28
Prof. Dr. Ali Osman Öncel İstanbul Üniversitesi, Jeofizik Mühendisliği Öğretim Üyesi https://www.facebook.com/deprembilimi http://seismology.pbworks.com/ http://www.slideshare.net/oncel/ https://www.youtube.com/user/aliosmanoncel İSTATİSTİKSEL SİSMOLOJİ - Prof. Dr. Ali Osman ÖNCEL

Öncel Akademi: İstatistiksel Sismoloji

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Öncel Akademi: İstatistiksel Sismoloji

Prof. Dr. Ali Osman Öncelİstanbul Üniversitesi, Jeofizik Mühendisliği Öğretim Üyesi

https://www.facebook.com/deprembilimi http://seismology.pbworks.com/ http://www.slideshare.net/oncel/

https://www.youtube.com/user/aliosmanoncel

İSTATİSTİKSEL SİSMOLOJİ - Prof. Dr. Ali Osman ÖNCEL

Page 2: Öncel Akademi: İstatistiksel Sismoloji
Page 3: Öncel Akademi: İstatistiksel Sismoloji

Önceki Ders Bölüm 01: VİDEO

https://www.youtube.com/watch?v=583ZfC9zgTA

Page 4: Öncel Akademi: İstatistiksel Sismoloji

Önceki Ders Bölüm 02: VİDEO

Page 5: Öncel Akademi: İstatistiksel Sismoloji

3 Büyükşehir İçin Deprem Verisi Seç – R=100 Km

Önceki Ders : HAFTANIN ÖDEVİ

Page 6: Öncel Akademi: İstatistiksel Sismoloji

Dönem Projesi: Şehirlerin Deprem Tehlikesi

GAZİANTEP 37.08K- 37.37D

ANKARA39.95K-32.87D

MUĞLA 37.21K - 28.37D

Proje Yürütücüsü Duygu AKÇAY

Proje Danışmanı Ali Osman ÖNCEL

Mmax=??Gözlenen Maksimum

Deprem?

Page 7: Öncel Akademi: İstatistiksel Sismoloji

Önceki Ders : HAFTANIN ÖDEVİ

SEÇMİŞ OLDUĞUNUZ 3 BÜYÜKŞEHİR İÇİN2005-2015 YILLARI İÇİN DEPREMLERİN YILLIK DEĞİŞİM GRAFİKLERİNİ HAZIRLAYINIZ?

Page 8: Öncel Akademi: İstatistiksel Sismoloji

Önceki Ders : HAFTANIN ÖDEVİ

SEÇMİŞ OLDUĞUNUZ 3 BÜYÜKŞEHİR İÇİN2005-2015 YILLARI İÇİN DEPREMLERİN BÜYÜKLÜK-FREKANS GRAFİKLERİNİ HAZIRLAYINIZ?

Page 9: Öncel Akademi: İstatistiksel Sismoloji

Önceki Ders: PPT

Page 10: Öncel Akademi: İstatistiksel Sismoloji

Magnitüd

Log

( Olu

ş S

ayıs

ı)

MagnitüdLo

g (T

ekra

rlanm

a S

üres

i)

GEOL 3026/C471 GEOLOGICAL HAZARDS2005

Geological hazards in context II: fatalities worldwide 2000

Quake & volcano 4%

Total 9,270

Flood 67%Windstorm 15%

Other 14%

Source

Deprem İstatistiği

Gutenberg- Richter (1944)

log10 N

c (m) = a - bm

Page 11: Öncel Akademi: İstatistiksel Sismoloji

Uygulamada karşılaşılan zorluklar (1) Doğrusal olmayan dağılım ve

büyük depremler keskin bir düşüş (roll-off) sıklıkla görülen durumlardır.

(2) En büyük deprem “yıkıcı”.(3) Daha küçük depremlerde de

keskin düşüş (roll-off) görülür.Nedenleri (1), (2) ve (3)?

Magnitüd

log 10

Nc

m

(3)

(1)

(2)

Deprem İstatistiği

Page 12: Öncel Akademi: İstatistiksel Sismoloji

Deprem Kataloglarının ÖzellikleriDüzenlilik (Homogeneity): Tek bir magnitüd ölçeğine dönüştürülerek kalibrasyon doğru bir şekilde yapılırsa, deprem parametreleri (derinlik gibi) doğrulukla bilinir.Tamamlılık: İdeal ve arzu edilen büyükten küçüğe doğru depremlerin tamam olmasıdır, fakat bu her zaman mümkün olmadığı için tamamlılık sınırının bilinmesi gerekir.Süre: Katalogun kapsadığı zaman aralığı. Deprem kataloglarının kapsadığı zaman aralığının, en büyük depremin tekrarlanma aralığından büyük olmasıdır.Kaynak: Bazı depremler için birden fazla kaynaklar var, ve depremler için düzenli olarak yeniden belirleme yapılmadı ise kaynaklar hiyerarşik olarak listelenir.Bilgisayarca Okunabilir : Basit format

Deprem İstatistiği

Page 13: Öncel Akademi: İstatistiksel Sismoloji

Katalog derlenmesiMagnitüdlerin dönüştürülmesiIstasyonların tarihçesinin bilinmesiDeprem verisi tamamlılığının incelenmesi Magnitüd KaymasıArtçı ve öncü şokların silinmesi

Ana Şok Deprem Kataloguİzlenmesi Gereken Adımlar

Deprem İstatistiği

Page 14: Öncel Akademi: İstatistiksel Sismoloji

Magnitüd Doygunluğu

Deprem İstatistiği

Page 15: Öncel Akademi: İstatistiksel Sismoloji

Öncel, 2010

Magnitüd-Dönüşüm Bağıntıları

Yukarıda ki bağıntıların hesaplanmasında Türkiye ve çevresinde olmuş 2004-2010 yılları arasında ki deprem verileri kullanılmıştır.

