Bùi Quang ThắngViViVi

Vi

ệệệ

nnn

n

VVV

V

ăăă

ă

nnn

n

hhh

h

óóó

ó

aaa

a

NghNghNgh

Ngh

ệệệ

thuthuthu

thu

ậậậ

ttt

t

ViViVi

Vi

ệệệ

ttt

t

NamNamNam

Nam

MMM

M

ởởở

đầđầđầ

đầ

uuu

u

1. Những hình ảnh đầu tiên mà các nhà nghiên cứu dân tộc học, lịch sử hay khảocổ học có thể dựa vào đó để suy đoán hoặc ‘tái dựng” lại đời sống của ngườinguyên thủy chính là những bức vẽ trên đá, trong hang động hoặc trên các lăngmộ: Những bức hình miêu tả về những con vật bình thường, những con vật thiêng,những cuộc săn bắn, những nghi lễ... quả thực đã trở thành những bằng cứ quý giácho những suy luận và diễn giải khoa học về văn hóa của các bộ tộc thời xa xưa.

2. Ở những thời kỳ mà người ta chưa phát minh ra máy ảnh, các nhà nghiên cứudân tộc học (thời ấy chủ yếu là mô tả dân tộc chí- ethnography) đã phải sử dụngthêm những kỹ thuật bổ trợ như vẽ, ghi nốt nhạc, ghi đội hình múa...(thường là họkết hợp với những chuyên gia ở các lĩnh vực trên) để mô tả lại những chân dungnhân chủng học, trang phục, những phong tục, nghi lễ hay nghệ thuật dân gian củacác tộc người mà họ đã từng đi qua hoặc đến để nghiên cứu

3. Việc loài người phát minh ra kỹ thuật chụp ảnh và điện ảnh đã ảnh hưởng mộtcách mạnh mẽ đến những nghiên cứu khoa học xã hội và nhân văn, đặc biệt là dântộc học và nhân học.- Lúc đầu, chụp ảnh -----.> “chụp ảnh chuyển động”- Với kỹ thuật quay phim 16 ly người ta chỉ quay được 2 phút/1 cảnh và không cóâm thanh. Vì vậy, muốn quay được những bộ phim dân tộc học, người ta thườngphải mất vài năm. (chúng ta sẽ được xem một bộ phim thời kỳ này , đó là“Nanook of the Nord” của Robert Flaherty). Tuy nhiên, thời kỳ này những bộphim như vậy mới chỉ được coi là những “minh họa sống động” về những nền vănhóa khác mà người “văn minh” muốn tìm hiểu và thưởng ngoạn (tìm cái khác lạ,kỳ thú)4. Đến khi, kỹ thuật làm phim màu và có âm thanh ra đời, đặc biệt là từ khi có kỹthuật video, ngành nhân học hình ảnh mới thực sự đổi mới, cả về hình thức lẫn nộidung và quan điểm làm phim. Với kỹ thuật mới này, người ta có thể quay phimhàng giờ đồng hồ, có thể quay ở những điều kiện thời tiết, ánh sáng khác nhau, cóthể ghi đồđồđồ

đồ

ngngng

ng

bbb

b

ộộộ

cả hình ảnh lẫn âm thanh, có thể tiến hành những phỏng vấn sâuhoặc những qua sát tham dự... nói chung tất cả những phương pháp nghiên cứudân tộc học, nhân học truyền thống đều có thể được “refrest” ở kỹ thuật nghiên

