An Ghaeilge san Iarbhunscoil: Pleanáil Ábhair

Sealbhú Teanga - Eochairphrionsabail •  Cur chuige cumarsáideach •  Cur chuige téamach (pleanáil) •  Comhtháthú na 4 scil •  Ionchur Aschur •  Scileanna Litearthachta agus Uimhearthachta •  Foghlaim Chomhoibritheach •  Gníomhfhoghlaim •  Gramadach & Cruinneas (Feasacht Teanga) •  An Litríocht a úsáid chun cumarsáid a spreagadh •  Ról TFC sa seomra ranga Gaeilge •  Measúnú chun Foghlama •  Malartú Dea-chleachtais

Sealbhú Teanga: An Próiseas Foghlama

Éisteacht

Tuiscint

Aithris

Labhairt

Léamh

Scríobh

An cur chuige téamach

Foinsí don Phleanáil 1.  Siollabas & Treoirlínte don Teastas Sóisearach 2.  Siollabas & Treoirlínte na hArdteistiméireachta 3.  An Ghaeilge Chumarsáideach 4.  An Idirbhliain

“Moltar go n-úsáidfí na leabhráin seo mar bhunús do phleanáil chomhoibritheach múinteoirí seachas díriú ar théacsleabhair agus ar pháipéir scrúdaithe”

Ag Breathnú ar an nGaeilge sa tSraith Shóisearach 2007,lch 35

Imlitreacha/Ciorcláin go dáta •  0042/07

Na hathruithe ar riar na marcanna sa Bhéaltriail sna scrúduithe teistiméireachta – T. Sóisearach agus Ardteistiméireacht – agus na himpleachtaí atá aige sin ar chodanna eile na scrúduithe

•  20/2010 Leasú ar Shiollabais Ghaeilge na hArdteistiméireachta (Ardleibhéal agus Gnathleibhéal), cúrsa leasaithe litríochta le cur faoi scrúdú i 2012, 2013 agus 2014

•  0056/10 Na siollabais athbhreithnithe don Ardteistméireacht Fheidhmeach agus don Ardteistiméireacht, Bhonnleibhéal

•  0071/2010 Soiléiriú maidir leis an dán Caoineadh Airt Uí Laoghaire (Ardleibhéal), uainiúchán na scrúduithe agus soiléiriu maidir leis an Ardteistiméireacht Fheidhmeach

•  S90/10 Riar na marcanna atá le bronnadh ar chodanna na Béaltrialach, ar an gCluastuiscint agus ar na páipéir scríofa ag an Ardleibhéal, Gnáthleibhéal agus Bonnleibhéal

Foinsí Eolais An Roinn Oideachais agus Scileanna

www.education.ie

Coimisiún na Scrúduithe Stáit www.examinations.ie

An Chomhairle Náisiúnta Curaclaim agus Measúnachta

www.ncca.ie www.juniorcycle.ie

An tSeirbhís um Fhorbairt Ghairmiúil do Mhúinteoirí

www.pdst.ie www.muinteoirgaeilge.ie

An Idirbhliain •  Is clár bliana í an Idirbhliain idir an tSraith

Shóisearach agus an tSraith Shinsearach. •  Tá sé deartha mar dhroichead idir an dá shraith

agus éascaíonn sé an t-athrú ón bhfoghlaim spléach sa tSraith Shóisearach go dtí an fhoghlaim neamhspléach fhéinstiúrtha atá riachtanach sa tSraith Shinsearach.

An Ardteist Fheidhmeach Torthaí Foghlama na hArdteiste Feidhmní: •  Aidhmeanna ginearálta na hArdteiste Feidhmí i gceist

maidir leis an bhforbairt phearsanta srl. •  Go gcuirfí ar chumas an scoláire cumarsáid bhunúsach a

dhéanamh trí Gaeilge •  Go gcuirfí ar chumas an scoláire feidhmiú trí Ghaeilge i

suímh áirithe ar fhágáil na scoile dó/di •  Go gcuirfí níos mó béime ar fhorbairt na scileanna

cluastuisceana agus labhartha ná mar a chuirfí ar na scileanna léitheoireachta agus scríbhneoireachta

