Hallgrímur Pétursson

Eftir:Evu Marín Einvarðsdóttur

Uppvaxtarár• Hallgrímur var fæddur árið 1614• Í Gröf á Höfðaströnd.

• Hallgrímur var sonur hjónanna Péturs Guðmundssonar og Sólveigar Jónsdóttur.

• Hallgrímur átti nokkur systkini

• Hallgrímur var að mestu alinn upp á Hólum í Hjaltadal, en þar var faðir hans hringjari

• Þar var líka bróðursonur pabba hans, Guðbrandur biskup Þorláksson

Gröf á Höfðaströnd

Hólar í Hjaltadal

Uppvaxtarár

• Hallgrímur var baldinn/ óþekkur í æsku og af ókunnum aðstæðum hverfur hann frá Hólum.

• Hallgrímur byrjaði ungur að semja en samdi ljóð sem fólk móðgaðist af.

• Fólkið hélt að ljóðin væru um sig.

• Talið er að Hallgrímur hafi verið rekinn af Hólum vegna kveð skapsins.

• Hallgrímur fór úr landi og fékk hann vinnu sem járnsmiður eða kolamaður í:• Glückstadt í Norður –

Þýskalandi• Eða Kaupmannahöfn

Kaupmannahöfn

• Hvað sem því líður þá er Hallgrímur kominn til Kaupmannahafnar árið 1632

• Hallgrímur er þá í Vorrar frúarskóla fyrir tilstyrk Brynjólfs Sveinssonar

• Haustið 1636 er hann kominn í efsta bekk skólans

• Hallgrímur er þá fenginn til að hressa upp á kristindóm nokkura Íslendinga sem voru ný komnir úr ánauð í Alsír

Vorrar frúarskóli

Hallgrímur og Guðríður kynnast

• Það var þá sem Hallgrímur kynntist lítilli dökkhærðri konu

• Guðríður Símonardóttir var ein af þeim útleystu

• Guðríður var 16 árum eldri en Hallgrímur

• Hún var gift kona frá Vesmannaeyjum

• Hún var gift Eyjólfi Sölmundarsyni• En honum hafði ekki verið

rænt í Tyrkjaráninu

Hallgrímur og Guðríður

• Hallgrímur og Guðríður felldu hugi saman og brátt var Guðríður barnshafandi

• Þar með var skólanámi Hallgríms sjálfhætt

• Hallgrímur og Guðríður fóru til Íslands árið 1637

• Þau voru sektuð um einn ríkisdal fyrir frillulíf.

• Sama veturinn hafði Eyjólfur fyrrum maður Guðríðar drukknað

Hjónaband og barneignir

• Þegar Hallgrímur og Guðríður komu til Íslands eignaðist Guðríður son sem þau nefndu Eyjólf

• Svo gengu þau í hjónaband.• Hallgrímur var í margs konar

púlsvinnu á Suðurnesjum • Sagt var að þau hjónin hafi lifað í

sárri fátækt• Hallgrímur og Guðríður eignuðust

þrjú börn • Eyjólf (elstur)• Guðmund• Steinunni (yngst)

• Steinunn dó fjögurra ára að aldri.• Og Guðmundur dó í æsku eða á

unglingsárunum.

Hallgrímur sem prestur

• Hallgrímur var vígður til prests á Hvalsnesi árið 1664

• Þar mun hann hafs notið síns fyrrum velgjörða manns, Brynjólfs biskups

• Hallgrímur þjónaði Hvalsnesþingum þangað til að honum var veittur Saurbær á Hvalfjarðarströnd árið 1651

• Þar bjó hann ásamt fjölskyldu sinni þó að bær þeirra brann árið 1662

Saurbær á Hvalfjarðarströnd

Ævilok Hallgríms

• Árið 1665 var Hallgrímur orðinn veikur og gat hann því ekki þjónað embætti sínu

• Hallgrímur lét endanlega af prestsskap árið 1668

• Þau hjónin, Hallgrímur og Guðríður fluttu til sonar síns Eyjólfs á Ferstiklu.

• Hallgrímur andaðist þar 27.október 1674 úr holdsveiki.

Allt eins og blómstrið eina• Vegna dauða dóttur sinnar

samdi Hallgrímur ljóð um hana, Steinunni.

• Hjartnæmasta ljóð Hallgríms er um hana, Allt eins og blómstrið eina• Sem 13 erindi

Allt eins og blómstrið einaupp vex á sléttri grundfagurt með frjóvgun hreinafyrst um dags morgunstund,á snöggu augabragðiaf skorið verður fljótt,lit og blöð niður lagði, -líf mannlegt endar skjótt.

Svo hleypur æskan ungaóvissa dauðans leiðsem aldur og ellin þunga,allt rennur sama skeið.Innsigli engir fenguupp á lífsstunda bið,en þann kost undir genguallir að skilja við.

Dauðinn má svo með sannisamlíkjast, þykir mér,slyngum þeim sláttumanni,er slær allt, hvað fyrir er:grösin og jurtir grænar,glóandi blómstrið frítt,reyr, stör sem rósir vænarreiknar hann jafnfánýtt.

Lífið manns hratt fram hleypur,hafandi enga bið,í dauðans grimmar greipur, -gröfin tekur þá við.Allrar veraldar vegurvíkur að sama punkt,fetar þann fús sem tregur,hvort fellur létt eða þungt.

Ljóð og sálmar

• Hallgrímur er tvímælalaust frægasta trúarskáld Íslendinga.

• Líklega hefur ekkert skáld orðið þjóðinni hjartfólgnara en hann

• Frægustu verk Hallgríms eru:• Allt eins og blómstrið eina• Um dauðans óvissu• Heilræðavísur• Passíusálmarnir

Heilræðavísur

Ungum er það allra best, að óttast guð sinn herra.Þeim mun viskan veitast mest,og virðing aldrei þverra.

Hafðu hvorki háð né spott,hugs um ræðu mína. Elska guð og gerðu gott,geym vel æru þína.

Foreldrum þínum þéna af dyggð,það má gæfu veita.Varast þeim að veita styggð,viljirðu gott barn heita.

Hallgrímur Pétursson 3/9