Газарзүй

Т.Өлзийбаяр2013.01.09

Эдгээр зургуудын нийтлэг шинж нь юу вэ? Дээрх зургуудын нийтэд нь юу гэж нэрлэх вэ?

ТУНАДАС

Сэдэв: Агаарын тунадас

Нэг жилийн туршид дэлхий дээр 1 метр зузаан усан давхарга бороо, цас

байдлаар бууж байдаг гэж тооцоолсон байдаг.

Хур тунадас гэж юу болох

мөн түүний ач холбогдлын талаар мэдлэг олгох.

Зорилго:

Цас, Бороо, Шүүдэр гэх мэт тунадасны

талаар мэдэх Үүлнээс унадаг тунадас болон гадарга дээр

үүсдэг тунадасны ялгааг мэдэх, нэрлэх Агаарын тунадасны ач холбогдлын талаар

мэдэх

Зорилт:

Агаараас газар дээр бууж байгаа усны бvх тєрлийн тєлєвийг хур

тунадас гэнэ.

Хур тунадас гэж юу вэ?

Хур тунадас үүсэх гол үйл явц нь чийглэг агаар өгсөх хөдөлгөөнд орж хуримтлагдан томорсоор жингээ даахгүй хэмжээнд хүрч хүндийн хүчээр тунадас болон

унадаг.

Жишээ нь: Цай чанах г.м

Өгөгдсөн үгнүүдийг зөв байрлуулж хур

тунадасны ангилалыг гарга. Бороо

Газар дээр үүсдэг Үүлнээс унадаг

Цас Цан

Хяруу Мөндөр Шүүдэр

Даалгавар 1

Зөв буруугаа шалгацгаая.

Хур тунадас

Үүлнээс унадаг Газрын гадарга дээр үүсдэг тунадас.

Бороо

Цас

Мөн

дөр

Шүүд

эр

Цан

Хяр

уу

Даалгавар 2

Бороо: Янз бvрийн хэмжээний усан дуслаас

бvрдэх ба ихэвчлэн борооны давхраат vvлнээс орно. Аадар бороо Шиврээ бороо гэх мэт ангилна.

Цас: Цасан талстуудаас бvрдэх бєгєєд борооны давхраат vvлнээс болон єндрийн давхраат, давхраат бєєн, vvлнээс ордог тунадас юм. Нойтон цас: Цасан туйлаадас: Цасан шамрага: гэх мэт ангилна.

Мєндєр: маш тунгалаг бєєрєнхий мєсєн ширхэгтэй.

Үүлнээс унадаг тунадасны төрлүүд

Шvvдэр. Дулааны улиралд агаарын доод давхарга

манангvй vед vvсдэг жижиг усан дуслууд бєгєєд агаарт чийг ихэдсэнээс болж vvсдэг.

Хяруу: Температур буурсанаас болж vvсдэг мєсєн талстууд бєгєєд чийг ихэдсэнээс болж vvсдэггvй онцлогтой.

Цан: Шvvдэртэй адил замаар vvсэх боловч хасах температуртай болсон vед vvснэ. Ингэхдээ ямар нэгэн гадарга дээр (тухайлбал, цонхны шил) vvснэ.

Сагсарга: Модны мєчир, шонгийн тємєр утсан дээр vvсдэг цантай тєстэй сэгсгэр цагаан талстыг хэлнэ.

Газрын гадарга дээр үүсдэг тунадасны

төрлүүд

Даалгавар 3

Хур тунадасны аж ахуй хүнд үзүүлэх нөлөө ач холбогдолыг бичнэ үү?

Гэрийн даалгавар

Ирэх долоо хоногийн хур тунадасны хэмжээг цаг агаарын мэдээнээс бичиж ирэх. /I/9 - I/16/

Анхаарал хандуулсанд

баярллаа