វទយាសថា នជាតបរៃសណយ ទយរគមនាគមន ៃចចេកវទយាគមនាគមន នងពតមាន National Institute of Posts Telecommunications and ICT

មនវជាា : អរយធមខែមរ ៃចរងៀនចោយ : ចោករគ សន ចៅ

រៃធានៃទយ :

ចតើចរនតសថកលភាវៃនយកមមបនវៃបធមរៃសៃរចទយសមានផលវជាមាននងផលអវជាមានយា ងណាលះមកចលើវៃបធមខែមរ?

ឆន ាសកសា : ២០១៤ - ២០១៥

ថនន កសឆន ាសកសាមលដឋា ន

អនករសថវរជាវបនសមាជករកមទយ២

ជនានទយ១

១.ហ ត ស នហាក ២.កមភះ ចនទធតាចពរជ

៣.ចាន មាា លោខែែ ៤.ោ សណល

___________________________________________________________________________

អនករសថវរជាវបនសមាជករកមទយ២ ទយពរ 2

២០១៤ - ២០១៥ វទយាសថា នជាតបរៃសណយ ទយរគមនាគមន ៃចចេកវទយាគមនាគមន នងពតមាន

អារមភកថា

សសដមតតអនកអានទាងអសគនន !

កមមងឯកសារដែលទកទងទៅនងលាហរចលននវបបធមបរទទសមយចាបទនេះ មតវបានទរៀបចាទ ើងទោយមកមនសសតថនន កសកាឆន ាមលោា នននវទាសាា នជាតនមបសណយ ទរគមនាគមន បទចេកវទា

គមនាគមន នងពតមាន កនងទគនងបាណងចងឲយមតតអនកអានទាងអសយលមរតមជាបពគណតនមៃននវបបធមរបសជាតដមែរទយើង។ មាាងវញទទៀត កមមងឯកសារមយចាបទនេះនងបងហា ញមតតអនកសកាឲយយលែងពផលវរជមាន នងអវរជមានននលាហរចលននសកលភាវបនយកមែវបបធមបរទទសផងដែរ មពមទាងទលើកយកនវមពតតការណនានាដែលទកើតទ ើងជាកដសដងទៅកនងសងគមដមែរបចេបបនន ទែើមបឆៃេះបញេ ាងឲយទ ើញពរទបៀបរសទៅ សរវធម សលធម នងការទសៃៀកពាករបសយវរន យវតដមែរ ថនទតើមានការដមបមបលយា ងណាមៃេះទៅ

ទពលមានការហរចលននវបបធមបរទទសយា ងែទ ន េះ។

ទោយទហតថន កាលពសមយកាលមនបានឲយែងថនមបទទសកមពជាជាមបទទសមយដែលមានវបបធម-អរយធមរងទរឿង មតចេះមតចង ដតមកទលទពលបចេបបននទនេះវបបធមជាតដមែរមតវបានសាបរលាបបនដចមដ

ងៗ។ ែទចនេះទទើបមកមនសសតទយើងម ាសទមមចចតតតាកដតងអតាបទទនេះទ ើងទែើមបឲយអនកសកាទាងឡាយទធវើការពរណា វភាគ នងដសវងយលពវបបធម-អរយធមរបសមៃនឲយបានចាស។ មាាងទទៀត ការដែលទយើងមន

សាគ លពវបបធម-អរយធមមៃនឯង ទមបៀបែចជាទយើងមនសាគ លអាពមៃនឯងែទ ន េះដែរ។

ថវតបតដតការទរៀបទរៀងឯកសារទនេះ មានការលាបាកកនងការមសាវមជាវយា ងណាកដកមកមនសសតទយើងម ាមតមា សវេះដសវង នលលក ដកសមមលឲយទលចទចញជារបរាងទែើមបទកជាឯកសារសមមាបមតតអនកនយមចលចតត

អានបានសកា នងដសវងយល ទរៀនសមតផងដែរ។

ចាទពាេះមមបញា ទរៀបទរៀងទនេះ ទយើងម ាសមអធាមសយជាមនពរាលសាណាកមតតអនកអានទាងអស មបសនទបើមានកាហសឆគងទោយមបការណាមយដែលទកើតមានទ ើងកនងកមមងឯកសារទនេះឬមៃមសារណាមយដែលទលើសលស នងមនសមរមយទនាេះ មកមនសសតទយើងម ាទពញចតតនងទទលការតទទៀន រេះគណមគបដបបយា ង ទហើយទយើងម ានងមតមាទធវើការដកលមអនវរាលកាហសឆគងទាងបានាែ នដែលមានទៅកនងកមមងឯកសារទនេះ

នងទធវើយា ងណាឲយកានដតមបទសើរទ ើងដថមទទៀត។

សមអរគណ

___________________________________________________________________________

អនករសថវរជាវបនសមាជករកមទយ២ ទយពរ 3

២០១៤ - ២០១៥ វទយាសថា នជាតបរៃសណយ ទយរគមនាគមន ៃចចេកវទយាគមនាគមន នងពតមាន

មាតកា

១.ចសចកដចផដើម..............................................................……………… 5