Page 2: Bài giảng Nhân học Hình ảnh - TS. Bùi Quang Thắng

cứu này. Phim nhân học ngày càng trở thành nhánh nghiên cứu nhân học quantrọng khi giới nghiên cứu nhân học ngày càng coi trọng quan điểm:+ Những khái quát hóa dân tộc học (theo trường phái thực chứng) tỏ ra lỗi thời(Không thể “phiên dịch” nền văn hóa này sang ngôn ngữ của nền văn hóa khác màkhông bị sai lệch, mỗi nền văn hóa có một mã văn hóa riêng...)+ Nhân học không chỉ phân tích, diễn giải văn hóa, xã hội của các tộc người (tứckhông chỉ có chức năng thông tin) mà còn phải biết truytruytruy

truy

ềềề

n,n,n,

n,

chiachiachia

chia

sss

s

ẻẻẻ

chochocho

cho

ngngng

ng

ườườườ

ườ

iii

i

xemxemxem

xem

nhnhnh

nh

ữữữ

ngngng

ng

xxx

x

úúú

ú

ccc

c

ccc

c

ảảả

mmm

m

ccc

c

ủủủ

aaa

a

nhnhnh

nh

ữữữ

ngngng

ng

ngngng

ng

ườườườ

ườ

iii

i

trongtrongtrong

trong

cucucu

cu

ộộộ

ccc

c

...

.

Như vậy, (a). trước hết phim nhân học phải thể hiện được tiếng nói của chủ thể vànhà làm phim- nhà nghiên cứu phải tham dự vào cuộc sống của cư dân bản địa; (b).Nhà làm phim- nhà nghiên cứu phải hiểu được ngôn ngữ, tâm lý, phong tục, tậpquán của người bản địa hay của đối tượng khảo cứu. (thuật ngữ “seat of power”

5.5.5.

5.

Phim nhân học ngày nay đã mở rộng đối tượng nghiên cứu (không chỉ là vănhóa, xã hội của những tộc người ở xã hội bán khai, ‘man dã” nữa, nó đã hướng đếnnhững vấn đề của cuộc sống đương đại, của những con người, dân tộc “văn minh”)

6. Có một điều tưởng như nghịch lý là: Phim nhân học càng phát triển thì đội ngũnhững người làm phim nhân học không chuyên (không phải là nhân học, khôngđược đào tạo chính quy) càng tăng lên. Chính sự đa dạng này giải thích sự chậmtrẽ của lý thuyết về làm phim nhân học.Vì vậy, người ta đã thống nhất với nhau một thuật ngữ chính xác hơn: PhimPhimPhim

Phim

theotheotheo

theo

khuynhkhuynhkhuynh

khuynh

hhh

h

ướướướ

ướ

ngngng

ng

nhnhnh

nh

âââ

â

nnn

n

hhh

h

ọọọ

c.c.c.

c.

1.1.1.

1.

PhimPhimPhim

Phim

nhnhnh

nh

âââ

â

nnn

n

hhh

h

ọọọ

ccc

c

lll

l

ààà

à

mmm

m

ộộộ

ttt

t

nhnhnh

nh

ááá

á

nhnhnh

nh

trongtrongtrong

trong

ththth

th

ểểể

lololo

lo

ạạạ

iii

i

phimphimphim

phim

ttt

t

ààà

à

iii

i

lilili

li

ệệệ

uuu

u

(documentary(documentary(documentary

(documentary

film)film)film)

film)

Có thể chia thành hai dòng phim lớn:(1). Fiction-Fiction-Fiction-

Fiction-

FilmFilmFilm

Film

: Phim truyện, phim tái diễn lịch sử, phim hoạt hình (là nhữngphim có tính chất nghệ thuật, có hư cấu)(2). Non-Non-Non-

Non-

FictionFictionFiction

Fiction

FilmFilmFilm

Film

: Những phim khoa học tự nhiên và tài liệu/ khoa học xãhội (phản ánh những sự kiện, những nhân vật có thật) như những phim tài liệu/khoa học thường thức trên TV, những phim dân tộc học, nhân học và các khoa họcxã hội khác

1.1.1.1.1.1.

1.1.

