BVTV - C5.Các hợp chất trừ sâu tổng hợp hữu cơ

13/04/2023 03:17 chiềuyour love away1

3. Các hợp chất trừ sâu tổng hợp hữu cơ

Lớp : Sinh - KTNN K16

Người thực hiện : Trần Thị Lệ

Nguyễn Khánh An


3.4 Thuốc trừ sâu pyrethroit

Là nhóm thuốc xuất hiện vào đầu những năm 80 của thế kỷ XX các hợp chất trong nhóm có các đặc điểm:

• Bền với ánh sáng ( trừ alllethrin và permetherin )

• Lượng hợp chất trên một đơn vị diện tích rất thấp.

• Có tác dụng chọn lọc cao, ít gây hại với thiên địch.

• Pyrethroit có tác dụng tiếp xúc rất mạnh, vị độc , có khả năng xua đuổi côn trùng và kích thích cây phát triển.

• Phổ tác động của thuốc rất rộng. Diệt trừ sâu thuộc bộ Cánh vảy,Cánh cứng, Hai cánh.

• Trong cơ thể côn trùng, thuốc tác động đến màng tế bào thần kinh, hệ thần kinh trung ương và ngoại vi và hạch thần kinh ngực.

• Độ độc cấp tính của các thuốc trong nhóm đối với động vật máu nóng thấp.


Các thuốc thông dụng trên thị trường Việt Nam:

Fenvalerat: diệt sâu với lượng Deltamethrin: diệt sâu với

25- 125g ai/ha. lượng 8- 10g ai/ha.


Thuốc trừ sâu sherpa Thuốc trừ sâu viser

Nhóm Cypenmethrin: diệt sâu với lượng 25- 200g ai/ha


Thuốc trừ sâu danitol

Nhóm Fenpropathrin: diệt sâu với lượng 5- 10g ai/ha


Thuốc trừ sâu karate

Nhóm Cyhalothrin: diệt sâu với lượng 5- 10g ai/ha


Pynamin Pemethrin

Hai thuốc trong nhóm không dùng trong nông nghiệp mà chủ yếu dùng trong y tế để trừ ruồi, muỗi, kiến gián và các kí sinh trên vật nuôi cũng như các môi giới truyền bênh khác.


3.5. Nhóm thuốc điều hòa sinh trưởng côn trùng( IRG )

Đây là nhóm thuốc trừ sâu mới được phát triển khá nhanh. Cơ chế của các thuốc trong nhóm là ức chế quá trình lột xác, ngăn cản sự chuyển giai đoạn và chuyển tuổi của côn trùng.


IRG có các đặc điểm :

IRG gây hiệu lực chậm nhưng kéo dài: có hiệu lực thấp hay không có hiệu lực với pha trưởng thành.

Thuốc có chọn lọc cao, ít gây hại cho kí sinh thiên địch; ít độc với động vật máu nóng và môi trường.

IRG tác động đến côn trùng bằng con đường tiếp xúc, vị độc, không có hiệu lực bằng con đường xông hơi và nội hấp.


các thuốc đã được nhập và sử dụng ở nước ta chia làm hai nhóm :

Dùng để diệt các sâu miệng nhai có:

Chlorfluazunon ( atabron ) có hiệu lực cao với sâu non và 3- 5 ngày sâu mới chết. Tác dụng làm giảm số lượng quần thể thông qua sự giảm số lượng vào nhộng, vũ hóa, đẻ trứng ít và trứng nở kém. Lượng dùng 50 - 250g ai/ha.


Dùng để diệt các sâu miệng chích hút .

Một số loại thuốc dùng để diệt các sâu miệng chích hút


3.6 Những chất xua đuổi côn trùng

Là những chất có khả năng bay hơi, tác động đến khứu giác hoặc các cơ quan cảm thụ hóa học của côn trùng, khiến côn trùng lảng tránh và rời bỏ khỏi nơi xử lý thuốc.

Chất xua đuổi: Một hợp chất nào đó, khi được phun lên cây, có thể lam cho côn trùng không đến ăn hay đẻ trứng ở nơi đó nữa.

