61
Dehongli canlyniadau Cyfrifiad 2011 am y Gymraeg Interpreting the 2011 Census results about the Welsh language Hywel Jones Seminar Ysgol Gwyddorau Cymdeithas, Prifysgol Bangor 26 Tachwedd 2014

Dehongli canlyniadau Cyfrifiad 2011 am y Gymraeg Interpreting the results of the 2011 Census about the Welsh language

Embed Size (px)

Citation preview

1. Hywel Jones Seminar Ysgol Gwyddorau Cymdeithas, Prifysgol Bangor 26 Tachwedd 2014 2. 1. Dosbarthiad 2. Trosglwyddo 3. Proffil oedran 4. Addysg 5. Hunaniaeth ac ethnigrwydd 6. Defnydd Cynnwys Content 1. Distribution 2. Transmission 3. Age profile 4. Education 5. Identity and ethnicity 6. Use 3. Dosbarthiad Distribution http://statiaith.com 4. Cyfrifiad 1951 Census 5. Cymunedau: % yn gallu siarad Cymraeg, 2011 Communities: % able to speak Welsh, 2011 http://www.comisiynyddygymraeg.org/Cymraeg/Cymorth/dataacystadegau/Pages/Cyfrifiad2011canlyniadauynolCymuned.aspx 6. % yn gallu siarad Cymraeg, 16 i 64 oed 7. Dosbarthiad y siaradwyr Cymraeg 8. http://statiaith.com 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 3-4 5-9 10-14 15-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 65-69 70-74 75-79 80+ Grp oedran Dosbarthiadsiaradwyr Cymraeg o fewn grwpiau oedran yn l awdurdod lleol, Cyfrifiad 2011 Merthyr Tudful Blaenau Gwent Tor-faen Sir Fynwy Casnewydd Pen-y-bontar Ogwr Bro Morgannwg Wrecsam Caerffili Sir y Fflint Castell-nedd Port Talbot Sir Ddinbych Sir Benfro Powys Abertawe Rhondda Cynon Taf Conwy Caerdydd Ceredigion Ynys Mn Gwynedd Sir Gaerfyrddin Distribution of Welsh speakers within age groups by local authority, 2011 Census 9. % o blant yn siarad Cymraeg, 1950: Ynys Mn % of children able to speak Welsh, 1950: Anglesey http://statiaith.com 10. Ynys Mn 2011 (LSOAs) Anglesey http://statiaith.com % able to speak Welsh 11. Ynys Mn 2011 (Cymunedau) Anglesey (Communities) 12. Ynys Mn 2011 (Cymunedau) Anglesey (Communities) 13. Ynys Mn: diwydiant ac iaith http://statiaith.com 14. Trosglwyddo Transmission 15. Ynys Mn:% yn siarad Cymraeg, yn l oed Anglesey: % able to speak Welsh by age 1951, 2011 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 3-4 5-9 10-14 15-24 25-44 45-64 65+ Ynys Mn uniaith, 1951 Ynys Mn dwyiaith, 1951 Ynys Mn cyfanswm Cymraeg, 1951 Ynys Mn cyfanswm Cymraeg, 2011 In order as above: Monolingual Welsh, 1951 Welsh and English, 1951 Total Welsh, 1951 Total Welsh, 2011 16. 82 35 44 64 55 83 40 49 42 54 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 Cwpl, 2 oedolyn Cymraeg Cwpl, 1 oedolyn Cymraeg: dyn Cwpl, 1 oedolyn Cymraeg: menyw Rhiant unigol, 1 oedolyn Cymraeg: dyn Rhiant unigol, 1 oedolyn Cymraeg: menyw Trosglwyddo, yn l rhyw Transmission by sex 2001 2011 Ffynhonnell: DC2112, 2011; C0156, 2001 Source http://statiaith.com 17. 82 35 44 64 55 83 40 49 42 54 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 Cwpl, 2 oedolyn Cymraeg Cwpl, 1 oedolyn Cymraeg: dyn Cwpl, 1 oedolyn Cymraeg: menyw Rhiant unigol, 1 oedolyn Cymraeg: dyn Rhiant unigol, 1 oedolyn Cymraeg: menyw Trosglwyddo, yn l rhyw Transmission by sex 2001 2011 Couple 2 Welsh speaking adults Couple 1 Welsh speaking adults-male Couple 1 Welsh speaking adults- female Single parent- male Single parent- female Ffynhonnell: DC2112, 2011; C0156, 2001 Source http://statiaith.com 18. Trosglwyddor iaith: cyfraddau Language transmission: rates http://statiaith.com Ffynhonnell: Cyfrifiad 2011 DC2601,CT0271. Cyfrifiad 2001 S143 2011 3 oed 4 oed 78 87 45 61 38 53 19 28 9 18 19. Anglesey: % able to speak Welsh by age, 2011 http://statiaith.com Ffynhonnell: tabl DC2106 Cyfrifiad 2011 