NhNhNh

Nh

ữữữ

ngngng

ng

ththth

th

ểểể

lololo

lo

ạạạ

iii

i

phimphimphim

phim

ttt

t

ààà

à

iii

i

lilili

li

ệệệ

u:u:u:

u:

- Chia theo sự khác biệt về nội dung: Khoa học tự nhiên, khoa học xã hội và nhânvăn (dân tộc học, nhân học, khảo cổ học, văn hóa dân gian, nghệ thuật học...),chân dung, tài liệu chiến trường, tài liệu thời sự, chăn nuôi, nghệ thuật....- Chia theo sự khác biệt về ngôn ngữ thể hiện: phim sử dụng ngôn ngữ tổng hợp“điện ảnh trực tiếp”, phim câm,

Page 3: Bài giảng Nhân học Hình ảnh - TS. Bùi Quang Thắng

- Chia theo phương pháp tiếp cận: Etic hay Emic, phim của nhà khoa học hayphim cộng đồng/ bản địa, hay cách tiếp cận hỗn hợp

1.2.1.2.1.2.

1.2.

NhNhNh

Nh

ữữữ

ngngng

ng

ththth

th

ààà

à

nhnhnh

nh

ttt

t

ốốố

ccc

c

ủủủ

aaa

a

mmm

m

ộộộ

ttt

t

bbb

b

ộộộ

phimphimphim

phim

ttt

t

ààà

à

iii

i

lilili

li

ệệệ

uuu

u

(1).(1).(1).

(1).

HHH

H

ììì

ì

nhnhnh

nh

ảảả

nhnhnh

nh

ttt

t

ĩĩĩ

ĩ

nhnhnh

nh

(bản đồ, tranh, ảnh, biểu đồ, đồ thị)(2). HHH

H

ììì

ì

nhnhnh

nh

độđộđộ

độ

ngngng

ng

(phim, video, phim lưu trữ...)(3). ÂÂÂ

Â

mmm

m

thanhthanhthanh

thanh

- Âm nhạc (nghệ thuật)- Hiệu ứng âm thanh (tiếng vọng, hiệu quả tiếng động)- Âm thanh nền tự nhiên (tiếng gió, tiếng mưa, tiêng chim chóc, gà gáy, tiếng động,các thoại thổ ngữ, các âm thanh từ hiện trường...)- Âm thanh trộn (từ tự nhiên hay kỹ xảo- remix,)- Âm thanh nhân tạo (khi không thu được từ hiện trường thực tế)(4). VVV

V

ăăă

ă

nnn

n

bbb

b

ảảả

nnn

n

- Tên phim (Titles)- Chỉ định địa điểm hoặc tên nhân vật (intertitles)- Phụ đề (subtitles): chỉ nghĩa đen (literal), phụ đề theo ngôn ngữ tộc người chủ thểcủa nền văn hóa được quay phim (emotive), phụ đề chuyển ngữ (dịch tương ứngvới nghĩa của nền văn hóa khác)- Lời bình (thuyết minh): Dìm âm thanh khác đi, chỉ làm nổi tiếng thuyết minh củaphim- Các hình thức hội thoại: phỏng vấn (interview), đối thoại của những người ngangbằng nhau (Conservation), hai người đối thoại, tranh luận về một chủ đề(Engagemen), tra khảo (internogration) và tự bạch (chủ thể nhìn vào ống kính, tựnói về mình, tạo sự đồng cảm cho người xem)

2.2.2.

2.

PhimPhimPhim

Phim

nhnhnh

nh

âââ

â

nnn

n

hhh

h

ọọọ

ccc

c

lll

l

ààà

à

nhnhnh

nh

ữữữ

ngngng

ng

nhnhnh

nh

ááá

á

nhnhnh

nh

ccc

c

ủủủ

aaa

a

nhnhnh

nh

âââ

â

nnn

n

hhh

h

ọọọ

ccc

c

2.1.2.1.2.1.

2.1.

NhNhNh

Nh

âââ

â

nnn

n

hhh

h

ọọọ

ccc

c

lll

l

ààà

à

ggg

g

ììì

ì

???

?

MMM

M

ốốố

iii

i

quanquanquan

quan

hhh

h

ệệệ

gigigi

gi

ữữữ

aaa

a

Ethnography,Ethnography,Ethnography,

Ethnography,

EthnologyEthnologyEthnology

Ethnology

vvv

v

ààà

à

Anthropology?Anthropology?Anthropology?

