Upload
derslopedi
View
968
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
HALK EDEBİYATINDA AGITLAR Ağıt yakma annelerinin birçok
inanışlarımızda hala izleri görülmektedir. Ağıt yakma ananelerimizden Yuğ
Törenlerinin bir devamıdır. Yuğculara verilen bir başka isimde
sığıtçıdır.
Dedem Korkut kitabında,Manas destanında ağıtlara rastlanmaktadır.
Ağıt örnekleri Divan-ü Lügat’it Türk’te de mevcuttur.
Orhun-Yenisey abideleri tamamiyle ağıt esaslarındadır.
AĞIT ÖZELLİKLERİ
Ağıtların koşma türünün dışına çıktıkları da görülmektedir.
Muhtevaları bakımından ağıtlar birkaç çeşide ayrılırlar.
Aile ağıtları,Türklere yapılan zulümlerle ilgili ağıtlar vardır.
AİLE AĞITLARI
Ölenlere ağıtlarla yanmak Türk’ün bir ananesidir
Acılarını ağıtlarla dindirmeye çalışmak alışkanlıklarından biridir.
Ölünün ruhunun bu ağıtları duyduğuna inanılır.
AİLE AĞITLARI
Aile ağıtları,genelde cenaze günü söylenirler.
Ağıtlar genelde ikinci şahıs tarafından okunulur.
Aile ağıtları fazla edebi ve sanat değeri taşımazlar.
AİLE AĞITI ÖRNEKLERİ
Yazı böyleymiş Hasanım seni büyütemedim Şu on hanelik köye meram anlatamadım,
Bir evden bir kaşık şeker alamadım Yaşmağımın ucuyla sana veremedim,
Seni açlıktan kurtaramadım Oğul goyak Hasanım oğul
Yazı böyleymiş Hasanım seni büyütemedim Şu on hanelik köyden seni kurtaramadım
Karnım aç seni emziremedim Suda bir kaşık şeker eritemedim
Yaşmağımın ucuyla sana veremedim Oğul goyak Hasanım oğul
EVLATLARIN BABALARI İÇİN YAKTIĞI AĞITLAR(1) Yürü bire Güccükdere
İş düşürdün bana gene Mustafamı sen gaybettin
Arıyorum döne döne Arıyorum yana yana
Arıyorum döne döne
Ne genç dedin ne de goca Dün bu vakit attın göze
Babamı da ondan önce sen gaybettin Arıyorum yana yana
Arıyorum döne döne Arıyorum yana yana
Ne seline ne suyuna Figan düşürdün soyuma
Ceset yatırdın kıyına Hani onlar arıyorum
Arıyorum yana yana Arıyorum döne döne
Senin üst yanında pınar Akıbetin koca çınar
Aslı yok diyorsan eğer Hani onlar arıyorum
Arıyorum yana yana Arıyorum döne döne
EVLATLARIN BABALARI İÇİN YAKTIĞI AĞITLAR (2) Bir rüya gördüm de sabaha karşı
Çektim yorganı da seyrettim arşı Hayra yordum da gördüğüm düşü
Hayırsız çıktı da benim kaderim Misafirin gelir durmazsın evde
Seni ben küstürdüm kabahat bende
Biraz biber dikmiş bir de patlıcan Kalmamış solukta çıkmış tatlı can
sevmezdin uykuyu uyansana sen Yatamıyom ben hep hüzünden,kederden
Ataş gızınırdın güneşlik günde Yattın çamura yas oldun peder
SAVAŞLARLA İLGİLİ AĞITLAR(1) Yeşiller giydim de çıktım salındım
Doğar aylar gibi doğdum salındım Yıkılası Budin sende bulundum
Padişahım beni elden alsana
Beç kralı sarhoş olmuş oturur Bizi bir bir karşısına getirir
Kadir mevlam daha neler bitirir Padişahım bizi elden alsana
SAVAŞLARLA İLGİLİ AĞITLAR(2) Dövüşürüz geceli gündüzlü biz
Allah Allah eder ay ile yıldız Defteri ile gitti on altı bin kız
Aman padişahım sorusun sen ver
Budin kalesinden toplar atılır Gelinler kızlar sıra ile satılır
Heybetinden aylar günler tutulur Aman padişahım sorusun sen ver
TÜRKLERE YAPILAN ZULÜMLERLE İLGİLİ AĞITLAR Çalınsın bizim çalgımız
Yazılsın nice yazımız Mahşere kaldı ahdımız
Bizim de Allahımız var
Örülsün bizim ağımız Gerilsin derimiz saçımız
Dinmesin ahuzarımız Bizim de Allahımız var
Sökülsün mezar taşımız Boğulsun duamız,selamız
Bir garip gitsin ölümüz Bizim de Allahımız var
Sessiz bizim bayramımız Sünnetsiz bunca gızanımız
Bir sarsılmaz imanımız Bir de Türkiyemiz var
AİLE TÖRELERİ İLE İLGİLİ AĞITLAR Arda boylarına ben kendim gittim
Dalgalar attıkça can telef ettim Kara Duran dedikleri bir kaplı meşe
Benim sevgili Recebim bir top menekşe
Gitmem ben canım anam kara Durana Baban meram anlamaz yalvar ağana
Arda boylarında ardıç yararlar Recebi beğenmediler zengin ararlar
Ardanın suları bal gibi akar Benim imansız babam paraya tapar
Şase boylarında otomobil durdu İmansız babam paraya doydu
Ardalar boyunda zerdali ağacı Babamın dilleri zehirden acı
Saat beşte vardım al beni diye Yarın alay gelecek almam dediye
En küçük kardeşim gitme dediye Şu babamın dilleri beni yediye
Ardalar boyuna ben kendim gittim Kendimi atmaya çok hesap ettim
Arda boylarında dikili saban Orada geçit yok diye bağırdıya çoban
Recep dedikleri tuttu belimden Dalgalar aldıya Recebin elinden
Arda kenarına düşünüp gittim Dalgalar vurdukça can telef ettim
Arda boyları sarı karınca Nerelere varırım sabah olunca
Arda boylarında bir sarı kuzu Ardalar aldı ya kınalı kızı
Mezar taşlarında kırmızı yazı Dalgalar aldı ya gelinlik kızı
Gidin bulutlar gidin değirmene gidin Değirmende Recebe çok selam edin
Uyu uyan Recebim ben gidiyorum Bu şavıklı dünyadan ayrılıyorum