Chất gây ngán: bao gồm các hợp chất không mang tính xua đuổi côn trùng, nhưng làm cho côn trùng chán hay ngừng ăn trong một thời gian, kể cả những thức ăn không có thuốc dẫn tới côn trùng đói mà chết.


3.7. Những chất triệt sản

Bao gồm các chất gây tác động hay phá hủy đến khả năng sinh snr của sinh vật.

Chất triệt sản có tính đặc hiệu cao (chỉ tác động đến loài này mà không tác động đến loài khác hoặc chỉ tác động đến con đực mà không tác động đến con cái và ngược lại chỉ phát huy tác dụng ở giai đoạn nhất định của sâu hại) thông qua con đường tiếp xúc và vị độc.


Tác dụng triệt sản thể hiện bằng một hay nhiều hình thức sau:

Kìm hãm sự phát triển của buồng trứng hay tinh hoàn của côn trùng.

Diệt trứng hay tinh trùng đã hình thành trong bộ máy sinh dục; phá huy nhiễm sắc thể của trứng hay côn trùng.

Khống chế sự thụ tinh, làm cho con cái đẻ ít hay không đẻ, trứng nở ít hay không nở.

Mỗi chất triệt sản phải là những chất không ảnh hưởng đến tuổi thọ và khả năng giao phối của con trưởng thành, nhưng làm cho con cái đẻ ít hoặc không đẻ, trứng nở ít hoặc không nở.


Chất triệt sản được sử dụng theo các phương pháp sau:

Thả sâu đã được ăn hay tiếp súc với thuốc.

Dùng chất triệt sản hỗn hợp với chất dẫn dụ để bẫy sâu

Phun thuốc triệt sản ngoài đồng: chọn những thuốc triệt sản ít độc với người và gia súc rồi phun lên đồng ruộng khi sâu mới suất hiện hay có mật độ sâu thấp.


3.8. Các chất dẫn dụ côn trùng (pheromon)

Các chất dẫn dụ sinh dục: là nhừn pheromon giới tính của loài côn trùng kích thích hấp dẫn con đực tìm đến con cái để giao phối. Dựa vào đặc tính này, người ta tổng hợp ra chất tương tự như pheromon giới tính ( pheromon giả ) nhằm phá hủy khả năng tìm kiếm con cái ở con đực để chúng không thể giao phối được do đó làm giảm số lượng quần thể sâu hại ở các thế hệ sau trên đồng ruộng.


Các chất dẫn dụ tìm kiếm thưc ăn: là những chất không mang tính đăc hiệu như pheromon sinh dục. Chúng hấp dẫn cả con đực và con cái cùng loài, thậm chí nhiều loài khác nhau, nhưng khoảng cach hấp dẫn không xa, thời gian hữu hiệu ngắn, phụ thuộc nhiều vào thời tiết.

Các chất dẫn dụ đẻ trứng: Một số loài côn trùng chỉ đẻ trứng trên những loài cây chọn lọc nhất định mà những loài cây này tiết ra những chất hấp dẫn nhất định.

ví dụ: ankyl isothioxanat là một ancaloit dẫn dụ loài sâu xanh bướm trắng pieric sp đến đẻ trứng.


Có thế sử dụng pheromon theo một số phương thức khác nhau, như tẩm pheromon vào các miếng cao su cắm rải rác trên đồng ruộng hoặc tẩm vào sợi dây nilon với liều nhất định rồi căng trên mặt ruộng cao hơn 20 - 40cm để pheromon bay hơi tảo vào không khí gây rối loạn sinh dục, làm cho con đực không tìm thấy con cái để giao phối. Pheromon thức ăn được chộn với thuốc trừ sâu làm bả hoặc phun trên cây theo từng điểm để thu hút tập trung sâu hại tới dễ tiêu diệt. Hiệu lực của pheromon sản xuất hiện nay có hiệu lực 6 tuần đến 6 tháng.

Education

BVTV - C5.Các hợp chất trừ sâu tổng hợp hữu cơ