Anthropology?

(xem phần phụ lục, mục từ “nhân học” trong sách “30 thuật ngữnghiên cứu văn hóa” do Bùi quang Thắng chủ biên, có đăng ở trangweb này)

2.2.2.2.2.2.

2.2.

PhimPhimPhim

Phim

nhnhnh

nh

âââ

â

nnn

n

hhh

h

ọọọ

ccc

c

lll

l

ààà

à

ggg

g

ììì

ì

???

?

1.2.1.1.2.1.1.2.1.

1.2.1.

KhKhKh

Kh

ááá

á

iii

i

ninini

ni

ệệệ

m:m:m:

m:

Page 4: Bài giảng Nhân học Hình ảnh - TS. Bùi Quang Thắng

Là một nhánh của thể loại phim khoa học/ tài liệu có nội dung là những diễn giảinhân học. Tuy nhiên nó khác với nhân học (văn bản) ở chỗ: Nó không đưa rabằng cớ bằng những số liệu hay những cứ liệu dưới dạng ngôn ngữ (đã được cácnhà khoa học chuyển thành dạng ngôn ngữ khoa học, trìu tượng) mà dưới dạngtổng hợp- cảm tính từ những hình ảnh, âm thanh, lời nói.... Phim nhân học còn cóưu thế ở chỗ: ngoài việc đưa ra những thông điệp nó còn có khả năng truyền cảm(chia sẻ cảm xúc của người trong cuộc cho người xem).

1.2.2.1.2.2.1.2.2.

1.2.2.

MMM

M

ộộộ

ttt

t

vvv

v

ààà

à

iii

i

ccc

c

ộộộ

ttt

t

mmm

m

ốốố

ccc

c

lll

l

ịịị

chchch

ch

sss

s

ửửử

ccc

c

ủủủ

aaa

a

phimphimphim

phim

nhnhnh

nh

âââ

â

nnn

n

hhh

h

ọọọ

ccc

c

(1).(1).(1).

(1).

Felix-Felix-Felix-

Felix-

LouisLouisLouis

Louis

RegnaultRegnaultRegnault

Regnault

(Khởi thủy)(2).(2).(2).

(2).

RobertRobertRobert

Robert

FlahertyFlahertyFlaherty

Flaherty

(kinh điển, “Nanook of the Nord”)(3).(3).(3).

(3).

MargaretMargaretMargaret

Margaret

MeadMeadMead

Mead

(những đứa trẻ sống trong ba nền văn hóa)(4).(4).(4).

(4).

JohnJohnJohn

John

marshallmarshallmarshall

marshall

(The Hunter)(5).(5).(5).

(5).

RobertRobertRobert

Robert

GardnerGardnerGardner

Gardner

(chim chết)(6).(6).(6).

(6).

TimothyTimothyTimothy

Timothy

AschAschAsch

Asch

(điện ảnh trực tiếp, “Ax Fight”)(7).(7).(7).

(7).

JeanJeanJean

Jean

RouchRouchRouch

Rouch

(Thế giới dưới con mắt của người bản xứ; dân tộc học phẩn thân?)1.2.3.1.2.3.1.2.3.

1.2.3.

PhimPhimPhim

Phim

nhnhnh

nh

âââ

â

nnn

n

hhh

h

ọọọ

ccc

c

đểđểđể

để

lll

l

ààà

à

mmm

m

ggg

g

ììì

ì

???

?