20. Trosglwyddor iaith: niferoedd Language transmission: numbers Cartref cwpl - 2 oedolyn Cymraeg Cartref rhiant unigol, oedolyn Cymraeg Cartref cwpl - 1 oedolyn Cymraeg Cartrefi heb oedolyn Cymraeg 2001 3818 1134 2822 4890 2011 3707 1220 3668 6787 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 Cymru: Nifer o blant Cymraeg 3 i 4 oed 2001 2011 http://statiaith.com Ffynhonnell: Cyfrifiad 2011 DC2601. Cyfrifiad 2001 S143 21. Trosglwyddor iaith: niferoedd Language transmission: numbers Cartref cwpl - 2 oedolyn Cymraeg Cartref rhiant unigol, oedolyn Cymraeg Cartref cwpl - 1 oedolyn Cymraeg Cartrefi heb oedolyn Cymraeg 2001 3818 1134 2822 4890 2011 3707 1220 3668 6787 0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 Cymru: Nifer o blant Cymraeg 3 i 4 oed 2001 2011 http://statiaith.com Ffynhonnell: Cyfrifiad 2011 DC2601. Cyfrifiad 2001 S143 Couple 2 Welsh speaking adults Couple 1 Welsh speaking Single parent No Welsh speaking adult 22. http://statiaith.com Trosglwyddor iaith: niferoedd oed 3 a 4 ar wahn, 2011 Language transmission: numbers aged 3 and 4 separately Ffynhonnell: Cyfrifiad 2011 CT0271 23. 84 41 73 35 55 84 47 81 44 54 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 Cyplau priod/parteriaethau un rhyw: y 2 yn gallu siarad Cymraeg Cyplau priod/parteriaethau un rhyw: 1 yn gallu siarad Cymraeg Cyplau'n cyd-fyw: y 2 yn gallu siarad Cymraeg Cyplau'n cyd-fyw: 1 yn gallu siarad Cymraeg Rhiant unigol Cymraeg Trosglwyddo yn l statws Transmission by marital status 2001 2011 Ffynhonnell: DC2115, 2011; C0584, 2001 http://statiaith.com 24. 84 41 73 35 55 84 47 81 44 54 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 Cyplau priod/parteriaethau un rhyw: y 2 yn gallu siarad Cymraeg Cyplau priod/parteriaethau un rhyw: 1 yn gallu siarad Cymraeg Cyplau'n cyd-fyw: y 2 yn gallu siarad Cymraeg Cyplau'n cyd-fyw: 1 yn gallu siarad Cymraeg Rhiant unigol Cymraeg Trosglwyddo yn l statws Transmission by marital status 2001 2011 Married couple/same sex part erships 2 Welsh speaking adults Married couple/partn erships 1 Welsh speaking adult Cohabiting couples 2 Welsh speaking adults Cohabiting couples 1 Welsh speaking adults Single parent Welsh speaking Ffynhonnell: DC2115, 2011; C0584, 2001 http://statiaith.com 25. Modelu trosglwyddo Modelling transmission Tebygolrwydd y bydd plentyn yn gallu siarad Cymraeg = logit-1(Cyfrifiad + Math o deulu + Ardal + NS-SEC + Cyfrifiad:Math o deulu + Ardal:Math o deulu http://bit.ly/15Cr60p 26. % yn siarad Cymraeg yn l dosbarth economaidd- gymdeithasol % speaking Welsh by NS-SEC http://statiaith.com Pob categori, 15.7% 0.0% 4.0% 8.0% 12.0% 16.0% 20.0% 24.0% 1. Galwedigaethau rheoli, gweinyddola phroffesiynoluwch 1.1 Cyflogwyr mawr a galwedigaethau rheolia gweinyddol 1.2 Galwedigaethau proffesiynoluwch 2. Galwedigaethau rheoli, gweinyddola phroffesiynolis 3. Galwedigaethau canolradd 4. Cyflogwyr bach a gweithwyr hunan-gofnod 5. Galwedigaethau goruchwylio a thechnegol is 6. Galwedigaethau rhannolgyffredin 7. Galwedigaethau cyffredin 8. Erioed wedi gweithio a phobl sy'n ddi-waith ers cyfnod L14.1 Erioed wedigweithio L14.2 Poblsydd wedibod yn ddi-waith ers cyfnod hir L15 Myfyrwyr amser llawn % yn gallu siarad Cymraeg Ffynhonnell: tabl DC2609 Cyfrifiad 2011 27. - ar Astudiaeth Hydredol Proffil oedran Age profile http://statiaith.com - and the Longitudinal Study 28. % yn gallu siarad Cymraeg, yn l oed % able to speak Welsh, by age 1991-2011 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 3 8 13 18 23 28 33 38 43 48 53 58 63 68 73 78 83 % Oed 1991 2001 2011 http://statiaith.com Ffynhonnell: Cyfrifiad 1991, 2001, 2011 29. 