២.ឥទយធពលបនវៃបធមៃរចទយស

ក.ផលអវជាមាន.............................................……………… 11

.ផលវជាមាន.............................................…………………18

៣.វធានការទយៃសថា ត.....................................................…………………19

៥.ឯកសថរចយង............................................................……………… 20

ទយពរ

___________________________________________________________________________

អនករសថវរជាវបនសមាជករកមទយ២ ទយពរ 4

២០១៤ - ២០១៥ វទយាសថា នជាតបរៃសណយ ទយរគមនាគមន ៃចចេកវទយាគមនាគមន នងពតមាន

ចសចកដចផដើម មនសសមគបជាតសាសនទាងអសទៅទលើពភពទលាករដមងមានការមបាមសយទកទងគនន ទៅវញទៅមក តាមរយៈការទធវើរានញ ការបដរទលាទៅ ការផសពវផាយរាទនឿ លទធសាសនា វបបធម នងអរយធមទផសងៗដែលជាទហតទធវើឲយមានការទទលរងឥទធពលពគនន ទៅវញទៅមក។ មាាងទទៀតមគបជាតសាសនទាងអសកពាដែលមានអរយធមសទធសាធដតឯងទ ើយ ទលើកដលងដត ជាតសាសនទនាេះទៅឆា យោចទោយដ កពគនន ទហើយគនែ នទានាកទានងជាមយគនន ទសាេះដតមដង។ យា ងណាមញ មបទទសកមពជាកជាមបទទសមយដែលទទលរងការទមរៀតចលននវបបធមបរទទសែចគនន ទនេះដែរ ទបើទទេះបជាមបទទសទនេះមានវបបធមអរយធមរបសមៃនតាាងពសមយបទរមបវតតយា ងណាកទោយ បាដនដការហរចលននវបបធមននជាតសាសនែនទទនេះ ទៅដតមានការវវតតែដែល ទោយឆៃងកាតពមយសមយកាលទៅមយសមយកាលទៅកនងែាណាកកាលមបវតតសាសរសដជាទមចើនបនដបនាា បគនន រហតែលទពលបចេបបននទនេះ។ ទតើការទទលរងឥទធពលទនេះផដលផលវរជមាន នងអវរជមានយា ងណាមៃេះែលសងគមជាតដមែរ?

ទែើមបយលែងឲយកានដតចាសពផលវរជមាន នងផលអវរជមានននការទទលឥទធពលននវបបធមបរទទសទនេះ ទយើងមតវបទផដើមសកាអាពមបវតតននការវវតតវបបធម-អរយធមដមែរជាមនសន។

សមយបទរមបវតតននមបទទសដមែរមានកាទណើ តទៅសមយយគថែរ ាលងដែលមានអាយកាលជាងពរពានឆន ា មកទលនងសតវតសរទ១ននមគសដសករារ។ មបទទសដមែរកទកើតទ ើងតាាងពសមយបទរមបវតតទមពាេះមានមបវតតសា

សរសដជាមលោា នជាត ឬអតដសញា ណជាតរបសមៃន ែចជា ភាសា សាសនា មបនពណ ទាទនៀមទមាៃ ប នងអតតចរ កជាភសដតាងរហតែលសពវនថា។ មនសតវតសរទ១ននមគសដសករារ ដមែរទយើងបានសាគ លសងគមយា ង

ចាសលាស នងមានការវវតតជានរនដរ ទោយសមតាភាពរបសមៃនមគបសមយកាល។ ជាយរលងណាសមកទហើយ តាបនអាសអាទគនយដែលកនងទនាេះមានដមែរ មានអរយធមពទសសផទា លមៃនតាាងពមនចន នងឥណាា ចល

មសកទមៃាេះ។ ដមែរសាតទៅកនងអមបរដមែរ-មន។ មនទពលឥណាា ចល មសកដមែរមានភាសា មបនពណ ទាទនៀមទមាៃ ប នងវបបធមមបាជាតរបសមៃនរចមកទហើយ។ ទៅកនងសតវតសរទ១ននមគសដសករារ អរយធមែាបងបានទកើតទ ើងទៅកមពជា អរយធមទនេះមានទ ែ េះថន នគរភនា(ហវណន)។ បាដនដទមកាយមក ដមែរកទទលយកឥទធពលពមបទទសឥណាា បដនាមទទៀតរមមានភាសា អកសរសាសរសដ អកសរសលប រាទនឿ សាសនា នងរបបមគបមគងរែា។ ទៅសតវតសរទ៣ មានទទលឥទធពលពវបបធមចនតាមរយៈការងហររានញ ពាណរជកមែ។ ទៅសតវតសរទ៥