Deprem İstatistiği

Page 16: Öncel Akademi: İstatistiksel Sismoloji

Deprem İstatistiği

Tamamlılık

0

1 9 2

4 .0 6 .0 8 .05 .0 7 .0

Zam

an(y

ıl)

Oncel and Laforge, 1992

Page 17: Öncel Akademi: İstatistiksel Sismoloji

Tehlike Parametreleri: Makrosismik

Deprem İstatistiği

Magnitude Range

Completeness Period

Number of Earthquakes

A B C 4.0 - 4.5 1/1976 - 12/1992 119 24 10 4.5 - 5.0 1/1965 - 12/1992 62 27 28 5.0 - 5.5 1/1950 - 12/1992 23 14 15 5.5 - 6.0 1/1930 - 12/1992 11 10 6 6.0 - 6.5 1/1915 - 12/1992 9 5 1 6.5 - 7.0 1/1890 - 12/1992 6 6 1 7.0 - 7.5 1/1850 - 12/1992 8 4 2 7.5 - 8.0 1/1800 - 12/1992 1 1 0

Oncel and Laforge, 1992

Page 18: Öncel Akademi: İstatistiksel Sismoloji

Deprem İstatistiği

JEOFIZIK 6, 85-102, 1992

Page 19: Öncel Akademi: İstatistiksel Sismoloji

Deprem İstatistiği

JEOFİZİK 6, 35-53, 1992

Page 20: Öncel Akademi: İstatistiksel Sismoloji

Deprem İstatistiği

Natural Hazards 19: 1-11, 1999Cluster

Cluster

Page 21: Öncel Akademi: İstatistiksel Sismoloji
Page 22: Öncel Akademi: İstatistiksel Sismoloji

Deprem Tehlike Analizinde Amaç

Bilimsel olarak- Depremlerin oluşumu ve ilişkilerinin incelenmesi, büyük depremleri oluşturacak biriken kümülatif enerji miktarının belirlenmesi.

Sosyal olarak- depremde kayıpları azaltmak ve aşağıdaki gruplara tavsiyelerde bulunmak.

arazi kullanım planlamacılarına karar vericilere sigortacılara deprem mühendisleri ve müteahhitlere

Deprem Tehlikesi

Page 23: Öncel Akademi: İstatistiksel Sismoloji

Tehlikeyi belirle- Büyüklük ve yer tahmini, zaman dağılımı Bölgelendir –Uzaysal dağılımı Mikro bölgelendirme yap- lokal dağılımlar Model depremleri tanımla

Zaman aralığını seçBeklenen en büyük deprem nedir?Beklenen en büyük yükleme nedir?Binanın tahmin edilen ömrü nedir?Tasarım ya da model için kullanılan spektrum

nedir?

Deprem Tehlikesi

Temel kavramlar

Page 24: Öncel Akademi: İstatistiksel Sismoloji

Adams, 2006Al-Amri, 2005

Bölgesel-/küçük ölçekte bölgelendirme

Deprem Tehlikesi

Page 25: Öncel Akademi: İstatistiksel Sismoloji

Zon Depremsellik Bölgea-değ. b-değ. Mmax kmxkm

1 4,66 0,67 7 320582 4,93 0,67 7,4 430503 850324 986185 366386 4,77 0,82 5,8 674767 496148 4,67 0,7 6,7 780099 44958

10 5,14 0,75 6,9 11235811 3,08 0,55 5,6 4495812 3,62 0,5 7,2 6732313 4,71 0,67 7 33585114 3,21 0,59 5,4 343516

Al-Amri (2005)

Deprem Tehlikesi

Sismik bölgelendirme: Saudi Arabia

Page 26: Öncel Akademi: İstatistiksel Sismoloji

Magnitüd Belirleme Denklemleri

Bkz . pp. 437 of Bullen and Bolt

Deprem Tehlikesi

Page 27: Öncel Akademi: İstatistiksel Sismoloji

Abdalla and Al- Homoud (2004)Al-Amri (2005)

Farklı Deprem Tehlikesi Modelleri

Deprem Tehlikesi

Deprem tehlike modelleri değişebilir ve bu nedenle tehlike parametreleri fark eder.

Page 28: Öncel Akademi: İstatistiksel Sismoloji

Deprem Tehlike Parametrelerinin Hesaplanması: Uygulama

Kaynak: Abdalla and Al- Homoud (2004)

Deprem Tehlikesi

1008-2002