Хөрөнгө оруулалтын тухай

ойлголт, түүний ангилал

Дэд сэдэв

Хөрөнгө оруулалтын тухай ойлголт

Хөрөнгө оруулалтын ангилал

1.Хөрөнгө оруулалтын тухай ойголт

Төвлөрсөн төлөвлөгөөт эдийн засгийн үед

“хөрөнгө оруулалт” гэсэн нэр томъѐог голчлон

“капитальние вложения” – гийн түвшинд явцуу

хүрээнд ойлгож байсан. Энд үндсэн капитал

түүний дотор шинэ барилга, өргөтгөл,

шинэчлэлт ба ажиллаж байгаа үйлдвэрийн

техник зэвсэглэмж, машин тоног төхөөрөмж,

техник хэрэгсэл, эд хогшлыг шинэчлэх, олж

авах, зураг төсөл – хайгуул шинжилгээний

ажлууд болон бусад зардлуудад оруулж байгаа

хөрөнгийг илэрхийлдэг.

Хөрөнгө оруулалтын тухай ойголт

Зах зээлийн эдийн засгийн үед хөгжсөн

орнуудад нилээд эртнээс түүнийг “инвестиций”

(ирээдүйд ашиг олох зорилгоор мөнгө хөрөнгө

зарцуулах ажиллагаа) –ийн түвшинд илүү утга

агуулгаар ойлгож ирсэн.

Хөрөнгө оруулалтын тодорхойлолт

Investment гэдэг бол ашиг орлого олох эсвэл өөр

тааламжтай үр дүнд хүрэх зорилгоор пүүс

компанид оруулж байгаа мөнгөн хөрөнгө, үнэт

цаас, бусад хөрөнгө түүний дотроос мөнгөн

үнэлгээгээр илэрхийлэгдэх хөрөнгийн эрх ба

түүнтэй адилтгах бусад эрх зэрэг үйлдвэрлэл

эрхлэгчдийн үйл ажиллагаа юм.