---

-

MinhMinhMinh

Minh

hhh

h

ọọọ

aaa

a

ccc

c

ááá

á

ccc

c

nghinghinghi

nghi

êêê

ê

nnn

n

ccc

c

ứứứ

uuu

u

---

-

ĐưĐưĐư

Đư

aaa

a

vvv

v

ààà

à

ooo

o

hhh

h

ệệệ

ththth

th

ốốố

ngngng

ng

gigigi

gi

ááá

á

ooo

o

ddd

d

ụụụ

ccc

c

đạđạđạ

đạ

iii

i

hhh

h

ọọọ

ccc

c

vvv

v

ààà

à

phphph

ph

ổổổ

ththth

th

ôôô

ô

ngngng

ng

---

-

LLL

L

ààà

à

mmm

m

ộộộ

ttt

t

nghinghinghi

nghi

êêê

ê

nnn

n

ccc

c

ứứứ

uuu

u

chchch

ch

ỉỉỉ

nhnhnh

nh

ththth

th

ểểể

(với những quan điểm khác nhau như dân tộc họcphản thân, “ không thể phiên dịch một nền văn hóa”, truyền đạt và chia sẻ cảmxúc toàn vẹn...)

2.3.2.3.2.3.

2.3.

HaiHaiHai

Hai

hhh

h

ướướướ

ướ

ngngng

ng

tititi

ti

ếếế

ế

ppp

p

ccc

c

ậậậ

n:n:n:

n:

(((

(

“““

nnn

n

óóó

ó

iii

i

hhh

h

ộộộ

,,,

,

nnn

n

óóó

ó

iii

i

vvv

v

ềềề

,,,

,

nnn

n

óóó

ó

iii

i

ccc

c

ùùù

ù

ngngng

ng

hayhayhay

hay

ccc

c

ùùù

ù

ngngng

ng

đứđứđứ

đứ

ngngng

ng

bbb

b

êêê

ê

nnn

n

nnn

n

óóó

ó

i?i?i?

i?

”””

)))

)

---

-

GiGiGi

Gi

ááá

á

nnn

n

ccc

c

ááá

á

chchch

ch

(“fly on the wall”1) hayhayhay

hay

thamthamtham

tham

ddd

d

ựựự

???

?

---

-

EmicEmicEmic

Emic

hayhayhay

hay

Etic?Etic?Etic?

Etic?

---

-

LLL

L

ờờờ

iii

i

bbb

b

ììì

ì

nhnhnh

nh

(“voice of God2”) hayhayhay

hay

tititi

ti

ếếế

ế

ngngng

ng

nnn

n

óóó

ó

iii

i

ngngng

ng

ườườườ

ườ

iii

i

trongtrongtrong

trong

cucucu

cu

ộộộ

c?c?c?

c?

---

-

LLL

L

ýýý

ý

trtrtr

tr

ííí

í

hayhayhay

hay

xxx

x

úúú

ú

ccc

c

ccc

c

ảảả

mmm

m

?

1 cách làm phim mà cứ như thể người dân bản địa không để ý đến sự hiện diện của đoànlàm phim (giống như những phim quay về động vật). Trong trường hợp này, nếu khôngphải là đặt máy quay lén thì người làm phim phải rất thân thiết và gần gũi với cộng đồngđến mức việc anh ta quay phim cũng quen thuộc như người khác cầm cái cuốc hay cáicày vậy.2 Phim sử dụng lời bình của nhà làm phim- nhà nghiên cứu. Những lời bình này thườngmang ý nghĩa chủ quan, áp đặt của nhà làm phim- nhà nghiên cứu, bất chấp người dânbản địa hay cộng đồng hiểu về điều đó ra sao. (tức có sự gián cách giữa người dân và nhànghiên cứu)

Page 5: Bài giảng Nhân học Hình ảnh - TS. Bùi Quang Thắng

2.4.2.4.2.4.

2.4.

ĐôĐôĐô

Đô

iii

i

chchch

ch

úúú

ú

ttt

t

khkhkh

kh

ááá

á

ccc

c

bibibi

bi

ệệệ

ttt

t

gigigi

gi

ữữữ

aaa

a

phimphimphim

phim

ddd

d

âââ

â

nnn

n

ttt

t

ộộộ

ccc

c

hhh

h

ọọọ

ccc

c

vvv

v

ààà

à

nhnhnh

nh

âââ

â

nnn

n

hhh

h

ọọọ

c?c?c?

c?

(1).(1).(1).

(1).