មបទទសកមពជាបានបនដទទលឥទធពលវបបធមពជាវ មានសលបៈសាា បតយកមែ។ បនាា បមក រហតែលសតវតសរទ

___________________________________________________________________________

អនករសថវរជាវបនសមាជករកមទយ២ ទយពរ 5

២០១៤ - ២០១៥ វទយាសថា នជាតបរៃសណយ ទយរគមនាគមន ៃចចេកវទយាគមនាគមន នងពតមាន

១៦ មបទទសកមពជាបានទទលឥទធពលវបបធមពបសេមមបទទស មានការងហរបទចេកទទស វទាសាសរសដ ការងហររែាបាល សទមៃៀកបាពាក។ ទៅទពលបចេបបននទនេះទគបានសទងេតទ ើញថនឥទធពលវបបធមទាងទនេះហរចលយា ងសកមែបាផតកនងសងគមដមែរទសាើរដតមគបរបភាព ទោយរមផសាទាងចាណចលអ នងចាណចអាមកកែលជាតសាសន

មយទនេះផងដែរ ។

___________________________________________________________________________

អនករសថវរជាវបនសមាជករកមទយ២ ទយពរ 6

២០១៤ - ២០១៥ វទយាសថា នជាតបរៃសណយ ទយរគមនាគមន ៃចចេកវទយាគមនាគមន នងពតមាន

ឥទយធពលបនវៃបធមៃរចទយស

ផលអវជាមាន

ទោយទហតថនមានការហរចលននវបបធមបរទទសយា ងទមចើនទលើសលបទនេះទហើយ ទទើបទធវើឲយមបទទសកមពជាទទលរងផលបាេះពាលែលជាតសាសនែចតទៅតាមរយៈ ៖

1. សលបៈ ភាពយនដ ៖ ការហរចលសលបៈភាពយនដពបណាដ មបទទសទរឿនទលឿនកកនងសងគមដមែរ ទធវើឲយ

ភាពយនដដមែរពាមានលទធភាពកនងការមបកតមបដរងជាមយទគ នងបានរញមនឲយសលបៈដមែរធលៃ កចេះបនដចមដងៗទោយមែែងមៃន ទហើយការផសពវផាយមានលកខណៈទមចើនជាងវបបធមដមែរ។ ចាទណកឯភាពយនដបរទទសមៃេះជាទរឿងពាលាអាវាដស សាហាវ កាប ក បាញមបហារ អាទពើអសលធមមគបដបបយា ង ជាទហតទធវើឲយសងគមដមែរ ពទសសយវរនយកតមមាបតាម មានមកមបងតច បងធា មបមពតតបទទលែើសកាៃ យទៅជារន អនដពាល ទសពទមគឿងទញៀន ទចេរត គនែ នសលធម ទធវើឲយសងគមមានបញា ។ រឯដមសរភាពយនដមៃេះទទៀតជាទរឿងអាសអាភាស ទសនហាកាមគណ ពងវកសាែ រតយវរនដមែរឲយទភៃើតទភៃើន ទភៃចទាទនៀមទមាៃ បមបនពណែលអរបសដមែរ បាតបងនវការទអៀនខមែ ស នងបាតអតតចរកលកខណៈជាដមែរ ែចករណរ ាទលាភ រកសផៃវទភទ រញែរសរសដនងកមារ។

ចទមមៀង ៖ បចេបបននសលបៈចទមមៀងដមែរមានការចមៃងពបរទទស ដែលទធវើឲយបាតបងនវចទមមៀងរបសមៃន។ ចទមមៀងបរទទសជាបទដែលមានចងហវ កញាក កសរនាដ កអារមែណដែលមសពបទចទមមៀងដមែរសមយទែើមដែលមានលកខណៈទនភៃន មទនាសទចេតនាបញជ កពចរកដមែរ។ បទចទមមៀងសមយពាសវមានវតតមានយរកនងអារមែណមបជារនដមែរទទ មសពបទចទមមៀងបរាណរបសដមែរមានលកខណៈមបជាមបយយរអដងវង។

ចងហវ ករា ា ៖ ដមែរមានកាចរា ា នងចងហវ កមបនពណជាទមចើនែចជា រាាវង រា ាកាច សារវាន ឡាាលាវ...។ ដែលមានលកខណៈជាតនថៃថនរ សមមាបកមានដកនងពធទផសងៗ។ បាទនដបចេបបនន វបបធមបរទទសបាននាាយកនវចងហវ ករា ាដបៃកៗលកខណៈអរ ាបដែលយវរនសមយថែមានការទពញនយម។

សាា បតយកមែ ៖ បចេបបននការសាងសងរបសដមែរមានលកខណៈទៅរកបរទទស ថវតបតដតមសបតាមបទចេកទទស ដតវាបានទធវើឲយមានការបាតបងលកខណៈរបសដមែរដែលបពវបរសបានបនសលទកឲយ មានែចជា សាន នែ ចមាៃ ក មាែផាេះបរាណជាទែើម។

