8
LINGVA LATĪNA PER SE ILLVSTRĀTA CAPITVLVM ALTERVM ET VICESIMVM CAVE CANEM

Cap 22 gramm

Embed Size (px)

Citation preview

LINGVA LATĪNA PER SE ILLVSTRĀTA

CAPITVLVM ALTERVM ET VICESIMVM

CAVE CANEM

PRESENTE PERFECTO SUPINO

El tema de supino se forma añadiendo una t al tema de presente (que puede modificarse fonéticamente: bt > pt).

Sirve, como raíz, para formar el participio de perfecto y el de futuro.

scrib-ere scrips-isse script-um esse

inf. pres. act. inf. perf. act. inf. perf. pas.

En los verbos deponentes se darán las formas pasivas: loquī locūtum esse (infinitivo de presente y de perfecto)

En los verbos que carezcan de la forma pasiva no estará esta forma (infinitivo de perfecto): posse potuisse

En los enunciados (en el margen de los capítulos del libro): En los verbos transitivos aparecerán las formas principales de cada verbo:

dicere dixisse dictum (esse)

Alargamiento vocálico emere, ēmisse, ēmptumvenīre, vēnisse

Pérdida de n o m scindere, scidisse, scissumrumpere, rupisse, ruptum

Reduplicación de sílaba en perfecto pellere, pepulisse, pulsum

Sin cambios solvere, solvisse, solūtum

En los temas en ē: la ē cambia en i terrē-, terri-t-

Asimilaciónscrib-, scrip-t- (b > p, sorda como la t)claud-, claus- (dt > tt > ss > s)

En los temas en ē: la ē cambia en u iacēo, iacuisse

Perfectos en -s scribere, scripsi, scriptumdico, dixi, dictum

en -tum

en -tū

Con verbos de movimiento para expresar finalidad.

Modifica adjetivos como facilis y difficilis

Ego non venio villam oppugnātum sicut hostis, nec pecuniam postulātum venio.

Nomen meum non est facile dictū: Tlepolemus nominor.

Nomen meum non est facile dictū: Tlepolemus nominor.

PRONOMBRE ISTE, ISTA, ISTUD

SINGULAR PLURALMASCULIN

OFEMENIN

ONEUTRO

MASCULINO

FEMENINO NEUTRO

NOMINATIVO iste ist-a istud ist-ī ist-ae ist-a

ACUSATIVO ist-um ist-am istud ist-ōs ist-ās ist-a

GENITIVO ist-īus ist-īus ist-īus ist-ōrum ist-ārum ist-ōrum

DATIVO ist-ī ist-ī ist-ī ist-īs ist-īs ist-īs

ABLATIVO ist-ō ist-ā ist-ō ist-īs ist-īs ist-īs

Iste canis ferox me intrāre non sinit. = ille canis apud te

Hic-i-ne?haec-i-ne?hoc-i-ne?

Después de SI y NUM el pronombre interrogativo QUIS se convierte en indefinido = aliquis, aliquid.

Si quis villam intrāre vult, ianuam pulsat et extrā ianuam exspectat.

Num quid tecum fers?

Num quis hic est? Num quis hanc aperit iānuam? Heus tu, ianitor! Quin aperis? Dormisne?

= cur non?

Hicine canis te terruit?

Hicine canis te terruit?

(ianitōri); qui statim epistulam prehendit et in atrium ad dominum suum fert.

VALOR DEMOSTRATIVO DESPUÉS DE PAUSA

sub tectō essesub tectum ire

= rogo te

Ianitor intrā ianuam sedet cum cane suō.

Admitte me sub tectum, ianitor -amābo te!

Admitte me sub tectum, ianitor -amābo te!

Con participio de presente

Ianitōre dormiente, canis vigilans ianuam custōdit. (= dum ianitor dormit)

Con participio de perfecto

Cane vinctō, tabellarius tandem intrat. (= postquam canis vinctus est)

Anuli quibus digiti ornantur non ex ferrō, sed ex aurō facti sunt. (= ferreus) (= aureus)