SSS

S

ựựự

kikiki

ki

ệệệ

nnn

n

đượđượđượ

đượ

ccc

c

mimimi

mi

êêê

ê

uuu

u

ttt

t

ảảả

///

/

dididi

di

ễễễ

nnn

n

gigigi

gi

ảảả

iii

i

ccc

c

óóó

ó

mangmangmang

mang

ttt

t

ííí

í

nhnhnh

nh

đươđươđươ

đươ

ngngng

ng

đạđạđạ

đạ

iii

i

hayhayhay

hay

khkhkh

kh

ôôô

ô

ng?ng?ng?

ng?

(2).(2).(2).

(2).

MiMiMi

Mi

êêê

ê

uuu

u

ttt

t

ảảả

sss

s

ựựự

kikiki

ki

ệệệ

nnn

n

hayhayhay

hay

dididi

di

ễễễ

nnn

n

gigigi

gi

ảảả

iii

i

sss

s

ựựự

kikiki

ki

ệệệ

n?n?n?

n?

vvv

v

ààà

à

dididi

di

ễễễ

nnn

n

gigigi

gi

ảảả

iii

i

theotheotheo

theo

kikiki

ki

ểểể

uuu

u

nnn

n

ààà

à

o?o?o?

o?

(3).(3).(3).

(3).

BBB

B

ộộộ

phimphimphim

phim

ccc

c

óóó

ó

đềđềđề

đề

ccc

c

ậậậ

ppp

p

vvv

v

ààà

à

dididi

di

ễễễ

nnn

n

gigigi

gi

ảảả

iii

i

nhnhnh

nh

ữữữ

ngngng

ng

xungxungxung

xung

độđộđộ

độ

ttt

t

hayhayhay

hay

khkhkh

kh

ôôô

ô

ng?ng?ng?

ng?

(truy(truy(truy

(truy

ềềề

nnn

n

ththth

th

ốốố

ng-ng-ng-

ng-

đươđươđươ

đươ

ngngng

ng

đạđạđạ

đạ

i,i,i,

i,

ccc

c

ũũũ

ũ

---

-

mmm

m

ớớớ

i,i,i,

i,

ccc

c

ááá

á

nhnhnh

nh

âââ

â

n-n-n-

n-

ttt

t

ậậậ

ppp

p

ththth

th

ểểể

,,,

,

ccc

c

ộộộ

ngngng

ng

đồđồđồ

đồ

ngngng

ng

nnn

n

ààà

à

yyy

y

–––

ccc

c

ộộộ

ngngng

ng

đồđồđồ

đồ

ngngng

ng

khkhkh

kh

ááá

á

c,c,c,

c,

...)...)...)

...)

3.3.3.

3.

PhPhPh

Ph

ươươươ

ươ

ngngng

ng

phphph

ph

ááá

á

ppp

p

vvv

v

ààà

à

quyquyquy

quy

trtrtr

tr

ììì

ì

nhnhnh

nh

lll

l

ààà

à

mmm

m

phimphimphim

phim

ddd

d

âââ

â

nnn

n

ttt

t

ộộộ

ccc

c

hhh

h

ọọọ

ccc

c

vvv

v

ààà

à

nhnhnh

nh

âââ

â

nnn

n

hhh

h

ọọọ

c?c?c?

c?

3.1. Nghiên cứu thực địa3.2. Hình thành ý tưởng phim3.3. Quay phim thực địa3.4. Tiến hành phỏng vấn ( cấu trúc, bán cấu trúc, phi cấu trúc, trò chuyện hay tự3ạch)3.5. Dựng phim3.6. Chiếu phim đã dựng (thô) cho cộng đồng xem và đánh giá3.7. Quay bổ sung (nếu cần thiết và có thể)3.8. Dựng phim lần cuối

4.4.4.

4.