___________________________________________________________________________

អនករសថវរជាវបនសមាជករកមទយ២ ទយពរ 7

២០១៤ - ២០១៥ វទយាសថា នជាតបរៃសណយ ទយរគមនាគមន ៃចចេកវទយាគមនាគមន នងពតមាន

2. វសយអបរ ា ៖ ទោយសារភាសាបរទទសមយចាននទៅកនងមបទទសកមពជាមតវបានទមបើមបាស ទគសទងេតទ ើញថន យវរន យវនារ មានការសកាទមាយទលើវសយអកសរសាសរសដដមែរ។ ឧទហរណ ភាគរយននការមបលងសញា បមតមធយមសកាទតយភមឆន ា២០០៨ អនកដែលជាបទលើមមវជាជ អកសរសាសរសដមានមបមាណទមកាម៣០ភាគរយបាទណាណ េះ។ មលទហតទនេះបណាដ លមកពកតតជាទមចើនកនងទនាេះគដមែរមយចាននយលទ ើញថនភាសាបរទទសមានសារៈសាខមន ទោយពេះគតពភាសាជាតមៃន រហតបចជ នកនឲយទៅទរៀនទៅតាមសាលាឯករនដបបភាសាបរទទសតាាងពតចដែលទធវើឲយអកសរសាសរសដមៃនបានធលៃ កចេះទោយមនែងមៃន។ រឯការផសពវផាយអកសរសាសរសដននមបទទសែនទកកាពងដតមានផលបាេះពាលខមៃ ាងតាមរយៈទរឿងមបទលាមទលាក ទរឿងទសនហាយវវយ ទបាេះពមពជាទសៀវទៅ ឯកសារលកទៅទលើទផារ ដែលទ ើញមានការទពញនយមពសាណាកយវរនដមែរជាខមៃ ាង។ សាន នែអកសរសាសរសដ មបទលាមទលាកដមែរ មានការធលៃ កចេះបនដចមដងៗ គនែ នការទលើកទកចតតចាទពាេះអនកនពនធដមែរ នងសាន នែដមែរែចពមនទ ើយ។

___________________________________________________________________________

អនករសថវរជាវបនសមាជករកមទយ២ ទយពរ 8

២០១៤ - ២០១៥ វទយាសថា នជាតបរៃសណយ ទយរគមនាគមន ៃចចេកវទយាគមនាគមន នងពតមាន

3. មបពនធផសពវផាយ ៖ តាមរយៈបទចេកវទាបចេបបននបានទធវើឲយមានការបអារមែណយា ងខមៃ ាងទលើយវរនដមែរែចជា ទរសពា អនធទណតជាទែើម។ យវរនមៃេះពាបានទធវើឲយបទចេកវទាទាងទនាេះបទមមើផលមបទយរនមៃនទនាេះទទ ដតទធវើឲយមបពនធផសពវផាយទាងទនាេះ មានការបាេះពាលមកទលើការសការបសមៃនទៅវញ។ ឧទហរណ សទមៃងទរាទននទរសពា ទពលសាសរសាដ រយកាពងបទមងៀនដែលជាទទងវើមយអសលធមគនែ នការទគនរពសទធអនកែនទ។ ទលើសពទនេះទៅទទៀត មបពនធអនធទណតបានពងវកសាែ រ យវរន នងយវនារ ទោយសាររបភាព ដមសរភាពយនដអាសអាភាស នងការទានាកទានងទសនហាឆៃងទវបជាទែើម។

___________________________________________________________________________

អនករសថវរជាវបនសមាជករកមទយ២ ទយពរ 9

២០១៤ - ២០១៥ វទយាសថា នជាតបរៃសណយ ទយរគមនាគមន ៃចចេកវទយាគមនាគមន នងពតមាន

4. ការរសទៅរបសយវរនដមែរសមយថែ ៖ ទោយសារវបបធមបរទទសបានទធវើឲយយវរនមានការផទៃ សបដរគរឲយកតសមាគ ល។ យវរនកាពងដតយកតមមាបតាម នងទធវើមៃនទៅតាមអវដែលជាទទពញនយមរបសយវរនបរទទស ែចជា ការទសៃៀកពាក ការតបដតងមៃន ដែលមានលកខណៈសចស សមាា រនយម ពាលា នងបាេះពាលទៅែលសលធមយា ងខមៃ ាង។ ការផដល នងការទមបើមបាសទោយទសររបសមសទបយវរនទោយមនបានគត នងពរណាឲយបានលអតលអន មវេះការមតតពនតយ ទធវើឲយទកើតមានភាពអាណាធបទតយយ។

___________________________________________________________________________

អនករសថវរជាវបនសមាជករកមទយ២ ទយពរ 10

២០១៤ - ២០១៥ វទយាសថា នជាតបរៃសណយ ទយរគមនាគមន ៃចចេកវទយាគមនាគមន នងពតមាន

5. គានតអវរជមានចាទពាេះវបបធមជាតដមែរ ៖ ការហរចលនវវបបធមបរទទសហសទហត ទធវើឲយដមែរមយចាននដែលយលពាែលមានការយលមច ាចាទពាេះវបបធមដមែរថនជារបសបរទទសទៅវញ។ ឧទហរណ ទភៃងពណពាទយដមែរថនជាទភៃងទសៀម ដមែរជាឥណាា ទ២ជាទែើម។