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 3 8 13 18 23 28 33 38 43 48 53 58 63 68 73 78 83 % Oed 2001 2011 2001 wedi lagio 10 ml. http://statiaith.com Ffynhonnell: Cyfrifiad 1991, 2001, 2011 % yn gallu siarad Cymraeg, yn l oed % able to speak Welsh, by age 1991-2011 30. Y nifer yn gallu siarad Cymraeg, yn l oed Number able to speak Welsh, by age 1991-2011 0 2,000 4,000 6,000 8,000 10,000 12,000 14,000 16,000 18,000 20,000 3 8 13 18 23 28 33 38 43 48 53 58 63 68 73 78 83 Niferosiaradwyr Oed 1991 2001 2011 http://statiaith.com Ffynhonnell: Cyfrifiad 1991, 2001, 2011 31. 0 2,000 4,000 6,000 8,000 10,000 12,000 14,000 16,000 18,000 20,000 3 8 13 18 23 28 33 38 43 48 53 58 63 68 73 78 83 Niferosiaradwyr Oed 2001 2011 2001 wedi lagio 10 ml http://statiaith.com Ffynhonnell: Cyfrifiad 2001, 2011 Y nifer yn gallu siarad Cymraeg, yn l oed Number able to speak Welsh, by age 1991-2011 32. Cyfrifiad 2001 a 2011, yn l oed yn 2011 2001 and 2011 Census, by age in 2011 http://statiaith.com 0.0 5.0 10.0 15.0 20.0 25.0 30.0 35.0 40.0 13-24 25-34 35-44 45-64 65+ % yn gallu siarad Cymraeg Oed yn 2011 2001 2011 % able to speak Welsh Age in 2011 Ffynhonnell: Cyfrifiad 2001, 2011 33. Enghraifft Example Yn l Cyfrifiad 2001: roedd 24.4% (86 mil) o bobl 15 i 24 oed yn gallu siarad Cymraeg Yn l Cyfrifiad 2011: roedd 15.9% (57 mil) o bobl 25 i 34 oed yn gallu siarad Cymraeg. h.y. Colled o 8.5% (29 mil) According to 2001 Census: 24.4% (86th.) age 15-24 could speak Welsh According to 2011 Census: 15.9% (57th.) age 25-34 could speak Welsh i.e. A loss of 8.5% (29K) http://statiaith.com 34. http://statiaith.com Dadansoddiad o Astudiaeth Hydredol y SYG: newid yn y % syn siarad Cymraeg Analysis of ONS Longitudinal Study: change in % able to speak Welsh 2001-2011 35. http://statiaith.com Dadansoddiad o Astudiaeth Hydredol y SYG: newid yn y % syn siarad Cymraeg Analysis of ONS Longitudinal Study: change in % able to speak Welsh 1991-2001 36. Dadansoddiad o Astudiaeth Hydredol y SYG Analysis of ONS Longitudinal Study 1971-2011 (Gweler Nodiadau. See Notes) http://statiaith.com Ods y bydd rhywun a allai siarad Cymraeg yn y cyfrifiad cynharaf yn gallu siarad Cymraeg yn y cyfrifiad diweddaraf log(cymharebods) Grp oedran (yn y cyfrifiad diweddaraf) Pr o gyfrifiadau Ffynhonnell: Astudiaeth Hydredol Prosiect 30165 37. Newid yn y % syn gallu siarad Cymraeg o fewn grp oedran (Cyfrifiad 2001 a 2011)/carfan (AH 2001-11) Change in % able to speak Welsh within age group (Census 2001 and 2011)/cohort (LS 2001-11) http://statiaith.com -12.0 -10.0 -8.0 -6.0 -4.0 -2.0 0.0 13-24 25-34 35-44 45-64 65+ Newid (pwyntiau canran) yn y % sy'n gallu siarad Cymraeg Oed yn 2011 Newid yn y cyfrifiad Newid yn yr astudiaeth hydredol Change (% points) in % able to speak Welsh Age in 2011 Change in census Change in LS 38. Addysg Education http://statiaith.com 39. Asesiadaur Cwricwlwm Cenedlaethol: % a aseswyd mewn Cymraeg http://statiaith.com 40. % o ddisgyblion mewn dosbarthiadau prif gyfrwng Cymraeg ysgolion cynradd % of primary pupils in mainly Welsh medium classes http://statiaith.com 41. Asesiadaur Cwricwlwm Cenedlaethol: % a aseswyd mewn Cymraeg, yn l awdurdod lleol NC assessments: % assessed in Welsh (L1), by LA http://statiaith.com 42. http://statiaith.com Census and NC numbers assessed in Welsh (L1) 43. % y disgyblion cynradd yn l iaith/cefndir % of primary pupils by language/background 1986/87 2012/13 http://statiaith.com Ffynhonnell: http://statiaith.com/blog/addysg/ysgolion/iaith-disgyblion/lleoliad-disgyblion-rhugl-mewn-ysgolion- cynradd-a-chanol/ 