•  Go bhforbrófaí scileanna taighde agus eagrúcháin an scoláire (eochairchleachtaí)

An scoláire

féin

Clann Scoil

Caithimh Aimsire

An Ceantar

Cairde

Post & Airgead

Éadaí & Faisean

Ábhar eile ina

gcuireann na scoláirí

suim

Cumarsáid

Ábhar breise don Ardchúrsa

Laethanta Saoire

Timpistí &

Dáinséar

Siollabas an Teastais Shóisearaigh

Torthaí Foghlama

Tuairim a lorg

Cead a lorg

Ordú a thabhairt

Scarúint le duine

Míniú a thabhairt

???

FEIDHMEANNA: Úsáid,

Toradh foghlama.

NÓISIN: Struchtúir teanga,

Eiseamláirí

An/is maith leat....?

An fearr leat x nó y ?

An gceapann tú go...?

Cad is dóigh leat de...?

An bhfuil? Tá/níl!

An dtaitínonn sé leat?

Teicneol- aíocht

Tuairim a lorg

FEIDHMEANNA: Úsáid,

Toradh foghlama.

NÓISIN: Struchtúir teanga,

Eiseamláirí.

An/is maith leat....?

An fearr leat x nó y ?

An gceapann tú go...?

Cad is dóigh leat de...?

An bhfuil? Tá/níl!

An dtaitínonn sé leat?

Teicneol- aíocht

Tuairim a lorg

FEIDHMEANNA: Úsáid,

Toradh foghlama.

NÓISIN: Struchtúir teanga,

Eiseamláirí.

GNÍOMHAÍOCHTAÍ:

An próiséas foghlama

Ceacht!!

CAD a mhúinfidh mé? CONAS a mhúinfidh me é?

An/is maith leat....?

An fearr leat x nó y ?

An gceapann tú go...?

Cad is dóigh leat de...?

An bhfuil? Tá/níl!

An dtaitínonn sé leat?

Díospóireacht ranga.

Deachtú.

Obair ghrúpa.

Lúibín a chumadh.

Léamhthuiscint.

Teicneol- aíocht

An Phleanáil – Cur ChuigeTéamach Topaic & Feasacht Chultúir

Feidhmeanna, Torthaí

Foghlama

Eiseamláirí (agus

Feasacht teanga)

Gramadach Straitéisí foghlama & measúnaithe

Litríocht & Feasacht Litríochta

Stór Focal & Feasacht Teanga

Litearthacht agus Uimhearthacht

Pleanáil

San fhoghlaim beidh ábhar:

a chaithfidh an scoláire a bheith ar eolas aige/aici

ar cheart don scoláire a bheith ar eolas aige/aici

ar féidir leis an scoláire a bheith ar eolas aige/aici

Príomhscileanna CNCM

Litearthacht Uimhearthacht

An Scoláire

An Scoláire féin & a

thimpeallacht Cúrsaí scoile

& oibre

Saol an duine óig

Na meáin chumarsáide

& TFC

An Ghaeilge timpeall orainn

Ábhar eile ina gcuireann an scoláire suim

Feasacht teanga

Feasacht Chultúir

Feasacht Litríochta

Siollabas na hArdteistiméireachta

Siollabas na hArdteistiméireachta

“Tá leanúnachas sa siollabas seo ó shiollabas an Teastais Shóisearaigh chun go bhféadfaí gach a bhfuil sealbhaithe ag na scoláirí a leathnú, a dhoimhniú agus a bhuanú”

(Siollabas na hArdteistiméireachta)

Prionsabail na Foghlama 1.  Nasc a chruthú le heolas eile /

réamheolas / a dtaithí féin 2.  Deis phléite – na foghlaimeoirí ag

idirghníomhú agus ag plé mar rang, i mbeirteanna, i ngrúpaí srl.

3.  Comhthéacs téagartha agus oiriúnach ag an bhfoghlaim

4.  Feasacht na scoláirí ar an bhfoghlaim a chur chun cinn

‘Literacy in the Secondary School’, Maureen Lewis & David Wray

Critéir Ratha