___________________________________________________________________________

អនករសថវរជាវបនសមាជករកមទយ២ ទយពរ 11

២០១៤ - ២០១៥ វទយាសថា នជាតបរៃសណយ ទយរគមនាគមន ៃចចេកវទយាគមនាគមន នងពតមាន

6. មបនពណ នងទាទនៀមទមាៃ ប ៖ ការទគនរព ៖ ដមែរមានការទគនរពគនន ដសដងទ ើងតាមរយៈកបនសាពេះ។ ការសាពេះបានបងហា ញព

ចរតលកខណៈដមែរទៅនងជាតសាសនែនទ។ ទគសទងេតទ ើញបចេបបនន ការមបាមសយទកទងរបសមបជាពលរែាដមែរ បានទមរៀតចលនលលកខណៈបរទទសែចជាការបនែ ការទថើបគនន ជាទែើម ដែលជាទហតនាាឲយបាតបងនវអតតសញា ណជាតរបសមៃន។

ពធបណយបរទទសទផសងៗ ៖ ដមែរមានពធបណយទមចើន ទហើយបចេបបននទនេះ ទោយសារដតឥទធពលវបបធមបរទទសបានទធវើឲយមានការលាយ ាជាទមចើនននពធបណយបរទទសែចជា ការកាតនាទពលទរៀបអាពាហពពាហ ការមបារពធពធបណយមបកាទណើ ត...។

ទលើសពទនេះ មានពធជាទមចើនទទៀតែចជា បណយននទសចកដមសឡាញដែលយវរនដមែរទាថន បណយសងារ នងបណយសាសនាមគសដ ដែលជាទទៅមតវបានទគទាថន បណយណដអល ទធវើឲយយវរនមានការរ ាទរើបរ ារល សបាយរករាយ ទោយពាមវលខមវ យពវបបធមជាតមៃន មនមសពសតវមមាចដែលកាពងមបដ ងនងទភៃើង។ កតាត ទាងអសទនេះទហើយដែលជាការសាបទមពាេះននវបបធម-អរយធមបរទទសមកទលើសងគមដមែរកាពងដតសាតកនងសាា នភាពមយែលាបាក នងទធវើឲយអរយធមដមែរធលៃ កចេះ ទៅទពលណាដែលទយើងមនសាគ លវបបធម-អរយធមរបសមៃនចាសលាស ទពាលគយករបសទគទាងែលមកអនវតត។ មាាងទទៀត វាបានរេះឥទធពលមកទលើសលធមដមែរ។

___________________________________________________________________________

អនករសថវរជាវបនសមាជករកមទយ២ ទយពរ 12

២០១៤ - ២០១៥ វទយាសថា នជាតបរៃសណយ ទយរគមនាគមន ៃចចេកវទយាគមនាគមន នងពតមាន

ផលវជាមាន

ទបើទទេះជាសកលភាវបនយកមែននវបបធមបរទទសបាននាាមកនវផលអវរជមានមៃេះៗកពតដមន បាដនដវា

កបានផដលផលវជាជ មានែលមបទទសកមពជាមយដផនកធាដែរ ដែលកនងទនាេះមានែចជា ៖ 1. ទសសនវជាជ ៖ ទធវើឲយមបជារនដមែរមានទសសនៈទរឿនទលឿន នងទលាទលាយតបតទយើងែងទហើយថនទ

សសនៈរបសអនកមបារមយចាននទៅទលើសកលទលាកគមតវបានទគទទលសាគ ល នងមបណបតនជាសកល។ សសានសសស មសរនតរារការ អនករកស មពមទាងមបជារនដមែរជាទមចើនទទលយកទសសនៈទាងទនាេះ ដែលជាមលទហតមយទៅពទមកាយភាពទជាគរយរបសពកទគ។ ទមៅពទសសនៈទកទនទៅនងការសកា ការទធវើអារវកមែរានញទផសងៗ ទៅមានទសសនៈអបរ ាចតតទធវើឲយមនសសទចេះអតធែត តស កនងឆករវតទទៀតផង។ ែចទនេះទហើយទទើបទសសនៈទាងទនាេះមតវបានពភពទលាកឲយតនមៃទសែើនងមាស ឬអាចទាបានថន”សមដមាស”ដែលកនដមែរគរទទលយក។