44. Nifer yn sefyll TGAU Cymraeg Number taking GCSE Welsh L1 http://statiaith.com 45. % yn sefyll TGAU Cymraeg % taking GCSE Welsh L1 http://statiaith.com 46. % yn siarad Cymraeg yn l gwlad enedigol % able to speak Welsh by country of birth 0 5 10 15 20 25 30 35 40 3-15 16-24 25-34 35-49 50-6465-74 75-84 85+ Wedi eu geni yng Nghymru Wedi eu geni y tu allan i Gymru http://statiaith.com %orgrpoedransyngallusiaradCymraeg Ffynhonnell: tabl DC2206 Cyfrifiad 2011 In order above: Born in Wales Born outside Wales 47. Hunaniaeth ac ethnigrwydd http://statiaith.com Identity and ethnicity 48. Cyfansoddiad y boblogaeth, yn l gwlad enedigol Composition of the population, by country of birth 1951-2011 http://statiaith.com Ffynhonnell: tabl KS204 Cyfrifiad 2011 49. % a anwyd y tu allan i Gymru % born outside Wales http://statiaith.com 50. Hunaniaeth Gymreig a gwlad enedigol Welsh identity and country of birth http://statiaith.com 51. Y boblogaeth yn l hunaniaeth ac ethnigrwydd Population by identity and ethnicity http://statiaith.com Ffynhonnell: tabl DC2203 Cyfrifiad 2011 52. Ethnigrwydd yn l hunaniaeth Ethnicity by identity http://statiaith.com Ffynhonnell: tabl DC2202 Cyfrifiad 2011 53. % yn gallu siarad Cymraeg, yn l rhyw, oed a hunaniaeth genedlaethol % able to speak Welsh, by sex, age and national identity Ffynhonnell: tabl DC2203 Cyfrifiad 2011http://statiaith.com 54. 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% 3 i 4 5 i 15 16 i 19 20 i 44 45 i 64 65 i 74 75+ % sy'n gallu siarad Cymraeg Grp oedran Gwyn Cymysg/amryw o grwpiau ethnig Asiaidd/Asiaidd Prydeinig Du/Affricanaidd /Caribaidd/Du Prydeinig Grp ethnig arall % yn siarad Cymraeg yn l ethnigrwydd % able to speak Welsh by ethnicity http://statiaith.com Ffynhonnell: tabl CT0340 Cyfrifiad 2011 % able to speak Welsh 55. Defnydd Use http://statiaith.com 56. Cymru: sgiliau eraill Wales: other skills http://statiaith.com Ffynhonnell: tabl DC2106 Cyfrifiad 2011 57. http://statiaith.com Ffynhonnell: http://statiaith.com/blog/cyfrifiad-2011/iaith-ymateb-i-gyfrifiad-2011/ 58. Radio Cymru Cyrhaeddiad wythnosol Weekly reach http://statiaith.com Ffynhonnell: crynodeb, http://www.rajar.co.uk 59. Nodiadau Cydnabyddir yn ddiolchgar ganiatd y Swyddfa Ystadegol Gwladol i ddefnyddior Astudiaeth Hydredol, fel ag y cydnabyddir y cymorth a gafwyd gan staff CeLSIUS. Cefnogir CeLSIUS drwy raglen Cyfrifiad y Boblogaeth yr ESRC (Cyf. Gwobr: ES/K000365/1). Yr awdur yn unig syn gyfrifol am ddehongliad y data. Nid yw defnydd data Astudiaeth Hydredol y SYG yn y gwaith hwn yn awgrymu bod y SYG yn ardystio dehongliad na dadansoddiad y data. Defnyddiwyd nifer or siartiau a mapiau gyntaf mewn cyflwyniad i gynhadledd WISERD yn 2013: http://www.wiserd.ac.uk/training-events/annual- conference/programme/census/making-sense/ 60. Notes The permission of the Office for National Statistics to use the Longitudinal Study is gratefully acknowledged, as is the help provided by staff of the Centre for Longitudinal Study Information & User Support (CeLSIUS). CeLSIUS is supported by the ESRC Census of Population Programme under project ES/K000365/1. The author alone is responsible for the interpretation of the data. The use of ONS LS data in this work does not imply that the ONS endorse the interpretation or the analysis of the data. A number of the charts and maps were first used in a presentation to the 2013 WISERD conference: http://www.wiserd.ac.uk/training-events/annual- conference/programme/census/making-sense/ 61. Hywel Jones statiaith.com @statiaith