Хөрөнгө оруулалт гэдэг нь өнөөдрийн өдөр

тутмын таашаал авах хэрэгцээнээс татгалзаж

ирээдүйд хөрөнгө оруулалтаар ашгаар

хэрэгцээгээ хангахыг хэлнэ

Хөрөнгө оруулалтын тодорхойлолт

Урт хугацааны бизнес төлөвлөгөөний дагуу

өнөөдөр тодорхой хэмжээний мөнгөн хөрөнгийг

зарцуулаад, түүнээсээ ирээдүйд анх

зарцуулснаас илүү орлого олж авах зорилгоор

банкнаас авсан зээл, зах зээлд шинээр гаргаж

буй хувьцаа, эсвэл сул чөлөөтэй хөрөнгийг

идэвхитэй хөдөлгөөнд оруулж байгаа бизнесийн

үйл ажиллагааг хөрөнгө оруулалт гэнэ

Ор

ло

го д

ахь

хад

гал

амж

ий

н

эзл

эх х

уви

йн

жи

н /%

/

Хөрөнгө оруулалтын

хэмжээ /төг/

Хөрөнгө

оруулалтын

эрэлт

Хөрөнгө оруулалтанд

нөлөөлөх хүчин зүйл

Цэв

эр а

шги

йн

хүл

ээгд

эж

бай

гаа

но

рм

/%/

Хөрөнгө оруулалтын

хэмжээ /төг/

Хөрөнгө

оруулалтын

эрэлт

Хөрөнгө оруулалтанд

нөлөөлөх хүчин зүйл

Зээ

ли

йн

хүү

гий

н

хув

ь /%

/

Хөрөнгө оруулалтын

хэмжээ /төг/

Хөрөнгө

оруулалтын

эрэлт

Хөрөнгө оруулалтанд

нөлөөлөх хүчин зүйл

Хүл

ээгд

эж б

айга

а

ин

фл

яци

йн

хур

дац

/%/

Хөрөнгө оруулалтын

хэмжээ /төг/

Хөрөнгө

оруулалтын

эрэлт

Хөрөнгө оруулалтанд

нөлөөлөх хүчин зүйл

Хөрөнгө оруулалтын шинж

Хөрөнгө оруулалтын зорилго

Хөрөнгө оруулалтын үүрэг

Эдийн засгийн өсөлт ба чанарыг бий болгох

Эдийн засгийн тэнцвэрт харьцааг тогтоох

Инновацийг хэрэгжүүлэх

Эдийн засгийг идэвхижүүлж үр ашгийг хангах

Эдийн засгийн үр ашгийг хангах

2. Хөрөнгө оруулалтын ангилал

Хөрөнгө оруулалтыг ашиглаж буй

чиглэлээр нь

пүүс компанийг хөгжүүлэхэд чиглэгддэг

Үйлдвэрлэлийн

нийгмийн салбарыг хөгжүүлэхэд чиглэгдэнэ

Үйлдвэрлэлийн

бус

Хөрөнгө оруулалтыг бүтцээр нь

Хөрөнгө оруулалтыг оруулж байгаа

зорилго чиглэлээс нь

Хөрөнгө оруулалтыг оруулж байгаа

хөрөнгийн хэлбэрээр нь М

өнгө

Үнэт

цаа

с

Үнд

сэн

хө

рө

нгө

өр

Сан

хөм

рөгө

өр

Хөрөнгө оруулалтыг санхүүжигдэх

эх үүсвэр

Хөрөнгө оруулалтын нөөцийн өмч

Хувийн Улсын Гадаадын Хамтарсан

Хөрөнгө оруулалтыг объектоор нь

Бодит хөрөнгө оруулалт – хэрэглээний

зүйлүүдэд болон үл хөдлөх хөрөнгө, барилга

байгууламж, үйлдвэрийн материаллаг бааз гэх

мэт бодит активт хөрөнгөө оруулах

Санхүүгийн хөрөнгө оруулалт –

байгууллагуудын үнэт цаасанд хөрөнгө оруулах

эсвэл банкны байгууллагад хөрөнгө оруулах

Оюуны хөрөнгө оруулалт – үйлдвэрлэлийн

патент худалдаж авах, лиценз, ноу- хау,

мэргэжилтэй ажилтан албан хаагч хөрөнгөө

оруулах зэрэг

Хөрөнгө оруулалтанд оролцох

байдлаар нь

Шууд биш-цүнхэнд

Шууд-эзэмшигч

Хөрөнгө оруулалтыг үйл ажиллагаа

талаас нь

Шинэчлэлийн чанартай хөрөнгө оруулалт

Өргөтгөлийн чанартай хөрөнгө оруулалт

Шинэ бүтээгдэхүүний хөрөнгө оруулалт

Зайлшгүй буюу нийгмийн сайн сайхны төлөөх

хөрөнгө оруулалт

Хувь нийлүүлсэн аж ахуй нэгж байгуулах

Хувьцаа, бонд бусад төрлийн үнэт цаас

худалдан авах

Зээлээр болон түрээсээр ашиглуулах

Банкинд хадгаламж хийлгэх

Аж ахуйн нэгжийн хувьд хөрөнгө

оруулалтын бодлогын үндсэн чиглэл

шинэ үйлдвэрлэл бий болгох ХО- ийм хөрөнгө

оруулалт нь аж ахуйн нэгж шинэ хүчин чадал

бүхий технологийг агуулсан урьд үйлдвэрлэж

байгаагүй бүтээгдэхүүн болон үйлчилгээг бий

болгоход чиглэгдэнэ.

Аж ахуйн нэгжийн хувьд хөрөнгө

оруулалтын бодлогын үндсэн чиглэл

төрийн удирдлагын байгууллагын шаардлагыг

хангахад чиглэсэн ХО- шинэ экологийн хэм

хэмжээ болон аюулгүй байдлын стандарт

мөрдөхтэй холбогдож хөрөнгө оруулалт хийх.

Аж ахуйн нэгжийн хувьд хөрөнгө

оруулалтын бодлогын үндсэн чиглэл

аж ахуйн нэгжийн үйл ажиллагааг эрчимжүүлэх

ХО - Энэ ХО-ын зорилго нь хуучирсан тоног

төхөөрөмжийг шинэчлэх үндсэн дээр

үйлдвэрлэлийг нэмэгдүүлэх, чанарыг

дээшлүүлэх, зардлыг бууруулах нөхцлийг бий

болгох, ажилчдыг сургах, үйлдвэрлэлийн хүчин

чадлыг шилжүүлэхэд зориулагдана.

Аж ахуйн нэгжийн хувьд хөрөнгө

оруулалтын бодлогын үндсэн чиглэл

үйлдвэрлэлийн тэлэлтийн ХО- ийм төрлийн ХО-

ын зорилго нь байгаа үйлдвэрлэлийн хүрээнд

шинээр бий болгож буй зах зээлд зориулж

бүтээгдэхүүн болон үйлчилгээний гаргалтын

хэмжээг нэмэгдүүлэхэд оршино.

Хөрөнгө оруулалтыг мөчлөгөөр нь

Урт хугацаат хөрөнгө оруулалтанд

дараах шинж агуулгатай хөрөнгүүд

багтана

Энгийн хувьцаа болон хувьцаагаарх бусад

хөрөнгө оруулалт

Бондоорх хөрөнгө оруулалт /барьцаалсан/

Тусгай зорилгоор бий болгосон сан хөмрөгөөрх

хөрөнгө оруулалт

Үнийг өсгөх зорилгоор авсан үл хөдлөх хөрөнгө

Хамтын үйлдвэр ба нөхөрлөлд оруулсан

хөрөнгө, салбар компаниудад оруулсан

урьдчилгаа хөрөнгүүд

Богино хугацаат хөрөнгө

оруулалтанд дараах шинж

агуулгатай хөрөнгүүд багтана

Хугацаатай хадгаламж /3-аас 12сар/

Мөнгөтэй адилтгах арилжааны бичиг /төлбөрийн

чадвар сайтай компани гаргана/

Хөрөнгийн болон өрийн баталгаа болох үнэт

цаас /богино хугацаатай бонд, вексель/

Хөрөнгө оруулалтаас ашиг хүртэх

үйл явц

Дараалсан

Хөрөнгө оруулалтаас ашиг хүртэх

үйл явц

Параллель

Хөрөнгө оруулалтаас ашиг хүртэх

үйл явц

Завсар