___________________________________________________________________________

អនករសថវរជាវបនសមាជករកមទយ២ ទយពរ 13

២០១៤ - ២០១៥ វទយាសថា នជាតបរៃសណយ ទយរគមនាគមន ៃចចេកវទយាគមនាគមន នងពតមាន

2. វទាសាសរសដ ៖ វទាសាសរសដនាទពលបចេបបននទនេះបានកាៃ យទៅជារបសដែលពភពទលាកមវេះមនបាន។ របកគាទហើញថែៗ បទចេកវទាទាទនើបៗ មតវបានទមបើមបាសទែើមបបទមមើែលការរសទៅមបានថាយា ងទលាទលាយ។ មបទទសកមពជាកបានទមបើមបាសវទាសាសរសដ បទចេកវទាទែើមបបទមមើការនវវសយអភវឌឍន នងទសែាកចេរបសមៃនដែរ។ ការទមបើមបាសឧបករណទាទនើបៗទៅកនងវសយកសកមែ នងឧសាហកមែបានរមចាដណកកាតបនាយទពលទវលាយា ងទមចើនដែលញាាងឲយអមតាសនាេះផលតផលកានដតទកើនទ ើងទមចើនជាងទពលកនៃងមក។ មាាងទទៀត ទៅកនងវសយសខមភបាល ទាងកដនៃងទធវើការងហរ ទាងតាមមហាវទាលយកមតវបានបាពាកទៅទោយសមាា រៈ បរកាខ រទាទនើបៗដែលរយ ទធវើឲយនសសតមានភាពងហយមសលកនងការសកា នងអនវតតន។ ទោយដ កវទាសាសរសដកាពយទរមតវបានោកឲយនសសតទរៀនទមបើមបាសទៅទសាើរដតមគបវទាសាា ន នងសាកលវទាលយទៅកនងទមកង។ ទាងអសទនេះកជាកតាត សាខមនមយរយ រមមញែលការរកចទមមើនែលមបទទសជាតផងដែរ តបតមបទទសណាដែលមានការយលែងទលើវទាសាសរសដកានដតទមៅមរេះ មបទទសទនាេះរដមងមានឱកាសកានដតទមចើនកនងការពន ទលឿនទលបឿនអភវឌឍន។ ជាងទនេះទៅទទៀត វសយវទាសាសរសដកបានទធវើឲយមបជារនដមែរភាគទមចើនមានភាពរកចទមមើនដផនកចតតគានតទោយដផអកទលើបាតភតពតៗជាកដសដងតាមទសសនៈវទាសាសរសដពត ទោយទធវើឲយមានការកាតបនាយនវរាទនឿអរបយទផសងៗ។

___________________________________________________________________________

អនករសថវរជាវបនសមាជករកមទយ២ ទយពរ 14

២០១៤ - ២០១៥ វទយាសថា នជាតបរៃសណយ ទយរគមនាគមន ៃចចេកវទយាគមនាគមន នងពតមាន

3. ភាសា ៖ សកលភាវបនយកមែននវបបធមបរទទសទនេះកបានផដលឲយមបជារនដមែរបានសាគ ល នងយលែងពភាសាអនដរជាតផងដែរ។ ទយើងែងទហើយថន ទៅទលើទលាកទនេះមានមបទទសតចតចណាសដែលទមបើមបាសភាសាែចគនន ។ ែចទនេះទហើយទទើបពភពទលាកបានកាណតយកភាសារមមយទែើមបទធវើការទកទងគនន ទៅវញទៅមក ទនាេះគភាសាអងទគៃស។ សកលភាវបនយកមែបាននាាយកភាសាអងទគៃស នងចនមកមបទទសកមពជាតាាងពយរលងណាសមកទហើយទបើគតមកែលទពលបចេបបននទនេះ។ មបជារនដែលទចេះភាសាអនដរជាតកែចជាភាសាអងទគៃស ឬអងទគៃសទនេះ អាចទធវើទានាកទានងជាមយរនបរទទសបានយា ងងហយមសល ឱកាសការងហរទៅបរទទសកមានទមចើន រឯការទធវើរានយទៅទមៅមបទទសកកានដតទជាគរយ។ ទមកាយមក ទោយសារការដមបមបលននទផារការងហរកែចជាតមមវការកមាៃ ាងពលកមែ ភាសាែនទទទៀតកបានបមានវតតមានទ ើងទៅកនងមបទទសកមពជា ែចជាភាសារបាន កទរ ា...។

___________________________________________________________________________

អនករសថវរជាវបនសមាជករកមទយ២ ទយពរ 15

២០១៤ - ២០១៥ វទយាសថា នជាតបរៃសណយ ទយរគមនាគមន ៃចចេកវទយាគមនាគមន នងពតមាន

ការទគនរពមពេះសងឈ

ភាសាដមែរ

___________________________________________________________________________

អនករសថវរជាវបនសមាជករកមទយ២ ទយពរ 16

២០១៤ - ២០១៥ វទយាសថា នជាតបរៃសណយ ទយរគមនាគមន ៃចចេកវទយាគមនាគមន នងពតមាន

4. ការផសពវផាយ ៖ តាមរយៈសកលភាវបនយកមែវបបធមបរទទសទនេះ មបទទសកមពជាមានឱកាសែវទសសវសាលកនងការផសពវផាយវបបធមរបសមៃនែលមបទទសនានាទលើសកលទលាកតាមរយៈសលបៈកែចជាមបនពណទាទនៀមទាលាបដមែរដែលមានតាាងពបរាណកាលមកទមៃាេះ។ ការទធវើដបបទនេះកជាឱកាសែលអរបសមបទទសដែលមានវបបធមែចាណាស នងមានតនមៃទៅកនងទវបអាសអាទគនយទនេះផងដែរកនងការដថរកា អភរកសវបបធមជាតឲយបានយរអដងវងតទៅមមទទៀត ទែើមបឲយកនដមែររានានទមកាយបានសាគ ល បានែងថនទតើមបទទសកមពជាទយើងទនេះធលៃ បមានភាពរកចទមមើន នងរងទរឿងទោយកតាត អវម លេះ។