XemXemXem

Xem

mmm

m

ộộộ

ttt

t

sss

s

ốốố

phimphimphim

phim

vvv

v

ààà

à

ththth

th

ảảả

ooo

o

lululu

lu

ậậậ

nnn

n

4.1.M4.1.M4.1.M

4.1.M

ộộộ

ttt

t

sss

s

ốốố

ggg

g

ợợợ

iii

i

ýýý

ý

khikhikhi

khi

xemxemxem

xem

phimphimphim

phim

nhnhnh

nh

âââ

â

nnn

n

hhh

h

ọọọ

ccc

c

- Những thay đổi công nghệ- kỹ thuật ảnh hưởng tới cách làm phim? (phim câm,phim đen- trắng, phim 16 ly, và phim 32 ly, phim màn ảnh rộng, phim video vớinhững kỹ thuật âm thanh, phụ đề, thuyết minh phong phú- Quan điểm của nhà làm phim?- Chú ý đến những thành tố cơ bản được phối hợp với nhau như thế nào?- Thông tin gì được chuyển tải?- Cảm xúc nào mà tác giả muốn chia sẻ?

4.2.4.2.4.2.

4.2.

NhNhNh

Nh

ữữữ

ngngng

ng

phimphimphim

phim

ccc

c

ụụụ

ththth

th

ểểể

(1).(1).(1).

(1).

NanookNanookNanook

Nanook

ininin

in

thethethe

the

NordNordNord

Nord

(Nanuc(Nanuc(Nanuc

(Nanuc

ởởở

phphph

ph

ươươươ

ươ

ngngng

ng

BBB

B

ắắắ

c)cc)cc)c

c)c

ủủủ

aaa

a

RobertRobertRobert

Robert

FlahertyFlahertyFlaherty

Flaherty

Nội dung:- Miêu tả cách sinh tồn của người Eskimo- Trải nghiệm được thể hiện qua các hình ảnh cá nhân ở các thời tiết khác nhau- Khai thác cách truyền dạy tri thức bản địa của người bản địaNhận xét (gợi ý):

Page 6: Bài giảng Nhân học Hình ảnh - TS. Bùi Quang Thắng

- Nhà làm phim chú ý đến những hình ảnh cụ thể, sinh động (trẻ con, động vật)gắn liền với cuộc sống của thổ dân- Mô tả được sự chống đỡ của con người với sự khắc nghiệt của tự nhiên? Đặc biệtnó bộc lộ được một cảm quan lãng mạn.- Nhiều cảnh trong phim được tái dựng?- Âm nhạc phương Tây được lồng vào?- Sự tham dự của nhà làm phim?- Trách nhiệm của nhà làm phim với cộng đồng?- Phim truyền đạt được thông điệp và tình cảm gì?

(2).(2).(2).

(2).

TheTheThe

The

HunterHunterHunter

Hunter

(Th(Th(Th

(Th

ợợợ

sss

s

ăăă

ă

n)n)n)

n)

ccc

c

ủủủ

aaa

a

JohnJohnJohn

John

marshallmarshallmarshall

marshall

Nội dung:Cuộc sống đời thường và kiếm ăn của nguời Cung ở châu Phi (săn bắt, hái lượm,địa lý nhân văn, tri thức bản địa về săn bắn...)Nhận xét (gợi ý):- Nhà làm phim đã sống với cộng đồng người Cung 3 năm- Những cảnh quay về những cuộc đi săn khác nhau được dựng thành một diễntrình săn bắt- Ngôn ngữ hình ảnh được tận dụng tốt? (dấu vết động vật? cây cỏ, phân độngvật...)- Phim truyền đạt được thông điệp và tình cảm gì?

(3).(3).(3).

(3).

WhoseWhoseWhose

Whose

isisis

is

thethethe

the

song?song?song?

song?

(B(B(B

(B

ààà

à

iii

i

ddd

d

âââ

â

nnn

n

cacaca

ca

ccc

c

ủủủ

aaa

a

ai?)ai?)ai?)

ai?)