___________________________________________________________________________

អនករសថវរជាវបនសមាជករកមទយ២ ទយពរ 17

២០១៤ - ២០១៥ វទយាសថា នជាតបរៃសណយ ទយរគមនាគមន ៃចចេកវទយាគមនាគមន នងពតមាន

5. ការអបរ ា ៖ ទោយសារដតមបទទសកមពជាទយើងជាមបទទសមយដែលកាពងអភវឌឍនទទើបតមមវឲយមបពនធអបរ ាទៅមបទទសកមពជាទែើរតាមវសយអបរ ាទៅបរទទស។ ជាកដសដងែចដែលទយើងបានទ ើញ ទៅកនងសងគមដមែរភាគទមចើនជាពសសសាា បនអបរ ាឯករន បាននាាយកនវវធសាសរសដដបបអនដរជាតទផសងៗពបរទទសមកអនវតតនទៅកនងមសក ដែលកនងទនាេះមានែចជាការែងនាាសសស នសសតឲយមានសវយទានលមសមតវទោយឲយសសស នសសតទធវើការសកាមសាវមជាវ ពភាកាទោយមៃនឯង ឬជាមកមទោយមនាបាចមានអនកាបងហា តបទមងៀនមគបទពលទវលាទនាេះទទ។ ទនេះកជាការលអមយដែរកនងការរយ អភវឌឍនមបទទសឲយកានដតមានភាពទរឿនទលឿនកនងវសយអបរ ាដែលជាវសយែសាខមនទនេះ ទហើយកជាកតាត មយដែលរយ រមមញនងទលើកទកចតតែលសសស នសសតដមែរឲយមានភាពមាេ សការទលើមៃនឯងបានលអ។

___________________________________________________________________________

អនករសថវរជាវបនសមាជករកមទយ២ ទយពរ 18

២០១៤ - ២០១៥ វទយាសថា នជាតបរៃសណយ ទយរគមនាគមន ៃចចេកវទយាគមនាគមន នងពតមាន

6. កឡា ៖ កឡាជាដមកធលងមយតចរបសវបបធម ដតវាបានរមចាដណកយា ងទមចើនែលមបទទសកមពជា។ ថវតបតដតមបទទសកមពជាមានកឡាជាលកខណៈជាតកពតដមន បាដនដទយើងទៅដតទបើកចាហរយា ងទលាទលាយនវកឡាបរទទស។ ែចដែលទយើងបានែងរចមកទហើយ កឡាជាទមគឿងផារភាជ បមតតភាព បទងេើតបទងេើនសាមគគភាព នងសនដភាព។ កឡាជាការកមានដ ែែចជារយ មទមទងសមភាព។ ែចទនេះ កឡាមតវបានដចករ ាដលកគនន ទៅវញទៅមកពមបទទសមយទៅមបទទសមយទទៀត។ វាកបានបទមមើែលទានាកទានងយា ងរតសនតរវាងមបទទសកមពជា នងមបទទសរតខមង។ ជាទរៀងរាលឆន ាដតងដតមានការមបកតមតតភាពរវាងមបទទសកមពជា នងមបទទសដែលជាសមពនធមតត។ មាាងវញទទៀត ទៅកនងសមយសងគមរាសរសដនយម កឡាសទហគមជាមពតតការណែធាបាផតមបាឆន ាដែលរមមានអតតពលករជាទមចើនរបចលមកបងហា ញសមតាភាព នងមបកតទលើកឡាមបទភទទផសងៗទាងកឡារបសជាត នងអនដរជាត។ ទហើយសពវនថាទនេះពហកឡាឋានជាតថែកាពងមតវបានទគសាងសង នងទមតៀមមៃនសាវ គមនការមបកតអឡាាពកដែលកមពជានងកាៃ យជាសមារកឆបៗ ទនេះ។ ទនេះបានបញជ កយា ងចាសថនកឡាទាងអសគសទធដតមានតនមៃ នងផដលមបទយរនជាទមចើនមនថនកឡារបសដមែរ ឬបរទទសទ ើយ។

___________________________________________________________________________

អនករសថវរជាវបនសមាជករកមទយ២ ទយពរ 19

២០១៤ - ២០១៥ វទយាសថា នជាតបរៃសណយ ទយរគមនាគមន ៃចចេកវទយាគមនាគមន នងពតមាន

7. ចាប ៖ ចាបជាអវដែល មតវបានចងមកងទ ើងសមមាបឲយមបជាពលរែាទាងអសទគនរព។ មបទទសនមយៗមានចាបទរៀងៗមៃន។ បាដនដទៅទពលមបទទសជាទមចើនបានរបរមគនន កាៃ យជាអងគការ ឬសហគមនណាមយ ចាបថែកមតវបានបទងេើតទ ើង ទហើយមបទទសជាសមារកកមតវដតទគនរព។ មបទទសកមពជាជាសមារកននអងគការជាទមចើនរមមានអងគការសហមបជាជាត អងគការសមភាពពភពទលាក... ែចទនេះទហើយមបទទសកមពជាអាចែកមសងចាបមយចាននពអងគការទាងទនាេះ នងមបទទសទផសងទទៀតយកមកសកាពរណា នងបចេល ឬអនមតជាចាបរបសជាតទយើង។ ការសកាទលើចាបមបទទសទផសងៗរយ ឲយការពរណា នងការអនមតទលើចាបមបទទសទយើងកានដតមានភាពរកចទមមើន សមកត នងយតតធម។

___________________________________________________________________________

អនករសថវរជាវបនសមាជករកមទយ២ ទយពរ 20

២០១៤ - ២០១៥ វទយាសថា នជាតបរៃសណយ ទយរគមនាគមន ៃចចេកវទយាគមនាគមន នងពតមាន

វធលនការទបសាេ ត

ការហរចលននវបបធមបរទទសមកទលើសងគមដមែរបចេបបនន ជាបញា មយដែលមនអាចទចៀសបាន ទមពាេះមបទទសកមពជាមតវមានទានាកទានងជាមយមបទទសែនទទលើពភពទលាក។ វបបធមបរទទសមយចាននដែលមនលអ បានទធវើឲយសងគមដមែររបនវបញា ជាទមចើន។ បាដនដអវដែលសាខមន គមតវមានវធលនការការពារ នងទបសាេ តដែលដសដងទ ើងតាមរយៈបគគលផទា ល មគសារ នងសងគមជាត។

ទែើមបឲយវបបធម-អរយធមជាតដមែរគងវងស ទយើងមាន កៗ មតវ ៖

ការពារវបបធមរបសមៃនឲយបានគងវងស កនងទនាេះមានអតតសញា ណ ភាសា អកសរ សលបៈ ទាទនៀមទាលាប មបនពណជាត...។

មតវពមងង នងពមងកវបបធមមៃនឲយបានរងមាា។ គនសកកាយ ផាយបនដនវវបបធមជាត ទែើមបឲយកនទៅរានានទមកាយសាគ លនវតនមៃវបបធមជាត។ មតវែកមសងយកដតចាណចលអៗ មកដកនឆន ទែើមបពមងកវបបធមជាត ទចៀសវាងការចមៃងវបបធមបរទទស

ទាងមសងដែលបណាដ លឲយបាតបងវបបធមជាត។ មតវពមងងចាទណេះែង អបរ ាឲយមបជាពលរែាទចេះមសលាញវបបធមជាត។ មតវទចេះដថរកាការពារទកែ មានសាែ រតសាមគគភាព ឯកភាពជាត មសលាញពរសាសន។ រមចាដណកកសាងមបទទសជាតទលើមគបវសយទាងដផនកវបបធម ទសែាកចេ នទយបាយ...។ ដថរកាសមបតតវបបធម មានសមបតតធមែជាត នងសមបតតសងគម។ មតវទចេះទបសាេ តការហរចលននវបបធមបរទទស ពាលាអាវាា ដស កាឲយចលមកលាយ ាជាមយវបបធម

ដមែរទោយ ៖ o កតាត បគគល ៖ មានសាែ រត ឧតតមគតទសនហាជាតមៃន ទលើកតទមេើងសមតាភាពបគគល មានសត

សមបរចា ៈ ទគនរពមបនពណ ទាទនៀមទាលាប ទចេះទគនរពចាប ទគនរពសទធទសរភាព សាដ រទ ើងនវតនមៃសលធមដែលបាតបង។ មនសសមាន កៗ មតវមានគានតនឆនមបឌតមពសកនងនយអភរកស ដថរកា នងសកាដសវងយលឲយបានសរទមៅពមបវតតសាសរសដ វបបធម នងអរយធមជាតមៃន។

___________________________________________________________________________

អនករសថវរជាវបនសមាជករកមទយ២ ទយពរ 21

២០១៤ - ២០១៥ វទយាសថា នជាតបរៃសណយ ទយរគមនាគមន ៃចចេកវទយាគមនាគមន នងពតមាន

ឯកសថរចយង

ចសៀវចៅវៃបធមទយចៅ(ចោក ភក បា វ) ការរសតចះបនតបមលសលធមចៅកមពជាៃចេៃបននចកើតសថមាន ១៩៩៩

ចសៀវចៅវៃបធមទយចៅ(ចោក ចមង ចហង នង ញម បកងន) ចសចកតចផតើមវទយាសថសតសតនចយបយ(ៃណឌ ត ឈន ណាចរេត) ចសៀវចៅសញញា ទយសសនវជាា ( In Virakacheat) រៃវតតសថរសតខែ មរសចងេៃ ចោយអនៃណឌ តវទយាសថរសតនចយបយចោក នន សធមនត ចះផាយឆន 2009

តាមរយេះអធតទណត http://www.slideshare.net/nchandara/khmer-moral