Nội dung:Nói về những tiếp biến văn hóa và những xung đột sắc tộc thông qua một bài hátcụ thể.Nhận xét (gợi ý):- Ý tưởng về bộ phim? cách thể hiện ý tưởng này có gì đặc biệt?- Phong cách làm phim?- Những xung đột được miêu tả ở phim là gì? liên hệ với tộc người của bạn?- Những thông điệp và xúc cảm bạn nhận được qua bộ phim này?

(4).(4).(4).

(4).

AxAxAx

Ax

FightFightFight

Fight

(V(V(V

(V

ụụụ

ẩẩẩ

uuu

u

đảđảđả

đả

)))

)

Nội dung- Miêu tả và diễn giải về một vụ ẩu đả ở một cộng đồng tộc ngườiNhận xét (gợi ý):- Đây là kiểu làm phim “Điện ảnh trực tiếp”- Cấu trúc của phim: Sử dụng tư liệu thô để mô tả vụ ẩu đả, diễn giải bằng cáchphân tích thân tộc (có lặp lại hình ảnh minh họa)- Không sử dụng lời bình mà sử dụng các cuộc nói chuyện thật được ghi ở hiêntrường- Quay nhiều góc độ khác nhau, sử dụng zoom

Page 7: Bài giảng Nhân học Hình ảnh - TS. Bùi Quang Thắng

- Thử suy nghĩ xem: Nếu bạn làm phim này bạn có thể có cách lý giải khác? haycó thêm bớt điều gì?(5).(5).(5).

(5).

ThThTh

Th

ầầầ

yyy

y

ĐứĐứĐứ

Đứ

ccc

c

(6).(6).(6).

(6).

RRR

R

ốốố

iii

i

TTT

T

ààà

à

yyy

y

(7).(7).(7).

(7).

TTT

T

ếếế

ế

ththth

th

ầầầ

nnn

n

HHH

H

ỏỏỏ

aaa

a

(8).(8).(8).

(8).

CCC

C

ầầầ

uuu

u

mmm

m

ưưư

ư

aaa

a

ccc

c

ủủủ

aaa

a

ngngng

ng

ườườườ

ườ

iii

i

DrDrDr

Dr

ắắắ

claiclaiclai

clai

(1)(1)(1)

(1)

(9).(9).(9).

(9).

CCC

C

ầầầ

uuu

u

mmm

m

ưưư

ư

aaa

a

ccc

c

ủủủ

aaa

a

ngngng

ng

ườườườ

ườ

iii

i

DrDrDr

Dr

ắắắ

claiclaiclai

clai

(2)(2)(2)

(2)

(10).(10).(10).

(10).

LLL

L

ễễễ

hhh

h

ỏỏỏ

aaa

a

ttt

t

ááá

á

ngngng

ng

ccc

c

ủủủ

aaa

a

ngngng

ng

ườườườ

ườ

iii

i

ChChCh

Ch

ăăă

ă

mmm

m

5.5.5.

5.

ThThTh

Th

ựựự

ccc

c

hhh

h

ààà

à

nhnhnh

nh

lll

l

ậậậ

ppp

p

đềđềđề

đề

ccc

c

ươươươ

ươ

ngngng

ng

mmm

m

ộộộ

ttt

t

phimphimphim

phim

ddd

d

âââ

â

nnn

n

ttt

t

ộộộ

ccc

c

hhh

h

ọọọ

ccc

c

hayhayhay

hay

nhnhnh

nh

âââ

â

nnn

n

hhh

h

ọọọ

ccc

c

vvv

v

ềềề

mmm

m

ộộộ

ttt

t

hihihi

hi

ệệệ

nnn

n

ttt

t

ượượượ

ượ

ng,ng,ng,

ng,

mmm

m

ộộộ

ttt

t

sss

s

ựựự

kikiki

ki

ệệệ

nnn

n

ởởở

ccc

c

ộộộ

ngngng

ng

đồđồđồ

đồ

ngngng

ng

ttt

t

ộộộ

ccc

c

ngngng

ng

ườườườ

ườ

iii

i

ccc

c

ủủủ

aaa

a

mmm

m

ììì

ì

nhnhnh

nh